ILO Brief 1

ILO Brief

၂၀၂၀ ခနစ၊ ဇနလ ၃ ရက 1

ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရ ေ ရ ြောငးအလြေသမားများ၏

အရတအကကများ

ကမဘာကပရရာဂါကာလအတငး အလပအကငဆငရာ အခငအရရး၊ ရရေရခပာငးသားလာခခငး၊ အသားအလာကနသတခခငးနင ခပနလညရရေရခပာငးသားလာခခငး အစစဉများ

အရ ြေအရေနင မတဆက

၂၀၁၉ ခနစတင အာဆယ၌ နငငတကာ ရရေရခပာငးသားလာသဦးရရ ခနမနးရချ ၁၀ သနးခနရခပပး ထအထမ ၅၀

ရာခငနနးခနသည အမျ းသမးများခြစကကသည။2 ကဗစနငတငးကမဘာကပရရာဂါရကကာင ရေသတငးအခပင ကမဘာနင

အဝမးရ လပသားရရေရခပာငးသားလာမများက ကရမာကကမခြစရစခသည။3 ရေသတငးရ အမျ းသမးနင အမျ းသား

ရရေရခပာငးအလပသမားများသည အကျပအတညးကာလအတငး ၎ငးတ၏ အသကရမးဝမးရကျာငးနင ကျနးမာရရး

အတက အရတာရနးကနကကရသည။ သရသာလညး အများစမာ ကဗစနငတငးအကျ းဆက စးပားရရးနင ကျနးမာရရး

သကရရာကမများက အဆမတန ထခကခစားကကရသည။ အငအယလအအရနခြင ကဗစနငတငး သကရရာကမများနင

ပတသက၍ အာဆယရေသတငး ရရေရခပာငး အလပသမားများက လရတရမးခမနးခခငးများခပလပ၍ အချနတအတငး

အကခြတစစတမးတစရပက ခပလပခပါသည။ စစတမးတငပါဝငရခြဆခသည အမျ းသမးနင အမျ းသား ရရေရခပာငး

အလပသမား ၃၀၉ ဦး၏ ရခြဆမများက ဤအကျဉးချပစာတမးတင အနစချပရြာခပထားပါသည။

ILO Brief 2 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

ရ ေရ ြောငးအလြေသမားအားလးနငစြေလျဉး၍ -

ရယဘယျအားခြင ရရေရခပာငးအလပသမား ၉၈ ရာခငနနးသည

ကဗစနငတငးနငပတသက၍ သတငးအချကအလကများရရခပပး4

ထအထမ ၉၃ ရာခငနနးက သတငးအချကအလကများ အသးဝင

သညဟ ဆပါသည။

ကဗစနငတငး ကးစကသညဟ သသယရပါက ကယတငခြစရစ၊

၎ငးတ အသတစဦးဦးအတကခြစရစ မညသလပရမညက ရခြဆသ

အနညးငယသာ သရကကပပး အမျ းသမးများ (၇၄ %) က အမျ းသား

များ (၆၇%) ထက ပသရကကသညက ရတရသည။5

ဆကရ ာကနငငများတင -

ဆကရရာကနငငများတင ရခြဆသ ၈၉ ရာခငနနးသည အလပခန

ထားဆအရခခအရနတငရပပး6 အမျ းသမးနင အမျ းသားရခြဆသ

များကကား ကခပားခခားနားမ သပမရပါ။

ဆကရရာကနငငများရ အလပလကမဉးရရအများစ (၉၇%) သည

မညသည လမြလရရး ပပးမကမျ မရရကကပါ။

ဆကရရာကနငငများတင လကရအလပအကငရရသာ ရရေရခပာငး

အလပသမားများထမ၊ ၃၃ ရာခင နနးသည ၎ငးတအလပရင

များထမ တစကယရရသးကာကယရရးပစစညး (PPE) များက

မရရကကပါ။ ဤအရခခအရနသည နငငအလက ကခပားမရပပး

ထငးနငငတင ၅၇ ရာခငနနးသည နာရခါငးစညးနင လကသန

ရဆးရညကသရသာ အရခခခကာကယရရးပစစညးများက မရရ

ကကပါ။

ဆကရရာကနငငများတင လကတရလာ အလပလပကငရနသများ

ထမ ၃၂ ရာခငနနးက ရခြကကားသညမာ ၎ငးတအရနခြင

ကဗစနငတငးနငပတသက၍ စနရခါမများ၊ အလသးစားခပမများ

က ရငဆငခရ သညဟဆသည။7 ၎ငးတတင အကကမးြကမများ

(သမဟတ) ထပါး ရနာငယကမများနင အဓမမအလပခငးရစမ

အရပလကခဏာရသည အလသးစားခပမများပါဝငသည။ ရရေရခပာငး

အလပသမားများသည ရအာကပါခပဿနာများက ကကရတရ

ရကကာငး တငခပကကသည။

- စာချပရပစခခငး၊ စာချပရပစရစရန ပခမးရခခာကခခငး၊

- မမဆနဒနငဆနကျင၍ မခြစမရန အလပခငးရစခရခခငး၊

- လစာမ ခင/ နာမကျနးခင ယခငးခခငး၊

- တားခမစပတဆမ(lockdown)ကာလအတငး အလပဆငးခငးခခငး

က မခငငးဆနနငခခငး၊

- အလပလပရကနင အခရကကးရငများ ရလျာချခခငး (သမဟတ)

လာမညလများ အတက အခရကကး ရငရပးရန မရသချာခခငး။

- အလပရင၏ပခမးရခခာကမ၊ ထပါးရနာငယကမ၊ (သမဟတ) အကကမး

ြကမများရခခငး၊

- နငငကးလကမတ(ပတစပ) နင တရားဝင စာရကစာတမးများက

အလပရငက ကငထားခခငး။

မ ငးနငငများတင -

ရနရပခပနလာသများအနကမ ၄၇ ရာခငနနးသည အမသခပနချငရသာ

ရကကာင ၎ငးတကယတင ဆးခြတချကခြင အလပမထကခာခရကကာငး

ရခပာဆကကသည။ ၂၄ ရာခငနနးသည စာချပသကတမး ကနဆးခါနး

ခြစရသာရကကာငဟဆသည။ သရသာလညး ၁၆ ရာခငနနးသည

အပမတမးဝနထမးခြစရစ၊ ယာယဝနထမးခြစရစ၊ အလပရငက စာချပ

သကတမး မခပညမ အလပရပဆငးခသညဟ ဆသည။8

ခရးသားလာစရတအဆမတနများခပားခခငးအခပင နယစပဂတတင

ရစာငဆငးရသညအချနများသည မကကစြး ကကာခမငရကကာငး

ရရေရခပာငး အလပသမားများက ဆကကသည။ တချ ဆလျင ဆကရရာက

နငငများတင ရသာငတငရနခကက သည။

ရနရပခပနရရေရခပာငးအလပသမားများအနကမ ၉၃ ရာခငနနးသည

ခပနလာသည အခါတင ရနအမတင အသားအလာကနသတခရခခငး

(သမဟတ) အစးရက သတမတထားရသာ အသားအလာ ကနသတ

ရနရာများတင ရနခရသည။9

အသားအလာကနသတခရသများအနကမ ၂၃ ရာခငနနးက အခကအခ

များ ကကရတခရရကကာငးဆသည။10 ထအခကအခများတင အစား

အစာခပတလပမ၊ ပနကာနင ရလရအးရပးစကမရခခငးရကကာင အပချန

ခမငမားမ စသညတပါဝငသည။ အချ အသားအလာကနသတသည

စငတာများတင ရသာကရရခက တစခကတညးကအသးခပခခငး၊

တစရနရာတညးတင စပပအပရခခငးစသည အနတရာယမကငးရသာ

အရခခအရနများရသည။ အချ ရရေရခပာငး အလပသမားများအရနခြင

ြယကကဉခရခခငး၊ သးသနခရနရခခငး၊ စတဓါတကျခခငး၊ ရကာငးစာ

မအပနငခခငးနင အခခားရသာ စတကျနးမာရရးဆငရာ ကစစရပများနင

ရငဆင ကကရသည။

အဓက ာရ ရတ ြေျကများ

ILO Brief 3 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

ကာလတအားခြင ကရမဘာေးယား၊ အငေနးရား၊ ခမနမာ၊ ြလစပငနင

ဗယကနမသ ရနရပခပနရသာ ရရေရခပာငးအလပသမားများ

အရနခြင ဦးစာ အမသခပနရနပပး အနားယလကကသည (၅၂

ရာခငနနး)။ အချ ရရေရခပာငးအလပသမားများအရနခြင ရနရပတင

အလပအကင ခပနလညရာရြခခငး၊ ကယပင လပငနး လပကငခခငး

(သမဟတ) မသားစ စကပျ းရမးခမရရးလပငနးတင ဝငရရာက

လပကငခခငး ခပရန ရညရယကကသည (၂၀ ရာခငနနး)။ အချ မာမ

အစအစဉမရရသးရကကာငး ဆကကသည (၁၆ ရာခငနနး)။11

ခမနမာနငငတင ရရရည အစအစဉများနငပတသက၍ အငအယလအက

ရမးခမနးခရာတင ရနရပခပနလာသ ၅၈ ရာခငနနးသည ခပနလည

ရရေရခပာငးသားလာရန အစအစဉရရကကာငး ရတရသည။ အများစက

ယခငအလပအကငသ သားရရာကလပကငရန ရမျာလငထားကကသည။

၂၈ ရာခငနနး သည ခပနလညသားရရာကလပကငရန အစအစဉမရဘ

၁၃ ရာခငနနးမာ မဆးခြတရရသးရကကာငး သရသည။ အချကအလက

များမရန၍ ကျား/မ စာရငးစစစခခခားကကညပါက အမျ းသမးများထက

အမျ းသားများက ပ၍ ရရေရခပာငး သားလာရန အစအစဉရရကကာငး

ရြာခပရနသည (အမျ းသား ၆၇ ရာခငနနးနင အမျ းသမး ၅၀ ရာခငနနး

အသးသးရရကကာငးရတရသည)။12

ဤစစတမးက အဓကအားခြင အငအယလအ၏ ရရေရခပာငးအလပသမားများရထာကပကညရပးရရးဌာန (MRC) များနင

မတြကအြအစညးများခြစရသာ အရပဘကလမအြအစညးအချ ခြင အရကာငအထည ရြာရဆာငရကထားခခငး

ခြစပါသည။ အငအယလအက ပပးရပးထားရသာ MRC ဌာနများအရနခြင အစးရ အြအစညးများ၊ အလပသမား

အြအစညးများ၊ အရပဘကလမအြအစညးများနင မတြကခပ ပးရပါငး ရဆာငရက၍ မရငးနင ဆကရရာကနငငများရ

ရရေရခပာငးအလပသမားများနင ၎ငးတ၏ ရပရာလထ အသကအဝနးအတက ဝနရဆာငမများ ကညခြညဆညးရပး

လျကရပါသည။13 MRC ဌာနများသည အလပ လပကငရန ရရေရခပာငးသားလာခခငးနငပတသကသည သတငးအချက

အလကများရပးခခငးအခပင၊ စစမးရမးခမနးခခငး၊ အမတငကကားခခငးနင ဥပရေဆငရာ အကအညများကလညး ပပး

ခြညဆညးရပးပါသည။ ရဆးရနး လမးညနမရပးခခငးက MRC ဌာနများနင ရပရာအတငးတင ကမးလငကညမအစအစဉနင

ရဆးရနးပများမတစဆင ခပလပသညအခပင အနလငးနင ြနးမတစဆငလညး ရခြဆကညရပးသည။ လကရတင

အငအယလအ အရနခြင အာဆယ ၇ နငငတင MRC ဌာနရပါငး ၄၀ ရကျာက ပပးကညရပးလျကရသည။

အသး ြေြေသညေညးလမး မတစ

၂၀၂၀ ခနစ၊ မတလကနပငးမ ဧပပလကနပငးအထ အငအယလအသည အာဆယအတငးရ MRC ၊ CSO မတြကများ14

နငအတ ရရေရခပာငးအလပသမားများနငပတသက၍ စစတမးခပလပခပါသည။ စစတမးရလလာမတင အရတအကက

အများအခပားက ရလလာရကာကယနငခပါသည။ ရပတနသားသည လပသားစရဆာငးမ လပငနးစဉအတငး

ရသာငတငရရမကျ အရခခအရနရသည ရရေရခပာငးအလပသမားများ၊ ကမဘာကပရရာဂါ စတငခြစပားပပးမ ရရေရခပာငး

သားလာခသများ၊ ဆကရရာကနငငတင အလပလကရနင အလပလကမ အလပသမားများ၊ ရနရပခပန အလပသမား

မျ းစတ၏ အရတအကကများပါဝငသည။

စစတမးက ရ ေရ ြောငးအလြေသမားများရ ြောဆသးနနးသည ဘာသာစကားသ ြေနဆခပြေး ရ ေရ ြောငးအလြေသမား

များအရန ြင အငတာနကအသး ြေနငသည နငငအချ တင စစတမးက အနလငးမတစဆင ရ ြဆရစခြေါသည။

ြလစြေငနငငတင ရ ေရ ြောငးအလြေသမားဆင ာ ကန ကအြအစညးများသည အာဆယရေသ ြေငြေ ဆကရ ာက

ILO Brief 4 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

နငငများ ရ ေရ ြောငးအလြေသမားများထသ စစတမးရြေးြေ ရ ြဆရစခပြေး လက ရ ေရ ြောငးသားလာသများ၏

အရတအကကများနငြေတသက၍ အြးတနသည သတငးအချကအလကများက ရြေးနငခသည။ MRC ၊ CSO များသည

၎ငးတ စငတာ/ဌာနသလာသည ရ ြဆသ ရ ေရ ြောငးအလြေသမားများကရ ာ၊ ြေ ာအနးဝနးကျင ရနထငသများကြေါ

သတမတစစတမးြေစအသး ြေ၍ စစတမးရကာကယခြေါသည။ အချနတအတငး ရကာကယခသညစစတမးတင

၎ငး၏အကျ းရကျးဇးမာ ရ ေရ ြောငးအလြေသမားများသည အြအစညးများ၏ဝနရဆာငမများက ယခငက အသး ြေြး

သများ ြစရသာရကကာင အြအစညးများက ယကကည ခငး ြစသည။ စစတမးရကာကယခ ာတင သ သရဘာတ

ရကကာငး သရဘာတ ြေစ၊ လျ ဝကထား ရြေးမ၊ ရနာကဆကတ ဂရ ြေရဆာင ကမ၊ ရ ေရ ြောငးအလြေသမား ဆနဒ ြေါက

အမလရ ြောငးရြေး ခငး စသည ရကာငးမနသညကျငသးရဆာင ကမများက ဂရတစက အသး ြေခြေါသည။

အချ ကစစ ြေများတင စစတမးရ ြဆသများအရန ြင ရမးခနးများက ရ ြကကားလ ခငး မ ြေါ။ ရမးခနးများ အားလးသည

လညး လတငး၏ အရ ခအရနနင သကဆငမ မ ရသာရကကာင ြစသည။

ထရကကာင ရ ြဆသအရ အတကသည ရမးခနး တစခချငးအလက က ြေားမ ရန ခငး ြစသည။ ရမးခနးများ

နငြေတသက၍ ရ ြဆသအရ အတကအား ဂ ြေ/ဇယားြေနင စာအဆး မတစများတင ရြာ ြေရြေးထားသည။ ILO MRC

နင CSO မတြကအြအစညးများ၏ တညရန ာ အကနအသတများအ ြေင စစတမးစစဉရဆာင ကမက အဟန

အတား ြစရစရသာ အသားအလာကနသတမများရကကာင စမရဆာင ကနငသည နငငများတငသာ ရ ေရ ြောငး

အလြေသမားအမျ းမျ းက စစတမးရ ြဆနငခကကသည။ ထရကကာင စစရြေါငး အရ အတကသည ရေသတငး အရ ခအရန

ကသာ ခနမနး ခခငတင ြေနင ခငး ြစြေါသည။ ရယဘယျခခင သးသြေမ မ ြေနငရသာလညး၊ အချကအလကနင ကးကား

ချကများသည စစတမးရ ြဆသည ရ ေရ ြောငး အလြေသမားများ၏ အရ ခအရနအချ က အတအကျ ရြာ ြေရနြေါသည။

မညသများက စစတမး ြေလြေခသနညး။ သရတသနတင ြေါဝငသများ

စစတမးရကာကယခသည အာဆယရ ေရ ြောငးအလြေသမား ၃၀၉ ဦးတင ၁၇၈ ဦးသည မ ငးနငငများ (ကရမဘောေးယား၊

အငေနး ား၊ မနမာ၊ ြလစြေငနင ဗယကနမ 15) မ ြစကကပြေး ၁၃၁ ဦးသည ဆကရ ာကနငငများ (အာဆယ မရလး ား၊

စကကာြေ၊ ထငးနငငနင ရဟာငရကာင (တရတ)၊ ရဆာေအာရ ဗးယား၊ အာ ြေ ရစာဘားများ ြေညရထာငစ စသညနငင

များမ ြစသည16)။

မ ငးနငငတင လရတရမး မနး/အငတာဗျး ြေလြေခသည ရ ေရ ြောငးအလြေသမားများထမ ၁၅ ာခငနနးသည

လြေသားစရဆာငးသညလြေငနးစဉ စတငထားပြေး ြေညြေသရ ေရ ြောငးသားလာ န/ထကခာ န ြေငဆငရနသများ

ြစကကကာ ကျနသများ (၈၅ ာခငနနး) သည ရန ြေ ြေနလာသများ ြစသည။17 ရ ြဆသများ၏ မ ငးနငငများနင

ြေတသက၍ အရသးစတက ြေ (၁) တငကကညြေါ။

ILO Brief 5 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

အထကတငညနးဆခသညအတငး၊ ကနသတချကများအ ြေင အငအယလအ စစတမးမတြကအြအစညး/ဌာနများ၏

တညရန ာ အရနအထားရကကာင စစတမးတင ထငးနငငမ ြေနလာရသာ (သမဟတ) ထငးနငငတင ရနရသာ ရ ြဆသ

အများစ (၁၇၈ ဦး) ြေါဝငရန ခငး ြစသည။ ဤအကျဉးချြေရြာ ြေချကတင ြေါဝငသည လေများက ြတရ ာတင

ဤအချကက ထညသငးစဉးစားသငြေါသည။ အ ခားရ ြဆသများ၏ ဆကရ ာကနငငများအရန ြင မရလး ား(၂၁ ဦး)၊

စကကာြေ(၁၉ဦး)၊ ရဟာငရကာင(တရတ)(၁၄ ဦး)၊ အာ ြေရစာဘားများ ြေညရထာငစ(၁၃ ဦး)၊ ဂျြေန(၉ဦး)၊ ရဆာေအာရ

ဗးယား(၉ဦး)၊ ကဝတ(၅ဦး)တ ြစပြေး၊ အာဆယ၊ ဥရ ာြေသမဂဂ၊ အာ ြေ ြေညရထာငစ၊ ရ မာကအရမ ကတက

စသညတတင သည ဆကရ ာကနငငများသ သားသ ရနာကထြေဦးရ (၂၄ ဦး) တြေါဝငကကသည။18 အ ခား ၄ ဦးသည

သရဘကာလကသ/သရဘကာသားများ ြစကကပြေး ဆကရ ာကနငငက မရြာ ြေထားြေါ။ စစတမးအများစက အမျ းသမး

များအား အရလးထားဝနရဆာငမရြေးသများက ရဆာင က ခငး ြစ ခငးရကကာင လရတရ ြဆသများတင အမျ းသမး

၇၀ ာခငနနး ြေါဝငရန ခငး ြစြေါသည။19 အမျ းသားဦးရ အရန ြင ၂၉ ာခငနနးြေါဝငပြေး ကျန ၁ ာခငနနးမာ

၎ငးတ၏ ကျား/မ ြစတညမနငြေတသက၍ ရြာ ြေ နဆနဒမ ကကြေါ။20 သရသာလညး ဤအရ ခအရနသည

မ ငးနငဆကရ ာကနငငခ ခားကကညလျင က ြေားမ ပြေး မ ငးနငငများတင (ရ ြဆသ အမျ းသမး ၆၀ ာခငနနး) နင

ဆကရ ာက နငငများတင (ရ ြဆသ အမျ းသမး ၈၅ ာခငနနး) က ြေားမ သည။ ရ ြဆသများက လြေငနး

ကဏဍအလကကကညြေါက - အမအကနင ြေစရစာငရ ာကရ း (၂၇ ာခငနနး)၊ ဝနရဆာငမလြေငနး (၁၉ ာ ခငနနး)၊

ကနထတလြေရ း (၁၆ ာခငနနး)၊ ြေငလယစာ ြေ ြေငထြေလြေရ းနင ငါးြမးလြေငနး (၁၄ ာခငနနး)

အသးအသး ြစရကကာငးရတ သည။21 စစရြေါငးအရန ြင လြေငနးကဏဍအလက ကျား/မ ခ ခား ရြာ ြေထားသညက ြေ

(၂) တငကကညရြေါ။

ILO Brief 6 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

၁။ ကဗစနငတငးနငြေတသက၍ သတငးအချကအလကနင အသြေညာ - ရ ေရ ြောငးအလြေ

သမားများ မညမျ သထားသနညး။

ရယဘယျအား ြင ရ ေရ ြောငးအလြေသမား ၉၈ ာခငနနးက ကဗစနငတငးနငြေတသကသည သတငး အချကအလက

များက လကခ ခပြေး22၊ ၉၃ ာခငနနးက သတငးအချကအလကများသည အသးဝငရကကာငး ရ ြောဆြေါသည။ ၎ငးတသည

အများအား ြင သငယချငး၊ လမမေယာ၊ (ရြစဘတ၊ ဝကစအြေနင လငး ကသ ရသာ) စာတြေနညးလမးများ၊ ြေညတငး

သတငးနင လကကမးစာရစာငများမ ခသညဟဆသည။23

ILO Brief 7 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

လရတရမး မနး ခငးတင ရ ြဆသ ၈၈ ာခငနနး (အမျ းသမး ၉၀ % ၊ အမျ းသား ၈၃ %) က ကဗစနငတငး ရ ာဂါလကခဏာ

က သသညဟဆပြေး၊ ြစရြေါရလ သည ရ ာဂါလကခဏာ နစမျ း၊ သးမျ းက ရြာ ြေနငကကသည။24 သရသာလညး ရ ြဆသ

များအရန ြင ၎ငးတကယတင ြစရစ၊ ၎ငးတအသတစဦးဦး ြစရစ ကဗစနငတငး ကးစကခ သည အရ ခအရနတင

မညသ လကနာ ြေလြေ မညက ရသချာ မသကကြေါ (သ ခငးနငြေတသက၍ အမျ းသမး ၇၄ % သည အမျ းသား ၆၇ % ထက

ြေ၍ ရသချာသရကကာငးက ြေ ၃ တငရတ နငြေါသည)။25 ရ ြဆသအများစက ဆ ာဝန/နးစြေ ာ ကျနးမာရ း ရဆးခနး

(သမဟတ) ရေသနတ အာဏာြေငများက အသရြေးအရကကာငးကကားမညဟဆသည။ အများစသည သး ခားခရန ခငး၊ အ ခား

သများနင ခြေခာခာရန ခငးများက သ ကကသည။

ရ ာဂါကကတငကာကယ ခငးနငြေတသက၍ ရ ြဆသများအား ရကာငးစာ အသရြေးနငခသညက ရတ သည။ ရယဘယျ

အား ြင ရ ြဆသ ၉၁ ာခငနနးက ကဗစနငတငးကးစကမအား ရလျာချနငသည နညးလမးများက သ ကကသညဟ

ဆသည။26 ထအထမ ရ ြဆသအချ သည တစကယရ သန ငးကျနးမာရ းနင တစဦးနငတစဦးကကား ခြေခာခာရန ခငး

ကသရသာ ကကတငကာကယနညး နစနညး၊ သးနညးက အရသးစတရ ြောဆနငကကသည။

“ကျေမတအရေေ လကရဆးတာတ၊ နာရြေါငးစညးတြေတာတ၊ လစလရေးက ရ ာငတာတ ြေလြေသငြေါတယ။”

[ဂျြေနနငင အထညချြေလြေငနးတငလြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ ဗယကနမ အမျ းသမးတစဦး]

၂။ ကဗစနငတငး ရကခတမေဏခ သည အလြေအကငများ

ဆကရ ာကနငငများတင လက လြေကငလျက သည ရ ြဆသများထမ ၃၂ ာခငနနးက ကဗစနငတငးနင ြေတသက၍

အလြေအကငစနရခါမများ (သမဟတ) အလသးစား ြေမများက ငဆင ရကကာငး ဆြေါသည။27 ၆၈ ာခငနနးကမ

အလြေအကငနငြေတသက၍ ြေဿနာများ သညဟ မထငရကကာငး/မခစား ရကကာငး ဆသည။ ဆကရ ာကနငငများတင

ILO Brief 8 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

ဆကလကလြေကငမ မ ရတာရသာ ရ ြဆသများအ ဆလျင တငကကားသည ြေဿနာအရ အတက တးြေားလာပြေး၊ ၄၃

ာခငနနးက ၎ငးတသည ကဗစနငတငးနငြေတသက၍ အလြေအကင စနရခါမများ၊ အလသးစား ြေ ခငးများက ငဆင

ရကကာငးရ ြောဆကကသည။28 ရ ြဆသ အနညးစက ထ ြေဿနာများနငြေတသက၍ အရသးစတရ ြဆခသည။ တင ြေလာ

သည ြေဿနာများက ရအာကြေါ ဇယားကကတင ရြာ ြေထားြေါသည။

ြေ (၄) - အာဆယတင ကဗစနငတငးနငြေတသက၍ အလြေအကငဆင ာ အလသးစား ြေမအချ ။

တားဆးပတဆမ (လောခလေါငး) ကာေအတငး အတငးအကျပအေပခငး လေခရခခငး/ မခငငးဆနနင

ခခငး။

-မရလး ားနငငတင အမအကအလြေသမားအ ြစ လြေကငသ အငေနး ား အမျ းသမး ၁ ဦး၊

-မရလး ားနငငတင အမအကအလြေသမားအ ြစ လြေကငသ ြလစြေင အမျ းသမး ၁ ဦး၊

- ြလစြေင အမျ းသား ၁ ဦး (ဆကရ ာကနငငနင အလြေအကငက ရြာ ြေ ထား ခငးမ ြေါ)

-ကဝတနငငတင လြေကငသ ြလစြေင အမျ းသမး ၁ ဦး (အလြေအကငက ရြာ ြေထား ခငးမ ြေါ)

-စကကာြေနငငတင အမအကအလြေသမားအ ြစ လြေကငသ ြလစြေင အမျ းသမး ၁ ဦး၊

-မရလး ားနငငတင အမအကအလြေသမားအ ြစ လြေကငသ အငေနး ား အမျ းသမး ၁ ဦး၊

-ထငးနငင ငါးြမးလြေငနးတင လြေကငသ ခမနမာအမျ းသား ၁ ဦး၊

-ကဝတနငငတင အမအကအလြေသမားအ ြစ လြေကငသ ြလစြေင အမျ း သမး ၁ ဦး၊

အေပရငက လရေလခပာငးအေပသမားအား လစာမ ြေင/ ောမကျေးြေင မခြေမလန ယြေငး ြေငး။

-မရလး ားနငငတင အမအကအလြေသမားအ ြစ လြေကငသ အငေနး ား အမျ းသမး ၁ ဦး၊

-အာ ြေရစာဘားများ ြေညရထာငစ ဝနရဆာငမလြေငနးကဏဍတင လြေကငသ ြလစြေင အမျ းသမး ၁

ဦး၊

-အာ ြေရစာဘားများ ြေညရထာငစတင ဆ ာမအ ြစလြေကငသ ြလစြေင အမျ းသမး ၁ ဦး၊

-ကဝတနငငတင အမအကအလြေသမားအ ြစ လြေကငသ ြလစြေင အမျ း သမး ၁ ဦး၊

နငငကးလကမတ(ြေတစြေ) နင တ ားေငစာ ကစာတမးများက အလြေ ငက ကငထား ြေငး။

-ကဝတနငငတင အမအကအလြေသမားအ ြစ လြေကငသ ြလစြေင အမျ းသမး ၁ ဦး၊

-သရဘကာလကသ/သရဘကာသားအ ြစလြေကငသ ြလစြေငအမျ းသားတစဦး၊

-မရလး ားနငငတင အမအကအလြေသမားအ ြစ လြေကငသ အငေနး ား အမျ းသမး ၁ ဦး၊

ILO Brief 9 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

ောချပြျကသမးရန အေပရငက ခခမးလခခာကခခငး။

-စကကာြေနငငတင အမအကအလြေသမားအ ြစ လြေကငသ ြလစြေင အမျ းသမး ၁ ဦး၊

မညသညအြေျေ အြေရကကးရင ထြေမရြေးမညဆသညမာ မရသြေျာ ြေငး၊ (သမဟတ) အခလကကးလင မလပး

ခခငး။

-ထငးနငင ငါးြမးလြေငနးတင လြေကငသ ခမနမာအမျ းသား ၁ ဦး၊

-ထငးနငင ဝနရဆာငမလြေငနးကဏဍတင လြေကငသ ခမနမာ အမျ းသမး ၂ ဦး၊

အလြေ င၏ ခြေမးရ ြောကမ၊ ထြေါးရနာငယကမ၊ (သမဟတ) အကကမး ကမများ ြေငး။

-ကဝတနငငတင အမအကအလြေသမားအ ြစ လြေကငသ ြလစြေင အမျ း သမး ၁ ဦး၊

အလြေဆကလကလြေကငနင ြေငး (သမဟတ) အလြေအကငဆးရး ြေငး

အလြေအကငဆးရး ခငးနင လြေသားရေးကကကျသား ခငးသည ကမဘောနငအဝမး အတငးအတာကကးကကးမားမား ြစြေား

သားပြေး ၂၀၂၀ ခနစ၊ ေတယ သးလြေတကာလအတငး အာ နင ြေစြတရေသ အလြေချနနာ များသည ၁၀ ာခငနနးခန

ကျဆငးသားခသည။29 ကမဘောကြေရ ာဂါရကကာင အရ အာ နင ြေစြတရေသ နငငများသ လရ ြောငးရြေးြေရနသည

လြေရငများသည ၁၃ ာခငနနးခနကျဆငးသားမညဟ ခနမနးထားသည။30 ဆကရ ာကနငငများတင လရတရမး မနး

စဉအတငး ရ ြဆသ ၈၉ ာခငနနးသည အလြေလြေကငဆ အရ ခအရနတင ပြေး (ြေ ၅ ကကကညရြေါ)31 အမျ းသမးနင

အမျ းသားရ ြဆသများအကကား အဓကက ြေား ခားနားမများ မ ြေါ။ သရသာလညး အလြေအကငဆးရးသားရသာ

ရ ေရ ြောငးအလြေသမားများစာသည ယခအခါ ၎ငးတ၏ မ ငးနငငအသးသးသ ြေနသားကကပြေ ြစရသာရကကာင တးြေား

လာသည အလြေလကမနနးက ဤကနးဂဏနးဇယားတင အ ြေညအဝရြာ ြေထား ခငးမ ြေါ။

ILO Brief 10 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

ရန ြေ ြေနသများတင ၄၇ ာခငနနးသည ၎ငးတကယြေငဆး ြတချက ြငအလြေမထကခာခကကပြေး၊ ၂၄ ာခငနနးသည

စာချြေသကတမးကနဆးခါနး ြစကကသည။ သရသာလညး ၁၆ ရာခငနနးသည အပမတမးဝနထမးခြစရစ၊ ယာယဝနထမး

ခြစရစ၊ အလပရငက စာချပသကတမး မခပညမ အလပရပဆငးခသည (ြေ ၆ ကကကညရြေါ)။32 တချ အလြေ ငများသည

ရအာကတငရြာ ြေထားသလ အရထာကအထားမ အလြေသမားများက ဦးစာ အလြေ ြတ ခငးများ သည။

“အလြေ ငက ကျေမ အလြေစာြေျြေက ြေလကတယ။ အြေရတာ ကျေမ ဘာအလြေမ မ ရတာဘး။”

[မရလး ားနငငတင အမအကအလြေသမားအ ြစ လြေကငသ အငေနး ား အမျ းသမး ၁ ဦး]

“ကျေရတာအလြေ ငက အရ ြေအရေရတ ြေမေ ြေေ စလာ င ြေေလာြေလရတာ ရ ြောတယ။ အြေရတာ ကျေရတာက

အမ ြေေြေငးရေခြေ။ ဘာလလဆရတာ ကျေရတာမာ ဘာစာ ကစာတမးမ မ ရတာ မးမာ သက စး မလ”

[ဂျြေနနငင ဝနရဆာငမလြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသား တစဦး]

မမဆနဒ ြင အလြေမထကပြေး အမ ြေန န ရ းချယခသည ရန ြေ ြေနသများ၏ အရကကာငး ြေချကများမာ မသားစအတက

စး မြေြေန ခငး၊ စာ ကစာတမး သကတမးတး/အသစ ြေလြေ ခငးနငြေတသက၍ မရသချာမရ ာ ခငး (သမဟတ) နယစြေ

ဂတြေတ ခငးများရကကာင ြစသညဟဆသည။ အလြေအကင ြေတနခသများ၊ အလြေ င ြစရစ၊ အလြေသမား ြစရစ

မညသညဘကက ြစရစ၊ ဤကြေရ ာဂါ ရကခတမရကကာင ရေသတငး ရ ေရ ြောငးအလြေသမားများစာသည ယခအခါ

အလြေလကမ ြစရနပြေး ၎ငးတအသကရမးဝမးရကျာငးမများက ထနးသမးလြေရဆာင န နညးလမးများ ာရြ န လအြေ

ရနြေါသည။

“ကျေရတာအလြေ ငက စာြေျြေသကတမးတးရြေးရြေမ ကျေရတာ လကမြေြေဘး။ ထငးမာ ရ ာဂါြေး ရကကာက တာက

တစမျ း၊ ကရမဘောဒးယားမာ ကျေရတာမသားစက စး မတာက တစမျ းဆရတာ။ ခြေးရတာ ကျေရတာ စာ ကစာတမးရတ

ILO Brief 11 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

သကတမးမတးနငမာလညး ရတးြေမတယရလ။ အဓက ကရတာ ကျေရတာမသားစအတက အ မးစး မတာ။ ရ ာဂါြေးက

အ မးကးစက မေခြေး အသကဆးြေါးတအထ စရေတာကး”

[ထငးနငငမ ရန ြေသ ြေနလာသ ကရမဘောေးယား အမျ းသားတစဦး]

လြေြေလစာ ရြေးရြေျမ

အ ြေညအဝအစ ငခတင ြေ န ြေညစလရလာကသည စစတမးအချကအလကများ မ ရသာလညး အချ ရန ြေ ြေန

ရ ေရ ြောငးအလြေသမားများက ဆကရ ာကနငငမ မထကခာမ ၎ငးတအား လြေခလစာ အ ြေညရြေးသညဟ ဆြေါသည။

ဤအချကက ရအာကြေါ သရဘာထားနင ထင မငချကဆင ာ အချကအလကတင ရတနငြေါသည။

“ကျနလတာ ထကမောခင တေရကအေ ကတညးက ကျနလတာေော အကနရခပးခပ”

[ထငးနငင ဝနရဆာငမ လြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသား တစဦး]

“ကျနမ ေောအခပညရခတယ။ ေါလပမ ေမြေလရးခေားခငလတာ မရခဘး။”

[ထငးနငင ရဆာကလြေရ း လြေငနးတင ကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသမး တစဦး]

ကဗစနငတငးနငြေတသကသည ြေဿနာအခကအခများက ရမး မနးသညအခါတင၊ အဓကအား ြင လြေခ/လစာရြေး န

ကရ ေဆငး ခငး၊ လစာရလျာ ခငး (သမဟတ) လြေခလစာမရြေး ခငးနင အထကတငရြာ ြေခသလ အလြေအကင ြေဆငး

ခငးများ သညဟ ရ ြဆသများက ရြာ ြေကကသည။

ILO Brief 12 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

“အေပရငဆက ကျနမ ေပခအခပည မရခဘး။ ဘာေ မလပးတာေ လမးလတာ ဘာမ ခပနမရငးခပဘး။ ေမြေလရး

ခေားခငေညး မရခဘး။ လအဂျငေန သားခတာပါ။ ေါလပမ သတ ကျနမက ဘာမ မဆကသယောဘး။ ကျနမေညး

အေပသမားသအရာရဆ မဆကသယခြေခဘး။”

[ထငးနငင ဝနရဆာငမ လြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသမး တစဦး]

“ကျနမ အေပရငက ကဗေလကကာင ေားလသာကဆငပတေကရေ ကျနမ အမခပနောတာပါ။ ေော မယဘ လနပါေလတာ

ကျနမအေပရငကလခပာလသးတယ။ ေါလပမ ရြမးခထရငလတာ တာဝနမယနငဘးတ။ အေါလကကာင ကျနမ ထငးနငငက

ခပနောတာ။ ကဗေခပးရင အေပခပနဆငးမယေ ကျနမအေပရငန သလဘာတထားတာမျ းလတာ မရပါဘး။”

[ထငးနငင ဝနရဆာငမလြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသမးတစဦး]

“၂၀၂၀ ၊ မတေမာ ကျနလတာတ ကနထတေပလရး ေကရ/ကမပဏက အေပချနလတ လေျောခတယ။ အခလတာ

ကျနလတာတက နေရကေပ နေရပနား တေေညေလပါ။ ကျနလတာတ ေကရက ဧခပ ၁၀ ရကလနကလန ၂၀ ရကလနထ ၁၀

ရက ယာယ ပတခလသးတယ။ ကျနလတာတ ေပခကလတာ ၁၃ ရက (အေပေပရက) အတက ဘတ ၇၅၀၀ (US ၂၃၄

လေါော) ကလန ဘတ ၃၅၀၀ (US ၁၀၉ လေါော) ထက လေျောခပးလပးတယ။”

[ထငးနငင ကနထတလြေရ းကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသား တစဦး]

လမ လရ း

လမြလရ း ခစားမမာ အကျြေအတညးမဟတသညကာလတငြေင ရ ေရ ြောငးအလြေသမားများအတက အခကအခ

တစ ြေ ြစရနသည။33 ဆကရ ာကနငငတင ရ ာက ရနသအများစ (၉၇%) သည လမြလရ း အရထာကအြေ မ ကကြေါ။

ြလစြေငနငင အချ သများအရန ြင ရန ြေ ြေနလာသညအခါတင ြေညြေ အလြေသမားသကသာရချာငချရ း စမအြေချြေမ

အြ၏ ရဘးေကခအကျြေအတညးကညရ း (သမဟတ) စးြေားရ းရချးရင အစအစဉများမတစဆင လမြလရ းြေြေးမက

ကကသည။ ဆကရ ာကနငင (မရလး ားနင ရဟာငရကာင (တရတ)) စစတမးရ ြဆသ နစဦးသာလျင ဝနထမး

ရလျာချမ အရ ခအရနရကကာင လမြလရ း အကျ းခစာခင ရကကာငး တင ြေလာသည (ြေ ၇ ကကကညရြေါ)။ စကကာြေ နငင

HOME အြအစညး (Humanitarian Organization for Migration Economics) က ြေလြေသည စစတမးအ ဆလျင

လမြလရ း မတင အခကအခ ရနသညသာမက နငသည ြေြေးမများအရကကာငးက သ ရ း/သတငး အချကအလက

ကကားသရ းနငြေတသက၍လညး အခကအခ ရနရကကာငးဆြေါသည။ HOME အြက စစတမး ြေလြေ ာတင ြေါဝငရ ြဆသ

များထက ၃၇ ာခငနနးသာ ရ ေရ ြောငးအလြေသမားများအတက အစး ၏ ကဗစနငတငးနငြေတသက၍ ရငရကကးြေြေး

ကညမများ ရကကာငးက သတ ြေမကကသည။34

ILO Brief 13 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

ရအာကြေါကးကားချကအြေါအဝင၊ ရေသတငး CSO နင မေယာများ၏ အစ ငခစာများအ ရ ေရ ြောငးအလြေသမားများတင

ဝငရငမ ြေါက၊ သမဟတ လမြလရ း (သမဟတ) ြေစတကျမဟတရသာ ကဏဍ အလြေသမားများအရန ြင အစး ၏

သကသာခငအစအစဉများတင မြေါဝငြေါက ဆကရ ာကနငငများတင အသကရမးဝမးရကျာငး တညပငမမ မ ရကကာငး

ရတ သည။35 ရသာငတင/ြေတမရနရသာ ရ ေရ ြောငး အလြေသမားတစဦးက အစာ ြေတလြေမနငကကရန ရကကာငးရ ြောဆ

ထားပြေး၊ အာဆယ အ ခားဆကရ ာကနငငများမ မေယာ၊ အ ခားအစ ငခစာများတငလညး အလားတရြာ ြေထား

ရကကာငး ရတ သည။36

“စတးဆင ြေတထားတာ နစလ ခြေ။ ဘာအလြေမ မ ဘး။ အလြေမ ဘ ရေလ မ စနငဘး။ မေမာနငငမာ တ ကျေမ

မသားစကလညး ကျေမက စတြေရေခြေ။”

[ထငးနငင ဝနရဆာငမ လြေငနး ကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသမး တစဦး]

“ဒဘငးမာ အစားအရသာက အကအည ကျေမလအြေရေြေါတယ။”

[အာရပရစာဘားများခပညရထာငစတင အမအက အလပသမားအခြစ လပကငသ ြလစပင အမျ းသမးတစဦး]

ရဘးကငးလခြေရ းနင ကျေးမာရ း

ရရတနးမလပကငရဆာငရကရနသများ/အများသငာနင တကရကထရတလပကငရနသည (သမဟတ) လအပရသာ

ဝနရဆာငမများက ခြညဆညးရပးရနသည လပငနးနယပယတင ရရေရခပာငးအလပသမားများအရနခြင အလပအကင

ရရနရသာလညး ကဗစနငတငးရရာဂါကငးရဝးရရးအတက ခပညစလရလာကသည ကာကယရပးမက မရရကကပါ။

ILO Brief 14 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

သာဓကအားခြင များမကကာရသးမက မရလးရားနငငရ ရဆးရသး လကအတထတလပရရးလပငနးသ သားရရာက၍

မေယာ သတငးရယမခပလပသညအခါတင အလပသမားများသည အလပလပခခငး၊ အမမ အလပသလာခခငး၊ အမတငး

ခပခာခာရန၍ မခြစနငဘ စပပရနရခခငး၊ စညးကမးလကနာရရးတင အခကအခရခခငး စသညအရခခအရနများက

ရတရသည။ အလပရသဝငရာတင အလပဝငချနနာရအတက အလပသမားအားလးက လကမလကရဗ စကန(န) ြတရ

သည စခရငမျကနာခပငရပါ အလပသမားအားလးက တထရရသာရကကာင ရရာဂါပး ခြနခြးသည ရနရာခြစနငသညဟပင

အလပသမားများက ဆကကသည။37 စကကာပနငငတင HOME အြက စစတမး ြေလြေသည ရ ေရ ြောငးအလြေသမား ၁၀၁

ဦးတင အများစသည အလြေ ငရြေးထားသည အရဆာငများတင တစဦးနင တစဦးအကကား ၁ မတာ ခားရန န မ ြစနငဟ

ဆကကသည။38 လကရဆးရကကာ န ဆြေ ြောနင လကသနရဆး ညများ လရလာကမ မ ရကကာငးက ၅၇ ာခငနနးက

ရ ြောဆကကသည။39

အငအယလအက ြေလြေသည ဤစစတမးအ ဆလျင ဆကရ ာကနငငတင လြေကငလျက သည ရ ြဆသ အလြေသမား

များတင ၃၃ ာခငနနးအား အလြေ ငများက တစကယရ ကာကယရ းြေစစညးများ ြစသည နာရခါငးစညး၊

လကသနရဆး ညများ မရြေးရကကာငးရြာ ြေထားပြေး (ြေ ၈ ကကကညရြေါ)၊ အမျ းသမးနင အမျ းသား ရ ေရ ြောငးအလြေသမား

များအကကား က ြေားမ အနညးငယ သည။ ထငးနငင ရ ြဆသများတင ယငး တစကယရ ကာကယရ းြေစစညးများက

အများစ (၅၇ %) က မ ရကကာငးရြာ ြေထားသည။40 စစတမးရကာကယထားသည အ ခားဆကရ ာကနငငများတင

အများစသည လြေငနးခင၌ နာရခါငးစညးနင လကသနရဆး ညများမ ကကြေါ။41

အကကမးြကမနင ထြေါးရနာငယကမ - ြစ ြေရလလာမ

ကဝတနငငတင အမအကအလြေသမားအ ြစလြေကငသ ြလစြေင အမျ းသမးတစဦး (စစတမးရ ြဆသ တစဦး) သည

ထြေါးရနာငယကမနင အကကမးြက၊ ပခမးရ ခာကမခ ရကကာငး တငကကားတင ြေထားသည။ ထရကကာင အမ ြေန န

အတက အလြေအကငသရဘာတစာချြေ ြေစ န သမ ဆး ြတခ ခငး ြစသည။ အခငအရ းချ းရြာကမတစ ြေတင

အ ခားချ းရြာကမများ ြေးတြေါဝငရနရလ သည။ ဤ ြစ ြေတင ြလစြေင အမအကအလြေသမား အမျ းသမးသည

အဓမမအလြေခငးရစမ အ ြေလကခဏာများအြေါအဝင၊ မမဆနဒနင ဆနကျင၍ အတငးအကျြေအလြေခငးရစ ခငး၊

ILO Brief 15 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

စာချြေ ြေစ န ပခမးရ ခာကခ ခငး၊ ြေတစြေနင စာ ကစာတမးများ သမးထားခ ခငး၊ တား မစြေတဆမကာလအတငး

အလပခငးခခငးက မခငငးဆနနငခခငး စသညတကကကရတခ သည။42

အလြေ င/အမ ငနငအတ ကနသတရနထင ရသာ အမအက အလြေသမားများအရြေါတင စတြစးမများနင အကကမး

ြကမများ ပမခြစရပါသညက မေယာနင မတြကအြအစညးများက တငခပထားသည။43 လတတရလာခပလပခသည

ILO-UN Women ရလလာမအရ အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများနငပတသက၍ အဓကဆကရရာကနငငများ

တငရရသာ အလပရင/အမရငများ၏ ၅၀ ရာခငနနးရကျာသည အမအက အလပသမားများအား အလပချန ခပငပတငပင

မဘငးြနး သးစခင မရပးပါ။ ထရကကာင အကကမးြကမမျာ၊ အလသးစားခပမများကကရတခခငးနင အကအညလအပလာ

သညအခါတင မသားစ၊ အလပသမားအြ အစညး၊ CSO နင အခခားအကအညရပးသညအြအစညးများသ ဆကသယရန

မလယကရတာရပ။44

ကမဘာကပရရာဂါကာလအတငး အမျ းသမးများအရပါ အမတငးအကကမးြကမ များခပားလာသည သကရသ အရထာက

အထားများရသည။45 အကကမးြကမနငပတသက၍ အခပညအစရမးခမနးရန အချနတအတငး အကခြတ စစတမးတစရပ

က အသးခပရာတင ကျငဝတပငးရစာငထနးမခြစခခငးရကကာင46 ဤစစတမးတင အကကမးြကမနင ထပါးရနာငယကမက

ခပဿနာအရခခအရန တစရပအခြစသာ တငခပထားသည။ ရမးခနးနငပတသက၍ ရခြဆသများအရနခြင ရရးချယရခြဆ

နငရပသည။ ရနာကဆကတ ပပးမနင အမလရခပာငးခခငးများကလညး ရခြဆသများအတက ပပးကညရပးခသည။

အတငးအကျြေြေငးရစ ြေငး၊ စာ ကစာတမးများ သမးဆညးထား ြေငးနင အ ြေား အလြေသမားအြေငအရ းများ

ြေျ းရ ာက ြေငး၊

ကမဘာကပရရာဂါကာလအတငး အလပလပကငရနရသာ လပကငဆခြစရသာ ဆကရရာကနငငရ ရခြဆသများက

ရခပာဆသညမာ အတငးအကျပခငးရစခခငး၊ အလပရငက နငငကးလကမတ သမးဆညးထားခခငးနင အလပဆငးခငးခခငး

က မခငငးဆနနငခခငး၊ ဝနထမးဦးရရ ရလျာချရန ပခမးရခခာကခခငး (သမဟတ) အကကမးြကခခငးများရရကကာငး ဆကက

သည။47 ဤကသအမများက အမျးအစားခခခားရြာခပရနအတက သရဘာထားနင ထငခမငချကဆငရာ ပ၍အရသးစတကျ

ရသာအချကအလကများလအပရသာလညး တငခပလာသည အလသးစားခပမများသည အဓမမအလပခငးရစမအရပ

လကခဏာများခြစသည (ပ ၄ ကကကညရပါ)။

“ကျေရတာ မလြေနငဘးလ ငငးလမ ဘး။ ကျေရတာ စာ ကစာတမးရတကလညး အလြေ ငက အားလး

သမးထားတယ။” [ြလစပင သရဘကာသားတစဦး]

“ကျေမ ြေတစြေေ တ ားေငစာ ကစာတမးရတက အလြေ ငက သမးထားရတာ ရလာြေရဒါငးအတငးမာ အလြေ

မလြေြေျငဘးလ ငငးလမ ဘး” [မရလးရားနငငတင အမအကအလပသမားအခြစ လပကငသ အငေနးရား

ရရေရခပာငးလပသား အမျ းသမးတစဦး]

“ကျေရတာတ ြေငယ င အလြေ ငက လစာ တတယ။ ဒါရြေမ တစ က ဘတ ၁၀၀ (၃ ရဒါလာ) နေးရြေးတယ။

သးလတစြေါ လြေြေ ရြေမ ဘယရေလြေြေထတရြေးမလ အလြေ ငက အတအကျ ရ ြောမထားဘး။ အြေဆ ကျေရတာတ

သငရေခြေ။ ကျေရတာတ အငဒ၊ စာ ကစာတမးရတအားလးက အလြေ ငက ကငထားတာ။ ကျေရတာတမာ

ILO Brief 16 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

မတတြေ တယ။ တာေေ သရတက ဘယသမ သားမရ ြော ကကဘး။ [ထငးနငင ရ ငါးြမးလပငနးတင လပကငရနသ

ခမနမာအမျ းသားတစဦး]”

ဆကရရာကနငငများတင လရတရမးခမနးခသည ရရေရခပာငးအလပသမား ၅၆ ရာခငနနးက ၎ငးတအရနခြင စစတမးခပ

လပရသာ MRC (သမဟတ) CSO ဝနထမးများက လမးညနကညရပးသည ရနာကဆကတ တရားဥပရေဆငရာ အကအည

များက ရယအသးခပလရကကာငး ရခပာဆခကကသည။ ဤရနာကဆကတ ပပးမများကရပးခပပး၊ ထမတစဆင ဥပရေအရ

အရရးယခခငးများ၊ ရရေရခပာငးအလပသမားများက ရလျာရကကး/နစနာရကကးရပးခခငးများအထ ရလာနငပါသည။

၃။ ကမဘောကြေရ ာဂါ ကာလအတငး မ ငးနငငများသ ြေေ ြေငး

အမ ြေေြေ းနင ေယစြေ တရကျာ ြေငး

အကျပအတညးကာလအစပငးတင ရရေရခပာငးအလပသမားအချ သည တားဆးပတဆမ (ရလာခရေါငး) မခပမ အမသ

ခပနနငရရးအတက ကနးလမးနင ရရလမး ဝင/ထကဂတများသ အရခပးအလားသားခကကသည။ စစတမးရခြဆသ ရနရပခပန

အများစက ၎ငးတမသားစက စးရမ၍ ခပနကကရကကာငး ရခပာဆကကသည။ ရနာကပငး ကနသတချကအချ က ရခြရလျာ

ရပးခရသာလညး (စာတမးခပစရနသည ရမလအတငး) နယစပဂတ ပတခခငးများရခခခငးရကကာင အများစသည

ပမန/တရားဝငနယစပဂတများမတစဆင ဆကရရာကနငငများမ ထကခာနငခခခငး မရပါ။ မတလကန (သမဟတ)

ဧပပလဆနးတင အာဆယအတငး ကနးလမး နယစပဂတများက အခပညအဝ (သမဟတ) တစစတတစပငး

ပတထားခခငးများရခပပး၊ ရနရပခပန ဦးရရ အနညးငယက အကနအသတခြင ခပနလညြငလစရပးခပပး ထသများသည

ကျနးမာရရးရဆးစစခခငးနင အသားအလာကနသတခခငးများကလကခခရသည။48 ဆကရရာကနငငများ၏ ကဗစနင

ပတသက၍ လပသားရရေရခပာငးသားလာမ မဝါေရဆာငရကချကများသည ရေသတငး ရခပာငးလခပပး တစခါတရတင

အရခခအရနအရလျာက ရရရနာက မကကညခခငးများရသည။ ဥပမာအားခြင၊ မဝါေရဆာငရကချကတစခတင ဗဇာ

သကတမးတးခခငး49က ရဆာငရကရပးပပး၊ အခခားအရခခအရန/ကစစရပတစခတင လဝငမဆငရာနငပတသက၍

ဝငရရာကစးနငးရာရြခခငး၊ ြမးဆးထနးသမးခခငးနင ရနရပခပနပခခငးများရသည။50 မရလးရားနင ထငးနငငသည

ရေသခရငများအတငး အသားအလာကနသတခခငးက အရကာငအထညရြာခသည။ ထရကကာင ရရေရခပာငးအလပသမား

များအရနခြင ၎ငးတရနထငလပကငရာ ပမ မ နယစပသ သားရန မခြစနငရတာပါ။51 ခရးစရတ အဆမတနရပးရခခငး၊

နယစပဂတများတင မကကစြး ကကာရညာငးစာ ရစာငဆငးရခခငးများရရကကာငး ရရေရခပာငးအလပသမားများက

အငတာဗျးတင ရခြဆခကကသည။

“ မေတတတား ဂတ ၂ မာ လရတ အများကကးြေ။ ဂတက ညမ ရ ာကသားလ ရောကတစ က ဂတ ငတာက ညအြေခြေး

ရစာငြေ တယ။ ကျေရတာ ကားငားခြေး တ ြေားလရတေ ြေါတငးလြေ စးြေတာ။ ဒါရြေမ ဒတစြေါ ြေကဆ အများကကး

ရြေးလက တယ။ တစရယာကက ဘတ ၁၃၀၀ (US ၄၁ ရဒါလာ) ရတာငရြေးလက တယ။” [ထငးနငင ဝနရဆာငမ

လြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသား တစဦး]

ILO Brief 17 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

“ကယအြေြေျေေ အ ျားတငး အတက ကျေမ နစော ရလာက တေးစလက တယ။ လတေးကကးမ အ ညကကး၊

ရသာကရ လညးမ ဘး။ ဗကကဆာ၊ ရ ကဆာ၊ ြေငြေေးလကတာ ရ ြောမရေေ။”

[တရတနငင ဝနရဆာငမ လြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသမး တစဦး]

“ကျ ငးတက ဘတစကားေ ြေေလာရတာ ကျေမ ရမာငရလးက ကားဂတမာ လာကကတယ။ ဘတစကားထမာ

လရတအများကကးဆရတာ ရ ာဂါြေးကးမာ ရကကာကတာရြေါ။ အမအ ြေေမာ ေယစြေဂတ သးြေမာ ကျေမ ကယအြေြေျေ

တငးြေ တယ။ အ ျားမ ရတာ သတက အမ ြေေြေင ြေတယ။ ေယစြေဂတမာ အစး လကကးရတ ကကကညခြေး ကျေမ

ရကကာကရေတယ။ ကျေမမာများ အ ျား င အမ ြေေ ရတာမာ မဟတဘးဆခြေး ရတးရကကာကရေတာ။”

[ထငးနငင ဝနရဆာငမ လြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာ အမျ းသမးတစဦး]

ပတဆခခငးများနင နငငသားများက မရငးနငငအတငး ခြညးခြညးချငး ဝငရရာကခငခပခခငးရကကာင အချ ရရေရခပာငး

အလပသမားများသည နယစပဂတများတင ခြတရကျာရန ရစာငဆငးရငး ရသာငတငရနခကကသည။52 ၂၀၂၀ ၊ ရမလ ၇

ရကအရရာကတင ထငးနငငရ ခမနမာအလပသမားသအရာရထ၌ ရနရပခပနရန တရားဝင စာရငးတငထားသဦးရရ ၂၇,၀၀၀

ရခသည။53 ပမတငးကျပသည နယစပဂတလပထးလပနညးများ (သမဟတ) နယစပဂတပတခခငးများရကကာင အချ

သများ သည ပမနမဟတရသာ လမးရကကာငးများမ အမခပနခကကသည။54

“ကျေမ ရောငးေယစြေဂတမာ ြေတမရေတာ။ အဒါေ ကျေမလညး ရကာရသာငးက ရလတစစးငားခြေး ြေးထကြေတယ။

ရလြေ ဘတ ၁၅၀၀ (၄၇ ရဒါလာ) ရြေး တယ။” [ထငးနငင ငါးလြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာ

အမျ းသမး တစဦး]

“ကျေရတာမေးမ ကရလးရမးလ အမ ြေေြေတာြေါ။ ရောငးက တညးြေြေေးတစြေမာ တစြေတရလာကတညးြေတယ။

ြေမေမဟတတ လမးရကကာငးက ြေေလာတာြေါ။ ရလြေ ဘတ ၂၀၀၀ (US ၆၂ ရဒါလာ) ရြေးြေ တယ။ တြေျ ရေ ာရတ

ရတာရတာရလး ကကးစားထကြေ တယ။ ခမ မ ရ ာကရတာ အသားအလာထေးြေျြေတ စြေေးမာ ၂၁ က ကျေရတာက

ထညထားလကကကတယ။ ြေမေမဟတတ လမးရကကာငးသးြေရတာ ကျေရတာက အထငရသးတ

မျကလးရတေကကညကကတယ။”[ထငးနငင ဝနရဆာငမလြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာ

အမျ းသား တစဦး]

အသားအလာကေသတ ြေငး

ရေသတငးရ မရငးနငငအားလးတင ရနရပခပနလာသများအတက အသားအလာကနသတစခနး/စငတာများ ထားရရပးခ

သည။ ဥပမာအားခြင ြလစပငနငငတင ရမလ အရစာပငး၌ အသားအလာကနသတစခနးများတင ရနရပခပနလာသ

၂၄,၀၀၀ ခနရပပး လာအခပညသေမကရကတစသမမတနငင အစးရက ဧပပလကတညးက ရနရပခပန ၂၇,၀၀၀ အတက

အသားအလာကနသတခခငးများ ရဆာငရကပပးစးခရကကာငး တငခပထားသည။55 ခမနမာနငင ကျနးမာရရးဝနကကးဌာန၏

ရြာခပချကအရ နငငတစဝမးတင အသားအလာကနသတမ အတက စခနး/စငတာရပါငး ၁၀,၁၂၂ ရရကကာငးတငခပထား

သည။56 သရသာလညး အများစက စာသငရကျာငးများတင အသားအလာကနသတခရပပး ရကျာငးများခပနြငသညအခါ

တင စခနးပတရမညခြစသည။

ILO Brief 18 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

စစတမးခပခသည ရနရပခပန ရရေရခပာငးအလပသမား ၁၂၂ ဦးအနက၊ ၉၃ ရာခငနနးက ရနရပခပနလာစဉတင အမ၌

အသားအလာကနသတခခငး (သမဟတ) အစးရက မခြစမရနခပလပရန သတမတထားသညရနရာများတင အသားအလာ

ကနသတခခငးများ ခပခရရကကာငး ရခပာဆကကသည။ (ပ ၉ ကကကညရပါ)

မခြစမရနခပလပရန သတမတထားသည အသားအလာကနသတရနရာများတင ၇ ရက (တစပတ) မ ၂၁ ရကထကကာခမင

ရကကာငး ရခြဆသများက ရခပာကကသည။ ဥပမာအားခြင ရနရပခပနသများအတက ရမလ အလယခနမစ၍ အသားအလာ

ကနသတသညရနရာများတင ၂၁ ရကထားရပပး၊ အမတင ၇ ရက ထပမ၍ အသားအလာကနသတခရသည။57

အသားအလာကနသတထနးချပခခငးနငပတသက၍ တချ အရခခအရနများတင ခပဿနာကငးပပး တချ အရခခအရနတင

ခပဿနာအချ ရသညကရတရသည (ပ ၁၀ ကကကညရပါ)။ ဥပမာအားခြင ရရေရခပာငးအလပသမားများ ရနရပခပနလာသည

အခါတင အဆပါ စခနး/စငတာများက ၎ငးတအခပင မသားစနင ရပရာလအသငးအဝနးအတကပါ ကျနးမာရရးအတက

အရထာကအကခပသညဟဆပပး ရထာကခကကသများရသည။ သရသာလညး အချ အရခခအရန၌ အသားအလာ

ကနသတစခနးများတင အခပညအဝ ကနသတခခခားထားခခငး မရရကကာငး အချ က ဆကကသည။

“အသားအလာကေသတစြေေးမာ ရေ တာ ကျေမ ေမးသာမတယ။ ဘာလလဆရတာ ကျေမအမြေတေေးကျငမာ

ရေတသရတအတက ရဘးကငးတယလ ြေစား လရလ။” [တရတနငင ဝနရဆာငမ လြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး

ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသမး တစဦး၊ ာ အသားအလာကနသတ စခနးတင ၁၄ ကရနခ သည။]

“ကျေရတာမာရတာ အြေကအြေ မ ြေြေါဘး။ ဒါရြေမ ကျေရတာမသားစက ကျေရတာဆ အစားအစာယလာ ရြေးတယ။

စတဓါတရတာ ေညးေညးကျရြေမယ အထးကျေတာမျ းရတာ မ စဘး။ အရ ြေအရေ မဆးြေါဘး။” [ထငးနငင

ရဆာကလြေရ းလြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသားတစဦး၊ အမနား စာသငရကျာငးတင

အသားအလာကနသတခခ သည။]

ILO Brief 19 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

ရခပာဆတငခပလာသည ခပဿနာ/အခကအခများတင အစားအစာခပတလပခခငး၊ အပချနများခခငး (ပနကာ သမဟတ

ရလရအးရပးစက(အကနး) မရခခငး)နင ရသာကရရခကတစခကတညးက မျသးရခခငး၊ တစရနရာတညးတင ကျပကျပ

ညပညပ အပရခခငးများ ပါဝငသည။ အချ သများအရနခြင ြယကကဉခရခခငး၊ တစကယတညးရနရခခငး၊ စတဓါတကျခခငး၊

ညဘကအပမရပျာခခငးနင အခခား စတကျနးမာရရးအရခခအရနများပါဝငသည။

“ကျေမ ညဘကဆ အြေလမ ဘး။ အစားအစာလညး ြေတလြေြေတယ။ ရေဘကဆ တအားြေတာ။ တစရယာကတညး

ြေရေ တာ ကျေမအတကရတာ ရတာရတာြေကတယ။ ဒါရြေမ မတတနငဘးရလ။” [ထငးနငငမ ရန ြေသ ြေနလာသ

ကရမဘောေးယား အမျ းသမးတစဦး၊ သး ခားခ၍ အသားအလာကနသတ ခငးက ၁၄ က ရနခ သည။]

“ကျေရတာတ ခမ ေယက အသားအလာကေသတစငတာမာ လတာ ၂၀ ရသာကရ သေဗးရတ ရြေးထားတယ။ ဒါရြေမ

ရသာကရ ြေကကျရတာ တစြေကတညးဗျ။ ဆရတာ ကျေရတာက ကယြေကကယသးတယ။ စနင ငရတာ

ကျေရတာတ တစရယာကစအတက ရ ဗးရသးရသးရလးရတ လြေျငတယ။” [ထငးနငင

ကနထတလြေရ းလြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသားတစဦး၊ ၁၄ က

အသားအလာကနသတခခ သည။]

“အသားအလာကေသတကာလတငးဆရတာ အစားအရသာက အြေကအြေ တာရြေါ။ အ ြေငလညး မသားနင၊ ခြေးရတာ

အြေေးကျဉးရလးထ လရတ အများကကးရေ တာ။ ရ ာဂါြေး င အလယတက ကးနငတာရြေါဗျာ။” [ထငးနငင

ဝနရဆာငမလြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသားတစဦး၊ ာ ဘနးကကးရကျာငးတင ၁၄ က

အသားအလာကနသတခခ သည။]

ကမဘာနငအဝမး ရရေရခပာငးသားလာသများနငပတသက၍၊ ၎ငးတရနရပခပနချနတင ရပရာလထအသငးအဝငးက

စးရမများ ရရကကာငးက ရနရပခပနအချ က ရခပာဆကကသည။58

ILO Brief 20 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

“ထငးက ြေေလာတသရတက ာကလအရတာများများက ရကကာကရေရတာ ကျေမ စတမရကာငး စမတယ။”

[ထငးနငင ဝနရဆာငမလြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ မနမာအမျ းသမးတစဦး၊ ၁၄ က ကယတင

သး ခားခရနခသည။]

“အသားအလာကေသတတ ရေ ာမာရေ တ အြေျေရတကဆ ာသားရတက ကျေရတာတက ရ ာဂါြေး သယလာတ

လရတလ မငတာဗျ။ ကျေရတာ အ မးစတမရကာငး စ တယ။ တစြေါတစြေါ သတ ဆကဆတအ ြေအမရတက

ကကညခြေး ရဒါသလညး ထကမတယ။” [တရတနငင စကြေျ းရ းလြေငနးကဏဍတင လြေကငပြေး ရန ြေ ြေနလာသ

မနမာအမျ းသားတစဦး၊ အသားအလာကနသတစခနးတင ၁၄ ကရနခပြေး ရနာကထြေ ကယတင သး ခား ၇ က

ခရနခသည။]

၄။ ကမဘောကြေရ ာဂါကာလအတငး ြေညတငးမ ြေညြေသရ ေရ ြောငးသားလာ ြေငးနင အောဂတ

ရ ေရ ြောငး သားလာ ြေငး အစအစဉများ

ည ယစစဉထားသညအတငး မထကြောနငရသာ ရ ေ ရ ြောငးသားလာ ေအလားအလာ သများ

အချ ရရေရခပာငးအလပသမားများအတက ရရေရခပာငးသားလာရရးအစအစဉများသည ရပတနသားသည။ ရေသတငးတင

လဦးရရမညမျ ထခကသားသညက ကျယကျယခပနခပန ခနမနးတကချကမ မရနငရသးရသာလညး အငေနးရား၊ ခမနမာနင

ြလစပငမ ရရေရခပာငးသားလာနငရချရသ ၁၇ ဦးက လရတရမးခမနးနငခပါသည။ ရခြဆမ အမျ းမျ းရရသာလညး ကခပား

ခခားနားမ သပမရပါ။ တချ အရနခြင ရရေရခပာငး သားလာရန/ထကခာရန ရစာငဆငးရနပပး၊ တချ အရနခြင မသားရန

ဆးခြတခခငးရသလ တချ အရနခြင ရမးခနးအချ က မသဟဆသ/မရခြနငသလညးရသည။

“ လစြေငကရေ ဧခြေ ၁ ကရလာက ထက မေးထားတာ။ အြေရတာ မေလာခမ ထမာြေ ရစာငခြေး ရေရေ ရတာ ကျေရတာ

ေယက အမကြေ ြေေရတာမယ။ သရဘောရြေါတကလ တ ကရ ာကလ၊ ရအဂျငစငဆက ေးရြေါလာမယအြေျေက

အမမာရေ ငးြေ ရစာငရတာမယ။” [ရရေရခပာငးသားလာရန ရစာငဆငးရနသည ြလစပင အမျ းသားတစဦး၊

ဆကရရာကနငငက ရြာခပထားခခငး မရပါ။]

“အငဒေး ားကရေ ြေညြေထကတာက ရ ာဂါရကကာင တ ားေင ဆငးငထားတယ59။ အြေရတာ ဘာအစအစဉ မ

မ ရသးဘး။ ရအဂျငစကြေ ရစာငရေတာ။” [ မရလးရားနငငရ စကပျ းရရးလပငနးသ သားရရာကလပကင ရနအတက

လငစငရရအဂျငစမတစဆင သားလာရန စစဉရနသ အငေနးရား အမျ းသားတစဦး]

“စာရမးြေဌာေေ၊ ြေတစြေ၊ ဗဇာရကကးအြေါ ေကေကသား ြေ းစ တအတက ၁၀ သေး (US ၇၀၄ ရဒါလာ) ရြေးြေ ခြေးခြေ။

ဧခြေလထ ထက မေးထားတာ။ အြေရတာ ကဗစခြေးမ သားြေါလရတာ အရကကာငးကကားလာတယ။”

ခပစရစာငရရာကရရးသငတနး တကရရာကခပပး ဂျပနနငငသ ထကခာရနစစဉရနရသာ ခမနမာအမျ းသမးတစဦး]

ILO Brief 21 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

ရ ာဂါ စြေားစဉကာလအတငး ြေ းသားြေသည ရ ေ ရ ြောငးသားလာသများ

ကဗစနငတငးရရာဂါခြစပားမ ကာလအတငး မတလနင ဧပပလအတငး ဆကရရာကနငငများသ ခရးသားခသည

စစတမးရခြဆခသ အငေနးရားနင ခမနမာရရေရခပာငးအလပသမား အနညးငယရပါသည။60 ထငးနငငသ ဝငလာသများ

သည သးခခား ခခခားရနရခခငးအရကကာငးနင နငငတငးရရာကရချနတင သရလာငထားသည အစားအစာများ စားရခခငး

အရကကာငးက ရခပာဆသည။ တစဦးကရခပာဆသညမာ အသားအလာကနသတပပးချနတင သမ လပကငရန ရမျာလငထား

ခသည အလပအကငသည ရရာကရချနတင ရပါမလာဟ ဆပါသည။

“(၂၀၂၀ ဧခြေလ) ထငးနငငရ ာကရတာ အလြေမ ရသးဘး။ ြေထမ ကျေမအစအစဉက ကျေမရယာကျားလြေရေတ

ရဆာကလြေရ းလြေငေးမာြေ ေငလြေ ။ ဒါရြေမ လက အြေျေထရတာ အလြေ လစလြေရေ ာ မ ရသးဘး။”

[ထငးနငငတင ရရေရခပာငးအလပသမားများအခြစလပကငသ ခမနမာအမျ းသမးတစဦး]

ရေ ြေ ြေေလာသများ၏ ရ တနင ရ ည အစအစဉများ

ရရတတင ကရမဘာေးယား၊ အငေနးရား၊ ခမနမာ၊ ြလစပငနင ဗယကနမသ ခပနလာကကရသာ ရနရပခပနရရေရခပာငး

အလပသမားများအရနခြင အဓကအားခြင အမတငရန၍ အနားယရနခြစကကသည (၅၂ ရာခငနနး)။ အချ သည ရနရပတင

အလပအကငရာရြရန၊ ကယပငလပငနးလပကငရန၊ (သမဟတ) မသားစ စကပျ းရမးခမရရးလပငနးတင ဝငရရာက

လပကငရန ရညရယထားကကသည (၂၀ ရာခငနနး)။ အခခားသများအရနခြင မညသညအစအစဉမျ မရရသးရကကာငး

ရခပာဆကကသည (၁၆ ရာခငနနး။ ပ ၁၁ ကကကညရပါ)။

ခမနမာနငငတင အငအယလအနင မတြကအြအစညးများသည ရရရညအစအစဉများနငပတသက၍ အချ ရမးခနးများ

က သးခခားရမးခမနးခပါသည။ ရလလာရတရချကအရ ရနရပခပနလာသများထမ ၅၈ ရာခငနနးသည ခပနလညထကခာ/

ရရေရခပာငးသားလာရန ခပငဆငရနပပး၊ ၂၈ ရာခငနနးသည ခပနလညထကခာရန အစအစဉမရရသးရကကာငးနင၊ ၁၃ ရာခင

ILO Brief 22 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

နနးသည မဆးခြတရရသးရကကာငး သရပါသည (ပ ၁၂ ကကကညရပါ)။ ကျား/မ ခခခားရလလာသညအခါတင ခမနမာ

အမျ းသားများသည အမျ းသမးများထက ခပနလညထကခာရန ခပငဆငရနသညက ရတရသည (အမျ းသား ၆၇ % နင

အမျ းသမး ၅၀ % အသးသးရသည။ ပ ၁၃ ကကကညရပါ။)

အရရးကကးသညအချကမာ ခပနလညထကခာလသ အလပသမားများအရနခြင ယခငအလပအကငရရန အာမခချက/

ရသချာမရ/မရနင ယခငရနငပပး ရရေရခပာငးသားလာခခငးဆငရာ စာရကစာတမးများသည မညသည ကာလထ တရားဝင

ခြစ/မခြစ က အတအကျသရရန လအပသည။

ဆကရရာကနငငများတင ရနထငရနသည ရရေရခပာငးအလပသမားများအရနခြင ၎ငးတ၏ တစနယတညးသား လပရြာ

ကငြကများ ရနရပခပနစဉတင ၎ငးတအရနခြင ရနငသည အခခားအပအလပများက လပကငရနနငသည။ လာမညကာလ

ILO Brief 23 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

များတင ခပနလညထကခာရန(သမဟတ)ပထမဆးအကကမ ရရေရခပာငးသားလာရနခပငဆငရနသများအရနခြင ဆကရရာက

နငငများရ အသားအလာကနသတစခနးများတင ရခတတသးခခား ရနထငရနလအပနငသညအခပင လပသားရေးကက

အတငး ဝငရရာကမတင ကကနကကာမ ရနငရသာရကကာင လစာမရဘ လဝက (သမဟတ) ထထကပကကာ နငသညအခပင

အကျ းဆကအရနခြင ထအချနအတငး မသားစထသ လပရင ခပနမပနငခခငး (သမဟတ) အရကကးခပနဆပရခခငးများ

ကကရတနငပါသည။

အနစြေျြေ အကက ြေတကတေးြေျကများ

မ ငးနငငများ အစး များနင ြေါေငသကဆငသများအတက

၁။ ကဗစနငတငး အကျပအတညးရကကာင အလပအကငဆးရးသားရသာ အမျ းသမးနင အမျ းသား ရရေရခပာငးအလပ

သမားများက ပပးရန ရနငပပးရသာ ယနတရား/နညးစနစများက မမးမခခငး၊ တးချရဆာငရကခခငးအပါအဝင၊ အလပ

အကငသစရာရြခခငး၊ ကျမးကျငမအသအမတခပခခငး (သမဟတ) ကျမးကျငမ အဆငခမငတငခခငး/ သငကကားရပးခခငး၊

အသကရမးဝမးရကျာငးမအရထာကအပနင လထအသကအဝနးအတငး ခပနလညရပါငးစညးရနထငရရး အစအစဉ

များက ရဆာငရကခခငး။

၂။ ရနရပခပန ရရေရခပာငးအလပသမားများ၊ ၎ငးတ၏မသားစဝငများက လမကာကယရစာငရရာကရရး၊ ပါဝငလာရစရန

အားရပးလရဆာရရးနင အရရးရပါကယဆယရရးအစအစဉများတင ပါဝငရစရန ရသချာရဆာငရကခခငး။ ရရနငသည

အရခခအရနတင အမျ းသားခပနလညရပါငးစညးရရး အစအစဉများတင ပါဝငရရး ခမငတငရဆာငရကခခငး။

၃။ ရနရပခပနလာသများအတက အသားအလာကနသတမတင လအပချကများက ရသချာခြညဆညး ရဆာငရကရပးပပး၊

တစဦးနငတစဦးခပခာခာရနရန၊ နာရခါငးစညး၊ ဆပခပာ၊ ရရ၊ သနရငးရသာ မလလာစနစ အရထာကအပများ

ခြညဆညးရပးခခငး။ ရပါရပါကလာနငသည စတကျနးမာရရးနငပတသက၍ ဆကစပခပစရစာငရရာကမများ

ခြညဆညးရပးခခငးနင အသားအလာကနသတရနရာများသည အကကမးြကမနင ထပါးရနာငယကမ ရနမကငးရဝး

ရအာင ရသချာရဆာငရကရပးခခငး။61

၄။ ခပညပတင ရသာငတငရနရသာ၊ အလပအကငဆးရးသားရသာ၊ (သမဟတ)၊ အခငအရရးချ းရြာကခရ

ရသာနငငသားများအပါအဝင လစာမရရရသာ၊ လစာနညးပါးစာရရသာ၊ လမြလရရးမရရသာ၊ လပငနးခင

ရဘးကငးလပခမကငးမ၍၊ အဓမမအလပခငးရစမ၊ အကကမးြကမနင ထပါးရနာငယကမကကရတရရသာ နငငသားများက

ပပးကညရပးခခငး။

၅။ ရနရပခပနလာသများအခပင၊ ခပညပတင ရသာငတင/ပတမရနရသာ နငငသားများအား သတငးအချကအလက၊

လမြလရရး အကျ းခစားခင၊ မတရား ခပမမများ၊ အဓမမအလပခငးရစမ၊ အကကမးြကမနင ထပါးရနာငယကမများ

အတက တရားဝငကစားမနင ရလျာရကကးများရရရန ရသချာရဆာငရကရပးခခငး။ ခပညပတငရစဉ စကားခပန

ဝနရဆာငမများ ရရနငခခငး၊ တရားမျတမအတက အကအညများရယရာတင အမျ းသမး ရရေရခပာငးအလပသမား

များအရနခြင အမျ းသမး ဝနရဆာငမ/အကအညခြညဆညးရပးသများအား ရခပာဆအကအညရတာငးနငရန ရသချာ

ရဆာငရကရပးခခငး။

ILO Brief 24 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

၆။ အကျပအတညးကာလမတငမ လပသားစရဆာငးမဆငရာ လပငနးစဉ ခပလပခသည/ခပငဆငခသည

ရရေရခပာငးအလပသမား ခြစလာမညသများအရနခြင အသားအလာကနသတမများက ရတသမးမညအချနအား

ယခအခါ ရစာငရမျာရနကကသည။ ၎ငးတရရေရခပာငးမသားလာမ၊ သားလာရရး အဆငရခပရစရရးနင ရညမနးထားသည

အလပအကငများ ရရရစရန ပပးရပးခခငး။ ရရေရခပာငးအလပသမား ခြစလာမညသများအား မနကနသည

သတငးအချကအလကများက ရသချာ ခြညဆညးရပးခခငး။ ကဗစနငတငးနငပတသက၍ ရပါရပါကလာသည

လအပချကများအလက ကနကျစရတစာရငးဇယားက အစးရများက စနစတကျခပလပခခငးနင ကဗစနငတငးနင

ဆကစပသည လပသားစရဆာငးကနကျစရတများအား ရရေရခပာငးအလပသမားများအရနခြင ကျခရစခခငးမရရစရန

ရသချာရဆာငရကခခငး။

၇။ ရရေရခပာငးအလပသမားများက ရပးခသည လပသားစရဆာငးခခငးနငဆကစပသည မညသညကနကျ စရတကမဆ

အလပရနရာ မချရပးနငလျင ခပနရရစခခငး။ ရရေရခပာငးအလပသမားများအရနခြင စာချပြျကသမးနငခငရပပး၊

လပသားစရဆာငးမသရဘာတစာချပအရ ၎ငးတအားရပးရနရသည အခရကကးရငများက လကခရရရစရန

ရသချာရဆာငရကရပးခခငး။

၈။ ယခငအလပအကငသ ခပနလညသားရရာကလပကငရန ရမျာမနးထားရသာ ရနရပခပနများက ပပးရပးခခငး။ ၎ငးတ၏

ရရေရခပာငးသားလာမဆငရာ အရခခအရနများသည ရငးရငးလငးလငး မရခခငးရကကာင ခပနလည ရရေရခပာငးသားလာ

ခခငးမခပမ စာရကစာတမးများ အစဉတငး စနစတကျရရစရန ပပးရပးခခငး။

ဆကရ ာကနငင အစး များနင ြေါေငသကဆငသများအတက

၁။ လပသားရလျာချခခငး (သမဟတ) ယာယ အလပပတခခငးရသညအရခခအရနတင၊ ပမနမဟတရသာ ရရေရခပာငး

အလပသမားများအပါအဝင ရရေရခပာငးအလပသမားအားလးအရနခြင ရရနရသည လပခလစာများ၊ လမြလရရးနင

ယခငအလပအကငမ ရရနရသညအခခားအကျ းခစားခငများ ရရရစရန ရသချာရဆာငရကရပးခခငး။

၂။ အလပသမားများ၏ သရဘာတစာချပများအတငး ခြစခခငး၊ အလပသမားများ ရဘးအနတရာယကငးရငးရရး၊

အထးသခြင၊ တစကယရရကာကယရရးပစစညးများ (PPE)၊ လပခလစာများ၊ လမြလရရး၊ အနားယကာလနင

နစနာမအတက ရလျာရကကးများရရရရး ရသချာရစရန ဆကရရာကနငငရ လပသားစရဆာငးသည ရအဂျငစများသည

ဆကရရာကနငငရ အဆငတအြအစညးများ၊ လပငနးရငများနငညနငးရဆာငရကသငပါသည။

၃။ ခပလပရန လအပချကသည အစစအမနခြစပပး၊ အလပချနနာရရလျာချခခငး၊ ဝနထမးသစများငားရမးခခငးက

ကနသတခခငး၊ အချနပကနသတခခငး၊ အပတစဉ (သမဟတ) ရယဘယျ အလပနားရက/အားရကများက ကနသတခခငး၊

လပသားထအတက ရပးရချရသည လပခလစာက ရလျာချခခငး၊ ယာယ အလပထတခခငး စသည နညးလမးများ

မသးနငသညအဆးမသာ အလပထတခခငးက ခပလပသငသည။

၄။ ကမဘာကပရရာဂါကာလအတငး ရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ လပငနးခငတင တစကယရရ ကာကယရရးပစစညး

များ၊ သနရငးရရးနင မလလာစနစအရထာကအပ၊ လပငနးခငတင လများအကကား ခပခာခာရနခခငး၊ သယယပရဆာငရရး

နင ရနထငမများနငပတသက၍ လပငနးခငရဘးအနတရာယကငးရငးရရးနင ကျနးမာရရး (OSH) ရဆာငရကချကသည

အရရးရပါ လအပပါသည။

ILO Brief 25 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

၅။ လပငနးခငတင ကျား/မ အရခခခပ အကကမးြကမနင ထပါးရနာငယကမများက ကာကယရန၊ အထးသခြင

ကဗစနငတငး ကာလအတငး အသားအလာကနသတမကာလအတငး အလပရငများနင အတရနထငရရသာ ရရေရခပာငး

အလပသမားများ၏ အရခခအရနမျ းအတက OSH စမရဆာငရကချကများသည လအပသည။

၆။ ကဗစနငတငးရကကာင စးပားရရးသကရရာကမများက ကစားရခြရငးရနနင အမျ းသမးများအပါအဝင

ရရေရခပာငးအလပသမားအားလး အကျးဝငရစရန လမကာကယရစာငရရာကမနင အစအစဉတင ပါဝငလာရရး

စညးရးလရဆာမများက တးချရဆာငရကခခငး။

၇။ ကဗစနငတငး အကျပအတညးရကကာင အလပအကငဆးရးသားရသာ ရရေရခပာငးအလပသမားများအား အလပ

အကငသစရာရြနငရန ပပးရရး ယနတရား/နညးလမးများက ရရးဆရြာရဆာငခခငး။ အလပရင ရခပာငးလ လပကငခင၊

ဗဇာသကတမးတးခခငးများက ရခြရလျာခခငး၊ အလပအကငခငခပချကလကမတနင ဗဇာသကတမးမကနဆးမ

အလပအကငသစရာရြနငရန ရခြရလျာကာလတးခမငရပးခခငးအား စဉးစား သးသပရပးခခငး။

၈။ ပမနမဟတသည ရရေရခပာငးအလပသမားများ အပါအဝင ရရေရခပာငးအလပသမားအားလးအရနခြင မတရား

ခပမမများ၊ အဓမမအလပခငးရစမ၊ အကကမးြကမနင ထပါးရနာငယကမများအတက တရားဝင ကစားမနင ရလျာရကကး

များရရရန ရသချာရစခခငး။ ဤကစစရပများနငပတသက၍ တရားမျတမအတက အကအညများရယရာတင စကားခပန

ဝနရဆာငမပပးရပးခခငး။ တရားမျတမအတက အကအညများရယရာတင အမျ းသမး ရရေရခပာငးအလပသမား

များအရနခြင အမျ းသမးဝနရဆာငမ/အကအည ခြညဆညးရပးမည သများအသငရခခငးက ရသချာရစခခငး။

၉။ အကကမးြကမကစစရပများတင အမျ းသမးများ၏ သးခခားလအပများက ရလးစားမရခခငးနငအတ၊ သးသန

ခနထားရသာ အမျ းသမးအရာရဝနထမးများ၏ အကအညများရရစရန ရသချာရစခခငး။ အကကမးြကမ ထခကခစားရသ

များအတက နားခရာ/ကယဆယရရးစခနးများက လပငနးစဉမခပတ ရဆာငရကသငပါသည။ အမျ းသမး ရရေရခပာငး

အလပသမားများအပါအဝင အမျ းသမးများအရပါ အကကမးြကခခငး၊ အမလရခပာငးခခငးများနငပတသက၍ ရဆးရနး

လမးညနမရပးရန ရရနသည အရရးရပါ ြနးလငးများက တးချရဆာငရကရပးခခငး။

၁၀။အလပအကငနင ဝငရငဆးရးသားရသာ ပမနလဝငမကကးကကပရရးဆငရာ အရထာကအထား/အရခခအရန မရသများ

အပါအဝင ရရေရခပာငးအလပသမားအားလး အရနခြင လသားချငးစာနာရထာကထားရသာ အကအညနင အရရးရပါ

ကယဆယရရး၊ အစားအစာ၊ ကယဆယရရးစခနး၊ နာရခါငးစညးနင လကသနရဆးရည အစရသည တစကယရရ

ကာကယရရးပစစညးများက ရရရစရနရသချာရဆာငရကရပးခခငး။ ဤအရခခအရနများတင ရသည အမျ းသမးများ၏

သးခခားလအပချကများက စဉးစားသးသပ ခြညဆညးရပးခခငး။

၁၁။ ဆကရရာကနငငများသ ဝငရရာကလာရသာ ရရေရခပာငးအလပသမားအသစ (သမဟတ) ခပနလာသည

ရရေရခပာငးအလပသမားများက အလပရငများ (သမဟတ) အစးရများက အသားအလာကနသတမနငပတသက၍

ကနကျစရတများက ကျခရပးသငပါသည။ ဤကနကျစရတများအတက ရရေရခပာငးအလပသမားများထမ ကကတင

ရကာကခခခငး၊ (သမဟတ) ရနာငကာလတငရပးမည လစာများမ နတယခခငးက မခပသငပါ။ အသား အလာကနသတ

စခနးများတင အမျ းသမးများ၏ သးခခားလအပချကများက အရလးထား ထညသငးစဉးစားသငပါသည။

ILO Brief 26 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

၁၂။ ကဗစနငတငးရရာဂါ စမးသပစစရဆးခခငးနင ကသခခငးအပါအဝင ကျနးမာရရးရစာငရရာကမက ရရေရခပာငး

အလပသမားများ အလျငအခမနရာရြရယနငရစရန လဝငမကကးကကပရရးဆငရာ အရကာငအထညရြာလပငနးစဉ

များနင ခပညသဝနရဆာငမလပငနးစဉများအကကား စမအပချပရရးလပငနးများက ခခခားရြာရဆာငသငပါသည။

ြမးဆးခခငးနင ထနးသမးခခငးများရကကာင ရကကာကရခခငးများခြစလာပပး၊ အရထာကအထားမ ရရေရခပာငး အလပသမား

များအရနခြင ပနးရအာငးခခငး၊ ရဆးကသရန ရရာငပနးခခငးများရလာနငကာ အကျ းဆကအားခြင ၎ငးတ၏ ကျနးမာ

ရရးအပါအဝင အခခားသများကပါ ကဗစနငတငး ကးစကခပနနမ အနတရာယ ပများလာရစနငသည။

အာဆယ ILO လြေသားရ ေ ရ ြောငးသားလာမဆင ာစမကေးများ

Bridge project (From Protocol to Practice: A Bridge to Global Action on Forced Labour) ။ ။

ဤစမကနးက USDOL က ရနပရငပပးရပးထားပပး၊ မရလးရားနငငအရနခြင အခပညခပညဆငရာ အလပသမားရရးရာ စချနစညနး

များ၊ အထးသခြင အဓမမအလပခငးရစမ၊ ကရလးအလပသမားနငပတသက၍ သတမတစချနစညနးများက ရလးစား လကနာရရးနင

အဓမမအလပခငးရစမ ရနာကဆကတ သရဘာတစာချပက အတညခပလကမတရရးထးရရး၊ ကျငသးရရးနငပတသက၍ အရန

ခမငတငရဆာငရကမ ခငမာအားရကာငးရစရန ရညရယထားသည။

Developing International and Internal Labour Migration Governance in Myanmar (DIILM)။ ။

ဤစမကနးက အသကရမးဝမးရကျာငးနင စားနပရကခာြလရရးရနပရငအြ (LIFT) က ရနပရင ပပးရပးထားပပး၊ ခမနမာနငငတင

အလပသမားရရေရခပာငးသားလာခခငး စမအပချပမဆငရာ ဥပရေနင မဝါေဆငရာ မရဘာင ခငမာအားရကာငးရစရန သးပငဆင

မတြကအြအစညးများနင ပးရပါငးရဆာငရကရနသည။

Law 72 project ။ ။

ဤစမကနးသည ဥပရေခပငဆငရရးဆရရးအတက ရဆးရနးညနငးမများ၊ နညးပညာနင စညးရးလရဆာမဆငရာ ရဆာငရကချက

များ၊ အသအခမငခမငတငရပးခခငးလပငနးအစအစဉများမတစဆင သရဘာတစာချပအရခခခပလပကငသည ဗယကနမခပညပအလပ

သမားများဆငရာဥပရေ(Law 72)နငပတသက၍ ဥပရေခပငဆငမမးမမတင ဗယကနမအစးရအား ပပးကညရပးလျကရသည။

Migrant Workers Empowerment and Advocacy project (MWEA) ။ ။

ဤစမကနးက US Department of Labour (USDOL) က ရနပရငပပးရပးထားသည။ ရရေရခပာငးအလပသမားများက

ပမရကာငးမနစာ ပပးရပးရန၊ အမျ းသမးနင အမျ းသား ရရေရခပာငးအလပသမားများအား ၎ငးတ၏ အခငအရရးများ ရရရရးအတက

အရထာကအကခပမည မရလးရား အရပဘကလမအြအစညးက စမးရဆာငရညခမငတငရပးရနနင၊ ရရေရခပာငးအလပသမားများ၏

အခငအရရးနင သကသာရချာငချရရးများအတက ပမပပးရပးရရး ထတရြာခပသရန မရလးရားလငယများက လရဆာရပးရန

ခြစသည။

ILO Brief 27 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

REFRAME project ။ ။

ဤစမကနးသည ဥရရာပသမဂဂရနပရငပပးထားရသာ ကမဘာလးဆငရာ လပငနးစမချကတစရပခြစပပး၊ အလသးစားခပမနင

လမလညမရရသာ လပသားစရဆာငးမအရလအကျငများက နမနငးကာကယခခငး၊ ရလျာချခခငးနင လပသားစရဆာငးသည

လပငနးစဉတငရရနရသာ၊ ြပြးရရးက အရထာကအကခပရသာ ရရေရခပာငးအလပသမားများအား ကာကယမက အခမငဆး

တးခမငရဆာငရကရန ရညရယထားသည။

Safe and Fair: Realizing women migrant workers’ rights and opportunities in the ASEAN region ။ ။

ဤစမကနးသည အမျ းသမးများနင မနးကရလးငယများအရပါ အကကမးြကမ ပရပျာကရစရန ဥရရာပသမဂဂနင ကမဘာကလသမဂဂ

တအကကား နစရညပးရပါငးရဆာငရကသည Spotlight Initiative စမချကခြစသည။ Safe and Fair က အာရနင

ပစြတရေသဆငရာ ILO ရေသတငးရးက ဦးရဆာငလျက UNODC ၏ ပးရပါငး ရဆာငရကမအပါအဝင ILO နင UN Women တက

အရကာငအထညရြာရဆာငရကခခငး ခြစသည။

TRIANGLE in ASEAN ။ ။

ဤစမကနးက နငငခခားရရးရာနငကနသယမဆငရာဩစရကတးလျအစးရဌာန (DFAT) ၊ နငငတကာရရးရာ ကရနေါအစးရဌာန

(GAC) နင ILO တအကကား မတြကခပပးရပါငး ရဆာငရကခခငးခြစသည။ TRIANGLE in ASEAN သည အာဆယရေသတငး

လပသားရရေရခပာငးသားလာခခငးမတစဆင သာတညမျရမ၊ အားလးပါဝင အကျ းခစားနငမ၊ တညပငမရသာတးတကမများ

အစမးကနအရထာကအကခြစရရး အနတမရညမနးချက ရရာကရရရးအတက နညးပညာအကအညနင ပပးမများ ခြညဆညးရပး

လျကရသည။

1 This brief was prepared by Swathi Jakkula, Rebecca Napier-Moore, and Andreas Schmidt at the ILO. Research was facilitated and conducted by Yen Ne Foo, Sinthia Harkrisnowo, Hkun Sa Mun Htoi, Maya Iskarini, Natthanicha Lephilibert, Cho Thae Naing, Aung Thet Paing Wai Hnin Po, Jacqueline Pollock, Florida Sandanasamy, Kuanruthai Siripatthanakosol, Rex Varona, Veth Vorn, May Thu Win at the ILO, and Nguyen Ha at UN Women, in partnership with the Cambodia Ministry of Labour and Vocational Training, Confederation of Trade Unions in Myanmar, International Domestic Workers Federation, Foundation for Education and Development, Jaringan Buruh Migran (JBM/ Migrant Worker Network), Konfederasi Serikat Buruh Sejahtera Indonesia (KSBSI Trade Union Confederation), Labour Exchange Offices of the Myanmar Ministry of Labour, Immigration and Population, Mawk Kon Local Development Organization, Northern Shan State Baptist Convention, Phnom Srey Organization for Development, Raks Thai Foundation, Safe and Fair Philippines Communities of Practice (CoP) in Luzon, Mindanao, and Visayas at the national level and overseas, Samaritans Purse (Myanmar), Serikat Buruh Migran Indonesia (SBMI, Indonesia Migrant Worker Union), and Viet Nam Women’s Union. Input and review were provided by Nilim Baruah, Deepa Bharathi, Anna Engblom, Catherine Laws, Anna Olsen, Marja Paavilainen, Jacqueline Pollock at ILO. This brief was designed by Pichit Phromkade. 2 Total migrant stock in ASEAN was 10.1 million in 2019, of which 47 percent women. UN DESA: International migrant stock 2019, 2019, https://www.un.org/en/development/desa/population/migration/data/estimates2/estimates19.asp [accessed 8 May 2020]. 3 ILO: Policy brief: Protecting migrant workers during the COVID-19 pandemic recommendations for policy-makers and constituents, 2020, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_protect/---protrav/---migrant/documents/publication/wcms_743268.pdf [accessed 8 May 2020]. 4 Of 249 respondents who answered this question. 5 Of 244 respondents who answered this question. 6 Of 126 country of destination respondents.

ILO Brief 28 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

7 Of 79 respondents who answered this question. 8 Of 135 country of origin respondents who answered this question. 9 Of 122 country of origin respondents who answered this question. 10 Of 91 country of origin respondents who answered this question. 11 Of 128 respondents who answered this question. 12 Of 89 Myanmar returnees who answered this question. 13 See note 1. 14 See note 1. 15 Lao People’s Democratic Republic was also included, however, it was not possible to undertake the survey of returnees there in practice during March and April 2020. 16 Of the countries in which the survey took place, destinations with less than five respondents included Bahrain, Germany, Indonesia, Jordan, Kuwait, Lao People’s Democratic Republic, and Viet Nam. 17 Of 71 respondents who answered this question. Note that respondents from Cambodia and Viet Nam were all returnees. 18 Of the total 292 respondents who listed their country of destination. Destinations with less than five respondents included Bahrain, China, Germany, Hong Kong, Indonesia, Jordan, Lao People’s Democratic Republic, Qatar, South Korea, Switzerland, the United States, and Viet Nam. 19 Given the remit of the Spotlight Initiative Safe and Fair programme on women migrant workers. 20 Of 307 respondents who answered this question. 21 Of 240 respondents who answered this question. 22 Of 249 respondents who answered this question. 23 Myanmar migrants received the information mostly through one or two channels each. The channels vary, including through employers. Cambodian and Filipina/o migrant workers were also informed through various channels, while Indonesian and Vietnamese migrant workers primarily reported accessing only one source of information: friends or social media. 24 Of 252 respondents who answered this question. 25 Of 244 respondents who answered this question. 26 Of 248 respondents who answered this question. 27 Of 79 respondents who answered this question. 28 Of 28 respondents who answered this question. 29 ILO: ILO monitor: COVID-19 and the world of work. Third edition, 29 Apr. 2020, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/documents/briefingnote/wcms_743146.pdf [accessed 15 May 2020]. 30 World Bank: World Bank Predicts Sharpest Decline of Remittances in Recent History, 22 Apr. 2020, https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2020/04/22/world-bank-predicts-sharpest-decline-of-remittances-in-recent-history [accessed 8 May 2020]. 31 Of 126 country of destination respondents. 32 Of 135 country of origin respondents who answered this question.

ILO Brief 29 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

33 ILO: Social protection for migrant workers in ASEAN: Developments, challenges, and prospects, 2018, https://www.ilo.org/asia/publications/WCMS_655176/lang--en/index.htm [accessed 21 May 2020]. 19

34 12% “somewhat agreed,” 22% “agreed,” and 3 % “strongly agreed” that they were aware of the payment. Humanitarian Organization for Migration Economics: Covid-19: Study shows workers worried about accommodation, access to sanitation, and wages, 24 Apr. 2020, https://www.home.org.sg/statements/2020/4/24/covid-19-study-shows-workers-worried-about-accommodation-access-to-sanitation-and-wages [accessed 21 May 2020]. 35 ILO: COVID-19: Impact on migrant workers and country response in Malaysia, Update: 8 May 2020, 2020, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---asia/---ro-bangkok/documents/briefingnote/wcms_741512.pdf [accessed 14 May 2020] 36 S. Sri Priya: “Migrant workers and refugees cry for help, in The Star, 9 Apr. 2020, https://www.thestar.com/my/metro/metro-news/2020/04/09/migrant-workers-and-refugees-cry-for-help [accessed 12 Apr. 2020]. Myanmar Now: “’I guess we are just supposed to starve – laid-off Myanmar migrants denied wages and trapped by Thailand lockdown”, in Myanmar Now, 14 May 2020, https://myanmar-now.org/en/news/i-guess-were-just-supposed-to-starve-laid-off-myanmar-migrants-denied-wages-and-trapped-by [accessed 15 May 2020]. ILO: COVID-19: Impact on migrant workers and country response in Malaysia, Update: 8 May 2020, 2020, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---asia/---ro-bangkok/documents/briefingnote/wcms_741512.pdf [accessed 14 May 2020]. 37 The Guardian: “NHS urged to avoid PPE gloves made in ‘slave-like’ conditions” in The Guardian, 23 Apr. 2020, https://www.theguardian.com/global-development/2020/apr/23/nhs-urged-to-avoid-ppe-gloves-made-in-slave-like-conditions-coronavirus [accessed 21 May 2020]. 38 Humanitarian Organization for Migration Economics: Covid-19: Study shows workers worried about accommodation, access to sanitation, and wages, 24 Apr. 2020, https://www.home.org.sg/statements/2020/4/24/covid-19-study-shows-workers-worried-about-accommodation-access-to-sanitation-and-wages [accessed 21 May 2020]. 39 “18% of the participants indicated that they ‘strongly disagreed’ with the statement, ‘I have adequate supply of soap and hand sanitizer to wash my hands.’ Moreover, 23% stated that they ‘disagreed,’ 16% ‘somewhat disagreed.’” ibid. 40 Of 49 respondents working in Thailand. 41 Numbers of respondents are too small to give a reliable percentage disaggregated per country. 42 See ILO: ILO indicators of forced labour, 2012, https://www.ilo.org/global/topics/forced-labour/publications/WCMS_203832/lang--en/index.htm [accessed 19 May 2020]. 43 International Domestic Workers Federation (IDWF): The impacts of COVID-19 on domestic workers and policy responses, 1 May 2020, https://idwfed.org/en/covid-19/the-idwf/advocacy/idwf-policy-brief_final-eng.pdf [accessed 8 May 2020]. TRT World: “Singapore domestic workers suffer abuse during coronavirus lockdown”, in TRT World, https://www.trtworld.com/video/money-talks/singapore-domestic-workers-suffer-abuse-during-coronavirus-lockdown-money-talks/5eb09574738e33001a67f7cd [accessed 18 May 2020]. Also see ILO: Beyond contagion or starvation: Giving domestic workers another way forward, 7 May 2020, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_protect/---protrav/---travail/documents/publication/wcms_743542.pdf [accessed 8 May 2020]. 44 Over 1000 members of the public were surveyed in Japan, Malaysia, Singapore, and Thailand. Among employers of domestic workers, allowance of access to mobile phones out of work hours ranges from 94 per cent in Japan to 53 per cent in Singapore with 63 per cent in Thailand and 69 per cent in Malaysia ILO and UN Women: Public attitudes towards migrant workers in Japan, Malaysia, Singapore and Thailand (Bangkok), 2019, https://www.ilo.org/asia/publications/WCMS_732443/lang--en/index.htm [accessed 8 May 2020]. 45 See also ILO and UN Women: COVID-19 and women migrant workers in ASEAN, 2020. UN Women: Addressing the impact of the COVID-19 Pandemic on women migrant workers, 2020, https://www.unwomen.org/en/digital-library/publications/2020/04/guidance-note-addressing-the-impacts-of-the-covid-19-pandemic-on-women-migrant-workers [accessed 8 May 2020]. WHO: COVID-19 and violence against women, 2020, https://www.who.int/reproductivehealth/publications/vaw-covid-19/en/ [accessed 8 May 2020]. Spotlight Initiative: COVID-19 lockdown doubles demand for women’s shelters in Viet Nam, 2020, http://spotlightinitiative.org/news/covid-19-lockdown-doubles-demand-womens-shelters-viet-nam [accessed 15 May 2020]. 46 WHO: WHO ethical and safety recommendations for researching, documenting and monitoring sexual violence in emergencies, 2007, https://www.who.int/gender/documents/OMS_Ethics&Safety10Aug07.pdf [accessed 21 May 2020]. 47 See ILO: ILO indicators of forced labour, 2012, https://www.ilo.org/global/topics/forced-labour/publications/WCMS_203832/lang--en/index.htm [accessed 19 May 2020].

ILO Brief 30 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

48 Irrawaddy: “Myanmar migrants’ return from Thailand delayed over travel hassles”, in Irrawaddy, 30 Apr. 2020, https://www.irrawaddy.com/specials/myanmar-covid-19/myanmar-migrants-return-thailand-delayed-travel-hassles.html [accessed 15 May 2020]. The Star: “Laos migrant workers clear quarantine, return home, after crossing back from Thailand”, in The Star, 11 May 2020, https://www.thestar.com.my/news/regional/2020/05/11/laos-migrant-workers-clear-quarantine-return-home-after-crossing-back-from-thailand [accessed 15 May 2020]. 49 Bangkok Post: “Visas extended, relief measures approved”, in Bangkok Post, 21 Apr. 2020, https://www.bangkokpost.com/thailand/general/1904435/visas-extended-relief-measures-approved [accessed 8 May 2020]. 50 BBC: “Malaysia migrant raids 'to reduce Covid-19 spread’”, in BBC, 2 May 2020: https://www.bbc.com/news/world-asia-52515000 [accessed 8 May 2020]. 51 See Myanmar Now: “’I guess we are just supposed to starve – laid-off Myanmar migrants denied wages and trapped by Thailand lockdown”, in Myanmar Now, 14 May 2020, https://myanmar-now.org/en/news/i-guess-were-just-supposed-to-starve-laid-off-myanmar-migrants-denied-wages-and-trapped-by [accessed 15 May 2020]. The Edge Markets: “Interstate travel for those stranded due to MCO begins today”, in The Edge Markets, 7 May 2020, https://www.theedgemarkets.com/article/interstate-travel-those-stranded-due-mco-begins-today [accessed 15 May 2020]. 52 IOM reports 660 stranded migrants in five Ranong, Thailand border locations between 26 March and 22 April. See IOM: Ranong Province, Thailand, Stranded migrants update, 23 Apr. 2020, https://thailand.iom.int/sites/default/files/Infosheets/DTM%20Ranong%20-%20COVID-19%20-%20Policy%20Update%20%2823%20April%29.pdf [accessed 15 May 2020]. 53 See Myanmar Now: “’I guess we are just supposed to starve – laid-off Myanmar migrants denied wages and trapped by Thailand lockdown”, in Myanmar Now, 14 May 2020, https://myanmar-now.org/en/news/i-guess-were-just-supposed-to-starve-laid-off-myanmar-migrants-denied-wages-and-trapped-by [accessed 15 May 2020]. 54 See ILO: COVID-19: Impact on migrant workers and country response in Thailand: Update: 17 April 2020, 2020, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---asia/---ro-bangkok/---sro-bangkok/documents/briefingnote/wcms_741920.pdf [accessed 8 May 2020]. The Jakarta Post: “Indonesian Navy intercepts more migrant workers returning from Malaysia through illegal routes”, in the Jakarta Post, 27 Apr. 2020, https://www.thejakartapost.com/news/2020/04/27/indonesian-navy-intercepts-more-migrant-workers-returning-from-malaysia-through-illegal-routes.html [accessed 19 May 2020]. The Jakarta Post: “Dozens of Indonesian migrant workers caught returning from Malaysia via illegal routes”, in the Jakarta Post, 21 Apr. 2020, https://www.thejakartapost.com/news/2020/04/21/dozens-of-indonesian-migrant-workers-caught-returning-from-malaysia-via-illegal-routes.html [accessed 19 May 2020]. 55 National Task Forced Against COVID, cited in GMA News Online, “19 repatriated OFWs tested positive for COVID-19 – Galvez,” 6 May 2020, https://www.gmanetwork.com/news/pinoyabroad/news/737048/19-repatriated-ofws-tested-positive-for-covid-19- galvez/story/ [accessed 6 May 2020]. The Star: “Laos migrant workers clear quarantine, return home, after crossing back from Thailand”, in The Star, 11 May 2020, https://www.thestar.com.my/news/regional/2020/05/11/laos-migrant-workers-clear-quarantine-return-home-after-crossing-back-from-thailand [accessed 15 May 2020]. 56 Myanmar Ministry of Health and Sports: Coronavirus disease 2019 (COVID-19) situation report-38, 15 May 2020, http://mohs.gov.mm/su/istt4067IS [accessed 19 May 2020]. 57 At the time of the initial COVID-19 related returns, the Myanmar quarantine rules were that returnees had to stay 14 days in quarantine (community-based or home). 58 International Organization for Migration: COVID-19 Analytical Snapshot #6: Stigmatization & Discrimination, 2020, https://www.iom.int/sites/default/files/our_work/ICP/MPR/covid-19_analytical_snapshot_6_- _stigmatization_and_discrimination.pdf [accessed 8 May 2020]. 59 The term “moratorium” used in this context refers to a ban or restriction on outward migration. 60 Numbers of interviewed migrants who travelled to countries of destination are too small to give statistical percentages of trends.

61 For regionally relevant guidance that takes into account women’s needs, children’s needs, and safety from violence, see: Viet Nam Ministry of Labour, Invalids, and Social Affairs, UNICEF, and UN Women: Safety instructions for children and women in quarantine centres to prevent the spread of COVID-19, 2020, https://www2.unwomen.org/- /media/field%20office%20eseasia/docs/publications/2020/04/vn-guideline-for-safety-of-women-and-children-en.pdf?la=en&vs=2825

ILO Brief 31 ကဗစနငတငးကာလအတငး အာဆယရရေရခပာငးအလပသမားများ၏ အရတအကကများ

62 This publication has been funded by the Australian Government through the Department of Foreign Affairs and Trade. The views expressed in this publication are the author’s alone and are not necessarily the views of the Australian Government. 63 This document was produced with the financial assistance of the European Union. The views expressed herein can in no way be taken to reflect the official opinion of the European Union. 64 This document is produced with financial assistance from Australia, Canada, the European Union, Ireland, Switzerland, the United Kingdom and the United States of America. The views expressed herein should not be taken to reflect the official opinion of the LIFT donors.

ဆကသယ ေ လြေစာ

Nilim Baruah Senior Migration Specialist, Decent Work Team ILO Regional Office for Asia and the Pacific 11th Floor, United Nations Building Rajdamnern Nok Avenue Bangkok 10200, Thailand Tel.: +662 288 1234 Fax: +662 280 1735 Email: baruah@ilo.org Website: www.ilo.org

Supported by: 62,63,64