Section 2 compound_animation rev 4

58
By Petroleum Institute of Thailand Section 2 – คคคคคคคคค (compound) คคคคคคคคค คคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคค คคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค

Transcript of Section 2 compound_animation rev 4

Page 1: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

Section 2 – คอมพาวนด์ (compound)

คอมพาวนด์ ค�ออะไร ขั้��นตอนการทำ�าคอมพาวนด์ ประเภทำขั้องคอมพาวนด์ สารเต�มแต�ง ค�ออะไร สารเต�มแต�งเพ��อปร�บปร งค ณสมบ�ต� สารเต�มแต�งเพ��อทำ�าให้$เก�ด์เสถี&ยรภาพ สารเต�มแต�งเพ��อช่�วยในกระบวนการผลิ�ต

Page 2: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

คอมพาวนด์ ค�ออะไร

??

Page 3: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

ว�ตถุ�ประสงคของการทำ�าคอมพาวนด์

“คอมพาวนด์ (compound) ค�อ สารผสมระหว�างพอลิ�เมอร (พลิาสต�ก) ก�บสารเต�มแต�ง (additives) เพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต�ของพลิาสต�กให%ม&สมบ�ต�ตามต%องการ” เช่�น ทำนต�อความร$อนส+ง ทำนต�อสารเคม& ม&ความเสถี&ยร ม&ความอ�อนต�วมากขั้,�น ม&ความแขั้-งแรงมากขั้,�น ขั้,�นร+ปเป.นช่��นงานต�างๆ ได์$ง�ายขั้,�น ลิด์ต$นทำ น ฯลิฯ

• ปร�บปร งพลิาสต�กให้$ได์$ค ณสมบ�ต�ตามความต$องการ

“คอมพาวนด์”

petrochemical

plastics

compounding

finished product

recycle

• ทำด์แทำนการใช่$พลิาสต�กทำ&�ม&ราคาแพงกว�า• ลิด์ต$นทำ นการผลิ�ต

• เพ��มม+ลิค�าแลิะความห้ลิากห้ลิายในการใช่$งานให้$ก�บผลิ�ตภ�ณฑ์

Page 4: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

การทำ�าคอมพาวด์ม�กม&การปกป'ด์ส(ตร หร�อจด์ส�ทำธิ�บ�ตรเพ�"อให%กฎหมายค�%มครอง เพราะต$องใช่$เวลิาแลิะการลิงทำ น เพ��อพ�ฒนาให้$ได์$ส+ตรคอมพาวด์ทำ&�ด์&แลิะเห้มาะสมต�อการแปรร+ปลิ�กษณะต�างๆ ผ+$ทำ&�ค�ด์ค$นส+ตรการผลิ�ตทำ&�ได์$ผลิ�ตภ�ณฑ์ตรงตามทำ&�ตลิาด์ต$องการได์$ก�อน ม�กได์$ส�วนแบ�งทำางการตลิาด์ห้ลิ�ก เพราะผ+$ใช่$ม�กไม�เปลิ&�ยนส+ตรคอมพาวนด์ทำ&�ใช่$ก�บผลิ�ตภ�ณฑ์พลิาสต�กขั้องตน เน��องจากการเปลิ&"ยนส(ตรคอมพาวนด์อาจส�งผลิต�อค�ณภาพแลิะค�ณสมบ�ต�ของผลิ�ตภ�ณฑ์ได์% รวมถี,งอาจต$องปร�บเปลิ&�ยนสภาวะทำ&�ใช่$ในกระบวนการผลิ�ตอ&กด์$วย ยกเว$นจะม&การน�าเสนอพลิาสต�กคอมพาวนด์ให้ม�ทำ&�ม&ค ณสมบ�ต�เห้น�อกว�าจร�งๆ เช่�น ทำ�าให้$ค ณภาพส�นค$าด์&กว�า ห้ร�อต$นทำ นต��ากว�า

“คอมพาวนด์”

การว�จ�ยแลิะพ�ฒนาเม-ด์พลิาสต�กช่น�ด์ให้ม�ๆ เป.นว�ธี&การพ�ฒนาค ณสมบ�ต�ขั้องพลิาสต�กทำ&�ต$องใช่$เง�นทำ นส+ง ใช่$เทำคโนโลิย&ทำ&�ซั�บซั$อน แลิะใช่$เวลิาในการพ�ฒนานาน ขั้ณะทำ&�การทำ�าพลิาสต�กคอมพาวนด์เป/นอ&กว�ธิ&หน0"งทำ&"ใช้%ปร�บปร�งค�ณสมบ�ต�ของพลิาสต�กโด์ยใช้%เง�นลิงทำ�นทำ&"ต�"ากว�าแลิะใช้%เทำคโนโลิย&ทำ&"ง�ายกว�า

Page 5: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

พลิาสต�กคอมพาวนด์ม&ห้ลิายช่น�ด์แลิะห้ลิายเกรด์ พลิาสต�กคอมพาวนด์ส�วนให้ญ่�ม�กเต�มสารเต�มแต�งมากกว�าห้น,�งช่น�ด์ขั้,�นไป เพ��อให้$ได์$ค ณสมบ�ต�ครบตามทำ&�ผ+$ใช่$ต$องการ

การทำ�าคอมพาวนด์ว�ตถุ�ด์�บทำ&"ใช้%ในการทำ�าพลิาสต�กคอมพาวนด์ ม&ด์�งน&3

พลิาสต�กทำ&�ใช่$ในการทำ�าคอมพาวนด์ แบ�งเป.น 2 ประเภทำห้ลิ�ก ค�อ พลิาสต�กเกรด์ทำ�"วไป (commodity plastic) เช่�น พอลิ�เอทำ�ลิ&น (polyethylene: PE) พอลิ�โพรพ�ลิ&น (polypropylene: PP) พอลิ�ไวน�ลิคลิอไรด์ (polyvinyl chloride: PVC) เป.นต$น แลิะพลิาสต�กว�ศวกรรม (engineering plastic) เช่�น พอลิ�คารบอเนต (polycarbonate: PC) พอลิ�เอไมด์ (polyamide: PA) พอลิ�แอซั&ทำ�ลิ (poly(oxymethylene) ห้ร�อ polyacetal: POM) เป.นต$น ในห้ลิายกรณ&พลิาสต�กคอมพาวด์ทำ&�ทำ�าจากพลิาสต�กเกรด์ทำ��วไปสามารถีพ�ฒนาค ณสมบ�ต�จนใช่$ทำด์แทำนพลิาสต�กว�ศวกรรมทำ&�ม&ราคาส+งกว�าได์$

พลิาสต�ก (plastic)

เป.นองคประกอบทำ&�ส�าค�ญ่มาก สารเต�มแต�งเป.นสารเคม&ทำ&�อย+�ในสภาพขั้องแขั้-ง ขั้องเห้ลิว ก:าซั ห้ร�อมาสเตอรแบช่ (masterbatch ค�อ การน�าพลิาสต�กมาผสมสารเต�มแต�งทำ&"ความเข%มข%นส(ง) ผสมในพลิาสต�กเพ��อปร�บปร งค ณสมบ�ต�ขั้องผลิ�ตภ�ณฑ์พลิาสต�กตามทำ&�ต$องการ

สารเต�มแต�ง (additives)

“คอมพาวนด์”

Page 6: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

ข�3นตอนการทำ�าคอมพาวนด์ ??

Page 7: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

ข�3นตอนการทำ�าคอมพาวนด์ (Compounding)

การหลิอมผสม (melt-mixing)

การหลิอมผสมเพ��อกระจายสารเต�มแต�งต�างๆ ให้$ทำ��วในพลิาสต�กห้ลิอม น�ยมใช่$เคร��องอ�ด์ร&ด์แบบสกร+ค+� (twin screw extruder) เพราะให้$คอมพาวนด์ทำ&�ม&ค ณภาพด์&กว�าเคร��องผสมแบบสองลิ+กร&ด์ (two-roll mill)

การผสมเบ�3องต%นเป.นการผสมแห้$งเพ��อให้$สารทำ&�จ�บต�วเป.นก$อนแตกออก ห้ร�อเพ��อกระจายสารเต�มแต�งต�างๆ ในพอลิ�เมอรแห้$ง เคร��องผสมทำ&�ใช่$ม&ห้ลิายประเภทำ เช่�น เคร��องผสมแบบลิ+กห้�น (ball mill) ห้ม$อผสม (mixer)

การผสมเบ�3องต%น (premixing)

การทำ�าเม5ด์คอมพาวนด์ (compound Pellet)

การทำ�าเม5ด์คอมพาวนด์การต�ด์เม-ด์ภายห้ลิ�งการอ�ด์ร&ด์คอมพาวนด์

การเตร&ยมส�วนประกอบ (preparation)

การเตร&ยมส�วนประกอบเช่�น การค�ด์ขั้นาด์ การอบเม-ด์พลิาสต�กก�อนผสม

Page 8: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

ประเภทำของคอมพาวนด์ ??

Page 9: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

ประเภทำของคอมพาวนด์ตามช้น�ด์ของพลิาสต�ก

พลิาสต�กทำ&�ใช่$ในการทำ�าคอมพาวนด์ม& 2 ประเภทำ ค�อ พลิาสต�กเกรด์ทำ��วไป (commodity plastic) แลิะพลิาสต�กว�ศวกรรม (engineering plastic) ในทำ&"น&3จะกลิ�าวถุ0งเฉพาะพลิาสต�กคอมพาวนด์ทำ&"ทำ�าจากเม5ด์พลิาสต�กเกรด์ทำ�"วไปเทำ�าน�3น ได์$แก� พอลิ�เอทำ�ลิ&น (polyethylene: PE) พอลิ�โพรพ�ลิ&น (polypropylene: PP) พอลิ�ไวน�ลิคลิอไรด์ (polyvinyl chloride: PVC) แลิะพอลิ�สไตร&น (polystyrene: PS)

พอลิ�เอทำ�ลิ&นคอมพาวนด์ (PE compound)

Linear low density polyethylene compound (LLDPE compound)

แบ�งเป.น 3 ช่น�ด์ ค�อ

Low density polyethylene compound (LDPE compound)

High density polyethylene compound (HDPE compound)

Page 10: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

ประเภทำของคอมพาวนด์ตามช้น�ด์ของพลิาสต�ก

พอลิ�เอทำ�ลิ&นคอมพาวนด์ (PE compound)

High density polyethylene compound (HDPE compound)

สารเต�มแต�งทำ&"ใช้%

ส�าห้ร�บงานทำ&�ต$องใช่$กลิางแจ$ง ต$องเต�มสารเต�มแต�งทำ&�ทำ�าให้$ทำนต�อสภาวะด์�นฟ้<าอากาศ เช่�น สารเสถี&ยรต�อแสงอ�ลิตราไวโอเลิต ส�วนงานทำ&�ต$องการความแขั้-งแรง คงร+ปส+ง จะเต�มสารต�วเต�มแบบเสร�มแรง

ค�ณสมบ�ต�ทำ�"วไปขั้องพอลิ�เอทำ�ลิ&นช้น�ด์ความหนาแน�นส(ง ค�อ ม&ความแขั้-ง เห้น&ยว ม&ความทำนต�อแรงด์,งส+ง ทำนต�อความร$อนแลิะสารเคม& เป.นฉนวนไฟ้ฟ้<าทำ&�ด์& ป<องก�นการซั,มผ�านขั้องก:าซัแลิะไอน��าได์$ด์& ม&ความคงร+ปปานกลิาง

ทำ�อร%อยสายไฟ

ตาข�ายพรางแสง

เร�อพลิาสต�ก

Page 11: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

ประเภทำของคอมพาวนด์ตามช้น�ด์ของพลิาสต�ก

พอลิ�เอทำ�ลิ&น (polyethylene: PE)

Low density polyethylene compound (LDPE compound)

สารเต�มแต�งทำ&"ใช้%

ส�วนให้ญ่�ใช่$งานฟ้>ลิม เช่�น ถี งใส�อาห้าร ถี งซั�ป เป.นต$น ด์�งน��นกลิ �มสารเต�มแต�งทำ&�ใช่$ส�วนให้ญ่�ทำ&�เต�มใน LDPE Compound ได์$แก� สารต�อต$านการเก�ด์ไฟ้ฟ้<าสถี�ต สารป<องก�นการเกาะต�ด์ขั้องผ�วว�สด์ สารห้ลิ�อลิ��น สารต$านออกซั�เด์ช่�น

ค�ณสมบ�ต�ทำ�"วไปขั้องพอลิ�เอทำ�ลิ&นช้น�ด์ความหนาแน�นต�"า ค�อ ม&ลิ�กษณะค�อนขั้$างใส เห้น&ยวพอสมควร ใช่$งานทำ&�อ ณห้ภ+ม�ต��าได์$ด์& ไม�ควรใช่$งานทำ&�อ ณห้ภ+ม�ส+ง สามารถีป>ด์ผน,กด์$วยความร$อนได์$ด์&

บรรจ�ภ�ณฑ์ฟ'ลิมเคลิ�อบ

ถุ�งม�อพลิาสต�ก

ถุ�งขนม/อาหารแห%ง

Page 12: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

ประเภทำของคอมพาวนด์ตามช้น�ด์ของพลิาสต�ก

พอลิ�เอทำ�ลิ&น (polyethylene: PE)

สารเต�มแต�งทำ&"ใช้%

การใช่$งานจะคลิ$ายก�บ LDPE แต�เน$นงานทำ&�ต$องการความเห้น&ยวแลิะทำนทำานต�อแรงด์,งมากกว�า กลิ �มสารเต�มแต�งทำ&�ใช่$ทำ�า LLDPE Compound จ,งคลิ$ายก�บขั้อง LDPE ได์$แก� สารต�อต$านการเก�ด์ไฟ้ฟ้<าสถี�ต สารป<องก�นการเกาะต�ด์ขั้องผ�วว�สด์ สารต�วเต�ม เช่�น Talc แลิะแคลิเซั&ยมคารบอเนต เป.นต$น

ค�ณสมบ�ต�ทำ�"วไปขั้องพอลิ�เอทำ�ลิ&นช้น�ด์ความหนาแน�นต�"าเช้�งเส%น ค�อ ม&ความเห้น&ยว แขั้-งต,ง ทำนทำานต�อแรงด์,ง ทำนต�อสารเคม&แลิะความร$อนส+ง เป.นฉนวนไฟ้ฟ้<าทำ&�ด์&

บรรจ�ภ�ณฑ์อาหาร

เร�อคาย�ค

ซองลิาม�เนทำ

Linear low density polyethylene compound (LLDPE compound)

Page 13: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

เช้�อก

ช้�3นส�วนอ�เลิ5กทำรอน�กสแลิะเคร�"องใช้%ไฟฟ9า

ก�นช้นรถุยนต

ประเภทำของคอมพาวนด์ตามช้น�ด์ของพลิาสต�ก

พอลิ�โพรพ�ลิ&นคอมพาวนด์ (PP compound)

สารเต�มแต�งทำ&"ใช้%

ส�าห้ร�บงานทำ&�ต$องใช่$กลิางแจ$ง ต$องเต�มสารเสถี&ยรต�อแสงอ�ลิตราไวโอเลิต ส�วนงานทำ&�ทำนแรงกระแทำกส+ง จะเต�มสารด์�ด์แปรความทำนแรงกระแทำก เช่�น ทำ�าช่��นส�วนรถียนต นอกจากน&�สามารถีทำ�าโฟ้มได์$โด์ยการเต�มสารทำ�าฟ้อง เช่�น เพนเทำน (pentane) ลิงไป

ค�ณสมบ�ต�ทำ�"วไปขั้องพอลิ�โพรพ�ลิ&น ค�อ ทำนทำานต�อแรงด์,งส+ง ทำนความร$อน ทำนต�อไขั้ม�นแลิะน��าม�นได์$ด์& การซั,มผ�านขั้องไอน��าแลิะออกซั�เจนน$อยกว�า PE โปร�งใส ผ�วห้น$าเป.นเงา ฝุ่ @นเกาะต�ด์ยาก ม&ความเห้น&ยว ทำนทำานต�อสารเคม&ทำ��งกรด์ ด์�าง ต�วทำ�าลิะลิาย

Page 14: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

ประเภทำของคอมพาวนด์ตามช้น�ด์ของพลิาสต�ก

พอลิ�ไวน�ลิคลิอไรด์คอมพาวนด์ (PVC compound)

หน�งเทำ&ยม

ปลิอกห�%มสายไฟ

ประต(พ&ว&ซ&

สารเต�มแต�งทำ&"ใช้%

สารเต�มแต�งห้ลิ�กทำ&�ใช่$ ได์$แก� สารเสถี&ยรต�อแสงอ�ลิตราไวโอเลิต สารเสถี&ยรความร$อน สารเสร�มสภาพพลิาสต�ก สารห้ลิ�อลิ��น สารต�วเต�ม

ค�ณสมบ�ต�ทำ�"วไปขั้องพอลิ�ไวน�ลิคลิอไรด์ ค�อ ม&ความแขั้-งแรงด์& ทำนทำานต�อสภาวะอากาศแลิะส��งแวด์ลิ$อมปกต� เป.นฉนวนไฟ้ฟ้<าทำ&�ด์& ต$านทำานสารเคม&แลิะน��า

Page 15: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

ประเภทำของคอมพาวนด์ตามช้น�ด์ของพลิาสต�ก

พอลิ�สไตร&นคอมพาวนด์ (PS compound)

บรรจ�ภ�ณฑ์เคร�"องส�าอางค

ถุาด์ใส�ช้�3นส�วนอ�เลิ5กทำรอน�กส

ภาช้นะใส�อาหาร

สารเต�มแต�งทำ&"ใช้%

สารเต�มแต�งทำ&�ใช่$มาก ได์$แก� สารต$านออกซั�เด์ช่�น สารเสถี&ยรต�อแสงอ�ลิตราไวโอเลิต สารทำ�าฟ้อง สารช่�วยทำ�าให้$ใส สารด์�ด์แปรความทำนแรงกระแทำก

ค�ณสมบ�ต�ทำ�"วไปขั้องพอลิ�สไตร&น ค�อโปร�งใส ขั้,�นร+ปง�าย ม&ความแขั้-งแต�เปราะ ไวต�อการเส��อมสภาพจากแสงอ�ลิตราไวโอเลิต ด์+ด์ซั,มน��าได์$ต��า ป<องก�นการซั,มผ�านขั้องก:าซัได์$ต��า

Page 16: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�ง ค�ออะไร

??

Page 17: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�ง (additives)

ลิ�กษณะของสารเต�มแต�งทำ&"ด์&

สารเต�มแต�ง ค�อ สารเคม&อ�นทำร&ยหร�ออน�นทำร&ยทำ&"ใช้%ผสมในเม5ด์พลิาสต�กก�อนหร�อระหว�างการข03นร(ป เพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต�ของพลิาสต�ก การเต�มสารเต�มแต�งอาจเต�มไปร+ปสารเต�มแต�งด์��งเด์�มเลิย ซั,�งม&ลิ�กษณะเป.นเม-ด์ห้ร�อผงห้ร�อเส$นใย ห้ร�ออาจใส�ในร+ปขั้องมาสเตอรแบช่ มาสเตอรแบช้ช้น�ด์ทำ&"ร(%จ�กก�นทำ�"วไปในทำ%องตลิาด์ ค�อ มาสเตอรแบช้ช้น�ด์ส&หร�อแม�ส&เข%มข%น (color masterbatch)

ทำ�าห้น$าทำ&�อย�างม&ประส�ทำธี�ภาพตามว�ตถี ประสงคขั้องการใช่$งาน สามารถีผสมเขั้$าก�บพลิาสต�กได์$ง�าย แลิะผสมเป.นเน��อเด์&ยวก�นได์$ถี,งระด์�บโมเลิก ลิ สามารถีคงสภาพอย+�ได์$ในเน��อพลิาสต�ก ภายใต$สภาวะการผลิ�ตแลิะสภาวะการใช่$งาน ไม�เป.นอ�นตราย ไม�ม&รสห้ร�อกลิ��น ไม�ซั,มจากพลิาสต�กไปส+�ว�สด์ อ��น ไม�ทำ�าให้$ค ณสมบ�ต�ขั้องพลิาสต�กลิด์ลิง ราคาไม�ส+งเก�นไป เก-บร�กษาง�าย

Page 18: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

การเลิ�อกใช้%สารเต�มแต�ง

ควรเลิ�อกสารเต�มแต�งทำ&�ม&ความเขั้$าก�นได์$ก�บช่น�ด์ขั้องพลิาสต�ก แลิะใส�ในปร�มาณทำ&�เห้มาะสมโด์ยม&ต$นทำ นไม�ส+งเก�นไป โด์ยใช่$ผลิการทำด์ลิอง/ขั้$อม+ลิจากทำ&�เคยม&การใช่$สารเต�มแต�งน��นๆ ห้ร�อ ทำ&�ทำ�าการทำด์ลิองให้ม� เพ��อเป.นแนวทำางในการเลิ�อกใช่$

สารเต�มแต�ง (additives)

สารเต�มแต�งสามารถีแสด์งค ณสมบ�ต�ได์$ห้ลิายอย�างพร$อมก�นได์$ การเต�มสารเต�มแต�งมากกว�า 1 ช่น�ด์อาจสามารถีเพ��มประส�ทำธี�ภาพบางด์$านในลิ�กษณะทำ&�เป.นทำว&ค+ณได์$ เร&ยกว�า ผลิกระทำ�าร�วมเสร�ม (synergistic effect)

Page 19: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�ง (additives)

สารเต�มแต�งแบ�งออกเป.น 2 ประเภทำห้ลิ�ก ได์$แก� สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives) ขั้องผลิ�ตภ�ณฑ์ แบ�งเป.นสารเต�มแต�งเพ��อปร�บปร งค ณสมบ�ต� (modifiers) แลิะสารเต�มแต�งเพ��อทำ�าให้$เก�ด์เสถี&ยรภาพ (stabilizing additives) แลิะอ&กประเภทำห้น,�งค�อ สารเต�มแต�งในกระบวนการผลิ�ต (process additives) น��นค�อ สารเต�มแต�งเพ��อช่�วยในกระบวนการผลิ�ต (processing aids) ด์�งร+ปขั้$างลิ�าง

functional

additives

modifiers

processadditives

processing

aids

stabilizing

additives

- antioxidant- antiozonant- heat stabilizer- UV stabilizer

- antifogging agent- antimicrobial- antistatic agent - blowing agent- colorant

- lubricant- mould releasing agent- slip agent

- filler- flame retardant- impact modifier- optical brightening agent- plasticizer

additives

Page 20: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต�

??

Page 21: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารต%านฝ้9าหมอก (antifogging agent)

สารเต�มแต�งทำ&�ทำ�าห้น$าทำ&�ลิด์แรงต,งผ�วระห้ว�างพอลิ�เมอรแลิะห้ยด์น��าทำ&�เก�ด์จากการกลิ��นต�วขั้องความช่��นห้ร�อน��า ทำ�าให้$ห้ยด์น��าแผ�ขั้ยายออกเป.นฟ้>ลิมบางๆ ทำ��วพ��นผ�วขั้องฟ้>ลิมพลิาสต�ก

ต�วอย�างสารต%านฝ้9าหมอก

ได์$แก� ซัอรบ�ทำานเอสเทำอร (sorbitan esters) พอลิ�ออกซั�เอทำ�ลิ&นเอสเทำอร (polyoxyethylene esters) กลิ&เซัอรอลิเอสเทำอร (glycerol esters) แลิะพอลิ�กลิ&เซัอรอลิเอสเทำอร (polyglycerol esters) เป.นต$น

การประย�กตใช้%งาน

ใช่$มากก�บพอลิ�ไวน�ลิคลิอไรด์ (PVC) แลิะพอลิ�โอเลิฟ้>นส (PE, PP) ในกลิ �มบรรจ ภ�ณฑ์แลิะฟ้>ลิมพลิาสต�กใสเพ��อการเกษตร

Page 22: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารต$านฝุ่<าห้มอกทำ&�ใช่$ในแผ�นพลิาสต�กคลิ มเร�อนเพาะปลิ+ก

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

กลิ��มทำ&"ใช้%ภายนอก (external) โด์ยการพ�นเคลิ�อบบนพ��นผ�วขั้องพลิาสต�ก แม$จะม&ผลิต$านการเก�ด์ฝุ่<าห้มอกได์$ทำ�นทำ& แต�ให้$ผลิระยะส��นๆ เพราะถี+กช่ะลิ$างออกได์$ง�าย

กลิ��มทำ&"ใช้%ภายใน (internal) โด์ยผสมสารก�บเน��อพลิาสต�กเพ��อให้$สารแพร� (diffuse) อย�างช่$าๆ ส+�พ��นผ�วขั้องพลิาสต�ก ม�กใช่$เป.นบรรจ ภ�ณฑ์อาห้าร ขั้$อควรระว�ง ค�อ สารทำ&�ใช่$ต$องทำนความร$อนได์$แม$ขั้ณะห้ลิอมขั้,�นร+ปพลิาสต�ก ต$องไม�ลิด์ความใสขั้องพลิาสต�ก ไม�เก�ด์ส&ห้มองคลิ��า ไม�ต$านการพ�มพต�ด์บนพ��นผ�วฟ้>ลิมพลิาสต�ก ไม�ก�อให้$เก�ด์กลิ��น ไม�ต$านการห้ลิอมต�ด์ขั้องแผ�นฟ้>ลิม (sealing) ต$องเป.นสารทำ&�ปลิอด์ภ�ย เป.นม�ตรก�บส��งแวด์ลิ$อมแลิะราคาไม�แพง

แบ�งออกเป.น 2 กลิ �ม ค�อ

สารต%านฝ้9าหมอก (antifogging agent)

Page 23: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

ทำ�อพลิาสต�กใส�สารต$านจ ลิ�นทำร&ย

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารต%านจ�ลิ�นทำร&ย (antimicrobials)

สารเต�มแต�งทำ&�ใส�ในพลิาสต�ก ยาง ห้ร�อเส$นใยส�งเคราะห้ เพ��อป<องก�นการเก�ด์เช่��อราแลิะการเต�บโตขั้องแบคทำ&เร&ยบนพ��นผ�วขั้องผลิ�ตภ�ณฑ์ การเก�ด์กลิ��น แลิะการส+ญ่เส&ยสมบ�ต�เช่�งกลิในช่��นงาน

ต�วอย�างสารต%านจ�ลิ�นทำร&ย

ได์$แก� สารโอบ&พ&เอ ห้ร�อ 10,16-ออกซั&บ�สฟ้Aนอกซั&อารซั&น (10,16-oxy-bisphenoxy arsine (OBPA)) สารไอโซัไทำอาโซัลิ�น (isothiazolin) เป.นต$น

การประย�กตใช้%งาน

ส�วนให้ญ่�ใช่$ในช่��นงานพลิาสต�กพ&ว&ซั&แบบอ�อนต�ว (flexible PVC) ทำ&�ใช่$งานทำ��งในทำ&�ร �มแลิะภายนอก แลิะโฟ้มพอลิ�ย+ร�เทำน

Page 24: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารต%านจ�ลิ�นทำร&ย (antimicrobials)

ประส�ทำธิ�ภาพข03นก�บความสามารถุในการเคลิ�"อนย%ายส(�พ�3นผ�วของผลิ�ตภ�ณฑ์เม�"อเร�"มเก�ด์เช้�3อรา น�ยมใส�ในพาห้ะ (carrier) เช่�น สารเสร�มสภาพพลิาสต�ก (plasticizer) เพ��อให้$สามารถีเคลิ��อนย$ายสารต$านจ ลิ�นทำร&ยไปทำ��วช่��นงานพลิาสต�ก แต�ม&ผลิให้$เก�ด์การช่ะลิะลิาย (leach) ได์$ง�าย จ,งต$องร�กษาสมด์ ลิระห้ว�างอ�ตราการเคลิ��อนย$ายแลิะอ�ตราการช่ะลิะลิายขั้องสารต$านจ ลิ�นทำร&ย

สารต$านจ ลิ�นทำร&ยทำ&�ใช่$ในผ$าม�านพลิาสต�กในห้$องน��า

Page 25: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารต�อต%านการเก�ด์ไฟฟ9าสถุ�ต (antistatic agent)

สารเต�มแต�งทำ&�ใส�ในพลิาสต�กเพ��อขั้จ�ด์ปBญ่ห้าการสะสมประจ ไฟ้ฟ้<าสถี�ต เป.นสารน��าห้น�กโมเลิก ลิต��าประกอบด์$วย 2 ส�วน ค�อ ส�วนห้�วม&ประจ แลิะช่อบน��า ส�วนห้างเป.นไฮโด์รคารบอนทำ&�ย,ด์อย+�ในเน��อพลิาสต�กแลิะไม�ช่อบความช่��น การสะสมขั้องประจ ไฟ้ฟ้<าสถี�ตทำ&�ผ�วผลิ�ตภ�ณฑ์พลิาสต�กซั,�งเป.นฉนวนไฟ้ฟ้<าทำ&�ด์& น�าไปส+�การเก�ด์ฝุ่ @นลิะอองสะสมบนพ��นผ�ว การเก�ด์ประกายไฟ้ การลิ กไห้ม$ห้ร�อการระเบ�ด์ได์$

การประย�กตใช้%งาน

ใช่$ในพลิาสต�กส�าห้ร�บกลิ �มงานยานยนต พลิาสต�กทำ&�ใช่$ในงานทำ&�ไม�ต$องการให้$เก�ด์การประกายไฟ้ เช่�น ช่��นส�วนพลิาสต�กในถี�งน��าม�น เป.นต$น

Page 26: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารต�อต%านการเก�ด์ไฟฟ9าสถุ�ต (antistatic agent)

สารต�อต%านการเก�ด์ไฟฟ9าสถุ�ตแบบใส�ภายใน (internal antistatic agent) จะผสมก�บพอลิ�เมอรขั้ณะขั้,�นร+ป ทำ�าให้$กระจายไปทำ��วเน��อพลิาสต�ก ห้ลิ�งจากน��นจ,งเคลิ��อนย$ายไปย�งพ��นผ�วผลิ�ตภ�ณฑ์พลิาสต�ก น�ยมใช่$ก�บพอลิ�โอลิ�ฟ้>นส ได์$แก� PE, PP แลิะ PVC ตลิอด์จนกลิ �มสไตร&น

แบ�งออกเป.น 2 แบบตามการประย กตใช่$งาน ค�อ

สารต�อต%านการเก�ด์ไฟฟ9าสถุ�ตแบบใส�ภายนอก (external antistatic agent) ใส�ทำ&�ผ�วผลิ�ตภ�ณฑ์ห้ลิ�งการขั้,�นร+ปด์$วยการสเปรย (spraying) ห้ร�อการจ �ม (dipping) แลิ$วทำ�าให้$แห้$ง เห้มาะก�บพลิาสต�กทำ&�ต$องใช่$อ ณห้ภ+ม�ส+งขั้ณะขั้,�นร+ป เช่�น พอลิ�เอสเทำอร (PET) พอลิ�คารบอเนต (PC) แลิะพอลิ�อะคร�เลิต

Page 27: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารฟ( (blowing agent)

สารอ�นทำร&ยห้ร�ออน�นทำร&ยทำ&�ทำ�าให้$เก�ด์โครงสร$างร+พร นแบบโฟ้มเม��อขั้,�นร+ปเป.นผลิ�ตภ�ณฑ์พลิาสต�ก ห้ลิ�กการทำ�างานขั้องสารฟ้+ ค�อ เม��อได์$ร�บความร$อนขั้ณะขั้,�นร+ปพลิาสต�ก สารฟ้+จะแตกต�วเก�ด์ฟ้องไอห้ร�อก:าซัจ�านวนมากภายในเน��อพลิาสต�ก ด์�นให้$พลิาสต�กห้ลิอมฟ้+ขั้ยายต�วแลิะม&โครงสร$างเป.นร+พร น (cells) ขั้นาด์ต�างๆ

ไอห้ร�อก:าซัทำ&�ได์$จากสารฟ้+ควรเป.นก:าซัเฉ��อย ไม�ม&กลิ��น ไม�ม&พ�ษ ไม�ก�อให้$เก�ด์ปBญ่ห้าด์$านส ขั้อนาม�ยแลิะส��งแวด์ลิ$อม ไม�ต�ด์ไฟ้ ไม�ทำ�าปฏิ�ก�ร�ยาก�บพลิาสต�กทำ&�ทำ�าเป.นโฟ้ม ห้ร�อม&ผลิเช่�งลิบต�อสมบ�ต�เช่�งกลิแลิะสมบ�ต�เช่�งความร$อนขั้องพลิาสต�กทำ&�ทำ�าเป.นโฟ้ม ไม�ก�ด์กร�อนพลิาสต�กห้ร�อทำ�าให้$ส&ขั้องพลิาสต�กเปลิ&�ยนไป

ผลิ�ตภ�ณฑ์พลิาสต�กทำ&�ใส�สารฟ้+

การประย�กตใช้%งาน

ใช่$ในพลิาสต�กกลิ �มบรรจ ภ�ณฑ์ ผลิ�ตภ�ณฑ์ขั้องเลิ�น แลิะรองเทำ$า

Page 28: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารฟ( (blowing agent)

แบ�งออกเป.น 2 ช่น�ด์ ค�อ ก<าซ ได์$แก� ไนโตรเจน คารบอนได์ออกไซัด์ ห้ร�ออากาศ ใส�เขั้$าไปในพลิาสต�กขั้ณะห้ลิอมเห้ลิวเพ��อ

ทำ�าให้$เก�ด์โครงสร$างโฟ้ม เ

ของเหลิวระเหยได์% เช่�น เพนเทำน (pentane) ฟ้ลิ+ออโรคารบอน (fluorocarbon) ใส�ผสมในระบบ ขั้องเห้ลิวจะระเห้ยเปลิ&�ยนเป.นก:าซัทำ�าให้$เก�ด์ร+พร นขั้,�น

สารฟ(ทำางกายภาพ (physical blowing agent)

สารฟ(ทำางเคม& (chemical blowing agent)

แบ�งเป.น 2 ประเภทำ ค�อ

สารเคม&ทำ&�ทำ�าให้$เก�ด์ฟ้อง ได์$แก� ว�สด์ อ�นทำร&ย แลิะอน�นทำร&ยทำ&�สามารถีสลิายต�วเก�ด์ก:าซั ภายใต$สภาวะทำ&�ม&ความร$อน สารฟ้+ทำางเคม& ได์$แก� เกลิ�อคารบอเนต ไบคารบอเนต ออกซัาเลิทำ เป.นต$น นอกจากน&�อาจใช่$ก:าซัคารบอนได์ออกไซัด์ แลิะไอน��าทำ&�เก�ด์ขั้,�นจากการสลิายต�วขั้องสารฟ้+ เช่�น แอมโมเน&ย แลิะโซัเด์&ยมไบคารบอเนต

Page 29: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารให%ส& (colorant)สารเต�มแต�งส�าค�ญ่ทำ&�ใส�ในพลิาสต�กส�าห้ร�บตกแต�งเป.นส&ต�างๆ เพ��อความสวยงาม ห้ร�อเพ��อสร$างเอกลิ�กษณขั้องผลิ�ตภ�ณฑ์

เป.นสารอ�นทำร&ยจากธีรรมช่าต�ห้ร�อจากการส�งเคราะห้ ม&ความใสแลิะห้ลิากส& สว�างสด์ใสกว�าส&ผง ใช่$ง�ายเพราะกระจายส&ในเน��อพลิาสต�กได์$ง�าย ใช้%ก�บพอลิ�สไตร&น (PS) พอลิ�คารบอเนต (PC) พอลิ�เมทำ�ลิเมทำาคร�เลิต (PMMA) แลิะพอลิ�เอสเทำอรช้น�ด์ไม�อ�"มต�ว (unsaturated polyester) แต�ม&ขั้$อจ�าก�ด์เม��อใช่$ในพอลิ�โอเลิฟ้>นส (polyolefins) อาทำ� Flexible PVC, PE, PP ส&อาจตกห้ร�อลิอกได์$ เน��องจากส&ย$อมไม�ลิะลิายในเน��อพลิาสต�กด์�งกลิ�าว

ต�วอย�างส&ย$อม ได์$แก� น�โกรซั&น (nigrosine) ซั,�งให้$ส&ด์�า สารอ�นทำร&ยประเภทำเอโซัแลิะได์เอโซั (azo and diazo) เพอร�โนน (perinone) กว�โนลิ&น (guinoline) แลิะแอนทำราคว�โนน (anthraquinone)

ส&ย%อม (dye)

Page 30: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

เป.นสารอ�นทำร&ยห้ร�ออน�นทำร&ยจากธีรรมช่าต�ห้ร�อจากการส�งเคราะห้ ลิ�กษณะเป.นผง อาจม&ส&ห้ร�อไม�ม&ส& โปร�งแสงห้ร�อทำ,บแสง ขั้นาด์อน ภาค 0.01-1 ไมครอน ก�อนน�าไปใช้%งาน ควรทำ�าให%ผงส&ทำ&"เกาะก�นเป/นก%อน(agglomerate) แตกออกก�อน เพ��อให้$ม&การกระจายต�ว (dispersion) ได์$ด์&

เป.นส&ทำ&�ไม�ลิะลิายในเน��อพลิาสต�ก ส&ไม�สวยสด์เทำ�าส&ย$อม ผงส&จะเขั้$าไปแทำรกอย+�ในเน��อพลิาสต�ก เหมาะก�บพอลิ�เอทำ�ลิ&น (PE) พอลิ�โพรพ�ลิ&น (PP)

o ส&ขั้าวทำ&�น�ยมใช่$ ได์$แก� ออกไซัด์ (oxide) ห้ร�อซั�ลิไฟ้ด์ (sulfide) ขั้องไทำเทำเน&ยม o ส&ด์�าทำ&�น�ยมใช่$ ได์$แก� คารบอนแบลิ-ก (carbon black) แลิะเฟ้อรร�กออกไซัด์ (ferric oxide) o ส&อ��นๆ เป.นสารประกอบขั้องเห้ลิ-ก แมงกาน&ส โครเม&ยม ส�งกะส& โมลิ�บด์&น�ม แลิะสารประกอบอ�นทำร&ยอ��นๆ ทำ&�ม&น��าห้น�ก

โมเลิก ลิค�อนขั้$างส+ง o นอกจากน&� ม&ส&ทำ&�ให้$ความม�นเงาคลิ$ายโลิห้ะ ส&ทำ&�คลิ$ายเคลิ�อบด์$วยม ก ส&ทำ&�ส�องประกาย ส&สะทำ$อนแสง แลิะส&เร�องแสง

ผงส& (pigment)

สารให%ส& (colorant)

Page 31: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

ควรค�าน,งถี,งความสามารถีในการกระจายต�ว การห้ลิ ด์ลิอก ความเสถี&ยรต�อความร$อนแลิะแสง ความเขั้$าก�นได์$ทำางเคม& ความต$านทำานต�อการจางขั้องส&แลิะการฟ้อก การน�าไปใช่$ทำางอาห้ารแลิะยา ความม&พ�ษ รวมถี,งสมบ�ต�เฉพาะต�วขั้องสารให้$ส&น� �นๆ เช่�น สารให้$ส&ม&สมบ�ต�ทำ&�แตกต�างก�นเม��ออย+�ในต�วกลิางทำ&�แตกต�างก�น นอกจากน&�ความเขั้$มขั้$นทำ&�ใช่$ย�งม&ขั้$อจ�าก�ด์อย+�ด์$วย เช่�น ความเขั้$มขั้$นน$อยๆ จะทำ�าให้$ม&ขั้$อจ�าก�ด์ในการป<องก�นการเก�ด์ออกซั�เด์ช่�น

การเลิ�อกสารให%ส&

Page 32: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารต�วเต�ม (filler)สารเต�มแต�งทำ&�อย+�ในร+ปขั้องแขั้-ง ส�วนให้ญ่�เป.นสารอน�นทำร&ยทำ&�ได์$จากธีรรมช่าต� แร�ธีาต ห้ร�อการส�งเคราะห้ ใส�ในพลิาสต�กเพ��อเพ��มปร�มาณแลิะลิด์ต$นทำ น เพราะราคาถี+กกว�าพลิาสต�กมาก อ&กทำ��งให้$ผลิพลิอยได์$ด์$านสมบ�ต�เช่�งกลิ เช่�งกายภาพ แลิะเช่�งความร$อนขั้,�นก�บช่น�ด์ขั้องต�วเต�ม

สารต�วเต�มจะใช้%ได์%ผลิด์&ทำ&"ส�ด์ เม�"อม&แรงย0ด์เกาะ (adhesion) ระหว�างสารต�วเต�มแลิะพอลิ�เมอร ว�ธี&ทำ&�น�ยม ค�อ การเคลิ�อบผ�วสารต�วเต�มด์$วยสารเต�มแต�งทำ&�ม&ส�วนทำ&�ว�องไวต�อปฏิ�ก�ร�ยา 2 ส�วน โด์ยให้$ส�วนห้น,�งย,ด์ก�บสารต�วเต�ม อ&กส�วนย,ด์ต�ด์ก�บพอลิ�เมอร เช่�น การเคลิ�อบแคลิเซั&ยมคารบอเนตด์$วยกรด์สเต&ยร�ก

การประย�กตใช้%งาน

ใช่$ในพลิาสต�กทำ��วไปทำ&�ต$องการลิด์ต$นทำ นในการผลิ�ต เช่�น บรรจ ภ�ณฑ์พลิาสต�กทำ��วไปทำ&�ทำ�าจากพอลิ�โอเลิฟ้>นสแลิะพ&ว&ซั& เป.นต$น

Page 33: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

1. สารต�วเต�มทำ&"เป/นผงหร�อเม5ด์ (particulate filler)

สารต�วเต�มไม�เสร�มแรง (non-reinforcing filler) ม&อน ภาคลิะเอ&ยด์ ไม�เก�ด์พ�นธีะทำางเคม&ก�บพลิาสต�ก แต�ช้�วยเพ�"มปร�มาณให%ก�บเน�3อพลิาสต�ก ทำ�าให้$ลิด์ต$นทำ น แลิะทำ�าให้$ค ณภาพขั้องพ��นผ�วด์&ขั้,�นด์$วย เน��องจากช่�วยเพ��มความห้นาแน�นทำ�าให้$การห้ด์ต�วลิด์ลิง

สารต�วเต�มเสร�มแรง (reinforcing filler)ช้�วยปร�บปร�งสมบ�ต�ทำางกายภาพแลิะทำางกลิ เช่�น มอด์ ลิ�สขั้องการโค$งงอ (flexural modulus) ความทำนต�อแรงด์,ง (tensile strength) เป.นต$น อาจเร&ยกพลิาสต�กทำ&�ม&การเสร�มแรงเช่�นน&�ว�า พลิาสต�กคอมโพส�ทำ (plastic composite)

สามารถุแบ�งเป/น 2 ประเภทำ ค�อ

แคลิเซ&ยมคารบอเนต ด์�นขาว (clay)โด์โลิไมทำ

คารบอนแบลิ5ก ทำ�ลิค (talc) ทำ�ลิค (talc)

สารต�วเต�ม แบ�งออกเป/น 4 ประเภทำหลิ�ก ค�อ

Page 34: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

2. สารต�วเต�มทำ&"เป/นยาง (rubber filler)

ม�กใช่$เต�มเพ�"อปร�บปร�งความเหน&ยว ส�าหร�บพลิาสต�กทำ&"แข5งแลิะเปราะ เช่�น การใส� butadiene rubber (BR) ใน polystyrene (PS) จะได์$ polystyrene ทำ&�ทำนแรงกระแทำกส+งเร&ยกว�า High Impact Polystyrene (HIPS)

3. สารต�วเต�มทำ&"เป/นเรซ�นส�งเคราะห (synthetic resin filler)

เป.นการผสมเรซ�นส�งเคราะหหร�อพลิาสต�กเข%าไปในยาง เช่�น การผสม styrene butadiene rubber (SBR) เขั้$าก�บยางธีรรมช่าต� เพ��อใช่$ทำ�าเป.นพ��นรองเทำ$า ห้ร�อการเต�ม Phenolic Resin ซั,�งม&ความห้น�ด์ต��าทำ&�อ ณห้ภ+ม�การผลิ�ต สามารถีช่�วยเพ��มการไห้ลิ แลิะความสามารถีในการแปรร+ปขั้องยาง ทำ�าให้$ได์$ผลิ�ตภ�ณฑ์ทำ&�แขั้-งขั้,�น

4. สารต�วเต�มทำ&"เป/นเส%นใย (fibrous filler)

ว�สด์ เส$นใยธีรรมช่าต�ทำ&�ม&ค�ณสมบ�ต�ช้�วยเสร�มแรง ได์$แก� ผงไม$ ใยกระด์าษ เป.นต$น ส�วนเส$นใยอ�นทำร&ยส�งเคราะห้ส��นๆ ทำ&�ม&ค ณสมบ�ต�เสร�มแรง ได์$แก� ไนลิอน, polyester, polyacrylonitrile สามารถีเพ��มความต$านทำานแรงกระแทำก ความแขั้-งแลิะความเห้น&ยว นอกจากน&�ย�งม&เส$นใยอน�นทำร&ย เช่�น แอสเบสทำอสแลิะใยแก$ว ทำ&�ช่�วยเพ��มความต$านทำานความร$อนแลิะความแขั้-งแรง

Page 35: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailandสารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารอ�นทำร&ยห้ร�ออน�นทำร&ย ซั,�งม&โบรม&น (bromine) ห้ร�อคลิอร&น (chlorine) ห้ร�อฟ้อสฟ้อร�ส (phosphorus) ห้ร�อพลิวง (antimony) ห้ร�ออะลิ+ม�เน&ยม (aluminium) ธีาต ใด์ธีาต ห้น,�งเป.นองคประกอบ การเต�มสารห้น�วงไฟ้ในพลิาสต�กเพ��อรบกวนกระบวนการเผาไห้ม$ ทำ�าให้$ต�ด์ไฟ้ยากขั้,�น

สารหน�วงไฟ (flame retardant)

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

การประย�กตใช้%งาน

การผลิ�ตช่��นงานส�าห้ร�บอ ตสาห้กรรมทำ&�ม&การใช่$น�าสารห้น�วงไฟ้ ได์$แก� อ ตสาห้กรรมยานยนต ก�อสร$าง ไฟ้ฟ้<าแลิะอ�เลิ-กทำรอน�กส เป.นต$น

Page 36: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารหน�วงไฟ (flame retardant)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

แบ�งตามลิ�กษณะการทำ�าหน%าทำ&"เป/น 3 กลิ��ม ค�อ กลิ��มทำ&"เก�ด์ถุ�านช้าร (char former)

ทำ�าห้น$าทำ&�ต$านเปลิวไฟ้โด์ยก�อให้$เก�ด์ช่��นถี�านช่ารทำ&�เป.นฉนวนป>ด์ก��นผ�วพลิาสต�กจากความร$อนจากไฟ้ แลิะป>ด์ก��นไม�ให้$ออกซั�เจนจากบรรยากาศเขั้$าไป

กลิ��มทำ&"ด์(ด์ซ�บความร%อน (heat absorber)ทำ�าห้น$าทำ&�ลิด์ความร$อนโด์ยใช่$ความร$อนไประเห้ยน��าออกจากสาร ช่�วยให้$อ ณห้ภ+ม�พ��นผ�วเย-นลิงจนต��ากว�าอ ณห้ภ+ม�การจ ด์ต�ด์ไฟ้

กลิ��มทำ&"ด์�บเปลิวไฟ (flame quencher) ทำ�าห้น$าทำ&�โด์ยลิด์ออกซั�เจนด์$วยการแทำรกแซังปฏิ�ก�ร�ยาในเปลิวไฟ้ ม�กใช่$ร�วมก�บสารเสร�ม (synergist) เช่�น สารห้น�วงไฟ้ไทำรออกไซัด์ขั้องพลิวง (antimony trioxide)

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

Page 37: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารด์�ด์แปรความทำนแรงกระแทำก (impact modifier)สารเต�มแต�งทำ&�ใส�ในพลิาสต�กเพ��อเพ��มความทำนทำานต�อแรงกระแทำก (impact strength) แลิะความเห้น&ยว (toughness) โด์ยแปรเปลิ&�ยนสมบ�ต�ในต�วพลิาสต�กแต�ลิะช่น�ด์เพ&ยงเลิ-กน$อย ได์$แก� ค�ามอด์ ลิ�สขั้องความย�ด์ห้ย �น (modulus of elasticity) แลิะความทำนต�อแรงด์,ง(tensile strength) แต�ม&ขั้$อจ�าก�ด์ ค�อ ทำ�าให้$ความสามารถีขั้,�นร+ป (processability) ขั้องพลิาสต�กลิด์ลิง

Page 38: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

ต�วอย�างพลิาสต�กทำ&"ใช้%สารด์�ด์แปรความทำนทำานต�อแรงกระแทำก

ผลิ�ตภ�ณฑ์ PP ทำ&�ปร�บปร งค ณสมบ�ต�ความทำนทำานต�อแรงกระแทำกด์$วย EPDM

พอลิ�โพรพ�ลิ&น (PP) การปร�บปร งความทำนทำานต�อแรงกระแทำกขั้อง PP สามารถีทำ�าได์$โด์ยการเต�มยาง ethylene propylene diene monomer (EPDM) ประมาณ 10-40%

พอลิ�สไตร&น (PS) ปกต� PS ม&ความเปราะมาก แต�ห้ากใช่$ EPDM ร�วมด์$วย จะทำ�าให้$ทำนต�อสภาวะอากาศได์$ส+งขั้,�น ทำ�าให้$ PS ม&ความทำนทำานต�อแรงกระแทำกส+งขั้,�น สามารถีน�าไปเป.นว�ตถี ด์�บในการผลิ�ตช่��นส�วนภายในต+$เย-น เช่�น แผงประต+ นอกจากน&�ย�งน�าไปผลิ�ตแผงห้ลิ�งขั้องโทำรทำ�ศนได์$อ&กด์$วย

Page 39: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารเพ�"มความสว�างเช้�งแสง (optical brightening agent: OBA)

สารเต�มแต�งทำ&�ใส�ในพลิาสต�ก เพ��อลิด์ความเห้ลิ�อง เพ��มความขั้าวแลิะความสว�างส กใส เน��องจากด์+ด์ซั�บแสง UV ช่�วงความยาวคลิ��นส��นระห้ว�าง 300-400 นาโนเมตร ทำ&�ตาเปลิ�ามองไม�เห้-น แลิ$วสะทำ$อนแสงช่�วงความยาวคลิ��นส+งขั้,�นระห้ว�าง 400-500 นาโนเมตร ซั,�งเป.นแสงช่�วงส&ม�วงถี,งส&ฟ้<าทำ&�ตามองเห้-นได์$

สารเพ��มความสว�างทำ&�ด์&ต$องสะทำ$อนความขั้าวสว�างอมส&ฟ้<า ทำนแสงได์$ด์&โด์ยย�งคงส&ขั้าวสว�างห้ร�อส&อ��นๆ อย�างสด์ใส ไม�ห้มองซั&ด์แม$โด์นแสงเป.นเวลิานาน ทำนความร$อนแลิะทำนสารเคม& ม&ไอระเห้ยน$อย ไม�ม&ส&แลิะเขั้$าก�นได์$ด์&ก�บพลิาสต�ก

ผลิ�ตภ�ณฑ์พลิาสต�กทำ&�เต�มสารเพ��มความสว�างเช่�งแสง

Page 40: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารเสร�มสภาพพลิาสต�ก (plasticizer)สารเต�มแต�งทำ&�ใส�ในพลิาสต�กแขั้-ง ยาง ห้ร�อว�สด์ ย�ด์ห้ย �น (elastomer) ในปร�มาณมาก เพ��อเพ��มความอ�อนต�ว (flexibility) ทำ�าให้$พลิาสต�กน �ม (soft) ด์�ด์โค$งได์$ (flexible) แลิะด์,งย�ด์ได์$ (strechable) นอกจากน&�ย�งม&ผลิช่�วยลิด์ความห้น�ด์ขั้องพลิาสต�กห้ลิอม ช่�วยให้$พลิาสต�กห้ลิอมเห้ลิวไห้ลิได์$ด์&ขั้,�น ขั้,�นร+ปง�ายขั้,�น น�ยมใช้%มากทำ&"ส�ด์ในพอลิ�ไวน�ลิคลิอไรด์

ผลิ�ตภ�ณฑ์ทำ&�ทำ�าจากพอลิ�ไวน�ลิคลิอไรด์

ต�วอย�างสารเสร�มสภาพพลิาสต�ก

ได์$แก� Dioctyl Phthalate (DOP), Dibutyl Phthalate (DBP), Diisononyl Phthalate (DINP) เป.นต$น

Page 41: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารเพ�"มเน�3อสารเสร�มสภาพพลิาสต�ก (extender) สารอ�นทำร&ยไฮโด์รคารบอนเห้ลิว ม�กใช่$ร�วมก�บสารเสร�มสภาพพลิาสต�กปฐมภ+ม�ในปร�มาณจ�าก�ด์ เพ��อเป.นสารเจ�อ (diluent) เทำ�าน��น ช่�วยลิด์ต$นทำ นเพราะม&ราคาถี+ก ห้ากใช่$เป.นสารเด์&�ยวอาจม&ผลิลิด์ความห้น�ด์ขั้องพลิาสต�กห้ลิอมได์$เลิ-กน$อย แต�ไม�ม&ประส�ทำธี�ภาพด์$านเสร�มสภาพพลิาสต�กแลิะซั,มออกจากพลิาสต�กได์$ง�าย

สารเสร�มสภาพพลิาสต�ก (plasticizer)

แบ�งออกเป.น 3 ประเภทำ ค�อ

สารเสร�มสภาพพลิาสต�กปฐมภ(ม� (primary plasticizer) สารเต�มแต�งห้ลิ�กทำ&�ใช่$เสร�มสภาพพลิาสต�ก ใช่$เป.นสารเด์&�ยวห้ร�อเป.นองคประกอบห้ลิ�กในสารผสมเพ��อเสร�มสภาพพลิาสต�ก ม&ประส�ทำธี�ภาพส+ง ไม�เคลิ��อนย$ายห้ร�อซั,มออกจากพลิาสต�ก

สารเสร�มสภาพพลิาสต�กทำ�ต�ยภ(ม� (secondary plasticizer) สารเต�มแต�งทำ&�ใช่$เสร�มสภาพพลิาสต�กในปร�มาณน$อยกว�าสารเสร�มสภาพพลิาสต�กปฐมภ+ม� ม&ประส�ทำธี�ภาพต��ากว�า เพราะเขั้$าก�บพลิาสต�กได์$น$อยกว�าสารเสร�มสภาพพลิาสต�กปฐมภ+ม� ม�กใช่$ร�วมก�บสารเสร�มสภาพพลิาสต�กปฐมภ+ม�เพ��อลิด์ต$นทำ น ห้ร�อเพ��อสร$างเสร�มสมบ�ต�อ��นๆ ทำ&�สารเสร�มสภาพพลิาสต�กปฐมภ+ม�ไม�ม&

Page 42: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

การเสร�มสภาพพลิาสต�ก

การทำ�าให%พลิาสต�กอ�อนต�ว พร%อมทำ�3งลิด์อ�ณหภ(ม�เปลิ&"ยนสภาพแก%ว (Tg) ขั้องพอลิ�เมอรแขั้-งทำ&�ม&อ ณห้ภ+ม�เปลิ&�ยนสภาพแก$วส+ง โด์ยการทำ�าพอลิ�เมอรร�วม (copolymer) ระห้ว�างมอนอเมอรขั้องพอลิ�เมอรทำ&�ม&อ ณห้ภ+ม�เปลิ&�ยนสภาพแก$วส+งก�บมอนอเมอรขั้องพอลิ�เมอรทำ&�ม&อ ณห้ภ+ม�เปลิ&�ยนสภาพแก$วต��ากว�า

การเสร�มสภาพพลิาสต�กภายใน (internal plasticizer)

การทำ�าให%พลิาสต�กอ�อนต�ว ลิด์อ�ณหภ(ม�เปลิ&"ยนสภาพแก%ว (Tg) ลิด์ความหน�ด์ขั้องพลิาสต�กห้ลิอม แลิะลิด์มอด์�ลิ�สของความย�ด์หย��นขั้องพลิาสต�ก โด์ยใส�สารเสร�มสภาพพลิาสต�กในพลิาสต�กทำ&�แขั้-งเปราะ เป/นว�ธิ&ทำ&"น�ยมมาก

การเสร�มสภาพพลิาสต�กภายนอก (external plasticizer)

ไม�ระเห้ยแลิะไม�อาจทำ�าลิาย

ได์$โด์ยการสก�ด์

เน��องจากม&พ�นธีะทำางเคม&

ทำ&�แขั้-งแรง

ม&ความอ�อนต�วจ�าก�ด์ สมบ�ต�เช่�งกลิเปลิ&�ยนอย�างช่�ด์เจนเม��ออ ณห้ภ+ม�เปลิ&�ยน แลิะม&

การเส&ยร+ปทำรงทำ&�อ ณห้ภ+ม�ส+ง

ข%อด์& ข%อเส&ย

ควบค มระด์�บความอ�อนต�ว

ได์$ตามอ ณห้ภ+ม�ใช่$

งาน

ให้$ความอ�อนไม�ถีาวร เพราะสารสามารถีเคลิ��อนส+�ผ�วพลิาสต�กแลิะระเห้ยห้ร�อถี+กสก�ด์ออกได์$

ง�าย

แบ�งเป.น 2 ประเภทำ ค�อ

ข%อด์& ข%อเส&ย

Page 43: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อทำ�าให%เก�ด์เสถุ&ยรภาพ ?

Page 44: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อทำ�าให%เก�ด์เสถุ&ยรภาพ (stabilizing additives)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สมบ�ต�ของพลิาสต�กสามารถุเปลิ&"ยนแปลิงไปได์%ตามกาลิเวลิา อาจเก�ด์การย�อยสลิายได์$ เม��ออ ณห้ภ+ม�เพ��มขั้,�น ห้ร�อโด์นแสงมากๆ ห้ร�อถี+กออกซั�ได์ซัโด์ยออกซั�เจนในอากาศ การเส��อมสภาพตามอาย เก�ด์ขั้,�นได์$ต��งแต�ช่�วงการผลิ�ตพลิาสต�กเป.นเรซั�นห้ร�อเม-ด์พลิาสต�ก การเก-บ การทำ�าคอมพาวนด์ การขั้,�นร+ปเป.นผลิ�ตภ�ณฑ์ จนถี,งช่�วงการใช่$งานผลิ�ตภ�ณฑ์พลิาสต�ก ด์�งน��นจ,งควรเต�มสารทำ�าให้$เก�ด์เสถี&ยรภาพลิงไป เพ��อทำ�าให้$พลิาสต�กม&ความเสถี&ยร ทำนทำานต�อการใช่$งานภายใต$สภาวะต�างๆ

ozone

Page 45: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารต%านออกซ�เด์ช้�น (antioxidant)

สารเต�มแต�งเพ�"อทำ�าให%เก�ด์เสถุ&ยรภาพ (stabilizing additives)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารเต�มแต�งทำ&�ใส�ในพลิาสต�กเพ��อป<องก�นห้ร�อทำ�าให้$ปฏิ�ก�ร�ยาระห้ว�างพลิาสต�กแลิะออกซั�เจน (oxidation) ในบรรยากาศเก�ด์ได์$ช่$าลิง ซั,�งเป.นการเส��อมสภาพตามอาย ปBจจ�ยทำ&�เร�งการเก�ด์ออกซั�เด์ช่�น ได์$แก� ความร$อนแลิะแสงย+ว&ในแสงแด์ด์ ส�งผลิให้$เก�ด์การเปลิ&�ยนส& (Discoloration) จากส&ขั้าวเป.นส&เห้ลิ�องห้ร�อส&น��าตาลิ การส+ญ่เส&ยความเงาห้ร�อความใส การห้ลิ ด์ร�อนออกห้ร�อเก�ด์รอยแตกทำ&�ผ�ว การส+ญ่เส&ยสมบ�ต�เช่�งกลิต�างๆ เช่�น แรงกระแทำก แรงด์,ง แลิะการย�ด์ต�ว เป.นต$น

ต�วอย�างสารต%านออกซ�เด์ช้�นในพลิาสต�กช้น�ด์ต�างๆพอลิ�เอทำ�ลิ&นช่น�ด์ความห้นาแน�นต��า (low density polyethylene: LDPE)

Butylated Hydroxy Toluene (BHT)

พอลิ�เอทำ�ลิ&นช่น�ด์ความห้นาแน�นต��าเช่�งเส$น (linear low density

polyethylene: LLDPE) แลิะพอลิ�เอทำ�ลิ&นช่น�ด์ความห้นาแน�นส+ง (high density polyethylene: HDPE)

ฟ้Aนอลิทำ&�ม&น��าห้น�กโมเลิก ลิแลิะความเขั้$มขั้$นส+ง

พอลิ�โพรพ�ลิ&น (Polypropylene: PP) Butylated Hydroxy Toluene (BHT)

(acrylonitrile-butadiene-styrene copolymer: ABS) Tri-Aryl Phosphite

Page 46: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารต%านโอโซน (antiozonant)

สารเต�มแต�งเพ�"อทำ�าให%เก�ด์เสถุ&ยรภาพ (stabilizing additives)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารเต�มแต�งทำ&�ใส�ในพลิาสต�กเพ��อช่ะลิอการเส��อมขั้องผลิ�ตภ�ณฑ์พลิาสต�กจากการส�มผ�สโอโซัน สารต$านโอโซันจะเคลิ��อนย$าย (migrate) ส+�พ��นผ�วผลิ�ตภ�ณฑ์ เก�ด์เป.นแนวห้ร�อช่��นป>ด์ก��นม�ให้$โอโซันซั,มผ�าน แลิะทำ�าปฏิ�ก�ร�ยาจ�บโอโซันไว$

การเต�มไขั้ (wax) ในระห้ว�างการทำ�าสารประกอบยาง เพ��อให้$เคลิ�อบแลิะร�กษาการซั,มผ�านขั้องโอโซันทำ&�จะเขั้$าทำ�าปฏิ�ก�ร�ยาก�บยาง นอกจากน&�ย�งสามารถีใช่$การเคลิ�อบด์$วย PVC ช่น�ด์ย�ด์ห้ย �น (flexible) ห้ร�อ ย+ร&เทำน ซั,�งเป.นยางทำ&�ไม�ว�องไวต�อโอโซัน

สารต%านโอโซนทำางเคม& (chemical antiozonant)

สารต%านโอโซนทำางกายภาพ (physical antiozonant)

สารป<องก�นผลิกระทำบจากโอโซันทำางเคม&ทำ&�สามารถีลิะลิายเขั้$าก�บยาง จะช่�วยทำ�าให้$ยางม&เสถี&ยรภาพ ย�บย��งการเปราะแลิะแตกห้�กขั้องยางได์$ สารทำ&�น�ยมใช่$ ค�อ Secondary Alkyl Aryl Amine

Page 47: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเสถุ&ยรความร%อน (heat stabilizer)

สารเต�มแต�งเพ�"อทำ�าให%เก�ด์เสถุ&ยรภาพ (stabilizing additives)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารเต�มแต�งทำ&�ใส�ในพลิาสต�กเพ��อลิด์อ�ตราการสลิายต�วขั้องพลิาสต�กด์$วยความร$อน ทำ�าให้$พลิาสต�กทำนความร$อนได์$ส+งขั้,�น ม�กใช้%ขณะข03นร(ปพอลิ�ไวน�ลิคลิอไรด์ (polyvinyl chloride: PVC) ซั,�งปกต�จะแตกสลิายให้$ไฮโด์รเจนคลิอไรด์ (dehydrochlorination) ทำ&�อ ณห้ภ+ม�ส+งกว�า 100 องศาเซัลิเซั&ยส ทำ�าให้$พอลิ�ไวน�ลิคลิอไรด์ม&ส&ห้มองคลิ��าแลิะเปราะ นอกจากน&�ปBญ่ห้าทำ&�ตามมาค�อไฮโด์รเจนคลิอไรด์ทำ&�เก�ด์กลิายเป.นต�วเร�งปฏิ�ก�ร�ยา (catalyst) การแตกสลิายต�อไปอ&ก สารเสถี&ยรความร$อนจ,งต$องทำ�างานสองห้น$าทำ&� ค�อป<องก�นการแตกสลิายให้$ไฮโด์รเจนคลิอไรด์ แลิะต$องทำ�าปฏิ�ก�ร�ยาก�บไฮโด์รเจนคลิอไรด์ทำ&�ออกมาด์$วย ซั,�งอาจจ�าเป.นต$องใช่$สารเสถี&ยรความร$อนมากกว�าห้น,�งช่น�ด์

ต�วอย�างสารเสถุ&ยรความร%อน

ได์$แก� แบเร&ยม-แคด์เม&ยม-ส�งกะส&-แคลิเซั&ยม-ตะก��ว แลิะสารประกอบออรแกโนทำ�น (organotin compound) ทำ&�น�ยมใช่$สารเพ��มเสถี&ยรความร$อนผสมก�น เช่�น แบเร&ยม-ส�งกะส& ห้ร�อ แคลิเซั&ยม-ส�งกะส&

Page 48: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเสถุ&ยรต�อแสงอ�ลิตราไวโอเลิต (UV stabilizer)

สารเต�มแต�งเพ�"อทำ�าให%เก�ด์เสถุ&ยรภาพ (stabilizing additives)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

สารเต�มแต�งทำ&�ใส�ในพลิาสต�กเพ��อป<องก�นการเส��อมขั้องพลิาสต�กจากแสงทำ กคลิ��นความยาว ซั,�งเป.นต�วเร�งให้$พลิาสต�กเส��อมตามอาย โด์ยเฉพาะช่�วงคลิ��นอ�ตราไวโอเลิต (ultraviolet: UV) ในแสงแด์ด์ ซั,�งม&ระด์�บพลิ�งงานทำ&�สามารถีทำ�าลิายพ�นธีะเคม&บางส�วนในพลิาสต�ก ทำ�าให้$เก�ด์อน ม+ลิอ�สระ (free radicals) ซั,�งทำ�าปฏิ�ก�ร�ยาก�บออกซั�เจนในอากาศ เก�ด์เป.นอน ม+ลิเพอรออกซั& (peroxy radical) ต�ด์สายโซั�โมเลิก ลิขั้องพลิาสต�ก ทำ�าให้$สมบ�ต�เช่�งกายภาพขั้องพลิาสต�กถีด์ถีอยลิง ลิ�กษณะบ�งช้&3ค�อ เก�ด์ความเหลิ�อง (yellowing) แลิะความเปราะ (embrittlement)

การประย�กตใช้%งาน

ใช่$มากในคอมพาวนด์ทำ&�ทำ�าจากพอลิ�โอเลิฟ้>นส เช่�น PE PP รวมถี,งยาง

ห้ลิ�งคาเร�อนเพาะปลิ+กทำ�าจากพลิาสต�กทำ&�ใส�สารเสถี&ยรต�อแสงอ�ลิตราไวโอเลิต (UV stabilizer)

Page 49: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อปร�บปร�งค�ณสมบ�ต� (modifiers)

สารเต�มแต�งตามห้น$าทำ&� (functional additives)

กลิ��มทำ&"ระง�บ (quencher) ทำ�าห้น$าทำ&�ร �บพลิ�งงานทำ&�พลิาสต�กด์+ด์ไว$ เม��อได์$ร�บแสง UV แลิ$วจะปลิ�อยพลิ�งงานออกมาในร+ปความร$อน ร�งส&ฟ้ลิ+ออเรสเซันส ห้ร�อในร+ปร�งส&ฟ้อสฟ้อเรสเซันส สารระง�บพลิ�งงาน ได์$แก� สารประกอบออรกาโนน�เก�ลิ, คารบอนแบลิ-ค, zinc diethyl dithio carbamate เป.นต$น

สารเสถุ&ยรต�อแสงอ�ลิตราไวโอเลิต (UV stabilizer)

แบ�งออกเป.น 3 กลิ �ม ค�อ

กลิ��มทำ&"ด์(ด์ซ�บแสงอ�ลิตาไวโอเลิต (UV absorber) ทำ�าห้น$าทำ&�ด์+ด์ซั�บแสงในช่�วง UV แลิ$วก�าจ�ด์พลิ�งงานทำ&�ด์+ด์ไว$ในร+ปความร$อน จ,งป<องก�นการเก�ด์อน ม+ลิอ�สระเม��อพลิาสต�กถี+กแสง สารด์+ด์ซั�บแสง UV ทำ&�ใช่$ม�กเป.นสารประเภทำเบนโซัฟ้Aโนน (benzophenone) ห้ร�อเบนโซัไทำรอะโซัลิ (benzotriazole) ความเขั้$มขั้$นทำ&�ใช่$ผสมในพลิาสต�ก ค�อ 0.1-0.5%

กลิ��มทำ&"หย�ด์การเก�ด์อน�ม(ลิอ�สระ (free radical terminator) ทำ�าห้น$าทำ&�ห้ย ด์ย��งอน ม+ลิอ�สระ ซั,�งเก�ด์จากพลิ�งงานความร$อนห้ร�อจากปฏิ�ก�ร�ยาออกซั�เด์ช่�น สารห้ย ด์ย��งอน ม+ลิอ�สระทำ&�น�ยมใช่$ ได์$แก� ฮ�นเด์อรด์เอม&น (hindered amine) ซั,�งใช่$มากในพลิาสต�กกลิ �มพอลิ�โอลิ�ฟ้>นส ประส�ทำธี�ภาพขั้องสารน&�จะเพ��มขั้,�นเม��อใช่$ควบค+�ก�บสารต$านออกซั�เด์ช่�น

Page 50: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อช้�วยในกระบวนการผลิ�ต ??

Page 51: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารเต�มแต�งเพ�"อช้�วยในกระบวนการผลิ�ต (processing aids)

สารเต�มแต�งในกระบวนการผลิ�ต (process additives)

สารเคม&ทำ&�เต�มลิงไปเพ��อช้�วยให%กระบวนการผลิ�ตง�ายข03น ม&ประส�ทำธิ�ภาพมากข03น น��นค�อ ใช่$เวลิาแลิะพลิ�งงานในการผลิ�ตน$อยลิง ทำ�าให้$ผลิผลิ�ต (output) เพ��มมากขั้,�น เน��องจากสารบางต�วในกลิ �มน&�ช่�วยลิด์ความห้น�ด์ ทำ�าให้$พลิาสต�กห้ลิอมไห้ลิได์$ง�ายขั้,�น

Page 52: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailandสารเต�มแต�งในกระบวนการผลิ�ต (process additives)

สารหลิ�อลิ�"น (lubricant)

สารเต�มแต�งทำ&�ใส�ในพลิาสต�กเพ��อช่�วยการไห้ลิขั้องพลิาสต�กห้ลิอม ช่�วยให้$พลิาสต�กห้ลิอมไม�ต�ด์บนพ��นผ�วโลิห้ะร$อน เช่�น ลิ+กร&ด์ (roll) กระบอกฉ&ด์ (barrel) แลิะสกร+ (screw) ขั้ณะขั้,�นร+ป

Injection process

Blown film process

สารเต�มแต�งเพ�"อช้�วยในกระบวนการผลิ�ต (processing aids)

Page 53: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailandสารเต�มแต�งในกระบวนการผลิ�ต (process additives)

สารหลิ�อลิ�"น (lubricant)

สารหลิ�อลิ�"นภายใน (internal lubricant) สารเต�มแต�งเพ��อห้ลิ�อลิ��นพลิาสต�กห้ลิอมทำ&�สามารถีลิะลิายได์$ จ,งทำ�าห้น$าทำ&�ห้ลิ�อลิ��นภายในระห้ว�างสายโซั�โมเลิก ลิขั้องพอลิ�เมอร ช่�วยลิด์ความห้น�ด์ขั้องพลิาสต�กห้ลิอมให้$ไห้ลิได์$ด์&ขั้,�น แต�ไม�ช่�วยให้$พลิาสต�กทำ&�ห้ลิอมห้ลิ ด์ร�อนจากผ�วโลิห้ะ ต�วอย�างสารห้ลิ�อลิ��นภายใน เช่�น กรด์ไขั้ม�น (fatty acid) เอไมด์ขั้องกรด์ไขั้ม�น (fatty acid amide) เอสเทำอรขั้องกรด์ไขั้ม�น (fatty acid ester)

แบ�งออกเป.น 2 กลิ �ม ค�อ

สารหลิ�อลิ�"นภายนอก (external lubricant) สารเต�มแต�งเพ��อห้ลิ�อลิ��นพลิาสต�กห้ลิอมโด์ยไม�ลิะลิาย แต�เก�ด์เป.นแผ�นฟ้>ลิมบางๆ ทำ&�ช่�วยห้ลิ�อลิ��นพ��นผ�วพลิาสต�กห้ลิอมขั้ณะขั้,�นร+ป ไม�ให้$ต�ด์ผ�วโลิห้ะร$อนขั้องเคร��องขั้,�นร+ป ทำ�าให้$พลิาสต�กห้ลิอมห้ลิ ด์ร�อน ช่�วยลิด์ความห้น�ด์ขั้องพลิาสต�กห้ลิอม ต�วอย�างสารห้ลิ�อลิ��นภายนอก ได์$แก� ไขั้พาราฟ้>น แคลิเซั&ยมสเทำ&ยเรต (calcium stearate) แลิะกรด์สเทำ&ยร�ก (stearic acid)

สารเต�มแต�งเพ�"อช้�วยในกระบวนการผลิ�ต (processing aids)

Page 54: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailandสารเต�มแต�งในกระบวนการผลิ�ต (process additives)

สารช้�วยถุอด์แบบหลิ�อ (mould releasing agent)

สารเต�มแต�งใช่$เพ��อห้ลิ�อลิ��นให้$ถีอด์ช่��นงานพลิาสต�กห้ร�อว�สด์ เช่�งประกอบ (composite) จากแบบห้ลิ�อได์$ง�าย ลิด์การเก�ด์ต�าห้น�บนผ�วช่��นงาน ม&ทำ��งเป.นขั้องเห้ลิว น��าม�นห้ลิ�อลิ��น (lubricant oil) สารห้ลิ�อลิ��นแขั้-ง (solid lubricant) แลิะไขั้ (wax) ทำ�าห้น$าทำ&�เป.นช่��นฟ้>ลิมบางๆ ทำ&�ผ�วขั้องช่��นงาน ป<องก�นช่��นงานต�ด์ก�บพ��นผ�วแบบห้ลิ�อ

สารช้�วยถุอด์หลิ�อแบบภายนอก(external mould releasing agent)

แบ�งเป.น 2 ประเภทำ ค�อ

เป.นสารประกอบขั้องซั�ลิ�โคนห้ร�อขั้องฟ้ลิ+ออโรคารบอน (fluorocarbon) ใช่$ฉ&ด์ห้ร�อทำาบนพ��นผ�วภายในแบบห้ลิ�อให้$เก�ด์เป.นช่��นฟ้>ลิมบางๆ ประมาณ 0.1-20 ไมครอน ป<องก�นช่��นงานต�ด์ก�บพ��นผ�วแบบห้ลิ�อ ต$องฉ&ด์ซั��า ห้ลิ�งจากการถีอด์ช่��นงาน � 2-3 ช่��น

สารประกอบขั้องซั�ลิ�โคนก�อให้$เก�ด์ช่��นฟ้>ลิมน��าม�น (oily film) ซั,�งอาจทำ�าให้$การตกแต�งช่��นงานยากขั้,�น ส�วนสารประกอบขั้องฟ้ลิ+ออโรคารบอนก�อให้$เก�ด์ช่��นฟ้>ลิมทำ&�ก�นน��าม�นได์$ (oil-repellent) แลิะสามารถีก�นการเก�ด์รอยเปF� อน (stain proofing) ได์$ด์$วย

สารเต�มแต�งเพ�"อช้�วยในกระบวนการผลิ�ต (processing aids)

Page 55: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailandสารเต�มแต�งในกระบวนการผลิ�ต (process additives)

สารช้�วยถุอด์แบบหลิ�อ (mould releasing agent) สารช้�วยถุอด์หลิ�อแบบภายใน (internal mould releasing agent)

สารประกอบทำ&�ม&แอลิกอฮอลิห้ร�อเอไมด์ขั้องไขั้ม�น (fatty alcohol/amide) เอสเทำอร (ester) ห้ร�อไขั้ (wax) ซั,�งม&พ��นผ�วไวต�อการทำ�าปฏิ�ก�ร�ยา ใช่$ผสมก�บพลิาสต�กห้ลิอมในขั้��นตอนการทำ�าคอมพาวนด์โด์ยม&สารลิะลิายพาห้ะ (carrier solvent) เช่�น สไตร&น

สารน&�จะแยกต�วออกจากสารลิะลิายพาห้ะแลิะเคลิ��อนย$ายส+�ผ�วขั้องช่��นงานในแบบห้ลิ�อระห้ว�างการขั้,�นร+ปในแบบห้ลิ�อ เก�ด์เป.นช่��นฟ้>ลิมบางๆ ประมาณ 30-50 ไมครอน

ห้ลิ�งการถีอด์แบบฟ้>ลิมทำ&�เคลิ�อบบนผ�วช่��นงานม&ผลิต�อเน��อง แม$ว�าจะทำ�าความสะอาด์ผ�วขั้องช่��นงานแลิ$ว จ,งทำ�าให้$ย,ด์ต�ด์ห้ร�อตกแต�งไม�ได์$

สารเต�มแต�งเพ�"อช้�วยในกระบวนการผลิ�ต (processing aids)

Page 56: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailandสารเต�มแต�งในกระบวนการผลิ�ต (process additives)

สารลิ�"น (slip agent)

สารเต�มแต�งทำ&�ทำ�าห้น$าทำ&�เพ��มความลิ��นทำ��งขั้ณะขั้,�นร+ปแลิะขั้ณะใช่$งาน ทำ�าให้$แผ�นห้ร�อฟ้>ลิมพลิาสต�กไม�ย,ด์ต�ด์ก�น แลิะสามารถีลิ��นไถีลิผ�านเคร��องขั้,�นร+ป แผ�นห้ร�อฟ้>ลิมช่��นถี�ด์ไปได์$ง�าย เน��องจากลิด์แรงเส&ยด์ทำานห้ร�อลิด์ส�มประส�ทำธี�Gแรงเส&ยด์ทำาน (coefficient of friction) ระห้ว�างผ�วส�มผ�ส จ�ด์เป.นสารเต�มแต�งทำ&�ส�าค�ญ่ต�อการผลิ�ต แลิะการใช่$งานฟ้>ลิมห้ร�อแผ�นพลิาสต�ก

สารเต�มแต�งเพ�"อช้�วยในกระบวนการผลิ�ต (processing aids)

การประย�กตใช้%งาน

ใช่$มากในคอมพาวนด์ทำ&�ทำ�าจากพอลิ�โอเลิฟ้>นส เช่�น PE PP เป.นต$น

Page 57: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

สารลิ�"นภายนอก (external slip agent) ช่�วยลิด์แรงเส&ยด์ทำานระห้ว�างพลิาสต�กก�บผน�งขั้องเคร��องขั้,�นร+ปลิด์แรงเส&ยด์ทำานระห้ว�างอน ภาคพลิาสต�กแลิะสารเต�มแต�งตลิอด์จนช่�วยลิด์แรงเส&ยด์ทำานระห้ว�างพ��นผ�วพลิาสต�กขั้ณะใช่$งาน เป.นสารทำ&�ไม�ลิะลิายในพลิาสต�กห้ลิอม จ,งเคลิ��อนย$ายส+�ผ�วขั้องพลิาสต�กในระห้ว�างขั้,�นร+ป ห้ร�ออาจสะสมแลิ$วรวมต�วก�นทำ&�ผ�วพลิาสต�ก ทำ�าให้$ผ�วผลิ�ตภ�ณฑ์พลิาสต�กม&ความเร&ยบแลิะเป.นประกายม�นเงา ต�วอย�างสารลิ��นภายนอก ได์$แก� สารกลิ �มสบ+�โลิห้ะ (metal soap) เอสเทำอรขั้องกรด์ไขั้ม�นเอไมด์ (fatty acid amide ester) น��าม�นซั�ลิ�โคน (silicon oil) ไขั้ (wax) น��า ม�นพาราฟ้>น � (paraffin oil) ไกลิคอลิ (glycol)

สารเต�มแต�งในกระบวนการผลิ�ต (process additives)

สารลิ�"น (slip agent)

แบ�งเป.น 2 กลิ �ม ค�อ

สารลิ�"นภายใน (internal slip agent) ช่�วยลิด์ความฝุ่Fด์ภายในเน��อพลิาสต�ก ช่�วยเพ��มสมบ�ต�การไห้ลิ ช่�วยให้$เน��อพลิาสต�กห้ลิอมเป.นเน��อเด์&ยวก�น ช่�วยให้$สารเต�มแต�งลิ��นไห้ลิได์$ด์& แลิะการขั้,�นร+ปผลิ�ตภ�ณฑ์ง�ายขั้,�น สามารถีลิะลิายได์$บ$างในพลิาสต�กเพราะม&ความเป.นขั้��วบ$าง (amphipolar) ต�วอย�างสารลิ��นภายใน เช่�น กรด์ไขั้ม�น (fatty acid) เอสเทำอรขั้องกรด์ไขั้ม�นสายโซั�ยาว (long chain fatty acid ester) ไขั้พอลิ�เอทำ�ลิ&น (PE wax) แลิะน��า ม�นขั้าว � (white oil)

สารเต�มแต�งเพ�"อช้�วยในกระบวนการผลิ�ต (processing aids)

Page 58: Section 2 compound_animation rev 4

By Petroleum Institute of Thailand

เช้�ญลิองทำ�าบทำทำด์สอบค�ะ

eh E n dT