Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

download Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

of 24

Transcript of Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    1/24

    T DIU HT Nht Hnh

    Thng 10.2008 - Chn Tnh phin t & bin tp:Php thoi ca S ng Lng Mai

    Ngy 21.05.2008 ti t nh T Hiu - Hu[Chn Minh hiu nh v cp nht 13.10.2008]

    Ngunhttp://www.thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 25-7-2009

    Ngi thc hin : Nam Thin [email protected] Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org

    Mc LcPhn 1

    Bn s tht mu nhim.S tht th nht l kh au ang c mtv hnh phc cng ang c mtS cng thng trong thn v tm.Bit n ngi xa l phi hc ci hayca ngi xa v lm cho hay hn ngi xa. a cu ang b hm nng

    Phn 2Tp l s hnh thnh. S tht th ba l dit .

    Knh tha i chng,

    Hm nay l ngy 21 thng 5 nm 2008. Chng ta ang ti thin ngTrng Rm ca t nh T Hiu.

    Nu c ngi hi, thy bit T Diu cha, s c bit T Diu cho hu bit T Diu cha, th mnh tr li th no cho ng? T hmi v cha, mnh c hc v Kh, Tp, Dit, o v mnh ngh rn

    http://www.phatphaponline.info/kinh/Audio/Buoc%20Dau%20Hoc%20Phat/Tu%20Dieu%20De/http://www.phatphaponline.info/kinh/Audio/Buoc%20Dau%20Hoc%20Phat/Tu%20Dieu%20De/
  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    2/24

    mnh bit ri. Nhng ci hiu, ci bit ca mnh v T Diu c tcng ngy cng su hn v ci hiu cch y ba bn chc nm c th cnngy th, cn ct.

    Nu c ai hi, thy Nht Hnh hiu ht T Diu cha? - ti s tr cha! Ti hiu kh, nhng cha hiu ht. Sang nm ti c th hiu v TDiu su hn nm ny. C nh vy ci hiu ca mnh cng ngy cnsu hn, cao hn nu mnh c tu, c hc, nu mnh khng ngh rng mnh hiu ri. S tht l mnh cha hiu hon ton, mnh ch hiu mt t thi. Cny cng ng vi Bt Chnh o, Ng cn, Ng lc, Tht B phn, BThnh o phn.

    Nu ni ti hiu ri th khng ng, d l v Php s tng tu hc vging dy nm, by nm. Nh s tu hc mnh c th hiu su thm nhn

    gio l m ban u mnh tng n s d hiu nh Tam bo: Pht, PhTng. Thy Nht Hnh c ci hiu kh su v Tam bo, nhng thy NhHnh cha hiu ht c v sang nm Thy s c ci hiu su hn v Ta bo. iu l s tht. Cho nn ngh rng mnh hiu th no l Tam bT Diu ri l mt o tng, mt s sai lm.

    Mnh hiu cha nhiu lm u. C th mnh mi ch c vi ba khi nim slc v gio l v Tam bo, T Diu , Bt Chnh o.

    Phn 1

    Bn s tht mu nhim.

    Ngy xa c T dch T Diu l T Thnh . Thnh c ngha l linthing. T Thnh l bn s tht linh thing. T Diu l bn s thmu nhim. l s tht. Nhn vo ch , ch Hn, mnh thy ngi Hc quan nim v s tht. Mt bn l ch ngn, mt bn l ch . Li nca ng Vua. Li ca ng Vua phi l s tht, cha chc. Li ni ca nvua c th nh ng inh nhng cha chc l s tht. S tht l i tca s tm ti. Nh tu cng nh nh khoa hc lun lun c hng muno su, mun tm ti. Nu mnh ngh rng mnh hiu ri, bit ht ri th stm ti chm dt. Nh khoa hc cng vy, nh tu cng vy. Nh khoa hcs dng nhng my mc tinh xo, nh tu s dng thn khu , nim, nhtu tm ti. Nu mnh tm ti cho ng hong, i su vo th mnh s phminh ra s tht v cng tm ti th s tht cng c pht minh su hn, lnhn, rng hn. Ting Phn l Arya. Arya c ngha l cao qu. S tht ny ls tht rt cao qu. Cho nn ngi Ty phng dch l noble truth, c th

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    3/24

    dch l holy truth, hoc Wonderful Truth. Ty phng by gi dch noble tch Arya. S tht cao qu, s tht thnh thin, s tht mu nhim.

    S tht th nht l Dukha - Kh.

    Ty phng dng ch illbeing dch ch Dukha. Illbeing l kh , c bnhtt, c ci g khng sung chy, b tc. Illbeing l i li vi wellbeingWellbeing l s sng khoi, s thng sut, an vui, khng c vn . Ch kh y c ngha l khng thoi mi, khng hnh phc, khng thng thong, b b tc, kh au. Khi mnh hc th thy c th dy rng, s tht th nht, K, c ngha i l kh.

    Ni i l kh th cng ng nhng ch ng phn no thi v bt bucmnh tin rng i ch c kh. i ch l kh thi ch khng l ci g khc, khng phi l s tht ton vn.Ging s tht th nhti l kh, life isillbeing lch ng phn na s thtv i cng c th rt vui, c ththoi mi, thng thong, nh nhng, khng phi ch b tc su kh m th.Cho nn s tht th nht khng phi i l kh.

    S tht th nht l kh au ang c mt v hnh phc cng ang c mt

    Kh au ang c mt l mt s tht. Nhng s tht khng tri chng ls tht khc, n nm pha sau lng l hnh phc cng ang c mt, cng cth ang c mt, nhng cha c c hi biu hin ra m thi. Nh khi b mche th khng thy mt trng nhng ni khng c trng, ch c my, thkhng ng.S tht th nht xc nhn trong giy pht hin ti c nhng khau. Nhng khng c ngha i ch l kh au.

    i ch kh au l li gio dc nhi s. i c th c hnh phc, c thanhthot. Mnh khng mun gio dc nhi s. i l kh l li gio dc nhs. C nhng au kh trong cuc i, nhn din nhng au kh l ctht. l s tht th nht. Ti v khi mnh i ti s tht th ba, kh di-Dit - l s vng mt ca kh au. S tht th nht l s c mt ca au. S tht th ba l s vng mt ca kh au. Vng mt kh au ngha l s c mt ca hnh phc, phi vy khng? Cng nh vng m bng ti l s c mt ca nh sng. Nu khng c bng ti th ci no thath bng ti nu khng phi l nh sng? V vy cho nn s tht th ba lhnh phc c th c c. S tht th nht xc nh s c mt ca kh a

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    4/24

    S tht th ba xc nh s c mt c th c ca hnh phc. Hai s tht i i vi nhau. Chp nhn s tht th nht l phi chp nhn s tht t ba. Chp nhn s tht th ba th phi chp nhn s tht th nht. Cng nni c bn th mi c sen. Khng c bn th khng c sen.V vy s tht thnht l i vi s tht th ba m ni.Khng th no hiu c s tht th banu khng hiu c s tht th nht. Thnh ra ci thy u tin ca mvs tht th nht l xc nhn s c mt ca kh auv s tht th ba lxc nhn kh au c th chm dt hnh phc bt u c mt. l hai, th nht v th ba. Nh vy th khng bi quan, ym th, khng c gidc nhi s. N rt khoa hc. Ngy xa cng nh by gi chng ta mumiu t s tht th nht v cc s tht khc. Ngy xa chng ta miu t stht theo kiu ngy xa, rt l n s. Sanh l kh, gi l kh, bnh l khcht l kh. l bn ci kh au.

    Ngy xa nh ngha kh th csanh, c gi, c bnh, c cht. By gi chng ta khng hn phi nh ngha ging nh ngy xa.Ti v sanh ra mta con c th mang li nim vui cho rt nhiu gia nh. Mnh c th mng khi c nhng a con sinh ra, v thsinh cha hn l kh. C thtrong lc sinh c nhng kh khn ca b m, c ting khc oa oa ca acon, c nhng giy pht kh khn nhng c ci g khng kh khn u?c mt mnh bng cng kh khn lm ch, c mt s lm cng kh khlm ch, phi khng? V th sanh c th c cht kh khn nhng sanh c thl iu rt vui, nu khng v sao mnh ht happy birthday to you.

    Cn lo lgi, hai chn i yu, nhai cm tru tro khng nh. i cng lngli, hai bn hai ngi , kh tht. Khng c nh tui tr, mun nhy nhy, mun chy th chy. Nhngtui gi cng c hnh phc ca tui gi.y l kinh nghim trc tip. Tui gi thanh thn hn, khng vi vng, hh, khng bn chn nh tui tr. Th tng tng mnh nh dng sui cchy xung th mnh nhy nht, ca ht, chy rt nhanh, cng nhanh cng tt l tui tr. Dng sui i xung ng bng th chy chm li khi dnsui tr thnh dng sng th m hn, lng du hn. Dng sng tri rt bnhthn, nh khe hn nhiu. Khi c an th c lc nhiu hn.Khi ln tui mnh

    m li, mnh c nhiu th gi hn, mnh sng ng hong hn. Gi c thnh nhng, c th ung dung, c th su sc hn nn gi cha hn l kh.

    Bnhc nhin l kh ri. Nhng nu khng c bnh th mnh khng c chi thy c,khng bnh l hnh phc. V d mnh au rng. Khi aurng vo khong ba gi khuya, thc ch n tm gi sng phng mch cnha s mi m ca. lc mnh mi gic ng, khng au rng l hnh phc

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    5/24

    qu chng. Kh au n dy cho mnh bit mnh ang c hnh phc. Mnh cth nh mt hnh phc bt c lc no. Anh ang kh nhng k thc anang c rt nhiu iu kin hnh phc. Anh ch cn tr v giy pht hin tkhm ph ra nhng iu kin hnh phc l anh hnh phc lin. Kh acng l mt cn thit cho cuc i. Nu khng c kh th con ngi khnc th ln ln c. Chnhkh au lm cho mnh thnh ngi.Ni nokhng c kh au, ni con ngi khng ln ln c, khng bit thngkhng bit hiu, hai iu lm cho ngi ta hnh phc. Nht l hiu bit vthng yu, hai ci ch c th un c c khi c kh au. Hiu c ckh th mnh mi chp nhn thng yu. V vy cho nnci kh rt l cn.Mi ngi cn c mt t kh au, vn l liu lng ca kh au. Lilng ng th rt l hay, liu lng sai th khng c, nh khi mnh ncanh, cn b bao nhiu mui, mui nhiu th khng ngon. Mi ngi tronchng ta phi c ci liu kh au no chng ta c th ln ln cCon chu cng vy, ng s con chu kh, ch s con chu khng hc hc t kh au m thi. Chnh kh au lm cho mnh trng thnh, lmcho mnh thnh ngi ln. Kh au ng vai tr rt ln trong vic ch tc t bi, hiu bit v thng yu. Ngi pht t khng s kh. Ngi pht t nhthng vo kh au, hc hi t kh au v ln ln nh kh au. Thi trchy khng phi l thi ca o Pht. V vy cho nn ngi ta hi,ti saokh l mt s tht cao qu? Kh c g cao qu trong ci kh au u m nkh l s tht cao qu?

    By gi bt u hiu, ni Kh l s tht cao qu v nh kh m mc th hc hiu, hc thng v gic ng c. Cng nh khng c bn thlm sao m c sen. Nu khng c kh au th khng c hiu v thng. Vvy xc nh kh l mt s tht cao qu, mt s tht mu nhim, mttht thnh thin. Nu mnh ch l nn nhn ca kh au, khng hc hi t kh au, s hi trn trnh kh au, th ci kh khng cn cao qu naKhuynh hng con ngi l chy trn kh au trong khi c Th tn dng chy trn kh au, hy can m nhn thng, i din vi kh au hc hi v ln ln. Cho nn s tht th nht l mt s tht cao qu, l ms tht thnh thin, l mt s tht mu nhim, mt diu , thnh .

    Chtcng vy.Cht khng hn ch l kh. Vi mt ngi sng lu, mt mi, c nhng kh khn trong c th th cht l mt ci rt tt cho h h c th tip tc di dng khc tr hn, ti hn, mt hn. Ttng l mnh b ln n khng bao gi c cht. Ngi ta cho mnh bn nanh khng bao gi c cht ht. Anh phi sng t i ny sang i khkhng bit qu v c chu ni hay khng? C nhng lc mnh qu mt mi,

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    6/24

    c qu nhiu au nhc th cht l ci gii thot mnh c th ha sinh rkip mi lnh hn, mnh hn. V vy cha hn cht l ci hon ton x Nu khng c ci cht th lm g c ci sng! Ci cht v ci sng tng tvi nhau. V d mnh gieo ht bp xung t. Nu ht bp khng cht nhng ch cho cy bp th lm g c tng lai? Cho nncht l iu kinrt cn thit cho ci sng.Mnh phi cht cho mnh c sng, cho con chumnh c sng. Mnh lm phn bn cho chnh mnh, cho con chu mnh.Mnh nui con chu mnh v ht bp d tr nhng cht dinh dng ca m b m. Khi cy bp sinh ra ri th ht bp dng ht nhng nha sng tronht bp nui cy bp ln ln v cy bp m r. Sau khi ly hnhng cht nha trong ht bp ri th n bt u ly cht dinh dng trolng t. Cht l mt iu rt mu nhim. Mnh ang cht t t nudng con chu mnh, tc mnh nui dng chnh mnh trong tng lai. Tv ht bp vi cy bp khng phi l hai thc th ring bit. Cy bp l sni tip ca ht bp. Chng no cy bp cn l ht bp cn. Ci cht khng hn l cht. Cht l iu kin thit yu cho s sng c tip tThy c nh vy th khng s cht na v mnh c th mm ci vi ccht.

    Ngy xa miu t sinh,lo, bnh, t ton l tiu cc mt trm phn trm.Tu l thot khi bn ci . Khng sinh, khng gi, khng bnh,khng cht. Sinh, lo, bnh, t: kh.

    Cu bt c: kh.Nhng g mnh c m, mong i, thm kht m khngc, v nh mnh bng hay chc v, hay s nghip giu sang nhng c, mong c m khng c l kh! Cu bt c, kh. y l s tht. Nhnkh ny khng phi l mt thc ti khch quan. Ti do mnh cu cho nkh. Khng cu th c kh u? Nu mnh khng mun mnh bng th lmg c kh? V mnh mun c bng nn mi kh. i khi c bng cn khhn na. C mnh bng, vui vui c vi ba, ri thy mnh bng nchng c gi tr g, li mun ci khc. Cu khng c th kh nhng cc cng kh nh thng.S tht ny cng khng ng lm. Cu ci ,c ri th mnh cu ci khc. Thnh ra cu c cng kh ch khng ph

    cu bt c mi kh.Vn ch cu hay khng cu m thi. Nhng ci m ngi xa dng miu t s tht th nht, mnh phi nhcho su mi hiu, lcch hiu ca ngi xa. Khng hn by gi mnh phi theo ci hiu . Pht hc l mt khoa hc. Mnh l mt hc gi, mnl mt nh khoa hc, mnh phi khm ph cng ngy cng su thm ch tsao c ngi m lp i lp li nhng iu ngi xa ni. T Lm T

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    7/24

    ni nh vy .ng a lp li nhng gio iu ca ngi xa. Mnhu phi l ci my record, mnh u phi l ci my cassette.

    i bit ly, kh. Thng nhau m khng c gn nhau, kh. y l stht nhngch l mt na ca s tht thi.Ban u b chng[1] gi i xmkhc, cng hi bun. Ai ng i xm khc nhng vng mc kia tan i, mnhkhe. Mnh hnh phc hn nhiu. Mnh c nhng dy m r m, vng mci ny, vng mc ci kia, tng rng khng gn nhau th kh lm. Ai dqua xm kia mt nm ri, khng mun v na. Thnh rai bit ly chahn l kh. N c th em li hnh phc. C nhng ngi i qua cu riBit rng ci cu mnh ngh khng i qua cng c. By gi mnh thot khi ra ri, mnh ngh, tri t i, hi mnh kh bit bao nhiu. Bgi mnh thot ra khi, mnh nh nhng bit bao nhiu.Bit ly, xa cch ikhi lm cho mnh thng nhau hn, qu nhau hn.Phi vy khng thy, v

    s? Bit ly gip mnh trn qu s c mt ca nhau hn. gn nhau, cothng nhau. Khi ngi kia i xa ri mnh thy, tri t i, ngi dthng qu! Bit ly cha hn l ci hon ton xu. N cng c ci hay. Mnh phi thy c. Ngi xa ni, c s tht, nhng khng phi l s tht tuyi, s tht trm phn trm. Mnh phi nghe, phi hiu bng ci thng minca mnh, bng s nhn thc c lp ca mnh.

    an tng hi, kh: Nhng ngi mnh ght m c vi h th kh. Mnhch c hnh phc c khi tch ri, i xm khc, mi c hnh phc.

    Ngoi i c nhng cp v chng khi mi yu nhau, mi ci nhau th hni, khng c em lm sao anh sng st c, chc anh cht qu. Nu khngc em th i anh khng ngha l g. Khng c anh cng vy, i em chngcn ngha g c, th em cht, khng bao gi ci ngi khc. Nhng nkhng tu tp th chng ba bn nm sau, h c cm tng khc. Ngi kia lgnh nng cho mnh, mi khi thy ngi kia th mnh khng hnh phc naBan u th nhn nhau cng no, by gi nhn mt nhau khng c na Ni chuyn vi nhau khng c na v gy ni kt cho nhau qu nhiu. B buc phi sng vi ngi ny n trm nm, chc mnh cht qu. Tnh y

    ngy xa p nh vy m by gi tr thnh ngc t chung thn. On tnhi kh. Mnh phi chu ng ng sut i mnh hay sao? Mnh phi chng b cho ht i hay sao?Ci n do tm. Nu mnh c Pht php,mnh c th chuyn ha, thay i c.an tng hi kh khng phi l s tht khch quan. C Pht php mnh thay i c ht. Ght nhau m mingy nhn thy mt nhau, chn qu. Nhng c mt ca t bi thm vo, nkhc hn ngay lp tc.

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    8/24

    Ng m x thnh, kh: Nm yu t sc, th, tng, hnh, thc nu khngiu ha cng to ra kh. Ci ny qu mnh. X l chy ln, tr thnh baotrm nhng ci khc, lm mt thng bng. Mt trong nhng yu t ca nmun nh gin bun, lo hay nng lng trong thn th nh nng lng tndc chng hn, nu n ln nhiu qu th n lm mnh kh. Nng lng cs lo lng, tng ln cng lm mnh kh. Trong Quy Sn Cnh Sch m mnhc sng nay c cu: Tuy t i ph tr thng tng vi bi, hnh hi ny tuc bn yu t t nc, khng kh v sc nng nng nhng bn yu c khi chng chi nhau. Nhiu khi ha bc ln nhiu th mnh cng khnc nhiu qu cng kh, gi nhiu cng kh v vy s thng bng phkho lo gi gn. Nu khng c s thng bng trong nm un v tront i th cng kh. y l s tht cn khm ph, nhng n qu vn tt. Sany cc thy, cc s c phi khai thc ng m x thnh kh ny cho r rngkhoa hc hn.

    Mnh l ngi hc Pht ca th k hai mi mt, mnh l nh khoa htrong lnh vc thc tp o Pht trong th k 21, mnh phi c s trnh bkhc hn v s tht th nht. N thch hp hn, ti v trong chng ta, ai cntng kh. D chng ta cn tr c th chng ta kh ri. C khi mi hatui, ba tui, bt u kh ri. Kh l nhng kinh nghim trc timnh kh ci g th mnh ni ra ci . Nhng kh au c thit ch khnghn l nhng iu ngi xa ni. l nhng cng thc ca ngi x ging by ci kh. Khng hn l mnh phi theo nhng mnh phi biPht php phi kh c, tc l n phi p ng c nhng nhu yu ang cthc ca con ngi.

    S cng thng trong thn v tm.

    Ci kh u tinm mnh phi ni ti ls cng thng trong thn vtrong tm ca mnh. l mt s tht khng phi ch ring cho c nhnmnh m cho c x hi. l s dn nn, s cng thng trong thn v trongtm, stress. Qun chiu th mnh thy mnh ang sng trong th k, trongmi trng ang to ra s cng thng trong thn v trong tm. Nh chnh tr

    nh doanh thng, nh gio dc, tt c chng ta khng c th gi sngChng ta bn rn qu nhiu, chng ta lo toan cng vic. Ngay cc thy tr tcng vy. Cc s c, s b cng vy, qu nhiu cng vic. Phi lo ci ny phi lo ci kia, phi c nhng ci hn cht, deadline, v vy, mi ngy mnhdn cha s cng thng trong thn ca mnh. Mnh gng nn mnh cngthng v v nhng cng thng , nhng stress nn mnh khng thoimi. l ci kh u tin. Mai mt mnh s c mt kha cho nhng nh

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    9/24

    doanh thng Hi An, mnh s ni rng, ti bit cc ng c rt nhiu hi, rt nhiu cng thng trong c th. Cc ng c c hi sng bunth thoi mi trong cha. Qu v c nhng gi ngi thin, bung th h"nothing to do, no where to go" khng cn i u ht, khng cn lm g.Mnh c th s dng iu ha hi th, bung b nhng cng thng tronthn ri trong tm ra. Ngi thin nh vy rt l tr liu. Mnh c th chia sci vi cc nh chnh tr, cc nh doanh thng, nhng ngi phi i lmtm hay mi gi mt ngy ngoi i. Tt c chng ta u c s cnthng trong thn. Phng php ca Bt dy l ly i nhng cng thng nh trong kinh An Ban Th -qun nim hi th- th hi th th ba l li nhng cng thng .

    Th vo ti c thc v ton thn ti. Khi th vo mnh c thc nngtheo hi th, mnh nhn din s c mt ca c th mnh vi s dn cha, v

    nhng cng thng trong . Khi mnh th ra, mnh th nh nhng, bung hnhng cng thng trong c th. l bi tp th ba v th t trong kinAn Bang Th . Ngay t hi u, o Bt c nhng php mn chtr nhng s cng thng ca con ngi. Bi tp th ba v th t trong kinh nhn din nhng cng thng trong c th v bung b nhng cnthng trong c th.

    Nhn din c th, trong kinh gi l thn hnh gic. Ch gic ny tc lnim, thc c, nhn din c ci hnh hi ca mnh. Nhng cm thcm xc ca mnh gi l tm hnh, cn y l thn hnh. Tr v ti nhndin c hnh hi ca ti, thn hnh gic. Th vo, th ra, ti bung bnhng cng thng trong ton thn ti th gi l thn hnh tc. Ch tc trongnguyn vn c hai ngha. Ngha th nht l hi th, trong kinh An BangTh cn c ngha l lm lng du li.

    Vy th mnh phi din t nhng ci kh ang c tht trong con ngi vnhng ci kh mnh trng thy chung quanh mnh. Trc ht mnh thy cs cng thng, c s bt an. Khng c an trong thn. Thn mnh bt an. Cnhng au nhc, c nhng dn nn, c nhng cng thng trong con ng

    mnh v c nhng au nhc, c nhng cng thng, c nhng dn nn trongtm mnh, bt an. Bt an tc l khng c hnh phc. Trong chng ta ngno li khng c nhng giy pht bt an? Chng ta ngi khng yn. Chngta ng khng yn. Chng ta nm cng khng yn. Trn tr khi nm, cungqut khi i, ngi nh ngi trn ng la, ci l hin tng bt an. y lci kh c tht trong mi con ngi ca chng ta v trong x hi ni chung

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    10/24

    Trong khi , c Th Tn ngi rt l an. Ngi i rt l an. N ci chng ngi c ci an trong .

    Bt an bao gm nhng lo lng, s hi, tuyt vng, gin hn, bo ng. Bng l nng lng thc y mnh mun la, mun ht, mun p ph, trn pht nhng ngi thng ca mnh, trng pht ngi hn phi ca mntrng pht con ca mnh v i khi trng pht ngay chnh mnh. N c s bo ng trong mi chng ta. Trong ta c nhng bc xc, lo lng, s hi mkhng x l c. Mnh khng bit cch x l. Mnh khng bit cchchuyn ha cho nn mnh dn nn v tr thnh tri bom ca nhng tmhnh. Thn hnh l hnh hi ca mnh. Tm hnh l nhng ci .

    Khi i sang lnh vc th, th mnh thy c nhng s hi, lo lng, tuyt vnggin hn, bo ng. l nhng tm hnh, nhng cm xc. Tuyt vng

    mt cm xc, s hi l mt cm xc. Ngi tu th phi bit cch nhn div x l nhng ci . V vy trong kinh qun nim hi th, c bi tp th by v th tm. Bi tp th by l th vo, theo hi th, tr v vi tm(trc l theo hi th tr v vi thn, gi l theo hi th tr v vi tm nhn din nhng cm xc ang c mt. Cm xc c th l nhng lng s hi, ganh t gi l tm hnh gic. thc c nhng tm hnhang c trong mnh. Tm hnh l s s hi, s lo s. Th vo, ti bitrng trong ti ang c s s hi. Th vo ti bit rng trong tm ti ang cs lo lng. l s nhn din. Gic l nhn din. Vn ny rt l xa -vn hm, tp A hm- rt l xa, th k th ba, th t Ty lch. Phi hiu ngngha ca vn xa.

    Tm hnh ting Phn l Cittasamskara. Samskara l hnh. Citta l tm,nhng hin tng v tm nh s s hi, s lo lng.

    Th vo ti thc c tm hnh ang c mt trong ti. Th ra ti lm nhi tm hnh . Ti nhn din, ti m p n v ti lm cho n nh xung Ngi tu phi hc lm cho c chuyn khi c nhng lo lng, s htuyt vng th phi bit ngi xung, theo di hi th tr v nhn din thnh , m ly n mt cch rt nh nhng, lm cho n nh nhng tr li l tm hnh tc.

    Kinh Qun Nim Hi Th l mt kinh rt l khoa hc v c th em ra pdng trong lnh vc y khoa, trong lnh vc tm l tr liu, c trong nhnglnh vc chnh tr v gio dc na.

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    11/24

    Thn hnh l Kayasamskara. Kaya l thn. Khi mnh c nhng gin hn, bun b tuyt vng, mnh khng x l c, mnh b dn nn xung th tnhin cch mnh i x, ni nng vi ngi kia tr thnh bo ng, trchmc. Mnh gy kh au cho ngi kia v t t s truyn thng gia haingi khng cn na. Cha khng cn ni chuyn c vi con. Con gikhng cn ni chuyn c vi m. Trong cha cng vy, nu mnh ch lolm vic m khng tu th thy tr cng khng ni chuyn c vi nhau Ngy hm kia ti c thy mt cp thy tr m thy khng cn gi con mcch ngt ngo vi t ca mnh c na m xng l tui. Tui vi thy, tvi c. Nu mnh l ngi tu, l ngi xut gia m gia thy trkhng c s truyn thng tc l c hai thy tr u thiu s thc tp. Thlm kh cho tr, tr lm kh cho thy. l s tht bi ca c hai thy trng cho chuyn xy ra. t dt[2] lm nghe con! Gia huynh cnvy. Gia huynh cng ng xy ra nh vy. l s tht bi ca chng. Khi mt cp huynh khng ni chuyn c vi nhau th mnh thr l s tht bi ca mnh. Mnh phi ti gip hai ngi . V vmt trong nhng ci kh m mnh thy c l truyn thng b tc. y s tht v kh . C s truyn thng b tc gia cha con, gia v chngia anh em, gia ng nghip, gia huynh trong tng thn. Khi thiu struyn thng trong tng thn th tng thn cha phi l tng thn thit. Dl chung di mt ngi cha nhng khng ai ni chuyn c vi ai, th khng phi l tng thn, khng phi l tng bo, khng phi l ch ngi ta quy y, khng phi l ch nng ta cho ngi ta. Mun tng bo ch ngi ta nng ta c th mnh phi lm th no trong tng thc s truyn thng vi nhau gia thy tr, gia huynh . l s thc tca mnh, l s thc tp cn bn. Khng c s truyn thng th c s ln, trch mc, li ti v ngi kia. Mnh khng c li g ht. Tt c khau l do ngi kia. C s li cho nhau. Mi ngi trong chng ta phtip tc, v thy u c th lm cho mnh c.

    Bit n ngi xa l phi hc ci hay ca ngi xa v lm cho hay hn ngi xa.

    Mi thy, mi s c, s ch, mi o hu, phi v ly mt t giy, trnh bkh trn cn bn kinh nghim ring ca mnh. Mnh kh ci g v nhnngi chung quanh mnh kh ci g th vit ra ht. Mi ngi phi c btrnh by T Diu ca mnh v n cng gn s tht chng no th tu cnd thnh, d chuyn ha chng . Khng cn phi lp li nhng li cngi xa. Ngi xa trong khung cnh khc. Vn ha, kinh t, chnh trkhc. Ti sao by gi mnh phi lp li. Mnh phi ly kinh nghim trc ti

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    12/24

    ni ra nhng ci kh thc c ca mnh. V d nh t t. T t c phi ci kh khng ? Php, dn s t hn dn Vit nam m mi nm c mhai ngn thanh nin t t. Cha m lm n sao m con ci bc xc. Conci lm n sao m cha m bc xc. Hai bn thiu s truyn thng vinhau ri a n nhng cm xc ln nh tuyt vng, hn th, khng x c, ngh rng kh qu, ch cn cch t t cho bt kh m thi. Anh sthanh nin t t cn nhiu hn na. Hng Kng nhng ngi tr nhy cao c t t rt nhiu. Vit Nam tnh trng ny cng ang gia tng. Nmngoi c nm n hc sinh trung hc r nhau ct tay nhau nhy sng t tmt ln ti v cha m mun mnh lm nhng ci m mnh khng th no lmc. Cha m trch mc, cha m p t, bc xc mnh nhiu qu. Ci ldo thiu truyn thng m ra. Do thiu hiu cho nn khng thng. Mnhsng trong th k ca mnh, trong thi i ca mnh, mnh phi din by nhth no s tht th nht cho ph hp ch ng bt chc ngi xa, c bt c kh, on tng hi kh, n khng ph hp vi by gi. Ni nh vkhng c ngha l mnh khng bit n ngi xa. Mt cch hay nht bin ngi xa l phi hc ci hay ca ngi xa v lm cho hay hn ngxa. Cha m lun lun mun cho con hay hn mnh, thy lun lun munhc tr, t gii hn mnh v vy cho nn mnh phi i ti. o pht cnngy cng p hn cng rng hn, cng sng hn ch ng gi li ci Pht ca nm xa. V vy cho nn sau khi c o pht nguyn thy, mn c o pht b phi ri o pht i tha, ri o pht nhp th. Pcng ngy cng i ln.

    Khi mnh c bng ghi nht kh ri th mnh gi . Mnh c th trai vi cc huynh . S anh thy sao? S anh c th cho em xem vi. Mntrao truyn vi nhau c s b tc ri c bui hp tng thn din ttrnh by v nht kh hin i. Khi ngi tr nhn vo h thy yvn ca chnh mnh. H ni nu anh c nhng ni kh nh th ny th c con ng thot kh cho anh. N i ti s tht th hai, s tht th ba, stht th t, nhng trc ht phi gi ng tn ca n, nhng au kh hithc by gi ca ngi tr. Mnh khng cn lm ring. Mnh c th lmchung tng thn hoc nhiu tng thn. Tng thn ny trao i vi tng thn

    khc cho n khi mnh c mt ci bng din t rt y bn s tht, nhs tht th nht. S tht th nht y ri hoc gn nh y th sth hai, s tht th ba, th t s kh. Nu s tht th nht khng ni ra ht v c su th s tht th hai, th ba, th t khng i xa c u. Tc u t s tht th nht m ra.

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    13/24

    a cu ang b hm nng

    Nhng s tht m ngi ta khng th khng cng nhn l a cu ang bhm nng v thi tit thay i ng s. C nhng trn bo nh trn bo Min in, cht trn mt trm ngn ngi. Nhng trn ng t nh TXuyn cht trn ba chc ngn ngi trong giy lt v con ngi khai thcthin nhin khng thng tic. Ba chc nm qua, Trung Quc mun chytheo cc nuc ty phng khai thc thin nhin khng thng tic. Thinnhin qut tr li. l ci kh ca th k hai mi mt m mnhphi vit ra nh mt phn ca nht kh .Hiu ng nh knh, s thayi ca kh hu, a cu b hm nng. Mnh phi ni tip cng trnh ca Bn s. c Bn s khai ph ra. L k i sau mnh phi trnh by kh mt cch y r rng hin thc. ng trong gic m,ng lp li nh con vt nhng g ngi xa ni.

    Phn 2

    Knh tha i chng, hm nay l ngy 22 thng 5 nm 2008. Chng ta ang ti t nh T Hiu chun b vo kha kit h an c.

    Hm qua chng ta nghe v s tht th nht l kh, chng ta bit mngi nn c mt bn k nhng ci kh m mnh ang c v nhng ci khm mnh cm thy c chung quanh mnh. Sau khi k ra mnh so snh cica mnh vi ci ca nhng bn tu ca mnh. Mnh s c bn lit k nhnci kh ca mnh t thn n tm v t thn tm n hon cnh. Thn, tmhon cnh. Hm qua chng ta ni ti s cng thng ang dn cha tronghnh hi ca mnh do i sng qu bn rn, c qu nhiu i hi v ai cng bit rng khi nhng cng thng b dn nn qu nhiu th s sinh ra lo bnh tt. Trc ht l bnh v thn v sau l bnh v tm. V vy cho nnhn din c ci kh u tin l s cng thng ca mnh, gip mnh thc nguyn do ca s cng thng khi thy c nguyn do s cnthng th mnh thy c s tht th hai, Tp .

    Tp l s hnh thnh.

    Ting Anh gi l The making of illbeing. Cng thng l ci mnh d tip xtrong giy pht hin ti. Ngay trong c th mnh n ang c s cng thngiu ny mnh gic ng ra c bng bi tp th ba ca kinh An Ban Th. Th vo ti c thc v ton thn ti, c nhng s cng thng trong

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    14/24

    Lp tc trong khi mnh th ra th mnh bung b s cng thng trong thn Nu bit cch th bung b rt mau. C hai phng thc i tr vi cnthng. Mt phng php nht thi v mt phng php trng cu. V dkhi mnh thc tp thin bung th, mnh c th bung b nhng cng thntrong thn. Hoc khi mnh thc tp bi th ba trong kinh An Ban Th :Th vo ti thc c hinh hi ti vi nhng cng thng trong . Th rati bung b nhng cng thng trong thn. Th l nhng gii php cpthi bung b. Trong khi thc tp th mnh tip tc sng cch mnh tng sng v mnh tip tc dn cha nhng cng thng .

    V vy bung th v tp bung th chng qua l nhng bin php nht thCng nh khi bnh mnh ti thy chm cu. Sau khi chm cu chng ngi th thy lin lc v kinh mch c khai thng. Nhng tr v mnc khe vi ba ngy ri au nhc tr li v cch sng ca mnh n li

    ti s b tc kinh mch tr li. Chm cu khng phi l bin php lu dn ch l bin php nht thi. Nhng bui thin bung th, thin nm, ch ctc dng nht thi nhng n lm. Phng thc di hn l mnh cn thai cch sng ca mnh, thay i thi kha sinh hot ca mnh, lc mnmi c c s bung th lu di.

    Trong kinh c Th Tn cng c dy mnh lm nh vy. Trong khi mnhqun l, chm sc thn th ng thi mnh cng qun l chm sc tm, ti vthn v tm lin h vi nhau. V d phng php i thin mnh c th pdng khng ch nhng lc i vi i chng m mnh c th p dng hngngy. Bt c lc no c nhu yu cn di chuyn t ch ny sang ch khc lmnh thc tp i thin, tc l tng bc chn thnh thi. Mi bc chn bung th ht v ngy no cng vy, c c hi di chuyn t ch ny sanch khc, nh t nh mnh ra ch ly xe, t nh mnh ra trm xe but, nhnlc mnh phi thc tp thin i. Thin i a ti s th gin trong tn bc chn.

    Khi thc tp thin i ta phi nm ly tm. Ta phi a ci tm v vi hth. Ta phi a ci tm v vi bc chn v i tng bc thnh thi: Co

    v, con ti. Mi bc chn l s sng, mi bc chn l php l, m bc chn l tr liu, mi bc chn l thnh thi. Mi bc chn gip mntip xc vi s sng mu nhim. Mi bc chn gip mnh thy c mang cn sng v bc c nhng bc nh vy l mt php l, a hnthn thng. i nh vy th mi bc chn c tc dng tr liu v mi bchn em ti s thnh thi.

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    15/24

    V vy trong khi i ta c s bung th ri ch khng phi nm ta mi c s bung th, ngi mi thc tp bung th. Nu thc tp c th khi li xmy, xe hi, ta cng bung th c, khng cng thng. Khi gp n chng ta bung th tr li, chng ta nhn n nh l chung chnh nimChng ta mm ci, chng ta bung th v iu cn c s thng minhca ngi thc tp, phi li dng bt c c hi no dng li v buth.

    Dng li bung th tc l ch. Ch c ngha l dng li v bung th. Thic hai phn, mt phn l ch, mt phn l qun. Ch c ngha l dng li, ttrung v bung th. Khi mnh i b, khi mnh ra bt, khi mnh qut l sncha, mnh c th thc tp ch c. ng c lm hi h. Chnh hi hmang ti s cng thng. em tm tr v vi thn, lm cng vic mnh anglm nh nhng, thoi mi, cho mnh c thm th gi lm chuyn . Lm

    khng phi cho xong chuyn m lm phi c an lc hnh phc tronkhi lm. V d mnh cho mnh mt bi tp, ba nay mnh ra chn. Mnhquyt lm th no trong thi gian ra chn mnh c hnh phc. Mnhkhng cn phi lm hp tp cho mau xong. Trong khi ra chn mnh ngcho th thi, mnh ra cho th thi, mnh mm ci v thy rng, thi giara chn c th c hnh phc. iu cng d thi. V d ngy xa tnh T Hiu, ch tiu phi ra chn cho c trm ngi m hi khng cnc nng, khng c x phng, ch c tro bp, b da. Mnh phi un lnmt ni nc si. Mnh khng c ng m phi ngi chm hm rGi y, ra chn mnh c nc my, c x phng th, nu thc th mnh c hnh phc lin. Trong khi ra chn, mnh c hnh phc chng ni ra chn xong, ngi xung cm ly tr ln mi c hnh phc. nngh nh vy. Nu ra chn khng c hnh phc th ngi xung cm ly trln cng khng hnh phc u. Mnh cn phi lm ci ny, cn phi lm cikia cho nn trong khi ung tr, mnh cng khng c kh nng hnh phc. Tul phi c kh nng c hnh phc. ng ngh rng, mnh phi lm ci rmnh mi c kh nng c hnh phc, mi khe c.

    Ti H Ni, thy c i thm cha mi v thy ni rng, trong nhng nm

    qua, thy xy dng rt nhiu v ch cn na nm na thi l khe. Thni, ng i na nm mi khe, khe lin by gi i. Lm th lm, ti sa phi i lm xong mi khe, lm th c lm thi. Trong khi lm mnh ckhe nh thng. l c ngh thut tu. Tu l c mt ngh thut. Ngil mt ngh s, ngh s phi c sng to, phi bit cch t chc cuc i cmnh cho mi giy pht ca i sng hng ngy u l mi giy pht thgin, u c hnh phc, du giy pht l li xe, ra chn, ti rau hay

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    16/24

    qut nh, git o, u phi lm cho c hnh phc trong mi giy pht . xa hn na, mnh phi bit t chc i sng ca mnh mnh ng hp thi h th mnh ch bo v c cho ring mnh thi, m bo v cng kh tv hon cnh n c kh nng thc y m mnh phi chng c th mi c thsng st c. Chung quanh mnh mi ngi i nh ma ui, m ring mni thnh thi, th mnh cn phi c mt ch rt ln.

    Mnh phi ng gp vo s chuyn i cch sng ca x hi, lm th no cho x hi bt x b, bt hi h. y l cng trnh ln ca tp th nhnngi tu. Trc ht mnh t chc mt tng thn. Tng thn l nhng ngng vi nhau, i sng hi h nh vy n tn ph con ngi qu thnh rmnh tp hp li, lp ra mt quy c cho tng thn mnh cho mnh mngy c th gi ngi yn, mi ngy c th i tng bc chn thnh thi vmnh lp ra thi biu mnh c th sng hnh phc, khng b s cn

    thng. V vy cho nn tng thn l tiu x hi u tin gip mnh lm chuyn ti v cc s anh, s ch, s em, cc pht t ti tu u lm nh vcho nn mnh khng b p lc na. Ai cng lm nh vy v mnh cng ctrng i, phi lm nh vy th mi ng l ngi tu th lc mnh to rc khng gian, hon cnh m trong s thc tp th gin, thnh thi cmnh c ym tr.

    Tng thn l ch nng ta u v t tng thn mnh tin v x hi lm v bt s hi h kia. Gi y cc em ca mnh tuy cn nh, cn hc tiu hnhng m c qu nhiu cng thng. Cha m mun con mnh bt kpnhng a khc. Nhng tr khc cha m bt phi i hc thm, thnh ra trem by gi phi i hc by ngy mt tun. C nhng thy c gio mun ctin thm nn t chc dy km. Ngi no khng cho con i hc, thy cgio khng thch, lm kh lm d con mnh cho nn c khuynh hng bttr em i hc qu nhiu, tr em khng c th gi i chi thoi mi na. Trem b p lc rt nhiu ngay t hi cn nh. V vy cho nn ln ln n skh, kh hn. X hi ang c t chc theo cch thc cng ngy cng ms thoi mi, nh mt ci nhn.

    Nhn l yu t ln ca s hnh phc. Nu khng c nhn th khng tip xc nhng mu nhim ca s sng nh nh trng trc ng, ngi sao llnh trn tri, cy c xanh ti, v mnh u c th gi thng thc nhnchuyn . Cho nn mnh bt u t chnh mnh, t Tng thn ca mnh rmnh mi c th gip cho x hi thay i. X hi ang i trn nh vy, ci buc con ngi phi hi h, phi nh mt mnh, khng c th gi sng cho mnh, khng c th gi chm sc thn v tm ca mnh,

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    17/24

    khng c th gi sn sc cho ngi thng ca mnh l ti v ngi ncng phi ua i ng b tt hu, kim sng leo ln nc thandanh vng. Ci dn n s khai thc khng thng tic ti nguyn trt, lm v tt c, i ti hng dit vong.

    Mnh phi bt u t hi th m i ti. Nm c hi th l nm c th Nm c thn ri nm c tm. Nm thn tm ri mi t chc tng thC tng thn mi i vo x hi, to nh hng ln x hi. l s mng cngi tu.

    Kh l mt danh t chung, hi tng qut,cho nn mnh phi gi tn ca cikh, gi bng tn thit ca ci kh. Mnh gi tn n lcng thng, l bt an.Trong chng ta c nng lng ca s bt an. Phi cng nhn nh vyChng ta khng c an. Khng c an trong thn v khng c an trong tm.

    Khng c an th khng c lc. Danh t Pht hc ni an lc. Khng c an lmg c lc. Khng c lc th kh. Mnh kh th lm cho ngi ta kh. Mnh bt an cho nn mnh ng khng yn, ngi khng yn, nm khng yn.Phm Duy c bi ht v Trng.Trng i im lng sut i. M sao ta vnng ngi khng yn. Nng lung bt an trong con ngi mnh, mnh thyrt r. Ngi khng yn, nm cng khng yn. Trn tr, lo lng, s hi khng bit phi lm g. Trong bt an c s lo lng s hi m khng bit mnh lo cg, s ci g.

    Bt an c nng lng lo lng s hi. em bt an ra m phn tch mnh thyc lo lng, s hi m khng bit mnh lo ci g, s ci g. Phi nhn cho thik bit rng, i tng ca ci lo l g, i tng ca ci s l g? Mlo ci g , s ci g thnh ra bt an. o Pht dy mnh trc ht tngi cho yn, ngi trn a sen. Ngi trn a sen l hnh nh rt ngh thu Ngi trn a sen c ngha l ngi rt yn, rt ti mt, nh nhng.

    Phn ln chng ta cha ngi trn a sen m ngi trn ng than hng, ngtrn ng la, khng yn. Cho nn phi tp nh c Bn s, khi ngi l ngtrn sen, du ngi trn bi c, b sng, bi bin, cng vin, trong trnghc, trn xe hi, cng phi ngi trn a sen. Ngi l mt ngh thut, gi an ta. Bn Php ti c mt tht nho nh gi l tht ngi yn. Ni ngi yth d. Ngi yn c, mi kh. L con Pht, con Bt, trc ht mnh phtp ngi yn, an ta. Mi bc an ta, mi thy an ta. An ta mi c hn phc. Ngi thin trc ht l ngi yn. Mi ngy mnh c bui sng hc ngi yn. Mi ngy mnh c bui ti hc ngi yn. Mnh c hn phc rt ln. C nhng ngi h khng c th gi ngi yn. Nu mnh c

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    18/24

    thi gian mnh b buc phi ngi yn th ti cho mnh qu. Mnh l ngmay mn nht i m mnh li coi gi ngi thin l gi lao ng mt nhth ti nghip cho mnh lm. Hc ngi yn v khi i mnh cng an hnh. itng bc, c an v c lc.

    B b an lc hnh. Ngi tu phi lm cho c nhng chuyn . u c phi tn tin. Ngi yn khng cn phi tn tin. i yn u cn phi ttin. B b an lc hnh, dch l tng bc chn thnh thi. tng bc chhnh phc. Mi bc u c an, mi bc u c lc. i thin l i th n mi bc c an v c lc. cha, mi ngy mnh c i chung vchng mt ln, ngoi ra khi no khi no cn i mnh cng p dng phng php i trong chnh nim. Mi bc chn u em v an, u em v lht. B b an lc hnh, tng bc chn thnh thi. Peace is every step. Jois every step.

    S bt an trong mnh, mnh phi nhn din n. Th vo ti bit c s bt trong ti. Ti khng di ti, ti khng di ngi khc l trong ti khng cs bt an, v vy ti khng c hnh phc. Ti thy ti ang i tm ci g m ti thy hnh nh ti tm cha ra. Tht ra nu nhn tht su vo s bt aca mnh, mnh thy c nhiu l do trong . Trong mt ci, mnh c th tmra nhiu ci. N c s s hi, n c s lo lng, n c s m m, mnh khn bit l mnh ang i v u? Mnh tht s cng khng bit mnh mun cg? Mnh tht s cha c con ng, cha thy con ng. Mnh ni mnh l pht t, mnh c Pht, Php, Tng dn ng mnh i nhng mnh ch c nim m h thi, khng thy con ng r rng. Thy c con ng rth khng cn lo s na. c ng i ri, con khng cn lo s. Conng l Php. Php l ci g rt l c th. V d khi c s cng thngmnh bit cch nhn din v i tr s cng thng. Khi c s bt an mnh binhn din s bt an v lm cho bt an chuyn thnh an. Khi c s gihn, mnh bit s gin hn v c phng php i tr s gin hn. Khi s lo lng, mnh c kh nng nhn din s lo lng v c phng php i s lo lng. Cng nh vic nu canh. Khi nm canh thy cn lt, mnh bi phi lm g canh va ming. Khi canh mn, mnh bit phi lm g ca

    ng mn.Mnh c nim tin nn khng s hi. Ngi tu cng nm vng nhng phn php chuyn ha. Khi c mt mi, cng thng, lo lng, s hi, mnh bicch i ph. Bit ri th khng cn lo s na. Cho nn, c ng i ricon khng cn lo s l nh vy. V lo s, nghi ng nn mnh bt an. Bt annn khng c hnh phc. Mnh phi gi tn, em ci bt an ca mnh ra m

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    19/24

    phn tch. Phn tch tng cht mt nh cc nh dc hc phn tch mt lcy gm nhng cht g. Bt an ca mnh n cng c nhng cht liu nh mm, v mnh, s hi, lo lng. Mnh itm gc r ca nhng lo lng, s hi tc l t s tht th nht mnh i tm s tht th hai, gi l tp .

    Hm qua chng ta c lm danh sch, nhng ci tn ca kh, kh . Lmxong danh sch ri, nhn vo tng ci coi gc r n l ci g. V d nhsng nay mnh ni cng thng c gc r i sng qu hi h, qu bn rc nhiu i hi v mnh tm ra c s tht th hai ca T Diu . Tc ci th hai ri th mnh tm c s tht th t l o . Khi mnmun i tm s tht th hai th mnh phi bm ly s tht th nht. V ngos tht th nht, khng th no tm thy s tht th hai. Phi gi tn s thth nht, nhn su s tht th nht th t khc thy s tht th hai. V dnhn vo s cng thng mnh bit nguyn do a ti s cng thng. Nhn v

    s bt an mnh bit nguyn do a ti s bt an. Mnh phi lit k cho nhong. Mnh l ngi tu, mnh l nh khoa hc. Vn bn ca mnh n cngnh ton hc, khng c g m m ht.

    V d hin tng tr em b nh ra i l mt ci kh trong x hi. Ngy hmqua mnh gi tn nhiu ci kh. Hm nay mnh gi thm vi tn na. Hmqua mnh gi tn t t v trong x hi c qu nhiu ngi t t. T t trtip, t t gin tip. Php mnh bit mi nm c khong mi hai ngthanh nin t t. Nhng ngi Hng Kng nhy xung lu t t ngy cnng. bn Anh nhiu hn na. Bn M cng nhiu lm v Vit Nam bu thanh nin t t rt nhiu. Mi nm Php c khong bn chc ngn tem b nh ra i. Ti sao con nt b nh ra i? Ti v trong gia nh khng khngt ngt. Ba lm kh m, m lm kh ba. Ba khng hiu c con, conkhng hiu c m. Nhng a tr khng sng c vi gia nh. C phi t t, c a b nh ra i. Trong s bn chc ngn em c khonsu by ngn em i theo nhng ngi m n cha tng bit. N lm quenvi ngi trn mng li. Ly cp mt t tin ca ba m, c ci hn vngi mt ni no v i theo h. a tr c th nh mt s trontrng ca i mnh. Cnh st khi c tin th thng kim tra my tnh

    xem em thng lin lc vi ai. Nh m h c th tm ra c em tr v cho gia nh.

    C mt con yu ru xanh tung ra ci li trn mng. N ha trang thnh sinhvin hai mi lm tui. N tung li bt c nhng em v thnh nin dkh. Cnh st bt c anh ta. S thanh thiu nin b nh ra i v khnkh ngt ngt trong gia nh nhiu lm. Khi mnh nhn vo ci kh l thanh

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    20/24

    nin t t hay b nh ra i th mnh i tm nguyn do, tm s tht th hai -t- th mnh thy rt r l c nhng bc xc, nhng b tc trong lng nhnngi tr. Ci c ngun gc ngi ln. Tm c s tht th hai rmnh mi c c hi tm s tht th t, phng php gii quyt vn ctn gc, thay i np sng trong gia nh, trong hc ng nh th no? Phhuynh phi tu tp nh th no? Thy c gio phi tu tp th no c thgip c nhng a tr m mnh ang chm sc. V cc thy, cc s cnu tu hc gii, c phng php, th s bit phng php . Mnh cng cth p dng trong cha.

    Trong cha cng c th c nhng thy, s c tr b i. Ti v gia s trnv t c th thiu s truyn thng, c s ngt ngt. Thy trch t, trch thy. Trong chng ca mnh cng c th thc tp nhng php mn nhlng nghe, i ng vi nhau thit lp li s truyn thng. Khi trong chn

    lm c ri th mnh m nhng kha tu cho ngi c s, cho cc phhuynh, cho cc thy c gio h ci thin np sng trong gia nh, tronhc ng. Nh vy mi gii quyt vn n tn gc. S tht th nhtti s tht th hai. Nm c s tht th hai ri th mnh c s tht th con ng gii quyt. Mnh ng i ngi khc lp danh sch nhng nkh ca mnh. Mnh phi t lm ly. Mnh c th tham kho s anh, s chca mnh h gip mnh lm ng hn.

    Mt v d khc, mt tn khc ca kh l hin tng hm nng a cu. Hitng nhim ca sinh mi. Sinh mi l mi trng sinh hot m mnh cgi l mi sinh hoi. Ni sinh mi mi ng. Th ni mi trng ch khngnn ni mi sinh. V d Trung Quc trong nhng thp nin va qua munchy theo cc nc Ty phng khai thc khng thng tic nhng tnguyn ca tri t m khng thy c hu qu ca n. By gi nhng hqu bt u hin ra, thin tai ang p xung con ngi. Nguyn nhn thnht l do mnh s dng xe hi qu nhiu, mnh s dng xe my qu nhiuLm sao c xng cho tt c mi ngi. Mnh ch c xe my thi nhngmai mt mnh hy vng s c xe hi. Nu cha c xe my th mnh hy vnmai mt s c xe my. Nhng nc dn s ng nh Trung Quc, n

    nu mi ngi u c xe my, xe hi th xng u cung cp . Chchn khng cho mi ngi u. Nu i na th tnh trng nhim ctri t.

    Nguyn nhn th hai l hiu ng nh knh, n ln hn c xe hi, l kngh sn xut tht. chn nui, ngi ta phi ph rng. Khi ph rng trng c cho b n, ngi ta tn hi sinh mi rt nhiu. Nhng con b b

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    21/24

    tit cht thi c nhiu CO2 hn c lng CO2 xe hi thi ra na. Bo cgn y ca Lin Hip Quc, mun cu tnh trng sinh mi ca tri t tmnh phi gim thiu 50% k ngh chn nui. Nh vy t nht mnh cn phi bt n tht 50%. Pht t chng ta bit n chay t lu. C nhng ngn chay trng. Nhng cng c mt s trong chng ta ang n chay bnngy, mi ngy. Mi ngy gi l thp trai. Nhng theo tiu chun caLin Hip Quc, chng ta phi n thp ng trai mi cu c tri t. Vqu v no cha mi lm ngy n chay th xin tng thm cho . Haimi ngy li cng qu hn.

    Hin gi ti tu vin Lc Uyn Hoa k, cc thy, cc s c khng dnin na. H dng nng lng ca mt tri phc v cho c trm ngi svi nhau nh vy. Khi di chuyn th dng xe hi chy bng du thc vDu thc vt gy nhim t so vi du xng. Cc thy cng lm phn xanh

    trng rau sch. Cc thy i tin phong v dn chng trong vng i theo ccthy nhiu lm. Cc thy cc s c dy bng thn gio. C nhiu bi bo viv cch sng ca cc thy v cch bo v sinh mi nh vy, nn c nhingi i theo.

    Mi tun, cc tu vin ca lng Mai u Chu, hoc M Chu thc tp nht mt ngy khng xe hi gi l carfree day. cc cha bn lng Mai,mi tun c mt ngy khng dng in gi l electryfree day. Mnh trongx hi tiu th m lm c nh vy l mnh dy ngi ta bng thn gich khng phi l bng ngn gio. Tng thn c s i theo rt ng. Nu h pht nguyn mt ngy khng s dng xe hi th l phm vt cng dnTam Bo, cng dng t m. Ti Lc Uyn, cc c s thc hin su mi ngn ngy khng xe hi ri. n ngy ton cu khng xe hi, 22thng 9 sp ti, tu vin Lc Uyn hy vng cng dng ln c Th tn mtrm ngn ngy khng xe hi.

    Ti Paris, s lng nhng ngi dng xe trong ngy xung rt thp. Chnhng ai cn cp thit mi dng xe hi. Mnh lm gng cho dn chngCc thy cc s c ng nhin n chay trng. Nhng ngi c s khi tham

    d nhng kha tu ca h bn M hay bn c, vo ngy cht h th tamquy v nm gii, c khi s lng ln n nm by trm ngi. Khi h thnm gii nh vy, h cng thng pht nguyn n chay t nht l mi lmngy, thp ng trai. By gi c danh t thp ng trai l danh t thi thngc s nn n chay mi lm ngy cng dng cho tri t. Tri t l nc Thch Ca chn lm Pht ca Ngi. Thng c Thch Ca, mnh phi thng tri t ny, thng Pht ca Ngi, bo h tri t ny.

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    22/24

    Mnh l con ca c Thch Ca mnh phi bo h tri t mnh, ni nghiThy ca mnh, ni nghip cha mnh, c T ph. Trong kha tu dnh chongi u chu, M chu, cc thin sinh nghe li thy th nm gii, thc tmt ngy khng xe mi tun v n chay t nht mi lm ngy mi thngMnh c truyn thng Pht gio hai ngn nm ri, khng l mnh lm dhn sao? Thnh ra mnh lm v khuyn khch bn b mnh cng lm numnh c mng li, c th, mnh nn khuyn khch bn cng lm v lmlin, ng c i. Ni nh vy thy rng nhn vo s tht th nht l k, nhn tht su th thy s tht th hai l tp . M thy c s tht hai ri th chc chn thy c s tht th t l o , con ng ly i r ca kh au bng hnh ng, bng s sng hng ngy.

    S tht th t l o .

    o l con ng, l phng php. C con ng ri th mnh khng cn los na. Mnh an tm, du c cht chiu nay mnh cng vui nh thng, tc con ng ri. Nhng ai khng c con ng mi lo s. Mnh c conng, c nim tin ri th khng lo s na. o ting Anh l path. V dmnh ni n s b tc, s nh mt truyn thng gia v vi chng, gicha vi con. V chng ni chuyn vi nhau khng c na, cha con nchuyn vi nhau khng c na. Nhn vo b tc , nh mt s truythng th mnh thy c ci tp: hai bn c nhng hiu lm, nhng tri gisai lm v nhau. Khi ni nng mnh dng nhng ngn t gy v. Khingi kia ni vi mnh bng nhng ngn t ln n, buc ti khiu khchmnh khng c kh nng nghe c ngi .

    S b tc , nhn cho k, do gin hn, do khng c kh nng lng nghc ngi kia. Cha khng c kh nng lng nghe c con, con khng lnnghe c cha. Cha khng ni c li i ng vi con, con khng ni cli i ng vi cha. l s tht th hai, tp . Khi thy c tp ri thy c o . Mun ti lp truyn thng th phi bit x l nhn dnhng bc bi ca mnh, nhng nng lng bo ng trong mnh lm chm du xung.Thc tp lng nghe, thc tp i ng, ti lp truyn thng. Ci

    l o . o ch thy c khi mnh thy c tp . Nu khnmang tp theo th khng cch g thy o c. Ba chn l , chung vi nhau, khng c ci no tch ri ci no.

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    23/24

    S tht th ba l dit .

    Dit y c ngha l s chm dt ca kh. The ending of illbeing.S thtth ba l mt nt nhc trm hng, lc quan ca T Diu .Ti v s thtth nht xc nhn s c mt ca au kh v s tht th ba xc nhn khnng chm dt kh au. Cng nh ng bc s xc nhn anh c bnh nhngti tr c bnh ny cho anh. Anh c bnh l s tht th nht. Ti tr bnh ny cho anh l s tht th ba.S tht th ba l mt nt nhc tch cc,mnh bit rng dit, tc kh dit. Khi kh dit th ci khc sanh. Ci l lsanh. S chm dt ca kh au c ngha l s c mt ca hnh phc. Khging T Diu cho ngi tr, mnh ng dng cch din t tiu cc mtp din t tch cc. S chm dt kh au l s bt u ca hnh phc. Tending of illbeing is thebegining of welling. V vyDit l s c mt cahnh phc, ca an vui.Hm qua mnh nghe s vng mt ca bng ti l

    s c mt ca nh sng. Hai ci l mt. Trong kinh ni v minh dit,minh sinh. Rt r rng. Chnh c Th Tn t ming ni ra, v minh ditminh sinh. Khi v minh chm dt th s sng sut pht sinh. S vng mca v minh l s c mt ca minh. Cho nn s vng mt ca kh au cngha l s c mt ca hnh phc.

    V vy T Diu ni rng hnh phc l chuyn c th c c, nu amun. Tp cng l mt loi con ng, nhng thay v con ng a thnh phc, n l con ng a ti kh au. Tp cng l mt loi conng, con ng l con ng t o, con ng a ti kh au. l con ng chnh o, con ng a ti hnh phc. o a tDit . Tp a ti Kh . l hai cp nhn qu. o l nhn, D l qu. Tp l nhn, Kh l qu.

    Chng ta l nhng ngi tu, c ch mun tu. Tu tc l chuyn ha kh authnh ra hnh phc. Chng ta phi theo nguyn tc T Diu . Chng t phi c ci y n r rng. Mnh phi bit mnh c bnh g, c nhng kh auno, mnh nhn su vo kh au . Khi nhn thy ri th t nhin phng php tr liu n hin ra. Ci l s tht th t, o . Nhng ngi th

    c s tht th t l nhng ngi thy o, kin o. Ch cn kin o cha cn tu o thy khe lm ri, v mnh bit ng mnh i ri, bcch ch xc, ch khng phi bit l thuyt. Kin o ch cha cn tu l trong ngi khe ri. Ngy xa c thy ni rng nu phn tch bn stht ny ra th s c mt ci l v vi v ba ci l hu vi. Dit l Nit Bl v vi cn ba ci kia l hu vi. Ni nh th d khin ngi hiu nhm lLm sao hu vi trn ln vi v vi. N ng mt hng, nu v vi th v v

  • 8/4/2019 Tu Dieu de - HT Nhat Hanh

    24/24

    ht, hu vi th hu vi ht. Lm sao mt ci v vi, cn nhng ci cn li lhu vi.

    ng v phng din tch mn, hin tng gii m mi, c bn u l hvi ht. Kh au cng nh hnh phc u l hu vi ht. Bn ci khng thtch ri ra m c c. Ci ny nng nh nhau m c. Mt ci cha ng ba ci kia, tng tc. l ci thy v T . N chiu su. Nu tch r ba ci kia th mnh khng thy c ci ny. Nh nhn ba ci kia m thyc ci ny. Ci p dng cho c bn. Nu nhn su vo mt ci xung bn th, tc nhn vo phng din tng i vo tnh th bn ci u l vi ht. Hu vi th hu vi ht. V vi th v vi ht.

    TrongTm kinh, mnh tng hng ngy, phn ln mnhtng nh con vt. ni khng c kh, khng c tp, khng c dit, khng c o. N c

    ngha, tch ri ba ci kia th khng th c ci ny. Kh khng c thc tiring bit, n c to bi ba ci kia. Tp cng vy, n khng phi s tht ring bit, n c lm bi ba ci kia. o cng vy v Dit cng vy thi. Dit l ci g dit mi c ch! Sanh l ci g sanh mi ch! Dit tc phin no dit. M phin no dit tc hnh phc sanh ra, an lsanh ra. l ng v phng din hin tng m ni, tng m ni. Ci su vo lm g c sanh m c dit?

    Cho nn mnh ng nn ni hiu T Diu ri. C ai hi, thy bit TDiu cha, s c hiu T Diu cha, o hu hiu T Diu chMun chc n th ni, con hiu s s. Ni ti hiu ri l khng ng. Khnai hiu T Diu mt cch hon ho u. Nu mnh c tm hc hi thsang nm ci thy ca mnh v T Diu s su hn ci thy ca mnnm nay v mnh sn sng bung b ci hiu ca mnh ca nm nay cth c c ci hiu su ca sang nm. Ci gi l vt thng kin th, tl vt thng ci mnh cho l s tht mnh i ti mt s tht su sc h

    [1] Tng thn [2] ting a phng x Hu, c ngha xu h. (phusaonline.free.fr/)

    Ngi gi bi: Minh Trn

    HT