รายงานการเดนทางเขารวมประชม สหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด (International Federation of Library Associations and Institutions: IFLA)

ณ สาธารณรฐฝรงเศส (République Française) ระหวางวนท 10 – 24 สงหาคม 2557

จดทาโดย

สานกวชาการ สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

รายงานการเดนทางเขารวมประชม สหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด

(International Federation of Library Associations and Institutions: IFLA)

ณ กรงปารส และ เมองลยง สาธารณรฐฝรงเศส ระหวางวนท 10 – 24 สงหาคม 2557

[1]

บทสรปสาหรบผบรหาร

บทสรปนจดทาขนจากรายงานการประชมสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด (International Federation of Library Associations and Institutions: IFLA) ซงจดขน ณ กรงปารส และเมองลยง สาธารณรฐฝรงเศส (République Française) ระหวางวนท 10 – 24 สงหาคม 2557 ซงจาแนกการประชมเปน 2 สวน ดงน

สวนท 1 การประชม Pre-Conference ครงท 30 ของ Section on Library and Research Services for Parliaments ภาย ใ ตห ว ข อ “ห อ งส มดร ฐสภา : อ ดตและอนาคต” (The parliamentary libraries: past and future) โดยในครงนมผเขารวมประชมจากหองสมดรฐสภาประเทศตาง ๆ จานวน 64 ประเทศ และจากหนวยงานตาง ๆ อก 6 หนวยงาน รวมผเขาประชมทงสน 168 คน

สวนท 2 การประชมสามญประจาป ครงท 80 ของการประชมสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด หรอ International Federation of Library Associations and Institutions (IFLA) ภายใตหวขอ “หองสมด ประชาชน สงคม: การบรรจบกนเพอความร” (Libraries, Citizens, Societies: Confluence for Knowledge) โดยมสมาชกจากสถาบน ตาง ๆ เขารวมประชม จานวน 132 ประเทศทวโลก มผเขารวมประชมทงสนประมาณ 3,300 คน

ในการประชมครงน ไดมขาราชการจากสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรเขารวมประชมทงสน 8 คน ไดแก นางวจตรา วชราภรณ รองเลขาธการสภาผแทนราษฎร นางสาวอารรตน วชาชาง ผบงคบบญชากลมงานหองสมด นางณชาน ฉนฉลาด บรรณารกษชานาญการพเศษ นางสาวสนดา บญญานนท บรรณารกษชานาญการพเศษ นางสภทร คามงคณ วทยากรชานาญการพเศษ นางสาวนารลกษณ ศรวรรณ วทยากรชานาญการพเศษ นางสาวบษราภรณ อครนธยานนท บรรณารกษชานาญการ นางสาวนราภทร เพชรมณ บรรณารกษชานาญการ สานกวชาการ สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

ทงน จากการเขารวมประชมทง 2 สวนดงกลาวขางตน มการนาเสนอเรองตาง ๆ ทเกยวของกบการพฒนาหองสมดและการใหบรการสารสนเทศในอนาคตไวในหลายแงมม ครอบคลมเนอหาทหลากหลาย เชน เทคโนโลยสารสนเทศทนามาใชในการบรหารจดการหองสมด การใชสอสงคมออนไลน ทรพยากรสารสนเทศอเลกทรอนกส และหองสมดดจทล ความรวมมอระหวางหองสมดทงในระดบทองถน ระดบประเทศ ระดบภมภาค และระดบนานาชาต บทบาทของหองสมดตอสงคม การตลาด องคกรแหงการเรยนร ความเปนมออาชพ การพฒนาศกยภาพบคลากรผใหบรการสารสนเทศ การใหบรการทตรงกบความตองการของผใช การสงวนรกษาทรพยากรสารสนเทศอนทรงคณคา และ แนวคดใหมในกระบวนการทางานของหองสมด

[2]

จากการเขารวมประชม สามารถสรปประเดนทนาสนใจได ดงน

1. จากการเลงเหนถงความสาคญของการการวจยและใหบรการสารสนเทศ สหภาพยโรปไดมการจดตงหนวยงานบรการวจยสภายโรป (European Parliamentary Research Service: EPRS) ซงเปนความรวมมอกนของสภายโรป เพอใหสมาชกจานวน 751 คน สามารถเขาถงขอมลทมคณภาพ มขอมล วเคราะห และมงานวจยทสนบสนนการปฏบตหนาทของสมาชก โดยหนวยงานดงกลาวจดตงขนเมอ ค.ศ. 2013 เปนหนวยงานทสาคญตอการพฒนางานวจย โดยใหบรการแกสมาชกรายบคคล และคณะกรรมาธการของสภา มผลงานเผยแพรสสาธารณะ และมเปาหมายทจะพฒนาการใหบรการทมลกษณะเปนระดบมนสมอง ทงน สภายโรปมบทบาทสาคญตอรปแบบกฎหมายในสาขาตาง ๆ อยางกวางขวาง เชน การปกปองสทธมนษยชนและสงแวดลอม การควบคมการใหบรการทางการเงน รปแบบความสมพนธทางการคาโดยสหรฐอเมรกา และมสวนรวมในการจดทานโยบายของสหภาพยโรป (EU)

2. หองสมดรฐสภาของประเทศตาง ๆ แตละภมภาคไดตระหนกถงความสาคญของการพฒนาและปรบปรงการใหบรการ ดวยการสรางความรวมมอและบรณาการในการใหบรการ ทงน เพอใหตรงตอความตองการของสมาชกรฐสภา และใหสอดคลองกบรฐธรรมนญและระบบงาน นตบญญต เชน

การใหบรการงานวจยและหอสมดใหตอบสนองความตองการของผใชบรการ การพฒนางานบรการดานการวจยและหอสมดของรฐสภาใหสอดคลองกบกรอบรฐธรรมนญของประเทศ ทงนเนองดวยสภาวะความเปลยนแปลงของบรบททงภายในและภายนอกประเทศ สงผลตอการเมองการปกครอง และโครงสรางของสถาบนนตบญญต โดยทางตรงและทางออม ซงเกยวของกบสมาชกสภานตบญญตซงรฐสภาจะตองมการพฒนาการใหบรการดานการวจยและหองสมดอยางตอเนองสาหรบใหบรการสมาชกสภานตบญญตแหงชาต ประเทศเคนยาไดมการประกาศใชรฐธรรมนญในเดอนสงหาคม ค.ศ. 2010 และมการเลอกตงตามระบบรฐสภาในชวงเดอนมนาคม ค.ศ. 2013 ซงทาใหมการปฏรปอยางรนแรงกระทบตอโครงสรางของสถาบนนตบญญต รวมถงการใหบรการดานการวจยและหองสมด

การเปลยนแปลงองคกรดวยความรวมมออยางตอเนอง ของหองสมดและหนวยบรการวจยสภาผแทนราษฎร ซงหองสมดของประเทศฮงการไดจดตงขนเมอ ค.ศ. 1870 โดยมจดประสงคเพอใหบรการแกสมาชกสภาผแทนราษฎร ตอมาใน ค.ศ. 1951 ไดเปดใหบรการแกสาธารณะ ใหเปนแหลงเรยนรดานกฎหมาย การเมอง และประวตศาสตร ภายใตการดแลของกระทรวงวฒนธรรม ภายหลงใน ค.ศ. 1991 ไดจดตงหนวยงานเฉพาะเพอใหบรการขอมลแกสมาชก (Department of Information Services for MPs) โดยจดทาขอมลใหแกสมาชกเฉพาะบคคล บรการหองอานหนงสอ บรการสารสนเทศตาง ๆ สาหรบขอตกลงในความรวมมอระหวางหองสมด (library) และหนวยบรการขอมลแกสมาชก (Information Services for MPs) คอหองสมด (library) ใหเปนบรการสาธารณะ เปนแหลงขอมลของผใชในรฐสภา และเปนแหลงขอมลงานวจย และหนวย

[3]

บรการขอมลแกสมาชก (Information Services for MPs) ใหเปนบรการแบบบรณาการสาหรบผใชในรฐสภา บรการหองสมด บรการขอมลเฉพาะบคคล บรการงานวจยและวเคราะห โดยประโยชนจากความรวมมอดงกลาวประกอบดวยหลก 4 C คอ 1) Continuity บรการตอเนอง 2) Convenience สะดวกสบายตอผใชบรการ 3) Clarity มความชดเจน และ 4) Cost-effective การบรหารจดการตนทนทมประสทธภาพ

การพฒนาบทบาทการเปนคลงขอมลงานดานนตบญญต ตองานวจยเชงองครวมและสหวทยาการของหอสมดสภาไดเอท ประเทศญปน ทงนสานกวจยและอางองทางกฎหมายของหอสมดสภาไดเอท ประเทศญปน เปนหนวยงานทสนบสนนการปฏบตงานของสภาไดเอท รวมทงจดทางานวจย และใหบรการทางบรรณารกษใหกบสมาชกสภาไดเอท โดยสมาชกสภาไดเอทไดใหความสนใจบรการงานวจยเชงองครวม งานวจยเชงพรรณนา (cross–sectional research) งานวจยทเปนกลาง (non-partisan) การวเคราะหเชงประเดนนโยบาย และขอมลความเหนเชงนโยบาย ทงนสานกวจยและอางองทางกฎหมายไดมการพฒนาเพอตอบสนองความตองการของผใชบรการ โดยการสงเสรมความสามารถในการวจยและคณภาพของงานวจย และสงเสรมความรวมมอของผเชยวชาญและนกวชาการอสระ

3. ประเดนเรองลขสทธและทรพยสนทางปญญา ยงคงเปนประเดนทสาคญและไดรบความสนใจ ทกประเทศตองตระหนกและมกฎหมายลขสทธทใชบงคบอยางชดเจน

4. แนวโนมของหองสมดในอนาคต สรปไดดงน

มการนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเขามาประยกตใชสนบสนนการใหบรการของหองสมดมากมาย เชน คลาวดคอมพวตง ไมวาจะเปนการนามาใชในการดแลดานเทคโนโลยสารสนเทศเพอสนบสนนกลยทธหองสมดดจทล หรอการนาคลาวดมาใชในหอสมดแหงชาตเพอใหบรการแกสาธารณะ

มการนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเขามาประยกตใชในการเกบรกษาทรพยากรสารสนเทศพเศษทางประวตศาสตรของหองสมด เชน การใช High Bay

จดมการนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเขามาประยกตใชในการจดการกบทรพยากรจานวนมาก ซงระบบอตโนมตจะชวยในการรวบรวมและสงวนรกษาสารสนเทศอเลกทรอนกสในหอสมด

รปแบบของทรพยากรสารสนเทศจะเปลยนไปเปนรปแบบอเลกทรอนกสมากขน ซงทาใหรปแบบการใหบรการของหองสมดตองปรบเปลยนไปเชนกน โดยจะมการใหบรการในลกษณะออนไลนมากขน

มการใหบรการ โดยใช Facebook เปนแหลงในการใหบรการสารสนเทศมากยงขน

[4]

แตละหองสมดยงใหความสาคญกบการสรางเครอขายความรวมมอระหวางหองสมดในทกระดบ เพอการบรหารจดการทรพยากรสารสนเทศและการใหบรการรวมกน

หองสมดมบทบาทตอการสนบสนนสารสนเทศเพอการพฒนาสงคม และเปดพนทใหเปนแหลงเรยนรของชมชน (Space Maker) มากขน

คงมการพฒนาศกยภาพของบคลากรใหกาวสความเปนมออาชพยงขน

จากประเดนทนาสนใจดงกลาวทงหมดขางตน สามารถสรปขอเสนอแนะสงทไดรบจากการประชม ดงน

1. ในการนาทรพยากรสารสนเทศมาแปลงเปนทรพยากรสารสนเทศดจทลนนควรคานงถงเรองทรพยสนทางปญญา โดยเฉพาะปญหาเรองการละเมดลขสทธตอผสรางสรรควรรณกรรม ทงนเพราะเจตนารมณแหงกฎหมายลขสทธของไทยนนมงคมครองประโยชนของผเปนเจาของลขสทธเปนหลก และใหบทยกเวนสาหรบบรรณารกษใหสามารถทาซาเอกสารตาง ๆ ไดตามสมควรเทานน ซงคาวา “ตามสมควร” ในทนจะตองคานงวาไมกระทบตอสทธแตเพยงผเดยวของเจาของลขสทธ เชน หากยงมจาหนาย หรอ อาจจะมพมพจาหนายขนอกภายหลง กไมสามารถทาซาได จะตองคานงถงหลก Fair Use

2. ควรมการกาหนดนโยบายและทศทางในการพฒนาหองสมดในดานการใหบรการสารสนเทศและบรการงานวจยอยางชดเจน ทงในดานโครงสราง งบประมาณ การใหบรการ และบคลากร โดยนาความร ประสบการณ ความกาวหนาทางดานวชาการ และความกาวหนาดานเทคโนโลยสารสนเทศททนสมยมาประยกตใชอยางเปนระบบ ทงนจะตองสอดคลองรองรบกบยทธศาสตรขององคกรหลกดวย

3. ควรสงเสรมและสนบสนนใหมการสรางเครอขายและพนธมตรของหองสมดในการดาเนนงาน ทงในประเทศและตางประเทศ โดยเฉพาะประเทศทอยในภมภาคอาเซยน เพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยนตอไป ทงนจะไดมการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน โดยอาจสรางเปนเครอขายชมชนนกปฏบต

4. นาเทคโนโลยใหม ๆ มาประยกตใชในการใหบรการ เพอใหไดมาตรฐานการบรการทเปนสากล ทงน ควรมการจดการฝกอบรม และใหความรเหลานแกบคลากรเพอใหเกดประสทธภาพในการใหบรการ

5. ควรใหบคลากรทไปรวมประชมมาเผยแพรความรและประสบการณทไดรบจากการเขารวมประชมใหบคลากรในสานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร หรอตวแทนเขารวมประชมปถดไปรบทราบ เพอสามารถตดตามประเดนการประชมบางประเดนซงมความตอเนอง

[5]

6. ควรกาหนดยทธศาสตรอยางชดเจน ยทธศาสตรทดของหองสมด คอ ใหความสาคญตอการจดหาสารสนเทศและใหบรการสารสนเทศในทกขนตอนของกระบวนการนตบญญต แกผมสวนไดเสยทงในฝายทสนบสนนและฝายคดคานการออกกฎหมายแตละฉบบ เพอใหสารสนเทศนนสงผลตอความคดเหนของสมาชกรฐสภา โดยเฉพาะการนาเสนอประเดนวเคราะหทางการเมองเพอเปนขอมลประกอบการพจารณาอยางตอเนองตลอดชวงเวลาในการพจารณากฎหมายของรฐสภา เนองจาก บรการสารสนเทศทพอเพยงจะสงผลใหการทาหนาทของรฐสภาเกดประสทธภาพ

[6]

คานา

สหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด หรอ International Federation of Library Associations and Institutions (IFLA) กอตงขนเมอป พ.ศ. 2470 (ค.ศ. 1927) เปนองคกรอสระระหวางประเทศทไมแสวงหาผลกาไร มสานกงานใหญตงอยทกรงเฮก ประเทศเนเธอรแลนด มวตถประสงคเพอสงเสรมความเขาใจ ความรวมมอ การแลกเปลยนความร และความคดเหน การวจย และการพฒนาในสาขาวชาบรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร ตลอดจนเสรมสรางความสมพนธอนดระหวางประเทศและระหวางหองสมด ปจจบนสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด มสมาชกจากสถาบน ตาง ๆ มากกวา 1,700 แหง จากทวโลก และมผเขารวมประชมมากกวา 3,000 คน ไดจดใหมการประชมทางวชาการเปนประจาทกปในชวงเดอนสงหาคม คอการประชมสามญประจาป (IFLA General Conference and Council) และการประชม Pre-Conference ทงนประเทศไทยเขาเปนสมาชกเมอป พ.ศ. 2523 (ค.ศ. 1980) และไดเปนเจาภาพจดการประชมบรรณารกษนานาชาตแหงสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด 1 ครง เมอ พ.ศ. 2542 (ค.ศ. 1999) คอการประชมสามญประจาป ครงท 65 “IFLA General Conference and Council” ณ ศนยประชมแสดงสนคานานาชาต (BITEC) กรงเทพมหานคร ระหวางวนท 20 - 28 สงหาคม พ.ศ. 2542 สวนการประชม Pre-conference ครงท 15 Section on Library and Research Services for parliaments จดขน ณ โรงแรมรอยลร เวอร ในวนท 19 สงหาคม พ .ศ . 2542 โดยสานกงานเลขาธการ สภาผแทนราษฎร เปนเจาภาพ สาหรบการประชมในป 2557 น เปนการประชม Pre-Conference ของ Section on Library and Research Services for Parliaments ค ร ง ท 3 0 “30th Annual International Conference of Parliament Librarian” จดขนระหวางวนท 12 - 14 สงหาคม พ.ศ. 2557 ณ the French National Assembly กรงปารส สาธารณรฐฝรงเศส (République Française) และการประชมสามญประจาป ครงท 80 “80th IFLA General Conference and Council” จดขนระหวางวนท 16 - 22 สงหาคม พ.ศ. 2557 ณ ศนยประชมลยง (Lyon Convention Centre) เมองลยง สาธารณรฐฝรงเศส (République Française)

คณะผเขารวมประชม ไดสรปและรวบรวมสาระสาคญของการประชมไวในเอกสารฉบบน โดยมวตถประสงคเพอรายงานการเดนทางและเผยแพรสาระเกยวกบการประชมดงกลาว อนจะเปนประโยชนตอบรรณารกษหองสมดรฐสภาไทย รวมทงผทสนใจตอไป

[7]

นางวจตรา วชราภรณ รองเลขาธการสภาผแทนราษฎร นางสาวอารรตน วชาชาง ผบงคบบญชากลมงานหองสมด

นางณชาน ฉนฉลาด บรรณารกษชานาญการพเศษ นางสาวสนดา บญญานนท บรรณารกษชานาญการพเศษ

นางสภทร คามงคณ วทยากรชานาญการพเศษ นางสาวนารลกษณ ศรวรรณ วทยากรชานาญการพเศษ

นางสาวบษราภรณ อครนธยานนท บรรณารกษชานาญการ นางสาวนราภทร เพชรมณ บรรณารกษชานาญการ

[8]

สารบญ

หนา

บทสรปสาหรบผบรหาร [1]

คานา [6]

สารบญ [8]

รายงานการเดนทางเขารวมประชมสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด (International Federation of Library Associations and Institutions: IFLA) ประจาป 2557

1

คากลาวเปด 6

สรปผลการประชมสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด (International Federation of Library Associations and Institutions: IFLA) ประจาป 2557

9

การประชม Pre-conference ครงท 30 (Section on Libraries and Research Services for Parliaments)

10

1. การเยยมชมอาคารรฐสภาสาธารณรฐฝรงเศส และการนาเสนอหนงสอหายากของหองสมดสภาผแทนราษฎร (Visit of the Palais Bourbon Presentation of rare books in the Library of the French National Assembly)

10

2. การเยยมชมอาคารวฒสภาสาธารณรฐฝรงเศส และการนาเสนอหนงสอหายากของหองสมดวฒสภา (Visit the Palais du Luxembourg Presentation of rare books in the Library of the Senate)

12

3. การนาเสนอกระบวนการนตบญญตของสาธารณรฐฝรงเศส (General Presentation of the French Legislative Procedure)

17

4. การบรการสมาชกรฐสภาทเกยวของกบบรบทของหนวยงานและองคกร (Session 1; Serving MPs in evolving institutional and organizational contexts)

18

5. ความรวมมอกบหนสวนภายนอกเพอปรบปรงสารสนเทศและงานวจย (Session 2; Collaborating with external partners to improve information and research products)

26

6. แนวทางในการพฒนาบรการวจยของรฐสภา (Session 3; Guidelines for the development of Parliamentary Research Services)

27

[9]

หนา

7. การประเมนผลการบรการ, การวางแผนกลยทธและการทางานรวมกนเพอเผชญหนาความทาทายใหม (Session 4; Service evaluation, strategic planning and synergies to face new challenges)

28

การประชมสามญประจาป 2014 ของ IFLA General Conference and Council 36 1. พนทพเศษสาหรบทรพยากรพเศษ (Special Places for Special

Collections) 36

2. บรการคลาวดสาหรบหองสมด – ความปลอดภย การปองกน และความยดหยน (Cloud services for libraries – safety, security and flexibility)

41

3. การสงวนรกษาหนงสออเลกทรอนกส: วธปฏบตทเปนเลศของหองสมด (Digital preservation of e-books: Best practice in libraries)

48

4. กเกลอาจไมเพยงพอ: บรการตอบคาถามและชวยการคนควา เพอการถายทอดความร – การปรบกรอบแนวคดการอภปราย (Google is not enough: Reference and Information Services for the transfer of knowledge – reframing the discussion)

53

5. กฎหมายมความปลอดภยเพยงใด? การรบรองราชกจจานเบกษา: การรายงานจากทวโลก ซงมงเนนในดานเทคนคและการปฏบต (How Safe is the Law? Authentication of official Gazettes: A Worldwild Report, with particular attention to the technical and practical aspects)

57

6. การวจยในยคสงคมขอมลขาวสาร: กฎหมาย สงคม และเทคนคในการเขาถงเนอหาทมขนาดใหญและชดขอมล (Research in the big data era: legal, social and technical approaches to large text and data sets)

58

7. การเขาถงกฎหมายดวยเสนทางดจทล: นวตกรรมเพอการแกปญหาความยงยากซบซอน (Access to law at the digital cross road: Innovative solution to complex challenges)

63

8. ผใชและความทาทายในการแสดงผล ทสมพนธกบการเขาถงสอโสตทศนวสดและสอมลตมเดย (User and Interface Challenges Related to Audiovisual and Multimedia Access)

65

9. บรรณารกษในฐานะผเปลยนแปลง: การคนหา การใช และการจดการขอมลเพอการเปลยนแปลงทางสงคมสาหรบสตร (Librarians as change agents: finding, using and managing data for social change for women)

69

10. การเกบรกษาทรพยากรสารสนเทศใหคงอย: นโยบายการอนรกษเชงปองกนและแนวทางปฏบต (Keeping collections alive: Preventive conservation policy and practice)

73

[10]

หนา

11. การกาวขามเขตจากด: ประเดนชาต สงคม และชาตพนธ (Transcending Borders: national, social, and ethnic issues)

79

12. การปรบเปลยนจากการพมพสรปแบบอเลกทรอนกส – ผลกระทบกบการใชทรพยากรรวมกน (Conversion of print to electronic - impact on resource sharing)

85

13. การศกษาดงานหองสมดสอมลตมเดย Le Trente ณ เมองเวยน (Le Trente multimedia Library, Vienne)

89

ประโยชนและขอเสนอแนะ 95

ประมวลภาพกจกรรม 100

รายงานการเดนทางเขารวมประชม สหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด

(International Federation of Library Associations and Institutions: IFLA) ประจาป 2557

ณ สาธารณรฐฝรงเศส (République Française) ระหวางวนท 10 – 24 สงหาคม พ.ศ. 2557

หวขอประชม Pre-conference : หองสมดรฐสภา: อดตและอนาคต THEME : The parliamentary libraries: past and future

หวขอประชมสามญประจาป : หองสมด ประชาชน สงคม: การบรรจบกนเพอความร THEME : Libraries, Citizens, Societies: Confluence for Knowledge

สถานทจดประชม (Venue) : French National Assembly and Lyon Convention Centre

วนอาทตยท 10 สงหาคม 2557 21.00 น. คณะเดนทางเตรยมตว ณ ทาอากาศยานสวรรณภม วนจนทรท 11 สงหาคม 2557 00.05 น. ออกเดนทางจากทาอากาศยานสวรรณภม ไปยงทาอากาศยานชารลส

เดอ โกล (Charles de Gaulle) กรงปารส สาธารณรฐฝรงเศส เทยวบน TG 930

07.05 น. (เวลาทองถน) เดนทางถงทาอากาศยานชารลส เดอ โกล 08.00 น. เดนทางไปยงโรงแรม Mercure Paris Centre Tour Eiffel วนองคารท 12 สงหาคม 2557 17.00 – 20.00 น. ลงทะเบยนและเยยมชมอาคารรฐสภาสาธารณรฐฝรงเศส และการ

นาเสนอหนงสอหายากของหองสมดสภาผแทนราษฎร Visit of the Palais Bourbon Presentation of rare books in the Library of the French National Assembly

2

วนพธท 13 สงหาคม 2557 09.30 – 10.00 น. พธเปดการประชม Pre-Conference ประจาป 2557

Opening session : Pre-Conference 10.00 – 12.00 น. การนาเสนอกระบวนการนตบญญตของสาธารณรฐฝรงเศส

General Presentation of the French Legislative Procedure 14.00 – 18.00 น. เยยมชมอาคารวฒสภา และการนาเสนอหนงสอหายากของหองสมด

วฒสภา Visit the Palais du Luxembourg Presentation of rare books in the Library of the Senate

วนพฤหสบดท 14 สงหาคม 2557 09.00 – 10.30 น. ชวงท 1; การบรการสมาชกรฐสภาทเกยวของกบบรบทของหนวยงาน

และองคกร Session 1; Serving MPs in evolving institutional and organizational contexts

11.00 – 11.45 น. ชวงท 2; ความรวมมอกบหนสวนภายนอกเพอปรบปรงสารสนเทศและงานวจย Session 2; Collaborating with external partners to improve information and research products

11.45 – 12.45 น. ชวงท 3; แนวทางในการพฒนาบรการวจยของรฐสภา Session 3; Guidelines for the development of Parliamentary Research Services

14.15 – 16.00 น. ชวงท 4; การประเมนผลการบรการ การวางแผนกลยทธและการทางานรวมกนเพอเผชญหนาความทาทายใหม Session 4; Service evaluation, strategic planning and synergies to face new challenges

17.00 - 17.45 น. ขาวแจงจาก Section ของ Library and Research Services for Parliaments โดย Ms. Raïssa Teodori และ Ms. Lillian Gassie

17.45 น. พธปด Closing session

3

วนศกรท 15 สงหาคม 2557 09.58 น. ออกเดนทางจากกรงปารสไปยงเมองลยง 12.00 น. เดนทางไปยงโรงแรม Crowne Plaza Lyon – Cite Internationale วนเสารท 16 สงหาคม 2557 10.30 – 12.00 น. ลงทะเบยนและรบเอกสารการประชม

Welcome and registration of the participants วนอาทตยท 17 สงหาคม 2557 10.30 – 12.00 น. พธเปด

Opening Session 13.45 – 15.45 น. พนทพเศษ สาหรบทรพยากรพเศษ

Special Places for Special Collections มาตรฐานหองสมด: การบรรจบกบแนวโนมโลกปจจบน

Library standard: confluence with world trends บรการคลาวดสาหรบหองสมด – ความปลอดภย การปองกน และ

ความยดหยน Cloud services for libraries – safety, security and flexibility

16.00 -18.00 น. พธเปดนทรรศการ Exhibition Opening Party

วนจนทรท 18 สงหาคม 2557 09.30 – 12.45 น. การสงวนรกษาหนงสออเลกทรอนกส: วธปฏบตทเปนเลศของหองสมด

Digital preservation of e-books: Best practice in libraries บอกเลาเกาสบเรองราวหองสมด: การสรางระบบเมตรกเพอใชในการ

บรหารจดการ สนบสนน และการสรางชมชน Telling the Library Story: creating metrics for management, advocacy and community building

13.45 – 15.45 น. กเกลอาจไมเพยงพอ: บรการตอบคาถามและชวยการคนควา เพอการถายทอดความร – การปรบกรอบแนวคดการอภปราย Google is not enough: Reference and Information Services for the transfer of knowledge – reframing the discussion

4

กฎหมายมความปลอดภยเพยงใด? การรบรองราชกจจานเบกษา: การรายงานจากทวโลก ซงมงเนนในดานเทคนคและการปฏบต How Safe is the Law? Authentication of official Gazettes: A Worldwild Report, with particular attention to the technical and practical aspects

16.00 -18.00 น. หองสมดเพอประชาธปไตย: มงเนนภาคประชาชน Libraries for Democracy: Engaging Citizens

วนองคารท 19 สงหาคม 2557 09.30 – 12.45 น. การวจยในยคสงคมขอมลขาวสาร: กฎหมาย สงคม และเทคนคในการ

เขาถงเนอหาทมขนาดใหญและชดขอมล Research in the big data era: legal, social and technical approaches to large text and data sets

การเขาถงกฎหมายดวยเสนทางดจทล: นวตกรรมเพอการแกปญหาความยงยากซบซอน Access to law at the digital cross road: Innovative solution to complex challenges

13.45 – 15.45 น. ผใชและความทาทายในการแสดงผลทสมพนธกบการเขาถงสอโสตทศนวสดและสอมลตมเดย User and Interface Challenges Related to Audiovisual and Multimedia Access

19.00 – 22.00 น. เขารวมงาน Cultural Evening ท La Sucrière, quai Rambaud วนพธท 20 สงหาคม 2557 09.30 – 12.45 น. บรรณารกษในฐานะผเปลยนแปลง: การคนหา การใช และการจดการ

ขอมลดานการเปลยนแปลงทางสงคม Librarians as change agents: finding, using and managing data for social change for women

13.45 – 15.45 น. การเกบรกษาทรพยากรสารสนเทศใหคงอย: นโยบายการอนรกษเชงปองกนและแนวทางปฏบต Keeping collections alive: Preventive conservation policy and practice

การกาวขามเขตจากด: ประเดนชาต สงคม และชาตพนธ Transcending Borders: national, social, and ethnic issues

5

วนพฤหสบดท 21 สงหาคม 2557 10.45 – 12.45 น. การสงวนรกษาและการจดการงานเอกสารดานประวตศาสตร

วฒนธรรม Preservation and Management of Documentary Cultural Heritage

การปรบเปลยนจากการพมพสรปแบบอเลกทรอนกส – ผลกระทบกบการใชทรพยากรรวมกน Conversion of print to electronic - impact on resource sharing

16.15 – 17.30 น. พธปดการประชม Closing Session

วนศกรท 22 สงหาคม 2557 09.00 – 16.00 น. เยยมชมหองสมดสอมลตมเดย Le Trente ณ เมองเวยน

Library Visit: Le Trente multimedia Library, Vienne วนเสารท 23 สงหาคม 2557 05.50 น. เดนทางจากเมองลยงไปยงกรงปารส 08.00 น. เดนทางไปยงทาอากาศยานชารลส เดอ โกล 13.40 น. ออกเดนทางจากทาอากาศยานชารลส เดอ โกล

เทยวบน TG 931 วนอาทตยท 24 สงหาคม 2557 05.55 น. เดนทางถงทาอากาศยานสวรรณภมโดยสวสดภาพ

6

คากลาวเปด การประชมสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด

ประจาป 2557 ครงท 80 ณ เมองลยง สาธารณรฐฝรงเศส (IFLA World Library and Information Congress: 80th IFLA General Conference and Assembly)

โดย นาง Sinikka Sipilä ประธาน IFLA

สาธารณรฐฝรงเศสมความผกพนและและสนบสนนการดาเนนงานของสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด (International Federation of Library Associations and Institutions - IFLA) มาเปนระยะเวลายาวนานตงแตเรมกอตงใน ค.ศ. 1927 ณ เมองเอดนเบรก (Edinburgh) อกทงชาวฝรงเศสยงเคยดารงตาแหนงประธาน IFLA ในระหวาง ค.ศ. 1997 - 2003 ซงนบเปนสภาพสตรคนท 2 ทไดดารงตาแหนง นอกจากน ยงเคยเปนเจาภาพจดการประชมประจาป IFLA มาแลว 5 ครง ไดแก ค.ศ. 1933 ณ เมอง Avignon, ค.ศ. 1937 1957 และ 1989 ณ กรงปารส, ค.ศ. 1973 ณ เมอง Grenoble และใน ค.ศ. 2014 ซงเปนครงลาสด เปนครงท 6 ไดจดขน ณ เมอง Lyon ขณะเดยวกน หอสมดแหงชาตฝรงเศส (The national Library of France: BnF) ไดเปนเจาภาพในการจดการประชมสาหรบโปรแกรมยทธศาสตรการอนรกษและบารงรกษาทรพยากรสารสนเทศของ IFLA มาแลวหลายครง

จากเอกสารการเสนอขอเปนเจาภาพจดการประชม IFLA 2014 นน ไดชใหเหนวา Lyon เปนเมองแหงนวตกรรม มการพฒนายทธศาสตรกาหนดใหเปนเมองแหงความรทนาสมย ซงถอเปนเจาภาพในอดมคตการจดการประชมในดานความร Lyon ไดมการลงทนในดานวฒนธรรม และ

7

งบประมาณดานวฒนธรรมสวนใหญซงลงทนไปในดานหองสมดนน กลาวไดวา Lyon เปนผนาและเปนแรงบนดาลใจใหกบเมองอน ๆ ดวย หองสมดสวนใหญของฝรงเศส โดยเฉพาะใน Lyon นน จะมความสมพนธเกยวเนองกบการปฏวตฝรงเศส ทงน เพราะสวนใหญจะกอตงขนหลงจากสงของทสะสมของโบสถและของสวนตว ไดถกรบและมอบคนสประชาชนโดยการกอตงหองสมดประชาชน ปฏญญาวาดวยสทธของมนษยและพลเมอง (The Declaration of the Rights of Man and Citizen 1789) แหงราชอาณาจกรฝรงเศส หรอสาธารณรฐฝรงเศสในปจจบน (French Republic) ซงไดประกาศในระหวางการปฏวตฝรงเศสนน ไดรบอทธพลจากปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนแหงสหประชาชาต (The United Nations Universal Declaration of Human Rights) ซงในขอ 19 ทไดกาหนดไวเกยวกบเสรภาพในการแสดงความคดเหนและการแสดงออกนน นบเปนคานยมหลกของ IFLA และหองสมดทงหลาย โดยในปจจบนโปรแกรมยทธศาสตรเสรภาพในการเขาถงสารสนเทศและการแสดงออก (Freedom of Access to Information and Freedom of Expression Strategic Programme (FAIFE) ของ IFLA ถอเปนแผนงานเรมตนทจะตองไดรบการคมครองและสนบสนนดานสทธมนษยชนตามทไดกาหนดไวในมาตรา 19 ดฉนรสกภาคภมใจเปนอยางยงทคณะกรรมาธการแหงชาตไดนา “หองสมด ประชาชน สงคม: การบรรจบกนเพอความร (Libraries, Citizens, Societies: Confluence for Knowledge)” มาเปนประเดนหลกของการประชมในครงน เพราะประเดนดงกลาวไดเกดขนจากประเดนความคดหลกในการเปนประธานของดฉน ทมขอคดหลกวา “หองสมดเสรมสรางคนและสงคม (libraries empower citizens and Societies” ดวยเหตทเชอและยดมนในหลกดงกลาว จงไดเลอกกาหนดประเดนหลกของประธานไววา “หองสมดเขมแขง สงคมเขมแขง (Strong Libraries, Strong Societies)” ดฉนเชอวาหองสมดมอทธพลและผลกระทบตอสงคมในการพฒนา โดยการสรางโอกาสในการเรยนรและการศกษาตลอดชวต การวจยและนวตกรรม วฒนธรรมและนนทนาการ แกทกคนอยางเทาเทยม หองสมดสามารถสรางชมชนและสงคมทเขมแขง หองสมดทเขมแขงจะเปนแหลงทรพยากรสารสนเทศทจะตอบสนองความตองการสารสนเทศของผใชบรการไดอยางด ซงสงคมทเขมแขงนน จะตองประกอบดวยประชาชนทไดรบสารสนเทศเพอการมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ของชมชนและสงคม จากรปโฉมใหมและการใหบรการนวตกรรมของหองสมด ไดกอใหเกดความชดเจนอยางยง ทาใหเหนวาการเขาถงสารสนเทศททาไดโดยงายและการเปดพนทสสาธารณะนน สามารถปรบปรงในดานสวสดการตาง ๆ ไดอยางครอบคลม เสรมสรางความคดสรางสรรคและศกยภาพของประชาชน หองสมดไดสรางสภาพแวดลอมซ งสามารถสรางกจกรรมและวฒนธรรมใหม ๆ ขน ท ง น สภาพแวดลอมดงกลาวนนจะเปนประโยชนในการเปนตวกระตนและผลกดนในดานตาง ๆ อกทงยงเปนสถานททผคนไดมาพบปะกบเพอนและกลมคนใหม ๆ สรางสรรคความคดใหม ๆ อนเกดจากการแลกเปลยนเรยนร หองสมดทเขมแขงจะกอใหเกดผลกระทบในเชงบวกตอการพฒนาชมชน การศกษา ประชาธปไตยทแทจรง ประสทธภาพของภาครฐ การพฒนาเศรษฐกจ ตลอดจนดานสขภาวะและ

8

ความเปนอยของประชาชน จากการทหองสมดเปนแหลงเชญชวนใหผคนจากทตาง ๆ กาวเขาสชวตแหงการมสวนรวมในบรรยากาศของการสรางแรงบนดาลใจและความรวมมอ ไดสงอทธพลตอการกาหนดประเดนหลกของประธาน (Presidential theme) และประเดนหลกของการประชม (Congress theme) IFLA ในฐานะทเปนกระบอกเสยงของหองสมดและหนวยงานดานสารสนเทศทวโลก ไดใหความสนใจตอกจกรรมในการสรางโอกาสใหแกสมาชกทงมวลของชนชนในการมสวนรวมในสงคมแหงสารสนเทศและความร ประเดนหลกในการประชมครงน เหมาะสมสอดคลองอยางยงกบสถานททเราจะไดประกาศ ปฏญญาลยงในการเขาถงสารสนเทศและการพฒนา ซงถอเปนจดเดนของการประชมในวนพรงน ปฏญญานถอเปน เอกสารเพอความรวมมอ ความรเรม และการสนบสนน ของ IFLA ซงจะนาไปใชใหเกดผลในทางบวกตอการประชมเพอการพฒนากอน ค.ศ. 2005 ของสหประชาชาต ทงนในปฏญญาไดกลาวไวอยางชดเจนวาการเขาถงสารสนเทศนนจะตองสนบสนนการพฒนาดวยการสรางศกยภาพของคนในความเปนเมอง การเมอง เศรษฐกจ สทธทางสงคมและวฒนธรรม การเรยนรและทกษะใหม เพอการตดสนใจ และการเขารวมกจกรรมในภาคประชาสงคม ขอแสดงความยนดและขอบคณเปนอยางยงตอคณะกรรมาธการและประชาคมหองสมดทงหลายของฝรงเศส ในการจดการประชมทยงใหญน เราทงหลายรสกประทบใจเปนอยางยงตอการดาเนนงานททาใหพวกเราไดมาอยรวมกนเชนน นนหมายถงจะตองใชเวลาเปนอยางนอย 2 ป เพอการวางแผนงาน และอก 1 ป ในการจดเตรยมดาเนนการใหทกอยางเสรจสนเรยบรอยเพอการตอนรบผเขารวมประชมทงหลาย บดน ทกทานไดมาอยในการประชมสามญประจาปครงท 80 ของสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด ณ เมองลยง ซงเปนเมองแหงความรและนวตกรรม เราทกคนตางรอคอยทจะเขารวมประชมและเขารวมกจกรรมในแตละฟอรม เพอการแลกเปลยนเรยนรกนในแตละประเดนซงเกยวกบนวตกรรมใหม ๆ ทไดกาหนดไวหลากหลาย และเพอไดกลบมาพบปะกบเพอนเกาของเราอกครง ลยงเปนสถานททดทสดสาหรบการสรางปฏสมพนธ อกทงยงมชอเสยงในดานอาหาร ดงนน ขณะทเราเพลดเพลนกบการตอนรบของเจาภาพและอาหารทอรอย เรากไดมประสบการณกบรปแบบการใชชวตทหลากหลายของเพอนชาวฝรงเศสของเรา พรอมทงการไดไปเยยมเยอนหองสมดและสถานทตางของเมองนอกดวย ขอเปดการประชมสามญประจาปครงท 80 ของสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด ณ บดน

9

สรปผล การประชมสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด

(International Federation of Library Associations and Institutions: IFLA) ณ สาธารณรฐฝรงเศส (République Française)

ระหวางวนท 10 – 24 สงหาคม พ.ศ. 2557

การประชม Pre-Conference ครงท 30 “30th Annual International Conference of Parliament Librarian” ของการประชมบรรณารกษนานาชาตแหงสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด (IFLA) ประจาป 2557 จดขน ณ the French National Assembly กรงปารส สาธารณรฐฝรงเศส (République Française) ระหวางวนท 12 – 14 สงหาคม 2557 ภายใตหวขอ “หองสมดรฐสภา: อดตและอนาคต” (The parliamentary libraries: past and future) และมพธเปดประชมอยางเปนทางการในวนท 13 สงหาคม 2557 โดยในครงน มผเขารวมประชมจากหองสมดรฐสภาประเทศตาง ๆ จานวน 64 ประเทศ และจากหนวยงานตาง ๆ อก 6 หนวยงาน รวมผเขาประชมทงสน 168 คน สาหรบการประชมสามญประจาป ครงท 80 “80th IFLA General Conference and Council” จดขน ณ ศนยประชมลยง (Lyon Convention Centre) ระหวางวนท 16 - 22 สงหาคม 2557 ภายใตหวขอ “หองสมด ประชาชน สงคม: การบรรจบกนเพอความร” (Libraries, Citizens, Societies: Confluence for Knowledge) โดยมพธเปดอยางเปนทางการของการประชมสามญประจาป 2557 ในวนอาทตยท 17 สงหาคม 2557 โดยนาง Sinikka Sipilä ประธาน IFLA ในครงน มสมาชกจากสถาบนตาง ๆ เขารวมประชมใหญประจาป จานวน 132 ประเทศทวโลก รวมผเขารวมประชมทงสนประมาณ 3,300 คน สาหรบสานกวชาการ สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร มตวแทนเดนทางไปเขารวมประชมในครงน จานวน 8 คน คอ นางวจตรา วชราภรณ รองเลขาธการสภาผแทนราษฎร นางสาวอารรตน วชาชาง ผบงคบบญชากลมงานหองสมด นางณชาน ฉนฉลาด บรรณารกษชานาญการพเศษ กลมงานพฒนาทรพยากรสารสนเทศ นางสาวสนดา บญญานนท บรรณารกษชานาญการพเศษ กลมงานหองสมด นางสภทร คามงคณ วทยากรชานาญการพเศษ กลมงานบรการวชาการ 2 นางสาว นารลกษณ ศรวรรณ วทยากรชานาญการพเศษ กลมงานวจยและพฒนา นางสาวบษราภรณ อครนธยานนท บรรณารกษชานาญการ กลมงานพฒนาทรพยากรสารสนเทศ และนางสาวนราภทร เพชรมณ บรรณารกษชานาญการ กลมงานพฒนาทรพยากรสารสนเทศ สานกวชาการ ผลการประชม สรปเนอหาได ดงน

10

การประชม Pre-conference ครงท 30 (Section on Libraries and Research Services for Parliaments)

1. การเยยมชมอาคารรฐสภาสาธารณรฐฝรงเศส และการนาเสนอหนงสอหายากของหองสมดสภาผแทนราษฎร (Visit of the Palais Bourbon and the presentation of rare books in the Library of the French National Assembly)

สภาผแทนราษฎรแหงสาธารณรฐฝรงเศส รฐสภาแหงสาธารณรฐฝรงเศส ประกอบดวย สภาผแทนราษฎรและวฒสภา ทาหนาทพจารณารางกฎหมายและงบประมาณ รวมทงตรวจสอบการทางานของฝายบรหารผานการถามกระทสดในรฐสภา โดยมสภารฐธรรมนญ (Conseil Constitutionnel) มหนาทรบรองใหบทบญญตตาง ๆ เปนไปตามรฐธรรมนญ การประชมรฐสภามสมยประชมทงสน 1 ป 9 เดอน ในกรณทมความจาเปน ประธานาธบดสามารถขอเพมวาระการประชมได สมาชกสภาผแทนราษฎรสามารถเสนอญตตการอภปรายไมไววางใจภายในเวลา 24 ชวโมง นบตงแตการแสดงความรบผดชอบโดยญตตการอภปรายไมไววางใจทสามารถเสนอไดคอ ญตตทมสมาชกจานวน 1 ใน 10 ของจานวนสมาชกทงหมด เปนผเสนอ และเมอมการเสนอญตต สภากจะทาการอภปรายและลงมตตามกาหนดเวลาและเงอนไขทกาหนดไวในรฐธรรมนญและขอบงคบการประชมสภาผแทนราษฎร กลาวคอ การอภปรายตองดาเนนการภายใน 3 วนเปนอยางชา สวนการลงมตนนตองดาเนนการภายหลงการเสนอญตต 48 ชวโมง และญตตดงกลาวจะตองไดรบความเหนชอบกตอเมอญตตนนไดคะแนนเสยงขางมากของจานวนสมาชกสภาผแทนราษฎรทงหมด นบตงแต ค.ศ. 1988 เปนตนมา สมาชกสภาผแทนราษฎรนนมาจากการเลอกตงทวไปในระบบสองรอบแบงตามเขตเลอกตง โดยมวาระ 5 ป ในการเลอกตงทวไปรอบแรกนน สมาชกทจะถกเลอกตองไดรบคะแนนอยางนอยรอยละ 50 ของจานวนผมสทธเลอกตงในแตละเขตเลอกตง และจะตองมผมาใชสทธอยางนอยรอยละ 25 ของผมสทธทงหมดในแตละเขต หากยงไมมผทไดรบเลอกในรอบแรก ผสมครรบเลอกตงทมคะแนนมากกวารอยละ 12.5 จะสามารถเขารบการคดเลอกในรอบสองได หากยงไมมผสมครทเขาเกณฑใด ๆ ผสมครรบเลอกตงทมคะแนนสงสดสองอนดบจะเปนผมสทธเขาไปรอบทสองได สภาผแทนราษฎรแหงสาธารณรฐฝรงเศส ตงอยทพระราชวงบรบง กรงปารส เปนสภาลางในรฐสภาฝรงเศส ประกอบดวย สมาชกจานวน 577 คน เรยกวา “ผแทน” ผแทนจานวน 289 คน ถอเปนจานวนเสยงสวนใหญในสภา มประธานสภา 1 คน เปนผควบคมการประชม และรองประธานสภา 1 คน หรอมากกวานน สมาชกสภาผแทนราษฎรดารงตาแหนงคราวละ 5 ป โดยจะสนสดวาระในวนองคารของสปดาหท 3 ของเดอนมถนายนของปท 5 นบแตวนเลอกตง การเลอกตงครงใหมจะตองดาเนนการใหเสรจสนภายใน 60 วน กอนทสภาผแทนราษฎรชดเดมจะหมดอาย ทงน ประธานาธบดสามารถประกาศยบสภาผแทนราษฎรได ภายหลงจากทไดปรกษากบนายกรฐมนตรและประธานสภาทงสองแลว โดยเมอมพระราชกฤษฎกาประกาศยบสภา จะตองจดใหมการเลอกตงทวไปอยางนอยทสดภายใน 20 วน แตตองไมเกน 40 วน โดยในกรณทมการยบสภาหรอสมาชกสภาผแทนราษฎร

11

ลาออกหรอเสยชวต หรอไปปฏบตหนาทอนซงรวมไปถงงานของรฐบาลและสมาชกสภาผแทนราษฎร อาจจะมการดารงตาแหนงนอยกวา 5 ปได สมาชกสภาผแทนราษฎรนนสามารถใชอานาจถอดถอนฝายบรหารได ประกอบดวย นายกรฐมนตรและคณะรฐมนตร ผานการเสนอญตตไมไววางใจ ซงเปนเหตใหนายกรฐมนตรและคณะรฐมนตรนนจะตองไดรบการสนบสนนจากพรรคการเมองเสยงขางมากหรอพรรครวมฯ ในสภาผแทนราษฎร ในกรณทประธานาธบดกบสภาผแทนราษฎรนนมาจากพรรคการเมองฝงตรงขามจะเกดเหตการณทนาไปสสถานการณการบรหารรวมกน “Cohabitation” ซงเกดขนทงหมดสามครง ยอมทาใหการบรหารประเทศเปนไปอยางลาบาก การเสนอญตตไมไววางใจนนเกดขนเปนชวง ๆ โดยพรรคการเมองฝายคาน ซงไมเหนดวยกบการบรหารราชการแผนดนทไมเหมาะสมโดยสวนใหญมกจะไมสาเรจ เนองจากสมาชกพรรคการเมองนนจะตองทาตามมตพรรค เ พอใ หมการถอดถอนฝายบรหารไ ดจากสภาผ แทนราษฎร สมาชกสภาผแทนราษฎรนนสามารถตงกระทและกระทถามสดเพอใหรฐมนตรมาตอบได สภาผแทนราษฎรฝรงเศส ประกอบดวยบคลากรทมความเชยวชาญจานวนมากและหลากหลายสาขาอาชพ ไดแก เจาหนาทรกษาความปลอดภย ผเชยวชาญเทคโนโลยสารสนเทศ แพทย เจาหนาทดแลเครองพมพเอกสาร ชางทาเครองเรอน และผเชยวชาญดานตาง ๆ ในสภาผแทนราษฎรมเจาหนาทจานวนนบพนคนทางานอยางเตมทในองคกรนตบญญตซงใกลศนยกลางของกรงปารส เนนการทางานสนบสนนการปฏบตหนาทของสมาชกสภาภายใตเงอนไขตาง ๆ โดยมกาหนดการประชมของแตละสปดาหจานวนหลายรอยครง การเปนเจาภาพตอนรบการศกษาดงานและเยยมชม การบนทกวดโอออกอากาศ การโตวาท การจดการจดหมายอเลกทรอนกสของรฐสภา เอกสารดานกฎหมาย และการดแลอาคารสถานท ปฏบตงานในอาคารรฐสภาทสงางาม ณ พระราชวงบรบง กรงปารส อนเปนสถาบนทสาคญของฝรงเศสและแสดงถงความเปนประชาธปไตย หองสมดของสภาผแทนราษฎร หองสมดเปนอาคารทรงสเหลยมผนผา ประกอบดวยเสาหลก 3 ค เพอรองรบหลงคาโดม 5 ชน มโคมไฟประดบใหแสงสวางสวยงาม ผนงแสดงภาพเขยนในชวง ค.ศ. 1838 – 1847 นาเสนอเรองราวตาง ๆ ในแตละพนท 22 สวน มทางเขาหองจดหมายเหตอยตรงกลางหอง โดยในปจจบนหองสมดของสภาผแทนราษฎรไดพฒนาไปสหองสมดดจทล การจดทาจดหมายเหตดจทลและรายการยมคนแบบออนไลน มหนงสอมากกวา 600,000 เลม ซงจดแบงตามชวงเวลาเปนจานวนมาก เพอสนบสนนการทางานของสภาผแทนราษฎร รวมถงไดมการจดหาการเขาถงแหลงขอมลออนไลนและการใหบรการทางอนเทอรเนต และภายในหองสมดสภาผแทนราษฎรของฝรงเศส ยงมการแสดงคณคาทางประวตศาสตร ไดแก เอกสารทางประวตศาสตร เอกสารทางกฎหมาย หนงสอทาง เทววทยาและคมภรศาสนา ปฏทนของชาวมายา ขอมลของนกคดดานการเมองในประวตศาสตร สงของหายากในประเทศอยปต สารานกรมตาง ๆ ในชวง 250 ปทผานมา เชน ศลปกรรม 100 ป ขอมลทางธรรมชาต ไดแก การเกบพนธพชและกายวภาค วรรณกรรมประเภท นยาย กาพย กลอน

12

และดนตร ซงเกบมาตงแตสมยการปฏวตฝรงเศส และของมคาทประเมนราคาไมได ของเฌอชารค รสโซ (นกคดทางการเมองของฝรงเศส)

2. การเยยมชมอาคารวฒสภาสาธารณรฐฝรงเศส และการนาเสนอหนงสอหายากของหองสมดวฒสภา (Visit the Palais du Luxembourg and the presentation of rare books in the Library of the Senate)

อาคารวฒสภา เดมเปนพระราชวงลกซองบร เรมกอสรางเมอ ค.ศ. 1615 หลงจากการปฏวตไดมการปรบปรงอาคาร ภายในอาคารประกอบดวยหองตาง ๆ ทสาคญ ไดแก หองประชม หองโถงรบรอง หองสมด หองประชมคณะกรรมาธการสามญ หองโถงบนไดอนสรณ เปนตน

13

หองประชม

14

หองโถงรบรอง โถงบนไดอนสรณ

หองประชมกรรมาธการสามญการเงน

หองสมดวฒสภา (Library of the Senate) เรมกอตงขนเมอศตวรรษท 19 โดย Viscount Cairu’ สมาชกของคณะกรรมาธการดานนตบญญต ตอมาใน ค.ศ. 1826 คณะกรรมาธการไดมการเตรยมการคดแยกรายการหนงสอซงเปนทรพยากรหองสมดชดแรกของคลงหนงสอของวฒสภา ใน ค.ศ. 1899 รายการหนงสอเหลานไดมการเผยแพร โดยมหนงสอ 12,000 เลม และมวารสาร 158 เลม

ค.ศ. 1960 หองสมดยงคงอยท Rio de Janeiro ตอมาภายหลง ไดยายไปท Palace of the National Congress ใน ค.ศ. 1961 ภายหลงหองสมดไดมการเปลยนชอเปน Academician Luiz Viana Filho Library ใน ค.ศ. 1979 เพอเปนเกยรตแกสมาชกวฒสภาผซงไมเพยงแตเปนปราชญดานการเมองแตยงเปนปราชญดานอกษรศาสตรอกดวย โดยซงไดกลาวประโยควรรคทองจนเปนอมตะถงป จ จ บ น “ Because only those people who love books learn to love freedom and to seek progress”

15

หองสมดวฒสภา ไดมการรวบรวมขอมลสารสนเทศในหลากหลายสาขา เพอสนบสนนการดาเนนงานของรฐสภาทงขอมลเชงลกและขอมลทเปนปจจบน เนองจากประเดนการอภปรายในสภา มความหลากหลาย โดยทรพยากรหองสมดจะเนนในดานวทยาศาสตรและสงคมศาสตร รอยละ 60 เปนดานกฎหมาย การเมอง เศรษฐศาสตร และบรหารธรกจ รอยละ 40 เปนความรดานอน ๆ การใหบรการทรพยากรหองสมด ประกอบดวย

1. หนงสอ (Book Collection) 2. นตยสาร (Magazine Collection) 3. หนงสอพมพ และกฤตภาคขาว (Newspaper and Newspaper Clippings

Collection) 4. ไมโครฟลม (Microfilm Collection) 5. หนงสอหายากและทรพยากรพเศษ (Rare Books and Special Collection) 6. Luiz Viana Filho Collection 7. Legal Deposit Collection of Senate Publications 8. หองสมดเครอขาย (Virtual Library Network – National Congress) 9. ฐานขอมลและทรพยากรอเลกทรอนกส (Database and electronic resources)

10. หองสมดดจทลวฒสภา (Federal Senate Digital Library) 11. การใหบรการอน ๆ เชน การใหบรการกฤตภาคขาว หรองานวจยสาหรบวฒสภา การ

ใหบรการหองอนเทอรเนต สาระสงเขปทรพยากรหองสมดทจดหามาใหม บรการแลกเปลยนสอสงพมพ เปนตน

หองสมดวฒสภา

16

สาหรบหนงสอหายากและทรพยากรพเศษ (Rare Books and Special Collection) ในหองสมด มประมาณ 8,000 รายการ ประกอบดวยหนงสอ นตยสาร และแผนท โดยมหนงสอเกาอายมากกวา 300 ป โดยหนงสอทโบราณทสด ไดแก Novvs Orbis โดย Johannes de Laet ค.ศ. 1633 หนงสอเลมนประกอบดวย ภมศาสตร วทยาศาสตร ชาตพนธวทยา ภาษาศาสตร ซงไดพรรณนาถงประเทศสหรฐอเมรกา และเนนถงประเทศบราซล ใน ค.ศ. 2009 หองสมดวฒสภาไดเรมมการจดทาเปนหองสมดดจทล และไดมการจดทาหนงสอหายากในรปแบบดจทล ซงผทสนใจสามารถเขาไปเชอมตอขอมลในรปแบบเนอหาฉบบเตม (Full-Text) ได

The metal collection

La Collection Morel – Vinde Le voyage aux re’gions e’quinoxiales du Noveau Continent

17

L’ Atlas historique The Historial Atlas

3. การนาเสนอกระบวนการนตบญญตของสาธารณรฐฝรงเศส (General Presentation of the French Legislative Procedure) โดย Michel Moreau

การปกครองของสาธารณรฐฝรงเศสในปจจบนเปนไปตามรฐธรรมนญ ค.ศ. 1958 ซงประกาศใชเมอวนท 4 ตลาคม ค.ศ. 1958

รฐสภาของฝรงเศสเปนสถาบนทางการเมองทาหนาทในดานนตบญญตรบผดชอบในการใชอานาจนตบญญต โดยการตรากฎหมายเพอใชบงคบตามทรฐธรรมนญกาหนด รฐสภาฝรงเศสเปนระบบสภาค ซงประกอบดวย สภาผแทนราษฎร และวฒสภา ตามมาตรา 24 ทกาหนดใหสมาชกสภาผแทนราษฎรมาจากการเลอกตงโดยตรงจากประชาชน มวาระการดารงตาแหนง 5 ป สวนวฒสภามาจากการเลอกตงโดยออม มวาระการดารงตาแหนง 9 ป

กระบวนการนตบญญตของฝรงเศสประกอบดวย 3 ขนตอน คอ 1) ขนตอนกอนการพจารณาของรฐสภา (การเตรยมรางกฎหมายของฝายรฐบาล) 2) ขนตอนการพจารณาของรฐสภา (วเคราะห อภปราย และลงมตรางกฎหมาย) 3) ขนตอนหลงการพจารณาของรฐสภา (การประกาศใชกฎหมาย)

รฐธรรมนญแหงสาธารณรฐฝรงเศส ไดบญญตใหรฐบาลเปนผกาหนดและดาเนนนโยบายของชาต ซงรฐสภาตองใหความเหนชอบรางกฎหมายตาง ๆ โดยสมาชกสภาผแทนราษฎรและสมาชกวฒสภาสามารถเสนอรางกฎหมายไดเชนเดยวกบรฐบาล ทงสภาผแทนราษฎรและวฒสภาตองพจารณารางกฎหมายตามลาดบขนตอน จนกวาทงสองสภาจะใหความเหนชอบรางกฎหมายฉบบนน การผานกฎหมายตองผานทงสองสภาจงมผลสมบรณ ถาหากยงเหนแยงกนในรางกฎหมาย รฐบาล

18

สามารถผลกดนใหทงสองสภาหาขอตกลงรวมกน แตถายงไมสามารถหาขอตกลงกนไดอก รฐบาลกสามารถรองขอใหสภาผแทนราษฎรลงมตชขาดได รฐบาลมบทบาทนาในกระบวนการนตบญญต โดยการใชเทคนคตาง ๆ เชน การกาหนดวาระการประชมสภา การจดกลมในการลงมต การมสวนรวมในการลงมตของสภาผแทนราษฎร และการไมเหนดวยกบการแกไขของสภา เปนตน

4. การบรการสมาชกรฐสภาทเกยวของกบบรบทของหนวยงานและองคกร (Session 1; Serving MPs in evolving institutional and organizational contexts)

4.1 การจดตงหนวยงานบรการว จยสภายโรป (Creating the new European Parliament Reserch Service: EPRS) โดย Aidan Christie

การจดตงหนวยงานบรการวจยสภายโรป (European Parliamentary Research Service: EPRS) เปนความรวมมอกนของสภายโรป เพอใหสมาชกจานวน 751 คน สามารถเขาถงขอมลทมคณภาพ มขอมลวเคราะห และมงานวจยทสนบสนนการปฏบตหนาทของสมาชก โดยหนวยงานดงกลาวจดตงขนเมอ ค.ศ. 2013 ซงเปนหนวยงานทสาคญตอการพฒนางานวจย โดยใหบรการแกสมาชกรายบคคล และคณะกรรมาธการของสภา โดยมผลงานเผยแพรสสาธารณะ และมเปาหมายทจะพฒนาการใหบรการทมลกษณะเปนระดบมนสมอง ทงน สภายโรปมบทบาทสาคญตอรปแบบกฎหมายในสาขาตาง ๆ อยางกวางขวาง เชน การปกปองสทธมนษยชนและสงแวดลอม การควบคมการใหบรการทางการเงน รปแบบความสมพนธทางการคาโดยสหรฐอเมรกา และมสวนรวมในการจดทานโยบายของสหภาพยโรป (EU) หนวยงานบรการวจยสภายโรป แบงโครงสรางองคกรเปน 3 สวน (Directorate) ประกอบดวย

1. งานบรการวจย (Members’ Research Service) 2. งานหองสมด (Library) 3. งานประเมนผลกระทบและเพมมลคาของยโรป (Impact Assessment and European Added

Value) โดยแตละหนวยงานมอานาจหนาทและโครงสรางดงน

1. งานบรการวจย (Members’ Research Service) มหนาทในการใหบรการวเคราะหงานตามสาขา ตามความประสงคของสมาชก แบงโครงสรางการดาเนนงาน ดงน

19

โดยมการใหบรการเอกสารเผยแพร ไดแก 1. At-a-glance notes เปนการจดทาเอกสารสรปคาแนะนานโยบาย หรอสรปประเดนสาคญ

(issue) ประมาณ 1 - 2 หนา 2. Briefings เปนการจดทาเอกสารนโยบายหรอหวขอ (topic) ทมรายละเอยดเพมขน

ประมาณ 3 - 10 หนา เชน นโยบายปจจบน หรอกฎหมาย 3. In-depth Analyses เปนเอกสารการวเคราะหเกยวกบนโยบาย หรอสานวนกฎหมาย

ประมาณ 11 - 36 หนา 4. Statistical/graphical products เปนเอกสารเชงสถต แสดงเปนแผนภม แผนภาพ ซงม

การรวบรวมเปนคลงขอมลออนไลน 5. Podcasts เ ปนบรการ เอกสารประเภท At-a-glance notes และ Briefings ผ าน

อนทราเนต 2. งานหองสมด (Library Directorate) มหนาทใหบรการทรพยากรสารสนเทศและฐานขอมลตาง ๆ และบรการออนไลนแกสมาชกสภายโรปและทมงาน รวมทงรบผดชอบจดหมายเหตของสภา โดยมโครงสรางประกอบดวย

บรการวจย (Members’ Research Service)

หนวยงานดานนโยบายเศรษฐศาสตรและวทยาศาสตร (Economic and Scientific Policies Unit)

หนวยงานดานโครงสรางและการดาเนนงานรวมกน (Structural and Cohension Policies Unit)

หนวยงานดานองคกร กฎหมาย งบประมาณ (Institution, Legal and Budgetary Affairs Unit)

หนวยงานดานนโยบายภายนอก (External Policies Unit)

หองสมด (Library Directorate)

หนวยบรการในสถานทและออนไลน (On-site and Online Library Services Unit)

หนวยงานจดหมายเหต (Historical Archives Unit)

หนวยงานรบเรองสอบถาม (Citizens’ Enquiries Unit (Ask EP)

หนวยงานเพอความโปรงใส (Transparency Unit)

20

3. งานประเมนผลกระทบและเพมมลคาของย โรป (Impact Assessment and European Added Value) มบทบาทในการชวยเหลอคณะกรรมาธการตอการปฏบตงานของคณะกรรมาธการยโรปและสถาบนยโรปทเกยวของกบการออกกฎหมาย โดยมโครงสรางประกอบดวย

โดยมเอกสารประเภทงานวชาการเผยแพร ประกอบดวย 1. At-a-glance เปนประเภทเอกสารวชาการประเดนหวขอ (topic) ประมาณ 1-2 หนา

ตวอยางเชน เรองการเพมมลคาของนโยบายอยในทางปฏบต 2. Briefings เปนเอกสารวชาการประมาณ 3 - 10 หนา มเนอหาสาระเกยวกบนโยบายหรอ

ประเดนหวขอ (topic) ตวอยางเชน เรองสรปการศกษาในสาขาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย เรองการวเคราะหจดออนและจดแขงการประเมนผลกระทบการเสนอกฎหมายของคณะกรรมาธการ (commission)

3. In-depth Analyses and Studies เปนเอกสารวเคราะหรายละเอยด เกยวกบนโยบายหรอสานวนกฎหมาย มจานวนหนาประมาณ 11 - 36 หนา สาหรบเอกสารรายงานการศกษา (Studies) มจานวนหนามากกวา 37 หนา ตวอยางเชน เรองรายละเอยดการประเมนผลกระทบของคณะกรรมาธการ เปนการวเคราะหรายละเอยดเกยวกบจดแขงและจดออนของการรวมเสนอกฎหมายของคณะกรรมาธการ

งานประเมนผลกระทบและเพมมลคาของยโรป (Impact Assessment and European Added Value)

หนวยงานประเมนผลการปฏบตงานดานนโยบาย (Policy Performance Appraisal Unit)

หนวยงานเพมมลคายโรป (European Add Value Unit)

หนวยงานประเมนผลกระทบหลงการดาเนนงาน (Ex-Post Impact Assessment Unit)

หนวยงานดแลสภายโรป (European Council Oversight Unit)

หนวยงานประเมนผลกระทบกอนการดาเนนงาน (Ex-Ante Impact Assessment Unit)

หนวยงานประเมนความคดเหนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Science and Technology Options Assessment (STOA)

21

4.2 การประยกตบรการงานวจยและหองสมดรฐสภาใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงรฐธรรมนญของเคนยา (Adaping Research and Library Services in Parliament to the Changed Constitutional Framework in Kenya) โดย Bonnie M. Mathooko

ภายใตสภาวะความเปลยนแปลงของบรบททงภายในและภายนอกประเทศ สงผลตอการเมองการปกครอง และโครงสรางของสถาบนนตบญญต โดยทางตรงและทางออม ซงเกยวของกบสมาชกสภา นตบญญตทรฐสภาจะตองมการพฒนาการใหบรการดานการวจยและหองสมดอยางตอเนองสาหรบใหบรการแกสมาชกสภานตบญญตแหงชาต ประเทศเคนยาไดมการประกาศใชรฐธรรมนญฉบบใหมในเดอนสงหาคม ค.ศ. 2010 และไดมการเลอกตงตามระบบรฐสภาในชวงเดอนมนาคม ค.ศ. 2013 ซงเปนการปฏรปชดเจนและกระทบตอโครงสรางของสถาบนนตบญญต ซงไดมการแบงโครงสรางการใหบรการดานการวจยและหองสมดของรฐสภาเคนยา ตามสารตถะของรฐธรรมนญ ประกอบดวยเนอหาตาง ๆ ดงน

การแบงแยกอานาจ การกระจายอานาจ ระบบสองสภา ระบบประธานาธบด การเพมจานวนของสมาชกสภานตบญญตแหงชาต กลไกสนบสนน : คณะกรรมการวจย สถานททางานและอาคารหองสมด

ทงน หนวยงานบรการดานการวจยและหองสมดรฐสภาจะตองสนบสนนเนอหาขอมลตามสารตถะของรฐธรรมนญดงกลาว ดงตอไปน ความเกยวของของการใหบรการงานดานวจยและหองสมด 1. กรอบรฐธรรมนญ ประเดนสาคญของการใหบรการดานการวจยและหองสมดรฐสภาจะเปนประโยชนอยางมากตอการรางรฐธรรมนญของประเทศตามกรอบรฐธรรมนญ 2. การปรบปรงการแบงแยกอานาจ รฐธรรมนญฉบบปฏรปของประเทศเคนยา กาหนดใหมการปกครองแบบแบงแยกอานาจ ออกเปน 3 ดานทเปนอสระตอกน ดงนน การใหบรการดานวจยและหองสมดจะตองมการรวมมอกนเพอสนบสนนขอมลใหเพยงพอ ในการถวงดลอานาจและการบรหารราชการแผนดน

22

3. ระบบสองสภา รฐธรรมนญไดกาหนดจานวนของสภาเพอทาหนาทดานนตบญญต ซงทาใหการใหบรการดานวจยและหองสมดจะตองมการวางแผนเพอสนบสนนสมาชกของแตละสภาในการดาเนนงานดงกลาวดวย 4. ระบบประธานาธบด รฐธรรมนญไมไดกาหนดใหสมาชกสภาดารงตาแหนงในฝายบรหารได ซงเปนการแบงอานาจระหวางฝายนตบญญตกบฝายบรหารออกจากกน ทงน ในสวนของหนวยบรการดานวจยและหองสมด ซงทาหนาทใหบรการทงสองสภา จะตองมการคาดการณความตองการการบรการดานวจยและหองสมดของสมาชกสภาทงในระยะสนและระยะยาว 5. การเพมจานวนของสมาชกสภานตบญญตและสานกงานสภานตบญญต ภายใตกรอบของรฐธรรมนญใหม ประกอบดวย สมาชก 418 คน (สมาชกสภานตบญญต 349 คน สมาชกวฒสภา 67 คน และโฆษกของแตละสภา ๆ ละ 1 คน) โดยสมาชกสภาชดทผานมามจานวนเพยง 222 คน ซงจานวนสมาชกสภาทเพมขนของทงสองสภา ทาใหภาระงานบรการดานวจยและหองสมดเพมมากขนใหสอดคลองกบความตองการขอมลของสมาชก 6. กลไกสนบสนน : คณะกรรมการวจย งานสนบสนนกระบวนการนตบญญต เปนภารกจทสาคญของสภานตบญญต จาเปนตองอาศยกลไกสาคญเชงเทคนคในรปของคณะกรรมการวจยสาหรบใหคาแนะนาปรกษา โดยผเชยวชาญเฉพาะสาขาและกลนกรองขอเสนอเพอประกอบการตดสนใจ โดยมการอางองขอมลจากแหลงขอมลทนาเชอถอ 7. สานกงานและหองสมด ตงอยในอาคารรฐสภาเคนยา เปนสถาปตยกรรมเกาแก ตดกบหองประชมสภา ใน ค.ศ. 1963 ภายหลงจากไดรบเอกราชจากประเทศองกฤษ ตอมามการปรบปรงพนทใชสอยใหมากขนและเพยงพอตอการใหบรการของสมาชกสภานตบญญต แตเมอมการยกเลกรฐธรรมนญกสงผลตอการใหบรการดานวจยและหองสมด ทาใหแยกจากกน ซงถอเปนจดออนโดยควรมการประสานการทางานใหเชอมโยงกน เพอใหการบรการขอมลมประสทธภาพมากขน 8. การแบงโครงสรางหนวยงานภายใน การแบงโครงสรางหนวยงานภายในใหสอดคลองกบกรอบรฐธรรมนญ โดยเฉพาะการใหบรการดานวจยและขอมลเฉพาะทาง และมเจาหนาททมความสามารถเฉพาะทาง และหนวยงานดานวจยและหองสมดจะทาหนาทใหบรการขอมลสาคญเปนกรณไป 9. การพฒนาการใหบรการดานวจยและหองสมด รปแบบการใหบรการดานวจยและหองสมด จะมความเกยวของกบกรอบรฐธรรมนญในแตละประเดน โดยเปนไปตามความตองการของสมาชกสภานตบญญตซงตองการใหศกษาเรองตาง ๆ

23

10. การเขาถงขอมลทางเครอขายสารสนเทศ การเขาถงขอมลเปนเรองททาทายของการใหบรการดานวจย โดยแบงออกจากภารกจงานใหชดเจน และเพอใหเกดความสะดวกในการใชบรการขอมลฐานขอมลออนไลน มการเปดรบสมครเขาเปนสมาชกได ซงจะทาใหไดรบบรการขอมลไดทนเวลาและมประสทธภาพ 11. การสรางเครอขายความรวมมอ ในชวง 10 ปทผานมา รฐสภาเคนยาไดมการกอตงหนวยงานเฉพาะทางทสาคญ ไดแก หนวยใหบรการดานกฎหมายและสานกงบประมาณรฐสภา ทงน ไดมการสรางความรวมมอระหวางหนวยงานดงกลาว ในการใหบรการดานวจยและหองสมดเพอใหเกดประสทธภาพมากขน 12. ขอมลดานวจย ภาระงานดานนตบญญตเปนกระบวนงานทมความซบซอน และจาเปนตองอาศยขอมลทนาเชอถอ เนองจากสมาชกสภานตบญญตมหนาทในการรางกฎหมายจงจาเปนตองไดรบขอมลประกอบการพจารณาทมคณภาพ และสามารถนาไปอางองไดจากแหลงขอมลตาง ๆ ทหลากหลายและนาเชอถอ 13. การเชอมโยงและสรางเครอขาย การวางแผนกลยทธในการใหบรการดานวจยจะตองมการสรางเครอขายความรวมมอระหวางหนวยงานวจยและสถาบนตาง ๆ นอกเหนอจากการปฏบตงานภายใตกลไกการบรหารงานทมอยเทานน ซงจะทาใหการทางานมความคลองตวมากยงขน 14. การกอตงศนยเทคโนโลยขอมลการสอสาร (ICT) ผใชบรการสามารถเขาถงเทคโนโลยสารสนเทศและสามารถแบงปนขอมลทมเปนจานวนมากและกระจดกระจายไดอยางรวดเรวโดยเสยคาใชจายไมสงมาก ซงจะชวยใหสมาชกสภานตบญญตสามารถนาขอมลดงกลาวไปใชประกอบการพจารณาเนอหาตามกรอบรฐธรรมนญได ทงน หองสมดยงมภารกจสาคญในการสนบสนนนกวจยดานนตบญญตใหผลตผลงานวจยทมคณภาพและเผยแพรทางชองทางผานแหลงขอมลสารสนเทศตาง ๆ 15. การประเมนความตองการ ความตองการของผใชบรการดานวจยและหองสมดมความหลากหลาย โดยจะตองมการสารวจความตองการและวางแผนการใหบรการทหลากหลายประเภทและรปแบบใหเหมาะสม ซงทงในสวนของการวจยและหองสมดจะตองดาเนนการสนบสนนขอมลประกอบการตดสนใจ ซงพบชองวางในการใหบรการขอมลทผใหบรการไมไดรบขอมลสะทอนกลบจากผใชบรการเกยวกบการพจารณากฎหมาย

24

4.3 การเปลยนแปลงองคกรดวยความรวมมออยางตอเนองของหองสมดและหนวยบรการวจยสภาผแทนราษฎรประเทศฮงการ (Changes in organization, continuity in cooperation: Library and Research Service at the Hungarian National Assembly) โดย Ida Kelemen

หองสมด ไดจดตงขนเมอ ค.ศ. 1870 โดยมจดประสงคเพอใหบรการแกสมาชกสภาผแทนราษฎร ตอมาใน ค.ศ. 1951 ไดเปดใหบรการแกสาธารณะ ใหเปนแหลงเรยนรดานกฎหมาย การเมอง และประวตศาสตรภายใตการดแลของกระทรวงวฒนธรรม ภายหลงใน ค.ศ. 1991 ไดจดตงหนวยงานเฉพาะเพอใหบรการขอมลแกสมาชก (Department of Information Services for MPs) โดยจดทาขอมลใหแกสมาชกเฉพาะบคคล บรการหองอานหนงสอ บรการสารสนเทศตาง ๆ โดยหองสมด (Library) แบงโครงสรางออกเปน 2 หนวยงาน ไดแก

1 .แผนกบรการ ขอมลแกสมาชก (Department of Information Services for MPs) ใหบรการหองสมด บรการขอมลรายบคคล และบรการสอสารสนเทศตาง ๆ เปนตน

2. แผนกบรการวจย (Research Services) โดยใหบรการวเคราะหขอมล ตอมาใน ค.ศ. 2010 ไดมการปรบเปลยนโครงสรางของหองสมด โดยแบงโครงสราง

หนวยงานออกเปน 5 หนวยงาน ไดแก หนวยบรการขอมลแกสมาชกรฐสภา (Information Services for MPs) หนวยบรการสาธารณะ (Public Service) หนวยทรพยากรพเศษ (Special collection) หนวยฐานขอมล (Database) และหนวยจดหา (Acquisition)

สาหรบหนวยบรการขอมลใหแกสมาชกรฐสภา (Information Services for MPs) ใหบรการขอมลทตรงประเดน เปนกลาง และทนสมย แกสมาชกรฐสภา ทมงาน ผเชยวชาญ และขาราชการในสานกงาน ซงเปนการบรณาการขอมลหองสมดและการใหบรการงานวจย โดยมทมงานจานวน 15 คน

การใหบรการ ประกอบดวย 1. การใหบรการพนฐาน (50 รายการตอป) ไดแก เอกสาร บทความตพมพ คากลาวของ

ผนาทางการเมอง สถต และบทประพนธ 2. คาชแจงของผแทนกระทรวง (10 - 15 รายการตอป) 3. บทความตพมพและสอตาง ๆ (800 รายการตอป) เชน ขาว บทความ สอออนไลน

บทสมภาษณโทรทศนและวทย เปนตน 4. การวเคราะหเปรยบเทยบเกยวกบประเดนนโยบาย และประเดนรางพระราชบญญต (30

รายการตอป) เชน ขอมลนโยบาย ประวตโดยยอของประเทศตาง ๆ เชน สหภาพยโรป และสรปเปรยบเทยบ

5. ขอมลสรปยอ เกยวกบรางพระราชบญญตทบรรจระเบยบวาระการประชม (50 รายการตอป) เชน การจดทาขอมลอธบายสน ๆ ประมาณ 4 หนา กรอบกฎหมาย ขอเทจจรงและภาพประกอบ เอกสารอางอง ซงสามารถเขาถงขอมลไดทงอนทราเนตและอนเทอรเนตทเวบไซต http://www.parliament.hu/infoszolg

25

จากสถตการใหบรการใน ค.ศ. 2013 ไดใหบรการจานวน 8,000 – 8,500 รายการตอป ประกอบดวย บรการขอมลและวจยรอยละ 68 บรการหองสมดรอยละ 29 และอน ๆ รอยละ 4

การเปลยนแปลงองคกรใน ค.ศ. 2013/2014 ใน ค.ศ. 2013 และ 2014 ไดมการปรบเปลยนโครงสรางของหองสมดและหนวยบรการ

ขอมลแกสมาชก อยภายใตองคกร Directorate of Cultural Affairs ดงน

สาหรบขอตกลงในความรวมมอระหวางหองสมดและหนวยบรการขอมลแกสมาชก ประกอบดวย

หองสมด (library) ใหเปนบรการสาธารณะ เปนแหลงขอมลของผใชในรฐสภา และเปนแหลงขอมลงานวจย

หนวยบรการขอมลแกสมาชก (Information Services for MPs) ใหเปนบรการแบบ บรณาการ สาหรบผใชในรฐสภา บรการหองสมด บรการขอมลเฉพาะบคคล บรการงานวจยและวเคราะห

โดยผลประโยชนจากความรวมมอดงกลาวประกอบดวยหลก 4 C คอ 1) ความตอเนอง (Continuity) 2) ความสะดวกสบายตอผใชบรการ (Convenience) 3) ความชดเจน (Clarity) 4) การบรหารจดการตนทนทมประสทธภาพ (Cost-effective)

Directorate of Cultural Affairs

Library Parliamentary Museum

(Information Services for MPs)

PR Department

26

5. ความรวมมอกบหนสวนภายนอกเพอปรบปรงสารสนเทศและงานว จย (Session 2; Collaborating with external partners to improve information and research products)

5.1 การพฒนาบทบาทการเปนคลงขอมลงานดานนตบญญต ตองานวจยเชงองครวมและสหวทยาการของหอสมดสภาไดเอท ประเทศญปน (Enhancing our Role as the “Brains of the Legislature” : Comprehensive and Interdisciplinary at the Nation Diet Library, Japan) โดย Junko Hirosae

สานกวจยและอางองทางกฎหมายของหอสมดสภาไดเอท ประเทศญปน เปนหนวยงานทสนบสนนการปฏบตงานของสภาไดเอท การทาวจยและการบรการขอมลแกสมาชกสภาไดเอท สานกวจยมความมงมนทจะสงเสรมผลกดนศกยภาพการใหบรการในฐานะเปนคลงสมองงานดาน นตบญญต โดยการจดทางานวจยอยางมออาชพ และการวเคราะหนโยบายของรฐ บนพนฐานขอมลททนสมยและมความนาเชอถอ ทงน มเปาหมายทจะพฒนาศกยภาพงานวจยและการวเคราะหอยางมออาชพ ภายในระยะเวลามากกวา 3 ป โดยมนโยบายงานวจยระยะกลาง ระยะยาว งานวจยเชงพรรณนา (cross–sectional research) การเปรยบเทยบวเคราะหนโยบายระหวางประเทศทสาคญ และการสงเสรมทกษะความรระบบงานวจยของรฐสภา รฐธรรมนญตางประเทศ งานวจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

สานกวจยจดทาโครงการวจย โดยความรวมมอกบนกวชาการและผเชยวชาญ โครงการความรวมมอเหลาน ดาเนนการโดยนกวจยจากภายในกลมงานหรอระหวางกลมงานภายในสานก และความรวมมอกบนกวชาการอสระ โดยมโครงการวจยตาง ๆ ประกอบดวย 1. โครงการความรวมมองานวจย (Research Cooperation Projects) ซ งหวขอการศกษาวจยจดทาโดยนกวจยของสานก และมความรวมมอจากผเชยวชาญ นกวชาการอสระภายนอก ซงมรปแบบงานวจยทหลากหลาย เชน การสมภาษณ การอภปรายโตะกลม และการลงพนท เปนตน โดยความยาวและเนอหาของงานวจยจะมความยดหยน สามารถกาหนดเรองโดยอสระในแตละโครงการ 2. โครงการงานวจยแบบสหวทยาการ (Interdisciplinary Research Projects) ซงมประเดนทกวางขวาง และมสหวทยาการ โดยมนกวจยจากกลมงานตาง ๆ รวมมอกบนกวชาการภายนอก ซงเปนโครงการวจยระยะยาวใชเวลาประมาณ 1 - 2 ป

3. โครงการงานวจยรฐธรรมนญตางประเทศ (Foreign Constitution Research Projects) ซงเนนการวเคราะหเปรยบเทยบรฐธรรมนญจากประเทศตาง ๆ และแปลเปนภาษาญปนโดยความรวมมอกบนกวจยภายนอก ซงไดมการแปลรฐธรรมนญของประเทศตาง ๆ ไดแก สวเดน ไอซแลนด ออสเตรย แคนาดา กรซ สวสเซอรแลนด เนเธอรแลนด โปรตเกส และฟนแลนด ซงเนนเนอหากระบวนการแกไขรฐธรรมนญและประชามตทใชกนทวโลก

27

4. โครงการงานวจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Science and Technology Research Projects) โดยความรวมมอระหวางนกวจยภายในและภายนอก (outsourcing) เชน โครงการศกษานโยบายดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศทสาคญ โครงการศกษานโยบายพลงงานหมนเวยน โครงการศกษาแนวโนมของเทคโนโลย โดยมนกวจยทมงานจากภายในและนกวชาการภายนอก สมาชกสภาไดเอทไดใหความสนใจบรการงานวจยเชงองครวม งานวจยเชงพรรณนา (cross–sectional research) งานวจยทเปนกลาง (non-partisan) การวเคราะหเชงประเดนนโยบาย และขอมลความเหนเชงนโยบาย ทงนสานกวจยและอางองทางกฎหมายไดมการพฒนาเพอตอบสนองความตองการของผใชบรการ โดยการสงเสรมความสามารถในการวจยและคณภาพของงานวจย และสงเสรมความรวมมอของผเชยวชาญและนกวชาการอสระ

6. แนวทา ง ใ นก า รพฒน าบ ร ก า ร ว จ ย ขอ ง ร ฐ สภ า (Session 3; Guidelines for the development of Parliamentary Research services)

6.1 แนวทางการใหบรการวจยของรฐสภา (Guidelines for a Parliament Research) โดย Sonia L’Heureux

การพฒนาบรการวจยของรฐสภาภายใตหองสมดรฐสภาในประเทศแคนาดา เพอใหสามารถเขาถงขอมลไดอยางสะดวก มบรการตอบคาถาม และมการวเคราะหขอมลในดานตาง ๆ เชน ดานการเมอง กฎหมาย เศรษฐศาสตร รวมถงขอมลของผมสวนไดเสย ประกอบกบมผเชยวชาญซงสามารถวเคราะหประเดนนโยบาย และมขอมลความคดเหน เพอเตรยมความพรอมใหกบสมาชก โดยสรปประเดนแนวทางการใหบรการวจย (Parliament Research) ดงน

1. อานาจหนาท ไดแก บทบาทของรฐสภาในการตรวจสอบรฐบาล ซงมความจาเปนตองมการวเคราะหขอมลใหกบนกการเมอง โดยมการใหบรการวจยตามสาขาการบรหารงานของรฐบาล และเจาหนาทม อานาจหนาทตามบทบญญตกฎหมายทไดกาหนดไว รวมถงรปแบบของรฐ (Governance Model) ซงมผลตอการดาเนนงาน ไดแก การบรณาการงานรวมกบหองสมด หรอใหบรการวจยอยางเดยว (single research service) เพอสนบสนนทงสองสภา

2. หลกคานยมและการปฏบต ประกอบดวย คานยมความเปนกลาง เปนมออาชพ มความนาเชอถอ รกษาความลบในการปฏบตงาน และมการอางองขอมล โดยมการใหบรการขอมลตามความตองการของผใชบรการเปนการปฏบตงานวจยเชงรก และมมาตรฐานการใหบรการ ประกอบดวย การรกษาความลบ การกาหนดเวลาในดาเนนงาน รปแบบของเอกสาร และขอกาหนดดานภาษา

3. การใหบรการ ไดแก การจดทาประเดนวเคราะห สรปยอใหกบผใชบรการเปนรายบคคล จดทา เอกสารขอเทจจรง (fact sheet) บทสรปวเคราะห ขอมลพนฐานและความคดเหนของผเชยวชาญ การใหบรการขอมลแผนท ขอมลสถต การฝกอบรมและสมมนา เปนตน

28

4. การควบคมคณภาพ โดยมการทบทวนตรวจสอบงานกอนนาเสนอตอผใชบรการ ระบผรบผดชอบ และใชแบบตรวจสอบ (checklist) มการฝกปฏบตใหแกทมงาน และปรบปรงแกไขงานใหถกตอง

5. ความตองการทรพยากร ประกอบดวย ทรพยากรบคคล ไดแก นกกฎหมาย นกเศรษฐศาสตร ผเชยวชาญดาน

ตางประเทศ ดานสงคม ดานการเมอง การบรหารสาธารณะ วศวกรรม สงแวดลอม และอน ๆ

การเขาถงทรพยากรสารเทศ ไดแก ขอมลดานธรกจหรอดานวชาการ ขอมลดานประวตศาสตร การสรางเครอขายไมเปนทางการ

การขอใชบรการผานทางสออเลกทรอนกส และการบรหารจดการเอกสาร 6. หนสวนความรวมมอ ไดแก บรรณารกษ เจาหนาทรฐสภา และเจาหนาทเฉพาะ

หนวยงานบรการวจยอน ๆ และหนวยงานสนบสนน (เทคโนโลยสารสนเทศ การออกแบบกราฟก การสอสาร)

7. การรายงานตอรฐสภา โดยมการจดทารายงานประจาปและนาเสนอตอคณะกรรมาธการของรฐสภาและรายงานผลตอบกลบ (feedback received)

8. บทเรยนสาคญ (Key Lesson) ไดแก ความรวมมอของบคลากรเปนสงสาคญ การจดทาสญญาหลงจากไดมคารองขอ ความสมดลระหวางนกการเมองและเครองมอวจย เครองมอตองอยบนพนฐานขอเทจจรง แหลงขอมลถกตอง ทกษะของบคลากรตองตดตามขอมลททนสมย ใหความสาคญตอผลตอบกลบ (feedback)

7. การประเมนผลการบรการ การวางแผนกลยทธและการทางานรวมกนเพอเผชญหนาความ ทาทายใหม (Session 4; Service evaluation, strategic planning and synergies to face new challenges)

7.1 การบรการหองสมดและการวจยแบบบรณาการในรฐสภาออสเตรเลย (Integrated Library and Research Services in the Australian Parliament) โดย Dianne M. Heriot

ในการนาเสนอเรองการบรการหองสมดและการวจยแบบบรณาการในรฐสภาออสเตรเลยนน สามารถกลาวโดยสรปไดวา หองสมดรฐสภาออสเตรเลยกอตงขนมาตงแต เดอนพฤษภาคม ค.ศ. 1901 ในระหวางการประชมชวงแรกของรฐสภาใหม ทงน โดยไดดาเนนการใหบรการทงในฐานะของหองสมดรฐสภาและหอสมดแหงชาตทเกดใหมเปนเวลานานหลายป ในการบรการวจยของหองสมด

29

รฐสภานนไดมขนใน ค.ศ. 1967 โดยจดใหเปนหนวยงานเดยวกบหองสมดเพออานวยความสะดวกในการใหบรการทงหองสมดและวจย หองสมดมหนาทในการใหบรการแกทงสองสภา โดยมบทบาทหนาทหลกในการจดใหมสารสนเทศทมคณภาพ วเคราะหและใหคาแนะนาแกวฒสมาชกและสมาชกสภาผแทนราษฎร เพอสนบสนนการปฏบตหนาทสมาชกรฐสภาและในฐานะผแทนปวงชน ทงน การบรการจะตองเปนไปอยางรวดเรว ทนเวลา มความเปนกลางนาเชอถอ ตลอดจนมความเปนมาตรฐานสงสดและมคณธรรม สานกงานหองสมดรฐสภาไดจดตงขนอยางเปนเอกเทศ และบรรณารกษจะปฏบตงานและรายงานตรงตอประธานสภา ตลอดระยะเวลาทผานมา หองสมดซงไดทาหนาททง 2 ดาน ไดมการบรณาการการทางานมากขน โดยมการขบเคลอนดวยการประเมนศกยภาพ นอกจากนยงมการประเมนการบรการและความเปลยนแปลงความตองการของผใชอกดวย ในขณะเดยวกนกไดมการศกษาถงการรวมกนสอดประสานกนในทกษะของบรรณารกษและนกวจยในการสบคนกลนกรองสารสนเทศมากยงขนดวย หองสมดไดเผชญกบความทาทายตาง ๆ มากมาย ทเปนปญหาหลกในขณะนคอขอจากดในดานการเงนทมมากขน โดยงบประมาณทไดรบนนถอเปนแรงกดดนอยางยง แตความทาทายอกดานหนงรวมถงการคาดการณถงการพฒนาใหมในสงใหม ๆ และการเผชญกบความคาดหวงของผใชทเปลยนแปลงไป อยางไรกตาม มประเดนในรายละเอยดตาง ๆ ทนาสนใจ ซงไดนาเสนอเกยวกบหองสมดรฐสภาไวดงน 1. หองสมดเพอชนชาต หองสมดรฐสภาออสเตรเลยนนไดกอตงมาตงแต ค.ศ. 1901 แตมกฎหมายรองรบใน ค.ศ. 1922 ไดแก Public Act 1922 หองสมดใหบรการและผลตสงพมพตาง ๆ มากมาย ในระหวาง ค.ศ. 1914 และ 1925 หองสมดรฐสภาไดจดพมพหนงสอ Historical Record of Australia ในครงแรกจานวน 33 เลม และใน ค.ศ. 1915 คมอรฐสภา ฉบบพมพครงแรกกไดถกผลตขน อยางไรกตาม หนาทความรบผดชอบของหองสมดไดขยายเพมมากขนอยางตอเนองโดยในชวง ค.ศ. 1950 ประธานสภาผแทนราษฎร ซงไดรบความชวยเหลอสนบสนนจากคณะกรรมาธการหองสมดพบวา พวกเขาอยในสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปตองครอบคลมในเรองของธรรมาภบาล โดยจะเกยวของเชอมโยงไมเพยงแคหองสมดรฐสภาเทานน แตจะรวมไปถงหอสมดแหงชาต (ซงจดเกบรวบรวมใหบรการภาพยนตรประวตศาสตรและสงบนทกเสยงตาง ๆ ทางประวตศาสตร ตลอดจนวสดอน ๆ ทเปนประวตศาสตรหรอผลประโยชนของชาต) หอจดหมายเหตแหงเครอจกรภพ (Commonwealth Archives) และหองสมดสาธารณะซ ง ใหบร การแก Australian Capital Territory, the Northern Territory, Papua New Guinea Nauru and Norfolk และ Cocos Island ตอมาใน ค.ศ. 1960 นายกรฐมนตรในขณะนน ไดเสนอกฎหมายเพอแยกหนวยงาน หอสมดแหงชาต หอจดหมายเหตและหองสมดรฐสภาเครอจกรภพ ออกจากกน

30

2. หองสมดเพอรฐสภา พระราชบญญตหอสมดแหงชาต ค.ศ. 1960 ทาใหหองสมดรฐสภาสามารถกาหนดรปแบบการใหบรการเพอใหตรงกบความตองการทพเศษและเฉพาะเจาะจงของผใช สมาชกวฒสภาและสมาชกสภาผแทนราษฎร โดยเฉพาะเพอการบรการทมากกวาการบรการอางองและการอานทวไปการแบงแยกหอสมดแหงชาตและหองสมดรฐสภาออกจากกนนน เปนความยงยากและใชเวลานานมาก ซงเสรจสนสมบรณใน ค.ศ. 1968 แตความสมพนธระหวางหองสมดทงสองกยงคงใกลชดกนเนองจากหนาทรบผดชอบสาคญประการหนงของหอสมดแหงชาตคอการใหบรการแกหองสมดรฐสภา อยางไรกตาม การจดหาทรพยากรสารสนเทศของหองสมดรฐสภาทมคณะกรรมาธการหองสมดดแลอยางใกลชดกมความเปนอสระมากยงขน โดยสามารถทจะจดหาทรพยากรสารสนเทศไดดวยตนเองเพอใหตรงตามความตองการของผใชบรการของรฐสภา 2.1 การบรการวจยดานนตบญญต ในยคบกเบกของหองสมดในออสเตรเลยนน คณะกรรมาธการ มเปาหมายในการจดตงหองสมดทเนนการบรการวจยดานนตบญญต ซงเรมจากการยมตวนกสถตจากสานกสถตมาปฏบตหนาทใน ค.ศ. 1963 อยางไรกตาม สงเหลานเปนขอผดพลาด เนองจากมไดมการพจารณาถงการบรการอนใดของหองสมดเลย ใน ค.ศ. 1966 ไดมการจดบรการทผด ดวยการแตงตงเจาหนาทวจย 3 คน ตอมาจนถง ค.ศ. 1968 ไดเพมเปน 6 โดยครอบคลมดานสถต การคา อตสาหกรรมและการคลง ความมนคงและเทคโนโลย สวสดการสงคม วทยาศาสตร และการตางประเทศ มสงทสาคญทเกดขนใน ค.ศ. 1976 นนคอประธานรฐสภาไดสงใหมการจดทาสงพมพทมชอวา Library’s Bills Digest Service ซงยงเปนสงพมพทมความสาคญและเปนทตองการอยางมากในปจจบน การดาเนนงานดานหองสมดและการบรการวจยนนไดทาอยางเปนคขนานมาเปนระยะเวลานาน ซงกอใหเกดปญหาในการดาเนนงานและบรหารจดการ โดยเฉพาะในการแยกแยะงานบรการอางองของหองสมดและการบรการวจย จนกระทงใน ค.ศ. 1997 ไดมการแกไขปญหาดงกลาว โดยเปลยนบรรณารกษกฎหมายซงไดรบการยอมรบ มาเปนตาแหนงนกวจย 2.2 การเปลยนแปลงโครงสราง ใน ค.ศ. 1999 หองสมดรฐสภาและหนวยงานอนของรฐสภาอก 5 หนวยงานไดถกจดตงขนโดย Parliamentary Services Act 1999 ใน ค.ศ. 2004 ไดมการเปลยนแปลงโครงสรางของหองสมดรฐสภา โดยไดผนวกรวมกบ Departments of Parliamentary Reporting Services and Joint House แ ล ะ จ ด ต ง เ ป น Department of parliamentary Services (DPS) และตอมาใน ค.ศ. 2005 ไดมพระราชบญญตการใหบรการของรฐสภาแกไขเพมเตม ค.ศ. 2005 (The Parliament Service Amendment Act 2005) ซงเปนครงแรกทไดมการกาหนดอานาจหนาทของบรรณารกษรฐสภาและหองสมด โดยไดระบวาเพอเปนการจดใหมสารสนเทศ การวเคราะหและใหคาแนะนา อนเปนการสนบสนนการปฏบตหนาทของสมาชกรฐสภา ไดอยางมคณภาพยงขน 3. ประเดนสาคญอน ๆ จากการทหองสมดตองเผชญกบความเปลยนแปลงความตองการของสมาชกรฐสภาอยางตอเนองมาตลอดนน มประเดนสาคญทนาเสนอ 4 ประเดน ไดแก

31

3.1 ลขสทธ 3.2 ทรพยากรสารสนเทศทเปราะบางและและเปลยนแปลงรวดเรว 3.3 การเปลยนแปลงความสมดลในการทางานและความคาดหวงของผใชบรการ 3.4 การถกจากดงบประมาณ

7.2 ความสาเรจและการเรยนรในการตอสมใหเศรษฐกจทเฟองฟกลบสภาวะถดถอย: หองสมดและงานวจยรฐสภาไอรช ในชวง ค.ศ. 2005 – 2014 (Achieving and learning against a backdrop of economic boom to bust; the Oireachtas Library & Research Service 2005 – 2014) โดย Madelaine Dennison

ผนาเสนอดารงตาแหนงหวหนาหองสมดและงานวจยรฐสภาไอรช (the Houses of the Oireachtas หรอ the Irish Parliament) ตงแต ค.ศ. 2005 จงไดนาเสนอความสาเรจและผลการดาเนนงาน ของหองสมดและงานวจยรฐสภาไอรช ตงแต ค.ศ. 2005 – 2014 โดยมประเดนสาคญท นาเสนอดงน

1. รฐสภาและหองสมดและบรการวจยรฐสภาไอรช รฐสภาไอรชเปนระบบรฐสภาค ประกอบดวยสภาลาง (Dáil Éireann หรอ Lower House)

และสภาสง (Seanad Éireann หรอ Upper House) ในปจจบนมคณะกรรมาธการ 21 คณะ มสมาชกรฐสภา จานวน 226 คน ประกอบดวยสมาชกสภาผแทนราษฎร จานวน 226 คน และสมาชกวฒสภา จานวน 60 คน มผชวยดานการเมองประมาณ 300 คน นอกจากนยงมเจาหนาทของรฐ ซงปฏบตงานบรการในรฐสาไอรชอกประมาณ 400 คน

คณะกรรมาธการรฐสภาไอรชมหนาทรบผดชอบในการสนบสนนการดาเนนงานและจดการบรการตาง ๆ ของรฐสภา บคลากรในการบรการจดอยในหนวยงาน 2 หนวยงาน ไดแก แผนกบรการรฐสภา และแผนกบรการและประสานสมาชกรฐสภา หองสมดและบรการวจย (The Library & Research Service: L&RS) นนอยภายใตแผนกบรการรฐสภา มบคลากรทงสน 30 คน ประกอบดวย นกวจย 17 คน บรรณารกษ 5 คน และอน ๆ อก 8 คน

2. จากยคแหงความรงเรองสความถดถอยและผลกระทบตอหองสมดและงานวจยรฐสภาไอรช ในชวงระยะเวลา 2 - 3 ป ซงผนาเสนอไดเรมปฏบตงานในรฐสภาไอรช เปนชวงทอยในระยะถดถอยทางเศรษฐกจ มผลกระทบตองบประมาณของรฐสภา ซงหองสมดและงานวจยตองตดทอนงบประมาณตาง ๆ ลงไปอยางมาก ทงน ไดมประเดนทพจารณาดงน 2.1 ภาวะเศรษฐกจของไอรแลนด ระหวาง ค.ศ. 1995 – 2013 รฐสภาไอรชจะไดรบอนมตงบประมาณโดยตรงจากรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงทก ๆ 3 ป ซงเปนไปตามทกฎหมายไดกาหนดไว โดยรฐสภามอานาจทจะใชงบประมาณดงกลาว

32

ภายในกรอบวงเงนทไดรบอนมต ใน ค.ศ. 2009 รฐสภาไดมการจากดและลดจานวนบคลากรลงตามมตของรฐบาล ทงน เพอลดคาใชจายและจานวนบคลากรลงโดยใหการปฏบตงานเปนไปอยางมประสทธภาพมากยงขน ซงสงผลกระทบตอบคลากรของรฐสภาอยางยง ในขณะทงบประมาณทหองสมดและงานวจยรฐสภาไดรบคดเปนเพยงรอยละ 2 ของงบประมาณทงหมด 2.2 การตดลดงบประมาณของหองสมดและงานวจยรฐสภา แผนยทธศาสตรของหองสมดและงานวจยรฐสภา ค.ศ. 2010 – 2012 ตระหนกถงความเปลยนแปลงในสภาวะแวดลอมทางเศรษฐกจในการปฏบตงาน โดยตงแต ค.ศ. 2009 หองสมดและงานวจยรฐสภา ไดกาหนดยทธศาสตรในการลดคาใชจายและการบรหารจดการในชวงภาวะเศรษฐกจถดถอย ดงน บคลากร

ลดจานวนบคลากรดานการบรหารโดยใชการจางบคคลภายนอก หรอ outsourcing และปรบปรงระบบการปฏบตงานใหมประสทธภาพยงขนโดยการนาเทคโนโลยโทรคมนาคมและการสอสาร (ICT) มาใช ปรบโครงสรางบคลากรในสายการปฏบตงานบรการ ความชวยเหลอและสนบสนนจากสมาชกรฐสภาใน ค.ศ. 2012 ในชวงภาวะ

วกฤตดานบคลากร การบรการ

การเนนยาในเรองการบรการและลาดบความสาคญไวในคารบรองการบรการ (Statement of Service) ซงนามาใชแทน 2006 User’s Entitlement Guide ตรวจสอบคาใชจายในการบรการ โดยแบงเปน 3 กรณ ไดแก การบรการใดท

เปนงบประมาณของหนวยงานเอง คาใชจายซงคาดวาสามารถลดได และแนวทางในการบรการรวมกน

การลดคาใชจายทเปน non-pay costs ลดคาใชจายทเปน non-pay costs ดวยการใชธรรมาภบาล ซงรวมถงการ

จดทางบประมาณแบบ zero based การจดทานโยบายการจดการทรพยากร

3. การประเมนความคมคา (Value for Money) ของหองสมดและงานวจย ทมผจดการอาวโสของรฐสภาไอรช ไดตดสนใจนาหลกการประเมนความคมคา หรอ VfM มา

ใชกบหองสมดและงานวจย ทงน เนองจากหองสมดและงานวจยมลกษณะการในการทางานใหมทจะตองพจารณาในการลงทน

4. บทเรยน 9 ประการ จากเวลา 9 ป ในการปฏบตงาน จากชวงระยะเวลา 9 ป ในการปฏบตงาน สามารถสรปบทเรยนทได 9 ประการ ดงน 4.1 เตรยมความพรอมเพอการเรมตนใหมตลอดเวลาในชวงวกฤตทางเศรษฐกจ

33

4.2 สรางเครดตและความนาเชอถอเพอชวยใหไดรบทรพยากรสารสนเทศเพมขน 4.3 สรางใหตวตนปรากฏในแผนยทธศาสตรขององคกรหลก 4.4 จดการบรการใหทนเพอรองรบกบภารกจของรฐสภาแบบวนตอวน 4.5 ดาเนนงานบรการใหดทสดเพอใหเกดความผกพนกบสมาชก และรกษาความผกพน

นนไว 4.6 ไมมรปแบบทตายตวเรองโครงสรางบคลากร 4.7 บรณาการการทางานรวมกนระหวางบรรณารกษและนกวจย 4.8 คดเลอกบคลากรทดและมศกยภาพทสด 4.9 สรางเครอขาย ทงหองสมดและการวจยของรฐสภา และหองสมดและหนวยงาน

วจยในหนวยงานอน ๆ

7.3 การเปรยบเทยบระหวางการใหบรการสารสนเทศและการบรการวจย ของหอสมดรฐสภาแหงชาต สาธารณรฐเกาหล (A comparison between Parliamentary Information Service (PIS) and Research Analysis Service (RAS) of the National Assembly of the Republic of Korea) โดย Sung Jin Park

สาหรบในประเดนน ผนาเสนอไดนาเสนอการวเคราะหเปรยบเทยบการใหบรการของหอสมดรฐสภาแหงชาต (the National Assembly Library: NAL) และหนวยสนบสนนการวจย (the National Assembly Research Service: NARS) ของรฐสภาสาธารณรฐเกาหล โดยไดวเคราะหเปรยบเทยบ ดงน

1. การวเคราะห เปรยบเทยบระหวางการบรการขอมลนตบญญต (Parliamentary Information Service: PIS) ของหอสมดรฐสภาแหงชาต (the National Assembly Library: NAL) และการบรการวเคราะหการวจย (Research Analysis Service) ของหนวยสนบสนนการวจย (the National Assembly Research Service: NARS) 1.1 การบรการขอมลนตบญญตของหอสมดรฐสภาแหงชาต ดวยความตองการทหลากหลายของผใชบรการ การพจารณากฎหมายตาง ๆ กอนทจะใชบงคบ ซงตองใชสารสนเทศในเชงลก หลากหลาย และมความเปนวชาชพมากขน ความเปลยนแปลงในสงแวดลอมดงกลาวกอใหเกดความเปลยนแปลงในระบบการจดเกบสารสนเทศ ความตองการใชทรพยากรสารสนเทศทมความถกตองนาเชอถอจากตางประเทศ ขอคดเหนจากนกวชาการและผเกยวของ และการสะทอนความตองการของทกสวนรอบดาน ไดยกเปนกระบวนการทสาคญ โดยไดมการนาเสนอถงรปแบบการบรการตาง ๆ ดงน

การอางองสารสนเทศรฐสภา (Parliamentary Information Reference : PIR)

การอางองสารสนเทศดานกฎหมาย การอางองสารสนเทศตางประเทศ

34

ฐานขอมลท เ กยวของกบรฐสภา ประกอบดวย 2 ฐานขอมล ไดแก ฐานขอมลความรดานนตบญญต และฐานขอมลอางอง

การจดพมพสารสนเทศดานกฎหมาย ประกอบดวย Global Hot Issue, Fact Book, Current Main Policy Information และ legislation Agenda Legal Information

1.2 การบรการวเคราะหการวจยของหนวยสนบสนนการวจย a) คาขอใชบรการงานวจยดานนตบญญตและการอางอง b) การจดพมพรายงานการวจยและการวเคราะห

2. การเปรยบเทยบวเคราะหระหวาง “Fact Book” และ “Policy Report” ไดนาเสนอรปแบบของการเปรยบเทยบวเคราะหไว 2 ประเดน ไดแก 2.1 เนอหา โครงสรางและรปแบบของ fact book 2.2 เนอหา โครงสรางและรปแบบของ policy report

3. ความรวมมอระหวางหนวยบรการขอมลนตบญญตของหอสมดสภาแหงชาต (PIS) และหนวยบรการวเคราะหการวจยของหนวยสนบสนนการวจย (RAS) ไดแก

3.1 ความรวมมอดานการอางอง 3.2 การสรางฐานขอมลและการบรการ

3.3 การเตรยมพรอมสารสนเทศและการวเคราะหเชงวจยในงานเอกสารดาน นโยบาย

3.4 การบรการวจย สบคน และแปลนโยบายทสาคญของตางประเทศ 3.5 ความรวมมอของทมบคลากรระหวาง 2 หนวยงาน

7.4 ความสมพนธระหวางการบรการวจยดานนตบญญตกบการบรการหองสมด: กรณศกษาของสาธารณรฐเกาหล (The Relationship between Legislative Research Service and Library Service: The Case of the Republic of Korea) โดย Woomin Shim

ในปจจบน ผบรหารทเปนมออาชพเพมขนอยางมากมาย ตลอดจนความแตกตางหลากหลายทางสงคม กอใหเกดแรงผลกดนแกหนวยงานตาง ๆ ในการทจะรบมอในดานนตบญญต รฐสภาเกาหลกเชนเดยวกบประเทศตาง ๆ ทวโลก ทหนวยงานสนบสนนอนไดแก สานกงานเลขาธการรฐสภา หอสมดรฐสภา สานกงบประมาณรฐสภา สานกบรการวจยรฐสภา ไดมความพยายามในการจดใหมสารสนเทศระดบมออาชพทเกยวของกบดานนโยบายและนตบญญตไวใหบรการ อยางไรกตาม การใหบรการของหนวยงานสนบสนนเหลานนมความซาซอนกนอยางมาก หนวยสนบสนนการวจยแหงชาต (NARS) ไดแยกออกจากหอสมดรฐสภาแหงชาต (NAL) เมอ ค.ศ. 2007 ซงนบแตนนเปนตนมา ไดแบงแยกการปฏบตงานในการใหบรการหองสมดและการวจยแกสมาชกรฐสภาออกจากกน อยางไรกตาม พบวาการแบงแยกอานาจหนาทกยงไมชดเจน ดงน

35

1. การบรการของหอสมดรฐสภาแหงชาต (The National Assembly Library: NAL) และหนวยสนบสนนการวจยแหงชาต (the National Assembly Research Service: NARS)

หอสมดรฐสภาแหงชาต (NAL) และหนวยสนบสนนการวจยแหงชาต (NARS) จดตงขนตามพระราชบญญตสภาแหงชาต ทงสองหนวยงานมอานาจหนาทพนฐานทเกยวของกบทรพยากรสารสนเทศและสารสนเทศดานนตบญญต ทงน การบรการของหนวยสนบสนนการวจยแหงชาต จะอยบนฐานของการวเคราะหวจย ในขณะทหอสมดรฐสภาแหงชาต จะอยบนของขอมลขอเทจจรง โดยไดนาเสนอการวเคราะหการบรการไวใน 2 ลกษณะ ไดแก

1.1 การวเคราะหเชงปรมาณ นบแต ค.ศ. 2007 ซงหนวยสนบสนนการวจยแหงชาตไดแยกตวออกมาจากหอสมดรฐสภาแหงชาต กฎหมายทเสนอโดยสมาชกรฐสภาไดเพมจานวนขนอยางมาก แมไมอาจกลาวสรปไดวาการจดตงหนวยสนบสนนการวจยแหงชาต มความสมพนธกบการเพมขนของกฎหมายทเสนอโดยสมาชกรฐสภา แตสามารถกลาวไดวาการบรการของหนวยสนบสนนการวจยแหงชาต มผลอยางมนยสาคญตอการเพมขนของกฎหมายทเสนอโดยสมาชกรฐสภา

1.2 การวเคราะหเชงคณภาพ ในการวเคราะหการบรการของทงสองหนวยงาน ซงสมพนธกบการขอใชบรการของสมาชกรฐสภานน พบวามความแตกตางกน โดยสมาชกรฐสภาจะขอใชบรการสารสนเทศทเปนขอเทจจรง ซงแบงเปนขอเทจจรงดานนตบญญตหรอดานนโยบาย และขอเทจจรงดานกฎหมาย จากหอสมดรฐสภาแหงชาต และใชสารสนเทศทเปนการวเคราะหสงเคราะหจากหนวยสนบสนนการวจยแหงชาต

2. การตดสนใจดานนตบญญตและความรวมมอระหวางหนวยงานสนบสนนดานนตบญญต

2.1 โครงสรางและขนตอนการตดสนใจดานนตบญญต การตดสนใจดานนตบญญตเปนการดาเนนอยางหนงทกอใหเกดบรรทดฐานในการตความกฎหมายและการบรหารจดการ โดยเฉพาะอยางยงเพอเปนแนวทางปฏบตของกฎหมาย ลายลกษณอกษร ทงน พนฐานของการตดสนใจดานนตบญญตนนจะประกอบดวย การตดสนขอเทจจรง และวางบรรทดฐาน ซงหนวยงานสนบสนนทงหอสมดรฐสภาแหงชาต และหนวยสนบสนนการวจยแหงชาต กจะตองดาเนนการจดหาทรพยากรสารสนเทศหรอทาการวเคราะหเพอสนบสนนในแตละขนตอน

2.2 ความรวมมอระหวางหอสมดรฐสภาแหงชาต (NAL) และหนวยสนบสนนการวจยแหงชาต (NARS) สภาพแวดลอมของหนวยงานนตบญญตของสาธารณรฐเกาหลมความแตกตางจากประเทศอน จานวนของกฎหมายทเสนอโดยสมาชกรฐสภาซงเปนฝายนตบญญตนนมจานวนมากกวาการเสนอโดยฝายบรหาร ดงนน ความตองการในการสนบสนนการปฏบตงานของฝายนตบญญตจงมมากกวาประเทศอนดวย หอสมดรฐสภาแหงชาตและหนวยสนบสนนการวจยแหงชาต จงมความจาเปนตองสรางระบบความรวมมอใหมเพอเปนสอกลางในการจดการบรการทซาซอนกน ซงม 2 ประเดนหลกดงน

36

1) จดใหมระบบการทางานรวมกน (co-work system) หรอ ฐานงาน (platform) สาหรบสมาชกรฐสภาเพอลดการบรการทซาซอนระหวางการตดสนในสงทเปนขอเทจจรงและบรรทดฐาน

2) ทงหอสมดรฐสภาแหงชาตและหนวยสนบสนนการวจยแหงชาต ตางจดพมพรายงานในดานนตบญญตทหลากหลายและมจานวนมาก อยางไรกตาม การจดกลมสงพมพบรการดงกลาวของทงสองหนวยงานมไดตอบสนองตอความตองการอยางแทจรงของสมาชกรฐสภา ดงนน ทงสองหนวยงานจงจาเปนตองปรบปรงแกไขการจดกลมหรอเนอหาสาระของรายงานตาง ๆ เสยใหม โดยรายงานของหนวยสนบสนนการวจยแหงชาต จะตองมงเนนการวเคราะหดานนตบญญตและประเดนทางเลอกดานนโยบาย มากกวาการรวบรวมแยกแยะขอมลขอเทจจรงตาง ๆ

การประชมสามญประจาป 2014 ของ IFLA General Conference and Council

1. พนทพเศษสาหรบทรพยากรพเศษ (Special Places for Special Collections) 1.1 การเปดคลงขอมลทางประวตศาสตร: การทดลองของ BNU (Exposing Historical Collections in a Renovated Building: The BNU Nouvelle Experiment) โดย Frederic Blin

หอสมดมหาวทยาลยแหงชาตของเมอง Strasbourg (BNU) มการเกบขอมลทสาคญทางประวตศาสตร แบงออกเปน 3 ชวงคอ ชวงยคโบราณ ชวงยคกลาง และชวงยคสมยใหม เปนหอสมดทางประวตศาสตรทใหญเปนอนดบสองของประเทศฝรงเศส กอตงขนใน ค.ศ. 1895 ตงขนเปนอนสรณสถานใจกลางเมอง และใน ค.ศ. 2010 ไดมการบรณะซอมแซมตกใหม และจดเกบขอมลทางประวตศาสตรตาง ๆ เรยกวา “BNU Nouvelle” หรอ “The New BNU” ไมเพยงแตการรกษาเอกลกษณทางประวตศาสตรเทานน แตยงคงมการเปดใหเขาชมอยางกวางขวาง สวนระดบของการสงวนรกษาแบงออกเปน 2 ระดบชนทางประวตศาสตรคอ สถาปตยกรรมทางประวตศาสตร และพพธภณฑจดแสดงของสะสมทมคณคาของหองสมด ไดแก กระดาษททาจากตนกก เหรยญรางวลเหรยญทระลก ตนฉบบเอกสารตาง ๆ แผนท แผนภาพ รปปน รปหลอ อปกรณตกแตงสานกงาน และสงพมพทมคาตาง ๆ ในเดอนพฤศจกายน ค.ศ. 2014 มหาวทยาลย Strasbourg ในประเทศฝรงเศส ไดกอตงขน และมหองสมดทใหญเปนอนดบสองของฝรงเศส มทรพยากรสารสนเทศมากกวา 3 ลานชน และไดเปดใหใชบรการขนอกครงภายหลงจากการซอมแซมอาคาร โดยตงอยท la Republique ในเมอง Strasbourg เปนเมองใหญทางตะวนตกของประเทศฝรงเศส ซงเปนหนงในศนยกลางความเจรญของยโรป การปรบปรงบรณะอาคารใหมใชระยะเวลา 4 ป จากอาคารเกาทสรางขนใน ค.ศ. 1895 ถอเปนสถาปตยกรรมเกาแกของเมอง Strasbourg อยางไรกตาม ในชวงการปรบปรงบรณะอาคารไดเผชญภาวะความเสยงหลายเรอง เชน แสงไฟ สถานท เงอนไขของการสงวนรกษา การจดเกบ หองอาน

37

หนงสอ และสงอานวยความสะดวกตาง ๆ ซงไดมการพจารณาตดสนใจบรหารจดการในหลาย ๆ โครงการ เชน การเกบรกษาสวนตาง ๆ ของอาคารไวใชประโยชน (ผนงภายนอกและหลงคาหรอเพดานทมลกษณะโคงกลม) ซงเปนโครงการทใหญและมรายละเอยดมากภายใตชอ “BNU Nouvelle หรอ The New BNU” โดยหวใจสาคญของการปรบปรงโฉมใหมของอาคาร เปนการสงวนรกษาเอกสารสาคญทางประวตศาสตรของหองสมด ซงถอเปนสมบตของประชาชนในประเทศ 1. วสยทศนของ BNU Nouvelle คอ การแสดงสงทมคณคาทางประวตศาสตรในสถานททพเศษสด ในคนวนท 24 - 25 กนยายน ค.ศ. 1870 เปนชวงระหวางการเกดสงครามฝรงเศส - ปรสเซย ไดมการเผาหองสมด 2 แหงของวด Neuf ในเมอง Strasbourg โดยหอสมดแหงนมทรพยากรสารสนเทศทมคณคาและหลากหลาย (ตนฉบบเอกสารยคกลาง จานวน 3,446 ฉบบ เปนตน) ภายหลงจากนน ผปกครองของประเทศเยอรมนตดสนใจสรางตกใหม เปนหองสมดทกวางใหญในเมอง Strasbourg เปดใหใชบรการเมอวนท 29 พฤศจกายน ค.ศ. 1895 โดยหอสมดยงคงมการจดหาหนงสอเพมมากขนจากเดมเปน 1,100,000 เลม จงนบวาเปนหองสมดใหญเปนอนดบสองในประเทศฝรงเศส อกทงยงเปนหอสมดแหงชาตดวย หอสมดมเอกสารเกยวกบพระราชบญญตของ Alsace และไดปรบปรงอาคารสาหรบแสดงนทรรศการในบรเวณชน 1 ตอมาในระหวางสงครามโลกครงท 2 อาคารของหอสมดถกระเบดทาลาย ผลของสงคราม มเอกสาร หนงสอ และสงพมพ ถกทาลายไปมากมาย ในชวง ค.ศ. 1951 – 1956 จงเปนชวงของการบรณะซอมแซม และใน ค.ศ. 1976 ไดมการบรหารจดการสรางอาคารหอสมด จานวน 2 แหง โดยในปจจบน BNU ยงคงเปนหองสมดขนาดใหญอนดบสองในประเทศฝรงเศส มการจดหมวดหมหนงสอประเภทตาง ๆ ไดแก ประวตศาสตรอยปตในยโรป ศาสตรการศกษาขนสง และการใหยม–คนทรพยากรสารสนเทศดานสงคมศาสตรและมนษยศาสตรระหวางหองสมด 2. การจดเกบขอมลทางประวตศาสตร หองสมดแหงนมการเกบขอมลมากกวา 3 ลานรายการ ซงประมาณ 1 ลานรายการ เปนขอมลในชวง ค.ศ. 1920 โดยไดมการจดเกบขอมลรายการตาง ๆ เรมตงแต ค.ศ. 1871

การจดเกบขอมลทมความพเศษ ไดแก รายการขอมลทางประวตศาสตรอยปตประมาณ 6,000 แผนกระดาษ ชนสวนของ

งานปนดนเผา หรอชนสวนลายมอเขยนททาจากหนของอยปต ประมาณ 5,000 ชน ตวอกษรทเปนรปเลม 500 ชน เครองหมายททาดวยไมรปมมม 400 ชน และอน ๆ

ตนฉบบจานวน 7,000 รายการ จากทางยคกลางดานตะวนตก และสาเนาตนฉบบเอกสารตาง ๆ ของผเขยนชาว Alsation

หนงสอตาง ๆ มากกวาแสนเลมในชวงศตวรรษ ท 16 ขอมลทางวทยาศาสตรของเยอรมนในชวงศตวรรษท 19 ถงตนศตวรรษท 20 ภาพ/โปสเตอร/โปสการด ประมาณ 150,000 ชน แผนทมากกวา 50,000 ในชวงศตวรรษท 16

38

เหรยญ/โลหะ ประมาณ 39,000 ชน อน ๆ

3. โครงการตาง ๆ ของ BNU ประกอบดวย โครงการทางสถาปตยกรรมมากกวา 10 โครงการ รวมถงการกอสรางทางกายภาพ และการจดทาหองสมดอเลกทรอนกส โดยมการปรบปรงโครงสรางอาคารใน ค.ศ. 2005 ไดแก สถานทสาหรบจดเกบขอมล หองแสดงนทรรศการททนสมย หองอาหาร หองประชม พนทสาหรบจดแสดงและคลงขอมลทมความสามารถในการเกบขอมลทมากกวาเดม โดยมการโตเถยงกนเกยวกบการรอถอนหองสมดเดม เพอเปนการอนรกษทางประวตศาสตร ทงนไดมการปดปรบปรงเปนเวลา 4 ป ดาเนนงานโดยสถาปนกชอ Nicolas Michelin ซงในการกอสรางมลกษณะเปนขนบนไดเปนทรงกลม ภายใตหลงคาทรงกลม มพนท 4 ระดบสาหรบผอานจานวน 660 คน และหนงสอมมากกวา 150,000 เลม วางบนชนตาง ๆ มหองทางานตาง ๆ มหองสาหรบการสบคนสารสนเทศอเลกทรอนกสและหนงสออเลกทรอนกส หองประชมขนาดจานวน 146 ทนง หองอาหารประมาณ 100 คน หองแสดงนทรรศการในพนทชน 1 หองฝกอบรมและหองเกบขอมลทางประวตศาสตร เปนตน ตกเกาและตกชวคราวอยในทเดยวกนไดอยางผสมกลมกลน ถอเปนสถาบนทมคณคาทางประวตศาสตร

1.2 ศนยวจยแนบ (The Nabb Research Center) ของมหาวทยาลย Salisbury: กรณศกษาหลกสตรและการออกแบบการจดเกบทมลกษณะพเศษ (The Nabb Research Center at Salisbury University: A case Study in Programming & Designing a Special Collections Facility) โดย Bryan Irwin

แนวโนมทางวชาการในปจจบนไดสรางความเสมอภาคในการเขาถงขอมลและการนาเสนอการจดเกบทรพยากรสารสนเทศของหองสมด ซงเปนเรองทบรรณารกษของหองสมดตาง ๆ จะตองตระหนกถงคณคาของการจดเกบทรพยากรสารสนเทศ ในเรองของการทาใหเกดความสมดลระหวางการจดหาทรพยากรสารสนเทศ และการนาทรพยากรสารสนเทศไปใชประโยชน การจดเกบทรพยากรสารสนเทศของศนยวจย Nabb มหาวทยาลยทางประวตศาสตรและวฒนธรรม Salisbury เปนกรณศกษาทนาสนใจ ซงในเอกสารฉบบนเปนการสารวจหวขอและโอกาสในการออกแบบการจดเกบทรพยากรสารสนเทศในหองสมด สงทสาคญของทมงานออกแบบการจดเกบขอมลทรพยากรสารสนเทศจะมกลยทธของการดาเนนงานทชดเจน โดยศนยวจย Nabb ไดจดหาทรพยากรสารสนเทศทคดเลอกมาจากหลายแหลงขอมลและจดเรยงลาดบกนเปนหมวดหม โดยทมงานออกแบบของสมาคม Wandy Jessup ซงครอบคลมการออกแบบภายในหองสมด อปกรณและสวนประกอบของการจดเกบทรพยากรสารสนเทศตาง ๆ ทเหมาะสม รวมทงมการแบงพนทเกบจดหมายเหตออกเปน 2 หอง หองแรกตดกบหองทางานของเจาหนาท มชนและกลองเกบจดหมายเหตและสงตพมพ หองท 2 เปนหองเกบของ

39

และมลฟทสงของ ซงเชอมตอกบบรเวณทเกบของ รวมถงหองปฏบตการโบราณคดสาหรบเจาหนาทและนกศกษา โดยสรปแบงพนทออกเปน 3 สวนคอ สวนของพนทจดเกบเอกสาร พนทของเจาหนาท และพนทในสวนของการศกษาวจย การออกแบบศนยวจย Nabb ตองดาเนนการอยางรอบคอบ โดยออกแบบทางเขาของศนยวจย Nabb ใหมความโดดเดน ในลกษณะเปนขนบนไดวน ทาใหสามารถมองเหนไดชดเจนจนถงชนท 4 สวนทางเขาถงประตสามารถเชอมไปยงหองจดแสดงนทรรศการ 2 หอง มพนทแสดงนทรรศการ และบรเวณแสดงผลงานทสามารถหมนรอบได โดยจดพนทแสดงนทรรศการไวถาวร และพนทสาหรบนทรรศการทมการปรบเปลยนรปแบบของนทรรศการในแตละวน อกทงยงมการออกแบบพนทจดเกบอปกรณและวสดตาง ๆ ในชวงทยงไมมการจดแสดงนทรรศการ ความพเศษของการจดเกบทรพยากรสารสนเทศของหองสมด มความพเศษเฉพาะ เปนบรเวณตดกบประตทางเขา เปนหองทมตเกบของสวนตวและชนวางของสวนตวสาหรบผมาเยยมชม บรเวณหองเกบของสวนตวอยดานหลงโตะประชาสมพนธ กนดวยผนงกนใส เพอใหเจาหนาทเขาไปสารวจภายในได มทางเขาทางเดยวสาหรบผมาใชบรการและจดสาหรบใหบรการประชาสมพนธ ซงเจาหนาทสามารถเขาไปตรวจดบรเวณหองอานหนงสอในหองใหญได สวนบรเวณพนทของ Nabb ไดจดไวสาหรบผใชบรการในรปแบบทหลากหลาย มหองเรยนตงอยตดกบทางเขา และอกดานหนงเปนหองอานหนงสอ เพอใหกลมของเดกนกเรยนทอาจใชเสยงเขามาศกษา หองเรยนมรปทรงสเหลยมและจดอปกรณเฟอรนเจอรเปนแนวกวางตามรปแบบการสอน โตะสามารถปรบเปลยนใหเหมาะสมกบการเรยนการสอน ทจดวางไวสาหรบผเรยนประมาณ 4 – 6 คน และหองประชมหองเกบจดหมายเหตและวสดอปกรณไวชวคราว สาหรบสถาบนแหงนมการออกแบบการจดเกบทรพยากรสารสนเทศของหองสมดทเฉพาะซงเปนการซอมแซมใหม หรอเพมสงอานวยความสะดวกตาง ๆ ซงจะทาใหโครงการมความสมบรณมากขน ทงน จะตองพจารณาคดเลอกผจดการโครงการทมอานาจตดสนใจ และคณะกรรมการดแลการกอสรางอาคารตามทไดรบมอบหมาย ประกอบดวย ผมสวนไดเสย ผบรหารของหองสมด ตวแทนของคณะกรรมการทไดรบการคดเลอกใหดแล ตวแทนของสถาบนตาง ๆ เชน มหาวทยาลย หรอมลนธตาง ๆ หรอตวแทนผใชบรการ เพอใหเกดความชดเจนในการตดสนใจและการมอบหมายงาน โดยทกคนมสทธออกเสยงเกยวกบการดาเนนงานตาง ๆ เพอตดสนใจบนทางเลอกทดทสด ในระดบคณะกรรมการบรหารนโยบายของหองสมด จะมการตงคณะกรรมการอกคณะหนงดาเนนงานขบเคลอนตามเปาหมายทกาหนดไว โดยพจารณาตามความเหมาะสม โดยมการประชมพจารณาเรองตาง ๆ ของการดาเนนโครงการอยางเหมาะสม เพอใหสามารถดาเนนงานไดตามมตทประชม และการรายงานความกาวหนาของการดาเนนงานเสนอทประชมเปนระยะ การจดทรพยากรสารสนเทศทมความเฉพาะเปนเรองทเปนเอกลกษณมความพเศษเฉพาะดาน ไมไดหมายความวา เรองหนงจะสามารถปรบใชกบอกเรองอน ๆ ไดดวย และการจดการทรพยากรสารสนเทศทมความพเศษเปนไปตามภารกจและการบรหารจดการของหองสมดแตละแหง ซงนบวาเปนการทาทายอยางมากทจะมการวางแผน วาจะทาอยางไรทจะออกแบบการจดเกบ

40

ทรพยากรสารสนเทศทเฉพาะและเหมาะสม สามารถนาไปใชประโยชนไดตามเปาหมายทกาหนดไว เพอใหเกดความพงพอใจของผใชบรการและยงเปนการสงวนรกษาสงทมคาทางประวตศาสตร

1.3 การใช High Bay ในการเกบรกษาทรพยากรสารสนเทศพเศษทางประวตศาสตรของหองสมด: ศนยเอกสารเซง เลกาซ มหาวทยาลยมชแกนตะวนตก (The Use of High Bay Mobile Storage in a Traditional Special Collections Library: The Zhang Legacy Collections Center at Western Michigan University) โดย Sharon Carlson

มหาวทยาลยมชแกนตะวนตก (Western Michigan University) เปนมหาวทยาลยของรฐทใหญเปนลาดบทสในรฐมชแกน ประเทศสหรฐอเมรกา ดาเนนการโดย Carnegie Foundation มหาวทยาลยแหงนตงอยบนฝงตะวนตกของรฐมชแกน ใกลกบทะเลสาบมชแกน เรมกอตงขนเมอ ค.ศ. 1903 ปจจบนการเรยนการสอนในมหาวทยาลยมหลากหลายสาขามหลกสตรการศกษาใหเลอกศกษามากกวา 240 หลกสตร ถอเปนมหาวทยาลยทมการทาการวจยมากแหงหนง และในเดอนตลาคม ค.ศ. 2013 ไดเปด The Zhang Legacy Collections Center ขน ศนยแหงนมพนทรวม 30,000 ควบกฟต จดตงขนเพอการจดเกบทรพยากรสารสนเทศทมคณคาเกยวของกบประวตศาสตรทองถน ประกอบดวย เอกสารตนฉบบตวเขยน จดหมายเหต รปถาย แผนทประวตศาสตร และวสดอน ๆ ทบนทกประวตศาสตรของเขตตะวนตกเฉยงใตของรฐมชแกน มบคลากรททางานเตมเวลา จานวน 6 คน ลกจาง นกศกษาชวยงาน อาสาสมคร อกประมาณ 10 - 12 คน เพอตดสนถงการวางแผนหองสมดลกษณะพเศษและหองอานหนงสอซงใช high density high bay (32 ฟต/9.75 เมตร) ในการจดเกบเอกสาร ซงอยในอาคารทสรางขนเพอการรกษาสงแวดลอมระดบ LEED silver (Leadership in Energy and Environment Design) มการควบคณอณหภมในอาคารและใหหองทจดเกบทรพยากรสารสนเทศ ในชวงแรกทรพยากรสารสนเทศมการเกบไวในหลายสถานท ตอมาไดนาไปอยรวมกนเปนหนงและจดเกบดวยระบบ high bay mobile โดยบทความไดนาเสนอเรองการวางแผนสาหรบการยายทรพยากรสารสนเทศ อธบายวธการ และประสบการณในการจดเกบทรพยากรสารสนเทศทมงใหความสาคญในการอานวยความสะดวกใหกบผใชบรการ

การวางแผนสาหรบพนทจดเกบทรพยากรสารสนเทศตองประกอบดวยสงตอไปน

1) พนทจดเกบทเพยงพอ และเหมาะสมกบการจดเกบทรพยากรสารสนเทศทกประเภท 2) พนทสาหรบรองรบการเพมขนของทรพยากรสารสนเทศในอนาคต 3) พนทสาหรบการประเมนคาทรพยากรสารสนเทศ 4) ควรมการออกแบบทเพมขดความสามารถของเจาหนาทสาหรบการตรวจสอบการใช

ทรพยากรสารสนเทศ 5) พนทเฉพาะการตรวจสอบและประเมนคาทรพยากรสารสนเทศทมเพมขน พรอมการ

ตรวจสอบสารปนเปอนทอาจตดมาดวย 6) พนทเพอการสงวนรกษาทรพยากรสารสนเทศ

41

สาหรบวธการจดเกบนนทรพยากรสารสนเทศประเภทเดยวกนจะถกเกบไวดวยกน และจดเกบตามขนาดของทรพยากรสารสนเทศทมอย ตองมการรกษาความปลอดภยและการตรวจสอบสาหรบการเขาถงสารสนเทศ การประมวลผล มการการฝกอบรมบคลากรสาหรบการใหบรการ นอกจากนควรคานงถงปญหาเกยวกบอปกรณตาง ๆ ทใชในการทางานเพราะเปนสงทจะมผลกระทบตอความสามารถในการปฏบตงานได วสดอปกรณทนามาใชจะตองไดรบการคดเลอกมาอยางด หากมปญหาจะตองกอใหเกดความเสยหายนอยทสดเพอ ระบบการระบายอากาศ เครองปรบอากาศ (HVAC) และระบบไฟฟาตองไดรบการดแลเปนอยางด การดาเนนการทกอยางจะตองตระหนกถงการปกปองสขภาพของผปฏบตงานผ ใ ชบรการ และจะตองมการปองกนไมให เกดอนตรายตอสภาพแวดลอม

2. บรการคลาวดสาหรบหองสมด – ความปลอดภย การปองกน และความยดหยน (Cloud services for libraries – safety, security and flexibility)

2.1 การนาคลาวดมาใชในหอสมดแหงชาตสงคโปร – ความสมดลในความปลอดภย (The NLB Cloud Services Implementations – Balancing Security, Agility and Efficiency) โดย Kee Siang Lee, Ramachandran Narayanan และ Siang Hock Kia

คณะผบรหารของหอสมดแหงชาตสงคโปรมหนาทในการควบคมดแลหอสมดแหงชาต หองสมดสาธารณะ และหอจดหมายเหตแหงชาตสงคโปร มพนธกจเพอเชอมโยงหองสมดและทรพยากรสารสนเทศระหวางหอสมดแหงชาต หอจดหมายเหตแหงชาต และหองสมดประชาชนเขาดวยกน ไดมความกระตนรอรนในเรองของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ททาใหเกดนวตกรรมในการสงงานบรการสผใช ดวยความแขงแกรง รวดเรว และลดตนทน สถาปตยกรรมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทาใหผใชเกดความคนเคย มความหวง และไววางใจทจะไดรบการใหบรการแกผใชหองสมดไดในรปแบบ 24x7

การประมวลผลแบบแบงปนทรพยากรผานเครอขาย (Cloud Computing) เปนสวนทจาเปนของสถาปตยกรรมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในหอสมดแหงชาตสงคโปร การประมวลผลแบบคลาวดไดถกนามาใช โดยแบงออกเปน Infrastructure-as-a-service (IaaS) เปนรปแบบของการใชอปกรณสนบสนนการดาเนนงาน Software-as-a-Service (SaaS) เปนการเรยกใชงานซอฟตแวรผานเครอขายอนเทอรเนต และ Platform-as-a-Service (PaaS) เปนรปแบบการใหบรการผานเซรฟเวอรเสมอน

การประมวลผลแบบแบงปนทรพยากรผานเครอขายมรปแบบใหบรการ ดงน 1. บรการสาธารณะ (Public Cloud service) ใชสาหรบการเขาไปเกบขอมลในเวบ

(crawling) และนาขอมลทเรยบเรยงไดมาจดเรยงในฐานขอมลเพอเตรยมแสดงผลเมอมการคาหาผาน search engine (indexing) ในโปรเจกตการจดเกบขอมลผานเวบ (Web Archives Singapore Project)

42

2. บรการท เ ปนสวนตว (Private Cloud service) เ พอใหมความปลอดภยจงไ ดใหความสาคญในการลงทนโดยการใช private cloud ซงเปนการพฒนาลาสดซงชวยในการลดตนทน ดวยความปลอดภยและมขอบเขตจากด NLB สามารถดาเนนการรวมการสอสารสาหรบพนกงานและผใชเขาดวยกนเพอใหบรการแบบเบดเสรจผานบรการตาง ๆ เชน Singapore Memory Portal, Infopedia และ Archives Online หอสมดแหงชาตสงคโปรไดพฒนา Virtualisation เปนการจาลองเครองเสมอนดวยซอฟตแวรททาใหคอมพวเตอรหนงเครอง สามารถทางานเปนเครองเสมอนหลาย ๆ ระบบได โดยแตละระบบมทรพยากรหนวยความจา ฮารดดสก และอปกรณเนตเวรคเหมอนทเปนอสระตอกน เครองเสมอนแตละเครองจงสามารถมระบบปฏบตการและซอฟตแวรเปนของตนเองโดยอสระ (และแตละ copy ของ operating system จะถก ตด ตงส เค รอง Virtual machine) ซ ง ชวยใหประหยดงบประมาณ ลดจานวนเครอง server โดยทางานผานเครอขาย LAN และ SAN

3. แบบผสม (Hybrid Cloud solutions) เรมดาเนนการในการสอบถามขอมล Enquiry Management System (EMS) ซงเดมมการใชบรการสอบถามขอมลหลายชองทาง เชน เดนเขามาถามทหองสมด การโทรศพทมาสอบถาม การถามผานเวบไซต อเมล ขอความสน เปนตน ปจจบน ไดเปดชองทางสอบถามสวนกลาง และมการจดการกบขอมลเหลาน ระบบงายตอการตดตาม ตรวจสอบ Enquiry Handling และกระบวนการทางานในการตดตาม และจดการผใช เชน การรองเรยน หรอการตชม เปนตน

2.2 ความเสยงในการเขาสคลาวด: องคประกอบดานบคคล (Risks of Moving to the Cloud: The Human Factor) โดย Petra Duren และ Rob Ross

การประมวลผลแบบแบงปนทรพยากรผานเครอขายคลาวด (Cloud) เปนเทคโนโลยทพฒนาแบบกาวกระโดดทเปนประโยชนตอองคกร การนามาปรบใชใหเหมาะสมจะชวยลดตนทนดานระบบเทคโนโลยสารสนเทศไดอยางมากโดย โดยผใหบรการคลาวดเปนผลงทนดานสถาปตยกรรม การปรบเปลยนการทางาน การขยายความสามารถเพอใหรองรบกบการทางานโดยองคกรไมตองลงทนดานเหลาน ตวอยางเชน ไมตองคอยจดการกบฮารดแวร และไมตองอพเกรดซอฟตแวร เปนตน

การนาเทคโนโลยคลาวดมาใชกบงานหองสมดมประโยชนอยางมาก โดยทาใหเกดการเปลยนแปลง ชวยเพมประสทธภาพในกระบวนการทางานและพฒนาการใหบรการแกผใชบรการ โดยหลกคอการวเคราะหชดของขอมลขนาดใหญ

ผมหนาทเกยวของตองปรบเปลยนการดาเนนงานและการใหบรการในบทบาททตามมา จาเปนตองมการวางแผนลวงหนาอยางระมดระวง พจารณาถงความตองการ และมความกระตอรอรน เพอใหประสบความสาเรจ การเลงเหนความสาคญของการบรหารการเปลยนแปลงจงมความจาเปน เทคโนโลยทดทสดในโลกไมสามารถทาใหประสบความสาเรจไดหากสมาชกผรวมงานมงเพยงเพอใช

43

แตขาดความเขาใจ แนวทางสความสาเรจในการโอนยายไปยงคลาวดนน เปนสงสาคญและจะตองไดรบการเอาใจใสของเจาหนาทหองสมดในทกระดบ

ประโยชนทไดรบจากการนาคลาวดมาใช ไดแก 1. การแบงปนสหบรรณานกรม (union catalog) 2. การแบงปนฐานขอมลผจดจาหนาย 3. การเพมสงพมพตอเนองแบบ real time 4. การไดรบการแจงประกาศแบบ real time 5. ชวยในการจดจางพนกงาน เชน หองสมดในสหรฐอเมรกาจางงานบรรณารกษใน

อฟกานสถานในการจดหาและจดทารายการขอมลสงพมพในคอลเลกชนเกยวกบแอฟรกน

การนาเทคโนโลยคลาวดมาปรบปรงการบรการ ไดแก 1. เปนสงคมเครอขายไปสหองสมดทอยไกลออกไป เมอผใชในหองสมด X เขยนรวว ผใชใน

หองสมด Y สามารถตดสนใจไดวาสนใจเรองนนหรอไม 2. แนะนาบรการแกผใช เปนการแนะนาทรพยากรสารสนเทศแกผใช 3. ใหบรการผใชทกท ผใชสามารถเขาถงไดจากทกทไมจากดเมอมการเชอมตออนเทอรเนต

2.3 คลาวดคอมพวตงและรฐบาลดานเทคโนโลยสารสนเทศเพอสนบสนนกลยทธห อ ง ส ม ด ด จ ท ล (Cloud Computing and Information Technology Governance Supporting the Digital Library Strategy) โดย Fracisco Carlos Paletta

คลาวดคอมพวตง (Cloud Computing) เปนเทคโนโลยทรวมความสามารถของเวบ 2.0 (Web 2.0) บรการบนเวบ (Web Service) กรด (Grid) และบรการซอฟตแวรผานอนเทอรเนต (Software as a Service) เพออานวยความสะดวกแกผใชในการเขาถงขอมลและใชซอฟตแวรบนอนเทอรเนต มการคาดการณวาจะตองใชเวลา 5 - 10 ป กวาครงของขอมลทเราใชจะปรากฏในรปแบบกอนเมฆ (Cloud) เมอถงเวลานนคลาวดอาจมความชดเจนมากขน ทงประเดนดานเทคนค กฎหมาย เศรษฐศาสตร และดานความปลอดภย โดยคลาวดเตบโตมาพรอมกบความตองการดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) ไดรบความนยมเพมขนเรอย ๆ และมผลกระทบในเชงเศรษฐกจและสงคม กลาวคอผใชบรการสามารถตดตาม จดเกบ และประมวลผลขอมลแบบทนเวลาและทนทวงท ในขณะเดยวกนผใชบรการกเปนผสรางเนอหาดจทลเอง จงกอใหเกดการสรางสรรคเนอหาดจทลในรปแบบใหมอยางตอเนอง

คลาวดคอมพวตง (Cloud Computing) คอวธการประมวลผลทองกบความตองการของผใช โดยผใชระบความตองการไปยงซอฟตแวรของระบบคลาวดคอมพวตง จากนนซอฟตแวรจะรองขอใหระบบจดสรรทรพยากรและบรการใหตรงกบความตองการผใช ทงนระบบสามารถเพมและลดจานวน

44

ของทรพยากร รวมถงเสนอบรการใหพอเหมาะกบความตองการของผใชไดตลอดเวลา บรการคลาวด ม 4 ประเภท ไดแก Private Clouds, Community Clouds, Public Clouds และ Hybrid Cloud แตกตางกนตามโครงสราง แพลตฟอรม ซอฟตแวร และการใชงาน

หองสมดรปแบบดจทลหลายแหง ไดพจารณาจดหาคลาวดมาใชเพมมากขน แตยงไมชดเจนในดานการจดการดานอปกรณในการเขาถง เชน เครองคอมพวเตอร โนตบก เนตบก โทรศพท และอปกรณไรสายตาง ๆ เครองพมพ ตลอดจนเครอขายและแอปพลเคชน ซงราคาคอนขางสงสาหรบการลงทนดานเทคโนโลยสารสนเทศในองคกร ผนาเสนอไดประมวลตวอยางปจจยตาง ๆ ซงใชในการพจารณาของหองสมดดจทลในการบรหารจดการวงจรของทรพยากรทจะตองเกยวของกบเทคโนโลย โครงสรางพนฐานของคลาวดคอมพวตง และการสนบสนนดานเทคโนโลยสารสนเทศ และความเปนไปไดขององคกรทจะตองพจารณาจดหาเขามา ซงจากสภาพแวดลอมของหองสมดดจทล สามารถใชคลาวดในการประมวลผลทรพยากรทมอย โดยการเขาถงทรพยากรจากทใดกได เพยงมเครองคอมพวเตอรหรออปกรณไรสายทเชอมตออนเทอรเนต

ประโยชนของคลาวดทมตอหองสมดดจทล ไดแก 1. การลงทนดานโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศขององคกรลดลง ประหยด

งบประมาณ 2. สามารถควบคมดแลบรหารจดการแมตนทนตา 3. มฟงกชนการประสานงานทด 4. ประสทธภาพงานเพมขน 5. การเขาถงทาไดดและสะดวก 6. ความตองการในการฝกอบรมเจาหนาทผปฏบตงานลดลง 7. ความสะดวกในการบรหารจดการ ประเดนการพจารณาความเปนไปไดของหองสมดดจทลกบโครงการดานเทคโนโลย

สารสนเทศม 6 ประเดน คอ 1. การวางแผนเชงกลยทธ 2. ความสมดลระหวางแผนงานระยะสนและระยะยาว 3. การควบคมและกากบดแล 4. เครองมอประเมนคณคา 5. ความสมพนธระหวางเทคโนโลยสารสนเทศและผใชงาน 6. แหลงขอมลทรพยากรสารสนเทศ

แนวโนมเทคโนโลยสาหรบหองสมดดจทล จากรายงานของ Gartner แสดงใหเหนวาแนวโนมเทคโนโลยสารสนเทศทสาคญ ไดแก

คลาวดคอมพวตง Big Data และ Social and mobile ประกอบกบในปจจบนเปนยคททกสงสามารถคนหาไดจากอนเทอรเนต หองสมดจงควรตระหนกถงบรการ โดยเฉพาะหองสมดดจทลควรม

45

ทรพยากรดจทลทเกยวของในรปแบบตาง ๆ ไดแก รปแบบขอความ วดโอ และออดโอ เปนตน โดยคานงถงการเขาถงและการคนคน การคดสรร จดระบบและดแลรกษาทรพยากรสารสนเทศเหลานน เพอเปนการเปดประตไปสการเปนหองสมดเสมอนทเปดตลอด 24 ชวโมงตอวน 7 วนตอสปดาห และในทกครงทผใชตองการ อาจกลาวไดวาหองสมดทกวนนตองมเครองมอชวยในการเขาถงทใชงานงาย สงตรงขอมลไปยงโตะทางานหรอยงอปกรณมอถอโดยทนท

การจดการวงจรชวตเทคโนโลยสารสนเทศ 1. การคานวณทรพยากรในหองสมดดจทลเพอวางแนวทางการบรหารจดการเทคโนโลย

สารสนเทศ 2. พฒนาประสทธภาพระหวางเทคโนโลยสารสนเทศและการจดการ 3. กระบวนการพฒนาระบบและการปรบใชระบบใหม 4. การสรางและจดการโครงสรางพนฐานดานคอมพวเตอร การสอสารทางไกล ซอฟตแวร

และขอมล 5. ทบทวนทกษะทจาเปนของเจาหนาทในการจดการระบบเทคโนโลยสารสนเทศ 6. การบรหารจดการ 7. พฒนาความสามารถขนสง 8. การทบทวนการออกแบบโครงสรางเทคโนโลยสารสนเทศใหเปนแบบรวมศนย สรป บรรณารกษตองใชโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศโดยปรบใหเหมาะสมกบสภาพ

หองสมด ปรบมมมองใหกวางกวาในเชงบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร เนองจากการคดเลอก การจดระบบ และการดแลรกษา เปนแนวความคดหลกของหองสมด ตองสามารถจากดความองคความรวาเปนการรวบรวมและสะสมเปนคลง การพจารณาบรบทตาง ๆ เพอประกอบการตดสนใจในการรวบรวม จดการระบบและบารงรกษาทรพยากรสารสนเทศตามแนวทางทเหมาะสม

การศกษาคณลกษณะตาง ๆ ของเทคโนโลยสารสนเทศเปนความจาเปน การทาหองสมดดจทลตองตดสนใจไดวาอะไรคอสงทตองลงทนและใหประสทธภาพดานใด ตวโซลชนสาหรบจดการเทคโนโลยสารสนเทศ ซงรวมถงนโยบายตาง ๆ กระบวนการ เทคโนโลยสารสนเทศและทรพยากรสารสนเทศทตองใช การควบคม บรหารจดการ และการปรบฮารดแวรและซอฟตแวรใหมความทนสมยและเปนไปอยางมประสทธภาพ การเพมของจานวนของเซรฟเวอรและเครองคอมพวเตอร ตลอดจนแนวโนมเครองมอสอสารทตามมา การเตบโตของดาตาเซนเตอร ความซบซอนในการดแลการบรหารจดการเทคโนโลยสารสนเทศทเพมขน ดงนนหองสมดดจทลจงตองประสบกบภาวะกดดนกบประเดน ดงน

1. การลดลงของคาใชจาย ทงรายการจายอปกรณ การควบคมดแลและการบรหารจดการงบประมาณ

2. การบรหารจดการความสมพนธระหวางคนและประสทธภาพ โดยลดความซาซอนของงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ ทรพยากรบคคล และแผนกการเงน

46

3. ลดความซบซอนในดานกระบวนการการอพเดทซอฟตแวร 4. ทาใหเกดความมนใจในการตดตามดแลควบคม license และอปกรณการจดการตาง ๆ 5. เรงความเรวในการบรการและการสนบสนนกจกรรม รวมถงลดความซบซอนของเวลา

และการจดการเทคโนโลยสารสนเทศ สาหรบนโยบายการปรบใชเทคโนโลยสารสนเทศ มประเดนพจารณาดงตอไปน 1. ประเดนทาทายของการเปนหองสมดดจทล 2. บรการทตองการนาเสนอตอผใชดวยอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศ 3. การพจารณาดานการซอและกระบวนการสนทรพยเทคโนโลยสารสนเทศ 4. การพฒนาสารสนเทศ โดยพจารณาสภาพการปรบปรงระบบบรการและความปลอดภย

2.4 คลาวดคอมพวตงในหอสมดและจดหมายเหตแหงชาตประเทศอหราน: ความงาย ความปลอดภย และความยดหยนในการเผยแพรความรสาหรบหองสมด ประชาชน และสงคม (Cloud Computing in National Library and Archives of Iran: easiness, security and flexibility in distribution of knowledge for libraries, citizens and the society) โดย Fatemeh Nooshinfard และ Mahboubeh Ghorbani

ชวงเวลา 10 ปทผานมาโลกเกดการเปลยนแปลงอยางมากมาย โดยเฉพาะความรวดเรวในการพฒนาเทคโนโลยใหม โลกออนไลนเปลยนวถชวตในดานการทางาน และการดารงชวตดานตาง ๆ ความตองการเทคโนโลยขนสงในการประมวลผลทกททกเวลา เปนพฤตกรรมของผใชในปจจบนทตองการใชเทคโนโลยสารสนเทศทดมประสทธภาพแตราคาไมแพงมากนก คลาวดคอมพวตงเปนคาตอบสดทายของความสามารถเทคโนโลยทกลาวมาขางตนน โดยรปแบบของคลาวดคอมพวตง 10 ประเภท ไดแก

1. Storage–as-a-Service 2. Database–as-a-Service 3. Information–as-a-Service 4. Process–as-a-Service 5. Application–as-a-Service 6. Platform–as-a-Service 7. Integration–as-a-Service 8. Security–as-a-Service 9. Management/Governance–as-a-Service 10. Testing–as-a-Service

47

คลาวดคอมพวตงในหองสมด การใชบรการคลาวดคอมพวตงเรมมในหองสมดดวยแนวคดใหมทเรยกวา “Cloud Library”

เปนการปฏรปรปแบบการบรการทสงตรงทรพยากรและบรการ สามารถแบงปนการเขาถงและการใชประโยชนรวมกนไดอยางกวางขวางมากขน ประโยชนหลกของคลาวดคอมพวตงคอตองการลดคาใชจายในองคกรและการใชประโยชนจากการจดการนวตกรรมและขยายบรการ หองสมดหลายแหงเรมนาบรการคลาวดมาใชในชวงหลายปทผานมา เชน ความรวมมอดานงานวเคราะหเนอหาและใหเลขหมออนไลน ไมมคาใชจาย โดยการใชงานผานแอปพลเคชนเฉพาะภายในหองสมด หรอภายในกลมขององคกร “Cloud Library” ขอมลดจทลตาง ๆ และการดแลรกษาขอมล สวนของหองสมดดจทลโดยปกตหากมการเชอมโยงไปยงคลาวดคอมพวตง หองสมดสามารถออกแบบบรการและใชซอฟตแวรไดอยางมประสทธภาพ เชน บรการยมระหวางหองสมด ทผานมาผใชหองสมดยงไมสามารถเขาถงทรพยากรรวมกนไดในแพลตฟอรมเดยว แตการใชโครงสรางแบบคลาวดจะทาใหผใชไดรบความสะดวกมากขน เพยงแตหองสมดตองซอพนทของเซรฟเวอรและอปกรณประมวลผลทราคาไมแพงมากนก ประโยชนของการใชพนทในคลาวดคอการใชซอฟตแวรและฮารดแวรทไมตองซอหามาจรง ๆ ดวยวธนสวนงานเทคโนโลยสารสนเทศของหองสมดตองเตรยมพรอมโครงสรางทจาเปนเพอรองรบพนทคลาวด เนองจากคลาวดคอมพวตงนจะชวยประหยดงบประมาณ มความยดหยนสง มการใชงานแบบรวมศนย สามารถเผยแพรอยางเปดเผย ความพรอมใชงานทกททกเวลา และสงสาคญสามารถใชทรพยากรรวมกนได

สาหรบการจดโครงสรางหอสมดและจดหมายเหตแหงชาตอหราน ประกอบดวย 2 สวน คอ หอสมด และจดหมายเหต ไดรบการจดสรรงบประมาณหลกจากภาครฐ ซงถกจากดงบประมาณในการจดการโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศและทรพยากรบคคล บรการคลาวดสามารถ ลดคาใชจายและการใชงบประมาณขยายบรการ ผลการศกษามมมองการจดการเอกสารหองสมด หองสมดดจทลและเทคโนโลยสารสนเทศ ตอการใชคลาวดคอมพวตงในหอสมดและหอจดหมายเหต พบวา คลาวดคอมพวตงเปนปรากฏการณในปจจบนและมการนามาใชประโยชนหลากหลายประการสาหรบองคกร การวเคราะหตวชวดพบวา ผบรหารของหอสมดและหอจดหมายเหตมมมมองไปในทางทดเกยวกบความเปนไปไดในการใชบรการคลาวดคอมพวตงเพอลดคาใชจาย ผลยงแสดงใหเหนวาการใชคลาวดคอมพวตงจะมผลกระทบมากตอการลดคาใชจายและเพมประสทธภาพดานตวชวด สาหรบประเดนการเปลยนแปลงทรพยากรบคคลในการใชคลาวดคอมพวตงเปนไปในทางทด เชน ยกระดบเจาหนาทจากงานประจาดานเทคโนโลยสารสนเทศและสรางโอกาสใหมในการสรางสรรคนวตกรรมองคกร

การยกระดบคลาวดโดยปรบใชเปนรปแบบหองสมดดจทล ลดการดแลดานความปลอดภย ซงพบวาผบรหารมความกงวลเลกนอยในประเดนน อยางไรกตามนบวาผบรหารมแนวโนมทดในการใชคลาวดคอมพวตง

เปาหมายของหอสมดแหงชาตคอ การเผยแพรความรสสงคมในแผนกลยทธของหอสมดและจดหมายเหตแหงชาตอหราน กาหนดวสยทศนหลกคอ บรรลความเปนฮบความรของชาต การใช

48

ประโยชนจากคลาวดคอมพวตงจะทาใหหอสมดและจดหมายเหตสามารถปฏบตงานไดอยางมสมฤทธผล และกลายเปนจดบรรจบกนของความรในสงคมและพลเมองไดในทสด

3. การสงวนรกษาหน งสอ อ เล กทรอนกส : วธป ฏบ ตท เปน เลศของหองสมด (Digital preservation of e-books: Best practice in libraries)

3.1 หนงสออเลกทรอนกส (Ebook): เปนอเลกทรอนกสหรอหนงสอมากกวา? การขยายคลงขอมลดานกฎหมายสการเปนหนงสออเลกทรอนกส (Ebook) ของหอสมดแหงชาตฝรงเศส (Ebook: rather electronic or book? Extending legal deposit to ebooks at the Bibliotheque nationale de France) โดย Sophie Derrot และ Clement Oury

ตลาดสงพมพอเลกทรอนกสในประเทศฝรงเศสไดรบการพฒนาชากวาประเทศอน ๆ โดยเฉพาะเมอเทยบกบประเทศในอเมรกาเหนอและยโรปทางตอนเหนอ บรษทผผลตและจดจาหนายสงพมพอเลกทรอนกสและบรษทในเครอไดมความเขาใจในเรองของรปแบบมาตรฐานของสงพมพอเลกทรอนกส (EPUB, PDF) และการบรรยายขอมลทางบรรณานกรม (metadata schemes- ONIX) ในปจจบนมประชากรชาวฝรงเศสทใชสงพมพอเลกทรอนกสเพอการเขาถงความร วฒนธรรม และความบนเทงเพมจานวนมากขน ในการทชวยใหสามารถจดเกบสารสนเทศประเทศนใหสามารถคงอยในระยะเวลานานนนจงเปนความทาทายของหอสมดแหงชาตฝรงเศส ไดเกดความรวมมอกบสานกพมพทมความสมพนธกนมายาวนาน คอ Syndicat National de l’Edition (SNE) โดยการประชมรวมกนระหวางตวแทนของ SNE กบหอสมดแหงชาตฝรงเศสและรฐมนตรวฒนธรรม เพอการทางานรวมกน เรมตงแตเดอนมนาคม ค.ศ. 2013 เพอใหสามารถคนคนสารสนเทศ โดยใช web harvesting และ crawl ebook hosting platform จากประสบการณการจดการทรพยากรสารสนเทศดจทลของหอสมดแหงชาตฝรงเศส ทาใหสามารถคนหาสงพมพอเลกทรอนกสทสรางขนโดยผผลตและจดจาหนายได ซงทางหองสมดตองเปนลกคาหนงสออเลกทรอนกสทง 2 ประเภท ทงทเปนสารสนเทศดจทลทจดเกบในคลงขอมลดานกฎหมาย และเอกสารททางหองสมดเองมความตองการเพอการบรการ

49

3.2 จะจดการกบทรพยากรสารสนเทศจานวนมากอยางไร – การใชกระบวนการทางานในระบบอตโนมตชวยในการรวบรวมและสงวนรกษาสารสนเทศอเลกทรอนกสในหอสมดแหงชาตเ ยอร มน (How to handle the masses – automate workflows as a solution for the collection and preservation of e-books in the German National Library) โดย Cornelia Diebel

สารสนเทศอเลกทรอนกส และทรพยากรสารสนเทศออนไลนในตลาดหนงสอของประเทศเยอรมนไดเพมจานวนขนอยางรวดเรว เชนเดยวกบในประเทศอน ๆ โดยพนฐานหอสมดแหงชาตเยอรมนกอตงขนดวยความรวมมอจากสานกพมพตาง ๆ เพอการจดเกบรวมรวมสงพมพของสานกพมพทงทแสวงหากาไรและไมแสวงหากาไร ซงตองจดสงสงพมพใหกบหอสมดแหงชาตจดเกบตามกฎหมาย ในทางปฏบตหอสมดไมมบรรณารกษหรอเจาหนาททมความเชยวชาญในงานของแตละสานกพมพออนไลน การแกปญหาทตนตอของปญหาโดยการกระตนและสนบสนนใหสานกพมพเปนผจดสงและตดสนใจพฒนาระบบการทางานอตโนมตเพอใหสานกพมพออนไลนไดนาเสนอเพอการพจารณา โดยแสดงรายการสงพมพและไฟลดจทล และในทางกลบกนควรมระบบสวนตอประสานอตโนมตกบความตองการของผใช รวมถงเพอการควบคมคณภาพดวย มการกาหนดมาตรฐานการลงรายการเมทาดาทาและการถายโอนขอมลระหวางกนภายในระบบการทางาน ในดานอน ๆ เพอแกปญหาทางดานเทคนค ตรวจสอบการใชงานของผใชหองสมด และการถายโอนเขาสระบบสงวนรกษาทรพยากรสารสนเทศดจทล ในการสรางระบบงานอตโนมตนน ประกอบดวยปจจยทสาคญ 4 ขอ ดงน 1. เมทาดาทาและไฟลอเลกทรอนกสถกรวบรวมอยดวยกน 2. มความเขาใจเกยวกบรปแบบของเมทาดาทา 3. มความเขาใจเกยวกบรปแบบของไฟลเอกสาร 4. มความเขาใจในเรองสวนตอประสานสาหรบการแลกเปลยนขอมล

3.3 ความพยายามของหอสมดสภาไดเอท ประเทศญปน ในการรวบรวมสงพมพออนไลน (Struggles of the National Diet Library in Collecting Online Publications in Japan) โดย Tsutomu Akiyama

ใน ค.ศ. 2012 ไดมรางกฎหมายหอสมดสภาไดเอท และกฎหมายลขสทธทใหหอสมดสภา ไดเอทมสทธในการจดเกบสงพมพออนไลนจากภาคเอกชน กลาวคอ สานกพมพหรอผผลตเอกชนตองสงหรออนญาตให หอสมดสภาไดเอทเกบขอมลไฟลดจทลจากอนเทอรเนต ไดแก ไฟลชนดตาง ๆ หรอ รหสทางบรรณานกรม (ISBN, ISSN, DOI) ซงหอสมดสามารถรวบรวมสงพมพออนไลน เฉพาะเอกสารทไมเกบคาใชจาย และไมมการจดการสทธดจทล จากการปฏบตการรวบรวมสงพมพออนไลน หอสมดไดพบปญหาหลกสองประการคอ การปลดลอกการปองกนการจดการสทธดจทลในการจดเกบระยะยาว และการจายเงนคาตอบแทนในการจดเกบขอมล ซงไดทาการศกษาเกยวกบกฎหมาย งานเทคนค

50

และปญหาของหนวยงานมาเปนระยะเวลา 10 ป กอนจะเรมใชรวบรวมขอมลทางกฎหมายใน ค.ศ. 2010 ทจดทาโดยหนวยงานภาครฐ ในการรวบรวมขอมลสงพมพออนไลนหรอการจดการสทธดจทลนนจะมผมสวนไดเสย ดงนนตองมการเตรยมความพรอมในการรบมอโดยเตรยมการในระยะเวลาทเหมาะสม ซงใน ค.ศ. 2014 น หอสมดสภาไดเอทจะทาสญญาเปนระยะเวลา 3 ป กบสานกพมพหรอผผลตเพอความรวมมอในการออกแบบระบบการจดเกบเอกสารขอมลทางอเลกทรอนกสรวมกน

3.4 E-Book Ingest Module (Module) ของหอสมดแหงชาตและหองสมดมหาวทยาลย เมอง Zagreb ประเทศโครเอเชย (Croatia) (E-Book Ingest Module at the National and University Library in Zagreb) โดย Sofija Klarin Zdravec, Tanja Buzina และ Dunja Seiter-Sverko

หอสมดแหงชาตและหองสมดมหาวทยาลยเมอง Zagreb ประเทศโครเอเชย (Croatia) มพนธกจหลกในการจดเกบ รวบรวมและรกษาทรพยากรสารสนเทศ ซงไดพฒนาเปนหองสมดดจทล โดยไดจดเกบเอกสารตาง ๆ ทกรปแบบ ทงทเปนสงพมพและสออเลกทรอนกสใหอยในระบบทเรยกวาD-book System ซงเปนการจดเกบใหเปนหนงสออเลกทรอนกสหรอ E-Book ตามกฎหมายหองสมด ใน ค.ศ. 1997 มการพฒนาโครงสรางโดยเรมจากการสรางคลงสารสนเทศทางเวบไซตใน ค.ศ. 2004 และมการพฒนาระบบอน ๆ ไดแก ระบบจดการวารสารดจทล งานวจย และหนงสออเลกทรอนกส การพฒนาระบบหองสมดนนใชชดโปรแกรมในการสรางและจดเกบขอมลเมทาดาทา รวมทงขอมลเกยวกบนโยบายการเขาถงและสงวนรกษาขอมลดจทล โดยหอสมดแหงชาตและหองสมดมหาวทยาลยเมอง Zagreb ไดมแผนทจะรวมมอกบผผลตหรอสานกพมพตาง ๆ ในโครเอเชยเพอจดทาเมทาดาทา ดชนคาคน และเลขหมหนงสอ เพอใหเปนการจดเกบขอมลหนงสอดจทลใหสมบรณมากขนตอไป

3.5 แนวปฏบตการอนรกษและสงวนรกษาหนงสออเลกทรอนกสของหอสมดแหงชาตจน (The Preservation Practice of EBooks in the National Library of China) โดย Wei Dawei, Ji Shiyan และ Dong Xiaoli

หอสมดแหงชาตจนมภารกจความรบผดชอบในการเกบรวบรวมและสงวนรกษาสงพมพทงในและตางประเทศ มวตถประสงคเพอสบสานมรดกทางวฒนธรรมและบรการสงคมใหทวถงเทาเทยมกน ในปจจบน หอสมดแหงชาตจนมการเกบรวบรวมหนงสออเลกทรอนกสหลากหลายประเภทและมการสะสมประสบการณเรองแนวปฏบตในการสงวนรกษาหนงสออเลกทรอนกส การปองกนและการใชประโยชน

1. สถานภาพหนงสออเลกทรอนกสของหอสมดแหงชาตจน หอสมดแหงชาตจนใหบรการสงพมพของประเทศ เปนศนยบรรณานกรมของประเทศ เปน

ศนยกลางในการสงวนรกษา และอนรกษหนงสอทางประวตศาสตร พรอมกบการพฒนาโครงการหองสมดดจทลแหงชาต โดยเรมผลตหนงสออเลกทรอนกส ตงแต ค .ศ . 1999 หอสมดจงม

51

ประสบการณทเกยวของกบการทาโครงสราง การสงวนรกษา และการบรการหนงสออเลกทรอนกส ซงมราว 3,994,000 รายการ (ขอมล ค.ศ. 2012) ไดแก หนงสอทผลตขนเอง หนงสอทจดหาเขามา และหนงสอประวตศาสตรทองถน โดยหนงสออเลกทรอนกสเหลาน มมากมายหลากหลายภาษาทงภาษาจนและภาษาตางประเทศ ทงน หนงสออเลกทรอนกสรอยละ 80 จะเปดใหบรการในระบบออนไลน ในรปแบบตาง ๆ กน เชน pdf, jpg, tiff, txt และ swf เปนตน

2. การศกษาวจยเกยวกบมาตรฐานและกฎระเบยบของหนงสออเลกทรอนกส หอสมดคานงถงหลกการวจย การประชาสมพนธ การตดตามกฎหมายทเกยวของ กฎ

ขอบงคบและมาตรฐานตาง ๆ โดยหอสมดใช “กฎทวาดวยการลงรายการเมทาดาทาของหนงสออเลกทรอนกสและการอธบายเมทาดาทาของหนงสออเลกทรอนกส” ดวยการพฒนาอยางรวดเรวของเทคโนโลยดจทลและเครอขาย อนกอใหเกดความเปลยนแปลงหลายอยางในการสรางสรรคงานและเผยแพรเพอใหสอดคลองกบการพฒนาเทคโนโลยและการปองกนประเดนลขสทธ การทบทวนกฎหมายลขสทธ ซงเรมมาตงแตมนาคม ค.ศ. 2011

3. แนวปฏบตในการสงวนรกษาหนงสออเลกทรอนกส ขอตกลงอนสอดคลองกบกฎหมายและกฎหลกของการสรางทรพยากรสารสนเทศ การสงวน

รกษา การใชประโยชน หอสมดไดพฒนาระบบการสงวนรกษาบนพนฐานวงจรชวต ในเวลาเดยวกนนหอสมดไดจดทาแผนงานและเตรยมเทคโนโลยทใชในการปองกน การสงวนรกษาในระยะยาว การใชประโยชนในระยะยาว เพอเปนมรดกถาวร

3.1 กฎหลกของการสงวนรกษาหนงสออเลกทรอนกส ไดแก 3.1.1 กฎหลกวาดวยการสงวนรกษาขอมลมาตรฐาน 3.1.2 กฎหลกวาดวยการสงวนรกษาเมทาดาทา ไดแก MARC, Excel, MDB, MDF,

XML และ TRS 3.1.3 กฎหลกวาดวยการสงวนรกษาขอมล โดยกาหนดระดบการสงวนรกษาไว 3

ระดบ และจดเกบตามสดสวนของสอและจานวน ไดแก ระดบการสงวนรกษาแบบชวคราว ระดบการสงวนรกษาแบบไฟล และระดบการสงวนรกษาแบบถาวร สาหรบรปแบบการสงวนรกษาหนงสออเลกทรอนกสมดงน เมทาดาทา : เมทาดาทาทกรายการใช CNMARC หรอไฟล XML เปน

มาตรฐาน ขอมล : หนงสออเลกทรอนกสทจดทาขนเองจะปรบแปลงและจดเกบ

เปนรปภาพ สาหรบหนงสออเลกทรอนกสทจดหาเขามาและหนงสอ ประวตศาสตรทองถน จะทาตามมาตรฐานคมอทกาหนดไว โดยเกบรปแบบ TIFF ฟรอ JPEG2000 และเวลานาเสนอจะเปนบรการในรปแบบไฟล PDF

รปแบบของดชนและการอางองขอมล : ใสขอมลเมาทาดาทาและขอมลเกยวกบตวเลม

52

3.2 เทคนคการสงวนรกษาหนงสออเลกทรอนกส 3.2.1 กระบวนการปรบแปลงในรปแบบดจทล 3.2.2 การตรวจสอบความถกตองครบถวน 3.3.3 การตรวจสอบความเทยงตรงของขอมลสาหรบการสงวนรกษาระยะยาว

3.3 ระบบการจดเกบเพอสนบสนนและสงเสรมการอนรกษสงวนรกษาและใชประโยชนหนงสออเลกทรอนกส

4. การบรการหนงสออเลกทรอนกสของหอสมดแหงชาตจน หอสมดแหงชาตจนเตรยมพรอมบรการ พรอมการสงวนรกษาทรพยากรดจทลระยะยาว การจดการผใชดวยรหสแสดงตวตน และการควบคมลขสทธทรพยากร ผใชสามารถใชงานระบบไดโดยงาย รวดเรว และมประสทธภาพ ดงน

4.1 การเปดเผยทรพยากรสารสนเทศ ผใชสามารถเขาถงและใชทรพยากรสารสนเทศออนไลนของหอสมดแหงชาตจน ไดจากทกททกเวลาทตองการ ทงนขนอยกบนโยบายการเขาถงทรพยากรของผใชแตละประเภท

4.2 การสบคนสารสนเทศจากชองทางเดยวกน 4.3 บรณาการการบรการ ไดแก การบรณาการบรการหนงสอรปเลม หนงสออเลกทรอนกส

และบรการผานเครอขายอนเทอรเนต โทรศพทเคลอนท เครอขายทวดจทล และเครอขายดาวเทยม 5. โอกาสในอนาคต หอสมดแหงชาตจน เรยนรทจะประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการสงวนรกษาและ

สงเสรมการใชหนงสออเลกทรอนกส ความรวมมอกบสวนงานเทคโนโลยและหนวยงานสารสนเทศ การเรยนรประสบการณตาง ๆ หอสมดยงคงแผนงานการสงวนรกษาหนงสออเลกทรอนกส โดยคานงถงงานวจยทเกยวของและประเดนลขสทธเสมอ

อนาคตหอสมดจะดาเนนการจดตงศนยกภยพบต เพอดแลดานความปลอดภยของขอมลดวยแผนงานทเรยกวา National Literature Strategy Storage Library แผนงานทชวยสรางหอสมดจดเกบวรรณกรรมของชาตในพนทเมองปกกง รวบรวมวรรณกรรมทลาคาและสาคญ ทรพยากรดจทลทงหมดถกสงวนรกษาไวอยางปลอดภย ในอนาคต ศนยกภยพบตและระบบจดเกบของหอสมดแหงชาตจนเปนระบบทมความปลอดภยสง เปนระบบจดเกบและเผยแพร และเปนระบบสงวนรกษาทรพยากรดจทลของชาตตอไป

53

4. กเกลอาจไมเพยงพอ: บรการตอบคาถามและชวยการคนควา เพอการถายทอดความร – การปรบกรอบแนวคดการอภปราย (Google is not enough: Reference and Information Services for the transfer of knowledge – reframing the discussion)

4.1 การเพมความสามารถในงานบรการเอกสารอางองของหอสมดแหงชาตสงคโปร (“UP! Your Reference Quotient” at the National Library of Singapore) โดย Janice Loo, Wun Han Chow, Belinda Chan และ Sharon Teng

ความกาวหนาของเทคโนโลยรวมถงการเปลยนแปลงพฤตกรรมการคนหาสารสนเทศ การอาน และพฤตกรรมการเรยนร ทาใหหอสมดแหงชาตสงคโปรตองมการปรบเปลยนสภาพแวดลอม ในการทางานในปจจบนซงเปนยค Google ใหด ยงขน เพอเพมความสามารถในงานบรการเอกสารอางอง โดยรวมเอาการใช search engine เขาไวดวยกนกบการเปนสวนหนงของการเปนผสรางสรรคความร และควรเปนใหไดมากกวานน การพฒนางานบรการเอกสารอางองของหอสมดแหงชาตสงคโปรนน ไดพฒนาบรรณารกษงานบรการเอกสารอางองใหมทกษะหลากหลาย เพอใหสามารถทางานทเกยวกบเนอหาสารสนเทศ การรวบรวม และการจดหมวดหม โดยพฒนาใน 4 ดาน ไดแก 1. ดานงานบรการเอกสารอางอง โดยใหความรเบองตนและทกษะสาคญในการใหบรการเอกสารอางองและการใหบรการผใชแกบรรณารกษและผทมหนาทเกยวของ รวมทงสงเสรมใหมความรบผดชอบตอหนาทตามนโยบายการดาเนนงาน 2. ดานความร เพอสนองตอความตองการของผใช บรรณารกษตองปรบบทบาทเพมสมรรถนะเพอทจะใหบรการอยางมคณคา เชอถอได และสามารถเปนผทใหคาปรกษาในการวจยได โดยเรมจากการยกระดบความชานาญในดานหวเรอง เพมความสามารถในงานวจยแกบรรณารกษ งานบรการเอกสารอางอง รวมทงสนบสนนวฒนธรรมการศกษาตลอดชวต 3. ดานการจดรวบรวม นบตงแตศตวรรษท 21 บรรณารกษตองปฏบตหนาทหลายบทบาทดวยกน เปนทงผชวยในงานวจย ผเชยวชาญดานความร เปนนายหนาสารสนเทศ เปนผเชยวชาญทางเทคโนโลยในสงคมออนไลน โดยมหลกการทางานคอ รวบรวมสารสนเทศไดอยางถกตองแมนยาและ มแหลงอางองทเชอถอได 4. ดานทเกยวกบสงคมออนไลน เนองจากปจจบนสงคมออนไลนไดเขามาในชวตประจาวน บรรณารกษตองปรบงานบรการเอกสารอางอง งานวจย และสารสนเทศตาง ๆ ใหอยในรปของดจทล การพฒนาดานนชวยใหบรรณารกษและผทเกยวของทราบวาจะตดตอสอสารกบผใชในสงคมอยางไร โดยมการฝกอบรมเกยวกบการเขยน การสอสารผานสงคมออนไลน การเพมศกยภาพโดยการใชประโยชนจากชองทางการสอสารใหม ๆ การเพมการเขาถงเวบไซตโดยได SEO และ Search Engine Marketing และเพมประสทธภาพการตดตอสอสารโดยอบรมการใชเฟซบก

54

4.2 การเปนแหลงใหบรการสารสนเทศ ดวยการบรการ BibloSesame ผานเฟซบกของสาธารณรฐฝรงเศส (Being where users are: BiblioSesame on Facebook) โดย Silvère Mercier

BibloSesame คอ การบรการตอบคาถามทางดจทลของฝรงเศสโดยไมเสยคาใชจาย ดาเนนการโดย หองสมดสารสนเทศสาธารณะ ทตงอยในพพธภณฑ Center Pompidou กบพนธมตรหองสมดจานวน 30 แหง ใน ค.ศ. 2011 หองสมดไดเรมดาเนนการสงเสรมใหผใชเขามาใชบรการเวบไซต ในการบรการตอบคาถามผานเฟซบก ซงถอเปนสงใหม เพราะบรรณารกษไมไดใชเฟซบกเพยงเพอการสอสารเทานน แตใชเฟซบกเปนชองทางในการตอบคาถามและใหคาแนะนาแกผใช โดยบรรณารกษจะใหเนอหาทมคณคา และมการสนทนาดวยขอมลใหม ๆ ซงผสงเกตการณทเปนผเชยวชาญดานเวบไซตไดใหความเหนวาเปนวธใหบรการทสาคญในอนาคตของสอสงคมออนไลน โดยพบวา ภายใน 2 ป มจานวนคาถามจากผใชเพมขนรอยละ 25 และมคาถามจากอเมลเพมขน รอยละ 8 ซงนบไดวามผลการตอบรบในแงมมตาง ๆ เปนทนาพอใจทงดานบรหารองคกรและดานเทคนค และเปนการใหคานยามใหมในการใหบรการทางดจทลเลยทเดยว

4.3 การเผยแพรแบบจาลองสารสนเทศสาหรบบรการตอบคาถามและชวยการคนควาขอ งหอส มดสภา ไ ด เ อท ประ เทศญ ป น (Dissemination-of-information-model for reference services at the National Diet Library, Japan) โดย Yuriko Watanabe ในปจจบน ผใชสวนมากไดรบขอมลสารสนเทศมาจากการสบคนผาน Google ในขณะทหอสมดจะไดรบคารองขอในการหาขอมลลดนอยลงในชวงหลายปทผานมา เหตการณดงกลาว นอกจาก Google จะใหความทาทายแกหอสมดแลว กยงเปนการใหโอกาสแกหองสมดในการขยายการใหบรการตอบคาถามโดยการสรางเนอหาในการศกษาวจยทมประโยชนแกผใชบนอนเทอรเนต หอสมดสภาไดเอท จงไดจดทาคมอการคนหาขอมลจากอนเทอรเนต ทจดทาขนจากความรและประสบการณของบรรณารกษในการใหบรการตอบคาถามและชวยการคนควา คมอการคนหาดงกลาวประกอบไปดวยทรพยากรสารสนเทศและคาอธบายอยางคราวในหวขอสาคญ ในปจจบนไดจดทาจานวน 1,700 หวขอ ซงสามารถเขาถงไดทางอนเทอรเนต คมอดงกลาวจะมประสทธภาพมากขนเมอหวขอทกาหนดสามารถตอบสนองความตองการของผใชได โดยบรรณารกษจะใชฐานขอมล REX และ CRD ซงเปนฐานขอมลทไดจดเกบคาถามและคาตอบจากการใหบรการมาชวยในการจดทาคมอ การจดเตรยมคมอนถอไดวาเปนแบบจาลองสารสนเทศทเปนการตอบสนองความตองการของผใชไดอยางมประสทธภาพ สงสาคญคอบรรณารกษตองสามารถปรบปรงฐานขอมลคมอการคนหาขอมลใหมความนาสนใจและเปนปจจบนอยเสมอ เพอสามารถใชประโยชนไดมากขนในอนาคต

55

4.4 ฐานขอมล Beacon เพอการแสดงความคดเหนอยางเสร: การตรวจสอบและพฤตกรรมการอางองในมมมองทวโลก (Beacon for Freedom for Expression: Censorship and “Reference activism” in a Global Perspective) โดย Michelle Antoinette Tisdel

ฐานขอมล Beacon for Freedom for Expression (www.beaconforfreedom.org) เปนฐานขอมลบรรณานกรมออนไลนระหวางประเทศ เปนแหลงอางองทรพยากรททนสมย เปนตวอยางฐานขอมลออนไลนเปนทงผลผลตและเครองมอของบรรณารกษในการอางองการตอบคาถามและชวยการคนควา เปาหมายของฐานขอมลเพอตรวจสอบประวตของเอกสารในมมมองจากทวโลก การเรยนรทรพยากรและการใชประโยชนโดยอสระจากฐานขอมลเพอชวยผใชใหทาสงหนงเพอเปลยนแปลงอกสงหนง

บรการอางองเปนหนงในวธทหองสมดสามารถเขาถงสารสนเทศ ขณะทบรรณารกษมโอกาสสงเสรมและสนบสนนคณคาสารสนเทศทงภายในและภายนอก บรการอางองซงมความสาคญไมเพยงแสดงถงการไหลเวยนของความรและสารสนเทศ แตเปนการแปลงความรเปนคณคา เครองมอบรการอางองทดจงควรออกแบบใหมความเฉพาะในการอนรกษเกบรกษาและเขาถงสารสนเทศโดยงาย

การสงวนรกษาและการถายโอนความรถอเปนหลกการอนทรงคณคาของหองสมดทควรรกษาไว โดยการเขาถงสารสนเทศของบรรณารกษ การตดตามความเคลอนไหว ความรวมมอในการตรวจสอบ ตลอดจนการประชาสมพนธการเขาถงสารสนเทศและการไหลเวยนของสารสนเทศเหลานน

ฐานขอมล Beacon for Freedom for Expression เปนฐานขอมลทรพยากรสารสนเทศอนเทอรเนตทไมมคาใชจาย มรายการทรพยากรกวา 50,000 รายการ ไดแก หนงสอ หนงสอพมพ และสอออนไลนตาง ๆ ในรปแบบวรรณกรรม โดยเปาหมายของฐานขอมลนคอ

เพอการอนรกษและสงวนรกษาไวซงสารสนเทศทางประวตศาสตรและสารสนเทศทมในปจจบน

เพอเปนแหลงเรยนรทรพยากร สาหรบนกวจย นกเรยน นกศกษา นกกจกรรมตาง ๆ เพอประโยชนในการตรวจสอบ และความเปนอสระในดานการแสดงออกซงสทธสวน

บคคล ผานทางเวบไซตและการใชงานผานโปรแกรม สาหรบเนอหาของสารสนเทศนนเกยวของกบ ความรพนฐานดานศลธรรม ศาสนา หรอ

ในทางการเมอง ความรเกยวกบภาครฐ ฐานขอมลนคอผลตผลความรวมมอระหวางประเทศและการแสดงออกทางสงคมในรปแบบ

กจกรรมองคกร หองสมด หอจดหมายเหต สามารถรวมกนสรางทรพยากรสารสนเทศได อนจะชวยยกระดบการเฝาระวงในเชงประวตศาสตรและประชาสมพนธอยางเสร

ปจจบนหองสมดกลายเปนศนยกลางการเคลอนไหว สนบสนน สงเสรม การเขาถงองคความรและสารสนเทศ เปนหนวยทสามารถชวยพฒนาประเทศได โดยการเขาถงและเผยแพรวฒนธรรม อน

56

เปนกญแจหลก ภายใตเงอนไขดานการลงทนการพฒนามนษยและเศรษฐกจ การเผยแพรระบอบประชาธปไตยและสทธมนษยชน การสรางและสงเสรมบทบาทหองสมด การฝกอบรมบรรณารกษ การเผยแพรหนงสอ การสนบสนนสงพมพทองถน และการออกแบบเครอขายหองสมด หองสมดจะประชาสมพนธการเขาถงความรผานสงคมโลก ดงนนหองสมดยงคงบทบาทสาคญในโครงสรางของสงคม การอนรกษ สงวนรกษาทรพยากร ประชาสมพนธ และการหยบยนการเขาถงสารสนเทศตอสาธารณะ

4.5 หลงโตะบรการตอบคาถามและชวยการคนควา: บรการทเปลยนแปลงภมทศนส า ร ส น เ ท ศ (After the Desk: Reference Service in a Changing Information Landscape) โดย Amy Paterson

โตะบรการตอบคาถามและชวยการคนควาซงครงหนงเคยเปนสญลกษณของการบรการสารสนเทศ ตอมาไดรวมไปกบโตะบรการยมคนทรพยากรหรอรวมกบบรการเทคโนโลยสารสนเทศเพอบรณาการเปนบรการเดยว เจาหนาททใหบรการกมใชเฉพาะบรรณารกษ บางการศกษาพบวารอยละ 89 จะใหบรการตอบคาถามโดยเจาหนาททไมใชบรรณารกษ หากโตะบรการตอบคาถามไมใชประเดน อะไรคอสงทเกดขนกบบรการตอบคาถามและชวยการคนควา บรรณารกษตองมการประชาสมพนธและเปนตวหลกในการเขาถงบรการสารสนเทศ ทรพยากรสารสนเทศ และระบบตาง ๆ รวมถงแนวโนมบรการทตองการความรวดเรว บรรณารกษตองเตรยมพรอมในสงทกลาวมาขางตน สามารถเปนนกถายทอดและแนะนาบรการได เรยกวาเปนบรรณารกษบรการสาธารณะเลยทเดยว อาจมหนาทซบซอนขน กลาวคอตองมการปฏสมพนธกบผใช เชน เปนทปรกษาดานการทาวจย ปฐมนเทศการเรยนการสอน หรอพฒนาบรการใหม ๆ เพอนาเสนอแกผใช พฒนาบรการตอบคาถามและชวยการคนควาในรปแบบมตใหมทควรเปน

โตะและหนงสอมลกษณะหนงทเหมอนกน กลาวคอ ทงคเปนรปแบบเดมขณะทการเตบโตอยางแพรหลายของทรพยากรอเลกทรอนกสมมากขน เทคโนโลยกลายเปนคสงครามกบสงพมพ นอกจากนบรรณารกษทยงชอบรปแบบการนงโตะบรการตอบคาถาม จากการศกษาพบวา ผใชบรการ รอยละ 95 พอใจกบวธการเขาถงสารสนเทศของบรรณารกษบรการตอบคาถามและเปนทปรกษา โตะบรการตอบคาถามและชวยการคนควาจงเปนรากฐานของวฒนธรรมรปแบบสงพมพและบรการสงพมพ ขณะททรพยากรอเลกทรอนกสอนญาตใหผใชเขาถงหองสมดไดจากทกททกเวลา ดงนน บรการตอบคาถาม คงหลกเลยงความตองการนไมไดแนนอน ฉะนน จงควรมทงสองทางเลอกใหผใชบรการ กลาวคอ ผใชสามารถเขาใชบรการยงหองสมดและเขาใชบรการออนไลน ตวอยางเชนทแคนาดาม Chat Reference เปนบรการตอบคาถามผานโปรแกรมสนทนาออนไลน บรการยมหนงสอตอ เปดโอกาสใหผใชไดพดคยสนทนากบบรรณารกษของพวกเขา ในกรณทไมสามารถเดนทางมายงหองสมดได นอกจากนหองสมดอาจไดรบคาถามจากทางอเมล ทวตเตอร ขอความทางโทรศพท เปนตน

57

เนองจากสถตการใชบรการโตะบรการตอบคาถามและชวยการคนควาลดลง บางหองสมดกปรบเปลยนตวเองมาเปนทปรกษาเฉพาะบคคลและบรการตามความตองการแบบกลมเพมขน บางหองสมดมหาวทยาลยกเรมนาเสนอหลกสตรทสอนโดยบรรณารกษตอบคาถามและชวยการคนควา

สาหรบแนวคดเกยวกบบรการตอบคาถามทชวยใหบรรณารกษเปนตวหลกในการเขาถงทรพยากรสารสนเทศในความคดของผใช มดงน

Outreach แผออกไป บรรณารกษเปนอาชพทคอนขางเกบตว แตหากทราบวานกเรยน นกศกษา ไมตองการมาขอรบบรการทโตะบรการตอบคาถาม นนหมายความวาบรรณารกษควรออกไปพบพวกเขา ประชาสมพนธและสอสารใหทราบวาหองสมดมหนงสอ ทรพยากรสารสนเทศ และบรการตาง ๆ

Flexibility ความยดหยน ทกองคกรมความแตกตางกนทงขนาดและวฒนธรรม การทางานของหองสมดทหนงอาจเหมอนหรอแตกตางกบอกหองสมดหนง เชน หองสมดขนาดใหญจะมผใชมากพอทสามารถสอสารในลกษณะสงคมออนไลน ไดแก Facebook, Twitter, Pinterest, Flicker เปนตน สวนหองสมดขนาดเลกอาจตองการบรการเพยงรปแบบเดยว หรอบรการในรปแบบเปนโตะบรการตอบคาถามและชวยการคนควาเชนเดม ดงนนหองสมดควรมแนวทางทเนนความยดหยนและปรบตวไดตามวฒนธรรมองคกร แตขณะเดยวกนควรกาวไปขางหนาและพรอมสรางโอกาสใหม

Connectivity เพอชวยในการตอบคาถาม ตองอาศยเทคโนโลยสารสนเทศ และบรรณารกษยคใหมกคาดหวงทใชเทคโนโลยสารสนเทศในการนาและขบเคลอนบรการเชนกน

5. กฎหมายมความปลอดภยเพยงใด? การรบรองราชกจจานเบกษา: การรายงานจากทวโลก ซงมงเนนในดานเทคนคและการปฏบต (How Safe is the Law? Authentication of official Gazettes: A Worldwild Report, with particular attention to the technical and practical aspects)

5.1 การรบรองความถกตองของวารสารทเปนทางการรปแบบดจทลของสาธารณรฐฝรงเศส (Authentication of the French Digital Official Journal) โดย Didier Francois

การเผยแพรบทความดวยระบบอเลกทรอนกสของสาธารณรฐฝรงเศสเรมมขนตงแต ค.ศ. 1998 โดยเวบไซต The Legifrance แตถอไดวาขอมลตาง ๆ ทนามาเสนอยงไมไดมการรบรองความถกตองหรอรบรองคณคาของเนอหาอยางเปนทางการ ตอมาใน ค.ศ. 2003 หนวยงานราชการทเ กยวของของสาธารณรฐฝร ง เศสภายใตการกา กบดแลของ the Secrétariat général du Gouvernement (the Permanent Secretary of the Government – SGG) ไ ดจดการให the Journaux officiels ดาเนนการโดยมจดประสงคเพอสรางความเชอถอใหกบวารสารของทางราชการ

58

สาธารณรฐฝรงเศสทเผยแพรบนอนเทอรเนต การดาเนนการดวยความสรางสรรคในครงนมผลทาใหมการออกแบบเพอรปแบบทชดเจนและเปนผลททาใหลายเซนอเลกทรอนกสเปนหลกทนามาใชเปนกญแจในการจดการโครงสรางพนฐานตาง ๆ ซงประกอบดวยเกณฑพนฐานความปลอดภยทมความพรอมในการใชงาน ความมนคง เปนทเชอถอไดและสามารถพสจนได (ใชเปนหลกฐานได) ชวงแรกของการดาเนนงานจากการทาดวยมอประยกตสการทาดวยอเลกทรอนกส คอ การลงรายละเอยดบนหนาจอคอมพวเตอรและบนสวนบญชอน การตดสวนประกอบทไมจาเปนของหนงสอออก ดาเนนการใหมการรบรองความถกตองของบทความในวารสารทอยในรปแบบดจทลเชนเดยวกบทอยในรปแบบสงพมพ ซงในการจดเผยแพรทงสองรปแบบกใหดาเนนการภายในวนเดยวกน การเผยแพรวารสารทอยในรปแบบดจทล ปรากฏอยในเวบไซต www.journal-officiel.gouv.fr นอกจากนยงมบทความหรอเรองราวบางประเภททเผยแพรในรปแบบดจทลอยางเดยว คอ เรองทเกยวของกบองคกรดานการบรหาร เรองเกยวกบงบประมาณของรฐ เปนตน ทงนเรองเกณฑการรกษาความปลอดภยกเปนสงทจะตองคานงถง โดยจะตองมเกณฑการรกษาความปลอดภยทเปนหนงเดยว มหลกเกณฑการคดเลอกเทคโนโลยทนามาใชการตรวจสอบ มการบรหารความเสยงเปนสวนหนงของการจดการ การดาเนนการทกอยางจะตองประกอบดวย ขนตอนการดาเนนการจดพมพวารสาร ความพรอมของทรพยากรสารสนเทศทงหมด บคลากร เทคโนโลยสารสนเทศ การบรการทมความตอเนอง เนอหาทสมบรณ มวธชวยการสบคนทด มความสะดวกในการเขาถงเนอหาทรพยากรสารสนเทศทหลากหลายและตรงกบความตองการ สาหรบเวบไซต www.journal-officiel.gouv.fr ขอมลทอยในไฟล PDF จะมการเกบรกษาไวทสานกงาน และหากไฟลใดมปญหากสามารถเรยกคนเพอการแกไขได การดาเนนการเพอการรบรองความถกตองของวารสารราชการรปแบบดจทลของสาธารณรฐฝรงเศสนนมปญหาอยบาง เชน มการสอบถามปญหาเกยวกบวธการแกไขปญหาจากการเขาถงหรอการใชงาน Java X application บน workstation หรอแทบเลต ปลอดภยกวากน ซงทางหนวยงานทรบผดชอบไดดาเนนการแกไขปญหาตาง ๆ ดวยการประยกตวธการททนสมย การใชเทคโนโลยสารสนเทศทมความสามารถและประสทธภาพสงเขามาจดการ ในอนาคตการรบรอง ความถกตองของวารสารราชการรปแบบดจทล จะเปนสงทมความสาคญอยางยงเมอมการยกเลกการผลตวารสารในรปสงพมพ

6. การวจยในยคสงคมขอมลขาวสาร: กฎหมาย สงคม และเทคนคในการเขาถงเนอหาทมขนาดใ หญ แ ล ะ ช ด ข อ ม ล (Research in the big data era: legal, social and technical approaches to large text and data sets)

6.1 การจดทาคลงขอมลขนาดใหญดานมนษยศาสตร (Mining large datasets for the humanities) โดย Peter Leonard

บรรณารกษสามารถสนบสนนการดาเนนงานของนกวชาการดานมนษยศาสตรทมขอมลทรพยากรสารสนเทศดจทลดานศลปวฒนธรรมทมขนาดใหญ แมวาในสาขาวชาคลงขอมล

59

ภาษาศาสตร (corpus linguistics) ไดมการนามาใชอยางแพรหลายในการเกบรวบรวมขอมลเหลาน เชนในสาขางานประพนธ วรรณคด ประวตศาสตร และการศกษาวฒนธรรม ซงยงอยในระดบใชงานเบองตน

บรรณารกษมบทบาทสาคญในการชวยใหนกวชาการสามารถเขาใจขอมลทมขนาดใหญ ในดานศลปวฒนธรรม เนองจากโปรแกรมการศกษาปรญญาโทดานมนษยศาสตร ผศกษาตางยงขาดความร ทกษะการดาเนนการ และการฝกฝนถงวธการวเคราะหขอมล ขณะทหองสมดดานมนษยศาสตร บรรณารกษมความเหมาะสมทจะเปนหลกในความรวมมอทจะสารวจขอมลขนาดใหญในดานมนษยศาสตร เพอใหการดาเนนงานประสบความสาเรจ บรรณารกษจะตองพจารณาถงความทาทาย 3 ประการ ดงน

1. เทคนคพนฐานในการสนบสนนการวเคราะห 2. การดาเนนงานเกยวกบขอมลอาจจะไมประสบความสาเรจเนองจากขอจากดดานลขสทธ

และการอนญาต 3. การใหความรวมมอกบหนสวนในสาขาทเกยวของ การจดทาคลงขอมลขนาดใหญสาหรบดานมนษยศาสตร เปนสาขาทเรมขนใหม ซงยงไมม

ความชดเจนแนนอน นกมนษยศาสตรและบรรณารกษมความจาเปนตองเรยนรหาวธการทดลองใหม เพอใหเกดความสามารถในการทาความเขาใจความหมาย และเกยวกบขอจากดของขอมลดจทล ซงอยระหวางการพฒนา และจะเปนประโยชนตอการขยายผลมากขนในขนตอนการประมวลผล ซงชวยทาใหเขาใจขอมลดจทล และเกดความมนใจในการนาไปใชงานมากขน

6.2 เราควรเชอในขอมล สงทชดเจนแทจรง หรออารมณความรสก/สญชาตญาณ (Do we need to believe Data-Tangible or Emotion/Intuition) โดย Jean-Lue Marini และ Fanjuan Shi

ปจจบน ขอมลขาวสารตาง ๆ มปรากฏอยทวไปบนโลกน ซงเปรยบเสมอนเปนขมทรพยใหม อยางไรกตาม แนวทางปฏบตทประสบความสาเรจไดแสดงใหเหนวาผบรหาร ผมอานาจในการตดสนใจในระดบสงสดจานวนมากในปจจบน ไดใชสญชาตญาณในการตดสนใจดานการจดทายทธศาสตร นอกจากน ในการวจยเชงประจกษจานวนมาก ไดแสดงใหเหนถงความสาคญของอารมณความรสกในสญชาตญาณทม การนาเสนอในทน เปนการนาเสนอสงทมผลตอการตดสนใจในการเลอกซอสนคา หรอตดสนใจในเรองตาง ๆ จากการทเทคโนโลยเขามามสวนสาคญเปนอยางยง เปนระบบ e-commerce recommenders ซงมรายละเอยดสรปได ดงน

60

1. การตดสนใจแบบ Rational decision-making และ Intuitive decision-making

Rational decision-making Intuitive decision-making ขนอยกบกระบวนการในการตระหนกและ

รบรในวงกวาง ขนอยกบความรท เปนนามธรรมและเปน

ความรภายนอก กระบวนการทตอเนองขนอยกบมลเหตแหง

ความสมพนธ จะไมนาไปพจารณาเรองภาวะทางอารมณ

สวนใหญจะขนอยกบกระบวนการทเปนสภาวะจตไมรสานก

ขนอยกบประสบการณในอดต กระบวนการในอดตทขนอยกบความ

เชอมโยงทเปนอสระ ขนอยกบภาวะทางอารมณเปนสาคญ

2. อคอมเมรซและระบบการแนะนา ระบบการแนะนาไดสรางมลคาเพมแกลกคาในมตตาง ๆ ดงน

1. ลดเวลาและความยงยากในการสบคน 2. ความตองการไดอยางชดเจน 3. ระบความตองการทอยในสภาวะจตไมรสานก

ในอกดานหนง เวบไซตของอคอมเมรซ กไดรบประโยชนอยางมากจากระบบการแนะนาเชนกน ดงน

1. เปนการใหบรการคมอการชอสนคาแบบอตโนมต 2. สามารถกาหนดศกยภาพของเวบเซรฟเวอรไดอยางเหมาะสม 3. เพมปรมาณสนคาทเสนอขาย 4. เพมความหลากหลายของรายการสนคาทเสนอขาย 5. เพมลกคาระดบสงทมความจงรกภกดตอสนคา 6. สรางผลประโยชนทเหมาะสม 7. สามารถระบความชอบของลกคา

3. e-commerce recommenders ทางานอยางไร ก า ร ท า ง า น ขอ ง e-commerce recommenders จ ะ ต อ ง ป ร ะ กอบ ด ว ยองคประกอบ 2 ประการ ไดแก

1. ขอมล (data) ประกอบดวย ขอมลลกคา (consumer data) และ ขอมลสนคา (item data)

2. ชดคาสง (algorithm) มหลายประเภท ดงน a) Collaborative filtering b) Content-based approach c) Statistical approach

61

d) Demographic approach e) Knowledge-based approach f) Community-based approach

6.3 หองสมดในฐานะศนยกลางในการถกแถลงเกยวกบลขสทธ (copyright) คลงขอความ (text) และเหมองขอมล (data mining): ประสบการณของ LIBER (Libraries at the centre the debate on copyright and text and data mining: the LIBER experience) โดย Susan Reilly

คลงขอความและเหมองขอมล (text and data mining: TDM) เปนกระบวนการทไดสารสนเทศ (information) จากการอานของเครอง (machine-read material) ซงทางานโดยการคดลอกขอมลปรมาณมาก การคดแยกขอมล และการประมวลขอมลใหไดรปแบบทบงชออกมา

คลงขอความและเหมองขอมลอาจจะเปนการนามาใชซา (secondary) ของงานลขสทธ ซงคลงขอความและเหมองขอมลจะมผลกระทบตอดานเศรษฐกจและสงคม จากมมมองในสาขาดานเครองกล มการรายงานถงประสทธภาพการใชอภมหาขอมล (Big Data) ในสวนของการรกษาสขภาพในประเทศสหรฐอเมรกาซงมมลคามากกวา 300,000 ลานเหรยญสหรฐตอป ซงนามาลดคาใชจายประมาณรอยละ 8 และในยโรปมการรายงานคาใชจายของรฐบาลลดลง 100,000 ยโรตอป ซงคลงขอความและเหมองขอมล สามารถนามาใชคนควาวธการรกษาใหม การเชอมโยงยาทมอยดวยการประยกตการรกษาแบบใหม โดยการเชอมโยงขอมลระหวางโปรตน ยน เสนทางปฏกรยา (pathway) และเชอโรค

คลงขอความและเหมองขอมลในเวบ ไดถกนามาใชโดยบรษทเทคโนโลยหลายบรษท เพอทจะพฒนาผลตภณฑและการใหบรการใหม รวมถงบรษท IBM และ SAS และวสาหกจชมชนในยโรป (SMEs) ในหลายธรกจใชคลงขอความและขอมลชวยประสานงานรวมมอในปจจบน และแนวโนมในอนาคตบนเวบไซตดวยเครองมอคลงขอความและขอมล ซงชวยประหยดเวลาในการจดการ

เมอเรว ๆ น ไดมการศกษาพบวากรอบงานลขสทธของยโรป อาจจะมผลกระทบใหเกดภาวะชะงก งนตองานวจย TDM ซ งหนวยงาน LIBER, the Assocication of European Research Libraries ไดถอนตวออกจากงานวจยและการเปนตวแทนเชงธรกจ จากการอนญาต (Licences) ของการเจรจาของผมสวนไดเสยในยโรปตอคลงขอความและเหมองขอมล (text and data mining) เนองจากการเจรจาใหความสาคญตอการอนญาต (licencing) การแกปญหาไมไดใหความสาคญกบผใชปลายทาง (end – user) หรอลดอปสรรคตอนวตกรรม (data driven innovation)

ภายหลง LIBER ไดดาเนนการนาผมสวนไดเสยมารวมกนพจารณาถงปญหาอปสรรคในการใชคลงขอความและเหมองขอมล ซงคณะกรรมการยโรปไดมการพจารณาถงกรอบลขสทธ การเปดโอกาสสาหรบบรรณารกษ ตอการเปลยนแปลงผลกระทบในระบบลขสทธ เพอทจะใหเกดความเหมาะสม ดแลแนะนาในงานวจยยคดจทล

62

ในขณะเดยวกนผเผยแพร เชน Elsevier และ Nuture ซงเปนผใหบรการคลงขอความและเหมองขอมล ซงการใหบรการนไดรบการตอบรบทด แตในเรองของการใหบรการยงพบขอจากด หลายประการ เชน ลขสทธ การแขงขน การอนญาต และความเขาใจ เปนตน

6.4 ขอมลขนาดใหญ: บทบาททมศกยภาพของการจดการและการจดทาทะเบยนขอมลท า ง ก า ร ว จ ย (Big data: the potential role of research data management and research data registries)

โดย Joy Davidson, Sarah Jones และ Laura Molloy

มหาวทยาลยนบเปนแหลงผลตและเปนเจาของขอมลทางการวจยทมปรมาณมากและมการเพมขนเปนจานวนมากในแตละป ซงขอมลทมอยจานวนมากดงกลาวหากไมมการจดการทมศกยภาพอยางเพยงพอสาหรบการทจะนาขอมลมาใช ขอมลทมอยกจะไมเปนประโยชนและไมไดใชงานอยางเตมประสทธภาพ The Digital Curation Centre (DCC) ไดสนบสนนมหาวทยาลยในสหราชอาณาจกรใหมการจดการขอมลทดขนและนาขอมลดานการวจยซงมคณคาไดรบการนามาใชอยางเปนประโยชน โดยสรปได ดงน

1. มหาวทยาลยและการจดการขอมลการวจย การดาเนนงานของ DCC โดยการสนบสนนใหมหาวทยาลยในสหราชอาณาจกรจดการกบขอมลทางการวจย โดยการคดเลอกขอมลเชงลกทมคณคา ตรงกบความตองการของผใชมารวบรวมและจดการใหเปนระบบ

2. การวางแผนการจดการขอมล (Data Management Planning : DMP) เปนการวางแผนสาหรบการจดการขอมลโดยเรมตนตงแตโครงสรางพนฐาน การสนบสนนทางการเงนและทางเทคนค นกวจย สถานทในการจดการและจดเกบขอมล

3. DMP online เปนเครองมอบนเวบไซตทจะชวยใหนกวจยและผชวยวจย ในการผลตขอมลการจดการและการวางแผนรวมกนทตรงกบเงนทนทไดรบตามเอกสาร ปรากฏขนครงแรกใน ค.ศ. 2010 และไดรบการปรบปรงตลอดมา รวมทงไดรบคาแนะนาจากนกวจยตาง ๆ ทงเรองภาษาตางประเทศ และเรองอน ๆ ชวยในการจดลาดบความสาคญของปญหาตาง ๆ ไดเปนอยางด ในสวนของการลงทะเบยน ไดใช GitHub เพอใหสามารถดาวนโหลดขอมลไปบรณาการกบระบบอน ๆ ได สาหรบทศทางในอนาคตจะมการพฒนาอยางตอเนองตอไป

4. The Jisc Research Data Registry and Discovery Services (RDRDS) ขอมลทไดรบการคดสรรและจดเกบไดอยางถกตองเหมาะสมกบรายละเอยด และขอมลเกยวกบแหลงทมาและวธการในการเกบรวบรวมจะชวยใหขอมลทจะนามาใชใหมเกดประสทธภาพมากทสด ทงคณภาพและปรมาณ สามารถนามาแสดงได

5. โอกาสระยะสนสาหรบการวจยทตอเนองและการพฒนา ในขณะทมความคบหนาอยางมากในขนตอนการพฒนาเครองมอ และการสนบสนนการจดการขอมลการวจยและการใชงานรวมกนยงคงมหนทางตอไปสาหรบการทางานรวมกนตอไปในอนาคต

6. ความทาทายในระยะยาว คอ การจดหาเครองมอในการวเคราะหและจดการขอมลทมประสทธภาพมากขน รวมถงควรมขอตกลงรวมกนในการกาหนดมาตรฐานการอางอง

63

7. สรปผล การวางแผนการจดการขอมลทางการวจยทดสามารถชวยใหนกวจยและการวจยไดรบการพฒนาเพมมากขน ขอมลทมจะไดนามาใชไดอยางเตมศกยภาพ นกวจยสามารถมองเหนขอมลไดมากขนสามารถคนพบและประเมนคณคา และนามาใชกบการวจยไดอยางมประสทธภาพ

7. การเขาถงกฎหมายดวยเสนทางดจทล: นวตกรรมเพอการแกปญหาความยงยากซบซอน (Access to law at the digital cross road: Innovative solution to complex challenges)

7.1 บรการสารสนเทศดานกฎหมายออนไลนสการพฒนาอยางยงยน (Global Online Access to Law (GOAL) to Further Sustainable Development) โดย Liesbeth Kanis

โครงการ Global Online Access to Law (GOAL) เปนการใหบรการสารสนเทศดานกฎหมายออนไลนแบบไมมคาใชจายหรออาจจะมคาใชจายบางเพยงเลกนอย โดยใหบรการเนอหาทเปนงานวชาการ ดานการปกครอง งานวจย และสถาบนทไมหวงผลกาไรในประเทศกาลงพฒนา โครงการนยงอยในระยะเรมตน มการรวมมอกนระหวางสานกพมพ สถาบนทางการศกษาและองคการสหประชาชาต เพอใหบรรลเปาหมายคอ สทธขนพนฐานในการนาไปสความสงบสขและความปลอดภย และสทธของบคคลทตองทากอนการพฒนาดานเศรษฐกจ เปนการใหสทธพลเมองอยางเตมทในสงคม โดยการจดใหสามารถเขาถงทรพยากรสารสนเทศประเภทตาง ๆ อยางกวาง ตามมาดวยการฝกเฉพาะบคคล ไดมการจดตงเครอขายความรวมมอ Reserch4Life ขน Reseach4Life มเปาหมายเพอการพฒนาขององคการสหประชาชาต เปนความรวมมอร ะห ว า ง WHO, FAO, UNEP, the International Association of Technical and Medical Publishers (STM)S, มหา วทยาล ย Cornell, มหา วทยาล ย Yale และบรษท ไม โครซอฟท ประกอบดวย 4 โครงการ ไดแก 1. งานวจยดานสขภาพ (HINARI) จดตงขนทองคการอนามยโลกในนครเจนวา (WHO) 2. งานวจยดานการเกษตร (AGORA) โดยองคการอาหารและการเกษตรแหงสหประชาต (FAO) เปนเจาภาพ 3. งานวจยดานสงแวดลอม (OARE) โดยโครงการสงแวดลอมแหงสหประชาต (UNEP) 4. งานวจยเพอการพฒนาและนวตกรรม (ARDI) นาโดยองคการทรพยสนทางปญญาโลก (WIPO) โครงการเหลานมเปาหมายครอบคลม เพอชวยใหมการศกษาในระดบทสงขน เพอการกาหนดนโยบายสาธารณะ ใชเปนเครองมอสาหรบนกวจยและผเชยวชาญในมหาวทยาลยมากกวา 7,800 แหง เพอกาหนดนโยบายดานการพฒนาของสถาบนการวจย และหนวยงานในประเทศกาลงพฒนามากกวา 100 ประเทศ เปนวรรณกรรมวทยาศาสตรจากสานกพมพตาง ๆ จากสงคมนกวชาการ หองสมด และผใหบรการดานเนอหาอน ๆ จานวน 45,000 รายการ ทไมมคาใชจายการเปนสมาชก

64

วตถประสงคของโครงการ GOAL ไดแก 1. การเขาถงสารสนเทศ โดยใหฟรหรอมคาใชจายเพยงเลกนอย ในสารสนเทศดานกฎหมายททนสมยแกสถาบนทางการศกษาทไดสทธในการเขาถงกวา 2,000 แหง ในประเทศกาลงพฒนากวา 100 ประเทศ 2. แลกเปลยนความร เชอมชองวางทางสารสนเทศระหวางประเทศทพฒนาแลวกบประเทศกาลงพฒนา 3. สงเสรมความรทางดานกฎหมาย เพอเพมความปลอดภยและสนตสขในประเทศทกาลงพฒนา เมอมการศกษา การกาหนดนโยบาย และสรางสงคมวฒนธรรมโดยมความเขาใจในกฎหมายเพอใหเกดพลเมองและสงคมทด 4. เพอการพฒนาทยงยน การบรโภความรในสงคมฐานความรกอใหเกดการพฒนาโดยการวจย และกาหนดนโยบายเพอแกปญหาวกฤตการณในประเทศ

7.2 การจดจางบคคลภายนอกในหองสมดกฎหมายของประเทศองกฤษเปนโอกาสหรอความเสยง? การจดการรปแบบใหมและความทาทายสาหรบการบรการสารสนเทศดานกฎหมาย (Outsourcing in UK law firm libraries – opportunity or threat? New management models and future challenges for legal information services) โดย Donald Lickley

การจางดาเนนการแทน การจดจางบคคลภายนอก และการยายฐานการผลตไปยงตางประเทศเปนทรจกกนดและเปนทางเลอกของการจดการสาหรบงานบรการสารสนเทศดานกฎหมายของประเทศองกฤษ ตองการลดคาใชจาย ลดจานวนพนกงานและชวยเพมความคลองตวในการทางาน และการถายโอนทรพยากรสารสนเทศดานกฎหมายใหอยในรปของดจทล การวจยนไดพจารณาถงการพฒนาของการจดจางบคคลภายนอกของเพอการบรการสารสนเทศของประเทศองกฤษโดยเฉพาะสารสนเทศดานกฎหมาย และบรการอน ๆ หองสมดของรฐบาล Fiona Brown ไดศกษาวจยเกยวกบการจดจางบคคลภายนอกของหองสมดทางดานกฎหมายในประเทศองกฤษ โดยศกษาปรากฏการณ การนาไปปฏบต เหตผลในการเลอกใช ความแตกตางของรปแบบการใหบรการของบรษทรบจดจาง ราคาและประโยชนทไดรบ ซงมการเกบรวบรวมขอมลใน ค.ศ. 2012 จากการวจย พบวา หนวยงานไดจดจางบคคลภายนอกเพอเพมประโยชนในการใหบรการ และตองการความคมคา การจดจางบคคลภายนอกนนคาใชจายไมไดถกไปกวาแบบทเคยมอยเดมแตไดรบการบรการทมากขน เปนการบรการทมสวนรวมกบหองสมดเพอตอบสนองความตองการของหองสมดนน

65

8. ผใชและความทาทายในการแสดงผลทสมพนธกบการเขาถงสอโสตทศนวสดและสอมลตมเดย (User and Interface Challenges Related to Audiovisual and Multimedia Access)

8.1 อยาลมผใช - การพฒนาพอรทลสาหรบสอโสตทศนวสดโดยมผใชเปนศนยกลาง (Don’t forget the users – Developing a portal for audiovisual media with a user-centred approach) โดย Margret Plank และ Steffen Weichert

การเพมจานวนอยางรวดเรวของสอโสตทศนวสดในดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยเฉพาะทมความเกยวของกบการเรยนการสอนนนคอสาเหตทมความจาเปนทจะตองมการปรบปรงวธการเขาถงและการใชงาน สาหรบ The Competence Centre for Non-Textual Materials (KNM) แห ง The German National Library of Science and Technology (TIB) และ the Hasso-Plattner-Institut (HPI), the University Centre of Excellence in Systems Engineering affiliated to the University of Potsdam ไดมความรวมมอกนเพอพฒนากระบวนการทางานเพอการรวบรวมแหลงสารสนเทศสอโสตทศนวสดดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ดวยวธการเพมประสทธภาพในการเขาถงสอโสตทศนวสดเกยวกบวทยาศาสตรอยางมหลกเกณฑ โดยมการพฒนา TIB/AV ขนใน ค.ศ. 2011 ซงตอมาระบบไดรบการพฒนามากขนและ Beta version ไดรบการสรางสรรคขนใน ค.ศ. 2012/2013 Portal ไดรบการปรบปรงใหมความสมบรณทงระบบท TIB ในชวงฤดใบไมผล ค.ศ. 2014 ทงนเพอการเขาถงขอมลและบรการตาง ๆ ทอยไนเวบไซตเอง รวมทงการเชอมตอไปยงเวบไซตอน ๆ ทเกยวของ แตเพอใหมความมนใจไดวาความสามารถในการเขาถงและการใชงานไดของ The portal ควรตระหนกวาสงสาคญของการพฒนา คอ การดาเนนการพรอมกนโดยมมนษยเปนศนยกลางในการออกแบบ ผนาเสนอไดอธบายกระบวนการออกแบบทผใชบรการเปนศนยกลางและไดใหภาพรวมของการดาเนนงานทมความแตกตางกนและแนะนาชองทางและการใหประโยชนของชองทางทเกยวของ โดยแบงเนอหาออกเปน

1. The TIB/AV Portal การเพมประสทธภาพการเขาถงวดโอทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย เชน การแสดงขอมล

คอมพวเตอร วสดการเรยนรทเกยวของกบ การจาลอง การทดลอง การสมภาษณ และบนทกการบรรยายหรอการประชมจากหนวยงานทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย พรอมทงมการจดทาดชนอตโนมตทชวยใหผใชบรการสามารถคนหาทรพยากรสารสนเทศทเปนวดโอไดอยางสะดวกและถกตอง

2. Human-Centred Design in the TIB/AV Portal Project การออกแบบโดยมนษยเปนศนยกลาง เพอการมสวนรวมของผใชบรการทชดเจน มความ

เขาใจทตรงกน ทงในการใชงานและสงทมความตองการการจดสรรทเหมาะสมของการทางานระหวางผใชบรการและเทคโนโลย การนามาตรฐาน ISO 13407 มาใช มวธการทสาคญทไดนามารวมกน คอ การสมภาษณผเชยวชาญ การสารวจ การประเมนผล ขอเสนอแนะทมคณคา การบรณาการ การดาเนนการทดสอบการใชงาน และการศกษาตดตามและเพมประสทธภาพตนแบบ การประเมนการแกปญหาการพฒนา

66

3. Assessment of the user-centred approach in this project การประเมนผลตามแนวทางทมผใชบรการในโครงการน เนองจากวธการทผใชเปนศนยกลาง

ใน TIB | โครงการ AV Portal สรางระบบทอาศยเทคนคการดงนวตกรรมทดทสด โดยคานงถงความตองการกลมผใชทแตกตางกนเกยวกบชวงของระบบฟงกชน โดยเฉพาะในการตงคาดงกลาวเปนทของหองสมดซงพฒนาแลวและผใชระบบนจะตงอยในสถานทเดยวกน ขอดอยางหนงทสาคญของวธการทผใชเปนศนยกลางคอความหลากหลายของวธการทเกยวของ

4. Further Development การพฒนาในอนาคต ยงคงประกอบดวยวธการของการออกแบบทผใชเปนศนยกลาง

เพอทจะไดเหนถงการแสดงผลของพฤตกรรมของผใช รวมทงการวเคราะหเวบไซตเปนสวนหนงทจะนาไปใชในการบนทกขอมลการทางานรวมกนใน TIB | The portal AV การศกษาจดออนทเกดขนในการใชงาน เปนสวนสาคญสาหรบการพฒนาศกยภาพของ Portal ตอไป

8.2 Denominator พนฐานทนอยไป ไมเปนทพอใจตอความตองการของผใช: เมทาดาทาสาหรบการสารองขอมลเสยงดจทล (The least common denominator does not satisfy user’s needs: metadata schemes for digital audio archives) โดย Elke Greifeneder, Bente Larsen, Birger Larsen, Haakon Lund และ Mette Skov

เมทาดาทา (metadata schemes) มความจาเปนตอการใชสอวทยของผใช ใน LARM project ซงเกดขนโดยความรวมมอระหวาง Danish national broadcasting corporation, the State and University Library hosting the Danish Media Archive, University of Copenhagen, Aalborg University, University of Southern Denmark, Roskilde University, Danish Madia Museum และ the national Danish e-infrastructure consortium

ใน ค.ศ. 2011 การบรรยายขอมลทางบรรณานกรมไดถกนามาใชเปนเครองมอใน 3 ระดบ คอ

1. Core archival metadata ซงไดรบจากผใหบรการดานเนอหา เปนขอมลทไมสามารถแกไขเปลยนแปลงได

2. LARM metadata เปน metadata ทใหโดยผใชใน LARM สามารถแกไขเปลยนแปลงไดและบรรยายไดทงไฟล

3. Project-specific metadata จดทาขนสาหรบผ ใจและโปรเจกตโดยเฉพาะ เ ชน metadata เสยง

นอกจากนนยงเพมบรรณานทศนเขามาเปนสวนหนงของเมทาดาทา ซงไมไดจากดสทธผใชหรอผใหบรการเนอหา ผมสวนรวมไดแสดงใหเหนวาไดใชบรรณานทศนเพอบรรยายสวนของไฟล และใชเมทาดาทา เพอบรรยายสวนตาง ๆ ของไฟลดวย ใน ค.ศ. 2013 ไดมการตดตามผใชโดยการสมภาษณถงการนาเอาเมทาดาทาไปใช และความเขาใจเกยวกบหลกการใช ผลปรากฏวาผถกสมภาษณไดใชเมทาดาทารวมกบบรรณานทศน ขณะท

67

ชอบใชอยางใดอยางหนงมากกวาแตกตางกนไปตามการทางาน ผใชบางสวนมความรสกวาเขาตองมสวนรวมเนองจากเปนผทมสวนเกยวของกบโครงการน สงเหลานไดตอบคาถามความสาเรจในการรวมสรางสรรคปรบปรงเมทาดาทา โดยสรป การพฒนาเมทาดาทารวมกนอยางใกลชดกบผใช ไดชวยใหการจดทาเมทาดาทาดขน แมวาจะมขอบกพรองบาง แตกเพอความสาเรจในการมสวนรวม โดยโครงการตอไปในอนาคตนนตองการใหผใชมสวนรวม โดยการสรางเมทาดาทาใหแขงแรงขนโดยผใชเปนผกาหนด

8.3 ชองทางใหมเพอการสบคนรายการทางบรรณานกรมหองสมด (New ways to search the library catalog) โดย Lenita Brodin Berggren และ Malin Josefsson

เปนการนาเสนอถงประเดนการดาเนนการของหองสมด Umeå University Library ประเทศสวเดน ในการพฒนาการสบคนรายการทางบรรณานกรมของหองสมด เพอใหผใชสามารถเขาถงทรพยากรสารสนเทศของหองสมดไดอยางรวดเรว และครอบคลม ทงน โดยมแนวคดจากการทรปแบบสอสารสนเทศ เชน ภาพนง ภาพเคลอนไหวและเสยง เปนตน ยงมไดมบทบททเดนชดในการเปนสอหรอตวนารายการทางบรรณานกรมหองสมด จงเกดโครงการสรางชองทางใหมทจะสรางแรงบนดลใจและกอใหเกดการเขาถง ซงไดรวมกนจดทากบเดก ๆ ศลปน นกศกษาดานการออกแบบและนกพฒนาซอฟทแวร ซงมรายละเอยดสรปไดดงน

ภมหลง บรรณารกษสวนใหญในปจจบนจะตองพบกบความทาทายในการทางานกบหองสมดผสมผสาน (hybrid library) ทรพยากรสารสนเทศสวนใหญของหองสมดแมจะมการจดหาเขามาแตกยงไมสามารถนามาเสนอตอผใชและใหผใชไดเขาถงได ใน ค.ศ. 2011 ไดมการศกษาโดยการสมภาษณทวทยาลยศลปะ ซงเปนจดเรมตนในการใหความสนใจตอประเดนดงกลาวอยางใกลชด โดยมคาถามตอนกศกษาวาพวกเขารอะไรบางเกยวกบทรพยากรหองสมด เปนทประจกษชดจากคาตอบของผใหสมภาษณทตรงกนวาพวกเขาตางกทราบวาหองสมดมทรพยากรสารสนเทศจานวนมากแตทรพยากรสารสนเทศเหลานนไมสามารถเขาถงไดอยางมประสทธภาพ ดงนน จงไดเกดโครงการความรวมมอกบสถาบนการออกแบบ Umeå (Umeå Institute of Design) โดยไดมงเนนในดานการเพมขนอยางมากมายและรวดเรวของวารสารอเลกทรอนกสซงปรากฏบนเวบไซตและวารสารทเปนตวเลมในหองสมด

วตถประสงคและทฤษฎ วตถประสงคของการดาเนนงาน คอ การคดคนและสรางเครองมอชวยคนใหม เพอใหสามารถเขาถงทรพยากรสารสนเทศของหองสมดไดอยางมประสทธภาพ สวนทใชตดตอสอสารกบผใช (interface) จะมงเนนใน 2 ดาน ไดแก สาระความร และการสรางแรงบนดาลใจ โดยจะตองสามารถสบคนและแสดงใหเหนทรพยากรสารสนเทศทกประเภท สาหรบนกเรยนชนประถมศกษานน หองสมด Umeå University Library ไดมการสารวจแนวทางในการทจะพฒนาชองทางในการสบคน

68

สารสนเทศทอยในรปแบบภาพนง ภาพเคลอนไหว และเสยง ซงบรณาการในรปแบบ text หนสวน ผร วมดาเ นนการโครงการ น ไ ดแก HUMlab, Kulturverket, Umeå municipality, Lövanger School and Public Library และ Umeå Institute of Design การดาเนนงานศกษารวมกบหนสวนผรวมดาเนนการ มขนตอนทสาคญ 3 ขนตอน ดงน

1. The sky is the limit – workshops with children เปนการดาเนนการเชงปฏบตการ (workshop) กบเดก ๆ โดยในเดอนธนวาคม ค.ศ. 2013

HUMlab ไดดาเนนการเชงปฏบตการกบเดกชนประถมศกษาปท 2 และชนประถมศกษาปท 5 2. Navigating virtual & physical space – student work เปนขนตอนการศกษาททารวมกบนกศกษาของ Umeå Institute of Design โดยแบงการ

ทางานออกเปน 4 กลม แตละกลมจะคนหาและสรางแนวทางในการนาเสนอทรพยากรหองสมด ทงน เปนการสรางแรง บนดาลใจทไดจากการจนตนาการในการแกปญหาของเดก ในการทจะหาวาสารสนเทศจะสามารถเชอมตอกนไดอยางไรในการดาเนนการสบคน

3. Heureka – the final concept เปนขนตอนสดทาย โดยเมอนกพฒนาซอฟทแวร ของ HUMlab ไดรวบรวมแนวคดของเดกและนกเรยนพรอมดวยขอแนะนาของนกพฒนาระบบหองสมด และไดนาเสนอออกมาเปนตนแบบทเรยกวา HUMlabX:s interactive floor space ตนแบบดงกลาวมหลกการพนฐานทสาคญ 3 ประการ คอ 1. เปน Circle form 2. เปน Centric design 3. เปน Voice control

8.4 สมรรถนะของสอและโสตทศนสาหรบสารสนเทศอยางมออาชพในโลกอาหรบ ในยคแหงสภาพแวดลอมดจทลททาทาย (Media and Visual Competencies for Information Professionals in the Arab World Challengers of the Digital Environment) โดย Hesham Azmi

การสอสารโดยใชสายตาเรมมความสาคญเปนพเศษภายใตบรบทของสงคมดจทลในปจจบน ซงขอมลและเทคโนโลยการสอสารมความสาคญตอชวตประจาวนเปนอยางมาก ความสาคญของสอโสตทศน (Visual Media) เปนวฒนธรรมรวมสมยในการถายทอดงานเขยนในชวงศตวรรษท 21 ความแพรหลายของสอโสตทศน เปนจดเปลยนทสาคญของแตละผผลตในการผลตเนอหา โดยจะตองพฒนาทกษะในการจดทาสอโสตทศน สอโสตทศนดานวรรณกรรมเปนการนาเสนอดานวฒนธรรมดวยสอโสตทศนวฒนธรรม ซงเปนความทาทายในการจดการขอมลทคลายคลงกน

69

ผนาเสนอไดนาเสนอถงสอและสอโสตทศนซงเปนการเตมเตมวฒนธรรมและจดสาคญของโลกอาหรบ การทบทวนวสยทศนของโปรแกรมทางวชาการในหองสมดและขอมลทางวทยาศาสตร LIS แสดงใหเหนสงทจาเปนในการเตรยมของบรรณารกษ และการจดการขอมลในการพฒนาสอ รวมทงความสามารถของสอโสตทศนในการชวยบรการขอมลทางวชาการทเฉพาะเจาะจง โดยมการพฒนาหลกสตรของสถาบนการศกษา พฒนาโดยสถาบนอาหรบ LIS ซงมรายละเอยดของวตถประสงคและผลลพธของการเรยน ALA ไดใหคาจากดความขอมลวรรณกรรม ประกอบดวย

การจากดขอบเขตความตองการของขอมล การเขาถงความตองการขอมลอยางมประสทธภาพและประสทธผล การประเมนคาขอมลและความสาคญของแหลงขอมล การเลอกขอมลรวมเขาดวยกนภายใตฐานขอมลเดยว การใชขอมลอยางมประสทธผลในการบรรลวตถประสงคเฉพาะ ความเขาใจประเดนทางเศรษฐกจ กฎหมาย และสงคม และการเขาถงขอมลอยาง

ถกตองตามกฎหมาย อยางไรกตาม สามารถกลาวไดวา Information Literacy มจดเนนทมากกวาในเรองของการ

เขาถงขอมล การประเมนผล และการใชประโยชน โดยการเนนวตถประสงคของการนาขอมลไปใช กระบวนการนาเสนอ มการเรยนร รวมถงการพจารณาความตองการและปญหาขอมลทสมพนธกนและเปนประโยชน และความสามารถในการใชสอโสตทศนอยางเขาใจ การประเมนผลการใชประโยชน รวมถงบคคลททาหนาทดานสอโสตทศนจะตองเขาใจบทบาทและหนาทของสอและขอมลทเกยวของในสงคม เพอใหแตละบคคลสามารถวเคราะหความสาคญของเนอหาหรอขอมลทเปนประโยชนได

9. บรรณารกษในฐานะผ เปลยนแปลง: การคนหา การใช และการจดการขอมลเพอการเปลยนแปลงทางสงคมสาหรบสตร (Librarians as change agents: finding, using and managing data for social change for women)

9.1 บทบาทบรรณารกษในการสนบสนนใหเกดการเปลยนแปลงทางสงคมผานชองทางสารสนเทศ: ประสบการณของหองสมดมหาวทยาลยมาเคอเรเร สาธารณรฐยกนดา (Librarians contribution to social change though information provision: the experience of Makerere University library) โดย Maria Musoke และ Lydia Namugera

มหาวทยาลยมาเคอเรเร เปนมหาวทยาลยแหงแรกของสาธารณรฐยกนดา กอตงเมอ ค.ศ. 1922 มหองสมดมหาวทยาลยมาเคอเรเร (Maklib) เกบรกษาทรพยากรทมคณคามากทงขอมลและสารสนเทศของมหาวทยาลย เนองจากหองสมดมบทบาทหลายดาน ไดแก เปนหนวยดานกฎหมาย

70

แหงชาตของยกนดา (1958) เปนหองสมดอางองแหงชาต (1972) และเปนคลงปญญาของสถาบน (IR) ดงนนเอกสารและทรพยากรสารสนเทศจงประกอบดวยทรพยากรดานกฎหมาย เอกสารทางการศกษาและการเรยนการสอนของมหาวทยาลย นอกจากนหองสมดยงมการดาเนนงานทสอดคลองกบยทธศาสตรหลกของมหาวทยาลยคอการเผอแผไปยงสงคมและชมชน หองสมดจงไดนาเสนอกจกรรมหลากหลายรปแบบ เพอสงเสรมและสนบสนนภารกจดงกลาว

กจกรรมหองสมดมหาวทยาลยมาเคอเรเร ไดแก

1. จดทาสรรสาระดานสขภาพและสาธารณสขยกนดา (The Uganda Health Information Digest) เปนสรรสาระทมกาหนดออก 3 ครงตอป (เมษายน สงหาคม และธนวาคม) เรมจดทาตงแต ค.ศ. 1997 วตถประสงคหลกคอเพมประสทธภาพการเขาถงและใชประโยชน สามารถแบงปนสารสนเทศดานสขภาพทเกยวของกบการทางานดานการแพทยและสขภาพของประเทศยกนดา โดยจดสงสรรสาระไปหนวยงานดานสขภาพกวา 1,500 แหง เชน โรงพยาบาล ศนยสขภาพ รานขายยา องคกรดานสขภาพ สานกการแพทยทองถน คณะกรรมาธการบรการสงคมและสขภาพ และสมาชกรฐสภา เปนตน ใน ค.ศ. 2012 ไดเรมจดทาในรปแบบอเลกทรอนกสใหบรการผานเวบไซตหองสมด เพอเพมชองทางการเขาถงขอมล สาหรบเนอหาประกอบดวยหวขอทผ อานแนะนามา และสาระสงเขปบทความจากฐานขอมล ในดานผลกระทบจากกจกรรมตอสงคม ไดแก ความตองการความรพนฐานดานสขภาพของประเทศยกนดา การมแหลงขอมลททนสมย การรเทาทนโรค นาไปสแนวปฏบตทดขน ในดานการศกษาชวยสงเสรมและพฒนาวชาชพดานการแพทยอยางตอเนอง

2. การอบรมเชงปฏบตการเกยวกบความรสารสนเทศดานสขภาพในชนบท เปนการทากจกรรมสมพนธของบรรณารกษในชนบทหางไกลของยกนดา วตถประสงคโครงการคอเพมการตระหนกรของผปฏบตงานดานสขภาพในเขตพนทชนบท ดวยการแสวงหาทรพยากรสารสนเทศภายในศนยขอมลสารสนเทศและหองสมดทางการแพทย ตลอดจนประชาสมพนธและสงเสรมวฒนธรรมการเรยนรตลอดชวต การเตรยมพรอมซงความเขาใจอยางถองแทในองคความรและการเขาถงทถกตองผานการใชวรรณกรรม ผลทไดรบคอผปฏบตงานดานสขภาพสามารถปรบปรงคณภาพการบรการดานสขภาพเพอสงตอโดยตรงใหกบชาวยกนดา ในดานผลกระทบจากกจกรรมตอสงคมพบวา ผปฏบตงานดานสขภาพใชสารสนเทศและความรในการดแลผปวย การทาวจย การศกษา การฝกอบรมกบผปฏบตงานดานสขภาพอน ๆ ขณะทบรรณารกษมโอกาสไดรบความรและทกษะใหม ตลอดจนประสบการณในการคนคนสารนเทศ การฝกอบรมผใชงาน ขณะทหองสมดไดรบโอกาสในการประชาสมพนธทรพยากรสารสนเทศและเตรยมพรอมตอนรบทกหนวย

3. งานวนหองสมดประจาป (Annual library day) จดขนครงแรกใน ค.ศ. 2009 แตไดจดตอมาเปนประจาทกป ประกอบดวยกจกรรมหลากหลาย เชน กจกรรมการบรจาคหนงสอ การอบรมบรรณารกษเจาหนาท การอบรมเชงปฏบตการของนกวจยรวมกบสถาบนวฒนธรรม สมาชกรฐสภา สภาการศกษาแหงชาต การมอบรางวลแกนกเรยน ผแตงหนงสอ บรรณารกษ และผปฏบตงานดานสขภาพตาง ๆ

71

นอกจากนหองสมดยงไดรบความไววางใจจากกระทรวงวาดวยเพศ แรงงาน และบรการสงคม ประเทศยกนดา มอบหมายใหหองสมดเปนศนยวจยและงานเอกสารแหงชาตวาดวยเรองสตร เพศ และสนตภาพ ภายใตการดแลของคณะกรรมาธการ (Library Gender Sentinel Site Committee - LGSSC) จดกจกรรมกอนวนสตรสากลโดยเผยแพรสารสนเทศแกผใชบรการหองสมด จดโซนคณแมหรอ Mother’s space เพอผใชบรการหองสมดสามารถมาพกผอนและผอนคลายภายในหองสมดได

หองสมดมการทางานในเชงรกตลอดเวลา เชน รวบรวมคาตชมจากผใชหองสมดทเขามาใชบรการตาง ๆ เหนอสงอนใดเพอเปนการยนยนคาพดทวา “การเปลยนแปลงเปนความจรงของชวต” และสารสนเทศทถกเขาถงและประยกตไปสการนาการพฒนาสงคมโดยรวม

9.2 ความร เ กยวกบอสงหารมทรพย : หองสมดเพอผหญงและอสงหารมทรพย (LandWise: A women & Land Library) โดย Jennifer Chang

รายงาน น เ ก ยว กบ Landesa ’s LandWise digital library project ซ ง จด ต งข น โดย Landesa Center for Women’s Land Rights (LCWLR) องคกรระหวางประเทศทไมแสวงผลกาไร เพอบรรเทาความยากจนในประเดนเกยวกบสทธในทดน ประกอบดวยกลมของนกกฎหมายซงมงทางานเฉพาะในดานสทธในทดนของผหญง อนเนองมาจากในประเทศกาลงพฒนามผหญงไมไดรบสทธเทาเทยมในการเขาถงสทธในทดน การรบมรดก การเปนเจาของทดน และมความเสยงเพมขนในการขาดแคลนแหลงอาหาร รายไดและทอยอาศย ซงผหญงในประเทศกาลงพฒนาเหลานเปนเพยงผใชแรงงานในทดนทมผชายทตนมความเกยวของ เชน ของสาม พอ พชาย ลกชาย เปนตน เปนเจาของ LandWise เปนฐานขอมลออนไลนดานกฎหมายเกยวกบสทธในอสงหารมทรพยของผหญง เปนฐานขอมลทเปดใหบรการฟรดานกฎหมายครอบครว กฎหมายมรดก กฎหมายทดนทากน และเนอหาอน ๆ ทมความเกยวของกน ความมงมนของ LandWise เพอทจะเตมเตมชองวางในการรบสารสนเทศ รวมถงวธปฏบตสความเปนเลศ และการถอดบทเรยนแกผหญงผานเครอขายอนเทอรเนต การไดรบความรทาใหมความปลอดภยในการอยอาศย ผหญงหรอเดกผหญงสามารถทจะมความปลอดภยดานอาหาร มการศกษา มสขภาพทด และเพมฐานะของตนเองและครอบครวได โดยจากการศกษา พบวา ภายในครอบครวมสขภาพและโภชนาการทดขน ผหญงมความเสยงตอการตดเชอ HIV/AIDS นอยลง หญงตดเชอสามารถรบมอกบโรคได ผหญงเปนเหยอความรนแรงในครอบครวนอยลง เดก ๆ ไดรบการศกษาเพมมากขน และมสวนรวมในการตดสนใจมากยงขน ผลทเกดขนขยายจากภายในครอบครว สชมชน และสงคมตอไป

72

9.3 บนทกความจา: คานามเพศหญง (Memory: Feminine Noun) โดย Simonetta Pasqualis Dell’Antonio และ Marina Romi

องคกรผหญงระหวางประเทศ “Trieste” และหองสมดและศนยเอกสาร “Elca Ruzzier” เปนองคกรทดาเนนงานเกยวกบผหญง โดยไมแบงอาย สถานภาพสงคม และภมลาเนา ซงเปนจดสาคญของการดาเนนงานดานการเมอง และการเชอมโยงเครอขายระหวางองคกรตาง ๆ การแสดงออกทางความคดของผหญง โดยในองคกรนผหญงสามารถแสดงความคดเหนเชงสรางสรรคในรปแบบการทากจกรรม โดยการแลกเปลยนวฒนธรรม การอภปรายและการประชม องคกรผหญงระหวางประเทศ Trieste และหองสมดและศนยเอกสาร Elca Ruzzier ใหความสาคญในเรองความแตกตางของชนชนทางสงคม วฒนธรรม และมมมองทางการเมองของผหญง สงเสรมการมสวนรวมและแลกเปลยนความคดเหนในประเดนปญหาทเกดขนเกยวกบสทธของผหญง จากการสงสมประสบการณและขอมลตาง ๆ ตลอดจนองคความรและภมหลงของผหญงในระดบทองถน และการสรางเครอขายกจกรรมตาง ๆ รวมกน การรวมกลมทางสงคม สนบสนนการเรยนรขามเพศ ตลอดจนการประชมกบนกเขยนและกลมของผอาน หองสมดแหงนมรายการหนงสอ เชนหนงสอทางประวตศาสตรซงมหลายภาษา หนงสอเกยวกบเดก บรการใหคาแนะนาการใชหองสมดและการคนเอกสารทางกฎหมายในภมภาคตาง ๆ ในยโรป โดยบรรณารกษ ทงนภายในหองสมดมหนงสอ กวนพนธ นยาย ชวประวต และอตชวประวตของผหญงในทกวย ทางดานศลปะ วทยาศาสตร ฟสกส การออกแบบ ประวตศาสตรของผหญงและความแตกตางระหวางเพศ โดยหองสมดไดมการจดหาและรกษาหนงสอ วารสาร เอกสาร รปภาพ และโสตทศนวสด ซงเปนภาพสะทอนความทรงจาทางประวตศาสตร วฒนธรรม การเมองและการพฒนาทางสงคมของผหญง รวมทงการแสดงออกของผหญงในเรองตาง ๆ ผานการรณรงคในโครงการ “Memory Recovery” (การระลกบนทกความจา) จดขนโดยสถาบนวฒนธรรมและวทยาศาสตรและเครอขายความรวมมอของมลนธผหญงในประเทศอตาลและประเทศตาง ๆ หองสมดและศนยเอกสารมการจดเกบขอมลของ Elca Ruzzier ซงไดเสยชวตในวนท 10 พฤษภาคม ค.ศ. 2009 Elca Ruzzier เปนตวแทนของผหญงทแสดงออกทางการเมอง เคยดารงตาแหนงประธานสมาคมตอตานความรนแรง และรองประธานองคกรเกยวกบความเสมอภาคทางโอกาสและสมาชกคณะกรรมาธการการสรางความเสมอภาคของเมอง Trieste ทงนไดมการสนบสนนโครงการทเกยวกบการดาเนนงานของผหญง ไดแก 1 ) โครงการ MIAF (Micro Impresa AI Femminile = Women Micro Enterprise) มเปาหมายในการสนบสนนใหผหญงเขาสตลาดแรงงานโดยการรวมมอกนชวยเหลอสงเสรมและพฒนาทกษะตาง ๆ และความถนดในรปแบบการทางานเปนทม สรางความเขมแขงในการทาธรกจ และเครอขายทางสงคมกบนกวชาการและองคกรตาง ๆ 2 ) โ ค ร ง ก า ร COMCITA (Competenze di ciltadinnanza attiva per la donne immigrate = Active citizenship skills for immigrant women) ใหความสาคญกบผหญงทอพยพ

73

เขามาพกอาศยในประเทศซงมความรในการใชภาษาอตาเลยนนอยมาก ซงภาษาถอเปนเครองมอพนฐานสาคญในการเจรญเตบโตของเดก ๆ ในประเทศน โดยผหญงทอพยพจานวนมากมฐานะยากจน และไดรบโอกาสทางสงคมนอย โครงการนจงมวตถประสงคในการสงเสรมการเรยนภาษา เพมพนความรสาหรบการใชชวตและประกอบอาชพในสงคมของประเทศอตาลภายใตบรบทของวฒนธรรมและกฎหมาย เพอไมใหผหญงเหลานนมความรสกโดดเดยวและถกกดกนจากสงคม

10. การเกบรกษาทรพยากรสารสนเทศใหคงอย: นโยบายการอนรกษเชงปองกนและแนวทางปฏบต (Keeping collections alive: Preventive conservation policy and practice)

10.1 การควบคมสภาพแวดลอมใหยงยน: การควบคมอณหภมและความชนในหอสมดสภาไดเอท ประเทศญปน (Toward Sustainable Environmental Control: Temperature and Humidity Control at the National Diet Library of Japan) โดย Naoko Kobayashi

ปจจยสาคญของสภาพแวดลอมในการรกษาทรพยากรสารสนเทศใหมการใชไดยาวนานขน โดยการรกษาอณหภมและความชน ในบรเวณทอณหภมมความผนแปร ซงตองใชการลงทนจานวนมากในการรกษาระดบอณหภมและความชนของบรเวณทเกบหนงสอของหองสมด โดยทผานมา หอสมดสภา ไดเอทแหงชาตญปนไดมระบบตดตงเครองปรบอากาศในระหวางชวงเวลา 09.00 – 19.00 นาฬกา ในระดบอณหภม 22 องศา ใหสมพนธกบความชน (RH) ทรอยละ 55 จนถง ค.ศ. 2011 ซงไดพบพนทภายในหองสมดเกดเชอราเปนจานวนมาก ใน ค.ศ. 2007 ทาใหหองสมดไดมการทบทวนวธการรกษาอณหภมและควบคมความชน การนาเสนอครงนเกยวกบระบบการจดการสงแวดลอมและปรบปรงการรกษาสภาพแวดลอม ของหอสมดสภาไดเอท เปนการอธบายประสบการณในการจดการพนททเกดเชอราจานวนมากใน ค.ศ. 2007 และความพยายามในการกาจดเชอรา ตลอดจนการควบคมระดบอณหภมและความชน และการสารวจพนททไดรบผลกระทบ โดยมการดาเนนงานตอเนองจนกระทงมการกอตงองคกรควบคมสภาพแวดลอม (NDL-Wide Council for Environmental Control) ใน ค.ศ. 2009 และกจกรรมในลกษณะกลมในการทางานแกปญหาเชอราและความชน ชวงสดทายของการนาเสนอเปนการอธบายการจดการเปลยนแปลงสภาวะอากาศ ตงแตมแผนดนไหวเกดขน ซงใน ค.ศ. 2011 มโครงการทสาคญ ดงน 1. โครงการแรกของ NDL ในการกาจดเชอราใน ค.ศ. 2007 (NDL’s First Major Mold Infestation in FY 2007) เชอราถกพบเปนจานวนมากบรเวณชนเกบหนงสอนาเขาจากตางประเทศ ในชวง ค.ศ. 1970 พบในบรเวณเบาะหนง กระเบองยาง หนงสอปกออน หนงสอบรเวณทปกคลมดวยผา มการตดอปกรณวดอณหภมและระดบความชนในบรเวณนนดวย อกทงมการตงคาวดระดบอณหภม นอกจากนยงมปญหาแมลงตวเลก ๆ มากมายภายในบรเวณชนหนงสอ ในชวง ค.ศ. 2000 จงไดมการ

74

กาจดแมลงและสงมชวตทมองดวยตาเปลาไมเหน แตกพบวาการขยายตวของเชอรามมากขน จงตองมการรบดาเนนการอยางเรงดวน และทาการปดหองสมดดงกลาวในชวงกลางป เพอปองกนการกระจายตวของเชอรา 2. ทมสารวจ 8 ทม : ความพยายามในการกาจดในปงบประมาณ 2008 ผลลพธของการสารวจในเดอนมนาคม ค.ศ. 2008 พบวา ยงมเชอราเกาะบรเวณหนงสอในสภาวะอากาศปกตดวย แตยงหาแหลงตนกาเนดไมพบ พบเชอราเนองจากอณหภมและความชนมผลใหมการเจรญเตบโต มการแบงทมงานทาการปรบปรงสภาพแวดลอมในการจดเกบในชวงเดอนมถนายน รวมไปถงการอานวยความสะดวกดานตาง ๆ การปรบอณหภมในการทางานใหเหมาะสม แตยงคงรกษาสภาพแวดลอมทจะไมทาใหเชอรามการเจรญเตบโต โดยไดรบคาแนะนาจากผเชยวชาญเฉพาะทาง 3. การทางานกจกรรมของกลมเกยวกบปญหาเชอราและความชน ทมงานประกอบดวยสมาชกจานวนหนงมาจากแผนกบารงรกษา แผนกอานวยความสะดวกในการจดหาหนงสอ มกจกรรมการปฏบตอยางตอเนองใน ค.ศ. 2008 ทาหนาทดแลพนทเสยหายทเกดจากเชอรา และแกปญหาความสมพนธของความชนกบพนทตาง ๆ 4. ความพยายามในการลดชวโมงการใชเครองปรบอากาศ นบตงแตเกดแผนดนไหวครงใหญในเดอนมนาคม ค.ศ. 2011 เกดการขาดแคลนไฟฟาขน รฐบาลไดประกาศใหประชาชนลดกาลงใชไฟฟาลงรอยละ 15 ระหวางชวงฤดรอน โดยมการใชเครองปรบอากาศในระหวางชวงเวลา 09.00 – 19.00 นาฬกา ตลอดป แตในระหวางชวงเดอนกรกฎาคม – สงหาคม จะมการปดชนใตดน ยกเวนเฉพาะบรเวณทเกบทรพยากรสารสนเทศทมลกษณะเฉพาะ เชน ไมโครฟลม 5. งานควบคมสภาพแวดลอมในหองสมด ทงน วธการกาจดแมลงและเชอราในบรเวณทจดเกบหนงสอไดรบการฝกปฏบต การตดตามการกาจดฝนและแมลงเลก ๆ ยงไมไดรบการพฒนาใหดขน แตไดมการเพมจานวนเวลาในการทาความสะอาดและจากดจานวนผใชบรการ ซงกเปนการยากทจะคาดการณจานวนผใชบรการทคอนขางมาก ทงน ยงไมไดมการตงมาตรฐานในการควบคมอยางสมบรณในหองสมด โดยในอนาคตควรมความตอเนองในการสารวจการควบคมขนาดของฝนละอองโดยใชจายงบประมาณจานวนไมมาก

75

10.2 การปรบปรงฐานขอมลเดม: การสงวนรกษาขอมลมขนาดใหญ (Rehousing digital heritage: Preservation on a very large scale) โดย Tanja de Boer, Maarten van Schie, Barbara Sierman และ Astrid van Wesenbeeck

10 ปทผานมา การจดเกบโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศของหอสมดแหงชาตเนเธอรแลนด (KB) เรมมการดาเนนงานระยะยาวดานจดหมายเหตและเอกสารดานวทยาศาสตรนานาชาต โดยมการตพมพแพรหลายเปนเอกสารอเลกทรอนกสในรปแบบ PDF เพอใหเขาถงขอมลไดงาย การบารงรกษาเทคโนโลยดจทลใหไดตามมาตรฐานของหอสมดแหงชาตเนเธอรแลนด เรมตนใน ค.ศ. 2009 มระบบการปรบปรงการจดเกบขอมลโดยเทคโนโลยดจทล และระบบบารงรกษาอปกรณใหม ซงเรมตนการจดการระบบทมความยงยากในการจดเกบรายการจานวนลานชนและมการยายขอมลตาง ๆ ไปส e-Depot ในการปรบระบบการจดเกบขอมลโดยเทคโนโลยดจทล จะตองใชเครองอปกรณคอมพวเตอรฮารดแวรและซอฟทแวรใหม โดยในการยายขอมลดงกลาวจะตองมการบารงรกษาในรปแบบทไมเคยมมากอน จงอาจเกดความเสยงมากในการบารงรกษาการเกบขอมลทางดจทลใหมความเหมาะสม ไมเพยงแคการเคลอนยายสอสารสนเทศทมเกอบ 5 ลานเอกสารตพมพ ยงรวมถงไฟลขอมลทงหมดในแผนดสกหรอฮารดดสก โดยจะตองมการพฒนาอยางตอเนองใหกระบวนการทางานมความคลองตวอตโนมตภายใตการควบคมคณภาพและความผดพลาด การดาเนนงานทงหมดใชเวลา 10 เดอน และมคาใชจายประมาณ 110,000 ยโร มระบบรบประกนความปลอดภย โดยทมงาน 2 สวน ทาหนาทตดตามความคบหนาของการเคลอนยายและรายงานขอผดพลาดและไดมการตดตงระบบปองกนความผดพลาดในการเคลอนยายไฟลขอมลตาง ๆ และการดาเนนงานโครงการนมกรอบระยะเวลาทชดเจน ภายหลงจากการเตรยมการอยางระมดระวงและการทดสอบจงไดมการเคลอนยายเรมเมอเดอนมกราคม ค.ศ. 2012 แบงออกเปน 2 ขนตอน ประกอบดวย ขนตอนแรก การเคลอนยายรายการ/ขอมล (Collections) จากสภาพแวดลอมเดมของ e-Depot ไปสทจดเกบชวคราวในสภาพแวดลอมทปลอดภยใน “Silent-Cube” (เปนระบบจดเกบทพฒนาในเรองความปลอดภยชดเจน และมการแบงหมวดสามารถจดเกบขอมลไดอยางถาวร) ขนตอนทสอง รายการ/ขอมล (Collections) จะถกเคลอนยายจากทจดเกบชวคราวไประบบบารงรกษาดจทลใหม การเคลอนยายขอมลไดดาเนนการในเดอนตลาคม ค.ศ. 2012 ประมาณ 50 ลานรายการทมการเคลอนยายทสาเรจจนถงขนตอนท 2 ไปยงสถานทจดเกบใหม หอสมดแหงชาตเนเธอรแลนดไดเรยนรประสบการณอยางมากและเปนประโยชนจากโครงการน ในเรองของการบรหารจดการ การสงวนรกษาขอมลขนาดใหญทซบซอนและยงชวยในการวางแผนและจดการการบารงรกษาขอมลในระบบดจทลทมความซบซอนในอนาคต

76

10.3 การดาเนนงานททนทวงท: ความรวมมอของสถาบนและสหวทยาการหนทางสนโยบายการสงวนรกษาทรพยากรสารสนเทศ (รายงานความกาวหนา) (“A stitch in time…”: Cross-institutional and interdisciplinary cooperation en route to a preservation policy (a work in progress report)) โดย Maria-Annabel Hanke

ห อ ง ส ม ด ก า ร ว จ ย ส า ห ร บ ป ร ะ ว ต ศ า ส ต ร ท า ง ก า ร ศ ก ษ า ( Bibliothek für Bildungsgeschichtliche Forschung – BBF) เปนหองสมดทมทรพยากรสารสนเทศเปนเอกสารจดหมายเหตทเปนตวเขยน ซงมปญหาดานการสงวนรกษาและการอนรกษทรพยากรสารสนเทศ โดยตระหนกวาเปนปญหาทมความสาคญเปนพเศษ ในขณะนหองสมด BBF ไดมนโยบายการพฒนาการสงวนรกษาทรพยากรสารสนเทศของหองสมด คอ นโยบายการสรางความรวมมอกบผเชยวชาญในวชาชพและสถาบนทมความแตกตางกน สาหรบหองสมด BBF นนมฐานขอมลเบอรลนซงเปนสวนหนงของ the German Institute for International Educational (DIPF) ซงหองสมด BBF และ DIPF มความสาคญยงสาหรบการวจยทางประวตศาสตรการศกษา ถอไดวาเปนหองสมดเฉพาะทมขนาดใหญในเยอรมนเชนเดยวกบหองสมด Uschinskij ในกรงมอสโคว และหองสมดของประเทศเดนมารกทกรงโคเปนเฮเกน หองสมด BBF จดไดวาเปนหองสมดทางการศกษาทกวางใหญทสดในทวปยโรป นอกจากน หองสมด BFF ยงมความเหมอนกบหองสมด Herzog August Library ใน Wolfenbüttel ทขนกบหองสมดการวจยทางวทยาศาสตรวฒนธรรมของประเทศเยอรมนซงอยในระดบชาต

หองสมด BBF เรมรวบรวมทรพยากรสารสนเทศตงแต ค.ศ. 1876 ถอเปนหองสมดทเปรยบเสมอนเปนครของหองสมดอน ปจจบนหองสมดมหวเรองครอบคลมมากกวา 720,000 รายการ มทรพยากรสารสนเทศประมาณ 12,000 เลม/แผน ทผลตขนระหวาง ค.ศ. 1493 – 1830 ซงไดรบการดแลรกษาในสวนของทรพยากรสารสนเทศฉบบเกา หองสมดจะใหความสาคญเปนพเศษสาหรบการอนรกษทรพยากรสารสนเทศตนฉบบ ซงไมไดทาเพยงชวขณะเทานนแตเปนการดแลรกษาทรพยากรสารสนเทศของหองสมดในระยะยาว โดยมการดแลรกษาตามวตถประสงคเดม คอ เพอการเกบรกษาขอมลทางดานประวตศาสตรและเรองราวทเกยวของเฉพาะบคคล การจดการและดแลรกษาทรพยากรสารสนเทศทหองสมด BBF ประกอบดวย การสนบสนนของ Preservation and Conservation (PAC) พรอมกบการจดการของบรรณารกษระดบอาวโส เจาหนาท และผใช ตลอดจนจากผสนใจทวไป โดยดาเนนการในหลายดาน ทงดานการวางแผน การดาเนนงานขององคกร การบรการสารสนเทศ การวดความสมพนธของหวเรอง สาหรบการสงวนรกษาและการอนรกษถอไดวาเปนสงพเศษของงานหองสมด สาหรบงานประจาทงหมดของหองสมดมการดแลทางตรง ดวยการสารวจสภาพทรพยากรสารสนเทศ การดแลสงแวดลอม และสรางมาตรการปองกน การดแลทางออม คอ การตรวจสอบสงแวดลอม การจดเกบ เฟอรนเจอร สขภาพอนามยสาหรบเจาหนาท การจดหา การยมระหวางหองสมด และการยมสาหรบการจดนทรรศการ และการปองกนทางออม เปนการดแลกจกรรมตาง ๆ การตรวจสอบสงแวดลอม เฟอรนเจอร เงอนไขการจดเกบ และ สขภาพอนามยในทจดเกบ

77

สาหรบโครงการความรวมมอของสถาบนและสหวทยาการ จากความแตกตางกนของพนฐานความเปนมออาชพและความทาทาย จะตองมความรวมมอของนกวชาการดานตาง ๆ เชน นกประวตศาสตรทจะตรวจสอบในแงความสาคญของเนอหาเอกสาร นกอนรกษเอกสารทสามารถตรวจสอบการเสอมสภาพของเอกสาร เปนตน นอกจากนยงตองมความรวมมอระหวางสถาบนเพอหาวธการสรางความยงยนในการสงวนรกษาเอกสาร ซงความรวมมอกนหลายฝายอยางใกลชด ความร ความเขาใจ และประสบการณทนามาแลกเปลยนกน สามารถพสจนไดแลววาเปนตวเรงปฏกรยาและสรางแรงผลกดนในการทางานไดด การฝกอบรม การฝกปฏบตกถอเปนสงทสาคญมากเชนกน ความเชยวชาญทถายทอดใหกนจะเปนสวนสาคญในการดาเนนงานตอไปในอนาคต แตละหองสมดมรปแบบความเสยหายของทรพยากรสารสนเทศทเกดขนแตกตางกน การรจกการวเคราะหความเสยหาย ระดบของความเสยหาย การรจกวธการคานวณประมาณการคาใชจายและเวลา การประเมนความเปนไปไดในความรวมมอ การสงเสรมความสมพนธระหวางหองสมด ลวนเปนสงทจาเปนสาหรบการรจกการสงวนรกษาตงแตเรมแรก

นอกจากน ยงไดมการฝกปฏบตสาหรบนกศกษาทศกษาทางดานการอนรกษและบรรณารกษรนเยาวจากสถาบนและจากพนฐานทไดรบการอบรมทแตกตางกน ในระยะเวลาประมาณ 1- 6 สปดาห โดยมหวขอ ดงน

การสงวนรกษาและการอนรกษคออะไร ? หนงสอประวตศาสตรและบางสวนของหนงสอ วสดความร ความเสยหาย สงทควรทาและไมควรทาในการบารงรกษาสงทเสยหาย นกอนรกษ (เขาชมการประชมเชงปฏบตการ) การเยบเลมหนงสอ (เขาชมการประชมเชงปฏบตการ) ความรวมมอทเกดขนถอเปนความรบผดชอบรวมกนในการคมครองทรพยสนทางวฒนธรรม

และในปจจบนแนวความคดในการสงวนรกษาทรพยากรสารสนเทศมาเปนอนดบแรก เนองจากเปนการปองกนความเสยหายตงแตเนน ๆ ไมสนเปลองงบประมาณ และหลกเลยงความเสยหายไดมากกวาจะรอใหเอกสารชารดแลวจงทาการอนรกษภายหลง

10.4 การเปลยนมมมอง: จากการอนรกษเปนการสงวนรกษา (Moving the focus point: from conservation treatment to preventive conservation) โดย Maria Luisa Russo

ในปจจบนทฤษฎและการปฏบตทเกยวกบการอนรกษและการสงวนรกษาไดนามาใชในการจดการกบทรพยากรสารสนเทศของหองสมดขนาดใหญ ดวยเงอนไขของจานวนและประเภทของทรพยากรสารสนเทศของหองสมดทแตกตางกน การวางแผนอยางระมดระวงคอสงทจาเปนสาหรบการดาเนนการกจกรรมทหลากหลายสาหรบการสงวนรกษาการเขาถงของตนฉบบทเปนลกษณะ

78

พเศษในสภาวะเศรษฐกจในปจจบน โดยพงระลกวาถงแมการอนรกษจะดขนมากในชวงทศวรรษทผานมา หองสมดทงหลายกตองประเมนบรบทในทางทกวางขน ผนาเสนอไดแสดงใหเหนถงความยงยากทเกยวของกนในการดแลทรพยากรสารสนเทศ และการอธบายเฉพาะดานการจดลาดบความสาคญและการตดสนใจเมอตองดาเนนการสงวนรกษาทรพยากรสารสนเทศ ผดแลตองมประสทธภาพในการประเมนความบอบบางของทรพยากรสารสนเทศและการพฒนายทธศาสตรในการสงวนรกษาอยางยงยน โดยตระหนกถงสงทสาคญ 2 ประการ คอ การรกษาทางกายภาพของเอกสาร และ การใหผใชไดเขาถงเอกสารโดยทสามารถนาคณคาจากเอกสารนนมาใชเปนประโยชนในการศกษาวจย ซงถอวาเปนสงทยากมากในการทจะประสานทงสองอยางเขาดวยกน

สาหรบจดมงหมายและวธการของการรกษาอนรกษเอกสาร มการเปลยนแปลงทสาคญในประเทศอตาล ชวงทศวรรษสดทายของศตวรรษท 20 เนองมาจากเหตการณนาทวมทเมองฟลอเรนซ ใน ค.ศ 1966 เหตการณนนบเปนจดเปลยนในแนวทางการสงวนรกษาและการอนรกษเอกสาร ทาใหมการพฒนาทงทางดานทฤษฎและวธการดาเนนการหลายประการ รวมทงใหความสาคญกบการฝกอบรม การประเมนผล สงผลทาใหสงวนรกษาและการอนรกษเอกสารเปนสวนหนงในโปรแกรมสาหรบบรรณารกษและนกอนรกษ นอกจากนยงพบวาการวางแผนสาหรบการอนรกษเอกสารนนการวางแผนในระยะสนนาจะดกวาระยะยาวเนองจากอาจมปญหาเกยวกบนโยบายและสภาวะเศรษฐกจได รวมทงถอเปนการแกปญหาททนตามความตองการดวย การอนรกษเอกสารตาง ๆ มปญหาหลายประการ ทงเรองคณภาพของกระดาษ การเยบเลมใหมททาใหตวเลมเปลยนแปลง การมแผนการทมประสทธภาพในการสงวนรกษาเอกสารจะมคณคากวาการนาเอกสารมาแกไขปญหาทเกดขน การพฒนาความสามารถของบรรณารกษททาหนาทสงวนและดแลรกษาหนงสอนนควรเรมตนดวยความคดรเรมอยางอสระ การศกษาเอกสารทเกยวของซงมมากมายทงของ IFLA และของหองสมดตาง ๆ การไดรบการสนบสนนใหเขารวมการสมมนา การฝกอบรม การประสานงาน การแลกเปลยนความคดเหนกบภณฑารกษ นกอนรกษ รวมทงความสามารถในการเลอกวธการดาเนนงานการสงวนรกษาทมประสทธภาพมากทสด และทสาคญคอสามารถระบปญหา ทเกด รจกวธการจดลาดบความสาคญของปญหา และสามารถหามาตรการนามาใชในการแกปญหาทเกดขนไดอยางถกตอง เนองจากจดมงหมายหลกของการวางแผนการสงวนรกษา คอ การทาใหการเสอมสภาพของทรพยากรสารสนเทศชะลอตวลง การวางแผนการสงวนรกษาทมประสทธภาพสามารถชวยลดความเสยหายของทรพยากรสารสนเทศของหองสมดไดตงแตเรมตน มประโยชนสาหรบผมอานาจในการตดสนใจของหองสมด พรอมทงสามารถชวยใหบรรลความสาเรจของเปาหมายทสาคญสาหรบการสงวนรกษาทมประสทธภาพของทรพยากรสารสนเทศของหองสมด

79

11. การกาวขามเขตจากด: ประเดนชาต สงคม และชาตพนธ (Transcending Borders: national, social, and ethnic issues)

11.1 กลองความคด: การเชอมโยงและสรางพลงอานาจของชมชนในภมภาคเอเชย-แป ซฟ ก (The Ideas Box: Connecting and Empowering Communities in the Asia-Pacific Region) โดย Jeremy Lachal

ใน ค.ศ 2012 หองสมดไรพรมแดนไดมการดาเนนการโดยองคการขาหลวงใหญผลภยแหงสหประชาชาต (UNHCR) และ มนายฟลฟ สตารค เปนผออกแบบ บนความคดของเครองมอนวตกรรมทผประสบวกฤตดานมนษยธรรมสามารถเขาถงสารสนเทศ การศกษา และวฒนธรรม ผลภยมความตองการอาหาร ทอยอาศย การดแลสขภาพและเครองนงหม สงหนงทพบนนคอพวกเขาตองการโอกาสทจะไดรบการเชอมตอระหวางสงคม วฒนธรรม การพฒนาเพอกลบสสภาพเดม กลองความคด เปนทงหองสมดเสมอนและหองสมดทางกายภาพ ทสามารถขนสงเคลอนยาย และตดตงไดแมจะอยในสถานการณทยากลาบากและมความทาทาย เปนหองสมดไรเขตแดน มการสรางแพลตฟอรม (Platform) อนเทอรเนตโดยอาศยระบบคลาวด (Cloud) ทาใหแตละชมชนสามารถแลกเปลยนแบงปนเนอหาใหแกกนและกนได

ในกลองความคดประกอบดวย เครองแลปทอป จานวน 4 เครอง มการเชอมตออนเทอรเนตผานระบบดาวเทยม เครองแทบเลต หนาจอสมผสมากกวา 15 เครอง เครองอานอเลกทรอนกส 50 เครอง หนงสอมากกวา 300 เลม และมอปกรณสาหรบการเรยนการสอน อกทงยงมเกมสตาง ๆ วดโอเกมส ของเลน ตกตา เปนตน เปนการบรณาการเพอใหเดก ๆ ไดเขาใจตอโลก ดานเฟอรนเจอรตกแตง ประกอบดวย โตะคอมพวเตอร เสอสาหรบนงอานหนงสอหรอดภาพยนตร โดยออกแบบเพอรองรบทงเดกและผใหญ ความคาดหวงจากการใชกลองความคด หวงวาจะไดรบผลดานบวก 3 ดาน ไดแก 1. ดานการศกษา เพอใหเดก ๆ ไดรบการศกษา ซงจดใหมการฝกปฏบตผานโปรแกรมการศกษาแบบการศกษาในระบบและนอกระบบทงสาหรบเดกและผใหญ 2. ดานสารสนเทศ โดยใหความชวยเหลอในการเขาถงสารสนเทศผานอนเทอรเนต เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และหนงสอ 3. ดานสงคมจตใจ เพอเยยวยาผทสญเสยทางสงคมวฒนธรรม ผไดรบความบอบชาทางจตใจ และผประสบภยพบตใหกลบสภาวะปกต โดยชวยใหเกดความสมพนธใหม ๆ ทางสงคมผานกจกรรมทางการศกษาและวฒนธรรม เปนความหวงทจะสรางอนาคตใหม

เปนความปรารถนาทจะเปนหนทางเพมการอาน เขยน การเขาถงการสอสารได ผานอนเทอรเนต คอมพวเตอร หนงสอ แหลงการศกษา โรงภาพยนตรและแผนฟลม

80

กลองความคดเปนแหลงกาเนดของนวตกรรมหองสมดแบบพกพา โดยครงแรกไดนาไปใชกบผลภยชาวคองโก และชาวซเรย และไดนาไปใชยงภมภาคตาง ๆ ของโลก รวมทงเอเชยและแปซฟกเพอชวยเหลอผทไดรบผลกระทบจากภยพบต โดยกรณลาสดคอภยพบตทเกดในประเทศฟลปปนส

11.2 การสงเสรมการอานผานการเดนทาง: กรณศกษาความสนกจากการเรยนภาษาจนผานโครงการเดนทางเรยนร (Reading Promotion through Walk: A case Study of the Fun with Learning Chinese through Literacy Walk Project) โดย Leo F.H. Ma และ L.M. Mak

ในชวง 2 ทศวรรษทผานมา การเรยนรผานการเดนทางไปยงสถานทตาง ๆ เปนชองทางหนงในการศกษา และสามารถชวยรณรงคการอานของสถาบนการศกษาในฮองกง อยางไรกตาม เพอเปนการศกษาประสทธภาพของการรณรงคการอานโดยการเดนทางเรยนรตามสถานทตาง ๆ ผนาเสนอไดนาเสนอหลกสตรการรณรงคการอานของนกเรยนมธยมศกษาตอนตนในฮองกง มชอเรยกวา ความสนกในการเรยนรภาษาจนผานการเดนทางเรยนรในสถานทตาง ๆ ซงรวมมอกบศนยวจยของฮองกง (HKLRC) และระบบหองสมดมหาวทยาลย (ULS) ของมหาวทยาลย The Chinese ในฮองกง ผเขยนศกษาการเรยนรแหลงตาง ๆ ของตาบล Wan Chai ซงเปน 1 ใน 18 ชมชนของโครงการน โครงการสรางความสนกในการเรยนรภาษาจน โดยการเดนทางเรยนรตามสถานท เปนโครงการทมระยะเวลา 2 ป มจดประสงคในการสงเสรมการอานใหนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน ของโรงเรยนในฮองกง โครงการนไดรบการสนบสนนทนจากคณะกรรมาธการการศกษาดานภาษาและการวจย (SCOLAR) ของรฐบาลฮองกง และในชวง ค.ศ. 2013 SCOLAR ไดประกาศเชญชวนเขารวมกจกรรม “การสงเสรมภาษาจนประจาป 2013/2014” เพอสงเสรม สรางสรรคและดาเนนกจกรรมเพอปรบปรงทกษะการเขยนภาษาจนของนกเรยนระดบประถมศกษาและมธยมศกษา ซงไดมการจดทาขอเสนอโครงการความรวมมอระหวาง HKLRC และ ULS ในชวงเดอนมนาคม ค.ศ. 2013 และดาเนนการโดย SCOLAR ในชวงเดอนกรกฎาคม ค.ศ. 2013 จนกระทงใน ค.ศ. 1990 Lu Weiluan นกเขยนผซงไดรบรางวลและเปนผกอตงศนยวจยของฮองกง (HKLRC) ไดเสนอแนวคดในการเรยนรภาษาจนโดยการเดนทางเรยนรตามสถานทตาง ๆ และมความคดวาเปนการเรยนรทมความสาคญและใหประสบการณกบนกเรยนอกทางหนงในการสรางความเขาใจ รวมทงฝกทกษะการอานภาษาจน และไดรบประโยชนจากการเรยนรในทกตาบลของฮองกง โดยจดใหมกจกรรมรวมกนในทก ๆ สถานท และหลงจากลงทะเบยนเพอเดนทางไปยงสถานทตาง ๆ แลว ผเขารวมเดนทางจะไดรบขอมลเกยวกบตาบลตาง ๆ ซงพวกเขาจะตองอานประเดนเรองทเกยวของกอนทจะเรมตนเดนทางเพอเปนการเตรยมความพรอมของผเขารวมโครงการ โดยผเขารวมกจกรรมจะมปฏสมพนธตอกนในระหวางการเดนทางและมการนาเสนอความคดเชงสรางสรรคดวย ทงน การปฏรปการศกษาของรฐบาลฮองกงไดใหความสาคญกบการศกษาและไดกาหนดนโยบายเกยวกบการเรยนรภาษาจน โดยกาหนดหลกสตรภาษาจนของนกเรยนมธยมตน และมธยมปลาย ซงตอมาใน ค.ศ. 2001 เรยกวาหลกสตร “Guide” เปนการเรยนรภาษาจน ประกอบดวย 9

81

รปแบบการเรยนร ไดแก การอาน การเขยน การฟง การพด วรรณคด วฒนธรรมของคนจน คณธรรมและความรก การคดและการเรยนรภาษาจนดวยตนเอง ในสวนของการอาน การเขยน การฟงและการพด เปนพนฐานของการเรยนรและการทาความเขาใจรปแบบการเรยนรอน ๆ ไดมากขน ทงน การเดนทางเรยนรจากแหลงเรยนรในพนทตาง ๆ ประกอบดวย 5 สถานท คอ 1) Wan Chai Market 2) Spring Garden Lane 3) Southern Playground and Wo Cheong Pawn Shop 4) The Methodist Church และ 5 ) Air Raid Shelter at Arsenal Street ซ ง จ ะท า ใ ห ไ ดประสบการณในการอาน การพฒนามมมอง ทศนคตและทกษะตาง ๆ อกทงยงเปนการสงเสรมการเรยนรภาษาและเพมความชานาญในการอานอยางสนกสนาน มการแลกเปลยนความคดเหนระหวางผเขารวมกจกรรม ตลอดจนไดรบประสบการณในชวตทนาสนใจอกมากมาย

11.3 การพฒนาหองสมด – การเปลยนแปลงชมชน : กรณศกษาของโรงเรยนประถมศกษา Andaragasyaya ประเทศศรลงกา (Developing Libraries – Transforming Communities: A Case Study of Andaragasyaya Primary School Library in Sri Lanka) โดย Premila Gamage

เปนการนาเสนอในเรองการฟนฟหองสมดโรงเรยน ตอการเปลยนแปลงวถชวตในชมชนของหมบานทไดรบผลกระทบจากภยพบตสนาม โดยในชวงทเกดภยพบตสนามในแถบภมภาคเอเชย เมอเดอนธนวาคม ค.ศ. 2004 มประมาณการวาผคนราว 150,000 คน ไดสญหาย และอกกวาหนงลานคนตองไรทอยอาศย ซงหองสมดกไดรบผลกระทบจากเหตการณดงกลาวเชนกน ผคนตางกหนกลบไปหาหองสมดซงพวกเขาคดวาจะชวยเขาไดทงในการเยยวยาสภาพจตใจและสภาพความเปนอยใหคนสสภาพความเปนอยทปกตโดยเรว ดวยแรงจงใจดงกลาว สมาคมหองสมดแหงศรลงกา (The Sri Lanka Library Association: SLLA) ไดเรมโครงการฟนฟดงกลาว ทงนเพอดาเนนการโครงการพฒนาระยะยาวใหเปนทชดเจนเพอการสรางอนาคตทยงยนสาหรบเดก ๆ และชมชนทไดรบผลกระทบจากภยพบตสนาม ผานหองสมด Andaragasyaya Primary School Library

โรงเรยนประถมศกษา Andaragasyaya โรงเรยนประถมศกษา Andaragasyaya ตงอยทเมอง Andaragasyaya ซงเปนเมองเลก ๆ ทตงอยหางจากกรงโคลมโบไปราว 320 กโลเมตร ใน ค.ศ. 2005 หลงเหตการณสนาม สมาคมหองสมดแหงศรลงกาพบวา มนกเรยนเพยง 51 คน คร 6 คน รวมทงครอาสาสมครซงไมมเงนเดอนซงรวมทางานมาตงแต ค.ศ. 2001 อกจานวน 3 คน โรงเรยนแหงนไมมหองสมด แตจะมชนเหลกอยในหองเรยน ซงมหนงสอเกบอยเพยง 20 เลม คณะรฐมนตรไดเขามามสวนรวมในการสนบสนนหนงสอเรยนของเดก ๆ ครอาสาสมครจะเปนผบนทกและจดเกบขอมลการยม-คน ทงหมด ซงสมาคมหองสมดแหงศรลงกามความประทบใจในความพยายามในการใหบรการหองสมดแกนกเรยนของครใหญและครอาสาสมครเปนอยางมาก ทงทสภาพแวดลอมการทางานทเอออานวยนอยมาก สมาคมหองสมดแหงศรลงกามความปรารถนาเปนอยางยงในการทจะฟนฟหองสมดโรงเรยนภายใตโครงการของพวกเขา แตกไมสามารถทาไดเนองจากงบประมาณทจากด อยางไรกตาม โครงการนกไดรบการ

82

สนบสนนจากมหาวทยาลยมสซร-เซนตหลยส เมอดร.โจด มลเลอร รองศาสตราจารยแหงภาควชาอาชญาวทยา มหาวทยาลยมสซร-เซนตหลยส ไดมาเยอนศรลงกาเพอใหการสนบสนนหองสมดโรงเรยนในโครงการของสมาคมหองสมดแหงศรลงกา ดวยการใหทนสนบสนนเพอสรางหองสมดใหม

ภาพรวมและเปาหมายของโครงการ โรงเรยนประถม Andaragasyaya มไดอยในขอบเขตการฟนฟของสมาคมหองสมดแหงศรลงกา แตไดถกกาหนดใหเปนโรงเรยนทมความคมคาในการพฒนาดวยเหตผลหลายประการ ทงน สมาคมหองสมดแหงศรลงกา และมหาวทยาลยมสซร-เซนตหลยส ไดมความระมดระวงรอบคอบเปนอยางมากในการเลอกโรงเรยนทจะพฒนาในการเปนหนสวนดาเนนงานรวมกนในระยะยาวเนองจากเปาหมายนนไดมการขยายออกไปไกลกวาเพยงแคการสนบสนนดานหนงสอเรยนและอปกรณตกแตงตาง ๆ เมอพจารณาสถานะทางเศรษฐกจและสงคมของชาวบานโดยเฉพาะพอแม ผปกครองของนกเรยน ครใหญของโรงเรยน จงไดกาหนดเปาหมายของโครงการทเหนวาสาคญตอโครงการของสมาคมหองสมดแหงศรลงกา ไดแก

1. ขยายโอกาสเพอพฒนาปรบปรงทกษะทางดานภาษาองกฤษของนกเรยน 2. สรางหองปฏบตการทางการศกษาสาหรบนกเรยนและขยายโอกาสไปยงหองสมดในการ

จดกจกรรมชวยในการพฒนานกเรยน 3. จดใหมการทศนศกษาไปยงกรงโคลมโบสาหรบนกเรยนเกรด 4 และ 5 เพอใหเกด

ประสบการณทางดานวฒนธรรมและการศกษา 4. สรางหองปฏบตการสาหรบผปกครองในการเนนยาใหเหนถงความสาคญของการศกษา

ซงเปนสงสาคญทพวกเขามหนาทตองใหการสนบสนนบตรหลานในกจกรรมตาง ๆ ตลอดจนการดแลอบรมบตรหลาน

เพอใหเปนไปตามพนธกจของมหาวทยาลยในการทจะใหความรแกนกศกษาในดานความสมพนธกบตางประเทศและเพมศกยภาพในการมองประเดนปญหาทแตกตางกนทวโลก มหาวทยาลยมสซร-เซนตหลยส จงไดกาหนดเปาหมายไว ดงน

1. นกศกษาไดมสวนในการฟนฟบรณะรวมกนภาคพลเรอน 2. พฒนาการแลกเปลยนระหวางประเทศในระยะยาว ระหวางมหาวทยาลยมสซร-เซนต

หลยส และภาคการศกษาในศรลงกา สมาคมหองสมดแหงศรลงกาไดใหทนแกครอาสาสมครของโรงเรยน 2 คน ซงรบผดชอบดแล

หองสมดไดไปศกษาศกษาเพมเตมดานบรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร นอกจากนยงไดมการจดการอบรมเชงปฏบตการใหแกครอาสาสมครอก 3 หลกสตร เพอเปนการเพมทกษะพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสรางรายการทางบรรณานกรมโดยใชคอมพวเตอร นอกจากน หองสมดโรงเรยนแหงนยงไดรบรางวลรองชนะเลศในการแขงขนหองสมดประจาปแหงเมองน

83

11.4 ความเขาใจพฤตกรรมการเขาถงสารสนเทศผานทางโทรศพทเคลอนทของชาวไตหวน (Understanding Taiwanese mobile information access behavior)

โดย Nei-Ching Yeh

การเตบโตของสมารทโฟนทมอยางตอเ นองและการบรการสารสนเทศผานทางโทรศพทเคลอนท กาลงไดรบความนยม ดงนนจงควรตระหนกในเรองการบรการผานอนเทอรเนตและแอปพลเคชนบนมอถอ ผนาเสนอไดกลาวถงชาวไตหวนดานการใชสมารทโฟน เพอใหสามารถเขาถงความพงพอใจและความตองการสารสนเทศของพวกเขา ดวยวธรายงานการบนทกและสมภาษณเชงลก อนนาไปสความเขาใจพฤตกรรมการใชสารสนเทศบนโทรศพทเคลอนท โดยทมงเนนศกษาหาคาตอบเพอปรบปรงพฒนาบรการทางโทรศพทเคลอนท

ความเขาใจภาพความตองการเชงลกเกยวกบพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตผานทางโทรศพทเคลอนทในชวตประจาวน เชน เราสามารถใชประโยชนประสบการณการใชอปกรณโทรศพทเคลอนท ในแงการเปนบรการทดและเตรยมพรอมบรการใหมสาหรบผใชหองสมด หรอสามารถจดเตรยมขอเสนอแนะหรอคาแนะนาเกยวกบประเภทของแอปพลเคชนซงหองสมดสามารถเตรยมไวเพอการประชาสมพนธบรการตาง ๆ แกผใช

การเขาถงเวบไซตผานทางโทรศพทเคลอนทจากการศกษาแสดงใหเหนวา รอยละ 45 ลกคาคนหาผลตภณฑและบรการผานโทรศพทเคลอนท รอยละ 49 คนหาผานเครองคอมพวเตอร และ รอยละ 54 ของผใชโทรศพทเคลอนท (สมารทโฟนและแทบเลต) ใชขอมลจากอนเทอรเนตเพอชวยในการตดสนใจ รอยละ 46 ใชโทรศพทเคลอนทเปนเครองมอหลกในการทาวจย รอยละ 50 ใชโทรศพทเคลอนทในการเรมตนกระบวนการทาวจย ทงนประชากรไตหวนรอยละ 69 เปนเจาของสมารทโฟนและใชบรการอนเทอรเนตทกวน โทรศพทเคลอนทจงกลายเปนอปกรณหลกอยางหนงทใชในชวตประจาวน สาหรบหองสมดแลวไดเตรยมความพรอมรบกบพฤตกรรมของผใชเหลานบางหรอยง

คาถามสาหรบงานวจย คอ 1. คนใชสารสนเทศและสรางองคความรใหมจากสารสนเทศนนอยางไร 2. ลกษณะเฉพาะของพฤตกรรมการใชสารสนเทศของผใช วธการศกษาวจย วธการศกษาวจยครงนใชการจดบนทกและการสมภาษณเชงลก เพอใหเกดความเขาใจผใช

หองสมด ดานพฤตกรรมการใชสารสนเทศผานอปกรณเคลอนท และเนนความตองการแอปพลเคชน โดยกลมตวอยางทใชในการศกษาคอ กลมผใชบรการหอสมดแหงชาตไตหวน จานวน 17 คน รวบรวมขอมลระหวางวนท 3 มกราคม ถง 5 กมภาพนธ ค.ศ. 2013 สาหรบการสมภาษณและสงเกตพฤตกรรมการอานหนงสอและการใชอปกรณเคลอนทของผใช เกบขอมลโดยกลมตวอยางบนทกพฤตกรรมเปนรายวน ไดแก ตองการสารสนเทศในรปแบบใด และไดรบสารสนเทศนนจากการเขาใชผานอปกรณใด และสมภาษณเพอเกบรายละเอยดอกครง

84

ผลการศกษา สภาพแวดลอมมผลตอการเขาถงสารสนเทศ บางบทสมภาษณเชอวาอปกรณเคลอนททาให

พวกเขาสามารถทาบางสงบางอยางในขณะกาลงรอเพอน ดงนน การใชโทรศพทอาจไมจาเปนเฉพาะเพอการคนหาขอมล แตอาจเพอเขาดเฟซบก รบ-สงอเมล หรอเลนเกมสออนไลน ขณะทความตองการสารสนเทศของผใชขณะเคลอนไหวหรอเคลอนตว ไดแก ขอมลการจราจร แผนท ขอมลรานอาหาร เปนตน

สาหรบพฤตกรรมการเขาถงสารสนเทศผานทางอปกรณเคลอนท พวกเขาใชแอปพลเคชน หรอใชเวบไซต เพอคนหาขอมลขาวสารทตองการ ประเภทของแอปพลเคชนทใชพบวาเปนดานความบนเทง (ทว หนงซรย เกมส เพลง วดโอ) ดานอตราแลกเปลยนเงนตางประเทศ รปภาพ พจนานกรม ขอมลการจราจร (แผนท ตารางเดนรถประจาทาง แหลงทองเทยวทนาสนใจ) โปรแกรมสาหรบการตดตอสอสาร ปฏทน สภาพภมอากาศ คปอง ขอมลดานสขภาพ (การลดนาหนก การออกกาลงกาย) และขอมลดานการเงน เปนตน ซงพวกเขาตองการในรปแบบแอปพลเคชนทเขาใชงานงาย สะดวก รวดเรว โดยนยมใชโทรศพทเนองจากมหนาจอขนาดเลก สะดวกตอการใชขณะทเคลอนตวหรอเคลอนท

ดานลกษณะของพฤตกรรมการเขาถงขอมลสารสนเทศ พบวา มพฤตกรรมทตองการคนขอมลทกเวลาและทกสถานททตองการผานทางโทรศพท สาหรบระยะเวลาทใชหากตองใชคนขอมลเปนเวลานานผใชจะใชคอมพวเตอรตงโตะแทน

ดานสอสงคมออนไลนทนยมอยางเฟซบก ผใชตองการใชเพอสอสารกบเพอน หรอผคนในสงคม ตดตามความเคลอนไหว แสดงความคดเหนในเรองทสนใจ และสอบถามในเรองทตองการคาตอบจากเพอนผานหองสนทนา

สดทายน จากการศกษาพบวา ผใชสวนใหญใชชองทางคอนขางหลากหลายในการเขาถงขอมลทตองการ โดยผใชจะตดสนใจเลอกชองทางการเขาถงตามแตพนฐานทางลกษณะพฤตกรรมของแตละบคคล ดงนน พฤตกรรมการเขาถงสารสนเทศจงขนอยกบวตถประสงค คอ เพอความตองการคนหาสารสนเทศในทนททตองการ เพอจดการปญหาความตองการสารสนเทศ และเพอรบมอกบสอสงคมออนไลนยอดนยมอยางเฟซบก

85

12. การปรบเปลยนจากการพมพสรปแบบอเลกทรอนกส – ผลกระทบกบการใชทรพยากรรวมกน (Conversion of print to electronic - impact on resource sharing)

12.1 การเขาถงการใชหนงสออเลกทรอนกสทไดจากเครอขายความรวมมอ Borrow Direct ร ว ม ก น ( Assessing the shared usage of collaboratively acquired ebooks within the Borrow Direct network) โดย Adriana Popescu และ Douglas McGee

เปนการนาเสนอถงการดาเนนงานของเครอขายความรวมมอ Borrow Direct (BD) การพฒนาการบรการยมระหวางหองสมด ซงกอตงขนใน ค.ศ. 1999 โดยเปนความรวมมอระหวางมหาวทยาลยอสระของสหรฐอเมรกา 9 แหง กบศนยหองสมดเพอการวจย ในการใหบรการนาสงทรพยากรตพมพ โดยมรายละเอยด ดงน

ภมหลงของ Borrow Direct (BD) การบรการยมระหวางหองสมด (Interlibrary loan) เปนการบรการทจดทาขนเพอพฒนา

และขยายการบรการของหองสมดซงประสบความสาเรจและไดรบการยอมรบเปนอยางมาก จงไดเกดโครงการ Borrow Direct (BD) ขน เปนโครงการนารองในการบรการยมระหวางหองสมดซงเปนความรวมมอระหวางมหาวทยาลยโคลมเบย มหาวทยาลยเยล และมหาวทยาลยเพนซลวาเนย ทเกดขนใน ค.ศ. 1999 ความสาเรจและความกาวหนาประการหนงของโครงการคอผใชสามารถสบคนและเขาถงทรพยากรสารสนเทศของหองสมดในเครอขายไดอยางไรขดจากดจากรายการสหบรรณานกรม ซงเปนการประหยดเวลาอยางมากในการสบคนจากเครอขายเลก ๆ ทมทรพยากรจานวนมาก จากความสาเรจดงกลาว ไดมหนสวนเครอขายเพมขนอยางรวดเรวอก 8 หนวยงาน ไดแก Brown University, Cornell University, Dartmouth College, Harvard University, Massachusetts Institute of Technology (MIT), Princeton University, the University of Chicago และ Center for Research Libraries

ผลกระทบจากการแปลงรปแบบสารสนเทศส e-book ตอการบรการยม-คน ของ Borrow direct (BD) ในการดาเนนการโครงการ Borrow Direct (BD) หองสมดจะตองตระหนกและใหความสาคญตอกฎหมายในเรองการทาซา เนองจากหองสมดจะตองนามาใชในการสงตอเผยแพรหนงสออเลกทรอนกสของหองสมดสผใชบรการ หองสมดจะตองมการพดคยและทาความเขาใจกบผทออกกฎหมายในการออกกฎหมายเพอใหเปนเครองมอทหองสมดสามารถจะนาไปใชในการใหบรการหนงสออเลกทรอนกสสผใชบรการไดอยางสะดวกและถกตอง ในขณะเดยวกน หองสมดดานการวจยจาเปนทจะตองหาตวชวดในการระบถงความตองการของผใชบรการใหชดเจน และตองมนใจวาสงเหลานนจะตองสอดรบกบความตองการของผใชบรการในระยะยาวดวย

86

การประเมน-ตวชวดความสาเรจ ขณะทนาเสนอในเรองน ยงอยในระหวางการดาเนนการโครงการ ปรากฏวามผใชไดใชบรการ

และหองสมดในเครอขายสามารถลดคาใชจายลงไดครงหนงจากทหองสมดแตละแหงตองจดการใหบรการเอง อยางไรกตาม ยงมประเดนทจะตองนามาพจารณาเพอการประเมน ดงน

จานวนของสานกพมพ และกรอบเงอนไขขอกาหนด ตลอดจนศกยภาพในการขยายการดาเนนงาน

จานวนชอเรองของสงพมพทสานกพมพไดจดทาเพอการจดหาทรพยากรสารสนเทศ จานวนสารสนเทศทไดถกสบคนเพอนาไปใชและไดรบการบนทก จานวนชอเรองทรพยากรสารสนเทศทไดจดซอ การทาซาและการยมตามชอเรอง คาเฉลยคาใชจายตอเรอง คาใชจายทงหมดตอหนวยงาน คาใชจายทงหมดของโครงการ

12.2 โมดลใหมสาหรบปองกนการแชรทรพยากรอเลกทรอนกสในประเทศตรก (New Module for Secure Electronic Resource Sharing in Turkey)

โดย Ertugrul Cimen, Sema Celikbas, Ayhan Tuglu และ Zeki Celikbas

ANKOS หรอสมาคมหองสมดมหาวทยาลยอนาโตเลยน กอตงขนใน ค.ศ. 2000 ดวยความรวมมอระหวางหองสมดมหาวทยาลย เพอเตรยมความพรอมดานการศกษาและวจย การเขาถงเนอหาทรพยากรสารสนเทศรปแบบอเลกทรอนกสในราคาทเหมาะสมสาหรบมหาวทยาลยและหองสมดในตรก การรวมลงทนในทรพยากรอเลกทรอนกสภายใตแนวคด “economy of scale” และสามารถเขาถงเครอขายขอมลสารสนเทศในสงคมเฉพาะชาวตรก ทงนกวชาการ นกเรยน และนกศกษา กลมความรวมมอ ANKOS เปนรปรางขนใน ค.ศ. 2006 เพอเปนผนาดานการนาสงเอกสารดวนและกจกรรมการแบงปนทรพยากรระหวางหองสมดทเปนสมาชกในตรก ผลสมฤทธของกลมนคอ ระบบ KITS หรอระบบการยมระหวางหองสมดซงเรมใน ค.ศ. 2008 พฒนาขนมาเพอการบรหารจดการกระบวนการการใชทรพยากรรวมกนในรปแบบออนไลน ซงไดรบการตอบรบอยางดจากบรรณารกษ ทใหบรการการยมระหวางหองสมด ระบบ KITS จงถกพฒนาอยางตอเนอง ขณะนมโมดลใหมทเสรมเขาไปในระบบ ซงจะชวยใหเกดการแบงปนการใชเอกสารอเลกทรอนกสรวมกน

การแบงปนทรพยากรอเลกทรอนกส เกยวของกบประเดนขอตกลงการอนญาตดาเนนการและการจดการดานลขสทธ ขณะทศนยสารสนเทศตาง ๆ ตางใหบรการสารสนเทศแกผรบบรการโดยปราศจากเงอนไขดานสถานทและเวลา โดยสามารถเขาถงในรปแบบออนไลน เพยงมเครองคอมพวเตอร เทคโนโลยการสอสาร และอนเทอรเนต สามารถเรยกดรายการทรพยากรอเลกทรอนกสไดในรปแบบบรรณานกรมและรปแบบเนอหาฉบบเตม (Full-Text) ไดแก e-journal e-books เวบเพจ เปนตน เกดการแขงขนกนระหวางบรษททเปนตวแทนจาหนายฐานขอมลออนไลน ทาใหม

87

ฟงกชนการทางานทมประสทธภาพมากขนและขอบเขตเนอหาทกวางขน สามารถดาวนโหลดบทความหรอเอกสารเนอหาฉบบเตม

ดวยสภาพแวดลอมและขอจากดบางประการของหองสมดโดยเฉพาะดานงบประมาณ ทาใหการแบงปนทรพยากรสารสนเทศดวยบรการยมระหวางหองสมดเปนสงจาเปน ประกอบกบการปฏรปทรพยากรจากรปแบบสงพมพเปนรปแบบอเลกทรอนกส เพอใหบรการแกผใชทงภายในและภายนอก โมดลการยมระหวางหองสมดจงมความจาเปนอยางมาก อยางไรกตามประเดนดานนโยบายการเขาถงทรพยากรอเลกทรอนกสซงอาจเปนเอกสารลขสทธ อาจมขอตกลงเรองการจากดผใช การเขาถง บทลงโทษ สาหรบสงพมพประเทศตาง ๆ มกฎหมายทเกยวกบการยม การแชร การทาซาสาเนาดวยการถายสาเนา อยางไรกดยงไมปรากฏระเบยบขอบงคบเกยวกบการแชรทรพยากรอเลกทรอนกสดวยการยมระหวางหองสมดทงในตรกหรอประเทศอน ๆ แตสาหรบ ANKOS ไดมการลงนามสญญากบสานกพมพวาดวยสทธในการเขาใชทรพยากรอเลกทรอนกส รวมทงสทธในการยมทรพยากรระหวางหองสมดดวย

ระบบ KITS มระบบปองกนการถายโอนไฟลจากฐานขอมล กบทรพยากรประเภทวทยานพนธ หนงสอ และเอกสารทตองการ ดงนนการยมเอกสารอเลกทรอนกสระหวางหองสมดจงสามารถทาไดโดยสะดวก รวดเรว ประหยดงบประมาณ และมความปลอดภย

12.3 ความสมบรณในการวจยอยในภาวะความเสยง: การเกบภาพขอมลและสงวนรกษาเวบไซต เอกสารเวบเพจ และนยการแบงปนทรพยากรสารสนเทศ (The integrity of research is at risk: Capturing and preserving web sites and web documents and the implications for resource sharing) โดย James G. Neal

การถอกาเนดของวสดดจทล อยางเวบไซตและเอกสารเวบเพจทมในปจจบน คอนขางเปนความทาทายตอแวดวงวชาการและหองสมดในการพฒนาทรพยากรของหองสมด เกยวของกบประเดนดานการเกบรวบรวม การสบคน การเขาถง การอนรกษ และการแบงปนการใชทรพยากรรวมกน ผนาเสนอกลาวถงนโยบายและกระบวนการ กฎหมาย การกากบดแล การเงน และกรอบดานการบรการ เพอคงไวซงการสงวนรกษาและขอตกลงในการพฒนาทรพยากรรวมกน

โปรแกรม “Web Resource Archiving Collaboration” เ ปน โปรแกรมท ห อ งสม ดมหาวทยาลยโคลมเบย ดาเนนการเกยวกบสารสนเทศบนเวบเพจ เพอเกบเนอหาทคดวาสาคญตอการวจยในปจจบนและอนาคต การสงวนรกษาเนอหาสาหรบอนาคต การเตรยมพรอมการเขาถงดวยชองทางทแตกตางกน ตลอดจนการตดตามผลการนาเนอหาไปใชในการสอนและการทาวจย โปรแกรมหองสมดเนนประเภททรพยากรเวบ 4 ประเภท ไดแก

1. เวบเพจทมเนอหาเกยวกบหลกสตรการศกษาของมหาวทยาลย 2. เวบเพจทมเนอหามาจากองคกรและสวนบคคลซงครอบครองโดยหองสมด 3. เวบเพจทมเนอหาสาคญและเกยวของกบมหาวทยาลย

88

4. เวบเพจทนกวจยและผเชยวชาญเฉพาะของหองสมดเปนผระบ

หองสมดโคลมเบยกาลงพฒนาและทดลองรปแบบความรวมมอในขอบเขต 4 หวขอ คอ

1. การพฒนานโยบาย ขนตอน กฎหมาย การกากบดแล และกรอบการทางานดานงบประมาณ เพอใหโคลมเบยสามารถเตรยมความพรอมซงบรการเกบรวบรวมเวบเพจสาหรบกลมของหองสมดในการสนบสนนขอตกลงวาดวยการพฒนาทรพยากรสารสนเทศระหวางกน

2. การดาเนนงานการลงทนอยางเขมงวดของการใชทรพยากรเวบในศตวรรษท 21 ในขอบเขตดานสทธมนษยชน และการประเมนวาจะพฒนาสงใดตอไป อนเปนความตองการในการเกบเวบเพจปจจบน เพอพยายามนาไปสการสนบสนนความตองการในอนาคตในขอบเขตน

3. การทางานกบองคกรทผลตเวบเพอเตรยมพรอมดานเครองมอและเทคนคซงเพมประสทธภาพเวบไซตในการเกบ (ผล) และอนรกษสงวนรกษา และเพอทจะพฒนาวธการประกอบ (วธการใหครบถวนสมบรณ) และขนตอนตาง ๆ สาหรบสงผานตรงซงเนอหาทไมสามารถจะเกบเกยวไดรวดเรวจากเวบ

4. การควบคมบรหารจดการผานคณะทปรกษาของสถาบนตาง ๆ รางวลการแขงขนการใชนวตกรรมกบการเกบเวบในการทาวจย และรางวลสนบสนนการพฒนาเครองมออานวยความสะดวกตอกระบวนการขนตอนการเกบเวบ และ/หรอใชเวบทเกบมาน

12.4 การยมระหวางหองสมดแบบทนเวลาในมมมองของหองสมดการศกษาทางไกลของแอฟรกาใต (Just in time Interlending – the ODL perspective) โดย Jenny Raubenheimer

มมมองการยมระหวางหองสมดในปจจบนของหองสมดการศกษาทางไกลของแอฟรกาใต ซงเรมพฒนาการยมระหวางหองสมดมาตงแตศตวรรษท 20 จนถงปจจบน โดยนาเทคโนโลยมาสนบสนนใหสามารถยมระหวางหองสมดไดทนกบความตองการ ไดมการแลกเปลยนความรในเรองของเทคโนโลยทจะนามาใช ผลจากการสารวจ (snapshot survey) ทสงไปยงหองสมดในแอฟรกาใตเมอเดอนกมภาพนธ ค .ศ . 2014 ใน Sabinet’s ILL listserve ไดแสดงใหเหนวาผ ใชหองสมดเหนความสาคญตอการยมระหวางหองสมดแบบทนเวลาเปรยบเทยบกบความตองการของผใชในหองสมดการศกษาทางไกลของแอฟรกาใต หองสมดมหาวทยาลยแอฟรกาใต (UNISA) เปนหองสมดทางการศกษาทไดรบการพฒนาบรการยมระหวางหองสมดในระดบอดมศกษา UNISA กอตงขนในป ค.ศ. 2004 และไดเปลยนรปแบบทเกยวของกบการศกษาทางไกลมาเปนสถาบนการศกษาทางไกลโดยเฉพาะ มความพยายามเชอมระหวางนกศกษากบหองสมดสาขา 9 แหง และหองสมดเคลอนทในภมภาคผานบรการแบบรวมศนย โดยใชเทคโนโลยในการสนบสนนการใหบรการ การบรการมวตถประสงคเพอสงทรพยากรสารสนเทศในหองสมดทเปนสมาชกเพอนามาใหแกผใชหองสมด เชนเดยวกบผใชของทกหองสมด ท

89

รองขอจาก UNISA Collection หองสมดมวตถประสงคทจะนาสงทกรายการทมการรองขอใหไดรบบรการภายใน 1 วนทาการ

ในการนาเทคโนโลยมาใชสาหรบการตดตอสอสาร และการแบงปนสารสนเทศนน หองสมดไดจดใหมการอบรมผใชในการใชบรการยมระหวางหองสมด ผาน LibGuides โดยคมอการใชงานและ LibGuides นสามารถเขาใชผาน Unisa web page และ University’ s myUnisa portal โดยใช podcasts ทง 2 ชองทางนใหบรการผานคอมพวเตอรและโทรศพทมอถอ นอกจากนไดใชทวตเตอร และเฟซบกมาใชในการตดตอสอสารดวย

13. การศกษาดงานหองสมดสอมลตมเดย Le Trente ณ เมองเวยน (Le Trente multimedia Library, Vienne)

หองสมด LE TRENTE

หองสมด LE TRENTE เปนหองสมดประชาชนตงอยท Espace St-Germain 30 avenue du General Leclerc 38200 Vienne ใหบรการยม-คนทรพยากรสารสนเทศ และเปนแหลงเรยนรใหกบประชาชนในดานอน ๆ ไดแก โรงเรยนสอนดนตร สอนเตนรา โรงภาพยนตรใหกบเดกเลก หองประชม (auditorium) โดยมพนททงหมด 3,000 ตารางเมตร พนทหองสมดประกอบดวย 5 ชน มรายละเอยดตามแผนภาพ ดงน

90

แผนผงหองสมด LE TRENTE

1.พนทและทรพยากรสารสนเทศ

ชน 1 บรเวณพนทตอนรบและสอตาง ๆ บรเวณท 1 สวนตอนรบ

บรเวณท 2 วารสาร สงพมพตาง ๆ บรเวณท 3 โรงภาพยนตรสาหรบเดก บรเวณท 4 พนทสวนจดแสดงนทรรศการ ประชาสมพนธ บรเวณท 5 พนทสอสาหรบเดก ไดแก หนงสอนทาน และพนทสาหรบนงอาน

91

ชน 2 สวนแสดงสอ บรเวณท 6 หนงสอ และ DCD จดบรการ wifi บรเวณท 7 จดบรการอนเทอรเนต ทงหมด 14 จด บรเวณท 8 เอกสารโบราณ บรเวณท 9 หองประชม หองแสดงดนตร ซงสามารถจได 120 ทนง พนทหอง 50 ตารางเมตร

92

ชนท 3 สวนแสดงสอ บรเวณท 10 หองปฏบตการดานดนตร บรเวณท 11 สอทเกยวของกบดนตร การเตนรา และภาพยนตร ประกอบดวย CD และ

DVD จานวน 12,000 แผน หนงสอ จานวน 1,100 เลม วารสาร จานวน 20 รายชอ

ชน 4 สวนโรงเรยนสอนดนตรและเตนรา มจานวน 19 หอง ประกอบดวย หองอาจารย 1 หอง หองขอมลขาวสารดานดนตร 3 หอง

หองประวตววฒนาการดานดนตร 1 หอง หองขอมลขาวสารดานดนตรแจส 1 หอง หองซอมดนตร 12 หอง และหองเรยน 1 หอง

ชน 5 สวนโรงเรยนสอนดนตรและเตนรา มจานวน 7 หอง ประกอบดวย หองซอมเตน 2 หอง หองวงดนตรออรเคสตรา 1 หอง หอง

สตดโอซอมเตน พรอมหองเกบของ 3 หอง และหองซอมกลอง 1 หอง

93

2. วน เวลา การใหบรการ การใหบรการหองสมด LE TRENTE สาหรบผใชบรหารทวไปจะปดใหบรการในวนอาทตยและวนพฤหสบด โดยเปดทาการ ดงน

วนองคาร เวลา 13.00 – 18.00 นาฬกา วนพธ เวลา 10.00 – 18.00 นาฬกา วนศกร เวลา 13.00 – 18.00 นาฬกา วนเสาร เวลา 10.00 – 18.00 นาฬกา นอกจากน ยงเปดใหเยยมชมเปนคณะในวนองคารเวลา 09.00 – 12.00 นาฬกา วน

พฤหสบดเวลา 09.00 – 12.00 และ 14.00 – 16.00 นาฬกา และวนศกรเวลา 09.00 – 12.00 นาฬกา โดยตองนดหมายลวงหนาและสามารถเยยมชมการเกบรวบรวมเอกสารโบราณทมคณคา (heritage collection) ไดทางเวบไซตดวย

3. คาธรรมเนยมในการใหบรการ การสมครเปนสมาชกหองสมด มอตราการใหบรการจะแตกตางกนตามอาย และพนทอยอาศย

ดงน

ผใชบรการ อตราคาธรรมเนยม (ยโร) เดกอายตากวา 7 ป (ตองมากบผปกครอง) - เยาวชนทอายตากวา 18 ป - ผใชบรการ

- อาศยในเมอง Vienne - อาศยเมองอน ๆ

10 20

94

ผใชบรการ อตราคาธรรมเนยม (ยโร) คนชรา อาย 60 ปขนไป

- อาศยในเมอง Vienne - อาศยเมองอนๆ

8 15

นกเรยน นกศกษา อายไมเกน 26 ป คนวางงาน คนพการทอยในเมอง (Vienne) และเมองอน ๆ

5

4. ระเบยบการใชบรการ

หองสมด ใหบรการยมได 12 รายการ เปนเวลา 3 สปดาห และสามารถยมตอไดทางเวบไซต โดยมรายการยม ดงน

หนงสอ และหนงสอเสยง ยมไดครงละ 8 รายการ CD 4 รายการ DVD 4 รายการ CD-Rom 2 รายการ Learning methods 4 รายการ

95

ประโยชน และขอเสนอแนะ

การประชมบรรณารกษนานาชาตแหงสหพนธระหวางประเทศ วาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด หรอ International Federation of Library Associations and Institutions (IFLA) เปนการประชมเพอแลกเปลยนความร ความคดเหน ประสบการณในการจดและใหบรการวชาการ ความร ขอมลขาวสารเพอการพฒนาทรพยากรมนษยและสงคมในทกดาน โดยประเทศสมาชกของสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด (IFLA) ผลดเปลยนกนเปนเจาภาพดวยความรวมมอทางวชาการจากคณะกรรมการบรหาร

สาหรบการประชมในปนจดขน ณ สาธารณรฐฝรงเศส (République Française) ระหวางวนท 12 – 22 สงหาคม 2557 ประกอบดวยการประชม Pre-Conference ของ Section on Library and Research Services for Parliaments ครงท 30 “30th Annual International Conference of Parliament Librarian” จดขนระหวางวนท 12 - 14 สงหาคม 2557 ณ the French National Assembly กรงปารส สาธารณรฐฝรงเศส (République Française) และการประชมสามญประจาป ครงท 80 “80th IFLA General Conference and Council” จดขนระหวางวนท 16 - 22 สงหาคม 2557 ณ ศนยประชมลยง (Lyon Convention Centre) เมองลยง สาธารณรฐฝรงเศส

ประโยชนทไดรบจากการประชม

1. สามารถนาความรจากการประชม และการแลกเปลยนความคดเหน มาประยกตใชเปนแนวทางในการพฒนาการบรหารจดการหองสมด และการใหบรการสารสนเทศ ทสนบสนนการปฏบตงานทางดานนตบญญตใหไดมาตรฐานยงขน 2. ไดรบความรทางวชาการเกยวกบบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร และวชาการอนทเกยวของ สามารถตดตามความกาวหนาทางวชาการใหม ๆ ไดอยางด รวมทงไดรบทราบถงปญหา ขอเสนอแนะ ของการใหบรการสารสนเทศทางนตบญญตในหองสมดรฐสภาตาง ๆ ทวโลก ในยคทเปนสงคมแหงเทคโนโลยสารสนเทศ และการจดการระบบงานของหองสมดรฐสภา การใหบรการวจย ตลอดจนการศกษาถงความตองการของผใชบรการ ใหตอบรบกบสภาพสงคมทเปลยนแปลงไปโดยเฉพาะสงคมออนไลน

3. ความรวมมอระหวางหองสมด ทาใหเกดแนวคดในการสรางเครอขายสาหรบหองสมดประเภทเดยวกนอนจะสงผลใหการปฏบตงานในทกดานมการพฒนา และไดมาตรฐานสากล ตงแตในดานการแนวคดในการใชทรพยากรรวมกน โดยเปดใหผใชสามารถเขาถงทรพยากรสารสนเทศไดอยางเสร (Open Access) การสรางเครองมอชวยคนทมประสทธภาพ และการพฒนาระบบเครอขายสารสนเทศ อนจะเปนแนวทางในการพฒนาความรวมมอระหวางหองสมดรฐสภาไทยกบประเทศ อน ๆ ทอยทงในภมภาคเดยวกนและทวโลก ใหมความเขมแขงยงขน

4. การเขารวมประชมในครงนถอเปนโอกาสอนดในการแลกเปลยนความคดเหน และสรางความสมพนธระหวางหองสมดรฐสภาในกลมประเทศทจะเขารวมเปนสมาชกประชาคมอาเซยน ทง

96

10 ประเทศ รวมประเทศไทย ในการเขาสการเปนประชาคมอาเซยนอยางเปนทางการใน พ.ศ. 2558 น

5. การสรางมตรภาพระหวางผเขารวมประชม เปนการเปดโอกาสใหผเขารวมประชมไดสรางความสมพนธสวนตวกบเพอนรวมวชาชพในประเทศอน ๆ ซงเปนการสงเสรมความสมพนธอนดระหวางประเทศ เพอความรวมมอและชวยเหลอซงกนและกนตอไปในอนาคต

6. การสรางเสรมประสบการณเกยวกบการประชม โดยเฉพาะประสบการณในการเขารวมประชมในระดบนานาชาต และการปฏบตงานในฐานะตวแทนขององคกรและประเทศ

7. การเขารวมประชมเปนการเพมวสยทศนในวชาชพและดานอน ๆ แกขาราชการ ไดเรยนร เขาใจ แนวคดในการปฏบตงาน ตลอดจนสมผสวฒนธรรมและขนบธรรมเนยมของแตละประเทศ ซงแตกตางกนไป ชวยใหเกดประโยชนในการสรางความสมพนธและความรวมมอตอไป

8. บคลากรทเขารวมประชม จะสามารถนาความร แนวคดทางวชาการ และประสบการณทไดรบมาตอยอดในการพฒนาและปรบปรงการปฏบตงานตาง ๆ โดยเฉพาะการใหบรการแกสมาชกรฐสภาและผใชบรการของหองสมดไดอยางมประสทธภาพ

ขอเสนอแนะ จากการเขารวมประชมสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมและสถาบนหองสมด หรอ

International Federation of Library Associations and Institutions (IFLA) ครงท 80 และการประชม Pre-Conference ของ Section on Library and Research Services for parliaments ครงท 30 ระหวางวนท 10 – 24 สงหาคม 2557 ณ กรงปารส และเมองลยง สาธารณรฐฝรงเศส (République Française) ผเขารวมประชมมขอเสนอแนะเพอพจารณา ดงน

1. ขอเสนอแนะในเชงนโยบาย 1.1 ควรมการกาหนดนโยบายและทศทางการพฒนาหองสมดในดานการใหบรการ

สารสนเทศ และบรการงานวจยอยางชดเจน ทงในดานโครงสราง งบประมาณ การใหบรการ และบคลากร โดยนาความร ประสบการณ ความกาวหนาทางดานวชาการ และความกาวหนาดานเทคโนโลยสารสนเทศททนสมยมาประยกตใชอยางเปนระบบ ทงนจะตองสอดคลองรองรบกบยทธศาสตรหลกขององคกรดวย

1.2 ควรกาหนดยทธศาสตรอยางชดเจน ยทธศาสตรทดของหองสมด คอ ใหความสาคญตอการจดหาสารสนเทศและใหบรการสารสนเทศในทกขนตอนของกระบวนการ นตบญญตแกผมสวนไดเสย ทงในฝายทสนบสนนและฝายคดคานการออกกฎหมายแตละฉบบ เพอใหสารสนเทศนนสงผลตอความคดเหนของสมาชกรฐสภา โดยเฉพาะการนาเสนอประเดนวเคราะหทางการเมองเพอเปนขอมลประกอบการพจารณาอยางตอเนองตลอดชวงเวลาในการพจารณากฎหมายของรฐสภา เ นองจากบรการสารสนเทศทพอเพยงจะสงผลใหการทาหนาทของรฐสภาเกดประสทธภาพ

97

1.3 ควรสงเสรมและสนบสนนใหมการสรางเครอขายและพนธมตรของหองสมดในการดาเนนงานทงในประเทศและตางประเทศ โดยเฉพาะประเทศทอยในภมภาคอาเซยน เพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยนตอไป

1.4 ควรมการพจารณาคดเลอกบคลากรทจะเขารวมประชมโดยพจารณาจากหวขอหลก (Theme) ในการประชมแตละปเปนหลกประกอบกบองคประกอบดานอน ๆ ดวย โดยดวาหวขอนนมความเกยวของกบเรองทบคลากรทานใดมหนาทรบผดชอบ

1.5 ควรมการกาหนดทศทางและนโยบายดานกฎหมายทรพยสนทางปญญา โดยเฉพาะในเรองลขสทธใหชดเจน ทงน เนองจากหองสมดเปนผมสวนเกยวของในเรองของลขสทธโดยตรงในการนาเสนอสารสนเทศ ทมผแตง ผจดทา อนเปนเจาของลขสทธ จากแหลงตาง ๆ ออกเผยแพรใหบรการ ซงการประชมในครงนไดมการพดถงประเดนนกนอยางกวางขวาง ทงการใชทรพยากรสารสนเทศในรปแบบสงพมพและดจทล โดยจะเนนในเรองของการใชอยางเปนธรรม หรอทเรยกวา fair use แตทงนกไดคานงถงเรองโอกาสของแตละประเทศในดานความรารวยและความขาดแคลนสารสนเทศ (information rich information poor) ดวย

1.6 พจารณานาขอเสนอแนะเชงปฏบตมากาหนดเปนนโยบายและยทธศาสตร เพอผลกดนใหเกดการปฏบตอยางจรงจง และเกดผลในทางปฏบตตอไป

2. ขอเสนอแนะในเชงปฏบต

2.1 สานกวชาการมหนาทในการสนบสนนการปฏบตงานของสมาชกรฐสภาในดานวชาการ ซงมลกษณะงานทแตกตางกน ไมวาจะเปนดานการวจย บรการวชาการ พพธภณฑและจดหมายเหต เทคโนโลยสารสนเทศ และหองสมด แตทงนตงอยบนพนฐานและจดหมายเดยวกน คอการใหบรการสารสนเทศอยางมประสทธภาพแกสมาชกรฐสภา ดงนนจงควรใหบคลากรของสานกวชาการทกฝาย ไดมการศกษาเรยนรงานในทก ๆ ดาน ทเกยวของ ซงจะกอใหเกดความรความเขาใจในงานบรการสารสนเทศของสานกวชาการทงระบบ ผทไดรบเลอกเปนตวแทนเขารวมประชมกจะเขาใจงานในภาพรวมและสามารถแลกเปลยนความคดเหนกบผเขารวมประชมจากประเทศอน ๆ ไดอยางรอบดาน

2.2 บรณาการการดาเนนงานของทกกลมงาน ภายในสานกวชาการ เพอใหการบรการและสนบสนนการปฏบตงานของสมาชกรฐสภาเปนไปอยางมประสทธภาพ

2.3 ควรนาเทคโนโลยใหม ๆ มาประยกตใชในการใหบรการ เพอใหไดมาตรฐานการบรการทเปนสากล ทงนควรมการฝกอบรมและใหความรดงกลาวแกบคลากร เพอใหเกดประสทธภาพในการใหบรการ

2.4 ควรมการอบรมใหความรเบองตนเกยวกบการเขารวมประชมระดบนานาชาต ในเนอหาทเกยวของ แกบคลากรผเปนตวแทนเขารวมประชม ทงนเพอเปนการเตรยมความพรอมบคลากรกอนการเขารวมประชมแตละครง โดยเฉพาะในเรองภาษา และความรพนฐานทางพธการทต

98

2.5 ควรใหบคลากรท เ ขารวมประชมกลบมาแลวมาเผยแพรความรและประสบการณทไดรบจากการเขารวมประชมใหบคลากรในสานก หรอตวแทนเขารวมประชมปถดไปรบทราบ เพอสามารถตดตามประเดนการประชมบางประเดนทอาจมความตอเนอง

2.6 ควรสรางเครอขายและพนธมตรของหองสมดในการดาเนนงาน ทงในประเทศและตางประเทศ ทงนจะไดมการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน โดยอาจสรางเปนเครอขายชมชนนกปฏบต

2.7 ควรใหความสาคญตอคณภาพสารสนเทศทถกนาไปใชจรงตามคารองขอมากกวาคณภาพของสารสนเทศเตมรปแบบทจดทาขนเพอใหบรการ และการใหบรการสารสนเทศไดอยางรวดเรวและเพยงพอเพอสนบสนนการตดสนใจของสมาชกรฐสภา ทงน การใหบรการทมคณคาตรงความตองการทแทจรงของสมาชกรฐสภา และบรการทมคณคาหรอมประโยชนตอสมาชกรฐสภาจะสงผลใหความตองการใชบรการของหองสมดรฐสภามเพมมากขนอยางตอเนอง

2.8 ในการใหบรการสารสนเทศทเรงดวนควรใหความสาคญตอความตองการทแทจรงของสมาชกรฐสภาเทา ๆ กนกบการจดเตรยมสารสนเทศแบบเตมรปแบบตามมาตรฐานของหองสมด เนองจากการจดทาสารสนเทศเตมรปแบบ ใชเวลามากจนอาจไมทนตอการในนาไปใชประกอบการพจารณาตดสนใจในสถานการณเรงดวนได อยางไรกตามแมเปนการใหบรการแบบเรงดวนกยงตองรกษาคณภาพงานเชนเดยวกบการใหบรการสารสนเทศเตมรปแบบ

2.9 ควรปรบระบบการใหบรการทสวนใหญเนนขอมลในรายละเอยดเชงลกมาเปนการใหบรการขอมลทมบทสรปรวมอยในเนอหา

2.10 ควรมการทบทวนงานใหบรการดวยวา หากบรการสารสนเทศแบบเตมรปแบบไมสามารถตอบสนองความตองการสารสนเทศของสมาชกรฐสภาแลวควรมวธการใหบรการแบบใดบางเพอสนบสนนงานดานนตบญญต และสมควรจดใหมการบรการในอนาคต

2.11 ควรมการพฒนาบรการของหองสมดรฐสภาใหเปนไปตามแนวคดใหม เพอเพมคณคาของหองสมดรฐสภาใน 3 ดาน คอ 1) บรการใหตรงกบความตองการของสมาชกรฐสภา 2) การสรางบรการทมคณคาและมความสะดวกในการใชแกสมาชกรฐสภา และ 3) สรางองคความรสาหรบการทาหนาทของรฐสภาในอนาคต

2.12 ควรจดทาสารสนเทศเชงสรปสาระสาคญโดยมเนอหาทสนกระชบ 2.13 การใหบรการสารสนเทศแบบเรงดวนควรมการพฒนาโดยขยายขอบเขต

เนอหาในสวนของบทวเคราะหเพมเตม ซงหองสมดรฐสภาจะตองมความเขมแขงดานบรหารจดการทเพยงพอตอการสนบสนนใหเกดบรการสารสนเทศเชงวเคราะหมากขน

2.14 ควรมการจดหาสารสนเทศเชงวเคราะห และ ยกระดบองคความรดานนโยบายของเจาหนาทผใหบรการ ยกระดบการใหบรการของหองสมด และทาใหสมาชกตระหนกถงความสาคญของสารสนเทศ ทงน เพอทาใหสมาชกรฐสภามความพรอมดานสารสนเทศ

99

2.15 จดทาโครงการนวตกรรมเพอสรางความตนตวหรอความตระหนกแกสมาชกรฐสภาตอคณคาของบรการออนไลนของหองสมด และหาพนทเพอสรางความตนตวหรอความตระหนกในคณคาของบรการหองสมดใหเกดขนแกตวสมาชก

2.16 สรางความมสวนรวมกบสมาชกรฐสภา 2.17 กาหนดแนวคดเรองการม “account manager” เพอทาหนาทรบผดชอบ

งานบรการของหองสมดใน 3 ดาน คอ 1) การเสนอและแนะนาบรการตาง ๆ ของหองสมด 2) การจดฝกอบรมเจาหนาทหองสมดเพอสามารถใหบรการไดอยางตรงกบความตองการของสมาชกรฐสภา และ 3) สรางความตระหนกตอความสาคญของหองสมดใหเกดแกตวสมาชกรฐสภา

2.18 กาหนดแนวคดในการใหบรการ “pop-up library” หรอการใหบรการสารสนเทศ หองกาแฟ และหองประชมตาง ๆ ในบรเวณรฐสภา โดยมบรการดาน 1) การสรปสถานการณเหตการณตาง ๆ 2) บรการยมคนหนงสอ 3) บรการกาแฟพรอมตอบคาถามแกสมาชกรฐสภา และ 4) การนาเสนอหนงสอยอดนยมในประเดนทเกยวของกบการทางาน

ประมวลภาพกจกรรม

101

การกลาวตอนรบคณะผเขารวมการประชม Pre-Conference ณ อาคารรฐสภาสาธารณรฐฝรงเศส

102

เยยมชมอาคารรฐสภาสาธารณรฐฝรงเศส และหองสมดสภาผแทนราษฎร

103

เยยมชมอาคารวฒสภาสาธารณรฐฝรงเศส และหองสมดวฒสภา

104

ภาพคณะผเขารวมการประชม Pre-Conference

105

การประชม Pre-Conference ณ อาคารรฐสภาสาธารณรฐฝรงเศส

106

การลงทะเบยนเขารวมการประชม General Conference ณ Lyon Convention Centre

107

ภาพบรรยากาศในการเขาฟงการประชม Session ตาง ๆ

108

การเยยมชมบธจดแสดงนทรรศการ บรการ และเทคโนโลยทเกยวของกบหองสมด เชน ตยมคนหนงสอ เครองสแกนหนงสออตโนมต

109

ภาพพธปดการประชม General Conference 2014

110

การศกษาดงานหองสมดสอมลตมเดย Le Trente ณ เมองเวยน

111

การศกษาดงานหองสมดสอมลตมเดย Le Trente ณ เมองเวยน