พนเอก มารวย สงทานนทร

maruays@hotmail.com

27 มนาคม 2558

By Claudio Fernández-Aráoz,

Sonny Iqbal, and Jörg Ritter

From Harvard Business Review, April 2015

Claudio Fernández-Aráoz is a senior adviser at the global executive search firm Egon

Zehnder and the author of It’s Not the How or the What but the Who (Harvard Business

Review Press, 2014). Sonny Iqbal and Jörg Ritter are partners at Egon Zehnder and co-

leaders of its global family-business practice.

According to the Family Business Institute, only 30% of family businesses

last into the second generation, 12% remain viable into the third, and 3% operate

into the fourth generation or beyond. Those that do continue often see their value

decline significantly as a result of mismanaged succession.

The authors, all associates of the global executive search firm Egon Zehnder,

partnered with Family Business Network International to analyze 50 leading family

firms. Through interviewed with both family and nonfamily executives, they

discovered that the most successful of these companies do four things well: (1)

They established good governance practices that separate the family and the

business and ensure oversight from a professional broad. (2) They are careful not to

lose what make them special - a quality the authors call family gravity. (3) They

assess future leaders on alignment with company values as well on competencies.

(4) They follow a disciplined selection process when considering candidates for the

top post, and take care to provide meaningful support during the integration process.

สรปยอส าหรบผบรหาร

สถาบนธรกจของครอบครวมเพยง 30% ทเปนรนทสอง 12% เปนรนทสาม

และ 3% เปนรนทสหรอมากกวา คณคาของพวกเขาจะลดลงอยางมนยส าคญ เปนผล

มาจากการจดการสบทอดทไมด

ผประพนธซงท างานกบบรษทจดหาผบรหาร Egon Zehnder รวมกบเครอขาย

ธรกจของครอบครวระหวางประเทศ วเคราะห 50 บรษทครอบครวชนน า ผานการ

สมภาษณผบรหารทเปนคนในครอบครวและไมใชคนในครอบครว พวกเขาคนพบวา

บรษททประสบความส าเรจมากทสด ท าสสงทดคอ (1) พวกเขาสรางการก ากบดแล

ทด ในการแยกครอบครวและธรกจ และสรางความมนใจในการก ากบดแลจากมอ

อาชพ (2) พวกเขาระมดระวงไมใหสญเสยสงทท าใหพวกเขาเปนคนพเศษ ท

ผประพนธเรยกวา "แรงดงดดของครอบครว (family gravity)" (3) พวกเขาประเมน

ผน าในอนาคตสอดคลองกบคานยมของบรษท และเนนทความสามารถ (4) พวกเขา

ปฏบตตามขนตอนการคดเลอกผน าอยางมวนย และใหการสนบสนนกระบวนการ

บรณาการของผน าคนใหมเปนอยางด

เมออางถงสถาบนธรกจครอบครว

มผบรหารเพยง 30% ขององคกรเปนรนทสอง 12% เปนรนท

สาม และ 3% เปนรนทสหรอมากกวา และคณคาของพวกเขา

ลดลงอยางมนยส าคญ เมอมการเปลยนแปลงอ านาจ

และมนอยกวา 10% กลาววา บรษทของพวกเขามประสทธภาพ

ในการดงดด การจางงาน การรกษา การไลพนกงานออก หรอม

การใชประโยชนจากความหลากหลายของบคลากร

ธรกจครอบครวกบบทบาทส าคญในเศรษฐกจโลก

พวกเขาคดเปนประมาณ 80% ของบรษททวโลก และเปนแหลง

ทใหญทสดของในประเทศ ของการจางงานระยะยาว

ในประเทศสหรฐอเมรกา พวกเขาจางคนงาน 60% และสรางงาน

ใหม 78% เปนหนงในสามของบรษท S&P 500 เปน 40% ของ

250 บรษททใหญทสดในประเทศฝรงเศสและเยอรมน และกวา

60% ขององคกรขนาดใหญในภมภาคเอเชยตะวนออกและลาตน

อเมรกา

โดยมสมาชกในครอบครวเปนเจาของหนอยางมนยส าคญ และม

ผลตอการตดสนใจทส าคญ โดยเฉพาะอยางยงการเลอกตง

ประธานและผบรหารสงสด

ขอไดเปรยบ

ลองจนตนาการถงผลประโยชนทมากขนของบรษทเหลาน ถา

พวกเขามความเขาใจวธการจดการบคคลทส าคญ การพฒนา

ภาวะผน า และการสบทอดผน า วามวธการปฏบตอยางไร?

ค าตอบคอ โดยการเรยนรจากวธปฏบตทดทสด ขององคกรขนาด

ใหญทมครอบครวเปนเจาของ หรออยในการควบคมของ

ครอบครว ทมความเจรญรงเรองมานานหลายทศวรรษ หรอ

หลายศตวรรษ

การคนพบ

จากการสมภาษณ ทมทงผบรหารระดบสงในครอบครวและไม

ไดมาจากครอบครว พบวา วธการปฏบตทดทสดคอ:

บรษทครอบครวทประสบความส าเรจมากทสด มการสรางการ

ก ากบดแลทด (good governance) เปนพนฐาน ม "แรงดงดดของ

ครอบครว" (family gravity) มการระบและพฒนาคนเกง (talent)

ทงในครอบครวและทไมไดมาจากครอบครว และมระเบยบวนย

(discipline) ในการสบทอดผน าระดบสงสด

1. การก ากบดแลทด

ธรกจครอบครวไมสามารถคาดหวงทจะจดการกบคนเกงภายใน

(internal talent) จากครอบครวและไมใชครอบครว หรอดงดด

บคคลภายนอกทดทสด ถาหากไมมการสรางการก ากบดแลทด (good

governance) ทแยกครอบครวและธรกจออกจากกน และมการก ากบ

ดแลและตรวจสอบจากคณะกรรมการบรหารมออาชพ

ในหมบรษทชนน าในการศกษา หนงในสของผบรหารระดบสงทไม

ไดมาจากครอบครวกลาววา พวกเขามความกงวลแตเดมในการก ากบ

ดแลธรกจครอบครวคอ: ความไมแนนอนเกยวกบความเปนอสระ

วาระซอนเรน การขาดชวตชวา การเลนพรรคเลนพวก และการ

ตดสนใจทไมลงตว

คณะกรรมการทปรกษา

ในขณะท 94% ของบรษททส ารวจ มการควบคมโดย

คณะกรรมการก ากบดแล หรอคณะกรรมการทปรกษา ทม

สมาชกเกาคนโดยเฉลย

มตวแทนของครอบครวในคณะกรรมการเหลาน เฉลย 46% ใน

ยโรป 28% ในทวปอเมรกา และ 26% ในเอเชย

และมการแยกอยางชดเจนระหวางครอบครวและธรกจทมอย

การก ากบดแลกจการทด (Good governance)

เปนอปสรรคแรกทเหนไดชดส าหรบธรกจครอบครว ทตองการ

จะจางและรกษาคนทดทสด เพอการประสบความส าเรจในการ

แขงขนระยะยาว

การตดสนใจและการบรหารจดการทด จงเปนสงส าคญ ไมวาจะ

เปนบรษททมการซอขายหนในตลาดหลกทรพย บรษททม

เจาของบางสวนโดยนกลงทนมออาชพ (เชน บรษทเอกชน) หรอ

บรษททอยภายใตการครอบครองของครอบครวอยางสมบรณ

2. แรงดงดดของครอบครว

แมวาธรกจครอบครว ควรจะมโครงสรางการก ากบดแล

เชนเดยวกบบรษททไมใชของครอบครว เพอโอกาสในการ

เตบโตอยางมออาชพ พวกเขายงจะตองระมดระวงไมใหสญเสย

สงทท าใหพวกเขาเปนคนพเศษ

เราเรยกสงนวา "แรงดงดดของครอบครว" (family gravity) และ

การวจยของเราแสดงใหเหนวา เปนอกหนงปจจยทส าคญในการ

บรรลความส าเรจในระยะยาว

ศนยกลางขององคกร

บรษททศกษามกจะมสมาชกในครอบครวทส าคญอยางนอยหนงคน

(แตอาจมไดถงสาม) ทยนอยตรงกลางขององคกร เชนเดยวกบดวง

อาทตยในระบบสรยะจกรวาล

คนเหลานเปนตวตนขององคกร เปนผจดผลประโยชนทแตกตางกน

และมวสยทศนและคานยมเชนเดยวกบผกอตง

พวกเขามงเนนไปทคนรนตอไป ไมใชไตรมาสทถดไป พวกเขาม

แนวโนมสนบสนนกลยทธทเนนลกคา พนกงาน และเนนความ

รบผดชอบตอสงคม

พวกเขามบคลกทแขงแกรง สามารถดงคนทมความสามารถ เขาสวง

โคจรของพวกเขา และรกษาผคนเหลานนไวได

3. สรางผน ารนตอไป

คนเกงทงหมด โดยเฉพาะอยางยงสมาชกในครอบครว ตอง

ไดรบการประเมนความสามารถ ศกยภาพ และคานยม

สมรรถนะทจ าเปนมากทสด ส าหรบความส าเรจของธรกจขนาด

ใหญใด ๆ คอ การวางกลยทธ ความเขาใจตลาด การมงเนน

ผลลพธ ผลกระทบทมตอลกคา การท างานรวมกนและการม

อทธพล การพฒนาองคกร ความเปนผน าทม และความเปนผน า

การเปลยนแปลง

ในธรกจครอบครว ควรมองหาคนทมความเขาใจพลวตของ

บรษท การมเจาของรบผดชอบหลายรน ความสามารถในการ

จดการกจการสงคม และการเตบโตอยางยงยน

นอกจากความสามารถ ผสมครจะตองแสดงใหเหนถงศกยภาพ

ในการเปลยนแปลง การเรยนร การเตบโตในบทบาททซบซอน

มากขน และความทาทายทไมอาจมองเหนไดในวนน

เมอตรวจสอบผลการสมภาษณ พบวามการคาบเกยวกนถง 95%

ในภาษาของผบรหารทเปนสมาชกของครอบครว และผบรหาร

ระดบสงทไมใชครอบครว ใชอธบายองคกรของพวกเขาเชน:

ความเคารพ ความซอสตย คณภาพ ความออนนอมถอมตน

ความใฝฝน ความสภาพ และความทะเยอทะยาน (respect,

integrity, quality, humility, passion, modesty, and ambition)

ความเหมาะสมกบวฒนธรรม

สมาชกในครอบครวบอกวา เมอมการประเมนผสมครผบรหาร

ระดบสง พวกเขาคดวา ความเหมาะสมกบวฒนธรรม อยเหนอ

สงอนใด (cultural fit above all else)

กบผบรหารทเปนสมาชกในครอบครว การเขากนไดเรอง

วฒนธรรมพบไดงายกวา ความกงวลทส าคญคอ การพฒนา

มากกวา 40% ของบรษทในการศกษา มสมาชกของรนตอไป

ไดรบการแตงตง ใหอยในคณะกรรมการบรหารและกรรมการ

ชดตาง ๆ เพอทจะเพมพนทกษะดานธรกจและการจดการของ

พวกเขาเหลานน

คนพบผน ารนตอไปโดยเรว

บรษทครอบครวทดทสด คนพบผน าในอนาคตของพวกเขา

ในชวงตน ๆ และมการลงทนในพวกเขาเหลานน ไมวาจะเปน

ญาตหรอลกหลานในครอบครว พนกงานภายในทแสดงศกยภาพ

ใหเหน หรออาจเปนบคคลภายนอก

บคคลเหลาน จะไดรบการสงเสรมใหมความกาวหนาขนผานทาง

ธรกจอยางระมดระวง เพอทวา เมอพวกเขามอาวโสและมความ

พรอมส าหรบบทบาท จะไดมคานยมและความสามารถในการ

แขงขน ตามทบรษทตองการ

4. การสบทอดผน าอยางมวนย

ภยคกคามทยงใหญทสดในบรษทขนาดใหญใด ๆ กตาม คอ

การสบทอดผน าสงสดทลมเหลว เปนหนงในประเดนส าคญท

ธรกจครอบครวสามารถปรบปรงใหดขนได

จากการวจยมากมายแสดงใหเหนวา การแตงตงผบรหารสงสด

(CEO) จะประสบความส าเรจมากขน เมอพวกเขาปฏบตตาม

ระเบยบวนย ทเกยวของกบการคนหาผสมครหลาย ๆ คน

กระบวนการคดเลอก

ในระยะแรก คณะกรรมการก ากบดแล แตงตงคณะกรรมการ

คดเลอก อยางเปนทางการ มการก าหนดรายละเอยดและ

วธด าเนนการคนหาจากภายในและภายนอก รวมถงการสรป

คณสมบตทเหมาะสมส าหรบผสมคร ท าการประเมนผานการ

สมภาษณ และตรวจสอบแหลงอางอง

ขนตอไป คณะกรรมการคดเลอกเสนอรายชอสน ๆ ทมการจด

อนดบไว น าเสนอใหคณะกรรมการก ากบดแลและสมาชก

คณะกรรมการบรหาร เพอคดเลอกผทเขารอบเปนคนสดทาย

สดทาย สมาชกในครอบครวและกรรมการอสระ อนมตผสมครท

เลอกไว และพวกเขายงคงมอ านาจยบยงอยางเปนทางการ

การมล าดบชนอยางชดเจน

สวนใหญแลว บรษทมการล าดบชนทชดเจนในการพจารณาผสมคร

โดยใหคากบครอบครวเปนล าดบแรก บคคลภายในทมความสามารถ

เปนล าดบสอง และผบรหารจากภายนอกเปนล าดบสาม

ในธรกจครอบครว วฒนธรรมและความสมพนธสวนบคคลม

ความส าคญ การวาจางบคคลภายใน มโอกาสทดทสดของความส าเรจ

ใน 50 บรษททศกษา มผบรหารสงสดทเปนสมาชกในครอบครว 38%

ผทเปนบคคลภายในแตไมไดเปนสมาชกครอบครว 54% และ 46%

เปนบคคลภายนอก

ระยะเวลาบรณาการในตอนเรมตน

สามารถสรางหรอท าลายผบรหารทไดรบการแตงตงใหม

บนพนฐานของประสบการณ เราคาดวาการสนบสนนในชวงการ

เปลยนแปลงทเหมาะสม สามารถลดความเสยงของความลมเหลวได

ครงหนง โดยเฉพาะอยางยงส าหรบผบรหารสงสดทไมไดมาจาก

ครอบครว ความขดแยงทส าคญมกจะเกดขนในชวงน

บรษทครอบครว ตองท าใหแนใจวาผบรหารสงสดคนใหม ไดรบเวลา

เพยงพอทจะไดรบรเรองราวขององคกร บคคลส าคญ รวมทงการ

ตอบสนอง และสรางความผกพนกบสมาชกในครอบครวทส าคญ

การตดสนใจเรองผน า

โดยเฉพาะอยางยงทสวนบนสด เปนทนระเบดส าหรบธรกจ

ครอบครว

แตงานวจยของเราแสดงใหเหนวา บรษทสามารถเดนทางได

อยางปลอดภยและประสบความส าเรจส าหรบคนรนตอไป ถา

พวกเขาสรางการก ากบดแลทดเปนพนฐาน รกษาแรงดงดดใน

ครอบครว ระบและการพฒนาผบรหารระดบสงทมศกยภาพสง

จากทงภายในครอบครวหรอภายนอก และมวนยในการสบทอด

ผบรหารสงสดของพวกเขาโดยกระบวนการบรณาการ

ผลตอบแทนมความชดเจน:

จากการวจยโดย Ernst & Young, the Family Business Network,

Credit Suisse และอน ๆ แสดงใหเหนวา ธรกจครอบครวขนาด

ใหญทมอายยนยาวและมการซอขายหนในตลาดหลกทรพย

เตบโตไดเรวกวา มความยดหยนมากกวา และมผลการตอบแทน

ตลาดทดกวา บรษททไมไดเปนธรกจแบบครอบครว

สรป

บรษทครอบครว จะเจรญไดอยางยงยนได ตองมแผนการสบ

ทอดผน าทด ไมวาจะเปนสมาชกในครอบครวหรอเปน

บคคลภายนอก โดยมวธการปฏบตทเปนเลศ 4 ประการคอ ม

ระบบการก ากบควบคมดแลองคกรแบบมออาชพ มบคคลใน

ครอบครวทเปรยบเสมอนเปนแมเหลกเปนเสาหลก มการสรรหา

ผน ารนตอไปอยางเปนระบบ และมการบมเพาะผน ารนใหมอยาง

มประสทธผล เพอความส าเรจขององคกรในระยะยาว

1. Avoid the Traps That Can Destroy Family Business by George

Stalk and Henry Foley

2. What You Can Learn from Family Business by Nicolas

Kachaner, George Stalk, and Alain Bloch

3. Generation to Generation: How to Save the Family Business

by Boris Groysberg and Deborah Bell

4. Conflicts That Plague Family Businesses by Harry Levinson

Czech Proverb