Teaching Rizal in the New General Education...
Transcript of Teaching Rizal in the New General Education...
Teaching Rizal in the New General Education Curriculum
Isagani R. CruzGlobe: 0906-540-1042
Smart: 0949-741-1446
Sun: 0923-857-1981
This presentation can be downloaded from:
http://kto12plusphilippines.com/
Imagine
• Imagine that you are in love with someone.
• Imagine that you have been loyal to a company.
• Imagine that you are a leader.
• Imagine that your doctor tells you that you have a week to live.
•Denial
•Anger
•Bargaining
•Depression
•Acceptance
http://www.ekrfoundation.org/five-stages-of-grief/
http://www.philippine-history.org/picture-old-manila15.htm
Mi Ultimo Adios
José Rizal
Adios, Patria adorada, region del sol querida, 1
Perla del Mar de Oriente, nuestro perdido Eden! 2
A darte voy alegre la triste mustia vida, 3
Y fuera más brillante, más fresca, más florida, 4
Tambien por tí la diera, la diera por tu bien. 5
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
A/dios, /Pat/ri/a a/do/ra/da,/re/gion /del /sol /que/ri/da,
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Per/la /del /Mar /de /Ori/en/te, /nues/tro /per/di/do /E/den!
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
A /dar/te /voy /a/le/gre /la /tris/te /mus/ti/a /vi/da,
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Y /fu/e/ra /más /bri/llan/te, /más /fres/ca, /más /flo/ri/da,
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Tam/bien /por /tí /la /di/e/ra, /la /di/e/ra /por /tu /bien.
• 15-syllable verse = decapentasyllabic verse, a common metric form in Medieval and Modern Greek poetry, originally used for secular, non-religious poetry, called “ἡμαξευμένοι στίχοι” (“like-a-chariot-on-a-paved-road” verses, because the words “flow” freely like a running chariot)
• 14-syllable verse = versos de arte mayor, alejandrino(Alexandrine), divided into two hemistichs [half-lines followed by caesura (pause)] of 7 syllables each with two accents, one on the sixth syllable
• 12-syllable verse > Balagtas
http://en.wikipedia.org/wiki/Political_verse
http://www.comedias.org/resources/poetic.html
Mi Ultimo Adios
José Rizal
Adios, Patria adorada, region del sol querida, 1 (llano)
Perla del Mar de Oriente, nuestro perdido Eden! 2 (agudo)
A darte voy alegre la triste mustia vida, 3 (llano)
Y fuera más brillante, más fresca, más florida, 4 (llano)
Tambien por tí la diera, la diera por tu bien. 5 (agudo)
En campos de batalla, luchando con delirio 6
Otros te dan sus vidas sin dudas, sin pesar; 7
El sitio nada importa, ciprés, laurel ó lirio, 8
Cadalso ó campo abierto, combate ó cruel martirio, 9
Lo mismo es si lo piden la patria y el hogar. 10
Yo muero cuando veo que el cielo se colora 11
Y al fin anuncia el día trás lóbrego capuz; 12
Si grana necesitas para teñir tu aurora, 13
Vierte la sangre mía, derrámala en buen hora 14
Y dórela un reflejo de su naciente luz. 15
Mis sueños cuando apenas muchacho adolescente, 16
Mis sueños cuando joven ya lleno de vigor, 17
Fueron el verte un día, joya del mar de oriente 18
Secos los negros ojos, alta la tersa frente, 19
Sin ceño, sin arrugas, sin manchas de rubor. 20
Ensueño de mi vida, mi ardiente vivo anhelo, 21
Salud te grita el alma que pronto va á partir! 22
Salud! ah que es hermoso caer por darte vuelo, 23
Morir por darte vida, morir bajo tu cielo, 24
Y en tu encantada tierra la eternidad dormir. 25
Si sobre mi sepulcro vieres brotar un día 26
Entre la espesa yerba sencilla, humilde flor, 27
Acércala a tus labios y besa al alma mía, 28
Y sienta yo en mi frente bajo la tumba fría 29
De tu ternura el soplo, de tu hálito el calor. 30
Deja a la luna verme con luz tranquila y suave; 31
Deja que el alba envíe su resplandor fugaz, 32
Deja gemir al viento con su murmullo grave, 33
Y si desciende y posa sobre mi cruz un ave, 34
Deja que el ave entone su cantico de paz. 35
Deja que el sol ardiendo las lluvias evapore 36
Y al cielo tornen puras con mi clamor en pos, 37
Deja que un sér amigo mi fin temprano llore 38
Y en las serenas tardes cuando por mi alguien ore 39
Ora tambien, oh Patria, por mi descanso á Dios! 40
Ora por todos cuantos murieron sin ventura, 41
Por cuantos padecieron tormentos sin igual, 42
Por nuestras pobres madres que gimen su amargura; 43
Por huérfanos y viudas, por presos en tortura 44
Y ora por tí que veas tu redencion final. 45
Y cuando en noche oscura se envuelva el cementerio 46
Y solos sólo muertos queden velando allí, 47
No turbes su reposo, no turbes el misterio 48
Tal vez acordes oigas de citara ó salterio, 49
Soy yo, querida Patria, yo que te canto á ti. 50
Y cuando ya mi tumba de todos olvidada 51
No tenga cruz ni piedra que marquen su lugar, 52
Deja que la are el hombre, la esparza con la azada, 53
Y mis cenizas antes que vuelvan á la nada, 54
El polvo de tu alfombra que vayan á formar. 55
Entonces nada importa me pongas en olvido, 56
Tu atmósfera, tu espacio, tus valles cruzaré, 57
Vibrante y limpia nota seré para tu oido, 58
Aroma, luz, colores, rumor, canto, gemido 59
Constante repitiendo la esencia de mi fé. 60
Mi patria idolatrada, dolor de mis dolores, 61
Querida Filipinas, oye el postrer adios. 62
Ahi te dejo todo, mis padres, mis amores. 63
Voy donde no hay esclavos, verdugos ni opresores, 64
Donde la fé no mata, donde el que reyna es Dios. 65
Adios, padres y hermanos, trozos del alma mía, 66
Amigos de la infancia en el perdido hogar, 67
Dad gracias que descanso del fatigoso día; 68
Adios, dulce extrangera, mi amiga, mi alegría, 69
Adios, queridos séres morir es descansar. 70
Mi Ultimo Adios
José Rizal
Adios, Patria adorada, region del sol querida,
Perla del Mar de Oriente, nuestro perdido Eden!
A darte voy alegre la triste mustia vida,
Y fuera más brillante más fresca, más florida,
Tambien por tí la diera, la diera por tu bien.
HULING PAALAM Andres Bonifacio
Pinipintuho kong Bayan ay paalam,Lupang iniirog ng sikat ng araw,mutyang mahalaga sa dagat Silangan,kaluwalhatiang sa ami'y pumanaw.
Masayang sa iyo'y aking idudulotang lanta kong buhay na lubhang malungkot;maging maringal man at labis ang alindogsa kagalingan mo ay akin ding handog.
Die Tagalen unterscheiden nämlich zwei Arten von Konsonnanten b, d, g, k, p, s, t sind die Schweren, r, h (werden nie am Ende gebraucht) l, m, n, ng, y, (w)u, sind die Leichten. (Jose Rizál, Tagalische Verskunst, 1887, published by the Berlin Ethnographic Society)
http://aklatangbayan.files.wordpress.com/2013/02/ramon-guillermo-tagalische-verskunst-revisited.pdf
Mi Ultimo Adios
José Rizal
Adios, Patria adorada, region del sol querida,
Perla del Mar de Oriente, nuestro perdido Eden!
A darte voy alegre la triste mustia vida,
Y fuera más brillante más fresca, más florida,
Tambien por tí la diera, la diera por tu bien.
HULING PAALAM Andres Bonifacio
Pinipintuho kong Bayan ay paalam,Lupang iniirog ng sikat ng araw,mutyang mahalaga sa dagat Silangan,kaluwalhatiang sa ami'y pumanaw.
Masayang sa iyo'y aking idudulotang lanta kong buhay na lubhang malungkot;maging maringal man at labis ang alindogsa kagalingan mo ay akin ding handog.
En campos de batalla, luchando con delirio
Otros te dan sus vidas sin dudas, sin pesar;
El sitio nada importa, ciprés, laurel ó lirio,
Cadalso ó campo abierto, combate ó cruel martirio,
Lo mismo es si lo piden la patria y el hogar.
Sa pakikidigma at pamimiyapisang alay ng iba'y ang buhay na kipkip,walang agam-agam, maluwag sa dibdib,matamis sa puso at di ikahahapis.
Saan man mautas ay di kailangan,cipres o laurel, lirio ma'y patunganpakikipaghamok, at ang bibitayan,yaon ay gayon din kung hiling ng Bayan.
Yo muero cuando veo que el cielo se colora
Y al fin anuncia el día trás lóbrego capuz;
Si grana necesitas para teñir tu aurora,
Vierte la sangre mía, derrámala en buen hora
Y dórela un reflejo de su naciente luz.
Ako'y mamamatay, ngayong namamalasna sa Silanganan ay namamanaagyaong maligayang araw na sisikatsa likod ng luksang nagtabing na ulap.
Ang kulay na pula kung kinakailanganna maitina sa iyong liwayway,dugo ko'y isaboy at siyang ikikinangng kislap ng iyong maningning na ilaw.
Kay sarap mabuhay sa sariling bayan, Kung walang alipin at may kalayaan, Ang bayang sinisiil, babangon, lalaban din, Ang silangan’y pupula sa timyas ng paglaya.
Mis sueños cuando apenas muchacho adolescente,
Mis sueños cuando joven ya lleno de vigor,
Fueron el verte un día, joya del mar de oriente
Secos los negros ojos, alta la tersa frente,
Sin ceño, sin arrugas, sin manchas de rubor.
Ang aking adhika sapul magkaisipnoong kasalukuyang bata pang maliit,ay ang tanghaling ka at minsang masilipsa dagat Silangan hiyas na marikit.
Natuyo ang luhang sa mata'y nunukal,taas na ang noo't walang kapootan,walang bakas kunot ng kapighatiangabahid man dungis niyong kahihiyan.
Ensueño de mi vida, mi ardiente vivo anhelo,
Salud te grita el alma que pronto va á partir!
Salud! ah que es hermoso caer por darte vuelo,
Morir por darte vida, morir bajo tu cielo,
Y en tu encantada tierra la eternidad dormir.
Sa kabuhayan ko ang laging gunitamaningas na aking ninanasa-nasaay guminhawa ka ang hiyas ng diwapaghingang papanaw ngayong biglang-bigla.
Ikaw'y guminhawa laking kagandahangakoy malugmok, at ikaw ay matanghal,hininga'y malagot, mabuhay ka lamangbangkay ko'y maisilong sa iyong Kalangitan.
Si sobre mi sepulcro vieres brotar un dia
Entre la espesa yerba sencilla, humilde flor,
Acércala a tus labios y besa al alma mía,
Y sienta yo en mi frente bajo la tumba fría
De tu ternura el soplo, de tu hálito el calor.
Kung sa libingan ko'y tumubong mamalassa malagong damo mahinhing bulaklak,sa mga labi mo'y mangyayaring ilapat,sa kaluluwa ko halik ay igawad.
At sa aking noo nawa'y iparamdam,sa lamig ng lupa ng aking libingan,ang init ng iyong paghingang dalisayat simoy ng iyong paggiliw na tunay.
Deja a la luna verme con luz tranquila y suave;
Deja que el alba envíe su resplandor fugaz,
Deja gemir al viento con su murmullo grave,
Y si desciende y posa sobre mi cruz un ave,
Deja que el ave entone su cantico de paz.
Bayaang ang buwan sa aki'y ititigang liwanag niyang lamlam at tahimik,liwayway bayaang sa aki'y ihatidmagalaw na sinag at hanging hagibis.
Kung sakasakaling bumabang humantongsa krus ko'y dumapo kahit isang ibon,doon ay bayaan humuning hinahonat dalitin niya payapang panahon.
Deja que el sol ardiendo las lluvias evapore
Y al cielo tornen puras con mi clamor en pos,
Deja que un sér amigo mi fin temprano llore
Y en las serenas tardes cuando por mi alguien ore
Ora tambien, oh Patria, por mi descanso á Dios!
Bayaan ang ningas ng sikat ng arawula'y pasingawin noong kainitan,magbalik sa langit ng buong dalisaykalakip ng aking pagdaing na hiyaw.
Bayaang sino man sa katotong giliwtangisang maagang sa buhay pagkitil;kung tungkol sa akin ay may manalanginidalangin, Bayan, yaring pagkahimbing.
Ora por todos cuantos murieron sin ventura,
Por cuantos padecieron tormentos sin igual,
Por nuestras pobres madres que gimen su amargura;
Por huérfanos y viudas, por presos en tortura
Y ora por tí que veas tu redencion final.
Idalanging lahat yaong nangamatay,Nangag-tiis hirap na walang kapantay;mga ina naming walang kapalaranna inihihibik ay kapighatian.
Ang mga balo't pinapangulila,ang mga bilanggong nagsisipagdusa;dalanginin namang kanilang makitaang kalayaan mong ikagiginhawa.
Y cuando en noche oscura se envuelva el cementerio
Y solos sólo muertos queden velando allí,
No turbes su reposo, no turbes el misterio
Tal vez acordes oigas de citara ó salterio,
Soy yo, querida Patria, yo que te canto á ti.
At kung ang madilim na gabing mapanglaway lumaganap na doon sa libinga'ttanging mga patay ang nangaglalamay,huwag bagabagin ang katahimikan.
Ang kanyang hiwaga’y huwag gambalain;kaipala'y marinig doon ang taginting,tunog ng gitara't salterio'y magsaliw,ako, Bayan yao't kita'y aawitan.
Y cuando ya mi tumba de todos olvidada
No tenga cruz ni piedra que marquen su lugar,
Deja que la are el hombre, la esparza con la azada,
Y mis cenizas antes que vuelvan á la nada,
El polvo de tu alfombra que vayan á formar.
Kung ang libingan ko'y limot na ng lahatat wala ng kurus at batong mabakas,bayaang linangin ng taong masipag,lupa'y asarolin at kahuya’y ikalat.
Ang mga buto ko ay bago matunaw,mauwi sa wala at kusang maparam,alabok na iyong latag ay bayaangsiya ang babalang doo'y makipisan.
Entonces nada importa me pongas en olvido,
Tu atmósfera, tu espacio, tus valles cruzaré,
Vibrante y limpia nota seré para tu oido,
Aroma, luz, colores, rumor, canto, gemido
Constante repitiendo la esencia de mi fé.
Kung magkagayon ma'y, alintanahinna ako sa limot iyong ihabilin,pagka't himpapawid at ang panganorin,mga lansangan mo'y aking lilibutin.
Matining na tunog ako sa dinig mo,ilaw, mga kulay, masamyong pabango,ang ugong at awit, paghibik ko sa iyo,pag-asang dalisay ng pananalig ko.
Mi patria idolatrada, dolor de mis dolores,
Querida Filipinas, oye el postrer adios.
Ahi te dejo todo, mis padres, mis amores.
Voy donde no hay esclavos, verdugos ni opresores,
Donde la fé no mata, donde el que reyna es Dios.
Bayang iniirog, sakit niyaring hirap,Katagalugan kong pinakaliliyag,dinggin mo ang aking pagpapahimakas;diya'y iiwan ko sa iyo ang lahat.
Ako'y patutungo sa walang busabos,walang umiinis at berdugong hayop;pananalig doo'y di nakasasalot,si Bathala lamang doo’y haring lubos.
Adios, padres y hermanos, trozos del alma mía,
Amigos de la infancia en el perdido hogar,
Dad gracias que descanso del fatigoso día;
Adios, dulce extrangera, mi amiga, mi alegría,
Adios, queridos séres morir es descansar.
Paalam, magulang at mga kapatidkapilas ng aking kaluluwa't dibdibmga kaibigan, bata pang maliit,sa aking tahanan di na masisilip.
Pag-papasalamat at napahinga rin,paalam estranherang kasuyo ko't aliw,paalam sa inyo, mga ginigiliw;mamatay ay siyang pagkakagupiling!
GEElective
(9 u.)
Core
(24 u.)Mandated
Rizal, PE, NSTP, Taxation, Agrarian Reform, Philippine
Constitution, Family Planning, Population Education
Pag-unawa sa Sarili Etika Pagpapahalaga sa Sining Mga Babasahin hinggil sa Kasaysayan ng Filipinas Ang Kasalukuyang Daigdig Malayuning Komunikasyon Matematika sa Makabagong Daigdig Agham, Teknolohiya, at
Lipunan
Globe:
0906-540-1042
Smart:
0949-741-1446
Sun:
0923-857-1981
isaganicruz@
gmail.comThis presentation can be downloaded from:
http://kto12plusphilippines.com/