به نام خداوند جان و خرديپرستارنشریه تخصصی روان

رانیايپرستاریانجمن علمیپژوهش-یفصلنامه علم1392پاییز-3شماره-اولدوره

رانیايپرستاریانجمن علم:ازیصاحب امت•دکتر مسعود فالحی خشکناب: و سردبیرولؤر مسیمد•محمدرضا شیخی:اجراییر یمد•16/11/1391مورخ 34702/91: وزارت ارشاد اسالمینه انتشارشماره پروا•16/4/1392مورخ Print-ISSN( :2501-2345(چاپی ه ینشریالمللنیشماره ب•16/4/1392مورخ e-ISSN( :2528-2345(کییه الکترونیالمللی نشرنیشماره ب•511/100به شـماره : لوم پزشکی کشورات عجلسه کمسیون نشریدهمین و رتبه علمی پژوهشی از یکصدداراي •

27/3/1392مورخ:)به ترتیب حروف الفبا(سندگانینويشورا•دکتر فاطمه الحانی، دانشیار آموزش بهداشت دانشگاه تربیت مدرس-دکتر مسعود بحرینی، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی بوشهر-زیستی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشیدکتر اکبر بیگلریان، استادیار آمار -دکتر یداله جنتی، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی مازندران-دکتر محمدرضا خدایی، دانشیار روان پزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-دکتر اصغر دادخواه، استاد توانبخشی روانی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-دکتر محمد ذوالعدل، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی یاسوج-دکتر مهدي رهگذر، دانشیار آمار زیستی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-دکتر کورش زارع، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی جندي شاپور اهواز-ستاري دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشیدکتر سادات سیدباقر مداح، استادیار آموزش پر-دکتر نعیمه سیدفاطمی، دانشیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی تهران-دکتر فرخنده شریف، استاد روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی شیراز-دکتر فرشید شمسایی، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی همدان-استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی قزویندکتر رضا ضیغمی،-)عج(اهللا االعظم دکتر عباس عبادي، استادیار پرستاري داخلی جراحی دانشگاه علوم پزشکی بقیه- دکتر فربد فدایی، دانشیار روان پزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-انشگاه علوم بهزیستی و توانبخشیروان پرستاري ددکتر مسعود فالحی خشکناب، دانشیار-دکتر پروانه محمدخانی، استاد روان شناسی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-دکتر عیسی محمدي، دانشیار پرستاري داخلی جراحی دانشگاه تربیت مدرس-دکتر ندا مهرداد، استادیار پرستاري بهداشت جامعه دانشگاه علوم پزشکی تهران-جومی، استادیار انستیتو پاستور ایراندکتر علی ن-دکتر علی نویدیان، استادیار مشاوره دانشگاه علوم پزشکی زاهدان-دکتر علیرضا نیکبخت نصرآبادي، استاد پرستاري داخلی جراحی دانشگاه علوم پزشکی تهران- دکتر فریده یغمایی، دانشیار بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی-زاد یکتاطلب، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی شیرازدکتر شهر-

علی نجومیدکتر : یسیراستار انگلیو•محمدرضا شیخی: یراستار فارسیو•مهندس صادق توکلی:ییآراو صفحهینیحروفچ•مهندس صادق توکلی: ح جلداطر•رانیايپرستاریانجمن علم:ناشر•تهرانییو مامايدانشکده پرستار- دیوحدان تیم-تهران: ینشان•66592535:رنمابو تلفن، 398/14195:یصندوق پست، 1419733171:یدپستک•

e-mail: info@ijpn.ir , Website: http://ijpn.ir

:)به ترتیب حروف الفبا(مشاوران علمی این شماره•دکتر حسین ابراهیمی دکتر مسعود بحرینی

تر اکبر بیگلریان دکدکتر اکرم ثناگو

دکتر محمد رضا خدایی اردکانی آقاي علی دهقانی دکتر مولود رادفر

دکتر مهدي رهگذر دکتر کوروش زارع

آقاي ابراهیم ساریچلودکتر نعیمه سید فاطمی

دکتر فرشید شمساییآقاي مرتضی شمسی زادهآقاي محمد رضا شیخی

دکتر رضا ضیغمی لیل عظیمیان آقاي ج

دکتر علی فخر موحدي دکتر مسعود فالحی خشکناب

دکتر علی نویدیان دکتر حسن جهانی هاشمی

دکتر مجیده هروي

35- 139244پاییز3شماره1دورهروان پرستاري

هاي معنویت در پرستارانشناختی از طریق مولفهبینی سرمایه روانپیش

3زهرا جوادیان،2مریم جعفري،1پرورمحسن گل

چکیده- بینی سرمایه رواناین پژوهش با هدف پیش.کننده و بسیار مهم براي سالمتی پرستاران استگرایی عاملی محافظتمعنویت: مقدمه

.هاي معنویت در محیط کار در پرستاران اجرا شدشناختی از طریق مولفهروش پژوهش حاضر همبستگی بود و جامعه آماري پژوهش را پرستاران یک بیمارستان دولتی در شهر اصفهان تشکیل دادند :روش

شده قبلی، شامل از زمره ابزارهاي ساخته هادادهآوري ابزارهاي جمع. نفر انتخاب شدند145ها به روش در دسترس که از میان آنها با استفاده از تحلیل داده. ها تایید شده بودشناختی و پرسشنامه معنویت در محیط کار بودند که روایی و پایایی آنپرسشنامه سرمایه روان

.رگرسیون چندگانه تحلیل گردیدو پیوند معنوي )>01/0p(یکپارچگی احساسنتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که از چهار مولفه معنویت در محیط کار، : هایافته

)05/0p<(پیوند معنوي خودکارآمديکنندگیبینیداراي توان پیش ،)01/0p<(امیدواري و احساس کنندگیبینیداراي توان پیشیک معنویت هیچاز چهار مولفه . می باشند گیري مثبت به زندگی در پرستاران جهتکنندگیبینیداراي توان پیش)>05/0p(یکپارچگی

.دآوري نبودنتابکنندگیبینیداراي توان پیش. شناختی هستندکننده براي سرمایه روانهاي معنویت عاملی تقویتدهد که مولفهنتایج حاصل از این پژوهش نشان می:گیرينتیجه

.گرایی مورد تقویت قرار گیردپرستاران، معنویتشناختی تر سرمایه روانهاي بیمارستان براي مدیریت مطلوببنابراین الزم است در محیط

.گرایی، پرستارانشناختی، معنویتسرمایه روان: هاکلید واژه

18/9/1392: تاریخ پذیرش18/7/1392: تاریخ دریافت

)نویسنده مسؤول(. ، ایرانصفهانشناسی صنعتی و سازمانی، دانشگاه آزاد اسالمی خوراسگان اصفهان، اگروه روان، دانشیار- 1drmgolparvar@gmail.com:پست الکتریکی

.دانشگاه آزاد اسالمی خوراسگان اصفهان، اصفهان، ایرانشناسی صنعتی و سازمانی،گروه روانکارشناسی ارشد روان شناسی صنعتی و سازمانی،- 2.دانشگاه آزاد اسالمی خوراسگان اصفهان، اصفهان، ایرانشناسی صنعتی و سازمانی ،گروه روانشناسی صنعتی و سازمانی، ارشد روانکارشناسی - 3

و همکارانپرورمحسن گل...هاي شناختی از طریق مولفهه روانبینی سرمایپیش

1392پاییز3شماره 1دوره36روان پرستاري

مقدمهپرستاران از زمره افرادي هستند که به دلیل ماهیت شغل خود به

، 1(هاي جسمی و روانی قرار دارند اشکال مختلف تحت فشار و آسیباي افزایش ي از شرایط فشارهاي کاري این گروه به اندازهدر بسیار). 2

ها به باعث کاهش رضایت، تعهد و دلبستگی آنکه یابدمیو زمینه را براي ترك خدمت و یا ) 3،4(حرفه خود شده

-یکی از پدیده). 5،6،7(سازد ها فراهم میرفتارهاي دیگر در آنبالقوه باالیی ها ظرفیت هاي اخیر در پژوهشهایی که طی سال

هاي کاري را براي ارتقاء سالمتی و عملکرد افراد در محیطسرمایه . شناختی استمختلف از خود نشان داده، سرمایه روان

شناختی از رشد و تحول شناختی یک حالت مثبت روانروان) 1: فردي است که از طریق چهار مشخصه قابل شناسایی است

ود براي موفقیت و غلبه بر اطمینان داشتن به تالش و کوشش خبینانه در اسناد مثبت و خوش) 2انگیز، تکالیف دشوار و چالش

داشتن پشتکار نسبت به اهداف ) 3باره موفقیت در حال و آینده، خود و در صورت ضرورت بازنگري مسیرهاي معطوف به اهداف

داشتن انعطاف در مواجهه با ) 4به منظور دستیابی به موفقیت و ).8،9(و مشکالت براي دستیابی به موفقیت هاسختی

در واقع چهار مشخصه برشمرده شده در تعریف باال براي ، ، امیدواريچهار مولفه خودکارآمديشناختی همان سرمایه روان

ها هستند که در تحقیقات مختلف از آنبینیآوري و خوشتابناختی، شخودکارآمدي در سرمایه روان). 10(شده استنام برده

اطمینان فرد به توانایی خود براي تجهیز منابع انگیزشی و اي از اعمال و اقدامات براي غلبه شناختی خود و انجام مجموعه

امیدواري . گرددتکلیف در موقعیتی خاص محسوب میبر یک- شناختی حالت مثبت روانبه عنوان دومین مولفه سرمایه روانراي حرکت در مسیر اهداف شناختی متشکل از احساس انرژي ب

ریزي فعال براي دستیابی همراه با برنامه) احساس عاملیت(خود را در بر )توانایی ایجاد گذرگاه در دستیابی به اهداف(به اهداف

بینی به گیري مثبت به زندگی یا همان خوشجهت. گیردمیعنوان سومین مولفه، به انتظارات مثبت نسبت به خود و دنیاي

بینانه در مورد وقایع و همچنین نوعی سبک تبیینی خوشاطراف بینانه منظور از سبک تبیینی خوش. گرددحال و آینده اطالق می

هاي خود را به بینی این است که فرد موفقیتدر تعریف خوشها را به عوامل عناصر شخصی، پایدار و درونی، و شکست

خره آخرین باال. دهدبیرونی، غیرشخصی و ناپایدار نسبت میتوانایی آوري، عبارت از شناختی یعنی تابمولفه سرمایه روانپذیري و پشتکار در مواجهه با دشواري و انعطاف، مسئولیت

).8،9،10(مشکالت و حتی وقایع مثبت زندگی است یعنی خودکارآمدي، شناختی،چهار مولفه سرمایه روان

، قابلیت تغییر گیري مثبت به زندگیآوري و جهتامیدواري، تاب

باالیی داشته و هر کسی در صورت برخورداري از شرایط روانی ها تواند به طرق مختلف زمینه تقویت آنو موقعیتی مناسب می

هاي هاي انجام شده بر روي نمونهپژوهش). 11(را فراهم سازد شناختی با پرستاري و پزشکی حاکی از آن است که سرمایه روان

و با عالیم افسردگی ) 13(دگی و استرس ، فرسو)12(عملکرد و ) 15(داراي رابطه منفی و معنادار و در مقابل با توانمندي ) 14(

. داراي رابطه مثبت و معنادار است) 16(درگیري مثبت شغلی هاي مورد اشاره این است نکته بارز در نگاهی به برخی پژوهش

ناختی و شهایی که سرمایه روانها به نقشکه در اغلب پژوهشتوانند براي متغیرهاي دیگر ایفاء کنند پرداخته هاي آن میمولفه

- در مرور این مطالعات سوالی که به ذهن متبادر می. شده استتوانند باعث صورت بالقوه میشود این است که چه عواملی به

چه که در زیر بر اساس آن. شناختی شوندتقویت سرمایه روانرسد داراي متغیرهایی که به نظر میمرور خواهد شد، یکی از

معنویت و ،باشدشناختی اي براي تقویت سرمایه روانتوان بالقوه.گرایی استمعنویت

هاي ادیان تنوع معانی و مضامین معنویت از منظر آموزهشمول از این پدیده را بسیار یکتاپرست، ارائه تعریفی جهان

این تعاریف اجماع نظر با این حال بر سر برخی از . کنددشوار میتوان گفت معنویت از در یک نگاه کلی می. بیشتري وجود دارد

جمله فضایل انسانی است که به زندگی انسان معنا و هدف اي خاص از زندگی در دنیا و بخشد و موجب شیوهغایی می

-گران و کل جهان هستی میان فرد با خود، دییباعث پیوند مائه شده از معنویت تاکنون، مضامینی در تعاریف ار). 17،18(شود

ضمنی نظیر معناداري زندگی، هدفمندي، امیدواري، سرنوشت، گرایی، تعالی، احساس آرامش و صلح و پیوند یافتن با هستی

شواهد پژوهشی ). 18(دیگران و جهان هستی مستتر است دهد که معنویت عنصري غیرقابل تفکیک و روزافزونی نشان می

). 19(ها در هر اقلیم و شرایطی است متی انسانمهم براي سالبه ویژه شواهد پژوهشی قابل توجهی اکنون در دست است که

گرایی در میان پرستاران هم دهد معنویت و معنویتنشان میها و هم براي سالمتی و براي سالمتی و عملکرد خود آنها امري بسیار حیاتی است بهزیستی مراجعان و بیماران آن

باشد این تري برخوردار میچه که از اهمیت جديآن). 20- 23(یکارهایی زمینه ارتقاء سالمتواست که معنویت از طریق چه سازهاي به عمل آمده بررسی. کندو عملکرد پرستاران را فراهم می

توان معنویت را به عنوان یک منبع دهد که مینشان میارزیابی و مقابله با حال عاملی به منظورگر و در عینحمایت

بر ). 19(شوند تلقی کرد ها با آن مواجه میمسائلی که انسانتوان گفت که معنویت براي پرستاران داراي همین اساس می

کارکرد تامین حمایت درونی و روانی و افزایش توان مقابله با

و همکارانپرورمحسن گل...هاي شناختی از طریق مولفهه روانبینی سرمایپیش

1392پاییز3شماره 1دوره37روان پرستاري

در این پژوهش ). 24،25(مشکالت و مسائل در حین کار است بینی گردید نظري و پژوهشی در دسترس، پیشبا تکیه بر قراین

شناختی در هاي سرمایه روانهاي معنویت با مولفهکه مولفهها نیز از ترین پژوهشبرخی از نوین. پرستاران داراي رابطه باشد

.کنندبینی به طور ضمنی حمایت میاین پیشدر پژوهشی که در ایران انجام گرفته نشان داده شده که

شناختی با سرزندگی داراي رابطه و سرمایه روانهوش معنوي هاي خارج از اي از پژوهشدر مجموعه). 20(معنادار هستند

هایی که معنویت در مقابله با فشار و ایران نیز بر مبناي نقشکند، اشاره شده که معنویت با استرس شغلی استرس ایفاء می

، سازمانیداراي رابطه منفی و معنادار و در مقابل با تعهددرگیري شغلی و رضایت شغلی داراي رابطه مثبت و معنادار

هاي در کنار این دست شواهد، یافته). 1،17،19،26- 6(است هاي فهشناختی و مولپژوهشی حاکی از آن است که سرمایه روان

، اشتیاق شغلی )10(سازمانی ، تعهد)8،9(آن نیز با رضایت شغلی ) 11(گیرانه و انحرافی هاي کنارهو طیف متنوع رفتار) 12،13(

هاي در جستجوهاي مکرر در پایگاه. داراي رابطه معناداري استاطالعاتی معتبر داخلی و خارجی، پژوهشی که طی آن رابطه

شناختی مورد بررسی قرار گرفته باشد در معنویت و سرمایه روانجهت معنویت و هاي همبا این حال پیوند. دسترس قرار نگرفت

شناختی با متغیرهاي یکسانی نظیر رضایت، تعهد، مایه روانسرکند که با احتمال اشتیاق و درگیري، این بستر ذهنی را مهیا می

شناختی نیز رابطه مثبت قابل زیاد بین معنویت و سرمایه روان. داشته باشدتوجهی وجود

گرایی از زمره متغیرهایی جایی که معنویت و معنویتاز آندو و در مجموع براي راي پرستاران و بیماران هراست که ب

ناپذیري برخوردار استهاي بیمارستانی از اهمیت انکارمحیط، الزم است کارکردهاي مثبت آن در سطح فردي در میان )26(

خرد نظري که این .پرستاران بیش از پیش مورد توجه قرار گیردهاي ت و مولفه، این است که معنویپژوهش بر پایه آن اجرا شده

با توجه به . شناختی را دارا هستندآن توان تقویت سرمایه روانچه بیان شد، هدف اصلی از اجراي این پژوهش تعیین رابطه آن

شناختی در نظر هاي سرمایه روانهاي معنویت با مولفهمولفهسوال اصلی این پژوهش نیز این است که کدامیک . گرفته شدهاي سرمایه بینی مولفهقادر به پیشهاي معنویتاز مولفه

.شناختی در میان پرستاران هستند؟روان

روش مطالعهروش پژوهش حاضر همبستگی و جامعه آماري آن را کلیه پرستاران یک بیمارستان دولتی در شهر اصفهان در تابستان

از جامعه آماري مورد . نفر تشکیل داده است230به تعداد 1392

ساس جدول تناسب حجم نمونه با حجم جامعه آماري ، بر ااشارهعنوان نمونه براي شرکت در این پژوهش از نفر به150، )27(

آوري پس از جمع. گیري در دسترس انتخاب شدندطریق نمونهبه دلیل نقص در پاسخ) %3/3معادل(پرسشنامه 5ها، پرسشنامه

وهش به گویی از پژوهش کنار گذاشته شد، لذا گروه نمونه پژمعیارهاي ورود به پژوهش شامل پرستار . نفر تقلیل یافت145

بودن، موافقت براي مشارکت در پژوهش، حداقل تحصیالت ، و تکمیل و بازگشت ، تجربه کاري بیش از یک ساللیسانس

مطابق با توضیحات ارائه شده در زمان تحویل و هاپرسشنامهتمایل به مشارکت در معیارهاي خروج بهیار یا ماما بودن، عدم

تر، سابقه کمتر از پژوهش، داشتن تحصیالت فوق دیپلم و پایینهاي پژوهش یک سال، و عدم تکمیل و بازگرداندن پرسشنامه

.از ابزارهاي زیر در این پژوهش استفاده شد. بوده استبراي سنجش : شناختیپرسشنامه سرمایه روان)الف

ست و شش سوالی که شناختی از پرسشنامه بیسرمایه روانمقیاس خودبا چهار خردهMac Geeگی مکتوسط

زندگی و بهگیري آوري و جهت، تابواريکارآمدي، امیدتا کامالً 1=کامالً مخالفم(اي مقیاس پاسخگویی شش درجه

) 28(گی مک). 28(ساخت و ارائه شده استفاده شد ) 6=موافقم دیگري ازهاي با فرمروایی و پایایی این پرسشنامه را همراه

شناختی به طور گسترده و وسیعی بررسی نموده و سرمایه روان. شواهد متقنی از روایی و پایایی این پرسشنامه ارائه نموده است

روایی صوري و محتوایی این پرسشنامه توسط تنی چند از در ایران . بررسی و تایید گردیدحاضرمتخصصین در پژوهشبا چرخش واریماکس بر روي بیست و تحلیل عاملی اکتشافی

هار عامل معرفی شده توسط شش سوال این پرسشنامه همان چرا در نسخه فارسی ترجمه شده به دست داده و ) 28(گیمک

آوري ، تابواريآلفاي کرونباخ به ترتیب براي خودکارآمدي، امیدبه 83/0و 83/0، 86/0، 88/0زندگی برابر با به گیري و جهت

در پژوهش حاضر آلفاي کرونباخ خودکارآمدي، . ه استدست آمدزندگی به ترتیب برابر با بهگیري آوري و جهت، تابواريامید.به دست آمد7/0و83/0، 89/0، 91/0

براي سنجش :کارپرسشنامه معنویت در محیط) بمعنویت در کار پرسشنامه هجده سؤالی معرفی شده توسط

Kinjerski & Skrypnekنک کینجرسکی و اسکرایپمعنوي و عرفانی، پیوند، تجربهي اشتیاق معنويکه چهار حوزه

گویی آن دهد و مقیاس پاسخیکپارچگی را پوشش میاحساس) 6=تا کامال درست است1=کامال غلط است(اي شش درجه

با ) 29(نک کینجرسکی و اسکرایپ. )29(است به کار رفتی و روش تحلیل سوال، هجده اکتشافعاملیاستفاده از تحلیل

سوال نهایی را براي این پرسشنامه انتخاب نموده و روایی

و همکارانپرورمحسن گل...هاي شناختی از طریق مولفهه روانبینی سرمایپیش

1392پاییز3شماره 1دوره38روان پرستاري

هاي معنویت در کار هاي گروهی در مولفهتمیزي آن را با تفاوتمدیریتی، (تاهل، موقعیت شغلی بر حسب سن، جنس، وضعیت

کینجرسکی و .اندبررسی نموده) ايعادي و تخصصی و حرفهعرفانی، معنوي، تجربهآلفاي کرونباخ اشتیاق)29(نک اسکرایپ

و کل پرسشنامه را به ترتیب یکپارچگیمعنوي، احساسپیونددر پژوهش . اندگزارش نموده93/0و 88/0،87/0، 86/0، 91/0

-حاضر به ترتیب آلفاي کرونباخ براي اشتیاق معنوي، تجربه، 9/0،79/0برابر با کپارچگییمعنوي و احساسعرفانی، پیوند

. به دست آمد89/0و 72/0روش اجراي پژوهش حاضر به این شکل بود که پس از

هاي به عمل آمده با مدیریت بیمارستان، مرحله به هماهنگیهاي مختلف این بیمارستان مراجعه و از مرحله به بخش

گردید تا در اجراي پرستاران حاضر در هر بخش تقاضا می. هاي پژوهش شرکت کنندمهپژوهش و پاسخگویی به پرسشنا

در این مرحله هر یک از پرستارانی که تمایلی به مشارکت در پژوهش نداشتند، از پژوهش کنار رفته و پرستارانی که موافقت

ها خود را براي شرکت در پژوهش اعالم می داشتند، پرسشنامهرشان قرار یاها در اختدهی به آنهمراه با توضیح نحوه پاسخ

که هر یک از پرستاران در در صورتی. پاسخ دهندگرفت تامیها زمان و وقت کافی براي زمان مراجعه و دریافت پرسشنامه

گردید تا در همان ها درخواست میدهی داشتند که از آنپاسخشناختی مورد نیاز ها و اطالعات جمعیتزمان دریافت، پرسشنامه

که براي تکمیل گر، را تکمیل نمایند و تا زمان بازگشت پژوهش-هاي دیگر توسط پرستاران دیگر موقعیت را ترك میپرسشنامه

اما در . نمود، پرسشنامه تکمیل شده را به وي بازگشت دهندها، پرستار یا که در زمان مراجعه براي تکمیل پرسشنامهصورتی

ها نداشتند، پرستارانی وقت کافی براي پاسخگویی به پرسشنامهگرفت و هماهنگی الزم ها قرار میار آنها در اختیپرسشنامه

شده براي زمان بازگشت پژوهشگر و دریافت پرسشنامه تکمیلدر این موارد معموال در فاصله زمانی یک تا سه . آمدبه عمل می

.شدندها با مراجعه مجدد بازگشت داده میروزه پرسشنامههاي پژوهش در که پرسشنامهدر مجموع با توجه به این

- هاي محل کار پرستاران اجرا میبیمارستان و در بخشمحیط گردید، براي پیشگیري از هرگونه اختاللی در روند اجراي وظابف پرستاران، در هر روز کاري، حداکثر امکان اجراي سه تا پنج

به همین دلیل با احتساب روزهاي . شدپرسشنامه فراهم میاز نظر . ستبوده اتعطیل، طول زمان اجراي پژوهش، چهل روز

شیوه پاسخگویی نیز هر یک از پرستاران به صورت فردي و در با توجه به . پاسخ دادندهادهی به پرسشنامهگزارشقالب خود

در (شناختی تعداد سواالت پرسشنامه معنویت و سرمایه روان

طول زمان پاسخگویی براي هر ) مجموع چهل و چهار سوال.دقیقه بود15تا 10وهش، کننده در پژیک از پرستاران شرکت

ها از نظر تک آنها تکآوري پرسشنامهپس از جمعگویی به طور دقیق مورد بررسی قرار گرفت تا صحت پاسخ

هاي مورد نیاز براي هاي ناقص جدا شوند، سپس دادهپرسشنامهها استخراج و مورد تحلیل آماري قرار بررسی از پرسشنامه

از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون ها در تحلیل داده. گرفتنرم افزار طریقگانه ازمعناداري آن و تحلیل رگرسیون چند

SPSS v.18استفاده شد.در پژوهش حاضر اصول اخالقی از جمله رعایت گمنامی

کننده در پژوهش، جلب موافقت پرستاران براي پرستاران شرکتلیل آماري و ها فقط براي تحشرکت در پژوهش، استفاده از داده

ارائه توضیحات الزم و کافی در صورت درخواست هر یک از پس از پاسخگویی (پرستاران در مورد اهداف پژوهش

اجرا ) ها براي پیشگیري از سوءگیري در پاسخدهیپرسشنامه.گشته و در نظر گرفته شده است

هایافتهاکثریت پرستاران حاضر در مطالعه داراي تحصیالت لیسانس

از . قرار داشتند) %51(سال 40تا 31و در گروه سنی ) 3/88%(زن و%)2/57(مرد،%)7/40(کل اعضاي نمونه پژوهش حاضر،

باالخره این که . هم جنسیت خود را اعالم ننمودند%)1/2() %8/84(اکثریت اعضاي نمونه پژوهش حاضر را افراد متاهل

با ناختیشجمعیتنتایج همبستگی متغیرهاي .تشکیل دادندشناختی در جدول روانهاي سرمایههاي معنویت و مولفهمولفه

به جز شودمشاهده می1که در جدول چنان. ارائه شده است1و ) - 17/0(گیري به زندگی که برابر بارابطه تحصیالت با جهت

و در سطح)-2/0(رابطه وضعیت تاهل با امیدواري که برابر با-یک از متغیرهاي جمعیتبین هیچمعنادار هستند، ) 50/0(

هاي معنویت و سرمایه روان شناختی رابطه شناختی و مولفه.معناداري وجود ندارد

میانگین، انحراف معیار و همبستگی بین مولفه ،2در جدول . شناختی ارائه شده استهاي سرمایه روانهاي معنویت با مولفه

هاي معنویت فهشود، کلیه مولمشاهده می2که در جدول چنانشناختی در پرستاران هاي سرمایه رواندر محیط کار با مولفه

بر اساس . هستند) >01/0p(معنادار مثبتداراي همبستگی ، رابطه بین اشتیاق معنوي به عنوان 2نتایج ارائه شده در جدول

آوري و اولین مولفه معنویت با خودکارآمدي، امیدواري، تابو 39/0، 49/0، 46/0ترتیب برابر با گیري به زندگی به جهت

37/0)01/0p< (رابطه احساس یکپارچگی به عنوان . باشدمیآوري و دومین مولفه معنویت با خودکارآمدي، امیدواري، تاب

و همکارانپرورمحسن گل...هاي شناختی از طریق مولفهه روانبینی سرمایپیش

1392پاییز3شماره 1دوره39روان پرستاري

و 44/0، 47/0، 58/0گیري به زندگی به ترتیب برابر با جهت47/0)01/0p< (رابطه پیوند معنوي به عنوان سومین . باشدمی-آوري و جهتفه معنویت با خودکارآمدي، امیدواري، تابمول

44/0و 43/0، 54/0، 56/0گیري به زندگی به ترتیب برابر با )01/0p< (به عنوان تجربه عرفانیباالخره رابطه . باشدمی

آوري و مولفه معنویت با خودکارآمدي، امیدواري، تابچهارمینو 41/0، 47/0، 44/0گیري به زندگی به ترتیب برابر با جهت

43/0)01/0p< (نتایج تحلیل رگرسیون 3در جدول . باشدمیهاي شناختی از طریق مولفهبینی سرمایه روانبراي پیش

.معنویت ارائه شده است، الزم به ذکر 3پیش از توضیح نتایج ارائه شده در جدول

شیب (معادل با بتاي غیراستاندارد Bدر این جدولاست کهمعادل با βعادل با خطاي استاندارد شیب خط، مSE، )خط

براي tمعادل با نتیجه آزمون t، یضریب استاندارد رگرسیونسطح معناداري ضرایب pتعیین معناداري ضرایب رگرسیون و

- برابر با ضریب همبستگی چندRهمچنین . رگرسیونی استضریب (برابر با مجذور ضریب همبستگی چندگانه R2گانه،

ا مقدار واریانس تبیین شده هر یک از چهار مولفه تعیین یمعادل با Fو ) هاي معنویتشناختی از طریق مولفهسرمایه روان

اعتبار معادله تعییننتیجه تحلیل واریانس رگرسیون برايشود، از مشاهده می3که در جدول چنان. باشدرگرسیون می

چهار مولفه معنویت در محیط کار، احساس یکپارچگی)01/0p<،02/3=t39/0=β ( و پیوند معنوي)05/0p< ،

32/2=t،27/0=β(خودکارآمدي کنندگیبینیداراي توان پیشدر تحلیل واریانس رگرسیون Fضریب در این مورد . هستند

ضریب همبستگی و 11/20و برابر با ) >01/0p(معنادار حساس اتوان گفت کهاست بنابراین می604/0چندگانه برابر با

از واریانسدرصد%) 4/36(یکپارچگی و پیوند معنوي نیز نشان 3در ردیف دوم جدول . کنندرا تبیین میخودکارآمدي

داده شده که از چهار مولفه معنویت در محیط کار، پیوند معنوي )01/0p< ،33/3=t،41/0=β(کنندگیبینیداراي توان پیش

در تحلیل واریانس Fدر این مورد ضریب . امیدواري استضریب و )93/16(و برابر با) >01/0p(رگرسیون معنادار

توان گفت بنابراین می. است)571/0(همبستگی چندگانه برابر با امیدواري از طریق پیوند معنوي از واریانسدرصد%) 6/32(که

نیز نشان داده شده که از 3در ردیف سوم جدول . شودتبیین میکنندگیبینیت هیچ یک داراي توان پیشچهار مولفه معنوی

نیز نشان 3باالخره در ردیف چهارم جدول . آوري نیستندتابداده شده که از چهار مولفه معنویت در محیط کار، احساس

-داراي توان پیش)05/0p< ،28/2=t،32/0=β(یکپارچگی در این مورد .گیري مثبت به زندگی استجهتکنندگیبینی

و ) >01/0p(ر تحلیل واریانس رگرسیون معنادار دFضریب )495/0(همبستگی چندگانه برابر باضریبو 33/11برابر با

از واریانسدرصد %)5/24(توان گفت که بنابراین می. استتبیین گیري مثبت به زندگی از طریق احساس یکپارچگی جهت

.گرددمیشناختیهاي سرمایه روانهاي معنویت و مولفها مولفهبشناختیجمعیتهمبستگی بین متغیرهاي- 1جدول

شناختیسرمایه روانهاي مولفه هاي معنویتمولفهدموگرافیکمتغیرهاي جهت گیري به ردیف

زندگی آوريتاب امیدواري خودکارآمدي تجربه عرفانی پیوند معنوي احساس

یکپارچگی معنوياشتیاق

05/0- 09/0- 01/0- 02/0 06/0- 04/0 05/0 06/0 سن 104/0- 08/0- 02/0- 003/0 1/0- 05/0 01/0 01/0- سابقه کاري 2

*17/0 - 11/0- 08/0- 02/0 04/0- 002/0 03/0- 04/0- تحصیالت 301/0- 1/0- *2/0 - 11/0- 11/0- 09/0- 08/0- 14/0- وضعیت تاهل 404/0- 07/0- 04/0- 005/0- 004/0- 02/0 01/0 01/0 جنسیت 5

05/0p<*هاي معنویت در پرستارانشناختی با مولفههاي سرمایه روانمیانگین و انحراف معیار و همبستگی بین مولفه-2جدول

آوريتاب امیدواري خودکارآمدي تجربه عرفانی

پیوند معنوي

احساس یکپارچگی

اشتیاق معنوي

انحراف معیار میانگین متغیرهاي پژوهش یف

رد

- 01/1 05/4 اشتیاق معنوي 1- **77/0 86/0 19/4 یگپارچگیاحساس 2

- **79/0 **67/0 94/0 27/4 معنويپیوند 3- **73/0 **71/0 **76/0 19/1 83/3 عرفانی و معنويتجربه 4

- **44/0 **56/0 **58/0 **46/0 88/0 24/4 خودکارآمدي 5- **77/0 **47/0 **54/0 **47/0 **49/0 85/0 2/4 امیدواري 6

- **79/0 **72/0 **41/0 **43/0 **44/0 **39/0 79/0 4 آوريتاب 7**7/0 **56/0 **59/0 **43/0 **44/0 **47/0 **37/0 71/0 95/3 جهت گیري به زندگی 8

01/0p<**

و همکارانپرورمحسن گل...هاي شناختی از طریق مولفهبینی سرمایه روانپیش

1392پاییز3شماره 1رهدو40روان پرستاري

هاي معنویت در پرستارانختی از طریق مولفهشناهاي سرمایه روانبینی چهار مولفهپیش-3جدول F R2 R p t β SE B هاي معنویتمولفه ردیف

خودکارآمدي

**11/20 364/0 604/0

000/0 06/5 - 48/0 56/1 مقدار ثابت

197/0 04/0- 005/0- 1/0 004/0- اشتیاق معنوي003/0 02/3 39/0 13/0 4/0 یگپارچگیاحساس02/0 32/2 27/0 11/0 26/0 معنويپیوند76/0 3/0- 03/0- 08/0 03/0- عرفانی و معنويتجربه

امیدواري

**93/16 326/0 571/0

000/0 34/6 - 31/0 97/1 مقدار ثابت

206/0 86/1 23/0 1/0 19/0 اشتیاق معنوي65/0 45/0- 06/0- 13/0 06/0- یگپارچگیاحساس001/0 33/3 41/0 11/0 37/0 معنويپیوند72/0 35/0 04/0 08/0 03/0 عرفانی و معنويتجربه

تاب آوري

**98/9 236/0 486/0

000/0 21/7 - 31/0 25/2 مقدار ثابت

373/0 34/0 04/0 1/0 04/0 اشتیاق معنوي2/0 28/1 18/0 13/0 17/0 یگپارچگیاحساس25/0 14/1 15/0 11/0 13/0 معنويپیوند29/0 06/1 14/0 08/0 09/0 عرفانی و معنويتجربه

گیري به زندگیجهت

**33/11 245/0 495/0

000/0 47/8 - 27/0 32/2 مقدار ثابت

449/0 68/0- 09/0- 09/0 06/0- اشتیاق معنوي02/0 28/2 32/0 12/0 27/0 یگپارچگیاحساس41/0 82/0 11/0 1/0 08/0 معنويپیوند14/0 47/1 19/0 07/0 11/0 عرفانی و معنويتجربه

01/0p< **بحث

هاي معنویت مولفهرابطهپژوهش حاضر که با هدف تعیین شناختی هاي سرمایه رواندر محیط بیمارستان با مولفه

گیري مثبت به آوري و جهتخودکارآمدي، امیدواري، تاب(هاي رستاران اجرا شد، نشان داد که بین مولفهدر پ) زندگی

شناختی هاي سرمایه روانمعنویت در محیط بیمارستان با مولفههاي در دسترس، نگاهی به پژوهش. رابطه مثبت وجود دارد

هاي هاي معنویت با مولفهدهد تاکنون رابطه مولفهنشان میگرفته شناختی در پرستاران کمتر مورد توجه قرارسرمایه روان

هاي مربوط به معنویت، گاهی سازيحال در مفهومبا این. استید، تالش ، هدفمندي به طور ضمنی و گاهی به طور آشکار به ام

به طور همزمان در معرفی . اشاره شده است) 18،22،23(و تعالی شناختی، به ویژه در عرصه خودکارآمدي هاي سرمایه روانمولفه

هاي دي، تمایل به شکوفاسازي تواناییو امیدواري نیز بر هدفمنگیري مثبت به جهت(ینی بآوري و خوشخود و در عرصه تاب

).12- 16(اشاره شده استر هدفمندبه تالش و پشتکا) زندگیدو پدیده معنویت و سرمایه دهد که هراین اشارات نشان می

. گیري مثبت هستندشناختی داراي جهتروان

،17،19،20(هاي گذشته ه در پژوهشالزم به ذکر است کتی با شناخبه رابطه مثبت میان معنویت و سرمایه روان) 26

با . اشاره شده است) 8،9،10،12،13(رضایت، اشتیاق و تعهد خودکارآمدي، (شناختی هاي سرمایه روانحال چون مولفهاین

از متغیرهایی نظیر ) گیري به زندگیآوري و جهتامیدواري، تابهاي این پژوهش ، یافتهمتفاوت هستندت، تعهد و اشتیاق رضای

تمایز . هاي قبلی مورد اشاره داراي تمایزاتی استبا پژوهشهایی نظیر هاي آن از پدیدهشناختی و مولفهاصلی سرمایه روان

هاي سرمایه رضایت، اشتیاق و تعهد در این است که مولفه-آوري و جهتتابشناختی مانند خودکارآمدي، امیدواري، روان

- تر و گستردهگیري به زندگی، عوامل عاطفی و شناختی جامع

توان گفت که عدم تطابق از این نظر می). 6،7(تري هستند هاي قبلی، به محتوا و مضمون هاي این پژوهش با پژوهشیافته

گیري به زندگی با آوري و جهتخودکارآمدي، امیدواري، تابدتر نظیر اشتیاق، تعهد و رضایت عوامل عاطفی و شناختی محدو

هایی نظیر خودکارآمدي، محتواي گسترده پدیده. مربوط استگیري مثبت به زندگی، این متغیرها آوري و جهتامیدواري، تاب

را در جایگاهی بالقوه تاثیرگذارتر از پدیدهایی چون رضایت، هاي کاري تعهد و اشتیاق بر رفتارهاي مختلف افراد در محیط

).8- 10(دهد میقرار

و همکارانپرورمحسن گل...هاي شناختی از طریق مولفهبینی سرمایه روانپیش

1392پاییز3شماره 1دوره41روان پرستاري

توان گفت هاي این پژوهش میهرحال در تبیین اولیه یافتهبهبا تاکیدات محتوایی در عرصه معنویت و که نتایج این پژوهش

راستا هم) 8-16(شناختی و سرمایه روان) 24- 26(گرایی معنویتاین دوهاي مثبت معناداري که در جدول همبستگی. است

هاي دهد که پدیدهاي نشان میازهپژوهش ارائه شد، تا اندهایی منفک از یکدیگر نیستند، بلکه هر دو روانی پدیده-معنوي

تبادل نیروي قابل با یکدیگردر سطح ذهنی و روانی توانند میجاي سرمایه بر همین پایه شاید بتوان به. توجهی داشته باشند

شناختی سخن بهروان- شناختی صرف، از سرمایه معنويروانگرایی با توان گفت که معنویتاز طرف دیگر می. میان آورد

اندازي ایجاد حس پیوند یافتن با جهان هستی و گشودن چشمموجب تواند نگر به زندگی خود و دیگران، میگسترده و غایت

). 18-23(شناختی در پرستاران شود تقویت سرمایه روانون در پیش از ارائه بحث در حوزه نتایج تحلیل رگرسی

پژوهش حاضر اشاره به این نکته الزامی است که پژوهشی که هاي شناختی از طربق مولفههاي سرمایه رواندر آن مولفه

بینی قرار گرفته باشد در دسترس قرار نگرفت معنویت مورد پیشها هاي این پژوهش با آنتا بتوان از تطابق یا عدم تطابق یافته

ه این نکته در بحث در مورد نتایج با توجه ب. سخن به میان آورداز . هاي نظري تاکید شده استتحلیل رگرسیون فقط بر تبیین

طریق نتایج تحلیل رگرسیون مشخص گشت که خودکارآمدي پرستاران از طریق احساس یکپارچگی و پیوند معنوي قابل

نگاهی به محتواي سواالت احساس یکپارچگی . بینی استپیشکنندگی ند معنوي چرایی توان تقویتهمراه با سواالت پیو

احساس یکپارچگی و پیوند معنوي براي خودکارآمدي پرستاران در احساس یکپارچگی، فرد در . کنداي مشخص میرا تا اندازه

پیوند بین خود و جهان پیرامونش، باالخص که این جهان شدن ، احساس یگانگی و یکیباشدپیرامون، جهان کار و تالش

این یگانگی بین افراد و به ویژه پرستاران و دنیاي ). 29(کند میتواند از هدفمندي، ارزشمند تلقی نمودن حرفه ها، میکاري آن

پذیري معنوي که محوریت بسیار پرستاري و حس مسئولیتاز . ، نشات گرفته باشد)2،5،17(گرایی دارد حیاتی در معنویت

س و تعامل فرد خود را در تما،طرف دیگر در پیوند معنوي. کندگرانه با همکاران و نیروي الیزال الهی احساس میحمایت

شدن با کار و احساس حمایت از طرف نیروي بنابراین یکی-الیزال الهی و همکاران، احساس توانمندي پرستاران را باال می

همچنین . ها تقویت شودشود تا خودکارآمدي آنبرد و باعث میتواند از آمدي در حرفه پرستاري میشاید بتوان گفت که خودکار

طریق ارزشمندي کاري و تالش براي یکپارچه شدن با جهان نیروي مافوق (اي و سپس توکل به خداوند متعال کاري و حرفه

. و وجود پیوند انسانی و معنوي با همکاران تقویت شود) بشري

نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داده شد زدر بخش دیگري اگیري مثبت به زندگی و در س یکپارچگی براي جهتکه احسا

بینی معنادار معنوي براي امیدواري داراي توان پیشدمقابل پیوندهد که در نگاهی جزءها نشان میاین بخش از یافته. هستند

شناختی هر یک روابط به نسبت هاي سرمایه رواننگر، مولفهدر تبیین این .ندکنهاي معنویت برقرار میمتفاوتی را با مولفه

- توان گفت که احساس یکپارچگی و یکیها میبخش از یافتهگیري مثبت به بینی و جهتشدن با کار و جهان هستی، خوش

هاي کند، تا پرستاران بتوانند در دشواريزندگی را تغذیه می. بینی شرایط را براي خود قابل تحمل کنندکاري خود، با خوش

روانی در فضاي روانی پرستاران -ويچنین سازوکار فعال معنبدون چنین سازوکارهایی بسیاري از . اهمیتی محوري دارد

پرستاران در صورت مواجهه با مشکالت و فشار کاري، ممکن است به طور خواسته و ناخواسته به مرور زمان از سطح تالش و

در تبیین توان پیش بینی پیوند معنوي . هاي خود بکاهندفعالیتاي توان گفت که امیدواري، مولفهمیدواري نیز میراي اب

اي را بینانهمحور است که در آن فرد امید و انتظار خوشانتظاراین که از چهار مولفه ). 11(در فضاي روانی خود حکمفرما دارد

بینی امیدواري در معنویت، فقط پیوند معنوي قادر به پیشها در پیوند و انسانپرستاران بود، شاید به این دلیل است که

ارتباط معنادار و هدفمند خود با جهان هستی، همکاران و خداوند . دارندمتعال، انتظار و امید به فردا و آینده را در خود زنده نگه می

تر و هاي جديچنین تالشی بدون تردید نیرو محرکه تالش. بودتر در پرستاران خواهد مطلوب

رغم روابط ساده ود که علیآخرین یافته این پژوهش این بیک آوري، هیچهاي معنویت با تابمثبت قابل توجه بین مولفه

اولین . آوري نبودندبینی تابهاي معنویت قادر به پیشاز مولفهآوري از طریق احتمال در تبیین این یافته این که شاید تاب

هاي دیگري از معنویت که در این پژوهش استفاده نشده مولفههاي معنویت حال در سطح مولفهبا این. بینی باشدپیشقابل

توان گفت که هیچ یک از استفاده شده در این پژوهش، میمعنوي و ، پیوندعرفانیاشتیاق معنوي، تجربهچهار مولفه

آوري تر از دیگري براي تابیکپارچگی نقشی برجستهاحساسمحور و راي پشتکاآوري مولفهتاب. کننداء نمییفپرستاران ا

همچنین شاید یکی از دالیل ). 14(پذیري است مبتنی بر انعطافآوري در پرستاران هاي معنویت براي تاببینی مولفهعدم پیش

اي از آوري مولفهپژوهش حاضر به این دلیل بوده که واقعا تاب. گرا نداردشناختی است که چندان ماهیت معنویتسرمایه روان

-این پژوهش الزم است به محدودیتهاي در تفسیر یافتهکه، روش مورد استفاده محدودیت اول این. هاي ان توجه شود

همبستگی بوده، لذا تفسیر - در این پژوهش یک روش توصیفی

و همکارانپرورمحسن گل...هاي شناختی از طریق مولفهبینی سرمایه روانپیش

1392پاییز3شماره 1دوره42روان پرستاري

محدودیت دوم پژوهش . ها منطقی نیستعلت و معلولی یافتهحاضر را گروه نمونه پژوهش، یعنی پرستاران یک بیمارستان

از آنجایی که پرستاران با دیگر کادر . ه استدولتی ایجاد کردهاي بیمارستانی داراي تفاوت هستند، درمانی و اداري در محیط

احتیاط صورت باهاي دیگر بایدتعمیم نتایج به کارکنان بخش.گیرد

نهاییگیرينتیجهتوان که میگیري نهایی براي این پژوهش ایننتیجه

ق احساس یکپارچگی همراه با خودکارآمدي پرستاران را از طریها را از طریق پیوند معنوي و جهتپیوند معنوي، امیدواري آن

گیري مثبت به زندگی را از طریق احساس یکپارچگی تقویت . نمود

از نظر کاربردي، با توجه به این که مطالعات چندي در خارج هاي گرایی را با آموزشتوان معنویتاز ایران نشان داده که می

معنویت محور در پرستاران و دانشجویان پرستاري تقویت نمود

پرستاري مراکز درمانی شود که مدیران ، پیشنهاد می)19،21،22(-، با گرفتن کمک از متخصصان دینی و دانشگاهی برنامهدولتی

محور با تاکید بر نقش احساس یکپارچگی هاي آموزشی معنویتش ضمن خدمت پرستاران هاي آموزو پیوند معنوي را در برنامه

شناختی پرستارانشان قرار دهند تا بستر براي تقویت سرمایه روانشود که این از نظر پژوهشی نیز پیشنهاد می. فراهم شود

هاي خصوصی تکرار شود تا پژوهش در پرستاران بیمارستانهاي معنویت براي تري در باره نقش مولفهبتوان به بینش دقیق

.ی پرستاران دست یافتشناختسرمایه روانتشکر و قدردانی

از کلیه پرستارانی که پژوهشگران بر خود الزم می دانند که ، و همچنین از مدیریت همکاري داشتنددر انجام این پژوهش

گیري در آن انجام شده، به ی که نمونهبیمارستانپرستاري محترم امکان اجراي پژوهش صمیمانه تشکر و خاطر فراهم ساختن

.نمایندقدردانی منابع

1- Cho SH, Lee JY, Mark BA, Yun SC. Turnover of new graduate nurses in their first jobusing survival analysis. Journal of Nursing Scholarship 2012; 44(1): 63-70.

2- Niday P, Inman YO, Smithgall L, Hilton S, Grindstaff S, McInturff D. Redesigningnurse staffing plans for acute care hospitals. Journal of the Healthcare Financial ManagementAssociation 2012; 66(6): 1-5.

3- Hartigan I, Murphy S, Flynn AM, Walshe N. Acute nursing episodes which challengegraduate’s competence: Perceptions of registered nurses. Nurse Education in Practice 2010;10(5): 291-297.

4- Laschinger HKS. Job and career satisfaction and turnover intentions of newly graduatednurses. Journal of Nursing Management 2011; 20(4): 472-484.

5- Laschinger HKS, Grau AL. The influence of personal dispositional factors andorganizational resources on workplace violence, burnout, and health outcomes in newgraduate nurses: A cross-sectional study. International Journal of Nursing Studies 2011;49(3): 282- 291.

6- Smith LM, Andrusyszyn MA, Laschinger HKS. Effects of workplace incivility, andempowerment on newly graduated nurses, organizational commitment. Journal of NursingManagement 2010; 18: 1004-1015.

7- Unruh LY, Zhang NJ. Nurse staffing and patient safety in hospitals: New variables andlongitudinal approaches. Nursing Research 2012; 61(1): 3-12.

8- Duggleby W, Cooper D, Penz K. Hope, self-efficacy, spiritual well-being and jobsatisfaction. Journal of Advanced Nursing 2009; 65(11): 2376-2385.

9- Gohel K. Psychological capital as a determinant of employee satisfaction. Shodh,Samiksha Aur Mulyankan 2012; 3(36): 34-37.

10- Yousaf A, Sanders K. Employability and organizational commitment: The role of jobsatisfaction and self-efficacy as intervening variables. Thunderbird International BusinessReview 2012; 54 (6): 907-919.

11- Youssef CM, Luthans F. An integrated model of psychological capital in theworkplace. In P.A. Linley, S. Harrington, & N. Garcea (Ed.), Oxford handbook of positivepsychology and work (pp. 277-288). Oxford: Oxford University Press. 2010.

و همکارانپرورمحسن گل...هاي شناختی از طریق مولفهبینی سرمایه روانپیش

1392پاییز3شماره 1دوره43ن پرستاريروا

12- Sun T, Zhao WX, Yang LB, Fan LH. The impact of psychological capital on jobembeddedness and job performance among nurses: A structural equation approach. Journal ofAdvanced Nursing 2012; 68(1): 69-79.

13- Herbert M. An exploration of the relationships between psychological capital (hope,optimism, self-efficacy, resilience), occupational stress, burnout and employee engagement.Unpublished Master Thesis in Industrial Psychology, University of Stellenbosch. 2011.

14- Liu L, Chang Y, Fu J, Wang J, Wang L. The mediating role of psychological capital onthe association between occupational stress and depressive symptoms among Chinesephysicians: a cross-sectional study. BMC Public Health 2012; 12: 219 -227.

15- Stam LMP. Linking psychological capital, structural empowerment and perceivedstaffing adequacy to new graduate nurses’ job satisfaction. Unpublished Master Thesis inNursing, the School of Graduate and Postdoctoral Studies, the University of Western Ontario,Ontario, Canada. 2012.

16- Indrianti R, Hadi C. The relationship between psychological capital and workengagement of stay overnight installation nurse in Menur mental health hospital Surabaya.Jurnal Psikologi Industri dan Organisasi 2012; 1(2): 110-115.17- Burke RJ, Ng ESW, Fiksenbaum L.Virtues,work satisfactions and psychological well-beingamong nurses.International Journal of Workplace Health Management 2009;2(3):202– 219.

18- Seymour B. What do nursing students understand by spirituality and spiritual care?.Scottish Journal of Healthcare Chaplaincy 2009; 12(2): 38-46.

19- Bell A, Rajendran D, Theiler S. Spirituality at work: An employee stress interventionfor Academics? International Journal of Business & Social Science 2012; 3 (11): 68- 82.

20- Mahmoudi Kataki Z, Rezaei F, Gorji Y. A social work study on the effect of spiritualintelligence and psychological capital on sense of vitality. Management Science Letters 2013;3: 1559- 1564.

21- Lind B, Sendelbach S, Steen S. Effects of a spirituality training program for nurses onpatients in a progressive care unit. Critical Care Nurse 2011; 31(3): 87-90.

22- Wallace M, Campbell S, Grossman SC, Shea JM, Lange JW, Quell TT. Integratingspirituality into undergraduate nursing curricula. International Journal of Nursing EducationScholarship 2008; 5(1): 1-13.

23- Vlasblom JP, van der Steen JT, Jochemsem H. Spiritual care in a hospital setting:nurses’ and patients’ perspectives. 5th bi-annual international student conference: SpiritualCare and Health Professions: Context and Practice 2012; 1-7.

24- Meehan TC. Spirituality and spiritual care from a careful nursing perspective. Journalof Nursing Management 2012; 20(8): 990-1001.

25-Georges JM. Evidence of the unspeakable, biopower, compassion, and nursing.Advances in Nursing Science 2011; 34:130–135.

26- Kravits K, McAllister-Black R, Grant M, Kirk C. Self-care strategies for nurses: apsycho-educational intervention for stress reduction and prevention of burnout. AppliedNursing Research 2010; 23: 130–138.

27- Hassanzadeh R. Research methods in behavioral science. 1th edition, Tehran: SavalanPress. 2001. (Persian).

28- Mac Gee EA. An examination of the stability of positive psychological capital usingfrequency-based measurement. PhD Dissertation, University of Tennessee. http:// trace.tennesee.edulatk-graddiss/999. 2011.

29- Kinjerski V, Skrypnek BJ. Measuring the intangible: Development of the Spirit atWork Scale. Paper Presented at the Sixty-fifth Annual Meeting of the Academy ofManagement, Atlanta, GA. 2006; 16 pp.

و همکارانپرورمحسن گل...هاي شناختی از طریق مولفهبینی سرمایه روانپیش

1392پاییز3شماره 1دوره44ن پرستاريروا

Prediction of Psychological Capital through Components ofSpirituality among Nurses

Golparvar1 M (Ph.D.) – Jafari2 M (MS) – Javadian3 Z (MS)

AbstractIntroduction: Spirituality is an important and protective factor in nurses’ health. This

research was administered with the aim of predicting the psychological capital throughspirituality at work among nurses.

Method: Research method was correlation and the statistical population was the nurses ofa public hospital, among them one hundred and frothy five persons were selected usingaccessible sampling method. Data gathering instruments were the previous madequestionnaires, their reliability and validity has been verified, including psychological capitalquestionnaire and spirituality at workplace questionnaire. Data were analyzed using multipleregression analysis.

Results: The results of regression analysis revealed that among four components ofspirituality at workplace, sense of community (p<0.01) and spiritual connection (p<0.05)have predictive power on self efficacy, spiritual connection (p<0.01) has predictive power onhope, and sense of community (p<0.05) has predictive power on positive life orientation.None of four components of spirituality at workplace have predictive power on resiliency.

Conclusion: The results of current research showed that components of spirituality atworkplace could reinforce the nurses’ psychological capital. Therefore, reinforcement ofspirituality is necessary in hospital environment, for better managing nurses’ psychologicalcapital.

Key Words: psychological capital, spirituality, nurses.

Received: 9 October 2013 Accepted: 8 December 2013

1- Associate Professor, Department of I/O Psychology, Islamic Azad University, Esfahan (Khorasgan) Branch,Iran. (corresponding author)e-mail: drmgolparvar@gmail.com2- MSc of Psychology, Department of I/O Psychology, Islamic Azad University, Esfahan (Khorasgan) Branch,Iran.3- MSc of Psychology, Department of I/O Psychology, Islamic Azad University, Esfahan (Khorasgan) Branch,Iran.

- Correlation of Psychosocial problems with perception of social support families with addicted member admitted..............................................................................................................................9Mancheri H (MSc.) - Heidari M (MSc.) - Ghodusi Borujeni M (MSc.)

- Impact of Spiritual Care on Spiritual Health of hospitalized Amphetamin Dependents in a Psy-chiatric Hospital.............................................................................................................................18Bamdad m (MSc.) – Fallhi khoshknab M (Ph.D) – Dalvandi A (Ph.D) – Khodayiardakani MR (MD)

- Psychiatric status in couples attending training courses before marriage................................26Moradi M (MSc) - Zeighami R (PhD) - Mohammadi S (MSc) - Sarichlu ME (MSc)

- The relationship between personality characteristics and Nursing occupational stress...........34Ghanei R (MSc) - Valiei S (Ph.D) - Rezaei M (Ph.D) - Rezaei K (MSc)

- Prediction of Psychological Capital through Components of Spirituality among Nurses........44Golparvar M (Ph.D.) - Javadian Z (MS) - Jafari M (MS) - Khabanii M (MS)

- The effect of spiritual care based on GHALBE SALIM model on spiritual experience in pa-- The effect of spiritual care based on GHALBE SALIM model on spiritual experience in pa-tients with coronary artery disease................................................................................................53Saeedi Taheri Z (B.Sc) – Asadzandi M (Ph.D), Ebadi A (Ph.D)

- Stressors and coping strategies of psychiatric nurses in psychiatric wards..............................61Varasteh Mogaddam Y (MSc) – Sadegfard M (MSc) – Mohammadi S.H (MSc.) – Ahanjan P (MSc.)

- The relationship between caregiver burden with coping strategies in Family caregivers of cancer patients................................................................................................................................71Abbasi A (MSc) – Shamsizadeh M (MSc) – Asayesh H (MSc) – Rahmani H (MSc) – Hosseini SA (MSc) –Talebi M (MSc)

Iranian NursingScientific Association

Iranian Journal of

Psychiatric Nursing