Manobodh 1 - Samartha Ramdas Swami - Marathi

ØekeâeMekeâ-cegõkeâ :

DeOÙe#e, ßeerjeOeeoeceesoj Øeefle‰eve

‘Øeleerkeâ’ 403/1 MeefveJeej hes",

cesngCehegje, hegCes 411030.

otjOJeveer 24492497

�

Dee"Jeer DeeJe=òeer :

oemeveJeceer, ceeIe ke=â. 9, 1931

7 HesâyeÇgJeejer 2010

�

šeFhemeseEšie :

SÛe. Sce. šeF&hemesšme&,

1120, meoeefMeJe hes",

eEveyeeUkeâj lee}erce Ûeewkeâ,

hegCes 411030.

�

cegõCemLeU :

efmcelee efØebšme&

1019, meoeefMeJe hes"

veeieveeLe heejepeJeU

hegCes 411030

�

cetuÙe :

oesveMes ®heÙes

~~ßeerMebkeâj~~

ceveesyeesOe

efJeJejCe

(ßeer meceLeeËÛÙee ceveeÛÙee MueeskeâebJejerue ØeJeÛeves)

Devevle oeceesoj Dee"Je}s

(mJeeceer Jejoevebo Yeejleer)

ßeerjeOeeoeceesoj Øeefle‰eve, hegCes.

Dehe&Ce

3 4

ØeLeceeJe=òeerÛes ØekeâeMekeâerÙe

``ceveesyeesOe-efJeJejCe'' ne «ebLe ßeermeceLe& ef$eMeleeefyo mebJelmejeble ØekeâeefMele keâjCÙeeÛee

Ùeesie ueeYeuee, ne ceePÙee Â°erves Skeâ DehetJe& Ùeesie cnCelee ÙesF&ue.

F.me. 1966 les 1973 heÙeËle he. het. DehheebÛeer (De. oe. Dee"Jeues)

meeceevÙele: oj meesceJeejer ceveesyeesOeeJej ØeJeÛeves nesle Demele. ßeer. efo. Meb. iebOes Ùeebveer

Ùee ØeJeÛeveebÛeer efšheCes Iesleuesueer nesleer. leer. DehheebÛÙee ceeefce&keâ DeeefCe megmhe°

efJeÛeejebÛeer DeeJe[ DemeuesuÙee Deveskeâ efJeÛe#eCe ßeeslÙeebveer leer ØeJeÛeves SskeâCÙeeÛeer

FÛÚe ØeoefMe&le kesâueer. heCe Ùeb$eeÛÙee veeog®mleercegUs lÙeele ÙeMe Deeues veener. lesJne

efšheCeebJe¤ve lees efJe<eÙe Dehheebveer efJemle=le keâ¤ve meebieeJee DeMeer efpe%eemet ueeskeâebveer

Dee«eneÛeer efJevebleer leer. Dehheebvee kesâueer. leer lÙeebveer Lees[Ÿee veeKeg<eervesÛe ceevÙe kesâueer

DeeefCe kesâJeU lÙeecegUsÛe Glke=â° mJe¤heele Demeuesuee «ebLe DeeheuÙeeheg{s Ùesle Deens.

DeeheCe vesnceer meceepeeves megOeejues heeefnpes, meceepeeves Demes kesâues heeefnpes, lemes

kesâues heeefnpes cnCelees. JeemleefJekeâ heenlee meceepe ne Skeâ YeeJeveelcekeâ Yeeie Deens.

JÙeefkeäle ner JemlegefmLeleer Deens. meceepe ner Skeâ OeejCee Deens. lÙeecegUs SKeeÅee

iees°erÛee meceepeeJej keâener heefjCeece JneJeÙeeÛee Demesue lej lees heefjCeece JÙekeäleerJej

nesCes DeeJeMÙekeâ Demeles. keâejCe megOeejeJeÙeeÛes Demeles les JÙekeäleerves, DeeefCe JÙekeäleerÛes

OÙesÙe meeceevÙele: DeOÙeelceØeehleer ns Demeues heeefnpes. DeMee JÙekeäleerÛes meceepeeÛÙee

mebyebOeele Demeuesues DeeÛejCe DeeefCe DeOÙeelceØeehleermee"er DeeJeMÙekeâ Demeuesues JÙeefkeäleiele

DeeÛeej-efJeÛeej DeMee DeeÛejCeeÛÙee oesve mJeleb$e heeleàÙee jent Mekeâleerue, Demes he.

het. Dehhee heg<keâU JesUe meebieleele.

DeMee DeOÙeelceØeJeCe JÙekeäleerÛes meceepeeMeer mebyebefOele DeeÛejCe keâmes DemeeJes les

1975 meeueer Øeefmeæ PeeuesuÙee ``keâce&Ùeesie'' Ùee «ebLeeJe¤ve mecepesue Je JewÙeefkeälekeâ

DeeÛeejefJeÛeejebmebyebOeer meebieesheebie ceeie&oMe&ve Ùee ``ceveesyeesOe-efJeJejCe'' «ebLeele efceUsue

Demes ceuee Jeešles.

Ùee «ebLeeÛes ØemleeJevee-uesKekeâ cee. ßeer. Ûeb. he. THe&â yeehetmeensye efYeMeerkeâj,

YetlehetJe&mebheeokeâ, le®CeYeejle, ÙeebÛes le®Ce YeejleceOÙes ÙesCeejs uesKe ceer Dee"JeCeerves

Je DeeJe[erves JeeÛeerle Demeles. lÙee uesKeeJejerue JeeÛekeâebÛÙee he$eJÙeJenejeleerue ieewjJeÙegkeäle

Øeefleef›eâÙee nerÛe lÙee uesKeeÛes cenòJe hešJetve osCeejer "jsue.

mebleJee*dceÙeeÛee DeYÙeeme, YeejleerÙe mebmke=âefle Je hejbhejsÛee DeefYeceeve, veJeerve

efhe{erefJe<eÙeer JeešCeejer leUceU DeeefCe JemlegefmLeleerÛes Glke=â° efveoMe&ve FlÙeeefo iees°er

ßeer. yeehetmeensyeebÛÙee MeyoeMeyoebletve JÙekeäle nesle Demeleele. keâesCelÙeener iees°erÛes ÙeesiÙe

Meyoeble cetuÙeceeheve keâjCÙeeÛeer lÙeebÛeer neleesšer JewefMe°ŸehetCe& Deens Ùeele MebkeâeÛe veener.

le®Ce YeejleÛee Jee{lee opee& DeeefCe Kehe ne lÙeebÛÙee meehes#eer keâle=&lJeeÛee heefjCeece cnšues

lejer lÙeele HeâejMeer DeefleMeÙeeskeäleer nesCeej veener; DeeefCe ns meJe& les, keâeÙee&mee"er keâeÙe& Ùee

efvejhes#e YeeJevesves keâjerle Demeleele. JeÙeeÛeer mee"er Guešuesues ns ie=nmLe le®CeeÛÙee Glmeeneves

keâece keâjleevee heentve keâesCeeÛÙeener ceveele lÙeebÛÙeeefJe<eÙeerÛee DeeojÛe efÉiegefCele nesF&ue.

ceveesyeesOe-efJeJejCe Ùee «ebLeeuee lÙeebÛeer ØemleeJevee efceUeueer lej meesvÙeeuee megiebOe

Øeehle nesF&ue Ùee keâuhevesves ceer ØemleeJevee efueefnCÙeeefJe<eÙeer lÙeebvee efJevebleer kesâueer. he.

het. DehheebefJe<eÙeerÛÙee Deeojeves Je Øesceeves lÙeebveer ceePeer efJevebleer ceevÙe kesâueer. lÙeecegUsÛe

«ebLeeuee ØekeâeefMele keâjCeejer ØemleeJevee DeeheuÙeeheg{s meeoj keâjCÙeeÛeer megmebOeer ceuee Øeehle

Peeueer. lÙeekeâefjlee ßeer. yeehetmeensyeebÛes DeeYeej ceeveeJesle lesJe{s Lees[s Deensle, keâejCe Deveskeâ

ØekeâejÛÙee keâeceeÛee JÙeehe ceeies Demeleevee DeuheeJeOeerle lÙeebveer ner ØemleeJevee efuentve efoueer.

cegefõles leheemeCÙeeÛes DeLeheemetve FefleheÙeËleÛes meJe& keâece DelÙeble DeemLesves ßeer. DeCCee

efYebieejs Ùeebveer kesâues Je lÙeekeâefjlee DeLekeâ heefjßece Iesleues. lÙeebÛes DeeYeej ceeveuesues

lÙeebvee DeeJe[Ceej veener; heCe lÙeebÛÙee $e+CeeÛee efveoxMe keâjCes ceer ceePes keâle&JÙe mecepeles.

«ebLeeÛes cegõCe cnšues keâer keâeieo efceUefJeCes ns Deefuekeâ[s Skeâ efoJÙe nesTve

yemeues Deens. ßeer. ceOegkeâj peesMeer ÙeebÛÙee meneÙÙeeves DeeefCe ßeerceeved yeeyegjeJepeer heejKes

ÙeebÛÙee meewpevÙeecegUsÛe kesâJeU Ùee efoJÙeeletve megKeeves heej he[lee Deeues. lÙeekeâefjlee

ceer lÙeebÛeer ke=âle%e Deens. ßeer. keâuÙeeCe Mesšs Ùeebveer keâe{uesues ßeermeceLeeËÛes ØesjCeeoeÙeer

megjsKe efÛe$e ßeer. ØekeâeMe Glheele ÙeebÛÙee menkeâeÙee&ves ueeYeues. lÙeebÛesner DeeYeej.

«ebLeeÛÙee ÚheeF&Ûee cegntle& PeeuÙeeheemetve šeF&heeÛÙee De[ÛeCeercegUs ceOÙeblejer oerIe&keâeue

DeJeefOe iesuee lejer ÙeesiÙe JesUer hegmlekeâeÛeer ÚheeF& hetCe& nesCÙeeÛÙee Â°erves iegpe&jyebOetbveer

Iesleuesues keâ° ns Skeâ lÙeebÛes JewefMe°ŸeÛe "jsue.

«ebLeeceOeerue ceveeÛÙee Mueeskeâebmee"er meceLeeËÛes efve‰eJeble Yekeäle kewâ. ßeer. MebkeâjjeJe osJe

ÙeebÛeer Øele ØeceeCe ceeveueer Deens; lemesÛe efJeJejCeeble DeeuesuÙee %eevesÕejerÛÙee DeJelejCeebmee"er

Jew. ßeer. meesvetceecee oeb[skeâj mebheeefole %eevesÕejer Øele Iesleueer iesueer Deens.

meg%e JeeÛekeâebveer Ùee «ebLeeÛee yeesOe DeJeMÙe IÙeeJee ner veceü efJevebleer.

Skeâceskeâe mee¢e keâ¤b ~ DeJeIes Oe¤b meghebLe ~~

efJeveerle

oemeveJeceer, 1901 kegâ. Jemegceleer (ieeieea) osMeheeb[s

5 6

Dee"JÙee DeeJe=òeerÛÙee efveefceòeeves

DeepeÛÙee Øeiele efJe%eeveeves ceeveJeer peerJeve KeNÙee DeLee&ves megKeer kesâuesues veener.

Gueš DeelebkeâJeeo, DemeneÙÙelee, peerJeIesCeer mheOee&, Øeot<eCes FlÙeeoerÛeer efvelÙe Jee{

nesle Deens. ÙeecegUs mebÙece, lÙeeie, És<ejefnlelee, melJeMegæer F. meeefòJekeâ iegCeebÛeer

leer›elesves DeeJeMÙekeâlee peeCeJet ueeieuesueer Deens. SkeâØekeâejs Deeheues peerJeve DemebIeefšle-

DeefmLej Peeuesues Deens. mebMeÙeelcekeâlee meJe&$e JÙeehetve Deens. DeMee efmLeleerle mebleebÛes

Jee*dceÙe peerJeveeuee ÙeLeeÙeesiÙe ceeie&oMe&ve keâ¤ Mekeâles. eEnot mebmke=âleerleuee MeeÕele

peerJeveefJeÛeej–efJeÕeOece&efJeÛeej Deens. SkeâeÛe meceepeehegjlee lees veener. lÙeecegUs lÙeeÛee

DeeÛeej cnCepesÛe JÙekeäleerÛeer osJelJeekeâ[s nesCeejer JeešÛeeue. peerJevemeeHeâuÙeeÛee leesÛe

SkeâcesJe efvekeâ<e. mebleebveer DeeheuÙee peerJeveeÛes met$e lesÛe "sJeues DeeefCe ueeskeâpeeie=leerÛes

keâeÙe& kesâues. meblekeâJeer ßeeroemeieCetcenejepe ÙeebÛes efMe<Ùeesòece ØeeÛeeÙe& De. oe. Dee"Jeues

(mJeeceer Jejoevebo Yeejleer) lÙeeÛe hejbhejsÛes GòejeefOekeâejer. lÙeebveerner heejbheeefjkeâ peerJevecetuÙeebÛeer

MeeÕelelee DeeheuÙee meceLe& JeeCeerves ceveesyeesOeeÛÙee ¤heeves ceeb[ueer.

Ùee «ebLeele lÙeebveer DeeheuÙee jepekeâerÙe Je meeceeefpekeâ efmLeleerÛes ÙeLeeLe& Yeeve

"sJeuesues Demetve mebleebÛÙee GheosMeeÛes cece& meJe&mlejerÙe meceepeeheÙeËle heesÛeefJeues Deens.

Mejerj ceve yegæerÛÙee heueerkeâ[erue F&MeleòJeeÛeer DevegYetleer IesCes neÛe Keje ceeveJeer

efJekeâeme! ‘DeOeer kesâues, meebies ceie, GefÛele les pees velepevee’ Demee meceLe&yeeCee

ØeeÛeeÙeeËveerner ke=âleerle GlejefJeuee. cnCetve ceveesyeesOeeuee Skeâ DeeieUsJesieUs ¤he Øeehle

Peeues.

ceveesyeesOeeÛeer ner Dee"Jeer DeeJe=òeer cnCepes ueeskeâefØeÙelesÛes mJele:efmeæ ØeceeCeÛe! Demee

ne Deveskeâ peeCelÙeebveer ieewjefJeuesuee ceewefuekeâ «ebLe JeeÛekeâebÛes neleer osleevee Øeefle‰eveuee

Deevebo Jeešlees.

DeeheuÙee meJeexòece meeOevesves het. mJeeceerpeeRveer ßeerveejeÙeCe Deeheueemee kesâuee, mebpeerJeve

meceeOeer Iesleueer. MesJešÛÙee mebosMeele lÙeebveer cnšuÙeeØeceeCes lÙeebÛÙee «ebLeeÛes JeeÛeve-

ceveve-eEÛeleve keâjCes DeeefCe lÙeevegmeej DeeÛejCe keâjCes ns Deeheues keâle&JÙeÛe "jles. mebleebÛes

«ebLe lÙee lÙee mebleebÛes ØelÙe#e ¤he DemeuÙeeves «ebLeebÛee JeeÛeve-ceveve¤he menJeemener

keâuÙeeCekeâejer nesT Mekeâlees. ØeeceeefCekeâ ØeÙelveMeerueeuee lÙeecegUs OevÙelee Øeehle nesT

Mekeâles.

hegveceg&õCe, keâeieo, ÚheeF& DeeefCe Flej leoveg<ebefiekeâ KeÛee&le Jee{ Peeueer Demetve megæe

Ùee «ebLeeÛes cetuÙe ve Jee{Jelee meeleJÙee DeeJe=òeerØeceeCesÛe "sJeues Deens. YeeefJekeâ «eenkeâebveer

hetJeeaØeceeCesÛe Deeleener menkeâeÙe& keâjeJes, ner efJevebleer.

efmcelee eEØešme&Ûes ßeer. nsceble peesMeer DeeefCe lÙeebÛes menkeâejer ÙeebÛesyeöue ke=âle%elee

JÙekeäle keâjerle Deenesle.

oemeveJeceer, ceeIe ceeIe ke=â. 9, 1931 DeOÙe#e

7 HesâyeÇgJeejer 2010 ßeerjeOeeoeceesoj Øeefle‰eve, hegCes

7 8

ØemleeJevee

hegCÙeeleerue Skeâ DeefOekeâejer melheg®<e ßeer. DeveblejeJe Dee"Jeues ÙeebÛÙee efueKeeCeemebyebOeer

ØemleeJevesÛÙee ¤heeves ceer keâener efueneJes, DeMeer ceePeer hee$elee veener. MeeŒe«ebLeeÛee DeYÙeeme,

lÙeebÛes ceveve-efÛebleve DeeefCe meodieg®ke=âhesves ueeYeuesueer hejceeLe& meeOevesÛeer DevegYetefle ÙeecegUs

efpe%eemetbvee osCÙeemeejKes Deceesue %eeveYeeb[ej ßeer. DeveblejeJe Dee"Jeues ÙeebÛÙeepeJeU

Deens. ceePÙee megowJeeves lÙeebÛÙee ÛejCeeMeer yemetve Ùee Yeeb[ejeleerue Ûeej-oesve keâCe heojer

hee[tve IesCÙeeÛeer mebOeer ceuee ueeYeueer Deens, lesJne ßeer. meceLeeËÛÙee ceveesyeesOeeÛes megceejs

mee[sheeÛeMes he=‰ele lÙeebveer pes efJeJejCe kesâues Deens lÙeemebyebOeer ceer keâeÙe efueefnCeej?

ceer SJe{sÛe cnCet Mekeâlees keâer Deeheues peerJeve meeLe& keâjCÙeeÛeer pÙee keâesCeeÛeer FÛÚe

Demesue lÙeeves ne «ebLe efÛeòe osTve JeeÛeeJee DeeefCe GefÛele ceeie&oMe&ve «enCe keâjeJes.

ÙegJeeJemLesleÛe ns Ie[Ces DeefOekeâ efnlekeâejkeâ.

``ceveesyeesOe'' efkebâJee `ceveeÛes Mueeskeâ'' ns ßeermeceLeeËveer jÛeuesues ØekeâjCe ceneje°^ele

DeeefCe ceje"er Yeeef<ekeâele megheefjefÛele Deens. pÙeeuee SKeeoe lejer ceveeÛee Mueeskeâ DeJeiele

veener Demee cegueiee menmee meehe[eJeÙeeÛee veener. heCe Kejer De[ÛeCe DeMeer Deens keâer

ne GheosMe DeeefCe Deeheues ØelÙe#e peerJeve ÙeebÛeer keâener meebie[ IeeueCÙeeÛee ØeÙelve keâjeJee

Demes DeeheuÙee ceveele Ùesle veener. mebleebveer kesâuesuÙee Ùee GheosMeeÛee Deeheues peerJeve megboj,

meceeOeeveer, le=hle DeeefCe DeevebohetCe& yeveefJeCÙeeMeer keâener ØelÙe#e mebyebOe Deens, Demes

DeeheuÙeeuee Jeešsveemes Peeues Deens. Øemlegle «ebLeeÛÙee ¤heeves ceveesyeesOeeJej meefJemlej JÙeeKÙeeve

keâjCeejs ßeer. DeveblejeJe Dee"Jeues ns keâener keâesCeer DejCÙeJeeme helkeâjuesues ØehebÛeefJevcegKe

mebvÙeemeer veenerle. ueewefkeâkeâÂ°erves ÙeMemJeer ØehebÛe lÙeebveer kesâuee heCe peerJeveele ØehebÛe DeeefCe

hejceeLe& ns oesve JesieUs, hejmhejebheemetve mJeleb$e keâhhes Deensle Demes lÙeebveer ceeveues veener.

YeieJebleeÛÙee DeefOe‰eveeJej KebyeerjheCes GYee Demeuesuee MeeÕele YeejleerÙe peerJeveefJeÛeej,

peerJevemeeHeâuÙeeÛee kesâJeU SkeâÛe efvekeâ<e ceevelees. ceeCemeeves osJelJeekeâ[s efkeâleer Øeieefle

kesâueer, ne lees efvekeâ<e. ne efJeÛeej DeeOeejYetle ceeveuee cnCepes ØehebÛe JesieUe jeneleÛe

veener. ØehebÛe DeeefCe hejceeLe& ner oesvner SkeâÛe nesTve peeleele. peerJeve OevÙe nesles. ÙeeØekeâejs

pÙeeÛes peerJeve KejesKejÛe OevÙe Peeuesues Deens, Øemeeo pÙeeÛes peerJeve JÙeehetve jeefnuesuee

Deens, DeMee YeieJeledYekeäleeves kesâuesues ns efJeJejCe Deens.

GheosMe ceeCemeeuee vesnceerÛe efØeÙe Jeešlees Demes veener. ceeCetme ogKeCeeF&le Peeuee

lejer keâ[t Deew<eOe IesCÙeeme DeeefCe DeeJeMÙekeâ les heLÙeheeCeer keâjCÙeeme lees veeKet<eÛe Demelees.

Deew<eOeÙeespevee keâjCeeNÙee lep%eeÛee DeefOekeâej efveefJe&Jeeo Demeuee lejer yejs jesiÙeeves JneJeÙeeÛes

Demeles. Mejerjele efvecee&Ce Peeuesueer efJeke=âleer ner efJeke=âleerÛe veJns, lej les Gòece DeejesiÙeeÛes

ue#eCe Deens, DemesÛe pej jesieer ceeveeJeÙeeme ueeieuee lej efleLes OevJeblejer lejer efyeÛeeje

keâeÙe keâjCeej? peerJeveeÛes MeeÕele efveÙece cee$e keâ"esj Demeleele DeeefCe Ùee melÙeeÛes Deekeâueve

pesJne nesT ueeieles lesJne Heâej GMeerj nesTve iesuesuee Demelees. DeveskeâebÛÙee peerJeveeÛeer

DeMeer Meeskeâebeflekeâe PeeuÙeeÛes ØelÙener efomeles. cnCetve ceuee Jeešles keâer efvejesieer

peerJeveefJeÛeejeÛeer keâuÙeeCeØeo yew"keâ le®CeheCeerÛe ceveeuee ueeYeuesueer DemeeJeer. JeešÛeeue

ÙeesiÙe efoMesves JneJeer; keâesCeeÛeer Øeieleer efkeâleer nesles ne ØeMve keâenermee ieewCe.

ßeer. DeveblejeJe Dee"Jeues ÙeebÛÙee ceveesyeesOe-efJeJejCeeÛes Dehejbheej cenòJe Deens les

Ùee meboYee&le. lÙeebÛÙee JÙeeKÙeeveeÛes Skeâ "Ukeâ JewefMe°Ÿe Deens keâer DeeOegefvekeâ peerJeve

DeeefCe lÙeeleerue meieUs leLeekeâefLele `veJe'' ØeJeen ÙeebÛes mebhetCe& DeJeOeeve "sJetve lÙeebveer

mebleebÛÙee GheosMeeÛes MeeÕelelJe Øeefleheeove kesâues Deens. ßeermeceLeeËveer keâeÙe cnšues Deens

SJe{ŸeehegjleeÛe efJe<eÙe lÙeebveer ceÙee&efole "sJeuesuee veener. ceje"er meblehejbhejsheemetve meceLe&

jeceoememJeeceer Ùeebvee JesieUs keâe{CÙeeÛee ØeÙelve lej lÙeebveer efOe:keäkeâejuee DeensÛe, heCe

meeNÙee mebleebÛes keâUJeàÙeeÛes yeesue MeeŒehetle keâmes Deensle, ns veevee ØeceeCeebveer JeejbJeej

efveoMe&veeme DeeCeues Deens. ØeeÛeerve $e+ef<ecegveeRveer ØeJeeefnle kesâuesueer mebmke=âefleOeeje DeeefCe

mebleebÛee GheosMe ÙeebÛes Skeâ¤helJe ceveeJej "meefJeues Deens. Ùeemee"er Gheefve<eoeleerue JeÛeves

Je keâLee ÙesLeheemetve lees mebleÛeefj$es DeeefCe mebleJeÛeves ÙesLeheÙeËle Yejhetj GoenjCes lÙeebveer

efoueer Deensle. Ùee efJeÛeejOeejsMeer efJemebiele Demes pes Deepe efomeles Jee DeeOegefvekeâlesÛÙee

veeJeeKeeueer Øeefleheeove kesâues peeles, lÙeeleerue lekeâueeotheCee DeveblejeJeebveer DeefleMeÙe hejKe[

ÙegefkeäleJeeoeves ef"keâef"keâeCeer mhe° kesâuee Deens.

keâesCeeuee DeeJe[es keâer ve DeeJe[es, heCe DeveblejeJe efnleØeo efmeæ ve nesCeeNÙee,

cetuÙeelcekeâ heefjJele&veeÛÙee DeeefCe lÙeeletve efvecee&Ce nesCeeNÙee DeeoMe&efJejesOeer mJewjlesÛÙee

efJe®æ Deensle. kesâJeU hejevegkeâjCeemee"er DeeefCe mJele:Jej DeeOegefvekeâlesÛee efMekeäkeâe

cee¤ve IesCÙeeÛÙee nJÙeemeeves kesâuesues mJelJenerve yeoue lej lÙeebvee meeHeâ veecebpetj Deensle.

Ùeele ØelÙe#ele: mebyebOe ceeveJeer ceveeÛee Ùeslees. Ùee ceveeÛÙee ÛebÛeuelesuee DeeJej Ieeuetve

les YeieJebleeJej efmLej keâjCes DeeefCe peerJeveJÙeJenej menpeheCes Megæ Je meeeflJekeâ keâjerle

DeKesj Mejerj, ceve Je yegæer ÙeebÛÙee heueerkeâ[s DemeuesuÙee F&ÕejlJeeÛeer DevegYetefle IesCes

neÛe Keje ceeveJeer efJekeâeme Deens. Yeeweflekeâ megKemeeOeveebÛeer GheueyOelee, GheYeesieebÛeer

efJeheguelee efkebâJee Mejerjhejlee ne ØeieleerÛee ceeheob[ ceeveCÙeele ceeveJeeÛes keâuÙeeCe veener,

ns YeejleerÙe peerJeveefJeÛeejele DevegmÙetle Demeuesues ØecegKe met$e Deens. meceLeeËveer ceveeuee

yeesOe kesâuee Deens lees neÛe. peerJeve DeMee Øekeâejs mebhetCe&heCes F&ÕejeefYecegKe nesCÙeemee"er

``cevee meppevee YeefkeälehebLesefÛe peeJes'' ne JeešÛeeueerÛee ØeejbYe. ner JeešÛeeue meceepeeÛÙee

keâesCelÙeener Lejeleerue, keâesCeener JÙekeäleeruee DeeefCe kesâJnener meg¤ keâjlee Ùesles. meJeeËvee

9 10

megueYe Demes ns meeOeve Deens. Ùee Deveg<ebieeves ceveeÛes JÙeeheej, mebYeeJÙe KeeÛeKeUies,

JeešsJejerue KeeCeeKegCee, Debeflece ue#Ùe iee"uÙeeveblej ueeYeCeejer DeefveJeÛe&veerÙe megKeceÙelee

FlÙeeefo efJe<eÙe ceveesyeesOeele Deeues Deensle. DeveblejeJeebÛÙee efve¤heCeeÛes heefjCeecekeâejkeâ

JewefMe°Ÿe ns keâer meOÙeeÛÙee meeceeefpekeâ DeJemLesÛes mebhetCe& DeJeOeeve "sJetve hejbhejeiele

peerJevecetuÙeebÛes MeeÕelelJe lÙeebveer DeeJnevehetJe&keâ Øeefleheeove kesâues Deens. heefjJele&veerÙe

keâeÙe DeeefCe DeheefjJele&veerÙe keâeÙe ÙeeÛee efJeJeskeâ meebefieleuee Deens.

meceLeeËveer `efJeJeskesâ ef›eâÙee Deehegueer heeuešeJeer'' Demes Dee«enhetJe&keâ JeejbJeej cnšues

Deens. lÙee ef›eâÙeeheeuešeuee DeeOeejYetle efJeJeskeâ, peerJeve meHeâue keâ¤ FefÛÚCeeNÙee

ØelÙeskeâeves veerš mecepeeJetve Iesleuee heeefnpes. DeeOegefvekeâ meceepeeÛeer lej ner cees"erÛe iejpe

Deens Demes ceuee Jeešles. ``ceveesyeesOe-efJeJejCe'' ÙeeÂ°erves DelÙegòece ceeie&oMe&keâ

«ebLe "jsue, Ùeele Mebkeâe veener. YeejleerÙe mebmke=âleer, efleuee ØeeCeYetle Demeuesuee heg®<eeLe&

Ûeleg°ÙeÙegkeäle mece«e peerJeveefJeÛeej, Ùee peerJeveefJeÛeejeuee DeefYeØesle Demeuesues DeeoMe&,

lÙee DeeoMee&Ûee DeeefJe<keâej keâjCeejs Øeele:mcejCeerÙe ceneheg®<e, hejbhejeiele DeeÛeejOece&

DeeefCe meeefnlÙe Ùee meieàÙeeJej Deepe DeeOegefvekeâlesÛÙee efkebâJee hegjesieeefcelJeeÛÙee ieeW[me

veeJeeKeeueer DeeIeele nesle Deensle. lÙeeleerue KejsKeesšsheCee leheemetve heenCÙeeme osKeerue

keâesCeer menmee OepeeJele veenerle. pes OepeeJeleele lÙeebÛÙeeJej ``hejbhejeJeeoer'' DeeefCe

``Øeefleieeceer'' Demee efMekeäkeâe ueiesÛeÛe ceejuee peelees. `meceLee&efÛeÙee mesJekeâe Je›eâ heens ~

Demee meJe& Yetceb[Uer keâesCe Deens'' ne DeeJneveØeo GodIees<e pÙee Deef[ie Deebleefjkeâ ßeæsÛÙee

yeUeJej JÙe°er DeeefCe mece°er Ùee oesvner heeleàÙeebJej kesâuee peeT Mekeâlees, leer ßeæeÛe

Deepe [UceUerle keâjCÙeele Ùesle Deens. DeMee heefjefmLeleerle ceveesyeesOe-efJeJejCeeÛÙee ¤heeves

ßeer. DeveblejeJe Dee"Jeues Ùeebveer DeefleMeÙe megyeesOeheCes meebefieleuesuee efJeJeskeâ meJe&mJeer meceÙeesefÛele

"jlees. mebMeÙeelcee efkebâJee heeKeb[er ÙegJekeâebvee DeeheuÙee ØeeÛeerve hejbhejsÛeer GpJeue

yeepet heenCÙeeÛeer Âef° osCeeje ne yengceesue «ebLe Deens Demes cnšuÙeeme cegUerÛe

DeefleMeÙeeskeäleer JneJeÙeeÛeer veener.

ßeer. DeveblejeJe Dee"Jeues Ùeebveer ceveeÛÙee Mueeskeâeleerue ØelÙeskeâ MueeskeâeÛes ›eâceeves

kesâuesues efJeJejCe Demes Ùee «ebLeeÛes mJe¤he Deens. lÙee lÙee MueeskeâeJej Yee<Ùe keâjleevee

lÙeeleerue Meyo ÙeespevesÛeer peer mebieleer DeveblejeJe ueeJeleele leer DelÙeble ceeefce&keâ Jeešles.

Goe. 70 JÙee MueeskeâeÛÙee ogmeNÙee DeesUerle `keâoe yeeefOepesveeheoe'' Demee MeyoØeÙeesie

Deens, lÙeemebyebOeer DeveblejeJe efueefnleele - ``meowJe efvelÙevesceeves Demes veecemcejCe pesJne

nesles lesJne Deeheoe cnCepes mebkeâšs yeeOele veenerle Demes meceLe& cnCeleele. mebkeâšs ÙesleÛe

veenerle Demes meceLe& cnCele veenerle ns ue#eele Iesleues heeefnpes. Deeheòeer ve ÙesCes DeeefCe

ve yeeOeCes Ùeeble DeekeâeMeheeleeUeÛes Deblej Deens..... Deeheòeer ve yeeOeCes ns ceeCemeeÛÙee

mJeeOeerveÛes Deens. efmLeleØe%e, Yekeäle iegCeeleerle FlÙeeoeRÛeer ue#eCes Deelcemeele keâjCÙeeÛee

ØeÙelve kesâuee lej Deeheefòe ve yeeOeCÙeeÛeer cnCepes mebkeâšelener ØemeVe jenCÙeeÛeer efmeæer

Øeehle nesT Mekeâles.'' peerJeve cnšues keâer mebkeâšs ÙesCeejÛe. hejcesÕejeÛÙee YekeäleebJej

mebkeâšs ÙesleÛe veenerle ns meebieCes Keesšs. mebkeâšebvee efkebâJee peerJeveeleerue megKe:ogKeeÛÙee

Øemebieebvee DeeheCe keâMeeØekeâejs meeceesjs peelees ÙeeJej peerJeveeÛee keâme DeJeuebyetve Demelees.

F&Õejefve‰ebJej ÙesCeeNÙee mebkeâšebkeâ[s kegâÛes°sves yeesš oeKeJetve F&Õejefve‰e efvejLe&keâ DemeuÙeeÛee

ÙegefkeäleJeeo pes keâjleele lÙeebvee Demes menpe Gòej Ùee Yee<Ùeele efceUtve iesues Deens.

``keâece'' ne pees Meyo peerJeveeÛee efJeÛeej keâjleevee JeejbJeej Ùeslees lÙeeÛÙee JeemleefJekeâ

DeeMeÙeeÛeerner DeMeerÛe cees"er ceeefce&keâ Heâes[ DeveblejeJeebveer kesâueer Deens. keâeceeÛeer JÙeehleer

kesâJeU ``meskeäme'' hegjleer ceÙee&efole ceeveCÙeeleerue DeeOegefvekeâ ieHeâuele lÙeebveer mhe°heCes

efveoMe&veeme DeeCetve efoueer Deens. keâece DeeefCe ›eâesOe ÙeeÛes peerJeveeleerue GefÛele DeeefCe

DeeJeMÙekeâ mLeeve mhe° keâjleevee DeveblejeJeebveer kesâuesues efJeJesÛevener lÙeebÛÙee MeeŒeMegæ

YetefcekesâÛeer ØeÛeerleer DeeCetve osCeejs Deens. DeeheuÙee hejbhejsleerue Deveskeâ ¤{ MeyoebÛÙee

vescekeäÙee DeeMeÙeeÛee yeesOe pemee DeveblejeJe keâ¤ve osleele leÉleÛe efkeâlÙeskeâ keâLee, Øemebie

DeeefCe Gkeäleer ÙeebÛesner meebmke=âeflekeâ JewefMe°Ÿe efJeMeo keâ¤ve meebieleele. lÙeecegUs JeeÛekeâebÛÙee

Â°eruee JÙeehekeâlee lej ÙeslesÛe heCe GôesOekeâ yengßeglelesÛee ueeYener JeeÛekeâeuee neslees.

Demee Deveskeâ JewefMe°Ÿeebveer vešuesuee ne «ebLe. Skeâe DeefOekeâejer heg®<eeves kesâuesuÙee

meKeesue DeeefCe ØeoerIe& peerJeveefÛebleveeÛes ns meej. hejbhejsÛÙee efceLÙeeefYeceeveeves veJns

lej efJeMegæ ueeskeâkeâuÙeeCeeÛÙee leUceUerves, meJe&meeceevÙeebmee"er «ebLeyeæ kesâuesues,

lÙeeÛee ueeYe DeeheCe IesCÙeele DeeheuesÛe efnle Deens. DeveblejeJeebÛes pes efJeÛeejOeve Deens

lÙeemebyebOeer celeØeoMe&veeÛeer DeveefOekeâejÛes°e ceuee keâjeJeÙeeÛeer veener. SJe{sÛe cnCeeJeÙeeÛes

Deens keâer lÙeebveer Ùee «ebLeeÉejs pes osCÙeeÛee ØeÙelve kesâuee Deens lÙeeÛes yengpevemeceepeeves

hetJe&«enjefnle YeeJevesves mJeeiele keâjeJes DeeefCe ÙeeJeÛÚkeäÙe ``YeefkeälehebLee''ves peeCÙeeÛee

ØeÙeeme keâjeJee. ceveeÛes Mueeskeâ ns kesâJeU ueneve cegueebÛÙee hee"eblejemee"er vemetve, YeejleerÙe

peerJeveefJeÛeej meceepeeuee osCÙeeÛes les Skeâ ceeOÙece Deens ÙeeÛeer peeCe Øemlegle ceveesyeesOe

efJeJejCeeves DeJeMÙe ÙesT Mekesâue.

ceer hegvne veceüheCes cnCelees keâer ceer pes Ûeej Meyo efueefnues Deensle leer ¤{eLee&ves

Ùee «ebLeeÛeer ØemleeJevee veJns. lÙeeÛÙee kesâJeU OeeJelÙee JeeÛeveeÛee ceePÙee ceveeJej pees

mebmkeâej Peeuee DeeefCe pes efJeÛeej menpeheCes ceveele Deeues lÙeeÛeer ner kesâJeU mebef#ehle

veeWo Deens. DeMeer veeWo ØeiešheCes keâjCÙeeÛeer mebefOe ceuee efoueer Ùeeyeöue «ebLeeÛÙee

ØekeâeMekeâebÛee ceer $e+Ceer Deens.

veeiehetj Ûeb. he. efYeMeerkeâj

JemeblehebÛeceer Mekesâ 1901 YetlehetJe& mebheeokeâ, `ow. le®Ce Yeejle' hegCes.

11 12

~~ ßeerMebkeâj ~~

ceveesyeesOe-efJeJejCe

meceLe& jeceoememJeeceeRÛÙee ceveesyeesOe Ùee ØekeâjCeeÛee efJeMes<e efJeÛeej DeeheCe Deeleeb

keâjCeej Deenesle. oesveMeW heeÛe M}eskeâebÛeW nW }nevemeW ØekeâjCe Deens. hejbleg mebhetCe&

meceLe&-Jee*dceÙeeÛeW leW meej Deens. ceveeÛes M}eskeâ Ùee veeJeeveWefn nW ØekeâjCe Øeefmeæ

Deens. meceLe&-Jee*dceÙe lemeW heg<keâU efJemle=le Deens, ØeÛeb[ Deens. mJeÙebheekeâIejebleer}

ÛešCeerefce"eheemetve DeOÙeelceeÛÙee hejceesÛÛe DevegYeJeeheÙeËle peerJeveeJeMÙekeâ DeMee meJe&

iees°eRÛes ceeie&oMe&ve meceLe&-Jee*dceÙeeveW "me"MeerleheCeW kesâ}W Deens. Ùee Jee*dceÙeeÛeer

JÙeehekeâlee Dee§eÙe& JeešeJeW Flekeâer efJeMee} Deens.

meceLeeËÛeW Jee*dceÙe jÛevesÛÙee Â°erveW Úboesyeæ Deme}W lejer Mew}er DeeefCe DeeMeÙe

Ùee Â°erveW leW ieÅeØeeÙe Deens. meceLeeËÛÙee mJeYeeJee}e Yee<esÛee nUgJeejheCee, DeeMeÙeeÛee

jmeeUheCee DeeefCe jÛevesÛeer keâesJeUerkeâ peCet ceeveJele vemeeJeer; heCe meceLe&-Jee*dceÙeeÛeW

meej cnCetve Gu}sefKe}s}W nW ceveesyeesOe ØekeâjCe cee$e jmeeUheCeeÛÙee Â°erveWefn mejme

Deens. Ùee ØekeâjCeeÛes hegvneb JeWÛes keâe{CeW nW Heâej DeJeIe[ peeleW. Dece=le DeešJetve DeOex

keâjleeb Ùesle veener; keâjeJeW }eiele veeneR, keâ¤b veÙes; lemeWÛe ÙesLeWefn nesleW.

ßeerefJeveesyeepeeRveer DeeheuÙee DeeJe[erØeceeCes MebkeâjeÛeeÙe&, %eevesÕej, veeceosJe, SkeâveeLe

ÙeebÛÙee yeesOeØeo Jee*dceÙeeÛeW meej keâe{tve, leW efvejefvejeàÙee veeJeebveer }neve }neve

hegmlekeâebÛÙee ¤heeveW Øeefmeæ kesâ}W Deens. heCe lÙeebveer meceLeeËÛes ns ceveesyeesOe ØekeâjCe

cee$e meJe&ÛÙeemeJe& Øeefmeæ kesâ}W Deens. lÙeeÛes hegvneb JeWÛes keâe{}s veenerle DeeefCe lÙeeÛÙee

ØemleeJeveWle DeMee DeLee&Ûes cnš}W Deens keâer meceLeeËÛes Jee*dceÙe ner meesvÙeeÛeer KeeCe

Deens. lÙeeletve meesveW heg<keâU efveIeles. heCe ceveesyeesOe ner meesvÙeeÛeer KeeCe vemetve peCet

meesvÙeeÛeer }ie[ Deens. Jee meesvÙeeveW Yej}s}er eflepeesjer Deens DemeWefn cnCelee ÙesF&}.

ßeerefJeveesyeebÛee DeefYeØeeÙe DeieoeR ÙeLeeLe& Deens.

ceer ceePee mJele:Ûee DevegYeJeÛe meebielees. hegmlekeâ menpe efKeMeeble "sJeCÙeepeesieW

DemeuÙeeveW Je cetuÙeefn keâceer DemeuÙeeveW ØeJeemeele JeeÛeCÙeekeâefjleeb cnCetve yengOee

ØelÙeskeâ JesUer veJes hegmlekeâ efJekeâle Iesle}s ies}s. DeeJe[}suÙee, Ûeebie}s Jeeš}suÙee

efJeJejCe 1

M}eskeâebJej ØelÙeskeâ JesUer KegCee keâjerle ies}eW. DemeW 5-6 JesUe lejer Pee}W. Skeâoeb

ceveesyeesOeeÛeer leeR meJe& hegmlekeWâ kegâletn}eveW Skeâ$e heeefn}er lesJne Dee{U}s keâer oesveMeW-

heebÛe M}eskeâebhewkeâer 164-165 M}eskeâebJej efveJe[erÛÙee KegCee Deensle.

leelheÙe& FlekeWâÛe keâer ceveesyeesOe nW meJe&Ûe ØekeâjCe Heâej mejme, DeeMeÙeIeve DeeefCe

yeesOeØeo Deens. DeeheCe efpelekeäÙee JesUeb JeeÛetb eflelekeäÙeeJesUeb efvejefvejeUsÛe M}eskeâ

nJesnJesmeW Jeešleele. DemeW nW Heâej megboj ØekeâjCe Deens.

DeeceÛes oeoe (meodieg® oemeieCetcenejepe) ns Jemlegle: meceLe& meebØeoeÙeeÛes; heCe

lÙeebÛes efJeMes<e Øesce ßeerlegkeâesyeejeÙeebÛÙee ieeLÙeeJej DeeefCe %eevesÕejerJej nesleW. lÙeeble les

Deieoer jbietve osnYeeve efJemejeÙeÛes. heCe leerLe&mJe¤he oeoebvee ceveesyeesOe nW ØekeâjCe cee$e

Heâej DeeJe[s.

ceveeÛes M}eskeâ meJe& meceLe&-Jee*dceÙeeceOÙeW meesheWheCee, mejmelee, "me"MeerleheCee

DeeefCe Glke=â°heCeW kesâ}s}s GÛÛe DemeW ceeie&oMe&ve ÙeebveeR DeesleØeesle Yej}s}s Deensle. Ùee

SkeâeÛe ØekeâjCeeceOÙeW meceLe& DeeheuÙee meJe& meeceLÙee&efveMeer GYes Deensle. FlekeWâÛe veJns

lej ßeer%eevesÕejcenejepe, legkeâesyeejeÙe DeeefCe ßeerkeâyeerj ÙeebÛeerefn Yesš Ùeeef"keâeCeer nesles

DeeefCe cnCetve ceveeÛÙee M}eskeâebÛeer iees[er keâebneR JesieUerÛe Deens.

meceLeeËÛÙee Yee<esÛeer ieÅemeÂMelee DeeefCe Yee<eeMewefLeuÙe ceveeÛÙee M}eskeâebleefn

Dee{Ules. JÙeekeâjCeoes<eefn DeveskeâJesUeb Yesšleele. JÙeekeâjCeMegæ Yee<esÛÙee keâmeesšer}e

ns M}eskeâ eflelekesâmes Glejle veenerle. heCe ne oes<e kesâJeU meceLeeËÛeeÛe Deens Demes

veener. ßeerJeecevehebef[le, jIegveeLehebef[le, jece peesMeer, ØeYeekeâj ÙeebÛeerefn Yee<ee JÙeekeâjCeÂ°Ÿee

efMeefLe}Ûe Deens. DeeceÛes leer. oeoeefn JÙeekeâjCeekeâ[s HeâejmeW }#e osle vemele.

JÙeekeâjCeeÛes efveÙece iegb[eUtve "sJeCÙeele Ùee meJeeËveerÛe heg<keâU mJeeleb$Ùe Iesle}W Deens.

DeheJeeo Heâkeäle Skeâ ceesjeshebleebÛee. lÙeebÛes meJe& keâeJÙe jÛevesÛÙee Â°erves DelÙeble

JÙeekeâjCeMegæ DemeW Deens. lÙeebÛÙee meJe& keâeJÙemebYeejeble JÙeekeâjCeeÛÙee Ûegkeâe 4-5

lejer MeesOetve meebhe[leer} keâeR veeneR ÙeeefJe<eÙeeR Mebkeâe Deens. keâefJekegâ}ieg® keâeef}oeme

megæeb Deveskeâ ØeÙeesie heeefCeveer}e mees[tve keâjlees. ØeefleYeemebheVe cenekeâJeeRveeR JÙeekeâjCeeÛee

Deheceeve kesâ}s}e veener nW KejW. heCe JÙeekeâjCeeÛÙee efveefye[ yebOeveecegUW Yee<es}e

pe[heCee Ùesle Demes} lej leesefn lÙeeveeR ÙesT efo}s}e veeneR. meceLeeËÛeer Yee<ee Dee<e&

cnCepes $e+<eeRÛeer, $e+<eer}e MeesYeCÙeemeejKeer Deens.

KejesKejerÛe ØeefleYeemebheVe DeefOekeâejÙegkeäle JeeCeer}e JÙeekeâjCeÂ°Ÿee Deme}s}s

Lees[smeW MewefLeuÙeefn MeesYetve efomeleW. efveoeve cetUÛÙee meeQoÙee&le GCeerJe DeeCeerle veeneR,

SJe{W lejer efveef§ele cnCeleeb ÙesF&}. keWâme DeieoeR Ûeehetve Ûeeshetve yeebOe}s lejÛe Ûeebie}s

efomeleele DemeW keâebneR veeneR. SKeeo-ogmejer ceeskeâUer JeeNÙeeJej YegjYegjCeejer kesâmeebÛeer

yeš meeQoÙe& Jee{efJeCeejerefn "jles. ÙeeG}š keWâme DemleeJÙemle DeeefCe efhebpeej}s}sefn

Demet veÙesle. Yee<esÛeWefn lemeWÛe Deens.

JÙeekeâjCeÂ°Ÿee MewefLeuÙe ne oes<e Keje heCe Heâejmee cenòJeeÛee veeneR. DeeOeeR

Yee<ee keâeR DeeOeeR JÙeekeâjCe? Yee<esJe¤ve JÙeekeâjCe leÙeej Pee}s Deens. lÙeecegUW

ØeefleYeeJeble cenekeâJeeRvee DeeefCe meceLeeËmeejKÙee peveefnleemee"eR leUceUCeeNÙee melheg®<eebvee

JÙeekeâjCeemee"eR OeejsJej Oe¤ve Ûee}Ceej veeneR. ceveeÛÙee M}eskeâebleer} Yee<ee JÙeekeâjCeeÛÙee

Je ÚboeÛÙee Â°erveW keäJeefÛeled keâes"W efMeefLe} Deme}er lejer ceveesyeesOeebleer} Yee<eWle Skeâ

ØekeâejÛes GmeUleW ÛewlevÙe Deens, Deespe Deens, DeeJesMe Deens, mee#eelkeâejeÛeW lespe

Deens, peveefnleeÛeer leUceU Deens, meJe&ØekeâejÛÙee ceeie&oMe&veeÛee vescekesâheCee Deens

DeeefCe lÙeecegUW nW ceveesyeesOe ØekeâjCe DeefleMeÙe ceveesJesOekeâ DeeefCe ØeYeeJeer Deens nW

veekeâejleeb ÙeeJeÙeeÛeW veeneR.

JÙeekeâjCeÂ°Ÿee oes<e DemeuÙeecegUWÛe ceveeÛes M}eskeâ ØeYeeJeer "j}s Deensle DemeW

cee$e ke=âhee keâ¤ve keâesCeeR mecepetb veÙes.

ceveesyeesOe nW ØekeâjCe cegKÙele: 200 M}eskeâebÛeW Deens. heefn}e M}eskeâ veceveeÛee

DeeefCe MesJešÛes Ûeej GhemebnejeÛes efceUtve ns oesveMesheebÛe M}eskeâ Deensle. keâebneR

ef"keâeCeeR ceveeÛes M}eskeâ 210 DemeuÙeeÛee Gu}sKe Deens. heCe ØeÛeef}le DeeJe=òÙee

lejer 205 M}eskeâebÛÙeeÛe Deensle. ceer 210 M}eskeâebÛeer DeeJe=efòe heeefn}er Deens. heCe

ceer efJeÉeved vemeuÙeecegUW ce}e DeeJe=òÙeebÛÙee DeMee mebMeesOeveeÛeW lemeW Deekeâ<e&Ce veeneR.

ceveeÛes M}eskeâ ns pej meejYetle Jee*dceÙe Deens lej leW lejeR SJe{s cees"s cnCepes

200 M}eskeâebÛes keâeb DemeeJeW? }nevemeW megšmegšerle 25-30 M}eskeâebÛeW keâeb Demet

veÙes? DemeW JeešCÙeeÛee mebYeJe Deens. lemeW DemeleW lej Ûee}}W vemeleW DemeW cegUerÛe

veeneR. MebkeâjeÛeeÙeeËÛeeR efkeâlÙeskeâ ØekeâjCes DeMeer ÚesšeR ÚesšeR heCe DelÙeble ØeYeeJeer DeMeer

Deensle. ceveesyeesOe eflelekeâe }neve veeneR DeeefCe meeceevÙele: ceveg<ÙeØeke=âleerÛee, ØeJe=òeerÛee,

efJeÛeej keâjleeb Heâej }neve ØekeâjCeW GheosMe cnCetve hegjWMeerefn "jle veenerle. ceeCemeeÛeer

yegefæ, ceeCemeeÛeer ØeJe=òeer, ceeCemeeÛeer heefjefmLeefle FlekeäÙee efJeefJeOelesves Yej}s}er Demeles

keâeR hejceeLee&Ûeer JeešÛee} KejerÛe keâjeJeÙeeÛeer Demes} lej lÙee}e keâjeJeÙeeÛeW ceeie&oMe&ve

peje meefJemlejÛe keâjeJeW }eieleW. veJeKÙee ef"keâeCeer mJele: peeJeÙeeÛeW Demes} lej heòee

Lees[e meefJemlejÛe ceenerle keâ¤ve IÙeeJee }eielees. <eef[^heg šeketâve Åee DeeefCe yeÇÿe peeCee

SJe{Ÿee Skeâe JeekeäÙeeble GheosMe keâ¤ve Ûee}le veeneR. SJe{ŸeeMee Skeâe JeekeäÙeeveW %eeve

nesle DemeleW lej Gheefve<eoebleer} peer Øeefmeæ leòJeceefme FlÙeeefo Ûeej ceneJeekeäÙeW

Deensle, lesJe{ŸeeveW ceeCemeeÛes meJe&keâeUeR Je hetCe&heCeW Yeeie}W DemeleW. keâejCe cetU

efmeæevle lesJe{eÛe Deens. Deveskeâ cenelcÙeebveeR efvecee&Ce kesâ}s}s }#eeJeefOe «ebLe, lÙeeJejer}

2 ceveesyeesOe efJeJejCe 3

šerkeâe DeeefCe Yee<ÙeW DemeW ØeÛeb[ Jee*dceÙe ceie efvecee&Ce Pee}WÛe vemeleW. hejbleg FlekeWâ

Lees[keäÙeeble meebietve ceeCemeeÛeW Yeeiele veeneR. yegefæ DemeeJeer eflelekeâer Skeâe«e Je kegâMee«e

vemeles. efle}e De%eeve-ceesn-Deemeefkeäle Denbkeâej FlÙeeefo FlÙeeefo keâejCeebveer melejeMeWmee"

Heâešs Hegâš}s}s Demeleele. DeeefCe lÙeecegUW yegæerÛes Deens leW meeceLÙe&efn Deveskeâ Øekeâejebveer

Heâeštve efJeYeeie}s}W Demeles. lÙeecegUW ceeCemeeÛeer efmLeefle ``Skeâ Oe[ vee YeejeYej

lÙee efÛebOÙee keâMee}e'' DeMeer nesles.

ogmejs DemeW keâeR hejceeLe& nJeemee Jeeš}e lejer mebmeejeble pees Dee«en Demelees, peer

efpeö Demeles, ØeÙelveeÛeer hejekeâe‰e Demeles eflelekeâer Je leMeer hejceeLee&le vemeles. meb#eshe,

keâeškeâmej, YeeieJeeYeeieJeer, Ûee}{keâ}, meejer Ùesles leer hejceeLeeËÛÙee ceeLeer. mebmeeje}e

JesU Demelees, hejceeLee&}e vemelees. lÙeecegUW Deveskeâ ØekeâejÛeW mebMeÙe ØeJe=efòe-heefjefmLeleerÛee

heefjCeece cnCetve ceeCemeeÛÙee ceveeble [eskeâeJele Demeleele. lÙeebÛes efvejekeâjCe PeeuÙeeefMeJeeÙe

DeemLee Jeešle veeneR. DeemLee JeešuÙeeefMeJeeÙe Dee«en, nó Jee efpeö efvecee&Ce nesle

veeneR. mebMeÙeeÛÙee efvejekeâjCeemee"eR, MebkeâebÛÙee Gòejebmee"eR, ØeMveebÛÙee mees[JeCegkeâermee"eR

efJemleejeveW meebieeJeW }eieleW. efJemleej Heâej Pee}e lej lÙeeÛeeefn kebâšeUe Ùeslees. Yeej

Jeešlees. mhe°erkeâjCeeÛÙee, efJeJesÛeveeÛÙee, hešJetve osCÙeeÛÙee, ceve jbieefJeCÙeeÛÙee

efJemleejeble cetU efJe<eÙe PeebkeâesUtve meebhe[sveemee neslees. cnCetve MeeŒekeâejebveer ef}efnCeW,

yees}CeW keâmeW DemeeJes ÙeeÛee efveÙece meebieleebvee `veeeflemeb#esheefJemlejced'' Heâej Lees[keäÙeeble

meebiet veÙes Je heeuneUefn }eJetb veÙes Demee DeeosMe efo}e Deens. Ùee DeeosMeeÛeW cece&

ceveeÛes M}eskeâ jÛeleebvee meceLeeËveer vescekeWâ }#eeble "sJeuÙeeÛeW efomeles.

ns pes ceveeÛes M}eskeâ Jee ceveesyeesOe lÙeeÛee GheÙeesie keâeÙe? Ùee «ebLeeÛeer Heâ}ßegefle

keâeÙe? leW mJele: jeceoememJeeceeRveeRÛe GhemebnejeÛÙee MesJešeR DeieoeR MesJešÛÙee M}eskeâeble

meebefiele}s Deens. meceLe& cnCeleele,

ceveeÛeeR MeleW Sskeâleeb oes<e peeleer ~

celeercebo les meeOevee ÙeesiÙe nesleer ~

Ûe{s %eeveJewjeiÙe meeceLÙe& DebieeR ~

cnCes oeme efJeÕeemeleeb cegefkeäle Yeesieer ~~

ceveeÛes M}eskeâ SskeâCÙeeÛee heefjCeece cnCetve ceeCemeebleer} oes<e veenermeW nesleele.

ns oes<e Deveskeâ ØekeâejÛes Deensle. yegæerÛeer ÛebÛe}lee, ceveeÛes mebkeâuhe-efJekeâuhe, FbefõÙeebÛeer

efJe<eÙeebefJe<eÙeerÛeer Deemeefkeäle, lÙee Â°erveW vekeâes efleLes, vekeâes leMee, vekeâes lesJneb

nesCeeNÙee MejerjeÛÙee ne}Ûee}er ner oes<eebÛeer cetU mLeeveW. keâece›eâesOeeefo <e[defJekeâejefn

ÙeebleÛe meceeefJe° nesleele. ns meieUs oes<e ceveesyeesOeeÛÙee ßeJeCeeves veeneRmes nesTb

}eieleele. ØeLeceÛe keâeÙe ÛegkeâleW leW mecepeleW. oes<e kegâ"s, keâesCeles keâmes Ie[leele leW

}#eeble ÙesleW. oes<eebvee oes<e keâeb cnCeeJeW lesefn keâUt }eie}s DeeefCe ceie DeLeeËleÛe les

šeUeÙeÛes GheeÙeefn }#eeble Ùesleele. oes<e šeUCeW DeeJeMÙekeâ Deens nW hešt }eieleW

DeeefCe les šeU}sÛe heeefnpesle Demee Dee«enefn efvecee&Ce neslees.

pÙeebÛeer yegefæ cebo Deens lÙeebveeefn nW meeOetb }eieles DemeW meceLe& cnCeleele.

ceveg<ÙeeÛÙee yegæerÛeer leer#Celee, efvece&}lee, efJeheg}lee ceeCemeeceeCemeeble JesieJesieàÙee

ØeceeCeeÛeer Demet Mekeâles. heCe ceeCetme cnCetve pevcee}e Dee}e keâeR lÙee}e keâebneR vee

keâebneR yegæerÛeW osCeW }eYe}s}W DemeleWÛe DemeleW. leW GCeW–DeefOekeâ Demes} heCe vemeleWÛe

DemeW keâOeeR nesle veeneR. lÙeecegUW ØelÙeskeâe}e Deehe}er Øeieefle keâ¤ve IesCeW MekeäÙe nesles

Je lÙeecegUWÛe ›eâcee›eâceeves ceeCemeeÛeW %eeve Jee{tb }eieleW. leW efškeâefJeCÙeemee"er JewjeiÙeeÛeer

DeeJeMÙekeâlee Demeles nWefn ceeCemee}e hešleW DeeefCe peW hešleW leW efve‰sveW DeeÛejCeeble

DeeCeCÙeeÛeW meeceLÙe&efn Jee{le peeleW.

nW meJe& Ie[le peeleW Ùeeble Mebkeâe veeneR. hejbleg lÙeemee"eR ceeCemeeÛee efJeÕeeme Â{

DemeeJee }eielees. MeeŒe keâeÙe, mebleebÛeW yeesOeØeo Jee*dceÙe keâeÙe Jee meodieg¤Ûee GheosMe

keâeÙe, meJe&Ûe ceeveJeeÛÙee keâuÙeeCeemee"er DemeleW. hejbleg lÙeeJej pej Â{ efJeÕeeme

vemes} lej ceeCemeeÛÙee neletve JneJeÙeeÛeW keâesCelesefn ØeÙelve efve§eÙeeveW Jee meelelÙeeveW

nesle veenerle lÙeecegUW Ûeebie}e yeesOe Jee JÙeefkeäleJÙekeäleerÛeer Deme}s}erefn hee$elee GheÙeesieeme

Ùesle veener. G}š mebMeÙeecegUW Øeieefle nesCÙeeÛÙee SsJepeer hejeieefle nesle peeles DeeefCe ner

IemejCe efJeveeMeeheÙeËleefn heeWÛet Mekeâles. ÙeeÛekeâefjleeb meceLe& cnCeleele– legceÛÙeeble keâebner

oes<e Deme}s, legcner ceeflecebo Deme}ele lejer legcne}e meeOeve }eYes}, legceÛeer Øeieefle

nesT Mekesâ}. legcner cegkeäleerÛee, cees#eeÛee kewâJeuÙemegKeeÛee DevegYeJe ØelÙe#e IesT

Mekeâe}. heCe legcner Â{ efJeÕeemeeveW hetCe& ßeæsveW Ùee ceeiee&Ûeer JeešÛee} kesâ}er heeefnpes.

Øeieefle ner efvejefvejeàÙee DeJemLee›eâceeveW JneJeÙeeÛeer Demeles DeeefCe meJe&Ûe ceeCemes

keâebner Skeâe heeÙejerJej, Skeâe heeleUerJej Demet Mekeâle veenerle. hejceeLee&Ûee DeejbYe keâeÙe

Jee hejceeLee&Ûeer JeešÛee} keâeÙe–Demee} lesLetve heg{leer Ûe}e Ùee heæleerveWÛe JneJeÙeeÛeer

Demeles. DeeefCe Oej}s}er Jeeš, ve kebâšeUleeb, DeeUme Je lÙeecegUW JeešCeejW KeesšW meceeOeeve

šeUtve, Ûee}le jeneJeer }eieles. Ùeemee"er efJeÕeemeeÛeer efveleeble DeeJeMÙekeâlee Demeles.

hejceeLe& ne meieàÙeebmee"eR Deens. meieàÙeebvee lesLeW DeefOekeâej Deens. nW efkeâleerefn

KejW Deme}W lejer ØehebÛe Oe[ keâjCÙeeÛeW meeceLÙe&efn pÙeebÛÙeepeJeU veeneR, leeR ceeCemeW

hejceeLee&le ÙeMemJeer nesleer} nW ie=nerle OejCeW ÛegkeâerÛeW Deens. ØehebÛeemee"eR peMeer yegefæ

}eieles leMeerÛe leer hejceeLee&mee"erefn }eieles. Lees[er DeefOekeâÛe }eieles cnš}W lejer

Ûee}s} heCe ØehebÛeeJej ceeCemeeÛee pesJe{e efJeÕeeme Demelees, lesJe{e hejceeLee&Jej Demele


veeneR. DeeefCe cnCetve lÙeeÛeer keâeÙe&#ecelee ØehebÛeeble Øeieš nesles, hejceeLeeËle nesle veeneR.

ceveg<Ùee}e yegefæ DeeefCe YeeJevee Ùee oesve iees°er }eYe}suÙee Deensle. YeeJevesÛee lees}

jeKeCÙeemee"eR yegæerÛee heg<keâU GheÙeesie neslees. heCe kesâJeU yegæerÛeer JeešÛee} JeebPeesšer

"jles. YeeJevee cee$e OÙesÙeeheÙeËle mejU heesÛetb Mekeâles. heeCÙeeÛee mJeYeeJe JeenCÙeeÛee

Deens, les mecegõe}e efceUsheÙeËle pemeW JeenleÛe jenles cee$e lees ØeJeen Jeenlee jener} nW

heneJeW }eieleW. lemeWÛe ceeCemeeÛÙee YeeJevesÛeWefn Deens.

DelÙeble yegefæceeve ceeCemeW JewHeâuÙeeveW Jes[eR Pee}s}eR Dee{Uleele heCe YeeJevesÛÙee

GlkeâšlesÛes ns og<heefjCeece efomele veenerle, efveoeve eflelekeäÙee ØeceeCeeble lejer efomele

veenerle. Glkeâš YeeJevesÛeer ceeCemes meeceevÙeebÛÙee Âef°keâesveebletve DeJ]ÙeJenejer "jleele.

lÙeecegUW }eskeâ lÙeebvee Jes[s cnCeleeleefn. heCe lÙeebÛeW leW Jes[ ÛeebieuÙee DeLee&veW OÙesÙeeÛeW

Jes[ DemeleW. DeeefCe DeMeer OÙesÙeJes[er ceeCemesÛe ÙeMemJeer nesleele Je ÙeMeeÛee ceeie&

Iee}tve osTbefn Mekeâleele.

efJeÕeeme nW YeeJevesÛesÛe Ûeebie}W ¤he Deens. lees efJeÕeeme pÙeeÛÙee ef"keâeCeeR Deens

lÙeeÛÙee ØeÙelveeble keâOeer GCeerJe he[le veeneR DeeefCe lÙeecegUWÛe lees `ÙeeefÛe osneR ÙeeefÛe

[esUeb'' cegkeäleerÛee meesnUe Yeesiet Mekeâlees.

cegefkeäle, cees#e, kewâJeuÙe ÙeebÛes mJe¤he JeCe&ve keâ¤ve meebieCes keâ"erCe Deens. ØelÙe#e

mejmJeleer}e megæeb leW meebielee ÙesCeej veeneR Demes cnCeleele. DeMeer ner FbefõÙeeleerle,

hejceevebomJe¤he, DeJee*dcevemeieesÛej cegefkeäle ner mee#eelkeâejeÛee, DevegYeJeeÛee efJe<eÙe

Deens. leerefn ØelÙe#e Yeesieleeb Ùesles DemeW Ùee ceveeÛÙee M}eskeâebÛeW meeceLÙe& Deens DemeW

meceLe& cnCeleele.

Kees} Jeeoeble ve efMejleeb, ceveeÛÙee M}eskeâecegUW ceveg<ÙeeÛeW peerJeve YeJÙe, efoJÙe,

Goeòe, Meeble, ØemeVe, meceeOeeveer, keâeÙe&#ece, efvej}me DeeefCe lespemJeer nesCÙeeÛeer hetCe&

MekeäÙelee Deens, Demes cnCeleeb ÙesF&}. cee$e lÙeemee"er Â{ efJeÕeeme heeefnpes. vegmeleW

JeeÛeve, vegmeles ßeJeCe nW lÙeeÂ°erveW cegUerÛe hegjsmeW veener. Deew<eOeebÛÙee peeefnjeleer JeeÛetve

Jee peeefnjeleerÛes keâeieo keâesU}s}s heeCeer efheTve pemee jesie yeje nesCÙeeÛeer Lees[erefn

MekeäÙelee veeneR; lemesÛe vegmelÙee SskeâCÙee-JeeÛeCÙeeveW keâeneRefn nesCÙeeÛeer MekeäÙelee

veeneR, SskeâCÙeeÛÙee ceeieesceeie ceveve, efÛebleve DeeefCe DeeÛejCe heeefnpesÛe. efJeÕeeme

"sJeeJee Ùee cnCeCÙeeble lesÛe DeefYeØesle Deens. heg<keâU }eskeâ leMeer ceePeer osJeeJej ßeæe

Deens cnCeleele, heCe leer }yee[er Deens. osJeeJej ßeæe Deens cnCeCeeNÙeeÛÙee Jele&veeble

mebÙece DeeefCe meoeÛeej Ûe{lÙee Jee{lÙee ØeceeCeeble efome}sÛe heeefnpesle. pesLes KejeÛe

efJeÕeeme Demelees lesLeW MeW[er legšes keâeR heejbyeer legšes DeMee efve«eneves ceveg<Ùe ØeÙelveMeer}

Demelees.

cee$e hetCe& efJeÛeej ve keâjleeb, Kees}Jej ve peeleeb keâebnerlejer ie=nerle Oe¤ve JeeieCeW

cnCepes ßeæeÙegkeäle peerJeve veJns. ve meesmeCÙeemeejKes melÙe ceveg<Ùe heentb FefÛÚle veener.

ner keâebneR ßeæe veJns. veerš Meejerefjkeâ leheemeCeer le%eekeâ[tve keâ¤ve IÙeeJeÙeeÛeer veener

Je mJele:}e efvejesieer mecepeeJeÙeeÛeW Ùee}e keâebneR efJeÕeeme "sJeCes cnCeleeb ÙesCeej veeneR.

nW efYe$esheCe Deens. Demees. ßeæeefJeÕeemeeÛee efJe<eÙe ceveeÛÙee M}eskeâebletve heg{W ÙesCeejÛe

Deens. ceveeÛes M}eskeâ SskeâCÙeekeâefjlee ceeveefmekeâ efmeælee keâMeer Deme}er heeefnpes leW

}#eeble ÙeeJeW cnCetve Heâ}ßegleerÛÙee Debeflece M}eskeâeÛee Gu}sKe kesâ}e.

ceveeÛes M}eskeâ ns Skeâ mJeÛÚ, Meerle} megceOegj pe}eÛeW mejesJej Deens. efpeJeble

mejesJej Deens. DeeheuÙee}e heeefnpes lesJe{s heeCeer DeeheCe lÙeeletve IesT MekeâleeW.

Deehe}er Meefkeäle, Deehe}er yegefæ, Deehe}s meeceLÙe&, Deehe}er efvekeâ[ ner Heâej ceÙee&efole

Deens. yegškegâuÙeeble ÙesCeejW heeCeer pemeW yegškegâ}WYejÛe DemeCeej lemesÛe ceveeÛeW M}eskeâ

meebieleebvee ceePeW nesCeej Deens nW DeeheCe }#eeble "sJe}W heeefnpes. Yeeb[Ÿeeble heeCeer

SJe{smeW lej ÙesCeej, ceie mejesJejeJej pee keâMee}e, Demes cee$e cnCetb veÙes Je yegšgkeâ}s

}neve Deens cnCetve [yekeäÙeebleefn yeg[Jet veÙes. ceveeÛes M}eskeâ meebieeJeÙeeÛeW "jefJe}W leW

ÙeeÛe Â°erveW. %eevesÕejcenejepe cnCeleele lÙeeØeceeCes Lees[e hee}š keâ¤ve ceerefn cnCelees

keâeR `lejer DeJeOeeve Skeâ}s oerpes ~ ceie meJe& megKeemeer hee$e nesFpes ~ ns Øeefle%eesòej

meceLeeËÛeW ~ GIe[ Sskeâe ~~' (%ee. 9~1)

ieCeeOeerMe pees F&Me meJeeË iegCeebÛee ~

cegUejbYe DeejbYe lees efveieg&CeeÛee ~~

vecetb Meejoe cetU ÛelJeej JeeÛee ~

iecetb hebLe Deeveble Ùee jeIeJeeÛee ~~1~~

keâesCelÙeener keâeÙee&ÛÙee DeejbYeer cebie}eÛejCe keâjCÙeeÛee efMe°eÛeej Deens. cebie}eÛejCe

keâjCÙeeÛÙee 2-3 heæleer Deensle. «ebLeeÛÙee efJe<eÙeeÛeW mJe¤he mhe° keâjCeW nWefn Skeâ

ØekeâejÛeW cebie}eÛejCeÛe ceeve}W peeleW. F° osJeles}e vecemkeâej keâjCeW ns cebie}eÛejCeeÛeW

mJe¤he DeefOekeâ }eskeâefØeÙe DemeW Deens. meceLe& Ùee ef"keâeCeeR heefnuÙee 3 DeesUeRle

vecemkeâej¤he cebie}eÛejCe keâjerle Deensle. lej ÛeJeLÙee DeesUeRle lÙeebveer JemlegefveoxMe¤he

cebie}eÛejCe kesâ}W Deens.

Debieerke=âle keâeÙe& efveefJe&IveheCes heej he[eJeW ne cebie}eÛejCeeÛee nslet DeeefCe ieCesMe

ne mJeYeeJele:Ûe efJeIvenlee&, lÙeecegUW meceLeeËveeR «ebLeeÛÙee DeejbYeer ieCeheleer}eÛe Jebove

keâ¤ve cebie}eÛejCe kesâ}W Deens. DeeheCe ßeerieCesMeeÙe vece: cnCelees, keâeÙee&Ûee

ßeerieCesMee Pee}e cnCelees. ÙeeJe¤ve ieCesMeeÛeW ceenelcÙe }#eeble ÙesleW. osJehetpesÛÙee Jee


ØelÙeskeâ cebie}keâeÙee&ÛÙee DeejbYeeR ieCeheeflehetpeve-efveoeve mcejCe lejer kesâ}s peeleWÛe.

lÙeeÛÙee ceeieÛeW keâejCe YeeJeefvekeâ DeensÛe heCe meebmke=âeflekeâ DeeefCe meeceeefpekeâefn Deens.

Deepe pÙee leeefòJekeâ keâejCeemee"er DeeheCe ÛeebieuÙee DeLee&veW }eskeâmeòesÛee Goes Goes

keâjerle DemeleeW lÙeeÛeW Øeleerkeâ ieCesMe¤heeble Deens. ne osJe ieCeheefle Deens. ieCeebÛee,

mecetneÛee, }eskeâebÛee lees veslee Deens. j#eCekeâlee& Deens, Meemleeefn Deens. cee$e lees

leebef$ekeâ heæleerveW kesâJeU efveJe[Cetkeâ efpebkeâuÙeecegUW Pee}s}e heg{ejer veener. lees iegCeebÛeeefn

F&Me Deens. cnCepes lÙeeÛÙee ef"keâeCeeR mecetneÛÙee, meceepeeÛÙee, }eskeâebÛÙee, ieCeebÛÙee

veslesheoeR Dee¤{ nesCÙeeme ÙeesiÙe "jefJeCeejs yegefæceòee, yengßeglelee, met#ceÂef°,

GÅeceMeer}lee, #eceeMeer}lee, Â{lee, MeewÙe&, OewÙe&, keâle=&lJe, meeceLÙe&, }eskeâmeb«en,

efve:mJeeLe&lee FlÙeeefo FlÙeeefo Deveskeâ iegCe Je meodiegCe, Glke=â°jerleerveW Deensle, GlkeâšlesveW

Deensle. ns meodiegCe lÙeeÛÙeepeJeU veceü mesJekeâebØeceeCeW efJeveÙeeveW jenleele, lees peCetb

lÙeebÛee mJeeceer Deens DeeefCe cnCetve lees ieCeeOeerMe Pee}s}e Deens. efveieg&CeeÛeer meiegCeeble

ÙesCÙeeÛeer FÛÚe pÙeeÛÙee ¤heeveW meekeâej}er, lees pees DeeÅeØeCeJe Ôkeâej nW ieCesMeeÛeWÛe

Øeleerkeâ Deens. ßeer%eevesÕejebveeR ``Dekeâej ÛejCeÙegieg} ~ Gkeâej Goj efJeMee} ~

cekeâej ceneceb[U ~ cemlekeâekeâejW ~~'' (%ee. 1~19) DemeW cnCetve leW mhe° kesâ}W

Deens. ÔkeâejeÛeer Deeke=âefle DeeheCe vesnceeR Dee[Jeer jsKeešlees. leer pej GYeer jsKeeš}er

lej Skeâoble iepeeveveeÛÙee cegKeeÛÙee Deeke=âleerMeeR efleÛeW meeÂMÙe DeieoeR peJeefUkesâÛeW

Deens nW menpe }#eeble ÙesF&}. cnCetve meceLe& Ùee ieCesMe¤hee}eÛe efveieg&CeeÛÙee

DeejbefYeCÙeeÛÙee FÛÚsÛee cetUejbYe cnCeleele.

me=°erÛÙee meJe& YeeJeebÛes efkebâJee me=°erleer} meJe& YeeJeebÛeW lees cet}mLeeveefn Deens

DeeefCe F&Meefn Deens.

DeeheuÙee heeleUerJej ÛeebieuÙee-JeeF&šeÛee, lÙeepÙe-«ee¢eeÛee peCet ÙeeÛÙeeMeer mebyebOe

veeneR DemeW megÛeefJeCÙeemee"er meceLe& meJee& iegCeebÛee cnCeleele. keâejCe cegUeble Ûeebie}W Je

JeeF&š keâebneR vemeleW. me=°eRle, meiegCeeble, Deekeâejeble Jemletble peW keâebneR DemeleW les cet}le:

Skeâehes#eeb ogmejs Heâej lej JesieUW Demeles heCe Ûeebie}W efkebâJee JeeF&š vemeleW. lÙeeÛeW

Ûeebieg}heCe efkebâJee JeeF&šheCe nW veblejÛÙee GheÙeesieeJej keâes"W, efkeâleer, keâeÙe, keâmeW,

keâesCee}e DeeefCe keâeb Ùee hejmhejmebyebOeebletve Deekeâeje}e Ùesle Demeles. keâece›eâesOeefn

vemetve Ûee}Ceej veeneRle DeeefCe vegmelÙee YeeJeYekeäleerveW JÙeJenej efveYeCeej veenerle. ientb-

leeboUeØeceeCeWÛe F&Meme=°erle DeHetâ-meesce}e}eefn mLeeve Deens. SjJeer efJe<e cnCetve

lÙeepÙe Deme}s}er Deveskeâ õJÙeW jesie veeneRmee keâjCÙeeÛÙee Â°erves ØeYeeJeer Demeleele,

cnCetve mJeÙebheekeâIejeble eflejmkeâejen& Deme}s}s efJe<e JewÅeeÛÙee neleeble Deew<eOe "jleW.

keâesCee}e kesâJneb Je keâeb ÙeeÛee efJeÛeej keâ¤ve JewÅe keâmeW, keâeÙe Je efkeâleer "jefJelees,

cnCetve efJe<eefn Dece=leemeejKes keâeÙe& keâjleW. efveieg&CeeÛee cegUejbYe cnCeCÙeele JeeF&š-

Ûeebie}s, lÙeepÙe-«ee¢e ÙeeÛeW he}erkeâ[s Deme}suÙee cetUleòJeeÛee yeesOe Deens Je lÙeeÛe

¤heeble meceLe& ieCesMee}e Jebove keâjleele. DeejbYeeÛee cegUejbYe cnCeCÙeele kesâJeU Megæ

leòJe nW me=°ŸegvcegKe Pee}W Deens DemeWefn megÛeefJe}W peeles. vecemkeâejemee"eR, Yekeäleermee"eR,

ØeieleerÛÙee OÙesÙeemee"eR, YeeJeeÛÙee meiegCe Dee}byeveemee"er leòJe Ùee DeJemLeWleÛe Deme}s

heeefnpes.

meceLe& ieCesMeeveblej, efJeÅesÛeer DeefOe‰e$eer osJelee cnCetve Øeefmeæ Deme}s}er peer

Meejoe, mejmJeleer efle}e Jebove keâjerle Deensle. pÙee vecet MeyoeveW Jebove megÛeefJe}W peeleW

lees vecet Meyo oesIeebÛÙeeefn, ieCesMeeÛÙee Je MeejosÛÙeeefn JeboveeÛee JeeÛekeâ Deens.

GbyeNÙeeJej "sefJe}s}e efoJee pemee oesvner KeesuÙeebvee ØekeâeefMele keâjlees leesÛe osn}er-

oerhe-vÙeeÙe ÙesLeWefn Deens DemeW mecepeeJeW. DeeefoMeefkeäle, DeeefoceeÙee, Meejoe peer heje,

heMÙebefle, ceOÙecee, JewKejer Ùee Ûeejer JeeCeerÛeW cet}mLeeve Deens efle}e ÙesLeW Jebove kesâ}W

Deens. JeeCeer, Meyo, OJeefve ner mheboeÛeer mHegâjCeejer heefjCele mJe¤heW Deensle. mheboeÛee

efkebâJee mHegâjCeeÛee lees heefn}e heefjCeece Deens DemeWefn cnCelee ÙesF&}. peieleeÛÙee

DeejbYeer Meyo neslee keâejCe leWÛe yeÇÿeeÛeW heefn}W mHegâjCe nesleW DemeW keâebneR MeeŒekeâej

ceeveleele. peieleeÛÙee cegUeÛee MeesOe IesCÙeeme ØeJe=òe Pee}s}s efJe%eeve keâebneRpeCeebÛÙee

celes lejer DeeÅemheboeheÙeËle peeTve heeWÛe}W Deens. DeeheuÙee Jewefokeâ hejbhejWle JesoJeeCeer

peieleeÛÙee DeejbYeer Øekeâš Pee}er DeMeer OeejCee Deens.

Ôkeâej§eeLe Meyo§e ÉeJesleew yeÇÿeCe: hegje ~

keâC"b efYeòJee yeefnÙee&leew lemceevceebieef}keâeJegYeew ~~

nW celeefn MeyoeÛÙee DeeÅelesÛeWÛe Åeeslekeâ Deens. mhe° DeMee JeeCeerÛeer efJeYeeieCeer

mebkeâuhe, YeeJevee, efJeÛeej, Meyo DeMee ›eâceeves kesâuÙeeme yeÇÿeeÛÙee ``SkeâesÓnb

yengmÙeeced ØepeeÙesÙe'' Ùee mebkeâuhe-YeeJevee-efJeÛeejeÛeeefn DeeÅemHegâjCeeble meceeJesMe

nesTb Mekeâlees. Meejos}e Ùee meJeeËÛeW cetU cnCetve meceLe& efÛeÛÚefkeäle, ceeÙee, DeeÅeØeke=âefle

Ùee yeÇÿeeÛÙee DeefYeVe MekeäleerÛee yeesOe keâjerle Deensle.

cet}leòJeebvee ne vecemkeâej keâMeemee"er keâjeJeÙeeÛee lej keâeÙe& efveefJe&IveheCeW heej

he[eJeW Ùeemee"eR. nW keâeÙe& keâesCeleW? lej jeIeJeeÛÙee Deveble ceeiee&}e }eieCÙeeÛeW. meJe&

ceveeÛes M}eskeâ ceeCemee}e Ùee ceeiee&ÛÙee ØeJeemeemee"eR ØeJe=òe keâjCÙeekeâefjleeb, Ùee

ceeiee&ves Ûee}Ceeje}e Øeeslmeenve osCÙeekeâefjleeb efvecee&Ce Pee}s Deensle. ne ceeie& Deveble

Deens. keâOeerefn ve mebheCeeje Deens. Dee}eW, heesÛe}eW, DemeW JeešCeW ne Ùee ceeiee&JejÛee

De[LeUe "jlees. ßeer%eevesÕejcenejepe cnCeleele– lÙeeØeceeCeW ØelÙe#e censMeefn, YeieJeeve

Mebkeâjefn, Ùee ceeiee&Ûee Depetve keâehee[erÛe Deens. (%ee. 6~153) Jeeš meg¤Ûe Deens.


ØeJeemeerÛe Deens. ne ceeie& keâOeeR mebhele veeneR. ÙeeÛeW keâejCe Ùee ceeiee&ÛeW OÙesÙe, meeOÙe

peW hejyeÇÿe leWefn efve:meerce, DeceÙee&o, Deveble Deens. meceLeeËÛee jeIeJe ne oMejLeeÛee heg$e

cnCetve %eele Deme}s}e Ssefleneefmekeâ heg®<e veJns. ne jeIeJe hejceelcee¤he Deens. nW

hejyeÇÿe DeeceÛÙeekeâefjleeb jeIeJeeÛÙee, jeceÛebõeÛÙee ¤heeves Øekeâš Pee}s FlekeWâÛe. Ùee

jeIeJeeheÙeËle DeeheCeeme peeTve heesÛeeJeÙeeÛeW Deens. ceveeÛÙee M}eskeâebveer meebefiele}s}e

ceeie& lÙeeÛÙeekeâ[s heeWÛeefJeCeeje Deens. DeMee Deefle DeJeIe[ keâeÙee&}e }eieCÙeehetJeea

meiegCe meekeâej hejyeÇÿe¤he ieCesMe DeeefCe ÛewlevÙeemekeâš JeeCeer}e, JewKejer}e, ØesjCee

osCeejer DeeefoMeefkeäle Meejoe Ùeebvee efJeveÙeeveW, ØesceeojeveW, YeefkeäleYeeJeeves vecemkeâej

keâ¤ve Jee vecemkeâej keâje DemeW meebietve meceLe& peCetb meeOekeâebmee"er lÙeebÛee DeeMeerJee&o

ceeiele Deensle DeeefCe ceie cnCele Deensle Ûe}e, Deelee keâecee}e }eiet Ùee. Ùee Deveble

Deme}suÙee jeIeJeeÛÙee ve mebheCeeNÙee ceeiee&me DeeheCeeme }eieeJeÙeeÛes Deens. Ûe}e–leer

Jeeš Oe¤b Ùee.

efpeLes, pÙeekeâ[s peeJeÙeeÛeW Deens leW meceLeeËvee peCetb ØelÙe#e meceesj GYes Deens

DeeefCe cnCetve meceLe& meceesj Deme}suÙee jeIeJeekeâ[s yeesš oeKeJetve cnCele Deensle, Ùee

jeIeJeeÛÙee ceeiee&}e }eiet Ùee.

hetCe& yeÇÿe%eeveer, yeÇÿeefve‰ Deme}suÙee meceLeeËvee lÙeebÛeW owJele meoemeJe&oe ØelÙe#eÛe

Deens DeeefCe cnCetve lÙeebveeR ``keâjer js cevee Yeefkeäle Ùee jeIeJeeÛeer ~'' (ce. M}es.

26) ``keâjer js cevee OÙeeve Ùee jeIeJeeÛeW'' (ce. M}es. 66) ``IeveMÙeece ne jece

}eJeCÙe¤heeR'' (ce. M}es. 67) ``keâjer keâece efve:keâece Ùee jeIeJeeÛeW'' (ce.

M}es. 77) ``veYeemeejKeW ¤he Ùee jeIeJeeÛes'' (ce. M}es. 197) Demee DeeheuÙee

owJeleeÛee Gu}sKe les ØelÙe#e meceesj DemeuÙeeØeceeCeW DeveskeâJesUeb kesâ}e Deens.

meceLeeËmeejKÙee Leesj melheg®<eebÛeW SskeâeJeÙeeÛeW leW Ùeemee"eRÛe. lÙeebÛeW %eeve nW

kesâJeU Meyo%eeve veeneR. leW heebef[lÙeeÛeW Øeleerkeâ veeneR. leW mee#eelkeâeje}e Dee}suÙee

DevegYeJeeletve Gceš}s}W Deens. ØelÙe#e heg{W Deme}suÙee JemletÛee yeesOe keâjCeejW Deens.

cebie}eÛejCe Pee}W Deeleeb ØelÙe#e GheosMe ~

cevee meppevee YeefkeälehebLeW efÛe peeJeW ~

lejer ßeernjer heeefJepeslees mJeYeeJeW ~

peveeR efvebÅe leW meJe& mees[tefve ÅeeJes ~

peveeR JebÅe leW meJe& YeeJeW keâjeJeW ~~2~~

ns meJe& ceveeÛes M}eskeâ YegpebieØeÙeele Je=òeeble Deensle. Ùee Je=òeeble ØelÙeskeâ DeesUerle

12 De#ejW Je 4 Ùe ieCe Demeleele. 3 De#ejebÛÙee iešebÛee Skesâkeâ ieCe neslees. Ùe

ieCeeceOÙes heefn}W De#ej NnmJe Je ogmejer oesve oerIe& DeMeer jÛevee Demeles. Ùee

jÛeveeefJeMes<eecegUs YegpebieØeÙeeleeleer} keâeJÙee}e Skeâ Deekeâ<e&keâ Keškeâe, "skeâe, lee}

Øeehle neslees DeeefCe lÙeecegUW Ùee Je=òeeÛÙee ceeOÙeceebletve meebefiele}suÙee GheosMee}e Skeâ

ØekeâejÛee ØeYeeJeerheCeeefn Ùeslees.

meceLe& pevemebhekeâe&mee"er IejesIej efnb[tve efYe#ee ceeiele Demele. IejeIejebMeeR mebyebOe

ÙeeJee DeeefCe peeie=leerÛeW keâeÙe& ØelÙeskeâ ef"keâeCeeR heesÛeeJeW Ùee Â°erveW ner efYe#esÛeer heæle

Heâej mejme "j}er Deme}er heeefnpes. efJejkeäleer}e yeeOe veener. keâesCeeJej lemeW Dee«ener

DeesPeW veeneR DeeefCe keâeÙe&keâlÙee&Ûeer Gheemeceej veener. JÙekeäleerJÙekeäleerMeer mebyebOe, kegâšgbyeekegâšgbyeeÛeW

efvejer#eCe Ùee iees°er menpe Ie[le DemeuÙeecegUW peeie=efle keâjCeWefn meeshes. efYe#ee ceeieleevee

jeceoemeer }eskeâebvee GheÙeesieer he[eJes cnCetve ns M}eskeâ meceLeeËveeR jÛe}s DemeW cnCeleele.

meceLeeËÛÙeekeâeUeR cegme}ceeveer jepeJeš yeæcet} Pee}s}er nesleer. cegme}ceeve Heâkeâerj

IejesIej Yeerkeâ ceeiele efnb[le Demele. Keškesâoej ieppe}e cnCele les DeeheuÙee Oecee&Ûee

ØeÛeej keâjerle YeesàÙee-Yeeye[ŸeebÛeer ceves Deekeâ<et&ve Iesle. }eskeâefn lÙeebÛÙee YepeveeR

}eiele. oiexefhejebvee veJeme keâjerle. lÙeebÛÙee G¤meeble efoceeKeeveW Yeeie Iesle. mJeeefYeceeve

ve° Pee}e neslee. mJelJe Gj}s veJnleW. Ùee DeeheòeeRletve }eskeâebvee nUgJeejheCeW yeensj

keâe{CeW DelÙeble DeeJeMÙekeâ nesles. meceLeeËmeejKee Leesj heg®<e, osMekeâe}heefjefmLeleerÛee

ØelÙe#e DevegYeJe Iesle}s}e Leesj efJeÛeejJeble DeMee JesUer JÙeJenejeÛÙee Â°erveW lešmLe

jenCeW, Goemeerve jenCeW MekeäÙeÛe veJnleW. ``yeg[le ns peve osKeJesvee [esUe ~ cnCetve

keâUJeUe Ùeslees cepe ~'' DeMeer lÙeebÛeer Je=efòe Ùee keâUJeàÙeebletveÛe lÙeebvee ceveeÛÙee

M}eskeâebmeejKes ØeYeeJeer keâeJÙe mHegâj}s Deme}s heeefnpes. ieppe}ebÛÙee ØeÛeeje}e ØeYeeJeerheCeW

leeW[ osCÙeemee"er lÙeebÛÙeeÛemeejKee lee} "skeâe Deme}s}e ne YegpebieØeÙeeleeÛee Úbo

lÙeebveer efveJe[}e Demes} DeMeerefn MekeäÙelee Deens.

mekeâeUÛeer ØemeVe JesU. me[ejebieesUerves Me=bieej}s}s DebieCe DeeefCe lÙee DebieCeeleer}

legUMeerÛÙee heefJe$e Je=boeJeveepeJeU GYes jentve meceLeeËmeejKee lespe:hegbpe, JewjeiÙemebheVe,

Ùeesieerjepe, cesIeemeejKÙee keâ®CeeiebYeerj OJeveerveW Ùee ceveeÛÙee M}eskeâebÛeer meeo Iee}erle

Demes} lÙeeJesUer JÙeefkeäleJÙeefkeäle mJeOecee&ÛÙee mJeeefYeceeveeves, DeelceefnleeÛÙee ØesjCesves

peeie=le nesTve keâesCelÙeeefn lÙeeiee}e efmeæ nesle Demes} Ùeeble MebkeâeÛe veener. Jee{}er

peeCeejer efYe#ee keâoeefÛele Ùee lÙeeieeÛÙee efmeælesÛeWÛe Úesšsmes Øeleerkeâ Demes}.

Demes} iejpe lej Jeeieleer} Ûeebie}s. lÙeebvee nJeW Deme}s lej Ùesleer} ceePÙeekeâ[s,

DemeW Ghes#esves ve cnCeleeb DeeUmeeveW PeeshesÛÙee iegbieerle ie{tve ies}suÙee ceg}e}e DeYÙeemeemee"er

DeeF&ves ne}Jetve Jee heeCÙeeÛee efMe[keâeJee šeketâve peeieW keâjeJeW lÙeeØeceeCeW meceLe& ns

pevepeeie=leerÛes keâeÙe& mJele: Jee efMe<ÙeebkeâjJeer keâjerle Demele. meeje YeejleJeie& hejkeäÙeebÛÙee


šeÛesKee}er efÛej[}e peele Demeleebvee ceneje°^eble lesJe{W mJejepÙe GYes jeefn}s lÙee}e

legkeâejece cenejepeebÛeer DeeefCe meceLeeËÛeer IejesIej peeTve heeWÛeCeejer Dece=leJeeCeerÛe

hees<ekeâ "j}er Deme}er heeefnpes.

meJe& meble ÙeesiÙelesves efkeâleerefn SkeâceskeâebmeejKes Deme}s lejer DeJeleejkeâeÙee&ÛÙee

Â<šerves lÙeebveerefn Øeke=âefleYeso OeejCe kesâ}s}e Demelees nsÛe Kejs. SskeâCÙeeÛeer FÛÚe veeneR

lej meebiee keâMee}e DemeW ve cnCeleeb keâOeeR nvegJešer Oe¤ve JeelmeuÙeeveW, lej keâOeer

cegmkeâe[erle cee¤ve JeelmeuÙeieYe& keâ"esjlesves meceepee}e efMekeâJeCÙeeÛeW keâeÙe& ceneje°^eble

lÙeekeâeUer oesve mebleebveer kesâ}s. Skeâ legkeâejece cenejepe Je ogmejs meceLe& jeceoeme

mJeeceer. oesIesefn Ûeebie}sÛe leeheš Je HeâškeâU Deensle. DeeefCe oesIeebÛÙeeefn neleeble

ob[gkeâe Deens. keâ¤CejmeeveW Yej}suÙee cesIeepeJeU keâ[keâ[eš keâjCeejer leUheleer Jeerpe

DemeeJeer lemesÛe nW Deens.

ce}e Jeešles– jeceke=â<Ce hejcenbmeebveeR meodieg¤bÛes leerve Øekeâej kesâ}s Deensle. Skeâ

meodieg¤ kesâJeU jmlee oeKeefJeleele Je DeeheuÙee ef"keâeCeer yemetve Lees[ŸeeMee KeeCeeKegCee

meebieleele. ogmeNÙee ØekeâejÛes meodieg¤ ceeiee&leer} De[ÛeCeer, JeUCes, JeUmes, meesÙeer,

efveJeememLe}s FlÙeeoer yeejerkeâ meejerkeâ KeebÛeeKeeWÛee meebietve ceeiee&Jejer} ØeJeemeeÛeer

vescekesâheCeeves keâuhevee osleele. eflemeNÙee ØekeâejÛes meodieg¤ Jejer} oesvner lej keâjleeleÛe

heCe ØemebieefJeMes<eer efMe<ÙeeÛee keâeve Oe¤ve lÙee}e Je"CeerJej DeeCeleele Je lÙee ceeiee&ves

Dees{erle vesleele, keâOeer GÛe}tveefn vesleele. ns eflemeNÙee ØekeâejÛes meodieg®lJe Heâej ogefce&U

Deens. Ùeemee"er meodieg¤ÛeW ef"keâeCeer mJemeeceLÙee&efJe<eÙeeRÛee De}ewefkeâkeâ efJeÕeeme heeefnpes.

DeeefCe efMe<Ùeefn eflelekeâe efve‰eJeeved heeefnpes. ieg¤ves Lees[e DeeJeepe Ûe{Jetve yees}leebÛe

Jee ceveeefJe®æ Jeeieleeb-meebieleebÛe pÙeebÛeer efMe<ÙelJeeÛes lÙeeiehe$e osCÙeeÛeer efmeælee

Demeles lÙeeÛee keâeve ieg¤ keâMeekeâefjleeb Oejer} DeeefCe keâeb OejeJee? ieg¤ves keâeve Oej}e

lejer heg{s Ûee}eJeÙeeÛeW Demeles les mJele:ÛÙeeÛe heeÙeeves Je nW keâeve OejCeWefn DeejbYeer

DeejbYeerÛeW Je }e#eefCekeâ mJe¤heeÛeW DemeleW. ceeie&›eâceCeeÛeW leW keâebner Jeenve veJns.

efkeâleerefn cees"s meodieg® DeJelej}s lejer ceveg<Ùepeeleerleer} GæejeÛes ØeceeCe DelÙeuheÛe

jeefn}s Deens. ns keâeb leW }#eeble ÙeeJeW cnCetveÛe nW meebefiele}W. Demees. legkeâejece cenejepe

keâeÙe efkebâJee meceLe& jeceoeme mJeeceer keâeÙe ns Ùee eflemeNÙee Øekeâejeble yemeCeejs meodieg®

Deensle.

hejceeLee&le keâeÙe efkebâJee JÙeJenejeble keâeÙe keâesCeer KejW leW Sskeâle veeneRle. lÙee}e

KejW vekeâesefn DemeleW. mJele:ÛÙee celee}e Je Jele&vee}e heeef"byee osCeejeÛe kegâCeer Demes}

lej leesÛe ØelÙeskeâe}e yeje Jeešlees. lÙeecegUW ce}e mJele:}e jmlee oeKeefJeCeejs

heefnuÙee, Heâej lej ogmeNÙee Jeiee&leer} ieg® Ûeebie}s Jeešleele. meOÙeebÛee keâeU lejer

eflemeNÙee Jeiee&leer} ieg¤}e Devegketâ} Demes} DemeW Jeešle veeneR. ieg® keâeve OejCÙeeme

peeF&} lej lÙeeÛee Deheceeve nesF&} nWÛe KejW. GheosMekeâeÛeer Yetefcekeâe heb{jhetj}e

peeCÙeeÛee jmlee oeKeefJeCeeNÙee heešermeejKeer DemeeJeer. heb{jhetj}e peeJeÙeeÛes keâeb veener

leW peeCeejeveW DeeheuÙee FÛÚsveW heeefnpes lemeW "jJeeJeW. heešer pÙee KeebyeeJej }eJe}s}er

Demeles lÙee KeebyeeYeeWJeleer keäJeefÛeled Gefkeâj[eefn meebÛe}s}e Demelees heCe heešer Deehe}s

jmlee oeKeefJeCÙeeÛeW keâece keâjerle Demeles.

ceeCemes veceülesÛee DeeJe efkeâleerefn DeeCeerle Deme}er lejer yengOee Deehe}s mees[eJeÙeeme

leÙeej vemeleele. keâebneR jesieer pemeW Yesšs} lÙee}e Deew<eOeW Je heLÙeW efJeÛeejleele DeeefCe

ceie DeeheuÙee meesÙeerveW SkeâeÛeW Deew<eOe Je ogmeNÙeeÛeW heLÙe keâjleele lemeWÛe heg<keâU

ceeCemeW hejceeLe&ceeieeËle Jeeiele Demeleele. KejesKejerÛe keâesCeeefJe<eÙeeR keâesCee}e Deeoej

vemelees. keâesCeer keâesCee}e Yeerle vemeles. Deeoj DeeefCe YeÙe ns YeeJe Øeieš nesle Demeleer}

lej lÙeeÛÙee yeg[eMeer keâes"s lejer mJeeLe& }he}s}e Demelees. Deeoj Jee YeÙe Deens

cnCeCÙeeveW cnCeCeeje efJeveÙeer "jlees; Je pÙeeÛÙeeefJe<eÙeeR les YeeJe Deensle cnš}s peeles

lees cees"e "jlees. lÙeeÛÙee LeesjJeerÛeer Øeefmeefæ nesles. Deble:keâjCeeble YeÙe Jee Deeoj

KejWÛe Demes} lej lÙee DeeojCeerÙe JÙekeäleer}e ve DeeJe[Ceejer iees° ceeCemeeÛÙee neletve

keâOeeRefn Ie[}er vemeleer. DeeheCe efJeveÙeer DeeneW Ùee met#ce DenbkeâejeveW, `Jeeš}W lej

Sskeâe' DemeW cnš}W lej leWefn ceeCemee}e DeeJe[le veeneR Je vescekeWâ Dee«eneveW meebefiele}W

lej leW lÙee}e hešleefn veeneR DeeefCe cnCetve JÙeJenejeble keâeve Oe¤ve vesCeW MekeäÙe

vemeleW. leesefn peg}gceeÛee jecejece "jlees. meceLeeËÛeer Je=efòe cee$e kegâCeer Sskeâle veeneR

cnCetve mJemLe yemeCeejer veJns. les meJe& heefjefmLeefle efJeÛeejeble IesTve ÙeesiÙe leW Dee«eneveW

meebiele jenCeejÛe. meceLeeËveer cevee}e GheosMe kesâ}e DeenW DeeefCe DeJeKeU ceg}e}e

Deebpee¤ve-ieeWpee¤ve lÙeeÛÙeekeâ[tve keâece keâ¤ve IÙeeJeW lemeW meceLe& cevee}e meppeve

cnCetve mebyeesOeerle Deensle.

KejW cnCepes hejceeLe&ceeiee&leer} meJe& DeeheòeerÛeW cetU ceveÛe Deens. ``keâ®b keâeÙeer

keâ®b keâeÙeer ~ ceve nW Sskeâle veeneR ~ yegefæ keâjeÙee hegCÙe peeÙe ~ heefj ceve KeWÛeer

DeIe[esneR ~~'' DemeW ßeermeodieg® oemeieCetcenejepeebveeR cnš}W Deens leW Ùeemee"eRÛe. lees

yengOee meJeeËÛee, meJe&keâeUÛee DevegYeJe Deens. MeeŒekeâejefn ``ceve SJe ceveg<ÙeeCeeb

keâejCeb yevOecees#eÙees:'' DemeWÛe meebieleele. Depeg&veemeejKÙee efJe}#eCe meeceLÙe& Deme}suÙee

heg®<ee}emegæeb

``ÛebÛe}b efn ceve: ke=â<Ce ØeceeefLe ye}JeodÂ{ced ~

lemÙeenb efve«enb cevÙes JeeÙeesefjJe megog<keâjced ~~'' (Ye. 6~34)


DemeW cnCeCÙeeÛeer heeUer Ùesles. les keâ"erCe Deens, ye}Jeeve Deens, DeJeKeU Deens, nóer

Deens. vee"eU ceg}emeejKes Deens. De%eeveerefn Deens. cnCetve yeeU cees"e MeneCee !

cnš}W keâeR SskeâCÙeeÛeer MekeäÙelee efvecee&Ce nesles. lÙee}e yeUeveW JeekeâefJeCeW HeâejmeW

MekeäÙe vemeleW. lÙeeÛÙee keâ}eveWÛe IÙeeJeW }eieleW. ceve pej KejWÛe meppeve DemeleW lej

lÙee}e DeeJepet&ve Yeefkeäleceeiee&}e pee DemeW meebieCÙeeÛes keâejCeÛe he[}W vemeleW.

DemeW Deme}s lejer ceveeÛee Skeâ iegCe cees"e Ûeebie}e Deens. ßeer%eevesÕej cenejepe

cnCeleele, ``keâeb pes ÙeÙee ceveeÛeW Skeâ efvekeWâ ~ peW nW osefKe}s iees[erefÛeÙee "eÙee

meeskesâ ~ cnCetve DevegYeJemegKeefÛe keâJeeflekeWâ ~ oeJeerle peeF&pes ~~ (%ee. 6~420)

cevee}e Skeâoeb SKeeÅee iees°erÛeer iees[er }eie}er keâer leW ceie lÙee}e efÛešketâve jenles.

meòJe ne ceveeÛee cetU mJeYeeJe. cnCetve lej meJe& ceeCemes mJeYeeJele: YepeveMeer}

Demeleele. `osKes ceveg<Ùepeele mekeâU ~ mJeYeeJele: YepeveMeer}–'' (%ee. 4~67)

heCe ceeCemeeÛÙee ceveeÛeW nW cet}Yetle meeefòJekeâheCe pevcepevceeblejerÛÙee jpeesiegCe-leceesiegCeebÛÙee

ØeYeeJeeveW }ghle Pee}s}s Demeles. mJeeLeeËletve efvecee&Ce Pee}suÙee keâece-›eâesOe-}esYe-ceesn

FlÙeeefo efJekeâejebveer ceeCemeeÛes peerJeve PeebkeâesU}s}s DemeleW. lesÛe mebmkeâej ceveeJejefn

nesleele. ceve nW mJele:ÛÙee keâle=&lJeeveWÛe ogpe&velesÛÙee heeleUerJej Glej}s}W Deens.

meYeesJeleerÛeer heefjefmLeefle megmebmkeâeje}e Devegketâ} veme}er keâer ceie ne efyeIee[ Jee{t

}eielees. IeelekeâlesÛÙee heeleUerJej heeWÛelees. ogozJeeveW iesuÙee heVeeme heeTCeMeW-Je<eeËle

Ûeebie}s mebmkeâej yegefæhegjmmej Ie[efJe}s heeefnpesle ner efJeÛeejmejCeer pegveeš Jeeštb

}eie}er Deens. Fefleneme-Yetiees} efMekeâJeeJes }eieleer}. ieefCele efMekeâJeeJeW }eies} heCe

veweflekeâlee keâMee}e efMekeâJeeJeÙee}e nJeer DemeW cnCetve ›eâefcekeâ hegmlekeâeble Ûegketâve

ceeketâve Dee}s}s veweflekeâlesÛes hee" lÙeebÛeer Leóe keâ¤ve šj G[Jetve, yeepet}e keâe{}s

ies}s. lÙee GheosMeeÛeW efJe[byeve Pee}s. heefjCeece Demee Pee}e keâer DeepeÛeer le®Ce efhe{er

kegâ"Wlejer Yejkeâš}er. efMe#eCe IesTveefn efleÛÙeeJej mebmkeâej Pee}s veenerle. lee®CÙeeÛÙee

Gbyej"ŸeeJej heeT} šekeâCeeNÙee DeieoeR keâeWJeàÙee ÙegJekeâebleefn ieghlejesieemeejKÙee

IeeCesj[Ÿee efJekeâejebÛeW ØeceeCe Jee{t }eie}s Deens. ner Iešvee efJeÛeejer ceeCemeeÛeW ùoÙe

efheUJeštve šekeâCeejer veeneR keâeÙe? yengmebKÙe Iejebletve megmebmkeâej nesF&veemes Pee}s

Deensle. lÙeecegUW keäJeefÛeled keâes"W Iejebletve Ûeebie}s mebmkeâej Deme}s lejer lÙee Iejebleer}

ceg}befn Ûeebie}erÛe efveIeleer} ÙeeÛee YejbJemee Gj}s}e veeneR. IejebIejebleer} Deeefvnkeâ

cnCepes yeeheeveW oe{er IeesšCeW DeeefCe DeeF&veW DeejMeeheg{W GYes jentve ØemeeOeve keâjCeW

SJe{WÛe Demes}, Je[er}-OeeNÙee ceb[UeRÛÙee leeW[er cees"Ÿee heoeJejer} jepekeâerÙe

heg{eNÙeeheemetve MeeUWleer} efMe#ekeâeheÙeËle meJeeËvee GösMetve legÛÚlesÛeerÛe Yee<ee Demes},

mJele:Ûeer JÙemeves DeeefCe JÙeJenejebleer} KeesšsheCeeÛeW Jele&ve ceg}ebÛÙee meceesj GIe[

nesCÙeele Keble vemes} lej ceg}ebJej Ûeebie}s mebmkeâej keâmes Ie[Ceej?

heefjmeercesÛee Ûeebie}e DeeefCe šeWkeâeÛee JeeF&š Demee mJeYeeJe mees[tve efouÙeeme

MeWkeâ[e 80-90 }eskeâebJej lejer mebmkeâejeÛes heefjCeece nesleele, Je Ûeebie}s efkebâJee

JeeF&š JeUCe }eieleW. DeeF&yeehe Deieoer Ûeebie}s, meodJele&veer Demetveefn ceg}W JeeF&š

efveIele veeneRle DemeW cegUeRÛe veeneR. heCe lÙeecegUW megmebmkeâej kesâ}s heeefnpesle Ùee

efJeOeevee}e yeeOe Ùesle veeneR. Skeâeos cet} efkeâleerefn KeeÙe}e Ieele}W lejer }ú nesle

veeneR. DeVe lÙeeÛÙee Debieer }eiele veeneR. DeMee ceg}e}e keâMee}e pesJeeÙe}e Iee}eÙeÛeW

DemeW cnCetve Ûee}leW keâeb? Skeâeoe jesie Deew<eOe Iesle Demeleebveeefn yeje nesle veeneR. heCe

Deew<eOe Iesle Deens leesheÙeËle jesie Jee{le veeneR, ne lejer Deew<eOeeheemetve nesCeeje }eYeÛe

veeneR keâeÙe? lemeWÛe mebmkeâejeÛeWefn Deens. cnCetve megmebmkeâej keâjerle Deme}s heeefnpes.

meogheosMe kesâ}e heeefnpes. mebmkeâej nesTb Mekeâle vemeleer} lej les nesleer} DeMeer

heefjefmLeefle ØeÙelvehetJe&keâ efvecee&Ce kesâ}er heeefnpes. lÙee Â°erveW ÙeLeeMekeäÙe o#e jeefn}s

heeefnpes. ÙeeÛe Â°erveW meceLe& cevee}e GheosMe keâjerle Deensle. ceve cet}le: meòJeiegCeebÛeW

Deens. cnCetve meceLe& lÙee}e meppeve cnCetve lÙeeÛÙee meeefòJekeâlesÛeer peeCeerJe keâ¤ve

osle Deensle DemeW mecepeeJes efkebâJee vee"eU cevee}e Lees[s ieeWpeejerle Deensle, DemeWefn mecepeeJeW.

meceLe& cnCeleele cevee, let Ye}e Deensme. meppeve Deensme. lesJneb meppeveeveW

meppeveemeejKesÛe Jeeie}W heeefnpes. let mJeeLee&le, efJe<eÙeesheYeesieeble, ÛewveeRle }esYeeble,

}yee[erle, og°leWle iegbletve jenleesme ns yejW veener. les legPÙee meppeveheCee}e MeesYeCeejs

veener. Yepeveceeiee&}e }eieCeW, YekeäleerÛeer JeešÛee} keâjCeW nWÛe meppeveheCee}e KejesKejer

MeesYeCeejW }#eCe Deens. let ne YekeäleerÛeeÛe ßes‰ ceeie& Oej. cnCepes leg}e ßeernjerÛeer,

hejcesÕejeÛeer Øeeefhle mJeYeeJele: nesF&}, menpeemenpeeR nesF&}. keâejCe Flej keâesCÙeeefn

GheeÙeehes#ee, meeOeveehes#eeb ceeiee&hes#eeb, YekeäleerÛee ceeie& F&ÕejeheÙeËle peeTve heesÛeCÙeeÛÙee

Â°erveW leg}vesveW DeefOekeâ meeshee, DeefOekeâ peJeUÛee DeeefCe DeefOekeâ efve§eÙeeÛee Deens.

meJe& ceveeÛÙee M}eskeâebceOÙes Ùee Yeefkeäleceeiee&ÛesÛe JeCe&ve meefJemlej Je efvejefvejeàÙee

Debieebveer ÙeeJeÙeeÛeW Deens.

meceLe& heefnuÙee M}eskeâeble jeIeJeeÛÙee ceeiee&}e }eiet DemeW cnCeleele. DeeefCe Ùee

heg{ÛÙee M}eskeâeble YeefkeälehebLeeveW ies}W cnCepes ßeernjerÛeer Yesš nesles DemeW cnCeleele.

ÙeeJe¤ve meceLeeËvee jeIeJe DeeefCe ßeernefj cnCepesÛe jece DeeefCe ke=â<Ce ÙeebÛÙeeble Yeso

Jeešle veJnlee ns efmeæ nesleW. DeeefCe lejer keâebner Jeejkeâjer ceb[Uer meceLe& jeceoememJeeceeRefJe<eÙeer

ogpe&heCee oeKeJeleele ÙeeÛee Keso neslees. Demees, veJeerve le®Ce efhe{erves lejer Ùee

Yesoyegæerheemetve otj jeneJes SJe{ŸeekeâefjleebÛe ne Gu}sKe kesâ}e. jeIeJeeÛee DeeefCe

ßeernjerÛee ceeie& JesieUe veeneR, SkeâÛe Deens. GheemevesveW Megæ Pee}suÙee yegæerves efÛeòe


meceeOeeRle }erve PeeuÙeeJej veblej peW efomeleW leW Skeâ DeelceleòJeÛe, mee#eelkeâej neslees

lees Skeâe DeelcÙeeÛeeÛe. lÙeeÛeW JeCe&ve cee$e MeyoØeYet cenelces efYeVeefYeVe meeOekeâebÛÙee

Øeieleermee"er DeveskeâefJeOejerleerveW keâjerle Demeleele. Ùeemee"er efJeÛeejJebleebveeR lejer veeceYesoeveW

efyeÛeketâve peeT veÙes. veeceYesoeceeies SkeâÛe leòJe DemeleW ne JesoeÛee DeeosMe }#eeble

"sJeeJee nW OÙeeveeble ÙeeJes Ùeemee"er meceLe& Skeâoeb jeIeJe, Skeâoeb ßeernefj Demee Gu}sKe

yegefæhegjmmej keâjerle DemeeJesle DemeW ce}e JeešleW. SkeâefJeOee YeeJe ne YekeäleeÛee mJeOece&

Deme}e lejer lÙeeveWefn efJeJeskeâ mees[tb veÙes, nóe«ener nesTb veÙes. YeefkeäleceeieeËleefn ns

}#eeble "sJe}W heeefnpes, Ùeemee"eRÛe meceLe& DemeW meebiele Deensle.

meceLe& Yeefkeäleceeiee&}e }eiee DemeW cegöece cnCeleele. keâce&, Ùeesie, %eeve, nsefn

ceeie& Demetve lÙeeÛee Gu}sKe keâjerle veeneRle. ÙeeÛeW cenòJeeÛeW keâejCe DemeW keâer

meJe&meeceevÙeebÛÙee ceveesJe=òeerÛÙee Â°erves iees[er JeešCÙeemeejKeer heefjefmLeefle pesJe{er Yeefkeäleceeiee&le

Deens lesJe{er Flej ceeiee&le veeneR. Flej ceeieeËle Ûetkeâ megOeejCÙeeme Heâejmee JeeJe vemelees.

YeefkeäleceeieeËle Pee}suÙee Ûegkeâe megOeejCÙeeÛeer mebefOe Flej keâesCelÙeeefn ceeieeËhes#eeb DeefOekeâ

Demeles. DeeefCe cnCetve DevÙe meJe& mebleebØeceeCeWÛe peerJeeveW Yeefkeäleceeiee&}e }eieeJeW

DemeeÛe meceLee&Ûeeefn Dee«en Deens.

Yeefkeäleceeiee&}e }eieeJeW cnCepes keâeÙe keâjeJeW. lesefn meceLe& ›eâcee›eâceeveW meebieCeej

Deensle. JeeF&š, Deefnlekeâj leW šekeâeJeW, Ûeebie}W efnlekeâj leW efve‰sveW mJeerkeâejeJeW ner Ùee

YeefkeäleceeieeËleer} DeeÛeejeÛeer heefn}er heeÙejer. nW Ûeebie}W-JeeF&š lejer keâmeW "jJeeJeW?

lekeâe&ÛÙee DeeefCe MeeŒeØeeceeCÙeeÛÙee Yejer}e he[}s lej efveefye[ DejCÙeeceOÙeW efMejuÙeeJej

nesleW lemesÛe nesCeej. cnCetve meceLe& lÙeeÛeeefn JÙeeJeneefjkeâ ceeie& meebiele Deensle.

mebYeeefJele }eskeâ meeceevÙele: pÙee}e JeeF&š cnCeleele leW JeeF&š mecepetve šeketâve ÅeeJeW

DeeefCe Ye}er ceeCemeW pÙee}e Ûeebie}W cnCeleele lÙeeÛee ØeÙelvehetJe&keâ mJeerkeâej keâjeJee

DeeefCe ceve:hetJe&keâ leW DeeÛejCeeble DeeCeCÙeemee"eR PešeJeW.

meeceevÙele: ogpe&ve pejer Deme}e lejer lees og<ke=âlÙeeÛeW GIe[ meceLe&ve keâjerle veeneR.

keâjerle veJnlee DemeW cnCee heeefnpes lej. ojes[sKeesjebÛeeefn Deehemeebleer} ØeeceeefCekeâheCeeJej

efJeÕeeme DemeeJee }eielees. DeeheuÙee pegvÙee Jee*dceÙeeleer} ÛeeJee&keâ ne mJewjeÛeejeÛee

hegjmkeâlee& ceeve}e peelees. heCe leesefn DeepeÛÙee veJeceleJeeoer efJeÛeejmejCeerhes#eeb heg<keâU

yeje cnCeCÙeeÛeer JesU Dee}er Deens. keâpe& keâe{tve lethe efheCeW ner lÙeeÛÙee mJewjeÛeejeÛeer

heefjmeercee Deens. Ùee}eÛe lees megKeeÛeW peerJeve cnCelees. lethe KeeuuÙeecegUW yegefæ Jee{les

DeeefCe Megæ nesles. Mejerjefn meMekeäle nesleW. DeeÙeg<Ùe Jee{leW. keâpe& efceUCÙeemee"eR hele

Jee{JeeJeer }eieles. Ùee meJe& iees°er heefjCeeceeR efnleeÛÙeeÛe "¤b Mekeâleele. ÛeeJee&keâefn

Ûeesjer keâ¤ve oe¤ hÙeeJeeR DemeW cnCele veeneR. ›eâewÙee&Ûee DeeefCe JÙemeveeÛee hegjmkeâej

leesefn keâjerle veeneR. JeeF&šeÛee lÙeeie DeeefCe ÛeebieuÙeeÛee mJeerkeâej keâjCÙeeÛeer meJeÙe Mejerje}e

DeeefCe cevee}e }eie}er keâer lÙeeÛee efJeJeskeâ Jee{t }eielees. mebÙece DebieJeUCeeR he[lees.

}eskeâebceOÙeW ¤{ Deme}suÙee ÛeebieuÙee JeeF&šeÛÙee keâuhevee Ùee Deveskeâ efhe{ŸeebÛÙee

DevegYeJeeJej DeeOeej}suÙee DemeuÙeeveW keâesCÙee SkeâeÛÙee keâuheves}e JeešCeeNÙee

yeNÙeeJeeF&šeÛÙee efJeÛeejehes#eeb DeefOekeâ ØeeceeefCekeâ Demeleele, DeefOekeâ efJeÕeemeveerÙe

Demeleele cnCetve DeejbYeer lejer Ùee }eskeâceleeÛeeÛe Deeoj keâjeJee DemeW meceLeeËveeR

meebefiele}W Deens.

ØeYeeles ceveeR jece efÛebleerle peeJee ~

heg{W JewKejer jece DeeOeeR JeoeJee ~~

meoeÛeej ne Leesj meeb[tb veÙes lees ~

peveeR leesefÛe lees ceeveJeer OevÙe neslees ~~3~~

Yeefkeäleceeiee&}e }eJeeJeW cnCepes keâeÙe keâjeJeW lÙee meboYee&le neefn M}eskeâ efJeÛeej

keâjCÙeemeejKee Deens. JejJej efomeeJeÙeeme Deieoer JÙeeJeneefjkeâ DeeefCe leebef$ekeâ GheeÙe

meceLe& meebiele Deensle. lemeW cnš}W lej keâesCee}eefn meeOeeJÙee, DeeÛejCeeble DeeCeCÙeeme

meeshÙee peeJÙee DeeefCe efve‰sveW keâjerle jeefnuÙee lej DeefOekeâeefOekeâ Øeieleerme meneÙÙekeâ

JneJÙee DeMee iees°er meebieCeW nW meceLeeËÛeW Skeâ JewefMe°Ÿe Deens.

mekeâeUeR G"tve ØeLece ceveebleuÙee ceveeble jeceeÛeW efÛebleve keâjeJeW Demee DeeosMe

meceLeeËveeR efo}e Deens. Ùee DeeosMeeveW Skeâ ØekeâejW Peeshe}suÙee}e peeie DeeCe}er Deens.

peeies nesleebÛe keâeÙe keâjeJeW Jee peeies nesCeW keâMee}e cnCeleele leW meebefiele}W Deens.

ØeYeele MeyoeveW Skeâ efJeefMe° keâeU megÛeefJe}e peelees. metÙeexoÙeehetJeeaÛÙee 2-3 Ieškeâe

cnCepes ØeYeelekeâeU. meeceevÙele: 4~~ heemetve 6-6~~ heÙeËleÛee keâeU ØeYeelekeâeU

cnCelee ÙesF&}. DeejesiÙeemee"er DeeefCe efÛebleveemee"eR peeies nesCÙeeÛÙee Â°erveW ner JesU

Gòece Deens. je$eeR 9~~-10 Jeepeleeb PeeWheCeeNÙee ceeCemee}e 6-7 leeme Peeshe

PeeuÙeeveblej ÙeeJesUeR Ûeebie}er peeie Ùesles. DeeÙegJexoeveW ne keâeU JeeleeÛee meebefiele}e

Deens. ce}MegæerÛÙee Â°erveWefn ÙeeJesUeR peeies nesCeW DeefOekeâ GheÙegkeäle "jleW. MeewÛecegKeceepe&ve

Gjkeâ}W cnCepes Mejerj mJeÛÚ, n}keWâ, Glmeener jenleW Je ner JesU ceveveefÛebleveeme

DeefOekeâ Ûeebie}er. JeeleeJejCeefn Meeble, ØemeVe, megKeMeerle} DemeW DemeleW. yegefæ melespe

DeeefCe ceve Glmeener DemeleW. ÙeeJesUeR kesâ}suÙee veecemcejCeeÛee heefjCeece Mejerj-ceve-

yegæerJej Ûeebie}e efnlekeâj DemeeÛe neslees. ce=ieeefpeveeJej, }eskeâjerÛÙee DeemeveeJej Jee

šCekeâ DeMee mJele:ÛÙee DebLe¤CeeJejefn meeOeer ceeb[er Iee}tve, MekeäÙelees lee" yemeeJes.

leeW[ hetJexkeâ[s Jee Gòejskeâ[s DemeeJes. nele veeYeerÛÙee Kee}er DeOeeËpe}er keâ¤ve SkeâceskeâebJej


"sJeeJesle efkebâJee %eevecegõe keâ¤ve oesvneR ieg[IÙeebJej "sJeeJesle. DeeefCe ceie ceveeleuÙee

ceveeble F° osJelesÛeW veecemcejCe keâjeJeW.

nW veecemcejCe JewKejer JeeCeerÛÙee DeeOeeR pÙee ceOÙecee heMÙebefle DeeefCe heje DeMee

JeeCeer MeeŒekeâejebveeR meebefiele}suÙee Deensle lÙeeÉejeb keâjeJeW. hejsÛÙeeÉejeb veecemcejCe

Ie[CeW ner iees° meJe&meeceevÙeebÛÙee Â°erveW Heâej DeJeIe[ DeMeer Deens. SKeeÅeeÛe

cenelcÙee}e nW meeOes}, meeOe}s}W Demes}. Skeâe«elee hetCe& nesTve leer OÙeeveeÛÙee

heeleUerJej Ûe{}er, yegefæ efmLejeJe}er, ceve ÛebÛe}lee šeketâve efveJee&meve Pee}W, cnCepesÛe

heje JeeCeer keâeÙe&#ece nesTb Mekeâles. oerIe&keâe}erve meelelÙe, MejerjceveeÛeer Megælee DeeefCe

Glkeâš ØeÙelve ÙeeefJeveeb nW meeOeCeejW veJnW. DeejbYeeR DeejbYeeR lejer Ùee veeoe}e ve

}eieCeWÛe ßesÙemkeâj. Lees[eJesU ceeveefmekeâ veecemcejCe keâ¤ve Flej GÅeesiee}e }eieCÙeehetJeea

keâebneR JesU JewKejer JeeCeerveWefn veeceeÛee GÛÛeej keâjeJee. DeeheuÙee pegvÙee hejbhejWle

henešWÛÙee JesUeR efvejefvejeUeR Øeele:mcejCe mlees$eW Jee YetheeàÙee cnCeeÙeÛeer heæefle

Deens. iesuÙee efhe{erheÙeËle ns JeUCe meceepeeceOÙes meeJe&ef$ekeâ nesleW. DeieoeR leceemeefiejebveeRmegæe

YetheeàÙeebÛeer jÛevee kesâ}s}er Deens. Jele&ceevekeâeUeR cee$e ns meJe& veJÙeeveW meebieCÙeeÛee

Øemebie Dee}s}e Deens. le®Ce efhe{erceOÙes ne DeeÛeej peJeUpeJeU jeefn}s}e veeneR.

G}š yegefæJeeoeÛÙee veebJeeKee}eR Ùeeble keâeÙe DeLe& Deens? nW keâMee}e? ÙeeÛee keâeÙe

GheÙeesie? DemeW ØeMve efJeÛee¤ve, efšketâve jeefn}s}s Deveskeâ Ûeebie}s DeeÛeejefn peerJevee}e

heejKes nesleer} DeMeer heefjefmLeefle efvecee&Ce kesâ}s}er Deens. pegvÙee iees°er cees[tve keâe{uÙee

heCe lÙee peeieeR veJeerve Ûeebie}s DeeÛeej cee$e ¤{ kesâ}s veeneRle. lÙeecegUW Skeâ leNnsÛeer

heeskeâUer efvecee&Ce Pee}er. vewjeMÙe Jee{}W.

He@âMeveÛÙee veebJeeKee}er veJeerve efhe{erceOeW Iegme}suÙee Deveskeâ iees°eRÛeer lejer GheÙegkeälelee

efmeæ keâjCÙeemeejKeer Deens keâeÙe? heCe ne ØeMve efJeÛeejCÙeeÛeer meesÙe cee$e jeefn}s}er veener.

DeeheuÙee hejbhejWle ``mebefoiOes hej}eskesâÓefhe lÙeepÙecesJeeMegYeb pevew: ~ veeefmle

Ûesled veeefmle keâe neefve: Deefmle Ûesled veeefmlekeâes nle: ~~ DemeW meebefiele}W Deens. nW

JÙeeJeneefjkeâÂ°Ÿee Heâej cenòJeeÛes Deens. F&Õej Deens keâeR veeneR? veecemcejCeeble JesU

Iee}JeeJee keâeR veeneR? lÙeecegUW keâesCelee }eYe neslees? ÙeeÛee efveCe&Ùe Pee}e veeneR lejer

mekeâeUÛÙee JesUebleer} 10-15 efceefvešW veecemcejCeeble Iee}efJe}eR lej Demee keâesCelee

efJeMes<e leesše nesCeej Deens? ceePÙee Deuhe yegefæ}e Jeešles lÙeeØeceeCeW KejesKejerÛe

mecepee hejcesÕej veme}e lej veecemcejCeeble Iee}efJe}s}er 10-15 efceefvešW JeeÙee

peeleer}. Demee efkeâleerlejer JesU JeeÙee peelees nW DeeheCeebme ceenerle DeensÛe. heCe

%eevesÕej, legkeâejece, jeceoeme ÙeebÛÙeemeejKes Leesj Leesj cenelces, efJeÛeejJeble heg®<e

meebieleele lÙeeØeceeCeW hejcesÕej KejesKejeRÛe Demes} lej lÙeeÛÙeekeâefjleeb ceer 10-15

efceefvešWefn osTb Mekeâle vemesve lej ceer ceePÙee DeOÙeeeflcekeâ }eYeeÛÙee Â°erves kesâJe{er

lejer neefve keâ¤ve Iesle}er DemeWÛe nesCeej veeneR keâeÙe? Ùeemee"er veecemcejCeeveW Pee}e

lej }eYeÛe nesF&}. leesše keâebneRÛe veener Demee efJeÛeej keâ¤ve veecemcejCe keâjeJeW.

Ùee}eÛe `šg Dej Dee@ve o mesHedâj meeF&[' DemeW cnCeleele.

Lees[Ÿee efvejeàÙee ØekeâejÛee ceePee Skeâ DevegYeJe Ùee meboYee&le meebieleeW. GvneàÙeeble

}esCeeJeàÙeeme jenCeW nesle Demeleebvee ceer keâeceemee"er jespe }esCeeJeàÙeentve hegCÙeeme

Ùesle Demes. mekeâeUeR 10-10~~ Jeepeleeb iee[er DemeeÙeÛeer Je 11~~-12 Jeepeleeb ceer

hegCÙeeme heeWÛeeÙeÛees. ceneefJeÅee}Ùeeble peeTve keâece keâ¤ve hegvne mebOÙeekeâeUeR hejleeÙeÛes.

mekeâeUer peeleebvee pesJetve peeJeÙeeÛes. leer. oeoe ce}e jespe efMeoesjer IesTve peeCÙeeme

Yeeie hee[eJeÙeeÛes. ceer cnCele Demes ne ØeJeeme jespeÛee Deens. 1~~ leemeeble mebhelees. ceer

pesJetve peeleeW. lesJneb jespe efMeoesjer yejesyej keâMee}e? oeoe cnCele `ncee} keâjeJee

}eies} FlekeWâ lÙeeÛeW DeesPeW leg}e nesleW keâeb? ØeJeemeeble keâebnerlejer efMeoesjer yejesyej

heeefnpes DeMeer Deehe}er heæle Deens. MeeŒeeble kegâ"s JeÛeve Deens keâeR veeneR leW legPeW lebt

MeesOetve keâe{.' les ce}e jespe Dee"JeCeerveW efMeoesjer IesCÙeeme }eJeerle. Skeâoeb JeešWle

iee[erÛeW keâebneRlejer efyeIe[}W DeeefCe leer ceOÙeWÛe kegâ"slejer Leebye}er. 4-5 leeme KeesUbyetve

jeneJeW }eie}W DeeefCe ceie pÙeebÛÙeepeJeU keâebneR veJnles lÙeebÛes efkeâleer ne} Pee}s les

efJeÛee¤b vekeâe. efMeoesjer yeeUieCÙeeÛee efveÙece DemeuÙeecegUW ceer Je ceePÙee yejesyej Skeâ

ØeJeemeer }neve cet} megKe¤he jeefn}eW. veecemcejCeeble Iee}efJe}s}e JesU DeveeJeMÙekeâ

Jeeš}e lejer DemeeÛe GheÙegkeäle "jCeW MekeäÙe Deens.

Deepe DeeheCe pÙee leNnsÛeW peerJeve peiele DeeneWle lÙeeble Mejerj-ceve-yegæerJej

Deveskeâ ØekeâejÛes leeCe melele he[le Demeleele. Ùee Jee{lÙee leeCeebcegUWÛe DeheÛeve,

ce}eJe°bYe, Deec}efheòe, efveõeveeMe, jkeäleoeye, ceOegcesn, ùõesie ÙeemeejKÙee }neve

cees"Ÿee efJekeâejebÛes ØeceeCe yejWÛe Jee{}W Deens. Ùee leeCeebÛes og<heefjCeece veeneRmes

keâjCÙeeÛÙee Â°erveWefn henešsÛÙee ØemeVe JesUer MeebleheCes kesâ}suÙee veecemcejCeeÛee

heg<keâU GheÙeesie nesCÙeemeejKee Deens. DeieoeR Ùeebef$ekeâ heæleerveW kesâ}suÙee veecemcejCeeefo

ke=âleeRÛeeefn keâebneR }eYe DeensÛe. YeeJeeveW, ßeæsveW, efve‰sveW kesâ}s lej DeefOekeâmÙe

DeefOekebâ Heâ}ced Øeehle PeeuÙeeefMeJeeÙe jenCeej veener. vegmeles henešW lesJe{W veece IÙeeJeW

DemeW vemetve efoJemeYejefn lÙeeÛeW ÙeLeeMeefkeäle mcejCe Jee GÛÛeejCe keâjerle DemeeJeW,

cnCepes lÙeeÛee heefjCeece ceOÙeceWleer} Je heMÙebleeRleer} GÛÛeejCeeJejefn neslees. SkeâebleeR

lej IÙeeJeWÛe heCe }eskeâebleerefn IÙeeJes. Ùeemee"eRÛe ``Denes Ùesleeb peeleeb G"le-yemeleeb

keâece keâefjleeb'' Ùee M}eskeâeves `mecemleebÛeer }ppee lÙepegefve YeieJeledefÛebleve'' keâjCÙeeme

meebefiele}W Deens.


hegjsmee DeYÙeeme vemes}, peerJeve Megæ, meeefòJekeâ, heefJe$e vemes}, lej ceveebleuÙee

ceveeble veece IesCÙeeÛeeefn leeCe Ùeslees. cnCetve veece cees"Ÿeeves IÙeeJes. Ùeemee"erÛe ``Deleer

DeeojW ieÅe Iees<eW cnCeeJeW'' DemeW meebefiele}W Deens. keâebneR keâebneR JesU šeUce=obieeÛÙee

Iees<eebleefn IÙeeJeW. Ùeebleer} peW MekeäÙe Deens leW, MekeäÙe eflelekeWâ DeefOekeâ JesU, efveÙeceeveW,

DeeojeveW, ØesceeveW, efve‰sveW keâjeJes.

nW veecemcejCeemebyebOeeR meebefiele}W. Deeleeb SjJeeRÛeW Jele&ve keâmeW DemeeJeW leWefn meceLe&

meebieleele, `pesCeW efJeú}cee$ee IÙeeJeer ~ lesCeW heLÙeW meebYeeUeJeeR ~'' Demes mebleJeÛeve

Øeefmeæ Deens. veecemcejCe Jee hetpeeDeÛee&efo keâesCeleWefn Oeeefce&keâ ke=âlÙe nW lÙeeÛÙee

pees[erveW DeeÛeej-efJeÛeejebleer} heefJe$elee Ûe{lÙee-Jee{lÙee ›eâceeveW mJeerkeâejuÙeeJeebÛetve

Heâ}õthe nesle veeneR nW efveef§ele mecepeeJeW. cnCetve heefnuÙee oesve DeesUeRle veecemcejCe

keâjeJeW Demes meebefieleuÙeeveblej heg{ÛÙee eflemeNÙee DeesUeRle meceLe& meodJele&veer DemeeJeW,

meoeÛeejeÛee lÙeeie keâ¤b veÙes DemeW meebiele Deensle. meoeÛeej neÛe Leesj Deens. cnCepes

ßes‰, JeboveerÙe, DeeojCeerÙe mJeerkeâeÙe& Deens. lees DeeÛejCeeble DeeCe}eÛe heeefnpes.

lÙeeÛee lÙeeie nesleeb keâecee veÙes. Deeleeb ne meoeÛeej cnCepes lejer keâeÙe? Ùee MeyoeÛes

DeLe& oesve jerleerves keâjleeb Ùesleer}. meleeb DeeÛeej: · meoeÛeej: meppeveebÛeer peer

JeeieCÙeeÛeer heæle efle}eÛe meoeÛeej DemeW cnCeeJes efkebâJee meled DeeÛeej · meoeÛeej:

melÙe Demee pees DeeÛeej, melÙeeJej DeefOeef‰le DeMeer peer JeeieCÙeeÛeer heæefle leerefn

meoeÛeejÛe nesÙe. Ùeebleer} melÙeeÛeW DeeÛejCe keâjCÙeeme Jee JeeieCetkeâ melÙeeefOeef‰le

"sJeCÙeeme melÙe cnCepes keâeÙe leW keâU}W heeefnpes. nW FlekeWâ meesheW veener. efJeÛeej

keâjCeejeÛÙee yegæeRle}s iegCeoes<e, JemlegefmLeleer}e Peebketâve, peW pemeW Deens lÙeehes#eeb

GCÙeeDeefOekeâ ØeceeCeeble JesieUWÛe oMe&ve Ie[efJeleele. SkeâeÛe IešvesÛeW JeCe&ve efvejefvejeUer

ceeCemeW efkeâleer efvejefvejeàÙee Øekeâejebveer keâjleele leW heeefn}W cnCepes nW }#eeble ÙesF&}.

cnCetve melÙe keâeÙe leW ÙeLeeLe&jerleerveW peeCetve IesCeW vesnceeRÛe DeJeIe[ "jleW. melÙeeÛÙee

%eeveemee"eR yegefæ DelÙeble efvece&U, hetJe&«enjefnle, leer#Ce DeeefCe efve§e} Deme}er

heeefnpes. }ekeâ[W ceespeCÙeeÛee lejepet, pejer lejepetÛe Deme}e lejer meesveW ceespeCÙeemee"eR

Jee ØeÙeesieMeeUsleer} cenòJeeÛÙee jmeeÙeveebÛeW ceehe IesCÙeemee"eR lees GheÙeesieer he[le

veeneR. lemesÛe vesnceerÛes JÙeJenej Ûeebie}sheCeeveW keâjCeejer yegefæefn keâmeesšerme GlejCeeNÙee

melÙeeÛeW %eeve keâ¤ve IesCÙeeme DemeceLe& "jles. melÙeeÛÙee %eeveemee"er yegæer}e met#ce

mebJesove#ecelee DemeeJeer }eieles. Skeâe je°^erÙe ØeÙeesieMeeUsceOÙeW jmeeÙeveW ceespeCÙeeÛee

lejepet ceer heeefn}e lees cetU Jeemlethes#eeb DeefOekeâ Kees} hekeäkeâe heeÙee IesTve leUeheemetve

Ye¤ve DeeCe}suÙee keâeB›eâeršÛÙee DeesšŸeeJej keâesvee[e keâ¤ve yemeefJe}s}e neslee.

ceespeCeeNÙeeÛÙee ÕeemeesÛÚdJeemeeÛeeefn heefjCeece nesTb veÙes cnCetve keâebÛesÛÙee keâheešeceOÙeW

lees megjef#ele "sJe}e neslee. melÙe%eeve keâ¤ve IesCeejer yegefæ ner DeMeerÛe efve}xhe DemeeJeer

}eieles. Flekeâer met#celee DeeheuÙee yegæer}e keâes"tve DeeCeeJeÙeeÛeer. mebleebveeR ne lejepet

Ghe}yOe keâ¤ve Iesle}s}e Demelees. Ùeemee"eR melÙeeÛee DeeÛeej ne pees meoeÛeejeÛee

DeLe& kesâ}e peelees lees DeeheuÙee Â°erveW efve®heÙeesieer Deens. cnCetve JÙeLe&efn Deens. pes

KejsÛe cees"s Deensle lÙeebÛee DeeÛeej lees meoeÛeej. ``cenepevees Ùesve iele: me:

hevLee: ~'' meoeÛeejeÛee neÛe DeLe& DeeheuÙee GheÙeesieeÛee Deens.

ceeCemeeÛeW cees"sheCe "jefJeleebvee cee$e meeJeOe jeefn}W heeefnpes. Lees[e efJeJeskeâ kesâ}e

lej nW cees"sheCe mecepetve Iesleeb ÙesF&}. ne efJeJeskeâ keâ"erCe Deme}e lejer melÙeMeesOeveemee"eR

}eieCeeNÙee met#celesFlekeâe og}&Ye veener. efveJe[tve Dee}e Deens, mebheefòeceeve Deens,

meòeeOeejer Deens, iees[ yees}lees, Ûeebie}e efJeÉeved Jekeälee Deens, lÙeeÛÙee JÙeeKÙeevee}e

megefMeef#eleebÛeerefn ØeÛeb[ ieoea peceles, ÙeeJe¤ve ceeCemeeÛes cees"sheCe "jefJeCeW ÙeesiÙe

vemeleW. efve:mJeeLe&lee DeeefCe keâeÙe&#ecelee ns oesve iegCe pÙeeÛÙeepeJeU efpelekeäÙee DeefOekeâ

ØeceeCeeble Demeleer} eflelekeäÙee ØeceeCeeble lees cees"e DemeW mecepelee ÙesF&}. Skeâ Leesj

JÙeefkeäle ogmeNÙee Leesj JÙekeäleerhes#eeb efvejeUer Demetb Mekesâ}. heCe lejerefn leer LeesjÛe.

ieesKe}s DeeefCe efšUkeâ Skeâceskeâehes#eeb JesieUs nesles. lÙeebÛee efJejesOe Øeefmeæ Deens.

lejerefn les LeesjÛe nesles. keâeÙee&ÛÙee Â°erveW lÙeebveeR SkeâceskeâebMeeR Pegbpe Iesle}er Deme}er lejer

ieesKeuÙeebÛeer LeesjJeer efšUkeâebvee ceevÙe nesleer. ieesKeuÙeebÛÙeeJejer} ce=lÙeg}sKeeble efšUkeâebÛeer

ner Yetefcekeâe Gòece jerleerveW JÙekeäle Pee}er Deens. jeve[s DeeefCe efšUkeâ, Yeeb[ejkeâj

DeeefCe efšUkeâ ÙeebÛesefn DemeWÛe nesleW. oesIesefn efšUkeâebÛeer ÙeesiÙelee peeCetve nesles.

efJejesOekeâ Demetveefn cees"sheCee ceevÙe keâjCÙeeÛeW nW DeewoeÙe& meeceevÙe veJns.

SkeâeÛÙee Â°erveW MebkeâjeÛeeÙe& cees"s "jleer} lej ogmeNÙeeÛÙee Â°erveW ceOJeeÛeeÙe&

cees"s "jleer}. heCe ne keâesCeeÛeWÛe DevegkeâjCe keâjerle veener. Ùeebleer} Keje cees"e keâesCe

les "jJee. ceie keâesCeeØeceeCeW JeeieeJeÙeeÛes leW heentb. leeWJej ceer Deehe}e vešeÛeWÛe

DevegkeâjCe keâjleeW DemeW cnCetve ceeCetme meoeÛejCeefn šeUerle Demelees ner efmLeefle

Ûeebie}er veeneR.

ßes‰ JÙekeäleeRJej, Leesj ceeCemeeJej ßeæe "sJeeJeer. DeeefCe lÙeebÛÙee DeeosMeeÛeW

lebleesleble hee}ve keâjeJeW nWÛe Ûeebie}W. ceveebletve JeeF&š ies}W cnCepes Mejerjebletve peeF&}

nW efkeâleerefn KejW Deme}W lejer Lees[ŸeeMee efve«eneveW Mejerjebletve JeeF&š Iee}JeCÙeeÛÙee

ØeÙelveeme }eieuÙeeJeebÛetve ceveebleer} JeeF&š GCeeJeCÙeeÛee mebYeJe veeneR nW }#eele

"sJe}W heeefnpes. ¤{er DeeefCe hejbheje efvecee&Ce PeeuÙee Deensle lÙee Ùeemee"eRÛe. GbyeNÙeeJej

yemetb veÙes. GbyeNÙeeJej efMebketâ veÙes. GYÙeeveW heeCeer efheTb veÙes. oef#eCeskeâ[s heeÙe keâ¤ve

Peeshetb veÙes. Ùee ceeieÛeeR keâejCeW keâoeefÛeled meebielee ÙesCeej veeneRle. efJe%eevee}emegæeb keâeb'


ÛeW (why ÛeW) Gòej osleeb Ùesle veener. ns efveÙece keâoeefÛeled peerJevee}e Skeâ ØekeâejÛeW

DevegMeemeve DemeeJeW, efMemle DemeeJeer, ØelÙeskeâ ke=âefle peeCeerJehetJe&keâ JneJeer cnCetveefn

Demeleer}. heCe Deepe mJewjles}eÛe mJeeleb$Ùe ceeve}W peeles. DeeceÛÙee Keepeieer peerJeveele

[eskeâeJeCÙeeÛee legcneb}e keâeÙe DeefOekeâej Deens Demee ØeMve GöeceheCeW efJeÛeej}e

peelees. ogJe&le&ve }heJetve "sJeeJeW DeeefCe Øeefle‰e efceUJeeJeer ÙeeÛeeÛe ne Skeâ ØeÙelve

Deens. Ûeebie}W ef}efnuÙeeyeö} pej melkeâej IÙeeJeÙeeÛee, lej JeeF&š ef}efnCÙeeyeö}

KesšjW KeeCÙeeÛeerefn leÙeejer keâe vemeeJeer?

meceLe& meoeÛejCeer ceeCemee}e OevÙe cnCeleele les Ùeemee"er. efveJe[tve ÙesCes, ceeve,

ceevÙelee efceUefJeCeW, ßeerceble nesCeW Ùeele Kejer OevÙelee veeneR. heeheYeer¤ DemeCeW, ogmeNÙeeÛÙee

OeveeÛeer DeefYe}e<ee ve OejCeW, hejŒeerkeâ[s keâecegkeâ Â°erveW ve heenCeW, MekeäÙeleeW ogmeNÙeeme

mee¢e keâjCeW, Deehe}e mJeeLe& meeOeCÙeemee"eR Flejebvee heer[e ve osCeW, ogmeNÙeeÛÙee

DeefOekeâejeJej Deefle›eâceCe ve keâjCeW, ogmeNÙeeÛeer efveboe ve keâjCeW, mJele:Ûeer Je=efòe ØemeVe

jeKeCeW neR meoeÛeejeÛeer }#eCeW DeeÛejCeeble DeeCeCÙeebleÛe Kejer OevÙelee Deens. DemeW

pÙeeÛeW peerJeve DemeleW leeWÛe mlegleer}e hee$e Pee}e heeefnpes. cnCetve Keepeieer peerJeve nW

mJeÛÚ heeefnpes. keâesCeeÛeWefn Keepeieer peerJeve heentb veÙes nW JÙeJenejle: efkeâleerefn KejW

Deme}W lejer heenCÙeemeejKeW Keepeieer peerJeve vemeCes ne peerJeveeÛee DeOe:heele Deens.

cevee Jeemevee og° keâecee ve Ùes js ~

cevee meJe&Lee heeheyegefæ vekeâes js ~~

cevee Oece&lee veerefle mees[tb vekeâes nes ~

cevee DeblejeR meej JeerÛeej jenes ~~4~~

DeeheuÙee ceveeble ÙesCeeNÙee efJeÛeejlejbieebÛeW DeeheCe keâOeeR efJeM}s<eCe kesâ}W Deens

keâeÙe? efJeM}s<eCe keâ¤b ies}s lej YeÙe Jeešs} Demes efJeÛeej efkeâleerlejer ØeceeCeeble Ùesle

Demeleele. DeieoeR vekeâes lÙee iees°er ceveeble Ùesle Demeleele. Demes efJeÛeej ceveeble ÙesTb

veÙesle cnCetve pees pees ØeÙelve keâjeJee lees lees ceve vee"eU ceg}emeejKes nóerheCee keâjleW.

}neve ceg}ebÛÙee Kees[Ÿee keâewlegkeâeveW henele yeme}W lej Jee{leele. efJejesOe kesâ}e lej

DeeCeKeerÛe GHeâeUtve DeeuÙeemeejKÙee nesleele. `ceve efÛebleer leW Jewjer ve efÛebleer' DeMeer

cnCe Deens. efleÛeer ÙeLeeLe&lee keâesCee}eefn hešeJeer DeMeerÛe JemlegefmLeefle Demeles. DeeheuÙee

DeieoeR peJeUÛÙee ceeCemeeyeö}efn DeMee keâuhevee ceveeble Ùesleele keâeRr peMee keâój

Me$etÛÙeeefn ceveeble ÙesCeej veeneRle. Ùeemee"erÛe ÙepegJexoeveW `levces ceve: efMeJemebkeâuhecemleg''

DeMeer ØeeLe&vee keâUkeâUerveW kesâ}er Deens. ceveeble ÙesCeeNÙee JeeF&š efJeÛeejebÛee Jesie Demee

efJe}#eCe Demelees keâeR hejcesÕej ke=âhee keâjer} lej lÙeebletve megškeâe nesF&} SjJeer veeneR.

cnCetve ``ceoerÙe ùoÙeeR meoe MegYe efJeÛeej osJee mHegâjes'' DeMeer YeieJebleeÛeer ØeeLe&vee

keâjeJeer }eieles.

DeeheuÙeekeâ[s DeMeer OeejCee Deens keâeR, DeMeer ßeæe Deens keâeR, DeekeâeMeebletve

keâebneR osJelee leLeemleg leLeemleg DemeW cnCele ieghle¤heeveW efHeâjle Demeleele. DeeheuÙee

ceveeble keâebneRlejeR JeeF&š efJeÛeej ÙeeJee DeeefCe osJeleebveer leLeemleg cnCeCÙeeme ieeb"

he[eJeer DemeW nesTb veÙes. cnCetve JeeF&š iees°er ceveeble DeeCetb veÙesle, efveoeve JeeF&š yees}bt

lejer veÙes. cevee}e Ûeebie}W JeUCe }eJeCÙeeÛee ØeÙelve Ùeemee"eR melele keâjerle jeefn}s

heeefnpes. ceveebleefn JeeF&š ve ÙesCeW ne meoeÛejCeeÛee DeeoMe& Deens.

ceeCetme ogmeNÙeeÛÙee og:KeeveW og:Keer neslees DemeW heg<keâU JesUeb Ie[leW, heCe

ceeCetme ogmeNÙeeÛÙee megKeeveW megKeer neslees DemeW menmee nesle veeneR. Deehe}W yejW ve nesleeb

ogmeNÙeeÛeW yejW Pee}s}W heeefn}W lej lÙeeÛÙee ceveeble heehe ÙesleW. lÙeeÛee Denbkeâej

ogKeeJelees; pÙeeÛeW yejW Pee}s}W efomeleW lÙeeÛeer ne efveboe keâjlees. lÙeeÛes one oes<e one

}eskeâeble meebefieleuÙeeJeebÛetve Ùeeme Ûewve he[le veeneR. }ie>emeejKee Skeâeoe keâewšgbefyekeâ

meceejbYe ÛeebieuÙeejerleerveW heej he[}e keâeR ceie lÙeeJej DeehlemJekeâerÙeebkeâ[tve nesCeejer

šerkeâe-efšheCeer SskeâCÙeepeesieer Demeles. Meefkeäle Demeleer lej ceeCemeeveW ogmeNÙeeÛes JeeF&š

keâjCÙeeme cegUeRÛe ceeieW heeefn}W vemeleW. heCe Deveskeâ keâejCeebveeR lÙeeÛÙee meeceLÙee&}e

ceÙee&oe he[uÙeecegUs lees leW Ieelekeâ ke=âlÙe keâ¤ Mekeâle veeneR. yegæeRle lej heehe ÙesleWÛe;

heCe leW heebef[lÙe efvebosÛÙee ¤heeveW Øekeâš nesleW. efveboe nW celmejeÛeWÛe DehelÙe Deens.

Ùeemee"eR og°Jeemevee DeeefCe heeheyegæer Ùeebvee ceveeble Leeje efceUCeej veeneR Demee ØeÙelve

meoesefole keâjerle jeefn}s heeefnpes.

cevee}e JeUCe }eJeeJeÙeeÛeW leW Deehe}W DeeheCeÛe ØeÙelvehetJe&keâ }eJeeJeW }eieleW.

ogmeje keâesCeer lÙeeble GheÙeesieer he[tb Mekeâle veeneR. DeeOeeR efJeÛeej, ceie efve§eÙe, veblej

ef›eâÙee Demee ›eâce Demelees. og°JeemevesÛee heefjCeece heeheyegæeRle neslees. ØelÙe#e ke=âleer}e

efpelekeâeR yebOeveW Demeleele eflelekeâeR leer efJeÛeeje}e vemeuÙeeveW JeeF&š efJeÛeejeÛes Oeeskesâ DeejbYeeR

lejer }#eeble Ùesle veeneRle. lÙeecegUW JeeF&š efJeÛeejebÛeer Keble JeešsveeMeer nesTve heeheeefJe<eÙeerÛeer

yegefæ yeUeJele peeleW DeeefCe ner ye}Jeeved nesT }eie}er keâeR, ceie JeeieCÙeeJejer} yebOeveWefn

ef{}er nesle peeleele. DeeefCe ceeCetme Deveerefle keâ¤b }eielees. cevee}e DeeJejCeW HeâejmeW

neleeble veeneR. heCe Mejerj DeeJejCeW heg<keâUmeW mJeeOeerve Demeles. cnCetve meceLe& Oece&

DeeefCe veerefle mees[t vekeâes Demee GheosMe cevee}e keâjerle Deensle. ceveeble ÙesCeeNÙee JeeF&š

JeemeveebJej efveÙeb$eCe "sJeCeW ns HeâejmeW legPÙee neleeble veeneR nW Deecnebme ceeefnleer Deens.

heCe ceveeble ÙesCeejs JeeF&š efJeÛeej ›eâcee›eâceeveW veeneRmes nesTve ceve Megæ JneJeW Demes

leg}e KejesKejeRÛe Jeešle DemeuÙeeme legPeW ØelÙe#e JeeieCeW lejer efveoeve Oecee&}e Je veerleer}e


mees[tve Ie[Ceej veeneR, DeMeer o#elee Ies, Demes meceLe& cnCele Deensle.

keâyeerjebÛeW Skeâ JeÛeve Ùee Â°erveW efJeÛeejeble IesCÙeemeejKeW Deens. keâyeerj cnCeleele–

ceve ieÙee lees peeves os cele peeves os Mejerj ~ veneR KeeRÛeer keâceeve lees keâneBmes Útšsiee

leerj ~~

SKeeÅeeÛee Ieele keâjeJee Demee efJeÛeej ceveeble ÙesCeW efkeâleerefn JeeF&š Demees ØelÙe#e

Ieele-yeeCe pees[tve Oeveg<ÙeeÛeer oesjer Dees{}er, yebogkeâerÛee Iees[e oeye}e cnCepes neslees.

lesJe{s lejer efveoeve keâ¤b vekeâesme. ceveeveW meeOele vemes} lej MejerjeveW lejer meoeÛeejeble

jneJeW. lÙeeÛeeefn ›eâceeveW }eYe nesTb Mekeâlees. hetpee-mebOÙee-mlees$eW, keâerle&ve, DeVeoeve,

leerLe&Ùee$ee Ùee iees°er ceveeble ÙesleebÛe keâjeJÙee. ceveeble Ùesle vemeuÙee, kebâšeUe Ùesle

Deme}e lejer keâjeJÙee. peceleer}, meeOeleer} lÙeeØeceeCeW keâjerle jentve DeefOekeâeble

DeefOekeâ ÛeebieuÙee keâMee nesleer} Ùee Â°erveW ØeÙelve keâjeJee. heCe ÛeebieuÙee meeOeleer}

lejÛe keâ¤b veeneR lej veeneR DemeW cee$e cnCetb veÙes. ceve ÛeebieuÙee iees°eRle jces} lej

GòeceÛe, heCe lemeW nesle veener cnCetve Mejerj lejer ÛeebieuÙee iees°eRletve yeensj keâe{t veÙes.

ÛeebieuÙee iees°eRleÛe "sJeeJeW. keâerle&ve-ØeJeÛeveeble ceve keâOeeRÛe jcele veeneR. cnCetve meJe&oe

efmevesceeÛe heenlees nW "erkeâ veeneR. efmevesceeÛes efJeÛeej ceveeble Ùesle Demeleer} lejer keâerle&ve

ØeJeÛevee}e Jee cebefojele ceOetve ceOetve Dee«eneveW peeTve yemeCeW nWÛe ßesÙemkeâj Deens.

``Demees vemees YeeJe ~ pees ne osKes heb{jerjeJe'' DemeW mebleeveeR cnš}W Deens leW

Ùeemee"eRÛe. ceveeble eflelekeâer ßeæe veme}er lejer heb{jhetj}e pee. mLeeveebÛee keâebneR ØeYeeJe

Demelees. JemletÛeWefn keâebner cetuÙe DemeleW. lÙeecegUW ØeÙelveebvee #es$e Ghe}yOe nesleW.

Oecee&veW DeeefCe veerleerveW Jeeieleebvee Deehe}er Øeke=âefle, ØeJe=efòe, heefjefmLeefle efJeÛeejeble

Iesle}er heeefnpes. DeeoMee&ÛeeR MeeŒeJeÛeveW MeyoMe: efJeÛeejeble IesTve Ûee}Ceej veeneRle.

Ùeemee"eRÛe meceLeeËveer meej keâeÙe, cenòJeeÛeW keâeÙe, ieewCe keâesCeleW, DeheefjneÙe&heCeW

DeeÛejCeeble DeeCe}WÛe heeefnpeW DemeW keâeÙe Deens lÙeeÛee efJeÛeej keâjeJee, efJeJeskeâ

keâjeJee DemeW meebefiele}W Deens. ceeCemeeÛee mJeYeeJe cees"e efJeefÛe$e Deens. meej keâeÙe,

Demeej keâeÙe, ÙeeÛee efJeJeskeâ pej kesâ}e veeneR lej ÛeebieuÙee iees°eRleefn efJeke=âefle efvecee&Ce

nesles. mebvÙeemeOece& SjJeeR Heâej keâ[keâ. keâesCelÙeener FbefõÙeeÛes }e[ lÙee Deeßeceeble

Ûee}Ceej veeneRle. FbefõÙeefve«en neÛe lesLes efveÙece. heCe efJeJeskeâeveboebveeR mebvÙeeMee}e

keâebneR meJe}leer efouÙee Deensle. lebyeeKet KeeCeW ner lÙeeleer} Skeâ meJe}le. ceeCemee}e

keâes"WÛe keâesCeleerÛe meJe}le efo}er peele veeneR lej lees meJe& yebOeveW Pegiee¤ve osCÙeeÛeer

MekeäÙelee efvecee&Ce nesles. cnCetve keâceer OeeskeäÙeeÛÙee iees°eRle meJe}le ÅeeJeer Je DeefOekeâ

OeeskeäÙeeÛÙee iees°er keâše#eeveW šeUCÙeeme meebieeJÙee Demee efJeÛeej lÙeebveer ÙesLeW meebefiele}e

Deens. ceePÙee ceeefnleerÛeW Skeâ GoenjCe meebieleeW. Skeâe oMe«ebLeer keâce&" yeÇeÿeCeeÛee

ceg}iee }neveheCeeheemetve DelÙeble keâ[keâ efMemleeRle, nW KeeTb vekeâes, DemeW keâ¤b vekeâes,

Ùee yebOeveeble Jee{}e. lÙee yeehe[Ÿee}e keâeboe-}metCe lej jenesÛe heCe ieepej-JeebieWefn

JepÙe& nesles. heg{W lees ceneefJeÅee}Ùeeble efMe#eCeemee"eR Menjeble Dee}e DeeefCe Flekeâe

mJewj Jeeietb }eie}e keâeR keâeboe-}metCeÛe keâeÙe heCe ceÅeceebmener lÙee}e JepÙe& jeefn}W

veener. meJe& meceepeÛÙee-meceepe efveÙeceeÛÙee yebOeveeble pesJneb keâešskeâesjheCeW heCe menpelesveW

Jeeiele Demelees lesJne DeeheCe mJele: heeUle Deme}s}s efveÙece peeÛekeâ Jeešle veeneRle,

veJns Lees[s DeefOekeâ efveÙece heeUCesefn Yet<eCeeÛeWÛe JeešleW, heCe keâesCelesÛe efveÙece ve

heeUCeeje meceepe YeeWJeleer Demeleebvee Heâej keâ[keâ efveÙeceebÛee ogje«en OejCeW, ns

Iemejiegb[er}e }eJeCÙeeme keâejCeerYetle "jCeejW Deens. keâeboe Je ceebme ÙeeceOeW keâebÅeeÛeer

meJe}le osCeW F°Ûe ceeve}W heeefnpes. DeeheuÙeekeâ[Ûes keâebneR keâ[keâ efveÙece ceb$eMekeäleerÛÙee

peheCegkeâermee"eR nesles. KeeÅeeKeeÅe, mheMee&mheMe& ne lÙeebleer}Ûe Skeâ Yeeie neslee. iesuÙee

npeej-yeejeMeW Je<eeËle lejer yeÇeÿeCeeveW meceepe cnCetve ceb$eMekeäleerÛee DeeOeej efMeu}keâ

"sJe}e Deens DemeW efomele veeneR. lÙeeÂ°erveW Deme}s}s efJeefOeefve<esOe Deepe Flekesâ

keâše#eeveW heeUeJesle keâer veeneR ÙeeÛee efJeÛeej kesâ}e heeefnpes. DeefOekeâ JeeF&š šeUCÙeemee"eR

keâceer JeeF&šeÛee efJeÛeej keâjCeWefn heg<keâU JesUeb F° "jles. ``efveÙeceWefJeCe jent veÙeW''

nW KejWÛe heCe lÙeeJesUeR `Heâej efveÙece keâ¤ veÙes' nWefn }#eele "sJe}WÛe heeefnpes.

Ûeebie}W efkeâleerefn Ûeebie}W Deme}W lejer leW heÛeeJeW }eieleW. lÙeeÛeW DepeerCe& nesTb osleeb

keâecee veÙes. DeefOekeâ ÛeebieuÙeekeâ[tve keâceer ÛeebieuÙeekeâ[s ÙesCÙeehes#eeb keâceer ÛeebieuÙeekeâ[tve

DeefOekeâ ÛeebieuÙeekeâ[s peeCes peemle Ûeebie}W.

GÅeesie-JÙeJemeeÙeeble Deme}suÙee Skeâe ie=nmLeeveW efJe<CegmenŒeveeceeÛeW 12 hee"

keâjCÙeeÛeW Skeâoeb "jefJe}s. Skeâe hee"e}e 8 les 10 efceefvešW }eieleele. oesve

heeJeCesoesve leemeeÛee JesU DeeheCe menpe osTb Meketbâ, Demee lÙeeÛee efJeÛeej, heCe nW

ieefCele ØelÙe#e JÙeJenejeble Gle¤b Mekeâ}W veeneR. 12 hee" hegjs ve nesCÙeeÛee DevegYeJe

DeeuÙeecegUW lÙeeÛeW hee" keâjCeWÛe megš}s. lÙeeveW SkeâÛe hee" keâjeJeÙeeÛeW "jefJe}W

DemeleW lej lÙeeÛee efveÙece keâoeefÛeled heej he[}e Demelee. Deehe}er Meejerefjkeâ, ceeveefmekeâ

Meefkeäle efkeâleer? DeeheuÙee}e efkeâleer Peshes} ÙeeÛee efJeÛeej keâ¤ve efveÙece "jJeeJes

}eieleele nWÛe Ùeeble}W meej nesÙe. lÙeeÛee efJeÛeej ceeCemeeveW kesâ}eÛe heeefnpes.

cevee heehe mebkeâuhe mees[tefve ÅeeJee ~

cevee melÙe mebkeâuhe peerJeeR OejeJee ~~

cevee keâuhevee les vekeâes Jeer<eÙeebÛeer ~

efJekeâejW Ie[s nes peveeR meJe& Ûeer Ûeer ~~5~~


ceeCemeeÛÙee neletve Ie[CeeNÙee ke=âleerÛee efJeÛeej kesâ}e Demeleeb yegefæ-FÛÚe-ef›eâÙee

Demee ›eâce Dee{Ulees. Ùeemee"er ef›eâÙeWle heefjCele nesCÙeehetJeea Jee keäJeefÛeled ef›eâÙeWle

heefjCele PeeuÙeeveblejefn ÙeesiÙe keâeÙe Jee DeÙeesiÙe keâeÙe ÙeeÛee efJeÛeej ceeCemeeÛÙee

Deble:keâjCeeble melele jeefn}e keâeR lÙeeÛeW Jele&ve Oecee&}e DeeefCe veerleer}e Devegketâ} DemeW

nesles Jee nesTb }eieles.

ceeieer} M}eskeâeble Dee}suÙee Oece&veerleerÛeWÛe DeefOekeâ mhe°erkeâjCe meceLe& Ùee M}eskeâeble

keâjerle Deensle. heehemebkeâuhe mees[tve osCeW, melÙemebkeâuhe keâjerle jenCeW DeeefCe

efJe<eÙeesheYeesieeÛÙee keâuheveWle ve iegbleCeW ÙeebletveÛe meæce& DeeefCe meVeerefle Deble:keâjCeeble

®pele Demeles Je lemeW Pee}W veeneR lej peieeceOÙeW ceeCemeeÛeer Úer: Let nesles. Ùeemee"eR

meeJeOe jneJeW DemeW meceLe& cnCeleele.

heehehegCÙeeÛeer keâuhevee DeeefCe Oece& Je veerefle Ùee iees°er hejmhejebJej DeJe}byetve

Deensle. heehehegCÙeeÛÙee keâuhevee meJe&$e Je meJe& ØekeâejÛÙee meceepeeceOÙeW keâesCelÙee vee

keâesCelÙee mJe¤heeble DeensleÛe. lÙee JesieJesieàÙee Demeleer}; keâoeefÛeled hejmhejefJe®æefn

Demeleer} heCe Deensle nW melÙeÛe.

keâeUs-heeb{js, keâ[t-iees[, Keejš-legjš Ùeeble jemeeÙeefvekeâ Yeso Deens Je lees

efveef§ele mJe¤heeÛee Deens. heCe Ùee keâuhevee Yeeweflekeâ DeeefCe pe[ Deensle. keâeUs DeeefCe

heeb{js, keâ[t DeeefCe iees[ ÙeebÛÙee %eeveeble celeYeso nesCÙeeÛeer efJeMes<eMeer MekeäÙelee veeneR.

heCe yeNÙee-JeeF&šeÛeW %eeve DemeW efveef§ele Je meeJe&ef$ekeâ Skeâ¤helesÛeW veeneR. keWâme keâeUW

Ûeebie}s, oeble heeb{js Ûeebie}s, keâ[tef}bye keâ[t cnCetve lÙeepÙe, heCe keâej}W keâ[t Demetve

®Ûekeâj cnCetve mJeerkeâeÙe&. heCe keâejuÙeeÛeer ®efÛe meeJe&ef$ekeâ veeneR. iees[ heoeLe& iees[

Keje heCe lees heeveeble ve he[tb osCeejer ceeCemeW Deensle. kewâjer Ûeebie}er keâesCeleer?

PeeWyeCeejer Deebyeš keâeb KeesyeNÙeemeejKeer heCe DeebyešheCeeÛee Jeeme Deme}s}er Keesyejer?

}esCeÛÙeemee"er Deebyeš Ûeebie}er. vegmeleer KeeÙe}e Keesyejer Ûeebie}er. mebyebOeeveW, heefjefmLeleerveW,

®efÛeYesoeveW, osMekeâe}YesoeveW, Ûeebie}W JeeF&š hee}šleW; G}šmeg}šefn nesleW. DeMee

efmLeleeRle JeeF&š efkebâJee Ûeebie}W cnCepesÛe Oece&MeeŒeÂ°Ÿee heehe efkebâJee hegCÙe keâmeW

"jJeeÙeÛeW? DeeheCe pÙee}e heehe cnCet lÙee}e ogmeNÙee meceepeeble heehe mecepele

vemeleer}. keâoeefÛeled hegCÙeefn mecepele Demeleer}. meOÙeeb oUCeJeUCeeÛÙee meg}YelescegUW

ogmeNÙee meceepeeMeer efvekeâšÛee mebyebOe Ùesle Deens. lÙeecegUW DeveskeâebÛÙee Ûee}erjerleer,

meceepeJÙeJemLee, yeNÙeeJeeF&šeÛÙee keâuhevee ÙeebÛeW efvejer#eCe peJeUtve keâjlee ÙesTb

}eie}W Deens. lÙeecegUWÛe ogmeNÙeeÛeW DeeÛeej-efJeÛeej heentve DeeheCe DeeheuÙee jerleerYeeleerMeeRr

lÙeeÛeer leg}vee keâ¤b }eie}eW DeeneWle DeeefCe mJewjeÛeejeÛeer cegUeble Dees{ Deme}suÙee

mebmkeâejnerve JÙekeäleeRvee DecekeäÙee meceepeeble DecekeäÙee DeeÛeeje}e Ûeebie}s mecepeleele,

Decekeâe DeeÛeej Øeefleef‰leheCeeÛee mecepe}e peelees, lÙeeble heehe Deens cnCetve lees JepÙe&

keâjeJee DemeW kegâCeer cnCele veeneR lej DeeheCeÛe leesÛe DeeÛeej JeeF&š keâeb mecepeeJee?

heehehegCÙeeÛÙee keâuhevee Leesleeb[ Jeešleele lÙee Ùee efJeÛeejeveW.

DeeÛeej-efJeÛeejeble, efJeefOeefve<esOeebceOeW Ûecelkeâeefjkeâ efJeefJeOelee Dee{Ules nW KejWÛe.

efnbot mebmke=âleeRle SkeâceskeâebÛes G°W KeeCeW ØeMemle ceeve}W peele veeneR. heCe cegme}ceeveebÛÙee

ceOÙeW Skeâe leešeble pesJeCeW Øeefleef‰leheCeeÛeW ceeve}W peeleW. efnbotbceOÙeW meiees$eÛe keâeÙe

heCe meefheb[ efJeJeenefn efveef<eæ ceeve}e peelees. lej cegme}ceeve, ef¡e§eve, pÙet Ùee

meceepeeble Ûeg}le yeefnCeerMeer efkebâJee meeJe$e yeefnCeerMeer efJeJeen keâjleeb Ùeslees DemeW

cnCeleele. Deieoer yeÇeÿeCeeb-yeÇeÿeCeeblemegæeb Ùee mebyebOeerÛes DeeÛeej hejmhejefJe®æ šeWkeâeÛes

Deensle. keâeWkeâCemLe yeÇeÿeCe efpe}e ceecesyenerCe cnCelees leer ceeceeÛeer ceg}ieer $e+iJesoer

osMemLe yeÇeÿeCeeble efJeJeenemee"eR ÙeesiÙe ceeveleele; DeefOekeâejeÛeer mecepeleele; lej ceeOÙebefove

osMemLeeble mJele:ÛÙee iees$eeØeceeCeWÛe ceeceeÛÙee iees$eeble}er ceg}ieerefn efJeJeenemee"eR JepÙe&

ceeve}er peeles. ceie ceeceeÛÙee ceg}erMeer efJeJeen keâjCÙeeÛee ØeMveÛe GlheVe nesle veeneR.

ceebmeenej, ceÅeheeve Ùeebleefn DemeWÛe Deens. heehehegCÙeeÛÙee keâuhevesØeceeCeW heehe keâjCeeje

ceveg<Ùe vejkeâeble peelees Demes Deens. lej leerÛe ke=âefle efYeVe meceepeebleer} JÙekeäleeRveer

kesâuÙeeme lees mJeiee&le peelees DemeW keâmeW cnCelee ÙesF&}? yejs Demee efJejesOe Demelees,

efJemebieefle Demeles, cnCetve DeeheCeebme peW efpeLeW pemeW keâjeJeWmes Jeešs} leW leW Ûeebie}W

cnCetve keâjeJeW, ceevÙe JneJeW, Øeefleef‰le "jeJeW Demes lejer cnCeleeb ÙesF&} keâeÙe?

DeeheuÙee ceneje°^eble Skesâ keâeUer oe®yeboerÛeW efveÙece keâ[keâ nesles. Flej keâebner jepÙeeble

oe¤yeboer veJnleer. lesJneb Decegkeâ ef"keâeCeeR oe¤ efheCeW ne iegvne veeneR. cnCetve ceer

FLeWefn oe¤ efheCeej, DemeW cnCetve keâesCeer ØelÙe#e lemeW Jeeiet }eie}e lej lees DehejeOeer

"jlees vee? DeeheuÙee osMeeble JeenveW jmlÙeeÛÙee [eJeerkeâ[tve nebkeâeJeer Demee efveÙece

Deens. cnCetve DeeheuÙeekeâ[s lew}jLeeÛeer efokeâd-Øesjkeâ ÛeekeWâ JeenveeÛÙee GpeJeerkeâ[s

Demeleele. keâebneR hejosMeeble jmlÙeeÛÙee GpeJeerkeâ[tve Ûee}CeW ne efveÙece Demelees.

lÙeebÛeer JeenveW lÙee meesÙeerÛeer [eJeerkeâ[s efokeâd-Øesjkeâ Deme}s}eR Demeleele. keäJeefÛeled lÙee

iee[Ÿee DeeheuÙee osMeebleer} jmlÙeeJe¤veefn OeebJeleele heCe [eJeerkeâ[tve Jeenve Ûee}JeCÙeeÛee

efveÙece cee$e cees[leeb Ùesle veeneR.

DeeheuÙee osMeeble efnbotbvee efÉYeeÙee&-ØeefleyebOekeâ keâeÙeoe }eietb kesâ}e Deens. heCe

mecelesÛÙee DeeefCe vÙeeÙeeÛÙee Iees<eCee keâjCeeNÙee DeeheuÙee efveOeceea MeemeveeveW cegme}ceeveebvee

Ket<e keâjCÙeemee"eR, meieUer }epe iegb[eUtve, cegme}ceeveebvee cee$e Ùee keâeÙeÅeebletve

JeieU}s Deens; DeeefCe lejer Ùee keâeÙeÅeeÛee Yebie keâjCeeje efnbot ne DehejeOeer "jeJeÙeeÛee

lees "jleesÛe. keâeÙeos pemes, DeeheCe leke&âJeeo keâebner kesâ}e lejer, pes efpeLeW pemes


Demeleer} lemesÛe heeUlees lÙeeØeceeCeWÛe heehehegCÙeeÛÙee keâuhevesÛeW ceeve}W heeefnpes. ceer

Yeejleeble Deens, ceneje°^eble Deens, efnbot Deens cnCetve Flej$e lemes veme}s}s keâeÙeos pej

ceePÙeeJej yebOevekeâejkeâ Demeleele, lÙeebÛee Yebie ceer keâ¤b Mekeâle veeneR, lej heehehegCÙeeÛÙee

yeeyeleeRleefn pÙee hejbhejWle ceer pevcee}e Dee}eW efleÛÙee ceÙee&oe ceer heeUCeW DeeJeMÙekeâÛe

ceeve}W heeefnpes. iees° cegUeble Ûeebie}er keâer JeeF&š nW "jefJeCeW keâ"erCe DemeleW.

heehehegCÙeeÛÙee keâuhevee G}š meg}š nesleele nWefn KejWÛe, heCe cnCetve heehehegCÙeeÛeer

keâuheveeÛe JeeF&š mecepeeJeer keâeR keâeÙe? efJeÛeejCeeje kegâCeer veeneR DeeefCe ØelÙe#e

heefjCeece }#eeble Ùesle veeneRle cnCetve heehehegCÙeeÛÙee keâuhevee DeeheCe cees[tb Meketbâ. heCe

MeemeveeveW Ieele}suÙee efveyeËOeeÛÙee yeeyeleerle keâeÙe keâjCeej? yengcele efvecee&Ce keâ¤ve,

meòee neleeble IesTve, keâeÙeos nJes lemes yeo}leeb Ùesleele nW leòJele: efkeâleerefn KejW

Deme}W lejer, JÙekeäleeR-JÙekeäleerÛee-DeieeflekeâheCee GIe[Ûe Demelees, ceevÙe veme}s}e

efveyeËOeefn Ùee DeieeflekeâheCeeves heeUeJeeÛe }eielees, og:Ke meesmeeJesÛe }eieleW. ÙeeÛee

DevegYeJe DeeheCe ies}er 25 Je<ex hegjshetj Iesle}e Deens. Ùeemee"eR heehehegCÙeeÛÙee keâuheveebÛee

Gheneme keâjCÙeeÛeW OeesjCe yegefæJeeoeves mJeerkeâe¤b veÙes nWÛe KejW. celeYesoeme JeeJe

jeefn}e lejer efveyeËOe, efveÙece, Meemeve ÙeebÛÙeeJeeÛetve meceepeeÛeer JÙeJemLee efškeâCeej

veener. ceie JÙeefkeäleMe: Lees[er De[ÛeCe meesmetveefn DeeheCe ceÙee&oe heeUlees lemeWÛe

heehehegCÙeeÛeWbefn mecepeeJeW. heehehegCÙeeÛÙee keâuhevesJeebÛetve meceepeOeejCee efšketbâÛe MekeâCeej

veeneR. ÛeebieuÙee-JeeF&šeÛÙee, heehe-hegCÙeeÛÙee keâebneR keâuhevee meceepeebleer} yengmebKÙe

ceeCemeebÛÙee Deble:keâjCeeble Depetveefn efšketâve Deensle cnCetve MeemeveeÛeer DeeefCe efveyeËOeebÛeer

Øeefle‰e DeÅeeheefn Lees[er lejer efšketâve Deens.

heehe-hegCÙe ner keâuheveeÛe JeeF&š cnš}W lej DeeheuÙee}e peieleebÛe ÙesCeej veeneR.

DeeheCe mecelesÛee Iees<e Ye}s keâje, heCe hejceesÛÛe DeJemLeWleer} hejceeLee&JÙeefleefjkeäle

mecelee ØemLeeefhele keâjerve cnCeCeW nW Leesleeb[ lejer Deens Jee mJehe>-jbpeve lejer Deens.

JesoebleeveW ceeve}suÙee leerve meòeebhewkeâeR hejcemelÙe DeMeer peer heejceeefLe&keâ meòee efleÛÙeebleÛe

keâeÙe leer Skeâlee-mecelee KeNÙee DeLee&veW veebotb Mekeâles. Flej oesve pÙee ØeeefleYeeefmekeâ

DeeefCe JÙeeJeneefjkeâ meòee lÙeeble mecelee ceeveleebÛe ÙesCeej veener. efJeefJeOelee, meehes#e

mebyebOeeJej DeeOeej}s}W Ûeebie}s-JeeF&š DeeefCe efJejesOe Ùee iees°er DeeÛeejefJeÛeejebÛÙee

Â°erveW helkeâjuÙeeJeebÛetve ieefle veeneR. efvelÙe-Megæ-yegæ-cegkeäle mJeYeeJe DemeW peW yeÇÿe leW

pesJneb peieleeÛeW keâejCe cnš}W peeles lesJneb yeÇÿee}ener Meye}lJe Dee}W DemeW cnCeCÙeeme

Jesoeble-MeeŒe keâÛejle veeneR. lej JÙeJenejeefOeef‰le MeeŒeW ÛeebieuÙee JeeF&šeÛee Jee

heehehegCÙe keâuhevesÛee lÙeeie keâmee keâjCeej?

efYeVe efYeVe meceepeeble Jee efYeVe efYeVe osMekeâe}eble heehehegCÙeeÛÙee keâuhevee JesieàÙee

Demeleele nW KejW Deme}W lejer lÙeeble ceveceeveer vemeles. DeeheCe ÙeesieeÙeesie, DeheIeele,

Ûeevme ceeveerle veeneR. efvemeiee&le DeeheCe Ùeespeveeyeælee ceevelees, keâebneR efveÙeefle ceeveleeW.

lÙeecegUW heehehegCÙeeÛÙee keâuheveebÛÙee ceeiesefn Skeâ OeesjCe Deens, efJeÛeejeÛeW met$e Deens,

nW }#eeble IÙeeJeÙeeme nJeW. ceePÙee DeeJe[er-efveJe[er Ùee meJe&$e ØeceeCe Oe¤ve Ûee}}W

lej Deeheefòe ÙesF&}. ceePÙeeÛe Øeke=âleer}e Tve meesmele veeneR, SkeâeÅee Øeke=âleer}e Leb[er

meesmele veeneR, DeeefCe nW ceer ceePÙee DeeJe[er-efveJe[erveW Jee FlejebÛes heentve "jJetb Mekeâle

veeneR. GbÛe DeeefCe efOehhee[ DemeCÙeeÛes keâebneR HeâeÙeos Deensle, keâebneR }eYe Deensle,

heCe efkeâleerefn ØeÙelve kesâ}e lejer peheeveer ceeCetme hebpeeyeer ceeCemeebmeejKee nesCeej veeneR.

Øeke=âleerÛes ns efveÙece pemes DeeheCe DeieeflekeâheCeW ceeveleeW lemesÛe mebmke=âleerÛes DeeefCe

meYÙelesÛes efveÙeceefn meceeOeeveeveW ceeveCÙeeme efMekeâ}W heeefnpes. ceer Yeejleeble efnbot mebmke=âleerle

efveÙeefle cnCetve pevcee}e ÙesleeW. lej kesâJeU ce}e JeešleW cnCetve lÙeebleer} hejbhejebÛee

lÙeeie ce}e keâjleeb ÙesCeej veeneR.

Kee}ÛÙee keâesše&le oes<eer "j}s}e ceeCetme JejÛÙee vÙeeÙee}Ùeeble efveoex<eer "jlees.

kesâJneb kesâJneb ÙeeÛÙee G}šefn Ie[les. oesvneR he#eeÛes Jekeâer}, ceePÙeeÛe he#ekeâejeÛes

cnCeCes ÙeesiÙe Deens, Demes keâeÙeÅeeÛes DeeOeej osTveÛe meebiele Demeleele. pegvÙee

keâeÙeÅeeÛÙeepeeieer mebhetCe& veJeerve Demee JesieUeÛe keâeÙeoe DeefOeke=âleefjlÙee ceevÙe kesâ}e

peelees. lejerheCe JÙekeäleeR-JÙekeäleerieefCekeâ efleÛÙee DeeJe[er-efveJe[er Jee meesÙeer-iewjmeesÙeer

heentve keâeÙeos yeo}leeb Ùesle veeneRle; lemeWÛe heehe-hegCÙeeÛÙee keâuhevesÛeWefn ceeve}s

heeefnpes. heehehegCÙeeÛÙee keâebneR keâuhevee heesjkeâš JeešuÙee, Ghenemeen& JeešuÙee, DeLe&nerve

Jee nslegMetvÙe JeešuÙee lejer lÙee cees[leeveeefn lesÛe oes<e efvecee&Ce nesCeej veeneRle ÙeeÛeer

keâeUpeer JÙekeäleer-JÙekeäleerveW Iesle}erÛe heeefnpes. ce}e meieUWÛe mecepeles ne Denbkeâej lej

JÙeLe&Ûe Deens; heCe ce}e meieUsÛe mecepet Mekesâ} ne Denbkeâejefn vesnceeRÛe ÙeLeeLe&

"jCeej veeneR. %eeve efceUJeeJeW, %eeve Jee{JeeJeW, DeelceefJeÕeemeeveW %eeveer nesCÙeeÛee

ØeÙelve keâjeJee; heCe DenbkeâejeveW keâesCee}eefn legÛÚ }sKet veÙes. ner Je=efòe "sJe}er cnCepes

heehe-hegCÙeeÛÙee keâuhevesÛee DeeheCe keâjlees lesJe{e Deveeoj nesTb MekeâCeej veeneR.

ØelÙeskeâ JÙekeäleer}e vÙeeÙe efceUJetve osCeW leòJele: MekeäÙe Deens. heCe meieàÙeebvee

Devegketâ} cnCepes ØelÙeskeâe}e Devegketâ} Demee keâeÙeoe keâjCeW cee$e DeMekeäÙe Deens.

DeeheuÙee }eskeâMeeneRle lej vÙeeÙeeÛeer efJešbyevee nesF&} Demes efveyeËOe efvecee&Ce nesleele.

nesT Mekeâleele. efJejesOeer celeW efJeYeeie}eR iesuÙeecegUW cegUeble DeuheceleJee}e, efJejesOeer

yengceleJeeuÙeeJej jepÙe keâ¤b Mekeâlees. yegefæJeeo ÙesLes Deieeflekeâ neslees, DeMee efmLeleeRle

heehehegCÙeemeejKÙee efkeâleer lejer met#ce keâuheveebÛÙeeefJe<eÙeeR lÙeeveW Denbkeâejer efveCe&Ùe

IesCÙeeble keâeÙe DeLe& Deens. Øeefleketâ} keâeÙeoe, DevÙeeÙÙe keâeÙeoe, nW MeuÙe Deme}s lejer


keâeÙeÅee}e ceeve osCes nW DeeJeMÙekeâ DemeleW DeeefCe Yet<eCeeJenefn "jleW. mee@›esâefšmeÛeW

GoenjCe ÙeeÂ°erveW cees"W efJeÛeej keâjCÙeemeejKeW Deens. lÙeeÛeer Yetefcekeâe cegUeble ØeeceeefCekeâ

DeeefCe efnlekeâejkeâ DeMeerÛe nesleer. JÙeehekeâ Â°erveW ÙeesiÙe nesleer heCe De@LesvmeÛÙee

lÙeeJesUÛÙee Meemevee}e mee@›esâefšme [esF&pe[ cnCetve vekeâes neslee. lÙee MeemeveeveW

lÙee}e ØeeCeob[ efo}e. mee@›esâefšmeveW lees ob[ efve‰sveW mJeerkeâej}e. lÙeeÛÙee efce$eebÛee,

lÙeeÛÙee ÛeenlÙeebÛee, lÙeeveW ne ob[ meesmet veÙes, heUtve peeJeW, ØeeCej#eCe keâjeJeW; Demee

Dee«en neslee; heCe De@LesvmeÛee veeieefjkeâ cnCetve mee@›esâefšmeveW ce=lÙetÛeer efMe#ee YeesieCÙeeÛeWÛe

helkeâj}s. %eevesÕej cenejepe Ùeemee"eRÛe MeeŒeeveW meebefiele}W lej jepÙeeÛeeefn lÙeeie

keâjeJee DeeefCe efJe<ee}eefn efJe®æ cnCetve šeketâ veÙes DemeW cnCeleele.

MeeŒe cnCes} meeb[eJeW ~ leW jepÙeefn le=Ce ceeveeJeW ~

peW IesJeJeer leW ve cnCeeJeW ~ efJe<eefn efJe®æ ~~ %ee. 16-460

Skeâe JewÅeeveW }neve ceg}eÛÙee leeheeJej lÙee}e DeefleefJe<e Åee DemeW meebefiele}W.

ceg}eÛeer DeeF& mebmke=âle IesTve yeer.S. Pee}s}er. efle}e Jeeš}W SJe{ŸeeMee ceg}e}e

DeefleefJe<e keâmeW meesmes}. efleves Deehe}W yeepeejebletve efJe<e DeeCetveÛe lÙee}e efo}W. Deeleeb

lÙee ceg}eÛeW keâeÙe Pee}W Demes}? JewÅee}e efJeÛeej}W Demeles lej lÙeeveW meebefiele}W

Demeles–yeeF&, efJe<e Deleerleb-Deefle efJe<eced-JevemheefleÂ°Ÿee pevceeveW yeÛeveeieemeejKÙee

efJe<eeÛÙee Jeiee&le}W Deme}W lejer iegCeeveW efJe<elJe Dees}eb[tve ies}s}W DemeuÙeecegUW

lÙee}e DeefleefJe<e cnCeleele. Ùeeleer} efJeveeso mees[tve Åee heCe mJele:ÛeW [eskeWâ Ûee}Jetve

heehe-hegCÙeeÛee efJeÛeej keâ¤ veÙes. efJeÛeejeÛeer yew"keâ Megæ MeeŒeeÛeer Jee MeeŒeMegælesÛeer

DemeeJeer.

heehehegCÙeeÛee meeceevÙeheCeW Demee DeLe& keâjleeb ÙesF&} keâeR peW pÙeeÛÙee efnleeÛeW,

vegmeleW JejJejÛÙee megKeeÛeW veJnW, lej keâuÙeeCeeÛeW, leW lÙeeÛÙeemee"eR hegCÙe. Mejerjehes#eeb

cevee}e, ceveehes#eeb yegæer}e, yegæerhes#eeb DeelcÙee}e Devegketâ} leeW leeW DeefOekeâeefOekeâ

hegCÙekeâejkeâ; G}š Demes} lej DeefOekeâeefOekeâ heeheceÙe. Ùee Â°erveWefn MeeŒeeÛeer ØeJe=efòe,

osMekeâe}-heefjefmLeleerÛee efJeÛeej keâ¤ve, mJewjeÛeejekeâ[tve mebÙeceekeâ[s, DeefveyeËOe Ûewveerkeâ[tve

efvejheJeeo DeeJeMÙekeâleskeâ[s ceveg<Ùee}e Jee meceepee}e ØesjCee osCÙeeÛeer Demeles. `Ûeesovee

}#eCeesÓLeex Oece&: ~'' DeMeer ceerceebmekeâebveeR kesâ}s}er Oecee&Ûeer JÙeeKÙee Ùee Â°erveW

efJeÛeejele IesCÙeemeejKeer Deens. GVeefle, Øeieefle ÙeeÂ°erveW Deens lÙee efmLeleeRletve leke&âMegæ,

MeeŒehetle DeeoMee&keâ[s JeešÛee} keâjeJeÙeeÛeer "jJeuÙeeveW lej, Deveskeâ mlej Jee

heeÙeNÙee keâuheeJÙee }eieleele. Ùeeble ceeveJeermeceepe cegUeble efvejefvejeàÙee heeÙejerJej

Demet Mekeâleele. JejÛÙee heeÙejerÛÙee Â°erveW Kee}Ûeer heeÙejer keâefve‰ DeMeerÛe ceeveeJeer

}eieles. heehehegCÙeeÛÙee efYeVelesÛee efJeÛeej Ùee Â°erveW kesâ}e heeefnpes. Skeâe heeÙejerJejÛÙee

meceepeeÛÙee mebÙeceer ØeJe=òeer}e ye} osCÙeemee"eR kesâ}s}s efveÙece DeeefCe efYeVe heeleUerJejer}

meceepee}e mebÙece efMekeâJeCÙeekeâefjleeb kesâ}s}s efveÙece Ùeeble Deblej DemeeJeÙeeÛeWÛe. GoenjCe

cnCetve Skeâe iees°erÛee efJeÛeej keâ¤. ceveg<ÙeeÛÙee Øeke=âleerÛee Je MejerjjÛevesÛee efJeÛeej

keâjleeb ceebmeenej ne ceeCemeeÛÙee Â°erveW Devewmeefie&keâ Deenej Deens. ceeCemeeÛÙee leeW[ebleer}

oebleebÛeer jÛevee efJeÛeejeble Iesle}er lej leW menpe }#eeble ÙesF&}. Iees[e, yew} ÙeebÛÙee

oebleebØeceeCeW ceeCemeeÛes oeble Heâlee[s DeeefCe meheeš Deensle. JeeIe, efmebn, kegâ$eW, ceebpej

ÙeebmeejKes lÙeeÛes megUs GbÛe, leer#Ce veeneRle. meJe& ceebmeenejer ØeeCeer heeCeer efheleebvee peerYe

yeensj keâe{tve heeCeer efheleele. ceveg<Ùe ne ceebmeenejer veme}suÙee ØeeCÙeeØeceeCeW Dees"eveW

heeCeer efhelees. Demes DeeCeKeerefn keâebneR Yeso oeKeJeleeb Ùesleer}. efmebne}e pemes ieJele,

keâ[yee KeeCeW Devewmeefie&keâ Deens, lemesÛe ceeCemeeveW ceebme KeeCeW Devewmeefie&keâ Deens.

cnCetve ceeCemeeveW ceebmeeMeve ve keâjCeW nW hegCÙe. lÙeeÂ°erveW ceebmeenej keâjCeW nW heehe.

ceebmeenejeceeieÛeer ØeeefCenòÙee efJeÛeejeble Iesleeb ceebmeeheemetve efveJe=òe nesCeW nW meeefòJekeâ

efJeÛeejeÛÙee ceeCemeeme menpe hešCÙeemeejKeW Deens. ceie Deeleeb ceebmeenejeÛeer mebJeÙe

Deens, heefjefmLeefle Deens, hejbheje Deens. DeMee efmLeleeRle ceebmeenejer ceeCemee}e lÙeeheemetve

efveJe=òe keâjCÙeemee"er ceebme KeeTb vekeâes, KeeÙeÛeW Pee}W lej Decetkeâ Ùe%e keâ¤ve Kee,

vegmelee ceebmeenej keâ¤b vekeâes. lÙeeÛÙee pees[er}e keâebneR Meekeâenej Ies. jespe ceebmeenej

keâ¤b vekeâes. efveoeve ßeeJeCeeble lejer ceebme KeeTb vekeâes DemeW meebefiele}W peeleW. pÙee

peeleeRle ceebme Keeu}s}W Ûee}leW, lÙee peeleeRle}s Jeejkeâjer ieàÙeeble ceeU Ieele}er keâer

ceebme Keele veeneRle. Je=òeeRleer} meeefòJekeâlee efškeâJeCÙeemee"eR yeÇeÿeCeeveW lejer ceebme

KeebTb veÙes DemeW Dee«eneveW meebefiele}W peele Demes. ogozJeeves Flejebvee efveJe=òeceebme nesCeW

Ûeebie}W cnCetve meebieCÙeeÛÙee SsJepeer yeÇeÿeCeÛe ØeJe=òeceebme nesT }eie}s Deensle nW

DeOe:heleve Deens. Deehe}s ØeÙelve Kee}tve Jej, DemebÙeceebletve mebÙeceekeâ[s peeCÙeeÛes

Deme}s heeefnpesle. ``Demelees cee meodieceÙe, lecemees cee pÙeesefleie&ceÙe'' ner Deehe}er

Gheefve<eodkeâeUeheemetveÛeer OeejCee Deens.

ÙeeJe¤ve nW efveef§ele Pee}W keâeR heehe-hegCÙeeÛÙee keâuhevesceOeW efJeefJeOelee Dee{U}er

lejer heehehegCÙeeÛeer keâuhevee ner Skeâ DevegMeemeve cnCetve mJeerkeâej}erÛe heeefnpes. Ùeeble

keâebneR leejlecÙe Demetb MekeâleW, Demeles. meieUsÛe efJeefOeefve<esOe meejKÙeeÛe cenòJeeÛes

vemeleele. JÙeeJeneefjkeâ peerJeveele efveyeËOe pemesÛÙee lemes jentve hee}veeÛeW leejlecÙe

"sJeeJeW }eieleW. `ne jmlee jnoejerÛee veeneR' DeMeer heešer Deme}suÙee jmlÙeeJej yengOee

efveÙeefceleheCeW jnoejer Ûee}les. heg}eJe¤ve peeJeW. jsuJes¤U Dees}eb[CeeNÙeeJej Keš}e

Yej}e peeF&} DeMeeefn heešŸee Deeieiee[erÛÙee yengleskeâ mLeevekeâebJej Demeleele. heCe


lÙeeÛee efkeâleer ceeve "sJe}e peelees nWefn DeeheCeeme ceenerle Deens. Demes efveÙece

cees[CÙeekeâefjleebÛe Demeleele, Demes kegâCeer LeósveW cnCeleeleefn heCe lejer megæeb lÙee

heešŸee }eJeCes ÙeesiÙe veeneR DemeW kegâCeer cnCele veeneR. Deeieiee[erÛeW ¤U ve Dees}eb[CÙeeÛee

efveÙece lej MesJešeR ceeCemeeÛÙee efnleeÛeeÛe Demelees. DeheIeele Ie[uÙeeme efveÙeceeÛÙee

heešerkeâ[s yeesš oeKeJetve jsuJes lÙeeÛeW GòejoeefÙelJe veekeâe¤b Mekeâles. ne jmlee jnoejerÛee

veeneR cnCeCeeje mJele:ÛÙee mJeeefcelJeeÛeer peeCeerJe Flejebme osle Demelees Je lÙeebÛeer

lesLetve peeCÙeeÛeer ke=âefle DeefOekeâejeÛeer veeneR nW megÛeefJele Demelees. Oece&MeeŒeebleer}

heehehegCÙeW, leodefJe<eÙekeâ efJeefOeefve<esOe Ùee mJe¤heeÛesefn Demet Mekeâleele.

ceeCemeeÛÙee neletve heelekeâ Ie[leW. lÙeeceeieW heelekeâemebyebOeerÛee mebkeâuhe Demelees.

Yetkeâ }eieles, KeeJesmeW Jeešles, KeeCÙeeÛee heoeLe& efÛeJe[e Demes} lej yejW Demee efJeÛeej

ceie ceveeble Ùeslees. KeeJesmeW JeešleW Ùee heeleUerheÙeËle nW ÙeesiÙe Deens. lÙeeveblej efvecee&Ce

nesCeejer efÛeJe[e KeeCÙeeÛeer FÛÚe ner cee$e Yetkeâ }eieCeeNÙee DeJemLesMeeR DeeheCe

mecepelees eflelekeâer megmebiele veeneR. yengleskeâ JesUeR DeveeJeMÙekeâ DeeefCe yeNÙeeÛe JesUeR

DeveejesiÙekeâj Deens. ne KeeCÙeeÛÙee ØekeâjCeebleer} heehemebkeâuhe. DeeOeer heehemebkeâuhe

GlheVe neslees Je veblej heehe Ie[leW. heehemebkeâuhe GlheVeÛe Pee}e veeneR lej heehe Ie[Ceej

veeneR. cnCetve meceLe& DeefOekeâ meeJeOeheCeW heehe mees[tve ÅeeJeW cnCeCÙeehes#eeb heehemebkeâuhe

mees[tve ÅeeJee DemeW cnCeleele.

ceeCemeeÛÙee yeeyeleeRle lejer vewmeefie&keâ FÛÚe DeeefCe lÙee FÛÚe hetCe& nesCÙeemee"er

keâjeJÙee }eieCeeNÙee ke=âleer ÙeeceOÙeW menpelee jeefn}s}er veeneR. lÙeeÛÙee OeejCee,

lÙeeÛÙee keâuhevee, lÙeeÛes efJeÛeej, lÙeeÛeer DeeJe[, lÙeeÛeer heefjefmLeefle, lÙeeÛesJejer}

mebmkeâej Ùee keâejCeebveeR ceeCemeeceeCemeebleer} FÛÚsceOÙeW cet}le: meejKesheCee Dee{U}e

lejer leoveg¤he Ie[CeeNÙee ke=âleerceOÙeW Jee lÙeekeâefjleeb mJeerkeâejuÙee peeCeeNÙee meeOeveebceOÙeW

meejKesheCee jenle veeneR DeeefCe cnCetveÛe cegUeble FÛÚsÛeer vewmeefie&keâ ceÙee&oe heejKetve

IÙeeJeer }eieles DeeefCe meYÙelee mebmke=âleerÛÙee Â°erveW ke=âleer Je meeOeveebÛeerefn efveJe[

keâjeJeer }eieles. heMetble ner DeeJeMÙekeâlee efJeMes<eMeer vemeles. ceeCemee}e cee$e yebOeveeÛee

mJeerkeâej keâjeJeeÛe }eielees. keâejCe cegUeble lÙeeÛÙee FÛÚeÛe vewmeefie&keâ jeefn}suÙee

vemeleele. Goe. heMetbÛeer keâeceJeemevee yeJnbMeer vewmeefie&keâ ØeceeCeeble Demeles DeeefCe lÙee}e

efJeMes<e mJe¤heeÛeW meeceeefpekeâ peerJeveefn vemeles. lÙee}e lÙeeÛeer DeeJeMÙekeâleeefn vemeles.

DeLee&leÛe vej-ceeoer Ùee Megæ vewmeefie&keâ Yesoehe}erkeâ[s heMetÛÙee yeeyeleeRle DeeCeKeer

keâeneR JesieUe efJeÛeej keâjCÙeeÛeW keâejCeefn Gjle veeneR. lÙeecegUW keâeceJeemevesÛÙee

hetleeamee"eR lÙee}e iecÙee-DeiecÙeeÛee efJeÛeej keâjCÙeeÛeW keâejCe veener. heMet}e efJeÛeej

keâjeJee }eiele veener lej ceeCemee}e lejer keâe }eielees? ceveg<Ùeefn MesJešeR heMetmeejKeeÛe

ØeeCeer Deens vee! lÙeeÛÙee vewmeefie&keâ Yegkeâebvee lesJe{W efJeefOeefve<esOeeÛeW yebOeve keâe? DemeW

keâebneR efJeÛeejJeble cnCeefJeCeejsefn iebYeerjheCeW efJeÛeejleele. yengmebKÙe meeefneflÙekeâebveer lej

Demes yebOeve vemeeJeW DemeW ie=nerle Oe¤ve meJe& ØekeâejÛÙee mJewjeÛeejeÛee hegjmkeâej Øekeâš-

DeØekeâšheCeW Ûee}efJe}e Deens. ÙeeJej Skeâ ØeMve G}š efJeÛeejCÙeemeejKee Deens.

heMetbleer} keâecepeerJeveemee"eR yengOee vej-ceeoer ÙesJe{eÛe Yeso hegjsmee neslees. lesLeW JeÙe,

jbie, ¤he, hegef° Jee Flej keâebneR iegCe ÙeeJej leW Deekeâ<e&Ce DeJe}byetve vemeles. efMebieW

keâMeeR Deensle? keâele[erÛee jbie keâesCelee Deens? veekeâ jsKeerJe Deens keâer veeneR,

[eskeäÙeeÛee Deekeâej keâmee Deens? ÙeeJej heMetbÛÙee keâecepeerJeveeÛes Deekeâ<e&Ce DeJe}byetve

DemeuÙeeÛeW efomele veeneR. lesLeW JeÙeefn vemeleW DeeefCe veeleeRefn vemeleele. ceeCemeeble cee$e

Ùee ØelÙeskeâ iees°er}e keâebneR vee keâebneR lejer cenòJe Øeehle nesleW. kesâJeU ŒeerlJe efkebâJee

heg®<elJe SJe{eÛe Deekeâ<e&Ce-efJe<eÙe ve jenlee JeÙe, jbie, ¤he, yegefæceòee, meòee,

mebheefòe, keâle=&lJe, efJeÉòee, ve=lÙeveešŸeieerleeefokeâ}e ÙeebÛÙeecegUW Deekeâ<e&CeeÛeW mJe¤he

hee}šleW. GCes-DeefOekeâ nesles. efceUe}W leW vekeâes JeešleW. efceUe}s}W veeneR leW nJeW Jeešles

DeeefCe Ùee}e kesâJeU vewmeefie&keâ ØesjCeebÛÙeehes#ee keâebner JesieàÙeeÛe ØesjCee keâejCeerYetle

nesle Demeleele. DeeefCe cnCetveÛe Ùee ØesjCeebvee keâebneR DevegMeemeve DeeJeMÙekeâ "jleW.

heMetbÛÙee Øeieefle-hejeieleerÛee efJeÛeej DeeJeMÙekeâ veeneR. ceeCemeebvee lees Deens. meceepe-

Meemeve, meYÙelee, mebmke=âefle Ùee meJe& iees°er ceeCemee}e efJeÛeejeble IÙeeJÙeeÛe }eieleele.

lÙee ØelÙeskeâeÛes ØelÙe#e-DeØelÙe#e DemeW keâebneR efJeefOeefve<esOe Demeleele. ceie mebmke=âleerÛee

Glke=â° Yeeie Demee pees Oece& lÙeebleer} efJeefOeefve<esOeebÛeer cnCepesÛe hegCÙeeÛeer Jee heeheeÛeer

lesJe{er Ghes#ee keâjCeW MeneCeheCeeÛeW "jCeejW veeneR. ceeCemee}e keâebneR efJeefMe° jbie-¤he

iegCeebÛeW Deekeâ<e&Ce jenleW. lÙee}e les nJeWnJesmeW JeešleW, lÙeeÛeWÛe efÛebleve lÙeeÛÙee

ceveyegæer}e JÙeehetve jenles. DeeefCe cnCetve meceLe& heeheelcekeâ efÛeblevee}e cnCepesÛe

heehemebkeâuhee}e mees[tve Åee cnCeleele. ØelÙe#e MejerjeveW Ie[CeeNÙee heeheehes#eebefn heeheeÛeW

efÛebleve hejceeLe&Â°Ÿee DeefOekeâ Ieelekeâ "jles. heelekesâ hegvneb hegvneb Ie[le jenleele. Ùee}e

ceveeÛee heehemebkeâuhe keâejCeerYetle Demelees. cnCetve vÙeeÙee}ÙeeÛÙee #es$eeble ÙeespeveehetJe&keâ

Ie[}suÙee DehejeOeke=âlÙeebvee efMe#ee DeefOekeâ Demeles. vegmeleWÛe Mejerj keâes"Wefn Deme}W

lejer lÙeeble heelekeâ vemeleW, Demes cnCeleeb ÙesF&}. heelekeâ jenleW leW ceveyegæerÛÙee

DeeßeÙeeveW. ceve-yegefæ Mejerjeheemetve JesieUer keâjleeb Ùesle veeneR ner lej De[ÛeCe Deens.

efJeefOeefve<esOe efvecee&Ce nesleele les lÙeecegUW. cegkeälee}e heehe-hegCÙe Gjle veeneRle-DemeW peW

DeeheuÙeekeâ[s meebefiele}W Deens– ``YesoeYesoew meheefo ieef}leew hegCÙeheehes efJeMeerCex''

DeMeer peer lÙeeÛeer efmLeefle nesles, ÙeeÛeW keâejCe lÙeeÛÙee ùoÙeeble heehemebkeâuhe mebYeJele

veeneR nW Deens. ceeCemeeÛÙee neletve menmee mebkeâuheeJeebÛetve heehe Ie[le veeneR. Ie[CeeNÙee


heelekeâebleer} MebYejer veJÙeeCCeJe heelekeWâ mebkeâuheeveWÛe Ie[le Demeleele. cnCetve meceLeeËveeR

heehemebkeâuhe mees[tve os DemeW Dee«eneveW meebefiele}W Deens.

heehemebkeâuhe mees[tve efo}e Deeleeb keâeÙe keâjeJeW? lÙeeÛes Gòej heg{ÛÙee DeesUerle

efo}W Deens.

ceve keâOeeR efjkeâeceW jent Mekeâle veeneR. Ùeemee"eR keâeÙe šekeâeJeW nW meebefieleuÙeeveblej

}iesÛe keâeÙe IÙeeJeW nWefn meebefiele}WÛe heeefnpes. meceLe& cnCeleele– `cevee let meoe meJe&oe

melÙeeÛee, melÙeeefJe<eÙeeRÛee mebkeâuhe keâjerle pee. ne melÙemebkeâuheefn vegmeles keâebnerlejer

efÛebleeJeÙeeÛeW cnCetve efÛeblet vekeâesme. lej melÙemebkeâuhe ner iees° legPÙee peerJeeble, ùoÙeeble

Kees}Jej pe[}er peeF&} DemeW hene. melÙemebkeâuhe ne legPee efpeJneàÙeeÛee efJe<eÙe Demetb

os. DeeheuÙeeble `keâeMeerme peeJeW efvelÙe JeoeJeW' DeMeer Skeâ cnCe Deens. MejerjeÛÙee

oewye&uÙeeveW Je heefjefmLeleerÛÙee Øeefleketâ}lesveW ÛeebieuÙee iees°er ØelÙe#eeble }iesÛe Ie[efJelee

Ùesle veeneRle. lesJneb efveoeve lÙee mebyebOeerÛes efJeÛeej lejer melele ceveeble IeesUJeerle DemeeJes.

cnCepes keâOeeR vee keâOeeR ceveeÛeer lelmebyebOeerÛeer DeeJe[ Jee{le peeles Je lÙeeØeceeCeeble ceve

efve«ener nesle peeles. ceie Mejerjekeâ[tveefn lÙee iees°er Ie[efJeCÙeeFlekeâer Glkeâšlee Je=òeeRvee

Ùesles DeeefCe veblej ke=âefle Ie[les. Mejerj pe[ Deens. leW ceveeyejesyej jentb Mekeâle veeneR.

MejerjeÛÙee ne}Ûee}ermee"eR efvelÙeeÛeer mebJeÙe Jee ye}Jeeve ØesjCee hee"eR DemeeJeer

}eieles. cnCetve MejerjeveW Ûeebie}s Ie[efJeCÙeemee"er ceveeveW melele Ûeebie}s efJeÛeej keâjerle

Deme}W heeefnpes. keâejCe peW Ûeebie}W DemeleW leW efšketâve jenleW. melÙe MeyoeÛee cetU DeLe&

kesâJeU DeefmlelJe DemeeÛe Deens. lÙeecegUW }#eCesveW melÙe cnCepes Ûeebie}W Demee DeLe&

efve<heVe neslees DeeefCe lÙeeJe¤veÛe peW Ûeebie}W leWÛe melÙe Demee DeeÛeejesheÙeesieer efmeæebleefn

yeebOelee Ùeslees.

melÙemebkeâuhe ns mJele:ÛÙee Øeke=âefle-ØeJe=efòe-heefjefmLeleerØeceeCeW JesieUs JesieUs Jee

efvejefvejeàÙee heeÙejerJejÛesefn Demet Mekeâleer}.

osJe-ceeveJe-oeveJeebvee DeekeâeMeJeeCeerletve o o o Demee Skeâe#ejer OJeveer Ssketâ

Dee}e. yeÇÿeosJeeves lÙeeÛee DeLe& cee$e efleIeebvee leerve Øekeâejebveer meebefiele}e. mJewj

efJe}emeeÛeer Ûeškeâ Deme}suÙee osJeebvee oceve, mJeeLee&le iegjHeâš}suÙee ceeCemee}e oeve

Je met[yegæerveW JeeieCeeNÙee ›etâjkeâceea je#emeebvee oÙee Demes DeeÛejCeemee"er Je efÛebleveemee"eR

leerve JesieJesieUs DeLe& yeÇÿeosJeeves GheosefMe}s. lÙee lÙee peeleerÛeer efJeMes<e ØeJe=efòe }#eeble

IesTveÛe ns DeeosMe efo}s}s Deensle. ceveg<Ùe mJeeLeea, lÙee}e mJele:peJeUÛeW mees[Jele

veeneR. Deme}s}W hegjs Jeešle veeneR. ner lÙeeÛeer ØeJe=efòe keâewšgbefyekeâ, meeceeefpekeâ, je°êrÙe

DemJeemLÙeeme DeeefCe DeveLee&me keâejCeerYetle nesles. lesJneb lÙee}e oeveeÛeer ØesjCee

kesâuÙeeJeeÛetve ieefle veeneR. lees }yee[ `òeve ÅeeJeW cnCeleeb heCe melhee$e JÙeefkeäle Yesšle

veeneR, lesJneb keâeÙe keâjeJeW'' DemeW cnCetve heUJeeš keâe{lees. lesJne lÙee}e `èfNnÙee

osÙeb, efYeÙee osÙeb, ßeæÙee osÙeb, DeßeæÙee osÙeb'' DemeW meebieeJeWÛe }eieleW. cnCetve

ceeCemeeÛÙee yeeyeleerle oeve ne mJeeYeeefJekeâ melÙemebkeâuhe. hejeshekeâej, lÙeeie, mesJee,

leerLe&Ùee$ee, lehe, hetpee, DeOÙeÙeve, veecemcejCe ÙeemebyebOeerÛes efJeÛeej ns meejs melÙemebkeâuhe.

ceer mebÙeceeves jenerve, KejW yees}sve, vÙeeÙeeveW Jeeiesve, ogmeNÙee}e MekeäÙe les meneÙÙe

keâjerve, ÙeesiÙe Deenej IesF&ve, ogmeNÙee}e }eies}, yeeWÛes} DemeW yees}Ceej veeneR,

keâjCeej veener. mJeeLee&mee"eR keâesCeeÛeer mlegefle keâjCeej veeneR. celmejeveW efveboe keâjCeej

veeneR, DevÙeeÙeeÛee Øeeflekeâej DeJeMÙe keâjerve heCe met[yegæerveW JeeieCeej veeneR, Demes

efkeâlÙeskeâ efJeÛeej melÙemebkeâuheeble cees[leele. efveÙeefceleheCee, JÙeJeefmLeleheCee, DevegMeemeve,

GÅeceMeer}lee, mJeÛÚlee nsefn melÙemebkeâuheeÛes efJe<eÙe nesTb Mekeâleele. DeMee Ùee

melÙemebkeâuhee}e ßeJeCe nW Deieoer peJeUÛeW meeOeve; leW DeefOekeâ heefjCeecekeâejkeâefn.

cnCetve DeeheuÙeekeâ[s DeieoeR ØeeÛeerve keâeUeheemetve melÙemebkeâuheemebyebOeerÛes ns DeeosMe

meogheosMeeÛÙee ¤heeveW ceeveJeer ceveeJej melele mebmkeâej keâjerle jenleer} DeMeer o#elee

Iesle}er ies}er Deens. ``yejW melÙe yees}e ÙeLeeleLÙe Ûee}e.'' ÙesLeheemetve les ``MeeUs}e

peeleebvee ceg}ebveeR JeešWle leceeMee heenle Leebyet veÙes'' Jee ``meoe oeble Ieemeesefve leeW[e

OegJeeJeW'' ÙesLeheÙeËle DeeosMe osCÙeeble Dee}s Deensle. ›eâefcekeâ hegmlekeâebletve lÙeebÛee

meceeJesMe keâ¤ve leW JeUCe }neveheCeeheemetve }eies} DeMeer JÙeJemLeeefn kesâ}er peele

nesleer. heCe De}erkeâ[s keâce&"lesÛee, Ieelekeâ ¤{erÛee, MeyoØeeceeCÙelJeeÛee, yebOeveebÛÙee

DeeflejskeâeÛee efOe:keâej keâjCeW DeeJeMÙekeâ Deens Ùee efJeÛeejeKee}eR kesâJeU hejbhejsveW Dee}s

Deensle DeeefCe Oecee&ÛÙee Jee veerleerÛÙee keâ#esle cees[leele cnCetve Deveskeâ pegvÙee DeeosMeebÛes

DeefJeJeskeâeveW efJe[byeve keâjCÙeeÛeer ØeLee ¤{ Pee}er Deens. Skeâe keâJeerveW ceveeÛÙee

M}eskeâeÛeW efJe[byeve kesâ}W – cevee meJe&Lee veerš hebLeW ve peeJeW. FlÙeeoer. efJe[byeve nW

obYeeÛeejeJejÛeW Skeâ KegmeKegMeerle Deew<eOe Deens nW ceevÙe, heCe obYe DeeefCe lÙeeÛes

efJe[byeve Ùee iees°er keâUCÙeemee"eR yegefæ, efJeJeskeâ-efJeÛeejeveW yejerÛe Øeew{ Pee}s}er

Deme}er heeefnpes. yee}yegæer}e nW keâUCeW MekeäÙe Deens keâeÙe? cnCetve lÙeeÛÙee neleeble

he[eJeÙeeÛeW Jee*dceÙe OJevÙeLee&ves Je }#eCesveW YeejeJe}s}W Demeleeb keâecee veÙes. leW meeOeW,

mejU, keâLeeØeOeeve DemeeJes. }neveheCeeR mce=efle efpelekeâer peeie=le Demeles eflelekeâer Øe%ee

peeie=le vemeles. cnCetve mce=leer}e hegjsmeW keâece ÅeeJeW DeeefCe Øe%es}e Heâej ef[JeÛet veÙes.

SJe{W lejer efMe#eCeMeeŒe%e cnCeefJeCeeNÙeebveer }#eeble "sJe}W heeefnpes vee! heCe KesoeÛeer

iees° DeMeer keâer DeepeÛeer Deveskeâ ›eâefcekeâ hegmlekeWâ heeefn}eR keâer efMe#eCele%e cnCeefJeCeejs

veJÙee veJÙee KegUebvee yeUer he[le Deensle, Kees} efJeÛeej keâjerle veenerle DemeW

cnCeeJesmes Jeešles. ``let Heâej MeneCee Deensme'' Ùee JeekeäÙeebleer} obMe keâUCÙeeFlekesâ


lejer meJe&meeceevÙe yegæerÛÙee ceg}eÛeW JeÙe Jee{}s}W Deme}W heeefnpes vee! Ùeemee"erÛe

DevebleHebâoerveW meJe&meeceevÙeebÛee efJeÛeej keâ¤ve ``Oeeshešceeiee& mees[tb vekeâes'' DemeW

meebefiele}W Deens. DeeheCe cee$e efJe[byeve, Jeebkeâ[sheCee, obMe Ùee}eÛe meeefnlÙe ceeveerle

DeeneWle keâeR keâeÙe DemeW Jeeštb }eie}s Deens. ner Je›eâlee }ef}le meeefnlÙee}e MeesYetve

efomeles nW ceevÙe kesâ}W lejer melÙemebkeâuhe keâjerle DemeeJee Ùee DeeosMeeMeeR cee$e Øeefleketâ}

Deens. lesJneb Deepe&Je, mejUheCee, Øemeeo, ceeOegÙe& ÙeeÛe meeefnlÙeiegCeebÛee melÙemebkeâuheeÛÙee

Jee{ermee"eR DeJe}bye kesâ}e heeefnpes.

ÛeebieuÙeeÛeW efÛebleve kesâ}W heeefnpes Je JeeF&š efJeÛeejebÛee lÙeeie kesâ}e heeefnpes. Ùee

oesve iees°eR JesieJesieàÙee Je mJeleb$e veeneRle. lÙee hejmhejhetjkeâ Deensle, meeefòJekeâlee Ùee

Skeâe veeCÙeeÛÙee Ùee oesve yeepet Deensle DemeW cnCeleeb ÙesF&}, cnCetve oesvner DebieebveeR

ØeÙelve keâjerle jeefn}s heeefnpes. veenerlej DeeJeMÙekeâlesÛÙee veebJeeKee}er mebkeâuhee}e

JeeF&š JeUCe keâOeeR }eie}W leW keâUCeejefn veener. efvemeie&le: Mejerj, ceve, yegefæ Ùeebvee

DeeheeheuÙee heeleUerJej keâebneR DeeJeMÙekeâlee Demeleele Je lÙee hegNÙee keâjCeWefn F°

DemeleW. DeeJeMÙekeâlesÛÙee keâebšskeâesj ceÙee&osÛÙee Deeble Dehes#eeÛeer hetle&lee keâjCeW Ùeeble

JeeF&š keâebneRÛe veeneR. hejbleg ceesneveW ner ceÙee&oe keâUle vekeâUle Dees}eb[}er peeles.

mebkeâuhe, keâuhevee, efJe<eÙeemeefkeäle DeeefCe efJeke=âefle, efJekeâej Ùee ›eâceeveW cetUÛÙee

DeeJeMÙekeâlesvegmeej GlheVe Pee}suÙee Dehes#esÛee Jee mebkeâuheeÛee DeOe:heele nesTb }eielees

DeeefCe lÙeeÛeer heefjCeefle MesJešer }eskeâebceOÙeW DeMee JÙekeäleerÛeer Úer: Let: nesCÙeeble nesles.

mebheòeerÛÙee Gvceeoeble leW FlekeWâ peeCeJele veeneR. De}erkeâ[s DeeheCe pÙee heæleerveW

veeiejer peerJeve peielees lÙeebleefn ogJe&le&veecegUW nesCeeNÙee Úer: Let: heemetve mJele:}e

JeeÛeefJeleeb Ùesles. hetJeea meceepe-peerJeveebleer} JÙeefkeäle, Flekeâer De}ie, Flekeâer legškeâ,

jent Mekeâle vemes. Dee[esmee kegâ"s, keâesCee}e, efkeâleer ÙeeÛeW efveÙece nesles DeeefCe lÙeecegUW

ogJe&le&ve Ûeškeâve Øeieš nesle Demes. DeeefCe lÙeecegUsÛe keâePeer ØekeâjCeemeejKeer HeâmeJeCegkeâerÛeer

ØekeâjCeW Ie[le vemele. De}erkeâ[s legPeW ceer heenle veeneR, ceePeW letb heentb vekeâesme, ner

Je=òeerÛe Øeefle‰e heeJe}er Deens. DeeefCe lÙeecegUW efJekeâej ceeskeâeš megšuÙeeves Øeehle

nesCeejer DeJens}vee eflelekeäÙee ØeceeCeeble peeCeJele veeneR, nW KejW Deme}s lejer meceLeeËveer

meebefiele}s}e efveÙece meYÙe-meppeve ceeCemeebveeR }#eeble "sJe}eÛe heeefnpes.

}eskeâeceOÙeW Úer: Let: nesTb veÙes ner YeeJevee pej JÙeefkeäleJÙekeäleerÛÙee Deble:keâjCeeble

peeie=le Pee}er DeeefCe keâesCelÙeeefn heefjefmLeleeRle ogJe&le&veer ceeCemee}e Øeefle<"e efceUCeej

veeneR Flekeâe meceepe o#e Pee}e lej De}erkeâ[s DeeheCe heenlees leer meJe& ØekeâejÛÙee

Yeü°eÛeejeÛeer heefjefmLeefle megOee¤ve meceepeeceOÙeW mJeemLÙe, Meeblelee Jee{s} Ùeeble Mebkeâe

veeneR.

DeeheuÙee Feflenemeebleer} Heâej cees"Ÿee cees"Ÿee ceeCemeebveeR ner peeCeerJe "sJe}er

Deens. Skeâe Â°erveW YeieJeeve jeceÛebõ Je ogmeNÙee Â°erveW ßeer%eevesÕej cenejepe ner ÙeeÛeer

cetefle&ceble GoenjCeW Deensle.

DeeheCe cee$e meceepeeÛee Âef°keâesCe Goej veeneR DeMeer le›eâej keâjerle Demelees.

meceLe& meebieleele lÙeeØeceeCes ``efJekeâejW Ie[s nes peveeR meJe& Ûeer Ûeer'' ne JÙeeJeneefjkeâ

efveÙece Heâej cenòJeeÛee Deens. ne Oeekeâ pej ØelÙeskeâeÛÙee ceveeble jener} lej ogJe&le&ve

nesCÙeeÛes keâejCeÛe jenCeej veener.

vekeâes js cevee ›eâesOe ne Kesokeâejer ~

vekeâes js cevee keâece veevee efJekeâejer ~~

vekeâes js cevee }esYe ne Debefiekeâe¤b ~

vekeâes js cevee ceÚ¤ obYe Yee¤ ~~6~~

DeeheCe vesnceer Sskeâlees lees Deveg›eâce keâece›eâesOe, keâeceeveblej ›eâesOe, Demee Deens.

meceLeeËveer cee$e FLeW ›eâesOeeÛee Gu}sKe ØeLece kesâ}e Deens. ÙeeÛeW keâejCe keâoeefÛeled

efJejkeäleebÛÙee, lehemJÙeebÛÙee, Oeeefce&keâebÛÙee peerJeveele keâeceehes#eeb ›eâesOeeÛeeÛe DeeefJe<keâej

DeefOekeâ G«e Demelees nW DemeeJeW. DehetCe& jenCeW ne keâeceeÛee mJeYeeJe Deens. DeeefCe lees

lemee DehetCe& jeefn}e keâer, mJeeYeeefJekeâheCesÛe ›eâesOeeble heefjCele neslees. DeeJeMÙekeâ

DeeefCe F° Demee keâece keâesCelee, Oecee&efJe®æ Demee keâece keâesCelee? ns efJeJeskeâhetJe&keâ

}#eeble ve Iesleeb keâece lesJe{e meieUe JeeF&š Ùee YeeJevesveW DeeJejCÙeeÛÙee ØeÙelveeble lees

o[he}e peelees. heCe veenermee nesTb Mekeâle veeneR DeeefCe ceie ne o[he}s}e keâece,

›eâesOeeÛes, És<eeÛeW ¤he IesTve Øeieš neslees. Jee ›eâesOeeÛeW JesieUW DeefmlelJe ceeve}W lej

›eâesOee}e GlheVe keâjlees. Deveskeâ efJejkeäle, GheYeesieeÛÙee Â°erveW Heâej mebÙeceer Deme}s}er

ceeCemeW, mebØeoeÙeeÛÙee Â°erves meeOet, mebvÙeemeer, ieesmeeJeer, yewjeieer Deme}s}s }eskeâ,

DeveskeâJesUeb vekeâes lesJe{s mebleeheer Demeleele Demes Dee{Ules. DeeefCe cnCetveÛe keâoeefÛele

meceLeeËveer ›eâesOeeÛee Gu}sKe ØeLece kesâ}e DemeeJee. keâoeefÛeled keâeceehes#eeb ›eâesOe ne

efpebkeâCÙeeme meeshee cnCetve efpebkeâCÙeeÛÙee ›eâceele ›eâesOeeÛee DeeOeer Gu}sKe kesâ}e

DemeeJee. efkebâJee meeceeefpekeâ Â°Ÿee ›eâesOe DeefOekeâ GheõJeer, meYeeWJeleerÛÙee }eskeâebvee

DeefOekeâ $eemeoeÙekeâ Deme}s}e, JeeleeJejCeebleer} ØemeVelee lJeefjle ve° keâjCeeje Demee

DemeuÙeeveW DeefOekeâ GÛÚeo osCeeje cnCetve lÙee}e ØeeOeevÙe efo}W DemeeJeW. Oeeefce&keâ,

heejceeefLe&keâ cnCetve DeesUKeuÙee peeCeeNÙee ceeCemeeJej ›eâesOeeefJe° nesCÙeeÛee Øemebie

JeejbJeej Ùeslees DemeW Dee{Utve ÙesleW. meeOeeveceeiee&}e }eie}suÙee ceeCemeemee"eR keâesCeleeefn

GheosMe efJeMes<e cenòJeeÛee DemeuÙeeveW meceLeeËveeR lÙeeefn Â°erves ›eâesOe DeejbYeer meebefiele}s}e


DemeCeej. keâebneR Skeâe efJeÛeejmejCeerØeceeCeW hejceeLe&ceeieeËle efkebâJee DeOÙeeeflcekeâleWle

keâeceehes#eeb ›eâesOe DeefOekeâ De[LeUe GlheVe keâjCeeje Demelees DemeW ceeve}W peeles.

DeJemLeeveg›eâceeves les ÙeesiÙeefn Deens. ›eâesOeeble ØeeflekeâejeÛeer YeeJevee Øeye} DemeuÙeecegUW

Denbkeâej DeefOekeâ ye}Jeeved neslees Je lÙeecegUW Øeieleer}e De[LeUe nesCeW mJeeYeeefJekeâÛe Deens.

meJe&meeceevÙeebÛee efJeÛeej keâjleeb hejceeLe&ceeieeËleer} ceeCemeW Jee meeOevee keâjCeeNÙee

JÙeefkeäle DeefOekeâ Øeiele Demeleele, DeefOekeâ efJekeâefmele Demeleele. lÙeecegUW DenbkeâejeÛeW

mJe¤heefn Lees[W G«e Demeles DeeefCe lÙeebvee DeeheuÙee}e keâesCeer ceeveerle veeneR, Deehe}s

keâesCeer Sskeâle veeneR, DemeW }#eeble Ùesles lesJneb mJeeYeeefJekeâÛe les mebleeheleele. DeeheCe

}eskeâebvee peW meebielees leW lÙeebÛÙeeÛe keâuÙeeCeeÛeW, lÙeebÛÙeeÛe efnleeÛeW Demeleebvee Deehe}W

}eskeâebveer Ssketbâ veÙes cnCepes keâeÙe? ner peeCeerJeÛe ceeCemeebÛÙee ceveeble ›eâesOeeÛee Ye[keâe

G[efJeles. cnCetve meceLe& cnCeleele– yee cevee! ›eâesOeeefJe° nesTb vekeâesme. Ùee efJekeâejeheemetve

otj jne. keâejCe ›eâesOe ne JejJej heefjCeecekeâejkeâ Jeeš}e lejer KejesKejerÛe MesJešer Keso

GlheVe keâjCeeje Deens. efKeVelee DeeCeCeeje Deens. Deveglmeen, vewjeMÙe, Jewleeie,

efJe<eCCelee neR meieUeR Ùee KesoeÛeerÛe efvejefvejeUeR ¤heW Je DeJemLeeblejs Deensle.

›eâesOeecegUW ceveg<Ùe DeefOekeâeefOekeâ mJeÙebkesâefvõle nesle peelees. lees heefjefmLeleerÛes ÙeesiÙe les

mJe¤he peeCetve IesTb Mekeâle veeneR, ogmeNÙeeÛee efJeÛeej keâ¤ Mekeâle veeneR, keâesCeeefJe<eÙeerner

menevegYetefle "sJetb Mekeâle veeneR, heefjCeeceeR }eskeâner ceie lÙeeÛÙeeefJe<eÙeeR DeefOekeâeefOekeâ

efJekeâuhe yeeUieleele. DeeefCe }eskeâebÛeer ner Je=efòe }#eeble DeeuÙeecegUW meeOekeâeÛÙee

cevee}ener Skeâ ØekeâejÛeer cejieU Ùesles Jee keâOeeR keâOeeR lÙeeÛÙee YeeJevee DeefOekeâeefOekeâ

#egõ nesle peeleele. ceeieÛÙee efhe{erleer} Skeâe Heâej cees"Ÿee veeceJeble FeflenemekeâejeÛÙee

peerJeveeble Ùee ›eâesOeecegUW keâebneR JesUeb efkeâleer keâeslesheCee Ùesle Demes lÙeeÛeW JeCe&ve

Ûeefj$ekeâejebveeR kesâ}W Deens. ns mebMeesOekeâ Skeâe ieebJeeR heengCes cnCetve ies}s. ÙepeceeveeveW

lÙeebvee cee[erJejÛeer Ûeebie}er Gpes[eÛeer ØemeVe Kees}er jenCÙeekeâefjleeb efo}er. he}erkeâ[sÛe

Skeâ hešebieCe nesles Je lesLeW MeeUWleer} keâebneR }neve ceg}W KesUle nesleer. lÙeebÛÙee

Deej[eDeesj[ŸeeveW ns mebMeesOekeâ DemJemLe Pee}s DeeefCe lÙeebveeR ceg}ebvee oj[eJe}s. ceg}W

lÙeecegUW DeefOekeâÛe ÛeskeâeU}er. lesJneb Ùee mebMeesOekeâebvee Jeeš}s keâeR DeeheuÙee Me$etbveeR

DeeheCeebme $eeme osCÙeemee"eR ceg}ebÛeer yegæŸee Ùeespevee kesâ}er Deens. DeeefCe lÙee mebleeheeÛÙee

Yejeble efveÙeesefpele mebMeesOeve mees[tve les Leesj mebMeesOekeâ efveIetve ies}s.

efJeÛeejebÛÙee efJemkeâUerleheCeeble Je efJemebieleeRleefn Ùee ›eâesOeerheCeeÛee heefjCeece Pee}s}e

efomelees. cnCetve meceLe& cnCeleele– mJele:}e DeeefCe YeesJelee}ÛÙee JeeleeJejCee}e

efKeVe keâ¤ve šekeâCeeje ne ›eâesOe, ns cevee! let peJeU keâ¤b vekeâesme. JÙeJenejeÛÙee

meeceevÙe heeleUerJej keâesCeekeâ[tve lejer keâeceW keâ¤ve IesCÙeeÛÙee Â°erveW KeNÙeeKeesšŸee

Øe}esYeveeØeceeCesÛe ÙeesiÙeeÙeesiÙe OeekeâeÛeeefn keâebneR ØeceeCeeble lejer GheÙeesie neslees DemeW

Dee{Utve Ùesles. lÙeecegUW pÙee}e keâeceW keâ¤ve IÙeeJeÙeeÛeer Deensle, keâeÙee&ÛeW GòejoeefÙelJe

pÙeeÛÙeeJej Deens, lÙee}e meeOeve cnCetve mJele:mebyebOeerÛee Oeekeâ Flejebvee jener} DeMeer

heefjefmLeefle efvecee&Ce keâjeJeer }eieles. ne pees Oeekeâ Deens lees Meer}, Ûeeefj$Ùe, keâewMeuÙe,

mebyebefOeleeÛeW yejW-JeeF&š keâjCÙeeÛeW meeceLÙe& ÙeecegUW cegKÙele: efvecee&Ce neslees DeeefCe

lÙee}e JejJej lejer leehešheCeeÛeW Je mebleeheeÛeW meneÙÙe nesles. lesJne JÙeeJeneefjkeâ

heeleUerJej keâeceeØeceeCeWÛe ›eâesOeeÛeerefn keâebneR GheÙegkeälelee Deens; heCe lees kesâJeU meeOeve

cnCetve Deme}e heeefnpes. lÙee}e SKeeÅee mesJekeâeØeceeCeW JeeieJeleeb Dee}s heeefnpes. hejbleg

ner iees° Heâej keâ"erCe peeles. meeOeve cnCetve ›eâesOee}e peJeU keâjleele DeMeeR ceeCemeW

KejesKejer Heâej cees"eR DemeeJeeR }eieleele. Ùee Leesj }eskeâebÛeer efJeJeskeâMeefkeäle meoemeJe&oe

Ûeebie}er peeie=le Demeles DeeefCe cnCetve ›eâesOeemeejKÙee efJekeâejebÛÙee les DeenejeR peele

veeneRle. legkeâejece, keâyeerj, ÙeebÛÙeemeejKÙee melheg®<eebÛÙee Jee*dceÙeeceOÙeW les jeieeJe}s

Deensle, mebleehe}s Deensle DeMeeR GoenjCeW efomeleele heCe lÙeeÛeW mJe¤he ``ceelesÛÙee

keâesheeR Leeskeâ}s ~ mvesn DeeLeer ~'' (%ee. 2~88) DemeW DemeleW. meeceevÙeebÛee ›eâesOe

ne ceveesYebieeletve DeeefCe Denbkeâejebletve efvecee&Ce neslees. lees kesâJeU meeOeve jenle veeneR.

mesJekeâ jenle veeneR. [eskeäÙeeJej Ûe{lees, [eskeäÙeeble Ûe{lees, mJeeceer neslees. DeLee&leÛe

DeMee ›eâesOeeÛee heefjCeece FlejebJej efkeâleer DeeefCe keâmee neslees nW meebieCeW keâ"erCe Deens.

heCe pees jeieeJelees, mebleehelees lÙee}e cee$e veeveeØekeâejÛee Keso YeesieeJee }eielees.

Kesokeâejer ›eâesOe keâOeer meeOeve vemelees. DeLee&led mJemebj#eCeeÛÙee Â°erveW DeMee

›eâesOeeheemetve meeOekeâeveW lejer ØeÙelvehetJe&keâ otj jeefn}s heeefnpes.

keâeceeÛes cetU Megæ mJe¤he GheÙegkeäle DemeWÛe Deens. Oecee&veW efveÙebef$ele Deme}s}e,

meoeÛeejeÛÙee ceÙee&oWle JeeJejCeeje, meblemelheg®<eebÛes Jee ßegeflemce=leeRÛeW DeeosMe efMejmeeJebÅe

ceeveCeeje keâece ne mJeerkeâejCÙeeme ÙeesiÙe DemeeÛe Demelees. ieerlesÛÙee meeleJÙee DeOÙeeÙeeble

YeieJeeved DeMee keâecee}e mJele:ÛeW mJe¤he ceeveleele. lees keâece ÙesLeer} keâece veJns. ns

meceLeeËveer veevee efJekeâejer ns efJeMes<eCe osTve mhe° kesâ}W Deens. DeeJeMÙekeâlesÛÙee

ceÙee&oWle}e keâece, Megæ mJe¤heeble}e keâece ne keâOeeRefn veeveeØekeâejÛeW efJekeâej efvecee&Ce

keâjCeeje vemelees.

keâece Ùee MeyoeveW meeceevÙele: Œeer-heg®<e mebyebOeeÛeer DeefYe}e<ee, }Qefiekeâ Jeemevee

Demee DeLe& ie=efnle Oej}e peelees. ØeceeCe DeeefCe ØeYeeJe efJeÛeejeble Iesleeb les "erkeâner

Deens. Kejs cnCepes keâesCeleerefn FÛÚe nesCeW, keâebneR nJeW JeešCes, nW efceUe}s veener lej

Ûee}Ceej veener DemeW JeešCeW nW meieUsÛe keâece Ùee Meyoeves ie=nerle Oejlee ÙesF&}, hejbleg

KeNÙee MeeŒehetle DeeJeMÙekeâlesÛÙee ceÙee&oWle peW nJeW JeešleW, heeefnpes JeešleW, pÙeeÛeer


FÛÚe nesles lees ne keâece veJns. lÙee keâeceeÛeer kegâCeer efveboe keâjerle veener. Mejerj-ceve-

yegæerÛÙee mJeemLÙeemee"eR, efJekeâemeemee"eR, GVeefle-Øeieleermee"eR lÙeeÛeer DeeJeMÙekeâlee

Demeles. heCe DeeJeMÙekeâlesÛÙee hetleeamee"eR GlheVe nesCeeNÙee FÛÚebÛeW mJe¤he FlekeWâ

mJeeYeeefJekeâ jenle veener. Deveskeâ ØekeâejÛÙee keâejCeebveer lÙee lÙee FbefõÙeebvee DeeefCe

cevee}eefn efJe<eÙeebÛÙee GheYeesieeÛeer Ûeškeâ }eieles. ner }eieCeejer Ûeškeâ ÙesLeW keâece Ùee

MeyoeveW DeefYeØesle Deens. efJe<eÙeesheYeesieebleer} ns DeefleÙeesie, efceLÙeeÙeesie, keäJeefÛeled

nerveÙeesie ns keâeceeÛeW mJe¤he jenleW Je lÙeecegUs Deveskeâ ØekeâejÛes Meejerefjkeâ, ceeveefmekeâ

efJekeâej GlheVe nesleele. hee§eelÙe ceevemeMeeŒeeÛee yengleskeâ Yej }Qefiekeâ keâeceeJej Deens

Je lÙeecegUW GodYeJeCeeNÙee Deveskeâ Meejerefjkeâ ceeveefmekeâ efJeke=âleeRÛeW JeCe&ve lÙee MeeŒeeletve

ÙesleW. DeeheuÙee hejbhejsle keâece Meyo Ùeehes#ee DeefOekeâ JÙeehekeâ DeLee&ves Jeehej}e peelees.

efvejefvejeàÙee %eeveWefõÙeebvee, keâceXefõÙeebvee megKeeJen JeešCeeNÙee Deveskeâ ØekeâejÛÙee Meejerefjkeâ

DeefYe}e<ee DeeefCe meòeemebheefòe-ceeveceevÙelee FlÙeeefo ceeveefmekeâ DeefYe}e<ee Ùee meJe&

keâeceeÛeerÛe ØeleerkeWâ Deensle. JÙeefkeäleJÙekeäleeRÛee efJeÛeej keâjlee }Qefiekeâ JeemevesÛeW mJe¤he

yejWÛe JÙeehekeâ DeeefCe Glkeâš Demeles Je lÙeecegUs keâece MeyoeveW lesJe{WÛe ØeLece }#eeble

Ùesles nW pejer KejW Deme}s lejeR MeyomheMe&¤hejmeiebOeeÛeer DeefYe}e<ee efkebâJee Oeve-heo-

}ewefkeâkeâeÛeer nebJe nerefn JewÙeefkeälekeâ DeeefCe meeceeefpekeâ peerJeveeble DeveskeâJesUe ØeYeeJeer

nesles DemeW efomeleW. keâeceecegUW veevee ØekeâejÛes efJekeâej GlheVe nesleele DemeW cnCeleebvee

keâeceeÛeW mJe¤heefn lesJe{s JÙeehekeâ Oej}s heeefnpes. JÙeefkeäle, kegâšgbye, meceepe, je°^ Ùee

meJe& heeleUerJej jesieebheemetve ÙegæeheÙeËle, DemJeemLÙeeheemetve mebIe<ee&heÙeËle pÙee efJeke=âefle

GlheVe nesleele lÙee}e lÙee lÙee heeleUerJejÛee Jee JÙeefkeäle-efJeMes<eeÛee keâece neÛe

keâejCeerYetle Demelees. efveoeve lees lÙeeÛes ØeOeeve keâejCe lejer DemeleesÛe. keâškeâšer,

Yeeb[CeW, Dehenej, DevÙeeÙe, DelÙeeÛeej Ùee meJe& Yeeveie[er keâececet}keâÛe Demeleele

DeeefCe ceie Ùee efJeke=âleeRveeR ieebpe}s}er Mejerjs Jee ceveW hejceeLee&ÛÙee meeOeveeceOÙeW HeâejÛe

cees"e De[LeUe efvecee&Ce keâjleele. Ùeemee"er meceLeeËveer cevee! veevee ØekeâejÛeW efJekeâej

GlheVe keâjCeeNÙee keâeceeÛee letb DeJe}bye keâ¤b vekeâesme DemeW meebefiele}s Deens.

MejerjÙee$ee efveefJe&IveheCeW heej hee[eJeer cnCetve Jee heefjefmLeefleJeMeeled Øeehle Deme}s}er

keâle&JÙeW ÙeesiÙe jerleerveW heej hee[CÙeemee"eR keäJeefÛeled keâes"s keâOeeR meeOeve cnCetve keâece›eâesOeebÛee

DeJe}bye keâjeJeeÛe }eielees heCe lÙeecegUs Jeeš}s}s megKe Jee Pee}s}e }eYe DeemekeäleeRle

heefjCele nesT veÙes cnCetve meceLe& cnCeleele– ÙeebÛee DeJe}bye meJe&oe keâ¤b vekeâesme.

efkebâJee keâece›eâesOeeÛeer }eie}s}er Ûeškeâ Skeâoce veenerMeer nesle veener, Mejerj-ceeveefmekeâ

efJeke=âleer Jee{t veÙesle ns efkeâleerner KejW Deme}s lejer Deveskeâ keâejCeebveer efJeke=âleer Jee{leele.

DeMee Jee{}suÙee DeJemLesle lÙee Skeâoce veenerMee keâjCesefn OeeskeäÙeeÛes Demeles. cnCetveefn

meceLeeËveer keâoeefÛeled Lees[er metš osCÙeeÛÙee keâuheveWle keâece›eâesOeeÛee DeJe}bye meJe&oe

keâ¤b vekeâesme Demes cnš}W DemeeJeW. ner eflemejer DeesU Flej leerve DeesUeRØeceeCes mJeleb$e

}eiele veener. efleÛee efJeefveÙeesie heefnuÙee oesve DeesUerleer} efJekeâejekeâ[s efkebâJee ÛeJeLÙee

DeesUerleer} efJekeâejekeâ[s kesâ}e heeefnpes. ÛeJeLÙee DeesUerleer} efJekeâejekeâ[s obYe, celmejeÛeer

GheÙegkeälelee peJeUpeJeU MetvÙe DemeuÙeeves eflemejer DeesU heefnuÙee oesve DeesUeRleer}

efJekeâejebkeâ[sÛe }eJeCeW yejW.

keâebneR hegmlekeâebletve `vekeâes js cevee meJe&oe Debefiekeâe¤' ÛÙee ef"keâeCeeR `vekeâes js ceoe

meJe&oe Debefiekeâe¤' Demee hee" Deens. heCe ceie meJe&oe MeyoeÛee DevJeÙe keâjCeW keâ"erCe

peeles. ceoeÛÙee yeeyeleeRle meJe&oe vekeâes, keâOeer keâOeeR Demetb os, DemeW cnCeleeb ÙesCeej

veeneR. meJe&oe MeyoeÛee DeLe& keâOeeRÛe Demee keâ¤ve mebieefle }eJelee ÙesF&}. hee"YesoeveW

eflemeNÙee DeesUeRle Dee}suÙee ceo Ùee efJekeâejeÛeener Lees[e efJeÛeej keâjCeW ÙeesiÙe "js}.

ceo cnCepes lee"e. ohe&, ieJe&, Gce&š, Göece mJeYeeJe nWÛe DenbkeâejeÛeW heefjJeefOe&le

DeeefCe efJeke=âle DemeW mJe¤he. ceer pees, pemee, pesJe{e Deens DemeW }eskeâ mecepeleele

lÙeehes#eeb keâeneR DeefOekeâ Deens, Flejebveer lÙeeÛeer peeCeerJe "sJe}er heeefnpes, leMeer les

"sJeerle vemeleer} lej ce}e leer lÙeebvee keâ¤ve efo}er heeefnpes DemeW JeešCeW nW ceoeÛeW

ØeeLeefcekeâ mJe¤he. ßeerceble-meòeeOeejer ceeCemeW, keâ}eJeble-efJeÉeve-keâle=&lJeJeeved }eskeâ,

heg{ejer, meeceeefpekeâ keâeÙe&keâlex, Jekeäles, meeefneflÙekeâ, megboj efŒeÙee, yegefæceeved heg®<e,

le®Ce -lÙeebleefn lee®CÙeeble vegkeâlesÛe heoehe&Ce keâjCeejs ÙegJekeâ– Ùee meJeeËÛÙee ef"keâeCeeR

ceo Ùee efJekeâejeÛee ØeeogYee&Je yengOee neslees. lÙeecegUs FlejebÛÙeekeâ[s legÛÚslesveW heenCeW,

FlejebÛeer DeJens}vee keâjCeW, pÙeeÛÙeeefJe<eÙeeR JeemleefJekeâ Deeoj yeeUieeJee, lÙeebÛÙeeheg{Wefn

GöeceheCeeveW JeeieCeW, Gce&šheCeeveW yees}CeW, legme[sheCee oeKeefJeCeW, Deehe}s oes<e

efJeÛeejeble ve IesCeW, FlejebÛÙee meodiegCeebkeâ[s og}&#e keâjCeW, ogmeNÙeeÛes oes<e ng[keâCeW ner

meJe& ceoeÛeeRÛe efvejefvejeUeR ¤heW Deensle. Leóe, }er}e ner meceeve DeefOekeâeNÙeeMeer,

meceeve DeefOekeâejeÛÙee #es$eeble, meceJeÙemkeâeble keäJeefÛeled MeesYetve efome}er lejer JeÙeeves,

ceeveeves, ÙeesiÙelesveW-DeefOekeâejeveW DeeheuÙeehes#eeb ßes‰ Deme}suÙee JÙekeäleeRÛÙee meboYee&le

LeósÛee DeJe}bye keâjCeW nWefn ceoeÛeWÛe Skeâ ¤he Deens. ogieg&CeeÛee lÙeeie keâjCÙeemee"er

mJele:peJeUÛÙee oes<eebÛeer Ûeebie}er peeCeerJe DemeeJeer }eieles. heCe ceoecegUW ceeCemee}e

lÙeeÂ°erveW heej DeebOeUsheCee Ùeslees. lÙee}e mJele:Ûes oes<e efomeleÛe veeneRle. kegâCeer

oeKeJe}s lej hešle veeneRle. DeeefCe lÙeecegUW megOeejCÙeeÛeer MekeäÙelee ogjeJeles Jee

veeneRMeer nesles. ogmeNÙeebÛes meodiegCe ve keâUuÙeecegUW lÙeebvee kegâCeer DeeoMe& Demele veeneR,

kegâCeer DevegkeâjCeerÙe Gjle veeneR, DeLee&le ØeieleerÛeer leerefn efoMee yebo nesles. cnCetve

ceoe}e keâOeeRÛe peJeU efHeâjketbâ osTb vekeâesme DemeW meceLe& cnCeleele.


Jekeälee ceerÛe, Oevee{Ÿe ceerÛe, peieleer ceePeerÛe jerleer yejer ~

keâle=&lJeeme ceoerÙe heej ve kegâCee yegæeRle ceePeer mejer ~~

meòee Skeâ ce}eÛe ÙeesiÙe, meieUer JneJeer Øeefle‰e ce}e ~

meejs efJeÕe ceoebOe legÛÚ mecepes lees heeefnpes šeefU}e ~~

DemeW Skeâ megYeeef<ele Deens. leW Ùee meboYee&le }#eeble "sJeCÙeemeejKes Deens.

celmej DeeefCe obYe ÙeebÛeer leMeer keâebneRÛe DeeJeMÙekeâlee veener. DeeJeMÙekeâlesÛeer

Heâej Dees{eleeCe keâ¤ve lÙeebÛÙee DeefmlelJee}e ceevÙelee osCes ÙeesiÙe veeneR. ceo-celmej

nW vesnceeRÛes DeesPeW Deens. meceLe& lÙeebvee Yeej nW efJeMes<eCe osTve Skeâ ØekeâejW DeveJeMÙekeâlee,

Devewmeefie&keâlee megÛeJeerle Deensle.

celmejeceOÙeW Deble:keâjCeeÛeer #egõlee, mJeYeeJeeÛeer veerÛelee JÙekeäle nesles. pes ce}e

heeefnpes Demeles les ce}e ve efceUleeb ogmeNÙee}e efceUles Deens DemeW heentve Deble:keâjCeeÛee

Skeâ ØekeâejW peUHeâUeš neslees. ÙeecegUW }eYe keâesCeleeÛe veener. ogmeNÙeeÛes megKe ve

heenJeCeW ner Je=efòe GYeÙehe#eer DemJemLelee efvecee&Ce keâjCeejer Deens. celmej ns pemeW

#egõlesÛeW lemeWÛe ogyeUsheCeeÛesefn Øeeflekeâ Deens. lÙeeÛee DeJe}bye keâjCeW ne Skeâ ØekeâejÛee

he}eÙeveJeeo Deens. cnCetve Ùee Ieelekeâ efJekeâejebheemetve meeOekeâeveW keâesmeeW otj jeefn}s

heeefnpes.

obYe ner DeveefOekeâej }eskesâ<eCesÛeer mebleefle Deens. ceeve-mevceeve, Øeefle‰e, }ewefkeâkeâ

Ùee iees°er GlkeâšlesveW nJÙeeMee lej Jeešleele; heCe pÙee iegCeebcegUW lÙeebÛeer menpeleÙee

Øeeefhle nesles DemeW Meer}, Ûeeefj$Ùe, efJeÉòee, lÙeeie, lehe, FlÙeeefo iegCe peJeU cee$e

vemeleele. DeeefCe ceie ceeCetme ns meodiegCe DeeheuÙeepeJeU DemeuÙeeÛee osKeeJee keâjerle

Demelees. Oeeefce&keâlee efmeæ keâjCÙeemee"eR efšUsceeUe, hetpeehee", leerLe&Ùee$ee, Ùe%eÙeeie,

›eleW, JewkeâuÙeW FlÙeeefo FlÙeeefo ke=âlÙeW lees keâjerle jenlees. ßeermeodieg® oemeieCetcenejepeebveer

DeeheuÙee Skeâe HeâškeäÙeeble DeMee oebefYekeâ Oeeefce&keâlesÛeW JeCe&ve KeeWÛekeâheCeW kesâ}W Deens.

les cnCeleele,

YeeefUb efšUs {U{efUle Ûeboveer }eJegefve ÛelegjeF&Ûes ~

peCetb keâe efmeie>} Deeieieeef[Ûes ~~

GhekeâjCÙee}e yeIegve YeeUleeb pejer YeieJeved efkeâjeršer ~

lejer keâe leebyeš Lees[s nšeR ~~

Ûeeboer, meesves, heebÛe, efnNÙee}e peefj YeieJeved YeeUleeb ~

lejer keâe mejeHeâ nefšb yewmeleeb? ~~

GpJe} leebyÙee, Deemeve }eskeâjer, IeCeIeCe Jeepes Ieebš ~

hegpesÛee }ebyeJejer yeesYeeš ~~

ieg}e}, yegkeäkeâe, Deyeerj, Ûebove, De°iebOe, Deie&pee ~

heeefnpes, cnCeleer ie®[OJepee ~~

peeF&pegF& veer yekegâ} cee}leer efveefMeiebOeeÛee legje ~

nejeceefOeb efveJJeU yešceesieje ~~

efvejebpeveW leeR oneefJeme peUleeR veeMe legheeÛee Keje ~

yeoeceer vewJeÅee}e efMeje ~~

DeMeer hetpesÛeer keâjer keâJeeF&le yeng¤hÙeeÛes hejer ~

YeefkeäleÛeW veebJe vemes Deblejer ~~

keâhe[ŸeeÛee YeieJesheCee, ce"cebnleer, meceepekeâeÙe&, osMemesJesÛee osKeeJee, efve:mhe=nlesÛee

DeeJe DeeCeCeW, lÙeeieeÛes meeWie efcejefJeCeW neR meJe& obYeeÛeeRÛe efvejefvejeUer ¤heW nesle.

meeefnlÙeebleer} Jee*dceÙeÛeewÙe& nW obYeeÛeWÛe Skeâ ¤he Deens. JÙekeäleerÛÙee Je meceepeeÛÙee

efnleeÛÙee meJe& #es$eeble obYeeÛeW DeefmlelJe GCeWDeefOekeâ ØeceeCeeble DeensÛe. lÙeecegUW

leelkeâeef}keâ }ewefkeâkeâ efceUe}e lejer heefjCeeceeR leW Deefve° "jles. Jele&vee}e }eie}s}er

KeesšsheCeeÛeer Ûeškeâ MesJešer ceeCemeeÛee Ieele keâjles cnCetve nW DeesPeW letb GÛe}tb vekeâes

DemeW meceLe& meebieleele.

cevee ßes‰ Oeeefj° peerJeeR OejeJeW ~

cevee yees}CeW veerÛe meesMeerle peeJeW ~~

mJeÙeW meJe&oe veceü JeeÛes JeoeJeW ~

cevee meJe& }eskeâebefme js veerJeJeeJeW ~~7~~

keâebneRefn Ûeebie}s, Flejebhes#eeb JesieUW, DemeW keâjeJeW Ùee YeeJevesveW kegâCeer lÙee

ØeÙelveeme }eie}e keâeR meceepeeceOÙeW DeMee JÙekeäleer}e $eeme osCÙeeÛeer keâebneR }eskeâebÛeer

ØeJe=efòe mJeeYeeefJekeâheCeW Dee{Ules. ceie kegâCeer lÙeeÛeer eEveoe keâjlees, kegâCeer lÙee}e

eflejmkeâejeveW JeeieJelees, lÙeeÛeskeâ[s oes<ewkeâÂ°erveW heentve keâesCeer lÙeeÛee ceeveefmekeâ ÚU

ceeb[lees, kegâCeer lÙeeÛÙeeefJe<eÙeeR celmejeveW peUHeâUlees. DeMee ÚUJeeoer JÙekeäleeRÛÙee

neleeble Deme}s}er meòee, lÙeebvee efceUe}s}er mebefOe DeeefCe lÙeebÛeW meeceLÙe& Ùee}e

Devegme¤ve Ùee ÚUeÛeW ØeceeCe GCeW-DeefOekeâ jenleW. heCe keâesCelÙeeefn #es$eeble lÙee lÙee

meeOekeâe}e megKeeJen heefjefmLeefle }eYele veeneR, Devegketâ} JeeleeJejCe Yesšle veeneR, nW

cee$e melÙe Deens. keâoeefÛeled F&Õejer ÙeespeveeÛe leMeer DemeeJeer. yegefæ, keâle=&lJe, efve‰e Ùee

iegCeebvee heefjefmLeefle Øeefleketâ} vemes} lej lespe Ûe{leÛe veeneR. GVeleerÛee ceeie& oceÚekeâ

keâjCeejeÛe DemeeJeÙeeÛee, heCe meeOekeâeÛÙee Â°erveW Ùee Øeefleketâ} JeeleeJejCeeÛes og<heefjCeeceefn

nesleele. lÙee}e Gyeie Jeešlees. vewjeMÙe ÙesleW. lees efJe<eCCe neslees. he}eÙeveJeeoer yevelees.


JewleeieeveW, mJeerkeâej}s}e ceeie& mees[CÙeeheemetve lees osn mees[CÙeeheÙeËle lÙeeÛÙee ceveeÛeer

efmeælee nesTb }eieles. ner heefjefmLeefle Heâej Ieelekeâ Demeles. cnCetve meceLe& meeOekeâe}e

GheosMe keâjerle Deensle keâeR cevee! letb Deble:keâjCeeceOÙes DelÙeble ßes‰ DemeW Oeeefj° Oej.

legPeW OewÙe& DeefJeÛe} Demetb os. DehegjW-Lees[smeW, ceOetve-ceOetve JÙekeäle nesCeejs Oeeefj°

hegjCeej veeneR. OewÙe&, JeeoUer cesIeebvee leeW[ osle GYes Deme}suÙee heJe&le-efMeKejemeejKes

efmLej Deme}W heeefnpes. ßes‰ Oeeefj° cnCeCÙeeble ne Flekeâe YeeJe DeefYeØesle Deens.

Oeeefj°eceOÙeW ØelÙeeIeeleeÛeer keâuhevee cet}Yetle veeneR. DeefJeÛe} jenCÙeeÛeer, meesmeCÙeeÛeer

keâuhevee cegKÙe Deens. Dee›eâceCe, ØelÙeeIeele ne MeewÙee&leer} Yeeie Deens. efmLejlee,

meesefMekeâheCee, ve mees[CeW, ve heUCes, oštve GYeW jenCeW ns YeeJe OewÙe&, Oeeefj° ÙeebÛÙeele

meceeefJe° nesleele. cnCetve hejceeLe&ceeieeËleer} meeOekeâeÛee lees cenòJeeÛee iegCe. Ùee

ceeieeËle ØelÙeeIeele, Dee›eâceCe efJeMes<emes DeefYeØesle veeneR. keâejCe ØelÙeeIeele DeeefCe

mebj#eCeemee"eR Dee›eâceCe nW Meejerefjkeâ heeleUerJejÛe ÙeesiÙe Deens. Meejerefjkeâ efJejesOe

keâjCeejer heefjefmLeleerÛeer Øeefleketâ}lee efvecee&Ce nesF&} lej iees° efvejeUer. heCe Ùee

heeleUerJej Øeefleketâ}lee yengOee Glejle veener. leer Ghes#ee, legÛÚlee, eflejmkeâej, DeJens}vee,

efveboe ÙeeÛe ceeveefmekeâ heeleUerJej yengOee jenles. DeeefCe cnCetve meeOekeâeveW Ùee yeeyeleerle

efpelekeâe "sJeleeb ÙesF&} lesJe{e meesefMekeâheCee "sJe}e heeefnpes. MebkeâjeÛeeÙeeËveer Skeâe

ØekeâjCe «ebLeeble meesefMekeâheCee}e-efleefle#es}e, #eces}e Je»eeveWefn ve YebieCeeNÙee keâJeÛeeÛeer

Ghecee efo}er Deens.

efveboe, eflejmkeâej, Ghes#ee ÙeeÛee pees peeÛe ceeCemee}e neslees lÙeeÛÙee cegUeMeer

mJele:efJe<eÙeerÛÙee keâebneR keâuhevee Je mJele:Ûeer efmLeefle keâMeer DemeeJeer ÙeeÛeer Dehes#ee

nerÛe keâejCeerYetle Demeles. meeOekeâe}e JeešleW– ceer keâesCeeÛÙee DeOÙeele ceOÙeeble veeneR,

ceer keâesCee}e $eeme osle veeneR, ceePÙeekeâ[tve nesF&} lesJe{W }eskeâebÛÙeemee"eR keâjerle

Demelees, ceer mJeerkeâej}suÙee ceeiee&cegUW keâesCeeÛÙee mJeeLee&}e Oekeäkeâe }eieCÙeeÛeer

MekeäÙelee veeneR, DeMee efmLeleeRle eflejmkeâej-Ghes#eeefo iees°er ceePÙee JeešŸee}e keâeb

ÙeeJÙee? KejW cnCepes ns efJeÛeej ceeCemeeÛÙee ceveeble Ùesleele, lÙeeble kesâ}suÙee keâeÙee&Ûee

ieewjJe Dehesef#ele Demelees. keâewlegkeâ nJesmeW JeešleW. leW Ie[le veeneR lesJneb ceie eflejmkeâej

lejer keâeb DeMeer Skeâ ØekeâejÛeer le[pees[erÛeer Je=òeer lees mJeerkeâejlees. hetCe& mecehe&Ce,

DenbkeâejeÛee Jee DeefmcelesÛee hetCe& DeYeeJe peeWJej Je=òeeRvee Øeehle Pee}e veeneR, cevee}e

Øeehle Pee}e veeneR leeWJej keâebneR vee keâebneR lejer Øemebie Demes Ie[le jenCeejÛe. pesLeW Keje

efpeJneUe Demelees Jee efJe®æ efoMesveW mJeeLe& Demelees, lesLeWÛe mlegleerÛeer, keâewlegkeâeÛeer

Yee<ee pevce heeJeles. SjJeer iegCe«eenkeâlee ner Heâej ogefce&U iees° Deens. ceeCemeW Hegâkeâšeble}e

Ye}sheCee efceUJeCÙeemee"eR Jee mJele:ÛÙee jefmekeâlesÛeW ØeoMe&ve keâjCÙeemee"eRefn keâebner

JesUe iegCe«eenkeâlee oeKeJeleele, keâewlegkeâ keâjleele. Deuhe mecepe Deme}s}s, yee}yegefæ

Deme}s}s }eskeâ Ùee obYeeveWefn megKeeJeleele. ne Skeâ ØekeâejÛee leeW[osKe}sheCee Deens.

lÙeeÛee ceesn meeOekeâeves lejer Oe¤ veÙes. mJeerkeâej}suÙee ceeiee&ÛÙee Â°erveW Øeieleer-

GVeleermee"er pÙeeÛes meneÙÙe nesCÙeeÛeer MekeäÙelee Demeles, lÙeeÛÙeeÛe Meyoebletve keâewlegkeâeÛeer

Jee ØeeslmeenveeÛeer Dehes#ee keâjeJeer. FlejebÛÙee efveboe-mlegleerkeâ[s meeOekeâeves lejer efJeMes<emeW

}#e osT veÙes. efveboe Ssketâ Dee}er lej GÛÛeej}s ies}s}s oes<e DeeheCeeble KejsÛe Deensle

keâeb? ÙeeÛes cee$e hejer#eCe keâjeJeW. heCe lÙeecegUW vÙetveieb[ GlheVe nesT osTb veÙes.

keâesj[Ÿee Ye}sheCeeÛeer Dehes#ee keâ¤ve ceie Keble keâjCÙeeÛee Øemebie ÙesT veÙes

cnCetve meceLe& ßes‰ Oeeefj° "sJeCÙeeme meebietve nesleebÛe Oeeefj° keâMeekeâMeecegUW ÛeUleW

Je lÙeeJej GheeÙe keâeÙe les heg{ÛÙee DeesUeRle meebiele Deensle. jeceoeme mJeeceer cnCeleele–

ogmeNÙeebÛeeR veerÛe yees}CeeRefn let meesMeerle pee. veerÛe MeyoeveW KeeWÛekeâ, }eieš, DeJens}vee

keâjCeejs, n}keâšheCeeÛeW, og°eJÙeeÛeW, DemeW meJe& ØekeâejÛeW Yee<eCe ie=nerle Deens. nW meJe&

ÙeesiÙe lÙee keâejCeeJeebÛetveÛe DemeleW efkebâJee HeâejÛe Lees[W keâejCe Ùee Øemebiee}e efveefceòe

Pee}s}s DemeleW. veerÛe MeyoeveW ner DevÙeeÙÙe YetefcekeâeÛe mhe° Pee}er Deens. DeMee

Yee<eCeebletve mebyebefOele JÙekeäleerveW megOeejeJes DeMeer Dehes#ee vemeles. yees}CeeNÙeeÛÙee

Deble:keâjCeebleer} mebyebefOeleebefJe<eÙeerÛee És<e, eflejmkeâej, celmej Ùee yees}CÙeebletve JÙekeäle

nesle Demelees. DeMee ØemebieeR meeOekeâeveW ns MeyoebÛes DeeIeele MeebleheCeeveW meesmeleeb ÙeeJesle

DeMeer mJele:ÛÙee ceveeÛeer efmeælee "sJe}er heeefnpes. keâesCeerefn oesve ceeCemeW Skeâ$e Dee}er

keâer vekeâes leeR yees}CeeR SskeâCÙeeÛee Øemebie efvecee&Ce nesCeejÛe nW ie=nerle Oej}W heeefnpes.

DeMee JesUeR lÙeeÛee heefjCeece nesTb osleeb keâecee veÙes lejÛe meeOekeâe}e ceeie&›eâceCe

MekeäÙe Deens, veeneR lej lÙeeÛeer meJe& Meefkeäle heefjefmLeefle megOeejCÙeeÛÙee ØeÙelveeble Jee

heefjefmLeefle keâMeer megOeejeJeer Ùee efJeÛeejeble JeWÛe}er peeTve lÙee}e mJele:ÛÙee Øeieleermee"er

MekeäleerÛeW hee"yeU efceUCeejÛe veeneR.

heefjefmLeleerJej keâesCeeÛeWefn efveÙeb$eCe vemeleW. leer KeNÙee DeLee&veW keâesCeer megOee¤b

Mekeâle veeneR. efyeIe[CeW DeeefCe megOeejCeW ns oesvneRefn mJele:hegjlesÛe ceÙee&efole DemeleW.

lÙeeÛeW Deveg<ebefiekeâ heefjCeece keâoeefÛeled heefjefmLeleerJej nesle Demeleer} heCe ceePeer

megOeejCee nesCÙeemee"er heefjefmLeefle megOeej}er heeefnpes ÙeeÛe Â°erves keâesCeer efJeÛeej keâjerle

jener} lej lÙeeÛeer megOeejCee nesCÙeeÛeer MekeäÙelee ogjeJele peeF&} Ùeeble Mebkeâe veener.

heefjefmLeefle Devegketâ} Deme}er lej meeOekeâe}e keâener }eYe nesleÛe veeneR DemeW cegUeRÛe

cnCeeJeÙeeÛes veeneR. Devegketâ}-Øeefleketâ} JeeleeJejCeeÛeW heefjCeece }eYeneveerÛÙee Â°erves

keâener ØeceeCeele DeJeMÙe nesleele. heCe lÙeemee"er efkeâleer ØeÙelve keâjeJee, keâmee,

keâesCelee ØeÙelve keâjeJee SJe{eÛe efJeÛeej ceveele "sJeCes cee$e ßesÙemkeâj vemeles. cnCetve


meceLe& meesMeerle peeJes Demee efleefle#esÛee, menveMeer}lesÛee ceeie& meebiele Deensle.

meesmeeJeW ÙeeÛee DeLe& Ghes#ee keâjeJeer, legÛÚ }sKeeJeW Demee cee$e veeneR. keâejCe

lÙeecegUW ceeCemeeÛÙee Deble:keâjCeebleer} Denbkeâej yeUeJelees. JÙeJenejle: vewjeMÙeeveW

KeÛetve peeCÙeehes#ee DenbkeâejeÛÙee yeUeJej ceveeÛeer GYeejer efšketâve jenCeW MekeäÙe Deme}W

lej Skeâe Â°erveW leW F°Ûe cnš}W heeefnpes. hejbleg ne Denbkeâej efve}&ppeheCeebleefn

heefjCele nesTb Mekeâlees. DeeefCe leer efmLeefle HeâejÛe JeeF&š. lesJneb Ghes#es}e legÛÚlesÛeW

mJe¤he ÙesTb veÙes ner keâeUpeer meeOekeâeveW Iesle}erÛe heeefnpes cnCetve meceLe& ``mJeÙeW

meJe&oe veceü JeeÛes JeoeJeW'' DemeW cnCeleele.

legcneR yees}leÛe jene. ceer les SskeâleÛe veeneR. ner Je=efòe ogmeNÙee yees}CeeNÙee

ceeCemee}e DeefOekeâ efÛe[JeCÙeeble heefjCele nesles. cnCetve kegâCeer }eieš yees}le Deme}e

lej Deehe}er Yetefcekeâe keâeÙe Deens leW DeJeMÙe mhe° keâjeJeW. cee$e nW keâjerle Demeleebvee

OJeefve Ûe{e ÙesCeej veeneR, Yee<ee meceLe&veeÛeer DemeCeej veeneR, JeekeäÙeØeÙeesie Keb[veeÛee

vemes}, ÙeeÛeer o#elee Iesle}er heeefnpes. Meyo meewcÙe DeeefCe GÛÛeejCe veceülesÛeW Deme}W

heeefnpes. ÙeeÛee heefjCeece nUtnUt heefjefmLeefle megOeejCÙeeJej neslees. nesTb Mekeâlees.

ceeCemeeÛÙee YeeWJeleer pemeW meieUsÛe %eevesÕej-legkeâejece vemeleele, lÙeeØeceeCeW meieUsÛe

ogÙeexOeve-og:Meemeveefn vemeleele. og°eJee veenermee keâjleeb Ùesle veeneR. heCe Dehemecepe otj

nesTb Mekeâleele. mJele:efJe<eÙeerÛes Dehemecepe hemej}s lej lÙeebletveefn Øeefleketâ}lee efvecee&Ce

nesTb Mekeâles. cnCetve mJele:Ûeer Yetefcekeâe mhe°heCeW DeeefCe meewcÙeheCeW hegve: hegve: Øekeâš

keâjCÙeeÛeer DeeJeMÙekeâlee Demeles. cnCetve meceLe& mJeÙeW JeoeJeW, meJe&oe JeoeJeW, DeeefCe

veceü JeeÛes JeoeJeW DemeW DeeJepet&ve meebiele Deensle.

ceePeer Yetefcekeâe }#eeble ve ÙesCÙeeFlekeâer YeeWJelee}ÛeeR ceeCemeW De[eCeer Deensle

keâeÙe? Skeâoeb meebefiele}s lej lÙeebvee keâUtb veÙes keâeÙe? Demee efJeÛeej meeOekeâeÛÙee

ceveeble Ùeslees DeeefCe ceie lees ceewve mJeerkeâejlees. ceewveecegUW lÙeeÛÙee Deble:keâjCeeble GlheVe

nesCeeNÙee efKeVeles}e DeefOekeâ iebYeerjlee Ùesles. DeeefCe FlejebÛes Pee}s}s Dehemecepe otj

nesCÙeeme meeOeve jenle veeneR. G}š les Jee{CÙeeÛeer MekeäÙeleeÛe yeUeJeles. cnCetve

mJele:Ûeer Yetefcekeâe, ceveesJe=efòe, meeOÙe-meeOeveemebyebOeeRÛÙee Dehes#ee, Ùee hegve: hegve: mhe°

keâjerle jeefn}s heeefnpes. lÙeeble ØeoMe&ve vemeeJeW, mJele:ÛÙee ieewjJeeÛeer YeeJevee vemeeJeer;

heCe mebkeâesÛeefn vemeeJee, Keesšer }ppeeefn vemeeJeer. ogmeNÙeeÛÙee Deble:keâjCeebleer} jeie-

És<eeefo efJekeâej veeneRmes keâjCÙeeÛee ne Ûeebie}e ceeie& Deens cnCetve meceLe& ``cevee meJe&

}eskeâebefme js veerJeJeeJeW'' Demes meebieleele.

DeeheuÙeekeâ[s ØeeÛeerve keâeUeheemetve meJex<eeceefJejesOesve yeÇÿekeâce& meceejYes' Demee

mebkeâuhe keâjCÙeeÛeer heæefle Deens. DeeheCe peW meledke=âlÙe DeejbefYe}s}s Demeles lÙee}e

MekeäÙeleeW keâesCeeÛee efJejesOe Demetb veÙes ner Ùee ceeieÛeer YeeJevee. FlejebÛÙee ceveebleer}

meodYeeJe meeOekeâeÛÙee Øeieleer}e DeØelÙe#eheCeW keâejCeerYetle neslees. ØelÙeskeâ JesUeR menkeâeÙe&

}eYeCeW, osCeW MekeäÙe veme}W lejer meodYeeJe efceUCeW, "sJeCeW MekeäÙe nesles DeeefCe lÙeeÛee

GheÙeesieefn neslees. cnCetve mJele:efJe<eÙeeRÛeW efJekeâuhe peveceevemeeble efvecee&Ce nesCeej

veeneRle, Jee{Ceej veeneRle lej GCeeJele peeleer} Demee ØeÙelve meeOekeâeveW DeieoerÛe

JepÙe& ceevet veÙes. DeejbYeerÛÙee DeJemLeWle lejer ner iees° kesâJeU GheÙegkeäleÛe veJns lej

DeeJeMÙekeâ mecepe}er heeefnpes. efmeæeÛeer Jee efmeælesÛÙee peJeU heeWÛe}suÙeeÛeer DeJemLee

efvejeUer DeeefCe meeOevesÛeer ØeeLeefcekeâ efmLeefle efvejeUer. }eskeâebÛeer ef#eefle ceer yeeUiele

veeneR, ce}e lÙeebÛÙee YeeJevesMeer keâeÙe keâle&JÙe Deens, ne efJeÛeej meeOekeâeveW menmee keâ¤b

veÙes. DeeheuÙee JeeieCegkeâerveW, DeeÛejCeeveW, mejUheCeeveW, meewpevÙeeveW, Deepe&JeeveW,

veceülesves FlejebÛeeR ceveW ØemeVe nesle jenleer} DeMeer FÛÚe yeeUieeJeer DeeefCe lemee

Ùelveefn keâjeJee.

osns lÙeeefieleeb keâerefle& ceeieW GjeJeer ~

cevee meppevee ns efÛe ›eâerÙee OejeJeer ~~

cevee ÛeboveeÛeW hejer lJeeb efPepeeJeW ~

hejer DeblejeR meppeveeb veerJeJeeJeW ~~8~~

pÙee Je=efòe ceeCemee}e vewmeefie&keâheCeWÛe menpe efceUe}suÙee Demeleele lÙeebÛeeÛe

GheÙeesie ceeCemeeÛÙee Øeieleermee"eR JneÙeÛee Demelees. JÙeJenejeceOÙes ØelÙeskeâ ceeCemeeÛÙee

ef"keâeCeeR Oeves<eCee, oejs<eCee DeeefCe }eskesâ<eCee Ùee leerve Jeemevee menpeheCeW Demeleele.

Oeves<eCee cnCepes– GheYeesieeÛÙee Jemlet Øeehle keâ¤ve osCeejeR meeOeveW, pÙeeÛÙee efJeefveceÙeebletve

efceUleele leer–meòee, mebheefòe efceUefJeCÙeemee"eR ØeÙelveMeer} jenCÙeeÛeer Jeemevee. oejs<eCee

cnCepes– hebÛe %eeveWefõÙeebvee Meyo-mheMe&-jmeeefo efJe<eÙeebheemetve megKe efceUeJeW, leW melele

efceUeJeW, heg<keâU efceUeJeW, efJeefJeOe ØekeâejeveW efceUeJeW Demes Jeešle jenCeW. ŒeerefJe<eÙekeâ

DeefYe}e<ee SJe{eÛe oejs<eCee ÙeeÛee DeLe& veeneR. lees DeLe& lej lÙeebceOÙeW meceeefJe°

DeensÛe heCe Flej FbefõÙeebÛÙee Yeesie}e}meeefn lÙeeble meceeefJe° Deensle. oejs<eCee nW

Ghe}#eCe Deens. efce°eVeW, hekeäJeeVeW, Kecebie heoeLe& KeeJesle, veeškeâ, efÛe$eheš, ve=lÙe

heeneJeW, mebieerle SskeâeJeW, ceT }gme}gMeerle ieeÅeeefiejÅeebJej }esUeJeW, veeveeØekeâejÛeer

megiebOeeR õJÙeW JeehejeJeeRle, Ùee meJe& }e}mee oejs<eCesÛeWÛe Debie Deensle. }eskeâebveeR keâewlegkeâ

keâjeJeW, Ûeebie}W cnCeeJeW, mlegleer keâjeJeer, ØeMebmee keâjeJeer, ceevehe$eW efceUJeeJeeR, mevceeve

JneJee, melkeâej keâjeJee, YeeWJeleer ceeCemeebÛeer cees"er oešer peceeJeer, DemeW JeešCeW ner

}eskesâ<eCee. ner }eskesâ<eCee DeieoeR }neve ceg}ebleefn Demeles. yeeU MeneCee cnšuÙeeJeebÛetve


}neve}neve ceg}Wefn meebefiele}s}er keâeces Glmeeneves keâjerle veeneRle. og°, mJeeLeea,

ogJe&le&veer ceeCemee}eefn DeelcemeceLe&ve keâjeJeWmeW JeešleW. }eskeâebkeâ[tve Ûeebie}W cnCetve

IesCÙeemee"eR obYeeveW Ûeebieg}heCee efcejJeeJee DemeW Jeešle Demeles. Ùee eflevneR S<eCee

Skeâehes#eeb Skeâ JejÛÙee opee&ÛÙee, met#ce DeeefCe Glkeâš Deensle DeeefCe ÙeeleuÙee

ØelÙeskeâerÛÙee Øeehleermee"er Flej oesIeeRÛee keâebneR ØeceeCeele lejer lÙeeie keâjeJee }eielees

Demes lÙeebÛes mebyebOe Deensle. Ùee meJe& S<eCee ceveg<Ùee}e og:Keeble }esšCeeNÙee DeeefCe

meceepemJeemLÙee}e Ûet[ }eJeCeeNÙee Deensle. Oeves<eCee DeeefCe oejs<eCee Ùee lej

JewÙeefkeälekeâ DeeefCe meeceeefpekeâ DeOe:heeleeÛeW Øeye} keâejCe nesTb Mekeâleele. lÙeebletve

cegkeäle nesCÙeemee"eR }eskesâ<eCesÛeW Øe}esYeve GheÙeesieer he[CeejW Deens. ceveg<Ùe ceveyegæerÛÙee

Â°erves peeW peeW DeefOekeâ efJekeâefmele, Øeiele Jee GVele leeW leeW lÙeeÛÙee Deble:keâjCeeJej

Oeves<eCeshes#ee oejs<eCesÛee, oejs<eCeshes#eeb }eskesâ<eCesÛee ØeYeeJe DeefOekeâeefOekeâ Demelees Je

lÙeecegUW oejs<eCescegUW Oeves<eCee Je }eskesâ<eCescegUW oejs<eCee #eerCeyeU nesles Jee megšles.

}eskesâ<eCesÛeW Megæ mJe¤he nW megmebmke=âleheCeeÛes }#eCe "jles. ØeieleerÛeW, GVeleerÛeW meeOeve

"jleW. Oeves<eCee ner Jemlegle: cet}Yetle S<eCee veJns. lÙeeceeveeveW oejs<eCee nerÛe DeefOekeâ

cet}Yetle S<eCee Deens. keâejCe Oeve nW GheYeesieeÛeeR meeOeveW Jee efJe<eÙe efceUJeCÙeeÛÙee

keâeceeR Je mee"Jetve "sJeCÙeeÛÙee keâeceer GheÙeesieeR he[CeejW Skeâ ceeOÙece Deens. Ùee

ceeOÙeceeÛÙee yeUeJej cnCepesÛe mebheòeerÛÙee yeUeJej DeeheuÙee}e Jeešs} lesJneb Jeešs}

lÙee Jemlet, Jeešs} lÙee ef"keâeCeeR Jeešs} lÙee ØeceeCeeble, efceUt Mekeâleer} Ùee

efJeÕeemeeveWÛe ceveg<Ùe mebheòeerÛee }esYe yeeUielees. heCe heg{W lÙeeÛeWÛe JÙemeve yeveleW DeeefCe

ceie GheYeesieebÛee yeUer osTve, efJe<eÙemegKeekeâ[s hee" efHeâjJetve, keâebneR ceeCemeW lejer

kesâJeU mebheefòe ieesUe keâjCÙeeÛÙeeÛe ceeies }eieleele. lÙeebveeÛe DeeheCe ke=âheCe Jee

kebâpet<e cnCelees. pes mJele:efn GheYeesieerle veeneRle lÙeebÛÙeekeâ[tve Flejebvee megKemeeOeveebÛee

hegjJe"e nesCeW DeMekeäÙeÛe Deens. ke=âheCeeÛÙee Ùee Je=òeerÛee Gheneme keâjCeeje Skeâ

cepesoej mebmke=âle M}eskeâ Ghe}yOe Deens. cetUÛÙee efnboer megYeeef<eleeÛee lees DevegJeeo

Deens.

Yelee&jb ke=âheCeb peieeo oefÙelee c}evee cegKeßeer keâLeb ~

efkebâ keâef§eled keâefšle§Ùegle: heCe Fle: keâmcew Øeceeoeled oo: ~

oòees vewJe ÛÙegle§e vewJe ceefÙe leod mebYeeJÙeles Jee keâLeb ~

oeleejb Øemeceer#Ùe kebâefÛeohejb keâevles efJe<eCCeb ceve: ~

``ke=âheCe veJeNÙee}e yeeÙekeâesveW efJeÛeej}s– legceÛes leeW[ keâe Glej}bÙe? keâ[esmejerÛee

hewmee ieUtve he[}e keâeb Ûegketâve keâesCee}e efo}ele? lesJneb veJeje cnCee}e Ye}leWÛe!

–keâesCee}e efo}eefn veeneR DeeefCe ieUtveefn he[}e veeneR. ceePÙeekeâ[tve Ùee oesvneR

iees°er nesleer}Ûe keâMee? heCe Ùesleeb Ùesleeb Skeâ KegUe ceveg<Ùe heeefn}e– efYekeâeNÙeeveW

lÙee}e Skeâ hewmee ceeefiele}e DeeefCe lÙeeveW efKeMeeble nele Iee}tve lees Ûeškeâved keâe{tve

efo}e. hewMeemeejKÙee cenòJeeÛÙee JemletÛeW cenòJe cetKe& }eskeâebvee keâUle veeneR lÙeeÛeW

JeeF&š Jeeš}W ce}e! DeMeer GOeUheóer Ûeebie}er keâeb?''

ke=âheCe ØeJe=efòe ner meJeeËle Ieelekeâ ØeJe=efòe Deens. efleveW ØeieleerÛeer meJe& DeeMeeÛe

mebheles. cnCetve keâes"Wefn ke=âheCeeÛeer efveboe meJeeËle DeefOekeâ Dee{Ules. ke=âheCe ceveg<Ùe

keâOeeRefn }eskeâefØeÙelee mebheeot Mekeâle veeneR. lÙeehes#eeb efJe}emeer DeeefCe Ûewveer ceeCemeW

DeefOekeâ }eskeâefØeÙe Demeleele. Kejer }eskeâefØeÙelee mebheeove keâjCÙeemee"eRefn ceeCemee}e

efJe}emeeble, GheYeesieeble, ÛewveeRle Lees[er lejer keâeškeâmej keâjeJeer }eieles. ogmeNÙeekeâefjleeb

Peerpe meesmeeJeerÛe }eieles. lÙeecegUW meceLe& ÙesLeW }eskesâ<eCesÛeW Øe}esYeve ceveg<ÙeeÛÙee heg{W

"sJetve JÙekeäleerÛee DeOe:heele keâjCeeNÙee DeeefCe meceepeeceOeW DemJeemLÙe, mebIe<e& efvecee&Ce

keâjCeeNÙee Oeves<eCee-oejs<eCeWletve lÙee}e yeensj keâe{le Deensle DeeefCe ner }eskesâ<eCee

cnCepesÛe keâerleeaÛeer DeefYe}e<ee hejceeLee&}eefn efJeIeelekeâ nesCeej veeneR DeMee heeleUerJej

menpeheCeW Ûe{eJeer Ùeemee"eR osnheleveeveblejefn efšketâve jener} DeMeer keâerefle& mebheeefo}er

peeF&} ÙeeÂ°erveW mJele:ÛeW Jele&ve "sJeeJeW DemeW meebiele Deensle.

meòee DeeefCe mebheefòe pÙeebÛÙeepeJeU Deens DeMee JÙekeäleer mJele:ÛÙee veebJeeÛÙee

mebmLee keâe{CeW, mJele:Ûes hegleUs GYeejCeW, FceejleerJej DeeheuÙee veebJeebÛÙee heešŸee

}eJeCeW DeMeemeejKÙee iees°er keâ¤ve Deehe}er keâerefle& efškeâJetve "sJeCÙeeÛee ØeÙelve

keâjleele. Meer}, Ûeeefj$Ùe, meodiegCeeoeRÛee heòee veme}e lejer hewMeeÛÙee yeUeJej DeMeer

keâerefle& lÙeebvee keâebneR keâeU efJekeâle Iesleeb Ùesles nW KejW, heCe ner Kejer keâerefle& veJns Je

meceLeeËvee leer DeefYeØesle veeneR. ner Skeâ ØekeâejÛeer Øeefmeefæ Deens, peeefnjele Deens.

mebheòeerÛÙee yeUeJej iejpet }eskeâebÛeer keâebneR ve[ YeeieJeeJeer DeeefCe lÙeebÛÙeeJej ke=âle%elee

}eotve mJele:ÛeW veebJe efcejJetve IÙeeJeW DeeefCe lÙeebleefn leerve efhe{ŸeebÛee Gu}sKe meeOeeJee

DeMeer ner yeefveÙesefiejer Deens. cebefoje}e SkeâeoW Ûeebie}W efÛe$e Yesš cnCetve ÅeeJes Je lÙeele

DeeheuÙee OebÅeeÛeer, ogkeâeveeÛeer, peeefnjele keâ¤ve IÙeeJeer ns ÙeeÛes #egõlece GoenjCe.

ceeCemeeveW DeMeer LeesjJeer mebheeove kesâ}er heeefnpes keâer lÙeeves mJele: ØeÙelve ve

keâjleebefn }eskeâebveer efhe{Ÿeevedef{Ÿee lÙeeÛes iegCe ieele jeefn}s heeefnpes. MebkeâjeÛeeÙe&,

%eevesÕej, legkeâejece, jeceoeme, efMeJeepeer, DeefnuÙeeyeeF& neR lÙeebÛeer Glke=â° GoenjCeW.

DeMeer keâerefle& meòesveW Jee mebheòeerveW efJekeâle Ieslee Ùesle veener. leer Meer}, Ûeeefj$Ùe, keâle=&lJe,

lÙeeie, DeewoeÙe&, heje›eâce, peveefnleeÛeer leUceU, FlÙeeefo, FlÙeeefo meodiegCeebÛÙee

yeUeJej Øeehle nesle Demeles. ns meodiegCe kesâJne lejer efveefceòee-efveefceòeeves Øeieš nesTve

Ûee}le veenerle lej les meodiegCe neÛe ceeCemeeÛee mJeYeeJe yeveeJee }eielees. nW Flekesâ


meesheW veener. Ùeekeâefjleeb lÙeeie, ßece DeeefCe meelelÙe Dehesef#ele Demeles. ßeercebleebÛes Jee

meòeeOeeNÙeebÛes hegleUs GYeej}s peeleele. lÙeeKee}er lÙeebÛeer veeJesefn PeUkeâleele. heCe

`keâesCe nes ns Heâ}eCes Heâ}eCes'! Demes efJeÛeejCÙeeÛee Øemebie Ùeslees. veebJeeÛeer heešer

heneJeer DeeefCe ns veeJe keâesCeeÛes DemeW efJeÛeejCÙeeÛee Øemebie ÙeeJee ÙeeJe¤veÛe efJekeâle

Iesle}suÙee leLeekeâefLele keâerleeaÛeW cees} keâUtve Ùesles.

peeefnjeleeRÛeer nmlehe$eW }eskeâ JeeÛetve Hesâketâve osleele. leer heeÙeoUer leg[efJe}er

peeleele. heCe ner veebJes oie[ele Keesotve efYebleerle yemeefJe}er DemeuÙeeves heeÙeoUeR

leg[efJe}er peele veeneRle FlekeWâÛe. heCe peveceevemeebletve leer yeensj HeWâkeâ}er ies}s}er

DemeleeleÛe. veeJe meceesj efome}s lejer JÙeefkeäle ve mcejCeW ner Skeâ Øekeâejs heeÙeceu}erÛe

veener keâeÙe!

efJeÛeejCeeNÙee De%eeveer JÙekeäleerÛÙee yeeyeleerleefn DeMee iees°er Ie[leele heCe leW FLeW

DeefYeØesle veener. SKeeÅeeves keâesCe JÙeeme, keâesCe Jeeefucekeâer DemeW efJeÛeej}s lej lÙeeble

efJeÛeejCeejeÛÙee yegæerÛeer Kee}Ûeer heeleUerÛe JÙekeäle nesle Demeles.

efÛejmLeeÙeer keâerefle& }eYeCÙeemee"er ceeCemee}e efve:mJeeLe&heCeW ßece keâjeJes }eieleele

DeeefCe leWÛe ÛeboveeØeceeCeW efPepeeJes Ùee GhecesveW meceLe& mhe° keâjerle Deensle. jeceke=â<CeebØeceeCesÛe

jeJeCekebâmeeÛeerefn veeJes }eskeâebvee "eTkeâ Demeleele. DeMeeskeâ-ÛebõieghleeØeceeCeW ÛeWefiePeKeeve

DeeefCe Deewjbiepesyeefn }eskeâebvee efJemejleeb Ùesle veeneR. meceepeeÛeer mesJee keâjCeeNÙee

heg{eNÙeeØeceeCeWÛe ›etâj ojes[sKeesjebÛeer veebJeWefn Je=òehe$eeletve PeUkeâleele, DeefOekeâ "UkeâheCeW

PeUkeâleele, heCe ner keâerefle& veeneR; ner Dehekeâerefle& Deens. leer ÙesLeW meceLeeËvee DeefYeØesle

veeneR Je nWÛe lÙeebveeR ÛeboveeÛÙee GheceWletve mhe° kesâ}W Deens. Ûebove pemeW megiebOeer DeeefCe

Meerle} DemeleW DeeefCe DeeheuÙee Ùee iegCeebÛee }eYe }eskeâebvee JneJee cnCetve leW mJele:

efPepele jenleW, lÙeeØeceeCeW ceeCemeeveW meodiegCeer Je hejeshekeâejer Deme}s heeefnpes. ßecee}e,

lÙeeiee}e ve kebâšeUlee }eskeâebvee megKeeJeCÙeemee"eR, meceepeeÛÙee-osMeeÛÙee efnleemee"eR,

melele ØeÙelveMeer} jeefn}W heeefnpes. lÙeeJesUeR mJele:ÛÙee MejerjmegKeekeâ[s og}&#e keâjeJeW

}eie}s lejer leW ßesÙemkeâj ceeve}W heeefnpes. meneCesJej GieeUuÙee peeCeeNÙee ÛeboveeÛeer

Ghecee osCÙeeble SJe{e meJe& YeeJe DeefYeØesle Deens.

ne lÙeeie, ns keâ°; ner mJemegKeefvejhes#elee, ns heefjßece cnCepesÛe ÛeboveemeejKeW

efPepeCeW keâesCeekeâefjleeb DemeeJes? Ùee ØeMveebbÛeW Gòej osleebvee meceLe& cnCeleele– keâeR

legPÙee Jele&veeveW, legPÙee ke=âleerveW meppeveebÛeW Deble:keâjCe ØemeVe Pee}W heeefnpes, lÙeebÛÙee

cevee}e meceeOeeve Pee}W heeefnpes. ØeÙelveMeer}eheg{W "sJe}s}W ns OÙesÙe cenòJeeÛeW Deens.

keâejCe mJele:ÛÙee Oeves<eCee, oejs<eCee, }eskesâ<eCesmee"er }eskeâ veevee ØekeâejÛes keâ°

keâjerle DemeleeleÛe. keâOeerefn meceeOeeve ve heeJeCeeNÙee, le=hle ve nesCeeNÙee, hegjsmeb Pee}b,

heg<keâU kesâ}ble DemeW ve cnCeCeeNÙee, peeceele, pe"j, peeÙesmee"eR Denesje$e jeyeCeejs

ceeveJeer peerJe Ùee peieeble heg<keâU Deensle. DeefleßeceecegUW lÙeebvee #eÙeefn neslees. heCe nW

efPepeCeW ÛeboveeØeceeCeW veeneR. Ûebove pemeW osJehetpesmee"er efPepeleW, lemeW ceeCemeeÛes ßece

meppeveebÛÙee lees<eemee"er Deme}s heeefnpesle. meppeve ne leeW[eves yees}le veeneR. lees

menmee keâesCee}e, efpeYesveW JeeF&š cnCele veener; heCe lÙeeÛeWefn Deble:keâjCe ÛeebieuÙee

ke=âleerveW megKeeJeleW. DeeefCe JeeF&š Jele&veeveW ogKeeJeleW. cnCetve meceLe& meppeveebÛÙee

Deble:keâjCeeÛee Gu}sKe DeeJepet&ve keâjerle Deensle. leeW[hegpeebveeR kesâ}s}er mlegleer, ogpe&veebveeR

kesâ}s}er efveboe DeeefCe meppeveebÛeW ceewve Jee keâewlegkeâ ÙeebÛeW mJe¤he mecepeeJetve Iesle}W

heeefnpes lejÛe keâmeW JeeieeJeW nW veeršheCeW keâUs} DevÙeLee DeelceJebÛevee heojeR ÙesF&}.

vekeâes js cevee õJÙe leW hetef{}ebÛeW ~

Deefle mJeeLe&yegOeer ve js heehe meeÛes ~

Ie[W YeesieCeW heehe leW keâce& KeesšW ~

ve nesleeb ceveemeeefjKeW og:Ke cees"W ~~9~~

ceeCemeeveW efve:mJeeLeea DemeeJeW, mJeeLe&lÙeeieer DemeeJeW, DemeW DeeheuÙee mebmke=âleerceOÙes

Deveskeâ ØekeâejW meebefiele}s}W Deens. mJeeLe&lÙeeieer heg®<eebvee DeeheuÙee mebmke=âleerceOÙes hejce

DeeojCeerÙe ceeve}s peeles. meceLe& Ùee M}eskeâeceOÙeW mJeeLe& mees[CÙeeÛeeÛe DeeosMe osle

Deensle. lesJneb efve:mJeeLeea keâesCee}e cnCeeJeW efkebâJee mJeeLee&ÛÙee ceÙee&oe keâesCelÙee?

DeeflemJeeLee&ÛeW mJe¤he keâeÙe? nW Skeâoeb veeršheCeW mecepetve Iesle}WÛe heeefnpes. Yele=&njerves

ogmeNÙeeÛÙee megKeekeâefjleeb mJeeLe&lÙeeie keâjCeeje}e Gòece cnš}W Demetve meeceevÙe

ceeCemeeveW efveoeve mJeeLee&}e DeefJejesOeer Demeleebvee lejer Flejebvee meneÙÙe keâjeJeW DeMeer

Dehes#ee yeeUie}er Deens. heCe Ùee ``mJeeLee&}e DeefJejesOeer'' ÛeW mJe¤he efveef§ele

nesCÙeemee"eR lÙeeveW DeOeceeÛeW }#eCe meebieleevee pees mJeeLe& meeOeCÙeemee"eR FlejebÛÙee

efnleeÛeer neefve nesF&} DemeW Jeeielees lÙee}e je#eme cnš}W Deens.

Ùeemee"er mJeeLe& Meyo meJe& ØekeâejebveeR peeCetve IesCeW DeheefjneÙe& Deens. mJe DeefOekeâ

DeLe&. ÙeeÛee MeyoMe: DeLe& mJele:}e DeeheuÙee}e heeefnpes DemeCeW, nJeW JeešCeW,

keâMeeÛeer lejer Dehes#ee DemeCeW Demee Deens, DeeefCe peeWJej Mejerj OeejCe keâjeJeW }eieleW

leeWJej MeyoMe: DeLee&veW efve:mJeeLeea nesCeW ner DeMekeäÙe iees° Deens. DelÙeble hetCee&JemLesme

heeWÛe}suÙee ÙeesiÙeeÛeW keâeÙe neWle Demes} keâesCeeme "eTkeâ? heCe Flej meJeeËvee efve§eÙeeveW

keâesCelÙee vee keâesCelÙee mJe¤heeble DeVe-JeŒe-efveJeeje ÙeeÛeer DeeJeMÙekeâlee jenlesÛe.

DeieoeR vebies jenCeejs ieesmeeJeerefn Peeshe[er Jee DebLe¤Ce-heebIe¤Ce ÙeeÛee lÙeeie keâ¤b

Mekeâle veeneRle DemeWÛe efometve Ùesles. (ceie veie> jenCÙeeÛee GösMe keâeÙe leW mecepele


veeneR. leW efJekeâej efpebkeâCÙeeÛeW meeOeve, keâeb efJekeâej efpebkeâuÙeeÛeW ØeoMe&ve? F&ÕejÛe

peeCeW.) SjJeeR meJe& Leesj meeOeg-meppeve-cenelcÙeebvee DeieoeR ØeeLeefcekeâ mJe¤heeÛÙee

DeMee keâeb nesF&vee heCe MejerjOeejCesmee"er keâesCelÙee vee keâesCelÙee mJe¤heeble DeVe-JeŒe-

efveJeeNÙeeÛee mJeerkeâej ]keâjeJeeÛe }eielees. les ÛeJeeRÛes oeme vemeleer}, lÙeebÛeW nJeW vekeâes

kesâJeU DeejesiÙeMeeŒee}e Oe¤ve Demes}, meeceevÙe peveeØeceeCeW les lÙeele SsÕeÙe&,

Øeefle‰e, efJe}eme ceeveerle vemeleer} heCe keâesCelÙeener mJe¤heeble DeVeeJeebÛetve Jee

efveJeeNÙeeJeebÛetve jenCeW Heâej keâeU keâesCee}eefn MekeäÙe veeneR. lÙeecegUW MeeŒeeveWefn

Yegkesâ}e Skeâ ØekeâejÛee jesie ceevetve efYe#eeVeeveW keâeb nesF&vee lÙeeÛeer, efÛeefkeâlmee keâjeJeer

DemeW meebefiele}W Deens. ßeerceledMebkeâjeÛeeÙeeËveeR ``#egoJÙeeefOe§e efÛeefkeâlmÙeleeced Øeefleefoveb

efYe#eew<eOeb YegpÙeleeced'' DemeW cnš}W Deens; heCe }iesÛe Ùee DeeJeMÙekeâles}e keâesCelÙeeefn

ØekeâejeveW DeemekeäleerÛeW, ÛewveerÛeW, Yeesie}e}mesÛes ¤he ÙesTb veÙes cnCetve ÛesleeJeCeer osleele

keâeR ``mJeeÉVeb ve leg ÙeeÛÙeleeced'' iees[ DeVe efceUeJeW, ®Ûekeâj DeVe efceUeJeW DeMeer,

FÛÚe keâ¤b veÙes. efYe#ee ceeieeJeer heCe YepeeR Jee efpe}yÙee leUtve Jee{e DemeW cnCet veÙes.

nW peW iees[ JepÙe& meebefiele}W Deens, leW lÙeeheemetve YeÙe Deens, cnCetve veJns. ceOegcesner

ceeCemee}e iees[ pemeW JepÙe& Demeles lemee Øekeâej ÙesLes veeneR. iees[eÛeW YeÙe yeeUieCeW nW

oewye&uÙe Deens. efveYe&Ùelee nW hejceeLee&ÛeW cenòJeeÛeW Debie Deens; DeeefCe keâoeefÛeled

Ùeemee"eRÛe MebkeâjeÛeeÙe& heg{W }iesÛe `efJeefOeJeMeeled Øeehlesve mebleg<Ùeleeced' DemeW cnCeleele.

ÙeeÛee DeLe& iees[ ceeiet veÙes nW efkeâleerefn KejW Deme}s lejer owJeieleerveW pej efceUe}W lej

leW HeWâketâve ÅeeJeW Demesefn Jeeiet veÙes. meJe& MejerjYeesie ns ØeeceeefCekeâheCeW ØeejyOeeÛÙee

DeeOeerve "sJeeJesle. kesâJeU Meejerefjkeâ ne}Ûee}er JÙeefleefjkeäle MejerjYeesieebmee"er efJeMes<e

Demes ØeÙelve keâ¤b veÙes. pes DeveeÙeemeW efceUs} lÙeeÛee meceeOeeveeveW mJeerkeâej keâjeJee.

mJeerkeâej DeeefCe lÙeeie Ùeebvee Heâkeäle DeejesiÙe j#eCe SJe{sÛe ØeÙeespeve DemeeJeW. DeheLÙe

vemeleebveeefn iees[ KeeJeÙeeÛeWÛe veeneR Demee efve§eÙe kesâ}e lej DeefleLeer}e osJe ceeveCeeNÙee

meodie=nmLeeÛes ne}Ûe nesleer}. osJeles}e Dehe&Ce keâjleevee DeeheuÙee}e pes MekeäÙe

lÙeebleer} DeefOekeâ Ûeebie}s Dehe&Ce keâjeJeW, ne pees efveÙece, lÙeeÛeW hee}ve ie=nmLeeveW ceie

keâmeW keâjeJeW? meeceevÙele: ner De[ÛeCe keâesCee}e efJeMes<eMeer peeCeJele veeneR. keâejCe

ceveeÛÙee ogyeUsheCeecegUW Oeeefce&keâ ke=âlÙeW kesâuÙeeJeeÛetve jenJele veme}W lejer leeR keâMeerlejer

Gjketâve šekeâCÙeekeâ[s ceeCemeeÛeer ØeJe=efòe Demeles. cnCetve lej hegCÙeenJeeÛeveeÛÙee megheeNÙee,

JeeCeeÛee KeCe DeeefCe nesceeÛeW lethe ns Demes mJeleb$e peeleerÛes heoeLe& yeepeejeble efceUleele.

Ùee ØeJe=òeercegUsÛe DeefleLeerveWÛe keâebneR keâ[keâ efveÙece kesâ}s lej lÙeeÛeer De[ÛeCe DeeheuÙee}e

peeCeJele veeneR. keâoeefÛeled leW F°Ûe Jeešs}. heCe DeefleLeerveW Demes keâ"esj efveÙece keâjeJes

keâer veeneR DeeefCe keâjeJeÙeeÛeW "jefJe}Ws lej lÙeeÛee GösMe keâeÙe DemeeJee nW }#eeble

Iesle}WÛe heeefnpes. meeOekeâeJemLeWle DeejbYeeR FbefõÙepeÙeemee"eR keâebner G«e ›eleW efve§eÙeeves

heeUeJeerefn }eieleer}, heCe lees meeJe&ef$ekeâ efveÙece Demetb MekeâCeej veeneR. leer menpelee

veJns. leelheÙe& DemeW keâeR DeheefjneÙe& DeeJeMÙekeâleshegjleer FÛÚe keâjCeW ne DeeheCe

mecepelees lÙeeØeceeCeW mJeeLe& veeneR. MeeŒeeves lej ``ÙeeJeod efYeüÙesle pe"jb leeJeled mJemLeb

efn osefnveeced'' heesšehegjleW IesCeW ne ØelÙeskeâ ØeeefCecee$eeÛee DeLee&led ceveg<ÙeeÛeeefn DeefOekeâej

Deens DemeW MeeŒe meebieles. DeeefCe lÙeecegUWÛe DeeheuÙee mebmke=âleerceOeW efYe#ee IesCeejeÛe

Ghekeâej keâjlees, Iee}Ceeje keâjerle veeneR DeMeer OeejCee nesleer; DeeefCe cnCetveÛe

DeeheuÙeekeâ[s menŒeeJeOeer Je<ee&ÛÙee keâeUele DeeefLe&keâ-keâejCeeÛes mebIe<e& keâOeeR pevcee}e

Dee}s veeneRle. De}erkeâ[s cee$e nW Goeòe mJe¤he jeefn}W veeneR. Deelee oeve osCeeje

Gce&š, efveoeve Denbkeâejer lejer, Pee}e Deens. DeeefCe ceeieCeeje }eÛeej Deens efkebâJee

efYe#ee }eoeJeer DeMeer lÙeeÛeer Je=òeer Deens. heesšehegjleW IesCeW ne ØelÙeskeâeÛee DeefOekeâej

Deens ns KejWÛe, heCe ne DeefOekeâej meebieCeeNÙee MeeŒeeveWÛe DeefOekebâ ÙeesÓefYecevÙesle me

mlesvees oC[cen&efle' `DeefOekeâeÛeer FÛÚe keâjCeeje Ûeesj Deens. lÙee}e efMe#ee kesâ}er

heeefnpes' DemeWefn meebefiele}sW Deens, ns }#eeble "sJe}W heeefnpes. osMekeâe} heefjefmLeleerØeceeCeW

DeeßeceJÙeJemLes}e peW mJe¤he Øeehle Pee}s Deens, lÙeebleer} keâle&JÙeeÛee Jee GòejoeefÙelJeeÛee

efJeÛeej keâjleeb meOÙee DeeJeMÙekeâlesÛÙee ceÙee&oe hetJeeAhes#ee heg<keâUÛe ®boeJeuÙee Deensle

ns ceevÙe kesâ}WÛe heeefnpes. Skeâ keâeU Demee neslee keâeR pÙee JesUer ie=nmLeeßeceer

yeÇeÿeCeeveWefn leerve efoJemeebhes#eeb DeefOekeâ mebÛeÙe keâ¤ veÙes Demee DeeoMe& meebefiele}e

neslee, DeeefCe Skeâ Je<e&heÙeËle mebÛeÙeeÛeer metš osCÙeeble Dee}er nesleer. heg{W MeeŒeeveWefn

Deehe}s efveÙece Lees[s efMeefLe} kesâ}s. ie=nmLeeveW DehelÙeebÛeW mebieesheve keâjeJeW, ceg}ebvee

Ûeebie}W efMe#eCe osTve Jee{JeeJes DeeefCe lÙeebvee GhepeerefJekesâÛeW meeOeve Demee JÙeJemeeÙe

efceUJeleeb ÙesF&}, ceg}er ÛeebieuÙee Iejele efouÙee peeleer} Ùee iees°eRmee"er DeeJeMÙekeâ lees

mebÛeÙe keâjCÙeeÛeerefn Deveg%ee efo}er Deens. Deelee Ùee meJe}leeRÛeerefn DeefOekeâ Dees{eleeCe

kesâ}er heeefnpes keâeb? ceg}eÛeW ÙeesiÙe leW efMe#eCe Pee}s– lees hetCe& JeÙeeceOeW Dee}e,

ceg}ieer ÛeebieuÙee Iejer efo}er, efleÛeW Je<e&meCe heej he[}W, heefn}s yeeUbleheCeefn Pee}s,

Deeleeb DeeheuÙeeJejÛeW oeefÙelJe mebhe}s Je lÙeebÛÙeemee"er keâjeJeÙeeÛÙee mebÛeÙeeÛeer DeeJeMÙekeâlee

Gj}er veeneR DemeW Jeeš}s heeefnpes. õJÙemebÛeÙe efkeâleer DeeefCe efkeâleer ØekeâejeveW keâjeJee

Ùee}e keâener ceÙee&oe DemeeJeer keâeR veeneR? Je=efòe pej }esYeerÛe jeefn}er lej MeemeveeÛeW

keâeÙe efkebâJee Oece&MeeŒeeÛes keâeÙe, efveyeËOe kesâJeU hegmlekeâele jenleer}. ØelÙe#eele ceeCetme

Deveskeâ heUJeeše MeesOetve DeveeÛeej keâjerleÛe jener}; DeeefCe lÙeecegUW lees mJele:Ûes

DeeefCe meceepeeÛeWefn mJeemLÙe ieceeJetve yemes}. Ùeemee"eR DeeJeMÙekeâleshegjlÙee õJÙemeb«ene}e

Dee[keâe"er veme}er lejer mebheefòe ieesUe keâjCÙeeÛeer ceÙee&oeefn }#eeble Iesle}er heeefnpes,


lejÛe JÙekeäleerÛeW DeeefCe heÙee&ÙeeveW meceepeeÛeWefn peerJeve megKeeJen nesF&}. cnCetve meceLe&

cnCeleele keâer, ``vekeâes js cevee õJÙe leW hetef{}ebÛeW.''

legPÙee JÙeefleefjkeäle ogmeNÙee keâesCeeefn JÙekeäleeRÛes õJÙe letb Iesleeb keâecee veÙes.

ogmeNÙeeÛes hewmes DeveefOekeâejeves ØelÙe#e IesCÙeeceOeW }ebÛe efkebâJee Ûeesjer DemeleW, heCe Demes

hewmes DeØelÙe#eheCeW Deveskeâ ØekeâejW efceUefJe}s peeleele. leerefn Jemlegle: ÛeesjerÛe Deens ns

}#eele Iesle}s heeefnpes. pes DeeheuÙee DeefOekeâejeÛeW veeneR les keâesCelÙeeefn jerleerveW

efceUefJeCeW ner ÛeesjerÛe Deens keâejCe DeefOekeâejehes#ee DeefOekeâeÛeer Dehes#ee keâjCeW cnCepes

ØelÙe#e efkebâJee DeØelÙe#e DemeW keâesCeeÛÙee lejer DeefOekeâejeJej Deefle›eâceCeÛe nesles.

lÙeeÛÙee DeefOekeâejeÛeW keâe{tve IesleuÙeemeejKeWÛe nesles. kegâCeerlejer les keâjCeejÛe ceie ceerÛe

keâe vekeâes DemeW ceeCemee}e Jeešles. JÙeJenejÂ°Ÿee leW #ecÙeefn ceeve}s peeles. ÙeesiÙeefn

ceeve}W peeles. heCe leW meppeveheCee}e MeesYeCeejW veeneR SJe{W lejer efveoeve }#eele

"sJe}W heeefnpes. veerleerÛee efveÙece Demee keâer Flej kegâCeer DeveerleerveW Jeeiele Deme}s lejer

ceer veerleer mees[lee keâecee veÙes. mJemebj#eCeekeâefjlee keâjeJÙee }eieCeeNÙee Øeeflekeâejemee"eR

meJe&meeceevÙe veerefleefveÙecee}e MeeŒeevesÛe DeheJeeo meebefiele}s Deensle. DeeefCe ØemebieefJeMes<eeR

lÙeebÛee DeJe}bye keâjCeW nerefn veerleerÛe Deens. heCe lesÛe peerJeve nesCeej veener ÙeeÛeer

keâeUpeer Iesle}erÛe heeefnpes.

ßeerceled JeemegosJeevebomejmJeleer šWyesmJeeceer cenejepe ns Skeâ cees"s DeefOekeâejer heg®<e

De}erkeâ[ÛÙee keâeUele nesTve ies}s. lÙeebÛÙeeefJe<eÙeer Demes meebefiele}s ies}s Deens keâer

lÙeebvee Deveskeâ ØekeâejÛÙee efmeæer Øeehle neslÙee DeeefCe efJeMes<e keâejCeeveW les lÙeebÛee

GheÙeesieefn keâjerle Demele. heCe lÙeebveer lÙeekeâefjlee Skeâ ceÙee&oe "jJetve Iesle}er nesleer.

jesie Iee}efJeCeW, efheMeeÛÛe yeeOee otj keâjCeW SJe{ŸeehegjleeÛe les DeeheuÙee meeceLÙee&Ûee

keäJeefÛeled GheÙeesieefn keâjerle. heCe ce}e veeskeâjer }eies} Demes keâener keâje Demes keâesCeer

cnCee}s lej les Sskeâle vemele. kegâCee YekeäleeveW ÙeeÛeW keâejCe efJeÛeejuÙeeveblej lÙeebveer

mhe°erkeâjCe kesâ}s keâer Ùee}e pej veewkeâjer efceUJetve osCÙeemee"eR ceer ceePÙee efmeæerÛee

GheÙeesie kesâ}e lej menpeheCeeves leer veewkeâjer pÙee}e efceUe}er Demeleer lÙeeÛÙeeJej ceer

DevÙeeÙe kesâ}e Demes nesF&}. leW ceer keâjCeej veener. hegef{}ebÛÙee õJÙeeyeeyele efkeâleer

met#ce efJeÛeej keâjeJee }eielees leW ÙeeJe¤ve mhe° nesCÙeemeejKeW Deens. }e@šjer efkebâJee

jsme Ùeebletve õJÙeØeeefhle JneJeer cnCetve osJee}e kegâCeer veJeme kesâ}e lej lees Heâ}õthe

nesCÙeeÛeer MekeäÙelee veener. jesiecegefkeäle efkebâJee DehelÙeØeeefhle ÙeebÛeW lemes veeneR. les ØekeâjCe

hetCe&heCes lÙee lÙee JÙeefkeäleMeer mebyeæ Deens. lÙeele Flej keâesCeeJej Deefle›eâceCe nesCeej

veener. lesJneb DeeJeMÙekeâleshegjleW IesCeW Ùeeble mJeeLe& veeneR Je lÙeeble kegâCee}e }gyee[uÙeemeejKeWefn

nesle veener. DeejesiÙeehegjles DeVe Je efveJeeje, meceepeele mebYeeefJeleheCeW JeeJejCÙeeme

GheÙeesieer he[leer} DeMeeR JeŒeeefo meeOeves DeeefCe ceg}eceg}eRvee ÙeesiÙejerleerveW ceeieea

}eJeCÙeemee"er JesÛeeJeW }eieCeejW Oeve Ùeemee"er kegâCeer keâeneR kesâ}s (keâebnerefn kesâ}W veJns)

lej lÙeele Dee#esheen& keâebner veeneR ns }#eeble IesTve meceLe& cnCeleele, `Deefle mJeeLe&yegefæ

ve js heehe meebÛes.''

``DeefOekeâeÛeer Dehes#ee keâjCeW ns heehe Deens. les letb keâ¤b veÙesme.'' ÙeeJej keâebner

}eskeâ Demes cnCeleer} keâeR– ceie SsÕeÙe&, mece=efæ, efJe}eme, cenòJeekeâeb#ee Ùee meJe&

iees<šer lÙeepÙeÛe ceeveeJeÙeeÛÙee keâeÙe? DeeefCe lemeW ceeve}W lej mebleebÛeW meJe& Jee*dceÙe

ns kesâJeU mebvÙeeMeemee"eR, ieesmeeJeer-yewjeiÙeebmee"er Deens DemeW cnCeeJeW }eies}. meJe&meeceevÙe

ie=nmLee}e Ùee GheosMeeÛee GheÙeesie veener DemeW nesF&}. heCe ner Mebkeâe ÙeesiÙe veeneR.

YeejleerÙe mebmke=âleer}e lejer SsÕeÙee&ÛeW, mece=æerÛeW JeeJe[W veeneR. keâes"W keâes"W leer›e

JewjeiÙeeÛee GheosMe kesâ}e Deme}e lejer lees DeelÙebeflekeâ Yeesie}es}ghelesÛÙee, DeveeJej

DeemekeäleerÛÙee Øeeflekeâejemee"eR kesâ}s}e Deens. mece==efæ, SsÕeÙe&, lÙeepÙe "jefJeCÙeemee"er

veeneR. ``pees[esefveÙee Oeve Gòece JesJnejW'' pej mece=efæ efceUCeej Demes}, SsÕeÙe&

Jee{Ceej Demes} lej lÙeeble efvebÅe DemeW keâebner veeneR. heCe DemeW DeieoeR keäJeefÛeled nesles.

mece=efæ DeeefCe SsÕeÙe& SKeeÅeeÛe YeeiÙeJeblee}e mejUheCeeveW }eYeleele. yengOee Ùeemee"er

}ebÛe, keâeUs JÙeJenej, }gyee[Cetkeâ, HeâmeJeCetkeâ, lemkeâjer DeMeer meeOeveWÛe Jeehej}s}eR

Demeleele. Ùee iees°er Deefle mJeeLee&heeÙeeRÛe nesleele. cnCetve meceLeeËveeR lÙeebvee heehe

cnš}W Deens. DeeheuÙee DemeeceevÙe keâle=&lJeeÛee Jee yegæerÛee meogheÙeesie keâ¤ve kegâCeer

ßeerceble nesle Deme}e lej mebmke=âleer}e leW DeceevÙe veeneR; Oece& lÙee}e Heâej lej DeefOekeâ

Goej nes Demee GheosMe keâjer}. heCe lÙeepÙe ceeiee&veW efceUe}s}er ßeercebleer lÙeepÙe Deens

DemeW cnCeCeej veeneR. heCe Deefle mJeeLe&yegæerves `Øeefle‰smee"eR SsÕeÙe&,' Ùee KeesšŸee

keâuhevesveW õJÙe efceUefJeCÙeeÛeW pes vÙeeÙÙe ceeie& Deensle lesÛe [eJe}}s peeleele.

meecÙeJeeoeceOÙes ßeercebleerÛe lÙeepÙe ceeve}er Deens. lej OeveJeeÅeebveer keâesCelÙeeefn ceeiee&veW

ßeerceble nesCeW ÙeesiÙe DemeW ie=nerle Oej}W Deens. YeejleerÙe mebmke=âleerveW Ùee oesvner Deeflejskeâer

Je efve‰gj meceepe-heæleeRÛee lÙeeie keâ¤ve vÙeeÙÙe ceeiee&ves ßeerceble Jne DeeefCe

DeewoeÙee&veW oervepeveebvee megKeer keâje, DemeW JeeieCÙeeme meebefiele}W Deens. lÙeecegUW

JewÙeefkeälekeâ cenòJeekeâeb#es}e JeeJe jentveefn lÙeeÛeer heefjCeefle keâOeeR meeceeefpekeâ mebIe<ee&le

Pee}er veeneR. heCe mebmke=âleerÛÙee Ùee DeeosMeeÛes hee}ve megš}s DeeefCe meeceeefpekeâ

Deeheefòe yeUeJele Ûee}uÙee. meceepeeleuÙee meJe& iees°er yeejkeâeF&ves vÙeeneUCeeNÙee

meceLeeËÛÙee leW }#eeble Dee}W DeeefCe cnCetveÛe lÙeebveer Deefle mJeeLe&yegæer}e leer heehe¤he

DemeuÙeeveW otj "sJee Demee DeeosMe efo}e.

heehe ner DeMeer Jemleg Deens keâeR leer kesâJneb vee kesâJneb lejer keâesCelÙee vee keâesCelÙee


mJe¤heeble YeesieeJeerÛe }eieles. lÙeebletve keâesCeeÛeer megškeâe nesle veeneR. Ùee pevceeR veeneR

lej heg{ÛÙee pevceeR. Ùee pevceerÛeW vemes} lej ceeieÛÙee pevceerÛeW, heCe heehe nW Deehe}s

Yeesie osleWÛe. Deveskeâ ØekeâejÛÙee Meejerefjkeâ, ceeveefmekeâ, JewÙeefkeälekeâ Jee keâewšgbefyekeâ

og:KeebÛÙee mJe¤heeble, heehe Deehe}s heefjCeece oeKeJeerle Demeles. cnCetve meceLe& cnCeleele–

``Ie[s YeesieCeW heehe leW keâce& KeesšW.'' DeeflemJeeLe&yegæerveW, }esYeeveW, vÙeeÙeevÙeeÙeeÛee

efJeÛeej ve keâjleeb kesâJeU DeeheuÙeeÛe megKemece=æerJej }#e "sJetve Flejebvee lÙeecegUW

efkeâleerefn keâmeeefn $eeme nesle Deme}e lejer eflekeâ[s }#e ve osleeb DeeheuÙee DeefOekeâejeÛeW

pes veeneR, pÙeeble ogmeNÙeeÛeer HeâmeJeCetkeâ Jee }gyee[Cetkeâ Deens, DemeW Oeve ieesUe

keâjCÙeeÛeer ØeJe=efòe lÙeepÙeÛe nesÙe. Ùee Øekeâejeves Oeve efceUefJeCÙeemee"eR peW keâjeJeW

}eieleW lÙeeble meJe& efve<esOeebvee OeeyÙeeJej "sJetve JeeieeJeW }eieles; DeeefCe ceie nW keâce&

yeens¤ve pejer megKemece=æer Jee{efJeCeejW Jeeš}W lejer heefjCeeceeR og:KeowvÙee}e keâejCeerYetle

neslesW. DeMee ßeerceble ceeCemeeÛeW SsÕeÙe& DeeheCee}e GIe[ efomeleW. DeeheCe lÙeeÛeer Ûewve,

lÙeeÛee efJe}eme, lÙeeÛeer meeceeefpekeâ Øeefle‰e heentve lÙeeÛee nsJee keâ¤b }eieleeW. lÙeeÛes

DeieoeR DeeOegefvekeâ heæleerveW, Deveskeâ meesÙeerÛÙee KeesuÙeebveer Ùegkeäle Deme}s}W Me=bieej}s}W

Iej, lÙeebleer} JewYeJeer megKemeeOeveW, Me=bieej-efJe}emeeÛÙee Deveskeâ Jemlet GIe[ heenleeW

DeeefCe ceie ceeCemeeÛÙee ceveeble Ùesles, Deecner FlekeWâ mejUheCeeveW JeeieleeW, heehehegCÙeeÛee

efJeÛeej keâjleeW lejer DeeceÛÙee keâheeUerÛeer ØehebÛeele}er Dees{iemle DeJemLee keâebneR

veeneRMeer nesle veeneR, ceie Oecee&Ûeer yebOeveW keâMee}e heeUeJeÙeeÛeer? heCe Ùee ßeercebleerÛÙee

Deblejbieeble [eskeâeJetve heeefn}s lej leW peerJeve Deveskeâ ØekeâejÛÙee og:Keebveer YeejeJe}s}WÛe

efometve ÙesF&}. lÙee Iejeble efoKeeT efMe°eÛeej DeeefCe JejJejÛeer DeewheÛeeefjkeâ meYÙe

Yee<ee ÙeebÛee JeeJej efomele Deme}e lejer Keje efpeJneUe, Deeheg}keâer, hejmhejØesceeoj

ÙeebÛee DeYeeJeÛe efometve Ùeslees. Mejerj efJe}emeeble }esUleebvee efome}s lejer KejW DeejesiÙe

DeYeeJeeveWÛe efomeles. efveõeveeMe, ceeveefmekeâ DemJeemLÙe, YeÙe, efÛeblee, yegæerJej melele

o[heCe, DeheÛeve, jkeäleoeye FlÙeeefo FlÙeeefo DelÙeble heer[ekeâj DeeefCe yeNÙee ve

nesCeeNÙee efJekeâejebveer ner ßeercebleer meowJe $emle Pee}s}er, JÙeefLele Pee}s}er Demeles.

cnCetve meceLe& cnCeleele– pÙee keâcee&cegUW heehe YeesieeJeW }eieleW leW KeesšW Deens, leW keâ¤b

veÙes. peer mebheefòe mejU ceeiee&veW efceUJe}s}er veeneR efleÛeW Heâej cees"W o[heCe GjeJej

DemeleW. ceie lÙee YeÙeeÛÙee, efÛeblesÛÙee leeCeebletve megškeâe JneJeer cnCetve ner ßeercebleer

JÙemeveeOeerve nesles, mJewj DeeÛeejeble, DeveeÛeejeble yeg[tve jenles. Ùeebletve hegvneb efvejeàÙee

Deeheòeer pevcee}e Ùesleele. cnCetve DeMee efÛeleebveeR heesKej}s}W SsÕeÙe& Kejs megKe

mJeemLÙe Jee meceeOeeve osTb Mekeâle veeneR.

lees Keje megKeer keâeR pÙee}e efÛeblee veeneR. ØelÙeskeâ efceUJe}suÙee hewMeeieefCekeâ efÛeblee

Jee{le Demes} lej lÙeeÛeer DeefYe}e<ee keâeb keâjeJeer? Jeececeeiee&veW mebheVe nesCeejer keâebneR

ceeCemeW keâOeer keâOeer Heâej efveiejieó Demeleele, efve}&ppe Demeleele, lÙeecegUW lÙeebÛes

ef"keâeCeeR YeÙe, efÛeblee Je lÙeebÛes heefjCeece efomele veenerle. heCe Demes ogÙeexOeveerJe=òeerÛes

Heâej ogefce&U. DeOeceebÛÙee peeleeRleefn `}eKeeW ces Skeâ.'' lesJneb lÙee DeheJeeoeÛee efJeÛeej

keâjCÙeeÛeW keâejCe veeneR. meeceevÙeebveeR DeeheuÙee Jele&veeÛÙee meceLe&veemee"eR DeMeer ogÙeexOeveer

GoenjCeW efJeÛeejeble ve IesCeWÛe yejW? Demes Je¤ve efveiejieó JeešCeejs ogpe&veefn Deebletve

lemes vemeleele. meppevee}e pees DeeOeej ceeveefmekeâÂ°Ÿee keâeb nesF&vee }eYelees, lees

ogpe&vee}e keâOeeRÛe vemelees. cnCetve Deble:keâjCeeÛÙee Kees} leUeMeeR ne efve}&ppe JeešCeeje

ceeCetmeefn DemJemLeÛe Demelees. Ùeemee"er meceLeeËveer pÙeeÛeW og<heefjCeece YeesieeJeW }eieleer}

DemeW keâce& keâ¤ veÙes DemeW cnš}W Deens. ``nebmele keâce& keâjeJeW, YeesieeJeW j[le leWÛe

heefjCeeceer'' Demee pÙee keâcee&Ûee heefjCeece og:KeoeÙekeâ Deens leW keâjleebÛe keâeb?

pÙeecegUW mJele:}e DeOe:heeleeÛÙee heeleUerJej GlejeJeW }eieleW, peeR MesJešeR JewÙeefkeälekeâ,

keâewšgbefyekeâ, meeceeefpekeâ Jee je°^erÙe heeleUerJej heer[e osCeejeR, DemJeemLÙe efvecee&Ce

keâjCeejer DeMeeRr "jleele, leeR ke=âlÙeW kesâJnebefn Pee}W lejer šeUCeWÛe efnlekeâejkeâ Demeles.

Ùeemee"er ØelÙeskeâeveW DeeheuÙee nJeWvekeâesÛÙee ceÙee&oe MeeŒehetle heeleUerJej efveef§ele kesâuÙee

heeefnpesle Je lÙeebleÛe meceeOeeve ceeveCÙeeÛeer mebJeÙe cevee}e }eJe}er heeefnpes. Skeâe

efJeefMe° ceÙee&osveblej lejer ceeCemeeÛeW nW megKemeceeOeeve ceveeJej DeJe}byetve DemeleW.

cevee}e pej ÙeesiÙe lÙee ceÙee&oWle efceUCeeNÙee megKeesheYeesieeble mebleg° jenCÙeeÛeer mebJeÙe

}eJe}er veeneR lej keâebneRefn Je efkeâleerefn efceUe}W lejer ceve DemeceeOeeveer DeeefCe og:KeerÛe

jenles. keâejCe ``ve nesleeb ceveemeeefjKeW og:Ke cees"W.''

DeefOekeâeefOekeâ megKe, Ûewve, efJe}emeeÛÙee }e}ÛeerveW DeeefCe lÙeeletve efvecee&Ce nesCeeNÙee

je#emeer cenòJeekeâeb#esves yegefæceeve ceeCemeebveeR efJe%eeve jeyeefJe}W. heefjCeecele: Jew%eeefvekeâ

ØeieleerÛÙee Skeâe MelekeâeÛÙee Deeble, }#eeJeefOe Je<ex he=LJeerJej megKeeveW peie}s}er ceveg<Ùepeele,

meJe&veeMeeÛÙee Kees} keâ[ŸeeÛÙee šeWkeâeJej ÙesTve GYeer jeefn}er. heMegleguÙe oemÙe keâheeUeR

ÙesTve efceUCeejer Meeblelee efkebâJee mJewjeÛeejer mebIe<ee&Ûee vebiee veeÛe ÙeeJeebÛetve efleÛÙeeheg{W

heÙee&Ùe jeefn}e veeneR. Skeâerkeâ[s peerJeve Deme¢e keâ¤ve šekeâCeejeR meJe& ØekeâejÛeer Øeot<eCeW

DeeefCe ogmejerkeâ[s meJe& peerJeveÛe ve° keâ¤b MekeâCeejer DeCegOJecedmeejKeeR Jee lÙeentveefn

YeÙeevekeâ DeMeeR MeŒeeŒeW ceveg<Ùe peeleer}e SkeâeÅee YeÙeevekeâ je#emeemeejKeeR DeeheuÙee

oe{sKee}eR efÛej[tve efieUbke=âle keâjCÙeemee"eR GYeeR Deensle. Jew%eeefvekeâ ØeieleerÛes ns heefjCeece

heeefn}s cnCepes cevetveW ceneÙeb$eefvecee&Ce nW heelekeâ keâeb meebefiele}W nW }#eeble ÙesF&}.

ÛebõMesKej jceCeebmeejKÙee De}erkeâ[sÛe efoJebiele Pee}suÙee Leesj MeeŒe%eeveeRefn

DeblejeUÙeeveebmeejKÙee Jew%eeefvekeâ ØeieleerÛee JÙeehe Jee{efJeCeW ns ÙeesiÙe veeneR DemeWÛe


cnš}W Deens. Ùee DeblejeU mebMeesOeveemee"eR nesCeeNÙee mebheòeerÛÙee ØeÛeb[ JÙeÙeecegUW

ceveg<Ùepeele oefjõer nesF&}, je°sÛÙee je°W efJeveeMe heeJeleer}, DemeW YeÙe lÙeebveeR JÙekeäle

kesâ}W nesles. Jew%eeefvekeâ ØeieleerÛÙee veeoeceOÙeW efvemeie&Ûe›eâ nW keâebneR DebMeeveW lejer DeefveÙeefcele

nesles DeeefCe lÙeebletve DeefleJe=ef°, DeveeJe=ef°, JeeoUW, GvneàÙee-efnJeeàÙeebÛee Demecelees}

DeMee Deeheefòe efvecee&Ce nesleele. DemeW YeÙe, kegâCeer pÙeesefle<eer veJns lej, veeceJeble

MeeŒe%eÛe Deveskeâ ØekeâejebveeR JÙekeäle keâjerle Deensle. Ùee meJeeËÛes cetU ceeCemeeÛÙee

Deefleefjkeäle Yeesie}e}meWle Jee DeceÙee&o cenòJeekeâeb#eWle Deens. heCe ceeCemeeveW peCet

Peebhe[ }eJetve Iesle}er Deens DeeefCe lees ns otjÂ°erveW heenCÙeeÛeW šeUerle Deens.

De}erkeâ[s ceeCemeeveW Yeüecekeâ yegefæJeeoeÛÙee DeeOeejeveW F&ÕejeÛeW DeefmlelJe, Oecee&ÛeW

efveÙeb$eCe, nW ceeveeJeÙeeÛeW veeneR Demes meesÙeermkeâjheCeW "jefJe}W DemeuÙeeveW lÙee}e ogJe&le&veeÛeer

Jee mJewjeÛeejeÛeer yeeWÛe eflelekeâerMeer }eiele veener. lÙeecegUW heeefnpes cnCepes heeefnpes DeeefCe

efceUJeeJeÙeeÛeW cnCepes efceUJeeJeÙeeÛeW SJe{WÛe peCet OÙesÙe lÙeeÛÙee heg{W Demeles. keâMeekeâefjleeb

heeefnpes, efkeâleer heeefnpes, keâmeW efceUJeeJeÙeeÛeW ne efJeÛeejÛe lees keâjerle veeneR. DeeefCe ceie

DeefOekeâ, Ùeentve DeefOekeâ, SJe{erÛe og:KeoeÙekeâ owvÙeheefjCeeceer OeejCee lÙeeÛesheg{W jenles.

nW KejesKejerÛe ÙeesiÙe Deens keâeÙe? ÙeeÛee efJeÛeej ceeCemeeveW kesâ}e heeefnpes.

}neve ceg}eÛÙee meboYee&le Skeâ }eskeâkeâLee Øeefmeæ Deens– Skeâe kegâšgbyeele heefle,

helveer Je oesve Je<ee&Ûes }neve cet} SJe{erÛe ceeCemeW nesleer. DeepeÛÙee Â°erveW DeieoeR

DeeoMe& kegâšgbye. DeeF&}e keâebneR cenòJeeÛÙee keâeceekeâefjleeb yeensj peeCes DeeJeMÙekeâ nesleW.

}neve cet} IesTve peeCeW meesÙeerÛeW veJnleW. lesJneb ceg}e}e meebYeeUCÙeeÛeer keâeceefiejer

Jeef[}ebÛÙeeJej meeWheJeCeW DeeJeMÙekeâ nesles, lÙeebveeR leer `nes nes' cnCetve DeefYeceeveeveW

helkeâj}er Je Iejeble nesleeR veJnleeR lesJe{eR KesUCeer ceg}eheg{W šekeâ}er. meieUeR KesUCeeR

Skeâoce efceUeuÙeeveW cet} Lees[e JesU Heâej Deevebo}s, heCe lesJe{ŸeeÛe }ewkeâj lÙeeÛee

lÙee KesUCÙeebleer} jmeefn mebhe}e; DeeefCe leW KeeT ceeiet }eie}W. Jeef[}ebvee meceesjÛe

iegUeÛee [yee efome}e Je lees keâe{tve lÙeebveeR ceg}eÛÙee meceesjÛe lÙeebleer} megheejer SJe{e

ietU lÙeeÛÙee neleeJej "sJe}e. meceesj iegUeveW Yej}s}e [yee heeefnuÙeeveblej ceg}eveW

DeeCeKeer ietU ceeefiele}e. Jeef[}ebveer ef}byeeSJe{e ietU lÙeeÛÙee neleeJej "sJe}e. cet}

DeeCeKeer cnCee}W, Jeef[}ebveer DeebyÙeeSJe{e ietU efo}e. cet} DeeCeKeer cnCee}Ws,

vekeâej efceUleebÛe lÙeeveW Yeeskeâe[ hemej}W. Jeef[}ebveer Jewleeietve veejUeSJe{e ietU

lÙeeÛÙeeheg{W Deeheš}e. lejer ceg}eÛeW DeeCeKeer Leebyesvee. ceej}W, Oeesheš}W lejer heesj

Sskesâvee. yeeheeveW efÛe[tve meieUe [yee ceg}eheg{W DeeoU}e. lejer heesj DeeCeKeer cnCetve

j[leÛe nesleW. Je[er} Jewleeie}s. $emle Pee}s. ceg}ehes#ee cees"e DeeJeepe keâe{tve Deesj[t

}eie}s lejer ØeMve megš}eÛe veeneR.

Lees[Ÿee JesUeveW DeeF& hejle Dee}er. IejeÛeW jCeebieCe heentve leer Ûeefkeâle Pee}er. #eCeeOee&le

meJe& heefjefmLeefle efleÛÙee }#eeble Dee}er. Lees[W efmcele efleÛÙee cegKeeJej Gceš}s. efleveW ØeLece

iegUeÛÙee [yÙeemen meeje hemeeje DeeJej}e. [esUs, veekeâ, leeW[ Ùeebleer} heeCÙeeveW

yejyeš}s}W ceg}eÛeW leeW[ mJeÛÚ kesâ}W. lÙee}e GÛe}tve IesTve Lees[s Leeheš}s. Leesheš}W.

lÙeeÛÙeeMeer }eef[keâ yees}tve Ye}lÙeeÛe iees°eRle lÙeeÛeW }#e JesOetve, keâMee}e lejer nele

js keâ¤ve Meeble kesâ}W, DeeefCe ceie efJeÛeej}W leg}e keâeÙe nJeW? cet} cnCee}W KeeT!

heg<keâU KeeT. DeeF&veW nbmetve yejW cnš}W. ceg}e}e Kee}eR "sJetve GÛe}tve "sJe}s}e iegUeÛee

[yee keâe{}e. lÙeebleer} Skeâ }neve megheejerSJe{e Je Skeâ cees"Ÿee megheejerSJe{e Demes

oesve Ke[s DeeheuÙee oesvneR neleebJej IesTve ceg}eheg{W Oej}s DeeefCe ØesceUheCeW cnCee}er,

Ùeeble}e leg}e heeefnpes lees Ies yejW! cet} nme}W DeeefCe lÙeeveW DeeF&ÛÙee neleebleer} cees"Ÿee

Ke[ŸeeJej Peshe Iee}tve lees Ke[e GÛe}}e Je leeW[eble Iee}tve DeeveboeveW leW KesUtb }eie}s.

DeeF&veW yeeheekeâ[s heeefn}W. yeeheeveW Deehe}e hejeYeJe ceeskeâàÙee ceveeveW ceevÙe kesâ}e. IejeceOe}er

ØemeVelee hegvne Øeieš Pee}er.

ceeCemeeÛeW ceve Ùee }neve ceg}emeejKeW Deens. FbefõÙeW peCetb lÙeeÛeer mecepetle hešeJeer

cnCetve lÙeeÛÙeeheg{W DeefOekeâeefOekeâ efJe<eÙeesheYeesieeÛeeR meeOeveW "sJeleele lejer ceveeÛeer le=efhle

nesleÛe veeneR. lÙeeÛÙee ``DeeCeKeer DeeCeKeer'' Ûee Dee›eâesMe Jee{leÛe peelees. MesJešeR

FbefõÙeW Lekeâleele. lejer ceve Demebleg°Ûe jenleW. MesJešeR yegefæ keâeÙe&keâejer nesles DeeefCe leer

pÙee ceÙee&oWle efJe<eÙeesheYeesie F° Deens, ÙeesiÙe Deens, efnlekeâj Deens lÙee ceÙee&oWle keâebneR

GCeW, keâebner DeefOekeâ Demes ieš keâ¤ve efJe<eÙe lÙeeheg{W "sJeles. mJeeYeeefJekeâ Lees[Ÿee

DeefOekeâeÛee mJeerkeâej kesâ}e peelees. DeeefCe Lees[W GCeW heeefn}W DemeuÙeeveW meceeOeeveefn

efceUleW. Ùeemee"eRÛe DeeheuÙee mebmke=âleerveW DeieoeR Jesokeâe}eheemetve megæeb `DeOe:heMÙemJe

ceesheefj'' - Kee}ÛÙeekeâ[s hene JejÛÙeekeâ[s heentb vekeâes Demee DeeosMe efo}e Deens.

ceesšejeRletve peeCeeNÙeeveW HeâšHeâšerJe¤ve peeCeeNÙeekeâ[s heneJeW. lÙeeveW ogÛeekeâerJeeuÙeeÛeer

heefjefmLeefle }#eeble IÙeeJeer. ogÛeekeâerJeeuÙeeveW heeÙeer Ûee}eJeW }eiele veener vee ÙeeÛee Deevebo

ceeveeJee. heeÙeer Ûee}CeejeveW, DeveJeeCeer Ûee}eJeW }eieCeejeÛÙee og:KeeÛee efJeÛeej

keâjeJee. heCe nesleW leW vescekeWâ G}šW nesleW. ceesšejJee}eefn Deehe}er iee[er efHeâÙeeš efkebâJee

DeByesme[j Deens cnCetve og:Keer Demelees. [e@ped, MesJejes}sšd, Fbhee}e DeeheuÙeepeJeU

veeneR ÙeeÛeW lÙee}e og:Ke nesleW. nW kegâ"W LeebyeCeej? DeeJeMÙekeâles}e efveef§ele meercee

jenles. DeieoeR osMekeâe}heefjefmLeleerÛee efJeÛeej keâ¤veefn DeeJeMÙekeâlee keâOeeR DeceÙee&efole

nesTb Mekeâle veeneR. heCe ÛewveerÛÙee keâuheveebvee keâOeeRefn Debleheej jenle veeneR. ``efvemJees

Jeef° Meleb, Meefle oMeMeleb }#eb menŒeeefOehe:'' Ùee megYeeef<eleeble JeefCe&uÙeeØeceeCeW MebYej

®heÙes efceUCeeje, heeÛeMeW ®heÙes efceUefJeCeeje Ùee ceneieeF&ÛÙee efoJemeeble Deehe}W


Yeeiele veeneR cnCelees nW mecepetb Mekeâles, heCe Ûeej npeej ®heÙeW efceUJeCeeje vÙeeÙeeOeerMeefn

Deehe}W Yeeiele veeneR cnCetve lÙeeiehe$e oslees lesJneb keâeÙe cnCeeJeW! DeeefCe lÙeeleefn lees

meceepeJeeoeÛee hegjmkeâlee& ! ! ceveg<ÙeeÛÙee neJejsheCeeÛeW Ùeehes#eeb DeefOekeâ Ieesj efJe[byeve

Demes} DemeW Jeešle veeneR. yejW nW DeefOekeâ efceUefJeCÙeemee"eR lejer mejU, mebYeeefJele,

vÙeeÙÙe ceeiee&Ûee DeJe}bye kesâ}e peelees keâeb? meewpevÙe jeKe}s peeleW keâeb? lej lemeWefn

veeneR. Ûeesjšs JÙeJenej, }gyee[Cetkeâ, HeâmeJeCetkeâ, efheUJeCetkeâ, mebhe, yebo, IesjeJe,

efve‰tj o[heCeW, ›etâj OecekeäÙee ÙeebÛeeefn DeJe}bye keâjCÙeeble Keble Jeešle veeneR. Ùee

Je=òeerveWÛe JeeieeJeÙeeÛeW "juÙeeme keâesCeleWefn Meemeve, keâesCeleerefn meceepejÛevee Jee keâesCeleerefn

Jew%eeefvekeâ Øeieefle ceveg<Ùee}e megKeMeeblelee osTb MekeâCeej veeneR. vewmeefie&keâ FÛÚe hetCe&

keâjeJÙeele, lÙee o[het veÙesle, ÙeeefJe<eÙeeR kesâJnebÛe Jeeo veJnlee; heCe peer peer FÛÚe

nesles leer leer vewmeefie&keâÛe DeeefCe efleÛeer hetefle& Pee}erÛe heeefnpes ns cee$e kesâJnebefn,

keâesCee}eefn, kegâ"sefn ve hejJe[CeejWÛe Deens. Yeüeble yegefæJeeoer, mebÙecee}e o[heCe

cnCeleele DeeefCe o[heCeeveW efJeke=âefle Ùesles Demee keâebieeJee keâjleele. lÙeebÛeer ner efJeÛeejmejCeer

Heâes} Deens. mebÙeceeveW MekeäleeRÛeW mebj#eCe nesleW DeeefCe GheYeesie#ecelesÛeW meeceLÙe& Je keâe}

oesvneRefn Jee{leele, lÙeecegUs lees jefmekeâlesveW peerJeveeÛee GheYeesie DeefOekeâ oerIe&keâeU IesTb

Mekeâlees. G}š GòespeveeveW DeeefCe mJewj GheYeesieeveW, GheYeesieeÛeer hee$eleeÛe GCeeJeles.

keâejCe mJewj GòespeveeveW meeceLÙe& PeheešŸeeveW #eerCe nesles DeeefCe ceie DeMeeR ceeCemeW Ieesj

vewjeMÙeeveW DeeefCe efJe<eCCelesveW JeÙeeÛÙee efleMeer-hemleerMeeRleÛe oerve, DemJemLe DeeefCe

efJeke=âle nesleele. cnCetve megKeeÛeer keâuhevee ceveeÛÙee mJeeOeerve kesâ}er lej og:KeeefMeJeeÙe

keâebneR JeešŸee}e ÙesCÙeeÛeer MekeäÙeleeÛe veeneR. DemeW meebietve ßeermeceLee&veeR ceeCemeeveW

vesnceer mebÙeceeble meceeOeeve MeesOeeJes DemeW megÛeefJe}W Deens.

meoe meJe&oe Øeerefle jeceeR OejeJeer ~

ogKeeÛeer mJeÙeW meebef[ peerJeeR keâjeJeer ~~

osnsogKe nW metKe ceeveerle peeJeW ~

efJeJeskeWâ meoe memJe¤heeR YejeJeW ~~10~~

keâesCee}e lejer Deehe}s cnCeeJeW, keâesCeeJej lejer Øesce keâjeJeW, hejmhej efpeJneàÙeeveW

meceeOeeve efceUJeeJeW, ner ceeCemeeÛeer Skeâ mJeeYeeefJekeâ ØeJe=efòe Deens. MejerjeÛÙee DeeJeMÙekeâlee

efJeefMe° ØeceeCeeble YeeieuÙee keâeR lÙeeÛeer ner ØeJe=efòe Øekeâš PeeuÙeeefJevee jenle veeneR. heCe

ner YeeJevee kegâCeeefJe<eÙeeR OejeJeer cnCepes efnleeÛeW "jleW lÙeeÛeW Gòej meceLe& osle Deensle.

les cnCeleele–Øesce keâj. leg}e nJÙee nJÙee JeešCeeNÙee iees°eRhewkeâeRÛe leer Skeâ Deens,

heCe legPeW nW Øesce jeceeJej Demet os. yeeÙekeâes, ceg}W, Iejoej, meòeemebheefòe ns legPÙee

ØesceeÛeW efJe<eÙe Demet veÙesle. IejeoejeÛee lÙeeie keâj. kegâšgbyeeleuÙee }eskeâebMeeR legme[sheCeeveW

Jeeie, Demee ÙeeÛee DeLe& cegUeRÛe veeneR. heCe ØesceeÛeer peer Glkeâšlee efleÛeW DeefOe‰eve

kegâšgbye Je mebmeej Demetb veÙes SJe{WÛe ÙesLeW DeefYeØesle Deens. DeelÙebeflekeâ Glkeâš ØesceeÛeW

DeefOe‰eve leW DemeeJeW keâeR peW MeeÕele megKe, hejcemeblees<e Jee Deebleefjkeâ ØemeVelee

efceUJetve osF&}. ns efJe<eÙeØeOeeve ØehebÛeeletve keâOeeRefn efceUCÙeeÛeer MekeäÙelee veeneR.

cnCetve jeceoememJeeceer ``meoe meJe&oe Øeerefle jeceeR OejeJeeR'' DemeW meebieleele.

efJe<eÙeebJej Øesce keâjCeW efMekeâeJeW }eiele veeneR. efceUJeeJeW }eiele veeneR. efJe<eÙeebÛeer

DeefYe}e<ee Deme}suÙee FbefõÙeebÛÙee ceeOÙeceeveW leer Dees{ cevee}e mJeYeeJele:Ûe }eieles.

hejceeLee&ÛeW megKe nW FbefõÙeefvejhes#e DemeuÙeeveW lÙeeÛeer DeeJe[ cee$e peesheemeeJeer }eieles,

ØeÙelvehetJe&keâ Jee{JeeJeer }eieles. cnCetve meceLe&-jeceeÛÙee ef"keâeCeeR Øeerefle OeejCe keâjeJeer

DeeefCe leer meoe meJe&oe cnCepes Denefve&Me GlkeâšlesveW DemeeJeer–DemeW megÛeefJeleele.

mebmeejefJe<eÙekeâ Øesce, }esYe, Deemeefkeäle Ùeebvee cee$e keâeU, JesU, JÙeJenej ÙeebÛÙee

ceÙee&oe Demeleele, DemeuÙee heeefnpesle. veeneRlej leW ØekeâjCe Heâej og:KeoeÙekeâ nesleW.

DeefOekeâ, DeeCeKeer DeefOekeâ ne hejceeLee&Ûee he#e Deens. ØehebÛeeÛee veeneR. keâejCe hejceeLe&

ne mJeYeeJele:Ûe Deveble Deens. ØehebÛeeÛeW lemeW veeneR. lesLeW DeeOeeR ceÙee&oe DeeefCe ceie

GheYeesie DemeWÛe OeesjCe Deme}W heeefnpes. }gie[s kesâJe{ŸeeÛeW IÙeeJeÙeeÛeW ns efveef§ele Pee}W

keâeR ceie keâe"-heoj-jbie-heesle Ùeeble DeeJe[er-efveJe[er}e JeeJe "sJeCÙeeme De[ÛeCe

veener. DevÙeLee lemes JÙeJenej efoJeeUKeesjerÛes "jCeej, efveoeve GieerÛeÛe Dees{eleeCe

lejer efvecee&Ce keâjCeejÛe. cnCetve meceLeeËveer mebmeejele ÙeLee}eYeeble meblees<e ceeveCÙeeme

efMekeâeJeW cnCepesÛe peerJee}e nesCeejW og:Ke menpeheCeW šeUleeb Ùesles DemeW `ògKeeÛeer

mJeÙeW meebef[ peerJeeR keâjeJeer'' Ùee Meyoebveer meebefiele}W Deens.

peerJee}e nesCeeNÙee yengleskeâ meebmeeefjkeâ heer[e Ùee És<e, }esYe, Deemeefkeäle FlÙeeefo

efJekeâejebÛÙeecegUW nesCeeNÙee Deensle. Dees{ hejceeLee&Ûeer "sJeeJeer. cnCepes cetU keâejCeWÛe

otj PeeuÙeeveW og:Keefn šekeâuÙeemeejKeWÛe nesles. heCe MejerjeÛÙee heeleUerJej cee$e pes

keâ° keâjeJes }eieleele Jee meesmeeJes }eieleele, les heefjCeeceeR megKeeÛesÛe Demeleele.

cnCetve Meejerefjkeâ keâ°ebveeefn megKe ceeveCÙeeme efMekeâ}s heeefnpes nW }#eeble ÙeeJes Ùeemee"eR

meceLe& cnCeleele– òsnsogKe les metKe ceeveerle peeJeW.'' osne}e nesCeejs og:Ke, osns' }e

nesCeejs keâ° ns megKekeâejkeâ vemeleele, nW KejW Deme}W lejer lÙeebvee megKe ceeveCÙeeme

efMekeâ}W heeefnpes lejÛe efnle nesF&}.

hejceeLee&ÛÙee Â°erves kegbâleer lej èfJeheo: mevleg ve: MeÕeled le$e le$e peieodiegjes'

DemeWÛe ceeieleW. keâejCe Deeheòeer DeeuÙee cnCepesÛe hejcesÕejeÛeW mcejCe JneJeW Demee

ceveg<ÙemJeYeeJe Deens. Deeheòeer vemeleebvee hejcesÕejeÛes mcejCe jentb veÙes Jee jentb Mekeâle


veeneR Demee efJehejerle OJeefve kegbâleerÛÙee JeÛeveebletve keâe{tb veÙes. kegbâleer ner Heâej Leesj

ÙeesiÙelesÛeer m$eer nesTve ies}er. Glkeâš, ØesceU YekeäleeÛÙee YeeJeveWletve leer cnCeles keâer

ceveg<ÙeeÛÙee mJeYeeJeOecee&veW SjJeeR F&ÕejeÛeW mcejCe jenCeej vemes} lej pÙeecegUW les

mcejCe melele nesle jener} DeMee Deeheòeer hegvneb hegvneb DeeuÙee lejer Ûee}leer}.

kegbâleerÛÙee cnCeCÙeeÛee Demee YeeJe Deens. ef›eâÙee DeeefCe Øeefleef›eâÙee yengOee meceeve

Demeles. Ùee efmeæebleeØeceeCesefn og:Ke DeeveboeveW mJeerkeâej}W lej ceeieesceeie megKe mJeYeeJele:Ûe

ÙesF&} DeeefCe og:Keeveblej megKe YeesieCeW nWÛe KejesKejer megKe DemeuÙeeves pÙeeÛÙee

Øeefleef›eâÙeWletve og:Ke pevcee}e ÙesleW, leW megKe ceeieCÙeele keâeneRÛe DeLe& veeneR. cnCetveefn

kegbâleerveW og:Ke ÙesTb os DemeW cnš}W Demes}. leW keâebneRner Deme}W lejer Mejerje}e

megKekeâejkeâ ve JeešCeeNÙee ke=âleer heefjCeeceer efnlekeâejkeâÛe "jleele.

DeejesiÙeMeeŒeeÛÙee Â°erveW owefvekeâ peerJeveebleefn nW DevegYeJeeme ÙesleW. DeejesiÙeeÛeW

megKe efceUJeeJeW DemeW Jeešle Demes} lej megKeemeerve peerJeveeÛee lÙeeie kesâ}e heeefnpes.

Deveskeâ ØekeâejebveeR Mejerje}e keâ° nesleer} DemeWÛe Jeeie}W heeefnpes. pÙeebvee heesšYej DeVe

DeeefCe hegjsmee efveJeeje efceUlees DeMee Mejerjkeâ°eJej peieCeeNÙee, ßecepeerJeer JÙekeäleerÛeW

DeeÙeg<Ùe, Deefleefjkeäle efJe}emeeble }esUCeeNÙee ßeercebleehes#eeb efkeâleerlejer DeefOekeâ DeejesiÙemebheVe

DemeleW. peW efpeYes}e ®Ûekeâj leW DeejesiÙee}e Ûeebie}W DemeleWÛe Demes veeneR. YesU, Yepeer,

efÛeJe[e, Leeef}heer"W, leU}s}s heoeLe&, efce°eVeW neR efpeYes}e vesnceerÛe nJeeR nJeeR Jeešleele.

heCe ØeefleefoveeR lemes heoeLe& KeeCÙeeble DemeCeW DeejesiÙeeÛÙee Â°erveW Heâej Ieelekeâ Deens.

cemeeuÙeeÛeW ÛeceÛeceeRle Kecebie heoeLe& ns heg<keâU ØeceeCeele KeeJesmes Jeešleele ns KejWÛe

Deens. heCe lÙeeveW heesš efyeIe[leW nW lÙeentve KejW Deens. vegmeleer leekeâ-Yeekeâjer, otOe-

heesUeR Kee Demes heesš efyeIe[}suÙee ceeCemee}e meebefiele}s lejer leW lÙee}e ceeveJele

veeneR, leeW[er }eJeCÙeeJeebÛetve lÙeeÛeW De[leWÛe DeeefCe Lees[erMeer metš lÙee Â°erveW efo}er

keâeR ceie leW ØeceeCe ›eâceeveW Jee{le peeleW Je DeheLÙe cetU heoeJej Ùesles. Ùeemee"eR Lees[er

Yetkeâ jeKetve KeeCes, efleKeš-ceer"-cemeeuÙeeÛeW ØeceeCe DeefleMeÙe ceÙee&osle "sJeCeW ns

efpeYesÛÙee Â°erveW efkeâleerefn vekeâes JeešCeejW Deme}W lejer DeejesiÙeeÛÙee Â°erveW efnlekeâjÛe

DemeleW. hejeÛÙee ceTceT ieeÅee megKeeJen JeešuÙee lejer he=‰JebMeeÛeW DeejesiÙe jeKeCÙeeÛÙee

Â°erveW šCekeâ MeÙÙeeÛe efnlekeâejkeâ Demeles. }ebyeJej Ûee}CÙeeÛee JÙeeÙeece IesCes Heâej

}eYeoeÙekeâ "jCeejW Deens. heCe ceeCemeW yemeÛeer Jeeš henele DeOee& DeOee& leeme leeškeâUle

GYes jenCeWefn peCetb megKeeÛeW ceeveleele. ``ÛejwJesefle ÛejwJesefle Ûejeefle Ûejlees Yeie:'' ne

DeefleØeeÛeerve DeeosMe Mejerjkeâ°eÛÙee Â°erveWefn }#eeble IesCÙeemeejKeeÛe Deens.

JeÙeeÛÙee 70-75 JÙee Je<ee&leefn keâeškeâ DeeefCe Glmeener Deme}suÙee Je=æebÛee

efJeÛeej kesâ}e lej les DeeheuÙee hetJee&Ùeg<Ùeele Mejerjßecee}e kebâšeUle veJnles DemeWÛe

Dee{Utve ÙesF&}. DeeceÛes oeoe (ßeeroemeieCetcenejepe) JeÙeeÛÙee 80 JÙee Je<eeaefn

heb{jhetjÛeer 1~~-2 cew}eÛeer veiejØeoef#eCee vesceeves keâjerle Demele. heg{W leW nesF&veemeW

Pee}s lejer heCe ceneÉejeheÙeËle, oòeeheÙeËle les MekeäÙelees peeTve Ùesle. ogheejer Peeshele

vemele. MekeäÙeleeW lee" yemetve jenle. DeieoeR meeOes pesJeCe Iesle. lÙeebÛÙee JeÙeeÛÙee 80

JÙee Je<eea lÙeebÛÙee meceeieceW Ûee}eJeÙeeÛeW cnCepes ce}e Lees[s OeeJeeJeW }eiele Demes. ns

keâmeW MekeäÙe nesleW DemeW ceer lÙeebvee efJeÛeej}s-lesJne lÙeebveer meebefiele}W keâeR ‘‘Dejs, ceeR

heesef}meeble neslees lesJneb efoJemee}e 20-25 cew} menpe Ûee}tve keâeceW keâjerle neslees.’’

Deef}keâ[s DeeheCe peerJeveceeve GbÛeeJeCÙeeÛÙee leb$eele menpeheCeW keâjeJÙee }eieCeeNÙee

Meejerefjkeâ keâ°e}e cegkeâ}es Deenesle DeeefCe ceie DeeceÛeW efvejesieerheCe ns ØeYeeJeer Deew<eOeebÛÙee

GheÙeesieeJej ÙesTve yeme}s Deens. pees Mejerjekeâ[tve Yejhetj keâece keâ¤ve Ieslees, lÙee}e

DeeJeMÙekeâ lesJe{W osTve Ûeebie}s jeyeefJelees lÙeeÛeW DeejesiÙe Gòece jenles. DeeUmeeble

megKe veener. ÛeJeeRle megKe veeneR. ‘‘peÙeeÛeW Ssefnkeâ Oe[ veeneR ~ lÙeeÛeW hej$e hegmemeer

keâeÙeer ~~’’ (%ee. 4~155) nW meceLee&veeR veeneR lej %eeveesyeejeÙeebveer meebefiele}W Deens.

Gheefve<eoebveeRefn ‘veeÙeceelcee ye}nervesve }YÙe:’ -ogye&}e}e Deelcemee#eelkeâej nesCeej

veeneR Demes cnš}s Deens. Mejerj, ceve Jee yegefæ ns YeeJe ogyeUs Deme}s, meceLe& veme}s,

keâeškeâ veme}s, meesefMekeâ veme}W lej DeelceoMe&veeÛeer ÙeesiÙelee ÙesCeW MekeäÙe veener.

efleefle#ee DeeefCe lehe§eÙee& Jee efJeefJeOe ›eleeÛejCeW ner cegKÙele: Ùee eflevneR iees°eRÛeer

keâeÙe&#ecelee Jee{efJeCÙeemee"erÛe Deensle. JÙeeÙeece, keâ° meesmeCeW nsÛe lÙeebÛeW yee¢e

mJe¤he Demeles. KejesKejerÛe pÙee}e mebÙeceeveW Jeeietve megKeemeervelesÛee }esYe mees[tve

megKeeJen cnCetve ØelÙe#e DevegYeJeeme ÙesCeejW DeejesiÙeefn veerš jeKelee Ùesle veeneR, jesie

yeUeJeleele nW DeveskeâJesUe DevegYeefJe}s Demetveefn heLÙe mebYeeUlee Ùesle veener, lees

hejceeLee&ceOÙes mJele:Ûeer Øeieefle keâMeer keâ¤ve IesT MekeâCeej? cnCetve Fnhej Øeieleer}eefn

meejKeeÛe GheÙeesie DemeCeeje efmeæeble meebieleebvee meceLe& cnCeleele- osnog:Ke les megKe

ceeveerle peeJeW.’’

ÙeeÛÙee heg{Ûeer DeesU Deens ‘efJeJeskeWâ meoe memJe¤heer YejeJeW.’ memJe¤heeR nW

mJemJe¤heeR Deens. lÙeeJesUÛeeR GÛÛeejheæefle efkebâJee Øele keâjCeejebÛeW DeveJeOeeve ÙeecegUWÛe

mJemJe¤heeRÛeW memJe¤heeR Pee}W DemeeJeW. osneÛeer DeMeer Ghes#ee keâeb? osneÛes }e[ keâe

keâjeJeÙeeÛes veeneRle? lÙeeÛeW cet}leòJe meebieleevee ner ÛeewLeer DeesU Dee}er Deens. ‘osn,

FbefõÙeW, ceve nW ceePeW mJe¤he veeneR-ceer lÙeehes#ee JesieUe Deens. ne pees ceer lees KeNÙee

DeLee&ves meefÛÛeoevebo mJe¤he Deens. osneefo neR lÙeeÛeeR meeOeveW Deensle. cnCetve lej

efJeÛeej osneoeRÛee veeneR lej lÙee he}erkeâ[s Deme}suÙee DeelcÙeeÛee keâjeJeÙeeme heeefnpes.

osne}eÛe Deelcee mecepeCeejs veeefmlekeâ ØeeceeefCekeâheCeW yees}leer} lej ceveeÛeWefn DeefmlelJe


ceevetb MekeâCeej veenerle. (Deef}keâ[s Øeiele ceevemeMeeŒe lemes ceevetb }eie}s Deens.) heCe

ceie ceeveJeerpeerJeveeleer} DeevebooeÙekeâ DeMee Deveskeâ iees°eRÛeer mebieefle lÙeebvee }eJelee

ÙesCeej veener. pe[ osnehe}erkeâ[s keâebneR Deens DemeW ceevÙe kesâ}W lejÛe Deveskeâ Goeòe

iees°eRÛee DeLe& }eielees. cnCetve meceLeeËveer osneÛeW og:Ke ns og:Ke ve ceevelee megKe

ceeveeJes Demes meebietve legPeW KejW mJe¤he keâeÙe Deens les efJeJeskeâeveW peeCetve Ies, nW }#eeble

IesCÙeemee"eR DeeosMe efo}e keâer ‘‘efJeJeskeWâ meoe memJe¤heeR YejeJeW.’’

keâesCeleWefn keâece keâjleevee ceeCemeeÛes mJe¤heeÛeW DeJeOeeve megšleeb keâecee veÙes. lemeW

Pee}s lejÛe lÙeeÛeW meJe& JÙeJenej efnlekeâjlesÛÙee heeleUerJej megOeejleer}. Deelcee ns

ceePes mJe¤he Deens. osn cnCepes ceer veJns. ne efmeæeble hetCe&heCeW melÙe Deme}e lejer

lÙeeÛee DevegYeJe IesCeW ner iees° meesheer veener. osnyegefæ mees[lees cnCeleeÛe megšle veeneR.

ceer Deelcee Deens cnCeleeÛe Deelcemee#eelkeâejefn nesle veener. ceeCemeeÛeW mebmkeâej, lÙeeÛeW

ØeejyOe, lÙeecegUs DemeCeejer Øeke=âefle, ØeJe=efòe Jee heefjefmLeefle ÙeecegUs ßeæeYeeJeeveW

JeeÛe}suÙee «ebLeeletve Meyo%eeve Pee}s lejer les DevegYeJeeme ÙesCÙeemee"er keâjeJÙee }eieCeeNÙee

ØeÙelveebÛee keâe}eJeefOe Heâej oerIe& Demet Mekeâlees. lees kesâJeU Je<eeËÛÙeeÛe veJns lej keâOeeR

keâOeeR pevceebÛÙee mebKÙesveW ceespeeJee }eielees DeeefCe ÙeecegUWÛe meceLeeËveer mJemJe¤heeR

efJeJeskesâ YejeJeW DemeW meebefiele}W Deens. ceer osn veeneR, Deelcee Deens. ne efJeJeskeâ Deens.

KejWÛe, heCe Ùeekeâefjlee keâjeJeer }eieCeejer meeOevee ›eâceeveW }#eeble Iesle}er heeefnpes.

efve‰e jeKe}er heeefnpes. heer nUo keâeR nes ieesjer Demes kegâ"sÛe meeOele vemeles. DeejesiÙeMeeœe

meebieCeeNÙee DeeÙegJexoeveWefn iegCe ›eâcee›eâceeveW Jee{Jeerle ies}s heeefnpes. IeeF& keâeceeÛeer

veeneR. DevÙeLee lÙeecegUW Deeheefòe Jee{leele DemesÛe meebefiele}s Deens.

osneÛeW og:Ke megKe ceeveerle peeJeW DemeW cnCeleebÛe efoJemeevegefoJeme keâ[keâ[erle

Gheeme keâjeJesle, Gvneble leeheeJeW Je heeJemeeble efYepeeJeW, Leb[erle kegâ[kegâ[eJes Demee ÙeeÛee

DeLe& veeneR. nWefn meesmet Mekeâles heCe lÙee}eefn ceÙee&oe Deens, ›eâce Deens. cetUÛeW

MejerjeÛeW meeceLÙe& keâmeW Deens? lÙeeJej nW DeJe}byetve jener}. ÛeewLÙee efoJeMeer ÙesCeejW

efnJe Je veblej YejCeeje leehe ne ÛeelegefLe&keâ pJejeÛee Øekeâej Heâej nóer Demelees. Skeâe

meodie=nmLeeveW Ùee }ebye}suÙee ogKeCÙee}e kebâšeUtve Leb[er Ye¤ve Ùesle Demeleebvee ieej

heeCÙeeble G[er Iesle}er, DeeefCe lÙee efoJemeeheemetve lÙeebÛeW efnbJe heUe}W. leW Ssketâve neÛe

ØeÙeesie ogmeNÙee Skeâe ie=nmLeeves lemeeÛe jesie Deme}suÙee DeeheuÙee Je=æ DeeF&Jej kesâ}e

DeeefCe leer yeehe[er cneleejer hegvneb G"}erÛe veeneR. GleeJeerUheCeW keâesCeleWefn keâeÙe&

meeOele veeneR. meJeeËieerCe efJeÛeej keâjeJee }eielees. cnCetve meceLe& efJeJeskeâeÛee DeJe}bye

keâjeJee DemeW meebieleele.

meceLeeËÛee efJeJeskeâeJej SketâCe Heâej Yej Deens. Deveskeâ ef"keâeCeeR, Deveskeâ meboYeeËle

lÙeebveeR Ùee efJeJeskeâeÛee Dee«eneveW Gu}sKe kesâ}e Deens. ceeCemee}e heg<keâUoeb keâesCelÙee

lejer šeWkeâeJej peeCeW meesheW peeleW. keâejCe lÙeecegUW Lees[Ÿee JesUeble ØeMve megšleer} DemeW

lÙeeme Jeešle DemeeJeW. meieUW KeeCÙeeme mebceefle vemes} lej cegUeRÛe ve KeeCeW lees

mJeerkeâejlees. heCe lÙee}e JewÅeebveeR meebefiele}W keâeR pesJeCe IÙeeÙe}e njkeâle veeneR heCe

ceer" cegUeRÛe KeeTb vekeâes lej nW cee$e yengOee lÙee}e hejJe[le veeneR. vesnceeR IÙeeJÙee

}eieCeeNÙee o#elesÛeeÛe lÙeeÛesJej peCetb leeCe Ùeslees DeeefCe ceeCemee}e leW vekeâes Demeles.

ceie lees JewleeieeveW cnCelees, ‘Skeâoeb keâeÙe leW meebiee, SkeâmeejKeW vekeâes!’ hejbleg nW

Ûee}s} keâe? 24 leemeebÛee Õeeme DeeheCe Skeâoce Iesle veeneR DeeefCe leeme oesve leeme

ÕeemeeJeebÛetve jentbefn Mekeâle veeneR. Gbš IesTb Mekeâlees cnCeleele, lemeW jespe keâškeâš

vekeâes cnCetve ceefnvÙeeÛeW DeVeheeCeer ceeCetme heesšeble Skeâoce Ye¤ve IesTb Mekeâle veeneR;

Je<ee&Ûeer DeebIeesU 4-5 leeme yemetve SkeâoebÛe keâ¤ve Iesleeb Ùesle veeneR. Ùee meJe& iees°er

lÙee lÙee ØeceeCeeble JejÛesJej ØelÙener keâjeJÙee }eieleele. efJeJeskeâeÛeWefn lemeWÛe Deens.

Ûetkeâ Pee}er lej efleÛes heefjCeece YeesieuÙeeJeebÛetve megškeâe veeneR. nesCeejer Ûetkeâ

DeeefCe efleÛes heefjCeece ns lÙee JÙeòeâerhes#eeb yee¢e heefjefmLeleerJej DeJe}byetve Demeleele.

mejU jepeceeiee&veW Ûee}leeb Ûee}leeb Skeâoce heeÙe IemejCeW efvejeUW DeeefCe efncee}Ùeebleer}

keâ[ŸeeÛÙee šeWkeâeJe¤ve peeCeeNÙee De®bo DeJeIe[ jmlÙeeveW peeleebvee heeÙe IemejCeW

efvejeUs. heeÙe IemejCeW ner SkeâÛe Ûetkeâ Kejer; heefjCeeceeble Heâej Deblej Deens. oe{er

keâjleebvee Jemleje }eietve Lees[smeW jkeäle efveIee}W keâeÙe Jee SkeâeÅee DeheIeeleeble meebhe[tve

DeJeÙeJe legštve JeenCeeje jkeäleØeJeen keâeÙe? OevegJee&leeÛÙee mebmeiee&ÛÙee Â°erveW oesvneR

meejKeWÛe Deens. cnCetve Ûetkeâ }neve keâeR cees"er ne Jemlegle: ØeMve vemelees. Ûetkeâ ner

ÛetkeâÛe Demeles; DeeefCe leer }neve cnCetve #ecÙe ceeveuÙeeme lees ieyeeUsheCee heefjCeeceeR

Ieelekeâ "jCÙeeÛeer Heâej MekeäÙelee Demeles. osneÛeW DeejesiÙe, FbefõÙeebÛeer le=hlelee, ceveeÛee

meblees<e, yegæerÛeer efmLejlee Ùee ›eâceeveW DeelcÙeeÛÙee ØemeVelesheÙeËle ceeCemee}e heeWÛeeJeÙeeÛeW

DemeleW. cnCetve ‘‘osnsog:Ke leW metKe ceeveerle peeJes’ DemeW meebietve nesleebÛe ‘efJeJeskeWâ meoe

mJemJe¤heeR YejeJeW’’ Demee GheosMe keâ¤ve meceLe& jeceoememJeeceer ØeejbefYekeâ meeOeve

DeeefCe Debeflece meeOÙe Ùee oesIeebÛeWefn JeCe&ve keâjerle Deensle DeeefCe efJeJeskeâ MeyoeÛee

GheÙeesie keâ¤ve lÙeeÛeer heæleerefn mhe° keâjerle Deensle.

peveeR meJe& metKeer Demee keâesCe Deens ~

efJeÛeejW cevee letb efÛe MeesOetve heens ~~

cevee lJeeb efÛe js hetJe& mebÛeerle kesâ}W ~

leÙeemeeefjKeW YeesieCeW Øeehle Pee}W ~~11~~


meceLeeËveeR ceeieÛÙee M}eskeâebleer} eflemeNÙee DeesUeRle ‘‘osnsog:Ke les metKe ceeveerle

peeJes’’ Ùee ØeeLeefcekeâ meeOeveeÛee Gu}sKe kesâ}e. heCe ns meeOeve keâjCÙeeÛeer ØeJe=efòe

nesCÙeemee"eR ceeCemeeÛeer ceveesYetefce leÙeej nesCÙeeÛeer DeeJeMÙekeâlee Deens. og:Ke nW

šeUleeb ÙesCÙeemeejKeW veeneR lÙee}e leeW[ ÅeeJeW }eieCeejÛe Deens nW }#eeble Dee}W lej

ceeCemeeÛeer ceeveefmekeâ efmeælee nesles. cnCetve meceLe& og:KeeÛeer DeheefjneÙe&lee Ùee M}eskeâeveW

meebiele Deensle. keâesCee}e meieàÙee ØekeâejÛeeR megKeWÛe YeesieeJeÙeeme efceUleele, og:KeeÛee

mheMe&efn nesle veener DemeW keâOeeRÛe nesle veeneR. kegâCeerefn Ùee}e DeheJeeo veeneR. ve}-

jece-ÙegefOeef‰jebmeejKÙee DelÙeble Leesj JÙekeäleeRveemegæeb Deveskeâ ØekeâejÛeeR, peerJeve Deme¢e

JeešeJeW DeMeeR og:KeW YeesieeJeeR }eieuÙeeÛee Fefleneme Deens. pÙeebÛeer meòee, mebheefòe,

SsÕeÙe& heentve DeeheCeebme nsJee Jeešlees, lÙeebÛÙee peerJeveeÛee yeejkeâeJÙeeveW MeesOe Iesle}e

lej DemeW Dee{Utve ÙesF&} keâeR lÙeebveeefn Ùee DeefYe}<eCeerÙe DeMee iees°eRÛÙee meceeieceW,

Deveskeâ ØekeâejÛeeR, lÙeebletveÛe efvecee&Ce nesCeejer, Jee Flejefn heg<keâU og:KeW YeesieeJeeR

}eieleele. ‘‘Skeâhegleer j[s Je meelehegleerefn j[s’’ DeMeerÛe DeJemLee Demeles. mebheefòe

Demes} lej DeejesiÙe vemes}, meòee Demes} lej keâ"esj efvebos}e leeW[ ÅeeJeW }eie}W

Demes}, keâerefle& Demes} lej ØeehebefÛekeâ megKee}e efle}ebpe}er ÅeeJeer }eie}er Demes}.

lÙeecegUW Flej meieUs megKeeble Deensle Je ce}e lesJe{W og:Ke YeesieeJeW }eieleW DemeW ceevetve

neÙe neÙe keâjCÙeeble DeLe& vemelees.

Skeâe leòJeJesòÙeeveW }ie> keâjeJeW keâeR keâ¤b veÙes Ùee ØeMveeÛeW Gòej keâjCeeje Je ve

keâjCeeje Ùee oesIeebveeefn he§eeòeehe neslees, DeMee Meyoeble efo}s nesleW. leW KejesKejerÛe

efJeÛeej keâjCÙeemeejKeW Deens. efvehegef$ekeâ og:Keer DemeleesÛe heCe pÙeebÛeer mebleefle ogieg&Ceer

efvehepe}er Deens lees lÙeeefnhes#eeb og:Keer Demelees. peieeceOeW meJe&$e megKeog:KeeÛeer efceßeCeWÛe

Demeleele. leeR keâOeeR Lees[er GCeeR, keâOeeR Lees[er DeefOekeâ Demeleele. efJeÛeejhetJe&keâ heentb

ies}W cnCepes nW Ûeebie}W }#eeble ÙesleW. leWÛe keâjeJeW DemeW meceLe& meebieleele. ‘‘meJee&jbYee

efn oes<esCe Oetcesveeefie>efjJeeJe=le:’’ keâebneRefn keâjleeW cnš}W keâeR lÙeeble keâesCelÙee vee

keâesCelÙee mJe¤heeÛes oes<e meceeefJe° DemeleeleÛe. Deefie> ØepJeef}le keâjeJeÙeeÛee cnš}W

lej Lees[e lejer Oetj nesleesÛe. FbOeve JeeF&š Demes} lej efJeÛeejeJeÙeemeÛe vekeâes. cnCetve

peieeceOeW Jeeieleebvee, peW keâjeJeÙeeÛeW leW megKeeÛÙee DeefYe}e<esveW Jee og:KeeÛÙee eflejmkeâejeveW

efveJe[t veÙes. Âef° efnleeJej DemeeJeer. Demee veerš efJeÛeej kesâ}e cnCepes og:Ke JeešŸeeme

DeeuÙeeÛeer Jee megKe ve efceUeuÙeeÛeer le[Heâ[ GCeeJeles. lemeWÛe megKeØeehleerveW ceveg<Ùe

Gvceòeefn nesle veeneR Jee og:KeØeehleerveW efJe<eCCe nesle veeneR. lÙeeÛeer keâeÙe&#ecelee

DeyeeefOele jenles. megKeog:KeeÛee efJeÛeej cegUeRÛe keâ¤b veÙes DemeW veeneR. ‘‘efheòeb Ùeefo

Meke&âjÙee MeecÙeefle keâesÓLe&: hešes}sve’’ nW KejWÛe Deens. jesieeJejÛeW GheÛeej megKeeJen

Demeleer} lej yegæŸee keâ[t keâe{ŸeeÛes Ieesš IesCÙeeÛeer DeeJeMÙekeâlee veeneR. heCe Øemebie

Dee}e lej lÙeeÛee kebâšeUe keâjCeWefn F° veener.

Øeehle heefjefmLeleerceOÙeW megKeog:KeeÛee ne Demee efJeÛeej keâjCeW efnleeJen DemeuÙeeveW

DeeJeMÙekeâ Deme}s lejer cegUeble meJe&meceLe& F&ÕejeÛÙee DeodYegle me=°erceOÙeW og:Ke DemeeJeWÛe

keâeb? Demee Skeâ ØeMve efJeÛeejJebleebvee yengOee yeeWÛele Demelees. lÙeeÛes Gòej meceLe&

eflemeNÙee Je ÛeewLÙee DeesUeRle osle Deensle. cevee lJeebefÛe js hetJe&mebÛeerle kesâ}W ~ leÙeemeejKeW

YeesieCeW Øeehle Pee}W ~~ YeejleerÙe mebmke=âleerleer} efJeÛeejJebleebveeR, F&Õejerme=°eRle efJeÅeceeve

Deme}s}e keâeÙe&keâejer efveÙece, DeeheuÙee mee#eelkeâejer Øe%esves DeeefCe Øeemeeefokeâ ØeefleYesveW

MeesOetve keâe{}e Deens. Ùee ef$ekeâe}eyeeefOele F&Õejer efveÙeceemeÛe keâce&efJeheekeâeÛee efmeæeble

DemeW cnCeleele. Deie>erÛee MeesOe, efJepesÛee MeesOe, ieg®lJeekeâ<e&CeeÛee MeesOe, mLe}keâe}

meehes#elesÛee MeesOe, DeCegieYee&ÛÙee mJe¤heeÛee MeesOe, ns MeesOe pemes ceeCemeeÛÙee yegefæceòesÛes

DeeefCe efJe%eeveeÛÙee ØeieleerÛes Åeeslekeâ Deensle lemeeÛe keâce&efJeheekeâeÛee efmeæebleefn Deens.

De}erkeâ[s leLeekeâefLele yegefæJeeoer KeesšŸee mecelesÛÙee DeeefCe Yeüeble ceeveJelesÛÙee

veebJeeKee}eR Ùee efmeæebleeÛeer efšbie} keâjerle Deme}s, lees JeemleJe vemetve keâeuheefvekeâ

DemeuÙeeÛes Øeefleheeefole Deme}s, lejer KeNÙee efJeÛeejJebleebvee lÙeeÛeer efJeÅeceevelee veekeâejlee

ÙesCÙeemeejKeer veeneR. keâce&efJeheekeâ veekeâejCeW nW JejJej meesÙeerÛeW Jeeš}W lejer leW MesJešeR

keâejCeeJeebÛetve keâeÙe& nesleW DemeWÛe cnCeCÙeemeejKeW Deens. kegâCeerlejer ogje«eneveW cnCes}

lej leW leke&âš "js}. lees leke&â DemeCeej veeneR. vÙeeÙe lej DemeCeej veeneRÛe. keâesCeleerner

keâeÙex ner peJeUÛÙee Jee otjÛÙee keâejCeebMeeR mebyeæ DemeleeleÛe. keâeÙe&keâejCeebÛeer ner

ceeef}keâeÛe Demes}, keâoeefÛeled ceOeer} DeblejecegUW Jee met#celescegUW keâejCe }#eeble Ùesle

vemes}, heCe leW veekeâejCeW ÙeesiÙe "jCeej veeneR. yeerpeeJeebÛetve Pee[ GieJe}W Jee

efMepeefJeCeeNÙeeJeebÛetve mJeÙebheekeâ Pee}e Demes cnCeCÙeemeejKeWÛe les "js}. hetJe&pevce Jee

hegvepe&vce ns Ùee keâce&efJeheekeâeÛesÛe Deveg<ebefiekeâ efmeæeble Deensle. les lÙeeÛes heefjCeeceefn

Deensle DeeefCe lÙee}e hetjkeâefn Deensle.

keâce&efJeheekeâ ceeveuÙeecegUW keâle&=lJee}e yeeOe Ùeslees DeeefCe ceveg<Ùe owJeJeeoer yevelees

DemeW ceeveCeW ÛegkeâerÛeW Deens. ieg®lJeekeâ<e&CeeÛÙee efmeæebleecegUW ceeCemeeves Ûee}CeW, efHeâjCeW,

Ûe{CeW mees[tve ÅeeJeW DeeefCe vegmeleW yemetve jneJeW DemeW pemeW nesle veeneR lemeWÛe keâce&efJeheekeâeÛÙee

efmeæebleeves ceveg<Ùe efveef<›eâÙe neslees DemeW ceeveCÙeeÛeW keâejCe veeneR. ceeCemeW DeeUMeer

Demeleele ÙeeÛee pemee ieg®lJeekeâ<e&CeeÛÙee efveÙeceeMeer mebyebOe veeneR, lemeeÛe keâce&efJeheekeâecegUW

ceeCetme owJeJeeoer Jee ØeÙelveJeeoer "jle veeneR. ceveg<Ùe keâmeeefn Deme}e lejer keâce&efJeheekeâ

Deehe}W keâece keâjerleÛe Demelees, keâejCe lees ieg®lJeekeâ<e&CeeØeceeCeWÛe F&Õejerme=°erÛee


MeeÕele efveÙece Deens. lÙeebleuÙeelÙeeble efJeÛeejÛe keâjeJeÙeeÛee Pee}e DeeefCe DeeOeejÛe

MeesOeeJeÙeeÛeW "jefJe}W lej keâce&efJeheekeâeveW owJeJeeoe}e Øeeslmeenve efceUCÙeeÛÙee SsJepeer

ØeÙelveJeeoe}eÛe ØesjCee efceUCÙeeÛeer MekeäÙelee DeefOekeâ Deens. keâejCe owJe ner mJeÙebYet

iees° vemetve leW hetJe&keâcee&ÛÙee heefjheekeâe}e DeesUKeermee"eR efo}s}W veebJe Deens. Jele&ceevekeâe}erve

ØeÙelve ns keâce& DeeefCe ve Yeesie}s}W Yetlekeâe}erve keâce& nW owJe DemeW lÙeeÛes cegUeble

mJe¤he Deens.

YetlekeâeUeJej ceePeW keâesCeleWefn efveÙeb$eCe veeneR. heCe Jele&ceevekeâeU ner ceePÙee

mJeeOeerveÛeer iees° Deens. lÙeecegUW YeefJe<ÙekeâeU ceer ceePÙee FÛÚsØeceeCeW Ie[Jetb Mekesâve

Demee efJeÕeeme keâce&efJeheekeâeÛÙee efmeæebleecegUW ceeCemeeÛÙee Debieeble yeUeJeCÙeeÛeer MekeäÙelee

Deens. keâce&efJeheekeâ veekeâej}e lej IešveebÛee DeLe& meebieleebvee ÙeesieeÙeesie Jee DeheIeele

mJeerkeâejeJee }eielees DeeefCe ÙeesieeÙeesie mJeerkeâejCeW nW ØeÙelveeceeieÛeer meJe& ØesjCee ve°

keâjCÙeemeejKeW Deens. keâce&efJeheekeâeceOÙeW keâcee&}e Devegme¤ve Yeesie Ie[lees Je lÙeecegUW

YeesieeceOÙeW hejleb$elee meebefiele}er Deme}er lejer keâcee&Ûes mJeeleb$Ùe lÙeeÛe efveÙeceeveW efmeæ

nesleW Je lemeWÛe leW Øeefleheeefo}W Deens nsefn }#eeble "sJe}W heeefnpes. cnCetve meceLeeËÛes

Meyo ‘cevee pes legPeW hetJe&mebefÛele Deens ~ leÙeemeejKeW YeesieCeW Yeeie js ns ~~’’ Demes vemetve

‘‘cevee lJeebefÛe jW hetJe&mebefÛele kesâ}W ~ leÙee meeefjKeW YeesieCeW Øeehle Pee}W ~’’ DemeW Deensle.

hetJe&mebefÛele ne ceePÙee keâle&=lJeeÛee Yeeie Deens. leW kesâJneb lejer ceePÙee keâle&=lJeeletve, ceer

kesâ}suÙee yeNÙee-JeeF&šebletve, efvecee&Ce Pee}W Deens. lees ÙeesieeÙeesie Jee DeheIeele veeneR

DemeW MeeŒe meebieleW leW Heâej cenòJeeÛeW Deens. Jele&ceevekeâeUeÛee efJeÛeej keâjleeb keâoeefÛeled

leW meesÙeerÛeW vemes} heCe me=°erÛes efveÙece Demes keâe}meehes#e vemeleele. ce}e Deeleeb

[eWiejeJej Ûe{eÙeÛeW Deens. Deeleeb ieg®lJeekeâ<e&CeeÛee efveÙece vekeâes Ùee cnCeCÙee}e keâebneR

DeLe& veeneR. Deie>erÛeer G<Celee mJeÙebheekeâehegjleer DemeeJeer; Ûeškeâe }eJeleebvee vemeeJeer

Demes keâOeeR nesTb Mekeâle veener.

hetJe&keâcee&cegUW Deeleeb heefjefmLeefle keâMeerefn Deme}er lejer ceer leer YeefJe<ÙekeâeUeble

ceePÙee Jele&ceeve melke=âlÙeebÛÙee yeUeJej megOee¤ve IesF&ve Demee DeelceefJeÕeeme ÙeeÛe

keâce&efJeheekeâecegUW ceeCemeebÛÙee ùoÙeeble (efJeÛeej kesâ}e lej) peeie=le nesTb Mekeâlees.

DeeefCe leW }#eeble DeeCetve osCÙeemee"eRÛe, leg}e nW peW vekeâes leW YeesieeJeW }eiele Deens,

lees legPÙee hetJe&keâceeËletve efvecee&Ce Pee}suÙee mebefÛeleeÛee heefjCeece Deens, cnCetve ceeieW

keâebneR Pee}W Deme}W lejer Deeleeb lejer mevceeiee&me }eietve melkeâce& keâj DemeW meebefiele}W Deens.

DeeheuÙee mebmke=âleerceOÙeW keâcee&Ûes mebefÛele, ef›eâÙeceeCe DeeefCe ØeejyOe Demes leerve

Yeeie hee[}s}s Deensle. peW ØelÙe#e keâjerle Demelees leW ef›eâÙeceeCe, peW ØelÙe#e Yeesieerle

Demelees leW ØeejyOe DeeefCe peW efvecee&Ce Pee}W Deens DeeefCe YeesieeJeÙeeÛeW jeefn}W Deens leW

mebefÛele. yeÇÿe%eevÙeeÛÙee heeleUerJej mebefÛele DeeefCe ØeejyOe Jee ØeejyOe DeeefCe ef›eâÙeceeCe

ÙeebÛÙee heefjCeeceeÛee Yeso mhe° neslees. SjJeeR leeR leerveefn meeceevÙe ceeCemeekeâefjleeb,

heefjCeeceeÛÙee Â°erveW, meejKeeRÛe Demeleele. lesJneb YeesieCÙeeÛee Øemebie Dee}e cnCepes

kegâjkegâj keâjCÙeeÛÙee SsJepeer ØelÙe#e ke=âefle keâjleebvee meeJeOe jeefn}W heeefnpes Demee

mebleebÛee DeeosMe Deens.

cevee ceevemeeR og:Ke DeeCetb vekeâes js ~

cevee meJe&Lee Meeskeâ efÛeblee vekeâes js ~~

efJeefJekesâ osnsyegefæ mees[tefve ÅeeJeer ~

efJeosnerheCeW cegefkeäle Yeesieerle peeJeer ~~12~~

oneJÙee M}eskeâeceOÙeW pÙeeØeceeCeW meceLeeËveer osne}e he[Ceejs keâ° nW heefjCeeceeR

efnleeÛes DemeuÙeecegUW lÙee keâ°ebveeÛe megKeeÛeW ceeveerle peeJes Demee meeOevesÛee efJeÛeej

meebefiele}e Deens. lÙeeØeceeCes ÙesLes Skeâ Øekeâejs ceeveefmekeâ meeOevee meebefiele}er Deens.

pÙeebÛÙeeefJe®æ ceeCemeeÛeer meoeÛeer le›eâej Demeles leeR og:KeW keâeb YeesieeJeer }eieleele

ÙeeÛee efJeÛeej 11JÙee M}eskeâeble keâ¤ve Pee}e. Deeleeb Ùee 12 JÙee M}eskeâeble hegvneb

ceeies meebefiele}suÙee meeOeveehes#ee JejÛÙee ØeleerÛeW meeOeve meceLe& mhe° keâjerle Deensle

DeeefCe lÙeecegUWÛe meeOÙe Øeehle nesleW Demes peCetb megÛeJeerle Deensle. Ùeeleer} MesJešÛÙee

oesve DeesUer peCetb 10 JÙee M}eskeâebleer} 3NÙee Je 4LÙee DeesUeRÛeer ¤heeblejW Jee KejW

cnCepes mhe°erkeâjCeW Deensle. MejerjeÛeW og:Ke ns ceeveCeW ve ceeveCeW DeMee mJe¤heeble

vesnceerÛe Demes} Demes veeneR. mekeâeUer }ewkeâj G"CeW, JÙeeÙeece keâjCeW, efJeveecemeeuÙeeÛeW

meeOes pesJeCeW, DeeUme šekeâCeW, Leb[heeCÙeeveW mveeve keâjCeW, Ûee}CÙeeÛee kebâšeUe ve

keâjCeW FlÙeeefo iees°er Ùee heefjCeeceeR efnleeJen Demeleele. DeeefCe Lees[ŸeeMee mebJeÙeerveW

lÙee megKeeJen ceeveleeefn Ùesleele; efveoeve šeUCÙeeFlekeäÙee $eemeoeÙekeâ Jeešle veenerle.

heCe meieàÙeeÛe Meejerefjkeâ og:KeeÛeW DemeW Demes} Demes veeneR. keâebše cees[CeW, DeheIeeleele

meehe[CeW, ceej }eieCeW, DeVeeheeCÙeeJeebÛetve oerIe&keâeU jenCÙeeÛee Øemebie ÙesCeW, Leb[er-

Tve-heeJemeele cegUeRÛe efveJeeje ve efceUCeW, Jesovee nesCeeje JÙeeOeer efvecee&Ce nesCeW

FlÙeeefo iees°eRvee pesJne leeW[ osCÙeeÛeer JesU Ùesles lesJne Mejerje}e nesCeejer heer[e ner

meesmelee Dee}er lejer efle}e og:Ke ve ceeveCeW peJeUpeJeU DeMekeäÙe Deens. heCe leW og:Ke

MejerjeÛes MejerjehegjleW "sJeCeW cee$e Jeešles eflelekeWâ DeMekeäÙe veeneR. cnCetve meceLe& DeMee

og:KeeÛÙee meboYeeËle GheosMe keâjleele keâeR Mejerje}e Jesovee meesmeeJÙee }eieuÙee lejer les

og:Ke ceveele DeeCet vekeâesme, neÙe neÙe keâ¤ vekeâesme, keâCntb vekeâesme. Flejebvee GÛÚeo

nesF&} Demes Jeeietb vekeâesme.


Manobodh 1 - Samartha Ramdas Swami - Marathi

Documents

Transcript of Manobodh 1 - Samartha Ramdas Swami - Marathi