1Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

POLOŽAJ MLADIH ISTRAŽIVAČA I DOKTORA NAUKA NA TRŽIŠTU RADA

YOUNG RESEARCHERS AND PhD HOLDERS IN THE LABOUR MARKET

HRS4R seminar za studente doktorskih studijaKragujevac, 11. – 12 septembar 2017. godine

Prof. dr Ivan Mačužić, Fakultet inženjerskih nauka, Univerzitet u Kragujevcu

2Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

o Živimo u vremenu nauke i naučnikao Preko 90% svih naučnika koji su ikada živeli, živi i radi danas

3Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

o Broj doktora nauka raste u celom svetu

4Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

o Procenat žena doktora nauka je u kontinuiranom porastu i u razvijenim zemljama Zapada iznosti blizu 50% na godišnjem nivou

5Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

o Lista zemalja sa najviše odbranjenih doktorata godišnje (2014)

6Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

o Broj novih doktora nauka godišnje na milion stanovnika

7Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

o Broj istraživača na hiljadu zaposlenih

8Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

o Stanje u Srbiji

• Broj doktora nauka u Srbije se rapidnopovećeva u prethodnih 15 godina

• Od osnivanja prvog univerziteta u Srbiji 1905. godine do 2005. godine doktoriralo je ukupno16.860 studenata za sto godina (do maksimalno 500 godišnje).

• Za osam godina, od 2006. do 2014. godine doktoriralo je preko 9.000 studenata

• Samo u školskoj 2011/12. godini bilo je 1.275odbranjenih doktorata (180 na milion stanovnika).

• U Srbiji ima registrovanih oko 12.500 istraživačaodnosno oko 6 na hiljadu zaposlenih.

9Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

o Doktori nauka u EU, 3 godine posle doktorata

AKADEMSKI SEKTOR Univerziteti, instituti,

istraživački centri

NEAKADEMSKI SEKTOR Kompanije, industrija,

sopstveni posao

1) 2010 CDH Database, Belgian Science Police Office 2) Etude Cereq (2015/12) : L’insertion à trois ans des

docteurs diplômés en 20103) 2010 Vitae What do researchers do? Doctoral

graduate destinations and impact three years on

Belgija

63%37%

1)

Francuska

63%37%

2)

V. Britanija

59%41%

3)

10Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

0 to 4 yearsEarly Stage Researcher

4 to 10 yearsExperience Researcher

Permanent Research Staff

Profesor

Careers outside science Non-university Research (industry, government, etc.)

2010 The Scientific Century, Securing our future prosperity, The Royal Society

o Nastavak karijereVelika Britanija

11Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

o Nastavak karijere – Velika Britanija

• Preko 50% doktora nauka trajno napusti akademski sektor u toku prve 4 godine od odbranjenog doktorata.

• Preko 75% doktora nauka svoju posdoktorsku karijeru gradi van akademskog sektora

• Manje od 5% doktora nauka ostaje trajno na fakultetima

• Manje od 1% doktora nauka stekne zvanje profesora

• Istraživački sektor izvan univerziteta (industrija, instituti, itd) apsorbuje oko 20% svih doktora nauka

12Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

o Nastavak karijere – ostale zemlje

• Slični podaci važe i za druge razvijene zemlje (75%/20%/5%)

• Novi Zeland - grafik

• Australija, neformalni izveštaj o perspektivama zapošljavanja doktoranata na univerzitetima ima vrlo indikativan naslov

Busting university myths for PhD students – graduate employment rates like an ugly actress in Hollywood

“From 1973 to 2006, for example, the number of biological-sciences Ph.D. recipients in tenure-track positions six years after receiving their degree dropped from 55 percent to 15 percent, and it continues to fall.”

13Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

Prioriteti i kriterijumi za ocenu i izbor kadrova

• Prethodni naučni rad• Broj objavljenih radova• Učešće na konferencijama• Citiranost radova• Časopisi u kojima su publikovani

radovi• Impakt faktori• Reputacija univerziteta/fakulteta• Reputacija mentora• Rezultati rada u laboratoriji

AKADEMSKI SEKTOR NEAKADEMSKI SEKTOR

• Aplikativna znanja• Sposobnost za timski rad• Preduzetništvo i osećaj za posao• Sposobnost uočavanja i rešavanja problema• Prethodno iskustvo• Karakteristike ličnosti• Sposobnost za prenošenje znanja• Profesionalizam• Primena savremenih alata i metoda

14Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

Barijere između sektora

AKADEMSKI SEKTOR NEAKADEMSKI SEKTOR

• Nerazumevanje potreba• Nepostojanje kontakata• Neodgovarajuća saradnja• Nedostatak informacija

15Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

Uzroci nerazumevanjai razmimoilaženja

AKADEMSKI SEKTOR NEAKADEMSKI SEKTOR

• Mi se ne bavimo fundamentalnim istraživanjima• Mi razvijamo proizvode i usluge, ne bavimo se naukom• Ne razumemo njen/njegov CV i kompetencije• Njene/njegove kompetenciju su vrlo specifične za nas• Ne treba nam neko ko je studirao 10 godina već neko ko zna posao• Potreban nam je neko sa aplikativnim a ne teorijskim znanjima• Nije prirodno da imamo doktora nauka – pripravnika• Doktori nauka su “skupi”

16Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

Tačke nerazumevanjai razmimoilaženja

AKADEMSKI SEKTOR NEAKADEMSKI SEKTOR

• U toku studija doktoranti ne dobijaju praktično nikakve informacije i saznanja o principima rada i potrebama kompanija i uopšte neakademskog sektora• Izostanak kontakta i komunikacije sa neakademskim sektorom• Fokus na teorijski deo naučnog rada, aplikativna znanja su čak i manja nego na osnovnim studijama • Fokus na objavljivanje naučnih radova, IF, citiranost• Teme istraživanja retko prate aktuelene potrebe neakademskog sektora• Istraživači i doktoranti su često izraženi individualci

17Enhancement of HE Research Potential Contributing to Further Growth of

the WB Region (Re@WBC)

Kako prevazići barijere?

AKADEMSKI SEKTOR NEAKADEMSKI SEKTOR

• Razvoj dodatnih veština od značaja za neakademski sektor (preduzetništvo, upravljanje projektima, timski rad, veštine komunikacije)• Sticanje iskustva u rešavanju realnih problema iz prakse• Ovladavanje savremenim alatima i metodima koji se koriste u praksi• Ostvarivanje direktnih kontakata i komunikacije sa neakademskim sektorom (najbolje preko bivših kolega sa studija)• Ovladavanje aplikativnim znanjima i sposobnostima za primenu teorije u praksi• Povezivati se, formirati timove i realizovati manje projekte koji za cilj imaju rešavanje realnih problema i potrebe neakademskog sektora• Objavljivanje radova ne treba da bude samo sebi cilj