Glava 2 1

Glava 2

Informaciona Technologija za Manadžment

Transformacija poslovanja u digitalnu ekonomiju

Turban, McLean, Wetherbe Stony Brook University

John Wiley & Sons, Inc.

Informacione Tehnologije:

Koncepti i Manadžment

Glava 2 2

Ciljevi učenja

Opis različitih IS i njihova evolucija, i kategorizacija specifičnih sistema koje posmatrate.

Opis različitih transakcija i funkcionalnih IS. Identifikacija glavnih sistema podrške, i

povezivanje sa menadžerskim funkcijama. Diskusija o informacionoj arhitekturi i infrastrukturi. Upoređivanje arhitekture klijentserver, korišćenje

računara u celom preduzeću i nasleđene sisteme i analiza njihove povezanosti.

Opis glaavnih tipova IS zasnovanih na Webu i razumevanje njihove funkcionalnosti.

Opis upravljanja informacionim resursima. Opis uloge odeljenja IS i njihov odnos sa krajnjim

korisnicima.

Glava 2 3

Informacioni Sistem Elementi

Hardware

Software

Baza podataka

Mreža

Procedure

Ljudi

Hardware

Software

People

Data Application

Glava 2 4

Informacioni Sistem – Koncepti i definicije

Podaci Odnose se na elementarni opis stvari, događaja,

aktivnosti i transakcija koji su zabeleženi, klasifikovani i uskladišteni, ali nisu organizovani da prenesu neko konkretno značenje.

Informacije Su podaci organizovani tako da imaju značenje i

vrednost za primaoca

Znanje Se sastoji od podataka ili informacija koje se organizuju

da prenesu razumevanje, iskustvo, akumulirano učenje i stručnost u primeni na aktuelni problem ili aktivnost

Prikupljaju podatke, pretvaraju informacije u znanje za speecifičnu namenu.

Glava 2 5

Appliance

Server

Store 3

PCThin Client

Appliance

On-line Multi-station Store

Appliance

Server

Store 3

PCThin Client

Appliance

On-line Multi-station Store

Store Location 1

Thin

Client

PCPC

Thin

Client

PC

In-house operations

Serial Terminals

Mux

Hub

Unix

Enterprise

Server

Unix

Enterprise

Server

DIALUP/T1/T3/ISDN/FRAME RELAY

Online Telenet System using the Internet

Store Location 2

DIALUP/T1/T3/ISDN/FRAME RELAYMux

Mux

Informacioni Sistem – Klasifikacija prema Organizacionoj Strukturi

Odeljenski IS

IS preduzeća

Međuorganizacioni IS

Information systems are usually connected by means of electronic networks

IS su obično povezani elektronskim mrežama

Glava 2 6

Informacioni Sistem – Klasifikacija prema Funkcionalnoj oblasti

Računovodstveni IS Finansijski Proizvodni IS Marketinški IS IS za upravljanje ljudskim resursima

Sistem za obradu transakcija (TPS): je IS koji podržava ove zadatke

(POS)

Glava 2 7

Informacioni Sistem – Podjela prema pruženoj podršci

Sistem obrade transakcija (TPS) Upravljački informacioni sistem (MIS) Sistem za upravljanje znanjem (KMS) Sistem za automatizaciju kancelarijskih

poslova (OAS) Sistem za podrške odlučivanju (DSS) IS za izvršne rukovodioce (EIS) Sistem podrške grupama (GSS) Inteligentni sistemi podrške

Glavni tipovi IT sistema podrške Sistem Podržani radnici

Kancelarijska automatizacija Kancelarijski radnici

CAD/CAM Inženjeri, projektanti

Komunikacija Svi zaposleni

Sistem za podršku grupe Ljudi koji rade u grupana

Sistem podrške pri odlučivanju Oni koji odlučuju, menadžeri

Izvršni informacioni sistem Izvršni direktori, menadžeri najvećeg ranga

Ekspertski sistem Stručnjaci neeksperti

Neuronske mreže Stručnjaci, profesionalci

Sistemi znanja Menadžeri, zaposleni, stručnjaci

Glava 2 9

Sistem za obradu transakcija (TPS)

Podržava:

praćenje

sakupljanje

Čuvanje

Obradu i

Slanje glavnih poslovnih transakcija

Poslovi:

- praćenje narudžbi i računa

- evidencija radnika i obračun plata

- evidencija studenata i prijava ispita

Glava 2 10

Sistem za obradu transakcija (TPS)

Podjela:

Operativni IS (OLTP) - obrada podataka za poslovne procese

Sistemi automatizovane kancelarije (OAS) - za rutinsku obradu podataka sa ciljem povećanja produktivnosti, manji broj radnika, brža komunikacija

Sistemi kontrole procesa (PCS) - vođenje praćenje i kontrola poslovnih procesa

Glava 2 11

Upravljački informacioni sistemi (MIS)

Za menadžere srednjeg i višeg nivoa na osnovu podataka iz prošlog perioda

Koriste se za planiranje, praćenje, kontrolu i donošenje odluka

Izvlače informacije iz korporacijske baze podataka i obrađuju ih prema potrebama korisnika

IS za ljudske resurse daju informacije na osnovu stalnog praćenja zaposlenih

Usmjereni na izradu predhodno definisanih izvještaja za menadžere

Glava 2 12

Sistem za upravljanje znanjem (KMS)

Za profesionalne i menadžerske aktivnosti usmjerenje na stvaranje, sakupljanje, organizovanje i širenje znanja

baze podataka

Glava 2 13

Sistem podrške odlučivanju (DSS) Za nestruktuirane i polustruktuirane probleme

odlučivanja

Operativni sistemi Menadžerski sistemi

Statistički kratki pregledi Izveštaji o izuzetcima Periodični sd hok izvještaji Komparativna analiza Planiranje Rano otkrivanje problema Rutinske odluke Povezivanje

Strateški sistemi

Glava 2 14

IS za izvršne rukovodioce (EIS ili ESS)

Za najviše rukovodstvo firme

za strateški nivo upravljanja

obezbjeđuje dovoljno relevantnih informacija

Odgovor na pitanje koje odluke treba donijeti?

Prate interne događaje i iz okruženja

Traže minimalno računarsko predznanje i malo vremena za odluku

Glava 2 15

Sistem podrške grupnom odlučivanju

(GDSS)

Za kolektivne sastanke veće grupe

ne moraju biti na istoj lokaciji

brza i dobra razmjena dokumenata za sastanak

Glava 2 16

Inteligentni sistemi podrške odlučivanju

Za rješavanje složenih, polustruktuiranih i nestruktuiranih problema

primjenjuju se kvantitativni modeli poslovnog odlučivanja

nema klasičnih algoritama

jedinstven pristup problemu

odnosi i kordinacija između svih IS

Glava 2 17

Zaposleni u organizacijama

Menadžeri najvišeg ranga

PODRŽANO OSOBLJE

Stručnjaci profesionalci

Menadžeri srednjeg ranga

Linijski menadžeri, operateri

Službenici

Informaciona infrastruktura i TPS

Sistemi za automatizaciju kancelarijskih poslova i komunikacija

Operativni sistemi

Menadžerski sistemi

Podrška zaposlenima

Strateški sistemi

Glava 2 18

Informaciona Infrastruktura

Hardver

Softver

Mreže

Baze podataka

Podaci

Infrastruktura

Mreže

Finansije

Računovodstvo

Proizvodnja

Marketing

Glava 2 19

Informaciona Arhitektura – podjela prema Hardveru

Okruženje centralnog računara

Okruženje PC računara

Umreženo (distribuirano) okruženje

Klijent/server okruženje

Korišćenje računara u cjelom preduzeću

Glava 2 20

Sistemi zasnovani na Webu

IT Arhitektura

Internet

Intranet

Ekstranet

Korporativni portali

Elektronska trgovina i izlozi prodavnica

Termin sistemi zasnovani na Webu odnosi se na one aplikacije ili usluge koje se nalaze na serveru dostupnom korištenjem Web pretraživača, pa tako dostupnom sa bilo kog mesta na svetu preko Web brovsera. Jedini softver sa korisničke strane koji je potreban za pristup i izvršavanje aplikacije bazirane na Webu jeste okruženje Web pretraživača.

Elektronska tržišta i berze

Elektronske prodavnice

Mobilna trgovina (M-Commerce)

Glava 2 21

Internet

Ponekad se jednostavno zove "Mreža" (“the Net,” ), je svjetska računarska mreža, u kojoj korisnici na jednom računaru mogu, ako imaju dozvolu, da dobiju informacije sa bilo kog drugog računara

Fizički internet koristi deo ukupnih resursa postojećih telekomunikacionih mreža. Tehnički, ono što je svojstveno internetu je upotreba skupa protokola koji se nazivaju TCP/IP (Transmission Control

Protocol/Internet Protocol).

Glava 2 22

Intranet

Intranet je privatna mreža (obično unutar jedne firme) zasnovana na Web tehnologiji.

Iako intranet može biti jedan LAN segment koji koristi TCP/IP protokol, on je tipična mreža prikačena na internet. Bezbedni pristup, kao što je mrežna barijera, koristi se da razdvoji intranet od interneta i da selektivno dozvoli pristup spolja na intranet.

Glava 2 23

Extranet

Je dalje usavršavanje koncepcije intraneta, dodavanjem mehanizama zaštite.

Dozvoljava udaljenim korisnicima da se bezbjedno priključe na glavni intranet preduzeća preko interneta ili privatnih mreža.

Extranet takođe može biti veza dva ili više intranetova, kako bi se izbjegla veća virtualna mreža.

Glava 2 24

Korporativni Portal

Obuhvata pretragu svih sadržaja, organizaciju sadržaja te prikaz koji odgovara poslovnim potrebama.

Je sistem zasnovan na Webu razvijeni su na intranet aplikacijama preduzeća.

Oni pružaju prikupljene informacije članovima organizacije iz jednog mjesta pristupa.

Korporativni portali takođe pomažu da se personalizuje spoljašnja informacija.

Glava 2 25

E-trgovina

Je sistem zasnovan na Webu koji omogućuje da se poslovne transakcije i transakcije sa zalihama vrše bez ograničenja putem interneta, 24 sata dnevno 7 dana u sedmici

Jedna od podela E-trgovine je:

B2C (Business to Consumer)

B2B (Business to Business)

B2E (Business to Employee)

Glava 2 26

Electronsko tržište

Je mreža interakcija i odnosa kojima se razmjenjuju informacije, proizvodi usluge i plaćanja.

Kada je tržište elektronsko, poslovni centar nije fizička zgrada, već lokacija zasnovana na Webu, gdje se dešavaju poslovne transakcije.

Glava 2 27

Mobilna trgovina (M-Commerce)

Je kupovina i prodaja robe i usluga uz pomoć bežičnih ručnih uređaja, kao što su mobilni telefoni i personalni digitalni asistenti.

M-trgovina omogućava korisnicima da pristupe internetu bez fizičkog povezivanja na neku žičnu liniju.

Glava 2 28

PITANJA UPRAVLJANJA

Prelaz na umreženo računarstvo.

Od nasljeđenih sistema, preko klijent/server sistema, do intranetova.

Koliko infrastrukture?

Uloga krajnjih korisnika.

Etička pitanja.