IPSAS 2

download IPSAS 2

of 23

Transcript of IPSAS 2

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    1/23

    1

    ctimai Sektorn 2 -li Beynlxalq Mhasibat Uotu Standart

    Pu l Vsa i t lr in in rkt i haqq nda Hesaba t

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    2/23

    2

    ctimai Sektor n 2-li Beynlxalq Mhasibat Uotu StandartPul Vsaitlrinin Hrkti haqqnda Hesabat

    Mndricat

    Standartn mqsdi vttbiq sahsi 1-4Pul hrktlri haqqnda mlumatn stnly 4-7sas anlaylar 8

    Pul vsaitlri vonlarn ekvivalentlri 9-11qtisadi tkilat 12-14Glck iqtisadi smrvxidmt potensial 15Dvlt tkilat 16

    Xalis aktivlr/Kapital 17Pul vsaitlrinin hrktlri haqqnda hesabatn tqdim edilmsi 18-20

    mliyyat faliyytlri 21-24nvestisiya faliyytlri 25Maliyyldirmfaliyytlri 26

    mliyyat faliyytindn yaranan pul vsaitlrinin hrkti haqqndamlumatn tqdim edilmsi 27-30nvestisiya vmaliyyldirmmliyyatlarndan yaranm pulvsaitlrinin hrktlri haqqnda mlumatn tqdim edilmsi 31

    Pul vsaitlrinin hrktinin Netto sasda tqdim edilmsi 32-35Xarici valyuta ilifadolunmu pul vsaitinin hrkti 36-39Faizlr, Dividendlr vanaloji bldrmlr 40-43Bldrlmmi mnft zrvergi 44-46Trm, asl vdigr tkilatlara investisiyalar 47-53Qeyri-maliyymliyyatlar 54-55Pul vsaitlri vonlarn ekvivalentlrinin komponentlri 56-58Digr aqlamalar 59-62rhlr vizahlar

    7 li Beynlxalq Mhasibat Uotu standart ilmqayis________________________________________________________________

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    3/23

    3

    Standartn mqsdiPul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabat a) vsait daxilolmalarnn mnblrini, b)hesabat dvr rzind pul vsaitlrinin hans maddlr zr xrclndiyini c) hesabattarixin pul vsaitlrinin qaln myynldirir. Tkilatn pul vsaitlrinin hrktihaqqnda mlumat maliyy hesabatlarnn istifadilrini hm hesabatllq, hm dqrarlarn qbul edilmmqsdi haqqnda mlumatla tmin etmkdkmklik gstrir. Pulvsaitlrinin hrkti haqqnda mlumat istifadilr ictimai sektor tkilatnn zfaliyytini maliyyldirmk n tlb olunan pul vsaitlrini tmin etm vasitlri vhmin pul vasitlrinin istifadsi tyinatlarnmyyn etmyimkan verir.Resurslarn ayrlmas istiqamtind qrarlarn qbul edilmsi v qiymtlndirilmsi n(msln, tkilatnfaliyytinin davamll) istifadilr pul vsaitlrinin mddti vonlara

    dair sbutlarn baa dlmsini tlb edckdir.Bu Standartn mqsdi pul vsaitlrinin hrktinin mliyyat, investisiya v

    maliyyldirm faliyytlri zr tsniflndirn pul vsaitlrinin hrktlri haqqndahesabat vasitsil kemi hesabat dvrnd tkilatn pul vsaitlri v onlarnekvivalentlrinin hrktlrind ba vern dyiikliklr haqqnda, informasiyann tminedilmsinin tlbindn ibartdir.

    Standartn ttbiq sahsi

    1. Hesablama metodu sasnda maliyy hesabatlar hazrlayan v tqdimedn tkilat pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabatn bu Standartntlblrin uyun hazrlamal v onu maliyy hesabatlarnn hazrland hrhesabat zr tqdim ediln maliyy hesabatlarnn trkib hisssi kimi tqdimetmlidir.

    2. Pul vsaitlrinin hrkti a) tkilatn pul vsaitlrinin hrktlrininqiymtlndirilmsi, b) tkilatn qanunvericilik v tnzimlyici baza il uyunluununllmsi (o cmldn, tsdiq edilmi bdcy) , c) v tkilat n resurslarn ayrlb-

    ayrlmamas v ya onunla mliyyatlarn aparlb-aparlmamasna dair qrarn qbuledilmsi baxmndan faydal ola bilr. Onlar, sas etibaril, tsrrfat subyektinin pulvsaitlri v onlarn ekvivalentlrini nec yaratd v istifad etdiyi il maraqlanr. Butkilatnfaliyytinin xsusiyytlrindn vmsln, dvlt maliyyqurumlarnda olduukimi, pul vsaitlrinin tsrrfat subyektinin mhsulu sayla bilmsindn asl olmayaraqbtn hallara amil edilir.Tkilatlar, onlarn glir gtirn istehsal faliyytinin mxtlifliyinbaxmayaraq, mahiyyt etibar il eyni sbbdn pul vsaitlrinehtiyac duyurlar. Onlara

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    4/23

    4

    pul istehlak etdiklri mallarn vxidmtlrin, davam edn xidmti xrclrin dnilmsi vbzi hallarda, borc sviyysinin azaldlmas n lazmdr. Mvafiq olaraq, bu Standartbtn tkilatlardan pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabatn tqdim edilmsini tlbedir.

    3. Bu standart Dvlt Kommersiya Tkilatlarndan baqa, btn ictimaisektor tkilatlarna ttbiq edilir.

    4. ctimai Sektor n Beynlxalq Mhasibat Uotu Standartlar uras trfindnhazrlanan ctimai Sektor n Beynlxalq Mhasibat Uotu StandartlarnaGiridbildirilirki, Dvlt Kommersiya Tkilatlar(DKT) BMUBStrfindn verilmi BMHS-n ttbiq edir.DKT-in mahiyyti Maliyy Hesabatlarnn Tqdim Edilmsi adl 1 li BMUBS-da,aqlanr.

    Pul hrktlri haqqnda mlumatn faydall.

    5. Tkilatn pul vsaitlrinin hrkti haqqnda mlumat istifadilr a) tkilatnglckd pul vsaitlrin olan tlbatna, b) glckd puL vsaitlrinin hrktiniyaratmaq qabiliyytini, c) v faliyytin hcmi v xarakterindki dyiikliklrimaliyyldirmk potensial haqqnda proqnozlarn verilmsi baxmndan istifadilryardmn gstrilmsi n faydaldr. Pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabat eynizamanda hesabat dvr rzind daxil olan v xaric olan pul vsaitlrinin msuliyyti zzringtrmk haqda vasitlri tmin edir.

    6. Digr maliyyhesabatlar ilbirlikdbaxldqda, pul vsaitlrinin hrkti haqqndahesabat istifadilr n tkilatn xalis aktivlr/ kapitalda olan dyiikliklri, onun maliyystrukturunu (onun likvidlik v dm qabiliyyti daxil olmaqla) v onun vziyyti vimkanlar dyimy uyunlamaq n pul vsaitlrinin hesabatnn v dvriyysiqabiliyytini qiymtlndirmk n istifadilr imkan yaradan mlumat tmin edir. Buhminin mxtlif tkilatarn icra mliyyat hesabatnn mqayissini gclndirir, nki bueyni mliyyatlar vbaqa hadislr n mxtlif uotlarn istifadedilmsinin tsirlriniaradan qaldrr.

    7. Pul vsaitlrinin hrkti haqqnda tarixi informasiya ox vaxt glck pulvsaitlrinin mblinin, mddtinin v tminatnn gstricisi kimi istifad edilir. Bu eynizamanda pul vsaitlrinin dvriyysi haqqnda kemi qiymtlndirmnin dqiqliyininyoxlanlmasnda faydaldr.

    sas Anlaylar

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    5/23

    5

    8. Bu Standartda istifad edilmi sas anlaylar aadak mnalar ifadedir:Pu l vsa i t lr i nad pul vsaitlri, bank hesablarnda saxlanlan vtlblr zrveriln pul vsaitlridir .Pu l vsa i t lr i n i n ekv i va l en t lr i qsa dni mddtin malik olan, pulvsaitlrinin vvlcdn mlum olan mblin asan evril biln v dyrindyimsi kimi czi riskmruz qalan yksk likvidli qoyululardr.Pu l vsa i t lr in in hrkt i pul vsaitlrinin v onlarn ekvivalentlrinindaxilolmas vxaricolmasdr.N za rt digr tkilatn faliyytdn faydalanmaq n onun maliyy vmliyyat siyastlrinin idaredimsi slahiyytidir.Ma l i y yld i rm fa l i yyt lr i tkilatn odnilmi kapital v alnm borcvsaitlrinin miqdarnn vtrkibinin dyimsi ilnticlnn faliyytlrdir.nves t i s i ya fa l i yyt lr i uzunmuddtli aktivlrin v pul vsaitlrininekvivalentlrin aid olmayan digr investisiyalarn ld olunmas v xaricedilmsidir.m l i yya t fa l i yyt lr i tkilatn investisiya v ya maliyy faliyyti il balolmayan faliyytidir.

    esabat ta r i x i maliyy hesabatlarnn aid olduu hesabat dvrnn songnnn tarixidir.Digr mvafiq ctimai Sektor n Milli Mhasibat Uotu Standartlarndamyyn ediln terminlr bu standartda digr standartda olduu kimi eynimnada istifad edilir v ayrca nr ediln M yyn d i lmi Te rm i n lrLt indaxil edilir.Pul vsaitlri vonlarn ekvivalentlri

    9. Pul vsaitlrinin ekvivalentlri investisiya v digr mqsdlrdn daha oxqsamddtli hdliklrin yerin yetirilmsi n nzrd tutulur. Pul vsaitlrininekvivalent kimi tsniflndiril bilmsi n investisiya pul vsaitlrinin vvlcdn mlumolan mblin asanlqla evril bilmli v dyrin dyimsi kimi czi risk mruzqalmaldr. Bellikl, investisiyalar pul ekvivalentlrinyalnz qsa dmmddti, msln3 () ay v yaxud daha az mddtli olduqda uyunlar. Kapitala investisiyalar onlarn

    slind pul vsaitlrinin ekvivalentlri olduu hallar istisna olmaqla, pul vsaitlrininekvivalentlrindaxil edilmir.

    10. Bankdan alnan borc vsaitlri adtn, maliyyldirm faliyyti kimi nzralnrlar. Lakin, bzi lklrd tlblr sasn dniln bank overdraftlar tkilatn pulvsaitlrinin idar edilmsinin ayrlmaz hisssini tkil edir. Bel rtlrd, bankoverdraftlar pul vsaitlri vonlarn ekvivalentlri kimi nzralnrlar. Bank ilbalanm

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    6/23

    6

    belmqavillrin sciyyvi xususiyyti bank hesabnn qalnn msbt dyrinin mnfiydoru dyimsidir.

    11. Pul vsaitlrinin hrkti, pul vsaitlri v onlarn ekvivalentlrinin ayr-ayrmaddlri zr hrktlri, bu komponentlr tkilatn mliyyat, investisiya vmaliyyldirm faliyytlrinin yox, onun pul vsaitlrinin idar edilmsinin bir hisssiolduu n daxil etmir. Pul vsaitlrinin idaredilmsi pul vsaitlrinin artq mbllrininpul vsaitlrinin ekvivalentlrininvestisiya edilmsini daxil edir.

    qitisadi qurum

    12. qtisadi qurum (termini) bu standartda maliyyhesabat mqsdilnzart edn vnzart ediln tkilatlar tkil edn tkilatlarqrupunu (birliyini) myynldirmk nistifadolunur.

    13. Bzn iqtisadi qurum termini vzin baqa terminlr, msln, inzibati tkilat,maliyytkilat, birldirilmi tkilat, qrup istifadedilir.14. qtisadi quruma eyni zamanda hm sosial tyinatl tkilatlar, hm dkommersiyamqsdli mssislr daxil ola bilr. Msln, dvltin mnzil tikinti idarsi hm nominalhaqq mqabilindmnzillrltmin edn tkilatdanhm d kommersiya sasnda evlrtklif edn mssislrdn ibart iqtisadi qurum ola bilr.

    Glck iqtisadi smrvxidmt potensial

    15. Aktivlr tkilatlarn z mqsdlrinatmaq n vasiti rolunu oynayr.Tkilatnmqsdin uyun olaraq mal v xidmtlrin tmin edilmsi n istifad olunan, lakinbirbaa pul vsaitlri daxilomalar yaratmayan aktivlr ksr hallarda xidmt potensialntcssm etdirn aktivlr adlandrlr. Pul vsaitlri yaradan aktivlr is adtn glckiqtisadi smrni tcssm etdirn aktivlr hesab olunur. Aktivlrin yararl ola bilcyibtn mqsdlri hatetmk n bu Standartda aktivlrin mhm xsusiyytini ifadedn glck iqtisadi smrvya xidmt potensial terminindn istifadedir.

    Dvlt Kommersiya Tkilat(DKT)

    16. Dvlt Kommersiya Tkilatna (DKT) hm ticartl mul olan mssislri(msln, mnzil-tikinti mssislri) hm d maliyy mssislrini (msln, maliyyyinstitutlarn) hatedir. DKT-lr mahiyyt etibarilzl sektorda eyni tipli xidmt gstrndigr mssislrdn he n il frqlnmir. DKT-lrin ksriyyti mnft ld etmkmqsdi ilfaliyyt gstrirlr, lakin, onlarn bzilri halinin myyn qrup xslrinvya ictimai sektorun bzi mssislrinnzrarpacaq drcdgztli qiymtlrlv

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    7/23

    7

    ya tam havay mallar satlmas v ya xidmtlr gstrilmsi haqda hdliklrmalik olabilrlr. Tkilatn maliyy hesabatl mqsdil nzartin olub-olmamasnn myynedilmsi vDKT-in ictimai sektorun digr tkilat trfindn idarolunduunun myynedilmsi zrgstrilr Birldirilmi (konsolidedilmi vfrdi maliyyhesabatlar adlctimai Sektor n 6liBeynlxalq Mhasibat Uotu Standartnda gstrilmidir.

    Xalis aktivlr/ Kapital

    17. Bu Standartda xalis aktivlr/kapital termini maliyy vziyyti haqqnda hesabatdaaktivlrdn hdliklrin xlmas nticsind yaranan qaln llmsi n istifadolunur. Xalis aktivlr/kapital hm msbt, hm d mnfi ola bilr. Xalis aktivlr/kapitaltermini vzinmnas aydn ifadoluna biln digr terminlrdn distifadoluna bilr.Pul vsaitlrinin hrktlri haqqnda hesabatn tqdim edilmsi

    18. Pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabatda pul vsaitlrinin hrkti hesabatdvr rzindmliyyat, investisiya vmaliyyldirm faliyytlri zr tsnifldirilrktqdim edilmlidir.

    19. Failliyyt nvlrinin tsnifat haqqnda mlumat istifadilri tkilatn maliyyvziyytin bu faliyytin tsirini v onun pul vsaitlrini v onlarn ekvivalentlrininmblini qiymtlndirmk n imkan yaradr. Bu mlumat eyni zamanda, bu faliyytlrarasndak laqlri dqiymtlndirmk n istifadedilbilr.

    20. Bir mliyyat zn frqli tsniflndiriln pul vsaitlri hrktlrini d daxil ed

    bilr. Msln, kreditlrin pul vsaitlri il dnilmsi znd hm faizlri, hm d sasmbli birldirirs, onda faizlr mliyyat faliyytlri kimi, sas mblin qaytarlmasismaliyyfaliyytlri kimi tsniflndirilbilr.

    mliyyat faliyytlri

    21. mliyyat faliyytlrindn yaranan pul vsaitlrinin hrktinin miqdar, tkilatnfaliyytinin ndrcdmaliyyldirilmsi baxmndan mhm gstricidir.

    (a)Vergilr vasitsil(birbaa vya dolay); vya(b)Tsrrfat subyekt trfindn tmin ediln mal vxidmlrin istifadilrindn.

    Pul vsaitlrinin hrktinin miqdar, hmcinin, tkilatn mliyyatlarn hyata keirmkqabiliyytini saxlamaq, hdliklrini yerin yetirmk, mlkiyytilrin dividendlr v yadigr mvafiq vsaitlr dmk v xarici maliyy mnblrindn istifad etmdn yeniinvestisiyalar yatrmaq potensialnn myyn edilmsin kmklik gstrir. Konsolidedilmi btn dvlt mliyyat pul vsaitlrinin dvriyysi dvltin onun cari faliyytini

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    8/23

    8

    vergilr v bdc vasitsil maliyyldirm gstricisini tmin edir. Tarixi mliyyat pulvsaitlrinin dvriyysinin xsusi komponentlri haqqnda mlumat, digr mlumatlarlabirg, glck mliyyat pul vasitlrinin dvriyysini proqnozladrmada faydaldr.

    22. mliyyat vasitlrindn yaranan pul vsaitlrinin hrkti sasn tkilatn sas pul

    vsaitlrini yaratma faliyytindn yaranmdr. mliyyat vasitlrindn yaranan pulvsaitlrinin hrktinnmunlr bunlardr:

    (a) Vergilr, rsumlar vcrimlr nticsindyaranan pul vsaitlrinin daxilolmalar;(b) Tsrrufat subyekti trfindn tmin ediln mal v xidmtlrin qiymtlri zryaranan pul vsaitlrinin daxilolmalar;(c) Qrantlar v ya transfertlr v mrkzi hkmt v ya ictimai sektorun digrtkilatlar trfindn hyata keiriln digr vsaitlr v bdc ayrmalar nticsindyaranan pul vsaitlrinin daxilolmalar;(d) Royalti, haqlar, komisyon ymlar v digr glirlrdn yaranan pul vsaitlrinindaxilolmalar(e) Faliyytin maliyyldirilmsi n ictimai sektorun digr tkilatlarna pulvsaitlrinin dnilmsi (kreditlr istisna olmaqla);(f) Mallar vxidmtlrgrtchizatclara pul vsaitlrinin dnilri;(g) cilrvonlarn adndan pul vsaitlrinin dnilri;(h) Sorta irktinin sorta mkafatlar v ya iddialar, annuitetlr v digr muavintsiyastlri zrpul vsaitlrinin daxilolmalar vdnilri;(i) mliyyat faliyyti illaqdar olan yerli mlkiyyt vergisi vya mnft vergisi ilbal (mvafiq olan tqdird) pul vsaiti dnilri;

    (j) Dilinq v ya ticart mqsdil saxlanlan mqavillr zr pul vsaitlrinindaxilolmalar vdnilri;(k) Davam etdirilmyn faliyyt zrpul vsaitlrinin daxilolmalar vdnilr; v(l) Mhkmproseslri illaqdar pul vsaitlrinin daxilolmalar vdnilr.Belki, avadanlqsat kimi bzi mliyyatlar xalis glir vya xalis zrrsbb ola bilrki, bunlarda mnft v zrrdaxil edilir. Belmliyyatlarla bal olan pul vsaitlrininhrkti investisiya faliyytindn yaranan pul vsaitlrinin hrktin aid edilir. Eynizamanda Torpaq, tikili v avadanlqlar adl ctimai Sektor n 17 li Beynlxalq

    Mhasibat Uotu Standartnn 83A maddsinuyun olaraq,digr trflricarverilmsimqsdil aktivlrin tikilmsi v ya ld edilmsi n olan dni vsaitlri mliyyatfaliyytlrindn yaranan pul vsaitlrinin dvriyysidir. car haqqlar v bu aktivlrinsonrak satndan pul vsaitlrinin daxilolmalar da mliyyat faliyytindn yaranan pulvsaitlrinin hrktidir.23. Tkilat dilinq v ya ticart mqsdil qiymtli kazlara v istiqrazlara sahib olabilr vbelolan tqdird, onlar xsusi olaraq, yenidn satlmas mqsdilldedilmi

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    9/23

    9

    ehtiyatlar kimi nzrdn keiril bilr. Bellikl, dilinq v ticart mqsdil saxlanlanqiymtli kazlarn alq-satqs ilbal yaranan pul vsaitlrinin hrkti mliyyat faliyytikimi tsnifldirilir. Analoji kild, maliyy institutlar trfindn tqdim ediln pulavanslar vkreditlri maliyyinstitutunun sas pul vsaiti yaradan faliyytinaid olduun adtn, mliyyat faliyyti kimi tsnifldirilir.

    24. Bzi qanunvericiliklrd hkumt v ya dvlt sekotorunun digr qurumlartkilatlarn faliyytinin maliyyldirilmsi n vsaitlr ayrsa v ya tmin ets d,szgedn vsaitin cari faliyyt, sas ilr v yatrlan kapital arasnda bldrlmsiaydn kildfrqlndirilmir. Tkilat cari faliyyt, sas ilr vyatrlan kapital arasndaayrmalar v ya bdc vsaitlrini frqlndir bilmirs, o zaman, onlar mliyyatfaliyytlrindn yaranan pul vsaitlrinin hrkti kimi tsnifldirmli v bu faktqeydlrdgstrmlidir.

    nvestisiya faliyytlri

    25. nvestisiya faliyytindn yaranan pul hrktlrinin hrkti haqqnda mlumatlarnaqlanmas zruridir, nki pul hrktlrinin hrkti tkilatn glck xidmt tminatnatsir etmk mqsdil nzrd tutulmu resurslara gr srf ediln pul vsaitlrininxaricolmalarngstrir. Yalnz maliyyvziyyti haqqnda hesabatda tannanaktivlbalpul vsaitlrinin xaricolmalar investisiya faliyyti kimi tsniflndiril bilr. Investisiyafaliyytindn yaranan pul vsaitlrinin hrktinaadak nmunlri gstrmk olar:

    (a) torpaq, tikili v avadanlqlarn, qeyri-maddi v digr uzunmddtli aktivlrin ldedilmsi mqsdilpul vsaitlrinin dnilri. Bu dnilr tkilat trfindn z gcn

    ina edilmi torpaq, tikili vavadanlqlar, habellayihlr zrkapitalladrlan xrclraidodnilri daxil edir;(b) torpaq, tikili v avadanlqlarn, qeyri-maddi v digr uzunmuddtli aktivlrinsatlmasndan ldolunan pul vsaitlri;(c) digr tsrrufat subyektlrinin pay vya borc altlrinin vbirgtkilatlarda itirakpaylarnn ld edilmsi n odniln pul vsaitlrinin xaricolmalar (pul vsaitlrininekvivalentlri kimi nzralnan vdilinq vya ticart mqsdlri ucun saxlanlan altlrzrpul vsaitlrinin xaricolmalar istisna olmaqla);(d) digr tsrrfat subyektlrinin pay vya borc altlrinin vbirgtkilatlarda itirakpaylarnn satlmasndan yaranan pul vsaitlrinin daxilolmalar (pul vsaitlrininekvivalentlri kimi nzralnan vdilinq vya ticart mqsdlri ucun saxlanlan altlrzrpul vsaitlrinin daxilolmalar istisna olmaqla);(e) digr trflrtqdim ediln avanslar vborc vsaitlri (dvlt maliyyqurumlarnatqdim ediln avanslar vborc vsaitlri istisna olmaqla)(f) digr trflrtqdim edilmi avanslarn vkreditlrin qaytarlmasndan yaranan pulvsaitlrinin daxilolmalar (maliyyinstitutlarnn avans vkreditlri istisna olmaqla);

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    10/23

    10

    (g) bu mqavillr dilinq v ya ticart mqsdlri n saxlanld v dnilrinmaliyyldirm faliyyti kimi tsnifldirildiyi hallar istisna olmaqla, fyuers, forvard,opsion vsvop mqavillri zrpul vsaitlrinin dnilri;(h) hmin mqavillrin dilinq v ya ticart mqsdlri n saxlanld vdaxilolmalarn maliyyldirm zr faliyyt kimi tsnifldirildiyi hallar istisna olmaqla,

    fyucers, forvard, opsion vsvop mqavillri zrpul vsaitlrinin daxilolmalar;

    Mqavil myyn maddnin hedcinqi kimi uota alndqda ,bu mqavil zr pulvsaitlrinin hrkti hedcinq ediln madd zr pul vsaitlrinin hrkti kimitsniflndirilbilr.

    Maliyyldirmfaliyytlri

    26. Maliyyldirm faliyytind yaranan pul vsaitlrinin hrkti haqqnda aqlamavacibdir, nki bu glckd mssisni kapitalla tmin ednlr olan pul vsaitlrihrktini proqnozladrmaa kmk edir. Maliyyldirm faliyytindn yaranan pulvsaitlrinin hrktinaadak nmunlri gstrmk olar:

    (a) istiqrazlarn, borc sndlrinin, veksellrin, istiqraz vrqlrinin, girov (ipoteka)kazlarnn v digr qsamddtli v uzunmddtli istiqrazlarn buraxlmasndan yarananpul vsaitlrinin daxilolmalar;(b) borc klind alnm mbllrin geri qaytarlmasna gr pul vsaitlrininxaricolmalar;(c) maliyyicarsi zryerinyetirilmmi hdliyin qalq mblinin azaldlmas nicarygtrn trfindn pul vsaitlrinin dnilri.

    mliyyat faliyytindn yaranan pul vsaitlrinin hrkti haqqndamlumatn tqdim edilmsi

    27. Tkilat mliyyat faliyytindn yaranan pul vsaitlrinin hrktihaqqnda hesabat myyn metodlardan istifadetmkltqdim etmlidir.(a) xalis pul vsaitlrinin daxilolmalar v xaricolmalarnn sas nvlrihaqqnda informasiyan aqlayan birbaa metod; vya

    (b) pul vsaitlrinin hrktlrini tcssm etdirmyn mliyyatlarnnticlri, mliyyat faliyytlrindn yaranan hr hans txir salnm vhesablanm kemi v glck pul vsaitlrinin daxilolmalar v ya

    xaricolmalar, elcdinvestisiya vmaliyyldirmfaliyytlrindn yarananpul vsaitlrinin hrkti il bal glirlr v ya xrc maddlri nzralnmaqla, mnft v ya zrr dzlilrin edilmsini nzrd tutan dolaymetod.

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    11/23

    11

    28. ctimai sektor tkilatlarna pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabatlarn birbaametod sasnda trtib etmk tvsiyy edilir. Bu metod a) glck pul vsaitlrininhrktini qiymtlndirmk n faydal olan vb) dolay metod sasnda tqdim olunmasmmkn olmayan informasiyan tqdim etmk imkan verir. Birbaa metodun istifadsi

    zaman pul vsaitlrinin xalis daxilolmalar v xaricolmalarnn sas nvlri bardinformasiya aadak mnblrdn ldedilbilr.(a) tkilatn ucot sndlrindn; vya(b) mliyyat glirlrin, mliyyat xrclrin(maliyyinstitutlar ucun faizlrvoxarglirlr, elc d dniln faizlr v oxar xrclr) v maliyy faliyytinin nticlrihaqqnda hesabatn digr maddlrinaadaklar nzralnmaqla,duzlilr edilrk:

    (i) hesabat dvr rzindmal-material ehiyatlarnda vmliyyat debitor v kreditorborclarnda dyiikliklr;(ii) pul vsaitlrinin hrktlrini tcssm etdirmyn maddlr; v(iii) investisiya vmaliyyldirmfaliyytlrindn pul vsaitlrinin hrktininyaranmasna gtirib xaran digr maddlr.

    29. Birbaa metoddan istifadetmklmliyyat faliyyti zrpul vsaitlrinin hrktibardhesabat vern ictimai sektor tkilatlarna, hminin, gndlik faliyt zryarananmnft/zrr gostricilr ilmliyyat faliyyti zryaranan xalis pul vsaiti hrktininuyunladrlmas tvsiyedilir. Szgedn uyunladrma pul vsaitlrinin hrktindairhesabatda vya qeydlrd tqdim oluna bilr.

    30. Dolay metodun istifadsi zaman mliyyat faliyytlrindn yaranan pul

    vsaitlrinin xalis hrkti aadaklar nzralnmaqla, mnft v ya zrrdzlilredilrk muyynldirilir:(a) hesabat dvr rzindmal-material ehtiyatlarnda vmliyyat debitor vkreditorborclarnda ba vern dyiikliklr;(b) amortizasiya, qiymtlndirilmi hdliklr, txir salnm vergilr, mznnfrqindn yaranan v realiz edil bilmyn mnft v ya zrr, asl mssislrinbldrlmmi mnftlri, nzart etmyn itirak paylar v digr pul vsaitlrininhrktlrini tcssm etdirmyn maddlr ; v(c) investisiya v maliyyldirm faliyytlrindn pul vsaitlrinin hrkti ilnticlnn btn digr maddlr;(d) silinibnvestisiya v maliyyldirm mliyyatlarndan yaranm pul vsaitlrininhrktlri haqqnda mlumatn tqdim edilmsi

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    12/23

    12

    31. 32-35-ci maddlrd qeyd olunan pul vsaitlrinin hrkti nettosasnda tqdim edildiyi hallar istisna olmaqla, tkilat investisiya vmaliyyldirm faliyytlrindn yaranan xalis pul vsaitlrinin daxilolmalarvxaricolmalarnn sas nvlri haqqnda mlumat ayrca tqdim etmlidir.

    Pul vsaitlrinin hrktinin Netto sasda tqdim edilmsi

    32. Aada gostriln mliyyat, investisiya v maliyyldirmfaliyytlrindn yaranan pul vsaitlrinin hrkti netto sasda tqdim edilbilr:

    (a) pul vsaitlrinin hrkti tkilatn faliyytindn daha ox digrtrfin faliyytini ks etdirildiyi zaman mtrilr, vergi dyicilri,benefisiarlar adndan pul vsaitlrinin daxilolmalar vxaricolmalar;v

    (b) qsa dvriyymddti, iri mbli vqsa dni mddti ilfrqlnnmaddlr zrpul vsaitlrinin daxilolmalar vxaricolmalar.

    33. 32-ci maddnin (a) bndi yalnz yaranan pul vsaitlri qalqlar hesabat vern tkilattrfindn nzart ediln hallar hat edn mliyyatlara aid edilir. Beldaxilolmalar vdnilrnmunolaraq:(a)Vergilrin bldrlmsi razlamasnn trkib hisssi kimi hkumtin z istifadsi n

    toplad vergilr istisna olmaqla hkumtin bir sviyyli qurumu trfindn digrsviyyli qurumu n vergilrin toplanmas;

    (b)ictimai maliyyqurumundan tlb olan mantlrin qbulu vdnii(c)investisiya vya vkalt fondu trfindn mtrilr n saxlanlan vsaitlr(d)mlak sahiblrinin adndan toplanm vdnmi icarhaqlar34. 32-ci maddnin (b) bndindgstriln pul vsaitlrinin daxilolmas vxaricolmasnaaadaklar n mvqqti gtrlb qaytarlan mbli aid etmk olar:(a) investisiyalarn alnmas vsatlmas(b) vya daha az dmmddti olan digr qsamddtli kredit vborclar.

    35. Dvlt maliyy qurumunun aadak faliyyt nvlrindn birininnticsind yaranan pul vsaitlrinin hrkti maliyy hesabatlarnda nettosasda tqdim edilbilr:

    (a) sabit dni mddtli depozitlrin qbul edilmsi vdnilmsi n pulvsaitlrinin daxilolmalar vdnilri;

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    13/23

    13

    (b) digr maliyy qurumlarnda depozitlrin yerldirilmsi v geri alnmas;v(c) mtrilrverilmi avans vborclar vonlarn dnilmsi

    Xarici valyuta ilifadolunmu pul vsaitlrinin hrkti

    36. Xarici valyutada mliyyatlar nticsind yaranan pul vsaitlrininhrkti, pul vsaitlrinin hrktinin ba verdiyi tarixd hmin xarici valyutail tkilatn hesabat valyutas arasnda mvcud olan mbadil mznnsini

    xarici valyutada olan mbl ttbiq etmkl, tkilatn hesabat valyutasndatqdim edilmlidir.

    37. Xarici trm tkilatn pul vsaitlrinin hrkti, pul vsaitlrininhrktinin ba verdiyi tarixd xarici valyuta il tkilatn hesabat valyutasarasnda mvcud olan mbadil mznnsini ttbiq etmkl yenidnhesablanmaldr.

    38. Xarici valyuta il ifad olunmu pul vsaitlrinin hrkti Xarici valyutamznnlrinddyiikliklrin tsiriadl 4 li ctimai Sektor n Beynlxalq MhasibatUotu Standartna sasn tqdim edilir. Bel olan tqdird, faktiki mznny txminnbrabr olan mbadilmznnsini istifadetmk olar. Msln, xarici valyuta ilaparlanmliyyatlarn v ya xarici trm tsrrfat subyektinin pul vsaitlrinin hrktininevrilmsi zaman hesabat dvr rzindmvcud olan mbadilmznnlrinin kili ortambli istifadedilbilr. Lakin, 4 -li SMUBS xarici trmtsrrfat subyektinin pul

    vsaitlrinin hrktini evirrkn hesabat tarixin qvvd olan mbadil mznnsininttbiqinicazvermir.

    39. Valyuta mznnlrinin dyimsi nticsindyaranan realizedilmyn glirlr vxrclr pul vsaitlrinin hrkti hesab edilmir. Lakin valyuta mznnlrinin dyimsininxarici valyutada saxlanlan v ya ld edilmsi gzlniln pul vsaitlri v onlarnekvivalentlrin tsiri hesabat dvrnn vvlind v sonunda olan pul vsaitlriniyoxlamaq n pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabatda tqdim edilir. Bu mblmliyyat, investisiya vmaliyyldirm faliyytlrindn yaranan pul vsaitlrindn ayr

    tqdim edilir v pul vsaitlrinin hrktinin hesabat dvrnn sonuna olan mznnysasn hesabland tqdirdyarana bilck hr hans frqlri daxil edir.

    Faizlr, dividendlr vanaloji bldrmlr.

    40. Faizlrin, dividendlrin v ya oxar bldrmlrin ld edilmsi vdnilmsi nticsind yaranan pul vsaitlrinin hrktlri ayr tqdim

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    14/23

    14

    edilmlidir. Hr bel daxilolma v ya dni mliyyat, investisiya vmaliyyldirm faliyytlrindn yaranan pul vsaitlrinin hrkti kimidvrdn dvrardcl surtdtsnifldirilmlidir.

    41. Hesabat dvr rzinddnilmi faizlrin mumi mbli, maliyyfaliyytindair

    hesabatda xrc kimi tannmasndan vya Borclar zrmsrflr adl ctimai Sektor nMilli Mhasibat Uotu Standartn 5-ci maddsin uyun olaraq mumi alternativ uotqaydasna sasn kapitalladrlmasndan asl olmayaraq, pul vsaitlrinin hrktihaqqnda hesabatda aqlanr.

    42. ld olunmu, dnilmi faizlr, dividendlr v ya analoji bldrmlr adtndvlt maliyy qurumunun mliyyat pul vsaitlrinin hrkti kimi tsnifldirilir. Lakindigr tkilatlar n bu pul vsaitlrinin tsnifat zr mumi fikir yoxdur. dnilmifaizlr, dividendlr vya analoji bldrmlr mnft vya zrrin myyn olunmaszrmliyyat pul vsaitlrinin hrktindaxil olduqlarna grmliyyat pul vasitlrinin

    hrkti kimi d tsniflndiril bilr. Alternativ olaraq ld olunmu, dnilmi faizlr,dividendlr v ya analoji bldrmlr, mvafiq olaraq maliyyldirm v investisiyafaliyytlri zr pul vsaitlrinin hrkti kimi d tsnif oluna bilr, nki onlar maliyyresurslarnn clb edilmsi vya investisiyalardan glirin ldolunmas zrxrclrdir.43. dnilmi dividendlr v ya analoji bldrmlr maliyy resusrlarnn ldolunmas zr xrclr olduuna gr maliyyldirm faliyytindn pul vsaitlrininhrkti kimi dtsnifldirilbilrlr.Eyni zamanda, maliyy hesabatlarnn istifadilrin tsrrfat subyektnin mliyyatfaliyytlrindn yaranan pul vsaitlri hesabna dividendlri dmk qabiliyytini

    qiymtlndirmy yardm etmk n, dniln dividendlr mliyyat faliyytlrindnyaranan pul vsaitlrinin hrktinin komponenti kimi tsnifldirilbilr.

    Bldrlmmi mnft zrvergi

    44. Bldrlmmi mnft zr vergi il bal pul vsaitlrinin hrktlri, onlarnxsusi olaraq investisiya v maliyyldirm faliyytlrin aid edildiyi hallar istisnaolmaqla, ayrca aqlanmal vmliyyat faliyytlrindn yaranan pul vsaitlrinin hrktikimi tsnifldirilmlidir.

    45. ctimai sektor tkilatlar bir qayda olaraq mnft vergisindn azaddr, lakin bir oxictimai sektor mssislrind zl sektorda vergilrin dnildiyi qaydada vergilrdnilirs, onda onlar vergi-ekvivalent rejimlri rivsind faliyyti gstrbilr.

    46. Mnft vergisi pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabatda mliyyat, investisiyavmaliyyldirmfaliyytlrindn yaranan pul vsaitlrinin hrkti kimi tsnifldiriln

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    15/23

    15

    pul vsaitlrinin hrktini yaradan mliyyatlardan yaranr. Vergi xrclrinin investisiya vya maliyyldirm faliyytlri il asan laqlndiril bilmsin baxmayaraq, onlarlalaqdar vergilrlbal pul vsaitlrinin hrktini myyn etmk ox zaman mmknolmur vvergilrlbal pul vsaitlrinin hrkti ox vaxt mvafiq mliyyatdan yarananpul vsaitlrinin hrkti il eyni hesabat dvrnd ba vermir. Buna gr d, vergilr,

    adtn mliyyat faliyytlrindn yaranan pul vsaitlrinin hrkti kimi tsnifldirilir.Lakin vergilrl bal pul vsaitlrinin hrktini, investisiya v maliyyldirmfaliyytlrindn yaranan pul vsaitlrinin hrkti kimi tsnifldiriln pul vsaitlrininhrktinsbb olan ayr mliyyat illaqlndirmk mmkn olduqda, vergilrlbalpul vsaitlrinin hrkti mvafiq olaraq investisiya vya maliyyldirmfaliyytlri kimitsnifldirilir. Vergilrl bal pul vsaitlrinin hrkti bir ne faliyyt nvn aidolduqda, dnilmi vergilrin mumi mbli aqlanmaldr.

    Trm, asl vdigr tkilatlara investisiyalar

    47. tirak pay metodu vya ilkin dyr metodundan istifadetmkl trmvasltkilatlara investisiyalarn uotu zaman, tkilat pul vsaitlrinin hrkti haqqndahesabatda zu il investisiya qoyulan tsrrfat subyektlri arasnda yaranm pulvsaitlrinin hrktin dair informasiyan, msln, dividendlr v avanslara qdrmhdudladrr.

    48. Proporsional konsolidasiya metodundan istifad etmkl birg nzart edilntsrrfat subyektinin pay haqqnda mlumat tqdim edn tkilat pul vsaitlrininhrkti haqqnda konsolidedilmi hesabatna birgnzart ediln tsrrfat subyektinin

    pul vsaitlrinin hrktind znn mtnasib payn daxil edir. Pul vsaitlrininhrktind z mtnasib pay haqqnda mlumat itirak pay metodu sasnda tqdimedn tkilat, pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabatna birgnzart ediln tsrrfatsubyektlrininvestisiyalar ilbal a) pul vsaitlrinin hrktini, b) birgnzart edilntsrrfat subyekti ilonun arasnda olan bldrmlr vdigr daxilolmalar vdnilridaxil edir.

    Trmtkilatlarn vdigr mliyyat vahidlrinin ldedilmsi vsatlmas

    49. Trm tkilatlarn v digr mliyyat vahidlrinin ld edilmsi v satlmasndanyaranan pul vsaitlrinin mumi hrkti ayrca tqdim edilmli v investisiyafaliyytlrindn yaranan pul vsaitlrinin hrkti kimi tsnifldirilmlidir.

    50. Tkilat, hesabat dvr rzind trm tkilatlarn vdigr mliyyat vahidlrininhm ldedilmsi, hm dsatlmas zraadak mlumatlarn hr birini mumi kildaqlamaldr:

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    16/23

    16

    (a) al vya sat zaman mumi kompensasiyan;(b) al v ya sat zaman kompensasiya mblinin pul vsaitlri v ya onlarnekvivalentlri ildnilmi hisssini;(c) ldolunmu vya satlm trmtkilatlarda vdigr mliyyat vahidlrindpulvsaitlri vonlarn ekvivalentlrinin miqdarn; v(d) sas kateqoriyalarn hr biri zr mumildirilmkl ld olunmu v ya satlmtrm tkilatlarda v mliyyat faliyyt vahidlrind pul vsaitlri v onlarnekvivalentlrindn baqa aktivlrin vhdliklrin mblini.

    51. dar ediln tkilatlarn v digr mliyyat vahidlrinin eyni sra maddlri kimialnmas v xaric olunmas nticsind yaranan pul vsaitlrinin hrkti zr glirlrinayrlqda tqdim edilmsi, hminin alnm v ya xaric olunmu aktiv v hdliklrinmbllrinin ayrlqda aqlanmas hmin vsaitlri baqa mliyyat, investisiya vmaliyyfaliyytlrindn hasil olan vsaitlrdn frqlndirmykmk edir. Xaric olma nticsindyaranan pul vsaitlri zrglirlr hmin allardan xlmr.

    52. Al v ya sat zaman kompensasiya kimi dnilmi v ya ld edilmi pulvsaitlrinin mumi mbli pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabatda ldedilmi vya dnilmi pul vsaitlri vya onlarn ekvivalentlri xlmaqla tqdim edilir.

    53. Trmmssisvya digr faliyyt vahidi trfindn ldediln vsatlan pulvsaitlri v onlarn ekvivalentlri istisna olmaqla digr aktivlr v hdliklr yalnztrm mssis v ya struktur szgedn aktiv v hdliklri tand tqdird

    aqlanmaldr. Msln, kassa metoduna uyun hesabatlar hazrlayan ictimai sektoramxsus tsrrfat subyekti ictimai sektora mxsus digr tsrrfat subyekti trfindnalndqda alan tsrrfat subyektindn alnan tsrrfat subyektinin aktiv vhdliklrini (pul vsaitlri v onlarn ekvivalentlri istisna olmaqla) aqlamas tlbolunmayacaqdr, nki, bu tsrrfat subyekti tannan qeyri-pul aktiv v hdliklrmalik olmayacaqdr.

    Pul vsaitlrinin hrktini tcssm etdirmyn mliyyatlar

    54. Pul vsaitlri vya onlarn ekvivalentlrinin istifadsini tlb etmyn

    investisiya vmaliyyldirm faliyytlri pul vsaitlrinin hrkti haqqndahesabatlardan xarlmaldrlar. Belmliyyatlar digr maliyyhesabatlarnda,investisiya vmaliyyldirmfaliyytlri haqqnda btn mnasib mlumatntqdim edilmsini tmin edn kildaqlanmaldrlar.

    55. nvestisiya v maliyyldirm faliyytlrinin byk hisssi tsrrfat subyektininkapitalna v aktivlrin tsir gstrmsin baxmayaraq, pul vsaitlrinin mvcud

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    17/23

    17

    hrktin bilavasit tsir gstrmir. Qeyri-pul mliyyatlarnn pul vsaitlrinin hrktihaqqnda hesabatdan xarlmas bu cr maddlrin hesabat dvrnn pul vsaitlrininhrktini ks etdirmdiyi n hmin hesabatn mqsdin cavab verir. Qeyri-pulmliyyatlarnn aadak misallarn gstrmk olar:

    (a) aktivlrin mbadilsi, birbaa laqdar hdliklrin qbul edilmsi v ya

    maliyyicarsi vasitsilaktivlrin ldedilmsi; v(b) borc hdliklrinin kapitala evrilmsi.

    Pul vsaitlri vonlarn ekvivalentlrinin komponentlri

    56. Tkilat, pul vsaitlri v onlarn ekvivalentlrinin komponentlriniaqlamal v pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabatda tqdim edilmimbllrin balans hesabatnda tqdim edilmi ekvivalent maddlr iluyunladrlmasn tqdim etmlidir.

    57. Dnyada pul idaretmtcrbsi vbank iinin tkili mxtlifliyi vctimai Sektorn Milli Mhasibat Uotu Starndartnn 1-ci maddsin riayt baxmndan, tkilattrkibin daxil olan pul vsaitlri v onlarn ekvivalentlrini myyn edn siyastiaqlamaldr.

    58. Pul vsaitlri v onlarn ekvivalentlrinin komponentlrinin myyn edilmsisiyastindhr hans dyiikliyin tsiri, msln, vvllr tsrrfat subyektinin investisiyaportfelinin bir hisssi hesab ediln maliyy altlrinin tsnifldirilmsind dyiikliklrUot siyasti, uot qymtlndirmlrinddyiikliklr vshvlr adl 3 - ctimai Sektorn Beynlxalq Mhasibat Uotu Starndartna uyun olaraq olaraq tqdim edilir.

    Digr aqlamalar

    59. Tkilat, rhbrliyin qeydlrdki rhlri il birlikd, tkilat trfindnsaxlanlan, lakin iqtisadi qurum trfindn istifadsi mmkn olmayan pulvsaitlri v onlarn ekvivalentlrinin hmiyytli qalqlarnn mbllriniaqlamaldr.

    60. Tkilatamxsus pul vsaitlri vonlarn ekvivalentlrinin qalqlar bir ox hallardaiqtisadi qrup trfindn istifad edil bilmir. Buna misal kimi, bel vsaitlrin sasmssisvya digr trmmssislr ilbirgistifadsinicazvermyn valyutayanzart v ya baqa hquqi mhdudiyytlr ttbiq ediln lkd faliyyt gstrntrmmssisymxsus pul vsaitlri vonlarn ekvivalentlrinin qalqlar gstrilbilr.

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    18/23

    18

    61. lavmlumat istifadilr n tkilatn maliyyvziyyti vlikvidliyini anlamaqdamvafiq kmk ola bilr. Bu mlumatn maliyy hesabatlarna rhlrd verilmi tsvirlbirgaqlanmas msbt qarlanr vzndaadaklarks etdirir:

    (a) belvsaitlrin istifadsindair mvcud olan mhdudiyytlr gstrilmkl, glckmliyyat faliyytinvya kapital zrhdliklrin yerinyetirilmsinynldilbilckistifadedilmmi borc vsaitlrinin mbli;(b) mliyyat, investisiya v maliyyldirm faliyytlrinin hr birinin proporsionalkonsolidasiya metodu sasnda gstrilmi birg mssisd itirak paylarna aid pulvsaitlrinin hrktlrinin mumi mbllri; v(c) mhdud pul vsaitlri qalqlarnn miqdar vxsusiyyti.62. Ayrmalar vya bdctxsisatlarnn tsdiqlnmsi pul vsaitlrinin hrkti metodu

    sasnda hazrlanarsa, o zaman,pul vsaitlrindair hesabatlar tsrrfat subyektininfaliyyti v ya proqramlar il hkumtin bdc mlumatlar arasnda laqnin baa

    dlmsind istifadilrkmk edbilr. Faktiki vbdc rqmlrinin mqayissiilbal qsa mzakirn 1 -li SMUBS-a istinad edin.

    Qvvyminmtarixi

    63. Bu Standart 1 iyul 2001-ci il tarixi v ondan sonrak dvr n hazrlanan illikmaliyy hesabatlarna ttbiq edilir. Standartn daha erkn ttbiqi tfiq edilckdir.Tkilat hazrki Standart 1 Yanvar 2001-ci il tarixindn vvlki dvrlr ttbiq edrs,bu fakt aqlamaldr.

    63A. Standartn 22-ci maddsin 2010-cu ilin yanvar buraxl olan PSAS-larntkmilldirilmsindair sndsasn dyiikliklr edilmidir. Tkilat bu dyiikliklri 1yanvar 2011-ci il tarixi v ya bu tarixdn sonrak dvrlri hat edn illik maliyyhesabatlarna ttbiq etmlidir. Daha erkn ttbiq olunma tviq olunur. Tkilatdyiikliklri 1 yanvar 2011-ci il tarixindn vvlki dvrlrttbiq edrs, bu fakt 17 -liPSAS-n tlblrinuyun aqlamaldr.

    63B. Standartn 25-ci maddsin 2010-cu ilin noyabr buraxl olan PSAS-larntkmilldirilmsindair sndsasn dyiikliklr edilmidir. Tkilat bu dyiikliklri 1yanvar 2012-ci il tarixi v ya bu tarixdn sonrak dvrlri hat edn illik maliyyhesabatlarna ttbiq etmlidir. Daha erkn ttbiq olunma tviq olunur. Tkilat

    dyiikliklri 1 yanvar 2011-ci il tarixindn vvlki dvrlr ttbiq edrs, bu faktaqlamaldr.

    64. Tkilat qeyd olunan tarixdn sonrak maliyyhesabatll mqsdlri n ctimaiSektor n Beynlxalq Mhasibat Uotu Standartlarnda verilmi mhasibat uotununhesablama metodunu qbul etdiyi halda, hazrki Standart hesablama metodunun qbul

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    19/23

    19

    olunduu tarixi v ya bu tarixdn sonrak dvrlri hat edn tkilatn illik maliyyhesabatlarna ttbiq edilir.

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    20/23

    20

    yani nmunlrAada qeyd olunmu nmunlr ctimai Sektor n2 -li Beynlxalq Mhasibat UotuStandartnn trkib hisssi olmayb, yalnz Standarta lavkimi verilmidir.

    Pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabat

    (Maliyynstitutu olmayan tkilatlar n)

    Pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabatn birbaa metodu (madd27(a))ctimai Sektor Tkilat Baa atm il zrpul vsaitlrinin hrkti haqqndakonsolidedilmi hesabatDekabr .. 20X2 (pul vahidi minlrl)

    20X2 20X1mliyyat faliyyti nticsindyaranan pul vsaitlrinin hrktiPul daxilolmalarVergi tutulmas X X

    Mallarn vxidmtlrin sat X XQrantlar X XAlm faizlr X XDigr daxilolmalar X Xdnilri heyti ilbal xrclr (X) (X)Qocalqla laqdar tqad (X) (X)Tchizatlar (X) (X)dnilmi faizlr (X) (X)Digr dnilr (X) (X)mliyyat faliyytindn yaranan xalis pul vsaitlrinin hrkti X X

    nvestisiya faliyytindn yaranan pul vsaitlrinin hrktiTikili vavadanlqlarn al (X) (X)Tikili vavadanlqlarn sat zrdaxilolmalar X Xnvestisiya sat zrdaxilolmalar X XXarici valyutada ifadolunmu qiymtli kazlarn al (X) (X)nvestisiya faliyytindn yaranan xalis pul vsaitlrinin hrkti X X

    Maliyyldirmfaliyytindn yaranan pul vsaitlrinin hrktiBorclar zrdaxilolmalar X XBorclarn dnii (X) (X)Dvltynln bldrmlr/dividendlr (X) (X)

    Maliyyldirmfaliyytindn yaranan xalis pul vsaitlrinin hrkti X XPul vsaitlri vonlarn ekvivalentlrindxalis artm/(azalma) X XHesabat dvrnn vvlindpul vsaitlri vonlarn ekvivalentlri X XHesabat dvrnn sonunda pul vsaitlri vonlarn ekvivalentlri X X

    Pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabata qeydlr(a) Pul vsaitlri vonlarn ekvivalentlri

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    21/23

    21

    Pul vsaitlri v onlarn ekvivalentlrin kassa qal, bank hesablarndak qalq vvalyuta bazar altlrinvsait qoyulular daxildir. Pul vsaitlrinin hrkti haqqndahesabata daxil edilmi pul vsaitlri v onlarn ekvivalentlri aadak maliyymvqeyi zrhesabat mbllrini hatedir:

    20X2 20X1Kassa qal vbank hesablarndak qalq X X

    Qsamddtli vsait qoyulular X XX X

    Tkilat X-l ifad olunmu borc vsaitlrindn istifad etmmidir. Burada X-ininfrastruktur layihlrindistifadolunmas nzrdtutulmudur.

    (b) Torpaq, tikili vavadanlqHesabat dvr rzindiqtisadi qurum cmi X dyrindtorpaq, tikili vavadanlq ldetmidir. Burada X yerli hkumtdn kapital qrantlar hesabna alnmdr. X-l ifadolunmu pul dnilri torpaq, tikili vavadanlqlarn alnmas mqsdiledilmidir.

    (c) mliyyat faliyytindn yaranan xalis pul vsaitlrinin mnftl/(zrrl) zldirilmsi(pul vahidi minlrl) 20X2 20X1

    Mnft/(zrr) X XQeyri-pul vsaitlrinin hrktiQiymtdn dm X XAmortizasiya X Xbhli borclar zrehtiyatlarda artm X XKreditor borclar zrartm X XBorclar zrartm X Xi heyti ilbal xrclr zrehtiyatlarda artm X XTorpaq, tikili vavadanlqlarn sat zr(mnft)/zrr (X) (X)nvestisiya satlar zr(mnft)/zrr (X) (X)Digr cari aktivlrdartm (X) (X)

    Yenidn qiymtlndirmsbbindn vsait qoyulularnda artm (X) (X)Debitor borclar zrartm (X) (X)mliyyat faliyytindn yaranan xalis pul vsaitlrinin hrkti X X_

    mliyyat faliyytindn yaranan pul vsaitlrinin hrkti haqqndahesabatn dolay metodu (madd27(b))ctimai Sektor Tkilat Baa atm il zr pul vsaitlrinin hrktihaqqnda konsolidedilmi hesabatDekabr .. 20X2 (pul vahidi minlrl)

    (pul vahidi minlrl) 20X2 20X1mliyyat faliyytindn yaranan pul vsaitlrinin hrktiMnft/(zrr) X XQeyri-pul vsaitlrinin hrktiQiymtdn dm X XAmortizasiya X Xbhli borclar zrehtiyatlarda artm X XKreditor borclar zrartm X XBorclar zrartm X X

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    22/23

    22

    i heyti ilbal xrclr zrehtiyatlarda artm X XTorpaq, tikili vavadanlqlarn sat zr(mnft)/zrr (X) (X)nvestisiya satlar zr(mnft)/zrr (X) (X)Digr cari aktivlrdartm (X) (X)Yenidn qiymtlndirmsbbindn vsait qoyulularnda artm (X) (X)Debitor borclar zrartm (X) (X)

    mliyyat faliyytindn yaranan xalis pul vsaitlrinin hrkti X X

    Pul vsatlrinin hrkti haqqnda hesabata qeydlr(a) Pul vsaitlri vonlarn ekvivalentlri

    Pul vsaitlri vonlarn ekvivalentlrinkassa qal, banklardak balans v valyutabazar altlrin vsait qoyulular daxildir. Pul vsaitlrinin hrkti haqqnda hesabatadaxil edilmi pul vsaitlri vonlarn ekvivalentlri aadak maliyymvqeyi zrhesabatmbllrini hatedir:

    20X2 20X1Kassa qal vbank hesablarndakqalq X XQsamddtli vsait qoyulular X X

    X X

    Tkilat X-l ifad olunmu borc vsaitlrindn istifad etmmidir. Burada X-ininfrastruktur layihlrindistifadolunmas nzrdtutulmudur.

    (b) Torpaq, tikili vavadanlqHesabat dvr rzind iqtisadi tkilat cmi X dyrind torpaq, tikili vavadanlq

    ldetmidir. Burada X yerli hkumtdn kapital qrantlar hesabna alnmdr.X-l ifad olunmu pul dnilri torpaq, tikili v avadanlqlarn alnmas mqsdiledilmidir.

  • 8/13/2019 IPSAS 2

    23/23

    23