The Mediating Role of Spiritual Intelligence in the ...

Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat.2020;6(3):61-73

Journal Homepage: http://journals.sbmu.ac.ir/jrrh

Vol. 6, No. 3, Autumn 2020 Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat (i.e., Research on Religion & Health)

(CC BY 4.0). Creative Commons Attribution 4.0 International LicenseThis work is distributed under the terms of the 61

Sepideh Jafari1*

, Zeynab Mollaei2

1- Department of Educational Management, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Ahvaz Branch, Ahvaz, Iran.

2- Department of Strategic Management, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran. *Correspondence should be addressed to Ms. Sepideh Jafari; Email: [email protected]

Article Info

Received: Sep 4, 2019

Received in revised form:

Oct 8, 2019

Accepted: Nov 9, 2019

Available Online: Sep 22, 2020

Keywords:

Personality

Intelligence

Academic Success

Students of Dentistry

https://doi.org/10.22037/jrrh.v6i3.25242

Abstract

Background and Objective: There is evidence to show that academic

success has an important role in keeping cultural and scientific

innovations up to date. Different variables affect academic success and

predict it. Accordingly, the present study is an attempt to evaluate the

relationship between personality traits and the academic success of the

students of dentistry, as mediated by spiritual intelligence, in Tehran

University of Medical Sciences (Tehran, Iran).

Methods: The present study is descriptive correlational. The statistical

population included the students of dentistry in Tehran University of

Medical Sciences in the academic year of 2016-2017, out of whom 214

students were randomly selected. The data collection instrument included

standard questionnaires. Content analysis was used for analyzing validity

of the questionnaire based on the views of experts in educational sciences.

Reliability of the questionnaire was also examined using Cronbach’s

alpha, which was found to be 0.85 for the spiritual intelligence

questionnaire, and 0.82 for the personality traits questionnaire. The

collected data were analyzed using descriptive and inferential statistics. In

this study, all ethical considerations were observed and the authors

reported to conflicts of interest.

Results: The findings showed that the direct effects of Neuroticism (-

0.29), Openness to Experience (0.35) and Conscientiousness (0.38) on the

academic Success were significant (P<0.01). Also, the indirect effects

results tested by the Sobel test showed that the indirect effect of

Neuroticism (-2.22), Agreeableness (2.90), Openness to Experience (2.28)

and Conscientiousness (3.13) on academic success, as mediated by

spiritual intelligence, were positive and significant at 95% level of

significance.

Conclusion: Based on the findings, in order to enhance students'

academic success, attention should be paid to personality traits and

spiritual intelligence.

Please cite this article as: Jafari S, Mollaei Z. The Mediating Role of Spiritual Intelligence in the Relationship between Personality Characteristics

and Academic Success in the Students of Dentistry in Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat.

2020;6(3):61-73. https://doi.org/10.22037/jrrh.v6i3.25242

Background and Objective

Today, education can be regarded as a continuous

process that continues throughout the life of an

individual and countries spend a large part of their

income on educational activities (1); hence,

understanding academic success is valuable in

many respects (2). Different variables are believed

to affect and predict academic success (3). For

example, one of the specific variables is a person's

The Mediating Role of Spiritual Intelligence in the

Relationship between Personality Characteristics and

Academic Success in the Students of Dentistry in Tehran

University of Medical Sciences, Tehran, Iran

Summary

http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/


https://orcid.org/0000-0002-4440-7668

https://orcid.org/0000-0002-9994-951X

Vol. 6, No. 3, Autumn 2020 Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat

(i.e., Research on Religion & Health) (CC BY 4.0). Creative Commons Attribution 4.0 International LicenseThis work is distributed under the terms of the

62

The Mediating Role of Spiritual Intelligence … Jafari & Mollaei/ Pizhūhish dar dīn va salāmat 2020;6(3):61-73

characteristics (4-7). Personality is a set of

psychological traits and an organized and

relatively stable mechanism within an individual

that affects the individual's adaptability in the

environment. In recent years, the five-factor

perspective has emerged in the form of a

prominent theoretical framework to guide the

research into personality traits (8, 9). A review of

the previous studies conducted on this topic

indicates that conscientiousness, meaning the

ability to insist on a responsibility and goal-

oriented behavior, has the strongest relationship

with academic success, and that in some cases

openness has a positive relationship with

academic progress (10); another factor that can

cause academic success is spiritual intelligence (3,

9). According to Emmons, spiritual intelligence

has several characteristics or capabilities that vary

from person to person. These characteristics

include: the ability to achieve excellence and to

ascend, the ability to delve into spiritual depths

and profound reflection, which includes things

such as meditation and self-adherence, the ability

to use spiritual capacities and resources to solve

daily problems (11, 12).

Despite the fact that the previous studies were

dedicated to scrutinizing the relationship between

personality traits and spiritual intelligence and

also the relationship of personality traits and

spiritual intelligence with academic success, one

of the major issues unaddressed in these studies

was that they did not pay a simultaneous attention

to the relationship between these variables;

therefore, the main purpose of this study is to

analyze the mediating role of spiritual intelligence

in the relationship between personality traits and

academic success among the PhD students of

dentistry in Tehran University of Medical

Sciences.

Methods

Compliance with ethical guidelines: In the

current study, an attempt was made to respect the

freedom of participants to be in the study or not.

Also, to stock to the ethical guidelines, assurance

was given to the participants that their answers

would be kept confidential.

The present study is descriptive correlational.

The statistical population included PhD students

of dentistry in the academic year of 2016-2017 in

Tehran University of Medical Sciences, out of

whom 114 were randomly selected using

Cochran’s formula. The data collection instrument

included standard questionnaires. Content analysis

was used for analyzing validity of the

questionnaire based on the views of experts in

educational sciences. Reliability of the

questionnaire was also examined using

Cronbach’s alpha, which was found to be 0.85 for

the spiritual intelligence questionnaire, and 0.82

for the personality traits questionnaire. The

collected data were analyzed using descriptive and

inferential statistics.

Results

The findings showed that Neuroticism (-0.29),

Openness to Experience (0.35) and

Conscientiousness (0.38) had a significant effect

on academic success. Also, the results obtained in

relation to indirect effects, as tested by the Sobel

test, showed indirect effect of Neuroticism (-

2.22), Agreeableness (2.90), Openness to

Experience (2.28) and Conscientiousness (3/13)

on academic success via spiritual intelligence as

the mediating variable.

Conclusion

The results related the relationship between

personality traits and academic success showed

that the psychological aspect of neuroticism had a

negative and significant effect on academic

success. In explanation for this result, it can be

stated that neuroticism is a long-term desire to be

in a negative emotional state (13); Also, the

results showed that openness and

conscientiousness had a positive and significant

effect on academic success, which was consistent

with the results of some of the previous studies

(14-16) and was inconsistent with the results of

some other studies (3, 17). Also, among the five

dimensions of personality, the conscientiousness

dimension had the greatest impact on academic

success, which is in line with the findings of the

previous studies (18, 19). The findings related to

the relationship between personality traits and

academic success as mediated by spiritual

intelligence showed that the indirect effect of

variables such as neuroticism, consensus,

openness and conscientiousness on academic

success was significant through the mediating role

of spiritual intelligence. The neuroticism

dimension had a negative relationship and other

dimensions had a positive relationship with

spiritual intelligence. The obtained results are

matched with those of Zare et al. (6).

In explaining the results, it can be stated that

neuroticism characteristics prevent the reception

of the truth. Among these groups of people, the

sensation that there is a higher power in whom

they could trust is less strongly felt, and the

existence of a great ego increases the distance

between these individuals and the truth, and this


Vol. 6, No. 3, Autumn 2020 Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat

(i.e., Research on Religion & Health) (CC BY 4.0). Creative Commons Attribution 4.0 International LicenseThis work is distributed under the terms of the

63

Jafari & Mollaei/ Pizhūhish dar dīn va salāmat 2020;6(3):61-73 The Mediating Role of Spiritual Intelligence …

can have a negative effect on academic success. In

contrast, the results have shown that,

conscientiousness has the highest correlation with

spiritual intelligence. Therefore, since responsible

people make every endeavor to achieve their

goals, they are expected to have a higher level of

academic success.

Acknowledgements

We thank all those who helped the researchers in

this research project.

Ethical considerations

The Ethics Committee in Biomedical Research of

Shahid Beheshti University of Medical Sciences

has confirmed this research.

Funding

According to the authors, this research did not

receive any specific grants from any funding

agencies in the public, commercial, or not-for-

profit sectors.

Conflict of interest

The authors declared no conflicts of interest.

Authors' contributions

Writing all sections of the article: First author;

statistics consultant: Second author.

1. Novikova IA, Vorobyeva AA. Big Five Factors and

academic achievement in Russian students. Psychology

in Russia. 2017;10(4):95.

2. Poropat AE. A meta-analysis of the five-factor

model of personality and academic performance.

Psychological bulletin. 2009;135(2):322-38.

3. Bjurberg H. Academic achievement and personality

traits: an empirical and neurobiological investigation.

2014.

4. John OP, Naumann LP, Soto CJ. Paradigm shift to

the integrative big five trait taxonomy. Handbook of

personality: Theory and research. 2008;3(2):114-58.

5. Atashrouz B, Pakdaman S, Asgari A. The

relationship between the big five personality traits and

academic achievement. Journal of Iranian

psychologists. 2008;4(16):367-76.

6. Zare H, Pedram A, Shirvanian E. Prediction of

student's spiritual intelligence by their personality

characteristics. Journal of Research in Behavioural

Sciences. 2012;10(1):59-68. (Full Text in Persian)

7. Emmons RA, Paloutzian RF. The psychology of

religion. Annual review of psychology.

2003;54(1):377-402.

8. Saroglou V, Muñoz‐García A. Individual differences

in religion and spirituality: An issue of personality

traits and/or values. Journal for the scientific study of

religion. 2008;47(1):83-101.

9. Jensen M. Personality Traits, Learning and

Academic Achievements. Journal of Education and

Learning. 2015;4(4):91-118.

10. Raisi M, Ahmari Tehran H, Heidari S, Jafarbegloo

E, Abedini Z, Bathaie SA. Relationship between

spiritual intelligence, happiness and academic

achievement in students of Qom University of Medical

Sciences. Iranian Journal of Medical Education.

2013;13(5):431-40. (Full Text in Persian)

11. Emmons RA. Is spirituality an intelligence?

Motivation, cognition, and the psychology of ultimate

concern. The International Journal for the psychology

of Religion. 2000;10(1):3-26.

12. Emmons RA. Spirituality and intelligence:

Problems and prospects. The international journal for

the psychology of religion. 2000;10(1):57-64.

13. Akomolafe MJ. Personality characteristics as

predictors of academic performance of secondary

school students. Mediterranean Journal of Social

Sciences. 2013;4(2):657.

14. Rindermann H, Neubauer AC. The influence of

personality on three aspects of cognitive performance:

Processing speed, intelligence and school performance.

Personality and individual differences. 2001;30(5):829-

42.

15. Izadi S, Mohammadzadeh Edmolaee R. A Study of

Relationship between Learning Styles, Personality

Charac-teristics and Academic Performance. Traning &

Learning Researches. 2008;1(27):15-28.

16. Hair P, Hampson SE. The role of impulsivity in

predicting maladaptive behaviour among female

students. Personality and Individual Differences.

2006;40(5):943-52.

17. Noftle EE, Robins RW. Personality predictors of

academic outcomes: big five correlates of GPA and

SAT scores. Journal of personality and social

psychology. 2007;93(1):116.

18. Conrad N, Patry MW. Conscientiousness and

Academic Performance: A Mediational Analysis.

International Journal for the Scholarship of Teaching

and Learning. 2012;6(1):1-14.

19. O’Connor MC, Paunonen SV. Big Five personality

predictors of post-secondary academic performance.

Personality and Individual differences. 2007;43(5):971-

90.

References


61-73(:3)6;1442البحث في الدين و الصحّة. مجلة

موقع المجلة على شبكة الإنترنت: http://journals.sbmu.ac.ir/jrrh

مجلة البحث في الدفن و الصحّة 1442ریف الخ، 3، العدد 6السنة Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)يخضع هذا العمل للریخصة التالية

64

2، زينب ملائي*1سبيدة جعفري

قسم الإدارة التعليمية، كلية العلوم الإنسانية، جامعة آزاد الإسلامية، فریع الأهواز، الأهواز، إفریان. -1 .قسم الإدارة الاستراتيجية، كلية الإدارة، جامعة العلامة الطباطبائي، طهریان، إفریان -2 [email protected] :البريد الإلكترونيّ ؛ سبيدة جعفریي ةالسيدإلى موجهة الالمراسلات *

معلومات المادة 1441 محریم 4: الوصول 1441 صفری 9 :يوصول النص النهاف 1441 الاول ربيع 11: القبول 1442 صفری 4: النشری الإلكتروني

الكلمات الرئيسة: الذكاء الشخصية طلبة طب الأسنان النجاح الدراسي

الملخّص تشير الشواهد إلى أن للنجاح الدراسي دوراً مهماً في الحفاظ على تجدد :خلفية البحث وأهدافه

متغيرات مختلفة لها تأثيرها على النجاح الدراسي، كما أن لها الإبداعات الثقافية والعلمية. وأن هناك أثریها في حصوله. ومن هنا، فإن هذه الدراسة الحاضریة تهدف إلى دراسة العلاقة بين الخصوصيات الشخصية والنجاح الدراسي لطلبة فریع طب الأسنان في جامعة العلوم الطبية لطهریان من خلال الدور

.الوسيط للذكاء المعنوي

التشاركي. وتشمل مجموعة الدراسة طلبة -تعتبر هذه الدراسة من النوع الوصفي منهجية البحث: 16-17مریحلة الدكتوراه العامة لفریع طب الأسنان في جامعة العلوم الطبية لطهریان للعام الدراسي

جمع فریداً بطریفقة عشوائية. وكانت وسيلة 214فریداً، ومن بينهم فقد تم اختيار 474وبلغ عددهم البيانات ورقة اختبار معيارفة، ولتعيين صلاحيتها فقد تمت الاستفادة من الصلاحية المضمونية وبالاستعانة بآراء متخصصي العلوم التربوفة. وكانت موثوقية ورقة الاختبار طبقاً لمعدل آلفاي كریونباخ

تفكي وحلليل . كما تم 82/0، ولاختبار الخصوصيات الشخصية 85/0لاختبار الذكاء المعنوي البيانات أفضاً على مستوفين وصفي واستنباطي. وقد تمت في هذه الدراسة مریاعاة كافة المسائل

.الأخلاقية ولم فلحظ مؤلفو المقالة أي تقریفری عن تعارض للمنافع

(، والانفتاح -29/0تشير النتائج إلى أن الأثری المباشری لمتغيرات القلق النفسي )الكشوفات: (. ومضافاً إلى >01/0P( على النجاح الدراسي له معنى )38/0والشعور بالمسؤولية )(، 35/0)

ذل فإن نتائج اختبار الآثار غير المباشریة بالاستعانة باختبار معدّل سوبل قد دلّت أفضاً على أن الأثری ور (، والشع28/2(، والانفتاح )90/2(، والتوافق )-22/2غير المباشری لمتغيرات القلق النفسي )

( لها معنى للنجاح الدراسي من خلال متغير معدّل الذكاء المعنوي بمستوى اطمئنان 13/3بالمسؤولية ) .بالمائة 95

طبقاً للمعطيات الحاصلة فإنه من أجل رفع مستوى النجاح الدراسي للطلبة فإنه لابد من الاستنتاج: .الاهتمام بخصوصياتهم الشخصية وذكائهم المعنوي

:التالي الترتيب على المقالة استناد يتمJafari S, Mollaei Z. The Mediating Role of Spiritual Intelligence in the Relationship between Personality Characteristics and Academic Success in

the Students of Dentistry in Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat. 2020;6(3):61-73.


الدور الوسيط للذكاء المعنوي في العلاقة بين الخصوصيات الشخصية والنجاح الدراسي لطلبة كلية طب الأسنان في جامعة العلوم الطبية في طهران

http://journals.sbmu.ac.ir/jrrh


https://orcid.org/0000-0002-4440-7668

https://orcid.org/0000-0002-9994-951X

.61-73):3(6؛1399مجلة پژوهش در دین و سلامت

سایت مجله: وب http://journals.sbmu.ac.ir/jrrh

مجلة پژوهش در دین و سلامت 1399، پاییز 3، شمارة 6دورة

کند. تبعیت می Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)این کار از مجوز 65

2، زینب ملایی*1سپیده جعفری

گروه مدیریت آموزشی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز، اهواز، ایران. -1

.گروه مدیریت استراتژیک، دانشکدة مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران -2

[email protected] :نامهیارا؛ سپیده جعفری خانمخطاب به مکاتبات*

اطلاعات مقاله 1398 شهریور 13 :دریافت

1398 مهر 16 :دریافت متن نهایی

1398 آبان 18 پذیرش:

1399 مهر 1نشر الکترونیکی:

واژگان کلیدی:

پزشکی دانشجویان دندان

شخصیت

موفقیت تحصیلی

هوش

چکیده روز نقش مهمی در به شواهد حاکی از آن است که موفقیت تحصیلیهدف: سابقه و

مختلفی در موفقیت های فرهنگی و علمی ایفا کرده است و متغیّرهای داشتن نوآوری نگه

هدف بررسی رابطة با حاضر ژوهشرو، پ کند. ازاین بینی می تحصیلی تأثیر دارد و آن را پیش

پزشکی دانشگاه علوم دندانرشتة های شخصیت با موفقیت تحصیلی دانشجویان بین ویژگی

. گرفته است با نقش میانجی هوش معنوی انجام پزشکی تهران

همبستگی است. جامعة آماری پژوهش دانشجویان -توصیفی این پژوهش از نوع روش کار:

-96در سال تحصیلی تهران پزشکی علوم پزشکی دانشگاه مقطع دکتری عمومی رشتة دندان

نفر انتخاب 214ای به تعداد طور تصادفی نمونه نفر بودند که از میان آنان به 474به تعداد 95

دارد بود که برای تعیین روایی آن از روایی نامة استان ها، پرسش شد. ابزار گردآوری داده

نامه محتوایی با استفاده از دیدگاه متخصصان علوم تربیتی بهره گرفته شد. میزان پایایی پرسش

های نامة ویژگی و برای پرسش 85/0نامة هوش معنوی با ضریب آلفای کرونباخ برای پرسش

در دو سطح توصیفی و استنباطی ها نیز و تحلیل داده به دست آمد. تجزیه 82/0شخصیت

انجام شد. در این پژوهش همة موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی

. اند گزارش نکرده

( و 35/0(، گشودگی )-29/0رنجوری ) اثر مستقیم متغیّرهای رواننتایج نشان داد ها:یافته

نتایج آزمون براین، (. علاوه>01/0Pود )( بر موفقیت تحصیلی معنادار ب38/0شناسی ) وظیفه

اندازة اثر غیرمستقیم که اثرات غیرمستقیم با استفاده از آزمون میانجی سوبل نیز نشان داد

( 13/3شناسی ) ( و وظیفه28/2(، گشودگی )90/2(، سازگاری )-22/2رنجوری ) متغیّرهای روان

درصد اطمینان، 95سطح درموفقیت تحصیلی از طریق متغیّر میانجی هوش معنوی بر

.معنادار بود

آمده، برای اینکه موفقیت تحصیلی دانشجویان دست های به بر اساس یافته گیری:نتیجه

.های شخصیت و هوش معنوی آنان توجه شود افزایش یابد، باید به ویژگی

:است صورت این به مقاله استناد

Jafari S, Mollaei Z. The Mediating Role of Spiritual Intelligence in the Relationship between Personality Characteristics and Academic Success in the

Students of Dentistry in Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat. 2020;6(3):61-73.


های شخصیت و ای هوش معنوی در ارتباط بین ویژگی نقش واسطه

پزشکی دانشگاه علوم دندانرشتۀ موفقیت تحصیلی دانشجویان

پزشکی تهران


https://orcid.org/0000-0002-4440-7668

https://orcid.org/0000-0002-9994-951X

سلامت مجلة پژوهش در دین و 1399، پاییز 3، شمارة 6دورة


های وی در ارتباط بین ویژگیای هوش معننقش واسطه... 61-73: 1399(،3)6پژوهش در دین و سلامت؛ / و ملایی جعفری

توان تحصیلات را فرایندی مستمر دانست که در کل امروزه می

و بخش زیادی از اقتصاد کشورها (1)یابد زندگی فرد ادامه می

رو، درک موفقیت شود؛ ازاین های آموزشی می صرف فعالیت

براین، . افزون(2)به طرق گوناگون ارزشمند است 1تحصیلی

کلی شواهد حاکی از آن است که موفقیت تحصیلی طور به

های فرهنگی و علمی داشتن نوآوری روز نگه نقش مهمی در به

ترین عوامل . بنابراین، تحقیق دربارة مهم(3)ایفا کرده است

یکی از مسائل اساسی است که در مؤثر بر موفقیت تحصیلی

شود متغیّرهای مختلفی شناسی باید حل شود. گفته می روان

؛ (4)کند بینی می در موفقیت تحصیلی تأثیر دارد و آن را پیش

-5)ی شخصیت است ها شده ویژگی یکی از متغیّرهای مشخص

شناختی و سازوکارهای ای از صفات روان . شخصیت مجموعه(8

یافته و نسبتاً پایدار در درون فرد است که بر تطابق فرد سازمان

2های اخیر، دیدگاه پنج عاملی در سالگذارد. با محیط تأثیر می

ای پدیدار شده است تا در قالب چارچوب نظری برجسته

, 9)باشد صیت های شخ ویژگیراهنمای تحقیقات در زمینة

، 3رنجوری . در این مدل، شخصیت با پنج بُعدِ روان(10

و 6پذیری ، توافق5 ، گشودگی در برابر تجربه4گرایی برون

پردازان تا حد علاوه، نظریه شود. به شرح داده می 7گرایی وجدان

های نظر دارند که این پنج عامل بزرگ با کنش زیادی اتفاق

رنجوری بر حساسیت به تنبیه و خاصی در ارتباط است؛ روان

س، ترن منفی همچوت حساسااشتن اثر منفی دلالت دارد و دا

م ـئر داوـط هـکلافگی به و گناس حسا، اخشم، نگیختگیابر، غم

. (11)گیرد ری قرار میوـنجر انس رواـمقیی اـمبن، رـگیافرو

ا ـهاگرونرـبت. گرایی به پاداش و اثر مثبت حساس اس برون

دن بوان یگرار دستددور ـب وهلاـعو تند ـاعی هسـجتمادی ارـفا

اند. لاـفعو اطع ـل قـعم، در مهمانیهات و جتماعااترجیح و

در به موفقیت و ند دارست ک را دوتحرن و هیجااد فران ـیا

وارند. گشودگی نشانة تمایل به اکتشاف، تشخیص و میده ایندآ

پذیری . توافق(12)نتزاعی و حسی است بردن از اطلاعات ا لذت

برداری از دیگران، دوستانه در مقابل بهره تمایل به اقدام نوع

شناسی توانایی تنظیم گرایی و وظیفه شود. وجدان تعریف می

1) Academic Success 2) Five-Factor 3) Neuroticism 4) Extraversion 5) Openness to Experience 6) Agreeableness 7) Conscientiousness

منظور تعقیب اهداف غیرفوری و پیروی از بالا به پایینِ رفتار به

قواعد است.

نژاد و همکاران گزارش شده است که در پژوهش جعفری

با پیشرفت تحصیلی ری نجور ویژگی شخصیت روانرابطة بین

، ییاگرونشخصیتی بری یژگیهاوین ـبـة بط؛ و رایـمنف

است رفت تحصیلی مثبت ـا پیشـبگرایی پذیری و وجدان توافق

ـة بطرایلی ـبا پیشرفت تحصدگی یژگی شخصیتی گشووبین و

های ن مرور پژوهش. همچنی(11)ارد ندد وـجداری واـمعن

گرایی، یعنی توانایی ن است که عامل وجدانپیشین حاکی از ای

محور، بیشترین ارتباط را حور و هدفم پافشاری در رفتار وظیفه

با موفقیت تحصیلی دارد و گشودگی در بعضی موارد با

. (13)موفقیت تحصیلی روابط مثبتی دارد

تواند سبب از عوامل دیگری است که می 8هوش معنوی

ست ای مفهومش . هو(14, 4)افزایش موفقیت تحصیلی شود

ات، تظاهرد، بعادربارة اتفحص و هش وژـمی به پز آدیربااز دکه

. امروزه (16, 15)ست ده امند بو علاقهاع آن نوو اها یژگیو

اند که هوش عمومی و حتی هوش عاطفی دانشمندان دریافته

کند و به عامل ان را برآورده نمی)بهر عاطفی( تمام نیازهای انس

.(18, 17)گویند می سومی نیاز است که به آن هوش معنوی

برانگیز است که سعی دارد بین هوش معنوی مفهومی بحث

کند. این هوش توانایی بودن ارتباط برقرار بودن و الهی منطقی

ذاتی برای دستیابی به منابع معنوی برای حل مسائل و بهبود

، هوش 9. به گفتة ایمونز(19)زندگی روزانة شخص است

رد که از شخصی به شخص معنوی چند ویژگی یا قابلیت دا

ها عبارت است از: توانایی تعالی دیگر متفاوت است. این ویژگی

و برتری، توانایی دستیابی به حالات معنوی و عمیقِ تأمل مثل

ها و منابع توانایی استفاده از ظرفیت و مراقبه و تبعیت از خود

10. زوهر و مارشال(21, 20)معنوی برای حل مسائل روزانه

اند هوش معنوی نوع سومی از هوش است که سازة نشان داده

ما و علاوه، کار و مسیر جامع زندگی دهد. به رفتار را بسط می

با هم مقایسه دیگران بر اساس استانداردهای این هوش

شدن هوش شود. این همان مبنایی است که برای مؤثرواقع می

. تحقیقات مختلف (22)فکری و عاطفی خود به آن نیاز داریم

های شخصیت که بین هوش معنوی و ویژگی نشان داده است

, 26)عاملی . در چارچوب نظریة پنج(25-23)رابطه وجود دارد

های مبتنی بر وجوی معنوی تطابق داری و جست ، دین(27

صورت بیان صفات شخصیتی آید که به شمار می به شخصیت

8) Spiritual intelligence 9) Emmons 10) Zohar & Marshal

مقدمه




...های وی در ارتباط بین ویژگیای هوش معننقش واسطه 61-73: 1399(،3)6/ پژوهش در دین و سلامت؛ و ملایی جعفری

های اخیر از این دیدگاه که ته. یاف(10, 9)یابد پایه رشد می

شمارد، حمایت کرده صفات شخصیتی زیربنایی را مقدم می

دهد صفات شخصیتی دوران نوجوانی، است و نشان می

کند بینی می داری و معنویت اواخر بزرگسالی را پیش دین

. همچنین مطالعات بیانگر رابطة هوش معنوی و (28-30)

. نتایج پژوهش منصوری و (31)موفقیت تحصیلی است

های هوش که آموزش مؤلفهاست همکاران نیز نشان داده

. نتایج پژوهش (13)معنوی بر پیشرفت تحصیلی تأثیر دارد

هوش معنوی و رئیسی و همکاران نیز نشان داده است که بین

پیشرفت تحصیلی ارتباط معنادار و بسیار ضعیف وجود دارد

(14.)

های گرچه مطالعات پیشین به بررسی ارتباط ویژگی

های شخصیت و هوش معنوی و همچنین ارتباط ویژگی

شخصیت و هوش معنوی در موفقیت تحصیلی پرداخته است

زمان همنکردن های اصلی این مطالعات توجه اما یکی از کاستی

رو، هدف پژوهش حاضر رابطة بین این متغیّرها است. ازاین

های بررسی نقش میانجی هوش معنوی در رابطة بین ویژگی

شخصیت و موفقیت تحصیلی در بین دانشجویان مقطع دکتری

پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران با ای رشتة دندان حرفه

.بود 1یابی معادلات ساختاری استفاده از مدل

در پژوهش حاضر تلاش شد پیروی از اصول اخلاق پژوهش:

کنندگان برای شرکت در پژوهش یا خروج از تا آزادی مشارکت

اخلاق به رعایت آن رعایت شود و همچنین برای

ها اطمینان داده ماندن پاسخ کنندگان دربارة محرمانه شرکت

ها کد دریافت منظور رعایت ملاحظات اخلاقی، آزمودنی به شد.

ماندن اطلاعات و اصل رازداری نیز رعایت کردند و محرمانه

شد.

است. همبستگی نوع از توصیفی ای مطالعهحاضر پژوهش

جامعة آماری پژوهش دانشجویان مقطع دکتری عمومی رشتة

در سال تحصیلی تهران پزشکی علوم پزشکی دانشگاه دندان

نفر بودند که از میان آنان با استفاده از 474به تعداد 95-94

طور تصادفی نفر به 214ای به تعداد فرمول کوکران، نمونه

شده محاسبه آماری نمونة از بیشتر اینکه انتخاب شد. با وجود

شد، آوری جمع و توزیع دانشجویان بین نامه نفر( پرسش 220)

از و بود نقص بدون و کامل نامه پرسش 198تعداد درنهایت

1) Structural equation modeling

معیارهای ورود به پژوهش دانشجوی رشتة شد. آنها استفاده

پزشکی و تمایل به شرکت در مطالعه؛ و معیار خروج دندان

نامه بود. نکردن در پرکردن پرسش همکاری

های پژوهش گردآوری داده ابزارهای

این نامۀ پنج عامل بزرگ شخصیت: فرم کوتاه پرسش

سؤال است که برای ارزیابی پنج عامل 60نامه حاوی پرسش

کری و اصلی شخصیت طراحی شده است. نتایج مطالعات مک

نشان داده که همبستگی پنج 1992در سال 2کاستا

است و 92/0تا 77/0زیرمقیاس فرم کوتاه با فرم بلند

قرار 86/0تا 68/0های آن در دامنة همسانی درونی زیرمقیاس

ای از درجه صورت لیکرت پنج گذاری سؤالات به ارد. شیوة نمرهد

باشد و برخی از ( می5( تا کاملاً موافقم )1کاملاً مخالفم )

شود. گروسی این گذاری می صورت معکوس نمره سؤالات نیز به

آمده دست نامه را در ایران هنجاریابی کرده و آلفای به پرسش

گرایی، گشودگی در برونرنجوری، های روان برای زیرمقیاس

، 75/0، 83/0ترتیب گرایی به پذیری و وجدان برابر تجربه، توافق

. (32)است 79/0و 79/0، 80/0

این 4کینگ: 3کینگمعنوی نامۀ هوش پرسش

نامة طراحی کرده است. پرسش 2008در سال نامه را پرسش

گویه و چهار زیرمقیاس دارد که شامل تفکر 24یادشده

انتقادی، تولید معنای شخصی، آگاهی متعالی و بسط -وجودی

ها پاسخ خود را به هر گویه روی حالت هشیاری است. آزمودنی

= تاحدی 2= درست نیست، 1= نظری ندارم، 0یک پیوستار )

بندی = کاملاً درست( رتبه4= خیلی درست و 3درست،

96تا 0تواند بین ن ترتیب نمرة این مقیاس میکنند. بدی می

دهندة میزان بالای هوش در نوسان باشد که نمرة بالا نشان

در پژوهش رقیب و همکاران، پایایی این معنوی در افراد است.

برآورد شده 88/0مقیاس با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ

یاس شناسی روایی صوری و محتوایی مق است. متخصصان روان

. (33)اند را تأیید کرده

و ؛معدل تحصیلی شاخص موفقیت تحصیلی افراد منظور

و تجزیه .های آماری از آن استفاده شد و تحلیل در تجزیه

. گرفتدو سطح توصیفی و استنباطی انجام ها در تحلیل داده

هایی نظیر میانگین، انحراف در سطح توصیفی از آماره

از استنباطی سطح در و کشیدگی؛ و کجی استاندارد،

2) McCrae & Costa 3) The Spiritual Intelligence Self-Report Inventory (SISRI) 4) King

روش کار


پژوهش در دین و سلامت ةمجل 1399 پاییز، 3 ة، شمار6 ةدور


های وی در ارتباط بین ویژگیای هوش معننقش واسطه... 61-73: 1399(،3)6/ پژوهش در دین و سلامت؛ و ملایی جعفری

.شد گرفته بهره پیرسون همبستگی ضریب های آزمون

نفر بودند که از این تعداد، 198کنندگان در پژوهش شرکت

درصد( مرد بودند. 9/29نفر ) 59و درصد( زن 1/70نفر ) 138

20گویان کمتر از درصد( از پاسخ 30نفر ) 60از نظر متغیّر سن

19نفر ) 38سال و 25تا 20درصد( بین 51نفر ) 100سال،

های یافته 1سال داشتند. جدول شمارة 30تا 26درصد( بین

.دهد توصیفی متغیّرهای پژوهش را نشان می

های توصیفی متغیّرهای پژوهش ( یافته1جدول

کشیدگی کجی بیشینه کمینه انحراف معیار میانگین شاخص آماری مقیاس

61/21 رنجوری روان 73/6 00/9 00/35 10/0 - 72/0

27/27 گرایی برون 32/7 00/11 00/45 03/0 14/0

53/25 پذیری توافق 16/4 00/17 00/36 41/0 18/0

58/27 گشودگی 66/5 00/16 00/41 34/0 - 40/0

33/34 گرایی وجدان 89/5 00/20 00/47 24/0 - 51/0

03/53 هوش معنوی 42/9 00/31 00/78 26/0 63/0

59/16 موفقیت تحصیلی 95/0 00/14 73/18 11/0 56/0

دهد که میانگین موفقیت های توصیفی نشان می نتایج یافته

های بین مؤلفه بود. همچنین از 59/16تحصیلی در گروه نمونه

بر گرایی بود. شخصیتی بیشترین میانگین مربوط به وجدان

شود که شاخص مشخص می 1های جدول شمارة اساس داده

بودن -2و 2یک از نشانگرها خارج از بازة کجی و کشیدگی هیچ

در نظر را طبیعی یا تقریب طبیعیتوان آنها و بنابراین می

گرفت.

بخش در پی پاسخ به پرسش پژوهش مبنی بر اینکه در این

های موفقیت تحصیلی بر اساس عوامل ویژگیآیا مدل تبیین »

شخصیتی با درنظرگرفتن نقش میانجی هوش معنوی با

سازی معادلات ساختاری ، از مدل«های تجربی برازش دارد؟ داده

سازی معادلات های مدل یکی از مفروضهبهره برده شد.

بودن توزیع چندمتغیّری است. برای این بیعیساختاری ط

از ضریب کشیدگی چندمتغیّری 1افزار ایموس منظور در نرم

5تر از معتقد است که مقادیر بزرگ 3شد. بنتلر استفاده 2ماردیا

ها است دهندة توزیع غیرطبیعی داده برای ضریب ماردیا نشان

های پژوهش حاضر برابر با . مقدار ضریب ماردیا برای داده(34)

بودن چندمتغیّره دهد مفروضة طبیعی بود که نشان می 10/3

توجهی از طور قابل های پیوسته به زمانی که داده ؛برقرار است

نتایج مربوط به ،پس از بررسید. بودن انحراف ندار طبیعی

اجرای مدل اثرات مستقیم در حالت استاندارد در شکل زیر ارائه

. شده است

1) AMOS 2) Mardia multivariate elongation coefficient 3) Bentler

در حالت ضرایب استاندارد اثرات مستقیم ( مدل1شکل

چند ری از ساختات لادمعای لگواندگی ازیابی برای ارزبر

د که یکی از آنها شاخص مجذور کای میشوده ستفااشاخص

ید. آمیب به حسال ندگی مطلق مدازست که شاخص برا

س حسار نمونه بسیاازة ندانسبت به ی اـکور ذـه مجـاکـنجازآ

ـة جدره ـنسبت بی را کاور مجذان هشگروپژ ری ازبسیا، ستا

ین امیسنجند. نسبت 4نسبیی کاور مجذـی یعنآزادی آن

قل ابه حدی کاور مجذل بر مدرا نمونه ازة نداثر اشاخص

دهندة نشان باشد، 5 تا 2چنانچه این شاخص بین و ساند رمی

خوب است. برازندگی

4) 2

/df

هایافته

تحصیلیموفقیت

رنجوریروان e5

گراییبرون

پذیریتوافق

گشودگی

گراییوجدان

e

4

e1

e2

e3

e10

29.-

12.

10.

35.

38.




...های وی در ارتباط بین ویژگیای هوش معننقش واسطه 61-73: 1399(،3)6/ پژوهش در دین و سلامت؛ ییو ملا جعفری

یکی دیگر 1میانگین مجذورات شاخص ریشة خطای تقریب

ریشة دوم میانگین مجذورات که های برازندگی است از شاخص

های با برای مدل 10/0تا 08/0مانده است و مقادیر بین باقی

شود. یکی از برازش متوسط متناسب در نظر گرفته می

های مورد نظر در الگوی معادلات ساختاری، شاخص شاخص

متغیّر است و 1و 0است که مقادیر آن بین 2نیکویی برازش

براین، تر باشد برازش بیشتری دارد. علاوه نزدیک 1چه به هر

یک سنجة کلی برازندگی 3شده شاخص نیکویی برازش تعدیل

آورد. وقتی این است و تعداد درجات آزادی را به حساب می

یا بیشتر از آن باشد، برازش الگو پذیرفتنی 85/0شاخص برابر

دهد. دو برازش خوب را نشان می 95/0است و مقادیر نزدیک به

نیز 5و شاخص برازندگی هنجارشده 4قـتطبیازش رـاخص بـش

دو ین رود که مقدار امیر لگو به کاایک ازش تعیین بردر

. در پژوهش حاضر مقدار (35)باشد 90/0ید بالای اخص باـش

و جذر برآورد واریانس ؛19/3شده محاسبهنسبی ی کاور مجذ

نیز نیکویی برازش های بود. میزان شاخص 09/0خطای تقریب

باشد که در مدل تحت بررسی همة آنها بالاتر 9/0باید بیشتر از

با پژوهش این های ادهشده بود؛ بنابراین د از میزان تعیین

.داشت مناسبی نسبتاً برازش مقیاس این عاملی ساختارهای هریک از شاخص موسیبرنامة اطورکلی در کار با به

تنهایی دلیل برازندگی یا داشتن یا نداشتن آمده به دست به

ها را در کنار هم تفسیر برازندگیِ مدل نیست و باید این شاخص

دهد ها نشان می آمده برای این شاخص دست نمود. مقدارهای به

که درمجموع الگو در جهت تبیین و برازش وضعیت مناسبی

شود. گزارش میاثرات مستقیم در ادامه جدول داشت.

آید این است که عوامل برمی 2آنچه از نتایج جدول شمارة

گرایی اثر مستقیم بر موفقیت رنجوری، گشودگی و وجدان روان

جدول باید به آن توجه این تحصیلی داشت. نکتة دیگری که در

بودن ضرایب مسیر مربوط به متغیّرهای گشودگی و کرد مثبت

دهندة تأثیر مستقیم این متغیّرها است که نشانگرایی وجدان

گرایی، موفقیت که با افزایش گشودگی و وجدان طوری است؛ به

یابد. تحصیلی نیز افزایش می

اندازة اثر غیرمستقیم متغیرّ فرضیة دیگر پژوهش مربوط به

موفقیت تحصیلی از طریق متغیّر های شخصیتی بر ویژگی

.میانجی هوش معنوی بود

1) RMSEA 2) GFI 3) AGFI 4) CFI 5) NFI

های برازش مدل اثرات غیرمستقیم، ترین شاخص مهماز

و جذر برآورد 25/2شده محاسبه نسبیی کاور مجذمقدار

نیکویی های بود. میزان شاخص 08/0واریانس خطای تقریب

شده همة باشد که در مدل بررسی 9/0نیز باید بیشتر از برازش

این های شده بود؛ بنابراین داده آنها بالاتر از میزان تعیین

مناسبی نسبتاً برازش مقیاس این عاملی ساختار با پژوهش

دهد که با های برازش مدل نشان می همچنین شاخص داشت.

های برازش مدل بهبود یافته کردن متغیّر میانجی، شاخص اضافه

شود. در ادامه جدول اثرات غیرمستقیم گزارش می است.

آزمون میانجی نتایج آزمون اثرات غیرمستقیم با استفاده از

سوبل نشان داد که اندازة اثر غیرمستقیم متغیّرهای

موفقیت گرایی بر پذیری، گشودگی و وجدان رنجوری، توافق روان

95در سطح تحصیلی از طریق متغیّر میانجی هوش معنوی

درصد اطمینان، معنادار بوده است.

در حالت ضرایب استاندارد اثرات غیرمستقیم ( مدل2شکل

تحصیلی موفقیت

رنجوریروان e5

گراییبرون

پذیریتوافق

گشودگی

گراییوجدان

e

4

e1

e

2

e

3

e

10

هوش معنوی

36.-

07.

45.

39.

48.

57.

e

8




های وی در ارتباط بین ویژگیای هوش معننقش واسطه... 61-73: 1399(،3)6/ پژوهش در دین و سلامت؛ و ملایی جعفری

بر موفقیت تحصیلی های شخصیت ( ضرایب و معناداری اثرات ابعاد ویژگی2جدول

P-value آمارۀ معناداری β استانداردشدۀ نشده ضریب استاندارد نوع اثر بین متغیّر پیش متغیّر ملاک

-31/0 مستقیم رنجوری روان موفقیت تحصیلی 29/0- 73/2- 002/0

16/0 مستقیم گرایی برون موفقیت تحصیلی 12/0 28/1 076/0

13/0 مستقیم پذیری توافق موفقیت تحصیلی 10/0 02/1 14/0

37/0 مستقیم گشودگی موفقیت تحصیلی 35/0 79/3 001/0

39/0 مستقیم گرایی وجدان موفقیت تحصیلی 38/0 88/3 001/0

بر موفقیت تحصیلی غیرمستقیم( ضرایب و معناداری اثرات 3جدول

P-value آمارۀ سوبل β استانداردشدۀ نشده ضریب استاندارد نوع اثر بین متغیّر پیش متغیّر ملاک

007/0 -22/2 -36/0 -25/0 غیرمستقیم رنجوری روان موفقیت تحصیلی

53/0 35/0 07/0 06/0 غیرمستقیم گرایی برون موفقیت تحصیلی

001/0 90/2 45/0 30/0 غیرمستقیم پذیری توافق موفقیت تحصیلی

006/0 28/2 39/0 28/0 غیرمستقیم گشودگی موفقیت تحصیلی

001/0 13/3 48/0 31/0 غیرمستقیم گرایی وجدان موفقیت تحصیلی

های شخصیت با موفقیت ها دربارة رابطة ویژگی نتایج یافته

رنجوری، ( نشان داد که عوامل روان1تحصیلی )شکل

گرایی اثر مستقیم بر موفقیت تحصیلی و گشودگی و وجدان

تنهایی اثر منفی و معناداری بر موفقیت رنجوری به بُعد روان

گفت توان آمده می دست تحصیلی داشت. در تبیین نتیجة به

رنجوری تمایلی درازمدت به بودن در وضعیت عاطفی روان

رنجوری تمایل بیشتری به منفی است. افراد مبتلا به روان

. (36)پذیری دارند حالت افسردگی، اضطراب، خشم و آسیب

جد ری و وانجور ی روانالاـبح طوـا سـباد رـفاه ـت کـساشن رو

تحصیلی مناسبی د نند عملکرانگیختگی نمیتوابراب و ضطرا

. بنابراین طبیعی است دانشجویانی که (11)ند ـشته باشدا

کنند، عملکرد افسردگی، اضطراب و خشم را تجربه می

تری داشته باشند. همچنین نتایج نشان داد تحصیلی ضعیف

گرایی اثر مثبت و معنادار بر موفقیت گشودگی و وجدان

های پیشین نتایج برخی از پژوهش تحصیلی داشت که با

دارد و با نتایج برخی از تحقیقات دیگر (39-37)همخوانی

1. نافل و رابینز(40, 5)ناهمخوان است داری بین رابطة معنی

اند در مقابل تجربه و عملکرد تحصیلی پیدا نکرد گشودگی

. در تبیین نتیجة که با پژوهش حاضر همخوانی ندارد (40)

1) Noftle & Robbins

توان گفت افرادی که در آمده در پژوهش حاضر می دست به

معرض گشودگی در مقابل تجربه هستند، معمولاً کنجکاو و

دارای تفکر مستقل هستند و از اطلاعات انتزاعی و حسی لذت

تواند موفقیت تحصیلی را افزایش برند که این صفات می می

دهد.

گرایی از ابعاد د که بُعد وجدانیافتة دیگر پژوهش نشان دا

گانة شخصیت بیشترین تأثیر را بر موفقیت تحصیلی داشت پنج

همخوانی دارد. (42, 41)های پیشین که با نتایج پژوهش

ترین گرایی قوی اند که وجدان بیان کرده 2اوکونر و پانونن

. در تبیین نتیجة (42)کنندة عملکرد تحصیلی است بینی پیش

خص بسیار ش توان گفت آمده در پژوهش حاضر می دست به

اتکا و فردی مسئول، منظم، قابل گرا شناس و وجدان وظیفه

تواند عملکرد فرد را در ها می . بنابراین این ویژگیاست پیگیر

طور مثبت ویژه موقعیت تحصیلی به های مختلف به موقعیت

بینی کند. پیش

های شخصیت و موفقیت ها دربارة رابطة بین ویژگی یافته

( نشان داد که 2تحصیلی با نقش میانجی هوش معنوی )شکل

پذیری، رنجوری، توافق اندازة اثر غیرمستقیم متغیّرهای روان

موفقیت تحصیلی از طریق متغیّر گرایی بر گشودگی و وجدان

وری با هوش رنج بُعد روان و معنادار بودمیانجی هوش معنوی

ابعاد دیگر رابطة مثبت داشت. با معنوی رابطة منفی و

همکاران و زارع های پژوهش آمده با نتایج دست به نتایج

2) O’Connor & Paunonen

بحث



کند. تبعیت می Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)Creative Commonsاین کار از مجوز 71


(43)، ناظمی و همکاران (27)، نصر اصفهانی و اعتمادی (7)

های حاصل از پژوهش ناظمی و همکاران همخوانی دارد. یافته

های شخصیتی نشان داده است که بین هوش معنوی و ویژگی

گرایی رابطة پذیری و وجدان پذیری، توافقگرایی، تجربه برون

رنجوری رابطة وانمثبت و معنادار؛ ولی بین هوش معنوی و ر

توان آمده می دست منفی معنادار وجود دارد. در تبیین نتایج به

شود. دریافت حقیقت می رنجوری مانع های روان فت ویژگیگ

در بین این گروه از افراد احساس حضور وجودی بالاتر و قدرت

ها فاصلة خورد و وجود برخی منیت توکل کمتر به چشم می

تواند در کند و این عامل می بیشتر می این افراد را با حقیقت

در مقابل نتایج موفقیت تحصیلی تأثیر منفی داشته باشد.

گرایی بالاترین همبستگی را با هوش نشان داد که وجدان

1هرزونا ه دایدگای از دمعنوش معانی هواز یکی معنوی داشت.

ر و عتباالاتینی نظیر از ریشة واژة ین کلمه ؛ استاجوشی دخو

که افراد ازآنجایی ،. بنابراین(44)گرفته شده است یت مسئول

کنند رسیدن به اهداف خود تلاش زیادی می پذیر در مسئولیت

.رود موفقیت تحصیلی بیشتری داشته باشند انتظار می

های که بین ویژگی دهد مینشان حاضر های پژوهش یافته

ای هوش معنوی با نقش واسطه شخصیت و موفقیت تحصیلی

پزشکی ای رشتة دندان در بین دانشجویان مقطع دکتری حرفه

دانشگاه علوم پزشکی تهران ارتباط معنادار وجود داشت؛

که دانشجویان بینی نمود درصورتی توان پیش بنابراین می

شناسی و ویژه وظیفه های شخصیت خود به بتوانند ویژگی

توانند عملکرد تحصیلی هوش معنوی را تقویت کنند، می

موفقیت دیگر، برای اینکه عبارت تری داشته باشند. به مطلوب

های شخصیت تحصیلی دانشجویان افزایش یابد، باید به ویژگی

.و هوش معنوی توجه شود

ن رشتة نشجویادربارة داهش حاضر تنها وپژبا توجه به اینکه

با اد فرابه شده است، ممکن است پزشکی انجام دندان

از استفاده در محدودیتپذیر نباشد. تعمیم تر پایینت تحصیلا

به دادن پاسخ در کافی دقت نداشتن دلیلبه نامه پرسش

نمونه اعضای از برخی است ممکن که هایی سوگیری و سؤالات

های محدودیت از باشند داشته سؤالات از برخی به در پاسخ

1) Danah Zohar

.بود حاضر پژوهش دیگر

ندکی ت اتحقیقای و معنوش هودن متغیّر با توجه به جدیدبو

رابطة که شود د میپیشنهااست، گرفته رت صودربارة آن که

ی نیز متغیّرهاشناختی دیگر و ی روانبا متغیّرهای معنوش هو

.بررسی شودشناختی جمعیت

که در اجرای این پژوهش پژوهشگران از تمامی دانشجویانی

.نمایند می اند، تشکر و قدردانی داشته همکاری

پزشکی دانشگاه علوم های زیست کمیتة اخلاق در پژوهش

درمانی شهید بهشتی این پژوهش -پزشکی و خدمات بهداشتی

.را تأیید کرده است

.ندارد مالی حامی پژوهش بنا بر اظهار مؤلفان مقاله، این

تضاد منافعی دربارة این پژوهش گزارش گونه هیچ مؤلفان مقاله

اند. نکرده

های مقاله: مؤلف اول و مشاور آمار: مؤلف نگارش تمامی بخش

.دوم

1. Novikova IA, Vorobyeva AA. Big Five Factors and

academic achievement in Russian students. Psychology

in Russia. 2017;10(4):95.

2. Poropat AE. A meta-analysis of the five-factor

model of personality and academic performance.

Psychological bulletin. 2009;135(2):322-38.

3. Hirsh JB, Inzlicht M. Error‐related negativity

predicts academic performance. Psychophysiology.

2010;47(1):192-6.

4. Bjurberg H. Academic achievement and personality

های پژوهشمحدودیت

پیشنهادهای پژوهش

قدردانی

References

حامی مالی

مشارکت مؤلفان

تضاد منافع

گیرینتیجه

ملاحظات اخلاقی




های وی در ارتباط بین ویژگیهوش معنای نقش واسطه... 61-73: 1399(،3)6/ پژوهش در دین و سلامت؛ ییو ملا جعفری

traits: an empirical and neurobiological investigation.

2014.

5. John OP, Naumann LP, Soto CJ. Paradigm shift to

the integrative big five trait taxonomy. Handbook of

personality: Theory and research. 2008;3(2):114-58.

6. Atashrouz B, Pakdaman S, Asgari A. The

relationship between the big five personality traits and

academic achievement. Journal of Iranian

psychologists. 2008;4(16):367-76.

7. Zare H, Pedram A, Shirvanian E. Prediction of

student's spiritual intelligence by their personality

characteristics. Journal of Research in Behavioural

Sciences. 2012;10(1):59-68. (Full Text in Persian)

8. Veroude K, Jolles J, Knežević M, Vos CM, Croiset

G, Krabbendam L. Anterior cingulate activation during

cognitive control relates to academic performance in

medical students. Trends in Neuroscience and

Education. 2013;2(3-4):100-6.

9. Emmons RA, Paloutzian RF. The psychology of

religion. Annual review of psychology.

2003;54(1):377-402.

10. Saroglou V, Muñoz‐García A. Individual

differences in religion and spirituality: An issue of

personality traits and/or values. Journal for the

scientific study of religion. 2008;47(1):83-101.

11. Ja'farinejad H, Sa'dipour E, Hajihassani M,

Muhammadjani. On the Relationship between

Personality Traits, Studying Approaches and Academic

Achievement in BA Students at Allameh Tabataba'i

University. Educational Psychology. 2012;8(25):36-56.

(Full Text in Persian)

12. DeYoung CG, Hirsh JB, Shane MS, Papademetris

X, Rajeevan N, Gray JR. Testing predictions from

personality neuroscience: Brain structure and the big

five. Psychological science. 2010;21(6):820-8.

13. Jensen M. Personality Traits, Learning and

Academic Achievements. Journal of Education and

Learning. 2015;4(4):91-118.

14. Raisi M, Ahmari Tehran H, Heidari S, Jafarbegloo

E, Abedini Z, Bathaie SA. Relationship between

spiritual intelligence, happiness and academic

achievement in students of Qom University of Medical

Sciences. Iranian Journal of Medical Education.


15. Hassanzade R, Yadollapour MH, Fazeli-Kebria M,

Yamin-Feerouz M, Gholiniya Ahengar H. The

Relationship between Spiritual Intelligence and

Positive Thinking among Students of Babol University

of Medical Sciences (2012-2013). Journal of Religion

and Health. 2014;2(1):42-8. (Full Text in Persian)

16. Khaleghkhah A, Babaei Menghari MM.

Relationship between attachment styles and spiritual

intelligence with religious attitudes of Secondary

school students in Amol city, 2014. Journal of Religion

and Health. 2015;2(2):1-9. (Full Text in Persian)

17. Agrawal N, Khan M. Role of education on spiritual

intelligence between science and arts undergraduate

students. The International Journal of Indian

Psychology. 2015;2(4):31-7.

18. Afshar S, Seddighi-Arfaei F, Jafari A, Mohammadi

H. The Relationship of Spiritual Intelligence Factors

and Tendency to Addiction and Its Comparison

between Girls and Boys Students. Journal of Reaserch

on Religion & Health. 2015;1(2):10-8. (Full Text in

Persian)

19. Amram Y, editor The seven dimensions of spiritual

intelligence: An ecumenical, grounded theory. 115th

Annual Conference of the American Psychological

Association, San Francisco, CA; 2007.

20. Emmons RA. Is spirituality an intelligence?

Motivation, cognition, and the psychology of ultimate

concern. The International Journal for the psychology

of Religion. 2000;10(1):3-26.

21. Emmons RA. Spirituality and intelligence:

Problems and prospects. The international journal for

the psychology of religion. 2000;10(1):57-64.

22. Zohar D, Marshall I, Marshall IN. SQ: Connecting

with our spiritual intelligence: Bloomsbury Publishing

USA; 2000.

23. Molazade A, Gholami M, HamayeliMehrabani H,

Mortazavi A, Dowlatkhah H, Darvishi A, et al.

Relationship between the spiritual intelligence,

academic achievement, and achievement motivation

among the students. Community Health Journal.


24. Jafari S, Mollaei Z. Mediating Role of Self-

regulated Learning Strategies for Spiritual Intelligence

and Academic Achievement. Iranian Journal of

Medical Education. 2019;19:424-32. (Full Text in

Persian)

25. Mahasneh AM, Shammout NA, Alkhazaleh ZM,

Al-Alwan AF, Abu-Eita JD. The relationship between

spiritual intelligence and personality traits among

Jordanian university students. Psychology research and

behavior management. 2015;8:89.

26. Sood S, Bakhshi A, Gupta R. Relationship between

personality traits, spiritual intelligence and well-being

in university students. Journal of Education and

Practice. 2012;3(10):55-60.

27. Nasr Esfahani N, Etemadi A. The relation between

personality traits with spiritual intelligence and quality

of life in students of AlameTabatabaie University

(Iran). Journal of Research and Health. 2012;2(2):226-

35.

28. McCrae RR, Costa PT. Personality in adulthood: A

five-factor theory perspective: Guilford Press; 2003.





29. McCrae RR, Costa Jr PT. The five-factor theory of

personality. 2008.

30. Faramarzi S, Homai R, Hoseini M. The relation

between spiritual intelligence and emotional

intelligence in students. J Studies in Islam and

Psychology. 2009;3(5):7-23. (Full Text in Persian)

31. Amrai K, Farahani A, Ebrahimi M, Bagherian V.

Relationship between personality traits and spiritual

intelligence among university students. Procedia-Social

and Behavioral Sciences. 2011;15:609-12. (Full Text in

Persian)

32. GarousiFarshchi M. Normalization of the NEO

Personality Inventory (Doctoral dissertation). Tehran:

Tarbiat Modarres University. (Full Text in Persian)

33. Raghib M, Siadat A, Hakiminiya B, Ahmadi J. The

validation of Kings spiritual intelligence scale among

students at university of Isfahan. J Psychol

Achiev2010. 2010;4(1):141-64. (Full Text in Persian)

34. Byrne BM. Structural equation modeling with

AMOS: basic concepts, applications, and programming

(multivariate applications series). New York: Taylor &

Francis Group. 2010;396:7384.

35. Salahi R, Namati M, Amanpur S. Effective

mechanism of social capital indicators in the good

urban governance using Amos, Case Study: City

Nasim City. Journal of Spatial Planning. 2014;4(1):1-

24. (Full Text in Persian)

36. Akomolafe MJ. Personality characteristics as

predictors of academic performance of secondary

school students. Mediterranean Journal of Social

Sciences. 2013;4(2):657.

37. Rindermann H, Neubauer AC. The influence of

personality on three aspects of cognitive performance:

Processing speed, intelligence and school performance.

Personality and individual differences. 2001;30(5):829-

42.

38. Izadi S, Mohammadzadeh Edmolaee R. A Study of

Relationship between Learning Styles, Personality

Charac-teristics and Academic Performance. Traning

& Learning Researches. 2008;1(27):15-28.

39. Hair P, Hampson SE. The role of impulsivity in

predicting maladaptive behaviour among female

students. Personality and Individual Differences.

2006;40(5):943-52.

40. Noftle EE, Robins RW. Personality predictors of

academic outcomes: big five correlates of GPA and

SAT scores. Journal of personality and social

psychology. 2007;93(1):116.

41. Conrad N, Patry MW. Conscientiousness and

Academic Performance: A Mediational Analysis.

International Journal for the Scholarship of Teaching

and Learning. 2012;6(1):1-14.

42. O’Connor MC, Paunonen SV. Big Five personality

predictors of post-secondary academic performance.

Personality and Individual differences. 2007;43(5):971-

90.

43. Nazemi F, Aghayousefi A, Shaghaghi F. A survey

of the relationship of spiritual intelligence

andpersonality components among nurses in military

hospitals. Journal of Military Psychology.


44. Mirzakhni P, Delavar A, Makvandi B. The

Relationship between Personality and Spiritual

Intelligence among Members of Young Researchers

and Elite Club, Islamic Azad University. Journal of

Innovation and Creativity in Human Science.



The Mediating Role of Spiritual Intelligence in the ...

Documents

Transcript of The Mediating Role of Spiritual Intelligence in the ...