Journal Quan

Journal of Educational Management, Volume 2 June 2011, Pages 65-87 / ISSN: 2231-7341

Kefahaman dan Sikap Guru Terhadap Pelaksanaan Aktiviti

Kokurikulum di Tiga Buah Sekolah Menengah di Daerah

Pasir Gudang, Johor

Yusof Boon1 & Salina Sabtu

²

1Fakulti Pendidikan, Universiti Teknologi Malaysia 81310 Johor, Malaysia

ABSTRAK: Kajian ini bertujuan untuk meninjau tahap kefahaman dan sikap guru terhadap perlaksanaan aktiviti

kokurikulum di tiga buah sekolah menengah PKG zon Pasir Gudang, Johor. Seramai 20 orang guru di sebuah

sekolah telah dijadikan sampel untuk kajian rintis manakala tiga buah sekolah menengah telah dijadikan lokasi

kajian sebenar dengan 150 orang guru menjadi sampel kajian. Instrumen kajian kuantitatif yang digunakan

adalah soal selidik. Data yang diperoleh dianalisis menggunakan perisian SPSS versi 11.5 dengan ujian statistik

diskriptif serta inferensi seperti ujian-t, ANOVA sehala dan Pekali Pearson. Fokas kajian adalah kepada tahap

kefahaman dan sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum. Kajian juga dilakukan untuk

mengenalpasti hubungan antara demografi guru seperti jantina, kaum dan institusi latihan perguruan dengan

tahap kefahaman dan sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum di sekolah menengah. Seterusnya,

kajian juga dilakukan untuk melihat hubungan antara tahap kefahaman guru dan sikap guru terhadap

pelaksanaan aktiviti kokurikulum. Dapatan kajian menunjukkan tahap kefahaman guru adalah tinggi dan guru

mempunyai sikap yang positif terhadap pelaksanaan aktiviti kokurkulum di sekolah. Dapatan juga menunjukkan

terdapat perbezaan antara kefahaman dan sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum mengikut jantina

dan institusi latihan perguruan tetapi tidak terdapat perbezaan mengikut kaum. Dapatan juga menunjukkan

terdapat hubungan positif dengan tahap hubungan yang sederhana antara tahap kefahaman guru dan sikap guru

terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum di sekolah menengah yang dikaji. Sehubungan dengan keputusan

kajian yang telah diperoleh, beberapa cadangan telah dikemukakan.

Katakunci: tahap kefahaman, sikap guru, perlaksanaan aktiviti kokurikulum

ABSTRACT: The purpose of this study is to identify teachers‟ attitude and understanding towards the

implementation of extra co - curriculum activities in secondary school in PKG zone Pasir Gudang, Johor Bahru.

A sample of 20 secondary teachers from one neighborhood school has been selected for pilot test. The actual

survey was conducted in three secondary school in which 150 teachers were selected as a sample. A set of

questionnaire was used as a quantitative survey instrument. Data collected was analyzed using SPSS version

11.5 which involved descriptive and inferential statistics such as t-test, one-way ANOVA and Pearson

Correlation. This study were focus on the level of teachers‟ attitude and understanding towards the

implementation of co-curriculum activities. The study was also conducted to identify the relationship between

teachers‟ demography such as gender, races and teachers‟ training institute on the level of teachers‟ attitude and

understanding towards the implementation of co-curriculum activities. Furthermore the study was conducted to

identify the relationship between the level of teachers understanding and their attitude towards the

implementation of co-curriculum activities. The study found that the teachers‟ attitude and understanding level

were high. The finding also revealed that there was no significant difference between the level of teachers‟

attitude and understanding towards the implementation of co-curriculum activities in gender and teachers‟

training institute aspect but there are significant difference in races aspect. The study also found there were a

moderate positive relationship between the level of teachers‟ attitude and teachers‟ understanding towards the

implementation of co-curriculum activities. In line with research findings, several recommendations were put

forward.

Keywords: teachers’ attitude, implementation of extra co – curriculum

1.0 PENGENALAN

Dalam melahirkan modal insan bertaraf dunia, peranan sistem pendidikan adalah sangat

kritikal. Dalam merealisasikan hasrat menghasilkan warga kelas pertama yang bukan sahaja

Yusof Boon & Salina Sabtu / Journal of Educational Management 66

berintelek tinggi, malah sihat, tenteram emosi dan mempunyai kepercayaan yang kukuh,

aspek aktiviti kokurikulum menjadi pemangkin.

Aktiviti kokurikulum dianggap sebagai alat penting untuk memenuhi hasrat Falsafah

Pendidikan Kebangsaan iaitu perpaduan dalam kalangan pelajar yang berbilang kaum.

Laporan Jawatankuasa Kabinet (1979) menyatakan bahawa semua pelajar hendaklah

digalakkan supaya mengambil bahagian yang lebih aktif dalam aktiviti kokurikulum dalam

usaha untuk memberi pengalaman bermakna kepada pelajar yang boleh membantu mereka

dalam mencapai kehidupan yang sempurna.

Aktiviti kokurikulum sebenarnya adalah satu pelengkap kepada keperluan dan

kehendak kurikulum dimana ia menyediakan pelbagai peluang pelajar untuk menambah,

mengukuh dan mengamalkan kemahiran, pengetahuan dan nilai-nilai yang telah dipelajari

dibilik darjah (Mohd Sofian, Aminuddin & Borhan, 2002).

2.0 LATAR BELAKANG MASALAH

Guru memainkan peranan penting sebagai barisan hadapan dalam menjayakan misi dan visi

sistem pendidikan Negara selaras dengan hasrat Falsafah Pendidikan Kebangsaan iaitu

melahirkan insan yang seimbang dari aspek jasmani, emosi, rohani dan intelek. Guru adalah

pembentuk generasi yang berpaksikan kepada skop bidang tugas yang diamanahkan oleh

Kementerian Pendidikan Malaysia.

Justeru guru seharusnya tahu dan faham tentang pentingnya peranan yang mereka

mainkan dan menyedari kepincangan dalam melaksanakan tugas boleh memberi impak

negatif yang besar kepada masa depan pelajar dan negara.

Bidang kokurikulum adalah sama pentingnya dengan bidang kurikulum. Tetapi

penekanan lebih diberikan kepada akademik kerana sistem pendidikan kita lebih

berorientasikan peperiksaan. Oleh itu pelaksanaan aktiviti kokurikulum tidak diberi

penekanan yang sewajarnya dan jika ia dilaksanakan di sekolah, pelaksanaannya adalah

sambil lewa sahaja. Ramai guru yang masih menganggap melaksanakan aktiviti kokurikulum

ini adalah satu perkara yang remeh dan tidak memerlukan persediaan dan perancangan serapi

melaksanakan kurikulum.

3.0 PERNYATAAN MASALAH

Keruntuhan nilai positif sosial dalam kalangan pelajar sejak akhir-akhir ini semakin menjadi-

jadi. Kes-kes penderaan dan buli sesama rakan sebaya sering mendapat perhatian pemberita.

Adalah lebih malang lagi apabila masalah yang tidak dapat dibendung ini melibatkan guru

dimana guru dipukul, dan harta benda guru dimusnahkan. Guru tidak lagi dihormati oleh

sebilangan pelajar. Fenomena ini jelas menunjukkan profesion perguruan tidak lagi menjadi

pebendung kepada masalah masyarakat. Guru gagal mendidik pelajar untuk menjadi ahli

masyarakat yang bertangungjawab. Sekolah berjaya melahirkan pelajar yang berkualiti dari

aspek intelek tetapi kurang atau tidak mempunyai kemahiran interpersonal dan intrapersonal.

Sistem pendidikan gagal melahirkan pelajar yang seimbang sebagaimana yang diharapkan

dalam Falsafah Pendidikan Kebangsaan. Guru gagal memainkan peranan membentuk sahsiah

diri pelajar yang unggul dan boleh berdaya saing.

Kajian ini akan melihat sejauh mana kefahaman dan sikap guru terhadap pelaksannan

aktiviti kokurikulum di sekolah menegah. Apakah faktor yang mempengaruhi kejayaan

proses pelaksanaannya. Guru sebagai pelaksana dasar adalah modal insan kepada

Kementerian Pendidikan Malaysia dan ia haruslah dibangunkan untuk memastikan misi dan

visi kependidikan negara tercapai.


4.0 OBJEKTIF KAJIAN

Objektif kajian ini ialah:

i. Mengenal pasti tahap kefahaman guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum.

ii. Mengenal pasti tahap sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum.

iii. Mengetahui sama ada terdapat perbezaan tahap kefahaman guru terhadap pelaksanaan

aktiviti kokurikulum mengikut jantina.

iv. Mengetahui sama ada terdapat perbezaan tahap sikap guru terhadap pelaksanaan


v. Mengetahui sama ada terdapat perbezaan tahap kefahaman guru terhadap pelaksanaan

aktiviti kokurikulum mengikut kaum.

vi. Mengetahui sama ada terdapat perbezaan tahap sikap guru terhadap pelaksanaan


vii. Mengetahui sama ada terdapat perbezaan tahap kefahaman guru terhadap pelaksanaan

aktiviti kokurikulum mengikut institusi latihan perguruan.

viii. Mengetahui sama ada terdapat perbezaan tahap sikap guru terhadap pelaksanaan


5.0 HIPOTESIS KAJIAN

Hipotesis yang ingin diuji dalam kajian ini ialah:

Ho1 Tidak terdapat perbezaan dalam aspek kefahaman guru terhadap pelaksanaan


Ho2 Tidak terdapat perbezaan yang signifikan dalam aspek sikap guru terhadap

pelaksanaan aktiviti kokurikulum mengikut jantina.

Ho3 Tidak terdapat dalam aspek kefahaman guru terhadap pelaksanaan aktiviti

kokurikulum mengikut kaum.

Ho4 Tidak terdapat perbezaan dalam aspek sikap guru terhadap pelaksanaan


Ho5 Tidak terdapat perbezaan dalam aspek kefahaman guru terhadap pelaksanaan


Ho6 Tidak terdapat perbezaan dalam aspek sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti

kokurikulum mengikut institusi latihan perguruan.

Ho7 Tidak terdapat hubungan antara kefahaman dan sikap guru terhadap

pelaksanaan aktiviti kokurikulum.


6.0 KERANGKA KAJIAN

Rajah 1 diilustrasikan untuk menunjukkan bagaimana kajian akan dijalankan. Ia

adalah hubungan antara ketiga- tiga pemboleh ubah yang membentuk keseluruhan konsep

dan formasi kajian. Ia juga merujuk kepada bagaimana faktor-faktor pemboleh ubah

bersandar pertama mempengaruhi pemboleh ubah bersandar yang kedua.

Rajah 1: Kerangka konsep kajian

7.0 SOROTAN KAJIAN

7.1 Aktiviti Kokurikulum

Aktiviti kokurikulum dianggap sangat berkesan untuk memupuk keseimbangan

perkembangan mental, rohani, jasmani dan emosi pelajar. Aktiviti kokurikulum juga mampu

memberi arah dan hala tuju kepada pelajar untuk menceburkan diri dalam kegiatan berfaedah

dan seterusnya membudayakan gaya hidup yang sihat. Wee (1996) melihat aktiviti

kokurikulum boleh dijadikan pemangkin dalam mengukuhkan intergrasi antara kaum untuk

memelihara perpaduan Negara khususnya kepada generasi selepas merdeka disamping

memupuk sifat kesopanan, berdikari, kerajinan bekerja, berdisiplin dan patuh kepada undang-

undang yang boleh membentuk pelajar menjadi warga yang berguna sejajar dengan hasrat

Rukunegara yang ke lima iaitu Kesopanan dan Kesusilaan.

Mohad (1996) dalam Lily (2006) mengkonsepkan aktiviti kokurikulum sebagai satu

platform yang dapat menyediakan pelbagai pengetahuan dan pengalaman untuk

perkembangan mental, minat, bakat, jasmani, rohani dan pembentukan nilai nilai estetika serta

sosial yang positif.

Aktiviti kokurikulum merupakan satu pelengkap kepada kehendak dan keperluan

kurikulum yang mana ia menyediakan pelbagai peluang kepada pelajar untuk menambah,

Faktor demografi

guru

1. Jantina

2. Bangsa

3. Institusi

Latihan

Perguruan

Kefahaman dan sikap guru

1. Kefahaman

Memahami

objektif

pelaksanaan

aktiviti

kokurikulum.

2. Sikap guru

Tingkah laku guru

terhadap

pelaksanaan

aktiviti

kokurikulum.

1. Rendah

2. Sederhana

3. Tinggi


mengukuh dan mengamalkan kemahiran, pengetahuan dan nilai- nilai yang telah dipelajari

semasa pembelajaan di bilik darjah (Aminuddin, 2000).

7.2 Matlamat Aktiviti Kokurikulum

Matlamat utama aktiviti kokurikulum adalah untuk merealisasikan Falsafah Pendidikan

Kebangsaan iaitu:

“Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha berterusan ke arah lebih

mempertingkatkan potensi individu secara amenyeluruh dan bersepadu untuk

melahirkan insan yang seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani, emosi

dan jasmani, berdasarkan kepercayaan dan kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini

adalah bertujuan untuk melahirkan warga Negara Malaysia yang berilmu

pengetahuan, berketerampilan, berakhlak mulia, bertanggungjawab dan

berkeupayaan mencapai kesejahteraan diri serta memberikan sumbangan

terhadap keharmonian dan kemakmuran keluarga dan Negara.”

Sumber: Buku Panduan Pengurusan Kokurikulum Sekolah Menengah

Dan Rendah. Unit Kokurikulum. Jabatan Pelajaran Johor.

7.3 Panduan Pelaksanaan Kokurikulum

Menurut sub peraturan 3(1) dalam Peraturan peraturan Pendidikan (Kurikulum Kebangsaan)

1997, kokurikulum adalah sebahagian daripada Kurikulum Kebangsaan. “Kurikulum

Kebangsaan” ialah satu program pendidikan yang merangkumi semua pengetahuan,

kemahiran, norma, nilai, unsur kebudayaan dan kepercayaan, untuk membantu perkembangan

sesaorang murid dengan sepenuhnya dari segi jasmani, rohani, mental dan emosi serta

menanam dan mempertingkat nilai moral yang diingini untuk menyampaikan pengetahuan.

Pelaksanaan aktiviti kokurikulum mestilah mematuhi dasar dan merujuk kepada

perundangan untuk mengelakkan timbulnya masalah yang tidak diingini kepada organisasi

dan individu pelaksananya.

Pelaksanaan kegiatan kokurikulum disekolah hendaklah berasaskan prinsip penyertaan

beramai-ramai tanpa ada unsur- unsur diskriminasi atau paksaan dan yang bercanggah

dengan dasar Pendidikan Kebangsaan dan Perlembagaan Negara (SPI Bil 16/2000,

KP(BS)8591/Jld. Xvi(16) bertarikh 13 November 2000).

7.4 Jawatankuasa Pengurusan Kokurikulum Sekolah

Guru besar/Pengetua sebagai Penolong Pendaftar mempunyai kuasa untuk melantik guru

sebagai guru penasihat bagi menjalankan tugas- tugas dalam aktiviti kokurikulum berdasarkan

peruntukan yang sedia ada (Akta Pendidikan 1996 (Akta 550) Bahagian 2).

Setiap sekolah seharusnya mempunyai carta organisasi Jawatankuasa Pengurusan

Kokurikulum Sekolah sebelum memulakan operasi mereka. Contoh carta organisasi yang

dicadangkan oleh Bahagian Sekolah, KPM adalah seperti dalam Rajah 2.


Rajah 2: Contoh Carta Organisasi Pengurusan Kokurikulum

7.5 Kefahaman dan Sikap Guru

Menurut Abdullah Sani (2005) aktiviti kokurikulum boleh digunakan sebagai strategi

mengawal disiplin pelajar di sekolah. Walaubagaimanapun, aktiviti ini tidak dapat dijalankan

dengan sempurna disekolah apabila ada setengah-setengah pelajar enggan melibatkan diri

dalam aktiviti ini. Ada juga ibubapa yang tidak menggalakkan anak-anak mereka terlibat

dalam kegiatan kokurikulum kerana dianggap tidak memberi manfaat kepada pelajar.

Sebenarnya ibu bapa dan pelajar perlu memahami fungsi sekolah yang bukan sahaja memberi

ilmu pengetahuan malahan sekolah juga berfungsi melahirkan golongan yang mempunyai

anggota badan yang sihat.

Justeru kefahaman dan sikap guru yang positif diharapkan dapat mengubah persepsi

pelajar dan ibu bapa bagi menyerlahkan kepentingan aktiviti kokurikulum terhadap

pembangunan jasmani dan sosial individu.

8.0 METOD

8.1 Reka Bentuk Kajian

Reka bentuk kajian ini menggunakan gabungan kaedah tinjauan dan kaedah korelasi di mana

pelbagai teknik digunakan termasuk penggunaan pengujian statistik deskriptif dan inferensi

berasaskan soal selidik (Mohamad Najib 1999). Soal selidik yang digunakan diperoleh

daripada Supervisory Communication Scales yang dibina oleh Huseman dan rakan - rakan

(1980an) untuk menilai kefahaman guru dan sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti

kokurikulum. Soal selidik itu kemudiannya diubah suai agar menepati tujuan dan objektif

kajian bagi mendapatkan maklumat daripada responden mengenai perbezaan persepsi

JAWATANKUASA PENGURUSAN KOKURIKULUM SEKOLAH

Pengetua/Guru besar

GPK pengurusan

dan kurikulum GPK HEM GPK Kokurikulum Penyelia Petang

Setiausaha Sukan

Setiausaha Kokurikulum

Penyelaras Pasukan

Badan Berunifom

Penyelaras

Kelab/Persatuan

Guru penasihat Guru Penasihat Guru Penasihat Guru Rumah

Sukan Guru Pasukan

Sekolah

Pengerusi Pasukan Badan Berunifom, Kelab/Persatuan, Kelab Sukan/Permainan, Ketua Rumah

Sukan dan Kapten Pasukan Sekolah (murid murid )

Wakil JBPS

Penyelaras Kelab Sukan/

Permainan


kefahaman guru dan persepsi sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum di

sekolah menengah.

Bagi mengukur tahap kefahaman dan sikap guru, pengkaji menggunakan pemarkahan

skala likert yang telah diubahsuai mengikut pernyataan- pernyataan yang dikemukakan

kepada responden kajian. Landy (1989) menyatakan skala likert merupakan satu kaedah

pengukuran yang diperkenalkan oleh Rencis Likert (1932). Skala likert digunakan kerana

ianya mudah untuk diaplikasikan dan difahami dalam menjalankan tugas ini. Skala ini

memudahkan pengkaji menggunakan soalan dengan tepat (Robbins, 1986).

8.2 Populasi dan Pensampelan Kajian

Populasi kajian ini terdiri daripada 160 orang guru yang mengajar di tiga buah

sekolah menengah di Zon Pusat Kegiatan Guru (PKG) Pasir Gudang, Johor Bahru seperti

yang ditunjukkan dalam Jadual 1 di bawah.

Jadual 1: Bilangan guru

Nama sekolah Bilangan guru

SMK Seri Kota Puteri 78

SMK Seri Kota Puteri 2 34

SMK Megah Ria 56

Jumlah 160

Tiga buah sekolah yang dipilih kerana mempunyai latarbelakang pencapaian aktiviti

kokurikulum yang kurang cemerlang, dan dalam zon aktiviti kokurikulum yang sama. Dalam

kajian ini seramai 150 orang guru telah dipilih sebagai sampel kajian. Seramai 10 orang guru

tidak terlibat dalam kajian ini kerana mereka tiada di sekolah sewaktu kajian ini dijalankan

atas urusan tugas rasmi di luar sekolah.

Pemilihan guru sebagai sampel kajian dibuat secara rawak berstrata kerana ketidak

seragaman sampel yang wujud disamping dapat mengurangkan ralat persampelan. Menurut

Kerlinger (1986) cara terbaik dalam pemilihan sampel adalah kaedah persampelan rawak.

Sampel rawak adalah kaedah memilih sampel daripada populasi menggunakan senarai yang

banyak dimana setiap sampel mempunyai peluang yang sama banyak untuk dipilih. Dalam

kajian ini walaupun bilangan sampel adalah terhad, pemilihan sampel secara rawak masih

dipraktikkan iaitu dengan memilih sampel tanpa mengira latar belakang pengalaman dan

kemahiran dalam melaksanakan aktiviti kokurikulum.

8.3 Instrumen Kajian Menurut Rosnee dan Freeman (1989) dalam Lily (2006), kajian merupakan satu pengumpulan

data secara sistematik dari satu populasi yang ditentukan dengan menggunakan cara

mengedarkan soal selidik atau temuduga. Dalam kajian ini, kaedah soal - selidik digunakan

untuk mengumpulkan data. Kelebihan kaedah pengedaran soalselidik kepada para responden

ialah ia dapat mengelakkan masalah bias di antara penyelidik dengan responden serta

memberi masa yang cukup untuk responden menjawab soalan-soalan yang disediakan.

Borang soal selidik dalam kajian ini dibahagikan kepada tiga bahagian utama yang

merangkumi soalan -soalan tentang ciri -ciri demografi guru, pemboleh ubah bebas dan

pemboleh ubah bersandar.

Bahagian A mengandungi tiga soalan berkaitan maklumat mengenai latar diri

responden seperti jantina, kaum dan institusi latihan perguruan.


Bahagian B mengandungi 10 soalan berkaitan dengan kefahaman guru dalam

melaksanakan aktiviti kokurikulum di sekolah manakala bahagian C pula mengandungi 10

soalan berkaitan dengan sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum yang

dirancang.

Jumlah keseluruhan soalan yang perlu dijawab oleh responden adalah 23 soalan.

Soalan - soalan ini tidak ditaburkan secara sama rata berdasarkan kepada keperluan aspek

yang hendak dikaji dan dari aspek positif dan negatifnya. Dua bentuk soalan diberikan

kepada responden iaitu soalan berbentuk negatif dan soalan berbentuk positif.

Setiap soalan mempunyai lima jawapan yang diukur dengan menggunakan skala likert

(Cohen, 1992) yang telah diubahsuai seperti berikut:

1. Sangat Tidak Setuju

2. Tidak Setuju

3. Tidak Pasti

4. Setuju

5. Sangat Setuju

Pemarkatan item positif dan item negatif ditunjukkan dalam Jadual 2 di bawah:

Jadual 2: Panduan pemarkatan item

Jawapan Item positif Item negatif

Sangat setuju 5 1

Setuju 4 2

Tidak pasti 3 3

Tidak setuju 2 4

Sangat tidak setuju 1 5

Dalam menganalisis data dan melihat kefahaman dan sikap guru terhadap pelaksanaan

aktiviti kokurikulum, skor yang diperoleh dibahagikan kepada tiga tahap iaitu tahap rendah,

tahap sederhana dan tahap tinggi. Tahap kefahaman guru dikelaskan seperti dalam Jadual 3.

Jadual 3: Tahap kefahaman guru

Tahap sikap guru pula dikelaskan seperti di dalam Jadual 4 berikut:

Tahap kefahaman guru Min skor

Tinggi 3.68 – 5.00

Sederhana 2.34 – 3.67

Rendah 1.00 – 2.33


Jadual 4: Tahap sikap guru

8.4 Kajian Rintis

Kajian rintis dijalankan sebelum kajian sebenar dengan menggunakan sampel yang

mempunyai ciri-ciri yang sama dengan populasi yang hendak dikaji. Kajian rintis telah

dijalankan di sekolah yang tidak terlibat dengan kajian sebenar. Seramai 20 orang guru di

SMK Permas Jaya terlibat dalam kajian ini.

Kebolehpercayaan item soal selidik diuji menggunakan Alpha Cronbach. Menurut

Bolhan (2000) Alpha Cronbach merupakan koefisien atau pekali kebolehpercayaan yang

menunjukkan item berhubungan antara satu sama lain dan untuk menguji ketekalan dalaman

soal selidik.

Nilai alpha yang diperoleh dari kajian rintis bagi aspek kefahaman guru dan sikap guru

ditunjukkan dalam Jadual 5 berikut:

Jadual 5: Analisis kebolehpercayaan instrumen kajian

Bahagian Pernyataan Bil. Iten Cronbach Alpha (N=20)

B Kefahaman

Guru 10 0.7586

C Sikap Guru 10 0.7429

Hasil analisis data bagi kajian rintis menunjukkan bahawa nilai alpha bagi instrumen

Bahagian B (Kefahaman Guru) adalah 0.7586 dan nilai apha bagi instrumen Bahagian C

(Sikap guru) adalah 0.7429. Nilai alpha ini berada dalam linkungan penerimaan seperti yang

dinyatakan oleh Sekaran (1992). Oleh itu instrumen kajian rintis tidak perlu dimurnikan dan

boleh digunakan sepenuhnya dalam kajian sebenar.

9.0 DAPATAN KAJIAN

9.1 Analisis Latar Belakang Responden

Jadual 6 menunjukkan taburan responden mengikut jantina.

Jadual 6: Taburan responden mengikut jantina

Jantina Kekerapan ( f ) Peratus ( % )

Lelaki 36 24.0

Perempuan 114 76.0

Jumlah 150 100.0

Tahap sikap guru Min skor

Tinggi 3.68 – 5.00

Sederhana 2.34 – 3.67

Rendah 1.00 – 2.33


Didapati bahawa jumlah responden perempuan lebih banyak iaitu 114 orang iaitu 76

peratus berbanding responden lelaki sebanyak 36 orang (24 peratus).

Jadual 7 di bawah menunjukkan responden mengikut kaum.

Jadual 7: Taburan responden mengikut kaum

Kaum Kekerapan ( f ) Peratus ( % )

Melayu 127 84.7

Cina 7 4.7

India 15 10.0

Lain-lain 1 0.7

Jumlah 150 100.0

Hasil kajian menunjukkan sebanyak 127 orang (84.7 peratus) responden dari kaum

Melayu, 15 orang (10 peratus) responden dari kaum India, 7 orang (4.7 peratus) orang

responden dari kaum Cina dan seorang (0.7 peratus) responden dari kaum lain.

Jadual 8 menunjukkan taburan responden mengikut institusi latihan perguruan.

Responden yang mendapat latihan perguruan dari Universiti (Sarjana Muda Pendidikan/

Diploma Pendidikan) adalah sebanyak 126 orang (84 peratus) manakala dari Institut

Perguruan (KPLI / Diploma Pendidikan) adalah sebanyak 24 orang (16 peratus).

Jadual 8: Taburan responden mengikut institusi latihan perguruan

Institusi Latihan Perguruan Kekerapan ( f ) Peratus ( % )

Universiti

(Sarjana Muda Pendidikan/ Diploma

Pendidikan)

126 84.0

Institut Perguruan

(KPLI / Diploma Pendidikan)

24 16.0

Jumlah 150 100.0

9.2 Analisis Bahagian B Kefahaman Dan Sikap Guru Terhadap Pelaksanaan Aktiviti

kokurikulum

Berikut ialah analisis bilangan, peratusan, skor min dan sisihan piawai bagi meninjau persepsi

responden terhadap setiap item bagi aspek kefahaman guru dan sikap guru terhadap

pelaksanaan aktiviti kokurikulum di sekolah.

Jadual 9 menunjukkan taburan responden mengikut aspek kefahaman guru terhadap

pelaksanaan aktiviti kokurikulum di tiga buah sekolah menengah yang dikaji.


Jadual 9: Taburan responden mengikut aspek kefahaman guru terhadap pelaksanaan aktiviti

kokurikulum

No

Item

Aspek Kefahaman Guru

Am

at

Tid

ak

Set

uju

Tid

ak

Set

uju

Tid

ak

Pa

sti

Ber

setu

ju

Sa

ng

at

Set

uju

Min

SP 1

Bil

(%)

2

Bil

(%)

3

Bil

(%)

4

Bil

(%)

5

Bil

(%)

B1

Aktiviti kokurikulum perlu menyemai

kesedaran murid-murid tentang budaya

1

(0.7)

1

(0.7)

2

(1.3)

54

(36.0)

92

(61.3) 4.57 0.63

B9

Aktiviti kokurikulum dapat

menyediakan murid dengan kemahiran

seperti yang diperoleh dari program

khidmat Negara.

- 2

(1.3)

2

(1.3)

63

(42.0)

83

(55.3) 4.51 0.60

B10


mengukuhkan integrasi nasional.

1

(0.7) -

2

(1.3)

66

(44.0)

81

(54.0) 4.51 0.60

B2


menyeimbangkan antara

perkembangan mental dengan

perkembangan rohani, jasmani dan

emosi murid-murid.

1

(0.7) -

2

(1.3)

67

(44.7)

80

(53.3) 4.50 0.60

B6


mewujudkan budaya akademik yang

cemerlang.

- - 2

(1.3)

79

(52.7)

69

(46.0) 4.45 0.53

B3

Aktiviti kokurikulum mengukuhkan

perhubungan dan pergaulan di

kalangan murid dalam sekolah sahaja.

- 2

(1.3)

3

(2.0)

73

(48.7)

72

(48.0) 4.43 0.61

B4

Aktiviti kokurikulum membina dan

meningkatkan minat dan bakat-bakat

murid-murid dalam aktiviti yang

diceburi.

- - 1

(0.7)

84

(56.0)

65

(43.3) 4.43 0.51

B7

Aktiviti kokurikulum dapat membina

dan meningkatkan kerjasama antara

sekolah dan ibubapa.

- - 3

(2.0)

80

(53.3)

67

(44.7) 4.43 0.54

B5 Aktiviti kokurikulum membina dan

meningkatkan disiplin murid. - -

4

(2.7)

90

(60.0)

56

(37.3) 4.35 0.53

B8


mewujudkan sekolah berwatak.

- - 3

(2.0)

8

(5.3)

84

(56.0) 4.27 0.65


Purata 4.45

Berdasarkan Jadual 9, pernyataan “Aktiviti kokurikulum perlu menyemai kesedaran

murid-murid tentang budaya” mempunyai nilai min yang paling tinggi iaitu 4.57. Sebanyak

92 orang (61.3 peratus) sangat bersetuju dengan kenyataan tersebut, seorang (0.7peratus) amat

tidak setuju, seorang (0.7 peratus) tidak setuju, dua orang (1.3peratus) tidak pasti, dan 54

orang (36 peratus) bersetuju. Secara keseluruhannya 146 orang responden menunjukkan

raeaksi yang positif. Ini adalah kerana aktivti kokurikulum boleh membantu pelajar membina

sikap moral yang baik.

“Sementara itu, terdapat seorang (0.7 peratus) amat tidak setuju, dua orang (1.3

peratus) tidak pasti, 66 orang (44 peratus) bersetuju dan 81 orang (54 peratus) sangat setuju

dengaan pernyataan "Aktiviti kokurikulum dapat mengukuhkan integrasi nasional.”. Dapatan

kajian menunjukkan 147 (98.0 peratus) orang responden bersetuju dengan kenyataan

“Aktiviti kokurikulum dapat menyeimbangkan antara perkembangan mental dengan

perkembangan rohani, jasmani dan emosi murid-murid.”

Pernyataan tentang "Aktiviti kokurikulum membina dan meningkatkan disiplin

murid.”, seramai 146 (97.3 peratus) responden bersetuju, dan empat orang (2.7 peratus)

tidak pasti. Pernyataan "Aktiviti kokurikulum dapat mewujudkan sekolah berwatak.”

mempunyai nilai min yang paling rendah iaitu 4.27, dengan tiga orang (2 peratus)

menyatakan tidak pasti, 8 orang (5.3 peratus) bersetuju dan 84 orang (56 peratus) sangat

bersetuju.

Jadual 10: Taburan responden mengikut aspek sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti

kokurikulum

No

Item

Aspek Sikap Guru

Am

at

tid

ak

Set

uju

Tid

ak

Set

uju

Tid

ak

Pa

sti

Ber

setu

ju

Sa

ng

at

Set

uju

Min

SP 1

Bil

(%)

2

Bil

(%)

3

Bil

(%)

4

Bil

(%)

5

Bil

(%)

C10

Walaupun saya tidak berkemahiran dalam

tugas yang diberikan, saya sentiasa berusaha

untuk melaksanakan sebaik mungkin tugas

tersebut dalam menjalankan aktiviti

kokurikulum.

1

(0.7)

2

(1.3)

4

(2.7)

54

(36.)

89

(59.3)

4.52 0.68

C2

Saya akan memberi kerjasama yang baik

kepada rakan-rakan dalam menjalankan

sesuatu aktiviti kokurikulum.

- - 1

(0.7)

76

(50.7)

73

(48.7)

4.48 0.51

C4

Saya sentiasa bersedia sekiranya diarahkan

oleh pihak sekolah untuk menghadiri kursus,

bengkel atau seminar yang boleh

meningkatkan kefahaman dan kemahiran

dalam melaksanakan aktiviti kokurikulum.

- - 3

(2.0)

81

(54.

66

(44)

4.42 0.53

Saya selalu berbincang dengan rakan-rakan

untuk penambahbaikkan program dalam

merancang aktiviti kokurikulum yang akan

- - 5 82 63 4.39 0.55


C5 dijalankan supaya ia mencapai objektif yang

diharapkan.

(3.3) (54.7) (42)

C1

Saya sentiasa hadir dalam aktiviti

kokurikulum yang dijalankan sekiranya saya

tiada masalah atau tugas lain.

1

(0.7)

1

(0.7)

4

(2.7)

85

(56.7)

59

(39.3)

4.33 0.63

C8

Saya memberi kebebasan kepada pelajar

untuk memilih ahli kumpulan mereka sendiri

asalkan terdiri dari pelbagai kaum sekiranya

aktiviti kokurikulum yang dijalankan

melibatkan pembentukan kumpulan.

- - 9

(6.0)

94

(62.7)

47

(31.3)

4.25 0.56

C6

Saya sentiasa menggunakan bahasa yang

sopan apabila berinteraksi dengan pelajar

semasa menjalankan aktiviti kokurikulum

- - 13

(8.7)

101

(67.3)

36

(24)

4.15 0.55

C7

Saya selalu memberi pujian dan penghargaan

kepada pelajar supaya mereka terus

melibatkan diri secara aktif dalam aktiviti

kokurikulum yang diminati.

- 3

(2.0)

16

(10.7)

97

(64.7)

34

(22.7)

4.08 0.64

C9

Saya selalu berusaha untuk bersikap adil

semasa memberi markah kepada penglibatan

pelajar dalam aktiviti kokurikulum dengan

merujuk wajaran yang disediakan.

- 34

(22.7)

24

(16)

57

(38)

35

(23.3)

3.62 1.08

C3

Saya akan bersedia memberi tunjuk ajar

kepada rakan guru yang lain sekiranya

diperlukan dalam menjalankan sesuatu aktiviti

kokurikulum.

7

(4.7)

32

(21.3)

13

(8.7)

66

(44)

32

(21.3)

3.56 1.18

Purata 4.18

Jadual 10 menunjukkan taburan responden berkaitan sikap guru terhadap pelaksanaan

aktiviti kokurikulum di tiga buah sekolah menengah Daerah Pasir Gudang, Johor. Dari jadual

didapati bahawa 143 orang responden (95.3 peratus) bersetuju dengan pernyataan “Walaupun

saya tidak berkemahiran dalam tugas yang diberikan, saya sentiasa berusaha untuk

melaksanakan sebaik mungkin tugas tersebut dalam menjalankan aktiviti kokurikulum.”

Seramai 149 (99.4 peratus) responden bersedia untuk memberi kerjasama yang baik

kepada rakan-rakan dalam menjalankan sesuatu aktiviti kokurikulum dan cuma seorang (0.7

peratus) sahaja yang tidak pasti.

Sementara itu, 81 orang (54 peratus) bersetuju dan 66 orang (44 peratus) sangat setuju

bersedia sekiranya diarahkan oleh pihak sekolah untuk menghadiri kursus, bengkel atau

seminar yang boleh meningkatkan kefahaman dan kemahiran dalam melaksanakan aktiviti

kokurikulum dan seramai tiga orang (2 peratus) pula tidak pasti.

Dapatan kajian juga menunjukkan 82 orang (54.7 peratus) bersetuju dan 63 orang (42

peratus) sangat bersetuju untuk berbincang dengan rakan-rakan untuk penambahbaikkan

program dalam merancang aktiviti kokurikulum yang akan dijalankan supaya ia mencapai

objektif yang diharapkan.

Sebanyak 137 orang responden (91.3 peratus) bersetuju untuk sentiasa menggunakan

bahasa yang sopan apabila berinteraksi dengan pelajar semasa menjalankan aktiviti

kokurikulum dan terdapat 13 orang (8.7 peratus) responden tidak pasti. Dalam menguji sikap

guru semasa melakukan penilaian terhadap aktiviti kokurikulum pelajar, didapati 32 orang

(22.7 peratus) tidak setuju, 24 orang (16 peratus) tidak pasti manakala 92 (61.3 peratus)

sangat setuju bahawa mereka selalu berusaha untuk bersikap adil semasa memberi markah


kepada penglibatan pelajar dalam aktiviti kokurikulum dengan merujuk wajaran yang

disediakan.

Sementara itu hanya 98 (61.3 peratus) orang responden sahaja yang bersedia untuk

memberi tunjuk ajar kepada rakan guru yang lain sekiranya diperlukan dalam menjalankan

sesuatu aktiviti kokurikulum.

Hipotesis 1: Tidak terdapat perbezaan tahap kefahaman guru terhadap pelaksanaan

aktiviti kokurikulum mengikut jantina

Jadual 11 menunjukkan dapatan kajian berkaitan perbandingan tahap kefahaman guru

terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum dari aspek jantina.

Jadual 11: Analisis Ujian-t perbezaan kefahaman guru terhadap pelaksanaan aktiviti

kokurikulum mengikut jantina

Analisis ujian t menunjukkan nilai signifikan „p‟ yang diperoleh adalah 0.897 dan nilai

ini adalah lebih besar daripada aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05. Ini menunjukkan

terdapat perbezaan antara kefahaman guru lelaki dan perempuan terhadap pelaksanaan aktiviti

kokurikulum. Oleh yang demikian hipotesis 1 dengan kenyatan tidak terdapat perbezaan

tahap kefahaman guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum dari aspek jantina adalah

ditolak.

Hipotesis 2: Tidak terdapat perbezaan tahap sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti

kokurikulum mengikut jantina

Jadual 12 yang berikut menunjukkan perbandingan tahap sikap guru terhadap pelaksanaan

aktiviti kokurikulum mengikut faktor aspek jantina.

Jadual 12: Analisis ujian-t perbezaan sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum

mengikut jantina

Jantina N Mean SD. t. Sig.

Lelaki 36 4.40 0.38 -0.907 0.568

Perempuan 114 4.46 0.35 -0.861

N=150 Signifikan pada aras 0.05

Analisis menunjukkan nilai „p‟ yang di peroleh dari kajian adalah 0.568 dan nilai ini

adalah lebih besar daripada aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05. Maka terdapat

perbezaan antara sikap guru lelaki dan perempuan terhadap pelaksanaan aktiviti

Kokurikulum. Oleh yang demikian hipotesis 2 dengan pernyataan tidak terdapat perbezaan

Jantina N Mean SD. t. Sig.

Lelaki 36 4.15 0.37 -0.531 0.897

Perempuan 114 4.19 0.36 -0.526



dalam aspek sikap guru dalam melaksanakan aktiviti kokurikulum terhadap faktor jantina

adalah ditolak.


aktiviti kokurikulum mengikut kaum

Jadual 13 menunjukkan perbandingan tahap kefahaman guru terhadap pelaksanaan aktiviti


Jadual 13: Analisis Anova sehala - perbezaan kefahaman guru terhadap pelaksanaan aktiviti

kokurikulum mengikut kaum

Kaum N Min SP df F Sig.

Melayu 127 4.19 0.36 3

146

149

2.881 0.038

Cina 7 3.94 0.23

India 15 4.16 0.37

Lain-lain 1 5.00 -

Jumlah 150 4.18 0.36

Antara Kump.

Dengan Kump.

Jumlah

1.084

18.310

19.394

Perbezaan signifikan pada aras p≤ 0.05

Berdasarkan Jadual 13 menunjukkan perbezaan kefahaman guru terhadap pelaksanaan

aktiviti Kokurikulum di tiga buah sekolah menengah Daerah Pasir Gudang, Johor mengikut

kaum, nilai signifikan „p‟ yang didapati adalah 0.038 dan nilai ini lebih kecil daripada aras

signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05. Oleh itu tidak terdapat perbezaan antara kefahaman

guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum di sekolah menengah daerah Pasir Gudang,

Johor mengikut kaum. Oleh yang demikian hipotesis 3 adalah di terima iaitu tidak terdapat

perbezaan kefahaman guru dalam melaksanakan aktiviti kokurikulum mengikut kaum.


kokurikulum mengikut kaum

Jadual 14 menunjukkan tidak terdapat perbezaan sikap guru terhadap pelaksanaan

aktiviti kokurikulum mengikut kaum kerana nilai „p‟ yang diperoleh adalah 0.019 yang lebih

kecil dari nilai aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05. Oleh yang demikian hipotesis 4

adalah di terima iaitu tidak terdapat perbezaan sikap guru dalam melaksanakan aktiviti



Jadual 14: Analisis ANOVA sehala perbandingan sikap guru terhadap pelaksanaan

aktiviti kokurikulum mengikut kaum


aktiviti kokurikulum dari segi institusi latihan perguruan.

Jadual 15 menunjukkan analisis ujian t tehadap perbezaan kefahaman guru terhadap

pelaksanaan aktiviti kokurikulum di tiga buah sekolah menengah Daerah Pasir Gudang, Johor

mengikut institusi latihan perguruan. Nilai signifikan „p‟ adalah 0.353 dan lebih besar

daripada aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05, dengan itu terdapat perbezaan kefahaman

guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum di sekolah menengah daerah Pasir Gudang,

Johor mengikut institusi latihan perguruan.

Jadual 15: Analisis ujian-t perbezaan kefahaman guru terhadap pelaksanaan aktiviti

kokurikulum mengikut institusi latihan perguruan

Institusi Latihan

Perguruan

N Mean SD. t. Sig.

Universiti

(Sarjana Muda Pendidikan /

Diploma Pendidikan)

126 4.16 0.36 -1.908 0.353

Institut Perguruan

(KPLI / Diploma

Pendidikan)

24 4.31 0.37 -1.854


Oleh yang demikian hipotesis 5 adalah di tolak dimana terdapat perbezaan kefahaman

guru dalam melaksanakan aktiviti kokurikulum mengikut institusi latihan perguruan.

Kaum N Min SP df F Sig.

Melayu 127 4.42 0.35 3

146

149

3.419 0.019

Cina 7 4.37 0.35

India 15 4.67 0.31

Lain-lain 1 5.00 -

Jumlah 150 4.44 0.35

Antara Kump.

Dengan Kump.

Jumlah

1.231

17.519

18.750

Perbezaan signifikan pada aras p≤ 0.05



kokurikulum mengikut institusi latihan perguruan

Jadual 16 menunjukkan ujian t perbandingan sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti

Kokurikulum di sekolah menengah daerah Pasir Gudang, Johor mengikut institusi latihan

perguruan. Nilai signifikan „p‟ yang diperoleh adalah 0.061 dan lebih besar daripada aras

signifikan yang ditetapkan iaitu 0.05 maka terdapat perbezaan sikap guru terhadap

pelaksanaan aktiviti kokurikulum di sekolah menengah daerah Pasir Gudang, Johor mengikut

institusi latihan perguruan.

Jadual 16: Analisis Ujian-t perbezaan sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum

mengikut institusi latihan perguruan

Institusi Latihan

Perguruan

N Mean SD. t. Sig.

Universiti

( Sarjana Muda

PENDIDKAN / Diploma

Pendidikan)

126 4.44 0.33 -0.654 0.061

Institut Perguruan

(KPLI / Diploma

Pendidikan)

24 4.49 0.46 -0.521


Oleh yang demikian hipotesis 6 adalah di tolak dimana terdapat perbezaan sikap guru

dalam melaksanakan aktiviti kokurikulum dari aspek institusi latihan perguruan.

Hipotesis 7: Tidak terdapat hubungan yang signifikan antara kefahaman dengan sikap

guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum

Jadual 17: Analisis korelasi Pearson hubungan antara kefahaman dengan sikap guru terhadap

pelaksanaan aktiviti kokurikulum

Kefahaman Guru Sikap Guru

N Korelasi Pearson Signifikan

150 0.409** 0.000

Kolerasi adalah signifikan pada aras 0.05 ( 2 hala).

Korelasi adalah signifikan pada 0.05 0.01 (2-hala).

Jadual 17 menunjukkan analisis korelasi Pearson hubungan antara kefahaman dengan

sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum di tiga buah sekolah menengah Daerah

Pasir Gudang, Johor. Oleh kerana nilai signifikan „p‟ yang diperoleh adalah 0.00 dan nilai ini

adalah lebih kecil daripada aras signifikan yang ditetapkan iaitu 0.01, maka disimpulkan

bahawa terdapat hubungan yang signifikan antara kefahaman dengan sikap guru terhadap

pelaksanaan aktiviti kokurikulum di tiga buah sekolah menengah daerah Pasir Gudang,


Johor. Ini menunjukkan terdapat hubungan yang bersifat positif dan pada tahap hubungan

sederhana. Mengikut Garis Panduan Guilford jika nilai „p‟ adalah antara 0.40 hingga 0.70,

maka nilai ini menunjukkan hubungan yang sederhana.

Oleh yang demikian hipotesis 7 adalah di tolak kerana terdapat hubungan yang

signifikan antara kefahaman dengan sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum di

tiga buah sekolah menengah Daerah Pasir Gudang, Johor.

10.0 PERBINCANGAN

10.1 Tahap Kefahaman Guru Terhadap Pelaksanaan Aktiviti Kokurikulum di

Sekolah Menengah

Secara umumnya hasil kajian mendapati bahawa tahap kefahaman guru terhadap

pelaksanaan aktiviti kokurikulum adalah tinggi dengan nilai min purata sebanyak 4.45 dimana

96.0 peratus responden mempunyai tahap tinggi. Hasil dapatan ini menyokong kajian yang

telah dilakukan oleh Mohd Jannes (2000) yang mendapati tahap kefahaman guru dalam

merancang aktiviti kokurikulum adalah tinggi.

Secara terperincinya untuk item B1 yang berbunyi “Aktiviti kokurikulum perlu

menyemai kesedaran murid tentang budaya” telah mendapat 97.3 peratus responden

bersetuju. Ini menunjukkan bahawa responden tidak peka kepada objektif sebenar iaitu

aktiviti kokurikulum perlu “Menyemai kesedaran murid terhadap agama dan kepercayaan

kepada Tuhan”. Responden mungkin terpengaruh dan terkeliru dengan persekitaran yang

menekankan nilai kebudayaan dalam aktiviti kokurikulum.

Walaupun sebanyak 96.7 peratus responden bersetuju dengan kenyataan dalam item

B3 “Aktiviti kokurikulum mengukuhkan perhubungan dan pergaulan dikalangan murid dalam

sekolah sahaja”, hasil dapatan kajian ini menunjukkan responden kurang arif dengan objektif

sebenar aktiviti kokurikulum yang menekankan pengukuhan hubungan dan pergaulan

dikalangan murid dalam dan antara sekolah. Cuma 1.3 peratus responden jelas dengan

objektif ini dan 2.0 peratus pula tidak pasti.

“Aktiviti kokurikulum dapat mewujudkan budaya akademik yang cemerlang” dalam

item B6 mendapat persetujuan 98.7 peratus responden. Sekali lagi responden tidak jelas

dengan objektif sebenar kokurikulum iaitu “Aktiviti kokurikulum dapat mengwujudkan

budaya sekolah yang menarik dan menggembirakan”. Walau bagaimanapun, aktiviti

kokurikulum masih dapat membantu mewujudkan budaya akademik yang cemerlang secara

tidak langsung melalui aktiviti kelab dan persatuan ko-akademik. Adnan (1998) berpendapat

kokurikulum adalah satu saluran yang menggalakkan bakat dan sifat kreativiti. Pelaksanaan

kokurikulum dapat melahirkan iklim dan budaya belajar yang lebih ceria dan menyeronokkan

dan meninggalkan kesan positif kepada pelajar (Wee, 1999) dan Khairiah (2006) berpendapat

kokurikulum boleh mencipta kreativiti dan idea baru.

Dengan min 4.43 dan persetujuan responden pada tahap 98.0 peratus, pernyataan

dalam item B7 “Aktiviti kokurikulum dapat membina dan meningkatkan kerjasama antara

sekolah dan ibubapa” mengaburi pernyataan sebenar iaitu “Aktiviti kokurikulum dapat

membina dan meningkatkan kerjasama antara sekolah dan masyarakat”. Ini mungkin

disebabkan oleh pengaruh pengalaman kendiri guru yang kerap berkerjasama dengan ibu bapa

(PIBG) sahaja dalam melaksanakan program aktiviti kokurikulum di sekolah. Konsep

masyarakat atau komuniti adalah lebih meluas dan menyeluruh dengan melibatkan kerjasama

antara sekolah dan badan-badan kerajaan, badan-badan swasta serta agensi bukan kerajaan

(NGO).

Akhir sekali untuk item B10 “Aktiviti kokurikulum dapat mengukuhkan integrasi

nasional”, sebanyak 98 peratus responden bersetuju. Memang tidak dapat disangkal lagi


dengan penyertaan wajib semua pelajar dalam kegiatan kokurikulum, pelajar belajar

berinteraksi sosial secara positif dengan menghormati perbezaan pendapat dan budaya

kaum-kaum yang lain. Sesuai dengan pernyataan Mohamad Nor (1990) yang berpendapat

kokurikulum sebagai bidang pendidikan yang memberi penekanan ke atas pemupukan

semangat, nilai dan sikap yang diperlukan untuk pembentukan sahsiah yang penting untuk

perkembangan aspek kemasyarakatan ke arah perpaduan dan kewarganegaraan.

10.2 Tahap Sikap Guru Terhadap Pelaksanaan Aktiviti Kokurikulum di Sekolah

Menengah

Analisis berkaitan tahap sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum yang

mempunyai nilai min purata 4.18 di mana sebanyak 97.0 peratus responden berada pada

tahap tinggi. Hasil dapatan ini menyokong dapatan dari kajian yang dilakukan oleh Mohd

Jannes (2000) yang mendapati guru- guru mempunyai komitmen yang tinggi dalam

pelaksanaan aktiviti kokurikulum.

Secara terpeincinya, item C1 yang berpernyataan “Saya sentiasa hadir dalam aktiviti

kokurikulum yang dijalankan sekiranya saya tiada masalah atau tugas lain”, didapati 96.0

peratus responden bersetuju. Ini menunjukkan guru-guru bersedia untuk menghadirkan diri

dalam pelaksanaan aktiviti kokurikulum yang dipertanggunjawabkan. Hasil dapatan ini

bercanggah dengan dapatan dari Yap (2006) yang mendapati pelaksanaan aktiviti

kokurikulum mengganggu tugas-tugas lain di sekolah dan seterusnya menambah beban guru.

Oleh itu guru lebih cenderung untuk tidak menghadirkan diri dalam pelaksanaan aktiviti yang

dirancangkan. Justeru Zainun dan Wan Hasmah (1996) menyarankan agar pengurus

kokurikulum atau pengetua memberi perhatian kepada pengagihan tugas secara seimbang

antara guru-guru untuk mengelakkan kurang komitmen dan timbulnya rasa tidak puas hati.

Bagi item C3 “Saya akan bersedia memberi tunjuk ajar kepada rakan guru yang lain

sekiranya diperlukan dalam menjalankan sesuatu aktiviti kokurikulum” 65.3 peratus

responden bersedia melakukannya. Nilai yang rendah ini adalah disebabkan setiap guru

mungkin mempunyai kemahiran yang agak sama, maka bantuan dari rakan sebaya tidak

begitu diperlukan. Namun sebanyak 26 peratus guru tidak bersetuju untuk berkongsi ilmu dan

perkara ini seharusnya tidak berlaku dalam dunia pendidikan khususnya dalam konteks

perkongsian ilmu. Justeru program Latihan Dalam Perkhidmatan amat sesuai dipraktikkan

dalam usaha membantu dan melatih guru untuk berkongsi ilmu dan kemahiran tanpa mengira

kaum dan pengalaman mengajar.

Follet (1926) dalam Rahimah (2001) menekankan masalah utama organisasi seperti

sekolah adalah bagaimana organisasi membentuk dan menyelenggarakan hubungan yang

dinamik dan harmoni antara anggotanya. Guru perlu dilengkapi dengan pengetahuan dan

kemahiran mengenai hubungan kemanusiaan bagi menjamin kecekapan pengurusan dan

pentadbiran. Hendry (1983) dalam kajiannya menyatakan guru penasihat yang tidak terlatih

hanya akan memberi perhatian untuk melatih pelajar mengambil bahagian dalam

pertandingan sahaja.

Item C6 “Saya sentiasa menggunakan bahasa yang sopan apabila berinteraksi dengan

pelajar semasa menjalankan aktiviti kokurikulum” mempunyai min 4.15 dengan bilangan

guru yang bersetuju adalah sebanyak 91.7 peratus dan item C7 pula, “ saya selalu memberi

pujian dan penghargaan kepada pelajar supaya mereka terus aktif dalam aktiviti kokurikulum”

mendapati 87.4 peratus responden bersetuju. Ini bersesuaian dengan kenyataan oleh Rahimah

(2001) bahawa untuk menjamin guru atau sekolah berkesan, aspek kemanusiaan seperti

menghormati hak individu, penghargaan kendiri perlu difokuskan. Ini penting untuk

menggalakkan semua guru yang terlibat dalam kepimpinanan menghormati setiap individu

dan bersikap prihatin agar penyertaan bermakna dirasai oleh semua pihak.


Item C9 yang menekankan “Saya selalu berusaha untuk bersikap adil semasa memberi

markah kepada penglibatan pelajar dalam aktiviti kokurikulum dengan merujuk kepada

wajaran yang disediakan” menunjukkan 61.3 peratus guru bersetuju, dan 22.4 peratus guru

tidak bersetuju. Masih terdapat guru yang kurang mengamalkan nilai keadilan dalam

penilaian mereka dan perkara ini boleh menjadi penghalang kepada keberkesanan penilaian

berasaskan sekolah (PBS). Justeru dengan kecenderugan negatif ini pengurus kokurikulum

seharusnya dapat membimbing guru-guru membuat penilaian yang lebih tekal dan

pemantauan secara berkala perlu dirancang. Sesuai dengan dapatan Gholson (1993) yang

mendapati guru perlu diberi persediaan termasuk kemahiran mengurus, menilai dan menyelia

aktiviti kokurikulum. Sebagai idola guru seharusnya memberi contoh terbaik dalam urusan

penilaian tanpa bias (Pullas dan James,1979).

10.3 Perbandingan Tahap Kefahaman dan Sikap Guru Terhadap Pelaksanaan

Aktiviti Kokurikulum Mengikut Demografi

Berdasarkan analisis ujian-t, menunjukkan terdapat perbezaan antara guru lelaki dan

perempuan dalam tahap kefahaman dan tahap sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti

kokurikulum. Ini dijelaskan oleh nilai „p‟ yang diperoleh melebihi aras signifikan yang

ditetapkan (0.05 ) iaitu 0.897 dan 0.568 masing-masing. Ini menunjukkan bahawa jantina

mempengaruhi tahap kefahaman dan sikap guru.

Analisis berdasarkan nilai min pula mendapati tahap kefahaman guru lelaki adalah

lebih rendah berbanding guru perempuan, manakala dari aspek tahap sikap, sikap guru

perempuan adalah lebih baik berbanding guru lelaki dengan nilai min 4.46. Hasil kajian ini

menyokong dapatan kajian Mohd Jannes (2000) yang menunjukkan terdapat perbezaan

jelas tahap kefahaman dan sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum mengikut

jantina.

Walau bagaimanapun, hasil kajian yang didapati ini bertentangan dengan dapatan

kajian Yap (1996) dan Lillooet Learning Communities Society (2000) yang mengatakan tidak

terdapat perbezaan yang jelas tahap pengetahuan dan kefahaman guru lelaki dan perempuan

yang berkaitan dengan pelaksanaan aktiviti kokurikulum.

Analisis Anova sehala pula menunjukkan tidak terdapat perbezaan tahap kefahaman

dan sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum mengikut kaum. Nilai „p‟ yang

diperoleh adalah 0.019, nilai ini lebih kecil dari nilai signifikan 0.05.

Kaum Melayu mempunyai skor min 4.19, diikuti dengan kaum India 4.16 dan kaum

Cina pula 3.94. Ini mungkin disebabkan oleh taburan penempatan guru yang mana bilangan

guru Melayu adalah melebihi bilangan guru India dan Cina.

Dapatan ini tidak bertentangan dengan hasil kajian E (2006) yang mendapati tidak

terdapat hubungan yang signifikan antara tahap minat pelajar terhadap aktiviti kokurikulum

mengikut kaum, begitu juga dengan dapatan Khairiah (2006) yang menunjukkan tiada

hubungan signifikan antara tahap keaktifan pelajar dalam aktiviti kokurikulum mengikut

kaum.

Walau bagaimanapun menurut dapatan E (2006) lagi, terdapat perbezaan jelas

persepsi pelajar terhadap penglibatan mereka dalam kokurikulum di mana pelajar Melayu

mempunyai skor persepsi yang paling tinggi, diikuti pelajar Cina dan India. Dari aspek

dorongan ibu bapa yang menggalakkan anak-anak mereka aktif dalam kokurikulum, ibu bapa

pelajar India mendahului senarai diikuti oleh ibu bapa pelajar Melayu dan Cina.

Pengalaman sedia ada semasa di bangku sekolah dan faktor dorongan ibu bapa

mungkin tidak mempengaruhi tahap kefahaman dan sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti

kokurikulum di sekolah menengah. Sikap boleh menentukan apakah yang sesaorang itu akan


dengar, lihat, fikir dan bertindak dan sikap ini adalah berasaskan kepada pengalaman (Susana

dan Marcos, 1985).

10.4 Perbandingan Tahap Kefahaman dan Sikap Guru Terhadap Pelaksanaan

Aktiviti Kokurikulum Mengikut Institusi Latihan Perguruan

Dalam melihat perbandingan tahap kefahaman guru mengikut institusi latihan perguruan

pula, kajian mendapati tahap kefahaman guru yang mendapat latihan perguruan di institut

perguruan adalah berbeza berbanding dengan kefahaman guru yang mendapat latihan

perguruan di universiti dengan nilai min 4.31 berbanding 4.16. Guru-guru lepasan institut

perguruan adalah mempunyai tahap kefahaman dan sikap yang lebih baik berbanding guru-

guru lepasan universiti. Nilai „p‟ yang diperoleh iaitu 0.061 dan nilai ini adalah lebih besar

berbanding nilai aras signifikan yang ditetapkan, iaitu pada 0.05. Maka hipotesis nol ditolak,

dan ini menunjukkan terdapat perbezaan sikap guru mengikut jenis institusi latihan

perguruan. Ini menunjukkan bahawa jenis institusi latihan perguruan mempengaruhi sikap

guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum di sekolah menengah.

Pengkaji mendapati bahawa hasil dapatan kajian yang dilakukan ini bertentangan hasil

dapatan kajian yang dilakukan oleh Lee Lai Guan et. al (1999) yang mendapati bahawa guru-

guru lepasan maktab perguruan masih belum dilengkapi dengan pengetahuan dan kemahiran

dalam pengurusan aktiviti kokourikulum, yang mana guru-guru baru ini masih kekurangan

atau tiada persediaan untuk melaksanakan kegiatan kokurikulum.

10.5 Tahap Hubungan Antara Kefahaman dan Sikap Guru

Akhir sekali kajian juga mendapati bahawa terdapat hubungan yang ketara antara tahap

kefahaman guru dengan tahap sikap guru terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum. Analisis

korelasi Pearson memberi nilai signifikan 0.000 yang mana ia adalah kecil dari nilai yang

ditetapkan iaitu 0.01. Korelasi koefisien yang diperoleh dari analisis data kajian adalah 0.49

dan nilai ini menunjukkan hubungan yang linear pada tahap sederhana. Ini menunjukkan

bahawa tahap kefahaman guru boleh mempengaruhi tahap sikap guru dalam pelaksanaan

aktiviti kokurikulum.

11.0 KESIMPULAN

Menerusi hasil kajian yang diperoleh menunjukkan guru-guru mempunyai tahap kefahaman

dan sikap yang tinggi terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum. Walaubagaimanapun,

penekanan kepada tahap kefahaman guru-guru perempuan perlu dipertingkat selaras dengan

perlunya meningkatkan tahap sikap guru lelaki terhadap pelaksanaan aktiviti kokurikulum di

sekolah. Langkah-langkah terbaik perlu difikirkan oleh pengurus kokurikulum sekolah dalam

memanipulasikan kekuatan dan kelemahan sumber manusia di bawah jagaan mereka supaya

penggembelingan faktor kefahaman dan sikap ini dapat memacu ke arah kecemerlangan

kokurikulum. Sewajarnya Pelan Induk Pembangunan Pendidikan (PIPP) menjadi rujukan

kepada guru dalam menjalankan amanah kepimpinan pendidikan supaya hasrat negara untuk

mempunyai rakyat warga kelas pertama menjadi kenyataan.

RUJUKAN

Abdullah Sani Yahaya.(2005). Mengurus Hal Ehwal Pelajar. Kuala Lumpur: PTS

Publications.


Adnan Khamis. (1989). Sikap pelajar terhadap kegiatan kokurikulum pergerakan beruniform.

Satuk kajian awal. Bangi: Tesis Universiti Kebangsaan Malaysia.

Aminuddin Yusof. (2000). Takrif Kokurikulum. Unpublished paper: Universiti Putera

Malaysia.

Cohen, R. J. (1992). Psychological testing and assesment. California: Mayfield Publishing

Company.

E Pei Sze (2007). Persepsi, minat dan faktor penglibatan pelajar dalam aktiviti kokurikulum

di sebuah sekolah Mmnengah Johor Bahru. Universiti Teknologi Malaysia. Tesis

sarjana yang tidak diterbitkan.

Gholson (1993). Studying curriculum. Buckingham : Open University Press.

Hendry (1983). Raising good children. New York: Bantam.

Kerlinger, F.N. (1986). Foundations of behavioral research: Educational and pychological

inquiry. London : Holt, Rinehart and Winston.

Khairiah Warman (2006). Hubungan antara tahap keaktifan penglibatan kokurikulum pelajar

dengan pembentukan asas kepimpinan- Satu kajian kes. Universiti Teknologi

Malaysia. Tesis sarjana yang tidak diterbitkan.

Landy, J. F. (1989). Psychology of work behaviour. California: Cook/Cole Publishing

Company.

Lee Lai Guan et. al. (1999). Satu tinjauan tahap keperluan latihan guru pelatih semasa

menjalani praktikum - Institut Perguruan Darul Aman. Jurnal pendidikan. Jilid 2: 37 –

63

Lily Yusni Said. (2006). Gaya komunikasi pengetua mengikut persepsi guru dan

hubungannya dengan kepuasan kerja guru di zon PKG Permas Jaya, Johor Bahru.

Universiti Teknologi Malaysia. Tesis sarjana yang tidak diterbitkan.

Mohd Jannes G. Linggau. (2000). Sikap guru terhadap pengurusan kokurikulum. Tesis

Universiti Teknologi Malaysia, Skudai.

Mohd Najib Abdul Ghafar. (1999). Penyelidikan pendidikan. Skudai : Penerbitan Universiti

Teknologi Malaysia.

Mohamad Nor Mohamad Taib. (1990). Pandangan pelajar dan ibubapa terhadap gerak kerja

kokurikulum sekolah menengah. Laporan Praktikum sarjana Pendidikan. Universiti

Malaya.

Mohd Sofian Omar Fauzee, Aminuddin Yusof, Borhan Yusof. (2000). Kokurikulum, peranan

dan implikasi. Kuala Lumpur: Sanon Printing.

Pullias, E.V and James, D.Y (1997). Guru adalah segala-galanya. Kuala Lumpur : Dewan

Bahasa dan Pustaka.

Rahimah Hj Ahmad (2001). Kepemimpinan sekolah dalam menghadapi millenium baru.

Kuala Lumpur: Jurnal Institut Pengetua,Universiti Malaya.

Robbins, S.P. (1986).Organizational behaviour: Concepts, controversions and application.

Ed ke-7. Eaglewood Cliffs. Prentice Hall.

Susana de Souza Barros dan Marcos F. Elia. (1985). Physics teacher’s attitude: How do they

affect the reality of the classroom and models for change. F:/ Teachers Attitudes and

Practices.htm

Wee Eng Hoe. (1999). Organisasi dan pentabdiran sukan dalam pendidikan jasmani.

Selangor Darul Ehsan: Fajar Bakti Sdn Bhd.

Yap Eng Keat. (2006). Kerjasama guru terhadap pengurusan kokurikulum dari aspek

persediaan, pelaksanaan dan pengetahuan aspek keselamatan di sekolah menengah

Batu Pahat, Johor. Universiti Teknologi Malaysia. Tesis sarjana yang tidak

diterbitkan.


Zainun Ishak dan Wan Hasmah Wan Mamat. (1985). Ke arah pengurusan kokurikulum yang

berkualiti di peringkat sekolah menengah. Jurnal Pendidikan, Jilid 39. Keluaran 82 :

16 – 20

_______________ (2006). Buku panduan pengurusan kokurikulum sekolah menengah dan

rendah. Unit kokurikulum, Jabatan Pelajaran Johor.

Journal Quan

Documents

Transcript of Journal Quan