Investigating the Relationship of Saying Prayers with ...
Transcript of Investigating the Relationship of Saying Prayers with ...
Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat.2021;7(2):28-40
Journal Homepage: http://journals.sbmu.ac.ir/jrrh
Vol. 7, No. 2, Summer 2021 Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat
(i.e., Research on Religion & Health) This work is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0).
28
Masoud Khoshnudi1
, Ali Safari2*
, Majid Qanea-al-Hosseyni3
, Nafise Nejati Parvaz1
1- Department of Nursing, Student Research Committee, School of Nursing, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
2- Department of Nursing Education, Kashmar Health Education Complex, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran. 3- Department of Psychology, Kashmar Health Education Complex, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran. *Correspondence should be addressed to Mr. Ali Safari; Email: [email protected]
Article Info
Received: Sep 30, 2019
Received in revised form:
Jan 30, 2020
Accepted: Mar 3, 2020
Available Online: Jun 22, 2021
Keywords:
Depression
Identity styles
Prayers
Student
https://doi.org/10.22037/jrrh.v7i2.28399
Abstract
Background and Objective: Considering the many stress-causing factors
in medical students’ working environment and the destructive effects of
depression and lack of identity on their personal and work life, and given
the profound effects of religious practices and, most importantly, prayers
on the mental health of the students and the importance of considering the
paradoxical issues in this regard, the researchers decided to design and
carry out this study with the aim of determining the relationship of
prayers with depression and the type of identity styles of the students of
Kashmar University of Medical Sciences.
Methods: In this cross-sectional descriptive-correlational study, 129
students of Kashmar Health Education Complex, who met the inclusion
criteria, were included in this study in 2018. The method of data
collection was completed by explaining the research objectives, a
demographic information questionnaire, Student Depression
Questionnaire (USDI) and Identity Styles Questionnaire (ISI-6G) by the
person under study. Data were analyzed by relevant statistical tests.
Descriptive statistics and correlation coefficient were used for data
analysis. In this study, all the ethical considerations were observed and
the authors declared no conflict of interest.
Results: According to the results, the mean score related to depression
was 63.18±26.99. The highest score in the identity styles was in the items
related to the informative and normative identity styles with the scores of
40.55±6.0 and 33.22±5.24, respectively. There was a significant
relationship between the variables of saying prayers, the obligation to say
prayers and participating in congregation prayers and the degree of
depression and normative identity style of the students; the students who
were saying their prayers had a lower level of depression and had a high
level of identity. Also, the students who participated in congregation
prayers on a regular bais received the lowest level of depression and the
highest informative, normative, avoidance and commitment Items of
identity.
Conclusion: According to the results, based on the relationship between
prayers and depression and identity styles of students, it is possible to
promote the level of identity and reduce the level of depression of
students by taking effective policies in creating the culture of saying
prayers in universities.
Please cite this article as: Khoshnudi M, Safari A, Qanea-al-Hosseyni M, Nejati-Parvaz N. Investigating the Relationship of Saying Prayers with Depression and Students' Type of Identity Style. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat. 2021;7(2):28-40. https://doi.org/10.22037/jrrh.v7i2.28399
Investigating the Relationship of Saying Prayers with
Depression and Students' Type of Identity Style
Vol. 7, No. 2, Summer 2021 Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat (i.e., Research on Religion & Health)
..0)(CC BY 4 License s Attribution 4.0 InternationalCreative Common This work is distributed under the terms of the 29
Khoshnudi, et al./ Pizhūhish dar dīn va salāmat 2021;7(2):28-40 Investigating the Relationship of Saying…
Background and Objective
Today, students are considered as one of the
important strata of society because of their
important role in the future administration of the
country (1). Meanwhile, medical students are in a
special situation due to various stresses they
experience in hospitals (2). These stresses can
cause many psychological problems and disorders
such as depression and poor performance in
students (3). A study estimated the incidence of
depression in medical students at 47.9% (4).
According to studies, one of the causes of
depression and the occurrence of personality and
behavioral problems is the lack of formation of a
stable identity (5). One of the psychological issues
in the field of identity is the study of identity
styles. So far, few theorists in the field of religion
have addressed the role of religion and its impact
on personality, especially in forming the identity
of teenagers and young people. There are many
texts related to religion and spirituality; many of
them allude to the relationship between prayer and
mental health and identity and the protective and
deterrent effect of these concepts in this area (6).
Considering the abundance of anxiety-
provoking factors in medical students’ working
environment, the destructive effects of depression
and the possibility of not forming a proper identity
on their personal and work life, and also the lack
of studies that measure these three variables,
researchers decided to design and carry out this
study.
Methods
Compliance with ethical guidelines: Participants
were assured that all information requested in the
questionnaire would be used confidentially. In this
way, all the information related to the
performance of prayers, the level of depression
and the quality of the identity styles of the
participants in the study will be published
collectively and this information will definitely be
prevented from being revealed.
This is a cross-sectional descriptive-
correlational study. The statistical population
consisted of nursing students, out of whom 164
were considered as a census statistics; And 129
students who met inclusion criteria were included
in the study. The data collection instrument
consisted of 3 questionnaires: a) Demographic
information questionnaire, B) Identity Styles
Questionnaire (ISI-6G), and the C) Student
Depression Inventory (USDI).
After collecting the data, the obtained data was
analyzed by descriptive statistics and correlation
coefficient tests. A difference with a P-value of
less than 0.05 was considered as significant.
Results
The students' overall score related to depression
was 63.18±26.99 and the highest score of identity
style items with a score of 40.55±6.09 was related
to the information department. About prayer,
41.9% (no=54) of the students chose the option ("I
always pray") and only 3.1% (no=4) selected the
option "I do not pray"). In relation to the
obligation to says prayers, most of the surveyed
units with 62.8% (no=81) of the students selected
the option (If I have nothing to do, I pray first)
and in terms of attending congregational prayers,
49.6% (64 students) chose the option (Sometimes
I attend congregation prayer).
There was a significant relationship between
the variables of saying prayers and obligation to
say prayers and participating in congregational
prayers and the degree of depression and
normative identity styles. According to the
Kruskal-wallis test, the students who chose “I
often pray“ in the question addressing whether
they say prayers had the lowest level of
depression with a score of 57.84±21.74 and those
who answered “I do not pray“ had the highest
level of depression with a score of 92.50±28.87.
Also, according to the Anova test, the participants
who answered "I always pray" had the highest
score in normative identity styles with a score of
34.31±4.39 and the students who answered "I do
not pray" had the lowest score related to
normative identity styles with a score of
25.09±10.09.
Conclusion
The most important way to achieve spiritual
health, according to Islamic teachings, is prayers.
In the present study, the lowest level of depression
was observed in the students who consider the
obligation to say prompt prayers and participate in
congregational prayers, which is due to the
beneficial effects of prayers on students'
personality and psyche. In recent studies,
researchers have found that there is a significant
relationship between prayers and depression, and
people with a positive attitude toward prayer are
less likely to suffer from depression (7, 8), which
is consistent with the results of the present study.
In explaining this finding, it can be stated that
people who have stronger religious beliefs than
others do not feel hopeless and aimless and have
high self-confidence. The plan of Islam is
Summary
Vol. 7, No. 2, Summer 2021 Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat
(i.e., Research on Religion & Health) This work is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0).
30
Investigating the Relationship of Saying… Khoshnudi, et al./ Pizhūhish dar dīn va salāmat 2021;7(2):28-40
effective in achieving a healthy spirit and mind. In
various verses of the Holy Quran, including Surah
Taha, verse 14 and Surah Ra'd, verse 28, the
calming role of prayers and its refreshing of the
soul is mentioned.
Regarding identity styles, the highest mean
score was related to informative and normative
styles, which was consistent with the findings of
the study by Faizollahi et al. (6) and Doriz et al.
(9). These results are also consistent with the
foundations of Berzonsky's theory. Berzonsky's
research has shown that people with an
informative and normative identity style have
stronger commitments, more self-confidence, and
naturally less depression (10). In explaining this
finding, it can be stated that the duty of saying
prayers and the obligation to perform it at the
right time and in congregation lead to the correct
insight and tendency of the human spirit and cause
liberation from depression and promotion of one's
identity. The verses of the Holy Quran (Tobe/5
and Momenoon/1-9) also confirm the claim of the
authors of the present study. However, simply
participating in prayers alone will not have an
effect on mental health and the formation of
human identity, especially if it is along with
negligence and performed under coercion (11).
According to the findings of the present study
on the effect of prayers on depression and identity
styles, politicians in the field of spiritual health
and the student deputy of the Ministry of Health
can developed the necessary and appropriate plans
and programs to promote prayers and encourage
students to volunteer in the prayers in the
university hall to promote students' identity and
reduce their depression.
Acknowledgements
We would like to thank all the students and
officials of the School of Nursing who helped the
research team in conducting this study.
Ethical considerations
The authors declared this study is obtained from a
student project in the field of nursing in the
research department of Mashhad University of
Medical Sciences with the code of ethics
IR.MUMS.REC.1397.30.
Funding
The authors declared the research department of
Mashhad University of Medical Sciences has
financially supported this research project.
Conflict of interest
The authors declared no conflict of interest.
Authors’ contribution
Writing the Introduction and Discussion sections:
First and fourth authors; writing the Discussion
and Method sections: Second author; and
statistical analysis: Third author.
1. Azad-Marzabadi A. The role of stress in students'
mental health. Proceedings of the Second Seminar of
Students mental health. Tehran: Tarbiat Modarres
Univercity; 2005.
2. Fathi M. Incidence rate and sources of stress among
nurses working in intensive care unit of Kurdistan
university of medical sciences. Sci J Kurdistan Univ
Med Sci. 2004;7(4):62-8. (Full Text in Persian)
3. Vaghei S. Survey on psychological secure status of
the students. J Sabzevar Univ Med Sci. 1998;4(3):83-8.
(Full Text in Persian)
4. Aktekin M, Karaman T, Senol YY, Erdem S,
Erengin H, Akaydin M. Anxiety, depression and
stressful life events among medical students: a
prospective study in Antalya, Turkey. Medical
education. 2001;35(1):12-7.
5. Nurmi J, Berzonsky M, Tammi K, Kinney A.
Identity processing orientation, cognitive and
behavioural strategies and well-being. International
Journal of Behavioral Development. 1997;21:555-70.
6. Feyzollahi J, Askari S, Khosravipour N, Hasani Z.
Prayers And Identity Styles Among Kermanshah
Medical Sciences University Students. Culture In The
Islamic University. 2014;4(1):133-46. (Full Text in
Persian)
7. Ranaie F, Ardalan F, Zaheri F. Survey of
relationship between attitude and practice toward
prayer and depression in students of Kurdistan
University of Medical Sciences. Teb Va Tazkiye.
2011;19(4):75-83. (Full Text in Persian)
8. Hashemi M, Zadehbagheri G, Ghafarian S. A Survey
on Some Etiologic Factors Related to Depression
Among University Students in Yasuj. Journal of
Medical Research. 2003;2(1):19-27. (Full Text in
Persian)
9. Duriez B, Soenens B, Beyers W. Personality,
identity styles, and religiosity: An integrative study
among late adolescents in Flanders (Belgium). Journal
of Personality. 2004;72(5):877-910.
10. Berzonsky MD, Adams GR. Reevaluating the
identity status paradigm: Still useful after 35 years.
Develop Rev. 1999; 9:557-90.
11. Mesbah MT. Ethics in Quran. Qom: Imam
Khomeini Educational Research Institute; 1999. (Full
Text in Persian)
References
28-40(:2)7;1442البحث في الدين و الصحّة. مجلة
موقع المجلة على شبكة الإنترنت: http://journals.sbmu.ac.ir/jrrh
البحث في الدين و الصحّة مجلة 1442 الصیف، 2 ، العدد7السنة
Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0) يخضع هذا العمل للرخصة التالیة31
1، نفيسة نجاتي برواز3، مجيد قانع الحسيني*2، علي صفري1مسعود خشنودي
قسم التمريض، لجنة البحوث الطلابیة، كلیة التمريض، جامعة العلوم الطبیة في مشهد، مشهد، إيران. -1 مشهد، إيران. قسم التعلیم التمريضي، مجمع التعلیم العالي للسلامة في كاشمر، جامعة العلوم الطبیة في مشهد، -2 .قسم علم النفس، مجمع التعلیم العالي في كاشمر، جامعة العلوم الطبیة في مشهد، مشهد، إيران -3 [email protected] :البريد الإلكترونيّ ؛ علي صفريالسید إلى موجهة الالمراسلات *
معلومات المادة 1441 الاول يادجم 2 :الوصول 1441 الثاني يجماد 4 :يوصول النص النهاي 1441 رجب 8: القبول 1442 القعده ذی 11: النشر الإلكتروني
الكلمات الرئيسة: الاكتئاب أنماط الهوية الصلاة الطالب الجامعي
الملخّص ب الباعثة على التوتر في طلبة العلوم الطبیة والآثار مع ملاحظة كثرة الأسبا :خلفية البحث وأهدافه
المخربة للاكتئاب، وعدم تكون الهوية؛ على حیاتهم الشخصیة والعملیة. ومع ملاحظة الآثار العمیقة والعجیبة للأفعال الدينیة، وفي صدر هذه الأفعال الصلاة؛ على الصحة النفسیة لطبقة الطلبة الجامعیين،
لضد ونقیضه في هذا المجال؛ فقد دفع ذلك المحققين لیقوموا بالتخطیط وتنفیذ هذه وملاحظة نماذج من االدراسة بهدف تحديد علاقة فريضة الصلاة بدرجة الاكتئاب وأنواع أنماط هوية الطلبة في مجمع التعلیم
.العالي للسلامة في كاشمر
فرداً من طلاب 129قطعي دراسة التشاركیة من النوع الم-تمت في هذه الدراسة الوصفیة منهجية البحث:، والذين كانوا يحوزون 2018مجمع التعلیم العالي للسلامة في كاشمر، بصورة إحصاء للرقم الإجمالي في عام
على معايير الدخول في هذه الدراسة. وكانت طريقة جمع البیانات بهذا الشكل وهي أنه بعد شرح أهداف (، وأنماط الهوية USDIتبیانات السكان، واكتئاب الجامعیين )الدراسة كان المشاركون يقومون بملء اس
(ISI-6G وكان يتم تفكیك وتحلیل البیانات بعد جمعها من خلال اختبارات الإحصاء الوصفي وعامل .)التشارك. وقد تمت مراعاة جمیع الجوانب الأخلاقیة في هذه الدراسة، ولم يلحظ مؤلفو المقالة أي تضارب
.للمصالح
وأعلى 18/63±99/26لقد تبين طبقاً للنتائج أن المعدل الوسطي للاكتئاب في الطلبة ت: الكشوفاو 55/40±09/6كانت مرتبطة بمجال المعلومات والمعیارية بالترتیب بدرجة درجة لأنماط الهوية
ركة في ين متغير إقامة الصلاة والالتزام بإقامة الصلاة والمشا. وكان هناك ارتباط ذو معنى ب24/5±22/32صلاة الجماعة مع درجة الاكتئاب ونمط الهوية المعیارية للطلبة الجامعیين. فالطلبة الجامعیون الذين كانوا يهتمون بإقامة فريضة الصلاة كانوا يعانون من مستوى اكتئاب أقل ومستوى أعلى من الهوية، وكذلك
نوا يعانون من أدنى مستوى من الاكتئاب الطلبة الذين كانوا يشاركون باستمرار في صلاة الجماعة فإنهم كا .ة والاجتناب والالتزامالمعلومات والمعیاري الوأعلى مستوى فی مج
بملاحظة معطیات الدراسة الحاضرة الدالة على ارتباط فريضة الصلاة بالاكتئاب وأنماط هوية الاستنتاج:قلیل مستوى الاكتئاب لدى الطلبة الطلبة الجامعیين؛ فإنه يمكن تهیئة أسباب ارتقاء مستوى الهوية وت
.الجامعیين من خلال وضع السیاسات المؤثرة في صناعة الثقافة الصحیحة لإقامة الصلاة في الجامعات
:التالي الترتيب على المقالة استناد يتمKhoshnudi M, Safari A, Qanea-al-Hosseyni M, Nejati-Parvaz N. Investigating the Relationship of Saying Prayers with Depression and Students' Type of Identity Style. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat. 2021;7(2):28-40. https://doi.org/10.22037/jrrh.v7i2.28399
لاقة فريضة الصلاة بدرجة الاكتئاب وأنواع أنماط هوية الجامعييندراسة ع
28-40(:2)7؛1400دین و سلامت. مجلة پژوهش در
سایت مجله: وب http://journals.sbmu.ac.ir/jrrh
مجلة پژوهش در دین و سلامت 1400، تابستان 2، شمارۀ 7دورۀ
کند. تبعیت می Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)ز مجوز این کار ا32
1نفیسه نجاتی پرواز، 3ینیالحس قانع دیمج، *2، علی صفری1مسعود خشنودی
ن.پزشکی مشهد، مشهد، ایرا دانشگاه علوم ،دانشکدۀ پرستاریتحقیقات دانشجویی، ةکمیتگروه پرستاری، -1
. مجتمع آموزش عالی سلامت کاشمر، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران ،گروه آموزش پرستاری -2
.مع آموزش عالی سلامت کاشمر، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایرانمجت ،یشناس روانگروه -3
[email protected] :نامهیارا؛ علی صفری آقایخطاب به مکاتبات*
اطلاعات مقاله
1398 دی 8 :دریافت 1398 بهمن 2 :دریافت متن نهایی
1398 اسفند 13 پذیرش:
1400 تیر 1نشر الکترونیکی:
واژگان کلیدی:
افسردگی
دانشجو
های هویتی سبک
نماز
چکیده مخرب آثار و یپزشک علوم انیدانشجو در زا استرس عوامل یفراوان به توجه باهدف: سابقه و
و قیعم راتیثأت به توجه با و نآنا یکار و یشخص یزندگ برهویت نشدن لیتشک و یافسردگ
موارد لحاظ و دانشجو قشر روان سلامت در نماز اعمال نیا صدر در و یمذهب اعمال شگرف
ارتباط نییتعبا هدف را مطالعه نیا تا شدند آن بر پژوهشگران ،هزمین نیا در ضینق و ضد
یعال آموزش مجتمع انیدانشجو یتیهو یها سبک نوع و یافسردگ زانیم با نماز ةضیفر
. ندینما اجرا و یطراح کاشمر سلامت
انیدانشجونفر از 129تعداد ،یمقطع نوع از یهمبستگ -یفیتوص ةمطالع نیا در روش کار:
صورت به که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند کاشمر سلامت یعال آموزش مجتمع
صورت نیا به ها داده یآور جمع روش. شدند مطالعه وارد 1397ی در سال شمار تمام یریآمارگ
،شناختی جمعیت های هنام پرسشکنندگان شرکت پژوهش، اهداف حیتوض از پس که بود
از پس ها داده. کردند لیتکم را (ISI-6G)ی تیهو های سبک و (USDI)انیدانشجو یافسردگ
در این .شد لیتحل و هیتجزتوصیفی و ضریب همبستگی یهای آمار آزمونبا یآور جمع
. اند لاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکردهپژوهش همة موارد اخ
و بالاترین نمرۀ 18/63±99/26ها ن افسردگی آزمودنییگطبق نتایج نمرۀ میان ها:یافته
و 55/40±09/6ترتیب با نمرۀ های هویتی مربوط به گویة اطلاعاتی و هنجاری به سبک
ز، التزام به اقامة نماز و شرکت در نماز جماعت با میزان بود. بین متغیّر اقامة نما 24/5±22/33
داری وجود داشت. دانشجویانی که هویت هنجاری دانشجویان ارتباط معنی افسردگی و سبک
ورزیدند سطح افسردگی کمتر و سطح هویت بالا و همچنین به اقامة فریضة نماز اهتمام می
ترین سطح کردند پایین شرکت میصورت همیشگی دانشجویانی که در نماز جماعت به
.های اطلاعاتی، هنجاری، اجتنابی و تعهد را داشتند افسردگی و بالاترین سطح گویه
با افسردگی و نماز ارتباط فریضة بر مبنی حاضر های مطالعة به یافته توجه با گیری:نتیجه
نماز اقامة صحیح سازی گذاری مؤثر در فرهنگ سیاست با توان دانشجویان، می های هویتی سبک
مهیا را سطح هویتی و کاهش سطح افسردگی دانشجویان ارتقای موجبات ها، دانشگاه در
.ساخت
:است صورت این به مقاله استناد
Khoshnudi M, Safari A, Qanea-al-Hosseyni M, Nejati-Parvaz N. Investigating the Relationship of Saying Prayers with Depression and Students' Type
of Identity Style. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat. 2021;7(2):28-40. https://doi.org/10.22037/jrrh.v7i2.28399
یها کسب نوع و یافسردگ زانیم با نماز ۀضیفر ارتباط یبررس
نایدانشجو یتیهو
جلة پژوهش در دین و سلامتم 1400، تابستان 2، شمارۀ 7دورۀ
کند. تبعیت می Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)این کار از مجوز 33
...نوع و یافسردگ زانیم با نماز ةضیفر ارتباط یبررس 28-40: 1400(،2)7/ پژوهش در دین و سلامت؛ و همکاران خشنودی
کشور ۀندیآ ۀادار در که یمهم نقش لیدل به انیدانشجو امروزه
. ندیآ یم حساب به جامعه مهم یقشرها از یکی دارند، عهده به
بخش تنها نه انیدانشجو که است نیا در نقش نیا تیاهم
هر یهنر و یفن ،یعلم گوناگون یها نهیزم متخصصان یاصل
و کشور ۀادار یاصل رانیمد بلکه دهند یم لیتشک را یکشور
و کمال سمت به تیهدا در جامعه های دیگرشرق رهبران
یزمان موضوع نیا تیاهم. (1) باشند یمنیز کشور اهداف
یکشور رانیا موجود، ارقام و آمار طبق که شود یم مشخص
نیز کشور جوانان تیجمع از ای عمده بخش و است جوان
علوم گروه انیدانشجو ،میان نیا در. (2)هستند نشجودا
یها استرس بر علاوه زیرا ؛دارند قرار یخاص تیموقع در یپزشک
به نداشتن علاقه شامل ینظر یآموزش یها طیمح از یناش
و دانشگاه طیمح در دیگر افراد با یزگارناسا ،یلیتحص ةرشت
مختلف یها استرس ریثأت تحت ی؛رفاه امکانات نبودن یکاف
از یکی مارستانیب. رندیگ یم قرار زین یمارستانیب
نیا در زیرا شود؛ یم محسوب یکار یها طیمح نیزاتر استرس
نیا. (3) است مطرح ها انسان یزندگ و مرگ ةمسئل مکان
یاریبس یروان یها یناراحت و مشکلات تواند یم ها ترساس
شود موجب انیدانشجو در را عملکرد افت و یافسردگ همچون
از یکی آن یبعد یامدهایپ و بالا وعیش لیدل به یافسردگ. (4)
یجهان سازمان آمار اساس بر. (5) است یبهداشت مهم مسائل
است 2020 سال در تیمعلول علت نیدوم یافسردگ بهداشت،
یکشورها در ها یماریب علت نیتر مهم عارضه نیا و
مطالعات. (6) آید می شمار به ما کشور ازجمله رشد درحال
در را یافسردگ ویژه به یشناخت روان یابتلا یبالا زانیم ریاخ
از استفاده با هیترک یایآنتال ی درپزشک ةرشت انیدانشجو نیب
از درصد 9/47. دهد یم نشان یعموم تسلام ةنام پرسش
هستند یروان اختلالات به مبتلا یپزشک دوم سال انیدانشجو
( درصد 2/29) اقتصاد رشتة انیدانشجو از بالاتر زانیم نیا که
آن از یحاک ها پژوهش .(7) است( درصد 2/29)ی بدن تیترب و
مشکلات بروز و یافسردگ ۀجادکنندیا عوامل از یکی که است
از یکی. (8) است داریپاهویت فتنگرن شکل ،رفتار و یتیشخص
دورۀ در آن رییگ شکل وهویت ،یزندگ طول در مهم مسائل
،یشخص سازگاری در تواند یم که است یجوان و ینوجوان
جوانان شغل زییر طرح و یلیتحص شرفتیپ ،یاجتماع روابط
یده شکل برای وجو جست ندایفر در جوانان. باشد داشته نقش
ی،شغلی، اسیس مسائل بارۀدر فردی دگاهید به خودهویت
جوانهویت از یبخش مذهب و رسند یم یمذهب و یفلسف
یبررسهویت ةنیزم در یشناخت روان مسائل از یکی. (9) است
یچگونگ بهتر درك برای. (10) استهویت های سبک
. گرفت کمک 1یبرزونسک یةنظر از توان یمهویت رییگ شکل
-یشناخت یندهاایفر به توجه با افراد یبرزونسک نظر از
یبرزونسک. دهند یم شکل را یمتفاوت های تیهو خود یاجتماع
: کند یم مشخص راهویت یپردازش رییگ جهت ای سبک
. (11)ی اجتناب/سردرگم و هنجاری ،یاطلاعات
و نید حوزۀ در پردازان هینظر از یکم تعداد تاکنون،
در ویژه هب تیشخص بر آن رگذارییثأت و نید نقش به ها ارزش
،نیباوجودا. اند پرداخته جوانان و نوجوانانهویت یده شکل
عدبُ نیب مثبت ةرابط ،در این زمینه نعشرا یاثن های یبررس
از. (12) دهد یم نشان را یمذهب اشتغال زانیم وهویت تعهد
و مذهب که باورند نیا بر نظران صاحب غالب امروزه یطرف
ابعاد گرید و جسم سلامت بر یآثار شک بدون یمذهب اعمال
های دیندستور ،یاله انیاد انیم در البته که دارد بشر یزندگ
هویت لیتشک و روح و جسم بهداشت دربارۀ اسلام نیبم
که است ممسلّ شناسان روان نظر از و استها رمانف نیتر کامل
نشئت یروح یها یناراحت از که یروان یها یماریب اغلب
. (13) شود یم دهید شتریب یرمذهبیغ افراد انیم در گیرد می
یاریبس در که دارد وجود تیمعنو و نید بارۀدر یادیز متون
اثر و انسانهویت و روان سلامت و نماز نیب ارتباط به آنها از
نموده اشاره حوزه نیا در میمفاه نیا یبازدارندگ و یمحافظت
نید اتیضرور از و ینید ضیفرا نیتر مهم از نماز. (10)است
قلب و ذهن برگرداندن یبرا ساده یعمل و (14) اسلام مقدس
در آن نقش به میمستق طور به و (15) است مقدسات یسو به
اشاره روان و روح یشاداب و قلب یشفابخش و درون یساز آرام
هکشده است ثابت یادیز متوندر . (16) است شده
یگاهیجا روان تیوضع بهبود به کمک در نماز به آوردن یرو
یپزشک متون مرور در 2کالاف مک. (17) دارد عیرف و خاص
نیا که ه استکرد انیب یسلامت بر نماز اثرات نییتع یبرا
یمعنو و یشناخت روان ،یکیولوژیزیف یرهایمس قیطر از اثرات
یساز آرام به نماز ،یو یها افتهی اساس بر. شود یم لیتسه
آرامش احساس و یذهن سلامت بهتر، قلخُ به و کند یم کمک
و مطالعات از منتج یها افتهی طبق. (18) شود یم منجر
دچار کمتر خوانند یم نماز که یافراد ی،نیبال یها پژوهش
1) Berzonsky 2) McCullough
مقدمه
مجلة پژوهش در دین و سلامت 1400، تابستان 2، شمارۀ 7دورۀ
کند. تبعیت می Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)این کار از مجوز 34
نوع و یدگافسر زانیم با نماز ةضیفر ارتباط یبررس... 28-40: 1400(،2)7/ پژوهش در دین و سلامت؛ و همکاران خشنودی
نیا توجه جالب ةنکت. (14) شوند یم یافسردگ و اضطراب
اثرات ۀدربار ینظر سطح در ینید نظران صاحب که است
. دارند یضینق و ضد دگاهید ،یروان بهداشت بر ینید اعتقادات
ینوعهیجانی( -عقلانی گذار درمان )بنیان 1الیس مثال برای
ی و رفتار روان سلامت بر مذهب ریثأت و شنق از یمنف یابیارز
از گرید یتجرب یها پژوهش مرور یول. (19)دارد انسان
بهداشت با مذهب نیب ةرابط بارۀدر ها افتهی نبودن هماهنگ
. (22-20) حکایت داردهویت و روان
به طرح موضوعات معنویت و مذهب اهمیت و ضرورت نیاز
و سلامت معنوی از جهات مختلف در عصر جدید احساس
شناسی، توجه به بُعد معنوی شود. از ضروریات عرصة انسان می
ویژه از دیدگاه سازمان جهانی بهداشت است. امروزه انسان، به
های متنوعی مانند پزشکی، باره در رشته ها در این پژوهش
شناسی و علوم شناختی در شناسی، عصب انسانشناختی، روان
در زا استرس عوامل یفراوان به توجه باحال پیشرفت است.
احتمال و یافسردگ مخرب آثار و یپزشک علوم انیدانشجو
و نآنا یکار و یشخص یزندگ بر مناسبهویت فتنگرن شکل
اینکه دانشجویان هر جامعه دسترنج معنوی و انسانی و از
قیعم راتیثأت به توجه با ون کشور خود هستند سازا سرنوشت
سلامت در نماز اعمال نیا صدر در و یمذهب اعمال شگرف و
و ضد موارد لحاظ و دانشجو قشر یاصلهویت تحقق و روان
ای که این سه زمینه و همچنین نبود مطالعه نیا در ضینق
تا شدند آن بر پژوهشگران متغیّر را با هم سنجیده باشد،
با نماز ضهیفر ةاقام ارتباط نییتع هدف با رامقطعی یا همطالع
مجتمع انیدانشجو یتیهو یها سبک نوع و یافسردگ زانیم
.ندینما اجرا و یطراح کاشمرشهر سلامت یعال آموزش
منظور رعایت اصول به: پیروی از اصول اخلاق پژوهش
که تمامی شد داده اطمینانکنندگان شرکت بهاخلاقی
محرمانه استفاده طور به نامه پرسش در شده خواسته تاطلاعا
. بدین صورت که تمامی اطلاعات مربوط به اقامة شد خواهد
های هویتی نماز، سطح افسردگی و کیفیت سبک
شدن شود و از فاش صورت جمعی منتشر می کنندگان به شرکت
طور قطع جلوگیری خواهد شد. این اطلاعات به ی است.مقطع نوع از یهمبستگ-یفیتوصه مطالع نیاروش
کاشمر یپرستار ۀدانشکد انیدانشجو ی پژوهشآمار ةجامع
1) Ellis
در نظر یشمار تمام یریآمارگ صورت بهاز آنان نفر 164که بود
نفر که معیارهای ورود به 129؛ و از میان آنان شدند گرفته
به ورود یارهایمعمطالعه را داشتند وارد پژوهش شدند.
لیتحص و پژوهش در یهمکار به لیتماودن، ب مسلمان مطالعه
مطالعه از خروج یارهایمع. بود کاشمر یپرستار ۀدانشکد در
10 از شیب نکردن لیتکم و یهمکار ةادام به نداشتن لیتما زین
محل دررا ها نامه پرسش دانشجویان .بود نامه پرسش درصد
ازو دنردکتکمیل خودگزارشی صورت به و ها دانشکده و کلاس
پاسخ به سؤالات کامل صداقت با که شد خواسته ة آنانهم
:است از عبارت ها داده گردآوری ابزار .دهند
این شناختی: جمعیت اطلاعات ۀنام الف( پرسش
وضعیت ،وضعیت مسکن ،تأهل، جنس ،شامل سننامه پرسش
مذهب و سؤالات ،رشتة تحصیلی، سابقة بیماری روانی ،ترم
التزام به فریضة ،اقامة فریضة نماز ماز ازقبیلمرتبط با فریضة ن
باشد. می و شرکت در نماز جماعت نماز
:(ISI-6G) یهویت های سبک ۀنام پرسش( ب
نیب ةرابط یبررس هدفبا رانامه این پرسش برزونسکی
طراحی کرده است که برای 1992 در سالهویت یها سبک
فرایندهای شناختی ای از بحران هویت یعنی دادن جنبه نشان
درگیر در مقابله و حل مسئله بین افراد در مراحل گوناگون
به و همکارانش 2وایت شود. بحران هویت استفاده می
از پژوهش حاضر اند. در پرداخته نامه این پرسش در تجدیدنظر
. این ابزار(23)استفاده شده است ISI-6Gتجدیدنظرشدۀ فرم
9 ،مربوط به مقیاس اطلاعاتی آن الؤس 11 که داردال ؤس 40
ال مربوط به ؤس 10 ،ال آن مربوط به مقیاس هنجاریؤس
ال دیگر آن مربوط به ؤس 10مقیاس اجتنابی )سردرگم( و
شود و مقیاس تعهد است که برای تحلیل ثانویه استفاده می
الات ؤها به س شود. پاسخ آزمودنی سبک هویتی محسوب نمی
عبارت است از:باشد که ای می درجه نجپطیف لیکرت صورت به
، 3 =، مطمئن نیستم2 =، تاحدودی مخالف1 =کاملاً مخالف
، 9 الاتؤگذاری س نمره. 5 =کاملاً موافق و 4 =تاحدودی موافق
پایایی درونی باشد. صورت معکوس می بهنیز 20 و 14، 11
و 66/0، مقیاس هنجاری 62/0)ضریب آلفا( مقیاس اطلاعاتی
. (23) ه استشدگزارش 73/0)سردرگم( جتنابیمقیاس ا
به شرح ذیل نیز احمد غضنفری پژوهشنامه در پایایی پرسش
تعهد ،62/0اجتنابی ،52/0هنجاری ،67/0اطلاعاتی باشد: می
.73/0نامه و کل پرسش 57/0
2) White
روش کار
مجلة پژوهش در دین و سلامت 1400، تابستان 2، شمارۀ 7دورۀ
کند. تبعیت می Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)این کار از مجوز 35
...نوع و یافسردگ زانیم با نماز ةضیفر ارتباط یبررس 28-40: 1400(،2)7/ پژوهش در دین و سلامت؛ و همکاران خشنودی
: این (USDI)افسردگی دانشجویان نامۀ پرسش ج(
یزان افسردگی دانشجویان است مقیاس ابزار جدیدی برای م
در دانشگاه کوینزلند 2006آن را در سال 1که کاواجا و برایدن
مقیاس هاند. این مقیاس از سه خرد استرالیا طراحی کرده
هیجانی و انگیزۀ تحصیلی تشکیل -حالی، شناختی رخوت و بی
های آن ای دارد که گزینه گزینه سؤال پنج 30شده است و
گذاری شده است و نمرۀ هر آزمودنی نمره 5ا ت 1ترتیب از به
گیرد. در این مقیاس از آزمودنی خواسته قرار می 150-30بین
ها را با حالت روحی شود تا میزان انطباق هر یک از گویه می
خود در طی دو هفتة گذشته مشخص کند. هدف از طراحی
نامه ارزیابی ابعاد مختلف افسردگی در دانشجویان این پرسش
هیجانی و انگیزۀ تحصیلی( است. -حالی، شناختی رخوت و بی)
آوردن امتیاز هر بُعد، مجموع امتیازات آن بُعد و دست برای به
نامه، مجموع امتیازات آوردن امتیاز کلی پرسش دست برای به
دهندۀ شود. نمرات بالاتر نشان همة سؤالات با هم جمع می
. حجازی و (24)میزان افسردگی بالاتر است و بر عکس
نامه را از اعتبارسنجی به همکاران روایی و پایایی این پرسش
اند که اعتبار دو شیوۀ همسانی درونی و ثبات زمانی نشان داده
و با 93/0کرونباخ مقیاس افسردگی دانشجویان بر اساس آلفای
های مرتبط، است. بررسی 86/0استفاده از روش بازآزمایی
یافسردگ ةنام پرسش، تفکیکی و بین زمان، واگرا، پیش هم
.(25)مؤید روایی این مقیاس است 2نایدانشجو
باآمده دست های به آوری اطلاعات، داده پس از جمع
و تحلیل جزیه توصیفی و ضریب همبستگی ت یهای آمار آزمون
یتلق ملاحظه قابل 05/0 از کمتر P ارزش با اختلافو شد
. شد
6/73نمونة مورد بررسی، 129در این مطالعه از مجموع
نفر( زن بودند. دامنة 34درصد ) 4/26نفر( مرد و 95درصد )
24/21±71/2با میانگین 18-37سنی واحدهای پژوهش بین
نفر( 27درصد ) 9/20( مجرد و نفر 102درصد ) 1/79بود که
نفر( در 78درصد ) 5/60متأهل بودند. از نظر رشتة تحصیلی
های نفر( در رشتة فوریت 45درصد ) 9/34رشتة پرستاری،
نفر( در رشتة بهداشت دهان و دندان 6درصد ) 7/4پزشکی و
های نفر( در ترم 83درصد ) 3/64مشغول به تحصیل بودند که
های کارورزی )عرصه( نفر( در ترم 46) درصد 7/35نظری و
1) Kawaja & Bryden 2( USDI
نفر( در خوابگاه، 58درصد ) 45بودند. از نظر وضعیت مسکن
43درصد ) 3/33نفر( در منزل استیجاری و 28درصد ) 7/21
کردند. از نظر نوع مذهب نیز صورت بومی زندگی می نفر( به
نفر( اهل 117درصد ) 7/90نفر( اهل تسنن و 12درصد ) 3/9
دند.تشیع بو
آمده گویای این است که دانشجویان از نظر دست نتایج به
آزمودنی به سؤال 129روانی مشکل خاصی نداشتند و همة
1سابقة مشکل روانی پاسخ منفی دادند. جدول شمارۀ
های هویتی را های افسردگی و سبک های توصیفی مقیاس یافته
18/63±99/26دهد. نمرۀ کلی افسردگی دانشجویان نشان می
های هویتی با نمرۀ های سبک و بالاترین نمرۀ گویه
مربوط به بخش اطلاعاتی بود. 09/6±55/40
نفر( دانشجویان 54درصد ) 9/41در زمینة اقامه نماز
نفر( گزینة 4درصد ) 1/3و « خوانم همیشه نماز می»گزینة
8/62ماز، را برگزیدند. دربارۀ التزام به اقامة ن« خوانم نماز نمی»
اگر کاری نداشته باشم اول وقت »نفر( گزینة 81درصد )
درصد 6/49 شرکت در نماز جماعتو در زمینة « خوانم می
را برگزیدند. « خوانم گاهی نماز جماعت می»نفر( گزینة 64)
های پژوهش به تفکیک نوع اقامة نماز، التزام فراوانی نمونه
و ارتباط آن با مقیاس ز جماعتشرکت در نمابه اقامة نماز و
2های هویتی در جدول شمارۀ های سبک افسردگی و گویه
نشان داده شده است. طبق نتایج این جدول، بین متغیّر اقامة
نماز و التزام به اقامة نماز و شرکت در نماز جماعت با میزان
داری های هویتی ارتباط معنی افسردگی و گویة هنجاری سبک
دانشجویانی که 3والیس-طبق آزمون کروسکالوجود داشت.
بود « خوانم اغلب اوقات می»به سؤال نوع اقامة نماز پاسخشان
ترین سطح افسردگی )نمرۀ کلی افسردگی دانشجویان پایین
صورت غیرطبیعی توزیع شده است( را با نمرۀ به
بود « خوانم نماز نمی»و کسانی که پاسخشان 74/21±84/57
کسب 50/92±87/28فسردگی را با نمرۀ بالاترین سطح ا
هایی که پاسخشان آزمودنی 4کردند. همچنین طبق آزمون آنوا
هنجاری بود، بالاترین سطح گویة « خوانم همیشه می»
های هویتی )نمرۀ گویة هنجاری توزیع طبیعی دارد( را با سبک
نماز »دانشجویانی که پاسخشان و 31/34±39/4نمرۀ
های ترین سطح گویة هنجاری سبک ایینبود، پ« خوانم نمی
کسب کردند. 25±09/10هویتی را با نمرۀ
3) Kruskal-wallis 4) Anova
هایافته
پژوهش در دین و سلامت ةمجل 1400، تابستان 2 ۀ، شمار7 ۀدور
کند. تبعیت می Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0) Creativeاین کار از مجوز 36
نوع و یافسردگ زانیم با نماز ةضیفر ارتباط یبررس... 28-40: 1400(،2)7/ پژوهش در دین و سلامت؛ خشنودی و همکاران
که به سؤال دانشجویانی والیس،-طبق آزمون کروسکال
کنم و نماز کار را قطع می»التزام به اقامة نماز پاسخ
ترین سطح افسردگی را با نمرۀ دادند پایین« خوانم می
میشه با تأخیر ه»و دانشجویانی که پاسخ 12/26±06/54
دادند بالاترین سطح افسردگی را با نمرۀ « خوانم می
کسب کردند. همچنین طبق آزمون آنوا، 45/40±00/89
« خوانم کنم و نماز می کار را قطع می»دانشجویانی که پاسخ
های هویتی را با نمرۀ دادند بالاترین سطح گویة هنجاری سبک
شه با تأخیر همی»و دانشجویانی که پاسخ 02/5±13/36
ترین دادند پایین« خوانم با تأکید والدین می»و « خوانم می
ترتیب با نمرۀ های هویتی را به سطح گویة هنجاری سبک
کسب کردند. همچنین، طبق 50/28±78/11و 74/6±50/28
، متغیّر شرکت در نماز جماعت با میزان 2نتایج جدول شمارۀ
دار داشت. ی معنیا های هویتی رابطه افسردگی و همة سبک
سؤال به که دانشجویانی والیس،-طبق آزمون کروسکال
دادند « خوانم همیشه می»پاسخ شرکت در نماز جماعت
و 66/43±62/19ترین سطح افسردگی را با نمرۀ پایین
بالاترین دادند « خوانم هیچ وقت نمی»دانشجویانی که پاسخ
ند. کسب کرد 30/88±04/39 سطح افسردگی را با نمرۀ
همیشه »همچنین طبق آزمون آنوا، دانشجویانی که پاسخ
های اطلاعاتی، هنجاری و دادند بالاترین سطح گویه« خوانم می
هیچ وقت »های هویتی و دانشجویانی که پاسخ اجتنابی سبک
ی اطلاعاتی و ها ترین سطح گویه دادند پایین« خوانم نمی
گاهی » های هویتی و دانشجویانی که پاسخ هنجاری سبک
های ترین سطح گویة اجتنابی سبک دادند پایین« خوانم می
ارتباط بین متغیّرهای 3هویتی را کسب کردند. جدول شماره
سن، جنس، تأهل، وضعیت مسکن، ترم تحصیلی، رشتة
.دهد تحصیلی و نوع مذهب را نشان می
های هویتی های افسردگی و سبک های توصیفی مقیاس ( یافته1جدول
میانگین±انحراف معیار بیشینه کمینه گویه یاسمق
افسردگی
15/20±23/9 50 10 حالی رخوت و بی
54/10±07/5 25 5 هیجانی-شناختی
48/32±72/13 75 15 انگیزۀ تحصیلی
18/63±99/26 150 30 افسردگی کلی
های هویتی سبک
55/40±09/6 53 21 اطلاعاتی
22/33±24/5 43 11 هنجاری
06/28±06/7 47 12 ابیاجتن
83/32±48/4 47 22 تعهد
های هویتی ( اطلاعات مربوط به فریضۀ نماز و ارتباط آن با افسردگی و سبک2جدول
درصد تعداد متغیّر
افسردگی*
-)کروسکال
والیس(
اطلاعاتی**
)آنوا(
هنجاری**
)آنوا(
اجتنابی**
)آنوا(
*تعهد
-)کروسکال
والیس(
اقامة نماز
خوانم. مییشه هم -
خوانم. می اغلب اوقات -
خوانم. گاهی می -
خوانم. نماز نمی -
54
51
20
4
9/41
5/39
5/15
1/3
030/0 P=
اسکوئر-آزمون کای =
922/8
3 Df=
093/0 P=
184/2 F=
3 Df=
001/0 P=
647/5 F=
3 Df=
/0 P=
238/1 F=
3 Df=
255/0 P=
اسکوئر-آزمون کای
= 062/4
3 Df=
م به اقامة التزا
نماز
کنم و کار را قطع می -
خوانم. نماز می
باشم اگر کاری نداشته -
خوانم. اول وقت می
فرقی ندارد اول وقت -
یا آخر وقت بخوانم.
همیشه با تأخیر -
خوانم. می
15
81
18
6
6/11
8/62
14
7/4
011/0 P=
اسکوئر-آزمون کای
= 904/14
5 Df=
064/0 P=
152/2 F=
5 Df=
002/0 P=
161/4 F=
5 Df=
257/0 P=
328/1 F=
5 Df=
666/0 P=
اسکوئر-آزمون کای
= 221/3
5 Df=
مجلة پژوهش در دین و سلامت 1400، تابستان 2، شمارۀ 7دورۀ
کند. تبعیت می Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)این کار از مجوز 37
...نوع و یافسردگ زانیم با نماز ةضیفر ارتباط یبررس 28-40: 1400(،2)7/ پژوهش در دین و سلامت؛ و همکاران خشنودی
درصد تعداد متغیّر
افسردگی*
-)کروسکال
والیس(
اطلاعاتی**
)آنوا(
هنجاری**
)آنوا(
اجتنابی**
)آنوا(
*تعهد
-)کروسکال
والیس(
با تأکید والدین -
خوانم. می
با تأثیر از دوستان و -
خوانم. محیط می
4
5
1/3
9/3
شرکت در
نماز جماعت
خوانم. همیشه می -
.خوانم می اغلب -
خوانم. گاهی می -
خوانم. نمی وقت هیچ -
6
49
64
10
7/4
38
6/49
8/7
003/0 P=
اسکوئر-آزمون کای
= 681/13
3 Df=
010/0 P=
319/3 F=
3 Df=
000/0 P=
675/7 F=
3 Df=
005/0 P=
488/4 F=
3 Df=
006/0 P=
اسکوئر-آزمون کای
= 571/12
3 Df=
متغیّر کمّی افسردگی و تعهد توزیع غیرطبیعی دارد.* ی ابعاد اطلاعاتی، هنجاری و اجتنابی توزیع طبیعی دارد.متغیّر کمّ*
شناختی های جمعیت ( ارتباط فریضۀ نماز با داده3جدول
متغیّر
سن
-)آزمون کروسکال
والیس(
جنس
2)آزمون χ)
تأهل
2)آزمون χ)
مسکن
2)آزمون χ)
ترم
2)آزمون χ)
رشته
2)آزمون χ)
مذهب
2)آزمون χ)
اقامۀ نماز
937/0 P=
415/0 Chi-
square=
704/0 P=
576/1 Fisher=
248/0 P=
886/3 Fisher=
046/0 P=
823/11
Fisher=
000/1 P=
283/0 Fisher=
400/0 P=
923/5 Fisher=
444/0 P=
562/2 Fisher=
التزام به اقامۀ
نماز
819/0 P=
216/2 Chi-
square=
718/0 P=
043/3 Fisher=
326/0 P=
279/5 Fisher=
938/ P=0
754/4 Fisher=
819/0 P=
401/2 Fisher=
933/0 P=
525/4 Fisher=
817/0 P=
163/2 Fisher=
شرکت در نماز
جماعت
529/0 P=
214/2 Chi-
square=
472/0 P=
448/2 Fisher=
315/0 P=
449/3 Fisher=
007/0 P=
936/15
Fisher=
683/0 P=
605/1 Fisher=
045/0 P=
640/11
Fisher=
420/0 P=
405/2 Fisher=
ساز آیندۀ زمینه و پیشرو پزشکی علوم دانشجویان ازآنجاکه
هستند؛ معنوی و روانی جسمی، مختلف ابعاد در سلامت
که موفق باشند بزرگی اهداف چنین تحقق در توانند می زمانی
هم روحی و معنوی به سلامت جسم، سلامت به توجه کنار در
سلامت تحقق بستر ترین شک مهم بی ند.باش کرده توجه
رو، نماز است. ازاین اقامة اسلامی های اساس آموزه بر معنوی
زانیم با نماز ةضیفررابطة بررسی هدف با حاضر پژوهش
انجام گرفته انیدانشجو یتیهوی ها سبک نوع و یافسردگ
در این پژوهش در میان دانشجویانی که به اقامة نماز .است
شرکت در نماز ، التزام به خواندن نماز اول وقت وطور جدی به
ترین سطح افسردگی مشاهده د، پاییندادن جماعت اهمیت می
شد که ناشی از اثرات مفید نماز بر شخصیت و روح و روان
ند ا خود دریافته دانشجویان است. رعنائی و همکاران در مطالعة
رد و افراد با وجود دا یدار معنی که بین نماز و افسردگی ارتباط
. (26)شوند نگرش مثبت به نماز کمتر دچار افسردگی می
همچنین هاشمی و همکاران نیز میزان کمتر افسردگی را در
که با نتایج پژوهش (27)اند انجام فرایض دینی مشاهده کرده
حاضر همخوانی دارد. در مطالعة الیسون و همکاران مشخص
شد که حضور در کلیسا با سطوح بالاتری از سلامت روحی و
دانشجویان دانشگاه بارۀدرمحققان . (28)روانی ارتباط دارد
اند که هرچه فرد علوم پزشکی مشهد نیز به این نتیجه رسیده
تر پایین اش تر بداند میانگین نمرۀ افسردگی خود را مذهبی
2، لیندستروم(30) 1های ریزوی . نتایج پژوهش(29)است
، (33)و همکاران 4، بارتون(32)و همکاران 3، بالین(31)
1) Rizvi 2) Lindström 3) Balbuena 4) Barton
گیری بحث و نتیجه
پژوهش در دین و سلامت ةمجل 1400 تابستان، 2 ، شمارۀ7 ۀدور
کند. تبعیت می Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)این کار از مجوز 38
نوع و یافسردگ زانیم با نماز ةضیفر ارتباط یبررس... 28-40: 1400(،2)7/ پژوهش در دین و سلامت؛ و همکاران خشنودی
مبنی بر اثر محافظتی ،(35) 2و دسروسیرس (34) 1هافتی
طور کلی در برابر افسردگی، با پژوهش حاضر اعمال مذهبی به
افرادی که گفتتوان همخوانی دارد. در تبیین این فرضیه می
به دیگران دارند احساس تری نسبت اعتقادات مذهبی قوی
کنند و از اعتماد به نفس بالایی هدفی نمی ناامیدی و بی
ای در سال برخوردارند. همچنین مرزبند و همکاران در مطالعه
اند که اقامة نماز جماعت با سلامت به این نتیجه رسیده 1397
طور که . همان(36)ای مستقیم دارد معنوی دانشجویان رابطه
شود برنامة اسلام جهت دستیابی به روح و روانی ملاحظه می
باشد. در آیات مختلف قرآن کریم ازجمله آیة سالم مؤثر می
سازی نماز و سورۀ رعد به نقش آرام 28سورۀ طه و آیة 14
شادابی روح و روان اشاره شده است.
تیاز مربوط های هویتی بیشترین میانگین ام در زمینة سبک
های های اطلاعاتی و هنجاری بود که با یافتة پژوهش به سبک
همسو (38)و همکاران 3دوریز و (10)اللهی و همکاران فیض
با مبانی نظریة برزونسکی آمده دست به نتایج براین، علاوهاست.
های برزونسکی نشان داده است نیز همخوانی دارد. پژوهش
تر، افراد دارای سبک هویتی اطلاعاتی و هنجاری تعهدات قوی
(. بر 39اعتماد به نفس بیشتر و افسردگی کمتری دارند )
ای ها، دانشجویانی که به اقامة نماز اهمیت ویژه اساس یافته
دادند سبک هویت هنجاری داشتند؛ برای تبیین این می
طور که در موضوع باید به نظریة برزونسکی مراجعه کرد. همان
نظریة برزونسکی نیز مشخص شده است افراد دارای سبک
کرده و های مذهبی را بیشتر کسب هویت هنجاری آموزه
بیشتر به آنها پایبند بودند. از سوی دیگر، در نظریة برزونسکی
نوایی با آمده است افرادی که سبک هویت هنجاری دارند با هم
شان های مرجع و افراد مهم زندگی ها و تجویزهای گروه تجربه
سازی ها و باورهای دیگران را درون طور خودکار ارزش به
شوند. عهد میکنند و نسبت به آنها مت می
توان گفت فریضة در تبیین بحث موضوعات ذکرشده می
طور جماعت به نماز و التزام به اقامة آن در زمان صحیح و به
شود و بینش و گرایش صحیح روحی و روانی انسان منجر می
رهاسازی از افسردگی و ارتقای هویت فرد را در پی دارد. آیات
سورۀ مؤمنون 9-1 و آیات سورۀ توبه 5قرآن کریم مانند آیة
نیز تأییدکنندۀ ادعای نویسندگان پژوهش حاضر است.
تنهایی اثری بر سلامت باوجوداین، صِرف شرکت در نماز به
ویژه اگر با روحی و تشکیل هویت انسان نخواهد داشت به
1) Hefti 2) Desrosiers 3) Duriez
در مطالعة حاضر نیز مشخص .(40)انگاری و اجبار باشد سهل
با »و « خوانم همیشه با تأخیر می»گردید افرادی که گزینة
را در پاسخ به سؤال التزام به نماز « خوانم تأکید والدین می
انتخاب کردند از سبک هویت هنجاری سطح پایینی رنج
برند. می
های پژوهش حاضر مبنی بر تأثیرگذاری با توجه به یافته
گذاران های هویتی، سیاست افسردگی و سبک فریضة نماز بر
عرصة سلامت معنوی و معاونت دانشجویی وزارت بهداشت
های ضروری و ریزی توانند با بسترسازی و برنامه کشور می
صحیح در جهت تبلیغ و ترویج نماز و تشویق دانشجویان به
حضور داوطلبانه در محیط نمازخانة دانشگاه موجبات ارتقای
.ش افسردگی دانشجویان را مهیا سازندهویت و کاه
بودن مطالعه، توان به مقطعی های این پژوهش می از محدودیت
گیری آسان و بودن تنوع رشتة تحصیلی، روش نمونه کم
بودن سن دانشجویان در یک گروه، دردسترس، نزدیک
های فرهنگی و اجتماعی و نبود های روحی، تفاوت ویژگی
ة افسردگی یا مشکلات دیگر در سلامتی امکان بررسی سابق
افراد اشاره کرد که کنترل آنها از عهدۀ پژوهشگر خارج بود.
که افراد در و اخلاقی موضوع حاضر و امکان اینجنبة ارزشی
هایی تا حدودی از خود مقاومت رویارویی با چنین پژوهش
.های پژوهش حاضر بود دهند، از دیگر محدودیت نشان می
های مختلف شود پژوهشگران با انجام پژوهش اد میپیشنه
ها دربارۀ این بُعد از وجود انسان چه در دانشجویان سایر رشته
چه در جوامع غیردانشجویی و همچنین در سنین مختلف و
گیری تصادفی، به شناساندن هرچه انجام مطالعه با نمونه
ش عنوان جزء اصلی در سلامتی انسان تلا بیشتر اهمیت آن به
شود ارتباط و تأثیر نماز بر دیگر کنند. همچنین پیشنهاد می
های سلامت روان مانند استرس، پرخاشگری و اعتماد شاخص
.به نفس با حجم نمونة بالاتر ارزیابی شود
پرستاری کاشمر که ۀن دانشکدولائمسدانشجویان و تمامیاز
تشکر و تحقیق را در انجام این مطالعه یاری نمودند، گروه
.شود میقدردانی
های پژوهشمحدودیت
پیشنهادهای پژوهش
قدردانی
مجلة پژوهش در دین و سلامت 1400، تابستان 2، شمارۀ 7دورۀ
کند. تبعیت می Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)این کار از مجوز 39
...نوع و یافسردگ زانیم با نماز ةضیفر ارتباط یبررس 28-40: 1400(،2)7/ پژوهش در دین و سلامت؛ و همکاران خشنودی
طرح دانشجویی حاصلاین مطالعه مقاله، بنابر اظهار مؤلفان
پرستاری کاشمر ۀپرستاری در دانشکد ةرشت کارشناسیمقطع
با کد پزشکی مشهد علوم معاونت پژوهشی دانشگاه است که
آن را IR.MUMS.REC.1397.30و کد اخلاق 971100
.تصویب کرده است
ر اظهار مؤلفان، معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی بناب
.مشهد حمایت مالی این پژوهش را بر عهده داشته است
گونه تضاد منافعی دربارۀ این پژوهش گزارش مؤلفان مقاله هیچ
.اند نکرده
اول و چهارم؛ نگارش بحث و اننگارش مقدمه و بحث: مؤلف
.مؤلف سوم روش کار: مؤلف دوم و تحلیل آماری:
1. Azad-Marzabadi A. The role of stress in students'
mental health. Proceedings of the Second Seminar of
Students mental health. Tehran: Tarbiat Modarres
Univercity; 2005.
2. Vahedi S, Eskandari F. The validation and multi-
group confirmatory factor analysis of the Satisfaction
with Life Scale in nurse and midwife undergraduate
students. Iranian Jounal Of Nursing Reserch.
2010;5(17):68-79. (Full Text in Persian)
3. Fathi M. Incidence rate and sources of stress among
nurses working in intensive care unit of Kurdistan
university of medical sciences. Sci J Kurdistan Univ
Med Sci. 2004;7(4):62-68. (Full Text in Persian)
4. Vaghei S. Survey on psychological secure status of
the students. J Sabzevar Univ Med Sci. 1998;4(3):83-8.
(Full Text in Persian)
5. Noble RE. Depression in women. Metabolism.
2005;54(5):49-52.
6. Ozdemir H, Rezaki M. General Health
Questionnaire-12 for the detection of depression. Turk
Psikiyatri Derg. 2007;18(1):13-21.
7. Aktekin M, Karaman T, Senol YY, Erdem S,
Erengin H, Akaydin M. Anxiety, depression and
stressful life events among medical students: a
prospective study in Antalya, Turkey. Medical
education. 2001;35(1):12-7.
8. Nurmi J, Berzonsky M, Tammi K, Kinney A.
Identity processing orientation, cognitive and
behavioural strategies and well-being. International
Journal of Behavioral Development. 1997;21:555-70.
9. Erikson E. Identity: Youth and crisis. New York:
Norton1968.
10. Feyzollahi J, Askari S, Khosravipour N, Hasani Z.
Prayers And Identity Styles Among Kermanshah
Medical Sciences University Students. Culture In THhe
Islamic University. 2014;4(1):133-46. (Full Text in
Persian)
11. Berzonsky M, Adams G. Reevaluating the identity
status paradigm: Still useful after 35 years. Develop
Rev. 1999;9:557-90.
12. Asna-Asharan S. Investigating the Relationship
between Family Patterns and Religious Beliefs with
Advanced, Adult, Disturbed and Delayed Identities in
Adolescents in Isfahan. Tehran: Azad University,
Roodehen Branch;1999. (Full Text in Persian)
13. Eslamei A, Vakili M, Faraji J. The study of the rate
of depression and its relation to kind of free time
activity among the medical students. J Gorgan Uni
Med Sci. 2002;4(1):52-9. (Full Text in Persian)
14. Karimi M, Golchin M. An elementary study on
prayer and health of youths. J Fundam Ment Health.
2004;5(18):45-56. (Full Text in Persian)
15. Yamey G, Greenwood R. Religious views of the
'medical' rehabilitation model: a pilot qualitative study.
Disabil Rehabil. 2004;26:455-62.
16. Chavoshi A, Talebian D, Tarkhorani H, SedqiJalal
H, Azarmi H, FathiAshtiani A. The relationship
between prayers and religious orientation with mental
health. Journal of Behavioral Sciences. 2008;2(2):149-
56. (Full Text in Persian)
17. Yamey G, Greenwood R. Religious views of the
'medical' rehabilitation model: a pilot qualitative study.
Disabil Rehabil. 2004;26(8):455-62.
18. McCullough M. Conceptual issues, research
review, and research agenda. Journal of Psychology
and Theology. 1995;23(1):15-29.
19. Moatamedi A, Ejei J, Azadfallah P, Kyamanesh A.
The relationship between religious tendency and
successful aging. Daneshvar Raftar. 2005;1(10):43-56.
(Full Text in Persian)
20. Soleimanizadeh L, Agamolaei T. The relation of
depression and individual perception about being
religious in Bandar Abbas Nursing, Midwifery and
Health Students in 2000. J Arak Univ Med Sci.
2002;5(2):11-5. (Full Text in Persian)
ملاحظات اخلاقی
حامی مالی
تضاد منافع
مشارکت مؤلفان
References
پژوهش در دین و سلامت ةمجل 1400 تابستان، 2 ، شمارۀ7 ۀدور
کند. تبعیت می Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)این کار از مجوز 40
نوع و یافسردگ زانیم با مازن ةضیفر ارتباط یبررس... 28-40: 1400(،2)7/ پژوهش در دین و سلامت؛ و همکاران خشنودی
21. Pargament K. The psychology of religion and
coping: Theory, research, practice. New York: Guilford
Publications; 1997.
22. Nasirzadeh R, Rassolzadeh T, Tabatabaie K.
Religious beliefs and coping strategies in students.
Ofogh-e-Danesh Journal. 2009;15(2):36-45. (Full Text
in Persian)
23. White J, Wampler R, Winn K. The identity style
inventory: A revision with a sixth grade reading level.
Journal of Adolescent Research. 1998;13(2):223-45.
24. Khawaja NG, Bryden KJ. The development and
psychometric investigation of the university student
depression inventory. Journal of affective disorders.
2006;96(1-2):21-9.
25. Hejazi E, Sharifi A, Shalchi B. Investigation of
psychometric properties of university student
depression inventory (USDI). Quarterly Journal of
Psychological Studies. 2008;4(2):125-49. (Full Text in
Persian)
26. Ranaie F, Ardalan F, Zaheri F. Survey of
relationship between attitude and practice toward
prayer and depression in students of Kurdistan
University of Medical Sciences. Teb Va Tazkiye.
2011;19(4):75-83. (Full Text in Persian)
27. Hashemi M, Zadehbagheri G, GHafarian S. A
Survey on Some Etiologic Factors Related to
Depression Among University Students in Yasuj.
Journal of Medical Research. 2003;2(1):19-27. (Full
Text in Persian)
28. Ellison C, Boardman J, Williams D, Jackson T.
Religious involvement, stress and mental health:
findings from the 1995 Detroit area study. Social
forces, retrieved June 28, from the istor database.
2006;80:215-94.
29. Mohtashamipour E, Mohtashamipour M,
Shadlomashhadi F, Emadzadeh A, Hasanabadi H.
Thesurvey Of Pray And Depression Rate Relationship
In Paramedical And Health Students Of Mash Ad
University. Ofogh-e-Danesh Journal. 2003;9(1):76-81.
(Full Text in Persian)
30. Rizvi T. Examining the Relationship between
Depression, Anxiety and Religious Orientation in
Kashmir University Students, India. International
Research Journal of Social Sciences. 2015;4(5):1-4.
31. Lindström E. The Relationship between Identity
Development and Religiousness in Swedish Emerging
Adults. stockholms universitet psykologiska
institutionen. masteruppsatsi psykologi. 2015;30 hp:1-
19.
32. Balbuena L, Bactz M, Bowen R. Religious
attendance, spirituality, and major depression in
Canada: a 14 year follow-up study. Canadian Journal
of psychiatry. 2013;58(4):225-32.
33. Barton Y, Miller L, Wickramaratne P, Gameroff M,
Weissman M. Religious attendance and social
adjustment as protective against depression: a 10-years
prospective study. Source Columbia University,
teachers collage, USA. 2013;146(1):53-70.
34. Hefti R. Integrating religion and spirituality into
mental health care, psychiatry and psychotherapy.
Religions. 2011;2(4):611-27.
35. Desrosiers A, Miller L. Relational spirituality and
depression in adolescent girls. Journal of clinical
psychology. 2007;63(10):1021-37.
36. Marzband R, Mollaei M, Nasiri E. Investigating the
relation of congregational prayer with Spiritual Health
of Medical Sciences Students. Teb Va Tazkieh.
2019;27(1):62-73. (Full Text in Persian)
37. Dehestani M, ZadeMohammadi A, Mohammadi S.
The extent of religiosity and its relationship with
university students identity styles. Journal of
Behavioral Sciences. 2012;6(2):171-9. (Full Text in
Persian)
38. Duriez B, Soenens B, Beyers W. Personality,
identity styles, and religiosity: An integrative study
among late adolescents in Flanders (Belgium). Journal
of Personality. 2004;72(5):877-910.
39. Berzonsky MD, Adams GR. Reevaluating the
identity status paradigm: Still useful after 35 years.
Develop Rev. 1999; 9:557-90.
40. Mesbah MT. Ethics in Quran. Qum: Imam
Khomeini Educational Research Institute; 1999. (Full
Text in Persian)