Stefan Metaal Gentriﬁ cation, een overzicht · Voorbeelden Examples Improvisatie in vervallen...

OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

7

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

Gentrifi cation, een overzichtStefan Metaal

1R. Glass, ‘Aspects of Change’, in: Centre for Urban Studies (red.), London. Aspects of Change, Londen 1964, p. xiii-xvi.

2D.E. Gale, ‘Neighborhood resettlement. Washing-ton D.C.’, in: S.B. Laska & D. Spain, Back to the City. Issues in Neighbor-hood Renovations, Elm-ford 1980, p. 95-115.

3Idem.

oase#73final.indd 7oase#73final.indd 7 19-06-2007 13:15:1319-06-2007 13:15:13

8

OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

Gentrification, an Overview

1Ruth Glass, ‘Aspects of Change’, in: Centre for Urban Studies (ed.), London: Aspects of Change (London, 1964), xiii-xvi.

2Dennis E. Gale, ‘Neigh-borhood Resettlement: Washington D.C.’, in: S. B. Laska and D. Spain, Back to the City; Issues in Neighborhood Renova-tions (Elmford, 1980), 95-115.

3Ibid.


OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

9

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

nGentrifi cation, een overzicht

4M. Franzén, ‘New social movements and gentrifi -cation in Hamburg and Stockholm: A compara-tive study’, Journal of Housing and the Built Environment, 20 (2005), p. 51-77.

5Gale, op. cit. (noot 2).

6N. Smith, ‘Toward a theory of gentrifi cation: a back to the city move-ment by capital, not people’, Journal of the American Planning Association, 45 (1979), p. 538-548.


10

OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

Fig. 1 Drie fasen van gentrifi cation / Three phases of gentrifi cation

Staat van bebouwingState of buildings

Artistieke faseArtistic phase

VoorzieningenFacilities

Kenmerken zittende bevolkingCharacteristics of existing population

Kenmerken van de instroomCharacteristics of infl ux

VoorbeeldenExamples

Improvisatie in vervallen arbeiderswoningen, lofts in oude fabrieken

Improvisation in dilapidated working-class housing, lofts in old factories

Actiecomités en galeries tussen afgegleden horeca en detailhandel

Action committees and galleries among cafés and retail outlets past their prime

Arbeidersklasse, gemengd kansarm 100%Working class, mixed, economically disadvantaged

Alternatieve jongeren, creatieve professionals, studenten

Alternative young people, creative professionals, students

Ottensen, Hamburg / New Town, Sydney / Belleville, Parijs

Ottensen, Hamburg / New Town, Sydney / Belleville, Paris

4Mats Franzén, ‘New Social Movements and Gentrifi cation in Ham-burg and Stockholm: A Comparative Study’, Journal of Housing and the Built Environment, 20 (2005), 51-77.

5Gale, ‘Neighborhood Resettlement’, op. cit (note 2).

6Neil Smith, ‘Toward a Theory of Gentrifi cation: A Back to the City Move-ment by Capital, not People’, Journal of the American Planning Association, 45 (1979), 538-548.


OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

11

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

Gemengde faseMixed phase

Chique faseFashionable phase

Gedeeltelijk gerenoveerd, stadsvernieuwing, kleurrijke gevels

Partly renovated, urban regeneration, colourful façades

Overrestauratie, historiserende nieuwbouw, penthouses

Over-restoration, historicising new-builds, Penthouses

Nieuwe horeca, galeries, kleine podia, nieuwe winkels, koffi e- en afhaalzaken

New cafés and restaurants, galleries, small theatres, new shops, coffee and take-out businesses

Neemt af: dure delicatessenwinkels, modehuizen, advocaten

Diminishing: expensive delis, fashion houses, law fi rms

Coalitie van oorspronkelijke en nieuwe stedelingenCoalition of original and new urbanites

Culturele en economische eliteCultural and economic elite

Culturele middenklasse, immigrantenCultural middle class, immigrants

Weinig instroom, woonduur gaat omhoogLittle infl ux, residency duration goes up

Westerpark, Amsterdam / Prenzlauer Berg, Berlijn / Södermalm, Stockholm

Westerpark, Amsterdam / Prenzlauer Berg, Berlin / Södermalm, Stockholm

Soho, New York / Clapham North, Londen / Balmain, Sydney

Soho, New York / Clapham North, London / Balmain, Sydney

7M. Wagenaar, Stedebouw en burgerlijke vrijheid. De contrasterende carrières van zes Europese hoofd-steden, Bussum 1998.


12

OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

Fig. 2 Gentrifi cation met voorsprong / Gentrifi cation with a head start

KenmerkenCharacteristics

Oude artistieke wijkOld artistic neighbourhood

VoorbeeldenExamples

Is altijd ‘bohemien’ geweest, maar krijgt nu de kenmerken van de chique fase

Was always ‘bohemian’, but now acquires the characteristics of the fashionable phase

Montmartre, Parijs / Greenwich Village, New York / Chelsea, Londen

Montmartre, Paris / Greenwich Village, New York / Chelsea, London


OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

13

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

Oud cultureel kapitaalOld cultural capital

ReconstructieReconstruction

Is altijd ‘bourgeois’ geweest maar krijgt nu ook de jongere bevolking van de chique fase

Was always ‘bourgeois’ but now also gets the younger population of the fashionable phase

Op voormalig industrieterrein nabij het centrum; zonder de invloed van een zittende bevolking

On former industrial sites near the centre; without the infl uence of an existing population

Oud-Zuid, Amsterdam / Quartier Latin, Parijs

Oud Zuid, Amsterdam / Quartier Latin, Paris

Docklands, Londen / Oostelijk Havengebied, Amsterdam

Docklands, London / Eastern Harbour District, Amsterdam


14

OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

Fig. 3 Transformatie in Amsterdam / Transformation in Amsterdam

Creatief gebruik van de bestaande voorraadCreative use of the existing stock

ScheefwonenVeel hoger opgeleiden blijven in hun goedkope huurwoning zitten als hun inkomen stijgt boven de grens waarop men aanvankelijk op een soci-ale huurwoning aanspraak maakt.

‘Skewed’ housingMany higher-educated people hold on to their inexpensive rental dwellings even as their incomes rise above the limit at which one is initially eligible for a subsidised rental dwelling.

OnderhuurGoedkope huurwoningen worden doorverhuurd door degenen die op het adres staan ingeschre-ven, voor een veelvoud van de wettelijk toege-stane huurprijs.

SubletInexpensive rental dwellings are sublet by those who are registered at the address, for far more than the legally permitted rent.

Reguliere bewoningNiet alle gentrifi ers zijn rijke yuppen die scheefwonen, er is een grote groep ‘marginal gentrifi ers’ die de goedkope huurwoningen daadwerkelijk nodig heeft.

Regular residencyNot all gentrifi ers are rich yuppies who live in housing far below their means; there is a large group of ‘marginal gentrifi ers’ who genuinely need the inexpensive rental dwellings.

Ad-hoctransformatie Ad hoc transformation

SplitsenMet een splitsingsvergunning kunnen de individuele woningen in het pand worden verkocht.

SplittingWith a ‘splitting permit’, the individual dwellings in the building can be sold.

SamenvoegenDoor zowel particulieren als corporaties worden woningen samengevoegd met het doel om grotere, meer kapitaalkrachtige huishoudens aan te trekken.

MergingDwellings are merged by private owners as well as by housing corporations in order to attract larger, wealthier households.

OpplussenZowel particulieren als corporaties kunnen bij vrijgekomen woningen de huur aanzienlijk verhogen door de uitrusting van de woning te verbeteren (puntensysteem).

ImprovementPrivate owners and housing corporations can raise rents signifi cantly on dwellings that have become available, by improving their amenities (point system).

Versoepelde particuliere toewijzingParticuliere verhuurders hebben meer greep gekregen op wie ze mogen voordragen en de huurders hoeven aan minder overheidsvoorwaarden te voldoen.

Relaxed private allocation Private landlords have acquired more control over whom they can favour and tenants have fewer government conditions to fulfi l.

7Michiel Wagenaar, Stede-bouw en burgerlijke vrijheid. De contraster-ende carrières van zes Europese hoofdsteden (Bussum, 1998).


OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

15

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

Stedelijke vernieuwingUrban regeneration

ReconstructieNieuwbouw op voormalig industrie– of haventerrein, zoals het Oostelijke Havengebied of de Kop van Zuid, met zowel duurdere als goedkopere woningen.

ReconstructionNew-build on former industrial or dockland site, such as the Eastern Harbour District of the Kop van Zuid, with both expensive and affordable housing.

HerstructureringGrootschalige stedelijke vernieuwing wordt op dit moment vooral in de naoorlogse wijken uitgevoerd, waarbij duurdere woningen aan de voorraad worden toegevoegd (net buiten de zone van gentrifi cation) .

RestructuringLarge-scale urban regeneration is now taking place in post-war neighbourhoods, whereby more expensive dwellings are being added to the stock (just outside the gentrifi cation zone).

Complexgewijze aanpakKleinschalige stedelijke vernieuwing in de vooroorlogse stad, met enerzijds kleine transformaties in de sfeer van splitsen, samenvoegen en opplussen en anderzijds duurzaam behoud van de beschermde voorraad.

Complex approachSmall-scale urban regeneration in the pre-war city, with small transformations in the sense of splitting, merging and improvement on the one hand and sustainable preservation of the protected stock on the other hand.

8Smith, op. cit. (noot 6).


16

OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

Kleine huishoudens (Musterd)Small households (Musterd)

Fig. 4 Theorieën over gentrifi cation en hun consequenties / Theories on gentrifi cation and their consequences

AanbodzijdeSupply side

Drijvende kracht

Driving force

VraagzijdeDemand side

ProductiemilieuProduction environment

ConsumptiemilieuConsumption environment

Varianten

Variants

Omslag in grondprijs en woningmarktChange in land price and housing market

Rent gap (Smith)Rent gap (Smith)

Opkomst nieuwe groepen in de stadRise of new groups in the city

Emancipatie (Fava)Emancipation (Fava)

Perspectief

Perspective

Value gap (Hamnett)Value gap (Hamnett)

Culturele middenklasse (Ley)Cultural middle class (Ley)

Opkomst nieuwe economische sectorRise of new economic sector

Financiële centra (Sassen)Financial centres (Sassen)

Creatieve stad (Florida)Creative city (Florida)

Culturele omslag met focus op vermaakCultural change with focus on entertainment

Postmodern consumentisme (Featherstone) Postmodern consumerism (Featherstone)

8Smith, op. cit. (note 6).


OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

17

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

9C. Hamnett & B. Ran-dolph, ‘Tenurial transfor-mations and the fl at break-up market in London. The British condo experience’, in: N. Smith & P. Williams (red.), Gentrifi cation of the city, Boston 1986, p. 129-152.

Positieve gevolgen

Positive consequences

——

Negatieve gevolgen

Negative consequences

Financiële basis voor stadsvernieuwingFinancial basis for urban regeneration

Verdringing, kapitaalaccumulatieExclusion, capital accumulation

Ongelijke kansen in stadsvernieuwingUnequal opportunities in urban regeneration

Vrijheid voor alternatieve groepenFreedom for alternative groups

Verlevendiging van de stadThe city made livelier

Nieuwe bestemming oude wijkenNew uses for old neighbourhoods

Vervlakking met chique faseHomogenisation with fashionable phase

Verlies gemengde karakterLoss of mixed character

Eenzijdigheid in stad, eenzijdigheid in suburbUniformity in city, uniformity in suburb

——

Groei culturele sectorGrowth of cultural sector

PolarisatiePolarisation

Verdringen oude stadscultuurExclusion of old urban culture

Groei van vrij consumptiemilieuGrowth of free consumption environment

Disneyfi catieDisneyfi cation


18

OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

Gentrifi cation, an Overview

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

9Chris Hamnett and B. Randolph, ‘Tenurial Trans-formations and the Flat Break-Up Market in London: The British Condo Experience’, in: N. Smith and P. Williams (eds.), Gentrifi cation of the City (Boston, 1986), 129-152.

10Sylvia F. Fava and Judith DeSena, ‘The Chosen Apple: Young Suburban Migrants’, in: V. Boggs, G. Handel and S. F. Fava, The Apple Sliced: Socio-logical Studies of New York City (New York, 1984).


OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

19

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio


10S.F. Fava & J. DeSena, ‘The chosen apple: young suburban migrants’, in: V. Boggs, G. Handel & S.F. Fava, The Apple Sliced. Sociological studies of New York City, New York 1984.

11Florida, 2002, op. cit. (noot 3).

12A. Reijndorp e.a., Buiten-wijk. Stedelijkheid op afstand, Rotterdam 1998.

13D. Ley, The New Middle Class and the Remaking of the Central City, Oxford 1996.


20

OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion


OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

11Richard Florida, The Rise of the Creative Class – And How It’s Transform-ing Work, Leisure, Com-munity and Everyday Life (New York, 2002).

12Arnold Reijndorp, Vincent Kompier, Stefan Metaal, Ivan Nio and Birgitt Truijens, Buiten-wijk, stedelijkheid op afstand (Rotterdam, 1998).

13David Ley, The New Middle Class and the Remaking of the Central City (Oxford, 1996).


OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

21

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio


14J. Vijgen & R. van Engels-dorp Gastelaars, Stedelijke bevolkingsca-tegorieën in opkomst. Stijlen en strategieën in het alledaags bestaan, Amsterdam 1986.

15S. Sassen, The Global City. New York, London, Tokyo, Princeton 1991.

16Florida, 2002, op. cit. (noot 3).

17M. Miles, ‘Interruptions: Testing the rhetoric of culturally led urban development’, Urban Studies, 42 (2005),p. 889-911.


22

OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion


OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

14Jeanette Vijgen and Rob van Engelsdorp Gaste-laars, Stedelijke bevolkingscategorieën in opkomst. Stijlen en strategieën in het alledaags bestaan (Amsterdam, 1986).

15Saskia Sassen, The Global City. New York, London, Tokyo (Princeton, 1991).

16Florida, The Rise of the Creative Class, op. cit. (note 11).

17Malcolm Miles, ‘Interrup-tions: Testing the Rheto-ric of Culturally Led Urban Development’, Urban Studies, 42 (2005), 889-911.

18Mike Featherstone, Consumer Culture and Postmodernism (London, 1991).


OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

23

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio


18M. Featherstone, Consumer Culture and Post modernism, Londen 1991.

19J. Burgers & M. van der Land, ‘Thuis in de uitstad’, in: A. Reijndorp, V. Kom-pier & L. de Haas, Leef-stijlen. Wonen in de 21e eeuw, Rotterdam 1997, p. 123-129.

20J. Gadet, Publieke ruim-te, parochiale plekken en passanten-openbaar-heid. Jonge alleenwo-nende Amsterdammers over stedelijkheid, Amsterdam 1999.

21H. de Feijter, Voorlopers bij demografi sche veranderingen, Den Haag 1991.


24

OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion


OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

19Jack Burgers and Marco van der Land, ‘Thuis in de uitstad’, in: A. Reijndorp, V. Kompier and L. de Haas, Leefstijlen. Wonen in de 21e eeuw (Rotter-dam, 1997), 123-129.

20Jos Gadet, Publieke ruimte, parochiale plek ken en passanten-openbaarheid. Jonge alleenwonende Amster-dammers over stedelijk-heid (Amsterdam, 1999).

21Henk de Feijter, Voorlo-pers bij demografi sche veranderingen (The Hague, 1991).


OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

25

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio


22D. Hamers, Tijd voor suburbia. De Amerikaan-se buitenwijk in weten-schap en literatuur, Amsterdam 2003.


26

OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion


OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n

22David Hamers, Tijd voor suburbia. De Ameri-kaanse buitenwijk in wetenschap en literatuur (Amsterdam, 2003).

23Sharon Zukin, Land-scapes of Power: From Detroit to Disney World (Berkeley, 1991).


OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion

27

OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio


23S. Zukin, Landscapes of Power. From Detroit to Disney World, Berkeley CA 1991.


28

OA

SE

#7

3G

entr

ifica

tion


OA

SE

#7

3

Gen

trifi

catio

n


Stefan Metaal Gentriﬁ cation, een overzicht · Voorbeelden Examples Improvisatie in vervallen...

Documents

Transcript of Stefan Metaal Gentriﬁ cation, een overzicht · Voorbeelden Examples Improvisatie in vervallen...