Web viewLOMCE 2016-2017 . PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA. DE . RELIXIÓN...
69
LOMCE 2016-2017 PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE RELIXIÓN CATÓLICA 5º CURSO
Transcript of Web viewLOMCE 2016-2017 . PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA. DE . RELIXIÓN...
LOMCE 2016-2017
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
DE
RELIXIÓN CATÓLICA
5º CURSO
Inés Durán Santiago
C.E.P. SEQUELO MARÍN
2
____INDICE_____________________________________________________________________________________________________________
1. Introdución e contextualización..……………………………………………..................................................................................................................32. Obxectivos específicos da área de relixión católica para o quinto curso………………….……………………………………………………..……..63. Contribución desde a área de relixión católica ao desenvolvemento de competencias clave………………………………………………………...74. Relación entre os contidos, os criterios de avaliación, estándares avaliables na relixión católica... ……..………………………………..………..115. Organización e secuenciación dos estándares de aprendizaxe ………….……………………….……......................................................................146. Relación aspectos curriculares por cada unidade.........................................................................................................................................................167. Directrices e instrumentos para o diseño da avaliación inicial ...................................................................................................................................208. Avaliación continua. Rúbricas……..……………………………………………………………………………………………………………………219. Procedementos e instrumentos de avaliación………………………………….……………………….………………………………………………2510. Materiais e recursos didácticos…………………….…………………………………………………….....................................................................2911. Metodoloxía didáctica …………..……………………………….……………………………………………………………………………………...3112. Atención á diversidade…………………………………………………………………………………………………………………………………...3413. Actividades complementarias e extraescolares………………………………………………………….…………………………………………..…3614. Aplicación dos plans e proxectos do centro………….………….……………….........................................................................................................3815. Concreción dos elementos transversais. ……..…………………………………….……………………,……………………………………………..4116. Avaliación da propia programación……………………………………………...………………………....................................................................4517. Avaliación do proceso de ensino…………………………………………………………………………………………………………………...…….4818. Avaliación da práctica docente………………………………………………………………………………………………………………………….49
3
EDUCACIÓN P R I M A R I A • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • RELIXIÓN CATÓLICA LOMCE
1. INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN
CEP SEQUELO MARÍN
ÁREA RELIXIÓN CATÓLICA
NIVEL 5º CURSO E.P.
PROFESORA INÉS DURÁN SANTIAGO
Introdución
O ensino da relixión católica preséntase como unha opción que fai posible a formación plena do alumno.
A clase de relixión católica fai o desenvolvendo especialmente da capacidade trascendente do alumno, facilitándolle unha proposta de sentido último para a súa vida e iluminando o fundamento daqueles valores comúns que fan posible unha convivencia libre, pacífica e solidaria.
O respeto e a aceptación do resto do alumnado e as súas familias pode quedar reflectido nos actos que o colexio celebra ao longo do ano como:
o festival de Nadal e o coro de panxoliñas formado por nenos de toda índole relixiosa, incluso teñen participado nos villancicos algúns alumnos islámicos e evanxélicos.
Non podería existir unha formación integral se non se desenvolvesen todas as capacidades inherentes ó ser humano, entre as cales atópase constitutivamente a capacidade transcendente.
4
Contextualización CEP Sequelo Marín :
CONTEXTUALIZACIÓN
QUINTO CURSO:
Dúas aulas cun total de 14 e 16 alumnos castelanfalantes respectivamente.
Especificando os casos con outras dificultades concretas cabe destacar: dous con epilepsia (Petit Mal, ademais un deles TDH), dous con trastornos da linguaxe, un cun problema médico que lle impide realizar algunhas actividades de movemneto e contacto (con instrucións precisas de actuación en caso de producirse alguna crise).
A lingua vehicular será o castelán aínda que nalgún momento da programación se visualicen producións en galego ou se cante en galego como apoio ao proxecto lingüístico.
Os alumnos deste curso de quinto non son novos no centro, coñecen as rutinas do colexio e á profesora. A maioría das familias do alumnado son residentes nas zonas próximas ao centro e ao colexio.
O nivel das familias actualmente é medio-baixo, a crise acentuou este cambio nos últimos anos, crecendo as familias desestructuradas, nenos de pais separados… polo que nalgúns casos a profesora ten que deixar en préstamo os libros… e demáis materiais que serán devoltos ao final do curso ou non.
No colexio hai unha aula específica para relixión.
Continúan co proxecto ABALAR e E-DIXGAL
Contamos na aula cunha pizarra dixital, ordenador portátil para o profesor, guitarra, pandeiretas, biblioteca de aula….
Horario da materia é unha sesión semanal de 50 minutos para cada grupo.
Contamos cun blog de clase que intenta servir de reforzo e profundización ás actividades levadas a cabo na aula Na páxina web do colexio hai dedicado un espacio a clase de Relixión Católica:
5
RELIXIÓN CATÓLICA
A incorporación do centro aos proxectos ABALAR e E-DIXGAL proporciona grandes beneficios á hora de programar actividades con aplicacións informáticas e utilizar moitos recursos que nos proporciona Internet e as WEBs 2.0. para o aprendizaxe da relixión.
Marín é unha vila mariñeira con ampla tradición relixiosa. A maioría dos nenos teñen nas súas familias algún parente relacionado coa a vida do mar.Moitos dos nenos asisten á catequese das súas respectivas parroquias, especialmente os que están en idade de recibir o sacramento da Eucaristía que logo retoman no momento da confirmación.
Esta vila mariñeira ten especial devoción á Virxe do Carme, festividade do 16 de Xullo, moi celebrada por tradición.Tamén a festa de San Miguel, coa súa tradicional danza das espadas na que participan algúns dos nosos alumnos; fago especial mención á dita festa local no currículo de Relixión e no blog de consulta de recursos didácticos para a clase de Relixión Católica : shalominesduran : shalominesduran
As parroquias ás que pertencen os alumnos son: Santa María do Porto, Santomé de Piñeiro, San Xulián e San Pedro.
Tendo en conta as características persoais dos alumnos respecto da asignatura de Relixión, pois non todas as familias dos nenos que asisten á clase de Relixión son católicas; a saber, católicos praticantes, non praticantes, non crentes… cabe resaltar que a asistencia á clase de Relixión Católica é maioritaria con respeto ao cómputo global.
2. OBXECTIVOS ESPECÍFICOS DA ÁREA DE RELIXIÓN CATÓLICA
6
OBXECTIVOS DIDÁCTICOS QUINTO CURSO
Recoñecer e estimar que Deus creou á persoa humana con desexo de ben.
Esforzarse por identificar que a adhesión ao ben xenera felicidade.
Interpretar o significado da Alianza de Deus co pobo.
Comprender e respetar as características do pobo que Deus quere contidas no decálogo.
Distinguir e memorizar os distintos tipos de libros do Antigo e Novo Testamento.
Explicar os diferentes autores e momentos da historia nos que se compuxo a Biblia.
Recoñecer en relatos evanxélicos o cambio que xenera o encontro con Xesús.
Coñecer e interpretar osignificado das milagres de Xesús como acción de Deus.
Comprender que Deus rescata a Xesús da morte.
Coñecer e respetar a composición da Igrexa.
Identificar o vínculo que existe entre a Última Cea e a paixón, morte e resurrección de Cristo.
7
3. CONTRIBUCIÓN DESDE A ÁREA DE RELIXIÓN CATÓLICA AO DESENVOLVEMENTO DE COMPETENCIAS CLAVE.
O ensino da Relixión Católica contribúe a adquisión das competencias básicas fixadas nos RR. Decretos de ensinanzas mínimas, pois constitúe en sí mesma unha cosmovisión do mundo, da vida e do ser que fan posible a formación integral.
COMPETENCIAS CLAVE
Algunhas das competencias clave teñen especial relación coa acción educativa da ensinanza relixiosa católica. Entre outras propoño as seguintes:
o Competencia en comunicación lingüística.
O diálogo da fe coa cultura contribúe na medida en que reclama a escoita da palabra de Deus, exposición dos seus contidos e aplicación á cultura e ás distintas formas de vida social. A linguaxe bíblica e a súa riqueza simbólica no pobo cristián, a linguaxe litúrxica e doutrinal son propias da ensinanza relixiosa e posibilitan o enriquecemento do vocabulario.
o Competencia social e cívica.
A ensinanza da relixión católica expón, fundamenta e jerarquiza os valores e virtudes que contribúen a educar a dimensión moral e social da personalidade do alumno, capaz de facelo competente na acción social. O testimonio de persoas santas na historia constitúe un referente continuo para o alumno, xa que nesta etapa necesita motivaciones para amar, para ilusionarse en proxectos altruístas e construír unha personalidade máis humana. No máis profundo do ser cristiano xurde o gran valor da fraternidade universal: o respeto, cooperación, solidariedade, xustiza, a misericordia, o perdón, a entrega total en favor dos pobres, todos eles valores integrados no currículo do ensino da relixión católica.
o Competencia da conciencia e expresións culturais.
A Relixión Católica presenta o acontecemento cristiano en diálogo coa propia cultura e a estima axeitada das outras tradicións culturais e religiosas.A cultura e a historia europea occidental, e a propia cultura española, non poden ser comprendidas si se prescinde do feito relixioso.
8
O alumno na clase de relixión poderá coñecer e valorar a expresión artística que impregna de cristianismo o seu entorno, os ritos, as festas e costumes cristiáns… que contribúe tamén e conservación do patrimonio cultural.
o Competencia de aprender a aprender.
A ensinanza relixiosa axuda aos alumnos a seren protagonistas da súa propia aprendizaxe como resposta á voluntade de Deus de que o ser humano colabore activa e libremente co plan por El establecido.
o Competencia del sentido de iniciativa e espírito emprendedor.
Nesta competencia a ensinanza relixiosa diríxese á persoa concreta nas súas raíces, nas súas posibilidades humáns de acción e de servicio e, a súa finalidade trascendente como ser humán. A autonomía do individuo cristián ven favorecida pola visión totalizante do mundo frente a visións parciais que fai posible a formación da propia liberdade do alumno. Na clase de Relixión Católica fomentarase que o alumnado participe en actividades que lle permitan afianzar o espírito emprendedor e a iniciativa empresarial a partir de aptitudes como a creatividade, a autonomía, a iniciativa, o traballo en equipo, a confianza nun mesmo e a asertividade.
A asignatura da relixión católica desarrolla a iniciativa e moi especialmente á construcción dun xuicio moral baseado nos principios, valores e actitudes que presenta o propio evanxeo.
o Competencia da ciencia e tecnoloxía
O ensino da Relixión Católica ilumina as respostas e as solucións dos problemas que poidan xurdir na interación do individuo co medio físico e consigo mesmo. Tamén contribúe a valoración ética do uso da ciencia e da tecnología. O cristián entende a naturaza como creación de Deus, polo que a valora, a cuida e da sentido ás destrezas relacionadas coa ecoloxía.
o Competencia no tratamento da información e competencia dixital .
Esta competencia será facilitada polo impulso da búsqueda de información por parte do alumnado, en soporte impreso ( enciclopedias, xornais, bibliografías) audiovisuais (multimedia, tv) e informático (Webs de internet) sobre coñecementos relixiosos e da actualidade en xeral en relación a eles.A obtención de dita información tendente a resolver problemas cotidianos ou a facilita-la reflexión, será guiada dende a docencia.
9
Facilitarase a interpretación de imaxes relacionandoas con obxectivos de aprendizaxe (parábolas, cómics, ilustracións, fotografías, carteis, debuxos animados, cine, televisión...) mostrando siempre unha actitude crítica ante ditas mensaxes. Usaremos para iso todos os recursos tecnolóxicos disponibles para o traballo do alumnado.
________________________________________PERFIL COMPETENCIAL__________________________________________
COMPETENCIAS CLAVE PERFIL COMPETENCIAL
COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICA (CCL)
B.4.E.1.1 Identifica e describe os rasgos e funcións dos diferentes membros da comunidade eclesial. B.4.E.2.1 Explica e valora o significado das palabras de Xesús na Última Cea. B.4.E.2.2 Asocia a celebración da Eucaristía coas palabras e os xestos de Xesús na Última Cea. B.2.E. 1.1 Define o término bíblico de Alianza. B.2.E. 1.2 Explica e sintetiza os trazos característicos da Alianza de Deus co seu pobo. B.2.E. 2.2 Describe coas súas palabras experiencias da súa vida relacionadas cos mandamentos. B.2.E. 3.1 Nomea e clasifica os grupos de libros no Antigo e Novo Testamento. B.2.E. 4.1 Confecciona materiais para ubicar cronolóxicamente os principais libros da Biblia. B.3.E.3.1 Sinala afirmacións das testemuñas recollidas nos primeiros capítulos dos Feitos dos Apóstolos onde se recoñece que a
resurrección é acción de Deus.
COMPETENCIA MATEMÁTICA E COMPETENCIAS BÁSICAS EN CIENCIA E TECNOLOXÍA (CMCCT)
B.1.E.1.1 Localiza, a través de diversas fontes, biografías que mostran o desexo humano do ben. Comparte cos seus compañeiros os trazos máis significativos.
B.2.E.3.1 Nomea e clasifica os grupos de libros no Antigo e Novo Testamento. B.2.E.4.1 Confecciona materiais para ubicar cronolóxicamente os principais libros da Biblia. B.4.E.1.1 Identifica e describe os rasgos e funcións dos diferentes membros da comunidade eclesial.
COMPETENCIA DIXITAL (CD)
B.1.E.1.1.Localiza, a través de diversas fontes, biografías que mostran o desexo humano do ben. Comparte cos seus compañeiros os trazos máis significativos.
B.3.E.3.2 Reconstrúe utilizando as TIC os encontros co Resucitado que describen os relatos evanxélicos.
10
APRENDER A APRENDER (AA)
B.2.E.3.1 Nomea e clasifica os grupos de libros no Antigo e Novo Testamento. B.2.E.4.1 Confecciona materiais para ubicar cronolóxicamente os principais libros da Biblia. B.3.E.1.1 Interpreta e aprecia o cambio que orixinou o encontro con Xesús nalgúns dos personaxes que aparecen nos evanxeos. B.3.E.2.1 Selecciona, xustifica a elección e explica por escrito o significado dalgúns milagres. B.3.E.2.2 Dramatiza con respeto algúns milagres narrados nos evanxeos. B.3.E.3.2 Reconstrúe utilizando as TIC os encontros co Resucitado que describen os relatos evanxélicos.
COMPETENCIAS SOCIAIS E CÍVICAS (CSC)
B.1.E.1.1 Localiza, a través de diversas fontes, biografías que mostran o desexo humano do ben. Comparte cos seus compañeiros os trazos máis significativos.
B.1.E.2.1 Xustifica críticamente as consecuencias que se derivan de facer o ben. B.1.E.2.2 Propón situacións na historia que manifiestan o beneficio de facer o ben. B.2.E.2.1 Clasifica e é consciente do contido do decálogo. B.2.E.2.2 Describe coas súas palabras experiencias da súa vida relacionadas cos mandamentos. B.3.E.1.1 Interpreta e aprecia o cambio que orixinou o encontro con Xesús nalgúns dos personaxes que aparecen nos evanxeos. B.3.E.2.1 Selecciona, xustifica a elección e explica por escrito o significado dalgúns milagres. B.3.E.2.2 Dramatiza con respeto algúns milagres narrados nos evanxeos. B.3.E.3.3 Busca e explica signos e xestos da comunidade cristiá onde se manifiesta a presencia de Xesús hoxe. B.4.E. 2.1 Explica e valora o significado das palabras de Xesús na Última Cea.
SENTIDO DA INICIATIVA E ESPÍRITO EMPRENDEDOR (CSIEE)
B.1.E. 2.1 Xustifica críticamente as consecuencias que se derivan de facer o ben. B.1.E. 2.2 Propón situacións na historia que manifiestan o beneficio de facer o ben. B.3.E. 2.1 Selecciona, xustifica a elección e explica por escrito o significado dalgúns milagres. B.3.E.2.2 Dramatiza con respeto algúns milagres narrados nos evanxeos. B.3.E.3.3 Busca e explica signos e xestos da comunidade cristiá onde se manifiesta a presencia de Xesús hoxe
CONCIENCIA E EXPRESIÓNS CULTURAIS (CCEC)
B.4.E. 2.2 Asocia a celebración da Eucaristía coas palabras e os xestos de Xesús na Última Cea. B.4.E.1.1 Identifica e describe os rasgos e funcións dos diferentes membros da comunidade eclesial. B.3.E.3.3 Busca e explica signos e xestos da comunidade cristiá onde se manifiesta a presencia de Xesús hoxe. B.2.E.1.2 Explica e sintetiza os trazos característicos da Alianza de Deus co seu pobo. B.2.E.2.1 Clasifica e é consciente do contido do decálogo.
11
4. RELACIÓN ENTRE AS COMPETENCIAS, OS CONTIDOS E OS CRITERIOS DE AVALIACIÓN,ESTÁNDARES AVALIABLES NA RELIXIÓN CATÓLICA.
CONTIDOS CRITERIOS DE AVALIACIÓN ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES C. CLAVE
BLOQUE 1. O SENTIDO RELIXIOSO DO HOME
A persoa humana foi creada con desexo de ben.
El ser humano sinte alegría cando realiza ou recibe o ben.
1. Recoñecer e estimar que Deus creou á persoa humana con desexo de ben.
2. Esforzarse por identificar que a adhesión ao ben xenera felicidade.
1.1 Localiza, a través de diversas fontes, biografías que mostran o desexo humano do ben. Comparte cos seus compañeiros os trazos máis significativos.
2.1 Xustifica críticamente as consecuencias que se derivan de facer o ben.
2.2 Propón situacións na historia que manifiestan o beneficio de facer o ben.
CMCCTCDCSC
CSCCSIEE
CSIEE
CSC
BLOQUE 2. A REVELACIÓN: DEUS INTERVÉN NA HISTORIA
Deus fai alianza co seu pobo.
Deus desexa un pobo santo: os dez mandamentos.
A Biblia: estructura e composición.
1. Interpretar o significado da Alianza de Deus co pobo.
2. Comprender e respetar as características do pobo que Deus quere contidas no decálogo.
3. Distinguir e memorizar os distintos tipos de libros do Antigo e Novo Testamento.
4. Explicar os diferentes autores e momentos da historia nos que se compuxo a Biblia.
1.1 Define o término bíblico de Alianza.
1.2 Explica e sintetiza os trazos característicos da Alianza de Deus co seu pobo.
2.1 Clasifica e é consciente do contido do decálogo.
2.2 Describe coas súas palabras experiencias da súa vida relacionadas cos mandamentos.
3.1 Nomea e clasifica os grupos de libros no Antigo e Novo Testamento.
4.1 Confecciona materiais para ubicar cronolóxicamente os principais libros da Biblia.
CCLCCEC
CCLCCEC
CCECCSC
CSCCCL
CCLCAA
CMCCT
CCLCAA
CMCCT
12
BLOQUE 3. XESUCRISTO, CUMPLIMENTO DA HISTORIA DA SALVACIÓN
O encontro con Xesús desvela á persoa a súa verdadeira identidade.
Os signos do reino: As milagres.
A resurrección: cumplimento do plan salvífico de Deus.
1. Recoñecer en relatos evanxélicos o cambio que xenera o encontro con Xesús.
2. Coñecer e interpretar osignificado das milagres de Xesús como acción de Deus.
3. Comprender que Deus rescata a Xesús da morte.
1.1 Interpreta e aprecia o cambio que orixinou o encontro con Xesús nalgúns dos personaxes que aparecen nos evanxeos.
2.1 Selecciona, xustifica a elección e explica por escrito o significado dalgúns milagres.
2.2 Dramatiza con respeto algúns milagres narrados nos evanxeos.
3.1 Sinala afirmacións das testemuñas recollidas nos primeiros capítulos dos Feitos dos Apóstolos onde se recoñece que a resurrección é acción de Deus.
3.2 Reconstrúe utilizando as TIC os encontros co Resucitado que describen os relatos evanxélicos.
3.3 Busca e explica signos e xestos da comunidade cristiá onde se manifiesta a presencia de Xesús hoxe.
CAACSC
CSCCSIEECAA
CAACSC
CSIEE
CCL
CAACD
CSIEECSC
CCEC
BLOQUE 4. PERMANENCIA DE XESUCRISTO NA HISTORIA: A IGREXA
A Igrexa: ministerios e servicios.
A Eucaristía, renovación do sacrificio de Xesús na cruz.
1. Coñecer e respetar a composición da Igrexa.
2. Identificar o vínculo que existe entre a Última Cea e a paixón, morte e resurrección de Cristo.
1.1 Identifica e describe os rasgos e funcións dos diferentes membros da comunidade eclesial.
2.1 Explica e valora o significado das palabras de Xesús na Última Cea.
2.2 Asocia a celebración da Eucaristía coas palabras e os xestos de Xesús na Última Cea.
CMCCTCCL
CCEC
CSC CCL
CCLCCEC
Na redacción dos criterios de avaliación e estándares de avaliación de cada curso , aparece na última columna de cada táboa as competencias da área de Relixión Católica, coas que están especialmente relacionados.
13
Competencias Clave
1. Competencia matemática e competencias en ciencia e tecnoloxía. CMCCT
2. Competencia do sentido de iniciativa e espírito emprendedor. CSIEE
3. Competencia dixital. CD
4. Competencia social e cívica. CSC
5. Competencia da conciencia e expresións culturais. CCEC
6. Competencia para aprender a aprender. CAA
7. Competencia en comunicación lingüística. CCL
14
5. ORGANIZACIÓN E SECUENCIACIÓN DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE
As unidades didácticas estarán repartidas ao longo do curso tendo en conta as festas locais e festas cristiás facé ndoas coincidir co calendario litúrxico .As seguintes táboas reflicten a organización e secuenciación dos estándares de aprendizaxe avaliables en relación coas distintas unidades de programación.
QUINTO CURSO
BLOQUE TEMÁTICO
U. DIDÁCTICAS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES SESIÓNS
PRIMEIRO
TRIMESTRE
B.IIA REVELACIÓN:DEUS INTERVÉN
NA HISTORIA.
1. A BIBLIA 3.1 Nomea e clasifica os grupos de libros no AT e NT4.1 Confecciona materiais para ubicar cronolóxicamente
os principais libros da Biblia4
B.IO SENTIDORELIXIOSODO HOME
2. O IMPULSO MISIONEIRO 2.2 Propón situación na historia que manifestano beneficio de facer o ben
2
B.IIIXESUCRISTO,
CUMPLIMENTO DAHISTORIA DA SALVACIÓN
3. UN FUTURODE ESPERANZA
3.1 Sinala afirmacións dos testemuños recollidas nos primeiros capítulos dosFeitos dos Apóstolos onde se recoñece que a resurrección é acción de Deus. 2
4. XESÚS É O MESÍAS(Nadal)
3.3 Busca e clasifica signos e xestos da comunidade cristianaonde se manifesta a presencia de Xesús hoxe.
6
SEGUNDO
TRIMESTRE
B.I- B.II- B.III RECORDAMOS______
3B.I
O SENTIDORELIXIOSODO HOME
5. A PAZ SEXA CONTIGO
1.1 Localiza, a través de distintas fontes, biografías que amosen o desexohumano do ben. Comparte cos seus compañeiros os trazos máis significativos.
2.1 Xustifica críticamente as consecuencias que se derivan de facer o ben
.
2
1.1Define o término blíbico de Alianza.
15
SEGUNDO
TRIMESTRE
B.IIA REVELACIÓN:DEUS INTERVÉN
NA HISTORIA.
6.DEUS DA A LIBERDADE(Moisés)
1.1 Explica e sintetiza os trazos característicosda Alianza de Deus co seu pobo.
2.1 Clasifica e é consciente do contido do Decálogo.2.2 Describe coas súas palabras experiencias da súa vida relacionadas
cos mandamentos.
4
B.IVPERMANENCIA DE XESUCRISTO NA
HISTORIA: A IGREXA.
7. SEMANA SANTA(Eucaristía)
2.1Explica e valora os significado das palabras de Xesúsna Última Cea.
2.2 Asocia a celebración da Eucaristía coas palabrase os xestos de Xesús na Última Cea.
2
TERCEIRO
TRIMESTRE
B.IIIXESUCRISTO,
CUMPLIMENTO DAHISTORIA DA SALVACIÓN
8.A PASCOA
1.1 Interpreta e aprecia o cambio que orixinou o encontro con Xesúsnalgúns dos personaxes que aparecen nos evanxeos.
3.2 Reconstrúe utilizando as TIC os encontros co Resucitado queDescriben os relatos evanxélicos.
2
B.IVPERMANENCIA DE XESUCRISTO NA
HISTORIA: A IGREXA
9. A NOSA DIÓCESE.A MIÑA PARROQUIA.
1.1 Identifica e describe os trazos e funcióndos diferentes membros da comunidade eclesial. 5
B.IIIXESUCRISTO,
CUMPLIMENTO DAHISTORIA DA SALVACIÓN
10. UNHA HISTORIA DE AMOR.1.2 Interpreta e aprecia o cambio que orixinou o encontro con Xesús
nalgúns dos personaxes que aparecen nos evanxeos.2.1 Selecciona, xustifica a elección e explica por escrito o significado
dalgúns milagres.
4
16
6. RELACIÓN ASPECTOS CURRICULARES POR CADA UNIDADE.
LENDA
COMPETENCIAS INSTRUMENTOS AVALIACIÓN ELEMENTOS TRANSVERSAIS
CCL Competencia en comunicación lingüística.CMCCT Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía.CD Competencia dixital.CAA Aprender a aprender.CSC Competencias sociais e cívicasCSIEE Sentido de iniciativa e espíritu emprendedor.CCEC Conciencia e expresións culturais
OD Observación diariaPO Produción oralPE Produción escritaEP/ ED Expresión plástica/ dramáticaEM Expresión músicalC Cuestionario TI /TG Traballo individual / Traballo en grupoPT Produción tecnolóxica
CL Comprensión lectoraEOE Expresión oral e escritaCA Comunicación audiovisualTIC Tecnoloxías da información e da comunicaciónEMP EmprendementoECC Educación cívica e constitucionalPV Prevención da violenciaDS Desenvolvemento sostibleEV Educación viaria
17
6.1 RELACIÓN ASPECTOS CURRICULARES QUINTO CURSO. PRIMEIRO TRIMESTRE.
UNIDADES DIDÁCTICAS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES
PESOCUALI
T
INSTRUMENTOS
DE AVALIACIÓN
GRAO MÍNIMO DECONSECUCIÓN
ELEM
TRANS
COMP.CLAVE
1.A Biblia
B.2.E.3.1 Nomea e clasifica os grupos de libros no AT e NT 70 TGPE
5050
3.1 Nomea e clasifica os grupos de libros no AT e NT
EOECL
CCLCAA
B.2.E.4.1 Confecciona materiais para ubicar cronolóxicamente os principais libros da Biblia 30 TG
PE
5050
4.1 Confecciona materiais para ubicar cronolóxicamente os principais libros da Biblia
CLEOE
CCLCAA
2. O impulso misioneiro
B.1.E.2.2 Propón situacións na historia que manifestano beneficio de facer o ben.
100 POTG
6040
2.2 Propón situacións que manifestan o beneficio de facer o ben.
ECCPVDS
CSIEE
3. Un futurode esperanza
B.3.E.3.1 Sinala afirmacións dos testemuños recollidas nos primeiros capítulos dos Feitos dos Apóstolos onde se recoñece que a resurrección é acción de Deus.
100 PETG
5050
3.1 Sinala afirmacións dos testemuños recollidas nos primeiros capítulos dos Feitos dos Apóstolos onde se recoñece que a resurrección é acción de Deus.
EOECL
CCL
4. Xesús é o Mesías (nadal)
B.3.E.3.3 Busca e clasifica signos e xestos da comunidade cristianaonde se manifesta a presencia de Xesús hoxe. 100
EPTG.EM
403030
3.3 Recoñece os signos e xestos da comunidade cristianaonde se manifesta a presencia de Xesús hoxe.
ECCPVDS
CSCCSIEE
6.2 RELACIÓN ASPECTOS CURRICULARES QUINTO CURSO. SEGUNDO TRIMESTRE.
18
UNIDADES DIDÁCTICAS
ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES PESOCUALIT
INSTRUMENTOS
DE AVALIACIÓN
GRAO MÍNIMO DECONSECUCIÓN
ELEM
TRANS
COMPCLAVE
recordamos Os traballados na primeira avaliación 100 C 100 Mostra interese por responder ao cuestionario
EOE CCL
5. A paz sexa contigo
a.b. B.1.E.1.1 Localiza, a través de distintas fontes, biografías que amosen o
desexo humano do ben. Comparte cos seus compañeiros os trazos máis significativos.
50 POTI
5050
1. 1Localiza , biografías que amosen o desexo humano do ben. Comparte cos seus compañeiros os trazos máis significativos.
ECCPVDS
CDCSCCAA
B.1.E.2.1 Xustifica críticamente as consecuencias que se derivan de facer o ben.
50 EPTG
5050
2.1 Aprecia as consecuencias que se derivan de facer o ben.
ECCPVDS
CSCCSIEE
6.Deus da a liberdade(Moisés)
B.2.E. 1.1Define o término blíbico de Alianza. 20 PE 100.1Define o término blíbico de Alianza. CL
EOECCLCCEC
1.2 B.2.E.1.2 Explica e sintetiza os trazos característicos da Alianza de Deus1.3 co seu pobo. 20 PE 100
1.4 Sintetiza os trazos característicos da Alianza de Deus co seu pobo.
CLEOE
CCLCCEC
B.2.E.2.1 Clasifica e é consciente do contido do Decálogo. 30 PEEP
5050
2.1 É consciente do contido do Decálogo.
PVECCEMP
CSCCCEC
B.2.E.2.2 Describe coas súas palabras experiencias da súa vida relacionadas cos mandamentos. 30
POTI
5050
2.2 Describe coas súas palabras experiencias da súa vida relacionadas cos mandamentos.
PVECC
CSCCCL
7. Semana Santa(Eucaristía)
B.4.E.2.1Explica e valora os significado das palabras de Xesúsna Última Cea. 50 PE
PO
5050
2.1 Valora o significado das palabras de Xesús na Última Cea. PV
ECCCCLCSC
B.4.E.2.2 Asocia a celebración da Eucaristía coas palabrase os xestos de Xesús na Última Cea. 50 PO 100
2.2 Asocia a celebración da Eucaristía coas palabrase os xestos de Xesús na Última Cea.
CL CCL
6.3 RELACIÓN ASPECTOS CURRICULARES QUINTO CURSO. TERCEIRO TRIMESTRE.
UNIDADES ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES PESO INSTRUMENTOS COMP
19
DIDÁCTICAS CUALIF DE AVALIACIÓN
GRAO MÍNIMO DE
CONSECUCIÓNELEM
TRANS
CLAVE
8.A PascuaB.3.E.1.1 Interpreta e aprecia o cambio que orixinou o encontro con Xesús nalgúns dos personaxes que aparecen nos evanxeos.
50 POPT
5050
1.1 Aprecia o cambio que orixinou o encontro con Xesús nalgún dos personaxes que aparecen nos evanxeos.
EOETIC
CAACSC
B.3.E.3.2 Reconstrúe utilizando as TIC os encontros co Resucitado que describen os relatos evanxélicos. 50 PO
PT
5050
3.2 Reconstrúe utilizando as TIC os encontros co Resucitado que describen os relatos evanxélicos.
CAEOETICEMP
CCLCD
9. A nosa diócese.A miña parroquia.
B.4.E.1.1 Identifica e describe os trazos e funcióndos diferentes membros da comunidade eclesial.
100 POPT
4060
1.2 Identifica a funcióndos diferentes membros da comunidade eclesial.
EOETIC
CCECCCLCD
10. Unha historia de amor.
1.1 B.3.E.1.1 Interpreta e aprecia o cambio que orixinou o encontro con Xesús nalgúns dos personaxes que aparecen nos evanxeos. 40
TGED
7030
1.21.3 1.1 Aprecia o cambio que orixinou
o encontro con Xesús nalgún dos personaxes que aparecen nos evanxeos.
EMPEOE
CAACSC
B.3.E.2.1 Selecciona, xustifica a elección e explica por escrito o significado dalgúns milagres.
30 PETG
5050
2.2 Explica por escrito o significado dalgúns milagres.
EMPEOE
CAACSC
CSIEE
B.3.E.2.2 Dramatiza con respeto algúns milagres narrados nos evanxeos. 30 TGED
5050
2.2 Dramatiza con respeto algúns milagres narrados nos evanxeos.
EMPEOE
CAACSC
CSIEE
DIRECTRICES E INSTRUMENTOS PARA O DESEÑO DA AVALIACIÓN INIC
7.DIRECTRICES E INSTRUMENTOS PARA O DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL
20
O deseño da avaliación inicial que se vai a realizar ao alumnado, está fundamentada nos estándares imprescindibles de área do curso anterior. No caso de 5º de Primaria, a evaluación inicial estará fundamentada nos criterios de avaliación fixados para o 4º curso da etapa de Educación Primaria. Dito deseño non debería estar asociado a un único instrumento de avaliación. Neste curso consistirá nunha proba oral dialogada a nivel de pequenos grupos con posterior posta en común. Dependendo das características dos estándares de aprendizaxe imprescindibles, o docente deberá plantexar un tipo de instrumento de evaluación u outro para determinar o nivel inicial de aprendizaxe do alumnado, por exemplo: Observación continua do alumnado nas actividades de repaso que realizamos na primeira quincena de setembro; co posterior rexistro.
RELIXIÓN CATÓLÍCA
ACTA DE AVALIACIÓN INICIAL
RELIXIÓN CATÓLICA ……………….5º CURSO
Estándares imprescindibles deficitarios a nivel grupal:
Relación de alumnos con estándares imprescindibles deficitarios:
PROPOSTA DE MEDIDAS DE INTERVENCIÓN EDUCATIVA
Medidas xerais, específicas ou extraordinarias:
Outras consideracións a ter en conta na Programación Didáctica:
21
8. AVALIACIÓN CONTINUA
Soamente cando adquirise a totalidade dos estándares imprescindibles, nun nivel de logro suficiente, poderase determinar que o alumnado alcanzou a calificación de suficiente (5).Parece interesante recordar que os estándares imprescindibles hanse de acadar ao finalizar o curso. Ao longo das diferentes unidades de programación do curso, o docente irá propoñendo situacións de aprendizaxe-avaliación diversas que evidencien la adquisición progresiva de ditos estándares imprescindibles.
8.1 RÚBRICAS PARA A AVALIACIÓN DE COMPETENCIAS CLAVE
DESCRITORES DE COMPETENCIAS Niveis de logro INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN
COMPETENCIA EN COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICAExcelente Bo Adecuado Regular Insuficiente Observación
claseProducións Outros
Oral EscritaESCOITAREscoita e entende secuencias de instrucións ou direccións sinxelas, dadas polo profesorado ou un medio mecánico.Capta o sentido global en textos orais variados emitidos en diferentes situacións de comunicación.Identifica informacións específicas en textos orais variados emitidos en diferentes situacións de comunicación.Comprende globalmente e extrae información específica de situacións curtas e sinxelas coa visualización repetida do documento audiovisual.FALARFai un uso adecuado do vocabulario reloxioso específico e apropiado..Interactúa e participa de maneira comprensible en conversacións e representacións .Pode organizar as súas exposicións, dicindo ou lendo en voz alta para toda a clase textos de realización propia.CONVERSARParticipación a través de respostas a preguntas a partir dun relato dado.
É quen de formular pequeñas cuestións a outros alumnos.
22
Mantén conversacións cotiás e familiares sobre temas coñecidos en situacións de comunicación predicible.LER
Capta o sentido global de textos sinxelos.
Localiza información explícita en textos diversos sobre temas de interese.Realiza inferencias directas na comprensión de textosdiversos sobre temas de interese.Le textos diversos sobre temas de interese.
ESCRIBIR
Copia a partir de modelos traballados previamente.Elabora textos escritos atendendo ao destinatario e áfinalidade do texto.Presenta os escritos con orde e limpeza .
Escribe os traballos propostos con caligrafía clara.
COMPETENCIA MATEMÁTICA, CIENTÍTIFICA E TECNOLÓXICA
Ordena os datos rexistrados atendendo a un criterio de clasificación.
Amosa respecto e coidado pola Natureza.
Aprende e ordea cronolóxicamente os principais feitos da historia.
Relaciona determinadas prácticas de vida co adecuado funcionamento do corpo.
Identifica e clasifica en grupos diferentes especies de seres vivos .
Recoñece o valor da ciencia das natureza..
COMPETENCIA DIXITAL
Busca, recompila e organiza información en soporte dixital.Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para contrastar e comprobar información.Utiliza o soporte dixital para a aprendizaxe da Relixión .
APRENDER A APRENDERUtiliza estratexias e recursos de pensamento para mellorar a comprensión e a expresión da lingua estranxeira; deducir, formular hipóteses, observar, comparar, asociar, transferir información, etc.Usa algunhas estratexias de tipo receptivo ou interactivo para liquidar problemas de comunicación.
23
Aprende a organizar, memorizar e recuperar información.Faise consciente do que sabe e o que necesita aprender,asumindo a responsabilidade do seu propio proceso de aprendizaxe.COMPETENCIAS SOCIAIS E CÍVICASParticipa en interaccións orais dirixidas sobre temascoñecidos en situacións de comunicación predicibles.Respecta as normas básicas de intercambio escoitando emirando a quen fala, e respectando a quenda de palabra.Recoñece o valor da familia, os amigos e o ambiente cultural que o rodea.
Considera e pon en práctica aqueles xestos e actitudes que potencian a Paz.
Valora e adoita actitudes de perdón e empatía.Reflexiona sobre a vida de personaxes caritativos e influintes na historia polo seu papel conciliador e carismáticoSENTIDO DA INICIATIVA E ESPÍRITO EMPRENDEDORBusca, recompila e organiza información en diferentessoportes.Goza de forma autónoma da lectura de textos adecuados á súa idade manifestando unha actitude positiva cara á lectura.Utiliza estratexias sinxelas de planificación e comprobacióndo traballo realizado.Utiliza criterio e reflexión persoal para levar a cabo certas actividades.
CONCIENCIA E EXPRESIÓNS CULTURAISMostra curiosidade e interese por coñecer información sobreas persoas e a cultura do lugares onde se orixinou o cristianismo.Identifica algunhas tradicións cristiás.Exprésase creativamente e utiliza técnicas artísticas para a presentación de proxectos ou documentos escritos.Participa na elaboración de composicións grupais utilizando diferentes recursos expresivos musicais e/ou escénicos.Identifica aspectos culturais, xeográficos e sociais doutros países do mundo e principalmente da súa comunidade.Identifica e aprecia diferentes manifestacións artísticas.
8.2 RÚBRICAS PARA A AVALIACIÓN DE DESTREZAS POR TAREFAS
24
IINDICADORES DE LOGRO E A SÚA GRADACIÓN
CATEGORÍA INSUFICIENTE / BIEN × NOTABLE × SOBRESALIENTE
Esforzo persoal polo remate das actividades no caderno
Non remata as actividades do caderno. Caligrafía ilexible.Non se preocupa do orden, limpeza do traballo presentado.
A elaboración das actividades é con apoio.Mostra interese por rematar as actividades do caderno.Lévalle máis tempo rematar as actividades.
A elaboración das actividades é autónoma pero mecánica.Mostra inMostra interese pola orden, limpeza pero a estructura do traballo presentado ten alguha deficiencia.Termina a tempo as actividades.
A elaboración das actividades é autónoma.Mostra interese pola orden, limpeza e estructura do traballo presentado. Caligrafía lexible. Termina a tempo.
Participación oral e cooperativa nas actividades diarias
Participa ocasionalmentecon intervencións orais.Coa axuda do docente,repite frases sinxelas deuso común na aula.
Coa axuda do docenteparticipa a miúdo oralmente.Utiliza frases sinxelas deuso común na aularelacionadas coasituación plantexada.
De manera autónoma,participa a miúdo oralmente.Contando con algunhaaxuda do docenteintervén ante preguntasplantexadas polo docente e/ ou ás doutros alumnos.
Participa sempre con intervencións orais de xeito autónomo.A participación dase ante aspreguntas do docente e/ou cara ás interaccións doutros alumnos. É quen de formular pequenascuestións a outros alumnos.Respecta o turno de palabra.
Consecución dos estándares memorísticos
Explica oralmente ou por escrito os contidos de forma moi xeral e necesita do apoio do texto.
Expón as súas aprendizaxes de memoria empregando unha linguaxe adecuada.Desenvolve as ideas con orde.
Planifica o tema que vai exponer. Presta atención a orde e á expresión.Desenvólvese con facilidade se se cambia a orde dos contidos.
Planifica e relaciona as ideas estudiadas entre sí. Coida a expresión e o vocabulario con seguridade. Argumenta con exemplos do seu arredor.
Actitude e interés fronte amateria de Relixión.
Necesita a motivación do profesor ou compañeiros para mostrar por sí mesmo interese por aprender os contidos.Non mostra interés pola presentación dos seus traballos e o desenrolo da claseNon se preocupa do material.
Mostra interese por realizar as actividades de forma autónoma .Pide axuda para corrixir os seus erros e mellorar.Participa nas actividades de grupo.Presta axuda e pon en práctica os valores aprendidos.
Realiza as actividades de forma autónoma. Toma decisións para mellorar.Recoñece e aprende das críticas.
Planifica as tarefas de forma autónoma. Aplica o aprendido xeneralizando a outras situación.Remata sempre os seus traballos.Participa sempre nas actividades de grupo respetando as normas e axudando aos seus compañeiros.
25
9.PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN
Para achegar esta realidade relixiosa aos alumnos de 5º curso o desenrolo diario das clases de Relixión Católica vai marcado polo carácter didáctico e activo que lle aportan os procedementos utilizados.A seguinte listaxe pretende ser un resumo das actividades xerais que serán empregadas como vehículo para alcanzar os obxectivos:O diálogo posterior coas/cos alumnas/os deberá asegurar a súa comprensión.
INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN PROCEDEMENTOS CRITERIOS DE CORRECIÓN
OBSERVACIÓN
DIRECTA (OD)
DO TRABALLO
INDIVIDUAL (TI)
OU GRUPAL (TG)
Será o principal procedemento de avaliación desta materia anotaranse periódicamente en rexistros do alumnado os seus progresos nos distintos aspectos da materia e diversas observacións relevantes.
Listas e fichas de control: cadro de dobre entrada no que figura por un lado a lista de alumnos e por outro as conductas que se desexan observar con ítems definidos.
Rexistro anecdótico: descripcións de comportamentos e actitudes que se consideran importantes por parte do alumnos. Anotaranse situacións que se estima deben estar presentes, incluindo algunhas manifestacións novedosas o creativas por parte dun alumno o un grupo de alumnos. Este tipo de evaluación realizase en calquera ocasión como por exemplo mentras se observa ao alumnado traballando, ou despois dunha actividade na que todos participaron. Tamén pode recoller incidentes que son significativos en relación a un alumno determinado.
Caderno de seguimento: rexistro dos resultados das actividades realizadas na aula, individualmente e en grupo no caderno de seguimiento.
Participación activa e espontánea na clase Aceptación das normas da clase establecidas para as distintas
actividades: lecturas, escenificacións, escoita, danzas… Interese e disfrute das actividades individuais e colectivas Autonomía e iniciativa nas actividades de investigación e de busca de
información. Motivación. Creatividade Iniciativa Esforzo e perseverancia Traballo individual Capacidade de traballo cooperativo Grao de comunicación cos compañeiros Grao de respecto polas producións e intervencións dos seus
compañeiros Grao de adquisición de aprendizaxes básicos Orde e colaboración na preparación e recollida da clase. Responsabilidade no coidado dos materias de uso común da clase:
material escolar, materiais dixitais, biblioteca de aula… Uso axeitado e guiado da pantalla dixital, algunha ferramenta
informática
26
PRODUCIÓN ORAL (PO)
PRODUCIÓN ORAL (PO)
Formaran parte das actividades do día a día dentro do desenvolvemento
Formarán parte das actividades do día a día dentro do desenvolvemento normal da clase.Dado o carácter oral da materia e a pouca dispoñibilidade horaria da mesma serán unha importante ferramenta para avaliar as actividades do día a día e a progresión na adquisición dos contidos e competencias clave. Consideraranse probas orais todos aqueles exercicios orais que se realizan normalmente na clase para comprobar a evolución do proceso de ensinanza-aprendizaxe. Utilizaranse para avaliar os aspectos máis prácticos da materia como a interiorización de contidos e diálogo, explicación de actividades…
Debate – diálogo Repetición dos conceptos ou resumo de contidos do currículo. Lectura dos relatos bíblicos Exposicións Cuestionario directo Relacionar: signos e símbolos relixiosos co seu significado. Resumo ou explicación dun relato bíblico Observación de imaxes e relación co acontecemento que expresan
Tipo de participación (autónomo, con apoio, ningunha) Grao de exactitude nas respostas ás preguntas realizadas Expresión oral do procedemento seguido ao resolver unha actividade Coherencia e adecuación na exposición Grao de creatividade das actividades propostas Nivel e calidade das intervencións Pequenas exposicións orais Mensaxe estructurado Uso de vocabulario reloxioso específico e apropiado Participación a través de respostas a preguntas a partir dun relato dado. Razoamento de contidos e novos conceptos. É quen de formular pequeñas cuestións a outros alumnos.
PRODUCIÓN ESCRITA (PE)Probas/exercicios escritos.
Formarán parte das actividades do día a día dentro do desenvolvemento normal da clase. Consideraranse probas escritas todos aqueles exercicios escritos que se realizan normalmente na clase para comprobar a evolución do proceso de ensinanza-aprendizaxe. Utilizaranse para avaliar os aspectos máis teóricos como resumo dalgún texto bíblico ou contido, anotación relacionada coa cultura relixiosa … A maioría faranse no caderno de clase ou excepcionalmente en murais.
Cuestionarios Ditados Copias da Biblia ou pizarra… Ordenación cronolóxica dos feitos máis importantes que aparecen
no relato.
Realización sen axuda externa Estimación do tempo invertido para resolver unha actividade Orde e limpeza na presentación dos traballos propostos Caligrafía clara Grao de exactitude nas respostas ás preguntas realizadas Grao de creatividade nas actividades propostas Valoración do caderno / fichas / outros traballos de clase.
Formarán parte das actividades do día a día dentro do desenvolvemento
27
EXPRESIÓN DRAMÁTICA (ED)MUSICAL (EM)
normal da clase.Utilizaranse para avaliar os aspectos máis actitudinales da materia como a interiorización de contidos e a súa dimensión social e integradora.
• Reconstrución de pasaxes bíblicos mediante a expresión musical ou dramática.
• Dramatizacións breves e sinxelas sobre a unidade didáctica.• Expresión musical en pequenos grupos acompañados de xestos e
movemento.
Participación sempre nas actividades de grupo Respeto as normas e axuda aos compañeiros. Interese por aprender e repetir as cancións como resumo da UD Grao de respecto polas producións e intervencións dos seus
compañeiros
EXPRESIÓNPLÁSTICA (EP)
rmarán parte das actividades do día a día dentro do desenvolvemento normal da clase. Consideraranse probas plásticas todos aqueles exercicios de debuxo,manualidade ou coloreado que se realizan normalmente na clase para comprobar a evolución do proceso de ensinanza-aprendizaxe. Utilizaranse para avaliar os aspectos máis plásticos como:
Estudo de láminas que reproducen obras da arte relixiosa universal.• Representación de accións e trazos humanos e divinos de Xesús.• Presentación mediante viñetas dun texto gravado ou relato
evanxélico.• Elaboración dun debuxo sobre o relato.• Traballo con imaxes a través do recortado e pegado.• Elaboración das figuriñas dun belén, dunha igrexa… con distintos
materiais.• Elaboración de muráis…
Reflexión crítica e imparcial sobre as creacións elaboradas polos seus compañeiros.
Grao de respecto polas producións dos seus compañeiros.
Traballo individual Capacidade de traballo cooperativo Realización sen axuda externa Estimación do tempo invertido para resolver unha actividade Orde e limpeza na presentación dos traballos propostos
PRODUCIÓNTECNOLÓXICA (PT) Formarán parte do desenvolvemento normal da clase as actividades de
iniciación, visualización de películas, curtas e presentacións dixitais relacionadas co tema relixioso, pero consideraranse probas de produción tecnolóxica todos aqueles exercicios realizados na pantalla dixital que se realizan normalmente na clase para comprobar a evolución do proceso de ensinanza-aprendizaxe:
Repaso con apoio informático a través da pizarra dixital Aproveitamento do soporte informático e do libro dixital da
plataforma EVA no proxecto E-DIXGAL utilizando exercicios, xogos, encrucillados...
Establecemento de diálogos utilizando imaxes para relacionar
Tipo de participación (autónomo, con apoio, ningunha) Grao de exactitude nas respostas ás preguntas realizadas Expresión oral do procedemento seguido ao resolver unha actividade Coherencia e adecuación na exposición Grao de creatividade das actividades propostas Nivel e calidade das intervencións Mensaxe estructurado Uso de vocabulario reloxioso específico e apropiado Participación a través de respostas a preguntas a partir dun relato dado. Razoamento de contidos e novos conceptos.
28
relixión e cultura. Análise de noticias actuais onde intervén o factor relixioso . Exploración de datos sobre a Igrexa en Galicia e tradicións cristiáns
locais a través do dialogo. Visita dixitais de lugares sagrados co posterior intercambio de
ideas..
RÚBRICAS (R) Non as considerarei como un instrumento en si mesmo senon como o medio a través do cal definir os niveis do logro dos estándares en contextos de aplicación que para a área de Relixión Católlica serán as producións antes citadas: exposicións orais, presentacións dixitais, dramatizacións, actividades de creación individuais ou grupais :cancións, outras actividades propostas na clase.De xeito que poidan servir para valorar o grao de aprendizaxe acadado polo alumnado en conoñecementos e competencias, e tamén para poder xulgar o proceso que supón toda aprendizaxe, o nivel de logro das mesmas e a calidade de traballo levado a cabo polo alumnado.
Rexistro do Traballo diario Probas obxectivas (orais e escritas)
60%
Esforzo persoal polo remate das actividades no caderno.20%
Participación oral e cooperativa nas actividades diarias.20%
Actitude e interese fronte a materia de Relixión 20%
40 % Consecución dos estándares memorísticos
29
10. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS
Para suscitar as actitudes e coñecementos previos dos alumnos en canto á súa comprensión da asignatura de Relixión e á súa relación con ela e guiar a labor docente, enuméranse unha serie de materiais e recursos apropiados para a consecución dos obxectivos:
TIPOS DE MATERIAIS MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS
MATERIAL VISUAL
o Láminas, revistas misioneiras, libros de oracións fotografías, cómics, postais, pegatinas, calendarios, debuxos…..
o Pantalla dixital: Videos, películas curtas.o Material informático: exercicios, xogos, páxinas didácticas ilustrativas, presentacións fotográficas, vídeos, a páxina web do
noso colexio…o O caderno do alumno.o O ordenador persoal ABALAR.
o Libros de texto: Non hai para este curso.
o Biblia: 5º curso. “ Biblia de Jerusalén” (pequena) ou similar.
o Libros de lectura ilustrados:
30
5º curso. “Religión Católica 5º ” Editorial SM. .(hai exemplares no centro) 5º curso. Libro dixital Netex.
o Mapas conceptuais, políticos…o Signos e símbolos relixiososo O encerado.o A pizarra dixital.
o Libros da biblioteca de aula: libros de texto, Biblias ilustradas infantís, Biblias de bolsillo, libros de actividades, caderno do alumno…
o Fichas elaboradas polo/a mestre/a.o Fichas sacadas de libros de texto ou doutros libros.o Fichas sacadas de diversos materiais didácticos.o Fichas de reforzo e de ampliación de cada unidade.
MATERIAL AUDITIVO• Instrumentos: pandeiretas, unha guitarra (utilización por parte do profesor )• Lecturas de textos bíblicos, poemas, oracións,composicións…• Dramatizacións , cancións• Discurso maxistral.• CDs audio, CD-ROMs de recursos didácticos, DVDs, ordenador, Internet, webs 2.0.
MATERIAIS MANIPULABLES
Na elaboración de murais utilizaranse todos os materiais de costume, os materiais convencionais dende:papeis e lápices de cores, barras de pegamento ata recortes de revistas…
Materiais manipulables que temos na aula de Relixión Católica. Materiais de desfeito ou reciclable que poidan traer da casa para facer muráis, Beléns…
Materiais complementarios para as escenificacións: bastón, micros, postizos reciclados, teas…
Instrumentos: pandeiretas, unha guitarra…
31
11. METODOLOXÍA DIDÁCTICA
A metodoloxía debe estar orientada, igual cos demáis puntos do currículo, de xeito que facilite a consecución dos obxectivos e a potenciar o logro das competencias.
ESTRATEXIAS METODOLÓXICAS ASPECTOS XERAIS: AGRUPAMENTOS, ACTIVIDADES,
SECUENCIACIÓN E DESCRICIÓN DAS ACTIVIDADES DENTRO DA UNIDADE DIDÁCTICA
• Detección de capacidades e coñecementos previos.
Utilizadas nas primeiras sesións das unidades didácticas, principalmente orais a través dun intercambio de ideas, chuvia de ideas, preguntas directas, xogos…
• De motivación
Destacando a importancia dos contidos para a vida cotidiá e para os intereses dos alumnos. Ás veces cunha canción, unha breve lectura dalgunha entrada do blog de Relixión Católica…
• De desenrolo dos contidos
Serán as máis utilizadas durante a parte principal da sesión e as que traballarán os contidos importantes da unidade didáctica.Xeralmente a exposición maxistral, da escoita dalguha pasaxe da Biblia, pero moitas outras a través de cancións, sinxelas lecturas dramatizadas segundo a permita a unidade didáctica…
• De reforzo
32
Estas actividades complementan ás anteriores e son as programadas para aqueles alumnos que non poidan seguir o ritmo de aprendizaxe do grupo-clase.
• De ampliación
Serán aquelas actividades programadas para os alumnos que levan un maior ritmo de aprendizaxe. Serán actividades dun libro de texto, apoio a outros compañeiros cun ritmo máis lento ou confección dalgún mural resumo da unidade didáctica…
• De avaliación
Serán todas as utilizadas durante as sesións da unidade didáctica. As mencionadas no punto 8 desta programación sobre instrumentos de avaliación.
CRITERIOS SOBRE O AGRUPAMENTO DOS ALUMNOS
Grupo de clase o nivel utilizado normalmente.
A disposición das mesas do alumnado é normalmente en forma de semicírculo deixando espacio diante da pizarra para ás dramatizacións.Están sentados por parellas. Eles mesmos escollen ó seu compañeiro de mesa co que comparten pinturas e demáis materias da clase. O traballo en gran grupo fomenta o intercambio de ideas e a interacción.
Subgrupos de clase
Utilizarase en casos de reforzo ou apoios na aula de Relixión Católica o traballo cooperativo e tutoría entre iguais favorece a integración. O traballo por parellas ou tríos ten maior motivación para os alumnos e favorece o desenrolo de habilidades e capacidades con axuda mutua entre iguais.
Grupos de traballo
A través destos agrupamentos o alumno realiza un aprendizaxe no só conceptual senon predominantemente activo e actitudinal, así como a capacidade de transferir ditos aprendizaxes ao seu entorno inmediato.No caso de 1º curso xuntaranse en pequenos grupos para facer un mural común a nivel clase ou para cantar e dramatizar algún pasaxe da Biblia.A organización dos grupos debe estar orientada a favorecer a interacción e a comunicación.
Ningún alumno quedará sen parella ou compañeira.
Como medida de corrección poderá quedar só coa esperanza de que medite e se corrixa, para logo volver en breve co
33
seu compañeiro.
AS TÉCNICAS ELIXIDAS DE ENSINANZA/APRENDIZAXE
Por parte do alumnado:
Memorización : Este tipo de actividades teñen como finalidade afianzar o aprendido, como exemplo estarían a repetición en voz alta dalgúns dos contidos dados, información recollida da rede informática para completar os aprendizaxes, cuestionarios, escenificacións…
Clarificación: O diálogo como protagonista alumno/profesor, traballos en equipo… intercambio de ideas…
Exposición : A realización de murais, resumos orais, escenificacións, cancións…
Investigación : Búsqueda de información personal nos Biblia persoal do alumno.
Creatividade. A transformación dos coñecementos adquiridos polo alumnado e combinación deles, a creación imaxinativa, a produción de mensaxes…
Por parte do profesor :
Exposición oral maxistral ou breve , segundo corresponda na programación.
Apoio nas exposicións: utilización de láminas, música, vídeos, pizarra dixital…
Apoio , guía: de forma grupal ou a nivel individual.
SECUENCIACIÓN DE TRABALLONA AULA
• A rutina de subir á clase
A mestra recollerá persoalmente ós alumnos na aula. Non levarán material didáctico porque o gardan na aula de Relixión Católica a excepción do ordenador portátil ABALAR e un pendrive persoal.
Ó finalizar a sesión o docente acompañaraos de novo á súa aula.
• Rutinas de inicio de sesión
Para todas as sesións a mestra nomeará dous alumnos por orden de lista que serán os responsables e encargados do material. Como encargados do material terán que repartir os cadernos, bíblias, lápices…Se algún compañeiro trouxo algún detalle para a Caixa do Compartir é o momento de dicirllo á mestra e de deixalo tamén.
A parte principal da sesión
34
Terá una duración de 35 minutos.A mestra propondrá as tarefas directamente relacionadas cos contidos e obxectivos da sesión. Realizaranse actividades de aprendizaxe así como de ampliación que sempre estarán preparadas de antemán. As actividades serán motivadoras e flexibles, así como o tempo adicado a cada tarefa en función das necesidades dos alumnos.
• Rutinas de final de sesión
Os alumnos encargados do material terán que recollelo sendo responsables de colocalo ordeadamente uns minutos antes de que termine a sesión.
Cando estean ben colocados na fila para voltar á súa aula irán pasando pola Caixa do Compartir e poderán coller algunha cousa empezando polos que trouxeron algún detalle para compartir.
12.MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE12.MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE
MetodoloxíaA metoloxía baséase no principio de individualización dadas as características deste alumnado con variado ritmo de aprendizaxe, dominio do idioma, desfase curricular, absentismo, discapacidades,etc…
MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE
DESCRICIÓN XERAL DO GRUPO DESPOIS DA AVALIACIÓN INICIAL
Funcionamento do grupo: Número de alumnos/as, forma de comportarse, relacións entre eles, horario dos grupos… Identificar obxectivos, contidos e aspectos das competencias que teñen mellor acadados e en cales hai que incidir. Identificar as necesidades a nivel grupo. Identificar as necesidades individuais.
9.1. MEDIDAS ORDINARIAS
Organización flexible de tempos, espacios e grupos. Traballo de dinámica grupal para facilitar a cooperación, o intercambio de aprendizaxes entre os alumnos da clase e potenciar a integración.
35
Fomentar un clima de seguridade e autoestima baseado na cooperación, a autonomía e unha atmosfera escolar acolledora e de confianza. Adecuación dos obxectivos priorizando e seleccionando os contidos ás características do alumnado. Estratexias metodolóxicas que favorezan a participación de todo o alumnado: Aprendizaje cooperativo, titoría entre iguais… Adecuación das actividades aos diferentes niveles de competencia curricular do alumnado, respecto ao mesmo contido. Selección de diferentes materiais e recursos para a realización das actividades procurando a motivación do alumnado. Realización de actividades previas e complementarias ás propostas. Fichas de reforzo e de ampliación de cada unidade elaboradas polo/ mestre/a, sacadas de libros de texto, sacadas doutros materiais didácticos; tendo sempre como base os contidos
tratados nas unidades. Incidencia nos contidos que poidan supoñer máis dificultade. Ampliación, profundización e enriquecemento dos contidos tratados nas unidades mediante traballos de investigación e experimentación para o alumnado con mellores aptitudes
para a plástica. Utilización dos recursos das páxinas web especializadas para reforzar ou ampliar os contidos tratados en cada unidade.
9.2. MEDIDAS EXTRAORDINARIAS
Para atender aos alumnos con necesidades educativas especiais propiciarase a participación destes alumnos nas mesmas actividades da clase baixando o número de obxectivos e reducindo os criterios de avaliación.
Adaptacións curriculares significativas, ou non significativas, para o alumnado con necesidades educativas especiais que supoñen modificación o eliminación dalgún dos elementos prescriptivos do currículo: obxectivos, contidos e criterios de avaliación.
Curriculares de acceso: modificacións ou provisión de recursos espaciais, materiales ou de comunicación que van a facilitar que o alumnado con necesidades educativas especiais poida desenvolver o currículo ordinario ou, de ser o caso, o currículo adaptado.
36
13. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES
ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES
DESCRICIÓN XERALAs actividades complementarias ofrecen ao alumnado un reforzo na súa formación.Poden implicar a un curso ou a varios, tanto dentro como fora do recinto escolar:Este tipo de actividades serán organizadas en colaboración co resto do centro. Segundo actividades programadas ao longo do curso.Cabe destacar as relacionadas coas distintas festas do ano: Samaín, Magosto, Nadal, Entroido.Outras actividades complementarias:
Participación nas distintas actividades programadas para celebrar o día das Letras Galegas, Día do libro... Actividades de contacontos, dramatizacións,... Solicitar autores de libros ou animadores que nos poidan proporcionar as editoriais, o centro ou outra entidade. Realización de atividades como: marcapáxinas, elaboración de poemas, contos, vídeos, etc propostas polos equipos de Dinamización da Biblioteca e EDL
CONMEMORACIÓNS
25 de novembro: Día internacional contra a violencia de xénero. Do 1 ao 11 de decembro: Constitución. Estatuto de Autonomía de Galicia. 10 de decembro : Día da Declaración Universal dos Dereitos Humanos 30 de xaneiro: Día da Paz. 8 de marzo: Día Internacional da Muller Traballadora. 15 de marzo: Día Mundial dos dereitos do Consumidor Do 9 ao 13 de marzo: Semana da Prensa
37
Entre o 13 e o 30 de abril: Día do Libro. 7 de abril: Día Mundial da Saúde 9 de maio: Día de Europa Do 7 ao 17 de maio: Semana das Letras Galegas. 5 de xuño: Día mundial do Medio Ambiente.
ESPECÍFICAS DA ÁREA DE RELIXIÓN CATÓLICA
Utilización extraescolar das aplicacións informáticas, xogos e outros materiais suxeridos no blog da clase de relixión. Propostasde traballo con eses materiais. Ensaio e interpretación das panxoliñas durante as clases anteriores ao Nadal, para posterior representacións do coro no festival. Creación das figuriñas dun Belén con materiais reciclados para exposición nos corridores do centro e da aula. Participación activa no festival de Nadal coa interpretación de panxoliñas do coro formado polos nenos e nenas que o desexen do centro, tanto de Relixión Católica como doutras
confesións.
Os ensaios para o coro de panxoliñas realizaranse na aula de Relixión Católica durante algúns recreos un mes antes do día do festival, para os cursos de 3º, 4º, 5º e 6º. Trataremos de repetir a experiencia de anos anteriores de facer unha actividade conxunta entre o noso centro e o E.E.I. O Grupo e o I.E.S Illa de Tambo de Marín durante o Nadal,
colaborando co departamento de Normalización Lingüística e Biblioteca os profesores de Relixión Católica e Evanxélica do IES Illa de Tambo , consistente en que o coro de nenas e nenos que ensaiaron as panxoliñas e algúns Mestres se desplacen a pé ata os seus centros para lles cantar algunhas panxoliñas eles tamén nos dedicarán outras a nos.
O coro tamén cantará na Residencia de Ancianos de Marín. A Residencia despide aos nenos cantores cunha chocolatada. Ensaio e interpretación das cancións para a celebración do Día da Paz.
38
14. APLICACIÓN DOS PLANS E PROXECTOS DE CENTRO
RELIXIÓN CATÓLICA
PROXECTO LINGÜÍSTICO
Participación activa nas actividades propostas polo ENDL (Equipo de Normalización e Dinamización da Lingua
Galega) para desenvolver o Plan de Fomento do uso do galego.
Co fin de acadar a normalización do idioma galego, lingua propia de Galicia, aínda que a clase de Relixión se
imparte en castelán, interpretaranse panxoliñas e algunhas producións faranse en galego…
Os obxectivos que se pretende lograr na aula de Relixión a través do manexo dos textos bíblicos, periódicos e
revistas religiosas adaptados ao seu nivel, son os seguintes:
Potenciar a comprensión lectora dende a área de Relixión Católica.
Formar lectores capaces de se desenvolver con éxito no ámbito relixioso.
Lograr que a maioría do alumnado descubra a lectura como un elemento de disfrute persoal a continuar fora do
ámbito escolar.
Despertar e aumentar o interés do alumnado pola lectura.
Fomentar no alumnado, a través da lectura, unha actitude reflexiva e crítica ante as manifestacions religiosas do
39
PLAN LECTOR
entorno.
Usar as bibliotecas de aula e de centro para a búsqueda de información e aprendizaxe, e como fonte de lecer.
Tempo de dedicación diaria
Despois do recreo todo o centro dedicará trinta minutos ao plan lector.
Textos seleccionados
Neste curso os textos escollidos serán : libros e revistas misioneiras da biblioteca de aula ou algún libro de
oracións…
Proposta de actividades
Continuar fomentando o préstamo de libros da biblioteca do centro. Utilización da biblioteca de aula para a lectura na clase, de forma individual facendo unha lectura silenciosa ou
por parellas comentando algún texto ou pé de fotografía. Lecturas bíblicas do libro da Bíblia persoal de cada alumno. Lecturas dalgún pequeno párrafo da vida dos santos, misioneiros…
PLAN TIC
En canto ás tecnoloxías da información e comunicación fomentarase o uso das mesmas e a contribución desta área será:
Mellorar principalmente o coñecemento dos lugares santos por tradición cristiá e a visualización de obras de
arte relixioso, así como a visita virtual de edificios relixiosos de distintos países.
Durante as sesións realizaranse actividades dixitais co ordenador ou na pizarra dixital interactiva.
A utilización da pizarra dixital tamén será un bo instrumento para facilitar a explicación dalgúns contidos e a
realización de actividades complementarias.
Traballaremos con:
DVds.., CD –ROM, pizarra dixital interactiva
Edilims, webs, blogs, actividades on line etc. que sexan interesantes para a motivación da clase de relixión.
Busca de información nos blogs da clase de relixión católica.
40
ABALAR E-DIXGAL
Nos cursos de 5º e 6º realizaranse as consultas e búsqueda de información no libro dixital Netex así coma na
rede on line facendo uso dos portátiles persoais .
Presentacións dixitais como resumo da UD.
PLAN DE CONVIVENCIA
Como profesores temos o dereito e deber de facer respectar as Normas de Conduta establecidas no centro e
corrixir aqueles comportamentos que sexan contrarios a estas, de conformidade co disposto no Plan de
Convivencia e no Regulamento de Réxime Interno do centro.
Corresponde ao Profesor fomentar a participación destes nas actividades programadas dentro do Plan de
Convivencia e manter o necesario contacto coas familias co fin de que se cumpran os obxectivos do devandito
Plan.
Debemos favorecer:
Actividades para a integración e participación do alumnado.
Actividades de sensibilización fronte ao acoso.
Actividades de sensibilización da comunidade educativa en igualdade homes e mulleres.
41
15. CONCRECIÓN DOS ELEMENTOS TRANSVERSAIS
ELEMENTOS TRANSVERSAIS CONCRECIÓN DE ELEMENTOS TRANSVERSAIS NA ÁREA DE RELIXIÓN CATÓLICA
COMPRENSIÓN LECTORA (CL)
Seguir con atención as lecturas dos relatos propostos nalgunhas unidades. Nomear os personaxes que interveñen nas lecturas, relatos e cancións. Resumir, mediante preguntas dirixidas polo profesor, o argumento dos relatos e cancións. Describir e debuxar personaxes, lugares ou situacións que se desenvolven nos relatos e cancións. Lectura comprensiva e expresiva do texto das cancións. Comprender os vocablos novos que aparecen nos textos dos relatos e cancións. Ler algunha anécdota sobre figuras destacadas da relixión ou premios nóbel da paz. Facer lectura silenciosa das ordes das actividades (cando estas están escritas) para comprobar o grao de comprensión lectora que van adquirindo
os alumnos. Garantizar a disposición na aula da maior cantidade e variedade de textos. Permitir aos alumnos seleccionar os textos dacordo coas súas necesidades. Permitir que o alumno busque por sí solo a información, xerarquice ideas e se oriente dentro dun texto. Relacionar a información do texto coas súas propias vivencias, cos seus coñecementos…
EXPRESIÓN ORAL E ESCRITA (EOE)
Dramatizar relatos bíblicos e cancións. Coordinar comentarios acerca do lido. Formular preguntas abertas, que non poidan ser contestadas cun sí ou cun non. Resumir algunha vivencia persoal na súa parroquia. Lectura comprensiva e expresiva do texto das cancións. Aprender vocabulario novo. Busca e investigación de oracións para aprendelos e comentalos na clase. Verbalizar situacións da aula. Explicacións dos sentimentos que produce a reflexión sobre alguha biografía ou experiencia persoal.
42
COMUNICACIÓN AUDIOVISUAL (CA)
Será unha iniciación a unha alfabetización audiovisual buscando actividades axeitadas aos distintos niveis da etapa.
Proporánse actividades que incrementen a comprensión crítica dos medios de comunicación: televisión, cine, video, radio, fotografía, materiais impresos e programas de ordenador.
Desenvolvemento do pensamento crítico e da capacidade creativa a través do análise e a produción de materiais audiovisuais. Seleccionar unha música que sirva de apoio a algunha dramatización. Preparar a exposición dunha UD a modo de telexornal . Creación dunha presentación dixital por grupos, a modo de resumo da UD, e exposición oral a nivel gran grupo. Gravación e edición de actividades propias da clase: cancións, interpretacións…ou das actividades complementarias e extraescolares para subir
ao blog de clase.
TECNOLOXÍAS DA INFORMACIÓN E DA COMUNICACIÓN (TIC)
Utilización de CDs de audio para a escoita das cancións. Utilización de recursos didácticos interactivos de CD-ROMs. Utilización de DVDs para a visualización dalgún corto animado ou película curta relacionadas cos contidos. Utilizar as posibilidades que nos ofrece Internet e as Webs 2.0: búsquedas de información, actividade interactivas… Recursos e materiais seleccionados recopilados no blog da clase de Relixión Católica: : shalominesduran.blogspot.com Consulta e búsqueda de información no libro dixital de Relixión Católica Netex da plataforma EVA . Aproveitamento dos recursos do entorno ABALAR. Utilización responsable dos recursos e posibilidades que nos ofrece Internet.
A exposición do profesor apoiada polas novas tecnoloxías.
Mediante uso do ordenador e a pizarra dixital a profesora mellora a exposición dos contidos ao ilustrar con maior claridade algúns conceptos e presentalos de forma máis atractiva e cercana.
Ao mesmo tempo, coa utilización das novas tecnoloxías pódese mellorar a motivación hacia o aprendizaxe da asignatura, cando a exposición baséase na figura dalgún personaxe, algún resumo bibliográfico, algunha presentación fotográfica ou power point na que eles mesmos sexan os protagonistas, etc… esta chega mellor ao alumnado e facilita a súa aprendizaxe.
Búsqueda de solucións de exercicios e xogos didácticos na pizarra dixital. Temos no noso centro unha páxina web que se vai enriquecendo coas aportacións de cada mestre ó seu blog. Tamén existe un rincón para a
asignatura de Relixión Católica. Nela aparecen resumos dos traballos en grupo dalgún curso, presentación resumo dalgunha festa litúrxica, vídeos relacionados cos temas estudiados na aula, algún enlace de interese, información da Xornada do DOMUND feita no noso colexio…
EMPRENDEMENTO (EMP)
Actividades que permitan afianzar o espírito emprendedor e a iniciativa empresarial, fomentando aptitudes como a creatividade, a autonomía, a iniciativa, o traballo en equipo, a confianza nun mesmo e o sentido crítico.
Participación nos proxectos que propoñen os equipos de Dinamización de Biblitoteca e EDL. Participación en actividades como o festival de Nadal coa creación dun coro formado polos voluntarios dos cursos de 3º 4º 5º e 6º. Dramatizacións sinxelas como parte dalgunhas UDs. Expresa, oral e xestualmente, de forma sinxela as súas inquietudes e propostas de traballo cooperativo en grupo. Participar nas saídas propostas por Nadal para cantar en: a Residencia de Maiores de Marín, visita ao IES ILLA DE TAMBO e a EEI O GRUPO.
43
EDUCACIÓN CÍVICA E CONSTITUCIONAL (ECC)
Actividades que fomenten a solidariedade, o respecto á diversidade, a capacidade de diálogo e a participación social. Promovendo valores que fomenten a igualdade efectiva entre homes e mulleres, así como a igualdade de trato e non discriminación por calquera condición ou circunstancia persoal ou social.
Dadas as particularidades multiculturais do alumnado do noso centro Sequelo de Marín e as súas confesións particulares, a saber, musulmáns, evanxélicos, católicos, agnósticos… fomentar o respeto hacia outras culturas, razas, confesións… e de potenciar o acercamento entre os compañeiros .
Aprendizaxe de resolución pacífica de conflictos en todos os ámbitos da vida persoal familiar e social. Para favorecer a xenerosidade hai colocada ao final da clase unha caixa “a Caixa do Compartir” na que os nenos van deixando pequenos
detalles que xa non precisan e poden compartir con calquera outro da clase ou do centro sen discriminar a ningún neno pola súa condición, raza.
Para fomentar o coidado polas cousas dos demáis e o compartir os materiais coma lápises, cores, tesoiras… son de uso común A campaña de colaboración cos máis pobres a través da Campaña do DOMUND, acercando aos nenos a outras realidades lonxanas e ao
altruismo. Interpretación de cancións que moven ao achegamento aos demáis, á colaboración, ó Perdón, á Paz… Fomento da xenerosidade nas campañas de xoguetes e comida para CARITAS e o comedor dos pobres. Descubrir a riqueza da música da nosa tradición cultural relixiosa así coma as das distintas culturas actuais (especialmente as que conviven con
nós) ou antigas e participar delas. Aproveitar a realidade intercultural do noso centro para unha achega a outras culturas. Integración co resto do grupo no desenvolvemento das actividades. Disposición de axuda a outros compañeiros que posúen menos facilidade na aprendizaxe. Boa disposición para coordinar a propia acción coa do grupo con fins expresivos e estéticos. Apreciación das intervencións individuais nun contexto grupal. Mostrar interese e respecto polas creacións dos compañeiros. Esforzo no coidado do silencio para poder dialogar e escoitar. Gozar coa interpretación de cancións que promovan e afiancen as relacións interpersoais. Procurar a participación de nenos e nenas por igual en todas as actividades. Fomentar a aceptación de maneira natural de que non existes traballos e roles diferenciados por sexos. Fomentar o consumo e uso responsable dos materiais que se atopan en Internet. Coñecer as normas que rixen a propiedade intelectual.
44
PREVENCIÓN DA VIOLENCIA (PV)
Actividades que fomenten a prevención de calquera forma de violencia (de xénero, terrorista…), racismo ou xenofobia.
Utilizar para a celebración concreta do Día da Paz músicas que xa son “clásicos” para esa data, descubrir outros novos. Indagar nas composións e autores de eses “clásicos” para o Día da Paz, que acostumamos cantar nesta data. Indagar na procura de personaxes relacionados coa relixion e o altuismo que fomenten accións pola paz e a non violencia; Actividades que desenvolvan os valores básicos da tolerancia, o respecto aos demais e a un mesmo, a aceptación e valoración do outro, o sentido
do diálogo, a confrontación de ideas, a cooperación en tarefas comúns, a resolución armónica e pacífica de conflictos e o rexeitamento de toda situación de violencia.
Recoñece e valora a necesidade da espera como actitude cotidiá da vida para evitar conflitos. Procurar adoitar o exemplo dos santos : paciencia, perdón, empatía…
DESENVOLVEMENTO SOSTIBLE (DS)
Promoveranse actividades que fomenten o desenvolvemento sostible e o medio ambiente, os riscos de explotación e abuso sexual, situacións de risco derivadas da utilización das tecnoloxías da información e da comunicación, a´si como a protección ante urxencias e catástrofes.
Tomar conciencia da importancia de coidar a creación como un ben común para a humanidade. Fomentar o rexeitamento ao ruído indiscriminado, valorando o silencio. Axudar a coñecer a beleza da natureza, valorando o entorno paixasístico no que vive. Potenciar o reciclaxe e a reutilización conservar o medioambiente . Recoñocer a importancia da hixiene persoal como parte que somos da natureza para evitar enfermidades e o consumo de medicamentos.
EDUCACIÓN VIARIA (EV)
Promoveranse actividades para a mellora da convivencia e prevención dos accidentes de tráfico, co fin de que se coñezan os dereitos e deberes como usuarios das vías públicas, en calidade de: peón, viaxeiro, conductor de bicicletas… Respecto ás normas e sinais de tráfico.
Ter en conta aos peóns que presentan algún tipo de discapacidade ou compren da nosa axuda: Ceder o paso, dar información… Fomentar os bos hábitos urbáns de cuidar as estradas e rúas (mantelas limpas) para o disfrute e servicio de todos os vecinos. Tomar conciencia da importancia de circular pola vía pública sin auriculares, xa que disminuen a capacidade auditiva e distraen a atención, sendo
causa de algúns accidentes de circulación. Distinguir os sinais cos que nos atopamos ao circular por unha vía pública, decatándonos do que significan: Sereas, pitidos, semáforos para
invidentes…
45
16.AVALIACIÓN DA PROPIA PROGRAMACIÓN
Obxectivamente cabe resaltar que a programación ao longo do curso escolar vai variando en canto aos tempos de aplicación.
A temporalización prevista ao principio do curso moitas veces non se corresponde coa que semanalmente se leva a cabo, incluso dentro dunha sesión, según as vicisitudes da vida persoal de cada neno e as interrupciónspor múltiples motivos no desenrolo da unidade didáctica, fan que se faga imperativo a adecuación das actividades didácticas aos tempos reais da execución das unidades didácticas.
En ocasións os motivos veñen dados pola programación xeral do centro que interrompe a programación desta asignatura, a saber:
a. actividades complementarias e extraescolares
b. festivos
c. saídas culturais…etc
Noutros casos a retificación da propia programación ven dada por factores humanos ou técnicos ,cando a liña de conexión non vai, ou unha actividade convén modificala por adaptala mellor o grupo de alumnos ( non todas as actividades didácticas se axeitan do mesmo xeito a todos os nenos)…Cabe subliñar que a reducion de horario lectivo para esta asignatura reduciu enormemente a calidade de ensinanza, pois o currículo é extenso.Todos estos imprevistos fan variar a programación que se irá adaptando e mellorando para poder alcanzar un bo grado de eficiencia nos obxectivos e competencias. Esta avaliación realizarase por trimestre.
46
. Procedementos para valorar o axuste entre a Programación Didáctica e os resultados.
ASPECTOS A AVALIARVALORACIÓN DO
GRAO DE AXEITAMENTO
A DESTACAR PROPOSTAS DE MELLORA
4 3 2 1
1.- Adecuación do deseño das unidades.
2.- Adecuación da temporalización das unidades.
3.- O desenvolvemento da programación respondeu á secuenciación e á temporalización previstas.
4.- Adecuación da secuenciación dos contidos en cada unidade.
5.- Adecuación da secuenciación dos estándares para cada unidade.
6.- Adecuación do grao mínimo de consecución fixado para cada estándar.
7.- Asignación a cada estándar do peso correspondente na cualificación.
8.- Vinculación de cada estándar a un ou varios instrumentos para a súa avaliación.
9.- Asociación de cada estándar cos elementos trasversais a desenvolver.
10.- Desempeño de competencias en cada unidade
11.- Adecuación da secuencia de traballo na aula
12.- Realización das tarefas previstas
47
13.- Estratexias metodolóxicas seleccionadas
14.- Adecuación dos materiais e recursos utilizados
15.- Adecuación do plan de avaliación inicial deseñado
16.- Adecuación das medidas de atención á diversidade
17.- Adecuación do programa de actividades de recuperación e reforzo
18.- Concreción dos elementos transversais para cada unidade
19.- Grao de desenvolvemento das actividades complementarias e extraescolares
48
17. AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINO
Un dos aspectos máis importantes no proceso de avaliación é o seu carácter corrector das desviacións que se poden producir ao longo do proceso de ensino. Así pois, é necesario que un dos obxectos de avaliación sexa a propia actividade, a súa planificación, o seu desenvolvemento e os resultados obtidos.O obxectivo final é que a avaliación sexa parte integrante da actividade cotidiana da aula como mecanismo de reaxuste tanto do aprendizaxe do alumno/a como do propio proceso de ensino e a práctica docente.
AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINOINDICADORES DO LOGRO
VALORACIÓN DO GRAO DE
AXEITAMENTOA DESTACAR PROPOSTAS DE MELLORA
4 3 2 1
1.- O nivel de dificultade foi adecuado ás características do alumnado.
2.- Conseguiuse crear situacións que favoreceran as aprendizaxe.
3.- Conseguiuse motivar para conseguir a súa actividade intelectual e física.
4.- Conseguiuse a participación activa de todo o alumnado.
5.- Contouse co apoio e implicación das familias no traballo do alumnado.
6.- Mantívose un contacto periódico coa familia por parte do profesorado.
7.- Tomouse algunha medida curricular para atender al alumnado con NEAE.
8- Tomouse algunha medida organizativa para atender al alumnado con NEAE.
49
9.- Atendeuse adecuadamente á diversidade do alumnado.
10.- Usáronse distintos instrumentos de avaliación.
11.- Valorouse adecuadamente o traballo na aula.
12.- Valorouse adecuadamente o traballo colaborativo do alumnado dentro do grupo.
18. AVALIACIÓN DA PRÁCTICA DOCENTE
É un instrumento deseñado para valorar o axuste entre a práctica docente e os resultados obtidos. Valorarase sinalando cun X, de 1 a 4 (onde 1 é a cualificación máis baixa e 4 a máis alta) os aspectos redactados na táboa; especificando o que resultou tal como estaba programado acompañado de propostas de mellora. Esta avaliación realizarase por trimestre.
AVALIACIÓN DA PRACTICA DOCENTEINDICADORES DO LOGRO
VALORACIÓN DO GRAO DE
AXEITAMENTOA DESTACAR PROPOSTAS DE MELLORA
4 3 2 1
1.- As explicacións xerais para todo o alumnado foron axeitadas.
2.- Ofrécese a cada alumno/a as explicacións individualizadas que precisa.
3.- Elabóranse actividades de distinta dificultade atendendo á diversidade.
4.- Elabóranse probas de avaliación de distinta dificultade para os alumnos con NEAE.
5.- Utilízanse distintas estratexias metodolóxicas en función dos temas a tratar.
50
6.- Intercálase o traballo individual e en equipo.
7.- Poténcianse estratexias de animación á lectura e de comprensión e expresión oral.
8.- Incorpóranse as TIC aos procesos de ensino – aprendizaxe.
9.- Préstase atención aos temas transversais vinculados a cada estándar.
10.- Coméntase co alumnado os fallos máis significativos das intervencións na aula / probas /exames, etc.
11.- Dáselle ao alumnado a posibilidade de visualizar e comentar os seus fallos.
12.- Adecuación, logo da súa aplicación, das ACS propostas e aprobadas.
13.- As medidas de apoio, reforzo, etc establécense vinculadas aos estándares.
14.- Avalíase a eficacia dos programas de apoio, reforzo, recuperación, ampliación,..
51
