Sağlık Kuruluşlarında Kalite, Verim ve - “Yalın”, “Altı Sigma” ve...
Transcript of Sağlık Kuruluşlarında Kalite, Verim ve - “Yalın”, “Altı Sigma” ve...
Sağlık Kuruluşlarında Kalite, Verim ve - “Yalın”, “Altı Sigma” ve “Kısıtlar Yönetimi” İle - Süreç İyileştirmeleri
Prof. Dr. Bahadır İnözü
3. Ulusal Kongre
8 Kasım 2014, Antalya
1 Copyright © 2013 NOVACES, LLC. All rights reserved.
2 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
New York’taki St. Vincent’s Hastanesi (1849-2010)
3 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Gündem
Neden Değişmeli?
– Hastane yönetiminde değişim ihtiyacı
Neyi Değiştirmeli?
– Performs geliştirmede odaklanmak
Neye değiştirmeli?
– Birbirini tamamlayan metodlar ve
araçlar
Copyright © 2013 NOVACES, LLC. All rights reserved.
4 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Diğer sektörlerden sağlık sektörüne…
27 hastane, 112 Klinik
5 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Süreç İyileştirme
Copyright © 2013 NOVACES, LLC. All rights reserved.
6 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Hastane yöneticilerinin düşünmesi gerekenler
Sağlıklı dip toplam
Çevik olmak
Verimli olmak
Organizasyonu yeniden
keşfetmek
Mevcut süreçleri iyileştirmek
Daha çok sisteme odaklı
Kalite ve Hasta Güvenliğini
Geliştirmek
Varyasyonu ortadan kaldırmak
Tedarikçilerin transformasyonu
Performansta devrim yaratan iyileştirmeler
HC
8 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Süreçler ve Adımlar
Yaptığımız işin adımları süreci oluşturuyor
Süreci yürüyüp adımlara bakalım
Örnek: Doktor order süreci
Nerelerde israf var?
Nerelerde hata yapma riski var?
Darboğaz nerede?
Ne kadar sürüyor?
Doktor
Order
Kararı
Doktorun
sistemden
Orderı
Vermesi
Hemşirenin
orderı kabul
etmesi
Hemşirenin
ilacı
çekmesi
Orderın
Eczane
tarafından
onaylanması
Hemşirenin
ilacı hastaya
uygulaması
İlaç
kaydının
sistemde
yapılması
AKIŞ
9 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Sistemler ve Süreçleri
Sistem parçalarının toplamı değil, parçaları arasındaki
etkileşmenin ürünüdür. - Russell L. Ackoff
10 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
6 hasta/
saat
3 hasta / saat 12 saat /
saat
Darboğaz
Kayıt Röntgen Taburcu
etme
Talep: 2 hasta / saat
Nereye odaklanmalı?
11 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
6 hasta/
saat
3 hasta / saat 12 saat /
saat
Kayıt Röntgen Taburcu
etme
Talep: 2 hasta / saat
Nereye odaklanmalı?
12 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Tamamlayıcı Metodlar
Organizasyon için en kritik olana odaklanma
Doğru Probleme, Doğru Zamanda, Doğru Aracı Kullanmak
Kısıtlar
Yönetimi
Kısıtları İdare Et
Sisteme Odaklan
Kazancı Maksimize Et
Altı Sigma Varyasyonu Azalt
Hataları Ortadan Kaldır
Kazanımları Sürdür
Yalın
Süreçleri Basitleştir
İsrafı Durdur
Hızı Artır
Yatırımın
Getirisi
Geleneksel Metodlar
(TQM, Yalın, Altı Sigma)
Entegre Metodlar
13 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Tamamlayıcı Metodlar
Kısıtlar Yönetimi – Kompleks
organizasyonların yönetiminde,
darboğazları / ana kaldıraç noktalarını
belirleyip, kontrol edilmesini sağlayan,
sistematik yaklaşım.
Yalın – değer katmayan aktiviteleri /
israfı süreçlerden çıkarmakta
kullanılan hızlı ve basit bir metod
Altı Sigma – veriye dayalı olarak,
varyasyonu ve hataları önleyerek,
mükemmele yakın bir kaliteyi
yakalamakta kullanılan, bir problem
çözme metodu
Organizasyon için en kritik olana odaklanma
Doğru Probleme Doğru Zamanda Doğru Aracı Kullanmak
Kısıtlar
Yönetimi
Sisteme bak
Kısıtları Yönet
Kazancı Maksimize Et
Altı Sigma Varyasyonu Azalt
Hataları Ortadan Kaldır
Kazanımları Sürdür
Yalın
Süreçleri Basitleştir
İsrafı Durdur
Hızı Artır
14 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Zincir en zayıf halkasından kopar.
Kısıtlar Yönetiminin Temelini Oluşturan Varsayımlar
Sistemler zincirlere benzerler.
Sisteminizin kapasitesi sistem kısıtınızın kapasitesi
tarafından belirlenir.
Bir sistemin performansını artırmak için önce sistem
kısıtındaki performansı artırmak şarttır.
15 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Kısıt Çeşitleri
Finansal kısıtlar
Kaynak Kısıtları
Pazar Kısıtları
Politika Kısıtları
Yapay kısıtlar
…
© 2006-2010 NOVACES, LLC. All Rights Reserved.
16 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Prosedür / Politika Kısıtları
Sistem performansını azaltan yersiz bir politikayı benimsemek
Örnekler
Hastane çalışanları için fazla mesaiyi yasaklamak (Darboğaz olup
olmadıklarına bakmaksızın)
Ameliyat olacak günlük hasta sayısını sabit tutmak
Ayın 25’i ile ay sonu arası bütün alımları durdurmak
Bütün bölümlerde 10% personel kesintisine gitmek (küçük veya büyük)
17 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Yapay Kısıtlar
Tanım
Sistem darboğazını ortadan kaldırmanın masrafının darboğazın
sistemdeki negatif etkisi ile karşılaştırıldığında oldukça az olduğu bir
durum
Örnekler
Hasta odalarını temizleyip hazır hale getirmek için sadece bir kişiyi işe
almak
Takvim çatışmaları nedeniyle boş duran ameliyathaneler
Hasta kabulu ve taburcu edilmesi için memur azlığı
Yaygın olarak kullanılan cihazların az sayıda olması: tansiyon aleti,
dijital termometreler, serum askıları
Doktorlar ve hemşireler için yeteri kadar telefon hattı olmaması
18 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Kısıtların Yönetimi
1. Sistem kısıtını belirle
2. Kısıttan en fazla çıktıyı para harcamadan
sağla
3. Sistemin geri kalan kısmını kısıttan en fazla
çıktıyı alacak şekilde senkronize et
4. Kısıtın kapasitesini artır
Genellikle para harcamayı gerektirir
5. Kısıtın yeri değiştiyse 1. adıma geri dön
Copyright © 2013 NOVACES, LLC. All rights reserved.
19 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
St. Alexius Hastanesi, Bismarck, N. Dakota
Sonuçları görünce tümüyle şok edici bir
deneyim oldu benim için.
...St. Alexius’taki ilk Kısıtlar Yönetimi
deneyimimizdi...diğer bazı Yalın ve Altı
Sigma projelerini biliyordum fakat bu
tamamen farklı bir yaratık.
İlk gün takımın gün sonu durumunu
öğrenmek için gittiğim zaman bunun
müthiş bir şey olduğunu
düşündüğümü itiraf etmeliyim!
Yine daha fazla personel, daha fazla
doktor slotu isteyecekler
zannediyordum...
Fakat bugün son iki yıl, hatta üç yılda
bu alanda çok güçlük çekmiş
olduğumuzun farkına vardım,
ürperiyorum, heyecanlıyım.
Ve sanıyorum ki gerçekten bazı
yanıtlarımız var ve üzerinde
çalışmamız gereken bazı şeyler var.
Herşey daha iyi olacak.
20 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
St. Alexius Hastanesi, Bismarck, N. Dakota
Yalın ve Altı Sigmadan farklı olan şey,
sanırım sadece metodoloji; fakat Sağlık
sektöründe karşılaştığımız karmaşık
sorunların özünü gerçekten yansıtıyor.
Bu her zaman bir süreç, tüm bu
süreçlerin birbirine bağlanması, bir
parçanın düzeltilip diğerine eklenmesi
anlamına gelmiyor.
Sistemin kendisiyle ve sistemde mevcut
meseleler ve çatışmalarla
uğraşmazsanız kök nedeni asla
bulamazsınız ve gerçek bir farklılık elde
edemezsiniz.
Bu olayı yaşadığımız için çok
heyecanlıyım ve titriyorum, sadece
bunun için sahip olduğumuz imkanları
düşünüyorum; hemşireler ve doktorların
çekmiş oldukları ıstırabı biliyorum,
Her iki tarafın biraraya gelerek diğer
insanların hatası olduğunu
düşündüklerini ya da birbirlerini
suçladıklarını görüyor, günün sonunda
odaya gelip: “aman Tanrım, hepimiz bu
işin içindeyiz ve birbirimize sorun
yaratıyoruz dediklerini biliyorum..’’
Fakat onlar bunu bilmiyorlar ...’’
....ben çok etkilendim.
Bu açık farkla en iyi olaydır.
21 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Yalın: İsraf Türleri
Taşıma Malzeme ve bilgiyi taşımak
Envanter İhtiyaç fazlası bilgi veya malzemeye sahip olmak
Hareket İnsanların malzemeye yada bilgiye ulaşabilmek
için çok hareket etmesi.
Beklemek Malzeme yada bilgi için beklemek, veya malzeme
veya bilginin işleminin tamamlanmasını beklemek.
Fazla Üretim Çok fazla malzeme yada bilgi üretmek.
Fazla İşlemek İstenen sonuçlara ulaşabilmek için gerektiğinden
fazla işlem yapmak, çok fazla evrak işi
Tekrarlama gerektiren
hatalar
Problemi çözmek için tekrarlama gerektiren
hatalar veya yanlışlıklar.
22 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Örnek:Acil Servis Kritik Laboratuar Testleri
Adımlar: 117 Değer Katmayan Adımlar: 73
El Değiştirmeler: 25
Adımlar: 45 Değer Katmayan Adımlar: 8
El Değiştirmeler: 12
Mevcut Durum Gelecek Durum
23 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
23
Altı Sigma Yol Haritası
D “Sancı nerede?”
İşle ilgili sorunu tanımla.
M “Sancı ne kadar ağır?”
Süreci ölçüme tabii tut .
A “Sancının ana nedeni nedir?”
Veriyi analiz et. Değişkenliğin kök sebeplerine bak.
I “Hangi tedavi sancıyı ortadan kaldırır? ”
Süreci iyileştir.
C “Sancının geri dönmemesini nasıl başarırız?”
Süreci kontrol edin. İyileştirmeleri sürdür.
Define = Tanımla Measure = Ölç Analyze = Analiz Et Improve = İyileştir Control = Kontrol Et
24 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Amerikan Hastanelerde Süreç İyileştirme
ASQ Hastanelerde Yalın Altı Sigma
Çalışması (2009)
77 Hastane
53% farklı seviyelerde Yalını uyguluyorlar
42% farklı seviyelerde Altı Sigma
uyguluyorlar
Sadece bir kaç hastane Yalın veya Altı
Sigmayı yaygın bir şekilde uyguluyor Yalın
(4%) veya Altı Sigma (8%).
Dünya’da Sağlıkta Kısıtlar Yönetimi: Güney
Afrika, Yeni Zellanda, İsrail, İngiltere,
Singapur, Japonya, Hollanda
Amerikan hastanelerimde Kısıtlar Yönetimi henüz yaygın şekilde kullanılmıyor
− Air Force Medical Service (1992)
− Univ. of Michigan Hospital (1996)
− Emory University Hospital (2009)
− DMC Detroit Receiving Hospital (2009)
25 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Odaklanmış Performans Geliştirme
Üst seviyeden bakışla, organizasyonların verimliliğini ve finansal
bakımdan sürdürülebilirliğini belirleyen kısıtları yöneterek en kaliteli
bakımı sunmak ve en yüksek getiriyi elde etmek
25
Phase II Phase III
45 Days
Phase I
Deployment
Planning & Training Lean Implementation
Full-Scale
Deployment
OPERASYONEL MÜKEMMELLİĞİN YOL HARİTASI
Değerlendirme Planlama Uygulama Sürdürme
• Göstergeler (Finansal & Operasyonel)
• Sistem Kısıt Analizi
• Strateji Uyumu
• Üst düzey sponsorluk
• Öncelik belirleme
• Eğitim
• Takım kurma
• Hemen Yap
• Kısıtlar Yönetimi
• Yalın
• Altı Sigma
OPERASYONEL MÜKEMMELLİK
• Replikasyon
• Fayda Analizi
• Ödüllendirme ve Tanıma
• Açılımı gözden geçirme
DEĞİŞİM YÖNETİMİ
27 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Anadolu Sağlık Merkezi
Etkin Ameliyathane Yönetimi İyileştirme
Projesi: Ameliyatlardaki gecikmeler %70'ten
%20'ye indirildi.
Ana Depo Malzeme Akışı İyileştirme Projesi:
Katlardaki depolar ile ana depo arasındaki
uyum oranı %70'ten %96'ya kadar çıkarıldı.
MR Bakım, Onarım ve Kalibrasyon Süreci
İyileştirme Projesi: Süreç döngüsü %54
kısaltıldı.
28 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Örnek: MR Onarım Süreci
Gelecek Durum (arıza)
•25 Katma Değersiz Adım ortadan kaldırıldı
ve katma değersiz adımlar %96 azaltıldı.
•39 El Değiştirme ortadan kaldırıldı.
Güncel Durum (arıza)
29 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
13.11.2014
29
GÜNCEL DURUM GELECEK DURUM
TOPLAM ADIM SAYISI 100’ DEN 48’ E
TOPLAM EL DEĞİŞTİRME SAYISI 85’ DEN 36 DÜŞTÜ
Örnek: MR Bakım ve Onarım Süreçlerinin İyileştirilmesi
30 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Ayaktan Hasta Randevu Süreci
Hekimler için slot planlaması
Hastaların bekleme süresini azaltmak
Hasta Volümünü artırmak
Prosedür / Politika kısıtlarını yönetmek
31 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
AKIŞ
Akış tüm kurumsal yönetim
metodlarının ilk amaçlarına
ulaşmayı mümkün kılar.
Planlama
İlk Amaç:
Arz ile talebi
senkronize
etmek
İlk Amaç:
Yatırımcının
hisse değerini
yönetmek
Finansman
İlk Amaç:
Artı değeri
arttırmak
Kısıtlar Teorisi
İlk Amaç:
Elde
Bulunabilirliği
Korumak
Tedarik Zinciri Yönetimi
İlk Amaç:
İsrafı Azaltmak
Yalın
İlk Amaç:
Değişkenliği
Azaltmak
Altı-Sigma
Aslında herkes …
32 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Kısıtlar yönetimi penceresi meyva
bahçesine tepeden bakıp en iyi ağacı
seçmek
Yalın penceresi alçaktaki dalların
meyvalarını, en basit şekilde, kolayca
toplamak
Altı Sigma penceresi ağacın tepesinde
zor ulaşılan dallarındaki, en tatlı
meyvaların büyük bölümünü, sürekli olarak
toplamak
Copyright © 2011 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Üç Pencere: Tamamlayıcı özellikler
33 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
33
Özet
Önemli iyileştirmeleri gerçekleştirmek için ek kaynak şart değil
Sisteminizin efektif kapasitesi sistem kısıtınızın kapasitesi tarafından belirlenir.
– Darboğazda tasarruf ettiğiniz bir saat sistemin
kazandığı bir saattir.
– Kısıtlar yönetimi, Yalın ve Altı Sigma birbirini tamamlar.
Kısıtlar yönetimi Yalın Altı Sigma çabalarının doğru yere odaklanmasını sağlar.
Copyright © 2010 NOVACES, LLC. All rights reserved.
Doğru aracı, doğru probleme, doğru zamanda uygulamalıyız – ama her zaman sistem perspektifinden bakarak
Yalın Altı Sigmayı Kısıtlar Yönetimine entegre etmek, sadece Yalın ve/veya Altı
Sigmayı uygulamanın getirisine göre 10 ila 20 kat daha fazla getiri sağlar
34 Copyright © 2008 – 2014 NOVACES, LLC. All rights reserved.
İletişim Bilgileri
NOVACES International
Yönetim Danışmanlığı Ltd Şti
Uptwins Towers
Orta Mah. Yalnız Selvi Cad. No: 19
A-Blok / A-152Soğanlık-Kartal
/ İSTANBUL 34880 – TÜRKİYE
Ofis +90 216 290 52 06
www.novaces-international.com
www.novaces.com
demanddrivenworld.com
Beingmanagement.com
İstanbul | New York | New Orleans | Toms River