A ay para sa Mansanas, B ay para sa Saging : Pagsusuri ng Kalidad at ng mga Epektong Dubbing sa BansaRosalinda. Marimar. Jewel in the Palace. Lovers in Paris. Sailor Moon. Doraemon. Ilanlamangitosamgapalabas nasumikat saPilipinas pagkatapos lapatanngmgamalalakingnetork na pantelibisyonngikang !ilipinoangmga ori"inal na boses ngmga tau"an.#anggang sa kasalukuyan ay laganap pa rin sa media ang mga dubbedna palabas, at ang mganetorktuladngABS$%B&, 'MA, at ()*aynagpapasa"impapaidparinngilangmgadubbed na palabas kada ara. #indi maipagkakaila na lubos na tinatangkilik ng mga Pilipino angmga programing ito, pero paano nga ba nagsimula ang obsesyon ng mga mamamayan sa mgapalabas na isinalin sa ating ikang pambansa+ Katanggap$tanggap ba ang kalidad dubbing samga palabas na ito+ &akatutulong ba ito sa atin sa paggamit ng ating ika+ At "igit sa la"at,paano tayo naapektu"an ng panunuod ng mga dubbed na palabas+&oong ,--. ay pinalabas ang Marimar sa Pilipinas, at magmula noon ay nagbago na angla"at. Pinalabas ang naturang Me/i0an teleno1ela sa 2P& - at noong #unyo ng ,--. ay nagsilbiitongtagapagtaasngratingsngnetork. 3a"il saMarimaray"alosmatalong2P&-angpinakamalakas nitong kakompetensya, ang ABS$%B&.Ang pagpapalabas ng Marimar sa bansaay naging "udyat ng malalaking pagbabago sa mga ipinapalabas na mga programa sa bansa. Ang la"at ng uri ng pagsasalin ng ika ay itinuturing isang anyo ng komunikasyon. 3a"ildito, tuing ang mga banyagang palabas na isinalin sa !ilipino ay kinikilala bilang mga anyo ngkomunikasyon, ang implikasyon ng presensya nito sa mga telebisyon ng bansa ay malaki para samgaiskolar at kritikongPilipino, lalonat tuluyangnalilinangangpagsasalinbilangisangpropesyon o isang bagay na maaaring lapatan ng kritisismo.Bilang isang uri ng komunikasyon, ang pagsasalin ng isang programa upang maipalabasito sa Pilipinong telebisyon ay maaaring "atiin sa dalaang kategorya: ang pagsasalin ng mgabanyagangpalabassa!ilipinosapamamagitanngdubbing,oangpagsasalinngmgaitosapamamagitan ng paggaa ng isang lokal na bersyon ng palabas. Ang dubbing ay isang uri ngpagsasalin kung saan ay pinapalitan ang ori"inal na boses ng mga tau"an sa isang palabas upangmaipa"ayag ang nais sabi"in ng tau"an sa ibang ika 4 kadalasan ay ang ika na ginagamit ngmasa.Angpaggamit ngikang!ilipinoaynagpataas ngpopularidadngmga banyagangpalabassapagkat "alosalumpungporsyentongmgalokal naprogramaayipinapalabasnagamit ang pambansang ika. Sa kabilang dako, tinutulungan ng mga teleno1ela at anime angpubliko na gamiting ang !ilipino sa ara$ara nilang pamumu"ay. Ang ideya ng isang #aponeso%au0asiannanagsasalitangikang!ilipinoaymaaaringmagbigayngisangmagandangimpresyon sa mga Pilipino da"il bakas pa rin sa ating kultura ang pagtangkilik sa mga bagaymula sa ibang bansa.Syempre, nangingibaba pa rin ang kultura ng ori"inal na pinagmulan ng palabas. Maymga pagkakataong pinapalitan ang pangalan ng mga tau"ang #apones o Koreano, peronananatili pa rin ang kanilang kultura at pagpapa"alaga. &abibigyang$pansin ng mga Pilipinoang pagkaka$iba ng mga bansa at da"il dito ay napapalaak nila ang kanilang pag$unaa samundong kanilang ginagalaan.'ayunpaman, minsan ay kinukutya ng mga mapanuring Pilipino ang kalidad ng dubbingsa bansa. #indi ra katulad ng ori"inal na boses ang dub, "indi ra kasing "usay. 3a"il likas sapagda$dub ang pagbabago ng diyalogo upang masabayan ng aktor ang paggala ng bibig ngisang karakter, maaaring "indi maiparating sa mga manunuod ang tunay sa ka"ulugan ng isanglinya. &atural sa isang dubbed na palabas ang kaalan ng lalim ng mga diyalogo nito, lalo na samga ma"a"alagang eksena. Isang "alimbaa nito ang pagsusuri ni 'ilbert %"ee !un !ong sa Marimarsa kanyanglibrong 53ubbing and Subtitling in a 6orld %onte/t7. 'inamit niya ang unang tatlong eksena ngika$siyam na kabanata ng programa na ipinalabas noon sa 2P& -. &oong binili ng 2P& - angkarapatangisa"impapaidangMarimar,binigyandinsilangisangiskripngteleno1elanaisinalin sa Ingles na agad naman isinalin sa !ilipino. Pero ang pagsasaling ito ay muling ginaa"abang nasa proseso ng pagda$dubsapagkat kinailangan ng mga aktor na mabilisang bagu"inang kanilang mga linya upang masabayan ang paggala ng bibig ng mga artista.8,9,:Ayonkay!ong, "indi ramaayos nanaisalinangMarimarbilangisanglat"alaingpasulat, panuorin, at pantunog. Bilangisangpalabas, angMarimardaay"indi maaaringbalikan ng isang manunuod ang mga ba"aging "indi niya lubos naintindi"an. Sa pag$aanalisaniya, masmagandaangunangpagkakasalinngiskripsa!ilipinoda"il maypagkakaugnay$ugnay, kalinaan, at kapamigatan ito. Pero da"il biglaang ginaa ang pangalaang pagsasalinng palabas, na"i"irapan ang mga manunulat na suriin at itama ang pagkakaugnay$ugnay,kalinaan, at kapamigatan nito. 8,-;:3agdagpaniya, pinaiigtingdapat sapatunognalat"alainsatelebisyonangtonoatkalinaan ngmga salita. Ang mga pantig aybinibilang upang matiyak na naiintindi"an,pamilyar,pang$usapangmgasalita, atupang"indimabulolangmgaaktor.Masmagandangpakinggan ang pangalaang translasyon sapagkat mas maiikli ang mga salitang ginamit ngunitnaaala ang kalinaan ng ka"ulugan ng diyalogo. 3a"il masyadong bingyang$atensyon angsinkronisasyon sa paggala ng bibig ng mga artista, naala ang kalinaan ng mga linya. 8,-na na ako sa iyo, "a+75&akakainis= Kung bakit kasi "indi ko pa sinagot si Kitamura nung isang taon=7Sa isang iglap ay tila nagbago ang dia ng eksena.Isinaad ni ?uyken sa 5@1er0oming ?anguages in (ele1ision7 na da"il isang disiplina atteknik ang dubbing, dapat magkaroon ng kakaya"ang ipalianag at panindigan ng akademya atang industriyang pantelebisyon ang kanilang mga aksyon ukol sa pagsasaling$ika. Angpagsasaling$ika bilang isang teknik at disiplina ay maaaring mapagkunan ng mga makabagongteorya at konsepto na dapat bigyang$pansin ng akademya at ng industriyang pantelebisyon. May mga pagkakataon din naman na lubos na pinaninindigan ang pagsasalin ng literal naka"uluganngmgalinya. Mayusap$usapansainternet namayisangpalabasnapambatangnagtangkang magpakatotoo sa ating ikang pambansa sa pamamagitan ng pagsasalin ngkatagang AA is for Ale, ! is for !ananaA bilang AA ay para sa Mansanas, B ay para sa Saging.AMadamingepektoangpanunuodngmgadubbednapalabas. Sapanunuodngmgadubbed na palabas ay maaaring ma"a"asa ang mga bata sa pagamit ng sarili nilang ika, peroda"il "indi minsanay"indi astoanggramatikao"indi angkopangistilongpananalitasakanilang pinapanuod, maaaring mali naman pala ang matututunan nila. Ang istilo ng pananalitana natututunan nila sa pagkabata ay maaaring dal"in nila "anggang sa kanilang pagtanda.Pangalaa, sa "alip na tangkilikin ang sariling atin, mas napapama"al ang mgamamamayansamga Asiano1elasat Me/i0ano1elas.At nakaaalimanangmgaginagaangpagda$dub, minsan ay nagsisilbing paraan lamang ito upang makapagtipid ang mga malalakingkompanya. Sinasabingmasmadalingmag$dubnalamangngmgabanyagangpalabaskaysagumaa ng isang bagong serye, lalo nat mas nangingibabasamainstreamang mgaAsiano1ela. At "igit sa la"at, bumababa ang mga pamantayan ng Pilipino sapagkat nasasanay sila samga diyalogong pinasimple nang "usto. Sa kabila ng mga kakulangang nakasaad sa taas, nagagampanan pa rin ng mga dubbed naprograma ang kanilang panguna"ing silbi: ang makatulong sa mga Pilipino na maintindi"an angmga palabasna kanilang pinapanuod.Siguroaymaymgataongmasmadalingmasiya"an sapanunuod ng mga eksenang puno ng aksyon kung !ilipino ang gamit na ika ng mga tau"an saprograma. Mas mainam din para sa mga matatanda at mga bata na makinig na lang sadub sa"alipnamagbasangmgasubtitle.'ayunpaman, malaki angimpluensiyangdubsamgaPilipino kaya mas nakabubuti kung patataasin ang kalidad nito.Mga Sanggunian !ong, 'ilbert.Dubbing and Subtitling in a "orld #onte$t.&eBork: %olumbia>ni1ersity Press, CDD-. Print. ?uyken, 'eorg$Mi0"ael. Language conversion in the audiovisual media% a growth areawith newtechnical alications and rofessional &ualifications. 3iss. Man0"ester:European Institute Eor t"e Media, CDDC. Print. Ma0leod, >rge. 5("e ?o 3on on: 3ubbing7. "ordress. 6ordpress, n.d. (auro, Fanet. 5(eleno1ela,Anime (ransEorm?ands0apeoEP"ilippine ()7."ordress.6ordpress, n.d. Magtibay, Marlo. 5@pinyon: Bakit parating may isyu sa pag$dub sa !ilipino+7animePiliinas. animePilipinas. 6eb, !ebruary ,-, CD,*. Koolstra, %ees M., Peeters, A. ?. and Spin"oE, #.The Pros and #ons of Dubbing andSubtitling. 3iss. ?ondon: Sage Publi0ations, CDDC. Print. (Gnase, )ioleta. Pros and%ons oE Subtitlingand3ubbingoE Audio1isual (e/ts in%"ildrens Programmes and %artoons. 3iss. IaHi: Ale/andru Ioan %uIa >ni1ersity Press,n.d. Print. inoueC,B Moments.A @nline 1ideo 0lip.'ouTube. Bou(ube, ,* Aug. CDD-. #anna Katrina 3ipasupil2ussel de Padua