Vezikoüreteral Reflünün Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

39
Vezikoüreteral Vezikoüreteral Reflünün Reflünün Kılavuzlar Eşliğinde Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi Güncel Tedavisi Dr. Zafer SINIK Dr. Zafer SINIK

description

Vezikoüreteral Reflünün Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi. Dr. Zafer SINIK. VUR’ un Güncel Tedavisi. VUR artık klasik bir hastalık mı? Fizyopatolojisinde değişen birşeyler var mı? Tedavi şekli kesinleşti mi? Kesin kılavuzlar var mı?. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Vezikoüreteral Reflünün Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Page 1: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Vezikoüreteral Reflünün Vezikoüreteral Reflünün

Kılavuzlar Eşliğinde Kılavuzlar Eşliğinde Güncel TedavisiGüncel Tedavisi

Vezikoüreteral Reflünün Vezikoüreteral Reflünün

Kılavuzlar Eşliğinde Kılavuzlar Eşliğinde Güncel TedavisiGüncel Tedavisi

Dr. Zafer SINIKDr. Zafer SINIK

Page 2: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

VUR’ un Güncel Tedavisi

• VUR artık klasik bir hastalık mı?• Fizyopatolojisinde değişen birşeyler var

mı?• Tedavi şekli kesinleşti mi?• Kesin kılavuzlar var mı?

… the biggest change is in our attitude to medical science, as we realize that today’s science is often tomorrow’s nonsense. (Barry O’Donnell)

Page 3: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Primer Trigonal Yetmezlik

Page 4: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

IRS DerecelendirmeIRS Derecelendirme

%20

%46

%22

% 9

%3(Greenfield, 1997)

Page 5: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

VUR• Prevalansı yüksektir.• İnsidans: % 1 (0,4 – 1,8) %40 (30-50) ÜE varsa• %10-20 bilateral

70

25

15

5

0

10

20

30

40

50

60

70

VUR insidansı (%)

< 1 yaş

4 yaş

12 yaş

Erişkin

(Baker, 1966)

Page 6: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Yenidoğan Reflü

• 1323 infant• Prenatal hidronefroz: %81• ÜE ile tanı: %19• %67,8 Erkek• % 8,2 Kortikal skar (AUA Kılavuzu, 2010)

•2309 ÜE sonrası VUR tanılı infant•E=K•Reflü dereceleri eşit•Gr V erkek infantlarda sadece % 5 (Hansson,1999)

Yenidoğan döneminde E>KYaşla birlikte K/E: 3-6

Page 7: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

VUR Kalıtım ve Genetik

• Poligenik genetik bozukluk (PAX2, UPK3)• Otozomal dominant eğilimi var• Kalıtsal bir hastalık: Kardeşinde VUR 1/3 öz. küçük kardeşde Ebeveynde VUR 2/3 (EAU Kılavuzu, 2010)

Page 8: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

VUR Sınıflama

PRİMER • Üriner enfeksiyon• Prenatal hidronefroz• Tarama• UP darlık, MKDB,

renal agenez,

SEKONDER• Mesane: Anatomik obs. Fonksiyonel obs. İnflamatuar durum

• Orifis: İatrojenik Birlikte anomali (duplikasyon, divertikül,

ektopi)

Page 9: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

VUR – İD - ÜEVUR

ÜE İD

? Yüksek basınç

Yüksek AİM

%44 %13

(AUA Kılavuzu, 2010)

Page 10: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Tanı•Öykü, FM•TİT İK, Kreatinin?•VSUG, RNS, VUS, USG

Page 11: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

DMSA•Akut ÜE ve normal DMSA düşük skar•Düşük dereceli VUR ve N DMSA düzelme

(EAU Kılavuzu, 2010)

•Grade III-V ve skar PN çok ve düzelme az (Mingin, 2004)

Page 12: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Tedavi Amacı

Normal renal gelişim

Birincil Amaç

ÜE ve kalıcı renal hasarı önlemek

Geç komplikasyonlarıönlemek

Tekrarlayan ateşli

enfeksiyon riski

Spontan düzelme

oranı

Page 13: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

VUR Komplikasyonları

• Ateşli üriner enfeksiyon• Renal skar• Reflü Nefropati • Hipertansiyon (%1)• KBY (%1,7)• Somatik büyümede sorun

(AUA Kılavuzu, 2010)

Page 14: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Konjenital Renal Skar• VUR ilişkili renal dismorfizm

Reflü grade

Normal DMSA

Hafif hasar

Ciddi hasar

I-III 13(%100)

- -

IV 8 (%53) 5(%34) 2(%13)

V 2(%15) 5(%38) 6(%46)

(Marra, 1994)

Page 15: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Kazanılmış Renal Skar

510

20

40

60

0

10

20

30

40

50

60

I II III IV V

Skar olasılığı

PN sonrası renal skar %41 ve VUR ilişkili (Faust, 2009)

(Mingin, 2004)(AUA Kılavuzu, 2010)

VUR ile 2,8 kat daha fazla PN

Page 16: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

VUR Seyri

1. VUR derecesi2. Yaş3. Uni/Bi lateral4. Birlikte

anomali5. İD

(Campbell-Walsh Urology, 2007)

İlk yıl %30/yıl Sonra %16/yıl düzelir

Kompüter model ve nomogramlar

Page 17: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Yenidoğan Reflü

• 12- 48 ayda %50 spontan düzelme• Prenatal HN ile %60 spontan

düzelme• Grade I-III %71 düzelme• Grade IV-V %28 düzelme • Sünnet önerisi?• %17,7 cerrahi uygulanmış

(AUA Kılavuzu, 2010)

Page 18: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Tarama• Ebeveynde varsa %36 (21-62) Kardeşte varsa %27 (3-52)• Prenatal HN varsa %16 (7-35) • MKDB, renal agenez %15 ?

• %19 kortikal skar• USG’ de skar veya ÜE varsa tarama önerilir.

(AUA Kılavuzu, 2010)

Page 19: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

TEDAVİ

1. Konservatif medikal tdv

1. Açık cerrahi girişim

2. Laparoskopik girişim

3. Endoskopik girişim

Erken tanı ve dikkatli takip esasına dayanır.

Page 20: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Konservatif tedavi(bol sıvı, mesanenin düzenli ve tamamen boşaltılması, barsak disfonk. tdv, hijyen, düşük

doz Ab)

AMAÇ: Ateşli üriner enf. önlenmesiBEKLENTİ: Spontan düzelme

0

20

40

60

80

100

Gr I Gr I I Gr I I I

Uni

Gr I I I

Bilat

Gr IV

Uni

Gr IV

Bilat

< 2 yaş

2 - 5 yaş

> 5 yaş

1- VSUG hacmi < %752- Tekrarlayan ÜE (Elder, 2008)

(AUA Kılavuzu, 2010)

Page 21: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

VUR – İD - ÜE TedavisiÖncelikle ÜE, birlikte İD tedavisi

(Davranış tdv, pelvik taban eğitimi, antikolinerjikler, kabızlık tdv)%31 %61

(AUA Kılavuzu, 2010)

İD %16 çocuk ortalama 30 ayda cerrahi

Page 22: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Konservatif tedavi

• %15 ateşli ÜE olabilir• % 17 yeni skar oluşabilir• Takipte VUR derecesi önemli• 12-24 ayda VUR kontrolü• Düzelinceye kadar takip

5 yaş

Ama anne-baba-çocuk VSUG, Ab ve skar ile ilgileniyor

Page 23: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Gözleyerek Bekleme%7,2 - 7,9 %6,1 – 15,2

(AUA Kılavuzu, 2010)

1- Mesane ve barsak disfonk.2- Rekürren ateşli ÜE3- Renal skar

Grade I için düşünülebilir

Page 24: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Cerrahi Endikasyonlar• Ab profilaksisine rağmen tekrarlayan

ateşli üriner enfeksiyon• Tıbbi tedaviye uyumsuzluk• Yeni skar oluşumu• Birlikte anomali olması1. Çift toplama2. Ektopik üreter3. Hutch divertikülü ?

(EAU Kılavuzu, 2010)> 6 ay

Page 25: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Açık Cerrahi• AMAÇ: İntramural üreteri uzatmak• Başarı: % 98 (92-99)• Prensipler: Ekstravezikal yaklaşım öncesi sistoskopi, Tension-free üreteral anastomoz Distal üreter kanlanması Uygun uzunluk ve genişlik

• 1-2 gün hastanede• Komplikasyon: Düşük

Page 26: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Açık Cerrahi Sonrası

0

5

10

15

Ateşli ÜE Sistit

Cerrahi

Ab

Gözlem

•Skar oranı kon.tdv. e benzer %17 (3-38)•Postop. obstrüksiyon % 0,4 (0,2-1,2)•Postop. işeme sorunu %4,2 (1,8-9,2)•Postop. karşı VUR %9,6 (7,5-12,2)

(AUA Kılavuzu, 2010)

Page 27: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Laparoskopik Cerrahi

• Ekstra veya intravezikal teknik• Postop. ağrı ve dizüri daha az ?• Açık cerrahi girişime göre daha

uzun• Süre: 199 dk Başarı: %91 (Canon,

2007)

• Belirgin avantajı yok• Rutin önerilmez

(EAU Kılavuzu, 2010)

Page 28: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Endoskopik Girişim• O’ Donnell ve Puri 1981• Günübirlik uygulama• Morbiditesi düşük• Uzun süre kalıcılığı ?

1. Subüreteral enj.2. Hidrodistansiyon

intraüreteral enj.

Page 29: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Endoskopik Girişim• ABD de FDA onaylı tek

materyalDx/Ha• Minimal dizüri• Takipte VSUG• İlk tedavi seçeneği? Yenidoğan Reflü Tedavisinde

Page 30: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Endoskopik Girişim • 5527olgu, 8101 renal ünite

• 2. tdv %68 • 3. tdv %34• Tek üreter %73 Duplike üreter % 50 • Mesane N %74 Nöropatik %62

7872

63

50

0

20

40

60

80

I - I I I I I IV V

Tek Enj.Başarı Oranı

(Elder, Metaanaliz,2006)

% 85

Page 31: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Endoskopi Sonrası• VUR nüksü ajana bağımlı. Sığır kollajen %87 (Haferkamp, 2000) Dx/Ha %13 (Lackgren, 2001)

• 1. yılda % 27 nüks (Lee, 2009)

• %0,5 obs. - %0,75 PN (Elder, 2006)

• Başarı sonrası PN nüks için gösterge (Traxel, 2009)

Page 32: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Tedavi Seçimi1. Reflü derecesi2. Yaş, bilateralite, cinsiyet 3. Renal skar varlığı4. Mesane kapasite ve fonksiyonu İD5. Birlikte olan ÜS anomalileri 6. Klinik seyir7. Renal fonksiyon8. Tedaviye uyum9. Ebeveyn tercihi

(EAU Kılavuzu, 2010)

Page 33: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Cerrahi & Konservatif Tedavi

• PN azalt• Düşük komplikasyon, yüksek başarı• Böbrek fonksiyonlarını bozmuyor• Yıllık testler yok• Ab yok• Stres yok• O zaman niye yıllarca bekleyelim

10 yıllık sonuçlar: Renal büyüme, yeni skar, HT, KBY cerrahi ile değişmiyor.

(Jodal, 2006)

Page 34: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Endoskopi & Konservatif Tedavi

• Retrospektif• 2000-2004• Anomaliler çalışma dışı

Ort. ÜE konservatif tdv. grubunda 3.8 kat daha fazlaKızlarda önemli

(Elder, 2006)

Page 35: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Cerrahi & Endoskopi• Başarı: %98 & %85• Hastanede kalış: 1-2 gün & günübirlik• Dizüri: 1 hf & 1 gün• Tam hareket: 1 hf & 1 gün• Takip: USG & VSUG• Uzun dönem sonuç: Öngörülebilir & ?

Hangi olguya hangi girişim konusunda fikirbirliği yok. (Austin-Cooper, 2010)

Page 36: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

İD Başarıyı Etkiliyor mu?

Açık Cerrahi

Endoskopik girişim

%97 - %97

%50 - %89

Sonrasında ÜE oranı İD (+) %23 – İD (-) %5

(AUA Kılavuzu, 2010)

Page 37: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

Tedavi Önerisi

• < 1yaş Konservatif

• 1-5 yaş Gr I-III Konservatif Gr IV-V Cerrahi

• > 5 yaş Erkek Nadiren cer. Kız Cerrahi

(EAU Kılavuzu, 2010)

Page 38: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi

VUR Son Gelişmeler

1. Primer VUR

2. Açık Cerrahi

1. Sekonder VUR2. Endoskopik tdv

VUR 2011

1960 2010

YenidoğanReflüsü İD

Tıbbi Tdv

KonservatifTedavi

Her VUR girişimsel tedavi edilemez, Tedavi etmek her zaman komplikasyonları önleyemez.

Page 39: Vezikoüreteral Reflünün  Kılavuzlar Eşliğinde Güncel Tedavisi