Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en...

34
Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam

Transcript of Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en...

Page 1: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Ursodeoxycholzuur

bij

Galsteenlijden

Delft, 26.1.2010

U. BeuersAfdeling Maag-, Darm- en Leverziekten

Academisch Medisch CentrumUniversiteit van Amsterdam

Page 2: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Bile Acid Treatment of Gallstone Disease- Historical Aspects -

1873 M Schiff Suggestion to treat gallstone disease with bile acids

1876 WC Dabney Treatment of gallstone disease with bile acids

1937 AG Rewbridge “The disappearance of gallstone shadows following the prolonged

administration of bile salts“

1972 RG Danzinger et al. Dissolution of cholesterol gallstones by chenodeoxycholic acid

1975 I Makino et al. Dissolution of cholesterol gallstones by ursodeoxycholic acid

L‘Imparziale 1873;13:97

Surgery 1937;1:395

N Engl J Med 1972;286:1

Jpn J Gastroenterol 1974;72:690

Am J Med Sci 1876;71:410

Page 3: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Which patient ?

Which stone ?

Which problems ?

Ursodeoxycholic Acid in Gallstone Disease- Therapeutic Use -

Page 4: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Stages of Gallstone Disease

Asymptomatic 18.5 % in women, 9.5 % in men *

* Attili et al., Am J Epidemiol 1995;141:158

Page 5: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Stages of Gallstone Disease

Asymptomatic

Symptomatic Abdominal pain in the epigastrium or RUQ lasting for > 15 min **

~20 %

18.5 % in women, 9.5 % in men *

* Attili et al., Am J Epidemiol 1995;141:158** GREPCO, Dig Dis Sci 1987;32:349

Page 6: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Stages of Gallstone Disease

Asymptomatic

Symptomatic

Complicated

Abdominal pain in the epigastrium or RUQ lasting for > 15 min **

1-2 % per year

Acute cholecystitis, choledocho-lithiasis, pancreatitis, gallbladder cancer, gallstone ileus

18.5 % in women, 9.5 % in men *

* Attili et al., Am J Epidemiol 1995;141:158** GREPCO, Dig Dis Sci 1987;32:349

~20 %

Page 7: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Management of Gallstone Disease

Asymptomatic

Symptomatic

Complicated

No treatment(except stones > 3 cm, porcelain gallbladder)

Page 8: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Management of Gallstone Disease

Asymptomatic

Symptomatic

Complicated

Laparoscopic (or open) cholecystectomyorNonsurgical treatment

No treatment(except stones > 3 cm, porcelain gallbladder)

Page 9: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Management of Gallstone Disease

Asymptomatic

Symptomatic

Complicated

Laparoscopic (or open) cholecystectomyor

Nonsurgical treatment

Acute intervention

No treatment(except stones > 3 cm, porcelain gallbladder)

Page 10: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Which patient ?

Which stone ?

Which problems ?

Ursodeoxycholic Acid in Gallstone Disease- Therapeutic Use -

Page 11: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Gallstones

Belitz & Braun, 1796Anatom. Museum Friedrich August Walter, Berlin

Page 12: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Cholesterol Gallstone

Rettenmaier

Page 13: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Pathogenesis of Cholesterol Gallstone Disease

Gallbladder hypomotility

Super-saturation

of bile

Rapid nucleation

Page 14: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Effect of Bile Acid Therapy on Bile Lithogenicity

Sharma et al., Gastroenterology 1998; 115: 124

Phospholipids (mmol/L)

Bile salts (mmol/L)

Cholesterol Saturation Index

Cholesterol (mmol/L)

24.6 ± 9.2

119.1 ± 37.7

1.42 ± 0.42

11.1 ± 2.1

BeforeUDCA

29.4 ± 7.9

118.5 ± 36.2

0.62 ± 0.19

5.8 ± 2.4

After 8 weeks ofUDCA

NS

NS

0.001

0.001

p

Page 15: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Effects of UDCA on Cholesterol Gallstone Disease

Gallbladder hypomotility

Super-saturation

of bile

Rapid nucleation

Page 16: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Effect of UDCA on Bile Lithogenicity

Sharma et al., Gastroenterology 1998; 115: 124

Nucleation time (days) 8.5 ± 1.5

BeforeUDCA

19.0 ± 1.7

After 8 weeks ofUDCA

0.001

p

Page 17: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Effects of UDCA on Cholesterol Gallstone Disease

Gallbladder hypomotility

Super-saturation

of bile

Rapid nucleation

Page 18: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Effect of UDCA on Gallbladder Muscle Contractility

Guarino et al., Gut 2007;56:815

After 4 weeks ofPlacebo

After 4 weeks ofUDCA

Page 19: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Effects of UDCA on Cholesterol Gallstone Disease

Gallbladder hypomotility

Super-saturation

of bile

Rapid nucleation

Page 20: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Which patient ?

Which stone ?

Which problems ?

Ursodeoxycholic Acid in Gallstone Disease- Therapeutic Use -

Page 21: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Kinetics of in vitro Gallstone Dissolution by UDCA

Senior et al., Gastroenterology 1990;99:249

Treatment time [month]

Diameter[mm]

Weight[mg]

24

20

16

12

8

4

0

4000

3000

2000

1000

0

201612840

Weight %

Diameter

Page 22: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Gallstone Recurrence after Bile Acid Dissolution Therapy

Villanova et al., Gastroenterology 1989;97:727

Subjects at risk98 83 78 69 62 53 46 36 28 22 12 2

100

80

60

40

20

010 12640 2 8

TIME FROM DISSOLUTION (yr)

%RECURRENCE

RATE

Page 23: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Stage of disease: symptomatic

Stone: < 5mm (optimal), 6-10 mm (acceptable) radiolucent (CT: iso-/hypodense to bile)

Gallbladder: patency of cystic duct and emptying after test meal (ultrasound)

Selection Criteria for Ursodeoxycholic Acid Dissolution Therapy

Paumgartner. In: Sleizenger & Fordtran‘ Gastrointestinal and Liver Diseases, 2002:1107

Page 24: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Stage of disease: symptomatic

Stone: < 5mm (optimal), 6-10 mm (acceptable) radiolucent (CT: iso-/hypodense to bile)

Gallbladder: patency of cystic duct and emptying after test meal (ultrasound)

Optimal

Acceptable 12%

3%

Patients with gallstone diseasequalified for UDCA treatment

Paumgartner. In: Sleizenger & Fordtran‘ Gastrointestinal and Liver Diseases, 2002:1107

Selection Criteria for Ursodeoxycholic Acid Dissolution Therapy

Page 25: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Biliary colic ?

Stone formation ?

Protection against:

Ursodeoxycholic Acid in Gallstone Disease- Prophylactic Use -

Page 26: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Ursodeoxycholic Acid Reduces Long-term Risk of Biliary Colic in Gallstone Disease

Tomida et al., Hepatology 1999;30: 9

A: symptomatic, no therapy

B: symptomatic, UDCA

C: asymptomatic, no therapy

D: asymptomatic, UDCA

Patients at riskABCD

0111

0332

07187

1137417

42814148

73515458

194017871

6157227105

11274234107

100 A : P<0.001

B

D

C

: P<0.05

180 6 12

80

0

60

40

20

Time (years)

CumulativeProbability ofBiliary Colic

(%)

Page 27: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Ursodeoxycholic Acid Does not Reduce Short-term Risk of Biliary Colic in Gallstone Disease

Venneman et al., Hepatology 2006;43:1276

Page 28: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Biliary colic ?

Stone formation ?

Protection against:

Ursodeoxycholic Acid in Gallstone Disease- Prophylactic Use -

Page 29: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Strong Risk Factors for Gallstone Formation

Rapid weight loss

Total parenteral nutrition

Somatostatin / octreotide treatment

Page 30: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Ursodeoxycholic Acid Protects against Gallstone Formation during Diet-Induced Rapid Weight Loss

Shiffman et al., Ann Intern Med 1995;122:902

MenWomen

Placebo 300 600 1200

% ofPatients

25

30

20

15

10

5

0

35

UDCA Dose (mg/day)

17

68

4

63

2

136

4

130

40

134

5

65

11

122

0

70

Page 31: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Ursodeoxycholic Acid Protects against Gallstone Formation after Bariatric Surgery

- Meta-analysis -

Uy et al., Obes Surgery 2008;18:1532

Gallstone formation after bariatric surgery (n=521)

UDCA 8.8 %Placebo 27.7 %

Relative risk (RRUDCA) 0.43 (0.22-0.83)

Page 32: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Gewichtsreductie en cholecystolithiasis

- NVVH Richtlijn 2007 -

Elke vorm van gewichtsreductie van meer dan 1.5 kg / w bij patienten zwaarder dan 100 kg en / of < 7-10 g vet/d leidt tot een sterk verhoogde kans op galsteenvorming

600 mg / d UDCA is een adequate bescherming

Mijnhout et al. NTvG 2004;148:174Miller et al. Ann Surg 2003;238:697Weinzier et al. Am J Med 1995;98:115

Niveau 2a

Page 33: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Prophylactic Use of Ursodeoxycholic Acid to Prevent Gallstone Formation

Rapid weight loss

Gene defects causing gallstone formation

MDR 3 / ABCB4 deficiency

Cholesterol 7-hydroxylase deficiency

Pullinger et al., J Clin Invest 2002;110:109

Rosmorduc et al., Gastroenterology 2001;120:1459EASL Clinical Practice Guidelines, J Hepatol 2009;51:237

Page 34: Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden Delft, 26.1.2010 U. Beuers Afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam.

Ursodeoxycholzuur bij Galsteenlijden

- Samenvatting -

Ursodeoxycholzuur (>10 mg/kg/d ‘s avonds)

kan worden overwogen bij sterk geselecteerde symptomatische patienten en personen met verhoogd risico tot galsteenvorming

is beperkt door lange duur van behandeling en galsteen recurrence

is niet invasief en geassocieerd met zeer lage morbiditeit en geen mortaliteit