บทสรปโครงการศกษาวจยการพฒนาระบบ Supply

Chain (โซอปทาน) ธรกจคาปลก

1. คำานยาม Supply ChainSupply Chain หรอ โซอปทาน ในภาษาไทย เปนคำา“ ”

ศพททกำาลงไดรบความนยมในทกภาคธรกจการคาและอตสาหกรรม แต ณ ปจจบนกลบยงไมมการใหคำานยามทชดเจนหรอเปนการเฉพาะทเปนทเขาใจโดยทวกน ทำาใหความรและความเขาใจในเร องของโซอปทานยงไมมความชดเจน คำานยามทมใชกนอยนนกมหลากหลาย ทสำาคญและเปนทนยมนำามาใชอางอง ไดแก

1.1 ค ำา น ย า ม ข อ ง Mentzer (บ ด า แ ห ง Supply Chain)

Mentzer ได แบง Supply Chain ออกเปน 3 ร ะ ด บ ค อ Basic/Direct Supply Chain , Extended Supply Chain และ Ultimate Supply Chain ดงรายละเอยด

ระดบท 1 : Basic/Direct Supply Chain ซงประกอบดวยกลมของบรษท 3 บรษท หรอมากกวาท

มความเกยวของกนตงแตตนทาง (ผผลต) ไปจนถงปลายทาง (ลกคา) ทงในสวนของการสงผานของสนคา บรการ การเงน และขอมลทางการคา

Supplier Focal Firm Customer

ระดบท 2 : Extended Supply Chain จะเปนการขยาย Basic Supply Chain ใหกวาง

ออกไปอกหนงระดบ โดยจะมการเพมคนกลางทงในสวนของผผลตและสวนของลกคาขนมา ซงเมอระบบโซอปทานมสมาชกเพมมากขนดงเชนในระดบทสองน การบรหารจดการโซอปทานกจะมความยงยากและซบซอนมากขน เนองจากการไหลของขอมลทางการคา (Information flow) จะตองใชเวลานานขนในการสงผานจากลกคา (Tier 2) ไปยงผผลต (Tier 2) และขอมลบางสวนกอาจเกดการสญหายหรอมการบดเบอนไปจากขอมลทไดรบมาจากลกคาโดยตรง

ระดบท 3 : Ultimate Supply Chain จะเปน Supply Chain ระดบสงสดท Mentzer ได

ใหคำาจำากดความไว คอเปนกลมของบรษททเกยวของกนทงทอยตนทางและปลายทาง โดยการสงผานสนคา/บรการ จะเรมตนจากผผล ตรายแรกสด (Initial Supplier) ไปจนถงผ บร โภคคนสดทาย (Ultimate Customer)

SupplierTier 2

SupplierTier 1

Focal Firm

CustomerTier 1

CustomerTier 2

จากคำานยามของ Mentzer พบวาในทกๆ Supply Chain ทง 3 ระดบนน จะม Focal Firm เปนตวกลางใน Chain นนๆ เสมอ ความหมายของ Focal Firm กคอ บรษททอยใน Supply Chain ทมอำานาจตอรองสงทสดใน Chain นนๆ และจะเหนไดวา ยงระดบของการบรหารโซอปทานสงขนเทาใด จำานวนของบรษททมความเกยวของจะมมากขนเทานน ซงสงผลใหการบรหารโซอปทานมความย งยากมากข น ส ำาหรบ ในประเทศไทยสวนใหญแลวการจดการโซอปทานจะอยในระด บ “Basic” แ ล ะ “Extended” Supply Chain เ ท า น น ส วนการจดการโซอปทานในระด บ “Ultimate” Supply Chain นน มเพยงผประกอบธรกจทเปนบรษทขามชาตซ งรบเอาการบรหารจดการของบรษทแมจากตางประเทศเขามาใช

1.2 คำานยามของ Stock และ Lambertนอกจากคำานยาม Supply Chain ของ Mentzer

แลว กยงมค ำานยามทใชก นอยางแพรหลายของ Stock และ Lambert ทกลาวไวในป 2544 วา โซอปทานคอ การบรณาการดชนการดำาเนนธรกจจากลกคาคนสดทายไปถงผผลตรายแรกทเกยวกบเรองของจดหาวตถดบ สนคา บรการ และขอมลทางการคาทชวยสรางประโยชนสวนเพมใหแกลกคา และผมสวนไดสวนเสยในระบบการคานน โดย Stock และ Lambert ไดกำาหนดดชนชวดการดำาเนนธรกจ ซ งประกอบไปดวยกจกรรมทางการคา 8 กจกรรม ไดแก

Customer Relationship Management Customer Service Management

Demand Management Order Fulfillment Manufacturing Flow Management Supplier Relationship Management Product Development and

Commercialization Return

จากคำานยามของ Stock และ Lambert แลว จะเหนไดวา ความตองการสนคา บรการ และขอมลทางการคานน เร มมาจากลกคาเปนผดงใหระบบโซอปทานเกดการผลตสนคาขนมา (Pull Strategy) ดวยเหตน จงมคำาถามเกดขนวา ในความเปนจรงแลวเราควรทจะเรยกชอวา โซอปทาน “ ” (Supply Chain) หรอควรทจะเรยกวา โซอปสงค“ ” (Demand Chain) กนแน เนองจากความตองการสนคานนเกดขนมาจากฝงของลกคา ไมใชเกดจากความตองการทจะขายสนคาของฝายผผลต

1.3 คำานยามของ Council of Logistics Management (CLM)

คำานยามทถกนำามาใชมากทสดกคอของ Council of Logistics Management (CLM) ทวา โซอปทานเปนความสมพนธระหวางการวางแผนและการบรหารกจกรรมตางๆ ทเกยวของกบการจดหา การแปรรป และกจกรรมโลจสตกสทกๆ กจกรรม ซงจะรวมถงการประสานงานกน (Coordination) และการปฏบต/รวมมอกน (Collaboration) ระหวางผจ ำาหนายวตถดบ ตวกลาง ผใหบรการขนสง และลกคา

1.4 สรปคำานยาม

จากทงสามคำานยามขางตน พอทจะสรปความหมายโดยรวมของ Supply Chain ไดวา หมายถง การบรหารการสงผาน

ของขอมล (Information) และสนคาหรอบรการ (Product or Service) จากแหลงก ำาเนดวตถด บ (Initial Supplier) ไปจนถงผบรโภคคนสดทาย (Ultimate Customer) โดยจะตองมการรวมมอกนระหวางบรษท/ผมสวนรวม ทเปนสมาชกภายในโซอปทาน เพอทจะสามารถตอบสนองความตองการของผบรโภคดวยตนทนทตำาทสด ซงการทโซอปทานจะสำาเรจไดจะตองประกอบไปดวยปจจยตางๆ ทสำาคญ ดงน

มความไวเนอเชอใจซงกนและกน มการแลกเปลยนขอมลซงกนและกน มการรวมมอกนในการปฏบตงาน มการใชระบบบรณาการ มการพฒนาบคลากร

ซงหากทกๆ บรษทในโซอปทาน เหนความสำาคญของการทำางานอยางเปนระบบ และมการทำางานรวมกนแลว จะทำาใหโซ อปทานประสบความสำาเรจในการดำาเนนการ สามารถทจะเพมความพงพอใจของลกคา ลดตนทนของโซอปทานจากการทำางาน และใชทรพยากรรวมกน มการควบคมสนคาคงคลงอยางมประสทธภาพประสทธผล สงผลตอตนทนรวมทลดลง และทายสดจะสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดอยางรวดเรว

2. ววฒนาการของระบบโซอปทานธรกจคาปลกไทย

2.1 ยคป พ.ศ. 2487-2500 : อำานาจการตอรองอยทผคาสง

ในอดตชองทางการจดจำาหนายสนคาจากผผลตไปยงผบรโภคนนคอนขางเรยบงาย เนองจากรปแบบของธรกจการคาใน

อดตยงไมมความซบซอนมากนก จากรปจะเหนไดวาสมาชกในระบบจะประกอบดวย Producer/Supplier , Wholesaler และ Retailer รปแบบการคาขายกจะมการจดสงคำาสงซ อและสนคาเปนทอดๆ ซ งสมาชกแตละรายคอนขางทจะมความจงรกภกด (Loyalty) ตอกน เนองจากสมาชกแตละรายมชองทางในการจดจำาหนายสนคาไมมากนก และในชวงเวลานน Wholesaler เปนผทมบทบาทมากทสดในระบบ เพราะเปนผทมปรมาณการสงซอ สนคาจ า ก Producer/Supplier ม า ก ท ส ด ใ น ข ณ ะ เ ด ย ว ก น Wholesaler ก ม ค ว า ม ส ม พ น ธ ท ด ก บ ท ง ฝ า ย Producer/Supplier แ ล ะ Retailer ด ง น น Wholesaler จงเปนผทมอำานาจการตอรองมากทสดในระบบในขณะนน

2.2 ยคป พ.ศ. 2500-2518 : อำานาจการตอรองเปลยนมายงผผลต

ในย คต อมา ได ม ก าร เก ดข นของ Department Store ตางๆ ไดแก Central , Thai-Daimaru ทำาใหระบบธรกจการคามชองทางการจดจ ำาหนายมากขน ชวงเวลาดงกลาวอ ำา น า จ ก า ร ต อ ร อ ง ไ ด ก ล บ ม า อ ย ท Producer/Supplier เนองจาก Producer/Supplier มทางเลอกในการกระจายส น ค า ใ ห ก บ Department Store น อ ก เ ห น อ ไ ป จ า ก Wholesaler ซง Department Store ดงกลาว มกจะม Supermarket อยดวยซงตรงจดนถอไดวาเปนคแขงโดยตรง

P/S W R C

กบ Retailer เพราะสนคาทขายเปนประเภทเดยวกน ไดแก สนคาอปโภคบรโภค นอกจากน Department Store ยงมความไดเปรยบ Retailer ในบางเร อง เชน มทจอดรถ มเคร องปรบอากาศ และสนคาทขายกมความสะอาดมากกวา อยางไรกตามในขณะนน Retailer ยงไมตองเผชญกบการแขงขนทรนแรงมากนกเพราะจำานวนของ Department Store ดงกลาวยงมนอย ประกอบกบราคาสนคากไมไดมความแตกตางกนมากพอทจะดงดดผบรโภคใหเขาไปใชบรการ

2.3 ยคป พ.ศ. 2518–2537 : อำานาจการตอรองเปนของกจการคาปลกสมยใหม

ระบบโซอปทานทมอยในอดตไดเปลยนแปลงไป เพราะการเขามาของคาปลกขนาดใหญจากตางชาตทำาใหสมาชกในระบบ Supply Chain มมากข น ขณะท ล กษณะชองทางการจดจำาหนายของ Traditional Trade ยงคงมอยโดยท Modern Trade ไมไดเขาไปแทรกอยในหวงโซของ Traditional Trade แตอยางใด เนองจาก Modern Trade มอำานาจการตอรองมากพอทจะตดตอกบ Supplier ไดโดยตรง เพราะมปรมาณการสงซอในแตละครงเปนจำานวนมาก สงนเองกอใหเกดหวงโซใหมขนโ ด ย Modern Trade จ ะ เ ป น ผ ท อ ย ต ร ง ก ล า ง ร ะ ห ว า ง Supplier และ Customer สงผลใหชองทางการจดจ ำาหนาย

P/S W R

C

- Central- Thai-Daimaru- Etc.

ระหวางผผลตไปยงผบรโภคมมากขน จากสถานการณดงกลาวทำาใหเก ดล กษณะร ปแบบทางการค าแบง เป น 2 ประเภท ได แก Traditional Trade และ Modern Trade เมอพจารณาจากหวงโซท งสองแลวน นจะเหนได ว าหวงโซของ Modern Trade จะมจำานวนสมาชกทนอยกวาหวงโซของ Traditional Trade สงผล ให Modern Trade เก ดความ ได เปร ยบ Traditional Trade ในเร องของสวนตางระหวางตนทนสนคาและราคาขาย เนองจากการเคลอนยายสนคาจากผผลตไปยงผบรโภคนนจะผานสมาชกเพยงรายเดยวในหวงโซอปทาน ซงไดแก Modern Trade ในขณะท Traditional Trade นน กวาทสนคาจะเคลอนยายจากผผลตถงมอผบรโภคจะตองผานสมาชกในระบบเปนทอดๆ สงผลใหสมาชกรายสดทายในหวงโซซ งไดแก Retailer มสวนตางระหวางตนทนสนคาและราคาขายทนอยมาก นอกจากน Modern Trade ยงใหความสำาคญกบการเขาถงความตองการของลกคา โดยมการทำา Customer Services มการทำา Marketing Research เพอทราบความตองการทแทจรงเพอทจะสามารถตอบสนองความตองการดงกลาวได ซ ง Retailer เองมไดมการทำาในสวนน จากสาเหตเหลานสงผลให Retailer ไดรบผลกระทบอยางมาก เนองจากไมสามารถแขงขนทงทางดานราคา และตนทนสนคา รวมทงการบรหารจดการทมประสทธภาพ

P/S W R

CKey Accounts- Department Store- Makro- Big-C, Lotus, Carrefour- 7-ELEVEN

2.4 ยคป พ.ศ. 2537-2546 : อำานาจการตอรองเปนของกจการคาปลกขามชาต

จากปญหาทางดานตนทนสนคาทสงของ Retailer ทำาใหป จจบน Retailer เร มหนมาพจารณาการซ อสนคาจาก Modern Trade เพอเปนอกทางเลอกหนง โดยทาง Retailer จะพจารณาวาตนทนสนคาจากแหลงใดทมตนทนทต ำากวา กจะทำาการเลอกซอจากแหลงนน สวน Modern Trade เองนนนอกจากจะขายสนคาใหก บผบรโภคทวไปแลว ก ได เล งเหนวา Retailer กเปนลกคาทสำาคญของตนเองเชนกน เนองจากเมอพจารณาในเรองระดบของความสามารถทางการแขงขนแลวพบวา Retailer ไมสามารถทจะแขงขนโดยตรงกบ Modern Trade ได เนองจากม ขอเสยเปรยบในหลายๆ ดาน โดยเฉพาะอยางยงในเร องของตนทนสนคา ดงนนการท Modern Trade มตนทนสนคาหลายๆ ชนดตำากวา Wholesaler ทำาให Retailer ในปจจบนหนมาพจารณาทางเลอกในการซ อสนคากบ Modern Trade มากขน Loyalty ในหวงโซอปทานของตนเองไมมความจำาเปนอกตอไป เนองจากทามกลางสภาวะการแขงขนทรนแรง Retailer จำาเปนทจะตองจดหาสนคามาจากแหลงทมตนทนทต ำาทสด ซงจากลกษณะดงกลาวสงผลให Wholesaler ตองปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมในปจจบนเพอทจะสามารถแขงขนกบ Modern Trade ใหได

P/S W R

C

Local Key Accounts- Department Store- Supermarket- Etc.World Class Retail- Makro- Big-C (Casino)- Tesco-Lotus- Carrefour- Tops (Royal Ahold)- Food Lion (Delhaize)- 7-ELEVEN

2.5 ยคป พ.ศ. 2547 : อำานาจการตอรองสงสดอยทกจการคาปลกขามชาต

เปนสถานการณตอเนอง จากการททง Retailer และผบรโภคตางกใหการยอมรบในสงทคาปลกขามชาตนำาเสนอ ทงในเร องของราคาสนคาทถกกวา ความสะดวกสบายทไดรบเมอมาใชบรการ สภาพการณเชนนจะกระทบตอ Wholesaler มากทสด ซงในอนาคตกจการคาสงทไมมการพฒนาและปรบตว อาจตองเลกกจการและออกไปจากโซอปทานในทสด

3. แนวทางการพฒนาระบบการบรหารจดการโซอปทาน (Supply Chain) ธรกจคาปลก

แนวคดหรอเคร องมอทางดานการบรหารจดการทสามารถนำามาใช เพอการพฒนาระบบโซอปทานธรกจคาปลก ไดแก ระบบท เร ยกว า Efficient Consumer Response หรอ ECR (อซอาร)

ECR เปนแนวคดดานการจดการสมยใหมในธรกจคาปลก โดยจะเนนยำาความสำาคญของการรวมมอกนระหวางสมาชกในระบบโซอปทานธรกจคาปลก เพอทจะลดตนทนในการดำาเนนงาน และสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดดยงขน เรวขน ดวยตนทนตำาลง แนวความคด ECR น จะตองอาศยความรวมมอกนในการทำากจกรรมทางการคาและโลจสตกส ระหวางผทมสวนใน

P/S CLocal Key Accounts- Department Store- Supermarket- Etc.World Class Retail- Makro- Big-C (Casino)- Tesco-Lotus- Carrefour- Tops (Royal Ahold)- Food Lion (Delhaize)- 7-ELEVEN

R

การจดสงสนคาและรานคาปลก โดย ECR มองคประกอบหลก 3 สวนไดแก

การจดการดานอปสงค (Demand Management)

การจดการดานอปทาน (Supply Management) การพฒนาและประยกตใชเทคโนโลย (Enabling

Technology)

3.1 การจดการดานอปสงค (Demand Management) เพอสนองความตองการ ผบรโภค

การบรหารงานดานความตองการของผบรโภคนน เปนตวแปรทส ำาคญทจะกำาหนดวาแผนการบรหารงานนจะประสพผลสำาเรจหรอไม เนองจากถาความตองการของผบรโภคเกดการเปลยนแปลงขนมาโดยไมคาดคด จะสงผลกระทบตอการดำาเนนงานในสวนอนๆ ทงหมด ในการบรหารงานดานความตองการของผบรโภคนน ประกอบไปดวย 4 สวนสำาคญ ดงตอไปน

พฒนากลยทธและศกยภาพ (Strategy & Capabilities)

การบรหารความหลากหลายของสนคาอยางมประสทธภาพ (Optimise Assortments)

การสงเสรมการขายอยางมประสทธภาพ (Optimise Promotion)

วธการนำาเสนอสนคาใหมอยางมประสทธภาพ (Optimise Introductions)

3.2 การจดการดานอปทาน (Supply Management) เพอเพมประสทธภาพใน การดำาเนนธรกจ

การจดการดานอปทานน ถอเปนสวนสำาคญไมนอยไปกวาการจดการดานอปสงคของผบรโภค การปรบปรงกระบวนการจดสงสนคา/การจดเกบสนคา ซ งนำาไปสการพฒนาการดำาเนนงานทมประสทธภาพ เพมความนาเชอถอในการจดการและชวยลดตนทนในสวนคลงสนคา ซงการบรหารงานดานอปทานน ประกอบไปดวยสวนตางๆ 6 สวน ไดแก

ระบบการสงซอสนคาโดยอตโนมต (Automated Store Ordering)

การจดสงและเตมสนคาอยางตอเนอง (Continuous Replenishment)

การเคลอนยายสนคาในคลง (Cross Docking) การประสานงานรวมกบซพพลายเออร (Integrated

Suppliers) การดำาเนนงานทเปนทวางใจได (Reliable

Operation) การผลตทสอดคลองกบความตองการของผบรโภค

(Synchronised Production)

3.3 การพฒนาและประยกตใชเทคโนโลย (Enabling Technology)

การแลกเปลยนขอมลทางการคา และการสอสารกนทางระบบอเลกทรอนกส เปนหนงในเทคโนโลยทชวยใหการจดสงสนคาและการเตมสนคาเปนไปอยางมประสทธภาพ เชนเดยวกบการทธรกจควรตองทราบตนทนในการดำาเนนงานในแตละกจกรรมอยาง

ถกตอง รวมถงตนทนจากการนำาเทคโนโลยมาใชงาน ในปจจบนพบวา กจการตางๆ ทน ำาเทคโนโลยมาใชในการตดตอสอสารกบคคาสามารถปฏบตงานไดรวดเรวขนและลดขอผดพลาดจากการดำาเนนงาน รปแบบของระบบอเลกทรอนกสทมใชอยในปจจบน ไดแก

การแลกเปลยนขอมลทางอเล กทรอนกส (Electronic Data Interchange : EDI)

การหกบญชและโอนเงนทางอเลกทรอนกส (Electronic Fund Transfer : EFT)

ระบบรหสสนคาและการจดเกบฐานขอมล (Item Coding and Database Maintenance)

การหาต นทนก จกรรม (Activity Based Costing : ABC)

4. แนวทางในการปรบปรงเพอพฒนาโซอปทานและระบบโลจสตกสสำาหรบธรกจคาปลก

ขอเสนอแนะจากผลการศกษาวจยเกยวกบการดำาเนนการเพอใหเกดการพฒนาระบบโซอปทานธรกจคาปลกของประเทศ แบงออกเปน 3 สวน ไดแก ขอเสนอแนะสำาหรบธรกจคาปลก ขอเสนอแนะสำาหรบหนวยงานภาครฐในฐานะผสงเสรมกจการคาปลก ขอเสนอแนะสำาหรบหนวยงานภาครฐในฐานะผกำาหนดนโยบายทางเศรษฐกจและการคา

4.1 แนวทางในการปรบปรงเพอพฒนาโซอปทานและระบบโลจสตกสสำาหรบธรกจคาปลก แบงการดำาเนนงานออกไดเปน 3 ระยะไดแก

ระยะสน

4.1.1สรางความรความเขาใจเกยวกบรปแบบโซอปทานและระบบโลจสตกส

4.1.2บรหาร/ จดการเตมสนคาอยางตอเนอง เพอการบรหารความตองการของลกคาและปรมาณสนคาคงคลงใหมความสมดลย

4.1.3รวมยอดในการสงสนคา เพอใหเตมคนรถไดเรวขน เพอผคาปลกจะไดไมตองแบกภาระการเกบสนคาคงคลงทสง เพอทดแทนความถในการสงสนคาทตำา

4.1.4แลกเปลยนขอมลทางการคาทรวดเรวและแมนยำา โดยเฉพาะขอมลสนคาคงคลงและยอดสง/ยอดขายจากคลงสนคา

4.1.5บรหารการสงสนคาใหคงท การทมยอดสงและสงสนคาออกจากคลงสนคาทคงทนน จะชวยใหผผลตสามารถสงของไดอยางตอเนอง และไมตองเกบสนคาคงคลงเผอไวเปนจำานวนมาก

4.1.6ผลตใหสอดคลองกบอปสงค จะชวยลดตนทนในการผลต ชวยใหมกระบวนการผลตทเชอถอได และปรบปรงการวางแผนในการคาดคะเนยอดขายได

ระยะกลางการจดตงทมงานทปรกษาเพอผประกอบการคาปลกโดย

เฉพาะ เพอใหขอแนะนำาในการดำาเนนธรกจคาปลก รวมทงใหขอมลขาวสารทจำาเปนตอผประกอบการเพอทจะสามารถปรบตวไดทนตอการเปลยนแปลงในธรกจคาปลกทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา

ระยะยาว

พฒนาดานอปทาน ซงจะนำามาถงการลดตนทนไดมาก ไดแก การเตมสนคาอยางตอเนอง การผลตเพอใหตรงกบความตองการ การโยกยายสนคาในคลง และการรวมตวกนระหวางผผลตกบผคาวตถดบ

4.2 แนวทางในการสงเสรมและสนบสนนจากภาครฐสำาหรบธรกจคาปลก

เชนเดยวกบแนวทางการพฒนาสำาหรบธรกจคาปลก แนวทางในการสงเสรมและสนบสนนจากภาครฐสำาหรบธรกจคาปลก แบงการดำาเนนงานออกไดเปน 3 ระยะไดแก

ระยะสนรวมคำาสงซอระหวางผคาปลกขนาดเลกโดยผานหนวย

งานจากภาครฐ

ระยะกลางภาครฐควรมมาตรการสน บสน นด านการเง นแก ผ

ประกอบธรกจคาปลกขนาดเลก เชน ใหสทธพเศษแกผประกอบการสามารถกเงนไดในอตราดอกเบยทตำา และระยะเวลาการผอนชำาระนาน โดยภาครฐควรจะกำาหนดเงอนไขตางๆ อยางชดเจน เชน คณสมบตของผประกอบการ วงเงนทจดสรรใหกบผประกอบการ และระยะเวลาคนทน

ระยะยาวภาครฐควรปรบเปลยนรปแบบการจดเกบภาษ โดยออก

มาตรการในการจดเกบภาษใหเหมาะสมกวาเดม กลาวคอ กจการคาปลกสมยใหมทตงอยในพนทใด กควรทจะชำาระภาษใหกบทองทนน เพอใหเกดความเทาเทยมกนในการจดเกบภาษ

4.3 มาตรการและบทบาทของหนวยงานภาครฐในระดบนโยบาย ในการเพมขดความสามารถทางดานโซอปทานและระบบโลจสตกส

ปจจบนภาครฐใหเรมใหความสำาคญกบการจดการดานโซอปทานและโลจสตกส ในฐานะทเปนตวทจะเพมขดความสามารถทางการแขงขนใหกบประเทศได ดงจะเหนไดจากการทรฐบาลมการกำาหนดทศทางการพฒนาระบบโลจสตกสของประเทศ โดยมแผนแมบทโลจส ตกส (Strategic Mapping) ซงจะกำาหนดหนาทความรบผดชอบใหแกหนวยงานทเกยวของในการพฒนาดานโลจสตกสของประเทศ เพอทจะใหประเทศไทยเปนศนยกลางโลจสตกสในภมภาคอนโดจน โดยจะตองบรรลวตถประสงค 3 ประการดวยกนไดแก Responsiveness , Security & Reliability และ Cost Efficiency

องคประกอบสำาคญทเกยวของในการพฒนาดานโลจสตกสของประเทศ ไดแก

Enabling Environment ปจจยทชวยสงเสรมการพฒนาดานโลจสตกส

Logistics Activities ดานตางๆ โดยเฉพาะด านโครงสรางพนฐาน

การพฒนา Logistics Service Provider การพฒนาเทคโนโลยและฐานขอมล

การพฒนาดงกลาวยอมทจะสงผลดตอทกธรกจภายในประเทศ สำาหรบในธรกจคาปลกนน แผนนโยบายดงกลาว เปนการสงเสรมธรกจคาปลกในทางออม ไมวาจะเปนการผอนผนในกฎระเบยบและมาตรการตางๆ ใหเอออำานวยตอการพฒนาดานโลจสต

กสมากขน การพฒนาโครงสรางพนฐานใหมประสทธภาพ การพฒนาความรความเขาใจใหแกบคลากร การพฒนาและเชอมโยงเครอขายขอมลตางๆ ซงธรกจคาปลกจะไดรบผลดในแงของตนทนสนคาทอาจจะลดตำาลง อนเนองมาจากระบบโครงสรางพนฐานทมประสทธภาพ อยางไรกตามแผนพฒนาดงกลาว จะเกดผลเปนรปธรรมจะตองใชเวลามากกวา 1 –2 ป

5. ขอเสนอแนะในการประยกตรปแบบโซอปทานและระบบโลจสตกสเพอพฒนาการกระจายสนคาหนงตำาบลหนงผลตภณฑ

ปจจบนการสงผานของสนคาจากผผลตไปยงผบรโภคนน สวนใหญแลวสนคาจะตองผานคนกลางกอนทจะถงผบรโภค ซงตวผผลตเองสวนใหญกมความตองการทจะผลตสนคาเพอขายใหกบผบรโภคโดยตรง แตเนองจากการทผผลตขาดความรความเขาใจเกยวกบชองทางการจดจำาหนาย การทำาการตลาด ทำาใหไมสามารถดำาเนนการกระจายสนคาดวยตนเองได ดงนนในการกระจายสนคาจงเกดคนกลางขน ซงบคคลเหลานมความรความเขาใจในการทจะกระจายสนคาไปยงผบรโภค บคคลเหลานมการตดตอกบลกคาโดยตรงไมวาจะเปนชาวไทยหรอตางประเทศ รวมทงมสถานทในการจดตงแสดงสนคา เพอขายสนคาใหกบผบรโภคโดยตรง ดงนนรปแบบของการกระจายสนคาในปจจบน ผผลตทไมมศกยภาพเพยงพอ กมหนาทในการผลตสนคาเพยงอยางเดยว สวนหนาทในการกระจายสนคาใหกบผบรโภคนนกเปนหนาทของคนกลางทงหลายทมความรความเขาใจ รวมทงเงนทนทมากกวา

อยางไรกตาม การทจะพฒนาการกระจายสนคาใหม ประสทธภาพมากขนนน ควรปลอยใหชองทางการจดจ ำาหนาย

ระหวาง ผผลต – คนกลาง – ลกคา นน เปนไปตามกลไกของตลาด แตในชองทางอนสามารถพฒนาการกระจายสนคาใหมประสทธภาพมากขนได ไดแก

5.1 ผผลต – งานแสดงสนคา – ลกคา

สำาหรบชองทางการจดจำาหนายในรปแบบน เปนนโยบายโดยตรงจากภาครฐในการสงเสรมสนบสนนผประกอบการ ทำาใหผประกอบการสามารถตดตอกบลกคาโดยตรงมากขน ในปจจบนภาครฐไดมการสนบสนนผประกอบการในสวนนแลว ไมวาจะเปนการแสดงสนคาทงในและตางประเทศ

5.2 ผผลต – E-Commerce – ลกคา

ในชองทางการจดจ ำาหนายแบบน จะชวยสงเสรมใหผประกอบการสามารถทจะตดตอกบลกคาไดโดยตรง โดยเฉพาะอยางยงลกคาชาวตางประเทศ อยางไรกตามภาครฐจ ำาเปนทจะตองสนบสนน ในลกษณะของ

ใหความรความเขาใจแกผประกอบการในการทำาการคา โดยผานชองทางการจดจำาหนายแบบน ไมวาจะเปนการอบรมการใชคอมพวเตอร การใชโปรแกรมตางๆ

ภาครฐจะตองมการสงเสรมหรอเผยแพรเวบไซตตางๆ ใหแกลกคาทงชาวไทยและตางประเทศไดรบทราบ

การสรางความรความเขาใจใหแกผประกอบการดานขนตอนการสงออกตางๆ

ชองทางการจดจำาหนายแบบน เปนชองทางทมศกยภาพสำาหรบผประกอบการ การรวมมอกนพฒนาระหวางภาครฐและผประกอบการ จะชวยใหผประกอบการมชองทางในการกระจายสนคาไดมากขน

5.3 แ น ว ค ด Collaborative Planning, Forecasting and Replenishment (CPFR) เพอเพมประสทธภาพและขดความสามารถ ของระบบโซอปทานและโลจสตกสสนคาหนงตำาบลหนงผลตภณฑ

ปจจบน การจดการโซอปทานไดกลายเปนสวนหนงทสำาคญในการสรางความไดเปรยบเชงแขงขนของกจการ โดยการนำาสนคาและบรการไปตอบสนองความตองการของลกคาไดอยางทนเวลา นาเชอถอ และมคาใชจายโดยรวมตำาทสด จากความสำาคญดงกลาวไดทำาใหเกดการประสานความรวมมอกนระหวางสมาชกทอยในโซอปทาน เพอปรบปรงการจดการโซอปทานใหมประสทธภาพมากยงข น อ น เป น ท ม า ข อ ง แ น ว ค ด Collaborative Planning, Forecasting and Replenishment หรอ CPFR ซ งเป นความรวมมอในการวางแผน การพยากรณ และการเตมเตมสนคาของผคาปลกและผผลต

Voluntary Interindustry Commerce Standards Association (VICS) ไ ด ใ ห ค ำา น ย า ม ท เ ป นทางการส ำาหรบ Collaborative Planning, Forecasting and Replenishment (CPFR) วาเปนเทคนคการรวมมอกน โดยเปนการสรางรปแบบกระบวนการทเปนทางการสำาหรบคคา ทง 2 ฝาย ทตกลงในการรวมกนวางแผน พยากรณยอดขาย สอดสองดแลความสำาเรจผานการเตมเตมสนคา จดจำา และตอบสนองตอสงยกเวนตางๆ ทเกดขน

....................................................