Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my>...

13
Sample Copy. Not for Distribution.

Transcript of Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my>...

Page 1: Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw h, AOr dyqw BI hY qo dUr

Sample Copy. Not for Distribution.

Page 2: Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw h, AOr dyqw BI hY qo dUr

i

“kØpnw swgr”

Sample Copy. Not for Distribution.

Page 3: Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw h, AOr dyqw BI hY qo dUr

ii

EDUCREATION PUBLISHING

Shubham Vihar, Mangla, Bilaspur Chhattisgarh - 495001

Website: www.educreation.in __________________________________________________

© Copyright, 2018, Ajay Singh

All rights reserved. No part of this book may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form by any means, electronic, mechanical, magnetic, optical, chemical, manual, photocopying, recording or otherwise, without the prior written consent of its writer.

ISBN: 978-1-5457-1846-9

Price: ` 170.00

The opinions/ contents expressed in this book are solely of the author and do not represent the opinions/ standings/ thoughts of Educreation.

Printed in India

Sample Copy. Not for Distribution.

Page 4: Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw h, AOr dyqw BI hY qo dUr

iii

“kØpnw swgr”

AjX is<h

EDUCREATION PUBLISHING (Since 2011)

www.educreation.in

Sample Copy. Not for Distribution.

Page 5: Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw h, AOr dyqw BI hY qo dUr

iv

Sample Copy. Not for Distribution.

Page 6: Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw h, AOr dyqw BI hY qo dUr

AjX is<h

1

“ijNdgI kw moyf”

Swm ky smX k<MpnI sy Aw rhw Qw ik Acwnk jor-jor sy bwirS Su{ ho gXI, kwYn jwXygw hwe~vy pr, mn hI mn mNQn krqw huAw iBlwf átySn kI qrP kdm bFwXw, átySn krIb Qw, lgBg do imnt kI pgXwZw ky bwd mY átySn pr phu>c gXw [átySn pr bYTny kw áQwn dyKw AOr as pr bYT gXw [ bYTny ky aprwNq cwro qrP njr dOfwe~, työn pkf ny ilE XwZI dUr-dUr Kfy Qy, jb mY> Apny bgl my> dyKw qo dyKqw bFw Apny swmwno ko smyty huE nIcy jmIn pr so rhw Qw[ asy dyKny sy lg rhw Qw ik vh bhuq hI BUKw hY[mY> ny ApnI jyb ttolI pYsy inkwly AOr bgl kI dukwn pr gXw Kwny kI cIjy lwkr asy idXw lyikn vh pwnI kw eswrw kr rhw Qw[ mY> pws my> rKy pwnI kw bwtl askI qrP bFw idXw pwnI pIny ky bwd vh bYTw, mY>ny jo Kwny kI cIjy lwXI QI asy dy dI, Kwny ky aprwNq vh bolw “Bgvwn Awpkw Blw kry” asky bwd asny Apnw kMbl inkwlw AOr jmIn pr ibCw idXw AOr sony kI koiSS krny lgw, lyikn QofI dyr my> askI qibXq AOr BI ibgf gXI, vh jor-jor sy kwpny lgw, muJy lgw esy buKwr hY #Xw? mY> pws jwkr askw hwQ pkfw qo dyKw, asy kwPI qyj buKwr hY pr>Nqu mY> kr BI #Xw skqw Qw my>rI työn kw smX ho gXw Qw[ mY>ny as bUFy sy khw, bwbw mY vwpI jw rhw hU> Awp myry swQ vwpI clo vhw> iksI fw#tr ko idKw dU>gw AOr Awp dvw lykr TIk ho jwAogy [ myrI bwq pr bUFw aT bYTw AOr bolw “bytw Awj ky

Sample Copy. Not for Distribution.

Page 7: Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw h, AOr dyqw BI hY qo dUr

“kØpnw swgr”

2

smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw hY, AOr dyqw BI hY qo dUr sy pYsy askI JolI my> fwlkr bolqw hY, dUr ho jw, kpfo> sy dug~ND Aw rhI hY[ bytw qum myry ilE eqnw prySwn #Xo ho? qum myry pws AwXy myry SrIr ko CuAw AOr muJy Kwnw BI iKlwXw AOr apr sy> dvw lyny kI BI bwq kr rhy ho [ byty quMhwry ápS~ mwZ sy myrI qibXq TIk hony lgI hY AOr Ab lgqw hY ik mY TIk ho jw‚gw bytw quMhwry jYsI sdbuiÕ Bgvwn sbko dy[ qb qk työn Aw gXI mY> työn my> bYTny ky ilE jwny lgw qo bUFy ko BI swQ my> ly gXw, työn iBlwf sy Kulkr vwpI Aw phu>cI, vwpI Awny ky bwd my asy fwktr ky pws ly gXw, e<jy#Sn AOr dvw dyny ky bwd fwktr Awrwm krny ko khw, mY> asy dvw idlwkr }m pr ly AwXw }m pr jwqy smX myry sBI doáq muJy KUb fwty>gy, Xy kOn hY? esy #Xo lwXy eËXwid pRÜn hogy[ pr<Nqu pRÜno ko qrP rKqy huE mY> asy {m pr lwXw [{m pr Awny ky bwd swrI bwq doáqo ko bqwe~ vh log BI kwPI KuS huE[ AOr myry swQ bUFy kI syvw my> juf gXy [ Ek do idn my bUFw kwPI áváQ ho gXw [ Ek idn jb vh kwPI áváQ ho gXw qo as idn asny muJsy khw, is<h swhb Ab mY> TIk ho gXw hU Ab Awp muJy> jwny dy, mYny asy Ek hI pRÜn ikXw, khw> jwAogy átySnpr? iPr vhI ktorw lykr Apnw kwm cwlU krogy [ myrI bwqy sunkr askw cyhrw Sm~ sy Juk gXw vh bolw – bytw Xhw> BI rhkr qo mY> quMhwry AOr quMhwry swiQXo> ky sr pr Bwr hI hU> mY>? muJy guásw Aw gXw, mY>ny assy khw myrw koe~ swQI Xw mY> eqny iGnO>ny AwdmI> nhI hY jo Ek AshwX kI mdd n kr sk>y[

Sample Copy. Not for Distribution.

Page 8: Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw h, AOr dyqw BI hY qo dUr

AjX is<h

3

asny muJsy khw, is>h swhb Awp myry ilE Ek nOkrI dUF dIijE mY> nOkrI k}>gw qo myrw twem pws ho jwXygw AOr myry ilE BI AÇCw rhygw, mY> kuC nhI> bolw kyvl askI bwqy sunqw rhw, Swm ky smX mY> AOr myry doáq bUFy ky swQ Ek k<MpnI kI qrP gXy[ vhw> pr hm logo kw e<Nqjwr phly sy hI ho rhw Qw [k<MpnI phu>cny ky bwd k<MpnI ky mYnyjr sy Apnw pircX bqwXw qo vh KuSI sy JUm aTw, vh bolw sr Awp vhI imátr is<h hY jo kuC idn phly Xhw> R and D krqy Qy[ mYny ávIk÷iq my< isr ihlw idXw AOr swQ hI pRÜn BI ikXw, Awp ko myry bwr my< kYsyy pqw clw? mY< jb e~Dr Awqw Qw qo Awp qo e~Dr nhI< Qy [ mYnyjr ny bqwXw ik kuC idn phly hI askI Xuikq hue~ hY< [ vh jb AwXw qo asky swmny ke~ bwr ccw~Xy hue~ ik Xhw> Ek kyimát Awqw h,Y e~Dr myQf Xhw> vYilfySn sy lykr Awr.En.fI BI krqw hY vh bhuq AÇCw AwdmI hY eËXwid mYnyjr ny iPr pUCw swhb QofI dyr phly AwphI ny Pon ikXw Qw[ mYny> ávIk÷iq my> isr ihlw dI, vh AwdmI kOn hY, ijsky ilE Awp ny bwq kI QI[ mYny bUFy kI qrP e~Swrw ikXw, asy dyKkr mYnyjr ckrw sw gXw, vh bolw Xh kwm krygw imátr is<h, mYnyjr ny khw, esI ilE qo esy Awp ky pws lwXw h,U> qwik essy pUC sko ik Xh kXw kwm kr skqw hY qQw esko esky lwXk kwm do[

mYnyjr ny bUFy sy pUCw, “pFy ho ? jI swhb, aËqr AwXw ikqny qk pFy ho ? “swhb, bI.kwm ikXw hU> [bUFyy ky es aËqr syY mY> Kud hqpRB rh gXw ik Ary rof pr BIK mwgny vwlw Xh iBKwrI Apny ko bI.kwm kh rhw hY [ asky es jvwb sy mYnyjr ny AOr BI pRÜn ikXy, AOr askyy aprwNq

Sample Copy. Not for Distribution.

Page 9: Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw h, AOr dyqw BI hY qo dUr

“kØpnw swgr”

4

asy nOkrI pr rK ilXw nOkrI pwkr vh bhuq KuS huAw, {m pr jb hm sBI vwps AwXy qo mYny assy pUCw, bwbw Awp bI.kwm hoqy huE BI sfk pr ! Xh sb kXw hY [

bUFy kI Aw>Ky Br gXI vh bolw bytw bfI dd~nwk khwnI hY[ byt,y myrI do byitXw AOr Ek bytw Qw, mY nwisk (mhwrwàtö) kw rhny vwlw hU> [ jb kuC idn phly BUkM>p AwXw Qw asI my< sb Ko gXy, pËnI, Ek bytI AOr byt,y kI lwS qo imlI lyikn Ek bytI ijskI ABI qlwS hY vh nhI imlI, as smX mY> eqnw tUt gXw Qw ik kuC idKwe~ hI nhI dy rhw Qw [ ÎXwrI pËnI ijsko mY> ApnI jwn sy BI ÈXwdw ÎXwr krqw Qw vh Cofkr clI gXI, mY> Apny eNhI> hWQo sy asy jlwXw hY [ byty mY> as smX jInw nhI> cwhqw Qw lyikn v#q ny jIny pr mjbUr kr idXw [ kwm krny kw kBI mn nhI krqw Qw[ kBI miNdro my< qo kBI átySno> pr rwq ibqwqw Qw[ hr jgh ApnI Koe~ bytI ko qlwSqw rhw lyikn vh imlI nhI AOr BIK mwgnw átySno> pr ÎlytPwmo~ pr sonw hI myrI Awdq ho gXI [

eqnw khqy-khqy vh jor-jor sy rony lgw[ Ary Xh #Xw Awp ro rhy hY, hm Awp ky bÇcy nhI hY [ iPr vh cup ho gXw AOr pRiqidn smX sy kwm pr jwny lgw [ askw kmrw kM<pnI ky bgl my> hI Qw, Xh kmrw kM<pnI ny hI asy idXw Qw[ h>sI KuSI sy idn bIqqy gXy shsw Ek idn mYnyjr kw Pon AwXw vo bqwXw ik bUFy kI qibXq bhuq Krwb hY vh jIvn dIp hoápItl my> BqI~ hY [ mY> qurNq jIvn dIp hwápItl phu>cw [ pqw clw vh vwf~ nMb>r cwr my> BqI~ hY [

Sample Copy. Not for Distribution.

Page 10: Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw h, AOr dyqw BI hY qo dUr

AjX is<h

5

mY> sIDy vwf~ nMb>r cwr my> phuc gXw[ vhw> phu>cny pr, vh muJy dyKkr kwPI KuS huE [

vh muJy Apny pws bulwXy AOr khny lg,y bytw vh jo ns~ hY nw vh myrI iris jYsI dIK rhI hY, myrw mn bwr – bwr XhI kh rhw hY ik vh ir>is hI hY [ bytw myry khny sy Ek bwr assy pUC krky dyKo askw nwm #Xw hY ? mY> bUFy ko dyKkr iPr ns~ kI qrP dyKkr kwPI hqpRB rh gXw, lfkI kw cyhrw qo bUFy sy kwPI imlqw hY AOr asny jo Poto idKwe~ QI vh BI qo kwPI imlqI julqI hY [ TIk hY pUCqw hU> essyy ns~ ky pws jwkr isátr #Xw Awpkw nwm ir<is hY ? Ek bwr qo vh Ackcw gXI, BIc#ky sy KfI vh muJy dyK rhI QI aDr sy pRÜn huAw, #Xo? Xid Awp isátr ir<is hY Qo Awp sy kuC kwm hY, #Xw kwm hY? Awp pRÜn mq kirXy sIDy – sIDy bqwe~E ik Awp ir<is hY Xw nhI, aËqr AwXw hw> mY> ir<is hU> [ TIk hY qo es Poto ko Awp phcwnqI hY [ hw> Xh myry ipqw jI hY [ Xh myrw Bwe~ hY eËXwid, Xh Awp ko kYsy imlI? kYsy imlI khw sy imlI Xh sb Awp ko pqw cl jwXygw phly Awp as AwdmI sy imlIE jo vwf~ nMb<r cwr my> byf nMb<r do pr soXw hY, vh quMhwrw bwp hY [ eqnw sunkr vh dOfpfI AOr jwkr Apny pwpw sy ilptkr rony lgI [

kwPI dyr bwd SwNq hony pr bwp ny bytI sy pUCw bytI quMh Xhw kYsy phu>cI ? ir<is ny bqwnw Su} ikXw[

pwpw Awp ko qo pqw hY nw jb BUk<Mp AwXw Qw, qo as smX mY. kwlyj my QI, hoátyl my> jb pqw clw qo mY>

Sample Copy. Not for Distribution.

Page 11: Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw h, AOr dyqw BI hY qo dUr

“kØpnw swgr”

6

sIDy Bwgkr Gr AwXI Gr Awny pr dyKw sb kuC smwÎq ho gXw hY [ Xh sdmw mY> bdw~áq nhI kr pwXI, pun: hoátyl AwXI, hoátyl Awny pr jb swrI hwlwq kw vx~n ikXw qo myrI shyilXw> myrI mdd ky Alwvw muJsy pUCny lgI[ Ab quMhwrw #Xw hogw ? quMhwrI PIs kOn Brygw Ab qo quMhy nO>krI krnI pfygI, qrh – qrh kI bwqy krny lgI, muJy AÇCw nhI lgw mYny kwlyj Cof dI, mY. Ek bgIcy my> bYT kr roy rhI QI ik shsw Ek mihlw Awkr myry pws bYT gXI AOr myry rony kw kwrx pUC ny lgI[ jb sb bwq mYny assy bqwXI qo asny muJy sy khw[ pglI BwrqIX nwrI hokr ihMmq hwrqI ho, mY> quMhwry swQ hU> clo myry swQ, vh muJy Apny swQ ly AwXI AOr lwkr ns~ bnwXw[ vh XhI kI Ek fwktr hY [ pwpw qb sy mY> XhI skuSl XhI hU> [ lyikn pwpw Awp khw> Qy?

bytw mY< quMhwrI qlwS my> #hw> nhI> GUmw, átySno> pr soXw BIK qk mw>gI bytw Ek idn qo Eysw ho gXw Qw ik, lgqw Qw ik mY> Ab nhI< bcU>gw[ lyikn jo AwdmI qumko muJsy imlwXw hY vh AwdmI nhI msIhw hY[ byt,y vhw> muJy bcwXw hY AOr nXI ijNdgI dI hY[ byty mY> AwjIvn askw Ehswn mNd rhU>gw[[ shsw asny muJy bulwXw[ byty e~Dr AwAo qumko qo slwm krny kw jI krqw hY[ ho qo myry swhb lyikn mY> iráqy ky ilE qumko bytw kh rhw hU>[ Xh hY myrI bytI ir<is Xid muJy kuC ho gXw qo eskI eÈjq qQw sb kuC quMhwry hwQo my hY, bytw eskw $Xwl rKnw [ eqnw kh kr vh jor - jor sy rony lgw[

Sample Copy. Not for Distribution.

Page 12: Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw h, AOr dyqw BI hY qo dUr

Get Complete Book At Educreation Store

www.educreation.in

Sample Copy. Not for Distribution.

Page 13: Sample Copy. Not for Distribution. › store › sample › book1268E.pdf“kØpnw swgr” 2 smX my> koe~ BI ÛXikq iksI iBKwrI ko pcws pYsy dyny my socqw h, AOr dyqw BI hY qo dUr

Sample Copy. Not for Distribution.