Supply Chain Science THAI Version -6

18
8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6 http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 1/18 83 บทที ่4 การไหล ส่ ว น ที  2 ศาสตร์เกี ่ยวกบสายการผลิต

Transcript of Supply Chain Science THAI Version -6

Page 1: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 1/18

83บทท 4การไหล

ส ว น ท  2

ศาสตรเก ยวกบสายการผลต

Page 2: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 2/18

85

บทท 4การไหล

º ท ท   4

การไหล

การไหลของกระบวนการ คอ ดบของกระบวนการและจดจดเกบท สนคาตองผาน เพ อสงมอบผลตภณฑหรอบรการใหกบลกคา

4.1บท

สมรรถนะของระบบปฏบตการใดๆ กตามจะประเมนไดตามวตถประสงค ซ งอาจเก ยวของกบการแสวงหา ไร (เชน ในระบบการผลต) การบรการลกคา (เชน ระบบบรการสาธารณะ) หรอการชนะสงคราม (เชน ในระบบทางการทหาร) ความสมพนธข  น

พ  นฐานระหวางวตถประสงคของระบบและปฏบตการทางกายภาพของมนคอการไหลของกระบวนการ (Process Flow) ซ งประกอบกนเปนระบบการผลตหรอระบบโซอปทาน หรบจดประสงคของเรา เราจะนยามการไหล1 ดงน  :

1 ตลอดหนงสอท  งเลม เราจะใช วา การไหลของกระบวนการ   การไหล เสนทางการไหล และสายการผลต โดยม 

ความหมายเหมอนกน

Page 3: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 3/18

Page 4: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 4/18

87

บทท 4การไหล

การไหลอาจยดหย น แตเปนเร อง คญมากท จะใชนยามเดยวกนกบท    ง WIP และ CTเพ อใหเหมอนกน

เราร  มาจากบทท  1 วา มาตรวดเหลาน  เก  ยวของกนดวยกฎของ Little โดยท  WIP = TH x CT แตยงมความสมพนธกนในแงอ นๆ ดวยหรอไม? ตวอยางเชน TH ไดรบผลกระทบจาก WIP อยางไร? ถาเราลด WIP ในการไหลเสนทางหน ง (เชน โดยการใช Kanban) โดยท ไมปรบเปล ยนอยางอ นเลย ผลผลตจะเปนอยางไร? เราคงเหนไดชดแลววา เน องจาก WIP และ TH เปนมาตรวดสมรรถนะท  คญ ถามเหลาน  จงเปน ถาม

คญ

กฎของ Little ท  เขยนในรปของ TH = WIP / CT ยงเสนอดวยวา อตราผล-ผลตระดบเดยวกนสามารถเกดข  นไดจากท    ง WIP สงและ CT ท  ยาวนาน หรอ WIPต  และ CT ส  น แลวขอบเขตน  กวางเพยงใด? มปจจยอะไรบาง ท  ใหระบบสามารถมระดบอตราผลผลตสงไดโดยท ม WIP ต ? ถามเหลาน  ท เปนรากฐานของหลกปฏบตการผลตแบบลนกเปน ถาม คญเชนกน กอน ความเขาใจวาจะใชหลกปฏบตเหลาน  ออกแบบการไหลท มประสทธภาพสงไดอยางไร เราตองเขาใจพ  นฐาน

วาการไหลมพฤตกรรมอยางไรกอน4.2คณสมบตของการไหล

ข  นแรกในการ ความเขาใจเก  ยวกบการไหล คอ การระบพฤตกรรมพ  นฐานของการไหลใหเรยบงายท สดเทาท จะ ไดเพ อท จะ เชนน   เราจะเปรยบเทยบระหวางการไหลกบสายพาน เพราะสายธารของสนคาท ไหลผาน ดบของกระบวนการมพฤต-

กรรมท คลายกบสายธารของสนคาท ถกเคล อนยายไปดวยสายพานท เคล อนท  (ภาพท  4.1) พฤตกรรมข  นพ    นฐานของสายพานจะอธบายไดดวยตวแปร 2 ตว คออตราการวางสนคาท  ดานตนทาง และถก ออกไปจากปลายสายพาน และเวลาท ตองใช ในการเคล  อนสนคาใหไปถงปลายสายพาน ใน นองเดยวกน พฤตกรรมการไหลของกระบวนการจะข  นอย กบตวแปร 2 ตวเชนกน คอ

อตราคอขวด (Bottleneck Rate : BNR)   คอ ลงการผลตของการไหล

(เชน อตราการ งานของกระบวนการทมอตราการใชประโยชนสงสด)   น       ย   า

   ม

Page 5: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 5/18

89

บทท 4การไหล

ภาพท  4.2 การผลตเหรยญ

โปรดสงเกตวาในสายการผลตน   อตราการ เนนการของทกสถานเหมอนกนและมคาเทากน คอ 1 เหรยญ หรบทกๆ 2 นาทหรอ 0.5 เหรยญ/นาท เน องจากวาเหรยญทกเหรยญจะตองผานทกการปฏบตการ ทกสถานจงเปนคอขวดและอตราคอขวดคอ BNR = 0.5 เหรยญ/นาท เวลาดบของกระบวนการคอเวลาท เหรยญหน งตองใชในการผานสายการผลตท วางเปลา ซ งกคอ RPT = 8 นาท 

เราจะแสดงคณลกษณะดานสมรรถนะของ Penny Fab ในรปของมาตรวดพ    นฐาน 3 ตว คอ อตราผลผลต WIP และรอบเวลา และจะพจารณาความสมพนธระหวางท    ง 3 มาตรวดน    ดวย เพ อ เชนน   เราจะ การทดลองทฤษฎโดยการรกษาให WIP ในสายการผลตมคาคงท  และสงเกตอก 2 มาตรวด ตวอยางเชน หรบระดบWIP เทากบ 1 เราจะปลอยเหรยญเพนนเปลาๆ ไปท ดานหนาของสายการผลต 1 เหรยญและรอจนกวามนผานปฏบตการท  งหมดจงปลอยอกเหรยญเขาไปในกระบวนการเน องจากวาเหรยญแตละเหรยญใชเวลา เนนการท    งหมด 8 นาท อตราผลผลตจงเทากบ 1 เหรยญตอทกๆ 8 นาท หรอ TH = 0.125 เหรยญ/นาทและรอบเวลาเทากบCT = 8 นาท 

เม อเราเพ  มระดบ WIP เปน 2 เหรยญ เราจะเร มโดยการปลอยเหรยญเปลาเขาไปในระบบ 2 เหรยญ แลวจงรอและปลอยเหรยญเปลาเขาไปในระบบทกคร  งท  มเหรยญท ผลตเสรจแลวผานสายการผลตออกมา ถงแมวาเหรยญเปลาเหรยญท  2 จะตองคอย 2 นาทถงจะไปถงสถาน H-Stamp ได (เพราะวามนถกปลอยเขาสายการผลตตอจากเหรยญเปลาเหรยญแรกทนท) น คอผลช วขณะท เกดข  นซ งจะไมเกดข  นอกหลงจากท เร มทดลองแลว เราคงเหนไดวาในระยะยาว เหรยญจะตามกนออกมาจากสายการ

ผลต โดยใชเวลา 8 นาท และมผลผลต 2 เหรยญทกๆ 8 นาท ดงน  น TH = 0.25 เหรยญ/นาทและ CT = 8 นาท 

Page 6: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 6/18

93

บทท 4การไหล

สมรรถนะในกรณท ดท  สด : Best-Case Performance  การไหลของกระบวนการใดกตามท มอตราคอขวด BNR เวลาดบของกระบวนการ RPT 

และระดบของงานระหวางกระบวนการ WIP จะม 

TH min { WIP, BNR } 

RPT

CT max { RPT,

WIP } BNR

4.4สมรรถนะในกรณท เลวรายท สด

ตวอยาง Penny Fab ชวยใหเราไดเหนวาการไหลจะเปนอยางไรในสถาน-การณท ดท  สด แตไมมระบบการผลตใดในโลกความเปนจรงท  เนนการภายใตสภาพแวดลอมแบบน   อยางท เราไดเนนในบทท  2 เกอบทกกระบวนการจะเก ยวของกบความ

แปรผนระดบใดระดบหน  ง ซ  งลดสมรรถนะของกระบวนการลง ดงน  น ถามท เราตองสนใจคอ การไหลจะมสมรรถนะย แยไดมากเพยงใด? หรอ TH ข  นต  และ CT สงสดท สามารถเกดข  นกบระดบ WIP ท ไดระบไวคอเทาใด เม อร  ตวแปร BNR และ RPT?

เพ อท จะตอบ ถามน   ลองพจารณาสายการผลตท แสดงในภาพท  4.4 ซ งเราเรยกวา Nickel Fab (การผลตเหรยญนคเกล) ใน นองเดยวกบ Penny Fab คอสายการผลตน  จะผลตเหรยญนคเกลขนาดยกษเพ อใชในพาเรดวนชาตอเมรกา แตท ไม

เหมอนกบ Penny Fab คอ สายการผลตน    ใชกระบวนการผลต 3 ข    นตอน (H-Stamp,T-Stamp, Finishing) และไมไดเปนสายการผลตท  สมดล (Unbalanced Line)H-Stamp และ T-Stamp ใชเวลา 1 นาท/เหรยญ ขณะท  การตกแตงหรอ Finishing ใชเวลา 2 นาท ดงน    น อตราคอขวดคอ BNR = 0.5 เหรยญ/นาท และเวลาดบของกระบวนการคอ RPT = 4 นาท WIP วกฤต (CWIP) คอ:

CWIP = BNR x RPT = 0.5 x 4 = 2 เหรยญนคเกล

   ห   ล       ก

   ก   า   ร

Page 7: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 7/18

94SUPPLY CHAIN SCIENCE

ศาสตรแหงโซอปทาน

 

โปรดสงเกตวาส งท แตกตางกบ Penny Fab คอ WIP วกฤตไมไดเทากบ นวนของสถานในสายการผลต สายการผลตแบบท ไมสมดลมกม WIP วกฤตต กวา นวน

สถาน เพราะทกสถานไม เปนตอง งาน 100% ใหไดอตราผลผลตสงสดในสภาพ-แวดลอมท เปนกรณท ดท  สด ในกระบวนการ Nickel Fab เหรยญเพยง 2 เหรยญกเพยงพอ หรบการเตมสายการผลตน    จนเตมแลว เพราะวา H-Stamp และ T-Stampสามารถ เนนการไดจนเสรจภายในเวลาท  กระบวนการ Finishing ตองใชในการผลตเหรยญนคเกล

ตอนน  ใหเราลองทดลองแนวคดของเราเพ อหา ตอบวาสมรรถนะจะย แยได เพยงใด หรบ WIP ระดบหน  งๆ ใน นองเดยวกบกระบวนการ Penny Fab เราจะ

สมมตวาระดบ WIP ถกยดไวเปนคาคงท  โดยการยอมใหเหรยญใหมเขาส สายการผลตไดเม อมเหรยญท ถกผลตจนเสรจเทาน    น มากย งไปกวาน   น เราจะจนตนาการวาตวเองผานสายการผลตไปพรอมๆ กบเหรยญนคเกลเหรยญหน ง เหนไดชดวา รอบเวลาท เลวรายท สดจะเกดข  นถาทกคร  งท เราไปถงสถาน เราพบวามเหรยญอกเหรยญท อย ในแถวคอยขางหนาเรา (ภาพท  4.5) ทางหน งท กรณน  อาจเกดข  นไดคอถาเหรยญทกเหรยญในสายการผลตถกเคล อนยายไปพรอมกนระหวางแตละสถาน (เชน บนรถยกเหรยญนคเกล) ภายใตสภาพแวดลอมแบบน   ถามเหรยญนคเกลในสายการผลต w  เหรยญเวลาท ตองใชผานแตละสถานเทากบ w คณดวยเวลาของกระบวนการท สถานน  น ดงน  นรอบเวลา (CT) จะเทากบ w คณดวยเวลารวมของกระบวนการ หรอ w x RPT และจากกฎของ Little

TH =WIP

=w  

=1

CT w x RPT RPT

เน องจากวาไมมกรณใดจะเลวรายไดมากกวาน    แลว เราจงสามารถระบอกหลกการหน งท  กบการไหลของกระบวนการไดวา

ภาพท  4.4 Nickel Fab

Page 8: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 8/18

97

บทท 4การไหล

4.5สมรรถนะของกรณท เลวรายท สดท ใชการได

กรณท เลวรายท สดน  นแยจรงๆ แตวามนไมไดเปนมาตรวด หรบการเทยบเคยงระบบจรงท ใชการไดมากเทาใดนก การไหลของกระบวนการไม เปนตองใกลเคยงกบกรณท เลวรายท สดเพ อจะเหลอชองวางใหปรบปรงได เพ อใหตวอยางการเปรยบ-เทยบท สมจรงมากข  น เราขอแนะ กรณท เลวรายท สดท  ใชการได    (Practical WorstCase : PWC) ตวอยาง PWC จะเกดข  นกบสายการผลตท เปนไปตามเง อนไข 3 ขอดงตอไปน   คอ:

1. การไหลท สมดล ทกสถานในเสนทางการไหลน  นม ลงการผลตเทากนเพราะเหนไดชดวาการเพ ม ลงการผลตของสถานใดกตามจะชวยสมรรถนะไดโดยข  นอย  กบ TH และ CT จากพฤตกรรมท เลวรายท  สดจะ ใหเราไดคาอตราคอขวด หรอBNR ซ งจะเกดข  นเม อทกสถาน งานดวยอตราการ งานน  เทาน  น (และจงเปนคอขวดดวยเชนกน)

2. มสถานใหบรการแบบเด  ยวๆ (Single-server Station) ทกสถานท 

ประกอบไปดวยจดบรการแบบเด  ยวๆ หรอเพยงจดเดยว สามารถ งานไดกบสนคาเพยงทละหนวย ถามสถานหน งท มจดบรการหลายจด งานแบบขนานกน เม อมจดใหบรการจดหน งเกดลาชา สนคาจะสามารถไหลไปยงจดใหบรการอ  นๆ ไดตอไป (น คอสาเหตท  ธนาคารตางๆ มกจดพนกงานธนาคาร งานแบบขนานกนเพ อใหบรการลกคาใน 1 แถวคอย เม อพนกงานคนหน งตดพนกบธรกรรมหน งท ใชเวลานาน ลกคากจะถกจดเสนทางใหไปรบบรการจากพนกงานธนาคารคนอ นๆ โดยอตโนมต) ดงน  น การไหลของกระบวนการท มสถานใหบรการจดเดยวจะมสมรรถนะย  แยกวา (ม CT สงกวา) การไหล

ในกรณท มสถานใหบรการแบบหลายจด3. ความแปรผนคอนขางสง เวลาในกระบวนการของสนคาท ทกสถานน  น

แปรผนมากจนสวนเบ ยงเบนมาตรฐานของเวลาของกระบวนการน  นเทากบเวลาเฉล ยของกระบวนการ คาสมประสทธ  การแปรผน (CV) ของทกกระบวนการน    นเทากบ 1เชนเดยวกน แมวาน จะไมไดเปนสถานการณท เลวรายท  สด (เราอาจม CV > 1) แต กเปนระดบความแปรผนท คอนขางสง หรบกระบวนการสวนใหญในโลกความเปนจรง

อยางท เราไดใหขอสงเกตไวในตารางท  2.1 วา โดยปกตแลวตองมสาเหตบางอยางนอกเหนอจากเวลาการ เนนการของกระบวนการจรงๆ (เชน เวลาการปรบต  งเคร องจกร

Page 9: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 9/18

98SUPPLY CHAIN SCIENCE

ศาสตรแหงโซอปทาน

 

ความลมเหลวของสถานงาน การขาดแคลนพนกงาน ฯลฯ) ท จะ ใหเวลาของกระบวน-การท มประสทธผลมความแปรผนมากขนาดน   

เพ อแสดงวาพฤตกรรมของกรณท เลวรายท สดท  ใชการไดเปนอยางไร ใหลองพจารณาตวอยางท  3 คอ Dime Fab (การผลตเหรยญไดม) ซ งผลตเหรยญไดมขนาดยกษ (ไมมใครร  วาเพ  ออะไร!) กระบวนการ Dime Fab น  ม 4 สถานเหมอนกบ PennyFab (H-Stamp, T-Stamp, Rim, Deburr) และมเวลากระบวนการเทากน (2 นาทท  ทกสถาน) ดงน    น อตราคอขวดคอ BNR = 0.5 และเวลาดบของกระบวนการคอRPT = 8 นาท เหมอนกบ Penny Fab อยางไรกตาม ส งท แตกตางกบ Penny Fab คอ

เวลาของกระบวนการใน Dime Fab น  นแปรผนได (ท  จรงแลว มความแปรผนมากจนCV ของเวลากระบวนการในทกสถานเทากบ 1) ดงน    น Dime Fab จงสอดคลองกบเง อนไขท  ง 3 ดานของกรณท เลวรายท สดท ใชการได 

ภาพท  4.7 อตราผลผลตและรอบเวลา เทยบกบ WIP ในกระบวนการ Dime Fab

สมรรถนะของ Dime Fab แสดงอย ในภาพท  4.7 พรอมกบสมรรถนะในกรณท  ดท สดและเลวรายท สดของสายการผลตน   โปรดสงเกตวาท ระดบ WIP แตละระดบ กรณท เลวรายท สดท ใชการได (PWC) จะมอตราผลผลตมากกวากรณท เลวรายท  สด แตตกวากรณท ดท  สด เน  องจากสมมตฐาน 3 ขอท เราใชนยามกรณท เลวรายท สดท เปนไปไดส อถงพฤตกรรมท  ขาดประสทธภาพพอสมควร เราจงต  งช อพ  นท  ระหวาง PWCและกรณท เลวรายท  สดวาเปน “พ  นท สวนท  เลวราย” พ  นท  ระหวาง PWC และกรณท ด

ท  สดคอ “พ  นท สวนท  ด” หรอถาจะอธบายอกแบบหน  งคอ การไหลของกระบวนการท  ตกอย ในพ  นท สวนท เลวรายจะเปนกระบวนการท นาจะมโอกาสในการปรบปรงสงมาก

Page 10: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 10/18

99

บทท 4การไหล

3 หรบเน  อหาการหาอตราผลผลตของกรณท เลวรายท สดท เปนไปไดในฐานะท เกดข    นจาก WIP โปรดอานใน Hoppและ Spearman (2000, บทท  7)

กระบวนการท ตกอย ในพ  นท สวนท ด กจะเปนกรณท การปรบปรงคงมผลเพยงเลกนอย จงนาจะพจารณาหาโอกาสการปรบปรงอ นๆ แทน

เม  อพจารณาในเชงคณภาพ เราเหนไดจากภาพท  4.7 วา PWC น  นใกลเคยงกบกรณท ดท สดมากกวากรณท เลวรายท  สด ดงน    น เพ  อใหเรยกวา “ด” ได การไหลของกระบวนการไมควรจะตกอย ใกลกบกรณท เลวรายท  สด เพ  อจะนยาม วา “ด” ไดอยางแมน เราสามารถใชประโยคดงตอไปน  ส อไดวาผลผลตของ PWC3 คอ

สมรรถนะของ PWC อตราผลผลตของการไหลของกระบวนการท มอตรา

คอขวด (BNR) และเวลาดบของกระบวนการ (RPT) ทเปนไปตามเงอนไขของกรณทเลวรายทสดทเปนไปได คอ: 

THPWC

=WIP

x BNRWIP + CWIP – 1

เมอ CWIP = BNR x RPT เทากบ WIP วกฤต

4.6การเทยบเคยงภายใน

สตร THPWC เปนแนวทางการเทยบเคยงภายใน (Internal Benchmark)  การไหลของกระบวนการท  เรยบงายมาก (คอ การเปรยบเทยบสมรรถนะเทยบกบขดความสามารถทางทฤษฎ) โปรดสงเกตวามนแตกตางจากการเทยบเคยงภายนอก

(External Benchmark) ซ งเปนมาตรฐานหน งของการเปรยบเทยบท องกบสมรรถนะของระบบอ น เพ อประเมนการเทยบเคยงภายใน เราตองหาตวแปร 4 ตวดงตอไปน   คอ อตราคอขวด (BNR) เวลาดบของกระบวนการ (RPT) ระดบงานระหวางกระบวนการเฉล ย(WIP) และอตราผลผลตจรง (TH) ดวยตวแปร 3 ตวแรก เราสามารถ นวณหา THPWC ได ถา TH > THPWC การไหลกจะตกอย ในพ  นท สวนท ด ถาไมเปนเชนน  น การไหลจะตกอย ในพ  นท สวนท เลวราย

   น       ย   า   ม

Page 11: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 11/18

100SUPPLY CHAIN SCIENCE

ศาสตรแหงโซอปทาน

 

เพ อแสดงตวอยางการใชงานของสตร PWC ในฐานะท เปนเคร องมอเทยบเคยง

ภายใน เราสามารถพจารณาการไหลของกระบวนการในภาพท  4.8 ซ งเปนตวแทนของระบบการปอน ส งซ  อของบรษทผ  ผลตต    เกบของใน นกงาน การเปล ยน ส งซ  อของลกคาใหกลายเปน ส งผลตของโรงงานมข  นตอนท  แตกตางกน 6 ข    นตอน ลงการผลตและเวลาท ใชของแตละข  นตอนถกแสดงไวในภาพท  4.8 โปรดสงเกตวา ลงการผลตของสถานแบบเด ยวไม เปนตองเปนไปในทางตรงขามกบเวลาเฉล ยของกระบวนการ (เวลาของกระบวนการนาน ไมไดหมายความวาจะม ลงการผลตต  เสมอ -

ผ    แปล) ตวอยางเชน การออกแบบเชงวศวกรรม (Engineering Design) ใชเวลา 8ช  วโมง แตม ลงการผลตเทากบ 2 งาน/ช วโมง สาเหตกคอ เม อนกออกแบบแตละคนงานน  จะใชเวลาเฉล ย 8 ช  วโมง แตมนกออกแบบ งานพรอมกน (ขนานกน) 16 คน

ดงน  น ลงการผลตจงเทากบ 16(1/8) = 2 งาน/ช วโมง

คอขวดของระบบการปอน ส งซ  ออย ท สวนของการออกแบบเชงวศวกรรมเพราะวาม ลงการผลตต ท สดและ ส งทก ส งตองผานกระบวนการน   น หมายความวาการออกแบบเชงวศวกรรมจะมอตราการใชประโยชนสงสดเม อเทยบกบทกกระบวนการในเสนทางการไหล ดงน  น อตราคอขวดคอ BNR = 2 ส ง/ช วโมง เวลาดบ

ภาพท  4.8 ระบบการปอน ส งซ อ

Page 12: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 12/18

102SUPPLY CHAIN SCIENCE

ศาสตรแหงโซอปทาน

 

4.7การกระจายความแปรผน

เม อร    อตราคอขวด (BNR) และเวลาดบของกระบวนการ (RPT) ยงมอก 2ปจจยท ลดสมรรถนะของกระบวนการในกรณท ดท สด น นคอ ความแปรผน (Variability) และการจดชดของงาน (Batching) สาเหตท สายการผลต PWC มอตราผลผลต หรบระดบ WIP หน งๆ ต  กวาสายการผลตในกรณท ดท สด คอ PWC มเวลาของกระบวนการท  แปรผนมาก สาเหตท สายการผลตในกรณท เลวรายท  สดมอตราผลผลตต กวา PWCเม อมระดบ WIP เทากนคอ มนมขนาดชดในการเคล อนยายท สงมากๆ (คอ เทากบระดบWIP) เราร  มาจากบทท  2 และ 3 วาความแปรผนและการจดชดของงาน ใหสมรรถนะของสถานแบบเด  ยวๆ ลดลง ไมนาประหลาดใจเลยท มนลดสมรรถนะของการไหลดวยเชนกน

อยางไรกตาม ผลกระทบของความแปรผนและการจดชดของงานน  นเกดข  นนอยกวาในกรณของการไหล เม อเทยบกบสถานแบบเด ยวเพราะวาพฤตกรรมเหลาน  กระจายตวไประหวางแตละสถาน ในกรณของการจดชดของงาน เราจะเหนผลของมนไดอยางชดเจน ตวอยางเชน ถาทกสถานในสายการผลต เนนการและเคล อนยาย

สนคาเปนชด ดงน    น เวลารอคอยท เกดข  นจากการจดชดของงานจะคอผลรวมของเวลารอคอยในแตละสถาน งานแตละชดจะกระจายตวออกจากสถานหน งไปยงอกสถานหน งเชนเดยวกบเวลาการคอยท มนกอใหเกดข  นดวย

การกระจายความแปรผนในเสนทางการไหลไมไดชดเจนเทากบการกระจายตวของงานชด แตกเกดข    นจรงๆ และมผลท  ลายสมรรถนะเหมอนๆ กน เพ อใหเหนตวอยาง ลองพจารณาสถานท ตองพบกบท  งความแปรผนของการไหล (เชน ความ

แปรผนของเวลาระหวางการมาถงของสนคาท  สถาน) และความแปรผนของกระบวนการ (เชน ความแปรผนของเวลากระบวนการท สถาน) สถานน  สงความแปรผนไปยงสถานถดไปในเสนทางการไหลดวยการ ใหเวลาระหวางผลผลตแปรผน เน องจากวาเวลาน  จะกลายเปนเวลาระหวางการมาถงของงานท  สถานตอไป ความแปรผนเหลาน  จงกอใหเกดความลาชาจากแถวคอยท สถานปลายน 

อยางเชนท เราคาดการณไว ความแปรผนของการไหลขาออกจากสถานจะ

ข  นอย กบท  งความแปรผนของการไหลขาเขาและความแปรผนของกระบวนการท เกดข  นจากตวสถานน    นเอง แตสดสวนระหวางท  งปจจยท  งสองจะเปนผลมาจากอตราการใช

Page 13: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 13/18

103

บทท 4การไหล

ประโยชน (Utilization) ของสถาน ภาพท  4.9 แสดงใหเหนตวอยางน   ฝ งดานซายของภาพท  4.9 แสดงพฤตกรรมของสถานท มอตราการใชประโยชนสงมาก เน องจากวา

กระบวนการน    มอตราการใชประโยชนสงมาก จงมแถวคอยเกดข  นหนาสถานน  เสมอดงน    น ไมวางานขาเขาจะมาถงสถานน  อยางไร มนมกตองรอคอยในแถวกอนท จะ เนนการได น หมายความวาเวลาระหวางผลผลตจะเกอบเทากบเวลาของกระบวนการดงน  น ถาสถานน  นมความแปรผนสงมาก ผลผลตจะแปรผนสงมากเชนกน ถาสถานน  นมความแปรผนของกระบวนการในระดบต  ผลผลตจะมความแปรผนต  ดวยเชนกน

ภาพท  4.9 การกระจายความแปรผนของการไหล

ดานขวาของภาพท  4.9 แสดงใหเหนพฤตกรรมของสถานท มอตราการใชประโยชน ต  มาก ในกรณน   เวลาเฉล ยระหวางการมาถงจะสงกวาเวลาของกระบวนการมาก เพ อแสดงตวอยางกรณแบบสดโตง ลองสมมตวาโดยเฉล  ยแลวงานขาเขาจะมาถง 1 คร  ง/ช  วโมง แตเวลาของกระบวนการมคาเฉล  ยเทากบ 1 นาท สถานแบบน  จะวางงานอย เกอบตลอดเวลา ดงน  น เวลาระหวางผลผลตจะคลายกบเวลาระหวางการรบเขา (ลาชาไป 1 นาท) ไมวาเวลาของกระบวนการจะมความแปรผนสงมาก (คอ ผนแปรต  งแต 10

วนาทถง 3 นาท) หรอคาดการณไดงายมาก (คอ เทากบ 1 นาทพอด) คงไมสรางความแตกตาง หรบเวลาระหวางผลผลต ดงน    น ในสถานท  มอตราการใชประโยชนต งานดานขาเขาท มความแปรผนสงจะกอใหเกดงานขาออกท  มความแปรผนสง ขณะท งานขาเขาท มความแปรผนต  จะผลตงานขาออกท มความแปรผนต 

Page 14: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 14/18

107

บทท 4การไหล

เขาใจดวยตวอยางเปรยบเทยบ 

ลานจอดรถของสนามกฬาเกดอะไรข นบางหลงจากการแขงขนกฬาจบลง? น นข นอย กบผลการแขงขนวาเปน

เสยงเชยรหรอเสยงโหจากบนอฒจนทร อาจมความบนเทงหลงการแขงขน (เชน ดอกไมไฟ)แตสดทายแลว จะมผ คนแหกนออกมาท ลานจอดรถและพบกบการจราจรท  ตดขดมาก ในงานใหญๆ ไมใชเร  องแปลกเลยหากตองรอในรถ 30 นาทหรอนานกวาน นเพ อรอใหการจราจรบางเบาลง

เหตการณน เกดข นไดอยางไร? ตอบแบบงายคอ ฝงชนมปรมาณมากกวาความสามารถในการรองรบรถยนตของลานจอดรถและถนนขางเคยง อยางไรกตาม ถาเราพจารณาสถานการณน ใหถ ถวนมากข น เราจะร วาปญหาน ไมได เปนปญหาเร องความสามารถ  ในการรองรบรถยนตเพยงอยางเดยว เราสามารถพจารณาไดวาสนามกฬาเปนเหมอนกระบวนการขนาดยกษกระบวนการหน งท สงคนออกมาในชวงเวลา (ราวๆ) 3 ช วโมงของการแขงขน และสงทกคนออกมาท กระบวนการตอไปในเสนทางการไหล น นคอ ลานจอดรถ แตสนามกฬาไมไดทะยอยสงคนออกมา ระหวาง 2 ช วโมงแรกของการแขงขน แทบจะไมมคน

ออกมาจากสนามเลย ดงน นเวลาระหวางผลผลต (คนท ออกจากสนาม) อาจเทากบ 10 หรอ15 นาท ในระหวางช  วโมงสดทาย การไหลจะเร มเพ มข  น (โดยเฉพาะถาทมเจาบานแพราบคาบ) จนกระท  งเวลาระหวางผลผลตลด กวา 1 นาทแลวทนใดน  น การไหลจะเร มพ งสงข น จนถงจดท เวลาระหวางผลผลตเปนแคเส ยววนาท จากเน อหาในบทน  สนามกฬาถอวาเปนกระบวนการท มความแปรผนสงมากท ปอนงานเขาส กระบวนการท  2 ซ งม ลงการผลต กด ผลลพธคอลานจอดรถตองพบกบความแปรผนระดบสงและมความลาชามากดวย

เราจะ อะไรเพ อเพ มสมรรถนะของระบบน  ไดบาง? ทางเลอกในทางทฤษฎคอการเกล ยใหมการทะยอยการไหลส  ลานจอดรถ ถาคนคอยๆ ออกจากสนามกฬาดวยชวงเวลาคงท ตลอด 3 ช  วโมง กจะไมมความลาชาเกดข นในลานจอดรถ อยางไรกตาม แฟนๆคงอารมณเสยแนถาถกบอกใหออกจากสนามตามชวงเวลาท  หนด (ลองจนตนาการดวาจะเปนอยางไรถาเราน งอย ในสวนท ตองออกจากสนามในชวงคร  งแรก) ทางเลอกน ใชงานได

กด กจกรรมหลงการแขงขนท  ใหการเดนทางกลบของแฟนๆ ชาลงอาจชวยไดบาง แตลานจอดรถกยงตองเผชญกบคน นวนมากหลงจบการแขงขนอย ด อกทางเลอกหน งคอการ

พยายามเพ มความสามารถในการรองรบรถยนตของลานจอดรถ และหลายๆ สนามก เชนน 

Page 15: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 15/18

108SUPPLY CHAIN SCIENCE

ศาสตรแหงโซอปทาน

 

4.8การปรบปรงสมรรถนะการไหลของกระบวนการ

กระบวนการในการเทยบเคยงท ไดกลาวถงไปแลว ท ใชสตร PWC จะวดการขาดประสทธภาพไดเพยงประเภทเดยว คอ มนบอกไดแควาสายการผลตมประสทธภาพมากเพยงใดดวยตวแปร BNR และ RPT มนไมสามารถบอกไดวาจะปรบปรงอตราคอขวดหรอเวลาดบของกระบวนการไดมากเพยงใด แตเน องจากวาตวแปรเหลาน  รวมถงปจจยดานลบดวย (เวลาท  ไมพรอม งาน เวลาการปรบต  งเคร  องจกร การสญเสยผลผลต

ฯลฯ) มนจงมโอกาสท จะปรบปรงไดเชนกนท  งหมดน  แสดงใหเหน 2 เสนทางในการเพ มสมรรถนะการไหลของกระบวนการ

คอ

1. ปรบปรงตวแปรของระบบ เพ  มอตราคอขวด (BNR) หรอลดเวลาดบของกระบวนการ (RPT) การเรงจดท เปนคอขวดจะชวยเพ  ม BNR ในขณะท การเรงกระบวนการอ นๆ ท ไมใชคอขวดจะ ใหRPT ลดลง กระบวนการตางๆ สามารถเรงให

เรวข  นไดโดยการเพ  ม ลงการผลต (เชน การเปล ยนเคร องจกรดวยเคร องใหมท เรวข  น)

จรงๆ โดยการเปดเสนทางออกจากสนามเพ มเตม การปรบสญญาณไฟ และการปดถนน แตเน  องจากวาความสามารถในการรองรบรถยนตยงคง กด และความแปรผนของการออก

มายงลานจอดรถกยงคงสงมากอย ด ความลาชาจงเกดข นเชนเดม

ความลาชาของลานจอดรถอาจเปนเร องหน งท เราตองยอมสละเม อมสวนรวมในงานกฬาหรองานบนเทงขนาดใหญ อยางไรกตาม การมระบบการผลตหรอโซอปทานท สงงานออกมาเปนระลอกใหญใหกบปฏบตการดานปลาย มกเปนเร องท หลกเล ยงไมได  เคร องจกรท มเวลาการปรบต  งหรอความลมเหลวนานๆ ตาราง หนดการผลตท ผลตผลตภณฑออกมาเปนชดๆ และนโยบายการจดพนกงานท  ใหบางปฏบตการตองวางงานเปน

ชวงๆ ลวนเปนตวอยางของข นตอนท ปอนงานใหกบกระบวนการดานปลาย เปนระลอกๆ ท  ไมเทากน ผลของ “ระลอกคล น” เหลาน เหมอนกบผลของลานจอดรถสนามกฬา คอ แออดและลาชา การควบคมคล นเหลาน  โดยการลดการปรบต งเคร องจกร เรงเวลาการซอมแซมหรอแกไขนโยบายการจดชดของงานและตารางเวลาการ งาน จะชวยลดผลเสยเหลาน  

Page 16: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 16/18

111

บทท 4การไหล

 ภาพท  4.11 การปรบปรงประสทธภาพของตวแปรในระบบ

หลกการในชวตจรง

 IBM

 ในตอนตนทศวรรษท  1990 บรษท IBM เนนการในโรงงานแหงหน งท ผลตแผนวงจรเปลา (ไมมสวนประกอบ) ปฏบตการหน งในชวงใกลตอนปลายสายการผลต ท เรยกวาProcoat จะเคลอบแผนวงจรเหลาน  ดวยพลาสตก เพ อไมใหลายวงจรอนละเอยดออนเกดความเสยหายในปฏบตการประกอบหลงจากน น (การใสสวนประกอบ) แต Procoat ลงเกดปญหาดานอตราผลผลต (Throughput) อยางหนก และผลลพธกคอโรงงานตองเลอกใชบรษทผ ผลตจากภายนอก (ท แสนแพง) เพ อเพ ม ลงการผลตท  เปน

เม อเราปรบใหเรยบงายมากข น กระบวนการ Procoat ประกอบไปดวยข นตอนดงตอไปน :

เคลอบ (Coating) ช นเคลอบท ยงไมไดผานกระบวนการและอย ในรปของของเหลวถกทาท ท ง 2 ดานของแผนวงจร

ฉายแสง (Expose)สวนของแผนวงจรท ถกเปดตอแสงจะถกถอดออกไปเพ อใหยดตดสวนประกอบบนผวของแผนวงจร

Page 17: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 17/18

112SUPPLY CHAIN SCIENCE

ศาสตรแหงโซอปทาน

 

พฒนา(Develop) สวนท เปดตอแสงถกตดออกไป

อบ(Bake) ช นเคลอบท เหลอถกอบใหกลายเปนพลาสตกแขง

ตรวจสอบ(Inspect) หนใดกตามในช นเคลอบจะถกตรวจสอบและซอมแซม

ผลการ นวณ ลงการผลตแสดงใหเหนวาข นตอนการฉายแสง ท ม ลงการผลตเทากบราวๆ 2,900 แผน/วนน  นเปนคอขวด เวลาดบของกระบวนการ เม อประมาณคาวาเปนผลรวมของเวลาเฉล ยของงานท ตองผานแตละข  นตอน เทากบราวๆ คร  งวน WIP ในสายการผลตมคาเฉล  ยราวๆ 1,500 แผน (โปรดสงเกตวาน เปนเพยงมลคาของการผลตคร งวน และเน องจากวามหลายกระบวนการประกอบไปดวยสายการผลตท เช อมตอกน จงมพ นท 

 ให WIP สวนเกนสะสมนอยมาก) แต (น  คอปญหาหลก) อตราผลผลตจงมคาเฉล ยเพยง1,150 แผน/วน

แมวาพวกผ จดการท ควบคมดแลอย จะเหนไดอยางชดเจนวาสมรรถนะของกระบวน-การ Procoat อย ในระดบท ย  แยมาก เราสามารถบนทกสมรรถนะของมนไดดวยเทคนคการเทยบเคยงภายในท เราไดระบในบทน  โดยใช BNR = 2,900 และ RPT = 0.5 (เพ อท  CWIP = BNR x RPT = 2,900 x 0.5 = 1,450) เราสามารถ นวณอตราผลผลตท จะกอใหเกดสายการผลตท มผลเลวรายท สดท เปนไปไดดวยระดบ WIP = 1,500 ดงน  

THPWC

=WIP

x BNRWIP + CWIP – 1

=1,500

x 2,900 = 1,475 แผน/วน1,500 + 1,450 – 1

เพราะวาอตราผลผลตจรงเทากบ 1,150 แผน/วน ต  กวาคาน อยางมนย คญ เรา

จงสรปไดวา Procoat น นตองการการปรบปรงอยางมากจดท จะเร มหาทางเลอกในการปรบปรงอย ท กระบวนการฉายแสง เพราะวามนเปน

คอขวด โอกาสหน  ง (ท พนกงานปฏบตงานเปนผ  เสนอแนะเอง) คอการใหคนจากกระบวนการตรวจสอบ กระบวนการฉายแสงในชวงพกเท ยง เน องจากวา สายการผลตน 

งาน 3 กะ/วน มนจงเพ มเวลาท จดคอขวด 90 นาท /วน ฝายจดการสามารถเสรม ลงการผลตในกระบวนการฉายแสงไดเพ มเตมอกโดยการใหพนกงานปฏบตงานท  งานไดดท สดฝกพนกงานปฏบตงานคนอ นๆ ใหร ข นตอนท มประสทธผลมากท สด

Page 18: Supply Chain Science THAI Version -6

8/9/2019 Supply Chain Science THAI Version -6

http://slidepdf.com/reader/full/supply-chain-science-thai-version-6 18/18

113

บทท 4การไหล

การปรบปรงอ นๆ จะตองมองไปใหไกลกวาจดท  เปนคอขวด กระบวนการเคลอบน นอาจเกดความลมเหลวเปนระยะท เสยเวลาโดยเฉล ยเทากบ 4 ช วโมง จากเน อหาในบทน  

ขอมลน หมายความวากระบวนการเคลอบ ใหกระบวนการฉายแสงมกระบวนการรบเขาท แปรผนมาก โดยปกตแลว กรณเชนน จะกอใหเกดแถวคอยท ยาวมากท ดานหนากระบวนการฉายแสง อยางไรกตาม เพราะวากระบวนการฉายแสงอย ในหองปลอดเช อท มพ นท เกบWIP กดมากจงไมสามารถรองรบแถวคอยยาวๆ ได ส งท เกดข นคอ การลมเหลวจะ ใหกระบวนการฉายแสงตองใช WIP ท มอย และกวางงานหลงจากน น เพราะวาเวลาท เสยไปกบการวางงานไมสามารถไปชดเชยท จดอ นได (เพราะกระบวนการฉายแสงเปนคอขวด) จง

ใหอตราผลผลตตกต  ลงไปมาก ดงน น เพ อจดการกบปญหาน  พนกงานฝายซอม รงจง

 ไดใชข นตอนใหมเพ อใหแนใจไดวาสามารถซอมแซมไดทนทวงท และเกบอะไหลทดแทนเตรยมพรอมไว หรบการซอมแซมดวย ระยะเวลาท เคร องจกรไมสามารถใชงานไดท ส นลง

ใหการไหลของงานท เขาส กระบวนการฉายแสงราบร นข น และ ใหมความเปนไปไดสงข นท กระบวนการจะ เนนตอไปไดเร อยๆ

การเปล ยนแปลงเหลาน และการปรบเปล ยนอ  นๆ สามารถเพ ม ลงการผลตใหถง3,125 แผน/วน เพ อให CWIP = BNR x RPT = 3,125 x 0.5 = 1,562.5 และอตราผลผลตจรงเทากบ 2,650 แผน/วนโดยไมตองใชอปกรณเพ มเตมและแทบจะไมเปล ยนระดบ

WIP เลย เม อเปรยบเทยบกบกรณท เลวรายท สดจะคาเทยบวดเทากบ

THPWC

=WIP

x BNRWIP + CWIP – 1

=1,500

x 3,125 = 1,531 แผน/วน1,500 + 1,562.5 – 1

เราเหนไดวาสมรรถนะหลงจากการปรบปรงเหนอกวา PWC อยางมนย คญ ท คญกวาน น คอ การเปล ยนแปลงเหลาน ชวยให IBM ประหยดตนทนไดมากเพราะไมตองสงแผนวงจรออกไปใหบรษทภายนอกเคลอบให