Evv Qsco.

DI9SERTATIO PHILOLOGrCAPH2IN PAULINAM

riAPAAOYNAIwSATANA

i COR. V. 5,

EXPLICxVTU/iA.

; - ' QUAM,VENIA AMPLISS. FACULT. PHILOSOPH

i IN REGIO ATHENjEO UPSAL.

. moderanteMag. JOHANNE

FLODERO.Grjec. Ling. PROF. Reg. et ord.PUBLICM SUBMITTIT CENSVRJE

R:ab A4ajistatis Alumnus

jonas braendstrom,GEVALIEIxSIS.

IN AUDIT. CAROLIN. MAJ. DIE XIX. JUNII.ANN! MDCCLXVI.

H. A. M. 5.

U P S A L I iE.

Kougi. Maji.-tsTROTJENARE och SECRETERARE

uti RIKSENS höglofl. standers BANQUE,HÖGJEDL

HERR ERIC SCHRÖDER.• ELOQUEN'TÜE och POESEOS LECTORN

VIT)KONGL. GYMNASIUM t GEFLE,

ADLE och höglMRDB

HerrMagCBERGSTEN.handelsmannen i gefle,

HÜ: j I^

HERRLARS SCHRÖDER-MINE GÜNSTIGE HERRAR.

IEDER, MINE HERRAR, 'varder detta rivga Academi*fka arbete vordfammaß upojfradt, under den» ödmjuka

fortrofiati, det en Jadan min drifiigbet ej cgimfiigt uttydes. Affigten ar, fa väl at ahnarmeligen d daga läggaden hlgagtning, livaraf mit inre for EDREperfoner, MINEHERRAR, ar upfyldt, fom at bjerteligen bnfka, det vil»

. leALLMäGTENtiIdelaEDERalla de hade timmeliga ock an*■deliga förmåner, fom gira EDER framtid fbmogfam ochevigbeten glädjefull. Under en fädan bnfkan bar jag äranheßdndigt framhärda

MINE GUNSTIGE HERRARS

ödmjuke fjenaréJONAS BK/ENDSTRÖM.

HANDELSMANNE NT i GEFLE,högagtad

HerrPBR^min enda broder.'

Di Jag under et cfkiHagtigjt följe afMIN BRORSvälgärningar fä \ål begynt, fom hittils fortfattMin vandring! lårdoms riket, år ingen ting nödvän*digare, ån at DIG, MIN BROR, äfven frambäras deförita frugterna, fom Jag förmått hopfarnla.

'Mit upfåc år ingalunda nu at befkrifva MIMBRORS Mig bevifta godhet; emedan få val MINBRORS affky for ågpa kårleksprofs utfpridande>fomMin o förmögenhet at med fina tillbörliga fårgor demaffkildra, Mig det förbjuda. Neij! defla blad framlå*mnas DIG MIN BRöR,al!enaft fåfom et litet prof a£den årkanfla, hvarutafMit hjerta brinner, hvilkenock ej förr ån medMig, utflåcknar.

FORSYNEN bevare MIN BROR ifrån alia olyc¬kans vidriga anftöter, ock upfyllg MIN BRORS lef-nad med vålfignelfe både uti andelig ock timmeligmåtto!!

Så kort, men at kjerrat önfkarMIN ENDJ BKODERS

<*, j. ;x.

trogne *ch ffirhunrfn* brm

Jonas

VISITEURENVID STORA SJÖTULLEN t GEFLE»ÅREBORNE OCH WÅLAGTAD,

JOAN BRjENDSTRÖM.SAMT

DEGDESAMMA HUSTRU,

MARG. HORDUNDER.MINE HULDASTE FÖRÅLDRAR.

de(Ja blad någon Ibra tillagnas , fa dr det vifJerU-^gen Mine Huld a (Te Fåråldrar; tyi, utom den naturli¬

ga fbrbindel(en, åro Mine Huldafle Fåråldrars, Mig, oftamed egna förmåners aßdofättande, bevißa otaliga välgär¬ningar de fkal) fom Mig dertill foranlata. Svarade minfhrmbgenhet mot min arkanfla, vore jag lycklig; men närden förra tryter, tilläten da, Huldafte Foråldrar, at E-dart barn gläder flg af det Jäkra hopp, at viljan anjes förfwllbotdan. Alt det, fom, til en Sonlig vbrdnadsbetygan-de, hos Mig flår, dr, at i bdmiukhet framlämna defja ra¬der, famt med ifriga [tickar anropa ALLMAGTEN, det vil¬le HON med 'halfan underhälla Mine Hulcbfle Foråldrarsnu annalkande ålderdom, famt, efter en fullbordad fornöij-/am lefnad, flytta Mine Huldafte Foråldrar ifrån jordifkfållhet til himmelfk och evig glädje.

Sådant blner [kola altid upjändas, afMINE HULDASTE FÖRÅLDRARS

Xydigfte SonJONAS BRA.NDSTR.ÖM.

D. D,

§• I,uura indicatum efee Paulo, in Ec«clefia? Corinthiaca? gremio fove-ri hominem, tam nefando qui (qpol 1ut r;;t inceldu , ut, uxotis lo-*co, hal eret novercam fuarn, into-lerandam illdrum negligentiam Sifeveriori cüfcipjina religionis foci-os cpércendi ( udium remi/Tiu$ bis

inerepat verbis I o Kaos ccvMtrcu tv vyiv tto^vIioc, n&j roäJ-TY] TSOPvllCC, tjTlS 8ål t V T(HS E&YSGtV CVC jj.ttTCTCU, O <Sf> fw£lttf6riva, Tie Traras e%siv. Kod vyfis wetyvciooylva ht, vyy ty)y.uÄÅcv ixzvSfUciT?, 'Iva ex ylst vyciv c rc ey(cv it-ro 7?ctr,rots. Ey® yh y&$ ds- :uism t a cooyuri, 7rcc(a\ cl ramlvytXTij rj h] yjx^ixcc '&$ 7,TotféZv rev trea ttro xctrs^ yacc'y.s»ycv ... 7rotea(lbvc>:i ra Éaraicc, 'Iva ro 7rvevyot ea§7 svty Yyitjcc, T8 iiygibt jIyjs8, \Jbi valeatro ITAFAACT"»KAI TIT SATANS, itaperbrevi, habita ratione fatulra-tum, expofituri fumus commentario^ ut inde quoquecxiftimandi couia detur de altero Paulino loco i. 'J im,

A I. acf

& ) 2 ( $I. 20, ubi Paulus dicit fe tradidille Hymen#um &: Alex*andrum r£> Earava, 'Ivu itc&mvSofåt im\ ßKucrtptifxtfv.

§< H.Dictionem iftam Apoftoli expofituros interpretes

in partes ab ii de obfervamus. Fuere,quum ex antiquio-ribus ecclefi# patribus, tum recentiorum non pauci, quirefptci heic dicant ad fupremum exeommiinicatioiiis ec-clefiaftic# gradum, & fignificari fao-et illa folemnem de-olarationem, Apoftolica fa&am äu&oritate, nec tamenfme confenlu ecclefi#, quod facinorofus ille,exfors fpi—ritualis Chrifti regni, Satanic# fubje&us fit tyrannidi. A-lii contra, quos inter nomina profitentur fua ex veteri-bus AMBROSIUS, HIERONYMUS, CHRYSOSTOMUS,SEDULIUS, THEOPHYLACTUS, &c. & ex recqntio-ribus, GROTIUS, Lud: CAPELLUS, LIGHTFOO-TUS, BOCHARTUS, &c. referenda verba ifta putant,ad extraordinariam poenam & adfli&iones inceftuofo illi,Satan# ope, imittendas, quafi fenfus föret verborumPauli: ftatui quidem apud animum meum, tam atro cri-mine notatum hominem Satan# permittere potefiati, quicorpus ejus, immifla dolorum acerbitate, contundat, uttriftifiimo illorum fenfu taftus, mifio flagitiis nuncio,ankn# ftudere incipiat faluti. Quam vero folidis h#c-ce fententia nitatur fundamentis, ita paucis filmus vi-furi, ut, eadem opera, priori explicationi roboris nonnihil concilietur: Et primo quidem fateamur oportet, con-cefiam Apoftolis fuifie pecuiiarem miracula edendi facul-fatem, eamque eos exercuifie nonnunquam, vel illatamorte, vel inflictis corpori malis, ejus vero ufum adli¬gatum fuifie Satan# minifierio, vereor, ut dicere quisquamjure queat: quin contra Apofioli ipfi, quidquid, adiuum ipforum nutum, fiebat fignorum & prodigiorum ,id Diyin# virtuti unice adfcribebant, Sic cum Elymam

Ma*

& ) 3 ( &

Magum ccecitate fe percufTurum myiabatur Paulus, nonSatanatfeillum tradituruna indicat, auü ipfoufurum fe tam»quam inftrumento pcena? jnfligendse,(edDivinge id opus vir»tutis fore manifefte agnofeit: tM} inquit, %elq tS yx>glttml (rty k» r. A. a). Neque dixerit quisquam, quod inAnania ejusque conjuge b), tallaciae nocatis crimine, fta-tuebatur feverioris exemplum difciplinae, aliunde efle de-ducsndurOj quam quidem ex omnipotentis manu Dei,vindidta? fulmen ejaeulante in feeleflos homines, fineullo mali genii adjumentp. Ut ergo lubentiflime agno-fcaraus, i? i ter alia Apoftolis concefia bene%Ia, etjam lo-curn fibi vel praecipuum vindicare, jus ipfis impentandiDarmonibus, id tamen magis pertinuille exiftimamus adcontundendam tyrannidem Satans, quam ad ejus ftabi- -

liendum in homines dominium: id utique adfeverate di-;xerimus, nusquam, quantum qukiem nos meminerimu^occqrrere huc referendum vel praecépturn vel exemplum.Neque ert:, quod quidquam q uteras prsefidii in verbis,quse v. 4« leguntuc: sv rä cvoßocri t£ t^fxcov 'irjaS %£/-sS, &, ö*ds» rij &jva<[j.gi T8 Kugln YßKv 'Itjcr& XpyVt qua ii indicaretur opus'fuifle peculiari JWfco, cujusmodi non exe-gerit ordinarius excommimicationis afius^ fed quae ne-cellans videretur, ad obtinendam Satanse operam in affli-trendo mifero; nam eodem heic modo explicari poiluntverba illa, ae in Apoftolicis aft-is, ubi feniores & fcri-bx ka adfantur Apoftoios publice docentes evangeliumc): ev Ttoict ovvd/Asi, tj h >7tolep cvoi.tMTt i7retrjcrocTe r&ro yf**7e9fciiicet ro 'iws cvopcc, in verbis Pauli, referri pofle vi¬detur ad mandatum aDomino Chriilo datum, & r\ Ju-fdfAif ad illius noandati certam eflicaciam, fine quaj va-num eilet ipfuna mandatum, ut ienfus hie fatis commo-Ä 2 du»

b) Att, XIII. it, h) A®. F. s> c) ÅSi% IF. t

LSK ) 4 < ' $ Y

tlus efre quéat: rnuniti au&oritate Chrifti, qui jus deditfecclefiv fuö exterminandi coetu, qüi Chrirtiäno fe iodi-gnos noraine prvbent, hac, inquarn, muniti autoritä¬re, h. e. ev rev cvcy.ce.ri 'lijtrjt, atque ir/iiper confifi före, utq iiod vos feceruis, erficäx fit Stratum, b, e. tvv r?j åuvcc* t

just %&$ expelli.e ex grefnio ecciefiv, qui tam nefario fe :fpolluit flagitio ; id en im fonare nos quidem exiitimamuste Tiuppaosvai tejp ILaruvoc.

§• m.Sed vero huic explicationi adverfari ajunt verbom

^begotfövai, ut quod in fcriptis N. T. non ferme ufurpa-ri fveverit, nid de ilbs, quijudici, tortori aut carniticialiquem tradönt excarnsficandum, cui fidem adfértionifaturi adferunt förets, naga^vat ra y.girej & rev vTrngértf*h 7ragaåtvat eis tvveföiu & e) eis Bcivar cv /) ^rragaSSvWitois /3aravi^aHs g\ '7sa'ga^8vai "rols sl&vétiv, eis ro yasiyatat

savgoötai b). Et in fpecie huc facere ajunt verba Del, 1quibus Sätanv permittit Johum, quo libefét, modo cru-ciandum V* lin, q ute fic jreddunt bi o 'Tragotåiåaiyl ro*'ccvrevj Åt excommunicationem ecclefiafticam duriori il¬la loquendi forma notatam efie usquam, äuf notari pofie,Vereri fe inquiunt, ut probari po/fit. Eflro, concedatun,alias in fcriptis N. T. mitioribus föreriv notari exclufio-nem peccatoris a coctu & communione ecclefiv, ut ra'lyrj cvvavUylyvvrQai rots £% vTtccv.éari re» Åoya i), eyy?Jva-Sai ano rav 7Tci8vrc/)V rd tydvéaÅa k), digerixbv dvßgaTiovyerd ylav d clevrégav v8$et lav ttagaireit&ai l), eyßccAeiv rvjsh'/Mtlus m): quod ii etiam daremus, neque in Jud.vo¬

rn iti

d) MATH. V. 27. e) MATH. X. /7. /) MATHX;zi. g) MATH. XVIII; 34. b) MATH. XX. 19. i}2 7'befs. III. 14. k) Rom, XVI. 17. 0 Tit* TIL 10. m)3. 5OH. ep. V. 10.

& ) y C $rum fcriptis Paulina huic fimilem locutionem Ifto ufur-patam fenfu occurrere, inde tamen elici non pofle exi-ftirnamus argumentum fiifficiens, ad illam convelkndamjfententiam, qua de excommunicationis quadam fpecieloqui heic Åpoftolurn adleritur, imprim.is cum huic de-fignandserei adcommodatiffima fint verba, five notio fpe-«ftetur tS vrci^c:cl8vcii irifö, five confideretur, quid voci,

jun&um verbum hoc fignificarequeat. Non e-nim is tantummodo ? ex Linguae ufu, dicitur vccgado&ti-ven ratr qui alicui traditur externis & corporaiibus adfii-gendus nialis» verum etiam, qui modo quoeunque & fi~ne alicujus permktitur juri & poteftati, ut vrx^aöcB-sd rd>Eärtfrct is etjam dici queat, qui exfors fpiritualium bo¬norum, qtiorum fruendorum copia in ecclefia tantumChriftianorum pandknr, feie ad Diaboli adplicat focie-tateni. Ita nim i rum calculos ponere licet: donec qui$Verum fuerit ecc'ejla- membrum, Chrifti fubeft Juri 8cdominationi, fuis vero flagitiis qui id meruit, ut ab ee-clefiaftico excludatur coetu, is ad cohortem adgregatusillorum, in quos tenebrarum princeps dommatur / ejusrc-fte vocatur iubjeftus poteftati, idque non invito lo-quendi more, qui alias in S,a S:a frequentatur. Utiqueenirri, dunq (alvätor monet, tratres, qui adverfus ©mnemobftinati admonitionem digni Tunt excommunicatio-ne vel publica vel privata," habendos efle pro gentili-bus ;/), implicite indicat, excidifle iilos^fidelium iocieta-

A 3 te

n) MATH. XVIII.75, leq. Verborum, qu<z in hoc localeguntur, verum fenfum, non adfecutus videtur THOMASVRAST&S: ita mim in Di/p. de excommunicatione ec-clefiaftica argumentatur\ Si qnis fräter, b. e. Judaicce fo~Hus religioms, tibifecerit injnriam, nec cedere voluerit re-prehenfioni, privatim primo & dein) coram pluribus faSlce^indicato Syntdrio9 h, e. tu<z religionis Magiflratui ipd enim

?K ) « f &te, föciosfaclos diaboli, quum, eodem veriffimo au6frxre, iili omnes fint uV o-g aocrcwoi o). Et qui, e-jurata coslefti veritate, fe vitlis mancipant & fiagitiis, lx-rge7fovrc4t oTrlaoo T8 Zarcwx p): quare etiam, qui adagni-tionera peccati perducuntur ävocvy(p%<riv fa rfa ré b)ccßoAa:nuyliks q). Quid ni ergo etiam dicere poffimus, illum,qui exterminatus ob flågitiofos mores a fideiium coctu efi,cefflfie in jus 5c dominium Satans? 6c an iufto durius 6cinfolentius iocutus videbitur, q.ui, dum declarat eile iiti«usmodi hominern a communibne fiacrorurn exclufum,tiicit fe illum 7rcigc£$Svxtr£ Zccravccl Id ufique fert loqueivdi ulus, a facris celebrattis fcriptoribus, ut is dicatur id

fa»

ait ftiKÅvjvlccv heic defignare):. quod (i hunc etiam audiie no-literit , fit tibi ut Etbnicus Publicanus, /;, e. perträbitoillum ad Romanorum tribunal. Non vacat nunc in hujusVeritätem explicationis fpeciatim inquirere; - necpatitur pro-pofiti ratio, ut fub examinis ineptdem rcvocemus SELDENI(mientiam, qui L. I. c. o de Syned. in ERASTlANA ii*eet non adquiefcat expofitione, adferit tamen ex hifce ChrEfti verbis mUurn elici pojje argumentum , ad proband/im ex-eommumcdtioncm ecelefiaflicam. Nofiro fuffecerit infiitutoindicaviffe- > irnnere heic falvatorem, qui pofi publica??i pri-vatamqne reprehenfionetti in malitia perfeveraverit, eum lo-*co ethnici babendum ejje, fugiendum ejje ejus commercium& familicmitatem, ut qui, non minus ac gentilis} exfors quumfit färres fideiium urnorns, putetuv ejje vtso i%&cric& rä XaruvcLPluribus ds hifce fahatovis verbis di.Jerentem vide FlTRIZV-GAM, de Synag.Vet. L. 3. part. I. €. o) Att. XXVI.ig. p} /. Tim. V. 1 q. q) 2 Tim. II. 16. Ejje hane lo-cutioftem dvxviffivriv fa rijc tS åteccohu Ttcty'Eoc, ellipticam^reele monef GA TÅKERUS {in arherfariis ptifeeUäneis C,,XXXIh) hoc medo fuppleudani \ reßpifeentes Biajtoli laqueisJe sxpcäiant*

» ) 7 ( $facere, quod fa&um feu futurum deckrat. Et fanto qui-dem minus mirum eft, horrendum quidpiam fönantsloguendi forma ufum heic efle Apoftolum, quod certumefle videtur, non de leviori fermonem eile excommuni-catione, qute in fbla confliterit feparatione ab ecclefiaecommunione, fed indicari graviffimum Anathematis ful¬men, quod forte refponderit rZ Ebraeorum & con-jun&um fuerit cum maledicttonibus, diris & exfecrationi-bus. r)

§, IV.Porro vero etiam , q in extraordinariam , Satanae

minifterio, corpori inferéndum cruciatum& adfiictionemurgent, infpicere nos jubent in finem rr\s 7tcc^b&ebd,s abÅpoftolo indicatum, qui efle dicitur cke&qos rys- crofxcV,*va ro Trvsvpci erooSrj. Ubi co fenfa fibi opponi ajunt <rd^-vm ccijuris ut iIIuci referatur ad corpus, hoc ad animam,quali indicaretur, inceftuofum fatansceile permittendummorbis & adfli&ionibus variis vexandum, ut anima, hi-fcc domita inflrumentis, fcelefros pertsefo mores, fui que¬rere difcat teternara falutem. Neque quidem nos nega¬mus, quod permukis etiam exemplis probat GATAKE-RUS s), vocabulum in icriptis N. T, modo to-tum defignare corpus, modo hominem & hunianam na*turanci, immo etiam humanx naturte infirmitatem, fedfic tarnen contendimus, illud quoque, in primis dumopponitur rZ wv&fjtocrt, notare corruptam & iibidini pec-candi obnoxiam naturam,qua; alioquin, ex Scripturas fti-lop vocatur vetus horao, quem domat fpiritus fan^H gra-tia, Tjyivjj.uros titulo fignata. Quam fecutis notionem hautdifHciie fuerit intellectu, quo fpeciet iile rys <tok>kgs okeb*

^r) Conf. SELDENUS de jure Nat. Gent. Z. IE".

& g. ÖT de Synedrio Lib. I. F1TTRINGA de SynagogaFet. Lib, III. s) de fr, 71 btifr, Ca?, F,

JK ) s C JK

fe? Impccrandus r&> 7fea^8yoct roo Zoirwa. Nempe nönaiio fine vibratuna fuit excoromiiidcationis fulmen, nißut eo icfusflagitiofushomo, domita carne, h. e. peccan-di lubi-dine, ad fanam rediret mentem. Neque iflaet? hoc modo expiicata abludit multum ab aliis loquen-di formulis, in fcriptis lacris celebrari folitis: utique e-nim, qui meminit Bocvoiroony rZv 7.r^oc^ecov rS ctco^ktos t>ZoivgooffiV rifc vccg/xs u) , sccvgooetv tb r/uhcaa ccv&g&trs> v)%illis vindican, qui ma'is domandis cupiditatibus ftudettt,ei non infolens videbitur dicfcio illa, qua ex ifla rr,s <ra§-Kc? zcivfwtret & Vs'/^oöcst enatus falutaris efFectus voca-tur rr,£ c-o££Kc<r. Atque fic parurn, quod ad i-pfam rem attinet, interefle putamus, u rum ro nveZfuc,interpretens animum, cujus procuratur falus, per inte-ritum carnis, an fignificäré dicas gratiam fpiritus, quitum demum confervatur, fi perlt caro,

f v.Sequitur, ut nunc denique difpiciamus, quid ro¬

boris infitirUllö argumento,. quod ex perfbna tradenta& tradita depromitur. Sive* inquiunt, rcfpexerimus adperfonam Satanicse permittendam potefdati, five ad ilum,qui tradkuras eilet, patebit manifeßißime, indicatam heiceile extrsordinariam pcena? irrogationern? profeauram expeculiaribus, quae Apoflolis conceda erant, donis, Ta-le enim fuifie dicunt viri flagitium, ut vel acerrimum d-vct&tpum fulmen parum videri poffet ejus relponderegravitati: neque prarterea, qui pocnaro hane irrogavit,erat ex viiiori Ecclefire miniftrorum ordine, queis pro-mifcue excommunicandi jus datum fuerit, fed Apoftolo-rum princeps, aquo non expeefcaveris, niii.extraordina-rium in corpus peccatoris Judicium: i& quidem diftinguit

A-

t) Rom. FlII. 13.u) Gäll. V. v) Rom. Fl. (.

« ) sc$Åpoftolus id, quod ecclefiae ineumbebat, nempe fub-Jatio >em improbi e raedio illorum, qua^ efl excomtpu-?nicatio, ab eo, quod ipfe conflituerat facere, nempetradeie ilium Satanoe. Fuit quidem Apoflolus dotibusinftruåus emjnentiflimis, quse vulgarium Ecclefia: rniui-ftrorum cboro eura fecreverunt, an vero in ea fpeåarlexcellentia ipfe heic velit, dubitavero admodum: & tan-to quidem majori jure, quod non ita fibi vindicare vi-deatur Arbitrium in inceftuolum hominem, ut nivllas ec«tleliae partes relinquat. Dum enim dicit: *}hi 7tot,~^oio^vcn rc> Tcizsrcv ru> Zasrosva;, non indicatum vult, fefeorfum ab eccefia i 4 adver fus i 11um ftatuifTe, fed quidecclefi# faciendum efTct, fui tantum prajmonflrat fuffra-gii prserogativa; quare etiam difertim ait, non aliter il*lam peragendam efle 7rcc{ccåocriv> nifi Corinthiis&fuofjsi-ritu in nomine Jefu congregatis x). Neque quidquaraoppofitx fententia? accedere prafidii inde putamus, quodin altero loco i i Tim. 1.20 ), non nominato ecclefiae con-fenfu, Paulus folus dicit fe tradidiffe Hymenium Sc Alex¬andrum Satanar. namque ufu venit nonraro, ut, quodecclefiafticus peragit coetus, id pecöliari ratione ejus prin-cipi Sc re^tori adfcribatur; quomodo, quod uno inlocodicit Apoftolus, Timotheum efle ordinatum fuarumJm-pofitione manuum^), id aitero loco exponit \xeru imS!»ceus t* &g£(rßvt£§iii. s). Qui vero pra*terea urgentcriminis atrocitatem, cui excommunicationis fuppliciumriequaquam fuiflet refponfurum, illi animum attendercad ea non videntur, quar in eodem hoc capite anteceduntSc fequuntur. Primo enim v. 2. hoc Corinthios increpatnomine, quod efuo eoetu non pridem ejeciflent, qui in-

B cefto.

x) Conf. FITSII Meletemata Leidenßa Sett. FIIL §.30, tf MARKU Sylloge jDiJfertationum Phih TbeoL E#crce

. XIX 3) t TIM, L 6. i) I TIM. IF, >4-

JK ) »° ( JKeefto fe polluerat flagitio, quo ipfo, oblique, fufc 'vide-tur, indictt fadum ab illis fuiife, quod in tali cafu fieridebuiflet, fi quidem facri communione coetus illum judi-caviflent indignum, neque alia graviore ecclefiaftica cen-fura animadvertendum ab illis fuiffe peccatum hoc. Quamfententiam fuam & voluntarero ut magis declararet, quo-que melius intelligerent Corinthiij quid faciendum fibiedet, fi poftmodum etjam exifterent, qui vel tali vel a-lio fe contaminarent fcelere, addit v. IL vw) os sy^oo-^atJ/x/v, fjtri cwvoiYWfAiyvvD&ii suv ris oi$sh(pQS oyOjActrofteWs i]vos, rt 7th.eovsv.rviS, $j idoohchocr^rjs > v hdåo^cs, % /ueSveos, fj

rov roiértp py aweSthv. Quafi dicat: nein pode-rum ita fitis ad caftigandos impios remifli, uti nunc fui-ftis, dicam, quid omnino vos facere oposteat: expelliteex veftrae gremio focietatis, & prorfus veflro corividuindignos judicate, qui vel rto^velu , vel alio gravion de¬licto fe polluerit. Huc retuleris etiam acerbiorem Apo-*ftolicam increpationem v. t» % vpels ne(pu<rtekvot sqs, ^é"x) /uuhhov sTtsvhriTcirs-, in quibus verfeis rede judicat HEU-MANNUS ä) vehementioris ef|e formam interrogationis,cui exprimendae infervitnonnunquam, quum apudSacros,tum apud Profanos, vocula % b), ut fenfus fit: Vos ne,IHetfit, qui iuis flagidis facrum polluit coetum, animorfhilo tamen minus eftis quieto & fecuro, quafi re^ o-ir nes falvas effent? cur non porius ludui vos dc ris accr-b'/Timo, ejedo ex veftra focietare incefluofo viro? quoquidem in Iogo nominatum ludum & explicaro xpm.t poteris de eo, qui praeceptam e/edionem ex ecd'.e-ii- a:itecedere, & qui eam iequi debuerat. Audbthra^i-p<. eft OBJGENES e), confvcvifle Chriftiänos, fui&SS&f

qrrp

fi) £rEcmuia Deg ncuvn b) Fid. Aä.Xx. lL3- —' IX. 2ß cgmf. RAPHELIf Anv.ot. Philoi. fn N.tx Häxi DÖy Q. o] contra CELSVM L. HL p. ip. jyz.

9K > » ( &

qüe (empöre, excommunicatos lugereut moftuös, hautferme aÜo modo quam Pythagoreorurn fchola asvorucpt»extruxit fuje defiertotihus difciplina?. Verba ORIGENIShxc funt: året ds ods' umoXaKcrocs ^TsSvqxorgcs ra &sa rås wccasKystccs q ttvcs urens vevtxqpsv8s ds vsy.^ås TievSSai. Sermo-nem autem heic efie de excommunicatis, patet manifeftis-fime ex ver,bis antecedentibus, ubi contraCEL$UM',Chri-ftianos vocantem nugaces Circulatores, difputans ORI-GENES hoc nomine teveriorem iilorum difciplinam lau-bat, quod rås cl[xoc^tccvcvt&s pccÅtscc rås cckoåa^divcvrcts ct~nsÅ/vixct rå ko två. Ubi id quoque dignuro eft, quod per-pctidatur, quod ex peccatis, wnthmlcw me er dpu r*, prarci-rs e norninatur ukoxocrlo&^ quod vocabulutn, fi in ipecia-ii ac^tiKumienlu explicueris de intemperantia in sebus ve-il« i eis, non videberis a verkiie ablumle: ut hoc quoqueargumentum opponi poffit i Iiis, qui contendunt excom-municationis fiippUcium levius fuiiie, quam ut rys nedstötsatrocifati refiponciere ullo modo pofiit. Ceterum vero,fuifie illum lugend i vefiesque lugubres induendi morem,iiio in calu, adeo foiemnern, non forte immerito exifti-mat HäMMANDUS ^), ut, a confequenti du£ta figni-ficationis ratione,nsvB-^v notare nonnunquam videatur ex«communicare: Sic enirn putat ro sa3*7v sv åvttv e) idem lo«nare, ac cafcigandi animo venire; & quum Åpoftolus aitVereri fe pr, sxsovtca rocnsivdrq o £>ecs, & ne ipfe cogeretur'ev&ttv ticåxås rocv trqoqpocgtqxorav f), indicare putatur ve¬reri fe maxime, ne, cum iterum inviferet iilos, deprehen-deret inter illos grallantia vitia, quibus mancipatos coge-retur ex fäcrorum communione excludere, ut ro 7revSs7wrås w^oqpoc^tqyorots idem fit ac cctcsxdvvsiv rås sxttÅqr-tocs. Ne-que reticendum heic putamus ro ra^stvåSoct opponi ra (pvvtd&oct, quod Corintkiis tribuit PAULUS innoflro ioco.

B 2 Nem-

4) obs ad. i Cor. V. t) 2 Corinth* //. /• f) i Cor. JXII, 21«* /

& . ) 12 C £

Nempe 7fs$v<Tiufjigvci in fenfu Paufino vocantur, qui Iseto,tranquillo & fecuro funt animo, quales efie folent, qui,fuis confifi rebus, omnia putant efle falva : contra ea ve-ro to tct7teivii<8tti indicat animum demiiTum & moerorem

ex eo conceptum, quod eventus non noflris reipondeatoptatis. Sic, dum Paulus dicit: vfxé7e hl 7re(pvaioo.ixevct, ar-guit & reprehendit mentis fecuritatem, quod incer vida,medio in illorum gradantia, lacti viverent,& in profperorerum fuarum habitu exfukarent. At vero dum poflerio-ri ad Corinthios Rpiflola C. XIT. metirt, ne r«7r?;va<r>j »Vrev o ©eos, innuit verendum ede, ne,jveniente fe, isde-prehenderetur ecclefise flatus, ut» pofito gaudio, quod exhncrefcente fide iliorum &pietate conceperatantea, coge-retur non fine fingulåti mentis ru7tst\doTei & moerore, cen-fura? ecciefiaflica? aciem ftringere. Nam, ut rede BEZAmonef, Nihil erat, quo magis exfukaret Apoflolus, quamprofpero fua? prsedicationisfucceflu; contra nihil erat, un-de trifhore & demidiore animo redderetur, quam quumcerneret fruftra fe laborade. Hoc ergoefl, quod verbbTct7isi\to<jYj yefruit dgnificare. Efient quidem perrnulta, quxaddi non initoliter pofient ad intelligendam exeommuni-cadonem, qualis tempore Chrifti & Apoflolorum viguie,ut inde eejam exidimandi copia daretur, an eo Paulinaffierts referri queat, fed cum, ob rei familiaris anguftiam»

longioribus ede non liceat, hic finis eilo.a D. a

•f* ❖ 4»ff ^