Presentatie Controllers Circle Sessie 1, 11 April 2012
-
Upload
suzanne-heinen -
Category
Documents
-
view
308 -
download
0
description
Transcript of Presentatie Controllers Circle Sessie 1, 11 April 2012
1
1
Waarde als management instrument
Joost Groeneveld Ilse Massart
Controllers Circle Maastricht11 april 2012
2
Wingman Business Valuators B.V.
Wingman Business Valuators BV
Paardeweide 2-4, 4824 EH Breda
tel. 076-5480099fax 076-5480090
e-mail : [email protected]: www.wingman.nl
2
3
Welke waarde heeft een lot in deze loterij?
kans
0 € 1 mln
4
Een lotjedeelname Staatsloterij
-300
-200
-100
0
100
200
300
400
500
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23
premieprijswinst
3
5
Waarde
6
Wat is waarde?
Waarde = betekenis
Dus bijbehorende vragen zijn :- Waarvan ?- Voor wie ?- Wanneer ?- Waar ?- In welk opzicht ?
N.B.
4
7
Kenmerken van waarde
Onderneming
Omstandigheden (tijd)veranderlijkheid
Subject 1 Subject 2
Subjectbetrokkenheid (subjectiviteit)
8
Definitie economische waardeDefinitie economische waarde
In economie:In economie:Waarde is de betekenis van een bepaald object voor een Waarde is de betekenis van een bepaald object voor een bepaald subject op een bepaald tijdstip in bepaalde bepaald subject op een bepaald tijdstip in bepaalde omstandighedenomstandigheden
In financiIn financiëële economie:le economie:Waarde is de betekenis uitgedrukt in geld van de Waarde is de betekenis uitgedrukt in geld van de verwachte geldstromen van een bepaald object voor een verwachte geldstromen van een bepaald object voor een bepaald subject op een bepaald tijdstip in bepaalde bepaald subject op een bepaald tijdstip in bepaalde omstandighedenomstandigheden
Waarde
5
9
Betekenissen van waarde• Emotioneel
–Voldoening–Ontplooiing–Roem–Continuïteit–……………
• Financieel–Winst–Omzet–Geld–Waarde–………….
10
We gaan verder met financieel
6
11
Accounting vs. economie
VerrichteInvestering -/-afschrijving
Voor zovergeactiveerd
-/- voorzieningen-/- vreemdvermogen
Verwachte ontvangsten-/- verwachte uitgaven
Rek. houdende met
ondernemingsrisico
Voorzich-tigheid
Waarderings-grondslagen
rubricering
Going concern
realisatie
impairment
12
Waarde
Accounting
Economie
Kosten investeringobject
Verw. geldstromen
7
13
“Spiegelbeeld”
accounting
economie
Nu
14
Taal en terminologie
Uitgaven en ontvangstenGeldstromenToekomstVerwachting + RisicoSubjectgebondenGeld (ook) als ruilmiddelBusiness plan
Kosten en opbrengstenWinst/verlies
Historie“zekerheid”
ObjectgebondenGeld als rekeneenheid
Principles/going concern
EconomieAccounting
8
15
Waardeschijf
Wat heeft Hoeveel zou
het gekost? ik nu moeten Wat betalen? verdien ik Hoeveel er mee? kost hetzelfde nu nieuw? Wat wil iemand Zijn er anders er voor bijkomende betalen? Wat voordelen? zou het Wat mag me anders van de kosten? Fiscus?
Het ding
Jaarrekening Historische prijs
IFRS
Vervangingswaarde
Economie
Opportunity cost
Complex-waarde
vervangingskoop
Fiscale ‘waarde’
16
een paarMisverstanden over waarde
• Boekwaarde = waarde• Winstmaximalisatie = Waardecreatie• De geschiedenis herhaalt zich
Niet statisch maar dynamisch
Geen hindsight en geen perfect foresightOndernemen = verwachting, risico en onzekerheid
9
17
De toekomst ?
winst vroeger en later?
0
200
400
600
800
1000
1200
-5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
nominaal
inflatie 2%
voortschrijdend
rekenkundig
gewogen
lineair
18
Waarde als Instrumentarium
10
19
g
“Klassieke”waardeverhoudingen
klassieke waardeverhoudingen
0
50
100
150
200
250
Situatie
1
Situatie
2
Situatie
3
Situatie
4
Situatie
5
Situatie
6
VervanginsgwaardeIndirecte opbrengstwaardeDirecte opbrengstwaarde
g
20
Instrument voor het management
Taken• Beleid
• Beheer
• Verantwoording
Doelstellingen• Winst
• Continuïteit
• Omzet
• Werkgelegenheid
• Waarde creëren
11
21
subj
ectb
etro
kken
heid
50100300150S3
Strategische koper
-100150250100S2
Opvolger
-50150200100S1
Verkoper
D4D3D2D1Waarde
Veranderlijkheid
Verschillende waarden
Opvolgingsproblematiek
22
Financieel-economische waarde
Waarde = Betekenis van geld
• Oriëntatie op de toekomst TIJD• Financiële economie GELD• Verwachting en risico RISICO
Ofwel: hoeveel; wanneer; hoe zeker?
12
23
Risico en verwachtingin beeld
Verwachting 1 Verwachting 2
Verdeling 1
Verdeling 2
24
Verwachting en risico
13
25
Bijvoorbeeld bij schadebepaling
ist
soll
26
Cijfervoorbeeld schade
0
200
400
600
800
1000
1200
1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49
18%; € 1.00018%; € 80030%; € 800
€ 6.554
€ 5.243
€ 3.467
14
27
Uitruil (?) van Risico en verwachting
Risico
Verwachting
28
Afwegingen
Oorzaak en gevolgWat kan er gebeuren?• Frequentie• Effect (positief / negatief)
Negatief:• Eigen draagkracht• Risicohouding (kromming van de curve)
15
29
Risicomanagement• Verzekeren
polis; optie; termijncontract; ….
• Waarborgen, garantiesborgstelling; garantiebepalingen
• Beveiligen, bewakenwachtwoorden; enscriptie; toegang; procedures; werkwijze
• Beheersentoleranties; terugkoppeling; repertoire; management byexception
30
Chemiepak 23 augustus 2011
Chemiebedrijf Chemie-Pack in Moerdijk, dat in januari werd verwoest door brand, is dinsdag failliet verklaard. Een woordvoerster van de rechtbank in Breda heeft dat gemeld. …. De verzekering van Chemie-Pack biedt hoogstwaarschijnlijk veel te weinig dekking.
16
31
Kosten van risico-reductie
• Investeringen in systemen• Salarissen voor bewakingspersoneel• Premies voor polissen en opties• Provisies voor termijncontracten• Advieskosten
“pennywise & poundfoolish”
32
contante waarde
0
200
400
600
800
1000
1200
0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 48
10%18%30%
Het belang van risicomanagementContante waarde van € 1.000 na n jaar
17
33
Voorbeeld Value Management
Sinalco BV
(Precisie-onderdelenruimtevaartindustrie)
34
Voorbeeld Balans en Resultatenrekening Sinalco BVResultatenrekening Sinalco BV 2011
Omzet 1.000.000Inkoopkosten 350.000Brutomarge 650.000 65%Personeelskosten 220.000Afschrijvingen machines 30.000Bedrijfsresultaat 400.000 40%Rente 10.000Winst voor belastingen 390.000Belastingen (25%) 97.500Winst na belastingen 292.500 29%
Balans Sinalco BV 2011
Onroerend goed 500.000 Eigen vermogen 850.000Machines 100.000 Vreemd vermogen 200.000Voorraden 200.000 Crediteuren 150.000Debiteuren 250.000Liquide middelen 150.000Totale activa 1.200.000 Totale passiva 1.200.000
18
35
Voorbeeldberekening vrije geldstroom 2012
Berekening vrije cashflow 2012
Bedrijfsresultaat 400.000minus belastingen 100.000plus afschrijvingen machines 30.000minus investeringen in machines 20.000minus investeringen in werkkapitaal 35.000Vrije cashflow 275.000
36
Basisscenario waardebepaling Sinalco BV
2012 2013 2014 2015 2016 2017 RestwaardeBedrijfsresultaat 400.000 425.000 450.000 500.000 525.000 550.000 561.000Belastingen (25%) -/- -100.000 -106.250 -112.500 -125.000 -131.250 -137.500 -140.250Afschrijvingen + 30.000 35.000 40.000 35.000 30.000 25.000 25.000Investeringen in vaste activa -/- -20.000 -40.000 -25.000 -25.000 -25.000 -25.000 -25.000Investeringen in netto werkkapitaal -/- -35.000 -35.000 -35.000 -35.000 -35.000 -35.000 0Vrije geldstroom na belastingen = 275.000 278.750 317.500 350.000 363.750 377.500 420.750
Waarde vrije geldstroom na bel. = 234.043 201.901 195.718 183.619 162.410 143.446 1.031.490Disconteringsvoet (KEVunlev) 1,1750 1,3806 1,6222 1,9061 2,2397 2,6316 0,4079
Ondernemingswaarde excl taxshield 2.152.627 Ondernemingswaarde Structuur KEVlevEigen vermogen 91% 19%
Waarde scbulden 200.000 9% Vreemd vermogen 9% 5%Niet bedrijfsgebonden activa 150.000 Belastingen 25%Waarde tax shield 14.286 WACC 17,38%
Aandeelhouderwaarde 2.116.913 Aandeelhouderwaarde 17,5% Kostenvoet EV unlevered2,0% Groei restwaarde
Hier zit de verwachting
Daar zit het risico
19
37
Disconteren Kasstromen Sinalco BV€ 317.500 einde 2014 is waard begin 2012:
€ 317.500 = € 195.718(1+17,5%)3
€ 377.500 einde 2017 is waard begin 2012
€ 377.500 = € 143.446(1+17,5%)6
Berekening restwaarde einde 2017 teruggerekend naar begin 2012
. € 420.750 = € 1.031.490
(1+17,5%)6 / (17,5% - 2%)
38
Economische balans Sinalco BV
Economische balans Basisscenario
Ondernemingswaarde 2.152.627 Aandeelhouderwaarde 2.116.913Taxshield 14.286 Waarde vreemd vermogen 200.000Niet bedrijfsgebonden activa 150.000Totale ondernemingswaarde 2.316.913 Totale ondernemingswaarde 2.316.913
20
39
Value management 1: Voorraad optimaliseren
2012 2013 2014 2015 2016 2017 RestwaardeBedrijfsresultaat 400.000 425.000 450.000 500.000 525.000 550.000 561.000Belastingen (25%) -/- -100.000 -106.250 -112.500 -125.000 -131.250 -137.500 -140.250Afschrijvingen + 30.000 35.000 40.000 35.000 30.000 25.000 25.000Investeringen in vaste activa -/- -20.000 -40.000 -25.000 -25.000 -25.000 -25.000 -25.000Investeringen in netto werkkapitaal -/- -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 0Vrije geldstroom na belastingen = 305.000 308.750 347.500 380.000 393.750 407.500 420.750
Waarde vrije geldstroom na bel. = 259.574 223.631 214.211 199.357 175.805 154.846 1.031.490Disconteringsvoet (KEVunlev) 1,1750 1,3806 1,6222 1,9061 2,2397 2,6316 0,4079
Ondernemingswaarde excl taxshield 2.258.915 Ondernemingswaarde Structuur KEVlevEigen vermogen 91% 19%
Waarde scbulden 200.000 9% Vreemd vermogen 9% 5%Niet bedrijfsgebonden activa 150.000 Belastingen 25%Waarde tax shield 14.286 WACC 17,39%
Aandeelhouderwaarde 2.223.200 Aandeelhouderwaarde 17,5% Kostenvoet EV unlevered2,0% Groei restwaarde
40
Value management 2: Afnemerscontracten herzien
2012 2013 2014 2015 2016 2017 RestwaardeBedrijfsresultaat 400.000 425.000 450.000 500.000 525.000 550.000 561.000Belastingen (25%) -/- -100.000 -106.250 -112.500 -125.000 -131.250 -137.500 -140.250Afschrijvingen + 30.000 35.000 40.000 35.000 30.000 25.000 25.000Investeringen in vaste activa -/- -20.000 -40.000 -25.000 -25.000 -25.000 -25.000 -25.000Investeringen in netto werkkapitaal -/- -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 0Vrije geldstroom na belastingen = 305.000 308.750 347.500 380.000 393.750 407.500 420.750
Waarde vrije geldstroom na bel. = 261.803 227.486 219.774 206.291 183.481 162.994 1.160.648Disconteringsvoet (KEVunlev) 1,1650 1,3572 1,5812 1,8421 2,1460 2,5001 0,3625
Ondernemingswaarde excl taxshield 2.422.477 Ondernemingswaarde Structuur KEVlevEigen vermogen 92% 18%
Waarde scbulden 200.000 8% Vreemd vermogen 8% 5%Niet bedrijfsgebonden activa 150.000 Belastingen 25%Waarde tax shield 15.152 WACC 16,40%
Aandeelhouderwaarde 2.387.629 Aandeelhouderwaarde 16,5% Kostenvoet EV unlevered2,0% Groei restwaarde
21
41
Value management 3: Kostenoptimalisatie
2012 2013 2014 2015 2016 2017 RestwaardeBedrijfsresultaat 400.000 450.000 475.000 525.000 550.000 575.000 586.500Belastingen (25%) -/- -100.000 -112.500 -118.750 -131.250 -137.500 -143.750 -146.625Afschrijvingen + 30.000 35.000 40.000 35.000 30.000 25.000 25.000Investeringen in vaste activa -/- -20.000 -40.000 -25.000 -25.000 -25.000 -25.000 -25.000Investeringen in netto werkkapitaal -/- -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 0Vrije geldstroom na belastingen = 305.000 327.500 366.250 398.750 412.500 426.250 439.875
Waarde vrije geldstroom na bel. = 261.803 241.301 231.633 216.470 192.218 170.494 1.213.405Disconteringsvoet (KEVunlev) 1,1650 1,3572 1,5812 1,8421 2,1460 2,5001 0,3625
Ondernemingswaarde excl taxshield 2.527.323 Ondernemingswaarde Structuur KEVlevEigen vermogen 92% 17%
Waarde scbulden 200.000 8% Vreemd vermogen 8% 5%Niet bedrijfsgebonden activa 150.000 Belastingen 25%Waarde tax shield 15.152 WACC 16,40%
Aandeelhouderwaarde 2.492.474 Aandeelhouderwaarde 16,5% Kostenvoet EV unlevered2,0% Groei restwaarde
42
Value management 4: Investeren in nieuwe ontwikkelingen
2012 2013 2014 2015 2016 2017 RestwaardeBedrijfsresultaat 400.000 500.000 600.000 650.000 700.000 725.000 739.500Belastingen (25%) -/- -100.000 -125.000 -150.000 -162.500 -175.000 -181.250 -184.875Afschrijvingen + 30.000 60.000 60.000 60.000 60.000 25.000 25.000Investeringen in vaste activa -/- -200.000 -40.000 -25.000 -25.000 -25.000 -25.000 -25.000Investeringen in netto werkkapitaal -/- -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 0Vrije geldstroom na belastingen = 125.000 390.000 480.000 517.500 555.000 538.750 554.625
Waarde vrije geldstroom na bel. = 107.296 287.351 303.573 280.936 258.621 215.492 1.529.945Disconteringsvoet (KEVunlev) 1,1650 1,3572 1,5812 1,8421 2,1460 2,5001 0,3625
Ondernemingswaarde excl taxshield 2.983.214 Ondernemingswaarde Structuur KEVlevEigen vermogen 93% 17%
Waarde scbulden 200.000 7% Vreemd vermogen 7% 5%Niet bedrijfsgebonden activa 150.000 Belastingen 25%Waarde tax shield 15.152 WACC 16,42%
Aandeelhouderwaarde 2.948.366 Aandeelhouderwaarde 16,5% Kostenvoet EV unlevered2,0% Groei restwaarde
22
43
Samenvatting: Waardecreatie Sinalco BV
Meteen kan de invloed op de waarde van managementbeslissingen worden berekend!
Aandeelhouderwaarde WaardecreatieBasisscenario 2.116.913Voorraad optimaliseren 2.223.200 106.287Afnemerscontracten herzien 2.387.629 164.428Kostenoptimalisatie 2.492.474 104.846Investeren in nieuwe ontwikkelingen 2.948.366 455.891Totaal 831.453
44
Reële optiesKenmerkend voor de huidige economische situatie is dat
ontwikkelingen elkaar zeer snel opvolgen. Beslissingen die ondernemers nemen, zijn in hoge mate afhankelijk van deze ontwikkelingen.
Puntschattingen (bv. verwachte brutomarge is € 650.000) zeggen daarom niet zoveel. Mogelijke oplossingen:
1. Scenario analyse (voorgaande)
2. Gevoeligheidsanalyse
3. Monte-Carlo simulatie (@risk)
23
45
Gevoeligheidsanalyse
2.116.913 0 -10.000 -20.000 -30.000 -40.000 -50.00014,0% 2.803.410 2.855.040 2.906.670 2.958.300 3.009.929 3.061.55914,5% 2.681.295 2.730.675 2.780.054 2.829.433 2.878.812 2.928.19115,0% 2.568.744 2.616.046 2.663.349 2.710.652 2.757.955 2.805.25715,5% 2.464.688 2.510.070 2.555.451 2.600.832 2.646.213 2.691.59416,0% 2.368.215 2.411.813 2.455.410 2.499.008 2.542.606 2.586.20416,5% 2.278.535 2.320.474 2.362.412 2.404.350 2.446.288 2.488.22717,0% 2.194.966 2.235.357 2.275.747 2.316.137 2.356.528 2.396.91817,5% 2.116.913 2.155.856 2.194.800 2.233.743 2.272.686 2.311.62918,0% 2.043.856 2.081.443 2.119.030 2.156.618 2.194.205 2.231.79218,5% 1.975.337 2.011.651 2.047.965 2.084.280 2.120.594 2.156.90919,0% 1.910.953 1.946.070 1.981.187 2.016.304 2.051.421 2.086.53919,5% 1.850.347 1.884.336 1.918.325 1.952.314 1.986.303 2.020.292
KostenbesparingenRisico
Aandeelhouderwaarde varieert
tussen € 1.850.000 en € 3.062.000
46
Uitkomsten gevoeligheidsanalyse
14,00%
14,50%
15,00%
15,50%
16,00%
16,50%
17,00%
17,50%
18,00%
18,50%
19,00%
19,50%
20,00%
20,50%
21,00%
0,00
-30000,00
-60000,000
500.000
1.000.000
1.500.000
2.000.000
2.500.000
3.000.000
3.500.000
Aan
deel
houe
rwaa
rde
in €
Disconteringsvoet KEV unlevered
Ko
sten
bes
par
inge
n in
€
24
47
INPUTSMODEL
CALCULATIONS
Sales * Price - Cost
RESULT
= Brutomarge= € 650
200
€5
€350
Single simulation trial
48
Multiple simulation trialsINPUTS
MODELCALCULATIONS RESULT
Trial 1: 211 * 5 - 360 =
Trial 1: 193 * 8 - 400 =
Trial 1: 219 * 6 - 355 =
Trial N: 233 * 4 - 401 =
Brutomarge
€695
€1.144
€959
€531
...
25
49
Multiple simulation trials
Mogelijke resultaten Monte Carlo simulatie:
- De brutomarge 2012 zal met 10% kans beneden de vaste kosten liggen.
- De aandeelhouderwaarde ligt met 5% kans beneden € 1.000.000 en 10% kans boven €3.000.000.
- Etc…
50
Waarde-Management: Tot slotComputers are useless, they can only give you answers
(Pablo Picasso)