Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

20

Transcript of Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 1/20

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 2/20

 

1

)အစလာမ်သာသနာဝင်ရာ ်လာြ င်း 

ြ ပည် ထာင် စြ မန်မာိ   င် င တာ်သိ ့  သဘာဝတရားအရ၊   မိ ု ့ြ ပိ   င် ငယ ်  ကျးမ   အဆင့်ရှ   ိ သည့  ် 

 လူ ့ အဖွ  ဲ ့ အစညး်များသည်  စစ်မက်ြ ဖစ် ပွ ား၍  လညး်ကာငး်၊  က န် သွ ယ် စီးပွ ား  အရ  လညး်ကာင်း၊  ရကည်ရာ 

ြ မတ် ရာ  ရှ ာဖွြ ခင်းြဖင့  ် လညး်ကာင်း  ရာက်ရှ   ိ လာကသကဲ့ သိ   ့ စစ်ြ ဖင့  ် အိ   င် ယူ ၍ြဖစ် စ၊  ငိ မ်းချမး်သာနည်း 

ြ ဖင့  ်ြ ဖစ် စ၊  ဒသခ များှ င့  ် ပးူပါင်းရာှ ာ  ရာယှ က် မိ ၍ြဖစ် စ  ပ   စ အသွ င် မျိ ုးစ  ြ ဖင့  ်  သဘာဝတရားအရ  ဝင ်

 ရာက်  လာကငး်  တွ ရ့ပသည။် 

 သာသနာ့   ယ် ကျးမ   တွ င် လညး်− ဟိ     သာသနာ၊   ဗဒ   သာသနာ၊   အစ လာမ ်  သာသနာ၊ 

 ခရစ် ယာန ် သာသနာများသည် လညး်၊  အသွ င် အမျိ ုးမျိ ုးြဖင့  ်  ရာက်ရှ   ိ ခဲ  ့ ကသည်။ ( The New Stone Age of

Burma ) ( Page-2.64 ) ( ဦးဖိ  းလတ်−ြ မန် မာအစ )

 ဤသိ   ့ သာသနာ  အမျိ ုးမျိ ုးဖာ်ြ ပပါပ   စ အမျိ ုးမျိ ုးြဖင့  ်  ရာက်ရှ   ိ လာခဲ  ့ြ ခင်းအပ  ဒသခ တိ   ့ သည ် မိ မိ တိ   ့

 ကိ ုက ်ှ စ် သက်ရာ  လွ တ် လပ် စွ ာြဖင့  ် လက် ခ  ကျင့  ် သ  း  လာခဲ  ့ ြကခငး် ြ ဖစ် ပသည်။  အစ လာမ ် သာသနာသည် 

 ကမာ့ နရာအှ   ့ ြအပားသိ   ့ သာသနာြပု   အသိ ပး ြ ခင်းကိ  ဟစ် ဂျရီ တာ်( ၆)  ခ  ၊  ခရစ် ှ စ ် ၆၂၈− ခ၊  တွ င် မဟာ 

 တမန်တာ်ြ မတ် သည်  အာရဗျိ   င်င မှ အရည် အချင်းြပည့  ် ဝသာ  သာသနာြပု   သ တမန်  များ  စလ တ် တာဝန် 

 ပးခဲ  ့ သည်။အရှ ့ တိ  ငး်ိ   င် င များသိ  ၊့  ရလမး်ခရီး ြ ဖင့  ်၊  သာဝကကီးအဘူ ဝါဟဗ(် ဝါဟဗ် ဘင ် အဘီ ကဗ်ရှ ား) (

Wahab Bin Abi Cabshah )  ှ င့  ် အဖွ  ဲ၊  သာဝကကီး  အစ မာလ(် Rashid Bin Ismail)  ှ င့  ်  သ အဖွ  ဲ  ့ တိ   ့ ကိ   

 လညး်ကာင်း၊   က နး်လမး်   ခရီးြဖင့  ်   မ စ လ် မာ  (Khardadzeh Bin Mosalmar )  ှ င့  ်   သ အဖွ  ဲ ့ များ၊ 

 မာလာဘာလ် အဲ လရီ် ကွ နရ်ဟမာ၊   မာလ ကာ၊   စွ   ီ န်းသိ   ့ စလ တ် ခဲ  ့သည်။   အာက်ြ မန် မာြပည် ှ င့  ် ပတ် သက် ၍ 

(Busra)  ပါရှ ားိ   င် င  ခရီးသွ ား  ( Ibn Khardadzbih ) (844-848)  မ ှ ရာ် မဘရင် တွ င ် ဆင် ငါးသာငး် 

ရှ   ိ ကာင်း၊   ကတ ီ ပါကဲ သိ   ့ ချာသာ  ရှ ားစာငး်   အထည ်  တစ် မျိ ုးထ ွက် ကာင်း၊  (Sulayman-851)

 မှ ဘရင် ၏စစ် အင် အားကီးမာပ  ၊   စားသာက် နထိ   င် ပ     ရာင်း   ဝယ်ရာတွ င်   က− ရ များကိ   ငွ ြအဖစ် သ  း 

 ကာင်း   ဖာ်ြ ပထားသည။်  ရက   ိ ုင်   (ရဟမာ  )  ဂ ့ ဏာတာ် ဒသ   ှ င့  ်   သ ဝဘ   မိ  ( အလ် ဂျရ) ရတနာ 

 ရ ြမဒသ  သိ   ့ ရာက်ရှ   ိ ခဲ  ့

  ကာင်း

  ဖာ်ြ ပထားသည။်

 

1. Dr Abdul Harkim; the Prophet and Islam. S.M.A Babban Yaung I Lan; Islam in China.

Ya’Qubi (Par shan other ).

2. Abbasid Kalifa, Page-808-809. M.K. Rahaman; Short History of Muslime in Arakan.

3.G.E. Harvey; History of Burma from the earliest times to 10 March.1824.(The beginning

of the English Conquest page-10 to 12.)

4. စိ   င် ယကရှ် ားဟ်  အလ ာဝါလ် (ရခိ   င် နနး်တွ င်း  စာဆိ   တာ် ကီးရ) ပပဝတီ ( ဘဂ ါလီ ပ   တီးဂဝန် ကျမ်း )။ 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 3/20

 

2

)တိင်းရင်းသားအစလာမ်သာသနာဝငတ်ိ၏မျိုးွ ယစများ 

 သဘာဝတရားမှ  ြ မန် မာြပည် တွ င်   ယ် ကျးမများပါငး်စ     စးီဆင်းရာ   ဒသြအဖစ် ကိ မ် ဖန် 

 များစွ ာြဖစ် ပွ ား   ခဲ  ့ပီး  ြ မန် မာ့ သဘာဝ   အဖွ  ဲ ့ အစည်းမှ လညး်   ယ်ကျးမ စသည ်  တိ   ့ ကိ   ပ   သွ ငး်   ဖန်တညး်ပး 

 ခဲ  ့ သည။်  ထိ   ့ ကင့  ်

  ယ် ကျး

  မရှ   ိ သူ တိ ့

  နထိ   ငရ်ာ၊

  ပတိ ူ ပ

  ဒြသဖစရ်န် ဖန် တီး

  ပးခဲ  ့ လသည။်

 

ြ ပည် ထာင် စ  ြ မန် မာိ   င် င တွ င်   နထိ   င် လျက ် ရှ   ိ ကသာ   လူ မျိ ုး   ( ၁၃၀)  ကျာ် မ လူ ဦးရ၊   သိ နး် 

 သာင်းဂဏနး်အထကရှ်   ိ သာတိ   င်းရင်းသား   အစ လာမ ်  သာသနာဝင် မျိ ုး ွယ် စ( ၅) မျိ ုးတိ   ့ ၏ဗီ ဇကိ     နာက် 

 ကာင်းြပန် ၍လ့ လာရသာ်၊ 

ိဟင်ဂျာလူမျုိး   စဝသ)  

 တပ်ြ ပည်  Tan Dynasty  တန် မငး်ဆက် ှ င့  ် ခတ်ပိ ုင ်အာရဗျကနး်  ဆွ ယ် ကိ     ဗဟိ  ြ ပု၍  

 အ ပ် ချုပ ်သာ  စတ တ ြမာက် သမ တကီးဟသရတ်  မာင် လာ  အလ ီ သခင ် ၏သားတာ် Mohammed Hanif

 မိ   ဟာမတ် ဟှ   ိ ဖ် သည်   ခရာဇ် ှ စ်   ၆၈၀   တွ င၊်   နာင် တာ် များ   ယှ ဟဒိ်ြ မင့  ်ြ မတ် သာ   ြသခငး်   ခ ယူ သည် ကိ   

 ကားသိ  တာ် မူ ၍၊  မဟာ  ဝယာ၏  သား  ယာဇစ် မငး်၏  စစ် ကိ    စစ် ရး  အရယှ် ပိ ုင်   စစ်ြ ဖစ် ပွ ားပီး  စစ်က ကာ၊ 

 အရှ ့ တိ   ငး်ဒသ၊  ြ မန် မာိ   င် င   အနာက ်  ြမာက် ပိ   င်း၊  Barakura  သိ   ့ အြြခပုသည့  ်   ဝသာလီ သိ   ့

 နာက် လိ   က် ဗိ   လ် ပါ ၊  တပ် မှ း  ဗိ  လ် မှ း  များအပါအဝင ် ရာက်ရှ   ိ ခဲ  ့ ကသည်။  ထိ   ဒသမှ ာတာတာင်  ထူ ထပ ်

 သာဒြသဖစ် ပီး   တာင် ပဒသ၊   လူ သားစားလူ ိ   ငး်  Cannibal ြ မန် မာြပည ်  အနာက် ြမာက် ပိ   ငး်၊ 

Barakura သိ   ့

  အြြခပုသည့  ်

  ဝသလီ သိ   ့

 ြ ဒာဗီ ယ လူ မျိ ုးများ

  နထိ   င်

  လျကရှ်   ိ သည်။

  ၎င်းတိ   ့ ကိ  

  ကွ   ီယာပူ

  ဘရင် မ

 

 အ ပ် ချုပ ်နသည့  ် အချိ ုနြ် ဖစ် သည်။ 

 ဒသခ ကာနီ ဘာ်  ( ရက ပရူတိ   ငး်သား  )  များှ င့  ်  မာင် တာအရပ်၌၊  စစ် ရးပိ ုင ်မ များြဖစ်ခဲ  ့ရာ၊ 

 ကွ   ီ ယာပူ ဘရင် မကိ   လကရ်ဖမ်းဆီးမိ ခဲ  ့ သည်။  အစ လာမ ် သာသနာ၏အဆ  းအမ  သွ န် သင် မ ကာင့်၊  အိ   င်းကိ   ပင် 

 ယ် စ၍မာင် တာ၊   တာင် ှ င့  ်   မယတာင် တနး်ဒသတိ   ့ တွ င်၊   အြခချပီး၊   မဖါက် ြမပန ်  မစွ န်းမင ိ

 သားစ် ြမး ဆက်  ဒသခြ ဒဗီ ယ  လူ မျိ ုးတိ ့ှ င့  ်  ြအပန် အလှ န်  သွးှ ာခဲ  ့ ကသည်။ 

 ှ စ်  ရာ   ထာင ် ချီ ၍   လာသာအခါ   မငး်အဆကဆ်က်   သစ ာတာ် ခ ၍   အးအတူပ ူ  အမနထိ   င် 

 ခဲ  ့ ကသည။်  မျိ ုးဆက ်တိ   ့ ၏  အမည် ကိ   ပင ် ရက   ိ ုင်   မာက ် လူ မျိ ုးများက   မာက် စကား ြ ဖင့  ်  ရွ ာဟာငး်မှ ကျား 

 ကဲ  ့ သိ   ့ စွ မး်ရည ်သတ ိရှ   ိ သူ(ရွ ာဟာင်းကျား) ရွ ာဟိ န်းကျား၊  ိ   ဟင် ဂျာများဟ ပညတ် ခဝခဲ  ့ ကသည်။ယန့ တိ င ်

 သမိ   ငး်  သက် သြအဖစ်၊  ဟနီ ဖါ  ကွ   ီ ယာပူ  တာင် ထိ ပ် ဟ ခဝ  သ  းစွ  ဲ  နကသကဲ  ့ သိ  ၊့  မငး်ခမာငး်  လက် ထက ်

 နနး်တွ ငး်စာဆိ   တာ် ကီး   စိ   င် ယက်ရှ ား   အလ ာဝါလ်၊   ဒးွလတ် ဂါဇီ   စာဆိ   တာ် များမှ ာ   သမိ   ငး်မှ တ် ကျက် 

ြ ဖစ် သည့  ် ြအပင်၊ ြ မန် မာ့ အသ မှ ပင် ိ   ဟင် ဂျာဘာသာအစီ အစ်ြ ဖင့  ် အသ လ င့် ပးခဲ  ့ သည်။ိ   ဟင် ဂျာတိ   ့ မှ ာရှးယခင ်

 ကအာရိ ယန် တိ   ့ သ  းစွ  ဲ ခဲ  ့ သာြဗဟ   ီ အကရာကိ   ပင် အသ  းြပုခဲ  ့ ကသည်။ 

 ၁။ ( M.A. Tahil Batha; Rohingya and Ka Mam. Page.6 )

 ၂။  ဗိ တိ သ  ဘားမားဂဇက် တီးယား  အတွ  ဲ ( ၂ ) ဘားမားဂဇက် တီးယား  အတွ  ဲ ( က ) ရခိ   င်ြ ပည် နယ် 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 4/20

 

3

 ၃။  မာင် သ လွ င်၊  ိ   ဝန် ည ာလူ မျိ ုးများ  (ြ မဝတီ မဂ ဇငး်၊  ၁၉၆၀ )

 ၄။  မာင် မာင်ကးီ  မနး်၊  ိ   င် င တာ် သိ   ့ အကြ ပုလ ာ( ၁၉၈၃ )၊  ိ   ဟင် ဂျာ  ကမန ်  လူ မျိ ုးတိ   ့ ၏  ဇစ်ြ မစ ်

 အရင်း  ြအမစ် လ့ လာတွ ရှ့   ိ ချက် စာတမ်း 

မန်လူမျုိး  လှး သည်တာ်)

ရက   ိ ုင်   ရှးဦးလူ များသည်  နယ် နိ မိ တ် ချင်းဆက် နသာ  အိ ိ ြယပည် အရှ  ့ ြမာက် ပိ   င်းဒသ  မှ ဝင ်

 ရာက ်လာသူ များ ြ ဖစ် ကာင်းတွရှ   ိရသည်။  အိ    ိ ယိ   င်င  အတွ ငး်  ရှးဦးလူ များ  မည် သည့် ကာလက  အြခချ 

 ခဲ  ့ သည် ကိ     လ့ လာခဲ  ့ရာတွ င် ှ စ် 2000  ထက် စာသာ   အချိ န် ကာလကိ  ြ ပခဲ  ့သည်။   အာရိ ယန်  ှ င့  ်  မွ န် ဂိ   လွ   ိ ုက်  

 များသည်  ှ စ် ပါငး်များစွ ာကအတူ နထိ  င် ခဲ့ ကပီး၊  ရက   ွ   ိ ုငြ် ပည် တွ ငး်သိ   ့ သွးချငး်ရာှ ာကာဝင ် ရာက် ခဲ  ့ က 

 သကဲ  ့ သိ  ၊့ ရက   ွ   ိ ုငြ် ပည် တွင်းသိ   ့ သွးချင်းရာှ ာခဲ  ့ ကသူ များ  လညး်ရှ   ိ ကသည်။  မည် သိ   ့ သွးချငး်  ရာှ ာသည် ကိ   

 တိ တိ ကျကျ   သိရန် ခဲ  ့ယ် ကာင်း   တိ  ငး်ရင်းသား   ဓလ့ ထ  းစ များ  ရခိ   င်   စာအ ပ်   စာမျက် ှ ာ  33   တွ င ်

 ဖြပထားသည။် 

ရက   ိ ုင ်ရှးဦးလူ မျိ ုးတိ   ့ သည်   အိ   ိ ြယပည် မှ ဝင် ရာက် လာသာ   အငဒ်ိ   အာရိယာန် တိ ့  ဦးစီးဦးဆာင ်

ြ ပုသာ   ဟိ  ယ် ကျးမ ှင့  ်  သက္တယ် ကျးမ များ  စိ မ့  ် ဝင်ြ ပန ့  ် ှ ့ ခဲ  ့ သည။်  အလွ န် ရှးကျသာရက   ိ ုငြ် ပည် ၏ 

 သက္ဌကျာက ်စာများတွ င်  ရက   ိ ုင ်ရှးဦးလူ များသည်   အာရိ ယာန် များြဖစ်ကာင်း   တိ ကျသာ   အထာက ်

 အထား  များတွ ရ့သည်။ 

 အန စ ကျာက် စာတိ   င်   ြမာက် ဘက် မျက် ှ ာ၊   အလယ် စာပိ  ဒ် တွ င်  ( အရက ဒသ) Arakadesa

 ဟ ရးထိ  းထားသကဲ  ့ သိ၊့အာရဗ် သမိ   ငး်တွ င်  Alrecon  အဲ လရီ် ကွ န်  ( စညး်ကမး်သဝပ်ြ ခင်း) ဆိ   သာစကားမ ှ

Arakan ဟ ခဝ  သ  းစွ  ဲ  ခဲ  ့ ကကာင်းတွ ရ့သည်။ 

 ခရစ် ှ စ်  ၇၈၈− ခ  တွ င ် ဝသာလီြ ပည် ၌  မဟာတိ   င် ချရာ  (  စရာ  )  ဘရင် ခတ်( ရဟမာ− ဂ ဏာ 

 တာ် ဒသ) ရာမဝတီ မိ ု  ့တာ် သစ် ကိ     တည် ထာင ်  အ ပ် ချုပ ်ခဲ  ့သည့  ်  ( ၂၂)  ှ စ် တာကာလတွ င ် ရမ်းဗဲ ခ 

 တွ င် မည့  ် ကနး်၌  က န်သဘ ာ  များစွ ာ  ပျက်စးီခဲ  ့ ကာင်း  အာရဗီ− မိ  းလူ မျိ ုးများြဖစ ်ကသည့  ်  သဘ ာ  သားများ 

ရက   ိ ုင ်မငး်ြနပည် တာ်  သိ   ့ ပင ် ပိ   ့ ဆာင် ပးခဲ  ့ ကာင်း  တွ ့ြရပန် သည။် 

ရက   ိ ုင ်ဘရင် သည် အစ လာမ် သာသနာ  လက် ခ ယ   ကည် ကသာရက   ိုင ်လူ မျိ ုး   တိ   ့ အားထားဆီးပိတ် ပင်ြ ခငး်၊ 

 ဖိ ှ   ိ ပ် ချုပ ်ချယ်ြ ခငး်   ြမပုသည့  ် ြအပင ်  နညး်မျိ ုးစ  ြ ဖင့  ်  စ စညး်၍ညီ ွ တ် ရးအတွ က်  သိမး်သွ င်းကာ  ချီးြမ ာက် 

 ခဲ  ့ ကသည။်  အစ လာမ်သာသနာဝင်မဂိ မငး်များ၏သစ ာမခ ယူ စရန ် မိ မိ တိ   ့ ကိ   ယ် တိ   င်  အစ လာမ် ဘွ  ဲ  ့ အမည် ကိ   

( ကျန် စစ်မငး်ကီး  မွ န−်ြ မန် မာ  စညး်လ  းညီွ တ် ရးအတွ က ် မွ န် ဘိ သိ တ်  ခ ယူ သကဲ  ့ သိ  )့ ခ ယူ ခဲ  ့ ကသည်။ 

 ကမနဆိ်   သည် မှ ာ   တိ   ငး်တစ် ပါးမှ ယ် ကျးမ မပျက ်  ဝင် ရာက် ခဲ  ့ သာအစအဝးမဟ တ်၊   ဘရင့  ် 

 လှးသည်  တာ်တပ် ၏

  အမည် တစ် ခ သာြဖစ် သည်။

  စာဆိ  

  တာ် အဒူ မငး်ညိ ု၏

  ဘစာြဖမင်းသမးီတာ် ဧချငး်၊

 

 အပိ  ဒ်− ၃၃− ၃၄တွ င် မိ မိမျိ ုးိ  း   ဗီ ဇ− ဇာတိ မာန်ကိ     ဖကျးထားခဲ  ့သည်။  ရက   ိ ုင်တိ   ့ မှ ာ   ဟိ  သာသနာမှ   ဗဒ 

 သာသနာ− အစ လာမ် သာသနာသိ   ့ လညး်ကာင်း   ကူးြပာင်းကိ  းကွ ယ် ခဲ  ့ ကသည။်   ယခင် အငဒ်ိ  အာရိ ယန် 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 5/20

 

4

 မျိ ုးိ  းမှ ယ် ကျးမ အရ   ကမန် လူမျိ ုးဟ    သမိ   င်းရးအရ  ြ ဖစ် ပ   လာမ ကိ   ဖာ် ထ တ်  ြ ပသခဲ့ ကသည်။ 

 ကမန် လူ မျိ ုးတိ   ့ မှ ာ  ြမာက် ဦးမိ ု  ့နယ်၊ ရမ်းဗဲ မိ ု ့  နယ်  ှ င့  ်  သ တွ  ဲ မိ ု  ့နယ် များတွ င်  နထ င် လျကရှ်   ိ ကသည။် 

 ၁။ ( A Short History of the southeast Asia, D.G.E. Hall, New York,1957. )

 ၂။  ထွ န်းရ ခိ   င ်( စစ် တွ ကာလိ ပ ်) ရခိ   င်ရှးဟာငး်မိ ု  ့တာ် များ၊  စာမျာှ ာ −

  ၁၆ 

 ၃။  လမး်စ် အြြခပုြမန်မာ့ ိ   င်င ရးသမိ   ငး် (  ပ )

 ၄။  မာင် မာင်ကးီ  မနး်ိ   င် င တာ်  ဥပဒကာ် မရှ င်  သိ   ့( ၁၉၈၂ ) ခ  အကြ ပုလ ာ 

 ၅။  မာင် သ လွ င် (ြ မဝတီ မဂ ဇင်း) ၁၉၆ြ၀ပည့  ်၊  ပညာရးဝန် ကီးဌာန၊စတ တ ှ စ ် စာပစာယူ ပိ   ့ ချချက် သင် ိ  း 

( ၄၀၀) အတွ  ဲ ( ၁) စာမျက် ှ ာ( ၁၄၀− ၁၄၂ )။ 

ပန်းသးလူမျုိး  

ြ ပည် ထာင် စြ မန် မာိ   င် ငတွ င ်  နထိ   င်လျကရှ်   ိ ကသာ   ပနး်သးလူ မျိ ုးတိ   ့ မှ ာ၊  ြ မန် မာမငး်   အဆက် 

ဆက်၊  ပဂ ခတ် ဦးမ ှ စ၍အြခစိ   က်  နထိ   င် ခဲ  ့  ကသာ  အစ အဝးြဖစ် သည။်  ဗဒ ဘာသာဝင ် ဗမာလူ မျိ ုးတိ   ့ ှ င့  ် 

 သွးတူ မျုိးကွ  ဲ   များြဖစ်   သည။်   ပ ဂ ခတ် ဦးကျာက် စာတွ င်   ပနး်သး၊   ပနး်သမ်၊   ပဲ သည်များဟ ဖြပထား 

 သည်။ ( ပညာရးဝန် ကီးဌာန၊ ြ မန် မာိ  င် ငသမိ   င်းစာမျက် ှ ာ  ၃၆ /  ၃၇ )။ 

 စွ   ိ န် တ တ်ြ ပည် သိ   ့ က န်းလမး်ခရီးြဖင့  ် 

 တူရကီ တိ   ့ သည် ခရာဇ် ှ စ် 

 ၆၅၀ 

 တွ င် 

 အာရပ် တိ   ့ ှ င့  ် အတူ 

 အစ လာမ ် သာသနာြပုခဲ  ့ ကသည်။  ခရာဇ် ှ စ ် ၇၁၅  ခ၊ဒမတ်( စ)  ကပ်  ကိ   အြြခပုအ ပ် ချုပ ်သာ  Walid Bin

Abdul Malik ( ဝလဒိ် ဘင ် အဗဒ်ွ လ ် မာလစ ် ၏လက် ထက)်၊  ခိ  ရာဇာန် မိ ု  ့သိ   ့ သ တမန် ြအဖစ ် ခန ့  ် အပ် ခရသာ 

Kotib Bin Mosalamar ( ကိ   တိ   င် ဘာ  ဘင ် မူ စလ် မာ) ၏  ဇွ  ဲ၊  လ   လှ င့  ်  စွ န ့  ် လ တ် မူကင့  ်  အစ လာမ် သာသနာသိ   ့

 အ ပ် စ  မျိ ုး ွယ်  အလိ   က်  လက် ခ  ခဲ  ့ ကသည်။ 

 ခရာဇ် ှ စ်  ၇၅၅− ခ  တွင် တ ပ်ြ ပည ် အနာက် ြမာက် ဒသတွ င ် အန် လရှူ နဆိ်   သူ  ခါင်းဆာင် သာ၊ 

 ပ န် ကန် မ ကးီကိ     မွ တ် စလင ်  စစ်သည ်  တိ   ့ အား   စစ် ရးအကူ အညီ တာင်း၍   တိ   က် ခိ က် အာင်ြ မင် ခဲ  ့ရာ 

 လ  ြ ခု   ရးှ င့  ်   ကာကွ ယ် ရး   အတွ က်   အြခ   ချနထိ   င် ခွ င့  ်ြ ပုခဲ  ့ ကသည်။   ယန ့ တ ြတ်ပည် တွ င် မွတ် စလင ်

 လူ မျုိးစ  ( ၁၀) စ  တရားဝင ် တည်ရှ   ိ သည်။ 

 ၁။  ဟွ   ီ   ၂။  ဉဝါရ်   ၃။  ကာဇက ်  ၄။  ခါဂစ ်  ၅။  တာဂျစ် 

 ၆။  တာတာ   ၇။  ဥဇ ဘက ်  ၈။  တ  ရှ န်   ၉။  ဆာလာ၊   ၁၀။  ပါက် အန်   တိ   ့ြ ဖစ် ကသည။် 

 ဟးွဟွး  ( ဝီ)  ခ  ပနး်သးအမျိ ုးသားများမ ှာ  ပ ဂ၊  ဟ သာဝတီ၊  သထ  ၊  ပဲ ခူး၊  တာင် င၊ူ  အင်းဝ၊ 

 ပင်းယ၊  က န်းတာင်  မငး်အဆက်ဆက ် က န် သည် တာ်၊  အြမာက် ယမ်း  ချက် လ ပ် ငနး်များြဖင့  ်  အမ တာ် ထမး် 

 သစ ာ   ခ ခဲ  ့ ကသည်။   ပနး်သး   ဗိ   လ်   ချုပ ်ကီးတူ ဝင်   ( တူရင်  င်)  ခါင်းတာင်ကာ   တ ပ်ြ ပည် 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 6/20

 

5

 တာလီ ဖူ မိ ု  ့၌၊စူ လမန် ဘွ  ဲ ့ ခ   ပနး်သးမိ ု ့ြ ပိ   င် င   တည် ထာင ်  အ ပ် ချုပ ်ခဲ  ့ သည်။   တာလီ ဖူ မှ ာ   ယူ နန ်

 နယ် ၏အချုပ ်အချာ  မိ ု ့ြ ဖစ် ခဲ  ့ သည။် 

ဒတိ ယအ ပ် စ မှ ာ  ဝ  နယ် တွ င် ပနး်လ   မိ ု  ့သစ်  တည် ထာင် ကာ  နထိ   င ် ခဲ  ့ ကသည။် ဒ တိ ယကမ ာစစ် ၌ 

 ပနး်လ   ဒသပျက် ၍  တနး်ယန်း၊  လားး၊  တာင် ကီး၊  မိ  းက တ်၊ ြ မစ် ကီးနား၊  ဗနး်မာ်၊  လွ ယ် လင၊်  ရန် က န်၊ 

 မ လးတိ   ့ တွ င်   အပ် စ ခွ  ဲ   ကာြပာင်းရ ့ နထိ   င်ခဲ  ့ ကသည်။   အချငး်ချငး်ဆက် သွ ယ် မ သာမက၊   ိ  ရာဓလ ့

 ယ် ကျးမ များ၊  တူ ညီ စွ ာခ ယူ  ကျင့  ် သ  းလျက်ရှ   ိ ပသည။် 

 ၁။ J.S.Fornvall,Europeans in Burma. Vol. 2, p. 61

 ၂။  ဦးက လား၊  မဟာရာဇဝင် တာ် ကီး ( ပ ) စာမျက် ှ ာ  ၂၂၆ /  ၂၉၅၊ 

 ၃။  ဦးဘသနး်ကျာင်းသ  း ြ မန် မာရာဇဝင ် စာမျက် ှ ာ  ၉၆၊ 

 ၄။  ဒါက် တာသန်းထွ နး်  မ လး  သမိ  ငး်သ တသန  စာတမး် ( ၁၉၆၇ )။ 

ပသုးလူ မျုိး  

 မဇ   ိ ုမ   ဒသ  အိ    ိ ယတွ င ်Arayan  အာရိ ယန ် အွ ယ် များ၊  ကက် စပီ ယန ် ဒသမ ှ အီ ဂျစ၊်  ၎ငး်မှ တဆင့  ် 

 ကမ ာ့   ဒသအသီးသီးသိ   ့ ြ ပန ့  ် ထွ က် ခဲ  ့ရာ   ဂရိ လူ မျိ ုး၊    ကျုးတန် းလူ မျိ ုး၊   ရှ မး်လူ မျိ ုး၊    မီးဒးီလူ မျိ ုး    ဟူ ၍ 

 ဒသလိ   က် ပီး  အမည်အမျိ ုးမျိ ုး   ပညတ် ခဲ့ ကသည့  ်  နညး်တူ အာရီ ယားဟူ ၍  ခဝခဲ  ့ ကသည။် 

 အိ    ိ ယတိ   က် တွ င်  ယ် ကျးမ  မပျက် သူ တိ   ့ ကိ   ြ ဗဟ ဏ  ပညာရှ   ိ မျုိး   ဟူ ၍လညး်  ကာငး်၊  မွ န် ဂိ    အာရိ ယန ်

 သွးှ ာရာမှ  ဆင်းသက ်  သူ တိ   ့ ကိ     ခတ ိ ယ   ဟူ ၍   အပ် ချုပ ်ရး   စီ မ ခန ့  ် ခွ  ဲ ရး   ကိ   ဆာင်ရွ က် စသည်။ 

 မူ လဌာနလူ မျိ ုး   ြ ဒဗီ ယ   ှ င့  ်   အာရိ ယန်   သွးှ ာသူ မ ှ ဆငး်သက် လာသူ ကိ    Vais gas  ဝဿ   ကန် သည် 

 ြအဖစ် ဆာင်ရွ က် စသည။်   ဒသခ ဌာနလူ မျိ ုးြဒဗ ီယ တိ   ့ မှ ာ   အသိ မဲ  ့   ပညာမဲ  ့ ဟ   ခ ယူ ကာ   သဒ   ခ 

ဆင်းရဲ သားမျိ ုးဟ   ပညတ် ခရသည်။ 

ြ ပည် ထာင် စြ မန် မာိ   င်င တွ င်   ရှးဦးလူ မျိ ုးဟခသည့်    ဂျာဗားလ ူ  ပီ ကငး်လူ   မ ှ  သွးှ ာကာ 

 ပါက် ဖွ ားခဲ  ့ ကသည့  ်  Australoid  ဩစတလွ   ိုက်    အစ အဝးတိ   ့ မှ ာ   နာင် ဝင် ရာက်လာသာ 

 ယ် ကျးမရိှ လူ မျိ ုး   မွ န ် ခမာ  တိ ဘက်  တိ   ့ ဗားမငး်မျိ ုး ွယ် တိ ့ ၏ဘးရန် မှ လွ တ် ကငး်ရာ  တကာင်း၊  စစ် ကိ   ငး် 

 တာင် ိ  း၊  ပခ က ၊ ြ မငး်ြခ၊  ပ  တာင်ပ   ညာ၊မကးွ၊ချက၊်  စလ၊  ပ ပ ါး၊  မင်းဘးူ၊  တာင် ငူ၊  မတ မ၊  သထ  ၊ 

 ဘီးလငး်၊   ဘီ လးူကန်း   များသိ   ့  တစတစ   အဆင့  ်ဆင့  ်   ြပာင်းရ  ့  နထိ င်ြ ခင်းြဖင့  ်   ပင် လယ် ကမး် 

 ြမာက် ဒသကနး်များသိ ့ အြခစိ   က်  နထိ   င်  ခဲ  ့ ကသည်။ 

 အမှ န် မှ ာ၊  ြ မန် မာိ  င် င ၏  Racial gene  မူ လလူ မျိ ုး    ွ ယ်ရင်းများ  ြ ဖစ ်  သည်။  Primitive

Man ရှးကျသာလူ များြဖစ် သည။်

 ြ မန် မာစာပလာကတွ င၊်

  ဘီ လူးဟ ခတွ င် ပီး

 ရက ပရူတိ   ငး်ရင်းသား

 

 ရဘီ လူးဟခကာငး်၊  ဓမ စတီ ကျာက် စာ၊  မွ န် တိ   ့ ၏ကလျာဏီ သီ မ ် ကျက် စာတွ င်  ရးထိ  း  ထားကသည်။ 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 7/20

 

6

 ပသုး   ှ င့  ် ဆလ   တိ   ့ မှ ာ  လူ မျိ ုး   ွ ယ် တူ၊  ဘဝတူ၊  ခ စားချက် တူ၊  ယ်ကျးမ၊  သာန် ကွ  ဲ၊အမ ာညီ  အကိ များ 

ြ ဖစ် ကသည။်  ပသုးတိ   ့ မှ ာ  အစ လာ  သာသနာှ င့  ်  တွ ့ ထိ ပီး၊  ယိ  ဒယား( ထိ   ငး်) တွ င်ရှ   ိ  ပတ ာန ီ မွ တ် စလင် တိ   ့ ှ င့  ် 

 အြခခ ယ် ကျးမ  တူညီ သူ များ ြ ဖစ် ကသည်။ 

 ိ  းရာ  ယ် ကျးမ  ဆင် ယင်  ထ  းဖွ  ဲ ရ့ာတွ င်  အမျိ ုးသမီ းများ  အက ျ  လကရှ် ည်ခထာင် အက ျ၊  ထမ ီ

 ြခမျက် စ့ဖ  း၊  ပ ဝါချ  ှ င့  ်  အမျိ ုးသားများမ ှာ  ပဆိ  း  ကိ   လိ ပ် ဝတ် ပီး  လည် ကတ  းအက ျ၊  ဦးထပ် ဆာင်းကသည်။ 

 ဂျာဝီ  ဘာသာ  စကားြပာ ဆိ   ကသည။် 

 အစ လာမ် သာသနာမှ ာ  ခရာဇ် ှ စ်  ၈၆၁  ခ တွ င် စတင် ဝင် ရာက ်ခဲ  ့ပီး၊  ရက   ိ ုင်    ြမာက် ပိ   ငး်ထက်  အှ စ် 

( ၂၀၀)  နာက် ကျသည်။  အစ လာမ ် သမိ   ငး်  သ တသီ  စိ   လိ   င် မ  ှ င့  ်  ခရာဇ်  ၉၁၂− ခ  သိ   ့ ရာက်ရှ   ိ ခဲ  ့ သည့  ်  ပထဝ ီ

 သမိ   ငး်ပညာရှ င်  အိ ဗ် န ့ ဖာကးီရှ  ်  တိ   ့ ၏  မှတ် တမး်များတွ င်ဖြပထားသည။်  မာ် ိ   ကိ  ြ ပည် သား၊  ကမ ာ့ လှ ည့  ် 

 သ တသီ  အိ ဗ် န ့ ဘတူ က  ၏ခရာဇ် ှ စ်  ၁၃၄၅− မှ တ် တမး်တွင်၊  အာရပ် အွ ယ် ဝင ် Almalik Ahzahir Ibn

Gomol  အ ပ် ချုပ ်လျကရှ်   ိ  ကာင်းဖြပထားသည။် 

 ပသုးလ ူမျိ ုးတိ   ့ မှ ာ  ိ  းရာဓလ့ယ် ကျးမ များကိ  ၊ ြ မတ်ြ မတ် ိ  းိ  း  တန် ဖိ  းထားသည်။  ကာင်းြမတ် 

 သာ  အမ ွ အှ စ် များ၊  ထိ န်းသိ မ်းဆာငရွ် က်  လျကရှ်   ိ ကာင်း  ဖြပထားသည။်  ပသုး   လူ မျိ ုးအမျိ ုးသား၊  

 အမျိ ုးသမီ းတိ   ့ ၏   ခ ယူ ချက် မှ ာမိ မိ တိ   ့ ၏အသက် အိးအိ မ် စညး်စိ မ် ကာကွ ယ်ရန် မှ ာ( ဖရွတ် ဇ်)  မိ မိ တာဝန်   သာြဖစ ်

 ကာင်းအဆင့  ် ဆင့  ် သာဘဝပးအသိ ကတပ် လှန ့  ် ထားသည။်အများစ မှ ာ  ကာ့သာင်းမိ ု  ့နယ်ှ င့  ် ဘတ်ြ ပငး်မိ ု ့ 

 နယ် တွ င်  နထိ င ် လျက်ရှ   ိ ကသည်။ 

1. ( The Origin and Advent of the Burmese Race )

2. H.Van Loon; The Story of Mankind

3. G.H.Luce; Old Kyaukse and the Coming of the Burmans. Page 32.74/79. 801

 ၄။  မာင် မာင် ကီးမနး်− အစ လာမ် သ တမဂ ဇငး်( ၁၉၉၁၊ိ   ဝင် ဘာ)

 ၅။  ကလျာဏီ မွ န် ကျက် စာပါဠိ သယ( ဘရားြဖဆရာတာ် ၏နိ သယ) 

တိင်းရင်းသား၊ ိင်ငသား မွစ်လင်အမျုိးသား   ပသီ လူ မျိ ုးဟ သမိ   င်းတွ င်  ခရာဇ် ှ စ်  ၁၀၄၄− ခ၊  ပထြမမန် မာိ   င် င တာ်  စတင် တည် ဆာက် ခဲ  ့ သာ၊ 

 အနာ်ရထာ  ( အ   ာဒဝ)  လက် ထက် ှ င့  ် သထ     မူ ဟာ( မက သ) မငး်လက် ထက၊်   အာရဗ်၊   ပါသန် ွ ယ် ဖွ ား 

 များကည်းတပ်၊ရတပ် တိ   ့  တွ င် အမ တာ်ထမး်   ခဲ  ့ကသည်။   ထိ   ကာင်းပ ဂ၊   ပျဂါမားခတ် တွ င ်  စ က္တး 

 မငး်၏သားအ   ဒဝမင်း၏တပ် တွ င် လက် ရွးစင် မွတ် စလင် သူရဲ ကာငး်  ( ၈၀)  ကျာ် အမ တာ် ထမး်ရွ က် 

 လျက်ရှ   ိ ကာင်းှ င့  ် ခရာဇ် ှ စ် ၁၀၅၈− ခ   တွ င် မိ တ ိ လာကန ် ဆယ်ဖိ  ရ့ာတွ င်   ပသီ သနတ် ကိ   င် တပ်   များပါဝင် ခဲ  ့ 

 ကာင်း၊ ( ဟ သာဝတီ  ဦးဘရင ် ၏ြမန် မာယ် ကျးမ ှင့  ်  လယ် သမား  ရးရာစာမျက် ှ ာ− ၂၅) တွ ရှ့   ိရသည်။ 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 8/20

 

7

ြ ပည်ထာင်စြ မန် မာိ   င် င အတွ င်း၊မှ   ီ တင်းနထိ   င် ကသာလူ မျိ ုးအသီ းသီး   တိ   ့ မှ ာမည် သည် ဒသတွ င၊် 

 မည်သည့  ် ကာလကစတင် ပပါက် လာသည၊်  မျက ် မှ ာက်ြ ပည် ထာင် စြ မန် မာိ   င် င တွင်၊  မည် သည့  ် ကာလက 

 စတင် အြခချနထိ င်  ကသနညး်  ဟူ သာ  သမိ   ငး်  ကိ  ဆင်ြ ခင် သာ်။ 

 ဗာမာလူ မျိ ုးတိ   ့ သည်   ဖရန် ခဥလာတာင် ှ င့  ်   မာရှ းြမစ်ဝနး်ဒသမ ှ  တဆင့  ်၊   ကိ ကိ  နာရအိ   င် သိ   ့

 ကန်စ နယ် မှ ရွ ရှ့ ားခဲ  ့ ပီး၊   မူ လအမညရ်င်းမှ ာ   ချီ အင ်  ဟ ခသည။်   တ တ် လူ မျိ ုးတိ   ့ ၏တိ   က် ခိ   က်   ှ   ိ မ် ှ င်း 

 မ ကာင့  ်၊  ခရာဇ် မပမ ီ ၁၃၂၄− ၁၂၆၅  ခ တွ င ် တသ တ် ပီးတသတ် ရ ့ ြပာင်းခဲ  ့ ကာင်း၊ ြ မန် မာြပည ် ြမာက် ပိ   င်း 

 တွ င် ရာက်ရှ   ိ သာအခါတိ ဘတ် ထိ   ဗားမားမငး်ဟ ခခဲ  ့ ကငး်၊  ထိ   မှ  ပ ဂ ခတ်ဦး  ဟ ခသာကာလ၊  ခရာဇ် ှ စ် 

 ဂ၃၂− ၈၃၅   အတွ င်း၊  ြ မန် မာိ   င် င  အတွ ငး်သိ   ့ ကျာက်ဆည် ကိ     ဗဟိ  ြ ပုလျက် ၊ ြ မငး်များြဖင့  ်   ဝင် ရာက် 

 ခဲ  ့ ကာင်း  ( စညး်  းရးဗဟိ   အြခ ြ ပ  ြ မန် မာ့ ိ   င် င ရး  သမိ   င်း ( အထမတွ  ဲ) စာမျက် ှ ာ  ၈၉၊  ဦးဖိ  းလတ် ြ မန် မာ 

 အစ  တိ   ့ တွ င် ဖြပခဲ  ့ သည။်)

 မှ န်နနး်ရာဇဝင် ကီး ( ပထမတွ  ဲ) တွ င်၊  အာဒိ စ ဝ သ၊  သာကီ ွ ယ်ဝင ် အဘရိာဇာ Abbi Raja  မင်းမှ ာ၊  မဇ   ိ ုမဒသ၊   အိ    ိ ြယပည် မှ အပ် စ လိ   က်  ယ် ကျး  မ မပျက် ဝင် ရာက ်လာပးီမငး်ဆက်  ( ၃၃) ဆက်  တည် ထာင ်

 ခဲ  ့ ကသည် ဟ ြ ပဆိ  ြ ပန် သည်။ 

 တ တ် တိ ့ တိ   က် ၍တကာငး်ပျက်ခဲ  ့ရသည်။ ဒ တိ ယတကာင်းမငး်ဆက ် မသာနဒီ ကာသလမငး်၏ 

 သားတာ်   ဝိ ဋဋုပရန ်ကာင့  ်သာကီဝင် မငး်   ဝဇရာဇာ   တိ မး်ရှ ာင် လာပးီြပည် သစ် တည် ခဲ  ့ ကာင်း၊   မိ ဖရား 

 နာဂသိ န်   ှ င့  ် သင့  ်ြ မတ် ပီး   မငး်ဆက်( ၁၇)ဆက် စိ  းစ ခဲ  ့ ကာင်းတွ ရ့သည်။   မွ န် လူ မျိ ုးတိ   ့ သည် သ ဝဘူ မိ ဌာန 

ြ ဖစ် သာရာမညဒသ( ဂိ  းသွ ယ်− ဂတ  − သထ  )  သိ   ့ အရှ တာင်အာရှ ဒသ၊   ဗီ ယက် နမ်ြ မစ် နီြ မစ် ဝါဒသမ၊ှ 

 ကမ ာဒီးယား၊  မဲ ခါင်ြ မစ် တိ   ့ မှ  ယိ  းဒယားတာင် ပိ   ငး်  ချငး်ပျ၊  မဲ နန် ဒသမှ အဆင့  ်ဆင့  ် ြပာင်းရ လာခဲ  ့ ကသည်။ 

 အချိ ု ့ြ ဗဟ ပ တ ြရမစ် ှ င့  ်   ဂ  ဂ ါြမစ်ဝှ မ်းဒသမှြ ပန် လည် ၍  ရာမညဒသ   သိ   ့ အြခချခဲ  ့ ကာင်း၊ 

 အာသာက   ဓမရာဇာမင်းမှ စ၍မူ ဟာ( မာက သာ)  မငး်တိ   င်  ( ၄၈) ဆက် မငး်ြပုခဲ  ့ ကာင်းတွ ရ့သည်။ 

 ကျာင်းသ  း  ရာဇဝင် တွ င(် ၅၉) ဆက် ဟ  ြ ပဆိ   သည်။   ထိ   ့ ကာင့်ြ မန် မာသတ ၊   မွ န် လးဝ   ဟ လူ မျိ ုး    ၁၀၀ 

 ပါးဖွ န်း  ရာတွ င် ပါရှ   ိ သည်။   သက် ှ င့  ်ရခိ င၊်ိ   င် ပိုင ်တာင် သူ၊   ပျ၊   ကမး်ယ၊   ယာ၊   ထားဝယ်   ှ ာက၊ 

 သတ ြမန်မာ( ဗမာ) မျိ ုး   ြ ဖစ် လာ   သည် ဟ ဖြပထားသည။်   တနညး်ြဗမ ာမှ  ြ ဗဟ ာ၊   ပျမာ၊ြမန် မာဟ  ြ မစတီ 

 ကျာက် စာမှ စ၍ရးသားခဲ  ့ ကာင်း၊  ဗမာဟူသာ  ပညတ် မှ၊  ၁၉၃၈−

 ခ ှ စ၊်  ဒိ   ့ ဗမာ  အစညး်  အ  းလက် ထက် မှ၊  အားမာန်  ြအပည့  ်ရှ   ိ စရန် ြပာငး်လဲ ၍  စတင် သ  းစွ  ဲ ခဲ  ့ သည်။  မွ န် တလိ   ငး်၊  မွ န် နပွ ား၊  တလိ ငး်ကလာစီ စသည် တိ ့

 မှ မွ န် လူ မျိ ုးဟ သတ် မှ တ် သ  းစွ  ဲ ခဲ  ့ ကသည။်  ( ဒါက်တာသနး်ထွ န်းြမန် မာရာဇဝင် စာတမ်း( ၁)၊   ဦးြမင့  ် အာင်၊ 

 သ ဝဘူ မိ မိ ု  ့ဟာင်းသမိ   င်းအထာက် အထား၊   ပဲ ခးူ   ကလျာဏီ သိ မ် ကျာက် စာ၊   ဦးဖိ   လတ်  ြ မန် မာ   အစ)

 တိ   ့ တွ င် ဖြပထားသည။်   သ ဝဘူ မိ ကိ    Ophir  အိ   ဖာဟ ခပးီ၊   အာရဗ်   တိ   ့ က  Argyre  အာစ် ဂျရ 

(ရတန် ရ ြမဒသ) ဟ ခကသည။် 

 တိ   င်းရငး်သားမွတ် စလင် တိ   ့ မှ   ဒသခ တိ   င်းရင်းသားများြဖစ် ကပီး၊   အစ လာမ် သာသနာ   ကိ   လက် ခ 

 ကျင့  ် သ  းသာ   အစ အဝးတရပ်ြ ဖစ် ပီး၊   ယ် ကျးမ   အြခခ တူ သူ   များှ င့  ် သွးအမျိ ုးမျိ ုးရာထွ  ့ယှ တ် တင်  ခဲ  ့ သည် မှ ာ   အြခခ တရား   အရလူ မျိ ုးသစ ်တ  ရပ်ြ ဖစ်ပလာခဲ  ့ သည်။  ြ မန် မာ( ဗမာ)  လူ မျိ ုးကဲ  ့ သိ   ့ ( အာရဗ်၊ 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 9/20

 

8

 အင်ဒိ   အာရိ ယန၊်   မွ န် ဂိ  ) သွး   အမျိ ုးမျိ ုးမှဆင် းသက် ခဲ  ့ သည်။   ပ ဂ ခတ် နနး်ဆက်   များယိ   ယွ ငး်လာသာအခါ ၊ 

 ပဒသရာဇ်   အ ပ် ချုပ ်ရးပျြက်ပားလာသာအခါ၊   တမ   ီဒီ ပိ  င် င များပပါက် လာမဲြ ဖစ် သည။်   ပင် လယ် ကမး် 

 ြခစာင့် ရှ ာက်ရန်  ရတပ် ြအဖစ် မှ  အမျိ ုးသားရးတာဝန ်အရ၊  လ  ြ ခု   ရးအတွ က်  ကျုးကျာ် မ ကိ    ကာကွယ် 

ရန်၊  သက္ရာဇ်  ၅၈၁− ခ၊  ခရာဇ် ှ စ်၁၂၁၆  တွ င၊်  ပသီ မိ ု ့ြ ပိ   င် င  ြအဖစ(် ယခ ပသိ မ် ဟူသာဒသ၌) ၁၂  ှ စ် တိ တိ 

 မငး်( ၃) ဆက ် အ ပ် ချုပ ်ခဲ  ့  ကသည်။  မွ န် တိ   ့ က  ဠုန ်ပသီ  ဟူ ၍လညး်ကာင်း၊  ကရင် တိ   ့ က  ဒ   န် ပသီ  ဟူ ၍လညး်  ကာင်း၊  တလိ   င်းကရင် တိ   ့ က  ဝန် ကသီ  ဟူ၍လညး်ကာငး်ခဝကကာငး်၊ 

 ၁။  ၁၉၅၅- ၅၆  ခ  ှ စ် ထ တ် ပ သိ မ် ကျာင်းသူ ကျာင် သားမဂ ဇငး်  စာမျက် ှ ာ− ၅၊ 

 ၂။ ဆရာမာဃပ သိ မရ်ာဇဝင်  စာမျက် ှ ာ  ၁၃၇၊ 

 ၃။ ြ မန် မာ့ စွ ယ် စ   ကျမ်းအတွ  ဲ( ၆) စာမျက်ှ ာ၃၅၀။ 

 ၄။  ဦးကလားမဟာရာဇဝင် ကီး−

( ပထမတွ  ဲ) စာမျက် ှ ာ၁၈၃ /  ၁၈၄ 

 နန်းမျိ ုး ွယ်  ၃၇၀၀  ပသီ  အမျိ ုးအ ွယ် များမှ ာ  ၁၆၉၀  ခ  မဂိ ဧကရာဇ ် ဩရမ် ဇစ ် နတ်ရွ ာစ  ခ ာဝန ်

 ချပီးနာက်၊  မဂိ   အတွ င်းနယ် ချဲ ့ တိ   ့ သတ် လိ ု   သွးခွဲ မ ကင့  ်၊  မိ တ် ဆွ  ရင်းိ   င် င သိ   ့ ရှးအစ် အလာ  ရှ   ိ သည့  ် 

 သာကီ ဝင ်  ဓဇရာဇာမငး်ှ င့် သာဝတ ိြ ပည၊်   ပသာနဒီကာသသ   မင်း၏သားတာ်   တိ ဠဠုပတိ   ့  မသင့  ် မတင့  ် 

ြ ဖစ် ကာ   စစ် ခငး်က   သည် တွ င် သာကီ ဝင် ဝဇရာဇာမငး်   မဇိ မဒသ   ကိ   စွ န ့  ် ခွ ာသကဲ  ့ သိ  ၊့   ဗိ   လ် မှ းများ ှင့  ် အတူ 

ရခိ   င် မငး်ထ ခိ   လ     သကဲ့ သိ၊့   အင် ဝဘရင်   စနမင်းထ ခိ   လ   ခဲ  ့ ကပီးသစ ာခ ယူခဲ  ့ ကသည်။   ချငး်ငယ် ြမာင်းငယ် 

 တိ   ့ သည်ြ မစ် အတွ ငး်စီးဝင် သကဲ  ့ သိ  ၊့ယ် ကျးမ အြခခ တူ ညီ  သူ အချင်းချငး်၊  ပသီ လူ မျိ ုးစ   တွ င် စီးဝင် ခဲ  ့ ကသည်။ 

 စနမငး်   တရားမှ ာ   လ ပ် ြမစားပးများပးပးီ၊   အစ ခွ  ဲ ကာ၊   တာင် ငူ၊  ရမညး်သင်း၊   ယငး်တာ်၊ 

 မိ တ ီ လာ၊  ညာင်ရမ်း၊  ပငး်တလဲ၊  တဘက် စွ  ဲ၊  ဘာဓိ၊  စည်သာ၊  ဒီ ပဲရင်း၊  စည်ပ တ ရာ၊  ြမတူး  ဒသတိ   ့ တွ င ်

 နရာချထားစခဲ  ့ သည်။ ( ဗိ   လ် မှ းဘရှ င် အာရှ သမိ   င်းဆိ   ငရ်ာက ွန် ဖရင့်( ၁၉၆၀)။ 

 မွ တ် စလင် အမျိ ုးသားတိ   ့ မှ ာ   မငး်မ ထမး်၊   ကန် သည် တာ်၊   အဝယ် တာ်၊   တာင် သူ လယ် သမား၊ 

 တပ် မတာ် သား၊  ကိ  ယ်ရ တာ်၊  သနတ် ကိ   င် တပ်၊  အြမာက ် တပ်၊မင်းတပ်  များတွ င် တိ   ငး်ရင်းသားသွးရင်း 

 များှ င့  ် အတူ အးအတူ   ပူ အမဝ သာ  ရက   ိ တတရား ှလ  းသွ င်းကျင့် သ  းကာ   ိ   င် င အဝှ မး်ြပန့  ်ကျဲ စွ ာနထိ   င် 

 လျက်ရှ   ိ ကသည်။   နယ် ချဲ ့ ခတ် တွ င်   ဇာရ် ဘာဒီ၊   လွ တ် လပ် ရးကိ ုးပမ် းသာ   ကာလတွ င်   ဗမာမွ တ် စလင၊်  ဗမာဟ   ပညတ် ချက်အမျိ ုးမျိ ုးသမ ှတ် သာ် လညး်၊   ယ် ကျးမ သီးြခားရှ   ိ ပီးအချငး်ချင်း၊ 

 ြအပန် အလှနဆ်က် သွ ယ်မ  ခ စားမ တူ ညီ သာ  အစ အဝးတရပ်ြ ဖစ၊်  သိ န်းသနး်ချီ ကာ  တည်ရှ   ိ ခဲ  ့ ကသည။် 

အမျုိးသားရးတာဝန်  

 ိ   င် င တာ် တည် ဆာက် ရးတွ င် ိ   င် ငရးဦးဆာင် မ အာက် တွ င် စစ် ရး  သည်ရာပနး်ပါဝင် လျကရှ်   ိ 

 သည်။  ပဒသရာဇ် ခါငး်ဆာင် အချငး်ချင်းတိ   က် ခိ က်

  ကသာစစ် ပွ  ဲ၊

 ြ ပည်တွ ငိ မငိ မ်

  မသက်ြ ဖစ် နစ်ြ ပည် ပမှ

 

 ကျုးကျာ် သည့  ် စစ်ပွ  ဲ များ  ရှ   ိ ခဲ  ့ သည။်  ြ မန် မာိ   င် င သမိ   ငး်တွ င်၊  ြ ပည် ပမှ ကျုးကျာ် မ များ   ကု   က ုိက ်လာသာ 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 10/20

 

9

 အခါ    ပဒသရာဇ် ခါင်းဆာင် များသည်  ရ ဖနရ် ခါ   ယငး်အရာယ် ကိ   ပူးပါငး်   တွ န်းလှ န်   ဖိ ုဖျက ်တိ   က ်

 ထ တ် ခဲ  ့ ကသည်။ 

 ပထြမမန် ိ   င် င စတင် တည် ထာင် သာ   အနာ်ရထာ  ( အ ဒဒဝ)  မငး်၏   အရိ မဒ နာပရူ၊ 

 ပ ဂ ခတ် ဦး  တွ င် ဘာသာသနာရးမှ ာလိ င် ကိ   ကွယ် မ၊  နတ် ကိ  းကွယ် မ ှ င့  ် ဘာသာအြခခ ၍ဂိ   ဏး်များလမး်မိ  းကာ 

 အရည်ရသီ အရည်းကီး   ဝါ ြဒမတ်ြ မတ် ိ  းိ  း   ကျင့  ် သ  းလျက်ရှ   ိ သည်။   ဗဒ သာသနာအစစ် အမှ န် မှ ာ   သထ  ၊ 

 မ ဟာ( မက သာ)  မငး်ထ  ကျမး်စာ  အစ စ ှ င့  ်တကွ တည်ရှ   ိ ခဲ  ့သည်။  ငိ မ်းချမး်ရး  အရပင့  ်ဆာင်ရန် ကိ ုးစားခဲ  ့ 

 သာ် လညး်၊  ခါသီးသာတ န ့  ်ြ ပန် မ ကာင့  ် စစ် ရးအရ  အိ   င် အပိ   င်  သိ မ်းဆည်းရယူ  ခဲ  ့ သည်။ 

 ထိ   တိ   က် ပွ  ဲ များတွ င်  အစ လာမ ် သာသနာဝင ် ပသီ  အမျိ ုးသားများ   ပါဝင် ခဲ့ ကာင်းထင်ရှ ားသည်။ 

 ခရစ် ှ စ်   ၁၀၅၈-  ခ၊   မိ တ ီ လာကန်ကိ  ဆည် ဖိ  ရ့ာတွ င်   ပသီ သနတ် တပ် ပါဝင် သည် ဟ  ( ဟ သာဝတီ ဦးဘရင ်

ြ မန် မာယ် ကျးမ ှ င့  ်  လယ် သမား  ရးရာစာမျာက် ှ ာ− ၂၅) တွ င် ဖြပထားသည။် 

 မငး်ခါင် အနာ်ရထာ  မိ ထ ီ လာကန် ကိ   ဒ တိ ယအကိ မ်းဆည်ဖိ  ရ့ာတွ င်  ပသီ  သနတ် တပ်( ၁၀၀၀) လိ   က်  ပါ ဆည် ဖိ  ရ့ကာင်း၊ ( ကငး်ဝင် မငး်စာပါင် စ၊  စာမျက် ှ ာ− ၈၆)  တွ င် ဖြြပပန် သည်။  မငး်တရား  တပင် ရ ထးီ၊ 

 ဟ သာဝတီ  ကိ   ချီ တက် တိ   က် ခိ   ကရ်ာ၊  ဟ သာဝတီ  မှ ပသီ၊  က လား၊  ပနး်သးများစိ န် ြပာင်း ြ မတပူ ှ င့  ် မိ ု  ့ထပ်မ ှ

 ကာကွ ယ် ခဲ  ့ကာင်း၊ ( မှ န် နနး်ရာဇဝင် တာ် ကီး၊ ဒတိ ယတွ  ဲ  စာမျက် ှ ာ− ၁၈) တွင် ဖြပထားသည။် 

 သာလွ န် မငး်တရားလက် ထက၊်  ပသီ လူ မျိ ုး၊   ပနး်သးလူ မျိ ုး၊   စစ် သ   ့ ပနး်  များကိ   ရ ဘိ  ၊  ကျာက်ဆည်၊ 

 စစ် ကိ   င်းနယ်များတွ င၊်   လပ် ြမ၊   နြမပးခဲ  ့ သည်။   ပသီ တိ   ့ အား   အစ် အဆက် ကိ ယ်ရ တာ် တပ် တွ င် 

 သနတ် ကိ   င်   အမ တာ် ထမး်စခဲ  ့   သည်။( ဦးဘသနး်ကျာင်းသ  းြမန် မာရာဇဝင်စာမျက် ှာ   ၂၇၀)  တွ င် ဖြပ  ထားသည်။ 

 အလာငး်ဘရားဦးအာင် ဇယျ၏လက် နက် ကိ   င် တပ် ၏စစ် ကဲ   ဦးကျာ် စ   မှ ာစာဆိ  တာ်   ရ တာင် 

 သာဂသူ ဦး ၏အဖိးြဖစ် သည်။နာင် တွ င် ကျာ် ထင် သက်  တာ်ရှ ည် ဘွဲ ့ ပင်ချီးြမင့  ်ြ ခင်းခ ခဲ  ့ရသည်။ 

 အလာငး်မငး်တရားကီးရန် က န် သိ   ့  ကူးလာတာ် မူ ပီးလင၊်   ရ ဖဝါး  တာ် အာက် ပါ၊  မူ လရှ   ိရင်း 

 က လားစ၊   သ လျင၊်  ရန် က န်ရှ   ိ က လားစ၊   ပသီ၊ဗရင် ဂျီ၊   ကလယ်   တိ   ့ ကိ   ရွးချယ် စလ တ်တာ် မ ၏။ 

ရသမငါးရာငါးဆယ် ထဲ မှ၊   နာ် သစ၊်   သာတက်၊   အဘဒူါဝတ်၊   ပီ ယားမာမက၊်   ပါရ၊   အန် တာ် နီ ှ င့  ်  စသိ   တ် တိ   ့ ကိ     သွးသာက် ကီး   များခန ့  ် အပ် ၍ကိ ယ်ရ တာ်   သနတ် တပ်   စ ဖွ  ဲ ့ တာ် မ ခဲ  ့ သည်။ 

( လက် ဝဲ နာ်ရထာ၊အလာင်းဘရားအရးတာ် ပ  စာမျက် ှ ာ၇၇) တွ င် ဖြပထား  သည်။ 

ရခိ  င် ကမး်ိ  းတန်းရယာ် မးစိ   င် ကဒါရ်( သဒ)ီ ဦးဆာင် သူ အင် အားစ များ  ြ မန် မာ့ သမိ   င်းတွ င် ဦးစွ ာအစ 

 ဟားဘား   မှ န၍ကျးကျာ် သူ နယ် ချဲ ့ ကိ     တွ န်းလှ န ်  ခဲ  ့ သည်။   အလားတူ ိ ဟင် ဂျာအမျိ ုးသား    မိရ် ဇာခါင်း 

 ဆာင် လက် နယ် ချဲ  ့ တိ   ့ ကိ ြပာက ် ကျားစနစ်ြ ဖင့  ်၊  တာ် လှ န် ခဲ  ့ရာ၊ ဆ ငွ ၁၀၀၀  ကျပ် ပင် အထ တ်  ခရပီး၊  ၁၈၁၄-

 ခ ှ စ်   တွ င် လကရ်   ဖမး်ဆီးခဲ့ ပီး  ရာထူးရ င ွ  ပး၍သိမး်သွ င်းခဲ့ရာ   သူ ့ ကန် မခ  ရဲ ဝ  ့ သာ   စိ တ်   ဓာြတ်ဖင့  ် 

 ကျဆ  းခဲ  ့ ကာင်း၊ (D.G.E. Hall; Europe and Burma page 101 and 108)

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 11/20

 

10

 နယ် ချဲ ့ ကျးကျာ် သည့  ်  ပနး်ဝါတိ   က် ပွ  ဲ တွ င်  ကသညး်ြမင်းတပ်  ဗိ   လ် ချုပ ်မငး်  ကီး  သီရီ တရတ်( ဝလီ ခန၊် 

 နမျိ ုးသီရိ ရာဇာ၏ဘခင)်  အင် အား  ၇၀၀   ှ င့  ် ပါဝင် တိ   က်   ခိ   က် အာင် ပွ  ဲ ခယူ ခဲ  ့ ကာင်း၊  ( မဟာရာဇဝင(်ဒ)

 စာမျက် ှ ာ− ၃၄၉၊  ှ င့် နတ် မာက် ဘ န်း  ကျာ် အဂ လိ ပ်ြ မန် မာစစ်  သမိ  ငး်စာမျက် ှ ာ  ၈၀)  တွ င်ဖြပထားသည။် 

 ဘကီးတာ်   စစ် ကိ   င်းမငး်   လက် ထက် တွ င်   သ မးတာဝန်ြ ဖင့  ်( ၄)  ဦးပါအဖွ  ဲ ့ ကိ   ခါင်းဆာင် ၍   အငဒ်ိ   

 ချိ ုင် းနားယွ န်းြပည် သိ   ့ စလ တ်ြ ခငး်ခရသည။် ( ရ ဘိ   ဦးဘဦး၏မနး်ရာြပည့  ်)

 မဟာမငး်ထင်ရာဇာ  မငး်ကီး၊  မိ ု  ့ဝန် မငး်၊  အက္ပတ်ြ မငး်တပ်၊  ဗိ   လ် ချုပ်   ဦးချု   နယ် ချဲ  ့ ကျးကျာ် 

 စစ် ကိ    ရင်ဆိ   င် တွ န်းလှ န်ရန်၊   တာင်တွ ငး်ကီးစစ် ကာငး်သိ ့  ချီ တက် ခဲ  ့ရာ၊   ကင်ဝန် မင်းကီးမှ   အားမတန် ၍ 

 မာန် လာ့ရန်   ကးနနး်ကာင့  ် စစ် ရး   မယှ် ပ ုိင ်ခဲ  ့ ၍   ှ လးရာဂါပင် စွ  ဲ ကပ် ခဲ  ့ရသည် ဟ  ( ရ ဘိ   ဦးဘဦး 

 ၏မနး်ရာြပည့  ် ဗမာ  မွ တ် စလင် အတု ပ တ ိ  စာမျက်ှ ာ− ၁၅၀− ၁၅၇) တွ င် ဖြပထားသည။် 

 အြမာက် တပ် မှး   ဦးဘိးကာ   မှ ာ   မငး်လ ှ  ခ တပ်တွ င၊်   လှခွ က် ချည်းကျန ်  အလ မလဲ သာ 

 စိ တ် ဓာတ်ြ ဖင့  ်   အြမာက် ပစ် ဖါက်   တိ   က်ခိ   က်ြ ခင်း၊   အနးီကပ်   ဓားရး   ယှ် ပိ ုငြ် ခင်းများြပုလ ပ် ခဲ  ့ရာ၊  ကျည် လက် မာငး်   တွ င် သင့  ် ၍၊   သွးသာက် များမ ှ  ခ စစ်ြ ဖင့  ်  ဆ တ် ခွ ါသယ် ယူ ခဲ  ့ရကာင်း၊  (  မနး်ရာြပည့  ် 

 ဗမာမွ တ် စလင ် အတ ိ ုပ တ ိ ) စာအ ပ် တွ င် ဖြပထားြပန် သည်။ 

 သနတ် ကိ   င်   စစ် ရးတာဝန် ှ င့  ်   ဆာင်ရွ က် ခဲ  ့ ကသာ  ၊   ကိ   ယ်ရ တာ် တပ် ကငး်တား   က လားပျိ ု  

 သနတ် ကိ   င် တပ်၊  ကမန် လှ န်းသည်တာ် တပ်၊   ဝလီ ခန ်ြ မငး်တပ်၊  အြမာက် တပ် များ၊  ကငး်ထာက် ကငး်ဝပ ်

 ထာက် လှ နး်ရးတပ် များှ င့  ်  ိ   င် င တာ် အတွ က်၊  သမိ   င်းအဆင့  ်ဆင့  ် အသက် ပါင်းများစွ ာရာထာင် ချီ ပီးစတး 

 ခဲ  ့  ကသာသမိ   င်းများမှကာက်  ပ်ြ ခင်းမသာြဖစ် ပသည။် 

( ၁၈၈၅− ၁၈၉၅) ြ မန် မာြပည်အနယ် နယ်   အရပ်ရပ် မ ှ  သူ ့ ကန်မခတာ် လှ န်   တိ   က်ခိ   က် ခဲ  ့ ကသာ 

 မျိ ုးချစ်    ပ ဂ   ိ ုလ်များတွ င်   ဗနး်မာ်ကသာခိ   င် မှ   ဝနး်သိ   စာ် ဘွ ား   ကီး   ဦးအာြင်မတ်ကဲ  ့ သိ  ၊့   ပခ က္ 

 ယာ− ဂန ့  ် ဂါနယ် မှ  ဗိ လရ်ာကွ တ်( ဝလီ ခန်ြ မငး်တပ် ဗိ   လ)်  ၏ြမးမှ ာ  နာက်ဆ  းထွ က် သက် အထ ိ သူရဲ ကာငး် 

 ပီ သစွ ာ၊  အည  ့မခ ဘ ဲ အသက် စတးခ(ရှ ဟီးဒ်)  ခ ယူ ခဲ  ့ သည။်  ရခိ   င်ြ ပည် ြမာက် ပိ   င်း  ချင်းြပည ် နယ် စပ် မှ  မီ ဇာ 

 မှ ာဆ ငွ အထ တ် ခရပးီ  ဗိ   လရ်ာက ွတ်  ကဲ  ့ သိ   ့ ပင် ိ   င် င အတွ က်  စက် တိ   င်  တက် ခဲ  ့ရသည။် ြ မင့  ်ြ မတ်  သာြသခငး် 

 ဟ ခယူခဲ  ့ ကသည်။ 

 အမိ ိ   င် င တာ် အား  ၁၈၈၇-  ခ  မှ  ၁၉၀၆-  ခ  ှ စ် အထိ အဂ လိ ပ် နယ် ချဲ ့ စနစ် မှ  အိ    ိ ြယပည် နယ် အဆင့  ်  သတ်မှ တ် ခဲ  ့ သည်။  ဒ တိ ယဘရင် ခ  (Lieutenant Governors)  ှ င့  ် အ ပ် ချုပ ်ခဲ  ့ သည။်  ၁၉၀၆-  ခ  မှ  ၁၉၂၃-  ခ 

 ှ စ်ကာလများတွင ်  အိ    ိယကာင် စီဥပဒကိ   တိ  းချ့ဲ ခဲ  ့ ပီး   မာ် လီ မင် တိ    ြ ပုြပင ်ရးအရ  ြ မန် မာိ   င်င ဘရင် ခ ှ င့  ် 

 ဥပြဒပုအတိ   င် ပင် ခ   အဖွ  ဲြ ဖင့  ်   အ ပ် ချုပ်ခဲ  ့ သည်။   ထိ   အပ် ချုပ ်ရးကာလတွ င၊်   မငး်ကီးဆာပတ် ဟန် တား   မှ 

 ပညာရးစနစ် ကိ ုးကိ   င် ထားပီး၊  The University Act of 1920  တက္သိ   လ် ဥပြဒပဌာနး်ခဲ  ့ သည်။ 

 ကလတ္တားတက္သိ   လ် လက် အာက် မှ ရန် က န် တက္သိ   လ် ြအဖစ် သိ   ့ တိ  းြမ င့  ် ခဲ  ့ သည်။ 

 ဥပဒတွ င် ( က)ြ မန် မာိ  င် င ၌တက္သိ   လ် တခ တည်းသာရှ   ိရမည်၊ 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 12/20

 

11

( ခ)  ထိ   တက္သိ   လ် ၏အာက် တွ င် ကာလိ ပ် တကျာင်းတည်းသာဖွ င့  ်ရမည၊် 

( ဂ)  ထိ   ကျာင်းသညရ်န် က န် တစ် မိ ု  ့တည်း၌သာထားရှ   ိရမည၊် 

( ဃ) တက် ရာက် ပညာသင် ကားမည့  ် ဦးရကန ့  ် သတ် ထားရှ   ိရမည်၊ 

 ကျာင်းအိ ပ ် ကျာင်းစားများ  သာြဖစ် ရ  မည၊် 

 စသြည်ဖင့  ်  ကယ် ဝချမး်သာသူ၊   လူ က   တန်   မျက် ှ ာကီး   သားသမီးများအတွ က် 

 အခွ င့  ် အလမး်ပးပီး၊   ပညာတာ် သည့  ်ဆင်းရဲ သား   ကျာမွဲ တိ   ့ ၏ရင် သွးတိ   ့ ဘဝအခွ င့်   အလမး်   မဲ  ့ရန် 

 ဖန် တည်းခဲ  ့ြ ခငး်ြဖစ် သည။်  ထိ   ့ ကာင့  ်  ြအပစ် သင့  ် မည် ကိ   သိ လျက်  အမျိ ုးသားရးတာဝန ်အရ  ဦးဆာင်  ဦးရွ က ်

 စတင်ခဲ  ့ ကသာကျာင်းသား  များအနက် သပိ တ် မှ ာက် ကျာင်းသား  ခါငး်ဆာင် ( ၁၁)  ဦးမှ ာ 

 သပိ တ် မှာက် ကျာင်းသား( ၁၁) ဦး၊ 

 တိ   ့ မှ ာ  ရတိ ဂ  အနာက် မ ခ် ဒါင့  ် ၌  ၁၉၂၀  ခ၊  ဒီ ဇင် ဘာ( ၃) ရက်၊  သာကာန ့ ( ၂)  နာရီ  အချိ န် တွ င် သစ ာြပု  

 လက် မှ တ် ရးထိ  းခဲ  ့ ကသည်။ 

“ We the following, are the leaders of the Movement in Boycotting, The RangoonUniversity. We affirm it on oath that we Withstand by or fall together in case our Movement

Miscarries”

၁) ဦးဘရှင် သတွ)---------- နာင်အင်ဂျင်နီယာ 

၂) ဦးဘဦး  မလး) ------- နာင်အမျုိးသားပညာဝန်  

၃) ဦးဘ င် ----------------- နာင်အမျုိးသား ျာင် းအပ် 

၄) ဦးဘရှင် ထားဝယ်)

၅)

ဦးဧ ----------------------

နာင်ယစ်မျုိးမင် း ီး 

၆) ဦးညီပိတ် ---------------- နာင်စ ရ်င်တရားသ ီး 

၇) ဦးလှတင် ---------------- နာင်လတ်တာ်ရှ ့န 

၈) ဦးဖသန်း − 

၉) ဦးအာင်ဒင် ------------- နာင်းအပ 

၁၀) ဦးထန်းဝန်း − 

၁၁) ဦးဖိး ွန်း -------------- နာငသအမတ် ီး 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 13/20

 

12

 ဟူ ၍− ဤလ ပ်ရှ ားမ အရးနိ မ့  ်ခဲ  ့ သာ် ကန ်ပ် တိ   ့ အားလ  းသည်ဆိ  းတူ ကာင်းဘက် က  ့ က  ့ ခိ   င် ခိ ငရ်ပ် တည် ပါမည် ဟ

− သစ ာ  အဓိ ဌာန်ြ ပုခဲ  ့ ကသည။် 

 အမျိ ုးသားရးတာဝန ်အရ၊  ကိ   ယ် ကျိ ုးစ ွန ့  ်  ဆာင်ရွ က် မ ကာင့  ်၊  We are the Sowers  ဟ  အမျိ ုး  

 သားရး  အဆင့  ် သစ ် နယ် ချဲ ့ လက် အာက်လွ တ်  ြမာက်  ရး  ကးကာ် ပီးဇာတိ မာန် မးွဖွ ား  ပးခဲ့ သည။် 

 တက္သိ   လ် သပိ တ် ကီး  ပီးဆ  းပီးနာက် ပထမအကိ မ် တက္သိ   လ်  အစညး်အဝးကးီတွ င၊်  နယ် ချဲ  ့ ဘရင ်

 အတွက် အသက်ရှ ည်ရန်  ဆ တာင်းမ ကိ   နက် နဲ စွ ာ   စး်စားကရန် အဆိ  ြ ပုသည ်မှ   ကျာင်းသားကီး   များ၏ 

 ထာက် ခ မ ကိ  ရရှ   ိ ခဲ  ့ ပီး၊ကျာင်သားသမဂ ၏ပထမဆ  းဥက္ြအဖစ် ဦးထွနး်စိ န်ဆ မဲြ ဖင့  ် ရွ ချယ် ခရသည်။ 

 ထိ   စ် က− သမဂ  စညး်မျး်ရးဆွ  ဲ သူ တိ   ့ မှ ာ 

၁။ မစတာအမ်အရာရှစ ် ၂။  ဦး ျာ် င်  

၃။ မစတာယာစင်  ၄။  ဘဖ 

၅။ ဦးထွန်းတင်  ၆။ ဦး ျာဒင် 

၇။  ိဘစိန်  ၈။  သိန်းမာင်   တိ   ့ြ ဖစ် ကသည်။ 

 ကာ်မရှ င် ဥက္မှ ာ   ဦးကျာ် ခင ် ြ ဖစ် သည်။  ဦးထွ န်းစိ န်   ဥက္ြဖစ် သည့  ်   အချိ န် မှ ာစ၍၊   တက္သိ   လ် နယ် ြမတွ င်   ယူ နီယ   ဂျက် အလ မလ င့  ် ဘဲ၊ 

ြ မန် မာ့ ဒါငး်အလ  စတင် လ င့  ် ထူ ခဲ  ့ သည။် 

 အမျိ ုးသားလ ွတ် ြမာက် ရး၊   အမျိ ုးသားအခွင့  ် အရးအားိ   င် င ရးအရြဖရှ င်းရယူရန်၊   တိ   က် ပွ  ဲ အ 

ဆင့  ်ဆင့  ်   နညး်ဟန် ပ  စ   မျုိးစ   ချမှ တ် ဆာင်ရွ က် ခဲ  ့ ကသည။်   အခွ န် မပးရးတိ   က် ပွ  ဲ ဝငရ်န်၊   ဘးူအသင်းဟ− 

 တာ် လှ န်   ရးတပ်ဦးပပါက် ခဲ့ သည။်   အခွ န် မပးိ   င် သူ တိ   ့ ၏အိ မ် ယာကဲ၊   ွ ား   ှ င့် လှ ည်းထွ န် တ  းထွန် တ 

 များကိ   သိ မ်းယူ ၍   လလ ပစ် သည်။   ထိ   ့ ကာင်းနယ် ချဲ ့ အစိ  းရကိ   ပိ  ၍မကျမနပ ် ြ ဖစ် ကသည်။   အ ပ် ချုပ ်ရး 

 ကိ   အသိ အမှ တ် ြမပုဘူး၊    အခွ န် အပးဘးူ၊   အစိ  းရှ င့  ် မဆကဆ် ဘူး၊   ထာင် ကျခ မည် ဟ   ဘူး   အသင်းဝင် များ 

 ကတိြ ပုကသည် ။  ဟသ ာတ၊

  ထားဝယ်၊ြပည၊်

  သရက၊်

  သာယာ

  ဝတီ၊

  ပျ်းမနာ၊

  သာစည၊်

 ရမညး်သင်း၊

 

 ကျာက်ဆည်၊   မ လးများ   တွ င် တာင ်သူ   လယ် သမား   အရးတာ် ပ   ၏   တပ် ဦးြအဖစ် ဆာင်ရွ က် ခဲ  ့ သည်။ 

 မ လးမ ှ ဦးပွ ါး   မမိ ု  ့မှ  ဦးဘိ  းကာတိ   ့ ရမညး်သင်း  ကျာက်ဆည ် မလးတွ င် လ ငရှ် ားလားခဲ  ့ ကသည်။ 

 ြကငာပီး  ဖမ်းဆီးှ   ိ ပ် စက် မ  ပင် ခခဲ  ့ရသည်။  ဦးပွ ါး  ( ဟာဂျီ ပွ ါး)  မှ ာ    းတင်ရနဆ်င့  ် ခ   သည် ကိ     မြခမင 

ဆက်ဆ သည် ဟဆိ  ကာ ြ မစ် ငယ်  တတားထိ ပ် တွ င် ဖမး်ဆီး  လ ပ် က မ  ကိ   ခ ခဲ  ့ရသည်။  လယ်သမားခါငး်ဆာင် 

 ဂဠုန်ဆရာစ    ၏အရးတာ် ပ   တွ င ်  ဗိ   လ် မး   ဖိ  းထင် တပ် တွ င်   ဦးဒူးဒးူပါဝင် တိ   က် ခိ က် ၍   အဂ လိ ပ် တိ   ့

 တပ် ပျက် ခဲ  ့ရသည်။ 

 ဗိ တိ သအစိ  းရမှ   အိ    ိ ယှ င့  ်ြ မန် မာိ   င် င သိ   ့ ဒိ   င် အာခီ   အ ပ် ချုပ ်ရးဆယ်ှ စ်  ြ ပည့  ် လင်၊  ၎င်းအ ပ် ချုပ ်ရးစနစ် ကိ  ြ ပန် လည် သ  းသပ် မညဆိ်   သာအချက် အရ၊  အိ    ိ ယ ြ မန် မာြပည် သူ တိ ့ ၏သပိ တ်  တိ   က် ပွ  ဲ 

 များကာင့  ်၊   အိ    ိ ယ  ြ မန် မာ   ခွ  ဲ ထ တ်ရန်   နယ်ချဲ ့ တိ ့  အက  ရှ   ိ လာသည။်   ရှ ့ ြပးြအဖစ် ဆာငရွ် က်  ရန ်

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 14/20

 

13

 ဗိ တိ သပါလီ မန ် မှ ဖွ  ဲ ့ ပးသာ  ကာ်မရှ င် ကိ    မစ တာဆိ   င် မွ န်  (  နာက် တွ င် Simon Commission ဆိ   င် မွ န် 

 ကာ် မရှ င်  ဟ တွ င် သည်။) ကဦးဆာင် ဖွဲ ့ စညး်ခဲ  ့ သာအဖွ  ဲ ့ တွ င်− 

၁။ ဆာဂနဆင်မွန်  ၂။ လာ့ဒ် ျားရိ န် 

၃။ လာ့ဒ် င် ိ းနာ  ၄။ လာ့ဒ ငရွန်း မစတာမ ်စဝပ်ရှ)

၅။ မစတာဂိးဂန်း  ၆။ မဂျာ အိမတလ 

၇။ မစတာ  ပါ့ စ်)

 တိ   ့ ပါဝင် ခဲ  ့ သည။် 

ဆိ   င် မွန် ကာ် မရှ င် ှ င့  ် ဆွးွးရန်( ၇) ဦးမှ ာ 

၁။ ဦးအာင်သင်း ဘီအ၊ဘီအယ်လ်) ၂။ ဦးဘရှင် ဝတလတာရ)

၃။ ဦးဘဦး မလး) ၄။ မစတာအမ်ယူစွပ် 

၅။ မစတာ င်းဘ ်န ်  ၆။ မစတာအမ်ရဖး 

၇။ ဆရာရဘ   တိ ့ ပါဝင် ကသည်။ 

 ၁၉၂၉  ခ၊  ဧပီ လ( ၁၃) ရက်န့ တွ င်  အကအလည ် ဆွးးွခဲ  ့ ကသည်။  အစရီင် ခ စာ  အပိ   င်း  ( ၁)  ၌ 

 စာမျက် ှ ာ− ၄၀၀၊  အပိ   င်း( ၂) ၌စာမျက် ှ ာ ( ၃၀၀) စ   ညီ  လက် မှ တ် ရးထိ  းထ တ်ြ ပန် ခဲ  ့ သည်။  ြကငာချက် 

 ၁။ ြ မန် မာြပည် အား  အိ    ိ ြယပည် မှ  ခွဲ ထွ က် ၍ကိ   ယ် ပိ   င် အ ပ် ချုပ ်ရး(Home Rule ) ပးရန် 

 ၂။  မျက် ှ ာစ   ညီ  အစညး်အဝး  တစ်ရပ် သီးသန့  ်  ကျင်းပရန၊် ရလဒ် ြအဖစ ် နယ် ချဲ ့ ခတ် တွ င်  ပထမဦးဆ  း ြ မန် မာ 

 ဘရင် ခြအဖစ ် ဆာဂျအမာင်ကီးအား  ၁၉၃၀− ခ၊  ဩဂ တ်  လ  ( ၁၂) ရက်  ( ၁၂)  နာရီ တွ င် ခန ့  ် အပ ် ရန်တိ   ့

 ပါဝင် ခဲ  ့ ကသည်။  ဆိ   င် မွ န် ကာ် မရှ င် ၏အစီရင် ခ စာအရ  အဂလိ ပ ် မျက် ှ ာစ ည ီ အစညး်အဝး  ကျငး်ပသည် တွင် 

 အိ    ိ ယကိ  ယ် စားလှ ယ် များအားဖိ တ် ကသကဲ  ့ သိ   ့ြ မန် မာ  ိ   င် င မှ ဦးဘဖ၊  ဦးအာင် သင်း၊  ဦးမာင် မာင် အ နး်ခိ   င် ၊ 

 မစ တာ  ဆာဒရီလန် ဖီး  တိ   ့ ပါဝင် ဆွးွးခဲ  ့ ကသည်။ 

 ၁။ ြ မန် မာြပည် အားသီးြခားမျက် ှ ာစ   ညးီအစည်းအဝးကျငး်ပပးရန်၊ 

 ၂။  ကျယ်ြ ပန ့  ် စွ ာ  ဆွးွးရးအတွ က် ြ မန် မာလူမျိ ုးစ   ကိ   ယ် စားလှ ယ် များ  ကိ   ယ် စားြပု    ဖိ တ် ကားရန်   ဂတိြ ပု  

 ချက်ရယူ ခဲ  ့ သည။်   ၁၉၃၁− ခ ှ စ်၊  ိ   ဝင် ဘာလ၌  ဘိ လပ် တွ င် ကျင်းပသည့  ်  မျက် ှ ာစ   ည ီ  အစည်းအဝး 

(Round Table Conference)  သိ   ့ြ မန် မာြပည် မှ   ကိ ယ် စားလှ ယ်  ( ၁၄)  ဦး   တက် ရာက်   ခဲ  ့ရာ၊ 

 အာက် ပါလိ   ပ် ငနး်စး်များ  ချမှ တ်ခဲ  ့ သည်။ 

၁) ဥပြဒပု  သ ်တမ်း 

၂) မင်းတိင်ပင်အမတ်ဦးရ 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 15/20

 

14

၃)ဘရင် ှ ငဥပဒြပုအဖ ့ ပိင် င 

၄)အရွး ျယ် ရသူ တိ၏အရည်အ ျင်း 

၅) လူနည်းစအရး 

၆) ဥပြဒပုအဖွ ့၏အ ွင့အာဏာ 

ရ) ရး/ တွရး ြပည်သူ ဆ 

ရယူရန် များသတ် မှတ် ခဲ  ့ သည်။ 

 ယငး်အစည်းအဝး၌ဦးအာင် သင်းြကမန် မာိ   င် ငရှ   ိ မွ တ် စလင် မ် များကိ ိ   င် င ရးဆိ   င်ရာ   သီးြခား 

 အခွ င့် အရး၊   အထးူအားြဖင့  ်ြ မန် မာမွ တ် စလင် မ် တိ   ့ ကိ   ယ် စား   သီးြခားမငး်တိ   င် ပင် အမတ် သတ် မှ တ်   ပးရန်၊ 

 ဘားမားမွ တ် စလင် မ် ဆိ  ဆိ   င် တီ

  ၏သဘာထား

  တင်ြ ပတာင်းဆိ   ခဲ  ့ သည်။

 

ြ မန် မာမွ စ် လင် မ် တိ   ့ မှ ာ၊  ဘာသာရးှ င့  ် တိ  ငး်တပါးယ် ကျးမပါငး်စပ် ပီးခါင်းဆာင် မ နရာ  ရယူ 

 ထားသူ (B.M.E.C.) ကိ    ၁၉၁၉− ခ  ှ စ် မှ စ၍လက် မခ  ိ   င် သာအြခအနများ ဆိ   က် ရာက် ခဲ  ့ သည။် 

 ထိ   ့ ကာင့  ် ြ မန် မာမွ တ် စလင် မ်  ပညာရးအဖွ  ဲ  ့A.B.B.M.A. ကိ    စတင ် ဖွ  ဲ ့ စညး်ပီး  ဦးဟာတင် ဘိ   င် 

( သစ် တာအရးပိ   င်)၊  ယူ စွတ် ဖ် ချာနီ ယာ (  ခိ  င် ဝန်   းအ ပ် ကီး)၊  ဟမိ တ် ချာနီ ယာ ( အထက ် တန်းရှ ့ နကီး )၊ 

 ဦးမာမက ်( သမာဝိ မိ ု  ့ဝန ်)၊ဦးနစါစ် ခန ်( ပ  ဆွ  ဲ စာရး) ၊  ဦးအဗဒွွ လ ာဟ် ( ယစ် မျုိးအင ်စပက် တာ)၊  ဦးအဟ် မတ် 

( တာင် ငူ

)၊ ရဲ အလ၊ီ

  မစ တာဇဟွ တ်၊

  ဦးခင် စိ  း

( အမိ န ့  ် တာ်ရရှ ့ န၊

  သာစည်

)၊ ြ မန် မာ

  ပညာရှ   ိ ဦးလှဒင၊်

  ဦးြမ

( ၁

)

 အစိ  းရရှ ့ နကီး၊  ဆရာဦးသန့  ် ကီး  စသည့  ် ပ ဂ   ိ ုလ ်များှ င့  ်  စတင် ခဲ  ့ရာအကျိ ုးတာ် ဆာင် အတွ င်းရးမးြအဖစ ်

 ဦးကိ   ကိ   ကီး( မလး) ကဆာငရွ် က ် ခဲ  ့ သည။် K.I.H ဦးဘအိ   အားဥက္ြအဖစ် ဦးဆာင်စခဲ  ့ သည။် 

 ဗမာိ   င် င ရးမှ ာလညး်တန့ ြတခား  တိးတက်လာကာဆရာစ ခါငး်ဆာင်  သည့်  လယ် သမား  အရး 

 တာ် ပ    ၁၃၀၀ ြ ပည့  ်  ရနြမ  ှ င့  ် အထွ ထ ွ အလ ပ် သမား  သပိ တ် ကီး  ၊  ကျာင်းသားအရးတာ် ပ    စသည် 

 တိ   ့ တဆင့  ် ပီး   တဆင့  ် ပပါက် လာကသည်။  ဒိ   ့ ဗမာအစညး်အ  းဝင်   သခင် များလည်းပပါက် လာကသည။် 

 အဂ လိ ပ ် အစိ  းရသည်  အ ပ် ချုပ ်ရး  ကိ   အမျိ ုးမျိ ုးြပာင်းလ ဲပးခဲ  ့ သည်။  ထိ   စ် က  ဝ သာ ှ င့  ်  အမျိ ုးသားရး  

 ဝါ ဒါ   မှ ာအထူးရပနး်စား  ခဲ  ့ သည်။  ထိ   အခါက  ဗဒ ဘာသာဝင ်ြ မန် မာကိ   မ ှြ မန် မာ  ဟ ယူဆကြသဖင့  ် ြ မန် မာ 

 မွ စလင် မ် တိ   ့ မှ ာ  မိ မိ တိ   ့ ကိ   ယ် ကိ  ြ မန် မာပါဟ  မည် သိ   ့ ပင် ကးကာ် စကာမူ  တဘက် မှ ( ပသီ က လား− ဇြကပား)

 ဟ ခဆိ   ခဲ  ့ ကသည်။  ြ မန် မာ   မွ တ် စလင်မ် လူ ငယ်   ပိ   ငး်မှ ာလညး်   ိ   င် င ရးစိ တ် ဓါတ် များ   ကိ နး်အာင်း 

 လာကသည့  ်  အတိ   င်း  ၁၉၃၈− ခ၊  ဖဖဝါရီ လ  ၁၃  ရက် န ့ တွ င်  မ လးမှ စ၍  ဗမာ(ြ မန် မာ) ြ ပည် လ  း  ဆိ   င်ရာ 

 ဗမာမွ တ် စလင် မ ်  လူငယ် များိ  းကားရးအဖွ  ဲ  ့  ဟူ ၍စတင် ဖွ  ဲ ့ စညး်ကာ   ဗမာြပည ်  တဝှ မ်းလ  းတွ င် အဖွ  ဲ ့ ခွ  ဲ များ 

 ဖွ  ဲ ့ စညး်ကလသည။်  ဦးသိ န်းမာင၊်  ဦးဘစိန၊်  ဦးသနး်ရ၊  ဦးတင် ဦး( တာင်ဘလ)ူ  ရ လှ မာင၊်  ဦးလှ မာင၊် 

 တပ် ကနး်ညီ ညီ၊  ပျး်မန်းဦးသနး်ဖ၊  ဦးစဒင၊်  တိ   ငး်ချစ် ဆရာဦးညီ ညီ၊  ဦးလှ အာင်( က လားပျိ ု )၊  ဦးကျာ် အး 

( သခင် မငး်ညိ ု ) တိ   ့ မှ ာိ  းကားရးစတင ်ဖွ  ဲ ့ စညး်ရန် ဖါငဒ်ါ ( စတင် လ ပ် ကိ  င် သူ) များြဖစ် သည်။ 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 16/20

 

15

 ိ  းကားရးအဖွ  ဲ ့ ၏ကဗျာတစ် ပဒ် မှ ာ− 

အမျုိး ြမန် မာ၊  ဘာသာမွတ်စလင်မ် 

ြဖစတအင်လည်း၊  တိအမျုိးတ့ိအဆ 

တိတတွမှာ၊  တိြပတ့ရွာတ့ိဌာနမှာ 

တိမှာထင်ရှား၊  မရှြငား၍−တိအား လားဒိန 

အများမ်၏၊  သိပင်သာ်ြငား၊ 

တိအမျုိးသား ားိ း ားမရှ၊  ဝမ်းနည်းဘိ၏ 

 ဟူ ၍ြမန် မာကိ ြ မန် မာကသိ  ရး  ကးကာ် ခဲ  ့ သည်။ 

 မ လးမိ ု ့၊   အာရဗီ သိ ပ     ၈၂   ှ င့  ် ၈၃လမး်၊   ၂၈   ှ င့  ်   ၂၉   လမး်ကျာင်းတွ င် ၁၉၃၈− ခ   ှ စ် တွ င် 

 ခိ   င် ပါင်းစ     မှ ကိ   ယ် စားလှ ယ်   စ   ညီ တက် ရာက် ကသည်။   ဥက္ြအဖစ်   ဒါက် တာရ ခဲ   ကိ   ရွးချယ် ကာ 

 ဦးဆာင် စခဲ  ့ သည။် 

 ိ  းကားရးအဖွ  ဲ ့ မှ ာ  တိ   ့ ဗမာအစညး်အ  းဝင ် သခင ် များကဲ  ့ သိ   ့ ဖွ  ဲ ့ စညး်ထားခဲ  ့  သည့  ် အတိ   င်း  ိ  းကား 

 ရး   အဖွ  ဲ ့ ဝင် များကိ     က လားသခင် ကလးများ   ဟ သမ တ် က   သည။်   ထိ   စ် ကဒိ   ့ ဗမာအစည်းအ  း၏ 

 အလ မှ ာ− အဝါ ၊အစိ မ်း၊အနီ သ  းရာင် ချယ် တွ င် မးီဒ တ် ပါ သကဲ  ့ သိ   ့  ိ  းကားရးအဖွ  ဲ ့ ၏   အလ မှ ာလညး်   ြအဖ 

 အစိ မး်   အနီ   သ  းရာင် ချယ် ှ င့  ်  အလယ် မှ   မးီဒ တ် ြ ဖစ် သည်။   သခင် များက  ကမ ာကိ    ဗမာ   ကသိရမည။် 

 ဗမာကိ    ကမ ာက  သိရမည် ဟ  ကးကာ် သကဲ  ့ သိ   ့ ိ  းကားရးအဖွ  ဲ ့ က  ဗမာကိ    ဗမာက  သိရမည် ဟ  ကးကာ် ခဲ  ့ 

 ကလသည။်  ၁၉၄၁− ခ   ှ စ် တွ င်   ဦးစာ   အစိ  းရ   လက် ထက် ၌  ိ  းကားရးအဖွ  ဲ  ့  ၏တာင်းဆိ   ချက်ြ ဖင့  ်  (

 ဇရဘာဒိ  )  ဟ ခဆိ   သည့  ် အစား  ထိ   သူ များကိ    ဗမာမွ တ် စလင် မ်   ဟခတွ င် စရမည် ဟူ ၍   အမိ န ့  ် ထ တ် 

 ခဲ  ့ လသည။်  ( ၂၇− ၇− ၁၉၄၁) ြ မန်မာ့ အလငး်သတင်းစာတွ င်ြကငာချက)် ထိ   အချိ န် မှ စပးီ   ဗမာမွ တ် စလင် မ ်

 ဟူ သာအသ  းအ  း  သည် ထငရှ် ားစွ ာ  ပလွ င် ခဲ  ့ ပီး  (  ဇရဘာဒိ )  ဟူ သာအမည် မှ ာ  ပျာက် ကွ ယ် ခဲ  ့ လသည်။ 

 ထိ စ် က  NATIONALISM  ခ  အမျိ ုးသားရးဝါဒမ ှာ  တာ်တာ် ပင ် ခတ် စားလျက်ရှ   ိ သည်။  ိ   ကားရး 

 အဖွ  ဲ ့ ဝင် များ  သည် ိ   င် င ရးလပ် ငနး်  များတွ င ် တက်ကစွ ာ  ပါဝင ် လ ပ် ကိ   င ် ဆာင်ရွ က်  ကလသည။် 

 ပဒသရာဇ် စနစ် ကိ     နယ် ချဲ ့ အရငး်ရှ င် စနစ ်  ကလမး်မိ  းသွ ားသလိ     အရငး်ရှ င ်  စနစ် ကိ  ဖကဆ်စ် စနစ ်

 ကလ မ်းမိ  းြပန် လသည။်  အချိ န် ကား  ၁၉၄၂− ခ  ှ စ်ြ ဖစ် သည်။  ဖကဆ်စ် စနစ် ကား  ကာကာမခ။  ဂျပန်တိ   ့ သည် 

ြ မန် မာြပည ်  ကိ     သ  းှ စ်   သ  းမိ  းမသာ   အ ပ် ချုပ် ရပီး   ၁၉၄၅− ခ   ှ စ် တွ င်   အရင်းရှ င်   နယ် ချဲ ့ သည်ြ မန် မာြပည် 

 သိ ့ တဖန်ြ ပန် ၍   ဝင်လာြပန် သည်။   ထိ   အချိ န် ကားြမန်မာလူ ထ ကီးတစ်ရပ် လ  း   မှ ာိ   င် င ရးအယူ− အဆများ 

 တိ  းတက်   လာသည် ှ င့  ် အမ  ဆိ  ရှ ယ်လစ် ဝါဒ   ကိ   လက် ခ လာကပီးြဖစ် သည့  ် အတိ   င်း   ပဒသရာဇ် စနစ ်

 ကိ   နယ် ချဲ ့ ကဖိ ုခ ွင်း 

 ခဲ  ့ သလိ  ၊ 

 နယ် ချဲ ့ ကိ   ဖကဆ်စ် စနစ် ကဖိ ုခ ွင်းပီး 

 တဖန် 

 ဖကဆ်စ် ကိ 

ဆိ  ရှ ယ် လစ် က 

 ဖိ ု  ့ခွငး်ြပန်လသည။် 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 17/20

 

16

သမိင်းအလှည့ြပာင်း  

 ဗိ   လ် ချုပ်   အာငဆ်န်း  ဦးဆာင် ၍   လွ တ် လပ် ရး  အတွ က်  ဂျပန် ိ   င် င ၌  ပထမဦးဆ  း  စစ် ပညာ 

 သင် ယူ  ခဲ  ့ ကသည့  ် ရဲဘာ် သ  းဆယ် ( ရဲ ဘာ် သ  းကျိ ပ)် ဝင် များ  ယိ  းဒယားိ  င် င ၌  ဗမာ့ လွ တ် လပ် ရးတပ် မတာ် 

 ဖွ  ဲ ့ စညး်   ခဲ  ့ သည။်  ြ မန် မာ့ လွ တ် လပ် ရး   အတွက် ဂျပန် တပ် မတာ် ှ င့  ်   အတူြ မန်မာိ   င် င မ ှ  အဂ လိ ပ် တပ်  များကိ  မာငး်  ှ င် ထ တ်ခဲ  ့ရာ  ဂျပန်တတိ ယစစ် ပညာသင် ယူခဲ  ့ သာ  တိ   ငး်ရင်းသား  မဆူလင ် များမှ  ကန ့  ် ဘလူ 

 မိ ု  ့နယ် ဖ တ် တာ်  ရွ ာ   သား  ဆရာကီးပ     ၏တူ   ဗိ   လ် ဗလ ှ  မှ ာလွ တ်လပ် ရး   ကိ ုးပမ် းမ   ကာလ 

ရန် သူ ၏လ ပ် က မြ ဖင့  ်   ကျဆ  း   ခဲ့ရပသည။်   ိ   င် င တာ်   လွ တ် လပ် ရး   ှ င့  ်   အချုပ ်ြအခာအာဏာ 

ြ ပန် လညရ်ရှ   ိရးအတွ က်  အသက် ပါင်း  များစွ ာှ င့  ်  တန် ဖိ  းမ ြ ဖတ်  ိ င် သာယ် ကျးမးများပးဆပ် ခဲ့ရသည်။ 

 ဗမာ့ ကာကွ ယ်ရးတပ် မတာ် ( ဘီဒီ အ) တွ င် လညး်ဗိ   လ် မာင် မာင်( ဗိ   လ် မးကီးတင် စိ  း)၊  ဗိ   လ် ဗလ၊ှ 

 ဗိ   လ် ကျာ် ဝငး်မာင်၊   ဗိ   အာင် ဇယျ( သထ  )၊   ဗိ   လ်ဘရှ င်  ( ဗိ   လ် မးကီးဘရှ င်)၊   ဗိ လ် တင် မာင ် ( ပျး်မနား)၊ 

 ဗိ   လ် ကျာ်ြ မ  ( လယ် ဝး)၊   ဗိ   လ် ဘချစ်  ( စစ် ကိ   ငး်) ရဲဘာ်ြ မသာင်း  ( ငါးသိ  ငး်ချာင်း)၊  ရဲ ဘာ် ဘဦး  (

 ကချြင်ပည် နယ်)၊  ရဲ ဘာ် လှြ မင့  (် ပါင်းတည်)၊  ရဲ ဘာ်ရှ န(် လယ် ဝး)၊  ရဲ ဘာ် လှ အာင်( အင်းစိန်)  တိ   ့ ဂျပန ်

 တာ် လှ န် ရးတွ င်  မျိ ုးချစ ်စိ တ်ြ ဖင့  ်  တိ   ငး်ရင်းသားမွ တ် စလင် မ် များပါဝင် ခဲ  ့ ကသည်။ 

 ိ   င် င ရးစစ် မျက် ှ ာတွ င် ဒါက် တာကျာ် ငိ မး်(ရန် က န်)၊   ရ လှ မာင် လး၊   ဦးလှ မာင(် မ လး)၊ 

 မ တ မ   သခင် အာင် သိ န်း၊   ဗန်မာ်   သခင်မင်းညို၊    အသီ   ဦးကိ   ကိ   လး၊   ဗနး်မာ် ဦးထွ နး်လှ၊ 

 ပခ က္ဦးမာင် မာင်၊  ဦးကယ် ဝ၊  စစ်ကိ   င်းလှ ဖ၊  ဦးစရှ ား၊  သခင် ကျာ်သာင်း( တွ   တး)၊  ဦးမာင် ကိ  ( ကသာ)၊ 

 ဦးလွ င်( တာ် ဝင)်၊   သီရိ ဦးကိ   ကိ  လး၊   ဦးသိ န်း၊   သခင် ဖဆင့  ်(ရန် ကန)်၊ဗမက−

 ဦးမာငး်ကီး၊   ပသီ ဦးစိ  း၊  မာင် မာငရီ်( မာငရီ် စ)၊   ဦးလးမာင(် မ လး)၊  ဆရာဦးသန်းရ၊   ဦသားဒွ န်း၊   ဦးဘစိန၊် 

ဆရာဦးညီညီ( တိ   င်းချစ်) ၊   ဦးချစ် ဖူး၊  ဒိ င် ဗင် သိ နး်မာင်၊   ဦးအးမာင၊်   မမနး်ဦးကျာ် သိ နး်၊ 

ရဲ ဘာ် ကျာ် မာင်၊  ဒါးကဦးသိ နး်မာင်၊  ရဲ ဘာ် ချစ် ဆွ၊  ရဲ ဘာ်   တင် ဖ   တိ   ့ ပါဝင် ခဲ  ့ ကသည်။ 

 ကမ ာတွ င်ြပာင်းလဲ နသာ   ရစီးကာင်းှ င့  ်   အတူ  ြ မန် မာိ   င် ငတွ င် လညး်၊   သမိ   င်းရးရာအရ 

ရွ က်ဟာငး်က၍ ရွ က် သစ် ထိ  းလာသည်။ 

 ဗ. မ. က. (  ဗမာမွ တ် စလင် မ်   ကွန် ဂရက်  )  ဟ အဓိ ပ ါယ် ဖွ င့  ်ဆိ   သကဲ  ့ သိ  ၊့   ဖဆပလ  ဆိ   သည် မှာ 

 ဖက် စစ်  ဆန ့  ် ကျင် ရး  ြ ပည် သူ ့ လွ တ် လပ် ရး  အဖွ  ဲ ့ ၏အတိ   ကာက်  အမည်ြ ဖစ် သည်။  ဖဆပလ  ကိ  − ဗိ   လ် ချုပ်  

 အာင်ဆန်းက  ဦးဆာင် ဖွဲ ့ စညး်ခဲ  ့သည်။  ၁၉၄၄− ခ  ဩဂ တ် လတွ င်  စတင် ဖွဲ ့ စညး်ခဲ  ့ စ် က  ( ဖ− တ− ဖ)  ဖက်စစ ်

 တိ   က် ဖျက် ရး   အဖွ  ဲ ့ ချုပ်    ဟူ ၍လညး်ကာင်း  ၊   ထိ   ့ နာက ် ( ဖ. တ. ပ. လ)  ဖက် စစ် တိ   က် ဖျက် ရး  ြ ပည်သူ ့

 လွ တ် လပ် ရး  အဖွ  ဲ ့ ဟူ ၍  လညး်ကာင်းခသည။်  ဖဆပလတွ င် ဗမာ့ တပ် မတာ်၊ ြ ပည် သူ ့ အရးတာ် ပ   ပါတီ၊ 

 ကွ ြန်မနစ် ပါတီ  ှ င့  ်  ဗ. မ. က. တိ ့ ပါဝင် ခဲ  ့ သည်။ 

 တပ် ဦးအြနဖင့  ်   ဖတပလ− ကိ     ဖကဆ်စ် တာ် လှ န်ရး   ှင့  ်   လွ တ် လပ် ရး   အတွ က်လိ ု  ့ဝှက ်

 ဖွ  ဲ ့ စညး်ခဲ  ့ သည်။   ဖကဆ်စ် တာ် လှန် ရး  ဆင် ွ  ဲ ခဲ  ့ သည။်  ဒ တိယ   ကမ ာစစ ်  ကီးပီးဆ  းသာအခါ   ဖဆပလ  ဟ ြပာင်းလဲ ခဝြပငဆ်င်   ဖွ  ဲ ့ စညး်ခဲ  ့ သည။်   ဥက္ဌြအဖစ် ဗိ   လ် ချုပ ်အာင်ဆနး်ဦးဆာင် ၍   တိ   ငး်ရင်းသား 

 အားလ  းှ င့  ်  လူ ထ  လူ တနး်စား  အသီးသီးတိ   ့ ပါဝင် ခဲ  ့ သည်။  တနညး်− အမျိ ုးသား   တပ် ပါငး်စ ကီး  ပင်ြ ဖစ် သည။် 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 18/20

 

17

 ဗိ   လ် ချုပ ်အာင်ဆန်း   မ လး   သိ   ့ ရာက်ရှ   ိ လာပးီ  ဆရာကီး   ဦးရာဇတ် ှ င့  ် ိ  းကားရး 

 ခါင်းဆာင်  များခယူ ၍  တစ် တိ   င်းြပည် လ  း  သွးစညး်ညီ ွ တ် ရး  အထးူလိ   အပ်နကာငး်  ရှ င်းြပသည။် 

 ဤအရးတွ င်   ဗမာမွ တ် စလင် မ်   တိ   ့ လညး်   ဖဆပလ   တွ င် ညီ ွ တ် စွ ာြဖင့  ်   တစ် တပ် တအား   ပါဝင် ဆာင်ရွက် 

ရန် တိ က် တွ နး်ြပာကားခဲ့ သည။်   ဗိ   လ် ချိ ုပ်အာင် ဆန်း၏   အက ပးချက် အရ   ဗမာတစ် ိ   င် င လ  းပါဝင် သည့  ် 

 မွ တ် စလင် ညီ လာခ တရပ်  ြ ဖစ် ရးအတွ က် ိ  းကားရး   ခါင်းဆာင်   ဦးသနး်ရ ကိ  ရန် က န် သိ   ့ ၎ငး်၊   ဗနး်မာ် ြ မစ် ကီးနားသိ ့  သခင် တင် ဦး  ( တာင်ဘလူ)၊   သခင် မငး်ညိ ု    တိ   ့ ကိ   လညး်ကာငး်တစ် မိ ု  ့ဝင ်  တစ် မိ ု  ့ထွ က ်

 စည်း  းခဲ  ့ ကသည်။  ထိ   စ် က− ပျး်မနား  ဦးအာင် စိ န၊်  ဆရာကီးဦးသနး်ဖ၊  ဆရာကီး  ဦအဟ် မဒ၊်  ဆရာကီး 

 ဃဇီ ဟာရှ င်  တိ ့ သည် လညး်  ဗမာမွ တ် စလင် မ်  ညီ လာခ ခ  ယူ ရး  အတွ က် ကိ ုးပမ် းနချိ န်ြ ဖစ်သည။် 

 ဤသိ   ့ ကိ ုးပမ် းဆာင်ရွ က် ခဲ့ မ   များကာင့်   ၁၉၄၅   ခဒီ ဇင် ဘာလ  ( ၂၄− ၂၅− ၂၆) ရက် န ့ များတွင် 

 ပျ်းမနားမိ ု  ့၌  ညီ လာခ ကျင်းပခဲ  ့ ကသည်။ ြ မန် မာြပည(် ခိ   င်)  မိ ု  ့နယ် ဒသ  အသီးသီးမ ှ ကိ   ယ် စားလှ ယ် ပါင်း 

( ၃၀၀)  ကျာ်  တက် ရာက် ခဲ  ့ သည။်  ဗိ   လ် ချိ ုပ ်အာငဆ်န်း  အကာင်းမညီ ွ တ် ၍  မတက် ရက် ိ   င် သာ် လညး် 

 သဝဏ် လ ာ  ှ င့  ်  ဖဆပလဌာနချုပ ်မ ှ သခင် ဗတင၊်  ဦးဘဂျမး်ှ င့  ်  ကိ  ရဲ ွ န ့  ်  တိ   ့ တက် ရာက်  ခဲ  ့ ကသည။် 

 ညီ လာခ   သဘာပတိ ြအဖစ် ဝတိ ြအဖစ်   ဝတ် လ   တာ်ရမငး်   အက် စ် အရာမန်   မှ ဆာငရွ် က် ပီး 

 အခနး်အနားမးြအဖစ ်  ဦးသနး်ရ  ( မ လး)  ကဆာင်ရွ က် ခဲ  ့ သည်။(  −ဆရာကီးဦးသနး်ဖပျး်မနား၏ 

 ဗမာမွ တ် စလင်ြ ပဧဿနာစာမျက် ှာ  ၄၇− ၅၇ )

 ယငး်ညီ လာခ မှ ချမှ တ် ိ   င် ခဲ  ့ သာဆ  းြဖတ် ချက် များမှ ာ− 

 ၁။  ဗမာိ   င် င လ  းဆိ   ငရ်ာဗမာမွ တ် စလင် မ် အဖွ  ဲ ့ ချုပ ်ကီးတစ် ခ တည်းသာရှ   ိ အပ်  ကာင်း  ၂။  ဗမာမွ တ် စလင် မ် အဖွ  ဲ ့ ချုပ်ကီ းကိ   ဖဆပလှ င့  ် ပူးပါငး်ဆာင်ရွ က်ရန်ဆ  းြဖတ် ကာင်း 

 ၃။  သာသနာရးလ ပ် ငနး်များကိ    ဘရားတာ် ၏  အဆးအမဘာင် အတွ င်းမှ  ဘိ  းဘးတိ   ့ ၏ 

 ကာငး်ြမတ် သာအစ် အလာကာငး်ကိ    ထိ န်းသိ မ်းဆာင်ရွ က်ရန် ဆ  းြဖတ် ကာင်း 

 ၄။လ ပ် ငနး်စ် များြအဖစ် မွ တ် စလင် မ် လူ ငယ် များြမင့  ် တင် ရး၊မွ တ် စလင် မ် အမျုိးသမီ းကီးငယ် တိ   ့ အားြမ င့  ် တင် 

 ရး ရန် က န် မိ ု  ့နသူရှ   ိ န်အစညး်အဝးကးီမှ− ဆးြဖတ် ချက် များကိ   ထာက် ခ ကာင်ဆ  းြဖတ် သည်။ 

ဗမ ဗဟိအမဆာင်များ 

၁။ ဥ   − ဆရာ ီးဦးရာဇတ် B.A) မလး 

၂။ ဒဥ   −  ဦးအာင်စိန် ပျဉ်းမနား)

၃။ 

ဒဥ   − 

ဦးဘတင်  )

မစတာရာရှစ် 

၄။ အထွထွအတွင်းရးမှး  −  ဦး င်မာင်လတ်  )မစတာလတွဖ B.A)

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 19/20

 

18

၅။ တွဘ ်အတွင်းရးမှး  −  ဦး ယ်ဝ 

၆။ ဘာရးတာဝန်    −  ဦးဘစန် နာင်)သရီိပျ ျီ  

၇။ သာသနာရးတာဝန်   −  ဦးမာ်လဝီဃာဇီမိဟမဒ်ဟာရှင်−ယင်တာ 

နာင်)အစလာမ် ာင်စီဌာန ျုပ်ဥ ဌ း 

၈။ စည်းးရးြပန် ားရး  −  ဦးဖ င် B.A)တာင် ီး နာင်) ပငလ် 

န်ဖရင့ ြဖစ်ြမာ ်ရးဦးဆာင ဲ်သူ  

၉။ စီးပွားရးတာဝန်   − ဦးအာင်ထွန်း ရန ်န် )

၁၀။ ပညာရးတာဝန်    −  မစတာအအာင်ဇ  B.A )သလျင ်

၁၁။ ြပည်သူဝန်ထမ်းတာဝန်    − ဦးအးရ  ရန် န် )

၁၂။ ြပည်သူဆ ်ဆရးတာဝန်  − ဦးသနး်ရ  မလး)

၁၃။ အမဆာင်  − ဦးအး ရန်  န်)

၁၄။  ။  ။  − ဆရာမ ီးဒစာရ ဝ ျာ်ထင်ဟာဂျီမ၊ 

ြပည်သူလတ်တာ် လူမျိုးစ လတ်တာအမတ်)

၁၅။ အမဆာင်  န်ဂရ အ်ဖွ့ များမှ  ယ်စားလှယ်တစ်ဦးစီး  ပါဝငဖ်ွစည်း ဲသည်။ 

 အမျိ ုးသားအာဇာနည ်ခါငး်ဆာင် ကီး   ဦးရာဇတ် သည ်  ၁၉၂၀   ခ   တက္သိ   လ်   သပိ တ် တွ င် လညး် 

 ကာင်း၊  ၁၉၂၀  မလးဗဟိ   အမျိ ုးသား   အထက် တနး်ကျာင်းကီး   ကိ    ဦးစးီဖွ င့  ် လှ စ်ြ ခင်းြဖင့  ်  လညး်ကာင်း၊ 

 ကျာင်းအ ပ်  ကီးြအဖစ်  ၁၉၄၀  အထ ိ  ဆာင်ရွ က် ခဲ  ့သည်။ 

ရဲ ွ န ့  ် တပ် ဖွ  ဲ ့ ဖွ  ဲ ့ စညး်ပီး  စစ် ပညာသင် ကားပး   မက  မျိ ုးချစ ်စိ တ် ထည့  ်  သွ င်းပးခဲ  ့ သည။်  အထက ်

ြ မန် မာ  ိ   င် င လ  းဆိ   ငရ်ာ  ဖဆပလ  အဖွ  ဲ ့ ဥက္  ြအဖစ် လညး်  ကာင်း၊ ြ မန် မာိ   င် င ဖွ  ဲ ့ စညး်အ ပ် ချုပ ်ပ    ရးဆွ  ဲ ရး 

 ကာ် မတီ ဝင ်  တစ် ဦးြအဖစ် လညး်   ကာငး်၊   ဗိ   လ် ချုပ ်အာင်ဆန်းဦးဆာင် သည့  ်   ကားြဖတ် အစိ  းရတွ င် 

 ပညာရး  ှ င့  ်  အမျိ ုးသားစ ီမကိ န်းဌာနဝန် ကီး  ြအဖစ် လညး်ကာင်း  အာဇာနည် ြအဖစ ် လ ပ် က ခရ  သည့  ်  ၁၉၄၇ 

 ခ  ( ၁၉)  ဇူ လိ   င်   အထိ သွးြမကျသည့  ် တိ   င် အမျိ ုးသားရးဆာင်   ရွ က်ခဲ  ့ သည်။   ဗိ   လ်အာငဆ်န်းှ င့  ် 

ဆရာကီးဦးရာဇတ်  တိ   ့ တိ   င်းြပည်  အတွ က် အသက်  ပးဆပ် ခဲ  ့ ပီးြမန် မာိ   င် င လွ တ် လပ်ရးရယူ ခဲ့ သည။် 

 လွ တ် လပ် ရးကညာစာတမ်း  အပဒ်( ၅) ၌၊  ငါတိ   ့ ိ   င် င တာ် ကီးသည ် မည် သူ  တဦးတယာက်၊ 

 တဖွ  ဲ ့ တသင်း၏   အမွ အှ စ် မဟ တ်၊   မည် သူ တဦးတယာက် တဖွ  ဲ  ့  တသင်း၏ပ ဂ လိ ကပိ   င် ပစ ည်းမဟ တ်၊ 

7/27/2019 Rohingya Book by Maung Maung Gyi Mann

http://slidepdf.com/reader/full/rohingya-book-by-maung-maung-gyi-mann 20/20

 

 မည် သူ တဦး   တယာက်   တဖွ  ဲ ့ တသငး်   ကချုပ်    ကိ   င်၊   အိ   င် သိ မး်ယူ အကျိ ုးခ စားအပ် သာ   ိ   င် င မဟ တ်။ 

 အတိ တ် ကာလက၎ငး်၊   ယခ မျက်မှ ာက်   တွ င် ၎ငး်၊   ငါတိ   ့ြ ပည်တာင်စ အတွ င်း၊   မှ   ီ တင်းနထိ  င် ကသာ၊ 

 ကီးငယ်၊  နီးဝး၊  ကျားမ  ြမခား၊  အကျိ ုးခ စားရာ ြ ဖစ် သည ် ဟူ ၍  ဖြပထားခဲ  ့ သည်။ 

 ပကတိ− သ ပ် သာန် လက် တွ ့ ပ   ပပ   မှ ာ− ဗိ   လ် ချုပ ်အာင်ဆန်းအမှး  ြ ပု၍ြမန ်မာိ  င် င တိ   ငး်ြပု  

ြ ပည် ြ ပုလ တ် တာ် အမတ်များတွ င်၊  တိ   င်းှ င့  ်ြ ပည် နယ် များမှ   တိ ငရ်င်းသားလူ မျိ ုး   များ၏ကိ   ယ် စားလှယ် များ 

 ြအဖစ်  ပါဝင် ခဲ  ့ ကသည။်  ရန် က န် ခိ   င်   မှ  ဒစာရ၊  ြမာင်းြမခိ   င်မ ှ ဦးခင် မာင် လတ်၊  ကျုိက မီ ခိ   င် မှ 

 ဦးသနး်ြမင့  ်၊  စစ် တွ  ခိ င် မှ မစ တာ  အပဒူ ဂဖါး၊  မစ တာစွ န် တန် အာမတ်၊  မ လးခိ   င် မှ  မစ တာအရာဇတ်၊ 

 ဦးသန်းွ န ့  ်  ( မမိ ု ့)၊ ရမညး်သင်းခိ   င် မှ  ဦးဖခင ် ( ၈)  ဦးပါဝင် ခဲ  ့ ကသည်။ ဆရာကီး   ဦးရာဇတ်  ိ   င် င တာ် 

 အတွ က်  ကျဆ  းပီးနာက်  ဦးကာ ( ပညာရးဝန် ကီး) ပါဝင ် လာသည။် 

 လမး်ွန် ကာ် မတီ( ၁၄) ဦးတွ င် ဦးဖခင ်( သ အမတ် ကီးဟာင်း) ပါဝင် ခဲ  ့သည်။  ဗိ   လ် ချုပ ်အာင်ဆန်း 

 ဦးဆာင် သည့  ်  အြခခ ဥပဒ  ရးဆွ  ဲ ရးကာ် မတီ တွ င် ြ မန် မာမွ တ် စလင် မ်  ကိ   ယ် စားလှ ယ် ဆရာကီးဦးရာဇတ်  ဦးဖခင၊်  ဦးခင် မာင် လတ်၊   မစ တာ  အမ် အရာရှ စ်  တိ  (့ ၄)  ဦးပါဝင်ရးဆွ  ဲ ခဲ  ့ သည။်  − သတင်းထာ ် 

တစဦး− ဗမာ့မာ် ွ န်းမှတ်တမ်းများ စာမျ ်ှာ ၂၁၀/၁၄၁)

 သ အမတ် ကီးဟာငး်  ဦးဖခင ် မှ ာ  ၁၉၄၆  ခ  ဖန် ဝါရီလ  တွ င် ကျင်းပသာဖဆပလ ြ ပည် လ  းကတ် 

( ရ တိ ဂ   အလယ် ပစ ယ)  ညီ လာခ ကီးတွ င်၊  ဖဆပလ   အလ တာ် အာက်ရှ   ိ  ဗမာမွ တ် စလင် မ် ကွ န် ဂရက်( ဗမက)

 ကိ   ယ် စားလှ ယ် တစ် ဦးြအဖစ ်  တက် ရာက ်ခဲ  ့ သည်။   မူ လကပင ် ြ မန်မာလွ တ် လပ်ရးကိ ုးပမ် းရာ၌  ရှ မး်ြပည် 

 အပါအဝင ်  တာင်တန်းဒသမှ လူ မျိ ုးစ    အားလး၏   စညး်လ  းညီွ တ်မ သည် မရှ   ိ ြမဖစ် အထးူအရး 

 ကီးသာလိ   အပ် ချက်ြ ဖစ် ကာင်း   ခ ယူ ထားသည် ှ င့  ်   အညီ   ညီ လာခ ကီးတွ င်   အဆိ   အမှ တ်  ( ၇) ြ ဖစ် သည့  ် 

ြ မန် မာိ   င် င   လွ တ် လပ် ရး  ရသည့  ် အခါ  ရှ မ်းြပည် အပါအဝင ်  တာင် တန်း   ဒသအားလ  းကိ  ြ မန် မာြပည် ှ င့  ် 

 တစ တစညး်တည်း   ပါငး်စည်း   ရးအဆိ   တင် သွ ငး်ခဲ  ့ သည်။   မ လးမ ှ  သခင် ဗသိနး်၊  ြ မစ် ကီးနားမှ   သခင ်

 ကိ   လး၊  ဗနး်မာ် မ ှ ကိ  ထွ နး်လ ှ တိ   ့ က  ထာက် ခ ဆွးးွခဲ  ့ ကသည်။ဗိ   လ်ချုပ ်အာငဆ်န်း၏အဆိ  ြ ပုချက ်အား− 

 ဖဆပလဌာနချုပ်   တွ င်  နယ်ြ ခားဒသဌာနခွ  ဲ  အတွ ငး်ရးမှ း  ြအဖစ် ဦးဖခင် အား၊  ဌာနချုပ်   အတွ င်းရးမှ း 

 သခင် သန်းထွနး်မှ ထာက် ခ တာဝန် ပးအပ် သည့  ် အတွ က် လက် ခရယူ ခဲ  ့ သည။် 

 ိ   င် င တာ် ထူ ထာင် ရးလ ပ် ငနး်များဆာင်ရွ က် ရးှ င့  ်   မိ မိ တိ   ့ အစ အဝး   အတွ က်   အာမခ ချက ်ရရှ   ိ ရး   တာဝန် မှ ာြမန် မာမွ တ်စလင် မ ်  တမျိ ုးသားလ  း   အပ၌ရှ   ိ   နပသည။်   ဗမက   ဥက္ကီးြအဖစ် 

 ဦးသနး်ြမင့  ်  B.A.,B.L.  က  တာဝန် ယူရန်  တင် ြမာက်  ခဲ  ့ ကသည်။  ထိ   စ် ကာလ  ဖဆပလ  တပ် ပါငး်စ တွ င် 

 ပါဝင် သည့  ်   လူ မျိ ုးစ အဖွ  ဲ ့ များှ င့  ်   လူ ထ လူ တန်းစားအဖွ  ဲ ့ များမှ ာ   မိ မိ တိ   ့ အဖွ  ဲ ့ တွ င်   ွ န် ကားချက် ထတ်ြ ပန် လင ်

 ဖဆပလအဖွ  ဲ ့ ချုပ ်၏သဘာတူ ညီ ချက် ရယူပီးမှ  ဆာင်ရွက်ရန်  မိ န ့  ် ကားခဲ  ့ သည။် 

 ဤသည် မ ှ စ၍  ဖဆပလ  မှ  ဗမက  ခွ  ဲ ထွ က်ခဲ  ့ရသည်။