VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus...

58
I VOCABULARIO GENERAL a, ab, prep. de ab., de, desde, por. abdico, -are, -avi, -atum, tr., renunciar, abdicar. abdo, -ere, -didi, -ditum, tr., ocultar. abduco, -ducere, -duxi, -ductum, tr., llevar consigo; quitar. abeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr., irse. abicio, -icere, -ieci, -iectum, [ab-iacio], tr., arrojar de sí. abrogo, are, -avi, atum, tr., anular, quitar, privar de. abscido, -ere, -cidi, -cisum, tr., cortar. abscindo, -scindere, -scidi, -scissum, tr., desgarrar, arrancar. absolvo, -ere, -solvi, -solutum, tr., librar. abstineo, -ere, -tinui, -tentum, tr., apartar; intr., abstenerse. absum, -esse, afui, intr., estar distante, estar ausente; pres., absens, -entis, ausente, abutor, -uti, -usus sum, intr., abusar. accedo, -cedere, -cessi, -cessum, intr., acercarse; añadirse. accendo, -ere, -cendi, -censum, tr., inflamar. accido, -cidere, -cidi, intr., suceder. accingo, -ere, accinxi, accinctum, tr., ceñir. accipio, -cipere, -cepi, -ceptum, tr., recibir. accuso, -are, -avi, -atum, tr., acusar. acer, acris, acre, adj., agudo, penetrante, vivaz; adv., acriter. acerbus, adj., amargo; adv., acerbe - sust., acerbitas, -atis, t., amargura. acies, -ei, f., línea de batalla. acutus (part.-adj. de acuo, aguzar), aguzado, agudo; adv., acute. ad, prep. de ac., a, hacia; cerca de. addo, -dere, -didi, -ditum, tr., añadir. adduco, ducere, duxi, ductum, tr., guiar hacia; inducir. adeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, tr. e intr., ir hacia, acercarse; visitar; sust., aditus, 4 m., acceso. adeo, adv., tanto, hasta tal punto. adfero, adferre, attuli, adlatum y allatum, tr., llevar a, aportar, adficio, -ficere, -feci, -fectum, tr., conmover; afligir. adfinis, -is, m., lindante; emparentado. adfirmo, -are, -avi, -atum, tr., afirmar, declarar. adfligo, -ere, -flixi, -flictum, tr., lanzar contra; abatir. adgredior -gredi, -gressus sum, tr., atacar; emprender. adhibeo, ere, ui, -itum, tr., aplicar, emplear. adhuc, adv., hasta ahora. adicio, -icere, -ieci, -iectum, [ad-iacio], tr., añadir. adigo, ere, egi, actum, tr., impulsar, obligar a. adimo, -ere, -emi, -emptum, tr., quitar. adipiscor, -pisci, adeptus sum, tr., obtener. aditus, véase adeo. adiungo, -iungere, -iunxi, -iunctum, tr., juntar. A

Transcript of VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus...

Page 1: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

I

VOCABULARIO GENERAL

a, ab, prep. de ab., de, desde, por.

abdico, -are, -avi, -atum, tr., renunciar, abdicar.

abdo, -ere, -didi, -ditum, tr., ocultar.

abduco, -ducere, -duxi, -ductum, tr., llevar consigo; quitar.

abeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr., irse.

abicio, -icere, -ieci, -iectum, [ab-iacio], tr., arrojar de sí.

abrogo, are, -avi, atum, tr., anular, quitar, privar de.

abscido, -ere, -cidi, -cisum, tr., cortar.

abscindo, -scindere, -scidi, -scissum, tr., desgarrar, arrancar.

absolvo, -ere, -solvi, -solutum, tr., librar.

abstineo, -ere, -tinui, -tentum, tr., apartar; intr., abstenerse.

absum, -esse, afui, intr., estar distante, estar ausente; pres., absens, -entis, ausente,

abutor, -uti, -usus sum, intr., abusar.

accedo, -cedere, -cessi, -cessum, intr., acercarse; añadirse.

accendo, -ere, -cendi, -censum, tr., inflamar.

accido, -cidere, -cidi, intr., suceder.

accingo, -ere, accinxi, accinctum, tr., ceñir.

accipio, -cipere, -cepi, -ceptum, tr., recibir.

accuso, -are, -avi, -atum, tr., acusar.

acer, acris, acre, adj., agudo, penetrante, vivaz; adv., acriter.

acerbus, adj., amargo; adv., acerbe - sust., acerbitas, -atis, t., amargura.

acies, -ei, f., línea de batalla.

acutus (part.-adj. de acuo, aguzar), aguzado, agudo; adv., acute.

ad, prep. de ac., a, hacia; cerca de.

addo, -dere, -didi, -ditum, tr., añadir.

adduco, ducere, duxi, ductum, tr., guiar hacia; inducir.

adeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, tr. e intr., ir hacia, acercarse; visitar; sust.,

aditus, 4 m., acceso.

adeo, adv., tanto, hasta tal punto.

adfero, adferre, attuli, adlatum y allatum, tr., llevar a, aportar,

adficio, -ficere, -feci, -fectum, tr., conmover; afligir.

adfinis, -is, m., lindante; emparentado.

adfirmo, -are, -avi, -atum, tr., afirmar, declarar.

adfligo, -ere, -flixi, -flictum, tr., lanzar contra; abatir.

adgredior -gredi, -gressus sum, tr., atacar; emprender.

adhibeo, ere, ui, -itum, tr., aplicar, emplear.

adhuc, adv., hasta ahora.

adicio, -icere, -ieci, -iectum, [ad-iacio], tr., añadir.

adigo, ere, egi, actum, tr., impulsar, obligar a.

adimo, -ere, -emi, -emptum, tr., quitar.

adipiscor, -pisci, adeptus sum, tr., obtener.

aditus, véase adeo.

adiungo, -iungere, -iunxi, -iunctum, tr., juntar.

A

Page 2: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

II

adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar.

adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien.

administro, are, avi, atum, tr., gobernar; cuidar.

admiror, -ari, -atus sum, tr., admirar.

admitto, -mittere, -misi, -missum, tr., admitir; cometer.

admoneo, -ere, -monui, -monitum, tr., avisar, advertir ( aliquem alicuius rei o de re).

admodum, adv., mucho.

admoveo, -ere, -movi, -motum, tr., mover hacia, acercar; aplicar.

adnitor, -niti, nisus (-nixus) sum, intr., apoyarse en; esforzarse.

adorior, -oriri, -ortus sum, tr., atacar.

adoro, are, avi, -atum, tr., dirigir una plegaria a una divinidad, adorar.

adpello, véase appello.

adpeto, véase appeto.

adpono, véase appono.

adprobo, véase approbo.

adpropinquo, véase appropinquo.

adscendo, véase ascendo.

adsequor, -sequi, -secutus sum, tr., alcanzar.

adsideo, -ere, -sedi, -sessum, intr., estar sentado junto a.

adsisto, -sistere, -stiti, intr., ponerse cerca, asistir.

adsto, -stare, -stiti, intr., estar en pie, estar presente.

adsum, esse, fui, intr., estar presente; con dat., asistir.

adulescens, -entis, m., joven; sust., adulescentia, juventud.

aduro, -ere, -ussi, -ustum, tr., quemar por encima.

advenio, -venire, -veni, -ventum, intr., llegar; sust., adventus, 4 m., llegada; advento, -are, -avi; -

atum, intr., ir acercándose.

adversus. prep. de ac., hacia, contra.

adverto, -vertere, -verti, -versum, tr., volver hacia, atender; part.-adj., adversus, opuesto, frontero;

desfavorable; animum adverto = animadverto, tr., advertir.

advesperascit, -ere, -vesperavit, impers., anochece.

advoco, are, avi, atum, tr., llamar.

adytum, i, n., parte íntima del templo, sagrario.

aedes o aedis, -is, f., templo; pl., aedes, casa.

aedifico, -are, -avi, -atum, tr., construir.

aedilis, -is, m., edil, magistrado encargado de los edificios públicos, calles y plazas.

aeger, -gra, grum, adj., enfermo; adv., aegre, difícilmente, con repugnancia.

aeneus, adj., de bronce.

aequo, are, -avi, -atum, tr., igualar.

aequor, -oris, n., superficie llana; mar.

aequus, adj., llano, igual, ecuánime; adv., aeque. igualmente; sust., aequitas, -atis, f., ecuanimidad;

aequalis, -e, igual; de la misma edad.

aer, aeris, m., aire.

aes, aeris, n., bronce, dinero; aes alienum, deuda.

aestas, -atis, f., verano.

aestimo, -are, .-avi, -atum, tr., valorar.

aestus, 4 m., calor; marea.

aetas, -atis, f., edad.

aeternus, adj., eterno.

aether, -eris, m., aire de la región superior, cielo.

aevum, 2 n., duración (ilimitada), tiempo.

affero, véase adfero.

afficio, véase adficio.

Page 3: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

III

affligo, véase adfligo.

affirmo, -are, -avi, -atum, tr., afirmar.

ager, agri, m., tierra de cultivo, campo; pl., agri, campos, campiña; territorio; adj., agrestis, -e,

campesino.

agger, -eris, m., terraplén; montón de materiales de acarreo (de adgero) .

agmen, -inis, n., columna de tropa en marcha; primum agmen, vanguardia; medium agmen, centro

de columna en marcha; novissimum agmen, retaguardia.

agnosco, -ere, -gnovi, -gnitum, tr., reconocer.

agnus, -i, m., cordero.

ago, -ere, egi, actum, tr. impulsar hacia adelante, conducir; hacer cumplir; hacer; tratar; agito, are, -

avi, -atum, tr., mover repetidamente, agitar; tratar, ocuparse de, examinar.

agricola, 1 m., labrador.

aio, defec. tr., decir; decir que sí.

ala, 1 f., ala; ala del ejército; escuadrón de caballería; ales, -itis, f., alado; pájaro, ave.

alacer, alacris, alacre, adj., vivo, brioso, fogoso; sust., alacritas, -atis, f., fogosidad.

albus, adj., blanco (mate). Se opone a ater, oscuro.

alienus, adj., ajeno; extraño; hostil, desfavorable.

aliquando, adv., alguna vez.

aliquis, aliqua, aliquid, pron. indef., alguno.

aliquot, adj. indec., algunos.

aliter, adv., de otro modo.

alius, -a, -ud, indef., otro.

alo. -ere. alui. altum (alitum), tr., alimentar, nutrir.

alter, -era, -erum, indef., otro (de dos).

altus, part. de alo, alto, profundo; adv., alte, sust., altum (mare), alta mar; sust., altitudo, -inis, f., al-

tura, profundidad.

alveus, 2 m., cavidad; cuenca, tina.

ambitus, 4 m., rodeo; cohecho.

ambo, adj.-pron., los dos juntos, ambos.

ambulo, -are, -avi, -atum, intr., andar, pasear.

amens, -entis, adj., loco; amentia, 1 f., locura.

amicus, adj. y sust., amigo; adv., amice; sust., amicitia, 1 f., amistad.

amitto, -mittere, -misi, -missum, tr., perder ( casualmente), en tanto que perdo significa perder de in-

tento, destruir. amnis, -is, m., río.

amo, -are, -avi, -atum, tr., amar; part.-adj., amans, -antis, amante; adverbio, amanter; sust., amor, -

oris, m., amor.

amplector, -plecti, -plexus sum, tr., abrazar; sust., amplexus, 4 m., abrazo.

amplus, adj., amplio, espacioso, abundante, espléndido; comp. adv., amplius, más.

amputo, -are, -avi, -atum, tr., cortar.

anceps, -cipitis, adj., de dos cabezas; de doble sentido; ambiguo, incierto.

ancilla, 1 f., esclava.

ancora, 1 f., ancla.

angustus, adj., angosto, estrecho; adv., anguste; sust., angustiae, 1 pl., angostura, desfiladero; aprieto.

anima, 1 f., aire; aliento; vida; alma; sust., animal, -alis, n., animal.

animadverto, véase adverto.

animus, 2 m., mente; intención, voluntad; ánimo, valor.

annus, 2 m., año.

ante, prep. de ac., frente a, delante de; antes; ante quam, conj., antes de que. antea, adv., antes.

antiquus, adj., el que está delante; el de tiempo anterior; antiguo; adv., antiquitus, en tiempo pasado;

sust., antiquitas, -atis, 3 f., antigüedad.

anus, 4 f., vieja.

aper, apri, m., jabalí.

Page 4: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

IV

aperio, -ire, -ui, -tum, tr., abrir; part.-adj., apertus, abierto.

apis, -is, f., abeja.

appareo, -ere, -ui, -itum, intr., aparecer, manifestarse; ser evidente.

appello, are, avi, -atum, tr., llamar.

appello, -ere, -puli, -pulsum, tr., empujar hacia; arribar.

appeto, -ere, -petivi, -petitum, tr., apetecer; atacar; intr. (referido al tiempo), aproximarse.

appono, -ere, -posui, -positum, tr., poner junto a.

apprehendo, -ere, - prehendi, -prehensum, tr., coger.

approbo, -are, -avi, -atum, tr., aprobar; sust., approbatio, -onis, f., aprobación.

appropinquo, -are, -avi, -atum, infr., con dativo, acercarse.

apto, -are, -avi, -atum, tr., adaptar; proveer.

aptus, adj., apto, acomodado.

apud, prep. de ac., junto a, entre, en casa de.

aqua, 1 f., agua; aquor, 1 intr., coger agua.

aquila, 1 f., águila.

ara, 1 f., altar.

arator, aratrum, véase aro.

arbiter, -tri, 2 m., testigo, árbitro; arbitror, -ari, atus sum, tr., considerar, creer.

arbor, -oris, f., árbol.

arceo, -ere, -ui, tr., encerrar, apartar.

arcesso, -ere, ivi, itum, tr., hacer venir, citar.

arcus, 4 m., arco.

ardeo, -ere, arsi, arsum, intr., arder; sust., ardor, -oris, m., ardor.

arduus, adj., escarpado, difícil.

areo, -ere, intr., estar seco.

argentum, 2 m., plata.

arguo, arguere, argui, argutum, tr., esclarecer, probar; acusar; sust., argumentum, 2 n., prueba.

aries, -etis, m., carnero; ariete (máquina de guerra).

arma, -orum, 2 n., pl., armas; armo, -are, -avi, -atum, tr., armar.

armentum, 2 n., rebaño, vacada.

aro, -are, -avi, -atum, tr., arar; sust., arator, -oris, arador, labrador; aratrum, 2 n., arado; arvum, 2

n., tierra de labor.

arripio, -ere, -ripui, -reptum, tr., coger apresuradamente, arrebatar, apresar, empujar.

ars, artis, f., arte, habilidad; pl., medios, procedimientos; artifex, -icis, m., artífice, autor, maestro.

artus, 4 m. pl., miembros.

arx, arcis, f., ciudadela; cima, altura.

ascendo, -ere, -scendi, -scensum, tr. e intr., subir; sust., ascensus, 4 m., subida, grado.

aspectus, véase aspicio.

asper, -era, -erum, adj., áspero, duro, penoso; adv., aspere; sust., asperitas, -atis, f., aspereza, dureza.

aspicio, -ere, -spexi, -spectum, tr., mirar hacia; sust., aspectus, 4 m., vista, aspecto.

assequor, véase adsequor.

assisto, véase adsisto.

at, conj., pero.

ater, atra, atrum, adj., negro, sombrío.

atque (ac), conj., y.

atqui, conj., sin embargo

atrium, 2 n., atrio, antesala.

attineo. -ere. -tinui -tentum intr. con ad, tocar a, llegar hasta, importar.

attingo, -ere, -tigi, -tactum, tr., tocar, alcanzar, lindar.

attollo, ere, tr., elevar.

attribuo, -ere, -tribui, -tributum, tr., asignar, dar.

auctor, véase augeo.

Page 5: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

V

audeo, -ere, ausus sum, tr., atreverse; adj., audax, -acis, audaz; adv., audacter, audazmente; sust.,

audacia, 1 f., audacia, atrevimiento.

audio, -ire, -ivi, -itum, tr., oír.

aufero, -ferre, abstuli, ablatum, tr., quitar.

augeo, -ere, auxi, auctum, tr., aumentar; sust., auctor, -oris, m., autor, promotor, investigador;

auctoritas, -atis, f., poder, autoridad, influencia.

augur, -uris, m., augur, adivino.

aura, 1 f., brisa, aire.

auriga, ae, m., cochero.

auris, -is, f., oreja, oído.

aurum, 2 n., oro; adj., aureus, áureo, de oro.

auspicium, 2 n., observación de las aves en su vuelo movimientos. apetito y canto; auspicio, símbolo

de poder.

aut, conj., o; aut.. aut, ya.. ya.

autem, conj., en cambio, pero.

auxilium, 2 n., ayuda; auxilia, pl, fuerzas auxiliares.

avarus, adj., avaro; adv., avare; sust., avaritia 1 f., avaricia.

avello, -ere, -vulsi, -vulsum, tr., arrancar.

averto, -ere, -verti, -versum, tr., apartar; adj., aversus, hostil.

avis, -is, f., ave; presagio.

avus, 2 m., abuelo.

avunculus, 2 m., tío materno.

axis, -is, m., eje; carro, eje del cielo, cielo.

bacchor, -ari, -atus sum, correr furioso.

baculum, 2 n., bastón.

barbarus, adj. , extranjero; bárbaro, inculto, salvaje

basium, 2 n., beso.

beatus, adj., dichoso, feliz adv., beate.

bellum, 2 n., guerra; bello, -are, -avi, -atum, intr.. guerrear, combatir.

bene, véase bonus.

beneficium, 2 n., beneficio, acto de benevolencia, favor, servicio.

bibo, -ere, bibi, bibitum, tr. beber.

biduum, 2 n. (bis dies), espacio de dos días.

biennium, 2 n. (bis annus) período de dos años.

bis, adv. numeral, dos veces.

bonus, adj., bueno; adv., bene, bien; sust., bonitas, -atis, f., bondad.

bos, bovis, m. y f., buey, vaca.

bracchium, 2 n., brazo.

brevis, -e, adj., breve, corto; advs., breviter, brevemente; brevi; pronto; sust., brevitas, -atis, f.,

brevedad, pequeñez. bubulcus, 2 m., boyero.

B

Page 6: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

VI

cacumen, -inis, n., cima en punta, punta.

cadaver, -eris, n., cadáver.

cado, -ere, cecidi, casum, intr., caer; sust., casus, 4 m., caída; casualidad; suceso.

caecus, adj., ciego; oculto; oscuro.

caedo, -ere, cecidi, caesum, tr., cortar, matar, derribar; sust., caedes, is, f., matanza, mortandad, ase-

sinato.

caelum, 2 n., bóveda celeste, cielo; clima, atmósfera; adj., caelestis, -e, celestial, del cielo. caeruleus y

caerulus, adj., azul oscuro.

calamitas, -atis, f., calamidad, desastre.

calcar, -aris, m., espuela.

callidus, adj., conocedor, experto, diestro; mañoso, astuto; adv., callide.

campus, 2 m., llano, campo.

candidus, adj., blanco (brillante); sust., candidatus, vestido de toga blanca, candidato.

canis, -is, m. y f., perro.

cano, -ere, cecini, cantum, tr., cantar; sust., cantus, 4 m., canto; canto, -are, -avi, -atum, tr., cantar.

canus, adj., blanco, cano; canities, -ei, f., pelo canoso; vejez.

capax, -cis, adj., capaz.

caper, capri, m., macho cabrío; capra, 1 f., cabra; capella, 1 f., cabrita.

capillus, 2 m., cabello.

capio, -ere, cepi, captum, tr., coger, tomar, apoderarse de; capto, -are, -avi, -atum, tr., tratar de co-

ger; sust., captivus, 2 m., prisionero. caput, -itis, n., cabeza; persona; vida; capital.

carcer, -eris, m., cárcel, prisión; barrera, punto de partida en las carreras de circo.

cardo, -inis, m., quicio.

careo, -ere, -ui, intr. (con ablat.), carecer, privarse, abstenerse.

carina, 1 f., quilla; (en poesía), nave.

carmen, -inis, n., canción.

caro, carnis, f., carne.

carpo, -ere, carpsi, carptum, tr., arrancar; escoger; tomar; disfrutar; desgarrar.

carus, adj., querido; sust., caritas, -atis, f., cariño, carestía.

castellum, 2 n., fortín, baluarte, reducto.

castra, 2 pl., campamento.

castus, adj., casto, puro; adv., caste.

catena, 1 f., cadena.

caterva, 1 f., bandada, tropa.

caupo, -onis, m., mesonero.

causa, 1 f., causa, motivo, razón; proceso; pretexto; abl., causa, por, a causa de.

caveo, -ere, cavi, cautum, tr. e intr., precaverse, guardarse de; cave ne cadas, guárdate de caer; velar

por, garantizar; sust., cautio, -onis, f., garantía.

cavus, adj., vacío, cóncavo; sust., caverna, 1 f., cavidad, caverna.

cedo, -ere, cessi, cessum, intr. y tr., ir, irse, retirarse; ceder; dar, conceder; cesso, -are, -avi, -atum,

intr., estar ocioso, estar en reposo, cesar. celeber, -bris, -bre, adj., apiñado, concurrido, famoso;

celebro, -are, -avi, -atum, tr., concurrir en tropel, apiñarse; celebrar.

celer, -eris, -ere, adj., veloz; adv., celeriter; sust., celeritas, -atis, f., celeridad, rapidez, prisa.

cella, 1 f., despensa; celda, celdilla.

celo, -are, -avi, -atum, tr., ocultar, tener oculto.

celsus, adj., elevado.

C

Page 7: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

VII

cena, 1 f., comida; ceno, -are, -avi, -atum, intr., comer.

censeo, -ere, censui, censum, tr., evaluar, declarar, juzgar, estimar, creer sust., censor, -oris, m.,

censor; census, 4 sust. censo.

centum, num. card., cien, centesimus, ord., centésimo; centeni, distr., de cien en cien; centies adv.,

cien veces. centurio, -onis, m., centurión.

cera, 1 f., cera; cerae, tablillas enceradas.

cerno, -ere, crevi, cretum, tr., discernir, distinguir, ver; decidir.

certo -are, -avi, -atum, intr. y tr., luchar, rivalizar, disputar; debatir; sust., certamen, -inis, n., disputa,

porfía, certamen; certatim, adv., a porfía.

certus, adj., fijo, determinado, seguro, cierto; compar., certiorem facio aliquem, informo a alguno;

adv., certe, ciertamente, sin duda; certo, con seguridad. cervices, -cum, f. pl., cuello.

cesso, véase cedo.

ceteri, -rae, -ra, adj. pl., los demás, los restantes; adv., ceterum, por lo demás.

cibus, 2 m., comida, alimento.

cieo, ciere, civi, citum, tr. poner en movimiento, agitar, remover; proferir, lanzar; part.-adj., citus,

rápido; cito, -are, -avi, -atum, excitar, llamar, citar.

cingo, -ere, cinxi, cinctum, tr., ceñir; cingor, tr. e intr., ceñirse, armarse.

cinis, -eris, m., ceniza.

circa, prep. de ac., alrededor; hacia, poco más o menos.

circumago, -ere, -egi, -actum, tr., llevar alrededor.

circumcludo, -ere, -clusi, -clusum, tr., cercar, encerrar; acosar en torno.

circumdo, -dare, -dedi, -datum, tr., poner en torno, rodear.

circumduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., llevar en torno, rodear.

circumeo o circueo, -ire, -ivi, -itum, tr. e intr., ir alrededor; rodear; sust., circuitus, 4 m., rodeo.

circumsisto, -sistere, -steti, intr. y tr., detenerse alrededor; rodear.

circumspicio, -ere, -spexi, -spectum, tr., mirar en torno, abarcar con la vista; observar, examinar.

circumsto, are -steti. intr. y tr., estar en torno; rodear.

circumvenio, -ire, -veni, -ventum, tr., cercar, acorralar; tender un lazo, engañar.

cis, prep. de ac., a este lado de. citerior, -oris, adj., del lado de acá (respecto a Roma o Italia).

cito, véase cieo.

citra, prep. de ac., a este lado de.

civis, -is, m. y f., ciudadano; adj., civilis, -e, civil, cívico; adv., civiliter; sust., civitas, -atis, f., ciudad,

Estado; derecho de ciudadanía.

clades, -is, f., desastre.

clam, adv., a escondidas.

clamo, -are, -avi, -atum, intr., gritar; sust., clamor, oris, m., grito; clamito, -are, -avi, -atum, intr.,

vocear, gritar constantemente.

clarus, adj., brillante, claro; evidente, famoso.

classis, -is, f., escuadra.

claudo, -ere, clausi, clausum, tr., cerrar.

clavis, -is, f., llave.

clemens, -entis, adj., clemente, suave, indulgente; bondadoso; adv., clementer; sust., clementia, 1 f.,

clemencia, benignidad.

cliens, -entis, m., cliente, protegido, súbdito.

clipeus, 2 m., escudo redondo de metal.

coeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr., reunirse, juntarse; condensarse; sust., coetus, 4 m., reunión, junta.

coepi, -isse, coeptum (se usa como perfecto de incipio ), def. tr., comenzar.

coerceo, -ere, -ui, -itum, tr., encerrar, reprimir, frenar.

cogito, are, avi, atum, tr., pensar; planear, proponerse; cogitatio, onis, f., pensamiento.

cognatus, adj., pariente consanguíneo; sust., cognatio, -onis, f., parentesco.

cognomen, -inis, m, sobrenombre, apellido.

Page 8: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

VIII

cognosco, -ere, -gnovi, -gnitum, tr., conocer; averiguar; aprender; investigar judicialmente; sust.,

cognitio, -onis, t., conocimiento, indagación judicial.

cogo, -ere, coegi, coactum, tr., reunir, juntar; obligar.

cohors, -ortis, f., cohorte.

cohortor, -ari, -atus sum, tr., exhortar, arengar; sust., cohortatio, onis, f., arenga.

colligo, -ere, -legi, -lectum, tr., recoger, reunir.

collis, -is, m., colina.

colloco, véase conloco.

collum, 2 n., cuello.

colo, -ere, colui, cultum, tr., cultivar; habitar; honrar, cuidar; tratar; sust., cultura, I, f., cultivo; cultus,

4 m., modo de vestir, modo de vida; grado de civilización, ejercicio, culto.

color, oris, m., color.

coluber, -bri, m., culebra.

columba, 1 f., paloma.

coma, 1 f, cabello; follaje.

comes, -itis, m., compañero, acompañante; vb., comitor, -ari, -atus sum, tr., acompañar; sust.,

comitatus, 4 m., acompañamiento, séquito.

commemoro, -are, -avi, -atum, tr., recordar, mencionar.

commendo, -are, -avi, -atum, tr., confiar; recomendar; sust., commendatio, -onis, t., recomendación.

commeo, -are, -avi, -atum, intr., pasar de un sitio a otro, ir y venir; sust., commeatus, 4 m., convoy,

columna de aprovisionamiento; licencia militar.

comminus, adv., de cerca.

committo, -ere, -misi, -missum, tr., trabar; confiar; ejecutar.

commodus, ad;., conveniente, acomodado; adv., commode; sust., commodum, 2 n., ventaja,

provecho.

commoror, aris, -atus sum, intr., detenerse.

commoveo, -ere, -movi, -motum, tr., conmover, agitar; remover.

communis, -e, adj., común, general; adv., communiter; sust., communitas, -atis, f., comunidad, so-

ciedad; communico, are, -avi, atum, tr., compartir, comunicar.

compages, -is, f., juntura, trabazón.

comparo, -are, -avi, -atum, tr., comparar. (Procede de compar, comparis, parecido, y es distinto del

siguiente de la misma forma.)

comparo, -are, -avi, -atum, tr., preparar, proveer; reunir. (Proviene de cum y paro, preparar.)

compello, -ere, -puli, -pulsum, tr., reunir, juntar; apremiar, obligar.

comperio, -ire, -peri, -pertum, tr., averiguar, descubrir; saber.

complector, -plecti, -plexus sum, tr., abrazar; sust., complexus, 4 m., abrazo.

compleo, -ere, -evi, -etum, tr., llenar.

complures, -ium, adj., muchos, gran cantidad.

compono, -ere, -posui, -positum, tr., juntar, reunir; disponer, concertar, componer, arreglar; enterrar.

comporto, -are, -avi, -atum, tr., reunir, recoger.

comprehendo, -ere, -hendi, -hensum, tr., asir, sujetar, abarcar; entender, comprender.

comprimo, -ere, -pressi, -pressum, tr., reprimir, contener; apretar, detener.

conatus, véase conor.

concedo, -ere, -cessi, -cessum, intr., irse, retirarse, ceder, adherirse; tr., conceder, permitir.

concido, -ere, -cidi, intr., caer, derrumbarse.

concido, -ere, -cidi, -cisum, tr.. cortar. destruir.

concilium, 2 n., junta, reunión, asamblea;

concilio, -are, -avi, -atum, tr., reunir; asociar; ganarse, conciliarse; procurar.

concipio, -ere, -cepi, -ceptum., tr., coger; concebir; comprender, imaginarse; contraer; concertar.

concito, -are, -avi, -atum, tr., agitar, lanzar.

conclamo, -are, -avi, -atum, intr., gritar a una, clamar; llamar; ordenar

concors, -ordis, adj., concorde, armonioso; sust., concordia, 1 f., concordia, armonía.

Page 9: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

IX

concupisco, -ere, -cupivi, -cupitum, tr., desear ardientemente.

concurro, -ere, -curri, -cursum, intr., correr juntamente; chocar en batalla; venir a las manos.

concursus, 4 m., corrida en tropel; encuentro, choque.

concutio, -ere, -cussi, -cussum, tr., sacudir, golpear; conmover; aterrar.

condemno, -are, -avi, -atum, tr., condenar, declarar culpable.

condicio, onis, f., convenio, estipulación; condición, coyuntura.

condio, -ire, -ivi, conditum, tr., condimentar; embalsamar; embellecer, exornar.

condo, -ere, -didi, -ditum, tr., fundar, edificar, establecer; componer; esconder, almacenar; enterrar;

condere diem, pasar el día.

condono, -are, -avi, -atum, tr., hacer donación; perdonar.

conduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., conducir; juntar, congregar; alquilar, arrendar; conducit, intr.,

conviene, es ventajoso.

confero, -ferre, -tuti, collatum, tr., llevar juntamente, reunir, aportar; comparar; conferir; conferre se,

dedicarse, consagrarse.

confertus, adj., apretado, apiñado, colmado.

conficio, -ere, -feci, -fectum, tr., hacer por completo, acabar, consumir, agotar.

confido, -ere, -fisus sum, intr. (con dativo y también con ablativo), confiar, poner confianza en.

confirmo, -are, avi, -atum tr., asegurar, restablecer; animar; probar.

confiteor, -eri, -fessus sum, tr., confesar; admitir; reconocer.

confligo, -ere, -flixi, -flictum, intr., chocar, combatir.

confodio, -ere, -fodi, -fossum, tr., atravesar, matar.

confugio, -ere, -fugi, -fugitum, intr., huir, refugiarse; recurrir.

confundo, -ere, -fudi, -fusum, tr., derramar; mezclar; desordenar; confundir.

congredior, -gredi, -gressus sum, intr., venir juntamente; encontrarse, reunirse; sust., congressus, 4

m., encuentro, reunión.

conicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., lanzar, arrojar; conjeturar, inferir.

coniungo, -ere, -iunxi, -iunctum, tr., unir, juntar; part.-adj., coniunctus, unido, íntimo; sust.,

coniunx, -iugis, m. y f., cónyuge, esposo.

coniuro, -are, -avi, -atum, intr., jurar juntamente, ligarse con juramento, conspirar; coniurati, 2 m.,

pl., conjurados, conspiradores; coniuratio, -onis, f., conjuración.

conlega o collega, 1 m., colega.

conloco o colloco, -are, -avi, -atum, tr., colocar, poner, establecer, arreglar; dar en matrimonio, casar.

conloquor o colloquor, -loqui, -locutus sum, intr., conversar, conferenciar; sust., conloquium, 2 n.,

conferencia, entrevista.

conor, -ari, -atus sum, tr., intentar, emprender; sust., conatus, 4 m., intento.

conquiro, ere, -quisivi, quisitum, tr., buscar por todas partes, reunir, reclutar.

conscendo, -ere, -scendi, -scensum, intr. y tr., subir, montar; conscendere navem, embarcar.

conscientia, 1 f., conocimiento compartido con otros, complicidad; conciencia; conciencia del bien o

del mal. conscisco, ere, -scivi o -scii, -scitum, tr., decidir; mortem sibi consciscere, darse muerte.

conscius, adj., conocedor, sabedor; sibi conscius, consciente de sí mismo; sust., conscius, 2 m., cóm-

plice, confidente. conscribo, -ere, -scripsi, -scriptum, tr., alistar; redactar, escribir; patres conscripti,

senadores.

consentio, -ire, -sensi, -sensum, intr., estar de acuerdo, convenir con; sust., consensio, -onis, f., y con-

sensus, 4 m., acuerdo, unanimidad.

consequor, -sequi, -secutus sum, tr., seguir, perseguir; dar alcance, conseguir, obtener.

consero, -ere, -serui, -sertum, tr., atar juntamente, trabar; conserere manum o manus, trabar

combate.

consero, -ere, -sivi, -situm, tr., plantar.

conservo, -are, -avi, -atum, tr., conservar, guardar; salvar.

consido, -ere, -sedi, -sessum, intr., sentarse; apostarse, acampar.

consilium, 2 n., plan, designio, resolución; parecer; consejo; discreción, juicio.

consisto, -ere, -stiti, intr., detenerse; mantenerse firme; consistir; depender.

Page 10: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

X

consolor, -ari, -atus sum, tr., consolar, confortar, aliviar.

conspicio, -ere, -spexi, -spectum, tr., mirar, ver, observar; sust., conspectus, 4 m., vista, mirada;

presencia. conspicor, -ari, -atus sum, tr., mirar.

constituo, -ere, -stitui, -stitutum, tr., establecer, poner, colocar, fijar; decidir.

consto, -are, -stiti, -statum, intr., constar, permanecer firme, invariable, durar; estar de acuerdo,

concordar; part.-adj., constans, -antis, constante, firme; adv., constanter; sust. constantia, 1 f.,

constancia, firmeza.

consuesco, -ere, -suevi, -suetum, intr., acostumbrar. El perf., consuevi, tengo por costumbre, suelo;

sust., consuetudo, -inis, f., costumbre, trato, relación, norma.

consul, -ulis, m., cónsul; adj., consularis, -e, consular; sust., consularis, -is. m.. excónsul: sust.,

consulatus, 4 m., consulado.

consulo, -ere, -sului, -sultum, tr., consultar; intr. (con dativo), mirar por; sust., consultum, 2 n., de-

creto; adv., consulto, de intento.

consumo, -ere, -sumpsi, -sumptum, tr., consumir, gastar, disipar.

consurgo, -ere, surrexi, -surrectum, intr., levantarse juntamente.

contego, -ere, -texi, -tectum, tr., cubrir, ocultar.

contemno, -ere, -tempsi, -temptum, tr., despreciar, desdeñar; sust., contemptio, -onis, f., desprecio.

contendo, -ere, -tendi, -tentum, tr., tender, estirar; demandar con insistencia; asegurar firmemente;

intr., esforzarse, rivalizar, luchar, dirigirse; sust., contentio, -onis, f., lucha, tensión.

contineo, -ere, -tinui, -tentum, tr., mantener unido; encerrar, abarcar, limitar; retener, reprimir; part.-

adj., continens, -entis, lindante, seguido; adv., continenter, sin interrupción; sust., continens, -entis,

f., tierra firme, continente; part.adj., contentus, satisfecho, contento.

contingo, -ere, -tigi, -tactum, tr., tocar; intr., suceder.

continuus, adj., seguido; adv., continuo, inmediatamente.

contio, -onis, f., asamblea, reunión (convocada por un magistrado); discurso (en dicha asamblea).

contorqueo, -ere, -torsi, -tortum, tr., hacer girar, retorcer, disparar.

contra, prep. de ac., contra y frente a.

contraho, -ere, -traxi, -tractum, tr., reunir, juntar, concentrar; contraer; incurrir en, concluir, pactar;

reducir, disminuir, abreviar.

contrarius, adj., opuesto, contrario; adv., contrarie.

controversia, 1 f., disputa.

contumelia, 1 f., ultraje, afrenta, insulto, injuria.

conturbo, -are, -avi, -atum, tr., turbar, desordenar, confundir.

convello, -ere, -velli, -vulsum, tr., arrancar.

convenio, -ire, -veni, -ventum, tr., encontrar (a alguien); intr., reunirse, acudir a; convenir, ser

apropiado; convenit, conviene, es propio, es conforme; sust., conventus, 4 m., asamblea, reunión

sesión judicial.

converto, -ere, -verti, -versum, tr., volver, hacer volver; cambiar, convertir en; intr., volverse, cam-

biarse.

convivium 2 n., comida, banquete.

convoco, -are, -avi, -atum, tr., convocar.

coorior, -oriri, ortus sum, intr., surgir, aparecer, originarse.

copia, 1 f., abundancia; ocasión; (pl.), copiae, tropas.

cor, cordis, n., corazón; hoc cordi est mihi, esto me es agradable, me gusta.

coram, prep. de ab., en presencia de.

cornu, 4 n., cuerno; ala o flanco (de ejército).

corona, 1 f., corona, guirnalda; círculo (de personas, de soldados).

corpus, -oris, n., cuerpo.

corrigo, -ere, -rexi, -rectum, tr., corregir, enmendar, reformar.

corripio, -ripere, -ripui, -reptum, tr., coger, arrebatar, apoderarse de; reducir, abreviar; reprender; re-

correr rápidamente.

corrumpo, -ere, -rupi, -ruptum, tr., destruir, arruinar; corromper.

Page 11: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XI

cras, adv., mañana.

creber, -bra, -brum, adj., apretado, trabado, frecuente; adv., crebro, frecuentemente.

credo, -ere, credidi, creditum, tr., confiar, creer; intr. (con dat. ), fiarse, confiarse; adj., credibilis, -e,

creíble; adv., credibiliter, de modo verosímil.

creo, -are, -avi, -atum, tr., crear, producir; nombrar, elegir.

cresco, -ere, crevi, cretum, intr., crecer, aumentar; part., cretus, salido, nacido (de).

crimen, inis, n., acusación culpa, crimen.

crinis, -is, m., cabello.

crudelis, -e, adj., cruel; adv., crudeliter; sust., crudelitas, -atis, f., crueldad.

cruor, -oris, m., sangre; adj., cruentus, ensangrentado, sangriento.

crus, cruris, n., pierna.

crux, -cis, f., cruz, tormento, desdicha; abi o i in malam crucem, vete a que te cuelguen; crucio, -are,

-avi, -atum, tr., atormentar; sust., cruciatus, 4 m., tormento.

cubo, -are, cubui, cubitum, intr., estar echado, dormir; estar reclinado para comer; sust., cubile, -is,

n., lecho, guarida.

culmen, inis, n., cima, cumbre.

culpa, 1 f., culpa, falta, censura.

culter, -tri, m., cuchillo.

cultura, 1 f., véase colo.

cultus, 4 m., véase colo.

cum, prep. de ab., con; conj. temporal, cuando, siempre que; como (con imperf. o plusc. de sub.);

cum... tum..., no sólo.... sino también, de una parte. ., de otra...; cum primum, luego que.

cumulo, -are, -avi -atum, tr., acumular.

cunctor, -ari, -atus sum, intr., detenerse; dar largas; vacilar; sust., cunctatio, -onis, f., dilación,

vacilación; cunctator, -oris, m., irresoluto, cachazudo.

cunctus, adj., todo junto, entero.

cupio, cupere, cupivi, cupitum, tr., ansiar, desear; sust., cupido, inis, f., deseo, ansia; adj., cupidus,

deseoso; ávido; adv., cupide; sust., cupiditas, -atis, f., deseo, ansia.

cura, 1 f., cuidado, atención, preocupación, ansiedad, aflicción; guarda, vigilancia; objeto de amor.

curia, 1 f., curia, lugar de reunión del Senado.

curo, -are, -avi, -atum, tr., cuidar, preocuparse de, atender a; curar.

curro, -ere, cucurri, cursum, intr., eorrer; sust., currus, 4 m., carro, coche; cursus, 4 m., carrera,

curso, marcha. cuspis, -idis, f., punta de lanza, lanza, dardo.

custos, -odis, 3 m., guardián; sust., custodia, 1 f., guarda, custodia; guardia, centinela; guarnición;

custodio, -ire, -ivi (-ii), -itum, tr., guardar, vigilar, defender.

cutis, -is, f., piel.

cycnus, i, m., cisne.

cymba (cumba). 1 f., barca.

damno, are, avi, atum, tr., condenar, declarar culpable. damnum, 2 n., daño, pérdida.

daps ( no se usa en nom . ), dapis, f., banquete, festín.

de, prep. de ab.. de, desde, de lo alto de; acerca de.

dea, véase deus.

deambulo, -are, -avi, -atum, intr., pasear.

debello, -are, -avi, -atum, tr., someter guerreando, derrotar.

debeo, -ere, -ui, -itum, tr., deber, adeudar.

D

Page 12: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XII

decedo, -ere, -cessi, -cessum, intr., irse, retirarse, partir, alejarse; morir; ceder, cesar; decessus, us, 4.,

salida, partida, muerte.

decem, num. card., diez; decimus, ord., décimo; deni, distr., de diez en diez; decies, adv., diez veces.

december, -bris, m., diciembre.

decemviri, -orum o -um, m. pl., decemviros, magistrados romanos.

decerno, -ere, -crevi, -cretum, tr., decidir, decretar, ordenar; sust., decretum, 2 n., decreto.

decet, 2, impers., está bien, conviene, cumple.

decido, ere, -cidi, intr., caer, perecer.

decipio, -cipere, -cepi, -ceptum, tr., engañar, burlar; sorprender.

declaro, -are, -avi, -atum, tr., declarar; proclamar; anunciar.

declivis, -e, inclinado, en pendiente.

decoro, are, -avi, atum, tr., adornar, honrar.

decurro, ere, cucurri (curri), -cursum, intr., bajar corriendo; acudir, recurrir.

decretum, véase decerno.

decus, oris, n., ornato, decoro; honor, dignidad.

dedecus, oris, n., deshonor, baldón.

dedo, ere, didi, ditum, tr., dar, entregar; dedere se, consagrarse, dedicarse; part.-adj., deditus, adicto,

devoto; sust., deditio, -onis, f., entrega, rendición.

deduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., conducir desde arriba, bajar; apartar, derivar, quitar, sacar de; botar

(una nave). defatigo, -are, -avi, -atum, tr., fatigar, agotar.

defectio, -onis, f., véase deficio.

defendo, -ere, -fendi, -fensum, tr., separar, alejar; defender, proteger; sust., defensio, -onis, f., defen-

sa; defensor, -oris, m., defensor.

defero, -ferre, -tuli, -latum, tr., traer abajo, traer, llevar, entregar; declarar, revelar; deferre nomen

alicuius, denunciar a uno.

defessus, adj., fatigado, agotado.

deficio, -ere, -feci, -fectum, tr., abandonar, faltar; intr., estar falto, desprovisto; separarse, pasarse al

otro bando, retirarse, abandonar el puesto o partido, rebelarse.

defigo, -ere, -fixi, fixum, tr., fijar, clavar.

defluo, -ere, -fluxi, -fluxum, intr., fluir, bajar; caer; perderse.

defungor, -fungi, -functus sum, intr., cumplir, desempeñar; acabar; morir.

dego, -ere, degi, tr., pasar, emplear.

degredior, -gredi, -gressus sum, intr., descender.

deicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., lanzar hacia abajo, precipitar; expulsar; despojar.

deinde, adv., después.

delabor, labi, lapsus sum, intr., deslizarse, caer.

delecto, are, -avi, -atum, tr., deleitar, agradar; sust., delectatio, onis, f., deleite, placer.

deleo, -ere, -evi, -etum, tr., destruir, borrar.

delibero, -are, -avi, -atum, intr. y tr., pesar con la mente, deliberar, reflexionar; consultar.

deligo, -ere, -legi, -lectum, tr., elegir.

delubrum, 2 n., templo, santuario.

deludo, -ere, -lusi, -lusum, tr., enganar, burlarse de.

demens, -entis, adj., demente, loco; sust., dementia, 1 f., demencia, locura.

deminuo, -ere, -minui, -minutum, tr., disminuir, debilitar; quitar.

demitto, -ere, -misi, -missum, tr., dejar caer, hacer caer; bajar; meter; part.-adj., demissus, abatido,

humilde. modesto.

demo, -ere, dempsi, demptum, tr., quitar.

demolior, -iri, -itus sum, tr., demoler, destruir.

demonstro, -are, -avi, -atum, tr., mostrar, indicar; exponer.

denique, adv., finalmente.

dens, dentis, m., diente.

densus, adj., denso, espeso, apretado.

Page 13: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XIII

depascor, -pasci, -pastus sum, tr., pacer, devorar.

depello, -ere, -puli, -pulsum, tr., derribar; expulsar; quitar; disuadir.

depono, -ere, -posui, -positum, tr., dejar en tierra, dejar, abandonar, depositar.

deporto, -are, -avi, -atum, tr., trasladar, llevar, traer; deportar.

deposco, -ere, -poposci, tr., pedir con insistencia, reclamar, exigir.

deprecor, -ari, -atus sum, tr., tratar de evitar con súplicas; rogar, interceder.

deprehendo, -ere, -hendi, -hensum, tr., coger, apresar, interceptar; descubrir, sorprender.

deprimo, -ere, - pressi, - pressum, tr., hundir; abatir oprimir.

depromo, -ere, -psi, -ptum, tr., sacar.

derideo, -ere, -risi, -risum, tr., reírse de, burlarse de.

descendo, -ere, -scendi, -scensum, intr., descender, bajar; penetrar en.

describo, -ere, -psi, -ptum, tr., copiar, describir; repartir.

desero, -ere, -serui, -sertum, tr., abandonar.

desidero, -are, -avi, -atum, tr., desear, ansiar, echar de menos; sust., desiderium, 2 n., ansia, nostal-

gia; pesadumbre. designo, -are, -avi, -atum, tr., designar, señalar, delimitar.

desilio, -ire, -silui, -sultum, intr., saltar, descender saltando.

desino, -ere, -sivi o -sii, -situm, tr. e intr., cesar, poner término, acabar.

desipio, -ere, -ui, intr., haber perdido el gusto, el sentido, tontear.

desisto, -ere, -stiti, -stitum, intr., desistir, cesar.

despero, -are, -avi, -atum, intr., perder la esperanza, desesperar; tr., desesperar de; sust., desperatio, -

onis, f., desesperanza, desesperación.

despicio, -ere, -spexi, -spectum, intr., mirar hacia abajo; tr., despreciar, desdeñar; sust., despectus, 4

m., mirada hacia abajo; desprecio.

destituo, -ere, -stitui, -stitutum, tr., poner aparte; abandonar; engañar.

desum, esse, -fui, intr., faltar.

deterior, -oris, adj., peor.

deterreo, -ere, -terrui, -territum, tr., apartar o impedir por el terror, intimidar.

detineo, -ere, -tinui, -tentum, tr., detener, apartar, desviar.

detraho, -ere, -traxi, -tractum, tr., apartar, separar por la fuerza; quitar.

detrimentum, 2 n., daño, pérdida.

deus, 2 m., dios; dea, 1 f.. diosa.

devenio, -ire, -veni, -ventum, intr., descender, ir a parar, llegar.

dexter, -tra, -trum, adj., derecho, que está a la derecha; sust., dextra, 1, f., Ia mano derecha.

dicio, -onis, f. (no se usa en nom. ), autoridad, dominio, poder.

dico, -ere, dixi, dictum, tr., decir; part., usado como nombre, dictum, 2 n., dicho, palabra.

dictator, -oris, m., dictador.

dies, -ei, m., día; m. o f., día señalado, tiempo fijado; adj., diurnus, de día.

differo, -ferre, distuli, dilatum, tr., dispersar, diseminar, diferir; intr., diferenciarse.

difficilis, -e, adj., difícil; adv., difficulter; sust., difficultas, -atis, f., dificultad.

diffido, -ere, diffisus sum, intr., desconfiar, desesperar.

diffugio, -fugere, -fugi, -fugitum, intr., huir desordenadamente; dispersarse, disiparse.

diffundo, -ere, -ffudi, -ffusum, tr., difundir, derramar, propagar; ensanchar.

digitus, 2 m., dedo.

dignor, -ari, -atus sum, tr., juzgar digno, permitir, consentir. dignus, adj., digno, merecedor; debido;

adv., digne; sust. dignitas, -atis, 3 f.. dignidad, distinción, rango.

digredior, -gredi, -gressus sum, intr., separarse; partir.

dilabor, -labi, -lapsus sum. intr., disolverse, desvanecerse.

dilectus, 4 m., selección; leva.

diligo, -ere, -lexi, -lectum, tr., amar; part.-adj., diligens, -entis, cuidadoso, diligente; adv., diligenter;

sust., diligentia, 1 f., cuidadoso, diligencia.

dimico, -are, -avi, -atum, intr., combatir, luchar; sust., dimicatio, -onis, f., combate, lucha.

dimidium, 2 n., mitad.

Page 14: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XIV

dimitto, -ere, -misi, -missum, tr., dejar ir, despedir, abandonar, dejar escapar.

dirigo, -ere, -rexi, -rectum, tr., alinear, guiar, dirigir; part.-adj., directus, recto.

dirimo, -ere, -emi, -emptum tr., separar, interrumpir romper, anular.

diripio, -ere, -ripui, -reptum, tr., despedazar, devastar, saquear.

dirus, adj., terrible, horroroso; de mal agüero.

discedo, -ere, -cessi, -cessum, intr., separarse, retirarse, partir; sust., discessus, 4 m., partida.

disciplina, 1 f., instrucción, adiestramiento; aprendizaje; ciencia; doctrina. disco, -ere, didici, tr.,

aprender.

discors, -cordis, adj., discordante, disonante; sust., discordia, 1 f., desacuerdo, discordia.

discrimen, -inis, n., espacio intermedio, intervalo; separación; diferencia; distinción; punto decisivo;

crisis, riesgo, peligro.

disertus, ad;., elocuente.

disicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., deshacer, dispersar, esparcir.

dispergo, -ere, -spersi, -spersum, tr., dispersar.

displiceo, -ere, -plicui, -plicitum, tr f., desagradar.

dispono, -ere, - posui, - positum, tr., colocar separamente, disponer, arreglar.

disputo, -are, -avi, -atum tr, discutir, tratar, disertar.

dissentio, -ire, -sensi, -sensum, intr. disentir, ser de distinto parecer; sust., dissensio, -onis, t., diver-

gencia de sentimientos u opiniones, disensión.

dissimilis, -e, adj., desemejante, diferente; adv., dissimiliter.

dissimulo, -are, -avi, -atum, tr., disimular; ocultar.

dissipo, -are, avi, -atum, tr., disipar, dispersar, malbaratar, divulgar.

dissolvo, -ere, -solvi, -solutum, tr., disolver; separar, deshacer, destruir; pagar; dissolutus ( part.

usado como adj.), disoluto, relajado, libertino; adv., dissolute, relajadamente.

disto, -are, -stiti, intr., distar, estar separado; diferenciarse.

distribuo , uere, -ui, -utum, tr., distribuir.

diu, adv., por largo tiempo.

diurnus, véase dies.

diuturnus, adj., duradero.

diva, véase divus.

divello, -ere, -velli, -vulsum, tr., separar, desgarrar, arrancar, deshacer.

diversus, adj., vuelto en distintas direcciones, separado; opuesto, contrario; diferente, diverso; ex di-

verso, de distintas direcciones.

dives, -itis, adj., rico; sust., divitiae, 1 f. pl., riquezas.

divido, -ere, -visi, -visum, tr., dividir, separar.

divus, 2 m., dios; diva, 1 f., diosa; adj., divinus, divino; adv., divinitus, por disposición divina.

do, dare, dedi, datum, tr., dar.

doceo, ere, docui, doctum, tr., enseñar, informar; part.-adj., doctus, docto, instruido, diestro; sust.,

doctrina, 1 f., enseñanza, doctrina, ciencia.

doleo, -ere, dolui, intr., doler, tener dolor; tr., dolerse, deplorar; sust., dolor, -oris, m., dolor, pena,

ofensa; amargura. dolus, 2 m., dolo, engaño, fraude, trampa.

domina, 1 f., dueña, señora; dominus, 2 m., dueño, señor.

domo, -are, domui, domitum, tr., domar, someter.

domus, 2 y 4 f., casa, patria; adj., domesticus, de la casa, doméstico; nativo; interior; sust., domi-

cilium, 2 n., domicilio, morada.

donec, conj., mientras, en tanto que.

dono -are, -avi, -atum, tr., regalar.

donum, 2 n., don, regalo.

dormio, -ire, -ivi o -ii, itum, intr., dormir.

dubito, -are, -avi, -atum, intr., dudar, vacilar; sust., dubitatio, -onis, f., duda, vacilación.

dubius, adj., dudoso; adv., dubie.

Page 15: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XV

ducenti, -ae, a, num. card., doscientos; ducentesimus, ord., ducentesimo; duceni, distr., de doscien-

tos en doscientos.

duco, -ere, duxi, ductum, tr., conducir, guiar; alargar; construir; contar, considerar, juzgar; ducto, -

are, -avi, -atum, tr., guiar continuamente, conducir a uno y otro lado.

dulcis, e, adj., dulce.

dum, conj., mientras.

duo, ae, o, dos; duodecim, card., doce; duodecimus, ord., duodécimo; duodeni, distr., de doce en

doce. duodeviginti, adj. card., dieciocho; duodevicesimus, ord., décimoctavo; duoduodeviceni,

distr., de dieciocho en dieciocho.

duro, are, avi, atum, tr. e intr., endurecer; soportar; endurecerse, perseverar, perdurar.

durus, adj., duro, áspero, rudo; fuerte, vigoroso, severo, rígido; penoso, difícil; adv., dure.

duumviri, -orum o -um, 2 m. pl., duunviros, nombre de dos magistrados romanos .

dux, ducis, m., guía, jefe, general.

ea, adv., por allí; eadem, adv., por allí mismo.

ebibo, -ere, -bibi, -bibitum, tr., beber hasta el fin, agotar, consumir; absorber, succionar.

ebur, eboris, n., marfil.

ecce, interj., he aquí, mira.

edico, -ere, -dixi, -dictum, declarar, proclamar, publicar; part., usado como nombre, edictum, 2 n.,

edicto, manifiesto, proclama.

edisco, -ere, -didici, tr., aprender a fondo, penetrarse de.

edo, edere y esse, edi, esum, tr., comer; adj., edax, -acis, voraz.

edo, -ere, -didi, -ditum, tr., dar a luz, producir, engendrar; ejecutar, llevar a cabo; publicar, emitir;

part.-adj., editus, elevado, alto.

edoceo, -ere, -docui, doctum, tr., enseñar a fondo informar, enterar cabalmente.

educo, are, -avi, atum, tr., educar, formar, criar, alimentar.

educo, -ere, -duxi, -ductum, tr., sacar, hacer salir, producir.

effero, -f erre, extuli, elatum, tr., sacar; llevar; divulgar, publicar; elevar, ensalzar; (en pasiva), dejar-

se llevar, ser arrastrado.

efficio, -ficere, -feci, -f ectum, tr., producir; hacer, efectuar, cumplir; conseguir.

effigies, -ei, f., imagen, efigie.

effugio, -f ugere, -ffugi, -fugitum, tr. e intr., huir, escaparse; evitar, burlar.

effundo, -ere, -fudi, -fusum, tr., derramar; refl., effundor y effundere se, derramarse, lanzarse; part.-

adj., effusus, tendido suelto, flotante; relajado, pródigo; adv., effuse, profusamente.

egeo, -ere, egui, intr. (con ablat. y menos frecuentemente con genit.), estar necesitado, carecer; sust.,

egestas, -atis, f., necesidad; egenus, adj., necesitado.

egredior, -gredi, -gressus sum, intr., salir, partir, separarse, desembarcar; tr., pasar, sobrepasar,

franquear; sust., egressus, 4 m., salida, partida, desembarco.

egregius, adj., egregio, sobresaliente, excelente; adv., egregie.

ego, pron. pers., yo.

eheu, int., ¡ay! eia, int., ¡ea!

eicio, eicere, -ieci, -iectum, tr., echar, arrojar (eicere se, lanzarse fuera), lanzar a tierra; naufragar.

elabor, -labi, -lapsus sum, intr., deslizarse, escaparse, desaparecer.

elicio, -licere, -licui, -licitum, tr., hacer salir, sacar; atraer.

elido, -ere, -si, -sum, tr., hacer saltar chocando, estrellar, expulsar, romper, destruir.

eligo, -ere, -legi, -lectum, tr., escoger, elegir.

E

Page 16: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XVI

eloquor, -loqui, -locutus sum, intr., hablar, expresarse- tr., decir, exponer.

eludo -ere, -lusi, -lusum, tr., burlar, engañar, mofarse de.

emineo, -ere, -minui, intr., sobresalir, resaltar.

eminus, adv., de lejos.

emitto, -ere, -misi, -missum, tr., enviar fuera; lanzar, disparar, soltar.

emendo, -are, -avi, -atum, tr., enmendar, corregir, mejorar.

emo, -ere, emi, emptum, tr., comprar.

en, int., mira, he aquí.

enim, conj., pues; etenim, conj., pues, en efecto.

ensis, -is, m., espada.

enumero, -are, -avi, -atum, tr., enumerar, contar.

enuntio, -are, -avi, -atum, tr., exponer, informar de, divulgar, revelar.

eo, ire, ivi (-ii), itum, intr., ir.

eo, adv., a allí; eodem, adv., a allí mismo.

epistula, 1 f., carta.

equidem, adv., ciertamente.

equus, 2 m., caballo; sust., eques, itis, m., jinete (en pl.), la caballería; miembro del orden ecuestre;

de ahí el adjetivo equester, tris, -tre, de caballeros, de caballería; equito, -are, -avi, atum, intr., ca-

balgar; equitatus, 4 m., caballería.

erga, prep. de ac., para con.

ergo, conj., por lo tanto.

erigo, -ere, -rexi, -rectum, tr., erigir, levantar; excitar, animar.

eripio, -ere, -ripui, -reptum, tr., arrancar, arrebatar; librar; eripere se, escaparse.

erro, are, avi, atum; intr., andar errante, extraviarse, errar; sust., error, -oris, m., aventura; equi-

vocación, error.

erudio, ire, -ivi (-ii), itum, tr., educar, instruir, formar, enseñar; part.-adj., eruditus, erudito, docto.

erumpo, -ere, -rupi, -ruptum; intr., salir con ímpetu, estallar, precipitarse; sust., eruptio, -onis, f.,

salida impetuosa.

eruo -ruere, -rui, -rutum, intr., sacar, extraer, desenterrar, destruir.

esca, 1 f., comida, alimento.

esurio, -ire, -ivi (, intr., estar hambriento.

et, conj., y; et... et, no sólo... sino también.

etiamsi, conj., aunque.

etsi, conj., aunque.

euge, int., ¡ea!

evado, -ere, -vasi, -vasum, intr., salir, evadirse, escaparse; llegar a ser, ir a parar.

eveho, -ere, -vexi, -vectum, tr., elevar; sacar; lanzarse; dejarse llevar.

evenio, -ire, -veni, -ventum, intr., suceder, resultar; sust., eventus, 4 m., suceso, resultado.

everto, -ere, -verti, -versum, tr., derribar, destruir, revolver.

evoco, are, -avi, -atum, intr., llamar a sí, hacer venir, convocar.

evolo, are, avi, -atum, intr., salir volando, escaparse; evolito, -are, -avi, -atum, intr., revolotear.

evolvo, -ere, volvi, volutum, tr., desenrollar, explicar, contar.

ex. e, prep. de ab., de, desde.

exaudio, ire, -ivi, -itum, tr., oír a distancia, oír claramente.

excedo, -ere, -cessi, -cessum, intr., salir, irse, retirarse, partir; tr., exceder, sobrepasar abandonar.

excello, -ere, intr. (con dat. de persona), aventajar; (con abl. de cosa), sobresalir; part.-adj., excelsus,

elevado, excelso, distinguido.

excido, ere, cidi, intr., caer de, caerse, deslizarse; perderse, desvanecerse, desaparecer de la memoria.

excido, -ere, cidi, cisum, tr., cortar golpeando, destruir.

excipio, -ere, -cepi, -ceptum, tr., recoger; recibir, acoger; soportar, sorprender; seguir, suceder.

excito, are, avi, -atum, tr., hacer salir, enardecer, excitar, provocar.

excludo, -ere, -clusi, -clusum, tr., excluir, rechazar, impedir.

Page 17: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XVII

excudo, -ere, -cudi, -cusum, tr., hacer saltar a golpes, forjar, esculpir, moldear.

excurro, -ere, -curri y -cucurri, -cursum, intr., salir corriendo; sust., excursio, -onis, f., salida, co-

rrería.

excuso, are, -avi, atum, tr., excusar, disculpar, pretextar; sust., excusatio, -onis, f., excusa.

excutio, -cutere, -cussi, -cussum, tr., sacudir; arrancar; rechazar, desechar, expulsar.

exemplar, -aris, n., ejemplar, modelo. exemplum, 2 n., copia, ejemplo, modelo.

exeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr., salir; sust., exitus, 4 m., salida, fin, desenlace, resultado.

exerceo, -ere, -ui, -itum, tr., ejercitar, adiestrar; manejar; ejercer, ocuparse; molestar, atormentar.

exercitatus ( part.-adj. de exercito), adiestrado, práctico; sust., exercitatio, -onis, 3 f., adiestramiento,

práctica.

exercitus, 4 m., ejército.

exhaurio, -ire, -hausi, -haustum, tr., agotar, vaciar, sufrir hasta el fin.

exhibeo, -ere, -hibui, -hibitum, tr., mostrar, exhibir, realizar, causar.

exhortor, -ari, -atus sum, tr., exhortar, excitar.

exigo, ere, -egi, -actum, tr., echar, expulsar; reclamar, exigir; pasar, consumir

exiguus, adj., escaso, breve, exiguo; adv., exigue; sust., exiguitas, -atis, f., escasez, brevedad.

eximius, excepcional, extraordinario; adv., eximie.

existimo, -are, -avi, -atum, tr., pensar, juzgar, considerar; sust., existimatio, -onis, f., juicio, opinión,

reputación. exitium, 2 n., destrucción, ruina.

exitus, véase exeo.

exorior, -oriri, -ortus sum, , intr., surgir, nacer, aparecer, llegar a ser.

exoro, are, -avi, -atum, tr., pedir insistentemente; doblegar, obtener pidiendo.

expedio, ire, -ivi, itum, tr., soltar, librar; aprestar, preparar; explicar, exponer; imper., expedit, es útil,

es provechoso; part.adj., expeditus, desembarazado, presto para la acción, cómodo, fácil, a punto; adv.,

expedite, fácilmente.

expello, -ere, -puli, -pulsum, tr., expulsar.

experior, -tri, -pertus sum, tr., experimentar, probar; soportar.

expers, -ertis, adj., no participante; privado, libre de.

expeto, -ere, -petivi, -petitum, tr., ansiar, aspirar a.

expleo, -ere, -plevi, -pletum, tr., colmar, satisfacer, completar.

explico, are, avi, atum, tr., desarrollar, desplegar, resolver, salvar, ejecutar.

exploro, -are, -avi, -atum, tr., explorar, investigar, reconocer; sust., explorator, -oris, m., explorador,

espía; (en pl.), patrullas de reconocimiento. expono, -ere, -posui, -positum, tr., poner a la vista,

exponer, explicar; desembarcar. expugno, -are, -avi, -atum, tr., tomar al asalto, asaltar; sust.,

expugnatio, -onis, f., asalto.

exsequor, -sequi, -secutus sum, tr., seguir; tratar de conseguir, tratar de saber; cumplir, ejecutar;

exponer.

exsilium, véase exsul.

exsisto, -ere, stiti, intr., salir, surgir; llegar a ser, nacer, existir.

expecto, -are, -avi, -atum, tr., aguardar, esperar; sust., exspectatio, -onis, f., espera, expectación,

ansiedad. exstinguo, -stinguere, -stinxi, -stinctum, tr., extinguir, apagar; matar, borrar.

exstruo, -ere, -struxi, -structum, tr., levantar; construir; colmar.

exsul, -ulis, m. y f., desterrado; sust., exsilium, 2 n., destierro; exulo, -are, -avi, atum, intr., estar, vivir

desterrado. exsulto, -are, -avi, -atum, intr, brincar de gozo, regocijarse.

exta, -orum, n. pl., vísceras, entrañas.

externus, adj., de fuera, exterior; extranjero.

exterreo, -ere, -terrui, -territum, tr., aterrar.

exterus, adj. (se usa de ordinario referido a natio: exterae nationes los pueblos extranjeros), de fue-

ra, extranjero; comp., exterior, -oris, exterior; sup., extremus, extremo, último; el más distante.

extollo, -ere, extuli, tr., elevar, exaltar.

extra, prep. de ac., fuera de.

extraho, -ere, -traxi, -tractum, tr., sacar, arrancar, prolongar.

Page 18: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XVIII

exuo, exuere, exui, exutum, tr., quitar, desnudar, despojar.

exuviae, -arum, f. pl., vestido de que se despoja a alguien; despojos, botín.

faba, 1 f., haba.

faber, -bri, m., artesano, obrero.

fabula, 1 t., fábula, cuento; obra teatral.

facies, -ei, f., forma; rostro, cara; aspecto, apariencia.

facilis, -e, adj., fácil; tratable, afable; adv., facile, sust., facilitas, -atis, f., facilidad, afabilidad.

facinus, -oris, n., acción; mala acción, crimen.

facio, facere, feci, factum, tr., hacer; sust., factum, n., hecho, acción; factio, -onis, f., bando, partido

político. facultas, -atis, f., facultad, capacidad; ocasión, oportunidad; recursos.

facundia, 1 f., facilidad de palabra, elocuencia; facundus, ad;., elocuente.

fagus, -i, 2 f., haya. falx, -cis, f., hoz.

fallo, -ere, fefelli, falsum, tr., engañar; ocultarse, pasar inadvertido;

fallax, -acis, engañador.

fama, 1 f., fama; rumor público; opinión de la gente, reputación.

fames -is, f., hambre; escasez; avidez.

familia, 1 f., conjunto de servidores de la casa, familia; bienes de la familia; adj., familiaris, -e,

doméstico, familiar, íntimo; adv., familiariter, íntimamente; sust., familiaritas, -atis, f., amistad

intima, familiaridad.

fanum, 2 n., lugar de culto, templo.

fas, indec. n., lo lícito por ley Divina, ley divina; derecho.

fascis, -is, m., haz, fajo de leña; pl., fasces, haz de varas del que sobresalía la hoja de un hacha; lo lle-

vaban los lictores delante de los prirneros magistrados de Roma como símbolo de su suprema

autoridad.

fasti, -orum, m. pl., días de audiencia; calendario; fastos.

fateor, fateri, fassus sum, tr., confesar; admitir.

fatum, 2 n., predicción profética; destino, hado; ad;., fatalis, -e, destinado, determinado por el hado;

fatal.

fauces, cium, f. pl., garganta, fauces; paso angosto, desfiladero.

faveo, -ere, favi, fautum, intr. (con dat.), favorecer, proteger; sust., favor, -oris, m., favor; apro-

bación, aplauso.

fax, -cis, f., tea, antorcha.

febris, -is, f., fiebre;

februarius, 2 m., febrero, mes de las purificaciones.

fel, fellis, n., hiel.

felix, -icis, adj., fecundo, feliz; adv., feliciter; sust., felicitas, -atis, felicidad, buena suerte.

femina, 1 f., hembra, mujer.

fenestra, 1 f., ventana.

fenus -oris, n., interés, producto que da el dinero; fenerator, oris, m., prestamista.

fera, véase ferus.

ferax, -acis, adj., feraz.

fere, adv., casi.

feriae, 1 f. pl., días de fiesta.

ferio.-ire (como perfecto y supino se usan percussi, percussum), tr., herir.

fero, ferre, tuli, latum, tr., llevar, traer; presentar; obtener; producir; soportar; declarar, referir.

F

Page 19: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XIX

ferox, -ocis, adj., feroz, salvaje; impetuoso, intrépido: ferociter; sust., ferocia, 1 f., y ferocitas, -atis,

f., osadía, arrogancia, ferocidad.

ferrum, 2 n., hierro; arma (en general); adj., ferreus, de hierro, férreo, insensible.

fertilis, -e, adj., fértil; sust., fertilitas, atis, f., fertilidad.

ferus, adj., fiero, indómito, salvaje; sust., fera, 1 f., fiera; feritas, -atis, f., fiereza.

ferveo, -ere, fervui, intr., hervir.

fessus, adj., cansado, fatigado.

festino, -are, -avi -atum, intr., apresurarse, darse prisa; tr., apresurar, acelerar.

festus, adj., festivo, de fiesta.

fidelis, -e, adj., fiel; adv., fideliter, sust., fidelitas, -atis, f., fidelidad. fides, ei, f., fe, confianza; lealtad;

crédito; prueba; certeza; palabra empeñada; verdad. fido, -ere, fisus sum, intr. (con dat.), confiar.

fiducia, 1 f., confianza. fidus, adj., fiel, leal.

figo, -ere, fixi, fixum, tr., fijar, sujetar; clavar.

figura, 1 f., figura, forma.

filius, 2 m., hijo; filia, 1 f., hija.

filum, 2 n., hilo.

findo, -ere, fidi, fissum, tr., hender, partir, dividir; abrir; surcar.

fingo, ere, finxi, fictum, tr., formar, modelar, imaginar, suponer; inventar, fingir; part.-adj., fictus,

fingido, falso. finis, -is, m., límite; ( pl. ), territorio; fin; finio, -ire, -ivi, -itum, tr., limitar, determinar;

adj., fnitimus, lindante, vecino; pariente.

fio, fieri, factus sum (se usa como pasiva de facio), ser hecho; resultar; hacerse; suceder.

firmus, adj., firme, seguro, fuerte; adv., firme y firmiter, firmo. -are. -avi, -atum, tr., afirmar, forta-

lecer.

flagito, are, avi, atum, tr., pedir con insistencia, importunar.

flagitium, 2 n., infamia.

flagro, -are, -avi, -atum, intr., arder; desear ardientemente.

flamma, 1 f., llama.

flavus, adj., rubio dorado.

flecto, -ere, flexi, flexum, tr., doblar; doblegar; mover, desviar, apaciguar.

fleo, -ere, flevi, fletum, intr., llorar; tr., llorar a alguien; sust., fletus, 4 m., llanto.

flo, -are, flavi, flatum, intr., soplar.

flos, floris, m., flor; vb, floreo, -ere, -ui, intr., florecer; part.-adj., florens, -entis, florido, en flor.

fluo, ere, fluxi, fluxum, intr., fluir, manar; sust., fluctus, 4 m., ola; flumen, -inis, n., río.

fluvius, 2 m., río.

focus, 2 m., hogar; foculus, 2 m., pequeño hogar, fogaril, brasero.

fodio, -ere, fodi, fossum, tr. cavar; sust., fossa, 1 f. foso. trinchera.

foedus, -eris, n., pacto, tratado. foedus, adj., feo, sucio, repugnante; deshonroso, vil; adv., foede.

folium, 2 n., hoja.

fons, fontis, m., fuente; origen.

for, fari, fatus sum, tr., hablar.

foras, adv., afuera; foris, adv., fuera, de fuera;

foris, -is, f., hoja de puerta doble; ( pl. ), puerta, entrada.

forma, 1 f., forma, figura; tipo, clase; belleza. formosus, -a, -um, adj., hermoso.

formido, -inis, j., espanto, terror.

fors, nom., y forte, abl., únicos casos usados del nombre fors, fortis, suerte, propiamente lo que se

aporta o trae; fors con sit y an da forsitan, tal vez; forte se usa como adv., por casualidad; fortasse,

adv., quizás.

fortis, -e, adj., amistoso, brioso, valeroso, esforzado ( rara vez poderoso, fuerte); adv., fortiter; sust.,

fortitudo, -inis, f., bravura fortaleza.

fortuna, 1 f., fortuna, suerte; ( pl.), bienes de fortuna.

forum, 2 n., plaza de mercado, foro.

foveo, ere, fovi, fotum, tr., calentar, enardecer, acariciar, mantener.

Page 20: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XX

frango, -ere, fregi, fractum, tr., quebrar, partir, romper.

frater, -tris, m., hermano; adj., fraternus, fraterno, de hermano; adv., fraterne.

fraus, fraudis, f ., engaño, fraude; error; daño, detrimento.

fremo, ere, -ui, itum, intr., zumbar, bramar; murmurar; sust., fremitus, 4 m., zumbido, bramido;

murmullo.

frequens, -entis, adj., apretado, denso, numeroso; frecuente, repetido; adv., frequenter; sust., fre-

quentia, 1 f., afluencia, concurrencia.

fretus, adj. (con abl.), confiado, apoyado.

frigus, -oris, n. frío; adj., frigidus, frío, fresco.

frons, frondis, f., hoja: fronda, follaje.

frons, frontis, f., frente; cara, fachada.

fructus, véase fruor.

fruges, frugum, f. pl., frutos de la tierra.

frumentum, 2 n., grano, trigo; adj., frumentarius, referente al trigo; vb., frumentor, 1 tr., hacer

provisión de grano, forrajear.

fruor, -ui, fructus sum, irtr. (con abl.), gozar; sust., fructus, 4 m., fruto, provecho, producto; renta,

recompensa. frustra, adv., en vano.

fuga, 1 f., huida, fuga; destierro; fugo, -are, -avi, -atum, tr., poner en fuga, ahuyentar.

fugio, fugere, fugi, fugitum, intr., huir; tr., huir a alguien o de alguien, evitar; sust., fugitivus, 2 m.

fugitivo, desertor. fulgeo, -ere, fulsi y fulgo, -ere, intr., brillar, resplandecer; fulgor, -oris, m. brillo;

fulgur, -uris, n., relámpago. fulmen, inis, n., rayo.

fumus, 2 m., humo.

fulvus, adj., rubio oscuro.

fundo, -ere, fudi, fusum, tr., derramar. verter ; producir en abundancia; esparcir, difundir, desplegar;

intr., fundir, derramarse, esparcirse.

fundus, 2 m fondo; finca rústica, hacienda, adv. funditus, de raíz, completamente; fundo, are, avi, -

atum, tr., consolidar, asegurar, establecer; de aquí fundamentum, 2 n., cimiento, fundamento.

fungor, fungi, functus sum, intr. (con abl.), desempeñar, cumplir.

funis, is, m., cuerda, cable.

funus, -eris, n., funeral, entierro; pira; cadáver; muerte violenta, destrucción, ruina.

fur, furis, m., ladrón; adv., furtim, furtivamente, a hurtadillas; sust., furtum, 2 n., robo, hurto.

furo, ere, furui, intr., estar furioso, enfurecerse, desvariar; sust., furor, -oris, m., furor, rabia; furia, 1

f., furia, delirio; Furiae, las Furias, divinidades vengadoras. Eran tres, Alecto, Megera y Tisífone.

galea, 1 f., yelmo o casco con carrilleras usado por los soldados romanos.

gallus, 2 m., gallo; gallina, 1 f., gallina.

gaudeo, -ere, gavisus sum, intr., gozar, alegrarse; sust., gaudium, 2 n., gozo, alegría.

gelu, -us, n., hielo; gelidus, adv., helado, gélido.

geminus, adj., gemelo; doble.

gemma, 1 f., piedra preciosa, perla; yema.

gemo, -ere, gemui, gemitum, in.r., gemir; tr., deplorar, lamentar; sust., gemitus, 4 rn., gemido, la-

mento.

gena, 1 f., mejilla.

gener, -eri, m., yerno.

genetrix, genitor, véase gigno.

G

Page 21: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXI

genius, 2 m., espíritu que tutelaba a cada cual desde su nacimiento; genio.

gens, gentis, f., conjunto de familias procedentes de un tronco común que llevaban el mismo nombre;

parentela; pueblo, raza.

genu, 4 n., rodilla.

genus, -eris n., origen, nacimiento; linaje; raza, nación; género, clase, especie.

gero, -ere, gessi, gestum, tr.. llevar: hacer. realizar. ejecutar; ejercer; gerere se, portarse; gerere mo-

rem alicui, complacer a alguno.

gigno, -ere, genui, genitum, tr., engendrar, producir; dar a luz; sust., genetrix, -icis, f., madre;

genitor, -oris, m., padre.

gladius, 2 m., espada; sust. gladiator, -oris m., gladiador, espadachín.

gloria, 1 f., gloria, fama, renombre; jactancia; vb., glorior, -ari, -atus sum, intr., gloriarse, jactarse.

gradus, 4 m., paso; peldaño, escalón; posición (de un combatiente); grado, rango.

gradior, gradi, gressus sum, intr., andar, caminar; sust., gressus, 4 m., paso, marcha.

grandis, -e, adj., crecido, elevado (de estatura); de edad avanzada; sublime, magnífico.

grando, -inis, f., granizo.

gratulor, -ari, -atus sum, intr. (con dat.), congratular, felicitar; sust., congratulatio, -onis, f., felici-

tación, congratulación. gratus, adj., agradable, grato: amable. encantador: agradecido; sust., gratia,

gracia, favor; influencia; reconocimiento; gratitud; gratia (con gen.), a causa, por razón de: habere

gratiam alicui, sentir gratitud hacia uno; gratias agere o referre, dar las gracias; gratias alicui

facere, perdonar a uno; adj., gratiosus, influyente.

gravis, -e, adj., pesado, grave; molesto; penoso; importante, de peso; adv., graviter; sust., gravitas, -

atis, f., peso; severidad, gravedad, importancia.

grex, gregis, m., rebaño; banda, tropa.

guberno -are, -avi, -atum, tr., dirigir, gobernar, guiar; sust., gubernator, -oris, m., timonel; guber-

natio -onis, f., gobierno, dirección, manejo.

gula, 1 f., garganta.

gurges, -itis, m., remolino; mar, ola.

gustus, -us, m., gusto. Denota primero el hecho de gustar o probar algo; luego el gusto o sabor de lo

probado. En la cena o comida romana gustus era el aperitivo.

gutta, 1 f ., gota, lágrima.

habena, 1 f., rienda.

habeo, -ere, -ui, -itum, tr., tener, poseer; contener; considerar, estimar; sust., habitus, 1 m., modo de

ser, condición, disposición, porte; vestido; habito, -are, -avi, -atum, intr., vivir, habitar.

hac, adv. de lugar, por aquí.

haereo, -ere, haesi, haesum, intr., estar adherido, adherirse, mantenerse firme, estar indeciso, vacilar;

haeres, -edis, m. y f., heredero legal; haereditas, -atis, f., herencia.

harena, 1 f., arena.

haruspex, -icis, m., arúspice, el que examina las entrañas de las víctimas, en oposición a auspex, que

examina el vuelo de las aves.

hasta, 1 f., Ianza, pica. Era entre los romanos símbolo de propiedad. De ahí que se plantara una lanza

sobre lo que se vendía como deuda al Tesoro o como botín de guerra: sub hasta vendere, vender en

subasta; hastatus, -i, m.. soldado armado de lanza, lancero. Ocupaba la primera fila en la línea de

batalla.

haud, adv., no.

H

Page 22: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXII

haurio, -ire, hausi, haustum, tr., sacar (agua), extraer; beber; apurar, agotar, consumir, disipar.

hedera, 1 f., yedra.

hei, intr., ¡ ay !

herba, 1 f., hierba, planta; césped .

heri, adv., ayer.

heu, interj., ¡ ay !

hibernus, adj., de invierno, invernal; sust., hiberna, -orum, 2 n. pl., cuarteles de invierno.

hic, haec, hoc, adj., éste; hic, adv. de lugar, aquí; hinc, adv. de lugar, de aqui.

hiems, hiemis, f., invierno; ( poét.), tempestad.

historia, 1 f., narración histórica, historia; cuento, fábula.

hodie, adv., hoy.

homo, -inis, m., ser humano, hombre, persona.

honestus, adj., honrado, distinguido, digno de consideración; adv., honeste; sust., honestas, -atis, f.,

consideración, dignidad . honradez.

honos, -oris, m., honor, consideración, estima; cargo honorífico; premio, recompensa; gala, belleza.

hora, 1 f., hora.

horreo, -ere, -ui, intr., horrorizarse, erizarse, estremecerse; tr., sentir horror de; adj., horribilis, -e,

horrible; horridus, adj., erizado, áspero; crespo; rudo, inculto; adv.. horride; sust., horror, -oris, m.,

estremecimiento, horror; horresco, -ere, horrui, intr., ponerse erizado; horrorizarse.

horreum, -i, n., granero.

hortor, -ari, -atus sum, tr., exhortar, excitar, animar.

hortus, 2 m., huerto, jardín.

hospes, -itis, m., huésped (el que hospeda y el hospedado por amistad), forastero, extranjero; hos-

pitium, 2 n., hospedaje de amistad; vínculo entre el que hospeda y el hospedado; relaciones de hos-

pitalidad; alojamiento.

hostia, 1 f., víctima ofrecida en expiación para aplacar a la divinidad. Se opone a víctima, ofrenda en

acción de gracias. Luego pasó a significar víctima en general.

hostis, is, m., enemigo (público; adj., hostilis, -e, hostil, del enemigo; adv., hostiliter.

huc, adv. de lugar, a aquí.

humanus, adj., humano; comprensivo, bondadoso; educado, de finos modales; adv., humane y hu-

maniter, sust., humanitas, -atis, f., natural humano, humanidad, afabilidad, benevolencia; educación,

delicadeza de modales.

humilis, -e, adj., bajo, pequeño; humilde, débil; mezquino, vil; sust., humilitas, -atis, f ., pequeñez,

baja estatura; modestia; debilidad; mezquindad de alma.

humus, 2 f., tierra, suelo.

iaceo -ere, iacui, intr., yacer, estar echado; dormir, estar muerto, flotar; estar abatido.

iacio, iacere, ieci, iactum, tr., lanzar, disparar, echar; construir; decir; producir; iacto, are, -avi, -

atum, tr., lanzar con frecuencia, lanzar de un lado a otro, agitar; proferir, lanzar; meditar; jactarse;

sust., iactura, 1 f., Ianzamiento, pérdida, gasto; iaculum, 2 n., jabalina.

iam, adv., ya.

ianua, 1 f., puerta (de la casa); entrada.

ibi, adv., allí; ibidem, adv., allí mismo.

ictus, part. de ico, 3 tr., golpeado; herido; pactado sust., ictus, 4 m., golpe herida.

idem, eadem, idem, adj. pron. el mismo.

idoneus, adj., apropiado apto.

I

Page 23: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXIII

idus, iduum, 4 pl. t., los Idus, el día 15 de mes en marzo, mayo, iulio y octubre; el 13 en los demás

meses.

ignarus, adj., ignorante; desconocido.

ignavus, adj., perezoso, desidioso, cobarde; adv., ignave; sust., ignavia, 1 f., pereza, desidia, cobardía.

ignis, is, m., fuego.

igitur, conj., por lo tanto, así que.

ignominia, 1 f, afrenta, ignominia, deshonor

ignoro, are, avi, atum, tr., ignorar, desconocer.

ignosco, -ere, -gnovi, -gnotum, tr. (acus. de cosa, dat. de persona), perdonar, dispensar; part.-adj.,

ignotus, desconocido.

ille, illa, illud, adj.-pron., aquel; illac, adv., por allí; illic, adv., allí; illinc, adv., de allí; illuc, adv., a

allí.

illudo (inludo), -ere, -lusi, -lusum, intr. y tr., mofarse de, ultrajar a.

illustris, véase inlustris.

imago, -inis, f., retrato, copia; imagen ( de los antepasados, modelada en cera, que estaba en el atrio y

que se llevaba en los funerales), estatua; eco; aparición, visión, espectro, sombra; representación, idea.

imber, bris, m., lluvia, tormenta, aguacero.

imitor, -ari, -atus sum, tr., copiar, reproducir, imitar; sust., imitatio, -onis, f., imitación.

immanis, -e, adj., enorme, monstruoso; inhumano, feroz; sust., immanitas, -atis. f.. fiereza.

immemor, oris, adj., olvidadizo, descuidado.

immineo, ere, minui, intr. (con dat.), pender sobre, amenazar.

immisceo, -ere, -miscui, -mixtum, tr., mezclar con (dat.).

immitis, -e, adj., cruel.

immitto, -ere, -misi, -missum, tr., enviar a, mandar contra; soltar, lanzar, arrojar; impulsar, incitar.

immortalis, -e, adj., inmortal.

immotus, -a, -um, part. de immoveo, impasible, inmutable.

impedio, ire, -ivi, itum, tr., enredar, trabar; impedir; apartar; sust., impedimentum, 2 n., impedimen-

to, obstáculo; (en pl.), impedimenta, bagajes.

impello, -ere, -puli, -pulsum tr., empujar, impulsar; incitar, inducir; sust., impulsus, 4 m., golpe,

impulso, instigación. impendeo, -ere, intr. (con dat.), pender, estar colgado sobre, amenazar.

imperator, véase impero.

imperitus, adj., inexperto, desmañado, desconocedor; adv., imperite; sust., imperitia, 1 f., inexpe-

riencia.

imperium, 2 n., mando; autoridad, poder supremo (concedido a determinados magistrados, que

llevaba consigo el mando militar y la jurisdicción); soberanía; dominio, imperio.

impero, -are, -avi, -atum, intr., tener el mando, dominar, imperar; tr. (acus. de cosa y dat. de perso-

na), mandar, ordenar, exigir; sust., imperatum, 2 n., orden, mando; imperator, -oris, m., general en

jefe.

impetro, -are, -avi, -atum, tr. e intr., conseguir, lograr con ruegos, impetrar.

impetus, 4 m., ataque, carga; impetuosidad, vehemencia; furia.

impiger, -gra, -grum, adj., activo, diligente; adv., impigre.

impius, adj., impío, irreverente; adv., impie.

impleo, ere, -evi, etum, tr., llenar, colmar, cumplir, saciar.

implico, -are, -plicui, -plicitum (se usan también las formas regulares -avi, -atum); tr., trabar; enla-

zar; rodear, envolver.

imploro, -are, -avi, -atum, tr., invocar llorando, implorar; suplicar.

impono, -ere, -posui, -positum, tr., poner en, colocar sobre; imponer, causar; asignar, poner al mando

de.

improbus, adj., malvado, perverso, desvergonzado; adv., improbe.

improvisus, adj., inesperado, impensado, imprevisto; adv., improviso.

imprudens, adj., imprevisor, desprevenido, imprudente; adv., imprudenter sust., imprudentia, 1 f.,

imprevisión. impulsus, véase impello.

Page 24: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXIV

impune, adv., impunemente.

imus, véase inferior.

in, prep., de acusativo, a, al interior de, para con; 2, de ablativo, en.

inanis, -e, adj., vacío, falto; inútil, vano; adv., inaniter.

incautus, adj., incauto, desprevenido; imprevisto; adv., incaute.

incedo, -ere, -cessi, -cessum, intr., adelantarse, avanzar; extenderse; penetrar; tr., acometer,

apoderarse de.

incendo, -ere, -cendi, -censum, tr., pegar fuego, incendiar; inflamar, excitar; sust., incendium, 2 n.,

incendio, fuego. inceptum, véase incipio.

incertus, adj., incierto, dudoso.

incido, -ere, -cidi, -casum, intr., caer en, caer sobre, incidir; encontrar casualmente; dar en; incurrir;

suceder; presentarse.

incido, -ere, incidi, incisum, tr., cortar, grabar.

incipio, -cipere, -cepi, -ceptum, tr. e intr., comenzar; sust., inceptum, 2 n., comienzo, empresa.

incito, -are, avi, -atum, tr., mover rápidamente, acelerar; estimular, incitar.

includo, -ere, -clusi, -clusum, tr., encerrar, aprisionar, incluir.

incognitus, adj., desconocido.

incolo, -ere, -colui, -cultum, tr., habitar, vivir en; sust., incola, 1 m., habitante.

incolumis, -e, adj., sano y salvo, incólume; sust., incolumitas, -atis, f., salud.

incommodus, adj., inconveniente, molesto, incómodo; adv., incommode; sust., incommodum, 2 n.,

molestia, desgracia.

incredibilis, -e, adj., increíble; adv., incredibiliter.

increpo, -are, -crepui, -crepitum, intr., crepitar, resonar; tr., hacer resonar; gritar contra, echar en

cara.

incumbo, -ere, -cubui, -cubitum, intr., lanzarse sobre, echarse sobre; esforzarse, entregarse a.

incurro, -ere, -curri y -cucurri, -cursum, intr., correr a, lanzarse, precipitarse, acometer; incurrir;

tropezar, chocar; sust., incursio, -onis, f., choque, correría, incursus, 4 m., ataque, embestida.

inde, adv., de allí; indidem, adv., de allí mismo.

index, -icis, m., delator; sust., indicium, 2 n., delación, prueba; indico, -are, -avi, -atum; tr., delatar,

descubrir. indico, -ere, -dixi, -dictum, tr., declarar, proclamar, publicar, anunciar, convocar.

indignus, adj., inmerecedor, indigno; inmerecido; adv., indigne sust., indignitas, -atis, f., indignidad-

vb., indignor, ari, -atus sum, tr., considerar indigno, despreciar; indignarse, irritarse.

indoles, -is, f., disposición natural, inclinación.

induco, -ere, -duxi, -ductum, tr., conducir dentro, meter; llevar; introducir; cubrir; inducir.

induo, -ere, indui, indutum, tr., vestir, ponerse (una prenda), revestirse.

indulgeo, -ere, -dulsi, -dultum, intr. (con dat.), condescender, ser indulgente, ser complaciente; sust.,

indulgentia, 1 f., indulgencia.

industria, 1 f., destreza, maña, aplicación.

indutiae, 1 f. p2., armisticio, tregua.

ineo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr. y tr., entrar en; emprender, comenzar; cumplir.

inermis, -e, adj., desarmado, inerme; indefenso

iners, -ertis, adj., inactivo perezoso; sust., inertia 1 f., pereza, inactividad.

infandus, -a, -um, adj., indecible.

infectus, part.-adj., no hecho, no realizado.

infelix, -cis, adj., estéril, improductivo; adv., infeliciter.

infensus, adj., hostil, irritado; amargo.

infero, -ferre, -tuli, -latum, tr., llevar adentro, introducir, meter; atacar; avanzar; causar.

inferus, adj., de abajo; sust., inferi, 2 m. pl., moradores del mundo subterráneo, del reino de la muerte;

comp., inferior, más bajo, inferior; sup., imus, el más bajo, el más profundo.

infestus, adj., hostil; peligroso, amenazador.

infidus, -a, -um, adj., infiel, desleal, traidor.

infirmus, adj., débil.

Page 25: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXV

influo, -ere, -fluxi, -fluxum, intr., afluir, desembocar.

infra, prep. de ac., debajo de.

infula, 1 f., casquete de flecos de lana blancos y rojos anudados a intervalos iguales con una cinta. Lo

usaban en sus ritos los sacerdotes. Se ceñía a la cabeza de las víctimas.

ingenium, 2 n., disposición natural (de una persona o cosa), naturaleza, temperamento, genio, talento

natural, ingenio.

ingens, -entis, adj., inmenso, vasto, ingente.

ingenuus, adj., libre de nacimiento; abierto, liberal; adv., ingenue.

ingratus, adj., desagradable, enfadoso; desagradecido, ingrato; adv., ingrate.

ingredior, -gredi, -gressus sum, tr. e intr., entrar; emprender, comenzar.

inhonestus, adj., deshonrado; despreciable.

inicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., lanzar, echar, arrojar contra o sobre; tender sobre; infundir.

inimicus, adj., enemigo; dañoso; adv., inimice; sust., inimicus, 2 m., enemigo (personal); inimicitia,

enemistad. iniquus, adj., desigual; injusto, inicuo; desfavorable; indignado; sust., iniquitas, -atis, f.

iniquidad; condición desfavorable, desacuerdo.

initium, 2 n., comienzo.

iniuria, 1 f., injusticia; injuria; afrenta, insulto.

iniussu, 4 m. (sólo en abl.), sin orden.

iniustus, adj., injusto; adv., iniuste.

inlustris, -e, adj., brillante; claro, manifiesto; famoso, ilustre; inlustro, -are, -avi, -atum, tr., esclare-

cer; ensalzar. innocens, -entis, adj., inofensivo, inocente; sust., innocentia, 1 f., inocencia.

innuptus, adj., no casado, soltero.

inops, -opis, adj., sin recursos, pobre; necesitado; sust., inopia, 1 f., falta de recursos, escasez.

inquam, -quis, -quit, def. tr., decir.

inquiro, -ere, -quisivi, -quisitum, tr., inquirir, investigar.

inrideo, -ere, -risi, -risum, intr., burlarse; tr., burlarse de alguien o de algo; sust., inrisus, 4 m., burla.

inrumpo, -ere, -rupi, -ruptum, intr., irrumpir, precipitarse en; tr., penetrar.

insanus, adj., loco; furioso; adv., insane ¡ sust., insania, 1 f., locura; vb., insanio, -ire, -ivi (-ii) -itum,

intr., estar loco, estar furioso.

inscius, adj., desconocedor, ignorante.

inscribo, -ere, -scripsi, -scriptum, tr., inscribir, titular, asignar.

insequor, -sequi, -secutus sum, tr., seguir de cerca, perseguir; part.-adj., insequens, -entis, siguiente.

insero, -ere, -serui, -sertum, tr., meter, hacer entrar; contar entre.

insidiae, 1 pl., asechanzas, emboscada; intrigas.

insido, -ere, -sedi, -sessum, intr., sentarse, posarse; establecerse, arraigar.

insignis, e, adj., distinguido, insigne.

insipiens, entis, adj., insensato, necio.

insisto, -ere, -stiti (con dat.), estar en pie en o sobre, pisar; detenerse; seguir, perseguir, insistir.

inspicio, -ere, -spexi, -spectum, tr., mirar de cerca, examinar.

inspiro, are, avi, atum, tr., soplar en, inspirar.

instituo, -ere, -stitui, -stitutum, tr., establecer, fundar; erigir, construir; emprender, comenzar; instruir,

adiestrar; sust., institutum, 2 n., plan establecido, costumbre, institución.

insto, -stare, -stiti, intr., ser inminente, echarse encima; instar, apremiar, insistir.

instruo, -ere, -struxi, -structum, tr., ordenar, formar, disponer; instruir, equipar; levantar, construir.

insuetus, part.-adj., no acostumbrado; desusado, extraordinario.

insula, 1 f., isla; grupo de casas de alquiler.

insum, -esse, intr., estar dentro; ser inherente a, tener, poseer.

integer, -gra, -grum, adj. intacto; entero, completo, fresco, íntegro; puro limpio; imparcial; adv.

integre; sust., integritas, -atis, f., integridad.

intellego (intelligo), -ere, -lexi, -lectum, tr., entender.

intendo, -ere, -tendi, -tentum tr., tender, dirigir a; concentrar; part.-adj., intentus, tenso, atento.

Page 26: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXVI

inter, prep. de ac., entre, dentro de, durante; intra, prep. de ac., dentro de; intro, adv., adentro; intus,

adv., dentro, de dentro.

intercedo, -ere, -cessi, cessum, intr., haber entre, interponerse; intervenir, poner el veto; sust., in-

tercessio, -onis, f., veto (de los tribunos).

intercipio, -cipere, -cepi, -ceptum, tr., interceptar.

intercludo, -ere, clusi, clusum, tr., cerrar, copar, bloquear.

interdico, -ere, -dixi, -dictum, prohibir, excluir.

intereo, ire, -ivi (-ii), itum. intr., perecet, morir; sust., interitus, 4 m., muerte, destrucción.

interficio, -ficere, -feci -fectum, tr., matar.

interimo, -ere, -emi, -emptum, tr., matar.

interior, -oris, de más adentro, interior; super., intimus, el más interior; íntimo.

intermitto, -ere, -misi, -missum, tr., dejar en medio, interrumpir.

interpello, are, avi, atum, tr., interrumpir; obstruir, impedir.

interpono, -ere, -posui, -positum, tr., colocar entre, interponer; aducir, aportar; fidem interponere,

dar su palabra. interpres, -etis, m., mediador, negociador, intérprete.

interrogo, -are, -avi, -atum, tr., preguntar, interrogar.

interrumpo, ere, rupi, ruptum, tr., romper, hacer pedazos; cortar, interrumpir.

intersum, -esse, -fui, intr., estar entre; haber diferencia (con abl.), in his rebus nihil interest, no hay

diferencia alguna entre estas cosas, intervenir, participar (con dat.) consiliis interesse, intervenir en los

planes; impers., interest, importa; mea, tua, sua interest, me importa a mí, a ti, a él; regis interest, le

importa al rey; ad salutem rei publicae, a la salvación de la república.

intervallum, 2 n., intervalo (de espacio o tiempo).

intervenio, -ire, -veni -ventum, intr., llegar entre tanto; intervenir, interrumpir, mezclarse en (con dat.

).

intestinus, adj., interior, civil, doméstico. intimus, véase interior.

intro, are, -avi, atum, intr. y tr., entrar.

introduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., meter, introducir.

introeo, ire, -ivi (-ii), itum, intr., entrar; sust., introitus, 4 m., entrada.

intueor, -eri, -tuitus sum, tr., mirar atentamente, considerar, contemplar.

inultus, -a, um, adj., sin venganza.

inutilis, -e, adj., inútil.

invado, -ere, -vasi, -vasum, tr. e intr., penetrar; invadir, acometer, asaltar, atacar.

invalidus, adj., débil, sin fuerzas.

inveho, -ere, -vexi, -vectum, tr., acarrear, transportar; dep., invehor, ir, viajar; lanzarse, atacar.

invenio, -ire, -veni, -ventum, tr., encontrar, inventar, descubrir.

invictus, adj., invencible, invicto.

invideo, -ere, -vidi, -visum, intr. (con dat.), mirar con envidia, envidiar; part.adj., invisus, odioso;

adj., invidus, envidioso; sust., invidia, 1 f., envidia, malevolencia; adj., invidiosus, envidioso.

invito, are, avi, atum, tr., invitar, convidar; atraer.

invitus, adj., forzado, contra su voluntad.

iocus, -i, m.; en pt., ioci y ioca, -orum: juego de palabras, chiste; per iocum, en broma; iocor, -ari,

intr., bromear. ipse, ipsa, ipsum, adj.-pron., él mismo, en persona.

ira, 1 f., ira, cólera. irascor, irasci, iratus sum, intr., airarse, enojarse; (con dat.), enojarse contra;

part.-adj., iratus, irritado.

irrideo, irrisus, véase inrideo, inrisus.

irrumpo, véase inrumpo.

is, ea, id, pron., él, ella, ello.

iste, ista, istud, adj.-pron., ese; istac, adv., por ahí; istic, adv., ahí; istinc, adv., de ahí; istac, adv., a

ahí.

ita, adv., así; itaque, conj., por lo tanto, así que; item, adv., asimismo.

iter, itineris, n., jornada, viaje; marcha, camino; iter facere, ir de camino, viajar; iterum, adv., de

nuevo.

Page 27: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXVII

iubeo, -ere, -iussi, -iussum, tr., mandar, ordenar; sust., iussu, 4 m., abl., por orden; iussa, 2 n. pl.,

órdenes, mandatos.

iucundus, adj., delicioso, agradable, placentero; adv., iucunde; sust., iucunditas, -atis, f., delicia,

placer.

iudex, -icis, m., juez, árbitro; sust., iudicium, 2 n., acción judicial, juicio, proceso; fallo, sentencia;

tribunal; opinión, juicio, criterio; iudico, are, -avi, -atum, tr., juzgar, dictar sentencia; ser juez; opinar,

tener por.

iugum, 2 n., yugo; yunta; cumbre de una montaña, cima; sierra; yugo simbólico bajo el que desfilaban

los vencidos.

iumentum, 2 n., bestia de tiro o de carga, acémila.

iungo, -ere, iunxi, iunctum, tr., juntar, unir, enganchar, uncir; hacer, trabar (un pacto).

iunior, véase iuvenis.

iurgium, -i, n., altercado, riña, pendencia.

ius, iuris, 3 n., derecho, justicia (humana), ley; tribunal de justicia; autoridad legal; iure, abl., en

justicia, rectamente; iuro, are, avi, atum, tr. e intr., jurar, prestar juramento; sust., ius iurandum,

juramento. iustus, adj., conforme a derecho, justo, recto, legitimo, equitativo, debido, razonable; adv.,

iuste; sust., iustitia, 1 f., derecho; equidad, justicia. iuvenis, -e, adj., joven; sust., el joven o la joven

que ha dejado de crecer y se halla en plena edad; iuniores, los jóvenes destinados a formar en el

ejército activo, de 17 a 45 años; iuventus, -utis, f., la juventud.

iuvo, -are, -iuvi, iutum, tr., ayudar, agradar, deleitar.

iuxta, prep. de ac., junto a.

Kalendae, arum, f., las calendas o primer día de mes .

labor, labi, lapsus sum, intr., deslizarse, resbalar; caer en error; sust., lapsus, 4 m., acto de deslizarse,

caída, error; labefacto, -are, -avi, -atum, tr., hacer vacilar, sacudir, conmover; arruinar.

labor, -oris, m., esfuerzo, fatiga, trabajo; desgracia, sufrimiento; laboro, -are, avi, -atum, intr., tra-

bajar, afanarse; penar; hallarse en peligro; padecer.

lac, lactis, n., leche.

lacero, -are, avi, atum, tr., desgarrar, destrozar.

lacesso, -ere, -cessivi, -cessitum, tr., provocar, incitar, hostigar.

lacrima, 1 f., lágrima; vb., lacrimo, -are, -avi, -atum, tr., llorar; gotear.

lacus, 4 m., lago.

laedo, -ere, laesi, laesum, tr., ofender, dañar, herir (a golpes); ultrajar, afrentar.

laetus, adj., alegre, agradable, riente; lozano, feraz, copioso, rico; adv., laete; sust., laetitia, 1 j.}

alegría, gozo; laetor, -ari, -atus sum, intr., alegrarse.

laevus, adj., izquierdo, situado a la izquierda, desfavorable, siniestro.

lana, 1 f., lana; laniger, -era, -erum, el que lleva lana, lanudo.

K

L

Page 28: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXVIII

langueo, -ere, langui, 2 intr., languidecer.

lapis, -idis, m., piedra; piedra miliaria (mojón que señataba las millas); piedra preciosa.

lapsus, véase labor.

laqueus, -i, m., lazo.

lar, laris, m., hogar, casa; (en pt.), lares, dioses de la familia.

largus, adj., abundante; liberal, generoso; adv., large; largior, iri, -itus sum, tr., dar con largueza; so-

bornar con dádivas; largitio, -onis, f., liberalidad, prodigalidad, soborno.

lassus, adj., cansado, desfallecido, agotado; sust., lassitudo, -inis, f., cansancio, fatiga, lasitud.

lateo, -ere, latui, intr., estar oculto, ocultarse; tr., ocultársele (a alguien algo ); sust., latebra, 1 t. ,

escondrijo.

latro, -onis, m., ladrón, bandido; sust., latrocinium, 2 n., pillaje, latrocinio.

latus, eris, n., lado, costado.

latus, adj., ancho, extenso; adv., late; sust., latitudo, -inis, f., anchura, extensión.

laus, laudis, f., alabanza, elogio; renombre; honor consideración; vb., laudo, -are, -avi, -atum, tr., ala-

bar; sust., laudator, -oris, m., elogiador, panegirista

lavo, -are, lavi, lautum y lavatum, tr., lavar; part., lotus, bañado.

laxo, -are, -avi, -atum, tr., aflojar, soltar, aligerar, librar.

lectus, 2 m., lecho.

legio, -onis, f., legión.

lego, -are, -avi, -atum, tr., legar, delegar; sust., legatus, 2 m., delegado, legado, asesor de un general o

de un procónsul; sust., legatio, -onis, f., embajada.

lego, -ere, legi, lectum, tr., recoger; elegir; recorrer; leer.

lenis, -e, adj., suave, blando; benigno, dulce; adv., leniter, sust., lenitas, -atis, f., benignidad, blandura;

lenio, ire, -ivi, (-ii), - itum, tr., ablandar, suavizar, aplacar. lentus, adj., flexible, blando, perezoso,

indolente.

leo, -onis, m., león.

letum, 2 n., muerte.

levis, -e, adj., leve, ligero; de poca importancia, insignificante; suave, blando; voluble, inconstante;

adv., leviter; sust., levitas, -atis, f., inconstancia; ligereza. levis, -e, adj., liso, pulido.

levo, -are, -avi, -atum, tr., aligerar, aliviar, alzar, reanimar.

lex, legis, f., ley, orden; condición, contrato.

liber, -bri, 2 m., libro.

liber, -era, -erum, adj., libre; adv., libere, sust., libertas, -atis, 3 f., libertad; libero, -are, -avi, -atum,

tr., liberar, conceder libertad.

liberi, -orum, 2 m. pl., hijos.

libet, 2 intr. (con dat.), gusta, agrada; part.-adj., libens, -ntis, a gusto, de buen grado; adv. libenter;

sust. libido, -inis, f., ansia, deseo; capricho; gusto; lascivia.

licet, -ere, licuit, intr. (con dat.), es lícito, está permitido; sust., licentia, 1 f., permiso, desenfreno.

lictor, oris, m., lictor.

lignum, 2 n., madera, leño; (pt.), leña.

lilium, 2 n., lirio.

limen, -inis, n., umbral.

lingua, 1 f., lengua; lenguaje; idioma.

linquo, ere, liqui, tr., dejar, abandonar; linquor, refl., desmayarse.

liqueo, -ere, liqui, intr., estar claro, estar líquido, fluir.

lis, litis, f., disputa, riña; litigio; pleito; multa.

littera, 1 f., letra; pl., litterae, carta; letras, literatura.

litus, -oris, n., costa, playa.

locus, 2 m., (pl., loci y loca, -orum), lugar, paraje; pasaje o tema de un escrito; rango, posición, fami-

lia; vb., loco, -are, -avi, -atum, tr., colocar, poner; alquilar, adjudicar por contrata; adj., locuples, -etis,

rico en tierras, opulento; fidedigno.

longinquus, adj., distante, largo, duradero; sust., longinquitas, -atis, f., lejanía; larga duración.

Page 29: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXIX

longus, adj., largo, prolongado (en espacio y tiempo); aburrido; adv., longe, a lo largo; lejos; muy, con

mucho (con superl.); longitudo, -inis, t., longitud.

loquor, loqui, locutus sum, intr., hablar; tr., hablar de, decir.

lorica, 1 f., loriga, coraza; parapeto.

luceo, -ere, luxi, intr., lucir, brillar; impers., lucet, es de día; lucerna, 1 f., lámpara de aceite.

luctus, véase lugeo.

lucus, 2 m., bosque sagrado.

ludus, 2 m., juego; escuela.

ludo, -ere, lusi, lusum, intr. y tr., jugar, burlarse de.

lugeo, -ere, luxi, luctum, tr., llorar, deplorar; intr., estar triste, lamentarse, llorar; sust., luctus, 4 m.,

duelo, aflicción, luto.

lumen, -inis, n., lumbre, luz; (pl. en poesía), ojos; esplendor, lucero (hablando de una persona extra-

ordinaria).

luna, 1 f., luna.

luo, luere, lui, tr., pagar, expiar.

lupus, 2 m., lobo; lupa, 1 f., loba.

lustrum, 2 n., sacrificio expiatorio; lustro, espacio de cinco años; lustro, -are, -avi, -atum, tr., puri-

ficar con un sacrificio; recorrer, mirar, examinar, pasar revista (al ejército), iluminar.

lux, lucis, f., luz, luz del día, dia; prima luce, al amanecer.

luxuria, 1 f., exuberancia; profusión; sensualidad, vida licenciosa.

lympha, 1 f., agua.

macer, macra, macrum, magro, enjuto, seco, delgado; macies, -ei, f., delgadez, sequedad.

macero, -are, -avi, -atum, tr., ablandar mojando, macerar, enervar, debilitar.

machina, 1 f., máquina; tablado; machinor, -ari, -atus sum, tr., idear, maquinar, tramar.

macto, are, avi, atum, tr., sacrificar, inmolar, matar.

madeo, -ere, madui, intr., estar húmedo, estar empapado.

maereo, -ere, intr., estar apenado, entristecido; tr., afligirse por, lamentarse de; part. adj., maestus,

triste, apenado; sust., maeror, oris, m., aflicción, tristeza profunda. maestitia, 1 f., tristeza.

magis, adv., más.

magister, -tri, 2 m., maestro; director, jefe.

magistratus, 4 m., cargo público, magistratura; magistrado.

magnus, adj., grande (ancho, alto, largo); adv., magnopere; natu maior, mayor en edad; natu

maximus, el mayor en edad; maiores, -orum, pl., antepasados; sust., magnitudo, -inis, f., tamaño,

amplitud; grandeza.

maiestas, -atis, f., majestad, soberanía del Estado; poder supremo.

maledictum, 2 n., maldición.

maleficium, 2 n., maldad, crimen.

malo, malle, malui, tr., preferir.

malus, adj., malo, malvado; adv., male; sust, malum, 2 n., mal, desgracia, calamidad, daño.

malus, 2 m., mástil; manzano; malum, -i, n., manzana. En principio significó toda clase de fruta de

pepita. Ab ovo

usque ad mala, del huevo a la fruta, es decir, del comienzo al fin de la comida.

mando,-are,-avi,-atum, tr., confiar, encargar, comisionar; mandar; sust., mandatum, 2 n., encargo,

mandato.

M

Page 30: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXX

mane, adv., por la mañana.

maneo, -ere, mansi, mansum, intr., permanecer, quedar; tr., aguardar.

manes, -ium, m. pl., manes (almas de los muertos); espíritus; morada de los manes, los infiernos.

manifestus, adj., claro, evidente, manifiesto; cogido en flagrante delito; convicto; adv., manifesto.

mano,-are, -avi,-atum, intr., manar, fluir, proceder.

manus, 4 f., mano; fuerza, violencia; poder, dominio; banda armada; puñado de hombres.

mare,-is, n., mar; adj., maritimus, marítimo.

maritus, 2 m., marido.

marmor,-oris, n., mármol.

mater, -tris; f., madre; adj., maternus, de la madre, materno.

materia, 1 f., materia, material: madera: asunto.tema; ocasión, oportunidad; alimento; recursos.

maturus, adj., maduro, sazonado; prematuro; adv., mature; sust., maturitas, -atis, f., sazón, madurez;

maturo, -are, -avi, -atum, tr., madurar, acelerar; intr., apresurarse; maturato opus est, hay que darse

prisa.

maxime, adv., muchisimo.

mediocris, -e, adj., mediano, regular, intermedio, moderado; adv., mediocriter.

meditor, -ari, -atus sum, tr., pensar, considerar, meditar; ejercitarse, ensayar.

medius, adj., medio.

mel, mellis, 3 n., miel.

membrum, 2 n., miembro.

memini, def. intr. (con gen.) 5 tr., acordarse, recordar; mencionar.

memor, oris, adj., que se acuerda; adv., memoriter, de memoria; sust., memoria, 1 f., memoria;

recuerdo; plazo de recuerdo, época, tiempo; testimonio; mención; memoro, -are, -avi, -atum tr..

recordar; mencionar.

mendax, -acis, adj., mendaz, mentiroso, falso; sust., mendacium, 2 n., mentira, engaño.

mens, -entis, f., inteligencia, mente; pensamiento; opinión; propósito, plan.

mensa, 1 f., mesa.

mensis,-is, m., mes.

mensura, véase metior.

mentio, -onis, f., mención.

mentior, -iri, mentitus sum, intr., mentir; tr., engañar, defraudar; imitar.

mercator, -oris, m., mercader, comerciante.

mereo, -ere, -ui, -itum, tr., merecer, ganar; servir en el ejército; dep., mereor, merecer, ganar; mereri

stipendia, ganar la soldada, hacer el servicio militar; part.-adj., meritus, merecido, merecedor; adv.,

merito, con razón; sust., meritum, 2 n., merecimiento, servicio.

mergo, -ere, mersi, mersum, tr., sumergir, hundir, meter, ocultar.

meridies,-ei, m., mediodía.

merx, mercis, f., mercancía.

messis, -is, f., mies.

meta, 1 f., meta, pilar cónico (atrededor del cual se da la vuelta en las carreras del circo); término,

fin.

metior, -iri, mensus sum, tr., medir, repartir midiendo; recorrer; juzgar; sust., mensura, 1 f., medida.

metus, m., miedo, temor; metuo, -uere, -ui, -utum, tr. e intr., temer.

meus, -a, um, adj.-pron., mío.

mico,-are,-avi,-atum, intr., brillar.

miles, -itis, m., soldado; sust., militia, 1 f., milicia, servicio militar; adj., militaris, -e, militar; vb.,

milito, -are, -avi, -atum, intr., servir en el ejército.

mille, num. card., mil; milia, milium, millar; millesimus, ord.; singula milia, distr., de mil en mil;

milies, adv., mil veces.

minae, 1 f. pl., amenazas; vb., minor, -ari -atus sum, tr., amenazar; minitor, -ari, -atus sum, tr.,

amenazar con frecuencia; minax, -acis, adj., amenazador.

minister, -tri, 2 m., criado, servidor, agente; sust., ministerium, 2 n., servicio: vb. ministro, -are,

Page 31: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXXI

avi, -atum, tr., servir cuidar; procurar.

minor, -oris, adj. comp., menor; minus, adv., menos; minimus, adj. sup., el más pequeño, el menor;

minime, adv., en modo alguno.

minuo, minuere, minui, minutum, tr. e intr., disminuir.

mirus, adj., admirable, maravilloso; adv., mire; vb., miror,-ari,-atus sum, tr., admirar, admirarse de;

sust., miraculum, 2 n., maravilla, milagro; adj., mirabilis, admirable.

misceo, -ere, -ui, mixtum, tr., mezclar, turbar, revolver, confundir.

miser, -a, -um, adj., digno de compasión, desgraciado.

mitis, -e, adj., blando, manso, dulce.

mitto, -ere, misi, missum, tr., enviar; lanzar, disparar; soltar, dejar ir.

mobilis, -e, adj., movible, que se mueve fácilmente; ágil; mudable; adv., mobiliter, sust., mobilitas, -

atis, f., movilidad; agilidad; inconstancia.

moderor, -ari, -atus sum, tr.,dirigir, guiar, manejar, moderar; intr. (con dat.), poner freno, regular;

sust., moderatio, -onis, f., gobierno, moderación. modestus, adj., moderado, discreto; modesto; adv.,

modeste; sust., modestia, 1 f., discreción; modestia.

modus, 2 n., medida; justa medida, término medio; (en música), tono, compás, son, melodía; límite;

modo; género, clase; modulor, -ari, -atus sum, modular, medir, someter a ritmo; componer (versos,

canciones).

moenia, -ium, n, pt., muralla de ciudad; fortificaciones.

moles, -is, f., mole, masa; dique, murallón; dificultad, esfuerzo; molior,-iri, -itus sum, tr., levantar,

construir, intentar con esfuerzo, emprender; intr., esforzarse, afanarse.

molestus, adj., molesto, enfadoso; adv., moleste; sust., molestia, 1 f., molestia, fastidio.

mollis, -e, adj., flexible, blando; delicado; apacible; irresoluto: afeminado; agradable, dulce; adv.,

molliter; sust., mollitia, 1 f., flexibilidad; molicie; vb., mollio, -ire, -ivi, -itum, tr., ablandar, mitigar.

moneo,-ere, -ui,-itum, tr., advertir, aconsejar; recordar.

mons, montis, m., monte.

monstrum, 2 n., señal celeste, portento; prodigio; monstruo; monstro,-are, -avi, -atum, tr., señalar,

mostrar.

monumentum, 2 n., monumento, memorial.

mora, 1 f., tardanza, dilación; impedimento; moror, -ari, -atus sum, intr., detenerse, permanecer; tr.,

detener, impedir.

morbus, 2 m., enfermedad, indisposición.

mordeo, -ere, momordi, morsum, tr., morder.

morior, mori, mortuus sum, intr., morir.

mors, mortis, f., muerte; adj., mortalis, -e, sujeto a la muerte; mortal; mortuus, muerto; mortif er, -

era, -erum, mortífero. mos, moris, m., costumbre, hábito; manera, norma; mores, morum (pl.),

carácter, conducta.

moveo, -ere, movi, motum, tr., mover; remover, separar; agitar, excitar, levantar; sust., motus, 4 m.,

movimiento, emoción, impulso; disturbio, tumulto, alzamiento.

mox, adv., en seguida.

mucro, -onis, m., punta de espada.

mugitus m., mugido.

mulceo, -ere, mulsi, mulsum, tr., acariciar, calmar, ablandar, amansar.

mulier, -eris, f., mujer; adj., muliebris, -e, mujeril, femenino; afeminado; adv., muliebriter.

multus, adj., mucho; pl., multi, muchos; multa, muchas cosas; advs., multum, mucho; multo, muy

(con comparativo); sust., multitudo -inis, m., multitud, muchedumbre, turba.

munio, -ire, -ivi, -itum, tr., fortificar, defender, proteger; construir; sust., munimentum, 2 n., forti-

ficación, trinchera; sust., munitio, -onis, f., trabajo de fortificación, atrincheramiento, defensa.

munus,-eris, n., deber, función; cargo, empleo, puesto; tarea, obra; don, favor; servicio; tributo;

diversiones públicas; muneror, -aris -ari, -atus sum, y munero, 1 tr., regalar, obsequiar con; aliquem

aliqua re.

murus, 2 m., muro.

Page 32: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXXII

mus, muris, m., ratón.

muto, -are, -avi -atum, tr. e intr., cambiar, mudar, permutar; refl., mutor, cambiarse; sust., mutatio, -

onis, f., cambio, alteración; mutuus, adj., lo que se intercambia, recíproco; mutuum, -i, n., préstamo

sin interés. Se opone a fenus, oris, dinero que se presta a interés.

mutus, adj., mudo, silencioso.

nam, conj., pues.

nanciscor, nancisci, nactus sum, tr., obtener, alcanzar (sin esfuerzo); encontrar casualmente.

narro, -are, -avi, -atum, tr., narrar, contar.

nascor, nasci, natus sum, intr., nacer, provenir, salir, producirse, originarse; part.-adj., natus, nacido

(se usa para expresar la edad); natus decem annos, nacido hace diez años, esto es, de diez años de

edad; sust., natus, 2 m., hijo; nata, 1 f., hija; natio, -onis, f., pueblo; nación; natu, 4 m., abl., de

nacimiento, de edad; natura, 1 f., naturaleza, condición natural, natural.

nasus, -i y nasum, -i, nariz.

nato,-are,-avi,-atum, intr., nadar, flotar.

nauta, 1 m., marino.

navigo, -are, -atum, intr., navegar; navigatio -onis f., navegación; navigium, 2 n., navío, barca.

navis,-is, f., nave; adj., navalis,-e, naval.

ne, partícula negativa, no, que no. 1. Se usa en oraciones independientes de exhortación, de mandato,

de prohibición, de deseo: ne desperemus, no perdamos la esperanza; ne dicas, ne dixeris, no digas. 2.

Se emplea en oraciones subordinadas de verbos de voluntad, actividad y deseo: impero ne exeat,

mando que no salga; constituo ne domi maneas, decido que no te

quedes en casa. 3. En oraciones subordinadas de verbos de temor. En ellas ne pasa a significar que:

timeo ne veniat, temo que venga. (En su origen: Ne veniat ! Timeo ¡ Que no venga! Tengo un temor.)

4. En subordinadas finales negativas, ne, para que no: claudo oculos ne pulvis me laedat, cierro los

ojos para que el polvo no me dañe. Se usa también como partícula afirmativa, sí: ne ego, sí, yo. Con

este valor deja de usarse después de Cicerón.

nebula, -ae, f., niebla.

necessarius, adj., necesario, indispensable; relacionado estrechamente; adv., necessario, por necesi-

dad; sust., necessarius, 2 m., relacionado, amigo íntirno.

necesse, indecl. (se usa con esse o habere), necesario, inevitable; sust., necessitas, -atis, f., necesidad;

necessitudo, -inis, f., relación estrecha, intirnidad.

neco, véase nex.

nefas, indecl. n., io contrario a la ley divina; impiedad; adj., nefarius, impío, perverso; nefarie, adv.,

perversamente; nefastus, adj., nefasto.

neglego, -ere, -lexi, -lectum, tr., descuidar, no hacer caso de, ver con indiferencia; part.-adj., negle-

gens, -entis, descuidado, negligente; adv., neglegenter; sust., neglegentia, 1 f., negligencia.

nego, -are, -avi, -atum, tr., decir que no, negar; rehusar.

negotium, 2 n., ocupación, actividad, negocio; encargo, asunto; dificultad, trabajo.

nemo, 3 m. (se usan en genit. y abl.los de nullus: nullius y nullo), nadie.

nemus, oris, n., bosque, soto.

neo, nere, nevi, netum, tr., hilar.

nepos,-otis, m., nieto, descendiente.

nequam, indecl., indigno, vil; adv., nequiter, indignamente; nequaquam, adv., de ningún modo.

neque (nec), conj., y no, ni.

N

Page 33: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXXIII

nequeo, -ire, -ivi, -itum, intr., no poder, ser incapaz de.

nequicquam, adv., inútilmente.

nequitia, 1 f., maldad; incuria, inercia.

nervus, 2 m., nervio; cuerda; (pl.), fuerza, vigor.

nescio, -ire, -ivi, -itum, tr., no saber, ignorar.

neuter, neutra, neutrum, adj.-pron., ninguno de los dos.

nex, necis, f., muerte (violenta); neco, -are, -avi, -atum, tr., matar.

nidus, -i, m., nido.

niger, -gra, -grum, adj., negro (brillante).

nihil, indec. n. (de ne-hilum, ni el punto negro del haba), nada.

nimius, adj., demasiado, excesivo; nimis y nimium, advs., en exceso.

niteo, -ere, nitui, intr., brillar, lucir; adj., nitidus, brillante.

nisi, conj., a no ser que.

nitor, niti, nixus o nisus sum, intr., apoyarse (en sentido físico y moral), inclinarse con esfuerzo,

esforzarse.

nix, nivis, f., nieve.

nobilis, -e, adj., muy conocido, famoso; de noble linaje; noble, excelente; sust., nobilitas, -atis, f.,

nobleza (de linaje), aristocracia, excelencia.

noceo, -ere, -ui, -itum, intr. (con dat.), dañar; partr adj., nocens, -entis, criminal, culpable.

nocturnus, noctu, véase nox.

nolo, nolle, nolui, tr., no querer.

nomen, -inis, n., nombre; título, causa, ocasión; nomino, -are, -avi, -atum, tr., nombrar, llamar.

non, adv., no.

nondum, adv., todavía no.

nonne. . . ?, ¿verdad que. . . ?

nonnullus, -a, -um, adj.pron., alguno.

nosco, -ere, novi, notum, tr., comenzar a conocer, aprender a conocer; perf., novi, novisse, nosse, co-

nocer, saber; adj., notus, conocido, notorio.

noster, -tra, -trum, adj.pron., nuestro.

nota, 1 f., señal, marca (signo de escritura), letra; etiqueta; estigma, nota (del censor, censura

desfavorable escrita al lado de un nombre en las listas del censo); noto, -are, -avi, -atum, tr., señalar,

marcar, observar, notar.

novus, adj., nuevo; extraño, singular; res novae (en política), cambio político, revolución; homo

novus, hombre nuevo (que no desciende de noble linaje y que al ejercer una magistratura, f unda él

mismo su nobleza); sup., novissimus, el último; sust., novitas, -atis, f., novedad, cosa sorprendente.

novem, adj. card., nueve; nonus, ord., noveno; noveni, distr., de nueve en nueve; nonaginta, card.,

noventa; nonagesimus, ord., nonagésimo; nongenti, card., novecientos; nongentesimus, ord., el

novecientos.

nox, noctis, f., noche; noctu, de noche; adj., nocturnus, por la noche, nocturno.

nubes,-is, f., nube.

nubo, -ere, nupsi, nuptum, intr. (con dat.); casarse (la mujer); nupta, 1 f., casada; sust., nuptiae, 1 f.,

pl., boda, nupcias.

nudus, adj., desnudo; despojado, privado de; sin adornos; nudo,-are,-avi, -atum, tr., desnudar, des-

pojar, dejar indefenso. nugae, -arum, pl., f., bromas, bagatelas, simplezas.

nullus, -a, -um, adj.-pron., ninguno.

num...?, ¿verdad que no...?

numen, -inis, n., voluntad divina; divinidad; dios, diosa.

numerus, 2 m., número; rango, categoría; clase; (pl.), metro, ritmo, melodía, tono; numero, -are, -avi,

-atum, tr., contar. nummus, 2 m., moneda.

numquam, adv., nunca; nusquam, adv., en ninguna parte.

nunc, adv., ahora.

nuntius, 2 m., mensajero; mensaje, noticia; vb., nuntio, -are, -avi, -atum, tr., anunciar, notificar.

Page 34: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXXIV

nuper, adv., hace poco.

nupta, nuptiae véase nubo.

nurus,-us, f., nuera.

nutus, -us, m., señal de asentimiento hecho con la cabeza.

nux, nucis, f., nuez.

ob, prep. de ac., por, a causa de.

oblecto, are, avi, -atum, tr., deleitar.

obduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., poner delante, oponer, enfrentar; añadir.

obeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, tr., ir al encuentro; obire mortem, encontrar la muerte; desempeñar,

cumplir; recorrer; intr., morir; sust., obitus, 4 m., muerte.

obicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., lanzar delante, colocar delante, oponer; exponer; infundir, inspirar;

echar en cara, reprochar.

obliquus, adj., oblicuo, de lado, de través.

obliviscor, -i, -itus sum, intr. (con genitivo) y tr., olvidar; sust., oblivio, -onis, f., olvido.

oboedio, -ire, -ivi, -itum, intr. (con dativo), prestar oídos, obedecer.

oborior,-oriri, -ortus sum, intr., surgir, brotar.

obruo, -ere, -rui, -rutum, tr., cubrir, enterrar; abrumar.

obscurus, adj., oscuro, sombrío; incierto; desconocido; oscuro, humilde; adv., obscure; sust.,

obscuritas, -atis, f., oscuridad; condición oscura.

obsecro, -are, -avi, atum, tr., rogar con insistencia, suplicar; sust., obsecratio, -onis, f., ruego, súplica.

obsequor, -sequeris, sequi, -secutus sum, 3 intr., prestarse a, ceder, obedecer.

observo, -are, -avi, -atum, tr., observar; vigilar, acechar; cuidar, respetar.

obses, -sidis, m. y f., rehén, fiador.

obsideo, -ere, -sedi, -sessum, tr., cercar, sitiar, bloquear; ocupar; sust., obsidio, -onis, f., sitio, blo-

queo..

obsisto, -ere, -stiti, -stitum, intr. (con dat.), oponerse, impedir.

obsto, -are, -stiti, intr. (con dat.), oponerse, ser un obstáculo.

obstringo, -ere, -strinxi, -strictum, tr., ligar, atar, apretar; obligar; complicar; refl., hacerse culpable.

obstupesco, -ere, -stupui intr., pasmarse, quedar atónito.

obsum,-esse,-fui, intr. (con dat.), obstar, impedir, dañar, perjudicar.

obtempero, -are, -avi, -atum, intr. (con dat.), obedecer.

obtestor, -ari, -atus sum, tr., poner por testigo, suplicar, conjurar.

obtineo, ere, -tinui, -tentum, tr., mantener, conservar; obtener; ocupar; intr., durar, prevalecer.

obtrunco, are, avi, -atum, tr., decapitar.

obvius, adj., que va al encuentro; que se halla a mano; adv., obviam, al encuentro.

occido, -ere, -cidi, -casum (obcado), intr., caer, ponerse (el sol); perecer; arruinarse; sust., occasio,

onis, f., ocasión, oportunidad; occasus, 4 m., ocaso, caída, ruina; occidens, -entis, m., occidente.

occido, -ere, -cidi, -cisum (obcaedo), tr., matar.

occulo -ere, cului,-cultum, tr., cubrir, ocultar; part.adj., occultus, oculto, secreto; adv., occulte; oc-

culto, -are, -avi, -atum, tr., ocultar.

occupo, are, avi, atum, tr., apoderarse de, ocupar; sorprender; atacar; adelantarse; sust., occupatio, -

onis, f., ocupación, empleo.

occurro, -ere, -curri, -cursum, intr. (con dat.), correr al encuentro, acudir en auxilio; presentarse,

venir a la mente.

O

Page 35: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXXV

ocior -ius, adj., más rápido.

octo, num. card., ocho; octavus ord., octavo; octoni, distr., de ocho a ocho; octoginta, card., ochenta;

octogesimus, ord., octogésimo; octingenti, card., ochocientos; octingentesimus, ord., el ochocientos.

oculus, 2 m., ojo.

odi, odisse, def. tr., odiar; sust., odium, 2 n., odio.

odor, -oris, m., olor, olfato.

offendo, -ere, -fendi, -fensum, tr., chocar, tropezar con; encontrar, herir, ofender; sust., offensio, -

onis, f., tropiezo, ofensa, desgracia.

offero, -ferre, obtuli, oblatum, tr., ofrecer, presentar, exponer; procurar, causar. ocasionar.

officium, 2 n., servicio; deber, obligación.

oleo, -ere, olui, intr. y tr., oler, despedir olor.

oleum, 2 n., aceite.

olim, adv., en otro tiempo.

omen,-inis, 3 n., presagio, señal, portento; auspicio.

omitto, -ere, -misi, -missum, tr., omitir, descuidar; desechar; pasar por alto.

omnis -e, adj., todo; entero; adv., omnino, por completo.

onus, -eris, 3 n., carga, peso; adj., onustus, cargado; vb., onero,-are, -avi, atum, tr., cargar.

opera, 1 f., trabajo, actividad; esfuerzo, atención, cuidado; operam dare, cuidar, procurar con es-

fuerzo.

operio -ire, -perui, -pertum, tr., cubrir, ocultar, cerrar.

opinor, ari, -atus sum, intr., opinar, creer; opinio, -onis, f., opinión.

oportet, 2 impers., es necesario, se debe.

oppidum, 2 n., ciudad fortificada; ciudad; sust., oppidani, 2 m. pl., habitantes de una ciudad, ciu-

dadanos.

oppono, -ere, -posui, -positum, tr., poner delante, oponer, exponer.

opportunus, adj., conveniente, favorable, oportuno, ventajoso; adv., opportune, sust., opportunitas, -

atis, 3 f., ocasión, favorable, oportunidad; ventaja.

opprimo, -ere, -pressi, -pressum, tr., oprimir, reprimir, someter, ocultar, ahogar, sorprender.

oppugno, -are, -avi, -atum, tr., atacar, asaltar; sust., oppugnatio,-onis, f., ataque, asalto.

ops, opis, f. (en sing. sólo se usa en gen., ac. y abl.), ayuda, apoyo; opes, opum ( pl.), medios, recursos,

riquezas.

optimus adj. superlativo de bonus, muy bueno, excelente; optime, adv., muy bien; optimates, -ium,

m. pl., el partido aristocrático.

opto, -are, -avi, -atum, tr., escoger, desear.

opus, -eris, n., trabajo, obra, tarea; trabajos de asedio; opus est (con abl.), es necesario, hace falta.

ora, 1 f., orilla, borde; ribera. costa.

oraculum, oratio, orator, véase os.

orbis, -is, m., círculo; disco, aro, anillo, rueda; órbita; orbis terrarum, el orbe, el mundo.

ordior -iri, orsus sum, tr., urdir; comenzar.

ordo, -inis, rm., fila, hilera; orden, sucesión; clase social, rango, posición.

orior, oriri, ortus sum, intr., surgir, nacer; sust., oriens, -entis, 3 m., oriente; part.-adj., ortus, nacido,

descendiente; sust., origo, -inis. f., origen, fuente, nacimiento, antecesor; sust., ortus, 4 m., salida,

origen, nacimiento.

orno, -are, -avi, -atum, tr., proveer, equipar, preparar; adornar, embellecer; honrar; sust., ornatus, 4

m., adorno; ornamentum, 2 n., equipo, decoración, adorno.

os, oris, n., boca, rostro; sust., osculum, 2 n. (diminutivo de ternura, boquita, beso; osculor,-ari, -atus

sum, tr., besar; oro, ---are, -avi, -atum, tr., hablar, pedir, suplicar; sust., oratio, -onis, f., discurso;

orator, -oris,m. orador, embajador; oraculum, 2 n., respuesta de la divinidad, oráculo.

os, ossis, n., hueso.

ostendo, -ere, -tendi, -tensum y tentum, tr., mostrar, presentar, exponer, explicar; ostento, -are, -avi,

-atum, tr., mostrar, ostentar; sust., ostentatio, -onis, f., ostentación.

ostium -ii n., boca, puerta.

Page 36: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXXVI

otium, 2 n., sosiego, reposo; ociosidad, holganza; adj., otiosus, en sosiego, desocupado; adv., otiose.

ovis, -is, f., oveja.

ovo, -are, -atum, 1 intr., se usa sobre todo en el part. ovans, -ntis, dar gritos de júbilo; obtener el

triunfo.

ovum, 2 n., huevo.

pabulum, 2 n., forraje, pasto; vb., pabulor, -ari, -atus sum, intr., forrajear; sust., pabulatio, -onis, f.,

forrajeo; pabulator, -oris, m., forrajeador.

paciscor, -i, pactus sum, intr., hacer alianza, pactar, unirse, tr., pactar, convenir; dar (una cosa) por

(otra); sust., pactum, 2 n., pacto, contrato, convenio; (en abl.), modo, manera; quo pacto, cómo; nullo

pacto, de ningún modo; sust., pactio, -onis, f., pacto, convenio.

paco, véase pax.

paene, adv., casi.

paenitet, 2 tr., me paenitet (con gen.), estoy arrepentido, estoy descontento de.

pagus, 2 m., aldea; distrito campesino, cantón.

palam, adv., públicamente, abiertamente.

palea, -ae, f., paja.

palleo, -ere, -ui, infr., pálido.

palma, 1 f., palma de la mano; mano; palmera; palma (rama); palma (corona); emblema de victoria.

palus, -udis, f., pantano, charca.

pando, -ere, pandi, passum, tr., extender, desplegar; abrir, revelar, manifestar; part.-adj., passus, ex-

tendido, suelto; adv., passim, en todas direcciones.

panis, -is, m., pan.

par, -aris, adj., igual; adv., pariter, igualmente; al mismo tiempo, a la vez.

parco, -ere, peperci, parsum, intr. (con dat.), perdonar, abstenerse de.

parens,-entis (antiguo part. de pario), m. o f., padre o madre; autor, creador.

pareo, -ere, -ui, -itum, intr. (con dat.), obedecer.

paries, -etis, m., pared (de casa).

pario, parere, peperi, partum, tr., producir, dar a luz; adquirir, ganar; sust., partus, 4 m., producto,

fruto, parto.

paro, -are, -avi, -atum, tr., preparar, adquirir, comprar; part. adj., paratus, presto, dispuesto.

pars, partis, f., parte; punto; lado; acción en un negocio; (pt.),partido político, facción; adv., partim,

en parte; pars... pars, partim... partim, unos..., otros; vb., partior, -iri, -itus sum, tr., partir, dividir;

particeps, -cipis, m. y f., que toma parte, partícipe.

parum, adv., poco.

parvus, adj., pequeño, poco; se usan como adv. paulum, paulo, poco, un poco.

pasco, -ere, pavi, pastum, tr., pacer, alimentar, nutrir; refl., pascor, alimentarse; sust., pastor, -oris,

m., pastor.

passus, 4 m. (de pando), paso, medida de longitud: el paso equivalía a 5 pies, esto es, 1 m. 479; mille

passus, una milla romana, o sea, 1.479 metros.

patefacio, -facere, -f eci, -factum, tr., abrir, descubrir.

pateo, -ere, -ui, intr., estar abierto, extenderse, estar libre, estar expedito; estar expuesto; patet,

impers., está claro.

pater, -tris, m., padre; (pl.), antepasados; ( pl.), senadores; adj., paternus, paterno; patrius, del padre,

de los padres; patria, 1 f., tierra de los padres, patria; patruus, 2 m., tío paterno.

P

Page 37: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXXVII

patera, 1 f., copa (de libaciones).

patior, pati, passus sum, tr., sufrir, soportar; dejar, permitir; part.-adj., patiens, -entis, sufridor,

paciente, tolerante; adv., patienter; sust., patientia, 1 f., paciencia.

patronus, 2 m., protector, defensor, patrono; abogado.

pauci (m. pl. de paucus, poco usado en pl. como sust.), unos pocos, algunos; pauca (n. pl.), poco,

pocas cosas; sust., paucitas, -atis, f., poquedad, pequeño número.

paulum, véase parvus.

pauper, -eris, adj., pobre; sust., paupertas, -atis, f., pobreza.

paveo, -ere, pavi, intr., temblar, tener pavor; tr., temer; sust., pavor, -oris, m., pavor, espanto; adj.,

pavidus, lleno de pavor.

pax, pacis, f., paz; gracia, benevolencia (implorada de los dioses); pace tua, con tu permiso; paco, -

are, -avi,-atum, tr., pacificar, someter.

pecco, -are, -avi, catum, intr., pecar, faltar; sust., peccatum, 2 n., pecado.

pectus, -oris, n., pecho, corazón, ánimo.

pecunia, 1 f., dinero.

pecus, pecoris, n., ganado, ganado menor (de ovejas y cabras).

pecus, pecudis, f., cabeza de ganado; oveja, cabra, carnero.

pedes, pedester, peditatus, véase pes.

pellis, -is, f., piel, cuero.

pello, -ere, pepuli, pulsum, tr., golpear, herir; ahuyentar, echar, desterrar, expulsar; sust., pulsus, 4 m.,

golpe, choque.

penates, -ium, m., dioses del hogar.

pendeo, -ere, pependi, pensum, intr., estar colgado; estar pendiente; estar indeciso; depender.

pendo, -ere, pependi, pensum, tr. (denota acción, a diferencia del anterior que indica estado), pesar,

pagar; pensar, apreciar. part.-adj., pensus,pesado, apreciado, nihil pensi habeo, nada me importa.

penitus, adv., hasta el fondo, íntimamente, totalmente.

per, prep. de ac., por, a través de.

perago, -ere, -egi, -actum, tr., cumplir, ejecutar, consumar; recorrer.

peragro, -are, -avi, -atum, tr., atravesar, recorrer; peregrinus, adj., extranjero; peregrinor, -ari, atus

sum, intr., viajar al extranjero.

percipio, -cipere,-cepi, ceptum, tr., recoger; percibir, sentir, entender.

percontor, -ari, atus sum, tr., preguntar; sust., percontatio, -onis, f., pregunta.

percurro, -ere, -curri o -cucurri, cursum, tr., recorrer, atravesar; examinar; exponer sucesivamente.

percutio, -cutere, cussi, -cussum, tr., golpear, herir; matar; conmover, asustar.

perdo, -ere, -didi, -ditum, tr., echar a perder, destruir, arruinar; perder, malperder; part.-adj., per-

ditus, desesperado; perdido, depravado.

perduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., llevar, conducir; prolongar; construir; elevar.

perennis, -e, que dura todo el ano; que dura siempre, eterno.

pereo,-ire,-ii,-itum, intr., perecer, morir; estar perdido. (Se usa como pasiva de perdo.)

perfero, -ferre, -tuli, -latum, tr., llevar hasta el fin; trasladar, transmitir; comunicar; cumplir; sufrir,

aguantar.

perficio, -ficere, -feci, -fectum, tr., cumplir, acabar; conseguir.

perfidus, adj., el que quebranta la palabra dada, pérfido; perfidia, -ae, f., perfidia.

perfugio, -fugere, -fugi, -fugitum, intr., pasarse (al enemigo), desertar; sust., perfuga, 1 m., desertor;

perfugium, 2 n., refugio.

perfundo, -ere, -fudi, -fusum, tr., derramar sobre, empapar, inundar.

pergo, -ere, -rexi, -rectum, intr., seguir adelante, continuar, proseguir.

perhibeo, -ere, -ui, -itum, tr., presentar, proporcionar, decir, contar.

periculum, 2 n., prueba, ensayo; riesgo, peligro; adj., periculosus, peligroso; adv., periculose, vb.,

periclitor, -ari, -atus sum, tr., ensayar, probar; poner en peligro; intr., peligrar.

peritus, adj., experimentado, conocedor, perito; adv., perite; sust., peritia, 1 f., práctica, pericia.

perlego, -ere, -legi, -lectum, tr., leer por completo.

Page 38: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXXVIII

permaneo, -ere, -mansi, -mansum, intr., permanecer, quedarse, perseverar.

permitto, -ere, -misi, -missum, tr., entregar, confiar; intr. (con dat.), permitir.

permoveo, -ere, -movi, -motum, tr., remover, conmover.

permultus, adj., muchísimo.

permuto, -are, -avi, -atum, tr., cambiar por completo; tomar una cosa a cambio de otra ( aliquid

aliqua re).

pernicies, -ei, f., ruina, calamidad.

perpauci, adj., muy pocos.

perpello, -ere, -puli, -pulsum, tr., apremiar, impulsar.

perpetuus, adj., perpetuo, constante; adv., perpetuo.

perrumpo, -ere, -rupi, -ruptum, tr., abrirse paso a viva fuerza; irrumpir; destrozar, atropellar.

perscribo, -ere, -scripsi, -scriptum, tr., escribir detalladamente, dar cuenta por escrito.

persequor, -sequi, -secutus sum, tr., seguir obstinadamente, perseguir; ir afanosamente en pos;

castigar, vengar; cumplir; exponer, contar con detalle.

perspicio, -spicere, -spexi, -spectum, tr., mirar a través, mirar atentamente, examinar; reconocer; adj.,

perspicuus, evidente. persto, -stare, -stiti, intr., permanecer firme, persistir.

persuadeo, -ere, -suasi, -suasum, intr. (con dat.), persuadir, convencer.

pertimesco,-ere,-timui, tr., temer grandemente; intr., temer por sí.

pertineo,-ere, -ui, intr., pertenecer; referirse; extenderse; tender, conducir a.

perturbo, -are, -avi, -atum, tr., perturbar, trastornar; sust., perturbatio, -onis, f., confusión; desorden.

pervenio, -ire, -veni, -ventum, intr., llegar a.

pervigilo, -are, -avi, -atum, intr., velar toda la noche.

pes, pedis, m., pie; sust., pedes, -itis, m., soldado de a pie, peón; (pl.), infantería; peditatus, 4 m.,

infantería; adj., pedester, -tris, -tre, de a pie, de infantería.

pestis, -is, f., peste; ruina, destrucción.

peto,-ere, -ivi, -itum, tr., dirigirse a; atacar; tratar de conseguir, buscar, pedir, solicitar; sust., petitio, -

onis, f., atague; petición; demanda judicial.

pietas, véase pius.

piger, -gra, -grum, adj., perezoso, inactivo.

piget, pigere, piguit, imper., sentir desgana, sentir fastidio o contrariedad (se usa con ac. de pers. y

gen. de cosa), me piget stultitiae tuae, me fastidia tu necedad.

pignus, -oris, n., prenda, garantía; señal, prueba.

pila, 1 f., pelota, bola.

pilum, 2 n., jabalina, dardo.

pingo, -ere, pinxi, pictum, tr., pintar.

pinguis, -e, adj., graso, pingue, fértil, feraz; torpe, pesado, estúpido.

pinna, -ae, f., pluma, punta de ala.

piscis, -is, m., pez.

pius, adj., piadoso, que cumple los deberes para con sus padres y los dioses, justo; adv., pie;

sust.,pietas, -atis, f., piedad, sentido del deber.

placeo,-ere, -ui, -itum, intr. (con dat.), placer, agradar; imper., placet, parece bien; adj., placidus,

apacible, tranquilo; amable; adv., placide, apaciblemente.

placo, -are, -avi. -atum, tr., apaciguar, aplacar.

plaga, 1 f., golpe; (pl.), región, zona; red.

planus, adj., plano, llano; claro; adv., plane, claramente; completamente; sust., planities, -ei, f., lla-

nura.

plaustrum, -i, n., carro.

plausus, 4 m., aplauso.

plebs, plebis, f., plebe, pueblo.

plenus, adj., lleno; adv., plene.

plerique, pleraeque, pleraque, adj.-pron., los más, la mayoría.

ploro,-are,-avi, -atum, intr., llorar gritando, llorar; tr., deplorar.

Page 39: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XXXIX

plus, pluris, comp. de multus, más; plurimus, -a, -um, superl., muchísimo; plurimum, adv., muchí-

simo.

pluvia. -ae, f., lluvia.

poculum, 2 n., copa.

poena, 1 f., castigo, pena; poenas dare alicui, sufrir un castigo que dé satisfacción a alguno.

poeta, 1 m., poeta.

polliceor, -eri, -licitus sum, tr., prometer.

pondus, -eris, n., peso; carga, masa.

pono, -ere, posui, positum, tr., colocar, poner; dejar, establecer, fundar; deponer, quitar.

pons, pontis, m., puente.

pontus, 2 m., mar.

populus, 2 m., pueblo, nación; adj., popularis, -e, del pueblo, popular; paisano; camarada; ( pl. ),

partidarios del pueblo, demócratas, adv., populariter; vb., populor,-ari, -atus sum, tr., asolar, de-

vastar.

populus, 2 f., chopo.

porrigo, -ere, -rexi, -rectum, tr., alargar, extender; dar.

porta, 1 f., puerta.

porto, -are,-avi,-atum, tr., llevar.

portus, 4 m., puerto.

posco, -ere, poposci, tr., pedir, reclamar.

posideo, -ere, -sedi, -sessum, tr., poseer, ocupar; sust., possessio, -onis, f., posesión, ocupación.

possido, -ere, -sedi, -sessum, tr., tomar posesión de.

possum, posse, potui, ser capaz, poder; part.-adj., potens, -entis, poderoso; dueño; sust., potentia, 1

f., poder; potestas, -atis, f., poder; poder de un magistrado (en especial, de los magistrados inferiores,

en oposición a imperium); ocasión, posibilidad.

post, adv., detrás; después; prep. de ac., detrás; después de; postea, adv., después; postquam, conj.,

después que.

posterus, adj., siguiente, posterior; sust., posteri, 2 m. pl., posteridad; sust., posteritas, -atis, f., poste-

ridad; comp., posterior, -oris, posterior; adv., posterius, después; sup., postremus, el último; postre-

mo, adv., en último lugar, finalmente; postremum, adv., por última vez; postridie, adv., al día si-

guiente.

postis, -is, m., jamba de puerta; ( pl. ), puerta.

postulo, -are, -avi, -atum tr., pedir; exigir; acusar, sust., postulatio, -onis, f., demanda.

potior, -oris, adj., preferible; adv., potius, mejor; sup., potissimus, el mejor, el primero; adv.,

potissimum, sobre todo, principalmente .

potior, -iri, potitus sum, intr. (con abl.), apoderarse de. (Se usa con gen. sólo en la expresión potiri

rerum, apoderarse del mando supremo.)

poto, -are, -avi, potatum y potum, tr., beber; embeber.

prae, prep. de ab., delante de, a causa de.

praebeo,-ere,-ui,-itum, tr., presentar, mostrar, ofrecer, dar, proporcionar; causar; se praebere seve-

rum, mostrarse severo. praeceps, -ipitis, adj., que adelanta la cabeza, pendiente, inclinado; preci-

pitado, veloz; praecipito, -are, -avi, atum, tr., arrojar; precipitar; intr., caer, precipitarse.

praecipio, -cipere, -cepi, -ceptum, tr., tomar de antemano; anticiparse, prevenir; ordenar, aconsejar;

part.-adj., praeceptum, 2 n., orden, precepto .

praecipuus, adj., especial; preferente, principal.

praeclarus, adj., esclarecido, preclaro; excelente; adv., praeclare, notablemente.

praeco, onis, m., pregonero, heraldo.

praeda, 1 f., presa, botín; sust., praedo, -onis, m., ladrón, pirata; vb., praedor, -ari, -atus sum, intr.,

entregarse al pillaje; tr., robar, saquear.

praedico, -are, -avi, -atum, tr., proclamar, anunciar; declarar; alabar, celebrar; vanagloriarse.

praedico, -ere, -dixi, -dictum, tr., decir de antemano, predecir; advertir.

praeditus (con abl.), dotado, adornado.

Page 40: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XL

praeeo, -ire, -ivi, -itum, tr., ir delante, adelantarse; indicar.

praefero, -ferre, -tuli, -latum, tr., llevar delante; exhibir; preferir.

praeficio, -ficere, -feci, -fectum, tr., poner al frente de: praeferre aliquem legioni, poner a uno al

frente de la legión; part.adj., praefectus, 2 m., administrador, prefecto, gobernador; capitán, jefe.

praemitto, -ere, -misi, -missum, tr., enviar por delante.

praemium, 2 n., premio..

praenomen,-inis, 3 n., primer nombre.

praeparo, -are, -avi, -atum, tr., preparar.

praescribo, -ere, -scripsi, -scriptum, tr., escribir delante o en cabeza; ordenar, prescribir.

praesens, praesentia, véase praesum.

praesertim, adv., principalmente.

praesidium, 2 n., protección, defensa; guarnición; escolta.

praesto, -are, -stiti, -stitum, intr., destacar; aventajar (con dat.); impers. con inf., praestat, es mejor,

vale más; tr., aventajar, superar; salir fiador, responder por o de; cumplir; mostrarse; dar, procurar.

praesum, -esse, -fui, intr. (con dat.), estar al frente de, presidir; part.-adj., praesens, -entis, presente,

inmediato; eficaz; propicio; sust., praesentia, 1 f., presencia.

pratereo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr., pasar, transcurrir; tr., pasar, pasar a lo largo de, pasar por alto,

omitir, dejar atrás; part.-adj., praeteritus, pasado.

praetermitto, -ere, -misi, -missum, tr., dejar pasar; pasar por alto, omitir; descuidar.

praeter, prep. de ac., a io largo de, fuera de.

praetor, -oris, m., pretor; adj., praetorius, del pretor; del general; sust., praetura, pretura, dignidad

de pretor.

pratum, 2 n., prado.

pravus, adj., malvado, perverso.

precor, véase prex.

prehendo, -ere, -hendi, -hensum, tr., coger, agarrar, alcanzar.

premo, -ere, -pressi, -pressum, tr., apretar, oprimir, estrechar; apremiar; reprimir.

praetexta, 1 f. (toga), toga blanca orlada de una ancha tira de púrpura, que llevaban los niños hasta los

16 años y los magistrados en las ceremonias.

pretium, 2 n., precio, valor; recompensa; operae pretium est, vale la pena.

prex, precis, f. (en sing. sólo en ac. y abl. ), plegaria; precor, -ari, -atus sum, tr., rogar, pedir por; de-

sear.

pridie, adv., la víspera, el día anterior.

primus, adj., primero; primo, adv., en primer lugar; primum, adv., primero, por primera vez.

princeps,-ipis, adj., primero; sust., princeps, m., jefe, conductor, consejero; príncipe; sust.,

principatus, 4 m., primer puesto; supremacía, principado; principium, 2 n., comienzo, principio.

prior, -oris, adj., primero (de dos), anterior, precedente; adv., prius, antes, primero; prius quam,

conj., antes que.

pristinus, adj., antiguo, primitivo.

priscus, adj., de los primeros tiempos; antiguo.

privo, -are,-avi,-atum, tr., privar, despojar; librar; part.-adj., privatus, privado, particular; personal;

adv., privatim, privadamente.

pro, prep. de ab., delante de, en favor de, en relación con.

proavus, 2 m., bisabuelo.

probus, adj., bueno, honrado; probo, virtuoso; adv., probe, probo, are, -avi, -atum, tr., aprobar, obte-

ner la aprobación; probar, ensayar; sust., probatio, -onis, f., prueba; aprobación.

procedo, -ere, -cessi, -cessum, intr., avanzar, progresar; pasar, transcurrir; suceder, salir bien.

procella, 1 f., tempestad.

procul, adv., lejos, de lejos.

procumbo, -ere, -cubui, -cubitum, intr., inclinarse hacia adelante; caer en tierra; derrumbarse;

arruinarse.

Page 41: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XLI

procurro, -ere, -curri y -cucurri, -cursum, intr., correr hacia adelante, avanzar corriendo; abalan-

zarse.

prodeo,-ire, -ii, -itum, intr., avanzar.

prodo, -ere, -didi, -ditum, tr., sacar, producir; publicar; proclamar; legar, entregar, traicionar.

produco, -ere, -duxi, -ductum, tr., llevar adelante, hacer avanzar; sacar, producir; alargar, diferir.

proelium, 2 n., combate; vb., proelior, -ari, -atus sum, intr., luchar, combatir; committere, proelium,

trabar combate.

profectio, profecto, véase proficiscor.

profero, -ferre, -tuli, -latum, tr., sacar, dar a conocer, publicar; producir; citar, mencionar; extender.

proficio, -ficere, -feci, -fectum, intr., adelantar, progresar; ser útil, servir, ayudar.

proficiscor, -ficisci, -fectus sum, intr., ponerse en camino, partir, salir; derivar; sust., profectio, -onis,

f., salida, partida; profecto, adv., en verdad.

profiteor, -fiteri, -fessus sum, tr., confesar, declarar abiertamente; reconocer; prometer, ofrecer.

profligo, -are, avi, -atum, tr., derrotar, desbaratar, destruir; decidir; part.adj., profligatus, malvado,

perverso.

profugio,-fugere, -fugi, -fugitum, intr., huir; adj., profugus, fugitivo; desterrado.

profundo, -ere, -fudi, -fusum, tr., derramar, esparcir; prodigar, disipar; part.-adj., profusus, pródigo,

profuso.

progenies, -ei, f., prole, descendencia.

progredior, -gredi, -gressus sum, intr., avanzar, adelantarse; salir.

prohibeo, -ere, -ui, -itum, tr., prohibir, refrenar; impedir, alejar; defender, proteger.

proicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., lanzar hacia delante, arrojar; expulsar, desechar; abandonar, renun-

ciar; refl., proicior, postrarse, rebajarse.

proles, -is, f., prole, descendencia.

promitto, -ere, -misi, -missum, tr., dejar crecer; prometer; sust., promissum, 2 n., promesa.

promo, -ere, prompsi, promptum, tr., sacar; producir; exponer, expresar; promere se, salir de; part.-

adj., promptus, dispuesto, presto.

pronuntio, -are, -avi, -atum, tr., anunciar, proclamar, publicar; declamar; sust., pronuntiatio,-onis, f.,

publicación, proclamación.

pronus, adj., inclinado hacia adelante; pendiente, en declive; fácil, favorable; (con ad más ac.),

propenso, inclinado. prope véase propior.

propello -ere, -puli, -pulsum, tr., lanzar; impulsar; rechazar; abatir.

propero -are, -avi, -atum, tr., apresurar; intr., apresurarse.

propinquus, adj., cercano, vecino; sust. pl., parientes, allegados; propinquitas,-atis, f., proximidad;

parentesco.

propior, -oris, adj., más cercano; sup., proximus, muy cercano; positivo, adv., prope, cerca, a punto;

casi; prep. de ac., cerca de; comp., propius, más cerca; sup., proxime, lo más cerca, muy cerca.

propono, -ere, -posui, -positum, tr., poner delante, proponer; exponer; ofrecer; proclamar; publicar;

determinar; sust.,propositum, 2 n., propósito, intención; tema, objeto.

proprius, adj., propio, exclusivo de uno; particular, especial; constante, permanente; adv., proprie.

propter, prep. de ac., junto a; a causa de.

propugno, -are, avi, -atum, intr., luchar en defensa; luchar por; tr., defender.

prora, 1 f., proa.

prorsus, adv., hacia adelante.

proscrlbo, - ere, -scripsi, -scriptum, tr., publicar, anunciar por escrito; confiscar, proscribir, desterrar;

proscriptus, 2 m., proscrito; proscriptio, -onis, f., proscripción, anuncio de venta.

prosequor, -sequi, -secutus sum, tr., seguir, perseguir; acompañar, escoltar; proseguir; prosequi

aliquem laudibus, ensalzar a uno.

prospicio, -spicere, -spexi, -spectum, intr., mirar a lo lejos; (con dat.), atender, cuidar; tr., divisar,

tener a la vista, prever; sust., prospectus, 4 m., vista, aspecto.

prosum, prodesse, profui, intr. (con dat.), aprovechar, ser útil.

protinus, adv., en seguida.

Page 42: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XLII

proveho, -ere, -vexi, -vectum, tr., conducir adelante; impulsar, hacer avanzar.

provideo, -ere, -vidi, -visum, intr., ver de antemano; prevenir; (con dat. ), atender a, mirar por; tr.,

prever; cuidar, proveer.

provincia, 1 f., esfera de competencia oficial a cargo de un magistrado; provincia.

provoco, -are, -avi, -atum, tr., llamar; hacer salir; provocar, retar; excitar; intr., apelar; sust., pro-

vocatio, -onis, f., apelación.

prudens, -entis, adj., prudente, reflexivo, razonable; (con gen.), conocedor de, experimentado en; adv.,

prudenter, sust., prudentia, 1 f., previsión, experiencia; discreción.

pubes, -is, f., juventud, mocerío.

publicus, adj., perteneciente al Estado; oficial, público; res publica, la república; el Estado; la

administración del Estado; la vida política; adv., publice, en nombre del Estado, a expensas del

Estado, oficialmente; publico, -are, -avi, -atum, tr., confiscar; sust., publicatio, -onis, f., confiscación.

pudet, 2 impers., averguenza, da verguenza; me pudet tui, me averguenzo de ti; sust., pudor, -oris,

m., sentimiento de verguenza, pudor; decencia, moralidad; respeto. pudicitia, 1 f., castidad, pudicicia.

puella, 1 f., niña, muchacha.

puer, 2 m., niño, muchacho; esclavo; sust., pueritia, 1 f., niñez.

pugna, 1 f., lucha; batalla; pugno, -are, -avi, -atum, intr., luchar, disputar.

pulcher, -chra, -chrum, adj., hermoso, bello; excelente, noble; sust., pulchritudo,-inis, f., hermosura,

belleza; adv., pulchre, bien. a maravilla.

pulsus, véase pello.

pulvis, -eris, m., polvo.

punio, -ire, -ivi, -itum, tr., castigar; vengar.

puppis, -is, f., popa; nave.

purgo,-are,-avi,-atum, tr., limpiar, purificar, purgar; justificar, disculpar; expiar; refutar.

purus, adj., puro, limpio; claro; sin mezcla; sin adornos, casto, sin mancha; adv., pure.

puto, -are, -avi, -atum, tr., limpiar, podar; contar; pensar, creer.

putris, -e, podrido.

qua, adv., ¿por dónde?; quacumque, adv., por donde quiera que.

quadraginta, adj. card., cuarenta; quadragesimus, ord., cuadragésimo; quadringenti, -ae, -a, card.,

cuatrocientos; quadringentesimus, ord., el cuatrocientos. quadrans, -antis, m., cuarta parte de un as,

cuadrante. quadriduum, 2 n., espacio de cuatro días.

quadrigae, -arum, f. pl., tiro de cuatro caballos, cuadriga.

quadriremis, -e, de cuatro filas de remos.

quaero, -ere, quaesivi, quaesitum, tr., buscar; preguntar, inquirir; sust., quaestio, -onis, t., pregunta,

interrogatorio, examen; investigación judicial; cuestión, tema; sust., quaestus, 4 m., adquisición,

ganancia, provecho, negocio. quaestor, oris, m., cuestor (magistrado encargado de la guarda del

tesoro público y de las arcas del Estado).

qualis, -e, cual.

quam, adv., cuán; qué; quam celerrime, con la mayor celeridad posible; quam primum, cuanto

antes.

quatio, quatere, quassum, tr., sacudir; agitar, blandir; golpear; destruir.

quamobrem, adv., ¿ por qué?

quamquam, conj., aunque.

quamvis, conj., aunque.

Q

Page 43: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XLIII

quando, adv., ¿cuándo?; conj., puesto que.

quantus, -a,-um, cuanto.

quasi, adv., como; conj., como si.

quatriduum, -i, n., espacio de cuatro días. quattuor, num. card., cuatro; quartus, ord., cuarto;

quateni, distr., de cuatro en cuatro; quater, adv., cuatro veces; quattuordecim, card., catorce.

quemadmodum?, adv., ¿cómo?

queror, queri, questus sum, intr., quejarse; tr., lamentar; sust., querela, 1 f., queja.

qui, quae, quod, pron. retativo, que, o el cual; quod, conj., que, por el hecho de que; porque.

quia, conj., porque.

quicumque, quaecumque, quodcumque, pron. ind., cualquiera que.

quidam, quaedam, quiddam, adj. indef., uno, cierto.

quidem, adv., ciertamente.

quies, -etis, f., descanso, reposo; paz, tranquilidad; sueño; quiesco, -ere, quievi, quietum, intr.,

descansar, reposar; mantenerse tranquilo; dormir; part.adj., quietus, quieto, tranquilo, pacífico.

quin, adv. interrogativo, ¿por qué no...?; conj., que; que no.

quinque, adj. card., cinco; quintus, ord., quinto; quini, distr., de cinco en cinco; quinquennium,-i,

n., sust., espacio de cinco años, quinquenio; quindecim, quince; quintus decimus, -a, -um, ord.,

decimoquinto; quinquaginta, card., cincuenta; quinquagesimus, ord ., quincuagésimo; quingenti, -

ae, -a, card., quinientos; quingentesimus, ord., el quinientos.

quirites, -ium o -um, m. pl., quirites, caballeros romanos.

quis, quid, pron. interrog., ¿quién?, ¿qué?; quis, qua, quid, adj. indef., alguno, algo; quisque,

quaeque, quidque, pron. indef., cada uno; quisquam, quidquam, adj. indef., alguno.

quo, adv., ¿a dónde?; conj., para que; quacumque, adv., a donde quiera que; quousque?, adv., ¿hasta

cuándo?

quoad, conj., mientras.

quominus, conj. completiva, que.

quomodo?, adv., ¿cómo?

quoniam, conj., porque.

quot, adj. indec., cuantos; quotannis, adv., todos los años; quotidie, adv., todos los días. quotiens

(quoties), adv., cuantas veces.

rabies, -ei, f., rabia.

radius, -i, m., radio; rayo (de luz, de rueda).

radix, -icis, f., raíz, pie de monte; origen.

ramus, 2 m., ramo, rama.

rapio, rapere, rapui, raptum, tr., coger violentamente, arrebatar; apoderarse por la fuerza; coger por

sorpresa; robar, saquear; adj., rapidus, rápido, raudo; devorador; ardiente, abrasador; sust., rapina, 1

f., robo, rapiña; raptim, adv., arrebatadamente; raptor, -oris, ladrón.

rarus, adj., suelto, claro, poco espeso; aislado, diseminado; (pl.), en pequeños grupos; adv., raro, rara

vez.

ratio, véase reor.

ratis, -is, f., balsa; nave.

raucus,-a, -um, ronco.

rebello, are, -avi, -atum, intr., renovar la guerra; sust., rebellio, -onis, f., renovación de la guerra;

rebelión.

R

Page 44: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XLIV

recedo, -ere, -cessi, -cessum, intr., retirarse, alejarse, separarse; desistir.

recens, -entis, adj., reciente, fresco.

receptus, véase recipio.

recido, -ere, -cidi, -casum (de re y cado), intr., recaer; caer; llegar a.

recido, -ere, -cidi, cisum (de re y caedo), tr., cortar; separar.

recipero, véase recupero.

recipio, -cipere, -cepi, -ceptum, tr., retirar, volver a tomar; recobrar; recibir, aceptar; encargarse de;

refl., recipere se, retirarse, rehacerse; sust., receptus, 4 m., retirada.

recito,-are,-avi,-atum, tr., leer en alta voz, leer en público; recitar; sust., recitatio, -onis, f., iectura en

alta voz, recitación. recludo, -ere, -clusi, clusum, tr., abrir, descubrir.

reconcilio, -are, -avi, -atum, tr., reconciliar; restablecer; sust., reconciliatio, onis, f., reconciliación;

restablecimiento. recordor, -ari, -atus sum, tr., recordar, acordarse de; sust., recordatio, -onis, f.,

recuerdo.

rector, rectus, véase rego.

recupero, -are, -avi, -atum, tr., recobrar, recuperar.

recuso,-are,-avi,-atum, tr., rechazar, rehusar; intr., oponerse a; sust., recusatio, -onis, f., recusación,

protesta.

reddo, -ere, -didi, -ditum, tr., devolver; entregar, dar; cumplir; hacer, convertir.

redeo, -ire, -ii, -itum, intr., volver; sust., reditus, 4 m., vuelta.

redigo, -ere, -egi, -actum, tr., hacer volver; traer, recoger; someter; reducir; convertir.

redimo, -ere, -emi, -emptum, tr., redimir, rescatar; comprar; obtener, ganar; arrendar, contratar; re-

parar.

reduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., hacer volver, retirar; devolver, restablecer.

refero, -ferre, -tuli, -latum, tr., devolver, traer; retirar (pedem referre, echar pie atrás, retirarse); res-

tituir, aportar; reproducir; relatar, contar; atribuir, referir; presentar una proposición (al Senado);

inscribir, alistar. refert, imper., importa; tua magni refert, te importa mucho.

reficio, -ere, -feci, -f ectum, tr., rehacer, reparar, renovar, restablecer; recobrar.

refugio, -fugere,-fugi, intr., huir hacia atrás, retirarse, huir a, refugiarse en; tr., rehuir, evitar.

regina, 1 f., reina.

regio, véase rego.

regius, véase rex.

regnum, 2 n., reino; dignidad real, soberanía; tiranía; reinado; regno,-are, -avi, -atum, intr., reinar,

gobernar.

rego, -ere, rexi, rectum, tr., regir, dirigir; adj., rectus, derecho, recto, justo; adv., recte, rectamente;

sust., regio,-onis, f., dirección; zonas (líneas imaginarias trazadas en et cielo con el bastón del augur);

región, comarca.

regredior, -gredi, -gressus sum, intr., volver, regresar.

reicio, reicere, -ieci, -iectum, tr., echar atrás, rechazar; desechar; despreciar; recusar; aplazar.

reintegro, -are, avi, atum, tr., renovar, restablecer.

relevo, -are, -avi, -atum, tr., aliviar, mitigar; reponer.

religio, -onis, f., reverencia, respeto religioso; cumplimiento escrupuloso de los deberes con la divi-

nidad; compromiso sagrado que obliga a tal cumplimiento; superstición; conciencia; santidad; adj.,

religiosus, respetuoso; escrupuloso; santo; sagrado; adv., religiose.

relinquo, -ere, -liqui, -lictum, tr., dejar atrás; abandonar; dejar en herencia.

reliquus, adj., restante; sust., reliquiae, -arum, f., restos.

remaneo, -ere, -mansi, -mansum, intr., quedarse atrás; quedar, permanecer, durar.

remedium, 2 n., cuidado, remedio.

reminiscor, -eris, -sci, 3, tr., recordar; intr., acordarse; acordarse de (con gen.).

remitto, -ere, -misi, -missum, tr., enviar atrás o de nuevo; devolver; aflojar, soltar; rebajar, disminuir;

conceder, remitir; part.-adj., remissus, flojo; suave; remissio, -onis, f., negligencia; flojedad,

decaimiento.

Page 45: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XLV

removeo, -ere, movi, -motum, tr., retirar; remover, separar, alejar; part.adj., remotus, apartado,

remoto.

remus, 2 m., remo.

renovo,-are,-avi,-atum, tr., renovar, restaurar; reanimar.

renuntio, -are, -avi, -atum, tr., volver anunciando; anunciar, proclamar; informar, dar cuenta; re-

nunciar.

reor, reri, ratus sum, tr., creer; part.-adj., ratus, establecido, determinado; sust., ratio, -onis, f.,

cálculo; transacción comercial; punto de vista, referencia; método, plan; motivo, razón; orden, sistema;

razonamiento.

repello, -ere, -puli, -pulsum, tr., rechazar; separar, privar.

repens, -entis, adj., repentino; adv., repente, de repente; adj., repentinus, súbito, inesperado.

reperio, -ire, repperi, repertum, tr., encontrar; descubrir; idear, inventar.

repeto, ere,-ivi (-ii), -itum, tr., buscar de nuevo, volver a buscar, recomenzar.

repono, -ere, - posui, - positum, tr., volver a colocar, reponer; restablecer; reemplazar; poner a un

lado.

reporto, -are, -avi, -atum, tr., traer; devolver; conseguir.

reprehendo, -ere, -prehendi, -prehensum, tr., retener; reprender, censurar; sust., reprehensio, -onis,

f., reprensión, censura.

reprimo, -ere, -pressi, -pressum, tr., reprimir, refrenar, detener.

repudio, -are, -avi, -atum, tr., rechazar, repudiar.

repugno, -are, -avi, -atum, intr., luchar contra, oponerse (quominus con subj., a que); (con dat.),

resistir; ser incompatible.

requies, -etis y -ei, f., reposo, descanso.

requiro, -ere, -quisivi, -quisitum, tr., volver a buscar, ir en busca; examinar, investigar; demandar,

reclamar, requerir, echar de menos.

res, rei, f., cosa; objeto, asunto; circunstancias situación; hecho, suceso; realidad, verdad; hacienda,

fortuna, negocio; causa, razón; res publica, la república, el Estado; la administración del Estado; la

vida política; res familiaris, los asuntos de la familia, la hacienda; res gestae, hazañas, hechos.

rescindo, -ere, -scidi, -scissum, tr., desgarrar, cortar; destruir; rescindir, anular.

reservo, -are, -avi, -atum, tr., reservar, guardar; salvar.

resideo, -ere, -sed i, -sessum, intr., permanecer sentado; permanecer.

resido, -ere, -sedi, -sessum, intr., sentarse; tranquilizarse, calmarse.

resisto, -ere, -stiti, intr., quedarse, detenerse; (con dat.), resistir, oponerse.

respicio, -spicere, -spexi, -spectum, intr., mirar atrás, volverse a mirar; tr., mirar, observar; mirar por,

cuidar, atender, proteger; sust., respectus, 4 m., mirada atrás; consideración, respeto; refugio.

respondeo, -ere, -spondi, -sponsum, intr. (con dat.), responder a; sust., responsum, 2 n., respuesta.

restinguo, - ere, -stinxi, -stinctum, tr., apagar, extinguir; calmar; atajar.

restituo, -ere, -stitui, -stitutum, tr., volver a su sitio, colocar de nuevo; restablecer, restaurar, renovar;

restituir, devolver.

resto, -are, -stiti, intr., permanecer firme, persistir; quedar, faltar; oponerse; resistir.

retardo, -are, -avi, -atum, tr., retardar; contener, repnmir.

rete, -is, n., red.

reticeo, -ere, -ticui, intr., guardar silencio; tr., callar, ocultar.

retineo, -ere, -tinui, -tentum, tr., retener, detener; reprimir, sujetar; mantener.

retraho, -ere, -traxi, -tractum, tr., hacer retroceder, hacer volver; retraer, apartar, retirar.

retro, adv., hacia atrás.

reus, 2 m., y rea, 1 f., reo, acusado.

revertor, -verti, -versus sum, intr., volver. (La forma activa, reverto, - e r e, -verti, -versum, es

menos usada.)

revoco, -are, -avi, -atum, tr., volver a llamar; hacer volver; restablecer; devolver.

rex, regis, m., rey; adj., regius, regio, real; sust., regia, 1 f., palacio.

rideo, -ere, risi, risum, intr., reir, sonreír; tr., reírse de; sust., ridiculus, ridículo, gracioso.

Page 46: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XLVI

ripa, 1 f., orilla (de río).

rivus, 2 m., arroyo.

robur,-oris, n., roble; madera de roble; dureza, firmeza; fuerza, vigor, robustez; lo más escogido, la

flor y nata (del ejército); adj., robustus, duro, fuerte, robusto, vigoroso.

rodo, -ere, rosi, rosum, tr., roer, zaherir.

rogo, -are, -avi, -atum, tr., rogar, pedir; preguntar; rogare populum magistratum, pedir al pueblo la

designación de un magistrado- sus f., rogatio, -onis, f., proposición de ley, propuesta.

rogus, -i, m., pira fúnebre.

ros, -oris, m., rocío.

rosa, 1 f., rosa.

rostrum, 2 n., pico de ave; proa de navío; (pt.), tribuna de los oradores en el foro romano.

rota, 1 f., rueda.

ruber, -ra, -rum, rojo; rubeo,-ere, -ui, intr., estar rojo, avergonzarse.

rudis,-e, adj., informe, bruto, sin labrar; rudo, inculto, grosero; (con gen.), inexperto.

ruina, véase ruo.

rumor, -oris, m., murmullo, rumor; opinión pública, reputación.

rumpo, -ere, rupi, ruptum, tr., romper; reventar; cortar, separar, abrir brecha; interrumpir.

ruo, -ere, rui, rutum, intr hundirse, desplomarse; lanzarse, precipitarse; tr hundir, derrumbar. ruina, 1

f., hundimiento, derrumbamiento; ruina; estrago, desastre.

rupes, -is, f., roca, peñasco.

rursus, adv., de nuevo.

rus, ruris, n., el campo, la campiña (en oposición a la ciudad ); ( pl. en poesía), campos, prados; adj.,

rusticus. aldeano rústico; adv., rustice, grosera, zafiamente; rusticor, -ari, -atus sum intr., estar, vivir

en el campo.

sacer, adj., sagrado, santo, consagrado; execrado, maldito; sust., sacrum, 2 n., ceremonia sagrada rito;

(pl.), vasos sagrados; ritos; sust., sacrarium, 2 n., capilla, santuario; sacramentum, 2 n., juramento o

voto militar; sacrificium, 2 n., sacrificio. sacerdos, -otis, m. y f., sacerdote, sacerdotisa.

saeculum, 2 n., generaciónedad; siglo, centuria.

saepe, adv., muchas veces.

saepio, -ire, saepsi, saeptum, tr., cercar, rodear.

saevus, adj., furioso, fiero; bárbaro, cruel; sust., saevitia 1 f., crueldad, furor; saevio, -ire, saevii,

saevitum, intr., estar furioso; enfurecerse; correr sediento de sangre.

sagitta, 1 f., saeta, flecha; sust., sagittarius, 2 n., arquero, saetero.

sal, salis, m., sal; agua salada, mar; gracia, donaire.

salio, -ire, -ui, -tum, intr., saltar.

saltus, 4 m., cumbre poblada de árboles y pastos; bosques; paso, desfiladero.

salix, -icis, f., sauce.

salus,-utis, f., salud, salvación; prosperidad, bienestar; saludo; adj., salutaris,-e, saludable; adv.,

salutariter, vb., saluto, -are, -avi, -atum, tr., saludar; visitar; sust., salutatio, -onis, f., saludo, visita.

salvus, adj., sano; sano y salvo; indemne, ileso.

sancio, -ire, sanxi, sanctum, consagrar, hacer inviolable; sancionar, decretar; ratificar; part.-adj.,

sanctus, inviolable, santo, sagrado; sust., sanctitas,-atis, f., inviolabilidad, santidad, integridad.

sanguis, -inis, m., sangre; derramarniento de sangre.

S

Page 47: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XLVII

sanus, adj., sano (de cuerpo); sano (de alma), sensato, cuerdo, prudente; adv., sane, ciertamente, en

verdad; sust., sanitas, -atis, f., salud (de cuerpo y de alma); sano, -are, -avi, -atum, tr., sanar, curar;

corregir, enmendar; remediar.

sapio, sapere, sapii, intr. y tr., tener sabor, distinguir de sabores; saber, tener buen juicio, tener

cordura; part.-adj., sapiens, -ntis, que distingue de sabores; cuerdo, sabio; adv., sapienter; sust.,

sapientia, 1 f., buen juicio, cordura, sabiduría.

satio, -are, -avi, -atum, tr., saciar, hartar; sust., satietas, -atis, f., saciedad, hartura; exceso; adv., satis,

bastante, suficiente; satisfacio, -ere, -feci, -factum, intr. (con dat.), satisfacer, dar satisfacción;

cumplir con.

satus, sata, -orum, véase sero, sembrar.

saucius, adi.. herido.

saxum, 2 n., roca, peña.

scando, -ere, scandi, scansum, tr. e intr., subir, escalar.

scelus, -eris, n., crimen; adj., sceleratus, (part. de scelero), criminal, malvado, depravado.

scindo, -ere, scidi, scissum, tr., rasgar, desgarrar; hender, partir, dividir.

scientia, 1 f., conocimiento, ciencia. scio, scire, scivi, scstun, tr., saber, conocer; scilicet, adv., sin

duda.

scisco, -ere, scivi, scitum, tr., aprobar, votar en favor; decretar; sciscitor, -ari,-atus sum, tr., tratar de

saber, inquirir; plebiscitum, -i, n., decisión de la plebe.

scopulus, 2 m., escollo.

scribo, -ere, scripsi, scriptum, tr., escribir; ordenar por escrito; redactar; sust., scriptor,-oris, m.,

escritor; autor; rerum scriptor, historiador; sust., scripta, 2 n. pl., escritos.

scutum, 2 n., escudo.

se, ac. y abl. del pronombre reflexivo, sí mismo.

secedo, -ere, cessi, -cessum, intr., apartarse, alejarse; rebelarse; sust., secessio, -onis, f., retirada;

revuelta; secessus, 4 m., retiro.

secerno, -ere, -crevi, -cretum, tr., separar, distinguir; part.-adj., secretus, separado, apartado; secreto;

adv., secreto, en secreto.

seco, -are, secui, sectum, tr., cortar; separar, dividir; sust., securis, -is, f., hacha.

sector, -ari, -atus sum, tr., seguir, acompanar rodeando, escoltar; perseguir.

secundus, de sequor, adj., que sigue; segundo; favorable; secundum, prep. de ac., a lo largo de, con-

forme a.

securus, adj., libre de cuidado, despreocupado; sereno, tranquilo; sust., securitas, -atis, f., tran-

quilidad, despreocupación. secus, adv., al contrario.

sed, conj., pero.

sedecim, num. card., dieciséis.

sedeo, -ere, sedi, sessum, intr., estar sentado; quedar fijo; sust. (sedla), sella, 1 f., silla; sedile, -is, n.,

asiento.

sedes, -is, f., asiento; sede, habitación; base, funda mento.

seditio, -onis, f., discordia civil, sedición, tumulto; adj., seditiosus, insurrecto, sedicioso; adv., sedi-

tiose.

sedo, -are, -avi, -atum, tr., apaciguar, calmar.

seduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., apartar, llevar aparte.

sedulus, -a, -um, aplicado celoso. diligente.

seges, -etis, f, campo de cereales; mies.

segnis, -e, adj., indolente, perezoso, inactivo; adv., segniter.

semel, adv., una vez.

semen, -inis, n., semilla.

semita, 1 f., senda.

semper, adv., siempre.

sempiternus, adj., perdurable, imperecedero.

senatus, 4 m., senado; senator, -oris, m., senador; adj., senatorius, propio del senador, senatorial.

Page 48: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XLVIII

senex,-is, m., anciano; viejo; comp., senior, -oris, más anciano; seniores, soldados de reserva,

opuestos a iuniores, soldados en activo; senectus,-utis, f., vejez.

sententia, 1 f., sentimiento; opinión; parecer (expuesto al senado); voto, sentencia ( judicial); sentido,

pensamiento; sentencia.

sentio, -ire, sensi, sensum, tr., sentir, percibir, experimentar, observar, darse cuenta; juzgar, pensar;

sust., sensus, 4 m., sentido; sentimiento; percepción, sensación; adv., sensim, poco a poco.

sepelio,-ire,-ivi, (-ii), sepultum, tr., enterrar, sepultar; sust., sepulcrum, 2 n., sepulcro, tumba.

septem, num. card., siete; septimus, ord., séptimo; septeni, distr., de siete en siete; septemdecim,

card., diecisiete; septuaginta, card., setenta; septuagesimus, ord., septuagésimo; septingenti, -ae, -a,

card., setecientos.

sequor ,sequi, secutus sum, tr., seguir; perseguir.

serenus, adj., claro, despejado; sereno, tranquilo.

series, véase sero.

sermo, -onis, m., charla, conversación; discurso; rumor, lenguaje, dicción; lengua.

sero, -ere, sevi, satum, tr., sembrar, plantar; part., satus, engendrado, nacido; sata, -orum, n. pl.,

sembrados.

sero, -ere, serui, sertum, tr., entrelazar, trabar; sust., series, -ei, f., serie, sucesión; serta, -orum, 2 n.

pl., guirnaldas.

serus, adj., tardío; retardado; adv., sero, tarde.

servo,-are, -avi, -atum, tr., salvar; guardar, conservar; mantener intacto, preservar; observar, man-

tener, cuidar.

servus, 2 m., esclavo; servitium, 2 n., esclavitud; servitus, -utis, f., esclavitud; adj., servilis, -e, de

esclavos, servil; adv., serviliter; servio, -ire, -ivi, (-ii), -itum, intr., ser esclavo; (con dat.), servir, estar

sometido a, estar entregado a.

sestertius,-i, m., sestercio, moneda de plata que valía dos ases y niedio; sestertium, -i, n., suma de mil

sestercios.

severus, adj., severo, riguroso, exacto; adv., severe; sust., severitas, -atis, f., severidad, rigor.

sex, adj. card., seis; sextus, ord., sexto; seni, distr., de seis en seis; sextus decimus, ord., décimosexto;

sexaginta, card., sesenta; sexagesimus, ord., sexagésimo; sexcenti,-ae, -a, card., seiscientos; sex-

centesimus, ord., el seiscientos.

si, conj., si; sin, conj., pero si; si non, conj., si no.

sic, adv., así.

sica, 1 f., daga, puñal; sust., sicarius, 2 m., asesino, sicario.

siccus, adj., seco; sust., siccitas, -atis, f., sequedad, aridez.

sicut, conj., como.

sido, -ere, sedi y sidi, sessum, intr., sentarse, posarse; detenerse; calmarse.

sidus, -eris, n., constelación; estrella.

signifer,-i, m., abanderado. significo, -are, -avi, -atum, tr., indicar, hacer saber; avisar, anunciar; sust.,

significatio, -onis, f., indicación, seña.

signum, 2 n., señal, marca, signo; estandarte, bandera; santo y seña; imagen, estatua; sello, constela-

ción; signo, -are, -avi, -atum, tr., señalar; sellar; hollar; notar.

sileo, -ere, -ui, intr., estar en silencio, callar; sust., silentium, 2 n., silencio.

silva, 1 f., bosque; adj., silvestris,-e, del bosque.

similis, -e, adj., parecido, semejante; adv., similiter; sust., similitudo, -inis, f., semejanza. simul, adv.,

al mismo tiempo; simul atque ( ac ), tan pronto como.

simulo, -are, -avi, -atum, tr., hacer semejante, imitar; copiar, remedar; simular, fingir; sust.,

simulacrum, 2 n., imagen; fantasma, apariencia; simulatio, -onis, f., ficción, pretexto. singularis, -e,

adj., de uno en uno; de uno sólo; singular; extraordinario.

sine, prep. de ab., sin.

sinister, -tra, -trum, que está a la izquierda; que procede del lado izquierdo, izquierdo (en la lengua de

los augures o adivinos, significó favorable si se interpretaba el presagio según el rito etrusco-romano,

esto es, mirando al sur, con el este a la izquierda; significó, en cambio, desfavorable, si se seguía el rito

Page 49: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

XLIX

griego, esto es, mirando al norte, con el este, de donde procede el sol y la vida, a la derecha; esto fue lo

más frecuente); sust., sinistra, 1 f., mano izquierda, lado izquierdo.

sino, -ere, sivi, situm, tr., dejar, permitir; part., situs, puesto, colocado, situado; dependiente de;

quantum est situm in nobis, en cuanto de nosotros depende; situs, 4 m., situación, posición; estado de

abandono, suciedad, moho.

sinus, 4 m., pliegue, sinuosidad, seno, regazo; golfo, bahía.

sisto,-ere, stiti, statum, tr., colocar, poner; hacer venir, hacer comparecer; detener, contener, reprimir;

afianzar; intr., detenerse, pararse.

sitis, -is, f., sed; vb., sitio, -ire.-ivi (-ii). -itum intr., tener sed; tr., tener sed de.

socer, cri, m., suegro.

socius, 2 m., aliado, asociado, confederado, camarada, compañero, socio; sust., societas, -atis, 3 f.,

alianza, asociación, confederación; compañía. sodfilis, -e, adj., de compañeros, de camaradas,

compañero; sodalis, -is, m., compañero, camarada; miembro de un colegio sacerdotal.

sol,-is, m., sol.

solatium, véase solor.

soleo, -ere, solitus sum, intr., soler, acostumbrar; part.-adi., solitus, acostumbrado, usual.

solidus, adj., entero, completo; sólido; esencial.

sollemnis, -e, adj., de todos los años, anual; fijado, establecido; acostumbrado; solemne, festivo.

sollers, -ertis, adj., muy hábil, diestro, ingenioso; sollertia, 1 f., destreza, habilidad.

sollicitus, adj., hondamente agitado; inquieto, ansioso, angustiado; sust., sollicitudo, -inis, f., ansiedad;

sollicito, -are, -avi,

-atum, tr., turbar, inquietar; excitar; apremiar; seducir, tentar; sust., sollicitatio, -onis, f., incitación,

apremio.

solor, -ari, -atus sum, tr., consolar; aliviar, mitigar; sust., solatium, 2 n., alivio.

solum, 2 m., base, fundamento, planta; suelo, tierra; país, comarca.

solus, adj., solo, único; aislado; adv., solum, solamente; sust., solitudo, -inis, f., soledad; desierto.

solvo, -ere, solvi, solutum, tr., soltar, desatar; solvere navem o solvere, intr., levar anclas, hacerse a la

mar; disolver, derretir (refl., solvor, disolverse); deshacer, romper, aliviar; librar; relajar, enervar;

desechar; resolver, descifrar; cumplir; pagar; part.adj., solutus, libre, suelto, desembarazado; exento;

descuidado; adv., solute.

somnus, 2 m., sueño; sust., somnitum, 2 n., sueño, fantasía, visión.

sono,-are, sonui, sonitum, intr., sonar, resonar; tr. (en poesía), hacer sonar, cantar; sust., sonus, 2 m.,

y sonitus, 4 m., sonido; rumor, ruido.

sopor, -oris, m., sueño profundo, sopor.

sordes, -is, f., suciedad; bajeza; adj., sordidus, sucio; mezquino, innoble, sórdido.

soror, -oris, f., hermana.

sors, sortis, f., suerte (ficha, bola o número que se colocaba en una urna para echar a suerte); acto de

echar a suerte; resultado del mismo, respuesta de oráculo, oráculo, destino, deber impuesto; sortior, -

iri, sortitus sum, intr., sortear, echar a suerte; elegir, designar, conseguir por sorteo.

spargo, -ere, sparsi, sparsum, tr., esparcir, sembrar; difundir, diseminar; disipar; tirar; rociar;

extender, divulgar.

spatium, 2 n., espacio, sitio; distancia, intervalo, trecho; paseo; estadio; espacio de tiempo; plazo,

ocasión.

species, -ei, f., apariencia, aspecto; figura, forma; semblante; vista, mirada; aparición, visión; pretexto.

specto, -are, -avi, -atum, tr., mirar, considerar; atender, proponerse; aguardar; probar; intr., mirar a,

inclinarse, tender a; estar situado, caer; sust., spectaculum, 2 n., vista, espectáculo.

speculor, -ari, -atus sum, intr., estar en observación; tr., espiar, atalayar; sust., speculator, -oris, m.,

espía, explorador.

specus, 4 m., cueva, caverna; cavidad.

spelunca, 1 f., cueva.

sperno, -ere, sprevi, spretum, tr., despreciar.

spes, -ei, f., esperanza; vb., spero -are, -avi, atum, tr., esperar.

Page 50: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

L

spica, 1 f., espiga.

spiro,-are,-avi,-atum, intr. y tr., soplar; respirar; tener inspiración; exhalar, despedir; hervir; sust.,

spiritus, 4 m., soplo, aliento, respiración; espíritu; inspiración; genio; ánimo; orgullo.

splendeo, -ere, -ui, intr., brillar, resplandecer; sust., splendor, -oris, m., brillo, esplendor; adj.,

splendidus, espléndido, brillante, magnífico; adv., splendide, espléndidamente.

spolium, 2 n., despojo, botín; spolio, -are, -avi, -atum, tr., despojar, saquear.

spondeo, -ere, spopondi, sponsum, tr., prometer solemnemente; prometer en matrimonio; salir fiador;

sust., sponsa, 1 f., prometida.

sponte, abl., del inusitado spons, -ntis, f., por propia voluntad, espontáneamente.

stabilis, e, adj., firme, estable; sust., stabilitas,-atis, f., firmeza, estabilidad; stabilio, -ire, -ivi, -itum,

tr., mantener firmemente; establecer.

statim, adv., en seguida.

statio, véase sto.

statuo, -ere, -ui, -utum, tr., establecer, determinar, decidir; colocar; erigir.

stella, 1 f., estrella.

sterno, -ere, stravi, stratum, tr., extender; derribar; allanar; cubrir, empedrar; apaciguar; preparar.

stilus, 2 m., punzón con que se escribía; estilo.

stipendium, 2 n., tributo; paga de los soldados; ( pl .), servicio militar.

stipo,-are, -avi, -atum, tr., amontonar; rodear estrechamente; proteger; acompañar.

stirps, -pis, f., tronco, raíz; raza, linaje, estirpe; vástago, descendencia; origen, principio.

sto, -are, steti, statum, intr., estar en pie, firme; resistir; (con ab o cum), estar de parte de, en favor de;

(con indicación de precio), costar; per me stat quominus, depende de mí impedir que...; sust., statio,-

onis, f., detención; lugar, sitio, puesto de centinela, guardia, retén; sust., status, 4 m., postura, posición;

estado, condición; statura, 1 f., talla, estatura.

strages, -is, f., montón, hacinamiento; estrago, mortandad.

stragulus, -a, -um, que cubre; stragulus y stragulum, sust., tapete, alfombra, cojín.

strenuus, adj., activo, emprendedor, diligente, esforzado; adv., strenue.

strepo, -ere, -ui,-itum, intr., hacer ruido; resonar; murmurar; sust., strepitus, 4 m., estrépito, ruido.

strideo, -ere, -stridi, intr., rechinar, crujir, zumbar; stridor, -oris, m., chirrido, crujido, zumbido.

stringo, -ere, strinxi, strictum, tr., estrechar, apretar; arrancar; desenvainar; tocar levemente, rasar;

conmover.

struo, -ere, struxi, structum, tr., apilar; juntar; ordenar; construir; disponer, formar; tramar, maquinar.

studeo, -ere, studui, intr. (con dat. o con inf.), afanarse, aplicarse; aspirar a, ansiar, favorecer; sust.,

studium, 2 n., aplicación, celo; afición, inclinación, simpatía; dedicación a aprender, estudio; adj.,

studiosus, aficionado, aplicado, deseoso; adv., studiose.

stultus, adj., necio, tonto, insensato; adv., stulte, sust., stultitia, 1 f., necedad, tontería.

stupeo, -ere, stupui, intr., estar aturdido; asombrarse; tr., mirar con asombro; sust., stupor, -oris, m.,

asombro, estupor; estupidez.

suadeo, -ere, suasi, suasum, intr. (con dat. ), aconsejar; tr., aconsejar, persuadir ( alicui aliquid, a uno

de algo).

suavis, -e, adj., suave, agradable; adv., suaviter, sust., suavitas, -atis, f., suavidad, agrado.

sub, preposición: 1. de acusativo (denota movimiento), sub iugum mittere, hacer pasar debajo del

yugo; 2. de ablativo (denota reposo), sub monte considere, acampar al pie del monte.

subduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., sacar, quitar, retirar; sacar a tierra (una nave); alejar ocultamente;

subducere se, huir ocultamente; sustraer.

subeo, -ire,-ii, -itum, intr., ir [por] debajo; avanzar desde abajo, subir; aproximarse, deslizarse; venir

en pos de, reemplazar; venirle a uno a la mente: tr., entrar, penetrar en; acercarse a; soportar, so-

brellevar; part.-adj., subitus, súbito, repentino; adv., subito, de repente.

subicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., meter debajo; poner debajo; someter, subordinar; añadir; sugerir;

infundir.

subigo, -ere, -egi, -actum, tr., someter, forzar; empujar; remover, ablandar; domeñar, avasallar.

sublevo, -are, -avi, -atum, tr., elevar; aligerar, aminorar, aliviar; apoyar, ayudar.

Page 51: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

LI

sublimis, -e, adj., elevado, suspendido en el aire, por el aire; augusto, sublime; adv., sublime, en alto.

submitto, véase summitto.

submoveo, véase summoveo.

subsequor, -sequi, -secutus sum, tr. e intr., seguir de cerca.

subsidium, 2 n., línea de reserva, tropas de reserva; socorro, auxilio, refuerzo; ayuda, asistencia.

subsisto, -ere, -stiti, intr., detenerse; permanecer; resistir.

subsum, -esse, -fui, intr., estar debajo; estar oculto; estar cerca; estar a mano.

subvenio, -ire, -veni, -ventum, intr. (con dat.), venir en ayuda, socorrer; remediar.

succedo, -ere, -cessi, -cessum, intr., ponerse debajo; ampararse; subir, ascender; avanzar; seguir,

suceder; resultar; tener éxito.

succingo,-ere, cinxi, -cinctum, tr., ceñir por debajo, arremangar; rodear; succintus, part.-adj., ceñido,

armado, presto.

succurro, -ere, curri, cursum, intr. (con dat.), correr en auxilio; socorrer, remediar; venir a la mente,

ocurrirsele a uno.

suesco, suescere, suevi, suetum, intr., estar acostumbrado; soler, acostumbrar.

suffero, -ferre, sustuli, tr., soportar, sufrir; poenas inferre, recibir el castigo, ser castigado.

sufficio, ere, -feci, -fectum, tr., poner debajo; impregnar, colorar, teñir; proporcionar; sustituir, elegir

como sustituto;

intr., bastar, ser suficiente.

suffragium, 2 n., voto, sufragio; opinión.

sum, esse, fui, intr., ser.

summus, véase superus.

summitto, -ere, -misi, -missum, tr., poner debajo; bajar; someter, reducir; mandar en auxilio ocul-

tamente; part.-adj., summissus, bajo, humilde; sumiso; abyecto; adv., summisse, humildemente; en

voz baja.

summoveo, -ere, -movi, -motum, tr., apartar, alejar.

sumo, -ere, sumpsi, sumptum (de sub-emo, tomar), tr., tomar, coger; tomar para sí, asumir; arrogar-

se, atribuirse; castigar, poenam summere ab aliquo, castigar a uno; elegir; consumir, gastar; sust.,

sumptus, 4 m., gasto, coste.

super, adv., encima, desde arriba, además; preposición: 1, de acusativo (denota movimiento), super

montes volat, vuela sobre los montes; 2, de ablativo, sobre. Se usa en sentido figurado: super hac re,

sobre este asunto; supra, prep. de ac., sobre; más allá de.

superbus, adj., altanero, arrogante, soberbio; adv., superbe, sust., superbia, 1 f., altanería soberbia.

supero, -are, -avi, -atum, tr., superar, aventajar; vencer; intr., sobresalir, ser superior; sobrevivir,

vivir; quedar, restar.

superstes,-itis, adj., superviviente.

supersum, -esse, -fui, intr., estar de más; restar, quedar; sobrevivir; abundar.

superus, adj., de arriba, de lo alto; sust., superi, -orum, 2 m. pl., los dioses de la altura; comp.,

superior, -oris, de más arriba, más alto; anterior; más noble, más distinguido, superior; superl.,

supremus, el último; adv., supremum, por última vez; superl., summus, el más alto, el mayor, el más

distinguido; de aquí el sust., summa, 1 f., punto culminante, puesto principal; suma, conjunto, total.

suppedito, -are, -avi, -atum, tr., suministrar, procurar abundantemente: intr.poseer en abundancia,

abundar.

suppeto, -ere, -petivi, -petitum, intr., haber a mano, estar a disposición; bastar.

suppleo, -ere, -plevi, -pletum, tr., completar, suplir; reforzar; sust., supplementum, 2 n., comple-

mento, refuerzo.

supplex, -icis, adj., que se arrodilla, que se postra; que pide humildemente, suplicante; adv., supplici-

ter; sust., supplex, -icis, m., suplicante; supplico, -are, -avi, -atum, intr., con dat., suplicar, rogar a al-

guien; sust., supplicium, 2 n., acto de culto público; pena, castigo, suplicio.

supporto, -are, -avi, -atum, tr., transportar, llevar.

surgo, -ere, -rexi, -rectum (de sub-rego), intr., levantarse; elevarse; surgir; ponerse en pie; crecer.

sursum, adv., arriba.

Page 52: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

LII

suscipio, -cipere, -cepi, -ceptum, tr., tomar del suelo, recoger; sostener, sustentar; tomar sobre sí; en-

cargarse, asumir, adoptar; emprender; soportar, afrontar.

suspendo, -ere, -pendi, -pensurn, tr., colgar; suspendere se, colgarse, ahorcarse; tener en el aire; te-

ner en suspenso; contener; interrumpir; part.adj., suspensus, pendiente, suspenso, vacilante.

suspicio, -spicere, -spexi, -spectum, tr., mirar hacia arriba, elevar la vista; admirar; mirar con recelo,

sospechar; part.adj., suspectus, sospechoso; sust., suspicio, -onis, f., sospecha; suspicor, -ari, -atus

sum, tr., sospechar; suponer, imaginarse.

sustineo, -ere, -tinui, -tentum, tr., sostener, aguantar, soportar, sufrir; resistir, frenar; aplazar;

sustento, -are, -avi, -atum, tr., mantener en buen estado, sustentar, soportar.

sutor, oris, m., zapatero.

suus,-a,-um, suyo.

syrtes, -ium, f. pl., las Sirtes, dos golfos de Africa cerca de Cartago.

taberna, l f., tienda.

tabula, 1 f., tabla; tablilla para escribir; cuadro, pintura; (pl.), el libro de cuentas, registro, archivo;

sust. dim., tabella, 1 f., tablilla para escribir; tablita para votar; cuadrito; tabinum, -i, habitación

destinada al archivo; despacho.

taceo, -ere, -ui,-itum, intr., estar en silencio; tr., callar, omitir; part.-adj, tacitus, callado; oculto;

tácito.

taedet, 2 impers. (con acus. y gen.), estar hastiado, estar disgustado: me taedet vitae, estoy disgustado

de la vida.

talis, -e, tal.

tam, adv., tan.

tamen, conj., sin embargo.

tametsi, conj., aunque.

tamquam, adv., como; tamquam si, conj., como si.

tandem, adv., finalmente, por fin.

tango, -ere, tetigi, tactum, tr., tocar; alcanzar, llegar; lindar, estar contiguo; pulsar, herir (de caelo

tactus, herido por el rayo); afectar, conmover, impresionar.

tantus, -a, -um tanto. Tan grande;

tantum, adv., solamente.

tardus, adj., lento; tardo, perezoso; adj., tarde; sust., tarditas, -atis f., lentitud; tardo,-are,-avi, -atm,

tr., retardar, refrenar.

taurus, 2 m. toro, buey.

tego, -ere, texi, tectum, tr., cubrir; proteger, defender; ocultar, encubrir; sust., tectum, 2 n., techo,

tejado; casa, morada; refugio.

tela, 1 t.. tela, trama.

tellus, -uris, f., la tierra; tierra, suelo; territorio, país, comarca.

telum, 2 n., arma arrojadiza; dardo.

temere, adv., a ciegas, al azar, irreflexivamente, temerariamente; sust., temeritas, -atis, f., azar, ca-

sualidad, irreflexión, temeridad.

temno, -ere, -mpsi, -mptum, tr., despreciar; más usado en su forma compuesta, contemno.

tempero, are, -avi, -atum, tr., regular, organizar, gobernar, dirigir; mezclar, combinar; intr. (con ab

más abl.), abstenerse,

T

Page 53: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

LIII

guardarse de; (con dat.) mostrar moderación; temperare sibi, moderarse; perdonar; ahorrar; dominar,

contener.

tempestas,-atis, f., tiempo, época; temperatura; mal tiempo, tempestad; adj., tempestivus, oportuno, a

propósito.

templum, 2 n., terreno consagrado; templo.

tempto (tento), -are, -avi, atum tr., intentar; ensayar, tantear, probar, tratar de; tentar; atacar.

tempus, -oris, n., período de tiempo; tiempo; ocasión, oportunidad; coyuntura, circunstancia, situa-

ción, momento crítico. tendo, -ere, tetendi, tentum y tensum, tr., tender, extender; dirigir; intr.,

acampar; ( con ad y acus.), tender hacia, dirigirse a; (con inf.), tratar de realizar, esforzarse en.

tenebrae, 1 f. pl., oscuridad, tinieblas, sombras.

teneo, ere, tenui, tentum, tr., tener; asir, empuñar; ocupar, poseer; conservar, guardar; retener, sujetar;

contener, dominar; ligar, atar; intr., tomar una dirección, dirigirse a; mantenerse, durar.

tener, -era, -erum, adj., delicado, tierno; joven.

tenuis, -e, adj., delgado, tenue; fino, sutil; débil, flaco; pobre, insignificante; adv., tenuiter.

tergum, 2 n., espalda, parte trasera; cuero, piel.

terminus, 2 m., línea divisoria, término, linde, límites, fin; termino, -are, -avi, -atum, tr., limitar,

amojonar, demarcar.

tero, -ere, trivi, tritum, tr., frotar, restregar; trillar; gastar, consumir; usar, emplear, pasar (el tiempo).

terra, 1 f., la tierra; tierra, suelo; comarca, país, territorio.

terreo, -ere, terrui, territum, tr., aterrar; sust., terror, -oris, m., terror, espanto; adj., terribilis, -e,

terrible, espantoso; territo -are, -avi, -atum, hacer temblar.

testis, m. y f., testigo; sust., testimonium, 2 n., testimonio, prueba; testor, -ari, -atus sum, tr. e intr.,

atestiguar, deponer como testigo; poner por testigo; testar, hacer testamento; sust., testamentum, 2 n.,

testamento.

testudo, -inis, f., tortuga; concha de tortuga, incrustaciones de concha; instrumento cóncavo de cuerda,

lira, cítara; rnáquina militar de protección; testudo, cubierta que formaban los soldados con sus

escudos.

texo, -ere, texui, textum, tr., tejer, componer, urdir.

theatrum, 2 n., teatro.

timeo, -ere, -ui, tr., temer; intr., estar temeroso; (con dat.), temer por (alguien); sust., timor,-oris, m.,

temor; adj., timidus, temeroso, tímido; cobar de; adv., timide, timiditas, -atis, f., timidez; cobardía.

tingo, -ere, tinxi, tinctum, tr., teñir.

tiro, -onis, 3 m., recluta, soldado bisoño; principiante.

toga, 1 f., toga.

tolero, -are, -avi, -atum, tr. soportar, tolerar; mantener, conservar, prolongar.

tollo, -ere, sustuli, sublatum, tr., levantar, elevar; sacar, retirar, quitar; suprimir, abolir; destruir.

tondeo, -ere, totondi, tonsum, tr., esquilar; cortar; pacer.

tono, -are, tonui, tonitum, intr., tronar.

tormentum, 2 n., máquina de artillería basada en el principio de desenrollar la cuerda arrollada en un

cilindro; proyectil de dicha máquina; cabrestante; instrumento de tortura, potro; tormento, tortura.

torqueo,-ere, torsi, tortum tr., torcer, retorcer; voltear; hacer rodar; lanzar girando, disparar, arrojar;

tortura, atormentar.

torreo, -ere, torrui, tostum, tr., hacer secar, abrasar, tostar.

totus, -a, -um, adj. indef., todos; totidem, adj. indec., otros tantos; totiens, adv., tantas veces; tot, adj.

indec., tantos.

trabs, trabis, f., viga; madera; árbol; navío.

trado, -ere, -didi, -ditum, tr., entregar, confiar, remitir, transmitir; legar; informar, comunicar, contar;

exponer; tradere se, consagrarse.

traduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., conducir a través; hacer pasar, transportar; pasar, emplear (el

tiempo).

Page 54: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

LIV

traho, -ere, traxi, tractum, tr., tirar, arrastrar; obtener, sacar, derivar; solicitar, atraer, inducir; extraer;

diferir, prolongar; sust., tractus, 4 m., tiro, acarreo; curso, trecho, espacio; extensión; tracto, -are, -

avi, -atum, tr., arrastrar de un lado a otro; manejar, ocuparse, usar, emplear; tratar.

traicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., lanzar a través; disparar; hacer pasar; trasladar; cruzar, atravesar,

traspasar.

tranquillus, adj., tranquilo; sereno, sosegado; adv., tranqui11e, sust., tranquillitas, -atis, f .,

tranquilidad, serenidad.

trans, prep. de ac., al otro lado de.

transeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr., ir a través; pasarse; convertirse; pasar, transcurrir; tr., atravesar;

sobrepasar; omitir; pasar; sust., transitus, 4 m., paso, tránsito.

transfero, -ferre, -tul i, -latum, tr., trasladar, transportar; cambiar; diferir; traducir.

transgredior, -gredi, -gressus sum, intr., pasar al otro lado; tr., atravesar; sobrepasar, transgredir.

transigo, -ere, -egi, -actum, tr., atravesar; realizar; arreglar, concluir, acabar; intr., llegar a un acuerdo.

transmitto, -ere, misi, -missum, tr., mandar al otro lado; hacer pasar; trasladar, atravesar.

transporto, -are, -avi, -atum, tr., pasar al otro lado, transportar.

tremo, -ere, -ui, intr., temblar; tr., temblar ante (algo o alguien); sust., tremor, -oris, m., temblor,

agitación.

trepidus, adj., agitado, confuso, tembloroso, trémulo; adv., trepide, temblorosamente; trepido,-are,

avi., -atum, corretear temblando, temblar; sust., trepidatio, -onis, f., temblor, correteo angustioso,

consternación, pánico.

tres, tria, tres; tertius, ord., tercero; terni, distr., de tres en tres; ter, adv., tres veces; tertius decimus,

ord., décimotercero; tredecim, card, trece; trecenti, card., trescientos.

tribunus, 2 m., tribuno.

tribuo, -ere, tribui, tributum, tr., repartir, distribuir; asignar; conceder; sust., tributum, 2 n., tributo.

tribus, 4 f., tribu (división del pueblo romano; primitivamente en número de tres).

triduum, 2 n. (tres dies), espacio de tres días.

triennium, 2 n. (tres anni). período de tres años.

triginta, num. card., treinta; tricesimus, ord., trigésimo; triceni, distr., de treinta en treinta.

triremis, -is, f., nave de tres filas de remos.

tristis, -e, adj., triste, afligido; sombrío, severo; amargo; repugnante; sust., tristitia, 1 f., tristeza,

aflicción, severidad, mal humor.

triumphus, 2 m., triunfo; vb., triumpho, -are, -avi, -atum, intr., obtener los honores del triunfo,

triunfar.

trivium, 2 n., cruce de tres caminos.

trucido, -are, -avi, -atum, tr., destrozar, despedazar; degollar.

trudo, -is, -ere, trusi, trusum, tr. empujar con fuerza, arrastrar.

truncus, 2 m., tronco.

tuba, 1 f., trompeta.

tueor, -eri, -tutus y tuitus sum, tr., mirar, contemplar; proteger, defender; cuidar; guardar; part.adj.,

tutus, bien guardado, seguro; sust., tutela, 1 f., tutela, amparo; adv., tuto, en seguridad, a buen

recaudo.

tum, tunc, adv., entonces.

tumeo, -ere, -ui, intr., hincharse, engreírse.

tumultus, 4 m., conmoción, alboroto, tumulto; sedición, revuelta.

tumulus, 2 m., montecillo, elevación de tierra; sepulcro levantado en la tierra, túmulo.

tundo, -ere, tutudi, tunsum y tusum, tr., golpear, machacar, importunar.

tunica, 1 f., túnica, prenda interior, con mangas o sin ellas, larga o corta, que servía de camisa.

turba, t f., confusión, desorden; alboroto; muchedumbre en desorden, turba; adj., turbidus, turbulento,

desordenado, confuso; vb., turbo, -are, -avi, -atum, tr., desordenar, turbar, alborotar.

turbo, -inis, m., torbellino; huracán, tormenta.

turma, 1 f., escuadrón de caballería.

Page 55: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

LV

turpis, -e, adj., feo, deforme, desfigurado; torpe, vergonzoso, infame; adv., turpiter; sust., turpitudo,

-inis, f., verguenza, ignominia, infamia.

turris, -is, f., torre, castillo; torre de asedio.

tus,-uris, n., incienso.

tussis, -is, f., tos.

tutor, véase tueor.

tuus,-a,-um, tuyo.

tyranus, 2 m., soberano; déspota. tirano.

uber, -eris, adj., fértil, fecundo, abundante.

ubi, adv., ¿en dónde ?; conj. temporal, cuando; ubicumque, adv., en donde quiera que.

ulciscor, ulcisci, ultus sum, tr., tomar venganza, vengarse.

ullus, -a,-um, indef., alguno.

ulmus, 2 f., olmo.

ulterior, -oris, adj., del lado de allá, ulterior; más alejado; superl., ultimus, el más lejano, último, ex-

tremo. ultra, al otro lado de, más allá de; ultro, adv., espontáneamente.

ululo, -are, -avi, -atum, intr., ulular, aullar, llamar con alaridos.

umbra, 1 f., sombra; ( en poesía), alma.

umerus, 2 m., hombro.

umor, -oris, m., humedad.

umquam, adv., alguna vez.

unda, 1 f., ola, onda; agua.

unde, adv., ¿de dónde?; undecumque, adv., de donde quiera que.

undecim, num. card., once; undecimus, ord., undécimo; undeni, distr., de once en once; undeviginti,

card., diecinueve.

undique, adv., de todas partes.

unguis,-is, m., uña, zarpa, garra.

unus, -a, -um, uno solo; una, adv., juntamente; al mismo tiempo; unicus, adj., sin igual, único.

universus, adj., entero; en conjunto, colectivo, universal; adv., universe.

urbs,-bis, f., ciudad; adj., urbanus, de la ciudad, urbano; fino, pulido, cortés; ingenioso; adv., urbane.

urgeo, -ere, ursi, tr., urgir, apremiar; empujar, acosar; estrechar, asediar; oprimir; incitar.

urna, 1 f., urna, cántaro.

uro, -ere, ussi, ustum, tr., quedar; incendiar; tostar; agostar, marchitar.

usquam, adv., en alguna parte.

ut, 1, adv. inter., ¿cómo?; 2, de admiración, ¡qué... !; 3, conj. completiva, que; 4, final, para que; 5,

consecutiva, que; 6, concesiva, aunque; 7, temporal, tan pronto como; 8, comparativa, como.

uter, utra, utrum, pron., ¿cuál de los dos?; uterque, utraque, utrumque, uno y otro; utrum... an.. ?,

¿acaso... o...? utique, adv., sí.

utor, uti, usus sum, intr. (con abl.), usar, servirse de; tratar; sust., usus, 4 m., uso, práctica; ex-

periencia; costumbre, hábito; trato, amistad, intimidad; provecho, ventaja; necesidad, exigencia; adj.,

utilis, útil, provechoso, conveniente; adv., utiliter; sust., utilitas, -atis, f., utilidad, provecho, con-

veniencia, oportunidad.

uva, 1 f., uva; racimo.

uxor, -oris, f., esposa.

vacca, 1 f., vaca.

V

Page 56: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

LVI

vaco, -are, -avi,-atum, intr., estar vacío, desocupado; estar vacante; (con abl. ), estar libre de; (con

dat.), estar libre para, tener tiempo para; impers., vacat, es permitido, puede pasar; adj., vacuus, vacío,

vacante.

vado, -ere, vasi, vasum, intr., avanzar, andar, ir. vadum, 2 n., vado; , (pl.), mar.

vae, int., ¡ay!

vagina, f., vaina.

vagus, adj., vago, errante, vagabundo; indeterminado, indefinido; vagor, -ari, -atus sum, intr., vagar,

andar errante.

valde, adv., mucho.

valeo, -ere, -ui, intr., estar fuerte, tener vigor; estar bien de salud, estar sano; valer; tener poder,

prevalecer; tender; significar; vale, pásalo bien; sust., valetudo, -inis, f., salud, buen estado de salud ;

mala salu d; enfermedad, indisposición; adj., validus, fuerte, vigoroso; adv., valde, muy,

extraordinariamente .

valles o vallis, -is, f., valle.

vallum, 2 n., empalizada, trinchera, barrera.

vanus, adj., vacío; inconsistente, inútil; engañoso, vano, vanidoso; sust., vanitas, -atis, f., mera

apariencia, vanidad; falsedad; vanagloria.

vapulo, -are, -avi, -atum, ser azotado. Se usa como pasiva de verbero, azotar.

varius, adj., variado, matizado variamente; mudable, variable; versátil, caprichoso, inconstante; adv.,

varie; sust., varietas, -atis, f., variedad, diversidad.

vas, vasis, n. (pl. vasa, 2 n.' vaso; (pl.), equipaje militar.

vastus, adj., vacío, desierto; vasto, imnenso; enorme, colosal; vasto, are, -avi, -atum, tr., dejar de-

sierto; devastar, asolar; arrasar.

vates, -is, m., profeta, adivino, bardo, poeta; f., profetisa, adivina.

vectigal, -alis, n., tributo, impuesto, renta; vectigalis, -e, adf., referente a los impuestos o contribu-

ciones; tributario, productivo.

vehemens, -entis, adj., vehemente, violento; impetuoso, fogoso, fuerte, intenso; adv., vehementer,

violentamente, fuertemente, intensamente, extraordinariamente.

veho, -ere, vexi, vectum, tr., llevar, transportar (a lomo de caballería, a tiro o en barco); (con valor

medio), vehor, hacerse transportar.

vel, conj., o; vel... vel, bien... bien; velut, conj.. como; veluti, conj., como: velut si, conj., como si.

veles -itis, m., soldado de infantería ligera.

vellus,-eris n., vellón.

velox -ocis, veloz, rápido; adv., velociter; sust., velocitas, -atis, f., velocidad, rapidez.

velum 2 n., vela.

vena 1 f. vena.

vendo, -ere, vendidi, venditum, tr., vender.

venenum, 2 n., veneno; bebedizo, filtro.

veneo, -ire, -ivi (-ii), -itum, ser vendido. (Está formado de venum acus. de venus -i, venta, y del verbo

eo. Se usa como pasiva de vendo.)

veneror, -ari, -atus sum, tr., venerar, reverenciar; sust., veneratio, -onis, f., veneración, reverencia.

venia, 1 f., gracia, favor; permiso; benevolencia; perdón.

venio, -ire, veni, ventum, intr., venir; ventito, -are, -avi, -atum, intr., venir frecuentemente.

venor -ari, -atus sum, intr. y tr., cazar.

venter, -tris, m., vientre.

ventus, 2 m., viento.

ver, veris, n., primavera; vernus adj., primaveral.

verber, -eris, n. (en sing. sólo se usa en gen. y abl.), verga, látigo; golpe, azote; verbero, -are, -avi, -

atum, tr., azotar, golpear.

verbum, 2 n., palabra; dare verba, dar meras palabras, engañar.

vereor, -eri, veritus sum, tr. e intr., sentir temor respetuoso; respetar, reverenciar; sust., verecundia, 1

f., temor respetuoso, verguenza, timidez.

Page 57: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

LVII

vergo, -ere, intr., inclinarse, estar situado; declinar (el día).

veritas, véase verus.

verro, -ere, verri, versum, tr., barrer.

verso, versus, véase verto.

vertex o vortex -icis, m., remolino, torbellino; parte más elevada de la cabeza, vértice; cima, cumbre.

verto, -ere, verti versum tr., volver, hacer volver, cambiar, transformar; traducir; derribar, echar por

tierra; dep., vertor, verti, versus sum, intr., volverse, dirigirse a; volver, cambiar; sust., versus, 4 m.,

hilera; línea de escritura; verso; verso, -are -avi, -atum, tr., hacer girar, hacer rodar; revolver,

manejar; examinar; dep., versor, -ari, -atus sum, intr., moverse continuamente; ocuparse, afanarse,

dedicarse, hallarse, andar, pasar el tiempo.

verus, adj., verdadero, real; conforme a la verdad, justo, moral; veraz, sincero; adv., vere, en verdad,

verdaderamente adv., vero de hecho, en efecto, ciertamente; sust., veritas, -atis, f., verdad, realidad;

verum, conj., pero.

vesper, -eri, m. (raro vesperis), la tarde; estrella de la tarde; occidente; vesperi o vesperes adv., por la

tarde; vespera, 1 f., la tarde.

vestalis, -is, f., vestal, muchacha consagrada al culto de la diosa Vesta.

vester, -tra, -trum, adj.pron., vuestro.

vestigium, 2 n., planta (del pie); pisada, huella, rastro; punto, momento.

vestis, -is, f., vestido; vb., vestio, -ire, -ivi (-ii), itum, tr., vestir; sust., vestitus; 4 m.. vestido.

veto, -are, vetui, vetitum, tr., prohibir, vedar.

vetus, -eris, viejo, de fecha remota; sust., vetustas, -atis, f., vejez, longevidad, antiguedad; posteridad;

adj., veteranus, veterano; adj., vetustus, viejo, vetusto.

vexo, -are, -avi, -atum, tr., sacudir; maltratar, vejar; molestar; atormentar.

vicinitas, vicinus, v é a s e vicus.

vicis, gen., vicem, ac., vice, ab, f. (no se usa el nom.); en pl., vices, nom. y ac., vicibus, dat. y ab.,

cambio, vez, vuelta, sucesión, alternativa; lugar, puesto; destino, suerte: in vicem, alternativamente, a

su vez; adv. , vicissim, en cambio, por el contrario.

victor, victoria, véase vinco.

victus, véase vivo.

vicus, 2 m., barrio; aldea; adj ., vicinus, vecino; sust., vicinitas, -atis, f., vecindad.

video, -ere, vidi, visum, tr., ver; videor, -ere, visus sum, pas., ser visto; med., parecer, mostrarse:

impers., videtur, parece; sust., visus, 4 m., vista, mirada, visión; viso, -ere, visi, visum, tr., mirar

atentamente, examinar; ir a ver, visitar.

vigeo, -ere, vigui, intr., estar lleno de vigor; florecer; dominar.

vigil, -ilis, adj., vigilante, despierto; sust., vigil, -ilis, m., vigilante, centinela; sust., vigilia, 1 t.,

vigilancia; vigilia, vela, centinela; vigilo, -are, -avi, -atum, intr., estar en vela; vigilar.

viginti, adj. card ., veinte; vicesimus, ord., vigésimo; viceni, distr., de veinte en veinte.

vilis, -e, adj., barato, sin valor, vil; sust., vilitas, -atis, f., baratura.

villa, 1 f., casa de campo; granja.

vimen, -inis, n., mimbre.

vincio, -ire, vinxi, vinctum, tr., atar, ligar; sust., vinculum, 2 n., lazo, atadura, vínculo; (pl.), prisión.

vinco, -ere, vici, victum, tr., vencer, dominar, superar; intr., prevalecer, triunfar. salir victorioso; sust.,

victoria, 1 f., victoria.

vindex, -icis, m., defensor, protector; vengador; vindico, -are, -avi,-atum, tr., reclamar la propiedad,

reivindicar; sustraer; librar; castigar.

vinum, 2 n., vino; sust., vinea, 1 f., viña; mantelete (máquina de guerra).

violentus, adj., violento, impetuoso; adv., violenter; sust., violentia, 1 f., violencia.

violo, -are, -avi, -atum, tr., tratar con violencia; violar, ultrajar, profanar.

vir, 2 m., varón; marido; héroe; adj., virilis, -e, de hombre; viril, varonil; masculino; adv., viriliter.

vires, véase vis.

virgo, -inis, f., virgen, muchacha, doncella.

viridis, -e, adj., verde; floreciente, lozano, fresco.

Page 58: VOCABULARIO GENERAL A · II adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar. adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la palabra a: aliquem adloqui, hablar a alguien. administro,

LVIII

virtus, -utis f, conjunto de cualidades que ennoblecen al hombre moral y físicamente; bravura, valor,

energía; prendas morales, dominio de sí mismo; espíritu de justicia, gravedad; mérito, valía; virtud.

vis, f., fuerza, vigor, poder, eficacia; violencia; importancia; cantidad; en pl., vires, fuerzas; tropas.

viscera, n. pl., entrañas.

vita, 1 f., vida.

vitis, -is, f., vid.

vitium, 2 n., defecto, imperfección, falta; culpa, delito; vicio.

vito, -are, -avi, -atum, tr., evitar; huir de.

vitrum, -i, vidrio, cristal; vitreus, adj., de vidrio, de cristal.

vitta, 1 f., cinta, venda.

vivo, -ere, vixi, victum, intr., vivir; victus, 4 m., alimentos, víveres; adj., vivus, vivo, viviente, ani-

mado.

vix, adv., apenas.

voco, -are, -avi, -atum, tr., llamar, convocar, citar; invitar; invocar.

volo,-are,-avi,-atum, intr., volar; volito, -are, -avi, -atum, intr., revolotear; correr de un lado a otro;

girar.

volo, velle, volui, tr., querer, desear.

volucer, -cris, -cre, adj., volador, alado; sust., volucris. -cris. f.. ave.

voluntas, -atis, f., voluntad, deseo; disposición de ánimo; buena voluntad, favor.

voluptas, -atis, f., deleite, placer.

volvo, -ere, volvi, volutum, tr., hacer rodar, voltear, desenrollar; dar vueltas a la mente; meditar; dep.,

volvor, intr., deslizarse, rodar.

vomer, -eris, m., reja de arado.

vomo, -ere, -ui, -itum, tr., vomitar, echar de sí, despedir.

vortex, véase vertex.

voveo, -ere, vovi, votum, tr., prometer solemnemente: hacer un voto; anhelar; votum, -i, voto,

promesa.

vox, vocis, f., voz; pronunciación; palabra.

vulgus, 2 n., vulgo, pueblo; muchedumbre, masa, tropel; adv., vulgo (abl. de vulgus), generalmente,

vulgarmente. vulnus, -eris, n., herida; vulnero, -are, -avi, -atum, tr., herir.

vulpes, -is, f., zorra.

vultur,-uris, m., buitre.

vultus, 4 m., aspecto, expresión, fisonomía; rostro, cara.

zephyrus, -i, m., céfiro, viento del oeste.

Z