Latín III.pdf
-
Upload
maria-cristina-carvajal-acevedo -
Category
Documents
-
view
90 -
download
3
Transcript of Latín III.pdf
Latín III Argagnon
1
Vocabulario
1. Verbos
absum: estoy ausente
abduco (3): llevo
abibis: saldrás
abigo (3): expulso
accipio (3/4; accepi-, accept-): recibo
accumbo: me reclino, me acuesto
accuso (1): acuso
adferam: llevaré
adferes: llevarás
adgredior (3/4 dep.): avanzo hacia
adgrediar: iré, vendré
adgreditur: avanza hacia
adloquor (3 dep.): hablo a
adscribam: escribiré
adscribo (3): escribo
adseruabit: guardará
adseruo (1): guardo
adsum: estoy presente
adiuuo (1): ayudo
aedificauerunt: edificaron
agam: trataré, haré
ago (3): hago, llevo, guío
ais: dices
alloquar: hablaré
ambulo (1): ando
amisisti: perdiste
amplexabor: abrazaré
amplexor (1 dep.): abrazar
anteeo ante-ire: antecedo, precedo
aperio (4): abro
appello (1): llamo
arbitror (1 dep.): pienso, considerar, juzgar
arca (1): cofre para el dinero
attuli: traje, he traído
audies: oirás
audeo (2; auss-): atreverse, me atrevo
audiui: he oído
audiuit: ha oído
auferam: quitaré
auferetis: quitaréis
bene facio (3/4): hago a x (dat.) un favor
capiam: cogeré
capies: cogeras
castigaui: castigué, reprimí, reprendí
castigo (1): castigar, censurar, reprendo
cauebit: desconfiará
caubeo (2): desconfío
ceperunt: capturaron, cogieron
Latín III Argagnon
2
cepi: capturé, he capturado
coegi: forcé, obligué
cognoscet: reconocerá
cognoui: conozco
cognouisti: conoces
cogo (3): empujo, reúno
colloquor (3 dep.): discuto, hablo
compono (3): planeo, reúno
conabimur: intentaremos
conabor: intentaré
conaris: intentas
congredior (3/4 dep.) voy al encuentro
conor (1 dep.): intento
conspicor (1 dep.): veo, advierto, mirar, observar
consulto (1): delibero
conuenio (4): me (lo) encuentro
credet (+ dat): creerá
cubo (1): duermo
cupio (3/4): deseo
curaui: he tenido cuidado de
dabis: darás
dabit: dará
dabo: daré
debeo (2): debo
decepi: engañé
decimpiam: engañaré
decipio (3/4): engaño
dedit: dio
defendo (3): defiendo
delebit: destruye, destruirá
deleo (2): destruyo
derrideo (2): me río
dicam: diré
dixisti: dijiste
dixit: dijo
ecfero: saco
effringo (3): rompo, echo abajo
egi: he hecho
egisti: has hecho, hiciste
egredior (3/4 dep.): salir
egreditur: sale
erit: será
erunt: serán
euenio (4): vengo, sucedo
euoco (1): llamo afuera
expugno: asalto, conquisto
exsoluo (3): desato
exspecto (1): espero
exsurgo (3): me levanto
faciam: haré
faciemus: haremos
facies: harás
fallo: engaño, estafo
fecerunt: hicieron
Latín III Argagnon
3
fecit: hizo
ferio (4): golpeo (obseno)
fio: producirse, ser hecho, acontecer
fit (3 s.): ocurre, pasa
fuerunt: fueron
fugaui: puse en fuga
fugit: huyó
fuit: fue
gero; se gerere (3): hacer, guío; portarse
gessi: hice, dirigí
gradior (3/4 dep.): voy
habebis: tendrás
habebitis: tendréis
habebo: tendré
habitant: viven, habitan
habitat: vive, habita
incurso (1): cargo contra (in + ac.) (obseno)
impingo (3): empujo
indico (1): indico, manifiesto
ingredieris: entrarás
ingredior (3/4 dep.): entro
inquit: dice
inspicio (3/4): miro en, examino
intendam: tensaré, dirigiré
intereo, interire, interii: muero
inuadam: asaltaré, invadiré
irascor (3) me irrito
iubebo: ordenaré, daré instrucciones
iuro (1) juro
iussit: ordenó
lacero (1): corto, despedazo
leget: leerá, lea
lenio (4): suavizo, calmo
libero (1): doy la libertad
loquar: hablaré
loquere: ¡habla!
loqueris: hablas, dices
loqueris: hablarás
loquí: hablar
loquitur: habla
loquor (3 dep.): hablo, digo
loquuntur: dicen
ludo (3): juego, tengo buena suerte
maledixi: maldije
malo: prefiero
malumus: preferimos, quisiéramos más
mauis: prefieres
mauultis: preferís
mentior (4 dep.): mentir
mentiri: mentir
metuo (3): temo
minari (+ dat.): amenazas
minor (1 dep.; + dat.): amenazo
misereor (2 dep.): me compadezco
Latín III Argagnon
4
miserunt: enviaron
moror (1 dep.): me detengo, demoro (NB. haud moror: no me preocupo, no tengo en cuenta)
moritur: muere
narro (1): cuento, relato
neco (1): mato
nego (1): digo que no
nescio (4): no sé
niteo (2): brillo, reluzco, estoy lustroso
nomino (1): nombro, llamo
nolo: no quiero
non uis: no quieres
nosco (3): examino
noui; conozco, reconozco
nuntio (1): anuncio
obligabo: ataré
obligo (1): ato
obliuisceris: olvidas
obliuiscetur: olvidará
obliuiscor (3 dep.): olvido
obsecro (1): pido, suplico
obsideo (2): asedio
obsignabo: sellaré
obsigno (1): sello
opinor (1 dep.): pienso
opprimo (3): sorprendo, cojo
oro (1): pido
osculor (1 dep.): beso
paciscor (3 dep.): hago un trato, pacto
patiar: sufriré
patiemur: sufriremos
patior (3/4 dep.; pass-): sufrir, consentir
perdo (3) perdidi: destruyo, arruino
perficio (3/4): termino, completo
pergo (3): continúo
periisti: has perecido
perlego (3): leo
persequor: persigo
persuadeo (2): persuado
peto (3): me dirijo, busco
polliceor (2 dep.): prometo
possum: puedo
potero: podré
poteris: podrás
potes: puedes
potest: puede
precari: suplicar
precor (1. dep): suplico
produco (3): saco
progrediemur: avanzaremos
progedior (3/4 dep.): avanzar
progeditur: avanza, viene hacia
promisit: ha prometido
pugnaui: luché
pugno (1): luchar
Latín III Argagnon
5
pulso (1): llamo
quaeso (3): suplico (¡por favor!)
recordaris: recuerdas
recordor (1 dep.): recuerdo
regrediemur: volveremos
respondeo (2): respondo
retineo (2): retengo, conservo
reuenio (4): vuelvo
saluto (1): saludo
scribam: escribiré
scribes: escribirás
scribo (3): escribo
se gerere: portarse
sequere: ¡sigue!
sequimini: ¡seguid!
sequitur: sigue
sequar: seguiré
sequemini: seguiréis
sequemur: seguiremos
sequeris: seguirás
sequor (3 dep.): sigo
seruaui: salvé
sino (3): permito, dejo
sollicito (1): preocupo, inquieto
soluo (3): desato
specto (1): miro
spero (1): espero
spolio (1): despojo, quito
suadeo (2): aconsejo, recomiendo
suspicor (1 dep.): sospecho
tenebis: tendrás
tondeo (1) tondidi: esquilo
triumpho (1): celebro el triunfo
uenio (4): vengo
ueto (1): prohibo
uici: vencí
uinxerunt: vencieron
uideor (2 dep.) parezco
uiso (3): visito
usus erit: será un beneficio
uenio (4): vengo
uinciet: atará
uincio (4): ato
uiuo (3): vivo
ulciscor (3 dep.): me vengo
2. Varia
ac: y
adhuc: todavía
admodum: completamente, totalmente
aliquis: alguno, alguien
Latín III Argagnon
6
annon: ¿o no?
ante (+ ac.): delante de
at: pero
atque: y
bene: bien
bis: dos veces
cito: rápidamente, en seguida, inmediatamente
contra (+ ac.): contra
cum (+ abl.): con
de (+ abl.): acerca, sobre, según
dum: mientras
ei: ¡ay!
eodem (abl.): lo mismo
equidem: por mi parte, por cierto
ergo: por tanto
etiam: también; realmente, ¡entonces!, todavía
etiamsi: aunque
euax: ¡bravo!
euge: ¡bien!, ¡bravo!
eugepae: ¡muy bien!, ¡bravo!
hac: por aquí
haud: no
heus: ¡eh!, ¡hola!
hic: aquí
hoc tempore: en esta ocasión
hos: estos
huc (hacia): aquí
huic: a este hombre
huius: de este
hunc: a este hombre
iam: ahora ya, ahora mismo
ibi: allí
id quod: lo que
illa: ella, aquella, esa mujer
illae: aquellas, ellas, aquellas mujeres
ille: aquel, él, aquel hombre
illi: a aquel, a aquella, a él, a ella, a ello, a aquel hombre, a aquella mujer, a aquello
illius: de aquel, de él
illo: él, aquel hombre
illorum: de ellos
illos: ellos, aquellos, aquellos hombre
illud: aquel
immo: sí, ciertamente; no, más bien
in (+ ac.): contra
inuno: no; más bien
inimo: más bien
intro: dentro
intus: dentro
ita uero sí: ciertamente
iterum: de nuevo, otra vez
lepide: graciosamente
male: mal
manifesto: claramente
mecum: conmigo
Latín III Argagnon
7
minime: de ninguna manera
modeste: con moderación
modo: ahora, exactamente
mox: en seguida
necesse est: es necesario
nihili: de nada, de ningún valor
nisi: excepto; si no; si...no
noli: no + subj.
nolite: no + subj.
nonne: ¿acaso no? ¿seguramente? ¿por ventura?
odiose: odiosamente
ohe: ¡oh!, ¡eh!, ¡hola!
per (+ ac.): por, a través de
plane: claramente
plus (+ gen.): más
pol: ¡Por Pólux!
post (+ ac.): después de
primo: en primer lugar
primum: en primer lugar
pro (+ abl.): por, en favor de; a cambio de, a causa de; en frente de
procul: lejos
prope: cerca
propter (+ ac.): a causa de, por
quam: que, ¡cuán!, ¡qué!
quamquam: a pesar de que, aunque
quem: el cual
qui: aquellos que
quia: porque
quid: ¿por qué?
quid multa?: ¿qué mucho?
quidem: ciertamente
quod: cualquier cosa que, de manera que
quomodo: ¿cómo?
sapienter: sabiamente
se: se, a sí mismo
sedulo: con celo, diligentemente
semel: una vez
sic: así
sicut: como
sine (+ abl.): sin
tam: tan
tamquam: com
tam...quam: tan...como
tanti...quanti: de tanto valor...como
uehementer: violentamente
uel: o
uero: ciertamente
uerum: pero
uix: con dificultad, apenas
umquam: alguna vez
una hora: en una sola hora
unde: ¿de dónde?
Latín III Argagnon
8
3. Adjetivos
alter, altera, alterum: uno, el otro
ambo, ambae, ambo: ambos
antiquus, antiqua, antiquum: antiguo
armatus, armata, armatum: armado
attonsus, attonsa, attonsum: esquilado
aureus, aurea, aureum: de oro
astutus, astuta, astutum: astuto, listo
bardus, barda, bardum: torpe, estúpido
bellus, bella, bellum: bonito
blandiloquus, blandiloqua, blandiloquum: zalamero
conclusus, conclusa, conclusum: encerrado dentro
difficilis, difficile: difícil
doctus, docta, doctum: hábil
examinus, examina, examinum: muerto
fatuus, fatua, fatuum: necio, estúpido
frictus, fricta, frictum: frito
humanus, humana, humanum: humano
improbus, improba, improbum: malvado, perverso
impurus, impura, impurum: impuro
infortunatus, infortunata, infortunatum: infortunado
insanus, insana, insanum: loco
iratus, irata, iratum: irraitado
lepidus, lepida, lepidum: gracioso, agradable
ligneus, lignea, ligneum: de madera
longus, longa, longum: largo
maximus, maxima, maximum: muy grande
mendax, mendacis: mentiroso
mirus, mira, mirum: admirable
miser, misera, miserum: desgraciado
miserrimus, miserrima, miserrimum: el más desagraciado
molestus, molesta, molestum: molesto, pesado
nescius, nescia, nescium: ignorante
noster, nostra, nostrum: nuestro
nuptus, nupta, nuptum: casado
obsignatus, obsignata, obsignatum: sellado
pessimus, pessima, pessimum: muy malo, pésimo
planusm, plana, planum: llano
probus, proba, probum: bueno, excelente
putidus, putida, putidum: podrido
saeuus, saeua, saeuum: cruel, furioso
scelestus, scelesta, scelestum: malvado
simil, similis, simile: semejante
solus, sola, solum: solo
sordidus, sordida, sordidum: sucio
stolidus, stolida, stolidum: estúpido, tonto
stultissimus, stultissima, stultissimum: el más tonto
stultus, stulta, stultum: estúpido
tacitus, tacita, tacitum: callado
tranquillus, tranquilla, tranquillum: tranquilo
uerus, uera, uerum: verdadero
uester, uestra, uestrum: vuestro
Latín III Argagnon
9
uetustissimus, uetustissima, uetustissimum: muy viejo
Declinaciones
1ª declinación
Nominativo -a -ae
Acusativo -am -as
Genitivo -ae -arum
Dativo -ae -is
Ablativo -a -is
amica: amiga
arca: cofre para el dinero
astutia: astucia, trampas
Atrida: Atreo
ballista: catapulta
cerae: cera
columna: columna
fama: historia, noticia
hora: hora
littera: carta
lacrima: lágrima
lana ae: lana
Latona: Latona
luna: luna
Minerua: Minerva
nequiti-a ae: malicia, maldad
patria: patria
porta: puerta, portón
praeda: botín
sapientia: sabiduría
sententia: opinión
stulti a ae: estupidez
stultitia: estupidez
tabella: tablilla
trasenna: red, trampa
Troia: Troya
uia: calle
uictoria: victoria
uita ae: vida
2ª declinación
Latín III Argagnon
10
Nominativo -us -i
Acusativo -um -os
Genitivo -i -orum
Dativo -o -is
Ablativo -o -is
Nominativo -um -a
Acusativo -um -a
Genitivo -i -orum
Dativo -o -is
Ablativo -o -is
addict-us: esclavo
agn-us: cordero
amicus: amigo
annus: año
armum (n): arma
biclinium: biclinio
blenn-us: necio, tonto
Chysalus: Crísalo
conuiuium (n): convite
culter: cuchillo
dictum (n): palabra
dimidi-um (n): la mitad
equus: caballo
fingus: hongo
flagiti-um (n): desgracia
forum (n): foro
fung-us: hongo
Graecus: griego
Ilium (n): Troya
ingenium (n): ingenio
iocus: chiste
lectus: cama, sofa
linun (n): hilo
locus: lugar
lumbricus: gusano
mal-um (n): mal
Mercuris: Mercurio
Mnesilochus: Mnesíloco
negotium (n): negocio
Nicobulus: Nicóbulo
nummus: dinero
officium (n): deber, trabajo
oppidum (n): ciudad
periurium (n): perjurio
Pergamum (n): Troya
Philoxen-us: Filóxeno
Philippus: moneda de oro
Pistoclerus: Pistoclero
Priamus: Príamo
Latín III Argagnon
11
prodigi-um (n): milagro, prodigio
propugnaculum (n): fortificación
puer: niño
pugnus: puño, puñetazo
Saturnus: Saturno
signum (n): sello
soci-us: socio, aliado
stilus: estilo
stultitia: estupidez
spolium (n): espolio, botín
Summanus: Sumano
tabella: tablillas enceradas
turdus: tordo
uerbum (n): palabra
uin-um, i (n): vino
uir: hombre
3ª declinación
Masculino/Femenino
Nominativo -* -es
Acusativo -em -es
Genitivo -is -um
Dativo -i -ibus
Ablativo -e -ibus
Neutro
Nominativo -* -a
Acusativo -* -a
Genitivo -is -um
Dativo -i -ibus
Ablativo -e -ibus
adulescens: adolecente
aedis: templo
Agamemnon: Agamenón
amator: amante
aries ariet-is: carnero, aries
arx: ciudadela
Bellerophon: Belefonte
bucco buccon-is: charlatán, tonto, impertinente
caput (n): cabeza, fuente, origen, causa, principio
Castor: Castor, hermano de Pólux
Ceres: Ceres
cicer (n): garbanzo
condicio condicion-is: condición
corbis: cesta, cesto
crux: cruz
Latín III Argagnon
12
dolor dolor-is: dolor
foris foris: puerta
grauitas: seriedad
Hercules: Hércules
imperator: emperador
Iuno: Juno
lac lact-is (n): leche
Mars: Marte
meretrix: prostituta
miles: soldado
mors mor-is: muerte
mos: manera, costumbre
mulier: mujer
nox: noche
occasio ocasión-is: ocasión, oportunidad
Ops: Ops
opus (n): obra, faena
orator: orador
ouis, ou-is: oveja
Pollux: Pólux
pastor pastor-is: pastor
rex: rey
sermo: conversación
Sol: Sol
sol: sol
tempus (n): momento, ocasión
turris: torre
uerper uesper-is: la tarde
uis: fuerza
urbs (f): ciudad grande
Venus: Venus
Virtus: la diosa Virtud
Vlixes: Ulises, hombre de mucha astucia
uox uoc-is: voz
4ª declinación
Nominativo -us -us
Acusativo -um -us
Genitivo -us -uum
Dativo -ui -ibus
Ablativo -u -ibus
domus: casa
exercitus: ejército
impetus: ataque
manus: mano
pecu pecus: rebaño
rictus us: alimento, comida
Latín III Argagnon
13
5ª declinación
Nominativo -es -es
Acusativo -em -es
Genitivo -ei -erum
Dativo -ei -ebus
Ablativo -e -ebus
res: cosa, asunto
dies: día
Spes: Esperanza
III. Otras cosas
18. Presente imperativo activo de la 1ª y 2ª conjugación
1ª conjugación
ama, ¡ama!
amate, ¡amad!
2ª conjugación
habe, ¡ten!
habete, ¡tened!
19. eo “ir”, “venir”: presente indicativo activo
eo
is
it
imus
itis
eunt
Imperativo
i, ¡ve!, ¡ven!
ite, ¡id!, ¡venid!
24. Presente indicativo activo y presente imperativo activo (3ª conjugación): dico, “decir”,
“hablar”
dico
dicis
dicit
Latín III Argagnon
14
dicimus
dicitis
dicunt
Imperativo
dic, ¡di!
dicite, ¡decid!
25. Presente indicativo y presente imperativo activo (4ª conjugación): audio, “oír”, “escuchar”
audio
audis
audit
audimus
auditis
audiunt
Imperativo
audi, ¡oye!
audite, ¡oíd!
26. Substantivos de la 3ª declinación: nomen, 3n., “nombre”
Nominativo nomen nomina
Acusativo nomen nomina
Genitivo nominis nominum
Dativo nomini nominibus
Ablativo nomine nominibus
33. Presente indicativo activo (3ª/4ª conjugación): capio, “coger”
capio
capis
capit
capimus
capitis
capiunt
34. uolo, “desear”, “querer” (irregular): presente indicativo activo
uolo
uis
uult
uolumus
uultis
uolunt
35. fero, “llevar”, “traer” (irregular): presente indicativo activo
fero
fers
Latín III Argagnon
15
fert
ferimus
fertis
ferunt
37. Imperativos irregulares
sum (es; este)
eo (i; ite)
dico (dic, dicite)
duco (duc, ducite)
fero (fer, ferte)
facio (fac, facite)
38. Substantivos de la 3ª declinación: onus, 3n., carga
Nominativo onus onera
Acusativo onus onera
Genitivo oneris onerum
Dativo oneri oneribus
Ablativo onere oneribus
41. Infinitivo presente activo
amar (amare)
tener (habere)
decir (dicere)
oír (audire)
coger (capere)
44. Adjetivos de la 3ª declinación: omnis, “todo”, “cada”
Nominativo omnis omne
Acusativo omnem omne
Genitivo omnis omnis
Dativo omni omni
Ablativo omni omni
Nominativo omnes omnia
Acusativo omnis omnia
Genitivo omnium omnium
Dativo omnibus omnibus
Ablativo omnibus omnibus
45. Adjetivos de la 3ª declinación: ingens, “grande”, “enorme”
Latín III Argagnon
16
Nominativo ingens ingens
Acusativo ingentem ingens
Genitivo ingentis ingentis
Dativo ingenti ingenti
Ablativo ingenti ingenti
Nominativo ingentes ingentia
Acusativo ingentis ingentia
Genitivo ingentium ingentium
Dativo ingentibus ingentibus
Ablativo ingentibus ingentibus
46. Adjetivos de la 3ª declinación: audax, “audaz”
Nominativo audax audax
Acusativo audacem audax
Genitivo audacis audacis
Dativo audaci audaci
Ablativo audaci audaci
Nominativo audaces audacia
Acusativo audacis audacia
Genitivo audacium audacium
Dativo audacibus audacibus
Ablativo audacibus audacibus
47. Adjetivos de la 3ª declinación: diues, “rico”; pauper, “pobre”
Nominativo diues diues
Acusativo diuitem diues
Genitivo diuitis diuitis
Dativo diuiti diuiti
Ablativo diuite diuite
Nominativo diuites diuita
Acusativo diuites diuita
Genitivo diuitum diuitum
Dativo diuitibus diuitibus
Ablativo diuitibus diuitibus
Nominativo pauper pauper
Latín III Argagnon
17
Acusativo pauperem pauper
Genitivo pauperis pauperis
Dativo pauperi pauperi
Ablativo paupere paupere
Nominativo pauperes paupera
Acusativo pauperes paupera
Genitivo pauperum pauperum
Dativo pauperibus pauperibus
Ablativo pauperibus pauperibus
50. Futuro indicativo activo
1. amaré 2. tendré 3. diré 4. oiré 3/4 cogeré
amabo habebo dicam audiam capiam
amabis habebis dices audies capies
amabit habebit dicet audiet capiet
amabimus habebimus dicemus audiemus capiemus
amabitis habebitis dicetis audietis capietis
amabunt habebunt dicent audient capient
51. Futuros irregulares: sum, ero (seré); eo, ibo (iré)
ero, ibo
eris, ibis
erit, ibit
erimus, ibimus
eritis, ibitis
erunt, ibunt
52. Tres verbos irregulares: possum, nolo, malo
possum, “poder”: possum, potes, potest, possumus, potestis, possunt, posse
nolo, “no querer”: nolo, non uis, non uult, nolumus, non uultis, nolunt, nolle
malo, “preferir”: malo, mauis, mauult, malumus, malumus, mauultis, malunt, malle
53. Adjetivos de la 3ª declinación en –er (e.g. celer, “rápido”)
Nominativo celer/celeris celere
Acusativo celerem celere
Genitivo celeris celerium
Dativo celeri celeri
Ablativo celeri celeri
Nominativo celeres celeria
Acusativo celeris celeria
Genitivo celerium celerium
Dativo celeribus celeribus
Ablativo celeribus celeribus
Latín III Argagnon
18
acer, “agudo”, “afilado”
Nominativo acer/acris acre
Acusativo acrem acre
Genitivo acris acris
Dativo acri acri
Ablativo acri acri
Nominativo acres acria
Acusativo acris acria
Genitivo acrium acrium
Dativo acribus acribus
Ablativo acribus acribus
58. Presente indicativo activo, imperativo e infinito de los verbos deponentes
1. minor,
“amenazar”
2. polliceor,
“prometer”
3. loquor,
“hablar”
4. mentior,
“mentir”
3/4 progedior,
“avanzar”
min-o-r polliceor loquor mentior progredior
mina-ris polliceris loqueris mentiris progrederis
mina-tur pollicetur loquitur mentitur progreditur
mina-mur pollicemur loquimur mentimur progredimur
mina-mini pollicemini loquimini mentimii progredimini
mina-ntur pollicentur loquuntur mentiuuntur pregrediuntur
Imperativo
mina-re pollicere loquere mentire progred-e-re
mina-mini pollice-mini loqu-i-mini menti-mini progredimini
Infinitivo
mina-ri pollice-ri loqu-i menti-ri progre-di
60. Substantivos de la 5ª declinación: res, “cosa”, “tema”
Nominativo res res
Acusativo rem res
Genitivo rei rerum
Dativo rei rebus
Ablativo re rebus
61. Substantivos n. de la 3ª declinación: caput, “cabeza”
Nominativo caput capita
Acusativo caput capita
Genitivo capitis capitum
Dativo capiti capitibus
Ablativo capite capitibus
Latín III Argagnon
19
62. Adjetivos indefinidos que siguen la 1ª/2ª declinacion: nullus, “ninguno”; alter, “el uno...el
otro”
nominativo nullus nulla nullum
acusativo nullum nullam nullum
genitivo nullius nullius nullius
dativo nulli nulli nulli
ablativo nullo nulla nullo
nominativo nulli nullae nulla
acusativo nullos nullas nulla
genitivo nullorum nullarum nullorum
dativo nullis nullis nullis
ablativo nullis nullis nullis
nominativo alter altera alterum
acusativo alterum alteram alterum
genitivo alterius alterius alterius
dativo alteri alteri alteri
ablativo altero altera altero
nominativo alteri alterae altera
acusativo alteros alteras altera
genitivo alterorum alterarum alterorum
dativo alteris alteris alteris
ablativo alteris alteris alteris
63. hic, haec, hoc: “este”, “esta”, “esto”
nominativo hic haec hoc
acusativo hunc hanc hoc
genitivo huius huius huius
dativo huic huic huic
ablativo hoc hac hoc
nominativo hi hae haec
acusativo hoc has haec
genitivo horum harum horum
dativo his his his
ablativo his his his
64. ille, illa, illud: “aquel”, “aquella”, “aquello”
nominativo ille illa illud
acusativo illum illam illud
genitivo illius illius illius
dativo illi illi illi
ablativo illo illa illo
Latín III Argagnon
20
nominativo illi illae illa
acusativo illos illas illa
genitivo illorum illarum illorum
dativo illis illis illis
ablativo illis illis illis
65. Perfecto indicativo activo (acabado, terminado)
1. amé, he
amado
2. tuve, he
tenido
3. dije, he dicho 4. oí, he oído 3/4 cogí, he
cogido
ama-u-i hab-u-i dix-i audi-u-i cep-i
ama-u-isti
(amasti)
hab-u-isti dix-isti
(dixti)
audi-u-isti
(audiisti/audisti)
cep-isti
ama-u-i-t hab-u-i-t dix-i-t audi-u-i-t cep-i-t
ama-u-i-mus hab-u-i-mus dix-i-mus audi-u-i-mus cep-i-mus
ama-u-is-tis
(amastis)
hab-u-is-tis
dix-is-tis audi-u-is-tis cep-is-tis
ama-u-eru-nt
(amauere,
amarunt)
hab-u-eru-nt
(habuere)
dix-eru-nt
(dixere)
audi-u-eru-nt
(audiuere,
audierunt,
audiere)
cep-eru-nt
(cepere)
mansi permanecí
irrisi me reí, me burlé
iussi ordené
misi envié
duxi guié
dixi dije
uinxi até
scripsi escribí
dedi di
tetigi toqué
poposci exigí
inueni encontré
fugi huí
legi leí
feci hice
Latín III Argagnon
21
egi conduje
cepi cogí
defendi defendí
adscendi subí
solui liberé
uolui deseé
aperui abrí
66. Revisión de los temas irregulares
1.
adiuuo, adiuuare, adiuui ayudo (ayudar) ayudé
do, dare, dedi doy (dar) di
sto, stare, steti estoy de pie (estar/permanecer de pie) permanecí de pie
2.
caueo, cauere, caui soy cauto (ser cauto, precaverse) fui cauto
deleo, delere, deleui destruyo (destruir) destruí
irrideo, irridere, irrisi me río de (reírse de) me reí
iubeo, iubere, iussi ordeno (ordenar) ordené
maneo, manere, mansi permanezco (permanecer, quedarse) permanecí
possideo, possidere, possedi poseo (poseer) poseí
respondeo, respondere, respondi respondo (responder) respondí
uideo, uidere, uidi veo (ver) vi
3.
ago, agere, egi hago, realizo (realizar, hacer) hice
cognosco, cognocere, cognoui averiguo (llegar a conocer, averiguar) averigué
coquo, coquere, coxi cocino (cocinar) cociné
credo, credere, credidi creo (creer, confiar) creí, confié
defendo, defendere, defendi defiendo (defender) defendí
dico, dicere, dixi digo (decir) dije
diligo, diligere, delixi amo, quiero (amar, querer) amé, quise
duco, ducere, duxi conduzco (conducir, guiar) conduje, guié
gero, gerere, gessi hago (hacer, realizar) hice, realicé
lego, legere, legi leo (leer) leí
mitto, mittere, misi envío (enviar, perder) envié, perdí
opprimo, opprimere, oppressi sorprendo (sorprender, coger, agobiar) sorprendí, cogí, sorprendí
ostendo, ostendere, ostendi muestro (mostrar) mostré
pergo, pergere, perrexi continúo (continuar) continué
posco, poscere, poposci exijo (exigir) exigí
promitto, promittere, promisi prometo (prometer) prometí
reddo, reddere, reddidi devuelvo (devolver) devolví
scribo, scribire, scripsi escribo (escribir) escribí
soluo, soluere, solui suelto (soltar, liberar) solté
tango, tangere, tetigi toco (tocar) toqué
uinco, uincere, uici venzo (vencer) vencí
4.
inuenio, inuenire, inueni encuentro (encontrar) encontré
uincio, uincire, uinxi ato (atar) até
3/4
capio, capere, cepi cogo, capturo (coger, capturar) cogí, capturé
Latín III Argagnon
22
decipio, decipere, decepi engaño (engañar) engañé
facio, facere, fugi hago (hacer) hice
fugio, fugere, fugi huyo (huir) huí
inspicio, inspicere, inspexi miro con atención (mirar con atención, examinar) miré con atención
perficio, perficere, perfeci acabo, completo (acabar, completar) acabé, completé
Otros
aufero, auferre, abstuli llevo, quito, robo (llevarse, quitar, robar) llevé, quité, robé
eo, ire, iui o ii voy (ir) fui
malo, malle, nolui prefiero (preferir) preferí
nolo, nolle, nolui no quiero (no querer) no quise
sum, esse, fui soy (ser, estar) fui, estuve
uolo, uelle, uolui quiero (querer, desear) quise, desee
68 Futuro indicativo deponente (todas las conjugaciones)
1. minabor,
“amenazaré”
2. pollicebor,
“prometeré”
3. loquar,
“hablaré”
4. mentiar,
“mentiré”
3/4 progediar,
“avanzaré”
mina-bo-r pollice-bo-r loqu-a-r menti-a-r progredi-a-r
mina-be-ris pollice-be-ris loqu-é-ris menti-é-ris progredi-é-ris
mina-bi-tur pollice-bi-tur loqu-é-tur menti-é-tur progredi-é-tur
mina-bi-mur pollice-bi-mur loqu-é-mur menti-é-mur progredi-é-mur
mina-bí-mini pollice-bí-mini loqu-é-mini menti-é-mini progredi-é-mini
mina-bú-ntur pollice-bú-ntur loqu-é-ntur menti-é-ntur pregredi-é-ntur
IV. Otros futuros
arbitraberis: juzgará
conabitur: intentará
patientur: sufrirá
loquemini: hablaréis
sequemur: seguiremos
adgredieris: avanzarás hacia
morabor: demoraré
opinabimur: pensará
progrediemini: avanzaréis
uidebitur: parecerás
mentiar: mentiré