ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 1...

111
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 1 HELECO ’05 5 Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 5 TH INTERNATIONAL EXHIBITION AND CONFERENCE ON ENVIRONMENTAL TECHNOLOGY ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΘΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΕ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ Α. ΜΟΡΟΠΟΥΛΟΥ Καθηγήτρια Ε.Μ.Π. Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής Μέλος της Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε.

Transcript of ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 1...

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 1

HELECO ’05 5Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ

ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

5TH INTERNATIONAL EXHIBITION AND CONFERENCE ON ENVIRONMENTAL

TECHNOLOGY

ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ

ΕΘΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ

ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΕ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ

ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑΑ. ΜΟΡΟΠΟΥΛΟΥΚαθηγήτρια Ε.Μ.Π.Πρόεδρος Οργανωτικής ΕπιτροπήςΜέλος της Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 2

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΑ. ΜΟΡΟΠΟΥΛΟΥΚαθηγήτρια Ε.Μ.Π., Mέλος της Δ.Ε. Τ.Ε.Ε.

Κ. ΣΥΡΜΑΚΕΖΗΣΚαθηγητής Ε.Μ.Π.

Δ. ΜΠΙΚΑΣ Καθηγητής Α.Π.Θ.

Ι. ΠΑΣΠΑΛΙΑΡΗΣ Καθηγητής Ε.Μ.Π.

Μ. ΦΟΥΝΤΗ Αν. Καθηγήτρια Ε.Μ.Π.

Γ. ΣΥΡΙΑΝΟΣΠρόεδρος ΣΤΕΑΤ

Ε. ΧΑΝΙΩΤΑΚΗΣ Διευθυντής Έρευνας & Ποιότητας, Α.Ε. Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ

Ε. ΚΑΝΙΤΑΚΗ Επιστημονικός Συνεργάτης Ε.Μ.Π., Πρόεδρος Ελληνικού Τμήματος Σκυροδέματος

ΟΜΑΔΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣΜ. ΚΑΡΟΓΛΟΥΧημικός Μηχανικός

Ε. ΑΓΓΕΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Χημικός Μηχανικός

Π. ΠΑΠΑΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ Πολιτικός Μηχανικός

Δ. ΠΤΩΧΟΣ Ηλεκτρολόγος Μηχανικός

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ, ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΚΔΟΣΗΣΓΙΩΤΑ ΚΑΖΑΖΗΥπεύθυνη Τμήματος Εκδόσεων Τ.Ε.Ε.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΓΙΩΤΑ ΚΑΖΑΖΗΣΤΡΑΤΟΣ ΚΟΛΥΦΕΤΗΣΤμήμα Εκδόσεων Τ.Ε.Ε.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 3

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΑΠΟ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ

Α. ΑΝΔΡΕΟΠΟΥΛΟΣ σελ. 7-9Πρύτανης Ε.Μ.Π.

Π. ΡΑΛΛΗ σελ. 10-12Εκπρόσωπος Α.Π.Θ.

Θ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ σελ. 13-14Πρόεδρος Ε.Τ.Ε.Κ.

Ε. ΔΡΑΚΑΚΗΣ σελ. 14-16Α΄ Αντιπρόεδρος Τ.Ε.Ε.

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥΜ σελ. 16-46ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ Α. ΜΟΡΟΠΟΥΛΟΥΚαθηγήτρια Ε.Μ.Π.Πρόεδρος Οργανωτικής ΕπιτροπήςΜέλος της Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε.

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ σελ. 47-48

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

CH. LESNIAK EC TG Research

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 4

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

A. ΜΕΛΕΤΕΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝΠΡΟΕΔΡΕΙΟ

ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΡΩΤΟΝΟΤΑΡΙΟΣΜέλος της Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε. Ε. ΚΑΝΙΤΑΚΗ Επιστημονική συνεργάτης Ε.Μ.Π.,Πρόεδρος Ελληνικού Τμήματος Σκυροδέματος,Μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής

ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ

Π. ΖΑΝΝΗΣ σελ. 50-51Γ.Γ. ΣΕΓΜ

Κ. ΚΡΕΜΑΛΗΣ σελ. 51-53Κ. ΚΡΕΜΑΛΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.

Ι. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ σελ. 53-55Αρχιτέκτων Μηχανικός, Χωροτάκτης – Πολεοδόμος, PLAS ΕΠΕ

Δ. ΜΠΑΪΡΑΚΤΑΡΗΣ σελ. 55-57Δρ Πολιτικός Μηχανικός, ΜΠΑΪΡΑΚΤΑΡΗΣ Δ. & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΠΕ

B. ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣΠΡΟΕΔΡΕΙΟ

Θ. ΔΡΑΓΚΙΩΤΗΣΓενικός Γραμματέας της Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε.Δ. ΜΠΙΚΑΣΚαθηγητής Α.Π.Θ., Μέλος Οργανωτικής Επιτροπής

ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ

Ι. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ σελ. 59-61Πρόεδρος ΠΕΔΜΕΔΕ

Δ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ σελ. 62-63Αντιπρόεδρος ΣΤΕΑΤ

Ε. ΠΡΩΤΟΝΟΤΑΡΙΟΣ σελ. 66-68Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας της Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 5

Γ. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ - ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑΠΡΟΕΔΡΕΙΟ

Ι. ΠΑΣΠΑΛΙΑΡΗΣΚαθηγητής Ε.Μ.Π., μέλος Οργανωτικής ΕπιτροπήςΜ. ΦΟΥΝΤΗΑναπληρώτρια Καθηγήτρια Ε.Μ.Π., μέλος Οργανωτικής ΕπιτροπήςΓ. ΜΠΑΤΗΣΚαθηγητής Ε.Μ.Π., Αναπληρωτής Πρόεδρος Σχολής Χημικών Μηχανικών, Ε.Ε.Ε. Δομικών ΥλικώνΕ. ΧΑΝΙΩΤΑΚΗΣΔιευθυντής της Έρευνας & Ποιότητας “ ΤΙΤΑΝ Α.Ε.”, μέλος Οργανωτικής Επιτρoπής

ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ

Δ. ΔΟΝΤΑΣ σελ. 69-71Υπεύθυνος Έρευνας και Νέων Προϊόντων KNAUF Γυψοποιία Α.Β.Ε.

Χ. ΚΑΛΛΙΩΡΑΣ σελ. 72-74Ποϊστάμενος Markrting σε χάλυβες οπλισμένου σκυροδέματος «ΣΙΔΕΝΟΡ Α.Ε.»

Γ. ΜΑΡΙΝΟΣ σελ.74-78 Διευθυντής Ποιότητας και παραγωγικών Διαδικασιών

Α. ΦΙΛΟΛΙΑΣ σελ. 78-79Μέλος Δ.Σ. Σωματίου Επιχειρήσεων Μαρμάρων Αττικής

Δ. ΠΟΛΕΙΣ - ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ

ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ

Α. ΜΟΡΟΠΟΥΛΟΥ Καθηγήτρια Ε.Μ.Π., Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτρoπής, Mέλος της Δ.Ε. Τ.Ε.Ε.

Β. ΜΠΑΤΣΟΥΑρχτέκτων Μηχανικός, Mέλος της Δ.Ε. ΤΕΕ

ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ

Χ. ΑΚΡΙΤΙΔΗΣ σελ. 80-85Αντιδήμαρχος Δήμου Αθηναίων,Πρόεδρος Πανελλήνιου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 6

Ε. ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΤΟΥ σελ. 85-88Καθηγήτρια Ε.Μ.Π., Τομέας Πολεοδομίας- Χωροταξίας

Β. ΧΑΝΔΑΚΑΣ σελ. 88-89Γενικός Διευθυντής Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων ΥΠΠΟ

Ε. ΕΡΓΑ ΥΠΟΔΟΜΗΣ - ΥΠΟΓΕΙΑ ΕΡΓΑ

ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ

Α. ΜΟΡΟΠΟΥΛΟΥ Καθηγήτρια Ε.Μ.Π., Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτρoπής, Μέλος της Δ.Ε. ΤΕΕ

Κ. ΣΥΡΜΑΚΕΖΗΣΚαθηγητής Ε.Μ.Π., Μέλος Οργανωτικής Επιτροπής

ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ

Α. ΛΙΩΛΙΟΣ σελ.90-104 Καθηγητής Δ.Π.Θ., Αντιπρόεδρος «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.»

Π. ΛΑΓΙΟΣ σελ. 105-107Προϊστάμενος Τμήματος Μελετών των κατασκευών «ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ»

Σ. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ σελ. 108-110Καθηγητής Ε.Μ.Π., Πρόεδρος ΟΑΣΑ-ΕΘΕΛ-ΗΛΠΑΠΔιευθύνων Σύμβουλος ΟΑΣΑ

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑΑ. ΜΟΡΟΠΟΥΛΟΥ

Η συνεδρία που αφορά στην αειφόρο κατασκευή είναι η δεύτερη φορά που προγραμ-

ματίζεται στο πλαίσιο της HELECO και σηματοδοτεί την εμπλοκή του Τεχνικού Επιμελη-

τηρίου της Ελλάδας σε ένα νέο όραμα για τον κατασκευαστικό κλάδο.

Αυτόν που συνδέεται με την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, τον

ενεργειακό σχεδιασμό της κατασκευής, την επιλογή, το σχεδιασμό και την αριστοποίηση

των υλικών και βέβαια με την έρευνα και την εφαρμογή νέων οικονομικών τεχνικών και

νέου αρχιτεκτονικού σχεδιασμού.

Η διαδικασία της αειφόρου κατασκευής είναι μία διαδικασία, που στο επίπεδο της

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 7

εφαρμογής απαιτεί νέους μηχανισμούς ελέγχου και ενσωμάτωση τόσο στο θεσμικό πλαί-

σιο της κατασκευής όσο και στην τρέχουσα πρακτική.

Σήμερα, η συνεδρία αυτή προηγείται της συνεδρίας για τη συγκρότηση του Εθνικού Φό-

ρουμ, με το οποίο η Ελλάδα θα συμμετάσχει στην Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα της κατασκευής.

Και προηγείται, γιατί ακριβώς θέλουμε να αποτελέσουν τα πορίσματα αυτής της συ-

νεδρίας μία στρατηγική πρόταση για την Έρευνα και την Τεχνολογία όσον αφορά στην

αειφόρο κατασκευή, που αποτελεί μια από τις δυο θεματικές περιοχές με την οποία δί-

νουμε έμφαση στην πλατφόρμα της κατασκευής. Επομένως, σας καλούμε όλους και στην

επόμενη συνεδρία.

Έχουμε περισσότερες από εκατό δηλώσεις συμμετοχής φορέων Έρευνας Τεχνολογίας,

φορέων Μελέτης, Κατασκευής, φορέων Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού και Αποτίμησης,

φορέων της Βιομηχανίας, της Πολιτείας, ιδιωτικών και δημόσιων Οργανισμών, Διαχείρι-

σης, Χρήσης και Λειτουργίας των κτιριακών και πολιτικών υποδομών που αποτελούν το

δομημένο περιβάλλον μας.

Η συντεταγμένη αυτή κοινότητα του ερευνητικού και τεχνολογικού χώρου της κατα-

σκευής είναι σήμερα εδώ παρούσα συμβολικά σε όλη τη διαδοχή των στρογγυλών τρα-

πεζιών και θα ξεκινήσουμε με την προσφώνηση του Πρύτανη του Εθνικού Μετσοβείου

Πολυτεχνείου του αγαπητού συναδέλφου καθηγητή κ. Ανδρέα Ανδρεόπουλου.

Α. ΑΝΔΡΕΟΠΟΥΛΟΣΠρύτανης Ε.Μ.Π.

Κυρίες και κύριοι, επίσημοι προσκεκλημένοι, αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι από καρ-

διάς πράγματι θέλω να χαιρετίσω το εγχείρημα αυτό της διοργάνωσης του ελληνικού

φόρουμ που έχει αντικείμενο την Έρευνα και Τεχνολογία πάνω στις κατασκευές αλλά

πολύ ορθά προσδιορίζει δυο άξονες έμφασης την αειφορία, τη βιώσιμη κατασκευή, ας

μου επιτραπεί να πω, και την προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Νομίζω ότι είναι ευτυχές το γεγονός και η σύμπτωση και η συγκυρία ότι το μεγάλο

αυτό εγχείρημα, αυτή η προσπάθεια αναδύεται και γίνεται μέσα στο πλαίσιο της HELECO,

αυτού του μεγάλου διεθνούς συνεδρίου για το περιβάλλον, το οποίο έχει καταστεί πλέον

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 8

μετά από τόσα χρόνια ένας θεσμός και προσδίδει επομένως και σε αυτή την προσπάθεια

ιδιαίτερο κύρος.

Πιστεύω, θα ήταν πλεονασμός, να μιλήσω για τη σημασία των κατασκευών, όταν πα-

ρευρίσκονται τόσοι ειδήμονες και φαντάζομαι ότι ομιλητές, οι οποίοι θα επακολουθήσουν

θα αναπτύξουν τα θέματα και με ενάργεια και με επάρκεια.

Είναι γνωστό σε όλους και ο αναπτυξιακός χαρακτήρας του μεγάλου ζητήματος των

κατασκευών. Έχουμε ζήσει την Ολυμπιακή και Μεταολυμπιακή εποχή, τους κλυδωνι-

σμούς στις κατασκευαστικές εταιρείες, τις μεγάλες προκλήσεις για ανοίγματα στον άμεσα

διεθνή και στον ευρύτερα διεθνή χώρο, αλλά νομίζω ότι και το κομμάτι της ασφάλειας

και της ποιότητας των κατασκευών για το μηχανικό, είναι μια πτυχή πολλή σημαντική

γιατί συνδέεται με τον όρκο του, είναι μια απαράγραπτη υποχρέωση να αποδίδει στο κοι-

νωνικό σύνολο ποιοτικές και ασφαλείς κατασκευές.

Ήθελα όμως, στο πλαίσιο ενός πολύ σύντομου χαιρετισμού, να επισημάνω και να

εστιάσω στα δύο αυτά σημεία που προανέφερα, δηλαδή την αειφορία και την προστασία

της πολιτιστικής κληρονομιάς, που νομίζω ότι είναι και το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του

φόρουμ, το οποίο διοργανώνεται με αυτή εδώ την εκδήλωση.

Είναι γνωστό, και κατ’ επανάληψη έχει λεχθεί ότι η βιώσιμη ανάπτυξη, η αειφορία είναι

για μας τους τεχνικούς, για τον τεχνικό κόσμο, μια αυστηρή επιταγή. Η ανθρωπότητα τον

προηγούμενο αιώνα με ευφορία μέσα σε μια κραιπάλη εκμεταλλεύτηκε άκρατα και άκρι-

τα και τις ενεργειακές πηγές και τις πλουτοπαραγωγικές πηγές και πολύ σύντομα όμως

μετά από αυτή την περίοδο της ανάπτυξης στο βαθμό που αυτή εξελίχθηκε έντρομη η

ανθρωπότητα κατάλαβε ότι είχε κάνει λάθος.

Ήταν αρκετό να την προειδοποιήσουν για αυτό και οι ενεργειακές κρίσεις και οι

μεγάλες οικολογικές καταστροφές και η ευρύτερη υποβάθμιση του περιβάλλοντος

και της ποιότητας ζωής. Σε αυτό λοιπόν το σταυροδρόμι, που η ανθρωπότητα κατά-

λαβε ότι έπρεπε να αλλάξει σχεδιασμό στην ανάπτυξή της και στη περαιτέρω πορεία

της, κάλεσε πάλι τους πρωτεργάτες αυτής της καταστροφής, αυτής της ζημιάς, τους

μηχανικούς και αυθόρμητα τους ώθησε να τον ανατρέψουν, να ανασχέσουν αυτή

την κατάσταση.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 9

Είμαστε περήφανοι που ανήκουμε σε αυτό το χώρο των ανθρώπων, οι οποίοι και ανέ-

πτυξαν ορισμένα κριτήρια αλλά και οι ίδιοι μπορούν να αυτοπεριοριστούν και να κρατή-

σουν τη ζωή μας στο επίπεδο που της πρέπει.

Μιλώντας πάλι για την πολιτιστική κληρονομιά, νομίζω είναι και αυτό ένα ιδιαίτερο

χαρακτηριστικό που έχει και τεράστια εθνική σημασία αλλά και πάλι τιμά το χώρο των

τεχνικών, το χώρο των μηχανικών.

Στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο έχει αναπτυχθεί αυτή η περιοχή με πρωτοπόρο τον

καθηγητή Θόδωρο Σκουλικίδη και τους άξιους διαδόχους του, τη συνάδελφο Τόνια Μο-

ροπούλου σε θέματα, τα οποία είναι καθαρώς διεπιστημονικά, τα οποία κάποια εποχή, μας

έλεγαν οι γνήσιοι μηχανικοί: τι θέλετε και ασχολείστε με αυτά, δεν είναι δουλειά μηχανι-

κού. Απεδείχθη όμως ότι μέσα σε αυτή τη διεπιστημονική και τεράστιας εθνικής κοινωνικής

και ανθρωπιστικής σημασίας προσπάθεια πάλι ο μηχανικός παίζει ένα πρωτεύοντα ρόλο.

Είμαστε περήφανοι από πλευράς του Ε.Μ.Π. που εκπροσωπούμε με τόσο δυνα-

μισμό αυτή την περιοχή και νομίζω ότι η συγκρότηση αειφορίας, προστασίας της

πολιτιστικής κληρονομιάς δίνει και στη σημερινή προσπάθεια ένα ιδιαίτερο χρώμα

και μια ιδιαίτερη δυναμική.

Εύχομαι να πάνε όλα καλά. Οι άξιες προσπάθειές σας να ευοδωθούν. Εμείς η επιστη-

μονική, η ερευνητική κοινότητα, θα είμαστε σαφέστατα κοντά, γιατί θεωρώ ότι είμαστε

συγκοινωνούντα δοχεία με την πράξη και επομένως από καρδιάς σας εύχομαι καλή δου-

λειά και καλή επιτυχία.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑΕυχαριστούμε τον κ. Πρύτανη. Εξάλλου το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο συμβολικά

ξεκινάει ως φορέας της Έρευνας Τεχνολογίας και φορέας Παιδείας, που θα φέρει ένα

διαρκές βάρος υποστήριξης των προσπαθειών όλου του κλάδου της κατασκευής στην

κατεύθυνση της αειφορίας του.

Η κα Πίτσα Ράλλη εκπροσωπώντας με απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου το Αρι-

στοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης μας δίνει την άλλη πλευρά των ερευνητικών τε-

χνολογικών φορέων.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 10

Π. ΡΑΛΛΗΕκπρόσωπος Α.Π.Θ.

Κυρίες και κύριοι, οφείλω σαν εκπρόσωπος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσα-

λονίκης να αναφέρω ότι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο από τη δεκαετία του ΄70 έχει μια

σημαντική συνεισφορά στη στερέωση και αποκατάσταση των μνημειακών κατασκευών.

Συντονίζει μεγάλα ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το πρόγραμμα στερέωσης και ανά-

δειξης των κάστρων και των φάρων της Ευρώπης. Εν σχέσει με την έρευνα στον τομέα

αυτό το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο έχει ανοίξει το δρόμο στη δομητική αποκατάσταση

των μνημείων Βυζαντινής Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς καθώς και στην επιλογή υλικών

συμβατών με τον υπάρχοντα παλαιό δομικό ιστό.

Όσον αφορά στην αειφόρο ανάπτυξη και την κατασκευή, το Αριστοτέλειο Πανεπιστή-

μιο έχει πρωτοστατήσει και συμβάλλει ουσιαστικά στην αξιοποίηση των βιομηχανικών

παραπροϊόντων στη δόμηση όπως είναι οι ιπτάμενες τέφρες και η σκωρίαση το χάλυβα.

Το επίτευγμα των μεγαλυτέρων PCC του ROLL COMPACTED CONCRETE φράγματος

στην Ευρώπη, το φράγμα της Πλατανόβρυσης βασίστηκε στην πολύχρονη ερευνητική

προσπάθεια που έγινε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Είναι πολύ χαρα-

κτηριστικό και έχω επιλέξει να αναφέρω αυτό.

Η συμμετοχή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου μέσα από τις ερευνητικές και εκπαιδευτικές

δραστηριότητες της πολυτεχνικής σχολής,στη συντήρηση, στερέωση και αποκατάσταση της

πολιτιστικής κληρονομιάς είναι σημαντική για τα ελληνικά δεδομένα.

Ο μεγάλος σεισμός του ΄78 στην περιοχή της Θεσσαλονίκης αποτέλεσε χρονική αφε-

τηρία για μελέτες, καταγραφές και επεμβάσεις αποκαταστάσεις και ερευνητική δραστηρι-

ότητα τόσο σε μνημεία τοιχοποιίας βυζαντινής αρχιτεκτονικής όσο και σε νεότερα κτίρια

καθώς και σε σύγχρονα.

Επίσης, η συμβολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου στα κτίρια τα αντισεισμικά και

στο περιβάλλον είναι πολύ καθοριστική ακριβώς γιατί η αφετηρία του ΄78 έδωσε έναρξη

πολλών ερευνητικών προγραμμάτων.

Στον τομέα της αντισεισμικής, μηχανικής και τεχνολογίας έγιναν πολύ σημαντικά

βήματα. Θα ήθελα όμως, να πω ότι επιλέγοντας θέματα όπως προστασία, επανάχρηση,

αποκατάσταση, προστασία ανάπλαση, μνημεία κάστρα, υλικά κονιάματα, στατικά προ-

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 11

βλήματα δυναμικά, αντισεισμικά, νέες τεχνολογίες και υλικά, το Αριστοτέλειο Πανεπι-

στήμιο μέσα σε είκοσι χρόνια, ενδεικτικά επιλέγοντας κάποια ερευνητικά προγράμματα

έχει κάνει ερευνητικά του ύψους των 12.500.000 €.

Αυτό έτσι σαν μια μικρή ένδειξη της μεγάλης ερευνητικής δραστηριότητας πάνω στον

τομέα αυτό. Η αειφόρος κατασκευή γενικά είναι μια έννοια η οποία προϋπήρχε πάντοτε,

γιατί οι παλιοί γνώριζαν πώς να κτίζουν οικολογικά ακόμη και εάν αυτό δεν ήξεραν να

το ονομάσουν.

Ερχόμαστε εμείς σήμερα, οι οποίοι καταστρέψαμε το περιβάλλον και γενικά εκμεταλ-

λευόμαστε τις σύγχρονες τεχνολογίες και να προκαλέσουμε βλάβες και στο δομημένο

περιβάλλον. Στην Ελλάδα έχουμε μάθει να έχουμε κατασκευή και κατεδάφιση. Δεν έχου-

με την έννοια της συντήρησης.

Ένα γεγονός το οποίο στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στην Αμερική βρίσκει πλέον τη

μεγαλύτερη εφαρμογή. Επομένως, αυτό το οποίο μας λείπει ακόμη και σαν παιδεία

και σαν λογική είναι πως θα διατηρούμε και θα συντηρούμε όχι μόνο τα ιστορικά μας

κτίρια αλλά ακόμη και τα σύγχρονα και υφιστάμενα έτσι ώστε πραγματικά αυτό να

αποτελεί και μια συνέχεια, να προκαλεί τη λιγότερη βλάβη σε όλο το περιβάλλον είτε

ανθρωπογενές είτε δομημένο.

Σε αυτό λοιπόν το κομμάτι πιστεύουμε ότι η δημιουργία αυτής της τεχνολογικής πλατ-

φόρμας θα συμβάλλει σημαντικά. Όμως θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τις τοπικές ιδιαι-

τερότητες και αδυναμίες που έχει η Ελλάδα.

Ιδιαίτερα στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς κατά κύριο λόγο αυτή η δρα-

στηριότητα αναπτύσσεται από το Υπουργείο Πολιτισμού και μέσα από εθνικούς πόρους.

Η τάση η οποία υπάρχει στο εξωτερικό είναι η δραστηριότητα αυτή να συντηρείται και να

χρηματοδοτείται από ιδιωτικές εταιρείες και φορείς κάτι το οποίο στην Ελλάδα αυτό προς

το παρόν δεν είναι εφικτό.

Επομένως, οι παρατηρήσεις τις οποίες έχω να κάνω στο πλαίσιο αυτό της τεχνολογικής

πλατφόρμας, η οποία είναι ακόμη πολλή ασαφής, είναι απαραίτητη αλλά θέλει σημαντική

προετοιμασία έτσι ώστε σαν χώρα να είμαστε ικανοί να συμβάλλουμε θετικά όχι μόνο

σε ένα Ευρωπαϊκό περιβάλλον μιας Ευρωπαϊκής πλατφόρμας αλλά κατά κύριο λόγο σε

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 12

τοπικό, σε εθνικό επίπεδο, είναι κάποιες παρατηρήσεις οι οποίες θα συμβάλλουν σε αυτή

την τεχνολογική πλατφόρμα.

Η ανάγκη εξειδίκευσης, πρακτικής εξειδίκευσης του τεχνικού προσωπικού που συμ-

βάλλει σε όποιες αποκαταστάσεις, επεμβάσεις στερεώσεις γίνονται. Η μη αξιοποιήσιμη,

όπως είπα, δραστηριότητα των μνημείων, επειδή ακριβώς έχουμε μνημεία τα οποία δεν

αξιοποιούνται, ενώ αντίθετα στη Βιέννη και στο εξωτερικό υπάρχουν παλάτια, υπάρχουν

διάφοροι χώροι οι οποίοι έχουν και κίνητρο από διαφόρους ιδιωτικούς φορείς να τα συ-

ντηρούν και να έχουν και κάποιο έσοδο.

Επομένως, οι κατασκευαστικές εταιρείες, οι οποίες μέχρι σήμερα έχουν αναλάβει διά-

φορα έργα προστασίας και στερέωσης συνήθως το κάνουν μόνο για λόγους κύρους ίσως

και έμμεσης προβολής. Όχι για ουσιαστικό όφελος.

Δεν υπάρχει επίσης, βιομηχανία ή επιχείρηση η οποία να επενδύσει. Δεν υπάρχει κερ-

δοφορία δηλαδή από τον ιδιωτικό τομέα. Αυτό πρέπει να το δούμε σε συνδυασμό με το

γεγονός ότι υπάρχει η πρόθεση η Ευρωπαϊκή Ένωση να συντονίσει, να δημιουργήσει το

πλαίσιο και σε συνέχεια οι χώρες να λειτουργήσουν κάτω από τις δικές τους δομές.

Νομίζω επίσης ότι ένα σημείο το οποίο θα πρέπει να δώσουμε σημασία είναι η απου-

σία μορφών προστασίας των μεταλλικών κατασκευών και γενικότερα των βιομηχανικών

παλιών εγκαταστάσεων.

Όλη η προσπάθεια γίνεται κυρίως στα άλλα υλικά, ενώ αυτό στο εξωτερικό είναι αρ-

κετά προχωρημένο εμείς στην Ελλάδα είμαστε πίσω.

Επίσης, να με συγχωρήσουν οι συνάδελφοι γιατί έδωσα έμφαση στα πολιτιστικά και

στα υλικά, ενώ το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο έχει επί πλέον μεγάλη συμβολή στην εξοι-

κονόμηση ενέργειας και σε όλους τους άλλους τομείς του περιβάλλοντος αλλά αυτή κα-

θαυτή η κατασκευή κατά την άποψή μας έχει πολλή μεγάλη μερίδα στα αντισεισμικά και

στα πολιτιστικά. Επομένως, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο αφενός μεν, όπως ανέφερα

σύντομα, έχει συμβάλλει ήδη και συμβάλλει στην αειφόρο κατασκευή μέσα από ενδια-

φέροντα ερευνητικά προγράμματα αλλά από την άλλη μεριά πιστεύω ότι θα έχει λόγο,

συμμετοχή και συμβολή σε οτιδήποτε πρόκειται να σχεδιαστεί σε αυτή την ευρωπαϊκή

τεχνολογική πλατφόρμα που θα αφορά τη χώρα μας.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 13

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ

Ευχαριστούμε την κυρία Ράλλη για τις επισημάνσεις της.

Ουσιαστικά αρχίζει ο διάλογος για την Πλατφόρμα και το Τεχνικό Επιμελητήριο που

συντονίζει ως εθνικός συντονιστής, θέλει να διασφαλίσει ακριβώς αυτό που ζήτησε και το

Α.Π.Θ., δηλαδή μία ισχυρή εθνική πλατφόρμα αυτοδύναμη η οποία θα έχει τη δυναμική

να προσδιορίσει και τις Ευρωπαϊκές εξελίξεις.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι είναι μαζί μας ο Πρόεδρος του Επιστημονικού και Τεχνο-

λογικού Επιμελητηρίου της Κύπρου ο συνάδελφος κ. Θέμος Δημητρίου. Τον καλωσορί-

ζουμε, είναι μεγάλη χαρά και τιμή που στον αγώνα αυτό και η Κύπρος, ένα νέο μέλος

της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα είναι μαζί μας. Θα αγωνιστούμε να προσδιορίσουμε μαζί μια

κοινή Ευρωπαϊκή στρατηγική.

Θ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥΠρόεδρος του Επιστημονικού και Τεχνολογικού Επιμελητηρίου της Κύπρου

Κυρίες και κύριοι, είναι για μένα πολύ τιμητικό που μου ζητήθηκε να προσφωνήσω

αυτή την εκδήλωση.

Πρέπει να πω ότι μου πήρε κάποιο χρόνο να καταλάβω το μέγεθος του εγχειρήματος

το οποίο μπαίνει μπροστά σε όσους ανέλαβαν αυτή την πρωτοβουλία. Μου πήρε κάποιο

χρόνο να καταλάβω το αυτονόητο, ότι ένα όραμα για το 2030 δεν μπορεί παρά να είναι

ένα θηριώδες έργο, ένα έργο το οποίο βάζει τρομακτικές ευθύνες και μεγάλες ελπίδες για

την κοινωνία της Ευρώπης.

Αυτό που ξεχωρίζει σε αυτό το όραμα και τουλάχιστον στις προθέσεις και με ευχαρι-

στεί ιδιαίτερα είναι η έμφαση, η οποία δίνεται στην ποιότητα σε μια προσπάθεια σοβαρής

ανάπτυξης αυτού του τομέα χωρίς να εμποδίζεται από μικρές και πρόσκαιρες επιδιώξεις.

Παράλληλα, αυτή η ίδια η έμφαση στην ποιότητα δημιουργεί και υποχρεώσεις. Και με

οδηγεί και σε κάποια επιφυλακτικότητα σχετικά με ένα άλλο στόχο που αναφέρεται μέσα

στα κείμενα. Το στόχο της ανταγωνιστικότητας απέναντι στις Η.Π.Α. και στις φτωχές

χώρες. Αυτό είναι μέσα στο σωστό του πλαίσιο κάτι το οποίο είναι σημαντικό αλλά δεν

πρέπει να ξεχνούμε πως η ιδεολογία του fast cheaper better δεν είναι πάντα εφικτή και

μπορεί να έχει τραγικά αποτελέσματα.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 14

Ας αποφύγουμε την αναβίωση σε διαφορετική μορφή. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον για μας

στην Κύπρο, ίσως περισσότερο λόγω κάποιας ενασχόλησης και κάποιας γνώσης του

αντικειμένου, είναι θέματα των πόλεων και της πολιτιστικής κληρονομιάς, είναι θέματα

των υποδομών και των υπογείων έργων. Είναι θέματα, τα οποία για μας είναι κρίσιμα,

είναι θέματα που σε όλη την Ευρώπη και ιδιαίτερα στο δικό μας το χώρο, την Ελλάδα

και την Κύπρο φαίνεται να έχουμε αρχίσει τα τελευταία χρόνια να τα λειτουργούμε με

σχετική αποτελεσματικότητα. Η οργάνωσή τους σε ένα μεγάλο όραμα όπως αυτό το

οποίο μπαίνει μπροστά με το σωστό τρόπο είναι απαραίτητη κατά τη γνώμη μας για να

αποφύγουμε τις χειρότερες επιπτώσεις μιας τεχνολογικής ανάπτυξης η οποία είτε το

θέλουμε είτε όχι θα έχει τις δικές της παρενέργειες.

Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ πάλι στο θέμα του μεγέθους αυτού του εγχειρήματος

και θα ζητούσα να με συγχωρέσετε εάν μπαίνοντας, ερχόμενος από τη μικρή Κύπρο,

αυτό το τεράστιο μέγεθος με τρομάζει κάπως. Είναι ένας χώρος που μπαίνουμε τώρα, εί-

ναι ένας χώρος και ένα παιχνίδι που ασφαλώς είμαστε υποχρεωμένοι και να το μάθουμε.

Είμαι βέβαιος πως θα μπορέσουμε να αντεπεξέλθουμε αλλά οι φοβίες, οι οποίες υπάρ-

χουν της μετάβασης από το χώρο των μονάδων στο χώρο των εκατομμυρίων είναι κάτι

το οποίο δεν είναι εύκολο για μας.

Ελπίζω λοιπόν, να μπορέσουμε και εμείς να συμβάλλουμε στο βαθμό που μπορούμε σε

αυτή την πορεία και ελπίζουμε να έχουμε και τη δική σας βοήθεια και κατανόηση.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑΠαρακαλούμε τον Αντιπρόεδρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, το συνάδελφο, κ.

Μανώλη Δρακάκη για την έναρξη του διαλόγου και της συγκρότησης του Εθνικού Φόρουμ.

ΕΜ. ΔΡΑΚΑΚΗΣΑντιπρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας

Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί συνάδελφοι, το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας δεν

είναι τώρα η στιγμή που αρχίζει να ανακατεύεται στα θέματα που έχει, να εμπλέκεται στα

θέματα που έχουν να κάνουν σχετικά με την Έρευνα και την Τεχνολογία αλλά και την

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 15

αειφόρο κατασκευή καθώς και την προστασία της εθνικής κληρονομιάς.

Είναι γνωστό ότι αφενός πάνω από 10% των Ελλήνων μηχανικών, δηλαδή περίπου

έντεκα χιλιάδες μηχανικοί ασχολούνται με θέματα Έρευνας και Τεχνολογίας και αφε-

τέρου είναι γνωστή επίσης η συνεργασία του Τεχνικού Επιμελητηρίου με το διεθνές

ΟΙΚΟΜΟΣ, που είναι οργανισμός για την προστασία αρχιτεκτονικών μνημείων μέσω

του ελληνικού ΙΚΟΜΟΣ.

Είμαστε περήφανοι ιδιαίτερα για την προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς για-

τί έχουμε καταφέρει να χρηματοδοτούμε ακόμα και έργα συντήρησης και αποκατάστα-

σης εκτός Ελλάδας, ιδιαίτερα στις περιοχές όπου άνθισε ο ελληνισμός και μιλάω για την

Μικρά Ασία. Αυτό έχει αναγνωριστεί και από την Ένωση Αρχιτεκτόνων και Μηχανικών

της Τουρκίας δεδομένου ότι πάρα πολλές φορές έχουν αναφερθεί και στις εκδόσεις

τους στη συμβολή αυτή.

Το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας θα ενημερώσει την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη

δημιουργία του εθνικού φόρουμ, όπως έχει υποχρέωση, έτσι ώστε να μπορέσει, όπως

είπε και ο φίλος ο Θέμος Δημητρίου, ο Πρόεδρος του ΟΤΕΚ, να προχωρήσει σε αυτό το

πραγματικά δύσκολο έργο.

Θα ήθελα να πω ότι το Τεχνικό Επιμελητήριο ενδιαφέρεται για καινούργιες διεξόδους,

εάν θέλετε και εργασίας των μηχανικών διότι στη χώρα μας, μετά την ακμή των Ολυ-

μπιακών έργων υπάρχει πρόβλημα ανεργίας στους συναδέλφους που εργάζονται στον

κατασκευαστικό κλάδο.

Πιστεύουμε ότι είναι μια καλή διέξοδος και όπως έφερε σε πέρας ο ελληνικός τεχνι-

κός κόσμος όλα αυτά τα δύσκολα και πολύπλοκα Ολυμπιακά έργα να δώσουμε ένα άλλο

δείγμα γραφής, καλής υπογραφής για τα έργα που έχουν σχέση με την αειφόρο κατα-

σκευή και την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Έχουμε επίσης, κάνει πάρα πολλές ημερίδες σχετικά με την έρευνα και την τεχνο-

λογία και διεθνή συνέδρια, όπως το τελευταίο το Δεκέμβριο του 2004 για την προστα-

σία της πολιτιστικής κληρονομιάς σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπάρχει

ακόμα ένα συνέδριο Έρευνας και Τεχνολογίας που θα γίνει στη Λάρισα, την άνοιξη με

θέμα «Αγροτικά έργα και βιομηχανία». Με αυτό το τελευταίο συνέδριο δεν είναι μόνο

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 16

η προσπάθεια, εάν θέλετε της βελτίωσης, μια και είμαστε σε περιβάλλον της HELECO,

δεν είναι μόνο η παραγωγή υγιών, προϊόντων καλών για την υγεία, μακριά από τα

μεταλλαγμένα αλλά πρέπει να φροντίζουμε να διατηρούμε και αυτό που κουβαλάνε οι

Έλληνες αγρότες από παλιά.

Είναι χαρά μου να κηρύξω την έναρξη των εργασιών για το φόρουμ και παρακαλώ

την κα Μοροπούλου, καθηγήτρια και Πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής να σας

πει για τις θέσεις του εθνικού φόρουμ, της συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Τεχνολογική

Πλατφόρμα για την Έρευνα και την Τεχνολογία και να παρουσιάσει την εισήγηση της

Οργανωτικής Επιτροπής.

ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥΜ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΓΙΑ

ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Α. ΜΟΡΟΠΟΥΛΟΥΚαθηγήτρια Ε.Μ.Π.Πρόεδρος Οργανωτικής ΕπιτροπήςΜέλος της Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε.

Θα ήθελα να καλωσορίσω όλους τους εκλεκτούς καλεσμένους που μετέχουν εδώ, που

δεν μπορώ καν να τους αναφέρω ονομαστικά γιατί είναι όλοι επώνυμοι από τον παλαιό-

τερο εκπρόσωπο της πολιτείας ή των ΑΕΙ ή των κατασκευαστών ή των μελετητών μέχρι

και το νεότερο σπουδαστή μας που χαιρετίζω με χαρά τη συμμετοχή τους.

Θα ήθελα να σας πω, όπως είπε άλλωστε και ο Αντιπρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητη-

ρίου ότι η συμβολή των Ελλήνων μηχανικών στην ερευνητική και τεχνολογική ανάπτυξη

είναι αυτή που μας φέρνει σήμερα εδώ.

Ο ρόλος και οι πρωτοβουλίες του Τ.Ε.Ε. υπαγορεύονται κάτω από το ποιοτικό και

ποσοτικό βάρος τους.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 17

1

ECTP - EuropeanECTP - EuropeanConstruction TechnologyConstruction Technology

PlatformPlatform

�������� �������µ� ������� ����������� �������µ� ������� �������������� ��� ��� ��������� µ� �µ��������������� ��� ��� ��������� µ� �µ������������ �������������� ��������� ��� ��� ������������������ ��� ��� ���������

��� ������������ �������µ������ ������������ �������µ��� � ET � ET��

�. ������������������ ��� ����������� ��������� �.�.�.

��� �� ������ �����µ,

����� �.�. �.�.�., ���������� �.�.�.

1

� ��µ������ ��µ���� ��� ���������������� ���� ���������� &

����������� ��������

� ����� ��� �� ������������ ��� �.�.�.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 18

1

��µ���� ��� ������� ��������� ���� ���������� �������������� ����������µ���� µ� ������ ��� �.�.�. (2003), ��� �� ������ ��� 85.000 µ������� �.�.�., ������������ ��� 8.500 µ�������� (~ 10%) ����������� µ� ��������� ��� ������� ������������ ����µ���, ��� ���������� ������ ��������, ���� �������� ������� ��� ���������, ��� ��µ���� ���� ��� �������������� ��� ��������� ��µ�� (���µ������, ���������).

10102 9223

81465

7843 7514

285 440

2000

4000

6000

8000

10000

12000

����µ

��

������ ����������� /������������ ������

����������� ������ ������������ ������

���������

������

������

77.7%

1

��� �� 57.108 ���µ� ��� ����������� ����µ���� �������� (�������� 1999), �� 29.599 ����� ���������������, �� µ�������� ��������� ~ �� 1/3 ����,��������� �������������� ���� ���� �������� ���������� ����� ������� ��� �����������.

� ����µ��������� ���� ���������� ��� ����������µ����� ��� ������������ ��� �.�.�. ������µ������ µ��� ������� ����������� ��� ��������� � ���������� µ� �������� ��� ��µµ��������� ��� ����������� ��� ����������� ����� ���������� µ��������.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 19

1

����������, �� �.�.�. ������������ ��� �������:

� ��� �������� ��� ��µ����� ��� ������� µ����������� ��� ���������� ��� ����� ���� ���� ��������������� ���� ������ ��� ���� ������������������� ��� �����

� ��� ���������� ��� ���µ������� ��� ����� ������� ��������� ��� ��� �������� ��� �������������������� �����

1

� �� ���������� ��� ������� ��������� ��� �������������� ������ ���� µ� ���� ����������� ���������µ����� �������� ���� ����

� ������ ��� ��� ����������� ��������(������ ������� ��� ������������ ��� ��������� ����������� ��������)

� �������� ��� �������µ��� ���� ��������������������� (µ� �µ���� ���� ����������������µ�� �.�.), ��������� µ� �� ���������� ���������� �������� ���µ���������� ��� ������� ��� ��������������� ���������.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 20

1

������� ��� ���µ���������� ��� ������� ��������������� ���������

(0.69% ��� ��� ��� ��� ����������� ��������������� ��� �&��, ��µ���� µ� �������� ��� ������� �� ���� 1999),

��� �������� �������� ��� �� 1/3 ��� �����������µ���� ������� �� ���������� �����,���������� ����

� 51% ��� ������� ���µ���������� 27,5% ��� ������� ������������� 21.5% ��� ���� ��µµ����� ��� ��� ����������.

1

������� ������ ��� �.�.�.

� ����������� ��� µ��������

���� �� µ�������� �� ������������� ������������µ� ��� ����������� ��� ��� ���������,���� ��� ���� ���������� ��� ���������µ�� ������������ ��� ������µ���������.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 21

1

� ��µ���� ��� ������� ��������� ������������� ���� ������� � �����������

� ����� ��� �� ������������ ��� �.�.�.

1

���������� ��� ��� ������ ��� ����������� �������� ���� ��

� ������ & ����������� �������� (�&��) ������� ��������������� ���� �������� ��� ������������������, ��� ������µ������������� ��� ��� ����������� ���� ��������� �����,����������� ��� ���µ� ��� ������µ��� �����µ���� ��� �����.

����µ���� ��� ������������� ���, � ��������� ������ ��������������� ��� �� ��� �� ������ ������� � ������ ��� �����������µ����� �� ���µ��������� ���. ������ ��� �� ����� �� ���� 2010 �� 3%��� ����������� �������� ��������� (���) �� ������������� ���������� & ����������� ��������, ��� ��µ��� ���������� µ��� �� 2%��� ��� �� �&�� ��� µ� ���� ��µ������� ���µ��� ��������� ������� ��� 3% �������� ���� ������� ���������µ��.

��� �� µ������� �� ���������� � ������ ����� ������ ���������������� ���������

��� ����������� ��� ������������ �������������� ��� ��,��� �����������µµ� ���������� ��� �����������,��� µ������ ��� ��������� ��� � ���µ�� µ� ��� ����� ����������� �� ��������� ��� �� ������������.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 22

1

���������� ��� ��� ������ ��� ����������� �������� ���� ��

������µ���� �� ���������� � ���������� ��� ��� ������ &����������� �������� ���� ��, ������:

� �� ������������ � «�����µ� µ���» ����� ��µ��� ����������������������� ��� �� ������������ �� consortium ���� ��� �������������� �����µ�� ��� ��� ��� �� ������ ��� �� ��µ���������&� µ� ����� ���� ���������� ��������������� ������� �� ��������� � �������� µ��� ��� ���������µ�� �� ���������������� ��� ��� ����������� ������������ �� ������������ �� ������� ��� ������� ������������ ����������������� �� ��µ��� ������������� ��� ��������µ���� �����(�.�. ����µ������� ������� �����������) � ������µ���������������� (�.�. ���µ����� ������)� �� ������� � ��������� ���µ���������� �� ��������� � ����� ��� �&� ������ � ��������� ��������� µ� �µ���� ��� ����������� µ����� ����� �� ��������� � ���������� µ����� ��� ������ ������µ������� ��� ��� ���������µ����� ����������.

1

� �������� ��� �&� ��� � �������� �������µ��� µ����� ���� ����������� ���������������������� ������ ��� 15, � ������ ����������� ����µ��� ��µ���� ���� ���������������.��µ���� µ� ������� ��� 5�� ��, � ������µ� ��� ��������� ��������� ��������� ������µµ� �� ��µ��� µ� ��µ������ ��µ���� ��� µ�������� �����:

��������� � ����������: 18%��������� ������µ��� ��������: 20%��������� ��� �����������: 22%��������� ����: 29%

������µ� ��� ��������� ��������� ��� ������ ������µµ�

�������� ��������0%

��������� ����µ���6%

�������µ�� - ���2%

������� �����3%

�������� - ����������18%

�������� ������µ�����������

20%

�������� ��� �����������22%

�������� ����29%

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 23

1

� �������� ��� �&� ��� � �������� �������µ��� µ��������� �������� ��� ������������������

���� ������ ��� 25 �����, ��� �� �������� ��� ��������µ���� ��µ��� ��� �� 6� ��, ������� ������ ��� �� ��������������� µ���������, ���� ����µ���� ��µ������ � ��������������������� ����� ��µ��� ��� µ������� �� ���������.

��� ������� ���� �� �.�.�. ������� �� ��µ������� ���������������� ��µ������� ��� ��� �������� ��� �����������µµ������ �� ������µµ��� �������, ����������� ����������µ��� ��� �� µ� ���������� ������������ ���������������� ��������.

1

� �������� ��� �&� ��� � �������� �������µ��� µ��������� �������� ��� ������������������

������ �������� ����� � �������� ��µµ����� ������������ ����� µ������ µ������� ��� �����������������µ��, ��� ������������� ����� ���������� �� ��� �� ����� �� �� ������ �� ������� �� ���������� ���� � ������, ��� �� ��������� µ���������µ���� ����������� �����µ��.

���� �� ����� ���� �� ���������� �� ���� ��������µ���� ���� ������ � ������µ��������� �����������������µµ���� ��� ��������µ������� ������ ����, ������ ������� � ����������������� ��� ��������� ��� ��µ�� ���������� �� ����µ� ���� ��������� ������������ ��µµ����� ���� ��������� ������.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 24

1

� �������� ��� �&� ��� � �������� �������µ��� µ��������� �������� ��� ������������������

������ ��� �.�.�. ����� �� ������µ�� µ� ���� ��������� µ��������� ��� ����������� µ� ��� ������, ������� �� ��������� ��� ���������� ���������� ��� ����µ�� �� �����µ��� ��µ��� ��� �������� ��������� µ���������� ���������� ��� ��� ��������� ��� ��������� ����������� �����������������.

1

� �������� ��� �&� ��� � �������� �������µ��� µ��������� �������� ��� ������������������

�� ����� µ� ��� ������� �������������� ��� �������, �������� ��µ������µ� ��� �� 6� �� µ������ ��� ~ 15% �� ���������� ���µ���������� ��� ��µ������ �������������� ��� ����������� ����, ��� ������� ��������, ��� �������� ��� ������������ ��� ��� 5� �� ����������� 67%,������µ������� �������� ��µ��� ��������������������������, ���� � ������ ������� ��� ������������������ ����, ����� ��� ��� �������� �������µ������� ��� ���������� ������������ ���, ���������� �� ����µ����µ������.��������� ��� ��� µ���� ������������ ���� �� ��� 15����������� ���� �� ������µ� 1998 � 2000 ��������������µ���, ��� ��� ����� �� µ������ ������������ ������������� ����������� ��������� ����� ��������� ������µ� ��� ��� µ����µ������ ������������ (EUR�STAT 2004).

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 25

1

� �������� ��� �&� ��� � �������� �������µ��� µ����� ������������ ��� ������������������

��� ����, � ����µ���� ��� �.�.�. ��������� µ� ��� ���������µ������ �������������� ��� ������� µ� �µ���� ���� �������� �������������� ��µ��� ��� ���������� ���������, ����:

� ��� ������� ���������� ��� ����µ������� ��� ������� ������������ �� �������� ��� �������� ������ ��� ����������� ��� ����������� �����µ�� ��� ��������� ���������� ��� �������� ��� ������ ��� ��������� ��� �������������������µ���� ��� ��������� ��� ���������� ��� ������� �������������.

�� ��µ��� �����, �� ������ ���������, ����� ��� ��������� ��µ�������� ��� ��� ������µ����� ���������� ��� ���������, µ�������������� ���µ��������� ��� ����� ��� ���� ������������� 5� ��, ������ ��µ��� �� ��������� �� ���� ��� ���� ���������������� ���� �&� ��� �� ���� ���������� � ������ ��������������������������� ��� ���������.

1

�� ������� ��� �.�.�.

��� ������� ���� �� �.�.�.

���������� ��� �������� ��� ��µµ������ ��� �������������� ��� ����������� ����� ��� �������µ�������� ���� ��������� ���� ������� ���

�������� ��� �������� ��� ��µµ������ ��� 6�������µµ� �������, ����� ��� ��� ���������������� ����µ���� ��� ���µ������ ��� 7��������µµ���� �������� �� ���������� µ� �� ��������µ��� ������ ��� ����� �������������� ��� ������ ��� �� ������� ������������ ������� µ� ���������, ���������� ��� �������µ��.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 26

1

�� �.�.�. ���� ���������� ���� ���� ���������:

��µ����� «��µµ����� ��� ������� ��������� ������������� ���� ��� ������� ��� ��� �����������»,�����, 5 ������� 2003, ���������� �.�.�.

��µ����� «���� ����������� ��������������������� ������µµ���� � 6� �� � �������������� ������µ�, ���������������, ����������µ��, ��������, ���������� ��� ��������� ���������(NanoMatPro) , ������ µ� ���µ��� ��� ��������� ����� ����������, ��� �������� ��� ��� µ�������� (Policy-oriented research) , ������� ���������� (INCO)»,�����������, 24 ���µ����� 2003 & �����, 25���µ����� 2003, ������������� �.�.�., ����, �����������

1

�� ������� ��� �.�.�.

� ������� �����µ ��������µ������ ����������� «��µ��� �������� ����������», �����, 12 ����µ����� 2003, ����������������, �.�.�. µ� �� �������� ������ ��������µ�� �������µ��� HIRCµ� ��� ��������� ������ AE, EBETAM AE

� �µ����� «���µ����� ��� ���� ����������� ��������������������� ������µµ���� � 6� ������µµ� ������� � ��������������� ����������� µ� �� ��� ���������µ��� �����(�������� ����������� INTAS)», ����� 12 ������� 2004,������������� �.�.�., ����, ������ �����

� �µ����� «�� ����������� �����µ�� ��� � �������� ����������������� ���������», ��������, 20 ����µ����� 2004,������������� ���, ����, ���, �.�.�. & «������� �����µ�� ������ ���������� ��� ����������� �������� ��� �������: ������������� �����µ�� ��� � �������� ��������� ����������������� ��� 6�� �� ��� ��», �����, 21 ����µ����� 2004,������������� �.�.�., ����, ���, µ� ��� ���������� ��� ��.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 27

1

�� ������� ��� �.�.�.���������, ��µ������� ��� �����µ�� ��� ���������������������� ��� ������������� ��� ������� ��������� �����������µ���:

� ����������� �� ������ ������� ��������� �������������� µ� ��� ������

� ���� ���µ������� ��� ����������� ��� ���� ������������������ ��� �.�.�., ���� �� ���µ��������� �µ��� ��������� µ�������� �� ���� ��� ��������� ��� ������ ��� ��������������; ����������� ������µµ���� �� ������ ������������ �������

� ��µ������ �� ���������� µ� �� ������� ����������������µ��� ��� ���������� ������ ��� ����� ��� ���µ������������������ ������� ����������� ��� �� ��µµ����� ���������� µ�������� ���� �������µ���� ��� ������������������ ������������ ����� ������������ ��µ���

1

�� ������� ��� �.�.�.

� �����µ����� ������� ������������ ��� ������������ ���������� µ�������� µ� ���� ������ ��� ������� ��� ������µ�������, ���� �� ����������� �� µ������� ��������������� ��� �������� ��� ����� ��� ������� µ�������� ������������ �����, ����

��� 10 �������������� ����� ���� ��,��� ���� ������� ����� (�������������, ����������,�����������) ����� ������ ������ ����� ��� �����µ������ �������������������� ��� ��� ��

(�µ����� «���µ����� ��� ���� ����������� ��������������������� ������µµ���� � 6� ������µµ� ������� � ��������������� ����������� µ� �� ��� ���������µ��� �����(�������� ����������� INTAS)», �����, 12 ������� 2004)

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 28

1

�� ������� ��� �.�.�.

��������� ������µ������ �µ������ ��� �������� �� ����� ������µ��� �&� ������������� ��� µ�������� µ� �µ���� �������������, �� ����������, ��� ��������, ��� ��������� ��������������� �������µ���, ��� ������� ��������, ��� ����������� �����������.��������� ����� � ��µ���� ��� ����� �� �.�.�. ��� ���������� ������ ������� �������� ���� �������� ���

� ��� ������ ���������� ��� HELECO 05 (5�� �������� ���������� ��������� ��� ��� ���������� �������������), µ� �µ���� ������µ������ ��������:

- ��µ�������- �������� ��������- �������� ��� ����������- ����������: µ����������� ��� ������������� ��������- �������������� ����������- ��������� ��������� ��� �������������- ������ ��������- �������� �����

1

� ����� ��� µ� �� ��µ����� ���������� ������������� �� ���������� ��� ������� �����µ «������������������µ� ��� ��� ������ ��� ���������� ������������� µ� �µ���� ���� ������� ��������� ������ ��������� ��� ������������ �������µ���»

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 29

1

���� ��� ���µ� ��� ��� ���������� �������������� �������� ��� ������� �����

��� ��� �� ���� ��� ������������������µ�������

� ���������� ��������� ��� ����� ������������

1

� ��µ����� �������� ������� ��� �&� µ���� ������������ ��� ������������������ ��� ������������������� µ� �����µ���

���� �������� �������µ���,���� �������� ��� ������µ��� ��� ������,���� ������µ����� ���������� ��� �������������

����� ��������� ��µ��,���� ���µ������� �������� µ� �µ���� �������������,����� ���������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 30

1

� ����µ��� ���� ��� ���������� ��� ��� ���������µ������ ��� �� µ����� ��� ���µ������� ��� ��� ����������(���, ��� 2004) ��������

���� ����µ������� ��� �����µ�� ������µ���� ����������� ��� ��� ��µ�������� ���� ������ ��������,

���� ��� ��� ������� ��� ��������������� ��� ������������ ��� ������������������

µ� ��� �������� ��� �&�� ��� ��� �µ��� �������� ��� ����������� ��� �����µ���� ��� ���� ������µ��, �����������, ����� ��� ���� ��������� �������� ���µ������µ�� µ�������� ������������ ��� ��� �� �������� �����.

1

����������� ��� ��� �� ��� ��� ������ ����� � ������ ������������� ��� � �������µ����� �&� �������� ��� ������� ����� ���������� µ���� ��� ��� �����µ� �������� ��������������������� ���.������ ���µ������� ���� ���µ���� ��� ��� �������� ���µ������µ�������� ������� µ� �µ����:

� ���� ������������ ��� ���µ�������� ��������� µ� ����������� ���� ������������ ���� �������� µ�������� �������� ��� �������� ��� �&� ������µ�� ��� ���������� �� �������µ������ ������ ������������� ������������������� ���� ��������, ���������� ��� ��������� ��� ������������� µ��µ���� ��� ��µ�µ��� ����������, ��� ��������� ��������������� �������µ���, ��� �������� ��� ��� ������� ��������� ��� ������� ��� �&� µ� �� �������� ���µ������ ��� ����������� ��������� ���� �������� ��� �������µ��� ���� ��µ�� ��� ��������� µ��µ���� ���� �������� ��� ����������� ��� ��� ������������������ ��� ������µ��.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 31

1

�� ���µ� ���� �� ������ �� �������� �� ������ ������µ����µ��,����������� ��� �������� ���µ��� ����� �����������, ������µ����� ����&� ������ ��� ������� µ��� ��� ��� ����������

� µ������ ��� �� µ����� ��� ��������� (foresight studies)� �µ������ ���������� ��� �������� (exploratory workshops)

�� �.�.�. ���� ���������� ���� ���� ��� �������� ������������ �����µ������ ����� ����������� ������µ����µ��� ����� ��µ���:

� ��� ���������� (µ� ��� ��������� ��� �� ���������� ��� ������������µ «����������� �������µ� ��� ��� ������ ��� ���������� ������������� µ� �µ���� ���� ������� ��������� ��� ���� ��������� ��������������� �������µ���» ���� 5 ����������� 2005 ��� ������� ���HELECO 05 ��� �� ��µµ����� ���� ��������� �������µ� ����������� �������������)� ��� ���������� ��� ������������ �������µ��� (��������� ��������«�������µ�� ����������� ��� ����� ��� ��� ��������� ��� �������������������µ��� � ���µ������, ������, ����������: ���������� ������� �������������», �����, 16 � 17 ����µ����� 2003, ������������� �.�.�., ���,µ� ��� ���������� ��� ��)���� ��������� ��������� ��� �������� 30-31 ������� 2005 & 1 ��������2005 �������� µ� ��µ� «���� ����������� ��� �������� ���µ������ ����������� ��������».

1

��� ������� ��� ��µ������ �µ������

�� �.�.�. ����� �µ���� ��� ��������µ��� ��� ����������� ��� �� ������������ ��µ������ �������� µ� ����µµ����� ����������

���� ���µ�������,���� ���������µ���,���� �������µ�� ������� �������

��� ����������� µ� ��� ������ ��� ��� ����������, ������� ��� ����� ���µ� ��� µ�� ����� ����������, ���� ��������������� ��� ������� ��� ��������� ��� �����������, µ���������� �µ���� ���� ���� ����������µ� µ�������������� ����������� ��������.

����µ���� ��� ��� ��������� ���� ��������� ��� µ���-���µ����� ������� ������������µ� ��� ��������� µ�� �������� ����.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 32

1

� ��������������� ������ ���� ��

� ��������������� ������ ����� ����������� ��� �����, ����� ������� ��� ���������� ��� ��� �����µ������ ����� ���� ������.

����� � µ���������� ���µ�������� ������ ���� ��,����������������� ~ �� 10% ��� ������������������� ���������.

�� ������� ��� ��� ��������� ���µ������ �������������� ������ ������ ���� 4.6% �� ����� ����� ���µ��� ������� ������ ���� ������ ������µ������ �� ����� ���� µ���������� ���� ����� ������� ����.

1

� ��������������� ������ ���� ���������� ������ � ��������������� ������ ����� ���� ��� ������������ ���������µ����� ������� ��� ��������� ������µ���

��µ���� µ� �� ���, �� ������� ��µµ������ ��� ��� ���,���� ������� 2004 � 2006, ����������� �� ����������� �� 10%,������ ���. ��������� ��� ��� ������� ���������� ��µµ�������� 1997 (6,4%).

� ������ ��� �������������� ��� ��������������� ����������� ���� �������� ������� ��������� ��µ���� ������(���µ����, ����µ� �������µ�, �������, ����µ����,����������µ������ �.� �� µ�� �������µ��� ���� µ��������� �������������� ���� ����µ�������� ��� �� µ�������� ��������������� ���� ����µ��� ������ ��� ��������� ������������ � ��������µ��� ��������� ��� �����������������������������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 33

1

� ��������������� ������ ���� ������

��� ��� ����� ����������� � ��������������� ���������������� �� 2003, 310.000 �µ��� ������µ�����, ������� ������� �� 32.500 ���� ��������� ��� 15.000���������, ����� �� �������µ����� �� ���������µ�������� ������ ��� ��� ����������.

�� ���������� �µ�� ��� ��� ������ ���� ������� 2007-2013 (����, ���), ��� �µ���������� ��������, �� �� ���������µ�� ��� ���� ��� ���µ������ �� ���������������� �������� ��� ��� µ������µ����� ������� � ����� ��������� ������� ��������. ��� �� ����µ�������� ���������������� ������ ��� ������ ������ ���������µ������������ ������������ �������, ����������������������������� ��� �������� �������µ���.

1

���������� ��� ��� �������������� �����

� ���������� ��� ��� �������������� ����� ������������:

� �����µ������� ��� ����������� ���������� µ� ������� µ����� ��� ������� ��� �� �������� ��� ���������

� ��µ������� �������� ��� �������� ��������������������� ��� ��������� ��� ���� ���������� �������

� ��������� ��� �� µ����� ��� �����������µ�������������, ��� ������ ���� ��� ����� �����, �������� �����������µ�� ��� ���µ������� ��� ������ ����

��������� ��� ������������������ ��� ������������������������� ������ ������ ��� ���, ��� ������.��.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 34

1

���������� ��� ��� �������������� �����

� �������� �������µ��� ��� �������

� �������� ��� ��������� ��� ��µ�µ���� ������������� ������ ����������� ��������� �� ����� ���� �������

� �������� ��� �����µ�� ���������, ��������� ������������ ��� ��µ�µ���� ������������� ��� ��� ����������������, µ��µ���� ��� ����� ��� ������������ �������µ���

� �������µ�, �������� ��� ��� �������� ����µ��������µ���� �������������� ��� �������� ������ ��������� ��� ���������� ��� ��� �����µ��

������������ ���������� ��� ���������� ��� ����������� ����������� ��� ������������� ��� ��� �������������� ���

��������������� ���������� ��� ��µ�µ��� ���������� ������ ������ ��� ������ ���� ���������� ��� �����µ��

1

� ��µ��� ��� ���������� ������� �������������� �� ������������ «��� ����» ����������������� ���� ����� ���� ������ ������������� ���� ���������,

���� �� ������������ ������ ���µ������µ������, �µ�������µ�� ��� ����������� �������µ��� ���� �������������� �����.

ECTP - EuropeanEuropean ConstructionConstructionTechnology PlatformTechnology Platform

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 35

1

ECTP - EuropeanEuropean Construction TechnologyConstruction TechnologyPlatformPlatform

��������� 14-15 ��������� 2004, ���������-CORE B4E

������ ��� ���������� �������������������µ�� ��� ��� ��������� (ECTP -European Construction TechnologyPlatform

1

������

� � ������������ ��� � ����������� ������� ������ ��� ������������� ��� ��������� ��� ��� ���������� ��� ����������

� O ����������µ�� ���� ������ ���µ����������� µ� ��� ����������� ��� �������������������������� ��� ��� ��������� ����������� �������

�� ����������µ�� µ��� ������ �������������� ��� �������� ��� �������� ���µ����

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 36

1

��µ� ECTP

High LevelGroupHLG

High LevelGroupHLG

G?aµµate?aG?aµµate?a

Support GroupSG

Support GroupSG

������� �������������������µ��

����� ��� ��������������, �������,��������, �����������µ��� ������

���� ���������µ��� ��������, ������,������, �����, ��������,�������, �������,��������, ������

������� �������������������µ��

����� ��� ��������������, �������,��������, �����������µ��� ������

���� ���������µ��� ��������, ������,������, �����, ��������,�������, �������,��������, ������

����������

������������������������

�����������������������������µ���������µ��

����������������������������������

������ &������ &������������

1

������ ����������� ��� ��� ���������� ������������������ ����� ��� ��������� �������� ������� & ����������� ��� ��� ������������� ��������� ����

�.�.�. (������� �.�., ������.31, 21/09/04)

���µµ����� ��� ECTP

��������� ��� ������������ �������µ��������� ��� ����������� ��� ��� ���������µ� �µ���� ���� ������� ��������� ��� ������������ ��� ������������ �������µ���

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 37

1

�.�.�. (������� �.�., ������.31, 21/09/04)

���������� �������� ������� �����µ

� �. ����������, �������� �.�., �� �.�.�., ���������� ���� �. ���µ������, ��������� ���� �. ������, ��������� ���� �. �����������, ��������� ���� �. ������, ��. ���������� ���� �. ��������, �������� ������ �. ����������, �/���� ������� & ���������, �����µ����� ������ �. ��������, �������� ��������� �µ�µ�����������µ����, ������µ������ ���������� ���

1

������ ��� ��µ������ ���������

���������� ��� ��������� �������µ��������� ��� ����������� ��� ������������ µ��� ��� ���µ����� ������������µ���� ������ µ� ����� ������µ������ ��� ����������� ��������������� �������������� ������������ ��������������� ������.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 38

1

�� ������ �����µ����� ����� ���� ���������µ����� ������ ������������ �� ���������� ���� ��� ��µµ����� ��������������� �������µ� ������������� ��µ�����µ����� ������ ��µµ������ µ���� ��� ���19 ��������� 2005.

E-mail: [email protected],[email protected]

web-site: http://portal.tee.gr Link: ������µ����� �������������/����������/�µ������

1

������ ��� µ������ �� ��µµ������� ������������ �������µ�

� ������ �������

� ������ ����������

� ������ ��������������� �������µ�� ��������

� ������ ���µ�������� ���������/��µ����������

� ������ ������� & �����������

� ������ �������µ�� / ����������� / �����������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 39

1

��������� � �������µ��� �����:���µ������

��µ���� �����������µ���������µ��

��������������������������������

������������������������������� ���������

��µµ����� ����:����������� �������µ� ��� ��� �&� ���� ��������� µ��µ���� ���� ������� ��������� & ���� ��������� ��������������� �������µ����µ����� ����������� ��� ������� �����µ

E-mailFax�����������������

���������� �����(E����� ��������������������)

������

������ ����������

1

��µ� E�������� ������������ �������µ�� ��� ��� ������ ������������� ���� ���������(���)

���������� ��������������� �����µ

High Level Group - HLG

���������� ��������������� �����µ

High Level Group - HLG���µµ�����/�µ������������

���µµ�����/�µ�������������µ���

�����������Support Group-SG

�µ��������������Support Group-SG

�������������������������� ������

����������������

����������������

���µ�����������������-

��µ���� ������

���������µ�����������������-

��µ���� ������

������ �������µ�� / ����������� /����������� / ���������

������� ��������������������µ��������� �����µ�� ��������� �����

������ �������µ�� / ����������� /����������� / ���������

������� ��������������������µ��������� �����µ�� ��������� �����

�.�.�.. ������� �����������(������� �.�.�.�.�.)

������ ������� &�����������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 40

1

��� ��µ��� ����� ������� ��µµ����� ��� �����������µ

� ������ �������: 11

� ������ ����������: 19

� ������ ��������������� �������µ�� ��� �����: 10

� ������ ���µ�������� ���������/��µ���� ������: 16

� ������ ������� & �����������: 32

� ������ �������µ�� / ����������� / �����������: 19

������: 82 ������

1

����� ��� �.�.�. �� ������� ���������� ��������������� �������µ��

� ����������, �����������, �������� ��� ����������������� �������µ� �� ����������������

� ���µ������� ����������

� ���������� ��� ������ ������������������µ� ���� ����������� ����������� ���ECTP, µ�������� ��� ��������� ��� ������������µ �� ����� ��� ���µ������ �� µ��� ���������� �������µ�� �������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 41

1

����� ��� �.�.�. �� ������� ���������� ��������������� �������µ��� �� ��µ������ ��� ��������� ��������� �������������� ����� ��µ������ ������ ��� ���������(�������, ����, ����, �.�.) µ���� ��� ���µ�������µ����� ��� ������ �� ��������� ��� ������������� ��� ������� ��� ������� �����µ.

� ���µ������ ������� ��� ���������� ��� ��������������� ��� ����������� ��� �.�.�. ������� µ� ����������������� ��� ECTP, ������µ���� �������������� � ��µµ����� ���� ��� µ���� ���������� �����µ ���� ������� ��� ECTP ��������µ���.

1

��������������� �� ���� ��� �������� �µ����� ������������� ������������ �������µ��

ECTP � �������� �µ�����

�� �µ���� ���� ������� ��������� ������ ����������� �������µ��

����������

������������������������

�����������������������������µ���������µ��

����������������������������������

������ &������ &������������

����������, ���������

���������-������µ��� ��������

�������, �������, �������� ������������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 42

1

������ ��� ������� �����µ� �� ������������ ��� ����������� ���������� ��� ���������� ��������� ��������������� ������ �� ����������������

� �� ���������� ��� �� ���µ������� ��� ������ ����������������� ��� ����������� ������� µ� ��� ���������

� �� ���µ������ ���� ������� ��������� ������� µ� ��µ�������������� ��� ������µµ����µ�� ��� «���������� ����������� �������.

� �� ���������� ��� ����������� µ� ����� ����µ������������������ ���� �������� ����

� �� ��������� ��� ����������������� ��� ��������������� (µ������, ����������, ��.�.) ���� ������������� ��� ���� ���������µ��� ���µ�

1

���������µ��� ��������µ���

� �� �������� �� ���µ� ��� ��� ���������� ��� ������������ (����� ��������� ��������� 2010, 2020, 2030)�� �������� �������, ������������������ ���� ��� ���������������� ��� ������������ �������������� ��� �����µ��, ���� ���������� �� ����� ��������� �µ����.

� �� �������� �� ���������� ���������� �������, ������ ������������ � ������ ��� �� ������� ������� ������������ ���������� ��� ���µ���� ����� ������������������ 2010, 2020, 2030)

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 43

1

���������µ��� ��������µ���

� �� ���������� ����� ������������� ��� ���������� ���������� ��� ��������������� �����

� �� ����������� ��� ������� ���������� ���������� ������������ ��� �������, ��� ����������� �� ���µ� ��� ��� ���������� �������������

� �� ������������� �� ��µ���� ��� ���µ�������������� ��� �� ��������� ��� ������� ��� �&� ������µ������ ��� ����������

1

���µ� ��� ���������� ��� ��� - ��� ��µ��� ����µ���

������� ���������

�����µ���

1. ��������� ������� «�����������������» - HELECO 2005, 05/02/2005

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 44

1

���µ� ��� ���������� ��� ��� - ��� ��µ��� ����µ���

����������� �������µ�������µ���1. �µ���� �������� �.�.�.

�«������� ������������ ��� ������������ µ������ ����������µ����� ���� ��� ������ ���������� �������� ������ ��������� ��� ��µ�� �.3028, �����:40, ���.4, ������� ��� ��� ��������� ��� ����������� ��� �� ����� ��������������� �������µ���»�«�������µ�� �������������� ��� ������� ������������ ����� ���������� ��� ���������� ��� �������������������µ��� ��µ���� µ� ��� ��µ� �.3028, �����:40,���.4»

2. 1st Task Group Meeting, ECTP, FACH � FocusArea Cultural Heritage, Ljubljana, 17-01-2005

1

�������� ��� ���µ���� ��� ��� �������������� ������� �����µ

�� ���� ��� �����������- �µ������ ��� �.�.�.

� «�������� ��µ����� ������, �������, 19-21 �������� 2005»

� «��������� ��� ������������ ��� ��� ��������������� ��� ��������� ����� ��� �����������»-��� ���� µ�������� ��� �� ����� �����-����� �������2005

� «���������� ���� �������� ���µ������ / ������������ ���� �������� ��������», ������, �����,��������, 31 �������, 1-2 �������� 2005

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 45

1

�� ������ �����µ�� ��������� ��� ������µ����� �� ��������� µ���� ��� 10 �������

���� ���µ� ��� ��� ������ ��� ������������� ���� ��������� ���

���� ���������� ��������� ���

�� �������� �������

1

ROADMAP ���

� 19 ��������� 2005 - ���� ��������������� ��µµ������

� 19 ��������� 2005 - ���������� ������������µ

� 19 ���µ����� 2005 - ������ ������� ������µ���� ��� ��� ���������� ������������� �� �������� ������� ��� �������������� ��������� ���

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 46

1

� �����µ����� 2005: ��µµ����� ����������������µ�� ��� ECTP

� ������� ��������� �� ������� ���������� ����������� ���� ������

�FP7 - 7� ������µµ� �������

�Structural Funds � �������������������� ��µ���

�Regional Funds � ��µ��� �����������

1

��������µ��� ��������µ����� ������ �����µ �� ��µ������ ���� �������µ� �������������� ��� ��� ������ ��� ���������� ��������� �������� ��� ��µµ������ ��� ���������� / ���������������������� ������

����� �������������� ��� ���������� / ����������������

����� ���������� ��� ������� ��� ����������� ������������µ���� ���µ��

� �� �����������

� �� ������ �������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 47

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

CH. LESNIAK EC TG Research

Περίληψη

Οι Ευρωπαϊκές Τεχνολογικές Πλατφόρμες αποτελούν μια καινοτόμο πρωτοβουλία της

Ευρωπαϊκής Κοινότητας, προκειμένου να ενισχύσει την κινητικότητα απόψεων μεταξύ

των φορέων που δραστηριοποιούνται σε ένα συγκεκριμένο τομέα, προσδιορίζοντας ένα

κοινό Ευρωπαϊκό όραμα στο χρονικό ορίζοντα του 2030.

Πρώιμος στόχος των τεχνολογικών πλατφόρμων είναι ο καθορισμός μιας στρατηγι-

κής ερευνητικής ατζέντας για τις επόμενες δεκαετίες, όπου και θα καθορίζεται ο τρόπος

υλοποίησης του παραπάνω οράματος. Τελικός στόχος τους είναι να αναλάβουν οι Ευρω-

παϊκοί Βιομηχανικοί φορείς τον ηγετικό ρόλο σε προγράμματα έρευνας και τεχνολογίας,

απαντώντας στις άμεσες Ευρωπαϊκές κοινωνικές ανάγκες.

Οι συγκεκριμένες τεχνολογικές πλατφόρμες αποτελούν ανοιχτό σύστημα σε οποιοδή-

ποτε φορέα που δραστηριοποιείται στο κάθε αντικείμενο. Κάποιες από τις τεχνολογικές

πλατφόρμες που έχουν ιδρυθεί στην Ευρώπη δραστηριοποιούνται στους ακόλουθους

τομείς: αειφόρος ανάπτυξη, κοινά αγαθά και υπηρεσίες, βιομηχανική αναδόμηση, στρα-

τηγική-υψηλή τεχνολογία, κ.ά.

Η δομή μιας Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας συνίσταται από τις ακόλουθες ομάδες: Οργανω-

τική επιτροπή (High Level Group), ομάδα υποστήριξης (Support Group), γραμματεία και

τις επιμέρους Εθνικές Πλατφόρμες.

Οι χώρες που κινούνται προς την κατεύθυνση ίδρυσης της Εθνικής τους Πλατφόρμας

είναι οι ακόλουθες: Πολωνία, Ισπανία, Ολλανδία, Φινλανδία, Αγγλία, Γαλλία, Βέλγιο,

Δανία, Νορβηγία, Ελλάδα, Σουηδία, Ελβετία, Σλοβενία και Τσεχία.

Πληροφορίες σχετικά με την πρωτοβουλία ίδρυσης των Ευρωπαϊκών Τεχνολογικών

πλατφόρμων υπάρχουν στην ιστοσελίδα www.ectp.org.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 48

Προσδοκώμενα αποτελέσματα κάθε Εθνικής Τεχνολογικής Πλατφόρμας είναι:

• Να συντάξει την Εθνική πρόταση για το Ευρωπαϊκό Όραμα για την Έρευνα και την Τε-

χνολογία στον κάθε τομέα δραστηριοποίησης της (στους χρονικούς ορίζοντες 2010,

2020, 2030).

• Να συντάξει κατά αναλογία τη Στρατηγική Ερευνητική Ατζέντα, όπου θα καταγράφε-

ται ο τρόπος και το χρονικό πλαίσιο της συνολικής υλοποίησης του Οράματος.

• Να συμβάλλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του Βιομηχανικού Κλάδου σε

Ευρωπαϊκό επίπεδο,

• Να ενεργοποιήσει τη συμβολή του Βιομηχανικού Κλάδου και να βελτιώσει την απόδο-

ση της Ε&Τ στην Βιομηχανία.

Europe Platform - CH. LESNIAK

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ

Θα παρακαλέσω την κα Κανιτάκη να έρθει στο προεδρείο για να ξεκινήσει η συζήτηση

με τον πρώτο κύκλο τοποθετήσεων, από την πλευρά των Ελλήνων μελετητών και το

συνάδελφο Αντώνη Πρωτονοτάριο, από τη Διοικούσα Επιτροπή του ΤΕΕ.

Είναι πολύ πυκνό το πρόγραμμα, ο σκοπός αν δεν ήταν σήμερα να προχωρήσουμε σε

διεξοδικές παρουσιάσεις, ήταν να σηματοδοτήσουμε με την παρουσία των μελετητών,

των κατασκευαστών, της βιομηχανίας, των ερευνητικών τεχνολογικών φορέων, των φο-

ρέων της πολιτείας και των φορέων των βασικών έργων υποδομών, δικτύων, υπογείων

έργων την πολλαπλή παρουσία του χώρου της κατασκευής.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 49

A. ΜΕΛΕΤΕΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ

ΠΡΟΕΔΡΕΙΟΑΝΤΩΝΗΣ ΠΡΩΤΟΝΟΤΑΡΙΟΣΜέλος της Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε. Ε. ΚΑΝΙΤΑΚΗ Επιστημονική συνεργάτης. Ε.Μ.Π.,Πρόεδρος Ελληνικού Τμήματος Σκυροδέματος,Μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής

ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ

Π. ΖΑΝΝΗΣ Γ.Γ. ΣΕΓΜ

Κ. ΚΡΕΜΑΛΗΣ Κ. ΚΡΕΜΑΛΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.

Ι.ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ Αρχιτέκτων Μηχανικός, Χωροτάκτης – Πολεοδόμος, PLAS ΕΠΕ

Δ. ΜΠΑΪΡΑΚΤΑΡΗΣ Δρ Πολιτικός Μηχανικός, ΜΠΑΪΡΑΚΤΑΡΗΣ Δ. & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΠΕ

Ε. ΚΑΝΙΤΑΚΗΕπιστημονική συνεργάτης Ε.Μ.Π.,Πρόεδρος Ελληνικού Τμήματος Σκυροδέματος,Μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής

Στόχος της σημερινής εκδήλωσης είναι η ενημέρωση και η συγκρότηση της ελληνικής

τεχνολογικής πλατφόρμας για την κατασκευή καθώς και η διαμόρφωση των ερευνητικών

και τεχνολογικών προτεραιοτήτων του ελληνικού κατασκευαστικού κλάδου.

Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, δικαίως η πρώτη θεματική ενότητα που παρου-

σιάζεται είναι οι μελέτες των τεχνικών έργων αλλά και οι μελέτες υπό την ευρύτερη έν-

νοια. Διότι είτε αυτό αναγνωρίζεται είτε όχι η σωστή μελέτη είναι ο θεμέλιος λίθος κάθε

σωστής αναπτυξιακής απόφασης και στη συνέχεια κάθε σωστής κατασκευής.

Χάρη στη σωστά τοποθετημένη μελέτη μπορεί η εθνική οικονομία αλλά και στενότερα

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 50

η κάθε κατασκευή να εξοικονομήσει πάρα πολλά χρήματα, ενώ αντίθετα μια λάθος μελέτη

μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικές αποφάσεις ή κακές και μη λειτουργικές κατασκευές.

Για αυτό περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε τις τοποθετή-

σεις των συναδέλφων μελετητών μηχανικών σχετικά με τους προβληματισμούς τους, τις

προοπτικές και τους στόχους για τα επόμενα χρόνια.

Καλώ τον πρώτο εισηγητή, τον κ. Ζαννή, Γενικό Γραμματέα του Συλλόγου Ελληνικών

Γραφείων Μελετών να μας παρουσιάσει την εισήγησή του.

Π. ΖΑΝΝΗΣΓενικός Γραμματέας του Συλλόγου Ελληνικών Γραφείων Μελετών

Κυρία πρόεδρε, κυρίες, κύριοι θα είμαι πολύ βραχύς. Αυτό που θέλω να μοιραστώ μαζί

σας είναι μερικές σκέψεις που εμείς σαν Έλληνες μελετητές έχουμε σχετικά με το αντι-

κείμενο της σημερινής μας πλατφόρμας.

Βλέπουμε τους μελετητές σαν τη γέφυρα ανάμεσα στην έρευνα και την υλοποίηση

των έργων. Περιμένουμε από την έρευνα να καταλήξει σε συμπεράσματα τόσο από πλευ-

ράς χρησιμοποιούμενων υλικών όσο και από πλευράς μεθόδων, με τις οποίες αυτά τα

υλικά υλοποιούνται και καταλήγουν στα διάφορα έργα.

Περιμένουμε αυτή η έρευνα να οδηγήσει τελικά στις προδιαγραφές οι οποίες θα απο-

τελέσουν την αφετηρία και την ανάπτυξη αντίστοιχων βιομηχανιών ή βιοτεχνιών εάν

νομίζετε που θα παράγουν τα υλικά αυτά που θα χρειαζόμεθα, αλλά και σε προδιαγραφές

για μελέτες και τρόπους υλοποίησης των έργων τις οποίες θα χρησιμοποιήσουμε εμείς

στον τομέα μας.

Προχωρώντας σε αυτή τη σειρά των πραγμάτων είναι εύλογο να δούμε σιγά, σιγά να

δημιουργείται μια εξειδίκευση πάνω στον τομέα της προστασίας κατασκευών και κτισμά-

των που ενέχουν αξία πολιτιστική για συντήρηση και να φτάσουμε στο όριο ενδεχομένως

να δημιουργηθούν και αντίστοιχοι τομείς στη διάταξη των μελετητικών στοιχείων και των

μελετητών για τα έργα αυτά.

Έτσι θα οδηγηθούμε στη δημιουργία σαφών εργαλείων τόσο από πλευράς υλικών όσο

και από πλευράς μεθόδων, που θα μας οδηγήσουν σε κατασκευές, οι οποίες είναι δόκιμες

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 51

και ανάλογες με τα προστατευόμενα πράγματα.

Θέλω όμως να προσθέσω δυο τρία πράγματα, που από τη δική μας πλευρά πρέπει να

μπουν και αυτά στο τραπέζι. Η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς δεν σημαίνει για

μας μόνο προστασία παραδοσιακών κτιρίων και κατασκευών.

Πιστεύουμε και είναι σκόπιμο να το αντιμετωπίσουμε ότι κάθε εποχή δημιουργεί προ-

στατευόμενα πράγματα. Δημιουργεί κατασκευές άξιες προστασίας. Εάν τώρα με καθυ-

στέρηση τόσων ετών μπαίνουμε σε αυτή τη διαδικασία σκόπιμο είναι να μην αφήσουμε

τις επόμενες γενιές να βρεθούν στην ίδια κατάσταση με μας.

Είναι σημαντικό να αναζητούμε έγκαιρα στοιχεία κατασκευών, εργασιών που κάνου-

με, τα οποία θα αποκτήσουν ένα χαρακτήρα προστατευόμενου κατασκευάσματος ώστε

να τα δώσουμε στις επόμενες γενιές σε καλύτερη κατάσταση. Και είναι ένας τομέας που

αξίζει να προχωρήσουμε την έρευνα.

Τέλος, να αναφέρω ότι εμείς οι μελετητές δεν βλέπουμε τον εαυτό μας σαν θεατές

και αποδέκτες των συμπερασμάτων. Θέλουμε, ζητάμε και είμαστε πρόθυμοι να συμμε-

τάσχουμε ενεργά στη διαμόρφωση αυτού του πλαισίου που από την έρευνα θα οδηγήσει

στις κατασκευές.

Επίσης, θα ήθελα να προσθέσω και το εξής. Εάν η προστασία της κληρονομιάς θεω-

ρείται αυτοσκοπός είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Ζούμε σε ένα περιβάλλον που όλα

έχουν μια οικονομική αξία. Πρέπει να δοθεί σημαντική προσπάθεια και να αναζητηθούν

μέθοδοι, ιδέες, ώστε και η υλοποίηση να είναι οικονομικά σε λογικό πλαίσιο αλλά να

δοθούν και κίνητρα ώστε η προστασία της κληρονιμιάς να αποτελεί μια οικονομικά πρό-

σφορη δραστηριότητα στο μέλλον.

Ε. ΚΑΝΙΤΑΚΗ

Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Ζαννή για την πολλή ενδιαφέρουσα τοποθέτησή του και πα-

ρακαλώ τον κ. Κ. Κρεμαλή της εταιρείας «Κ. ΚΡΕΜΑΛΗΣ & ΣΙΑ ΟΕ» να έρθει στο βήμα.

Κ. ΚΡΕΜΑΛΗΣΚ. ΚΡΕΜΑΛΗΣ & ΣΙΑ ΟΕ

Θέλω να ευχαριστήσω την Οργανωτική Επιτροπή για την τιμή που μου έκανε να πα-

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 52

ραστώ στη σημερινή συνεδρίαση. Οι εμπειρίες που μπορώ να μεταφέρω προέρχονται από

την επαγγελματική δραστηριότητα της εταιρείας που εκπροσωπώ στους τεχνολογικούς

τομείς για τη διαχείριση και επεξεργασία βιομηχανικών ορυκτών καθώς και για την προ-

στασία του περιβάλλοντος ιδιαίτερα από την αέρια ρύπανση.

Δεν θα διαφωνήσω απόλυτα με τον προηγούμενο συνάδελφο, ο οποίος διαφοροποί-

ησε κατά κάποιο τρόπο τη μελέτη από την κατασκευή, θεωρώ ότι υπάρχουν έργα όπου

μπορεί να διαφοροποιείται η μελέτη από την κατασκευή αλλά υπάρχουν και άλλα έργα

όπου μελέτη και κατασκευή πρέπει να αντιμετωπίζονται ενιαία διότι έτσι δημιουργείται η

τεχνογνωσία σε ορισμένες κατασκευές και σε ορισμένες παραγωγικές διαδικασίες.

Είναι πάρα πολύ ευχάριστο που μέσα από τη διαδικασία ίδρυσης της Ευρωπαϊκής

πλατφόρμας για την τεχνολογία και την ανάπτυξη δίνεται η ευκαιρία και στους Έλληνες

να συνεργαστούν έτσι ώστε οι ερευνητικοί φορείς, οι κατασκευαστικοί φορείς και η βι-

ομηχανία να μπορέσουν να βρουν κοινούς στόχους και να βοηθήσουν με την ευκαιρία

αυτή και την ανάπτυξη του τόπου μας.

Θα περιμένουμε με εξαιρετικό ενδιαφέρον το όραμα της Ευρωπαϊκής πλατφόρμας.

Θέλω και εύχομαι στη διαδικασία υλοποίησης του οράματος να δούμε την ίδρυση οργανι-

σμών για κοινές τεχνικές προδιαγραφές και κώδικες πρακτικής καθώς και την επιτάχυνση

σχετικών εργασιών, που γίνονται οπωσδήποτε σε υφιστάμενους φορείς.

Μετά τις εισηγήσεις της Προέδρου της Οργανωτικής Επιτροπής, κας Τόνιας Μοροπού-

λου και του κου Lesniak, που μας ανέπτυξαν το πλαίσιο και μας προσδιόρισαν και τι πρέπει

να κάνουμε σε εθνικό επίπεδο, αισθάνομαι ότι πολύ λίγα πράγματα μπορώ να πω.

Θα αναφέρω όμως ορισμένα βασικά, τα οποία κατά τη γνώμη μου, αφορούν στην ελ-

ληνική πραγματικότητα και που έρχονται όχι από την επαγγελματική μου εμπειρία αλλά

την ενασχόλησή μου με τα κοινά.

Για να βοηθήσουμε την τεχνολογική ανάπτυξη στη χώρα μας και τις καινοτομίες πρέπει

να επανασχεδιάσουμε το πλαίσιο για την άσκηση των τεχνικών επαγγελμάτων. Απαιτεί-

ται η απελευθέρωση των δυνατοτήτων του ελληνικού τεχνικού δυναμικού με κατάλληλη

λήψη πρόσθετων μέτρων που θα προαγάγουν τον επαγγελματισμό και θα τον αμείβουν.

Και όταν λέω τον αμείβουν δεν εννοώ μόνο χρηματικές αμοιβές.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 53

Επίσης, πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη στους ορθολογικούς κρατικούς ελέγχους όχι

με την έννοια ότι εξασφαλίζουν την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων αλλά και

των πολιτών ή προστατεύουν το περιβάλλον αλλά είναι ένα μέσο αναπτυξιακό το οποίο

βοηθάει την τεχνολογική ανάπτυξη και την καινοτομία.

Αν και όλοι εδώ συμμετέχουμε και επικροτούμε τη συνεργασία των ερευνητικών φο-

ρέων με την παραγωγή και την κατασκευή, είναι γνωστό ότι στον τόπο μας η αντίληψη

αυτή μολονότι αλλού αποτελεί κοινοτυπία βάλλεται και υπάρχουν αλόγιστες αντιδράσεις,

που κατά τη γνώμη μου έχουν τροχοπηδήσει την ευρεία εφαρμογή της.

Τέλος, θα αναφερθώ στην ανάγκη λήψης επαρκών αναπτυξιακών μέτρων, στα οποία

εντάσσεται βέβαια και η χωροθέτηση δραστηριοτήτων με κατεύθυνση την εφαρμογή,

την υλοποίηση ιδεών και καινοτόμων λύσεων στη μελέτη και κατασκευή εξοπλισμού και

εγκαταστάσεων και πρέπει να αναφέρω ότι τέτοια μέτρα, καμιά φορά, εμπεριέχουν και

ρίσκα, εμπεριέχουν και κινδύνους που όμως σαν κοινωνία πρέπει να αντιμετωπίζουμε

εάν θέλουμε ένα ποσοστό ιδεών και καινοτόμων λύσεων να προχωράει.

Θα ήθελα να τελειώσω με την ευχή αυτή η οργάνωση να προχωρήσει με ταχείς ρυθ-

μούς όχι βέβαια με τους εξαντλητικούς Ολυμπιακούς ρυθμούς διότι συγχρόνως πρέπει

να θυμόμαστε πάντοτε ότι πρέπει να ζούμε ανθρώπινα και νομίζω ότι αυτό είναι και το

πρόβλημα που στην πορεία αυτής της διαδικασίας όπως και κάθε άλλης παρόμοιας διαδι-

κασίας πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Ε. ΚΑΝΙΤΑΚΗ

Ευχαριστούμε τον κ. Κρεμαλή και παρακαλώ τον κ.Ι. Καρανίκα, Αρχιτέκτονα Μηχανι-

κό και Χωροτάκτη Πολεοδόμο της PLAS ΕΠΕ να μας παρουσιάσει την εισήγησή του.

Ι. ΚΑΡΑΝΙΚΑΣΑρχιτέκτονας Μηχανικός και Χωροτάκτης- Πολεοδόμος της «PLAS ΕΠΕ»

Είναι τιμή να καλείτε κάποιον ιδιώτη που δεν εκπροσωπεί ένα πολύ μεγάλο φορέα.

Προβληματίστηκα όταν μου εκφωνήθηκε η πρόσκληση να μιλήσω για τις ερευνητικές και

τεχνολογικές προτεραιότητες στον τομέα της πολεοδομίας και χωροταξίας.

Αντίθετα με το κύριο θέμα εδώ, ο τομέας αυτός έχει μια άυλη μορφή και έμμεσα μόνο

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 54

σχετίζεται με τις κατασκευές. Ως προς τον πολιτισμό θα ήθελα να πω ότι προτιμώ να

αναφέρομαι στο ανθρωπογενές περιβάλλον, που είναι και η κλασική έννοια την οποία

χειριζόμαστε, και όπως πράγματι ειπώθηκε και προηγούμενα από τον κ. Ζαννή, αυτά που

σήμερα φτιάχνουμε είναι το πολιτιστικό περιβάλλον του μέλλοντος.

Για να αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε τη διαφορά που θέλουμε να τονίσουμε για την

προστασία και την αντίθετη κατά την άποψή μου, άποψη με τη γνωστή προστασία που

μας προσφέρει το κλασικό σχήμα των αρχαιολόγων ας το πούμε έτσι καθαρά.

Τώρα η ρύθμιση του χώρου, ο προγραμματισμός και ο σχεδιασμός ήταν το γενικό

πρόσταγμα της τελευταίας εκατονταετίας τόσο για τη Δύση όσο και για την Ανατολή όσο

και αυτό εάν φαίνεται παράξενο. Ο σχεδιασμός και ο προγραμματισμός ήταν υιοθετημέ-

νος σαν κάτι το κλασικό. Αυτό έχει λίγο ή πολύ αλλάξει.

Σήμερα έχουμε μια κατάσταση απορρύθμισης. Οι έννοιες του σχεδιασμού και του

προγραμματισμού ή της αυστηρής ρύθμισης του χώρου ίσως εγκαταλείπονται και η κρα-

τική επιμέλεια του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος έχει απομακρυνθεί. Τώρα μιλάμε για

καταστάσεις, παρατηρητήρια, χωρικές επιπτώσεις, περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Και σε αυτό όλο το κλίμα πράγματι η τεχνολογική στήριξη που αναπτύσσεται και θα

αναπτυχθεί ραγδαία είναι πολύ χρήσιμη. Δύο άξονες στοιχείων υπάρχουν που πραγ-

ματεύεται, και ασχολείται αυτή η τεχνολογία στο δικό μας τον τομέα. Είναι τα στοιχεία

απεικόνισης του χώρου και τα κοινωνικοοικονομικά.

Υπάρχουν πράγματι εργαλεία, μοντέλα που μπορούν να έχουν θεματικά αποτελέ-

σματα. Στην δική μου την άσκηση μέσα σε δέκα χρόνια έχουν αλλάξει τα πάντα. Όμως

η εξέλιξη αυτών των μέσων GIS τηλεπισκόπιση, όπως θέλετε να το πείτε, η χρήση της

πληροφορικής, δορυφόροι, δορυφορικές εικόνες, όλα αυτά τα μέσα δεν φαίνεται να

έχουν μεγάλη προστιθέμενη αξία στο ζητούμενο, δηλαδή στη ρύθμιση του χώρου και

του πολιτιστικού περιβάλλοντος. Αυτό συμβαίνει επειδή ο τομέας για τον οποίο και μι-

λάω είναι λιγότερο τεχνολογικός και έχει να κάνει περισσότερο με κοινωνικοοικονομικές

διαδικασίες, διακυβέρνηση και διάφορα άλλα πράγματα.

Τέλος, θα έλεγα ότι βρισκόμαστε σε μια πολλή άσχημη κατάσταση στην εξέλιξη της

αστικοποίησης στον Ελληνικό χώρο. Είναι δηλαδή, πολύ δυσάρεστα αυτά που προβλέπο-

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 55

νται για το μέλλον.

Συγνώμη που είμαι λίγο απαισιόδοξος. Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα βρίσκεται υπό μία

επίθεση μιας αστικοποίησης η οποία έρχεται, θέλουμε δεν θέλουμε, είναι ανοχύρωτη

και τόσο ο εξωαστικός χώρος όσο και ο αστικός χώρος δεν προστατεύονται πλέον από

κανένα και υπάρχει μια κατάσταση την οποία εμείς θεραπεύουμε, προσπαθούμε να θερα-

πεύσουμε και είμαστε και συνένοχοι καμία φορά.

Ε. ΚΑΝΙΤΑΚΗ

Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Καρανίκα για την ενδιαφέρουσα τοποθέτησή του και παρα-

καλώ τον κ. Μπαϊρακτάρη, δρα Πολιτικό Μηχανικό, εκπρόσωπο της εταιρείας «ΜΠΑΪΡΑ-

ΚΤΑΡΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΠΕ».

Δ. ΜΠΑΪΡΑΚΤΑΡΗΣΔρ Πολιτικός Μηχανικός, εκπρόσωπος της εταιρείας «ΜΠΑΪΡΑΚΤΑΡΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΠΕ

Κυρίες και κύριοι, πράγματι η πρόσκληση αυτή ήταν λίγο έκπληξη διότι πολλά χρόνια

τώρα η προσπάθεια να συμμετέχει κανείς σε ερευνητικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής

Ένωσης που αφορούσαν στον τομέα των κατασκευών ήταν ένα δύσκολο τόλμημα.

Το κάναμε επιστρατεύοντας πολύ αδύνατα προσχήματα μέσα στο πλαίσιο άλλων ευρύτε-

ρων προγραμμάτων με το όνομα πότε περιβάλλον, πότε ενέργεια, μεταφορές και τα λοιπά,

που δύσκολα χωρούσαν. Θέματα που αφορούσαν σε αυτές καθ’ αυτές τις κατασκευές.

Η δημιουργία μιας πλατφόρμας ερευνητικής που έχει αντικείμενό της το χώρο των

κατασκευών αυτούσιο αυτό δίνει μια πολλή σημαντική ώθηση και πρέπει να γίνει ευρεία

χρήση από το ερευνητικό και το μελετητικό και το κατασκευαστικό δυναμικό.

Από την πλευρά της ειδικότητάς μου θα έλεγα ότι με κύριο στόχο την αειφόρο κα-

τασκευή, την κατασκευή δηλαδή, η οποία όπως την αντιλαμβάνομαι θα περιορίζει τις

δαπάνες συντήρησης, επισκευών στο μέλλον και θα αποβλέπει και στη διατήρηση των

υφιστάμενων κατασκευών πολύ σημαντικό ρόλο όπως ξέρουμε παίζει η αντισεισμική συ-

μπεριφορά των κατασκευών μας.

Διότι η σημερινή τοποθέτηση είναι αποκλειστικά και μόνο η ασφάλεια με απώλεια βέ-

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 56

βαια το ότι αποδεχόμαστε τις βλάβες, τις ελεγχόμενες βλάβες, οι οποίες δεν προκαλούν

κατάρρευση αλλά αυτές οι βλάβες είναι και ένα μεγάλο κόστος για την επισκευή τους

όποτε χρειαστεί να γίνει.

Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον στον τομέα των υλικών. Έξω βλέπουμε τα σκυροδέματα

ακόμα να παρουσιάζουν μια άλλη τεχνολογική μορφή πότε με πρόσμεικτα ειδικής μορ-

φής που αυξάνουν την πλαστιμότητα, μειώνουν την υδροπερατότητά τους άρα και την

προστασία της κατασκευής από μελλοντικές διαβρώσεις.

Τα συνθετικά υλικά έχουν ευρύ πεδίο έρευνας διότι παρά την υψηλή αντοχή τους

κάθε ημέρα παρουσιάζουν μικρή πλαστιμότητα, και αυτό επιβάλλει μεγάλους συντελε-

στές ασφαλείας και προφανώς υψηλό κόστος.

Επομένως, δεν γίνονται ακόμα ευρέως εφαρμόσιμα. Στοιχεία του εδάφους, δεν θα

ήθελα να αναφερθώ σε λεπτομέρειες, νομίζω ότι θα είναι αντικείμενο κάποιων άλλων ει-

δικότερων επεξεργασιών. Ήθελα να πω κάτι άλλο που μας ενδιαφέρει εμάς τους μελετη-

τές ιδιαίτερα, ειδικότερα όσους ασχολούνται με κάποια ιδιαίτερα έργα και έχουν κάποιες

ειδικές απαιτήσεις.

Η επιθυμία της καινοτομίας δεν πρέπει να περιοριστεί αποκλειστικά και μόνο στους

ερευνητές, τους μελετητές. Πρέπει να γίνει ευρύτερα συνειδητό ότι χωρίς την καινοτομία

δεν μπορεί να προωθηθεί η ανταγωνιστικότητα στον ευρύτερο χώρο.

Χρειάζεται να γίνει μια προπαγάνδα ώστε η καινοτομία να είναι επιθυμητή και απο-

δεκτή. Έχουμε μια εμπειρία στη χώρα μας ειδικότερα ότι πολλές καινοτόμες προτάσεις

εάν δεν έχουν, εάν δεν είναι κόπια, αντίγραφο κάποιας εφαρμογής που έχει γίνει στο

εξωτερικό όσο και εάν υποστηρίζονται από ισχυρά επιχειρήματα τεχνικά και επιστημονικά

αντιμετωπίζονται με δυσπιστία και πολλές φορές με άρνηση.

Αυτό είναι κάτι που πρέπει να ξεπεραστεί και πρέπει να μην περιοριστεί η καινοτομία

μόνο στους ερευνητές και στους μελετητές πρέπει να γίνει μια προπαγάνδα κατάλληλη

ώστε να αποτελέσει πολιτικό στόχο και να γίνεται ευρύτερα αποδεκτή.

Να είναι επιθυμητή, να γίνει κατανοητό ότι πρέπει να προχωρήσουμε σε καινοτόμες

λύσεις. Ένα άλλο ίσως, ειδικότερο θέμα είναι ότι μιλώντας για έρευνα πολλές φορές πε-

ριοριζόμαστε στην πειραματική έρευνα και βέβαια είναι το κύριο στοιχείο της έρευνας,

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 57

από εκεί ξεκινούν και εκεί επαληθεύονται όλες μας οι υποθέσεις.

Υπάρχει όμως ένα δεδομένο στο δικό μας τομέα. Έχει συσσωρευτεί ένας τεράστιος

όγκος πειραματικών αποτελεσμάτων, χρησιμοποιούμε μόνο τα αποτελέσματα αυτά με

τη στατιστική τους μορφή και υπάρχει μια μεγάλη δυσκολία και θα έλεγα απροθυμία να

προχωρήσουμε με αυτά τα αποτελέσματα σε θεωρητικά οικοδομήματα.

Εδώ βέβαια η έρευνα κάπου σκοντάφτει διότι είναι εγγενής ο λόγος. Μπορείς να κάνεις

ένα ερευνητικό συμβόλαιο και να πεις θα κάνω μια παρεμβατική έρευνα, θα σπάσω τόσα

δοκίμια ή θα σπάσω τόσες δοκιμές, θα γράψω τα αποτελέσματα, θα τα παρουσιάσω και

αυτό θα γίνει σε δυο χρόνια ή σε ένα χρόνο.

Δύσκολα μπορείς να κάνεις ένα συμβόλαιο και να πεις ότι θα μου έρθει μια θεωρητική

ιδέα σε ένα χρόνο ή σε δυο χρόνια. Η θεωρητική ιδέα μπορεί να έρθει σε μία ημέρα μπο-

ρεί να έρθει και σε ένα χρόνο.

Θέλει άλλο πλαίσιο αυτός ο τομέας της έρευνας και ίσως θα πρέπει να αρχίσουμε να

σκεφτόμαστε πως θα μπορούσαμε να ενθαρρύνουμε και τέτοιες μορφές έρευνας Νομίζω

ότι η καλή αρχή φτάνει για να προχωρήσουμε σε άλλα αποτελέσματα.

Ε. ΚΑΝΙΤΑΚΗ

Ευχαριστούμε τον κ. Μπαϊρακτάρη για τα ενδιαφέροντα που μας παρουσίασε.

Να ευχαριστήσω όλους τους ομιλητές για τα όσα ενδιαφέροντα παρουσίασαν και με

δυο κουβέντες να συνοψίσω αυτά που είπαν, ότι η μελέτη πρέπει να είναι η γέφυρα με-

ταξύ της έρευνας και της κατασκευής.

Επίσης, η μελέτη και η κατασκευή σε πολλές περιπτώσεις πρέπει να εμπλέκονται ώστε

να αποκτάται τεχνογνωσία. Η καινοτομία να γίνει ευρύτερη αποδεκτή, επιθυμητή και να

χρησιμοποιείται άμεσα. Να προωθηθεί η συνεργασία μεταξύ ερευνητικών φορέων με τη

μελέτη και την κατασκευή και τέλος από ότι βλέπω ζητάτε από την πολιτεία να θεσμο-

θετηθούν όσο γίνεται σωστότερες και καλύτερες προδιαγραφές για να βοηθήσουν τον

τεχνικό κόσμο.

Να ληφθούν επαρκή αναπτυξιακά μέτρα και ενδεχομένως να υπάρχουν οι κατάλληλοι

έλεγχοι της πολιτείας εκεί που πρέπει και με τον σωστό τρόπο. Ευχαριστώ πολύ για την

προσοχή σας.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 58

B. ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

ΠΡΟΕΔΡΕΙΟΘ. ΔΡΑΓΚΙΩΤΗΣΓενικός Γραμματέας της Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε.Δ. ΜΠΙΚΑΣΚαθηγητής Α.Π.Θ., Μέλος Οργανωτικής Επιτροπής

ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ:

Ι. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ Πρόεδρος ΠΕΔΜΕΔΕ

Δ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ Αντιπρόεδρος ΣΤΕΑΤ

Ε. ΠΡΩΤΟΝΟΤΑΡΙΟΣ Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας της Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε.

Θ. ΔΡΑΓΚΙΩΤΗΣ

Είναι απαίτηση της εποχής έτσι βαθιά θεμελιωμένη και κοινή ότι επιδίωξή μας είναι να

έχουμε οικονομική ανάπτυξη με αειφορία, με όρους αειφορίας.

Επειδή στη χώρα μας έτσι ή αλλιώς πολλά από τα τελευταία χρόνια και φαίνεται και αρ-

κετά από τα επόμενα, ο μοχλός ανάπτυξης ήταν και θα συνεχίσει να είναι οι κατασκευές,

είναι φανερό ότι εάν θέλουμε να πετύχουμε ή να βοηθήσουμε να πετύχουμε το στόχο της

ανάπτυξης με όρους αειφορίας πρέπει η λογική αυτή να περάσει μέσα από τις κατασκευές.

Νομίζω ότι ένα κομμάτι ήδη συζητήθηκε προηγουμένως και είχε σχέση με τις μελέτες.

Ήρθα λοιπόν να πω εδώ ότι η πιθανή εν πάση περιπτώσει είσδυση και όσμωση των αρ-

χών της αειφορίας στην κατασκευή έχει ενδεχομένως να κάνει με κανονισμούς πρότυπα,

με υλικά, τεχνολογίες και βέβαια και εκπαίδευση.

Οι συνάδελφοι που είναι κοντά, είναι όλοι ειδικοί σε κάποιο από τα συγκεκριμένα

αντικείμενα που αναφέραμε: Ο κ. Μπίκας, πανεπιστημιακός, οι κ.κ. Κωνσταντινίδης, Πα-

παϊωάννου και Πρωτονοτάριος, μαχόμενοι εργολήπτες και εγώ που έχω την ευθύνη στο

Τεχνικό Επιμελητήριο για την προτυποποίηση και τα θέματα των υλικών, ο καθένας μας

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 59

έχει ενδεχομένως κάτι να προσθέσει, όμως να δώσω το λόγο στον κ. Μπίκα να πει δυο

λόγια και στη συνέχεια στους συναδέλφους.

Δ. ΜΠΙΚΑΣ

Ευχαριστώ κύριε Αντιπρόεδρε. Εγώ μίλησα αρκετά προηγουμένως στην προηγούμενη

συνάντηση. Λίγο πολύ τα ζητήματα έχουν καλυφθεί. Το ουσιαστικό είναι η πραγματικά

σημαντική διάθεση για συμμετοχή του τεχνικού κόσμου από όπου και εάν προέρχεται σε

μια πρωτοβουλία που αξίζει τον κόπο να πάει πάρα κάτω.

Νομίζω ότι αξίζει να ακούσουμε τους συμμετέχοντες σήμερα και θα μου επιτρέψετε να

καλέσω τον κ. Παπαϊωάννου σαν πρώτο στο βήμα να μας αναπτύξει την εισήγησή του.

Ι. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥΠρόεδρος ΠΕΔΜΕΔΕ

Έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη στον κλάδο των κατασκευών είναι κάτι το οποίο

είναι ανύπαρκτο στην Ελλάδα. Είναι άγνωστο στην Ελλάδα αλλά δεν είναι μόνο στην Ελ-

λάδα, άγνωστες και προβληματικές είναι η έρευνα και η τεχνολογική ανάπτυξη και στις

άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφορικά με τις κατασκευές.

Τα ποσοστά που απορροφούνται από τα εκάστοτε πλαίσια που βγαίνουν για τη χρη-

ματοδότηση της Έρευνας και Τεχνολογίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την κατασκευή

είναι εξαιρετικά χαμηλά. Πολύ λίγες χώρες είναι εκείνες που έχουν αναπτύξει παρόμοια

έρευνα και τεχνολογία. Κυρίως η Μεγάλη Βρετανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σουηδία θα

έλεγα και από εκεί και πέρα,.. η Φιλανδία.

Κάτι παρόμοιο δεν ισχύει όμως για τις ανταγωνίστριες σε παγκόσμιο επίπεδο χώρες

της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ιαπωνία. Στην Ιαπωνία

η ρομποτική στην κατασκευή των κτιρίων καθώς επίσης και στην Κορέα, έχει φτάσει σε

εξαιρετικά υψηλά επίπεδα.

Γιατί λοιπόν, ποιος είναι ο λόγος που είναι προβληματική η έρευνα και γενικά η ανά-

πτυξη της τεχνολογίας στις κατασκευές; Εάν έρθουμε στη χώρα μας ποιο είναι το κίνητρο

και πως θα μπορούσε να υπάρξει και εάν αναλύσουμε την κατασκευή, σε ποιο κομμάτι

της κατασκευής;

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 60

Δηλαδή, εάν είναι κάποιο κοινό έργο οδοποιίας μπορεί να αναπτυχθεί η έρευνα και

τεχνολογία από τον εργολάβο όχι από κάποια ινστιτούτα, δεν μιλάμε για τις βιομηχανίες

παραγωγής δομικών υλικών, μιλάμε για αυτή καθαυτή την εργοληπτική επιχείρηση.

Τι θα παράξει αυτή η έρευνα και τεχνολογία στην κατασκευή ενός έργου οδοποιίας;

Και εάν δεν μπορεί να το παράξει αυτό στα μεγάλα έργα ακόμη περισσότερο στα μικρό-

τερα έργα τι θα κάνει; Ο τρόπος που δημοπρατούμε τα έργα στην Ελλάδα δηλαδή, όπου

υπάρχουν έτοιμες μελέτες και καλείται ο εργολάβος να εφαρμόσει μια έτοιμη μελέτη

περιορίζει πάρα πολύ τη δυνατότητα της ανάπτυξης της έρευνας και της τεχνολογίας.

Για να υπάρξει κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρχουν συστήματα, τα οποία όμως δεν είναι

σίγουρο ότι οι Έλληνες εργολήπτες είναι έτοιμοι να τα αποδεχτούν αυτή τη στιγμή γιατί

στο παρελθόν και μέχρι τις ημέρες μας έχουν πολλές φορές λειτουργήσει με διαβλητό

τρόπο, αλλά θα πρέπει να υπάρχουν συστήματα δημοπράτησης τέτοια που εφαρμόζουν οι

άλλες χώρες, όπως η Γαλλία όπου ο εργολήπτης θα πρέπει να επιλέγεται ταυτόχρονα με

το μελετητή και να συμμετέχει σε όλη τη διάρκεια της διαμόρφωσης της μελέτης.

Δηλαδή, να μπορεί να προσφέρει την εμπειρία του ή να βρει πεδία τέτοια που να

μπορεί να εφαρμοστεί η έρευνα και η τεχνολογία. Αλλιώς είναι πρακτικά αδύνατο για την

κατασκευή να κάνει έρευνα και τεχνολογία.

Αυτό νομίζω είναι το βασικό που θέλω να πω. Θα ήθελα να προσθέσω και κάτι άλλο.

Πόσο πίσω βρισκόμαστε σε πρακτικά θέματα στην Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα

στις δεκαπέντε και ίσως πλέον και στις περισσότερες από τις είκοσι πέντε χώρες, μέλη της

Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν έχει ένα αυτό που λένε building research institute.

Δηλαδή, ένα ερευνητικό κέντρο της κατασκευής. Τι είναι αυτό το building research

institute; Δεν έχει καμία σχέση με τα πανεπιστήμια και τα πολυτεχνεία. Έχω δει παρό-

μοιο κέντρο στο Βέλγιο, υπάρχει και στη Γαλλία και στις περισσότερες χώρες, σε όλες τις

άλλες χώρες μέλη από τις δεκαπέντε. Κάνουν έρευνα σε πρακτικά πεζά προβλήματα.

Ένα είδος μαρμάρου π.χ. τι κονία θέλει για να τοποθετηθεί έτσι ώστε να μην βγάζει

άλατα. Εδώ χρησιμοποιούμε υλικά τα οποία πολλές φορές εκπλήττουν τους ξένους γιατί

είναι πολύ πιο ακριβά και στις χώρες τους δεν τα βάζουν, στην Ελλάδα είναι πιο φτηνά

αυτά τα υλικά αλλά ο τρόπος που τα εφαρμόζουμε αναιρούν το τελικό αποτέλεσμα.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 61

Πολύ ωραίο μάρμαρο, αυτό μετά ξερνάει όπως λέμε γιατί δεν έχεις χρησιμοποιήσει

την κατάλληλη κονία. Και πάρα πολλά τέτοια παραδείγματα. Και αυτά τα έχουν επιλύσει

οι άλλες χώρες και έχουν μηχανισμούς που χρηματοδοτούνται από την ίδια την κατα-

σκευή, από τον ίδιο τον κατασκευαστικό κλάδο με μία μικρή συνεισφορά επάνω στις

εργοδοτικές εισφορές, π.χ. στο Βέλγιο που είμαι ενήμερος και το έχω επισκεφτεί, ένα

τεράστιο κέντρο χρηματοδοτείται με ένα πολύ μικρό ποσοστό πάνω στις εργοδοτικές ει-

σφορές των εργαζομένων στην κατασκευή.

Αυτά είναι πράγματα εφικτά, δεν έχουμε ιδέα από αυτά τα πράγματα, δεν τα παρα-

κολουθούμε, δεν θέλουμε να τα κάνουμε, ή δεν μπορούμε να τα κάνουμε και μένουμε

πάντοτε πίσω. Όπως και άλλα θέματα είναι η εφαρμογή, κάποια στιγμή θα πρέπει να κά-

νουμε, πραγματική εφαρμογή των κοινοτικών οδηγιών για τα θέματα του περιβάλλοντος.

Όπως είναι για παράδειγμα η κοινοτική οδηγία για τη διάθεση των προϊόντων καθαι-

ρέσεων και κατεδαφίσεων. Εγώ θα έλεγα ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που τα μπάζα

τα πετάει και τα θάβει. Οι περισσότερες χώρες όταν κατεδαφίζεται ένα κτίριο κάνουν

ανακύκλωση. Εμείς τα μαζεύουμε, τα πετάμε, τα θάβουμε και αυτό είναι ένα κόστος για

την τεχνική οικονομία και ένα κόστος για την ποιότητα ζωής μελλοντικά.

Θ. ΔΡΑΓΚΙΩΤΗΣ

Πριν δώσω το λόγο στο Δημήτρη Κωνσταντινίδη, Αντιπρόεδρο του ΣΤΕΑΤ δυο λόγια

έτσι ως διασταύρωση ή κρίση εάν θέλετε πάνω σε αυτά που είπε ο Γιάννης ο Παπαϊωάν-

νου. Πρώτα, πρώτα να πω ότι πριν από ένα μήνα περίπου υπήρχε ένα προεδρικό διάταγ-

μα, το οποίο έχει σχέση με τη διαχείριση των υλικών κατεδάφισης και των εσκαμμάτων

και είναι στη συζήτηση αυτή τη στιγμή το πώς αυτό θα υλοποιηθεί.

Δηλαδή, το ποιος θα είναι ο φορέας διαχείρισης και με ποιο τρόπο θα διακινηθούν

τα πράγματα. Είναι όμως απολύτως βέβαιο ότι ισχύει αυτό που είπε ο Γιάννης ο Παπαϊ-

ωάννου ότι εμείς ως ελληνικός κατασκευαστικός κλάδος ενσωματώνουμε τεχνογνωσία

συνήθως εισαγόμενη, σπάνια είμαστε εμείς αυτοί που παράγουμε και καταναλώνουμε

ιδία τεχνογνωσία.

Όχι ότι δεν έχει γίνει, πολλές φορές έχει γίνει αυτό στην Ελλάδα. Βλέπω τον Κώστα

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 62

Στουρνάρα, με τον οποίο χρόνια πολλά παλιότερα ήμασταν μέλη μιας τέτοιας ιστορίας

εφαρμογής ελληνικής τεχνογνωσίας. Αυτό όμως είναι ένα σημείο που ο Δημήτρης ο Κων-

σταντινίδης θα μπορούσε να μας αναλύσει καλύτερα έχοντας ίσως και μια αναφορά στο

μεγάλο έργο του καθαρισμού της Ψυτάλλειας από τη συσσωρευμένη λάσπη.

Θα ήθελα επίσης να παρακαλέσω και το συνάδελφο Σιούνα, Γενικό Γραμματέα του ΣΑΤΕ

να έρθει κοντά μας και αυτός και να μας βοηθήσει στον προβληματισμό μας και αυτός με μια

τοποθέτηση. Θα παρακαλέσω τον συνάδελφο Κωνσταντινίδη.

Δ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣΑντιπρόεδρος ΣΤΕΑΤ

Εγώ δεν είμαι τόσο απαισιόδοξος όσο ο προλαλήσας ο κ. Παπαϊωάννου. Αντίθετα

θέλω να πω ότι με προσωπικούς ηρωισμούς συναδέλφων όχι εργοληπτών - μηχανικών

στην εμπειρία τη δική μου τη στενότερη βέβαια- αλλά και με άλλες εταιρείες που έχουμε

συνεργαστεί, έχουμε αναπτύξει πραγματικά σημαντικές τεχνολογικές δράσεις και με τον

πρόεδρο του πάνελ βεβαίως στις κατασκευές.

Πρόχειρα θυμάμαι, μια που αναφερθήκαμε στη ρομποτική, στην κατασκευή του

αγωγού διάθεσης λυμάτων της Θεσσαλονίκης, κατασκευάσαμε με δικό μας σχεδιασμό,

ήμασταν σε κοινοπραξία με την εταιρεία «ΑΘΗΝΑ», μία αυτόματη μηχανή παραγωγής

κλωβών, σημαντικό, αυτός ήταν δίμετρος σωλήνας και μειώσαμε το κόστος παραγωγής

σε σχέση με τους σιδεράδες στο ένα δέκατο.

Συζητάμε για τέτοιες τάξεις μεγέθους εξοικονόμησης. Αλλά βεβαίως δεν γίνεται με

ένα οργανωμένο τρόπο. Δηλαδή, δεν υπάρχουν κονδύλια ή κάποιο συστηματικό ή κά-

ποια οργάνωση η οποία να προωθεί τις προσπάθειες που κάνουμε, ατομικά σε ιδιωτικό

επίπεδο και να τις ενισχύει.

Έχω και άλλα πολλά παραδείγματα, όπως π.χ. βιολογικούς καθαρισμούς, που όταν

πρωτοξεκίνησαν, κατασκευαζόντουσαν ή σχεδιαζόντουσαν από το εξωτερικό με δικές

τους δαπάνες, ενώ σήμερα το 90% ή το 95% των κατασκευών και του σχεδιασμού γίνε-

ται στην Ελλάδα, από πολλούς παρόντες συναδέλφους.

Μην μηδενίζουμε τις προσπάθειές μας. Διότι γνωρίζω ότι υπάρχουν πάρα πολλές

εταιρείες οι οποίες κάνουν πολύ σημαντικά πράγματα. Πρέπει να επισημάνω κάτι, μια

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 63

διαφορετική όψη του θέματος. Η αιχμή για μένα της τεχνολογίας σήμερα είναι πώς η

κατασκευή θα ενσωματώσει και πώς θα γίνει φιλική με το περιβάλλον. Πώς θα συναρμο-

στεί. Έχουμε τρομερά προβλήματα σαν κατασκευαστικές εταιρείες για να μπορέσουμε να

κάνουμε τη δουλειά μας κατά ένα φιλικό τρόπο προς το περιβάλλον.

Ένα πολύ κύριο θέμα είναι το θέμα των αδρανών, διότι στο θέμα των λατομείων,

καθημερινά διαχειριζόμαστε θέματα περιβάλλοντος. Είναι πολύ σημαντικό οι κατασκευές

και να μην προκαλούν αλλά να λύνουν περιβαλλοντικά προβλήματα.

Χαρακτηριστικά χθες είχα την τύχη να παρακολουθήσω μια ομιλία από μια ερευνήτρια

του Πολυτεχνείου Κρήτης η οποία έπαιρνε τη στάχτη από τα καμίνια και την ενσωμάτωνε

στο σκυρόδεμα. Υπάρχουν πολλά άλλα παραδείγματα. Εμείς μπορούμε να δώσουμε λύση

στην κατασκευή φτάνει να υπάρχει ένα χέρι από την πολιτεία, ένα χέρι εννοώ ενίσχυσης

της έρευνας, θεσμοθέτησης αυτών των διαδικασιών, να δώσουμε λύσεις στο περιβάλλον,

όχι να προκαλούμε όχληση.

Στο Λαύριο που κατασκευάζαμε το λιμάνι υπήρχε το θέμα των σκωριών. Δηλαδή όλο

το Λαύριο είναι γεμάτο από σκωρίες από τη διαδικασία του καμινιού, των καμινιών. Ενώ

είναι ένα πρόβλημα που είναι διάχυτο στο περιβάλλον ουδείς το βάζει το χέρι στον τύπο

των ήλων. Να πει ναι να βάλουμε τη σκωρία στο τσιμέντο σαν αδρανές, να την κλείσουμε

κάπου, κάπως να χρησιμοποιηθεί.

Οι κατασκευές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να λύσουν θέματα σοβαρά τα οποία

υπάρχουν. Αλλά η συνήθης πρακτική είναι να βάζουμε το κεφάλι στην άμμο σαν στρου-

θοκάμηλοι της πολιτείας, εννοώ της πολιτικής και να μην λύνουμε τα θέματα, να τα με-

ταθέτουμε.

Νομίζω ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι η κατασκευή μπορεί

να είναι μια δίοδος μέσα από την οποία θα λύσουμε και άλλα περιβαλλοντικά θέματα.

Δηλαδή στη χρήση τους στην άσφαλτο, στο σκυρόδεμα των αποβλήτων.

Να δώσουμε λύσεις οι οποίες είναι άμεσα απαραίτητες για το περιβάλλον και εκεί πι-

στεύω ότι είναι η αιχμή της τεχνολογίας σήμερα. Διότι χρησιμοποιώντας είτε ανακυκλώ-

νοντας απορρίμματα, τα προϊόντα τα οποία ενοχλούν το περιβάλλον, υποκαθιστούμε τις

φυσικές πηγές οι οποίες εξαντλούνται.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 64

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ

Να ευχαριστήσουμε τον κ. Κωνσταντινίδη. Θέλω να επανέλθω λίγο και σε σχέση με

αυτά που είπε ο κ. Κωνσταντινίδης στην πολλή σημαντική πρόταση που έκανε ο Γιάννης

ο Παπαϊωάννου, ειδικά με το ερευνητικό ινστιτούτο για τη δομική βιομηχανία.

Γιατί λέω πάλι ότι έχουμε να αντιμετωπίσουμε θέματα τεχνολογιών για το κάθε τι που

φτιάχνουμε, έχουμε να αντιμετωπίσουμε θέματα προτύπων και και θέματα υλικών.

Και είναι βέβαιο ότι τουλάχιστον όσον αφορά στον ελληνικό χώρο έχουμε ακόμα πάρα

πολλά κενά, εδώ βρισκόμαστε στον 30ο χρόνο ίσως και κάτι πάρα πάνω που γίνεται προ-

σπάθεια για να λύσουμε το πρόβλημα της τέφρας των υψικαμίνων της ΔΕΗ.

Και βέβαια είμαστε αρκετά προχωρημένοι αλλά ακόμα δεν έχουμε καταφέρει να το

λύσουμε. Θέλουμε, επιθυμούμε και θα προσπαθήσουμε να ζητήσουμε από το κράτος για-

τί κατ’ ανάγκη για τη διαχείριση των κονδυλίων είναι από εκεί η βοήθεια ,για την ίδρυση

του συγκεκριμένου ινστιτούτου για το οποίο συζήτησε ο κ. Παπαϊωάννου και το οποίο

θα μπορούσε θαυμάσια να είναι ένας κοινός φορέας του Τεχνικού Επιμελητηρίου, Πα-

νεπιστημιακών ιδρυμάτων και των ενώσεων των εργοληπτών ώστε να κινήσουμε όντως

κάποια πράγματα. Ίσως ο κ. Σιούνας έχει να μας πει κάτι πάνω σε αυτό.

ΣΙΟΥΝΑΣ

Εγώ θα ήθελα να αναφερθώ στην ανάγκη που υπάρχει της καταγραφής κωδικοποίη-

σης και τελικά χρήσης των εμπειριών των λύσεων που δίνονται στην κατασκευή σε διά-

φορα θέματα τα οποία λόγω του μεγάλου αντικειμένου των κατασκευών αναγκάζονται οι

κατασκευαστές να δίνουν, να παρουσιάζουν σαν λύσεις.

Αυτές οι λύσεις και όλα αυτά τα θέματα θα πρέπει να κωδικοποιούνται και να

περνούν και στη μελέτη πλέον. Έχει παρατηρηθεί πάρα πολλές φορές το φαινόμενο

όπου τα ίδια θέματα σε επαναλαμβανόμενα έργα να είναι και να παρουσιάζονται

πάντα.

Και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό σε μας και η κωδικοποίηση αυτή θα βοηθήσει

πάρα πολύ και στην καλύτερη ποιότητα των έργων και στην επίλυση διαφόρων προβλη-

μάτων επάνω και σε κόστος ακόμα.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 65

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Κ. Ι. ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ

Να κάνω αυτή την παρέμβαση γιατί αυτό που είπε ο συνάδελφος κ. Σιούνας είναι πολύ

σημαντικό. Αυτό ακριβώς κάνει στο Βέλγιο το building research institute που έχουν εκεί. Συ-

γκεντρώνει ερωτήσεις, έχει πέρα από τον έλεγχο τον τρόπο δόμησης και των υλικών αυτών

καθαυτών, έχει μηχανικούς οι οποίοι είναι ειδικευμένοι και οι οποίοι επιλύουν προβλήματα.

Όταν ξεκίνησαν να αντιμετωπίζουν τα θέματα της μόνωσης, το έχω επισκεφτεί το ΄96

περίπου όταν ήμουν Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης των Εργολάβων. Τα ερωτήματα για

θέματα μονώσεων έφταναν 60.000- 70.000 το χρόνο και με συστηματική αντιμετώπιση και

κωδικοποίηση των προβλημάτων κατέβηκαν μετά από τρία χρόνια στα 20.000 το χρόνο.

Δηλαδή, είναι πάρα πολύ σημαντικό, λύνουν θέματα και προβλήματα. Έχω θέσει αυτό

το θέμα, από το 1996 και μετά, επανειλημμένα στις εκάστοτε ηγεσίες του Υπουργείου

Δημοσίων Έργων. Δηλαδή, γιατί δεν το κάνουμε; Είναι τόσο απλό, αντιγράφουμε τον

τρόπο λειτουργίας ενός πετυχημένου συστήματος, δεν είναι κακό αυτό το πράγμα, το

εφαρμόζουμε και μπορούμε μέσα σε δυο, τρία χρόνια να έχουμε ένα εργαλείο το οποίο

θα βοηθήσει να βελτιώσουμε τις κατασκευές.

Εμείς θέλουμε ένα φορέα ο οποίος θα επιλύει τα επαναλαμβανόμενα προβλήματα που

μίλησε ο κ. Σιούνας τα οποία δεν ξέρουμε. Λάβετε υπόψη σας ότι στο παρελθόν υπήρχαν

λιγότερα προβλήματα γιατί είχαμε και καλύτερους τεχνίτες.

Δηλαδή, κάποιος για να γίνει τεχνίτης ξεκινούσε από παιδάκι βοηθός, περνούσε, μά-

θαινε και κατέληγε τεχνίτης σε ηλικία τριάντα, τριάντα πέντε χρόνων και ήξερε τη δου-

λειά του, ήξερε τι να κάνει. Τώρα δεν υπάρχει, έχει σπάσει αυτός ο τρόπος παραγωγής

έμπειρου τεχνικού προσωπικού. Άρα χρειαζόμαστε μεθόδους. Χρειαζόμαστε μεθόδους

περισσότερο από ποτέ χρειαζόμαστε μεθόδους και διαδικασίες.

Α. ΜΟΡΟΠΟΥΛΟΥ

Αυτή η συνάντηση ανοίγει το διάλογο στα θέματα που έθεσαν όλοι και το εθνικό φό-

ρουμ για την πλατφόρμα τεχνολογίας της κατασκευής αυτό το ρόλο θέλει να παίξει.

Δηλαδή, τον άμεσο διάλογο μεταξύ των φορέων της έρευνας τεχνολογίας με τους

φορείς της κατασκευής διότι πολλές φορές είναι άγνωστα τα προϊόντα των Ελλήνων, της

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 66

δουλειάς των Ελλήνων ερευνητών στους κατασκευαστές και στους εφαρμοστές.

Δεν αναζητούμε νέους φορείς. Ο διάλογος και η στρατηγική του Τεχνικού Επιμελη-

τηρίου εδώ ανεξάρτητα από άλλες λύσεις που μπορούν να δημιουργηθούν στο μέλλον

είναι άμεση. Εδώ και τώρα άμεσος διάλογος και ευτυχώς θέτετε το χέρι υπό τον τύπο των

ήλων. Αυτά τα πράγματα μέχρι τώρα δεν συζητιόνταν.

Θ. ΔΡΑΓΚΙΩΤΗΣ

Θα ήθελα να διαπιστώσω τους κοινούς τόπους που εκφράστηκαν από τους τρεις ομι-

λήσαντες. Δηλαδή, την ανάγκη πραγματικά κάποιας κεντρικής συγκέντρωσης αποτελε-

σμάτων, κάποιας προώθησης των προσπαθειών με οργανωμένο τρόπο που ανέφερε ο κ.

Κωνσταντινίδης ή της καταγραφής και της κωδικοποίησης που ανέφερε ο κ. Σιούνας.

Νομίζω ότι όλα αυτά λίγο πολύ πραγματικά είναι αντικείμενα, τα οποία δίνουν έναυ-

σμα στο φόρουμ να πάει πάρα κάτω. Και θεωρώ πραγματικά πολύ σημαντικό το ότι από

διάφορες πλευρές του τεχνικού κόσμου υπάρχουν εκπρόσωποι σήμερα που θέτουν προ-

βλήματα λίγο πολύ υπερκαλύπτονται και δημιουργούν μια συνολική εικόνα.

Θα παρακαλούσα τον κ. Πρωτονοτάριο αναπληρωτή Γενικό Γραμματέα της Διοικού-

σας Επιτροπής του Τεχνικού Επιμελητηρίου να κλείσει με δική του εισήγηση το ζήτημα

των κατασκευών.

Ε. ΠΡΩΤΟΝΟΤΑΡΙΟΣΑναπληρωτής Γενικός Γραμματέας της Δ.Ε. του Τ.Ε.Ε

Θα μου επιτρέψετε επειδή είναι πολύ σύντομος ο χρόνος να μην αναφερθώ στην καρ-

διά του θέματος, εξάλλου με κάλυψαν οι συνάδελφοι και να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία

να πω σε ένα τέτοιο ακροατήριο ότι έχουμε πλέον ψηφισμένους σχεδόν δυο νόμους που

διέπουν το σύνολο των έργων.

Δηλαδή, για την εκτέλεση των δημοσίων έργων ψηφίστηκε ο νέος νόμος και ίσως και

μέσα στην εβδομάδα ψηφίζετα και ο νέος νόμος για τις μελέτες. Έχουμε δηλαδή ένα νέο

τοπίο στον τομέα των μελετών και των κατασκευών.

Στο μεν νόμο για τα δημόσια έργα δεν ήταν ο διάλογος αυτός που απαιτείτο και στο νόμο

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 67

περί των μελετών ήταν κάπως ουσιαστικότερος. Με αφορμή τα δυο αυτά νομοσχέδια και το

νέο καθεστώς το Τεχνικό Επιμελητήριο που έχει όραμα για αυτό το θέμα και ευαισθητοποι-

είται, οργανώνει ένα συνέδριο με θέμα ακριβώς αυτά, με θέμα δημόσια έργα στις 19, 20 και

21 Απριλίου που πιστεύω ότι αντιμετωπίζεται σε πλήρη συνεργασία και με τις εργοληπτικές

οργανώσεις και με τους φορείς των μελετητών με πολλά σοβαρά θέματα εισηγήσεις, μονο-

γραφίες, με ανοιχτά τραπέζια, με διάλογους, με περιφερειακές συνδιασκέψεις.

Και πιστεύω ότι και η πλατφόρμα αυτή πρέπει οπωσδήποτε να έρθει σε μια συνεργα-

σία και συμμετοχή σε αυτό το συνέδριο και καλώ και όλους εσάς, υπάρχει δυνατότητα

του λόγου, υπάρχει δυνατότητα του να δώσετε τις γνώσεις σας και να αξιοποιηθούν.

Διότι πραγματικά πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε σε ένα τοπίο αμέσως μετά τα Ολυμπιακά

έργα, σε ένα χρόνο που επί ένα πολύ μακρύ χρονικό διάστημα δεν έχουμε, δεν είχαμε

-γιατί -προσφάτως άρχισαν- δημοπράτηση κανενός έργου ούτε ανάθεση μελετών, ούτε

τίποτα και πραγματικά φιλοδοξούμε ότι τα συμπεράσματα του συνεδρίου αυτά που θα είναι

συμπεράσματα που προέρχονται από τους παραγωγούς, από τη συμμετοχή των παραγω-

γών και όλων των εμπλεκομένων σε αυτό τον τομέα, θα είναι πάρα πολύ σημαντικά.

Πιστεύουμε, επειδή παράλληλα μπορεί να λειτουργούν και ορισμένες επιτροπές που

αναμένουμε, πως θα έχουμε ανταπόκριση από τις εργοληπτικές επιχειρήσεις στο νέο

νόμο, φεύγω λίγο από το θέμα αλλά πιστεύω ότι πρέπει να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία

και σαν υπεύθυνος σε αυτό τον τομέα εφόσον καλυφτήκαμε ως προς τα άλλα διότι ξέ-

ρετε ότι υπάρχουν πολλοί προβληματισμοί και πολλές αντιδράσεις και κύρια για το νόμο

για τα δημόσια έργα αλλά και για τις μελέτες.

Πιστεύω ότι μέσα στο επόμενο εξάμηνο που θα έχουμε και σαφέστερα δείγματα πως

ανταποκρίνονται και οι κατασκευαστές και οι μελετητές σε αυτό τον τομέα πιθανόν τα συ-

μπεράσματα του συνεδρίου και οι θέσεις που μπορούν να διαμορφωθούν και οι απόψεις σας

να διαμορφώσουν ένα πλαίσιο παρόλο που στην Ελλάδα δύσκολα αλλάζουν τα προσωρινά.

Όπως παραδείγματος χάρη, η ψήφιση των τιμολογίων, σας λέω για τα δημόσια έργα

είναι κάπως προσωρινή, μας έχουν υποσχεθεί, εν πάση περιπτώσει εμείς οφείλουμε να

κάνουμε μια προσπάθεια μέσα από αυτή τη διαδικασία στη βελτίωση όλων αυτών των

πραγμάτων. Και ευελπιστούμε ότι μπορεί να τύχουμε και της αντίστοιχης έτσι αντιμετώ-

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 68

πισης από την Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου.

Με συγχωρείτε για την κατά κάποιο τρόπο εκτός θέματος τοποθέτησή μου, αλλά πι-

στεύω ότι έπρεπε να αναφερθώ σε αυτό το σημείο και να προκαλέσω λίγο για τη συμμε-

τοχή σας.

Θ. ΔΡΑΓΚΙΩΤΗΣ

Να ευχαριστήσουμε τον κ. Πρωτονοτάριο για την τοποθέτησή του. Να πω ότι οι ερω-

τήσεις ή παρεμβάσεις και για αυτή την συνεδρία και για τις επόμενες που ακολουθούν θα

γίνουν στο τέλος του συνόλου των εργασιών της πλατφόρμας.

Γ. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ - ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ

ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Ι. ΠΑΣΠΑΛΙΑΡΗΣΚαθηγητής ΕΜ.Π., μέλος Οργανωτικής ΕπιτροπήςΜ. ΦΟΥΝΤΗ.Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ε.Μ.Π,. μέλος Οργανωτικής ΕπιτροπήςΓ. ΜΠΑΤΗΣΚαθηγητής Ε.Μ.Π., Αναπληρωτής Πρόεδρος Σχολής Χημικών Μηχανικών, Ε.Ε.Ε. Δομικών ΥλικώνΕ. ΧΑΝΙΩΤΑΚΗΣΔ/ντης Έρευνας & Ποιότητας “ΤΙΤΑΝ Α.Ε.”, μέλος ΟργΑΝΩΤΙΚΉς Επιτρoπής

ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ

Δ. ΔΟΝΤΑΣΥπεύθυνος Έρευνας και Νέων Προϊόντων KNAUF «Γυψοποιία ΑΒΕΕ»

Χ. ΚΑΛΛΙΩΡΑΣ Ποϊστάμενος Markrting σε χάλυβες οπλισμένου σκυροδέματος «ΣΙΔΕΝΟΡ Α.Ε.»

Γ. ΜΑΡΙΝΟΣ Διευθυντής Ποιότητας και παραγωγικών Διαδικασιών

Α. ΦΙΛΟΛΙΑΣ Μέλος Δ.Σ. Σωματίου Επιχειρήσεων Μαρμάρων Αττικής

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 69

HELECO 2005

��µ����� �������/��� �������µ�� & ���������

KNAUF ��������� �.�.�.�.

������ 2015*HELECO 2005

������ ������ µ������� ����� ��������� �������������� (������� Kyoto).

��� ��µ������� µ����� ��������� (���������, �������,��������, ���µ�, �����) �����������. ����������������� ��������� �� ��������� ������� ������.

�� ���� ������� ��µ���������� ��� ��� ���µ����. ��������� ��������� ��� �� ��������� ���������� ����������� 5%.

*������ ������ M. Winkler, �������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 70

������ 2015*HELECO 2005

�� ������ ��� �������� ��� �������� ������� �������(+50% �������).

��� ������µ���� �������� ����������� ������µ����� �����µ�� ��� ��µ����.

���� �� 2010 ���µ������� ��µ������� µ���������� ����� ����.�. ���� �� �������� �� ������� ��� ����������� ��� ������������ / �������������.

��� ����������� ��� ��� 60 ���� �� ���������� ������µ���������� �µ��� �����������.

*������ ������ M. Winkler, �������

������ 2015*HELECO 2005

�� �������� ��� � ����� ��������� �� ������������. ������ ����������� �� ����������� ����� ��������.

�� ��µ������� ������ ��µ���� ����� ������� ������ ������� µ� �������� ������� ��µ����.

��� Software �������� �� ��µ���������� ��� �� Hardware���� ��µ�� ��� ��������� (�.�. ������).

�������� ������ ��� ���µ������� ��� ��� ��������� ������µ���� ����. ���� ���������� �� ������ ������� ������� ����.

*������ ������ M. Winkler, �������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 71

����������� ������HELECO 2005

��������� �������������������µ������� ������� ��µ�������������� �����µ����

��������� ������������� ������������������ ��������µ�-���µ�����

��������������� ��µ���������� / ������������ �����µ�� ���� ��������������� �����µ�� µ�������� (µ��� ��� µ������ ������)����������� ������������������������ ������µµ���� ���� ���������

� ���µ������ �����HELECO 2005

������ ��� ���� ������ ������ ����������µ����� ���µ��������� ��µ�����µ���� ���������. �� ��������� �������� ����� ������ ��� �������������� �������� �� �����µ��� ������ ��������µ���� ����� ��������µ���������� ���� ���������.

�80% ��� ���������� ���������� ���� ������ �����µ������� �������������.

������������, ����������, ������, �������, ������.

����� ��� ��� ���µ������� ���µ�����.

������� 3 ��� �, ���� ��� 220 ����������,�������� ���������� (�µ��� ��� �µµ���) ������ ��� 400,000 ���������.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 72

Χ. ΚΑΛΛΙΩΡΑΣΠοϊστάμενος Markrting σε χάλυβες οπλισμένου σκυροδέματος «ΣΙΔΕΝΟΡ Α.Ε.»

Βρίσκομαι εδώ όχι μόνο ως εκπρόσωπος της εταιρείας, αλλά και ως εκπρόσωπος ενός

σημαντικού κομματιού του δομικού μας περιβάλλοντος που λέγεται χάλυβες, «χάλυβες

ως δομικό υλικό».

Έχει σημασία η όποια συνεισφορά σε αυτόν τον τομέα, για μας τουλάχιστον, να βρί-

σκεται μέσα σε κάποια συνολικά πλαίσια. Επίσης, θα ήθελα να πω, ότι σε αντίθεση με

ότι μπορεί να αναφέρθηκε προηγουμένως, η βιομηχανία των υλικών ήδη βρίσκεται, σε

σχέση με άλλους τομείς, λίγο πιο μπροστά στην έρευνα και στην ανάπτυξη με κανόνες

αειφορίας. Θα έχω την ευκαιρία να σας πω λίγα παραδείγματα από το τι κάνουμε εμείς.

Επαναλαμβάνω όμως, ότι για μας η αειφορία έχει σημασία ως συνολική αντιμετώπιση,

που σημαίνει πρώτη ύλη, παραγωγή, διάθεση προϊόντων και ανακύκλωση. Σε αυτόν τον

τομέα η ΣΙΔΕΝΟΡ, και κάθε εταιρεία σαν τη ΣΙΔΕΝΟΡ, που είναι μια χαλυβουργία και που

ο πυρήνας της είναι η τήξη του μετάλλου με χρήση κλιβάνου ηλεκτρικού τόξου, έχει σαν

πρώτη ύλη τα παλαιοσίδερα.

Ήμαστε μια κατ’ εξοχήν βιομηχανία ανακύκλωσης. Το 97% ως 98% της πρώτης μας

ύλης είναι τα παλαιοσίδερα. Από αυτά έχει ενδιαφέρον να δείτε ότι περίπου το 10% του-

λάχιστον, όσον αφορά στην εταιρεία μας, είναι και προϊόντα από την επεξεργασία των

παλαιοσιδήρων που ήδη κάνουμε, όπως αυτοκίνητα, λευκές συσκευές, οικιακές συσκευές,

οι οποίες μας δίνουν και πρώτη ύλη για το χαλυβουργείο αλλά και διαχωρίζουν τα μη φέ-

ροντα υλικά, από τα οποία αξιοποιούνται με τη σειρά τους σε επόμενες βιομηχανίες.

Για μας, για τη βιομηχανία, η αειφορία είναι πράξη, έχει όνομα, συγκεκριμένα η δική

μας εταιρεία λέγεται ΑΕΙΦΟΡΟΣ Α.Ε., είναι η εταιρεία του ομίλου η οποία χρησιμοποιεί τα

παραπροϊόντα των εργοστασίων με τα οποία δημιουργούνται άλλα προϊόντα που μετα-

πωλούνται με την σειρά τους σε άλλες βιομηχανίες.

Για παράδειγμα, θα αναφέρω ότι εμείς ήδη χρησιμοποιούμε τις σκωρίες και τα υπο-

λείμματα του κλιβάνου για να παράξουμε σκληρά αδρανή με τα οποία φτιάχνουμε αντιο-

λισθητικούς τάπητες, άμμο αμμοβολής, σιδηρούχα σκωρία για τα εργοστάσια τσιμέντων,

ασβεστούχα κονία και τα λοιπά.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 73

Η ίδια εταιρεία βρίσκεται στο στάδιο δημιουργίας δύο εγκαταστάσεων απορρύπανσης

οχημάτων τέλους κύκλου ζωής. Βλέπετε λοιπόν, ότι η βιομηχανία είναι ακριβώς ενερ-

γή ήδη σε μια συνολική φάση της αειφορίας και αντιλαμβάνεστε την αειφορία από την

αρχή ως το τέλος. Θα ήθελα επίσης να σας αναφέρω ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο.

Η παραγωγή συνδέεται με την πρώτη ύλη, τα παραπροϊόντα, φυσικά το τελικό προϊόν

έχει την ύψιστη σημασία. Για μας αυτό μεταφράζεται, στη συγκεκριμένη περίπτωση, στη

δημιουργία χαλύβων υψηλής ποιότητας, υψηλής ολκιμότητας, που μεταφράζεται σε αν-

θεκτικότητα στο χρόνο και αντοχή.

Μεταφράζεται επίσης σε ευρεία χρήση προκατασκευασμένων στοιχείων οπλισμού, τα

οποία συνεπάγονται οικονομία, μειωμένο κόστος επεξεργασίας και υλικών, λόγω μικρών

απωλειών, αυξημένη ποιότητα, πιστότητα και αύξηση της παραγωγικότητας στην κατα-

σκευή. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι οι κατασκευαστές θα έχουν στα χέρια τους εργαλεία

με τα οποία θα μπορούν να καταναλώνουν και λιγότερη ενέργεια και να μειώσουν το

κόστος και να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους σε σχέση με το να πετύχουν τους

στόχους της αειφορίας.

Θα ήθελα να προσθέσω δυο, τρεις σκέψεις όσον αφορά στο πώς αντιλαμβανόμαστε

την αειφορία ως μέλλον και ως κανόνες εμπλοκής της βιομηχανίας στην παραγωγή τε-

χνικών έργων. Είναι απαραίτητη η συνεργασία με ερευνητικά και επιστημονικά ιδρύμα-

τα. Εμείς το έχουμε κάνει πράξη από καιρό, όμως έχει σημασία να υπάρξει ένα σταθερό

πλαίσιο ώστε αυτό να γίνεται με κάποιους σταθερούς κανόνες. Επίσης σε συνεργασία με

τα γραφεία μελετών και τις κατασκευαστικές εταιρείες.

Η δεύτερη σκέψη που θα ήθελα να προσθέσω είναι ότι όπως σκεφτόμαστε την αειφο-

ρία σε όλα τα επίπεδα, έχω την άποψη και έχουμε την άποψη, ότι θα πρέπει να βάλουμε

και κάποιους κανόνες μετρήσιμους, μεγέθη μετρήσιμα.

Δηλαδή, η εμπλοκή της βιομηχανίας δεν θα μπορεί να είναι εκ του μακρόθεν αλλά θα

πρέπει να είναι μετρήσιμη και ο καθένας να αξιολογείται με βάση ορισμένους στόχους.

Κάποιες σκέψεις σε αυτό τον τομέα είναι δημιουργία δεικτών ή μονάδων μετρήσεως

αειφορίας στη βιομηχανία, όπου θα περιλαμβάνονται τομείς όπως η ανακύκλωση, τα πο-

σοστά ανακύκλωσης, η οικονομία υλικών ή αλλιώς material efficiency, όσα δηλαδή λιγό-

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 74

τερα απορρίμματα ή μηδενικά απορρίμματα κάνουμε, η ενέργεια που καταναλώνουμε, το

περιβάλλον και τα περιβαλλοντικά συστήματα διαχείρισης, η τεχνολογία, η πρωτοπορία,

η οι νέες επενδύσεις, η ποιότητα των προϊόντων, η ανάπτυξη του ανθρωπίνου δυναμι-

κού, η ασφάλεια στο χώρο παραγωγής και τέλος η κερδοφορία.

Είναι πολύ σημαντικό όλα τα πάρα πάνω να συνδυάζονται με μία αειφορία στην πα-

ραγωγή. Αειφορία στην παραγωγή σημαίνει κερδοφορία. Δεν μπορείς να κάνεις τα υπό-

λοιπα εάν κάνοντάς τα δεν είσαι κερδοφόρος.

Επομένως, με αυτούς τους δέκα συντελεστές θα μπορούσε κανείς να αρχίσει να σκέ-

φτεται κανόνες εμπλοκής, μετρήσεως της αειφορίας τουλάχιστον ξεκινώντας από την

βιομηχανία των δομικών υλικών.

Γ. ΜΑΡΙΝΟΣ Διευθυντής Ποιότητας και παραγωγικών Διαδικασιών, ΑΓΕΤ

1

�.������� ��µ���� ���������

�/���� ��������� ��� ����������� �����������

���� �������

���� �������� ���������

���� ����������� �������µ��

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 75

1

�������� ���������

���������� �������

���������� �������������

��������� ����� ��� ����������µ������� �������µ�������� - ���������

�������µ��� ��������

�����������

���� ������������.�.µ� ��� �������� µ������

1

������ ����������� ������ �������µ��� �������������� ��������� ���� ����-µ���� ����� ���� ������ ������� ��µ���� ��� ����� �����.��������� ��������� ����-��������� 600 ������� �������µ�����, ��������µ��� µ� ���-�������� �����µ�, ���������������� 6� - 5� �.�. �����.�� ��������� ����� �����µ�-�������� ������� (���������) �����µ�µ���µ��� µ� �������.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 76

1

�� ����������� ������������� ��������� ��� ��������� ����. ���������� (1978) ��� ��� ��������������µ���� ��� ����µ���� ��� ��µ����, ������� :

1) ���������� �������� ��� ������ �����µ������ ������µ��� ��� ������� ������ (����� �µµ��).2) ����� µ���� ��� ��������µ�, ������� ��� ���� ������ ��������� ���µ������� ���µ����.3) �������� ���� �������� ��� ������.4) ������µ����� ������µ� ��� ���µ���������µ���� ���� ��� µ��� ��� µ�����.5) ���������� ��� ��µ����� �������µ� ������������, ������ µ�������� ������� ��� ��������µ���� ����� ���µ�������, ��������� �� ����������� ����������� ���������� (�.�. ��������������µ���� ����µ����).

������ ���������

1

Carbonation Depth vs Age of Construction

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

7,0

8,0

9,0

10,0

0 10 20 30 40 50 60 70

Age of Construction (Years)

Car

bona

tion

Dep

th (c

m)

����������� ���������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 77

1

�������µ� :

� ��� ��������� � µ���������� ������ ���� (µ�������� ������������µ�� ������ � ��������� ���� �����):

� �������� ���µ���������� �������� (µ��� �������- ��������� µ����� µ���� �����, ������ �������������� ���µ��.

� ����� �������� ���µ����� (��� ����������)

� ����µ��� ����� ��������� ���� ���������.

� �����µ��� ��� ���������� ��� ���������� ������� µ�� � ������ ��� �������� ������ ������������ ��������� ���� ���������� ����������.

1

�������µ� :

� ��� ������� :

� ��� ������ �� ��������� ��� ��� ��µ��������������� ���������� �����

� �� ������µ������ ���� ������� �������(��������������� � ������������) ��� ����������µ����� ��� ������ µ� ����� ����������µ�������� ��� �������������

� �������� ���������� ���� ������� ������ �������

� ������ ��� �������µ��� ����� ���� ��������� µ������ µ�������� ����� ��������� ��� ����� ������������ ���� ��� ��������µ���� ��������� ���� ���������� ���� ��� ����������.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 78

1

���µ���� :

� �������� ��� �������� ������ �������� ���µ�����(����� ������� ��������� ��� ����µ���� ������).

� ����� ������������ ������ ���� ��� �����µ�� (������������� ��µ���� �������� ����������� ������������������ ������).

� �������� ���� ��� �������µ���� ����� ���µ�����(�����������, ��������µ�����, ��������� �.��.).

� �������� ����������� ������������� ��� ���������������������� µ� ����� ��� ��� ��������� ����� ���µ���� ������������� ��������� ��� µ����� ����µ��� (CO2 , NOx ,������).

� �������� µ��� ��� ��� ������� ��� �µ��������µ���������� µ����� ���µ�������, ������µ����, ����������������� ��� �����.

Α. ΦΙΛΟΛΙΑΣΜέλος Δ.Σ. Σωματίου Επιχειρήσεων Μαρμάρων Αττικής

Ο κλάδος μας, ο κλάδος του μαρμάρου και των διακοσμητικών πετρωμάτων, είναι

ο κατεξοχήν παρεξηγημένος κλάδος σε σχέση με τη βιώσιμη ανάπτυξη. Το υλικό, το

οποίο διαμόρφωσε την πολιτιστική μας ιστορία, την πολιτιστική μας μοναδικότητα και

την πολιτιστική μας αξία με τη συνεισφορά του στο παγκόσμιο πολιτιστικό περιβάλ-

λον, δυστυχώς για τις αρμόδιες υπηρεσίες ανάπτυξης και τεχνολογίας είναι σαν την

πανώλη του Μεσαίωνα.

Πρόσφατα, το Υπουργείο Ανάπτυξης εξοστράκισε από το χώρο της Έρευνας ερευνητι-

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 79

κή εργασία, η οποία αφορούσε στη χημική σύσταση των πετρωμάτων που εξορύσσονται

και είχε σαν στόχο τη βιώσιμη εκμετάλλευσή τους.

Η έρευνα λοιπόν, που αφορά στα παραγόμενα από τον κλάδο μας υλικά, δεν ήταν και

δυστυχώς δεν είναι παρά τις ελπίδες μας, ούτε και σήμερα, έρευνα εντασσόμενη στην

τεχνολογία και στην βιώσιμη ανάπτυξη για τις αρμόδιες υπηρεσίες, οι οποίες καμία δικαι-

ολογία δεν έχουν να συνεχίζουν να κρατούν ένα ζωτικό κλάδο ανάπτυξης όμηρο στην

άγνοια και στην απομόνωση.

Ο επαγγελματίας του κλάδου δεν γνωρίζει ότι καταστρέφει ελάχιστα το φυσικό περι-

βάλλον, όπως έχουν αποδείξει πρόσφατες έρευνες, υπό την προϋπόθεση αποκατάστασης

της παρέμβασής του. Σε αντίθεση, η εκμετάλλευση χώματος αναγράφεται σε όλες τις

έρευνες παγκοσμίως ως ο μεγαλύτερος κίνδυνος αφανισμού του ανθρώπινου γένους.

Εκπροσωπώντας τον κλάδο του μαρμάρου σας δηλώνω ότι ο κλάδος μας είναι πα-

ρών, έχουμε προβλήματα και πρέπει να τα λύσουμε. Πρέπει να συνεργαστούμε και να

ανοίξουμε δίαυλο επικοινωνίας με το Υπουργείο Ανάπτυξης και όλους τους φορείς,

ώστε δια μέσου της έρευνας και της τεχνολογίας να συμβάλλουμε στην αειφόρο ανά-

πτυξη της κατασκευής.

Ζητάμε στήριξη της έρευνας και της τεχνολογίας του κλάδου, ώστε να γίνει εφικτή η

απόλυτη χρησιμοποίηση και αξιοποίηση των αποβλήτων μας σε μια προσπάθεια να δια-

τηρήσουμε την ανταγωνιστικότητά μας από το τσουνάμι της ανατολής.

Ζητάμε την καθιέρωση προδιαγραφών που αφορούν στη σωστή εφαρμογή του μαρ-

μάρου και της πέτρας. Ζητάμε τη δημιουργία φορέα με τη συμμετοχή μας για τη συνεχή

επιμόρφωση όλων των βαθμίδων του κλάδου, λατόμου, βιομηχάνου, βιοτέχνη, τοποθέτη

και τα λοιπά σε θέματα, που αφορούν και σκοπό έχουν την υλοποίηση της βιώσιμης αει-

φορικής κατασκευής.

Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω τη βιοδιπολική προσφορά του μαρμάρου στη βιώσι-

μη ανάπτυξη με τη συμβολή του στη διατήρηση και προστασία του συνολικού περιβάλ-

λοντος, δηλαδή του συνδυασμού φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.

Το μάρμαρο είναι η ταυτότητα και η σφραγίδα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Κα-

ταστρέψτε το ή διατηρείστε το.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 80

Δ. ΠΟΛΕΙΣ - ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ

ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Α. ΜΟΡΟΠΟΥΛΟΥ Καθηγήτρια Ε.Μ.Π., Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτρoπής, Μέλος της Δ.Ε. ΤΕΕ,

Β. ΜΠΑΤΣΟΥΑρχτέκτων Μηχανικός, Μέλος της Δ.Ε. ΤΕΕ

ΕΙΣΗΓΗΤΕΣΧ. ΑΚΡΙΤΙΔΗΣ Αντιδήμαρχος Δήμου Αθηναίων,Πρόεδρος Πανελλήνιου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

Ε. ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΤΟΥ Καθηγήτρια Ε.Μ.Π., Τομέας Πολεοδομίας- Χωροταξίας

Β. ΧΑΝΔΑΚΑΣ Γενικός Διευθυντής Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων ΥΠΠΟ

Χ. ΑΚΡΙΤΙΔΗΣ Αντιδήμαρχος Δήμου Αθηναίων,Πρόεδρος Πανελλήνιου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών

Η Αθήνα είναι μια πόλη η οποία χαρακτηρίζεται από ιστορική συνέχεια. Kατοικείται από

την εποχή του λίθου, αναπτύσσεται και επιβιώνει μέχρι και σήμερα.

Τα σημάδια αυτής της μακράς ιστορίας της πόλης αποτυπώνονται με διάφορους τρόπους,

προσδίδοντας μία ιδιαίτερη φυσιογνωμία στην πόλη ελκυστική και ταυτόχρονα διδακτική.

Παρόλο που η πόλη έχει υποστεί πολλές μεταβολές και παρεμβάσεις, η ιστορική της

φυσιογνωμία φαίνεται τόσο στο πολεοδομικό σχεδιασμό όσο και σε αρχιτεκτονικό και

μνημειακό επίπεδο.

Τα μνημεία αυτά που έχουν διατηρηθεί στη σημερινή πόλη συνιστούν τις μνήμες της

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 81

και τα γεγονότα που αποτελούν την ιστορία της. Στην ανάδειξη της φυσιογνωμίας της

πόλης έρχεται να συμβάλλει η προβολή των στοιχείων που αποτελούν την πολιτιστική της

κληρονομιά, η ουσιαστική αποκατάστασή τους και κυρίως η σωστή επανάχρησή τους.

Στο πλαίσιο αυτά ο Δήμος Αθηναίων έχει δρομολογήσει μια σειρά παρεμβάσεων, που

έχουν σαν σκοπό τη διαφύλαξη και ανάδειξη της ιστορικότητας της πόλης. Γνώμονας

όλων αυτών είναι η χρησιμοποίηση προηγμένων τεχνικών και η ανάπτυξη καινοτόμων

στρατηγικών συντήρησης, με σκοπό τη βελτίωση του περιβάλλοντος και κατ΄ επέκταση

της ποιότητας της ζωής.

Οι δράσεις που θα αναφερθούν παρακάτω αντικατοπτρίζουν ένα γενικό φάσμα των

προσπαθειών του Δήμου για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης.

Προστασία που πρώτα απ΄ όλα αφορά όλους. Η συνεργασία με τους άλλους φορείς,

όπως είναι το Υπουργείο Πολιτισμού, το ΥΠΕΧΩΔΕ, η ΑΧΑ κ.λπ., για τη λήψη αποφάσεων

σχετικά με διαμορφώσεις πολεοδομικού σχεδιασμού.

Δεύτερο και σημαντικό είναι οι αποκαταστάσεις βιομηχανικών συγκροτημάτων και

η επανεξέτασή τους στη ζωή της πόλης, προσδίδοντάς τους χρήσεις συμβατές με την

αρχική χρήση τους. Ένα παράδειγμα είναι το κτίριο του Πουλόπουλου, το κτίριο του Με-

ταξουργείου και η Κεντρική Αγορά του Δήμου Αθηναίων.

Τρίτο και σημαντικότερο ίσως στη ζωή της πόλης, που έγινε πράξη στο σύντομο αυτό

χρονικό διάστημα των δύο τελευταίων ετών, είναι οι αποκαταστάσεις μεμονωμένων παρα-

δοσιακών και μη διατηρητέων κτιρίων ιδιοκτησίας του Δήμου Αθηναίων ή και ιδιωτών.

Κτίρια όπως είναι το Κεντρικό Δημαρχείο, η Κεντρική Αγορά, η Πινακοθήκη και άλλα

πολλά αποκαταστάθηκαν, το κτίριο του Ψειρή στην Πλάκα, που στεγάζεται το πρώτο Δη-

μοτικό Διαμέρισμα. Κύριο και σημαντικότερο όμως όλων αυτών ήταν το πρόγραμμα των

όψεων, το οποίο εδώ κι ενάμισι χρόνο βρίσκεται σε εξέλιξη στο Δήμο της Αθήνας.

Μέχρι σήμερα έχουν αποκατασταθεί περίπου 1.600 κτίρια ιδιωτών και ταυτόχρονα

αποκαταστάθηκαν κτίρια σε κεντρικές πλατείες του Δήμου της Αθήνας με τη χορηγία

ιδιωτικών εταιρειών.

Από αυτά τα 1.600 κτίρια περίπου τα 300 αφορούν σε διατηρητέα και παραδοσιακά

κτίρια. Οι αιτήσεις αυτή τη στιγμή φτάνουν τις 2.500 που σημαίνει ότι με πολύ μικρό

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 82

κόστος θα αξιοποιηθεί ένα σημαντικότατο ιδιωτικό κεφάλαιο. Ήρθαν σε επαφή με το

Δήμο πάνω από 25.000 πολίτες. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο βρήκε μεγάλη

ανταπόκριση και βασίζεται στην άμιλλα μεταξύ των γειτόνων.

Τα κτίρια στο Δρουγούτη τα οποία αποκαταστάθηκαν με το πρόγραμμα της πρόσοψης.

Επίσης, οι προσφυγικές κατοικίες, οι οποίες περατώθηκαν και επενδύσεις σε ιδιωτικά κτί-

ρια τα οποία ο Δήμος αποκατέστησε.

Ταυτόχρονα ο Δήμος προχωράει και στη συντήρηση και αποκατάσταση των υπαίθριων

γλυπτών της πόλης και των έργων τέχνης. Ήδη έχουν συντηρηθεί και αποκατασταθεί

διάφορα γλυπτά της πόλης, το σπασμένο αγάλμα του Κανάρη στην πλατεία Κυψέλης.

Άμεσα υλοποιείται κι ένα πρόγραμμα αποκατάστασης 34 γλυπτών με χρηματοδότηση

από το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Προχωρήσαμε και στην προστασία και ανάδειξη ενός χώρου μνημειακού, του Πρώτου

Κοιμητηρίου της Αθήνας. Συγκροτήθηκε ένα σχέδιο ανάδειξής του, με στόχο την προστα-

σία της μνημειακότητας του χώρου χωρίς να παραβλέπεται ο ταφικός του χαρακτήρας.

Πιλοτικά θα εφαρμοστεί σύντομα και το πρόγραμμα σήμανσης των μνημείων της πό-

λης, που αφορά στη σήμανση όλων τα κύριων μνημείων της πόλης που είναι ιδιοκτησίας

του Δημοσίου ή ιδιωτών, σε τρεις γλώσσες, στην ελληνική, αγγλική και γαλλική, και θα

περιλαμβάνει σημαντικά χαρακτηριστικά, και βρίσκονται σε νεότερους ναούς, πλατείες,

χώρους κοινόχρηστους και τα υπαίθρια γλυπτά της πόλης. Η σήμανση επεκτείνεται και

στο Πρώτο Κοιμητήριο, που θα δίνει πληροφορίες και σχεδιαγράμματα για την κίνηση

των μνημειακών στοιχείων της πόλης.

Ένα σημαντικό σημείο σε όλα αυτά είναι το κανονιστικό πλαίσιο παρέμβασης στην

προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Στο Δήμο Αθηναίων τα τελευταία χρόνια έχει

γίνει μια συστηματική ανάλυση των δυνατοτήτων συμπλήρωσης- παρέμβασης, όπου δεν

υπάρχουν ρητές διατάξεις για τις παρεμβάσεις στα κτίρια και στα υπαίθρια γλυπτά της

πόλης, καθώς και στα μνημεία του Πρώτου Κοιμητηρίου, ενώ επίσης έχει ληφθεί μέριμνα

για τη συμμετοχή και τη συνεργασία με άλλους φορείς.

Κύριο αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι η ανάδειξη των ΟΤΑ ως Επιστημονικού Συμβού-

λου του δημότη σε θέματα διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Επιπλέον, η ανά-

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 83

ληψη πρωτοβουλιών σε θέματα της διαχείρισης του μνημειακού πλούτου αναβαθμίζει το

ρόλο των ΟΤΑ και συμβάλλει στην αποκέντρωση του Κρατικού διοικητικού μηχανισμού.

Έτσι στα πλαίσια αυτά έχουν συνταχθεί τρεις κανονισμοί:

Ο πρώτος κανονισμός αφορά στο κανονιστικό πλαίσιο προστασίας παραδοσιακών

κτιρίων. Πρόκειται για παρεμβάσεις σε κτίρια της πόλης όπου η κεντρική νομοθεσία είναι

αλληλοκαλυπτόμενη, συχνά ασαφής και περιέχει ρήτρες εφαρμογής πολυδαίδαλες και

χρονοβόρες. Η κανονιστική αυτή διάταξη αφορά στην τοποθέτηση επιγραφών, διαφημί-

σεων και στοιχείων σήμανσης κάθε είδους σε διατηρητέα κτίρια και μνημεία της πόλης,

στον περιβάλλοντα κοινόχρηστο χώρο αυτών καθώς και σε κάθε είδους κτίρια που βρί-

σκονται στο ιστορικό κέντρο της πόλης.

Με τον κανονισμό αυτό επιδιώχθηκε η συμπλήρωση των κενών που υπήρχαν στην

υφιστάμενη νομοθεσία και η κωδικοποίηση σε ενιαίο κείμενο των όρων και των προδια-

γραφών με βάση τις οποίες θα γίνεται η προβολή στα κτίρια και στις προστατευόμενες

περιοχές της πόλης. Και βέβαια ο κανονισμός αυτός συντάχθηκε με γνώμονα τις διεθνείς

συμβάσεις για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ο δεύτερος κανονισμός αφορά στο κανονιστικό πλαίσιο προστασίας των ταφικών

μνημείων και αφορά κυρίως στο Πρώτο Κοιμητήριο. Η προστασία των ταφικών μνημείων

γίνεται μέσω του κανονισμού προστασίας ταφικών μνημείων, που προσαρμόζεται κάθε

φορά με τις διατάξεις της κεντρικής νομοθεσίας, προσδιορίζονται οι όροι και κανόνες

διαχείρισης του μνημειακού πλούτου και συγκροτείται, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας,

η Επιτροπή Προστασίας Αθηναϊκών Μνημείων, η γνωστή ΕΠΑΜ, όπου συμμετέχουν οι

αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες και οι επιστημονικοί φορείς της πόλης.

Το τρίτο κανονιστικό πλαίσιο αφορά στην προστασία των μνημείων της πόλης. Ο

Δήμος Αθηναίων αποβλέποντας σε μια επιστημονική διαχείριση με τη θέσπιση του κανο-

νισμού προστασίας μνημείων της πόλης, έθεσε τη λήψη αποφάσεων για τη διενέργεια ή

όχι εργασιών συντήρησης και αποκατάστασης στη δικαιοδοσία της Επιτροπής Αθηναϊκών

Μνημείων, διευρύνοντας έτσι τις αρμοδιότητές της.

Το αδύνατο σημείο είναι η πολυφωνία των δημοτικών οργανισμών και η λήψη αβα-

σάνιστων αποφάσεων στα κρίσιμα ζητήματα της τοποθέτησης νέων γλυπτών της πόλης,

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 84

της χωροθέτησής τους και του σχεδιασμού τους.

Η κρισιμότερη παρέμβαση λοιπόν αφορά στην αντιμετώπιση αυτών των προβλημά-

των, καθώς, με τη θέσπιση του κανονισμού προστασίας μνημείων της πόλης, εμπίπτει

πλέον στις αρμοδιότητες της ΕΠΑΜ.

Η αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων εξασφαλίζει τουλάχιστον την πολυφωνία, τη

λήψη μέτρων και τον ορισμό προϋποθέσεων όπως είναι η σκοπιμότητα, η ιστορικότητα, η

αισθητική και καλλιτεχνική αξία, καθώς και προδιαγραφών για οποιαδήποτε νέα τοποθέ-

τηση και μετακίνηση γλυπτού, καθώς και τη θέσπιση ζωνών προστασίας γύρω από αυτό,

ώστε να επιτρέπεται η ανάδειξή του.

Ένα άλλο μέτρο σημαντικότατο αφορά στις πολιτιστικές διαδρομές της πόλης. Έχει

ήδη επεξεργαστεί και υπάρχει ένα πρόγραμμα πολιτιστικών διαδρομών. Ταυτόχρονα έχει

εκδοθεί από το Δήμο Αθηναίων, σε συνεργασία με το Ίδρυμα του Μείζονος Ελληνισμού,

στην ελληνική και αγγλική γλώσσα ο οδηγός που περιλαμβάνει δώδεκα διαδρομές στην

ιστορία της Αθήνας.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι είναι αδιανόητο και κυρίως με αμέλεια της Πολιτείας, ένας

Νόμος (1337 / ΄83), που αφορά στη διατήρηση και αξιοποίηση του οικιστικού πλούτου

της πόλης αυτής, 22 χρόνια μετά τη ψήφισή του, να μην ενεργοποιείται και να μην εφαρ-

μόζεται. Σήμερα, σε όλα τα δημοτικά διαμερίσματα της Αθήνας υπάρχουν περισσότερα

από 2.000 κτίρια εγκαταλελειμμένα. Εξ΄ αυτών περίπου 1.000 είναι διατηρητέα και 500

με 600 κρίνονται αυτή τη στιγμή ως επικίνδυνα για την ασφάλεια των δημοτών.

Όμως ο Δήμος της Αθήνας δεν μπορεί να επέμβει πάντα αποτελεσματικά, γιατί η πλειο-

ψηφία αυτών είναι ιδιωτικά κτίρια και δεν μπορεί να κάνει τίποτα παρά μόνον να εφαρμό-

ζει τη νομοθεσία του ΓΟΚ περί καταγραφής επικινδύνων κτιρίων για τη δημόσια υγεία και

ασφάλεια των πολιτών, να κοινοποιεί το πρόστιμο και να επιβάλλει ποινικές κυρώσεις κύ-

ρια στους ιδιοκτήτες, για να αποκαταστήσουν ένα κτίριο που όμως ποτέ δεν το κάνουν.

Ο 1337 βέβαια προέβλεπε, χωρίς όμως να εκδοθεί ποτέ Προεδρικό Διάταγμα, ότι και

η Πολιτεία είναι αναγκασμένη να συμβάλλει στην αποκατάσταση των όψεων, ειδικότερα

των διατηρητέων κτιρίων, να δίνει τη δυνατότητα στους ΟΤΑ να επεμβαίνουν, να αποκα-

θιστούν όχι μόνο την επικινδυνότητα αλλά και το κτίριο και στη συνέχεια να καταλογί-

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 85

ζεται η δαπάνη στον ιδιοκτήτη. Δεν εφαρμόστηκε αυτό. Σήμερα μάλιστα είναι επιτακτική

αυτή η εφαρμογή και η έκδοση αυτών των Προεδρικών Διαταγμάτων, γιατί ειδικότερα ο

Δήμος της Αθήνας μέσα από το πρόγραμμα των όψεων έχει αποκτήσει μια σημαντική και

τεράστια εμπειρία.

Μια εμπειρία που έχει καταδείξει το εξής: η συνεργασία του δημόσιου με τον ιδιωτικό

τομέα, όταν γίνεται κάτω από πλαίσια και από αρχές, έχει σημαντικότατα αποτελέσματα

για το καλό των πόλεων και των πολιτών.

Η πολιτιστική κληρονομιά δεν είναι κανενός προσωπικό προνόμιο και κληροδότημα.

Ανήκει σε όλους τους πολίτες και νομίζω ότι αυτό που λείπει σήμερα από την Κεντρική

Αρχή είναι το όραμα και η αποφασιστικότητα.

Ε. ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΤΟΥ Καθηγήτρια Ε.Μ.Π., Τομέας Πολεοδομίας- Χωροταξίας

Νομίζω ότι είναι εξαιρετική συγκυρία, που το Τεχνικό Επιμελητήριο πήρε την πρωτο-

βουλία να συνδέσει το θέμα αειφόρος κατασκευή, βιώσιμη κατασκευή, με το θέμα της

έρευνας και της τεχνολογίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Είναι σημαντικό για πολλούς λόγους. Η κατασκευή είναι κυρίαρχος κλάδος στην οι-

κονομία την ελληνική, είναι κλάδος κλειδί, παράγει μεγάλο κομμάτι του ακαθάριστου

προϊόντος, δημιουργεί μια μεγάλη αγορά εργασίας, έχει πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις

στο χώρο. Έχουμε τα τελευταία χρόνια αποκτήσει ιδιαίτερη τεχνογνωσία στο ζήτημα

αυτό, και κυρίως γιατί η Ελλάδα, και χαίρομαι πάρα πολύ που θέτετε έμμεσα αυτό το

θέμα σήμερα, δε θα μπορούσε να συμβάλλει διαφορετικά στον ευρωπαϊκό χώρο έρευνας.

Νομίζω δηλαδή, ότι το ισχυρό σημείο μας είναι η κατασκευή και χαίρομαι πάρα-πάρα

πολύ που σήμερα το τοποθετούμε επί τάπητος αυτό το ζήτημα.

Έχουμε εμπειρία θετική από την κατασκευή αλλά έχουμε και αρνητική. Έχουμε αει-

φόρα παραδείγματα, βιώσιμα παραδείγματα, έχουμε όμως και απαξιωμένες κατασκευές

και δεν έχετε παρά να ρίξετε μία ματιά τόσο στον αστικό χώρο, όσο και στον συνεχώς

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 86

αυξανόμενο περιαστικό χώρο, όχι μόνο στην Αθήνα αλλά και σε άλλες πόλεις, όπου η

γρήγορη μετατροπή της β΄ κατοικίας σε α΄ κατοικία συμβαδίζει με τεράστια κατάρρευση

του περιβάλλοντος των υποδομών και της κατασκευής.

Ο ευρωπαϊκός χώρος έρευνας έχει τρεις πυλώνες, την επιστήμη την έρευνα και την

τεχνολογία. Και μέχρι σήμερα το πρωί, που άκουσα τον κύριο Lesniak, ο οποίος ανα-

πτέρωσε λίγο το ηθικό μου, γιατί η συζήτηση αυτή κατά τη γνώμη μου γινόταν σε ένα

κοινωνικό κενό. Δηλαδή, η συζήτηση για τον ευρωπαϊκό χώρο έρευνας και για το Ευ-

ρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας, που είναι η κορωνίδα όλου αυτού του συστήματος, είχε

α-κοινωνικό χαρακτήρα με Α στερητικό και δεν είχε και χωρικό χαρακτήρα.

Εμείς όμως εδώ μιλάμε για καινοτομία και οι καινοτομίες είναι κυρίως κοινωνικά φαι-

νόμενα. Η κατασκευή ως επί το πλείστον αφορά κοινωνικές ομάδες. Και χάρηκα πάρα

πολύ, που τέθηκε και έμμεσα και άμεσα το θέμα ότι δεν επιζητούμε να φτιάξουμε και-

νοτομικούς θύλακες στον ελληνικό χώρο, επιζητούμε διάχυση της καινοτομίας στον ελ-

ληνικό χώρο. Νομίζω ότι πρέπει να είναι ένα κοινωνικό και οικονομικό στίγμα αυτής της

συνάντησης, ότι αναζητούμε τη διάχυση της καινοτομίας.

Αλλά διάχυση της καινοτομίας χωρίς κοινωνική συνοχή, χωρίς εκπαίδευση, χωρίς

συμμετοχικές διαδικασίες, δεν μπορεί να υπάρξει. Και η καινοτομία έχει ένα θέατρο στο

οποίο εμφανίζεται, την πόλη. Η πόλη όμως σήμερα είναι πολύ διαφορετική από την πόλη

που ήταν δέκα χρόνια πριν.

Η πόλη σήμερα δε μετριέται με τους όρους που μετριόταν πριν, έχουν αλλάξει τα

πράγματα πάρα πολύ, μιλάμε πλέον για δίκτυα, μιλάμε για ροές, μιλάμε για νέους τρό-

πους διακυβέρνησης και μιλάμε και για ένα τεράστιο κύμα μεταναστών που έχει άρδην

αλλάξει τη φυσιογνωμία της πόλης.

Αν θέλουμε λοιπόν να είμαστε καινοτόμοι, αν θέλουμε οι κατασκευές μας να είναι βι-

ώσιμες, αν θέλουμε η τεχνολογία να ακουμπήσει σε όλα τα επίπεδα της πόλης από την

παραγωγή μέχρι την κατανάλωση, πρέπει νομίζω να κοιτάξουμε την διαφορετικότητα

της πόλης, τις διάφορες ομάδες, τους διάφορους χώρους που δημιουργεί η πόλη. Και

σας θυμίζω ότι η παραγωγική ελληνική βάση είναι η μικρομεσαία βιοτεχνία, που πρέπει

στοργικά επιτέλους να δούμε πως απορροφά την καινούρια τεχνολογία και ποιες είναι οι

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 87

ειδικές ανάγκες της. Γι αυτό και εγώ θα συμφωνήσω με τους συναδέλφους, που έδωσαν

μια ακόμα μεγαλύτερη διάσταση στον πολιτισμό. Είναι η πολιτισμική κληρονομιά και η

πολιτισμοί του σήμερα, οι οποίοι παράγονται συνεχώς, κι αυτούς πρέπει να παρακολου-

θήσουμε. Και την πολιτισμική κληρονομιά ασφαλώς, έχει γίνει πάρα πολλή δουλειά σε

αυτό το πεδίο, αλλά και τις διάφορες πολιτισμικές αποχρώσεις της πόλης του σήμερα και

τον τρόπο με τον οποίο υιοθετούν οι διάφορες ομάδες τη νέα τεχνολογία και τους τρό-

πους με τους οποίους η βιώσιμη κατασκευή θα μπορεί διαχρονικά να είναι βιώσιμη.

Θεωρώ πάρα πολύ θετικό ότι έχει γίνει αυτό το Φόρουμ με επικεφαλής το Τεχνικό Επι-

μελητήριο και ότι διαμορφώνεται μια εθνική πολιτική. Συγχαρητήρια, είναι πολύ ωραίο

να υπάρχει μια εθνική πολιτική.

Δεν υπάρχει στρατηγική έρευνας στην Ελλάδα, δεν υπήρξε ποτέ. Αλλά επιχειρησια-

κά πρέπει οπωσδήποτε να δούμε τι γίνεται με τους φορείς που ασχολούνται με αυτό το

θέμα. Και πρώτα απ΄ όλα και καλύτερα το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε..

Θα ανοίξει τις πύλες του το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. να υπάρχει διεπιστημονική προσέγγιση στα

προβλήματα; Θα συνεργαστεί επί της ουσίας με τα άλλα Υπουργεία; Με το Υπουργείο

Ανάπτυξης, με το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, με το Υπουργείο Γεωργίας; Θα

γίνει αυτό το πράγμα;

Για να γίνει αυτό χρειάζεται και συνένωση δυνάμεων στον οικονομικό τομέα. Χρει-

άζεται ενοποίηση των κοινοτικών πλαισίων στήριξης. Δε μπορεί να έχει άλλο κοινοτικό

πλαίσιο στήριξης το Υπουργείο Ανάπτυξης για το ίδιο θέμα και άλλο κοινοτικό πλαίσιο

στήριξης το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.

Επομένως, εγώ θα ήθελα να κλείσουμε σήμερα δεσμευόμενοι κατά κάποιον τρόπο με

τα πορίσματα αυτής της δουλειάς:

• χαιρετίζουμε πάρα πολύ θετικά αυτή την προσπάθεια,

• ανοίγουμε το διάλογο όχι μόνο στην πολιτισμική κληρονομιά αλλά και στις διάφορες

χωρικές και πολιτισμικές ενότητες της πόλης,

• χαιρετίζουμε τη διαμόρφωση εθνικής στρατηγικής για την αειφόρο κατασκευή κι επο-

μένως και την αειφόρο πόλη, τη βιώσιμη πόλη, και

• κάνουμε κάποιες προτάσεις, που θα βοηθήσουν στην επιχειρησιακή υλοποίηση όλων αυ-

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 88

τών των πραγμάτων, η οποία πιστεύω ότι πρέπει να βάλει σαν πρωτεύουσα παράμετρο τον

καλύτερο σχεδιασμό της χρηματοδότησης και ιδιαίτερα της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης.

Β. ΧΑΝΔΑΚΑΣ Γενικός Διευθυντής Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων ΥΠ.ΠΟ.

Η πολιτιστική κληρονομιά βεβαίως και δεν χρειάζεται διαφήμιση για τη συνεισφορά

της στην ανάπτυξη της Ελλάδας. Είναι η μνήμη μας, είναι η ιστορία μας. Αλλά σε πολλές

περιπτώσεις είναι και η πηγή του πλούτου μας, είναι η βαριά μας βιομηχανία.

Για το λόγο αυτό η ευθύνη όλων όσων ασχολούνται με την πολιτιστική κληρονομιά

και ιδιαίτερα με τα μνημεία, είναι πάρα πολύ μεγάλη. Δεν επιτρέπονται λάθη, έχουμε

υποχρέωση να την παραδώσουμε στους απογόνους μας όπως την παραλάβαμε, ούτε

καλύτερη ούτε χειρότερη.

Και γι αυτό το λόγο η πολιτεία έχει θεσπίσει ειδικούς κανόνες, σε όσους ασχολούνται,

ώστε να υπάρχουν πολλές δικλείδες τέτοιες ώστε να μην επιτρέπεται να γίνονται λάθη.

Κυρίως αυτό που απαιτείται, για να παρέμβεις σε θέματα μνημείων, είναι η εξειδίκευση

και από τους μελετητές και από τους κατασκευαστές Είναι η επάρκεια των μελετών, των

ερευνών και της τεκμηρίωσης, ιστορικής και τεχνικής, και κυρίως είναι η έρευνα.

Ήδη η Πολιτεία με το Νόμο τον 3028, για την προστασία της πολιτιστικής κληρονο-

μιάς μας, έχει θεσπίσει μια σειρά από μελέτες που απαιτούνται προκειμένου να γίνει μία

παρέμβαση σε ένα μνημείο: μελέτες διαγνωστικές, υλικών, παρεμβάσεων, διαδοχικών

φάσεων, τεκμηρίωση ιστορική, τοπογραφήσεις και λοιπά.

Και από την άλλη πλευρά με το Προεδρικό Διάταγμα 99 του ΄92 έχει θεσπίσει ειδικούς

κανόνες, ειδική εμπειρία, που πρέπει να έχουν όλοι οι κατασκευαστές οι οποίοι θα ασχο-

ληθούν με τα μνημεία. Βέβαια, θα θέλαμε να είχαμε ειδικές κατηγορίες και μελετών και

κατασκευαστών που δυστυχώς δεν έχουμε. Μέσα λοιπόν από αυτά τα δυο νομοθετήματα

η παρέμβαση του κράτους είναι ότι προσπαθεί να δημιουργήσει μία ομάδα ανθρώπων

εξειδικευμένων, που θα μπορούν να αντιμετωπίζουν τα μνημεία.

Εδώ έχουμε αρωγό τα ΑΕΙ και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τη Θεσσαλονίκη,

μέσα από τα μεταπτυχιακά προγράμματα, που δημιουργούν γενιές επιστημόνων που

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 89

ασχολούνται με τα μνημεία και μπορούν να βοηθήσουν σε όλη αυτή τη δουλειά.

Βέβαια, ένα από τα κύρια θέματα είναι η έρευνα των υλικών, γιατί η επέμβαση σε

ένα μνημείο δεν είναι η επέμβαση όπως σε μια κοινή κατασκευή. Εάν αντιμετωπίσουμε

το μνημείο όπως μια κοινή κατασκευή, με τους κανονισμούς που ισχύουν σήμερα, τον

αντισεισμικό και λοιπά, θα είμαστε εχθροί του, δε θα νοιώσουμε την αύρα του και δεν θα

αντιμετωπίσουμε το μνημείο όπως πραγματικά είναι, ένα μνημείο.

Χρειάζεται λοιπόν να πάρουμε υπόψη μας πάρα πολλά πράγματα, πέρα από τους κα-

νονισμούς, τέτοια ώστε να περιορίσουν όσο το δυνατόν τις επεμβάσεις, οι οποίες πρέπει

να είναι ήπιες και αποδεκτές από το μνημείο.

Γι αυτό το Υπουργείο Πολιτισμού, παρόλο που έχει ιδρύσει μια Υπηρεσία δική του για

την έρευνα, έχει μία πάρα πολύ στενή συνεργασία με τα Πολυτεχνεία γι αυτό το θέμα,

για την έρευνα των υλικών, και για τη δημιουργία νέων υλικών που θα είναι συμβατά με

το μνημείο, δε θα δημιουργούν προβλήματα και θα διατηρούν και τη γεωμετρία του, και

το χαρακτήρα του, και την ίδια την ψυχή του μνημείου, την αύρα του.

Μια καινοτομία λοιπόν θα ήταν, κύριε Πρόεδρε της ΠΕΔΜΕΔΕ, κάποια τέτοια προγράμ-

ματα, τα οποία χρηματοδοτούμε εμείς, να αναλάβετε και εσείς. Γιατί κι εσείς που ασχολεί-

στε με τα μνημεία ως κατασκευαστές έχετε μία ευθύνη, ανάλογη με αυτή την ευθύνη την

οποία έχει η πολιτεία, και θα μπορούσε η ιδιωτική πρωτοβουλία και εκεί να συνεργαστεί

με τα ερευνητικά ιδρύματα και να δημιουργηθεί μία νέα κατηγορία προδιαγραφών για

την αντιμετώπιση των μνημείων.

Βέβαια, όλη αυτή η διαδικασία της συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι πολύ

ενδιαφέρουσα για μας, γιατί εμείς έχουμε μία πολύ υψηλή τεχνογνωσία, την οποίαν θα

μπορούσαμε μέσα από την πλατφόρμα αυτή, την οποία θα θέλαμε πάρα πολύ να δημι-

ουργηθεί, και με τη συνεισφορά του κράτους να δημιουργήσουμε ένα επίπεδο προδια-

γραφών ευρωπαϊκών και διεθνών, με το οποίο να μπορούμε να κατηγοριοποιήσουμε όλα

τα μνημεία της Ευρώπης και να ασχοληθούμε κι εμείς.

Ήδη, το Υπουργείο Πολιτισμού μέσα από τους φορείς που είχε φτιάξει, το Κέντρο

Βυζαντινών Μνημείων, έχει κάνει παρέμβαση στα Βαλκάνια, αλλά φτάνουμε μέχρι εκεί.

Θεωρώ πως η Ευρώπη θα πρέπει να είναι ο επόμενος στόχος μας.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 90

Ε. ΕΡΓΑ ΥΠΟΔΟΜΗΣ - ΥΠΟΓΕΙΑ ΕΡΓΑ

ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Α. ΜΟΡΟΠΟΥΛΟΥ Καθηγήτρια Ε.Μ.Π. Μέλος της Δ.Ε. ΤΕΕ, Πρόεδρος Οργανωτικής. Επιτρoπής

Κ. ΣΥΡΜΑΚΕΖΗΣΚαθηγητής Ε.Μ.Π., Μέλος Οργανωτικής Επιτροπής

ΕΙΣΗΓΗΤΕΣΑ. ΛΙΩΛΙΟΣ Καθηγητής Δ.Π.Θ., Αντιπρόεδρος ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.

Π. ΛΑΓΙΟΣ Προϊστάμενος Τμήματος Μελετών των κατασκευών ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ

Σ. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Ε.Μ.Π., Πρόεδρος ΟΑΣΑ-ΕΘΕΛ-ΗΛΠΑΠΔιευθύνων Σύμβουλος ΟΑΣΑ

Α. ΛΙΩΛΙΟΣ Καθηγητής Δ.Π.Θ., Αντιπρόεδρος ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.

��. �������� �������

������������ �.�.������� ���� �.�.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 91

������������������ ��������������� �����: 680 ��µ.

(��� ����µ������ µ���� ������)

������� ��������������: ������ �������������µ�� µ��������� ������.��� ������� ����������� �������� ��� ������ �������� �������

������ �������: 24.5 µ.

������ ������ �������-������: 50

��� / ���� ���������: 353���������� ����: 720 ��µ.

�������� ����� �������: 2x40 ��µ.

�������� ����� ��������: 2x45 ��µ.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 92

�������������� ����������

�µ�µ��� ��� �������� ���� ����������µ������� �� 1994

�� �������������µ�� 25 94�� ������ ���� (��� �������������µ��) 69

���� µ��� �� 1997������������� ��� ������� ���� ���������� (����µ����� 2004) 393

�µ�µ��� ��� ��������� 133

��µ���������� �� ������� 54

�������� �µ�µ��� ���� ��µ�������� �� 2005 6

586

�����O ����� 680

����� �� ��µ.

174��µ� ��������� ��������� & �����

393��µ������

86��µ� �������� ���������

88��µ� ������ ���������

45��µ� �������

���������� ������µ� ��� ���� �������µ�µ���� �� ����������µ���� �� ����� ��� 2004

�� ���µ�����µ�� ������������������ �µ�µ�����µ�µ���� ���� �������������������������� ���� 19971997 µ����µ���� ��µ�����µ��� ���������� ~60~60��µ��µ..//��������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 93

19941994 �� 19991999

(����� �.�.�.)

�� 60%60%GR 40%GR 40%

20002000--20062006

EU 50%50%GR 50%GR 50%

20042004--20082008800800

(����� �.�.�.)(

��315

����535

����674

��493

�������� ������560

�������� ������1200

����200

��������������

600

��� 33 M��

19941994 �� 199919991410 ����.�

��U 60%60%GR 40%GR 40%

20002000--200620062400����.�(����� �.�.�.)

50%50%GR 50%GR 50%

��������� �����20042004--20082008800 ����.�

(

��315

����535

����674

��493

�������� ������560

�������� ������1200

����200

��������������

600

��� 33 M��

��315

����535

����674

��493

�������� ������560

�������� ������1200

����250

��������������

550

��� 33 ����.�

��������������������������

������� �������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 94

������� �10������ ������� ������ 2�2240µ

�������������� ���������������� ��������

���� � ������m - (� � � � µ � � � � � µ � � � � � � � �� � �� � � � )

��� � ���������

������ ���������

������� ��������� ������

� . �� µ � �� � � � � � � � � � 1.036 6.744 240 8.020

� . ��� �� � � � � 0 0 1.905 1.905

� . ��� �� � � � � � � � 8.568 2.289 0 10.857

� . �� � � � � � � � � µ � � � � 2.631 6.059 10.901 19.591

� � � � � � � � �� � � �� � �� � �� (�+�+� +� ) 12.235 15.092 13.046 40.373

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 95

������� ���������

������ �������������������� ������ ������ 2�850 µ.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 96

��������� ��������������������

������ ������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 97

������������ ���������������� ���������������������� ����������

������� ������� ������� �������

������� ������������� ����� �����������

������� �.�. �������� ��� �������

������� ���������� ���������� �����������

���������������� ������������������ ����������������

������������� ������ �. �������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 98

������ ������� ��� ��������� �������� ����������� ��� ������� ������� �������

���������������� ������������������ ����������������

�������� ������������ �������� ����������� ������ ��� �. ���������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 99

�������������������������� ������������������ �������� ���������������� ���������������� ��������

������������ �������� ���������������. ���������

�������������������������� ������������������ �������� ���������������� ���������������� ��������

�������� ������������ ��������� ���� ��������� �. ���������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 100

�������������������������� ������������������ �������� ���������������� ���������������� ��������

������������ �������� ��� ��������������� �������� �������� ����� �������

�������������������������� ������������������ �������� ���������������� ���������������� ��������

������������ ������������ �������� �. �������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 101

���������� ���������������� �������������� ����������

���������������� ���������� ���� ��������������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 102

������������������ ������ ���������������������������������������� ������������ ���� ��������������������

������������������ ������������������������ ���������������������� ���������������� ECOECO--ENGINEERINGENGINEERING

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 103

���������������������� �������������������� ���� ������������������

�� ���������������������������� �������������������� ���������������������� �������������� �� ��������������

���������������� �������� ����������������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 104

� ���������� ��� �������� ��� ��� ��µ���� ������ �������� ������ 2 ��µ. ���������� ��� ����

� ������µµ� �������������� ��� ����������� ��� ���������� �������

� �µ��� ������������ ������� ��� ������ ��µ���� µ� ��� ����

� �������� ��������µ�� ���� ������ ������������ ����������,������������µ�� ��� ����������µ��

� ���������� ���������� �������, ����� ����µ�����, ���.

� ������ ��������� ��� �������������µ��

� ������� ������� �������� ��� �������� ���������

� ������ �����µ��� �������

� ���� ������� ������� �����

� ������� ������

� ������� ��������� µ����� 3,9 ��µ.

� �������� ��������� µ����� 12,5 ��µ.����� ���������� �������

������������������ ���������������������������� && ���������������������� �������������������������� ������ �������� ������ ���������� �������������� -- ��������������

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 105

Π. ΛΑΓΙΟΣΠροϊστάμενος Τμήματος Μελετών των κατασκευών ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ

Η μεταφορά δραστηριοτήτων κάτω από το έδαφος φαίνεται να αποτελεί μια δυ-

ναμική τάση στη σύγχρονη ανάπτυξη των πόλεων. Τέτοιες δραστηριότητες δεν

είναι μόνο οι μεταφορές, είναι τα εμπορικά κέντρα, οι αθλητικοί χώροι, οι χώροι

διασκέδασης κ.λ.π.

Το Μετρό, σαν υπόγειο δίκτυο μεταφοράς, είναι κατ΄ εξοχήν έργο αειφόρου ανάπτυ-

ξης και προστασίας του περιβάλλοντος. Χαρακτηρίζεται δε από μεγάλη διάρκεια χρόνου

ζωής και επίσης από τη δυνατότητα ανάπτυξης, επέκτασης και αναβάθμισης, με συνεχή

αξιοποίηση του ήδη υπάρχοντος δικτύου.

Θα αναφερθώ σε ορισμένα θέματα, τα οποία παρουσιάζουν κάποιο ενδιαφέρον για

περαιτέρω έρευνα και ανάπτυξη, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας των έργων και

συνεπώς και την αύξηση του χρόνου ζωής του έργου, καθώς και την προστασία του

περιβάλλοντος.

1. Οπλισμένο σκυρόδεμα

Υπάρχει μία απαίτηση για βελτίωση του σκυροδέματος, με πιθανή χρήση υλικών νέας

τεχνολογίας, ώστε να επιτευχθούν μεγαλύτερες αντοχές και επίσης για βελτίωση ιδιο-

τήτων του, σχετικά με την υδατοστεγάνωση και την αντίστασή του σε χημικές και περι-

βαλλοντικές δράσεις. Σκοπός είναι η επίτευξη μεγαλύτερου χρόνου ζωής των υπόγειων

κατασκευών και ιδιαίτερα κάτω από δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες.

Επίσης, υπάρχει ανάγκη βελτίωσης του ινοπλισμένου σκυροδέματος, εκτοξευόμενου

ή μη, για τη χρήση τόσο προσωρινών όσο και μονίμων έργων. Υπάρχει μία απαίτηση,

και από τον κατασκευαστικό τομέα, σε πολλές περιπτώσεις ο συμβατικός οπλισμός να

αντικατασταθεί από τις ίνες, δηλαδή ινοπλισμένο σκυρόδεμα, χωρίς την ενσωμάτωση

συμβατικού οπλισμού.

Αυτό είναι κάτι το οποίο σήμερα δεν προβλέπεται από κανονισμούς. Επομένως, θα

χρειαστεί μία εξέλιξη, ώστε και να υπαγορεύεται από τους κανονισμούς και να υπαγορεύ-

ονται οι όροι κάτω από τους οποίους μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτό και σαν προσωρινή

αλλά και σαν μόνιμη κατασκευή.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 106

Επίσης υπάρχει τάση για χρήση του ινοπλισμένου σκυροδέματος στα προκατασκευα-

σμένα τεμάχια κατά την επένδυση σηράγγων που διανοίγονται με μηχανήματα ολομέτωπης

κοπής. Εκεί, είναι γνωστό, ότι λόγω των αυξημένων φορτίων που προκαλεί το μηχάνημα

κατά την προώθησή του, συμβαίνουν πάρα πολλές ρωγμές. Απαιτείται λοιπόν μια βελτίωση

στη σύνθεση αυτού του σκυροδέματος για τα προκατασκευασμένα στοιχεία μέσω ινών.

2. Πρόσμικτα υλικά σκυροδέματος

Εδώ υπάρχει ένα θέμα. Τα υλικά αυτά, τα οποία ενσωματώνονται στο σκυρόδεμα για

τη βελτίωση των ιδιοτήτων του και για το εκτοξευόμενο σκυρόδεμα αλλά και για τα ενέ-

ματα πάκτωσης των αγκυρίων που κατασκευάζονται στις σήραγγες, δηλαδή τα ταχυπη-

κτικά και οι ρευστοποιητές, αποτελούν για το περιβάλλον ρυπογόνα υλικά. Επομένως,

εδώ απαιτείται μια έρευνα για τη βελτίωση των υλικών αυτών.

3. Υλικά στεγάνωσης υπόγειων κατασκευών

Υπάρχει κι εδώ μία απαίτηση για έρευνα και βελτίωση των υπαρχόντων υλικών με δι-

αφορετικές μεθόδους εφαρμογής, παραδείγματος χάρη με εκτοξευόμενα υλικά ή υλικά

ενσωματούμενα στο σκυρόδεμα.

Να κάνω μία σύντομη αναφορά στα ήδη κλασικά υλικά, τα οποία έχουν χρησιμοποι-

ηθεί μέχρι τώρα και κυρίως για μεμβράνες. Υπήρξε ένα πρόβλημα λόγω της μειωμένης

αντοχής των υλικών αυτών κατά την κατασκευή, σε συνδυασμό και με την ενίοτε χαμη-

λή ποιότητα κατασκευής, που εξαρτάται μάλλον από την ικανότητα του τεχνικού προσω-

πικού για την τοποθέτηση αυτών των υλικών. Όταν δε δίνεται η προσήκουσα προσοχή

υπάρχουν κάποια προβλήματα.

4. Μηχανήματα ολομέτωπης διάνοιξης

Υπάρχουν κάποια μειονεκτήματα, που προκύπτουν από το ότι κάθε μηχάνημα έχει

ένα ορισμένο φάσμα εφαρμογής. Θα ήταν επιθυμητό να εξελιχθούν αυτά τα μηχανή-

ματα ώστε να έχουμε ένα ευρύτερο φάσμα εφαρμογής, για να μην προκύπτουν προ-

βλήματα, καθότι σε μία ευρύτερη περιοχή της πόλης έχουμε διαφορετικές κατηγορίες

εδάφους.

5. Εξοικονόμηση ενέργειας

Το Μετρό είναι ένα ενεργοβόρο σύστημα, που ο ηλεκτρισμός χρησιμοποιείται τόσο

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 107

για την κίνηση των συρμών, όσο και για όλα τα υπόλοιπα υποστηρικτικά συστήματα:

φωτισμό, αερισμό, κλιματισμό, αντλίες, ανελκυστήρες, κυλιόμενες σκάλες. Η εξοικο-

νόμηση ενέργειας είναι πολύ σημαντική. Και βεβαίως υπάρχουν σχεδιασμοί που να

ελαχιστοποιούν αυτήν την ενέργεια, όπως με τον κατάλληλο ηλεκτρολογικό σχεδια-

σμό συστημάτων, την επιλογή κινητήρων μεγάλης απόδοσης, την επιλογή λαμπτήρων

χαμηλής κατανάλωσης, τους αυτόματους ελέγχους και τη διαχείριση των συστημάτων

που καταναλώνουν ηλεκτρική ενέργεια και λοιπά. Αντικείμενο της έρευνας λοιπόν

θα ήταν η βελτίωση όλων αυτών, έτσι ώστε να πετύχουμε περαιτέρω οικονομία. Να

σημειώσω ότι καλό θα ήταν τουλάχιστον στα υπέργεια κτίρια αμαξοστασίων να χρη-

σιμοποιείται και το φυσικό αέριο.

6. Συστήματα αυτόματης λειτουργίας των συρμών

Υπάρχει ένα σύστημα με το οποίο, σαν καινοτομία, μπορεί να μειώσει κανείς τη χρο-

νοαπόσταση μεταξύ διαδοχικών συρμών. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί κανείς να κινείται με

μικρότερου μήκους συρμούς, ότι μπορούμε να κατασκευάζουμε σταθμούς μικρότερου

μήκους, όπως έτσι προβλέπεται να γίνει στη Θεσσαλονίκη.

Αυτό είναι και μία οικονομία και περιορισμός στην όχληση της πόλης από τις κατα-

σκευές, αλλά περαιτέρω και μία εξοικονόμηση ενέργειας, η οποία μπορεί να προκύψει

από το σύστημα συγχρονισμένης επιβράδυνσης και επιτάχυνσης που μπορεί να εφαρμο-

στεί στο αυτόματο αυτό σύστημα, κι έτσι εξοικονομείται κάποια ενέργεια όταν αυτά τα

δύο συγχρονίζονται.

7. Πυροπροστασία

Για την πυροπροστασία, δεν αναφέρω συγκεκριμένα, υπάρχουν συστήματα αυτομάτου

ελέγχου που ενεργοποιούν συστήματα προστασίας για μια βελτίωση σε αυτό. Υπάρχει κι

ένα θέμα του βιοκλιματικού σχεδιασμού των κατασκευών.

8. Ερευνητικές μέθοδοι υπεδάφους

Και τέλος, να αναφερθώ στις ερευνητικές μεθόδους υπεδάφους. Δηλαδή, να εξελι-

χθούν ακόμα περισσότερο οι τεχνικές ανίχνευσης του υπεδάφους για τον προσδιορισμό

εμποδίων όπως αγωγοί, πηγάδια αρχαιολογικά, τα οποία με τις σημερινές μεθόδους εν-

δεχομένως δεν έχουμε σωστή πληροφόρηση.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 108

Σ. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣΚαθηγητής Ε.Μ.Π., Πρόεδρος ΟΑΣΑ-ΕΘΕΛ-ΗΛΠΑΠ Διευθύνων Σύμβουλος ΟΑΣΑ

Ασφαλώς, όπως προέκυψε σήμερα, χρειάζεται η ανάπτυξη μιας νέας πλατφόρμας με

εστίαση: σεβασμό στον άνθρωπο, στο περιβάλλον, αλλά κυρίως σεβασμό στο δικαίωμα

για τη ζωή και των επερχόμενων γενιών, που έρχονται και θα συνεχίσουν να έρχονται

στον πλανήτη.

Ασφαλώς, η ανάπτυξη αυτή θα πρέπει να δομηθεί στο τρίπτυχο έρευνα - τεχνολογία

και εφαρμογή στην πράξη - εκπαίδευση. Και για να μπορέσει να υπάρξει ανάπτυξη πάνω

σε αυτό το τρίπτυχο, θα πρέπει κατ΄ αρχήν να ευαισθητοποιηθούν και να συνεργαστούν

οι αρμόδιοι φορείς, οι σχετικοί με το πιο πάνω τρίπτυχο. Δηλαδή, η Γενική Γραμματεία

Έρευνας και Τεχνολογίας κυρίως για την έρευνα, το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας

και οι συνακόλουθοι φορείς για την τεχνολογία και την εφαρμογή της στην πράξη, το

Υπουργείο Παιδείας και οι φορείς του για την εκπαίδευση.

Άκουσα με μεγάλο ενδιαφέρον το παράδειγμα του BPRA στο Βέλγιο ή του BRA στη

Μεγάλη Βρετανία, του οποίου συμβαίνει να είμαι συνεργάτης εδώ και δέκα - δώδεκα

χρόνια. Είναι πολύ εύκολο, ώριμο και θα έλεγα ανέξοδο, να κάνουμε κάτι τέτοιο στην

Ελλάδα, γιατί υπάρχει όλη η υποδομή.

Δε νομίζω ότι θα πρέπει να επαναλάβουμε την κατασκευή μιας νέας υποδομής. Θα

πρέπει να συντονιστούν όλοι αυτοί οι φορείς, κάτω από ένα ευέλικτο γραμματειακό σχή-

μα, κάτι σαν τη Γενική Γραμματεία Έρευνας παλιά ή σαν την παλιά πλατφόρμα.

Είναι η πλατφόρμα που θα μπορέσει να εμπνεύσει και να φέρει στο ίδιο τραπέζι όλους

εκείνους οι οποίοι πρέπει να εμπλακούν σε αυτή την ιστορία, να αποβάλλουν όλοι το

οποιοδήποτε συναίσθημα καλό ή κακό, ώστε να μπορέσουν να δουλέψουν για τον κοινό

σκοπό, ο οποίος ασφαλώς θα πρέπει να δώσει και σαφείς οδηγίες στους κατασκευαστές.

Οι κατασκευαστές είναι άνθρωποι οι οποίοι βγήκαν από τα πανεπιστήμια, τους αξίζει μία

πολύ καλή θέση στο κοινωνικό επιστημονικό γίγνεσθαι. Κατά συνέπεια, και αυτοί θα πρέ-

πει να συνεργαστούν για να παράξουν τα ωφελήματα αυτά τα οποία παράγει π.χ το ΒRE

στην Αγγλία, συνεργαζόμενο και με το ΕΜΠ.

Οι άνθρωποι είναι έξυπνοι, ξέρουν που παράγεται η γνώση, ξέρουν ότι αυτοί θα την

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 109

εφαρμόσουν, ξέρουν ότι αυτοί μπορούν να μιλήσουν καλά στους κατασκευαστές, άρα

δεν έχουν να κάνουν τίποτα παραπάνω από το να φέρουν όλους αυτούς τους ανθρώπους

στο ίδιο τραπέζι, να μιλήσουν στην ίδια συχνότητα και να βγάλουν αποτέλεσμα καλό για

τη χώρα, αλλά και γιατί όχι τις επερχόμενες γενιές.

Υπάρχει στο θέμα που συζητούμε σήμερα και ευθύνη των φορέων εκπαίδευσης. Κά-

ποια στιγμή θα πρέπει να αποφασίσουμε για ένα από τρία πράγματα ή συνδυασμό. Θα

συνεχιστεί η λογική της συσσώρευσης γνώσης στους φοιτητές, νέας γνώσης, είπαμε μι-

λάμε για καινοτομία, μιλάμε για νέα γνώση, μιλάμε για νέα πράγματα, θα συνεχίσουμε να

φορτώνουμε τον εγκέφαλο των φοιτητών μας με τη νέα γνώση που κάθεται πάνω στην

παλιά; Αυτό κάνουμε σήμερα.

Θα σταματήσουμε τα κλασικά υπόβαθρα εναλλακτικά; Να μην ξεχάσουμε ότι το πέρα-

σμα από την παλιά εποχή, ίσως αυτή που ζούμε τώρα, στο 2030, δεν πρόκειται να γίνει

ακαριαία, θέλει κάποιο χρόνο. Τι θα γίνει σε αυτό το ενδιάμεσο; Ή μήπως θα αφήσουμε

να αναπτυχθούν νέες εκπαιδευτικές τάσεις, οι οποίες για κάποιο διάστημα θα πρέπει να

λειτουργήσουν παράλληλα με τις παλιές χωρίς κανένα κόμπλεξ, ώστε ο μετασχηματι-

σμός αυτός από την τρέχουσα δεκαετία ή την περασμένη στο όραμα του 2030 να γίνει

με ομαλούς ρυθμούς, με κανονικούς ρυθμούς, που μπορεί να τους αντέξει ο ανθρώπινος

εγκέφαλος.

Οι φοιτητές μας δεν μπορούν να αντιδράσουν πλέον με τόσο μεγάλη γνώση που τους

προσφέρεται, αναγκάζονται να τα βάζουν όλα μαζί σε ένα τσουβάλι πρόχειρα, τσαπα-

τσούλικα πολλές φορές. Οι καλοί εγκέφαλοι αποδίδουν κάπως καλύτερα, οι δεύτεροι

εγκέφαλοι δεν μπορούν να αποδώσουν καθόλου. Είναι ένα ζήτημα το οποίο είναι συνα-

φές με αυτό που συζητιέται σήμερα.

Η ευθύνη της Πολιτείας για το στρατηγικό σχεδιασμό τα επόμενα χρόνια. Τι ευθύνη

έχει η Πολιτεία, για πόσο π.χ καιρό ακόμη θα σκεφτόμαστε με βάση το βραχυπρόθεσμο

λόγο κόστους-οφέλους; Ακούστηκε ότι το οικονομικότερο που λέμε είναι ουσιαστικά

ο λόγος κόστους-οφέλους. Είναι ένας βραχυπρόθεσμος στόχος αυτός, ο οποίος βλέπει

λίγα χρόνια μπροστά, ίσως την τετραετία ή την οκταετία μιας διακυβέρνησης και τίποτα

παραπάνω.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 110

Πότε το όραμα θα αρχίσει να αποτελεί στρατηγικό σχεδιασμό μιας συντεταγμένης

Πολιτείας; Το όραμα ασφαλώς δεν μπορεί να βλέπει το κόστος-όφελος. Είναι όραμα, το

οποίο βεβαίως δεν μπορεί να είναι ένα ρομαντικό όραμα, αλλά θα πρέπει να είναι ένα τε-

χνοκρατικά δομημένο και περιχαρακωμένο όραμα, για να μπορέσουμε να πάμε στο 2030.

Με το Cost-benefit δε μπορούμε να πάμε στο 2030, νομίζω πρέπει να το ξεχάσουμε.

Ένα άλλο το οποίο θα πρέπει να εξεταστεί. Πότε επιτέλους θα αρχίσει να αποτελεί μία

συνιστώσα για το σχεδιασμό η ανάγκη μιας συντεταγμένης διαπαιδαγώγησης όλων μας,

με στόχο στην ευαισθητοποίηση για τους τρεις παράγοντες που ανέφερα; Χρειαζόμαστε

όλοι μας διαπαιδαγώγηση, χρειαζόμαστε όλοι μας να δούμε το χώρο του διπλανού μας με

κάποια μεγαλύτερη κατανόηση. Όταν βλέπουμε το δικό μας, αναπτύσσουμε τον εγωισμό

μας, μέχρι πότε;

Νομίζω ότι κάποια στιγμή και οι αρμόδιες Κρατικές Αρχές θα πρέπει να προχωρήσουν

σε ρηξικέλευθα μέτρα, π.χ στις συγκοινωνίες, στον τεχνικό κόσμο και στην καινοτομία.

Δεν έχω ακούσει ποτέ, περιμένω να το ακούσω, ότι κάποια στιγμή θα πρέπει να ζητη-

θεί η υπογειοποίηση της γραμμής των ΗΣΑΠ. Η γραμμή των ΗΣΑΠ, στους οποίους έχω

επίσης την τιμή να προεδρεύω, χωρίζει την πόλη στα δύο. Πρέπει να υπογειοποιηθεί;

Πρέπει να σκεφθούμε τι θα κάνουμε με τα υπερκείμενα; Είναι καινοτομική λύση, η οποία

έχει άμεση εφαρμογή και η οποία θα έχει άμεσα αποτελέσματα.

Ο ΗΣΑΠ έχει μία τεράστια πολιτιστική κληρονομιά. Εάν πάμε στην υπογειοποίηση και

καταστρέψουμε το κομμάτι της σήραγγας από την Ομόνοια μέχρι το Θησείο θα χάσουμε

εκατό χρόνια τεχνολογία.

Ο ΗΣΑΠ περνάει κάθε 3,5 λεπτά έξω από το Θησείο. Η κίνηση αυτή και οι ταλαντώ-

σεις μιας παλιάς γραμμής, με τεχνοτροπία της περασμένης πεντηκονταετίας έχει κάποια

επίδραση στα αρχαία μνημεία που βρίσκονται εκεί; Έχει μελετηθεί;

Ο ΗΣΑΠ έχει ένα τεράστιο μουσείο, το οποίο είναι μέσα σε ένα υπόγειο, στον Πειραιά,

το οποίο κουβαλάει κληρονομιά 130 ετών, που το επισκέφθηκα και με έπιασε ρίγος, και

κειμήλια της κατοχής, εργαλεία της κατοχής αμύθητου αξίας πεταμένα. Δεν είναι αυτό

κληρονομιά;

Δεν είναι κληρονομιά να δούμε κάποια στιγμή το τρενάκι το ξύλινο, που υπάρχει ένα

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2005 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ 111

μόνο βαγόνι, να πηγαίνει έστω ένα δρομολόγιο κάθε Κυριακή στην Κηφισιά, να μάθουν

τα παιδιά, οι νέοι, οι πολίτες οι σημερινοί, πως ήταν τότε;

Για να μη θυμηθώ άλλες προσπάθειες, που κάνουν οι φίλοι του λεωφορείου, με πενι-

χρά μέσα, ιδιώτες, να διατηρήσουν μία σειρά λεωφορείων, ορισμένα από τα οποία είναι

κάπου πεταμένα στα παλιατζίδικα κ.λπ.

Κατά συνέπεια τελειώνοντας, ως Πρόεδρος του Ομίλου ΟΑΣΑ και επιφορτισμένος από

τον Υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών για τα ζητήματα αυτά στην Αθήνα, είμαστε

ανοικτοί, θέλουμε προτάσεις, θέλουμε συνεργασία.

Χρειάζεται όμως το κατάλληλο Φόρουμ. Ο καθένας μόνος του δεν μπορεί να τα κάνει

αυτά όλα μαζί. Θα πρέπει, και νομίζω ότι είναι πολύ κατάλληλη αυτή η πλατφόρμα, να

μας εμπνεύσετε, θα πρέπει να μας βοηθήσετε, θα πρέπει να δούμε πού έχουμε τα κενά

και τις αδυναμίες μας για να συνεισφέρουμε όλοι μαζί για κάτι καλύτερο για το 2030.

==================