UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË

FAKULTETI I MJEKËSISË

PROGRAMI: MAMI

PUNIM DIPLOME

TEMA: ROLI I MAMISË TE BABY BLUES POSTPARTAL

Kandidatja: Mentori:

Yllza Gërdellaj Prof. Assoc. Ilirjana Raça Bunjaku

Gjakovë , 2019

2

Përmbajtja

Abstrakti………..……………………………………………………………………...……4

Hyrje………….……………………………………………………………………………..5

KAPITULLI I

1.1 Roli i mamive në parandalimin e depresionit pas lindjës................................................. 6

1.2 Kujdesi postpartal i mamisë ............................................................................................. 7

KAPITULLI II

2.1. Baby Blues ...................................................................................................................... 8

KAPITULLI III

3.1. Depresioni postpartal....................................................................................................... 9

3.2. Simptomat e depresionit Postpartal ............................................................................... 10

3.3. Depresioni dhe ankthi gjatë shtatëzanisë ose pas lindjes ........... 1Error! Bookmark not

defined.

3.3.1. Shenjat e para………….…………………………………………………………….13

3.3.2.Sjelljet………..………………………………………………………………………14

3.3.3.Depresioni dhe ankthi……...…...................................................................................15

3.4. Si e kuptoni që një nënë zhvillon depresion?................................................................16

3.5. Shkaqet dhe faktorët e rrezikut...................................................................................... 17

3.6. Kurimi ........................................................................................................................... 18

3.7. Luhatja emocionale depresionit pas lindjës .................................................................. 19

3.8. Trajtimi kundër depresionit dhe terapia ........................................................................ 20

3.9.Koha se kur duhet te përdoren ilaçet për depresion ....... Error! Bookmark not defined.

KAPITULLI IV

4.1. Mjekimi i depresionit postpartal ................................................................................. 232

4.2. Mbështetje psikoterapeutike për depresionin pas lindjes ............................................ 233

4.3. Psikoterapia ................................................................................................................. 244

4.4. Farmakoterapia pas lindjes .......................................................................................... 255

4.5. Qëllimi dhe Objektivat e punimit ................................................................................ 276

4.6. Objektivat .................................................................................................................... 277

4.7.Materiali dhe Metodologjia ............................................................................................ 28

4.8.Rezyme ........................................................................................................................... 29

3

Falenderimet

Falendërimet shkojnë së pari për familjen dhe të afërmit e mi që më kanë mbështetur dhe

motivuar gjatë kësaj kohe që më bënë më të sigurt mbi rrugën drejt mbrojtes së temës së

diplomës në Universitetin e Gjakovës.

Por jo më pak e rëndesishme është edhe afërsia dhe gaditshmëria e profesoreshës Ilirjana Raça

Bunjaku, e cila si një udheheqëse e imja në lidhje me këtë punim më ndihmoi në ofrimin e

literaturës dhe kujdesit të vazhdueshëm për kryerjen punimit me një rezultat pozitiv.

4

Abstrakti

Shëndeti i çdo pacienti ёshtё gjëja primare që çdo infermier duhet t’a ketë parasysh dhe tё

tregojë njё kujdes tё veçantë. Unё si studente e degës sё mamisë dëshiroj qё të trajtoj kёtё

çështje sa tё bukur po aq edhe delikate për tё zgjeruar njohuritë e mija si dhe t’u tregoj se cilat

duhet tё jenë parimet bazё qё çdo mamie duhet t’i pёrmbush. Çdo jetё njerёzore ёshtё e

rёndёsishme dhe ёshtё shumë çështje jetike pёr tё treguar njё kujdes pёr ecurin e punёs si dhe

pёr imazhin qё i krijojmё vetes. Kujdesi i mamisë që ju ofrohet pаcientëve pas lindjës së fëmijës

është një trаjtim që përmirëson kuаlitetin e jetës së pаcientit dhe fаmiljes, duke bаllаfаquаr

problemin lidhur me vazhdimin e jetës, me аnë të pаrаndаlimit dhe lehtësimit të vuаjtjes

nёpërmjet këshillave, vlerësimit të duhur, trаjtimit të dhimbjës si dhe problemeve të tjerа fizike,

psiko - sociаle e shpirtërore. Sjellja e një foshnje në jetë është padyshim një nga ngjarjet më të

bukura që përjeton çdo femër, mirëpo ndryshimet e mëdha që ndodhin gjatë kësaj faze (luhatjet

e humorit, ndryshimet fizike, shëndeti i bebes) ndikojnë dukshëm dhe anën psikologjike të saj.

5

Hyrje

Shtatëzania është një nga periudhat më të bukura dhe më të vështira njëkohësisht në jetën e një

femre. Përpos të gjitha ‘’problemeve’’ hormonale që sjell shtatzënia në jetën e një femre

ndryshojnë shumë gjëra. Ndryshon pamja fizike dhe mënyra se si ajo e sheh veten. Shumë gra

nuk i përjetojnë mirë ndryshimet fizike që pëson trupi. Përpos kësaj ka shtatzëni që shkojnë

mirë por ka dhe të tjera që ndeshën me shumë probleme, duke filluar që nga shëndeti i bebit,

shëndeti i nënës, dhe pikërisht këtu fillojnë edhe problemet e para psikologjike, por mund të

jenë edhe situata të mëparshme, ngjarje që nëna i ka përjetuar, aborte e depresion i

mëparshëm.Pikërisht për shkak të gjithë këtyre ‘problemeve’, por edhe qoftë për t’i përgatitur

ata se si do të jetë shtatzënia, lindja dhe periudha pas saj, çdo nënë duhet të marrë këshillim

psikologjik gjatë dhe pas kësaj faze. Për shkak të simptomave paranojake halucinatorë ajo

duhet të mjekohet menjëherë psikiatrike. Shanset për shërim në psikozat pas lindjës janë më të

larta sesa në psikozat që ndodhin në mënyrë të pavarur nga lindja e fëmijëve.

6

KAPITULLI I

1.1.Roli i mamive në parandalimin e depresionit pas lindjës

Duket që mamitë po bëhen një alternativë gjithnjë e më e popullarizuar për gratë shtatzëna që

kërkojnë të kenë një përvojë më personale gjatë lindjës. Në të vërtetë, mamitë e çertifikuara

mund të ofrojnë një ndihmë të madhe gjatë shtatëzënësisë, pasi ato janë të trajnuar për t'u

ofruar nënave të pritura një qasje të individualizuar se si të përballen me gjithçka, nga kujdesi

para lindjes deri tek vetë puna.

Por a e dini se mamitë mund të ofrojnë mbështetje edhe për nënat pas lindjes?

Më konkretisht, studimet kanë treguar që gratë që kanë mbështetjen e një mamie pas lindjes

kanë shumë më pak të ngjarë të zhvillojnë depresion pas lindjes - një çrregullim i disponueshëm

potencialisht serioz dhe i keq.

1.2. Kujdesi postpartal i mamisë

Të kesh ndihmën dhe mbështetjen e të tjerëve është një mënyrë e provuar për të parandaluar

depresionin pas lindjes. Mamitë mund të shtojnë atë mbështetje duke ju dhënë këshilla

mjekësore se si të kujdeseni siç duhet për veten dhe foshnjën tuaj në ato javë të para në

shtëpi.Në fakt, në vitin 2003 një studim i kryer nga Universiteti i Birmingham sugjeroi që gratë

që morën kujdes të zgjeruar nga një mami kishin 40% më pak të ngjarë të raportonin ndjenja

depresioni. Kujdesi i shtuar përfshinte mamitë që u jepej një listë kontrolli e standardizuar për

depresionin pas lindjes, si dhe vizita të rregullta deri në dy muaj pas lindjes së fëmijës. Disa

nga çrregullimet e humorit pas lindjes janë mjaft të zakonshme, dhe variojnë nga të

ashtuquajturat "bebëza për fëmijë" në një gjendje shumë më të rrallë të quajtur psikozë pas

lindjes. Ndërsa nuk dihet ndonjë shkak fiziologjik i depresionit të rëndë pas lindjes, hulumtimet

kanë sugjeruar se mund të ketë lidhje kulturore. Dmth, depresioni pas lindjes është treguar se

është më pak çështje në shoqëritë në të cilat nënat e reja mbështeten nga familja dhe miqtë, si

7

dhe nga komuniteti i tyre. Nëse po mendoni të keni një mami si burim1 mbështetjeje pas lindjes,

këtu është një ide e përgjithshme se çfarë mund të prisni të ndodhë. Pas lindjës, mamia juaj do

të qëndrojë normalisht me ju për një periudhë 2 deri në 4 orë. Ajo më pas do të vizitojë 12 deri

në 24 orë pas lindjës. Për gratë që lindin në spital dhe zgjedhin të kthehen në shtëpi, shumë

mamitë i bëjnë shërbimet e tyre në

dispozicion 24 orë në ditë gjatë asaj dite të parë në shtëpi. Në minimum, 5 vizita pas lindjes

janë rregulluar, me vizita shtesë të shtuara nëse është e nevojshme. Vizitat bëhen në ditën 1,

dita 3, si dhe midis ditës 5 dhe ditën 7, dhe ditëve 10 deri në 14.

Vizita e fundit do të bëhet rreth gjashtë javë pas lindjës. Për sa i përket shërbimeve që

mamaja juaj do t'ju ofrojë gjatë kësaj kohe, ato zakonisht përfshijnë monitorimin e rritjes dhe

zhvillimit të foshnjës tuaj, dhe më e rëndësishmja se sa mirë po përshtateni me mëmësinë.

Ato gjithashtu ofrojnë mbështetje për ushqyerjen me gji.

1 https://www.itsamomsworld.com/midwives_babycare.html

8

KAPITULLI II

2.1. Baby Blues

Është çrregullim më i lehtë postpartal dhe karakterizohet me ndyshime kaluse emocionale

ne javën e pare te puerperiumit.lajmerohet ne 50% të grave,zakonisht nga dita e 3deri nëditën

e 5-të pas lindjës. Ky është lloj i lehtë i depresionit i cili paraqitet në çdo tetë nga dhjetë nëna

gjatë ditëve të para të lehonisë. Kur nënat vuajnë nga “Baby Blues” ato ndjehen shumë

emocionale dhe qajnë pa ndonjë shkas të veçantë. Nënat pas lindjes së foshnjes shpesh

ndjejnë ankth, tendosje dhe rraskapitje dhe mund të kenë problem me gjumë.Mjekët

mendojnë se ndryshimet e papritura në nivelin e hormoneve rreth kohës së lindjes e sjellin

“Baby Blues“, por mund të jenë shkaqet tjera, si traumat nga vetë lindja dhe shqetsimet që

foshnja sjell.Është koha kur ju duhet pushimi i mjaftueshëm për tu forcuar por është koha më

e vështirë që mund të pushoni.”Baby Blues“ zakonisht zgjat një ose dy ditë dhe zhduket aq

shpejt sa vjen. Nuk ka nevojë për brengosje përveq nëse ndjenjat vashdojnë të keqësohen, në

këtë rast mund të jetë fillimi i depresionit postpartal. Problemi zakonisht fillon papritur gjatë

dy javëve të para të lehonisë, me çrregullim të thellë të gjendjes shpirtërore dhe të sjelljeve.

Femrat me “Psikozë të Lehonisë“ mund të bëhen shumë të nevrikosura dhe të hutuara dhe

shpesh kanë besime të pazakonshme dhe tronditëse për vetën dhe foshnjen e tyre.

2

2http://babyblues.com/family-tree/zoe/

Bazuar në literaturen e Prof.ass Ilirjane Raça Bunjaku

http://babyblues.com/family-tree/zoe/

9

KAPITULLI III

3.1. Depresioni postpartal

Depresioni pas lindjës (PPD), i quajtur ndryshe edhe depresioni pas lindjës, është një lloj

çrregullimi i humorit që shoqërohet me lindjen e fëmijëve, i cili mund të prekë të dy gjinitë.

Simptomat mund të përfshijnë trishtim ekstrem, energji të ulët, ankth, episode të qara,

nervozizëm dhe ndryshime në mënyrat e gjumit ose të ngrënit. Fillimi zakonisht është një pas

një jave dhe një muaj pas punës. PPD gjithashtu mund të ndikojë negativisht tek fëmija i

porsalindur.

Ndërsa shkaku i saktë i PPD është i paqartë, shkaku besohet të jetë një kombinim i faktorëve

fizik, emocional dhe gjenetik. Këto mund të përfshijnë faktorë të tillë si ndryshimet

hormonale dhe privimi i gjumit. Depresioni pas lindjës, çrregullimi bipolar, një histori

familjare e depresionit, stresi psikologjik, ndërlikimet e lindjës së fëmijëve, mungesa e

mbështetjes ose një çrregullim i përdorimit të drogës. Diagnoza bazohet në simptomat e një

personi. E pandryshuar pas lindjes, depresioni pas lindjës duhet të dyshohet kur simptomat e

rënda janë të rënda dhe zgjasin më shumë se dy javë.

Ndër ata që janë në rrezik, ofrimi i mbështetjes psikosociale mund të jetë mbrojtës në

parandalimin e PPD. Trajtimi për PPD mund të përfshijë këshillim ose medikamente.

Psikoterapia ndërpersonale (IPT), terapia njohëse e sjelljes (CBT) dhe terapia psikodinamike.

Provat provuese mbështesin përdorimin e frenuesit selektiv të rimarrjes së serotoninës

(SSRI).

Depresioni pas lindjës prek afërsisht 15% të grave pas lindjes së fëmijëve. Për më tepër, kjo

çrregullim humori vlerësohet se prek 1% deri në 26% të baballarëve të rinj. Psikoza pas

lindjës, një formë më e rëndë e çrregullimit të humorit pas lindjes, ndodh në rreth 1 deri në

2,000 në 1000 gra pas lindjes së fëmijës. Psikoza pas lindjës është një nga shkaqet kryesore të

vrasjes së fëmijëve në Shtetet e Bashkuara, e cila ndodh në rreth 8 për 100,000 lindje në

Shtetet e Bashkuara.

10

3.2. Simptomat e depresionit Postpartal

Femrat i përshkruajnë një numër të simptomeve, shumë prej tyre janë të përmendura më

poshtë. Këto simptoma mund të jenë të tejkalueshme në kohën kur foshnjes tuaj i duhet

shumë kujdes dhe vëmendje. Këto janë disa nga shenjat e simptomave që nënat mund ti

përjetojnë nëse vuajnë nga depresioni postpartal:

-Ndjenjat apo emocionet

-Pikëllim, shqetësim,

-dëshpërim,

-qani shumë apo nuk mund të qani,

-ndjeheni të pavleshme, gjendja shpirtërore ndryshon shpesh,

-ndjeheni fajtore,

-nuk ndjeheni të interisuara,

-humbje të kënaqësis,

-ndjeheni të shqetsuara apo me panik dhe brenga,

-ndjeheni të nevrikosura dhe të zemëruara,

-nuk ndjeheni ashtu si dëshironi për foshnjen tuaj. 3

3 multikulti.org.ok http://www.psikologjia.com/?p=103

11

3.3. Depresioni dhe ankthi gjatë shtatëzanisë ose pas lindjës

Siç u përmend më lart, studiuesit besojnë se depresioni është një nga problemet më të

zakonshme që gratë përjetojnë gjatë dhe pas shtatëzanisë. Sipas një studimi kombëtar, rreth 1

në 8 gra përjeton depresion pas lindjes pas lindjes së një fëmije.

Ankthi gjatë dhe pas shtatëzanisë është po aq i zakonshëm sa depresioni dhe mund të ndodhë

në të njëjtën kohë me depresionin.

Ju mund të ndiheni sikur jeni personi i vetëm në botë që ndjeheni të dëshpëruar dhe të

shqetësuar gjatë shtatëzënësisë ose pasi lindni fëmijën tuaj, por nuk jeni vetëm.

Depresioni dhe ankthi gjatë shtatëzënësisë ose pas lindjës mund t'i ndodhin kujtdo. Sidoqoftë,

disa faktorë i bëjnë disa gra më të predispozuara se të tjerët të përjetojnë njërën ose të dyja

këto kushte.

Këta faktorë rreziku përfshijnë:

-Një histori depresioni ose ankthi, qoftë gjatë shtatëzanisë ose në raste të tjera

-Histori familjare e depresionit ose ankthit

-Një përvojë e vështirë shtatzënie ose lindje

- Lindja në binjakë ose shumëfish të tjerë

-Përjetimi i problemeve në marrëdhënien tuaj me partnerin tuaj

-Përjetimi i problemeve financiare

-Marrja e pak ose aspak mbështetje nga familja ose miqtë për t'ju ndihmuar të kujdeseni për

fëmijën tuaj

-Shtatzënia e paplanifikuar

Depresioni dhe ankthi gjatë shtatëzënësisë ose pas lindjës nuk ndodhin për shkak të diçkaje

që bëni ose nuk bëni - ato janë kushte mjekësore. Edhe pse ne nuk i kuptojmë plotësisht

12

shkaqet e këtyre kushteve, studiuesit mendojnë se depresioni dhe ankthi gjatë kësaj kohe

mund të vijnë nga një përzierje e faktorëve fizik, emocional dhe mjedisor.

A mund të ndikojë depresioni dhe ankthi gjatë shtatëzënësisë apo pas lindjës?

Po — këto kushte mjekësore mund të prekin fëmijën tuaj, por jo direkt. Lidhja e hershme

nënë-fëmijëështë e rëndësishme për zhvillimin e foshnjës tuaj dhe të qenit afër bebes tuaj

është një pjesë e madhe e kësaj lidhjeje. Kur keni depresion ose ankth gjatë shtatëzanisë ose

pas lindjes, mund të jetë e vështirë të bëheni pranë bebes tuaj. Ju mund të mos jeni në gjendje

t'i përgjigjeni asaj që ju nevojitet fëmija juaj. Dhe, nëse ka fëmijë më të moshuar në shtëpi,

ata mund të humbasin mbështetjen tuaj.

Trajtimi i hershëm është i rëndësishëm për ju, foshnjën tuaj dhe pjesën tjetër të familjes tuaj.

Sa më shpejt të filloni, aq më shpejt do të filloni të ndjeheni më mirë.

A ka trajtime për depresion ose ankth gjatë shtatëzanisë ose pas lindjes?

Depresioni dhe ankthi nuk do të ikin vetë. Me trajtim, ka shpresë.

Po, ka trajtime, dhe ato mund t'ju ndihmojnë të ndjeheni më mirë. Trajtimi mund të zvogëlojë

simptomat tuaja ose t'i bëjë ato të largohen plotësisht.

Shumë mundësi trajtimi janë të disponueshme për depresion ose ankth gjatë shtatëzanisë ose

pas lindjes. Disa gra mund të marrin pjesë në këshillime ("terapia e bisedës"); të tjerët mund

të kenë nevojë për ilaçe. Nuk ka asnjë trajtim të vetëm që funksionon për të gjithë.

Ofruesi juaj mund t'ju kërkojë një grup pyetjesh, të quajtur ekzaminim, për të mësuar më

shumë rreth asaj që po ndjen. Së bashku, ju mund të gjeni trajtimin qëështë i duhuri për ju.

Disa trajtime për depresion dhe ankth që ndodhin gjatë ose pas shtatëzanisë janë renditur më

poshtë.4

Më së shumti nga depresioni postpartal është e rrezikuar:

Çdo femër që lind fëmijë mund ti zhvillohet depresioni postpartal. Miërpo, ekzistojnë disa

faktor të cilët do të ndikojnë më shumë.

4 https://www.medicamentosparaeldolor.com/de/angstzustaende-und-depressionen/

13

Këto janë:

Rreziku që të shfaqet një depresion pas lindjes ka më shumë të ngjarë nëse ...

... keni pasur depresion më parë

... disponimi depresiv ndodhi gjatë shtatëzënësisë

... personi i prekur ishte akoma një fëmijë kur nëna e tij vdiq

... kohët e fundit keni humbur një të dashur

... asnjë partner mbështetës ose familje nuk janë afër

... nuk ka probleme të vërteta në shtëpi apo financiare

... foshnja lindi shumë herët

... kohët e fundit ka pasur zhvillime negative në jetë (p.sh. ndarja nga partneri, humbja e

punës etj.)

Shenjat trupore dhe fizike

Mungesë të energjisë dhe rraskapitje, shqetsime gjatë gjumit, çdo gjë e bëni në mënyrë të

ngadalsuar apo të shpejtuar, jeni të nevrikosura dhe nuk mund të relaksoheni, mos interisim

në mardhënje seksuale, ndryshim në oreks-hani shumë apo nuk hani sa duhet. Mendimet- kur

njerëzit janë në depression, ata bëhen “ekspertë” në mënyren se si mendojnë, gjithmonë në

mënyrë negative dhe të zymtë. Kritikoni vetëveten si: -‘ unë jam nënë e padobishme‘,‘dukem

keq‘, nuk e kuptoj këtë fletushkë unë jam budallaqe, brengosje si-‘foshnja nuk ushqehet mirë‘

, fajsoni vetën si-‘ unë i kam fajet‘ , paramendoni më të këqijat si- ‘Çdo gjë të bëhet keq-

asgjë nuk do të ndryshojë kurrë’, mendime pa shpresë si- ‘Çdo gjëështë pa shpresë.

Ndonjëherë mendoj që të gjithë do të kishin kaluar më mirë pa mua’ Mendimet për të tjerët

si- ’Çdokush kalon mirë. Askush nuk kujdeset për mua’ , dhe bota-‘Vend i tmerrshëm për të

rritur fëmijët…’

3.3.1.Shenjat e para

14

Nëse keni vuajtur ndonjëherë nga depresioni pas lindjes, tregoni mjekut tuaj sa më shpejt që

të mësoni se jeni shtatzënë. Mjeku juaj mund t'ju ndihmojë me këtë:

Monitorim i saktë për shenjat dhe simptomat e depresionit

Pyetësori gjatë shtatëzanisë, ekzaminimi pas lindjës

Grupe mbështetëse, këshillime ose terapi të tjera mbështetëse

Antidepresantët - edhe gjatë shtatëzënësisë

Psikoterapia pas lindjës. Simptomatologjia e parë fillon të shfaqet në javët e para. Gruaja

është vazhdimisht në një humor të keq, veçanërisht në mëngjes përkeqësohet. Për tu zgjuar

herët, pakësoni oreksin. Përveç kësaj, gjithmonë ekziston një ndjenjë faji, vetë-fajësohet pa

asnjë arsye. Ka shumë mendime negative në mendjen time, përfshirë vetëvrasjen.

Shtë e lehtë të vërehet një psikozë e një gruaje. Ajo sillet në mënyrë jo të duhur me foshnjën.

Ai e irriton atë, ju mund të dëgjoni ulërima të vazhdueshme. Një grua është në gjendje të

lëndojë një fëmijë. Mos përjashtoni shkeljet e përqendrimit, si dhe paqëndrueshmërinë ose

pavendosmërinë kur merrni vendime të rëndësishme.

Një grua vuan nga një çrregullim mendor i quajtur "Alteria". Karakterizohet nga mungesa e

ndjenjave të kënaqësisë. Ekziston një ankth, shqetësim i tepruar për gjendjen e një personi

dhe shëndetin e foshnjës. Irritueshmëria dhe ngacmimi nervor janë gjithmonë të pranishme.

Gjumi është i prishur, i humbur, intereson në jetë, ka lodhje të tepruar. Papritur lindin

mendime vetëvrasëse. Gratë nuk pranojnë të bëjnë seks sepse kanë frikë të mbesin përsëri

shtatëzënë.

5

3.3.2.Sjelljet

-Mos dëshira për tu takuar me njerëz tjerë dhe për të dalë,

-moskënaqësi për gjërat që ju kanë pëlqyer,

5Blom, E.A., Jansen, P.W., Verhulst, F.C., Hofman, A., Raat, H., Jaddoe, V.W., et al. (2010). Perinatal complications increase the risk of

depression or anxiety during pregnancy or after birth. The Generation R Study. BJOG: An International Journal of Obstetrics and Gynaecology, 117(11), 1390–1398.

15

-të bëni shumë gjëra gjatë ditës apo nuk bëni asgjë nga detyrat ditore

-nuk merrni vendime të duhura me kohë,

-fjaloseni më shpesh, bërtisni, humbni kontrollin.

Nëse keni një numër të këtyre sjelljeve dhe mendimeve më lartë gjatë shumtën e kohës, gjatë

dy javëve apo më gjatë, është e mundshme që ju vuani nga një formë e depresionit. Nëse këto

kanë filluar brenda disa javëve apo muajve qysh kur ka lindur foshnja, atëher është e mundshme

që ju keni ndonjë form të depresionit postpartal. Shtatzënia dhe një foshnjë e re mund të sjellin

një varg emocionesh. Në fakt, shumë gra ndjehen të tronditur, të trishtuar ose të shqetësuar në

periudha të ndryshme gjatë shtatëzanisë dhe madje edhe pasi lind fëmija. Për shumë gra, këto

ndjenja largohen vetë. Por për disa gra, këto emocione janë më serioze dhe mund të qëndrojnë

për ca kohë. Depresioni dhe ankthi që ndodhin gjatë shtatëzanisë ose në çdo kohë gjatë vitit të

parë pas lindjes së foshnjës tuaj janë kushte mjekësore. Këto festa nuk janë diçka që ju keni

shkaktuar duke bërë ose mos bërë diçka. Dhe, ato mund të trajtohen nëse kërkoni ndihmë.

3.3.3. Depresioni dhe ankthi

Depresioni - të ndjeheni të trishtuar, bosh dhe / ose “poshtë” - dhe ankth - të ndjeheni nervoz,

të shqetësuar dhe / ose të frikësuar - janë kushte serioze mjekësore që përfshijnë trurin dhe

mund të ndodhin gjatë shtatëzënësisë ose pas lindjës.

"Ndihesha sikur duhej të isha i lumtur sepse kisha një fëmijë të ri, por isha duke mbajtur një

fytyrë të lumtur për të gjithë të tjerët."

Këto ndjenja tejkalojnë atë që njerëzit mund të përjetojnë kur kanë një ditë të keqe ose janë

nervozë për një ngjarje të ardhshme. Ata gjithashtu janë më shumë sesa "thjesht ndiheni në

humor" ose kanë "blues foshnjën".

Depresioni dhe ankthi mund të vijnë në mënyrën e të bërit aktivitete të përditshme, si kujdesi

për veten dhe foshnjën tuaj. Ato janë të gjata dhe nuk do të ikin vetë. Por ato janë të

16

trajtueshëm, kjo është arsyeja pse është e rëndësishme të merrni ndihmë. Depresioni pas

lindjës është një emër që mund të dëgjoni për depresion dhe ankth që mund të ndodhë gjatë

dhe pas shtatëzanisë. Por mund të mos jetë mënyra më e mirë për të përshkruar atë që ndjejnë

gratë.

Fjala "pas lindëjs" do të thotë "pas lindjes", kështu që "depresioni pas lindjes" po flet vetëm

për depresionin pasi lind fëmija. Për shumë gra, ky term është i saktë: ata fillojnë të ndiejnë

depresion diku brenda vitit të parë pasi ta kenë fëmijën.

Por studimi tregon se disa gra fillojnë të ndiejnë depresion ndërsa janë akoma shtatzënë. Ju

mund të dëgjoni termin "depresion perinatal" për të përshkruar këtë situatë. Fjala "perinatal"

përshkruan kohën gjatë shtatëzënësisë ose menjëherë pas lindjes.

Studiuesit besojnë se depresioni është një nga problemet më të zakonshme që gratë pësojnë

gjatë dhe pas shtatëzanisë.

Tani e dimë që gratë gjithashtu mund të pësojnë ankth gjatë kohës së shtatëzanisë, përtej të

qenit nervoz për të pasur një fëmijë. Ankthi gjatë dhe pas shtatëzanisë është po aq i

zakonshëm sa depresioni dhe madje mund të ndodhë në të njëjtën kohë me depresionin. Pra,

ju gjithashtu mund të dëgjoni "depresion perinatal dhe ankth" ose "humor perinatal dhe

çrregullime ankthi" të përdorura për të përshkruar të gjitha ato që gratë mund të ndjehen.

Pavarësisht nga ato që i quani, depresioni dhe ankthi që ndodhin gjatë shtatëzanësisë ose pas

lindjës janë kushte të vërteta mjekësore, dhe ato prekin shumë gra.

Cilat janë shenja të ankthit?

-Gratë me depresion ose ankth rreth shtatzënisë na shqetesojnë se ndjehen:

-Ekstremisht i trishtuar ose i zemëruar pa paralajmërim

-Mjegull ose keni probleme në kryerjen e detyrave

-"Robotik", ashtu si ata thjesht po kalojnë emocionet

-Shumë i shqetësuar rreth foshnjës dhe fëmijëve të tjerë

-Fajtorë dhe si ata po dështojnë në amësi

-Në mënyrë të pazakontë irrituese ose zemërimi

Ata gjithashtu shpesh kanë:

17

-Pak interes për gjërat që më parë i pëlqyer

-Mendime të frikshme, shqetësuese që nuk ikin

3.4.Si e kuptoni që një nënë zhvillon depresion?

Një humor i ulët pas lindjës mund të zgjasë për disa ditë, ndonjëherë deri në dy javë. Shumica

e gjendjes së keqe më pas kalon dhe ndjenjat normalizohen. E qara, lëkundjet e humorit dhe

nervozizmi janë shumë të zakonshme në këtë kohë: pothuajse çdo grua e dytë që sapo ka

lindur ka të bëjë me të. Normalisht, mbështetje dhe mirëkuptim janë të nevojshme për të

ndihmuar një grua të kapërcejë atë.

Në një depresion pas lindjes, ndjenjat negative janë shumë më të forta se sa bluja "normale" e

foshnjës.

Shenjat tipike të depresionit pas lindjës janë:

-Humor i ulët (trishtim i thellë, qan)

-Indiferenca ndaj gjërave që zakonisht japin kënaqësi

-ankth

-çrregullime të gjumit

-anoreksi

-vështirësi përqëndruar

-vetë-dyshim

Mendime të vetë-dëmtimit ose dëmtimit të foshnjës

Shtë vetëm një depresion kur këto shenja dhe ndjenja janë të pranishme gjatë disa ditëve.

Deri në 15 në 100 gra marrin depresion në tre muajt e parë pas lindjës, rreth gjysma e tyre (8

nga 100) kanë një formë të butë deri të moderuar. Rreth 7 nga 100 gra zhvillojnë më shumë

depresion.

Pa trajtim, depresioni pas lindjes zakonisht zgjat katër deri në gjashtë muaj, megjithëse disa

18

simptoma mund të vazhdojnë të vazhdojnë pas një viti. Gratë që nuk kërkojnë trajtim kanë

më shumë të ngjarë të bëhen kronike.

Shumë gra me depresion pas lindjës kanë përjetuar tashmë një episod depresiv gjatë

shtatzënisë.6

3.5. Shkaqet dhe faktorët e rrezikut

Nuk dihet mirë se çfarë shkakton depresionin pas lindjes, por ka të ngjarë të nxitet, ndër të

tjera, nga një kombinim i faktorëve fizikë dhe emocional që mund të përfshijnë:

Ndryshimet hormonale. Pas lindjës, ka një rënie të mprehtë të estrogjenit dhe progesteronit të

hormoneve të shtatzënisë. Kjo shkakton lëkundje humori. Për më tepër, nivelet e hormoneve

të tjerë të prodhuar nga tiroide juaj mund të ndryshojnë gjithashtu. Kjo mund të bëjë që të

ndjeheni të lodhur, letargjikë dhe depresion.

Mungesa e gjumit. Lindja e fëmijëve dhe kujdesi për një të porsalindur janë shumë

shqetësuse. Kjo mund të jetë shumë stresuese për nënat dhe shpesh nuk ka kohë për gjumë

dhe pushim. Deficiti i gjumit ndërtohet dhe mund të çojë në siklet fizike dhe lodhje. Në këtë

gjendje, simptomat e depresionit pas lindjes nxiten dhe përkeqësohen shpejt.

Problemet emocionale. Kjo është një kohë plot ndryshime të mëdha në jetë, në të cilat shumë

gjëra mblidhen, të tilla si ndjenja e të qenit të mbingarkuar, të mbingarkuar, me ankth ose më

pak elastik. Lufta me ndjenjën e identitetit dhe një humbje të pjesshme të jetës së një personi

gjithashtu mund të jetë sfiduese. Faktorët e rrezikut për depresionin pas lindjës janë:

-një depresion i kaluar, qoftë gjatë shtatëzanisë ose në raste të tjera,,

-depresioni pas lindjës pas një shtatëzënie të mëparshme,

-Anëtarët e familjes që vuanin nga depresioni,

-Faktorët e stresit në vitin e fundit, edhe pa shtatzëni,

-një foshnjë që ka probleme shëndetësore ose nevoja të tjera të veçanta,

-Vështirësi në ushqyerjen me gji,

-Probleme në marrëdhëniet me partnerin,

-një mjedis i dobët shoqëror,

6https://www.gesundheitsinformation.de/depression-nach-der-geburt-ëas-kann-helfen.2686.de.html?partnachdergeburt-kl

https://www.gesundheitsinformation.de/depression-nach-der-geburt-ëas-kann-helfen.2686.de.html?partnachdergeburt-kl

19

-shqetësimet financiarehttps -postpartale-depressionen,

-një çrregullim bipolar.

Nëse keni vuajtur ndonjëherë nga depresioni pas lindjes, tregoni mjekut tuaj sa më shpejt që

të mësoni se jeni shtatzënë. Mjeku juaj mund t'ju ndihmojë me këtë:

-Monitorim i saktë për shenjat dhe simptomat e depresionit,

-Pyetësori gjatë shtatëzanisë,

-ekzaminimi pas lindjes,

Grupe mbështetëse,

- këshillime ose terapi të tjera mbështetëse,

-Antidepresantët - edhe gjatë shtatëzënësisë,

-Psikoterapia pas lindjës .7

3.6. Kurimi

Është lehtësuese të dish se është depresioni pas lindjës është i perkoshëm dhe mund te

kurohet.Kurat më të zakonshme përfshijne ilaqe kundër depresionit, biseda me një specialistë

në fushën e shendetit mendor,mjekimi me hormone ose një kombim i këtyre në vartësi te

shkallës së semundjës. Megjithë atë ,ka disa gjëra që mund të besh edhe vetë për ta përballuar

sëmundjën p.sh.Ha gjëra me vlera ushqyese (ku futen,frutat,perimet dhe drithërat . Mundohu

te mos përdorësh kafeinën,alkoolin dhe sheqerin,bëj ushtrime në masen e duhur.

7https://www.pampers.de/neugeborenes/tipps/artikel/woran-erkennt-man-postpartale-depressionen

20

3.7. Luhatja emocionale e depresionit pas lindjës

Sapo ke lindur dhe pret që të jesh duke shijuar statusin e nënës së re.Nga ti pritet që të festosh

ardhjën e të vogëlit me familjarët dhe miqtë, por në vend të festës ty të vjen të qashë. Mund të

mos kesh pritur por depresioni apo ankthi dhe luhatjet e emocionit janë te zakonshme të nënat

e reja, aq të zakonshme sa në fakt i kanë dhëne emrin e tyre Baby Blues.Shumica e grave

përjetojn të paktën disa simptoma direkte pas lindjës .Është nje ndjenje e fuqizuar nga

ndryshimi i menjëhershëm në hormone pas lindjës,stresi, izolimi, mungesa e gjumit dhe

lodhja.Mund te ndihesh sikur të vjen për të qarë e tejlodhur apo tepër emocionale.Zakonisht

kjo do të filloj brenda ditëve të para pas lindjës dhe do te largohët nga fillimi i javës së dytë të

lindjës.Normalisht,depresioni pas lindjës nuk është i rrezikshëm për gruan ose femijën e sajë.

Sidoqoftë gratë që kanë zhvilluar një depression të fortë kanë rrezik të mbesinnëdepresion për

një kohë të gjatë apo edhe të vrasin vetën(sjellje vetëvrasje) kush do që fillon të mendojë

seriozisht për vetvrasje ka nevojë për ndihmë urgjente mjekësore.

3.8. Trajtimi kundër depresionit dhe terapia

Ilaçet trajtojnë anën fizike të depresionit: Ato veprojnë në substanca të dërguarit në tru, të cilat

janë përgjegjës për faktorët e jashtëm, si dhe për depresionin.Anti-depresivët nuk ishin varës,

thekson Hegerl. Terapia trajton anën psikosociale të sëmundjes. Ndihmon për të zgjidhur

konfliktet,për të përmirësuar komunikimin me të tjerët, për të përballuar stresin. Pacienti mëson

të merret me depresionin, të njohë fillimin e episodeve të reja depresive dhe të kundërveprojë

në përputhje me rrethanat. Prandaj, për parandalimin e depresionit pas lindjës në një grua, është

e rëndësishme të tregoni vëmendje, kujdes, dashuri dhe durim. Një grua duhet të jetë e sigurt

dhe të ndiejë se nuk është aspak e vetme, dhe atëherë gjendja depresive do të bjerë. Në pamje

të parë, manifestimet depresive nuk janë të lehta për trupin femëror dhe pasojat mund të çojnë

në çrregullime mendore.8

8http://de.housepsych.com/kak-lechit-depressiyu_default.htm

http://de.housepsych.com/kak-lechit-depressiyu_default.htm

21

Nëse keni simptoma të depresionit pas lindjës, bisedoni me mjekun ose një profesionist të

shëndetit mendor. Mjeku juaj mund të rekomandojë që të takoheni rregullisht me një psikolog

ose që të filloni të merrni ilaçe antidepresive. Shpesh, rekomandohen të dy llojet e trajtimit.

Ndërsa PPD, me raste, largohet vetë, simptomat zakonisht largohen më shpejt me ndihmën e

ilaçeve dhe terapisë së bisedës.

Strategjitë e mëposhtme mund t’ju ndihmojnë të menaxhoni stresin dhe deperesionin pas

lindjës (PPD):

1.Gjumë të mjaftueshëm

2.Gjetja e kohës për të ushtruar

3.Duke e rrethuar veten me një rrjet mbështetës të familjes dhe miqve

4.Ushqimi i vakteve të rregullta, ushqyes

5.Kërkojuni të tjerëve të shikojnë fëmijën tuaj në mënyrë që të keni një pushim sa

më të gjatë.

Është e rëndësishme të dini se depresioni pas lindjes nuk është faji juaj. Depresioni pas lindjës

është një gjendje mjekësore që mund të trajtohet. Duke ndarë ndjenjat tuaja me një profesionist,

do të jeni në rrugën të duhur për të bërë ndryshime pozitive që do të kenë një ndikim të madh

në mirëqenien tuaj të përditshme.

Homeopatia është efektive para se të filloni trajtimin me antidepresantë ose qetësues.

Si ta trajtojmë depresionin Përdorni këto këshilla. Shmangni veten nga problemet, bisedoni me

miqtë, mos u mbyllni, mos rishikoni, bëni sporte, keni një hobi.9Ilaçet që janë provuar në

9http://de.housepsych.com/kak-lechit-depressiyu_default.htm

http://de.housepsych.com/kak-lechit-depressiyu_default.htm

22

trajtimin e depresionit quhen antidepresivë. Këto zakonisht janë të domosdoshme për depresion

të moderuar dhe të rëndë. Ata sigurojnë që simptomat e depresionit të zhyten pas dy deri në

gjashtë javë, dhe kështu vuajtjet mund të ndalen. Efektiviteti i antidepresantëve është provuar

nga studime të shumta shkencore.

3.9. Koha se kur duhet të përdoren ilaçet për depresion

Trajtimi i depresionit zakonisht bazohet në të dy faktorët e ilaçeve psikotrope dhe

psikoterapisë. Në depresionin e butë, ilaqet kundër depresionit dhe psikoterapia përdoren

afërsisht njësoj me sukses. Për depresion të moderuar deri të rëndë rekomandohet terapi me

ilaçe depresioni. Kombinimi me një psikoterapi është dëshmuar shumë mirë. Terapia e ilaçeve

është zakonisht parakushti që pacienti është në gjendje të zgjidhë problemet e tij në radhë të

parë. Vetëm kur simptomat e ndryshme, të tilla si lëvizja dhe pashpresa, mund të përmirësohen,

mund të punohet për të përballuar vështirësitë dhe problemet në dukje të pakapërcyeshme. Kjo

është bërë nga ilaçet për depresion rivendosin ekuilibrin e substancave të të dërguarit në tru.10

10https://www.docsonnet.com/de/depression/mittel-gegen-depressionen/medikamente-gegen-depressionen

23

KAPITULLI IV

4.1.Mjekimi i depresionit postpartal

Bazohet në rregullat e përgjithshme të mjekimit të crregullimeve depresive ku përfshihet edhe

përshtatja specifike e pozitës së pacientës nese para ose gjatë shtatzanisë janë manifestuar

simptomatologji depresive, parashtrohet konteksti plotësues gjatë zgjedhjes së metodës

terapeutike. Në planin terapeutik duhet te merren parasysh edhe mundesitë e efekteve negative

te ilaqeve .

-Teratrogjeni potencial i ilaqeve,

-Sindromet potenciale te paeaqitura nga ilaqet e te cilave mund të godasin edhe

fëmiunt.

-Ndikimin potencial në rritjen dhe zgjillimin e frytit.

4.2.Mbështetje psikoterapeutike për depresionin pas lindjës

Në muajt para lindjës gjithçka zakonisht sillet rreth nënës së pritur. Pasi fëmija është aty,

shpesh ndryshon papritmas. E gjithë vëmendja i drejtohet foshnjës.

Por me gjithë gëzimin, shpesh anashkalohet se janë nënat ato që në të vërtetë do të kishin

nevojë për shumë më tepër mbështetje në muajt e parë sfidues.

Pas lindjes, rreth 20% e grave zhvillojnë depresion pas lindjes (pas lindjës). Një humor i

zgjatur i ulët, e qara e shpeshtë, punë e tepërt, ankthi, nervozizmi, faji dhe shumë simptoma të

24

tjera mund të jenë një ngarkesë ekstreme për ata që preken. Vetë gratë zakonisht përpiqen

shumë për të përmbushur të gjitha pritjet. Zemërimi dhe faji parandalojnë rrugën drejt

"publikut". Fatkeqësisht, shenjat e kësaj sëmundjeje shpesh anashkalohen nga mjedisi

shoqëror, megjithëse do të kërkonte shumë mirëkuptim, vëmendje dhe lehtësim.

Në një atmosferë dashamirëse, empatike, psikoterapia mund të tregojë rrugën për të dalë nga

kriza. Një qëndrim i kuptueshëm dhe empatik në ndërthurje me teknikat e provuara verbale

dhe jo-verbale mund të kontribuojnë në gëzimin e jetës duke u kthyer hap pas hapi. Kjo mund

të promovojë marrëdhënie harmonike familjare (nënë-fëmijë, partneritet) dhe të rivendosë

ekuilibrin e brendshëm. Metodat e orientuara drejt trupit gjithashtu ndihmojnë në

përmirësimin e mirëqenies fizike.11

4.3.Psikoterapia

Aplikohen teknika të shumëllojshme,nga ato mbeshtetse deri në psikoterapin interpersonale,

kognitive, bihejvirale. Grupe mbeshtetse sociale te grat me depresion postpartal mund te

sjellim deri te një lëvizje qënësore në interaksionin nënë-fëmijë. Në një psikoterapi ka të bëjë

me zvogëlimin e modeleve tipike të mendimit për depresionin, ndjenjat negative dhe sjelljeve

pasive dhe zëvendësimin e tyre me modele e sjelljeje më aktive, më pozitive. Dallohen qasje

të ndryshme terapeutike, më të rëndësishmet prej të cilave janë terapia njohëse e sjelljes,

terapia ndërnjerëzore dhe qasjet psikoanalitike ose të thella psikologjike.

Efektiviteti i terapisë konjitive të sjelljes deri më tani është dokumentuar më së miri në

studimet shkencore. Ai përbëhet nga tre elementë kryesorë në trajtimin e depresionit. Në

hapin e parë, pacientët duhet të ndërtojnë përsëri një strukturë më të rregullt ditore, në të cilën

përfshihen aktivitete qëllimisht të këndshme, por edhe detyrime. Kjo i ndihmon personat e

prekur të dalin në pension më pak, të kenë përsëri përvoja pozitive dhe gradualisht të

provojnë se mund të (ri) krijojnë aktivitetet e planifikuara. Aktiviteti i rregullt fizik mund të

ndihmojë për të lehtësuar më tej gjendjen shpirtërore.

11https://www.psychotherapie-gutmann.at/postnatale-depression/

Bazuar në literaturen e Prof.ass Ilirjane Raça Bunjaku

25

Blloku i dytë ndërtues i terapisë i referohet çmontimit të modeleve të mendimit negativ për

veten dhe mjedisin - për shembull supozimi "Unë jam duke bërë gjithçka gabuar gjithsesi,

nuk mund ta bëj atë". Terapisti punon me pacientin për të parë se nga vijnë këto modele të të

menduarit dhe si ato ndikojnë në sjelljen dhe ndjenjat e pacientit. Më pas, pikëpamjet shpesh

të njëanshme rishikohen në mënyrë sistematike dhe përfundimisht zëvendësohen nga mënyra

më të përshtatshme, më realiste të të menduarit. Për shembull, pacienti mund të dalë në

përfundim, "Ndonjëherë nuk mund të bëj akoma diçka. Por unë shoqërohem mjaft mirë me

gjërat e tjera " 12

4.4.Farmakoterapia pas lindjës

Edhe pse është e njohur dhe e pa diskutuar përdorimi i nevojshem i antidepresiveve tek gratë

me depresion postpartal, duke terhekur vërejtjen e këtyre grave se ilaqi eliminohet në

qumështin e nënës dhe nëse nëna aplikon gjidhënie mund të kemi efekte të pa deshiruara tek

fëmiju. Nëse gratë vendosin për gjidhenie atëherë nga antidepresivet aplikohet te merrët

(SSRI). SSRI janë antidepresantët më të përdorur. Efekti i SSRI në depresion varet nga

ashpërsia e depresionit. Në depresion të butë, asnjë studim i ndryshëm nuk është gjetur

ndonjë rritje e konsiderueshme e efikasitetit ndaj placebo (pilula sheqeri). Për depresion më të

rëndë, p.sh. Depresioni i madh prek 50-75 përqind të SSRI, rreth 25-33 përqind të placebo.

Më shumë mbi efektin ose si funksionojnë ato.

Efekte anësore

Menjëherë pas futjes së substancave të para aktive në grupin frenues selektiv të rimarrjes

serotonin, sjellja e dhunshme dhe vetëvrasjet u raportuan nën ndikimin e SSRI; Efektet të

këtyre substancave pranohen (por tani refuzohen nga studimet). Me ndërprerjen e Frenuesit të

Rivendosjes Serotonin Selektiv pas përdorimit të zgjatur, mund të zhvillohet një Sindromë e

Ndërprerjes SSRI. Një varësi ndaj frenuesit selektiv të rimarrjes së serotoninës sipas

përcaktimit DSM-IV nuk duket të jetë.

Më shumë rreth efekteve anësore

Lista e barnave SSRI

12Tartakovsky, M. (2019). Postpartum Depression Treatment. Psych Central. Retrieved on October 2, 2019, from

https://psychcentral.com/disorders/postpartum-depression/postpartum-depression-treatment/

26

citalopram,

desvenlafaxine,

escitalopram,

fluoxetine,

fluvoxamine,

paroxetine,

sertraline,

venlafaksine,

Vortioxetine.

Paralajmërim kundër përdorimit tek fëmijët dhe adoleshentët

Autoriteti Rregullator i Mjekësisë së BE-së ka lëshuar një alarm të përparësisë së lartë për

kundër depresioneve. Mjekët dhe prindërit duhet të paralajmërohen sepse dy lloje të ilaqeve

kundër depresionit janë veçanërisht të rrezikshme për fëmijët dhe adoleshentët.

Një panel ekspertësh zbuluan se frenuesit e rimarrjes së serotoninës në Prozac-si (SSRI) dhe

frenuesit e rikuperimit të serotonin-norepinefrin (SNRIs) ishin të lidhura me rritjen e sjelljes

vetëvrasëse dhe sjelljes armiqësore.

"Prandaj ishte një paralajmërim urgjent për të gjitha vendet e BE-së për t'u lëshuar të gjithë

mjekëve dhe prindërve, ata u këshilluan që të mos i jepnin këto ilaçe kundër depresionit për

fëmijë dhe adoleshentë."

Ky paralajmërim është shenja e fundit e një lëvizje në të gjithë botën larg përdorimit të

pilulave të tipit Prozac tek fëmijët dhe adoleshentët, mbi provat që këto antidepresivë nxisin

sjellje vetëvrasëse dhe agresive.

Shumica e këtyre antidepresantëve janë testuar vetëm për përdorim tek të rriturit. Por mjekët

ndonjëherë e përdorën atë kundër udhëzimeve për përdorim te fëmijët.13

13https://www.therapie.de/psyche/info/index/diagnose/depression/therapie-behandlung/

https://psylex.de/psychopharmaka/antidepressiva/selektive-serotonin-ëiederaufnahme-hemmer.html

https://www.therapie.de/psyche/info/index/diagnose/depression/therapie-behandlung/https://psylex.de/psychopharmaka/antidepressiva/selektive-serotonin-wiederaufnahme-hemmer.html

27

4.5.Qëllimi dhe Objektivat e punimit

Qëllimi i punimit të kësaj teme është sepse ka shumë paciente që preken nga kjo sëmundje

pas lindjës.

Ky punim ka për qëllim që pacientet me sëmundjen e depresionit postpartal duhet të trajtohen

me kohë, kujdesi infermieror të jetë sa më adekuat, dhe të mundohemi të japim sa më shumë

këshilla rreth depresionit postpartal.

4.6.Objektivat

1. Roli i mamisë te Baby Blues postpartal

2. Baby Blues definicioni

3. Depresioni postpartal

4. Depresioni dhe ankthi

5. Mjekimi, trajtimi, psikoterapia, farmakoterapia

28

4.7.Materiali dhe Metodologjia

Hulumtimi përbëhet vetëm nga një kompenent:

- Rishqyrtimi i literaturës në lidhje me rolin e mamisë tek pacientet me depresion postpartal.

4.8.Rezyme

Punimi i diplomës me titull “Roli i mamisë te Baby Blues - Postpartal ” është hartuar

në 4 kapituj, 29 faqe, si dhe 2 figura në lidhje me depresionin postpartal.

Në kapitullin e parë të këtij punimi sqarojmë se qfarë roli kanë mamitë në periudhen pas lindjës

dhe cilat janë menyrat e trajtimit të tyre në lidhje me këto paciente.

Në kapitullin e dytë sqarojmë se qka është Baby Blues dhe si paraqitet tek faza pas lindjes se

foshnjes.

Në kapitullin e tretë sqarojmë se qka është depresioni postpartal cilat janë simptomat e shfaqjes

dhe sa ndikon te nënat gjithashtu tregojm sa i rrezikshem është ai për to dhe në cilat mënyra

mund t’a trajtojm atë.

29

Në kapitullin e katërt flasim për trajtimin e depresionit postpartal, për mënyrat e trajtimimit të

terapis si psikoterapia dhe farmakoterapia si dhe për këshillat se si ta ndihemojnë vetën.

Referencat:

1. https://www.itsamomsworld.com/midwives_babycare.html

2. http://babyblues.com/family-tree/zoe/

3. Bazuar në literaturen e Prof.ass Ilirjane Raça Bunjaku

4. http://www.psikologjia.com/?p=103

5. https://www.medicamentosparaeldolor.com/de/angstzustaende-und-

depressionen/

6. https://www.gesundheitsinformation.de/depression-nach-der-geburt-ëas-kann-

helfen.2686.de.html?partnachdergeburt-kl

7. https://www.pampers.de/neugeborenes/tipps/artikel/ëoran-erkennt-man-

postpartale-depressionen

8. http://de.housepsych.com/kak-lechit-depressiyu_default.htm

9. http://de.housepsych.com/kak-lechit-depressiyu_default.htm

10. https://www.docsonnet.com/de/depression/mittel-gegen-

depressionen/medikamente-gegen-depressionen

11. https://www.psychotherapie-gutmann.at/postnatale-depression/

12. Bazuar në literaturen e Prof.ass Ilirjane Raça Bunjaku

13. Tartakovsky, M. (2019). Postpartum Depression Treatment. Psych Central.

Retrieved on October 2, 2019, from

https://psychcentral.com/disorders/postpartum-depression/postpartum-

depression-treatment/

https://www.itsamomsworld.com/midwives_babycare.htmlhttp://babyblues.com/family-tree/zoe/https://www.gesundheitsinformation.de/depression-nach-der-geburt-ëas-kann-helfen.2686.de.html?partnachdergeburt-klhttps://www.gesundheitsinformation.de/depression-nach-der-geburt-ëas-kann-helfen.2686.de.html?partnachdergeburt-klhttps://www.pampers.de/neugeborenes/tipps/artikel/ëoran-erkennt-man-postpartale-depressionenhttps://www.pampers.de/neugeborenes/tipps/artikel/ëoran-erkennt-man-postpartale-depressionenhttp://de.housepsych.com/kak-lechit-depressiyu_default.htmhttp://de.housepsych.com/kak-lechit-depressiyu_default.htm

30

14. https://www.therapie.de/psyche/info/index/diagnose/depression/therapie-

behandlung/

15. https://psylex.de/psychopharmaka/antidepressiva/selektive-serotonin-

wiederaufnahme-hemmer.html

https://www.therapie.de/psyche/info/index/diagnose/depression/therapie-behandlung/https://www.therapie.de/psyche/info/index/diagnose/depression/therapie-behandlung/https://psylex.de/psychopharmaka/antidepressiva/selektive-serotonin-wiederaufnahme-hemmer.htmlhttps://psylex.de/psychopharmaka/antidepressiva/selektive-serotonin-wiederaufnahme-hemmer.html