StanikapalanaAditionMay2013B&W FSr 2013.pdfStanikapalanaAditionMay2013B&W FSr ... e÷

$wüj·T dü÷∫ø£

Á>±MTD $ø±dü e÷dü|üÁ‹ø£

dü+|ü⁄{Ï: 5 dü+∫ø£: 4

yT, 2013

m&ç≥sY

¬ø. #·+Á<äeTÚ[ ◊[email protected].

ø£MTwüqsY, nbÕsY¶

m&ç{À]j·T Ÿ uÀs¡T¶

&Üˆˆ dæ. Hê>∑sêE

ôV≤#Y. ≈£Lsêàsêe⁄

m. düTuÛ≤wt#·+Á<ä >ö&é

&Üˆˆ $. •e X+ø£s¡ Á|ükÕ<é

&Üˆˆ ¬ø. Ädüj·T´

leT‹ ÄsY. •ebÕs¡«‹

m. Hêπ>X¯«s¡sêe⁄

á dü+∫ø£ À s¡#·sTT‘·\T

yÓ*ãT∫Ãq n_ÛÁbÕj·÷\T ‘·|üŒìdü]>±

Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ >±ì nbÕsY¶øÏ >±ì #Ó+~q$>±

uÛ≤$+#·qø£ÿs¡˝Ò<äT.

ø±HÓ‡|tº, bÕ¢ì+>¥,

m&ç{Ï+>¥, &çC…’ì+>¥

ôd+≥sY |òüsY MT&çj·÷ |ü_¢πøwüHé‡, nbÕsY¶

ø±ø˘‡≥Hé Ä|òtôd{Ÿ Åô|’y˚{Ÿ *$Tf…&é

ôV’≤<äsêu≤<é

Á|ü#·Ts¡D

m.m+.ÄsY. ` nbÕsY¶sêCÒ+Á<äq>∑sY

ôV’≤<äsêu≤<é 500 030

Ä+Á<ÛäÁ|ü<XŸ, Ç+&çj·÷

bò Hé : 040`24018656

bòÕ´ø‡ : 040`24017005

E-mail : [email protected]

[email protected]

Website: www.apard.gov.in

dü+bÕ<äø°j·T+ ....................................................................................................... 2

2.20 ø√≥¢ ≈£î≥T+u≤\≈£î ªneTàVü≤düÔ+μ ................................................................... 3

_mHé$\T ùdyêuÛ≤e+‘√ |üì#˚j·÷* Á>±MTD≤_Ûeè~Δ XÊK ø£MTwüqsY

l X¯•uÛÑ÷wüDY≈£îe÷sY ............................................................................................ 4

uÛ≤s¡‘· Á|üC≤kÕ«eT´ q&Ée&çø£≈£î e÷s¡Z+ #·÷|æq e´øÏÔ &Üˆˆ _.ÄsY. n+uÒ<äÿsY ................. 5

nbÕsY¶ À &Üˆˆ u≤ã÷ »>∑J®eHésêyéT »j·T+‹ O‘·‡e+ ............................................... 6

nbÕsY¶qT dü+<ä]Ù+∫q j·TT.õ.dæ. ãè+<ä+ ................................................................ 7

nbÕsY¶ ø£MTwüqsY≈£î &Ûç©¢ ‘Ó\T>∑T nø±&ÉMT O>±~ |ü⁄s¡kÕÿs¡+ ..................................... 8

>√s¡+‘· ;e÷, ø=+&É+‘· BÛe÷ HÓ\≈£î ˇø£ÿ s¡÷bÕsTT‘√ s¡÷. 2 \ø£å\ ;e÷,

Ç‘·s¡ dü+πøåeT |ü<∏äø±\T ........................................................................................ 9

ˇø£#√ H˚\qT |üe«[+#·T... (yÓ+{≤&˚ yêø£ +) ........................................................... 10

Á>±MTD≤_Ûeè~Δ À düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ ÁbÕeTTK´‘· ......................................................... 11

$ø£ ≤+>∑T\ dü+πøåe÷ìøÏ n+øÏ‘·yÓTÆq &Ü. sêeTuÛÑÁ<ë#ês¡ ........................................ 12

s¡÷.2,500 ø√≥¢ e´j·T+‘√ ãøÏ+>¥Vü‰+ ø±\Te |ü⁄qs¡T<äΔs¡D j·T‘êï\T ..................... 13

düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+˝À bÂs¡ Vü≤≈£îÿ\T .................................................................. 15

ø=‘·Ô>± düØ«düT˝À #˚]q O<√´>∑T\T düØ«düT ]õwüºs¡T˝À dü]#·÷düTø√e\dæq n+XÊ\T ..... 16

|ü<Ûäø±ìøÏ |ü~ |üX¯ï\T ` u≤*ø± •X¯ó dü+s¡ø£åD |ü<∏äø£+ .............................................. 17

u≤\\ Vü≤≈£îÿ\T |üs¡ y˚øÏå+#˚ #·≥º+ .......................................................................... 19

C≤*>∑T+&Ó Òì ø=&ÉT≈£îì ø£Hêï ............................................................................. 23

Á>±MTD≤_Ûeè~Δô|’ dü]º|òæ¬ø{Ÿ ø√s¡T‡qT ÁbÕs¡+_Û+∫q nbÕsY¶ ........................................ 25

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡¢ <ë«sê ªª|æ\¢\ eTqT>∑&É, m<äT>∑T<ä\μμ ................................... 26

eTVü‰‘êà>±+BÛ C≤rj·T Á>±MTD ObÕ~ÛVü‰MT #·≥º+ 2005`≈£L©\ Vü≤≈£îÿ\T ............. 29

Ä<äs¡Ù Á>±eT ìsêà‘·\T>± e÷s¡T‘·Tqï \+u≤&ç|ü …¢, e÷DÏø±´|üPsY _mHé$\T .............. 30

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡¢ n|üPs¡« $»j·÷\T .......................................................... 32

‘·≈£îÿe ô|≥Tºã&ç‘√ m≈£îÿe ~>∑Tã&ç kÕ~Û+#·≥+ m˝≤ ? .......................................... 34

eTVæ≤fi¯\T Á>±MTD≤_Ûeè~Δ ` rs¡T ‘ÓqTï\T .............................................................. 37

eTVü‰‘êà>±+BÛ C≤rj·T Á>±MTD ObÕ~ÛVü‰MT |ü<∏äø£+‘√ dü+|üPs¡í bÕ]X¯ó<ä + .............. 39

ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\ O|üÁ|üD≤[ø£ øÏ+<ä 2013`14 dü+e‘·‡s¡+˝À ì<ÛäT\ πø{≤sTT+|ü⁄\T .. 40

ªìs¡“¤j·Tμ #·≥º+ @$T #Ób Ô+~ ? ............................................................................ 42

Ç+≥sYHÓ{Ÿ <ë«sê uÛÑ÷kÕs¡ |òü*‘ê\ düe÷#ês¡+ ..................................................... 46

<ës¡Ùìø£‘·≈£î »\>∑+ yÓ+>∑fi¯sêe⁄ ......................................................................... 47

>∑s¡“¤e‘·T\≈£î ‘·s¡#·÷ e#˚Ã dü+<˚Vü‰\≈£î düe÷<ÛëHê\T ............................................. 49

n|ü&ÉT >∑+–¬s<› Jeq+! Ç|ü&ÉT ∫qï }≥≈£î+fÒ J$‘·+!! ................................... 52

πssTT+ãefi¯ófl »s¡T>∑T‘·Tqï ¬s’yêdt ø±\« Ä<ÛäTìø°ø£s¡D ùde\T ................................... 53

$C≤„q+ Hê <˚e⁄&ÉT ` |üì Hê eT‘·+ ..................................................................... 54

C≤rj·T |ü+#êsTTrsêCŸ ~H√‘·‡e dü+<äs¡“¤+>± düà]+#·Tø√e\dæq

ã\«+‘Y sêjYT yÓTVü≤‘ê ....................................................................................... 56

yÓTTø£ÿ\ s¡ø±\qT, ¬s’‘·T\ Vü≤≈£îÿ\qT |ü]s¡øÏå+#˚ dü+düú .............................................. 57

eTq ∫Hêïs¡T\≈£î b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+ ...................................................................... 60

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡¢ #˚‹˝À kÕeTT<ësTTø£ ÄdüTÔ\T |ü~\+ .................................. 61

Á>±eT kÂuÛ≤>±´ìøÏ y˚TeTT ôd’‘·+ ........................................................................... 62

|üsê´es¡D≤ìï s¡øÏå+#·T≈£î+<ë+ ............................................................................. 63

( ¬ø. #·+Á<äeTÚ[ )

dü+

bÕ<

äø°j

·T+..

.y

˚T, 2

013

eTVæ≤fi≤ ø±]à≈£î\≈£î ªObÕ~Ûμ uÛÑs√kÕVü≤˝≤\T |ü{Ïº, bı˝≤\T <äTH˚ï eékÕj·T ø±]à≈£î\¬ø’Hê, ø£sêà>±sê\˝À j·T+Á‘ê\ q&ÉTeT ø£wüº|ü&˚ bÕ]ÁXÊ$Tø£

ø±]à≈£î\¬ø’Hê ªy˚T&˚μ nH˚~ ø±]àø£ Vü≤≈£îÿ\ kÕ<ÛäHê ~H√‘·‡ey˚T. ‘·eT $»j·÷\qT |ü⁄qX¯Ãs¡D #˚düT≈£î+≥÷, kÕ~Û+#·e\dæq

Hê´j·Tã<äΔyÓTÆq ø√¬sÿ\ô|’ ø±sê´#·s¡D≈£î O|üÁø£$T+#˚ s√E ªy˚T&˚μ.

Ç<˚ dü+<äs¡“¤+˝À ø±]à≈£î\ dü+πøåe÷ìøÏ n_Ûeè~Δ @$T #˚XÊyÓ÷ düMTøÏå+#·T≈£îì, Ç+πø$T #˚j·÷˝À Á|üD≤[ø£ ‘·j·÷s¡T

#˚düT≈£îì neT\T ~X¯>± ø£~ Ò+<äT≈£î Á|üuÛÑT‘ê«\≈£î ≈£L&Ü Ç~ eTTUýÓTÆq s√E.

eTq <˚X¯+˝À ObÕ~Û ø£\Œq≈£î Ç|üŒ{Ïes¡≈£î #˚|ü{Ïºq ø±s¡ Áø£e÷˝À¢ ‘·\e÷ìø£+ nq<ä–q≥Te+{Ï~ eTVü‰‘êà>±+BÛ

C≤rj·T Á>±MTD ObÕ~Û Vü‰MT |ü<∏äø£+. Á|ü»\≈£î |üì Vü≤≈£îÿqT ø£*Œ+∫q á |ü<∏äø£+ Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± |ü\T <˚XÊ\

Á|üX¯+dü\qT n+<äT≈£îqï~. dü«‘·+Á‘· uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À á |ü<∏äø£+ neT\T #ê]Á‘ê‘·àø£+>± ì\Tk Ô+~. |üqT\T n+‘·>± Òì

ø±\+˝À e\dü\qT Ä|æ, ù|<ä Á|ü»\≈£î |üqT\T ø£*Œ+#·&ÜìøÏ O<›•+∫q á |ü<∏äø£+ Á>±e÷˝À¢ì eTVæ≤fi¯\≈£î eT]+‘·

y˚T\T #˚düTÔqï~.

kÕ<Ûës¡D+>± eékÕj·T |üqT˝À¢HÓ’Hê, ø£sêà>±s¡|ü⁄ |üqT˝À¢HÓ’Hê |ü⁄s¡TwüT\ø£+fÒ eTVæ≤fi¯\≈£î ‘·≈£îÿe y˚‘·Hê*e«≥+

|ü]bÕ{Ï. eTq <˚X¯+˝À düe÷q |üìøÏ düe÷q y˚‘·q+ Çyê«\ì 1976˝ÀH˚ #·≥º+ #˚dæq|üŒ{Ïø°, #ê˝≤ #√≥¢ Ä#·s¡D≈£î

H√#·Tø√ Ò<äT. n+<äTπø eTVæ≤fi≤ ø±]à≈£î\T $eø£å≈£î >∑Ts¡e⁄‘·THêïs¡T. eékÕj·T ≈£L©˝À, Ç‘·s¡ ndü+|òüT{Ï‘· s¡+>±˝À¢ á

$eø£å Ç|üŒ{Ïø° O+~. nsTT‘˚ eTVü‰‘êà>±+BÛ C≤rj·T Á>±MTD ObÕ~ÛVü‰MT |ü<∏äø£+ |üqT˝À¢ e÷Á‘·+ |ü⁄s¡TwüT\¬ø’Hê,

eTVæ≤fi\¬ø’Hê düe÷qy‘·q+ Ç∫Ã rsê*‡+<. n+<äTe\¢, á |ü<∏äø£+˝À eTVæ≤fi\ uÛ≤>∑kÕ«eT´+ u≤>± ô|]–+~.

n+‘˚ø±<äT, eTVü‰‘êà>±+BÛ C≤rj·T Á>±MTD ObÕ~ÛVü‰MT |ü<∏äø£+˝À 33XÊ‘·+ |üqT\qT ‘·|üŒìdü]>± eTVæ≤fi¯\≈£î

πø{≤sTTdüTÔ+&É≥+‘√ yê] Ä<ëj·T eqs¡T\T ô|]>±sTT. Ç|üŒ{Ïπø dü«j·T+ düVü‰j·T ãè+<ë\˝À düuÛÑT´\T>± #], eTVæ≤fi\T

sêDÏdüTÔ+&É≥+‘√, ObÕ~Û Vü‰MT |üqT\T yê]øÏ eT]+‘· u≤dü≥>± ì*#êsTT. Bì‘√ yê]˝À eT]+‘· Ä‘·à $XÊ«dü+

ô|]–+~. yê] u≤´+≈£î &çbÕõ≥T¢ ô|s¡T>∑T‘·T+&É≥+‘√ ≈£î≥T+ã+˝Àq÷, düe÷»+˝Àq÷ yê] Vü≤√<ë ô|]–+~. eTVæ≤fi\T

dü«‘·+Á‘·+>± Ä<ëj·÷ìï Ä]®+# neø±XÊ˝qT ø£*Œ+∫+~ ObÕ~Û Vü‰MT |ü<∏äø£+.

#·≥º+˝À K∫Ã‘·+>± ìπs›•+∫q 33 XÊ‘·+ |üqT˝À¢H˚ ø±ø£, eTVæ≤fi≤ ø±]à≈£î\T á |ü<∏äø£+˝À eT]+‘· n~Ûø£+>±

bÕ˝§Z+≥THêïs¡T. 2006`07˝À 33% Ò<ë n+‘·≈£î $T+∫ eTVæ≤fi\ uÛ≤>∑kÕ«eT´+ Oqï sêÁcÕº\T 15 ø±>±, 2009`10 e#Ã

dü]øÏ Ç~ 20øÏ ô|]–+~. πøs¡fi¯ ˝≤+{Ï sêÁcÕº À¢ nsTT‘˚, ObÕ~ÛVü‰MT |üqT˝À¢ eTVæ≤fi¯\ uÛ≤>∑kÕ«eT´+ 90 XÊ‘·+ es¡≈£î

O+~. nœ\ uÛ≤s¡‘· kÕúsTT˝À eTVæ≤fi\ dü>∑≥T uÛ≤>∑kÕ«eT´+ 42 XÊ‘·+ O+~.

Ç|ü&ÉT á |ü<∏äø±ìï eTVæ≤fi¯\ $düÔè‘· uÛ≤>∑kÕ«eT´+ ~X¯>± eT]+‘·>± $düÔ]+#ê\ì πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ ‘·\ô|{Ïº+~.

Á>±e÷˝À¢ì nHê<Ûä eTVæ≤fi¯\≈£î, $‘·+‘·Te⁄\≈£î bòÕdtºÁ{≤ø˘ ÁbÕ‹|ü~ø£q C≤uŸø±s¡T¶*e«&ÜìøÏ ‘·«]‘·>∑‹q #·s¡ \T rdüTø√yê\ì,

|üqT\T #˚ùd eTVæ≤fi¯\ |æ\¢\ dü+s¡ø£åD≤s¡Δ+ Á¬ø#Y (•X¯ó dü+s¡ø£åD dü<äTbÕj·÷\T)\qT |üì Á|ü<˚XÊ˝À¢ @sêŒ≥T #˚j·÷\ì

sêh Á|üuÛÑT‘ê«\qT Ä<•+∫+~.

<˚X¯ yê´|üÔ+>± ù|<ä\≈£î K∫Ã‘·yÓTÆq ObÕ~Ûì n+~düTÔqï á Ä<äs¡Ù |ü<∏äø£+ eT]+‘· |ü{Ïwüºe+‘·+>±, |üø£&É“+B>±

neT\T »s¡>±*‡q nedüs¡+ O+~. kÕúìø£ dü+düú\T #=s¡e rdüT≈£îì, eTVæ≤fi≤ dü«j·T+ düVü‰j·Tø£ ãè+<ë\ düVü‰j·T+‘√,

düeTq«j·T+‘√ |ü<∏äø£+ neT\TqT ˇø£ ø£+≥ ø£ìô|≥º&É+ e\¢ ˝À≥T bÕ≥T¢ ‘=\–, ù|<ä\ |üìVü≤≈£îÿ kÕs¡úø£eTe⁄‘·T+~.

nìï+{≤ nD∫y˚‘·≈£î >∑Ts¡e⁄‘·Tqï eTVæ≤fi¯\T eT]+‘·>± Á|üjÓ÷»q+ bı+<äT‘ês¡T. á ~X¯ À kÕúìø£ dü+düú\T á ªy˚T&˚μ

dü+<äs¡“¤+>± ‘·–q ø±sê´#·s¡D Á|üD≤[ø£\qT s¡÷bı+~+#·T≈£î+{≤j·Tì Ä•<ë›+.

bÕsƒ¡≈£î\+<ä]ø° ªªy˚T&˚μμ X¯óuÛ≤ø±+ø£å\‘√...

<ë]Á<ä´πsK≈£î ~>∑TeqTqï (_|æm˝Ÿ) ‘Ó\¢ πswüHé ø±s¡T¶<ës¡T

\+<ä]ø° 185 s¡÷bÕj·T\πø 9 s¡ø±\ ì‘êédüs¡ edüTÔe⁄\T

n+~+# ªneTàVü≤düÔ+μ nH $q÷‘·ï |ü<∏äø±ìï $»j·THêeT O>±~

|üs¡«~q+ Hê&ÉT Ä+Á<Û ä Á|ü<˚XŸ Á|üuÛ ÑT‘·«+ ôV’≤<äsêu≤<é˝À

ÁbÕs¡+_Û+∫+~. n+‘·sê®rj·T+>± s√E s√Eø° ô|]– b˛‘·Tqï

<Ûäs¡\ Á|üuÛ≤e+ ù|<ä\ô|’ |ü&É≈£î+&Ü yê]ì Ä<äT≈£îH ÄXj·T+‘√ á

|ü<∏ äø±ìï Á|üy˚X¯ ô|{Ïº+~. Ç|üŒ{Ï πø s¡÷bÕsTTπø ªøÏ˝À_j·T´+μ

|ü<∏äø£+‘√ ù|<ä\≈£î ÄVü‰s¡uÛÑÁ<ä‘· ø£*Œ+∫q Á|üuÛÑT‘·«+ ªneTàVü≤düÔ+μ

Á|üy˚X¯ ô|≥º&É+‘√ eTs√ n&ÉT>∑T eTT+<äTπødæ+~.

ìC≤ìøÏ ô|]–q <Ûäs¡\‘√ eT÷&ÉT|üP≥˝≤ ø£&ÉT|ü⁄ì+&Ü ‹+&ç

<=s¡ø£ì ìs¡Tù|<ä\≈£î á |ü<∏äø£+ m+‘·>±H√ }s¡≥ ø£*ZdüTÔ+~. øÏ À

ø£+~|ü|ü, ˇø£ ©≥s¡T bÕe÷sTT˝Ÿ, øÏ˝À >√<ÛäTeT|æ+&ç, øÏ˝À

>√<ÛäTeT\T, ns¡øÏ˝À #·¬øÿs¡, øÏ˝À O|ü, ns¡øÏ˝À $T]ÃbÂ&És¡T,

s¡÷: 185 πø 9 s¡ø±\ ì‘êédüs¡ edüTÔe⁄\T

ns¡øÏ˝À ∫+‘· |ü+&ÉT, e+<ä Á>±eTT\ |üdüT|ü⁄ á |ü<∏äø£+ <ë«sê

n+<äCÒkÕÔs¡T. ‘Ó\¢πswüHé ø±s¡T¶ Oqï Á|ü‹ ˇø£ÿ ≈£î≥T+u+ πswüHé

<äTø±D≤\ <ë«sê á ì‘êédüs¡ düs¡T≈£î\T bı+<äe#·TÃ.

düTe÷s¡T 2 ø√≥¢ 20 \ø£å\ ≈£î≥T+u≤\˝Àì 7 ø√≥¢ eT+~øÏ á

|ü<∏äø£+ <ë«sê \_Δ #˚≈£Ls¡T‘·T+~. n+‘˚ø±ø£, bÂwæºø±Vü‰s¡ ˝À|ü+‘√

u≤<Ûä|ü&ÉT‘·Tqï ù|<ä\≈£î á |ü<∏äø£+ <ë«sê ø=+‘· }s¡≥ ø£\T>∑T‘·T+~.

ô|]–q ì‘êédüs¡ edüTÔe⁄\ uÛ≤s¡+ yê]ô|’|ü&É≈£î+&Ü, dü_‡&û uÛÑ]dü÷Ô,

ù|<ä\|ü≥¢ u≤<Ûä ‘·>± á |ü<∏äø±ìï <X+˝À ‘=*kÕ]>± s¡÷bı+~+∫,

eTq sêh Á|üuÛÑT‘·«+ neT\T#düTÔqï~. 292 s¡÷bÕj·T\ $\Te>∑\

9 s¡ø±\ ì‘êédüs¡ edüTÔe⁄\T πøe\+ 185 s¡÷bÕj·T\πø Çe«&É+‘√

ìs¡Tù|<ä Á|ü»\≈£î HÓ\≈£î 107 s¡÷bÕj·T\ e+‘·Tq dü+e‘·‡sêìøÏ

1284 s¡÷bÕj·T\T Ä<ë ne⁄‘·T+<äì Á|üuÛÑT‘·«+ ù|s=ÿ+≥Tqï~.

@~ @yÓTÆHê, Á>±e÷\, |ü≥ºD≤\ |ü]~Û˝Àì ù|<ä\≈£î á

ªneTàVü≤düÔ+μ |ü<∏äø£+ <ë«sê Äø£* <ä÷s¡+ ø±yê\ì >∑{Ïº>± Ä•<ë›+.

2.20 ø√≥¢ ≈£î≥T+u≤\≈£î

ªneTàVü≤düÔ+μ2.20 ø√≥¢ ≈£î≥T+u≤\≈£î

ªneTàVü≤düÔ+μ

yT, 2013 kÕúìø£ bÕ\q 3

uÛ≤ s¡‘ Y ìsêàD Y yê\+{°s ¡ T ¢ ùdyê u Û≤e+‘√. ìs ¡ø £ å

sêdüT´˝…’q Á>±MTDT\≈£î #˚j·T÷‘·ìdü÷Ô $$<Ûä Á|üuÛÑT‘·« |ü<∏äø±\T

yê]øÏ #˚πs $<Ûä+>± ø£èwæ #˚j·÷\ì Á>±MTD≤_Ûeè~Δ XÊK ø£MTwüqsY

l X¯•uÛÑ÷wüDY ≈£îe÷sY nHêïs¡T. @Á|æ˝` 7, 2013q Ä+Á<Ûä Á|ü<˚XŸ

nø±&ÉMT Ä|òt s¡÷s¡˝Ÿ &Óe\|tyÓT+{Ÿ (nbÕsY¶)˝À –]»q j·TTer

j·TTe≈£î\≈£î Á|ü‘´ø£+>± ÁbÕs¡+_Û+∫q uÛ≤s¡‘YìsêàDY yê\+{°s¡¢ •ø£åD≤

ø±s¡´Áø£eT+˝À Äj·Tq eTTK´ n‹~∏>± bÕ˝§ZHêïs¡T.

á dü+<äs¡“¤+>± Äj·Tq e÷{≤¢&ÉT‘·÷, Á>±e÷\˝À ne>±Vü≤Hê

˝À|ü+ e\¢ Á|üuÛÑT‘·« |ü<∏äø±\ <ë«sê e#˚Ã Á|ü‹|òü\+ Á|ü»\≈£î

m+‘·es¡≈£î #sê˝À n+‘·es¡≈£L #s¡&É+ Ò<äHêïs¡T. nbÕs¡T¶ ìs¡«Væ≤+#

á •ø£åD <ë«sê –]»q ÁbÕ+‘ê˝À¢ neT\j˚T´ Á|üuÛÑT‘·« |ü<∏äø±\T,

Vü≤≈£îÿ\T yÓTT<ä˝…’q n+XÊ\ô|’ á •ø£åD <ë«sê eT+∫ ne>±Vü≤q

ø£*a+#·&ÜìøÏ M\T+≥T+<äì ù|s=ÿHêïs¡T.

•ø£åD bı+~q Á|ü‹ uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°sY Á>±e÷˝À¢ì

düeTdü´\qT Á|ü»\‘√ #·]Ãdü÷Ô, ‘·eT ‘·eT Á>±e÷\ ø√dü+ bÕ≥T

|ü&Ü\ì dü÷∫+#ês¡T. n<˚ $<Ûä+>± y˚‘·Hê\‘√ ≈£L&çq |üqT\

s¡÷|üø£\aq¬ø’ _.mHé.$.\T ø£èwæ #˚j·÷\Hêïs¡T. eT<ÛëïVü≤ï uÛÀ»q

|ü<∏äø±ìï –]»q ÁbÕ+‘ê˝À¢ eT]+‘· |ü{Ïwüº+>± neT\T |üπsÃ+<äT≈£î

Á|üuÛÑT‘·«+ nìï $<Ûë\ #·s¡´\T rdüT≈£î+≥T+<äì Äj·Tq ‘Ó*bÕs¡T.

á ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§Zqï eTs√ eTTK´ n‹~∏ e÷J Á|üuÛÑT‘·«

eTTK´ ø±s¡ <ä]Ù l {Ï. >√bÕ\sêe⁄ e÷{≤¢&ÉT‘·÷, –]»qT\ n_Ûeè~Δ

ø√dü+ ùV≤eTHé &ÜsYŒ¤, ø=eTs¡+;Û+, eT\T¢<=s¡, n\÷¢] d”‘êsêeTsêE

e+{Ï yê]ì Ä<äs¡Ù+>± rdüT≈£îì |üì#j·÷\ì dü÷∫+#ês¡T. Ç|üŒ{Ïπø

_.mHé.$.\ ø£èwæ e\¢ #ê˝≤ –]»q Á>±e÷\T Ä<äs¡Ù Á>±e÷\T>±

‘·j·÷s¡j·÷´j·Tì ‘Ó*bÕs¡T.

|ü+#êsTTrsêCŸ dü+düú˝À¢ –]»qT\ bÕÁ‘·, |”kÕ #·≥º+, n≥M

Vü≤≈£îÿ\ #·≥º+ yÓTT<ä˝…’q |ü\T ø°\ø£ n+XÊ\ >∑T]+∫ Á|ü‹ ˇø£ÿ

–]»q _mHé$ ‘Ó\TdüTø√e&É+ eTTK´eTHêïs¡T. –]»q ÁbÕ+‘ê˝À¢

mø£ÿ&Óø£ÿ&É @j˚T düeTdü´\T ™HêïjÓ÷ ‘Ó\TdüT≈£îì Ä düeTdü´\≈£î

nqT>∑TD+>± |üì#˚j·÷\ì ø√sês¡T.

@ø£\e´ bÂ+&˚wüHé Á|ü‹ì~∏ l y˚DT>√bÕ\¬s&ç¶ e÷{≤¢&ÉT‘·÷,

|ü<∏äø±\ >∑÷]Ã |üP]Ô>± ne>±Vü≤q Òø£b˛e≥+ e Ò¢ Á>±MTD ÁbÕ+‘ê˝À¢

Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üy˚X¯ô|{Ïºq |ü<∏äø±\T $|òü\eTe⁄‘·THêïj·THêïs¡T. ø±ã{Ïº

|ü<∏äø±\ô|’ |üP]Ô düe÷#êsêìï Á>±MTD Á|ü»\≈£î ‘Ó\Œe\dæq nedüs¡+

Á|ü‹ uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°sYô|’ ™+<äì $e]+#ês¡T. Ábıô|òdüsY

¬ø.$.sêE e÷{≤¢&ÉT‘·÷, –]»q ÁbÕ+‘· Á|ü»\ ™qï‹ ø√dü+ Á|ü‹

ˇø£ÿs¡÷ ø£èwæ #j·÷\Hêïs¡T. –]»q ÁbÕ+‘ê˝À¢ ™qï uÛÑ÷$Tì n_Ûeè~Δ

|üπsÃ+<äT≈£î #˚j·T÷‘·ìyê«\ì ø√sês¡T.

á ø±s¡´Áø£eT+˝À nbÕsY¶ C≤sTT+{Ÿ &Ó’¬sø£ºsY &Üˆˆ dæ. Hê>∑sêE,

ôd+≥sY ôV≤&é‡, bòÕø£©º düuÛÑT´\T bÕ˝§ZHêïs¡T. á •ø£åD≤ ø±s¡´Áø£e÷ìï

düVü≤»eqs¡T\ j·÷»e÷q´ Rø+Á<ä+, kÕe÷õø£ Hê´j·T eT]j·TT

dü«#·Ã¤+<ä #·s¡´ πø+Á<ë\ dü+j·TTø£Ô Ä<Ûä«s¡´+˝À ìs¡«Væ≤+#ês¡T.

Á>±MTD≤_Ûeè~Δ XÊK ø£MTwüqsY l X¯•uÛÑ÷wüDY ≈£îe÷sY

_mHé$\T ùdyêuÛ≤e+‘√ |üì#˚j·÷*_mHé$\T ùdyêuÛ≤e+‘√ |üì#˚j·÷*

◆

kÕúìø£ bÕ\q y˚T 2013 4

Sthanika_Color_May13.indd 24Sthanika_Color_May13.indd 24 02/05/13 3:23 PM02/05/13 3:23 PM

uÛ≤s¡‘· Á|üC≤kÕ«eT´ q&Ée&çø£≈£î e÷s¡Z+

#·÷|æq e´øÏÔ &Üˆˆ _.ÄsY. n+uÒ<äÿsY

&Üˆˆ _.ÄsY. n+uÒ<äÿsY 123 e »j·T+‹ ™‘·‡yêìï nbÕsY¶˝À

|òüTq+>± »s¡T|ü⁄≈£îHêïs¡T. n+uÒ<äÿsY ∫Á‘·|ü{≤ìøÏ |üP\e÷\\T y˚dæ

ìyêfi¯ó\T n]Œ+#ês¡T. á »j·T+‹ ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ eTTK´ n‹~Û>±

$#˚Ãdæq nbÕsY¶ ø£MTwüqsY l ¬ø. #·+Á<äeTÚ[, ◊[email protected] e÷{≤¢&ÉT‘·÷,

n≥º&ÉT>∑T es¡í+˝À |ü⁄{Ïº $eø£å≈£î >∑T¬s’q|üa{Ïø°, n+uÒ<äÿsY ‘·q y˚T<ÛädüT‡,

|ü≥Tº<ä\, Hêj·Tø£‘·«+, Bø£å\ e+{Ï >∑TD≤\ e\q uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ e+{Ï

n‹ ô|<ä› <˚X¯ sêC≤´+>±H˚ï s¡∫+#ês¡ì $e]+#ês¡T.

@ e´øÏÔ nsTT‘˚ eT+∫ n\yê≥T¢, q&Ée&çø£, ne>±Vü≤q,

Áø£eT•ø£åD, \ø£å + yÓTT<ä\>∑T n+XÊ\T ø£*– ™+{≤s√, yês¡T ì»yÓTÆq

dü+|ü<ä ø£*–q e´øÏÔ nì ‘Ó*bÕs¡T. sêC≤´+>±ìï $T+∫q eT‘·+>±ì,

≈£î\+ >±ì ˝Ò<äì, eT‘·Á>∑+<∏ë\ ø£Hêï sêC≤´+>∑y˚T >=|üŒ<äì

$e]+#ês¡T. πs|ü{Ï ‘·s¡+ ø√dü+ e÷sêZìï #·÷|æ ˇø£ n<äT“¤‘·yÓTÆq

Á>∑+<∏ëìï s¡÷bı+~+∫q e´øÏÔ n+uÒ<äÿsY nì Äj·Tq ø=ìj·÷&Üs¡T.

e´øÏÔì e´øÏÔ>± >ös¡$+∫q|üŒ&˚ á <˚X¯+ n_Ûeè~Δ |ü<∏ä+˝À

eTT+<äT≈£î b˛‘·T+<äHêïs¡T. _.mHé.$.\ eédüú <ë«sê nbÕsY¶ kÕe÷õø£

#Ó’‘·q´+ ø√dü+ ø£èwæ #˚k˛Ô+<äì ø£MTwüqsY $e]+#ês¡T. Á|ü‹ ˇø£ÿs¡÷

‘·eT Á|üC≤„bÕ≥yê\‘√ düe÷»+˝À >∑T]Ô+#·ã&˚ kÕúsTTøÏ m<ä>±\ì

Äø±+øÏå+#ês¡T. á <˚X¯+ eTT+<äT≈£î b˛e&ÜìøÏ <äX¯, ~X¯ ìπs›•+∫q

e´øÏÔ &Üˆˆ n+uÒ<äÿsY nì Äj·Tq ø=ìj·÷&Üs¡T. Çìï düeTdü´\THêï,

uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À Á|üuÛÑT‘ê«ìï q&É|ü>∑\T>∑T‘·THêïeT+fÒ, Ç~ Hêj·T≈£î\

>=|üŒ‘·q+ ø±<äì, πøe\+ n+uÒ<äÿsY s¡÷b¥+~+∫q sêC≤´+>∑+

|òüTq‘˚qì Äj·Tq $e]+#ês¡T.

kÕe÷õø£ kÕ~Ûø±]ø£‘·, dü«#·Ã I+<ä #·s¡´\ $uÛ≤>±~Û|ü‹

l eT<äHéyÓ÷Vü≤Hé e÷{≤¢&ÉT‘·÷, $eø£å‘· ˝Òì eédüú\qT HÓ\

ø=˝ÒŒ+<äT≈£î n+uÒ<äÿsY ø£èwæ #˚XÊs¡Hêïs¡T.

MT&çj·÷, Á|ü#·Ts¡D\ $uÛ≤>±~Û|ü‹ &Ü.¬ø. Ädüj·T´ e÷{≤¢&ÉT‘·÷,

Á_{Ïwt øöì‡˝Ÿ Á>∑+<∏ë\j·T+˝À ÄHê&ÉT ™qï |ü⁄düÔø±\qT |ü]

ƒ+∫q yê]˝À eTT>∑TZs¡T˝À ˇø£s¡T Ç≥© <˚XÊìøÏ #Ó+~q e÷õ˙,

»s¡à˙øÏ #Ó+~q ø±s¡˝Ÿ e÷sYÿ‡ ø±>±, eT÷&√ e´øÏÔ &Üø£ºsY n+uÒ<äÿsY

nì #ÓbÕŒs¡T. M] eTT>∑TZ] ù|s¡T¢ Ä Á>∑+<∏ë\j·T+˝À bò¥{À\‘√

düVü‰ *œ+#·ã&Ü¶j·THêïs¡T. eTVü‰uÛ≤s¡‘êìï Áyêdæq y˚<äyê´düT&ÉT,

sêe÷j·TD≤ìï s¡∫+∫q eTVü≤]¸ yê©àøÏ, uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>±ìï

s¡∫+∫q &Üˆˆ n+uÒ<äÿsY Ms¡T eTT>∑TZs¡T <ä[‘·T Òqì Äj·Tq nHêïs¡T.

&Üˆˆ n+uÒ<äÿsY ìs¡+‘·s¡ |üsƒ¡HêìøÏ ÁbÕ<Ûëq´‘·ìdü÷Ô, Á|ü‹ ø=‘·Ô |ü⁄düÔø±ìï

ø=ì #·~y˚yês¡ì &Üˆˆ Ädüj·T´ #ÓbÕŒs¡T.

á ø±s ¡´ Áø £eT+˝À & ç| ò ü P´{ ° & Ó ’ ¬sø £ ºs Y ( Áf … Æì+> ˘) &Ü ˆ ˆ

n+»H˚j·TT\T, & ç .{ Ï .m+. y Ó+ø £≥j·T´\T n+uÒ< äÿs Y ô| ’

π>j·÷\T bÕ&Üs¡T. á düe÷y˚XÊìøÏ nøö+{Ÿ‡ $uÛ≤>±~Û|ü‹

&Üˆˆ $.mdt.mdt. Á|ükÕ<é yêÚ≤´‘·>± eéVü≤]dü÷Ô &Üˆˆ n+uÒ<äÿsY

ùde\qT ø=ìj·÷&Üs¡T. á ø±s¡´Áø£eT+˝À nbÕsY¶ ôd+≥sY ôV≤&é‡,

dü\Vü‰<ës¡T\T, bÕ´ø£©º düuÛÑT´\T eT]j·TT dæã“+~ bÕ˝§ZHêïs¡T.

◆

y˚T 2013 kÕúìø£ bÕ\q 5


&Üˆˆ u≤ã÷ »>∑J®eHé sêyéT 106 e »j·T+‹ ™‘·‡yê\qT

nbÕsY¶˝À |òüTq+>± »s¡T|ü⁄≈£îHêïs¡T. »>∑J®eHé sêyéT ∫Á‘· |ü{≤ìøÏ |ü\

Te⁄s¡T |üP\e÷\ y˚dæ ìyêfi¯ó\T n]Œ+#ês¡T.

á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ eTTK´ n‹~Û>± Vü‰»¬s’q nbÕsY¶ ø£MTwüqsY

l ¬ø. #·+Á<äeTÚ[, ◊mmdt, e÷{≤¢&ÉT‘·÷, nD>±]q esêZ\≈£î

#˚j·T÷‘·q+~dü÷Ô C≤rj·T eéVü‰sê˝À¢ HÓ’|ü⁄D≤´ìï #·÷|æ+∫q

Hêj·T≈£î&ÉT u≤ã÷»>∑J®eHé sêyéT nì ù|s=ÿHêïs¡T. Á|ü‹ >=|üŒ

Hêj·T≈£î&ç‘√ ø£*dæ n&ÉT>∑T\Ty˚ùd neø±X¯+ n+<ä]ø° sê<äHêïs¡T.

yês¡T |ü*øÏq dü÷≈£îÔ\T Ò<ë yês¡T Ç∫Ãq |æ\T|ü⁄qT n+~|ü⁄#·TÃ≈£îì

Á|üC≤ Jeq+˝À Ç‘·s¡T\≈£î ˇø£ ™<ëVü≤s¡D>± ì\ã&çq e´≈£îÔ\T

ì»yÓTÆq bÂs¡T\ì l #·+Á<äeTÚ[ ø=ìj·÷&Üs¡T.

düe÷»+˝À Á|ü‹ bÂs¡T&ÉT ‘êqT q&ÉT#·Tø√e\dæq $<ÛëHêìï

ne>±Vü≤q #˚düTø√ø£b˛‘˚ <˚X¯ n_Ûeè~Δ ≈£î+≥T|ü&ÉT‘·T+<äì Äj·Tq

nHêïs¡T. düeTdü´ nH˚~ Á|üD≤[˝À¢ ˝Ò<äì, Á|üD≤[ø£\ neT˝À¢

™+<äì, düeTdü´ Á|üuÛÑT‘·« eT~˝À ˝Ò<ë Á|ü»\T ‘·eT+‘·≥ ‘êeTT

^düT≈£îqï ^‘·˝À¢ ™+<äHêïs¡T.

Á|üuÛÑT‘ê«\T, Á|üuÛÑT‘ê«\ Á|üD≤[ø£˝À¢ m˝≤+{Ï ˝À|ü+ ˝Ò<äì,

neT\e⁄‘·Tqï $<Ûëq+˝À, m<äTs¡e⁄‘·Tqï düeTdü´\qT |ü]

wüÿ]+#·&ÜìøÏ e´øÏÔ ^düT≈£îqï ^‘·\T, eTq≈£î #·]Á‘· Ç∫Ãq ø=ìï

nyê+#Û·˙#· dü+düÿè‘·T\˝À ™+<äì ø£MTwüqsY $e]+#ês¡T.

Ç≥Te+{Ï dü+düÿè‘·T\øÏ _ÛqïyÓTÆq s¡÷bÕìï Çe«{≤ìøÏ, düe÷C≤ìï

eTT+<äT≈£î rdüT¬øfi¯fl{≤ìøÏ u≤ã÷ »>∑J®eHé sêyéTqT Ä<äs¡Ù+>±

rdüTø√yê\Hêïs¡T.

d ü$Tà[‘ · n_ Ûeè~ Δø Ï Á| ü‹ ˇø £ÿs ¡÷

ø£+ø£D ã<äTΔ˝… ’ |üì #˚j·÷\ì ø£MTwüqsY

|æ\T|ü⁄ ì#êÃs¡T. düe÷»+˝À |ü‘·qeTe⁄‘·Tqï

$\Te\ |ü⁄qs¡T<ä Δs¡D≈£î ø£èwæ #˚j·÷\ì

Äj·Tq nHêïs ¡ T . d üe÷»+˝À ~> ∑C≤]

b ˛‘ · T q ï $\ Te* ï e T∞ fl ì\u …≥ T º

ø√e\dæq nedüs¡+ Á|ü‹ ø£ÿ]ô|’ ™+<äHêïs¡T.

nbÕsY¶ À &Üˆˆ u≤ã÷ »>∑J®eHé sêyéT »j·T+‹ ™‘·‡e+<˚X¯+ ø√dü+ ø=+‘·eT+~ Hêj·T≈£î\T ‘·eT düs¡«kÕ«ìï b˛>=≥Tº≈£îì,

‘·eT≈£îqï≥Te+{Ï ÄdæÔbÕdüTÔ\qT <Ûës¡b˛dæ á <˚XÊìøÏ kÕ«‘·+Á‘ê´ìï

‘Ó∫Ãq yês¡T ø=+<ä¬s’‘˚, e∫Ãq kÕ«‘·+Á‘ê´ìï dü~«ìjÓ÷>∑+ #˚düT≈£îì

es¡Z $uÛÒ<ë\T Ò≈£î+&Ü á <X n_Ûeè~Δ ø√dü+ u≤>± ‘√&ÉŒ&çq e´≈£îÔ À¢

u≤ã÷ »>∑J®eHé sêyéT eTT+<äT es¡dü˝À ™+{≤s¡ì ‘Ó*bÕs¡T.

‘·<äT|ü] á ø±s¡´Áø£eT+˝À >∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢≈£î #Ó+~q Áf…Æ˙

f…øÏïø£˝Ÿ ndæôdº+{Ÿ l s√X¯j·T´ e÷{≤¢&ÉT‘·÷, u≤ã÷ »>∑J®eHé sêyéT

>∑T]+∫ e÷{≤¢&É{≤ìøÏ neø±X+ sêe≥yT eTVü≤<ë“¤>∑ eTì, ì»+>±

Äj·Tq‘√ ø£*dæ |üì#˚dæqyês¡T <ÛäqT´\ì ™<˚«>∑|üP]‘·+>± nHêïs¡T.

u≤ã÷ »>∑J®eHésêyéT J$‘·+˝Àì $$<Ûä |òüT{≤º\qT, <˚X¯ dü+πøåeT+

ø√dü+ Äj·Tq |ü&çq ‘·|üq >∑÷]Ã $e]+#ês¡T.

dæ.mHé.ÄsY.m+. ôd+≥sY ôV≤&é l ≈£Lsêàsêe⁄ e÷{≤¢&ÉT‘·÷,

&Üˆˆ u≤ã÷ »>∑J®eHésêyéT ÄHê{Ïø±\+˝À eékÕj·T s¡+>±ìøÏ,

ÄVü‰s¡uÛÑÁ<ä‘·≈£î m+‘√ ø£èwæ #XÊs¡ì, XÊÁd”Ôj·T |ü]C≤„q+ <ë«sê $‘·ÔHê\

qT n_Ûeè~Δ #dæ |ü+≥\T n~Ûø£ ~>∑Tã&ÉT\ì#Ã+<äT≈£î ø£èwæ dü ≤Œs¡ì

#ÓbÕŒs¡T. n+‘˚ø±ø£, uÛÑ÷ dü+düÿs¡D\ neT\T≈£î, eT<Ûäés¡TÔ\

‘=\–+|ü⁄q≈£î, $T>∑T\T uÛÑ÷$T |ü+|æD°øÏ ≈£L&Ü »>∑J®eHésêyéT

#·s¡ \T rdüT≈£îHêïs¡ì ‘Ó*bÕs¡T. yê≥sY ôw&é yTHCŸyÓT+{Ÿ n_Ûeè~ΔøÏ

u≤ã÷ »>∑J®eHé sêyéT #˚dæq ø£èwæì ≈£Lsêàsêe⁄ $e]+#ês¡T.

á ø±s¡´Áø£e÷ìï nbÕsY¶ C≤sTT+{Ÿ &Ó’¬sø£ºsY &Üˆˆ dæ. Hê>∑sêE

düeTq«j·T |üs¡Ã>±, nbÕsY¶˝À $$<Ûä ôd+≥sY ôV≤&é‡, bòÕø£©º düuÛÑT´\T,

dæã“+~, düTe÷s¡T 400 eT+~ •ø£åD≤s¡TΔ\T ø±s¡ Áø£eT+˝À bÕ˝§ZHêïs¡T.


◆


Á > ± M T D ≤ _ Û e è ~ Δ ø √ d ü + n b Õ s ¡ T ¶

neT\T #˚düT Ôqï ø±s¡´ Áø£e÷\rs¡T‘ÓqTï\qT

düMTøÏå+#·&ÜìøÏ πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+˝Àì $<ë´XÊK≈£î

#Ó+~q j·T÷ìe]‡{° Á>±+{Ÿ‡ ø£MTwüHé ãè+<ä

düuÛÑT´\T @Á|æj·T˝` 12, 2013q Ä+Á<Ûä Á|ü<˚XŸ

nø±&ÉMT Ä|òt s¡÷s¡˝Ÿ &Óe\|tyÓT+{Ÿ (nbÕsY¶)qT

dü+<ä]Ù+#ês¡T.

nbÕsY¶ #˚düTÔqï ø±s¡´Áø£e÷\qT >∑÷]Ã nbÕsY¶

ø£MTwüqsY l ¬ø. #·+Á<äeTÚ[ ◊.m.mdt j·TT.õ.dæ

düuÛÑT´\≈£î $e]+#ês¡T. á dü+<äs¡“¤+>± Äj·Tq

e÷{≤¢&ÉT‘·÷, nbÕsY¶˝À uÀ<ÛääHê dü<äTbÕj·÷\

>∑÷]Ã $e]+#ês¡T. nbÕsY¶ À πøkÕ] 1050 eT+~øÏ •ø£åD Ç#Ã+<äT≈£î

ø±e*‡q •ø£åD≤ ‘·s¡>∑‘·T\ dü<äTbÕj·T+ ™+<äì $e]+#ês¡T. n<˚

$<Ûä+>± M&çjÓ÷ düe÷y˚XÊ\T ìs¡«Væ≤+#˚+<äT≈£î ≈£L&Ü neø±X¯+

™+<äHêïs¡T.

sêh+˝Àì ¬syÓq÷´, |ü+#êsTTrsêCŸ, Á>±MTD≤_Ûeè~Δ XÊK\˝À

n~Ûø±s¡T\≈£î •ø£åDìdü÷Ô nbÕs¡T¶ ™qï‘·yÓTÆq ù|s¡T dü+bÕ~+∫+<äì

ø£MTwüqs¡T ‘Ó*bÕs¡T. uÛ≤s¡‘YìsêàDY yê\+{°s¡¢≈£î •ø£åDìdü÷Ô

Á>±MTD Á|ü»\ Jeq Á|üe÷D≤\ yÓTs¡T>∑T<ä\ ø√dü+ ªnbÕs¡T¶μ ø£èwæ

#˚düTÔ+<äì Äj·Tq $e]+#ês¡T. nbÕs¡T¶ dü+düú C≤rj·T dü+düú˝…’q

mHé.◊.ÄsY.&ç. {Ïdt e+{Ï dü+düú\‘√ ø£\dæ |üì #˚düTÔqï<äì,

n<˚$<Ûä+>± n+‘·sê®rj·T dü+düú˝…’q ◊ø£´sê»´dü$T‹ dü+düú\‘√q÷,

HÓ<äsê¢+&é‡ ˝≤+{Ï $<˚o Á|üuÛÑT‘ê«\‘√ ø£\dæ •ø£åD≤ düe÷y˚XÊ\qT

ìs¡«Væ≤k˛Ô+<äì ‘Ó*bÕs¡T.

á dü+<äs¡“¤+>± nbÕs¡T¶ s¡÷bı+~+∫q $$<Ûä •ø£åD≤ kÕe÷Á–,

|ü⁄düÔø±\ Á|ü<äs¡ÙqqT j·TT.õ.dæ. ãè+<ä+ düuÛÑT´\T ‹\øÏ+#ês¡T,

nq+‘·s¡+ ãè+<ä düuÛÑT´\T e÷{≤¢&ÉT‘·÷, nbÕsY¶qT πø+Á<äkÕúsTT˝À

&ûçyéT¶ $X¯«$<ë´\j·T+>± >∑T]Ô+#˚Ó+<äT≈£î ‘·–q dü<äTbÕj·÷\˙ï

™Hêïj·Tì n_ÛÁbÕj·T|ü&Ü¶s¡T.

nbÕs¡T¶qT dü+<ä]Ù+∫q j·TT.õ.dæ. ãè+<ä+˝À Ábıô|òdüsY

‘·+>∑eTT‘·TÔ, uÛ≤s¡r <ëdüHé, $X¯«$<ë´\j·T e÷J ™|ü≈£î\|ü‹,

Ábıˆˆ >√bÕ˝ >∑Ts¡T, »eVü≤sY˝≤˝Ÿ HÓÁVüA $X¯«$<ë´\j·T Ábıô|òdüsY

m.mHé.dæ+>˘, \ø√ï $X¯«$<ë´\j·T Ábıô|òdüsY #·+Á<äX‚KsY, |üPHê

j·T÷ìe]‡{°øÏ #Ó+~q m+. ∫‘ê˝Ò yÓTT<ä˝…’qyês¡T ™Hêïs¡T. {Ïdt

&Ó’¬sø£ºsY Áb¥ˆˆ |üs¡X¯ósê+, {Ïdt ôV’≤<äsêu≤<é &Ó’¬sø£ºs¡T leT‹ \ø°åà *+>∑+

j·TTõdæ ãè+<ä+‘√ bÕ≥T á düe÷y˚X¯+˝À bÕ˝§ZHêïs¡T.

nbÕsY¶qT dü+<ä]Ù+∫q j·TT.õ.dæ. ãè+<ä+nbÕsY¶qT dü+<ä]Ù+∫q j·TT.õ.dæ. ãè+<ä+


◆


Á>±MTD Á|ü»\ J$‘ê˝À¢ yÓ\T>∑T ì+ù|+<äT≈£î Ç‘√~Ûø£+>± ø£èwæ

#˚düTÔq+<äT≈£î >±qT nbÕsY¶ ø£MTwüqsY l ¬ø. #·+Á<äeTÚ[ ◊.m.mdt≈£î

&Ûç©¢ ‘Ó\T>∑T nø±&ÉMT yês¡T dæ$˝Ÿ düØ«düT q+<äT 2013 ™>±~

|ü⁄s¡kÕÿsêìï Á|ü<ëq+ #˚XÊs¡T.

&Ûç©¢˝À Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ uÛÑeHé˝À »]–q ø±s¡´Áø£eT+˝À Äj·Tq

|ü⁄s¡kÕÿsêìï n+<äT≈£îHêïs¡T. ◊[email protected] 1990e u≤´#Y≈£î #Ó+~q

l #·+Á<äeTÚ[ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À $$<Ûä ¨<ë˝À¢ |üì#˚XÊs¡T.

nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢˝À Á‘ê>∑T˙{Ï |ü<∏äø±\ n_Ûeè~ΔøÏ Äj·Tq

bÕ≥T|ü&Ü¶s¡T. ø£&É|ü õ˝≤¢ ø£˝…ø£ºs¡T>± õ˝≤¢˝À |ü+&É¢‘√≥\ ô|+|üø±ìøÏ

m≈£îÿe>± ø£èwæ #˚XÊs¡T. sêh+˝À $<ë´_Ûeè~ΔøÏ eTTK´+>± bÕsƒ¡XÊ\

kÕúsTT $<ä´≈£î düs¡«•øå± n_Ûj·÷Hé &Ó’¬sø£ºs¡T>± ø£èwæ #˚XÊs¡T. Á|üdüTÔ‘·+

nbÕsY¶ ø£MTwüqsY>± Á|ü»\˝À dü$Twæº‘·‘ê«ìï ô|+bı+~+#+<äT≈£î, ø£]

ø√dü+ ø£s¡T nH uÛ≤yêìï Á>±MTD Á|ü»\˝À rdüT≈£îsêe{≤ìøÏ, Á>±MTD

Ä]úø£ $ø±dü+ ø√dü+ düTe÷s¡T 38,500 eT+~ j·TTe‘·≈£î _.mHé.$

\T>± nbÕs¡T¶ <ë«sê •ø£åD n+<äCÒdæ uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢>±

s¡÷bı+~+#ês¡T.

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡¢ •ø£åD≈£î dü÷aI]Ôìdü÷Ô yê\+{°s¡¢qT

bòÕ¢>˘wæ|t Á|üuÛÑT‘·« ø±s¡´Áø£e÷\ neT\T≈£î yê]ì Áb˛‘·‡Væ≤düTÔHêïs¡T.

Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ nø±&ÉMT Ä|òt s¡÷s¡˝Ÿ &Óe\|tyÓT+{Ÿ (nbÕsY¶) dü+düú

ø£MTwüqsY l ¬ø. #·+Á<äeTÚ[ Ä<Ûä«s¡´+˝À C≤rj·T kÕúsTT˝ÀH˚ ™‘·ÔeT

•ø£åD≤ dü+düú>± Á|ü<∏äeT kÕúq+˝À ì*∫+~.

nbÕsY¶ ø£MTwüqsY≈£î &Ûç©¢ ‘Ó\T>∑T nø±&ÉMT

™>±~ |ü⁄s¡kÕÿs¡+

m.myéT.ÄsY. nbÕsY¶ ø£MTwüqsY l ¬ø.#·+Á<äeTÚ[ ◊.m.mdt ø=‘·Ô &ç©¢˝Àì ª&Ûç©¢ ‘Ó\T>∑T nø±&ÉMT ñ>±~ 2013μ |ü⁄s¡kÕÿsêìï dæ$˝Ÿ düØ«düT q+<äT ùde\≈£î

>∑T]Ô+|ü⁄ >± bı+<ës¡T. ãVüQeT‹ì πø+Á<ä ø£eT÷´ìπøwüHé eT+Á‹ l ø£|æ˝Ÿ dæu≤˝Ÿ qT+&ç |ü⁄s¡kÕÿsêìï n+<äTø=+≥Tqï <äèX¯´+. Rø+Á<ä ø£eT÷´ìπøwüq¢ düVü‰j·TeT+Á‹

&Üˆˆ øÏ©¢ ø£èbÕsêDÏ ≈£L&Ü ∫Á‘·+˝À ñHêïs¡T.

◆




Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ uÛÑeq ìsêàD, Ç‘·s¡ ìsêàD ø±]à≈£î\ (ObÕ~Û

Áø£eTãBΔø£s¡D eT]j·TT düØ«düT\ wüs¡‘·T\T) #·≥º+ 1996, eT]j·TT

ìã+<Ûäq\T - 1998 Á|üø±s¡+, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ uÛÑeq ìsêàD, Ç‘·s¡

ìsêàD ø±]à≈£î\ dü+πøåeT uÀs¡T¶ @s¡Œ&ç+~. Bì Á|üø±s¡+, uÛÑeq

eT]j·TT Ç‘·s¡ ìsêàD s¡+>∑ ø±]à≈£î\ qyÓ÷<äTqT Ä>∑dtº 15 ‘B,

2009 qT+&ç ø±]àø£ XÊK #|ü{Ïº+~.

@ eè‘·TÔ\ yês¡T ns¡TΩ\T ?

• eT{Ïº |üìyês¡T, #·<äTqT #˚j·T≥+, >∑T+‘·\T rj·T≥+,

#Ós¡Te⁄\T, u≤e⁄\ |üP&çø£ rj·T≥+ yÓTT<ä …’q |üqT\T #˚ùdyês¡T.

• Ç≥Tø£\T ‘·j·÷s¡T #˚ùdyês¡T

• ÇqT|üsê&é‡ u…’+&ç+>¥ |üì #˚ùdyês¡T

• ‘ê|” y˚TÁd”Ô\T, ≈£L©\T

• ø±¬sŒ+≥s¡T¢, |ü¢+ãs¡T¢, m\Áø°ºwæj·TqT¢

• e÷s¡T“ Ÿ, Á>±HÓ’{Ÿ, f…Æ Ÿ‡, yÓTTC≤sTTø yÓTT<ä …’q bò ¢]+>∑T |üqT\T #ùdyês¡T

• ôd+Á{Ï+>¥, d”*+>¥ ø±]à≈£î\T

• s¡+>∑T\T, düTqï+ y˚ùdyês¡T

• bÕ*wæ+>¥ #˚ùdyês¡T

• s√&é ìsêàD+ |üì yês¡T, s√\sY Á&Ó’esY‡, C…dæ_ yÓTT<ä …’q yê{Ïô|’

|üì #˚ùdyês¡T, eT{Ïº ‘=\–+|ü⁄ |üqT\T #˚ùd ø±]à≈£î\T,

• ìsêàD s¡+>∑+˝À dü÷|üsY yÓ’»s¡T¢, ø£ ¢s¡Tÿ\T, nøö+f…+≥T¢

yÓTT<ä …’q eè‘·TÔ\ yês¡T ns¡TΩ\T.

ô|’ ns¡Ω‘·\˝À yÓTT<ä{Ï n+XÊìï >∑eTì+∫q≥¢sTT‘, eT{Ïº |üì

yês¡T, >∑T+‘·\T rj·T≥+, #·<äTqT #j·T≥+, |üP&çø£\T rj·T≥+

e+{Ï |üqT\T #ùd yês¡T, Á>±MTD ÁbÕ+‘ê\˝À \ø£å ≤~>± C≤rj·T

Á>±MTD ObÕ~Û Vü‰MT |ü<∏äø£+˝À ≈£L©\T>± qyÓ÷<äT nsTTq yês¡T

á |ü<∏äø£+ <ë«sê ;e÷ bı+<ä&ÜìøÏ ns¡TΩ\T.

≈£î≥T+ã+˝Àì Ád”Ô, |ü⁄s¡Twü ø±]à≈£î\qT Çs¡Te⁄s¡TqT uÛÑeq,

Ç‘·s¡ ìsêàD ø±]à≈£î\T>± ;e÷ qyÓ÷<äT #dæq≥¢sTT‘, Á|üe÷<ä

eXÊ‘·TÔ ≈£î≥T+ã+˝À Á|ü<Ûëq dü+bÕ<äHê |üs¡T\T eTs¡DÏ+∫q|üø£å+˝À

≈£î≥T+ã+ Ä]Δø£+>± ˇ&ç<äT&ÉT≈£î\≈£î ˝ÀHÓ’ M~Ûq |ü&É≈£î+&Ü

|ü]Vü‰s¡+>± e#Ã 2 \ø£å\ s¡÷bÕj·T\ ;e÷ yÓTT‘·Ô+ Ä ≈£î≥T+u≤ìï

Ä<äT≈£î+≥T+~. ‘·<ë«sê ø=+&É+‘· BÛe÷ ø£\T>∑T‘·T+~.

düuÛÑ ‘· qyÓ÷<äT m˝≤ #˚düTø√yê*

á |ü<∏äø£+ ÁøÏ+<ä düuÛÑ´‘·« qyÓ÷<äT #˚düTø=H˚yês¡T

• uÛÑeq eT]j·TT Ç‘·s¡ ìsêàD ø±]à≈£î …’ O+&Ü*.

• 18 qT+&ç 60 dü+e‘·‡sê\ eT<Ûä ej·TdüT‡ ø£*–q yê¬s’ O+&Ü*.

• >∑&É∫q dü+e‘·‡s¡+˝À 90 s√E\˝À ìsêàD s¡+>∑+˝À |üì #dæ O+&Ü*.

HÓ\≈£î ˇø£ÿ s¡÷bÕsTT‘√ s¡÷. 2 ˝ø£å\ ;e÷, Ç‘·s¡ dü+πøåeT |ü<∏äø±\T


• ìØí‘· bòÕs¡+ (II 7) ‘√ bÕ≥T, 2 bÕdtb˛sYº ôd’CŸ b˛{À\T, @<Ó’Hê

>∑T]Ô+|ü⁄ ø±s¡T¶ qø£\T »‘· #˚j·÷*.

• düuÛÑ ‘·« s¡TdüTeTT s¡÷. 50/- (ˇø£ÿkÕ] e÷Á‘·y˚T) HÓ\≈£î ˇø£ÿ

s¡÷bÕsTT #=|üq dü+e‘·‡sêìøÏ s¡÷. 12/- #·+<ë.

• Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ HÓ\≈£î ˇø£ÿ s¡÷bÕsTT #=|üq dü+e‘·‡sêìøÏ

s¡÷.12/- #·+<ë‘√ qMø£s¡D (¬sq÷´e Ÿ) #˚sTT+#·Tø√yê*.

• Jy=.m+mdt - 33 Á|üø±s¡+ 5 dü+e‘·‡sê\ es¡≈£î ¬sq÷´e˝Ÿ

(qMø£s¡D) #˚düTø=H˚ neø±X¯+ O+~.

qyÓ÷<äT #˚düTø=qï yê]øÏ \_Û+#˚ dü+πøåeT |ü<∏äø±\T

• qyÓ÷<äT #˚düTø=qï Á|ü‹ ø±]à≈£îìøÏ >∑T]Ô+|ü⁄ ø±s¡T¶ ÇkÕÔs¡T.

• |üì#˚düTÔqï e´øÏÔ Á|üe÷<äeXÊ‘·TÔ eTs¡DÏùdÔ, ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\≈£î

s¡÷.2 \ø£å\ y˚Ts¡≈£î Ä]Δø£ düVü‰j·T+.

• |üì #˚düTÔqï e´øÏÔ XÊX¯«‘· n+>∑yÓ’ø£\´+ bı+~‘˚, yê]øÏ s¡÷.2

\ø£å\ y˚Ts¡≈£î Ä]úø£ düVü‰j·T+ \_ÛdüTÔ+~.

• |üì #˚düTÔqï e´øÏÔ 50% n+>∑yÓ’ø£\´+ bı+~‘˚ yê]øÏ 1 \ø£å

s¡÷bÕj·T\T \_ÛkÕÔsTT.

• |üì #˚düTÔqï e´øÏÔ 26 qT+&ç 49% n+>∑yÓ’ø£\´+ bı+~‘˚, yê]øÏ

50 y\ s¡÷bÕj·T\T ÇkÕÔs¡T.

• kÕ<Ûës ¡D eTs¡D+ bı+~q e´øÏ Ô ≈ £î≥T+ã düuÛ ÑT´\≈£î

s¡÷. 30,000/- n+<äCÒkÕÔs¡T.

• eTVæ≤fi≤ ø±]à≈£î\≈£î Á|üdü÷‹ düVü‰j·T+ øÏ+<ä s¡÷. 5000/- n+<äCÒkÕÔs¡T.

• ø±]à≈£î\ ≈£îe÷¬sÔ $yêVü‰ìøÏ s¡÷. 5000/- \qT $yêVü≤ ø±qTø£>± ÇkÕÔs¡T.

• |üì Á|ü<˚X¯+˝À Á|üe÷<ëìøÏ >∑T¬s’q ø±]à≈£îìøÏ s√E≈£î 100/-,

HÓ\≈£î 1500/- #=|üq 3 HÓ\\ es¡≈£î 4500/- ÇkÕÔs¡T.

Á>±MTD ÁbÕ+‘ê\˝Àì uÛ≤s¡‘· ìsêàDY yê\+{°s¡T ¢ ‘·eT

ÁbÕ+‘ê\˝Àì uÛÑeq, Ç‘·s¡ ìsêàD s¡+>±\˝À >∑\ ≈£L©\˝À á

|ü<∏äø£+ |ü≥¢ ne>±Vü≤q ø£*Œ+∫, #Ó’‘·q´ |ü]Ã á dü+πøåeT |ü<∏äø£+˝À

uÛ≤>∑kÕ«eTT\qT #j·T≥+ <ë«sê >√s¡+‘· ;e÷‘√ ø=+&É+‘· BÛe÷

ø£*Œ+∫qyês¡e⁄‘ês¡T.

` Á‹Hê<Ûé, uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°sY, ø£q|ü]Ô, Á|üø±X¯+õ˝≤¢

>√s¡+‘· ;e÷, ø=+&É+‘· BÛe÷>√s¡+‘· ;e÷, ø=+&É+‘· BÛe÷

yT, 2013kÕúìø£ bÕ\q0

ˇø£#√ H˚\qT|üe«[+#·T...!

ˇø£ |üì MT<ä ‘·<˚ø£ <äèwæº ì*Œqyê&ÉT |ü]dæú‘·T\≈£î nqT>∑TD+>±

düs¡T›≈£îb˛‘ê&ÉT. nedüs¡yÓTÆ‘˚ H˚\MT<ä |ü&ÉT≈£î+{≤&ÉT. Ä≈£î\÷,

n\eTT\T ‹+{≤&ÉT. @MT Òø£b˛‘˚ u§+‘·H˚ <Ûä]kÕÔ&ÉT ø±˙, |üf…º

eT+#ê\T |üs¡T|ü⁄\T, |ü+#·uÛÑø£å |üs¡e÷Hêï\T ø±yê\ì ≈£Ls√Ã&ÉT.

V”≤Hê~Ûø±˝ÒM ø±s¡´kÕ<Ûä≈£îìøÏ ˝…ø£ÿ≈£î sêe⁄. nìï s¡ø±\sTTq

kÕ<Û äHê\T #˚≈ £L]q|ü&ÉT $»j·T+ kÕ~Û+#·& É+˝À >=| üŒ

@eTT+≥T+~? nkÂø£sê´˝À¢+∫ ø±s¡ kÕ<Ûä≈£î\T n<äT“¤‘· $»j·÷*ï

bı+<äT‘ês¡T.

lsêeTT&ç \ø£å + \+ø£qT »sTT+#·&É+. n<MT ∫qï $wüj·T+

ø±< äT . d üeTT Á<ëìï <ë{≤*. X ¯ Á‘ ·Te⁄ sêeD≤düTs ¡T& ÉT

eTVü‰ã\e+‘·T&ÉT, ôd’q´ dü+|üqTï&ÉT, <ëqe⁄&ÉT. sêeTT&ÉT kÕe÷q´

e÷qe⁄&ÉT. j·TT<äΔ+˝À düVü≤ø£]+#˚ yês¡T yêqs¡T\T. ˇø£{Ï #Óù|Ô

Ç+ø=ø£{Ï #˚ùd s¡ø£+.

ôd’q´e÷!! s¡<Ûä, >∑», nXÊ«~ ã˝≤\T Òe⁄. πøe\+ ø±\“\yT.

nsTTHê sêeTT&ÉT á ˝À≥TbÕ≥¢ì #·÷dæ yÓqTø£+» yÓj·T´˝Ò<äT.

yÓTT‘·Ô+ sêø£ådüT\+<ä]˙ dü+Vü≤]+#ê&ÉT. ø±ã{Ïº, ªÁøÏj·÷ dæ~Δ' dü‘˚«

uÛÑe‹ eTVü≤‘ê+ H√|üø£s¡DÒμ. ø±s¡ kÕ<Ûä≈£î\≈£î dü+ø£\Œy˚T kÕ<Ûäq+.

Äj·TT<Ûä+. ‘·øÏÿq kÕ<ÛäHê\T, Äj·TT<Ûë\T @M dü+ø£\Œ+ Òø£b˛‘˚

|üì#Ój·T´e⁄. mìï düeT≈£Ls¡TÃ≈£îHêï dü+ø£\Œã\+ Òìyê&ÉT @MT

kÕ~Û+#· Ò&ÉT. @MT Òø£b˛sTTHê dü+ø£ ≤ŒH˚ï <Ûä]+∫q ø±s¡ X¯Ss¡T&ÉT

ndü+uÛÑyê*ï düTdü+uÛÑyê*ï #˚ùd <ÛÓ’s¡ + ø£\yê&Ó’ ˝Àø£+ qT<äT{Ïô|’

$»j·T ‹\ø±ìï ~<äT›‘ê&ÉT.

` &Üˆˆ n<ä›+øÏ lìyêdt

ÄuÛÑs¡D≤*ï <Ûä]+#·&É+ e\¢ Á|üjÓ÷»q+ m+‘· e÷Á‘·eT÷ Ò<äT.

dü+ø£˝≤Œìï <Ûä]+#ê*. n~ yÓTTø£ÿy√ì $»j·÷qï+~düTÔ+~.

ªn\ŒXÃø±˝À ãVü≤eXÃ $|òü÷ï'μ nHêïs¡T. ø±\+ #ê˝≤ ‘·≈£îÿe ø±˙

Ä≥+ø±\T m≈£îÿe. @<√ kÕ~Û+#ê\qTø=H˚ yês¡T ≈£L&Ü

kÕ~Û+#·˝Òø£ #·‹øÏ\|ü&ç, <ëìøÏ ø±s¡D≤\T>± mH√ï Çã“+<äT\qT

#·÷|ü⁄‘·T+{≤s¡T. n~ dü¬s’q~ ø±<äT. m{Ïº ø£cÕº\˝ÀHÓ’Hê, mìï

nyê+‘·sê˝…<äTs=∫ÃHê ø±s¡´kÕ<Û ä≈£î&ÉT yÓqTø£+»y˚j·T&ÉT.

ø±s¡ kÕ<Ûä≈£î&Ó ≤ O+&Ü˝À á |ü<ä + $e]k Ô+~.

ªªˇø£#√ H˚\qT |üe«[+#·T H=ø£#√ H=bÕŒs¡T |üPôd»®ô|’

H=ø£#√ XÊø£eTT ˝≤s¡–+#·T H=ø£#√ qT‘·ÿèwüº XÊ˝À´<äq+

u§ø£#√ u§+‘·<Ûä]+#·T H=ø=ÿø£ ‘·iÏHé jÓ÷>±´+ãs¡ ÁX‚DÏ …

ø£ÿ≈£î sê˙j·T&ÉT ø±s¡´kÕ<Ûä≈£î&ÉT <äT'K+ãTHé düTK+ãTHé eT~Héμμ

• ª◊d”&ûmdt (düeTÁ>∑ •X¯ó n_Ûeè~Δ |ü<∏ äø £+) ã˝Àù|‘·+,

|ü⁄q]ïìsêàD+μ ù|s¡T‘√ πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ 2013 |òæÁãe]˝À

ø=‘·Ô ø±s¡ Áø£e÷ìï ÁbÕs¡+_Û+∫+~.

• πø+Á<ä+ 1975 nø√ºãs¡T 2e ◊d”&ûmdtqT ÁbÕs¡+_Û+∫+~.

∫Hêïs¡T˝À¢ bÂwæ ºø±Vü‰s¡ ˝À|ü+, >∑]“¤DT\T, u≤*+‘·˝À¢

s¡ø£ÔV”≤q‘·qT ø£ dü kÕúsTTøÏ ‘·–Z+#·≥+ á |ü<∏äø£+ \ø£å +.

• á |ü<∏äø£+ eT]+‘· eT+~øÏ n+<˚˝≤ Á|ü‹ yÓsTT´ eT+~

»HêuÛ≤≈£î ˇø£ n+>∑Héyê&û πø+Á<ä+ O+&Ü\ì düTÁ|”+ø√s¡Tº

e÷s¡Z<äs¡Ùø±\T C≤Ø#˚dæ+~. nsTT‘˚ dü+kÕú>∑‘·yÓTÆq ˝ÀbÕ\‘√

á ùde\T nqT≈£îqï+‘· kÕúsTT˝À $»j·Te+‘·+ ø± Ò<äT.

• á H˚|ü<∏ä´+˝À πø+Á<ä+ ø=‘·Ô ø±s¡´Áø£e÷ìï ÁbÕs¡+_Û+∫+~.

2013`14 Ä]úø£ dü+e‘·‡s¡+˝À 200 õ˝≤¢\qT m+|æø£ #dæ+~.

• eTq sêh+ qT+&ç ‘·÷s¡TŒ >√<ëe], KeTà+, s¡+>±¬s&ç¶,

$XÊK|ü≥ºD+, Ä~˝≤u≤<é, ìC≤e÷u≤<é, $»j·Tq>∑s¡+

õ˝≤¢\qT m+|æø£ #˚XÊs¡T.

• ø=‘·Ô |ü<∏äø£+ øÏ+<ä ìs¡«Vü≤D ø√dü+ ˇø√ÿ n+>∑Héyê&û πø+Á<ëìøÏ

s¡÷. 2000 #=|ü⁄Œq $&ÉT<ä\ #˚kÕÔs¡T. bÂwæºø±Vü‰s¡+‘√ bÕ≥T

Ä≥ edüTÔe⁄\T, n<Ó›\T, yêVü≤Hê\T, ø£<∏ä\ |ü⁄düÔø±\ø£j˚T´

Ks¡TÃ\≈£î n+~+#˚ yÓTT‘·Ô+ ≈£L&Ü ô|s¡T>∑T‘·T+~.

• ø=‘·Ô ø±s¡ Áø£eT+ neT\j˚T´ πø+Á<ë˝À¢ s√E≈£î ∫Hêïs¡T\≈£î,

eTVæ≤fi\≈£î ô|fÒº Ks¡TÃ Ç˝≤ O+≥T+~.

\_Δ<ës¡T\T Á|üdüTÔ‘·+ ô|+∫q ‘·sê«‘·

∫Hêïs¡T\T (6`72 HÓ\\T) s¡÷. 4 s¡÷. 6

bÂwæºø±Vü‰s¡+ ˝À|ü+ Oqï s¡÷. 6 s¡÷. 9

∫Hêïs¡T\T (6`72 HÓ\\T)

>∑]“¤DÏ Ò<ë u≤*+‘· s¡÷. 5 s¡÷. 7

• n+>∑Héyê&û πø+Á<ë\≈£î eTVü‰‘êà>±+BÛ Á>±MTD ObÕ~Û Vü‰MT |ü<∏äø£+

ÁøÏ+<ä |üø±ÿ uÛÑeHê\T ì]à+#ê\ì ≈£L&Ü πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ ìs¡ísTT+∫+~.

• ˇø√ÿ uÛÑeHêìøÏ s¡÷. 4.5 \ø£å\T Ks¡Ãe⁄‘·T+<äì n+#·Hê y˚dæ,

uÛ ÑeHê\ ìsêàD≤ìøÏ ø±s¡´#·s¡D s¡÷bı+~+∫ neT\T

#j·÷\ì sêh Á|üuÛÑT‘ê«\≈£î πø+Á<ä+ Ä<XÊ\T C≤Ø #dæ+~.

◊d”&ûmdt ã˝Àù|‘êìøÏ, |ü⁄q]ïsêàD≤ìøÏ πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ ø±s¡ Áø£eT+



@ düe÷#ês¡+ nsTTHê eTìwæøÏ X¯øÏÔìdüTÔ+~. j·TTøÏÔ>±

eéVü≤]+#+<äT≈£î O|üø£]düTÔ+~. eTìwæ n_Ûeè~ΔøÏ O|üjÓ÷>∑|ü&

n+XÊ\T mø£ÿ&É \_ÛkÕÔsTT nH $wüj·÷\T ‘Ó\TdüTø√e≥+ e\q

Ä eTìwæøÏ ‘·–q X¯øÏÔ \_Û+∫qfÒ¢. Á>±e÷ìøÏ ø±e\dæq ø£˙dü

edü‘·T\T eT+∫ ˙s¡T, s√&ÉT¢, πswüHé ø±s¡T¶\T ‘·~‘·s¡ dü<äTbÕj·÷

\qT bı+<ä&ÜìøÏ ‘·–q düe÷#ês¡+ <√Vü≤<ä|ü&ÉTÔ+~.

e´≈£îÔ\T s√E yêØ |üìøÏ yÓfi¯¢ø£b˛‘˚, Ç\T¢ >∑&Ée<äT. Ç\T¢

>∑&Ée&ÜìøÏ ø±e\dæq πswüHé n+<äTø√e&ÜìøÏ πswüHé ø±s¡T¶ ø±yê*.

<ëìï bı+<ä&ÜìøÏ Á>±eT |ü+#êj·Tr n~Ûø±s¡T\qT n&É>±*. n&É>±*

n+fÒ, ‘Ó*j·÷* ø£<ë ! n+<äTø£H Ä Á>±eT ô|<ä›\qT ÄÁXsTT+#ê*.

Á>±eT+˝À Oqï e´≈£îÔ\≈£î ø±e\dæq edü‘·T\T bı+<ë\+fÒ, Á|üuÛÑT‘·«

˝…ø£ÿ˝À¢ ù|s¡T¢ qyÓ÷<Ó’ O+&Ü*. z≥s¡T ø±s¡T¶ O+fÒ πswüHé ø±s¡T¶

edüTÔ+~. n+<äT≈£î e´≈£îÔ\T Á>±eT ¬syÓq÷´ n_Ûeè~Δ n~Ûø±]ì

ÄÁXsTT+#·&É+ »s¡T>∑T‘·T+~. Ä $<Ûä+>± #j·÷* nì ‘Ó*j·T&ÉyT

düe÷#ês¡+. Ä düe÷#ês¡+ eTq≈£î <=s¡ø£q|ü⁄&ÉT Ä XÊK˝Àì

düe÷#ês¡ n~Ûø±]øÏ <äs¡U≤düTÔ #˚düTø√yê*. ªªHê≈£î πswüHé ø±s¡T¶ Ò<äT

Hê≈£î πswüHé ø±s¡T¶ Ç|æŒ+#·eTìμμ <äs¡U≤düTÔ #˚düTø=ì, <ëì‘√ bÕ≥T

s¡÷. 5 - b˛düº Ÿ Äs¡¶s¡T ø±ì, ø±´wtqT >±ì »‘· #˚j·÷*. <äs¡U≤düTÔ

n+~+∫q nq+‘·s¡+ 10 s√E˝À¢ Ò<ë 20 s√E\˝À düe÷<Ûëq+

n+~‘ düπs dü] Ò<ë 29 s√E\ es¡≈£î y∫ O+&Ü*.

30 s√E\˝À @ düe÷#êsêìï n+<äTø=qø£ b˛‘, eTq e<ä›qTqï

s¡d”<äT <ë«sê eTs√kÕ] dü+Á|ü~+∫ Ä düe÷#ês¡+ |ü+|ü⁄‘·THêïsê,

Ò<ë ? nì ‘Ó\TdüTø√yê*. 30 s√E\ À|ü⁄ @ $<ÛäyÓTÆq düe÷#ês¡+

eTq≈£î n+<äì |üø£å+˝À πswüHé ø±s¡T¶ ø√dü+ düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ

ø£MTwüqsY≈£î <äs¡U≤düTÔ #düTø√yê*. Ä <äs¡U≤düTÔ≈£î düe÷#ês¡ ø£MTwüqsY

düe÷<Ûëq+ Çe«&É+ »s¡T>∑T‘·T+~. nø£ÿ&É qT+&ç ≈£L&Ü sêì jÓT&É\

eTs¡\ düe÷#ês¡ ø£MTwüqsY Ä|ò”düTqT dü+Á|ü~+#· e#·TÃqT. n|ü&ÉT

‘·|üŒì dü]>± düe÷<Ûëq+ <=s¡T≈£î‘·T+~. ‘·Vü‰d” Ÿ<ës¡T Ä|ò”düT qT+&ç

πswüHé ø±s¡T¶qT Ä e´øÏÔøÏ n+<äCÒkÕÔs¡T.

düe÷#ês¡+ me]ï n&É>±* nH˚~ ‘Ó*j·T&Éy˚T ˇø£ ÁbÕ<∏ä$Tø£

Á>±MTD≤_Ûeè~Δ À düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ ÁbÕeTTK´‘·

n+X¯+. Ä ‘Ó*dæq düe÷#êsêìï eTq nedüsê\≈£î yê&ÉTø√e≥+

ˇø£ |ü<äΔ‹. düe÷#ês¡ n~Ûø±] qT+&ç düe÷#êsêìï bı+<ä&É+ eTs=ø£

m‘·TÔ. H˚{Ï düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+ ÁøÏ+<ä eTq≈£î ø±e\dæq 94%

düe÷#êsêìï sêã≥Tºø√e&ÜìøÏ neø±X+ O+~. n&ç–qyê]øÏ ‘·|üŒì

dü]>± düe÷#ês¡+ Çe«&É+ n~Ûø±s¡T\ u≤<Ûä´‘·. düe÷#êsêìï

Çe«&É+˝À ìs¡¢ø£å +>± eéVü≤]+#·≥+ nH~ #·≥º+ Á|üø±s¡+ •øå±s¡Ω+.

ø£qTø£ düe÷#êsêìï Á|ü»\≈£î ‘·|üŒì dü]>± n+<äCÒj·÷*. ÒìjÓT&É\

dü+ã+~Û‘· O<√´– J‘·+ qT+&ç qwüº|ü]Vü‰sêìï edü÷\T #j·T&É+

»s¡T>∑T‘·T+~.

Á|ü»\≈£î kÕ~Ûø±]ø£‘· ø£*Œ+#·&ÜìøÏ á düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·{≤ºìï

2005 dü+ˆˆs¡+˝À Á|üuÛÑT‘·«+ s¡÷bı+~+∫+~. Bìì >∑÷]Ã ‘Ó*dæ,

O|üjÓ÷–+#·T≈£îqï yê]øÏ m+‘√ yÓdüT\Tu≤≥T ø£\T>∑T‘·T+~. n<

$<Ûä+>± >∑‘· 60 dü+ˆˆsê\ qT+&ç á düe÷#êsêìï Çe«≈£î+&Ü

O<√´>∑ kÕ«eT´+ s¡Vü≤dü +>± <˚X¯ eéVü‰sê\qT q&ç|æ+~. $T>∑‘ê

Ç‘·s¡ <˚XÊ\˝À ¬s+&√ Á|ü|ü+#· j·TT<ä›+ ø±\+˝ÀH˚ düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ

#·≥º+ neT\T˝ÀøÏ e∫Ã+~.

ndü\T düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+ ◊s√bÕ <˚X¯ …’q kÕÿ+&çH˚$j·THé

<˚XÊ\˝À (kÕÿ+&çH˚$j·THé <˚XÊ\+fÒ d”«&ÉHé, Hêπs«, &ÓHêàs¡Tÿ\T)

1870 ˝ÀH˚ Á|üy˚X¯ ô|{≤ºs¡T. Á|ü»\ ø√dü+ @ @ |üqT\T #˚düTÔHêïyÓ÷

düŒwüº+>± Á|ü»\≈£î ‘Ó*|æ, yê] nedüsê\≈£î Á|üuÛÑT‘·«+ |üì #˚düTÔ+~.

n<˚ ø±\+˝À nyÓT]ø± n<Ûä´≈£ åî&ÉT>± Oqï nÁãVü‰+ *+ø£Hé

Á|üC≤kÕ«eT´+ n+fÒ ªªÁ|ü»\ ø=s¡≈£î, Á|ü»\ #˚‘·, Á|ü» Ò mqTïø=H˚

Á|üuÛÑT‘·«+μμ nì ù|s=ÿHêïs¡T. düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ n+fÒ Á|ü»\ ø=s¡≈£î,

Á|ü»\ #˚‘·, Á|ü» Ò ùdø£]+#·Tø=H˚ $<Ûëq+.

Çìï kÂø£s¡ \T ø£*–q düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·{≤ºìï eTq e´øÏÔ>∑‘·

Á|üjÓ÷»Hê\≈£î Ç‘√~Ûø£+>± O|üjÓ÷–+#·Tø√e#·TÃqT. düe÷#ês¡

Vü≤≈£îÿ #·≥º+ MT<ä ne>±Vü≤q ø£*Z+∫, Á|ü»\≈£î #˚s¡y˚ùd |üìì

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢ #˚|ü&ç‘˚, yê] |ü⁄s√_Ûeè~ΔøÏ ‘√&ÉŒ&çq≥T¢

ne⁄‘·T+~.

- dæ.m+.|æ.


e÷qe⁄\ X¯Øsê+>±\˙ï dü]>± ™qï|ü⁄&ÉT n‘·&ÉT ˇø£]

MT<ä Ä<Ûës¡|ü&Éø£ dü«‘·+Á‘·+>± J$+#·e#·TÃ. @ n+>∑yÓTÆHê yÓ’ø£\´+

#Ó+~q|ü⁄&˚ n‘·&ÉT Ç‘·s¡T\ düVü‰j·T+‘√H˚ eTqT>∑&É kÕ–+#·>∑\&ÉT.

$ø£˝≤+>∑T\ J$‘ê\T <äj·T˙j·TyÓTÆq$. ªdü πs«+Á~j·÷D+

qj·Tq+ Á|ü<Ûëq+μ nHêïs¡T. #·÷|ü⁄ Òìyê]øÏ Á|ü|ü+#·eT+‘ê Nø£{Ï>±H

™+≥T+~. mìï yÓ’ø£ ≤´\THêï <ÛÓ’s¡ +>± ‘·\jÓT‘·TÔø=ì J$‘·+ kÕ–+#

BÛs¡T\T ˝Òø£b˛˝Ò<äT. Á|üuÛÑT‘·«+ $ø£˝≤+>∑T\ dü+πøåe÷ìø√dü+ mH√ï

ø±s¡´Áø£e÷\T #˚|ü{Ïº, yê]ì yÓ\T>∑T u≤≥˝À q&ç|ædüTÔqï~. n+<ÛäT\

ø√dü+ bÕsƒ¡XÊ\\T HÓ\ø=*Œ+~ Á|üuÛÑT‘·«+. \÷sT÷ Áu…sTT˝Ÿ n+<ÛäT\

ø√dü+ Áu…sTT© *|æì düèwæº+#ês¡T. ôV≤˝…Hé ¬ø\¢sY #Óe⁄&ÉT, eT÷>∑, >∑T&ç¶

nsTTHê Á|ü|ü+#·+˝À Á|üeTTK e´øÏÔ>± Á|üX¯+dü\+<äTø=qï~.

$ø£˝≤+>∑T\ dü+πøåeT+ ø√dü+ J$‘·+ n+øÏ‘·+ >±$+∫q

eTVü≤˙j·TT\T sêeTuÛÑÁ<ë#ês¡´. Äj·Tq 1950˝À ™‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ˝Àì

C≤Hé|üPsY õ˝≤¢ cÕ~ø£è<é Á>±eT+˝À »ìà+#ês¡T. sê»<˚yé $TÁXÊ,

X¯N<˚$\ |ü⁄Á‘·T&Üj·Tq. dü+Á|ü<ëj·T ≈£î≥T+ã+˝À »ìà+#ês¡T. M]

$ø£˝≤+>∑T\ dü+πøåe÷ìøÏ n+øÏ‘·yÓTÆq

&Ü. sêeTuÛÑÁ<ë#ês¡´ndü\T ù|s¡T –]<ÛäsY $TÁXÊ. ø±\Áø£eT+˝À »>∑<äTZs¡T sêeTuÛÑÁ<ë#ês¡ >±

ù|s¡T>±+#ês¡T.

Ä#ês¡ ¬s+&ÉT HÓ\\ u≤\T&ÉT>± e⁄qï|ü⁄&ÉT Á≥ø√e÷ yê´~ÛÁ>∑düTÔ&Ó’

#·÷|ü⁄ ø√˝ÀŒj·÷s¡T. $<ä´|ü≥¢ n$T‘êX¯øÏÔ>∑\ Ä u≤\T&ÉT ◊<˚fi¯fl

ej·TdüT˝À uÛÑ>∑eBZ‘·qT, mì$T<fifl ej·TdüT˝À ‘·T\d”<ëdt s¡∫+∫q

ªsêeT#·]‘·e÷qdtμ ø£+sƒ¡düú+ #˚XÊs¡T.

1967˝À C≤Hé|üPsY Ä<äs¡Ù >öØX¯+ø£sY eTVü‰ $<ë´\j·T+˝À

n<Ûä´j·Tq+ ÁbÕs¡+_Û+∫ bÕDÏ˙j·T dü+düÿè‘· yê´ø£s¡D+˝À ~≥º

nj·÷´s¡T. 1974˝À dü+|üPsêíq+<ä dü+düÿè‘· ø£fi≤XÊ\˝À &çÁ^, b˛dtº

Á>±&ÉT´j˚TwüHé |üP]Ô #˚XÊs¡T.

1981˝À |ü+&ç{Ÿ sêe÷Á|ükÕ<é Á‹bÕ]ƒ H˚‘·è‘·«+˝À ªÄ<Ûë´‘·à

sêe÷j·TD+ - dü+|üPs¡í $eTs¡Ùμ nH˚ $wüj·T+ô|’ dæ<ëΔ+‘· Á>∑+<∏ä+

s¡∫+∫, &Üø£ºπs{Ÿ |ü{≤º n+<äTø=Hêïs¡T.

1987˝À düHê´kÕÁX¯eT+ d”«ø£]+∫ kÕ<ÛäTe⁄\ ÄVü‰«q+ n+<äTø=ì

∫Á‘·≈£L{Ÿ˝À ‘·T\d”|”sƒ¡+ kÕú|æ+#ês¡T. 1988 ˝À sêeTuÛÑÁ<ë#ês¡´

>±]ì |”sƒê~Û|ü‹>± mqTïø=Hêïs¡T. 1996˝À n+<ÛäT\ø√dü+ bÕsƒ¡XÊ\qT

ÁbÕs¡+_Û+∫ yê]øÏ ™∫‘· $<ë´ edü‘·T\T ø£*Œ+#ês¡T.

eTq<˚X¯+˝À 9 ø√≥¢ eT+~ $ø£ ≤+>∑T\THêïs¡ì n+#·Hê. yê]˝À

5 XÊ‘·+ e÷Á‘·y˚T #·<äTe⁄≈£î H√#·Tø=Hêïs¡T. ‘·øÏÿqyês¡T Ç‘·s¡T\

düVü‰j·T+‘√ J$+#ê*. sêeTuÛÑÁ<ë#·s¡ yê] ø√dü+$X¯«$<ë´\j·÷ìï

ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. á $X«$<ë´\j·T+˝À ysTT eT+~øÏ ô|’>± $<ë´s¡®q

#˚düTÔHêïs¡T.

j·TT.õ.dæ. á $X«$<ë´\j·÷ìï >∑T]Ô+∫+~ #·]Á‘·, uÛ≤cÕXÊg+,

ôd’qT‡, ø£+|üP´≥sY ôd’Hé‡ $uÛ≤>±\THêïsTT. n+<ÛäT\≈£î Áu…sTT©

*|æ˝À ø£+|üP´≥sY $<ä´ H˚s¡TŒ‘·THêïs¡T. $$<Ûä eè‹Ô $<ë´ ø√s¡T‡\qT

ìs¡«Væ≤dü÷Ô, |òæõjÓ÷<∏Ós¡|”˝À •ø£åD ÇdüTÔHêïs¡T. ø=+<äs¡T $X¯«$<ë´\

j·÷\˝À n<Ûë´|ü≈£î\T>± |üì#düTÔHêïs¡T. ø=+<äs¡T Á|üuÛÑT‘·« dü+düú\˝À

|üì #˚düTÔHêïs¡T.

sêeTuÛÑÁ<ë#ês¡´ ªsêeTø£<∏ë>±q+μ <ë«sê 11 dü+e‘·‡sê\˝À 38

ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\qT $sêfi¯+>± d”«ø£]+∫ $X¯«$<ë´\j·÷_Ûeè~ΔøÏ

n$ÁXÊ+‘·+>± ø£èwæ #˚düTÔHêïs¡T.

sêeTuÛÑÁ<ë#ês¡´ X¯‘ê~Ûø£ Á>∑+<∏äø£s¡Ô. <äèwæº ˝Òø£b˛sTTHê s¡#·Hê

yê´dü+>∑+˝ÀqT, kÕ+|òæTø£ ùdyêø±s¡´Áø£e÷˝À¢qT bÕ˝§Zì, ‘·eT $•wüº

ùde\‘√ mH√ï |ü⁄s¡kÕÿsê\+<äTø=Hêïs¡T. 2008˝À q÷´j·÷sYÿ˝À

»]–q $T©ìj·T+ es¡˝Ÿ¶ |”dt ø£$T{°˝À uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ Á|ü‹ì~Û>±

ÄVü‰«q+ n+<äT≈£îHêïs¡T.

$ø£ ≤+>∑T\T Ç‘·s¡T\ <äj·÷ <Ûäsêà\‘√ J$+#·ø£, Ä‘·à>ös¡e+‘√

J$+#ê\ì sêeTuÛÑÁ<ë#ês¡ Ä•+#ês¡T. sêeTuÛÑÁ<ë#ês¡ ùde\T eTq

<˚XÊìøÏ >∑s¡«ø±s¡D+>± e⁄HêïsTT.- C≤qeT~› Vü≤qTeT#êÃIÁdæÔ

12 kÕúìø£ bÕ\q y˚T 2013

Sthanika_BW_May13.indd 27Sthanika_BW_May13.indd 27 02/05/13 3:25 PM02/05/13 3:25 PM


düTe÷s¡T X‘êu≤›ìøÏ ô|’>± ø±øÏHê&É z&Éπse⁄ qT+∫ #ÓHÓ’ï

es¡≈£L »\ s¡yêD≤qT n+~+∫q ãøÏ+>¥Vü‰+ ø±\Te

ìs¡«Vü≤DqT |ü{Ïº+#·Tø√ø£b˛e&É+‘√, á ø±\Te Á|üdüTÔ‘·+ >∑‘·

yÓ’uÛÑe+ ø√˝ÀŒsTT HêeTe÷Á‘·+>±H˚ $T–*+~. 1839˝À

ì]à+∫q á ¬øHê˝Ÿ 1975 es¡≈£L s¡yêD≤ kÂø£sê´ìï

ø£*Œ+∫+~. nsTT‘, Ä ‘·sê«‘· á ¬øHê Ÿ ìs¡«Vü≤D|ü≥¢ ÄdüøÏÔ

#·÷|üø£b˛e&É+, eTs√ Á|üø£ÿ ¬s’\T, s√&ÉT¶ e÷sêZ\T n_Ûeè~Δ

#Ó+<ä&É+‘√ ãøÏ+>¥Vü‰+ ¬øHê˝Ÿ˝À sêø£b˛ø£\T

ì*∫b˛j·÷sTT.

á H˚|ü<∏ä´+˝À, Ç{°e\ ø±\+˝À |üsê´es¡D+, Ç+<Ûäq

$ìjÓ÷>∑+ ‘·~‘·s¡ n+XÊ\ô|’ πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ ÄdüøÏÔ #·÷|ü&É+‘√

»\s¡yêD≤qT |ü⁄qs¡T<äú]+#ê\ì ìs¡ísTT+#ês¡T. á y˚Ts¡≈£î

<˚X¯+˝À Á|ü<ÛëqyÓTÆq eT÷&ÉT »\ s¡yêD≤ e÷sêZ\‘√ bÕ≥T

ãøÏ+>¥Vü‰+ ø±\TeqT ≈£L&Ü $ìjÓ÷>∑+˝ÀøÏ rdüT≈£îe#˚Ã ~X¯>±

s¡÷. 2,500 ø√≥¢ e´j·T+‘√

ãøÏ+>¥Vü‰+ ø±\Te |ü⁄qs¡T<äΔs¡D j·T‘êï\T

#ÓHÓ’ïøÏ düs¡T≈£î\qT ‘·≈£îÿe e´j·T+‘√ ‘·s¡*+#˚ ì$T‘·Ô+ ãøÏ+>¥Vü‰+

ø±\TeqT n_Ûeè~Δ |ü]#ês¡T. >√<ëe], ø£ècÕí q<äT\‘√bÕ≥T

>∑T+≥÷s¡T, Á|üø±X¯+, HÓ\÷¢s¡T õ˝≤¢\ rs¡ÁbÕ+‘ê\ yÓ+ã&ç á

ø±\TeqT @sêŒ≥T #kÕs¡T. ø=+‘·uÛ≤>∑+ kÕ>∑T˙{Ï‘√qT, eT]ø=+‘·

düeTTÁ<ä+ b˛≥T <ë«sê \_Û+#˚ ˙{Ï‘√qT ø±\Te˝À ìs¡+‘·s¡+

˙s¡TbÕπs˝≤ ˝≤≈£î\qT ì]à+∫ ø±\TeqT @sêŒ≥T #XÊs¡T. 1950

ÁbÕ+‘· À »\ s¡yêD≤ ‘·–Zq|üŒ{Ïø°, 1975 es¡≈£L ãøÏ+>¥Vü‰+ ¬øHê Ÿ À

|ü&Ée\ sêø£b˛ø£\T ø=qkÕ>±sTT.

nsTT‘˚ Ä ‘·sê«‘· qT+∫ ø±\Te\ ìs¡«Vü≤D≈£î Á|üuÛÑT‘·«+

m≥Te+{Ï ì<ÛäT\T $&ÉT<ä\ #˚j·Tø£b˛e&É+‘√ ø±\Te\T |üP&çø£‘√

ì+&ç sêø£b˛ø£\≈£î n+‘·sêj·T+ @s¡Œ&ç+~. |ü\TÁbÕ+‘ê˝À¢ á ¬øHê Ÿ

ÄÁø£eTD\≈£î >∑T]ø±>±, eT]ø=ìï ÁbÕ+‘ê˝À¢ ø±\TeqT |üP&çÃ

<äèwæ º kÕ]+#ês¡T. Ä y˚Ts¡≈£î düTe÷s¡T s¡÷. 2,523/- ø√≥¢

s¡÷bÕj·T\‘√ ¬s+&ÉT <äX¯˝À¢ ¬øHê˝ŸqT n_Ûeè~Δ |üs¡#·&É+ <ë«sê

sêø £b˛ø £\qT |ü ⁄qs¡T< ä Δ]+#˚ neø±X ¯+ O+<äì ìy˚~ø£qT

düeT]Œ+#ês¡T. Á|üdüTÔ‘·+ á ìy˚~ø£qT πø+Á<ä z&Éπse⁄\T, s√&ÉT¶

s¡yêD≤, s¡Vü≤<ës¡T\ eT+Á‹‘·« XÊK≈£î n+~+#ês¡T. nsTT‘ sêÁcÕºìøÏ

#Ó+~q bÕs¡¢yÓT+≥T düuÛÑT´\T á n+X¯+ô|’ <äèwæº kÕ]dü÷Ô Ç≥T

ø±øÏHê&É - bÕ+&ç#˚Ã]\ eT<Û˚´ ø±≈£î+&Ü, uÛÑÁ<ë#·\+, eJsêu≤<é

ÁbÕ+‘ê\≈£î á »\ s¡yêD≤\qT nqTdü+<Ûëq+ #˚ùd neø±X¯+

ø£\T>∑T‘·T+<äì uÛ≤$düTÔHêïs¡T.

Hê{Ï qT+∫ H{Ï <ëø± ....

Á_{Ïwt |ü]bÕ\q˝À &É÷´ø n~Û|ü‘· + ø=qkÕ>∑T‘·Tqï ‘·s¡TD+˝À

‘·$Tfi¯Hê&ÉT˝À ø£s¡Te⁄ @s¡Œ&ç+~. ø±øÏHê&É z&Éπse⁄ ÁbÕ+‘·+ qT+∫



düeTTÁ<ä rsêìøÏ s√&É¢qT ì]à+#ês¡T. Bì‘√ ãøÏ+>¥Vü‰+ ¬øHê˝Ÿ

OìøÏì ø√˝ÀŒsTT+~. Ç˝≤+{Ï <äX˝À πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+ á e÷sêZìï

4e »\ s¡yêD≤>± >∑T]Ô+∫ |ü⁄qs¡T<äΔ]+#˚+<äT≈£î ìs¡ísTT+∫+~.

Bì‘√ Á|üdüT‘·Ô+ sêh+˝À ˙{Ï bÕs¡T<ä\ XÊK Ä<Ûä«s¡ +˝À Oqï á

ÁbÕC…øºqT πø+Á<ä z&Éπse⁄\T, s√&ÉT¶ s¡yêD≤, s¡Vü≤<ës¡T\ eT+Á‹‘·«

XÊK≈£î ã<ä˝≤sTT+#ê\ì rsêàì+#ês¡T. n<˚$<Ûä+>± á ¬øHê˝Ÿ

ìs¡«Vü≤D u≤<Û ä´‘·qT uÛ≤s¡‘· n+‘·s¡ Z‘ · »\e÷sêZ\ dü+dü ú

(◊&Éã÷¢ m◊) øÏ n|üŒ–+#˚+<äT≈£î s¡+>∑+ dæ<äΔ+ #˚XÊs¡T.

ø±\Te n_Ûeè~Δ düπs«

á y˚Ts¡≈£î ø±\Te n_Ûeè~ΔøÏ |üP]ÔkÕúsTT düπs«qT ìs¡«Væ≤+#ês¡T.

¬s+&ÉT <äX˝À¢ düTe÷s¡T 2523 ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\qT Ks¡TÃ #j·Te\dæ

O+≥T+<äì ìs¡ ísTT+#ês¡T. á »\s¡yêD≤ ø±øÏHê&É qT+∫

sê»eT+Á&ç es¡≈£L ø±øÏHê&É ¬øHê˝Ÿ <ë«sê, sê»eT+Á&ç qT+∫

$»j·Tyê&É es¡≈£L @\÷s¡T ¬øHê˝Ÿ <ë«sê, $»j·Tyê&É qT+∫

ô|<ä>∑+C≤+ es¡≈£L ø£eTàeT÷s¡T ¬øHê Ÿ <ë«sê, ô|<ä>∑+C≤+ qT+∫

#ÓHÓ’ï ôd+Á≥ Ÿ ùdºwüHé es¡≈£L HêsYÔ ãøÏ+>¥Vü‰+ ¬øHê Ÿ <ë«sê, #ÓHÓ’ï

qT+∫ j·÷sêÿD+ es¡≈£L kÂ‘Y ãøÏ+>¥Vü‰+ ¬øHê˝Ÿ <ë«sê,

j·÷sêÿD+ qT+∫ bÕ+&ç#˚Ã] es¡≈£L ø£\TyÓ*¢ #Ós¡Te⁄ <ë«sê

ø=qkÕ>∑T‘·T+~. eT<Ûä ˝À uÛÑÁ<ë#·\+ qT+∫ sê»eT+Á&çøÏ >√<ëe]

q~, eJsêu≤<é qT+∫ $»j·Tyê&É es¡≈£L ø£ècÕí q~ qT+∫ eTs√

¬s+&ÉT e÷sêZ\T á e´edüú≈£î nqTdü+<Ûëq+ ne⁄‘êsTT. M{Ï e\¢

ø±øÏHê&É qT+#˚ ø±≈£î+&Ü uÛÑÁ<ë#·\+, eJsêu≤<é\ qT+∫ ≈£L&Ü

bÕ+&ç#˚Ã]øÏ »\ s¡yêD≤ kÂø£s¡´+ @s¡Œ&ÉT‘·T+~. Bì‘√ yÓTT‘·Ô+

1095 øÏ˝ÀMT≥s¡¢ y˚Ts¡ »\ s¡yêD≤≈£î neø±X¯+ ø£\T>∑T‘·T+~.

Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ À 888 øÏ ÀMT≥s¡T¢, ‘·$Tfi¯Hê&ÉT˝À 188 øÏ À MT≥s¡T¢,

bÕ+&ç#˚Ã]˝À 2 øÏ ÀMT≥s¡¢ y˚Ts¡ á e÷s¡Z+ |üj·TìdüTÔ+~. ø£ècÕí,

>√<ëe] q<äT˝À¢ 365 s√E\÷ ˙s¡T ì\« O+≥Tqï ø±s¡D+>±

»\ s¡yêD≤≈£î m≥Te+{Ï n≥+ø£+ O+&É<äT.

nsTT‘˚, ø±øÏHê&É qT+∫ sê»eT+Á&ç es¡≈£L düTe÷s¡T 50

øÏ˝ÀMT≥s¡¢ y˚Ts¡ ø£˙dü+ ¬s+&ÉT MT≥s¡¢ ˝À‘·T ˙s¡T O+&˚˝≤

ø±\Te\qT ìs¡«Væ≤+#ê*‡ e⁄+≥T+~. á ÁbÕ+‘·+˝À 310 s√E\T

e÷Á‘·y˚T ˙s¡T n+<äTu≤≥T˝À O+≥T+~. Çø£ $»j·Tyê&É -

d”‘êq>∑s¡+ ≤≈£î\ es¡≈£L >∑\ 113 øÏ ÀMT≥s¡¢ es¡≈£L >∑\ ø±\Te≈£î

Á|üø±X+ u≤ πsCŸ qT+∫ ˙{Ïì n+~kÕÔs¡T. á ø±\Te≈£î Hê>±s¡T®q

kÕ>∑sY <ë«sê ˙{Ïì n+~ùdÔ »\ s¡yêD≤≈£î n&É¶+≈£î\T O+&Ée⁄.

ô|<ä>∑+C≤+ qT+∫ #ÓHÓ’ï ôd+Á≥˝Ÿ es¡≈£L >∑\ 316 øÏ˝ÀMT≥s¡¢

HêsYÔ ãøÏ+>¥Vü‰+ ø±\Te #ÓHÓ’ï qT+∫ j·TsêÿD+ es¡≈£L >∑\ 110

øÏ ÀMT≥s¡¢ kÂ‘Y ãøÏ+>¥Vü‰+ ¬øHê Ÿ |üP]Ô>± düeTTÁ<ä n\\ ˙{Ïô|’

Ä<Ûës¡|ü&çe⁄+≥T+~. b˛≥T <ë«sê düeTTÁ<ä+˝À ˙s¡T >∑≥Tºô|’øÏ

edüTÔ+~. á düeTj·T+˝À ˝≤≈£î\ $<ÛëHêìï $ìjÓ÷–+#·Tø√e&É+

<ë«sê Ä ˙{Ïì ùdø£]kÕÔs¡T. á »\ s¡yêD≤ <ë«sê u§>∑TZ, _j·T´+,

ÄVü‰s¡<ÛëHê´\T, dæyÓT+{Ÿ, ms¡Te⁄\T, n≥M O‘·Œ‘·TÔ\T, O|ü

‘·~‘·s¡ düs¡T≈£î\T s¡yêD≤ #˚ùd neø±X¯+ O+~.

ø±øÏHê&É ø±\Te, @\÷s¡T ø±\Te, ø£eTàeT÷s¡T ø±\Te\qT

1.6 MT≥s¡¢ ˝À‘·T, 14 MT≥s¡¢ yÓ&É\TŒ O+&˚ $<Ûä+>± n_Ûeè~Δ

|üs¡#·&É+ <ë«sê 100 ≥qTï\ kÕeTs¡Δ´+ >∑\ u≤Ø®\T, |ü&Ée\T

sêø£b˛ø£\T kÕ–+# neø±X+ O+≥T+~. >√<ëe] q~, ø£ècÕíq~,

ãøÏ+>¥Vü‰+ HêsYÔ, kÂ‘Y ø±\Te\T, ø£\TyÓ*¢ #Ós¡Te⁄\T 1.8 MT≥s¡¢

˝À‘·T, 32 MT≥s¡¢ yÓ&É\TŒ O+&É≥+‘√ 300 ≥qTï\ u≤sY®\T,

|ü&Ée\T sêø£b˛ø£\T kÕ–+# neø±X+ O+~.

uÛÑ÷ùdø£s¡D #˚j·÷*‡q ÁbÕ+‘ê\T :

ø±øÏHê&É ¬øHê Ÿ : 227 ôV≤ø±ºs¡T¢

@\÷s¡T ¬øHê Ÿ : 524 ôV≤ø±ºs¡T¢

ø£eTàeT÷s¡T ¬øHê˝Ÿ : 497 ôV≤ø±ºs¡T¢

HêsYÔ ãøÏ+>¥Vü‰+ ¬øHê Ÿ : 129 ôV≤ø±ºs¡T¢

kÂ‘Y ãøÏ+>¥Vü‰+ ¬øHê Ÿ : 298 ôV≤ø±ºs¡T¢

bÕ+&ç#˚Ã] : 27 ôV≤ø±ºs¡T¢

ø±\Te Á|üj·÷DÏ+#˚ e÷s¡Z+ :

ø±øÏHê&É ¬øHê Ÿ (ø±øÏHê&É - sê»eT+Á&ç) : 50 øÏ.MT.

@\÷s¡T ¬øHê Ÿ (sê»eT+Á&ç - $»j·Tyê&É) : 139 øÏ.MT.

ø£ècÕí q~ (eJsêu≤<é - $»j·Tyê&É) : 157 øÏ.MT.

>√<ëe] q~ (uÛÑÁ<ë#·\+ - sê»eT+Á&ç) : 171 øÏ.MT.

ø£eTàeT÷s¡T ¬øHê Ÿ ($»j·Tyê&É - ô|<ä>∑+C≤+) : 113 øÏ.MT.

HêsYÔ ãøÏ+>¥Vü‰+ ø±\Te : 316 øÏ.MT.

(ô|<ä>∑+C≤+ - #ÓHÓ’ï ôd+Á≥ Ÿ)

kÂ‘Y ãøÏ+>¥Vü‰+ ¬øHê Ÿ #ÓHÓ’ï - j·÷sêÿD+) : 110 øÏ.MT.

ø£\TyÓ*¢ {≤´+ø (j·÷sêÿD+ - bÕ+&ç#Ã]) : 22 øÏ.MT.

á Á|üj·T‘êï\ <äècÕº´ ãøÏ+>¥Vü‰+ ø±\Te »\ s¡yêD≤ n‹

‘·«s¡ À |üP]Ô ne⁄‘·T+<äì Ä•<ë›+.

- |ü⁄{≤º k˛eTqï#Í<ä]


ªdüe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+ - 2005μ ˝Àì 6e #ê|üºsY˝À

31 ôdø£åqT¢ bı+<äT|ü]Ã ™HêïsTT. kÕ<Ûës¡D+>± düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ

#·≥º+ - 2005 <ë«sê bÂs¡T\≈£î ø£*Œ+∫q Vü≤≈£îÿ\T @$T{Ï nì

Á|ü•ï+#·T≈£î+fÒ me¬s’Hê ˇπø düe÷<Ûëq+ #Ó|ü⁄‘ês¡T - bÂs¡T\≈£î

düe÷#ês¡+ bı+<˚ Vü≤≈£îÿ ø£*Œ+#·ã&çq<äì.

ø±ì düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+˝Àì 31 ôdø£åHé\˝À <ë<ë|ü⁄>±

26 Vü≤≈£îÿ\T ø£*Œ+#·≥+ »]–+~. á Vü≤≈£îÿ\ô|’ Á|üC≤düe÷#ês¡

n~Ûø±s¡T\≈£î, n|æŒ˝Ò{Ÿ n~Ûø±s¡T\≈£î, bÂs¡T\≈£î dü¬s’q ne>±Vü≤q

ø£*Œ+#·&Üìπø ªdüe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+ - 2005μ ˝Àì bÂs¡ Vü≤≈£îÿ\

>∑T]+∫ á yê´kÕìï ™<˚›•+#·&É+ »]–+~.

bÂs¡T\≈£î düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+ - 2005 ø£*Œ+∫q

Vü≤≈£îÿ\T ôdø£åHé 2 qT+&ç 20 es¡≈£î -

1. bÂs¡T\T düú\ |ü]o\q ø√πs Vü≤≈£îÿ - ôdø£åHé 2 Á|üø±s¡+

2. düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+˝Àì ìã+<Ûäq\≈£î ˝Àã&ç ôdø£åHé

(3) Á|üø±s¡+ bÂs¡T\+<ä]ø° düe÷#ês¡+ ‘Ó\TdüT≈£îH˚ Vü≤≈£îÿ

ø£*Œ+#·≥+ »]–+~.

12. ‘·qT ø√]q düe÷#êsêìøÏ m+‘· &ÉãT“ #Ó*¢+#ê˝À, <ëì

$esê\T ‘Ó\bÕ\ì ø√πs Vü≤≈£îÿ - 7 (3).

13. düe÷#êsêìøÏ njT´ Ks¡TÃqT, düe÷#êsêìï ‘·–q düeTj·T+˝À

düeT≈£Ls¡Ãì |üø£å+˝À s¡<äT› #˚j·TeTì ø√πsVü≤≈£îÿ - 7 (5)

14. Á|üC≤ düe÷#ês¡ n~Ûø±] düe÷#ês¡+ Çe«˝Òì |üø£ å+˝À

ø±s¡D≤\T ‘Ó\bÕ\ì ø√πs Vü≤≈£îÿ - 7 (8).

15. düe÷#êsêìøÏ nj˚T´ Ks¡TÃ eT~+|ü⁄ düÁø£eT+>± ˝Ò<äì|æ+∫

q|ü⁄Œ&ÉT, n{Ïº eT~+|ü⁄qT |ü⁄q:|ü]o\q #˚j·TeTì ø√πs

Vü≤≈£îÿ - 7 (4).

16. ˇø£yfi dü+‘·è|æÔø£s¡ düe÷#ês¡+ bı+<ä Òq|ü⁄Œ&ÉT n|”Œ\T≈£î m˝≤

yÓfi≤fl* nH˚ $esê\T bı+<˚ Vü≤≈£îÿ - 7 (8).

17. <ë]Á<ä´πsK≈£î ~>∑Teq ™qï ≈£î≥T+u≤\T ‘·eT düe÷#ês¡+

ø√dü+ nj˚T´ Ks¡TÃ uÛÑ]+#·˝ÒeTì, ‘=\–+#·eTì n&çπ>

Vü≤≈£îÿ - 7 (6).

18. @<Ó’q düe÷#ês¡+ yÓTT‘·Ô+ Çe«˝Òq|ü⁄Œ&ÉT, Çe«<ä–q dü>∑+

düe÷#ês¡+ Çdü÷Ô $T–*q düe÷#ês¡+ m+<äT≈£î Çe«˝Òø£

b˛‘·THêïs√ ø±s¡D≤\qT ‘Ó\TdüT≈£îH˚ n~Ûø±s¡+ - 10 (Ç).

düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+˝À bÂs¡ Vü≤≈£îÿ\T3. ôdø£åHé 6 (1) Á|üø±s¡+ Á|üC≤ düe÷#ês¡ n~Ûø±]øÏ <äs¡U≤düTÔ

#˚düT≈£îH˚ Vü≤≈£îÿ ø£*Œ+#ês¡T.

4. bÂs¡T\≈£î ‘Ó*dæq kÕúìø£ uÛ≤wü˝À <äs¡U≤düTÔ sêdüT≈£îH˚ Vü≤≈£îÿ

- ôdø£åHé 6 (1).

5. kÕúìø£ uÛ≤wü˝À düe÷#ês¡+ n+~+#ê\ì ø√πs Vü≤≈£îÿ - ôdø£åHé

6 (1).

6. <ë]Á<ä´ πsK ~>∑Teq ™qïyês¡T <äs¡U≤düTÔ |ò”E qT+&ç

$TqVü‰sTT+|ü⁄ ø√πs Vü≤≈£îÿ - ôdø£åHé 7 (5).

7. <äs¡U≤düTÔ<ës¡T #·<äTe⁄sêì yê¬s’‘˚ bÂs¡T&ÉT #Óù|Œ n+XÊìï

<äs¡U≤düTÔ s¡÷|ü+˝À sêj·TeTì Á|üC≤ düe÷#ês¡ n~Ûø±]ì ø√πs

Vü≤≈£îÿ - 6 (1) (_).

8. bÂs¡T\≈£î ø±e\dæq düe÷#ês¡+ m+<äTø√dü+ nH˚ ø±s¡D≤\T

#Ó|üŒqedüs¡+ ˝Ò≈£î+&Ü ™+&˚ Vü≤≈£îÿ - ôdø£åHé 6 (2).

9. ‘·qT dü+Á|ü~+∫q Á|üC≤ düe÷#ês¡ n~Ûø±] e<ä› düe÷#ês¡+

˝Òq≥¢sTT‘˚, Ä düe÷#ês¡+ mø£ÿ&É \uÛÑ´eTe⁄‘√+<√, nø£ÿ&çøÏ

<äs¡U≤düTÔ ã~© #˚j·TeTì ø√πs Vü≤≈£îÿ - 6 (3) (2).

10. Á|üC≤ düe÷#ês¡ n~Ûø±] düe÷#ês¡+ Çe«&ÜìøÏ ‹s¡düÿ]ùdÔ,

m+<äT≈£î ‹s¡düÿ]düTÔHêïs√ ø±s¡D≤\T n&çπ> Vü≤≈£îÿ - ôdø£åHé 7

(2).

11. düe÷#ês¡+ bı+<ä&ÜìøÏ ø±e\dæq düVü‰j·T+ #˚j·TeTì bÂs¡

düe÷#ês¡ n~Ûø±]ì ø√πs Vü≤≈£îÿ - 7 (4).

19. eT÷&Ée e´øÏÔøÏ dü+ã+~Û+∫q düe÷#ês¡+ ø√πs Vü≤≈£îÿ - 10

(Ç).

20. düe÷#ês¡+ Çe«q+<äT≈£î |ò æsê´<äT #˚ùd n~Ûø±s¡+ /

ø£+ô|¢sTT+{Ÿ 18 (1).

21. yÓTT<ä{Ï n|”Œ\T (n|æŒ˝Ò{Ÿ n~Ûø±]øÏ) #˚ùd Vü≤≈£îÿ - 19 (1).

22. ¬s+&Ée n|”Œ\TqT sêh düe÷#ês¡ ø£MTwüqsY >±]øÏ #˚ùd

Vü≤≈£îÿ - 19 (3).

23. Á|üC≤ düe÷#ês¡ n~Ûø±]øÏ »]e÷Hê y˚j·TeTì ø√πs Vü≤≈£îÿ -

20 (1).

24. Á|üC≤ düe÷#ês¡ n~Ûø±] ‘·–q Ø‹˝À düŒ+~+#·q|ü⁄Œ&ÉT, Ä

e´øÏÔô|’’ Áø£eT•ø£åD #·s¡´\T rdüTø√yê\ì ø√πs Vü≤≈£îÿ - 20 (2).

25. düe÷#êsêìï kÕúìø£ uÛ≤wü˝À>±ì / m\Áø±ºìø˘ s¡÷|ü+˝À >±ì

Çe«eTì ø√πs Vü≤≈£îÿ - 19 (8).

26. qwüº |ü]Vü‰sêìï bı+<˚ Vü≤≈£îÿ - 19 (8).

ô|’ $<Ûä+>± ªdüe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+ - 2005μ˝À ôdø£åHé 2 qT+&ç

20 es¡≈£î bÂs¡T\≈£î 26 Vü≤≈£îÿ\qT ø£*Œ+#ês¡T. M{Ï <ë«sê bÂs¡T\T

‘·eT≈£î ø±e\dæq düe÷#ês¡+ bı+<ä&É+˝À m˝≤+{Ï Çã“+<äT\T

|ü&É≈£î+&Ü, ô|’ Vü≤≈£îÿ\ <ë«sê Á|üuÛÑT‘·« e´edüú˝À bÕs¡<äs¡Ùø£‘·,

»yêãT<ëØ‘·q+ ô|+bı+~+∫, bÂs¡ùde\ yÓTs¡T>∑T<ä\≈£î <√Vü≤<ä+

#˚kÕÔs¡ì Ä•<ë›+.- &Üˆˆ õ. n+»H˚j·TT\T

&ç|üP´{° &Ó’¬sø£ºsY, (•ø£åD) m.myéT.ÄsY - nbÕsY¶



Á|ü‹ ñ<√´–øÏ düØ«düT ]õwüºs¡T m+‘· eTTK´yÓTÆq<√ #Ó|üŒe\dæq

|üì˝Ò<äT. ñ<√´– düØ«düT˝À #˚]q ‘˚B qT+&ç |ü<äM $s¡eTD bı+<˚

es¡≈£î ‘·q düØ«düT $esê\˙ï qyÓ÷<äT »]π> @¬ø’ø£ kÕ<Ûäq+ á ]õdüºsY.

ˇø£ ñ<√´– düØ«düT≈£î dü+ã+~Û+∫q @ $esê\¬ø’Hê @¬ø’ø£ Ä<Ûës¡+

≈£L&Ü. ø±e⁄q Ç{Ïº düØ«düT ]õwüºs¡T˝Àì $esê\T Áø£eT+ ‘·|üŒ≈£î+&Ü

qyÓ÷<äT #˚j·Te\dæq u≤<Ûä´‘· ‘·q ô|’ n~Ûø±] (Á&ÜsTT+>˘ Ä|ò”düsY)

<˚ nsTTHê, |üì ˇ‹Ô&ç e\q ø±ì, dæã“+~ ø=s¡‘· e\q ø±ì @yÓ’Hê

$esê\T qyÓ÷<äT ø±ì jÓT&É\ ñ<√´– |ü<äM $s¡eTD düeTj·T+˝À

nH˚ø£ Çã“+<äT\T m<äTs=ÿqe\dæ ™+≥T+~.

n+‘˚ø±ø£, Ä $esê\ qyÓ÷<äT ø√dü+ >∑‘·+˝À |üì#˚dæq

Á|ü<˚XÊ\≈£î yÓfi¯¢≥+, yê]ì ÁbÕ<Û˚j·T|ü&É≥+, n+<äT≈£î nqedüs¡yÓTÆq

e´j·T Á|üj·÷dü\≈£î >∑T] ne≥+ »s¡T>∑T‘·T+~.

á düeTdü´\qT n~Û>∑$T+#·&ÜìøÏ Á|ü‹ ñ<√´– ‘·s¡#·T>±

düØ«düT ]õwüºs¡T˝À qyÓ÷<äT »s¡T>∑T‘·Tqï~, ˝ÒìB ‘·|üŒìdü]>±

dü]#·÷düTø√e\dæ ™+~. @yÓTÆHê n+XÊ\T qyÓ÷<äT »s¡>∑ì $wüj·÷ìï

>∑eTì+∫qf…¢Ì‘˚, yÓ+≥H˚ ô|’ n~Ûø±s¡T\ <äèwæºøÏ rdüT≈£îì yÓ[¢

dü]#˚sTT+#·Tø√e\dæq u≤<Ûä´‘· ñ<√´–<˚.

ø±e⁄q Á|ü‹ ñ<√´– düØ«düT˝À #˚]q yÓ+≥H˚ ‘·q düØ«düT

]õwüºs¡TqT n~Ûø±s¡T\ qT+&ç ‘·>∑T $<Ûëq+ <ë«sê bı+~ düÁø£eT+>±

‘·q $esê\T qyÓ÷<äT #˚sTT+#·Tø√e\dæ ™+~. Á|ü‹ ù|J bò¥{À

ø±|” #˚sTT+#·Tø=ì ˇø£ ¬>õf…&é n~Ûø±]#˚ nf…ùdºwüHé #˚sTT+#·Tø=ì

&É÷|æ¢πø{Ÿ düØ«düT ]õwüºs¡T ‘·q e<ä› ñ+#·Tø=qT≥ düs¡«<ë ÁX‚j·Tdüÿs¡+.

n˝≤R> á ÁøÏ+<ä #·÷|üã&çq qyÓ÷<äT düÁø£eT+>± ñqïB ˝ÒìB,

dü]#·÷düTø√yê*.

dü]#·÷düTø√e\dæq n+XÊ\T

✬ nbÕsTT+{ŸyÓT+{Ÿ ‘B, Ábıd”&ç+>‡ $esê\‘√ düVü‰ ñ<√´– ù|s¡T,

‘·+Á&ç ù|s¡T, ìyêdüdüú\+, |ü⁄{Ïºq‘˚B, ≈£î\+, |ü⁄≥TºeT#·Ã\T.

✬ nbÕsTT+{ŸyÓT+{Ÿ nsTTq dü+düú, j·÷»e÷q´+.

✬ $<ë´s¡Ω‘·\T.

✬ ÁbıuÒwüHé |üP]Ô#˚dæq $esê\T.

✬ n<äq|ü⁄ ns¡Ω‘·\T eT]j·TT &çbÕs¡TºyÓT+{Ÿ f…dtº\˝À bÕôd’q

$esê\ qyÓ÷<äT.

✬ ã~© nsTTq Á|ü‹kÕØ m#·≥ qT+&ç m#·≥≈£î ã~© nsTTq~,

n+‘˚ø±ø£ @ ñ‘·Ôs¡T«\ Á|üø±s¡+ ã<ä© nsTTq~.

✬ õ.◊.mdt $esê\T.

✬ yê]¸ø£ Ç+ÁøÏyÓT+≥T¢

✬ y˚‘·q dües¡D (|æ.ÄsY.dæ), |òæπø‡wüHé $esê\T.

✬ Á|üyÓ÷wüqT¢, yê{Ï |òæπø‡wüHé $esê\T.

✬ Ä{Ày˚T{Ïø˘ n&Ü«Hé‡yÓT+{Ÿ - |òæπø‡wüHé $esê\T.

✬ y˚‘·q ùdÿ\T e÷]q|ü⁄&ÉT q÷‘·q ùdÿ\T $esê\T.

✬ n&Ü«Hé‡ Ç+ÁøÏyÓT+≥T¢.

✬ dü+bÕ~‘· ôd\e⁄ (ms¡Hé¶ ©yé).

✬ nkÕ<Ûës¡D ôd\e⁄ (mø˘‡Á{≤]¶qØ ©yé).

✬ Á|üyÓ÷wüHé bı+~q|ü⁄&ÉT dü+ã+~Û‘· düØ‡düT s¡÷˝Ÿ‡ Á|üø±s¡+

|òæπø‡wüqT¢.

✬ Á|”b˛HéyÓT+{Ÿ/ôdº|t n|t $esê\T ñ+fÒ n$.

✬ Vü≤ÀyéT {ÖHé qyÓ÷<äT.

✬ m˝Ÿ.{Ï.dæ $esê\T.

✬ Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ düØ«düT yÓ]|òæπøwüHé m+Á{°\T (ø£+{ÏqT´{°

ñ+&˚˝≤).

✬ yÓT&çø£˝Ÿ, yÓT≥s¡ï{°, dü+bÕ~‘· ôd\e⁄\ (ms¡Hé¶ ©yé) $esê\

qyÓ÷<äT.

✬ dü+bÕ~‘· ôd\e⁄\ mHéø±´wtyÓT+{Ÿ (dü¬s+&ÉsY ©yé) $esê\T.

✬ õ.|æ.m|òt/C…&é.|æ.|æ.m|òt nøö+{Ÿ HÓ+ãs¡T #Ó*¢+|ü⁄\ $esê\T.

✬ @yÓ’Hê •ø£åD\≈£î Vü‰»¬s’‘˚ yê{Ï $esê\ qyÓ÷<äT.

✬ @yÓ’Hê nyês¡T¶\T/]yês¡T¶\T bı+~‘˚ yê{Ï $esê\ qyÓ÷<äT

✬ dæ.dæ.m. s¡÷˝Ÿ‡ Á|üø±s¡+ @yÓ’Hê yÓTÆqsY/y˚T»sY ô|Hê©º\T bı+~

ñ+fÒ yê{Ï $esê\ qyÓ÷<äT.

✬ @yÓ’Hê düyÓTà˝À bÕ˝§Zì ñ+fÒ Ä ø±˝≤ìï @ $<Ûä+>± (ôdŒwü˝Ÿ

ø±´Ee˝Ÿ ©yé/©yé Hê{Ÿ &É÷´ / H√ esYÿ-H√ ù| yÓTT<ä˝…’q$) |ü]

wüÿ]+|üã&çq<√, yê{Ï $esê\ qyÓ÷<äT.

✬ ÁbıuÒwüHé ø±\+˝À qyÓ÷<äT #˚j·Tã&çq ms¡Hé¶ ©e⁄qT ÁbıuÒwüHé

|üP]Ô nsTTq ‘·s¡Tyê‘· Øø±dtº #dæ qyÓ÷<äT #j·Te\dæq $esê\T.

✬ @<Ó’Hê &ç|ü⁄´fÒwüHéô|’ Ç‘·s¡ dü+düú\˝À |üì#˚dæq≥¢sTT‘˚/‹]–

kı+‘· dü+düú≈£î ‹]– e∫Ãq ‘·s¡Tyê‘· yê{Ï qyÓ÷<äT $esê\T.

✬ ¬s+&Ée uÛ≤wü (ôdø£+&é ˝≤+π>«CŸ -‘Ó\T>∑T) bÕôd’q $esê\

qyÓ÷<äT.

✬ Á|ü‹ ñ<√´– Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ ‘·q düØ«düT ]õwüºs¡TqT dü]

#·÷düTø√e{≤ìøÏ >∑\ neø±XÊìï dü~«ìjÓ÷>∑|üs¡#·Tø√yê*.

ø=‘·Ô>± düØ«düT˝À #˚]q ñ<√´>∑T\T

düØ«düT ]õwüºs¡T˝À dü]#·÷düTø√e\dæq n+XÊ\T

- &Üˆˆ mdt.$._.mdt. XÊÅdæÔ, &çÅdæºø˘ Áf…Æì+>˘ y˚TH˚»sY

|ü•ÃeT>√<ëe], õ˝≤¢



yT, 2013 kÕúìø£ bÕ\q 0yT, 2013 kÕúìø£ bÕ\q 17

u≤*ø± •X¯ó dü+s¡ø£åD |ü<∏äø£+

|ü<Ûäø±ìøÏ |ü~ Á|üX¯ï\T|ü<Ûäø±ìøÏ |ü~ Á|üX¯ï\T|ü<Ûäø±\ô|’ ne>±Vü≤q

ô|+#·{≤ìø√ ∫s¡TÁ|üj·T‘·ï+

1. u≤*ø± •X¯ó dü+s¡ø£åD |ü<∏äø£+ m|ü&ÉT ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~ ?

». u≤*ø± •X¯ó dü+s¡ø£åD |ü<∏äø£+ 2005˝À ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~.

n+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À eTVæ≤fi≤, •X¯ó dü+πøåeT, $ø£˝≤+>∑T\T dü+πøåeT

XÊKyês¡T á |ü<Ûäø±ìï neT\T #˚düTÔHêïs¡T.

2. u≤*ø± •X¯ó dü+s¡ø£åD |ü<∏äø£+ n+fÒ @$T{Ï?

». ˇø£ u≤*ø£ ˝Òø£ Ç<ä›s¡T u≤*ø£\T (eTs√ u≤*ø£, u≤\T&ÉT

O+&Ésê<äT) ø£*–q ≈£î≥T+u≤\≈£î ˇø£ u≤*¬ø’‘ s¡÷. 1,00,000/`

\T, Ç<ä›s¡T u≤*ø£\T O+fÒ ˇø£ÿø£ÿ]ø√ s¡÷. 30,000/- #=|üq

\_› #˚≈£LπsÃ |ü<∏äø£y˚T u≤*ø± •X¯ó dü+s¡ø£åD |ü<∏äø£+.

3. u≤*ø± •X¯ó dü+s¡ø£åD |ü<∏äø£+ <ë«sê \_› bı+<ë\+fÒ ns¡Ω‘·\T

@$T O+&Ü* ?

». • ˇø£ u≤*ø£ Ò<ë Ç<ä›s¡T u≤*ø£\T ø£*– Oqï ≈£î≥T+u≤\T

e÷Á‘·y˚T á |ü<∏äø±ìøÏ ns¡TΩ\T.

• ‘·*¢ <ä+Á&ÉT˝À¢ me¬s’q ˇø£s¡T ≈£î≥T+ã ìj·T+Á‘·D

Ä|üπswüHé #˚sTT+#·Tø=ì O+&Ü*.

• u≤*ø± •X¯óe⁄ ø£*– e⁄qï ≈£î≥T+u≤\ yÓTT‘·Ô+ yê]¸ø£

Ä<ëj·T+ Á>±MTD ÁbÕ+‘ê\˝À 20,000/- \T |ü≥ºD

ÁbÕ+‘ê˝˝À 24,000/- ø£+fÒ ‘·≈£îÿe O+&Ü*.

4. á |ü<∏äø£+ jÓTTø£ÿ eTTK´ O<›X¯ + @$T{Ï ?

». Á|üuÛÑT‘·«y˚T H˚s¡T>± ø=+‘· kıeTTà ≈£î≥T+ã+˝À ô|≥Tºã&ç

ô|≥º&É+ <ë«sê düe÷»+˝À Ä&É|æ\¢ MT<ä Oqï ∫qï#·÷|ü⁄qT,

$eø£å‘·qT ‘√\–+#·&É+.

• Ä&É|æ\¢ $<ä´qT Áb˛‘·‡Væ≤+#·&É+, ø£˙dü+ Ç+≥]à&çj˚T{Ÿ

es¡¬ø’Hê #·<äTe⁄≈£îH˚ ≤ Áb˛‘·‡Væ≤+#·&É+

• Ä&É|æ\¢qT 18 @fi¯ófl ì+&˚ es¡≈£L $yêVü≤+ #˚j·T≈£î+&Ü

#·÷&É≥+

• Ç<ä›s¡T Ä&É|æ\¢ dü+‘êq+ ø£*–q ‘·*¢<ä+Á&ÉT\qT ≈£î≥T+ã

ìj·T+Á‘·D bÕ{Ï+#˚ ≤ Áb˛‘·‡Væ≤+#·&É+

• u≤*ø£\≈£î kÕe÷õø£ Ä]úø£ kÕ~Ûø±s¡‘· ø£*Œ+#·&É+

• Ä&É|æ\¢\ |ü≥¢ e´‹πsø£‘· uÛ≤yêìï, Ç‘·s¡ kÕ+düÿè‹ø£

<äTsê#êsê\ì s¡÷|ü⁄e÷|ü&É+

• u≤*ø£\ Vü≤≈£îÿ\qT Áb˛‘·‡Væ≤+∫ |ü]s¡øÏå+#·&É+, kÕeTsêΔ \

|ü≥¢, nedüsê\ |ü≥¢ ne>±Vü≤q ô|+bı+~+#·&É+

• ≈£î≥T+ã+˝À Ä&É|æ\¢\ kÕΔsTT yÓTs¡T>∑T|ü&˚˝≤, Ä&É|æ\¢\

|ü≥¢ ≈£î≥T+ã yÓ ’K]˝À kÕqT ≈£L\yÓT Æq e÷s¡TŒqT

rdüT≈£îsêe&É+.

5. á |ü<∏äø£+ <ë«sê Ä&É|æ\¢\≈£î n+<˚ Á|üjÓ÷»Hê\T @$T{Ï ?

». ˇø£ Ä&É dü+‘êqyÓTÆ‘˚ yê]øÏ 20 dü+e‘·‡s¡eTT\T ì+&É>±H˚

ˇø£ \ø£å s¡TbÕj·T\T bı+<ä{≤ìøÏ Ä u≤*ø£ ns¡TΩsê\T ne⁄‘·T+~.

• Ç<ä›s¡T Ä&É dü+‘êqyÓTÆ‘˚ yê]øÏ 20 dü+ˆˆ ì+&É>±H˚ yê]<ä›]ø°

#Ó] 30,000/- s¡÷bÕj·T\T b˛+<ä{≤ìøÏ ns¡TΩ\T.

• eT÷&fió¢ ej·TdüT‡ qT+&ç Ä u≤*ø£\≈£î J$‘·;Ûe÷ e]ÔdüTÔ+~

• Ä Ç<ä›s¡T Ä&Édü+‘êìøÏ 9e ‘·s¡>∑‹ qT+&ç 12e ‘·s¡>∑‹

es¡≈£î ˇø√ÿ u≤*ø£≈£î dü+e‘·‡sêìøÏ 1200/- s¡÷bÕj·T\T

#=|üq kÕÿ\sYwæ|t>± Á|üuÛÑT‘·«+ ÇdüTÔ+~

• á |ü<∏äø£+ e]Ô+#˚ u≤*ø£ Á|üe÷<äeXÊ‘·TÔ eTs¡DÏùdÔ ÄyÓT

ˇπø dü+‘êqyÓTÆ‘˚ s¡÷. 1,00,000/- ÄyÓT ‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£î

\_ÛdüTÔ+~.

6. á |ü<∏äø£+˝À πø Ä&Édü+‘êq+ ø£*–q yê]øÏ ÁbÕ<Ûëq´‘· @yÓTÆHê

O+≥T+<ë ?

». Á>±eT\˝À nsTT‘˚ @&Ü~øÏ 20,000/ s¡TbÕj·T\ ˝À|ü⁄,

|ü≥ºD≤\˝À nsTT‘˚ 24000/- s¡÷bÕj·T\˝À|ü⁄ Ä<ëj·T+ ø£*–

O+&ç eT÷&fifl˝À|ü⁄ ej·TdüT ø£*–q πø ˇø£ Ä&É dü+‘êq+ e⁄+&ç

≈£î≥T+ã ìj·T+Á‘·D Ä|üπswüHé #˚sTT+#·T≈£îqï ≈£î≥T+u≤\≈£î

yÓTT<ä≥ ÁbÕ<Ûëq´‘· Çe«ã&ÉT‘·T+~. Ç<ä›s¡T Ä&É dü+‘êq+ e⁄qï

≈£î≥T+u≤\≈£î ¬s+&Ée ÁbÕ<Ûëq´+ ÇkÕÔs¡T. nsTT‘˚ Ä Ç<ä›s¡T

yT, 2013kÕúìø£ bÕ\q0 yT, 2013kÕúìø£ bÕ\q18

dü+‘êq+˝À ¬s+&Ée _&É¶ ej·TdüT‡ eT÷&˚fi¯fl≈£î $T+#·sê<äT. <Ûäs¡U≤düTÔ

#˚dæq ‘˚~ Hê{ÏøÏ Ä u≤*ø£ ej·TdüT‡qT ã{Ïº á |ü<∏äø£+ øÏ+<ä \_›

b˛+<ä{≤ìøÏ ns¡Ω‘· e⁄qï~ Òì~ ìs¡ísTTkÕÔs¡T.

7. nHê<Ûä, ìsêÁX¯j·TT˝… ’q u≤*ø£\≈£î ej·TdüT‡, ìj·T‘· $<ä´

$wüj·T+˝À dü&É*+|ü⁄\T @yÓTÆHê OHêïj·÷?

». • nHê<Ûä n+fÒ u≤*ø£ •X¯óe⁄ ‘·*¢ <ä+Á&ÉT*<ä›s¡T Òì yês¡T

nì ns¡Δ+. ìsêÁXj·T\T n+fÒ <ë]Á<ä πsK≈£î ~>∑Te⁄q

e⁄qï, y˚XÊ´ eè‹Ô À ≈£Ls¡T≈£î b˛sTTq u≤~Û‘·T\T Ò<ë

ôV≤#Y.◊.$./msTT&é‡ u≤~Û‘·T\T yÓTT<ä …’q ≈£î≥T+u≤\T

‘·*¢<ä+Á&ÉT\#˚ e~*y˚j·Tã&ç Á|üuÛÑT‘·«+ Ò<ë >∑T]Ô+|ü⁄

bı+~q Á|üuÛÑT‘«‘·s¡ dü+düΔ\ ÄÁXj·T+ bı+~q u≤*ø±

•Xóe⁄\T nì ns¡Δ+.

• 18 dü+e‘·‡sê\ ej·TdüT‡ <ë{Ïq n{Ïº ìsêÁXj·T\T Ò<ë

nHê<Ûä u≤*ø£\+<äs¡÷ u≤*ø± •X¯ó dü+s¡ø£åD |ü<∏äø£+ ÁøÏ+<ä

Á|üjÓ÷»Hê\qT bı+<ä{≤ìøÏ ns¡TΩ\T.

• 2005, @Á|æ˝Ÿ ø£+fÒ eTT+<äT »ìà+∫q nHê<Ûä\T,

ìsêÁX¯j·TT\T, u≤*ø£\ $wüj·T+˝À ìj·T‘· $<ä´

ìã+<ÛäqqT dü&É*+#·&É+ »s¡T>∑T‘·T+~. 8e ‘·s¡>∑‹ì

<ë{Ï #·<äeì u≤*ø£\T yêdüÔe+>±H˚ yê]¸ø£ $<ë´ kÕÿ\sY

wæ|ü⁄Œ\≈£î ns¡TΩ\T ø±s¡T. n{Ïº yês¡T 20 dü+e‘·‡sê\T

|üP]Ô nsTTq ‘·s¡Tyê‘· yê]øÏ e]Ô+#Ó≥T¢ s¡÷. 1,00,000/

- Ò<ë s¡÷.30,000/- \T e÷Á‘·y˚T bı+<äT‘ês¡T.

• ìsêÁX¯j·TT\T, ÄHê<Û ä\T, 2005 @Á|æ˝Ÿ ‘·s¡Tyê‘·

»ìà+∫q yês¡+<äs¡÷ ‘·|üŒìdü]>± bÕsƒ¡XÊ\˝À #]e⁄+&ç

2e ‘·s¡>∑‹ es¡≈£î ø=qkÕ–+∫q yês¡T e÷Á‘·yT á |ü<∏äø£+

ÁøÏ+<ä Á|üjÓT»Hê\qT bı+<ä{≤ìøÏ ns¡TΩ\T.

8. $ø£ ≤+>∑ u≤*ø£\≈£î á |ü<∏äø£ ìu+<Ûäq\˝À dü&É*+|ü⁄\T @yÓTÆHê

OHêïj·÷ ?

». ãVüQfi¯ $ø£ ≤+>∑T …’q u≤*ø£\ (80% ø£+fÒ m≈£îÿe yÓ’ø£\´+)

$wüj·T+˝À u≤*ø£ •X¯óe⁄ ˇø£s¡T ˝Ò<ë Ç<ä›s¡T u≤*ø£\T e÷Á‘·y˚T

nqï ìã+<Ûäq e]Ô+#·<äT. ø£ u≤*ø£ Ç<ä›s¡T u≤\Ts¡T (nqï<äeTTà\T)

e⁄qïyês¡T ≈£L&Ü u≤*ø± •X¯ó dü+s¡ø£åD |ü<∏äø£+ ÁøÏ+<ä \_Δ bı+<ä{≤ìøÏ

ns¡TΩ\T

• u≤*ø± •Xóe⁄ dü+s¡ø£åD |ü<∏äø£+ ÁøÏ+<ä Á|üjÓ÷»q+ bı+<ä{≤ìøÏ

80% XÊ‘·+ ø£+fÒ m≈£îÿe yÓ’ø£\´+>∑\ u≤*ø£\T ns¡TΩ\T

nsTT‘ n{Ïºyês¡T ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T / dü+s¡ø£å≈£î\T nìï $<Ûë\T>±

n<ëj·T+ dü+e‘·‡sêìøÏ s¡T. 1,00,000/- $T+#·sê<äT

• ãVü≤fi¯ yÓ’ø£\´+ >∑\ u≤*ø£\ $wüj·T+˝À ìj·T‘· $<ä´

ìã+<ÛäqqT dü&É*+#·&ÉeTsTT+~.

9. á |ü<∏äø£+ <ë«sê \_› bı+<ë\+fÒ me]ì ø£\yê* ? m˝≤

<äs¡U≤düTÔ #˚j·÷* ?

». ns¡Ω‘· ìã+<Ûäq\qT dü+‘·è|æ Ô |ü]#˚yês¡T dü+ã+~Û‘·

n+>∑Héyê&ç dæã“+~ì |üP]Ô $esê\T $e]+#·&É+ »s¡T>∑T‘·T+~.

n+>∑sYyê&ç dæã“+~ qT+&ç >±ì Ò<ë eTVæ≤fi≤ •X¯ó dü+πøåeT XÊKyê]

yÓuŸôd’{Ÿ qT+&ç >±ì dü+ã+~Û‘· <äs¡U≤düTÔqT &ÍHé˝À&é #˚düT≈£îì

yê]ì |üP]+∫ nqTã+<Ûë\‘√ bÕ≥T>± n+>∑Héyê&ç dæã“+~øÏ

düeT]Œ+#ê*. á |ü<∏äø±ìï Á>±eTkÕúsTT˝À n+>∑Héyê&ç ø±s¡´ø£s¡Ô

eT+&É\ kÕúsTT˝À ◊.dæ.&ç.mdt. dü÷|üsYyÓ’»sY‡, u≤¢ø˘ kÕúsTT˝À ÁbÕC…øº

n~Ûø±], õ˝≤¢kÕúsTT˝À ÁbÕC…øº &Ó’s¡ø£ºsY |üs¡ y˚øÏådüTÔ+{≤s¡T.

10. á |ü<∏äø±ìøÏ <äs¡U≤düTÔ #˚j·÷\+fÒ <äs¡U≤düTÔ‘√ bÕ≥÷ »‘·

#˚j·Te\dæq$ @$T ?

». • ¬s+&ÉT bòı{À Á>±|t\T (u≤*ø£\$)

• yÓ’<Ûä´ n~Ûø±] C≤] #˚dæq ≈£î≥T+ã ìj·T+Á‘·D X¯ÁdüÔ

∫øÏ‘·‡ <Ûäèe |üÁ‘·+

• ‘·Vü‰dæ Ÿ<ës¡T C≤Ø #˚dæq Ä<ëj·T <Ûäèe |üÁ‘·+

• <Ûäè$ø£]+∫q »qq <Ûäèe Á|ü‘·+ Á|ü‹

• <ÛäèMø£]+∫q ‘Ó\¢πswüHé ø±s¡T¶ Á|ü‹

• Á|ü<Ûëq yÓ’<ä´ n~Ûø±] C≤Ø #˚dæq yÓø£\´ <Ûäèe |üÁ‘·+

($ø£˝≤+>∑T\ $wüj·T+˝À)

- myéT. Á|üB|t ≈£îe÷sY,]ôdsYÃ nk˛dæj˚T{Ÿ, nbÕsY¶


eTTK´ ñ<›X´+:

EyÓHÓ’ Ÿ (u≤\\) Hê´j·T (u≤\\ s¡ø£åD eT]j·TT dü+s¡ø£åD)

#·≥ºeTT-2000, @Á|æ˝Ÿ 1, 2000 qT+∫ neT\T˝ÀøÏ e∫Ã+~.

Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üuÛÑT‘·«+, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ EyÓHÓ’ Ÿ (u≤\\) Hê´j·T (u≤\\

s¡ø£åD eT]j·TT dü+s¡ø£åD) ìj·Te÷e[ 2003˝À ìã+<Ûäq\qT

‘·j·÷s¡T#˚dæ Á|üø£{Ï+∫+~.

#·{≤ºìï n‹Áø£$T+∫q u≤\\≈£î s¡ø£åD eT]j·TT dü+s¡ø£åD

ø£*Œ+#·&É+, nedüs¡yÓTÆq u≤\\≈£î ‘·–q s¡ø£åDqT, dü+s¡ø£åDqT

Çe«&É+, yê] n_Ûeè~ΔøÏ nedüs¡yÓTÆq @sêŒ≥¢qT #˚dæ Ä<ä]+#·&É+,

u≤\\≈£î dü+ã+~Û+∫q $wüj·÷\˝À Hê´j·T ìs¡ íj·÷\T,

|ü]cÕÿsê\T #˚ùd≥|ü⁄Œ&ÉT yê] Á|üjÓ÷»Hê\ø√dü+ ùdïVü≤|üPs¡«ø£+>±

<ä>∑Zs¡ø±e&É+, á #·≥º+ ÁøÏ+<ä @s¡Œ]∫q $$<Ûä dü+düú\ <ë«sê yê]

XÊX¯«‘· |ü⁄qsêyêdü+ ø√dü+ @sêŒ≥T¢#˚j·T&É+.

u≤\\ Vü≤≈£îÿ\T :

u≤\\ Vü≤≈£îÿ\ düyTàfiq+˝À ÄyÓ÷~+∫q u≤\\ Vü≤≈£îÿ\T

u≤\\T Hê\T>∑T Á|ü<Ûëq Vü≤≈£îÿ\T ø£*– e⁄Hêïs¡T.

1) J$+#˚ Vü≤≈£îÿ 2) n_Ûeè~Δ #Ó+<˚ Vü≤≈£îÿ 3) s¡ø£åD bı+<˚

Vü≤≈£îÿ 4) uÛ≤>∑kÕ«eT´ Vü≤≈£îÿ

J$+#˚ Vü≤≈£îÿ :

u≤\\≈£î J$+# Vü≤≈£îÿ eT]j·TT J$+#·&ÜìøÏ ø±e\dæq ø£ dü

nedüsê\ >∑T]+∫ ‘Ó*j·TCÒdüTÔ+~.

• ‘·–q Jeq Á|üe÷D≤\T

• ìyêdüeTT

• bÂwæºø£ ÄVü‰s¡eTT

• yÓ’<ä dü<äTbÕj·÷\qT ø£*Œ+#·&É+

n_Ûeè~Δ #Ó+<˚ Vü≤≈£îÿ :

• n_Ûeè~ΔøÏ <√Vü≤<ä|ü&˚ n+XÊ\ >∑T]+∫ ‘Ó*j·TCÒdüTÔ+~

• Ä≥\T eT]j·TT $sêeTeTT

• kÕ+düÿè‹ø£ ø±s¡ Áø£e÷\T

• düe÷#ês¡+ bı+<˚ Vü≤≈£îÿ

• eT‘·+, eTqkÕ‡øÏå, Ä˝À#·q\˝À kÕ«‘·+Á‘· +

s¡¡ø£åD bı+<˚ Vü≤≈£îÿ :

u≤\\qT nìï s¡ø±\T>± <äT]«ìjÓ÷>∑+, u≤\\qT dü«˝≤uÛÑ+

ø=s¡≈£î ñ|üjÓ÷–+#·≥+

ìs¡¢øÏå‘· u≤\\≈£î Á|ü‘˚´ø£ s¡ø£åD ø√dü+ nuÛÑj·TeTT ì#·TÃ≥ :

• X¯s¡D≤s¡Tú\ u≤\\T

• <äT]«ìjÓ÷>∑+ qT+∫ s¡ø£åD

• Hê´j·Te´edüú

• kÕj·TT<Ûä b˛sê{≤˝À¢ bÕ˝§Zqï u≤\\T

• u≤\ ø±]à≈£î\T

• eT‘·TÔ |ü<ësêú\ <äT]«ìjÓ÷>∑+

• ˝…’+–ø£ n‘ê´#êsê\T

uÛ≤>∑kÕ«eT´ Vü≤≈£îÿ :

u≤\\≈£î yê] esêZ˝À¢, C≤‹˝À #·Ts¡T¬ø’q bÕÁ‘·qT b˛wæ+#·&ÜìøÏ

n~Ûø±s¡$Te«&É+

• uÛ≤e e´ø°Ôø£s¡D ùd«#·Ã¤

• yê]øÏ dü+ã+~Û+∫q $wüj·÷\˝À yê] n_ÛÁbÕj·T+ #Ó|üŒ&É+

• dü+|òü÷\˝À Á|üy˚•+#·≥+

• XÊ+‹j·TT‘·+>± düe÷y˚XÊ\T »s¡T|ü⁄ø√e&É+

u≤\\ Vü≤≈£îÿ\ dü<ädüT‡

u≤\\ô|’ Vü≤≈£îÿ\ dü<ädüT‡ (ø£HÓ«q¸Hé ÄHé ~ ¬s’{Ÿ‡ Ä|òt ~ ∫Á\ºHé

- dæ.ÄsY.dæ) - 1989˝À s¡÷bı+~+∫q ˇ|üŒ+<ä+ô|’ uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+

1992 dü+. ÄyÓ÷~+∫, dü+‘·ø£+ #dæ+~. á ˇ|üŒ+<ä+˝À `

Ä]ºø£ Ÿ: 1. 18 dü+.˝À|ü⁄ ej·TdüTyês¡T u≤\\T

Ä]ºø£ Ÿ: 2. meπsì Ç<ä›s¡T u≤\\ eT<Ûä yês¡T @ H˚|ü<∏ë´ìøÏ

#Ó+~q yês¡sTTq|üŒ{Ïø° $eø£å #·÷|üsê<äT.

u≤\\ Vü≤≈£îÿ\T |üs¡ yøÏå+# #·≥º+

u≤\\ Hê´j·T (u≤\\ s¡ø£åD eT]j·TT dü+s¡ø£åD) #·≥º+- 2000(EyÓHÓ’ Ÿ »dæºdt #·≥º+)



Ä]ºø£ Ÿ: 3. u≤\\ Á|üjÓ÷»Hê\ø√dü+, u≤\\≈£î dü+ã+~Û+∫q

@ ìs¡íj·TyÓTÆHê, e÷s¡Z<äs¡Ùø£‘·«eTsTTHê, ˇ|üŒ+<äeTsTTHê, dü\Vü‰

nsTTHê u≤\\ Á|üjÓ÷»Hê\qT <äèwæº À ô|≥Tºø√yê*.

Ä]ºø£ Ÿ: 5. ≈£î≥T+ã+ - u≤\\+<ä]ø° yê] ≈£î≥T+ã+‘√ e⁄+&

Vü≤≈£îÿ+~.

Ä]ºø£ Ÿ: 6. J$+# Vü≤≈£îÿ - Áã‹≈£î+&É≥+ e÷Á‘·yT nì ns¡ú+

ø±<äT. Äs√>∑´ø£s¡yÓTÆq, nedüs¡yÓTÆq nìï Jeq HÓ’|ü⁄D≤´\‘√

ns¡úe+‘·yÓTÆq Jeq+ nì ns¡ú+

Ä]ºø£ Ÿ: 11. u≤\\ Áø£j·T $Áø£j·÷\T •øå±s¡ΩeTsTTq Hs¡+

Ä]ºø£˝Ÿ: 12. uÛ≤> ∑kÕ«eT´ Vü≤≈ £îÿ- ‘·eT n_Û ÁbÕj·÷\T

‘Ó*j·TCÒj·T&É+, Ä˝À#·q\T |ü+#·Tø√e&É+, ‘·eT >∑T]+∫ #·]Ã+#

eéVü‰sê\qT ns¡ú+ #˚düTø√e&É+ eT]j·TT n+‹eT ìs¡íj·÷\˝À

uÛ≤>∑kÕ«eTT\T ø±e&É+

Ä]ºø£ Ÿ: 18. u≤\\ dü+s¡ø£åD nH˚~ Á|ü‹ ≈£î≥T+ã+ ÁbÕ<∏ä$Tø£

u≤<Ûä ‘· eT]j·TT Á|üuÛÑT‘·«+ <ëìø√dü+ kÂø£s¡ + ø£*Œ+#ê*.

Ä]ºø£ Ÿ: 32. u≤\ ø±]àø£ eédüú≈£î ÄyÓ÷<ä+ Ò<äT.

Ä]ºø£ Ÿ: 37. u≤\\qT U…’<äT #j·T&É+ ø±ì, yê]øÏ eTs¡D •ø£å

$~Û+#·&É+ >±ì #˚j·Tsê<äT.

Ä]ºø£˝Ÿ: 39. u≤~Û‘· u≤\\≈£î eT]j·TT u≤\ H˚s¡düTú\≈£î

|ü⁄qsêyêdü+ ø£*Œ+#·&ÜìøÏ ÁbÕ<Ûëq´‘· Çyê«*.

Ä]ºø£˝Ÿ: 40. H˚s¡ dü«uÛ≤e+ >∑\ u≤\\≈£î yê] Á|ües¡ Ôq

e÷s¡TÃø√e&ÜìøÏ, ‹]– düe÷»+˝ÀøÏ e#Ã+<äT≈£î düeTT∫‘· neø±X+

Çyê«*.

ìs¡«#·Hê\T:

EyÓHÓ’ Ÿ (u≤\\T) nq>± mes¡T?: á #·≥º+ Á|üø±s¡+ u≤\\T

nq>± 18 dü+e‘·‡sê\T |üP]Ôø±ì u≤\T&ÉT Òø£ u≤*ø£. á #·≥º+

Á|üø±s¡+ u≤\\qT 2 s¡ø±\T>± eØZø£]+#ês¡T.

• #·{≤ºìï n‹Áø£$T+∫q u≤\\T nq>± H˚s¡eTT #˚XÊs¡ì

Äs√|æ+#·ã&çq 18 dü+e‘·‡sê\T |üP]Ôø±ì u≤\T&ÉT Òø£ u≤*ø£

• s¡ø£åD eT]j·TT dü+s¡ø£åD nedüs¡yÓTÆq u≤\\T

• nq>± m≥Te+{Ï dæús¡ ìyêdü+ Òì |æ\¢\T

• ‘·–q JeHê<Ûës¡+ Òø£ e~*y˚j·Tã&É¶ |æ\¢\T

• u…~]+|ü⁄\≈£î >∑T¬s’q |æ\¢\T

• ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T $&ç∫ô|{Ïºq |æ\¢\T

• Ç+{ÏqT+&ç ‘·|æŒb˛sTTq, Òø£ bÕ]b˛sTTq |æ\¢\T

• ˝… ’+–ø£ Væ≤+dü\≈£î, #·≥º$s¡T<ä Δy ÓT Æq #·s ¡´\ ø√dü+

<äT]«ìjÓ÷>±ìøÏ >∑Ts¡e⁄‘·Tqï |æ\¢\T

• nÁø£eT ˝≤uÛ≤\ ø√dü+ <äT]«ìjÓ÷>±ìøÏ >∑Ts¡e⁄‘·Tqï |æ\¢\T

• kÕj·TT<Ûä b˛sê{≤\T, bÂs¡ dü+øå√uÛÑ+, Á|üø£è‹ $|ü‘·TÔ\˝À

u≤~Û‘·T …’q |æ\¢\T.

u≤\\ Hê´j·T (u≤\\ s¡ø£åD eT]j·TT dü+s¡ø£åD) #·≥º+

2000 ˝À u≤\\≈£î ø£*Œ+∫q kÂø£sê´\T

• Ä<äs¡D eT]j·TT dü+s¡ø£åD\T nedüs¡+ >∑\ |æ\¢\T eT]j·TT

#·≥º+‘√ |òüTs¡¸D˝À e⁄qï |æ\¢\ (|æ\¢\T / u≤\ H˚s¡düTÔ\T)

ej·TdüT‡qT |ü]>∑Dq˝À rdüTø√e&É+‘√ bÕ≥T, Ä |æ\¢\T, yê]

≈£î≥T+u≤\ u≤>√>∑T\T #·÷&É≥+.

• Ç+{Ï qT+&ç bÕ]b˛sTTq, <√|æ&çøÏ >∑T¬s’q Ò<ë #·≥º+‘√ |òüTs¡D˝À

e⁄qï |æ\¢\ ≈£î≥T+u≤\≈£î düe÷»+˝À kÕ<Ûës¡D J$‘·+ >∑&çù|

neø±X¯+ ø£*Œ+#·&É+.

• #·≥º+‘√ |òüTs¡D˝À ñqï |æ\¢\≈£î |ü⁄qsêyêdü+ ø£*Œ+#·&ÜìøÏ,

Bs¡Èø±\ Hê´j·T $yê<ë\˝À ∫≈£îÿø√≈£î+&Ü ìyê]+#·&ÜìøÏ

kÕe÷õø£ e÷qe eqs¡T\T>± H˚s¡TŒ>± $ìjÓ÷–+#·&É+.

ñ<˚›XÊ´\T:

• 18 dü+.˝À ñqï ej·TdüT u≤\\+<ä]ø° ñeTà&ç Hê´j·Teédüú.

• #·≥º+‘√ dü+|òüTs¡¸D˝À e⁄qï u≤\\ qT+&ç Ä<äs¡D eT]j·TT

dü+s¡ø£åD nedüs¡eTsTTq u≤\\qT y˚s¡T #˚j·T&É+.

• u≤\ H˚s¡düTÔ\qT, ô|<ä›yêfi¯flsTTq H˚s¡>±fi¯flqT+&ç $&ÉBj·T&É+—

u≤\\ô|’ H˚s¡düTÔ\ eTTÁ<ä y˚j·Tø£b˛e&É+

• u≤\\≈£î Ä<äs ¡D, s ¡ø £ åD, ∫øÏ‘ ·‡, n_Ûeè~Δ eT]j·TT

|ü⁄qsêyêkÕ\ ø£\Œq MT<ä <äèwæº ô|≥º&É+

• <√|æ&û, - ∫Á‘· Væ≤+dü\≈£î >∑Ts¡sTTq u≤\\≈£î dü‘·«s¡ |ü⁄qsêyêdü+

ø£*Œ+#·&ÜìøÏ nìï Á|üj·T‘êï\T #˚j·T&É+

• b˛©düT\≈£î, u≤\ H˚s¡düTú\ Á|ü‘˚´ø£ b˛©dt j·T÷ì{Ÿ (ôdŒwü˝Ÿ

EyÓ ’H Ó ’˝ Ÿ b˛©dt j·T÷ì{Ÿ - mdt .C … .| æ .j·TT) <ë«sê

düVü‰j·T|ü&É≥+.

Ä<äs¡D eT]j·TT s¡ø£åD

• Á|üø£è‹|üs¡, e÷qe ø£*Œ‘· $|ü‘·TÔ\T - kÕj·TT<Ûä |òüTs¡¸D\T,

>=&Ée\T, uÛÑ÷ø£+bÕ\T, es¡<ä\T yÓTT<ä\>∑T yê{Ï u≤~Û‘·T\sTTq

u≤\\qT ≈£L&Ü Ä<äs¡D eT]j·TT s¡ø£åD ø±yê*‡q u≤\\

C≤_‘ê˝À #s¡Ã&É+.

• á ÁøÏ+~ yês¡T u≤\\qT ø±bÕ&ç, s¡øÏå+∫ u≤\\ dü+πøåeT ø£$T{Ï

(dæ.&ÉãT¢ .dæ) eTT+<äT≈£î s¡ø£åD - Ä<äs¡D ø=s¡≈£î rdüT≈£îsêe#·TÃ.



• >∑T]Ô+|ü⁄ bı+~q dü«#·Ã+<ä ùdyêdü+düú\T, b˛©dt, #Ó’˝Ÿ¶˝…’Hé

(HÓ+.1098) Ò<ë me¬s’Hê kÕe÷õø£ ùdyê‘·‘·Œs¡T\sTTq bÂs¡T\T.

• dü ¬s ’q ø±s¡D+ ˝Ò≈ £î+&Ü u≤\\qT u≤\\ dü<äHê\˝À

Bs¡Èø±\+˝À e⁄+#·sê<äT. |æ\¢\qT kÕ<ÛäéTsTTq+‘· ‘·«s¡>±

‘·*¢<ä+Á&ÉT\‘√ ‹]– ø£\bÕ*- dü«+‘·yês¡T Ò<ë <ä‘·Ô‘· rdüT≈£îqï

yês¡T ˝Ò<ë ô|+#·T≈£îH˚ yê] s¡ø£åD˝À ñ+&Ée#·TÃqT. ˝Ò<ë

‘ ·* ¢< ä+Á& ÉT\qT yê] | æ\ ¢\qT ‘ ·eT ≈ £î≥T+ã+˝À

e⁄+#·Tø√e&Üìø£ ÁbÕjÓ÷õ‘· uÛÑè‹ n+<äCÒj·÷*.

u≤\\ dü+πøåeT ø£$T{° (#ÛÓ’ Ÿ¶ yÓ ÒŒ¤sY ø£$T{° - dæ.&ÉãT¢ .dæ)

ø£$T{° eTT+<äT Vü‰»s¡T |üs¡#·ã&ç s¡ø£åD eT]j·TT dü+s¡ø£åD

nedüs¡yÓTÆq u≤\\qT yê] ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ e<ä›≈£î, dü+s¡ø£å≈£î\ #Ó+‘·≈£î,

u≤<Ûä´‘· eVæ≤+#˚ dü«düú˝≤\≈£î >±˙ #˚s¡Ã&É+ eT]j·TT n≥Te+{Ï

u≤\\≈£î s¡ø£ åD ø£*Œ+#·&É+ u≤\\ dü+πøåeT ø£$T{° eTTK´

ñ<˚›X¯´+.

á ø£$T{°˝À ˇø£ n<Ûä´≈£åî&ÉT eT]j·TT q\T>∑Ts¡T düuÛÑT´\T

sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+#˚ ìj·T$T+|üã&É‘ês¡T. Ç+<äT˝À ø£˙dü+ ˇø£ Ád”Ô

eT]j·TT u≤\\ eéVü‰sê\˝À ì|ü⁄DT …’q ˇø£ e´øÏÔ düuÛÑT´\T>±

e⁄+&Ü*.

á ø£$T{° u≤\\ dü<äq+ Äes¡D˝À ø£ dü+ yêsêìøÏ ¬s+&ÉTkÕs¡T¢

düe÷y˚X¯eTyê«*.

ø£$T{° düe÷y˚XÊ\T #ê˝≤ kÕ<Ûës¡D+>± »s¡>±*. m‘Ó’Ôq y˚~ø£,

${ŸHÓdt u≤ø˘‡ ˝≤+{Ï$ e⁄+&É≈£L&É<äT. $#ês¡D düeTj·T+˝À

u≤\T&çì kÕqT≈£L\yÓTÆq eT]j·TT Ç+{Ïì b˛*q yê‘êes¡D+˝À

e⁄+&˚≥≥T¢ C≤Á>∑‘·Ô eVæ≤+#ê*.

ø£$T{° eTT+<äT u≤\T&ÉT Á|üyXô|≥ºã&çq|ü⁄&ÉT, Ä u≤\Tì πødüTqT

$#ês¡D ì$T‘·ÔeTT kÕe÷õø£ ø±s¡ ø£s¡Ô≈£î/πødt es¡ÿsY≈£î/#Ó’ Ÿ¶ yÓ ÒŒ¤sY

n~Ûø±]øÏ/ dü<äs¡T |üs¡ y˚ø£åD≤~Ûø±]øÏ n|üŒ–+#ê*.

ø£$T{° düe÷y˚XÊ\T Òq|ü⁄&ÉT, u≤\T&çì @ düuÛÑT´ì m<äTf…ÆHê

Vü‰»s¡T|üs¡#·e#·TÃ ˝Ò<ë nìï eTÚ*ø£ dü<äTbÕj·÷\Tqï düTs¡øÏå‘·

düú\+˝À e⁄+∫, u≤\Tì ‘·*¢<ä+Á&ÉT\qT yÓ~øÏ yê]‘√ ø£\|ü&ÜìøÏ

ø£èwæ »s¡>±*. Ç+<äTø√dü+ dü«#·Ã+<ä dü+düú\ düVü≤ø±s¡+ rdüTø√e#·TÃ

u≤\\ dü+πøåeT ø£$T{° (dæ.&ÉãT¢ .dæ) ø±s¡ Áø£e÷\T

• u≤\\ dü+πøåeT ø£$T{° Hê´j·TeT÷s¡TÔ\ |”sƒ¡+˝≤ eéVü≤]düTÔ+~.

H˚s¡•øå±düàè‹-1973 yÓTÁ{ÀbÕ*{ÏHé yÓTõÁùdº{Ÿ Ò<ë ˇø£ |òüdtºø±¢dt

E´&çwæj·T˝Ÿ yÓTõÁùdº{Ÿ\≈£î <ëK\T|üs¡∫q n~Ûø±sê\T ø£*–

e⁄+≥T+~. (Ä]ºø£ Ÿ 29.5)

• Ä<äs¡D eT]j·TT s¡ø£åD ø±e\dæq u≤\\qT ø£$T{° eTT+<äT

b˛©düT n~Ûø±s¡T\T, u≤\Hs¡düTÔ\ Á|ü‘´ø£ b˛©düT j·T÷ì{Ÿ\T,

Á|üuÛÑT‘√«<√´>∑T\T, #Ó’ Ÿ¶ …’Hé Ò<ë Ç‘·s¡ dü«#·Ã+<ä ùdyêdü+düú\T,

dü+|òüTùde≈£î\T ˝Ò<ë kÕe÷õø£ ùdyê‘·‘·Œs¡‘·>∑\ bÂs¡T\T

Á|üy˚X¯ô|≥ºe#·TÃqT.

• ø£$T{° <äsê´|ü⁄Ô #˚dæ, |æ\¢\qT ‘·>∑T ìyêkÕ\˝À e⁄+#·eTì

ñ‘·Ôs¡T«\T C≤Ø #j·Te#·TÃqT. düeTT∫‘· |ü⁄qsêyêdü+, kÕe÷õø£

@ø°ø£s¡D ø£*Z+#·eTì, <ä‘·Ô‘·, rdüT≈£îH˚yê] s¡ø£åD≈£î |ü+|ü&É+

eT<ä›‘·T n+~+#·&É+ Ò<ë •ø£å\ nq+‘·s¡+ Ä<ä]+#˚ dü+düú\≈£î

|ü+|æ+#·&É+ e+{Ï Á|ü‘êé÷ïj·T |ü<ä Δ‘·T\‘√ düVü‰ ‘·>∑T

ñ‘·Ôs¡T«\T C≤Ø #˚j·Te#·TÃqT.

• u≤\\ Vü≤≈£îÿ\ <äT]«ìjÓ÷>∑+ >∑T]+∫ ø£$T{° <äsê´|ü⁄Ô#˚dæ

yê] u≤˝≤´ìï ‹]– n+~+#˚˝≤ ‘·>∑T ñ‘·Ôs¡T«\T C≤Ø

#˚j·Te#·TÃqT. (ø£$T{Ï C≤Ø#˚dæq ñ‘· Ôs ¡T«\qT ñqï‘·

Hê´j·TkÕúHê\˝À düyê\T #˚j·Te#·TÃqT.)

u≤\\ dü+πøåeT ø£$T{Ï (dæ.&ÉãT¢ .dæ) eTT+<äT

Á|üy˚Xô|≥ºe\dæq u≤\\T

• u≤\ø±]à≈£î\T

• e~*y˚j·Tã&çq/‘·|æŒb˛sTTq/bÕ]b˛sTTq u≤\\T

• dü«#·Ã¤+<ä+>± #˚]qyês¡T, n<äT|ü⁄#˚j·T˝Òì u≤\\T

• ôV≤#Y.◊.$/ msTT&é‡≈£î Á|üuÛ≤$‘·T …’q/ k˛øÏq u≤\\T

• ô|<ä›\ u…~]+|ü⁄\T m<äTs=ÿ+≥Tqï |æ\¢\T

• Ç+{Ï|üì, &ÜHé‡u≤s¡T¢, Vü≤À≥fi¯ófl, ø±sêâHê\T, ìsêàD düú ≤\˝À

ñqï u≤\\T

• $Áø£j·÷ìøÏ/ …’+–ø£ Væ≤+dü≈£î, $ìjÓ÷>±ìøÏ/ u≤\´$yêVü‰\≈£î

ã …’q yêfiófl

• j·T»e÷qT\T - Ç‘·s¡ dü+düú\ qT+&ç ã~© nsTT e∫Ãqyês¡T

• dü+düú\˝À e⁄+&˚ |æ\¢\qT ìØí‘· ø±\+˝À düMTøÏå+#·&É+ -

kÕ«BÛq|üs¡#·eTì ø√πs Vü≤≈£îÿ/ dü+<ä]Ù+#˚ Vü≤≈£îÿ\T

• nÁø£eT ˝≤uÛ≤\ ø√dü+ <äT]«ìjÓ÷>±ìøÏ >∑Ts¡e⁄‘·Tqï |æ\¢\T

• kÕj·TT<Û äb˛sê{≤\T, bÂs¡ dü+øå√uÛ Ñ+, Á|üø£è‹ $|ü‘·TÔ\˝À

u≤~Û‘·T …’q |æ\¢\T

• _#·ÃyÓT‘·TÔ≈£îH˚ u≤\\T

• ˝§+–b˛sTTqyês¡T/ $&ç∫ô|≥ºã&çq u≤\\T

• u≤\\ Hê´j·TeT+&É* |ü+|æq u≤\\T

• m≥Te+{Ï dæús¡ ìyêdü+ Òì |æ\¢\T

• uÛÖ‹ø£ Væ≤+dü≈£î ã …’q yês¡T



u≤\\ Hê´j·TeT+&É* (EyÓHÓ’ Ÿ »dæºdt uÀsY¶ - C….C…._)

#·≥º+‘√ $uÛÒ~+#·ã&çq u≤\\≈£î dü+ã+~Û+∫q πødüT\qT

$#ê]+#˚ ì$T‘·Ô+ ªu≤\\ Hê´j·T eT+&É*μ @sêŒ≥T nsTT+~.

á u≤\\ Hê´j·T eT+&É*˝À ˇø£ yÓTÁ{ÀbÕ*≥Hé yTõÁùdº≥T Ò<ë

E&ûwæj·T Ÿ |òüdtºø±¢dt y˚TõÁùdº≥T ªÁ|æì‡|ü Ÿ y˚TõÁùdº≥Tμ >±qT, Ç<ä›s¡T

kÕe÷õø£ ùde≈£î\T (n+<äT˝À ˇø£s¡T Ád”Ô) düuÛÑT´\T>±, Á|üuÛÑT‘·«+

<ë«sê ìj·T$T+#·ã&É‘ês¡T.

u≤\\ eTqdüÔ‘·« XÊÁdüÔ+ Òø£ u≤\\ dü+πøåeT+ >∑T]+∫ dü¬s’q

ne>±Vü≤q/ Á|ü‘˚´ø£ |ü]C≤„q+, •ø£åD ø£*–q Hê´j·TeT÷s¡TÔ\qT

EyÓHÓ ’˝Ÿ »dæºdt (u≤\\ Hê´j·T eT+&É*) Á|æì‡|ü˝Ÿ Hê´j·T

eT÷s¡TÔ\T>± sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ ôV’≤ø√s¡Tº‘√ dü+Á|ü~+∫ ìj·T$TdüTÔ+~.

n≥Te+{Ï Á|ü‘˚´ø£ |ü]C≤„q+ ø£*–q Hê´j·TeT÷s¡TÔ\T \_Û+#·ì

|üø£å+˝À Á|üuÛÑT‘·«+ Ä Hê´j·TeT÷s¡TÔ\≈£î dü¬s’q •ø£åDìdüTÔ+~.

Ç<ä›s¡T kÕe÷õø£ ùde≈£î\qT eT+&É* düuÛÑT´\T>± sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+

ìj·T$TdüTÔ+~. á düuÛÑT´\ ø±\|ü]$T‹ eT÷&ÉT dü+e‘·‡sê\T.

á eT+&É* düe÷y˚X¯+ |ü]o\q >∑èVü≤ Äes¡D˝ÀqT ˝Ò<ë

Á|üuÛÑT‘·«+ ìπs›•+∫q Á|ü<˚X¯+˝À nìï |üì~Hê\˝À, ìs¡ísTT+∫q

düeTj·÷\˝À »s¡bÕ*.

@ düuÛÑT´&Ó’Hê eT+&É* qT+&ç yÓ’<=\>±\qT≈£î+fÒ, ˇø£ HÓ\

eTT+<äT>± sê‘·|üPs¡«ø£+>± ‘Ó*j·TCÒj·÷* Ò<ë á #·≥ºeTT ôdø£åqT

4(5) Á|üø±s¡+ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ @ düuÛÑT´&çHÓ’Hê ‘=\–+#·e#·TÃ.

eT+&É* düuÛÑT´\≈£î sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+#˚ ìs¡ísTT+#·ã&çq >ös¡e

y˚‘·q+ #Ó*¢+#·ã&ÉT‘·T+~.

á #·≥º+ Á|üø±s¡+, $#ês¡D n‹ kÕ<Ûës¡D+>± »s¡>±*. m‘ÓÔq

y~ø£, ${ŸHÓdt u≤ø‡ ≤+{Ï$ e⁄+&É≈£L&É<äT. $#ês¡D HÓ<äTs=ÿ+≥Tqï

u≤\T&ÉT/ u≤*ø£, $#ês¡D düeTj·T+˝À, Ç+{Ï yê‘êes¡D˝À e⁄qï

nqTuÛÑ÷‹ì ø£*–+#˝≤ C≤Á>∑‘·Ô rdüTø√yê*.

$#ês¡D düeTj·T+˝À, u≤\T&çì kÕqT≈£L\yÓTÆq yê‘êes¡D+˝À

e⁄+∫, HsêìøÏ dü+ã+~Û+∫q ìC≤\H ø±≈£î+&Ü, Ç+{Ï |ü]dæú‘·T\T,

kÕe÷õø£ dæú‹>∑‘·T\T, |æ\¢yê&ÉT H˚s¡+ #˚j·T&ÜìøÏ <ë]rdæq

|ü]dæú‘·T\ >∑T]+∫ $#ês¡D »]|æ, á #·≥º+˝Àì ôdø£åqT 15(1) ˝À

$e]+#·ã&çq Á|ü‘ê´e÷ïj·÷\qT qT <äèwæº À e⁄+#·Tø=ì eT+&É*

‘·>∑T ñ‘·Ôs¡T«\qT C≤Ø #j·÷*.

ôdø£åHé 15(2) Á|üø±s¡+, ‘·>∑T ñ‘·Ôs¡T«\T C≤Ø #˚ùd ì$T‘·ÔeTT,

u≤\Tì q&Ée&çø£ eT]j·TT |üPsê«|üsê\ô|’ $#ês¡D »s¡|üeTì,

ÁbıuÒwüqT n~Ûø±]ì ø±ì, >∑T]Ô+|ü⁄ bı+~q yê\+≥Ø Äs¡ZHÓ’CÒwüqT

ø±ì eT+&É* Ä<•+∫, ìy~ø£qT ‘Ó|æŒ+#·Tø√yê*.

Á|ü‘˚ ø£ b˛©düT $uÛ≤>∑+ (ôdŒwü Ÿ EyÓHÓ’ Ÿ b˛©dt j·T÷ì{Ÿ)

ejÓ÷»q H˚s¡düTÔ\T, ø£s¡T&ÉT>∑{Ïºq H˚s¡düTÔ˝≤¢ ø±ø£ u≤\*ï

Á|ü‘˚´ø£+>± #·÷&É≥+ u≤\\ Hê´j·T (s¡ø£åD eT]j·T dü+s¡ø£åD)

#·≥º+ ` 2000 n_ÛeT‘·+.

Á|ü‘˚ ø£ b˛©dt $uÛ≤>∑+ (ôdŒwü Ÿ EyÓHÓ’ Ÿ b˛©dt j·T÷ì{Ÿ) C….C….

j·÷ø˘º- 2000 ˝À bı+<äT|üs¡∫q Á|ü‘˚´ø£ $uÛ≤>∑+. |æ\¢\ |ü≥¢

ùdïVü≤uÛ≤e+‘√ |üì#ùd Á|ü‘´ø£ b˛©dt e´edüúqT @sêŒ≥T #j·÷\ì

C….C…. j·÷øº - 2000 ˝À bı+<äT|üs¡Ã&É+ »]–+~.

ˇø£ <X+˝Àì u≤\\ dü+s¡ø£åD≈£î dü+ã+~Û+∫q yês¡+‘ê u≤\\

Vü≤≈£îÿ\qT >∑T]Ô+#ê*. eTTK´+>± $$<Ûä #·{≤º\qT, n+<äT˝À

n+XÊ\qT ñ\¢+|òæT+∫q |æ\¢\‘√ (n_ÛjÓ÷>∑+ yÓ÷|üã&ç #·≥º+‘√

$uÛ Ò~+#·ã&ç) |üì#˚ùd≥|ü⁄Œ&ÉT |æ\¢\ >ös¡e+, >=|üŒ‘·q+,

eTsê´<ä\≈£î uÛÑ+>∑+ yê{Ï\¢≈£î+&Ü Á|üe]Ô+#ê*. u≤\\ ej·TdüT‡qT

|ü]>∑Dq˝ÀøÏ rdüTø=ì yês¡T #·≥º ñ\¢+|òüTq #˚dæq|üŒ{Ïø°, yê]ì

Á|ü‘˚´ø£+>± #·÷dü÷Ô düe÷» ìsêàD+˝À bÕ\T|ü+#·T≈£îH˚ uÛ≤$

bÂs¡T\T>± uÛ≤$+#ê*.

ô|’ ÄX¯j·÷ìï kÕ~Û+#·&É+ ø=s¡≈£î $$<Ûä <˚XÊ\T s¡ø£s¡ø±\ #·{≤º*ï

s¡÷bı+~+∫ #·≥º+ neT\T≈£î ø±e\dæq≥Te+{Ï Vü≤+>∑T\qT

düeT≈£Ls¡TÃø=H˚ $<Ûëq+˝À uÛ≤>∑+>± C….C…. j·÷øº (2000) ˝À Á|ü‘˚ ø£

b˛©dt $uÛ≤>∑+ (ôdŒwü Ÿ EyÓHÓ’ Ÿ b˛©dt j·T÷ì{Ÿ) #˚sêÃs¡T.

Á|ü‘˚ ø£ EyÓHÓ’ Ÿ b˛©düT $uÛ≤>∑+ eT]j·TT #ÛÓ’ Ÿ¶ yÓ ÒŒ¤sY n~Ûø±]

u≤\\ Hê´j·T (s¡ø£åD eT]j·TT dü+s¡ø£åD) #·≥º+ 2000 ˝Àì

Ä]ºø£ Ÿ 63 Á|üø±s¡+, u≤\\ |ü≥¢ dü]jÓÆTq ne>±Vü≤q, |ü]C≤„q+

>∑\ ÇHéôdŒø£ºsY Ä|òt b˛©düT Vü≤À<ë >∑\ b˛©düT n~Ûø±] H˚‘·è‘·«+˝À

Á|ü‘˚ ø£ EyÓHÓ’ Ÿ b˛©düT $uÛ≤>∑+ õ˝≤¢ kÕúsTT˝ÀqT, ˇø£ #Ó’ Ÿ¶ yÓ ÒŒ¤sY

n~Ûø±] Á|ü‹ b˛©düT ùdºwüHé Àq÷ ìj·T$T+#·ã&É‘ês¡T.

Á|ü‹ õ˝≤¢˝ÀqT ÇHé‡ô|ø£ºsY Ä|òt b˛©düT Vü≤À<ë ø£*–q b˛©dt

n~Ûø±] H˚‘·è‘·«+˝À $T>∑‘ê Á|ü‘˚ ø£ b˛©dt $uÛ≤>±\T |üì#˚kÕÔsTT.

Á|ü‹ b˛©dtùdºwüHé˝À ø£˙dü+ ˇø£ s¡ø£åø£uÛÑ≥T&ÉT (me¬s’‘˚ |æ\¢\‘√

|üì#˚j·T&ÜìøÏ ns¡Ω‘· bı+~ ñHêïs√) yê]ì |æ\¢\ dü+πøåeT

n~Ûø±]>± Vü≤À<ë ø£*Œ+#ê*.

Á|ü‘˚ ø£ u≤\\ Hê´j·T (s¡ø£åD eT]j·TT dü+s¡ø£åD) #·≥º+ 2000

˝Àì Ä]ºø£ Ÿ 63 Á|üø±s¡+, Á|ü‘˚ ø£ EyÓHÓ’ Ÿ b˛©dt $uÛ≤>∑+˝Àì

dæã“+~ ‘·s¡#·T>± Á|ü‘˚ ø£+>± |æ\¢\‘√ |üì#˚dü÷Ô, |æ\¢\T #˚ùd H˚sê*ï

n<äT|ü⁄˝À e⁄+#·>∑\T>∑T‘·÷, |æ\¢\ |ü≥¢ ùdïVü≤uÛ≤e+ ø£*–

|üì#˚j·÷*‡ ñ+≥T+~. Ç+<äT ø√dü+ s¡ø£åø£uÛÑ≥T\≈£î Á|ü‘˚´ø£yÓTÆq

•ø£åD Çyê«*.

` ÄsY. •ebÕs¡«‹,&ç|üP´{° &Ó’¬sø£ºsY - $uÛ≤>∑ n~Û|ü‹, dæ.&ÉãT¢´.dæ.&ç/j·Tdt.{Ï.ÄsY.dæ


ˇø£|ü&ÉT u≤>± Áã‹øÏq ≈£î≥T+ã+ bÕs¡«‘·eTà~. ì‘·´ø£fi≤´D+

|ü#·Ã‘√s¡D+˝≤ ì‘ê´qï<ëq düÁ‘·+˝≤ ñqï Ç\T¢ Ç|ü&ÉT ˙fi¯ófl˝Òì

∫\T¢≈£î+&É˝≤ e÷]b˛sTT+~. |ü+&ÉT>=∫Ã+<ä+fÒ #ê\T ø=&ÉT≈£î\T,

ø√&Éfi¯ófl, ≈£L‘·Ts¡T, n\T¢&ÉT, |æ˝≤¢bÕ|ü\‘√ dü+<ä&ç dü+<ä&ç>± ø£fi¯ø£fi¯

˝≤&çq Ç\T¢ Ç|ü&ÉT uÀdæb˛sTT |ü\ø£]+#˚yêfi‚fl ø£s¡Tej·÷´sê

nqï≥Tº>± e÷]b˛sTT+~.

uÛÑs¡Ô ñ+&É>± ì+&ÉT≈£î+&É˝≤, ì‘·´+ qe⁄«‘·÷ q{Ïº+{À¢ ‹]–q

bÕs¡«‘·eTà Ç|ü&ÉT Äs√>∑´+ ø°åDÏ+∫ ìsêXÊ ì≥÷ºs¡TŒ\‘√ s√E\T

yÓfi¯flBk˛Ô+~. eT÷&˚fi¯fl ÁøÏ‘·+ yÓTT<ä˝…’q yÓ÷ø±fi¯fl H=|æŒ ‘·>∑Zqì

yÓTTsêsTT+#·≥+‘√ n&ÉT>∑Trdæ n&ÉT¬>j·T´≥y˚T ø£wüºyÓTÆ, mø£ÿ&çø°

ø£<ä\˝Òø£ Ç+{À¢H˚ ø±\+ yÓfi¯flãT#·TÃ‘√+~.

∫qïø=&ÉT≈£î Á|üMDY #Ó&ÉT n\yê≥¢‘√ ∫‹øÏb˛sTT Ä]úø£+>±

n+‘·+‘·e÷Á‘·+>±H˚ ñHêï, yÓ’C≤>˘ d”º˝ŸbÕ¢+{Ÿ˝À ñqï ô|<ä›ø=&ÉT≈£î

Á|üø±wt |ü]dæú‹ e÷Á‘·+ |òüs¡yê Ò<äq≥Tº>± ñ+~. sê»eT+Á&ç À ñqï

≈£L‘·Ts¡T $»j·T, n\T¢&ÉT n|ü&É|ü&ÉT e∫Ã eT+∫ #Ó&É¶\T #·÷dü÷Ô

|üsêeT]Ù+∫ b˛‘·T+&É≥+‘√ bÕs¡«‘·eTà≈£î ø=+‘·˝À ø=+‘· }s¡≥>±

ñ+{À+~.

uÛÑs¡Ô ñ+&É>± Ks¡TÃ≈£î yÓqø±&É≈£î+&Ü n˙ï #˚dæq bÕs¡«‘·eTà≈£î

n|ü&ÉT n+<äs¡÷ #·T{≤º˝Ò. @ ∫qïø±s¡´Áø£eTyÓTÆHê Ä Ç+{À¢ ô|<ä›

|ü+&É>∑˝≤π> »]π>~. nsTT‘˚, ø±\+ m|ü&É÷ ˇπø˝≤ ñ+&É<äT

ø£<ë! Ç|ü&ÉT |ü]dæú‘·T\T e÷sêsTT. &ÉãT“πø ø±<äT, »ãT“\÷

<ë&ç#˚j·T≥+‘√ Á|ü‹<ëìø° bÕs¡«‘·eTà Á|üø£ÿyêfi¯flMT<ä

Ä<Ûës¡|ü&Éø£ ‘·|üŒ≥+˝Ò<äT.

uÛÑs¡Ô ô|q¸Hé‘√ bÕ≥T ‘·qT+≥Tqï Ç+{Ï˝À ø£ b˛s¡¸Héø=#˚Ã n<Ó›‘√

Áã‘·T≈£î ãs¡Te⁄>± HÓ≥Tºø=düTÔqï bÕs¡«‘·eTà≈£î Äs√>∑´+ u≤>±

<Óã“‹q≥+‘√, ÄdüT|üÁ‹ nedüsê\≈£î &ÉãT“ n‘·´edüs¡yÓTÆ

ˇø£s√E ∫qï ø=&ÉTøÏÿ bò˛Hé #˚dæ ªªˇπsjYT Á|üMD÷, ˇø£

¬s+&ÉTy˚\T ™+fÒ düs¡›sê. |òüdüTºøÏ MT Hêqï ô|q¸Hé sê>±H˚

Ç#˚ÃkÕÔqTμμ nì n&ç–+~ Ä‘êà_Ûe÷Hêìï #·+|ü⁄ø=ì.

ªªne÷à Hê |ü]dæú‹ ˙≈£î ‘Ó\TdüTø£<ë, Hê n|ü˝Ò Ç+ø±

rs¡˝Ò<äT, H˚ì|ü&˚MT düs¡T›u≤≥T #˚j·T˝ÒqT, ˙

ø£<∏ä

eT+<äT\ø° nedüs¡+... eT∞fl ¬s+&ÉTHÓ\˝À¢ ˙≈£î Ç#˚ÃkÕÔqTμμ

n+≥÷ ÁbÕD+MT<ä≈£î sêe≥+‘√ ÁbÕ<Û ˚j·T |ü&ÉT‘·Tqï≥Tº>±

n&ç–+~ bÕs¡«‘·eTà.

ªªne÷à ˙ø£dü‡\T ãTÁs¡˝Ò<äT, Ç<ä›sê&É|æ\¢˝ÀÔ H˚HÓìï u≤<Ûä\T

|ü&ÉT‘·THêïH√ ˙≈£î ns¡Δ+ ø±<äT, yÓTTqïH˚ |æ\¢\ dü÷ÿ\T |ò”E\T

ø£{≤ºqT, j·T÷ìbòÕsê\ø°, |ü⁄düÔø±\ø° uÀ …&ÉT Ks¡ÃsTT´+~. ydü$ø±\+

y˚&ç ‘·≥Tºø√ Òø£ bÕ‹ø£y˚\Tô|{Ïº yÓTTqïH˚ @d” ô|{Ïº+#êqT. Ç+ø£ H˚qT

˙≈£î Ç|ü&ÉT &ÉãT“ m˝≤ düs¡›>∑\qT, n&É>∑{≤ìøÏ ns¡ú|üs¡ú+ ñ+&Ü*,

@<√ ˙ u≤<Ûä qTe⁄« |ü&ÉTμμ n+≥÷ j·T<Ûë$~Û>± bò˛Hé ô|fÒºXÊ&ÉT

ô|<ä›ø=&ÉT≈£î Á|üø±wt.

bÕ|ü+ bÕs¡«‘·eTà ø£+≥˙s¡T •e⁄&ç •s¡düT‡ ô|’qT+&ç m–]|ü&˚

C≤*>∑T+&Ó ˝Òì ø=&ÉT≈£îì ø£Hêï . . .


‘·+{≤˝Òy√ qTe⁄«|ü&ÉTμμ n+≥÷

ìs¡›j·T>± bò˛Hé ô|fÒºXÊ&ÉT

Á|üMDY.

B+‘√ u≤<Û äqT ~>∑$T+>∑T ≈£î+≥÷

~> ∑ T\T>± ô|< ä › ø =& É Tø Ï ÿ b ò ˛H é# ˚d æ

ªªÁ|üø±wt ˇø£ ¬s+&ÉT y˚\T+fÒ |ü+|üsê,

Hê Äs√> ∑ ´+ u≤>±˝ Ò< ä T , y Ó÷ø±fi ¯ fl

H=|ü\T eTØ m≈£îÿej·÷´sTT, yês¡+

s√E\T>± »«s¡+ ‘·>∑Z≥+˝Ò<äT, &Üø£ºs¡Tø°,


>∑+>∑˝≤ ñ_øÏe∫Ã+~. b˛˙ #·T≥TºÁ|üø£ÿ\yêfi¯flq&ÉT>∑T<ëeT+fÒ

n_Ûe÷q+ n&=¶düTÔ+~. ˇø£|ü&ÉT ‘·q #˚‘√Ô n+<ä]ø° ô|{Ïº+<˚

ø±˙, me]eTT+<ä÷ #˚sTT#ê∫ ms¡T>∑<äT eT]. #˚ùd<˚MT˝Òø£,

|òüdüTº‘êØ≈£î es¡≈£î n˝≤π> u≤<Ûä|ü&ç ô|q¸Hé n+<ëø£>±˙ ÄdüT|üÁ‹øÏ

yÓfi¯fl˝Òø£b˛sTT+~.

s√E\T >∑&ÉTdüTÔHêïsTT. ˇø£Á|üø£ÿ nHês√>∑´+, eTs√Á|üø£ÿ

Hê\T>∑T HÓ\ …’Hê ‘·HÓ ≤e⁄+<√ ø£ dü+ #·÷{≤ºì≈£Lÿ&Ü sêì ø=&ÉT≈£î\

ìsê«ø£+ ‘·\TÃ≈£îì ‘·\¢&ç˝Ò¢ ‘·*¢ eTqdüTqT z<ëπsÃyê¬ses¡÷

˝Òø£b˛e≥+‘√ ‘·q≈£î ‘êH˚ dü]›#Ó|ü≈£îì dü]ô|≥Tº≈£îHêï, >∑‘·yÓ’uÛÑe+

>∑Ts¡TÔ≈£îsêe≥+‘√ >∑T&É¢ì+&Ü s¡T >∑+>±»\+˝≤ eT∞fl ñ_øÏe∫Ã+~

bÕ|ü+ bÕs¡«‘·eTà≈£î.

ñqï≥Tº+&ç ˇø£s√E kÕj·T+Á‘·+ bÕs¡«‘·eTà≈£î ≈£L‘·Ts¡T

$»j·T bò˛Hé#˚dæ ªªne÷à Á|üø±wüqïj·T´≈£î ás√E ñ<äj·T+

j·÷øÏ‡&Ó+≥sTT´+<ä+≥, yÓ÷{≤sYôd’øÏ˝ŸMT<ä yÓfi¯óÔ+fÒ m<äTs¡T>±

mes√e∫Ã >∑T<˚›XÊs¡+{, <Óã“\T u≤>±‘·–˝≤j·T+≥, eTTKeT+‘ê

ø=≥Tº≈£îb˛sTT d”º˝ŸbÕ¢+{Ÿ˝ÀH˚ Vü‰dæŒ≥˝Ÿ˝À ñHêï&É+≥μμ n+≥÷

‘·*¢‘√ #Ó|æŒ <äT:K+ Ä|ü⁄ø√˝Òø£ @&˚Ãdæ+~.

bò Hé À e÷{≤¢&ÉT‘·T+&É>±H bÕs¡«‘·eTà≈£î Äy<äq bı+>∑Tø=∫Ã+~.

m+‘Ó’Hê ‘·*¢eTqdüT ø£<ë. ‘·qj·TT\T ‘·|ü#˚dæHê, ‘·q|ü≥¢

ìsê<äs¡D ø£qãs¡∫Hê ‘·HÓ|ü&É÷ yê] πøåeTy˚T ø√s¡T‘·T+~. #ê˝≤

Ä+<√fi¯q|ü&çb˛‘·Tqï ‘·q≈£î m+‘· n<äT|ü⁄#˚düT≈£îHêï @&ÉTbÕ>∑˝Ò<äT.

n+‘·˝ÀH˚ ªªqTy˚«MT ø£+>±s¡T|ü&Éø£e÷à.. H˚q÷, MT n\T¢&ÉT πs|ü⁄

yÓ’C≤>˘ yÓ[fl nqïj·T´qT #·÷dæ ˙ø£ìï $wüj·÷\÷ bò˛Hé#˚dæ #ÓbÕÔqT.

<ÛÓ’s¡´+>± ñ+&ÉTμμ n+~ $»j·T.

ªªn~ø±<˚.. H˚q÷ ekÕÔqT, nqïj·T´qT #·÷&Ü*. yê&ç¬ø˝≤e⁄+<√,

‘·–*q <Óã“˝…+‘· u≤<Ûäô|&ÉT‘·THêïjÓ÷μμ n+≥÷ <äT:K+‘√ e÷≥

‘·&Éã&ÉT‘·T+&É≥+‘√ eT∞fl @&˚Ãdæ+~ bÕs¡«‘·eTà.

ªªne÷à ˙ yÓ÷ø±fi¯¢H=|æŒ‘√ qTe«dü˝Ò ø£<ä\˝Òe⁄. Ç|ü&Ó˝≤

Á|üj·÷D+ #˚kÕÔe⁄? Ç|ü&=<äT› Ò H˚qT πs|ü⁄ yÓ[fl #·÷kı#êÃø£ ‘·s¡Tyê‘·

ìqTï rdüT¬øfi¯‘ê˝Ò. qTy˚«MT Ä+<√fi¯q|ü&É≈£îμμ n+≥÷ ø£˙ïfi¯fl‘√H˚

‘·*¢ì düeTT<ësTT+∫ bò˛Hé ô|fÒºdæ+~ $»j·T.

❊ ❊ ❊ ❊ ❊

u≤>± <Óã“\T ‘·–˝≤j˚TyÓ÷ H=|ü\T u≤<Ûäô|≥º≈£î+&Ü Ç+C…ø£åHé‡

Ç∫Ã eTTU≤ìø°, #˚‘·T\ø° ø£≥T¢ø£≥º≥+‘√ sêÁ‘·+‘ê düŒèVü≤˝Òq≥Tº>±

ìÁ<äb˛j·÷&ÉT Á|üø±wt. ñ<äj·Ty˚T $»j·T uÛÑs¡Ô‘√bÕ≥T Vü‰dæŒ≥˝Ÿ≈£î

e∫Ã eT+#·+MT<ä n#˚‘·q+>± |ü&çe⁄qï nqïj·T´qT #·÷dæ

ø£˙ïfi¯fl|üs¡´+‘·yÓT Æ+~. nqïj·T´qT #·÷&É>±H˚ nø£ÿ&ÉTï+#˚

bÕs¡«‘·eTà≈£î bò˛Hé#˚dæ ªªne÷à nqïj·T´<ä>∑Zs¡ø=#êÃqT, <Óã“\T

u≤>± ‘·–˝≤sTT, ÄdüT|üÁ‹˝À &Üø£ºs¡T¢ eT+∫eT+<äT˝Ò ÇdüTÔHêïs¡T,

‘·«s¡>±H˚ ø√\T≈£î+{≤&ÉT, qTy˚«MT ø£+>±s¡T|ü&É≈£îμμ n+≥÷ - ‘·qT

uÛÑj·T|ü&ÉT‘·THêï, ‘·*¢øÏe÷Á‘·+ <ÛÓ’s¡´+ #Ó|æŒ+~.

Äs√E kÕj·T+Á‘·+ es¡≈£î ÄdüT|üÁ‹˝ÀH˚ ñ+&ç $»j·T,

yêfi≤flj·Tq d”º˝ŸbÕ¢+{Ÿ˝ÀH˚ e⁄qï Á|üø±wtyê[fl+{Ïø=∫Ã |ü&ÉT≈£îHêïs¡T.

sêÁ‘·+‘ê nqïj·T´≈£î »]–q j·÷øÏ‡&Ó+{Ÿ >∑T]+N, ‘·*¢ |ü&ÉT‘·Tqï

Ä+<√fi¯q >∑T]+N Ä˝À∫+#·T≈£î+≥÷ ìÁ<ä˝Ò≈£î+&ÜH˚ >∑&ç|æ+~

$»j·T.

eT÷&Ées√E ‘Ó ≤¢]+~. >∑‘· ¬s+&ÉT s√E\T>± Ç∫Ãq eT+<äT\T,

Ç+C…ø£åHé\T u≤>± |üì#˚j·T≥+‘√ Á|üø±wt u≤>±H˚ ø√\T≈£îHêï&ÉT.

düŒèVü≤˝ÀøÏ e∫Ã #·T≥÷º #·÷dæ >∑eTì+#·>∑\T>∑T‘·THêï&ÉT. eT+#·+

MT<ä qT+&ç ˝Òe{≤ìøÏ ø=+#Ó+ z|æø£ sêe≥+‘√ ì<ëq+>± ˝Ò∫

≈£Ls¡TÃHêï&ÉT.

¬s+&ÉT s√E\T>± eT>∑‘·>± e⁄qï Á|üø±wt ˝Ò∫ ≈£Ls√Ã>±H˚, Á|üø£ÿ

eT+#·+ MT<ä mes√ |ü&ÉT≈£îì eT÷\T>∑T‘·÷+&É≥+ >∑eTì+∫ n≥T>±

‘·\ ‹|æŒ #·÷XÊ&ÉT. <äT|üŒ{Ï ø£|üø=ìe⁄qï Ä eTìwæ eT÷\T>∑T $qï

Á|üø±wt≈£î á >=+‘·T mø£ÿ&√ $qï≥Tº>± e⁄+<˚ nì|æ+∫ nø£ÿ&ÉTqï

qs¡T‡qT Ä‘·è‘·>± |æ*∫ ªªá Á|üø£ÿ eT+#·+ MT<ä ñqï~ mes¡T,

@eTsTT´+~, m+<äT≈£î eT÷\T>∑T‘·÷ @&ÉTdüTÔHêïs¡Tμμ nì n&ç>±&ÉT

- ‘·q˝≤>± @<Ó’q j·÷øÏ‡&Ó+{Ÿ πøùdyÓ÷qH˚ nqTe÷q+‘√.

ª ªÄ. . mes√ eTTd ü˝≤$& É , yêfi ¯ flu≤“sTT ¬øe]ø√ ìqï

j·÷øÏ‡&Ó+≥sTT´+<ä≥. n‘·qT d”º˝ŸbÕ¢+{Ÿ˝ÀH˚ |üì#˚kÕÔ&É≥.

ìqï kÕj·T+Á‘·+ yêfi¯fle÷àsTT bò˛Hé#˚dæ #Ó|æŒ+<ä≥. ás√E

‘Ó\¢yês¡Ts¡TTò≤eTTq ◊<äT>∑+≥\πø |ü&ÉT‘·÷ ˝Òdü÷Ô ÄdüT|üÁ‹øÏ e∫Ã

ªªe÷ nu≤“sTTøÏ j·÷øÏ‡&Ó+≥sTT´+~, á ÄdüT|üÁ‹˝ÀH˚ ñHêï&É+≥,

n¬s®+≥T>± #·÷&Ü*μμ n+≥÷ >∑{Ïº>± @&ÉTdü÷Ô, ≈£î+≥T≈£î+≥÷,

yÓTf…¢ø£ÿuÀsTT C≤]|ü&ç düŒèVü≤‘·|æŒb˛sTT+~ bÕ|ü+.. düπs ‘Ó˝≤¢sêø£

$esê\T ø£qTø√ÿe#·TÃ˝Ò nì eTq kÕºù|ò Ä$&ÉqT Áôdº#·sYô|’

rdüTø=∫Ã Ç+C…ø£åHé‡ #˚dæ á eT+#·+ MT<ä |ü&ÉTø√u…{≤ºs¡T, yêfi¯fl

‘ê\÷≈£î yêfiËfles¡÷ Ç+ø± sê˝Ò<äTμμ n+≥÷ @ø£_–q ‘·q <Û√s¡DÏ˝À

#Ó|ü≈£îb˛sTT+~ qs¡‡eTà.

Á|üø±wt≈£î ø£ÿkÕ]>± >∑T+&Ó C≤]b˛sTTq+‘· |üqsTT´+~. +{À¢

z|æø£q+‘ê ≈£L&ÉBdüT≈£îì Ò∫, eT+#·+ ~– Á|üø£ÿ eT+#·+ <ä>∑Zs¡¬ø[fl

<äT|üŒ{Ï rdæ#·÷dæ ‘·T[fl|ü&Ü¶&ÉT. ªªHêsTTHê Á|üø±wt ˙¬ø˝≤e⁄+~sê,

<Óã“\T u≤>± ‘·–˝≤j·T+≥>±, Ç|ü&˚yÓTÆHê H=|ü\T ‘·>±Zj·÷..

ìqTï yÓ+≥H˚ #·÷&ÜÁ˝≤ μμ n+≥÷ ø£\e]dü÷Ô eT÷\T>∑T‘·Tqï

‘·*¢ bÕs¡«‘·eTàqT #·÷dæ ñ*øÏÿ|ü&Ü¶&ÉT. n+‘˚... ≈£îfi≤sTT<Ûës¡˝≤

ø±s¡T‘·Tqï ø£˙ïfi¯fl‘√ ‘·q Á|üy˚Tj·T+ ˝Ò≈£î+&ÜH˚ ÄyÓT ø±fi¯flô|’

|ü&çb˛j·÷&ÉT.

ªªne÷à qqTï ø£å$T+#·T.. ìqTï #·÷&É{≤ìøÏ H˚qT sêø£b˛sTTHê

ø£<ä\˝Òì dæú‹˝À ≈£L&Ü ≈£î+≥T≈£î+≥÷ qqTï #·÷{≤ºìø=#êÃyê, ˙

$wüj·T+˝À Ç+¬ø|ü&É÷ ‘·|ü #˚j·Tqe÷à.. ø=&ÉT≈£î>± Hê u≤<Ûä´‘·

eT]∫ ø£s¡ÿX¯+>± e´eVü≤]+∫q qqTï ø£å$T+#·e÷à...μμ n+≥÷

|üXÊÃ‘êÔ|ü+‘√ uÀs¡TeTì $\|æ+#ê&ÉT.

ø=&ÉT≈£î ø£˙ïfi¯fl yÓ#·Ã<äq+ ø±fi¯flqT ‘êø£≥+‘√ ø£qïù|>∑T

ø£\T≈£îÿeTì ñ*øÏÿ|ü&ç Ò∫q bÕs¡«‘·eTà eTdüø£eTdüø£>± ø£ì|ædüTÔqï

Á|üø±wt eTTU≤ìï >∑Ts¡TÔ|ü{Ïº <ä>∑Zs¡≈£îrdüT≈£îì ø£qïÁù|eTq+‘ê ø£\uÀdæ

y=fi¯fl+‘ê ‘·ì$rsê ‘·&ÉTeTT‘·÷ ªªHêj·THê Á|üø±wt, ˙¬ø˝≤ ñ+~sê

u≤>± <Óã“\T ‘·–˝≤j·T+≥>±.. Ç|ü&˚yÓTÆHê ‘·>±Zj·÷.. H=|ü\T

ø=+#Ó+ ‘˚*ø£|ü&Ü¶j·÷..μμ n+≥÷ u≤e⁄s¡TeT+~..

- &Üˆˆ $. sêCÒ+Á<äÁ|ükÕ<é,

Øõq˝Ÿ &Ó’¬sø£ºsY, eTTì‡|ü˝Ÿ n&çàìÁùdºwüHé,



Á>±MTD ÁbÕ+‘ê˝À¢ j·TTer j·TTe≈£î\≈£î yê] yê]

ø£s¡Ôyê´\qT ‘Ó*j·TCÒdæ, yê] ™bÕ~Û HÓ’|ü⁄D≤´\qT ô|+bı+~+#˚

Á|üÁøÏj·T˝À uÛ≤>∑+>± k˛wü˝Ÿ Ä&ç{Ÿ dü+düú, Ç.õ.myéT.myéT., nbÕsY¶

dü+j·TTø£Ô+>± #˚|ü{Ïºq 3 yêsê\ dü]º|òæ¬ø{Ÿ ø√s¡T‡ 3e u≤´#Y 2013

@Á|æj·T˝` 8e ‘˚Bq ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~. á •ø£åD≤ ÁbÕs¡+uÛÀ‘·‡e

ø±s¡ Áø£e÷ìøÏ eTTK´ n‹~Û>± Á>±MTD≤_Ûeè~Δ XÊK eTTK´ø±s¡ <ä]Ù l ¬s&ç¶

düTÁãeTD´+, ◊.m.mdt., $•wüº n‹<∏äT\T>± l ¬ø. #·+Á<äeTÚ[, ◊.m.mdt,

k˛wü˝Ÿ Ä&ç{Ÿ dü+düú &Ó’¬sø£ºsY ≈£îe÷] kÂeT´ Vü‰»s¡j·÷´s¡T.

á dü+<äs¡“¤+>± l ÄsY. düTÁãeTD´+ e÷{≤¢&ÉT‘·÷, düe÷»+˝À

|ü‘·qyÓTÆ b˛‘·Tqï $\Te*ï ø±bÕ&Ée\dæq u≤<Ûä ‘· Á|ü‹ ø£ÿ bÂs¡Tìô|’

™+<äì ‘Ó*bÕs¡T. ™bÕ~Û Vü‰MT |ü<∏äø£+˝À »]π> nÁø£e÷\qT yÓ*øÏ

rdæ Á|ü»\≈£î #Ó+<ë*‡q &ÉãT“qT m≥Te+{Ï ns¡eT]ø£\T ˝Ò≈£î+&Ü

Á|ü»\ e<ä›≈£î #˚sêÃ\ì Äj·Tq dü÷∫+#ês¡T.

Á|ü•ï+#˚ ‘·‘·´+ n\es¡TÃ≈£îH˚ $<Ûä+>± Á|ü»\qT

Áb˛‘·‡Væ≤+#ê\Hêïs¡T. Á|ü•ï+#·&É+ <ë«sê sêC≤´+>∑

|üs¡+>±, #·≥º|üs¡+>± ™qï Vü≤≈£îÿ\qT Á|ü»\T <äøÏÿ+#·Tø√

>∑\TZ‘ês¡ì, n+<äT≈£î j·TTe‘· Á>±e÷˝À¢ Á|ü»\qT

#Ó’‘·q´e+‘·T*ï #˚j·÷\ì |æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T. Á|ü»\T

n_Ûe÷ì+#·>∑*π> Á|ües¡ ÔqqT kÕe÷õø£ ‘·ìU°˝À

|üì#˚dæ Á|ü‹ ø£ÿs¡÷ n\es¡TÃ≈£îì Ä<äs¡Ù+>± ì\yê\

Hêïs¡T. kÕe÷õø£ ‘·ìU°˝À Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ <˚X¯+˝ÀH˚ ˇø£

n‘·T´‘·ÔyÓTÆq kÕúq+˝À ™+<äHêïs¡T.

>±ÁMTD≤_Ûeè~Δô|’ dü]º|òæ¬ø{Ÿ ø√s¡T‡qT

bÕÁs¡+_Û+∫q nbÕsY¶nbÕsY¶ ø£MTwüqsY l ¬ø. #·+Á<äeTÚ[, ◊.m.mdt, e÷{≤¢&ÉT‘·÷,

á <˚X¯+˝À Á|ü‹ düeTdü´øÏ ˇø£ |ü]cÕÿs¡+, ˇø£ Á|üD≤[ø£ ™qï<äì,

nsTTq|üŒ{Ïø °, n_Ûeè~Δ˝À Ç+ø± yÓqTø£ã&ç ™+<äHêïs¡T.

BìøÏ ø±s¡D+ j·TTe‘· Ç+ø± y˚T˝§ÿqø£ b˛e≥y˚Tqì Äj·Tq

yê´K´ì+#ês¡T.

j·TTe‘· |üPqT≈£î+fÒH˚ á <˚X¯+ n_Ûeè~Δ |ü<Ûä+ yÓ’|ü⁄ eTT+<äT≈£î

yÓfi¯óÔ+<äì l #·+Á<äeTÚ[ ‘Ó*bÕs¡T. Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üy˚X¯ ô|fÒº dü+πøåeT

|ü<∏äø±\T n+<ä]ø° n+<˚˝≤ #˚ùd u≤<Ûä´‘· Á|ü‹ ˇø£ÿ bÂs¡Tìô|’

™+<äHêïs¡T. me]øÏ yês¡T ìkÕ«s¡›+>± ùdyê ‘·‘·as¡‘·‘√ |üì #j·T&ÉyT

ø±ø£, Á|üuÛÑT‘·« ø±s¡´Áø£e÷\ neT\T rs¡Tô|’ ì|òü÷ ≈£L&Ü ô|{≤º\ì

|æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T.

á ø±s¡´Áø£eT+˝À nbÕsY¶ C≤sTT+{Ÿ &Ó’¬sø£ºsY &Üˆˆ Hê>∑sêE,

&ç|üP´{° &Ó’¬sø£ºsY &Üˆˆ Á|ükÕ<é, ôd+≥sY ôV≤&é‡ l ≈£Lsêàsêe⁄, l ≈£îe÷sY

sêC≤, Ábıˆˆ dü÷s¡´Hêsêj·TD ¬s&ç¶, leT‹ ™cÕsêDÏ, k˛wü˝Ÿ Ä&ç{Ÿ

n~Ûø±] l eTTs¡[ bÕ˝§ZHêïs¡T.◆



@ <˚X¯ Á|ü>∑‹ nsTTHê Ä <˚X¯ bÂs¡T\ XÊØs¡ø£, e÷qdæø£

<Ûës¡T&É´+ ô|’H˚ Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+≥T+~. Ç~ »>∑yÓT]–q dü‘·´+.

n+<äTπø,

ªª‹+&ç ø£*–‘Ó ø£+&É ø£\T>∑TqT, ø£+&Éø£\yê&qT eTìc˛sTT!μμ

ªªsT÷düTs√ eTì eTqTE\T+fÒ, <XyT>∑‹ u≤>∑T|ü&ÉTH√jYT!μμ

nHêïs¡T >∑Ts¡C≤&É yês¡T. n+‘· ÁbÕeTTK´‘· >∑\ <Ûës¡T&É´+

ªª|æ\¢\ eTqT>∑&É, m<äT>∑T<ä\μμ ô|’ m+‘·{Ï Á|üuÛ≤yêìï #·÷|ü⁄‘·T+<√

yπs #Ó|üŒqø£ÿπs¢<äT. |æ\¢\ eTqT>∑&É, m<äT>∑T<ä\ nH˚~ ‘·*¢ XÊØs¡ø£,

e÷qdæø£ dæú‹ô|’, Äs√>∑ +ô|’ ≈£L&Ü Á|ü‘· ø£å+>± Ä<ës¡|ü&ç ñ+≥T+~.

n+<äTπø Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·*¢, |æ\¢\ dü+πøåeT+ ø√dü+ mH√ï #·{≤º\qT

s¡÷b˛+~+#·&Éy˚T ø±ø£ nH˚ø£ |ü<Ûäø±\qT neT\T#˚kıÔ+~.

á Áø£eT+˝À ‘·©¢|æ\¢\≈£î nqTã+<Ûä b˛wüø±Vü‰s¡ |ü+|æD°, Á>√‘Y

e÷ì≥]+>¥, ÁbÕ<Ûä$Tø£ |üPs¡« $<ä , Äs√>∑ ‘·ìF\T, yê´~Û ìs√<Ûäø£

{°ø±\T, u≤*ø± dü+s¡ø£åD, •X¯ó $Vü‰sY, •X¯ó>∑èVü≤, düã\ Ç˝≤

ˇø£fÒ$T{Ï mH√ï |ü<Ûäø±\qT Á|üuÛÑT‘·«+ neT\T |üs¡Tdü÷Ô |æ\¢\

eTqT>∑&É, m<äT>∑T<ä\qT ô|+b˛+~+#˚+<äT≈£î ø£èwæ #˚kıÔ+~.

nsTTHê Ç|üŒ{Ïø°Ï eTq sêh+˝À eTTK´yÓTÆq b˛wüD dü+ã+~Û‘·

düeTdü \T ‘·eT ñìøÏì #ê≥T≈£î+≥÷H e⁄HêïsTT. n$ :

• |ü⁄fÒº |æ\¢\˝À 100 øÏ 30 eT+~ ‘·≈£îÿe ãs¡Te⁄‘√ |ü⁄≥º&É+

• Á|ü‹ yÓsTT´ •Xó »qHê\˝À 46 eT+~ •Xóe⁄\T eTs¡DÏ+#·&É+

(M{Ï˝À 60 XÊ‘·+ eTs¡D≤\T b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+ e\q

dü+uÛÑ$düTÔHêïsTT)

• 1 dü+e‘·‡s¡+ qT+&ç 5 dü+e‘·‡sê\˝À|ü⁄ |æ\¢\˝À Á|ü‹ 1000

eT+~øÏ 52 eT+~ eTs¡DÏ+#·&É+

• Á|ü‹ \ø£å Á|üdüyê\˝À 134 eT+~ ‘·\T¢\T Á|üdüe düeTj·T+˝À

eTs¡DÏ+#·&É+

• 33.5 XÊ‘·+ Ád”Ô\T ñ+&Ée\dæq ãs¡Te⁄ø£Hêï ‘·≈£îÿe ñ+&É&É+

• 5 dü+e‘·‡sê\˝À|ü⁄ |æ\¢˝À¢ 43 XÊ‘·+ eT+~ ‘·≈£îÿe ãs¡Te⁄

ø£*– ñ+&É&É+

• >∑]“¤D°\T, bÕ*#Ã ‘·\T¢ À¢, Ç+ø± eTTK´+>± j·Te«q <äX˝Àì

u≤*ø£ À¢ 59 XÊ‘·+ s¡ø£ÔV”≤q‘·‘√ u≤<Ûä|ü&É&É+. n+fÒ Á|üuÛ ÑT‘·«

|ü<Ûäø±\T Ä•+∫q y˚Ts¡≈£î Á|ü»\ #Ó+‘·≈£î #˚s¡&É+ Ò<äT. n+<äTπø

Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ - Á|ü»\≈£î eT<Ûä yês¡<ÛäT\T>± |üì #˚dæ n<ÛäT“‘·

|òü*‘ê\T kÕ~ÛdüTÔqï uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡¢qT á Á|üÁøÏj·T˝À

uÛ≤>∑kÕ«eTT\qT #˚ùdÔ m˝≤ ñ+≥T+<äqï n˝À#·q e∫Ã+~.

Ä ‘·\+|ü⁄‘√H˚ j·TTìôd|òt düVü‰j·T düVü‰ø±sê\‘√ s¡÷|ü⁄~<äT›≈£îqï

ÁbÕC…πøº ªª|æ\¢\ eTqT>∑&É, m<äT>∑T<ä\μμ.

|æ\¢¢\ eTqT>∑&É n_Ûeè~˝À uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡¢ bÕÁ‘·

á ÁbÕC…≈£îº À uÛ≤>∑+>± uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢ Á>±eT kÕΔsTT˝À

|æ\¢¢\ eTqT>∑&É, n_Ûeè~Δ, s¡ø£åD $wüj·T+>± Á|üuÛÑT‘·« n~Ûø±s¡T\qT,

Á|ü‹ì<ÛäT\qT ø£\T|ü⁄ø√ì b˛‘·÷ ˇø£ yê]¸ø£ Á|üD≤[ø£qT neT\T

|üs¡#ê*. Ç+<äT≈£î >±qT @Á|æ Ÿ 12, 13, 2013 ‘B\˝À >∑T]Ô+∫q

ø=+‘· eT+~ uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢, õ˝≤¢ kÕΔsTT •ø£åD≤ y˚TH˚»s¡T¢,

$düÔs¡D •ø£åD≤ πø+Á<ë\˝Àì bòÕø£©º düuÛÑT´\≈£î nbÕsY¶ q+<ä* ˙s¡T

eT]j·TT bÕ]X¯ó<äΔ´ πø+Á<ä+ ìs¡«Væ≤+∫q •ø£åD ø±s¡´Áø£eT+˝À

ø£MTwüqsY ¬ø #·+Á<äeTÚ[>±] n<Ûä«s¡´+˝À uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY

yê\+{°sY\≈£î dü+e‘·‡s¡ ø±\|ü⁄ ~XÊìπsΔXÊìï s¡÷b˛+~+#·&É+

»]–+~. ny˚$T{À $es¡+>± ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+,

kÕúìø£ bÕ\q yT, 201326

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡¢ <ë«sêªª|æ\¢\ eTqT>∑&É, m<äT>∑T<ä\μμ

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡¢ <ë«sêªª|æ\¢\ eTqT>∑&É, m<äT>∑T<ä\μμ

3 HÓ\\ ø±\ eé~Û

1. n+<ä]ø° yê´~Û ìs√<Ûäø£ {°ø±\T

2. ÄdüT|üÁ‹ Á|üdüyê\T

3. yÓT&çø£ Ÿ #Óø£|t

4. |æ\¢\qT ã&ç À #˚]Œ+#·&É+

5. #˚‘·T\T X¯óÁuÛÑ|üs¡T#·Tø√H˚ $<Ûëq+

6. Ç+≈£î&ÉT >∑T+‘·\T

7. ˙{Ï düs¡|òüsê $<Ûëq+ |üs¡ y˚ø£åD

8. bÕsƒ¡XÊ\ n+>∑Héyê&û\˝À bÕ]X¯ó<äΔ +

9. Ç+{Ï+{ÏøÏ eTs¡T>∑T<=&ç¶

10. øÏXÀs¡ u≤*ø£\≈£î ôV’≤JHé ÁbÕøÏºdt

6 HÓ\\ ø±\ eé~Û

1. eTs√ ôV≤ ŸÔ #Óø£|t

2. bÂwæºø±Vü‰s¡+

3. ô|s¡{Ï ‘√≥\ ô|+|üø£+

4. >∑T{≤ÿ, eT‘·TÔ bÕ˙j·÷\

ìùw<Ûä+

5. bÕ¢wæºø˘ ìùw<Ûä+

6. |æ ¢\ n_Ûeè~Δ |ü{°ºø£ ‘·j·÷Ø

7. ø£≥T+ã ìj·T+Á‘·D |ü<äΔ‘·T\T

8. ns¡TΩ\≈£î ô|q¸Hé\T

9. ø±]à≈£î\≈£î ;e÷ dü<äTbÕj·T+

dü+e‘·‡s¡+ ø±\ eé~Û

1. •Xó eTs¡D≤\T, 5 dü+e‘·‡sê\˝À|ü⁄ |æ\¢\

eTs¡D≤\T Òe⁄

2. e÷‘·è eTs¡D≤\T Òe⁄

3. q÷{ÏøÏ q÷s¡T XÊ‘·+ ÄdüT|üÁ‹ Á|üdüyê\T, yê´~Û

ìs√<Ûäø£ {°ø±\T

4. eT+∫ b˛wüø±Vü‰sê\T

5. u≤\´ $yêVü‰\T Òe⁄

6. q÷s¡T XÊ‘·+ Á‘ê>∑T˙s¡T, bÕ]X¯ó<äΔ

kÂø£sê´\T kÕ<Ûäq

7. |æ\¢\ m<äT>∑T<ä\ |ü{°ºø£

8. yÓT&çø£ Ÿ ø±´+|ü⁄\T

9. nHê<Ûä |æ\¢\T, HIV/msTT&é‡ |æ\¢\≈£î ôw\ºsY‡

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{s¡¢ eTT+<äTqï \øå±´\T

ô|’ \øå±´\qT kÕ~Û+#ê\+fÒ uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢ Á>±eTkÕΔsTT˝À

ÁøÏ+~ ø±s¡´Áø£e÷\qT ìs¡«Væ≤+#·e#·TÃ:

• Á>±eT+˝Àì Á|ü»\≈£î Á‘ê>∑T˙s¡T düs¡|òüsê »]π> zesY ôV≤&é

{≤´+ø˘qT Á|ü‹ 15 s√E\≈£î ˇø£ e÷s¡T X¯óÁuÛÑ+ #˚düTÔqïB Òì~,

˙s¡T {≤´+ø˘˝À ì+|æq Á|ü‹kÕØ ‘·>∑T yÓ÷‘ê<äT˝À ø√¢]H˚wüHé

#˚düTÔqïB ÒìB >∑eTì+#·&É+.

• ãTT‘·T |üeHê\T ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq yÓ+≥H˚ ˙{Ï HêD´‘· |üØø£å\qT

nø£ÿ&ç Á>±MTD ˙{Ï düs¡|òüsê eT]j·TT bÕ]X¯ó<äΔ´ XÊK≈£î

dü+ã+~Û+∫q |ò” Ÿ¶ ndæôdº+{Ÿ <ë«sê »]π>˝≤ #·÷&É&É+.

• Á|ü‹ Ç+{≤ e´øÏÔ>∑‘· eTs¡T>∑T<=&ç¶ yê&ÉT≈£îH˚˝≤ Áb˛‘·‡Væ≤+∫,

ãVæ≤s¡+>∑ eT\ $düs¡®Hê s¡Væ≤‘· Á>±eT+>± Ä$s¡“¤$+#˚≥≥T¢

ø£èwæ #˚j·T&É+.

• eT\ $düs¡®q ‘·<äT|ü], uÛÀ»q ‘·j·÷Ø Á|üÁøÏj·TøÏ eTT+<äT,

uÛÀ»HêìøÏ eTT+<äT, #·+{Ï _&É¶\≈£î bÕ*#˚Ã eTT+<äT düãT“‘√

#˚‘·T\T ø£&ÉT>∑Tø√H˚ ≤ Áb˛Væ≤‘·‡Væ≤+#·&É+ <ë«sê düãT“‘√ #˚‘·T\T

ø£&ÉT>∑Tø√e&É+ ˇø£ n\yê≥T>± e÷s¡Ã&É+.

• Ç+{Ï qT+&ç e#˚Ã eTTs¡T>∑T ˙s¡T bÕπs+<äT≈£î dü¬s’q Á&Ó’H˚õ

eédüΔ Òì |üø£å+˝À Ç+{Ï Äes¡D˝À Ç+≈£î&ÉT >∑T+‘·qT @sêŒ≥T

#˚düT≈£îH˚ ≤ e÷s¡Z<äs¡Ùø£‘·«+ eVæ≤+#·&É+.

• neø±X ¯+ ñqï Çfi¯fl˝À e+≥>∑~ kÕïHê\ >∑~ qT+&ç

e#˚Ã≥Te+{Ï eè<Ûë ˙{Ïì ô|s¡{Ï‘√≥≈£î eT[fl+#·&É+ <ë«sê

≈£îsê>±j·T\T, Ä≈£î≈£Ls¡\T, |ü+&ÉT¢ yÓT<ä\>∑Tq$ Ç+{À¢H˚

\uÛÑéTj˚T´˝≤ #·s¡´\T rdüTø√e&É+.

• øÏXÀs¡ u≤*ø£\≈£î e´øÏÔ>∑‘· |ü]X¯óÁuÛÑ‘·, ãTT‘·T#·Áø£ ìs¡«Vü≤Dô|’

ne>±Vü≤Hê düe÷y˚XÊ\T @sêŒ≥T #˚j·T&É+.

• ã&ç á&ÉT |æ\¢\T (14 dü+e‘·‡sê\ ej·TdüT‡ es¡≈£î) ã&ç˝À

e⁄+&˚˝≤ bÕsƒ ¡XÊ\ dæã“+~øÏ düV ü‰ø £]+#·&É+. ‘·<ë«sê

Á>±eTkÕΔsTT˝À Á&Ü|t ne⁄{Ÿ‡ Ò≈£î+&Ü #·÷&É&É+.

• Á>±eTkÕúsTT˝À Äs√>∑´ •_sê\qT @sêŒ≥T #˚j·T&É+ <ë«sê

eTTK´+>± eTVæ≤fi¯\˝À n˙$Tj·÷ (s¡ø£Ô V”≤q‘·) Ò≈£î+&Ü C≤Á>∑‘·Ô

|ü&É&É+.

• bÕsƒ¡XÊ\\qT, n+>∑Héyê&ç ôd+≥s¡¢qT dü+<ä]Ù+∫ nø£ÿ&ç

bÕ]X¯ó<äΔ |ü]dæΔ‘·T\qT n+#·Hê y˚dæ Á>±eT kÕΔsTT n~Ûø±s¡T\T,


Á>±eT ô|<ä›\T, bÕsƒ¡XÊ\ bÕ]X¯ó<äΔ ø£$T{° <äèwæºøÏ rdüT≈£îyÓfi¯fl&É+

<ë«sê nedüs¡eT>∑T #·s¡ \T #˚|ü{Ïº ã&ç À |æ\¢\+<äs¡T eTs¡T>∑T

<=&ÉT¢, eT÷Á‘·XÊ\\T ñ|üjÓ÷–+#·Tø√e&É+, eT]j·TT #‘·T\T

X¯óÁuÛÑ|üs¡#·Tø√e&É+ n\es¡T#·Tø√H˚˝≤ #˚j·T&É+.

• Á>±eT+˝Àì >∑]“D° Ád” Ô\+<ä]ø° ôV≤˝Ÿ Ô #Óø£|t‡, nqTã+<Ûä

b˛wüø±Vü‰s¡+, <ÛäqTsê«‘·+ sê≈£î+&Ü {Ï{Ï Ç+»ø£åHé\T, ◊s¡Hé,

bò *ø˘ j·÷dæ&é e÷Á‘·\T, Vü≤dæŒ≥ Ÿ À Á|üdüyê\T, ˇø£s¡T Ò<ë

Ç<ä›]øÏ ≈£î≥T+ã ìj·T+Á‘·D X¯ÁdüÔ∫øÏ‘·‡\T e+{Ï kÂø£sê´\T

n+<äTu≤≥T˝À ñHêïj·÷? ˝Ò<ë? nqï$ ‘Ó\TdüTø√e&É+,

nedüs¡yÓT Æ‘˚ ‘·>∑T dü÷#·q\qT, dü\Vü‰\qT, düVü‰j·÷ìï

n+~+#·&É+.

• »ìà+∫q Á|ü‹ •X¯óe⁄≈£î Äs¡T ÁbÕD≤+‘·ø£ yê´<ÛäT\ qT+&ç s¡øÏå+#˚

~X¯>± yê´~Û ìs√<Ûäø£ {°ø±\T ÇdüTÔqïB, ÒìB |ü]o*+#·&É+.

• Á>±eT+˝À u≤\´ $yêVü‰\T »s¡|ü≈£î+&Ü nedüs¡yÓTÆ‘˚ Ä&É |æ\¢\

‘·*¢<ä+Á&ÉT\‘√, Á>±eT ô|<ä›\‘√, Á>±eTdüe÷K´ düuÛÑT´\‘√

#·]Ã+#·&É+, ‘·<ë«sê u≤\´ $yêVü‰\qT ìs√~Û+#·&É+.

• ∫qï |æ\¢\ô|’ yê] ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T >±˙, dü+s¡ø£å≈£î\T >±˙,

ñbÕ<Ûë´j·TT\T >±˙, Ç‘·s¡T\T >±˙ e÷qdæø£+>± ˝Ò<ë

XÊØs¡ø£+>± >±˙ Væ≤+dæ+#·&É+ Ò<ë u≤~Û+#·&É+ e+{Ï |òüT≥q\T

»s¡>∑≈£î+&Ü C≤Á>∑‘·Ô\T rdüTø√e&É+.

• |æ\¢\ m<äT>∑T<ä\qT |üs¡ y˚øÏå+#˚+<äT≈£î M\T>± Á|ü‹ |æ\¢ Ò<ë

|æ\¢yê&ç (5 dü+e‘·‡sê\˝À|ü⁄) n+>∑Héyê&û ôd+≥sY À Áø£eT+

‘·|üŒ≈£î+&Ü b˛&Ée⁄, ãs¡Te⁄\qT ø=\∫ yê{Ïì Á>√‘Y e÷ì≥]+>¥

#ÛêsYº s¡÷|üø£\Œq˝À n+>∑Hé yê&û ø±s¡ ø£s¡Ô≈£î düVü‰j·T|ü&É&É+,

‘·<ë«sê |æ\¢\ n_Ûeè~øÏ <√Vü≤<ä|ü&É&É+.

• Á>±eT+˝À >∑T{≤ÿ, bÕHé|üsê>¥, Ç‘·s¡ eT‘·TÔ |ü<ësêΔ\ $Áø£j·T+,

$ìjÓ÷>±\qT ìùw~Û+#˚ ≤ ø£èwæ #˚j·T&É+.

• Á>±eT+˝À ns¡TΩ˝…’ e⁄+&ç Á|üuÛÑT‘·«+ qT+&ç ô|q¸Hé n+<äì

$‘·+‘·Te⁄\T, eè<ä Δ eTVæ≤fi ¯\T, $ø£˝≤+>∑T\≈£î ‘·> ∑T

#˚j·T÷‘·ì∫Ã Á|üuÛÑT‘·«+ qT+&ç ô|q¸Hé düeT≈£Lπs˝≤ #˚j·T&É+.

• Á>±eT+˝Àì #Ó‘êÔ #Ó<ësêìï düeTs¡Δe+‘·+>± ìs¡«Væ≤+#˚+<äT≈£î

Ç+{Ï+{≤ ms¡Te⁄ >∑T+‘·\qT Áb˛‘·‡Væ≤+#·&É+, bÕ¢dæºø $ìjÓ÷>±ìï

ìùw~Û+#·&É+, e+{Ï #·s¡´\T #˚|ü≥º&É+.

• uÛÑeq ìsêàD s¡+>∑+˝À, Ç‘·s¡ ≈£L© |üqT\˝À |üì #˚düTÔqï

ø±Øà≈£î\≈£î ;Ûe÷ dü<äTbÕj·T+ neT\T˝ÀøÏ e#Ã˝≤ Á|üj·T‹ï+∫,

yês¡+<ä]˙ Çq÷‡¬sqT‡ ø£eπsCŸ ÀìøÏ rdüT≈£î sêe&É+.

• Á>±eT+˝Àì nHê<Ûä |æ\¢\T, ôV≤#Y.◊.$./msTT&é‡ u≤]q |ü&çq

|æ\¢\≈£î ‘·>∑T edü‹ì (ôw\ºsY) düeT≈£Ls¡Ã&É+˝À

düVü‰j·T |ü&É&É+.

ô|’ ø±s¡ Áø£e÷˝ neT\T <ë«sê dü+e‘·‡s¡+

>∑&ç#˚≥|üŒ{ÏøÏ n+fÒ sêuÀj˚T ñ>±~ Hê{ÏøÏ

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢ n≈£î+]ƒ‘· Bø£å,

|ü≥Tº<ä\, ø±s¡ kÕ<Ûäq\ |òü*‘·+>± yê] yê]

Á>±eT\˝À, qe uÛ≤s¡‘· ìsêàD≤ì¬ø’ |üì#düTÔqï

Á|ü‹ uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°sY≈£î ø±yê* Ç<˚

\ø£å´+.

` leT‹ |æìï+{Ï e÷<ÛäT], bòÕ´ø£©º, nbÕsY¶


pHé À kÕúìø£ dü+düú\ mìïø£\T

pHé˝À kÕúìø£ dü+düú\

mìïø£\T ÁbÕs¡+uÛÑeTe⁄‘êj·Tì

sêh |ü+#êj·TrsêCŸ XÊU≤

eT+Á‹ ¬ø. C≤Hê¬s&ç¶ #ÓbÕŒs¡T.

pHé yÓTT<ä{Ï ˝Ò<ë ¬s+&√

yês¡+˝À Á>±eT |ü+#êj·Tr

mìïø£\T O+{≤j·THêïs¡T. Ä

‘·sê«‘· |ü~ùV≤qT s√E\≈£î

eT+&É\, õ˝≤ ¢| ü]w ü‘ Y

mìïø £\qT ìs¡«Væ≤kÕ ÔeTì

Á|üø£{Ï+#ês¡T. kÕúìø£ dü+düú\ mìïø£\≈£î dü+ã+~Û+∫q ]»πs«wüq¢

Á|üÁøÏj·TqT yês¡+ s√E˝À¢|ü⁄ |üP]Ô#˚dæ sêh mìïø£\ dü+|òü÷ìøÏ

n+~kÕÔeTHêïs¡T. Ä ‘·sê«‘· mìïø£\ ‘˚B˝À|ü⁄ n<˚ ìs¡íj·T+

rdüT≈£î+≥T+<äì C≤Hê¬s&ç¶ #ÓbÕŒs¡T. kÕúìø£ dü+düú\ mìïø£\≈£î

nqTeT‹dü÷Ô düTÁ|”+ ø√s¡Tº O‘·Ôs¡T«\T C≤Ø #˚dæq Hê{Ï qT+∫

‘êeTT z≥s¡¢ C≤_‘ê dües¡D, ]»πs«wüq¢ ìsêΔs¡D ø±s¡ Áø£e÷ìï

yÓTT<ä\T ô|{≤ºeTHêïs¡T. yês¡+s√E˝À¢|ü⁄ Ç~ |üPs¡Ôe⁄‘·T+<äì

$e]+#ês¡T. Ç|üŒ{Ïπø mìïø£\T Ä\dü eTj·÷´j·T˙...., Bì e\¢

n_Ûeè~Δ ì<Û äT\T ≈ £L&Ü Ä–b˛j·÷j·THêïs ¡T. yêsTT<ë

y˚j·TuÀeTì düŒwüº+ #˚XÊs¡T.


≈£L©\ Vü≤≈£îÿ\T

• Á>±MTD ÁbÕ+‘ê\˝À ìedædüTÔqï≥Te+{Ï Á>±MTD Á|ü»\≈£î

C≤rj·T Á>±MTD ObÕ~ÛVü‰MT #·≥º+, 2005 <ë«sê ø=ìï Vü≤≈£îÿ\T

ø£*Œ+#·ã&çHêsTT.

• HÓ’|ü⁄D´‘· nedüs¡+ Òì ≈£L*|üì #˚j·T{≤ìøÏ eTT+<äT≈£î e#˚Ã

Á|ü‹ ˇø£ÿs¡÷ ‘·eT ù|s¡TqT Á>±eT|ü+#êsTTr˝À qyÓ÷<äT

#˚sTT+#·T≈£îì ªC≤uŸø±s¡T¶μ qT bı+<˚ Vü≤≈£îÿ.

• Á>±eT |ü+#êsTTr˝À qyÓ÷<äT #˚düT≈£îqï Á|ü‹ ˇø£ÿs¡÷ ª|üìì

ø√πs Vü≤≈£îÿμ.

• |üì ø√]q Á|ü‹ ≈£î≥T+u≤ìøÏ 100 s√E\≈£î ‘·≈£îÿe ø±≈£î+&Ü

≈£L*|üì ‘·|üŒì dü]>± ø£*ŒkÕÔs¡T.

• |üìø=s¡≈£î <Ûäs¡U≤düTÔ #˚düT≈£îqï 15 s√E˝˝À ≈£î≥T+ã |ü]$T‹øÏ

˝Àã&ç ø√s¡T≈£îqïìï |üì~Hê\T ø£*ŒkÕÔs¡T. |üì ø£*Œ+#·ì |üø£å+‘√

≈£L©\≈£î s√EyêØ ìs¡T<√´>∑ uÛÑè‹ì #Ó*¢+#ê*. <ëì <ë«sê

≈£L©\≈£î ªìs¡T<√´>∑ uÛÑè‹ ø√πs Vü≤≈£îÿμ ø£*Œ+#·ã&çq~.

• ìs¡T<√´>∑ uÛÑè‹ì yÓTT<ä{Ï 30 s√E\≈£î>±qT ø£ dü ≈£L© πs≥T˝À

25 XÊ‘·+, $T–*q s√E\≈£î 50 XÊ‘·+ #=|üq #Ó*¢+#ê*.

• #˚dæq |üìøÏ dü+ã+~Û+∫q ≈£L©ì |üì#˚dæq 15 s√E\˝À|ü⁄

#Ó*¢+#ê*. ˝Òì#√ Ä\dü´|ü⁄ #Ó*¢+|ü⁄\qT #˚dæq+<äT\≈£î

≈£L©\≈£î yê] y‘·q+‘√ bÕ≥T n<äq+>± qwüº|ü]Vü‰s¡+ (Delay

Compensation) #Ó*¢+#ê*. Bì <ë«sê ≈£L©\≈£î ª|üì#˚dæq

15 s√E\˝À|ü⁄ y˚‘·q+ bı+<˚ Vü≤≈£îÿμ qwüº|ü]Vü‰s¡+ (Delay

Compensation) bı+<˚ Vü≤≈£îÿμ ø£*Œ+#·ã&çq~.

• <äs¡U≤düTÔ #˚düT≈£îqï düeTj·T+˝À O+≥Tqï Á|ü<˚XÊìøÏ 5

øÏ ÀMT≥s¡¢ |ü]~Û À |üì ø£*Œ+#ê*. n˝≤ ø±ì |üø£å+˝À s¡yêD≤,

Ç‘·s¡ Ks¡TÃ\ ÁøÏ+<ä ≈£L© yÓTT‘·Ô+˝À 10 XÊ‘·+ n<äq+>±

#Ó*¢+#ê*.

• |üì e<ä› ø£ dü kÂø£sê´\T bı+< Vü≤≈£îÿ. |üì Á|ü<X+˝À Á‘ê>∑T˙s¡T,

n‘· edüs¡ yÓ’<ä dü<äTbÕj·÷\T, |æ\¢*ï #·÷düTø=qT≥≈£î Äj·÷ì

ìj·T$T+#·&É+, ˙&ÉqT ø£*Œ+#ê*.

• düe÷qy˚‘·q #·≥º+ 1976 Á|üø±s¡+. Ád”Ô ` |ü⁄s¡TwüT\T düe÷q

y‘·q+ bı+< Vü≤≈£îÿqT ø£*Œ+#·&É+ »]–q~.

• |üì Á|ü<˚X¯+˝À @<Ó’Hê Á|üe÷<ä+ »]– XÊX¯«‘· yÓ’ø£\´+, eTs¡D+

dü+uÛÑ$ùdÔ qwüº|ü]Vü‰s¡+ bı+<˚ Vü≤≈£îÿ.

|üì Á|ü<˚X¯+˝À @<Ó’Hê Á|üe÷<ä+ »]– eTs¡DÏùdÔ qwüº|ü]Vü‰s¡+

s¡÷. 50,000, rÁe n+>∑yÓ’ø£\´+ dü+uÛÑ$ùdÔ 25,000 s¡÷bÕj·T\T

#Ó*¢kÕÔs¡T. n<˚ $<Ûä+>± >±j·T|ü&çq e´øÏÔì ÄdüT|üÁ‹˝À #˚]Œ+#ê*‡

eùdÔ ÄdüT|üÁ‹ Ks¡TÃ, yÓ’<ä +, eT+<äT\ Ks¡TÃ‘√ bÕ≥T ≈£L©πs≥T˝À

50% ‘·>∑Z≈£î+&Ü ÄdüT|üÁ‹˝À Oqïìï s√E\T y˚‘·Hêìï bı+<˚

Vü≤≈£îÿqT ≈£L&Ü eTVü‰‘êà>±+BÛ C≤rj·T Á>±MTD ObÕ~Û Vü‰MT

#·≥º+, 2005 <ë«sê ≈£L©\≈£î ø£*Œ+#·ã&çq~.

` _. ˝≤eD´, dæmHéÄsYmyéT, nbÕsY¶

HÓ ’|ü⁄D´‘· nedüs¡+˝Òì ≈£L*|üì

#˚j·T&ÜìøÏ eTT+<äT≈£î e#˚Ã Á|ü‹

≈£î≥T+ã+˝Àì ejÓ÷»qT\øÏ e+<ä

s√E\≈£î ‘·≈£îÿe ø±≈£î+&Ü ˇø£ Ä]úø£

dü+e‘·‡s¡+˝À y˚‘·q ObÕ~Û ø£*Œ+#ê\H˚

eTTK´ O<˚ ›X¯+‘√ neT\T ø±ã&ÉT‘·Tqï

#·≥ºy˚T ªeTVü‰‘êà>±+BÛ C≤rj·T Á>±MTD

ObÕ~ÛVü‰MT #·≥º+ 2005μ. C≤rj·T Á>±MTD

ObÕ~ÛVü‰MT #·≥º+ Ä>∑düTº 23, 2005q

bÕs¡¢yÓT+{Ÿ ÄyÓ÷<ä+ bı+~+~.

eTVü‰‘êà>±+BÛ C≤rj·T Á>±MTD ObÕ~ÛVü‰MT#·≥º+ 2005 ` ≈£L©\ Vü≤≈£îÿ\T

eTVü‰‘êà>±+BÛ C≤rj·T Á>±MTD ObÕ~ÛVü‰MT#·≥º+ 2005 ` ≈£L©\ Vü≤≈£îÿ\T

ø£Ø+q>∑sY õ˝≤¢ πø+Á<ëìøÏ 58 øÏˆˆMT, eT˝≤´\ eT+&É\ πø+Á<ëìøÏ

6 øÏˆˆMT <ä÷s¡+˝À ™qï \+u≤&ç |ü˝…¢ m≥Te+{Ï n_Ûeè~ΔøÏ H√#·Tø√ì,

yÓqTø£ã&çq Á>±eT+. Á>±eT+ qT+&ç &ç◊Ç{Ï˝À ™|üHê´dü≈£î\T>± |üì

#˚düTÔqï l yÓTT+&Éj·T´ kı+‘· }]ô|’ eTeTø±s¡+‘√ Ä Á>±eT+˝À

#·<äTe⁄≈£î+≥Tqï, #·<äTe⁄ Ä|æq j·TTe≈£î\qT düMTø£]+∫, j·TTe»q

dü+|òüT+>± @s¡Œ]#ês¡T. }]øÏ nedüs¡yÓTÆq eT+∫ |üqT\qT, ªeTq≈£î

eTqy˚T #˚düT≈£î+<ë+μ nH˚ <äè&ÛÉ dü+ø£\Œ+‘√ mHémdtmdt yê] <ë«sê

ùdyê ø±s¡´Áø£e÷\‘√ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T.

ªkÕúìø£bÕ\qμ |üÁ‹ø£˝À _mHé$\ ùde\ >∑T]+∫ #·~$q Á>±eT

j·TTe≈£î\T 40 eT+~ ªuÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢¢μ >± qyÓ÷<äT nsTT,

Ä Á>±e÷ìï Ä<äs¡Ù Á>±eT+>± e÷s¡TÃ≈£îH˚+<äT≈£î á ÁøÏ+~ ø±s¡´Áø£e÷\T

#˚|ü{Ïº $»j·T+ kÕ~Û+#ês¡T.

✬ Á‘ê>∑T˙s¡T, bÕ]X¯ó<Ûä´+ô|’ @myéTÄsY nbÕsY¶˝À •ø£åD bı+~q

_mHé$\‘√ Á|ü‹ yê&É˝À Á{Ï>∑Z]+>˘ düe÷y˚XÊ\T ìs¡«Væ≤+∫,

80% ◊mdtm˝Ÿ ìsêàD≤\T kÕ~Û+#ês¡T. 2 HÓ\\˝À|ü⁄ 100%

Á|üD≤[ø£ Á|üø±s¡+ |üP]Ô #˚j·T&ÜìøÏ _mHé$\T Á|ü‘˚´ø£ |ü<äΔ‹˝À

ªeTs¡T>∑T <=&ç¶ ø£≥Tºø√ eT\¢qïμ ù|s¡T‘√ C≤q|ü<ä bÕ≥\T, ªkÕsê

e÷qT<ë+μ M&çjÓ÷ ∫Árø£s¡D, &É|ü\ #·|üfi¯¢‘√ Ç+{Ï, Ç+{ÏøÏ

u§≥¢‘√ ‹s¡T>∑T‘·÷, e´øÏÔ>∑‘·, kÕe÷õø£ bÕ]X¯ó<∏ä´+ô|’ Á|ü»\≈£î

ne>±Vü≤q ø£*ŒdüTÔHêïs¡T.

✬ Äs√>∑´+, $<ä´, bÂwæºø±Vü‰s¡+, bÕ]X¯ó<Ûä´+, C…+&ÉsY, Á‘ê>∑T˙s¡T,

™<√´>∑ neø±XÊ\T, |üsê´es¡D |ü]s¡ø£åD, kÕúìø£ eqs¡T\

>∑]wü˜ $ìjÓ÷>∑+, Á|üuÛÑT‘·« |ü<∏äø±\ |ü{Ïwüº neT\Tô|’ õ˝≤¢

ÄsY&ÉãT¢´mdt, &çÄsY&çm, $$<Ûä ˝…’Hé &çbÕsYºyÓT+{Ÿ\ Á>±eTkÕúsTT

dæã“+~‘√ ªÁ|üC≤<äsê“sYμ \qT Á|ü‹ yê&É˝À ìs¡«Væ≤+#·≥+

»]–+~.

✬ Á>±eT+˝Àì ªj·TTe‘·μ ô|&É<ës¡T\T |ü≥º≈ £î+&Ü, #Ó&ÉT

n\yê≥T¢ e÷H $<Ûä+>± _mHé$\T ø£ zô|Hé …’ÁãØì bÕsƒ¡XÊ\˝À

ÁbÕs¡+_Û+#·≥+‘√, |ü\T yês¡, ~q |üÁ‹ø£\T, ™<√´>∑ neø±XÊ\T

>∑\ |üÁ‹ø£\qT #·<äTe⁄≈£î+≥THêïs¡T. H√&É Ÿ _.mHé.$.\T nsTTq

ô|~› ‹s¡T|ü‹, eTùV≤wt, $T‘êÿ], n+»j·T´\T Á>±eT+˝À 100

eT+~ bÕsƒ¡≈£î\qT ≈£L&É>∑{Ïº ˇø=ÿø£ÿs¡T s¡÷. 50 »eT #˚dæ õ˝≤¢

Á>∑+<∏ë\j·T dü+düú yê]ì ø£\dæ, ª|ü⁄düÔø£ ìøÏå|üÔ πø+Á<ä+μ (Book

Deposit Center) @sêŒ≥T≈£î Á>±eT Á|ü‘˚´ø£ n~Ûø±], ø±s¡´<ä]Ù

qT+∫ nqTeT‹ ˝ÒK düeT]Œ+#ês¡T.

✬ 3 mø£sê\ Á|üuÛÑT‘·« uÛÑ÷$Tì _mHé$\ ÁX¯eT<ëq+‘√ #·<äTqT

#˚düTø=ì, #·T≥÷º b˛˝Ÿ‡‘√ ø£+#Ó @sêŒ≥T #˚düTø=ì Á|ü‹

s√E ™<äj·T+, kÕj·T+Á‘·+, Ä≥\T Ä&É≥+, b˛©dt, ÄØà

™<√´>±\≈£î, nedüs¡yÓTÆq XÊØs¡ø£ yê´j·÷e÷\T #˚düTÔHêïs¡T.

Ä<äs¡Ù Á>±eT ìsêà‘·\T>± e÷s¡T‘·TqïÄ<äs¡Ù Á>±eT ìsêà‘·\T>± e÷s¡T‘·Tqï

\+u≤&ç|ü˝…¢, e÷DÏø±´|üPsY _mHé$\+u≤&ç|ü˝…¢, e÷DÏø±´|üPsY _mHé$\T\T

j·TTe‘· eT<ä´+, >∑T{≤ÿ, bÕHé eTkÕ˝≤ yÓTT<ä˝…’q #Ó&ÉT n\

yê≥¢‘√, dü+kÕÿs¡+ ˝Ò≈£î+&Ü ‘·j·÷s¡e⁄‘·THêïs¡ì, yê]øÏ dü¬s’q

e÷s¡Z<äs¡Ùø£‘·«+ #˚ùdyês¡T ˝Òø£b˛e≥+, Á>±e÷\˝À |üPs¡«+˝≤>±

bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ Ä≥\T, bÕ≥\T Òø£b˛e≥+ e+{Ï ø±s¡D≤\ e\¢ j·TTe‘·



ô|&É<ës¡T\T |ü&ÉT‘·THêïs¡ì lsê+ yêb˛j·÷s¡T. n+<äTπø ‘·eT

Á>±eT+˝À #·<äTe⁄≈£î+≥÷H Á>±eT (düe÷») ùde˝À bÕ˝§ZH˝≤ \ø£å +

ô|≥Tº≈£îì n+<ä] ø£s¡Ôe´+>± uÛ≤$+∫ e÷s¡TŒ≈£î Á|üj·T‹ïdüTÔHêïeTì

Äj·Tq _mHé$\ düe÷y˚X¯+˝À ù|s=ÿHêïs¡T.

✬ dü«#·Ã+<ä $sêfi¯+ (le÷‘· <ë«sê)‘√ _mHé$\ ÁX¯eT<ëq+‘√

™qï‘· ÁbÕ<∏ä$Tø£ bÕsƒ¡XÊ\˝À ã&ç |æ\¢\≈£î Á‘ê>∑T˙s¡T, eTs¡T>∑T

<=&É¢ eTs¡eTà‘·TÔ\T #˚|ü{≤ºs¡T. bÕsƒ¡XÊ\ mHémdtmdt $<ë´s¡Tú\

ø£èwæ‘√, &ç◊Ç{Ï uÀ<Ûä≈£î\ düVü‰j·T+‘√ ã&çøÏ e#˚Ã |æ\¢\

<ëVü‰]Ô rs¡Ã≥+ Vü≤]¸+#·<ä–q $wüj·T+.

✬ eTVü≤˙j·TT˝…’q >±+BÛ, $y˚ø±q+<ä, _.ÄsY. n+uÒ<äÿsY, HÓÁVüA,

düTuÛ≤wt#·+Á<äuÀdt e+{Ï yê] »j·T+‹, es¡ú+‹ düuÛÑ\≈£î eTT+<äT

|æ\¢\≈£î yês¡T #˚dæq ùde\T $e]+#·≥+, yê]ô|’ yê´düs¡#·q,

™|üHê´dü b˛{°\T, eTT>∑TZ\ b˛{°\T ìs¡«Væ≤+#·≥+, Á>±eT+˝À

Á|ü‘˚´ø£ Á|ü‹uÛÑ ø£q|ü]Ãq |æ\¢\≈£î ãVüQeT‘·T\T n+<äCÒj·T≥+

e+{Ï ø±s¡´Áø£e÷\T #˚|ü&ÉT‘·THêïs¡T.

✬ Á>±eT Á|ü»\ uÛ≤>∑kÕ«eT´+‘√, _mHé$\ #=s¡e‘√ s√&ÉT¶ ìsêàD+,

es¡<ä ˙s¡T b˛e&ÜìøÏ ô|’|ü⁄\T y˚düT≈£îì Á>±eT Á|ü>∑‹øÏ u≤≥\T

y˚düTÔHêïs¡T. n~Ûø±s¡T\T ‘=+–#·÷&Éø£ b˛sTTHê, düVü‰j·T+

ø√]Hê #j·Tì |ü]dæú‘·T\ qT+&ç ãj·T≥|ü&ç ªeTq }]ì eTqyT

™<äΔ]+#·T≈£î+<ë+μ nqTø=ì, n+<äs¡÷ ø£\dæ eTT+<ä&ÉT>∑T

y˚düTÔHêïs¡T. j·T<Ûës¡Δ \_Δ<ës¡T\≈£î Á|üuÛÑT‘·« |ü<∏äø±\T n+<˚˝≤,

Á>±eT+˝Àì nìï eqs¡T\qT dü~«ìjÓ÷>∑+ #˚düT≈£îH˚˝≤ ªdüeTÁ>∑

Á>±e÷_Ûeè~Δμ Á|üD≤[ø£qT n+øÏ‘· uÛ≤e+‘√, ◊ø£´eT‘·´+>±

neT\T #dü÷Ô #·T≥Tº |üø£ÿ\ Á>±e÷\≈£î Ä<äs¡Ù+>± ì\TdüTÔHêïs¡T.

eTVæ≤fi≤ dü+|òü÷\ düeTq«j·T+‘√ eT<ä´ìùw<Ûä+

ø£Ø+q>∑sY õ˝≤¢ πø+Á<ëìøÏ 70 øÏ ˆMT. <ä÷s¡+˝À >∑\ ;ÛeT<˚es¡|ü*¢

eT+&É\+˝Àì e÷DÏø±´|üPsY ˇø£ e÷s¡TeT÷\ Á>±eT+. ˇø£|ü&ÉT

qø£‡*»+‘√ uÛÑ÷$T, uÛÑTøÏÔ, $eTTøÏÔ ™<ä´e÷\T q&ç|æq Á>±eT+.

Á>±eT+˝À rÁeyÓTÆq Á‘ê>∑T˙{Ï düeTdü´‘√ dü‘·eT‘·eTe⁄‘·Tqï

Á|ü»\T, yê&É yê&É≈£î neTTà‘·Tqï kÕsêsTT, >∑T&ÉT+u≤, eT<ä´+,

u…\TºcÕ|ü⁄\T, >∑T{≤ÿ, n+ãsY bı>±≈£î ™‘·Œ‘·TÔ\ edüTÔe⁄\qT

yê&ÉT‘·÷ Äs√>∑ + bÕ&ÉT #düT≈£î+≥Tqï |ü⁄s¡TwüT\T, Ä]úø£+>± ‘êeTT

qwüºb˛‘·÷, Ád”Ô\≈£î ø£wüºqcÕº\T ø£*Zdü÷Ô ≈£L©&ÉãT“,

bı<äT|ü⁄ &ÉãT“\T Ks¡TÃ #˚dü÷Ô, yê]ì ‹≥º≥+,

ø=≥º≥+ e+{Ï$ #˚düTÔ+&É≥+‘√ |üdæ |æ\¢\ ˝Ò‘·

eTqdüT‡\ô|’ rÁe Á|üuÛ≤e+ #·÷|ü⁄‘·Tqï |ü]dæú‘·T\ô|’

Á|ü‹ düŒ+~+∫q y=¬>Z X‚KsY nH j·TTe≈£î&ÉT Á>±eT+˝À

q\T>∑T]ì ≈£L&É>∑{Ïº 35 eT+~ì ªuÛ≤s¡‘Y ìsêàDY

yê\+{°sY‡μ>± qyÓ÷<äT #˚sTT+#ês¡T. - ø√≥ düTπs+<äsY (&ç{ÏmyéT),

õ˝≤¢ Á|üC≤|ü]wü‘Y, ø£Ø+q>∑sY õ˝≤¢

ˇø£ düe÷y˚X¯+ ìs¡«Væ≤+∫ Á|ü»\ düeTø£å+˝À düe÷˝À#·q #˚dæ

Á>±e÷ìï eT<ä´ s¡Væ≤‘· Á>±eT+>±, ªe÷DÏø£´+μ ˝≤ e÷πsÃ+<äT≈£î

lø±s¡+ #·T{Ïºq X‚KsY _mHé$\ düVü≤ø±s¡+‘√ |ü\T ø±s¡´Áø£e÷\T

#˚|ü{≤ºs¡T.

✬ e÷DÏø±´|üPsY Á>±eT+˝À _mHé$\T yÓTT<ä≥>± bÕsƒ ¡XÊ\

$<ë´s¡Tú\≈£î |ü\T kÕe÷õø£ düeTdü´\T, ìyês¡D≤ e÷sêZ\T,

e´øÏÔ>∑‘· bÕ]X¯ó<äΔ´+, ◊mdtm˝Ÿ $ìjÓ÷>∑+, ‘·~‘·s¡ n+XÊ\ô|’

ne>±Vü≤q ø£*Œ+#ês¡T.

✬ Á>∑+<∏ë\j·T yês√‘·‡yê\˝À ã&ç |æ\¢\≈£î yê´düs¡#·q, ™|üHê´dü+,

bÕ≥\T, Ä≥\ b˛{°\T ìs¡«Væ≤+∫ ãVüQeT‘·T\T |ü+|æD°

#˚XÊs¡T.

✬ mdtmdtdæ˝À Á|ü‹uÛÑ ø£q|üs¡∫q $<ë´s¡Tú\≈£î yÓTyÓT+{À\T,

ãVüQeT‘·T\T |ü+|æD° #˚XÊs¡T.

✬ j·TTe‘·≈£î |üsƒ ¡HêdüøÏ Ô ô|+|ü⁄<ä\¬ø’ Ç. _ø£ å|ü‹ (_mHé$)

u≤<ÛäT´\T>± ª|ü⁄düÔø£ ìøÏå|üÔ πø+Á<ä+μ q&ÉT|ü⁄‘·÷ |ü\T ~q, yês¡

|üÁ‹ø£\T n+<äTu≤≥T˝À ™+∫, Á|ü»\≈£î nedüs¡yÓTÆq Á|üuÛÑT‘·«

ø±s¡´Áø£e÷\ô|’ düe÷#ês¡ |ü+|æD° #˚düTÔHêïs¡T.

✬ Á|ü‹ HÓ\ »]π> ªe÷s¡TŒμ ø±s¡´Áø£eT+˝À eTVæ≤fi¯\ <ë«sê

n+‘·sê\qT >∑T]Ô+∫ dü+ã+~Û‘· n~Ûø±s¡T\ <äèwæºøÏ rdüT≈£î yÓ[fl

yê] ùde\T bı+<ä&ÜìøÏ ø£èwæ #˚düTÔHêïs¡T.

✬ Ä&É|æ\¢\T u≤\´+˝À, j·Te«q+˝À m<äTs=ÿH˚ düeTdü´\ô|’,

eT<Ûä´ ej·TdüT‡, eTVæ≤fi¯\T, eè<ëΔ|ü´+˝À m<äTs=ÿH˚ |ü\T

düeTdü´\T, ìyês¡D e÷sêZ\ô|’ dü+ã+~Û‘· mmHém+, kÕe÷õø£

#·s¡´\ ø£$T{°\T, ìs¡“¤j·T ø£$T{°\T, bÕsƒ¡XÊ\ ø£$T{°\‘√,

n~Ûø±s¡T\‘√ eTVæ≤fi≤ _mHé$\T #·]ÃdüTÔHêïs¡T.

✬ eT<ä´ ìùw<Ûä+, bı>±≈£î ™‘·Œ‘·TÔ\qT Á>±eT+˝À ìùw~Û+#·≥+ô|’

|ü\T sê´©\T, ne>±Vü≤Hê ø±s¡´Áø£e÷\qT eTVæ≤fi≤ dü+|òü÷\‘√

düeTq«j·T+>±, dæ&çm|òt yê] düVü≤ø±s¡+‘√, m¬ø’‡CŸ dæ.◊ •Øwü

düVü≤ø±s¡+‘√ #˚|ü&ÉT‘·÷, Á>±eT+˝À ªbÕ&ÉT kÕsêsTT e<äT›-

bÕ&ç|ü+≥\T eTT<äT›μ n+≥÷ $düÔè‘· Á|ü#ês¡+ ø£*ŒdüTÔHêïs¡T.

H˚{Ï j·TTe‘· nìï Á>±e÷\˝À Ç<˚ $<Ûä+>± ‘·eT #·<äTe⁄\T

ø=qkÕ–dü÷Ô, ™<√´>∑ Á|üj·T‘êï\T #˚dü÷ÔH˚, ‘·eT $ÁXÊ+‹

düeTj·÷ìï düe÷» ùde≈£î (Á>±e÷\ ùde≈£î) πø{≤sTT+∫, Ä<äs¡Ù

Á>±e÷\T>± e÷πs+<äT≈£î, qe uÛ≤s¡‘· ìsêàD≤ìøÏ

ø£èwæ #˚j·÷\ì, uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°sY‡ ø£èwæ‘√

sêh+˝Àì nìï Á>±e÷\T Ä<äs¡Ù Á>±e÷\T>±

e÷sê\ì Ä•<ë›+.



uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡¢

y˚dü$ #·*y˚+Á<ä+ ÁbÕs¡+_Û+∫q ‘·÷s¡TŒ>√<ëe] õ˝≤¢ n+u≤õ ù|≥

eT+&É\+ eTTø±ÿeT\ Á>±eT uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢.

q>∑<äTã~© |ü<∏äø£+ ô|’ |üP]Ô $esê\qT ø£s¡|üÁ‘·+ <ë«sê Á|ü»\≈£î ne>±Vü≤q

ø£*ZdüTÔqï s¡+>±¬s&ç¶ õ˝≤¢ ã+{≤«s¡+ eT+&É\+ j·÷#ês¡+ Á>±eT uÛ≤s¡‘Y

ìsêàDY yê\+{°s¡T¢

~. 10-04-2013q <ä÷s¡<äs¡ÙHé <ë«sê nbÕsY¶ Á|ü#ês¡+ #˚dæq Á>±eT$ø±dü+

ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§Zqï $XÊK|ü≥ï+ õ˝≤¢ b¥+>∑*bÕø£ Á>±eT _.mHé.$.

l dü‘·´Hês¡j·TD, nbÕsY¶ ø£q‡˝…º+{` l õ. »j·TbÕ\¬s&ç¶, nbÕsY¶ ø£MTwüqsY

l ¬ø. #·+Á<äeTÚ[, ◊[email protected]., <ä÷s¡<äs¡ÙHé j·÷+ø£sY leT‹ düTC≤‘·.

dæ. yÓ+ø£fÒwt nH˚ $ø£˝≤+>∑ u≤\T&çøÏ

<ë‘·\T düVü≤ø±s¡+‘√ M˝Ÿ#ÛÓ’sY |ü+|æD°

#˚dæq KeTà+ õ˝≤¢ eTT‘·Ô>∑÷&Ó+ Á>±eT

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢

ù|s¡T≈£îb˛sTTq Á&Ó’H˚õ |üP&çø£qT rdüTÔqï |ü•ÃeT>√<ëe] õ˝≤¢ ì&ÉeTÁs¡T

eT+&É\+ ∫qì+Á&ÉTø=\qT Á>±eT uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢

~. 17-04-2013q <ä÷s¡<äs¡ÙHé <ë«sê nbÕsY¶

Á|ü#ês¡+ #˚dæq Á>±eT$ø±dü+ ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§Zqï

ø£Ø+q>∑sY õ˝≤¢ sêeT#·+Á<ë|üPsY Á>±eT _.mHé.$.

l uÛ≤qTÁ|üø±X` nbÕsY¶ ø£q‡˝…º+{` l õ.

»j·TbÕ\¬s&ç¶, nbÕsY¶ ø£MTwüqsY l ¬ø. #·+Á<äeTÚ[,

◊[email protected]., <ä÷s¡<äs¡ÙHé j·÷+ø£sY leT‹ düTC≤‘·.

Stha_MaylSpread.indd 2Stha_MaylSpread.indd 2 02/05/13 3:22 PM02/05/13 3:22 PM

n|üPs¡« $»j·÷\T

™∫‘· yÓ’<Ûä´•_Ûs¡+ <ë«sê Á|ü»\≈£î ùde\+~düTÔqï q˝§Z+&É õ˝≤¢

dü÷sê´ù|≥ eT+&É\+ ‘êfi¯flKeTà+ |üôV≤&é Á>±eT uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY

yê\+{°s¡T¢.

dü÷ÿ\T |æ\¢\≈£î #˚‘·T\T X¯óÁuÛÑ+ #˚düT≈£îH˚ $<Ûëq+ô|’ ne>±Vü≤q

ø£*ZdüTÔqï yÓT<äø˘ õ˝≤¢ ø√˝≤Ãs¡+ eT+&É\+ jÓTq>∑+&É¢ Á>±eT

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢

eTVü≤ã÷u`q>∑sY õ˝≤¢˝À ∫Hêï] ÁX‚j·T

<ës¡TD Vü≤‘·´≈£î ìs¡düq>± sê´© ìs¡«Væ≤düTÔqï

eTVü≤ã÷u`q>∑sY õ˝≤¢≈£î #Ó+~q uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY

yê\+{°s¡T¢.

$XÊK|ü≥ï+ õ˝≤¢ bÕ&˚s¡T eT+&É\+ øÏ+&É+– Á>±eT+˝À »]–q

n_Ûeè~Δ ø±s¡´Áø£e÷\T >∑÷]Ã _.mHé.$.\qT n&ç– ‘Ó\TdüT≈£î≥T+qï

dæ.Ç.z. l yÓ+ø£≥¬s&ç¶.

eT<ä´+ neTàø±\T, b˛>±≈£î ™‘·Œ‘·TÔ\qT ì*|æ y˚j·÷\ì

sê´© ìs¡«Væ≤düTÔqï ø£Ø+q>∑sYõ˝≤¢ ;ÛeT<˚es¡|ü*¢

eT+&É\+, e÷DÏø£´|üPsY Á>±eT uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢.

~. 27-03-2013q <ä÷s¡<äs¡ÙHé <ë«sê nbÕsY¶ Á|ü#ês¡+ #˚dæq

Á>±eT$ø±dü+ ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§Zqï ∫‘·÷Ôs¡T õ˝≤¢ ø={≤\ Á>±eT _.mHé.$.

leT‹ düT<Ûä, nbÕsY¶ &ç|üP´{Ï &Ó’¬sø£ºsY &Üˆˆ $.mdt.mdt Á|ükÕ<é, ôd+≥sY ôV≤&é

l ≈£Lsêàsêe⁄ <ä÷s¡<äs¡ÙHé j·÷+ø£sY leT‹ düTC≤‘·.

Stha_MaylSpread.indd 3Stha_MaylSpread.indd 3 02/05/13 3:22 PM02/05/13 3:22 PM

e]ì kÕ>∑T #˚ ùd $wüj·T+˝À |ü\T $wüj·÷˝À¢ ‘·–q

dü÷#·q\T bÕ{Ï+∫q≥¢sTT‘˚ Ks¡T ÃqT >∑D˙j·T+>±

‘·–Z+#·Tø√e#·TÃì sêh e´ekÕj·T XÊK ‘Ó*j·TCÒdæ+~. @

düeTj·T+˝À bı\+ <äTHêï*, @ $‘·ÔHê\T yê&Ü*, $‘·ÔHê\ Xó~Δ

m˝≤ #˚j·÷*, yê&Ée\dæq |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT\T, ms¡Te⁄\T,

yÓ÷‘ê<äT, ‘·~‘·s¡ n+XÊ\ô|’ sêh e´ekÕj·T XÊK ¬s’‘·T\≈£î |ü\T

dü÷#·q\T #˚dæ+~. ny˚$T≥+fÒ

• ydü$˝À <äT≈£îÿ\T : ydü$˝À <äT≈£îÿ\T <äTqï≥+ e\q uÛÑ÷$T˝À

ìÁ<ëedüú À Oqï |ü⁄s¡T>∑T\T, dü÷ø£åàJe⁄\T m+&É rÁe‘·≈£î q•+∫

|ü⁄s¡T>∑T\T, ‘Ó>∑Tfi¯fl O<äè‹ ‘·–Z |ü⁄s¡T>∑T\T, ‘Ó>∑Tfi¯fl≈£î nj˚T´

Ks¡TÃ ‘·>∑TZ‘·T+~.

• ¬s’‘·T\T dü«+‘· $‘·ÔHê\T yê&ÉTø=+fÒ, 40 XÊ‘·+ Ks¡TÃ

‘·–Z+#·Tø=qe#·TÃ.

• $‘·Ôq X¯ó~› : $‘·Ôq+ <ë«sê yê´|æ+#˚ yê´<ÛäT\ ìyês¡D≈£î

ø±s¡“+&ç»yéT/düT&√yÓ÷Hêdt‘√ $‘· ÔqX ¯ó~› #˚dæq≥¢sTT‘˚

Hês¡TeT&ç À e#˚Ã ‘Ó>∑Tfi¯flô|’ ô|fÒº Ks¡TÃ ‘·–Z+#·Tø=qe#·TÃ.

• Hês¡Trùd 8 s√E\ eTT+<äT ø=s√“|üP´sêHé 3`õ >∑T[ø£\T

y˚düTø=qïf…Æ¢‘˚ Hê{Ïq ‘·s¡yê‘· e#˚Ã ø±+&É+ ‘=\T#·T |ü⁄s¡T>∑T

ìyê]+#·Tø=qe#·TÃ. ‘·<ë«sê Ks¡TÃ ‘·–Z+#·Tø=qe#·TÃ.

• J\T>∑, |æ*¢ ô|düs¡, »qTeTT e+{Ï |ü∫Ãs=≥º ô|’s¡T\T/ |üX¯ó

e⁄\ ms¡Te⁄\T yj·T≥+ e\q uÛÑ÷$T Äs√>∑ + ô|]–, s¡kÕj·Tq

ms¡Te⁄\ô|’ Ks¡TÃ ‘·–Z+#·Tø=qe#·TÃ. ùd+Á~j·T ms¡Te⁄\T

yê&É≥+e\¢ ô|’s¡T\≈£î |ü⁄s¡T>∑T\T, ‘Ó>∑Tfi¯ófl ‘·≥Tºø=H˚ X¯øÏÔ e∫Ã

~>∑Tã&ÉT\T ô|s¡T>∑T‘êsTT.

• bòÕùdŒ{Ÿ kÕ\÷´ãT Ÿ u≤ø°ºØj·÷ yê&É≥+ e\q uÛÑ÷$T˝À \uÛÑ +

ø±ì dæú‹˝À Oqï uÛ≤dü«s¡+ ô|’s¡T≈£î \uÛÑ + ne⁄‘·T+~.

• uÛÑ÷kÕs¡ |üØø£å\qT ã{Ïº ms¡Te⁄\T yê&çq≥¢sTT‘˚ ms¡Te⁄\T

düeT‘·T\´+>± $ìjÓ÷>∑eTe⁄‘êsTT.

• Hê≥T¢ y˚ùdeTT+<äT yÓTTø£ÿ\ ∫>∑Tfi¯flqT Á‘Ó+∫, yÓTTø£ÿ\qT

‘·≈£îÿe ô|≥Tºã&ç‘√m≈£îÿe ~>∑Tã&çkÕ~Û+#·≥+ m˝≤ ?

‘·≈£îÿe ô|≥Tºã&ç‘√m≈£îÿe ~>∑Tã&çkÕ~Û+#·≥+ m˝≤ ?


ø√¢s√ô|’] bòÕdt Á<ëeD+˝À eTT+∫ Hê{Ïq≥¢sTT‘˚, ø±+&É+

‘=\T#·T |ü⁄s¡T>∑T, O*¢ø√&ÉT, Ä≈£îeTT&É‘· |ü⁄s¡T>∑T\ ìyês¡D≈£î

ô|fÒº Ks¡TÃ ‘·–Z+#·Tø=qe#·TÃ.

• e] ô|’s¡T˝À u≤≥\T rj·T≥+ e\q ms¡Te⁄\T, |ü⁄s¡T>∑T

eT+<äT\T #·\T¢ø=qT≥≈£î M\T>± O+&É≥y˚T ø±ø£, ô|’s¡T≈£î

>±*, yÓ\T‘·Ts¡T ‘·–*, |æ\ø£\T m≈£îÿe>± ‘=&ç– ô|’s¡T @|ü⁄>±

ô|s¡T>∑T‘·T+~. n+‘˚ø±ø£, m\Tø£\ u…&É<ä, <√eT b˛≥T yê´|æÔ

‘·–Z Ks¡TÃ ‘·>∑TZ‘·T+~.

• y˚|ü dü+ã+~Û‘· |ü<ësêΔ\T yê&É≥+ e\q $TÁ‘·|ü⁄s¡T>∑T\qT

dü+s¡øÏå+#·≥y˚T >±ø£, yê‘êes¡D ø±\Twü + ‘·>∑TZ‘·T+~.

• ≈£L©\ ø=s¡‘· m≈£îÿe>± Oqï+<äTq j·÷+Árø£s¡D <ë«sê Ks¡TÃ


• Á&ÉyéT d”&é, H˚s¡T>± yÓ<ä»\T¢≥ e\q Hês¡T b˛dæ, ô|+∫, Hê≥T¢y˚ùd

Á|üÁøÏj·T˝À Ks¡TÃ ‘·–Z+#·Tø=qe#·TÃ.

• ªlμ |ü<ä›‹, e] Hê≥T j·T+Á‘·+ yê&ç $‘·Ôq+, Hês¡TeT&ç eT]j·TT

Hê≥T¢ y˚ùd Ks¡TÃqT 50 XÊ‘·+ ‘·–Z+#·T ø=qe#·TÃ.

• ø£\T|ü⁄ eT+<äT\T yê&É≥+ e\q ≈£L©\‘√ ø£\T|ü⁄ rùd Ks¡TÃqT


Hêdæs¡ø£+ eT+<äT\ neTàø£+ô|’ ìùw<Ûä+

sêh+˝À $ìjÓ÷>∑+˝À Oqï ÁøÏ$T dü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT\T, |ü⁄s¡T>∑T

eT+<äT\qT |üØø£å #˚sTT+∫q e´ekÕj·T XÊK Hêdæs¡ø£+>± Oqï

eT+<äT\qT >∑T]Ô+∫, yê{Ï neTàø±\qT ìùw~Û+∫+~. ¬s’‘·T\T

á $wüj·÷\qT >∑eTì+#ê\ì XÊK ø√s¡T‘√+~.

yÓTdüsY‡ ø√s¡e÷+&É Ÿ Ç+≥πsïwüq Ÿ *$Tf…&é yê] P11020201

u≤´#Y HÓ+. >∑\ ndæù|ò{Ÿ 75 XÊ‘·+ j·Tdt.|æ (ÁfÒ&é H˚yéT ` @Hé 75

j·Tdt.|æ) (Acephate 75% SP) (Batch No.P11020201) (Trade Name

- Ace 75 SP) ÁøÏ$T dü+Vü‰s¡ø£ |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT, |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT\

|üØøå± πø+Á<ä+, sêCÒ+Á<äq>∑sY q+<äT Hêdæs¡ø£+ (Misbrand) >± qyÓ÷<äT

nsTT+~. n+<äTe\q ô|’q ù|s=ÿqã&çq u≤´#Y≈£î #Ó+~q ndæù|ò{Ÿ

75 XÊ‘·+ j·Tdt.|æ (ÁfÒ&é H˚yéT ` @dt 75 j·Tdt.|æ) (Acephate 75%

Sp) (Batch No.P111020201) (Trade Name - Ace 75 SP) ÁøÏ$T

d ü+V ü‰s ¡ø £ | ü ⁄s ¡T> ∑T eT+<äT ì\«#˚j·T{≤ìï, neTà{≤ìï

ìùw~Û+#·&ÉyÓTÆq~. ¬s’‘·T\T á $wüj·T+ >∑eTì+#·e\dæq~>±

e´ekÕj·TXÊK ø√]+~.

yÓTdüsY‡ düu…s√ ÄsêZìø˘ >∑T»sê‘Y *$Tf…&é yê] OSD1008020

u≤´#Y HÓ+. >∑\ ø√¢]ô|’]bòÕdt 20 XÊ‘·+ mdt dæ (ÁfÒ&é H˚yéT ` s¡Tãdtº)

(Chlorpyriphos 20% EC) (Batch No. OSD 1008020) (Trade Name

- ROBUST) ÁøÏ$T dü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT, |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT\ |üØøå± πø+Á<ä+,

$XÊK|ü≥ï+ q+<äT Hêdæs¡ø£eTT (Misbrand) >± qyÓ÷<äT nsTT+~.


ªª<XÊìï ˇø£ eT+∫ <˚X¯+>±, Á>±e÷ìï ˇø£ eT+∫ X¯óÁuÛÑyÓTÆq

Á>±eT+>±, eTq #·T≥Tº Á|üø£ÿ\e⁄qï yê‘êes¡D≤ìï ˇø£ eT+∫

Ä<äs¡Ùe+‘·yÓTÆq Á|ü<X+>± r]Ã ~<ä›e\dæq u≤<Ûä ‘· uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY

yê\+{°s¡¢ô|’ O+<äHêïs¡T sêh Á>±MTD≤_Ûeè~Δ XÊU≤ eT+Á‹

l &=ø£ÿ e÷DÏø£´ es¡Á|ükÕ<ésêe⁄. uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢

Á|üuÛÑT‘·«+˝À neT\e⁄‘·Tqï nHø£ Á|üuÛÑT‘·« ø±s¡ Áø£e÷\T Á>±e÷˝À¢

düÁø £eT+>± neT\e⁄‘·THêïj·÷ ˝Ò<ë nì >∑eTì+#ê\ì

dü÷∫+#ês¡T. Á|üuÛÑT‘·«+ Á|üy˚X¯ô|fÒº dü+πøåeT |ü<∏äø±\T jÓTTø£ÿ

Á|ü‹|òü˝≤\T ìs¡Tù|<ä\≈£î n+<˚˝≤ uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢

#√s¡e rdüT≈£îyê\Hêïs¡T. πø+Á<Ûä Á|üuÛ ÑT‘·«+ Á|ü‹cÕº‘·àø£+>±

Á|üy˚X¯ô|{Ïºq eTVü‰‘êà>±+BÛ C≤rj·T Á>±MTD≤_Ûeè~› |ü<∏äø£+˝À

»]π> neø£‘·eø£\qT n&ÉT¶≈£îì Á|ü•ï+#ê\Hêïs¡T. Bìø√dü+

Á>±e÷˝À¢ j·TTe‘· eTT+<äT≈£î sêyê\ì |æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T.

Á>±e÷˝À¢ n_Ûeè~Δ »s¡>±\+fÒj·TTe‘· |üPqTø√yê*

n+<äTe\q ô|’q ù|s=ÿqã&çq u≤´#Y ≈£î #Ó+~q (Chlorphyriphos

20% EC) (Batch No.OSD1008020) (Trade Name - ROBUST) ÁøÏ$T

dü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT ì\«#˚j·T≥+, neTà≥+ ìùw~Û+#·&ÉyÓTÆq~.

yÓTdüsY‡ C…’ l s¡kÕj·THé O<√´>∑ *$Tf…&é yê] NMOR-691

u≤´#Y HÓ+. >∑\ yÓ÷H√Áø√{ÀbòÕdt 36 XÊ‘·+ mdt m Ÿ (ÁfÒ&é H˚yéT `

ô|ò’{ÀbòÕdt) (Monocrotophos 36% SL) (Batch No.NMOR-691)

(Trade Name - NOMORUS) ÁøÏ$T dü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT, |ü⁄s¡T>∑T

eT+<äT\ |üØøå± πø+Á<ä+, $XÊK|ü≥ï+ q+<äT Hêdæs¡ø£eTT (Mis-

brand) >± qyÓ÷<äT nsTT+~. n+<äTe\q ô|’q ù|s=ÿqã&çq u≤´#Y

≈£î #Ó+~q (Monocrotophots 36% SL) (Batch No. 691) (Trade

Name - MONOROUS) ÁøÏ$T dü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT ì\«#˚j·T≥+,

neTà≥+ ìùw~Û+#·&ÉyÓTÆq~.

yÓTdüsY‡ j·TTHÓ’f…&é bòÕkÕŒs¡dt *$Tf…&é yê] IH3PKL3613 u≤´#Y

HÓ+. >∑\ yÓ÷H√Áø√{ÀbòÕdt 36XÊ‘·+ mdt m Ÿ (ÁfÒ&é H˚yéT ` ô|ò’{ÀbòÕdt)

(Monocrotophos 36% SL) (Batch No- IH3PKL3613) (Trade Name

- PHOSKILL) ÁøÏ$T dü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT, |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT\ |üØøå±

πø+Á<ä+, $XÊK|ü≥ï+ q+<äT Hêdæs¡ø£eTT (Misbrand) >± qyÓ÷<äT

nsTT+~. n+<äTe\q ô|’q ù|s=ÿqã&çq u≤´#Y ≈£î #Ó+~q

(Monocrotophots 36% SL) (Batch No. IH33613) (Trade Name -

PHOSKILL) ÁøÏ$T dü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT ì\«#˚j·T≥+, neTà≥+

ìùw~Û+#·&ÉyÓTÆq~.

yÓTdüsY‡ ô|ò’{À ¬øyéT Ç+&çj·÷ *$Tf…&é yê] 15 u≤´#Y HÓ+. >∑\

yÓ÷H√Áø√{ÀbòÕdt 36 XÊ‘·+ mdt m˝Ÿ (ÁfÒ&é H˚yéT ` ô|ò’{ÀbòÕdt)

(Monocrotophos 36% SL) (Batch No.15) (Trade Name -

PHOYTOFOS) ÁøÏ$T dü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT, |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT\ |üØøå±

πø+Á<ä+, $XÊK|ü≥ï+ q+<äT Hêdæs¡ø£eTT (Misbrand) >± qyÓ÷<äT

nsTT+~. n+<äTe\q ô|’q ù|s=ÿqã&çq u≤´#Y ≈£î #Ó+~q

(Monocrotophots 36% SL) (Batch No.15) (Trade Name -

PHOYTOFOS) ÁøÏ$T dü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT ì\«#j·T≥+, neTà≥+

ìùw~Û+#·&ÉyÓTÆq~. ¬s’‘·T\T á n+XÊ\qT >∑eTì+#·e\dæ+~>±

e´ekÕj·T XÊK ø√s¡T‘√+~.

yÓTdüsY‡ |òüTs¡&É ¬ø$Tø£ Ÿ‡ *$Tf…&é yê] GOV064CAX u≤´#Y

HÓ+, >∑\ &Ó\ºyÓTÁ‹Hé 1 XÊ‘·+ G ÁfÒCÀbòÕdt 35 XÊ‘·+ Ç.dæ. (ÁfÒ&é

H˚yéT - wæø±]) (Deltamethrin 1%+ Triazophos 35% EC) (Batch

No.GOV064CAX) (Trade Name - SHIKARI) ÁøÏ$T dü+Vü‰s¡ø£

eT+<äT, |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT\ |üØøå± πø+Á<ä+, sêCÒ+Á<äq>∑sY q+<äT

Hêdæs¡ø£eTT (Misbrand) >± qy˚T<äT ø±ã&çq~. n+<äTe\q ô|’q

ù|s=ÿqã&çq u≤´#Y ≈£î #Ó+~q (Deltamethri 1%+Triazophos 35%

EC) (Batch No. GOV064CAX) (Trade Name- SHIKARI)

Áø Ï$T dü+Vü‰s¡ø £ eT+<äT ì\«#˚j·TT≥ eT]j·TT neTTà≥

ìùw~Û+#·&ÉyÓTÆq~. ¬s’‘·T\T á $wüj·TeTT >∑eTì+#·e\dæq~>±

ø√s¡&ÉyÓTÆq~.

{Ï. ùdºHé‡ ø£+ô|ì *$Tf…&é yê] 33 u≤´#Y HÓ+. >∑\ n»sY

&Ó’¬søÏºHé 1 XÊ‘·+ Ç.dæ. (ÁfÒ&é H˚yéT- ì+_ôd’&çq: dü¢dt) (Azadirachtin

1% EC) (Batch No. 33) (Trade Name- Nimbecidine Plus) ÁøÏ$T

dü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT, |ü⁄s¡T>∑T eT+<äT\ |üØøå± πø+Á<ä+, >∑T+≥÷s¡T

q+<äT Hêdæø£s¡ø£eTT (Misbrand) >± qyÓ÷<äT ø±ã&çq~. n+<äTe\q

ô|’q ù|s=ÿqã&çq u≤´#·Tq≈£î #Ó+~q (ÁfÒ&é H˚yéT- ì+_ôd’&çHé

|ü ¢dt) (Azadirachtin 1% EC) (Batch No.33) (Trade Name

Nimbecidine Plus) ÁøÏ$T dü+Vü‰s¡ø£ eT+<äT ì\«#˚j·TT≥ eT]j·TT

neTTà≥ ìùw~Û+#·& Éy ÓT Æq~. ¬s ’‘ ·T\T á $wüj·TeTT

>∑eTì+#·e\dæq~>± ø√s¡&ÉyÓTÆq~.

` {Ï. düTπswt ≈£îe÷sY



uÛ≤s¡‘· <˚X¯+ Á>±e÷\˝À J$düTÔ+~. H˚{ÏøÏ 48% <˚oj·T

dü÷ú\ C≤rjÓ÷‘·Œ‹Ô‘√ Á>±e÷\T m≈£îÿe⁄>± uÛ≤>∑+

|ü+#·Tø=+≥THêïsTT. uÛ≤s¡rj·T Jeq $<Ûëq+˝À eTVæ≤fi¯≈£îqï

bÕÁ‘· eTπs <˚X¯+˝ÀqT ˝Ò<äT. >∑‘·+˝À e÷‘·èkÕ«$Tø£ ≈£î≥T+u≤\

e\q ≈£î≥T+ã eédüú Ä<Ûës¡|ü&ç <X Ä]Δø£ eédüúqT ìs¡ísTT+#~.

yê{Ï kÕúq+˝À |æ‘·èkÕ«$Tø£ ≈£î≥T+u≤\T @s¡Œ&çq eTVæ≤fi\≈£î ‘·eT

kÕúq+ |ü~\+>± O+~. m+<äTø£+fÒ eTVæ≤fi¯\ O‘êŒ<äø£‘·≈£î

eT÷\+ ≈£î≥T+ã eédüú˝À Á|üeTTKyÓTÆq uÛÑ÷$Tø£ b˛wædüTÔ+~.

me¬s’q Ç+{ÏøÏ eùdÔ ªªÇ\T¢qT #·÷dæ Ç˝≤¢\Tì #·÷&É+&Éìμμ

n+{≤s¡T. n+<äTπø kÕyÓT‘· yê&ÉTø£ ÀøÏ e∫Ã+~.

uÛ≤s¡rj·T ã\yÓTÆq Ä]úø£ eédüΔ @ Ä≥T b˛≥THÓ’q m<äTs=ÿì

ì\ã&É>∑*–+<ä+fÒ n+<äT≈£î eTVæ≤fi¯˝Ò Á|ü<Ûëq ø±s¡D+. Ç\T¢

ø£{≤º\Hêï, Ç\T¢qT ì\u…{≤º\Hêï eTVæ≤fi¯ Ò eT÷\+. eTVæ≤fi¯\T

uÛ≤>∑kÕ«eT´+ Ò≈£î+&É @ eédüú ã‹øÏ ã≥ºø£≥º Ò<äT. Ä eédüú\T

ì\ã&Ü\Hêï eTVæ≤fi¯\ uÛ≤>∑kÕ«eT´+ nedüs¡+ O+<äH˚~ eTqy˚T

n+<äT≈£î ìsêΔs¡D. ≈£î≥T+ã eédüú ≈£î<äTs¡T>± O+fÒ Ä Á>±eT

eédüú ≈£L&Ü ≈£î<äTs¡T>± O+≥T+~. eTVæ≤fijT ì]à+#~, ì\u…fÒº~

nì n+{≤s¡T. n~>±ø£ eTVæ≤fi Òì Ç\T¢ n~ ø£ Ç Ò¢Hê? $#·Ã\$&ç

‘·q+≈£î $∫Ãqï+≈£î <√Vü‰<ä+ #˚düTÔ+<äì n+{≤s¡T. n+<äTπø eTq

Á>±MTD uÛ≤s¡‘·+˝À eTVæ≤fi¯ nìï s¡+>±\˝À Á|üeTTK kÕúq+qT

ø £*– O+<äH ˚~ yêdü Ôe+. n+<äT πø Á>±MTD≤_Ûeè~Δ >±ì,

eékÕjÓ÷‘·Œ‹Ô s¡+>±\˝À eTVæ≤fi¯\T bÕÁ‘· Á|ü<ÛëqyÓTÆq~. n+‘˚>±ø£

Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ˝À @ |ü˝…¢≈£î b˛sTTq eTVæ≤fi¯\ jÓTTø£ÿ ÁbÕ<Ûäq´‘·

ø=≥ºe∫Ãq≥Tº ø£ì|ædüTÔ+~. á H˚|ü<Ûä +˝À eTq Á>±MTD |ü⁄s√>∑‹øÏ

eTVæ≤fi¯\ bÕÁ‘·qT |ü]o*+#·T<ë+.

Á>±MTD Ä]úø£ eédüΔ À eTVæ≤fi¯ dü>∑+ kÕúq+qT ÄÁø£$T+∫+~.

ø±ì ÄyÓT ÁX¯eTqT, ø£wüº+qT >∑T]Ô+∫q≥T¢ ø£ì|æ+#·<äT. eékÕj·T

|üqT\˝À Hê≥T¢ y˚j·T&É+ <ä>∑Zs¡ qT+&ç <Ûëq´+ Ç+{ÏøÏ e#˚Ã es¡≈£î

eTVæ≤fi¯\T uÛ≤>∑+ |ü+#·T ø=+≥THêïs¡T. ø±ì ÄyÓT≈£î y˚‘·Hê\

e´‘ê´dü+ #·÷|ü⁄‘·÷H˚ OHêïs¡T. düe÷q |üìøÏ düe÷q y˚‘·Hê\T

Ç+ø± neT\T »s¡T>∑T≥ Ò<äH #ÓbÕŒ*.

>∑èVü‰ìï b˛wæ+#·T≥˝À ÄyÓT Á|ü<Ûëq uÛÑ÷$Tø£ ìs¡«Væ≤düTÔ+~.

O<äj·T+ ˝Ò∫ m+‘√ <ä÷s¡+ qT+&ç ˙{Ïì ùdø£]+#·&É+,

≈£î≥T+u≤ìøÏ ø±e\dæq ÄVü‰s¡+qT ‘·j·÷s¡T #dæ |æ\¢\qT dü÷ÿ\T≈£î

rdüT¬øfi¯fl&É+ yê] Ä\q bÕ\Hê #·÷&É&É+ <ä>∑Zs¡ qT+&ç πswüHé cÕ|ü⁄≈£î

yÓ[fl πswüHé ùdø£]+#·&É+, e+≥, yês¡TŒ nìï ÄyÓT #˚ùd |üqT\T,

eT>∑ yês¡T @ |üì¬ø ’Hê yÓ[flHê ‘Ó∫Ãq yÓTT‘· Ô+qT Ç+{ÏøÏ

$ìjÓ÷–+#·s¡T. nsTTq ÄyÓT |ü&˚ ‘·|üq, Äsê≥+, ÁX¯eT

>∑T]Ô+#·T≥≈£î á düe÷»+ dæ<äΔ+>± ˝Ò<äT. ø£qTø£ ˇø£ ≈£î≥T+ã+

düÁø£eT+>± ì\ <=≈£îÿ ø=H˚+<äT≈£î ÄyÓT |ü&˚ ø£wüº+ Ç+‘ê n+‘ê

ø±<äT. nsTTHê ‘·qT bı\+ |üìøÏ yÓfió‘·T+~. uÛ≤>∑+ |ü+#·Tø=+≥T+~.

ÄVü‰s¡ ùdø£s¡D˝À eT>∑yê]‘√ düe÷q+>± bı\+ |üqT\˝À uÛ≤>∑+

|ü+#·Tø√e&É+˝À yÓqTø£ ã&çq ÁbÕ+‘ê\ eTVæ≤fi¯\ jÓTTø£ÿ bÕÁ‘·

ø=≥º e∫Ãq≥T¢ ø£ì|ædüTÔ+~.

eTVæ≤fi¯\T Á>±MTD≤_Ûeè~Δ - rs¡T ‘ÓqTï\TeTVæ≤fi¯\T Á>±MTD≤_Ûeè~Δ - rs¡T ‘ÓqTï\T

$<ä ≈£î eTVæ≤fi¯qT #ê\es¡≈£î <ä÷s¡+>± O+#ês¡ì #Ó|üŒe#·TÃqT.

<Ûäìø£ es¡Z eTVæ≤fi¯\T @ |ü]$T‘·T\T ˝Ò≈£î+&Ü $<ä´quÛÑ´dækÕÔs¡T.

eT<Ûä ‘·s¡>∑‹ eTVæ≤fi¯\≈£î ≈£î≥T+ã ne>±Vü≤q ã{Ïº $<ä n_“+~.

ø±ì ~>∑Te ‘·s¡>∑‹ eTVæ≤fi¯\≈£î ndü\T #·<äTy˚ n+<äTu≤≥T˝ÀøÏ

sê˝Ò<äT. n+<äTπø M] XÊ‘·+ 20 ≈£î $T+#·˝Ò<äT. –]»q <ä[‘·

eTVæ≤fi¯\˝ÀHÓ’‘˚ πøe\+ 14.5% eT+~ e÷Á‘·y˚T $<ëé+‘·T˝…’q

eTVæ≤fi¯\THêïs¡T. n~≈£L&É πøe\+ Á|üuÛÑT‘·« edü‹ >∑èVü≤ kÂø£s¡´+

e∫Ãq 1985 qT+&ç $<ä´ <ä[‘· eTVæ≤fi¯\≈£î #˚]+~. nsTTHê

yês¡T eT<Û ä´˝ÀH˚ e<ä* ô|[flfi¯ófl #˚j·T&É+ e\q #·<äTe⁄

e÷qTø=+≥THêïs¡T. ø£qTø£ y˚sTT eT+~ <ä[‘· eTVæ≤fi¯˝À¢ πøe\+

5-6 eT+~ es¡≈£î dü÷ÿ\Tô|’q\Tes¡≈£î edüTÔHêïs¡T. ø±s¡D≤\T Ä]úø£

dæú‹, ne>±Vü‰Hê ˝À|ü+. m+‘· #·~$Hê Ä&É |æ\¢≈£î ô|[fl #˚j·Tø£

‘·|üŒ<äT nH˚ MTe÷dü+‘√ yê]ì #·<äTe⁄≈£î <ä÷s¡+ #˚düTÔHêïs¡T. Oqï‘·

≈£î˝≤\ eTVæ≤fi¯\T #·<äTe⁄≈£îqï O<√´>∑s #˚ùdyê] dü+K´ eTØ

‘·≈£îÿe⁄>± O+≥T+~. á H˚|ü<Ûä +˝À eTVæ≤fi¯\T Ò≈£î+&É Á>±MTD

J$‘·+ ≈£î+{Ï q&Éø£ q&ÉTdüTÔ+~.

- &Üˆˆ ¬ø. Ädüj·T´, ◊.◊.mdt., ôd+≥sY ôV≤&é, MT&çj·÷ |ü_¢πøwüHé‡, nbÕs¡T¶


H˚&ÉT |ü …¢ À¢

dü÷s¡T´&çì

ìÁ<ä Òù| ¬s’‘·T\T Òs¡T

#·+<äe÷eT eTfiÀfl

|ü&ÉTø√eTì #Óô|Œ ô|<ä›\÷ Òs¡T

ø±˙, |ü …¢ À¢ eékÕj·T+ O+~

e´j·T+ ô|{Ïº kÕ>∑T #˚ùd eékÕj·T+ O+~.

e÷ ePs¡T e÷sê\ì ø±+øÏå+#˚ z yê˝+{°sY

<ädüsê ôd\e⁄\≈£î Ç+{Ï¬ø[¢ #·÷ùdÔ

Ä ePs¡T m+‘√ e÷] O+~.

dü+‘√wü|ü&Ü˝≤ ? #·÷&É+&ç.....

Á|ü‹Ô ‘·|üŒ yπs |ü+≥ ‘Ó*j·T<äqï≥T¢

Á|ü‹Ôπø n‘·T≈£îÿb˛sTTq eTq ¬s’‘·T\T

m&É¢qT neTàø±ìøÏ u…{Ïº Á{≤ø£ºs¡¢ #˚‹˝À

|üsêBÛqT …’q eékÕj·T <ës¡T\T

kÕsê≈£î u≤ìôd’ #êe⁄≈£î <ä>∑Zsö‘·Tqï |ü …¢yêdüT\T

Ç˝≤ ˇø£{≤ ¬s+&Ü mH√ï.... m+‘√ e÷s¡TŒ

ø={≤¢≥\≈£î ø=\Te⁄>±, kÕ«sêúìøÏ HÓ\e⁄>±, Ç˝≤ ˇø£{≤ ¬s+&Ü

|ü …¢ À¢ m+‘· e÷s¡TŒ

e÷s¡TŒqT ø±+øÏå+#˚ yêfi¢≈£î

Ä ePs¡TqT e÷s¡Ã&É+ kÕVü≤düy˚T ne⁄‘·T+~

|ü≥Tº<ä\H˚ ô|≥Tºã&ç>± eTT+<äT≈£î kÕ–‘˚ kÕ<Ûä y˚T ne⁄‘·T+~.

nbÕsY¶ Ç∫Ãq •ø£åD≤ ‘·s¡>∑‘·T\T

bÕ&ç|üX¯óe⁄\ ô|+|üø£+‘√

eTq|ü …¢\T, eTq Ç\T¢, dü\¢‘√ dü ¢>± O+{≤sTT.

ùd+Á~j·T ms¡Te⁄\ yê&Éø£+‘√

uÛÑ÷e÷‘·≈£î ÁbÕD+ e∫Ã, Jedü‘ê«\‘√ eTìwæ s¡÷|ü⁄ <ë\TÃ‘ê&ÉT.

e´øÏÔ‘·« $ø±dü •ø£åD Ç∫Ãq dü÷Œ¤]Ô

n&ÉT>∑T eTT+<äT≈£î y˚j·T&ÜìøÏ |ü⁄Hê~

es¡ |ü⁄ ˙{Ï ìs¡«Vü≤D, ˙{Ï ø£s¡Te⁄H˚ ‘=\–+#˚ kÕ<Ûäq $<ÛëqyÓTÆ

düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º $ìjÓ÷>∑+ Á|ü»\ #Ó’‘·Hê´ìøÏ Á|ürø£>±

Ç˝≤...... mH√ï mHÓïH√ï

eTeTà*ï e÷]Ã+~, e÷ yÓTT<äfi¯flqT e÷]Ã+~.

nbÕsY¶, e÷ô|’ e÷≈£î nbÕs¡ qeTàø±ìï∫Ã+~, e÷qe‘·« ∫Á‘ê\T #·÷|æ,

ø£$TwüqsY>±] ø£wüº+, #Ó’‘·q ¬s&ç¶ >±] #Ó’‘·q´+ eø£Ô\ $\TyÓ’q

$wüj·÷\T eè<Ûë ø±ìe«+.....

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê˝+{°sY>± Á>±e÷_Ûeè~Δ¬ø’ bÕ≥T |ü&ÉT‘ê+

¬s+&ÉT dü+e‘·‡sê\ ‘·s¡Tyê‘·

Ç~>√.... dü÷sê´düÔeTj·T+.... <ë]bı&ÉT>∑THê ¬>+‘·T ÒdüT≈£î+≥÷ edüTÔqï

π><Ó\T, >=Á¬s\T.... Hê >∑T+&Ó ≈£L&Ü Äq+<ä+‘√ >∑+‘·T ÒdüTÔ+~.

- ‘·>∑Tfi¯fl >√bÕ Ÿ

dü÷s¡T´&çï ìÁ<ä Ò|ü⁄<ë+


ªe´øÏÔ>∑‘· eTs¡T>∑T<=&É ¢ ø±s¡´ Áø£eTeTTμ n‘·´+‘·

Á|ü<ÛëHê+X+>±qT, Á>±MTD ìs¡Tù|<ä\≈£î Äs√>∑ e+‘·yÓTÆq eT]j·TT

dü+|üPs¡ í bÕ]X¯ó<ä´ yê‘êes¡DeTT‘√ bÕ≥T yÓTs¡T ¬>’q

dü<äTbÕj·÷\T ø£*ŒdüTÔqï ø±s¡ Áø£eTeTT. Á|ü<Ûëq+>± eTVæ≤fi\ |üøå±q

ì*∫ dü+|ò üTeTT˝À yê] Ä‘·à>ös¡yêìï ô|+#˚ $<Û ä+>±

Á>±MTD≤_Ûeè~Δ XÊK≈£î eT]j·TT eeTVü‰‘êà>±+BÛ C≤rj·T Á>±MTD

ObÕ~ÛVü‰MT |ü<∏äø£eTTqπø Á>±e÷\˝À eTs=ø£ eHÓï ‘Ó∫Ãq |ü<∏äø£eTT

nì Á|ü»\ eTqïq\‘√ bÕ≥T ˙sê»Hê\T n+<äT≈£î+≥THêïsTT.

ø£Ø+q>∑sY õ˝≤¢ Àì 57 eT+&É ≤\˝Àì 1193 Á>±eT |ü+#êsTTr

\˝À 2,64,079 e´øÏÔ>∑‘· eTs¡T>∑T<=&ÉT¢ s¡÷ˆˆ 118.83 ø√≥¢‘√

n+#·Hê\T ‘·j·÷s¡T #dæ |ü]bÕ\q eT+pØ #sTT+#·&É+ »]–+~.

Á|ü‘˚ ø£+>±, e´øÏÔ>∑‘· eTs¡T>∑T<=&ÉT¢ Òì ns¡TΩ …’q ã&ÉT>∑T, ã\V”≤q

esêZ\ \_›<ës¡¢≈£î õ˝≤¢ À 50 y˚\≈£î ô|’>± Áø=‘·Ô C≤uŸø±s¡T¶\T |ü<∏äø£

sê+kÕ>∑s Y Á>±eT |ü+#êsTTr yêdü Ôe⁄´\T l |ü⁄qT>√{Ï

ø£èwüísêe⁄>±s¡T, Ä Á>±eT |ü]~Û˝Àì eT+p¬s’q 273 e´øÏÔ>∑‘·

eTs¡T>∑T<=&É¢≈£î ø±e\dæq sê`yÓT{°]j·T Ÿ‡qT n+<äTu≤≥T˝À O+∫

ìsêàD≤\T |üP]Ô <äX¯≈£î rdüT≈£îsêe&É+ »]–+~. ˇø£ÿ ≈£î≥T+ã+

≈£L&Ü dü+|üPs¡ í bÕ]X¯ó<ë´ìï $düà]+#·≈£L&É<äì kÕe÷õø£

u≤<Ûä´‘·\qT >∑Ts¡TÔ#˚j·T&É+ »]–q~.

Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêh+˝À ø£Ø+q>∑sY õ˝≤¢ õ.z.HÓ+. 250 Á|üø±s¡+>±

eTT+<äT es¡Tdü˝À O+&É≥y˚T ø±≈£î+&Ü yê{Ï #Ó*¢+|ü⁄\˝ÀqT

y˚>∑e+‘·eTT #˚j·TT≥≈£î Á|ü<Ûëq+>± õ˝≤¢ ø£˝…ø£ºsY Áb˛>±yéT

ø√`Ä]¶H˚≥sY eT]j·TT |ü<∏äø£ dü+#ê\≈£î\T m|üŒ{Ïø£|ü&ÉT |üqT\T

Á|ü>∑‹ì düMTøÏå+#·&É+ <ë«sê á ø±s¡ Áø£e÷ìï eT]+‘· eTT+<äT≈£î

rdüT¬øfi¯fl&É+ »s¡T>∑T‘·T+~.

Á>±e÷_Ûeè~Δ˝À, Á>±MTD≤_Ûeè~Δ XÊK ã\V”≤qesêZ\ uÛ≤>∑

kÕ«e÷´ìï ô|+#ê*. nsTT‘ yêdüÔe nedüsê\qT <äèwæº À ô|≥Tºø=ì

e´øÏ Ô> ∑‘· eTs¡T>∑T<=&É ¢ ø±\|ü]$T‹ì ø=ìï e÷kÕ\ bÕ≥T

bı&É–+#ê*. Ç˝≤+{Ï |ü<∏äø±\T eT]ìï #˚|ü{Ïº Á>±MTD≤_Ûeè~Δ XÊK

eT]ìï $»j·÷\T kÕ~Û+#ê*.

` lìyêdt <äTs¡Z+, n<äq|ü⁄ ø±s¡ Áø£eT n~Ûø±],

eTVü‰‘êà>±+BÛ C≤rj·T Á>±MTD ObÕ~ÛVü‰MT|ü<∏äø£+, ø=&çe÷´\, ø£Ø+q>∑sYõ˝≤¢

dü+#ê\≈£î\<ë«sê eT+pØ #˚sTT+∫, dü+|üPs¡ í bÕ]X¯ó<ä´

yê‘êes¡DeTT˝À dü<äTbÕj·÷\T ø£*Œ+#·&ÜìøÏ ªõ˝≤¢ ˙{Ï ìs¡«Vü≤D

dü+düúμ Á|üD≤[ø£ dæ<äΔ+ #˚j·T&É+ »s¡T>∑T‘·T+~.

e´øÏÔ>∑‘· eTs¡T>∑T<=&É¢ ìsêàD ø±s¡´Áø£eTeTT˝À eTVü‰‘êà>±+BÛ

C≤rj·T Á>±MTD ObÕ~ÛVü‰MT dæã“+~‘√ bÕ≥T πøåÁ‘·kÕúsTT

Ç+~sêÁø±+‹ |ü<∏äø£ dæã“+~, ¬syÓq÷´ XÊK, n+>∑Héyê&û {°#·s¡T¢,

kÕø£ås¡uÛ≤s¡‘Y yê\+{°s¡T¢, b˛©dtXÊK, |ü+#êsTTr ø±s¡ <äs¡TÙ\T, ÄXÊ

es¡ÿs¡T¢ eT]j·TT õ˝≤¢ bÕ\q j·T+Á‘ê+>∑eTT ø£è‘· ìXÃj·TeTT‘√

á ø±s¡´Áø£e÷ìï eTT+<äT≈£î rdüT¬øfi¯ó‘·÷, ne>±Vü≤q ø£*Œdü÷Ô,

ìsêàD≤\T y˚>∑e+‘·eTT #˚j·TT ≥≈£î düø±\+˝À y˚‘·q eT]j·TT

kÕe÷Á– #Ó*¢+|ü⁄\T y˚>∑e+‘·eTT>± #Ó*¢dü÷Ô \_›<ës¡¢qT uÛ≤>∑kÕ«eTT

\qT #˚j·T&É+ »s¡T>∑T‘·T+~.

|üs¡´y˚ø£åD˝À uÛ≤>∑+>±, l #·Áø£<ÛäsYsêyé, õ˝≤¢ |ü]wü‘Y eTTK´

ø±s¡´<ä]Ù, ø£Ø+q>∑sY, 23`11`2012 ø√&çe÷´\ eT+&É\eTT˝Àì

sê+kÕ>∑sY Á>±eT |ü+#êsTTr πøåÁ‘· |üs¡´≥q #˚dæ e´øÏ Ô >∑‘·

eTs¡T>∑T<=&É¢ ìsêàD≤\qT |ü]o*+#ês¡T. \_›<ës¡¢≈£î ne>±Vü≤q

ø£*Œdü÷Ô y˚>∑e+‘·eTT>± ìsêàD≤\T |üP]Ô #˚düTø=ì yê{Ïì

O|üjÓ÷>∑eTT˝ÀøÏ rdüTø=dü÷Ô dü+|üPs¡í bÕ]X¯ó<ë´ìï Áb˛‘·‡Væ≤+#ê\ì

\_›<ës¡¢≈£î ‘Ó*j·TCÒj·T&É+ »]–+~.

eTVü‰‘êà>±+BÛ C≤rj·T

Á>±MTD ObÕ~ÛVü‰MT

|ü<∏äø£+‘√ dü+|üPs¡í

bÕ]X¯ó<ä´+

eTVü‰‘êà>±+BÛ C≤rj·T

Á>±MTD ObÕ~ÛVü‰MT

|ü<∏äø£+‘√ dü+|üPs¡í

bÕ]X¯ó<ä´+

ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\ ñ|üÁ|üD≤[ø£ øÏ+<ä

2013-14 dü+e‘·‡s¡+˝À ì<ÛäT\ πø{≤sTT+|ü⁄\T

sêC≤´+>∑+˝À ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\≈£î ø£*Œ+∫q Á|ü‘˚´ø£ s¡ø£åD\T,

dü<äTbÕj·÷\T, ]»πs«wüq¢ neT\T ø√dü+ nH˚ø£ dü+πøåeT ø±s¡´Áø£e÷\T

#˚|ü≥º≥+ »]–+~. <ëì˝À uÛ≤>∑+>± ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\ n_Ûeè~Δì

Ä•dü÷Ô 1978-79 dü+e‘·‡s¡+ qT+&ç ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\ ñ|üÁ|üD≤[ø£

øÏ+<ä ì<ÛäT\qT πø{≤sTT+#·≥+ »s¡T>∑T‘·Tqï~.

πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«|ü⁄ Á|üD≤[ø± ì<ÛäT\˝À <˚X¯ »HêuÛ≤˝Àì ôw&É÷´\T¶

≈£î˝≤\ »HêuÛ≤ <ëe÷cÕ≈£î ‘·>∑Z≈£î+&Ü nìï eT+Á‹‘·«XÊK\T ì<ÛäT\qT

πø{≤sTT+∫ Ä ì<ÛäT\qT ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\ dü+πøåe÷ìøÏ $ìjÓ÷–+#·

e\dæ ñ+≥T+~.

sêÅwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T, πø+Á<äbÕ*‘· ÁbÕ+‘ê\ Á|üD≤[ø± ì<ÛäT\˝À

sêÅwüº »HêuÛ≤˝À ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\ »HêuÛ≤ <ëe÷cÕ≈£î ‘·>∑Z≈£î+&Ü

ì<ÛäT\qT πø{≤sTT+∫, sêÅwüºÁ|üuÛ ÑT‘·« eT+Á‹‘·« XÊK\T nìï

ì<ÛäT\qT ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\ dü+πøåe÷ìøÏ Ks¡TÃ#j·Te\dæ ñ+≥T+~.

1978-79 qT+&ç ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\ ñ|ü Á|üD≤[ø£ øÏ+<ä

ì<ÛäT\qT πø{≤sTTdü÷Ô Ks¡TÃ #˚düTÔqï|üŒ{Ïø°, Ä ñ|üÁ|üD≤[ø£≈£î

#·≥ºã<äΔ‘· ˝Ò<äT. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÅwüº Á|üuÛÑT‘·«+ ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\T,

ôw&É÷´\T¶ ‘Ó>∑\ dü+πøåe÷ìï Äø±+øÏådü÷Ô s¡÷bı+~+∫q, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ

ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\ ñ|üÁ|üD≤[ø£, –]»q ñ|üÁ|üD≤[ø£ (bÕ¢ì+>˘,

Ä˝ÀπøwüHé n+&é j·TT{Ï\…ÆCÒwüHé Ä|òt ô|ò’Hêì‡j·T˝Ÿ ]k˛¬s‡dt)

_\T¢ 2012 qT Á|ü‘˚´ø£+>± düe÷y˚X¯|üs¡∫q Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ XÊdüqdüuÛÑ

&çôd+ãs¡T 2, 2012 ‘˚Bq ÄyÓ÷~+#·≥+ »]–+~. á #·≥º s¡÷|ü

ø£\Œq Ä+Á<ÛäÁ|ü<XŸ ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\T, ôw&É÷´\T¶ ‘Ó>∑\ dü+πøåeT+˝À

n‹ eTTK´yÓTÆq #ê]Á‘·ø£ |òüT≥º+.

Á|üuÛÑT‘·« ñ‘·Ôs¡T« HÓ+ãs¡T 9 bÕ¢ì+> (XXII) XÊK ‘~ 23.02.3013

Ä<˚XÊ\ y˚Ts¡≈£î sêÅwüº Á|üD≤[ø± ì<ÛäT\˝À 16.2 XÊ‘·+ ì<ÛäT\

qT ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\ ñ|üÁ|üD≤[ø£ ÁøÏ+<ä πø{≤sTT+#·e\dæq~>±

ìπs›•+#·&ÉyÓTÆq~.

2013-14 Ä]úø£ dü+e‘·‡s¡+˝À s¡÷. 52,955.28 ø√≥¢ yê]¸ø£

ã&Ó®{Ÿ˝À ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\ ñ|üÁ|üD≤[ø£ ÁøÏ+<ä s¡÷. 8,578.75 ø√≥¢

ì<ÛäT\qT πø{≤sTT+#·e\dæ ñqï~.

™|üÁ|üD≤[ø£\ H√&É Ÿ @»˙‡, sêÅwüº øöì‡ Ÿ ÄyÓ÷<ä+‘√ 2013-14

dü+e‘·‡sêìøÏ s¡÷.8584.83 ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\qT ñ|üÁ|üD≤[ø£ øÏ+<ä

ì<ÛäT\qT πø{≤sTT+#·≥+ »]–+~. á yÓTT‘·Ô+˝À s¡÷.2170.28 ø√≥T¢

kÕ+|òæTø£ dü+πøåeT XÊK≈£î, s¡÷.5406 ø√≥T¢ 41 Á|üuÛÑT‘·« XÊK\≈£î 789

|ü<äT› øÏ+<ä πø{≤sTT+#·≥+ »]–+~.

2013-14 Ä]úø£ dü+e‘·‡s¡+˝À kÕ+|òæTø£ dü+πøåeT XÊK≈£î, Ç‘·s¡ 41

Á|üuÛÑT‘·« XÊK\≈£î 749 |ü<äT› øÏ+<ä á ÁøÏ+~ ì<ÛäT\qT πø{≤sTT+#·≥+

»]–+~.

H√&É˝Ÿ @»˙‡ dæbòÕs¡düT\‘√ sêÅwüº øöì‡˝Ÿ ÄyÓ÷<ä+‘√ nedüs¡+

˝Òì XÊK\ qT+&ç nedüs¡+ ñqï XÊK\≈£î á ñ|ü Á|üD≤[ø± ì<ÛäT\

qT e÷s¡TŒ\T, #˚s¡TŒ\T #˚j·T{≤ìøÏ neø±X¯+ ñ+~. á ñ|ü

Á|üD≤[ø± ì<ÛäT\ dü~«ìjÓ÷>∑+ <ë«sê ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\ dæú‹>∑‘·T\T

yÓTs¡T>∑T|ü&É‘êj·Tì Ä•<ë›+.



2013-14˝À ì<ÛäT\ Rø{≤sTT+|ü⁄ (\ø£å˝À¢)

Áø£. dü+. XÊK Rø+Á<ä+ sêh+ yÓTT‘·Ô+

I. kÕ+|òæTø£ dü+RøåeT XÊK |ü<äT› øÏ+<ä ì<ÛäT\ Rø{≤sTT+|ü⁄\T

1. kÕ+|òæTø£ dü+RøåeT XÊK 90757.67 217027.85 307785.52

I I. 789 |ü<äT› øÏ+<ä $$<Ûä XÊK\≈£î ì<ÛäT\ Rø{≤sTT+|ü⁄\T

2. e´ekÕj·T XÊK ø£MTwüqsY 5201.80 35000.00 40201.80

3. ™<ë´qeq XÊK dü+#ê\≈£î\T 164.51 10000.00 10164.51

4. |üX¯ódü+es¡úø£ XÊK 628.20 4000.00 4628.20

5. eT‘·‡´ XÊK 1000.00 1000.00

6. n≥M XÊK 544.34 544.34

7. düVü≤ø±s¡ dü+|òü÷\ ]õÁcÕºsY 85.70 85.70

8. Á>±MTD≤_Ûeè~Δ ø£MTwüqsY 75000.00 75000.00

9. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚X` Á>±MTD ù|<ä]ø£ ìs¡÷à\q dü+düú 25000.00 25000.00

10. |ü+#êsTTrsêC` ø£MTwüqsY 6410.00 6410.00

11. NÛ|òt Ç+»˙sY, ∫qï‘·s¡Vü‰ ˙{ÏbÕs¡T<ä\ XÊK 70457.00 70457.00

12. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚X` ˙{ÏbÕs¡T<ä\ n_Ûeè~Δ ø±s√aRswüHé 10615.21 10615.21

13. uÛÑ÷ >∑s¡“I ˙{Ïeqs¡T\ XÊK 200.00 200.00

14. m.|æ.Á{≤Hé‡$TwüHé ø±s√aRswüHé 10000.00 10000.00

15. |ü]ÁX¯eT\ XÊK ø£MTwüqsY 9500.00 9500.00

16. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚X` ‘√fi¯fl n_Ûeè~Δ ø±s√aRswüHé 1200.00 700.00 1900.00

17. s√&É¢ XÊK NÛ|òt Ç+»˙sY 3000.00 3000.00

18. |ü+#êsTTrsêC` XÊK N|òt Ç+»˙sY 10000.00 10000.00

19. Á|üD≤[ø± XÊK 16000.00 16000.00

20. düe÷#ês¡ kÕ+Rø‹ø£ |ü]C≤„q XÊK 1400.00 1400.00

21. ÁbÕ<∏ä$Tø£ $<ä´ 8366.61 19005.40 27372.01

22. sêJyé $<ë´ $TwüHé 26294.60 26294.60

23. Ç+≥sY MT&çj·T{` $<ä´ 289.00 289.00

24. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚X` msTT&é‡ ø£+Á{À˝` ÁbÕC…≈£îº 14000.00 1400.00

25. kÕ+Rø‹ø£ $<ä´ 1470.25 4200.00 5670.25

26. kÕ+düèÿ‹ø£ e´eVü‰sê\T 1000.00 1000.00

27. yÓ’<ä´ $<ä´ 15000.00 15000.00

28. Á|üC≤s√>∑´+ eT]j·TT ≈£î≥T+ã dü+RøåeT XÊK dü+#ê\≈£î\T 745.05 745.05

29. Äs√>∑´+ eT]j·TT ≈£î≥T+ã dü+RøåeT XÊK ø£MTwüqsY 5656.21 24017.49 29673.70

30. Á|üC≤s√>∑´+ N|òt Ç+»˙sY 743.80 743.80

31. ôV’≤<äsêu≤<é yÓTÁ{À yê≥sY esYÿ‡ 4330.86 4330.86

32. Á>±MTD Á‘ê>∑T˙{Ï düs¡|òüsê 20000.00 20000.00

33. ã\V”≤qesêZ\ Çfi¯ófl 60000.00 60000.00

34. |ü⁄s¡bÕ\ø£ XÊK 42282.85 42282.85

35. ÁR>≥sY ôV’≤<äsêu≤<é, eTTìdæ|ü˝` ø±s√aRswüHé 7.00 7.00

36. ôV’≤<äsêu≤<é yÓTÁ{À n_Ûeè~Δ dü+düú 8960.49 8960.49

37. |ü⁄s¡bÕ\ø£ eT]j·TT |ü≥ºD≤_Ûeè~Δ XÊK 3675.00 3675.00

38. bÂs¡ dü+ã+<Ûë\ XÊK 1000.00 1000.00

39. ™bÕ~Û eT]j·TT •ø£åD 500.00 500.00

40. $ø£˝≤+>∑T\ dü+RøåeT+ 100.00 100.00

41. eTVæ≤fi≤ n_Ûeè~Δ eT]j·TT •X¯ó dü+RøåeT+ XÊK 10862.00 19800.00 30662.00

yÓTT‘·Ô+ 35213.67 540599.70 575813.37

I I I. 7% $uÛÑ»q≈£î M\T|ü&Éì eTÚ*ø£ dü<äTbÕj·÷\ ø£\aq

i. uÛ≤Ø ˙{ÏbÕs¡T<ä\ XÊK 66381.56 66381.56

ii eT<Ûä´ ‘·s¡Vü‰ ˙{ÏbÕs¡T<ä\ XÊK 3717.00 3717.00

iii Äj·Tø£≥Tº n_Ûeè~Δ dü+düú 3276.56 3276.56

iv es¡<ä ìj·T+Á‘·D eT]j·TT eTTs¡T>∑T ˙{Ïø±\«\ ìs¡«Vü≤D 2107.00 2107.00

v s√&ÉT¢ uÛÑeHê\ XÊK 23289.84 23289.84

vi m.|æ.mdt.ÄsY.{Ï.dæ. 700.00 700.00

vii yÓ’<ä´ $<ä´ eTÚ*ø£ edü‘·T\ ø£\aq 1012.55 1012.55

viii eTÚ*ø£ edü‘·T\T eT]j·TT ô|≥Tºã&ÉT\T 371.00 371.00

yÓTT‘·Ô+ 100855.51 100855.51

yÓTT‘·Ô+ ™|ü Á|üD≤[ø£ ì<ÛäT\T 125971.34 858483.06 984454.40


- eT{≤º eT<äq yÓ÷Vü≤q sêe⁄, $uÛ≤>±~Û|ü‹,

kÕe÷õø£ Hê´j·T eT]j·TT dü«#·ÃI+<ä #·s¡´ Rø+Á<ä+, m.myéT.ÄsY.-nbÕsY¶, ôV’≤<äsêu≤<é


&çX¯+ãsY 16e ‘˚B 2012 dü+e‘·‡s¡+˝À <˚X¯ sê»<Ûëì

&Û ç© ¢˝À ˇø£ j·TTe‹ô|’ »]–q >±´+>˘ πs|t ‘·sê«‘· »]–q

|ü]D≤e÷\˝À H˚s¡ #·≥º+ dües¡D XÊdüq+-2013 ˇø£{Ï. &Û ç©¢

>±´+>˘πs|t |òüT≥qô|’ uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ ìj·T$T+∫q »dæºdt es¡à ø£$T{°

#˚dæq dæbòÕs¡T‡\ y˚Ts¡≈£î uÛ≤s¡‘· •øå±düàè‹ (Indian Penal Code), H˚s¡

$<Ûëq düàè‹-1973(Criminal Procedure Code), uÛ≤s¡‘· kÕøå±´\

#·≥º+-1872 (Indian Evidence Act) \≈£î ø=ìï e÷s¡TŒ\T, #s¡TŒ\T

#˚dü÷Ô H˚s¡ #·≥º+ dües¡D XÊdüq+ - 2013 qT uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ C≤Ø

#˚dæ+~. ø=ÿø£ÿ #·{≤ºìøÏ #˚j·Tã&çq dües¡D\qT es¡Tdü>± $es¡+>±

‘Ó\TdüT≈£î+<ë+.

I. uÛ≤s¡‘· •øå± düàè‹ (Indian Penal Code)

1. uÛ≤s¡‘· •øå± düàè‹ Àì ôdø£åHé 100 q+<ä* ¬s+&Ée ø±¢E˝Àì ªrÁe

Vü‰ìμ (Grevious hurt), nH˚ |ü<ä+ ‘·sê«‘· ª326 @μ ôdø£åHé ÁøÏ+<ä

•øÏå+#·<ä–q rÁe Vü‰ìì ø£\T>∑ CÒùd H˚s¡+‘√ ø£*|æ (Including

H˚s¡#·≥º dües¡D XÊdüq+ - 2013 (Criminal Law (Amendment) Ordinance - 2013)

Ò<ë n+‘·≈£î $T+∫q C…’\T •ø£å Ò<ë »]e÷Hê Ò<ë ¬s+&ç+{Ï Àq÷

•øÏå+#·ã&É‘ês¡T.

3. j·÷dæ&é <ë&ÉT\‘√ rÁe+>± u≤~Û+#·≥+ yÓTT<ä˝…’q yê{Ï ì$T‘·Ô+

ôdø£åHé 326 ‘·sê«‘· Áø=‘·Ô>± 326@, 326_ \qT, uÛ≤s¡‘· •øå±düàè‹˝À

#˚s¡Ã≥+ »]–+~.

✬ 326@ ôdø£åHé Á|üø±s¡+ j·÷dæ&é‘√ <ë&ç #j·T&É+ <ë«sê |üP]Ô>±

ø±˙, bÕøÏåø£+>± ø±˙ rÁe+>± u≤~Û+#·&É+ »]–Hê, me¬s’Hê

e´øÏÔ ™<›X´|üPs¡«ø£+>± n≥Te+{Ï Hsê\≈£î bÕ\Œ&É≥+ »]–

Hê n≥Te+{Ï e´≈£îÔ\≈£î ø£˙dü+ 10 dü+e‘·‡sê\ C…’\T •ø£å,

>∑]wü+>± J$‘· U…’<äT, 10 \ø£å\ »]e÷Hê $~Û+#·ã&ÉT‘·T+~.

á ôdø£åHé ÁøÏ+<ä $~Û+#·ã&çq »]e÷HêqT j·÷dæ&é <ë&çøÏ

>∑T¬s’q e´øÏÔøÏ ˝Ò<ë j·÷dæ&é <ë&çøÏ >∑T]ø±uÀsTTq e´øÏÔøÏ

K∫Ã‘·+>± Çyê«*.

✬ 326 _ ôdø£åHé Á|üø±s¡+ me¬s’Hê e´øÏÔ MT<ä j·÷dæ&é b˛j·T≥+

˝Ò<ë b˛j·T&ÜìøÏ Á|üj·T‹ï+#·&É+ <ë«sê ™<˚›X¯´|üPs¡«ø£+>±

m<äT{Ï yê]øÏ |üP]Ô>± ø±˙, bÕøÏåø£+>± ø±˙ Vü‰ì ‘·\ô|≥º&É+

ªìs¡“¤j·Tμ #·≥º+ @$T #Ób˛Ô+~ ?

the offence of grevious hurt punishable Under Section 326A)qT

Áø=‘·Ô>± #˚s¡Ã≥+ »]–+~.

2 n<$<Ûä+>± ôdø£åHé 166 ‘·sê«‘· 166@ qT Áø=‘·Ô>± #sêÃs¡T. á ôdø£åHé

Á|üø±s¡+ :

✬ @<Ó’q $wüj·÷ìï ˝Ò<ë H˚sêìï $#ê]+#·{≤ìøÏ #·≥º+

<ë«sê C≤Ø #˚j·Tã&çq ™‘·Ôs¡T«\qT ™<˚›X¯´|üPs¡«ø£+>±

ìsêø£]+#·≥+ ˝Ò<ë neT\T |üs¡#·ø£b˛e≥+.

✬ dü<äs¡T ™<√´– #˚j·Te\dæq $#ês¡DqT meRsì e´øÏÔô|’

<äTs¡_Ûe÷q+‘√ dü]>± ìs¡«Væ≤+#·q|ü⁄&ÉT, dü<äs¡T $#ês¡DqT

ˇø£ Áø£eT |ü<äΔ‹˝À ìs¡«Væ≤+#·&ÜìøÏ #·≥º+ <ë«sê C≤Ø

#˚j·Tã&çq Ç‘·s¡ ™‘·Ôs¡T«\qT ˝…ø£ÿ #˚j·Tø£ b˛e≥+.

✬ H˚s¡+ $<Ûëq düàè‹-1973 (Criminal Procedure code) q+<ä*

ôdø£åHé 154 ˝Àì düuŸ ôdø£åHé (1) Á|üø±s¡+ 354, 354@,

345_, 354dæ, 345&ç q+<ä* düuŸ ôdø£åHé (2), 376, 376@,

376_, 376dæ, 376&ç, 376Ç, ôdø£åHé \ ÁøÏ+<ä $#ê]+#·

<ä–q H˚sê\≈£î dü+ã+~Û+∫q $esê\qT Ò<ë düe÷#êsêìï

qyÓ÷<äT #˚j·T≥+˝À $|òü\+ ø±e≥+.

ô|’ eT÷&ÉT πø≥–Ø\˝À ‘Ó\T|üã&çq $<Ûä+>± @ Á|üuÛÑT‘·« ™<√´–

nsTTHê düπs ‘·eT ì~Û ìs¡«Vü≤D˝À $|òü\yÓTÆq≥¢sTT‘, ø£ dü+e‘·‡s¡+

˝Ò<ë rÁe Vü‰ì ø£*–+∫q yê]øÏ ø£˙dü+ 5 dü+e‘·‡sê\T,

>∑]wü˜+ 7dü+e‘·‡sê\T C…’\T •ø£ å $~Û+#·≥+‘√ bÕ≥T

»]e÷Hê ≈£L&Ü $~Û+#·ã&ÉT‘·T+~.

4. uÛ≤s¡‘· •øå± düàè‹˝Àì ôdø£åHé 354 ÁøÏ+<ä Á|üdüTÔ‘·+ $~Û+#·ã&ÉT‘·Tqï

•ø£å\qT düe]dü÷Ô, ø£ dü+ ø£ dü+e‘·‡s¡+, >∑]wü+>± 5 dü+e‘·‡sê\

•ø£å‘√ bÕ≥T H˚s¡+ #˚dæq e´≈£îÔ\T »]e÷Hê≈£î ≈£L&Ü ã<äTΔ˝Ò nH˚

n+XÊìï #˚sêÃs¡T.

5. n<˚ $<Ûä+>± ôdø£åHé 354 ‘·sê«‘· 354m qT #˚sêÃs¡T. ôdø£åHé 354@

düuŸ ôdø£åHé (1) ÁøÏ+<ä á ~>∑Te ù|s=ÿqã&çq #·s¡´\T Ò<ë Á|ües¡Ôq

n˙ï ˝…’+–ø£ y˚~Û+|ü⁄\ H˚s¡+ ÁøÏ+<ä |ü]>∑DÏ+#·ã&É‘êsTT.

✬ XÊØs¡ø£ düŒs¡Ù, ˝…’+–ø£ dü+‘√wü+ ø√dü+ düŒwüº+>± ø±˙,

}Væ≤+#·ì $<Ûä+>± ø±˙ Á|üe]Ô+#·≥+.

✬ …’+–ø£+>± düVü≤ø£]+#·eTì n]ú+#·≥+ ˝Ò<ë Ä<˚•+#·≥+.

✬ ˝…’+–ø£ #·s¡´\≈£î dü+ã+~Û+∫q yê´K´\T #˚j·T≥+.

✬ no¢\ kÕVæ≤‘ê´ìï ã\e+‘·+>± #·÷|æ+#·≥+.

✬ ˝…’+–ø£ dü«uÛ≤e+ ø£*–q e÷≥\T, #˚‘·\T ˝Ò<ë }Væ≤+#·ì

uÛÖ‹ø£ #·s¡´

✬ ôdø£åHé 354, düuŸ ôdø£åHé (1) q+<ä* ø±¢E (1) ˝Ò<ë (2) ˝À



‘Ó*|æq $<Ûä+>± me¬s’Hê …’+–ø£ y~Û+|ü⁄\≈£î bÕ\Œ&çq≥¢sTT‘

n{Ïº yês¡T ôdø£åHé 354@ düuŸ ôdø£åHé (2) ÁøÏ+<ä 5 dü+e‘·‡sê\

es¡≈£î bı&ç–+#·<ä–q ø£]ƒqyÓTÆq C…’\T •ø£å Ò<ë »]e÷Hê Ò<ë

¬s+&ç+{Ï‘√q÷ •øÏå+#·ã&É‘ês¡T.

✬ ôdø£åHé 354 @, düuŸ ôdø£åHé (1) q+<ä* ø±¢E 3 qT+&ç 5 es¡≈£î

‘Ó*|æq $<Ûä+>± me¬s’Hê …’+–ø£ y~Û+|ü⁄\≈£î bÕ\Œ&çq≥¢sTT‘

n{Ïºyês¡T ôdø£åHé 354 @ düuŸ ôdø£åHé (3) ÁøÏ+<ä Hê´j·T+ kÕúq+

$~Û+∫q ˝Ò<ë ˇø£ dü+e‘·‡s¡+ es¡≈£î bı&ç–+#·<ä–q C…’\T

•ø£å ˝Ò<ë »]e÷Hê ˝Ò<ë ¬s+&ç+{Ï‘√ •øÏå+#·ã&É‘ês¡T.

✬ me¬s’Hê e´øÏÔ ø£ eTVæ≤fiqT |ü_¢ø Á|ü<X+˝À ™<›X´|üPs¡«ø£+>±

$eÁdü ÔqT #˚j·T≥+ ˝Ò<ë ÄyÓTqT q>∑ï+>± e÷s¡eTì

u…~]+#·≥+ #˚dæq≥¢sTT‘˚ n≥Te+{Ï yês¡T ôdø£åHé 354_

ÁøÏ+<ä 3 dü+e‘·‡sê\≈£î ‘·≈£îÿe ø±≈£î+&Ü, @&ÉT dü+e‘·‡sê\

es¡≈£î bı&ç–+#·<ä–q C…’\T •ø£å, »]e÷Hê‘√ •øÏå+#·ã&É‘ês¡T.

✬ 354dæ ôdø£åHé ÁøÏ+<ä ˇø£ eTVæ≤fi¯ X¯è+>±s¡ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\

qT s¡Vü≤dü´+>± #·÷&É≥+ ø±˙, ∫Á‹+#·≥+ ø±˙ #˚dæq

e´≈£îÔ\T yÓTT<ä{Ï kÕ] nsTT‘˚ ˇø£ dü+e‘·‡s¡+ ‘·≈£îÿe

ø±ì, 3 dü+e‘·‡sê\ es¡≈£î bı&ç–+#·<ä–q C…’\T •ø£å, »]

e÷Hê‘√ •øÏå+#·ã&É‘ês¡T. n<˚ H˚sêìï ¬s+&Ée kÕ] #˚dü÷Ô

|ü≥Tºã&çq≥¢sTT‘˚ 3 dü+e‘·‡sê\≈£î ‘·≈£îÿe ø±ì, 7

dü+e‘·‡sê\ es¡≈£î bı&ç–+#·<ä–q C…’\T •ø£å, »]e÷Hê‘√


✬ meπsì e´øÏÔ, ˇø£e´øÏÔì |ü<˚ |ü<˚ nqTdü]+#·≥+, ‘·q≈£î

Çwüº+ ˝Ò<äì #Ó|æŒq ‘·sê«‘· ≈£L&Ü e÷≥\T ø£\|ü&ÜìøÏ

Á|üj·T‹ï+#·&É+, y˚ πs e´≈£îÔ\ Ç+≥¬sï{Ÿ $ìjÓ÷>∑+,

Ç-yÓTsTT˝Ÿ‡ ˝Ò<ë Ç‘·s¡ kÕ+πø‹ø£ edüT Ôe⁄\ <ë«sê

ìs¡«Væ≤+#·ã&çq dü+uÛ≤wüDqT >∑eTìdü÷Ô e⁄+&É≥+ e+{Ï

#·s¡´\ <ë«sê m<äT{Ï yê]˝À Væ≤+kÕ dü+ã+~Û‘· uÛÑj·÷ìï

πs¬ø‹Ô+#·≥+ ˝Ò<ë eTqdüT˝À yê´≈£î\‘·qT @s¡Œs¡#·≥+

˝Ò<ë eTqXÊÙ+‹ ø=\¢>=≥º≥+ e+{Ï #·s¡´\˙ï ªkÕºøÏ+>˘μ nH˚

H˚s¡+ øÏ+<ä≈£î ekÕÔj·Tì ôdø£åHé 354&ç q+<ä* düuŸ ôdø£åHé (1)

#ÓãT‘√+~.

nsTT‘˚ á ~>∑Te ‘Ó*|æq dü+<äsê“¤\˝À e÷Á‘·+ #˚j·Tã&çq

#·s¡´\T ªkÕºøÏ+>˘μ ÁøÏ+<ä |ü]>∑DÏ+#·ã&Éeì ≈£L&Ü #Ó|æŒ+~.

1. H ˚s ¡ | ü]XÀ< Û äq ì$T‘ · Ô+ ˇø £ e´ø Ï Ô ø Ï n{ Ï º u≤< Û ä ´‘ ·

n|üŒ–+#·ã&çq|ü⁄&ÉT.

2. @<Ó’Hê #·≥º+ ÁøÏ+<ä nedüs¡yÓTÆq $<Ûä+>± nH˚«wæ+#·ã&çq|ü⁄&ÉT.

3. ‘·|üŒìdü] |ü]dæú‘·T\˝À Ç‘·s¡T\qT nìï $<Ûë\T>± >∑eTì+#·≥+

nìyês¡´yÓTÆq|ü⁄&ÉT.

✬ ôdø£åHé 354&ç q+<ä* düuŸ ôdø£åHé (1) ÁøÏ+<ä ‘Ó\T|üã&çq

H˚sê\qT #˚dæq yê]ì ˇø£ dü+e‘·‡s¡+ ø£+fÒ ‘·≈£îÿe ø±ì,

3 dü+e‘·‡sê\ es¡≈£î bı&ç–+#·<ä–q C…’\T •ø£å, »]e÷Hê‘√

•øÏåkÕÔs¡ì düuŸ ôdø£åHé (2) #ÓãT‘√+~.

6. uÛ≤s¡‘· •øå± düàè‹ ˝Àì ôdø£åHé 370 q+<äT 1 qT+&ç 7 es¡≈£î düuŸ

ôdø£åHé #˚s¡Ãã&Ü¶sTT.

düuŸ ôdø£åHé (1) : me¬s’Hê ˇø£ e´øÏÔì ˝Ò<ë e´≈£îÔ\qT <√|æ&û (Ex-

ploitation) ø√dü+ ìj·T$T+#·≥+, s¡yêD≤ #˚j·T≥+, |ü≥Tºø√e≥+,

ã<ä˝≤sTT+#·≥+, d”«ø£]+#·≥+ á ~>∑Te ‘Ó*|æq Á|üø±s¡+

#dæqf…Æ¢‘ n~ nÁø£eT s¡yêD≤ (Traffi cking) >± |ü]>∑DÏ+#·ã&ÉT‘·T+~.

1. u…~]+|ü⁄\ <ë«sê

2. ã˝≤ìï ™|üjÓ÷–+#·≥+ ˝Ò<ë @ s¡ø£yÓTÆq ìs¡“¤+<Ûëìï

™|üjÓ÷–+∫Hê

3. n|üVü≤]+#·&É+ <ë«sê

4. q$Tà+∫ yÓ÷dü+ #˚j·T≥+ ˝Ò<ë e+#·q <ë«sê

5. <äTsê“¤wü˝≤&É≥+ <ë«sê

6. Á|ü˝ÀuÛÑô|≥º&É+ <ë«sê

nÁø£eT s¡yêD≤ ÁøÏ+<ä $$<Ûä Hsê\≈£î bÕ\Œ&çq e´≈£îÔ\≈£î $~Û+#

•ø£å\qT ôdø£åHé 370 q+<ä* düuŸ ôdø£åHé\T (2) qT+&ç (7) es¡≈£î, ôdø£åHé

370@ q+<ä* düuŸ ôdø£åHé\T (1) (2) \T ≈£L&Ü ‘Ó*j·TCÒdüTÔHêïsTT.

ôdø£åHé nÁø£eT s¡yêD≤ H˚s¡+ $es¡+ $~Û+#·<äR> •ø£å

370 (2) ˇø£ e´øÏÔ 7 qT+&ç 10 dü+ˆˆ\ ø£]ƒq

C…’\T •ø£å, »]e÷Hê

370 (3) ˇø£] ø£+fÒ m≈£îÿe eT+~ 10 dü+ˆˆ\ qT+&ç J$‘·ø±\+

e´≈£îÔ\T ø£]ƒq C…’\T •ø£å »]e÷Hê

370 (4) ˇø£ yÓTÆqsY 10 dü+ˆˆ\ qT+&ç J$‘·ø±\+

ø£]ƒq C…’\T •ø£å

370 (5) ˇø£] ø£+fÒ m≈£îÿe eT+~ 14 dü+ˆˆ\ qT+&ç J$‘·ø±\+

yÓTÆqsY\T ø£]ƒq C…’\T •ø£å

370 (6) yÓTÆqsY\ nÁø£eT s¡yêD≤˝À J$‘· ø±\+ U…’<äT n+fÒ

Á|üuÛÑT‘·« ™<√´– ˝Ò<ë b˛©düT yês¡T düVü≤»+>± Áã‹øÏ

n~Ûø±] ≈£L&Ü ™qï≥¢sTT‘˚ ™qï+‘· ø±\+.

370 (7) yÓTÆqsY\ nÁø£eT s¡yêD≤˝À J$‘· U…’<äT.

ˇø£kÕ] ø£+fÒ m≈£îÿe kÕs¡T¢

<√wæ>± ìsêΔ]+#·ã&çq yê]øÏ

370 (1) nÁø£eT s¡yêD≤≈£î >∑T]ø±ã&çq 5 qT+&ç 7 dü+ˆˆ\ es¡≈£î

|æ\¢\ì ‘Ó*d” |üì˝À ô|≥Tº ø£]ƒq C…’\T •ø£å, »]e÷Hê

ø=qï+<äT≈£î

7. uÛ≤s¡‘· •øå± düàè‹ ôdø£åHé 375 Á|üø±s¡+ ~>∑Te ‘Ó*Œq #·s¡´\T

#˚dæq e´øÏÔ ˝…’+–ø£ <Ís¡®q´+ (Sexual Assualt) #˚dæq≥T¢>±

uÛ≤$+#·ã&ÉT‘·T+~.

✬ ˇø£ e´øÏ Ô |ü⁄s¡TcÕ+>±ìï, Ád” Ô »qHê+>∑+˝ÀìøÏ ˝Ò<ë

H√{Ï˝ÀìøÏ ˝Ò<ë eT÷Á‘· <ë«s¡+ ˝ÀìøÏ ˝Ò<ë eT\<ë«s¡+

˝ÀìøÏ #=|æŒ+#·≥+ Ò<ë Ä $<Ûä+>± #˚j·TeTì eTs√ e´øÏÔì

Áb˛‘·‡Væ≤+#·≥+.

✬ @<Ó’Hê edüTÔe⁄qT ˝Ò<ë X¯Øs¡ uÛ≤>±ìï Ád”Ô »qHê+>±+˝ÀìøÏ,

eT÷Á‘· <ë«s¡+˝ÀìøÏ ˝Ò<ë eT\<ë«s¡+ ˝ÀìøÏ #=|æŒ+#·≥+



˝Ò<ë Ä $<Ûä+>± #˚j·TeTì eTs=ø£ e´øÏÔì Áù|πs|æ+#·≥+.

✬ ô|’ ‘Ó*Œq $<Ûä+>± #˚j·T{≤ìøÏ ˇø£ e´øÏÔ X¯Øsêìï ìeTs¡≥+

<ë«sê dü+dæ<äΔ+ #˚j·T≥+ ˝Ò<ë eTs=ø£]ì Ä $<Ûä+>±

#˚j·T{≤ìøÏ Áb˛‘·‡Væ≤+#·≥+.

✬ s¡Vü≤kÕ´+>±\qT H√{Ï‘√ ‘êø£≥+ Ò<ë eTs=ø£]ì ‘êπø $<Ûä+>±

#˚j·T≥+.

✬ s¡Vü≤kÕ´+>±\qT düŒè•+#·≥+ Ò<ë eTs=ø£]ì n˝≤ düŒè•+#˚

$<Ûä+>± #˚j·T≥+.

nsTT‘˚ yÓ’<ä´ Á|üjÓ÷»Hê\T ˝Ò<ë düÁø£eTyÓTÆq Äs√>∑´+ ø√dü+

ô|’ ‘Ó*Œq $<Ûä+>± #˚j·Te\dæq |ü]dæú‘·T\T ‘·˝…‹Ôq|ü⁄&ÉT, ~>∑Te

dü+<äsê“¤\˝À n~ ˝…’+–ø£ <Ís¡®q´+ ÁøÏ+<ä |üs¡>∑DÏ+#·ã&É<äì á

ôdø£åHé ‘Ó*j·TCÒk˛Ô+~.

1. m<äT{Ï e´øÏÔ ÇcÕºìøÏ $s¡T<äΔ+>±

2. m<äT{Ï e´øÏÔ n+^ø±s¡+ ˝Ò≈£î+&Ü

3. #·ìb˛‘êqH˚ uÛÑj·T+‘√qT ˝Ò<ë u≤<Ûä‘√qT ˇø£ e´øÏÔ m<äT{Ï

yê]ô|’ Çwüº+‘√ n+^ø£]+∫q|ü⁄&ÉT

4. ˝…’+–ø£ <Ís¡®Hê´ìøÏ >∑T]ø±ã&çq e´øÏÔ Ád”Ô nsTT‘˚ ÄyÓT

düeTà‹‘√

5. ‘·q≈£î ‘Ó*j·Tì |ü]dæú‹˝À n+^ø±s¡+ ‘Ó*|æq|ü⁄&ÉT

6. 18 dü+ˆˆ\ ˝À|ü⁄ ej·TdüT>∑\ e´øÏÔ n+^ø±s¡ / nq+^ø±s¡+‘√

7. ˇø£ e´øÏÔ ‘·q n+^ø±sêìï ‘Ó*j·TCÒj·Tq|ü⁄&ÉT

n<˚ $<Ûä+>± @ e´øÏÔ nsTTHê ‘·q uÛ≤s¡´‘√ ˝…’+–ø£ #·s¡´\T

#˚j·T≥+, dü+uÛÀ–+#·≥+ …’+–ø£ <Ís¡®q´+ ÁøÏ+<ä |ü]>∑DÏ+#·ã&É<ä ,

nsTT‘˚ uÛ≤s¡´ ej·TdüT 16 dü+e‘·‡sê\T ô|’ã&ç e⁄+&Ü\˙

‘Ó*j·TCÒj·Tã&çq~.

ôdø£åHé 376 düuŸ ôdø£åHé (2) q+<äT ‘Ó*|æq yê]øÏ $TqVü‰, ˝…’+–ø£

<Ís¡®Hê´\≈£î bÕ\Œ&çq yês¡+<ä]ø° 7 dü+e‘·‡sê\≈£î ‘·≈£îÿe ø±≈£î+&Ü

J$‘·ø±\+ es¡≈£î ø£]ƒq C…’\T •ø£å, »]e÷Hê düuŸ ôdø£åHé (1) Á|üø±s¡+

$~Û+#·ã&É‘êsTT.

@. ø£ b˛©düT n~Ûø±]>± ìj·T$T+#·ã&çq b˛©düT ùdºwüHé

|ü]~Û˝À @<Ó’Hê b˛©düT ùdºwüqT Äes¡D˝À ‘·q ÄBÛq+˝Àì

e´øÏÔô|’ ˝Ò<ë ‘·q ÁøÏ+<ä |üì#˚düTÔqï n~Ûø±] ÄBÛq+˝Àì

e´øÏÔô|’ <Ís¡®q´+ #˚dæq b˛©düT n~Ûø±].

_. ‘·q ÄBÛq+˝Àì e´øÏÔô|’ ˝Ò<ë ‘·q ÁøÏ+<ä |üì #˚j·TT#·Tqï

n~Ûø±] ÄBÛq+˝Àì e´øÏÔô|’ <Ís¡®q´+ #dæq Á|üuÛÑT‘·« n~Ûø±].

dæ. πø+Á<ä, sêh Á|üuÛ ÑT‘ê«\#˚ yÓ÷Vü≤]+#·ã&çq kÕj·TT<Ûä

ã\>±\˝Àì düuÛÑT´&ÉT

&ç. #·≥º+ <ë«sê düeTj·÷qTkÕs¡+ @sêŒ≥T #j·Tã&çq Á|ü<XÊ\T,

C…’fi¯ófl, ]e÷+&ÉT ëTT\T, eTVæ≤fi¯\T, u≤\\ ø=s¡≈£î

dü+düú\T ìs¡«Væ≤düTÔqïyês¡T.

Ç. ˇø£ yÓ’<ä´XÊ\qT ìs¡«Væ≤düTÔqï ˝Ò<ë dü<äs¡T yÓ’<ä´XÊ\˝À

dæã“+~>± |üì #˚düTÔqï e´øÏÔ.

m|òt. ˇø£ e´øÏÔ ã+<ÛäTe⁄, dü+s¡ø£å≈£î&ÉT, {°#·s¡T, $XÊ«dü+ bı+~q

e´øÏÔ, n~Ûø±s¡+ Çe«ã&çq e´øÏÔ.

õ. >∑s¡“¤e‹ nì ‘Ó*dæq eTVæ≤fi¯ô|’

ôV≤#Y. 18 dü+ˆˆ\T ˝À|ü⁄ ej·TdüT>∑\ e´øÏÔô|’

◊. ‘·q n+^ø±sêìï ‘Ó\T|ü˝Òì e´øÏÔô|’

C…. kÕe÷õø£, Ä]úø£ Ä~Ûø£´+ ˝Òì e´øÏÔô|’

¬ø. e÷qdæø£, XÊØs¡ø£ n+>∑yÓ’ø£\´+‘√ u≤<Ûä|ü&ÉT‘·Tqï e´≈£îÔ\ô|’

˝…’+–ø£ <Ís¡®q´+ #˚dæq yês¡T.

m˝Ÿ. ˝…’+–ø£ <Ís¡®q´+ ø±s¡D+>± rÁeyÓTÆq nej·Te ˝À|ü+,

n+>∑yÓ’ø£\´+ ø£*–Hê ˝Ò<ë J$‘êìøÏ Á|üe÷<ä+ @s¡Œ&çHê

myéT. ìs¡+‘·s¡ ˝… ’+–ø£ <Ís¡ ®q´+ #˚dæHê n{Ïº H˚sê\≈£î

bÕ\Œ&çq e´≈£îÔ\≈£î 10 dü+ˆˆ\≈£î ‘·>∑Z≈£î+&Ü, J$‘·ø±\+ es¡≈£î

bı&ç–+#·<ä–q C…’\T •ø£å, »]e÷Hê ≈£L&Ü $~Û+#·ã&ÉT‘·T+~.

376 @: ôdø£åHé 376 q+<ä* düuŸ ôdø£åHé (1) ˝Ò<ë düuŸ ôdø£åHé (2)

ÁøÏ+<ä •øÏå+#·<ä–q H˚sêìï #˚dæq|ü⁄&ÉT, <ëì |üs¡ékÕq+>± m<äT{Ï

e´øÏÔ #·ìb˛e≥+ Ò<ë #êe⁄ Áã‘·T≈£î\ eT<Ûä´ ™qï|ü⁄&ÉT H˚s¡+ #˚dæq

e´øÏÔøÏ 20dü+ˆˆ\T ‘·≈£îÿe ø±≈£î+&Ü, J$‘· ø±\+ bı&ç–+#·<ä–q

ø£]ƒq C…’\T •ø£å $~Û+#·ã&ÉT‘·T+~.

376 _: me¬s’Hê e´øÏÔ ˇø£ Ä#êsêìï nqTdü]+∫ ˝Ò<ë y˚sêŒ≥T

#·≥º+ (Decree of Separation) ÁøÏ+<ä $&ç>± J$düTÔqï ‘·q uÛ≤s¡´ô|’,

ÄyÓT n+^ø±s¡+ ˝Ò≈£î+&Ü ˝…’+–ø£+>± <Ís¡®q´+ #˚dæq≥¢sTT‘˚

ôdø£åHé 376_ ÁøÏ+<ä 2 dü+ˆˆ\T ‘·≈£îÿe ø±≈£î+&Ü 7 dü+ˆˆ\T es¡≈£î

bı&ç–+#·<ä–q C…’\T •ø£å, »]e÷Hê‘√ •øÏå+#·ã&É‘ê&ÉT.

@. n~Ûø±s¡ kÕúq+˝À e⁄qï ˝Ò<ë <Ûäs¡à ø£s¡Ôè‘·« dü+ã+<Ûä+ ø£*–

e⁄qï e´øÏÔ

_. ˇø£ Á|üuÛÑT‘·« n~Ûø±]

dæ. ˇø£ C…’\T |üs¡ý˚ø£å≈£î&ÉT ˝Ò<ë ìsê«Vü≤≈£î&ÉT

&ç. yÓ’<ä´XÊ\ j·÷»e÷q´+˝Àì e´øÏÔ ˝Ò<ë dæã“+~>± |üì

#˚düTÔqï e´øÏÔ

ˇø£ e´øÏÔ kÕúHêìï ˝Ò<ë dü+ã+<Ûëìï øÏ+#·|üs¡Tdü÷Ô m<äT{Ï e´øÏÔì

Á|ü˝ÀuÛÑ ô|≥º≥+ ˝Ò<ë Äø£]¸+#·≥+ <ë«sê Ä e´øÏÔ‘√ dü+uÛÀ>∑+

»]|æq≥¢sTT‘˚ n{Ïº H˚sêìøÏ ôdø£åHé 376dæ ÁøÏ+<ä 5 dü+ˆˆ\≈£î

‘·>∑Zì, 10 dü+ˆˆ\ es¡≈£L bı&ç–+#·<ä–q ø£]ƒq C…’\T •ø£å, »]e÷Hê

$~Û+#·ã&ÉT‘·T+~. nsTT‘˚ á H˚sêìï ˝…’+–ø£ <Ís¡®q´+ ÁøÏ+<ä

|ü]>∑DÏ+#·≥+ ˝Ò<äì á #·≥º+ #ÓãT‘√+~.

✬ ˇπø ™<˚›X¯´+‘√ ˇø£s¡T ˝Ò<ë m≈£îÿe eT+~ e´≈£îÔ\T ˇø£

ãè+<ä+>± @s¡Œ&ç eTs√ e´øÏÔô|’ ˝…’+–ø£+>± <Ís¡®q´+ #˚j·T≥+

»]–q|ü⁄&ÉT *+>∑uÒ<Ûä+ ˝Ò≈£î+&Ü ãè+<ä+˝Àì Á|ü‹ ˇø£ÿ]˙

<√wüT\T>± uÛ≤$+∫ ôdø£åHé 376&ç ÁøÏ+<ä 20 dü+ˆˆ\≈£î ‘·≈£îÿe

ø±≈£î+&Ü, J$‘·ø±\+ es¡≈£î bı&ç–+#·<ä–q ø£]ƒq C…’\T •ø£å

$~Û+#·ã&ÉT‘·T+~. n+‘˚ø±≈£î+&Ü u≤~Û‘·T\ yÓ’<ä´ Ks¡TÃ\T,

|ü⁄qsêyêdü+ ÁøÏ+<ä ‘·–q qwüº |ü]Vü‰sêìï ≈£L&Ü H˚s¡düTÔ\T

u≤~Û‘·T\≈£î #Ó*¢+#ê*.

✬ >∑‘·+˝À 376 ˝Ò<ë 376@ ˝Ò<ë 376dæ ˝Ò<ë 376&ç ÁøÏ+<ä

•øÏå+#·ã&ç, Ä ‘·sê«‘· ≈£L&Ü á ôdø£åHé\ ÁøÏ+<ä H˚s¡düTú&ç>±

|ü]>∑DÏ+#·ã&çq e´≈£îÔ\T ôdø£åHé 376Ç Á|üø±s¡+ J$‘·U…’<äT‘√




✬ uÛ≤s¡‘· •øå±düàè‹ q+<ä* ôdø£åHé 509˝À ‘Ó\T|üã&çq •øå±ø±˝≤ìï

ˇø£ dü+e‘·‡s¡ kÕ<Ûës¡D C…’\T•ø£å, »]e÷Hê ˝Ò<ë ¬s+&ç+{Ï kÕúH˚

3 dü+ˆˆ\ es¡≈£L bı&ç–+#· <ä–q C…’\T •ø£å, »]e÷HêqT #˚sêÃs¡T.

I I. H˚s¡ $<Ûëq düàè‹ (Criminal Procedure code)

✬ n¬sdüTº #˚j·Tã&çq e´øÏÔì >∑T]Ô+#˚ e´øÏÔ XÊØs¡ø£ ˝Ò<ë e÷qdæø£

yÓ’ø£\´+ ø£*–q yê¬s’‘˚ >∑T]Ô+|ü⁄ Á|üÁøÏj·T n+‘ê E´&ûwæj·T˝Ÿ

y˚TõÁùdº{Ÿ Ä<Ûä«s¡´+˝À »s¡>±*. Ä Á|üÁøÏj·T yÓTT‘êÔìï M&çjÓ÷

<ë«sê ∫Árø£]+#ê* nH ìã+<ÛäqqT ôdø£åHé 54@ q+<äT #sêÃs¡T.

✬ uÛ≤s¡‘· •øå± düàè‹ q+<ä* ôdø£åHé 326m, 326_, 354, 376, 376@,

376_, 376dæ, 376&ç, 376Ç, 509 ÁøÏ+<ä ‘·q≈£î $s¡T<äΔ+>± Hs¡+

»]–q≥T¢ ˇø£ eTVæ≤fi¯ Ç∫Ãq düe÷#êsêìï kÕ<ÛäýÓTÆq+‘· es¡≈£î

eTVæ≤fi≤ b˛©düT n~Ûø±]‘√ qyÓ÷<äT #˚sTT+#ê*. n+‘˚ ø±≈£î+&Ü

dü<äs¡T eTVæ≤fi¯≈£î Hê´j·T düVü‰j·÷ìï, Äs√>∑´ |üs¡yÓTÆq C≤Á>∑‘·Ô\

qT ≈£L&Ü ø£*Œ+#ê\H˚ $wüj·÷ìï ôdø£åHé 154 q+<ä* düuŸ ôdø£åHé

(1) ‘Ó*j·TCÒk˛Ô+~.

✬ ô|’ ôdø£ åHé˝˝À ‘Ó\T|üã&çq H˚sê\T »]–q dü+<äs¡“ ¤+˝À

n‘ê´#êsêìøÏ ˝Ò<ë Væ≤+dü≈£î >∑T¬s’q e´øÏÔ ‘ê‘êÿ*ø£+>± ø±˙,

XÊX¯«‘·+>± ø±˙, e÷qdæø£+>± ø±˙, XÊØs¡ø£+>± ø±˙ yÓ’ø£˝≤´ìøÏ

>∑T¬s’q|ü&ÉT H˚s¡+ »]–q düe÷#êsêìï ˇø£ b˛©düT n~Ûø±]

]b˛s¡Tº #j·T<ä\∫q e´øÏÔ Ç+{À¢>±˙, dü<äs¡T e´øÏÔ Çwüº|ü&çq eTs√

ÁbÕ+‘·+˝À >±˙ ]b˛s¡Tº #˚j·T<ä\#·T≈£îqï e´øÏÔ #Óù|Œ n+XÊ\

qT #·ø£ÿ>± $e]+#· >∑*π> yê] düeTø£å+˝À qyÓ÷<äT #˚j·T&Éy˚T

ø±≈£î+&Ü, yÓTT‘·Ô+ düe÷#êsêìï M&çjÓ÷ <ë«sê ∫Árø£]+#ê*.

✬ ôdø£åHé 160 q+<ä* düuŸ ôdø£åHé (1) q+<ä* ª15 dü+ˆˆsê\T ˝Ò<ë

eTVæ≤fi¯μ nH˚ |ü<ë\qT ª18 dü+ˆˆsê\T Ò<ë 65 dü+ˆˆsê\T ô|’ã&çq

Ò<ë eTVæ≤fi Ò<ë XÊØs¡ø£+>± Ò<ë e÷qdæø£+>± yÓ’ø£\´+ bı+~q

e´øÏÔμ nH˚ |ü<ë\‘√ düe]+#ês¡T.

✬ uÛ≤s¡‘· •øå± düàè‹ q+<ä* ôdø£åHé 354, 354@, 354_, 354dæ,

354&ç, 375, 376, 376@, 376_, 376dæ, 376&ç, 376Ç, 509

ÁøÏ+<ä H˚s¡+ »]–q≥T¢ meπsì eTVæ≤fi¯ sTT∫Ãq düe÷#êsêìï

kÕ<ÛäýÓTÆq+‘· es¡≈£î ˇø£ eTVæ≤fi≤ b˛©düT n~Ûø±] <ë«sêH˚

qyÓ÷<äT #˚sTT+#ê\ì ôdø£åHé 161 q+<ä* düuŸ ôdø£åHé (3)

‘Ó*j·T#˚k˛Ô+~.

✬ uÛ≤s¡‘· •øå±à düàè‹ q+<ä* 354, 354@, 354_, 354dæ, jÓTTø£ÿ

düuŸ ôdø£åHé (2), 376 jÓTTø£ÿ düuŸ ôdø£åqT¢ (1) (2), 376@, 376_,

376dæ, 376&ç, 376Ç ÁøÏ+<ä •øÏå+#·<ä–q H˚sê\≈£î dü+ã+~Û+∫q

düe÷#êsêìï ôdø£åHé 164 q+<ä* düuŸ ôdø£åHé (5) ˝À ‘Ó*dæq

Á|üø±s¡+ b˛©düT\ <äèwæºøÏ düe÷#ês¡+ e∫Ãq yÓ+≥H E´&ûwæj·T Ÿ

yÓTõÁùdº{Ÿ Ä<Ûä«s¡´+˝À qyÓ÷<äT #˚j·÷*. düe÷#ês¡+ Ç#˚Ã e´øÏÔ

‘ê‘êÿ*ø£+>± ø±˙, XÊØs¡ø£+>± ø±˙, e÷qdæø£+>± ø±˙ yÓ’ø£\´+

bı+~q|ü⁄&ÉT n{Ïºe´≈£îÔ\T #Óù|Œ n+XÊ\qT #·ø£ÿ>± $e]+#˚

e´≈£îÔ\ düVü‰j·T+‘√ qyÓ÷<äT #˚j·T&É+‘√ bÕ≥T Ä yÓTT‘·Ô+

Á|üÁøÏj·TqT M&çjÓ÷ <ë«sê ∫Árø£]+#ê\H˚ $wüj·÷ìï ôdø£åHé 164

q+<ä* düuŸ ôdø£åHé (5@), ø±¢E (@) q+<äT #˚s¡Ã≥+ »]–+~.

✬ uÛ≤s¡‘· •øå± düàè‹ q+<ä* ôdø£åHé 376_ ÁøÏ+<ä |ü]>∑DÏ+#˚ H˚s¡

$#ês¡DqT ø£yfi dü<äs¡T e´≈£îÔ\ eT<Ûä $yêVü≤ dü+ã+<Ûä+ ø£*–

™qïf…Æ¢‘˚ |òæsê´<äT #˚j·Tã&çq H˚sêìøÏ dü+ã+~Û+∫q n+XÊ\T

düVü≤»+>±, ‘·è|æÔø£s¡+>± nì|æùdÔ ‘·|üŒ ˝Ò<ë ì+~‘·T&Ó’q uÛÑs¡Ô≈£î

e´‹πsø£+>± uÛ≤s¡´ |òæsê´<äT #˚ùdÔ ‘·|üŒ @ ø√s¡Tº $#ês¡DqT

#˚|ü≥ºsê<äT nH˚ $wüj·÷ìï ôdø£åHé 198_ qT #˚s¡Ã≥+ <ë«sê

‘Ó*j·TCÒj·Tã&çq~.

✬ ˝…’+–ø£ <Ís¡®Hê´ìøÏ ˝Ò<ë ˝…’+–ø£ H˚sêìøÏ >∑T¬s’q e´øÏÔ 18 dü+ˆˆ\

˝À|ü⁄ ej·TdüT ø£*– e⁄qï≥¢sTT‘˚, n{Ïºe´øÏÔ kÕøå±´ìï qyÓ÷<äT

#˚j·T&É+, dü<äs¡T e´øÏÔì ì+~‘·T&ç u≤] qT+&ç ø±bÕ&É{≤ìøÏ

nedüs¡yÓTÆq #·s¡´\qT ø√s¡Tº #˚|ü{≤º\ì ôdø£åHé 273 q+<äT

‘Ó*j·TCÒXÊs¡T.

✬ H˚s¡ #·≥º dües¡D XÊdüq+ ÁøÏ+<ä ‘Ó\T|üã&çq ôdø£åHé\˝À ôdø£åHé

166@, 354@ (2), 354 dæ ÁøÏ+<ä •øÏå+#·<ä–q H˚sê\qT $#ês¡D

nedüs¡+ Òì u…sTT Ÿ eT+ps¡T #j·T<ä–q Hsê\T>±qT, $T–*q

ôdø£åHé\ ÁøÏ+<ä •øÏå+#·<ä>∑T H˚sê\qT $#ê]+#·<ä–q HêHé u…sTT\

ãT˝Ÿ H˚sê\T>± |ü]>∑DÏ+#ês¡T.

I I I. uÛ≤s¡‘· kÕøå±´\ #·≥º+ (Indian Evidence Act)

✬ uÛ≤s¡‘· •øå±düàè‹ ˝Àì 354, 354m, 354_, 354dæ, 376(1) (2),

376m, 376_, 376dæ, 376&ç, 376Ç ôdø£åHé\ ÁøÏ+<ä •øÏå+#·

<ä–q H˚sê\qT $#ê]+#˚≥|ü&ÉT >∑‘· ˝…’+–ø±qTuÛÑe+ ˝Ò<ë

o\+ dü+ã+~Û‘· kÕø£å´+ nedüs¡+ Ò<äì ôdø£åHé 53m qT #˚s¡Ã≥+

<ë«sê düe]+#ês¡T.

✬ uÛ≤s¡‘· •øå± düàè‹ q+<ä* ôdø£åHé 376 (2) q+<ä* (m) qT+&ç (m+)

es¡≈£î >∑\ ø±¢E\ Á|üø±s¡+ ˝…’+–ø£ <Ís¡®Hê´ìøÏ dü+ã+~Û+∫q

H˚sê\qT $#ê]+#˚≥|ü&ÉT, ì+~‘·T&ÉT dü+uÛÀ>∑+ #˚dæq≥T¢

ìs¡÷|æ+#·ã&çHê Ä #·s¡´˝À bÕ˝§Zqï Ád”Ô n+^ø±s¡+ ˝Ò<äH˚

uÛ≤$+#ê\ì ôdø£åHé 114m <ë«sê ‘Ó*j·T#˚j·T≥+ »]–+~.

✬ meπsì kÕøÏå e÷{≤¢&É˝Òì nX¯≈£îÔ&Ó’q|ü&ÉT n‘·qT/ÄyÓT≈£î q∫Ãq

$<Ûä+>± sê‘· <ë«sê ø±˙, dü+»„\ <ë«sê ø±˙ ãVæ≤s¡+>∑+>±

#Ó|æŒq≥¢sTT <ë˙ï H√{Ï e÷≥>± #Ó|æŒq kÕø£å +>± uÛ≤$+#·e#·Ã˙,

nsTT‘˚ n≥Te+{Ï kÕøå±´ìï $X‚¢wæ+#˚ kÕeTs¡Δ´+ ø£*–q e´≈£îÔ\

düVü‰j·÷ìï ø√s¡Tº rdüTø√e#·Ã˙, á Á|üÁøÏj·Tq+‘ê M&çjÓ÷ <ë«sê

∫Árø£]+#ê\˙ ‘Ó*j·TCÒk˛Ô+~.

✬ uÛ≤s¡‘· •øå±düàè‹ q+<ä* 376 (1) (2), 376m, 376_, 376dæ, 376&ç,

376Ç ôdø£åHé\ ÁøÏ+<ä •øÏå+#·<ä–q H˚sê\qT $#ê]+#˚≥|ü&ÉT

>∑‘· …’+–ø±qTuÛÑe+ Ò<ë o˝≤ìøÏ dü+ã+~Û+∫q n+XÊ\ô|’ Áø±dt

m>±®$TH˚wüHéqT ìs√~Ûdü÷Ô ôdø£åHé 146 qT düe]+#ês¡T.

eTVæ≤fi¯\ s¡ø£ åD≤s¡ ú+ Áø=‘· Ô>± #˚j·Tã&çq á XÊdüq+˝Àì

n+XÊ\qT kÕe÷q´ Á|üC≤˙ø±ìøÏ ≈£L&Ü n+<äCÒj·÷\H˚ ™<˚›X¯´+‘√

#˚dæq ∫s¡T Á|üj·T‘·ïy˚T á $es¡D.

- õ. dü‘·ýêDÏ, bòÕø£©º yÓT+ãsY

dæ&ç|æm, mm+ÄsY - nbÕsY¶



Á| üdüT Ô‘· düe÷#ês¡ X¯ø±ìï XÊdædüT Ôqï Ç+≥sYHÓ{Ÿ nH˚

kÕ+πø‹ø£ düe÷#ês¡ $|ü¢yêìï $ìjÓ÷–+#·Tø=ì, <˚X¯+˝ÀH˚

yÓTT≥ºyÓTT<ä{ÏkÕ]>± Ä<ÛäTìø£ kÕ+πø‹ø£ eékÕj·T |ü]C≤„Hêìï sêh

¬s’‘ê+>±ìøÏ n+~+#+<äT≈£î eékÕj·T XÊK www.apagrisnet.gov.in ù|s¡Tq ˇø£ yÓuŸôd’{ŸqT ÁbÕs¡+_Û+∫ n+<äT˝À uÛÑ÷kÕs¡ |üØøå±

|òü*‘ê\qT ≈£L&Ü ‘Ó\TdüTø=H˚ M\T ø£*Œ+∫+~.

¬s’‘·T\≈£î ø±e*‡q $$<Ûä |ü+≥\ kÕ>∑T≈£î dü+ã+~Û+∫q

düe÷#êsêìï sêh ¬s’‘·qï\ e÷‘·èuÛ≤wü nsTTq ‘Ó\T>∑T˝À

n+~+#·&Éy˚T ø±≈£î+&Ü, uÛÑ÷kÕs¡ |üØøå± |òü*‘ê\‘√ bÕ≥T, $‘·Ôq

X¯ó~Δ, s¡ø±\ m+|æø£, $‘·ÔHê\T eT]j·TT ms¡Te⁄\ ø=qT>√\T˝À

rdüTø√yê*‡q C≤Á>∑‘·Ô\T, düdü´s¡ø£åD #·s¡´\T, |ü+≥\ ø£˙dü eT<äΔ‘·T

<Ûäs¡\T yÓTT<ä\>∑T düe÷#êsêìï á yÓuŸôd’{Ÿ <ë«sê n+~e«&É+

»s¡T>∑T‘·T+~.

nÁ–dtHÓ{Ÿ yÓuŸôd’{ŸqT ¬s’‘·T\≈£î eT]+‘· #˚s¡Te˝ÀøÏ ‘Ó#˚Ã+<äT≈£î

uÛÑ÷kÕs¡ |üØøå± |òü*‘ê\qT ≈£L&Ü Ç+≥sYHÓ{Ÿ˝À bı+<äT|üsêÃs¡T.

Ç+≥sYHÓ{Ÿ <ë«sê

uÛÑ÷kÕs¡ |òü*‘ê\ düe÷#ês¡+n+<äT≈£î sêh eékÕj·T XÊK eT{Ïº qeT÷Hê\‘√ bÕ≥T ¬s’‘·T\T

n+~+#˚ düe÷#ês¡ |üÁ‘·+˝À düeT÷\yÓTÆq e÷s¡TŒ\T #˚dæ, Á|ü‹

qeT÷Hê≈£î 15 n+¬ø\T >∑\ ø£ $•wü˜yÓTÆq ø√&é q+ãs¡TqT eT]j·TT

eT÷&ÉT uÛ≤>±\T>± düe÷#ês¡ |üÁ‘êìï s¡÷bı+~+∫+~.

yÓTT<ä{Ï uÛ≤>±ìï eT{Ïº qeT÷Hê‘√ bÕ≥T>± uÛÑ÷kÕs¡ |üØøå±

πø+Á<ëìøÏ n+<äCÒkÕÔs¡T. ¬s+&Ée uÛ≤>±ìï ¬s’‘·T s¡o<äT>±, eT÷&Ée

uÛ≤>±ìï eékÕj·T n~Ûø±] ø±sê´\j·T+˝À uÛÑÁ<ä|üs¡TkÕÔs¡T. uÛÑ÷kÕs¡

|üØøå± πø+Á<ëìøÏ eT{Ïº qeT÷Hê n+~q yÓ+≥H˚ eékÕj·T dæã“+~

eT{Ïº |üØø£å\qT »]|æ yê{Ï $esê\qT yÓuŸôd’{Ÿ˝À bı+<äT|üs¡TkÕÔs¡T.

‘·<ë«sê ¬s’‘·T\T >∑‘·+˝À e÷~]>± ø±≈£î+&Ü, ‘·eT ø√&é q+ãs¡TqT

™|üjÓ÷–+#·T≈£îì Ç+≥sYHÓ{Ÿ qT+&ç ‘·eT |ü+≥ #\ |üØøå± |òü*‘ê\

qT ‘Ó\TdüTø√e#·TÃqT. Á|æ+≥T s¡÷|ü+˝À düe÷#êsêìï bı+<äe#·TÃqT.

™<ëVü≤s¡D≈£î, qeT÷Hê dü+K´ 2011-12 ÄsYÄsY&ç 16 2001

Ç+<äT˝À yÓTT<ä{Ï Äs¡T n+¬ø\T (2011-12) eT{Ïº qeT÷Hê ùdø£]+∫q

dü+e‘·‡sêìï ‘Ó*j·TCÒdüTÔ+~. Ä ‘·sê«‘· >∑\ eT÷&ÉT nø£åsê\T

(ÄsYÄsY&ç) õ˝≤¢qT ‘Ó*j·T#˚kÕÔsTT.

™<ëVü≤s¡D≈£î (ÄsYÄsY&ç) s¡+>±¬s&ç¶ õ˝≤¢, n< $<Ûä+>± ø£Ø+q>∑sY

õ˝≤¢≈£î (¬ømHéÄsY), es¡+>∑˝Ÿ õ˝≤¢≈£î (&ÉãT¢´õm˝Ÿ) nì Á|ü‹ õ˝≤¢≈£î

ˇø£ eT÷&ÉT nø£åsê\ ø√&é Çe«ã&ç+~. Á|ü‹ eT+&É˝≤ìø° ¬s+&ÉT

n+¬ø\T >∑\ ˇø£ dü+K´qT πø{≤sTT+#ês¡T.

™<ëVü≤s¡D≈£î ¬s+&ÉT n+¬ø\T nq>± (16) õ˝≤¢ Àì sêCÒ+Á<äq>∑sY

ˇø£ eT+&É˝≤ìï dü÷∫düTÔ+~. ∫es¡q bı+<äT|ü]∫q Hê\T>∑T n+¬ø\

dü+K´ (0001) Ä eT+&É\+˝À dü+ã+~Û‘· eT{Ïº qeT÷Hê dü+K´

¬s’‘·T≈£î dü+ã+~Û+∫+~. ˇø£ ìπs›•‘· dü+e‘·‡s¡+˝À, õ˝≤¢˝Àì

@ eT+&É\+˝À, mìï qeT÷Hê\qT ùdø£]+#ês¡H˚ $wüj·T+

‘Ó*j·T|üs¡TdüTÔ+~. á $<Ûä+>± ˇø£ eT+&É˝≤ìøÏ, ˇø£ dü+e‘·‡s¡+

ø±\+˝À 9999 eT{Ïº qeT÷Hê\qT ùdø£]+∫ |ü+ù| neø±X¯+

@s¡Œ&ÉT‘·T+~.

Bì <ë«sê ¬s’‘·T˝Ò dü«j·T+>± yê] e<ä›qTqï 15 n+¬ø\T >∑\

dü+K´‘√ @ Ç+≥sY HÓ{Ÿ Rø+Á<ä+ qT+&Ó’Hê yê] uÛÑ÷kÕs¡ |üØøå± $esê\

qT ‘Ó\TdüTø=qe#·TÃqT. Ò<ë eT+&É\ eékÕj·T n~Ûø±] qT+&ç ø±˙

á |òü*‘ê\ $esê\qT bı+<äe#·TÃqT. uÛÑ÷kÕs¡ |üØøå± πø+Á<ä+ qT+&ç

dü]jÓÆTq düeTj·T+˝À |òü*‘ê\T n+<ä&É+ Ò<äH Çã“+~ Çø£ eTT+<äT

e⁄+&É<äT. sêh+˝À nìï eT+&É˝≤˝À¢ @sêŒ≥j˚T´ (eT+&É˝≤ìøÏ 2

qT+&ç 3 #=|üq) ø±eTHé düØ«dt ôd+≥s¡¢qT, á-ùdyê πø+Á<ë\qT ™|ü

jÓ÷–+#·Tø=ì Á>±MTD ¬s’‘ê+>∑+ ‘·eT |ü+≥\ kÕ>∑T≈£î dü+ã+~Û+∫q

düe÷#ês¡+‘√ bÕ≥T, uÛÑ÷kÕs¡ |òü*‘ê\qT ‘Ó\TdüT≈£îH˚ kÂø£sê´ìï

sêh eékÕj·T XÊK n+~düTÔ+~.

sêh ¬s’‘ê+>∑+, eékÕj·T XÊK q÷‘·q+>± ÁbÕs¡+_Û+∫q á

nÁ–dtHÓ{Ÿ yÓuŸôd’{Ÿ kÂø£sê´ìï $ìjÓ÷–+#·Tø=ì, n~Ûø£ s¡kÕj·THê\

$ìjÓ÷>±ìï ‘·–Z+#·Tø=ì, düeTÁ>∑ ms¡Te⁄\ j·÷»e÷Hê´ìï Ä#·]+∫,

‘·≈£îÿe Ks¡TÃ‘√, HêDýÓTÆq n~Ûø£ ~>∑Tã&ÉT\T kÕ~ÛkÕÔs¡ì Ä•<ë›+.

ùd+ÁBj·T ™‘·Œ‘·TÔ\ <ÛäèMø£s¡DqT düT\uÛÑ‘·s¡+ #˚j·T&ÜìøÏ sêh

Á|üuÛÑT‘·«+ á |ü<∏äø±ìï neT\T |üs¡TdüTÔ+~. Bì ø=s¡≈£î Á|ü‹ õ˝≤¢ ÀqT

ø=+‘·eT+~ ¬s’‘·T\qT m+|æø£ #˚dæ, Á>∑÷|ü⁄\T>± @sêŒ≥T #˚dæ •ø£åD

<ë«sê yê]øÏ ùd+ÁBj·T eékÕj·T+, kÕ>∑T |ü<äΔ‘·T\T, HêD´‘ê

Á|üe÷D≤\T, ‘·~‘·s¡ n+XÊ\ô|’ |üP]Ô ne>±Vü≤q ø£*–kÕÔs¡T. yÓTT‘·Ô+

j·÷»e÷q´+ eékÕj·T XÊK |üs¡ý˚ø£åD˝À »s¡T>∑T‘·T+~. ¬s’‘·T\T

kÕ~Û+∫q eékÕj·T ™‘·Œ‘·TÔ\≈£î e´øÏÔ>∑‘·+>± ø±≈£î+&Ü, Á>∑÷|ü⁄q≈£î

yÓTT‘·Ô+>± ùd+ÁBj·T ™‘·Œ‹Ô <ÛäèMø£s¡D |üÁ‘·+ |ü<äΔ‹ Á|üy˚X¯ô|{≤ºs¡T.

ø=+‘·y˚Ts¡≈£î sêsTTr\T ≈£L&Ü ø£*Œ+#ês¡T.

- $. dü+<Ûë´sêDÏ, ÇHé|òüRsàwüHé ôd˝Ÿ,

eékÕj·T ø£MTwüqsY ø±sê´\j·T+, ôV’≤<äsêu≤<é.



ˇø£ kÕ<Ûës¡D |ü+#êj·Tr >∑Te÷kÕÔ>± J$‘êìï ÁbÕs¡+_Û+∫q

»\>∑+ yÓ+>∑fi¯sêe⁄ nq+‘·s¡ø±\+˝À n|üPs¡«yÓTÆq Hêj·Tø£‘·«

|ü{ÏeT‘√ <˚X¯ Hêj·T≈£îì>± ø°]Ô+|üã&Ü¶s¡T. n+#Ó\+#Ó\T>±

m<äT>∑T‘·÷ |ü+#êj·Tr dü$T‹ n<Û ä´≈£ åîì>±, õ˝≤¢ |ü]wü‘·T Ô

n<Û ä ´≈ £ åîì>±, sêh XÊdüq düuÛ ÑT´ì>±, |ü+#êj·Tr #Ûê+ãsY

n<Ûä´≈£åîì>±, sêheT+Á‹>±, sêh eTTKéT+Á‹>±, πø+Á<ä eT+Á‹>±

<˚XÊìøÏ Äj·Tq #˚dæq ùde\T ∫s¡düàs¡D°j·T+. ìs¡+‘·s¡+ Á|ü»\‘√

eTy˚Tø£eTsTT, ìC≤+ Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ e´‹πsø£+>± b˛sê&ç |ü\Te⁄]øÏ

e÷s¡Z<äs¡Ùø£eTj·÷´s¡T. Á|ü»\ ø£wüº düTU≤\˝À bÕ\T|ü+#·T≈£î+≥÷

yê]ì n_Ûeè~Δ u≤≥ q&ç|æ+#·&É{≤ìøÏ düs¡«X¯≈£îÔ\÷ ˇ&ç¶q ø£èw”

e\T&ÉT l »\>∑+ yÓ+>∑fi¯sêe⁄. Äj·Tq #=s¡e‘√ ôV’≤<äsêu≤<é˝À

@sêŒf…Æq πø+Á<ä $X¯«$<ë´\j·T+, ìC≤+ ÇHédæº≥÷´{Ÿ Ä|òt yÓT&çø£˝Ÿ

ôd’HÓ‡dt, ø£Ø+q>∑sY õ˝≤¢˝Àì sêeT>∑T+&É+ dü÷|üsY <∏äs¡à˝Ÿ $<äT´‘Y

bÕ¢+≥T eT]j·TT KeTà+ õ˝≤¢˝Àì |ü\T ˙{Ï bÕs¡T<ä\ ÁbÕC…≈£îº\T

H˚&ÉT Á|ü»\≈£î n+<ä#˚ùd ùde\T Äj·Tq <ës¡Ùìø£‘·≈£î n<ä›+ |ü&É‘êsTT.

22 @fi¯fl ej·TdüT‡˝À ìC≤+ Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ

e´‹πsø £+>± »]–b˛sê≥+˝À Äj·Tq

Á|ü‘·´ø£å+>± bÕ\T |ü+#·Tø=Hêïs¡T. Ä+Á<Ûä

eTVü‰düuÛÑ, ôV’≤<äsêu≤<é ùdº{Ÿ ø±+Á¬>dt˝À

#·Ts¡T¬ø’q bÕÁ‘· b˛wæ+#ês¡T. ôV’≤<äsêu≤<é

$yÓ÷#·q ñ<äéT+˝À bÕ˝§ Zì Á| üC≤

ø£+≥≈£î\T>± e÷]q uÛÑ÷kÕ«eTT\T, ìC≤+

düsêÿs¡T≈£î e´‹Rsø£+>± }s¡÷sê ‹]– Á|ü»\

qT #Ó’‘·q´ |ü]#˚yês¡T. ‹s¡TePs¡T dü]Vü≤<äT›

•_sêìøÏ ÇHé#Ûê]®>± eéVü≤]+∫, ìC≤+

Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ e´‹πsø£+>± ñ<ä´$T+#ês¡T.

1947 Ä>∑düTº 7q ìC≤+ Á|üuÛÑT‘·« Ä»„\qT

~Ûø£ÿ]+∫ sêh+˝À düs¡«Á‘ê C≤rj·T |ü‘êø±\

qT Ä$wüÿ]+∫q dü+<äs¡“¤+˝À Á|üuÛÑT‘·«+

|ü\Te⁄]ì n¬sdtº #˚dæ+~. M]˝À »\>∑+ yÓ+>∑fi¯sêe⁄, V”≤sê˝≤˝Ÿ

yÓ÷]j·÷, <ëX¯s¡~∏ ø£èwüíe÷#ês¡´ ‘·~‘·s¡T\THêïs¡T.

1948 ôdô|º+ãsY 13q ôV’≤<äsêu≤<éô|’ uÛ≤s¡‘·Á|üuÛÑT‘·«+ »]|æq

ôd’ìø£ #·s¡´˝À uÛ≤s¡‘·ôd’Hê´ìøÏ u≤dü≥>± ì*Ã ‹s¡TePs¡T yÓ’|ü⁄

qT+∫ |ü⁄s√>∑$T+∫q ôd’ìø£ <äfi≤\≈£î düVü≤ø£]+#ês¡T. ìC≤+

bÕ\q qT+&ç Á|ü»\≈£î $eTTøÏ Ô \_Û+∫q ‘·s¡Tyê‘· ≈£L&Ü

uÛÑ÷kÕ«eTT\≈£î e´‹πsø£+>± yÓ+>∑fi¯sêe⁄ Á|üC≤ #Ó’‘·q´ ø±s¡´Áø£e÷\

ìs¡«Vü≤D e÷q˝Ò<äT. uÛÑ÷kÕ«eTT\ e‹Ô&çøÏ ‘·˝§–Zq sêhÁ|üuÛÑT‘·«+

l yÓ+>∑fi¯sêe⁄ #·s¡ \qT rÁe+>± |ü]>∑DÏdü÷Ô #Ós¡kÕ\ bÕ\T #˚dæ+~.

C…’\T qT+&ç e∫Ãq yÓ+>∑fisêe⁄ eT∞fl Á|üC≤ |üøå±q ì*∫ øö\T<ës¡T\

Vü≤≈£îÿ\ ø√dü+ b˛sê≥+ ø=qkÕ–+#·≥+ ø=düyÓTs¡T|ü⁄.

<ës¡Ùìø£‘·≈£î e÷s¡Tù|s¡T »\>∑+ yÓ+>∑fi¯sêe⁄

õ˝≤¢ |ü]wü‘·TÔ n<Ûä´≈£åîì>±....

1959 qe+ãs¡T 1q eTq sêh+˝À |ü+#êsTTrsêCŸ dü+düú\T

@sêŒ≥j·÷´sTT. »\>∑+ yÓ+>∑fi¯sêe⁄ ø£\÷¢s¡T |ü+#êj·Tr dü$T‹øÏ

ø√ -Äô|º&é yÓT+ãs¡T>± m+|æø£sTT´ ‘·<ë«sê dü$T‹ n<Ûä´≈£åî\T

nj·÷´s¡T. n<˚ $<Ûä+>± õ˝≤¢ |ü]wü‘Y n<Ûä´≈£åî\T>± n+<ä]

ÄyÓ÷<ä+‘√ mìïø£j·÷´s¡T. $<ä´, ˙{ÏbÕs¡T<ä\, s¡Vü≤<ës¡T¢, yÓ’<ä´+

yÓTT<ä\>∑Tq$ Äj·Tq ÁbÕ<Ûäe÷´\T. ÁbÕ<∏ä$Tø£ bÕsƒ¡XÊ\\Tqï #√≥

õ˝≤¢˝À 80 ø=‘·Ô ôV’≤dü÷ÿfi¯ófl @sêŒ≥T #˚dæq |òüTq‘· l yÓ+>∑fi¯sêe⁄Rø

<ä≈£îÿ‘·T+~.

˙{Ï bÕs¡T<ä\ s¡+>∑+˝À e+<ä ôV≤ø±ºs¡¢˝À|ü⁄ kÕ>∑TuÛÑ÷eTT\≈£î

ñ|üjÓ÷>∑|ü&˚ yÓTÆqsY Ç]π>wüHé |ü<∏äø±\qT yÓ+>∑fi¯sêe⁄ H˚‘·è‘·«+˝À

KeTà+ õ˝≤¢ |ü]wü‘·TÔ neT\T |ü]Ã+~. KeTà+ õ˝≤¢˝Àì ∫qï ˙{Ï

#Ós¡Te⁄\ìï+{Ïø° eTs¡eTà‘·TÔ\T »]|æ+#·&É+ <ë«sê eékÕj·÷

_Ûeè~ΔøÏ <√Vü≤<ä+ #XÊs¡T. |ü …¢ Á|ü»\≈£î yÓ’<ä kÂø£sê´\T ø£*Œ+#ê*‡q

nedüsê\ì Äj·Tq Á>∑Væ≤+∫ Á|ü‹ |ü+#êsTTr dü$T‹˝Àq÷ ÁbÕ<∏ä$Tø£

Äs√>∑´ πø+Á<ë\T HÓ\ø=˝≤Œs¡T. ø£\÷¢s¡T, ô|qTã*¢, dü‘·TÔ|ü*¢,

á eT÷&ÉT #√≥¢ Ä<ÛäTìø£ yÓ’<ä´ dü<äTbÕj·÷\‘√ ≈£L&çq Á|üuÛÑT‘·«

ÄdüT|üÁ‘·T\T kÕú|æ+#ês¡T. á s√Eø° n$

Ä ÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\ yÓ’<ä´ ∫øÏ‘ê‡edüsêìï

dü+‘·è|æÔø£s¡+>± rs¡TdüTÔHêïsTT.

|ü+#êsTTr sêCŸ #Ûê+ãsY n<Ûä´≈£åîì>±....

l ˙\+ dü+Je¬s&ç¶ ¬s+&√kÕ] sêÅcÕºìøÏ

eTTKéT+Á‹>± |ü<äM u≤<Ûä´‘·\T #˚|ü{Ïºq

‘·s¡Tyê‘· 1963˝À sêÁwüº |ü+#êsTTr #Ûê+ãsYqT

HÓ\ø=˝≤Œs¡T. Ç≥T Á|üuÛÑT‘·« ø±s¡´Áø£e÷*ï,

\øå±´*ï |ü+#êsTTr sêCŸ dü+düú\≈£î ‘Ó*j·T

|üs¡Ã&É+, n≥T Äj·÷ dü+düú\ düeTdü´\T,

nedüsê\T sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ <äèwæºøÏ ‘˚e&É+,

‘·<ë«sê |ü+#êsTTr sêCŸ eédüú |ü{Ïwüº+>±

|üì#˚j·T&ÜìøÏ <√Vü≤<ä+ #˚ùd kÕ<Ûäq+>±

Ä+Á< Û ä Á| ü< ˚X Ÿ | ü+#êsTTr sêC Ÿ # Û ê+ãsY

@sêŒf…Æ+~.

KeTà+ õ˝≤¢ |ü]wü‘Y n<Ûä´≈£åî\T>± yÓ+>∑fi¯sêe⁄ #˚dæq ø£èwæì

>∑T]Ô+∫q dü+Je¬s&ç¶ »\>∑+ yÓ+>∑fi¯sêe⁄ì sêÁwüº |ü+#êsTTrsêCŸ

#ê+ãsY n<Ûä´≈£åî\T>± m+|æø£ #˚XÊs¡T. n˝≤ Äj·Tq ø=‘·Ô dü+düú

|ü+#êsTTrsêCŸ #Ûê+ãsY ‘=* n<Ûä´≈£åî\j·÷´s¡T.

yÓ+>∑fi¯sêe⁄ sêÁwüº |ü+#êsTTrsêCŸ #Ûê+ãs¡T≈£î kı+‘· uÛÑeq+

düeT≈£LsêÃs¡T. kı+‘· eTTÁ<äD≤\j·÷ìï @sêŒ≥T #˚XÊs¡T.

ª|ü+#êsTT‘Yμ nH e÷dü |üÁ‹ø£ Äj·Tq e÷qdü|ü⁄Á‹πø! sêÁwüº+˝À ÄHê&ÉT

™qï 16 y˚\ |ü+#êsTTrsêCŸ dü+düú\ yêDÏ>± n~ sêDÏ+∫+~.

Á>±MTD≤_Ûeè~ΔøÏ |ü≥T‘·s¡ kÕ<Ûäq+>± ñ|üjÓ÷>∑|ü&˚ $<Ûä+>±

|ü+#êsTTr sêCŸ dü+düú\T |ü]&ÛÉ$˝≤¢\ì >±&ÛÉ+>± yê+∫Û+∫q



yê]˝À yÓ+>∑fi¯sêe⁄ nÁ>∑>∑DT´\T. eTTK´+>± 1967˝À m+.{Ï.

sêE ø£$T{° dæbòÕs¡düT*ï Ä ~X¯>± ù|s=ÿqe#·TÃ. dæbòÕs¡düT\ <ë«sê

|ü+#êsTTrsêCŸ dü+düú\˝À õ˝≤¢ ø£˝…ø£ºsY n~Ûø±s¡+, CÀø£´+ ô|]–+~.

á |ü]dæú‹ì #·ø£ÿ~~›, dü+düú\qT ‹]– ã˝Àù|‘·+ #˚j·T{≤ìøÏ

1968 dü+e‘·‡s¡+˝À l yÓ+>∑fi¯sêe⁄ n<Ûä´≈£åî\T>± ˇø£ dü+|òü÷ìï

ø±+Á¬>dt XÊdüqdüuÛ≤ |üø£å+ ìj·T$T+∫+~. yÓ+>∑fi¯sêe⁄ n<Ûä ≈£åî\T>±

@sêŒf…Æq Ä dü+|òüT+ sêÁwüº eT+‘·{≤ |üs¡´{Ï+∫ |ü+#êsTTr sêCŸ

dü+düú\ düÔãΔ‘·≈£î ø±s¡D≤\T ø£qT>=qï~.

õ˝≤¢ n_Ûeè~Δ eT+&É* eédüúqT yÓ+>∑fi¯sêe⁄ ø£$T{° rÁe+>±

e´‹RsøÏ+∫+~. yê{Ïì yÓ+≥H s¡<äT› #j·÷\qï~ yÓ+>∑fisêe⁄ ø£$T{°

dæbòÕs¡düT˝À¢ eTTKýÓTÆ+~. <ä[‘·T\≈£î, eTVæ≤fi¯\≈£î dü$T‹, õ˝≤¢

|ü]wü‘Y kÕúsTT dü+|òü÷\˝ÀqT, Á>±eT |ü+#êsTTr ìsê«Vü≤ø£

dü+|òü÷\˝ÀqT ø√-Ä|ü¸Hé <ë«sê ÁbÕ‹ì<Ûä´+ ø£*Œ+#ê\qï~ eTs√

dæbòÕs¡düT. n+‘˚>±ì, y˚πs ø√-Äô|º&é düuÛÑT´\≈£î neø±X¯+ Çe«sê<äT.

|ü+#êsTTrsêCŸ dü+düú\˝À |ü<äe⁄\T #˚|ü≥º&ÜìøÏ #·≥º düuÛÑ\ düuÛÑT´\

ô|’ Ä+ø£å\T ñ+&Ésê<äT nì ≈£L&Ü dæbòÕs¡düT #dæ, õ˝≤¢ &Óe\|tyÓT+{Ÿ

uÀs¡T¶\ n~Ûø±sê\qT õ˝≤¢ |ü]wü‘·TÔ yÓTT<ä{Ï kÕúsT÷ dü+|òü÷ìøÏ

n|üŒ–+#·&É+ ‘·|üŒ yÓ+>∑fi¯sêe⁄ ø£$T{° ìy˚~ø£ô|’ Á|üuÛÑT‘·«+ m˝≤+{Ï

#·sê´ rdüTø√˝Ò<äT.

|ü+#êsTTrsêCŸ≈£î dü+ã+~Û+∫q ìã+<Ûäq\T, Ä]úø£ eqs¡T\T

Ç‘ê´~ n+XÊ*ï |ü]o*+∫, e÷s¡TŒ\T, #˚s¡TŒ\T dü÷∫+#˚+<äT≈£î

sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+ 1971˝À dæ. qs¡dæ+Vü≤+ n<Ûä´ø£å‘·q eTs=ø£ ø£$T{°ì

ìj·T$T+∫+~. Ä ø£$T{° |ü+#êsTTr sêCŸ≈£î dü+ã+~Û+∫q nìï

n+XÊ\ô|’ yÓTT‘·Ô+ 404 dæbòÕs¡düT\T #˚dæ+~. yÓ+>∑fi¯sêe⁄ sêÁwüº

eTTKéT+Á‹ nj·÷´ø£ >±ì Ä dæbòÕs¡düT\≈£î yÓ÷ø£å+ ø£\>∑˝Ò<äT.

yÓ+>∑fi¯sêe⁄ ˝≤>± |ü+#êsTTrsêCŸ dü+düú\ô|’ Á|ü>±&ÛÉ $XÊ«dü+

ñqï eTTKéT+Á‘·T\T <˚X¯+˝À ns¡T<äT. Äj·Tq eTTKéT+Á‹

nj·÷´ø£ ≈£L&Ü ø=Hêïfi¯fl es¡≈£î |ü+#êsTTrsêCŸ XÊKqT ‘·eT e<˚›

ô|≥Tº≈£îHêïs¡T. düeTs¡Tú&Ó’q e´øÏÔ ø√dü+ >±*+∫, ∫es¡≈£î Ä XÊKqT

\Tø£˝≤|ü⁄ \ø£åàD<ëdüT≈£î n|üŒ–+#ês¡T.

sêheT+Á‹>±...

1969˝À ÁãVü≤àq+<ä¬s&ç¶ Rø´_HÓ{Ÿ˝À >∑èVü≤XÊK eT+Á‹‘·« XÊK

u≤<Ûä ‘·\T #|ü{≤ºs¡T. qø£‡ …’≥¢ Væ≤+kÕ ø±s¡ ø£ ≤bÕ\qT Vü≤À+eT+Á‹>±

n‘·´+‘· #êø£#·ø£´+>± m<äTs=ÿHêïs¡T. qø£‡˝…’≥¢ u…~]+|ü⁄qT U≤‘·s¡T

#˚j·Tì Äj·Tq HÓ’»+ n≥T b˛©düT\˝À, Ç≥T Á|ü»\˝À $XÊ«dü+

ô|+∫+~. nq+‘·s¡+ |æ.$. qs¡dæ+Vü‰sêe⁄ Á|üuÛÑT‘·«+˝À |ü]ÁX¯eT\

XÊU≤eT+Á‹>± u≤<Ûä´‘·\T ìs¡«]Ô+#ês¡T.

sêh eTTKéT+Á‹>±....

sêh+˝À n<Ûä´ø£åbÕ\qqT ‘=\–+#êø£ eTTKéT+Á‹>± »\>∑+

yÓ+>∑fi¯sêe⁄qT Ç+~sê>±+BÛ @] ø√] m+|æø£#˚XÊs¡T. &çôd+ãsY

10, 1973q Äj·Tq eTTKéT+Á‹>± |ü<äM d”«ø±s¡+ #˚XÊs¡T.

eTTKéT+Á‹>± »\>∑+ yÓ+>∑fi¯sêe⁄ ‘·q<Ó’q XË’*˝À |üì #˚dæ |ü\T

n_Ûeè~Δ ø±s¡´Áø£e÷\T #˚|ü{≤ºs¡T. yê{Ï˝À eT#·TÃ≈£î ø=ìï »„|æÔøÏ

‘Ó#·TÃø√ee\dæq nedüs¡+ m+‘Ó’Hê ™+~. kÕ«‘·+Á‘·´+ e∫Ãq

‘·s¡Tyê‘· sêh+˝À ÁbÕs¡+_Û+∫q ‘=* ¬s’ Ò« e÷s¡Z+ ;;q>∑sY-q&ç≈£L&ç

¬s’\T e÷s¡Z+ l yÓ+>∑fi¯sêe⁄ #=s¡e‘√H˚ Ç~ ÁbÕs¡+uÛÑeTsTT+~. n<˚

$<Ûä+>± $»j·Tyê&É <∏äs¡à˝Ÿ |üesY bÕ¢+{Ÿ ìsêàD≤ìøÏ 5e |ü+#·es¡¸

Á|üD≤[ø£˝À ì<ÛäT\ πø{≤sTT+|ü⁄q≈£î Á|ü‘˚´ø£ ÁX¯<äΔ rdüT≈£îHêïs¡T.

‘Ó\T>∑T yê] eT<Ûä´ uÛ≤edüyÓTÆø£´‘·qT kÕ~Û+#·{≤ìøÏ Á|ü|ü+#·

‘Ó\T>∑T eTVü‰düuÛÑ\qT 1975˝À ìs¡«Væ≤+∫q rs¡T nqq´ kÕe÷q´+.

Äj·Tq |ü<äM u≤<Ûä´‘·\T #˚|üfÒº Hê{ÏøÏ, ndü+|üP]Ô>± e~*y˚dæq

Hê>±s¡T®q kÕ>∑sY ≈£î&ç, m&ÉeT ø±\Te\ ìsêàD≤ìøÏ kÂB nπs_j·÷

kÕj·T+‘√ Á|ü|ü+#· u≤´+≈£î ì<ÛäT\T kÕ~Û+#·≥+˝À Äj·Tq #·÷|æq

sê»ø°j·T #·‘·Ts¡‘·, Hêj·Tø£‘·« Á|ü‹uÛÑ m+‘√eT+~ $eTs¡Ù≈£î\

Á|üX¯+dü\T bı+~+~.

KeTà+ õ˝≤¢˝À ø=ìï e+<ä\ Á>±e÷\πøø±ø£, ø£ècÕíõ˝≤¢˝À

q+~>±eT, »>∑Zj·T´ù|≥, ø£+∫ø£#·s¡¢, yÓTÆ\es¡+, $dü‡qïù|≥,

q÷õM&ÉT ÁbÕ+‘ê\≈£î kÕ>∑sY m&ÉeTø±\Te <ë«sê {Ïì n+~+#ês¡T.

KeTà+ õ˝≤¢ À 16 eT+&É ≤˝À¢ì 230 Á>±e÷˝À¢ 2.50 \ø£å\ mø£sê\T

kÕ>∑sY »˝≤\‘√ düdü XÊéT\+ nj·÷´sTT. n˝≤π> #·s¡¢ eT+&É\+˝À

Äj·Tq ÁbÕs¡+_Û+∫, ì<ÛäT\T düeT≈£L]Ãq ÁbÕC…≈£îº Ç|ü⁄Œ&ÉT |üPs¡ÔsTT

düTe÷s¡T 50,000 mø£sê\≈£î ô|’>± kÕ>∑T˙s¡T n+~k˛Ô+~.

n<˚ $<Ûä+>± sêj·T\d”eT ÁbÕ+‘·+˝À dü+Jej·T´ kÕ>∑sY,

düTã“sêj·T kÕ>∑sY, yÓTÆ\es¡+ ÁbÕC…≈£îº, ô|qï¨_\+, ô|<˚›s¡T, ø£èwüí

kÕ>∑sY ÁbÕC…≈£îº\T Äj·Tq eTTKéT+Á‹>± ™qï|ü&ÉT s¡÷bı+~qy˚.

ôV’≤<äsêu≤<é˝Àì {≤´+ø˘ ã+&é düMT|ü+˝Àì eTTì‡|ü˝Ÿ ø±sê´\

j·T uÛÑeq+, Ç+~sêbÕsYÿ, dü+Jej·T´bÕsYÿ, sêeTø£èwüí $TwüHé,

n+<äT˝Àì eT+~sê\ düeTT<ëj·T+ »\>∑+ yÓ+>∑fi¯sêe⁄ Vü≤j·÷+˝À

s¡÷bı+~+∫qy˚. 1977 qe+ãs¡T˝À dü+uÛÑ$+∫q ~$d”eT ñô|Œq

ø£*Z+∫q qcÕºìï ìyê]+#·≥+˝À düVü‰j·T |ü⁄qsêyêdü ø±s¡´Áø£e÷\

neT\T˝À πøåÁ‘·kÕúsTTøÏ #=#·TÃ≈£î b˛sTT yÓ+>∑fi¯ sêe⁄ #˚dæq ùde\T

Äj·÷ Á>±e÷\ Á|ü»\T mqï{Ïø° eT]Ãb˛˝Òs¡T.

πø+Á<äeT+Á‹>±....

πø+Á<ä |ü]ÁX¯eT\ XÊK eT+Á‹>± |üì#˚dæq ø±\+˝À (1986-89)

$<o bÕ]ÁXÊ$Tø£y‘·Ô\qT Áb˛‘·‡Væ≤+∫ yê]øÏ |ü\Ts¡ø±\ sêsTTr\qT

Á|üø£{Ï+∫ eTq<˚X¯+˝À |ü]ÁX¯eT\T kÕú|æ+#˚˝≤ ø£èwæ #˚XÊs¡T. s¡÷. 50

ø√≥T¢ $T+#·ì ô|≥Tºã&ç‘√ $<˚o yê´bÕs¡ y˚‘·Ô\T <˚X¯+˝À @ e÷s¡T

eT÷\ ÁbÕ+‘·+˝ÀHÓ’Hê |ü]ÁX¯eT\ kÕú|æ+#·<ä*ùdÔ Á|üuÛÑT‘·«+ qT+&ç

˝…’ôdqT‡ rdüTø√e\dæq nedüs¡+ ˝Ò≈£î+&Ü #˚XÊs¡T.

ˇø£ kÕ<Ûës¡D |ü+#êj·Tr >∑Te÷kÕÔ>± ‘·q J$‘·+ ÁbÕs¡+_Û+∫q

»\>∑+ yÓ+>∑fi¯sêe⁄ nqq´ kÕe÷qýÓTÆq Hêj·Tø£‘·« \ø£åD≤\T,

<ës¡Ùìø£‘·, n_Ûeè~Δ ø±+ø£å‘√ n+#Ó\+#Ó\T>± m<äT>∑T‘·÷ sêh

eTTKéT+Á‹>±, Rø+Á<äeT+Á‹>± sêÅcÕºìøÏ #dæq ùde ∫s¡düàs¡D°j·T+.

ejÓ÷ uÛ≤s¡+‘√ ÁøÏj·÷o\ sê»ø°j·÷\≈£î <ä÷s¡yÓTÆq Äj·TqqT

dü÷aI]Ô>± rdüTø=ì H{Ï ‘·s¡+˝Àì |ü+#êj·TrsêC dü+düú\ Á|ü‹ì<ÛäT\T

kÕúìø£ düeTdü´\ kÕ<Ûäq≈£î ø£èwæ #˚ùdÔ Á|ü»\ Vü≤è<äj·÷\˝À ø£\ø±\+

$T–*b˛‘ês¡T.


- &Üˆˆ $.mdt.mdt. Á|ükÕ<é,

&ç|òüP´{° &Ó’¬sø£ºsY (nøö+{`‡) nbÕsY¶


>∑s¡“¤+ <Ûä]+∫q Á|ü‹ Ád”ÔøÏ |ü+&É+{Ï_&É¶qT ø£Hê\ì ™+≥T+~. ‘·eT

n\yê≥¢ e\¢ >∑s¡“¤düú •X¯óe⁄≈£î @<Ó’Hê Á|üe÷<ä+ »s¡T>∑T‘·T+<˚yÓ÷qì

uÛÑj·T|ü&ÉT‘·÷ ™+{≤s¡T. n+<äTπø yê]øÏ mH√ï dü+<˚Vü‰\T edü÷Ô

™+{≤sTT. ø=ìï dü+<˚Vü‰\T n&É>∑˝Òs¡T. eT]ø=ìï n&É>∑&ÜìøÏ

»+≈£î‘ês¡T. n+<äTπø á dü+<˚Vü‰\T, düe÷<ÛëHê\T sêdüTÔHêïqT.

✒ ø±|ò”, {°\T ‘ê>∑&É+ e\q >∑s¡“¤düú •X¯óe⁄ô|’ @yÓTÆHê Á|üuÛ≤e+

™+≥T+<ë ?

>∑s¡“¤e‘·T\≈£î ‘·s¡#·÷ e#˚Ã

dü+<˚Vü‰\≈£î düe÷<ÛëHê\Tø±|ò”, {°\˝À ¬ø|ò”Hé ™+~. Ç~ X¯Øsêìï ™Á<˚ø£ |üs¡TdüTÔ+~. ˇø£

yÓ÷‘ê<äT˝À ø±|ò”, {° ‘ê>∑&É+ e\q Çã“+~ ™+&É<äT. yÓ÷‘ê<äT

$T+∫ ø±|ò”, {°\T ‘ê>∑&É+ e\¢ ìÁ<ä˝Ò$T, Äy˚X¯kÕúsTT n~Ûø£+>±

ô|s¡>∑&É+, ˙s¡T&ÉT n~Ûø£+>± yÓfi¯¢&É+ »s¡T>∑T‘·T+~.

✒ >∑]“¤D°\≈£î ™‘·ÔeTyÓTÆq ÄVü‰s¡+ @~ ?

Áb¥{°qT¢, ø±s√“ôV’≤Á&˚≥T¢, ø=e⁄«\T, $≥$TqT¢, KìC≤\T ‘·–q

bÕfi¢ À >∑\ ÄVü‰s¡ |ü<ësêú\T ‹+fÒ >∑]“¤D°øÏ, >∑s¡“¤düú •Xóe⁄≈£î eT+∫~.

Áø£eT+ ‘·|üŒ≈£î+&Ü Ä≈£î|ü#·Ã ≈£Ls¡\T, ≈£Ls¡>±j·T\T, ‘êC≤ |ü+&ÉT¢,

bÕ\T, bÕ\ ™‘·Œ‘·TÔ\T, |ü|ü<ÛëHê´\T, ãsƒêD°, Á>∑T&ÉT¶, #|ü\T ‘·–q

yÓ÷‘ê<äT˝À e÷+dü+ ‹qeTì dæbòÕs¡T‡ #˚kÕÔs¡T.

eT]–+∫q ˙s¡T #·˝≤¢]Ã ‘ê>∑&É+ ™‘·ÔeT+. n‹>±

‹q&É+ eT+∫~ ø±<äT. Bìe\¢ ø=e⁄« ù|s¡T≈£îb˛sTT, n~Ûø£

ãs¡Te⁄ bı+<äT‘ês¡T. Á|üdüe düeTj·T+˝À m≈£îÿe ø£wüº|ü&Ée\

dæ edüTÔ+~. Á|üdüyêq+‘·s¡+ n~Ûø£ ãs¡Te⁄ qT+&ç $eTTøÏÔ

bı+<ä&É+ n+‘· ‘˚*ø£ ø±<äT.

✒ ãj·T≥ ‘·j·÷s¡T #˚dæq ÄVü‰s¡+ ‹qe#êÃ ?

ãj·T≥ ‘·j·÷s¡T #˚dæq ÄVü‰s¡+ ø£\Twæ‘·+ ø±ã&ç

™+&Ée#·TÃ. yê{Ï˝À ™+&˚ Á|üe÷<äø£s¡yÓTÆq ÁøÏeTT\T ‘·©¢,

_&É¶\ Äs√>±´ìï <Óã“rùd neø±X¯+ ™+≥T+~. Ç+{À¢

‘êC≤>± ‘·j·÷s¡T #˚dæq ÄVü‰s¡ |ü<ësêΔ\qT uÛÑTõ+#·&É+

n\es¡#·Tø√yê*. ø±s√“H˚f…&é ≈£L˝ŸÁ&ç+ø˘‡ eT+∫~ ø±<äT.

✒ ø£+|üP´≥sY, {Ï.$. yÓTÆÁø√y˚yé ≈£î+|ü{Ï düMT|ü+˝À >∑]“¤D°

™+&Ée#êÃ?

á $wüj·T+ô|’ |ü]XÀ<Ûä≈£î\T u≤>± n<Ûä j·Tq+ #XÊs¡T. M{ÏøÏ

- >∑]“¤D°øÏ m≥Te+{Ï dü+ã+<Ûä+ ™+&É<äì ‘*Ã #ÓbÕŒs¡T. @~

@yÓTÆq|üŒ{ÏøÏ˙, $<äT´‘Y nj·TkÕÿ+‘· ‘·s¡+>±\T ™‘·Œ‹Ô

#ùd á |ü]ø£sê\≈£î ø£ dü+ 2 n&ÉT>∑T\ <ä÷s¡+˝À ™+&É&É+

πøåeT<ëj·Tø£+.

✒ <Ûä÷eTbÕq+, ôdø£+&é Vü‰+&é k˛àøÏ+>˘ e\¢ Á|üe÷<ä+

™+≥T+<ë ?

<Ûä÷eTbÕq+, ôdø£+&é Vü‰+&é k˛àøÏ+>˘\ Á|üuÛ≤e+ >∑s¡“¤düú

•X¯óe⁄ô|’ ™+≥T+~. HÓ\\T ì+&É≈£î+&Ü Á|üdü$+#·&É+,

e÷qdæø£+>± m<ä>∑ì •X¯óe⁄≈£î »qà ì#˚Ã Á|üe÷<ë\T

m<äTs¡e⁄‘êsTT. n+<äT#˚‘· ndü\T ª<Ûä÷eTbÕHêìøÏμ dü«dæÔ

#Ó|üŒ&É+ ™‘·ÔeT+.

✒ ∫qï ∫qï nHês√>±´\≈£î >∑]“¤D° k¥+‘·+>±

eT+<äT\T y˚düTø√e#êÃ?

kı+‘·+>± eT+<äT\T y˚düTø√e&É+, >∑s¡“¤düú •X¯óe⁄≈£î



Á|üe÷<ä+. >∑s¡“¤+ <Ûä]+∫q düeTj·T+˝À Á|üe÷<ä s¡Væ≤‘·yÓTÆq Wwü<Ûë\T

yê&Ü*. yê{Ï >∑T]+∫ yÓ’<äT´\≈£î ‘Ó\TdüTÔ+~. n+<äTe\¢ kı+‘·+>±

>±ì, Ç‘·s¡T\ dü\Vü‰ y˚Ts¡ >±ì eT+<äT\T yê&É≈£L&É<äT. yÓ’<äT´ì

dü÷#·q y˚Ts¡ e÷Á‘·y˚T yê&Ü*.

✒ ¬s’\T, $e÷Hê\ô|’ >∑]“¤D° Á|üj·÷D+ #˚j·Te#·TÃHê ?

<ä÷s¡ Á|üj·÷D≤\T 6 HÓ\\T ì+&Éø£ eTT+<äT #˚j·T&É+ eT+∫~.

6 HÓ\\T ì+&çq ‘·s¡Tyê‘· <ä÷s¡|ü⁄ Á|üj·÷D≤\≈£î yÓ’<äT´ì dü\Vü‰

rdüTø√e&É+ ™‘·ÔeT+.

✒ >∑]“¤D° ôd≈£î‡˝À bÕ˝§Zqe#êÃ ?

yÓ’<äT´&ÉT e<ä›ì #Ó_‘˚ ‘·|üŒ >∑]“¤D° Vü‰sTT>± dü+kÕs¡ J$‘·+˝À

bÕ˝§Zqe#·TÃ. ‘·*¢ ø£&ÉT|ü⁄˝À eT+∫ ≈£îwüì+>˘ q&ÉTeT >∑s¡“¤düú •X¯óe⁄

™+≥T+~. >∑]“¤D° bı≥º MT<ä n~Ûø£ ˇ‹Ô&ç ø£\T>∑CÒùd $<Ûä+>±

™+&É≈£î+&Ü dü+kÕs¡+ #˚düTø√e#·TÃ.

✒ >∑s¡“¤e‹ Ç+{Ï |üqT\T j·T<Ûë$~Û>± #˚düTø√e#êÃ ?

m≈£îÿe>± n\dæb˛j˚T $<Ûä+>± Ç+{Ï |üqT\T #˚j·T&É+ eT+∫~

ø±<äT. ãs¡TyÓ’q bÕÁ‘·\T, ô|<ä› ô|<ä› fi¢ ã¬ø{Ÿ\T m‘·Ô≈£L&É<äT. >∑s¡“¤e‹

#·Ts¡T>±Z ™+&ç ‘˚*ø£ bÕ{Ï |üqT\T #˚düT≈£î+fÒ ÄyÓT X¯Øs¡+˝Àì s¡ø£Ô

Á|üdüs¡D #·ø£ÿ>± ™+≥T+~. ˇ‹Ô&ç ˝Ò≈£î+&Ü $ÁXÊ+‹>± ™+≥T+~.

✒ >∑s¡“¤e‹ @ uÛÑ+–eT˝À |üs¡T+&ç ìÁ~+#·&É+ ™‘·ÔeT+?

yÓ÷ø±fió¢ ø=~›>± e+#·T≈£îì ø£ |üø£ÿ≈£î ‹]– |ü&ÉT≈£îì ìÁ~+#·&É+

eT+∫~. Ç˝≤ ìÁ~+#·&É+ e\¢ >∑s¡“¤düú •X¯óe⁄˝À s¡ø£Ô Á|üdüs¡D+ u≤>±

n_Ûeè~Δ #Ó+<äT‘·T+~.

eT+#·+ MT<ä |üs¡T+&ç ]˝≤ø˘‡ ne⁄‘·Tqï|ü&ÉT ø±fi¯¢ eT<Ûä´ ˝Ò<ë

ø±fi¯¢ øÏ+<ä ‘·\>∑&É ô|≥Tºø√yê*. Ç˝≤ #˚j·T&É+ e\¢ ø£fi¯ó¢ ‹s¡>∑≥+

e+{Ï düeTdü´\T sêe⁄.

✒ ˇ‹Ô&ç, Ä+<√fi¯q Á|üuÛ≤e+ >∑s¡“¤+ MT<ä ™+≥T+<ë ?

ˇ‹Ô&ç, Ä+<√fi¯q Á|üuÛ≤e+ >∑s¡“¤düú •X¯óe⁄ MT<ä ™+≥T+<ë ?

™+&É<ë nì #Ó|üŒ&É+ ø£wüº+. ø±ì M{Ï e\¢ >∑s¡“¤e‹ |ü]dæú‹˝À e÷s¡TŒ

edüTÔ+~. yê+‘·T\T #düT≈£îH πs≥T ô|s¡T>∑T‘·T+~. ‘·\H=|æŒ edüTÔ+~.

ìÁ<ä ˝Ò$T yÓTT<ä\e⁄‘·T+~.

]˝≤ø˘‡ ø±e&É+ H˚s¡TÃø√yê*. MqT\≈£î $+<äT>± ™+&˚ #·ø£ÿì

dü+^‘·+ $Hê*. eT<ÛäTs¡+>± ™+&˚ {Ï.$. ø±s¡´Áø£e÷\T #·÷&Ü*.

Ä+<√fi¯q\ qT+&ç Ç$ $eTTøÏÔ ø£*ZkÕÔsTT.

✒ #˚‹ y˚fi¯¢ >√fi¯ó¢ bı&Ée⁄>± ô|+#·Tø√e#êÃ ?

n$ ÁøÏeTT\T <ë– ™+&˚+<äT≈£î ªÄ<Ûës¡ πø+Á<ë\T>±μ |üìøÏ

ekÕÔsTT. eT{Ïº, eTT]øÏ e+{Ï$ >√fi¢ øÏ+<äøÏ CÒ] ì\« ™+{≤sTT. n$

Á|üe÷<äø£s¡yÓTÆq ÁøÏeTT\≈£î ì\j·÷\T>± e÷] yÓT*¢>± X¯Øs¡+˝ÀøÏ

Á|üy˚•+∫ Vü‰ì ø£*ZkÕÔsTT. n+<äTe\¢ >√fi¯ó¢ bı&Ée⁄>± ô|+#·Tø√e<äT›.

✒ »qHê+>∑+ yÓ\T|ü\ eT+≥, <äTs¡<ä ™+fÒ Á|üe÷<äe÷ ?

»qHê+>±ìøÏ u≤´ø°º]j·T˝Ÿ ˝Ò<ë |òü+>∑˝Ÿ ÇHéô|òø£åHé ™+fÒ

Ç≥Te+{Ï \ø£åD≤\T ™+{≤sTT. á \ø£åD≤\T eTT~] ‘Ó\T|ü⁄

&çXÊÃ]® yÓTT<ä\sTT‘ yÓ+≥H yÓ’<äT´\qT dü+Á|ü~+#ê*. »qHê+>±ìøÏ

ÇHéô|òø£åHé Áø£eT+>± ô|]–‘˚, eTT+<äT HÓ\˝À¢H˚¢ Á|üdüe+ ˝Ò<ë

>∑s¡“¤$∫Ã¤‹ÔøÏ <ë]rùd Á|üe÷<ä+ ™+≥T+~.

✒ ôV’≤V”≤˝Ÿ‡ ˝Ò<ë e÷eT÷\T #Ó|ü\T @$ <Ûä]+#·e#·TÃ ?

e÷eT÷\T #Ó|ü⁄a˝Ò <Ûä]+#ê*. >∑s¡“¤+ <Ûä]+#·&É+ e\¢ >∑]eTHê_Û

kÕúq+ e÷]b˛‘·T+~. Ç≥Te+{Ï dæú‹˝À ôV’≤V”≤˝Ÿ‡ y˚düT≈£î+fÒ øÏ+<ä

|ü&çb˛‘ês¡T. n+<äTπø n&ÉT>∑T #·<äTqT>± ™+&˚ #Ó|ü\T <Ûä]+#·&É+

ÁX‚j·Tdüÿs¡+.

✒ ø£&ÉT|ü⁄ MT<ä kÕ–q #ê]ø£\T sê≈£î+&Ü ™+&Ü\+fÒ @$T #Ój·÷´* ?

ø£&ÉT|ü⁄ MT<ä q÷HÓ, n+<ëìï ô|+#˚ ÁøÏeTT\T sêdüTø√e&É+ e\q

#·s¡à+ eTè<äTe⁄>± ‘·j·÷s¡e⁄‘·T+~. #·s¡à+ eTè<äTe⁄>±, yÓT‘·Ô>±

‘·j·÷s¡sTTq+‘· e÷Á‘êq #ê]ø£\T Ò≈£î+&Ü ø±bÕ&É Òe⁄ á Áø°yéT\T.

#·sêàìøÏ yês¡dü‘·«+>± e#Ã \ø£åD≤\qT ã{Ïº #ê]ø£\T @s¡Œ&É&É+,

@s¡Œ&Éø£ b˛e&É+ Ä<Ûës¡|ü&ç ™+≥T+~. ø£&ÉT|ü⁄ MT<ä eTkÕCŸ

#˚sTT+#·Tø√e#·TÃ.

>∑s¡“Ie‘·T\T >∑eTì+#·e\dæq eT]ø=ìï n+XÊ\T

✬ 25 @fi¢ ej·TdüT˝À >∑s¡“¤+ eùdÔ eT+∫~. 16 @fi¢ ej·TdüT˝À >∑s¡“¤+

<Ûä]ùdÔ ‘·©¢ - _&É¶\ Äs√>∑´+ Ä•+∫q+‘· u≤>∑T+&É<äT.

✬ ‘·≈£îÿe ej·TdüT˝À >∑s¡“¤+ <Ûä]+#·&É+ e\q >∑s¡“¤ÁkÕyê\T, ‘·≈£îÿe

ãs¡Te⁄ >∑\ |æ\¢\T |ü⁄≥º&É+, HÓ\\T ì+&É≈£î+&Ü Á|üdü$+#·&É+

e+{Ï düeTdü´\T m<äTs¡e⁄‘êsTT.

✬ HÓ\ø=ø£kÕ] Ád”Ô\˝À n+&É+ $&ÉT<ä\e⁄‘·T+~. n˝≤ $&ÉT<ä\

sTTq n+&É+ |ü⁄s¡Twü ;»ø£D+‘√ ø£\dæ |æ+&É+>± e÷s¡T‘·T+~.

✬ kÕ<Ûës¡D+>± Ád”Ô 28 s√E\ ø=ø£kÕ] ãVæ≤wüTº ne⁄‘·÷ ™+≥T+~.

düÁø£eT+>± ãVæ≤wüTº nj˚T´yê]øÏ ‘=*s√E\‘√ ˝…ø£ÿ y˚düT≈£î+fÒ

14 e s√Eq n+&É+ $&ÉT<ä\ ne⁄‘·T+~.

✬ n+fÒ 14 s√E\≈£î ãVæ≤wüTº ne⁄‘ês¡q>± n+&É+ $&ÉT<ä\

ne⁄‘·T+<äì ‘Ó\TdüT≈£îHêïs¡T. n+<ä] $wüj·T+˝À Ç~ ˇπø˝≤

™+&É<äT. ø=+<ä] $wüj·T+˝À n+&É+ $&ÉT<ä\ nqT≈£îqï s√EøÏ

¬s+&ÉT s√E\T eTT+<äT>±ì, ‘·s¡Tyê‘· >±ì ™+&Ée#·TÃ.

✬ n+&É+ $&ÉT<ä\j˚T´ s√E˝À¢ <ä+|ü‘·T\T <ë+|ü‘·´ J$‘·+

>∑&ç|æ‘˚ >∑s¡“¤+ e#˚Ã neø±XÊ\T ôV≤#·TÃ>± ™+{≤sTT.

>∑s¡“¤<Ûës¡D

eT>∑yêì eèwüD≤\T Msê´ìï $&ÉT<ä\ #˚kÕÔsTT. Ád”Ô n+&É ø√X¯+

ªzyêμ nì |æ\eã&˚ n+&Üìï $&ÉT<ä\ #˚düTÔ+~. |ü⁄s¡TwüTì Ms¡´+

zyê‘√ ø£\dæ |üø£«+ ne⁄‘·T+~. Ç<˚ >∑s¡“¤<Ûës¡D≈£î yÓTT<ä\T.

✬ |æ+&É+ ‘=$Tà~ HÓ\\ ø±\+˝À •X¯óe⁄>± m~– e÷qe »qHêìøÏ

<ë] rdüTÔ+~.

✬ >∑s¡“¤+ <Ûä]+#·>±H˚ ãTT‘·TÁkÕe+ Ä–b˛‘·T+~. >∑s¡“¤+ <Ûä]+∫q

ˇø£ e÷kÕìøÏ |æ+&É+ ‘·j·÷s¡e⁄‘·T+~. eøå√C≤\T ô|<ä›$ ø±ã&ç

eT]+‘· düTìï‘·+>± ‘·j·÷s¡e⁄‘êsTT.



✬ bı‹Ô ø£&ÉT|ü⁄ eTT+<äT≈£î e∫Ã >∑T+Á&Éì

bı≥º>± ‘·j·÷s¡e⁄‘·T+~.

✬ >∑]“¤DÏì ‘·|üŒìdü]>± yÓ’<äT´\ dü+s¡ø£åD˝À

™+&Ü*.

✬ >∑]“¤D°øÏ m≈£îÿe>± $ÁXÊ+‹ nedüs¡+. ô|<ä›

ô|<ä› ãs¡Te⁄\T yÓ÷j·T≈£L&É<äT. ‘˚*¬ø’q

|üqT\T #˚düT≈£î+≥÷ X¯Øs¡+ #·Ts¡T>±Z

™+&˚+<äT≈£î q&Éø£ e+{Ï yê´j·÷eT+

#˚j·÷*.

✬ >∑]“¤D° <Ûä÷eTbÕq+, düTsêbÕq+ #˚j·T

≈£L&É<äT.

✬ #·qT\T, #·qT yÓTTq\T XóÁuÛÑ+ #düTø√yê*.

#·qT yÓTTq\ #·T≥÷º ø=~›>± q÷HÓ sêdæ

s¡T<äT› ø√yê*. Bì e\¢ ‘·*¢øÏ bÕ*e«&É+,

•X¯óe⁄≈£î bÕ\T ‘ê>∑&É+ ‘˚*ø£ ne⁄‘·T+~.

- dæ.$. düπs«X¯«s¡ X¯s¡à

✬ HÓ\\T eTT<äTs¡T‘·÷ ™+fÒ >∑]“ ¤D°ø Ï }|æ] n+<ä&É+

ˇø=ÿø£ÿ|ü⁄a&ÉT ø£wüº+ ne⁄‘·T+~. $ÁXÊ+‹ rdüT≈£î+fÒ e÷eT÷\T

|ü]dæú‹ edüTÔ+~.

✬ ø£&ÉT|ü⁄˝À m<äT>∑T‘·Tqï _&É¶ $uÛ≤»ø£ |ü≥˝≤ìï H=≈£îÿ‘·÷

™+{≤&ÉT. n+<äTe\¢ }|æ]‹‘·TÔ\T ùd«#·Ã¤>± ø±e\dæq

|ü]e÷D≤ìøÏ yê´ø√∫+#·ø£ Ç˝≤ }|æ] n+<äì dæú‹ edüTÔ+~.

dæCÒ]j·THé

✬ ø=+‘·eT+~ ø=ìï dü+<äsê“¤\˝À eTT+<äT>±H˚ ìs¡ísTT+∫ dæCÒ]

j·THé #˚düTÔHêïs¡T. jÓ÷ì <ë«sê Á|üdüe+ nkÕ<Ûä´+ ne⁄‘·T+<äì

eTT+<äT>±H˚ &Üø£ºs¡T >∑eTì+∫ #Ó|üŒ&É+ »s¡T>∑T‘·T+~.

✬ ô|*«dt ∫qï~>± ™+&É&É+, >∑sê“¤X¯j·T+˝À _&É ¶ ô|<ä ›>±

m<ä>∑&É+, Ò<ë ø£e\\T ™+&É&É+ e+{Ï nkÕ<Ûës¡D |ü]dæú‘·T\T

dæCÒ]j·THé≈£î <ë]rkÕÔsTT.

✬ $s¡÷|üD #Ó+~q ô|*«dt, eT∞¢ eT∞¢ s¡ø£ÔÁkÕe+ »s¡T>∑T‘·Tqï yê]

$wüj·T+˝À ≈£L&Ü dæCÒ]j·THé #˚kÕÔs¡T.

✬ ‘·*¢øÏ eTè‘· •X¯ó »qq+ »]–q #·]Á‘· e⁄Hêï, >∑sê“¤X¯j·T+˝À

≥÷´eTsY ™+&ç »qH˚+Á~j·T+ <ë«sê Á|üdüe+ nqT≈£L*+#·<äì

‘Ó*dæq|ü⁄&ÉT dæCÒ]j·THé #˚kÕÔs¡T.

✬ Á|üdüe+ ø√dü+ >∑]“¤D°ì ˝ÒãsY s¡÷+˝ÀøÏ rdüT≈£î yÓ[¢q ‘·s¡Tyê‘·

>∑sê“¤X¯j·T+ >√&É\T eTT&ÉT#·T≈£îH˚ ‘·s¡#·T<äq+ ô|s¡T>∑T‘·÷

™+≥T+~. ã\+>± ≈£L&Ü ™+≥T+~. á ¬s+&ç+{Ï |òü*‘·+>±

_&É¶ ãj·T≥≈£î edüTÔ+~. eTT&ÉT#·Tø√e&É+ ã\V”≤q+>± ™+&ç

eT+<äT\T Ç∫ÃHê @ $<Û ä+>±q÷ Á|üjÓ÷»q+ ˝Òø£b˛‘˚,

meT¬s®˙‡>± >∑T]Ô+∫ dæCÒ]j·THé #˚kÕÔs¡T.

✬ ÒãsY düeTj·T+˝À, _&É¶≈£î }|æsê&Éì |ü]dæú‹ ‘·j·÷s¡e⁄‘√+<äì

yÓ’<äT´&ÉT uÛ≤$ùdÔ n¬s®+≥T>± X¯g∫øÏ‘·‡ #˚kÕÔs¡T.


uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY

yê\+{°s¡T¢ kÕsY !

Á>±e÷\ n_Ûeè~ΔøÏ

mes¡T ‘√&Éa&ÉT‘·THêïs¡T?

✬ yÓ’<äT´\T dü\Vü‰ ÇùdÔ ‘·|üŒ yÓTT<ä{Ï eT÷&ÉT HÓ\˝À¢ >∑]“¤D°

m≥Te+{Ï eT+<äT\T rdüTø√≈£L&É<äT.

✬ >∑]“¤D° ‘·q≈£î, ‘·q ø£&ÉT|ü⁄˝Àì •Xóe⁄≈£î ø£*|æ ÄVü‰s¡+ rdüTø√yê*.

Ä≈£î≈£Ls¡\T, ø±j·T>∑÷s¡\T, ÄVü‰s¡<ÛëHê´\T, |ü|ü ~qTdüT\T,

ø=e⁄« |ü<ësêΔ\T, |ü+&ÉT¢ ‹q&ÉyT >±ø£ »+‘·T dü+ã+<ÛäyÓTÆq bÕ\T,

>∑T&ÉT¢, e÷+dü+ ≈£L&Ü rdüTø√e#·TÃ.

✬ >∑s¡“¤+˝Àì •X¯óe⁄ ø£<ä*ø£\T >∑]“¤D°øÏ ‘Ó*j·Tq|ü⁄&ÉT, bÕ<ë\T,

#˚‘·T\T eTTK+ ÁbÕ+‘ê\˝À H=|æŒ ø£*Z yê∫q|ü⁄&ÉT, ‘·\H=|æŒ,

<äèwæº eTdüø£ eTdüø£>± ™+&É&É+ e+{Ï ne\ø£åD≤\T ™+fÒ yÓ+≥H

yÓ’<äT´ì dü+Á|ü~+#ê*.

Äq+<ä+>± >∑&É|ü&É+

✬ >∑s¡“¤+ <Ûä]+#·>±H˚ yÓ+≥H˚ ˇø£ ¬>’qø±\õdüTºqT dü+Á|ü~+#ê*.

Bì e\¢ e÷qdæø£+>± <ÛÓ’s¡´+ ø£\Z&Éy˚T >±ø£, πøåeT<ëj·Tø£yÓTÆq

Á|üdüyêìøÏ ø±e\dæq dü\Vü‰\T bı+<ä>∑\TZ‘ês¡T.

✬ >∑s¡“¤e‹>± e⁄qï düeTj·T+˝À eTØ m≈£îÿe ãs¡Te⁄ ô|]– b˛j˚T

$<Ûä+>± ÄVü‰s¡+ rdüTø√≈£L&É<äT.

✬ ãs¡Te⁄ m≈£îÿesTT‘˚ Á|üdüe düeTj·T+˝À Çã“+<äT\T

m<äTs¡e⁄‘êsTT. >∑s¡“¤e‹ ‘·q ãs¡Te⁄ø£Hêï mì$T~ qT+&ç

|ü~øÏ˝À\ es¡≈£î ô|]–‘˚ |òüs¡yê˝Ò<äT.

✬ yÓTT<ä{Ï eT÷&ÉT HÓ\\ ø±\+˝À >∑]“¤D°øÏ n\dæ b˛‘·Tqï uÛ≤e+

ø£\T>∑T‘·÷ ™+≥T+~. BìøÏ ø±s¡D+ s¡÷|ü+ b˛düT≈£î+≥Tqï

ø£&ÉT|ü⁄˝Àì _&É¶ ø=+‘· b˛wüø£ |ü<ësêúìï ™|üjÓ÷–+#·Tø√e&Éy˚T.

✬ kÕ<Ûës¡D+>± Ç+{À¢ #düT≈£îH |üqT\ìï+{Ï >∑]“¤D° #düTø√e#·TÃ.

nkÂø£s¡´+>± ™+&˚ |üqT\T #˚j·T≈£L&É<äT.

✬ ôd’øÏ\T ‘=ø£ÿ&É+, á‘· ø=≥º&É+, ãs¡Te⁄\T m‘·Ô&É+, n\dæb˛j˚T

düT<ä÷s¡ Á|üj·÷D≤\T #˚j·T&É+ e+{Ï$ #˚j·T≈£L&É<äT.


n|ü&ÉT >∑+–¬s<˚› Jeq+ !

Ç|ü&ÉT ∫qï }≥≈£î+fÒ J$‘·+ !!

- ∫\T≈£L] <˚e|ü⁄Á‘·, &ç.&ÉãT¢.m+.@. nq+‘·|üPsY

>∑‘· yês¡+ s√E\T>± ∫‘·Ô|üŒ eTqùd+ u≤>±˝Ò<äT. @<√ ¬s+&ÉT

yÓT‘·T≈£î\T $T+>∑T‘·THêï&ÉT. n~ ≈£L&Ü j·÷+Á‹ø£+>±. me«]‘√q÷

dü]>± e÷{≤¢&É≥yT Ò<äT. ø£+{Ïì+&Ü ≈£îqT≈£î Ò<äT. ø£&ÉT|ü⁄ì+&Ü ‹+&ç

‹q&É+ ˝Ò<äT. n‘·ì ∫+‘· n+‘ê ‘·q ªE+»|üŒ ãdüeμ (>∑+–¬s<äT›)

>∑T]+#˚. <ëìπø<√ ô|<ä› s√>∑y˚T e∫Ãq≥Tº+~. ndü\T y˚T‘· y˚Tj·T&É+

˝Ò<äT. |üX¯óe⁄\ yÓ’<äT´&çøÏ #·÷|æ+#ê&ÉT. @MT #Ó|üŒ˝Òø£b˛j·÷&ÉT

yÓ’<äT´&ÉT. ndü\T ªE+»|üŒ ãdüeμμì m<äT› nq&É+ n+fÒ ‘·q ô|<ä›ø=&ÉT≈£î

nq&Éy˚T u≤>∑T+≥T+~. Ä m<äT›‘√ 18 @fi¯¢ nqTã+<Ûä+ eT] !

|ü⁄+&ÉT ∫‘·Ô|üŒ Je‘·yT ∫Á‘·yÓTÆq eT\T|ü⁄\T ‹]–+~. ì+>∑eTà‘√

ô|+&ç¢ nsTTHêø£ Ç<ä›s¡T eT>∑ |æ\¢\T ∫Á‘·*+>∑, ø£]j·T|üŒ\T ø£*>±s¡T.

ô|<ä›yê&ÉT m|ü&É÷ s√–ùwº. ¬s+&√yê&ÉT m<ä≈£L, M|ü⁄≈£L >∑÷ì ø£*–q

$ø£˝≤+>∑T&ÉT. kı+‘êìø£+≥÷ ôd+≥T uÛÑ÷$T˝Ò<äT. @<√ ≈£L© Hê©

#˚dü÷Ô ≈£î≥T+u≤ìï ˝≤ø=ÿdüTÔHêïs¡T ∫‘·Ô|üŒ, ì+>∑eTà\T. dü]>±Z Ç˝≤

™+≥Tqï düeTj·T+˝À, 18 dü+e‘·‡sê\ øÏ+<ä{Ï e÷≥ Ç~.

ˇø£ s√E yêq edü÷Ô e⁄+~. $T<Ó› møÏÿ >∑yêø£å+ eT÷dæ sêe&ÜìøÏ

yÓTf…¢øÏÿ MT<äøÏ #sê&ÉT. >∑yêøå±ìï eT÷XÊø£ $T<Ó› ~>∑T‘·÷ m{≤¢ C≤sê&√

‘Ó©<äT. øÏ+~øÏ <äãT“q |ü&Ü¶&ÉT. ≈£î&ç #˚sTT $]–+~. Hê≥T yÓ’<ë´ìï

qeTTà≈£îì ø£≥Tº ø£{Ïº+#·T≈£îHêï&ÉT. ¬s+&ÉT HÓ\\ ‘·sê«‘·, >±j·TyÓTÆ‘˚

u≤>∑sTT+~>±˙, ≈£î&ç #˚sTT |üìøÏ sê≈£î+&Ü b˛sTT+~. m+‘· n+fÒ

nqï+ ‹H˚+<äT≈£î ≈£L&Ü Ä #ÓsTT´ H√{Ï es¡≈£L b˛j˚T~ø±<äT. n‘·qT

|ü⁄≥Tºø£‘√ $ø£˝≤+>∑T&ÉT ø±<äT. ø±˙ J$‘·+ eT<Ûä´˝À Á|üe÷<ä+ e\¢

$ø£˝≤+>∑T&ÉsTTb˛j·÷&ÉT. ≈£L© Hê© #˚j·T&ÜìøÏ ndü\T |üìøÏ

sê&Éqïe÷≥. yÓTT‘·Ô+ ≈£î≥T+ã uÛ≤s¡+ n‘·ì uÛ≤s¡´ ì+>∑eTàô|’

|ü&ç+~.

Ä }s√¢ ˇø£ Ä#ês¡eTT+~. n<˚$T≥+fÒ, ‘·eT≈£î e∫Ãq

»ãT“ u≤>∑sTTb˛‘˚ »+>∑eT <˚es¡øÏ ˇø£ ≈£îÁs¡ì $&ÉTkÕÔs¡T. n~

<˚e⁄ìb˛‘·T>± @ #˚H√¢ y˚TdæHê, @ <=&√¢ |ü&ç y˚TdæHê mes¡÷ @MT

nqs¡T. n˝≤ $&ç∫q m<äT›ì ªE+»|üŒ ãdüeμ n+{≤s¡T ø£qï&É uÛ≤wü À.

‘Ó\T>∑T˝À nsTT‘˚ n~ ª<˚es¡ Ä+uÀ‘·Tμ. Ä m<äT›ì ‘·H˚ E+»|üŒ

ãdüe>± ô|+#·Tø=+≥÷, >∑+–¬s<äT›˝≤>± ‘·j·÷s¡T#˚dæ }s¡÷sê ‹]–

ãdüe |ü⁄sêD≤ìï Á|ü#ês¡+ #˚kÕÔqì, Ä m<äT› j·T»e÷qT\‘√ #Ó|æŒ

‘Ó#·TÃø=Hêï&ÉT. #·T≥Tº Á|üø£ÿ\Tqï nìï }s¡¢øÏ ‘·q >∑+–¬s<äT›‘√bÕ≥T

b˛sTTHê&ÉT. Á|ü‹ >∑TeTà+ e<ë› j·÷∫+#ê&ÉT. ô|≥ºì Ç\T¢ ˝Ò<äT.

n&ÉT≈£îÿqï }s√¢ Ä sêÁ‹øÏ ãdüe&ç >∑T]+∫ |ü⁄sêD+ C≤q|ü<ä

s¡÷|ü+˝À bÕ&˚yê&ÉT. Ç\T¢ >∑&ç∫+~. Hê\T>∑T sêfi¯ó¢ yÓqπødüTø=Hêï&ÉT.

n{≤¢ 18 dü+e‘·‡sê\T >∑&ç∫b˛sTTHêsTT. Ä]Δø£+>± n+‘√ Ç+‘√

ì\<=≈£îÿø√>∑*>±&ÉT. Äs¡T dü+e‘·‡sê\ øÏ+<ä≥ ‘·qT <ë#·T≈£îqï

&ÉãT“ n+‘ê ˝…ø£ÿ #·÷ùdÔ s¡÷.80,000 \T nsTT+~. }]øÏ ø=+‘·

<ä÷s¡+˝À ˇø£ sê‹ >∑T≥º øÏ+<ä ™qï 2.00 mø£sê\ yÓT≥º uÛÑ÷$Tì

C≤u`ø±s¡T¶ HÓ+. 40136

¬¬s’‘·T ù|s¡T : |ü⁄+&ÉT ∫‘·Ô|üŒ (62 dü+e‘·‡sê\T)

uÛ≤s¡´ù|s¡T : |ü⁄+&ÉT ì+>∑eTà (50 dü+e‘·‡sê\T)

≈£î\+ : >=\¢ (;d”)

Á>±eT+ : >√$+<ë|ü⁄s¡+

Á>±eT|ü+#êsTTr : ~>∑Te >=\¢Vü≤{ÏºNÛ

eT+&É\+ : eT&Éø£•s¡

õ˝≤¢ : nq+‘·|ü⁄s¡+

düe÷#ês¡ ùdø£s¡D ‘˚~ : 20.10.2012

Ä &ÉãT“qT b˛dæ ø=Hêï&ÉT. nsTT‘˚ <ëìøÏ ˙{Ï eqs¡T ˝Ò<äT.

ø=q&ÉeTsTT‘˚ ø=Hêï&ÉT >±˙, <ëìï kÕ>∑T m˝≤ #˚düTø√yê˝À ‘Ó© Ò<äT.

yêq\T sêø£b˛e&É+‘√ ‹]– >∑+–¬s<äT›H˚ ÄÁX¯sTT+#ê&ÉT. Ç|ü&ÉT Ä

m<äT› ø£<ä\˝Òì dæΔ‹˝À ™+~. n+<äTπø Ä+<√fi¯q‘√ n‘·ìøÏ ø±\÷,

#ÓsT÷´ Ä&É¶+˝Ò<äT.

dü]>±Z Ç{≤¢ ™qï düeTj·T+˝À ˇø£s√E yê[fl+{ÏøÏ πøåÁ‘·

düVü‰j·T≈£î&É÷, kÕ+πø‹ø£ düVü‰j·T≈£î&É÷ e#êÃs¡T. ∫‘·Ô|üŒ bı\+˝À

∫qï }≥≈£î+≥ ‘·$«‘˚ ø£*π> ˝≤uÛ≤\ >∑T]+∫ ‘Ó*bÕs¡T.

Äq+<ä+>± ˇ|ü≈£îHêï&É‘·qT. Äs¡T HÓ\\ øÏ+<ä≥ ∫qï }≥≈£î+≥

‘·e⁄«‘·Tqï|ü&˚ ˙fi¯ó¢ }sêsTT. ∫‘·Ô|üŒ Äq+<ëìøÏ y˚Ts¡˝Ò<äT.

Ä ∫qï }≥ ≈£î+≥øÏ ˇø£ ∫qï @‘êìï @sêŒ≥T #˚düTø=ì 25

ôd+≥¢˝À ø±j·T>∑÷s¡\T |ü+&çdüTÔHêï&ÉT. ˇ+{Ï #˚‘√Ô bÕs¡ì |ü≥Tº≈£îì

bı\+˝À ø£j·T´\T #˚XÊ&ÉT. }bÕ~Û Vü‰MT |üqT\sTTq #Ós¡Te⁄

ø£≥ºeTqTï ‘√\&É+‘√ Ä bı\+ kÕs¡e+‘·+>± e÷]+~. e] ô|{≤º\

H˚ Á|üj·T‘·ï+˝À ™Hêï&ÉT.

ªªqqTï yÓTT<ä≥ eTìwæ>± ì\ u…≥º+~ Hê >∑+–¬s<äT›. Ç|ü&ÉT Hê

≈£î≥T+u≤ìï, qqTï Ä<äT≈£î+≥Tqï~ á ∫qï }≥≈£î+fÒ !μμ n+≥÷

dü+‘√wü+>± #ÓãT‘ê&ÉT ∫‘·Ô|üŒ.




&Ó˝≤º˝À kÕ>∑T˙{Ï dü<äTbÕj·÷\T yÓTs¡T>∑T |üs¡#·{≤ìøÏ,

eTTs¡T>∑T ˙{Ï bÕs¡T<ä\ kÂø£sê´\T ø£*Œ+#·{≤ìøÏ sêh Á|üuÛÑT‘·«+

q&ÉT+ _–+∫+~. ø√{≤¢~ s¡÷bÕj·T\ ì<ÛäT\T πø{≤sTT+∫+~.

Á|üuÛÑT‘·«+ Ä•+∫q $<Ûä+>± &Ó ≤º À kÕ>∑T˙{Ï, eTTs¡T>∑T {Ï ø±\«\

Á‘·e«ø£+ |üPs¡ ÔsTT‘˚ ø£ècÕí &Ó˝≤º nqï|üPs¡ í nqï U≤´‹ì

ì\u…≥Tºø=+≥T+<äq≥+˝À dü+<˚Vü≤+ Ò<äT.

>∑‘· @&Ü~ y˚T HÓ\˝À ˙{Ï bÕs¡T<ä\ XÊK eTTK´ ø±s¡´<ä]Ù

j·Tdt.¬ø. CÀwæ dü«j·T+>± ø£ècÕí õ˝≤¢≈£î $#˚Ãdæ, ø£ècÕí õ˝≤¢˝À

Ä<ÛäTìø°ø£s¡D |üqT\T |ü]o*+#ês¡T. Ä düeTj·T+˝À sêh

e´ekÕj·T XÊK e÷J eT+Á‹ e&¶ XÀuÛÑHêÁBX¯«s¡sêe⁄ Ä<ÛäTìø°ø£s¡D≈£î

dü+ã+~Û+∫ |ü\T dü÷#·q\T #˚XÊs¡T. á @&Ü~ |òæÁãe] 25q

ø£ècÕí õ˝≤¢ ø£\ø£ºs¡T ãT<äΔ Á|üø±wt dü«j·T+>± Ä<ÛäTìø°ø£s¡D |üqT\qT

|ü]o*+#ês¡T, dü‘·«s¡y˚T |üqT\T |üP]Ô #˚dæ &Ó˝≤º ¬s’‘·T\≈£î ˙{Ï

düs¡|òüsê≈£î Ä≥+ø£+ ˝Ò≈£î+&Ü #˚j·÷\ì Ç+»˙]+>¥ dæã“+~øÏ

dü÷∫+#ês¡T. á dü+<äs¡“¤+>± ø£ …ø£ºsY ¬s’edt ø±\« yÓ+≥ ø=+‘· <ä÷s¡+

q&É∫, |üqT\qT |üs¡´y˚øÏå+#ês¡T.

&Ó˝≤º Ä<ÛäTìø°ø£s¡D˝À uÛ≤>∑+>± >∑T+≥÷s¡T, ø£ècÕí, >√<ëe]

õ˝≤¢ À¢ |üqT\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT. Á|ü<Ûëq+>± ø£ècÕíõ˝≤¢ Àì ¬s’edt

ø±\«ô|’ <ë<ë|ü⁄ 200 øÏ ÀMT≥s¡¢ bı&Ée⁄q Ä<ÛäTìø°ø£s¡D |üqT\T

»s¡>±*‡ e⁄+~. düTe÷s¡T 3.3 \ø£å\ mø£sê\≈£î á ¬s’edt ø±\«

kÕ>∑T ˙s¡+~düTÔ+~. |ü+≥ ø±\«\T |üP&ÉT≈£îb˛sTT, ø±\« ∫e]

uÛÑ÷eTT\≈£î düø±\+˝À ˙s¡+<äø£ ø=ìï uÛ Ñ÷eTT\qT ;fi¯ófl>±

e~˝Òj·÷*‡q <äTdæú‹ HÓ\ø=+≥Tqï~. Hê≥T¢ nq+‘·s¡+ ≈£î]dæq

esê¸\≈£î Hê≥T¢ eTT+|ü⁄q≈£î >∑T¬s’, ~>∑Tã&ÉT\T >∑D˙j·T+>±

‘·–Zb˛‘·THêïsTT. á |ü]dæú‹ ìyês¡D≈£î sêh Á|üuÛÑT‘·«+ q&ÉT+ _–+∫,

Ä<ÛäTìø°ø£s¡D≈£î dæ<äΔyÓTÆ+~. düTBs¡È Á|üD≤[ø£ s¡÷bı+~+∫, ì<ÛäT\qT

|ü⁄wüÿ\+>± $&ÉT<ä\ #˚dæ+~.

Oqï‘ê~Ûø±s¡T\ n»e÷sTTw”˝À ¬s’edt ø±\« Ä<ÛäTìø°ø£s¡D

|üqT\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT. á ø±\« yÓTT<ä{À¢ 2.83 øÏ À MT≥s¡T¢

$»j·Tyê&É À e⁄+~. 2.8 qT+∫ 3.66 øÏ ÀMT≥s¡¢ es¡≈£î eT÷&ÉT

_{Ÿ\T>± ø±+Á{≤øº\T rdüTø=Hêïs¡T. eT÷&ÉT õ˝≤¢ À¢ Ä<ÛäTìø°ø£s¡D

|üqT\T »s¡T>∑T‘·T+fÒ, yê≥ìï+{Ï À ø£ècÕí õ˝≤¢ Àì ¬s’edt ø±\«

|üqT\T y˚>∑e+‘·+>± »s¡T>∑T‘·THêïj·Tì Oqï‘ê~Ûø±s¡T\T ôd’‘·+

n_ÛÁbÕj·T|ü&É≥+ >∑eTHês¡Ω+. nø£ÿ&É |üìrs¡TqT ‹\øÏ+∫q me¬s’Hê

n< n_ÛÁbÕj·T|ü&É≥+ düVü≤»+. e+<ä\ eT+~ ì|ü⁄DT\T, e+<ä\

dü+K´˝À ø±]à≈£î\T, e+<ä\ yêVü≤Hê\T sêÁ‹+ãefiófl |üì#j·T≥+

HÓ\\ ‘·s¡ã&ç ø=qkÕ>∑T‘·Tqï~. ¬s’edt ø±\«ô|’ |üqT\T »s¡T>∑T‘·Tqï

eT÷&ÉT _{Ÿ\≈£î ‘=*<äX¯ n+#·Hê s¡÷. 155 ø√≥T¢.

düT+<˚s¡T e<ä› ø√˝≤Vü≤\+

¬s’edt ø±\«ô|’ Ä<ÛäTìø°ø£s¡D |üqT\T eTTeTàs¡+>± »s¡T>∑T‘·Tqï

düT+<˚s¡T Á>±eT+ e<ä› ø√˝≤Vü≤\+ ø£q|ü&ÉT‘√+~. nø£ÿ&É |ü⁄{Ïº ô|]–q

yê]øÏ ≈£L&Ü, nø£ÿ&É »s¡T>∑T‘·Tqï |üqT\T ÄX¯Ãs¡´+ ø£*–+#·ø£

πssTT+ãefi¯ófl »s¡T>∑T‘·Tqï ¬s’edt ø±\« Ä<ÛäTìø°ø£s¡D |üqT\Te÷qe⁄. n‘ê´<ÛäTìø£ $Tø£‡sY j·T+Á‘ê\T, ‘ê&ç#Ó≥¢ m‘·TÔ À ÇdüTø£,

ø£+ø£s¡ >∑T≥º\T, e∫Ãb˛j˚T yêVü≤Hê\ s¡D>=D <Ûä«qT\ dü]ø=‘·Ô

< ä èXÊ´\qT d ü]ø=‘ · Ô nø £ÿ& ç Á| ü»\≈£î n+~düT ÔHêïsTT``.

Ä<ÛäTìø°ø£s¡D˝À uÛ≤>∑+>± ¬s’edt ø±\«≈£î ¬s+&ÉT yÓ’|ü⁄˝≤ düTe÷s¡T

¬s+&ÉT MT≥s¡T¢ kÕ¢uŸ ì]à+∫, Bìô|’ düTe÷s¡T 5 MT≥s¡¢ m‘·TÔq

ÇqT|ü ã<Ó›\T y˚dæ, ÇdüTø£ ø£+ø£s¡ dæyÓT+≥T $TÁX¯e÷\‘√ ã\yÓTÆq

>√&Éì ì]à+#ê*. n≥T ‘·sê«‘· $»j·Tyê&É qT+∫ \ø°Î|ü⁄s¡+

ã+≥T$T*¢ eT+&É\+ es¡≈£î yÓ&É ≤Œ{Ï s¡Vü≤<ë]ì @sêŒ≥T #j·÷*.

(düTe÷s¡T 200 øÏ˝ÀMT≥s¡T¢) Ç+<äTø√dü+ \ø£å\ ≥qTï\ ÇdüTø£,

ø£+ø£s¡, y\ ≥qTï\ dæyÓT+{Ÿ nedüs¡eTqï $wüj·T+ ì]«yê<ë+X+.

n+<äTπø n+‘· ô|<ä› m‘·TÔq ÇdüTø£, ø£+ø£s¡\qT ø±+Á{≤ø£ºs¡T¢ ì\«

#˚düTÔHêïs¡T. õ˝≤¢ ø£ …ø£ºsY |üqT\ |ü]o\q≈£î e∫Ãq|ü⁄&ÉT ø±+Á{≤≈£îº

Ç+»˙s¡¢ nuÛÑ´s¡úq y˚Ts¡≈£î ÇdüTø£ düs¡|òüsê $wüj·T+˝À dü+<˚Vü≤+

e<ä›ì, nedüs¡+ y˚Ts¡ |ü]à≥T¢ ÇkÕÔqì, |üqT\T dü‘·«s¡y˚T |üP]Ô

#˚j·TeTì ø£\ø£ºsY dü÷∫+#ês¡T.

$TøÏ‡+>¥ bÕ¢+{Ÿ ìsêàD+

¬s’edt ø±\«ô|’ Ä<ÛäTìø°ø£s¡D |üqT\ ø√dü+ düT+<˚s¡T e<ä›H˚ πø+Á<ä+

@sêŒ≥T #˚dæ, |üqT\T ø=qkÕ–düTÔHêïs¡T. nø£ÿ&˚ ˇø£ $TøÏ‡+>¥ bÕ¢+{Ÿ

@sêŒ≥T #˚XÊs¡T. nø£ÿ&çøÏ ‘·÷s¡TŒq ø£&É|ü ø=\T¢ es¡≈£î, |ü&ÉeTs¡

ø√eT{Ï >∑T+≥ es¡≈£î |üqT\T ìs¡«Væ≤+#ê*‡ Oqï+<äTq. eT<Ûä ˝À

$TøÏ‡+>¥ bÕ¢+{Ÿ @sêŒ≥T #XÊs¡T. nsTTHê, nedüsê\ yTs¡≈£î $TøÏ‡+>¥

bÕ¢+≥T qT+∫ $Tø£Ãs¡T (ÇdüTø£, ø£+ø£s¡, dæyÓT+≥T\ $T[‘·+)

n+<ä˝Òø£ b˛e≥+ e\¢ |ü\TyêVü≤Hê\ <ë«sê $Tø£Ãs¡T ‘Ó|æŒ+∫

|üqT\T ø=qkÕ–düTÔHêïs¡T. s√E≈£î e+<ä\ ≥qTï\ ÇdüTø£, ø£+ø£s¡

edü÷ÔH OHêïsTT. Ks¡ÃsTTb˛‘·÷H OHêïsTT. |üqT\T »]π> Á|ü<XÊìøÏ

nedüs¡yÓTÆq ÇqT|üsê&é\T, CÒs¡y˚j·T{≤ìøÏ, ÇdüTø£ s¡yêD≤ #˚j·T{≤

ìøÏ kÕúìø£+>± e⁄qï 30 Á{≤ø£ºs¡T¢ sêÁ‹+ãefi¯ófl n<Ó›≈£î |üì#˚dü÷ÔH˚

e⁄HêïsTT. ø±]à≈£î\ ìyêkÕ\ ø√dü+ >∑T&Üsê\T @sêŒ≥T #˚XÊs¡T.

Ç‘·s¡ sêÁcÕº\ qT+∫ ≈£L&Ü ø±]à≈£î\qT s¡|æŒ+∫, |üqT\T #˚sTTdüTÔ

Hêïs¡T. $$<Ûä uÛ≤wü\T e÷{≤¢&˚ ø±]à≈£î\T nø£ÿ&É eTq≈£î ø£ì|ækÕÔs¡T.

düŒ+~+∫q ø£\ø£ºsY

ø£˝…ø£ ºsY |üqT\T |ü]o\q≈£î yÓ[flq|ü⁄&ÉT <äTdüTÔ\ ˙&É˝À

ìÁ<äb˛‘·Tqï |üdæbÕ|ü\qT #·÷dæ düŒ+~+#ês¡T. ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T |üqT\T

#˚düTø=+≥÷, |üdæ|æ\¢\qT (nsTT<ës¡T HÓ\\ ej·TdüT‡ yês¡T) >∑T&É¶

|üs¡∫, eTs√ <äT|üŒ{Ï ø£Ás¡\ MT<ä y˚dæ ˙&É n+~düTÔqï <äèX¯´+

#·÷dæq ø£˝…ø£ ºs Y düŒ+~+∫, |üdæyêfi¯fl≈£î ˙&É ø£*Œ+#·&ÜìøÏ

cÕ$Tj·÷Hê\T y˚j·÷\ì Ä<˚•+#ês¡T. |ü\T uÛ≤wü\ ø±]à≈£î\T,

|ü\T ÁbÕ+‘ê\ ø±]à≈£î\T nø£ÿ&É |üqT\T #˚düTÔqï|üŒ{Ïø°, ø±|ò”,

{Ï|òæHé, uÛÀ»Hê\ø√dü+ ˇø£ÿs¡T ≈£L&Ü ãj·T≥≈£î yÓfi≤fl*‡q nedüs¡+

Ò<äT. ø±]à≈£î\ f…+{Ÿ\ e<ä›, $Tø£‡sY bÕ¢+≥T≈£î düMT|ü+˝À ø±´+{°Hé

≈£L&Ü @sêŒ≥T #˚j·T≥+‘√ yê]øÏ m+‘√ O|üjÓ÷>∑+>± e⁄+~.

düø±\+˝À |üqT\T |üPs¡ÔsTT‘˚ ¬s’‘·T\T eT]+‘·>± dü+‘√wækÕÔs¡T.

` <ëdü] Äfi≤«sYkÕ«$T


ø±y˚] qB rsêq ‹s¡T∫sê|ü*¢ À 1888 dü+e‘·‡s¡+ qesãsY

7e »ìà+#ês¡T dæ.$.sêeTHé. #·+Á<äX‚Ks¡j·T´, bÕs¡«‘·eTà\ ¬s+&Ée

dü+‘êq+ #·+Á<äX‚Ks¡ yÓ+ø£≥sêeTHé. M] ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T ™<√´>±s¡Δ+

$XÊK≈£î yÓfi≤fls¡T. M] ‘·+Á&ç $.$.j·THé. ø£fi≤XÊ\ uÛÖ‹ø£ XÊg

n<Ûë´|ü≈£î&ÉT. ø± Òõ Á|æì‡bÕ Ÿ e<ä› Ç+ ¢wüTqT, ‘·+Á&ç e<ä› uÛÖ‹ø£, >∑DÏ‘·

XÊÁkÕÔ\qT sêeTHé e+≥ã{Ïº+#·T≈£îHêïs¡T.

12e @≥ yÓTÁ{Ï≈£î´˝ÒwüHé - Á|ü<ÛäeT ÁX‚DÏ˝À ™rÔs¡Tí˝…’Hês¡T.

1905e dü+e‘·‡s¡+˝À _.m. yÓTT<ä{Ï ÁX‚DÏ˝À ™rÔs¡Tí\sTT- >√˝Ÿ¶

yÓT&É˝Ÿ kÕ~Û+#ês¡T.

1907e dü+e‘·‡s¡+˝À j·T+.@. yÓTT<ä{Ï ÁX‚DÏ˝À bÕdüj·÷´s¡T.

1907e dü+e‘·‡s¡+˝ÀH˚ Ç+&çj·THé Ä&ç{Ÿ n+&é nøö+{Ÿ‡

düØ«düT˝À m+|æø£j·÷´s¡T.

M]øÏ uÛÖ‹ø£ XÊg+, uÛÑ÷>∑s¡“¤ XÊg+, Je XÊg+ MT<ä n$T‘·yÓTÆq

Çwüº+. M] |ü]XÀ<Ûäq eTTK´+>± <Ûä«ì, ø±+‹, sêfi¯ófl, |ü≈£ åî\T,

ÁøÏ$T ø°≥ø±\T, yêj·TTe⁄, yê‘êes¡D+ MT<ä kÕ–+~. eTTK´+>±

M]ì n$T‘·+>± Äø£]¸+∫q$ ª<Ûä«ì - ø±+‹μ. $$<Ûä s¡ø±\ ÇdüTø£,

sêfi¯ófl, C≤‹ s¡‘êï\T, eÁC≤\T, s¡+>∑T\T yÓ<ä»˝Ò…¢ sêfi¯ófl, n–ï |üs¡«‘ê\

qT+&ç e∫Ãq ˝≤yê e\¢ ø£]–q sêfi¯ófl, eT{Ïº yÓTT<ä˝…’q yê{Ï MT<ä M]

Á|üjÓ÷>±\T »]>±sTT.

18 dü+e‘·‡sê\ ej·TdüT˝ÀH˚ ª<Ûä«ìμ MT<ä Ms¡T |ü]XÀ~Û+∫q

n+XÊ\T. ª|òæ\kÕ|òæø£˝Ÿ e÷´>˘C…’Hé-Ç+>∑¢+&ÉTμ ˝À Á|ü#·T]+|üã&Ü¶sTT.

19 dü+e‘·‡sê\ ej·TdüT˝ÀH˚ ™qï‘· ™<√´>∑yÓTÆq ndæôdº+{Ÿ

nøö+f…+{Ÿ »qs¡˝Ÿ b˛düTº˝À ø£\ø£‘êÔ˝Àì @.õ. Ä|ò”düT˝À #˚sês¡T.

Ä ø±\+˝À eTq <˚X¯+ XÊg |ü]XÀ<Ûäq\T, kÕ+πø‹ø£ |ü]XÀ<Ûäq\T

»s¡|ü&ÜìøÏ nqTe⁄>± e⁄+&˚~ ø±<äT. sêeTHé Á|ü‹ ø£åD+ ‘·q |ü]

XÀ<Ûäq\≈£î ø±e\dæq ˝ÒuÀπs≥Ø ø√dü+ Áre+>± Á|üj·T‹ïdüTÔqï

düeTj·T+˝À ø£\ø£‘êÔ˝Àì Ä|ò”düT qT+&ç Ç+{ÏøÏ b˛j˚T <ë]˝À

ªÇ+&çj·THé nk˛dæj˚TwüHé |òüsY ~ ø£*ºy˚wüHé Ä|òt ôd’Hé‡μ dü+düúqT

#·÷XÊs¡T. Bìì &Üø£ºsY eTùV≤+Á<ä ≤ Ÿ dü]ÿ Ÿ kÕú|æ+#ês¡T. Çø£ÿ&É |ü]

XÀ<Ûäq\T #˚düTø√e&ÜìøÏ bÕ‘· ÇHéÁdüTºyÓT+{Ÿ‡ n+<äTu≤≥T˝À ™+&ç,

düú\+ düT$XÊ\+>± e⁄+&É&É+‘√ Ms¡T |ü>∑\T ™<√´>∑+, sêÁ‹fi¯ófl |ü]

XÀ<Ûäq\T rÁe+>± #XÊs¡T. ø£ÿ ì$Twü+ ≈£L&Ü eè<Ûë #ùd yês¡T ø±<äT.

1916˝À ø£\ø£‘êÔ j·T÷ìe]‡{° nqTã+<Ûä ø£fi≤XÊ\˝À uÛÖ‹ø£ XÊg

Ä#ês¡´ |ü<ä$ì bı+<ës¡T. 1917˝À Ç+&çj·THé ôd’Hé‡ nk˛dæj˚TwüHé

$C≤„q+ Hê <˚e⁄&ÉT - |üì Hê eT‘·+

H√u… Ÿ ãVüQeT‹, uÛ≤s¡‘·s¡‘·ï nyês¡T¶\ Á>∑V”≤‘·

düsY.dæ.$.sêeTHé

ø±s¡´<ä]Ù>± mìïø£j·÷´s¡T.

Ç+>∑¢+&ÉT˝À dæús¡|ü&ç |ü]XÀ<Ûäq\T #˚düTÔqï uÛ≤s¡rj·TT\T ø=+<äs¡T

ªsêeTHéμ Á|ü‹uÛÑ $ì yês¡T ≈£L&Ü e∫Ã, M]‘√ |ü]XÀ<Ûäq\˝À bÕ\T

|ü+#·T≈£îHêïs¡T.

1909 qT+&ç 1910 es¡≈£î ãsêà sê»<Ûëì s¡+>∑÷Hé˝À ™<√´>∑+

ìs¡«Væ≤+#ês¡T.

1921 dü+e‘·‡s¡+ Äø˘‡|ò üs Y ¶˝À »]–q $X¯«$<ë´\j·÷\

eTVü‰düuÛÑ\≈£î Vü‰»¬s’ e∫Ãq ‘·s¡Tyê‘· (kÕÿ{]+>˘ Ä|òtt …’{Ÿ) Á<äyê´\

ø±+‹ Á|ükÕs¡+ ô|’q |ü]XÀ<Ûäq\T #˚XÊs¡T. ˇø£ yÓ’|ü⁄ ø±˝Òõ, ˇø£ yÓ’|ü⁄

|ü]XÀ<Ûäq\qT rÁe+>± #˚ùdyês¡T.

ˇø£ ì]›wüº ‘·s¡+>∑ <ÛÓ’s¡È´+ >∑\ ø±+‹ì u…+õHé nH˚ s¡kÕj·Tìø£

|ü<ës¡ú+ <ë«sê |ü+|æq|ü&ÉT yÓ\T|ü*øÏ e∫Ãq ø±+‹ |ü⁄+»+ n+‘ê

πø s¡ø£+>± >±ø£ $$<Ûä ‘·s¡+>∑<Ó’sêÈ´\T >∑\ ø±+‹ì ~«esêí‘·àø£ ø±+‹

#Ó’‘·q´+>± >∑T]Ô+#ês¡T.



sêeTHé mô|òø˘º

Ms¡T eT<Ûä´<Ûäsê düeTTÁ<ä+˝À Á|üj·÷DÏdüTÔqï|ü&ÉT düeTTÁ<ä|ü⁄

˙{ÏøÏ >∑\ ˙\+ es¡í+ m+<äT≈£î+≥T+<√ ø£qT>=Hêïs¡T. düeTTÁ<ä|ü⁄

˙s¡T ‘·qô|’ |ü&çq dü÷s¡ ø±+‹ì #Ó ≤¢#Ó<äTs¡T #˚dæq|ü&ÉT - $øÏs¡D+

#Ó+~ ø±+‹ dü«uÛ≤e+ »\+˝Àì nDTe⁄\ dü«uÛ≤yêìï nqTdü]+∫

e⁄+≥T+<äì ø£qT>=Hêïs¡T. $<äT´<äj·TkÕÿ+‘· ‘·s¡+>±\T nqTdü]+#˚

ìj·Te÷\H˚ ø±+‹ ‘·s¡+>±\T ≈£L&Ü nqTdü]kÕÔj·Tì ø£qT>=Hêïs¡T.

($<äT´<äj·TkÕÿ+‘· ‘·s¡+>±\qT Áø±+|üºHé ø£qT>=Hêïs¡T) Ç~ ªsêeTHé

mô|òø˘ºμ >± Á|ü|ü+#· Á|üdæ~Δ #Ó+~q~. Ç+<äT≈£î >±qT M]øÏ ªH√u…˝Ÿμ

ãVüQeT‹ \uÛÑ´yÓTÆ+~.

sêeTHé \+&ÉHé˝Àì ôdsTT+{Ÿ bÕ˝Ÿ‡ #·]Ãì <ä]Ù+∫q|ü&ÉT

#·]Ã ≥esY MT<ä qT+&ç e∫Ãq >∑+≥\ (#·|ü&ÉT) <Ûä«ì-#·T≥÷º

yê´|ædüTÔ+<äì >∑eTì+∫, <Ûä«ìô|’ Ms¡T Ç+ø± ÁX¯<äΔ>± |ü]XÀ<Ûäq\T

#˚XÊs¡T.

Ms¡T |ü]XÀ<ÛäHê\j·T+ ø√dü+ $<XÊ\ qT+&ç |ü]XÀ<Ûäqø£edüs¡yÓTÆq

ø=ìï |ü]ø£sê\T ‘Ó|æŒ+#·T≈£îqï ≤´uŸ˝ÀH˚ $<ë´s¡Tú\ #˚‘· #ê˝≤ |ü]

ø£sê\T ‘·j·÷s¡T #˚sTTdü÷Ô yê]ì Áb˛‘·‡Væ≤+#˚yês¡T.

‘·q |ü]XÀ<Ûäq\˙ï Á|üø£{Ï+#·&ÜìøÏ nqT≈£L\+>± e⁄+≥T+<äì

1926 dü+e‘·‡s¡+˝À Ç+&çj·THé »s¡ï˝Ÿ Ä|òt |òæõø˘‡qT Mπs @sêŒ≥T

#˚düTø=Hêïs¡T. sêeTHé mô|òø˘º ø£qT>=qï ‘·s¡Tyê‘· Á|ü|ü+#· |üs¡+>±

<ë<ë|ü⁄ 18000 |ü]XÀ<ÛäHê yê´kÕ\T e#êÃsTT. 2500 s¡kÕj·Tìø£

$TÁX¯e÷\ô|’q nuÛ≤´kÕ\T »]>±sTT. Ä X¯‘ê_›˝Àì eT÷&Ée

<äX¯ø£+˝À Ç~ n‹ô|<ä› ªø£ìô|≥ºã&çqμ n+X¯yÓTÆ+~.

Ms¡T eTVü‰y˚T<Ûë$, ãVüQeTTK Á|üC≤„XÊ*. ø±+‹, <Ûä«ì |ü]

XÀ<Ûäq\πø >±≈£î+&Ü, mø£‡πs øÏs¡D≤\ MT<ä, nj·TkÕÿ+‘· ø±+‹, |üPs¡«

˙\˝ÀVæ≤‘· øÏs¡D≤\ MT<ä |ü]XÀ<Ûäq\T #˚XÊs¡T. 1927˝À »s¡àHé

mdtôd’ø√¢|”&çj·÷ Ä|òt |òææõø˘‡ Á|üø£≥q Á|üø±s¡+, Ms¡T e÷Á‘·y˚T <Ûä«ì

MT<ä |ü]XÀ<Ûäq #j·T&ÜìøÏ »s¡àHé≈£î yÓ[¢q Á|ü<ÛäeT e´øÏÔ nì. n|ü&ÉT

Ç+&çj·÷ qT+&ç »s¡àHé yÓfi≤fls¡T.

1930˝À Ms¡T uÛÖ‹ø£ XÊg+ô|’ #˚dæq |ü]XÀ<Ûäq\≈£î >±qT ªd”«&çwt

nø±&ÉMT Ä|òt ôd’Hé‡μ yês¡T n‹ >=|üŒ nyêsY¶ ªH√u…˝Ÿμ ãVüQeT‹

Ç#êÃs¡T. Ä X¯‘êu›+˝À n|üŒ{Ïes¡≈£î @ Ç+&çj·THé, ˝Ò<ë Ädæj·÷

<˚X¯düTú\T Ä nyês¡T¶ bı+<ä˝Ò<äT. sêeTHé ˇø£ yÓTs¡Tÿ´Ø ÄsYÿ

BbÕìï, ôdŒÁø√ºk˛ÿ|tì e⁄|üjÓ÷–+∫, ø±+‹ Á<äe, |òüTq, yêj·TT

|ü<ësêú\ >∑T+&Ü Á|üj·÷DÏ+∫q|ü&ÉT ôdaÁø√ºÁ>±|òt kÕj·T+‘√ #˚dæq

|ü]o\q˝À ø=‘·Ô πsK\T ø£ìŒ+∫ e÷‘·è πsK\ qT+&ç $&çb˛e&Üìï

<ÛääèMø£]+#·T≈£îHêïs¡T.

1934 dü+e‘·‡s¡+˝À M] ùde\qT >∑T]Ô+∫ n‘· +‘· Á|ü‹cÕº‘·àø£yÓTÆq

uÛ≤s¡‘·s¡‘·ï nyês¡T¶qT uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ Ç∫Ã >ös¡$∫Ã+~. 1934

dü+e‘·‡s¡+˝À yÓTÆdü÷sY Á|üuÛ ÑT‘·«+ 24 mø£sê\ uÛÑ÷$Tì M]

Á|üjÓ÷>∑XÊ\≈£î πø{≤sTT+∫+~. ôd’+{Ï|òæø˘ Øôd]Ã ôd+≥sY ø±yê\

qï M] ø√]ø£ HÓs¡y˚]+~. Ç<˚ sêeTHé Øôd]Ã ÇHédæº≥÷´{Ÿ. Ms¡T 83

dü+e‘·‡sê\T e∫Ãq+‘· es¡≈£î $C≤„q+ ô|+bı+~+#˚ |ü]XÀ<Ûäq\T

#˚XÊs¡T.

nyês¡T¶\T, >ös¡yê\T

✬ 1924˝À ô|ò˝À Ä|òt ~ sêj·T˝Ÿ kıôd’{° yês¡T sêeTHéqT ‘·eT

düuÛÑT´&ç>± mqTï≈£îHêïs¡T.

✬ 1929˝À Ä+>∑¢ Á|üuÛÑT‘·«+ ªHÓ’{Ÿ VüQ&éμ‘√ dü‘·ÿ]+∫+~. >±¢k˛ÿ

$X¯«$<ë´\j·T+ ã+>±s¡T |ü‘·ø±\T, >ös¡e _s¡T<äT*∫Ã+~.

✬ Ç+&çj·÷˝À ø£\ø£‘êÔ, eTÁ<ëdüT, u§+u≤sTT, ø±o, ™kÕàìj·÷

$X¯« $<ë´\j·÷\T >ös¡e |ü{≤º Ç∫Ã dü‘·ÿ]+#êsTT.

✬ 1929˝À Ç+&çj·THé ôd’Hé‡ ø±+Á¬>dt≈£î n<Ûä´≈£ åî\j·÷´s¡T.

Ç+&çj·THé nø±&ÉMT Ä|òt ôd’Hé‡≈£î XÊX¯«‘· n<Ûä´≈£åî\T>± e⁄Hêïs¡T.

✬ 1934˝À uÛ≤s¡‘· s¡‘·ï nyês¡T¶ bı+<ës¡T.

✬ j·TT.j·Tdt.j·Tdt.ÄsY. qT+&ç ˝…ìHé nyês¡T¶ bı+<ës¡T.

✬ Á|”ãsYZ-»s¡àì, >±¢dt>√-Ç+>∑¢+&ÉT, bÕ]dt- ÁbòÕHé‡ $<ë´\j·÷\T

>ös¡e |ü{≤º\T Ç#êÃsTT.

✬ Ç+&çj·THé ¬ø$Tø£˝Ÿ kıôd’{°, Ç+&çj·THé e÷<∏ äe÷{Ïø£˝Ÿ

kıôd’{°\˝À >ös¡e düuÛÑ´‘·«eTT+~.

✬ {≤{≤ ÇHédæº≥÷´{Ÿ u…+>∑Tfi¯Ss¡T≈£î &Ó’¬sø£ºsY>± ™Hêïs¡T. ‘·s¡Tyê‘·

ø±\+˝À á dü+düú düaI{Ïø±\ô|’ |ü]XÀ<Ûäq #˚ùd yê]øÏ Á|ü<Ûëq

πø+Á<äyÓTÆ+~.

✬ 1934˝À Ç+&çj·THé nø±&ÉMT Ä|òt ôd’Hé‡ kÕú|æ+#ês¡T. BìøÏ sêeTHé

|ü]XÀ<ÛäHê dü+düú>± ù|s¡T ô|{≤ºs¡T.

✬ 1941˝À nyÓT]ø£Hé Ä|æºø£˝Ÿ kıôd’{° ªH˚wüq˝Ÿ Ábıô|òdüsY Ä|òt

Ç+&çj·÷μ‘√ dü‘·ÿ]+∫+~.

✬ 1951˝À ÁbòÕ+øÏ¢Hé ÇHédæº≥÷´{Ÿ ªÁbòÕ+øÏ¢Héμ yÓT&É˝Ÿ Ç∫Ã+~.

✬ 1957˝À Ç+≥sYH˚wüq˝Ÿ ˝…ìHé nyês¡T¶ e∫Ã+~.

✬ 1961˝À yÓT+ãsYwæ|t Ä|òt bı*{Ïø£ Ÿ nø±&ÉMT Ä|òt ôd’Hé‡ Ç#êÃs¡T.

Ms¡T uÛÑ>∑e+‘·Tì >∑÷]Ã m≈£îÿe Á|ükÕÔ$+#˚yês¡T ø±<äT. Áø=‘·Ô

$wüj·÷\T ø£ìô|≥º&Éy˚T uÛÑ>∑e+‘·TìøÏ ™ìøÏ nì uÛ≤$+#˚ yês¡T.

ª$C≤„qy˚T uÛÑ>∑e+‘·T&ÉT -|üH˚ eT‘·+μ nH˚ dü÷Á‘·+ M]~. Ms¡T ˇø£ÿ

ø£åD+ ≈£L&Ü <äT]«ìjÓ÷>∑+ #˚ùdyês¡T ø±<äT. >∑+≥\T >∑+≥\T

™|üHê´kÕ\T $H˚ ã<äT\T ˝≤uÀπs≥Ø\˝À m≈£îÿe düeTj·T+

>∑&É|üeTì $<ë´s¡Tú\≈£î dü÷∫+#˚yês¡T.

me] Áb˛<ä“\+ ˝Òø£H˚ XÊg πøåÁ‘·+˝ÀøÏ u≤\´+˝ÀH˚ Á|üy˚•+∫q

M]ì Äø£]¸+∫q $wüj·T+ ª<Ûää«ì-yÓ\T>∑Tμ\ s¡Vü≤kÕ´˝Ò. M{Ïì yÓ*øÏ

rj·T&Éy˚T J$‘· <Û˚´j·T+>± kÕ–+~ M] J$‘·+. Á|ü|ü+#· XÊg

s¡+>∑+˝À ˇø£ ™qï‘·yÓTÆq kÕúq+ eTq<˚XÊìøÏ sêe&ÜìøÏ ø±s¡D+

M] y˚T<Ûäùd‡.

j·TTe XÊÅdüÔy˚‘·Ô\≈£î Áb˛‘ê‡Vü≤+ Çe«≥y˚T ø±ø£, uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À

Øôd]Ã ÇHédæº≥÷´{Ÿ\ kÕú|üq≈£î Ms¡T ø±s¡≈£î\T. XÊg $C≤„q

kÕ+Á|ü<ëj·T+ Ç+&çj·÷˝À HÓ\ø=q&ÜìøÏ Mπs >=|üŒ Áù|s¡≈£î\T.

M]øÏ ªdüsYμ nH˚ _s¡T<äT Ç∫Ã dü‘·ÿ]+#·&É+ m+‘√ W∫‘·´+.

- mHé. sêCÒX¯«s¡eTà, m+.|æ.&ç.z.,

∫‘·÷Ôs¡T õ˝≤¢



yT, 2013kÕúìø£ bÕ\q0 yT, 2013kÕúìø£ bÕ\q56

>±+BÛJ ‘·|æ+∫q Á>±eT dü«sêC≤´ìï kÕø±s¡+ #j·T{≤ìøÏ1952 Hê{Ï ø£eT÷´ì{Ï &Óe\|tyÓT+{Ÿ ÁbÕC…≈£îº qT+&ç 1992 Hê{ÏsêC≤´+>∑|ü⁄ 73 e dües¡D es¡≈£î kÕ«‘·+Á‘ê´q+‘·s¡ uÛ≤s¡‘·Á|üuÛÑT‘ê«\T $$<Ûä |òüT{≤º\˝À #˚dæq nH˚ø£ Á|üj·T‘êï\ |òü*‘·+>±sêC≤´+>∑ uÛÑÁ<ä‘·‘√ ≈£L&çq H{Ï |ü+#êsTTr sêCŸ eédüú HÓ\ ø=qï~.@Á|æ Ÿ 24, 1993 ‘Bq neT\T˝ÀøÏ e∫Ãq 73 e dües¡D <ë«sê|ü+#êsTTr sêCŸ eédüú≈£î sêC≤´+>∑ uÛÑÁ<ä‘· Çe«&É+ »]–+~. á#·≥º+˝Àì eTTKýÓTÆq n+XÊ\T Ç˝≤ OHêïsTT.

• á eédüú |ü⁄Hê~ sêfi¯ófl>± Á>±eT düuÛÑ\T.

• eT÷&É+#Ó\ |ü+#êsTTr sêCŸ eédüú.

• mìïø£\ <ë«sê á eédüú À düuÛÑT´\ uÛÑØÔ.

• á eédüú Àì düuÛÑT´\T / n<Ûä ≈£åî\˝À eT÷&ç+≥ ˇø£ e+‘·T≈£î

‘·>∑Z≈£î+&Ü eTVæ≤fi¯\T O+&˚≥Tº>± kÕúHê\T πø{≤sTT+#·&É+.

• |ü+#êsTTr sêCŸ eédüú≈£î mìïø£\T ìs¡«Væ≤+#·{≤ìøÏ Á|ü‹

sêh+˝À Á|ü‘´ø£+>± sêh mìïø£\ ø£MTwüHéqT @sê«≥T#j·T≥+.

• |ü+#êsTTr\ Ä]úø£ dæ ú‹>∑‘·T\qT ã\|ü]#˚+<äT≈£î ‘·–q

dü÷#·q*e«&ÜìøÏ sêh Ä]úø£ dü+|òü÷\qT @sêŒ≥T #j·T≥+.

• |ü+#êsTTr\T eTTK´bÕÁ‘· ìs¡«Væ≤+#ê*‡q 29 n+XÊ\‘√

≈£L&çq qeT÷Hê C≤_‘ê.

á #·]Á‘ê‘·àø£ |òüT{≤ºìï >∑Ts¡TÔ+#·Tø=ì ‘·<ë«sê |ü+#êsTTr

sêCŸ eédüΔ <ë«sê Á>±MTD ÁbÕ+‘ê\qT yÓTs¡T>∑T |ü]#˚+<äT≈£î

C≤‹ |ü⁄qs¡+øÏ‘·eTj˚T´ O<˚›X¯´+‘√ @Á|æ˝Ÿ 24 ‘˚Bì C≤rj·T

|ü+#êsTTr sêCŸ ~q+>± |ü]>∑DÏ+#·≥+ »s¡T>∑T‘√+~.

á $ø±dü #·]Á‘· >∑‹˝À ˇø£ $<Ûä+>± #ÓbÕŒ\+fÒ H˚{Ï |ü+#êsTTr

sêCŸ eédüú≈£î ;C≤\T y˚dæ+~ ã\«+‘Y sêjYT yÓTVü≤‘ê ø£$T{°

ìy˚~ø£ nì #Ó|üŒe#·TÃ. Hê{Ï ø£eT÷´ì{Ï &Óe\|tyÓT+{Ÿ ÁbÕC…≈£îº

C≤rj·T $düÔs¡D≤ ø±s¡ Áø£e÷\T @ y˚Ts¡≈£î Á>±MTD≤_Ûeè~ΔøÏ <√Vü≤<ä

|ü&Ü¶jÓ÷ n<Ûä j·Tq+ #˚dæ yê{Ï yÓTs¡T>∑T<ä\ ø√dü+ ‘·–q dü÷#·q\‘√

ìy~ø£ düeT]Œ+#·{≤ìøÏ 1957 »qe]˝À ã\«+‘Y sêjYT yÓTVü≤‘ê

n<Ûä ø£å‘·q ˇø£ ø£$T{°ì uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ ìj·T$T+∫+~.

n<Ûä´j·Tq+ ‘·s¡Tyê‘· 1957 qe+ãs¡T˝À düeT]Œ+∫q ‘·q

ìy~ø£ À á ø£$T{° ì»yÓTÆq Á>±eT $ø±dü+ ì\<=≈£îÿø√yê\+fÒ

Á|üD≤[ø£\ s¡÷|üø£\Œq, ÄyÓ÷<ë\T, ø±sê´#·s¡D\˝À Á>±MTD Á|ü»\

uÛ≤>∑kÕ«eT´+ ‘·|üŒ≈£î+&Ü O+&Ü\ì H=øÏÿ #ÓãT‘·÷ $$<Ûä dü÷#·q\T

#˚dæ+~. yê{Ï˝À eTTKýÓTÆq$.

• mqTïø√ã&çq düuÛÑT´\‘√ Á>±eT |ü+#êsTTr, |ü+#êsTTr dü$T‹,

õ˝≤¢ |ü]wü‘·TÔ\qT @sêŒ≥T #˚j·T≥+.

• düuÛÑT´\ |ü<äMø±\+ 5 dü+e‘·‡sê\T.

• eékÕj·T+, Á‘ê>∑T˙s¡T, s¡Vü≤<ës¡T\ ìsêàD+, ∫qï‘·s¡Vü‰ kÕúìø£

|ü]ÁXeT\T Ç‘ê´~ n+XÊ\˝À n_Ûeè~Δ u≤<Ûä ‘· kÕúìø£ dü+düú\øÏyê«*.

• á u≤<Û ä´‘·\T ìs¡«Væ≤+#·{≤ìøÏ nedüs¡yÓT Æq eqs¡T\T,

n~Ûø±sê\qT Á|üuÛÑT‘·«+ á kÕúìø£ dü+düú\≈£î ã<ä ≤sTT+#ê*.

• õ˝≤¢ ø£ …ø£ºs¡T õ˝≤¢ |ü]wü‘·TÔ n<Ûä ≈£åî\T>± eéVü≤]+#ê*. õ˝≤¢

|ü]wü‘·TÔ πøe\+ dü\Vü‰<ës¡T>±

O+&ç |üs¡ y˚øÏådü÷Ô O+&Ü*.

• kÕúìø£ dü+düú\ô|’ Á|üuÛÑT‘·«XÊK\

ìj·T+Á‘·D $T‹MT] yê{Ï düÁø£eT

$~Û ìs¡«Vü≤D≈£î nes√<Ûë\T ø±≈£L&É<äT.

1958˝À C≤rj·T n_Ûeè~Δ eT+&É* ã\«+‘Y sêjYT ø£$T{°

ìy˚~ø£˝Àì eTTU≤´+XÊ\qT ÄyÓ÷~+∫, á eédüúqT HÓ\ø=˝ÒŒ

u≤<Ûä ‘·qT sêh Á|üuÛÑT‘ê«\ô|’ O+∫+~. á <äX¯ ÀH˚ |ü+#êsTT‹

sêCŸ nH˚ |ü<ä+ $düÔè‘·+>± yê&ÉTø£˝ÀøÏ e∫Ã+~. ã\«+‘Y sêjYT

yÓTVü≤‘ê ø£$T{° ìy˚~ø£ |üs¡ékÕq+>± yÓTT≥ºyÓTT<ä≥>± sê»kÕúHé

Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·eT sêh+˝À eT÷&É+#Ó\ |ü+#êsTTr sêCŸ eédüúqT

Á|üyX ô|{Ïº+~. nø√ºãsY 2, 1959 ‘Bq sê»kÕúHé ˝Àì q>ösY õ˝≤¢ À

Hê{Ï Á|ü<Ûëì »eVü≤sY ≤ Ÿ HÓÁVüA BìøÏ ÁbÕs¡+uÛÀ‘·‡e+ #˚XÊs¡T.

ã\«+‘Y sêjYT yÓTVü≤‘ê ø£$T{° n<Ûä´≈£åîì >∑T]+∫ ø=+‘·

‘Ó\TdüT≈£î+<ë+. l ã\«+‘Y sêjYT yÓTVü≤‘ê >∑T»sê‘Y Àì uÛ≤eq>∑sY

|ü≥ºD+˝À |òæÁãe], 19, 1900 ‘Bq »ìà+#ês¡T. ø± ÒJ˝À _.m.

&çÁ^ |üP]Ô #˚dæHê ≈£L&Ü Á_{Ïwt Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ ìs¡düq>± ‘·q &çÁ^

rdüTø=q{≤ìøÏ ìsêø£]+∫ kÕ«‘·+Á‘·´ düeTs¡+˝ÀøÏ <ä÷ø±s¡T.

eTVü‰‘êà>±+BÛ, düsê›sY |üfÒ Ÿ\ Hêj·Tø£‘·«+ øÏ+<ä ãs√›* dü‘ê´Á>∑Vü≤+,

øÏ«{Ÿ Ç+&çj·÷ b˛sê{≤\˝À bÕ˝§Zì yÓTT‘·Ô+ @&ÉT dü+e‘·‡sê\

bÕ≥T C…’\T •ø£å nqTuÛÑ$+#ês¡T. kÕ«‘·+Á‘ê´q+‘·s¡+ 1957 ˝À

ø±+Á¬>dt bÕ]º »qs¡ Ÿ ôdÁø£≥Ø>± |üì #˚XÊs¡T. ˝Àø˘ düuÛÑ düuÛÑT´ì>±

|üì #˚XÊs¡T. |æ<ä|ü »qe] 15, 1963 ‘˚Bq >∑T»sê‘Y sêh

eTTKéT+Á‹>± |ü<äM u≤<Ûä ‘·\T d”«ø£]+#ês¡T.

1965˝À uÛ≤s¡‘Y bÕøÏkÕÔHé j·TT<äΔ+ »]–+~. á Áø£eT+˝À >∑T»sê‘Y

sêh+˝Àì dü]Vü≤<äT› ÁbÕ+‘·+˝À rÁeyÓTÆq OÁ~ø£Ô‘· HÓ\ø=qï~.

ôdô|º+ãsY 19, 1965 ‘˚Bq >∑T»sê‘Y eTTKéT+Á‹>± C≤yéTq>∑sY

õ˝≤¢ dü]Vü≤<äT› ÁbÕ+‘·+˝À |üs¡´{Ï+#·&ÜìøÏ Äj·Tq ˇø£ ∫qï

$e÷q+˝À ‘·q uÛ≤s¡ , Ç<ä›s¡T ô|’\≥T¢, ø£ |üÁ‹ø± $ ÒK], eTT>∑TZs¡T

e´øÏÔ>∑‘· dæã“+~‘√ yÓfi¯fl>±, Ä $e÷Hêìï bÕøÏkÕÔHé ≈£L*Ã y˚dæ+~.

n+<äT˝À Á|üj·÷DÏdüTÔqï n+<äs¡÷ #·ìb˛j·÷s¡T.

@Á|æ Ÿ 24 q C≤rj·T |ü+#êsTTr sêCŸ ~q+>± Á|üø£{Ï+#<ëìøÏ

eTT+<äT ã\«+‘Y sêjYT yÓTVü≤‘ê »qà~qyÓTÆq |òæÁãe] 19 ì Á|ü‹

dü+e‘·‡s¡+ |ü+#êsTTr sêCŸ ~q+>± πøs¡fi¯ Á|üuÛÑT‘·«+ |ü]>∑DÏ+#˚~.

ø=düyÓTs¡T|ü⁄ :- ã\«+‘Y sêjYT yÓTVü≤‘ê Á|üj·÷DÏ+∫q $e÷Hêìï

≈£L*Ã y˚dæq 46 dü+e‘·‡sê\ ‘·s¡Tyê‘· ¬ø’dt VüQùdHé nH˚ Hê{Ï

bÕøÏkÕÔHé yÓ’e÷ìø£<äfi¯ n~Ûø±] Ä>∑dtº 2011 ˝À Ä $e÷Hêìï q&ç|æq

ô|’\{Ÿ »Vü≤+^sY Ç+»˙sY ≈£L‘·Ts¡T leT‹ |òüØ<ëdæ+>¥≈£î |ü+|æq

ˇø£ O‘·Ôs¡+˝À Ä |òüT≥q≈£î ∫+‹dü÷Ô, n|üŒ{Ï |ü]dæú‘·T\˝À

>∑‘· +‘·s¡+ Òø£ b˛sTT+<äì, ‘·qT πøe\+ ô|’ n~Ûø±s¡T\ Ä<XÊ\qT

bÕ{Ï+#êqì ‘Ó*bÕs¡T.

- m. Hêπ>X¯«s¡sêe⁄ ôd+≥sY ôV≤&é, ˙s¡T bÕ]X¯ó<äΔ πø+Á<ä+

C≤rj·T |ü+#êsTTr sêCŸ ~H√‘·‡e dü+<äs¡“¤+>±

düà]+#·Tø√e\dæq ã\«+‘Y sêjYT yÓTVü≤‘ê

C≤rj·T |ü+#êsTTr sêCŸ ~H√‘·‡e dü+<äs¡“¤+>±

düà]+#·Tø√e\dæq ã\«+‘Y sêjYT yÓTVü≤‘ê

yÓTTø£ÿ\ s¡ø±\T, ¬s’‘·T Vü≤≈£îÿ\T, Á|ües¡úq XÊgy˚‘·Ô\ Vü≤≈£îÿ\

(Á;&ÉsY Vü≤≈£îÿ\T) |ü]s¡ø£åD≈£î eT]j·TT ø=‘·Ô s¡ø±\qT eè~Δ |üs¡#·&ÜìøÏ

n‘· +‘· Á|üuÛ≤e+‘·yÓTÆq Vü≤≈£îÿ\ |ü]s¡ø£åD eédüú @sêŒ≥T #j·Te\dæq

ÄeX¯´ø£‘· m+‘Ó’Hê e⁄+~. Bìe\¢ dü]ø=‘·Ô s¡ø±\qT eè~Δ |üs¡#·≥+,

dü+s¡øÏå+#·&É+ eT]j·TT ø=‘·Ô e+>∑&Ü\ n_Ûeè~Δ¬ø’ »qT´|üs¡+>±

_ÛqïyÓTÆq s¡ø±\T (»qT´ dü+|ü<ä) \_Û+#˚˝≤ #·÷&É≥+˝À bÕ\T

|ü+#·Tø=qï ¬s’‘·T\ ùde\≈£î Á|ü‘˚´ø£ >∑T]Ô+|ü⁄ \_ÛdüTÔ+~. Bìì <äèwæº˝À

e⁄+#·Tø=ì uÛ≤s¡‘Y Á|üuÛÑT‘·«+ ªyÓTTø£ÿ\ s¡ø±\T eT]j·TT ¬s’‘·T Vü≤≈£îÿ\

|ü]s¡ø£åD #·≥º+ -2001μμ (PPV & FRACT - 2001) nH˚ Á|ü‘˚´ø£yÓTÆq

#·{≤ºìï s¡÷bı+~+∫+~.

á #·≥º+ düeTs¡úe+‘·+>± |üì#˚j·T&ÜìøÏ uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+

eékÕj·T eT+Á‹‘·« XÊK Ä<Ûä«s¡´+˝À ªyÓTTø£ÿ\ s¡ø±\ |ü]s¡ø£åD

eT]j·TT ¬s’‘·T Vü≤≈£îÿ\ ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú (PPV & FRA) qT 11

qe+ãsY, 2005 q kÕú|æ+∫+~. á dü+düú˝À n<Ûä´≈£åî&ç‘√ bÕ≥T>± 15

eT+~ düuÛÑT´\T ™+{≤s¡T. n<Ûä´≈£åî&ÉT eTTK´ ø±s¡´ìsê«Vü≤≈£î&ÉT.

]õÁkÕºsY »qs¡˝Ÿ á ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú≈£î ø±s¡´ìs¡«Vü≤D≤~Ûø±]>±

eéVü≤]kÕÔs¡T.

yÓTTø£ÿ\ s¡ø±\qT, ¬s’‘·T\ Vü≤≈£îÿ\qT |ü]s¡øÏå+# dü+düú

✬ ø=‘·Ô s¡ø±\ n_Ûeè~Δ¬ø’ »qT´|üs¡+>± _ÛqïyÓTÆq s¡ø±\qT n+~+∫,

yê{Ïì dü+s¡øÏå+∫ n_Ûeè~Δ |ü]∫q ¬s’‘·T\ ùde\qT >∑T]Ô+#·&É+

eT]j·TT yê] Vü≤≈£îÿ\qT ø±bÕ&É≥+.

✬ <˚X¯+˝À eékÕj·÷_Ûeè~Δì y˚>∑e+‘·+ #˚j·T&É+, Á|ües¡úq

XÊgy˚‘·Ô\ Vü≤≈£îÿ\qT ø±bÕ&É≥+, ø=‘·Ô e+>∑&Ü\ n_Ûeè~Δ

~X¯>± Á|üuÛÑT‘·« eT]j·TT Á|üsTTy˚≥T |ü]XÀ<Ûäq eT]j·TT n_Ûeè~Δ

dü+düú\≈£î ™BΔ|üq ø£*–+#·≥+.

✬ $‘·Ôq |ü]ÁX¯eT\ n_Ûeè~ΔøÏ <√Vü≤<ä|ü&É≥+, ‘·<ë«sê ¬s’‘·T\≈£î

n‹ HêDýÓTÆq $‘·ÔHê\T / Hês¡T n+~+#·≥+.

ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú kÕ<Ûës¡D $<ÛäT\T

✬ ø=‘·Ô s¡ø±\T/ e+>∑&Ü\T, nedüsês¡ú+ ™‘·Œ‹Ô ø±$+|üã&çq Á|ü‘´ø£

s¡ø±\T eT]j·TT Á|üdüTÔ‘·+ $ìjÓ÷>∑+˝À ™qï s¡ø±\qT qyÓ÷<äT

#˚j·T&É+.

✬ ø=‘·Ô s¡ø±\ ø=s¡≈£î nedüs¡yÓTÆq Á|ü‘˚´ø£‘·, kÕs¡÷|ü´‘· eT]j·TT

dæús¡‘·«|ü⁄ |üØø£å (&Édt |üØø£å) ìs¡«Væ≤+#·&ÜìøÏ Á|ü‘˚ ø£ $~Û $<ÛëHê\

qT s¡÷bı+~+#·&É+.

✬ qyÓ÷<äT ø±ã&çq s¡ø±\ >∑T]+∫ $esê\T düeTÁ>∑+>±

yÓTTø£ÿ\ s¡ø±\ |ü]s¡ø£åD eT]j·TT ¬s’‘·T Vü≤≈£îÿ\ ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú

ÁbÕ~Ûø±s¡ #·≥º+ eTTK´ ™<˚›XÊ\T

✬ yÓTTø£ÿ\ s¡ø±\ |ü]s¡ø£åD, ¬s’‘·T\T eT]j·TT Á|ües¡úq XÊgy˚‘·Ô\

Vü≤≈£îÿ\ ø±bÕ&É≥+, ø=‘·Ô e+>∑&Ü\ n_Ûeè~Δì Áb˛‘·‡Væ≤+#·&É+

ø=s¡≈£î ˇø£ düeTÁ>∑ Á|üuÛ≤e o\ eédüúqT @s¡Œs¡#·≥+.

d”«ø£]+#·&É+, Áø√&ûø£]+∫ uÛÑÁ<ä|üs¡#·≥+.

✬ ô|’ $esê\qT ‘·|üŒìdü]>± Áø£e÷qTkÕs¡ C≤_‘ê˝À ™+#·&É+.

✬ ¬s’‘·T s¡ø±\ $esê\qT $&ç>± Áø£e÷qTkÕs¡ C≤_‘ê˝À, $es¡D

|ü{Ïºø£‘√ düVü‰ ù|s=ÿq≥+ eT]j·TT uÛÑÁ<ä|üs¡#·≥+.

✬ »qT´ |üs¡+>± _ÛqïyÓTÆq s¡ø±\T, Ä]úø£+>±

˝≤uÛÑkÕ{Ï s¡ø±\T eT]j·TT yê{Ï eè~ΔøÏ ø±s¡DyÓTÆq

s¡ø±\T e÷‘·èø£ s¡ø±\T e+{Ï jÓTTø£ÿ s¡ø±\

qT uÛÑÁ<ä|ü]∫q, n_Ûeè~Δ |ü]∫q, |ü]s¡øÏå+∫q,

ø±bÕ&ÉT‘·Tqï ¬s’‘·T\qT Ò<ë ¬s’‘·T düeT÷Vü‰\qT eTØ

eTTK´+>± –]»q ¬s’‘·T\T eT]j·TT ≈£îÁ>±eT ¬s’‘·T\

qT >∑T]Ô+#·&É+ eT]j·TT dü‘·ÿ]+#·&É+.

✬ yÓTTø£ÿ s¡ø±\≈£î, #Ó+~q düeTdüÔ $esê\‘√

C≤rj·T kÕúsTT˝À ø£ qyÓ÷<äT |ü⁄düÔø£+>± #˚dæ <ëìì

ìs¡«Væ≤+#·&É+.

✬ C≤rj·T »qT´ u≤´+ø˘ n_Ûeè~Δ #˚j·T&É+

eT]j·TT ìs¡«Væ≤+#·&É+.

#·≥º+‘√ \_Û+#˚ Vü≤≈£îÿ\T

Á|ües¡úq XÊgy˚‘·Ô\ Vü≤≈£îÿ\T (Á;&ÉsY Vü≤≈£îÿ\T) :

Ms¡T |ü]s¡øÏå+|üã&çq s¡ø±\qT ™‘·Œ‹Ô #˚j·T&É+,

neTà&É+, |ü+|æD° #˚j·T&É+, m>∑TeT‹ ˝Ò<ë



~>∑TeT‹ #˚düTø√e&É+ #˚j·Te#·TÃ. Ms¡T ‘·eT ‘·s¡T|ü⁄q Á|ü‹ì<ÛäT\

qT / nqTeT‹ |üÁ‘·+ ø£*–q yê]ì ìj·T$T+#·Tø√e#·TÃ. ‘·eT

Vü≤≈£îÿ\≈£î uÛÑ+>∑+ ø£*–+<äì uÛ≤$ùdÔ bÂs¡ dü+ã+<Ûä yê´»´+ <ë«sê

Hê´j·T+ bı+<äe#·TÃ.

|ü]XÀ<Ûä≈£î\ Vü≤≈£îÿ\T : |ü]XÀ<Ûä≈£î\T á ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú˝À qyÓ÷<äT

ø±ã&çq s¡ø±\qT yê] |ü]XÀ<Ûäq¬ø’ $ìjÓ÷–+#·Tø√e#·TÃ y˚s=ø£ ø=‘·Ô

s¡ø£+ eè~Δ #˚j·T&ÜìøÏ ÁbÕ<∏ä$Tø£ eqs¡T>± e÷Á‘·y˚T $ìjÓ÷–+#ê*.

eT∞fl eT∞fl $ìjÓ÷–+#·&ÜìøÏ dü+ã+~Û‘· Vü≤≈£îÿ<ës¡T\ qT+&ç /

dü+düú qT+&ç nqTeT‹ ‘·|üŒìdü]>± rdüTø√yê*.

¬s’‘·T\ Vü≤≈£îÿ\T

✬ M]øÏ ≈£L&Ü Á|ües¡Δq XÊgy˚‘·Ô\≈£î \_Û+#˚ Vü≤≈£îÿ\˙ï \_ÛkÕÔsTT.

✬ ¬s’‘·T s¡ø±\qT Á|üdüTÔ‘·+ yê&Éø£+˝À ™qï s¡ø±\T>± ≈£L&Ü qyÓ÷<äT

#˚j·Te#·TÃ.

✬ Á|ü‹ ¬s’‘·T ‘·eT πøåÁ‘· ™‘·Œ‘·TÔ\qT n+fÒ $‘·Ôq+‘√ düVü‰, á

#·≥º+ neT\T˝ÀøÏ sêì düeTj·T+˝À <ë#·Tø√e#·TÃ, yê&ÉTø√e#·TÃ,

Hê≥T ø√e#·TÃ, |üs¡düŒs¡ e÷]Œ&ç #˚düTø√e#·TÃ, |ü+#·Tø√e#·TÃ

˝Ò<ë neTTàø√e#·TÃ. ø±˙ á #·≥º+ <ë«sê s¡ø£åD ø£*Œ+#·ã&çq

s¡ø£+ ù|s¡T >±˙ / Áu≤+&é >±˙ ™|üjÓ÷–+#·≈£L&É<äT.

✬ ¬s’‘·T\T »qT´|üs¡+>± _ÛqïyÓTÆq s¡ø±\qT ø±bÕ&É≥+, Ä]úø£+>±

˝≤uÛÑ+ ø£\T>∑CÒùd s¡ø±\T, e÷‘·èø£ s¡ø±\T, eè~Δ |üs¡#·&É+, uÛÑÁ<ä

|üs¡#·≥+ e\¢ >∑T]Ô+|ü⁄q≈£î dü‘êÿsêìøÏ ns¡TΩ\T.

✬ ¬s’‘·T\T á #·≥º+˝Àì ôdø£åHé 39(2) Á|üø±s¡+ @ s¡ø£+>±q÷

dü+‘·è|æÔø£s¡yÓTÆq Á|ü<äs¡Ùq #j·Tq≥¢sTT‘, qwüº|ü]Vü‰s¡+ ø√πs Vü≤≈£îÿ

e⁄+~.

✬ ¬s’‘·T\T ‘·eT Vü≤≈£îÿ\ |ü]s¡ø£åD ø=s¡≈£î ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düúqT /

]õÁkÕºsY ˝Ò<ë Hê´j·T kÕúHêìï ÄÁX¯sTT+∫q|ü&ÉT @ $<ÛäyÓTÆq

s¡TdüTeTT #Ó*¢+#·edüs¡+ ˝Ò<äT.

s¡ø±\qT qyÓ÷<äT |üs¡Ã&É+ (]õÁùdºwüHé)

ˇø£ s¡ø±ìï ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú‘√ qyÓ÷<äT #˚sTT+#·&ÜìøÏ |üPs¡«+

<ëìøÏ dü+ã+~Û+∫q Á|ü‘˚´ø£‘·, kÕs¡÷|ü´‘· eT]j·TT dæús¡‘·«|ü⁄ (&Édt

|üØø£å) »]|æ yê{Ï $esê\T ‘·|üŒìdü]>± bı+<äT|üsêÃ*. qyÓ÷<äT≈£î

ns¡Ω‘· >∑\ |ü+≥\ $esê\T, yê{Ï C≤‹, Á|üC≤‹ $esê\qT πø+Á<ä

Á|üuÛÑT‘·«+ ‘·q n~Ûø±s¡ sê»|üÁ‘·+˝À Á|ü#·T]düTÔ+~. Ç|üŒ{Ïes¡≈£î πø+Á<ä

Á|üuÛÑT‘·«+ 54 |ü+≥ s¡ø±\T qyÓ÷<äT $esê\ô|’ Á|üø£≥q #˚dæ+~.

Á|ü‹ |ü+≥≈£î &Édt |üØø£å ø=s¡≈£î Á|ü‘´ø£+>± $~Û $<ÛëHê\T n_Ûeè~Δ

#˚j·Tã&çq$. M{Ï˝À e], >√<ÛäTeT, yÓTTø£ÿC§qï, C§qï, dü»®, X¯q>∑,

$TqTeTT, ô|düs¡, ø£+~, ãsƒêD°, sêCŸe÷,|ü‹Ô, »q|üHês¡, #Ós¡≈£î,

n\¢+, |üdüT|ü⁄, Äyê\T, bı<äT› ‹s¡T>∑T&ÉT ≈£îdüTeT, ÄeTT<äeTT,

qTe⁄«\T, k˛j·÷∫≈£îÿ&ÉT, ys¡TXq>∑, j·÷\≈£î\T, >∑T˝≤;, #êeT+‹,

e÷$T&ç, ã+>±fi<äT+|ü, e+ø±j·T, ≥yÓ÷{≤, u…+&É, ø±*|òü¢esY, ø±uÒJ,

™*¢, yÓ\T¢*¢, |ü⁄BHê, ÁãVæ≤à yÓTT<ä˝…’q$ ™HêïsTT..

ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú Ä+>∑¢ Á|ü#·Ts¡D\T

1. bÕ¢+{Ÿ yÓ¬s’’{° »s¡ï˝Ÿ Ä|òt Ç+&çj·÷ |üÁ‹ø£

2. &Édt |üØø£å $~Û $<ÛëHê\T

3. f…øÏïø£˝Ÿ ãT˝…{ÏHé

4. JHé u≤´+≈£î e÷qT´e˝Ÿ

5. yê]¸ø£ ìy˚~ø£\T

6. ÄÁ>√ ãjÓ÷&Ó’e]‡{° - Vü‰{ŸkÕŒ{Ÿ‡

7. d”&é düôdºHÓHé‡

qyÓ÷<äT s¡TdüTeTT $esê\T (]õÁùdºwüHé |ò”E)

ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú À ø£ s¡ø£yÓTÆHê qyÓ÷<äT #j·÷\+fÒ #Ó*¢+#ê*‡q

s¡TdüTeTT $esê\T |ü{Ïºø£˝À Çe«ã&Ü¶sTT.

$es¡+ s¡TdüTeTT

1. yê&ÉTø£˝À ™qï s¡ø±ìøÏ s¡÷. 1000

2. ø=‘·Ôs¡ø±\T/ nedüsês¡ú+ e´øÏÔ>∑‘·+ : s¡÷. 5000

™‘·Œ‹Ô #˚j·Tã&çq

Á|ü‘˚´ø£ s¡ø±\T $<ë´ dü+ã+<Ûä dü+düú\T: s¡÷. 7000

yêDÏ»´ dü+ã+<Ûä dü+düú\T: s¡÷. 10,000

3. yê&ÉTø£˝Àì s¡ø±\T e´øÏÔ>∑‘·+ : s¡÷. 2000

$<ë´ dü+ã+<Ûä dü+düú\T : s¡÷. 3000

yêDÏ»´ dü+ã+<Ûä dü+düú\T : s¡÷. 5000



qyÓ÷<äT <Ûäèe|üÁ‘·+ (]õÁùdºwüHé dü]º|òæ¬ø{Ÿ)

]õÁùdºwüHé≈£î nedüs¡yÓTÆq düeTdüÔ $esê\T düeT]Œ+∫q s¡ø±\

<äs¡U≤düTÔ\qT ]õÁkÕºsY |ü]o*+∫, ÄyÓ÷~+∫ <Ûäèe|üÁ‘·+ C≤Ø

#˚kÕÔs¡T. Ç+‘·es¡≈£î ÁbÕ~Ûø±]ø£ dü+düú $$<Ûä |ü+≥\≈£î / s¡ø±\≈£î

dü+ã+~Û+∫ yÓTT‘·Ô+ 305 <Ûäèe |üÁ‘ê\qT C≤Ø #˚dæ+~. M{Ï˝À

ø=‘·Ô s¡ø±\T -10, yê&ÉTø£˝À ™qï s¡ø±\T -292, ¬s’‘·T s¡ø±\T- 3

™HêïsTT. á <Ûäèe|üÁ‘·+ 9 dü+e‘·‡sê\ ø±\|ü]$T‹ ø£*– e⁄+≥T+~.

(eèø£å C≤‘·T\T / r>∑C≤‘·T\ø° 6 dü+e‘·‡sê\ ø±\|ü]$T‹ e÷Á‘·y˚T

e⁄+≥T+~).

á düeTj·T+ ‘·s¡Tyê‘· eTs¡˝≤ yê]¸ø£ s¡TdüTeTT, ¬sqTé˝Ÿ

s¡TdüTeTT #Ó*¢+∫ ø±\eé~Û ô|+#·Tø√e#·TÃ. nsTT‘˚, yÓTT‘·Ô+

ø±\|ü]$T‹ >∑]wüº+>± eèø£å eT]j·TT r>∑ s¡ø±\≈£î eTT+<äT

]õÁùdºwüHé #˚dæq Hê{Ï qT+&ç 18 dü+e‘·‡sê\T>± $T–*q s¡ø±\≈£î

15 dü+e‘·‡sê\T>± ìs¡ísTT+#·ã&ç+~. á >∑]wüº ø±\|ü]$T‹ì ô|+#˚

M\T˝Ò<äT. ÁbÕ~Ûø±]ø£ dü+düú, ôdô|º+ãsY 2011 Hê{ÏøÏ 3320

<ääs¡U≤düTÔ\qT $$<Ûä esêZ\qT+&ç |ü]o\q≈£î d”«ø£]+∫+~.

yÓTTø£ÿ s¡ø±\ $esê\T ‘Ó*ù| C≤rj·TkÕúsTT ]õdüºsY

qyÓ÷<äT #j·Tã&çq yÓTTø£ÿ s¡ø±\T düeTÁ>∑ $esê\‘√ ø£ C≤rj·T

kÕúsTT |ü⁄düÔø£+ Á|ü<Ûëq ø±sê´\j·T+˝À ™+#·ã&ç+~. á |ü⁄düÔø£+˝À

qyÓ÷<äT ø±ã&É¶ s¡ø±\, $esê\T, n+fÒ ù|s¡T¢, yê{Ï Á|ües¡úq XÊgy‘·Ô\

/ ¬s’‘·T\/ j·÷»e÷qT\ ù|s¡T¢, ∫s¡THêe÷\T düeTÁ>∑+>± e⁄+{≤sTT.

&Édt |üØøå± πø+Á<ë\T

y˚ πs«s ¡ T | ü+≥\ ø=s ¡≈ £ î Á| ü‘ ˚´ø £+>± 52 & Éd t | üØø £ å

πø+Á<ë\qT ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú ÁbÕs¡+_Û+∫+~. >∑T]Ô+#·ã&çq Ò<ë mìïø£

#˚j·Tã&çq s¡ø±\qT eè~Δ |üs¡#·&É+, &Édt $~Û $<ÛëHê\ ø£qT>∑TD+>±

yê{Ï \ø£åD≤\qT, Á|ü‘˚´ø£‘·\qT Áø√&ûø£]+#·&É+, yê{Ï $esê\qT

uÛÑÁ<ä|üs¡#·&É+ á πø+Á<ë\ eTTUÀ´<˚›X¯+. &Édt |üØøå± πø+Á<ë\ >∑T]+∫

|üP]Ô $esê\T ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú yÓuŸôd’{Ÿ˝À bı+<äe#·TÃ.

düe÷» Vü≤≈£îÿ\T

✬ #·≥º+ Á|üø±s¡+ qyÓ÷<äT ø±ã&çq s¡ø±\T ™‘·Œqï+, $ø±dü+ ø=s¡≈£î

bÕ\T |ü+#·T≈£îqï Á>±eT+ ˝Ò<ë »q düeT÷Vü≤+ ≈£L&Ü |ü]Vü‰s¡+

ø√πs M\T+~.

✬ uÛ≤s¡‘· <˚X¯+˝À ™+&˚ me¬s’Hê e´øÏÔ / e´≈£îÔ\T / Á|üuÛÑT‘·«

Á|üuÛÑT‘˚«‘·s¡ dü+düú\T/ Á>±eT+ ‘·s¡|ü⁄q / ÁbÕ+rj·T düe÷»+

‘·s¡T|ü⁄q me¬s’Hê ø=‘·Ôs¡ø£+ eè~Δ˝À bÕ\T |ü+#·T≈£î+fÒ yês¡T

≈£L&Ü |ü]Vü‰s¡+ ø√s¡e#·TÃ.

C≤rj·T »qTú≤´+ø˘ : (H˚wüq˝Ÿ JHé u≤´+ø˘)

ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú ‘·eTe<ä› ]õdüºsY ø±ã&çq s¡ø±\ jÓTTø£ÿ, $‘·ÔHê\T,

e÷‘·èø£ $‘·ÔHê\T uÛÑÁ<ä|ü]#˚+<äT≈£î C≤rj·T »qT´ u≤´+ø˘qT

HÓ\ø=*Œ+~. Çø£ÿ&É 5 &çÁ^\ n\Œ ™c˛íÁ>∑‘· e<ä› á $‘·ÔHê\qT

]õÁùdºwüHé ø±\|ü]$T‹ ™qï+‘·ø±\+ ì\Te#ùd dü<äTbÕj·T+ ™+~.

nedüs¡yÓTÆ‘˚ M{ÏqT+&ç ‹]– $‘·ÔHê\qT ™‘·Œ‹Ô #˚dæ eTs¡˝≤ uÛÑÁ<ä

|üs¡#·Tø√e#·TÃ.

-mdt. eT<ÛäTdü÷<äHé ¬s&ç¶, õ. dü+‘√wt ≈£îe÷sY,

- ¬ø. $»jYT≈£îe÷sY, ÄsY. kÕsTT≈£îe÷sY,

eékÕj·T ø£fi≤XÊ\, sêCÒ+Á<äq>∑sY, ôV’≤<äsêu≤<é

C≤rj·T »qT´ì~Û (H˚wüq˝Ÿ JHé |òü+&é)

✬ ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú C≤rj·T kÕúsTT˝À »qT´ ì~Ûì @sêŒ≥T #˚dæ+~.

á ì~ÛøÏ ø±e*‡q $sêfi≤\T á ÁøÏ+~ yê] qT+&ç ùdø£]kÕÔs¡T.

✬ ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú dü÷∫+∫q $<Ûëq+˝À ˝≤uÛ≤\qT |ü+#·T≈£îH˚

|ü<äΔ‹˝À Á|ües¡úø£ XÊgy˚‘·Ô\ qT+&ç

✬ sêj·T©º s¡÷|ü+˝À yê]¸ø£ s¡TdüTeTT edü÷\T <ë«sê

✬ Á|ües¡Δq XÊgy˚‘·Ô\T #Ó*¢+#˚ eTT+<ädüTÔ qwüº |ü]Vü‰s¡ <Ûäsêe‘·TÔ

<ë«sê

✬ C≤rj·T, n+‘·sê®rj·T dü+düú\T dü+|òü÷\T Ç#˚Ã $sêfi≤\ <ë«sê

»qT´ì~Û $ìjÓ÷>∑+

✬ ˝≤uÛ≤\qT |ü+#·T≈£îH˚ $<Ûëq+˝À #Ó*¢+|ü⁄\≈£î

✬ ¬s’‘·T\≈£î / ¬s’‘·T düeT÷Vü≤\≈£î qwüº|ü]Vü‰s¡+ #Ó*¢+|ü⁄\≈£î

✬ Je Á<äyê´\T Á|ü‘˚´ø£ ™c˛íÁ>∑‘·\ e<ä› uÛÑÁ<ä|üs¡#·&ÜìøÏ ny˚Tà

Ks¡TÃ.

✬ ˝≤uÛ≤\qT |ü+#·T≈£îH˚ $<Ûëq+˝À ø=‘·Ô |ü<∏äø±\ s¡÷|üø£\Œqø£j˚T´

Ks¡TÃ.

˝≤uÛ≤\qT |ü+#·T≈£îH˚ |ü<äΔ‹

á |ü<äΔ‹ nH~ ¬s’‘·T Vü≤≈£îÿ\ #·≥º+˝À n‘· +‘· ÁbÕ<Ûëq´‘· ø£\~.

˝≤uÛ≤\qT |ü+#·T≈£îH˚ M\T uÛ≤s¡‘· bÂs¡T\≈£î, dü+düú\≈£î Á|üuÛÑT‘˚«‘·s¡

dü+düú\≈£î ™+~. ø=‘·Ô s¡ø±ìï eè~Δ #ùd yê]øÏ á dü<äTbÕj·T+ ™+~.

kÕ+Á|ü<ëj·T <˚XÊ\T

@ <˚X ¯y ÓT Æ‘ ˚ uÛ≤s ¡‘ ·< ˚XÊìøÏ düeTà‘·y ÓT Æq n+‘·sê ®rj·T

kÕ+Á|ü <ëj·÷\≈£î nqT>∑TD+>± yÓTTø£ÿ s¡ø±\ |ü]s¡ø£ åD≈£î

n+^ø£]düTÔ+<√, @ <˚X¯yÓTÆ‘˚ yÓTTø£ÿ s¡ø±\ |ü]s¡ø£åD #·≥º+ ø£*–

e⁄+&ç, <ëì Á|üø±s¡+ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+‘√ ˇ|üŒ+<ä+ #˚düTø=ì Á|ües¡úq

Vü≤≈£îÿ\T ¬s+&ÉT <˚XÊ\ Á|ü»\≈£î n+<äCÒdüTÔ+<√, n≥Te+{Ï <˚XÊ\

qT dü+Á|ü<ëj·Tø£ <˚XÊ\+{≤s¡T.

yÓTTø£ÿ\ s¡ø±\T |ü]s¡ø£åDô|’ |ü⁄qs¡«]#ês¡D »]ù| Á{ÏãT´q˝Ÿ

ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú ªyÓTTø£ÿ s¡ø±\ |ü]s¡ø£åDμô|’ |ü⁄q]«#ês¡D ø√dü+

Á{ÏãT´q˝Ÿ @sêŒ≥T≈£î neø±X¯+ ø£*Œ+∫+~. ]õÁkÕºsY rdüT≈£îqï

ìs¡íj·÷\T, Ä<˚XÊ\ô|’ ˇø£ Á|ü‹ì~Û>±, nqTeT‹ |üÁ‘·+ ™qïyê]>±

Á{ÏãT´q˝Ÿ <ë«sê |ü⁄q]«#ês¡D ø√s¡e#·TÃ.

Ç< ø±ø£ ÁbÕ~Ûø±s¡ dü+düú rdüT≈£îqï ìs¡íj·÷\T-|ü]Vü‰s¡+ #Ó*¢+|ü⁄\

ô|’ nuÛÑ +‘·sê\TqïsTT‘ Á{ÏãT´q ŸqT ÄÁXsTT+#·e#·TÃ. Á{ÏãT´q Ÿ

rs¡TŒ n+^ø±s¡+ ø±ø£b˛‘˚ ôV’≤ø√s¡TºqT ÄÁX¯sTT+#·e#·TÃ. Á{ÏãT´q˝Ÿ

kÕ<Ûës¡D+>± ˇø£ dü+e‘·‡s¡+ ˝À|ü⁄ ‘·q ìs¡íj·÷ìï Á|üø£{ÏdüTÔ+~.




m≈£îÿe>± eT<Ûä Á|ü<˚XŸ (55%) >±qT, ‘·≈£îÿe>± πøs¡fi¯ (27%) >±q÷

OHêïs¡T.

b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+ nH˚~ πøe\+ ÄVü‰s¡+ rdüTø√ø£b˛e&É+ <ë«sê

e÷Á‘·y˚T sê<äì, ‘·\T¢\T >∑s¡“¤e‹>± Oqï|ü&ÉT eT+∫ Äs√>∑´

ìj·Te÷\T bÕ{Ï+#·q|ü&ÉT, n< $<Ûä+>± XóÁuÛÑ‘·‘√ ≈£L&çq b˛wüø±\T

ø£*–q ÄVü‰s¡+ rdüTø√q|ü&ÉT edüTÔ+<äH˚ $wüj·T+ >∑eTì+#ê*.

düe÷»+˝À HÓ\ø=ì Oqï |ü]dæú‘·T\ <äècÕº , u≤\Ts¡ ø£+fÒ u≤*ø£\T

m≈£îÿe>± b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+ u≤]q |ü&ÉT‘·THêïs¡T.

á b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+ nH˚~ ∫qï |æ\¢ À¢ rÁeyÓTÆq Bs¡Èø±*ø£

|ü]D≤e÷\≈£î <ë] rdüTÔ+~. |æ\¢\T uÛÖ‹ø£+>±, e÷qdæø£+>± m<ä>∑ø£

b˛e&É+, düŒs¡Œ ‘Ó*j·Tø£b˛e&É+, n_Ûeè~Δ ø±ø£b˛e&É+ yÓTT<ä˝…’q

düeTdü \T ekÕÔsTT. #·<äTe⁄˝À ≈£L&Ü b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+ >∑\ |æ\¢\T

yÓqTø£ã&ç O+{≤s¡T. n<˚ ô|<ä›yê]˝À nsTT‘˚ ‘·«s¡>± eTè‘·T´e⁄

dü+uÛÑ$+# neø±X+ O+~. eTVæ≤fi\T, u≤*ø£\˝À, eTØ eTTK´+>±

eTVæ≤fi\T >∑s¡“¤e‹>± Oqï düeTj·T+˝À dü¬s’q b˛wüD \_Û+#·q+<äT

e\¢ ãs¡Te⁄ ‘·≈£îÿe |æ\¢\T |ü⁄fÒº neø±X¯+ m≈£îÿe. á ø±s¡D+>±

<ë<ë|ü⁄ 30% eT+~ |æ\¢\T ‘·≈£îÿe ãs¡Te⁄‘√H˚ »ìàdü÷ÔHêïs¡T.

>∑s¡“¤e‹>± Oqï|ü&ÉT dü¬s’q b˛wüø±Vü‰s¡+ rdüTø√ø£b˛e&É+ e\¢ Á|ü‹

eTT>∑TZs¡T eTVæ≤fi¯ À¢ ˇø£ÿs¡T ‘·≈£îÿe ãs¡Te⁄‘√ OHêïs¡T.

á ø±s¡D≤\ <ë«sê |æ\¢\T, ô|<ä›\T eT]ìï yê´<ÛäT\≈£î >∑T]

ne⁄‘·THêïs¡T. $≥$THé\T, KìC≤\T n+<äø£b˛e&É+ e\¢ b˛wüø±Vü‰s¡

˝À|ü+‘√ |æ\¢˝À¢ m<äT>∑T<ä\ <Óã“‹+{À+~. Bì <ë«sê eT÷&ÉT

dü+e‘·‡sê\ ˝À|ü⁄ Oqï 74% |æ\¢\ô|’ m˙$Tj·÷ Á|üuÛ≤e+

#·÷|ü⁄‘√+~. øöe÷s¡ <äX ne÷àsTT\ô|’ 90%ìøÏ ô|’>±, eTVæ≤fi\ô|’

50 XÊ‘êìøÏ ô|’>± Á|üuÛ≤e+ #·÷|ü⁄‘√+~.

50% ø£Hêï ‘·≈£îÿe eT+~ >∑èVæ≤DT\T ªnjÓ÷&Ó’CŸ&éμ O|ü

yê&Éø£b˛e&É+ e\¢ yê]˝À <ÛÓ’sêsTT&é düeTdü´\T ‘·˝…‘·Ô&Éy˚T ø±ø£,

yê]˝À Á>∑Vü≤D X¯øÏÔ 13% ‘·>∑TZ‘√+~. njÓ÷&Ó’CŸ&é O|ü yê&Éø£b˛e&É+

e\¢ $≥$THé @ ˝À|ü+‘√ n+<Ûä‘·«+, ãT~› e÷+<ä ‘·, |æ\¢ À¢ •Xó

eTs¡D≤\T <ë<ë|ü⁄ dü>±ìøÏ ô|’>± ≈£î≥T+u≤˝À¢ dü+uÛÑ$+#·&É+

»s¡T>∑T‘√+~.

Bìô| ’ | ü+#êsTTrsêC Ÿ d ü+d ü ú\T Á| ü»˝À ¢ ne>±V ü≤q

ô|+bı+~+#ê*‡ O+~. Á|ü‹ Á>±eT |ü+#êsTTr˝À ìs¡«Væ≤+#˚

Á>±eTdüuÛ Ñ˝À Á|ü»\≈£î Äs√>∑´+ô|’ ne>±Vü≤Hê ø±s¡´Áø£e÷\T

ìs¡«Væ≤+#ê*. njÓ÷&Ó’CŸ&é O|ü, düMTø£è‘· b˛wüø±Vü‰s¡ $ìjÓ÷>∑+ô|’

ne>±Vü≤q ø£*Z+#ê*. Á|ü»\+<äs¡÷ n+>∑Héyê&û πø+Á<ë\qT

$ìjÓ÷–+#·T≈£îH˚˝≤ Áù|πs|æ+#ê*.

n<˚ $<Ûä+>± Á>±e÷˝À¢ Á>±eT nuÛÑT´qï‹øÏ |üì#˚ùd uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY

yê\+{°s¡T¢ ≈£L&Ü ô|’ $wüj·÷\ô|’ <äèwæº kÕ]+∫ |æ\¢\T, eTVæ≤fi¯ À¢

b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+ <ë«sê e#Ã nqsêΔ\ >∑÷]Ã njÓ÷&Ó’CŸ&é O|ü

yê&Éø£b˛e&É+ e\¢ ø£*π> qcÕº\ >∑T]+∫ Á|ü»\≈£î ‘Ó*j·TCÒj·÷*.

Äs√>∑ •_sê\T ìs¡«Væ≤+∫ dü¬s’q |üØø£å\ <ë«sê b˛wüø±Vü‰s¡ À|ü+‘√

u≤<Ûä|ü&˚ yê]|ü≥¢ ÁX¯<äΔ rdüTø√yê*.

(Ä<Ûës¡+: j·T÷ìôd|òt yÓuŸôd’{Ÿ)

düVü‰sê ÄÁ|òæø± ø£+fÒ uÛ≤s¡‘· <˚X¯+˝À b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+ >∑\ |æ\¢\T m≈£îÿe.

Á|ü|ü+#·+˝À b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+‘√ u≤<Ûä|ü&˚ Á|ü‹ eTT>∑TZ]˝À ˇø£ÿs¡T uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À

O+&É≥+ >∑eTHês¡Ω+. á b˛wüø±Vü‰s¡˝ÀbÕìï dü¬s’q |ü<äΔ‘·T\T bÕ{Ï+#·&É+ <ë«sê

n~Û>∑$T+#·e#·TÃ. <ë<ë|ü⁄ 80 XÊ‘·+ •Xó eTs¡D≤\T á b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+ <ë«sê

dü+uÛÑ$düTÔHêïj·Tì >∑D≤+ø±\T #ÓãT‘·THêïsTT.

¬s+&ÉT Ò<ë eT÷&ÉT dü+e‘·‡sê\ |æ\¢ À¢ ej·TdüT‡≈£î ‘·>∑Z bı&Ée⁄ Òìyês¡T 46%

eT+~, ej·TdüT‡≈£î ‘·>∑Z ãs¡Te⁄ ˝Òìyês¡T 47% eT+~, bı&Ée⁄≈£î ‘·>∑Z ãs¡Te⁄ ˝Òì

yês¡T 16% eT+~ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À OHêïs¡T. Ms¡+<ä]ø° dü¬s’q b˛wüø±Vü‰s¡+ n+<äø£b˛e&É+

e Ò¢ $$<Ûä düeTdü \‘√ dü‘·eT‘·eTe⁄‘·THêïs¡T. |æ\¢ À¢ b˛wüø±Vü‰s¡ À|ü+ $$<Ûä ÁbÕ+‘ê˝À¢

$$<Ûä s¡ø±\T>± O+~. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+‘√ u≤<Ûä|ü&ÉT‘·Tqï |æ\¢\T

eTq ∫Hêïs¡T\˝À b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+eTq ∫Hêïs¡T\˝À b˛wüø±Vü‰s¡ ˝À|ü+

ˇø£|ü&ÉT Á>±eT+˝À dü¬s’q eTÚ*ø£ kÂø£sê´\T ˝Òø£ #ê˝≤

düeTdü´\‘√ Á|ü»\T Çã“+<äT\T |ü&˚yês¡T. Á|üdüTÔ‘·+ düeTdü´\˙ï

ˇø=ÿø£ÿ{Ï ø£qTeTs¡T>∑e⁄‘·÷ Á>±eT s¡÷|ü⁄ πsK\T e÷] Á|ü>∑‹

|ü<∏ä+˝À eTT+<äT≈£î kÕ>∑T‘√+~. á Á|ü>∑‹ yÓqTø£ n+øÏ‘· uÛ≤e+,

ùdyê ‘·‘·Œs¡‘·‘√ ≈£L&çq uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡¢ X¯øÏÔ e⁄+~.

Ä Á>±eTyT Á|üø±X+ õ˝≤¢, ø£&Ée ≈£î<äTs¡T Á>±eT+.

@fi¯fl ‘·s¡ã&ç á ‘·+‘·T »]–Hê n~Ûø±s¡T\T |ü{Ïº+#·Tø=H˚yês¡T

ø±<äT. á e´eVü≤sêìøÏ ª#Óø˘μ ô|{≤º\qT≈£îHêïs¡T. uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY

yê\+{°s¡T¢ ˇø£ s√E Á>±eT+˝À ø=+‘·eT+~ ô|<ä›\ kÕj·T+‘√

ãkÕº+&é e<ä› ì*|æq ˝≤Ø\qT ã\e+‘·+>± ãj·T≥≈£î |ü+bÕs¡T.

ÁX¯eT<ëq+ #˚dæ ãkÕº+&é #·T≥Tº Á|üø£ÿ\ Oqï |æ∫Ã yÓTTø£ÿ\qT

‘=\–+#ês¡T. yÓ+≥H˚ Ábı¬ø¢sTTHé‘√ #Ó‘· Ô #Ó<ësêìï |üP]Ô>±

rsTT+#ês¡T. Á{≤ø£ºs¡¢ düVü‰j·T+‘√ eT{Ïºì ‘Ó∫Ã >∑T+‘·\qT |üP&ÜÃs¡T.

Á|üj·÷D°≈£î\T ≈£Ls√Ã{≤ìøÏ ¬s+&ÉT dæyÓT+≥T ã\¢\T y˚XÊs¡T.

nq+‘·s¡+ ˇ+>√\T yÓ’|ü⁄ yÓfi¯óÔqï ÄØºdæ ãdüT‡\qT ãkÕº+&é˝ÀìøÏ

rdüTø=ìsêe\dæq~>± Á&Ó ’es¡ ¢qT, ø£+&Éø£ ºs¡ ¢qT nuÛÑ´]ú+#ês¡T.

nÁø£e÷s¡Tÿ\ #Ós¡ qT+&ç ãkÕº+&éqT $&ç|æ+∫ Á>±eT Á|ü»\+<ä]ø°

O|üjÓ÷>∑|ü&˚˝≤ r]Ã~<ë›s¡T.

Ä ‘=*$»j·T+ uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡¢˝À m+‘√ dü÷Œ¤]Ôì

ì+|æ+~. ‘·sê«‘· Á>±eT+˝Àì X¯àXÊq yê{Ïø£ n_Ûeè~Δ‘√ eTs√

n&ÉT>∑T eTT+<äTπøXÊs¡T. ã\V”≤qesêZ\ yês¡T n+‹eT M&√ÿ\T≈£î

$ìjÓ÷–+#·T≈£îH˚ X¯àXÊq yê{Ïø£ À @|ü⁄>± ô|]–q ‘·TeTà#Ó≥T¢,

eTTfi¯fl ø£+|ü\T, rÁe Ä≥+ø£+ ø£*–düTÔ+&É+‘√ á düeTdü |ü]cÕÿs¡+

ø√dü+ q&ÉT+_–+#ês¡T. uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡T¢. eTs¡TuÛÑ÷$T˝Àì

‘·TeTà#Ó≥T¢, #Ó‘·Ô#Ó<ësêìï ‘·>∑\ u…{≤ºs¡T. ‘·eT yê]øÏ n+‹eT

M&√ÿ\T ø£*π> #√≥ ø±düÔ Á|üXÊ+‘·‘· ø£*Œ+#ês¡T. Ç<˚ dü÷Œ¤]Ô‘√

eTs√ n&ÉT>∑T eTT+<äTπødæ kÕ+Áø£$Tø£ yê´<ÛäT\ô|’ düeTsêìøÏ lø±s¡+

#·T{≤ºs¡T. yê´<ÛäT\ yê´|æÔøÏ Á|ü»˝À¢ ne>±Vü≤q ˝À|üy˚T Á|ü<Ûëq

ø±s¡DeTqï $wüj·÷ìï $düÔè‘·+>± Á|ü#ês¡+ #˚XÊs¡T. »«sê\T,

m≈£îÿe>± Oqï ø±\˙\˝À á ø±s¡´Áø£e÷ìï ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T.

n+‘˚ø±ø£ ã&çeTTK+ ms¡T>∑ì –]»qT\qT ˇø£ #√≥ #˚]Ã yê]øÏ

#·<äTe⁄ #Óù|Œ+<äT≈£î s¡+>∑+ dæ<äΔ+ #˚XÊs¡T. Ç˝≤ ˇø√ÿ |üìì |üø±ÿ>±

#˚düT≈£î+≥÷ Á>±e÷_Û eè~›øÏ bÕ≥T |ü&ÉT‘·THêïs¡T. j·TTe‘·qT

yÓqTï‘·{Ïº Áb˛‘·‡Væ≤ùdÔ, Á>±eT n_Ûeè~Δì ‘·«]‘·+>± kÕ~Û+#·≥+ @

e÷Á‘·+ ø£wüº+ ø±<äì ìs¡÷|ædüTÔ Hêïs¡T. eTq ø£&Ée≈£î<äTs¡T Á>±eT

uÛ≤s¡‘· ìsêàDY yê\+{°s¡T¢.

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡¢ #˚‹˝ÀkÕeTT<ësTTø£ ÄdüTÔ\T |ü~\+

uÛ≤s¡‘Y ìsêàDY yê\+{°s¡¢ #˚‹˝ÀkÕeTT<ësTTø£ ÄdüTÔ\T |ü~\+

e÷s¡T<ë›e÷ eTq Á>±e÷ìï, Ç˝≤ !

eTq Á>±eT n_Ûeè~Δ eTq #˚‘·T˝À¢H˚eTq Á>±eT n_Ûeè~Δ eTq #˚‘·T˝À¢H˚


á Á>±eT+˝À ãkÕº+&é ˝À|ü*øÏ yÓfi‚fl s¡Vü≤<ë] bÕ&Ó’b˛e&É+‘√

ãdüT‡\T ˝Àìø√#˚Ã sêø£b˛ø£\T ‘·>±ZsTT. B+‘√ nÁø£eT ÇdüTø£

s¡yêD≤<ës¡T\≈£î ãkÕº+&é ì\j·T+>± e÷]+~. @ s√E #·÷dæHê

ø£˙dü+ |ü~øÏ ‘·≈£îÿeø±≈£î+&Ü ˝≤Ø\qT |ü>∑\+‘ê nø£ÿ&˚ ì*|æ

}s¡T dü<äT›eTDÏ>±ø£ yê{Ï À ÇdüTø£ ˝À&é #˚düT≈£îì yÓfi¯ó‘·T+&˚$.

HÓ\÷¢s¡T õ˝≤¢˝À d”‘êsêeT|ü⁄s¡+

eT+&É\+, »j·T|ü⁄s¡+ Á>±eT+˝Àì uÛ≤s¡‘·

ìsêàDY yê\+{°s¡T¢ eT<ä + cÕ|ü⁄\T ‘·eT

Á>±e÷ìøÏ sêìe«≈ £î+&Ü ìùw<Û ä+

$~Û+#ês¡T. Á>±eT+ Ä$sê“¤e+ qT+∫

eT<ä´ìùw<Ûä+ Á>±eT+>± ù|s¡Tqï Á>±eT

kÕ+Á|ü<ëj·÷ìï ì\T|ü⁄≈£î+<ë+ n+≥÷

Á>±eT+˝Àì j·TTe≈£î\T, eTVæ≤fi¯\‘√

ø£\dæ ø£èwæ #˚düTÔHêïs¡T. n˝≤π> Á>±eT

Á|üy˚X¯<ë«s¡+˝Àì s¡Vü≤<ë]øÏs¡TyÓ’|ü⁄˝≤ düTe÷s¡T 60 #Ó≥T¢ (ø±qT>∑,

y˚|ü) Hê{≤s¡T.

Á>±eT+˝À »]π> ObÕ~Û Vü‰MT |üqT\T ¬s’‘·T\≈£î O|üjÓ÷>∑|ü&˝≤

eT\#·T≈£îHêïs¡T. bÕsƒ¡XÊ\ q÷‘·q uÛÑeHêìï yê\+{°s¡T¢ <ä>∑Zs¡T+&ç

HêD´‘·‘√ ì]à+#·T≈£îHêïs¡T. Á>±eT+˝À |üsê´es¡D |ü]s¡ø£åD, |ü]

X¯óÁuÛÑ‘·≈£î Á|ü‹ Ç+{ÏøÏ eTs¡T>∑T<=&É¢ ìsêàD+ ø√dü+ yê\+{°s¡T¢

ø£èwæ #˚düTÔHêïs¡T. Á>±eT+˝À eT+∫˙{Ï ø√dü+ yê≥sY bÕ¢+{Ÿ @sêŒ≥T¢

#˚dæ Á|üX¯+dü\+<äTø=+≥THêïs¡T. yê\+{°s¡¢ ãè+<ä+˝À Á>±eT e÷J

düs¡Œ+#Y {Ï.>∑Ts¡ej·T´ ≈£L&É yê\+{°s¡T>± e÷] n_Ûeè~Δ |üqT\qT

Áb˛‘·‡Væ≤düTÔHêïs¡T.

–]»qT\ Jeq XË’*˝À e÷s¡TŒ\ ø√dü+ ø£èwæ

ãT∫Ã¬s&ç¶ bÕ˝…+ eT+&É\+ πsu≤\ Á>±eT+˝À e÷J düs¡Œ+#Y

yÓ’. ô|+#·\ qs¡düj·T´ Ä<Ûä«s¡ +˝À yê\+{°s¡¢ ãè+<ä+ Ä Á>±eT+

˝Àì –]»qT\ dü+πøåeT+, JeH√bÕ<ÛäT\ ô|+|ü⁄, Jeq $<Ûëq+˝À

e÷s¡TŒ\ ø√dü+ ø£èwæ #˚dü÷Ô #Ó˝≤¢#Ó<äTs¡T>± Oqï –]»q »Hêìï

ˇø£#√≥ #˚]Ã yê]øÏ $<ë´ ãT<äTΔ\T, y˚wüuÛ≤wü\T, dü+düÿèr

kÕ+Á|ü<ëj·÷\T n\yê≥T #˚j·T&ÜìøÏ ø£èwæ #˚düTÔHêïs¡T. n˝≤π>

Á>±eT+˝À |ü]X¯óÁuÛ Ñ‘·ô|’ ne>±Vü≤q dü<ädüT‡ ìs¡«Væ≤+#ês¡T.

eè<ëΔ|ü +˝À Oqï yê]ø√dü+ @sêŒ≥T #dæq ÄÁXeT+˝À eè<äTΔ\≈£î

#˚j·T÷‘· n+~e«&É+, $<ë´_Ûeè~Δ ø√dü+ ø£èwæ #˚j·T&É+ e+{Ï

$$<Ûä dü«#·Ã¤+<ä ùdyê ø±s¡ Áø£e÷\T ìs¡«Væ≤düTÔHêïs¡T.

|ü+#êj·Tr Äes¡D˝À yê\+{°s¡¢ ÁX¯eT<ëq+

<ä>∑<ä]Ô eT+&É\+, yÓ*b˛&ÉT |ü+#êsTTr˝À >∑\ yê\+{°s¡¢

ãè+<ä+ ‘·eT Á>±eT |ü+#êsTTr Äes¡DqT X¯óÁuÛÑ+ #˚dæ Á>±eTdüTÔ\

eTqïq\T bı+~+~. eTTK´+>± Á>±eT |ü+#êsTTr nes¡D,

|üXe⁄\≈£î ì\j·T+>± e´s¡Δ |ü<ësêΔ\‘√ ì+&ç ∫\¢#Ó≥¢‘√ n&É$ì

‘·\|ædüTÔqï $wüj·T+ >∑eTì+∫q yê\+{°s¡T¢ ˇø£ÿ|üP≥ ÁXeT<ëq+‘√

Äes¡DqT n+<ä+>± r]Ã~<ë›s¡T. n+‘·≈£î eTT+<äT Á>±eT+˝Àì

Á&Ó’H˚Jì, ø±\Te\qT X¯óÁuÛÑ+ #˚XÊs¡T. bÕ˝≤\≈£î yÓfi‚¢ s√&ÉT¶ u≤>∑T

#˚XÊs¡T. eTs¡T>∑T<=&É¢ ìsêàD+ ø√dü+ Ç+{Ï+{≤ düπs« #˚sTT+∫

Á>±eT+˝À eTs¡T>∑T <=&É¢qT ø£≥Tºø=H˚ $<Ûä+>± ne>±Vü≤Hê #·s¡ \T

#˚|ü&ÉT‘·÷, Á>±eTdüTÔ\ Á|üX¯+dü\+<äTø=+≥THêïs¡T.

m. jÓTVüQwüTe, õ˝≤¢ •ø£åD≤ y˚TH˚»sY, õ˝≤¢ Á|üC≤ |ü]wü‘Y, HÓ\÷¢s¡T.

Á>±eT kÂuÛ≤>±´ìøÏy˚TeTT ôd’‘·+...

Á>±eT kÂuÛ≤>±´ìøÏy˚TeTT ôd’‘·+...

á <X+, á Á>±eT+, á Á|ü»\T Hêπø$T #XÊs¡ì ø±≈£î+&Ü á Á>±e÷ìøÏ, Hê Á|üC\≈£î,

‘·<ë«sê Hê <XÊìøÏ, Hê »qà uÛÑ÷$TøÏ HH$T #XÊqT nH <äèø£Œ¤<∏ä+‘√ q&ÉT+ _–+∫q uÛ≤s¡‘·

ìsêàDY yê\+{°s¡¢ ãè+<ä+ Á>±eT kÂuÛ≤>∑ + ø√dü+ HqT ôd’‘·+ n+≥÷, dü«#·Ã¤+<ä+>± eTT+<äTø=∫Ã

Á|üX¯+dü\+<äTø=+≥THêïs¡T.


e÷s¡T<ë›e÷ eTq Á>±e÷ìï, Ç˝≤ !

eTq Á>±eT n_Ûeè~Δ eTq #˚‘·T˝À¢H˚eTq Á>±eT n_Ûeè~Δ eTq #˚‘·T˝À¢H˚


ˇø£ MT≥s¡T es¡≈£î ô|s¡>∑&É+ ‘·|üŒ<äì XÊgy˚‘·Ô\T n+#·Hê. Á|ü|ü+#·

yê´|üÔ+>± |ü~ø√≥¢≈£î ô|’>± Á|ü»\T düeTTÁ<ä eT{≤º\≈£î ~>∑Teq

J$düTÔHêïs¡T. düeTTÁ<ä eT{≤ºìøÏ ˇø£ MT≥s¡T, MT≥s¡Tqïs¡ô|’q

O+≥Tqï yê] dü+K´ düTe÷s¡T Äπs&ÉT ø√≥¢ô|’ e÷fÒ. Á^HéVü≤Ödt

yêj·TT O<ëZsê\qT ìj·T+Á‹+∫, yê‘êes¡D e÷s¡TŒqT kÕ~Û+#·

>∑*–‘˚ uÛÑ÷‘êbÕìï >∑D˙j·T+>± ‘·–Z+#·e#·ÃH˚~ ì]«yê<ë+X¯+.

ª>√ ¢ã˝Ÿ V üQé÷ìfÒ]j·TH é b ò ˛s ¡y éT μ ìy˚~ø £ Á| üø±s ¡+

yê‘êes¡D+˝À edüTÔqï $|üØ‘·yÓTÆq e÷s¡TŒ\ e\q Á|üdüTÔ‘·+ Äø£*,

rÁeyÓTÆq yê´<ÛäT\T, Á|üø£è‹ $|ü‘·TÔ\ e+{Ï yê{Ï‘√ @&Ü~øÏ 3

\ø£å\≈£î ô|’>± #·ìb˛‘·THêïs¡T. 2030 Hê{ÏøÏ ø£˙dü+ 50 \ø£å\≈£î

#s¡e#·Ãì n+#·Hê. ÁbÕD+, ÄdæÔ, qwüº ÄkÕúsTT˝À O+≥T+<√ n+‘

<ës¡TD+>± Äj·÷ <˚XÊ\ Ä]úø£ eédüú |ü‘·q+ ≈£L&Ü O+&É>∑\<äT.

uÛÑ÷>√fi¯+ y˚&Óø£ÿ&É+ e\¢ $$<Ûä ã+<Ûë\˝Àì eT+#·T |üs¡«‘ê\

eT+#·T Áø£eT+>± ø£qTeTs¡T>∑e⁄‘√+~. ◊ø£ sê»´dü$T‹ yê‘êes¡D

ìy˚~ø£ n+#·Hê Á|üø±s¡+... >√¢ã Ÿ yê]à+>¥ eT÷\+>± 2035 Hê{ÏøÏ

Ädæj·÷˝Àì n‹ eTTK´ Jeq<äT\˙ï m+&çb˛‘êsTT. Bì

ø±s¡D+>± 250 ø√≥¢ eT+~ Á|ü»\T u≤<Ûä\≈£î >∑T]ø±>∑\ Á|üe÷<ëìï

◊ø£´sê»´dü$T‹ dü÷∫k˛Ô+~.

Ç≥Te+{Ï Á|üe÷<äø£s¡yÓTÆq $|ü‘·TÔqT m<äTs√ÿe{≤ìøÏ ◊ø£ sê»´

dü$T‹ H˚‘·è‘·«+˝À 172≈£î ô|’>± <˚XÊ\T 1992˝À Áu…õ˝Ÿ˝Àì

]jÓ÷&çC…˙s√˝À düe÷y˚X¯eTj·÷´sTT. ªªyê‘êes¡D e÷s¡TŒ\ô|’

◊ø£´sê»´dü$T‹ eTTkÕsTT<ë ˇ|üŒ+<ä+μμ Á|üø±s¡+ yê‘êes¡D

düeT‘êdæ ú‹ì <Óã“rj·Tì kÕúsTT˝À $wü|üP]‘· yêj·TTe⁄\

yÓ÷‘ê<äTqT |ü]$T‘·+ #˚j·T&É+ nH˚ \øå±´ìøÏ e÷s¡Z+ düT>∑eTyÓTÆ+~.

˙{Ïø=s¡‘·, Vü‰ìø£s¡ O‘·Œ‘·TÔ\ ìj·T+Á‘·D, Á|üC≤s¡yêD≤ eédüú,

Á|ü‘êé÷ïj·T Ç+<Ûäq eqs¡T\≈£î Áb˛‘ê‡Vü≤+, ˙{Ïø=s¡‘·, ø±\TcÕ´\

Á|üuÛ≤e+ e+{Ï n+XÊ\ô|’ düe÷y˚X¯+˝À #·]Ã+#ês¡T. dü«#·Ã¤+<ä

u≤<Ûä´‘·>± d”«ø£]+∫, bÕ]ÁXÊ$Tø£ <˚XÊ\˙ï ø£s¡“q O<ëZsê\qT

>∑D˙j·T+>± ‘·–Z+#˚+<äT≈£î #·s¡ \T #˚|ü{≤º\ì dü÷∫+∫+~. á

düe÷yXÊìøÏ ø=qkÕ–+|ü⁄>± 1997 &çôd+ãsY À CbÕHé Àì ø√´{À˝À

Á|ü|ü+#· <˚XÊ\T düe÷y˚X¯yÓTÆ ˇø£ |üs¡düŒs¡ n+^ø±sêìøÏ e#êÃsTT.

2012 Hê{ÏøÏ ø£s¡“q O<ëZsê\qT 5.2 XÊ‘êìøÏ ‘·–Z+#·T≈£î+{≤eTì

ù|s=ÿHêïsTT.

á <˚XÊ\T yê‘êes ¡D+ e÷s¡TŒ\≈ £î d ü+ã+~Û+∫q

n<Ûä j·THê\T, ÁbÕC…≈£îº\ ìs¡«Vü≤D, kÕ~Û+∫q $»j·T+ yÓ\¢&ç e+{Ï

n+XÊ\˝À kÕ+πø‹ø£ Ä]úø£ düVü≤ø±sêìï dü«#·Ã¤+<ä+>± n+~+#ê\ì

ø√´{À dü<ädüT‡ rsêàq+ #dæ+~. n_Ûeè~Δ #Ó+~q <XÊ\‘√ bÕ≥T

es¡úe÷q <˚XÊ\T ≈£L&Ü BìøÏ ø£≥Tºã&Ü\ì Ä<˚•+∫+~.eT÷&Ée

ø°\ø£ düe÷y˚X¯+ &çôd+ãsY 2009˝À ªø√ô|Hé Vü‰¬>Héμ˝À »]–+~.

2020 Hê{ÏøÏ bÕ]ÁXÊ$Tø£ <˚XÊ\T ø£s¡“Hé O<ëZsê\T 10`40 XÊ‘·+

es¡≈£î ‘·–Z+#·Tø√yê\ì, kÕ+πø‹ø£ ‘√&ÜŒ≥T düe´+>± neT\T

ø±yê\ì á dü<ädüT‡ rsêàì+∫+~. ø±ì dü+|üqï <XÊ\T |üs¡düŒs¡+

$eTs¡Ù\πø |ü]$T‘·yÓTÆ \ø£å´+ Ä•+∫q y˚Ts¡≈£î kÕ<Ûä´+ ø±˝Ò<äì

s¡TEyÓ’+~. ‘êC≤>± <√Vü‰˝À »]–q yê‘êes¡D+ dü<ädüT‡˝À bÕ˝§Zqï

<˚XÊ\T ìs¡¢øå±´ìï, u≤<Ûä ‘ê sêVæ≤‘ê´ìï Á|ü<ä]Ù+#·&É+‘√ yê‘êes¡D+

|üsêés¡D≤ìï s¡øÏå+#·T≈£î+<ë+!|üsêés¡D≤ìï s¡øÏå+#·T≈£î+<ë+!

ªªuÛ Ñ÷$T y˚&Ó≈£îÿ‘√+~μμ!,

ªª|üsêés¡D≤ìï s¡øÏ å+#·T≈£î+<ë+!μμ e+{Ï

ôV≤#·Ã]ø£\T ‘·s¡#·T>± $+≥THêï+. ø±ì @yTs¡≈£î

#·s¡´\T rdüT≈£î+≥THêïeTì ˇø£ÿkÕ]

Á|ü•ï+#·T≈£î+fÒ düe÷<Ûëq+ ìsêXÊ»qø£y˚T!

uÛÑ÷‘ê|ü+ ø±s¡D+>± #·T≥÷º Oqï düeTTÁ<ë\

eT{≤º\T ô|]– |ü\T B«|ü<˚XÊ\T, ˝À‘·≥Tº

ÁbÕ+‘ê\T ø£qTeTs¡T>∑e‘êj·T+fÒ Á|ü|ü+#·+

_‘·Ôs¡b˛sTT+~. uÛÑ÷$T y˚&Ó≈£îÿ‘√qï ø±s¡D+>±

düeTTÁ<ä eT{≤º\T á X¯‘êãΔ+ ∫e] Hê{ÏøÏ ø£ dü+


Á|æj·TT\ ÄX¯\T ˙s¡T>±]b˛j·÷sTT. Ç+‘·≈£îeTT+<äT »]–q

dü<ädüT‡\ kÕúsTTøÏ @e÷Á‘·+ b˛*ø£ Òì $<Ûä+>± ìs¡«Væ≤+∫q ª<√Vü‰μ

rs¡T n‘·´+‘· XÀ#·˙j·T+. 200 ô|’>± <˚XÊ\T uÛ≤>∑kÕ«eTT˝…’q

dü<ädüT‡˝À |üs¡düŒs¡ $eTs¡Ù\T $TqVü‰ Bs¡Èø±*ø£ Á|üjÓ÷»Hê\T

HÓs¡ys¡Ã>∑\ nqyêfió¢ mø£ÿ&Ü Ä$wüÿè‘·+ ø± Ò<äT. Ä]úø£+>± ã\|ü&çq

dü+|üqï <˚XÊ\ <äèwæº À á ‘·s¡Vü‰ dü<ädüT‡\T m≥Te+{Ï ~XÊìπsΔX¯+

#˚j·T Òìy˚. Á|üø£è‹ eqs¡T*ï nÁø£eT+>± $ìjÓ÷–+#·T≈£îì Á|üø£è‹

düeT‘·T˝≤´ìï <Óã“rdüTÔqï #·s¡´\≈£î ø±s¡D+ bÕ]ÁXÊ$Tø£ <˚XÊ˝Ò

nqï~ ìwüTºs¡ dü‘·´+. yê‘êes¡D dü+øå√uÛ≤ìøÏ ø±s¡DyÓTÆq nH˚ø£

#·s¡ \ ø±s¡D+>± es¡úe÷q <XÊ\T n‘· ≤≈£î‘·\+ ne⁄‘·THêïsTT.

ø£s¡“q O<ëZsê\ $ìjÓ÷>∑+ô|’ ì]›wüºyÓTÆq ìj·T+Á‘·D eédüú˝Òì

ø±s¡D+>± uÛÑ÷>√fi¯+ eT]+‘· y˚&Óø£ÿ>∑\ dü÷#·q\T ø£ì|ædüTÔHêïsTT.

|ü\Ts¡ø±\ ø±\TcÕ´\ e\q yê‘êes¡D+˝À e÷s¡TŒ\T

edüTÔHêïsTT. Bì ø±s¡D+>± s¡T‘·T|üeHê\T Áø£eT+ ‘·|ü‘·THêïsTT.

ø=ìï ÁbÕ+‘ê\˝À $|üØ‘· es¡¸bÕ‘·+, ø=ìï #√≥¢ rÁe esê¸uÛ≤e+

e+{Ï |ü]dæú‘·T\T @s¡Œ&ç »qJeHêìï Á|üuÛ≤$‘·+ #˚düTÔHêïsTT.

e÷qe⁄ Òïø±ø£ ø√≥¢ JesêX¯ó*ï ôd’‘·+ Çø£ÿ≥¢≈£î >∑T]#˚ùd nHê˝À∫‘·

ìs¡íj·÷\≈£î ø£≥º&ç y˚j·÷*.

Á|ü|ü+#· »HêuÛ≤ 700 ø√≥¢ eT+~˝À düTe÷s¡T eT÷&√e+‘·T

Á|ü»\T ÁreyÓTÆq ø±\Twü + ì+&çq Á|ü<˚XÊ˝À¢ ìedædüTÔ+fÒ, $T–\q

yês¡T |üs√ø£å+>± ø±\Twü + ø±s¡D+>± Çã“+<äT\≈£î >∑Ts¡e⁄‘·THêïs¡T.

ˇø£ bÕ]ÁXÊ$Tø£ <X+ $&ç∫q $wüyêj·TTe⁄\T |üsêés¡D≤ìï HêXq+

#˚j·T&Éy˚T ø±ø£ bıs¡T>∑T <˚XÊìï ã* rdüT≈£î+≥THêïsTT. |üsêés¡D

|ü]s¡ø£åD≈£î Á|ü|ü+#· yê´|üÔ+>± mH√ï #·{≤º\T n+<äTu≤≥T˝À

OHêïsTT. ø±ì yê{Ï neT\T |ü≥¢ düuÛÑ´<˚XÊ\T #=s¡e #·÷|ü&É+

Ò<äT. ªªeTqTwüT˝À¢ HÓ’‹ø£ $\Te\T |ü‘·q+ ø±e&ÜìøÏ, |üsêés¡D+

eT]+‘·>± <Óã“‹q&ÜìøÏ eT<Ûä |üs¡düŒs¡ Ä<Ûë]‘· dü+ã+<Ûä+ O+<äì

Á|üeTTK |üsêés¡D XÊgE„&ÉT &Üø£ºsY |ü#Í] n_ÛÁbÕj·T+.

Ç{°e˝Ò eTT–dæq <√Vü‰ yê‘êes¡D dü<ädüT‡ kÕøÏå>± dü+|üqï

<˚XÊ\T ø£s¡“q O<ëZsê\T ìj·T+Á‘·D≈£î m+‘· e÷Á‘·+ düVü≤ø£]+#·&É+

˝Ò<äH˚~ ‘˚≥ ‘Ó\¢yÓTÆ+~. n+‘˚ø±<äT yê‘êes¡D+ |ü]s¡ø£åD ø√dü+

es¡úe÷q Á|ü|ü+#· <˚XÊ\≈£î Ç‘√~Ûø£ kÕ+πø‹ø£. Ä]úø£ ‘√&ÜŒ≥TqT

n+~+#˚ ~X¯>± ˇø£ÿ n&ÉT>∑T ≈£L&Ü eTT+<äT≈£î y˚j·Tø£b˛e&É+

>∑eTHês¡Ω+. düø£\ JesêX¯ó\T ø£qTeTs¡T>∑sTT‘˚ m+‘· dü+|ü<ä

b˛>∑T|ü&çHê me]øÏ Á|üjÓ÷»q+? e÷qe |ü]D≤eT Áø£eT+˝À y˚T<∏ä

düèõsTT+∫q |òü˝≤\T uÛ≤$‘·sê\≈£î esê\T>± e÷sê* ‘·|üŒ

XÊbÕ\T>± |ü]D$T+#· ≈£L&É<äH~ düsê«yÓ÷<ä+. Ä~X>± e÷qeC≤‹

eTqT>∑&É, ø√{≤qT ø√≥¢ JesêXó\ OìøÏì |ü]s¡øÏå+#·>∑\ O|üXeTq

#·s¡´\T #˚|ü{≤º*‡q u≤<Ûä´‘· Á|ü‹ ˇø£ÿs¡÷ d”«ø£]+#ê*. n|ü&˚

uÛÑ÷e÷‘· #·\¢ã&ÉT‘·T+~.

- n+‘·{Ï nq+‘Y

nbÕs¡T¶ &ç.{Ï.j·T+. yÓ+ø£≥j·T´≈£î ªª<ä[‘· s¡‘·ïμμ nyês¡T¶

&Üˆˆ _.ÄsY. n+uÒ<äÿsY ÄXj·÷\qT, u≤ãT » ®eHésêyéT >±]

|ü]bÕ\Hê <äø£å‘·≈£î yê] Çs¡Te⁄] ùdyê <äèø£Œ<∏ëìøÏ n+øÏ‘·yÓTÆ,

<ä[‘·, –]»q ≈£î˝≤\, nuÛÑT´qï‹øÏ nVü≤]ïX\T ÁX$Tdü÷Ô, kÕ+|òæTø£

ndüe÷q‘·\ ìs¡÷à\q≈£î, düeTdüe÷» ìsêàD+ ø=s¡≈£î

nD>±]q C≤‹ »qT\˝À #Ó ’‘·Hê´ìøÏ dü]jÓ ÆTq <ë]˝À

q&ç|æ+#·&ÜìøÏ |ü]ÁX¯$Tdü÷Ô, kÕe÷õø£ Hê´j·T+ #˚≈£Ls¡Ã&ÜìøÏ

|üì#˚dæq nbÕs¡T¶ &ç.{Ï.j·T+. yÓ+ø£≥j·T´≈£î ª<ä[‘· s¡‘·ïμ

nyês¡T¶ì#êÃs¡T.

eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢ q+<äT <ä[‘·, <ä[‘·T\ Oqï‹øÏ ∫‘·Ô

X¯ó~Δ, ìã<äΔ‘·‘√ |üì#˚düTÔqï >∑T+&ÉTe÷˝Ÿ Á>±eT yêdüÔe⁄´\T

ã≥º>±fi¯fl yÓ+ø£≥j·T´ ùde\qT >∑T]Ô+∫ kÕ+|òæTø£ dü+πøåeT XÊK

Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üuÛÑT‘·«+ yês¡T ‘˚~ : 14:04:2013q &Üˆˆ u≤u≤

kÕôV≤uŸ n+uÒ<äÿsY >±] 123e »j·T+‹ O‘·‡yê\ dü+<äs¡“¤+>±

ôV’≤<äsêu≤<é˝Àì s¡M+Á<äuÛ≤s¡‹˝À &Üˆˆ u≤ãT »^ZeHésêyéT

eT]j·TT u≤u≤ kÕôV≤uŸ n+uÒ<äÿsY sêh kÕúsTT »j·T+‹

O‘·‡yê\ ø£$T{° ` 2013 eT]j·TT kÕ+|òæTø£ dü+πøåeT XÊK

dü+j·TTø£Ô+>± ªª<ä[‘· s¡‘·ïμμ nyês¡T¶qT Á|ü<ëq+ #˚kÕs¡T.

kÕúìø£ bÕ\q64 yT, 2013

Printed & Published by: K. Chandra Mouli, Commissioner, on behalf of Andhra Pradesh Academy of Rural Development, Printed at Caxton Offset Pvt. Ltd., 11-5-416/3,Red Hills, Hyderabad-4. A.P. Published at Andhra Pradesh Academy of Rural Development, Rajendranagar, Hyderabad-30, Rangareddi. Editor : K. Chandra Mouli

StanikapalanaAditionMay2013B&W FSr 2013.pdfStanikapalanaAditionMay2013B&W FSr ... e÷

Documents

Transcript of StanikapalanaAditionMay2013B&W FSr 2013.pdfStanikapalanaAditionMay2013B&W FSr ... e÷