Standard Pharmacy Council

8/8/2019 Standard Pharmacy Council

http://slidepdf.com/reader/full/standard-pharmacy-council 1/80

สวนท 1เกณฑมาตรฐานผ ประกอบวชาชพเภสชกรรม

ของสภาเภสชกรรม พ.ศ. 2545��า��า

สภาเภสชกรรมพจารณาเหนวา การพฒนาวชาชพเภสชกรรมใหเปนทยอมรบของประชาชนและสงคม าเปนจะ

ตอง าหนดมาตรฐานการปฏบตงานของเภสชกรและความร ความสามารถทางวชาชพทเปนปจจบนอนเภส ชกรทกคน าเปนตองยดถอและพยายามเรงปฏบตรวมกน เพ อเปนกลไก าคญท จะผลกดนใหวชาชพมบทบาทท สามารถสรางประโยชนใหแกประชาชนโดยตรง และ าใหสงคมเกดความเชอมนวาเภสชกร

เปนวชาชพทมมาตรฐานในการปฏบตท จะใหบรการและดแลเรองยาใหกบประชาชน ใหเกดประโยชนสงสดจากวชาชพเภสชกรรม

นอกเหนอจากเจตนารมย ดงกลาว ภาวะความเปลยนแปลงทคกคามความคงอย ของวชาชพในประเดนตางๆ

เชนการใหบคลากรอนปฏบตการแทนในสถานปฏบตงานตางๆการทเภสชกรละเลยการปฏบตงานตามพระราชบญญตวชาชพเภสชกรรม พ.ศ. 2537 อาจ าใหสงคมลดการใหความาคญกบวชาชพ โดยเฉพาะในสภาพทระบบสาธารณสข าลง

จะผานกระบวนการปฏรปครงใหญโดยพระราชบญญตการ

1



ปฏรประบบสขภาพแหงชาต นบเปนจดเปล ยนทเปนวกฤตสมควรเปนเวลาท ผ ประกอบวชาชพเภสชกรรมทกคนไดให

ความ าคญและรวมมอกนสรางเภสชกรท มความรบผดชอบตอสงคมและปฏบตงานท ไดมาตรฐานวชาชพอยางแจมชดเปนรปธรรม และมการปฏบตท ชดเจนใหเปนปกตวสยเปนท ยอมรบ

โดยทวไปเกณฑมาตรฐานผ ประกอบวชาชพเภสชกรรมน ถอเปน

ความร ความสามารถหลกทางวชาชพ าหรบผ ท จะเรมเขาส การประกอบวชาชพเภสชกรรมในประเทศไทย เปนการสรางมาตรฐานการประกอบวชาชพ และเพอสภาเภสชกรรมใชเปนแนวทางการพจารณามาตรฐานการจดการเรยนการสอน การฝกอบรมและประเมนผลของสถาบนผลตเภสชกรในกรณตางๆ

รวมทงใชในการเปนแนวทางการสอบความร ผ ขอขนทะเบยนเปนผ ประกอบวชาชพเภสชกรรมตอไป สวนการเพมพนความร ความ านาญในการปฏบตงานในสาขาตางๆท มหลากหลายสามารถ าไดทงกอนและหลงการไดขนทะเบยนเปนผ ประกอบวชาชพเภสชกรรมตามแตสถานการณของแตละสถาบน

เกณฑมาตรฐานผ ประกอบวชาชพเภสชกรรม พ.ศ.2545 มดงน

2



1. มรางกายและจตใจสมบรณความหมายตามทบญญต ไว ในพระราชบญญตวชาชพเภสชกรรม พ.ศ. 2537 มาตราท 12

เกยวกบคณสมบตของสมาชก2. มคณธรรม จรรยาบรรณ และเจตคตท เหมาะสมตอการประกอบวชาชพเภสชกรรม

2.1 ปฏบตตามขอบงคบสภาเภสชกรรมวาดวยจรรยาบรรณ แหงวชาชพเภสชกรรม พ.ศ. 2538

2.2 มเจตคตทดตอการใหบรการเภสชกรรมแกประชาชนทกระดบอยางมประสทธภาพ2.3 มเจตคตทจะแสวงหาความร เพมเตมอยางส าเสมอเพอใหทนกบความกาวหนาทางวชาการ

3. มความร ความสามารถทางวชาชพ

3.1 มความร ความสามารถในการปฏบตงานในระบบยาและผลตภณฑสขภาพท เกยวของกบการสงเสรมสขภาพ การปองกน การรกษา และการฟนฟสภาพแกผ ปวยและประชาชนทงในระดบบคคล ครอบครวและชมชน ไดแก

1) มความร ในกระบวนการผลตและประกนคณภาพยา

2) ประเมนปญหาสขภาพและความตองการยาของชมชนคดเลอก จดซอ จดหายา/ผลตภณฑยาท มคณภาพมาเพอใหบรการแกผ รบบรการอยางเหมาะสม

3) เตรยมผลตภณฑยาในรปแบบท เหมาะสมกบความตองการในผ รบบรการแตละราย

3



4) ประเมนสขภาพเบองตนเพอให าแนะ าทเหมาะสม ในการปฎบตตวแกผ รบบรการ รวมทงการสงตอในกรณท

าเปน5) าหนดแผนการใชยาทเหมาะสมกบผ รบบรการแตละรายและดแลการใชยาใหมประสทธภาพสงสดโดยเนนการสงเสรมความรวมมอของผ รบบรการ

6) ตดตาม ปองกน แก ไขปญหาการใชยาของผ รบบรการ

และชมชนและแจงแกผ เกยวของอยางเปนระบบ7) ใหขอมลยาและผลตภณฑสขภาพอนๆ แกผ รบบรการชมชน และบคลากรทางสาธารณสขอยางถกตอง ทนสมยและเชอถอได

8) มความร ทางกฎหมายทเกยวของในการประกอบ

วชาชพเภสชกรรม3.2 ร ขดความสามารถของตนเองในการเตรยมยา การดแลรกษายา และการใชยา ร จกปรกษาหารอ และ/หรอสงผ ปวยตอไปยงผ อนไดอยางเหมาะสม4. มการประกอบวชาชพเปนไปอยางเหมาะสม ผ ประกอบ

วชาชพเภสชกรรมควรมความร ความเขาใจและทกษะในเรองตางๆ ดงน4.1 ร หลกการบรหารงานทวไปและการบรหารงานดานเภสชกรรมและสาธารณสขของประเทศ

4



4.2 สามารถ าความร ทางสงคมศาสตร มนษยศาสตร และพฤตกรรมศาสตรท าเปนมาประยกต ในการประกอบ

วชาชพ4.3 ตดตอสอสารและการสรางมนษยสมพนธอนดกบผ ปวยญาตผ ปวย ประชาชนทวไป ผ รวมงานและบคลากรสาธารณสขอนๆ

4.4 วเคราะหขอมลเหตการณและแกปญหาอยางม

วจารณญาณและเปนระบบตามวธการทางวทยาศาสตร4.5 ร กฎระเบยบตางๆ เชน กฎหมายทวไปและกฎหมายทเกยวของกบการประกอบวชาชพเภสชกรรม พระราชบญญตประกนสงคม ตลอดจนกฎระเบยบขอบงคบตางๆของสภาเภสชกรรม

5. มความสามารถในการถายทอดความร 5.1 ความสามารถใหความร และ าแนะ าแกผ ปวย ญาต และประชาชนทวไป5.2 สามารถถายทอดความร ใหแก เภสชกรอน นสต/ นกศกษา และผ รวมงานทกระดบ

5.3 สามารถถายทอดความร ใหแกบคลากรทางการแพทยและสาธารณสขทกระดบเกณฑมาตรฐานผ ประกอบวชาชพเภสชกรรม พ.ศ. 2544

ฉบบนควรมการทบทวนคณสมบตและรายละเอยดของเกณฑ

5



มาตรฐานฯ เปนระยะๆ ตามความเหมาะสมเพอใหมความทนสมยสอดคลองกบสถานการณอย เสมอ

เกณฑความร ความสามารถทางวชาชพของผ ประกอบวชาชพเภสชกรรม พ.ศ. 2545

เภสชกรตองมความร ความสามารถในการปฏบตงานในระบบยาและผลตภณฑสขภาพท เกยวของกบการสงเสรมสข

ภาพ การปองกน การรกษา และความร ความการฟนฟสภาพแกผ ปวยและประชาชนทงในระดบบคคล ครอบครวและชมชน

เกณฑมาตรฐานขอ 1: มความร ในกระบวนการผลตและประกนคณภาพยา

เปาหมาย เพออธบายใหบคลากรในวงการสาธารณสขและประชาชนเขาใจถงปจจยดานกระบวนการผลตและการประกนคณภาพยาท มผลตอคณภาพของผลตภณฑยาวตถประสงคเชงปญญา สามารถ

1. อธบายหลกการท าคญในกระบวนการผลตและประกนคณภาพยา2. บงชคณภาพของผลตภณฑยาได

วตถประสงคเชงทกษะ1. การระบชนด / รปแบบของยาจากลกษณะภายนอก

6



2. การเลอกบรรจภณฑ ใหเหมาะกบชนด / รปแบบของยา3. การสอสารเพออธบายความ าคญของรปแบบผลตภณฑ

ยาและกระบวนการผลตยาตอประสทธภาพและการออกฤทธTable of Specifications1. การ านวณทางเภสชศาสตร

1.1สามารถ านวณปรมาณสารในสตร ารบ

1.2 ปรมาณสาร ท ไดจากการวเคราะห1.2.1 าหนกและ านวนสมมล ตอสตรโมเลกล1.2.2 ปรมาณสารรอยละของฉลากระบ (percentage

labeled amount)1.3 สามารถวเคราะหขอมลและแปลความหมายของขอมล

ทางสถต ในเรองตอไปน1.3.1 อธบายความหมายของเลขนย าคญ คาเบยงเบนมาตรฐาน (SD, RSD), ความสมพนธเชงเสนตรง (linearity),สมประสทธสหสมพนธ (correlation coefficient), การส มตวอยางฯลฯ

1.3.2 อธบายความหมายและประเมนคา precision และaccuracy1.3.3 อธบายและประเมนความหมายของการทดสอบ

ทางสถต เชน t-test, F-test เปนตน

7



2. ความร ทวไปเกยวกบสารเคมและอนภาคและการประยกต ใช ในกระบวนการผลตยาและการประกนคณภาพ

2.1 อธบายความ าคญของคณสมบตทางกายภาพของยา ไดแก2.1.1 ความ าคญของขนาดอนภาค รปรางและพนทผว

ของอนภาคตอประสทธภาพและการออกฤทธของยา2.1.2 อธบายความ าคญของพหสณฐาน

(polymorphism) และการเกด eutectic mixture ของยาตอประสทธภาพและการออกฤทธของยา2.2 อธบายความ าคญของโครงสรางทางเคมตอคณสมบต

ทางเคมกายภาพของยา ไดแก2.2.1 อธบายความ าคญของสตรโครงสรางทางเคมตอ

คณสมบตทางเคมท าคญ เชน ความเปนกรดดาง ความคงตวปฏกรยาการเสอมสลายท าคญ เปนตน2.2.2 อธบายความ าคญของสตรโครงสรางทางเคมตอ

คณสมบตทางกายภาพท าคญ เชน การละลาย การดดกลนพลงงานแสง เปนตน

2.3 อธบายหลกการของกระบวนการตางๆและความ าคญ ในกระบวนการผลตยา ไดแก2.3.1 อธบายหลกการและความ าคญของการผสมยารป

แบบของแขง-ของแขงและของแขง-ของเหลว

8



2.3.2 อธบายหลกการและความ าคญของการลดขนาดอนภาค

2.3.3 อธบายหลกการและความ าคญของการดดซบ2.3.4 อธบายหลกการและความ าคญของการ าใหแหง2.3.5 อธบายหลกการควบคมการละลายและอตราการ

ละลาย2.3.6 อธบายหลกการและความ าคญของการ าไรเชอ

(sterilization) และเทคนคปลอดเชอ (aseptic techniques) ในกระบวนการผลตยา2.3.7 อธบายความ าคญของสารปรงแตงทางเภสชกรรม

(pharmaceutical necessities) ตอคณภาพของยา2.3.8 อธบายหลกการและความ าคญของการบรรจและ

การเกบรกษาผลตภณฑยาตอคณภาพของยา2.3.9 อธบายหลกการและความ าคญของ GMP ในการผลตและประกนคณภาพยา

2.3.10 อ ธบ าย คว าม หม า ยแ ล ะค วา มสา คญขอ งกระบวนการในการควบคมและการประกนคณ- ภาพยา

2.3.11 อธบายหลกการและกรรมวธทางเทคโนโลยชวภาพ(biotechnology) ในการ ามาผลตผลตภณฑยา ไดแก วคซนอนสลน

2.3.12 อธบายหลกการสกดเตรยมยาจากสมนไพรและการควบคมคณภาพตามเภสช ารบ

9



3. ความร เกยวกบผลตภณฑยารปแบบตางๆ3.1 สามารถอธบายหลกการทางเภสชกายภาพ (physical

pharmacy) ท าคญและเกยวของกบผลตภณฑยา ไดแก3.1.1 เทคนคการเพมการละลาย โดยใชตว าละลายรวม(cosolvency) การใชสารรปเกลอ (salt formation) การใชสารประกอบเชงซอน (complexation) และการใชสารลดแรงตงผว าใหเกดไมเซลล (micelle formation)

3.1.2 หลกการ านวณปรบโทนกซต (tonicityadjustment)โดย sodium chloride equivalent method และWhite-Vincent method การเลอกใช isotonic buffered dilutingsolutions ท เหมาะสม

3.1.3 ความ าคญของ pH ตอการละลาย (solubility)

การเสอมสลาย (degradation) การดดซม (absorption) ของยา และการ านวณ pH และการปรบ pH โดยใชบฟเฟอร3.1.4 ความ าคญของความเขากนไม ได (incompatibility)

ไดแก ชนด สาเหตและเทคนคการปองกนความเขากนไม ได 3.1.5 ความ าคญของความคงตว (stability) จลนศาสตร

การเสอมสลายของยา ปจจยทมผลและเทคนคในการเพมความคงตวของยาในผลตภณฑยา อธบายหลกการและความ าคญของการทดสอบความคงตว (stability test) อายการใชยา(shelf-life)

10



3.2 สามารถอธบายชนด ประโยชนและการเลอกใชอยางเหมาะสมของสารปรงแตงทางเภสชกรรม (pharmaceutical

necessities) ท ใช ในผลตภณฑยาตางๆ3.3 สามารถอธบายความร ทวไปเกยวกบผลตภณฑยารปแบบตางๆ ในดานตางๆ ไดแก

- า ากดความ- จดเดน ความคลายคลงหรอความแตกตางจากยารป

แบบอน- คณสมบตของตวยา าคญ- สวนประกอบท าคญของสตร ารบ- หลกการและขนตอนวธการเตรยม- การประเมนคณสมบตท าคญของผลตภณฑ

- บรรจภณฑและการเกบรกษาผลตภณฑยารปแบบตางๆทควรมความร ไดแก3.1 ผลตภณฑยาผง (powders) ยาแกรนล (granules) ยา

แคปซลแขง (hard capsules) ยาแคปซล ออน (soft capsules)ยาเมด (tablets) ยาเมดเคลอบ (coated tablets)

3.2 ผลตภณฑยาสารละลาย ไดแก ยา าปรง (waters) ยาาเชอม (syrups) ยาอลกเซอร (elixirs)และยาสปรต (spirits)3.3 ผลตภณฑยากระจายตว ไดแกยาคอลลอยด (colloids)

ยา าผสม(mixtures) ยา าแขวนตะกอน (suspen- sions) ยาอมลชน (emulsions) ยาโลชน (lotions) ยาถนวด (liniments)

11



ยาครม (creams) ยาข ผง (ointments) ยาเพสต (pastes) ยาเจล (gels) และยาเหนบ (suppositories)

3.4 ผลตภณฑยาตา ห จมกและคอ (eye, ear, nose andthroat preparations)3.5 ผลตภณฑยาฉด3.6 ผลตภณฑควบคมการปลดปลอยยา (controlled

released products) และระบบการ าสงยา (drug delivery

systems) ชนดทมผลตภณฑ าหนายในประเทศไทย3.7 ผลตภณฑยาโดยการสกด ไดแก tinctures,fluidextracts และ extractsตาราง��าหนดดานทกษะ

1. การระบชนด / รปแบบของยาจากลกษณะภายนอก

2. ตรวจสอบลกษณะของยาทเสอมคณภาพ ยาหมดอาย3. การแนะ าการใชและการเกบรกษายาบางชนดท าคญ4. การเลอกบรรจภณฑ ใหเหมาะกบชนด / รปแบบของยา5. การสอสารเพออธบายความ าคญของรปแบบผลตภณฑยาและกระบวนการผลตยาตอประสทธภาพและการออก

ฤทธ

เกณฑมาตรฐานขอ 2: ประเมนปญหาสขภาพและความตองการยาของชมชน คดเลอก จดซ อ จดหายา/ผลตภณฑยาทมคณภาพ เพอใหบรการแกผ รบบรการอยางเหมาะสม

12



เปาหมาย เพอใหไดมาซงยาและผลตภณฑยาทมคณภาพและเหมาะ

สมกบความตองการของชมชนวตถประสงคเชงปญญา สามารถ1. ประเมนปญหาสขภาพของชมชน2. วางแผนและบรหารการใหบรการทางยาได3. ประยกตความร ทางเภสชเคม ชวเภสชกรรมและ

เภสชกรรมในการคดเลอกยาและผลตภณฑยาไดวตถประสงคเชงทกษะ-

Table of Specifications1. อธบายหลกการบรหารระบบยา ซงประกอบดวยการคด

เลอกยา การจดหายา การกระจายยาและการใชยา ทงในระดบชมชนและระดบประเทศ2. อธบายหลกการประเมนความตองการยาของชมชน

2.1 อธบายหลกการและแนวคดพฤตกรรมผ บร โภค2.2 อธบายหลกการบรหารดานการสาธารณสขและการ

บรหารระบบสาธารณสขไทย ไดแก2.2.1 แผนพฒนาสาธารณสข2.2.2 นโยบายสาธารณสขทเกยวของกบงานเภสชกรรม2.2.3 นโยบายยาหลกแหงชาต2.2.4 งานสาธารณสขมลฐานและบทบาทของเภสชกร

13



2.2.5 ปญหาสาธารณสขในประเทศไทย2.2.6 อธบายความหมายและหลกการเบองตนของ

Pharmacoeconomics2.2.7 อธบายความหมายและหลกการเบองตนของระบาดวทยาและ Pharmacoepidemiology3. อธบายหลกการจดซอจดหายา3.1 อธบายการบรหารเวชภณฑคงคลง การจดซอ

เวชภณฑ3.2 อธบายหนาทของเภสชกรในพระราชบญญตตางๆโดยเฉพาะอยางยงในการขายยาและควบคมเสพตดและวตถออกฤทธ

3.3 อธบายความหมายของวตถท เปนยา ยาปลอม ยาผด

มาตรฐาน ยาเสอมคณภาพและบทลงโทษทเกยวของ3.4 ระบประเภทของยา ไดแก ยาอนตราย ยาควบคมพเศษ ยาสามญประ าบาน ยาแผนโบราณ

3.5 อธบายความ าคญของอายการใชยา าเตอนเอกสาร ากบการใชยา

4. อธบายความ าคญและการประยกตความร ดานเภสชเคม เภสชวทยา และเภสชกรรมในการคดเลอกยาและผลตภณฑยา4.1 หลกการคดเลอกยาจากขอมลดานเภสชเคมและ

เภสชวทยา ไดแก

14



4.1.1 สามารถประยกตความร ดานเภสชเคม ในการคดเลอกยาใหเหมาะสมกบโรค

4.1.2 สามารถประยกตความร ดานเเภสชวทยาในการคดเลอกยาใหเหมาะสมกบโรค4.2 หลกการคดเลอกผลตภณฑยาจากขอมลดานชว

เภสชกรรม (biopharmaceutics) และเภสชจลนศาสตร(pharmacokinetics) และเภสชกรรม (pharmaceutics) ไดแก

4.2.1 อธบายและแปลผลการทดสอบการละลายนอกกาย(In vitro dissolution test)4.2.2 อธบายความหมายและความ าคญของชวปรมาณ

ออกฤทธ (bioavailability) และชวสมมล (bioequivalence)4.2.3 แปลผลและเปรยบเทยบพารามเตอรทางเภสช

จลนศาสตร (pharmacokinetic parameters) ตางๆของยา ไดแก อตราการดดซม (absorption rate) ความเขมขนสงสด(peak concentration) เวลาท ไดความเขมขนสงสด (peak time)และพนทภายใตเสนโคง (AUC) ของความเขมขนของยาในพลาสมากบเวลา

4.2.4 อธบายความ าคญของรปแบบ (dosage form)ของยาตอเภสชจลนศาสตรของยา4.2.5 อธบายความ าคญของวธการใหยา (route of

administration) ตอเภสชจลนศาสตรของยา

15



4.2.6 อธบายความ าคญของขอมลการประเมนและควบคมคณภาพผลตภณฑยาตอการคดเลอกยา

4.2.7 อธบายความ าคญของขอมลความคงตวของผลตภณฑยาตอการคดเลอกยา5. ความ าคญของภาชนะบรรจและการเกบรกษาตอการคดเลอกผลตภณฑและการกระจายยา

5.1 เลอกชนดของภาชนะบรรจท เหมาะสมกบยารปแบบ

ตางๆ5.2 อธบายขอดขอเสยของวสดตางๆท ใช าบรรจภณฑ ได5.3 อธบายสภาวะการเกบรกษาของผลตภณฑยาไดอยาง

เหมาะสม

เกณฑมาตรฐานขอ 3: เตรยมผลตภณฑยาในรปแบบทเหมาะสมกบความตองการในผ รบบรการแตละรายเปาหมาย

เพอใหไดมาซงผลตภณฑยาในรปแบบและลกษณะทางกายภาพทเหมาะสมกบผ ปวยเฉพาะราย

วตถประสงคเชงปญญา สามารถ1. อธบายความแตกตางของผลตภณฑยารปแบบตางๆได2. ประยกตความร ดานคณสมบตทางเคมกายภาพทมความาคญตอการเตรยมผลตภณฑยาแตละรปแบบ3. เลอกสตร ารบพนฐานทเหมาะสมกบตวยาและผ ปวย

16



4. อธบายขนตอนการเตรยมผลตภณฑยาตามสตร ารบ5. เลอกใชและอธบายเทคนคในการใชเครองมอและ

อปกรณ ในการเตรยมผลตภณฑยาไดอยางเหมาะสมวตถประสงคเชงทกษะสามารถเตรยมยาตามสตร ารบท าหนดโดยใชเทคนคท

ถกตองTable of Specifications

1. อธบายความหมายของตวยอภาษาละตนท ใช ในสตร ารบ ได2. สามารถ านวณทางเภสชกรรมทเกยวของ

2.1 การ านวณชงและตวง2.2 ความแรงของยาในรปรอยละและอตราสวน

2.3 การเจอจางและเพมความเขมขน2.4 การ า นวณโดย alligation medial และ alligationalternate

2.5 การลดและขยายสตรเพอใช ในการเตรยมยา2.6 การ านวณอเลกโทรไลต millimole, milliequivalent

และ milliosmole2.7 การ านวณขนาดใชยา (dosage)3. อธบายเทคนคพนฐานทางเภสชกรรมท าคญในการเตรยมผลตภณฑยารปแบบตางๆ

3.1 เทคนคการชงสาร

17



3.2 เทคนคการตวงสาร3.3 การใช aliquot Method และ stock Solution ในการชง

ตวงสาร3.4 เทคนคการกรอง สารชวยกรอง และอปกรณท ใช3.5 เทคนคการใหความรอน3.6 เทคนคการบดและการผสม

4. สามารถเตรยมผลตภณฑยารปแบบตางๆในหลกการตอไป

น 4.1 ระบสตร ารบผลตภณฑยาเตรยม ชนด ประโยชนและความ าคญของสวนประกอบท าคญ

4.2 เทคนคและขนตอนการเตรยม ารบ4.3 ลกษณะทดของ ารบ

4.4 การประเมนคณสมบตท าคญของ ารบ4.5 การบรรจและเกบรกษา ารบรปแบบยาเตรยมท าหนด ไดแก

ระบบยา าใส ไดแก ยาสารละลาย ยา าเชอม ยาเซอร

ระบบกระจายตว ไดแก ยาแขวนตะกอน ยาอมลชน ยาครม ยาข ผง และ ยาเจลยา ฉดผสมท ใ ห ทา งหลอด เล อด า (intravenousadmixtures)การเจอจาง ายาฆาเชอ (antiseptic solution)

18



การเจอจางยารปแบบตางๆใหมความแรงตามท าหนดาหรบผ ปวยเฉพาะราย/ผ ปวยเดก

การเตรยมยารปแบบของเหลวโดยการเตมผสมกระสายลง ในยาผง (reconstitution)ตาราง��าหนดดานทกษะ

1. สามารถเตรยมยาตามสตร ารบท าหนดโดยใชเทคนคท ถกตอง

1.1 การชงผงยาโดยการเลอกใชกระดาษ การใชชอนเขาและการเคาะผงยาลงเมอใกลถง าหนกทตองการ1.2 การชงของเหลวขน ๆ เชน mineral oil หรอglycerin เมอในสตร ารบ าหนดเปน W/W1.3 การเลอกใชกระบอกตวงใหเหมาะสมกบปรมาตรของ

ของเหลวและเทคนคในการตวง1.4 การทดสอบการตวงของเหลว 3 ลกษณะ เชนสารละลายใส, สารละลายสเขม, Mineral oil เปนตน1.5 การ า geometric dilution เชน

การผสมผงยาทงในโกรง และบน slab

การใชผงยาและ าตาล lactose หรอแปงเปนสารจอจาง1.6 การบดผงยา การผสมผงยาดวยโกรง1.7 การกรอง การพบกระดาษกรอง1.8 การหลอม เทคนคการใชความรอน

19



1.9 การ levigate ผงถานกบ ointment หรอ cream สขาวบน slab

1.10 การ Calibrate ของเหลว านวนนอยทมอปกรณขนาดเกนความเทยงตรง เชน ใหตวง า 0.8 ml โดยมกระบอกตวง 10 ml และม dropper ให

2. เทคนคการ า aliquot ยา จากยาเมด เพอให ไดขนาดความแรงตอมอพอด าหรบผ ปวยแตละราย

3. เทคนคในการผสมยา าให ไดความเขมขนหรอสดสวนทาหนด4. การเจอจางยาใหมความแรงตามท าหนด เชน

แอลกอฮอล ายาฆาเชอ

เกณฑมาตรฐานขอ 4: ประเมนสขภาพเบ องตนเพอให��าแนะ��าทเหมาะสมในการปฏบตตวแกผ รบบรการ รวมท งการสงตอในกรณท��าเปนเปาหมาย

เพอใหผ รบบรการไดรบการดแลและ าแนะ าปญหา

สขภาพอยางเหมาะสมกบสถานการณวตถประสงคเชงปญญา สามารถ

1. อธบายกระบวนการและหลกการสบคนและประมวลขอมลจากผ รบบรการ

2. อธบายหลกการประเมนปญหาสขภาพของผ รบบรการ

20



3. อธบายหลกการให าแนะ าหรอสงตอผ รบบรการไปยงสถานบรการสาธารณสขระดบอนไดอยางถกตองเหมาะสม

กบสถานการณ วตถประสงคเชงทกษะ1. สอสารในลกษณะการสมภาษณเพอหาขอมลไดอยางม

เปาหมายและเหมาะสม2. ให าแนะ าการดแลสขภาพแกผ รบบรการไดอยางถกตอง

และมคณภาพTable of Specifications1. อธบายพนฐานของปญหาสขภาพของผ รบบรการ ในดานลกษณะของปญหา และสาเหต าคญ

1.1 ปญหาความเจบปวย ในดานพยาธสภาพของอาการ/

โรคทพบบอยในบรการสาธารณสขระดบปฐมภม (ภาคผนวก1)1.2 ปญหาเกยวกบการใชยา (drug related problems)

(ภาคผนวก 2)1.3 ปญหาดานสขภาพอนๆทมกพบในชมชน เชน ปญหา

โภชนาการ2. อธบายหลกการสอสารและเสรมสรางภาพลกษณท ดของผ ประกอบวชาชพเภสชกรรม

2.1 หลกการสอสารระหวางบคคลทงทางวาจาและไม ใชวาจา

21



2.2 การประยกตใชทกษะการสอสารในการปฏบตงานทางวชาชพเภสชกรรม

2.2.1 ความ าคญและหลกการสมภาษณประวตทางสขภาพของผ มารบบรการอยางมระบบเพอให ไดขอมล าเปนอยางมประสทธภาพและเหมาะสม

2.2.2 ความ าคญและหลกการให าแนะ าทางสขภาพ2.2.3 ความ าคญและหลกการสอสารกบบคลากรการ

แพทยอนๆ2.3 อธบายหลกการสรางมนษยสมพนธอนดกบผ ปวย และบคลากรทางดานสาธารณสขอนๆ3. แสดงหลกการประเมนปญหาสขภาพและปญหาทเกยวกบการใชยาในลกษณะองครวม โดยพจารณาจาก

3.1 การสมภาษณ3.2 ขอมลทเกยวของจากประวตผ มารบบรการ3.2.1 บอกความหมายของภาษาละตน ศพททางการ

แพทย /เภสชกรรม ายอทางการแพทย /เภสชกรรมท ใชบอยในการเขยนใบสงยาและแฟมประวตผ ปวยเฉพาะทเปนสากลและ

เกยวของกบการใชยา3.2.2 อธบายความหมายของใบสงยาและแฟมประวตผ ปวย

3.2.2.1 โครงสราง และสวนประกอบแตละสวน

22



3.2.2.2 ขอมลทเกยวของกบยาทจะเชอมโยงไปส การคดกรอง/ประเมนปญหาทเกยว

กบยา3.2.3 อธบายระบบบนทกขอมลและความหมายของขอมลสวนตางๆทบนทกในแฟมประวตผ ปวยท ใช ในบร-การสาธารณสขระดบปฐมภม

3.3 บนทกขอมลการประเมนปญหาเพอจด าบนทกประวต

ผ รบบรการและเพอการสงตอขอมลระหวางผ ปฏบตงานอยางถกตองเหมาะสม4. าเนนการสงเสรมสขภาพ ปองกนและแก ไขปญหาทพบ

โดยการให าแนะ าปรกษาอยางมประสทธภาพหรอการสงตอแกสถานบรการสาธารณสขในระดบทเหมาะสม

ตาราง��าหนดดานทกษะ1. สอสารในลกษณะการสมภาษณเพอหาขอมลไดอยางมเปาหมายและเหมาะสมตง าถามเพอหาขอมลตอไปน

ความกงวลตอสขภาพของผ มารบบรการ

สภาพแวดลอมอนอาจ ามาซงปญหาสขภาพ2. ให าแนะ าการดแลสขภาพแกผ รบบรการไดอยางถกตองและมคณภาพ2.1 ให าแนะ าดานสขอนามย โภชนาการ การออก

าลงกายทด รวมถงทางเลอกอนๆในการ

23



สงเสรมและปองกนโรค และบรรเทาอาการท ไมตองรกษาดวยยา

2.2 อธบายใหเขาใจสาเหตและวธการสงตอหรอรบการรกษาระดบตางๆระดบตองใชยาระดบตองพบแพทย

เกณฑมาตรฐานขอ 5: ��าหนดแผนการใชยาทเหมาะสมกบผ รบบรการแตละราย และดแลการใชยาใหมประสทธภาพสงสด โดยเนนการสงเสรมความรวมมอของผ รบบรการเปาหมาย

เพอใหผ มารบบรการไดรบยาในชนด ขนาด ระยะเวลา

และวธการทเหมาะสม ปลอดภย และมประสทธภาพสงสดวตถประสงคเชงปญญา สามารถ

1. พจารณาเลอกสรรยาแตละชนดใหเหมาะสมแกผ ปวยแตละราย

2. าหนดแผนการใชยาทเหมาะสม

3. คาดการณและป องกนปญหาท เกยวกบการใชยาท อาจเกดขนวตถประสงคเชงทกษะ

สามารถปฏบตงานตามหลกการจายยาทดTable of Specifications

24



1. ประยกตความร ทางเภสชศาสตร ในการเลอกสรรยาแตละชนดใหเหมาะสมและอยางสมเหตสมผลกบผ รบบรการแตละ

ราย ในกล มอาการหรอโรคตางๆ (ภาคผนวก 3) โดยพจารณาหลกการใชยาอยางสมเหตสมผล (rational drug use) และการประเมนการใชยา (drug use evaluation) เพอการประกนคณภาพการใชยา2. ตดสนใจใชยา/จายยาแกผ รบบรการอยางถกตองภายใต

ขอบเขตทกฎหมาย าหนด2.1 ทราบ านยามของยาปลอม ยาผดมาตรฐาน ยาเสอมคณภาพ และยาเพกถอนทะเบยน

2.2 ระบประเภทของยา ไดแก ยาอนตราย ยาควบคมพเศษ ยาสามญประ าบาน วตถออกฤทธประเภท 3 และ 4

และ ยาเสพตดประเภท 33. าหนดแผนการใชยาทเหมาะสมกบผ รบบรการทสงเสรมใหเกดความรวมมอในการใชยา โดยพจารณาจากสภาพและองคประกอบแวดลอมของผ ปวย4. อธบายหลกการของการจายยาทด เพอใหมการใชยาอยาง

มประสทธภาพ ปลอดภยและค มคา โดยพจารณาจาก4.1 มาตรฐานวชาการทเกยวของกบการจายยาและสงมอบยาโดยเภสชกร

4.2 ปญหาทสามารถปองกนหรอแก ไขได โดยกระบวนการจายยาทมคณภาพ เชน ความคลาดเคลอนในการใชยา ความ

25



ไมรวมมอในการใชยา และ ปญหาการใชยาอนๆ (ภาคผนวก 2)

ตาราง��าหนดดานทกษะ1. สามารถปฏบตงานตามหลกการจายยาทด (ภาคผนวก 4)

การหยบยาและเกบยาจากชนยานบเมดยาดวยถาดนบเมดยาเขยนฉลากยา (วธการรบประทานยา)

เขยนฉลากการใหยาดวยวธการอน ๆเลอกใชฉลากชวยในกล มยาท าเปนอยางเหมาะสมตรวจสอบยาทจดแลวกบใบสงยา

2. หาขอมลเพอจายยาตามอาการในโรคท ไมรนแรงและเพอสงตอในกรณท เปนโรคทควรจะไดรบการรกษาจากแพทย โดย

เรว 2.1 อานผลทางหองปฏบตการ เชน FBS, BP,cholesterol

2.2 การแนะ าการตรวจเพมเตมและสงตอผ ปวย2.3 การแนะ าอาการอน ๆ ทมาพรอมโรคและหาย

พรอมโรค2.4 การแนะ าระยะเวลาการรกษาโรค2.5 การแนะ าความแตกตางของการรกษาโรคทสาเหต

และการรกษาตามอาการ

26



2.6 แนะ าผ ปวยในการดแลตนเองเบองตนในโรค/อาการบางอยาง เชน ทองเสย

3 3. แนะ าการปฏบตตวผ ปวยในการใชยา4 3.1 การใชยาในโรคเรอรง3.2 การใชยาหลายตวรวมกน3.3 การลมรบประทานยา3.4 การแพยาและผลขางเคยงของยา

3.5 การเกบรกษายา3.6 การสงเกตยาหมดอาย

4. แนะ าการใชยาทมเทคนคพเศษ การใชยาทมลกษณะพเศษอนๆ เชน

การผสมยาปฏชวนะทเปนผงแหง

การผสมผงเกลอแร( ORS)การใชยาสดพน (inhalations)การใชการสวนลาง ามกโดยใช าเกลอการระบ าแนกยาท ไมสามารถตดแยกเมดไดและให า

แนะ าทถกตอง

5. ทกษะในการตอบ าถามเกยวกบ Drug Identificationเฉพาะยาทเปนรายการในบญชยาหลกแหงชาตและมลกษณะภายนอกทชดเจนและพบบอย

6. อธบายการใชยาตาม พ.ร.บ. วชาชพ เฉพาะยาท าคญท ใชบอย

27



เกณฑมาตรฐานขอ 6: ตดตาม ปองกน แก ไขปญหาท

เกยวกบการใชยาของผ รบบรการและชมชน และแจงแกผ ท เกยวของอยางเปนระบบเปาหมาย

เพอใหผ รบบรการและชมชนในสถานบรการชมชนระดบตนมการใชยาอยางปลอดภยมประสทธภาพและสมเหตสมผล

วตถประสงคเชงปญญา สามารถ1. ประเมนและสรปปญหาของการใชยาในดานตางๆ2. อธบายวธการปองกน และแก ไขปญหาการใชยา3. อธบายการบนทกและรายงานปญหาการใชยาอยาง

เปนระบบ

วตถประสงคเชงทกษะ1. สามารถสอสารผ ปวยถงแผนการประเมนผลการรกษา และการตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยา เพอใหเกดการเฝาระวงโดยตวผ ปวยเอง2. สามารถสอสารกบบคลากรทางการแพทยถงปญหาทเกยว

เนองจากการใชยาทพบในระหวางการรกษา พรอมกบใหขอเสนอแนะทางแก ไขปญหาทพบTable of Specifications1. อธบายหลกการตดตามปญหาทเกยวกบการใชยา (ภาคผนวก 2)

28



2. บอกความหมายหรอขอบเขตของปญหาทเกยวกบการใชยา3. บอกชอยาหรอกล มยาทเปนสาเหตขางตน ซงพบบอยและม

ความ าคญ4. บอกลกษณะเดนของปญหาการใชยาทเกดกบรางกายแตละระบบ ในการ าหนดรปแบบการตดตามตดตามปญหาการใชยา5. บอกองคประกอบท าเปนตองใช ในการประเมนความ

สมพนธระหวางยาและปญหาการใชยา6. อธบายวธการ าเนนการแก ไขในกรณท มการใชยาอยางไมเหมาะสม7. ปองกนหรอแก ไขปญหาความร ความเขาใจ และความรวมมอในการใชยาโดยตองร /สามารถ

7.1 บอกสาเหตและปญหาของการไม ใชยาตามสง (non-compliance to drug therapy regimen)7.2 บอกวตถประสงคและประโยชนของการแนะ าและใหาปรกษาดานยา7.3 บอกองคประกอบพนฐานและขนตอนในการ าการ

แนะ าและให าปรกษาดานยา7.4 บอกเกณฑในการคดเลอกกล มผ ปวยเพอรบบรการตามาดบความ าคญ

8. บอกวธการบนทกและรายงานการตดตามผลตอหนวยงาน/ ผ เกยวของอยางมคณภาพเหมาะสมตามขนตอน

29



ตาราง��าหนดดานทกษะ1. สามารถสอสารผ ปวยถงแผนการประเมนผลการรกษา

และการตดตามอาการไมพงประสงคจากการใชยา เพอใหเกดการเฝาระวงโดยตวผ ปวยเอง1.1 การสอสารอาการไมพงประสงคขณะจายยา1.2 การสอสารผลการรกษาทคาดหมายและไมคาด

หมาย

2. สามารถสอสารกบบคลากรทางการแพทยถงปญหาทเกยวเนองจากการใชยาทพบในระหวางการรกษา พรอมกบใหขอเสนอแนะทางแก ไขปญหาทพบ

2.1 การเขยนสรปปญหาการใชยาแจงแกบคลากรการแพทยท เกยวของ

2.2 การแจงปญหาการใชยาแกบคลากรการแพทยท เกยวของโดยวาจา2.3 กรอกแบบฟอรมรายงานอาการไมพงประสงคจาก

ผลตภณฑสขภาพ

เกณฑมาตรฐานขอ 7: ใหขอมลยาและผลตภณฑสขภาพอนๆ แกผ รบบรการ ชมชนและบคลากรทางสาธารณสขอยางถกตองทนสมย และเชอถอไดเปาหมาย

30



เพอใหผ รบบรการ ชมชนและบคลากรทางสาธารณสขไดรบขอมลเก ยวกบยาและผลตภณฑสขภาพอนๆอยางถกตอง

และเหมาะสมวตถประสงคเชงปญญา สามารถ1. สบคนขอมลจากแหลงขอมลตางๆ เพอตอบ าถามท

เกยวกบยาหรอผลตภณฑสขภาพ2. ใหขอมลทถกตอง าหรบผ รบบรการและชมชนในเรองของ

ยาและผลตภณฑสขภาพ รวมทงการปฏบตตน ในการใหบรการทางเภสชกรรมทกประเภท3. ใหขอมลทางยาททนสมยเชอถอไดแกบคลากรทาง

สาธารณสขทเกยวของวตถประสงคเชงทกษะ

1. สามารถสบคนขอมลจากแหลงขอมลทเหมาะสม2. มกระบวนในการตอบ าถามทางยาTable of Specifications1. อธบาย า ากดความ วตถประสงค และประโยชนของการ

ใหบรการเภสชสนเทศ (drug information service, DIS)

2. อธบายองคประกอบพนฐานทควรม าหรบ DIS3. อธบายกระบวนในการตอบ าถามทางยา4. อธบายประเภท และประโยชนของแหลงขอมลระดบปฐมภม ทตยภม และตตยภม

31



5. บอกชอแหลงขอมลในระดบตางๆ ทงทเปนเอกสารและขอมลทางอเลกโทรนก ทงขอมลยาและผลตภณฑสขภาพ

6. อธบายกระบวนการสบคนขอมลจากแหลงขอมลประเภทตางๆอยางเปนระบบ7. อธบายกระบวนการคดเลอกและประเมนเอกสารทสบคนไดอยางเปนระบบโดยประยกตหลกการและแนวทางการวจยทางเภสชศาสตร ระเบยบวธวจย หลกการทางระบาดวทยาและชว

สถตท เกยวของ8. สามารถสอสารใหความกระจางแกชมชนเกยวกบขอสงสยทางยาและผลตภณฑสขภาพอน9. สามารถเกบรวบรวมบนทกการปฏบตงานใหขอมลทางยาตาราง��าหนดดานทกษะ

1. กระบวนในการตอบ าถามทางยา1.1 การถามขอมลพนหลงของ าถามอยางเหมาะสม1.2 สบคนขอมลจากแหลงขอมลทเหมาะสม1.3 เลอกหนงสอ าราตรงหรอม าตอบให าถามท

าหนด

1.4 เลอกหรอใช ฐานขอมลทตยภมทางยาโดยการ าหนด า าคญจาก าถามท าหนดการเลอกบทความทนาจะม าตอบ

1.5 การตอบตรงประเดนโดยวาจาและ/หรอเขยนอยางสน

32



1.6 การเขยนอางองตามหลกสากล

เกณฑมาตรฐานขอ 8: มความร ทางกฎหมายทเกยวของในการประกอบวชาชพเภสชกรรมเปาหมาย

เพอใหการประกอบวชาชพเภสชกรรมเปนไปตามกฎหมายท เกยวของ โดยเฉพาะ พระราชบญญตยา พระราชบญญตวตถ

ออกฤทธตอจตประสาท พระราชบญญตยาเสพตดให โทษ และพระราชบญญตวชาชพเภสชกรรมและขอบงคบตางๆ ทออกตามพระราชบญญตวชาชพเภสชกรรมวตถประสงคเชงปญญา สามารถ

1. อธบายหลกการและสาระ าคญของพระราชบญญตยา

พระราชบญญตวตถออกฤทธตอจตประสาท และพระราชบญญตยาเสพตดให โทษทเกยวของกบการประกอบวชาชพเภสชกรรม

2. อธบายหลกการและสาระ าคญของพระราชบญญตวชาชพเภสชกรรมและขอบงคบตางๆ ทออกตามพระราช

บญญตวชาชพเภสชกรรม3. อธบายสทธผ ปวย/ผ บร โภคทสภาเภสชกรรมรบรอง

วตถประสงคเชงทกษะจดแยกประเภทยาและยากบผลตภณฑสขภาพ

Table of Specifications

33



1. พระราชบญญตยา1.1 อธบายหลกการและเหตผลในการออกพระราชบญญต

ยา1.2 บอกนยามศพทของ ยา ผลต ขาย ขายสง สารออกฤทธ ความแรง ฉลาก ารบและเอกสาร ากบยา

1.3 แยกประเภทตางๆของยา ไดแก ยาควบคมพเศษ ยาอนตราย ยาสามญประ าบาน ยาสมนไพร ยาแผนปจจบน ยา

แผนโบราณ เภสชเคมภณฑ และยาทตองตดตามการใช ในสถานพยาบาล1.4 แยกความแตกตางของฉลากระหวางยา ผลตภณฑเสรมอาหาร และเครอง าอาง1.5 อธบายหนาทของเภสชกรประ าสถานประกอบการ

ผลต ขาย าหรอสงเขามาในราชอาณาจกร ตามทกฎหมายาหนด1.6 อธบายลกษณะหรอคณสมบตยาทหามผลต ขายาหรอสงเขามาในราชอาณาจกร เชน ยาปลอม ยาผด

มาตรฐาน ยาเสอมคณภาพ ยาชด ยาทเพกถอนทะเบยน ารบ

เปนตน1.7 อธบายประกาศกระทรวงสาธารณสขเรอง ารบยาวตถท เปนยา โรคหรออาการของโรคทหามโฆษณา

1.8 อธบายสาระของกฎหมายในการควบคมการโฆษณายา

34



2. พระราชบญญตวตถออกฤทธตอจตและประสาทและพระราชบญญตยาเสพตดให โทษ

2.1 สามารถแบงประเภทวตถออกฤทธตอจตและประสาทและยาเสพตดให โทษท ใชเปนยา2.2 อธบายสาระของกฎหมายและหนาทของเภสชกรในการ

ควบคมวตถออกฤทธตอจตและประสาท และยาเสพตดให โทษทเกยวของกบการประกอบวชาชพเภสชกรรม ไดแก การ

อนญาตใหม ไวครอบครอง การขาย3. พระราชบญญตวชาชพเภสชกรรมและขอบงคบของสภาเภสชกรรม

3.1 อธบายหลกการและเหตผลในการออกพระราชบญญตวชาชพเภสชกรรม

3.2 บอกนยามศพทของ ผ ประกอบวชาชพ และการประกอบวชาชพเภสชกรรม บทบาทหนาทของสภาเภสชกรรมและสมาชก

3.3 อธบายหลกการและสาระ าคญในการควบคมการประกอบวชาชพเภสชกรรมตามพระราชบญญตวชาชพ ไดแก

การควบคมผ ท ม ใชผ ประกอบวชาชพ การกลาวโทษ/กลาวหาผ ประกอบวชาชพ ขนตอนการ าเนนการเมอมผ กลาวโทษ/กลาวหา การพกใช /เพกถอนใบอนญาต

3.4 อธบายหลกการและสาระ าคญของขอบงคบสภาเภสชกรรมวาดวยจรรยาบรรณแหงวชาชพเภสชกรรม ขอ

35



บงคบสภาเภสชกรรมวาดวยขอ ากดและเงอนไขในการประกอบวชาชพเภสชกรรม

3.5 อธบายหลกการและสาระ าคญของ าประกาศสทธผ ปวยทสภาเภสชกรรมรบรองตาราง��าหนดดานทกษะ

1. จดแยกประเภทของยาตางๆ ไดแก ยาควบคมพเศษ ยาอนตราย ยาสามญประ าบาน ยาสมนไพร ยาแผนปจจบน ยา

แผนโบราณ เภสชเคมภณฑ และยาท ตองตดตามการใชในสถานพยาบาล2. จดแยกยา ผลตภณฑเสรมอาหาร และเครอง าอาง

ภาคผนวก 1การประเมนสขภาพเบ องตน

อาการทเภสชกรสามารถประเมนและใหการดแลผ ปวย โดยการแนะ าการปฏบตตน การแนะ าผลตภณฑสขภาพหรอยาระงบ/บรรเทาอาการ ไดแก

1. ไข2. ปวดทอง แนนทอง ทองอด3. ปวดศรษะ มนศรษะ เวยนศรษะ4. ปวดหลง ปวดคอ ปวดเมอย ปวดกระดก

36



5. ปวดขอ ปวดแขน ปวดขา6. ปวดฟน เลอดออกตามไรฟน

7. บวม8. ออนเพลย ไมมแรง9. เจบคอ คดจมก ามกไหล จาม เลอด าเดาออก10. ไอ11. ผน คน แผล ฝ สว ผวหนงเปลยนส ผมรวง

12. ซด13. เบออาหาร คลนไส อาเจยน สะอก14. ทองเดน15. ทองผก16. ตกขาว คนชองคลอด

17. ปสสาวะ าบาก ปสสาวะขด ปสสาวะบอย ปสสาวะสผดปกต18. เคองตา ตาแดง19. หออ20. หนามด เปนลม

21. นอนไมหลบ เครยด วตกกงวล22. อวน23. อาการขาดวตามน24. อาการแพทางผวหนง25. ตดเชอทผวหนง

37



26. บาดแผลเบองตน27. รดสดวง

28. Allergic rhinitis29. แผลในปาก30. หด31. เหา32. รงแค

ภาคผนวก 2ปญหาทเกยวกบการใชยา

ปญหาท เกยวกบการใชยา (drug related problems) มลกษณะ ดงน

1. การไม ไดรบยาทสมควรจะไดรบ (untreated indication)ผ ปวยมอาการหรอโรคทมขอบงใชยา แตไมไดรบยา อาจ

เปนผลจาก1.1 ไม ไดรกษาอาการหรอภาวะท าผ ปวยมาพบแพทย1.2 ไมไดรกษาอาการหรอภาวะท เกดขนใหมหลงไดรบ

การรกษาไประยะหนง1.3 หยดสงใชยาทผ ปวยตองใชในการควบคมหรอรกษา

อาการหรอโรคทเปนขณะนน1.4 ลมสงยาทควรใหเพอเสรมฤทธ ในการรกษา

38



1.5 ผ ปวยไมไดรบยาทควรใช าหรบปองกนอาการหรอ โรค

2. การเลอกใชยาท ไมเหมาะสม (improper drug selection)ผ ปวยใชหรอไดรบยาท ไมเหมาะสมกบโรคหรออาการหรอสภาพของตน าใหอาการหรอโรคยงเปนปญหา อาจเปนผลจาก

2.1 การเลอกใชยาท ไมมประสทธภาพในการรกษา ไม

เหมาะสมกบโรค2.2 การเลอกใชยาท ไมไดใหผลดทสดเทาทมหลกฐานยนยนในขณะนน

2.3 การเลอกใชยาทเปนขอหามใช2.4 การเลอกใชยาท าใหผ ปวยเกดการแพยา

2.5 การใชยาทมประสทธภาพ แตไมใชยาท ปลอดภยาหรบผ ปวยรายนน2.6 การเลอกใชยาทมประสทธภาพ แตไมค มคาในทาง

เศรษฐกจ2.7 การเลอกใชยาปฏชวนะทเชอดอตอยานน

3. การใชยาในขนาด ากวาการรกษา (subtherapeuticdosage)ผ ปวยมโรคหรออาการทรกษาดวยยาทมขนาด ากวาการ

รกษา อาจเปนผลจาก3.1 การ าหนดขนาดยาในขนาดท าเกนไป

39



3.2 ความเขมขนของยา ากวาระดบท ไดผลในการรกษา3.3 ระยะเวลาระหวางมอของยาหางกนมากเกนไป

3.4 การเลอกวธการใหยาดวยวถทางท ไมเหมาะสม3.5 การเลอกใชรปแบบยาท ไมเหมาะสม าใหผ ปวยไดรบยานอยเกนไป

3.6 การเปลยนแปลงสตร ารบยา หรอเปลยนยหอยาาให ไดรบยานอยกวาเดม

3.7 การใชยาเสอมสภาพหรอยาทหมดอาย3.8 การเปลยนวธการใหยาแตไมไดปรบขนาดการใหยา ใหถกตอง4. การใชยาในขนาดทมากเกนไป (overdosage)

ผ ปวยมโรคหรออาการท ไดรบยารกษาในขนาดสงเกนไป

อาจเปนผลจาก4.1 การ าหนดยาในขนาดทสงเกนไป4.2 ระดบยาในเลอดสงจนถงระดบทกอใหเกดภาวะพษ4.3 การบรหารยาดวยอตราเรวมากเกนไป4.4 ระยะเวลาในการบรหารยาแตละมอถเกนไป

4.5 เกดการสะสมของยา าใหระดบยาในเลอดสงเกน ไป4.6 การบรหารยาดวยวถทางท ไมเหมาะสม4.7 การเปลยนแปลงสตร ารบยา หรอเปลยนยหอยาซง

าให ไดรบยามากกวาเดม

40



4.8การเลอกรปแบบยาท ไมเหมาะสม าใหผ ปวยไดรบยามากเกนไป

4.9 การเปลยนวธการใหยาแตไมไดปรบขนาดการใหยา ใหถกตอง5. การไม ไดรบยาทแพทยสง (failure to receive medication)

ผ ปวยเกดโรคหรออาการอนเปนผลมาจากการไมไดรบยาท ควรไดรบ อาจเปนผลจาก

5.1 แพทยลมสงยา5.2 เภสชกรจายยาใหผ ปวยไมครบตามแพทยสง5.3 ความไมรวมมอของตวผ ปวยเอง

6. อาการไมพงประสงคจากการใชยา (adverse drugreaction)

ผ ปวยเกดโรคหรออาการอนเปนผลมาจากปฏกรยาของยากบผ ปวย อาจเปนผลจาก6.1 การเกดอาการขางเคยงจากการใชยา6.2 การแพยา6.3 การเกดอาการพษของยา

6.4 ผ ปวยมปจจยเสยงท าใหเกดอาการไมพงประสงค6.5 การเกดโดยไมสามารถคาดเดาได (idiosyncrasy)6.6 การบรหารยาท ไมเหมาะสม าใหเกดอาการไมพง

ประสงค7. การเกดปฏกรยาระหวางกนของยา (drug interaction)

41



ผ ปวยเกดโรคหรออาการอนอาจเปนผลมาจากอนตรกรยาตอไปน

7.1 การเกดปฏกรยาระหวางกนของยากบยา7.2 การเกดปฏกรยาระหวางกนของยากบอาหาร7.3 การเกดปฏกรยาระหวางกนของยากบผลตรวจทาง

หองปฏบตการ8. การไดรบยาท โดยไมมขอบงใชทางวชาการหรอไมมขอมล

ยนยนถงขอบงใชทางวชาการ (invalid indication) ไดแก8.1 การใชยาในทางทผด (drug abuse)8.2 การใชยาในขอบงใชท ไมไดรบการรบรองผลการ

รกษา8.3 การใชยาโดยไมมโรคหรออาการทเปนขอบงใช หรอ

ใชยาโดยไมมความ าเปนภาคผนวก 3กล มโรคและกล มยา

กล มโรคกล มโรคตางๆทเภสชกรสามารถอธบายความร พนฐาน

เกยวกบโรค การปฏบตตนท าคญของผ ปวยและการจดแบงกล มยาท ใชรกษาโรค เพอใหบรการแนะ าเกยวกบโรคตลอดจนการสงตอผ ปวยใหแพทย มดงน

1. กล มโรคของระบบตางๆ

42



1.1. โรคหวใจและหลอดเลอด (cardiovascular disorders)

1.2. โรคทางเดนหายใจ (respiratory disorders)1.3. โรคทางเดนอาหาร (gastrointestinal disorders)1.4. โรคไต (renal disorders)1.5. โรคระบบประสาท (neurologic disorders)1.6. โรคจตประสาท (psychiatric disorders)

1.7. โ รคต อมไร ท อและต อมม ท อ (endocrine andexocrine disorders)1.8. โ ร ค ส ต น ร เ ว ช (gynecologic and obstetric

disorders)1.9. โรคภมค มกน (immunologic disorders)

1.10 โรคกระดกและขอ (bone and joint disorders)1.11 โรคตา ห จมก และคอ (eyes, ears, nose andthroat disorders)

1.12 โรคผวหนง (dermatological disorders)1.13 โรคระบบเลอด (hematologic disorders)

2. โรคตดเชอ (infectious disorders)3. โรคมะเรง (oncologic disorders)4. โรคทางโภชนาการ (nutritional disorders)

กล มยา

43



ยากล มตางๆท าคญ และตวอยางยาท ใชอยางนอยตามบญชยาหลกแหงชาต ไดแก

1. กล มยาทเภสชกรสามารถเลอกสรร แนะ า าหนดแผนการใชยา ตดตาม ปองกนและแก ไขปญหาทเกยวกบการ ใชยาได ไดแก

1.1 antihistamines, decongestants, antitussives,bronchodilators, mucolytics

1.2 antacids, H2-antagonists, antidiarrheals, laxatives1.3 analgesics, antimigraines1.4 contraceptives1.5 non-steroid antiinflammatory drugs (NSAID),muscle relaxants

1.6 antipruritics, antiacnes, sunscreens1.7 iron supplement, folic acid1.8 antibacterials, antifungals, antiparasitics,antiseptics1.9 calcium supplement, vitamins

1.10 demalotological products1.11 EENT Preparations1.12 สมนไพรเพอการสาธารณสขมลฐาน ประมาณ 20ชนด

44



2. กล มยาท เภสชกรสามารถพจารณาตดตามการใชยาปองกนและแก ไขปญหาทเกยวกบการใชยา

2.1 diuretics, β -blockers, calcium antagonists,angiotensin converting enzyme inhibitors (ACEI)2.2 antidiabetics, antithyroids, antihyperlipidemics2.3 steroids2.4 antimalarials, antivirals, antituberculous agents

2.5 anticancers2.6 vaccines

ภาคผนวก 4หลกการจายยาทด

การจายยาท มประสทธภาพ นนคอ ยาถกตอง จายรวดเรว มประสทธผลและไมเกดอนตรายจากการใชยา

เภสชกรมหนาทตามกฏหมายและจรรยาบรรณวชาชพในอนทจะชวยใหผ ปวยทตองใชยาทราบถงสาเหตท ตองใชยาและทราบถงขอมลท าคญในการใชยาใหไดผลและปลอดภย

นนคอทราบวธใช การเกบรกษา อาการขางเคยงท พบบอยและการหลกเลยง รวมทงตองแนใจวายาทผ ปวยตองใชนนมความ าเปนและเหมาะสมในการรกษาภาวะผดปกตในผ ปวยแตละราย

45



ประเดน า คญของการ รกษ าดว ยย าคอ ตอ ง มกระบวนการท ชวยใหผ ป วยใชยาไดอยางมประสทธภาพ

ปลอดภย และประหยด ซงประเดนดงกลาวสอดคลองกบพนธกจของเภสชกรซง าหนาทบรการผ ใชยาหรอผ ปวย ในอนทจะ าใหการใชยานนเพมคณภาพชวตแกผ ปวย มใชเกดความสนเปลองโดยเปลาประโยชนหรอเกดอนตรายแกผ ใชอยาง

ไมสมควร รวมทง าประกาศสทธของผ ปวยซงแถลงรวมกน

โดยแพทยสภา, สภาการพยาบาล, สภาเภสชกรรม, ทนตแพทยสภาและคณะกรรมการควบคมการประกอบโรคศลปในป2540 (1 ) เภสชกรจง าเปนตองพฒนามาตรฐานวชาชพใหสามารถรองรบความ าเปนดงกลาว

โดยขอบงคบสภาเภสชกรรมวาดวยขอ ากดและเงอนไขใน

การประกอบวชาชพเภสชกรรม พ.ศ.2540(2)

ซง าหนดขอบเขตการปฏบตงานของเภสชกรผ ประกอบวชาชพใหเกดความชดเจนนน ได าหนดเรองการจายยาไวในขอ 4 ในเรองการปรงยาและจายยาตามใบส งยาของผ ประกอบวชาชพเวชกรรม ผ ประกอบวชาชพทนตกรรมหรอผ ประกอบการ

าบดโรคสตว และขอ 5 การปรงยาและการขายยาตามกฎหมายวาดวยยาไวดงตอไปน “ขอ 4. การปรงยาและจายยาตามใบส งยาของผ ประกอบ วชาชพเวชกรรม ผ ประกอบวชาชพทนตกรรม หรอผ ประกอบการ าบดโรคสตว

46



4.1 ตรวจสอบความถกตองเหมาะสมของยาท จะจาย และสงมอบยาใหกบผ ปวยท มารบบรการ

4.2 ตดตามและประเมนปญหา เพ อวางแผนและประสานงานกบผ ประกอบวชาชพทางการแพทย สาขาอ นท เก ยวของ ในการแกไขปญหาท เกดจากการใชยาของผ ปวย

4.3 ใหคาปรกษาปญหาดานยาแกผ ปวยและประชาชน

ท มารบบรการ 4.4 ปรงยา ผสมยา ตาม าส ง (ใบส ง) ของผ ประกอบ

วชาชพเวชกรรม ผ ประกอบวชาชพทนตกรรม หรอผ ประกอบการ าบดโรคสตว

4.5 ให าปรกษา แนะ าและใหขอมลดานยาแกบคลากร

ทางการแพทยสาขาตางๆ4.6 ตองจดใหมเวชภณฑท ถกตองตามกฏหมายและม

คณภาพตามหลกเกณฑวธการท ดในการผลตยา ไวบรการ

4.7 ตองแสดงช อยา ความแรง ขนาดการใช ท ชดเจนทก

ครงท มการ าหนาย จายหรอสงมอบใหกบผ มารบ บรการ 4.8 ตองให าแนะ าเก ยวกบยาท จายหรอสงมอบใหกบผ

มารบบรการ ในประเดนตางๆ ดงน1) ช อยา

47



5 2) ขอบงใช6 3) ขนาดและวธการใช

7 4) ผลขางเคยง (Side effect) (ถาม) และอาการไมพงประสงคจากการใชยา (Adverse Drug Reaction) ท อาจเกดขน8 5) ขอควรระวงและขอควรปฏบตในการใชยาดงกลาว

9 6) การปฏบตเม อเกดปญหาจากการใช ยาดงกลาว4.9 ตองจด ารายงานอาการไมพงประสงคจากการใชยาตามแบบฟอรมท าหนด

4.10 ตองให ขอมลดานยาท ถกตอง เปนกลางและมหล ก ฐานอางองท ชดเจน เช อถอได

4.11 ตองจด าบนทกประวตการใชยาของผ ปวย ในกรณท พบวายาท ผ ปวยไดรบอาจกอใหเกดปญหาจากการใชยา

ขอ 5. การปรงยาและการขายยาตามกฏหมายวาดวยยา 5.1 าหนาย จาย หรอสงมอบ ยาอนตราย ยาควบคม

พเศษ วตถออกฤทธตอจตและประสาท ยาเสพตดใหโทษ ดวยตนเอง5.2 ให าแนะ าปญหาดานยาแกผ ปวยและประชาชน

ท มารบบรการ

48



5.3 ปรงยา ผสมยา ตามใบส งของผ ประกอบวชาชพ เวชกรรม ผ ประกอบวชาชพทนตกรรม หรอผ ประกอบ

การ าบดโรคสตว 5.4 ตองแสดงตนใหสาธารณชนทราบวาเปนผ ประกอบ

วชาชพเภสชกรรม หรอใสชดปฏบตงานตามท สภาเภสชกรรม าหนด

5.5 ตองปฏบตงานในสถานท ซ งเหมาะสมตอการประกอบ

วชาชพ 5.6 ตองจดใหมเวชภณฑท ถกตองตามกฏหมายและม

คณภาพตามหลกเกณฑวธการท ดในการผลตยา ไวบรการ

5.7 ตองเลอกสรรยาท ถกตองเหมาะสมกบสภาวะการเจบ

ปวยของผ ปวยหรอประชาชนท มารบบรการเพ อาหนาย จายหรอสงมอบใหกบผ มารบบรการ 5.8 ตองแสดงช อยา ความแรง ขนาดการใช ท ชดเจน

ทกครงท มการ าหนาย จาย หรอสงมอบยาใหกบผ มารบบรการ

5.9 ตองให าแนะ าเก ยวกบยาท าหนาย จาย หรอสงมอบใหกบผ มารบบรการในประเดนตางๆ ดงน1) ช อยา2) ขอบงใช3) ขนาดและวธการใช

49



4) ผลขางเคยง (Side effect) (ถาม) และอาการไมพงประสงคจากการใชยา

(Adverse Drug Reaction) ทอาจเกดขน5) ขอควรระวงและขอควรปฎบตในการใชยาดงกลาว6) การปฏบตเม อเกดปญหาจากการใช ยาดงกลาว

5.10 ตองจด ารายงานอาการไมพงประสงคจากการใช

ยาตามแบบฟอรมท าหนด5.11 ตองจด าบนทกประวตการใชยาของผ ปวย ในกรณท พบวายาท ผ ปวยไดรบอาจกอ

ใหเกดปญหาจากการใช ยา” ในการทจะปฏบตตามขอบงคบสภาเภสชกรรม โดยเฉพาะ

ในขอทเภสชกรตองสงมอบยาใหกบผ ปวยทมารบบรการดวยตนเอง และตองให าแนะ าเกยวกบยาทจายหรอสงมอบใหกบผ มารบบรการอยางนอย 6 ประเดนดงกลาวนน เปนสงท พงยดถอปฏบตเปนกจวตรของเภสชกรทกคน ดวยเปนขอบงคบท แสดงออกซงความเปนวชาชพท รบผดชอบตอสงคม

และควรปฏบตใหเปนทประจกษถงบทบาทและหนาทความเปนเภสชกร ท าคญยงกวานนคอ การไมสามารถปฏบตตามมาตรฐานทมหลกการชดเจนในอนท จะเพมประสทธภาพ และความปลอดภยในการใชยาของผ ปวยนน ยอมสงผลเสยทงตอ

50



ชวต สขภาพของผ ปวยและคาใชจายมากมายมหาศาล จากปญหาการใชยาทเกดขน

ในปจจบนแหลงทเภสชกรใหบรการจายยาแกผ ปวยหรอผ ใชยาโดยตรง ไดแก งานบรการในรานยา งานบรการในโรงพยาบาล และสถานบรการสาธารณสขทกประเภท จงควรพจารณาหารปแบบการ าเนนการในการดแลปญหาดงกลาว และถอเปนความรบผดชอบในหนาท ใน

วชาชพการบรการเภสชกรรมแกผ ปวยท ใชยาเอง ไมวาจะเปนผ ปวยในกอนกลบบาน ผ ปวยนอก หรอผ ปวยท ใชบรการรานยาเปนบรการเภสชกรรมท เภสชกรมความรบผดชอบสงตอการใชยาของผ ปวย เปนทพงและเปนความหวงท จะบรรเทาและ/

หรอแกปญหาเกยวกบการใชยาทกลาวแลว เพอประโยชนคอความปลอดภย หายจากโรคหรออาการ และลดความส นเปลองสญเสยยาไปอยางเปลาประโยชน

เภสชกรจะตองจายยาแกผ ปวยตามหลกเกณฑมาตรฐานวชาชพ และขอบงคบตามกฎหมาย ดแลปญหาการไมสามารถ

ใชยาตามสง และปญหาเกยวกบยาอนๆ ดวยบรการต งแตระดบพนฐานไดแกการจายยาและบรการเฉพาะ เชน บรการใหาปรกษาดานยา

การจายยา

51



การจายยา หมายถง กระบวนการประเมนการส งใชยาหรอประเมนความ��าเปนในการใชยาและคดสรรยาตามหลก

การวชาชพใหมความครบถวนเหมาะสม โดยพจารณาจากประวตการเจบปวย ผลการวนจฉยทางคลนกท เกยวของตลอดจนกฏหมายหรอระเบยบเพอ��าเนนการเลอก, จดเตรยมยา และอปกรณ��าเปนอยางถกตองเหมาะสม สงมอบแกผ ปวยแตละรายพรอม��าแนะ��าทจะ��าใหการใชยาม

ประสทธภาพ ปลอดภยมากทสดการจายยาท ดจะตองจดการใหผ ท มารบบรการไดรบ

บรการตามสทธอนพงไดรบตาม าประกาศสทธผ ปวยและขอบงคบสภาเภสชกรรมเปนอยางนอย

การบรการเภสชกรรมจะตองมเภสชกรเปนผ รบผดชอบ

การจายยาตลอดเวลาใหม นใจวาผ ปวยจะไดรบบรการทมคณภาพตามมาตรฐานและสทธของผ ปวย โดยพจารณาหลกปฏบตเบองตนดงตอไปนหลกปฏบตเบ องตนในการจายยา1. เปาหมายในการจายยา

ใหผ ป วยไดรบยาท สมควรหรอ า เปนในการ รกษาบรรเทาหรอปองกนอาการ และสามารถใชยาน นไดอยางถกตอง ปลอดภย และมประสทธภาพ2. หลกปฏบต ในการจายยาทด

52



2.1 ในการจายยาควรมขอมลผ รบบรการประกอบการจายยา ไดแกอาย าหนก การวนจฉยหรออาการทพบ

เพอใหเภสชกรสามารถประเมนปญหาเบองตน เลอกยาหรอจดยาและให าอธบายความ าเปนทตองใชยา2.2 การจายยาทกคร ง ทกขนาด เภสชกรควรพจารณา ใหผ รบบรการสามารถใชไดอยางเหมาะสมและสะดวกเปนประการ าคญ โดยพรอมทจะเตรยมยาในรปแบบ

หรอความแรงท าเปนแกผ ปวยเมอไมมยาในลกษณะนนาหนาย หรอใหบรการ2.3 เภสชกรมหนาท:

2.3.1 คดกรองปญหาของการใชยา- การสงใชยาท ระบขอมลไมครบถวน เชน การ

าหนดขนาดหรอ ความแรงของยา, ระยะเวลาการใช หรอชอยาไมชดเจน- การใชยา าซอน- การใชยาทอาจเกดอนตรกรยาทมนย าคญ- การใชยาทขดกบกฎหมาย

- การใชยาโดยไมมความ าเปน- อนตรายจากการใชยา2.3.2 ให าแนะ าเกยวกบยาทจายแกผ ปวยทกราย ใน

ประเดนตางๆ อยางนอยควรเปนไปตามขอบงคบของสภาเภสชกรรมวาดวยการปรงยาและจายยา

53



ตามใบสงยา เนนใหความร เรองยาเพอปองกนปญหาจากการใชยา

3. ข นตอนในการจายยาขนตอนท 1 ในกรณทม ใบส งยาการรบใบสงยาและตรวจสอบความสมบรณของใบสงยาขอมลสวนประกอบของใบสงยา อยางนอยตองประกอบ

ดวย

1) ชอและสถานทตงของสถานพยาบาล2) ชอ นามสกล อาย และเลขทของผ ปวย3) วนทท สงใชยา4) ชอยาและความแรงของยา รปแบบของยา5) านวนหรอปรมาณยาหรอระยะเวลาทตองการสงใหผ

ปวยในครงนน6) วธ ใชยา7) ลายมอชอแพทยผ สงใชยา และ/หรอ เลขท ใบอนญาต

ประกอบวชาชพเวชกรรมข นตอนท 2 การตรวจสอบความเหมาะสมของการส งใชยา

เพอชวยคดกรองโอกาสเกดความคลาดเคลอนดงตอไปน เปนอยางนอย1) ผ ปวยมขอหามใชยา เชน แพยา2) ขนาดท อย ในชวงการรกษาตามอาย าหนกของผ ปวย3) ยาท อาจ าซอนโดยไมเสรมฤทธ

54



4) ยาท อาจเกดอนตรกรยาทมนย าคญข นตอนท 3 ในกรณรบบรการจากเภสชกรทรานยา

ตองมหลกเกณฑในการประเมนอาการเบองตนและคดเลอกยาใหเหมาะสมกบผ มารบบรการแตละรายข นตอนท 4 การจด��าฉลากและจดเตรยมยาอยางมคณภาพ

1) ยาท จายตองครบถวน มฉลากถกตอง บรรจใน

ภาชนะทเหมาะสมไดมาตรฐาน2) ฉลากยาทกขนานทจายควรพมพผานคอมพวเตอรหรอเครองพมพอยางนอยตองมขอมลตอไปน(1) วนทจายยา

3 (2) เลขทจายยา หรอเลขท ใบสงยา

4 (3) ชอผ ปวย5 (4) ชอยา และความแรง และ านวน6 (5) วธ ใชยาทชดเจน เขาใจงาย7 (6) ฉลากชวย าแนะ าหรอ าเตอนท าเปน8 (7) ชอทตง หมายเลขโทรศพทของสถานท จาย

ยานอกจากนน ควรมชอแพทยผ สงใชยาและเภสชกรผ จายยาเพอกรณเกดเหตฉกเฉนกบผ ปวย หรอเกดความผดพลาดท เรงดวน3) ตรวจสอบความถกตองของยาทจดเทยบกบ าสงใชยา

55



ข นตอนท 5 การจายยาแกผ ปวยเปนหนาทของเภสชกรในการสงมอบยาแกผ ปวย โดยม

เ ป าหมายเ พ มความสามารถในการ ใชย าตามสง ลดความคลาดเคล อนในการใชยา และสบหาอาการไมพงประสงคท อาจเปนปญหาของผ ปวยแตละราย โดย าเนนการ

1) าหรบผ ปวยทเคยใชยาอย แลว คดกรองปญหา หรอาความเขาใจในเรอง

- การไม ใชยาตามสง ความเขาใจในวธ ใชท ถกตอง- อาการขางเคยงทนาจะเกดแลวรบกวนผ ปวย โดยอาจใชเทคนคใหผ ปวยสาธตและบอกเลา (Show and

Tell) มาประยกต2) ผ ปวยไดรบยาคร งแรก ตองใหขอมล าเปนอยางนอย

ตามขอบงคบสภาเภสชกรรม3) ตรวจสอบความถกตอง สมบรณของยาท จะจายแลวสงมอบแกผ ปวย

4) ใหขอมลยาหรอบรการ าแนะ าปรกษาดานยา5) ผ ทสมควรไดรบบรการจากแพทยตองไดรบการสงตอ

อยางเหมาะสม

56



โครงสรางการสอบวดความร ความสามารถของผ ขอข นทะเบยน

เปนผ ประกอบวชาชพเภสชกรรม พ.ศ. 2545

คณะ างานจด าขอ าหนดและโครงสรางการสอบความร ของผ ขอขนทะเบยนเปนผ ประกอบวชาชพเภสชกรรม โดยความเหนชอบของคณะอนกรรมการสอบความร ผ ขอข น

ทะเบยนผ ประกอบวชาชพเภสชกรรม ไดพจารณาจด า โครงสรางการสอบวดความร ความสามารถของผ สอบ จากเจตนารมยของสภาเภสชกรรมทม งวดความร ความสามารถของผ ทจะเร มเขาส วชาชพในเชงบรณาการองคความร โดยเนน

57



ความสามารถในการประยกตและเชอมโยงองคความร ทางเภสชศาสตรดานตางๆเพอแสดงความร ความสามารถและ

ทกษะทางวชาชพท าคญตามเกณฑมาตรฐานความร ความสามารถของผ ประกอบวชาชพเภสชกรรม พ.ศ.2545 ได นอกจากนการพจารณาจดโครงสรางการสอบความร น ยงมความม งหมายเพอใหการจดการสอบแตละครงมความคลองตว

ใชเวลาการสอบสนลงแตมประสทธภาพยงขน าใหสามารถ

รองรบการสอบท มผ สอบ านวนมากขน ทงน เน องจากขอาหนดของสภาเภสชกรรมท ใหผ เขาศกษาเภสชศาสตรท งในมหาวทยาลยของรฐและเอกชนในปการศกษา พ.ศ.2542 ตองสอบความร เพอขอขนทะเบยนเปนผ ประกอบวชาชพเภสชกรรมและเพอสามารถจดสอบไดบอยคร งข นหากมความ าเปน

นอกจากนนอาจชวยลดคาใชจายการจดสอบ โดยท งสามารถาใหเกดความมนใจในความเท ยงและความตรงของการประเมนความร ความสามารถนน

ลกษณะของรปแบบขอสอบ มดงน 1. วดความร เชงบรณาการองคความร ทางเภสชศาสตรดาน

ตางๆ สามารถเชอมโยงความร ในการปฏบตงานวชาชพเภสชกรรมได 2. วดความร ความสามารถตามเกณฑมาตรฐานของผ

ประกอบวชาชพเภสชกรรม พ.ศ.2545 ในดานตางๆมาส การใช ในสถานการณ ใดสถานการณหนงในการปฏบตงานได

58



3. วดความร ความสามารถโดยม งเนนการประยกตความร ในการแกปญหา โดย าหนดสดสวนของขอสอบใหมลกษณะของ

การวดความ า (Recall) การวดความเขาใจ (Interpretation)และการแกปญหา (Problem-Solving) เทากบ 25:25:504. วดความสามารถในการแสดงทกษะทางวชาชพท าเปน

ในการปฏบตงานวชาชพได โครงสรางการสอบประกอบดวย 2 สวน

สวนท 1 การสอบตามสถานการณ าหนดทพบในการปฏบตงานวชาชพ คะแนนเตม 300 คะแนนาหนดสถานการณ 20 สถานการณานวน าถามแบบ MCQ .ใน 1 สถานการณ15 ข อ

(คะแนน)

Recall:Interpratation:Problem-Solving 25:25:50 ใชเวลาการสอบ 2 คาบๆละ 4 ชวโมงเกณฑการตดสนผาน 60 %

สวนท 2 การสอบทกษะจาเปนทางวชาชพ คะแนนเตม 100คะแนน

ใ ช ก า ร ส อ บ แ บ บ OSPE (Objective StructuredPharmaceutical Examination)านวนขอสอบ 25 ขอาหนดสถานสอบ 30-35 ส ถ า น /

1 หองสอบ

59



เกณฑการตดสนผาน 80 %

การ าเนนการออกขอสอบ ประกอบดวยการ างานของคณะางาน 2 ชด1. คณะ างานออกขอสอบ โดยการจดต งกล มออกขอสอบยอยๆ หลายๆกล ม องคประกอบของกล มออกขอสอบยอยน ควรประกอบดวยผ มความร ความสามารถในดานตางๆ เชน

เภสชกรรม เภสชกรรมคลนก เภ สชวทยา เภสชเคม เภสชศาสตรสงคม เภสชกรรมชมชน เปนตน าหนาทออกขอสอบโดย าหนดสถานการณ าหนดทพบในการปฏบตงานวชาชพ และออกขอสอบวดทกษะ าเปนทางวชาชพ2. คณะ างานคดเลอกขอสอบ ประกอบดวยผ มความร ความ

สามารถในดานตางๆ เชน เภสชกรรม เภสชกรรมคลนกเภสชวทยา เภสชเคม เภสชศาสตรสงคม เภสชกรรมชมชนาหนาท ในการคดเลอกขอสอบท งในสวนการสอบตาม

สถานการณ า หนดท พบในการปฏบ ตง านวช าชพ 20สถานการณ (สวนท 1) และการสอบทกษะ าเปนทางวชาชพ

25 ขอ (สวนท 2)

60



ค มอการประกนคณภาพการสอบความร ผ ขอข นทะเบยนเปนผ ประกอบวชาชพ

เภสชกรรมสภาเภสชกรรม

ป 2546

61



------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

แผนผงการ��าเนนงานการสอบความร

62

คณะงนออกขอสอบชดตงๆ

คณะอนกรรมกรสอบควม

ร ฯ

คณะ งนฝกปฏบตงน

วชชพเภสชกรรม

คณะงน

เลอกขอสอบ

ประธนกรจดสอบ

สอบ

นกงนเลขธกร

สภเภสชกรรม

ศนยสอบความร ฯ

บรหรท วไป

กรเงนทะเบยนและ

ประมวลผลกรจด

สอบ

การรบ

สมคร

สอบ



ดานท 1 กรรมการ��าหนาทการบรหารการสอบความร การบรหารการสอบความร าเนนการโดยมคณะกรรมการ

กรรมการและฝายตางๆ าหนาทตามท าหนด ดงนคณะอนกรรมการสอบความร ผ ขอข นทะเบยนเปนผ ประกอบ

วชาชพเภสชกรรม มหนาท ดงน1. พจารณา าหนดวนเวลาสอบ ตารางสอบ สถานท และ

ประธาน าเนนการจดสอบ2. พจารณา าเนนการให ไดมาซงขอสอบทดและมมาตรฐาน3. พจารณาตดสนผลสอบเพอนาเสนอคณะกรรมการสภา

เภสชกรรมเพอพจารณารบรองผลสอบ4. พจารณาตดสนโทษผ กระ าผดระเบยบการสอบศนยสอบความร ผ ขอข นทะเบยนเปนผ ประกอบวชาชพเภสชกรรม มหนาท ดงน

63



1. จด าตารางสอบ ค มอการสอบฯ าหนดการซ อใบสมครและการรบสมครทางไปรษณยและการสมครดวย

ตนเอง สงใหแก านกงานเลขาธการสภาฯ เพอแจกใหแกผ สมครสอบ2. ประสานงานกบ านกงานเลขาธการสภาฯ เพอขอรบราย

ชอและ านวนผ สมครสอบ เพอสงมอบใหแกประธานาเนนการจดสอบ

3. ตรวจสอบความถกตองของรายละเอยดของผ สมครสอบ ไดแก ชอและนามสกล รหสประ าตวผ สอบ และ านวนและชดวชาทสมครสอบวาถกตองตรงกบประวตบนทกการเกบคะแนนของผ สมครสอบ

4. ยมเงนรองจาย าหรบคาใชจายการ าเนนการจดสอบจาก

านกงานเลขาธการสภาฯ มอบใหแกประธานการจดสอบ5. ประสานงานกบหนวยตรวจและวเคราะหขอสอบ ในการ

ขอความรวมมอสงตรวจขอสอบ จดซ อกระดาษ าตอบคอมพวเตอร ากระดาษ าตอบมาสงเมอเสรจสนการสอบและมารบผลการตรวจและวเคราะหขอสอบ

6. ตรวจสอบ านวน การจดเรยงตาม าดบรหสประ าตวผ สอบ และความเรยบรอยของกระดาษ าตอบ รวบรวม โดยสงแยกเปนรายวชาสอบใหแกหนวยตรวจและวเคราะหขอสอบ พรอมดวยดสเกตต 1 แผนเพอใชบนทกผลสอบ

โดยโปรแกรมเอกเซล

64



7. จดทาผลการสอบความร เพอ าเสนอตอคณะอนกรรมการสอบความร ฯ

8. จด าประกาศผลการสอบความร ฯ โดยแยกเปนผลการสอบรายชอรวมเรยง าดบตามรหสประ าตวผ สอบ รายชอผ สอบผาน รายชอผ สอบไมผานแตเกบคะแนนได รายชอผ สอบไมผานและไมสามารถเกบคะแนนได มอบใหประธานฯเป น ผ ��า เสนอแกคณะกร รมก ารสภา

เภสชกรรมโดยกวดขนกระบวนการตางๆกอนเขาทประชมใหเปนความลบโดยเครงครด ตลอดจนจด าเอกสารแจงผลสอบรายบคคลสงทางไปรษณยโดยสงมอบ

ให านกงานเลขาธการสภาฯ าเนนการจดสงไปรษณย9. ประสานงานกบประธานการจดสอบในการเบกเงน การจด

สงมอบหลกฐานใบเสรจรบเงนคาใชจายทงหมดใหแกานกงานเลขาธการสภาฯ

10. ตรวจสอบรายชอผ สอบผานวามผ ใดมสถานะการฝกปฏบตงานวชาชพยงไมถกตองครบถวนหรอไมและแจงใหแกานกงานเลขาธการสภาฯเพอกลนกรองกอนอนมตการ

ขนทะเบยนศนยสอบความร / ��านกงานเลขาธการสภาเภสชกรรม มหนาท ดงน1. จดทา าเนาตารางสอบ ค มอการสอบ าหนดการซอและรบสมครสอบเพอเผยแพร ใหแกผ สอบ

65



2. รบสมครสอบตาม าหนดวนและเวลาตามท ไดแจงไวเทานน การรบสมครสอบกอนและหลง าหนดจะไม

สามารถ าไดยกเวนแตไดรบ าอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากประธานคณะอนกรรมการสอบความร ฯเทานน3. าหนดเลขรหสประ าตวผ สอบ าหรบผ ไมเคยสมครสอบ

มากอนตามเกณฑท าหนดไวใหถกตอง จด าบตรประ าตวผ สอบซงกรอกขอความครบถวน ตดรปถาย ม

ลายเซนของผ สมครสอบและเจาหนาท และประทบตราสภาเภสชกรรม มอบใหแกผ สมครสอบใชเปนหลกฐานการเขาหองสอบ

การ��าหนดเลขรหสประ��าตวสอบประกอบดวยเลข 9 หลก ซงเปนแบงเปน 3 สวน

สวน ก (2 หลก) เลข 46-99

หมายถง ป พ.ศ. ทสมครสอบ โดยใชเลข 2 ตวทายของป พ.ศ.สวน ข (3 หลก) เลข 001-999

หมายถง รหสประ าสถาบนทสภาเภสชกรรม าหนดให โดยเรยงตามอกษร ดงน

66

ก ข ค



010 จฬาลงกรณมหาวทยาลย020 มหาวทยาลยขอนแกน ภาคปกต

021 มหาวทยาลยขอนแกน ภาคสมทบ030 มหาวทยาลยเชยงใหม040 มหาวทยาลยนเรศวร050 มหาวทยาลยมหาสารคาม060 มหาวทยาลยมหดล

070 มหาวทยาลยศรนครนทรว โรฒ080 มหาวทยาลยศลปากร ภาคปกต081 มหาวทยาลยศลปากร ภาคสมทบ090 มหาวทยาลยสงขลานครนทร100 มหาวทยาลยอบลราชธาน

200 มหาวทยาลยรงสต300 มหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต510 มหาวทยาลยในฟลบปนส511 มหาวทยาลยในอนเดย512 มหาวทยาลยในญปน

513 มหาวทยาลยอนๆในเอเซย520 มหาวทยาลยในอเมรกา530 มหาวทยาลยในย โรป540 มหาวทยาลยในออสเตรเลย นวซแลนด

สวน ค (4 หลก) เลข 0001-9999

67



หมายถง เลข าดบของผ สมครสอบในป พ.ศ.นน4. รวบรวม จดพมพรายชอผ สอบเรยง าดบตามรหสประ า

ตวผ สอบ เพอใชเตรยมการจดสอบ โดยใชโปรแกรมเอกเซล ประกอบดวยรายละเอยด ไดแก ชอ นามสกล รหสประ าตวผ สอบ ชดวชาท สมครสอบ สงมอบใหแกเลขานการคณะอนกรรมการสอบความร ฯ ภายใน าหนดเวลาไมเกน 1 สปดาหหลงสนสดการรบสมครสอบ

5. รวบรวม จดพมพรายชอผ สอบเรยง าดบตามรหสประ าตวผ สอบ โดยใช โปรแกรมเอกเซล เพอใชเปนฐานขอมลาหรบการจด าระเบยนผ สอบ ไดแก ชอ นามสกล

รหสประ าตวผ สอบ มหาวทยาลยและประเทศท าเรจการศกษา ท อย ปจจบนและหมายเลขโทรศพทท ตดตอได

สถานะการฝกปฏบตงานวชาชพ สงมอบใหแกเลขานการคณะอนกรรมการสอบความร ฯ ภายใน าหนดเวลาไมเกน1 เดอนหลงสนสดการรบสมครสอบ

6. จด ส ง ผล สอ บร าย บ ค คล ทา งไ ปร ษณยหล งคณ ะอนกรรมการสภาเภสชกรรมพจารณารบรองผลสอบแลว

7. ตรวจสอบรายชอผ สอบผานวามผ ใดมสถานะการฝกปฏบตงานวชาชพยงไมถกตองครบถวนหรอไมและแจงใหแกานกงานเลขาธการสภาฯเพอกลนกรองกอนอนมตการ

ขนทะเบยนประธานการจดสอบ มหนาท ดงน

68



1. จดเตรยมสถานท ไดแก หองสอบ และท นงสอบ ใหเหมาะสมกบ านวนผ เขาสอบ ทนงควรระบหมายเลขผ

สอบ และทนงไมแออดหรอชดกนเกนไป2. จดเตรยมผ ควบคมสอบโดยมหวหนาหองสอบ 1 คน ใช

ผ คมสอบในสดสวนประมาณผ เ ขา สอ บ 25 คน/ ผ คมสอบ 1 คน อาจเพมผ คมสอบไดตามดลยพนจ

3. จดเตรยมประกาศรายชอผ มสทธสอบเปนประกาศรวม 1

ชดกอนวน าการสอบอยางนอย 1 สปดาห ณ สนามสอบเพอใหผ สมครสอบไดตรวจสอบความถกตองกอนการสอบ และจดเตรยมประกาศรายชอผ เขาสอบของชดวชาท าการสอบในแตละวนพรอมระบหองสอบและเลขทนงสอบในตอนเชาของวนสอบ

4. จดเตรยมเอกสารใบเซนชอเขาสอบของแตละวชาสอบ โดยจดแยกรายชอผ เขาสอบตามแตละหองสอบใหชดเจนสามารถตรวจสอบการเขาสอบและขาดสอบไดสะดวก

5. จดพมพ าเนาขอสอบโดยควบคมอยางใกลชดโดยเครงครดเพอรกษาความลบของขอสอบในทกขนตอนไดแก

การ าเนา การจดเรยงขอสอบ การเกบรกษาขอสอบขอสอบจะตองบรรจในซองปดผนกประทบตราสภาและ/ หรอลายเซนผ ควบคมการ าเนา และรกษาไมใหการฉกเปดซองกอนวนเวลาสอบ

69



6. จดใหมการประทบตราสภาเภสชกรรมบนกระดาษ าตอบาหรบการตรวจดวยคอมพวเตอร และกวดขนไม ใหผ เขา

สอบไดกระดาษ าตอบเกน 1 แผน7. จดสงมอบขอสอบใหแกหวหนาหองสอบและรบมอบขอสอบหลงการสอบ

ดานท 2 การ��าเนนการจดสอบความร การออกขอสอบ

1. คณะ า งานออก ขอสอบไ ดรบการ เสนอชอจ ากคณะเภสชศาสตรของมหาวทยาลยตางๆ กล มออกขอสอบกล มยอย 1 กล มควรประกอบดวยอาจารยซงมความเช ยวชาญทางดานเภสชวทยา เภสชกรรมคลนก เภสชกรรม เภสชเคมเภสชศาสตรสงคมและการบรหาร และผ ทรงคณวฒท

ประกอบวชาชพเภสชกรรม โดยไดรบการแตงตงโดยประธานคณะอนกรรมการสอบความร ฯ

2. คณะ างานออกขอสอบออกขอสอบตามขอ าหนดสงมอบ ใหแกประธานคณะอนกรรมการสอบความร ฯ

การเลอกขอสอบ

1. คณะ างานเลอกขอสอบไดรบการแตงตงโดยประธานคณะอนกรรมการสอบความร ฯ โดยประกอบดวยผ ทรงคณวฒและคณาจารยจากคณะเภสชศาสตรของมหาวทยาลยตางๆานวนตามความเหมาะสม

70



2. คดเลอกขอสอบทมคณภาพ โดยอาจปรบปรงแกไขขอสอบตามความเหมาะสมใหไดขอสอบ านวนมากพอเกนกวา 2

เทาของ านวนทใชสอบในแตละคร ง จดพมพขอสอบทงหมด3. ประธาน เลขานการคณะอนกรรมการสอบความร ฯและ

ประธาน าเนนการจดสอบ รวมกนส มขอสอบทจะใชในการสอบแตละครง กอนการสอบไมเกน 1 สปดาห โดยรกษา

ความลบอยางเครงครดการจดเตรยมขอสอบ1. จดเตรยมตนฉบบขอสอบท ไดรบการส มเลอก2. เลขานการคณะอนกรรมการสอบความร ฯ ตรวจทานความ

ถกตองของตนฉบบขอสอบ

- สงตนฉบบขอสอบใหแกศนยสอบความร ฯ 2 สปดาหกอน าหนดสอบหรอตาม าหนดท ไดนดหมายในการประชมคณะอนกรรมการสอบความร ฯ

- สงไฟลขอสอบในดสเกตตใหแกเลขานการคณะอนกรรมการสอบความร ฯหลงการสอบเสรจสน

3. ศนยสอบความร ฯ าเนนการ าเนาขอสอบ โดย าเนนการ ใหม

- จดใหมขอสอบ ารองในหองสอบหองละไมเกน 2 ชดหนาซองขอสอบมขอความแจงรายละเอยดเก ยวกบชดวชาสอบ รหสวชาสอบ หองสอบ านวนผ เขาสอบ

71



ตามผง านวนผ เขาสอบตามจรง านวนผ ขาดสอบและรายชอและรหสประ าตวผ ขาดสอบ ลงลายมอชอ

หวหนาหองสอบและเจาหนาทคมสอบ- กระดาษ าตอบคอมพวเตอรใหมมาตรฐานตาม าหนด

ของเคร องตรวจขอสอบ มตราประทบของสภาเภสชกรรมรบรองความถกตอง

- ปดผนกซองขอสอบอยางมดชดเพอปองกนการเปดกอน

การสอบ เกบรกษาขอสอบในทมดชดปลอดภยการจดหองสอบและเจาหนาทคมสอบ1. ประธานการจดสอบรบผดชอบในการจองหองในสถาบนท ใช

เปนสนามสอบ2. ประธานคณะอนกรรมการสอบความร ฯ ออกหนงสอถง

คณบดของสถาบนท เปนสนามสอบ ขอความรวมมอใชสถานทของสถาบนเปนสนามสอบ ขอความรวมมอในการาเนาขอสอบ ขอความรวมมอใหบคลากรของสถาบนใน

การ าเนนการตางๆ ไดแก อาจารยและเจาหนาท คมสอบเปนตน

3. จดทนงสอบใหมระยะหางระหวางผ สอบแตละคนเหมาะสมาหนดเลขทนงสอบ และจด าแผนผงทนงสอบ4. ประกาศรายชอผ เขาสอบ โดยมรายละเอยดเกยวกบวนท

สอบ ชดวชาสอบ รหสชดวชาสอบ หองสอบ านวนผ เขาสอบ รหสประ าตวผ สอบ ชอผ สอบ ตดประกาศให

72



ทราบทสภาเภสชกรรม 1 สปดาหกอนสอบ และท สถาบนสนามสอบในชวงวนสอบ

5. าหรบการสอบขอเขยน จดใหมเจาหนาท คมสอบในานวนทเหมาะสม ในอตราสวนเจาหนาทคมสอบ : ผ สอบเทากบ 1 : 25 ทงนขนกบขนาดของหอง หากใชหองขนาด

ใหญมากอตราสวนอาจปรบเปน 1 : 20 ข นกบดลพนจของประธานการจดสอบ และไมควรมเจาหนาท ในหองสอบ 1

หองนอยกวา 2 คน6. าหรบการสอบทกษะทางวชาชพ จดประชมอาจารยและ

เจาหนาทซง าหนาทกรรมการสอบ ประชมชแจงกรรมการแตละสถานขอสอบเพอ าความเขาใจขอสอบสถานนนๆเกณฑการใหคะแนน โดยจดใหมอาจารยและเจาหนาท คม

สถานสอบละ 1-2 คนตามความเหมาะสมกบขอสอบ7. องคประกอบของเจาหนาทคมสอบประกอบดวยหวหนาหอง

สอบและเจาหนาท คมสอบ หวหนาหองสอบควรเปนอาจารยและสามารถตดสนใจในกรณตางๆได

การเงน

1. ศนยสอบความร ฯ ประสานงานกบประธานการจดสอบในการเบกเงนยมรองจาย าหรบการจดสอบ ลวงหนากอนการสอบประมาณ 2 สปดาหกอนการสอบ จดเตรยมแบบฟอรม

ใบ าคญการรบเงนของสภาเภสชกรรมใหเพยงพอ

73



2. จายคาใชจายตางๆตามเกณฑท าหนดไวหรออาจปรบไดตามความเหมาะสมขนกบดลพนจและตามแตกรณ โดยให

ผ รบเงนกรอกรายละเอยดใหชดเจนและลงนามอยางถกตอง3. ประสานงานกบศนยสอบความร ฯ เพอจดสงรายงานสรปคา ใชจายและใบ าคญคาใชจายเพอเคลยรเงนยมรองจายหลงการสอบเสรจสน

การจดสอบ การรวบรวมและสงขอสอบเพอตรวจวเคราะห

1. หวหนาหองสอบ าเนนการใหผ สอบลงลายมอชอเขาสอบใน ใบเซนชอทมรายละเอยดเกยวกบวนท สอบ หองสอบ ชดวชาสอบ รหสวชาสอบ ชอผ สอบ

2. หวหนาหองสอบ ควบคมใหมการจดเกบและเรยงกระดาษ��าตอบตาม��าดบตามเลขทน งสอบ ตรวจนบใหครบถวน

ตาม านวนผ เขาสอบทระบไวหนาซองขอสอบ เกบใสซองปดผนก สงมอบใหประธานการจดสอบทนทหลงการสอบเสรจสนในแตละวนสอบ

3. ประธานการจดสอบรวบรวมกระดาษ าตอบของแตละชดวชาสอบ พรอมรายชอผ เขาสอบทมการลงลายมอชอไว

เรยบรอยแลว สงมอบเลขานการคณะอนกรรมการสอบความร ฯเพอสงมอบศนยสอบความร ฯ เพอสงตรวจและวเคราะหขอสอบ

การตดสนผลสอบ

74



1. คณะอนกรรมการสอบความร ฯ าหนาท ในการตดสนผลสอบ และเสนอผลการตดสนใหแกคณะกรรมการสภา

เภสชกรรมเพอใหความเหนชอบ2. ตดสนผลการสอบตามเกณฑการการประเมนในการตดสนผล

การสอบความร ขอเขยน โดยผ สอบจะตองไดคะแนนเทากบหรอมากกวารอยละ 60 ขนไปและการสอบทกษะทางวชาชพ

ไดคะแนนเทากบหรอมากกวารอยละ 80 ข นไป จงจะถอวา

สอบผานความร น นๆ ในกรณท มความ า เ ปน คณะกรรมการสภาเภสชกรรมอาจ าหนดเกณฑเพมเตม าหรบการสอบผานความร นนๆได

ผ สอบทสามารถสอบผานความร ตางๆ แตไมครบตามทาหนด สามารถเกบผลการสอบขอเขยนหรอการสอบทกษะ

ทางวชาชพทสอบผานไวไดเพอประโยชนในการประเมนผลตามวรรคแรกได แตใหเกบผลการสอบความร นนๆไดไมเกน3 ป นบแตวนทประกาศผลสอบความร ดงกลาว

3. เมอคณะอนกรรมการสอบประเมนผลการสอบแลวเสรจและ ไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการสภาเภสชกรรมแลว

ใหเลขาธการสภาเภสชกรรมประกาศผลการสอบความร โดยออกเปนประกาศสภาเภสชกรรมและใหคณะอนกรรมการสอบแจงผลการสอบแกผ สอบ

ดานท 3 การ��าหนดระเบยบการสอบการ��าหนดหลกฐานการสมครสอบ

75



ผ ขอสอบ จะตองยนหลกฐานในการสมครสอบ ดงน1.��าขอสอบความร ผ ขอข นทะเบยนและรบใบ

อนญาตเปนผ ประกอบวชาชพเภสชกรรม โดยผ ขอข นทะเบยนฯ จะตองมอายครบ 20ปบรบรณ

2. ภาพถาย 1 นว หนาตรงทาปกต ไมสวมหมวก ไมสวมแวนตา ถายไมเกน 6 เดอน

��านวน 3 รป3. ใบรบรองผลการศกษา (transcript) และ าเนา

ปรญญาบตรจากสถาบนท าเรจการศกษาซงทบวงมหาวทยาลยหรอสภาเภสชกรรมรบรองหลกสตรในกรณท าเรจการศกษาแลวหรอใบรบรองการ าเรจการ

ศกษาในกรณท าเรจการศกษาแลว หรอใบรบรองผลการศกษาและใบรบรองสทธการสอบจากคณบดของสถาบนทศกษาอย ในกรณท เปนผ ศกษาในภาคการศกษาสดทายทคาดวาจะ าเรจการศกษาในภาคการศกษานน

4. หลกฐานการฝกปฏบตงานวชาชพและไดผานการ

ประเมน านวนไมนอยกวา 500 ชวโมงระเบยบปฏบต ในการเขาสอบ (ตามมตท ประชมคณะกรรมการสอบความร ผ ขอขนทะเบยนเปนผ ประกอบวชาชพเภสชกรรมครงท 4/2544 เมอวนท 6 กนยายน 2544 และคร งท 5/2544เมอวนท 11 ตลาคม 2544)

76



1. ผ เขาสอบจะตองแตงกายสภาพเรยบรอย หามสวมรองเทาแตะ

2. ไมอนญาตใหผ เขาสอบ เขาหองสอบหลงเรมการสอบไปแลว 30 นาท ยกเวนมเหต าเปน ทงนขนกบดลยพนจของประธาน าเนนการจดสอบ และผ เขาสอบจะออกจากหองสอบไดภายหลงการสอบ��าเนนไปแลวอยางนอย 1 ช วโมง

3. ผ เขาสอบจะตอง��าบตรประ��าตวผ สอบซงมรปถายและประทบตราสภาเภสชกรรมและใบเสรจรบเงนคาธรรมเนยมการสอบ ไปแสดงตอกรรมการควบคมการสอบในวนสอบ

4. หาม าหรอพกพาเครองมอสอสารทกประเภทเขา

หองสอบ5. หาม าเครอง��านวณเขาหองสอบ6. หามผ เขาสอบพก ากระดาษใดๆเขาหองสอบ

ใหปฏบตตามระเบยบปฏบต าสงในขอสอบและ าสงของกรรมการควบคมสอบอยางเครงครด

หากผ เขาสอบฝ าฝนไมปฏบตตามระเบยบการสอบ��าหนดบทลงโทษต งแตการตกเตอน ภาคทณฑหรอจนถงการตดสทธ ไมใหเขาสอบรหสวชาสอบน น ท งนข นกบการตดสนของประธาน��าเนนการจดสอบ

77



การควบคมเกยวกบการสอเจตนาทจรตและการทจรตการสอบ (ตามมตท ประชมคณะกรรมการสอบความร ผ ขอขน

ทะเบยนเปนผ ประกอบวชาชพเภสชกรรม คร งท 4/2544 เมอวนท 6 กนยายน 2544 และครง ท 5/2544 เม อวนท 11ตลาคม 2544)

1. หามผ เขาสอบกระ าการใดๆทสอเจตนาทจรตการสอบ เชน การฝาฝนระเบยบการสอบ การ าเอกสารหรออปก

รณใดๆท ใหขอมลทางวชาการซงสอเจตนาทจรตเขาหองสอบการคดลอกขอความหรอ าสวนหนงสวนใดของขอสอบออกหรอพรอมจะ าออกจากหองสอบฯลฯ

หากผ เขาสอบกระ��าการดงกลาวขางตน ��าหนดบทลงโทษใหปรบตกการสอบรหสวชาสอบน นจนถงปรบตกทกร

หสวชาสอบ และใหตดสทธการสอบตดตอกนไมเกน 2 ปท งนข นกบการตดสนของคณะอนกรรมการสอบความร ฯ

2. หามผ เขาสอบกระ าการทจรตการสอบ เชน การดเอกสารหรออปกรณท ใหขอมลทางวชาการ ในระหวางเวลาการสอบ การดขอสอบผ สอบอน บอกหรอซกถามผ สอบอน

ระหวางเวลาการสอบ ใหผ อนเขาสอบแทนตนเอง เปนตนหากผ เขาสอบกระ��าการดงกลาวขางตน ��าหนดบท

ลงโทษใหปรบตกการสอบทกรหสวชาสอบ และใหตดสทธ การสอบตดตอกนไมเกน 5 ป ท งนข นกบการตดสนของคณะอนกรรมการสอบความร ฯ

78



ท งน การตดสนใดๆของคณะกรรมการสภาเภสชกรรมถอเปนขอยต

การ าหนดคาธรรมเนยมการสอบความร ผ ขอข นทะเบยนฯ1. การสอบความร ตามเกณฑความร ความสามารถของผ สอบขนทะเบยนเปนผ ประกอบวชาชพเภสชกรรม คาธรรมเนยมของการสอบความร และการฝกปฏบตงานวชาชพ

การสอบความร ขอเขยน 1,000บาทการสอบทกษะทางวชาชพ 2,000

บาท2. การฝกปฏบตงานวชาชพ (เฉพาะผ จบตางประเทศ)

การฝกปฏบตงานวชาชพ 500 ชวโมง15,000 บาทการฝกปฏบตงานวชาชพ (เพมเตม) 150 ชวโมง

5,000 บาทการ��าหนดการจดสอบและการสมครสอบ

าหนดสอบในป 2546-2547 ขอ าหนดในชวงแรกไว ดงนครงท 1/2546 กาหนดสอบประมาณเดอนพฤษภาคม

ยน าขอสมครสอบไมเกน 15 เมษายน

79



ครงท 2/2546 าหนดสอบประมาณเดอนตลาคม/ พฤศจกายน ยน าขอสมครสอบไมเกน 31 สงหาคม

ครงท 1/2547 กาหนดสอบประมาณเดอนมกราคม/ กมภาพนธ ยน าขอสมครสอบไมเกน 30 พฤศจกายนครงท 2/2547 าหนดสอบประมาณเดอนเมษายน/

พฤษภาคม ยน าขอสมครสอบไมเกน 28

80

Standard Pharmacy Council

Documents

Transcript of Standard Pharmacy Council