lio HONORIIAUGUSTODUN.OPP. PARS I. — DIDASC ET HISTOR. 116

duo superiora elementa, ignem et aera ex sua na-

tura, ita absque omni spissitudine esse manife-stum e.st, ut nil.il horum ex sua natura nisi ex

aceidenle, visui pervium sit. Nam cum hoc, quodquidam rudes dicunt se cceluni videre, quando aer

purus est, cum aliquid videre se fingunt, conspi-cere illud falsissimum est. Nam ubi visus defw

cif, ibi error; sensus dat Imaginationem videndi,quod non videt. Sicuti aliquis clausis oculisvide-lur siTJ. tenebras videre. Nam quamvis visus exluce oculorum sumit exprdium, nibil tamen valet,nisi ex obstaculo alicujus spissitudinis repercu-

A liatur. Si vero aer iste inferior, qui est inter noset parielem, vel materiam, vel aliquid tale, non

potest visui ad senliendum .obstare, multo minus

qui superior et purior estxuude proprie aer cce-lum dicitur, eo^juod a visibus nostris celetur. Undeconstat quod omne corpus visibile alicujus den-

sationis est quod ex spissiludine aquae vel terrae

contingit. Nam nubes ex vapore aquarum densatse

visibiles apparenl; etiam flammsequse in nubilosp

aere, vel in aliqua materia quse comburilur, fiunt

ex vaporibus,

DE IMAGINE MUNDI

LIBRI TRES.

(Bibliollwcavelerum Patrum edit. Lugdun., tom. XX, pag, 964.)

INCIPIUNT CiPITULA.

LIBER PRIMUS.CAP. I. Quid sit miindus.CAP. II. Qttot tnoiis tnundus formetur.CAP. III. De qualuor elemenlis.Gik».IV. De septem nominibtts lerrw.CAP. V. De forma lerrw. -CAP.VI. De quinqiie sonis. -CAP. VII. De habitabili zona.CAP. VIII, Unde dicalur Asia, el qnmsit prhna ejtis

regio.CAP. IX. De paradiso.CAP.X. De quattwr flumimbus.CAP.XI. De India.CAP.XII. De monstris.CAP. XIII. Debestiis.CAP.XIV. De Parlhia..CAP.XV. De Mesopolamia.CAP.XVI. De Sqria.CAP. XVII. De Palestina,CAP.XVIH. De JEgypto.CAP.XIX. DeCaucaso et Ortenih regionibus..CAP.XX. De tninore Asia.CAP. XXI. JJe regiontbus Asiw.CAP. XXII. De Europa.CAP. XXIII. De Scythia,CAP. XXIV. De superiore Germania.CAP.XXV. De inferiore Germania.CAP.XXVI. De Thracia,<CAP.XXVII. De Grwcia, tinde sil dicia, et in qua

parte sita sit.CAP.XXVIII. De Ilalia.CAP.XXIX. DeGallia,CAP.XXX. De Hhpania.CAP.XXXI. De Britannia.CAP. XXXII. DeAfrica.CAP. XXXIII. De JElhiopia,CAP.XXXIV. De insulis et novo,ut dicitur, orbe.CAP.XXXV. De Sicilia.CAP.XXXVL De Sardinia.CAP. XXXVII. Quid sit Infernus.CAP. XXXVUI. De aqua, quw esl secundum etemen-

tuin.

B CAP.XXXIX. De Oceano.CAP.XL. Dewstu maris.CAP.XLI. Devoragine.CAP.XLII. -Deierrw motu.CAP.XLIII. De hiattt,CAP.XLIV. De frigore.CAP.XLV.De aquis dttlcibus et saisis.CAP.XLVI. De mari rttbro.CAP.XLVH. De naiura aquarum gemina, et quare

fontes in litemesinl calidi, in wslale frigidi.CAP. XLVIII. De aqtta calida vei putida.CAP.XLIX. De aqua veneno infecia, seu de mcrtifc-

ris aqttis.CAP.L. De morttto tnctri, el natura bituminis.CAP.LI. De phcibtts et avibus, seuaquarum anitna-

libtts.'CAP.LII. Quando tempestas in mari, seude signh in

mari prognoslicis.CAP.LIIL De aere, ubi dwmonessint.

r CAP. LIV. De vetiiis.CAP.LV. Decardinalibus venlis,CAP.LVL De nubibus.CAP. LVH. Delonitruo ei fultninibus-CAP.LVHI. De iride.CAP.LIX. Depluvia.CAP.LX. Qttid grando silCAP.LXI. Qttid sil nix,CAP.LXII. Quid roi el vruina,CAP.LXlil. De nebula.CAP.LXIV. Deftimo,CAP.LXV. De ignicitlis.CAP.LXVL De peslilenlia.CAP.LXVIL Dc igni.CAP. LXVHI. De sepietnplaneth.CAP.LXIX. De luna.CAP.LXX. Secnndus planeta, Mercurtus,CAP. LXXI. Tertius planeta, Yetius,CAP. LXXH. Quartus pianela. So/.

j. CAP.LXXIII. De signh solis prognoslich,u CAP. LXXIV. Quintus planeta, Mars.CAP. LXXV. Scxlus planeta, Jupiter.CAP. LXXVL Scpiimus planeta, Saturnus.

»17'

DE IMAGINEMUNDlLIBRI TRSS. — LIB. I, 118

CAP.LXXVII. DeabsidibttsplanelarunKCAI\ LXXVIII. Decoloribusplaneiarum.CAP.LXXIX. De via planclarum.CAI».LXXX. De sonoplanetarum.€.w. LXXXI. De cceleslitnusica.CAJ\ LXXXSI.Dehominemicrocosmo.CAP.LXXXIII. De mensura sive planetnrutn <!i::t«n-

liu.CAI\ LXXXIV. De ccclo.CAP.LXXXV. De clhnaiibusCAP.LXX.XVLDeplagis.C.u\ LXXXVH. De firmatnev''CAP.LXXXVIII. De axe.CAP.LXXXIA. De slellis.CAP.XC. De sideribus.CAP.XCI. i>ezodiaco.CAP:XCII. DeAriete, -.CAP.XCIH. DeTuuro.CAI\ XCIV. De Gemtms..CAP.XCY, DeCahcro.CAP.XCVI. DeLeone.CAP.XCVH. De Tiraine.CAP.XCVlII. De L«'6r«."CAP.XCIX. De Scorpio.CAP.C. De Sagillario.CAP.CI. De Capricomio.CAP.CIL DeAqv.ario.CAP.CIII. DePiscibus. -CAP.CIV. ffi/ades.CAP.CV. PleiadesCAP.CVI."Araos.CAP.CVH. Doofes.CAP.CVHl. Arcfunts.CA-P.CIX. Phyion.CAP.CX. Corona.CAP.CXI. Hercules.CAP.CXII. Zi/ra.CAP.CXIIL Cygnus.C.P. CXIV. Cepheus.CAP.CXV. Perseus.CAP.CXVI. Deltolon.CAP.CXVII. Serpentarius.CAP.CXVHI.Pegasus.CAP.CXIX. Delpltinus.CAP.CXX. Aquila.CAP.CXXI. SagitlaCAP.CXXIL lii/a-ra.CAP.CXXIII. Crafer.CAP.CXXIY. Conms.CAP.CXXV. Orion.CAP.CXXYL Procyon.'CAP.CXXVII. Canicula:CAP.CXXVIIl. Lepiis.CAP.CXXIX. Eridanus.CAP.CXXX. Cefus.CAP.CXXXI. Centgurus.CAP.CXXXII. Ara.CAP.CXXXHI.Aroo. --"^ vv.CAP.CXXXIV. Disfri.i;. ," :-

CAP.CXXXY. Canopus.CAP.CXXXVI. Laciea xona,CAP.CXXXVII.Decometa.CAP.CXXXVIH.Aqueum cmlum.CAP.CXXXfX. Spiriluale cwlum,CAP,CXL. Cozlnmcmlorvm,

LIBER SECUNDUS.CAP.I. Deceuo.CAP.Ii. De temporibusmlernis.CAP.III. De temporibusmundi.CAP.IV. De alomis,CAP.V. Debstenlis.CAP.VI. i)e momenlis.CAP.YH. De parlibus.CAP.VIII. Deminulis.CAP.IX. De punctis.CAP.X. Z>e/loris,

A CAP.XI, Dequadrantc.,CAP.XII. De die.CAP.XIII. DediettKSlongisel brevibus.CAP.XIV. De signis Zodiaci et parallelis SolisCAP.XV. De prhiio circuio.CAP.XVI. De sccundocircuio.CAP.XVII. De lerlio circuio.CAP.XVIII. Deqitarto circiilo.CAP.XIX. Dequinto circulo.CAP.XX. Desexto circulo.CAP.XXI. Z)esepiimocircv.lo.CAP.XXII. Deocicivocirculo. .--.'-CAP. XXIII. Dequatuor circulis solis.CAP.XXIV. De tinria diertimutnbrd.CAP.XXV. De horizonte. -

CAP.XXVI. De riterwniditiisione.CAP.XXVII. De iiiiiio et /?nedierum.CAP.XXVIII. De.iiominibusdieruin.CAP.XXIX. Denocte.

B CAP.XXX. De ttmbra.CAP.XXXI. De eclipsi.CAP.XXXll. Desepleinnoclis temporibusCAP.XXXIII. Dehebdomada.CAP.XXXIV. De mensibus.CAP.XXXV. De mensiiH?!nominifrus.CAP.XXXVI. De mensibusRomaitorim,0-AP.XXXVH.De Janitaiio.CAP.XXXVHLFebruario.CAP.XXXIX. J)/«rfioCAP.XL. Apriti.CAP.XLI. J/aio.CAP.XLII. Jiinio.CAP.XLIII. Jit/io.CAP.XLIY. AugustOiCAP.XLV. Septcmbri.CAP.XLVL Oclobri.CAP.XLVH. Novembri.CAP.XLVIII. Decembri.

G CAP.XLIX. De Kalendis.CAP.L. De Aro)iis.CAP.LI. De Idibus.CAP.LII. De «icissiftirfijieaHiii.CAP.LIII. De sere.CAP.LIV. Dewtate.CAP.LY. Deaiifwntno.CAP.LVL De liieme.CAP,LVn. De inwqualilate lemporis.€AP. LVIII. De eletnenth.CAP. LIX. Dehoinine microcosmo.CAP*LX. De Auno.CAP.LXI. De sww lunari.CAP.LXII. De so/ari amio.CAP. LXIII. Debhsexiili.CAP:LXIV. DeMercurii aniioCAP.LXV. Antius Veneris.CAP.LXVL J/ai-fis.CAP. LXVH. Jovis.

Q CAP. LXVIII. Saturni.• CAP,L:X1X.Ai»iusmagnusCAP.LXX, De aHypci0i,

- CAP.LXXI. Debissexio.CAP. LXXII. De olympiadibusCAP.LXXIIL De lustris.CAP.LXXIV. De indictionibus.CAP.LXXV. De ojta/e hominis el mundi.CAP.LXXYI. Deswculo.CAP.LXXVII. Dedeeetnnoveniialicycte,'CAP.LXXVHI. /)<;ogdoade.CAP.LXXIX. Decyclosolari.CAP LXXX. De numero arliculorum,CAP.LXXXI. De tnagnoannp.CAP.LXXXII. Decyciis.

' -

CAP.LXXXHi. Deci/c/iaucioribus.CAP.LXXXIV. De wquinoclioet satstilh.CAP.LXXXV. De saltu lunw,CAP.LXXXVL De mtnutis, - .CAP.LXXXVII. Feiia; regtdares.

119 HONORHAUGUSTODUN.OPP. PARS I. — DIDASC.ET HISTOP., m

CAP.LXXXVIIL De concurreniibus.CAP,LXXXIX. De regularibus et epactis.CAP.XC. Quot horis luna litceat.CAP.XCL Luna quot partibus d sole distet.CAP.XCII. Inquosignoliinasil,CAP.XCHI. Deannis Doinini. -CAP.XCIV. De indictione.invenienda,CAP.XCV. De epacth invehiendh.CAP.XCVI. Solaris atmus ul iitveniatur.CAP.XGVIt. Concurrentesasomodo invemanlur.CAP.XCVIIi, De inveniendobhsexto.CAP.XCIX. De inveniendocyclo iunw.CAP.C. De annis et cyclis,CAP,CI. Declavibus termhtorum inveniantur.CAP.CII. De termino Paschali.CAP.GIII. De tertnino Sepluagesimw,CAP.CIV. De Quadragesimali.CAP. CY. DeRogalionibus.CAP. CYI. De Penfecosfc.CAP.CVII. De Adventu.CAP.CYHI. De embolhmo.CAP.CIX. De diebus JEgtjptiach.

LIBER TERTIUS

SEUCHRONOLOGIA.De Adam Abel et Cain.

Prima wtas.Secunda wtas.JiegntimAssyriorum.

/EgyptiorumArcadum.

Tertict wtas.Tempora Judicum.

A Primum bcliumcivile.

RegnutnIdummorum.Amazonum.Trojanoruin,Thebanorum.Cretenshtm,Mycwnorum.Italorum, sub Moyse.

• Quariawtasmiindi. ..--.-

RegnumHierusalem vel Jttda.Regnum Israel,Macedonumsub Ozia.Albanorutn.Aibanorum sub Samsone.Romanoriitn. '' -"Quintawtas. , .RegiutmBabylonibrum.

Persarurn.Alexaudriw.

B Syrim. ...Consv.leset Dictatores Rotnm, sub Cambyse.De sacerdotibus.Sexta wias tnundi,De Augusth ct Cwsaribus Roin, usque ad Fredert-

£um I. Chrhtianorttm persecutio.Secunda persecutio.Tertia persecutio. '... .Quarta perseculio. _ .Quinta persecutio.

'

Sexta persectitio.Septima persecutio.OctavapersecutiaNonapersecutio.Decima persectilio.

EPISTOLA GHRISTIANIAD HONORIUMSOLITAail!M DE IMAGINEMUNDI.

Seplifonni Spiriiu in inna fidc illustrato, ac septenis tipis trifariw philosophiwmundato, CHRISTIANUS,

posf septimanam hujus vitw septem beatiludinibus laureari et in octava Trinitalem in uniiaie contem^

plari. ...":

Qv.ia ignorans cutn ignoranlibus, ignoranliw tenebrh involvor, idcircommstam titgubremquevitatn, ut cw-cus ducCrevideor.Quare quia te hiimensa sapieniiw luce circumfusttmcognosco,cumtmiitis aliis deposco,qua-ienus aliquam scinlillulam tuw flammivomwscientiw, ctttn tibi -nonmiiiuatur, nobis impertias : exposilionemorbh qttasi in tabellu nobh describas. Mherutn enimvidelur res propler nos factas quolidie speclare, el cum

jumenth insipieniibus quictsint, peniius ignorare.

EPISTOLA HONORII AD CHRISTIANUM,DE EODEM.

Sapieulioe alumno abdita diligenter scrutanti, in scienlia profundo, utique homiiiis sa.ute nunc vigere,etpostin Sion Domifium, in quo omnes thesauri sapientiaiel scientise sunt absconditi oculo ad oculumvidere.

Cum jugiter lectioni studiosus iucumbas, ae totius Scripturse medullam sitibundus exsugas, poscis a meamicissime, ut, cjuemadmodumvulgo dieitur, Quod ovis a capra pelierit lanam , totius orbis libi depingamformulam, in qua sic oculum corporis valeas reficere, sicut visum cordis soles in machina universilatis de-pascere. Quod negotium sudore plenum ipse melius nosti, quam sit laboriosum, quamque perieulosum. La-Iioriosum quidem mibi in aliis Occupato; periculosum autem propter invidos, qui cuncla quas nequeuntimitari, non cessant calumniari, et qua; assequi non possunt verienoso dente, ut seliger hircus lacerare non

omittunt, et ea quaj publiee.arguunt, furtive intente legunt, atque de labore nostro sibi scjenliam usurpant:quem, ut sues margaritas, pedibus proculcant. Etenim vero cum non solum laborem meum, sed et me-

ipsuni tibi.debeam (prajsertim cum me non mibi soli, sed toti mundo genitum intelligam) omittCns invidosiabescentes, non me, sed seipsos livido corde corrodentes, ardua aggredior moliaiina. Quia improbus la-

bor, imo cbaritas vincit omnia, ad instruetionem itaque mulforum, quibus deest copia librorum, liicl-ibel-!us edatur, nomenque ei Imago mundi indatur, eo quod dispositio totitts oibis in co, quasi in speculocqnspicialur : in quo etiam nostrae amicitise pignus posteris_relinquatur. Hic nihil aulem in co pono, nisi

qued majorum commondat tradilio

121 DE IMAGINEMUNDl LIBRI TRES."— LIB.-I. m.

LIBER PRIMUS,

CAP.I. — De fortna mundi. — Etytnologia mundi.

Figura niuiidi qualis.Mundus dicitur quasi undique motus, est enim

in perpeluo riiotu. Hujusllgura est in modum pihfirotunda. Setl instar ovi elementis distincta. Ovum

qnippe exterius testa undique ambitur, testse albu-

men, albumini vitellum, vitello gutta pinguediriisincluditur. Sic mundus undique coelo, ut lesta, cir-

cumdatur, coelovero purus sether ut album, setheri

turbidus aer,:ut vilellum, aeri terra, ut pinguedinis

gulta includitur.

CAP. H. — De creatione muntti, — Quinque modicreationh mundi.

Creatio mundi quinque modls scribilur : uno.quoante tempora ssecularia iirimensitas mundi in mente

divina concipitur, quse conceptio archetypus mun-

dus dicitur, ut Scribilur : Quod esl factum in ipsovita erat (Joan, i). Secundo cum ad "exemplar ar-

chelypi, hic sensibilis niuiiutis in materia creatur.

Sicut legitur : Qui manet in wternum creavit omnia

insimuL Tertio, cum per species, et formas sex die-

bus hic mundus formatur, sicut scribitur : Sex die-

bus fecii Dominus opera sua bona valde (Gen. i).

Quarto cum unum ab alio, utpote homo ab ho-

mine, pecus a pecude, arbor ab arbore, unumquod-

que de semine sui geueris nascitur, sicut dicitur :

Paier meus usquemodo operalur. Quinto cum adhuc

mundus innovabilur, sicut scribiturs Eccetiovafacioomnia (Apoc. s.xi).

GAP.III. — De qualtwr eleinentis. —Elemenla uiuledicanlur. Quot sint elemenia; quomodo invicemtni-sceantur. Siluselementorum. T

Elementa dicuntur, quasi hyle, ligamenta, u).«

autem est materia , ex quibus constant omnia , sci-

licet, ignis, aer, aqua, lerra. Qus in modum cir-

culi in se revolvuntur, duni ignis in aerem, aer in

aquam, aqua in terram convertitur. rursus terra in

aquam , aqua in aerem, aer in ignem commutatur.

Ha;c singula propriis qualitatibus, quasi quibusdambrachiis se invicem tenent, et diSCOrdemsui natu-

fam concordi foedere vicissim commiscent. Namterra arida et frigida frigidaj aqua connectilur;

aqua frigida et humida humido aeri astringitur;aerhumiduS et calidus calido igni associatur; igniscalidus et aridus aridsB terrse copulatur. Ex his

lerrautputa gravissimaimunvignis ut puta Ievis-

simus,supremumobliiiet loeum, alia dup medium,

quasiqtioddam soliditatis vinculum. Quorum aqua

gravior, lerree proximum, aer levior igni prinium

possidet locum. Depularitur vero terra?, gradien-

tia, ut homo et bestise; aqucenatantia, ul pisces;aeri volantia ut aves; igni radiantia, ut sol et slelte.

CAP,IV.— De septem nominibus Terrm. — Terra,- tellus, humus, arida, sicca, solum, ops. -

Imum elementum septem nominibus denotatur.

A quia terra, lelltts, humus, arida,sicca, solum eiops,nuncupalur. Terra a terendo dicitur, et totum ele-:mentum intelligitur, Tellus quasi tollens fruetus,

quse est frugibus apta, vel vinetis frucliferisqiiearboribus consita. Humus ab humore, qua3est pa-iustris et inarabilis. Arida inaquosa, quse semperfervore solis aret, ut Lybia. Sicca, quaj aliquando

COmplutacito exsiccatur, ut Judsea. Solum a solidi-

tate, ut sunt monlana. Ops,_ ab opibus, ubi divi-

tise, scilicet aurUm et gemmse abundant, ut in

India.

CAP.V. — De .forma terrw. — Terram esse rolun-dam. Circuitus lerrw. Terra mundi cenlrum, Terra'"niillis fulcris sustenlatur. Oceanus ambit terram.Venwaquarum et fonlium

g Terras forma est rotund.a, unde et orbis est di-

cta. Si enim.quis in aere positus eam desuper inspi-

ceret, tola enormitas montitim, et concavitas val-

lium minus in ea appareret; quam digitus alicujussi pilam praegrandem In manu teneret. Circuitus

autemterrae, centuni et octoginta millibus stadio-

rum mensuratur, quod duodecies mille milliaria, et

quinquaginta duo computatur. Ha;ccentruni in me-

dio mundo, ut punctus in medio circuli aaqiialiter

. collocatur, et nullis fulcris, sed divina poteutia su-

stentatur, ut legitur : Noniimetis me, ait Dominus,-

qui suspendi terfain hi nihilo, fundata enim esl superstabililatem suatn (Psal. cin),sicut aliud elementum,

oecupans suse qualitatis metam. Ha;c in circuitu

Oceano, ut limbo cingitur, ut scribitur, Abyssus

2 sicul vestimentutn amictus ejus .(ibid.). Interius

meatibus aquarum, ut corpus veiiis sanguinum

. penetratur, quibus ariditas ipsius ubique irri-

gatur. Unde ubicunque terra infodifur , aqua re-

peritur.CAP.VI. — De qttinque eonis, — Circuli sive zoiw

inhabitabiles. Zonw tres. Habilabiles duw. Osten-dilur exetnplo quomodo tnedim dum zonm tantum.sunl habitabiles. Qtiinque circuli.

Quinque autem zonis, id cst circulis terra. distin-

guitur. Qtiorum duo eitremi suiit inhabitabiles al-

gore; medius inhabitahilis calore, a quo sol nun-

quam recedil, ad illos nunquoTmaccedit. Mediiduo

habitabiles, hinc ardore, inde rigore temperati.Verbi gratia, si ignis in bieme sub dio accenditur,"

j quinque lineas euicil, unam in medio fervidam,

duas circuni gelidas, duas inler has temperatas,

Qui si ut sol cifcPmiret, nimlrum quinque circulos

redderet, Ex his circulis , ptimus septentrionalis,secundus solslitialis, tcrtius aequinoctialis, quartus

brumalis, quintus australis nominatur; sed solus

solstitialis a nobis inhabitari "dinoscitur.

CAP. VII.— De tribus partibus Orbis habitabilh.—Partes terrw habilabiles tres.

Habitabilis zona , qua3 a nobis incolitur ln tres

partes Mediterraneo mari dirimitur. Quarum utia

125 HONORSIAUGUSTODUN.OPP. PARS I. — DIDASC.ET HISTOR. 124

Asia, altera Europa, tertia Africa..dicitur. Asia a

seplentrione per orientem , usque ad ineridiem;

Europa ab bccidente usque ad septentrionem;

Africa a meridie usque ad oeciaeiilem exten-

ditur.

-CAP.Yill, — De Asia. — Paradisus.

Asia, a regina ejusdem nominis appelktta. Huius

priina reglo in oriente e paradiso ;. locus videli-

eet omni amanitate conspicuus , inadibilis hoini-

nibus , qui igneo muro iisque ad coelum est cin-

ctus. -

CAP.IX. ^- De Paradiso. — Fons paradhi.In boclignum vitae,videlicet arbor de cujus fructu

qui comederit, semper in uno statu immovtalis per-manebit. In hoc eliam fons oritur, qui in quatuor flu-

mina dividitur. Quaequidem flumiiia infra paradi-sum terra conduntur: sed in aiiis longe regionibusfunduntur.

CAP.X.— Dequalv.or ftuminibtis. — Physon sive

Ganges, Geo sive Nilus, Tigris, Euphrates.Nam Physon, qui et Ganges in India de monte

Orcobares nascitur, el contra orientem fluens

Oeeano excipitur. Geon, qui el Nilus juxta montem

Aihlantem surgcns, rnox a terra ahsorlse.Iur, perquam occulto inealu currens, in littore Rubri niarisdenuo funditur, jEtliiopiam circumiens per Mgy-

ptum labitur, in septem ostia divisus , magnummare juxta Alexandriam ingreditur. Tigris autem et

Etiphrates in Armenia de monte Barchoatro fun-

duiitur, et contra meridiem vergentes Mediterraneomari junguntur. Post paradisum sunt multa loca de-serta et invia, ob diversa serpenlum et ferarum ge-hera.CAP.XI. —De India, — India unde dicta. Mons

Caucasus. Tndimtermhii. Indicus Oceanus. Iiistdaduas mstates, ef dttas hiemes uno anno habens,omnique temporepirens. Mons Caspius. MareCa-spitttn. Gog, Magog, Garmani, Oreslw, Coatrw,Pygmwi. Piper ulbuin. Macrobii, Agroclm, Bra-gmani. Qui parentcs maclunt. Qui pisces crudoscomedunl,Deinde est India ab Indo flumine dicta. Qui ad

Septentrionem de monte Caucaso nascitur, et ad-meridiem cursum suum dirigens, a Rubro mari

excipitur. Hoc India ab occidente clauditur, et abhoc Indicus oceanus dieitur. In quo etiam est sita

Taprobanes insula, decem civitatibus iriclyta. Haeeduas ijcstates et duas hiemes uno anno babet, etomni tempore viret, In hoc etiam Chrisa et Argareinsulae, auro et argento fecundae et semper floridae.Ibi sunt et monles aurei, qui propter dracones ct

gryphes non possunl adiri. In India esl inons Ca-

spius, a quo Caspium mare vocalur. Inter quem etmare Gog et Magog ferocissimoegenles', a magnoAlexandro inclusa?ferunlur. Quaeliumanis carnibusvel crudis bestiis vescuntur. India habet quadra-ginla quatuor regiones , populosque multos, Gar-

manos, Orestas, Coatras, quorum sylvae tanguntsethera. In montanis Pygmosos duoruin cubitorum

liomines, quibus bellum est contra grues, qui tertioanno pariunt, octavo senescunt. Apud bos crescit

A piper colore quidem albo : sed cum ipsi serpentes,

qui ibi abundant, flamma fugantur, riigrum colo-

rem trahit de incendio. Item Macrobios duodecim

cubiloriim loiigos. qu_ibellanl contra gryphes, -qui .

corpora leonum, alas et ungulas proeferunt aqui-larum. Item Agroetas et Bragmanos, qui se ultrc

in ignem miUiiiit amore alterius vitae. Sunt alii qai

pareutes jam senio eonfcctos mactant, et eorum

carnes ad epulandum parant, isque impius judica-

lur, qiii boc faeere abnegat, Sunt alii qui pisces ita

crudos edunt, el salsum mare hibunt.

GAP. XII. — De monslris. — Semel tantummodo

parient.es.Arhnaspi,Cyclopes, Scinopodw.Acepha--

. li. Solo odorepotni viventes. . .

Sunt ibi qusadam monstra, quorum qusedam bo-

B minibus, qucedam bestiis ascribuntur : ut sunt ii

qui aversas habent fplanta.s, et octonos simiil sede-

cim in pedibus digitos, et alii, qui liabent canina -

capita , et ungues aduncos , quibus est vestis pel-lis pecudum, etvoxlatratus caiium, Ibi etiam qure-dam matres semel pariunt, canosque partusedunt,

qui in senectute nigrescunt, et longa nostrse aetatis

tempora exceduiit. Sunl aliie, quoequinquenues pa- .

riunt": sed partus ociavum annuni non excedunf,

liii suct et inoaocjjli, ei iruuaspi, e! Gvclopes. Sunt

et Scinopodie, qui uuo fanium fuiti pede auram

carsu vincunt, et in terram. positi umbram sibi

planta pedis erecta facimit, Sunl alii absque capite,

quibus sunt oculi in humeris, pro naso et ore duo

foramina in pectore, setas habent ul bestiae. Sunl

^"alii juxta fontem Gangis fiuvii, qui solo odore cu-

jusdam pomi vivunt, qui si longius eunt, pomuiusecum ferunt : moriuntur enim si pravuni odorer.i

Irahunt,CAP.XIII. — De Besiiis.— Ceucocroca, Eale. Tauri

indomiti, Manticorha, Bovestricornes. Monoceros.Tesludinesgrandes. Magnes.Adamas.

Sunt ibi serpentes tam yasti, ut cervos devoreni,el ipsum eliam Oceanum transnatent. Ibi est besfia

Ceucocroca, cujus corpus asini,clunes eervi, pectusel crura leonis,pedes equi, ingeris cornu bisulcum,vastus oris hialiis usque ad aures. In loco dentiuna

os solidum, vox pene hominis. Ibi est alia bestia

Eale, cujus corpus equi, maxilla Apri, cauda ele-

phantis, cubitalia coriiua habens , quorum unumD posltergum reileclit, cum alio pugnat. Illo obtuso,

aliud ad certamen vibrat, Nigro colore horret. In

aqua et in terra sequaliter valet. Ibi sunt fulvi tau-

ri, versis setis borridi, grande capul, oris riclus ab

aure ad aurem patet. Hi etiam cornua vicissim ad

pugnam producunt, vel deponunt. Omne missile

duro lergo respuunt. Qui si fuerint capti nulla pos-sunt nrte domari. Ibi quoque Mantichora bestia,facie bomo , triplex in dentibtis ordo, corpore leo,cauda scorpio, oculis glauca, colore sanguinea, vox

sibilus serpentum, fugiens discrimina volat', velo-cior cursu quam avis volatu, humanas carnes ha-bens in usu. Ibi sunt etiam boves tricornes, pedes

equinos habenles. Ibi quoque monoceros, cujus "cor-

. pus equi, caput cervi, pedes elepliantis, cauda suis;

t,125 DE IMAGINEMUNDILIBRI TRES. — LIB. L . 128

Unocornu, in riiedio fronte arnialum qualuor pedum _

lorigo, splendenti et mire acuto. Hsscbestia nlmis

ferox, diros babet mugilus. Omne quod obstat,cornu transverberal.Captum potest perimi, non po-test domari.

In Gange quoque sunt anguiHaetreceiilorum pe-dum longae, Ibi-etiam quidam vernies, qui iii-

staf caneri bina liabenl brachia, sex cubitorum

longa, quibus elephanles corripiunt et uudis immer-

gunt. '-'_Indicum quoque mare gignit testudines, de qua-

rum testis capacia hospiiia sibi faciunt bomines.

India quoque magnetem lapidem gignit, qui fer-' rura rapif. Adamantem etiam, qui non nisi bircino

sanguine frangi potest.'

]

CAP.XIV. ^- De Parthia. — Parthia unde dictaAracttsia. Assyriu, Media, Persida. Persepolis.Magicw artis origo. Pyrrhiles. Synelites.

Ab Indo flumine usque ad Tigrim, est Parthia tri-

ginta tribiis regionibus distincta. Dicilur autem

Parthia a Parthis, venientibus e Scythia. Est in ea

regio Aracusia, ab oppido Aracusa dicla. Esl etiainin ea Assyria, abAssur, filio Senij.quieamprimiisincoluit liominata. Est in ea quoque Media, a Me-do rege dicta, qui civitatem construens Mediam

iiominavit, de qtia et regio nomen mutavit. Iu

ea eliani Persida, a Perseo rege dicta, qui civita-

tem Persepolim aedificavit, de qua et regio nomen

accepit. In hac primum orta est ars magica. Persida

lapidem pyrrhitem mittit,qui manum prementisurit,et synelitem, cujus candor cum luna crescit, et de-

flcit.

CAP.XV. —De Mesopotamia.— Ninive, Babtjlonia,Babylon. Chaldwaubi aslronotiiiaprimuminventa.Arabia, Saba. Mons Sina. \Madian:

A Tigri flumine usque ad Eupbratem est Mesopo-tamiat, a duobus fluviis Graece ita dicta, quod in

medio duorum flumirium sit constitpta, In hac est- clvitas Ninive, itiiiere trium. dierum, a-Nino rege

coristructa et nominata, In hacetiam regip Babylor-nia, a civitate Babylone nominata. Hanc Nemrpd

gigas fundavil; sed Seniiramis regina reparavit. Cu-

jus muri latitudo est quiuquaginla cubitorum, alti-

tudo ducentprum.cubitorum, ambitus civitatis qua-

dringeutorum octoginta sfadiorum, centum portisaereis flrmata, fluvio Euphrate per niedium ejuscurrente irrigua. Hujus arx Babel, qualuor millia

passuum alta scribilur.

In ea qnoque est Chaldasa, in qua primum iriventa

est astronomia. In ea et Arabia, quae etiam Sal.ia

dicitur, a Saba fllioGhus. In hac tlius colligiluf, in

hac est mons Sina, qui et,Oreb, in quo lex a Moyse.scribitur accepta; juxta quem urbs Madian fuit,in

qua Jethro sacerdos praefuit. In ea surit genles mul-

te, Moabitse, Ammonitae, Idumsei, Sarraceui Ma-

dianite, et allaemultae,

A CAP.XVI. — DeSyria, — Damascus. Reblala. Coina-cjenw provincia, Phwniciq.-Tyriis. Sorlyx. Sidon. .Libanus mons. FonsJofdanh. Palwstina, Ascalon,Jerusaleni, Chananwa.Ab Euphrate usque ad mare meriiterraneum est

Syria, a quodam Syro rege dicta, in qtia eslDamasrcus, a Damasco Abrase liberto constructa etdicta, -

olim Reblata vocata. Est in ea Coniageuaprovincia.Est et Phoenicia, a Phoenice ave, quae sola in hacterra invenitur, Sive a Phoenice rege, lilio Agenoris,dicta. In liac sunt Tyrus quse ct Sortyx, e"t Sidoncivitates sitae. In hac eliatn mons est Libanus, ad

cujus radiecm oritur Jordanis fluvius. Est in ea

quoque Palaestina, a civitate Palaestin, quae nuucAscalon vocatur, dicta. Est in ea Judsea. a Juda filioJacob, de.cujus tribu reges erant, nuncupata. In hac°etiam Chananaea a Chanaan filioCham dicta. ln hacest Jerusalem, quam Sem filius Noe construens,

-

Salem nominavif,"'Sed Jebus, et filius Chanaan in-

habitavit, unde Jebus et Salem dedit ei nomen vexDavid Jerusalem, quasi Jebusalem.~Quam Salomonfilius ejus auro et gemmis decoravit, Jeroselyniamquasi Jerusalemoniam appellavit. Quam a Babylo-niis subversam, Zorobabel reajdificavit; sed Roma-

.nus exercitus postea furiditus delevit. Hanc postino-dum ^Elius Adrianus iniperatorreparavit, JElianiquenoniiiiavit.

CAP.XVII. — De Palwstina, — Samaria, Sebastia,Sichisma, Galilma,Nazareth. Pentapolh, Sodoma,Gomorrha. Mare Mortuum. Sarraceni. Agareni.Ismaetitw. Nabathwi.

C . Tlst et in Palaestiua regio Samaria, a civitafe Sa-maria dicta, quaenunc Sebastia est nuncupata, olim

Sichima, a Sichem vocata. In hac est quoque Gali-

lsea, in qua est Nazareth civilas, juxta moritem Tha-bor sita. In hac est et Pentapolis regio,a quinqueciviiatibus dicta.. Tn qua olim fuit Sodoma, el Go-morrba. In hac est mare Mortuum, a quo fluentaJordanis absorbentur, In. hac ctiani Sarraceni, aSara dicti, qui etAgareni, ab Agar. Item Ismaelitfeab Ismael nuncupati. In hac et NahathaBi,a Nabaiothfilio Ismael dicti, quorum gentes smit duodecim.CAP.XVIII.— De JEgypto.'-—Euxiapostea JEgypius

dicta. Thebaida. Thebte. Monachi. Babel. JEgypi.Alexandria.

Hae superius diclse regiones, ab oriente incipien-D tes, recta Unea ad Mediterraneum mare extendun-

tur. Quibus usque ad Austrum iEgyptus connecti-

tur, in qua viginti quatuor gentes esse feruntur.Hssc' in orierite a Rubro mari surgit, terminum suum' versus oecidentem in Ljbyaligit. Haacpritis et Bona11

copia, Euxia dicta, postea ab iEgypto rege, fralre-

Dariai, 45gjT)tus est vocata. Haecfluviq Nilo undiquei ciiicta, in modum Deltaelitterse est formata, centumi millibus villarum inclyta. Hanc nubes non obscu-l rant, pluviaenon irrigact, sed Nilus inundans eami fecundat. In hac est provincia Thebaida, a civitalei Thebe cognoniinata, quam Cadmus Agenoris filius

in JSgyptum veniens sedificavit, Thebas secundumillam quam in Bceotiaconstruxit, nominans.: in hac.Mauritius principabatur, et ab hac Thebp dicuri^

127 - HONORHAUGUSTODUN.OPP. PARS I. — DIDASC. ET HISTOR. 128

tur. Huic riiaxima adjacet soliludo, in qua olim.eonversabatur monachoium mullitudo. Cambysesrex iEgyptum superans, civitatem condidit, cui no-

men Babylon indidit, quae nttnc caput iiiius regniexistit. In hac et victor Alexander civitatem oedifica-

vit, quam ex suo nomine Alexandriam nuncupavit.CAP.XIX. — De Caucaso ei regionibus Orienth. —•

Amazones, Massagetw, Colchi, Sarmaim, Seres.Bactra, Hircania, Hirnia. Scyihia. Hyperbo-rei montes. Albatiia, Armenia. Arath inons. Iberia,Cappadocia.

Suprascriptis regionibus, usque ad Aquilonemanneetuntur hae regiones. Mons Caucasus a Gaspio

. mari orientis attoUilur, et per Aouilonem vergenspene usque ad Europamporfigitur. Hunc inhabila-bant Amazones femiiiaevidelicet ut viri prseliantes.His cohabitant'Massaget3e, et Colchi, et Sarmatas.

Seres est oppidum Orientis, quo Serica regio, et

veslis, et gens est dicta. Post hanc est Bactra,a Bactro amne vocata. Huic conjungiiur Hyrcania,ab Hyrcana sylva nominala, in qua sunt aves quarum pennse splendent per noct.es. Huic jungitur

Scythia etHirnia, quarum gentes sunt quadraginta

quatuor. Ibi sunt Hyperborei montes. Hanc sequi-tur Albania, a candore populi dicta, eo quod allio

crine ibi nascantur. Cui connectitur Armenia, in

qua est mons Arafh, super quem arca Noe post di-

luvium requievit, cujus usque hodie ligna ibi viden-tur. Huic copulalnr Iberia. Illi vero Cappadocia, a

civiiate ejusdemnominis dicta, in hac equaea vento

concipiunt," sed foelus non ariiplius triennio vi-vunt,CAP.X.X.— De Asia Minore.— Ephestts. Corpus

Joan. Evang. Epliesi quiescit, Nicma civitas. Bi-thtjnia. Nicomedia.Asia minor post lianc constifuitur, qusepene un-

dique mari cingitur. In hac esl Ephesus civitas, abAmazonibus constructa, in qua requiescit-corpusJoannis Evangelista;; in hac etiam civitas Nicssa, in

qua niagna synodus est faeta. Prima provincia AsiaeMinoris est Bilhyiiia, prius Berica, post Migdonia,niox a Bitbyno rege Bithynia appellata. In qua est

civitas ejusdem nominis. ln liac est etiam civitas

Nicomedia, a^Nicomederege construeta et dicfa.CAr. XXI. —DeregiotdbiisAsim. — Smyrna, Gala-

lia. Phrtjgia, Troja, Lycaonia. Caria, Hirnus fl,,Ltjdia, Thialira, Isauria, Cilicia, Amana inons,qui et Taurtis. Tharsus, Lycia, Pisidia, Pamphy-lia, Euxinus ponius.

Bithynia quoque dicilur Major Phrygia, in quaest civitas Smyrna, a Theseo rege conslructa. Huic

jungitur Galatia, a Gallis dieta, quos Bilhynus rexin auxilium evocavit et post vicloriam eis terram di-

visit. Hanc sequitur Phrygia, a filia Europae Phry-gia sic nominata. Haecet Dardania a Dardano, Jo-vis filiodicta. Et in ea civitas ejusdem nominis, abeodem constructa. Iri hac esl etiam cisilas Troja,a Troo rege conslructa et nomiiiafa. Ifec quoqueIlium ab Ilo rege est dicla; bujus moenia dicuntur

Pergama. Huic adjacent Lycaonia, et Caria, ubi fluit

Hirnus fluvius, aureis arenis famcsus. Inde est Ly-dia a Lydo rege, fralie Tyrrhcni appellata. In hac

A etiam Thyatira. Deinde estlsauria, ab aura qua un-

dique perflatur, dicta. Post hanc esl Cilicia, a civi-

lale ejusdem nominis nuncjipafa, quam Cilix, filius

Agenoris, construxit, et ab illa regio nomen accepit.In hae est mons Amana, qui et Taurus. In hac et

Tharsus civitas, a Perseo constructa, Pauii apostoliihhabitatione gloriosa. Deinde est Lycia et Pisidia et

Pamphjiia. EUXMIUSPontus regio multarum gen-

tium, a qua et Ponlicuin mare appellatur. In quo

Ovidius, et postea Clemensexsilio relegantur.Post decursam Asiam, transeamus ad Europam.

CAP.XXII. — DeEuropa. — Btjphminiontes, Tanais

fl., Mwolidespaiudes, Theodosia.

Europa ab Europe rege, et ab Europa fdia Ageno-ris est nominata.Tn qua impriniis verSus septen-

B trionem sunl Ryphaeimontes, et Tanais fluvius,a

Tanao rege diclus, et Bloeotides paludes, Magnomari juxta Theodosiam urbem , sejungentes.

CAP. XXin. — De Scylhia.A Thanai fluvio est Scythia inferiof, quaeversus

meridiem usque ad Danubium porrigitur. In hae

sunt istaeprovinciae, Alania, Dacia, Gothia.

CAP,XXIV. — DeGermania superidre. — Germaniaunde dicta. Limiles et fines Gennaiiiw sitperiorh,Suevia, Rethia, Bavaria,Ratispona.Francia Orien-talis. Thtiringia.A Danubio usque ad Alpes est Germania superior,

quae a germinando populos dicilur. Versus occasum

Rbeno, versus aquilonein Albia fluvio lerminatur.

Ihbac estregio Suevia, a monte Suevo dicfa. Haecet

C Alemania, a Lemano lacu appellata. H;ecet Retbia

dicta. In bae Danubius nascilur, et sexaginta pra;-

cipuis fluviis augetur, et in septem ostia ut Nilus di-

visus Ponticum mare ingreditur. Est in ea Noricus,

quaeet Bavaria, in qua est civitas Raiispona. Tum

et Orieiitalis Francia, cui conjungitur Thuringia

quam sequitur Saxonia.

CAP.XXY. — De Germania inferiore. — Dania, i. e.Norvegia, Messias. Pannonia inferior, Bttlgaria.AbAlbia fluvio est Germania iriferior, quaeversus

Aquilonem Oceano excipitur. In bac est Dariia et

Norwcgia; A Danubio, imo circa Dariubium versus

orienlem, usque ad niare Medilerraneum est Mes-

sias, a Messium provenfu diela, deiude Pannonia

iuferior et Rulgaria.D CAP.XXVI.— De Thracia,

- IndeThracia, a Tras filio Japheth dicfa. H,echa-

bet Hebrum fluvium, et civitalem Hebron ibi con-

structam et dictam.

'CAP.XXVII.— De Grwcia.— Celhiiii,:lllyricus, Dat-malia, Epirus, Fons in Epiro. Chaonia, Molosia,Elladia, Allica. Athenm. Beolict. Thebani et The-bwi differunl, Aonia, Peloponesus,Thessalia,Ma-cedonia, JEmathia. Otympus mons. Thessalonica,Achaia, Arcadia, Arbastus lapis. Pitnnonia supc-rior. Mons Peninus. Histria.

A Medilerraneo mari est Groeeia,a Graecorege

dicta, terra Cethim olim yocata, et versus ausfrum

Msgno mari lerminatur. Quaietiani Illyiicus nomi-

riaia, et in ea provir.cia Palmalia a Bahni civifate

vocala. Est et Epirus a Jilio Achillis Pyrrho sie

129 DE IMAGINEMUNDILIBRl TRES. — LIB. I. 150

dicta. In Epiro est fons in quo faces accensoecx-

stinguuntuf, et ilerum exstinclae, accenduntur. Est

et Cbaoiiia, a civitate ejusdem noniinis appellata,

quam Heleims frater Rectoris aedificavit,et ob amo-

rem fralris sui Chaonis Chaoniam appellavit. Ilaec

et Molpsia a civitale Molosia dieta, quam Molossus

filius.Pyr.rhi, coiistruxit, et a nomine suo Molosiam

vocavit, Est ibi et Elladia, ab Ellade rege, lilio' Deucalionis et Pyrrhoe dicta- Ipsa est et Attica, ab

Atli rege. Ipsa est vera Graecia.In haclest civilas

Athenaea Cecrope rege conslrucla-, Ibi cst etBeolia

a bove dicta, quia Cadmus filius Agenoris illo ve-

niens, bovem reperit queni diis immolans Thebas

construxit. Provinciam Beotiam nuncupavit, de Iiac

dicuntur Thebani, de alia Thebaei.Eadem provinciadicitur A.oriia,a fonte Aon Musis consecrato. Ibiest et Peloponesus, a Pelope rege, et civitate ejus-dem nomiiiis dicta. Ibi et Thessalia, a rege Tlies-

salo dicla. Ibi el Macedonia, a Macedone rege ap-

pellatar Hsec et JEmathia, ab jEmatho reg'evocata;in hac est mons Olympus, qui excedit mibes.In hac

est et Thessalonica, a Thessalo regefilio Graeeicon-

slructa. Ibi est Acliaia, ab Achseo.rege el civitate

ejusdem nominis, dicta. Ibi et Arcadia, qiiaeet Si-

cyonia a Sicyone rege nuncupata: Arcadia, Arbaston

. lapidem mittit, qui semel aceensus exslingui non

potest. Deiiide est PannPnia - superior iisque ad

Periinum montem. Ad aquilonem ejus Histria, ab

Iiistrio amne, qui et Danubius, nominala.

CAP.XXYHI.— De Italia. — Varim Italim appella-tiones, Roma. Civitaluin formw seciiiidumferas.Rqma formain leonis habet. Brundusium fortnam'cervi. Garthctgo bovis. Troja equi. Thuscia, Gam-vania, Apulia,' Imbria. Helruria, Longobardia,Padus ei Eridahus. Venetia. Gallia unde sic dicta.Rlieni fons.

' Italia Oliinmagna Grsecia est dicta, postea a Sa-

turno, esl Saturnia appellata. Mox Latium, eo quodSaturhus pulsus a Jove ibi latuit, dicta. Deiiide Au-

sonia ab Ausone rege. Tandem ab Italo rege Siculo-

rum Italia vocata. Haec ab Alpibus surgit, et in

Magno mari terminum.figit. In hac esturbs Roma,a Romulo constructa, et sic dicta. Antiqui civitates

secuiidum praecipuas feras, ob sigiiificatioiiem for-

mabant.Unde Roma fofmam leonis habet, qui coe-

teris bestiis qtiasl rex proeest.-Hujus caput est urbs

a Romulo constructa : lateritia vero aedificiautrobi-

que disposita : unde et Lateranis dieilnr. Brundu-

siiirii atiteiri forniam cervi, Carthago bovis, Tfoja

equi figuram habuif, Est in Italia Tuscia provincia,a thure, et sacriiiciis uicta. Est et Campania, a Ca-

pua civitate dicta, et a Capi regc cortstrueta. Ibi est

et Apulia. Est et Iitibria, inde dicta, quod imbribos

lempore diluvii superfuit, Est el Etruria ab Etrusco

rege dicta. Estet Longobardia a longis barbis vo-

cata. Padus, qui et Eridanus Italiae fluvius ab Ap-

penniriis montibus orituf, ac mari iminergitur. Ve-

netia s. Beneco rege, pfius Benetia dicta, dcinde

Venetia. Gallia a candofe populi dicitur, gala enim

Groecelae dicitur. Rbenus ab Alpibus nascitur, et

conti-aaquiloncm vergens, sinu Oceani excipitur.

AGAP.XXIX. — DeGallia. — Gallia Belgica. Fran-cia, Francus rex. Galtia Lugdunensis, Cotnaga,Togaia. Gaiiia Narbonensis. Aquitaitia.A flumine Rlierio est Gallia Belgica, a civitate

Belgis dicta. Ilasc a mohte Jovis surgit, el versus

aquilonem Britannicuni- oceanum incidif. Haec et

Francia a Frarico fege est dicta, qui de Troja cu.m

jEnea veniens, Trojam juxta Rhenum condidit, ter-

ram Franciam cognominavit. Hanc verstis occiden-

teni exeipit Liigdunensis Gallia, qax et Coinaga, ob

longas comas est dicta, e.lTogata a longis vestibus:

quo3versus austrum habet Narbonensem Galliam a

civilate Narhona dictam , versus occidentem Aqui -

taniam ab aquis dictam Rodano et Ligere.GAP.XXX. — De Hispania. — Hiberus fl, Sex Hi-

'spaniw provinciw. ,

Inde esl Hispahia ab Hispanp rege dicta, prius

Iberia, ab Ibero fiuir.ine, et Hesperia, ab Hespero

rege nomiiiala. Haecvcrsus occasum Oceano termi-

natuf. Sunt in ea sex provincioe: Tarracona, Car-

thago, Lusitaiiia, Galatia, BetiCa, Tinguitania a

praeciptiis civitatibus dictaj.

CAP.XXXI. De-Bfilannia. —Britannia, Anglia, Hi-bernia. Tanalos terra serpenles perimens. Isole,Orcades, Scotia, Cltile. Mare congelatum.Contra Hispaniam versus occasuhi sunt in Ocea-

hohae iusulae : Biitannia, Anglia, Hibernia, Tanatos,

ctijus tefra, quovis genlium portata, serpentes peri-mit. Isole in qua fit solstifium, Orcades trigintatres. Scolia, Chile cujus arbores riunquam folia de-

ponunt, et in qua sex mensibus, videlicet sestiyis,G est continuus dies, sex bibernis eontinua nox. Ultra

hanc versus aquilonem, est mare congelatum, et

frigus perpeturim. Europam perambulavimus. Ad

Africam transmigrenius.CAP,XXXII. — De Africa.— Libtja. Paratonium

civitas. Monles Catabachmonii, Arm Phileiiofum.

Cyrenaica, Gyrene. Penlapolis; Tripolis. Bhace.Ileusis, Carlhago. Carthaginisdescriptio, Getulia.Niimidia, Hypone. Mauritania. Sliffia. Cwsaria.

"'Tingiiania. _ '

Airica ab Apher uno ex posteris Abrabaj est dicta.

Haecin orienfe Indii fluminis surgit, et per nieri-

diem vergeris in oecidentem tendit, Hujus prima

provincia est Libya, a regina ejusdem nominis dicta.

Hoeca Paratonio civitate et moiitibus Carabachmo •

riiis initium sumit, et in aris Philenorum finltur.

[) De bac Libycum inare dicitur. Inde est Cyrenaicaa civitate Cyrene nominata; sed a regina ejusdem

nominis constructa, et dicta, Haec et Pentapolis a

quinque civitatibus est dieta. Scilicet Berenice,.Ar-

sinoe, Plolemaide, Apollinea, Cyrene; a propriisconditoribus ita dictae. Inde Tripolis a tribus civita-

tibus dicta, quae sunt Oecasa, Berele et Leptis

magna. Post haiic Bisace, a duabus urbibus dicta,id eSt Adromeus et Bizanlium. Deinde est Heusis,in qua est magna Carthago a Didone, quae et Elisa,

conslructa, et Carthada, a Cartha oppido nominata.

Sed a Romanis delela ct denuo reeediticata Carthagoest appcllata. Hujus niuri lailtudo fuit septem etde-

cem cubitorum. Post hanc est Getulia. Inde Nunii-

dia, in qua regnavit Jugurtha. In hac est civitas

*x\ HONORIIAUGUSTODCN.OPP. PARS I. — DIDASC. ET IIISTOR. 152

Hippone, in qua fuit Auguslinus episcopus. Inde est

Matiritania, a nigredine dicta. In hac est provinciaStiffensis a Stiffi oppido.Aiia Caesariensis, a civitale

Caesaria dicta. Terlia Tingitania a civilate Tingi

nuneupata.

CAP.XXXIII. -^-De Aiihiopia. — Saba. Garaman-tes. Fons apud Garamanles. Troglodita. Gades.Gaditanutn tnare. Atlanliciim mare.Aslrologia ubidescripla.Versus meridiem vero est- jEihiopia, ab Etlian

dicta, iina in Orienle, in quaest Saba urbs, de quafuit illa regina quoe ad Salonionem vehit, altera in

occidenle. Inter quas sunl Garamantes, a Garama

civitate dicti. Apud quos est fons tam frigidus die-

bus, ut non bibatur; tam fervidus noctibus, ut non

tangatur. Quibus versus orieritem cohabitant Tro-

glodytae,qui celcri cursu feras capiunt. IntrajEtbio-

piain sunt maxima loca deserta, ob solis ardorem,et [diversi generis serperitia bominibus incognita.Deiiide est maximus Oceanus, qui solis calore dici-tur fervere ut cacabus. In extremis finibus Africaeversus occideiuem est urbs Gades, a Phaeiiicibus

construcla, de qua Gadilanum inare dicitur. In ipsovero Oceano esl nions Allas altissimus, nnde At-lanticum mare appellalur. Ailas autem erat rex

Africae, frater Promelhei, a quo mons nomen acce-

pit, quia in eo residens, Aslrologiam deseripsit,unde et ccelum sustinere dicitur. Peragratis Africae

iinibus, ad insulas maris accedamus.

CAP.XXXIV,— De insulis, et novo, ut dicunt, orbe.— Cyprus, Paphus, Crela. Mare Adrialicttm. Aby-dos. Hellespontus. Coos. Cyclades. Bodtts. JEreus,Colosstts sepluaginta cubilorum alttts. Tenedus.Carpulhos. Carpalium tnare. Cilherea. Delos.Co-turnices tibi.prinium visw. Icaria, Naxos, Melos,Paros. Pcifium marmor. Lapis Sardius. Cidon,Samos. Ficlilia vasa ubi reperta.Insulaesunt dictas, quasf in salo silsa!In Mediter-

ianeo mari estCyprus insula contra Syriam, a Cy-pro civitale dicta. Hoecet papbus, a civitate ejusdemnominis. Creta a Creto rege dicitur, hoecet Centa-

polis, a centiim urbibus muncupala. Haec sila est

contia Lybicuin mare, quod et Adriaticum, abAdria civitate dicitur. Abydos est insiila in Helle-

sponto, in Europa. Hdlespontus ab Helle civilate

dicitur. Coos insula Atricae.Cyclades dicuntur,quodin rotundo sint positae. Cyclus enim dicitur orbis.Sunt autem qiiinquaginla quatuor contra Asiam

posita?. Harurii prima Rhodus a civitateejtisdeinno-minis dicta ad oricntem esl posita. In hac fuil olim^Ereus colossus sepluaginla cubitorum altus. Te-nedusad septentriouem ejus posita, a civitate Tene,et ejus conslruclore ejusdem nominis dicta. Garpa-tlios ad ineiidiem ipsius contra jEgyptum posita.Unde el Carpaiium mare, et Carpatiae naves. Cy-tlieroea ad occasum est sita,"a Cithero monte dicfa.Haec et Porphy.ris dicitur. Delos in medio Cycla-dum sita, a civitate ejusdem nominis dicta. Haec

tempore diluvii sub Ogygiofacto primum apparuif.,unde et Delos nonien aeeepit, quia delos inanife-slum sonat, Hxc et Ortyga ab Ortygometis, id est

A coiumicibus, quae primum ibi visoe sunt. Icaria in-sula apuero Cretensi Iiaufrago est dicla, a qualca-rium mare dicitur. Naxon insula Dionysii, qui etBacchus. Melos, quae et Storia, roturida insula. Pa-ron a civitate ejusdem nominis dicta, aParoJaso-nis nepote constructa. H;ec gignit marmor candi-

dissimuin, quod Parium dicitur, et Sardium lapi-dem.Cidon est insula :in bac mastix nascitur. Sa-

niosinsula. a Samo civilate dicta, in jEgaeo estmari sita. De hac fuit Sibylla, et Pylbagoras. In hacficlilia vasa sunt reperta.

CAP.XXXV. — De Sicilia. — Trinacria dicta atribus monlibtts. JEina mons. Scylla. CharybdisCommdia v.bi inventa. Yulcanim. Siwchades.Sieilia a Sicujo rege dicitur. llalia dicta. Prius

g Syeania, a Sycano rege cognominata, contra Ita-liam sita. Hsecet Trinacria, a tribus montibus di-

citur. In hac est mons jEthna cujus sulfurea exse-stuant incendia. In hujus freto est Scylla et Cha-

rybdis. In hac- erant olim cyclopes. In hac inventaest comoedia. Eoliee insulse ab Eolo rege dicta juxtaSicifiam positae. Hee et Vulcaniae, quia incendiosunt plenae.Sunt vero novem Staechadesinsulsecori-tra Massiliarii sitae.

CAP. XXXVI. ^—Z)e Sardinia.— Fontes calidicmcitatem furibus inferentes. Corsha, Cyrene,Ebosus, Coittbria. Insulm Baleares. Fundw ubiinventw. Gorgodesinsulw. Ilesperides.Aureapoma.Mare concretum, Meroe, Syene. Perditd insula.Sardinia a Sardino rege, nerculis fiiio, dicta,

contra Numidiam est sita. In hac nee serpenfes,nce lupi gignuntur, In ea est solifuga animal ut

aranea, morsu homines perimens. In ea est et herbasicsilis apiastro, quaecomedentibus rietus contrahit,ct quasi ridentes interimit. In hac sunt fontes ca-

lidi, inlirmis medelam,furibusinferentes cseeitatem.

Corsica, a Corsa muliere dicta, contra Liguriamsila : quae primitus taurum suum qusesitura illue

venit, etreferens loci ferlililatem, a Ligunbus in-habitari ccepit. Hsecet Cyreue a Cyrino Herculis fi-lio est dicta, quia abeo est inbabitata. Ebosus in-sula conlra Hispaniam. Hancfugiunt serpentes. Ibi

est et Colubria plena serpentibus. Ibi et Balearesirisute. In his inventse sunt fundae. Gorgodes insulaein Oceano juxta Aflantem. In his olim habitaverunt

j) Gorgones. Juxta bas Hesperides, ab Hcsperia civi-tale dictse. In his pves albis velleribus abundabant,quae ad purpuram opiime valebant. Unde diciturfabulose aurea mala habuisse. Miclon enini diciturovisGraece.Inter has fuit illa magna, quae Platonescribente cum populo est submcrsa, quae Africainet

Europam sua inagiiitudine vicit,' ubi nunc est Con-cretum mare. Meroe insula est in Nilo flumine, in

capite jEthiopioe, in quaabsumitur umbra in sestate.In hac est lignum ebenum, juxta quanl esl civitas

Syene, in qua estputeus a philosophis factus,sexa-

gtiita cubiloruin altus : in cujus fuuduiu splendetsol recto radio',in mense Junro. Est qusedamOceaniinsula dieta Perdila, amoenitatc et fertilitate om-

riiiimrerum pras cunctis terris longe praestauticsinia,

155 DE IMAGINEMUNDILIMU ITtES. — LIB. I. ." iol

liominibus ignota. Quaa aliquando casu inventa, j

postea quaesita noil est inveiita, et ideo diciturPer-

dita. Ad banc ferturBrandanus venisse.

CAP.XXXVII. — Deinferno.lnsiilas circumivimits,nuitc inferna etiam petamus. De-nominibusinferni.— Acheron, Styx, Phlegelon,

Infernus ideo dicitur iufernus, quia inferiiis est

posilus. Sicut enim terra est in medio aere : ita est

iiifcrnus in medio terrse. Unde el novissima terra

dicitur. Est autem loeus.igne et sulphure horridus,infcrius dilatatus, superius coangustatus. Hic iacus

' vcl Urra tnortis dicitur, quia animoeIllue descen-

dentes veraciler moriuniur. Hic ct stagnum ignisdicilur, quia ut lapis niari, ita animae illi immer-

gunltir, Ilic lerra lenebrosa voeatur, quia fumo et ,foetoris nebula obscuratur.Iiic terra oblivionis nun-

cupatur, quia sicut ipsi obliti sunt Dei, ita eorum

obliviscitur Deus misereri. Hic dicilur Tartarus ab

liorrore, el tremore, quia ibi est fleliis et stridor den-

tium (Mallh. VIII). Hic et gclienna, id est, terra

icjiiisnominatiir. Ge cnini terra dicitur, cujus ignisnoster ignis umbra esse dicitur. Ilujus profunditasct recessus dicilur Erebus,dracoiiibus etigneis ver-

mibus plenus. Hic palens os dicitur, e( barathrum,

quasi atra vorago. Hujus loca felorem exbalantia

dicuntur Acheronta, id cst spiracula immundos

spirilus emitlentia. Hic est Styx quod Grace sonat

trhliiia. Dicitur et Pblegeton, qui est fluvius infer-

nalis, ob vicinitatem ignis, et sulplmris, fetore et

ardore borribilis. Sunt et alia niulta loca, sive in

insulis pcenalia, autfrigore et vento saevehorrentia,

auligne el sulphure jtigiter fervenlia. Ignea inferni

loca inspeximus, ad refrigerium aquarum confu-

giamus. . - .

CAP.XXXVIII.— De Aqua.

Aqua, quse secundum elementum ponitur, ab

sequalilate dicitur, unde et aequor, quod sit plaua.Hjec in mari colligitur, in flttmina diffunditur,- in

foiues dividitur,' per amnes coniiectitur, per terfas

dissipalur, per aera aitenuatcr. Totam terram cin-

git, timnes regioues, et provincias divjd.it. Hiijusimmensa profundilas dicitur abyssus, quasi -abest

fundus, habct tamen fundum, quamvis nimis pro-fundum

GAP.XXXIX. — De Oceano,

Oceanus dicilur, quasi ocior aimis, vel quasi zo-

narum limbus. Quinque enini zonas mundi in mo-

dum limbianibit.

CAP.XL. — De wstu tnaris.

jKstus Oceani, id esl, accessus etrecessus lunam

«eqiiitur, cujus aspiratione retro trahilur, ejus im-

pulsu refunditur. Quotidie autem bis aflluere et

remeare vidctur. Ctim Iuna crescente cresc.it, ctim

deerescente decrescit; cum luna est in sequinoctio,

niajoresOceanifluctus surgunt,ob vicinitatem lunse;cum iii solstitio, miuores, ob longinquitatem ejus.Per decem el novem annos ad principia motus, et

paria incrementa, ut luna revertifur.

^ CAP. XLI. — Dc voragine. — Quomodo fiat vo-

racjo,

Ampotis quoque, id est vorago, in Oceano iu

exortu lunsemajori aeslu (luctus involvil et revomit.

Haec autem vorago, quse tolas aquas et naves ab-

sorbet et revomit, hinc fit: est in tcrra abyssusprofundissima, de qua seribilur : Bupti sttnl omnes

fontes abyssi magnm (Gen. vn). Et juxta bancsunt cavernosa loca, et speluncse lale patentes. In

his venli de spiramine aquarum concipiuiitur, quiet spiritus procellarum dicunlur. Et bi suo spira-mine aquas maris, per patentes tcrraruin cavernas,in abyssos abstrahunl et ea exundantcs ileium ma-

gno impelu repellunt.CAP.XLIL— De terrwmotu. — Qtwmodo fianl ter -

n rwmotus.

De liis ventis fit et terrse motus. Nam venti cun-, cavis locis inclusi dum crunipere gesliunt, terram

horribili fremore concutiunt, eamque tremcro

faciunt.

CAP.XLIII. — De Hialtt, — Causa hialuum terrwTremor lerrw qttid, hiatus quid ? Cttr Sicilia

flammas evomat, et arenas, ac lapides egerat.Scyllworumcanum lairatus unde.

ISnc eliam fitTerrsa hialus, dum loca <ava,etconlinuis aquis liigida, yentis concltisa rumpiintur,et inlrorsus cadentia in hiatum aperiunlur, dequi-bus et niultae civitales devoratae leguntur. Hoc est

auiem in terra tremor, quod in nube toiiitruum. Hoc

hiatus, quod ibi fulinen. Fiuiit autem cum terraa

motu inuiidationes maris, eodem scilicet spirituC infusi, vel residenlis sinu recepti. Intle tellus Sici-

lise, qtiia cavernosa, et sulphure et bitumiiie strala,ventis pene tota et ignibus patet. Spiiitu inlrorsus

cum igne eoncertante, rmillis ssepe locis fumur.i,vel vapores, vel flammas eructat, vel etiam venloacrius incumbente arenarum lapidumve nioles ege*rit. Inde montis jElbnae ad exemplum gehennaa

igniuni lam diutinum durat incendium, quotl insu-

larum /Eolidum dicitur undis nulriri, dum aqtia-rum concursus spiritum in imum profuiidum se-

cum rapiens, tandiu suffocat, donec vcnis lerrce

diffusus fomenla ignis accendat, lfuic Scyllaeicaiies

latrare finguntur, dum procu! navigariles undarum

fremore terrenlur, quas sorbente voragine collidit

aistus." Siniili de causa in aliis etiam terris iucendium

surgit, et geliennam praeostendit,CAP.XLIV. —De friyore. — Cur cxtremw Oceani

partes perpeluo frigore Iwrrcani.

Sicut calorde igui, ita frigus de aqua nascilur,unde extremae partes Oceani rigido gelu, et perpe-tuo frigore horrent, quia calore solis carent. Pars

autem Oceani, quae medium orbem dividit ideo

calore jugiter fervel, quia solem continuo supra se

habet.CAP.XLV. — De Aqith dulcibus et salsis

Oceanus fluviorum occursu non angelur, quiaflueiila dulcia partim salsis vadis consunitinttir, vel

ventis, vel vapore solis abripiunlur; partim per' occiiltos meatus in suos amnes reverluntur, Idcirco

133 HONORIIAUGUSTODUN.OPP. PARS I. — DIDASC.ET HISTOR. 156

perdurat salsus, tot flumiiiibus, ac pluviis irrigatus,

quia exhausto a sole dulci tenuique liquore, quem-facilius ignea vis trahit, omnis asperior, crassior-

que iinquitur. Ideo summa maiis unda est dulcior,

profunda amarior; lunse vero alimentum est in

aulcibus aquis, solis vero in amaris.

CAP.— XLVI. — De Mari Bubro. -^Mare undedicltim,

Mare Rubrum de Oceano exit, sed roseum colo-

rem de terra trahit, quaetota sanguineo colore ru-

bet, acvicina liltoVa iiiilcit. Mare dicilur, quod sit

amarum. Hoc pervenas terrae occullo mealu discur-

rit, amaritudinem in terra deponit, dulce in fonli-

bus erumpit. In seipsum tandem relluit, ut scribi-

tur : Ad locum unde exeunt f.umina revertuntur, ut

iterum fluant, Omnia flumina inlrant mare.

CAP.XLVII. — De getnina aquwnalura,— Cur marenon redundet. Cur fontes -in wstate frigidi, inhieme vero calidi.

Dicitur tamen, quod aqua natura sit duplex, scili-

cet salsa et dulcis. Salsa maris esl gravior, dulcis

fontium ct fluniiiium est levior. Et cum legaturquodDominus fontem in paradiso produxit, et in qualuorflumina dividens totam terram in quatuor partibusmundi rigare praecepit, dicitur quod eruptio fontium

oinnium, vel fluviorum dulcis aquae de illo fonle,vel fiuviis decurrat, et in matricem abyssum ejus-dem fontis refluat. Quss licet universa mare influat,amaris tamen aquis non commiscetur. Sed ut putalevis super graves aqtias labitur, et in occulluni

suum cursum revertitur. Hinc est quod mare non

redundal, cum oninia flumina in illud intrent, Sicet suprema maris unda non est adeo 3mara quamea quae in imo est posita.

Quod fontes sunt in hieme calidi, in sestate a"utem

frigidi brec causa est: in sestale cahir aeris repellitfrigus in terrani, et inde fit aqua frigida; in hicmevero frigus aeris pellit ealorem in terram, et indefit aqua calida.

CAP.XLVIII. — Dc Aqua calida.Et cuni omnis aqtia sit dulcis, aul salsa , viden-

dum unde qaosdamerumpat calida, vel putida. Sunl

quidam specus subterranei naluraliter sulpburepleni. In bis cum venttis concipilur, ejus afflalusul-

phur acceiidilur, qtiod incendium etiam cructant

qusedam loca ul fit in Sicilia. Ciiin ergo aqua per'

haec ignea loca ciirrit, calorem et putorem inde

trahit, et si prope hunc locum erumpit, flammivoniaebullit, Si autem longius recesscrit, vix tepescit,deinde penitus frigescil.

CAP.XLIX. — De raortiferis aquis.Sunt alia loca serpenlibus plena, qui viciniam vc-

neno inficiunt, quaj dum de ferra exsurgit, bibentesiiiferiniit, ul fons Slyx facit,CAP.L.— De tnari Moriuo.— Biluminh nattira.

Quod aqua maris Mortui a ventis non movetur, etin se niliil vivere pafiliir, fit ex foiitibus bituminis,quibus sedilicala est Babel turris. Bituminis autemnalura resistil aquse, et non dividitur, nisi menstruo

sanguine.

A C.vr.LI. — De animalibus aqtiarnm.— Cur aves inaere volent. Amphibiw.

Pisces et Aves in aquis ideo commorautur, quiade his facla leguntuf. Quod autem aves in aere vo-

lant, et in terra habitant, ideo fit quia aer est humi-

dus ut aqua, et terra est aquoe permisfa. Quod vero

quaedam animalia de terra creata , in aquis possun-;morari, utsunt crocodili et liippopotami, hoc idepfit quod aqua esl valde terrae permista.

CAP.LH.— Designis.in mari prognosiicis.Cum in nocturna navigatione scintillat ad remos,

tempestas erit. Et dum Delphiniuiidis saepius exsi-

liunt, quo illi feruutur inde ventus exsurget et inde

iiubes undis excussoecoeluni aperiunt.De profundis aquarum emergamus, et scriptoria

**penna in aera suspendamur.

" CAP.LIII. — De. aere. — Dmmones in aere com-morantur.

Aer est omne quod iriani simile, a terra usque ad

lunam conspicitur, de quo vilalis spiritus hauritur.

Et quia est humidus, ideo in eo volant a\es : ut in

aqua natant pisces. In hoc commorantur daemones,cum torniento diem judicii praeslolantes. Ex quosibi corpora sumunt dum liominibus apparent.

CAP.LIV.— De tieiiiis.—Ventusquid ?

De hoc procreautur venti. Ventus enim est aer

commotus, et agitatus. Et nihil aliud quam aerisfluctus qui in duodecim dividitur : et quisque pro-

prium voeabulum sortitur, de quibus quatuor sunt

P cardinales illorum collaterales,

CAP.LV. — De cardinalibus ventis. — Septenlrio,subsolantts,ausler. Qttare australes venti majorescreant lempcstulcs.Attra, Altanus.Primus cardinalis septentrio , qui et Aparclias,

faeiens frigora, et nubes. Hujus dexter Circius, quiel Thracius, faciens nives et grandinem. Ejus sini-ster Aquilo, qui et Boreas, constringens nubes.

•Secundus cardinalis subsolanus, qui et Apelio-tes, temperatus. Cujus dexter Vulturnus, qui et

Calcias, cuncfa desiccans. Ejus sinister Eurus, nu-

. bes gencrans. *

Tertius cardinalis Auster, qui et Nolus, humo-

rem, ealorem, alque fulmina gignens. HujusdexlerEuroauster, calidus. Hujus sinister Euronotus, tem-

Q peratus. Australes venti faciunt majores tempesta-tes, quia ex humili flant in mari

Quarlus cardinalis Zephyrus, qui et Favoniusliiemem resolvens , fioresque producens. Hujusdexter Africus, qui et Lybs, tempeslatem, tonitrua

generans et fulmina. Ejus sinister- Corus, qui et

Argestes in orienle nubila, in India faciens serena.Extra bos suntduo venti, Aura, et Allanus. Aura

in terra, Ahanus in pelago.

CAP.LVI.— De Nnbibus.-—Nubesquomodonascan-tur. Nubes unde dictw.

Venti suo spiramine aquas in aera Irahunt, quoeconglobaloein nubes densanlur. Dicuntur autem nu-bes quasi nimborum naves. Quibus dum venti ln—clusi ervmpere nitunfur maguo murmure concre-

fol DE IMAGlNEMUNDl LIBRI TRES. — LiB. L iU

pant, et nubibus collisis ignem terribilem excu-

tiunt.

CAP.LVII.— De lonilriio et fidmimbits:

Strepilus crgo nubiuin et ventorum est toni.truus. Ignis inde excussus cst fulgur; qui ignisideo qusecunq«e taiigii penelrat, quia esl subtilior

nPstro igrie, et niagna ventorum vi impelTitui\ Ab

Aquilone fulgur, et abEuro lonitruus tempesiatem,ctab Ausiro flalus «estumque poftendit.

CAP.LVHI.— De Iride.^— Iris quomodofial.Arcus in aere quadricolor ex sole etnubibusfor-

iiiatur dum i-adius solis cavse nubi immissus re-

piilsa acie i« soiem rcfriiigilur, Siuit dum solm vss aqria pieiium Irilget, spleiidor in teclo red^

ditur. De eoslo igneum, de aqua purpureuni, de

aere iiyaeiiithiniim , de lerra colorem gramineumtrabit.

CAP.LIX. — De plttvia.— QuomPdofial phtvia.Ptuvia, nymbils.

iitiber es nubibus descendit; duni enim guttulcem majores gutlas coeunt, aeris amplius natura non

ferente, non venlo impellente, non sole dissolyente,ad tefras dilabuntttr,

Lenfa aitieiii, ei jagis defluxiopluvia; repeiriiiia-,et prsecepsnymbus-in nubibus vocatur, Quoe,licet

de amaris aquis marissit hausta, de solis igne iu

aere decocta dulcescit, ut inarina aqua hunio infusadulcem saporem sumit.

CAP.LX. -^- De grdndinc. -^- Gfanctinh generaiio.Sfilloe pluvi.-e venlis et fiigore congelatie U\

e.ere coagiilauiur, el in lapillos grandinis au^taulur.

CAP.LXL^ De nive.—-Ni&quoinodoficit.Nix aquoe vapore nonduin densato in gutlas, sed

gelu praaipiente, Ibrmaiur, quae in alto mari nottcadit,

CAP.LXII. -^ Derore.— Vude ros veniat. Prtiina.Ros de acre venit, quando aquis gravatus rigore

noclis el kiiioespleiidore distillat. Si vehemenfius est

frigus noclis, ros iii pruinam albescit.CAP.LXHI.•—Denebuia.— Unde nebuta fiai.Nebula flt, dum liumidsc-exhalaliones vaporaliter

?n aera trahuntur, vcl r-aiiiissolis ad tcrram repeT-lu.it

CAP.LXIY.— De fmno.— Qualisiignorumresolutiofiat in igne. Fumus cur amarits.

Fumus eliam ascendit de aqua, Omne «amque

eorpus conslat ex quatuor eiementis. Lignum au-

tein est corpus, quod igni iiijecliim, ignis materies,

ijuae ei inest, ardeS. Terrae vero maleiies uritur in

cinerem. Aeris et aquoemaleries per fumum eva-

nescit inaerem,Ideo aulem est amafus-, qaia natura -aquas est

calsa, sive quia terraj permista.

CAP.LXV.— Deigiticuiis.

Quod in nocte videntur stelloecadere, non sunt

stfillae, sed igniciili, a flatu ventorum ab aitbere in

aerem tracti, el mox in madido aere exstincli.

PATROI.. CLXXU

A CAP.LXVI.— De pestiieniia. — Unde nascalur pcstitentia aeris ct ubi. Ignis unciedicatnr.

Pestilentia nascitur aere siccilale, vel calore, vel

tempestate corrupto, qui spirando vel ederidoper-ceptus, luem, mortemque generat. Iloc totum quoddixi infra lunani fif in aere, superius vero seinperserenuni existit.

CAP.LXVH,—De igne.— Angewntm cornora ianeaSWlt:

Ignis quarlum elementum scribitur, quasi non

gignis dicitur. A luna usque ad firmamentuni exten-ditur. Is tantum est aere subliHor, quarilurn acr

aqua tenuior-, squa terra rarlor. Hie eta>tber, quasipurtis aer dicitur, et perpeluo spleiidofe ioetatur.Delioc angeli corpora sumtint, cum ad homines miSsi

B veniunt.CAP. LXVHI. — De planelis.-—-Undeplaneiw di-

cantur. Motus planetarum anomaius.In hoc seplemstelloesiiiguiis.circuliscontrafiiHii-

dum feiuntur, et ob vagumcui\sur.i plane-lie,id est,erraticoe nominantur. Hseimmensa celeiitaie firma -

nienti, aboriente in oceideniein rapiuntur^ tandcmnalurali cursu contim niiinduiii ire comprobanlui',sieut musca si in rol-a molendini c-iix;umferreiui',ipsa tamen proprio inotu contra revolutionem ejusire videretur. Ilac nec inferius nec superius propterobliqiiilatem' signiferi -v-agariles,radiis autem solis

jjr.TgeditK,anomaioe, vel refrogradae, vel slaliouarheiiuni.

CAP.LXIX. — De tKnc.— Luna mr proprhim himehC JIOIIhab.eal. Ntibectda in iuna mtde. Proprius iume

molus. Signa prognoslicatempestaium in iwna.

Luna esl primus planetarum, et minima stella-rum. Sed ideo major cseteris videtur quia proxim»terrae in primo circulo ferlur. Hujus corpus est glo-

bosum, natura igneum, sed aqua permisfum, unrie

et proprium lumen non babet, Sedin modum specuTa sole illumiiiatur. Et ideo luna , quasi lucina, id

est, a lucenata, nominatur, Quod autem quasi nu-

bccula in ea videtur, ex aquac nalurp credilur, IH-

citur enim, si aqua perniista ire.riessct, terram ut sol

illustraret. liiip «b vicinitatem maximo ardore vasla-

ret, Globus nanique ejus multo terra est ampliorLicet :p!iaLfitudinemcjrculi su.i vix videatur modii

fundo major. TLunaea parte Iucet <juasoli est op-

DJiosita. Ea auleni parteest cbscura qua a sole aveiss

est, a sole vero longius remota licet tota sif, faniea

crescit, ncc minuilur, sed Pbjectu terrse, lumiiie

quod a sole accipit vidualur. Bsec licet qtiotitlie vio-

ienlia firmanienli ab orientein occidentem feraitir,fameii eontr.amundum nitens, oninia zodiaci signa,

vigiiiti septem diebus pervagatur. Circuluin aulc.n

suum decer.i el novem annis perambulare afDrnia-

ttir. Luna quarta, si rubeat quasi aurum, ventos

ostendet; si in summo corniculo maculis nigrescit,

pluvitim niensis exordium. Si in medio, pleni!u-.iiiumserenuin. ;

CAP.LXX. — De Mercuriq.-^ Mottts ejits.

Sccundus planeta est Mercurius, qui et Sfilbon,

fonna slobosus, natura igneus; lunam magniludiu"5:.

559 IIONORHAUGUSTODUN.OPP. PARS I. — DIDASC. ET IllSTOR. uft

vincens, lunieii a sole accipiens, signiferuni trcceii-

tis 'riginla novem diebus percurrcns.CAP.LXXl.— De Yenere.— Motus ejns.

Tcrtius planeta est Yenus, Aurorse et Zephali fi-

lius, qui et bcsperus, lucifer et vesper, rotundus,

-igneus , contra mundum nitens, ut Mercurius

signiferum percurrit trecenlis quadraginta octo

diebus.CAP.LXXIL— De sole.— Soi tinde dicitts. Magni-

ludo solh. Moius solis. Cur wslr.le dies longiores,hiemebreviores.

Quartus planeta sol, vel Phoebus, inde dictus,

fjiiod solus luceat coeterisstellis obscuratis, velquodsit super omnia lucens. Forma spboericus, natura

igneus, magnitudine oclies terram vincens, omnibus

stellis lunien praebens. Hic ab oriente in occidentem

impetii firmamenti fertur, sed conlra mundum ni-

lens, per totum zodiacum, treccnlis sexaginta quin-

que diebus gradifur. Circulum auleni suum vigintiocto annis perambulare creditur. Hujus prsesenlia

diem, absentia vero ejus efficit nocteui. Sicut enim

lofadiesupra fevram, sic tola nocte lucet sub tcrra.

Aquiloiiareni parteni eoeliperagrans facit nobis lon-

gosdies etsesfateni, australem vero percurrens, in-

^hicil nobis breves el hiemem.

CAP.LXXIII.— De signis solis prognoslicis.Sol in ortu suo maculosus, vel sub nube latens

pluvialem diem praesagit; si palleat, tempestuosum;si concavus videtur, ita ut medio fulgeus radios ad

austrum et ad aquilonem emitlat, tenipestatem bu-

midam et veiiluosam; si pallidus in nigras nubes

occidat, aquilonem ventum.CAP.LXXIV. — De Marte,— Molus ejus.

Qiiintus planeta esl Mars, qtii et Pyrois, globo-cus , igne fervidus. Peiciitrit signiferum duobus

smnis,CAP.LXXV.— DeJove.

Sextus planela cst Jupiler, rotundus, temperatus,zodiaCumperagrans duodecim annis.

CAP.LXXVI.— DeSaltirno. — Motusejus.

Septimus planeta est Saturnus, qui et Phaeton,filius Solis. In cujus exortu post iriginla annos, qui

iiii.iginemde sere fuderit, loqui verum honiincm pro-iabit. Sphoericus, gelidus ; contra inundum vero su-

periorem gTadiens,signiferum triginta annis pcrcur-rens. Omnes auteni post quiiigcnlos, et triginladuos annos circulos suos peragunt, et eosdeni ut

piitis 1'cpcfunf,CAP.LXXVII. — DeAbsidibusplanelaruin,

A terrse centro absides [a-Aio;?],id cst Circulipla-

iietarum, alfissimsesuiit, Saturno in scorpione, Joviiii virgine, Marti in leone, soli in geminis, Veneri in

sagiltario, Mercurio in capricorno, lunoe in aiiele,iriediisomnium parfibus, et e confrario ad lerrcecen-truni hiiiiiillime, atquc proxime.

CAP.LXXVIII.— De coloribusplanetaruni,Stsus cuique color est: Salurno candidus, Jovi

clarus, Marti igneus, Lucifero candens, Vespero re-

fulgens, Mercurio radians, lunae blandus, soli ar-

de;'.s. Mutanl aulem colores a propinquis circulis;

A nsiii frigidior in pallorein, ardeiitior in ruborem,ventuosus in horrorem a terra in obscurifatem.

CAP.LXXIX. — Devia planetarum.

Signifer, id est circulus duodecim signorum divi-

ditur in duodecim parles -pcrlalum, sub his feniiitur

septem planetic. Sol sub mediis tanluni duobus; luna

per lotani latitudinem; Venus excedens eum binis

partibus; Mercurius sub oclo partibus, dtiabus in

medio, quatuor supra, duabus infra; Mars sub qua-tuor medius, Jovis sub media, et super eam dtiabus;Saturnns sub duabus mediis ut sol.

C,\r. LXXX. — De sono planetarum. — Cur sontis

plaiietarum a nobis non exaudialtir, Musica.

Hi septem orbes cum dulcisona harmonia volvtin-

tur, ac suavissimi concentuDeorum circuilione effi

fj ciuntur. Qui sonus ideo ad nostras aures non per-

venit, quia ullra aerem fit, et cjus magniludo 110-

slrtim angustiim audituin excedif. Nullus enim so-

nus a nobis percipitur, nisi qui in hoc aere eStcilaT

A terra autem usque ad firmamentum coelestismu -

siea mensuratur, ad cujus exemplumnostra inventa

affirmatur.CAP.LXXXI. — De cmlestimttsica. — Proporlicncspianetarum. Cur philosophinovemMusasfinxerini.In terra iiamque si in luna A, in Mercurio B, in

Venere C, in sole D, in Marfe E, in Jove F, in £a-

turno G ponitur, profecto mensura musicaeiriveiii-

tur, unde a terra usque ad firniameiitumseptem toni

reperiunlur. A lerra usque sd lunam est tonus, a

luna usque ad Mercurium, semitonium; a Mercurio

[_usque ad Venereni, semitonium; inde usque ad so-

lem, tria semitonia. A sole ad Martem tonus, inde

ad Jovem, semitonium; inde ad Saturnum semito-

nium ; inde ad signiferum tria semilonia. Quaesimul

juiicta septem tGiioseificiunt, Tonus aulem habet

quindecim millia sexcenla viginti quinque niilliaria.

Semitoniiini vero septem millia et oclingenta duodo-

cim milliaria, et semiss. Unde el Pliilosopbi novcni

Musas iiiixerunl, quia a tena, usque adcoelumcqn-sonautias novem deprelieiidunl, quas honiini natu-

raliler insitas invcnerunl.

CAP.LXXXII. — De hominemicrokosmo.Sieut eniin hic mundus septein lonis, ct nostra

niusica septem vocibus distinguitur, sic compagonostri corporis septenimodis conjungilur, dum cor-

^ pus quatuor elementis, anima tribus viribus copu-

lalur, quse Musica arte naluraliter reconciliatur.

Undeet hoino p.iv.por.h<;ii.o;,id est minor niundtts di-

citur, dum sic consoiio mimero coelestimusica; par

cognoscitur.CAP.LXXXIII. — De mensura, sivcplanetarum

dislaniia.

A terra aulem usque ad Iunam sunt duodecim

millia et sexcenta stadiorum, quod suntqiiindecimniillia sexcenta et viginli quinque liiilliaria. A luna

ad Mercurium septeni. millia oclingenta duodecim

miiliaria et semiss. Inde ad Venerem tanfum. Inde

ad solem viginti millia fria quadilnginta septem et

triginta ct seiiiiss. milliar. AsolcadMartem quinde-cim inillia sescc-ulaet tiigiula niil, AdJovemsepieni

lii DE IMAGINEMUNDlLIBRI TRES. — LIB. I. li__

millia oclingenla duodecim mil. et semiss. Inde ad

Sal jTnum lanlum. Inde ad lirmameniom vigiiitifria nlillia quadringeiita trigenta septem et semisse

inil.

Sunt itaque a lerra usque ad coeluniiiiiHiaiia cen-

Tiimmillia, el novciii nifilia, et liecenta septimgiiifa

quinque -inilliaria.

Igneniper globos planetaruns Iranscendimus; nunc

coeleslia penetreiniis.CAP.LXXXIY. — De ta?7o.-- Cmlumunde dicttim,

Prognosika lempeslatum e cwli specie.'Coeluiiidiciiur, quasi casa ilios [vAc-u;nt.iov], id

«?stdonv.isstiiis; qiiasi vas coelaliim, quia est stellis

insigiiilum. Est aulem coeltini sublilis igneaeque

naltiroe, rotundtini, et a cenlro terrae aiquis spaliis

tindique collaium. Unde et convexum mediumque

Hiidique cernitur, et iiienarrabih ccleritate^uolidie

circiiniagitur,Coeliimsi vespere rubcl, sereiium dicm.

Si-maiie,- tempesluosiim significat.Duoesun'1jainne cceli, oririis, qua sol exif.oocidens qua sol iiilral.

CAI>.LXXXV. — Decitmatibtis.

Climata, id cstplagoe eceli smvtqualuor-:oiientalis &bortu;solstitialis ad Iiruinaleiii^aastrafis inde ad occasiiin brunrsleni-;occideiilalis cx hinc usqtie ad s&lstitialeni,

septentrionalis ab occ-asusolstitialis atl orliimejus-

dem.

CAP.LXXXVI.— Deplagis. — Adw nomene qttatitorplagis iiiundi compositumest AAAM.

Oriep.sab ortu solis,occidens a'uoccasu ejus vocalur;nieridies quasi medidies dicilur.

Sejitciiliio aulcm a septeni slellis appellatur. Tiion

dicitur bos, quasi leiiou; inde septentrioncs, quasi

septem teiiones, id est boves. Hse plagae Grsece

KvszriJ.n,Svcri;, c/.py.ro;,p.tt7np.$piadicillllur, de qui-hiis nonien Adam, qui-csl miiior mundus, compo-

, nilur.

CAP.LXXXVII.— Defirmamenlo.

Sitpr-rius coelunidicitur firinamentum, eo quodsit inter medias aquas firmameiitiiirir Hoc et forma

sphsericum, natura aqueum, stellis undiqueversumornatum. Est aulem ex aquis instar glaciei in mo-

duin chryslalli solidalum ; undc et firmamenlum

diciluf;CAP.LXXXYRT.— De qxe.

In hoc sunt duo poli a poliendo dicti: unus borea-

lis, quia nobis semper videtur; alter australis, qui

ijunquam a nobis cernitur, quia in divexo orbis po-siti terrse tumdre impedimur. In his coeluni ut rota

in axe volvitur.'

CAP.LXXXiX.— De stellis,— Cur slelimtn die non

apparectnt,Slellw unde sic diclce. Differunl slella,sictuset asliutn.

Coslumest undique slellatum; sed ideo in die non

. apparenf, quia fulgore solis viclae latent, sicut sol

nube teclus non iucet. Stella quasi slans Itina. Stanf

A enim stelloeflrmameiito infixoe,et non cadunt t-omira celeritate currente. Una autem dicitur stella,multoesiiuul astrum vel sidus.

CAP.XC. — Desideribus. — Sidus unde dicatur.Sidera dicuntitr a considerando, to quod navigan-

tes, vcl iiinerantes ca considerent.Sunt aulem stellseomnes rotund«cet igneoe: qua-

ram dispositio soli Deo cst cognita, qui slcllas nu-

nierat, quarum nomina, signa, poteslales, cursus,loca, lempora, solus novit. Sapientcs vero muiidinoiriina animalium, vel hominum eis imposueruiri,ut ah hoiiiiriibus dignosci possint.

CAP.XCI. — De zodiaco. — Undc sit dictus.In medio Tirmamenti siinl duodccim signa per

transversum disposila, xqualiler per circuilum di-B stincta. Horurii dispositio uieilur Groece zodiacus,

latine signifer, eo quod fert signa quae animalium

babent nomina. Zwovetiim dicitur animal. - "

GAP.XCIL — De ariete, — Quare aries vro siguoponatur.

Piinium signum zodiaci est aries, exslahs ex plu-•ribusslellis, sccundum fabulam is qui aureo vellere

Pliryxum et Hellen tians mare ad Colchos vexit,

quare inter -sidera traiislatus csl. Pro signo aulsia

poBilur, quia sicut aries, lota aeslate inlaleredextro.

ac tota liieme in sinislro cubal. Sic sol sub illo signo

gradiens dextram coelipartcm peiainbiilaf.CAP.XCIH.— De tattro.

Saciiiiduni signuni esl taurus, ob id qtiod Jupiter•in raptu Europae in taurum cst veisus, et intcr si-

^ dera translatus. Qb signiiicalioneni autem quod sol

sub illo signo positus radios suos, ut cornua fortius

exerit, et lerram arabilem reddif.

CAP.XCIV. — De geminis.Tertium sunl gemini, scilicel Caslor el Pollux, i\-

lii Jovis, a Troja reversi inter sidera iranslali. Pro

signo autein ponuntur, quia sol sub hoc signo duo-litis diebus amplius, quam sub aliis moratur.

CAP.XCY. ;—De cancro.

Quarlum est cancer, qui maximus Herculemper-cussit dum hydram Nereis [/".Lernoeam] occidit, etideo sider-apromeruit. Siguificat autem, quod sicutcancer retrocedit, sic sol ad illud veniens cursumsuum retroflectit,

p, CAP.XCVL— De leone.

Quintum est leo, qui maximus ab Hercule occisusiiiler sideraest translalus. Designal autem quod si-

cut leo.in anleriori parte calidse naturae, in poste-riori est frigidse.Ila sol in illo signoAugtisttini men-sem prius facitcalidum, ad poslremum frigidum.

CAP.XCYII.— De virginc.S extum esl virgo, scilicet Erigone, filia Icari sa-

cerdotis, inter aslra rapta. Ob signum aulem poniiur,quia sicutvirgo non parit, sicSeptember.illius signimensis, nil gignit.

CAP.XCYIII.-— De tibra.

Septimum autem est libra, quam tenet virgo, sci-licet Blance vel Justitia, Aslrseiregis Olia,iib sequi-tatem Justilia dicla, et inter sidera translafa. Merita

UT, IIONORIIAUGUSTODUN.OPP. PARST. — DIDASC. ET HiSTOR. Ui,

liominum pensnl, cl in Hbra Jovi repncsentat, Ilaec

pro superiori virgine ponitur. Signat aulem quodsoli aequinoctium facial, cum sub ilio signo am-

. bulat.CAP.XCIX.— De scorpio.

Oclavumest scorpius, qui maximus Orionem per-cussit dum bestias tcrroe occidil, ct ol>terrse ^ra-tiam astra meruit. Pro signo autem grandinum po-

nitur, quia illo mense, nempe Novembri, in quibus-dam lerris crebrius iiunt.

CAP.G. — Desacjittdrio.Nonuin sagiftarius est, qui et arcitenens, scilicet

Aleon Crelensis, qui scorpioiiem, qui filiuhi suum

rapuit, sagiftavit, nec filium tetigit, et ideo sidera

meruit. Designat aulem crebros fulminum ictus, quiin Decembri conlinguntiii aliqttibus locis. Quod in-

feriora membra desunt, significat qnod tum so! in-

fera pctit,CAP.CI. De capricomo.

Decinium est capricornus, Jovem parvulum a pa-tre projectnm, capra clam aluit; quam ipseposteainter sidera Iraustulit. Est autem significatio, quodsieut eaper altum petit, ita illo lempore sol ad alta

cssli conscendit, Quod exlreriia pars ejus desinit in

piscem, designat liiiem illius mensis esse pluvia-lem.

CAP.CII. —Dedquario.Undecimuniest aquarius scilicelGaiiymedes,TroiIi

regis filius, Jovis amasius ab ipso inter astra loea-

tus, el pincerna deorum factus. Significatautem quodsolulis nivibus undosum est illud tempus.

CAP.CIII. — De phcibus.Duodecimum.sunt pisces. Cum dii Typhseumgi-

gantem fugerent in iEgyptum, Venus et Cupido fi-lius ejus versi in pisces latuerunt in aquis. Cumquebomines diu pisces devitarent ne forte deos devora-

rent, illi duo translati sunt in sidera. Designat veroillud tempus esse pluviale.

CAP.CIV. — Ilyades.

Hyades dicuntur pluviales. liya enim Graeceest

pluvia, unde latine dicunfur suculss, a Suco. Suntautem septem slellse in fronte tauri.

CAP.CV, — Pleiades.

Pleiades dieuntur, quasi plures. Plion enim est

plus. Sunl atitem septem sfelloein genu tauri. Fue-runt autem fiiia?Allantis i'egis cl Plaiae.A patrc ci'goAtlaniides, a malre Pleiades, quasi plaiades; ab in-sula Hesperides. Haj et Vergilioedicuntur, quiaverno tempore oriunlur. Ex his una fuit Maia, rnatcr'Mercurii.

CAP.CVI.— Arctos.A dextris zodiaci, versus aquilonem sunt hsecsi-

gna :juxta axem Arcton, scilicet plaustrum, quodsidus et Septentrio etHelic;enominalur. Cujus stellaesole majores fradunlur. Fui.t autem Calisto, Lycao-nis regis filia, a Jove oppressa, sed a Junone in ur-sam versa. A Jove vero rapta iterum inter astra

: A CAP.CVII.— Bootcs.

Sequifur sidus booles, id esl custos plaustri, quodel arctophylax. Eral aulem Calisto lilius, a Jove in~ter sidera posilus.

CAP.CVHI.— Arciurus.Deinde est arctmus, scilicet plaustrnni, quod et

Cynosura dicitur. Hoecetiam a Jove oppressa, a

Junone in ursam versa, a Jove inter asira est tran-

slala.

CAP.CIX. — Pylhon.Inter duo piaiislra est serper.sPython,quem maxi-

mutn, Apollo post diluviiim Latonaea Junone im-

missuni, occi.Mt,et ob insignemvirliitem inter aslra

transtulil. -

CAP.GX.— Corona.B Juxla est corona, a Y-iileaiiofacta, a Bacchovero

Adiianoe Minois el Pasipbaoe filise data, cl inler

astra locata.

CAP.CXL — Hercules.

Inde Hercules sidus. Cuni gigantes confra dcos

pugnarent, diis in unam partem coelivenientibus,co&Iumruere voluit, Sed Hercules hoecumAllanCe

suslinuit, ideo coelumpromeruit.AP.CXII. — Lyra,

Huic juxta est.lyra a Mercurio invenla.C.Ar.CXIII. —-Cygnus.

Prope hanc cygnus, Jupiter ob amorem Lsedoere-

ginocin cygnum esl conversus, ct intcr axtia rapfus.CAP.GXIV.— Cepheus.

Huic conjungilur Ccoheus rex, et Cassiopaeausor^ c>us.

CAP.CXV. — Perseus.Cui associaiur Perseus, filius Jovis, et Danaes,

babens juxta se sidus Andromadseuxoris suse, filke

Cephei rcgis.

CAP.CXYL— Deitoton.

Quihus admiscetiir deltoton, quod et triaiigu.um,videlicet forma iEgypti, quia servavit deos a facie

Typhaei.

CAP.-CXYH.— Serpentarius,Juxta quod locatur serpentarius, scilicet Eri-

chthouius qui el auriga, qui primus quadriganijunxit, eo quod serpentinos pedes habuit, Unde etGraeceOphyucus dicitur, oyi; enim est serpens.

D CAP.CXVIII.— Pegasus.-Iluicjuxta ponitur Pegasus, scilicet equus alatus

et cornutus, igneum balilum et ferreos pede&ba-bens, a sanguine Gorgonis creatus.

CAP.CXIX.— Detphinus.Cui jungitur Delphinus, qui Neptuno Amphi-

tiltem in conjugium adduxit, et ideo sidera pro-nieruit.

CAP.CXX.— Aquila.Deinde est aquila; Jupiter in aquilam versus Ga-

nimedem rapuit, quem intcr sidera transtulit

CAP.CXXI. — Sagiiia.Huic subest sagilta, ab Hercule Phyloeteti dafa,

per quam expugnaia est Troja.

115- '

DE LMAGLNEMUNDILlBRi TRES. — LIB. H. 1*6

A simslris vero zodiaci versus austruni sunt hoec

sigua.CAP.CXXII.— Hydra.

Hydra, quae habuil quinquaginla capka, ab Her-

cule occisa et ob insigne inler sidera translata.

CAP.CXXIII.— Crater.

Super hanc crater, in qu.o Tagalon, id est suni-

mus Deus pastam miscuit, dequa animas fecit, dc

qua adlmc aniniae Letbeum poculum bibnnt, cum

eorpora intereunt.

CAP.CXXIV. — Corvus.

Super hanc est cOrvus ab Apolline dilectus et in-

ier astra raptus.CAP.CXXY.— Orion.

Inde est Orion, qui ab urina natus, inter sidcra

est translatus. Hujus stellaesi fulgent, serenum erit;si obsciirentur, tempestas.

CAP.CXXVl. — Proctjon.Juxta hunc Procyon Anicani, quod ct Anticanis

dicitur, qui cauis Orionis fertur, et ob insigne iute-ritum inter sidera locatus.

CAP.CXXVII.—Canicula.Huie conneelitur eanicula, quaeet Syrius dicitur

<>tab hac dies caniculares nomiiiantur. Fuit autemcanis Erygones filiaeIcari sacerdotis, queedolens pa-trem necaium, laqueo se suspendit dum eum canisducatu invenit. Ambo autem sunt inter sidera rapti.

CAP.CXXVIII.— Lepus.Deindeest lepus, qui a Ganymede agitatus, a Jo-

ve inter astra est translatus.

CAP,CXXIX. — Eridanus.

Sequitur Eridanus fluvius, qui et Padus. Erat au-tem Phaeton, Phaebi filius, qui currum regerepa-tiis inscius, mundum incendit et ideo fulmine Jovisin hoc fliimine interiit. Qui in Eridanum mutatus,inter sidora est translalus. _

CAP.CXXX.— CefHS.

Cui assoeiatur cetus, quem Perseus occiditdumAndromedam devorare voluit, quem Jupiter obju-signe fllii, iiiter aslra Iocavit.

CAP.CXXXI. — Cenlaurus.Juxtahuiic esl centaurus, scilicet magister Achil-

lis, et ob niiniam virluterii in coelo locatus.

A CAP.CXXXII.— Ara.

Sacrarium eliam, id est altare in quo dii jurave-

ruiit, cuiii Sa'turnus et Jupitcr inter sepugnaverunl.CAP.CXXXIII."—Argo.

Inde est Argo, videlicet piima navis, apud Argoscivitatem a Typlieo facta, et in coalumrapta.

CAP.CXXXIV.— Pisfria;.

Ad extremum est pistrix sive cbimaera, quse be-

stia capite leo, media capra, draco fuit cauda, a

Bellerophohte occisa, el inter sidera traiislata.

CAP.CXXXV.— Canopus.Est et cariopus sidus ^Egypli praeclarum, quod a

nobis niinime videtur, sicut nec a Trogloditis,jui.ta

jEgjptum Septenlrio.Ex his signis semper dimidia pars super terram,

" dimidia est' sub terra, et pars coeli, quaesuper ter-

ram apparet hcmisphoeriuin.vocatur, id est, dimi-

dium coelum.

C.vr. CXXXYI.— Laclca zoiia. — Cttr candida t,il,

Lactea aulem zona idco candida est, quia omnes

stellsefundunt in cam sua lumina.

CAP.CXXXYH.— Decometa

Cometsesunt stellaeflammis crinitse, in laclea zona

yersus aquilonem apparentes, regni mulalionem,aul pestilentiam, aut bella, vel ventos, sestus, vel

siccitatem portendenics. Cernuntur autem septem

diebus, si diutius, octoginla.Sidera fabulosis involula, imo polluta perlustra-

vimus. Altius scandenles astra matuliria, solemque

r solis inspiciamus.CAP.CXXXVllI.— Aqueutn cmlum.

Super flrmamentum sunt aquaeinslar nebulaesu-

spensae, quse coelum in circuitu ambire dicuntur,uude et aqueum coelumdicitur.

CAP,CXXXIX.— Spirituale cmluin.

Snper quod est spiriluale ccelum, liominibus Ir,-

cognitum, ubi est babitatio angeloruiri per noveri

ordinesdispositorum. In-hoc est paradisus paradi-

sorum, in quo rccipiuntur anihiae sanctorum, hoo

est in coeluni quod in principio Iegitur cum terra

creatum.

CAP.CXL. — Cwlum cmlorum,

Huic longe supercminere dicilur coelum coelorum

.iu quo habitat rex angelorum.

LIBER SECUNDUS.

Priori iibello globum totius mundi oculis corporis repraasentaviinus, sequenti jam tem-pus in quo volvitur, oculis anteponamus.

CAP.I. — Dewvo. — jEvumqutdsii,jEvum est ante mundum, cum mundo, posl mun-

dum. Hoc ad solum Deum pertinet, qui non fuit,nec erit sed semper est,CAP.II. — De Temporibuswternis. — Angelosante

miindum cozpisse,Tempora aeterna sub sevosunt, et haec ad arclie-

typum mundum, et angelos pertinent, quianlemun-dum esse cceperunt, ct ctim mundo sunt et postraundum erunt,

D CAP.III. — De lemporiliiis mundi, — Similitudo define temporis. Tempus unde dicaiur et quid sit.Paftes teinporh.

Terapus autem mundi est Umbra sevi. Hoc cum

riiundo coepit, et cum mundo desinet. Veluti si fu-

riis ab orierite in oecidentem exteriderelur, qui qiKj-

tidie plicando colleclus,- landem totus absumatur.

Per hoc extendunlur soecula,sub hoc curnint uni-

versa inhocmundo nosila. Hoc uniuscuiusquevita :

ill HONORHAUGUSTODUN.OPP. PARS I. — DIDASC ET HISTOR. 1-18

iiiensuratur. Hoc Series dierum, et annoruni termi-natur.

Teinpus aulem a temperamento dicitur, el nibilaliud est, quam vicissitudo rerum.

Hocqiie in atomos, ostenta, momenta, partes,mi-nuta, ptinctns, horas, quadrantes, dies, hebdoma-

das, nienscs, vicissitudines, annos, cyclos, oetates,

sa:cula, dividitur.CAP,IV. — De atomis:

Atomus dicitur insecabile..Est eniiii minus. quamillud quod volat in so.le.Est autcm minimum tem-

jporis spatium, siciit motip palpebrse oculi, quse et

ictus oculi dicitur, et est trecentesim.aseptuagesimasoxfapars ostenli.

CAP.,V. — De ostentis.

Ostentum cst, quod aliqui.dostendit aspicientibus.Est autem sexagesima pars unius horse, habens in

se trecentos septuaginta sex atomos.

CAP,VI. — De mo.mentis,Momcntum est motus sideruin, unde et dicitur.

Est autem quadragesima pars horse, coiili.nensosten-tuni et dimidium.

CAP,VII, — De partibus,Partes a partitioiie zodiaci di.cuntur, qui iu trice-

itos dies per singtilos menses partitur. Est auteni

deciiiiaquinta pars horoe, contincns in sc duo mo-

liienla et duas parles iiionienti,

CAP.VI.IL—rDe tv.inutis.

Minutum est minus. intervallum in horologio. Est

autem deeima pars, aliquando quinta horse, habcns

duo minuta, et diniidium liorse.

CAP.XIX. — De pitnclis.Punctus aulem est parvu.s transccnsus puiicii in

horologio. Est autcm quaiia pars in sole.

CAP.X. —De horis,Hora cst terminiis cujusque rei. Est autcm hora,

quandiu slans aqua, a jactu lapidis movelur, et est

duodecima pars diei, const.ans ex qualuor punctis,niinulis deccm, parlibus quindecim, l.noinentisqtta-

draginta, ostentis sexaginla, atomis viginti duobus

mil. quingeiitis et sexaginta. Et dicitur ab horologio,id esl certu.s limes in horologiis temporis,

CAP.XI,— De quadranle.Quadraus cst quarla pars diei liabeus tres horas,

.iiaturalis autem diei horas sex.

'CAP. XII. — De die. — Undedictus dics. Atia dieidefinitio.

. Die.-.aulem esl seplima pars hebdomadoevulgaris,continens duodecim horas. Naturalis antem viginti

quaiuor. Dicilur autcni dies a discernendo, eo quodlucem a teiiebris discernat. Est autcm dies aer sole

illustratus; curii ciiim sol cst super tcrram , cst hic

dies : cum sub terra est ibi dies.

CAP.XIII. — De longis ci brevioribus diebus.

Sol ciim aquilonarem parfem coelicircuit, nolus

in devexo terrse posilis, citius surgit et tardius occi-

dit, et ideo longiores dies facit. Cum vero auslralcm

parambulat, nobis laidius surgere ct citius occidere

videlur, q,uia Usmor niedise lcriffi qnaj rotiiiida es!

A visui npstro objicitur, ct tunc quidem nobis dies bre-

viores : illi aulem parti longissimos facil.

CAP.XIV. — De zodiaci signh, cl parallelis solis.

Zodiacus nanique ex duodecim signis corisians, ab

aquilone in austrum porrectus, flexuoso lapsu coe-

lum cingit, sub quo sol incuirens mundum in octo

parallelos, id est circulos, dividit, quibus singulisdivers.um diem facit. Longiludo autem zodiaci in

trecentas sexaginla partes sccatur, lalitudo cjus in

duodeeim parlitur. Partium autem sectio nihil aliud

est, quam solis unius diei progressio. Unum ergo

quodque signuin per duas horas oritur, per duas oc-

cidit, et in unoqnoque sol triginta diebus immoia-

tur. Qui dum flexuoso draconis mealu sub signis

obliqui zodiaci currit, niundiun in oelo circulos di-"

sliiiguit.CAP.XV. — D.iprimo circiile..

Piimus circulus ab India versus auslrum per mare

Rubium et Africam ad coluiiinas Ilerculis pervenit.Herciilcs eni.inorbeiii pertransiens, ibi colunmas fixit

ubi fnicm mundi essc pulavil. In Iioc ergo circulo

sequiiiocliali die medio gnomon, id est radius boro-

logii seplem peduni limbrani, quatuor peduni lon-

gam reddit, dies longissiinus quatuordcciiu boras

a'.(!iiinoctia.!eshabet.CAP.XVI. — Desecundo circulo.

Sectiiidus ab occasu Indiae per Medos yadil ct

Pcrsas, Arabiam, Syriam, Cypruin, Cretam, Lily-hscuinmontem Sicilise,el septentrionalia Africaepeiv

tingit, umbilicus sequinociio triginla quinque pe-

dum, umbram viginti isiitum peuum reddit. Dies

inaxima est horaium qualuordrcini, et quinla parleunius horse.

C.\P. XVII. — De terlio circulo.

Terlius oritur ah lndis Iinavo proxinns, el pcr

Caspias portas, Taurum, Pamphyliam, Rhoduia,

Cycladas, Syracusas, Catinam el Gades tendit. Gno-

nioriescuiictaeuinbramtrigintaocfo uneiarum faciutif,

Longissimus dies horarum quatuordeciiii, et dimidia

ac trigesi.maunius lioroe.

CAP.XYIH."—De quario circttio.

Quartus ab altcro lalerc Iniavi per Ephesumniaie,

Cycladuin, septcii.trionaliaSiciliai,Narboner.sis Gal-

li.e exortiva, Africai nialuliiia, lendif ad occasum,

D Giioiiion tiigiiita quinque pedtim, facit uinbram vi-

ginti peduni. Longissimus dies habel quatuordecim

horas, et tcrtias duas unius horic.

CAP.XIX, — Deqninlo circulo.

Quiiito circulo ab inlioilu Caspii maris conlinen-

lur Bactria, Armenia, iMacedonia,Tliareniuin, Thu-

scum marc, Baleares, Hispania, Media-Gnonion se-

pfem pedum umbram sex pedum reddit. Maximus

dies horarum quindeciin.

CAP.XX. — Desexio circulo.

Sextus amplectens Caspias geules, Caucasum, Sa-

liiolhraciam, Illyricos, Campaniam, Etruiiam, Mas-

siliam, Hispaniam, Taraconenseni, Mediarn, et inde

pev Lusitaniam vadit. Gnomon pedum novem iini-

1.49 DE IMAGINEMUNDlLIBRI TRES._-— LIB. II -.." .150

bram octo pedum facil.. Longissiuius dies horarum .

quindeeim et nona parte liorae.CAP.XXI. — De sepiimo circulo.

Septiinus ab altera ora Caspii liiaris incipil, e( perThraciam versus Venetiam, Grcmonain, Ravennam

Transalpinam, Galiiam, Pyreneum, Celtiberiam va-

dit, Gnomon triginta quiuque pedum, umbra trigin-ta sex. Amplissima dies horaruiii qiiindecim,et quin-laium paiiium horae trium.

CAP.XXII.— De ociavocircttio.Octavus a Tanai per Mceoticuiii lacuni et Sarma-

tas, Dacos, parfemque 'Gefmaiiiaj. Gallise ingredi-iur. Gnonion, ut supra. Longissimus dies jiorarumsedcciin.

CAP.XXIII. — Dequaiuor soiis circv.ihExti a lios facit sol quatuor circulos. Duos in au -.'

stro et duos In aquilone. Uriuni in austro per insu-lam Meroen, et Ptolemaidam, Rubri maris urbem,ubi' loiigissimiis dies est boraruiii duodecim, dimi-dia hora amplior. Alteruui per Syeiiem /Egypti, quiest horariim tredecim,Umirii in aquilone per liypei-lioreos inontes, etBiitaniiiam, lioiarum septemde-eim. AlterumScytbicum a Riphaeis jngis inThylen,iu quo scx mensibus est dies, sex aliis nox.CAP.XXIV, — De mria.nm.bra clierum,— Puteusin

Syene. Fiscii popnli,Adhuc in aliis terrarum locis variat sol umbram.

Nani uisbiliciquigiiomoii dicitur umbra, injEgypto,sequinoctiali dic, meridiepauloplus, quam dimidiam

gncmonis mensuram eflicit. In Roma,noiiapars gno-mohis deest umbrse, In Ancona, superestquinta tri-eesima. In Venetia, iisdem hoiis umbra gnoriioni parlit, In Syehe, solstitiali die. medio nulla lil umbia,

. ibique putcus a philosophis ad hoc ipsum factus fo-lus iiiterius illuniinatur. In nieiidie sunt prpuli, Fi-scii dicti, qui uinbram ex utroque lalere niitiunt. InIndia supc-rfluinen Hypanim, in solstitiali die um-braabsiimitur. Apud Trogloriytas, quadraginta.quin-que diebus ante solstiiiuni, .e.ttolidem postea umbra

penitus absiiinitu.r. Et his nonagiiita diebus umbrain meridiem jacitur. In Meroe, insula Nili, bis inanno absuniitur umbra, cuin sol cst in duodecima

parte tai.iri, ct in decima quarta parte lconis. In In-dia sunJ.--I.ocaAscia liicta, jibi non surit iimbrae,et

septentrip ibi iion vidctur,CAP.XXV, — De horizonle.

Horijconest quantuiii aspectus ciijusque_.in.cir-cuil.u ci.rcumsciibit, et ^coslnmundique lerrae immi-nere pulatur. Quod in ialo mari inelius dignoscipotest, ubi n.uilum obslaculum se pfoefert. Extendi-fur autcm horizoh in spatiurii longitudiiiis irecentosrum ct novciii sladio.rum.Ceiilum eniin et octoghitastadia noii excedit acies contra videntis. Sed visuscuin ad hoc spalium venit, deficieris in rotunditatenirectirvatur. Ilic numcrus geminatus in ante et retroliorizonteni eflicit. *

CAP.XXVI. — t)e diericm divisione. —. Mane undedictum, Meridies unde clicla. Siwremutn unde cli-ctnm. _

Bies vulgaris habet tres divisiones, niane, meri-

A dieni, supreniuni. lilancalj orlu solis usque ad quar-tam horani dictuni a mane, quod est bonum, lilhilenim inelius luce; vel a Manibus, id cst diis infer-

nalibus, qui diem to.ta nocte inclusum mane emit-tunt. Meridies a mediadie; etdicitur quasimera et

pura dies. Supremum ab hora nona, tisque ad solis

occasum. etdicitur inde : quod .sTipprimatsolis cur«

sum.

CAP.'XXVII. -—De initio et fine dierum. -

Hebrsei, Chaltlsei ct Persae, diem a m.ane inclioan-

tes in mane fini.unt; JDgyplii. ab occasu, usque ad

occasum; Roniani a medio noctis, usque in mediuni;Cmbri el Athcnicnses a ineridie usque ad nieiidiem;clifistiani a vespera usqiie Irivesperam.CAP.XXVIII.-_—Denominibus.dieru.ih'..— Cur ordo.

B planetarum in denominaiione dierutn septimanasnou servetur.Chrisliani.quomoclo dies nominciii,Sic autem Ilebrsei lioniihaiit dies : Una Sabb.iti,

vel Sabbatorum, vel' prima Sabbati; secuiida. Sab-

bati; tertia Sabbati; quarta Sabbati; quiina Sab-

bali; sexla Sabbati; Sabbatum.

Pagani vero sic : Dies Solis, dies Lunoe,dies Mar-

tis, dies Mercurii, dies Jovis, tlies Veneris, dies Sa-

turni. Sed cum haec nomina a planetis habeanf, vi-

dendiim cur non eumdem ordinein serverit. Sedhseccausa cst: dies nalufalis dividitur in vigintl qua-tuof horas, ex quibus si unieuiqiie platietseper cir-ctiitum ter uiia hora tribuitur, expensis omiiibus,cui planetse prinia itei um obvenil, buicet nomeudiei ascribilur. Christiani autem sic dies nomiriant:

C Doihinica dies, secmiua feria, tertia feria, quaftafcria, quinta feria, se^ia feria, Sabbatuin.

CAP.XXIX. — De nocfe.Nox dicitur aiioccndo, eo quod noceat oCulis. Est

autem nox, solis absentia, terroe umbra. Fit atiteinumbra a corpore et luce. Dum enlni lux solis cs.tsub

tcrra, cofpus terrse umbram superius parit, quseusque ad lunam pertingit.

CAP.XXX. ^- De ttnrbra.Dicitur auteni umbra, qiiasi ob radium, scilicet

solis, ubi Itix par est corppfj, ibi par est el umbra;ubi.lux major corpore, ibi iimbra deficit; ubi lux

cofpore exilior, ibi unibra in iiirriiitum crescit, Cum

sol auslralenl eoeliplagam perlnstrat", nobis noetem

prolongai. Gum vero aquilohareni, eafli nobis bre-viat;

CAP.XXXI. —'De eclypsi. ~- Quomodofiat,Cuni luna umbram noctis incidit, a luce delicit, et

hic defectus eclypsis dicituf. Sol vcro objectu hinae

eclypsin pafituf, dum videlicet luna sub sole in ea-dem linea gradilur.

"

CAP.XXXII. •—,Deseptem iemporibus ndctis:

Habet autem nox septeni tempora. Videlicet, crc-

pusculum, vcsperum, cOnticinium, inlenipestum,

galliciniurii, nialutiiiurn, diluculum.

1° Crespultimesl dubia lux. Creperum enimi-dici-

tur dubium. Est auteiiiinter teuebras et lucem.

2° Yespcrutn, a slella qtisevesperus hominatur.

5° Conikinium, ciim omnia conticescunt, id esi

silent. -

151 HONORIlAUGUSTODUN.OPP. PARS. I. — DIDASC. ET HISTOR. 152

4° Inlempestum, media nox, cum non est tempus

cperandi.o° Gallicinium, cum galli caiiia.nt.

6° Matutinum, cum inaiie aurora adventat,

CAP.XXXIIL — De Rebdomada..

Hebdomada quarla pais lunaris mensis dicilur,.Grseeevero a sepfenario.numero : inxi. enim dici-

tu" septem. Laline autem dici.tur septima.na, quasis. ptem inanes, id est dies.

Haechabet septem species.Prima est hebdo:fiada divina, in qua Deus sex

diebus cuiicla condidit et in septiino requievit,Secunda est in qua hic mundus volvitur, in qua

nos exemplo Dei sex diebusoperamur.'Teriia est septem hebdomadss insimul, priu.squam

Penteeoste eelebratur. In qua lex Judseis, Spiri.assanctus Chrislianis datur.

Quarta est septeni mensium, per quos tres festi-

vifates Tabernaculorum servabantur.

Qtiinta est sepfem anno.rum, per qtios annus re-

rnissionis agebatur, in quo populus ab opere cessare

jubebatur.Sexla a septies septem annorum, post quos Jubi-.

Iseus annus feriabatur,

S.eptima est septuagies septies annorum, post

qttos Christus nasci a Daniele, imo ab angelo pro-niittebatur.

GAP,XXXIV, — De mensibus. Mensis lunarissolaris mensis.

Mensis cst duodecima pais anni. Dicitur autem a

mensura, vel a Mene, quod est luna,Lunaris autem mensis viginti novem diebus, duo^

deci.mhoris inipletur,Solaiis vero Iriginla diebus, ac decem semis horis.

Lunaris mensis esl a nova luna usque ad novam,Luna autem pervolat zodiacum viginti novem di.e-

bus, et duodecim horis :. bis duodecim sunt viginti.qualuor, quod est integer dies. Hic quia non potestdividi, uni mensi ascribitur. Inde est, quod unusmensis habet tricesimam, alfer vicesimam nonam

Itinam.

Solaris mensis est unius signi progressio. Sol in

unoqtioque signo moratur triginta diebus et dimi-

<lio,quia dimidius in duobus signis eflicit integrumdiem, Hic quia non potesl in duos partiri, uni ascrir

bitur mensi, et ideo babet unus mensi.s 'Ltrigintaunum diem, alter triginla,

CAP.XXXV. — De iiominibtismensium.

Mebrsei,auclorc Moyse, sic wenses nominaj;!, m-

cipientesab Aprili, in quo Pascha cclebrant:

Nisan.

Liar.

Sinan,

Thainus.Ab.

EIuI.

Thirsi.

Marhesvan.

Casleu.

Aprilis,Maitts,Jttnius.Julitts.

Augusltis,Seplembci,Oclober.November.

Deceinber,

A Tebet.

Seba'..

Adar..

Jcinuarius,Februariv.s

Marthis.

jEgyptii vero, auctoreAbraliam.mensesa Septem-bri computaiit. Sicque eos voeant:

e^e._

'AQvp.XotKK.

Tufit.

Mtyjip.<bup.vj&iQ.

Qc.ppLOvBi..liv.yiiv.UavA,

BUirifi,

Mscro/ii..

Seplember.October.

Noveiiiber,

December.Januuritts.

^ebruarius.

Marlins.

. Apriiis,Maiv.s.

Junhts

Julius.

Augustus.Grasci autem, PhorPiieo auctorc, aDecembri meii-.

ses inchoanl, quos sic appellant :

'A-illawc,Avavw.loc.

ll£Ot7TtOf,

A'JOT/;O_T.E«vvtzo;.

ApTEp.io-i.oc.iiE-JTtofet Aaicioc.

Jtxiiifio;.Aiiooc.

Toptnaloc,

'Xttp6ipi-«.toc-.Awc,

December,Januarius,

Februarius,Murlius.

Aprilis,Maius,

Jiinius.Jiilius.

Auguslus,

'Septcmber.Oetober.November.

CAP.XXXVI, — De mensibusRoiiianorum.

Romulus Romanis decem.meiises ordinavit, quo-.rum primuiri Martium a Marle, qui in boc meuse

in Phrygia natus est, nominavit, cujus se iiliuia.

falso praedicavit,Decimuni yero Decembreniappeliavit.Numa vero Pompilius duos, Januaiiuiii videlicet-

et Februarium adjeeit.Sunt autem menses Romanoruiii, ab idolis, a re-

g«ibus,a numeris dicli,CAP.XXXYII. — De Januario.

Primus Janua.rius dicilur, ab idolo Jano, deo prin-

cipii, eo quod hic mensis esl principium anui. Di-

.. citur et a Janua, eo quod per eum intret annus.

CAP.XXXYHL- De Februario.

Secundus Februarius, a Febrtio, id esl ab idolo

Plutone deo infeniali, ctii hoc meiise saciificabant,

dum civitatem in cjus hoiioreni luminilius luslra^

bant. Dicitur a febie, id esl frigore, quia frigidumest Slud tempus.

CAP.XXXIX.— De Martio,Tcrtius Martius a Marte idolo deo belli, patre Ro-

iiiiili, aucloris Romanaegentis; cui Marti niilites hoc

mense sacrificabant. Dicitur efiam n maribus, eo

quod cuncla animaiitia huuc mares desiderent.

CAP.XL. — De Aprili.Quartu.s Aprilis, ab Apbrodisi vei Afiili, id est

Venere idolo dea amoris, cui consecrafus crat Iiic

1S5 DE IMAGINEMUNDILIBRLTRES. — LIB. II. 1154

iiiensis. Dicitiireliam quasi aierilis, eo quod aperiatlcrram in flores.

... CAP,XLI. — De Maio.

Quintus Maius a Maia el Jove, quasi a majestate,sive a Maia matre Mercurii, ctii mercatores hoc

iiieiise sacrilicabant. Dicitut et a majoribus scilicet

priiicipibus Romanorum, qtii boc mense Jovi im-

lnolabant. ','-.CAP.XLII. — De Junio.

Sextus Junius a Junone dea regni dictus, Cui erat

consecratus. Dicitur et a juniorihus, qui armis Ro-

mam defendebant, et regni fastigium e Junone affe-

ctabant.CAP.XLIII, — DeJulio, Undedicius Quhitilis,

Septimus Julius, a Julio Goesare, qui in hoc

ineiise imperator creatus cst, elitthoc ih deum esl

lelatus. Hic prisis Quinlilis dicebalur, eo quod qtiin-tus esset a Marlio, qui primus erat inslitutus a Ro-

imilo. *•'-.":

CAP.XLIV,—De Auguslo. UiideclictiisSexiiiis.

Octavus Augustus, ab Auguslo Caesare,qui in hoc

mense victor exstitit, Ct Roinanum imperium ad-

-aux.it.--Ideoque diviiiilatem pfomeruit. Hic priusSextilis est diclus, eo qtiod a primo Martio esSet

gextus.CAP;XLYJ — De Septetnbri.

NoiiusSeptember, quasi septimus iniber.

CAP.XLYL'— De Oclobri.

Decimus Oclober, quasi octavus imber.

CAP.XLYII. — De Novembri,

LTndecimusNovember, qtiasi norius imber',- CAP.XLYIIL—De Deceinbri..

Duodecimus December, quasi decinius imber.

Suht enim hi menses pluviales, et ideo a nunicro,

et inibribus riomen habent,

AP.XLIX. -^ De Kalendh.

Kalendsea yerrio ZK/SW,quod est convoco,dicun^

Sur. Pontifex namque novam lunam regi nuntiare

debuit, posl cujus sacrificium Kalo quinquies, vel

6exies clamavit, per hocque signum populum in cu-

riam, obTIQCCalabriam diclam, ad sacrificium vp-

eavit, Et ab hoe verbo^vK)iwprimam diem mensis

Kaiendas voeare placuit.CAP,L. — De..Nonis.

Inde per novem dies vulgus de rure vocatus in

urbem convenit, et ibi feriarum servandarum scita

a rege, vel pontilice, accepit, et inde Nonaedicuntur.

Dicuntur et.a nmsdinis, et mercimoniis quae vel in

urbem deferebant, vel ibidem ernebant,CAP.LI; -A-De Idibtcs,

Idus dicu.Uur-_dies.quimenses dividunl, ab iduare,

quod est dividere : Dicuntur etiam ab idsea, quod est

species, quia luna plenam sui s.peelem in medio

mense iironslral.

Ilebrsei, el jEgyplii et Graeci nec Kalendas, nec

Nonas, nec Idus observant, sed tantum dies a nova

luna, ad novam coniputant.CAP.LIL,— De vicissiiudinibus atini.

Vieissilud.o in quatuor anni teiii.por.adividitur, et

A unumquodque Iribus mensibus distinguittir. Dicta

autem vicissitudo, quia vices mulal in anuo; vide-

licet in ver, sestatem, autumnum, el liiemem.

CAP.LIII. — De vere.

Ver est quarta pars anni, constans tribus mensi-

bus; dicitur a vernando, quia tunc prata virent,

sylvsefrorident, Hoc estbumidum etcalidum, et iri

hoc fit sequinoctium.CAP.LIV, — De wstate.

jEslas est quarta pars anni, constans iribus men-

sibus, et dicitur ab aestu, id est calore. Hsecest ca-

lida et sicca. H-ecet messis vocalur et in hac solsti-

tium celebralur.

CAP.LY. — D.eaiitumno.

Autumnus est quarla pars anni tribus merisibus

B coiistans. Et dicifur ah Autumo, id est colligo, sci-

licet frUctUs terrae. Hic est siccus et frigidus. Hic

etiam vindemia nominalur, et in hoc sequinoctiimilibrae sequatur.

CAP. LVL — De hieme.

Iiiems est quarta pars anni; tribtis mensibus per-

ficitur, et a rigore dicitiir. Est enim frigida et bu^

mida, el in hac agitur solslitialis dies.

CAP.LVII. •—De Inwqiialitaie temporis.IIssc autem vicissiludo in nostris tantum partibus

agitur. In India vero, ubi sunt alii ortus siderum_saiit binae in anno seslates, binse messes. In medio

hiems placida. In ^Egypto quoque natura liiemis

media hieme campus lierbis, floribus, sylvajfrondi-

bus Vestitur, quandoque arbor pomis oneratur.

C CAP.LVIII. — De elementh.

Quatuor quoque elementa qualitatibus quatiior

temporum coniiectunlur. Terra namque sicca et fri-

gida autumno ; aqua frigida et humida hiemi; aer

buniidus et calidiis. veri; ignis calidiis et siccus

aestali colligatur.CAP.LIX. — De Iwinine microcosmo.

Iisdem qualitatibtis est humarium corpus "tenipe-

'raium, undeet microcosmus, id est minormundus

appellatur. Saiigiih namque qui vere crescit, est hu-

midus et calidus, et hic viget iri infantibus. Chotera

rubea crescens in seState; est calida et sicca, et

boec abundat in juvenibus. Melancholia a cholera

nigra crescens autumno in provectioribus. Phleg-

mafa, qusehieme dominantur in sehibus." In quibus sanguis pollet sunt hilares, inisericor-

des, ridentes, loquaces.In qtiibus cholera rtibea sunt macilenti, voraces,

veloces, audaces, iracuudi, agilesIn quibus nigra cholera slahiles, gi-aves,compositi

moribus, et dolosisunt.

Ih"quibus plilegmata tafdi, somnolenti, obliviosi

Sunt.

CAP.LX. — De antio.

Annus dicifur ab iniiovando, eo q^uodcunclatrans-

cuiitia iitnovat.

Dicilur et annus,quasi annulus, eo quod in se rc-

volvitur, ut circulus.

Annus autem nitillis modis accipitur..

1S3 HONORIIAUGUSTODUN. OPP. PARS. I. — DIDASC. ET IIISTOR. 136

GAP.LXL— De anno tunari.

Lunaris annus quinquevarie dicitur.

Primus lunaris annus est, cum luna omnia signazodiaci pervolat, qui viginli septem diebus et octo

boris constat.

Secundus, duobus diebus et qualuorliofis pro-

lixior, postquam luna a sole reaccendilur, qui pro-

prie meiisis iiomina'.urTerlius quidiciluf eommuiiis,.qui duodecim hu-

jusmodi mensibus, in Ircccnlis quinquaginla qua-luor diebus expletur, -

Quartus eiiibolismus, id est superaugmentuin, quifrcdecim mensibus in trecenlis, oclpginla quatuordiebus eouficitur, Qtii ulerque. ab Hebraeis a Pas-

cbali mense incipit, ibiqiie ihiilur. A Romanis au-

tem a Januarii luna inchoatur, ibique terminatur.

Quintiis est lunaris, "sivedccemriovennalis, cum

liina post novemdecim annos ad easdem reverlitur

reiafes.CAP.LX.IL— De sotari anno.

- Solaiis annus est, cuin sol omiiia zodiaci signa

peiiuslraf, qui trecentis sexaginta quinque diebus

et sex horis constat.

CAP.LXIII.— De bissextili.

Bissextilis annus est, dum quarto anno bissextus

inseritur, et uno die longior priori coghoscitur. Est

et alius solaris annus, cum sol post viginti octo an-

nos circulum coiicurrentium complet.CAP.LXIV. — De Mercurii anno.

kercurius, trecentis triginla novem diebus circu-Jam suum complet.

CAP. LXV. — Veneris annus.

Veneris annus trecentis quadraginta octo diebus

perlicilur.CAP.LXVI. — Marlis aniius.

Marlis annus duobus solaribus constat.

CAP.LXYH.— Jovis.

Jovisannus duodecim annis exstat.

CAPLXYIII. — Saiurni.

Saturni annus triginla annis completur.CAP.LXIX.—Antttis magnus.

Magnusannus quingentis triginta duobus annis

icvolvilur.

Extra hos sunt duo legales anni. Unus qui dici-

tur annus remissionis, habens curricula septem an-

norum, aller Jubilseus quinquaginla annorum.

CAP.LXX.— De anno civili. — Cur Plato iot miltiaannorutn ponat.

Aiinum civilem, id est solarcm Hebrsei verno ab

sequinoctio, Groecia solslilio, iEgyptii ab aulumuo,Roinani a bruma iiicipiunt. Apud Indos unus men-

sis ; apud iEgyptios vero olim erat ar.nus qualuormensium ; apud Acarnanas, scx mensium ; apudLavinios tredecim mensium ; apud quosdam, unuin-

quodque tempus auni, scilicet ver et alia pro anno

tompulatur. Unde et Plalo ponit novem millia an-

noriim, Tullius vero quindecim millia annorum.

CAP.LXXL —De bissexlo. —Cur in Februarioin-tcrcalaris dies ponalur.

Aiinus solsris, ut in horoseopo borologii estinve-

A stigatum, Irecenlissexaginta quinquediebus, etqna-drante coniicilur. Quadraus auteni est quar-ta pars

diei, scilicet sex bone, In quatuor autem annis qua-tuor quadrantes viginti quatuor horas ceiJi-

ciiint, quod est iiiteger dies. Hi ergo dies i;i quarloanno sexto Kalend. Martii intcrcalatus et bissextus

nominanlur. Ilunc Julius Caesariiiterposuil. et tOr-

tius computi errorem per hunc correxit. Ilunc

jEgyf.i,ii ct Grseciin fine anni supponunt, Roniani

autem ih Februario, eo quod cseterisbrevior est, in.

serunl. Quia olim ibi inleger .mcnsis iiitei calabalur;ideo vero non ante sextttm Kalend. Marlii, quia-scpl.kalend. Martii magno tripudio civitatem lustrabanl,et nihil eis incipere ante transactam feslivitalein !i-

cebat.

Cjclus Bissextilis quatuor inipletur annis.

Cyclus indiclioualis ab Octobri incipiens quir.de-cim annis.

Cyclus decennoveniialis, a Paschali luna, in-

choans novendecim annis.

Cyclus solaris a Maitio inchoans, yiginti septemaiusis.

Cyclus niagnus, quingeiitis, triginta duobus aa-

nis perficitur.CAP.LXXIL — De oiympiadibus.

Olympias sunt quatuor anni. Apud Elidem civita-

tem Graecioeest iiistitutum, post quatuof annos ad

Olympium niontem convenire, et ibi palaesliales lu-

dos agere, et inde dicuntur olympiades.

Q CAP,LXXIII. — De lustris.

Lustrum sunt quinque anni. Romanis enim ab

omnibus gentibus solvebatur tribufuni. Quinque an-

nis ses, quiiiqiie afgeiilum, quinque aurum. Et sem-

per per.quinqueiinium Romam veiiiebant, et urbem

lustrabaiit, et inde unumquodque quinquennium lu~

strum dicitur.

CAP.LXXIV. —.De Indicliotiibus.

Omnes autem simul indictiones, ab indicendc di-

cuntur, quia semper post quiiidecimaiinos ad pri-

mumcensum, id est aes reverlcbatur.-

CAP,LXXV.—Dewtale, —"Hominis widtcs sex. Se-xmlales mundi.

iEtas vel generatio, est yila uniuscujusque nomi-

nis, vel cenlum anni. Est etiam aetas cum nullus& superfuerit, qui nunc vivil, Sunlquoquesex aefales

bominis. Prima, infantia ad septem annos;seeunda puerilia, ad quatuordecim annos;lerlia adolescenlia, ad viginti, et ununi annum,

quarta juventus, ad quinquagesimum annum;

quinta senectus, ad sepluagesimum annum ;sexla decrepita, ad ceiitnm annos, vel usque ad

inoiieni.Sunt nihilominus sex selatcs mundi.

Prima ab Adam ad Noe;secunda a Noe ad Abraham ;teitia ab Ahraham ad David ;

quarta a David ad iransmigraliouem Babylonis;quinta indc ad Christuni ;sexla usquc in fincni muiHli.

157 DE IMAGINEMUNDlLIERI TRES. — LIB. II. 15S

CAP.LXXVl. — De Smculo.

Saeculunisunt mille anni; dicitur autem sseculum

quod se sequitur, in soeculumsoeculi,

Saeculum, tempus Grsece.

Saeculumtemporislegis.Soeculasaeeuloruiii.

Saecula, tempora Christianoruiri.SaeculaJudoeorumet paganorum.Est et saeciilum saeculi, regnum coeloruni, quod

sequilur istud sseculum, sicut scribilur - Beofi quihabitant in dotiio lua, Domhte, in smculumswculi

(Psal. Lxxxiil, 5).CAP.LXXVlI. — De decennovennalicyclo.

Deceiinovennaliscyclus dicititr, quasi novendecim

annorum circulus. Per tol enim annos jieragithina cursum suuin, nilens contra firmaineiitum.

Dividilur .autem in duo,In duodecim commuiies, et in septem embolisma-

les annos.

Communes dicunlur. cum duo sequales, scilicetduodecim mensium lunarium a Pascha ad aliudPascba concurrunf.

Enibolismus, qui supercrescens dicitur, est is quia Pascha ad aliud Pasclia, Iredecim menses, id estfredecim novas lunas habet. Hoctotum ideo fit quodPaseba ante oequiiioctiumet ante dccimam quarlamluiiam Apiilis, qui apud Hebrseosprimus dicilur,agi non licet.

CAP.LXXYIIL~- De ogdoade.Dividitur adbuc in duo : in ocloadem, et endeca-

dem. Octoas suat octo anni, endecas undecim. Duocnim communes semper prsecedtmt embolismum.Iu octavo autem loco prsecedit unus communis

embolismum, et hic numeius octoas appellatur.Deinde iterum semper duos coiiimunesprsecedit ler-tius enibolismus. In undecimo yero loco unus tan-lum praeceditembolismus. Et hic uumerus endecasvocatur.

CAP.LXXIX.— Decyclo solari.Solaris autem cyclus viginti octo annis peragitur,

propler septem bissextos. Oportet enim ut bissextus

singulos dies septimanaelangat, et sic jier eosdemrecurrat. Septies auiem quatuor faciunt vigintiotto ; bissextus cnim in quarto lantum anno intcr-

ponitur.

CAP.-LXXX.— Danntnero articnioriiin.

Lunarem cursum sic in arliculis adjuiictis ungui--bus computabiSi Aradice pollicis lsevaemanus incipet-t per singulos articulos, et ungues nuraeraf et infiae niinimi digiti iiovemdccim annos habebis.

Solarem sic autem in articulis utriusque manus

absque uiiguibuscpiiiputabis. A miiiiino digilotsevaeliianus inclioa, et per transversitm in quatuor digi-tifinuroera. In quaifo seiiipei'bissexlum npla, In al-

fera iiianu similiter, et liabeliis aniios viginti qua-iiipr. Deinde iit ulrotjue pollice binos aniios, qui,

jiiioribus juncti, perduiil vigiuli octo aiinos.

Geniiiiusest autem solaris cufsus, Unus quo quo-tidie ab oricnte in oecidcntcmiinnanienium sequi-

A tur, alter quo ''contra Gimamentuni nitens vigintiocto aniiis graditur.

CAP.LXXXL— Demagno anno,His cyclis duobus conficitur magnus annus. Nam

vicies, et oclies novcridecim. vcl decies, ct novies

viginli octo, sunt quingeiiti. Triginfa vero anni posc

quos-oniucs planelse, et omnes stellic ad piinlum

pnnctum unde digressi siint recurrunl, el per eas-dein lineas, ut prius rcdeunt. Lur.a nanique quod-libet zodiaci signum duobus diebus, et sex horis,ae besse |unius bor;e luslfal. Omiiia signa vigintiseptem diebus, et oeto horis pervolat.

CAP.LXXXII. — De cyclis.Mercuriiis quodque signuni viginti oeto diebus, ct

sex horis; totum zodiaeuni vcro ireceniis tiiciiita" iiovem diebus permcal.

Venus vero quodlibet signuni vigiiili i-ovem die-bus el quinque horis. Totum .signiferum treceiilis

quadraginlaoclodicbuscircuir.il.Sol trigiiila diebus ac decem boiis, et scmisse

siiigula signa lusfral. Oiiineiii zodiaci ainbitum tre-ceiitis sexaginta quinquc diebus et sex boris trans-volat.

Mars quodque sigriuin sexaginfa diebus et vi-

giuti uiia horis, omnia siT.a duobus annis perlabi-tur

Jovis slella singulis signis annum ununi immora-tur. Omnia vero duodecim annis pervagafur.

Saturnus in unoquoque signo duos annosetcen-„ luni ocloginta dics, et quindecim boras, id est, di-

midium annuni inimoralur ; totum autem signife-rum circulum trigiiita annis, propter nimiam al-titudiriem conlra cosluni, sicut alii currens, perla-bitur.

CAP.LXXXIII.— De aucioribus cycli.

Cyclum Eusebius Csesariensisprimus coniposuiiVposlea Theophilus, Alexandrise episcopus, rogatuLeonis papse lucidius exposuit; deihde Dionysiusabbas, Romse,ut bodie habetur, scriplo protulit.

CAP.LXXXIV.-—De wquinoXioel solslilio.

^Equinoxia, et solstitia faciunt qualuor zodiaoi

signa, in modum crucis aequali spatio locata. Nam

signum arietis, in quo sol est.collocif.us, in orienle

esl positum, quod facitvernaleiequinoctium. Libra

in qua luna est condila, est in occidenle, huic op-

posita, et facit autumnale sequinoctium. Cancer au-

lem versus Aquilonem tenet coelum, ubi est'allissi-

inum, etfacil aestiyalesolstitium ; Capriconuis vero

versus Auslrum premit ccelum,ubi est bumillimum,el facit hiemale solstitium.

^Eqtiinoctiuin dicilur ab aequo et nocte: Grseco

veio isemeria,.ab sequo"el die, quasi sequidies.Vcrnale sequinocliumnon octavo, sed duodecimo

Kaleiid. Aprilis habendum lex et Evangeliuni cla-

niant, ct borologii inspectio inanifeslc probat. Sc-

cuiiduiii legcin enim non licuit Pasclia ante sequi-noctium celcbrare. Qui auterii Evangcliuindiligenter

lcgcrit, Dominuni liou octavo sed decimo Kalend.

April. passum videbit, Si ergo octavo Kaleiul. April.

159 HONORIIAUGUSTODUN.OPP. PARS. I. -DIDASC. ETHISTOR. 180

est oequinoctium, tunc Dominus contra legem Pa- .sclia ante aequinoctium celebravit, qui non solvere

legem, sed implere venit. Sed et Judaei contra pa-trium morem gesserunt, qui Pascha in inconvc-menti termino egerunt. Veriuntaiiieii cum horumneutrum fuerit, transacto duodecimo Kalend. April.sequirioctio, DominusSolilo more Paseha cum Ju-dseisundecimo Kalend. Aprilis celebravit Paschali

die, quod erat decimo Kalend., suo sanguine nos re-

demit. Octavo Kalerid. resurrexit.Autumnale quoque sequinoctium non octavo, sed

duodecimp Kalend. Oefobr. habenduni demonstrat

liorologium.Solstitium ideo dicitur, quod sol slet, scilicet quod

altius eoelumscandere npn valeat, sed retro gradumflectat.

jEstivale solstitium, non octavo, sed duodecimoKalend. JuIiihoroScopushorologii clamat habendum,quod noctem brevissimam, diem facit loii°issiniuni,cuiii sol scandit cap.crisignum.

Hiemale quoque solstitium non octavo, sed duo-declrno Kalend. Dccembris habendum eadem ratione

probatur. Cum sol iii capricorno positus brevissi-mum diem, longissiniam noctem facere non igno-rafiir,

CAP.LXXXY. — De sallti tunw.Luna a sole recedens post viginti novem dies et

horas duodecim eurii iterum consequitur : sed horaduodecima nondum peracta, a sole reaccenditur.Resfant enim cx hora per singulos menses quatuor _momeuta, et unica unius momenti, et unus atomus.Ilsac per singulos annos augmentala, post noven-decim annos integrum diem perficiunt. Qui dies nu-mero lunaj subtrahitur, dum prima pro triginta com-

putatur. Isque saltus lunoenominatur.Tdeo autem indeeimo nono aiino,.ei in Julio mense fit lunse sallus

quia et hoc fccit mater astronomia?, iEgyplus.CAP.LXXXYl. — De minulis.

Quia hic ssepius minutiae ponuntur, quse forsitana plerisque minus sciuntur, sciendum quod unciaesl duodecima pars cujusque rei in duo divisae: bis-saeduse partes alicujus fei in tria parlifaj tertia su-Mata. Quselibet autem pars illarum dicitur triens reiin qualuorpartes divisae.Quarta pars dicitur, qua-drans; reliquse tres, dodrans. 1

CAP.LXXXVII.— De regularibus ferictrum.Regulares feriarum et concUrrentes, a Marfio su-

munt inilium, a quo olim Romani habuerunt anni

principium. A fiomanis enim sunt inventae. Regu^lares inde dicunlur, quod calculatores regant. Con-currentes vero inde, quod regularibus concurrant,Regulares habent tale exordium. Solaris annus tre-

cenlissexaginta quinque diebus peragitur. Sol autem

per singula duodecim signa triginta diebus immo-ratur. Duodecies igitur triginta veltricies duodecim,suiit trecenla sexaginta. Remanent itaque quinque.Ili suiit regulares Martii. In cseteris mensibus sicoriuiitur. Praecedentis mensis dies cum regularibtisin se.ptenipai'tes oequas parfirc, quod remanct sc-

A qucr.ti mensi, pro regularibus, Verbi gralia: Mar-tius babet triginta ununi et quinque regulares, quodsunt septies quinque, et remanet unus. Hic erit re-

gularis Aprilis. Sic in caeteris. Aliter, quola feria

primo anno fuit iii Kalendis mensium, tot eruul re-

gulares mensium. Verbi gratia :TnKalendis Martiissunt quinque : quiiique ergo sunt regulares Kaleiid.

April., una feria et unus regularis, Sic in csete-ris.

CAP.LXXXYHL— De concurrenlibus.Coiicurrentes autem habent hoc exordium. So-

laris annus habet hebdomadas quinquaginta et duasct unum diem. Hic unus erit primo anr.o solaris

cycli coiicurrens, quia concurrit regulariter ad inve-niendam feriam priniam in Kalendis mensium. Sin-

15gulis arniis adde unum, usque ad septimum. Quartoannobissextus, pro concurrentibus accipilur.HIouno

_amto unus coricurrens tranSilitur, bissextili annautere in Januario, et Februario bissexto pro con-currente. In reliquis mensibus concurrente.

Piiinus annus in creatione mundi fuit sine concurrenlibus. Quarta feria fuitin nono Kalend. Apri

lis, vel sexta Kalend, Mart. Tot ernnt concurrentefillo anno

Concurrentes junge regularibus, si infra septi-mam fueril, talis erit feria in Kalendis cujusqufmensis. Si septimam excesserit, Septem subla

tis, quod remanet eril feria. Hi enim regularesatque coiicurrenf.es Seplenarium numerum non

p excedunt.CAP.LXXXIX.—De regularibtis el epaclis.

Regulares et epactaea Septembri sumunt initium,qr.era jEgyptii ponunt anni principium. Ab ipsisenim sunt inventi. Hi regulares simile habent exor-

dium, ul superiores; et ideo September habet quin-que.

In reliquis mensibus sic inveniunlnr: prsecedentir.mensis dies cum regulari sume; si trigesimamluiiam habet, viginti quinque tolle, quod remanettribue sequenti pro regulari.

Aliter. — Quarta luna in primo anno in Kalend.

fuit, Undecim sublatis, quot remaneut, tot erunt

regulares lunse: Yerbi gratia : in Kalend. Septemb.luna erit decima sexta, undecim tolle et remanent

D quinque : quinque erit regularis. Sic in cseteris

Epactae autem sic oriunlur : annus solaris habet

dies trCcentos sexaginla quinque, luiiaris vero tre-

centos, quinquaginta quatuor : qui numerus ab alio

saperatur undecim diebus. Hi undecim epactae, id

est adjectiones nominantur, quia singulis annis

regularibus mensium ad inyeniendam lunam adji-ciuiilur. Singulisergo annis adjice undecim, Si infra

triginta fuerit numerus, ipsoeerunt epactaepraesen-tis anni. Si ultra, tolle triginta, quot remanent, lota

erit luna. Nono decimo anno scilicet octodecim

epactse.His undecim dies saltus lunse addantur, eterunt triginta epactreprimo anno. Primus ergo an-

iius decennovennalis habet triginta epaclas. Sed

ideodicilur, quod nullas habcat uia in singulis

161 DE IMAGINEMUNDtLIBRI TRES. — LIB. II. m

ineiisibas tfiginlarejiciuntur, et luna solis regula-iibtis invenitur, Quota luna fuerit in undecima

Kalehd. Aprilis, tales erunt epaclse illius.

CAP.XC. — Quof horis luna tuceat,

Luna prima lucel quatuor punctis, secunda octo,

tertia duodecim, et sie usque ad plenilunium quo-tidie quatuor punela adjicirintur.In decrescendo si-

militer quotidie auferuntur. In plenilunio iofa hocte

lucet, cum est trigesima, nihil,

In lunari computo, quinque puncla faciunt unam

horam.De unaquaque die ergo quatuor punttis acce-

ptis. et: quinque unieuique horse distiibutis, quothoris Iuna in nocte luceat cilius vidcbis.

Notanduni quod Iigna in decreseeriie luha, vel

post Juliuin, et Augustum merisehi prsecisa, a ver-

mibus et carie manebunt illsesa.

CAP.XCI. — Qitotparlibus luna a sole distei,

jElatem quamcunque lunse per quatuor multi-

plica, huhcque numerum ler ducito, et quot in suni-

ma reperies, to.t parlibus zodiaci lunani a sole 110-

veris, et soleni oosl totidem dies ad eumdcm locum

veiiiuriim.CAP.XCIL — In qito signo.luna sit,

Sol cuilibet signo triginta diebus immoratur. Vide

ergo in quo signo sit, et quot dies adhuc in eo mo-

ralurus erit, lot ex. prsedicla summa eidcm signofribue. Reliquis qui de eadem summa superfueriiit,

sequenlihiis signis, per Iriginta disperties, et cui

sigiio triginta defuerit, in co lunam esse nove-

ris. _'...-CAP.XCIII. — De annh Domini.

Ad invenieiidum Doinini annum, ordines indi-

ctionum ab Iucarnatione ejus, qui sui.it-septuaginta,

per quindecim mulliplica, addens duodecim, quiatres indiction.es annum Nativitatis Christi praecesse-

rant, et fiunt mille viginti (M). His adde indictionen

prseseiitisantii et babebis annum Domini.

CAP.XCIV. — De indictione invenienda.

Ad "indictionem inyeniendam, transaclos ann^s

Domini, cum tiibus indictidnibus, qui ejus nalivi-

tatem prsecesserant, per quindecim partire, quot re-

niahseriiit, tota est indictio. Si nibil remanserit,

quinta decima erit.

CAP.XCY. — Deepaclh inveniendis. '. .

Ad iiivehieiidas epactas, annos Domini per no-

vemdecim divide, quod remanserit per undeeiim

multiplica. Si infra triginta fuerit, epacta illius anni

erit. Si ulfra, triginla sublatis, quot remarieht, pro

epactis habebis. Quando natus est Dominus unde-

eim epactsBeranl.

CAP.XGVL— Solaris annus qtwmodohweniatur.

(64) Nota quo anno DominicseIncaiT.atioiiisauclorbtinc libellum seripserit. — Hunc locuni sic resti-tuer.duni monet D. Rogerus Wilmans (Prooem. adHonorium, jfoimin. Germ. Iiist. X, 125, nota 9): Adirtvenienduinannutn Doniini ordines indictionum ab

(a) tx editioprineeps;LXXI?ii/. Pafr. et eod.Admun-tensis sasculixu,- "

A Ad iriycnieiiduin solarehi annum, aniiis Doininjnovem adde, quia lot anni solaris cycli cjus nalivi-tatem prsecesscrant. Hanc summam per yiginti octo

divide, quot remanent, totus est, Si nihil remanet,vicesimus octavus est.

CAP.XCVH. — Concurrenles quomodo invenianlur.

Adinveniendos concurrerifesaiiiios Domini sume,et propter numerum bissexti quartam parlem totiusnumeri eis adjice. Quatuor regulares adde, quia iotconcurreiites Christi nativitatem prsecesserant. Hunc

tptum numerum divide per septem, et quot super-

surit, illius anni concurrentes eruiit. Si nibil, septeinexisfunt.

C-AP.XCVlll. — De hiveniendo bhsexto.Ad invehiendum bissextum. AnnoS Domini pcr

quatuor divide. Quot remanseiint, totus annus abissexto est. Si nihil remanserit, bissextus erit.

. Simlliter solarem cyclum sublalo uno, per quatuordivide, qui remanet annus a bissexto est. ' .

'

CAP.XCIX. — Deinveniendo cyclo tuiiw.Ad inveniendum lunae cyclum, de annis Domini

duobus sublalis, qui, eo natp, de eodem cyclo resta--

bant, septemdecim enim praecesserant, c«teros pernovemdecini divide. Qui superfuerit, anni lunaris

cyclus erit. Si nihil remanserit, decimus nonus erit.

Hic est proprie Romanorum, sicut decemnovennalis

Hebraeorum,Et sicut per istum Pascha, ifa per illum

lunaris ascensio cognoscitur.Ad inveiiiendum decennoyennalis cycli arinum,

_-.Annis Dpmini semper unum adjice, quia ejus se-

cundo anno naius est Dominus, ac per novende-

cim divide. Qui remanserit instans annus erit; si

nihil remanserit, decerinoyeriiialis erit.

CAP.C. •—De amiiset cyciis.Annos ab ihitio mundi muta in deetmurii qtiiiituta

Kalend. Aprilis, quia ibi est primus dies sseculi, an.

Domiiii niuta in octavum Kalend. Januar.; CJTIUIHlunarem iii Kalend, Januai\; cycliim solarem ibidem.

Cyclum decennovennalem in nova luna ApriJis;concurrentes in Kalend. Martii; epactas in-Kalend.

Seplem., indictiones iu Octobris Kalend.

CAP.CI. — De clavibus teriniiiorum inveniendis.

Ad elayes terminorum inveniendas, sume annos

deceohTCnnnaliscycli, et septein dies hebdomadse,D simul juncti fiunt yiginti sex, et hsecest prinia cla-

vis. Seeundo vero anno junge decennovennalera

cum prima clave, fiuntque quadraginta quinque.Tolle triginta, remaheiit quindecim,et hsec est se-

cunda clavis. Sic fac per Siiigulos annos usque ad

deciinurii nonum annum. In aiino decimo noiio,

junge octodecim propter saitum lunae, et sic inve-

Incarndtiom ejus, qui sitnt txxiv (a) per xy (b) mnt-

tiplica, addens xn, quia tres indictiones annum nali-vitaiis Chrisii prmcesserunt, et fitint 1122 (c). NamVt XIS=1410 f 12 = 1122.

(b) v editioprineeps.(c)1120editioprineepset Sibl. Patr.

i'f,3 HONORUAUGUSTODUN. OPP. PARS. I. — DIDASG.ET HISTOR. ifii

nies piiniaiii. Hic autcrii meiftor eslo, ubi cum mi-

niertis suprsdicltis quadraginia exccsserit frieesi-

iriuin, rursus reinanens esl clavis.CAP.CIL •—De lermino paschaii.

Terminus paschalis est decinia quarla luna Aprilis,eipascba Hebraeorum, Ergo post veinale scquino-ciium ubicunqiie decima quarta luua occurrerit, ibi

absque dubio terminus paschalis eril, ot iu seqtienliDominica iiostrum pascba constabil. Si termiiius inDomiuico die obveiierit, in sequenti Doniihica Paschacclebraiidum erit, hunc tcnniiium per vcrstis Nona-ruin Aprilis, et fcrias facillime reperire poteris.

Alilcr. — Terniini a diiodecimo Kalend. April.usque ad terlium decimum Kalend. Maii sunt re-

quirendi. Quos et sic invenire poleris. Terminum

proeeedeniis anni pone in prinio arliculo pollicislaevaemaiius, et per singulos: articulos unguesquedigilorum ejusdcm manus, dies terminoruin com-

piita. Qui lerminus ad prTnum arliculum occurrc-

ril, termiiius erit.Aiiier. — A lerniino cujusquc anni inchoa, et

retro usque ad duodecimam lilteram calcula, etIiabcbis lerminum sequentis anni, si communis estaiuius. Si aulem embolismalis est iu anno, compuUittsque ad vicesimam littcram, ct habebis terminuni.Verbi gralia, a tefniino primi anni, qui est Non.

April., retro numeia, et in duodecima littera, quscest octava Kalend. April. leriiiinuni sectmdi aniii

habebis, qtii est eonimtinis. Ab bac usque in vige-siinam litieram, in quam incidit, Idus Aprilis coni-

prita, cl terniiiium lerlii amii, qtii esl embolismalis,hahebis.

Aliter. — A radice pollicis inchoa, et per singu-los articulos trium digitorum refro calcula, ct in

quarto digito habebis ferminum. Verbi graiia : pri-nio annodic Noiiaiuni Apiii., secundo Non., lcrtio

Non., quarto Non. Priino Kalend. April., sectiiido

Kalend., teilio Kaiend., quarloKalend., quinto Ka-

lend., sexlo Kalend., septiiiioKalend., octavo Ka-

iend. occiirrii teriiiihiis.

Regulares ejusdem tenniiii sic invonies : Kalend.

April. pro prima feria pones, et sic usque ad ler-mimiin ejusdcm anni dies nuniera. Quota feria crit

leiT.iinus, tot erunt regulares. Vcrbi gralia : Kalend.

Apiil. da Domiiacam,ct Non.April. obvenieiil quin-

que ferioe.Quinque ergo erit regularis. Sic in eoc-

tcris. Porro si leiniiiius est aule feriain, retro cal-

cula. Si post Kaleiid. in antiphpna computa retro

hocinodo : Domiiiica, Sabbatum, feriasexla, et sic

pcr ordineni. In ahliphona auteni hoc modo : Do-

iiiinica, fcria secunda, et lertia; et sic perordi-ncni.

CAP.CIII. — De terinino septuagcsimw.Post sepfimum Idus Januarii, ubicunque ilecima

iuna occurrerit, lerniinus septuagesimaecril. Quetn

&2Dceperies : quct diebus lerminus paschalis a Ka-

A lendis Aprilis, sive retro, sive in ante abest, toldie-

bus septuagesirtiaetermiiius a quinto Kalend. Febr,

vcl in anle, vel relro crit.

CAP.CIV. — De quadragesimali.Post octavum Idus Martii, ubi luria secunda.ob-

yenerit, termihus Quadragesimaeerit, quem a duo-

decimo Kalend. Mart. ; ad iustar Pascbalis distare

invenies. Bissextili anno septuagesihiaea quarto Ka-

lend. Febru., Quadrages. ab undecimo Kalend.

Martii require.: Septuages. qiiidem oriini bissextili anno.

Quadrages. vero tantiim, cmn terminus' anle bis-

sextilem evenerit.

GAP.CV. — De RogationibttSiTerminus Rogalionum est vicesima iuna MaiL

B Hunc require a Nonis Maii, ut supra.CAP.CVI. — De Pentccoste,

Terniiniis Penlecostes est quarta luiiaTunii. Hunc

vero a decima tcrlia Kalend. require per onihia, ut

supra. Ad invenieiidam feriani, terminorum concur-

rentes prsesentis anni regularibus junge; si iufra

septimum fuerit numerus, taliserit feria, si ullra,sublatis seplem quod remanserit, feria.

CAP.CVIL — De.Adventu.

A quinto Kalend. Decemli.usque ad tcrtium. Non

ejusdem, ubicuuque Doininica occurrerit, Auvenfus

Dsmini erif,CAP.CYIII. — Deeinbolismo.

Primiis cmbolismus qtiarto Non. Decemb. Luna

priiha iii secundo anno decemnovennalis cycli;sccundus qr.aiio Non. Seplemb. in quinlo aniio -

lertius secuiido Nou. Martii in oclavo arino.

Eodein anno primo Kalend. Maiieril luna vicesi-

rea septima, ct in Kalend. Julii viginti novem epa-ctis intcrvenieiitibiis, nisi sil bisse.vtus.

Quartus cmbolismus, quarlo Non. Jan. in untle-

cimo aniio.

Eodem anno erit luna vieesima octava, in Kalen.Marl. epacfis intervenientibus, nisi sit bissextus.

Quintus crit quarlo Non. Novemb. in decimo ler-

~.lio aiiiio.~ ' -: - -

Sextus erit quarto Non. Aug. in decimo scxlo

anno.

Septimus crit lcrtio Non. Marlii in decimo noiio

r. anno.

Eodeni aiino luna crit vicesinia oclava in Kalen.

Maii el in Kalend. August. conlra epaclas, Iuir.c

saltu facto in Julio. Quod si terlio Non. Marlii cin-

bolismi lunaiio negligitur,in decimo noiio anno fer-

iiiinus Paschalis decimo quinto Kalend. Maii ilioanno lion eiil.

CAP.CIX. — De cliebusjEcjyptiacis.DiesyEgypliaci itleo dicunlur, quia ab ^g5'pliis

Siint iiiventi. Et quia jEgyptus dicitur lenebrw, ipsiicnebrosi inde noiiiinaiitur, eo quod incautos ad te-

iieiiras morlis perducere aluTmanlur.

li.:'5' DE IMAGINEMUNDI.LIBRI TRES. — LIB. III. im

EIBER TEFiTIUS.

EXHORTATIO. -'"_'_Pcr descriptum vojubile tempus, sic volviiur vo-

iuniiis mundus. Sed r.os teiriporis vohibilitalem jam

postponamus, «t ad stahiTitatem aevi mentes inteii-

damus.

Non arbitror iiifructuosuni seriem temporum huic

operi inserere, qtto leclor cuiicta |transacli mundi

tempora queat,-cuin fructu agnoscere.

Saibael primus archangelus,:signaculitm simililu-

dinis Dei, eonditus plenus sapienlia, et periectusdecore in deliciis coelestis paradisi, non plenam ho-

ram mansit, atque ob superbiam, cum universis sibi

eonsenlaneis aeternuni exsilium incidit,

Adairi primiis liomo ad imaginem Dei in Hebron

{ormaliiS.Tn paradiso cum Eva seplcm horis corii-

moratus, ob niandati transgressioiiem, hujiis mundi

exsilium subiit. ln quo trigiiita filios et totidem

iilias, absque Abel et Gain genuit,

Ipse vero post nongenlos et trigiuta aiinos in Je-

rusalcm obiit. In loco Calvariaesepultus aliquandiu

rcquievit, Deinde in Hebron translatus in lerram,

de-qua sumptus est, rediit.

Abel filius Adoe triginta annorum a fralre Cain

apud Daniascuin occiditur.

Seth frater Abelis vixit nongeatos et duodccim

annos.."Malaleel vixit oclingentos nonaginta quinque an-

nos,Jarelli vixit nongentos sexagmta duos annos,Eiioch vixit trecenlos sexaginta quinque annos, et

translatus est in paradisum.Ilic lilteras reperii, et quosdam libros conscri-

psit.

fltijus tempore nio.tuus esl Adani.

Mathusala vixit annos iiongentos sexaginfa no

vem.

Lamecb vixil anuos seplingentos septuaginta se-

ptem. .

Gigantes orti sunt, quorum slalura erat quinde

cim, vel triginta cubitorum,

Regnum Cain.

Cain primus condidit civitalem Enocb, in qua

pse pfimtis reguavit.Posl buiic Enoch filius ejus Successit.

. Iluie successil Gaidat filius iillus.

At illi Mseviafilia ejus.Huic Mathusael filius ipsius.Illi vefo successit Lamech.

Hlciii diluvio periit. Hic el Cain occidit.

Jobel fiiius Lamech reperit usum tabernaculoruiii.

Cj5jus frater Jobal invenit musicam.

Iilorum frater Tubal inveuit artem fabrilem ferri

et aTis.

Soror eoruffl Noemarepcrit arlem varise textune.

A Decimus ab Adam Noe vixit nongentos quinqua-ginta annos. Hujus tempore exstitit diluvium.

Hujus etiam teriipOre primil-iis visa est iris, sl

pluvia. Ef liominibiis usus carniunl coiicessus.: PRIMA:^ETAS."':

Haecpriftia setas continet anrios jiixta Hebraicamverltatem mille sexCenlps qiiadraginta duos.

Juxta septuaginta Interpfetes, bis mille ducentos

sexaginta dtios.

Generalionos decem.

SECUNDA JETAS.''"

Sem filius Noe ipse est idem qui ct Meleliisedec,vjxit sexcenfos et duos annos, Hujus tempore divi-sum estgenus liumariuni in-tria : in liberos, mili-

les, servos. Liberi de Sem, milites de Japliet, serviB de Cham.

Arphaxad, filius Sem, vixit treceritos triginfaocto annos; seeundum sepluaginta Interpreies,quingentos, sexaginla quinque.

Cainan vixit quadriiigeritos tiigiiita oclo anuPs.Salem vixit quadringenfds triginta tres annos;

liic condidit Soilem.Ab lioc Samaritse et Indi,r

Tleber, a quo Hebfsei, vixit quadringentos sexa-

sexaginta quatuor annos.

Hujus lemppre Bariel coristruitiir.

Phalegvix.t aucentos Iriginla novem annbs, Hu-

jtis tempore divisse suntlinguaein septuaginta duas.

Hujus etiam tempore idololatria exorta est,Reu vixit ducenlos trigir.fa novem annos. Hujtis

tempore regnum Scylliafuiii el ^Egyptipruni exor-

tum est. .'-" -.--..- -v -

Seruch vixil dueentos tiigir.ta annos. Hiijtis fem-

pore regnum Assyriorum et Sicyoniofum naseitur.Nachor vixit annos centum quadragenOs et oeto.Thare vixit duceutos quinque annos.

Babylonia coiidititr. ;

Haecsecunda cetas coutinet annps a diltivie iisquead Abrabam, juxla Hebraicain veritatem, iduceiilos'

liOiiagiiita tluos, generalioiics decem. Jpxta septua-ginia inierpfetes nohgentos quinqiiagiiita quiilque,vel adjcclo Gainan, quem Sepiuaginla et Lucas po-iiunt, mille septuaginta duos, generatioues undeeinii4b Adaui usque ai Ninuin saiit-aiiiii ler-jnille cen-

t) tum octoginta quatuor, qui ab omiiihus Iristoricisvel omissi, vel ignorali sunt. :

Stib Seruch secuiida aefaleapud Babel primus re-

gnavit Nemroth, gigas triglnta cubitorum, eui sr.c-cessit filius ejus Assur, a quo Assyrii.

Regnutn Assyribrum.

Ilu.jus filius Belus regnavit annos sexaginta quiii-- que. .

Belo primum saerificia suntfacta.

Hujtis filius Ninus rcgnavit annos qiiinquagiiitaduos.

<.<! HONORIIAUGUSTODUN.OPP. PARS. I. — DIDASC. ET HISTOR. iSS

. Ilie condidit Niniven,

Hujus tempore inveiita est magica ars a Zoroa-

itre rege Baclrianorum, quem idem Ninus bello vi-

r.tum occidit, qui et Syrophanem prinmm idoiola-

iram ^Egyplium subjecit.

Tempore Nini natus esl Abraliam.

Sub Abrahain post Ninum regnavit Semiramis,uxor ejus quadraginta dttos aiinos.

Hoeccondidit niagnam Rabyloiiiam et subjugavitIndiam etiStliiopiam.

Huic successit filius ipsius Ninias.

Niniati sub Isaac successit Arrius, qui el Erioch.

Huic successit Xerxes.

Post liunc regnavit Beioch.

Deinde Arnianiilrcs.

Post bunc Baal, qui et Baloeus.

Deinde Mainifos.

Exiii Saporus.Post liunc AgatidesSub Caleb, Amyntas.Post hunc Lamperes.Post illum OEiieus.Dein Eutropis.Exin sub Azafia, qui et Ozias, Sardanapalus.Sub quo defecit regnum Assyriorum, quod stetlt

annis mille centum sexagiiita quatuor.Post divisionem linguarum sub Reu, surrexif

regiium Seytbarum sexaginta annis antequam As-

syriorum, Ubiprimus regnavit Tanaus, a quo flu-

men Tanais dicitur.

RegnumJEgyptiorum sub regibus.In jEgypto primus regum Pharao, a quo Pharos

dvitas, et posteri reges dicti.

HincZoes.

Ab hoc decimus septimus Amasis, sub quo venit

Joseph in ^Egyptum.Post hunc regnavit Hebron.

DeindeAmenopolis.Exin Mespres. Sub quo moritur Joseph.Ir.de regnavit Nuffar.

Post bunc Mulhusis.

Deinde Thyomosis.Item Ainenophis, Horus et Hencres, Achoris. Item

€encres, qui siibmersus in mari Rubro.

RegnumArcadnm, I

Apud Sicyonios, id est Arcades, primus regnavitsub Serucb:

. .tEgialeus, qui et jEgelasus.Huic successit Arcbas, a quo Archadia.

Inde Tantalus,

. Post hunc sub Abraham Europs, qui Europam

stibjugavil, unde et Europa dicitur ; cujus temporeEfron, qui et Enac gigas Ebroe condidit, post quamPctavo anno condka est Tanais in iEgypto, a Ta-tiao sub Isaac

Inde exorti Europei.

Europi successit Telsion.Deinde Tiriacus, cui facta sunt sacrificia.Post hunc Leucappus.

A Inde Mesappus, qni et Zephystis.Post hunc Eralho,Inde Ptolomoeus.

Exin OiThopolis.Post huiic, sub Moyse, Marathos.

Deinde Corax.

Deinde Hercules.Exin Menalion.Post hunc ParthenopeiiSiPost illum Piiincus.

Deinde Phallax.Exin Dodanus.Deinde Polyphidus.Post hunc Pelasgtis.Post Iiuiic Zeu^ippiis, qilefn Occidit Aletlies rei

" Corinthiorum.

El lunc consuniplum est regnum Sieyoiiiorinn,

quod stefit annis nongeniis.Deliide sacerdotes populum rexcruiil.

TERTIA ^TAS.

Abraham diiodecimus a Noe.Abraham vixit ccntum sepluaginta annos.Huic primo repromissus est Christus, et huic pri-

mitus data est circumcisio. Hic invenit Hebrseaslitteras. Hic etiam docuit Cbaldoeos astronomiam,

iEgyptios geometriam.Hujus tempore quinque civitates, Sadoma et Go-

morrha cum aliis submersoesunt.Isaae vixit centum viginli annos.

*-• Hujus tempore ortum est regntim Argivorum.Jacob vixit annos centuni quadraginta septem.Hujus tempore fuit diluvium novem nieiisium in

Achaia, sub Ogygio rege Thebanorum, in quo Ce-

rambtis volasse fertnr.

Hoc tempore claruit Minerva in Africa.

Tempore Jacob morluiis esl Sera, qui MelcbisedeC.

Sexcentesimo secundo anno Memphis iri jEgypfoconditur.

Joseph vixil ceiilum el decem annos.

Hoc tempore fuil fames septem annis.

Caalb filius Levi, fratris Joseph vixit centum tri-

ginla tres annos.

Amram filius ejus yixit cenlum triginta septemr»anhos.

Horum tempore oppi-essililii Israel in iEgypto. Et

Cecrops Athenas condidit,

Moysesfilius hujus vixit centum viginti annos.

Hujus tempore percussa estjEgyptusdecem plagis.Hic eduxil Dlios lsrael de Jigypto, et hic primus

legem populo conscripsit,

Hujus tempore exstilit diluvium sub Deucalionein

Thessalia,

Tempore etiam MoysisLacedaemonurbs condila a

Cecrope, ei lemplum Delphicum.

Temporajudicum,

Jnsue, qui et Jesus, vixil annos centum el decein.

Hujus lempore exsiccatus est Jordanis populoDci,et sol stetit spatio duorum dicrum.

IC9 DE IMAGINEMUNDILIRRl TRES. — LIB. III. .170

Caleb siiccessit Josue, qui in morle Josue erat.cenluiii annoruni.

Hujus tempore ficlaesunt fabtiloe.Hoc teiflpore claruit Orpheus in musica in Lesbo;

Hoc tempore etiam fuit Saturnus et Jupiter, sicut

Solinus et Yarro scribunt.

Prima sibylla Persica claruit.Olhoniel filius Caleb judicavil popiilum quadra-

ginla aimis.

Hujus lempore condidit Catherinus Thebas. Aioth

judicavit Israel octoginLaannos.

Primum bellum civile*

Hujus tempore .fuit bellum inler populum Israel

et Benjamin, propter uxorem Levitaeapud Gabaam

constupratam, el alsrael qiiidem occisasuntquadra-ginta millia, de Benjamin triginta quinque et cen-tiim viri.

Troja construilur. .

Amphion musicus claruil.

Sangar Judaicum populum regit annos decem. Hoe

tempore orlum est regnum Laurentium.

BarachcumDeborajudicatlsraelquadraginfaannosHujus tempore fuit secunda sibylla Libyca.Picus rex in Italia.

Gedeon judicat Israel quadraginla arinos. Hujus

tempore erat Hercules.

Orpheus musicus claret.

Abimelech filius Gedeonis regnat superfilios Isracl

tribus annis.

Hoc tempore exstitit Theseus.Thola judicat Israel annos vigiiiti tres. Hujus lem-

pore fuit tertla sibylla Delpbica.Priamus in TrojaJair judicatlsrael duos et viginti annos.

Hoc tempOre fuit bellum Thebanum.

Carmenlis nympha.Jephte judicatlsrael sex annos.

Htijus tempore erant Amazones el Theseus

Abessan judicatlsrael septem aiinos.

Hoc tempore Booz stimpsit Riilh.Hocetiam temporeclaniitsibyHa quarta.Erytlirssa

vel Babylonica.Achialon judicat Israel decem annos.

Hujus tempore obsessa est Troja. 1

Labdon judicat lsrael oclo annos.

Hujus tempore capta est Troja.Ex parte Grsecorumoceisa sunt octingenta septua-

g-nta seplem millia.

Ex paiTeTrojanorumsexceiitaoctoginla sexmillia.

^Sneas in Italia pugnavit cum Turno.

Samsoii noii videns judicavit viginti annps. Iloe

tempore regnum Albanorum ortum est.

Ascanius Albaniam condidit.

Eli sacerdos judicat Israel quadraginta aiir.os.

(8B) Ex borum numeroram collalione seque-retur diluvium septem tantum annis ab orbe^coniiitodistare, quod quam absurdum sit, nemo non videt.Hos igilur corfeximus ex opere pvsesiaritissimo eui

A Hoc tempore claruit quinta sibylla Cumsea, ad

quam venit .^5neas.Samucl judieat Israel duodecim annos. Hujus tem -

poreOrestes el Pilades fuerunt; Lacedaemonum re-

gnuni tnnc oritur.Saul primus rex Hebrseorum regnat viginti annos,

siye, ut Actus apostolorum testantur, quadraginla.. Hujus tempore occidit David Goliam gigantem.Haec lertia mundi setas continet generationes ab

Abraham usque ad Davidjuxta utrainque auclprita-

tem, quafuordeciui, annos vero nongentos quadra-

ginla. _

Adiluvio tisque ad David sunl bis mille centum

septemdecim anni((i5).Ab initio mundi usque ad David bis mille cenfum

B viginti quatuor(6S).

Regnttm Idumworum.

Terfia setate.primus rex Idiimaeorum erat Balasrfilius Beor.

Post quem regnavit Jobab, qui et Job.Deinde Husan.Exin alii quinque reges.Deinde duces.

Job aulem erat quintus ab Abraham,• Abraham genuit Isaac.

Isaac genuit Esau, qui et Edom, a quo IdumaeiEsau genuit Zara.

Ts genuit Job sub Moysc.

Cujus Balaac filius Sefer erat rex Moabet Madiam

, conduxit ariolum Balaam, qui el Eliu in libro Job

legitur.Job octoginta novem annorum tentalus est. Post

plagam, rex factus, vixit centum quadraginla annis.

RegnutnArgivorum,Apud Argos primus sub Isaae regnavit Inachus

quinquaginta 3nnos.

Gujus filia lo a Grsecia navigans in ^thiopiaro,veniensin jSgyplum, ibi lifteras reperit, docuit le-

ges. Juste imperavit, uude Isis dc-adicta. Ejus nia-

rilus Osiris sub Jaeob.

Phoroneus successitlnacho.

Huic A,pis,qui ct Epaphus, qui postea in jEgynto

regnans Serapis diclus est,

Post hunc regnavit Argus sub Joseph, a quo civir

r>tas Argos, et a quo Argivi.Deinde Honoreus, qui primus boves ad aralrum

junxit.Huic successit Eriasus.

llli Pborbalus sub Moyse.Illi Tophas.Huic Jasius, fraierDardani.

Illi Stelenus.

Iluic Danaus, sub Adar, qui babuit quiuquaginlafilias. Frater ejus jEgystus totidem filios, qui omnes

praeter unum a filiabus stinf interfecti.

titulus Arf de vMfier les dales; ita ul eorum prioffiat mille ducenti sexaginta tres atini, poslerior au-tem. bis mille nongenii iioveindecim. EDIT.

PATKOI,.GLXXIL 6

Wi HONORUAUGUSTODUN.OPP. PARS. I. — DIDASC. ET HISTOR. 172

Ab hoctEgysto ./Egyptiisestdicta.

Post Danaum regnavit Abas.

Huic successit filius Acrisius.

llli Eurisleus.

Illi Eucbippus.Al illi Adrassus (sub Jeptbe) per quem Theseus

Argos destruxit, et sic regnum Argivorum defecit;

Tertia quoque selate sub Moyse Prometheus, rex

Caiicasi,pi'imusdocuitpliilosophiamin Oriente. Atlas

frater ejus rex Africsedocttit astrologiam. Hesperus,eorum frater regnavitinltalia, et Hesperiam vocavif.

RegitumAtheniensium.Sub Moyse Cecrops, qtii primus ibi regnavit.

Athenas condidit, jEgyptum subjugavit, cum Pha-

rao submersus est in mari Rubro.

Post huiic regnavit Menander.

Deinde, sub Caleb, Amphitryoii, pater Herculis.

Exin , sub Olhoniele, Eiiclonius, invenlor currus.

Post hunc Pandion, pater Prognes et Pliilomense.

Deinde jEgeus.Exin Theseus.

Post hunc Demophoon.Post illum Mnesieus.

Dein Melanto.

Exin Codrus,suh Samuele, qui se pro populo hos-

tibus tradidit.

Post huiie magistralus populo prsefuit.

Rsgnutn Amazoiiuin,

Hac aetaleAmazones in Asia regnaverunt.

Iiiprimis Marpesia et Lampelo, quae Ephesum

condiderunt,Deinde Synope.Exin (sub Thola) Anliopa, el Hippolite.Post banc Orelria. .

Post illam Pentesilea.

Hanc oceidit Pyrrhus apud Trojam.

Regnum Trojanorum sitb Olihoniel.

Hac etiam setate Dardanus in Phrygia regnavit.Huie sucessit UliusErictonius snb Aiolh.

Huie filius Trous, a quo Troja.

Ipsi filius, llus : a quollium.Ei vero filius Laomedon.

Hli iilius successit (sub Jepthe) Priamus pater He-

ctoris et Paridis.

Tunc Graeci destruxerunt regnum Phrygiorum,quod stetit oclingentos duos annos.

Regnum Thebanorum.

Thebas Cadmus condidit, qui primus ibi regnavit,et Graecaslilteras reperit.

Huic successit Pentbeus.

Illi (sub Gedeoae) Laus.

liuic OEd^-pus.Illi Etheocles, et Polynices.Illi _/.illis] Creon.Post hunc [sub JepliteJ Theseus, qui Thebas de-

struxit.In Creta sub Josue regnavit Saturnus.Posl hunc Jupiter.Deinde (sub Aiol) Minos

A Exin Idomenus, qui cum aliis Trojam obsedit, sub

Aiot.

Liber in India, sub Barach.

Perseus regnavit in Persida qui occidit Liberum.

RegniunMycmnoriim.; Apud Mycenas regnavit Tantalus.

Dein filius ejus Pelops. _.Exin filius hujus Atreus,

Poslhunc, subJephte, filiiAgamemnonetMeiielaus.

post lios Orestes, filius Agamemnonis.

Regniim Italorum sub Moyse.In Itttlia regnarunt:Primus Hesperus, a quo Hesperia.Enolrius filius Lycaonis,'sub Caleb.

Dardanus.

Italus, a quolfalia.^ Sabiiius, a quo Sabini. -

Janns Saturnus, a quo Saturnia.

Latius Picus, qui auguria reperit.Fauuus.

Evander, cujus mater Carmenlis Lalinas lit.eras

reperit, sub Samsone.

Latinus, unde Latini dicli.

Post hunc deficit regnum Laurentium.

[QUARTAJETAS-]

RegnumJerusalem vel Juda.

Quarta aelate decimus quartus ab Abraham rex

Bavid regnavil in Jerusalem quadraginla annos.Hoc tempore claruit Homerus, et Carthago ondita.Natban et Gad proplielae.

G Salomon, filius David, regnat quadraginta annos.Iiic fecit primum templum in Jerusalem.

Rel.oam, filius Salomonis, regnat annos septem-decim.

Hujus tempore regnum Israel oritur.

Smyrna conditur ab Amazonibus.

Abia regnat tres annos.

Samus conditur.Asa regnat aunos quadraginta unum.

Josapbat regnat annos viginti quinque.Elias prophela claret.Hoc tempore non pluit tribus amiis.

Hic primus mortuum suscitavit.

Joram regnavil annos octo.

T Elisseusprophela claret.

Elias translatus.

Azarias regnavit unum annum.Athalia maler ejus regnat annos septem.Joas filius Azariaeregnat annos quadraginta.Zacharias Joiadsefilius lapidatur.Amazias regnat annos viginli novcm.Ozias regnat annos quinquaginta duos.

lsaias, Oseas, Joel, Amos, Abdias, Jonas, Micbocas

prophetaeclarent.

Hujus tempore sibylla sexla claret.

Regnum Assyiiorum in Medos traiisfertur, quodstetitper annos trecentos quinquaginta quinquc.

Regnum Macedoiiumorilur.Joatham regnat annos sedccim.

m DE IMAGINEMUNDILIBRI TRES. — LIB. III. A.U

Hiijus . tempore olympias. instiluiliir a Graicis,

apud j^lidem civilatem.

Achaz regnat annos sedecim.

Roma conditur.

Regnuni Romanum oritur.

Israel transferltir.

Ezechias regnat annos viginti octo.

Romulussenatuni constituit, et annum.

Manasses regnat aunds quinquagiuta quinque.

Nuina duo menses adjicit. A servis occlditur.

Amon regnat duos annos.

Arion citbarisia claret,

Josias reguat annos triginta unum; a rege J5gy-

pti occiditur.

IIujus tempore Ninive destruitur a rege Gyaxare,

quae stetit a Nino annis mille quadringentis et se-

"ptur.ginla."

Sibylla Samia claret, et Jeremias propheta.Joachaz filiusJosiseregnat menses fres.

Eliacbim filius Josise regnat aniws undeeim.

Jechonias, qui et Joachim, filius Joachim, regnatmenses tres.

Sedccias filius Josise, regnat annos undecim. Hoc

tempore destructa est Jerosolymaa Babjioniis. Post

huiic defecit regrium Juda quod jam stetit per an-

nos quingentosquadraginta novem.

Hsecquarta mundi setasa Davidusque ad transmi-

grationem Babylonicam continet' juxta Hebrseorum

veritalem annos quadringeiitos septuaginta quinque

juxta septuaginta Translatores duodecim, amplius

generationes quatuordecim. Ab initio mundi quatermille sexcenti decem.

Regnum Israel,

flac aelateregnavit in Israel Jeroboam anuos vi-

ginti duos.Ilunc vicit Abia rex, et obiit.

Nabatli filiiis ejus regnat annos duos.

Hunc occidit Baasa.

Baasa regnavit viginti duos annos. Morbointeriit.

Sela filius ejus regnat duos annos.

Hunc occidit Zamri servus ejus.Zamri regnavit septem dies.

Hunc occiditAmri, princeps militise.

Amri regiiavit duodecim annos in Samaria. Hic

moi'bo periit.A.chabfiliusejus regnavit annos duos. Hic cecidit

per caneellos, et obiit.

Joram frstter Ochoziaeregnavit annos duodecim.

Hunc occidit Jehu servus Achab.

Jehu regnavit annos vigiuti octo. Morbo interiit.

Joacbaz filius ejus regnavit anntis septemdecim.Morboperiit.

Joas filius ejus regnavit annos similiter septem-decim.

Jeroboam filius istius regnavit aiinos quadragintaunum.

. Zacharias filius liujus regnavit menses sex. Hunc

occidil Sellum.Sellum regnavit mensem unum.

A HuncocciditManahen.

Manahenregnavit annos decem. Morboobiit.

Phaceia filius ejus fegnavif annos duos.

Hunc occiditPhaceia dux ejus.Phaceia regnavit aniios viginti.Huricoccidit Osee.

Oseeregnavit annos novei.i.

Hunc Salmanassei rcs cum omni populo translu-

lit in Assyrios, et sic defecit regnum Israel, quodstetit per annos tiecentos quinquaginta.

.In hac eaptivitate fuit Tobias.

RegnumMacedomtmsub Ozia.

- In Macedoniaregnavit prinitim Karanus annos vi-

giriti Octo.

Gui successit Perdiccas.

Huic Alexander.DeindeArchelaus filius Perdiccse.

Ilii Amynlas.Huic Philippus.IUi (sub Dario) Alexander Magnus.Huic Philippus frater Alexandri.

Illi Gassander.

Stetitque regnum Grsecorumper annos septingen-tos usque ad tempora Ptolomoei Philometoris, et

lunc defecit.

RegnumAlbanorumsub Samsone.

ApudAlbam regnavit jEneas annos tres.

Hic Lavinium condidit, elfuhnine periit, sub EIL

Ascanius.quiet Julius, lilius jEneai,aquogensJul::>.

Q Sylvius Posthumus frater Ascanii regnavit aimos

triginta novem.Abhoc omnes reges AlbseSylviitlicfi

suiit.

jfineas Sylvius regnavit annos triginta uiiiim, sub

David.Latinus Sylvius regnavit annos quinquaginta.Alba filius regnavit annos trigiiita uovem. Abboc

Albani reges.

iEgyptus, vel Epyrus, vel Atis Sylvius, regnavil. annos viginli quatuor, suh A.za.

Capys Sylviusregnavil viginti octo annos. HicCa-

puam condidit.

Carpentus Sylvius regnavit aunos tredecim.

Tiberinus Sylvus regnavit annos novem.

Ab lioc Tiberis fluvius dicitur, quia in eo estD exstinctus, qui antea Albula est dictus.

Agrippa Sylvius regnavit annos quadraginta.Aremulus Sylvius regnavit aniios novemdecim.

Hjcfulmineinteriit.

. AventiiiusSylviusregnavit annos triginta septem.Ab hoc Aventinus mons dicitur.

ProcasSyiviusregiiavilannosvigintitres,subOzia.Amulius Sylvius regnavil annos quadraginta tres.

Hujus frater eratNumitor;ejus filia Rhea, Rhemum ,ct Romulum genuit, quioceisoAmulioNuniitorerii in

regnum statuit. Sub quo defecit regnumAlbanorum,quodjam stelilperanuos quadringeiitosquinquaginla.

RegnumRomanorum.Romulus condidit Romam, et primus regnavil an»

nos triginta septem. '."...

_>-'5 HONORIIAUGUSTODUN.OPP. PARS I. — DIDASC.ET HISTOR. 176

Ilic fulniine interiit.

Nums Pompilius regnavit annos quadragintaiinum.

Hic invenit necromantiam. et primus sacra insti-

tuit. MorboperiiLTullus Hostilius regnavit arinos triginta duos. Hic

etiam fulmine interiil sub Josia.

AncusMarliusviginti tres annos regnat. HicOstiam

condidit. Morboperiit,TarquiiiiusPiiscusregnaviiannos triginta septem.

Hic circum et ludos Romaeinstituil. Hunc filius Anci

occidit.Servilius Tullus regiiavit annos trigiiita quatuor.

Hic a Tarquinio occiditur, sub Gyro.

Tarquinius Superbus regnavit amios viginli quin-

que. Hic regno expellitur, el eonsules creanlur; fuc-

runtque reges per annos ducentos quadraginta tres.

QUINTAJETAS.

RegnumBabyloniorutn.Quinla setate apud Babyloniam regnavitNabu-

chodonosor quadraginla quaiuor annos.

Sybilla octava Cumana clartiit.

Ezechiel propheta claret.

Filius ejus Evilmerodach regnavit annos octo-

decim.

Daniel, et tres pueri clarent,

Egesar, hujus filius, fegnavit annos quadraginta.

Sejitem sapientes clarent.

Lahosordach regnat menses novem.

Abacuc propheta claret.

Baltazar regnavit annos septemdecim.HuncCyrus

occidit-,et Babyloniamdestruxit.

RegnumPersarum.

Cyrus Persarum primus regnat cum Dario annos

viginti quinque.Hic laxavit captivitatern.Hunc regina Amazonumoccidit.

Sibylla nona claret.

Cambyses, qui etNabuchodonosor, filius Cyri, re-

gnavit annos octo.

Hujus tempore fuit Judith.

Hic condidit Babyloniamin jEgypto.Smerdes magus regiiavit menses septem.

Pythagoras philosopiius claret,

Darius regnavit annos triginta sex.

Aggseus,Zacharias et Malacbiasclarent.

Xerses Gliusejus rcgnavit annos viginti

Sibylla decima Phrygia claret.

Artabaniis regnavit mensibus septem. Herodolus

claret.Arlaxerxes regnavit amios quadraginfa.

Hippocrales medicus claret, el Esdras.

Xerxes filius ejasregnat duos menses.

Socrates claret.

Sogdianus regnat ccto menses.

DemocritiiSclaret.

Darius filius Artaxerxis regnavit ar.nos novem-decim.

Plato clarct.

A Artaxerxes Assucrus, filius Darii, regnavit anno

quadraginla.Eslher claret,

Sibylla undecima Tiburtina claret,

Artaxerxes, qui et Ochus, rcgnavit annos vigin-ti sex.

Arisioteies elaret.

Ai-ses,qui et Xerses, regnavit annos quatuor.Zeno stoicus claret.

Darius ultimus Persaftim regnavit annos sex.

Hunc oecidit Alexander. Sub hoc regnum Persa-

rum defecit, quod sletit per annos ducentos triginlaocfo.

RegnumAlexandriw.Alexander Magnus Alexandriam condidit, Hic

" vcneno iiiteriit, ct duodecimannos regnavit. HieTy-riim destrnxit.

Ptolbmseus,qui et Sother, velLagides, filius Lagirregnavit in Alexandria quadraginta annos. Morbo

obiit, el ab hoc Ptolomseivel Lagidsedicti sunt regescaeteri.

Plolpmeus Philadelphiis alterius lilius regnavil an-nos triginta oeto. Morboobiit.

Septuaginla interpretes clarent.

Hic Philadelphiam condidit.

Ptolomeus Evergetes frater Philadelphi regnavitannos viginti sex; similiter obiit. Sub hocfiliusSy-rach claruit,

Ptolomseus Philopator fraler Evergetis regnavit

P annos septemdccim. Morbo periit.PtolomseusEpiphanes regnavit anuos viginti qua-

tuor. Morbo perii'..Philometor regnavit annos triginta quinque.PlolomoeusEvergetes, frater superioris, regnavit

aniios viginti novem. Simili modo ofciit,Ptolomseus Phiscon, qui et Solher, regnavit an-

nos septemdecim. Hic pulsus est regho, quia filiumfratiis occidit.

PtolomaeusAlexander frater Sotheri regnavit an-iios decem; et hic regiio pellitur, quia malrem oc-cidit.

PtolomoeusPhiscoii,qui et supra, regnat secundo,annos octo. Morboperiit.

Ptolomseus Dionysius regnat annos triginta; hie

J>sororem Cleopatram habuit.Hic Pompeium occidit. Ipse naufragio periit.Cleopatra, soror et uxor Ptolomaei, regnat annos

yiginti duos. Hsec a serpente intcriit, et sic re-

gnum Plolomaidum et Lagidum defecit, quod perannos ducenlos nonaginta qttinque stetit.

RegnumSyrim.«n Syria regnavit Seleucus post Alexandrum Ma-

gnum. Hic condidit Seleticiam.

Hunc Ptolomaeus Lagides occidit, sub Phila-

delpho.

Antiochus, qui et Sother filius ejus regnat posteum. Hic condiditAntiochiam. Morbo obiit.

Antiochus Theos, filius altcrio.s, post hunc re-

pavit, Similiter obiiL

I"7 DS IMAGINEMUNDILIBRI TRES. — LIB. III 173

Seleucus Callinieus cum fratre Antiocho filio su-

perioris post illum regnavit.Ilunc PtolomaeusEvergetes pccidit.Antiochus Magnus cum fratre Seleuco Ceraunio

filio Seleuci deinde regnavit.Hic. liliam habuit, et fulmine ambo interierunl.

Seleucus Eupator filius Autioc_himagni post pa-trem regnavit. Hie veneuo occiditur a duobus sub

Philometore,

Anlioclius Illustris Romse otsses.

Epiphaues frater Seleuci post hune regnat. Sub

Iioc Machabaeorumbella.Hic magno tormenlo doloris obiit.

Antiochus Eupalor, lilius Antiochi, post patrem

regnat. Hunc oecidilDeroelrius filius Seleuci..

Denietrius, filius Seleuci, deinde regnayit, Hunc

occidit Alexauder filius Aiitiochi,Alexander Nobilis, filius Antiochi, post hunc re-.

gnavit. Hunc Plolomseus Philomelor occidit.

Denieirius, lilius Demelrii, post illum regnavit.tltiiic occiditMiliiridatesrex.

Antiochus filius Alexandri, post hunc regnavit.Hunc occidit Tryplion.

Alexander filius Antiochi, post illum regnavit.Hunc occidit Diodolusdux.

Antiochus primus filius Denietrii, post hunc re-

giiat. Hic in Parthia oceiditur.

Aiiiioclius Spondius filius Antiochi, post illum re-

gnavif. Hic de regiio aufugit,Demetrius Mario frater Antiocbi, post bunc regna-

vit. Hunc Alexander rex Judffiorum occidit, sub

Pompeio.

Antiochus, qui et Dionysius, frater Denietrii regis,

regnat.Hunc rex Arabum occidit.

Post hunc defecit regnum Syria;, quod stetit per

ar.iios ducentos septuaginta.T)ECONStiLIDUSETDlCTATOItlBUSROMJE,

Romani post reges habueruiu consules, quorum

picecipuos hic adnolabimus.

Anno Urbis conditae 244. Primi consules Bru-

lus et Tarquinius, Hi cum Porseuna rege bellum

gerunt.Anno Urbis cond. 248. Valerius et Poslhumius

Coss. Sabinos et Auruiicos vicerunt.

Anno Urbis_251. Dictator et imperator creatur

Laerlius.

Hic prsefuit coiisulibns.

Coss. Posthiimitis et Comminius.

Anno UrbiS: 253. Posthumius dictalor. Coss,

Brutus et Venusius. Ili cum Tarquinio Superbo

pugnaverunt.-Anrio Urbis 258. Valerius dictator. CoSs.Appius

et Servilius. Hi cum-.Volscis et equitibus pugiia-verunt.

'Anno Urbis 262. Cincinnatus ab aratro sumplusdictator elficitur.

Coss.Minutiuset Sempronius.fliUrbemabhosli-bus liberant,

Aiino Urbis 265. Cassius et Proculus consules.

A Seditiogravis contra [/. inler] senatores et plebeni.Anno Urbis 271. Fabius et Maiiiliuscoss. Hi cuai

Yeientibus pugnaverunt.Anno Urbis 2S5. jEmilius et Quintius coss. Hi lu-

strum inslituerunt,Anp.o Urbis 292. Volumius ct Publieola coss.

Hi cum exsulibus et seryis ingens bellum habue-runt.

Anno UrLis 502. Decemviri proconsules crean-

tur.Anno Urbis 512. Tribuni mililum procoss. crean-

tur.

Anno Urbis 516. Iterum dictator creatur Mamer-

tus, et coss. Gorgonius et Sergius.Hi maximum bellum gesserunt cum Phaliscis el

" Fidenis.Aiino Urbt- 522. Aurelius diclator, Julius elMent»

coss. Hi cum Volscis,et.equitibus ingens bellum ha-

buerunt.

Anno Urbis 527. jEmilius diclator, et quatuor tri-

buni proconsules constituti. Ab his VeienteSsepties

victi; sub Alexandro.

Anno Urbis 556. Cornelius dictalor. Fabius, et

Cossus coss. Ili cum Volscis et equit. pugnave-runt.

Anno Urbis 548. Camillus ab agro diclafor ; tri-

buni proconsules. Hi Etruscos vicerunt sub Pto-

lomseo.

Anno Urbis 562. Tres Fabii tribuni militum pro-_ consulescreati. Hi eum Gallispugnaverunt. Sed Ro-

manivicti sunt.

Anno Urbis 598, Sulpicius dictator. Popilius et

Manlius coss. Hi Gallos vicerunt.Anno Urbis 409. Valerius et Gornelius coss. Ri

Saniiiitas gravi bello vicerunt.

Anno Urbis 412. Torqiiatus et Decius coss. Hi

cum Alexandro rege Epiri pugnaverunt et occide-

rtint.

Anno Urbis 4.67. Fahricius et Curtius coss. (sub

Philadelplio). Hi cumPyrrho rege Epiri pugnaveruiif,et occiderunt.

Anno Urbis conditae475. Genulius consui Aphroset Tareutinos vicit.

Anno 4-77.Sempronius consul Picentinos vicit.

D Aiiho 485. Claudius et Fabius coss. Hi Siculos, etPcenos vicerunt: sub Philadelpho.

Cornelius el Duillius coss. cum Annibale seniore

Carthaginensium imperalore pugnaverunt, etoccide-

runt.

Regulus etManlius coss.cum Amilcare Posnorum

iriiperalore pugnaverunt et occiderunt.

Paulus et Fulvius cum Carthaginensibus navali

praeliopugnaveruut el vicerunt.

Metelluset Furius coss.cumAsdrubale iuiperatoreCarthaginensium pugnaverunt et occiderunt.

Altilius et Manlius coss. Ab Arinibalefilio Amil-

caris imperatore vicli sunt,

Scipio et Sempronius ab eodem vicli sunt.

173 HONOBIIAUGUSTODUN.OPP. PARS I. - DIDASC.ET HISTOR- ISO

jEmilius et Varro coss. cum.onini exereisu ab Co-

dnrt occisi sunt.

Seipio, qui postea Africanus, Magonem ducem

fratrcm Annibalis vicit et cepit.Leviniis alter cpiisul Hannpneni ducem Afrorum

cepit.Scaevolaconsul.

Gracchus prselor occiditur,

Marcellus consul Annibalem prselio vicit. Caro

Censorinus consul Hispaniam vicit.

Fabius consul Cartbalnnem ducem Annibalis cuni

onini exercitu delevit.:Drusus et Flaminius coss.Adsruhalemfratrem An-

nibalis cum omni exercitu oecidit.

Laeliusconsul Syphacemregem vieit.Alter Scipio consul, Annibalemet omnem popu-

lum Carthaginis yieit, et Terentium adduxit.

Lieinius etCassius coss. Macedonesinaximo prae-lio vicerunt.

Censorinus et Manliuscoss. cum Scipione deleve-

runt Cartliaginem, omni populp occiso, quse stetit

septingentos a.nnos.Metelius et-Marius coss. Jugurtham regern variis

prseliisvicerunt,

_Manilius et S.cipio coss. Cimbros et Teutones

inaximo prseliovicerunt sub Tuiscone.

Sylla consul Mithridatem regem multis praeliisyieit.

Cinna consul sena.tumoccidit, et ipse occidilur.

Tullius cl Aiilonius coss. Catilinam cum suis de-

leverunt,

Pompeius dictator et consul in Oriente ciim vi-

ginli duobus regibus pugnavit, et vicit.Crassus dicfator el consul Parthiam vicit, et ihi

occidilur, sub Dionysio.Julius Caesar dictator et consul Galliam vicit,

Pompeium consulem cum omni populo Orientisdevicit. flic primus mouarcba quinque annos re-

gnavit.Hic hissextum imo cyclum magnum composuit,Hicasenatu occiditur.Ab hoc Csasaressunt dicti.

Lepidus Dictalor, consul, Africam et Siciliam de-vicit,

Anloitius dictator et consul jEgyptum devicit et IJiidoeam.

Qctavianus dictator et consul, qui postea Augu-stus, Antonium cum Cleopatra maximo prseliovicit,ct lotum orbem pacificavit.

Pnsl liunc consules desierunt, qui per quadrin-gentos septuaginta et quafuor annos fuerunt, His-

que Augusli vel Caesaressuccesserunt,DE SACEKDOTIBDS,

III sacerdotes praifuerunt populo Dei, sub legeusque adChristum, numero quadraginta sepfem.

Aaron, Eleazar, Phinees, Abisue, Bocci, Ozi, Za-

raias, Marioth, Amaiias, Achitob, Sadocb, Aclii-

maas, Ar.arias, Joanna, Azachias, Amarias, Achilob,§<idocii,MosolIa,Hclchias,Azarias, Zaraiasjintrans-

A migrationc Babylonica,Josedech. Post reversioiiem

Joannes, Joachim, Eliasib, Joaida, Jonatbas, sub-

i Alexandro Magno, Jaddus, Onias, Sinieon, Elea-

zarus, Manasses, Onias, Simon, Jasbn, Menelaus,i Lysimachus, Judas Macbabaeus, Jonatha , Simon

Joannis filius, Simon, Aristobulus, Alexander,

Hyrcanus, Aristobulus sub Hcrode, Antigonus. Hic

ab Antonio Romano consulc occiditur; Herodes Idu-

i maeus rex conslituitur; qui regnavit triginta sex

aimos.

Sicque defecerunt sacerdofes ex stirpe Aaron, qui

prsefuerunt ab Aaron usque ad Christum, annos

mille sexcentoset septem.Quinta setas, a captivilate Babylonica usque ad

Christum, continet generaiioncs quatuordecim, an-R nos quingentos octoginta septere,

Ab exordio mundi usque ad Christum, secundum

Hebraicam veritatem, sunt anni 4765. Secundum

septuaginta Interpretes 5228.SEXTA JETAS.

DEAUGUSTISET C£SARIBDSItOMAKISUSQUEADFEDE-lUCUMI.

Sexta astate regnavit Augustus Caesar quinqua-

gir.te sex annos, et sex menses.

Hujus tempore Christus nascitur.

Hic veneno interiit.Joannes Baptista clarus, et Yirgilius, tt Horatius,

et Ovidiuspoetse.Colonia ab Agrippa rege conditur.

Augusta a Druso rege privigno Augusti condilur.C Tiberius priyignus Augusti regnat triginta tres

annos; veneno periit.Hoc tempore Joannes decollatur.

Cliristus crucifigilur.Caius Calligula regnat tres annos, et decein men-

ses, A snis occiditur.MatthseusEvangelium scripsit.Philo claret.

Claudius regnat tredecim annos, menses octo.Marcus Evangeliumscripsit, Et hic veneno periit,

Pritna Christianorumpersecutio.Nero regnavit annos tredecim, menses novem;

seipsum occidit.Lucas Evangelium scripsit.Jacobus apostolus a Judseis lapidatur.

" Petrus crucifigilur.Paulus decollatur.Lucanus et Josepbus clari,Galba et Piso regnaut septem menses. Hos occi-

dit Ottbo.Oltho tresmenses. Hicseipsum occidit.Vitelliusoclo menses, Hunc occidit Vcspasianus.Vespasianus novem annos, profluvio ventris mor-

tuus est.Hierusalem a Rpmanis destruitur, quce stetit an-

nosl089.Sectinda persecutio.Titus duos aniios, menses duos. Morboobiit.Domitianus fratcr Titi quindccim annos, inciigcs

quinque. Stalius claruit.

181 DE IMAGINEMUNDILIBRI TRES. — LIB, III. -.'. ' 182

. Hic a suis coiifossus est.

Nerva uiium aiinum, menses quatuor. Morbo in-teriit. . - -

Joannes Evangeliuni scripsit. ..-':;Terlia perseculio. .-_

Trajahus noyemdeeini annos, nienses sex et di-

midium. Yeiilris profluvio irileriit.

Joannes apostolus obiitsHelius Adrianus viginti urium annos. Mprbo

obiit, Hic Hierusalem. resedificavit et Eliarii npmi-navit.

Aquila interpres claret.'

Quaria persecutio.Antoninus Pius, cum filiis Aurelio et Lucio vi-

ginti duos annos,-meiises tres.

Marcus Ahtoiiirius Verus cum fratre LueioAure-lio CommOdo annos rioveriidecim, niensem unum.

Sub bis principibus Agapitus puer quindecennis,maityrio coronatur.

Lucius Antoninus Commodus filius Arilonini, an-r.os tredecim. -

Theodotion interpres claret.

Helius Pertinax, mehses sex. Hic a milite Ju-

liano in palatio occiditur

Theophylus Cyclum paschalem scripsit,Quinta persccutio,Julianus regnat annos septeni. A servo occiditur.Severus Pertinax sepleriidecim annoS; hunc Albi-

iius imperator occidit.

Nareissus episcopus claret.

Aiitonitis Caracalla septem ahhos; ab hoslibus

oecisus.

Quinta editio inveriitur.

Macrinus uhum ahnum; a militibus occisus.Sexta editio inveniiur.

Arirelius Alexaiider tredecim annos, a milite oc-

cisus. .::..,;

Origenes claruit.Sexta pefsecutio.Maximianus tres annos. Hic a Pupieno occisus,

qui et ipse regnum usurpans occiditur.

Gordianus septem arinos, a suis Occisus.

Phiiippus cuni Philippo filio septem annos. Hic

Chrisiiaiius per Origenem efficitur. Ambos Decius

cccidit. "-".•

Septitna persecutio.Decius unum annum, nienses octo a diabolo oc-

ciditur.

Antoniusclaret.

Gallus cum Yolusiano filio, duos annos, menses

quatuor, Ab ^Emilio occiditur.Jimilius tres menses regnans, pcciditur.

. Octdvqperseeulio, -_-'

Vaierianus cum filio Gallieno quindecim annos.

Alter a Parlbis capitur et obcsecatur, alter a militi-

bus occiditur.Sub hoc principe, videlicet Gallieno, sex tyranni

rc-.gnaverunt, . .

Prinius, Genus apud Jfirsarii pcclditur.

A Secundus Posthumius decem annos in Gallia re-- gnat; occiditur.

Tertius JEmilianus Maguntiaeocciditur,

Quarlus Marius ibidem inierficitur.

Quintus Vicforiiius a Gallis creatur, et occiditur.Sextus Tetricus a mililibus occiditur.

Nona persecutio,

Claudius: unum anrium, nienses novem, Morboobiit.

Quintilius frater ejus septemdecim dies regnat et

occiditiir.

Arirelianus annds qriinque, menses sex, a suisocciditur, ;

Tacitus menses BPX.Hic apud Ppntum occiditur,

B Floriarius regnat duos meiises et dimidium, el inTarso occiditur.

Probus annos sex, mehses qtiatuor.' Hic a militi-busocciditur.

Ipse tres tyrannos occidit,. Saturriinum, Procu-

lum, Bonosuni.Carus cum filiis Carino et Numiano, regnat duos

annos. Carus fulmine interiit. Carinus a spciis occi-ditur. .

Decitna persecutio. ",....

Dipcletianus ctim Herculio Maximiniano vigintiannos. Alterregno pellitur; alter occiditur.

Constantius cum Galerio Maximino sedecim an-nos. In Anglia riioritur, seipsum interimens.

Carausius seplem anhos regnat. Ab Allecto pcci-Cditur.

Allectus tres menses regnaf. Hunc prsefectus stirisoccidit.

Acliileus imperator in ^Egypto oCciditur.Maximius Severus aunos quatuor. Apud Tharsum

dolo periit.CoustahtinusConstantii filius ex concubinaHeleria

tiiginla annos, meiises decem. Hic a Sylyestfo ba-

ptizatur, et ad hoc Nicaena synodus congregatur.Constantinopolis couditur.Maxentius et Licinius annos decem.; ambo a Con-

stantino occiduntur.

; Crispus Constantinus Constantii filius, et Li-

ciuius Licinii filius, Caesares, a Coristanlino occi-

jj duutur.

Dalmatius imperator a militibus occidilur. Con-

stantius cum fratribus Constantino et Constante vi-

ginti quatuor aunos, meuses quinque etditn.idiurii.Constantius motbo periit. Gonstahtinus a fratre est

, occisus, Conslans in Hispania occiditur.

Sub Gonstantio fuerunt hi septein tyranrii.

1° Magnentius, qui seipsum occidil,2° Decentius frater ejus, quilaqueO vitam finivil.5° Gallus, quem ipse CPristantius occidit.4° Silvanus, qiiem etiam bccidit.5° Veterion, qui imperium deposuit.

*

i 6° Nepotianus, qucm Magnentiiduces occiderunt.7° Juliarius, qui ppslea fit Augustus. 1§;ymos

duos, mcnses octo.

183 HONORIIAUGUSTODUN.OPP. PARS I. — DIDASC. ETTIISTOR, iU-

Hic idololatra efficitur, et a Mercurio martyre oc-

ciditur.Joviniauus menses octo; niorbo obiit.

Athanasius claruit.

Valentinianus cum Yalente annnos undecim. Ya-

lentiuianus fluxu sanguinis interiit.

Procopius tyrannus occidilur.Valens eum Gratiano et Yaleiitiniano fralris filiis

annos quatuor.Firmius tyraiinus oeciditur.

Martinus, Ambrosius el Hieronymus clarent.Gratianus eum Valentiiiiano fratre annos sex;

Gralianus igne crematiir.Valenliiiianus a Gothisocciditur, vel, ul alii volunf,

Gratianus a Maximo lyranno inlerlicitur, Yalenlia-.

nus regno pellilur.Theodosius, et Vaientinianus, qui supra, annos

iindeeim. Laqueo suspeiiditur.Maximus el Yictor, filius ejus; imperatores peek

duiilur.

Etiger.ius lyrannus"occiditur.Areadius filius Theodosii annos Iredecim, obi.it.

Chrysoslomus, Augustinus clarent.

Honoiius IVaterArcadii cum Theodosio filip fraT

tris, annos quindecim, obiit.

Alaricus rex Romam devaslat, quse sletit amios1064.

Sub Honprio fuerunt septem tyranni.

1° Eucherius, quem Honorius occidit.2° Constantinus, HuncConstantiuscomesoccidit.5° Constans, filius Coiistantist queni Gprontius

comes occidit,4° Maximinus, bie exsilium snbiit,5° Jovinianus, qui mox occiditur.6° Attalus, buic manus ab Hpnorio abscinditur._7° Heraclianus, hic a militibus occiditur.

Theodosius, filius Arcadii, qui minor, viginti sex

annos,

Augustinus tunc ohiit.

Gildo tyrannus occiditur.

Yalentiiiianus filius Constantil comitis, aimos dup-

dccim,Attila rex Hunnorum,Martianus et Valeiilinianus annps seplem, occi-

duiitur ab Attila.

Angli Britanniam iuvaduut.

Leq Major, annps seplemdecim, pbiit,Yittorius cyelum paschalem scripsit,Zpnon annos septemdecim, obiit.

Thepdoricus rex Golhorum,

A Anasfasius annos viginii oclo haeieticus fulmir.e

periit.

Fulgentius episcopus claruit,Justinus Senior annos octo. Obiit.Benedictus abbas, Boetius clarent,

- Justiniaiius nepos Justiniaiii amios trigintapcto,

L Dionysius abbas cyclum Paschalem scripsit.Justinus iuinor anncs undecim obiit.

Totiiarex pcciditur.Tiberius Coiistantinus annos octo; obiit.

l Longobardi ltaliapi invadunt.Matiricius annos viginti unum; occid.

Gregorius PP. claret.

Phoeas tyrannuSaniios octo p.cciditur.Anglia coa^B yertitur.

Heraclius pnnos viginti sex, hydropisi moritur.Crux exaltatur,Conslantiiius filius Heraclii, mcnses scx, yeiienp

periit.Heraclonas annos duo; naso truncatur.

Isidorus episcopus claruit.

Constantinus Gliussuperioris, annos viginti oc(o;occiditur.

Constantinus filius iliius, annos vigiuti septein;:,obiit,

Synodus sexta Constantinopolitana.Justinianus filius Constantini, annos deeem ; naso.

et lingua truncatur.Hic regno peliitur.

^* Lepniius aunos fres. Hunc occidit Justiniaiius.,Cudbertus episcopus claret.

Tiberius annps seplem. Hunc Jusiinus iu custpdis

perdidil.Reda claruit in Anglia,Justinianus secundo cum Tiberio filio anuos sex;

hic a philosophis.occiditur. Alter detpllatur,

Pipinus rex Francorum,

Philippicus. annum unum menses sex.Hic ab Anastasip excaecatur.

A.naslasiusannos sex.

Hic a Tlieodosio captus presbyter ordinatur.Theodosius annum unum. Hic Calbolicus, obiit..Leo annos oefo, hsereticus.

j, Constantinus filius Lepnis annos triginta quinque.hsereticus.

Leo filius Constantini annos.quinque.Constantinus filius Leonis cnm matre.

(66) Karolus 'magnus

s-s annos 447 s.Brema consiruitur 6.Dania ' convertitur a Willibrordo 8

episcopo ".

VARIyELEGTIONES.1 Carolus 8.11. 12, s add. Pippini 1 A. 1 B. Pippini filius 6 ^. 8.9. 10.T2.filius Pippini 9a. 11. 3i);{-

peratorum nominibus adjiciunt ubique verbum regnavit codicesKaisersh. 1 G. 9. 10. 11. * annis 2. 5. 4*.6. 9 a. 11. ann. 1 C. 4, 6 '. ? quadraginta sex 1 A. 12. 6 coiistituitur 8. 9. r Dacia 1 B. 8 vrillechado1 B. vyillahado i, -ftillibaldo2. 5. 6 b. II. vyillihardo l. vviliwordo4*.willivvoldo5. biliboldo 6. Vfilliliado0 c. 7. 8. willihaldo 9 a. vvillibrodp9. 10. V>rilliado:12.

sDania;— episcopo desttnt i A,

NOTJE.

(86)Qtisesequuntur exstanfin Monnmentis Ger-¥aani,x Georgii Jlrinrjri Pertzii. Vidc q.uxde his

fiagmentis in procemio.monuil- D. Rogerus. AVil-inans, supra. pag. 11.

1*5 DE IMAGINE.MUNDILIBRI TRES, — LIR. III. ISG

Lodewieus 10magnus

" filius ejus " annos "

07 iV.lt-'

Ansgarius10

episeopus Suevos " convertitls,Lolharius 19filius Ludewici " aimos !1T7 '-•

Rabanus episcopus claruit,Lodewicus filius Lolharii cum fratribus Lothario,

Karolo !3 et Pipino s4annos 36.

Karolus s" filius Lodewici cum fratribus s6Karle-manno " et Ludcwico annos 11.

Arnoldus S8filius KarlemanniS9 annos 12.Lodowicus so filius Arnoldi 3112 3Sanrios s3.

. Cunradus 3>filius CuiifadiS5 principis 7 annos !e.

Heiuricus 3Tcomes regnavit anrios 18 3S.Oudalricus ss

episcopus claruit.Otto 40

magnus HenriciTilius 41anuos 08 4S.

Parthenopolis 43construitur.Ofto44filius ejus 4°aimos 9 4e.Otic filius superioris annos 18.

Notger47abbas claruit.

Heribertus avcbjepiseopus Colon.ensis claref 48.lleiinicus 4Sdux Bawarise t0 annos 23, men-

ses <"5 ".

A Babenberg" construitur.Ruzi B4, Polani u, Ungari e° facti sum chri-

stiani ", ..'Cuonradus annos 15.

SpiraC8conditurB9.

Heinricus pius filius Cuonradi 60annos 1/Heinricus filius ejus 6l

regnavit annos -496S.Roudolfus 63,Hermannus, Cuonradus 64

tyraniii6texstiterunt °6.

Heinricus filius superioris regnavit annos 18 ".Lotharius regnav.itannos 12 68, ebdomadibus 12,

diebus 12.

Cuonradus 13annos es.

CONTINUATIOI'°

B Fridericus imperalor in expeditione lerosolimi -

tana submersus occubuit. Heinricus filius ejus suc-

cessit, quiApuliam, multis primatibus ejusdem terre

captivalis et diversis penis afflictis, sibi subjugavit.Tandem cum post multas victorias fortuna arridenteculmen honorum tocius orbis amplecteretur, ad

perturbationcm multortini, prohdolor , occubtiit.

VARLE LECTIONES.10Ludewicusl A. 1C.semperl.i. 6 b.S. Ludwicus2.5.7. Leudewicus4*.Ludwicus5. 6.6C.9 a. Lriodeuui"

cus9. LodwicuslO.Ludouicus 11.12. "rfeest 1— 6.6 b—12. "KarolU*. "amiise. 6 b. 11. l4 XVII.3. 5. 4. XXYIH.8. is hwc ita 1C: Ludewicus magnus qui et pius filius Karoli regnavit ann. XXVII.16Aiischarius 1 B. Ansgarius 1 — 3. Ansgardus 1 C. 5— 7. 9—12. Angarius 4. Angaurius 8. Aiisgaituscod. Kahershehn. " Swevos 1 C- Suedos 2. 5. 5. 6 b. 6 c. 7. 9 a. 12. ^Suetes 4. Snedos 6. Svedo corr.Sveuos 8. Suuedos 11. 189 ef 10 ila conlinuant: „ Ludeuuicns (Lodwicus 9.) filius ejus regnavit annosXXYI. Rabanus episcopus claruit. Ludeuuicus (Lodvicus 9.) filius ejus regn. ann. IV. 1SLotarius fi. add.episcopus (!) 5. 6. 20ejus 3. S1annis 4. 11. asAnsgarius annos 17 desuiit 1 A. XVII. 6 c, 23elKarolo1, Karulo 5. 6. 8. Carolo 11. 12. -'*

pippino 4. 6 c. 7. 11. pipihno 8. s! Karulus 5. Carolus 7, 8.,10—12. SGfratribus deest 4. a?Kroloriiaiinti 1. Karlomanno 1 G. 2. 4. 4". 7. 9. 9 a.'i0. Kartlioloinaniio3. Karulomaniio 5. Karolonianno 6. 6 h. 6 c. 8. Carolomanno 11. Caralomaiiiio 12. 28Arnolfus I C. 6 c.8. 9. 10. °9KaTTmanni1. 6 b. Cailomaiini 1 C. 2. 4. 4'. 7. 9. 10. Kartliolomanni 5. Kalmanni 5. Karo-lamanni 6. 6 c. 8. Carolomanni 11. 12. 4crLudewicus1. 6 h. Lvdvuicus 2. Ludiwicus 5. Ludwicus 5. 6.Lvdowiciis 8. Luodeuuicus 9. Lodwicus 10. Ludouicus H. Lod. f. A. XII. a. clesunt12 31Arnolfi 6 c.8. 9. 10. S2XI, 8. aimos XXII. 4. 33Lodewicus — 12 annos destint 1 A. 34Chvonradus 1. Conradus1 C. el ila dehiceps; Conradus 4*. 10. 12. Chunradus 5. 6. 11. Counradus i. 6 b. 6 «. Cltuoiiradus 7.Chovnradus 8. Cuonradus 9. S5Chvnradi 1.2. 5. G.Chuonracli 7. Covnradi 4. 6 t. 6 °. 8. 3Bann. XII,4. s' Henricus 1. 5. 11. 12. Hainricus 6. 3SXYI. 1 C. S9Udelr. 1 B. Odalricus 1 C. Uodalricus 1. 9a.Vdalricus i' — 6. 9—12. 40Ottho 3. Otto magnus et Hainricusfilius ejus a. XXXVIII. 6. a. 41 filius.Heinrici T C. ** XXXIX. 1 C. 4? Parilionopolis 9. 10. Pafthelis construitur. parlheno claruil 9 a.41Qttlio 4*. OU1011, 4Sdeesfi. k\ « YIIL 1 B. 3. 6 *. 6 c. 8. 9 a. 11. " Noetker 1 B. Nodger 1—5.5.11. Notgerus 1 C. Nother i. Nodher 9 a. Notus 4*.:Nodacker 6. Nodker 1 A.--6b.-6 c. 7. Noribertus.COIT.Nolher 6 a. 8. Notbgerus 9. 10. Rodicker 12. 4S Ileribertus — claret ex 1 A. recepi.49Henricus 1. H. Hainricus 5. 6. Haiiirichus 12. E0Babarie i". Bajoarise 4. Bauarie 6. Bauwarie 6a.Bauuarie 6 h. Bauuarice 7. Bauaria"1.11. 12. Bawariae6=. ^1mensibus 4*. cs sex 11. *'*Babenberc 1. 6a,Ravinspec 1 C..Babinberc 1 A. 2, 3. Babinburc 1 B. Babenberch 4. Babenberckli 4". BambercS. 6. Babim-.Iierc GKBabiriberch7. Babenberhc8. Babemberc 9.10. Babingerg 11. Babeubergb 12. *'4Pluei 1 A.Rvzy 5aRubi 12. Ruzzi 1 C. 6. add. et-8. 9. 10. " Poloni 5. Poloni 6. 9a. 12. add. et 1. 2. 3. 5. 6-ii. C6un-.garii 2. 3. 5. 6h. 6C. 9. vngary 5. 7. 10. C7Ruzi— christiani desunt 1 A. 6S Spbira 6°. 69conslitui^tur 9. 10. add. Gotehardus episeopus clar. 9. Gothardus episcopus claruit 10. G0Conradi 1'. 61eju&deest. 4. 6SXLYHI, 9. 10. 63Rvdolfvs1. 4. Rodolfus 1 C. Ruodolfus 7. cl Conradus 4. m tiraimi 4._7. 66obieruiit 1 A. occidilur 4. 7; deesf 1 B. 6a. 6b. Rudolfus occiditur. Hermannus occidilur. ChutHradus tyranniis 5. 6. Chounradus tyrannus. Rudolfus Hermannus tyranni occiduntar 8. Rudolfus occiditar,.Hermarinus occidilur. Cunradus obiit. lj-ranni 6C. 9. 10. Anno episcopus claruil addunt. 9. 10. Rutlolfus.pcciditur. Hermannus occiditur. Conradus. TjTanni 12. Rudolfus et Hermaiuius reges occiduniur. Cbun-radtis rex obiit 9a. 11. 6VXS71I.1 A. 1-12. annos tieest 4. Hic quinto anno regni sui accepit Malild-.^filiam Heniici regis Anglie in CQiijugiumamio ab incarnatione Doniini lliO. Expliciunt chrooica ab Adamusque ad Henricum iniperatorem add. I A. Iste poteiis fuit et terre motus factus est 1. Robertus abbasTuciensis claruit 4. Gsannos YHI.1.1 B. TC. 6a. 6C.Counradus firannizabat. Isdem dehinc secundum.

apt aiinum Indictione secunda. Reliquuin sexta?,setaiis soli deo pa.tel. addunl 2. 3 ef verbo tirannizaliatomissp 4'. Lptha.iius aiin. XII..III menses, dies XII. Conradus deliinc secundum agit annum indiclipnesecunda. Reliqutim sexte etatis deo soli patet i. LothariusT. a. XII. Hic Ruzerium coartavit 8. 69desunt5. 6«. 6b. Coriradus Suevus annis 7. Imperator Fridericus regnavit annis 40 et interiit in aqua que dicilurSalef. Henricus iniperator filius Friderici regnavit annis 5 addit 1 B. a/ia manus s. XII. ex.velXIII,ineunth. Conradus rex 6f. Chunradus successit XIV ann. Quis post hunc regnum adeplurus sit posteritas.videbit. Fiidericus filius Fiiderici Sweiioruni dticis regnavit fg Sa. annos XIY. 1Q et 11. 70 6e. a{ianianu addita.

187 IIONORIIAUGUSTODUN.OPP. PARS I. — DIDASC. ET HISTOR. 188

post eujiis inortem seditiones pluriine' ubique terra-

rtim sunt orte.

CONTINUATIOII ".

Counradus regnavit annis 15. Fridericus regnavitannis 58. Hujus lemporibus Saladinus Hierosolimam

occnpav.it.Anno 1187 Ileinricus filius ejus regnavit annis 7.

Huie Scilia et Apulia subjectaesunt.

CONTINUATIOIII 7S. -

Fridericus 38. Heinricus filius ejus 8. Philippusrexfrater ejus 11. HicBabenberch a Ottone palatinofraudulenler occidilur.

CONTINUATIOIV 73.Post bunc eligitur Fridericus 7i. Cui filius ejus

Heiiiricus imperalor successit, qui in Aptilia 3

Kal. Sept. obiit. Phylippus rex ab Ottoiie palatinooccidilur. Ollo imperator regnuin oblinuit, quod per

prineipes tocius terre in brevi amisit, et Fridericusrex Apuliaeeligitur. Quis ™vero post hunc regnum

sdepturus sit, posterilas videbit.CONTINUATIOY 76.

- Fridericus imperator regnavit annis 55. Muros

cuni luribus Mediolanensium..deposuit. Post hec

cxpedicionem lerosolimilanam aggreditur, transiens

Ungariain subegit Greciam, et soldanum Yconie el

gentes multas paganorum vicil igne et gladio. In

vigilia Barnabe apostoli in fluvio Saleph, cum cor-

pus vellet refrigerare balneo, diem clausit extre-nium. Heinricus filius Friderici imperatoris regna-yil annis 10. Apulliam, Calabriam, Siciliam subjccit

imperio. Hujus tempore pacem et judicinm christia-

nitas habuit. Auxilio vero et consilio suo piincipesAUeniannie amore crucifixi Turum obsident, et

dum ipsi obsiderent, ipse Ade debilum in Apulliaexolvit.

Fridericus II. quinli Heinrici imperaloris filius,rex Sicilie, anno Domini 1221 eonlra Ottonem ele-

t\ ctus regnavit annis 55. Hic fuit deposilus per Iuno"

cencium IV papam. De Parma veniens Apulliain,veneno exlinctus in Fungia sepullus. Quis auterti

post hunc regnum adepturus sit posteritas videbil.

CONTINUATIOVI 77.

Chuiiradus in regeni eligilur.Anno ab incarn. Dom. 1146 Chtinradus et Lud-

vius reges Iherosolimam pergunt.1152. Cunradus obiit et Friderieus ei succedit.

1156. Fridericus rex ordinatur.TioS. Mediolanum

potenter subegit, 1162 funditus delevit.

flic Venetiam venit papa Alexander et synodumhabuit et persecutio paciflcataest.

EXPLICIT LIBER HONORIIINCLUSIDEIMAGINEMUNDl7<s.

B A. 1189. Fridericus imperatoramictus signaculocrucis ad expugnandos crucis inimicos Ilierusalem

profectus est. Sed et antequam attingeret fines

Iherosolimitanse terre, finein dedit vite 79.Obiit au-

tem 1190; cui Henricus rex filitis ejus successit et

imperialis dignitatis gubernacula anno 1191 Rome

ordinatus suscepit.1197 obiit Henriciis impefator.Anno soDom. [1547].... obiit imperalor Ludwi-

ctts. Eodem anno factus est terre motus magnusanle conversionem sanctiPanli.

CONTINUATIOVn 81.

Counradiis.Fridericus. Heinriciis.Philippus. Otto.

Friilericus. Hcinricus. Cuonradus frater ejus. Cuon-

radus filius ejus regnavit annis duobus. Ruodolfus

comes regnavit annis 18. Adolfus comes regnavitannis 6, nienses duos. Alberlus dux Austrise, filius

Ruodulfi regis, regnavit annis 10. Ileinricus comes

de Luzelburk regnavit annis 6. Post hunc Ludewi-

cus de Bawaria regnavit annis 25. Adlmc illo vi-

venle cepit regnare Karolus rex Bobemia; qui hodie

imperat.

SDMMA TOTICS DE OMMMODA HlSTflM

AB ANNO 726.

(PEUTZ,Monum.Germ, hist. Script. l. X, p. 128.)

In vineaDomini stans conspexi plurimos pio operevclut examen apum ferverc, quam plureSvero adhuc

pigro otio torpere. Jllis quidem congralulabar seter-nam Ilierusalem vivis actibus scdificando, se ipsos

D vivos lapides per vinutes adaplare; istis vero cou-

patiebar denario per desidiam privando, ab hujus

praeclari sedificiise moeniisabalienare. Sed cum co-

gnovissem inslrumenta eis deesse, sollicitus ftti eo-

VARIJH;LECTIONES.71eisfaf I C. "'-e.r cod. Lun. in4° 81, jatn Vindob. 818 a Wallenbachio dcscripta,

73 ex cqd.Ad-iiiunt. 400. inqu, s. XII. Etiam hanc Waltenbachio debemtts. 74Qtiis vero post huiic crasa. Qum se-qttuntur alia manu sunt addita. 75Quis—videbit addidit tertia tnanus. 76codici 8. manu juniore medios. XIII. adnumeranda el quidem prioris hnjus codicispossessorh Nicolai Slaglini, ut ex nola aulographa intiiiepaginm legenda patet, addita. FORJNGER. '7 coclici1. eadem manu qua exaratus esl addita. 7S

quaMqiiuntur atia quidetn scd cowvamanu exarata sunt. 70ad tnarg. in llumjne Saleph submersus cst interduos iDdnlesCoriiiin ctCornitem. S0inaiutswc, XIV. acldita. 81codici Kaisersli.rccettlioribnsswculiXIUci XIV. manibus adjccla sunt.