Oşinografi ve Meteoroloji
Transcript of Oşinografi ve Meteoroloji
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 1/42
KONU
OKYANUS VE DENİZLERDEKİ YÜZEY AKINTISİSTEMLERİ
OŞİNOGRAFİ
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
https://www.facebook.com/gemimuh
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 2/42
OKYANUS AKINTILARI
İki çeşit Okyanus akıntısı vardır :
1. Yüzey Akıntıları 2. Dip Akıntıları
YÜZEY AKINTI SİSTEMLERİ
Genel Özellikleri :
Okyanus sularının %10’u oluşturmaktadır
Derinliği 400 m.ye kadar olan sulardan oluşmaktadır.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 3/42
OKYANUS AKINTILARI
İki türlü kuvvetten etkilenmektedir. Birincil Kuvvetler : Suyun hareketine neden olurlar.
Solar ısınma
Rüzgarlar
Yer çekimi
Coriolis
İkincil Kuvvetler : Akıntı akışının olduğu yeri etkiler.
Yüzey sirkülasyonu
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 4/42
SOLAR ISINMA
Solar ısınma suyun genişlemesine neden olur.
Ekvator yakınlarındaki su orta enlemlerdekilerden 8cm daha
yüksektir.
Bu çok az bir meyile neden olur ve su meyillden aşağı doğru
akış haline geçer.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 5/42
Atmosferik olaylardan meydana gelen rüzgarlar; okyanus yüzey akıntı hareketlerine neden olurlar.Başlıca hareket etkenleri güçlü batılılar ve daimi ticaret rüzgarlarıdır.
Rüzgar ve su yüzeyi arasındaki etkileşim sürtünme meydana getirir.
Meydana gelen sürtünme okyanus hareketlerine neden olur. Okyanus
sularının hareket hızı, rüzgar hızının%2’sine kadar çıkabilir.
Rüzgarın esmesi su tepeciklerine neden olur.
RÜZGARLAR
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 6/42
YER ÇEKİMİ VE CORİOLİS KUVVETİ
Yer çekimi,su tepeciklerinden aşağıya doğru veya basınçgrandyanlarına karşı su birikintilerine çekim kuvveti uygular.
Coriolis kuvveti ise bunu engelleyerek Kuzey Yarım Küre’desuyun sağa doğru hareketine(G.Y.K.’de ise tam tersine) nedenolur.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 7/42
DEVİNİMLER (GYRES)
Rüzgarlar, solar ısınma, coriolis kuvveti ve yer çekimininbirleşiminden okyanus yüzeyi, kuzey yarım kürede saat yönüistikametinde hareket eder. Bu hareket güney yarım kürede tamtersi istikametindedir.
Bu dört kuvvetin birleşimine devinim (gyres) denir . Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 8/42
KUZEY ATLANTİK DEVİNİMİ
Kuzey Atlantik devinimi, farklı akış karakteristiği ve sıcaklığınasahip birbirleriyle bağlantılı dört akıntıdan meydana gelen bir akıntıserisidir.
Akıntılar; kuzey ekvator akıntısı, Gulf Stream, Kuzey atlantikakıntısı ve kanarya akıntısıdır. Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 9/42
EKMAN TRANSPORT
Niçin suyun dönüşü okyanusun merkezine doğru değildir?
Bu dairesel harekette su neden su tepeciklerinin çevresinde
döner?
Bu soruların cevabı Ekman Transport adı verilen bir metodlaaçıklanmıştır.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 10/42
EKMAN TRANSPORT
Ekman Transportu deniz yüzeyindeki suyun hareketidir. Kuzey yarım kürede rüzgar yönünün 90derece sağındadır.
Ekman Transportu coriolis kuvvetinin etkisinden dolayı olmaktadır.
Okyanus yüzeyi üzerinde rüzgarın esmesi yüzey üzerinde çok büyük bir etkiye sahiptir.
Suyun alt katmalarına olan rüzgar etkisi üst katmandan sürtünmeyle geçer. Bu nedenle altkatmanlardaki rüzgar akıntısı hızı azdır.
Sonuç olarak daha alt tabakanın hareketi daha üst tabakadan daha yavaştır. Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 11/42
GEOSTROPHİC AKINTI
330 m. Okyanus derinliklerine kadar suyun net hareketi kuzey yarım kürede rüzgar yönünün 90derece sağıdır.
Rüzgar kuzey yarım kürede coriolis kuvvetinin etkisiyle sağa doğru dönmek ister.
Ekman Transportuyla açıklanan su tepeciği yer çekiminin etkisi ile aşağıya doğru çekilmeye çalışılır.
Yer çekimi ve coriolis kuvveti birbirlerini bir noktada dengeler ve bu denge sonucu oluşan akışa
Geostrophic Akıntı denir.Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 12/42
SINIR AKINTILARI
Sınır Akıntıları, devinim çevresindeki başlıca geostrophicakıntılardır. İkiye ayrılır. Doğulu ve Batılı Sınır akıntıları
Şekildeki Gulf Stream akıntısı Batılı sınır akıntılarına güzel bir
örnektir. Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 13/42
ESKİ AKINTI SİSTEMLERİ
160 Milyon Yıl Önce
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 14/42
ESKİ AKINTI SİSTEMLERİ
100 Milyon Yıl Önce
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 15/42
ESKİ AKINTI SİSTEMLERİ
30 Milyon Yıl Önce
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 16/42
GENEL OKYANUS AKINTI SİSTEMİ
Okyanus Akıntılarını 5 başlık altında toplayabiliriz. Bunlar; Atlantik Okyanusu Akıntıları
Pasifik Okyanusu Akıntıları
Hint Okyanusu Akıntıları
Polar Akıntılar
Okyanus Akıntılarının Denizlerdeki Etkisi Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 17/42
ATLANTİK OKYANUSU AKINTILARI
Genel Bilgiler:
Atlantik Okyanusu akıntıları karakteristik döngüsü K.Y.K’de
saat yönü istikametinde, G.Y.K.’da ise tersi istikametindedir.
Kuzey Atlantik döngüsü birbirinden farklı sıcaklık vekarakterleri olan 4 akıntı sisteminden oluşur. Bunlar;
1. Gulf Stream
2. Kuzey Atlantik Akıntısı
3. Kanarya Akıntısı
4. Kuzey Ekvator Akıntısı
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 18/42
Gulf Stream Akıntısı
Gulf Stream genellikle Kuzey Amerika’nın Doğu kıyısını takip eder.FloridaCivarında Kuzey ve Kuzeydoğuya doğru akar daha sonra doğuya doğrukıvrılır,buralarda yavaşlar ve genişler.Grand Bank’i geçtikten sonra dahaKuzeye yönelir ve Kuzey Atlantik’i geçer.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 19/42
Kuzey Atlantik Akıntısı
Gulf Stream,Grand Bank’ın ilerisinde Doğu ve Kuzeydoğu yönündeilerlerken çok geniş bir alana yayılana kadar büyür ve hızı azalır.Yavaşilerleyen bu akıntı Kuzey Atlantik Akıntısı olarak bilinir.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
K Ak t
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 20/42
Kanarya Akıntısı
Güneydoğu Drift akıntısı Doğuya ve Güneydoğuya kıvrılır ve daha sonra Avrupakıyılarının etkisiyle Güneye doğru yönelir.Biscay körfezinin açığından Güneydoğu
Avrupa’ya ve Kanarya adalarına doğru ilerler ve daha sonra Kanarya Akıntısı olarakdevam eder. Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 21/42
Kuzey Ekvator Akıntısı
Kuzey Ekvator Akıntısı,Cape Verde Adaları’nın Kuzeyinde oluşur ve ortalama 0,7 knothızla batıya doğru akar.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 22/42
ATLANTİK OKYANUSU AKINTILARI
Genel Bilgiler:
Güney Atlantik döngüsü de birbirinden farklı sıcaklık ve karakterleri olan 4 akıntı sisteminden
oluşur. Bunlar;
1. Güney Ekvator Akıntısı
2. Brezilya Akıntısı 3. Güney Atlantik Akıntısı
4. Benguela Akıntısı
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 23/42
Güney Ekvator Akıntısı
Güney Ekvator Akıntısı geniş alana yayılmıştır.Afrika’nın Batı kıyısında Guinea Körfezi’nin
Güneyinde oluşur ve ortalama 0,6 knot hızla,genelde batıya doğru akar.Güney Amerika’nınDoğu kıyılarında hızı 2,5 knota kadar ulaşabilir.Bu akıntı Güney Amerika’nın Doğu ucundakiCabo de Sao Rogue’ye yaklaştığında bölünür,Güney bölümü Güneye Brezilya kıyılarına doğrukıvrılır,Kuzey bölümü Kuzeye, Güney Amerika Kıtası’na doğru sapar.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
B il Ak t
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 24/42
Brezilya Akıntısı
Güney Ekvatoral akıntısının bir kolu Güney Amerika’nın Doğu kıyıları açıklarındaGüneye yönelir bazı hallerde zayıf Gulf Streame benzeyen sıcak ve tuzluluk oranı yüksek
olan Brezilya Akıntısı’nı takip eder.Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
Güney Atlantik Akıntısı
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 25/42
Güney Atlantik Akıntısı
Brezilya Akıntısı,Uruguay açıklarında daha soğuk ve tuzluluk oranı daha az olanFalkland veya Malvinas Akıntıları ile karşılaşır.Bu iki akıntı doğuya doğru kıvrılarakgeniş,yavaş ilerleyen Güney Atlantik Akıntısı’nı oluşturur.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
Benguela Akıntısı
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 26/42
Benguela Akıntısı
Güney Atlantik Akıntısı doğuya,Good Hope Burnu’nun batı ucuna doğru akar.Buradakuzeye yönelerek Afrika’nın batı kıyısı boyunca akan,güçlü Benguela Akıntısı’nı oluşturur.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 27/42
Kuzey Ekvator Ters Akıntısı
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
PASİFİK OKYANUSU AKINTILARI
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 28/42
PASİFİK OKYANUSU AKINTILARI Genel olarak belirtilen Atlantik’teki özellikleri taşır.
Kuzey Ekvator Akıntısı Atlantik Ekvator Akıntısı ile hemen hemen aynı
özellikleri taşır. Keza, Güney Ekvator Akıntısı da.
Pasifik Okyanusu Akıntılarını şöyle sıralayabiliriz;
Kuzey Yarım Küre’de:
1. Kuzey Ekvator Akıntısı
2. Kuroshio Akıntısı
3. Kuzey Pasifik Akıntısı
4. Kaliforniya Akıntısı
Güney Yarım Küre’de:
1. Güney Ekvator Akıntısı
2. Doğu Avustralya Akıntısı
3. Güney Pasifik Akıntısı
4. Peru Akıntısı Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
K Y K’DE PASİFİK OKYANUSU AKINTILARI
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 29/42
K.Y.K’DE PASİFİK OKYANUSU AKINTILARI
Kuzey Ekvator Akıntısı
Atlantik Okyanusundaki akıma benzer özellik gösterir. Orta Amerika’nın batı kıyılarından başlayarak, Doğu Ticaret Rüzgarları’nın hakimolduğu alanlarda batıya, Mariana Adaları’na doğru ilerler.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 30/42
Kuroshio Akıntısı
Mariana Adaları’nı geçen Kuzey Ekvator Akıntıları’nın büyük bir bölümü kuzeybatıyadoğru kıvrılarak Filipinler ve Tayvan’ı geçer ve kuzeye doğru yönelerek Kuroshio Akıntısı adını alır.
Atlantik’teki Gulf Stream akıntısı ile benzer özellikler gösterir.
Gulf stream gibi bu akıntıda büyük miktardaki sıcak tropikal suyu yüksek enlemleredoğru taşır.
Kuzey Yarım Kürede saat yönünde sirkülasyon gösterir.
Kuroshio Japonca’da suyunun renginden dolayı kara akıntı olarak adlandırılır.Bazende Japon Akıntısı olarak adlandırılır.
Sınırları ve hacmi musonlardan etkilenir.Bu nedenle güneybatılı rüzgar sezonlarındagüçlenir, kuzeydoğulu rüzgar sezonlarında da zayıflar.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 31/42
Kuzey Yarım Kürede saat yönünde sirkülasyon gösteren Kuroshio Akıntısı aynı
zamanda genişler ve yavaşlar.Aleutianlar ve Hawaii Adaları arasında Kuzey PasifikAkıntısı’na dönüşür.
Kuzey Amerika Kıtası’na yaklaşırken sağa doğru kıvrılır.
Kuzey Pasifik Akıntısı
Kaliforniya Akıntısı Kuzey Pasifik Akıntısı’nın Kuzey Amerika’nın ve Havayi Adaları’nın batı kıyılarıarasındaki saat yönündeki sirkülasyonu Kaliforniya Akıntısı’nı oluşturur.
Geniş bir alana yayılmıştır ve bu yüzden dolaşımı çok zayıftır.
Kıyılarda hızı 0.8 knot civarındadır.
Baja Kaliforniya’nın güney ucu yakınlarında batıya doğru keskin bir dönüş yapar,genişler ve Kuzey Ekvator Akıntısı’nın ana parçasını oluşturur.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
G Y K’DE PASİFİK OKYANUSU AKINTILARI
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 32/42
G.Y.K DE PASİFİK OKYANUSU AKINTILARI
Güney Ekvator Akıntısı
Güney Ekvator Akıntısı, 4N ve 10S enlemleri arasında, Güney Amerika’dan
Pasifik’in batısına,batıya doğru akar. 180 boylamını geçtikten sonra saat yönünün tersine kıvrılır ve Coral Denizi’negirer.
Doğu Avustralya Akıntısı
Güney Ekvator Akıntısı, Avustralya’nın doğu kıyılarına doğru keskin bir dönüşyapar ve Doğu Avustralya Akıntısı adını alır.
Sıcak su akıntısıdır. Güneybatıya doğru ilerleyerek,Avustralya kıyılarından 34S enleminde ayrılır.YeniZelanda’ya doğru yoluna devam eder.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 33/42
Güney Pasifik Akıntısı, Yeni Zelanda’nın güneyinden Güney Amerika’nın batı
kıyılarına,batıya doğru akar. Güney Amerika kıyılarına yaklaşırken kuzeydoğuya doğru kıvrılır.
Güney Pasifik Akıntısı
Peru Akıntısı Güney Amerika’nın batı kıyılarında kuzeydoğuya doğru kıvrılan Güney PasifikAkıntısı, daha yukarılarda Peru Akıntısı adını alır.
Akıntının karaya doğru yönlenmesi engellenir.
Cabo Blanco civarında sola doğru kıvrılır.
Galapagos Adaları’nı geçer ve batıya doğru yönelerek Güney Ekvator Akıntısı’nınbüyük bir kısmını oluşturur.
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 34/42
Hint Okyanusu Akıntıları
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
Agulhas Akıntısı
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 35/42
g
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 36/42
Antartika Akıntısı
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 37/42
Norveç Akıntısı
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
D ğ G l d Ak t
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 38/42
Doğu Greenland Akıntısı
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
B t G l d Ak t
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 39/42
Batı Greenland Akıntısı
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
L b d Ak t
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 40/42
Labrador Akıntısı
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
Y t Ak t
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 41/42
Yucatan Akıntısı
Denizcilik Ve Gemi Mühendisliği Sayfası
Fl id Ak t
7/29/2019 Oşinografi ve Meteoroloji
http://slidepdf.com/reader/full/osinografi-ve-meteoroloji 42/42
Florida Akıntısı