pi_bruxelles_20082015_fr

60
15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 1 Investeringsplan 2008-2015 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 15 september 2007

description

http://www.elia.be/~/media/files/elia/grid-data/investment-plans/brussels/pi_bruxelles_20082015_fr.pdf

Transcript of pi_bruxelles_20082015_fr

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 1

Investeringsplan

2008-2015 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 15 september 2007

2 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 3

Brussels Hoofdstedelijk Gewest 15 september 2007

“We are a team of dedicated professionals,

accountable for keeping the lights on,

by serving our customers and the community in an efficient way”

4 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 5

Inhoudsopgave

Inleiding 9

VOORWERP 11

WETTELIJKE CONTEXT 11

VIER PIJLERS AAN DE BASIS VAN DE ONTWIKKELING VAN HET

ELEKTRICITEITSNET: ZEKERHEID VAN BEVOORRADING, DUURZAME

ONTWIKKELING, ECONOMISCH OPTIMUM EN MARKTWERKING. 11

BELEID BETREFFENDE DE ONTWIKKELING VAN HET ELEKTRICITEITSNET 13

ALGEMENE OPBOUW VAN HET INVESTERINGSPLAN 2008-2015 13

1 Basisprincipes van het netversterkingsbeleid van Elia 15

1.1 ALGEMENE STRUCTUUR VAN HET GEWESTELIJKE TRANSMISSIENET VAN

HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 17

1.2 NETVERSTERKINGSBELEID VOOR HET GEWESTELIJKE TRANSMISSIENET

VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 17 1.2.1 Stijgende afnames van het middenspanningsnet 18 1.2.2 Herstructurering van het 36 kV-net 18

2 Referentie gewestelijk transmissienet 19

2.1 BESCHRIJVING VAN DE VERSTERKINGEN 21

2.2 BESCHRIJVING VAN HET NET TEGEN 2008 23

3 Versterking van het gewestelijke transmissienet tegen 2009 25

3.1 HET ELEKTRICITEITSNET AFSTEMMEN OP DE PRODUCTIE- EN

VERBRUIKSNIVEAUS 27

3.2 DIAGNOSE VAN DE KNELPUNTEN OP HET ELEKTRICITEITSNET 27

4 Versterking van het gewestelijke transmissienet tegen 2015 29

4.1 BESCHRIJVING VAN DE VERSTERKING 31

4.2 BESCHRIJVING VAN HET NET TEGEN 2015 32

5 Handhaving van de betrouwbaarheid van het bestaande 36 kV-net 35

5.1 HET PREVENTIEF ONDERHOUD VAN HET ELIA-NET 37

5.2 HET VERVANGINGSBELEID VAN ELIA 38

5.3 UITVOERING VAN DE VERVANGINGSINVESTERINGEN 39

5.4 SAMENVATTING VAN DE UITVOERING VAN HET ONDERHOUDSBELEID 42

6 Bescherming van het leefmilieu 45

6.1 TOEPASSING VAN DE MILIEUBELEIDSPLANNEN 47

6.2 SAMENVATTING VAN DE UITVOERING VAN DE KRACHTLIJNEN VAN HET

MILIEUBELEID 48

7 Doelstellingen inzake bevoorradingszekerheid 51

7.1 DE INDICATOREN INZAKE BEVOORRADINGSZEKERHEID 53

7.2 RICHTWAARDE VAN DE INDICATOREN INZAKE

BEVOORRADINGSZEKERHEID 53

7.3 VERGELIJKING MET HET BETROUWBAARHEIDSNIVEAU VAN ANDERE

EUROPESE NETBEHEERDERS 53

Besluiten en uitvoering van het Investeringsplan 55

NETVERSTERKINGEN GEPLAND TEGEN 2009 57

NETVERSTERKINGEN GEPLAND TEGEN 2015 57

PROJECTEN INZAKE DE BETROUWBAARHEID VAN HET BESTAANDE NET TEGEN

2009 57

PROJECTEN TER BESCHERMING VAN HET LEEFMILIEU TEGEN 2009 59

DOELSTELLINGEN OP HET GEBIED VAN DUURTIJD VAN DEFECTEN, STORINGEN

OP HET NET EN MILIEUVERPLICHTINGEN 60

6 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 7

Lijst van figuren en tabellen

Tabel 2.1: Stand van zaken van de versterkingen waarvoor de

indienststelling werd gepland tegen de periode 2003 – 2008 22 Figuur 2.2: Referentienet (2008) 24 Tabel 4.1: Indicatieve lijst van de investeringen gepland tegen 2015 32 Figuur 4.2: Gepland net in 2015 33 Tabel 5.1: Uitvoering van de vervangingsinvesteringen aangekondigd

tegen 2009 40 Tabel 5.2: Indicatieve vervangingspistes op middellange termijn 41 Figuur 5.3: Uitvoering van het instandhoudingsbeleid tegen 2009

(Investeringen reeds gepland in vorige Investeringsplannen) 43 Tabel 6.1: Uitvoering van het aangekondigde milieubeleid tegen 2009 47 Figuur 6.2: Uitvoering van milieubeleidslijnen tegen 2009 (Investeringen

reeds gepland in vorige Investeringsplannen) 49 Tabel 8.1: Investeringen voor de handhaving van de betrouwbaarheid van het

net, gepland in het kader van de netversterkingen tegen 2009 59 Tabel 8.2: Investeringen voor de bescherming van het leefmilieu, gepland in

het kader van de netversterkingen tegen 2009 60

8 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 9

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 9

Inleiding

10 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 11

VOORWERP Het Investeringsplan 2008-2015 heeft betrekking op het gewestelijke transmissienet in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest waarvoor Elia door de Brusselse overheid is aangeduid als netbeheerder. Het Investeringsplan 2008-2015 betreft de periode van 7 jaar vanaf 1 januari 2008 tot 1 januari 2015.

WETTELIJKE CONTEXT De openstelling van de elektriciteitsmarkt werd ingeluid door de Richtlijn 96/92/EG van het Europese Parlement en van de Raad van 19 december 1996 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne elektriciteitsmarkt1. Deze richtlijn werd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest omgezet door de ordonnantie van 19 juli 2001 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deze ordonnantie werd gewijzigd door de ordonnantiën van 1 april 2004 en 14 december 2006 die een omzetting zijn van de nieuwe richtlijn 2003/54/EG van het Europese Parlement en van de Raad van 26 juni 2003, die betrekking heeft op gemeenschappelijke regels voor de interne elektriciteitsmarkt en de richtlijn 96/92/EG opheft. Artikel 12 van deze ordonnantie belast de Netbeheerders met het opstellen van een Investeringsplan. Het Investeringsplan wordt ingediend bij de commissie voor de regulering gas en elektriciteit in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het Investeringsplan dekt een periode van zeven jaar en wordt elk jaar aangepast voor de volgende zeven jaren. De periode waarop dit Investeringsplan betrekking heeft, begint op 1 januari 2008. Het Investeringsplan omvat de volgende elementen: • de netversterkingen om de continuïteit en de betrouwbaarheid van de

bevoorrading te waarborgen; • de projecten met betrekking tot het handhaven van de betrouwbaarheid van

het bestaande net en de bescherming van het milieu; • de doelstellingen in verband met de duur van de defecten, de storingen op het

net en milieuverplichtingen.

VIER PIJLERS AAN DE BASIS VAN DE ONTWIKKELING VAN HET

ELEKTRICITEITSNET: ZEKERHEID VAN BEVOORRADING, DUURZAME

ONTWIKKELING, ECONOMISCH OPTIMUM EN MARKTWERKING. Het Investeringsplan beschrijft de investeringen die noodzakelijk zijn om te voldoen aan de langetermijnbehoeften betreffende gewestelijke transmissiecapaciteit en dit tegen de laagst mogelijke kostprijs voor de gemeenschap. De term kostprijs moet hier in een ruimere dan strikt economische zin worden begrepen en omvat naast de economische ook maatschappelijke en milieuaspecten. De doelstelling is die investeringen te kiezen, die de gemeenschap de meeste baat bijbrengen.

1 Deze richtlijn werd op 1 juli 2004 vervangen door richtlijn 2003/54/EG van het Europese Parlement en de Raad

betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne elektriciteitsmarkt.

Het beleid dat Elia voert betreffende netontwikkeling streeft naar het promoten van duurzame ontwikkeling. Het past in het kader van het energiebeleid van de Europese Unie2 en van de Brusselse overheid3. Dit beleid steunt op volgende grote pijlers: • zekerheid van bevoorrading: Elia streeft naar het waarborgen van de

elektriciteitstransmissie op lange termijn, rekening houdend met de beschikbare productiemiddelen, het verbruik, zijn geografische spreiding en evolutie. Zekerheid van bevoorrading houdt tevens in dat het net gebouwd is om diverse productievormen mogelijk te maken en dat de nodige interconnectiecapaciteit is voorzien;

• duurzame ontwikkeling: Elia opteert voor duurzame oplossingen, met een minimale impact op het leefmilieu en de ruimtelijke ordening. Het investeringsbeleid houdt rekening met de toename van hernieuwbare energie en van de lokale productie;

• marktwerking: Elia bouwt een net uit dat bijdraagt tot een goede marktwerking. Dit betekent dat Elia de toegang tot het net tracht te verzekeren, zowel aan de kant van de productie als aan de kant van de afname, voor bestaande en nieuwe gebruikers. Elia streeft naar een inbedding van haar netten in Europa zodat een internationale marktwerking mogelijk is;

• economisch optimum: Elia houdt rekening met het economische optimum voor de maatschappij. In overleg met de distributienetbeheerders gaat Elia na wie, waar en hoe moet investeren om de globale kost voor de eindverbruiker te beperken, met inachtneming van de voorgaande vereisten.

De interacties tussen die verschillende pijlers zijn veelvuldig en vaak zelfs tegenstrijdig. Bij wijze van voorbeeld: de uitwerking van het beleid • houdt rekening met de onzekerheden rond de evolutie en de lokalisatie van de

productiemiddelen voor elektriciteit4; • houdt tevens rekening met de onzekerheden rond de evolutie van het

elektriciteitsverbruik5; • streeft de naleving van bepaalde milieunormen na. Dit kan in tegenspraak lijken met de vereiste van economische rendabiliteit vanuit het oogpunt van de gemeenschap.

2 Green paper: A European Strategy for Sustainable, Competitive and Secure Energy – Commission of the European

Community – 8/3/2006. 3 Op 13 november 2002 heeft de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een plan uitgegeven voor een

structurele verbetering van de kwaliteit van de lucht en de strijd tegen de opwarming van het klimaat; dit plan, “Plan Air Climat”, herneemt de maatregelen die moeten worden genomen voor de verbetering van de luchtkwaliteit en de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen; een specifiek hoofdstuk handelt over de energiepolitiek van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

4 De onzekerheden met betrekking tot de evolutie van de productiemiddelen spruiten onder meer voort uit het inschakelen van hernieuwbare energiebronnen en warmtekrachtkoppeling om tegemoet te komen aan de beleidslijnen inzake duurzame ontwikkeling; de realisatie van deze doelstellingen hangt af van de respons van de markt ten aanzien van de steunmaatregelen die worden ingevoerd. Een andere bron van onzekerheden hangt samen met de beschikbaarheid van de thermische centrales en wordt veroorzaakt door de evolutie van de brandstofprijzen, die zeer volatiel zijn, zoals deze van aardolie en aardgas.

5 Hierin liggen de onzekerheden vervat verbonden aan de respons van de verbruiker op de invoering van de maatregelen betreffende de beheersing van de vraag.

12 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 13

Het zoeken naar een verantwoord evenwicht tussen die vier doelstellingen is nochtans de rode draad doorheen dit Investeringsplan. Het werd opgesteld vanuit het streven naar een optimale ontwikkeling van het gewestelijke transmissienet, gekenmerkt door: • een betrouwbare en zekere transmissie van elektriciteit op lange termijn; • een concurrentiële en stabiele prijs voor de transmissie; • een minimale impact op het leefmilieu en de ruimtelijke ordening; • een beperking van de risico’s inherent aan investeringsbeslissingen in de

context van een onzekere toekomst.

BELEID BETREFFENDE DE ONTWIKKELING VAN HET

ELEKTRICITEITSNET Elia is samengesteld uit twee juridische entiteiten die als één enkele economische entiteit werken: Elia System Operator, houder van de licenties van netbeheerder, en Elia Asset, eigenaar van het net. Het vermaasde net dat Elia System Operator (“Elia”) beheert, bestrijkt spanningsniveaus van 380 kV tot en met 30 kV6 en vormt, vanuit beheertechnisch oogpunt, één geheel. De globale krachtlijnen vormen het algemene referentiekader, ook al heeft het onderhavige Investeringsplan van Elia in strikte zin enkel betrekking op het spanningsniveau van 36 kV van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De krachtlijnen van het globale beleid van Elia voor de ontwikkeling van het Belgische elektriciteitsnet7 zijn de volgende: • voorrang verlenen aan het ondergronds aanleggen van nieuwe verbindingen

met een spanning van 36 kV of minder; • een maximale benutting inclusief versterking van de bestaande 70 kV, 150 kV

en 220 kV infrastructuur; • voor nieuwe verbindingen op deze spanningen bij voorkeur opteren voor: − ondergrondse kabels; − luchtlijnen op plaatsen waar deze kunnen worden aangelegd langs

bestaande of geplande grote infrastructuur. Ter compensatie zullen indien mogelijke bestaande lijnen worden verwijderd om een globaal milieuevenwicht te bewaren;

• verdere ontwikkeling van zeer hoge spanningsverbindingen (380 kV) via luchtlijnen, om redenen van technische en economische aard.

ALGEMENE OPBOUW VAN HET INVESTERINGSPLAN 2008-2015 Het Investeringsplan 2008-2015 steunt op de principes die werden bepaald voor de vorige Investeringsplannen en die in het Investeringsplan 2006-2013 worden uitgelegd.

6 Met inbegrip van alle bijhorende elementen die nodig zijn voor het verwezenlijken van de wettelijke opdrachten en

het maatschappelijk doel van Elia. 7 Het beleid dat de regionale transmissienetbeheerder (RTNB) ter zake voert, zal soms moeten worden bijgestuurd

indien dit noodzakelijk mocht blijken om aan de geldende wetgeving te voldoen.

Wij verwijzen de lezer naar het Investeringsplan 2006-2013 voor alle gegevens over: • de methodologie voor de ontwikkeling van het net en de

dimensioneringscriteria van het gewestelijke transmissienet die in dit Investeringsplan werden aangewend;

• de basishypotheses en de scenario’s over elektriciteitsverbruik en -productie. De doelstellingen van het Investeringsplan 2008-2015 zijn: • een stand van zaken maken van de investeringen die tegen 2008 in de vorige

Investeringsplannen werden gepland; • de investeringsbeslissingen tegen 2009 voorstellen; • een actualisering geven van de indicatieve pisten voor netversterkingen en de

beslissingen over studieprojecten, op langere termijn. Het Investeringsplan 2008-2015 telt 7 hoofdstukken. In hoofdstuk 1 wordt een beknopt overzicht gegeven van de basisprincipes van het Investeringsbeleid van Elia. Dit is een complex proces, dat rekening moet houden met technische, economische en milieufactoren en met de talrijke interacties hiertussen. Hoofdstuk 2 beschrijft het referentie gewestelijke transmissienet. De netversterkingen die het gevolg zijn van de vereisten op het gebied van transmissiecapaciteit worden weergegeven in de hoofdstukken 3 en 4. De aanvullende projecten voor het behoud van de betrouwbaarheid van het bestaande net en de bescherming van het leefmilieu vindt u in de hoofdstukken 5 en 6. Hoofdstuk 7 is gewijd aan de doelstellingen van Elia op het vlak van de duur van defecten en storingen op het net en de milieuverplichtingen. Tot besluit vat de netbeheerder het uitvoeringsplan van de verscheidene investeringen samen, dat aan de regering werd voorgelegd.

14 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 15

1 Basisprincipes van het netversterkings-beleid van Elia

16 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 17

1.1 ALGEMENE STRUCTUUR VAN HET GEWESTELIJKE

TRANSMISSIENET VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK

GEWEST De algemene structuur van het gewestelijke transmissienet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werd gedetailleerd beschreven in het Investeringsplan 2006-2013 (hoofdstuk 5). De principes die aan de basis liggen van de werking van het gewestelijke transmissienet van het Brussels Hoofdstedelijke Gewest zijn de volgende: • de verbruikers van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden bevoorraad

door het net met een spanningsniveau van 36 kV, door het middenspanningsnet (11 kV, 6 kV en 5 kV) of door het laagspanningsnet. Het middenspanningsnet wordt ofwel gevoed vanuit het 36 kV-net ofwel rechtstreeks vanuit het 150 kV-net;

• het net met spanningsniveaus van 150 kV en 36 kV wordt beheerd door Elia en het distributienet met lagere spanningsniveaus door de distributienetbeheerder Sibelga.

1.2 NETVERSTERKINGSBELEID VOOR HET GEWESTELIJKE

TRANSMISSIENET VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK

GEWEST Het elektriciteitsnet wordt voortdurend aangepast om de knelpunten weg te werken, waar de technische ontwikkelingscriteria niet langer gerespecteerd worden, bijvoorbeeld als gevolg van de evolutie van het elektriciteitsverbruik en/of van het productiepark. Zodra deze kritieke punten opgespoord zijn, worden de netversterkingen bepaald, die noodzakelijk zijn om de vereiste capaciteit te blijven waarborgen. Hiervoor wordt – behalve met technische parameters – eveneens rekening gehouden met zowel economische criteria als met de impact van de netinvesteringen op het leefmilieu. Zo komt men tot de keuze van de oplossing die het meest optimaal is voor de gemeenschap. Wij kunnen twee soorten investeringen onderscheiden bij de werken die in uitvoering zijn of in overweging worden genomen in het gewestelijke transmissienet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: • de investeringen die noodzakelijk zijn om het hoofd te bieden aan de stijgende

afnames van het middenspanningsnet; • de investeringen voor de herstructurering van het 36 kV-net naar een

configuratie met 36 kV-deelnetten, gevoed door drie 150/36 kV-transformatoren.

De criteria voor de ontwikkeling van het gewestelijke transmissienet werden uiteengezet in het Investeringsplan 2006-2013 (hoofdstuk 4 en bijlage bij hoofdstuk 4). In de paragrafen 1.2.1 en 1.2.2 hierna wordt het investeringsbeleid dat daaruit voortvloeit kort toegelicht.

1.2.1 STIJGENDE AFNAMES VAN HET MIDDENSPANNINGSNET Om het hoofd te kunnen bieden aan de stijging van het verbruik van het middenspanningsnet past Elia het volgende beleid toe: • het transformatievermogen van de bestaande stations verhogen door: − de versterking van het vermogen van de bestaande transformatoren; − het toevoegen van een of meer transformatoren.

• enkel indien de bestaande site volledig verzadigd is, de oprichting van een nieuwe site.

1.2.2 HERSTRUCTURERING VAN HET 36 KV-NET Het investeringsbeleid dat wordt ontwikkeld en uitgevoerd, wil de bestaande infrastructuur maximaal benutten en de aanleg van nieuwe 36 kV-verbindingen zoveel mogelijk beperken. Dit kan als volgt worden samengevat: • vorming van 36 kV-deelnetten, gevoed door drie 150/36 kV-transformatoren

om: − het geïnstalleerde vermogen van deze netten efficiënter te gebruiken; − de uitbating van het 36 kV-net te vereenvoudigen en te beveiligen door de

eventuele foute schakelingen te beperken via een "vaste" netstructuur; • overdracht van het verbruik van het 36 kV-net naar het 150 kV-net via de

installatie van 150/11 kV-transformatoren, telkens wanneer de mogelijkheid zich voordoet; het is de bedoeling het 36 kV-net en de 150/36 kV-transformatie te ontlasten en de versterking van het 36 kV-net te vermijden;

• versterking van de stations door: − de vervanging van de 150/36 kV-transformatoren van 70 MVA door

transformatoren van 125 MVA, wanneer geen enkele 150 kV-oplossing realistisch lijkt (spreiding van de belasting over het 36 kV-net, toegangs- of plaatsproblemen,…);

− de vervanging van de 36/11 kV-transformatoren van 16 MVA door 25 MVA wanneer het net dat toelaat;

• zoeken naar het economisch optimum: daartoe moet er, indien nodig, overleg zijn tussen de beheerder van het gewestelijk transmissienet en de distributienetbeheerder, om de investering te bepalen die het economisch optimum oplevert voor de eindgebruiker. Het komt er op aan kleine investeringen in middenspanning te vermijden als die onherroepelijk zouden leiden tot zware investeringen in hoogspanning, en omgekeerd.

18 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 19

2 Referentie gewestelijk transmissienet

20 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 21

In het kader van dit Investeringsplan wordt als referentienet het net genomen zoals het begin 2007 in gebruik was met inbegrip van de investeringen8 die volgens het Investeringsplan 2007-2014 moeten worden gerealiseerd tegen eind 2008 en een goedkeuring kregen van de overheid9. Ter herinnering, de versterkingen van het 150 kV-net die samenhangen met versterkingen in het 36 kV-net, worden hier ter informatie opgenomen teneinde een volledige en coherente beschrijving van de investeringen te kunnen geven. Hetzelfde geldt voor versterkingen van het 70 en 36 kV-net in het Vlaamse Gewest, van verbindingen die gedeeltelijk in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest liggen. Deze versterkingen worden echter tussen haakjes vermeld omdat ze deel uitmaken van het Federaal Ontwikkelingsplan of van het Investeringsplan van het Vlaams Gewest.

2.1 BESCHRIJVING VAN DE VERSTERKINGEN Tabel 2.1 geeft de stand van uitvoering van de investeringen die waren gepland in de vorige Investeringsplannen weer. Alle versterkingen die tegen eind 2008 werden voorzien, zijn in uitvoering. Sommige geplande investeringen liepen echter vertraging op of werden uitgesteld. Voor de aansluiting op de middenspanning van de 36/11 kV transformator in Elan is een investering nodig van de distributienetbeheerder in de 11 kV cabine. De indienstname van de transformator is vertraagd en zal nu gebeuren in 2009, in samenspraak met SIBELGA. SIBELGA heeft ervoor gekozen om in geval van nood de verbruikers te bevoorraden door tijdelijke belastingsoverdrachten naar andere voedingspunten. De plaatsing van de kabel tussen Elan en Elsene is gepland voor 2007 zoals voorzien in het kader van de wegvergunning. De versterking van het vermogen van de 150/36 kV transformator van Drogenbos zal doorgaan begin 2008. Deze investering is verbonden met de mogelijkheden betreffende de nodige snijdingen. De bijkomende transformator 150/11 kV in Wiertz zal worden geplaatst tegen 2008 zodat hij in dienst kan treden op hetzelfde moment als de 150 kV-kabel Dhanis-Wiertz. Het plaatsen van de kabel is vertraagd door de procedure om de vergunningen te verkrijgen.

8 Onder versterking verstaan we investeringen die een capaciteitsverhoging van het net genereren. 9 De regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft op 30 november 2006 het Investeringsplan 2007-2014,

voorgesteld door Elia System Operator, goedgekeurd. Het Belgisch staatsblad heeft het besluit tot goedkeuring gepubliceerd op 22 december 2006.De investeringsplannen 2005-2012 en 2006-2013 zijn goedgekeurd op 13 juli 2006 (publicatie in het Beligsch staatsblad op 1 september 2006).

Tabel 2.1: Stand van zaken van de versterkingen waarvoor de indienststelling werd gepland

tegen de periode 2003 – 2008

Indienststelling Driver

Lokalisatie

Beschrijving van de versterking

Spanningsniveau

Status Datum

Eerste publicatie in Investeringsplan

Versterking van de voeding van het 36 kV-net en het middenspanningsnet vanaf het 150 kV-net

(Station Drogenbos) (Vervanging van een 75 MVA transformator door een 125 MVA transformator)

(150/36 kV) (Gepland) (2008) 2006-2013

Station Wiertz Nieuwe 50 MVA transformator in een bestaand station

150/11 kV Gepland 2008 2006-2013

Station Woluwe Vervangen van drie 36/11 kV transformatoren van 16 MVA door twee 150/11 kV-transformatoren van 50 MVA

150/11 kV Gerealiseerd 2006 2005-2012

(Kabel Dhanis-Wiertz) (Nieuwe kabel: aansluiting van het station Wiertz als antenne)

(150 kV) (Gepland) (2008) 2006-2013

Stijgend verbruik in de middenspanningsnetten

Station Heliport [Vijfhoek] Nieuwe 50 MVA transformator in een bestaand station

150/11 kV Gepland 2008 2006-2013

Versterking van het gewestelijk 36 kV-transmissie net

Station Elan Nieuwe 25 MVA transformator in een bestaand station

36/11 kV Gepland 2009 2004-2011

Deelnet Heliport-Molenbeek Plaatsen van een kabel tussen Heliport en Armateurs

36 kV Gepland 2007 2004-2011

Deelnet Sint-Genesius-Rode-Elsene-Elsene

Plaatsen van een kabel tussen Elan en Elsene

36 kV Gepland 2007 2004-2011

Station Heliport [Vijfhoek] Nieuwe 50 MVA transformator in een bestaand station

36/11 kV Gepland 2008 2006-2013

Station Voltaire Vervangen van twee bestaande 16 MVA transformatoren door twee 25 MVA transformatoren

36/11 kV Gepland 2008 2006-2013

Station Voltaire Aansluiting van het station op de kabels Schaarbeek-Charles Quint

36 kV Gepland 2008 2006-2013

Stijgend verbruik in de middenspanningsnetten

Station Volta [Elsene] Vervangen van één bestaande 16 MVA transformator door één 25 MVA transformator

36/11 kV Gepland 2008 2006-2013

Kabel Centenaire-Schaarbeek Plaatsen van een nieuwe kabel

36 kV Gepland 2008 2007-2014

Herstructurering van de 36 kV-netten waarbij een configuratie in 36 kV-deelnetten, gevoed door drie 150/36 kV-transformatoren, wordt beoogd

Deelnet Sint-Genesius-Rode-Elsene-Elsene

Plaatsen van een metaalomsloten cabine in Elsene

36 kV Gepland 2008 2004-2011

22 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 23

2.2 BESCHRIJVING VAN HET NET TEGEN 2008 Figuur 2.2 hierna toont het gewestelijke transmissienet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest tegen 2008.

Figuur 2.2: Referentienet (2008)

24 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 25

3 Versterking van het gewestelijke transmissienet tegen 2009

26 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 27

3.1 HET ELEKTRICITEITSNET AFSTEMMEN OP DE PRODUCTIE- EN

VERBRUIKSNIVEAUS De scenario's voor verbruik en productie op macro-economisch niveau tegen 2009 werden in hoofdstukken 2 en 3 van het Investeringsplan 2006-2013 gedefinieerd. Die scenario’s blijven geldig in het kader van dit Investeringsplan. Ter herinnering: • de dimensionering van het 36 kV-net van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

hangt nauw samen met de evolutie en lokalisatie van het verbruik; het ontwikkelingspotentieel op het gebied van de gedecentraliseerde productie is zeer beperkt;

• de verbruiksprognoses zijn gebaseerd op: − een macro-economisch standpunt, namelijk de vooruitzichten van het

Federaal Planbureau inzake de toename van het verbruik; deze vooruitzichten werden gepubliceerd in het Investeringsplan 2006-2013

− een micro-economisch standpunt, namelijk de lokale verbruiksprognoses aangekondigd door de netgebruikers, of opgesteld in overleg met de beheerder van de middenspanningsnetten; deze prognoses worden jaarlijks herberekend;

• voor alle 36 kV-knooppunten, die de middenspanningsnetten voeden, geldt op korte termijn overigens dat de berekening van de lokale verbruiksverwachtingen sterker wordt beïnvloed door de informatie die de netgebruikers en de beheerder van de middenspanningsnetten leveren. Deze informatie geeft immers de lokale vooruitzichten weer betreffende economische ontwikkeling. Het verhogen van het transformatievermogen naar de middenspanningsnetten sluit dan ook rechtstreeks aan op deze verwachtingen.

3.2 DIAGNOSE VAN DE KNELPUNTEN OP HET ELEKTRICITEITSNET De berekeningsmodellen van de load-flows op het referentienet tegen het jaar 2008 volgens de verbruiksverwachtingen voor 2009 (hoge variant) tonen geen knelpunten binnen het gewestelijk transmissienet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Bijgevolg worden geen nieuwe versterkingen voorzien.

28 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 29

4 Versterking van het gewestelijke transmissienet tegen 2015

30 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 31

4.1 BESCHRIJVING VAN DE VERSTERKING

De investeringspistes op middellange termijn blijven in het verlengde liggen van de voorgestelde netontwikkeling. Ze werden nader uiteengezet en goedgekeurd10 in het kader van de vorige Investeringsplannen. Ze zijn gebaseerd op het algemene beleid dat wordt gevoerd voor de ontwikkeling van het gewestelijke transmissienet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, samengevat in hoofdstuk 1. In het kader van dit Investeringsplan wordt ervan uitgegaan dat al deze investeringspistes geldig blijven.

Twee nieuwe investeringspistes op lange termijn worden in dit Investeringsplan voorgesteld: • vier 36/11 kV transformatoren van 35 MVA in het station Schaarbeek zijn

geïdentificeerd als prioriteit voor vervangingen; deze vier 36/11 kV transformatoren zullen worden vervangen door twee 150/11 kV transformatoren van 50 MVA om het 36 kV-net te ontlasten;

• één nieuwe 36/11 kV transformator van 25 MVA in het station Centenaire: de voeding van het station Centenaire gebeurt op dit moment gedeeltelijk via 11 kV-kabels vanuit Schaarbeek, die op het einde van hun levensduur zijn; de nieuwe 36/11 kV-transformator maakt de vervanging van de 11 kV-kabels onnodig.

Een lange termijnstudie voor het gewestelijk transmissienet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest met een horizon van 15 jaar is lopende. De studie vertrekt van de hypothesen betreffende het verbruik en van de vervangingsnoden11. Het doel van de studie is de globaal optimale investeringen bepalen, nodig voor de ontwikkeling van het net op lange termijn. De resultaten zullen worden gepubliceerd in het volgende Investeringsplan. Tabel 4.1 hierna geeft de indicatieve lijst van de investeringen gepland tegen 2015.

10 Zie punt 2.1 en voetnoot 9 11 De vervangingsinvesteringen worden besproken in het hoofdstuk 5 van dit plan.

Tabel 4.1: Indicatieve lijst van de investeringen gepland tegen 2015

Driver Lokalisatie Beschrijving van de versterking Spanningsniveau

Versterking van het gewestelijk 36 kV-transmissie net

Herstructurering van de 36 kV-netten waarbij een configuratie in 36 kV-deelnetten, gevoed door drie 150/36 kV-transformatoren, wordt beoogd

(Deelnet Keiberg - Woluwe - Zaventem) (Plaatsen van kabels tussen Keiberg en Zaventem)

(36 kV)

Stijgend verbruik in de middenspanningsnetten

Station Centenaire Nieuwe 25 MVA transformator in een bestaand station

36/11 kV

Versterking van de voeding van het 36 kV-net en het middenspanningsnet vanaf het 150 kV-net

Stijgend verbruik in de middenspanningsnetten

Deelnet Heliport-Molenbeek Lopende studie over de optimale investering vanuit het standpunt van de gemeenschap als gevolg van de variante van versterking van het voedingsnet van de Vijfhoek tegen 2007

Herstructurering van de 36 kV-netten waarbij een configuratie in 36 kV-deelnetten, gevoed door drie 150/36 kV-transformatoren, wordt beoogd

(Station Keiberg) (Nieuwe 125 MVA transformator in een nieuwe station)

(150/36 kV)

Herstructurering van de 36 kV-netten

Station Schaarbeek Vervanging van de vier 36/11 kV transformatoren van 35 MVA door twee 150/11 kV 50 MVA transformatoren

150/11 kV

4.2 BESCHRIJVING VAN HET NET TEGEN 2015 Figuur 4.2 hierna toont het gewestelijk transmissienet in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest tegen 2015.

32 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 33

Figuur 4.2: Gepland net in 2015

34 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 35

5 Handhaving van de betrouw-baarheid van het bestaande 36 kV-net

36 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 37

De netbeheerder zorgt ervoor dat het bestaande net voldoende bedrijfszeker blijft, door degradatie van de infrastructuur te voorkomen. In die optiek heeft Elia een strategie ingevoerd om het risico op defecten zo goed mogelijk preventief te beheren. Die strategie bestaat uit: • een preventief onderhoudsprogramma; • een beleid waarbij elementen met een verlaagde betrouwbaarheid worden

vervangen.

5.1 HET PREVENTIEF ONDERHOUD VAN HET ELIA-NET Het preventief onderhoud is gebaseerd op een bepaalde inspectie- en onderhoudsfrequentie voor elk type van materieel. Het maakt eveneens de opvolging mogelijk van een reeks indicatoren die een beeld geven van de werkingsstaat en de ouderdom van de verschillende netelementen, op korte of op middellange termijn, waaronder: • de transformatoren, waarvoor de follow-up bestaat uit een jaarlijkse analyse

van de olie die ze bevatten; die analyse heeft tot doel een verzwakking en/of andere werkingsproblemen van de transformatoren op te sporen; ze geeft, indien nodig, aanleiding tot: − een meer nauwgezette follow-up van de transformator in kwestie; − interventie op de verzwakte transformator; − de vervanging van de gebrekkige transformator;

• de kabels, waarvoor het onderzoek zich baseert op het aantal en de frequentie van de storingen die zich in de loop van de voorbije 10 jaar hebben voorgedaan: dit onderzoek levert een kabelkwaliteitsindicator op en resulteert eventueel in hun gedeeltelijke of volledige vervanging;

• de vermogenschakelaars, waarvan een meting van de contactweerstanden, van de uitschakeltijd en van de uitschakelsynchronisatie van de drie polen plaatsvindt tijdens het onderhoud, dat afhankelijk van het type om de drie tot vijf jaar wordt gepland; in geval van anomalie worden ze bijgeregeld;

• de beveiligingen, die eveneens worden onderzocht tijdens elk onderhoud en tijdens incidentenanalyses; de opvolging van de werkingsgebreken (niet of ontijdig werkende beveiligingen) leidt tot een classificatie van de elementen met een verlaagde betrouwbaarheid volgens de te ondernemen acties: − buitendienststelling en onmiddellijke vervanging; − zo snel mogelijke vervanging, gepland in functie van de

snijdingsmogelijkheden van de netelementen; − vervanging tijdens het onderhoud of een gepland project.

5.2 HET VERVANGINGSBELEID VAN ELIA Het Investeringsplan 2006-2013 identificeerde expliciet tien types van vervangingsbeleid voor het 36 kV-net van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: • vervanging van de vermogensschakelaars waarvan het

onderbrekingsvermogen ontoereikend wordt; • vervanging van beveiligingen waarvan de betrouwbaarheid niet langer

voldoende is; • installatie van elektrische vergrendelingen in bestaande 36 kV-cellen van het

open type12; • verbetering van de telecontrole in 36kV-stations; • modernisering van de centrale afstandsbediening van het 36 kV-net13; • vernieuwing van de middenspanningscabines; • vernieuwing van allerlei andere uitrustingen; • progressief wegwerken van niet meer op de markt beschikbaar materieel en

recyclage tot reservematerieel; • vervanging van transformatoren; • vervanging van de kabels. Wij herinneren eraan dat de beschrijving van die beleidstypes beschikbaar is in het Investeringsplan 2006-2013 (hoofdstuk 8 en bijlage bij hoofdstuk 8). Vervangingen van standaardmaterieel gaat meestal hand in hand met de behoefte aan toename van de capaciteit, meer specifiek voor kabels en transformatoren; dit type investering wordt dus opgenomen in het kader van de versterking van het gewestelijke transmissienet. Met het oog op een efficiënt netbeheer ontwikkelt Elia bovendien een methodologie aan de hand waarvan de prioriteiten worden vastgesteld voor de projecten voor instandhouding van het net en op het vlak van milieubeheer. Die methodologie heeft tot doel de stations te bepalen waarin eerst moet worden gewerkt, rekening houdend met de omvang van de werkzaamheden, het risico van storingen en het belang van het station. De concepten met betrekking tot deze methodologie worden beschreven in de bijlage bij hoofdstuk 8 van het Investeringsplan 2006-2013. De investeringen betreffende de handhaving van de betrouwbaarheid van het bestaande 36 kV-net, vermeld in deel 5.3, zijn het resultaat van de toepassing van deze methodologie in het kader van de hoogspanning- en hulpinstallaties van het type “station” in het 36 kV-net van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De methodologie maakt het mogelijk: • enerzijds, voor elke installatie een score te bepalen die het niveau van

ouderdom en het niveau van strategisch belang van het element in het net weergeeft; de prioriteiten voor het vervangen van de verschillende elementen worden bepaald op basis van de vergelijking van de berekende scores;

12 De benaming “open type” wordt gebruikt in tegenstelling tot de benaming “metaalomsloten”. In een cel van het open

type is elke uitrusting afzonderlijk geïnstalleerd en zijn de uitrustingen onderling verbonden met koperen staven. De isolatie wordt verzekerd door de lucht. Het metaalomsloten type bestaat uit compacte geprefabriceerde cellen die in één stuk ter plaatse worden gebracht. De isolatie wordt verzekerd door gas of harsen.

13 De werkzaamheden in het kader van de uitvoering van het beleid betreffende de centrale afstandsbediening zijn vandaag voltooid.

38 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 39

• anderzijds, een gemiddelde betrouwbaarheidsindex van het net tegen een bepaalde termijn te bepalen en de lijst op te maken van de uitrustingen die moeten worden vervangen om een constante betrouwbaarheid te bewaren.

De resultaten van deze analyse werden vergeleken met de vervangings-investeringen die worden gepland in de actieplannen ter uitvoering van de verschillende vervangingsbeleidslijnen (vb.: beleid voor het vervangen van de vermogenschakelaars) of met de op het terrein verrichte waarnemingen in het kader van het preventieve onderhoud (vb.: waarnemen van herhaalde gebreken op een uitrusting). In dit stadium werden de resultaten geconsolideerd tegen 2009. Als gevolg van de oefening van het prioritiseren werd de indicatieve lijst van investeringspistes op middellange termijn aangepast. De geplande vervangingen in de stations Dhanis en Buda zijn uitgesteld en de vervangingen in het station Schaarbeek zijn geannuleerd. Kleinere alleenstaande vervangingen in deze stations zullen indien nodig tijdig worden uitgevoerd. In de stations Botanique, Centenaire, Americaine en Monnaie zijn nieuwe vervangingsinvesteringen gepland. Deze investeringspistes zullen niettemin opnieuw worden geëvalueerd bij de uitwerking van de volgende Investeringsplannen. De methodologie is voor een eerste keer toegepast voor installaties van het type “verbinding” (kabels). De resultaten laten toe de nodige investeringen te identificeren. De resultaten worden meegenomen in de langetermijnstudie voor het gewestelijk transmissienet van het Brussels hoofdstedelijk gewest, vermeld in hoofdstuk 4. Ter herinnering, met het oog op efficiëntie worden de vervangingsinvesteringen bij voorrang uitgevoerd in de stations waar het net wordt versterkt. Afhankelijk van de dringendheid van de werken kunnen ook geïsoleerde projecten in aan-merking komen. Met deze voorwaarde werd ook rekening gehouden bij het plannen van de vervangingsinvesteringen tegen 2009. Deel 5.3 geeft, per beleid, de lijst van de vervangingsinvesteringen die in het kader van dit plan zijn voorgesteld.

5.3 UITVOERING VAN DE VERVANGINGSINVESTERINGEN De onderstaande tabellen 5.1 en 5.2 geven: • een actualisering van de huidige stand van uitvoering van de

vervangingsinvesteringen aangekondigd tegen 2006, 2007 en 2008 in het kader van de vorige Investeringsplannen;

• de indicatieve vervangingspistes die op middellange termijn worden voorgesteld.

Geen enkele bijkomende investering is op dit moment gepland. Nieuwe investeringen voor de renovatie van de middenspanningscabines vloeien voort uit beslissingen die werden genomen in samenspraak met de distributienetbeheerder.

Het renoveren van de middenspanningscabine in Elan is in samenspraak met de distributienetbeheerder gepland tegen 2009 zoals vermeld in hoofdstuk 3 van dit document. De vervangingsinvesteringen in het station Essegem zullen doorgaan zodra de nodige snijdingen kunnen worden uitgevoerd. Tabel 5.1: Uitvoering van de vervangingsinvesteringen aangekondigd tegen 2009

Indienstelling Vervangingsbeleid

Lokalisatie van het 36 kV-station

Datum Status

Eerste publicatie in Investeringsplan

Renoveren van de middenspanningscabines

Elan 2009 Gepland 2006-2013

Woluwe 2006 Gerealiseerd 2004-2011

Schols 2010 Gepland 2005-2012

Pacheco 2009 Gepland 2004-2011

Vervangen van de vermogenschakelaars

Elsene 2008 Gepland 2006-2013

Essegem 2009 Gepland 2007-2014

Voltaire 2008 Gepland 2006-2013

Héliport 2008 Gepland 2006-2013

Vervangen van de beveiliging

Elsene 2008 Gepland 2006-2013

Essegem 2009 Gepland 2007-2014

Voltaire 2008 Gepland 2006-2013

Héliport 2008 Gepland 2006-2013

Plaatsen van de elektrische vergrendelingen

Elsene 2008 Gepland 2006-2013

Essegem 2009 Gepland 2007-2014

Voltaire 2008 Gepland 2006-2013

Héliport 2008 Gepland 2006-2013

Verbetering van de telecontrole

Elsene 2008 Gepland 2006-2013

Essegem 2009 Gepland 2007-2014

Voltaire 2008 Gepland 2006-2013

Héliport 2008 Gepland 2006-2013

40 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 41

De geplande vervangingen in de stations Dhanis en Buda zijn uitgesteld en de vervangingen in het station Schaarbeek zijn geannuleerd. In de stations Botanique, Centenaire, Americaine en Monnaie zijn nieuwe vervangingsinvesteringen gepland. Tabel 5.2: Indicatieve vervangingspistes op middellange termijn

Indienstelling Vervangingsbeleid

Lokalisatie van het 36 kV-station

Datum Status

Vervangen van de vermogenschakelaars

Schaarbeek Geannuleerd

Dhanis Uitgesteld

Botanique 2010 Gepland

Centenaire 2011 Gepland

Americaine 2011 Gepland

Monnaie 2012 Gepland

Vervangen van de beveiliging

Schaarbeek Geannuleerd

Dhanis Uitgesteld

Buda Uitgesteld

Botanique 2010 Gepland

Centenaire 2011 Gepland

Americaine 2011 Gepland

Monnaie 2012 Gepland

Plaatsen van de elektrische vergrendelingen

Schaarbeek Geannuleerd

Dhanis Uitgesteld

Botanique 2010 Gepland

Centenaire 2011 Gepland

Americaine 2011 Gepland

Monnaie 2012 Gepland

Verbetering van de telecontrole

Schaarbeek Geannuleerd

Dhanis Uitgesteld

Buda Uitgesteld

Botanique 2010 Gepland

Centenaire 2011 Gepland

Americaine 2011 Gepland

Monnaie 2012 Gepland

5.4 SAMENVATTING VAN DE UITVOERING VAN HET

ONDERHOUDSBELEID

Figuur 5.3 geeft een overzicht van de uitvoering van het vervangingsbeleid tegen 2009 voor de projecten die in de vorige Investeringsplannen werden aangekondigd.

42 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 43

Figuur 5.3: Uitvoering van het instandhoudingsbeleid tegen 2009 (Investeringen reeds gepland

in vorige Investeringsplannen)

44 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 45

6 Bescherming van het leefmilieu

46 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 47

Bij werken in de bestaande stations en bij alle nieuwe installaties worden alle nodige maatregelen genomen om het milieu-effect van onze installaties te beperken, meer bepaald voor wat betreft: • geluidshinder; • vervuiling van de bodem en het grondwater; • visuele hinder; • PCB14. Voor elk van die vier milieudomeinen bestaat een beleidsplan dat werd beschreven in bijlage bij hoofdstuk 9 van het Investeringsplan 2006-2013.

6.1 TOEPASSING VAN DE MILIEUBELEIDSPLANNEN Tabel 6.1 toont aan hoever de milieumaatregelen gevorderd zijn tegen 2006, 2007 en 2008 in het kader van de vorige Investeringsplannen. Op dit ogenblik zijn er geen extra investeringen gepland. In de stations Elan en Elsene zal de toepassing van de milieubeleidsplannen worden afgestemd op de uitvoering van de voor die stations geplande investeringen. Die investeringen zijn opgenomen in de hoofdstukken 2 en 4 van dit document. Tabel 6.1: Uitvoering van het aangekondigde milieubeleid tegen 2009

Indienstelling Milieubeleid

Lokalisatie van het station

Beperkende maatregel

Status Datum

Beleid tot het beperken van geluidshinder

Elsene Vervangen van één transformator Gepland 2008

Elan Nieuwe transformator met zwak geluidsniveau

Gepland 2009

Dhanis Aanpassen van de behuizingen om het naar buiten uitgestraalde lawaai te beperken

Gerealiseerd 2006

Beleid tot het beperken van visuele impact

Algemeen toegepast in de investeringsprojecten

Beleid tot het verwijderen van PCB-houdende uitrustingen

Toegepast volgens het plan dat op 17 december 1999 aan het BIM werd bezorgd en volgens de briefwisseling in verband daarmee

14 Familie van organische verbindingen, "polychloorbifenyls" genaamd.

6.2 SAMENVATTING VAN DE UITVOERING VAN DE KRACHTLIJNEN

VAN HET MILIEUBELEID

Figuur 6.2 geeft een overzicht van de uitvoering van de milieubeleidslijnen tegen 2009.

48 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 49

Figuur 6.2: Uitvoering van milieubeleidslijnen tegen 2009 (Investeringen reeds gepland in

vorige Investeringsplannen)

50 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 51

7 Doelstellingen inzake bevoorradings-zekerheid

52 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 53

7.1 DE INDICATOREN INZAKE BEVOORRADINGSZEKERHEID Op internationaal niveau worden de volgende betrouwbaarheidsindicatoren gehanteerd: • frequentie van de onderbrekingen in de elektriciteitsvoorziening: aanalt

onderbrekingen per verbruiker per jaar; • gemiddelde duur van de onderbrekingen in de elektriciteitsvoorziening: aantal

minuten per onderbreking; • gemiddelde duur van de onderbrekingen in de elektriciteitsvoorziening: aantal

minuten per verbruiker per jaar.

Wij wijzen er nogmaals op dat het aantal incidenten met verbruiksverlies per jaar in het 36 kV-net zeer beperkt is: op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Rand betreft het gemiddeld 10 tot 15 incidenten per jaar. Een betrouwbaarheidsindicator op basis van jaarlijkse statistieken is zeer weinig representatief voor de evolutie van de betrouwbaarheid van het net. Elia geeft dan ook voorkeur aan een indicator op basis van de statistieken over de laatste jaren.

7.2 RICHTWAARDE VAN DE INDICATOREN INZAKE

BEVOORRADINGSZEKERHEID Elia ontwikkelt, onderhoudt en exploiteert het 36 kV-spanningsnet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest teneinde dit te handhaven op het gemiddelde betrouwbaarheidsniveau van de laatste jaren voor het 36 kV-spanningsniveau van het net dat Elia beheert. De jaarlijkse richtwaarden van deze indicatoren zijn: • frequentie van de onderbrekingen: 0,30/verbruiker; • gemiddelde duur van de onderbrekingen: 58 min/onderbreking; • gemiddelde duur van de onderbrekingen: 17,94 min/verbruiker.

7.3 VERGELIJKING MET HET BETROUWBAARHEIDSNIVEAU VAN

ANDERE EUROPESE NETBEHEERDERS Het is zeer moeilijk om het betrouwbaarheidsniveau van het gewestelijk transmissienet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te vergelijken met dat van steden met eenzelfde omvang. Er zijn verschillende redenen voor deze moeilijkheid. Zij kunnen als volgt worden samengevat: • de omvang van het gewestelijk transmissienet van het Brussels Hoofdstedelijk

Gewest is zeer beperkt. Dat geldt ook voor het aantal incidenten per jaar die een verbruiksverlies veroorzaken (10 tot 15 incidenten per jaar); hieruit vloeien potentiële schommelingen voort, die aanzienlijk zijn en verschillen van jaar tot jaar: een betrouwbaarheidsindicator die gebaseerd is op jaarlijkse statistieken is in feite weinig representatief voor de evolutie van de netbetrouwbaarheid;

• het aantal klanten van het gewestelijke transmissienet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is ook zeer beperkt. Hieruit volgt een laag jaarlijks geleverd vermogen en een aanzienlijke potentiële impact op de betrouwbaarheidsindex, als de elektriciteitsvoorziening van één of meerdere klanten wordt onderbroken;

• in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voedt het gewestelijke transmissienet dat door Elia wordt beheerd een beperkt aantal spanningsniveaus die zich situeren tussen 150 kV en 36 KV. Het netbeheer in andere Europese steden betreft ook de laagspanningsniveaus; dat impliceert dat die netbeheerders een net met een grotere dichtheid bedienen en ook een veel grotere cliënteel; bovendien verschillen de betrouwbaarheidsniveaus van de hoog-, midden- en laagspanningsnetten omdat hun belang en de kosten die ermee gemoeid zijn, verschillen: − de potentiële impact van een onderbreking van de voorziening op het niveau

van het hoogspanningsnet is groot; aangezien het hoogspanningsnet vermaasd is en minder dicht dan de midden- en laagspanningsnetten, kan het met telecontroleapparatuur worden uitgerust om de duur van een potentiële onderbreking te beperken;

− wat de middenspanning betreft, is de potentiële impact van een onderbreking van de elektriciteitsvoorziening ook groot; wegens de grote dichtheid van het net, bleken de kosten voor de systematische installatie van telecontroleapparatuur te hoog te zijn; en omdat het net niet vermaasd is, moeten er bij een onderbreking schakelingen worden uitgevoerd die de tijd nodig voor het herstel van de elektriciteitsvoorziening doen toenemen;

− op het niveau van de laagspanning treft een onderbreking van de elektriciteitsvoorziening in principe weinig gebruikers; dat resulteert in een kleine impact zelfs indien de hersteltijd even hoog ligt als bij middenspanning.

Om aan de wensen van de regulator tegemoet te komen, die een vergelijking wilde ondanks bovenvermelde moeilijkheden, zijn Elia en de distributienetbeheerders gestart met een onderzoek op het niveau van de eindverbruiker. Deze heeft dan immers betrekking op de hoog-, midden- en laagspanning, van het gewestelijke transmissienet en het distributienet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deze benadering vormt een beter uitgangspunt voor de vergelijking met andere Europese steden. Voorzichtigheid is echter geboden wanneer de resultaten worden vergeleken, aangezien er geen uniforme regels bestaan voor de berekening van de betrouwbaarheidsindex.

54 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 55

Besluiten en uitvoering van het Investeringsplan

56 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

Dit Investeringsplan is gebaseerd op de hypotheses die werden uitgewerkt in het kader van het Investeringsplan 2006-2013, die op hun beurt grotendeels steunen op de macro-economische hypotheses inzake de groeivooruitzichten voor het verbruik zoals geformuleerd door het Federaal Planbureau, en op de productiehypotheses van het Indicatief Programma van de Productiemiddelen 2005-2014. De evoluties op het spanningsniveau 36 kV worden sterk beïnvloed door de spreiding van de lokale afnames. Daarom spelen de "micro-economische" prognoses die de netgebruikers meedelen of die in overleg met de distributienetbeheerders worden opgesteld, eveneens een zeer belangrijke rol. De vooruitzichten voor de evolutie van de lokale afname werden bijgewerkt volgens de meest recente beschikbare informatie in het kader van dit plan, namelijk de gegevens verzameld in de lente 2006. Het planningsproces is complex: • het houdt rekening met tal van onzekerheden die verbonden zijn aan de

markt en die in het kader van dit Investeringsplan vooral te maken hebben met de vooruitzichten betreffende het verbruik en de decentrale productie, evenals de inplanting ervan;

• zowel technische, economische als milieufactoren hebben een invloed op de dimensionering.

NETVERSTERKINGEN GEPLAND TEGEN 2009

Tegen 2009 werden geen nieuwe versterkingen gepland.

NETVERSTERKINGEN GEPLAND TEGEN 2015 Tegen 2015 werden twee nieuwe versterkingspistes gepland: de versterking in het station Schaarbeek en de versterking in het station Centenaire. De indicatieve pistes die werden vastgelegd in het kader van het Investeringsplan 2007-2014 gelden nog steeds; bij een toekomstige herziening van het plan kunnen deze evenwel worden gewijzigd. Een langetermijnstudie voor het gewestelijk transmissienet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest met een horizon van 15 jaar is lopende. De studie heeft als doel de globaal optimale investeringen op lange termijn te bepalen. De resultaten zullen worden gepubliceerd in het volgende Investeringsplan.

PROJECTEN INZAKE DE BETROUWBAARHEID VAN HET

BESTAANDE NET TEGEN 2009 Om het 36 kV-net voldoende bedrijfszeker te houden door het voorkomen van degradatie van de infrastructuur, heeft Elia een strategie ontwikkeld om het risico op defecten zo goed mogelijk te beheersen. Die bestaat uit: • een programma van preventief onderhoud; • een beleid voor de vervanging van elementen met een verlaagde

betrouwbaarheid.

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 57

Het preventief onderhoud is gebaseerd op een inspectie- en onderhoudsfrequentie die eigen is aan elk type van materieel. Het maakt eveneens de opvolging mogelijk van een reeks indicatoren die de werkingsstaat en de ouderdom van verschillende netelementen weergeven op korte of middellange termijn. Het vervangingsbeleid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft vooral betrekking op: • de vervanging van vermogenschakelaars waarvan het onderbrekingsvermogen

niet meer volstaat; • de vervanging van beveiligingen waarvan de betrouwbaarheid niet meer

voldoet; • de installatie van elektrische vergrendelingen in bestaande 36 kV-cellen van

het open type; • de verbetering van de telecontrole van de 36 kV-stations; • de modernisering van de gecentraliseerde afstandsbediening van het 36 kV-

net; • de vernieuwing van de middenspanningscabines; • de vernieuwing van allerlei andere uitrustingen; • het progressief wegwerken van niet meer op de markt beschikbaar materieel

en recyclage tot reservematerieel; • de vervanging van transformatoren; • de vervanging van de kabels. Als gevolg van de betere prestaties van het standaardmaterieel gaat in het algemeen de vervanging van de transformatoren en kabels gepaard met een toename van de capaciteit; dit type investering wordt dus opgenomen in het kader van de versterking van het gewestelijke transmissienet. De werkzaamheden in het kader van de uitvoering van het beleid betreffende de centrale afstandsbediening zijn vandaag voltooid. Om een schaalvoordeel te kunnen realiseren worden deze werken prioritair uitgevoerd in de stations waar een netversterking wordt uitgevoerd. Afzonderlijke projecten blijven echter mogelijk naargelang de dringendheid van de ingreep. Met het oog op een efficiënt netbeheer heeft Elia bovendien een methodologie ontwikkeld (met universitaire ondersteuning) waarmee de prioriteiten van dat beleid kunnen worden bepaald. De investeringen betreffende de handhaving van betrouwbaarheid van het bestaande 36 kV-net vermeld in dit Plan zijn het resultaat van de toepassing van deze methodologie in het kader van de hoogspanningsinstallaties en hulpinstallaties van het type “station”. De methodologie is voor een eerste keer toegepast voor installaties van het type “verbinding” (kabels). De resultaten worden meegenomen in de lange termijnstudie voor het gewestelijk transmissienet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

58 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007

De resultaten van deze analyse werden vergeleken met de vervangingsinvesteringen die worden gepland in de actieplannen die het gevolg zijn van de uitvoering van de verschillende vervangingsbeleidslijnen (vb.: beleid voor het vervangen van de vermogenschakelaars) of met de op het terrein verrichte waarnemingen in het kader van het preventieve onderhoud (vb.: waarnemen van herhaalde gebreken op een uitrusting). In dit stadium werden de resultaten geconsolideerd tegen 2009. De indicatieve lijst van de investeringspistes op middellange termijn werd aangepast. Deze investeringspistes zullen niettemin opnieuw worden geëvalueerd bij de uitwerking van de volgende Investeringsplannen. Tabel 8.1 geeft een overzicht van de voortgang van de werkzaamheden. Tabel 8.1: Investeringen voor de handhaving van de betrouwbaarheid van het net, gepland in

het kader van de netversterkingen tegen 2009

Betrokken stations - indienstelling Vervangingsbeleid

Uitgevoerd in 2006-2007 Gepland vanaf 2007

Vervangen van vermogenschakelaars Elsene, Essegem, Voltaire, Héliport

Vervangen van de beveiliging Elsene, Essegem, Voltaire, Héliport

Plaatsen van de elektrische vergrendeling Elsene, Essegem, Voltaire, Héliport

Verbetering van de telecontrole Elsene, Essegem, Voltaire, Héliport

Renoveren van de middenspanningscabines Woluwe Elan, Schols, Pacheco

PROJECTEN TER BESCHERMING VAN HET LEEFMILIEU TEGEN

2009 Wij nemen de nodige maatregelen om het effect van onze installaties op het leefmilieu te beperken. Dit zijn de belangrijkste effecten waarmee in dit plan rekening wordt gehouden: • geluidshinder; • vervuiling van de bodem en het grondwater; • visuele hinder; • PCB. Om een schaalvoordeel te kunnen realiseren, worden deze werken prioritair uitgevoerd in de stations waar een netversterking wordt uitgevoerd. Afzonderlijke projecten blijven echter mogelijk volgens de dringenheid van de ingreep. Diezelfde maatregelen worden ook bij elke nieuwe installatie genomen.

15 september 2007 Investeringsplan 2008 – 2015 59

Tabel 8.2 geeft de lijst van de stations waarin in het kader van de netversterking investeringen en de bescherming van het leefmilieu tegen 2009 zijn gepland en geeft een overzicht van de voortgang van de werkzaamheden. Tabel 8.2: Investeringen voor de bescherming van het leefmilieu, gepland in het kader van de

netversterkingen tegen 2009

Betrokken stations - indienststelling Milieubeleid

Uitgevoerd in 2006-2007 Gepland vanaf 2007

Beleid tot beperken van geluidshinder

Dhanis Elan, Eslene

Beleid tot beperking van de visuele impact

Algemeen toegepast in de investeringsprojecten

Beleid tot verwijderen van de PCB-houdende uitrustingen

Toegepast volgens het plan dat op 17 december 1999 aan het BIM werd bezorgd en volgens de briefwisseling in verband daarmee

DOELSTELLINGEN OP HET GEBIED VAN DUURTIJD VAN

DEFECTEN, STORINGEN OP HET NET EN

MILIEUVERPLICHTINGEN Op internationaal vlak worden de volgende betrouwbaarheidsindicatoren gehanteerd: • frequentie van de onderbrekingen in de elektriciteitsvoorziening: aanalt

onderbrekingen per verbruiker per jaar; • gemiddelde duur van de onderbrekingen in de elektriciteitsvoorziening: aantal

minuten per onderbreking; • gemiddelde duur van de onderbrekingen in de elektriciteitsvoorziening: aantal

minuten per verbruiker per jaar. Elia ontwikkelt, onderhoudt en exploiteert het 36 kV-spanningsnet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest teneinde dit te handhaven op het gemiddelde betrouwbaarheidsniveau van de laatste jaren van het 36 kV-spanningsniveau van het net beheerd door Elia. De jaarlijkse richtwaarden van deze indicatoren zijn: • frequentie van de onderbrekingen: 0,30/verbruiker; • gemiddelde duur van de onderbrekingen: 58 min/onderbreking; • gemiddelde duur van de onderbrekingen: 17,94 min/verbruiker.

60 Investeringsplan 2008 – 2015 15 september 2007