ii · 2020-03-26 · Mateo2:2 2 Mateo2:21 logar sa mororan kampi ang Jerusalem....

372

Transcript of ii · 2020-03-26 · Mateo2:2 2 Mateo2:21 logar sa mororan kampi ang Jerusalem....

iiAnang ambal ang Dios: Magandang balita Biblia

New Testament in Caluyanuncopyright © 1990 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: CaluyanunTranslation by: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Copyright Information© 1990, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text is made available to you under the terms of the Creative Commons License: Attribution-Noncommercial-No Derivative Works. (http://creativecommons.org/ licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the textto different file formats, as long as you do not change any of the text or punctuation of the Bible.You may share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from this work, provided that you include the abovecopyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or punctuation of the Scriptures.

Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us with your request.The New Testamentin Caluyanun

© 1990, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivativeslicense 4.0.You may share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format, provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures included with Scriptures and other documents on this site are licensed just for use with those Scriptures and documents.For other uses, please contact the respective copyright owners.2014-08-06PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 2 Apr 2020 from source files dated 3 Mar 2020a785ac52-a767-5414-8c04-dd00eeefe02c

Contents

Mateo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Marcos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Lucas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Binoatan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163Roma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2081 Corinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2292 Corinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249Galacia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262Efeso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 270Filipos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277Colosas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2821 Tesalonica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2872 Tesalonica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2911 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2942 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300Tito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304Filemon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307Hebreo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309Santiago . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3241 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3292 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3351 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3392 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3443 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 345Judas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 346Apokalipsis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 348

iii

Mateo 1:1 1 Mateo 2:1

Ang Mayad nga Barita sono kayMateo

Anang ginalinan ni Jesu-Cristo(Lu. 3:23-38)

1 Maman dia anang ginalinan ni Jesu-Cristo. Si Jesu-Cristo nga dia anang kaapo-apoan ni David kag si David isara sa anangmga kaapo-apoan ni Abraham.

2 Si Abraham anang tatay ni Isaac, siIsaac anang tatay ni Jacob, kag si Ja-cob anang tatay ni Juda kag anang mgakabogto. 3 Si Juda nakapangasawa kayTamar kag darwa andang bata, si Fares kagsi Zara. Si Fares tatay ni Esrom, kag siEsrom tatay ni Aram. 4 Si Aram tatay niAminadab, si Aminadab tatay ni Naason,kag si Naason tatay ni Salmon. 5 Si Salmonnakapangasawa kay Rahab kag si Boaz an-dang naging bata. Si Boaz tatay ni Obed.Si Ruth anang nanay ni Obed, kag si Obedtatay ni Jesse, 6 kag si Jesse maman anangtatay ni Aring David.

Kag si David nga dia tatay ni Solomon.Kag anang nanay ni Solomon ara iba kondiang babai nga dati asawa ni Orias. 7 SiSolomon tatay ni Roboam, si Roboam tatayni Abias, kag si Abias tatay ni Asa. 8 Si Asatatay ni Josafat, si Josafat tatay ni Joram,kag si Joram tatay ni Ozias. 9 Si Oziastatay ni Jotam, si Jotam tatay ni Acaz, kagsi Acaz tatay ni Esequias. 10 Si EsequiastatayniManases, siManases tatayni Amos,si Amos tatay ni Josias, 11 kag si Josiastatay ni Jeconias kag anang mga kabogto.Maman dato ang tyimpo nga angmga taga-Israel ginbiag ang mga taga-Babilonia kaggindara sanda doto sa Babilonia.

12 Ang sanda doto ron sa Babilonia nag-ing bata ni Jeconias si Salatiel nga tatay niZorobabel, 13 si Zorobabel tatay ni Abiud,si Abiud tatay ni Eliaquim, kag si Eliaquimtatay ni Azor. 14 Si Azor tatay ni Sadoc, siSadoc tatay ni Aquim, kag si Aquim tatay niEliud. 15 Si Eliud tatay ni Eleazar, si Eleazartatay ni Matan, si Matan tatay ni Jacob,16 kag si Jacob tatay ni Jose nga asawa niMaria. Kag si Maria nga dia maman anangnaging nanay ni Jesus nga ginatawag ngaCristo. 17 Gani alin kay Abraham asta kay

David 14 ka magbarata ang nagdarason-dason. Kag alin kay David asta sa orasnga gindara sanda sa Babilonia, 14 ra kamagbarata ang nagdarason-dason. Kagalin ruman doto asta ibata si Cristo 14 raka magbarata ang nagdarason-dason.

Anang Pagkabata ni Cristo(Lu. 2:1-7)

18 Toladia anang pagkabata ni Jesu-Cristo. Si Maria nga anang nanay gin-pangako ron kay Jose nga maging anangasawa. Piro bago sanda nagdapun nas-apoan ni Maria nga tana nagabudus runpaagi sa anang gaum ang Ispirito Santo.19 Karon, si Jose nga anang maging asawatao ngamatarung. Kag tungudnga siMarianagabudus run bisan ara sanda pa nagda-pun indi tana runmagpakasal kanana, piroindi na ra gosto nga mauyaan si Maria.Gani naisip na nga bulagan na tana sasikrito. 20Mintras ginabinag-binag ni Joseanang imoon, may sangka angil nga alin saGinoo ang nagpakita kanana sa damgo kagnagkoon dayon kanana, makon na, “Jose,ikaw nga isara sa anang mga kaapo-apoanni David, indi kaw magkaadluk nga panga-sawaun si Maria tungud nga nagpanamkuntana paagi sa Ispirito Santo. 21Lalaki anangmaging bata, kag arananmonga Jesus, tun-gud nga lowasun na anang mga tao sa an-dang mga sala.” 22 Dia tanan natabo agudmatoman anang ginkoon ang Ginoo paagisa propita nga nagakoon, 23 “Magabudusang sangka daraga kag magabata lalaki,kag tawagun tana nga Emmanuel” (ngaanang gostong ambalun, “Ang Dios kaibanta”). 24Gani pagkabogtaw ni Jose gintomanna ang ginambal kanana anang angil angGinoo, kag ginbaton na si Maria bilanganang asawa. 25 Piro ara gid magtandugsi Jose kay Maria mintras ara pa nabataanang ginabudus nga dato. Kag pagkabata,ginaranan na nga Jesus.

2Ginsimba si Jesus ang mga Lalaki nga alin

sa Mororan1 Si Jesus ginbata sa Betlehem sa probin-

sya ang Judea sa tyimpo ni Aring Herodes.Pagkabata kay Jesus may mga tao nganagapanilag sa mga bitoon nga nagabotsa Jerusalem. Alin sanda sa sangka

Mateo 2:2 2 Mateo 2:21logar sa mororan kampi ang Jerusalem.2Nagpamangkot sanda sa mga tao, makon,“Diin dun ang nabata nga ari ang mga Ju-dio? Nakita namun anang bitoon pagmora,gani nagayan kami digi agud magsimbakanana.”

3 Pagkabati ni Aring Herodes sa baritanga dia, indi tana run mapabutang, patiang tanan ngamga tao sa Jerusalem. 4Ganiginpatawag na ang tanan nga mga manog-domara nga mga pari kag mgamanogtodloang Kasogoan kag nagpamangkot kanandakon diin mababata ang Cristo. 5 Makonnanda, “Doto sa Banwa ang Betlehem ngasakup ang Judea, tungud nga maman diaang nasolat ang ona paagi sa propita nganagakoon,6 ‘Kamo nga mga taga-Betlehem nga na-

gaoli sa probinsya ang Juda,Indong banwa indi ra gid magpaori sa mga

banwa nga nagapangona sa Juda;Tungud nga dian kanindo magaalin ang

manogdomaranga magaasikaso sa akun mga tinao nga

mga Israelita.’ ”7 Pagkabati dato ni Herodes ginpatawag

na dayon sa sikrito ang mga tao nga datonga nagabot alin sa mororan kag ginpa-mangkot na sanda konkano gid naggoa angbitoon nga andang ginakoon nga andangnakita. 8 Pagkatapos ginpaayan na sandasa Betlehem, makon na, “Sigi, panaw kamokag pangitaun nindo gid ang bata. Kagkon makita nindo tana gani, paulamunnindo ako ra, agud makaayan ako ra dotokag magsimba kanana.” 9-10 Pagkaambalang ari nagpanaw sanda. Kag mintrasnagapanaw sanda nakita nanda ruman angbitoon nga dato nga andang nakita. Ganinalipay sanda nga mayad. Nagpangonakananda ang bitoon asta sa anang logarang bata, kag pagabot doto nagtadung.11Pagsulud nanda sa kamalig nakita nandaang bata kag anang nanay nga si Maria.Kag naglood sanda kag nagsimba sa bata.Ginbokasan nanda dayon andang mgadara, kag nagrigalo sanda sa bata ang bo-lawan, insinso, kag ang paamot nga mira.

12 Pagoli nanda sa andang logar iba runnga dalan andang ginagian ay ginpaan-daman sanda ang Dios paagi sa damgo ngaindi sanda run magbalik kay Herodes.

Ang Pagpalagyaw sa Egipto13Pagkatapos nga nakaalin sanda, anang

angil ang Ginoo nagpakita kay Jose sadamgo kag nagkoon, “Pagbangon, daraaang bata kag anang nanay kag mag-palagyaw kamo sa Egipto. Kag doto kamolang anay magtinir mintras ara ako panagkoon kanindo ngamagalin, tungud ngapapangitaun run ni Herodes ang bata ngadan agud patayun.”

14 Gani ang gabi mismo nga dato nag-bangon si Jose kag gindara na ang bata kaganang nanay doto sa Egipto. 15Doto sandanagtinir asta napatay si Herodes.

Dia natabo agud matoman anangginkoon ang Ginoo paagi sa propita nganagakoon, “Gintawag ko akun bata alin saEgipto.”

Ang Pagpamatay ang Bata16 Pagkaulam ni Herodes nga ginloko

tana gali ang mga tao nga dato nga alinsa mororan, nasilag tana nga mayad. Nag-mandar tana nga pamatayun ang tanannga mga bata nga lalaki sa Betlehem kagsa anang palibot nga mga logar, alin sadarwa ka toig paubus. Ginpaimo na datoagud mapatay si Jesus. Tungud nga sonosa anang naulaman samga tao nga nagabotdoto alin sa mororan, aros darwa run katoig ang nakalubas alin andang pagkakitaang bitoon.

17 Sa natabo nga dato natoman ananggintagna ni propita Jeremias nga na-gakoon,18“Maynabatian nga pagpanangis kag pag-

wawaw sa banwa ang Rama.Ay nagapanangis si Raquel para sa anang

mga bata.Nagapanangis tana kag indi run gid ma-

paugpay anang buutTungud nga anang mga bata patay run.”

Ang Pagbalik alin sa Egipto19 Karon, pagkapatay ni Herodes, anang

angil ang Ginoo nagpakita ruman kay Josesa damgo doto sa Egipto, 20 makon na,“Pagbangon kag dara dayon ang bata kaganang nanay kag magbalik kamo sa Israeltungud nga napatay run ang nagingabotnga patayun ang bata.” 21Gani nagbangonsi Jose kag gindara na ang bata kag anangnanay pabalik sa Israel.

Mateo 2:22 3 Mateo 4:4

22 Piro pagkabati ni Jose nga si Arquelaomaman run ang nagsali sa anang tataybilang ari sa Judea, ginadlukan tana ngamagoli doto. Kag may paandam kananaang Dios sa damgo, gani nagdiritso sandarun lang sa probinsya ang Galilea. 23 Kagdoto sanda nagoli sa banwa ang Nazaret.Gani natoman anang ginkoon ang mgapropita ang ona nga tatawagun tana ngaNazareno.

3Anang Pagwali ni Juan nga Manogbunyag(Mc. 1:1-8; Lu. 3:1-18; Jn. 1:19-28)

1Karon, nagabot ang tyimpo nga si Juannga manogbunyag nagayan sa naligwinnga logar doto sa Judea kag doto tananagompisa wali sa mga tao, makon na,2 “Maginulsul kamo kag bayaan nindo ronindong mga sala, ay madali run lang ma-gari ang Dios digi sa kalibotan.” 3 Si Juangid anang ginakoon ni propita Isaias angmagkoon tana nga,“May nagasinggit sa naligwin nga logar,

makon na,‘Ipriparar nindo anang aragian ang Ginoo,Tadlunga nindo ang dalan ay madali tana

run lang magabot.’ ”4 Si Juan nga dia, anang lambong bolbol

ang kamilyo nga ginabul kag anang akuspanit. Anang pagkaun apan kag dugus.5 Doro gid nga mga tao alin sa Jerusalemkag sa mga banwa ang Judea kag sa mgabanwa nga marapit sa Soba ang Jordanang nagarayan doto kanana. 6 Ginakonanda andang mga sala kag ginbunyaganna sanda sa Soba ang Jordan.

7 Nakita ni Juan nga doro nga mgaPariseo kag mga Saduseo ang nagaarayandoto nga maparabunyag. Makon nakananda, “Kamo nga lai ang mga magkal,basi nagayan kamo digi? Sino ang nagkoonkanindo nga makakapalagyaw kamo saanang silot ang Dios nga madali run langmagabot? 8 Kon matood nga kamo nag-inulsul run sa indong mga sala pamatodinindo sa indong mga inimoan. 9 Indi kamomagsarig nga indi kamo pagasilotan tun-gud nga kamo anang mga kaapo-apoan niAbraham. Ay miski ang mga bato nga diapoidi nga imoon ang Dios nga anang mgabata ni Abraham kon gosto na. 10 Tandaan

nindo dia: ang wasay ginaanda run saanang pono gid ang mga kaoy. Ang kadakaoy nga ara nagapamonga angmayad ngabonga pokanun kag ipilak sa kalayo.

11 “Kamo ginabunyagan ko sa tobig bi-lang pagpakilala nga kamo nagainulsul runsa indong mga sala, piro ang masonodkanakun mas gamanan pa kanakun kagbisan maging anang sorogoon indi ako pagani poidi. Tana magabunyag kanindosa Ispirito Santo kag kon indi, sa kalayo.12 Tungud nga bubulagun na ang mgamatarung kag ang mga malain nga mgatao, pario tana sa tao nga nagapaanginanang inani agud bulagun ang timgas saopa. Ang timgas ibutang na sa bodiga, piroang opa tana sonogon na sa kalayo nga indimapatay.”

Ang Pagbunyag kay Jesus(Mc. 1:9-11; Lu. 3:21-22)

13 Karon, nagalin si Jesus sa Galilea kagnagayan tana ra doto kay Juan sa Sobaang Jordan agud magpabunyag. 14 Indiandan magbunyag si Juan ay makon na,“Basi mapabunyag kaw kanakun? Ako tanagani ang kinanglan ngamagpabunyag kan-imo.” 15 Piro makon ni Jesus kanana, “Sigilang, tungud nga maman dia ang dapatta nga imoon agud matoman anang gostoang Dios.” Gani nagpasogot si Juan kagginbunyagan na si Jesus. 16Pagkatapos nganabunyagan si Jesus, nagtakas tana alin satobig. Kag nagabri dayon ang langit kagnakita ni Jesus anang Ispirito ang Dios nganagtugpa kanana nga midyo sa salampati.17Kag may nabatian tana dayon nga limugalin sa langit nga nagakoon, “Maman diaakun pinalangga nga Bata. Nalilipay akonga mayad kanana.”

4Ang Pagsolay kay Jesus(Mc. 1:12-13; Lu. 4:1-13)

1 Pagkatapos dato, gindara dayon angIspirito Santo si Jesus sa naligwin nga logaragud solayun ni Satanas. 2 Sa sulud ang40 ka adlaw kag 40 ka gabi nagpoasa siJesus, kag gingutum tana. 3 Nagparapitkanana si Satanas kag nagkoon, makon na,“Abi kon ikaw manda anang Bata ang Dios,imoa abi nga tinapay ang mga bato ngadan.” 4 Piro makon ni Jesus kanana, “Ang

Mateo 4:5 4 Mateo 4:25

Kasolatan nagakoon nga ang tao bukunlang sa pagkaun maboboi, kondi kinanglanna ra ang tanannga anang ambal angDios.”

5 Pagkatapos dato, gindara tana dayonni Satanas sa Balaan nga Siodad, dotosa borobongan gid ang timplo. 6 Kagmakon na dayon kay Jesus, “Kon ikawmanda anang Bata ang Dios, abi pagloksopaidalum. Ay kabay may nakasolat sa Ka-solatan nga, ‘Sosogoon angDios anangmgaangil agud bantayan kaw. Samboton kawnanda agud bisan imong siki indi matigbaksa bato.’ ”

7 Piro makon ni Jesus kanana, “Maynakasolat ra sa Kasolatan nga nagakoon,‘Indi mo pagtirawan ang Ginoo nga imongDios.’ ”

8 Pagkatapos dato gindara na pa gid siJesus sa mataas gid nga bokid, kag gin-pakita na kanana ang tanan ngamga ginar-ian sa kalibotan kag kon paiwan kasadya.9 Makon dayon ni Satanas kanana, “Angtananngadan itawkokanimokonmagloodkaw kag magsimba kanakun.” 10 Makondayon ni Jesus kanana, “Satanas, pagalindigi kanakun! Ay may nakasolat sa Kasola-tan nga nagakoon, ‘Simbaun mo ang Ginoonga imong Dios kag tana lang gid imongsirbian.’ ”

11 Nagalin dayon si Satanas; kag anangmga angil ang Dios nagabot kag nagasikasokay Jesus.

SaGalileaGinompisaanni Jesus anangObra(Mc. 1:14-15; Lu. 4:14-15)

12 Pagkabati ni Jesus nga napriso siJuan nga manogbunyag, nagbalik tana saprobinsya ang Galilea. 13 Piro ara tana runnagtinir sa Nazaret kondi nagdiritso tanasa banwa ang Capernaum. Dia nga banwasa obayun ang Dagat ang Galilea kag sakupanang tiritorio ang Zabulon kag Naptali.14 Maman dia ang natabo agud matomananang gintagna ni propita Isaias, ay makonna,15 “Ang mga taga-Zabulon kag taga-Naptali

nagaoli marapit sa baybay kag saloyo ang Soba ang Jordan.

Dia ngamga tiritorio sakup ang Galilea ngaginaolian ang mga bukun Judio.

16 Piro bisan ang mga tao sa mga logarnga dia naduduluman, makakakitasanda ang solo nga masanag gid.

Ang mga naduduluman nga ginaadlukannga mapatay masanagan run.”

17 Doto sa logar nga dato nagompisa runwali si Jesus; makon na sa mga tao, “Mag-inulsul kamo kag bayaan nindo ron indongmga sala, ay maman run dia ang oras ngaang Dios magaari run digi sa kalibotan.”

Gintawag ni Jesus ang Apat kaMangingisda

(Mc. 1:16-20; Lu. 5:1-11)18 May adlaw nga si Jesus naga-

panaw doto sa baybay ang Dagat angGalilea nakita na ang magkabogto ngamangingisda nga si Simon nga ginatawagra nga Pedro kag anang libayun ngasi Andres. Nagaladlad sanda andanglambat ay sanda mga manogpangisda.19Makon ni Jesus kananda, “Dali, pagsonodkamo kanakun ay bukun dun isda indongpangitaun kondi todloan ko kamo ngamagpangita ang mga tao nga maging akunmga somolonod.” 20 Kag ginbayaan nandanga lagi andang mga lambat kag nagsonodkanana.

21 Pagkatapos, nagpadayon tana saanang pagpanaw kag sa onaan nakita nara ang magkabogto nga si Santiago kag siJuan nga mga bata ni Zebedeo. Sanda ngadarwa pati andang tatay nga si Zebedeodoto sa sakayan nga nagapona andangmgalambat. Gintawag ni Jesus angmagkabogto22 kag ginbayaan nanda ra nga lagi andangsakayan kag andang tatay kag nagtabid kayJesus.

Nagtodlo kag Nagpangayad si Jesus(Lu. 6:17-19)

23 Kag naglibot si Jesus sa bilog ngaGalilea nga nagatodlo sa anang mga sim-baan ang mga Judio. Ginwali na kanandaang Mayad nga Barita parti sa anang pa-gari ang Dios. Kag ginpangayad na angmga tao sa tanan nga klasi nga masakitkag balatian. 24 Naging bantog tana sabilog nga Syria, gani ginpandara ang mgatao kanana ang tanan nga mga masakitun;bisan ang mga nagaantos nga mayad tun-gud sa andangmgamasakit, ang mga gina-suludan ang mga malain nga ispirito, angmga koyapun kag ang mga paralitiko. Kagsanda tanan ginpangayad ni Jesus. 25 Doro

Mateo 5:1 5 Mateo 5:22gid ang mga tao nga nagtarabid kay Je-sus,mga taga-Galilea, taga-Decapolis, taga-Jerusalem, taga-Judea, kag ang iba alin satabok ang Soba ang Jordan.

5Anang Ginwali ni Jesus sa Bokid

1 Pagkakita ni Jesus sa doro nga mgatao nagtokad tana sa bokid kag nagpongkodoto. Anang mga somolonod nagparapitkanana 2 kag gintodloan na sanda dayon,makon na,3 “Masoirti ang mga tao nga nakaulam nga

kolang sanda sa Dios,ay kabilang sanda sa anang ginarian ang

Dios.4Masoirti ang mga nagakasubu,ay lilipayun sanda ang Dios.5Masoirti ang mga malolo,ay magiging anda ang bilog nga kalibotan.6Masoirti ang mga tao nga gosto gid mag-

imo anang kabubutun ang Dios,ay boligan sanda ang Dios agud maimo

nanda andang ginaandum ngadato.

7Masoirti ang mga maloloyon,ay kaloyan sanda ra ang Dios.8Masoirti ang mga tao nga limpyo andang

tagiposoon,ay makikita nanda ang Dios.9Masoirti ang mga tao nga nagaimo paagi

nga magkarasogot ang mga ara na-gairintindian,

ay ibibilang sanda nga anangmga bata angDios.

10 Masoirti ang mga tao nga ginaingabottungud sa andang pagsonod saanang kabubutun ang Dios,

ay kabilang sanda sa anang ginarian angDios.

11 “Masoirti kamo kon tungud sa indongpagsonod kanakun kamo ginapasipalaan,ginaingabot, kag ginaambalan ang tanannga klasi nga mga malain nga mga ambalnga poros botig. 12 Maman da dia andangginimo ang ona sa mga propita. Ganimagkalipay kamo nga mayad tungud ngamabaul nga balus indong mababaton dotosa langit.”

Asin kag Solo(Mc. 9:50; Lu. 14:34-35)

13 “Kamo nga akun mga somolonod ma-man ang pinakaasin digi sa kalibotan. Piro

kon magrimo anang lasa ang asin, ara runmay maimo para mapabalik anang datinga lasa. Gani indi run mapolosan kondiginapilak run lang kag ginalapak-lapakanang mga tao.

14 “Indong kaalimbawa pario ra sa solonga nagasanag sa mga tao digi sa kali-botan. Ang banwa nga ginpatindug saibabaw ang bokid indi matago. 15 Arara may nagasindi ang solo kag taklubanang surukuban, kondi ginatongtong gid satorongtongan agud masanagan ang tanansa sulud ang balay. 16 Gani toladan ra in-dong imoon. Pasanagun nindo indong solosamga tao, agudmakita nanda indongmgainimoan nga mayad kag dayawon nandaindong Tatay sa langit.”

Ang Panodlo Parti sa Kasogoan17 “Indi kamo gid maguna-una nga ako

nagayan digi agud doraun ang Kasogoankag anang mga panodlo ang mga propita.Nagayan ako digi agudmatomandato. 18Samatood tana, mintras dian ang langit kagang logta ara gid parti sa Kasogoan ngamadodora. Miski ang mga parti nga midyobukun importanti indi gid madoraan an-dang kinaologanmintras ara panatotomanang tanan nga dapat matoman. 19 Ganiang bisan sino nga magsoway bisan angpinakamaistan nga parti ang Kasogoan,kag magtodlo ra sa iba nga magsoway, tanaang pinakakubus sa anang ginarian angDios. Piro ang bisan sino nga magtomanang Kasogoan, kag magtodlo ra sa iba ngamagtoman, kikilalaun tana sa anang gi-narian ang Dios. 20 Gani ginasogidan kokamo nga kinanglan indong pagsonod saanang kabubutun ang Dios maglabaw pasa anang pagsonod ang mga manogtodloang Kasogoan kag ang mga Pariseo, ay konindi, indi kamomapabilang sa mga tao ngaginaarian ang Dios.”

Panodlo Parti sa Kasilag21 Makon pa ni Jesus, “Nabatian nindo

nga atun mga kaolang-olangan ang onaginkonan nga indi sanda dapat magpatayandang isigkatao, ay ang bisan sino ngamagpatay sisintinsyaan ang silot sa uku-man. 22 Piro dadi sogidan ko kamo nga angbisan sino nga nasisilag sa anang kapariosisintinsyaan ang silot sa ukuman. Kag

Mateo 5:23 6 Mateo 5:43ang bisan sino nga magboyayaw anangkapario nga nagakoon nga tana kabos-kabos, dadaraun tana sa mataas gid ngaukuman agud sintinsyaan. Kag ang bisansino nga magkoon sa anang kapario ngatana omang-omang gid, sintinsyaan tanasa nagadaba-daba nga kalayo sa impyirno.23 Gani miski doto ka run sa altar nganagadara imong alad sa Dios kag maymadumduman kaw nga may malain ngabuut imong kapario kanimo, 24 isala moanay imong inogalad marapit sa altar kagayanan mo nga lagi ang tao nga dato kagmagpakigosay kanana. Pagkatapos bagokaw garing magbalik sa altar kag magaladimong inogalad sa Dios.

25 “Kon may magakosar kanimo, mag-pakigariglo kaw nga lagi kanana mintrasara kamo pa kaabot sa korti. Ay kon kamodoto ron sa wis basi kon iintriga kaw angwis sa polis kag prisoon kaw dayon. 26 Kagsigorado gid nga indi kawmakagoamintrasara mo pa nabayadan ang tanan imongmolta.”

Ang Panodlo Kontra sa Pagolid sa BukunImong Asawa

27 “Nabatian nindo nga ang ona ginko-nan ang mga tao nga indi sanda magpang-inbabai. 28 Piro dadi sogidan ko kamo ngaang lalaki nga nagasulung sa babai ngamay malain nga andum, pario ron da sanagapanginbabai tana. 29 Gani kon imongtoo nga mata maman ang kabangdanannga ikaw nagakasala, lukada kag ipilak.Ay mas mayad pa nga madora ang sangkaparti imong lawas kaysa komplito imonglawas piro ipilak kaw sa impyirno. 30 Kagkon imong too nga alima maman ang ka-bangdanan nga ikaw nagakasala otoda kagipilak. Ay mas mayad pa nga madora angsangka parti imong lawas kaysa komplitoimong lawas piro ipilak kaw sa impyirno.”

Ang Panodlo Parti sa Pagbulagan(Mt. 19:9; Mc. 10:11-12; Lu. 16:18)

31 “Gintodlo ra ang ona nga kon anglalaki gosto nga magpakigbulag sa anangasawa, dapat tawan na kasolatan bilangpamatood nga sanda nagbulag run. 32 Pirodadi sogidan ko kamo nga kon bulaganang lalaki anang asawa nga ara ra nag-panginlalaki, tana mismo ang nagatolod sa

anang asawa ngamagkasala ay mapaasawatana ruman kag magaolid sa bukun anangmatood nga asawa. Kag ang bisan sinonga magpangasawa sa babai nga dato ngaginbulagan anang asawa nagakasala ra sapagpakigolid kanana.”

Ang Panodlo Parti sa Pagsompa33 Makon pa ni Jesus, “Nabatian nindo

ra nga atun mga kaolang-olangan ang onaginkonan nga kon ang taomay ginpangakokag ginsompaan na pa sa anang aran angGinoo, kinanglan tomanun na gid. 34 Pirodadi sogidan ko kamo nga kon kamo mag-pangako, indi kamo gid magsompa. Indikamo ron magkoon nga ‘Dan pa ang langit’ay dian anang trono ang Dios, 35 okon ‘Danpa ang logta’ ay dan anang ginatongtongananang siki. Indi kamo ra maggamit angJerusalem sa indong pagsompa tungud ngamaman dan anang siodad ang bantog ngaari. 36 Indi kamo ra magkoon nga, ‘Bisanmapatay ako pa,’ ay bisan sangka book langgani indi mo mapapoti okon mapaitum.37 Ang dapat tana, magkoon kaw nga ‘Uu’kon uu kag ‘Indi’ kon indi; ay kon dogangannindo pa mga sompa-sompa, alin run dankay Satanas.”

Indi kamo Magbatok sa Indong Kapario(Lu. 6:29-30)

38 “Nabatian nindo ra ang panodlo angona nga, ‘Ang nakalotak anang mata anangkapario, lotakun ra anang mata; kag angnakabingaw anang ipun anang kapario,bingawon ra anang ipun.’ 39 Piro dadisogidan ko kamo nga indi nindo pagbalusimalain ang nagaimo malain kanindo. Kontampalingun kaw sa too, agoantaun molang bisan tampalingun kaw pa sa wala.40 Kag kon may magdimanda kanimo agudbulun imong pinakakamisita, itaw ron langkanana pati imong lambong kon bulun nara. 41Kon may soldado nga magrugus kan-imo nga papasanun kaw anang karga mgasangka kilomitro, imoa nga darwa. 42 Tawiang nagapangayo kanimo, kag pauramaang magauram.”

Igogmaa Nindo Indong Kaaway(Lu. 6:27-28, 32-36)

43 “Nabatian nindo ra ang panodlo angona nga nagakoon, ‘Igogmaa nindo indongamigo, kag dumuti nindo indong kaaway.’

Mateo 5:44 7 Mateo 6:1544 Piro dadi ginakonan ko kamo, igogmaanindo indong kaaway. Bisan pa ang mganagaingabot kanindo ipangamoyo nindo.45 Kag kon imoon nindo dia, maging ma-tood kamo nga mga bata indong Tatay ngasa langit (tungud nga pario kamo kanananga mayad indong pagtratar sa tanan). Aybukun lang sa mga mayad nga mga taoanang ginapasirakan anang adlaw kondipati sa mgamalain. Kag bukun lang samgamatarung anang ginatawan ang oran kondipati sa mga bukun matarung. 46 Indi kamomagisip ngamay balus kamo nga paabotonalin sa Dios kon mayad kamo ra lang samga tao nga mayad kanindo. Ay miski angmga manogsokot ang bois nga ginabilangnindo nga malain nga mga tao toladan raandang ginaimo. 47 Kag kon indong mgakabogto lang indong ginabogno, ano gidindong ginaimo nga mas mayad kaysa iba?Bisan ang mga tao nga ara nagakilala saDios toladan ra andang ginaimo. 48 Ganimagingmayadkamo, pario sa indongTataynga sa langit nga ara gid kasawayan saanang pagogali.”

6Ang Pagtaw sa Iba

1 “Magandam kamo ay basi kon in-dong ginaimo sa pagpakadiosnon pakita-kita lang sa mga tao. Ay kon pakita-kitalang gani, ara kamo gid babatonon ngabalus alin sa indong Tatay nga sa langit.

2 “Gani kon kamo nagalimos indi nindoipanogid-sogid pario anang ginaimo angiba nga nagapakita-kita lang sa mga sim-baan kag sa mga dalan. Toladan andangginaimo agud dayawon sanda angmga tao.Piro ang matood tana, bukun sanda sin-siro sa andang ginaimo. Kag tungud ngagindayaw sanda run ang mga tao, nabatonnanda run andang balus. Gani ara sandarunpaaboton alin sa Dios. 3Kamo tana, konkamonagabolig samgamalisud, indi nindoron pagipaulam bisan pa sa indong pinaka-masuud nga amigo. 4 Kag kon sa sikritoindong pagtaw indong bolig, nakikita danindong Tatay nga sa langit, kag tana ma-man ang mabalus kanindo.”

Panodlo Parti sa Pangamoyo(Lu. 11:2-4)

5 “Kag kon kamo magpangamoyo, indikamo magwad sa anang ginaimo ang mgatao nga poros lang pakita-kita andang gi-naimo. Gosto nanda magpangamoyo nganagatindug sa mga simbaan kag sa mgakanto ang mga karsada agud makita angmga tao nga sanda diosnon. Sa matoodtana, nabaton nanda run anang pagdayawang mga tao kananda. Gani ara sandarun paaboton alin sa Dios. 6 Piro kamotana, kon kamomagpangamoyo, magsuludkamo sa indong koarto kag magpanirado.Kag doto kamo magpangamoyo sa indongTatay nga sa langit nga indimakita. Kag in-dong Tatay nga nakakakita indong ginaimosa sikrito maman ang magabalus kanindo.

7“Kon kamo nagapangamoyo, indi kamomaggamit doro nga mga arambalun ngaara polos. Dan toladan anang ginaimo angmga tao nga ara nagakilala sa Dios. Ayandang pagsarig sasabatun sanda ang Dioskon malawig andang mga pagpangamoyo.8 Indi nindo pagwadun andang ginaimo.Ay atung Tatay kaulam run nga lagi konano atun mga kinanglan bisan ara kitapa kapangamoyo. 9 Gani magpangamoyokamo toladia;‘Amun Tatay nga sa langit,Kabay pa nga taodon kaw ang mga tao,10 Kabay pa nga magari kaw ron digi kana-

mun,Kag kon paiwan nga imong kabubutun gi-

natoman doto sa langit,Kabay pa nga tomanun ra digi sa kalibotan.11Tawi kami amun kinanglan nga pagkaun

sa adlaw nga dia,12 Patawada kami sa amun mga sala,Ay ginpatawad namun ra ang nagkasala

kanamun.13 Indi mo kami pagipadaug sa mga pagso-

lay,Kondi lowasa kami kay Satanas.[Tungud nga ikaw ang Ari, ang Makaga-

gaum, kag ang Darayawon asta saara kataposan. Amin.]’

14 Kon ginapatawad nindo ang mga taonga nagkasala kanindo, patawadun kamora indong Tatay nga sa langit. 15 Piro konindi kamo magpatawad kananda, indongTatay indi ra magpatawad kanindo.”

Panodlo Parti sa Pagpoasa

Mateo 6:16 8 Mateo 7:216 “Kag kon kamo magpoasa, indi kamo

magwad sa mga tao nga nagapakita-kitalang nga sanda nagapoasa agud dayawonsanda. Nagalagaw sanda lang nga ara na-gapangramos kag ara nagapanodlay agudmaulaman ang iba nga sanda nagapoasa.Sa matood tana, nabaton nanda run anangpagdayaw ang mga tao kananda, gani arasanda run paaboton alin sa Dios. 17 Pirokon kamo tana ang magpoasa, magpan-gramos kamo kag sodlayun nindo indongbook, 18 agud ara maymakaulam nga kamonagapoasa loas sa indong Tatay nga indimakita. Kag tana nga nakakakita indongmga ginaimo sa sikrito maman ang maga-balus kanindo.”

Ang Manggad sa Langit(Lu. 12:33-34)

19 “Indi kamo magtipon ang manggadpara sa indong kaogalingun digi sa kalib-otan, tungud nga digi kutkutun ang mgasapat-sapat, kag kon indi, tuktukun ra lang.Okon maimo ra nga suludun ang takawanindong balay kag takawon. 20 Indongimoon tana, magtipon kamo indongmang-gad doto sa langit, ay doto ara may naga-pangutkut, ara tuktuk, kag indi makasuludang takawan. 21 Ay kon diin indong mang-gad doto ra pirmi indong tagiposoon.”

Ang Mata Pinakasolo ang Lawas(Lu. 11:34-36)

22 “Atun mata anang pinakasolo atunlawas. Gani kon masanag imong pan-ulung nasasanagan run da imong bilognga lawas. 23 Piro kon imong panulungmadulum naduduluman ra imong bilognga lawas. Gani kon ang ginakoon nga solonga dian kanimo ara nagataw kasanag, taymasyado kadulum imong kaimtangan.”

Sino atun Dapat Sirbian, Ang Dios okon angManggad?

(Lu. 16:13; 12:22-31)24 “Ara tao nga makasirbi ang dungan sa

darwa ka agalun, ay ang matatabo mari-moan tana sa isara kag magapalangga saisara; magakampi tana sa isara kag maga-pakalain sa isara. Kamo indi ra makasirbiang dungan sa Dios kag sa manggad.

25 “Maman dan nga nagakoon akokanindo nga indi kamo magsari palibugkon sa diin kamo mabuul indong kaunun

agud maboi kamo. Indi kamo ra magsaripalibug kon sa diin kamo mabuul indongilambong. Ay kon kamo ginatawan nakaboi kag lawas indi maimo nga indina kamo pagtawan pagkaun kag indonginoglambong. 26 Sulunga nindo angmga pispis nga nagarulupad. Ara sandanagatanum, ara sanda nagaani, kag arasanda nagatipon bisan ano sa bodiga. Pirosono sa bugna indong Tatay sa langitginatawan na sanda andang pagkaun. Kagkabay mas palangga kamo kaysa mgapispis. 27 Kag bisan magpalibug kamo paramapalabug indong kaboi, indi nindo ra gidmapapalabug bisan maistan lang.

28 “Kag basi nagapalibug kamo gid konsa diin kamo mabuul indong ilambong?Sulunga nindo lang bala ang mga bolaknga nagatobo bisan diin. Ara sanda na-gapangabudlay; kag ara sanda ra nagapa-mudbud. 29 Piro sa matood tana, bisanang bantog kag manggaranun nga ari ngasi Solomon, anang mga lambong indi gidmakapario sa anang kasadya ang bisanisara sa mga bolak. 30 Gani kon gina-pasadya ang Dios ang mga ilamonon ngaboi dadi, piro maboay-boay malalayung ralang kag totodan, ta kondi mas labi rungid kamo nga anang palambongan. Angkaistan indong pagsarig sa Dios. 31 Indikamo magsari-palibug kon sa diin kamomabuul indong kaunun kag inumun, kagindong ilambong. 32 (Maman dia anangginapalibugan pirmi ang mga tao nga aranagakilala sa Dios.) Kaulam indong Tataynga sa langit nga kinanglan nindo angmga butang nga dia. 33 Indong imoontana, onaunnindo anay anang ginarian kagkon ano ang mga mayad nga imoon sonosa anang kabubutun, kag indong mga ki-nanglanunnga dan, tanan itawna kanindo.34 Gani indi kamo magsari palibug partisa indong paraaboton, kondi isipun nindogaring kon dian run. Indi kinanglan ngadogangan nindo pa ang paralibugan nga sadadi.”

7Indi Nindo Pakalainun ang Iba(Lu. 6:37-38, 41-42)

1 “Indi nindo pakalainun ang iba agudindi kamo ra pagpakalainun ang Dios. 2Ay

Mateo 7:3 9 Mateo 7:23

kon ano indong gamitun sa pagpakalainsa iba maman ra dato anang gamitun angDios sa pagpakalain kanindo. Kon sa su-rukuban, ang surukuban nga indong gi-nagamit sa iba maman ra ang surukubannga gamitun ang Dios kanindo. 3Basi gina-pamolalunganmogid angmaistan nga pol-ing sa anang mata imong kapario, piro aramo ginasapaka imong poling nga midyo satablon kabaul? 4 Paiwan imong pagkoonkanana nga ‘Abi bulun ko imong poling,’kon sa imong mata mismo may poling ngamidyo tablon anang kabaul? 5 Gani sinoka gid nga nagapakalain sa imong kaparionga ikaw gani sobra pa kanana? Dapattana bulun mo anay ang poling nga dawtablon dian sa imong mata, agud masadyaimong pagsulung, kag bago mo garing bu-lun anang poling nga maistan imong ka-pario.

6 “Indi kamo magtodlo anang mga pan-odlo ang Dios sa mga tao nga ara na-liag magpamati. Kon imoon nindo dan,midyo sa ginapilak nindo sa mga ayam angmga butang nga parti sa Dios. Kag angmatatabo, balikidun kamo pa kag kagatundayon. Midyo ra dan sa ginpilak nindo in-dong mga pirlas sa mga baboy, pagkataposlapak-lapakun nanda ra lang.”

Magpangayo, Magpangita kag Magpanok-tok

(Lu. 11:9-13)7 “Magpangayo kamo sa Dios kag tawan

kamo. Magpadayon kamo gid sa pag-parapit kanana parti sa indong mga ki-nanglan kag tigayonon na kamo. Mag-pangamoyo kamo sa Dios kag sabatun nakamo. 8 Tungud nga ang tanan nga naga-pangayo sa Dios nakakabaton. Ang mganagaparapit tigayonon. Kag ang mga na-gapangamoyo sabatun. 9 Kamo nga mgaginikanan, kon nagapangayo ang pagkaunindong bata ginatawan nindo ang bato?10 Kon nagapangayo isda ginatawan nindoang magkal? Syimpri ara! 11 Ta kon kamonga mga makasasala antigo magtaw angmayad nga mga butang sa indong mgabata, sigorado gid nga indong Tatay ngasa langit magataw ra ang mayad nga mgabutang sa mga nagapangayo kanana.

12 “Kon ano indong gosto nga imoonkanindo indong kapario, maman da indong

imoon kananda. Maman dia ang osto ngapagtoman sa Kasogoan nga ginbilin niMoi-ses kag sa mga panodlo ang mga propita.”

Ang Masipot nga Poirtaan(Lu. 13:24)

13 “Magsulud kamo sa masipot nga poir-taan, tungud nga ang mawayang nga poir-taan kag malapad nga dalan maman angnagapaayan sa impyirno, kag doro ang na-gaagi sa dalan nga dan. 14Piro ang masipottana nga poirtaan kag malisud nga dalannagapaayan sa kaboi nga ara kataposan,kag malaka ang nagaagi dian.”

Ang Kaoy Nakikilala sa anang Bonga(Lu. 6:43-44)

15 “Magandam kamo sa mga tao nga salaandang mga panodlo. Dia nga mga taomidyo mga tomoloo kon sulungun mo piroangmatood tana pario sanda samapirintasnga mga sapat. 16 Makikilala nindo sandapaagi sa andang mga inimoan. Pario radan sa mga ilamonon nga may siit, aranapopolosi andang bonga. 17-18 Ang kaoynga ara dipirinsya, masadya anang bonga,kag indi makapamonga ang marimo. Piroang kaoy tana nga may dipirinsya, marimoanang bonga, kag indi makapamonga angmasadya. 19 Ang tanan nga kaoy nga aranagapamonga ang masadya nga bonga gi-natapas kag ginasonog dayon. 20 Gani angmga tao nga sala andang panodlo makiki-lala nindo sa andang mga inimoan.”

Ang Nagaimo Malain Indi Pagkilalaun angDios

(Lu. 13:25-27)21 “Doro nga mga tao ang nagatawag

kanakun nga, ‘Ginoo,’ piro ara nagakaolo-gan nga sanda makakabilang run sa mgatao nga ginaarian ang Dios. Ang mga taolang gid tana nga nagatoman anang gostoakun Tatay nga sa langitmaman angmaka-sulud sa anang ginarian. 22 Kon magabotang adlaw ang pagukum doro ang maga-koon kanakun nga, ‘Ginoo, kabay sa imongaran nagsogid kami sa mga tao imong am-bal, nagpagoa kami ang mga malain ngaispirito, kag doro nga mga milagro amunginpangimo.’ 23 Sasabatun ko dayon sandanga, ‘Ara ako gid kakilala kanindo. Parayukamo kanakun, kamo nga manogimo angmalain!’ ”

Mateo 7:24 10 Mateo 8:16Paanggid Parti sa Darwa ka Tao nga Nag-

patindug ang Balay(Lu. 6:47-49)

24 “Gani ang bisan sino nga nagapamatikag nagasonod sa akun mga panodlo ngadia, anang kaalimbawa pario sa tao ngamaaram nga nagapatindug anang balay sapondasyon nga bato. 25Kag bisan magorantodo kag magbaa, kag magbira-bira uyupang angin nga mabaskug, indi magubatungud nga ginpatindug sa marigun ngapondasyon nga bato. 26 Piro ang tao tananga nakabati akun mga ginatodlo, gar-ing ara nagasonod, maging pario sa taonga kabos-kabos nga nagapatindug anangbalay sa baras. 27 Kag kon magoran todokag mabaa, kag magbira-bira uyup ang an-gin nga mabaskug, maguguba anang balay,kag magarinagamak asta mawasak.”

Anang Awtoridad ni Jesus28Pagkatapos ambal ni Jesus parti samga

butang nga dato, natingala nga mayad angmga tao 29 tungud nga nagtodlo tana ngamay awtoridad, kag bukun pario sa andangmga manogtodlo ang Kasogoan.

8Ang Tao nga Aroon Ginayad ni Jesus(Mc. 1:40-45; Lu. 5:12-16)

1 Pagkatapos anang pagtodlo ni Jesusdoto sa bokid, naglusub tana kag doro ngamga tao ang nagsonod kanana. 2 Karon,may sangka aroon nga nagparapit kananakag naglood, kag nagkoon, “Ginoo, na-gapati ako nga mapaayad mo ako saakun masakit nga marisna kon gosto mo.”3 Gintandug tana dayon ni Jesus nga na-gakoon, “Gosto ko. Sigi, maayad kaw ron.”Kag lagi-lagi nagayad tana sa anang aro.4Kag ginbilinan tana dayonni Jesus,makonna, “Indi kaw gid magpamarita bisan kino,kondi magdiritso kaw sa pari kag magpa-sulung kanana. Pagkatapos magalad kawdayon ang alad nga ginsogo ni Moises agudmapamatodan ang mga tao nga mayad karun.”

Anang Sorogoon ang Kapitan Ginayad niJesus

(Lu. 7:1-10)5 Karon, ang nagapasulud run si Jesus

sa banwa ang Capernaum, may nagparapit

kanana nga sangka tao. Dia nga tao kap-itan ang bali 100 ka soldado nga Romano.Makon na nga nagapakitloy, 6 “Ginoo, akunsorogoon doto sa balay nagamasakit. Inditana run makaolag kag sugung anang pa-matyag.” 7 Makon ni Jesus kanana, “Sigi,maayan ako sa imong balay kag ayadun kotana dayon.” 8 Piro makon anang sabatang kapitan, “Ginoo, bukun ako bagay ngamagsulud kaw pa sa akun balay. Mag-ambal ka lang kag magaayad run akunsorogoon. 9 Naulaman ko dia tungud ngaako sa idalum ra ang opisyalis, kag maymga sinakupan ako ra nga mga soldado.Gani kon magkoon ako sa isara nga mag-panaw, nagapanaw tana. Kag konmagkoonako sa isara nga magparapit, nagaparapittana. Kag kon ano akun ginasogo sa akunoripun, ginaimo na ra. Gani nagapati akonga kon ano imong iambal matotoman.”10 Pagkabati dato ni Jesus natingala tananga mayad. Kag makon na dayon sa mgatao nga nagatabid kanana, “Ara ako pa gidkakita tao sa Israel nga may pagtoo ngapario dia. 11 Gani tandaan nindo dia! Doronga mga tao nga bukun Judio ang maga-alin sa mororan kag kasalupan kag magingkaiban sanda nanday Abraham, Isaac, kagJacob sa ponsyon doto sa anang ginarianang Dios sa langit. 12 Piro doro nga mgakaapo-apoan ni Israel nga ginpripararanang Dios anang ginarian ang ipipilak sagoa, doto sa madulum nga marayu sa Dios.Kagmagapanangis sanda gid tana kagmag-abagrut andang ipun.” 13Makon dayon niJesus sa kapitan, “Pagoli run. Nagtoo kaw,gani matatabo imong ginapangayo.” Kagdato nga lagi nagayad anang sorogoon angkapitan.

Doro anang Ginpangayad ni Jesus(Mc. 1:29-34; Lu. 4:38-41)

14Nagayan si Jesus sa anang balay ni Pe-dro. Pagabot na doto nakita na nga anangpanogangan ni Pedro nga babai nagainggatungud nga may ragnat. 15 Gintandug niJesus anang alima ang babai, kag lagi-laginagayad. Kag nagbangon tana kag ginpri-pararan na pagkaun sanday Jesus.

16 Pagkasirum, doro nga mga tao ngamay malain nga ispirito ang ginpandara

Mateo 8:17 11 Mateo 9:3kay Jesus. Sangka pagambal na lang na-gralayas ang mga malain nga ispirito, kagangmga nagamarasakit ginpangayad na ratanan. 17 Ginimo na dato agud matomananang gintagna ni propita Isaias nga na-gakoon,“Tana gid ang nagayad atun mga masakit,Kag ginbuul na atun mga balatian.”

Pagsonod kay Jesus(Lu. 9:57-62)

18 Pagkakita ni Jesus nga dorong taoang nagtiripon doto kanana, ginsogo naanangmga somolonod ngamagpriparar aymatabok sanda sa loyong baybay. 19 Karonmay sangkamanogtodlo ang Kasogoan nganagparapit kanana kag nagkoon, makonna, “Maistro, masonod ako kanimo abirkon diin kaw magayan.” 20 Piro makon niJesus kanana, “Ang mga singgarong mayboo nga ginaolian, kag ang mga pispis maypogad, piro Ako nga Naging Tao, ara akobalay nga akun gid nga sarang ko map-awayan. Ta, matabid kaw pa kanakun?”21 May sangka somolonod ra si Jesus nganagkoon, makon na, “Ginoo, abi maoli akoanay, kag kon mapatay run akun tataykag maipalubung ko bago ako masonodkanimo.” 22 Makon ni Jesus kanana, “Angmga tao nga patay sa panulung ang Diosmaman imong palubungun ang mga patay.Ikaw tana magsonod kanakun.”

Ginpapoas ni Jesus ang Mabaskug nga An-gin

(Mc. 4:35-41; Lu. 8:22-25)23 Nagsakay dayon si Jesus sa sakayan

kag anang mga somolonod nagtabid rakanana. 24 Mintras nagapalayag sanda,golpi lang nga nagdurus, kag aros indi runkitaun andang sakayan sa daloyon. Pirosi Jesus tana nagakatorog. 25 Gani gin-parapitan tana anang mga somolonod kagginpokaw. Makon nanda, “Ginoo, tabang!Malolonod kita run!” 26 Makon ni Jesuskananda, “Ay dan basi ginaadlukan kamo?Kolang indong pagtoo.” Nagbangon tanadayon kag ginsaway na ang angin kag angmga daloyon nga magpoas. Kag golpi langnga naglinaw. 27 Natingala nga mayadanang mga somolonod. Makon nanda,“Ano nga tao dia nga bisan ang angin kagang dagat nagatoman kanana?”

Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Tao ngaMay Malain nga Ispirito

(Mc. 5:1-20; Lu. 8:26-39)28 Pagabot nanda sa loyong baybay nga

sakup ang Gadareno, ginsolang-solang siJesus ang darwa ka tao nga nagalin sa mgakowiba nga rulubungan. Ang darwa ngadato ka tao pario nga may mga malainnga ispirito. Masyado sanda kaisug, ganinaadlukan ang mga tao nga magagi doto.29 Pagkakita nanda kay Jesus nagsinggitsanda, makon, “Ikaw nga Bata ang Dios,ano imong labut kanamun? Nagayan kawdigi agud silotan kami? Bukun pa ganiang oras.” 30 Karon, doto sa marayu-rayudoro ngamga baboy angnagaparanginaun.31Nagpakitloy ang mgamalain nga ispiritonga nagakoon, “Kon pagoaun mo gid mankami, abi togoti kami nga magsulud dotosa mga baboy nga dato.” 32 Makon niJesus kananda, “Ala sigi doto kamo!” Ganinaggoa sanda sa darwa ka tao kag nagsuludsanda sa mga baboy. Kag nagdaragoyondayon ang tanan ngamga baboy palusub samatidluk nga banggilid diritso sa tobig kagnagkaralumus.

33Ang mga manogsagod tana ang baboynagdaralagan sa kaadluk paayan sa banwakag pagabot nanda doto nagpamaritasanda kon ano ang natabo sa mga baboykag sa darwa ka tao nga dati may malainnga ispirito. 34 Gani ang tanan ngatao sa banwa nagarayan kay Jesus kagnagpakitloy nga kon maimo magalin tanadoto sa andang logar.

9Ginayad ni Jesus ang Paralitiko(Mc. 2:1-12; Lu. 5:17-26)

1 Gani nagsakay ruman sanday Jesussa sakayan kag nagpalayag sanda pabalik.Kag pagabot nanda doto nagoli dayon siJesus sa anang banwa. 2Ang tana doto ron,may mga tao nga nagabot nga nagakan-toang ang tao nga paralitiko. Pagkakita niJesus nga mabaul andang pagtoo kanana,nagkoon tana sa paralitiko, makon na,“Magkalipay kaw, imong mga sala gin-patawad run.” 3 Karon, may mga manog-todlo doto ang Kasogoan nga nakabati,ganimakonnanda sa andang una-una lang,“Anang ginaambal ang tao nga dia kontra

Mateo 9:4 12 Mateo 9:22sa Dios.” 4 Naulaman ni Jesus kon anoandang ginaisip, gani makon na kananda,“Basi nagaisip kamo ang marimo? 5 Diinbala ang mas maulas, ang magkoon saparalitiko nga ‘Imongmga sala ginpatawadrun,’ okon ang magkoon nga ‘Pagtindugkag magpanaw’? 6 Dadi pamatodan kokanindo paagi sa pagayad ang paralitikonga dia nga Ako nga Naging Tao may gaumdigi sa logta sa pagpatawad ang mga sala.”Kagmakon na dayon sa paralitiko, “Pagtin-dug, daraa imong iringgaan kag magoli.”7 Kag nagtindug ra nga lagi ang tao kagnagoli. 8 Pagkakita dato ang mga taoginkulbaan sanda, kag gindayawnanda angDios ay nagtaw tana ang gaumnga toladatosa mga tao.

Gintawag ni Jesus si Mateo(Mc. 2:13-17; Lu. 5:27-32)

9 Pagalin ni Jesus doto nakita na angmanogsokot ang bois nga si Mateo nga na-gapongko sa anang opisina. Makon ni Jesuskanana, “Dali, pagsonod kanakun.” Kagnagtindug ra dayon si Mateo kag nagsonodkay Jesus.

10Karon, ang si Jesus kag anang mga so-molonod nagakaun sa balay ni Mateo, doronga manogsokot ang bois kag iba pa ngaginakilala kono nga mga makasasala angnagabot kag nakaiban nanda sa pagkaun.11Kagdia nakita angmgaPariseo. Gani gin-pamangkot nanda anang mga somolonod,makonnanda, “Basi nagadapun sa pagkaunindong manogtodlo sa mga tao nga dannga mga makasasala?” 12 Dato nga pa-mangkot nabatian ni Jesus, gani ginsabatna paagi sa paanggid, makon na, “Bukunang mga tao nga mayad andang lawas angnagakinanglan ang manogbolong, kondiang nagamasakit. 13 Osisaa nindo kon anoanang kaologan anang ginakoon ang naka-solat sa Kasolatan nga, ‘Bukun indong mgaalad akun gosto kondi indong kalooy saisara kag isara.’ Ara ako nagayan digi agudtawagun ang mga tao nga nagakabig saandang kaogalingun nga sanda matarung,kondi nagayan ako tana digi para sa mgatao nga nagaako nga sanda makasasala.”

Pamangkot Parti sa Pagpoasa(Mc. 2:18-22; Lu. 5:33-39)

14 May mga somolonod si Juan ngamanogbunyag nga nagayan doto kay Je-sus kag nagpamangkot, makon nanda,“Kami kag ang mga Pariseo pirmi nga na-gapoasa. Piro basi imong mga somolonodtana ara nagapoasa?” 15 Makon ni Jesusnga nagsabat kananda, “Ipabutang ta maykasal. Syimpri indi maimo nga magpanga-subu ang mga bisita mintras kaiban nandapa ang nobyo. Piro magaabot ang adlawnga ang nobyo bulun run kananda, kagbago sanda magaporoasa.”

16Nagsogid ra si Jesus angmga paanggidagud itodlo kananda nga indi maimo ngadapunun anang mga panodlo kag ang datinga mga panodlo ang mga Judio. Makonna, “Ang bago nga tila nga ara pamapakurubukun mayad nga itambul sa lagi nga lam-bong, tungud nga kon bonakan run angtinambulan nga lambong, magakuru angbago nga tila kag magairit ang tinambu-lan. Kag magabaul run gid anang gisak.17Maman ra dan angmatatabo kon ibutangang bago nga bino sa lagi nga suruludannga panit. Mabobostik ang suruludan,kag maooyang ang bino. Kag indi run damapolosan ang suruludan. Gani kinanglangid nga ang bago nga bino ibutang sa bagora nga suruludan nga panit agud ara maymaiwan.”

Anang Bata ang Judio nga Opisyal Kag angBabai nga Ginatagasan

(Mc. 5:21-43; Lu. 8:40-56)18 Mintras nagaambal pa si Jesus, may

Judio nga opisyal nga nagabot. Nagloodtana kay Jesus kag nagpakitloy, makon na,“Akun bata nga babai bago lang gid nap-atay, piro kon ayanan mo kag itongtongimong alima kanana, nagapati ako ngamaboboi tana ruman.” 19Gani nagtindug siJesus kagmagtabid kanana. Anangmga so-molonod ni Jesus nagtabid ra. 20-21Mintrasnagapanaw sanda, may babai nga naga-parapit gid sa anang likod kampi ni Je-sus. Dato nga babai ginatagas-tagasan angdogo sa sulud dosi ka toig. Naisip na ngakon tana makatandug lang gid sa ananglambong ni Jesus magaayad tana. Ganigintandug na anang sidsid anang lambongni Jesus. 22 Nagliso dayon si Jesus kagpagkakita na sa babai makon na, “Nene,magkalipay kaw, imong pagtoo kanakun

Mateo 9:23 13 Mateo 10:7ang nagpaayad kanimo.” Kag lagi-lagi na-gayad ang babai nga dato.

23Nagdayon sanday Jesus sa anang balayang opisyal, kag pagsulud na doto nakitana nga doto ron ang mga mosikiro para sapatay kag ang mga tao nga nagakinagolo.24 Gani makon na sa mga tao, “Abi paggoakamo anay, ay bukun patay ang bata kondinagakatorog tana lang.” Kag ginkadlawannanda si Jesus. 25 Pagkapagoa ni Jesus samga tao, nagsulud tana dayon sa anangkoarto ang bata. Ginkaputan na anang al-ima kag nagbangon dayon ang bata. 26Kagang natabo nga dia nabantog sa tanan ngamga banwa sa palibot.

Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Bolag27 Pagalin ni Jesus sa logar nga dato,

may darwa ka bolag nga nagsonod kanananga nagasinggit. Makon nanda, “Ikaw ngamanonobli anang ginarian ni David, abikaloyi kami ra!” 28 Pagabot ni Jesus sabalay nga anang ginadayonan, nagparapitkanana ang darwa nga dato ka bolag. Gin-pamangkot na sanda, makon na, “Nagap-ati kamo bala nga mapaayad ko kamo?”Makon nanda, “Uu, nagapati kami.” 29 Kaggintandug dayon ni Jesus andang mata kagmagkoon, “Sono sa indong pagtoo mamanda ang matatabo kanindo.” 30 Kag na-gayad ranga lagi andangmata kagnakakitasanda run. Ginbilinan sanda dayon niJesus nga indi sanda gidmagpanogid-sogidbisan kino. 31 Piro andang ginimo tana,nagpanaw sanda kag ginpamarita nanda sabilog nga logar nga dato kon ano anangginimo ni Jesus kananda.

Ginayad ni Jesus ang Apa32 Pagkaalin nanda, may gindara kay

Jesus nga sangka apa nga ginsuludan angmalain nga ispirito. 33 Pagkatapos nganapagoa ni Jesus ang malain nga ispirito,nakaambal ra nga lagi ang apa. Natingalanga mayad ang mga tao. Makon nanda,“Alin pa ang ona ara kita may nakita ngapario dia sa bilog nga Israel.” 34 Pironagkoon ang mga Pariseo, makon, “Anangmanogdomara angmgamalain nga ispiritomaman ang nagataw gaum kanana agudmapalayas na ang mga malain nga ispir-ito.”

Nalooy si Jesus sa mga tao

35 Naglibot si Jesus sa mga banwa kagmga bario kag nagtodlo tana sa anang mgasimbaan ang mga Judio. Ginwali na angMayad nga Barita parti sa anang pagariang Dios, kag ginpangayad na ang mgatao sa sari-sari nga mga masakit kag mgabalatian. 36 Pagkakita na sa doro ngamga tao, nalooy tana kananda tungud ngadoro andangmga paralibugan piro aramaynagabolig kananda. Andang kaalimbawapario samga karniro nga aramay nagaban-tay. 37 Gani nagkoon tana sa anang mgasomolonod, makon na, “Doro ang mga taonga priparado ron sa pagbaton ang Mayadnga Barita. Andang kaalimbawa pario saaraniun nga kaostoan run gid nga aniun.Malapad ang araniun, garing malaka angnagaani. 38 Gani magpangamoyo kamo saDios nga tagya ang araniun ngamagpadaratana pa gid ang mga manogani.”

10Ang Dosi ka Apostolis(Mc. 3:13-19; Lu. 6:12-16)

1 Gintawag ni Jesus anang dosi ka so-molonod kag ginpanawan na sanda gaumnga magpalayas ang mga malain nga ispir-ito sa mga tao nga andang ginsuludan, kagginpanawan na sanda ra ang gaumngama-gayad ang bisan ano nga klasi nga masakitkag balatian. 2Maman dia anang aran angdosi ka apostolis: ona sa tanan, si Simonnga gintawag ni Jesus nga Pedro kag ananglibayun nga si Andres; kabilang ra anangdarwa ka bata ni Zebedeo nga si Santiagokag anang libayun nga si Juan; 3 sonod siFelipe, si Bartolomeo, si Tomas, si Mateonga manogsokot ang bois, si Santiago ngabata ni Alfeo, si Tadeo, 4 si Simon (datinga ribildi sa gobyirno ang Roma), kag siJudas Iscariote nga maman ang nagtraidorkanana.

Anang Obra ang Dosi(Mc. 6:7-13; Lu. 9:1-6)

5 Bago papanawon ni Jesus ang dosi ngadato ginbilinan na sanda anay; makon na,“Indi kamo magayan sa anang logar angmga bukun Judio okon sa mga banwa angSamaria; 6 kondi sa anang mga kaapo-apoan lang ni Israel kamomagpangwalian.Andang kaalimbawa pario sa mga karnironga nagtaralang. 7 Sogidan nindo sanda

Mateo 10:8 14 Mateo 10:30

nga oras run dia nga ang Dios magaarirun sa mga tao. 8 Ayadun nindo angmga masakitun, boiun nindo ang mgapatay, ayadun nindo ra ang mga aroon,kag palayasun nindo ang mga malain ngaispirito sa mga tao nga andang ginsulu-dan. Ginbaton nindo sa Dios nga libri,gani itaw nindo ra nga libri. 9 Indi kamomagimorat ngamagdara koarta 10okon bagokon irilisan nga lambong okon sandalyasokon baston, tungud nga ang tao nga na-gapangabudlay dapat gid man nga tawananang mga kinanglanun.

11 “Kon magabot kamo sa sangka banwaokon sa sangka bario, magpangita kamoang tao nga mayad nga dayonan. Kagdoto kamo magdayon asta kamo magalinsa logar nga dato. 12 Pagsulud nindo sabalay nga nagabaton kanindo bindisyonannindo ang mga nagaoli doto. 13 Karon,kon ang panimalay nga dato mga mayadnga tao, dan bindisyonan sanda ang Dios,piro kon bukun, bawiun nindo ron langindongpagbindisyon. 14Konmaymgapan-imalay okon banwa nga indi gid magbatonkanindo okon indi gid magpamati sa in-dong ginasogid, bayai nindo ron lang, kagpagalin nindo tapokan nindo ang yabok saindong siki bilang tanda kontra kananda.15 Sa matood tana, ang silot nga andangmababaton sa Adlaw ang Pagukum sobrapa sa silot nga mababaton ang mga taga-Sodoma kag ang mga taga-Gomora.”

Ang Paraaboton nga Pagingabot(Mc. 13:9-13; Lu. 12:12-17)

16 “Tandaan nindo dia! Indong kaal-imbawa pario sa mga karniro nga akunginapadara sa mga mapirintas nga sapat.Gani magmaaram kamo pario sa mgamagkal, piro maging pario kamo ra samga salampati nga ara nagaimo angmalain. 17 Magandam kamo kanandaay pandakupun nanda kamo kag daraunsa andang mga manogsintinsya kagpanganoton nanda kamo doto sa andangmga simbaan. 18 Iakosar nanda kamosa mga gobirnador kag mga ari tungudnga kamo nagatoo kanakun, kag dotomagasogid kamo ang Mayad nga Baritakananda pati sa andang mga tinao ngabukun Judio. 19 Kon kamo ginaimbistigar

run indi kamo magpalibug kon ano indongiambal, kag kon paiwan indong panabat;tungud nga kon kamo doto ron ang IspiritoSanto maman ang magatodlo kanindoindong iambal. 20 Gani indong iambalbukun indo kondi ana ang Ispirito nga alinsa indong Tatay. Tana ang magaambalpaagi kanindo.

21 “Sa mga adlaw nga dato may mga taonga ipapatay nanda bisan andang kabogtogid. May mga tatay nga ipapatay nandaandang mga bata. Kag may mga batanga magakontra sa andangmga ginikanan,kag ipapatay nanda sanda. 22 Dumutankamo ang tanan tungud nga kamo akunmga somolonod. Piro angmagpadayonngamagsonod kanakun asta sa kataposan ma-man ang malowas. 23 Kon kamo ingabotonsa sangka banwa, magpalagyaw kamo saisara. Ay sa matood tana, indi nindo pamalibot ang tanan nga mga banwa angIsrael bago Ako nga Naging Tao makabalik.

24 “Ara istodyanti nga nagalabaw saanang maistro, kag ara ra oripun nga na-galabaw sa anang agalun. 25 Gani dapatmaging kontinto ang istodyanti kon tanatratarun pario sa anang maistro, kag angoripun kon tana tratarun pario sa anangagalun. Kon ako gani nga pinakatatayang panimalay gintawag nga Satanas, massobra pa dian andang itawag kanindo ngaakun mga somolonod.”

Ang Dapat Kaadlukan(Lu. 12:2-7)

26 “Gani indi kamo magkaadluk sa mgatao. Ay ara sikrito nga ginatago nga indimaggoa kag maulaman sa ori. 27 Ang mgabutang nga kanindo ko lang gid ginasogid,isogid nindo sa tanan. Kag angmga butangnga akun ginaotik kanindo, ibantala nindosa mga tao. 28 Indi kamo magkaadluk samga tao nga makapatay indong lawas piroindi makapatay indong kalag. Dapat tanaang Dios maman indong kaadlukan, tun-gud nga tana ang sarang makadora indonglawas kag indong kalag nga ipilak doto saimpyirno. 29 Kabay ang kabarato lang gidanang bayad ang pispis nga mairintuk konibaligya. Piro ara gid pispis nga nagalagpaksa logta kon bukun anang pagbuut indongTatay. 30 Kag kon parti kanindo, bisan

Mateo 10:31 15 Mateo 11:10indong book bilang na tanan. 31 Gani indikamo magkaadluk, ay mas palangga kamokaysa mga pispis.”

Ang Pagkilala kay Cristo(Lu. 12:8-9)

32 “Ang bisan sino nga nagasogid sa mgatao nga ako anang Ginoo, kilalaun ko ranga tana akun sa anang atobangan akunTatay nga sa langit. 33 Piro ang bisan sinonga nagapanginwara sa mga tao nga akoanang Ginoo, indi ko tana ra pagkilalaun saatobangan akun Tatay nga sa langit.”

Ang Panimalay Magaaraway Tungud kayCristo

(Lu. 12:51-53; 14:26-27)34 “Indi kamo maguna-una nga nagayan

ako digi sa kalibotan agud indi run ma-garaway ang mga tao. Ara ako nagayandigi para magdara kalinung. 35 Nagayanako digi agud magkontra ang mga batanga lalaki sa andang tatay, ang mga batanga babai sa andang nanay, kag ang mgaomagad nga babai sa andang ogangan ngababai. 36 Anang maging kakontra ang taoanang pamilya mismo.

37“Piro ang nagapalabi anang tatay okonanang nanay kaysa kanakun indi poidikanakun. Kag ang nagapalabi sa anangbata kaysa kanakun indi ra piodi kanakun.38 Ang bisan sino nga indi magsonodkanakun bisan pa kon kamatayun anangatobangan indi poidi kanakun. 39Ang mgatao nga nagapanigoro andang kaboi digisa kalibotan nga dia madodora pa ra gid;piro angmga ara nagapanginayang andangkaboi tungud sa andang pagsonod kanakunmaman ang makakabaton ang kaboi ngaara kataposan.”

Ang mga Balus(Mc. 9:41)

40“Ang taonganagabaton kanindonaga-baton ra kanakun. Kag ang mga nagaba-ton kanakun nagabaton ra sa nagpadarakanakun. 41 Ang tao nga nagabatonanang manogambal ang Dios tungud ngamanogambal tana gani ang Dios, maga-baton ra balus alin sa Dios pario anangbabatonon anang manogambal ang Dios.Kag ang nagabaton ang matarung nga taotungud gani nga tana matarung, maga-baton ra balus alin sa Dios pario anang

babatonon ang matarung nga tao. 42 Kagang bisan sino nga magtaw bisan sangkabaso lang gid nga tobig sa isara sa akunpinakakubus nga somolonod tungud ngatana akun somolonod, dan nga tao indi gidmadoraan anang balus.”

11Ang mga Ginsogo ni Juan nga Manogbun-

yag kay Jesus(Lu. 7:18-35)

1 Pagkatapos nga mapasanag ni Jesusanang mga bilin sa anang dosi ka so-molonod nagayan tana sa palibot nga mgabanwa para magtodlo kag magwali sa mgatao.

2 Pagkabati ni Juan nga manogbunyagdoto sa prisoan parti sa anang mga ginimoni Jesus, ginpaayan na kay Jesus anangmgasomolonod para magpamangkot. 3 Makonnanda kay Jesus, “Abi sogidi kami konikaw maman run amun ginapaabot okonmapaabot kami pa ang iba?” 4 Ginsabatsanda ni Jesus, makon na, “Pagbalik kamokay Juan kag sogidan nindo tana kon anoakun ginaimo nga indong nakita kag konano akun ginaambal nga indong nabatian.5 Konon nindo tana nga ang mga bolagnakakakita, ang mga piang nakakapanaw,ang mga bungul nakakabati, ang mgaaroon nagaayad, ang mga patay naboboi,kag ang Mayad nga Barita ginawali sa mgamarilisud. 6 Kag masoirti ang mga tao ngaara nagadoda kanakun.”

7Pagkalombos anang mga somolonod niJuan, nagpamangkot si Jesus sa mga tao;makon na, “Pagayan nindo kay Juan sanaligwin nga logar, ano indong ginapaabotnga makita? Nagayan kamo doto agudmakita nindo ang tao nga nagapaayon-ayon pario sa kogon kon uyupun ang an-gin? 8 Nagayan kamo doto agud makitanindo ang tao nga maraalun anang lam-bong? Bukun ra, ay ang tao nga to-ladan makikita lang tana sa palasyo. 9 Abisogidi nindo ako kon basi nagayan kamodoto. Para makita anang propita angDios? Tama, propita tana manda kag sobratana pa gani. 10 Ay tana maman anangginakoon ang Dios sa Kasolatan nga na-gakoon, ‘Paonaun ko kanimo akun manog-barita agud ipriparar na imong aragian.’ ”

Mateo 11:11 16 Mateo 12:211 Kag makon pa ni Jesus, “Sa matoodtana, asta dadi ara may nabata sa kalibotannga maglabaw kay Juan nga manogbun-yag. Piro ang tao dadi nga nagapasakupsa anang ginarian ang Dios, bisan tanaang pinakakubus, mas labaw pa kay Juan.12 Alin anang pagompisa wali ni Juan astadadi, ang mga tao nagarugus nga pasu-ludun sanda ang Dios sa anang ginarian.13 Ay bago magabot si Juan, ang tanan ngamga propita kag ang Kasogoan nagatodloron nga lagi parti sa anang pagari angDios. 14 Kag kon patiun nindo andang mgaginakoon, si Juan ara iba kondi si Elias ngagintagna nga magaabot. 15 Gani binag-binagun nindo dia nga mayad.

16 “Ta, sa ano ko kabay ipaanggid angmga tao sa tyimpo nga dia? Midyosanda sa mga bata nga nagaporongko saplasa. Makon ang sangka gropo sa isara,17 ‘Gintokaran namun kamo ang sonatanga pangkasal, garing ara kamo magsaot.Ginkantaan namun kamo ang kanta parasa patay, piro ara kamo ra magpanangis.’18Ang mga tao dadi toladan ra, ay pagabotni Juan, nakita nanda nga nagapoasa tanakag ara nagainum ang mga irinumun ngakarilingin, gani nagakoon sanda nga tanamay malain nga ispirito. 19 Kag Ako ngaNaging Tao, pagabot ko, nakita nandanga ako nagakaun kag nagainum, ganinagakoon sanda nga ako kono takabankag manogpalingin. Nagakoon sanda ranga ako anang amigo ang mga tao ngamakasasala pario angmgamanogsokot angbois. Piro indi bali, anang inimoan ang taomaman ang nagapamatood kon osto anangginaimo okon bukun.”

AngmgaBanwanga indiMagpati kay Jesus(Lu. 10:13-15)

20 Pagkatapos dato nagambal si Jesuskontra sa mga banwa nga anang ginpangi-moan ang kadoroan anang mga milagrotungud nga ara sanda gid magirinulsul saandang mga sala. 21 Makon na, “Kailokamo nga mga taga-Corazin! Kag kailokamo ra nga mga taga-Betsaida! Ay konang mga milagro nga akun ginpangimodian kanindo ginimo ko sa Tiro kag saSidon, boay sanda run andan maglambongang lambong nga sako kag magbutang

abo sa andang olo bilang pagpakilala ngasanda nagainulsul run sa andang mga sala.22 Gani dumdumun nindo nga sa adlawnga ang Dios magukum, ang silot nga parakanindo sobra pa sa silot nga para sa mgataga-Tiro kag taga-Sidon. 23 Kag kamo ngataga-Capernaum, indong pagsarig daya-won kamo ang tanan. Piro sa impyirnokamo gid tana itatagbung! Ay kon angmga milagro nga akun ginpangimo diankanindo ginimo ko sa Sodoma, andan astadadi dian pa ang Sodoma! 24 Gani dum-dumun nindo nga sa adlaw nga ang Diosmagukum, ang silot nga indong batononsobra pa sa silot nga para sa taga-Sodoma.”

May Kapawayan kay Jesus(Lu. 10:21-22)

25Kag nagpangamoyo dayon si Jesus nganagakoon, makon na, “Itay, nga tagya anglangit kag logta, ginadayaw ta kaw tungudnga ang kamatoodan nga gintago mo samga maaram kag may tinonan ginpasanagmo sa mga tao nga midyo sa mga bata.26 Salamat gid, Itay, nga toladato imonggosto.”

27Pagkatapos makon ni Jesus sa mga taodoto, “Ang tanan nga butang gintogyankanakun akun Tatay. Ang Tatay lang angnakakikilala gid kanakun nga anang bata.Kag ang nakakikilala gid sa Tatay ako langnga anang bata kag ang mga tao nga akungosto nga pakilalaun sa Tatay.

28 “Pagrapit kamo kanakun, tanan kamonga ginapilayan kag ginabugatan kag pap-awayun ko kamo. 29 Magsonod kamo kagmagpatodlo kanakun ay ako malolo kagmabuut. Makapaway kamo, 30 ay akunmgasogomadali nga tomanunkagmaugan langakun ginapaimo.”

12Pamangkot Parti sa Adlaw nga Inogpaway(Mc. 2:23-28; Lu. 6:1-5)

1 May pira ka adlaw pagkatapos dato,ang Adlaw nga Inogpaway, nagagi sandayJesus sa katrigoan. Gutum anang mgasomolonod, gani nagpangutul sanda anangmga way kag magkaun. 2 Pagkakita datoang mga Pariseo makon nanda kay Jesus,“Sulunga bala anang ginaimo imong mga

Mateo 12:3 17 Mateo 12:25somolonod. Kabay dadi Adlaw nga Inogp-away. Kontra sa Kasogoan andang ginaimonga dan.” 3Ginsabat sanda ni Jesus, makonna, “Basi bawal? Ara nindo bala nabasaisa Kasolatan anang ginimo ni David angona ang gingutum tana kag anang mgakaiban? 4 Kabay nagsulud sanda sa anangbalay ang Dios kag ginkaun nanda doto angpagkaun nga ginalad sa Dios. Kag ara sandanagkasala bisan kontra gani sa Kasogoanang magkaun dato, loas lang ang mga pari.5 Kag isara pa, ara nindo ra bala nabasai saanang mga ginsolat ni Moises nga ang mgapari mismo sa timplo nagasoway ang Ka-sogoan kada Adlaw nga Inogpaway tungudnga ara sanda nagapaway? Piro dato araginabilanga nga sala para kananda. 6 Angmatood tanamay digi dadi ngamas impor-tanti kaysa sa timplo. 7-8AyAkongaNagingTao may gaum nga magkoon kon ano angtama nga imoon sa Adlaw nga Inogpaway.Ara nindo andan pagpakalaina angmga taonga ara sala kon naintindian nindo anangginakoon ang Dios sa Kasolatan nga ‘Araako naliag sa indong mga alad, kondi gostoko tana nga maging maloloyon kamo saindong kapario.’ ”

Ang Tao nga Ukru anang Alima(Mc. 3:1-6; Lu. 6:6-11)

9 Pagkatapos dato nagalin dayon si Jesusdoto kag magayan sa isara sa anang mgasimbaan ang mga Judio. 10 Karon maytao doto nga ukru anang alima. Kag maymga tao ra doto nga nagapanilag kag naga-pangita paagi agud iakosar nanda si Jesussa anang ginaimo. Gani nagpamangkotsanda kay Jesus, makon nanda, “Ano kabay,bawal ang magayad ang masakitun konAdlaw nga Inugpaway?” 11Makon ni Jesuskananda, “Alimbawa abi may karniro kamonga naolog sa boo sa Adlaw nga Inogpaway.Ano, pabayanan nindo lang tungud Adlawnga Inogpaway? Natoral indi. 12 Piro angtaomas importanti kaysa karniro. Gani arata ginasowaya ang Kasogoan kon nagaboligkita sa atun kapario abir kon Adlaw ngaInogpaway.” 13Makon dayon ni Jesus sa taonga ukru anang alima, “Abi onata imong al-ima.” Kag ginonat na ra gani, kag nagayadnga pario ron sa anang isara nga alima.14 Nagaralin dayon ang mga Pariseo kag

nagsorogidanun sanda kon paiwan nandaipapatay si Jesus.

Anang Pinili nga Sorogoon ang Dios15 Pagkaulam ni Jesus sa anang plano

ang mga Pariseo, nagalin tana sa logarnga dato. Dorong mga tao ang nagsonodkanana kag ang tanan nga mga nagama-rasakit ginayad na. 16 Piro ginbilinan nasanda nga indi sanda magpanogid-sogidparti kanana 17 agud matoman anang koonang Dios paagi sa propita Isaias. Makon na,18 “Maman dia akun ginpili nga sorogoon.Palangga ko tana kag nalilipay ako nga

mayad kanana.Paagobayan ko tana sa akun Ispirito.Kagpasanaganna angmga tao sa tanannga

logar ang parti sa katarungan.19 Indi tana magpakigdiskosyon angmainit

sa mga tao,Okon magsinggit,Okon magdiskorso sa mga karsada.20 Indi na pagpabayanan ang mga maroya

sa pagtoo,Ay boboligan na ang tanan bisan ang tao

nga maistan lang gid anang pagtookanana.

Indi tana magtadung asta matoman anangmga sogo ang Dios.

21 Kag ang mga tao sa tanan nga logarmagasarig kanana.”

Si Jesus kag si Satanas(Mc. 3:20-30; Lu. 11:14-23)

22 Karon may gindara kay Jesus nga taonga bolag kag apa tungud nga ginsuludantana ang malain nga ispirito. Ginayadni Jesus ang tao nga dato kag lagi-laginakaambal tana kag nakakita. 23Natingalaang tanan, kag makon nanda, “Ano kabay,maman run dia anang pinakaapo ni Ar-ing David nga mapanobli anang ginar-ian?” 24 Pagkabati ang mga Pariseo makonnanda, “Dan nga tao nagapalayas ang mgamalain nga ispirito tungud nga gintawantana gaum ni Satanas. Ay si Satanas ma-man anang manogdomara ang mga malainnga ispirito.” 25Naulaman ni Jesus andangmga una-una, gani makon na kananda,“Kon anang mga pomoloyo ang sangka gi-narian magburulag-bulag kag magaraway,dan nga ginarian madodora. Pario radan ang matabo sa bisan ano nga banwaokon pamilya kon anang mga sinakupan

Mateo 12:26 18 Mateo 12:45magaraway. 26 Gani kon paagi sa ananggaum ni Satanas nagapalayas ako anangmga sinakupan, tay ginarangga na langanang kaogalingun nga ginarian. 27 Kagkonananggaumni Satanas akunginagamitparamagpalayas angmgamalain nga ispir-ito, ta sino ang nagataw gaum sa indongmga somolonod nga nagapalayas ra angmga malain nga ispirito? Indong mgasomolonod mismo nagapamatood nga salakamo. 28 Karon, tungud nga paagi saanang Ispirito ang Dios nagasobol ako angmga malain nga ispirito, dia nagapama-tood nga anang ginarian ang Dios nagabotron kanindo.

29 “Napirdi ko ron si Satanas. Mamandan napapalayas ko anang mga sinakupan.Tungud nga ara tao nga sarang makasuludsa anang balay ang mapurus nga tao agudbulun na anang pagkabutang kon indi naanay paggaposon ang tao nga dan.

30 “Ang ara nagakampi kanakun na-gakontra kanakun. Kag ang ara nagaboligkanakun sa pagtipon anang mga tao angDios nagaparapta lang. 31 Gani sogidan kokamo; ang tao sarang mapatawad sa bisanano nga sala, bisan magyagota tana. Piroang nagayagota sa Ispirito Santo indi gidmapatawad. 32Ang bisan sino nga magam-bal malain kontra Kanakun nga Naging Taomapapatawad; piro ang magambal malainkontra sa Ispirito Santo indi gid mapap-atawad asta kon sano.”

Ang KaoyMakikilala Paagi sa anang Bonga(Lu. 6:43-45)

33“Makakoon kita ngamasadya ang kaoykon makita ta nga masadya anang bonga,okon marimo ang kaoy kon makita ta ngamarimo anang bonga. Ay ang kaoy nakik-ilala sa anang bonga. 34 Kamo mga liwatang magkal. Kag tungud nga kamo malain,paiwan indong pagambal ang mayad? Aykon ano ang sa tagiposoon maman ra angnagagoa sa baba. 35 Ang tao nga mayadnagaambal ra ang mayad, ay mayad anangginaisip. Piro ang tao nga malain nagaam-bal ang malain, ay marimo anang ginaisip.36 Sa matood tana, sa Adlaw ang Pagukumang kada isara magapanabat sa Dios saanang mga ginambal nga ara polos. 37 Aydipindi sa imong mga ginambal kon ikawsilotan okon indi.”

Ginpangayoan si Jesus Milagro(Mc. 8:11-12; Lu. 11:29-32)

38 May mga manogtodlo ang Kasogoankag mga Pariseo nga nagkoon kay Jesus,makon nanda, “Manogtodlo, abi pakitaikami ra tanda alin sa langit?” 39 Makonni Jesus kananda, “Ang mga tao lang ngamalain kag nagtalikod sa Dios ang naga-pangayo anay milagro bago sanda mag-too. Piro ara iba nga milagro akun ipakitakanindo kondi ang milagro nga natabo kaypropita Jonas. 40 Kon paiwan nga si Jonastatlo ka adlaw kag tatlo ka gabi sa suludanang tian ang isda, dan toladan ra angmatatabo Kanakun nga Naging Tao. Aymagatinir ako ra tatlo ka adlaw kag tatlo kagabi sa idalum ang logta. 41 Sa Adlaw angPagukum ang mga taga-Ninive magabasolkanindo ay sanda tana, pagkabati nandaanang wali ni Jonas, nagirinulsul. Kag dadigani sobra pa kay Jonas ang digi, piro indikamomagpati sa anangmga panodlo. 42 Saadlaw nga dato mababanaw ang Rayna angSalatanan kaiban nindo nga mga tao sadadi kag basolon na kamo ra. Ay tananagalin sa anang logar gid sa salatananagudmagpamati sa anang kaaram ni AringSolomon. Piro dadimay nagatodlo digi ngasobra pa kay Solomon, piro kamo tana indimagbaton anang ginatodlo.”

Kon Maggoa ang Malain nga Ispirito(Lu. 11:24-26)

43 “Kon ang malain nga ispirito maggoasa tao nga anang ginsuludan, nagapan-lagoyawan tana sa mga logar nga ara tobigay nagapangita tana ang logar nga anangmapawayan. Kag kon indi tana makakitaanang parawayan 44 maisipan na nga ma-balik tana run lang sa anang ginalinan.Kag kon sa anang pagbalik makita na ngaang logar nga anang ginalinan ara maynagaistar, limpyo kag naimus ang tanan,45 mapanaw tana dayon kag mapangagadpito pa gid ka mga ispirito nga mas malainpa kaysa kanana. Kag masulud sandadayon sa tao nga dato kag olian. Kag angtao nga dato maging mas malain pa gidkaysa dati. Dan toladan ra angmatatabo samga tao dadi, magadogang pa gid andangkalain.”

Mateo 12:46 19 Mateo 13:19Anang Nanay kag mga Kabogto ni Jesus(Mc. 3:31-35; Lu. 8:19-21)

46 Mintras nagaambal pa si Jesus,nagabot anang nanay kag anang mgakabogto. Doto sanda sa goa nagaulat aymay inogambal sanda kanana. 47 Makonang sangka tao kanana, “Imong nanay kagimong mga kabogto nagatirindug doto sagoa. Gosto nanda nga magpakigsogidanunkanimo.” 48 Nagsabat si Jesus kanana,makon na, “Naulaman mo bala kon sinogid akun nanay kag akun mga kabogto?”49 Pagkatapos gintodlo na dayon anangmga somolonod kag makon na, “Dia tanamaman akunnanay kag akunmga kabogto.50 Ay ang bisan sino nga nagaimo anangkabubutun akun Tatay sa langit, mamanakun nanay kag mga kabogto.”

13Paanggid Parti sa Tao nga Nagpanggas(Mc. 4:1-9; Lu. 8:4-8)

1 Ang adlaw ra nga dato, paggoa ni Je-sus sa balay nagayan tana sa binit angbaybay kag magpongko. 2 Piro tungudnga gintiripokpokan tana ang doro gidnga mga tao, somakay tana sa sakayannga nagapondo kag doto nagpongko. Angmga tao tana doto sa baybay nagaparamatimintras nagatodlo tana. 3 Doro nga mgabutang anang gintodlo kananda paagi samga paanggid nga pario dia: makon na,

“May sangka mangongoma nga nag-panggas. 4 Sa anang pagpanggas, ang ibanga bini nagtugpa sa binit ang dalan, kaggintoka angmga pispis. 5Ang iba nagtugpasa kabatoan. Ang logta doto manipis lang.Gani madali nga nagtobo ang bini tungudnga manabaw ang logta. 6 Piro paginitang adlaw, nagkaralayung, ay anang gamotmanabaw. 7 Ang iba pa gid nga bini nag-tugpa sa logar nga dorong ilamonon ngamasiit. Gani pagrabong ang mga ilamononnalumus ang ginpanggas. 8 Piro ang ibatana nagtugpa sa mayad nga logta kag diatananagpamonga. Ang iba tama-tama langanang bonga, ang iba doro, kag ang ibadoro gid. 9 Ta binag-binagun nindo gidindong nabatian nga dia.”

Anang Katoyoan ang mga Paanggid(Mc. 4:10-12; Lu. 8:9-10)

10 Nagparapit dayon kay Jesus anangmga somolonod kag nagpamangkot.Makonnanda, “Basi nagaambal kaw samgatao paagi sa mga paanggid?” 11 Makonni Jesus kanada, “Tungud nga ang mgatinago ang ona parti sa anang pagari angDios ginasogid kanindo nga akun mgasomolonod agud maintindian nindo, pirosa iba tana ara ginasogidan ang diritso.12 Ay ang tao nga may naulaman run ngakamatoodan kag anang ginasonod dogan-gan pa gid ang Dios anang pagintindi,kag doro anang idogang kanana. Piroang tao tana nga ara nagasonod sa anangnaulaman nga kamatoodan, pati anangnaulaman ngamaistan bubulun pa kanana.13 Gani nagaambal ako kananda paagi samga paanggid tungud nga sigi andangsulung piro indi sanda makakita, kag sigiandang pamati piro indi makaintindi.14 Gani natoman kananda anang ginkoonang Dios ang ona paagi sa propita nga siIsaias. Ay makon na,‘Sigi indong pamati piro indi kamo gid

makaintindi,Kag sigi indong sulung piro indi kamo gid

makakita ang kamatoodan.15 Tungud nga nagturugas anang olo ang

mga tao nga dia, kag indi magpati.Gintabonan nanda andang mga talinga,Kag ginpuyung nanda andang mga mata.Ay sabun makakita sanda kag makabati,Kag maintindian kag magliso dayon

kanakun,Kag ayadun ko sanda.’16 Piro,” makon ni Jesus, “kamo tana nganagasonod kanakun masoirti, ay kamonakakikita kag nakababati. 17 Sa ma-tood tana, doro nga mga propita kag mgamatarung nga mga tao ang ona ang na-garandum nga makakita kag makabati in-dongnakikita kag nababatian dadi, piro aranatabo sa andang tyimpo.”

Ginsaysay ni Jesus anang Kaologan(Mc. 4:13-20; Lu. 8:11-15)

18 “Gani, pamatii nindo dia kag toonannindo kon ano anang kaologan ang paang-gid parti sa tao nga nagpanggas. 19Ang taonga nagapamati ang minsai parti sa anangpagari ang Dios piro ara kaintindi, pariosa anang binit ang dalan nga gintugpaanang bini. Nagaabot kanana si Satanas,

Mateo 13:20 20 Mateo 13:38kag ginaagaw na ang ginpanggas sa anangtagiposoon. 20 Ang kabatoan nga manipislang ang logta nga gintugpaan ang binipario sa tao nga nakabati ang minsai partisa pagari ang Dios. Nagbaton tana ngalagi nga may kalipay. 21 Garing bukun gidtuduk sa anang tagiposoon, gani ara langboay anang pagtoo. Pagabot ang kalisudokon pagingabot tungud sa anang ambalang Dios nga anang ginabaton, ginabayaanna nga lagi anang pagtoo. 22 Ang logarnga dorong masiit nga mga ilamonon ngagintugpaan ang bini pario sa tao nga naka-bati ra anang ambal ang Dios. Garing tun-gud sa mga paralibugan sa pangaboi kagandum nga magmanggad nalilipatan naanang ambal ang Dios nga anang nabatiankag ara napolosi. 23 Piro ang mayad ngalogta nga gintugpaan ang bini pario sa taonga nagpamati gid kag nagaintindi anangambal ang Dios. Gani napolosan na gidanang ambal ang Dios sa anang pagkaboi.Ang iba sa mga tao nga dia tama-tama langandang napolosan sa andang nabatian, angiba doro, kag ang iba doro gid.”

Ang Paanggid Parti sa Bugang24 Nagpadayon si Jesus sa anang pag-

todlo sa mga tao paagi sa paanggid. Makonna, “Anang pagari ang Dios pario sa tao nganagpanggas ang mayad nga bini sa ananglogta. 25 Pagkatapos nga tana nakapang-gas, pagkagabi mintras tana nagakatorog,may tao nga may dumut kanana nga na-gayan ra doto kag nagpanggas ang bugangkag magoli. 26 Nagtorobo ang tanum,kag pagbonga bago pa nakita ang mgabugang. 27 Gani anang mga sorogoon na-gayan kanana kag nagkoon, makon, ‘Kabaymayad nga bini atun ginpanggas sa imonglogta. Ta diin kabay nagalin ang mgabugang nga dato?’ 28 Makon andangagalun, ‘Ang tao nga may dumut kanakunang nagimo dan.’ Gani nagpamangkotsanda sa andang agalun kon panggabotonnanda. 29Makon andang agalun, ‘Indi langay basi konmagabot nindo pati ang tanum.30 Pabayani nindo ron lang asta magabotang tigarani. Sa tigarani ko garing kononang mga manogani nga panggaboton anayang mga bugang kag bugkusun agud sono-gon. Pagkatapos bago ko ipatipon kananda

ang tubas sa akun bodiga.’ ”Paanggid Parti sa Bosol nga Mostasa(Mc. 4:30-32; Lu. 13:18-19)

31 Ginsogidan na sanda ra ang paanggidnga dia, makon na, “Anang pagari ang Diospario sa bosol ngamostasa nga ginpanggasang sangka tao sa anang logta. 32 Anangbosol ang mostasa maman ang maistan gidsa tanan nga bosol. Piro kon magtobo rongani maman gid ang mataas sa mga laswa,kag midyo ron sa kaoy anang kataas. Bisangani angmga pispis sarang runmakapogadsa anang mga sanga.”

Paanggid Parti sa Pampaabok(Lu. 13:20-21)

33 Ginsogidan na sanda pa gid sangkapaanggid, makon na, “Anang kaalimbawaanang pagari ang Dios pario ra sa pam-paabok nga ginlakut ang babai sa sangkalabador nga arina kag anang ginmasa, kagnagabok dayon ang tanan nga ginmasa.”

Kon Basi Paanggid anang Gingamit ni Jesussa Pagtodlo

(Mc. 4:33-34)34 Ginpaagi ni Jesus sa mga paanggid

ang tanan nga anang mga panodlo partisa anang pagari ang Dios. Ara tana mayginambal sa mga tao nga bukun paagisa paanggid. 35 Ginimo na dato agudmatoman anang ginkoon ang Dios paagi saanang propita ang ona nga nagkoon,“Ako magaambal paagi sa mga paanggid,Isogid ko ang mga butang nga ara pa gid

naulami alin pa ang pagimo angkalibotan.”

Ginsaysay ni Jesus anang Kaologan angPaanggid Parti sa Bugang

36 Pagkatapos dato ginbayaan ni Jesusang mga tao kag nagsulud tana sa balay.Anang mga somolonod nagsulud ra dotokag nagpamangkot kanana, makon nanda,“Sogidi kami abi kon ano anang kaologanang paanggid nga dato parti sa bugang.”37 Makon na, “Ang tao nga dato nga nag-panggas ang mayad nga bini ara iba kondiAko nga Naging Tao. 38 Ang logta ngaginpanggasan maman ang kalibotan. Angmayad nga bini ara iba kondi ang mga taonga nagapasakup sa anang pagari ang Dios.Kag ang mga bugang maman ang mga tao

Mateo 13:39 21 Mateo 14:3-4nga mga sinakupan ni Satanas. 39 Si Sa-tanas tana maman ang tao nga may dumutnga nagpanggas ang mga bugang. Angtigarani, anang kataposan run ang kalib-otan, kag ang mga manogani ara iba kondiang mga angil. 40 Kon paiwan nga angbugang ginagabot kag ginasonog dayon,dan toladan ra ang matatabo sa kataposanang kalibotan. 41 Ako nga Naging Taomagapadara akun mga angil agud tipononkag paalinun sa akun ginarian ang tanannga nagaimo malain nga nagiging kabang-danan ra nga ang iba magkasala. 42 Kagipilak sanda dayon sa kalayo sa impyirno.Kag doto magaparanangis sanda kag mag-abaragrut andang mga ipun. 43 Ang mgamatarung tana magasanag nga midyo saadlaw doto sa anang ginarian andangTatay. Ta binag-binagun nindo gid indongnabatian nga dia!”

Paanggid Parti sa Manggad nga Ginlubung44 “Anang pagari ang Dios pario ra

sa manggad nga ginlubung sa logta nganadiskobri ang sangka tao. Anang ginimo,gintampukan na ruman. Nalipay tana ngamayad. Gani pagoli na ginbaligya na anangtanan nga pagkabutang kag ginbakal nadayon ang logta nga dato.”

Paanggid Parti sa Pirlas45 “Anang kaalimbawa anang pagari ang

Dios pario ra sa nigosyanti nga nagapan-gita ang mga pirlas. 46 Pagkakita na angmaraalun gid nga pirlas, nagoli tana kagginbaligya na anang tanan nga pagkabu-tang kag ginbakal na dayon ang pirlas ngadato.”

Paanggid Parti sa Lambat47 “Anang pagari ang Dios pario ra sa

lambat nga ginaladlad sa dagat, kag sari-sari nga mga isda ang nabubuul. 48 Kondoro ron nga isda sa lambat ginabutungpabaybay. Kag nagaporongko dayon angmga tao agud piliun ang isda. Ang mayadnga mga isda ginabutang nanda sa mgabaskit, piro ang marimo tana ginapamilaknanda. 49 Toladan ra ang matatabo sakataposan ang kalibotan. Ang mga angilmaabot digi agud ipabulag angmga tao ngamalain sa mga tao nga mayad. 50 Kag angmga tao nga malain ipilak dayon sa kalayo

sa impyirno. Kag magaparanangis sandakag magabaragrut andang ipun.”

51 Nagpamangkot dayon si Jesuskananda, makon na, “Ta naintindiannindo tanan akun ginambal kanindo?”Makon nanda, “Uu.” 52 Makon roman niJesus, “Gani ang kada manogtodlo ngamay natonan parti sa anang pagari angDios pario sa tagbalay nga doro anangpagkabutang. Ay bukun lang ang dati ngamga butang anang ginatodlo kondi patirun da ang bago.”

Si Jesus Ginsikway sa Nazaret(Mc. 6:1-6; Lu. 4:16-30)

53-54 Pagkatapos nga nakatodlo si Jesusang mga paanggid nga dia, nagayan tanadayon sa anang banwa. Kag nagtodlo tanara doto sa anang simbaan ang mga Judio.Ang mga nakabati sa anang mga ginatodlonagkaratingala. Kag nagparamangkotansanda, makon nanda, “Diin tana kabaynakabuul anang kinaraman nga dan, kaganang abilidad nga magimo ang mga mi-lagro? 55 Kabay anang bata ra lang danang panday. Anang nanay kabay si Mariakag anang mga kabogto sanday Santiago,Jose, Simon, kag si Judas? 56Kag anangmgakabogto nga babai digi ra nagaoli. Diin tanakabay kabuul anang abilidad nga dan?”57Gani indi sanda magpati kanana. Makonni Jesus kananda, “Ang propita ginataodbisan diin loas lang sa anang kaogalingunnga banwa kag panimalay.” 58Maman datonga pira lang gid kabilog ang mga milagronga anang ginimo doto, tungud nga indisanda magtoo kanana.

14Ang Pagpatay kay Juan nga Manogbunyag(Mc. 6:14-29; Lu. 9:7-9)

1Angmga adlaw nga dato si Herodes ngamanogdomara ang Galilea nakabati partikay Jesus. 2 Gani nagkoon tana sa anangmga opisyalis, makon na, “Sigoro dia siJuan nga manogbunyag nga nabanaw. Ma-man dan nga may gaum tana nga magimoang mga milagro.”

3-4 Si Juan ginpadakup ni Herodes tun-gud nga ginkonan na tana nga, “Kontra saKasogoan imong pagoroasawa kay Hero-dias.” Ay si Herodes nga dia anang bayawmismo ni Herodias, tungud nga asawa tana

Mateo 14:5 22 Mateo 14:31anang kabogto nga si Felipe. Kag tungudsa anang ginambal nga dato ni Juan, gin-padakup tana ni Herodes kag ginpaprisodayon. 5 Ipapatay andan ni Herodes si Juan,garing naadlukan tana ra sa mga Judiotungud nga ginakabig nanda si Juan ngapropita.

6 Pagabot anang komplianyo ni Herodesang daraga nga bata ni Herodias nagsaotpara sa mga bisita nga nagtambong dotokag nalipay gid nga mayad si Herodes.7 Gani makon na, “Sigi, magpangayo kawkanakun bisan ano kag itaw ko kanimo, kagginasompa ko dan nga imoon ko.”

8 Sa sugiut anang nanay nagsabat angdaraga, makon na, “Itaw mo dadi kanakunanang olo ni Juan nga manogbunyag nganagabutang sa bandiado.” 9 Pagkabatidato ni Aring Herodes naborido tana.Piro tungud nga nakapanompa tana kagnabatian mismo anang mga bisita, gin-paimo na anang ginapangayo ang daraga.10 Ginpaotod na anang olo ni Juan dotosa prisoan. 11 Ginbutang nanda dayonsa bandiado kag gindara sa daraga. Kaggintaw ra dayon ang daraga sa anangnanay. 12 Anang lawas tana ni Juan gin-buul anang mga somolonod kag ginlubungnanda dayon. Pagkatapos nagayan sandakay Jesus kag ginsogid kanana ang natabokay Juan.

Ginpakaun ni Jesus ang 5,000(Mc. 6:30-44; Lu. 9:10-17; Jn. 6:1-14)

13Pagkabati dato ni Jesus, nagsakay tanasa sakayan kag nagayan sa naligwin ngalogar. Piro pagkabati ang mga tao alinsa sari-sari nga mga banwa nga si Jesusnakaalin run, nagbagtas sanda paayan saanang arayanan. 14Pagsalta ni Jesus, nakitana ang doro gid nga mga tao. Nalooy tananga mayad kananda, gani ginpangayad naang mga masakitun nga andang gindaradoto.

15 Pagkaapon, nagparapit kanana anangmga somolonod. Makon nanda, “Madalirun lang masalup ang adlaw, kag ara pa-man bario nga marapit-rapit digi. Paayanarun ang mga tao sa mga bario agud mak-abakal sanda andang pagkaun.” 16 Makonni Jesus kananda, “Indi kinanglan nga paal-inun sanda. Kamo mismo ang magtawpagkaun kananda.” 17 Makon nanda, “Os,

lima lang gid kabilog atun tinapay digikag darwa ka bilog nga isda.” 18 Makonni Jesus kananda, “Abi daraa nindo digi.”19 Kag ginkonan na ang mga tao nga mag-porongko sa ilamonon. Pagkabuul na anglima ka bilog nga tinapay kag darwa kabilog nga isda nagtangra tana sa langit, kagginpasalamatan na dato sa Dios. Pagkat-apos ginpiak-piak na dayon ang tinapaykag gintaw sa anang mga somolonod kagginpanagtag nanda sa mga tao. 20 Angkada isara nakakaun kag nabosog. Kagpagkatapos nga nakakaun run ang tanan,gintipon nanda ang mga nabilin, kag balidosi ka baskit ang napono. 21 Ang mgalalaki lang nga nagkaun bali 5,000 nga lagi,poira pa ang mga babai kag mga bata.

Si Jesus Nagpanaw sa ibabaw ang Tobig(Mc. 6:45-52; Jn. 6:15-21)

22 Pagkatapos dato ginsogo ni Jesusanang mga somolonod nga magsakay sasakayan kagmagona doto sa tabokmintrasginapaoli na pa ang mga tao. 23 Kagpagkatapos nga makapanaw ang mga taonagtokad tana sa bokid nga tana langagudmagpangamoyo. Nagabian tana doto.24Kag sa oras nga dato ang sakayan nga gi-nasakayan anangmga somolonod doto ronsa tunga ang laod kag ginasampi-sampi ngamayad ang daloyon ay kontra ang angin.25Ang kasanagun run nagayan si Jesus dotokananda nga nagapanaw sa ibabaw angtobig. 26 Pagkakita anang mga somolonodnga may nagapanaw sa ibabaw ang tobigginadlukan sanda. Kag nagsiringgit sanda,makon nanda, “Morto!” 27Makon nga lagini Jesus kananda, “Indi kamo magkaadluk,ako dia!” 28 Makon dayon ni Pedro, “Gi-noo, abi kon ikaw manda dan, paayana akodian kanimo nga nagapanaw ra sa ibabawang tobig.” 29 Makon ni Jesus kanana,“Sigi dali!” Gani naglosong si Pedro sasakayan kag nagpanaw sa ibabaw ang to-big paayan kay Jesus. 30 Piro pagkama-rasmas ni Pedro nga mabaskug ang an-gin, ginadlukan tana kag amat-amat tananga nagpaidalum. Gani nagsinggit tana,makon na, “Ginoo, tabangi ako!” 31 Kagginkirabot tana ra nga lagi ni Jesus. Pagkat-apos, makon na kay Pedro. “Basi nagdodakaw? Ang kaistan imong pagtoo kanakun.”

Mateo 14:32 23 Mateo 15:2032 Pagsakay nanda nga darwa sa sakayangolpi nga naglinaw. 33 Kag ginsimba tanaang mga tao sa sakayan, makon nanda,“Matood ra gid nga ikaw anang Bata angDios.”

Ginayad ni Jesus ang mga Masakitun saGenesaret

(Mc. 6:53-56)34 Pagabot nanda sa loyo, nagpondo

sanda sa Genesaret. 35 Nakilala nga lagi siJesus ang mga tao doto kag ginpamaritananda sa palibot nga mga logar nga dotoron si Jesus. Gani ginpangdara ang mgatao ang tanan nga may masakit kanana.36 Ginpangabay nanda si Jesus nga konmaimo, togotan na angmgamasakitun ngamagtandug kanana, bisan sa anang sidsidrun lang anang lambong. Kag ang tanannga nakatandug nagayad.

15Anang Panodlo ang mga Malam(Mc. 7:1-13)

1 Pagkatapos dato may mga Pariseo kagmga manogtodlo ang Kasogoan alin saJerusalem nga nagparapit kay Jesus kagnagpamangkot. 2Makonnanda, “Basi gina-soway imong mga somolonod anang mgasoronodon atun mga kaolang-olangan?Ay ara sanda nagapangogas andang al-ima sono sa nakaogalian bago magkaun.”3Makon ni Jesus kananda, “kamo tana, basiginasoway nindo ra anang sogo ang Diostungud sa indong pagsonod indong mgasoronodon nga dan. 4 Ay makon ang Dios,‘Taoda imong tatay kag nanay,’ kag ‘Angnagaambal malain kontra sa anang tatayokon nanay dapat patayun.’ 5 Piro kamotana nagatodlo nga kon ang tao may inog-bolig sa anang mga ginikanan ginatogotannindo nga indi run magbolig kon magkoontana sa anang mga ginikanan nga, ‘Diaandan akun inogbolig kanindo, garing indiko ron makataw kanindo ay nakapabulagko ron para sa Dios.’ 6Maman dan indongpaagi agud indi nindo masonod anang gi-natodlo ang Dios para masonod nindo in-dong mga pinalaton-laton nga soronodon.7 Mga salimpapaw! Matood ra gid anangkoon ang Dios parti kanindo paagi kayIsaias. Makon na,

8 ‘Angmga tao nga dia nagataod kanakun sababa lang.

Piro ang matood tana andang tagiposoonmarayu kanakun.

9Ara polos andang pagsimba kanakun,ay andang mga ginatodlo mga soron-

odon nga ginimo-imo lang angmgatao.’ ”

Ang mga Butang nga Nagapakasala sa Tao(Mc. 7:14-23)

10 Gintawag ni Jesus ang mga tao ngamagparapit kanana. Kag makon na dayonkananda, “Pagpamati kamo kag intindiunnindo akun iambal kanindo. 11 Ang mgabutang nga nagasulud sa anang baba angtao ara nagapalain kanana, kondi ang mgamarimo nga mga ambal nga nagagoa saanang baba.”

12Lagat-lagat nagparapit kananda anangmga somolonod kag nagkoon, “Ta kaulamka ra nga nagsakit anang buut ang mgaPariseo sa imong ginambal nga dato?”13 Nagsabat si Jesus, makon na, “Ang kadatanum nga ara pagtanuman akun Tataynga sa langit sigorado nga gagaboton.14 Pabayani nindo sanda lang. Mga bolagsanda nga manogagobay ang mga bolag.Kag kon ang bolag maman da ang maga-gobay sa bolag, pario sanda nga maolog saboo.” 15 Makon dayon ni Pedro kay Jesus,“Abi pasanagan kanamun anang kaologanang paanggid nga dato kaina.” 16 Makonni Jesus kananda, “Pati kamo ara pa ranakaintindi? 17 Ara kamo bala kaulam ngaang bisan ano nga nagasulud sa baba na-gadiritso sa tian kag sa ori nagagoa dayonsa lawas? 18 Piro ang nagagoa tana sa babasa tagiposoon nagaalin, kag maman angnagapalain sa tao. 19 Tungud nga diansa anang tagiposoon ang tao nagaalin angmalain nga mga una-una, ang pagpatay,ang pagpanginbabai okon pagpanginlalaki,ang pagolid sa bukun anang asawa, angpagpanakaw, ang pagtistigo ang botig, kagang pagambal ang malain kontra sa anangkapario. 20 Maman dia ang nagapalain satao kag bukun nga kon ara tana kapan-gogas anang alima bago magkaun.”

Anang Pagtoo ang Babai nga Cananean(Mc. 7:24-30)

Mateo 15:21 24 Mateo 16:421 Nagalin si Jesus sa logar nga dato kag

nagayan tana sa mga logar nga marapit samga siodad ang Tiro kag Sidon. 22 Karonmay sangka babai nga Canaanun nga na-gaoli sa logar nga dato. Nagayan tanakay Jesus nga nagapakitloy. Makon na,“Ginoo, ikaw nga manogpanobli anang gi-narian ni David, abi kaloyi ako ra! Akunbata nga babai ginsuludan ang malain ngaispirito kag sugung anang pamati.” 23 Piroara nagsapak si Jesus. Anang mga so-molonod nagparapit kanana kag magkoon,“Paalina ang babai nga dan, way sigi anangsonod kanatun kag nagalingaw!” 24 Ganimakon dayon ni Jesus, “Ako ginpadaradigi agud pangitaun kag boligan ang mgaIsraelita nga pario sa mga karniro nganagkaradora.” 25 Piro nagparapit pa gidang babai kay Jesus kag naglood kanananga nagakoon, makon, “Ginoo, boligi akora!” 26 Makon ni Jesus kanana, “Bukunmayad nga bulun anang pagkaun ang mgabata kag itaw sa mga ayam.” (Naulamanang babai kon ano anang gostong ambalunni Jesus, nga boligan na anay ang mgaJudio kag bago garing ang bukun Judio.)27 Gani makon ang babai, “Tama dan Gi-noo, piro bisan ang mga ayam nagakaunra ang mga pagkaun nga nagakaraolog salamisa andang agalun.” 28Makon dayon niJesus kanana, “Ang kabaul imong pagtoo!Gani mababaton mo imong ginapangayokanakun.” Kag dato nga lagi nagayadanang bata.

Doro anang Ginpangayad ni Jesus29 Nagalin doto si Jesus kag nagobay sa

baybay ang Dagat ang Galilea. Ang ori nag-tokad tana sa bokid kag nagpongko doto.30 Doro nga mga tao ang nagarayan dotokanana. Gindara nanda angmga piang, angmga pingkaw, ang mga bolag, ang mga apakag doro pa gid nga masakitun. Ginpa-mutang nanda lang sa sikian ni Jesus kagginpangayad na sanda tanan. 31 Natingalanga mayad ang mga tao ay nakita nandanga ang mga apa nakaaambal run, mayadrun anang alima ang mga pingkaw, angmga piang nakapapanaw ron kag ang mgabolag nakakikita run. Kag gindayaw nandaang Dios nga ginasimba anang mga kaapo-apoan ni Isreal.

Ginpakaun ni Jesus ang Apat ka Libo(Mc. 8:1-10)

32 Gintawag ni Jesus anang mga so-molonod kag magkoon kananda, “Nalooyako sa mga tao nga dia, ay tatlo ron dia kaadlaw nga nagkaiban sanda kanakun kagara sanda run may makaun. Indi ko gostonga paoliun sanda nga ara kakaun ay basikon doplayun sanda sa dalan.” 33 Makonanang mga somolonod kanana. “Ta sa diinkita mabuul digi sa naligwin nga logar angpagkaun nga magaigo sa karaku nga dianga mga tao?” 34 Nagpamangkot kanandasi Jesus, makon na, “Pira ka bilog indongtinapay dian?” Makon nanda, “Pito kabilog nga tinapay kag pira lang gid ka bilognga isda nga mairintuk.” 35 Makon dayonni Jesus sa mga tao, “Abi pagporongkokamo sa logta.” 36 Kag ginbuul na dayonang pito ka bilog nga tinapay kag ang mgaisda kagnagpasalamat sa Dios. Pagkatapos,ginpamisang-pisang na dato kag gintawsa anang mga somolonod. Kag anangmga somolonod ang nagpanagtag sa mgatao. 37Tanan sanda nakakaun kag nabosog.Pagkatapos ginpanipon nanda ang tinapaynga sobra, kag nakapono sanda pito kabaskit. 38Mga 4,000 ka lalaki ang nakakaunpoira pa ang mga babai kag mga bata.

39 Pagkatapos dato ginpaoli dayon ni Je-sus ang mga tao. Tana tana nagsakay sasakayan kag magtabok sa logar ang Maga-dan.

16Nagpangayo Milagro ang mga Pariseo kag

Saduseo(Mc. 8:11-13; Lu. 12:54-56)

1 May mga Pariseo kag mga Saduseonga nagayan kay Jesus agud tirawan tana.Makon nanda, “Kon ikaw ginpadaramandaang Dios, abi pagimo ang milagro alin saDios.” 2Makon ni Jesus kananda, “Kon na-gainalup ang adlaw kag ang langit mapola,nagakoon kamo nga ‘Mayad ang tyimpoaruman.’ 3 Kag kon aga pa kag ang langitmapola kag magalum, nagakoon kamo nga‘Maoran dia dadi.’ Kon magsulung kamosa langit naulaman nindo kon magainitokon magaoran, piro sa mga tyimpo tananga dia indi kamo makaintindi ang mgatanda sa mga nagakaratabo. 4 Kamo nga

Mateo 16:5 25 Mateo 16:24mga tao sa dadi, masyado kamo kalainkag bukun matutum sa pagsonod sa Dios.Nagapangayo kamo milagro, piro ara ibanga milagro akun ipakita kanindo kondiang milagro nga natabo kay Jonas.” Kagnagalin tana dayon.

Anang Paandam ni Jesus sa anang mgaSomolonod Parti sa anang Ginatodlo ang mgaPariseo kag mga Saduseo

(Mc. 8:14-21)5 Nagtabok sanday Jesus sa loyo, piro

anang mga somolonod nalipat magbalonang pagkaun. 6 Makon ni Jesus kananda,“Magandam kamo nga mayad sa anangpampaabok ang mga Pariseo kag mgaSaduseo.” 7 Pagkabati dato anang mga so-molonod, makon nanda, “Sigoro ginambalna dia tungud nga ara kita nakadara angtinapay.” 8 Piro naulaman ni Jesus kon anoandang ginaisip. Gani makon na kananda,“Basi nagabarais-baisan kamo? Kon arakamo dara nga tinapay maiwan gid? Arakamo pa gid pagsarig kanakun ay? 9 Aranindo pa gid bala naintindii nga indi kitadapat magpalibug parti sa tinapay? Aranindo bala nadumdumi ang lima ka bilognga tinapay nga akun ginpamiakpiak agudmakakaun ang 5,000 ka tao? Nalipatannindo ron bala kon pira ka baskit indongnapono sa mga nabilin nga tinapay? 10Aranindo ra bala nadumdumi nga sa pito kabilog nga tinapay ginpakaun ko ang 4,000,kag pira pa ka baskit ang sobra? 11 Arakamo bala kaintindi nga bukun tinapayakun gostong ambalun pagkoon ko nga‘Magandam kamo sa anang pampaabokangmgaPariseo kagmga Saduseo?’ ” 12Kagbago nanda pa naulaman nga bukun galiang pampaabok nga ginagamit sa tinapayandang dapat likawan kondi anang pan-odlo ang mga Pariseo kag mga Saduseo.

Kon Sino si Jesus Sono kay Pedro(Mc. 8:27-30; Lu. 9:18-21)

13 Karon, ang doto ron sanday Jesus salogar ang Cesarea sa Filipos nagpamangkottana sa anang mga somolonod, makon na,“Sino Ako nga Naging Tao sono sa anangpagkakilala angmga tao?” 14Makonnanda,“May mga nagakoon nga ikaw si Juan ngamanogbunyag. Ang iba nagakoon nga ikawsi Elias. Kag may iba pa gid nga nagakoon

nga ikaw si Jeremias, kag kon bukun, bastaisara sa mga propita.” 15 Makon ni Jesuskananda, “Piro para kanindo, sino ako?”16Nagsabat si Pedro, makon na, “Ikaw angCristo nga anang ginpangako ang Dios ngamagari, anang Bata ang Dios nga boi!”17 Makon ni Jesus kanana, “Simon ngabata ni Jonas, masoirti kaw, tungud ngadia nga butang bukun tao ang nagsogidkanimo kondi akun Tatay nga sa langit.18 Ikaw ginatawag ko nga Pedro nga konsayodon bato. Kag sa ibabaw ang pon-dasyon nga dia nga bato patindugun koang mga tao nga magatoo kanakun kagbisan anang gaum ang kamatayun indimakadaug kananda. 19Kanimo ko itaw angawtoridad sa anang ginarian ang Dios. Angbisan ano nga imong itogot nga imoon digisa kalibotanmaman ra ang itogot ang Dios,kag ang bisan ano nga indi mo pagitogotmaman ra ang indi pagitogot ang Dios.”20 Pagkatapos ginbilinan dayon ni Jesusanang mga somolonod nga indi sanda gidmagsogid bisan kino nga tana ang Cristo.

Ginsaysay ni Jesus nga Tana Magaantoskag Patayun dayon

(Mc. 8:31–9:1; Lu. 9:22-27)21 Alin dato ginsaysay ni Jesus sa anang

mga somolonod kon ano ang matatabokanana. Makon na, “Kinanglan gid nga akomagayan sa Jerusalem. Doto magaantosako nga mayad sa anang imoon kanakunanang mga manogdomara ang mga Ju-dio, ang mga monogdomara nga pari, kagang mga manogtodlo ang Kasogoan. Pap-atayun nanda ako, piro sa ikatlo ka adlawmababanaw ako.” 22 Pagkakoon na datogindara tana ni Pedro sa marayu-rayu kagsawayun; makon na, “Iparayu lang imongginambal nga dan. Indi pagitogot ang Diosnga matabo dan kanimo.” 23 Nagliso siJesus kag nagkoon kanana, “Parayu kawkanakun Satanas. Ginapamalabagan moako nga magimo anang kabubutun angDios tungud nga imong naisipan nga danbukun anang gosto ang Dios kondi mamandan anang gosto ang tao!”

24 Makon dayon ni Jesus sa anang mgasomolonod, “Kon may tao nga gostomagsonod kanakun, indi na run dapatpagisipun anang kaogalingun, kondikinanglan magtoman kanakun abir kon

Mateo 16:25 26 Mateo 17:20kamatayun anang aboton sa pagsonodkanakun. 25 Ay ang bisan sino nganagakanogon anang kaboi digi sa kalibotannga diamapapatay pa ra gid. Piro ang bisansino nga priparado nga mapatay tungudkanakun makakaangkun ang kaboi nga arakataposan. 26 Ano gid anang mabubuulang tao kon maangkun na ang tanan ngabutang digi sa kalibotan, piro madora ralang anang kaboi? Ara gid! Ay ara gidpagkabutang nga sarang na nga itaw agudmabawi na ruman anang kaboi. 27 Ay AkongaNaging Taomagabalik digi sa kalibotannga nagalanyag sa anang gaum akun Tatay,kag kaiban ko ra anang mga angil. Kagbalusan ko dayon ang tanannga tao sono saandang mga inimoan. 28 Sa matood tana,may mga tao digi dadi nga indi mapataymintras indi nanda makita Ako nga NagingTao nga nagabalik digi bilang Ari.”

17Nagbago anang Itsora ni Jesus(Mc. 9:2-13; Lu. 9:28-36)

1 Pagkalubas ang anum ka adlaw gin-dara ni Jesus si Pedro kag ang magkabogtonga si Santiago kag si Juan sa mataas ngabokid. Sanda-sanda lang gid ang nagayandoto. 2 Ang doto sanda run, mintras na-gasulung sanda kay Jesus, nagiba anangitsora. Anang oyaun nagsanag nga midyoron sa adlaw, kag anang lambong nagpotinga nagasirak. 3 Kag golpi lang nga nakitananda ra si Moises kag si Elias nga nag-pakigsogidanun kanana. 4Makon dayon niPedro kay Jesus, “Ginoo, mayad digi kami.Kon maliag kaw, maimo ako digi tatlo kakamalig, ang sakabilog kanimo, ang sak-abilog kay Moises, kag ang sakabilog kayElias.” 5 Ara tana pa katapos anang ambalnga dato ginlikupan sanda ang panganodngamasilawkagnabatiannandadayon anglimug nga alin sa panganod nga nagakoon,“Maman dia akun pinalangga nga Bata.Nalilipay ako ngamayad kanana. Pamatiannindo tana!” 6 Pagkabati dato nanday Pe-dro nagdapa sanda sa sugung nga kaadluk.7 Ginrapitan sanda ni Jesus kag gintandugnga nagakoon, “Bangon kamo! Indi kamomagkaadluk!” 8Pagsulungnanda ara sandaibang nakita doto kondi si Jesus run lang.

9 Ang nagalusub sanda run sa bokid,ginkonan sanda ni Jesus, makon na, “Indikamo gid magsogid bisan kino parti saindong nakita mintras Ako nga Naging Taoara pa mabanaw.” 10 Pagkatapos nagpa-mangkot kanana anang mga somolonod,makon nanda, “Basi kabay nagakoon angmga manogtodlo ang Kasogoan nga ki-nanglan magabot anay si Elias bago mag-abot ang Cristo?” 11 Makon ni Jesuskananda, “Pario anang koon ang Kasolatanmaabot ra gani si Elias agud ipriparar angtanan nga butang. 12Piro sogidan ko kamo,si Elias nakaabot ron. Garing ara tanalang bala nakilala ang mga tao kag ginimonanda andang gosto nga imoon kanana.Kagmaman ra dan andang imoon Kanakunnga Naging Tao. Paantoson nanda akora.” 13 Kag bago pa naangupan anang mgasomolonod nga si Juan nga manogbunyagmaman anang ginatomod.

Ginayad ni Jesus ang Bata nga may Malainnga Ispirito

(Mc. 9:14-29; Lu. 9:37-43)14 Pagabot nanda doto sa dorong tao

may sangka lalaki nga nagparapit kay Je-sus kag naglood nga nagakoon, makon na,15“Ginoo, abi kaloyi ra akun bata nga lalaki.Koyapun tana kag kon aboton gani sugunggid anang pamati. Pirmi tana gid nga nato-tomba sa kalayo kag pirmi ra nga naoologsa tobig. 16 Gindara ko tana sa imong mgasomolonod, piro indi sanda makapaayad.”17 Makon dayon ni Jesus, “Kamo nga mgatao sa tyimpo nga dia, ara kamo gid pagtoo,kag baliskad indong ginaisip kag ginaimo.Asta sano pa akun pagantos kanindo? Daranindo digi kanakun ang bata!” 18Kag gins-awaydayonni Jesus angmalainnga ispiritodoto sa bata kag naggoa ra nga lagi. Kag saoras nga dato nagayad ang bata.

19 Ang sanda-sanda run lang nagparapitkay Jesus anang mga somolonod kag nag-pamangkot,makonnanda, “Basi kabay indinamun mapagoa ang malain nga ispiritonga dato sa bata?” 20 Makon ni Jesuskananda, “Tungud nga kolang indong pag-too. Samatood tana, kon kamomay pagtoonga bisan pario lang sa anang bosol angmostasa anang kabaul, sarang kamo ronmakakoon sa bokid nga dia nga magsaylosa sangka logar, kag dan magasaylo. Ara

Mateo 17:21 27 Mateo 18:12gid butang nga indi nindo maimo.” [21Garing ang toladato nga klasi ngamalainnga ispirito indi nindo basta mapagoa konindi kamo magpangamoyo kag magpoasa.]

Ginsambit Ruman ni Jesus ang Parti saanang Kamatayun

(Mc. 9:30-32; Lu. 9:43b-45)22 Pagtiripon anang mga somolonod

doto sa Galilea, makon ni Jesus kananda,“Ako nga Naging Tao kinanglan nga iin-triga samga tao 23ngamagapatay kanakun.Piro sa ikatlo ka adlaw mababanaw ako.”Naborido gid anang mga somolonod.

Ang Pagbayad ang Bois Para sa Timplo24 Pagabot nanday Jesus sa Capernaum,

si Pedro ginparapitan ang mga manog-sokot ang bois para sa timplo kag gin-pamangkot. Makon nanda, “Nagabayadra indong manogtodlo ang bois para satimplo?” 25 Makon ni Pedro kanana, “Uu,nagabayad tana.”

Pagsulud ni Pedro sa balay ginpa-mangkot tana nga lagi ni Jesus. Makonna, “Simon, kon sa kanimo abi, sino anangginapabayad ang mga ari digi sa kalibotanang bois, andang mga bata okon iba?”26 Makon anang sabat ni Pedro, “Syimpriang iba.” Makon ni Jesus, “Kon toladatonagakaologan nga andang mga bata indigani kinanglan nga magbayad. 27 Garingkon indi kita magbayad basi kon maglainandang buut kanatun, gani magayan kawsa dagat kag magpamonit dayon. Ang onanga isda nga imong madawi bosik-sikunmo anang baba kag makikita mo doto angkoarta nga bastanti run nga ibayad para saatun bois nga darwa. Bulun mo kag ibayaddayon sa mga nagasokot ang bois para satimplo.”

18Ang Pinakaimportanti sa anang Ginarian

ang Dios(Mc. 9:33-37; Lu. 9:46-48)

1 Sa oras nga dato nagparapit kay Jesusanangmga somolonod kag nagpamangkot,makon nanda, “Sino gid kabay ang labawsa tanan sa anang Ginarian ang Dios?”2 Anang ginimo ni Jesus gintawag na angbata nga maistan kag ginpatindug na saandang tunga. 3Makon na dayon kananda,“Sa matood tana, kon kamo indi magbago

kag maging pario sa mairintuk nga mgabata, indi kamo gid mapabilang sa mga taonga anang ginaarian ang Dios. 4 Ay angtao nga nagapaubus pario sa bata nga dia,maman ang ginabilang nga pinakalabaw saanang Ginarian ang Dios. 5 Kag ang bisansino nga tungud sa anang pagtoo kanakunnagabaton kag nagaasikaso sa bata ngatoladia nagabaton ra kanakun.”

Ang mga Pagsolay(Mc. 9:42-48; Lu. 17:1-2)

6 “Piro ang bisan sino nga maging ka-bangdanan nga ang mga bata nga diamagbaya sa andang pagtoo kanakun masmayadpanga igotan anang liug kag itagkusdayon sa galingan nga bato kag ipandagsa laod. 7 Kailo ra ang mga tao digi sakalibotan ay angpagsolay pirmi gidngana-gaabot kananda. Kon sa bagay dia nga mgabutang matatabo gid man. Piro kailo gidang tao nga nagasolay sa anang kapario.

8“Kon imong alimaokon siki angmagingkabangdanan nga ikaw magbaya kanakun,otoda run lang kag ipilak! Mas mayadpa nga sakabilog lang imong alima okonsiki kag may kaboi kaw nga ara kataposankaysa komplito imong alima kag siki piroipilak ka ra lang sa kalayo nga ara kat-aposan. 9 Kag kon imong mata magingkabangdanan nga ikaw magbaya kanakun,lukada kag ipilak! Ay mas mayad pa ngasakabilog lang imong mata kag may kaboikaw nga ara kataposan kaysa komplitoimong mata piro ipilak ka ra lang sa kalayosa impyirno.”

Paanggid parti sa Karniro nga Nadora(Lu. 15:3-7)

10 “Magandam kamo nga indi nindo gidpagtamayun bisan ang sakabilog sa mair-intuk nga dia nga mga bata. Ay sa matoodtana anang mga angil ang Dios nga naga-bantay kananda pirmi doto sa akun Tataynga sa langit. [ 11 Ay Ako nga Naging Taonagayan digi sa kalibotan agud lowasunang mga tao nga nagkaradora tungud saandang mga sala.]

12 “Kon may tao nga may 100 ka karnirokag nadora ang sakabilog, ano kabay anangimoon? Sigorado gid nga bayaan na ang 99nga nagaparangarab sa mga bokid-bokidkag pangitaun na ang karniro nga nadora.

Mateo 18:13 28 Mateo 18:3513 Kag kon anang makita malilipay tananga mayad. Sa matood tana mas malilipaytana sa sakabilog nga dato nga nadora ngaanang nakita kaysa 99 nga ara nadora.14 Toladan ra anang nababatyagan indongTatay nga sa langit. Indi na gid gostonga madora ang bisan sangka bata ngamaistan.”

Kon Nagkasala Kanimo Imong Kapario ngaTomoloo

15 “Kon imong kapario nga tomoloomagkasala kanimo, ayanan mo tana kagsogidan mo dayon anang ginimo nga sala.Piro dia imoon mo nga kamo-kamo lang.Kon tana magpakigosay kanimo, ta kondimagaayadan kamo roman, kag mapaba-lik mo tana sa Dios. 16 Piro kon inditana magpakigosay kanimo, magdara kawsangka tomoloo pa gid okon darwa managudmasonodmo ang sono sa nakasolat saKasolatan nga ang mga butang nga indongambalan mapamatodan ang darwa okontatlo ka tao. 17 Piro kon indi tana pa gidmagpamati kananda isogid sa tanan ngamga tomoloo sa andang ginatiriponan. Kagkon indi tana pa gid magpamati kananda,ayaw nindo tana run pagsapaka kondi ibi-lang nindo tana run lang nga pario sa mgatao nga ara nagakilala sa Dios okon pariosa mga manogsokot ang bois nga nagapan-daya kag mga traidor.”

Ang Ginadilian kag ang Ginatogot18 “Ang bisan ano nga indong itogot digi

sa kalibotanmaman ra ang itogot ang Dios,kag ang bisan ano nga indi nindo pagitogotmaman ra ang indi pagitogot ang Dios.

19 “Kag gosto ko ra nga maulaman nindodia, nga kon ang darwa kanindo digi sakalibotan magkasogot parti sa bisan anonga indong pangayoon sa pangamoyo, danimoon kanindo akun Tatay nga sa langit.20 Ay kon diin ang darwa okon tatlo nganagatiripon tungud kanakun, ako kaibannanda ra.”

Paanggid Parti sa Sorogoon nga Indi Mag-patawad

21 Nagparapit si Pedro kay Jesus kagmagpamangkot, makon na, “Ginoo, konakun kapario nga tomoloo pirmi nga na-gakasala kanakun, kapira ko gid tana dapatpatawadun? Pito ka bisis?” 22 Makon ni

Jesus kanana, “Bukun lang asta sa ikapitoka bisis, kondi asta sa 77 ka bisis. 23 Ayanang pagari ang Dios pario sa natabo sasangka ari nga nagaosisa ang mga otangkanana anang mga sorogoon. 24 Mintrasnagaosisa tana andang mga otang, maygindara kanana nga sorogoon nga anangotang minilyon. 25 Kag tungud nga inditana run makabayad nagsogo ang ari ngaibaligya tana bilang oripun pati anangasawa kag anang mga bata. Kag ibaligyara ang tanan na nga pagkabutang agudmabayadan na anang otang. 26 Anangginimo ang sorogoon nga dato, nagloodtana sa ari kag magpakitloy, makon na,‘Pasinsyaa ako lang anay dadi, ay bayadanko ra dan kanimo tanan!’ 27Kag nalooy angari kanana, gani ginpatawad na tana kagara tana run pagpabayada anang otang,kondi ginpaoli run lang.

28 “Pagoli ang tao nga dato nasoblangna anang kapario nga sorogoon nga mayotang kanana nga maistan lang gid. Gin-dakup na ang sorogoon nga dato nga mayotang kanana kag ginkuga na dayon nganagakoon, ‘Bayadi ako ron imong otangkanakun!’ 29 Kag naglood kanana anangkapario nga dato nga sorogoon nga naga-pakitloy, makon na, ‘Pasinsyaa ako langanay dadi, ay bayadan ko ra dan kan-imo!’ 30 Piro indi tana gid magpasogot.Anang ginimo tana, ginpapriso na angsorogoon nga dato nga may otang astamakabayad. 31 Pagkakita dato ang ibapa gid nga mga sorogoon naglain andangbuut, gani ginayanannanda andang agalunnga ari kag ginsogidan parti sa natabo ngadato. 32 Ginpatawag ang ari anang soro-goon nga dato kagmagkoon, ‘Masyado kawkalain nga sorogoon. Kabay ginpatawad takaw sa imong otang kanakun tungud nganagpakitloy kaw kanakun. 33 Ta basi aramo pagkaloyi imong kapario nga sorogoonpario akun pagkalooy kanimo?’ 34Doro gidanang kasilag ang ari kanana. Ginpaprisona tana kag ginpasilotan asta mabayadanna tanan anang otang kanana.” 35 Makondayon ni Jesus kananda, “Dan toladan raanang imoon akun Tatay nga sa langit sakada isara kanindo kon kamo indi mag-patawad sa indong kapario ang tuduk gidsa indong tagiposoon.”

Mateo 19:1 29 Mateo 19:2119

Anang Todlo ni Jesus Parti sa Pagbulaganang Magasawa

(Mc. 10:1-12)1 Pagkatapos nga si Jesus nakatodlo ang

mga butang nga dato, nagalin tana saGalilea kagnagayan samga logar nga sakupang Judea sa tabok ang Soba ang Jordan.2 Dorong mga tao ang nagsonod kanana,kag ginpangayad na sanda sa andang mgamasakit.

3 Karon, may mga Pariseo nga nagayanra doto kanana. Gosto nanda nga mag-pangita paagi agud maiakosar nanda tana.Nagpamangkot sanda kay Jesus, makonnanda, “Nagatogot bala ang Kasogoan ngabulagan ang lalaki anang asawa sa bisanano nga kabangdanan?” 4 Nagsabat si Je-sus, makon na, “Ara kamo gid bala kabasasa Kasolatan nga pagimo ang Dios ang taoginimona sanda nga lalaki kag babai? 5Kagpagkatapos makon na, ‘Maman dan ngabayaan ang lalaki anang tatay kag nanaykag magdapun tana dayon sa anang asawa,kag sanda nga darwa maging isara runlang.’ 6Gani bukun sanda run darwa kondiisara. Kon maman dan, ta kondi indi dapatbulagun ang tao ang gindapun ang Dios.”7 Makon roman ang mga Pariseo kanana,“Ta basi nagakoon si Moises nga poidinga bulagan ang lalaki anang asawa, bastatawan na lang tana ang kasolatan nga sapagkamatood bulag sanda run?” 8 Makonni Jesus kananda, “Gintogotan kamo niMoises nga bulagan indong asawa tungudnga matugas indong olo. Piro bukun to-ladan anang plano ang Dios alin pa angompisa. 9 Maman dan nga nagakoon akokanindo nga kon ang lalaki magbulag saanang asawa nga ara ra nagpanginlalaki,pagkatapos magpangasawa tana ang iba,nagapanginbabai tana. [Kag ang magpan-gasawa sa babai nga ginbulagannagakasalara sa pagpanginbabai.”]

10 Makon dayon anang mga somolonodni Jesus, “Kon toladia gali ang may asawa,mayad pa indi run lang magpangasawa.”11 Makon anang sabat ni Jesus, “Indi danmabaton ang tanan loas samga taongama-man dato anang bugna ang Dios kananda.12May sari-sari nga kabangdanan kon basimay mga lalaki nga indi makaasawa; ang

iba natao nga indi makaasawa; ang iba indimakaasawa tungud nga ginkapon sanda;kag ang iba pa gid indi magpangasawatungud sa andang pagpanikasug para saanang ginarian ang Dios. Ta, ang makaimodia nga indimag- pangasawa, indimagpan-gasawa.”

Ginbindisyonan ni Jesus angMairintuk ngamga Bata

(Mc. 10:13-16; Lu. 18:15-17)13 Karon, may mga tao nga nagdara

ang mga bata nga mairintuk kay Jesusagud tongtongan anang alima kag ipang-amoyo. Piro ginsaway sanda anang mgasomolonod ni Jesus. 14 Garing makon niJesus kananda, “Pabayani nindo lang angmga bata nga magparapit digi kanakun.Indi nindo sanda pagbawali, ay kabilangsa anang ginarian ang Dios ang mga pariokananda.” 15 Kag gintongtong dayon niJesus anang alima sa mga bata kag gin-bindisyonan na sanda. Kag pagkataposdato nagpanaw tana dayon.

Ang Tao nga Manggaranun(Mc. 10:17-31; Lu. 18:18-30)

16 May sangka tao nga nagparapitkay Jesus kag nagpamangkot, makon na,“Maistro, ano kabay ang mayad nga dapatko nga imoon agud makabaton ako angkaboi nga ara kataposan?” 17 Makon niJesus kanana, “Basi nagpamangkot kawkanakun kon ano ang mayad? Sakabiloglang ang mayad, kag dan ara iba kondi angDios. Kon gosto mo nga makabaton kawang kaboi nga ara kataposan tomanun moanangmga sogo.” 18Nagpamangkot rumanang tao nga dato, makon na, “Ano nga mgasogo?” Makon ni Jesus kanana, “Indi kawmagpatay, indi kaw magpanginbabai okonmagpanginlalaki, indi kaw magpanakaw,indi kaw magtistigos ang botig, 19 taodonmo imong tatay kag imong nanay, kagigogmaun mo imong kapario pario imongpagigogma imong kaogalingun.” 20Makonang lalaki nga dato nga bataun pa, “Angtanan nga dan natoman ko ron. Ta anopa ang kolang kanakun?” 21 Makon niJesus kanana. “Ta kon gosto mo nga arakaw ron gid kakolangan sa panulung angDios, pagoli kag ibaligya mo imong mgapagkabutang, kag anang bayad ipanagtagmo dayon sa mga pobri. Sa toladia nga

Mateo 19:22 30 Mateo 20:16paagi magamanggaranun kaw doto salangit. Pagkatapos, magbalik kaw kagmagsonod kanakun.” 22 Pagkabati anglalaki nga dato nagalin tana nga masubuay doro anang manggad.

23Gani makon ni Jesus sa anang mga so-molonod, “Sa matood tana, mabudlay parasa manggaranun nga tao ang magpasakupsa anang pagari ang Dios. 24Mas maulas pagani nga magagi ang sapat nga kamilyo saanang boo ang dagum kaysa magpasakupang manggaranun sa anang pagari angDios.” 25 Pagkabati dato anang mga so-molonod, natingala sandangamayad. Ganinagpamangkot sanda, makon, “Ta kon to-ladan, sino ron lang kabay ang malowas?”26 Ginsulung sanda ni Jesus kag magkoon,“Kon sa mga tao lang indi gid maimo, pirosa Dios tana ang tanan nga butang sarangmaimo.”

27 Makon dayon ni Pedro kanana, “Takami, ginbayaan namun ang tanan kagnagsonod kanimo. Ta ano amunmabubuulnga balus?” 28 Makon ni Jesus kananda,“Sa matood tana, magaabot ang adlaw ngabagoon ang Dios ang kalibotan nga dia, kagAko nga Naging Tao magapongko sa akuntrono agud magari. Sa adlaw nga dato,kamo nga nagsonod kanakun magapongkosa dosi ka trono agud ukuman nindo anangdosi ka tribo ang Israel. 29 Kag ang bisansino nga nagbaya anang balay, anang mgakabogto, anang tatay, anang nanay, anangmga bata, okon anang mga logta tungudkanakun sigorado nga mas doro pa gidanang babatonon nga balus, kag tawanpa kaboi nga ara kataposan. 30 Doro ngamga tao nga ginakilala nga importanti dadiang magagoa nga bukun, kag doro ang araginasapaka dadi ang magagoa nga impor-tanti.”

20Ang mga Nagaobra sa Obasan

1Makon ni Jesus kananda, “Anang pagariang Dios pario sa tao nga may asinda.Aga tana pa gid nagpanaw kag nagpan-gita ang mga tao nga maobra sa ananglogta nga may mga tanum nga obas.2Nagkarasogot sanda ang mga tao nga onana nga nagkarakita, nga andang sool sonora sa inadlaw ang mga tao doto sa logar

nga dato. Kag ginpadara na sanda dayondoto sa anang kaobasan. 3Datong mga alasnoibi run ang adlaw nagayan tana sa maymga tindaan kagmaymga nakita tana dotonga mga tao nga nagairistambay ay arasanda obra. 4Makon na kananda, ‘Pagobrakamo doto sa akun kaobasan, ay soolan takamo ang osto.’ 5Gani nagayan sanda dotokag nagobra. Pagabot ang ogtong adlawnagbalik ruman ang asindiro sa may mgatindaan, kag may mga tao tana ruman nganakita kag anang ginpaobra. Kag mamanra anang ginimo pagabot ang mga alastris ang apon. 6 Pagabot ang alas singkonagbalik tana ruman sa may mga tindaankagmaynakita tana pa gid ngamga tao nganagaistambay. Makon na kananda, ‘Ay danbasi nagistambay kamo lang digi sa bilognga adlaw?’ 7Makon nanda nga nagsabat,‘Ta maiwan kami, ay ara may nagapao-bra kanamun.’ Gani ginkonan na sandanga magayan doto sa anang kaobasan kagmagobra.

8 “Pagsirum, makon ang asindiro saanang kapatas, ‘Ta tawaga run ang mganagaorobra kag soolan. Onaun mo bayadang naori gid magobra kag pasonod astasa mga naona magobra.’ 9 Ang mga nag-sulud sa obra ang mga alas singko rongintawan andang sool para sa sangadlawnga obra. 10 Pagabot nga soolan run angmga aga pa gid magobra nagaisip sandanga mabaul andang mababaton kaysa mgatao nga naori magobra. Piro ang kada isarakananda ginsoolan ra ang para sa sangad-law nga obra. 11 Pagkabaton nanda dato,nagriklamo sanda sa asindiro. 12 Makonnanda, ‘Ang mga naori sangka oras langandang obra, piro kami tana sangadlaw gidamun paolas kag painit, pagkatapos pariora lang imong sool kanamun!’ 13Makon nasa isara kananda, ‘Amigo, ara ta kaw pag-dayaa. Kabaynagkasogot kita nga soolan takaw ang para sa sangadlaw. 14 Batona langang kantidad nga para sa imong inobraankag magoli. Ay gosto ko tana nga soolanang naori nga dia magobra pario ra akunginataw kanimo. 15 Pagosto ako kabay konano akun imoon sa akun koarta ay akun.Basi kon nainggit kaw lang tungud ngamayad ako kananda?’ ” 16Makon dayon niJesus, “Dan toladan ra sa oring mga adlaw.

Mateo 20:17 31 Mateo 21:5Ang mga ara ginasapaka dadi maman angmagagoa nga importanti, kag ang mga taonga ginakilala nga importanti dadi angma-gagoa nga bukun importanti.”

Ikatlo nga Pagsambit ni Jesus Parti saanang Kamatayun

(Mc. 10:32-34; Lu. 18:31-34)17 Ang sanday Jesus nagapaayan run sa

Jerusalem, ginpabulag na anang mga so-molonod sa mga tao ay may inogsogidtana kananda. 18 Makon na, “Dia kitanagapaayan run sa Jerusalem. Pagabotta doto Ako nga Naging Tao iintriga samga manogdomara nga mga pari kag mgamanogtodlo ang Kasogoan, kag sisintin-syaan nanda ako nga patayun. 19 Iintrigananda ako dayon sa mga bukun Judio agudyagotaun nanda ako, anoton, kag pagkata-pos ilansang dayon sa kros. Piro sa ikatloka adlaw mababanaw ako.”

Pangabay anang Asawa ni Zebedeo(Mc. 10:35-45)

20 Nagparapit kay Jesus anang asawa niZebedeo kaiban anang darwa ka bata ngalalaki. Naglood tana kay Jesus ay mayginapangabay tana. 21 Gani makon ni Je-sus kanana, “Ano imong gosto?” Makonanang asawa ni Zebedeo, “Kon maimo,kon magari ka run gani, papongkoon mora akun darwa nga dia ka bata sa imongkilid; ang isara sa too kag ang isara sawala.” 22 Piro ginsabat sanda ni Jesus,makon na, “Ara kamo kaulam kon anoindong ginapangayo. Ano, masarangannindo ang mga pagantos nga madali koron lang nga antoson?” Makon nanda,“Uu. Masarangan namun.” 23 Makon ro-man ni Jesus, “Masarangan nindo manda,piro bukun ako ang nagapili kon sino angmapongko sa akun too okon sa akun wala.Dan nga mga porongkoan para sa mga taonga ginatiganaan akun Tatay.”

24 Pagkaulam ang napolo ka somolonodkon ano andang ginpangayo, naglain an-dangbuut samagkabogto. 25Gani gintawagsanda tanan ni Jesus kag magkoonkananda, “Naulaman nindo nga ang mgamanogdomara digi sa kalibotan nga diamay gaum sa andang mga sinakupankag pagosto sanda lang kon ano andangipaimo kananda. 26 Piro iba tana angkanindo. Ay kon sino kanindo ang gosto

nga maging importanti, dapat tana angmaging sorogoon anangmga kaiban. 27Kagkon sino kanindo ang gosto nga maginglabaw sa tanan, dapat tana ang magingoripun anang mga kaiban. 28 Dan toladanakun ginimo, Ako nga Naging Tao aranagayan digi sa kalibotan para magpasirbikondi para magsirbi kag magtaw akunkaboi agud matobos ang doro nga mgatao.”

Ginayad ni Jesus ang Darwa ka Bolag(Mc. 10:46-52; Lu. 18:35-43)

29 Ang nagapagoa run sanday Jesus saJerico doro nga mga tao ang nagsonodkanana. 30Karon, may darwa doto ka bolagnga nagapongko sa binit ang dalan. Naba-tian nanda nga si Jesus nagaagi, gani nags-inggit sanda, makon, “Ginoo, nga kaliwatni David kagmanonobli anangginarian, abikaloyi kami ra!” 31 Ginsaway sanda angmga tao nga magipus. Piro andang gin-imo tana, tinodoan nanda pa gani andangsinggit nga nagakoon, “Ginoo, nga kaliwatni David, kaloyi kami ra!” 32 Nagtadung siJesus, gintawag sanda kag magkoon, “Anoindong gosto nga imoon ko kanindo?”33Makon nanda, “Ginoo, gosto namun ngamakakita!” 34Nalooy si Jesus kananda, ganigintandug na andang mga mata, kag lagi-lagi nakakita sanda; kag nagtabid sandadayon kanana.

21Anang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mc. 11:1-11; Lu. 19:28-40; Jn. 12:12-19)

1 Datong marapit sanda run lang saJerusalem kag nagainamput sa bario angBitpage sa may Bokid ang mga Olibo, gin-paona ni Jesus anang darwa ka somolonod.2 Makon na kananda, “Pagayan kamo sabario nga dian sa onaan. Pagabot nindodoto makikita nindo nga lagi ang asno nganagaigot kag anang bata doto ra. Obadunnindo kag daraun digi kanakun. 3Kon maymagpamangkot kanindo parti digi kononnindo lang nga kinanglan ang Ginoo, kagdan ipadara na ra nga lagi kanindo.”

4 Dia natabo agud matoman anang gi-nambal ang propita nga nagkoon,5 “Koona nindo ang mga taga-Sion nga digi

run indong Ari,

Mateo 21:6 32 Mateo 21:26Mapinaubusun tana, ay nagaabot tana nga

nagasakay sa bataun pa nga asno!”6 Gani nagpanaw ang darwa nga dato

ka somolonod kag gintoman nanda anangsogo ni Jesus. 7 Gindara nanda ang asnopati anang bata doto kay Jesus. Andanglambong maman andang ginbutang ngaampilo kag ginsakayan dayon ni Jesus.8 Dorong tao ang nagtiripon doto. Andangginimo, ginumlad nanda andang lambongsa dalan. Ang iba nagtapas anang mgasanga ang mga kaoy kag ginladlad nandara sa dalan bilang pagpadungug kay Je-sus. 9 Nagsiringgit ang mga tao nga na-gaona pati ang nagasonod kanana nga na-gakoon, “Dayawon ang manonobli anangginarian ni David! Ginakaloyan ra gid angDios anang ginsogo nga nagaabot dadi digikanatun! Dayawon ang Dios!”

10 Pagabot ni Jesus sa Jerusalem nagki-nagolo ang mga tao doto. Makon nanda,“Sino ang tao nga dan?” 11Makon ang mgatao nga kaiban ni Jesus, “Maman dan angpropita nga si Jesus nga taga-Nazaret ngasakup ang Galilea.”

Si Jesus Nagsulud sa Timplo(Mc. 11:15-19; Lu. 19:45-48; Jn. 2:13-22)

12 Nagsulud si Jesus sa timplo kag gin-palayas na doto angmga tao nga nagapara-makal kag nagabaraligya. Ginpamaliskadna anangmga lamisa angmgamanogbayloang koarta pati anang mga porongkoanang mga tao nga nagapamaligya ang mgasalampati. 13 Makon na kananda, “Kabaynagkoon ang Dios sa Kasolatan nga anangbalay dapat tawagunnga balay nga parang-amoyoan. Piro ginaimo nindo tana ngaparantagoan ang mga tolisan!”

14 May mga bolag kag mga lopog nganagayan kanana doto sa timplo kag gin-pangayad na sanda. 15 Ginugutan angmga manogdomara nga mga pari kag angmga manogtodlo ang Kasogoan pagkakitananda sa mga makatiringala nga mga bu-tang nga anang ginapangimo kag pagka-bati nanda nga nagasiringgit ang mga batadoto sa timplo nga nagakoon, “Dayawonang manonobli anang ginarian ni David!”16 Gani makon nanda kay Jesus, “Nababa-tian mo ra kon ano andang ginakoon?”Makon ni Jesus, “Uu. Basi, ara kamogid kabasa sa Kasolatan nga nagakoon nga

miski ang mga bata nga mairintuk gin-todloan ang Dios nga magdayaw kanana?”17 Kag ginbayaan sanda dayon ni Jesus.Nagoa tana sa siodad ang Jerusalem kagnagpa-Betania kag doto tana nagkatorog.

Ginsompa ni Jesus ang Kaoy nga Igira(Mc. 11:12-14, 20-24)

18Pagkaaga, ang nagapabalik run si Jesussa siodad ang Jerusalem gingutum tana.19 Karon, may nakita tana nga kaoy ngaigira marapit sa dalan. Gani ginparapitanna, piro ara tana gid may nakita nga bongakondi mga daon lang gid. Makon na dayonsa kaoy, “Alin dadi indi ka run gid mag-bonga!” Kag nalayung nga lagi ang igira.20 Pagkakita dato anang mga somolonodnatingala sanda nga mayad. Makon nanda,“Paiwan nga nalayung nga lagi ang igira?”21 Makon ni Jesus kananda, “Sa matoodtana, kon may pagtoo kamo kag indi kamogidmagpandoa-doa, maiimo nindo ra akunginimo nga dia sa kaoy nga igira. Kagbukun lang dan kondi makakoon kamobisan sa bokid nga dan nga ‘Magalin diankagmagsaylo sa dagat,’ kag matabo ra dan.22Ang bisan ano nga indong pangayoon saindong pangamoyo mababaton nindo gid,basta magtoo kamo.”

Pamangkot Parti sa Anang Awtoridad niJesus

(Mc. 11:27-33; Lu. 20:1-8)23Nagsulud ruman si Jesus sa timplo kag

gintodloan na ang mga tao. Karon maymga manogdomara doto nga mga pari kagmgamanogdomara angmga Judio nganag-parapit kanana kag nagpamangkot, makonnanda, “Ano imong awtoridad nga na-gaimo kaw ang mga butang nga imong gi-naimo digi sa timplo, kag sino ang nagtawkanimo ang awtoridad nga dan?” 24Makonni Jesus kananda, “May pamangkot ako raanay kanindo. Kag kon masabat nindo dia,sabatun ko kamo ra kon ano akun awtori-dad sa pagimo ang mga butang nga dia.25Akun pamangkot maman dia: kino mag-alin anang awtoridad ni Juan sa pagpang-bunyag, sa Dios okon sa tao?” Nagbais-baisan sanda anay nga sanda-sanda langkon ano andang isabat; makonnanda, “Konmagkoon kita nga ‘Alin sa Dios,’ makoontana nga, ‘Ta basi ara kamo nagpati kayJuan?’ 26 Kag kon magkoon kita ra nga

Mateo 21:27 33 Mateo 21:46‘Alin sa tao,’ dilikado kita ra sa mga tao aynagapati sanda nga si Juan anang propitaang Dios.” 27 Gani andang sabat run langkay Jesus, “Ilam, ara kami kaulam.” Makonra ni Jesus kananda, “Ta indi ko kamora pagsogidan kon kino nga awtoridad koginaimo ang mga butang nga dia nga akunginaimo.”

Paanggid parti sa Magkabogto28 Kag makon ra ni Jesus kananda, “Kon

sa kanindo, ano kabay dia? May sangkatao nga may darwa ka bata nga lalaki.Ginayanan na ang gorang kag magkoon,makon na, ‘Doy, magayan kaw dadi sa atunkaobasan kag magobra.’ 29 Makon anangbata, ‘Indi ako!’ Piro ang ori nagbagoanang isip kag nagayan tana sa andangkaobasan kag magobra. 30 Nagayan raang tatay sa libayun kag ginkonan na rapario anang ginkoon sa gorang. Makonanang sabat ang libayun, ‘Uu, tay,’ piro aratana nagtoman. 31 Ta diin digi sa darwaang nagtoman anang sogo anang tatay?”Makon nanda, “Ang gorang.” Makon niJesus kananda, “Sa matood tana, maonapa kanindo nga makasulud sa anang gi-narian ang Dios ang mga tao nga pario samga manogsokot ang bois kag mga babainga nagabaligya andang dungug. 32 Ay siJuan nga manogbunyag nagayan digi kagnagtodlo kanindo ang osto nga paagi agudmaging matarung kamo sa panulung angDios, piro ara kamo nagpati kanana. Angmga manogsokot tana ang bois kag angmga babai nga nagbaligya andang dungugnagpati kanana. Kag bisan nakita nindodia, ara kamo gid nagbago indong isip kagmagpati kanana.”

Paanggid parti sa Mga Agsador(Mc. 12:1-12; Lu. 20:9-19)

33 Makon ni Jesus kananda, “Pamatiinindo ang isara pa gid ka paanggid. Maysangka tao nga may logta nga ginpatanu-man na obas. Ginpakodalan na, kag nag-paimo tana mabaul nga boo sa mabaul ngabato bilang purugaan ang obas. Nagpatin-dug tana ra ang mataas nga balay ngaralantawan ang bantay. Pagkatapos gin-paagsaan na dayon kag nagayan sa marayunga logar. 34 Datong inogpopo ron angobas, ginsogo na anang mga sorogoon nga

bulun anang parti sa patubas. 35 Garingpagabot doto ang mga sorogoon, ginpan-dakup sanda ang mga agsador. Ginbalbalnanda ang sakabilog, ginpatay nanda angsakabilog, kag ginbato nanda ang sakabilogpa gid. 36 Pagkatapos dato nagsogo romanang tagya ang iba pa nga mga sorogoonnga mas doro pa gid kaysa sa naona. Pirotoladato ra andang ginimo kananda. 37Angori anang bata run gid anang ginsogo, aymakon na, ‘Indi maimo nga indi nandapagtaodon akun bata.’ 38 Piro pagkakitaang mga agsador nga anang bata run angnagabot, makon nanda, ‘Dia ang manog-panobli ang kaobasan. Dali, patayunta agud maging atun anang sorobliun.’39 Gani gindakup nanda tana kag gindaradoto sa goa ang kaobasan kag ginpataynanda dayon.”

40 “Ta,” makon ni Jesus, “kon magba-lik anang tagya ang kaobasan, ano kabayanang imoon sa mga agsador nga dato?”41 Makon nanda, “Pamatayun na gid angmga agsador nga dato nga malain kag indina gid pagkaloyan. Kag anang kaobasanpaagsaan na dayon sa agsador nga matawanang parti kada patubas.” 42 Makon niJesus kananda, “Kabay nabasa nindo anangginakoon sa Kasolatan nga,‘Ang bato nga ginsikway ang mga pandayMaman gid ang naging pondasyon nga

bato.Maman dia anang ginimo ang Ginoo,Kag makatiringala kanatun!’ ”43Makon pa gid ni Jesus kananda, “Mamandan nga anang Ginarian ang Dios bulunkanindo kag itaw sa mga tao nga nagaimoanang mga ginapaimo. [ 44 Ang bisansino nga maglagpak sa bato nga dia mag-akarabari, piro ang lagpakan ang bato ngadia matudtud gid.]”

45Pagkabati ang mga manogdomara ngamga pari kag mga Pariseo ang mga paang-gid ni Jesus, nasatuman nanda nga sandaanang ginatomod. 46 Gani gosto nandarun gid andan nga dakupun si Jesus, piroginaadlukan sanda sa mga tao tungud ngaginakilala nanda nga propita si Jesus.

22Paanggid Parti sa Ponsyon(Lu. 14:15-24)

Mateo 22:1 34 Mateo 22:261Nagtodlo roman si Jesus kananda paagi

sa paanggid. 2 Makon na, “Anang pagariang Dios pario sa natabo sa sangka aringa nagpriparar ang ponsyon para sa kasalanang bata nga lalaki. 3 Ginsogo na anangmga sorogoon nga tawagun run ang mgatao nga anang ginpangimbitar. Garing arasanda naliag magtambong. 4 Gani gin-sogo na ruman ang iba pa gid nga soro-goon. Makon na, ‘Konon mo ang mga gin-pangimbitar nga ginpamatay ko ron angmga baka pati ang iba nga mga sapat ngaakun ginpatambuk kag priparado ron angpagkaun. Gani magayan sanda run digi kagmagpamonsyon.’ 5 Piro ang mga tao ngaginpangimbitar ara nagsapak. Sigi tanaandang asikaso andang obra. Ang isaranagayan sa anang mga tanum, kag angisara sa anang nigosyo. 6 Ang iba tana,andang ginimo, gindakup nanda anangmga ginsogo ang ari kag ginpasipalaannanda kag ginpamatay. 7 Gani nasilag ngamayad ang ari. Ginsogo na anang mgasoldado nga pamatayun ang nagpamatayanang mga sorogoon kag sonogon andangbanwa. 8 Pagkatapos gintawag na dayonanang mga sorogoon kag magkoon, makonna, ‘Ang pagkaun sa kasal akun bata pri-parado ron, garing ara kointa ang mgaginpangimbitar. 9 Pagayan kamo ron langsa mga karsada nga doro ang nagaagi kagimbitara nindo digi ang tanan nga indongmakita.’ 10 Gani nagpanaw ang mga soro-goon kag nagayan sanda sa mga karsada,kag tanan nga andang nakita mayad okonmalain ginimbitar nanda. Kag napono taoang ponsyonan.

11 “Malagat-lagat nagsulud ang ari aygosto na ngamakita angmga bisita. Karon,may nakita tana doto nga tao nga aranagilis ang lambong nga para sa ponsyon.12Gani makon ang ari kanana, ‘Amigo, basinakasulud kaw digi nga ara nakailis anglambong nga para sa ponsyon?’ Piro angtao nga dato ara gid limug-limug ay aratana isabat. 13 Makon dayon ang ari saanangmga sorogoon, ‘Gaposa nindo anangalima kag anang siki kag ipilak doto sa goasa madulum. Doto magapanangis tana kagmagapabagrut anang ipun.’ ” 14Pagkataposmakon dayon ni Jesus, “Doro anang gi-natawag ang Dios sa anang ginarian, piro

maistan lang ang mga napili nga makasu-lud.”

Pamangkot Parti sa Pagbayad ang Bois(Mc. 12:13-17; Lu. 20:20-26)

15Nagalin angmga Pariseo kag nagplanosanda kon paiwan nanda madakup si Jesuspaagi sa anang ambal. 16 Ginsogo nandadayon ang iba sa andang mga somolonodkag ang pira ka mimbro anang partido niHerodes. Pagabot nanda kay Jesus nagpa-mangkot sanda, makon, “Maistro, naula-mannamunnga porosmatood imong gina-sogid. Ginatodlomo ang kamatoodan partisa anang gosto ipaimo ang Dios sa mga tao.Kag indi kaw madara-dara sa anang gostoang mga tao abir kon sino sanda. 17 Abikon sa kanimo, osto bala nga kita bilangmga Judiomagbayad ang bois sa Impiradorang Roma okon indi?” 18 Naulaman niJesus andang katoyoan nga marimo. Ganimakon na kananda, “Mga botigun kamo.Basi ginatirawan nindo ako nga dakupunpaagi sa indong pagpamangkot nga dan?19 Abi pakitaan nindo kanakun ang koartanga ginagamit sa pagbayad ang bois.” Kagginpakita nanda ang koarta. 20 Makonni Jesus kananda, “Kinong itsora dia kagkinong aran?” 21 Makon nanda, “Ana angImpirador.” Gani makon ni Jesus kananda,“Ta kondi itaw nindo sa Impirador ang anaang Impirador, kag itaw nindo ra sa Diosang ana ang Dios.” 22 Pagkabati nandaanang sabat ni Jesus natingala sanda ngamayad. Gani ginbayaan nanda tana runlang.

Pamangkot Parti sa Pagkabanaw(Mc. 12:18-27; Lu. 20:27-40)

23 Ang adlaw ra nga dato may mgaSaduseo nga nagarayan kay Jesus. Dia ngamga tao ara nagapati nga ang mga taomababanaw. Makon nanda, 24 “Maistro, siMoises nagkoon nga kon ang lalaki mayasawa kag mapatay tana nga ara kapa-bata, dapat anang kabogto roman angmapangasawa sa anang asawa nga na-balo agud makapabata tana para sa anangkabogto. 25Karon, ang onamay pito digi kamagkarabogto nga lalaki. Ang gorang gidnagpangasawa, garing napatay tana ngaara kapabata. Gani ang balo ginpangasawaanang kabogto nga sonod kanana. 26 Kagang ikarwa nga dato napatay ra nga ara

Mateo 22:27 35 Mateo 23:8kapabata. Gani ginpangasawa ruman angikatlo kag maman ra ang natabo kananakag sa tanan nga magkarabogto asta saikapito. 27 Ang ori ang babai napatay ra.28Karon konmagabot ron ang pagkabanawkino tana nga asawa, ay sanda tanan naka-pangasawa sa babai nga dato?”

29 Makon ni Jesus kananda, “Sala kamogid, tungud nga ara kamo kaintindi konano anang ginakoon ang Kasolatan. Kagara kamo ra kaintindi anang gaum angDios. 30 Ay sa adlaw ang pagkabanaw,ang mga tao indi run magarasawa, tungudnga pario sanda run sa mga angil sa lan-git. 31 Kon parti sa pagkabanaw, nakabasakamo ra kabay anang ginambal ang Dioskanindo. 32 Kabay makon na, ‘Ako anangDios ni Abraham, kag anang Dios ni Isaac,kag anang Dios ni Jacob.’ Piro dia nga mgatao patay run. Garing ang Dios bukun Diosang mga patay, kondi Dios tana ang mgaboi. Dia nagapamatood kanatun nga angmga napatay naboboi.” 33 Pagkabati datoang mga tao natingala sanda sa anang mgapanodlo.

Ang Pinakaimportanti nga Sogo(Mc. 12:28-34; Lu. 10:25-28)

34 Pagkabati ang mga Pariseo nga angmga Saduseo ara gid may maimo kayJesus, nagtiripon sanda ruman kag na-gayan kanana. 35 Isara sa mga manogtodloang Kasogoan maman ruman ang nagpa-mangkot kay Jesus agud dakupun tana saanang sabat. 36 Makon na, “Maistro, anogid kabay ang pinakaimportanti nga sogosa Kasogoan?” 37 Makon ni Jesus kanana,“ ‘Igogmaun mo ang Ginoo nga imong Diosnga tuduk sa imong tagiposoon kag sa bilogmo nga kalag, nga imong isip pirmi gidkanana.’ 38 Maman gid dia ang pinakaim-portanti nga sogo sa tanan. 39 Kag angmasonod toladato ra, ‘Igogmaunmo imongkapario pario imong pagigogma sa imongkaogalingun.’ 40 Ang tanan nga Kasogoannga ginsolat ni Moises pati anang mgapanodlo ang mga propita digi nagalin sadarwa nga dia ka sogo.”

Pamangkot Parti sa Cristo(Mc. 12:35-37; Lu. 20:41-44)

41Bagonagburulag angmgaPariseonag-pamangkot si Jesus kananda, 42makon na,

“Kon sa kanindo ano indong pagkakilala saCristo? Kino tana nga kaliwat?” Makonnanda, “Kay David.” 43 Makon dayon niJesus kananda, “Kon tana anang kaliwat niDavid, ta basi si David nga ginbugnaan angIspirito Santonagtawag kananangaGinoo?Ay makon na,44 ‘Ang Ginoo nagkoon sa akun Ginoo,Pagpongko digi sa akun too,Asta pasokoon ko kanimo imong mga ka-

away.’45 Karon, kon gintawag na tana nga Ginoo,paiwan nga tana anang kaliwat lang gid niDavid?” 46 Kag ara gid may nakasabat kayJesus sa anang pamangkot nga dato. Kagalin dato ara run gid may nagpangaas ngamagpamangkot kanana.

23Magandam sa mga Pariseo kag mga

Manogtodlo ang Kasogoan(Mc. 12:38-39; Lu. 11:43, 46; 20:45-46)

1 Nagambal dayon si Jesus sa mga taokag sa anang mga somolonod. 2 Makonna, “Ang mga manogtodlo ang Kasogoankag mga Pariseo maman ang ginsarigannga magsaysay anang Kasogoan ni Moi-ses. 3 Gani tomana nindo andang gina-todlo kanindo, piro indi nindo pagsonodonandang ginaimo tungud nga iba andangginaimo sa andang ginaambal. 4 Nagaimosanda ang mga malisud nga mga soron-odon nga ginapasonod sa mga tao, pirobisan maistan lang gid nga bolig ara sandagid may ginaimo agud masonod andangginapasonod. 5 Ang tanan nga andangginaimo pakita-kita lang sa mga tao. Gina-palapad nanda angmga kaon-kaon nga bu-rutangan angmga pili ngamga dinalan ngaalin sa Kasolatan nga andang ginabugkussa andang dai kag sa andang butkun. Kagginapalabug nanda pa ang mga ramoy-ramoy sa anang sidsid andang mga lam-bong agud konon nga sanda kono mgadiosnon. 6Kon sa mga ponsyon kag sa mgasimbaan, gosto nanda gid nga magpongkosa mga porongkoan nga para sa mga dung-ganun. 7 Kon sa mga logar nga ginatiripo-nan ang mga tao, gosto nanda gid ngataodon sanda kag tawagun nga ‘Maistro.’8 Piro kamo tana, indi kamo magpatawagnga ‘Maistro,’ ay magkarabogto kamo kag

Mateo 23:9 36 Mateo 23:28

sakabilog lang indong manogtodlo. 9 Indikamo ra magtawag sa bisan kino digi salogta nga ‘Tatay,’ ay sakabilog lang gidindong Tatay, kag tana maman ang doto salangit. 10 Kag indi kamo magpatawag nga‘Agalun,’ ay sakabilog lang indong agalun.Dan ara iba kondi ang Cristo. 11 Kon sinokanindo ang nagasirbi sa anang kaibanmaman ang pinakaimportanti kanindo.12Ang nagapataas-taas anang kaogalingunpanabaun ang Dios. Piro ang nagapaubustana maman anang imoon ang Dios ngapinakamataas sa tanan.”

Pakita-kita lang andang Ginaimo(Mc. 12:40; Lu. 11:39-42, 44, 52; 20:47)

13 “Kailo kamo ra nga mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indongpagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay gi-nasiradoan nindo anang poirtaan anangginarian ang Dios sa mga tao. Indi kamora magsulud, piro ginapamalabagan nindopa ang mga tao nga nagaimorat nga mag-sulud.

[ 14 “Kailo kamo ra nga mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indongpagtoo sa Dios pakita-kita lang. Ayginabuul nindo anang pagkabutang angmga babai nga balo, kag ginatabon-tabonan nindo lang paagi sa indongmalawig nga mga pangadi. Gani mabaulnga silot indong mababaton!]

15 “Kailo kamo ra nga mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indongpagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay ginaalidnindo ang bilog nga kalibotan agud mak-abinsir kamo bisan sangka tao sa indongpagparatian. Piro kon makombinsir nindoron gani ginaimo nindo tana nga sobra pakanindo anang kalain kag bagay nga ipilaksa impyirno. 16 Kailo kamo ra, kamo ngamga bolag nga mga manogtodlo. Ay na-gatodlo kamo nga ‘kon ang tao magsompasa timplo, indi bali nga indi na pagtoma-nun anang ginsompa. Piro kon tana mag-sompa sa bolawan nga doto sa timplo, ki-nanglan tomanun na gid anang ginsompa.’17 Boang-boang kamo kag bolag. Ay diinangmas importanti, ang bolawan okon angtimplo nga nagapabalaan sa bolawan ngadato? 18 Kag nagatodlo kamo ra nga ‘konang tao magsompa sa altar, indi bali konindi nanda pagtomanun anang ginsompa.

Piro kon magsompa tana sa alad nga na-gatongtong sa altar kinanglan tomanunna gid anang ginsompa.’ 19 Mga bolagkamo! Diin ang mas importanti, ang aladokon ang altar nga nagapabalaan sa alad?20Maman dan nga kon ang tao magsompasa altar, nagasompa tana sa altar kag satanan nga alad nga sa altar. 21 Kag konang tao magsompa sa timplo, nagasompatana sa timplo kag sa Dios nga nagaoli dotosa timplo nga dato. 22 Kag kon ang taomagsompa sa langit, nagasompa tana saanang trono ang Dios, kag sa Dios mismonga nagapongko doto.

23 “Kailo kamo ra nga mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indongpagtoo sa Dios pakita-kita lang. Ay na-gatawkamo saDios indong ikanapolo bisansa mga panlakut sa pagkaun, piro aranindo ginasonoda ang mas importanti ngamga sogo parti sa matarung nga pagkaboi,pagkamaloloyon, kag ang sogo nga kamodapat masarigan. Dapat magtaw kamomanda indong ikanapolo piro indi nindora pagpabayanan ang mas importanti ngamga sogo. 24 Bolag kamo manda nga mgamanogtodlo. Indong ginaimo nga danpario sa ginasara nindo ang sapat-sapatsa indong mga irinumun, piro ginagapilnindo ra inum ang mabaul gid nga sapat.

25 “Kailo kamo ra nga mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indongpagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay gi-nalimpyo nindo anang goa ang mga basokag mga pinggan piro ang matood tana,sa sulud indong tagiposoon marisna aymga akug kamo kag ginapangrugus nindoang mga tao agud mabuul andang pagk-abutang. 26 Bolag kamo nga mga Pariseo!Limpyoa nindo anay ang sa sulud ang basokag ang sa goa magalimpyo ra.

27 “Kailo kamo ra nga mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indongpagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay pariokamo sa mga pantion nga ginpintaan angpoti kag masadya nga sulungun sa goa,piro sa sulud tana maboro kag poros tolanang patay. 28 Kamo toladan gid ay konsulungun kamo ang mga tao midyo ostoindong ginaimo piro ang matood tana,poros pakita-kita lang, ay sa sulud indong

Mateo 23:29 37 Mateo 24:11tagiposoon masyado kamo kalain nga mgatao.”

Gintagna ni Jesus nga Sanda Silotan(Lu. 11:47-51)

29 “Kailo kamo ra nga mga manogtodloang Kasogoan kag mga Pariseo. Indongpagtoo sa Dios pakita-kita lang! Ay gina-paobra nindo kag ginaponian anang pan-tion ang mga tao nga matarung kag mgapropita, 30 kag nagakoon kamo nga konkamo andan boi sa tyimpo indong mgakaolang-olangan, ara nindo pagpataya angmga propita pario andang ginimo. 31 Ta,ginaako nindomismonga kamo anangmgakaliwat manda ang mga tao nga nagapa-matay ang mga propita, kondi napanoblinindo ra andang mga ogali. 32 Sigi, taposanindo anang ginompisaan indong mgakaolang-olangan! 33Pario kamo sa magkal,anang lai kamo ang mga madalit nga mgamagkal. Indi kamo gid makapalagyaw sasilot sa impyirno. 34 Gani pamati kamo,ako magapadara kanindo ang mga propitakag maaram nga mga tao kag mga manog-todlo. Ang iba kananda papatayun nindo.Ipalansang nindo sanda sa kros. Kag angiba panganoton nindo sa indong mga sim-baan kag bisan diin sanda nga logar mag-palagyaw lalagasun nindo. 35 Maman dianga kamo ang sisilotan sa pagpamatay angtanan nga mga tao nga matarung alin pakay Abel asta kay Zacarias nga bata niBaraquias, nga indong ginpatay sa anangulut ang timplo kag ang altar nga ginaal-adan. 36Samatood tana, kamo ngamga taosa tyimpo nga dia maman ang masabat satanan nga dia nga mga sala.”

Anang Gogma ni Jesus sa mga Taga-Jerusalem

(Lu. 13:34-35)37 “Kamo nga mga taga-Jerusalem, basi

ginapamatay nindo ang mga propita kagginapambato anang mga ginapadara angDios kanindo? Boay run akun andum ngatiponon kamo kag atipanun pario sa inaannga manok nga nagatipon anang mga pisusa idalum anang mga pakpak, garing indikamo kanakun! 38 Dadi, baala kamo ron saindong kaogalingun. Pabayanan kamo ronlang nga magbagsak indong logar. 39 Ayindi nindo ako ron gid makita asta mag-abot ang adlaw nga magkoon kamo nga,

‘Dayawon ang nagaabot nga ginpadara angGinoo.’ ”

24Ginambal ni Jesus nga ang Timplo

Maguguba(Mc. 13:1-2; Lu. 21:5-6)

1 Naggoa si Jesus sa timplo kag mintrasnagapanaw tana nagparapit kanana angmga somolonod kag gintodlo nandakanana anang mga balay ang timplo.2 Makon ni Jesus kananda, “Sulunganindo dan tanan. Sa matood tana, mag-akararompag ang tanan kag ara gid maymabilin nga mga bato nga nagakamada.”

Mga Kalisud kag mga Pagingabot(Mc. 13:3-13; Lu. 21:7-19)

3 Mintras nagapongko si Jesus doto saBokid ang mga Olibo, nagparapit kananaanang mga somolonod ang sanda-sandarun lang. Makon nanda, “Abi sogidi kamikon sano matatabo ang mga butang ngadato nga imong ginkoon? Ano ang mgatanda nga ikaw madali run magbalik digikag matapos ang tyimpo nga dia?”

4 Nagsabat si Jesus kananda, “Maga-ndam kamo nga ara may makapatalangkanindo. 5 Ay doro ang magaabot kagkada isara magakoon nga sanda kono ako,ay magakoon sanda nga sanda mamanang Cristo, kag doro andang mapatalang.6Makakabati kamomga gira dian sa indongmarapit kag makakabarita kamo nga dotosa marayu nagagira ra. Piro indi kamomagpakulba ay dia kinanglan nga matabogidman, piro bukun pa dan ang kataposan.7 Magaaraway ang mga nasyon kag maga-araway angmga ginarian. Maymga gutumkag mga linog nga magaabot sa bisan diinnga logar. 8 Piro dia tanan ompisa pa langang mga kalisud nga magaabot.

9 “Sa mga adlaw nga dato dudumutankamo ang tanan nga mga tao tungud ngakamo akun mga somolonod. Dadakupunnanda kamo kag iintriga dayon sa mga taongamagasilot kanindo kag ang iba kanindopapatayun gid. 10 Kag kon magabot ronang mga pagingabot nga dan, doro angmagatalikod sa andang pagtoo. Dudumu-tan nanda kag tatraidoran andang kaparionga tomoloo. 11 Kag magagoa ra ang mgabotigun nga mga propita kag doro andang

Mateo 24:12 38 Mateo 24:37papatalangun. 12Kag tungudnga bisandiinmalain run gid anang ginaimo angmga tao,anang gogma ang doro nga mga tomoloomagalasay. 13 Piro ang nagapadayon tanaasta sa kataposan malolowas. 14 Kag bagopamagaabot ang kataposankon angMayadnga Barita parti sa anang pagari ang Diosmaiwali run sa bilog nga kalibotan agudmakaulam ang tanan nga mga tao.

Ang Pinakamaraway nga Manogpan-grangga

(Mc. 13:14-23; Lu. 21:20-24)15 “Ang propita nga si Daniel nagtagna

parti sa pinakamaraway nga manogpan-grangga. (Ang nagabasa anang gintagnamagangup gid kon ano anang kaologan.)Kag kon dia makita nindo nga doto ronsa sagrado nga logar, 16 kamo nga nagaolisa Judea dapat magparalagyaw sa kaboki-dan. 17 Ang tao nga mataboan nga sagoa anang balay indi runmagpaawat suludpara magbuul anang pagkabutang. 18 Kagangmataboan nga nagaobra sa anang logtaindi run dapat magoli para magbuul ananglambong. 19 Sa mga adlaw nga dato kailora ang mga nagaburudus kag ang mga na-gaparatiti tungud nga malilisudan sandasa pagpalagyaw. 20 Ipangamoyo nindonga indong pagpalagyaw indi makatabosa tigraramig okon sa Adlaw nga Inogp-away. 21 Ay sa tyimpo nga dato masyadogid kalisud anang maagian ang mga tao.Ara pa gid may natabo sa kalibotan ngapario sa matatabo nga dato, kag ara runda may matatabo pa nga magapario datoasta kon sano. 22Ang matood tana, kon araginpatagud ang Dios ang mga adlaw ngadato nga maabot, ara gid may mabilin ngatao. Piro tungud sa anang kalooy sa anangmga pinili ginpatagud na.

23 “Gani kon may magkoon kanindo nga‘Dagi run ang Cristo!’ okon ‘Doto tana!’indi kamo magpati. 24 Ay magagoa angbukun matood nga mga Cristo kag angbukun matood nga mga propita. Magaimosanda mga milagro kag mga katiringalaansa katoyoan nga patalangun, kon maimo,bisan pa anang mga pinili ang Dios. 25Ganitandaan nindo gid! Ginasogid ko ronnga lagi kanindo ang mga butang nga diamintras ara pa natatabo.

26 “Gani kon alimbawa may mga tao ngamagkoon kanindo nga ‘Si Cristo doto sanaligwin nga logar,’ indi kamo gid maga-yan doto. Kag konmaymagkoon nga, ‘Diantana sa sulud nga nagapantago,’ indi kamogid magpati. 27Ay kon Ako nga Naging Taomagbalik run, makikita ang tanan tungudngamaging pario sa kilat nga anang lanyagnakikita sa mororan asta sa kasalupan.

28 “May orobatun nga nagakoon, ‘Kondiin ang may patay nga sapat, doto ranagatiripon ang mga wak.’ ”

Anang Pagbalik ni Jesus Digi sa Kalibotan(Mc. 13:24-27; Lu. 21:25-28)

29 “Pagkatapos lang ang mga kalisud satyimpo nga dato, ang adlaw magadulumkag ang bolan indi run magsanag, kag angmga bitoon magakaraolog. Ang mga diansa langit magataralang sa andang dati ngaginaagian. 30 Kag makikita dayon sa langitnga Ako nga Naging Tao nagabalik runsa kalibotan. Kag ang tanan nga tao sakalibotan magaparanangis sa kaadluk konmakita nanda ako ron nga nagaabot samgapanganod nga may gaum kag nagalanyagnga mayad. 31 Sa mabaskug nga tonog angtrompita sogoon ko dayon akun mga angilagud tiponon akun mga pinili nga mga taoalin sa tanan nga logar sa kalibotan.”

Ang Kaoy nga Igira(Mc. 13:28-31; Lu. 21:29-33)

32 “Magtoon kamo liksyon sa kaoy ngaigira. Kabay kon anang mga sanga mag-pangogbos ron naulaman ta nga madalirun lang ang tingadlaw. 33 Dan toladan ra,kon makita nindo gani nga nagakarataboron ang mga butang nga dia nga akunginasogid kanindo, maulaman nindo ngamadali ako ron lang magabot. 34 Sa ma-tood tana, dia tanan magakaratoman bagomapatay ang mga tao nga dia sa dadi.35Madodora ang langit kag ang logta, piroakun mga ambal indi gid maimo nga indimatoman.”

Ara may Nakaulam kon sano Mabalik siJesus

(Mc. 13:32-37; Lu. 17:26-30, 34-36)36 “Kon parti sa oras kag adlaw akun

pagabot, ara gid may nakaulam bisan angmga angil sa langit okon Ako nga Bataang Dios, kondi ang Amay lang. 37 Ay

Mateo 24:38 39 Mateo 25:15anang imoon ang mga tao sa tyimpo ngaAko nga Naging Tao mabalik maging pariosa anang ginaimo ang mga tao sa anangtyimpo ni Noe. 38 Ay bago magabot anggonaw ara sanda iba nga ginaisip kondiang magpagosto sa pagkaun, paginum, kagpagasawa asta sa adlaw nga si Noe nagsu-lud sa arka. 39 Ara sanda gid kaulam konano angmatatabo astamagabot ang gonawkag nagkaralumus sanda tanan. Toladatora ang matatabo kon Ako nga Naging Taomagabot. 40 Sa adlaw nga dato maimo ngamay matataboan nga darwa ka lalaki nganagaobra sa taramnan; ang isara bulun kagang isara ibilin. 41May darwa ka babai nganagagaling; ang isara bulun kag ang isaraibilin. 42 Gani magbantay kamo, ay arakamo kaulam kon sano nga adlaw maabotindong Ginoo. 43 Tandai nindo dia: konnaulaman lang ang tagbalay kon anongoras sa gabi maabot ang takawan, sigoradonga bantayan na gid agud indi makasu-lud ang takawan sa anang balay. 44 Ganimagbantay kamo pirmi, ay sa oras nga aranindo ginadaumdauma, magaabot Ako ngaNaging Tao.”

Ang Sorogoon nga Masarigan(Lu. 12:41-48)

45“Angmasarigan kagmaaramnga soro-goon maman anang ginapili ang tagbalaynga magdomara sa anang kapario ngamga sorogoon. Kag tana ang nagatawkananda andang pagkaun sa tama ngaoras. 46 Masoirti ang sorogoon nga dankon sa pagbalik anang agalun maabotantana nga ginaimo na ang ginpaimo kanana.47 Sigorado gid nga imoon tana run gidanang agalun nga manogdomara sa anangtanan nga pagkabutang. 48 Piro kailo raang bukun mayad nga sorogoon nga konpaglarga anang agalun maisipan na ngamaboay tana pa magbalik, 49 gani maom-pisa tana run magpamintas sa anang ka-pario nga mga sorogoon kag magpakig-barkada sa pagkaun kag paginum sa mgamanogpalingin. 50Maabot anang agalun saoras nga ara na gid ginadumduma. 51 Kagsilotan tana dayon anang agalun. Ipadaratana sa mga tao nga andang pagtoo saDios pakita-kita lang, kag doto may pag-panangis kag pagbagrut ang ipun.”

25Paanggid Parti sa Napolo ka Daraga

1 “Kon magabot ang adlaw nga dato,anang pagari ang Dios mapaanggid sanapolo ka daraga nga nagadara andangsolo ay masolang sanda sa nobyo. 2 Anglima kananda kabos-kabos kag ang limakananda may isip. 3Ang lima nga dato ngakabos-kabos nagdara andang solo garingara nagdara risirba nga langis nga konmaobos ang sa solo may itogong sandaruman. 4Angmgadaraga tana ngamay isipnagdara ra andang solo kag nagdara pa gidlangis. 5 Kag tungud nga maboay magabotang nobyo gindoyog sanda kag natorogansanda tanan.

6 “Pagtungang gabi run may nagsinggit,makon, ‘Dagi run ang nobyo. Dali kamo,solanga nindo ron!’ 7 Ang napolo nga datoka daraga nagborogtaw kag ginpripararnanda andang mga solo. 8 Makon dayonang mga daraga nga kabos-kabos sa mgadaraga nga may isip, ‘Abi, tawi kami raindong langis ay amun solo nagapiraw-piraw ron.’ 9 Makon ang mga daraga ngamay isip, ‘Indi maimo ay kon tungaan na-mun kamo pa parario kita nga kokolan-gun. Pagayan kamo ron lang sa mga na-gatinda kag magbakal ang para kanindo.’10 Pagkaalin ang mga kabos-kabos agudmagbakal ang langis maman da anangpagabot ang nobyo. Kag ang lima tananga nakapangaman nakatabid kanana sasulud ang ponsyonan. Pagkasulud nanda,ginsiradoan dayon ang poirtaan.

11 “Lagat-lagat nagabot ra andangkaiban nga mga daraga nga nagbakal anglangis, kag nagpanawag sanda, makon, ‘Sir,sir, pasuluda kami ra.’ 12 Piro makon angnobyo, ‘Ara ako gid kakilala kanindo.’ ”13Makon dayon ni Jesus, “Maman dan ngakinanglan gid nga magbantay kamo ay arakamo kaulam kon sano nga adlaw okonoras ako maabot.”

Paanggid parti sa Tatlo ka Sorogoon(Lu. 19:11-27)

14 “Anang pagari ang Dios pario sasangka tao nga parapanawon sa ibanglogar. Gani gintawag na anang mga soro-goon kag ginpiar na kananda anang koartaagud inigosyo nanda. 15 Ang kada is-ara kananda gintawan na sono sa andang

Mateo 25:16 40 Mateo 25:41masarangan sa pagnigosyo. Ang isaragintawan na 5,000, ang isara 2,000, kag angisara pa gid gintawan na 1,000. Pagkata-pos nagpanaw tana dayon. 16 Ang soro-goon nga nakabaton 5,000 nagnigosyo ngalagi kag nakaganansia tana pa gid 5,000.17 Maman ra anang ginimo ang nakaba-ton 2,000, kag nakaganansia tana 2,000.18 Piro ang nakabaton 1,000 nagpanaw kagnagkotkot sa logta, kag ginlubungnadayonang koarta nga dato nga gintaw anangagalun nga inognigosyo.

19 “Ang ori nagbalik andang agalun ngadato nga nagpanaw kag gintawag na anangmga sorogoon agud magsomada sandaanang koarta nga ginpanigosyo kananda.20 Ang sorogoon nga nakabaton 5,000 nag-parapit kag gintaw na sa anang agalunang 5,000 pati ang 5,000 pa gid nga anangganansya. Makon na, ‘Kabay gintawan moako 5,000. Way dagi nakaganansia ako5,000 pa.’ 21 Makon anang agalun kanana,‘Mayad kaw nga sorogoon! Masarigankaw! Kag tungud nga masarigan kaw kagmayad magpatikang ang maistan nga kan-tidad, dadi piaran ta kaw ang mas mabaulpa gid nga kantidad. Dali, magkalipaykaw kaiban ko!’ 22 Ang sorogoon nganakabaton 2,000 nagparapit ra. Makonna sa anang agalun, ‘Kabay gintawan moako 2,000. Way dagi nakaganansia ako2,000 pa.’ 23 Makon anang agalun kanana,‘Mayad kawnga sorogoon! Masarigan kaw!Kag tungud nga masarigan kaw kag mayadmagpatikang ang maistan nga kantidad,dadi piaran ta kaw ron ang mas mabaulnga kantidad. Dali, magkalipay kaw kaibanko!’ 24Kag nagparapit ra ang sorogoon nganakabaton 1,000. Makon na, ‘Naulamanko nga mapintas kaw kag ara kalooy ngatao, ay ginabuul mo anang ganansya angiba nga nagpangabudlay. 25 Gani ginad-lukan ako. Maman dan nga ginlubungko sa logta imong koarta. Dagi ra imongkoarta.’ 26 Makon anang agalun, ‘Malainkaw kag tamad nga sorogoon! Kon naula-man mo nga ginabuul ko anang ganansyaang iba nga nagapangabudlay, 27 ta kondidapat ginbutangmo akun koarta sa bangkoagud kon magbalik ako mabubuul ko akunkoarta pati anang saka.’ 28Makon na dayonsa ibang mga sorogoon, ‘Sigi bula nindo

anang koarta kag itaw sa sorogoon ngamay 10,000. 29 Ay ang kada isara ngamasarigan tawan pa gid asta sa magdorogid ang kanana, piro ang indi masarigan,pati angmaistan nga ginpiar kanana bulunpa gid. 30 Kag ang sorogoon nga datonga ara polos ipilak nindo sa madulum giddoto sa goa. Doto tana magapanangis kagmagapabagrut anang ipun.’ ”

Ang Kataposan nga Pagukum31 “Kon Ako nga Naging Tao magabot

ron bilang Ari kaiban ang tanan nga mgaangil mapongko ako dayon sa akun trononga arianun. 32 Kag ang tanan nga tao sakalibotan magatiripon agud magatobangkanakun. Kag bulagun ko sanda dayonsa darwa ka gropo pario anang pagbulagang manogbantay ang mga karniro sa mgakambing. 33 Ang mga tao nga andangkaalimbawa mga karniro ibutang ko saakun too kag ang mga tao nga andangkaalimbawa mga kambing ibutang ko saakun wala. 34 Pagkatapos, bilang Ari ma-gakoon ako sa mga tao nga sa akun too,‘Kamo nga ginpakamayad ang Dios ngaakun Tatay, panoblia nindo ang ginariannga ginpriparar para kanindo alin pa angpagimo ang kalibotan. 35Ay ang gingutumako ginpakaun nindo ako, kag ang ginwawako ginpainum nindo ako. Ang ako aragid kilala ginpadayon nindo ako sa indongbalay; 36 ang ako ara lambong ginpalam-bongan nindo ako; akun pagmasakit gi-natipan nindo ako; kag akun pagkaprisoginbisita nindo ako.’ 37 Magasabat angmga matarung nga sa akun too, ‘Ginoo,kano kaw namun nakita nga nagutum kagginpakaun, okon nawaw kag ginpainum.38 Kano kaw namun nakita nga ara kawdarayonan kag ginpadayon kaw namun saamun balay, okon ara kaw lambong kagginpalambongan kaw namun? 39 Kanoka ra namun nakita nga nagmasakit okonnapriso kag ginbisita kaw namun?’ 40 Kagako nga Ari masabat, ‘Sa matood tana, konano indong ginimo sa akun mga kabogtobisan sa pinakakubus sa panulung angmgatao, ginimo nindo dan kanakun.’

41 “Kag magakoon ako dayon sa mga taonga sa akun wala, ‘Alin kamo digi kanakun,kamo nga ginsompa ang Dios! Doto kamo

Mateo 25:42 41 Mateo 26:19sa kalayo nga nagadabadaba nga ara kat-aposan nga ginpriparar para kay Satanaskag sa anang mga angil. 42 Tungud ngagingutum ako piro ara nindo ako gid pag-pakauna, ginwaw ako kag ara nindo akopagpainuma. 43 Datong ara ako kilalaara nindo ako gid pagpadayona sa indongbalay; ang ara ako lambong ara nindoako pagpalambongi; pagmasakit ko kagang pagkapriso ko ara nindo ako pagati-pana.’ 44 Kag magasabat sanda ra dayon,makon, ‘Ginoo, kano kaw namun nakitanga gingutum okon ginwaw, okon ara ma-dayonan, okon ara lambong, okon naga-masakit, okon napriso nga ara kami nag-bolig kanimo?’ 45 Kag Ako nga Ari mag-asabat nga, ‘Sa matood tana, datong aranindo pagboligi akun mga kabogto, bisanang pinakakubus sa panulung angmga tao,daw ako ron da ang ara nindo pagboligi.’46Kag dia sanda paalinun kag sisilotan angsilot nga ara kataposan. Piro ang mgamatarung tana tatawan kaboi nga ara kat-aposan.”

26Ang Plano nga Patayun si Jesus(Mc. 14:1-2; Lu. 22:1-2; Jn. 11:45-53)

1 Pagkatapos nga nakatodlo si Jesusang mga butang nga dia, nagkoon tanasa anang mga somolonod, makon na,2 “Naulaman nindo nga darwa run langka adlaw bago magabot ang Pista anangPaglubas ang Angil, kag Ako nga NagingTao iintriga run sa mga tao agud ilansangsa kros.”

3 Sa oras ra nga dato doto sa anangpalasyo ni Caifas nga pinakamataas ngapari nagtiripon ang mga manogdomaranga mga pari kag anang mga manogdo-mara ang mga Judio. 4 Ginmitingan nandakon paiwan nanda madakup si Jesus ngaindi maulaman ang mga tao, kag pagkata-pos patayun dayon. 5 Makon nanda, “Indita lang pagtaboon sa pista ay basi konmagkinagolo ang mga tao.”

Si Jesus Ginboboan ang Agoa sa Betania(Mc. 14:3-9; Jn. 12:1-8)

6Ang si Jesus doto sa banwa ang Betania,sa balay ni Simon nga dati aroon, 7 maynagparapit kanana nga sangka babai. Maydara tana nga tibod-tibod nga may sulud

nga maraalun nga agoa. Ginbobo na datosa anang olo ni Jesus mintras nagakaun.8 Pagkakita dato anang mga somolonodginugutan sanda. Makon nanda, “Basi gi-noyangan na lang? 9 Sarang andan dan ka-baligya sa mabaul nga kantidad kag anangbayad ipanaw sa mga pobri!” 10Naulamanni Jesus kon ano andang ginambal, ganinagkoon tana kananda, makon na, “Basiginatoblag nindo tana? Mayad anangginaimo nga dia kanakun. 11 Ang mgapobri pirmi nindo nga makakaiban, piroako tana indi nindo pirmi makakaiban.12 Ginboboan na ako ang agoa agud ipri-parar akun lawas sa akun lubung. 13 Samatood tana, bisan diin iwali ang Mayadnga Barita sa bilog nga kalibotan, anangginimo nga dia kanakun masasambit rabilang andumanan kanana.”

Si Judas Nagpasogot nga Traidoron si Jesus(Mc. 14:10-11; Lu. 22:3-6)

14 Karon, ang isara sa dosi ka aposto-lis nga anang aran si Judas Iscariote na-gayan sa mga manogdomara nga mga pari.15Makon na kananda, “Pira indong ibayadkanakun kon iintriga ko kanindo si Jesus?”Ginbilangan nanda nga lagi si Judas 30 kabilog nga pilak nga koarta. 16Kag alin datonagpangita tana kaigayonan kon paiwanna maintriga si Jesus.

Nagsogid si Jesus nga Tana Traidoron(Mc. 14:12-21; Lu. 22:7-14, 21-23; Jn. 13:21-

30)17 Ang primiro nga adlaw ang Pista ang

Tinapay nga ara Pampaabok, nagparapitkay Jesus anang mga somolonod kag nag-pamangkot, makon nanda, “Sa diin mogosto ngamagpriparar kami atun yapon saPista anang Paglubas ang Angil.” 18Makonanang sabat ni Jesus, “Magayan kamo sasiodad doto sa tao nga akun ginsogidkanindo kag konon nindo tana nga angmanogtodlo nagkoon nga nagabot ron angoras nga tana papatayun. Magasilibrartana kono ang Pista anang Paglubas angAngil digi sa imong balay kaiban anangmga somolonod.” 19 Gintoman dato anangmga somolonod, kag ginpriparar nandadoto ang yapon para sa pista nga dato.

Mateo 26:20 42 Mateo 26:4520 Pagkasirum, si Jesus kag anang dosi

ka somolonod nagiriyapon. 21Mintras na-gakaun sanda, si Jesus nagkoon, “Sogidanko kamo ang matood, isara kanindo angmagatraidor kanakun.” 22 Pagkabati datoanangmga somolonod naborido sanda ngamayad kag nagburulus-bulus sanda pa-mangkot kanana, makon nanda, “Ginoo,bukun ako, ano?” 23 Makon ni Jesuskananda, “Isara sa mga nagasaro kanakunsa mangkok ang magatraidor kanakun.24 Ako nga Naging Tao mapapatay sono satagna ang Kasolatan, piro kailo ra ang taonga magatraidor kanakun. Mas mayad pakon ara tana run lang nabata.” 25 Makondayon ni Judas nga traidor, “Sir, bukun ako,ano?” Makon ni Jesus kanana, “Ikaw angnagakoon dan.”

Ang Pagkomonion(Mc. 14:22-26; Lu. 22:14-20; 1 Cor. 11:23-25)

26 Mintras nagakaun sanda, nagbuul siJesus ang tinapay. Ginpasalamatan nadato sa Dios kag ginpamisang-pisang nadayon. Pagkatapos gintaw na sa anangmga somolonod nga nagakoon, “Pagbuulkamo kag magkaun, maman dia akunlawas.” 27 Pagkatapos nagbuul tana dayonang irinumun kag nagpasalamat rumansa Dios, kag gintaw na dayon kanandanga nagakoon, “Maginum kamo tanan digi,28 tungud nga maman dia akun dogo ngaiola agud doro ang mapatawad sa andangmga sala. Dia nagapamatood nga maybago ron nga kasogtanan ang Dios sa mgatao. 29 Kag sogidan ko kamo, alin dadi indiako ron maginum anang duga ang obas.Bago akomainum ruman konmagkaraibankita run nga maginum ang bago doto saanang Ginarian akun Tatay.” 30 Nagkantasanda dayon mga pagdayaw sa Dios, kagpagkatapos nagayan sanda sa Bokid angmga Olibo.

Gintagna ni Jesus nga Ipanginwara Tana niPedro

(Mc. 14:27-31; Lu. 22:31-34; Jn. 13:36-38)31 Makon ni Jesus kananda, “Karon sa

gabi tanan kamo magabaraya kanakun, aymakon ang Dios sa Kasolatan, ‘Papatayunko ang manogbantay kag magarapta angmga karniro.’ 32 Piro pagkatapos ngaako mabanaw maona ako kanindo doto saprobinsya ang Galilea.” 33Makon ni Pedro

kay Jesus, “Bisan sanda tanan magbayakanimo ako tana indi gid!” 34 Makon niJesus kay Pedro, “Ang matood tana, sagabi ra nga dia, bagomagtorok angmanok,katlo mo ako ron ipanginwara nga ara kawkakilala kanakun.” 35 Makon pa gid niPedro, “Indi ta kaw gid ipanginwara, abirpatayun nanda ako pa kaiban mo!” Kagtoladato ra anang koon ang tanan nga mgasomolonod.

Si Jesus Nagpangamoyo sa Getsemane(Mc. 14:32-42; Lu. 22:39-46)

36 Nagayan sanda dayon sa logar ngakon tawagun Getsemane. Pagabot nandadoto, makon ni Jesus sa anang mga so-molonod, “Pagpongko kamo digi mintrasnagapangamoyo ako doto sa onaan.” 37Kaggindara na si Pedro kag anang darwa kabata ni Zebedeo. Nagabot ang kagolo saanang isip kag masubu tana gid. 38Makonna kananda, “Daw sa mapatay ako dadi sakalisud. Magulat kamo digi kag magirugkamo polaw kanakun.” 39 Kag nagayantana dayon sa onaan-onaan kag magpang-amoyo nga nagadapa. Makon na, “Itay, abikon maimo ilikaw kanakun ang pagantosnga magaabot. Piro bukun akun gosto angdapat imoon, kondi kon ano ang imongkabubutun.”

40 Pagbalik na sa anang mga somolonodnaabotan na sanda nga nagakatorog. Ganimakon na kay Pedro, “Ay dan, indi kamogid makairug polaw kanakun bisan sangkaoras lang? 41 Magpolaw kamo kag mag-pangamoyo nga indi kamo madaug angpanolay. Naliliag kamo ra andan mag-pangamoyo garing indong lawas masyadokaroya.”

42 Kag nagpanaw roman si Jesus saonaan-onaan kag nagpangamoyo. Makonna, “Itay kon kinanglan nga pasanun koang pagantos nga dan, imong kabubutunmaman imong tomanun.” 43Nagbalik tanaruman sa anang mga somolonod kag naab-otan na sanda ruman nga nagakatorog, aynadoyog sanda gid nga mayad.

44Gani ginbayaan na sanda kag nagbaliktana ruman. Nagpangamoyo tana sa ikatloka bisis kag anang pangamoyo pario ra angsa dati. 45Pagkatapos nagbalik tana rumansa anang mga somolonod kag magkoon,“Ta nagakaratorog kamo pa ra gid kag

Mateo 26:46 43 Mateo 26:68

nagapawayway? Sulunga nindo! Mamanrun dia ang oras nga Ako nga Naging Taoiintriga run sa mga makasasala! 46 Tarun! Way, dagi run ang tao nga matraidorkanakun!”

Ang Pagdakup kay Jesus(Mc. 14:43-50; Lu. 22:47-53; Jn. 18:3-12)

47Mintras nagaambal pa si Jesus nagabotsi Judas nga isara sa dosi ka mga so-molonod. Kag kaiban na ang dorong mgatao nga may dara nga mga ispada kag mgainoglampus. Maman dato ang mga tao ngaginpadara angmgamanogdomarangamgapari kagmgamanogdomara angmga Judio.48 Karon, si Judas nga traidor nagkoon ngalagi sa mga manogdakup kon ano anangisinyas, nga kon sino anang arukanmamandato andang dakupun. 49 Gani pagabot niJudas diritso tana nga lagi kay Jesus kagmagkoon, “Manogtodlo, mayad nga gabi.”Kag ginarukan na dayon. 50Makon ni Jesuskanana, “Amigo, sigi, imoa run kon anoimong ginayan digi.” Kag ginparapitannanda si Jesus kag gindakup. 51 Isara saanang kaiban ni Jesus ang naggabot anangispada kag ginlabo na anang oripun angpinakamataas nga pari kag natigbas anangtalinga. 52 Makon ni Jesus kanana, “Ibaliksa taguban imong ispada! Ang nagagamitang ispada sa ispada ra mapapatay. 53 Arakaw sigoro kaulam nga sarang ako maka-pangayo bolig sa akun Tatay kag lagi-lagipadaran na ako sobra dosi ka batalyon ngamga angil. 54 Garing kon toladan akunimoon paiwan anang pagkatoman ang Ka-solatan nga toladia ang dapat matabo?”

55 Makon dayon ni Jesus sa mga tao,“Basi kinanglan gid nga magdara kamopa ang mga ispada kag mga inoglampussa pagdakup kanakun? Ano ako tolisan?Kabay adlaw-adlaw dian ako sa timplo nganagatodlo kag doto kamo ra. Ta basi aranindo ako nga lagi pagdakupa? 56 Piro diatanan nagakaratabo agud matoman angginsolat angmgapropita sa Kasolatan partikanakun.” Pagkaambal dato ni Jesus gin-bayaan tana anang mga somolonod kagnagparalagyaw sanda tanan.

Gindara si Jesus sa Konsilyo(Mc. 14:53-65; Lu. 22:54-55, 63-71; Lu. 18:13-

14, 19-24)

57 Kag gindara dayon si Jesus ang mganagdakup kanana doto kay Caifas nga ma-man ang pinakamataas nga pari. Doto ranagtiripon ang mga manogtodlo ang Ka-sogoan kag anang mga manogdomara angmga Judio. 58 Si Pedro nagsonod ra, garingmarayu anang antad kay Jesus. Pagabotnanda sa balay ang pinakamataas nga pari,nagsulud tana sa lagwirta kag nagpongkotana doto kaiban ang mga goardia agudmakita na kon ano angmatatabo kay Jesus.59 Ang mga manogdomara nga mga parikag ang tanan nga mimbro ang konsilyoang mga Judio nagpangita ang mga botignga ibidinsya kontra kay Jesus agud ipa-patay nanda tana. 60 Piro bisan doro angnagparapit kag nagsogid ang botig kontrakay Jesus, ara sanda ra gid may nakitanga ibidinsya agud sarang nanda tana ngaipapatay. Ang ori may darwa ka tao nganagprisintar, 61 kag makon nanda, “Naba-tian namun ang tao nga dia nga nagkoonnga sarang na kono nga gubaun anangtimplo ang Dios kag sa sulud tatlo ka adlawpatindugun na ruman.”

62Gani nagtindug ang pinakamataas ngapari kag magpamangkot kay Jesus, makonna, “Ta ara kaw isabat sa mga akosasyonnga dan kontra kanimo?” 63 Ara gidnaglimug-limug si Jesus. Makon romanangpinakamataas nga pari, “Sogidi kami saatobangan ang Dios nga nagapamati. Ano,ikaw ra gid bala ang Cristo nga Bata angDios?” 64Makon ni Jesus kanana, “Ginam-bal mo, kag sogidan ko kamo, alin dadimakikita nindoAkongaNagingTaongana-gapongko sa anang too ang Makagagaumnga Dios, kag makikita nindo ako ra sa mgapanganod sa langit nga nagabalik digi sakalibotan.”

65 Pagkabati dato ang pinakamataas ngapari ginisak na anang lambong sa anangkasilag nga nagakoon, “Nagpasipala tanasa Dios! Indi ta run kinanglan ang mgatistigos! Nabatian nindo ron mismo anangpagpasipala sa Dios! 66Ta ano sa kanindo?”Makon nanda, “Dapat patayun tana.”

67 Kag gindoraan nanda dayon anangoyaun kag ginboroligan sombag. Kag angmga nagsampal kanana 68 nagkoon, “Abi,kon ikaw gid manda ang Cristo, pintoa konsino ang nagsampal kanimo.”

Mateo 26:69 44 Mateo 27:17Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mc. 14:66-72; Lu. 22:56-62; Jn. 18:15-18, 25-

27)69 Si Pedro tana doto pa ra gid sa lag-

wirta nagapongko. Karon, may nagpara-pit kanana nga sorogoon nga babai angPinakamataas nga Pari. Makon na, “Kabaykaiban kaw ni Jesus nga taga-Galilea?”70 Piro ginpanginwara dato ni Pedro satanan nga mga tao doto sa goa. Makon na,“Ara ako kaulam kon ano imong ginakoon.”71 Kag nagayan tana dayon sa may poir-taan. Nakita tana ang sangka sorogoonroman nga babai, kag makon na sa mga taodoto, “Dia nga tao anang kaiban ra ni Jesusnga taga-Nazaret.” 72 Kag nagpanginwararuman si Pedro nga nagakoon, “Ara akobaya kakilala sa tao nga dan nga indongginakoon. Sompa pa!” 73 Kag lagat-lagatnagparapit kay Pedro ang mga tao doto.Makon nanda, “Anang kaiban ka ra gid niJesus, ay anangponto indong ambal pario.”74 Kag nagpanompa run gid si Pedro nganagakoon, “Mapatay ako pa! Ara ako gidbaya kakilala sa tao nga dan nga indong gi-nakoon.” Pagkatapos na ambal, nagtorooknga lagi ang manok. 75 Kag nadumdumandayon ni Pedro anang ginambal ni Jesuskanana nga, “Bago magtorook ang manok,katlo mo ako ron ipanginwara nga ara kawkakilala kanakun.” Gani dayon tanang goakag nagpanangis nga mayad.

27Si Jesus Gindara kay Pilato(Mc. 15:1; Lu. 23:1-2; Jn. 18:28-32)

1 Pagkaaga, aga pa gid, nagmiting angmga manogdomara nga mga pari kaganang mga manogdomara ang mga Judiokon ano andang imoon para maipapataynanda si Jesus. 2 Pagkatapos gingaposnanda tana kag gindara nanda dayon dotokay Pilato nga Gobirnador kag ginintrigadayon kanana.

Anang Kamatayun ni Judas(Bin. 1:18-19)

3Pagkaulam ni Judas nga nagtraidor kayJesus nga ginsintinsyaan run si Jesus ngapatayun, nagnusul tana kag nagayan samga manogdomara nga mga pari kag mgamanogdomara nga mga Judio agud ioli ang30 ka bilog nga pilak nga koarta. 4 Makon

na, “Nagkasala ako tungud nga ginintrigako kanindo ang tao nga ara gid sala.”Makon nanda, “Ano ra amun labut? Baalakaw dian!” 5 Sinaboag ni Judas ang koartadoto sa sulud ang timplo. Naggoa tanadayon kag ginbitay na anang kaogalingun.

6 Kag ang koarta nga nagrapta gin-pamorot ang mga manogdomara nga mgapari. Makon nanda, “Dia nga koarta indimaimo nga ibutang sa burutangan angkoarta ang timplo ay kontra dia sa atun ka-sogoan tungud nga maman dia ang koartanga ginbayad agud ipapatay ang sangkatao.” 7 Ang ori nagkarasogot sanda ngaang koarta nga dato ibakal anang logta angmanogimo ang koron agud imoon nandanga rulubungan para sa mga taga-ibanglogar. 8 Maman dan nga asta dadi anglogta nga dato ginatawag nga Nadogoannga Logta.

9 Doto sa natabo nga dato natomananang gintagna ni propita Jeremias nganagkoon, “Ginbuul nanda ang 30 ka bilognga pilak nga koarta nga ginkarasogotananang mga kaapo-apoan ni Israel ngaibakal kanana, 10 kag ang koarta nga datomaman andang ginbakal anang logta angmanogimo ang koron, sono sa anang sogokanakun ang Ginoo.”

Ginimbistigar ni Pilato si Jesus(Mc. 15:2-5; Lu. 23:3-5; Jn. 18:33-38)

11 Karon, ang si Jesus doto ron kay Pi-lato ginpamangkot tana ni Pilato, makonna, “Ikaw gali anang ari ang mga Judio?”Makon anang sabat ni Jesus, “Ginambalmo.” 12 Garing sa anang mga akosasyonang mga manogdomara nga mga pari kaganang mga manogdomara ang mga Judiokontra kay Jesus ara tana gid nagsabatkananda. 13 Gani makon ni Pilato kanana,“Basi ara kaw gid nagasabat sa andangmgaakosasyon nga dia kontra kanimo?” 14 Kagara ra gid nagsabat si Jesus, gani natingalanga mayad ang Gobirnador.

Si Jesus Ginsintinsyaan nga Patayun(Mc. 15:6-15; Lu. 23:13-25; Jn. 18:39–19:16)

15 Nakaogalian ang Gobirnador ngakada Pista anang Paglubas ang Angilnagabolyaw tana sangka priso nga gina-pangayo ang mga tao. 16 Sa oras nga datomay bantog doto nga priso nga anang aransi Barabas. 17 Datong nagatiripon ron ang

Mateo 27:18 45 Mateo 27:43mga tao, nagpamangkot si Pilato, makonna, “Sino indong gosto nga akun bolyawan,si Barabas okon si Jesus nga ginatawagnga Cristo?” 18 Ay naulaman ni Pilato nganaakig ang mga manogdomara kay Jesus,maman dato nga ginakosar nanda si Jesusdoto kanana.

19 Mintras nagapongko si Pilato doto saukuman, ginpasogoan tana anang asawanga nagakoon, “Indi mo gid pagpasilabu-tan ang matarung nga dan nga tao, aykagabi sugung akunpamati tungud sa akundamgo parti kanana.”

20 Piro anang ginimo ang mga manog-domara nga mga pari kag anang mgamanogdomara ang mga Judio, ginkombin-sir nanda ang mga tao nga si Barabasandang pangayoon nga bolyawan kag siJesus tana ipapatay. 21 Gani nagpa-mangkot roman ang Gobirnador, makonna, “Sino sa darwa nga dia indong gostonga akun bolyawan?” Makon nanda, “SiBarabas!” 22Makon ni Pilato, “Ta ano tanaakun imoon kay Jesus nga ginatawag ngaCristo?” Nagsabat sanda tanan, “Ilansangsa kros!” 23 Makon ni Pilato kananda, “Aybasi, ano nga sala anang naimo?” Kag nag-baskug pa gid andang pagsiringgit, makon,“Ilansang sa kros!” 24 Pagkakita ni Pilatonga ara tana runmaimo ay angmga tao na-gakinagolo ron, nagpabuul tana ang tobigkag nagpangogas mismo sa atobangan angmga tao. Makon na, “Ako ara sarabatunsa anang kamatayun. Kamo ang baala.Limpyo akun alima.” 25 Makon anangsabat ang mga tao, “Sigi, kami ang baala.Kami kag amun mga bata maman ang ma-panabat sa anang kamatayun.” 26 Kag gin-bolyawan dayon ni Pilato si Barabas. Piro siJesus tana anang ginpaanot kag ginintrigasa mga soldado agud ilansang sa kros.

Ginyagota ang mga Soldado si Jesus(Mc. 15:16-20; Jn. 19:2-3)

27 Kag gindara ang mga soldado siJesus doto sa palasyo ang Gobirnador,kag nagtiripon doto kanana ang sangkabatalyon nga mga soldado. 28 Ginobaannanda tana kag ginpasoksokan ang kapanga granati. 29 Pagkatapos nagimo sandaang koro-korona nga poros siit kag gin-soksok nanda dayon sa anang olo ni Je-sus. Kag ginpakaputan nanda sa anang

too nga alima ang baston-baston. Pagkata-pos naglood-lood sanda dayon kanana kagnagyagota nga nagakoon, “Dayawon anangAri ang mga Judio!” 30 Gindoraan nandatana dayon kag ginbuul anang ginakaputannga baston-baston kag ginpikan lampusanang olo. 31 Pagkatapos andang yagota,ginoba nanda ang kapa kag ginpasoksokroman anang lambong. Gindara nandatana dayon sa goa agud ilansang sa kros.

Ginlansang nanda si Jesus sa Kros(Mc. 15:21-32; Lu. 23:26-43; Jn. 19:17-27)

32Angdoto sanda run sa dalan sa goa angsiodad may nasoblang sanda nga tao ngasi Simon nga taga-Cirene. Ginpirit nandatana nga magpasan anang kros ni Jesus.33 Pagabot nanda sa logar nga ginatawagGolgota (nga kon sayodon logar nga midyosa bongo), 34 ginpainum nanda si Jesusang bino nga may lakut nga mapait. Piropagkatiraw na dato, ara na run paginuma.

35 Ginlansang nanda tana dayon sa kros.Pagkatapos ginparti-parti nanda anangmga lambong paagi sa pagbonot-bonot.36Kag pagkatapos dato nagporongko sandakag magbantay kanana. 37 Sa anang oloannagbutang sanda ang karatola sa kros. Gin-solat nanda doto ang akosasyon kontrakanana nga nagakoon, “Maman dia si Jesusnga anang Ari ang mga Judio.” 38 Maydarwa ra doto ka tolisan nga andang gin-padungan lansang kay Jesus. Ang isara saanang too kag ang isara sa anang wala.

39 Ang mga tao nga nagarulubas dotosa marapit nagtarango-tango andang olonga nagainsolto kag nagayagota kay Je-sus. 40 Makon nanda, “Gubaun mo kabayang timplo kag sa sulud tatlo ka adlawpatindugun mo roman. Ta abi lowasa runimong kaogalingun! Abi kon ikaw mandaanang Bata ang Dios, paglosong dian sakros!” 41Kag toladato ra anang yagota angmga manogdomara nga mga pari, ang mgamanogtodlo ang Kasogoan, kag ang mgamanogdomara ang mga Judio. 42 Makonnanda, “Ginlowas na ang iba, piro indi tanamakalowas anang kaogalingun! Kabay Aritana kono ang Israel! Tamaglosong tana sakros, kag matoo kita kanana! 43 Nagakoontana nga nagasarig tana sa Dios, kag anang

Mateo 27:44 46 Mateo 28:2Bata tana kono ang Dios! Ta kondi lowa-sun tana ang Dios kon palangga na tanamanda!” 44 Toladan ra anang yagota angmga tolisan nga ginlansang kaiban na.

Anang Pagkapatay ni Jesus(Mc. 15:33-41; Lu. 23:44-49; Jn. 19:28-30)

45 Pagabot ang ogtong adlaw nagdulumang kalibotan sa sulud tatlo ka oras. 46Kagpagalas tris ang apon nagsinggit si Jesusang mabaskug, makon na, “Eli, Eli, lamasabactani?” Anang gostong ambalun dato,“Dios ko, Dios ko, basi ginpabayanan moako?” 47 Makon ang iba nga nagatirindugdoto nga nakabati anang ginsinggit, “Gi-natawag na si Elias!” 48 May sangka taodoto nga nagdalagan kag nagbuul isponga.Gintosmog na dato sa maaslum nga binokag gintakud na sa sangka sanga kag gin-sulsul na dayon sa anang baba ni Jesus agudsupsupun na. 49 Piro makon ang iba, “Su-lungun ta abi kon maabot manda si Eliasagud lowasun tana.” 50Kag nagsinggit tanaruman ang mabaskug kag nabogto anangginawa.

51 Kag sa oras ra nga dato ang kortinasa sulud ang Timplo ang Jerusalem nag-isak sa tunga alin sa ibabaw paidalum.Ay naglinog kag pati ang mga pangpangnagkarabuka 52 asta ang mga rulubungannagkaraabrian. Doro nga mga tao nganagtoo sa Dios nga patay run ang nagkara-banaw. 53 Ay pagkabanaw ni Jesus nag-goa sanda sa andang mga rulubungan kagnagsulud sanda sa balaan nga siodad angJerusalem kag dorong tao ang nakakitakananda.

54 Pagkakita ang kapitan kag anang mgasoldado nga nagabantay kay Jesus angpaglinog kag sa mga nagkaratabo ginkul-baan sanda nga mayad. Makon nanda,“Matood ra gid nga anang Bata tana angDios!” 55 Doto sa marayu-rayu may mgababai nga nagasurulung. Sanda mamanang nagtarabid kag nagasikaso kay Jesusalin pa sa Galilea. 56 Kabilang kanandasi Maria Magdalena, si Maria nga anangnanay ni Santiago kag ni Jose, kag anangasawa ni Zebedeo.

Paglubung kay Jesus(Mc. 15:42-47; Lu. 23:50-56; Jn. 19:38-42)

57 Pagkaapon may nagabot nga sangkamanggaranun nga taga-Arimatea. Anang

aran si Jose kag isara tana ra sa anangmga somolonod ni Jesus. 58 Ginayananna si Pilato kag ginpangayo na anangbangkay ni Jesus. Kag nagsogo si Pilatonga itaw kanana. 59 Pagkabuul ni Joseanang bangkay ni Jesus ginbarubudan naang bago nga panaptun nga poti. 60 Si Josenga dia may bago lang nga ginpaimo ngarulubungan para sa anang kaogalingun.Ang rulubungan nga dato boo nga ginimosa pangpang ang banggilid kag midyo ronsa giub. Dotona ginpasulud anangbangkayni Jesus. Kag nagpaligid tana dayon angmabaul nga bato bilang anang takup angginlubungan. Pagkatapos nagpanaw tanadayon. 61Nagpasala doto siMaria nga taga-Magdala kag ang isara pa gid nga Maria.Nagapongko sanda nga nagatobang sa gin-lubungan.

Ginpagoardian ang Rulubungan62 Ang madason nga adlaw, adlaw dato

nga Sabado, ang mga manogdomara ngamga pari kag mga Pariseo nagayan kay Pi-lato. 63Makon nanda, “Alangdun nga Gob-ernador, nadumduman namun nga ang boipa ang tao nga dato nga manogpatalang,nagkoon tana nga tana kono mababanawpagkatapos tatlo ka adlaw. 64 Gani mayadsigoro pabantayan mo ang ginlubungankanana sa sulud tatlo ka adlaw, ay basikon ang bangkay takawon anang mga so-molonod kag sogidan nanda dayon angmga tao nga nabanaw tana. Kag kondia matabo magagoa nga andang panlokomaging mas sobra pa sa dati.” 65Makon niPilato kananda, “May goardia kamo. Kamomismo ang magpabantay sono sa indongnaulaman.” 66 Gani nagayan sanda sa gin-lubungan, kag ginmarkaan nanda anangtakup agud maulaman kon may magbokas.Kag ginsala nanda dayon doto andang mgagoardia.

28Nabanaw si Jesus(Mc. 16:1-10; Lu. 24:1-12; Jn. 20:1-10)

1 Pagkatapos ang Adlaw nga Inogp-away, aga pa gid ang Domingo, nagayan siMaria nga taga-Magdala kag ang isara panga Maria doto sa ginlubungan ay gostonanda magsulung. 2 Karon golpi lang

Mateo 28:3 47 Mateo 28:20nga naglinog ang mabaskug, ay nagtugpaanang angil ang Ginoo alin sa langit kagginpaligid na ang bato nga nagatakup saginlubungan kag ginpongkoan na dayon.3 Anang itsora masyado ka solaw nga dawkilat, kag anang lambong mapoti gid ngamayad. 4Ang mga goardia nga nagabantaydoto nagkurulkug sa kaadluk kag nagkar-adismayo.

5 Makon ang angil sa mga babai, “Indikamo magkaadluk. Naulaman ko kon basinagayan kamo digi. Ginapangita nindo siJesus nga ginlansang sa kros. 6 Ara tanarun digi tungud nga nabanaw tana parioanang ginkoon kanindo. Dali kamo digi,sulunga nindo ang ginbutangan kanana.”7 Pagkatapos makon ang angil kananda,“Ta ayani nindo nga lagi anang mga so-molonod, kag sogidan nindo sanda nganabanaw tana run, kag maona tana dotosa Galilea. Doto nindo tana makikita. Indinindo paglipatan akun ginsogid nga diakanindo.” 8 Gani dali-dali sanda nga na-galin doto sa ginlubungan. Ginaadlukansanda piro nalipay sanda ra nga mayad sabarita nga datomintras nagadalagan sandaagud sogidan anang mga somolonod.

9 Malagat-lagat nasoblang nanda si Je-sus nga nagpangomosta kananda. Kagnagparapit sanda dayon kay Jesus kagmaglood kanana. Ginakus nanda anangsiki ni Jesus kag nagsimba sanda dayonkanana. 10 Makon ni Jesus kananda, “Indikamo magkaadluk. Ayani nindo akun mgakabogto kag konon nindo sanda nga mag-ayan sanda doto sa Galilea. Doto makikitananda ako.”

Anang sogid ang mga Goardia11 Pagkaalin ang mga babai sa ginlubun-

gan, ang iba nga mga goardia nagpanaw rakag nagayan doto sa siodad kag ginsogidnanda sa mga manogdomara nga mga pariang tanan nga natabo doto sa ginlubungan.12 Gani nagmiting ang mga manogdomaranga mga pari kaiban ang mga manogdo-mara ang mga Judio. Kag nagkarasogotsanda nga tawan dorong koarta ang mgasoldado agud indi sanda magsogid kon anogid ang matood nga natabo. 13 Gintodloannanda ang mga soldado kon ano andang

isogid sa mga tao. Makon nanda, “Sogi-dan nindo ang mga tao nga mintras na-gakatorog kamo kagabi nagabot anangmga somolonod kag gintakawnanda anangbangkay ni Jesus. 14 Kag kon alimbawamabatian dia ang Gobirnador kami run angbaala kanana agud indi kamo maiwan.”15 Gani ginbaton nanda ang koarta kaggintoman nanda dayon ang ginapasogidkananda. Gani asta dadi maman ra dia ngaistorya anang ginapalapnag angmga Judio.

Nagpakita si Jesus sa Anang mga So-molonod

(Mc. 16:14-18; Lu. 24:36-49; Jn. 20:19-23; Bin.1:6-8)

16 Karon, nagayan ang onsi ka so-molonod ni Jesus doto sa Galilea, sa bokidnga anang ginkoon kananda. 17 Pagkakitananda kanana nagsimba sanda, piro angiba tana nagpandoa-doanga si Jesus gid an-dangnakita. 18Nagparapit si Jesus kanandakag magkoon, makon na, “Ang tanannga gaum sa langit kag sa logta gintawkanakun. 19 Gani ayani nindo ang mga taosa tanan ngamga banwa. Kag imoon nindosanda nga akun mga somolonod. Bunya-gan nindo sanda sa aran ang Amay, angAnak, kag ang Ispirito Santo. 20 Todloannindo sanda nga tomanun ang tanan ngaakun ginsogo kanindo. Kag dumdumunnindo nga ako kaiban nindo pirmi asta sakataposan ang kalibotan.”

Marcos 1:1 48 Marcos 1:22

Ang Mayad nga Barita sono kayMarcos

Anang Pagwali ni Juan nga Manogbunyag(Mt. 3:1-12; Lu. 3:1-18; Jn. 1:19-28)

1 Maman dia ang Mayad nga Baritaparti kay Jesu-Cristo nga Bata ang Dios.2 Nagompisa dia ang matoman anang gin-tagna ni Isaias nga propita. Ang ona pagid ginsolat ni Isaias anang ambal ang Diossa anang Bata nga nagakoon: “Paonaun kokanimo akun manogbarita agud ipripararna imong aragian. 3Ang taongadiamamanang magawali mabaskug nga mababatianang mga tao sa naligwin nga logar; ma-gakoon tana, ‘Ang Ginoo paraaboton ron.Awani nindo anang aragian.’ ”

4-5 Kag dia natoman gani anang pagabotni Juan nga manogbunyag sa naligwin ngalogar. Dorong tao ang nagarayan dotokanana nga alin sa tanan nga banwa angJudea, kag doro gid ang alin sa Jerusalem.Ginwalian sanda dayon ni Juan nga dapatinulsulan nanda run kag magparabunyagdayon agud ipakita nga ginabayaan nandarun andangmga sala, kag patawadun sandaang Dios. Kag ang mga tao nga nagkilalanga sanda nagkasala ginbunyagan na sasoba ang Jordan. 6 Anang lambong ni Juanbolbol ang sapat nga kamilyo nga ginabulkag anang akus panit. Anang ginakaunapan kag dugus. 7 Pirmi na nga ginasambitsa anang pagsaysay nga nagakoon, “Maymaabot nga nagasonod kanakun nga masgamanan pa kanakun kag indi ako bagaybisan maging anang sorogoon.” 8 Makonna pa, “Ako nagabunyag kanindo sa tobig,piro tana magabunyag kanindo sa IspiritoSanto.”

Ang Pagbunyag kag Pagsolay kay Jesus(Mt. 3:13–4:11; Lu. 3:21-22; 4:1-13)

9Samga tyimponga dato nagabot doto siJesus alin sa Nazaret nga sakup ang probin-sya ang Galilea, kag nagpabunyag tanakay Juan sa soba ang Jordan. 10 Pagtakasni Jesus sa tobig, lagi-lagi nakita na nganagabri ang langit, kag ang Ispirito Santonagtugpa kanana nga midyo sa salampati.11Kag nabatian ang limug nga alin sa langitnga nagakoon, makon, “Ikaw maman akun

pinalangga nga Bata. Nalilipay ako ngamayad kanimo.”

12 Dato ra nga lagi ginpaayan tana angIspirito Santo sa naligwin nga logar. 13Kagdoto tana nagtinir sa sulud 40 ka adlaw ngaginsolay ni Satanas. May mga mapintasnga mga sapat doto, piro ginboligan tanaang mga angil.

Gintawag ni Jesus ang Apat ka Manog-pangisda

(Mt. 4:12-22; Lu. 4:14-15; 5:1-11)14 Pagkapriso kay Juan nga manogbun-

yag, nagayan si Jesus sa Galilea kag nag-pangwalian doto parti sa Mayad nga Baritanga alin sa Dios. 15Makon na, “Maman rundia ang oras nga anang gintagna ang mgapropita ang ona. Marapit run gid nga ma-gari ang Dios. Gani inulsuli nindo indongmga sala kag magtoo kamo sa Mayad ngaBarita.”

16 May sangka adlaw nga mintras naga-panaw si Jesus sa baybay ang Dagat angGalilea, nakita na ang magkabogto nga siSimon kag si Andres nga nagapangisda.Dia sanda mga manogpangisda. 17 Makonni Jesus kananda, “Dali, pagtabid kamokanakun ay bukun run isda indong pan-gitaun kondi todloan ko kamo nga mag-pangita ang mga tao nga maging akunmga somolonod.” 18 Kag ginbayaan nandanga lagi andang mga lambat kag nagsonodkanana.

19 Pagkatapos, nagpadayon tana panaw,kag sa onaan nakita na ra ang magk-abogto nga si Santiago kag si Juan ngamga bata ni Zebedeo. Doto sanda saandang sakayan nga nagapamona andangmga lambat. 20 Pagkakita na kanandagintawag na sanda ra. Kag lagi-lagi gin-bayaan nanda ra andang tatay nga si Zebe-deo doto sa sakayan kagnagtabid kay Jesus.Angmga tao nga andang ginasolanmamanang nabilin nga kaiban andang tatay.

Ang Tao nga may Malain nga Ispirito(Lu. 4:31-37)

21 Nagayan sanday Jesus sa banwa angCapernaum. Pagabot ang Sabado nga ma-man ang Adlaw nga Inogpaway ang mgaJudio, nagsulud si Jesus sa simbaan angmga Judio kag nagtodlo. 22 Natingala ngamayad ang mga tao nga nakabati kanana

Marcos 1:23 49 Marcos 2:4tungud nga nagtodlo tana ngamay awtori-dad, kag bukun pario sa mga manogtodloang Kasogoan.

23 Sa mga tao doto nga nagatiripon maydoto nga may mga malain nga ispiritonga nagsinggit 24nga nagakoon, “Jesus ngataga-Nazaret, ano imong labut kanamun?Nagayan kaw bala digi agud madora kami?Naulaman ko kon sino kaw. Ikaw angmatarung nga bata ang Dios.” 25 Ginsawayni Jesus ang malain nga ispirito, makonna, “Pagipus dian kag maggoa sa tao ngadan!” 26Ang tao nga dato ginpakulkug ngamayad ang malain nga ispirito nga nagas-inggit nga nagagoa kanana. 27 Natingalanga mayad ang mga tao, gani makonnanda, “Ano kabay dia? Bago dia ngaklasi nga mga pagpanodlo. Bisan ang mgamalain nga ispirito ginamandaran na kagnagatoman kanana.” 28 Gani madali nganagrapta ang barita parti kay Jesus sa bilognga probinsya ang Galilea.

Ginpangayad ni Jesus ang Dorong mga Tao(Mt. 8:14-17; Lu. 4:38-41)

29 Pagkagoa nanda sa anang simbaanang mga Judio, nagayan sanda sa anangbalay ang magkabogto nga si Simon kagsi Andres. Nagtabid ra si Santiago kag siJuan. 30 Ang oras ra nga dato nagainggaanang panogangan nga babai ni Simon aymay ragnat. Ginsogidan nanda si Jesusnga anang panogangan nga babai ni Simonnagamasakit. 31 Gani ginparapitan tana niJesus kag ginkaputan na anang alima kagpabangonon. Dato ra nga lagi nagayad tanakag ginimusan na pagkaun sanday Jesus.

32 Pagkasirum ginpangdara ang mga taokanana ang tanan nga nagamarasakit kagang mga may malain nga ispirito. 33 Dorogid ngamga tao sa banwa angnagtiripon saatobangan ang balay. 34 Dorong nagama-rasakit anang ginpangayad sa sari-sari ngamga masakit kag doro ra nga mga malainnga ispirito anang ginpalayas. Ara na pag-togoti nga magambal ang mga malain ngaispirito ay kilala nanda gid kon sino tana.

Nagwali si Jesus sa Galilea(Lu. 4:42-44)

35Angmadason nga adlaw, madulumdu-lum pa, nagbangon si Jesus kag nagayansa naligwin nga logar kag nagpangamoyo.

36 Pagkaaga ginpangita tana ni Simon kaganang mga kaiban. 37 Pagkakita nanda kayJesus makon nanda, “Ginapangita kaw angtanan.” 38Piromakon na kananda, “Ta run,maayan kita sa marapit nga mga banwaagud makawali ako ra doto, ay maman diaang kabangdanan kon basi nagayan akodigi sa kalibotan.” 39 Gani ginlibot ni Jesusang bilog nga Galilea nga nagawali sa mgasimbaan ang mga Judio kag nagapalayasangmgamalain nga ispirito samga tao ngaandang ginsuludan.

Ginayad ni Jesus ang Aroon(Mt. 8:1-4; Lu. 5:12-16)

40 May aroon nga nagparapit kay Jesus.Naglood tana nga nagapakitloy, makon na,“Nagapati ako nga mapaayad mo ako saakun masakit nga marisna kon gosto mo.”41Nalooy nga mayad si Jesus kanana. Ganigintandug na nga nagakoon, “Gosto ko.Sigi, mayad kaw ron.” 42 Kag lagi-laginadora anang aro kag naglimpyo anangpanit. 43 Ginpaandaman na dayon angaroon nga dato, makon na, 44 “Indi kawgid magpanogid-sogid bisan kino, kondimagdiritso kaw sa pari kag magpasulungkanana. Kag magalad kaw dayon ang aladnga ginsogo ni Moises agud mapamatodanang mga tao nga mayad ka run.” 45 Piroanang ginimo tana ang tao nga dato, nag-panaw tana kag ginpamarita na ang natabokanana. Gani naglapnag ang barita parti sanatabo nga dato asta nga si Jesus indi runmakaayan sa mga banwa ay nagadaragusunga mayad ang mga tao kanana. Doto tanarun lang nagtinir sa naligwin nga logar.Piro padayon pa ra gid anang pagayan angmga tao doto kanana alin sa iba-ibang mgalogar.

2Ginayad ni Jesus ang Paralitiko(Mt. 9:1-8; Lu. 5:17-26)

1 Magpira ka adlaw, nagbalik si Jesussa Capernaum. Naglapnag ang barita ngatana doto sa anang balay. 2 Gani dorongtao ang nagtiripon doto asta nga naponoang balay kag bisan sa goa ang poirtaannagadurukdukan ang mga tao. Ginsaysayna kananda anang Ambal ang Dios. 3Karonmay nagabot ra doto nga paralitiko ngaginakarantoangan ang apat ka tao. 4 Piro

Marcos 2:5 50 Marcos 2:22

tungud nga nagagurutuk ang mga tao indisanda makaparapit kay Jesus. Gani andangginimo, gingoaban nanda ang atup doto saanang tungud ni Jesus. Pagkatapos gin-tonton nanda dayon ang paralitiko nga na-gaingga sa anang iringgaan. 5 Pagkakita niJesus nga mabaul andang pagtoo kanana,makon na sa paralitiko, “Imong mga salaginpatawad run.” 6 May mga manogtodloang Kasogoan nga nagaporongko doto nganakabati. Sa andang isip-isip lang makonnanda, 7 “Basi kabay nagambal toladan angtao nga dia? Kontra sa Dios anang ambalnga dan, ay aramaymakapatawad angmgasala kondi ang Dios lang.” 8 Naulaman ranga lagi ni Jesus andang ginaisip. Ganimakon na kananda, “Basi nagaisip kamotoladan? 9 Diin bala ang mas maulas, angmagkoon sa paralitiko nga ‘Imong mgasala ginpatawad run,’ okon ang magkoonnga ‘Pagtindug, kag dara imong iringgaankag magpanaw’? 10 Dadi pamatodan kokanindo paagi sa pagayad ang paralitikonga dia nga Ako nga Naging Tao maygaum digi sa kalibotan sa pagpatawad angmga sala.” 11 Makon na dayon sa parali-tiko, “Pagtindug, dara imong iringgaan kagmagoli!” 12 Mintras nagasurulung sanda,nagtindug ang paralitiko kag gindara naanang iringgaan kag naggoa. Tanan sandanatingala nga mayad kag gindayaw nandaang Dios. Makon nanda, “Ara kita pa gidkakita ang toladia.”

Gintawag ni Jesus si Levi(Mt. 9:9-13; Lu. 5:27-32)

13 Pagkatapos dato nagbalik ruman siJesus sa baybay ang Dagat ang Galilea.Dorong tao ang nagarayan doto kanana,gani gintodloan na sanda. 14 Pagkataposdayon tanang panaw kag nakita na angmanogsokot ang bois nga si Levi nga batani Alfeo. Doto tana nagapongko sa suludanang opisina. Makon ni Jesus kanana,“Dali, pagsonod kanakun.” Kag nagtindugra dayon si Levi kag nagsonod kanana.

15 Mintras nagakaun si Jesus kag anangmga somolonod doto sa balay ni Levi,doro andang kaiban nga mga manogsokotang bois kag iba pa nga ginakilala kononga mga makasasala, ay doro ron ang na-gasoronod kanana. 16 May doto ra ngamga manogtodlo ang Kasogoan nga mga

Pariseo. Nakita nanda si Jesus nga na-gakaun kaiban ang mga tao nga andangginabilang nga mga makasasala pario samga manogsokot ang bois. Nagpamangkotsanda sa anang mga somolonod, makonnanda, “Basi nagadapun tana kaun sa to-ladan nga mga tao?” 17 Dato nga pa-mangkot nabatian ni Jesus, gani ginsabatna sanda paagi sa paanggid; makon na,“Bukun ang mga tao nga mayad andanglawas ang nagakinanglan ang manogbo-long, kondi ang nagamasakit. Gani ara akonagayan digi agud tawagun ang mga taonga nagakabig sa andang kaogalingun ngasanda matarung, kondi nagayan ako tanadigi para samga tao nga nagaako nga sandamakasasala.”

Ang Pamangkot Parti sa Pagpoasa(Mt. 9:14-17; Lu. 5:33-39)

18 Anang mga somolonod ni Juan ngamanogbunyag kag ang mga Pariseo naga-poroasa sono sa anang ginatodlo ang mgaJudio. May mga tao nga nagparapit kayJesus kag nagpamangkot, makon nanda,“Ay basi anang mga somolonod ni Juankag ang mga somolonod ang mga Pariseonagaporoasa, piro ang kanimo tana ara?”19 Makon ni Jesus nga nagsabat kananda,“Ipabutang ta may kasal. Syimpri indimaimo nga magporoasa ang mga bisitamintras kaiban nanda pa ang nobyo. 20Piromagaabot ang adlaw nga ang nobyo bu-lun run kananda, kag bago sanda maga-poroasa.”

21 Ginsogidan sanda ra ni Jesus ang mgapaanggid agud itodlo kananda nga indimaimo nga dapunun anang bago nga pan-odlo kag ang dati nga mga panodlo angmga Judio. Makon na, “Ang bago nga tilanga ara pamapakuru bukunmayadnga ita-mbul sa lagi nga lambong, tungud nga konbonakan run ang tinambulan nga lambongmagakuru ang bago nga tila kag magigisiang lagi nga panaptun. Kag magabaul rungid anang gisak. 22 Maman ra dan angmatatabo kon ibutang ang bago nga bino salagi nga suruludan nga panit. Mabobostikang suruludan kag ang bino maoola, kagpario nga indi run mapolosan. Gani ki-nanglan gid nga ang bago nga bino ibutangsa bago ra nga suruludan nga panit.”

Marcos 2:23 51 Marcos 3:19

Ang Pamangkot Parti sa Adlaw nga Inogp-away

(Mt. 12:1-8; Lu. 6:1-5)23 May sangka Sabado nga nakaagi san-

day Jesus sa katrigoan, kag mintras na-galubas sanda, anangmga somolonod nag-parangutul anang mga way ang trigo.24 Gani makon ang mga Pariseo kay Jesus,“Sulunga anang ginaimo imong mga so-molonod! Basi nagapangutul sanda angtrigo? Kabay bawal ang magimo pario dansa Adlaw nga Inogpaway?” 25 Ginsabatsanda ni Jesus, makon na, “Ara nindo gidbala mabasai anang ginimo ni David ngaatun kaolang-olangan ang tana kag anangmga kaiban gingutum kag nagakinanglansanda pagkaun? 26 Dia natabo ang si Abi-atar maman ang pinakamataas nga pari.Kabay nagsulud si David sa balay ang Dioskag nagkaun ang tinapay nga ginaaladsa Dios nga sono sa Kasogoan bawal ngaipakaun sa iba, ay dato nga tinapay paralang gid sa mga pari. Kag gintawan na paanang mga kaiban.” 27 Makon pa ni Jesuskananda, “Ang Adlaw nga Inogpaway gin-imo para sa tao, bukun nga ang tao ginimopara sa Adlaw nga Inogpaway. 28Gani, Akonga Naging Tao may gaum nga magkoonkon ano ang tama nga imoon bisan pa saAdlaw nga Inogpaway.”

3Ang Tao nga Ukru anang Alima(Mt. 12:9-14; Lu. 6:6-11)

1 Nagayan ruman si Jesus sa simbaanang mga Judio kag may tao doto nga ukruanang alima. 2 Tungud nga dato Adlawnga Inogpaway, may mga Pariseo doto nganagabantay kanana kon ayadun na angtao nga dato para may kaso sanda kontrakanana. 3 Makon ni Jesus sa tao nga ukruanang alima, “Abi pagayan digi sa atoban-gan.” 4 Pagkatapos, nagpamangkot tanasa mga Pariseo, makon na, “Ano anangginatogot ang Kasogoan sa Adlaw nga In-ogpaway: ang magimo ang mayad sa mgatao, okon ang magimo ang malain? Angmagbolig ngamaglawig andang kaboi okonang magpatay?” Ang mga tao nga datoara gid naglimuglimug. 5 Ginsulung sandani Jesus nga may kasilag, piro masubutana ra sa katugas andangmga tagiposoon.

Makon na dayon sa lalaki nga ukru anangalima, “Abi onata imong alima!” Kag gi-nonat na ra gani, kag anang alima nagayad.6Pagkatapos dato, naggoa angmga Pariseosa andang ginatiriponan kag nagpakigkitasa anang mga sinakupan ni Aring Herodes.Nagsorogidanun sanda dayon kon paiwannanda ipapatay si Jesus.

Dorong mga Tao sa Baybay7 Si Jesus kag anang mga somolonod

nagarayan sa baybay angDagat angGalilea.Nagsonod kananda ang doro nga mga taonga alin sa Galilea kag sa Judea. 8 Dorora ang nagaralin sa Jerusalem, sa Idumea,sa loyo ang Jordan kag sa palibot ang Tirokag Sidon ay nabaritaan nanda anang gi-napangimo. 9 Tungud sa kadoroon angmga tao ginkoonan na anang mga so-molonod nga magpriparar ang sakayanpara kanana, agud nga kon magsinagusukanana ang mga tao may masakayan tana.10 Tungud nga doro anang ginpangayad,tanan nga may masakit nagadurukdukanagud makatandug kanana. 11 Kag kadamakita tana ang mga tao nga may malainnga ispirito, nagadapa sanda kanana kagnagasinggit nga nagakoon, “Ikaw mamananang Bata ang Dios!” 12 Piro ginpaan-daman na ang mga malain nga ispirito ngaindi magsogid kon sino tana.

Ginpili ni Jesus ang Dosi ka Apostolis(Mt. 10:1-4; Lu. 6:12-16)

13 Pagkatapos dato, nagtokad si Jesussa bokid kag gintawag na anang mgagosto nga piliun. Gani nagparapit sandakanana. 14 Kag pagkatapos, nagpili tanadosi nga anang maging kaiban kag agudsogoon nga magpangwalian. 15 Dia ngamga tao gintawan na ra gaum agud mag-palayas ang mga malain nga mga ispirito.16 Maman dia ang dosi nga anang napili:una si Simon (nga anang giningaranannga Pedro); 17 dason anang mga bata niZebedeo nga sanday Santiago kag Juan(nga giningaranan nga Boanerges nga anggostong ambalun, mga bata ang dagub);18 kaiban ra sa mga napili sanday Andres,Felipe, Bartolome, Mateo, Tomas, Santiagonga bata ni Alfeo, Tadeo, Simon (nga datinga ribildi sa gobyirno ang Roma), 19 kag si

Marcos 3:20 52 Marcos 4:9Judas Iscariote nga maman ang nagtraidorkanana.

Si Jesus kag si Satanas(Mt. 12:22-32; Lu. 11:14-23; 12:10)

20 Pagkatapos, nagoli dayon sanday Je-sus. Kag nagtiripon roman doto ang mgatao, gani sanday Jesus ara run tyimpo bisanmagkaun. 21Pagkabati anangpamilya partisa anang mga ginaimo ni Jesus, nagayansanda doto agud bulun tana ay nagkoonang mga tao nagaomang-omang tana.

22 Makon ra ang mga manogtodlo angKasogoan nga nagaralin sa Jerusalem,“Ginsoot tana ni Satanas nga anangmanogdomara ang mga malain nga ispir-ito. Gani paagi sa anang gaum ni Satanasginapalayas na ang mga malain ngaispirito.” 23Gani gintawag ni Jesus angmgatao nga magparapit kanana. Pagkataposnagambal tana kananda paagi sa mgapaanggid, makon na, “Indi maimo ngasi Satanas magtabog anang mga kaiban.24 Alimbawa abi, kon ang mga pomoloyoang sangka ginarianmagburulag-bulag kagmagaraway, dan nga ginarian indimakapa-dayon. 25 Pario ra sa sangka pamilya: konang mga tao sa pamilya magburulag-bulagkag magaraway, mararangga ang pamilya.26 Gani toladan ra ang matabo kon siSatanas kag anangmga sakupmagburulag-bulag kag magaraway; anang ginarian indimagpadayon kondi maburulag.

27 “Piro ang matood,” makon ni Jesus,“napirdi ko ron si Satanas. Maman dan angkabangdanan nga makapalayas ako anangmga somolonod. Ay ara tao ngamakasuludsa anang balay ang mapurus nga tao agudmagbuul anang mga pagkabutang kon indina anay paggaposon ang mapurus nga tao.Piro konmagapos na run ang mapurus ngatao, pagosto tana run kon ano anang imoonsa balay nga dato.

28 “Sa matood tana, tanan nga klasi ngasala kag mga pagambal ang malain kontrasaDiosmapapatawad, 29piro angbisan sinonga nagaambal malain kontra sa IspiritoSanto indi gid mapatawad. Dia nga klasinga sala indi mapatawad asta kon sano.”30 Ginambal dia ni Jesus ay nagakoon angmga manogtodlo ang Kasogoan nga tanamay malain nga ispirito.

Anang Nanay kag mga Kabogto ni Jesus(Mt. 12:46-50; Lu. 8:19-21)

31 Nagabot dayon anang nanay kaganang mga kabogto ni Jesus. Mintras na-gatirindug sanda doto sa goa ang balayginpatawag nanda tana. 32 Dorong taodoto ang nagaporongko sa anang palibot niJesus. Makon ang mga tao kanana, “Imongnanay kag imong mga kabogto dian sagoa kag ginapatawag kaw.” 33 Makon nanga nagsabat, “Naulaman nindo bala konsino akun nanay kag akun mga kabogto?”34 Nagsulung tana sa mga tao nga naga-porongko sa anang palibot kag nagkoon,“Dia tana maman akun nanay kag akunmga kabogto! 35 Ang bisan sino nga na-gaimo anang kabubutun ang Dios mamanakun nanay kag mga kabogto.”

4Ang Paanggid Parti sa Manogpanggas(Mt. 13:1-9; Lu. 8:4-8)

1 May sangka okasyon, nagtodlo romansi Jesus sa baybay. Doro gid ang mgatao nga nagtiripon doto sa anang palibot.Gani nagsakay tana sa sakayan nga na-gapondo kag nagpongko doto. Ang mgatao tana nagpabilin sa baybay. 2 Dorongmga butang anang gintodlo kananda paagisa sari-sari nga mga paanggid. 3Makon nakananda, “Pamati kamo bala! May sangkamangongoma nga nagpanggas. 4 Sa anangpagpanggas, ang iba nga bini nagtugpasa dalan kag dia gindapo ang mga pispiskag gintoka. 5 Ang ibang bini nagtugpasa kabatoan nga tapaw lang gid ang logta,kag tungud nga manabaw ang logta aralang boay magtobo. 6 Garing pagabot angtig-irinit nagkaralayung kag tungud ngakolang anang gamot, nauga. 7 Ang ibangbini nagtugpa sa logar nga dorong ilam-onon nga masiit, kag pagrabong ang ilam-onon nalumus ang tanum, gani ara naka-pamonga. 8 Ang iba nagtugpa sa mayadnga logta, kag dia nagtorobo kag nagpara-monga. Ang iba tama-tama lang anangbonga, ang iba doro, kag ang iba dorogid.” 9Makon pa ni Jesus kananda, “Dapatintindiun nindo ang indong nabatian ngadia.”

Anang Katoyoan ang mga Paanggid(Mt. 13:10-17; Lu. 8:9-10)

Marcos 4:10 53 Marcos 4:3210 Pagoroli ang mga tao, anang dosi ka

apostolis kag ang iba pa ra nga nagtarabidkanana nagparamangkot kon ano anangkaologan ang paanggid nga dato. 11Makonni Jesus kananda, “Angmga tinago ang onaparti sa anang pagari ang Dios ginasogidkanindo ang diritso, piro sa ibang tao tanatanan nga butang ginasogid kananda paagisa mga paanggid, 12 agud nga,Sigi andang sulung piro indi sanda

makakita,Kag sigi ra andang pamati piro indi sanda

ra makaintindi,Ay kon andang maintindian, mainulsul

sanda kag patawadun sanda angDios.”

Ginsaysay ni Jesus ang Paanggid Parti saManogpanggas

(Mt. 13:18-23; Lu. 8:11-15)13 Nagpamangkot dayon si Jesus

kananda, makon na, “Ta kon kamo indira makaintindi ang paanggid nga dato,paiwan indong pagkaintindi ang iba kopa nga mga paanggid? 14 Anang gostongambalun akunpaanggidmamandia: anangginapanggas ang mangongoma ara ibakondi anang ambal ang Dios. 15 Ang mgabini nga nagtugpa sa dalan ambal ang Diosnga nabatian angmga tao, garing nagaabotra nga lagi si Satanas kag ginaagaw naanang ambal ang Dios nga ginpanggas saandangmga tagiposoon. 16Angmga bini ratana nga nagtugpa sa kabatoan ambal angDios nga nabatian angmga tao nga lagi-lagiginbaton nanda nga may kalipay. 17Garingbukun tuduk sa andang tagiposoon, ganiara lang boay andang pagtoo. Pagabot angkalisud okon pagingabot tungud sa anangambal ang Dios nga andang ginbaton,nagabaya sanda nga lagi sa andang pagtoo.18 Ang mga bini nga nagtugpa sa maymga masiit nga ilamonon ambal angDios nga nabatian ang mga tao, 19 pirotungud sa mga paralibugan sa pangaboikag pagimorat sa pagmanggad, kag sobranga andum sa iba pa nga mga butang,nalipatan nanda anang ambal ang Dios ngaandang nabatian kag ara napolosi. 20 Piroang mga bini nga nagtugpa sa masadyanga logta ambal ang Dios nga nabatianangmga tao kag ginbaton nanda sa andangtagiposoon kag napolosan nanda gid. Ang

iba tama-tama lang andang napolosan saandang nabatian, ang iba doro, kag ang ibadoro gid.”

Paanggid Parti sa Solo(Lu. 8:16-18)

21 Pagkatapos dato sigi pa gid anangambal ni Jesus kananda, makon na, “Konang tao magsindi ang solo, ara na ginatak-lubi okon ginabutang sa idalum ang katri,kondi ginatongtong gid sa torongtongan.22 Maman ra dan nga ara gid tinago ngaindi maggoa sa ori, kag ara likum partisa anang pagari ang Dios nga indi maboy-agyag. 23 Dapat binag-binagun nindo gidindong nabatian nga dia.” 24 Makon napa, “Pamatii nindo ako nga mayad, tungudnga magataw ang Dios kanindo pagintindisono sa indong pagpamati kag dogangannapa gani. 25Ayang taongamaynaulamanrun nga kamatoodan kag ana nga gina-sonod, dogangan pa gid ang Dios anangpagintindi. Piro ang tao tana nga aranagasonod sa anang naulaman nga kama-toodan, pati anang naulaman nga maistanbubulun pa kanana.”

Ang Paanggid Parti sa Bini nga Nagtobo26 Makon pa gid ni Jesus, “Anang pa-

gari ang Dios pario sa tao nga nagpanggas.27Mintras nagapadayon tana sa anang obrakada adlaw kag sa anang pagkatorog kadagabi, ang mga bini nga anang ginpang-gas padayon nga nagatobo bisan ara namaulami kon paiwan. 28 Ang logta mismomaman ang nagapatobo sa mga tanum:primiro magoroa anay andang tobo, dasonmapandaon, pagkatapos magoroa andangbonga. 29 Kag kon loto ron gani ginaanianang tagya tungud nga araniun run.”

Ang Paanggid Parti sa Bini nga Mostasa(Mt. 13:31-32, 34; Lu. 13:18-19)

30 Makon ni Jesus nga nagpamangkotkananda, “Sa ano ta kabay ipatolad anangpagari ang Dios? Ano nga paanggid atungamitun agud ipasanag?” Makonnadayon,31 “Pario dia sa bini nga mostasa nga ma-man ang maistan gid sa tanan nga bininga ginapanggas ang mga tao. 32 Piro konipanggas run, nagatobo kag nagalabaw pasa tanan nga mga laswa nga asta ang mgapispis sarang makapogad sa nalalandon-gan anang mga sanga.”

Marcos 4:33 54 Marcos 5:1733 Doro pa gid nga mga paanggid nga

pario dia anang gingamit ni Jesus sa anangpagpanodlo sa mga tao, kompormi sa an-dang masarangan lang nga maintindian.34 Ara tana nagambal sa mga tao nga aranagagamit paanggid, piro ginapasanag natanan sa anangmga somolonod kon sanda-sanda run lang.

Ginpapuut ni Jesus ang Bagyo(Mt. 8:23-27; Lu. 8:22-25)

35 Pagkasirum ang adlaw ra nga dato,makon ni Jesus sa anang mga somolonod,“Dali,matabok kita.” 36Gani ginbayaan angmga somolonod ang dorong mga tao nganagatiripon kag nagsakay sanda sa sakayannga ginasakayan ni Jesus kag naglarga.May mga sakayan ra doto nga nagpadun-gan kananda. 37 Kag mintras nagapalayagsanda, golpi lang nga nagdurus. Sigi angsampi ang mabaraul nga daloyon, kag arosmaponoan ang sakayan. 38 Piro si Jesustana doto sa boli ang sakayan nagakatorognga may olonan. Ginpokaw nanda tana.Makon nanda, “Malolonod kita run! Baliara lang bala dia kanimo?” 39 Gani nag-bangon tana kag ginsaway na ang angin,makon na, “Angin, puut!” kag ang anginnagpuut. Makon na ra sa dagat, “Dagat,paglantap!” Kag naglantap. 40 Makondayon ni Jesus kananda, “Ay basi ginapan-gadlukan kamo? Ano, ara kamo pa ragid pagtoo kanakun?” 41 Kag mabaul gidandang katingala kanana. Makon nandasa isara kag isara, “Sino gid kabay dia ngabisan ang angin kag ang dagat nagatomankanana?”

5Ginayad ni Jesus ang Tao nga may mga

Malain nga Ispirito(Mt. 8:28-34; Lu. 8:26-39)

1 Pagkatapos dato nakaabot sanda saloyong baybay ang Dagat ang Galilea, salogar ang mga taga-Gerasa. 2Osto lang ngamakasalta si Jesus sa sakayan, ginsolang-solang tana nga lagi ang tao nga maymalain nga ispirito. 3 Ang tao nga datonagaoli sa mga kowiba nga rulubungan.Ara run tao nga makagapos kanana, bisankadinapa. 4Konkapira rungingapos anangmga siki kag anang mga alima, piro kadagaposon tana, ginapamogto na lang ang

mga kadina pati ang mga posas sa anangmga siki. Ara run gid may makapugungkanana. 5 Adlaw-gabi, sa mga kowiba ngarulubungan tana man okon sa mga bokid,pirmi tana nga nagasinggit kag ginagurutna anang lawas ang bato.

6 Pagkakita na kay Jesus sa marayu,nagdalagan tana paayan kanana kag na-glood. 7-8Makon dayon ni Jesus sa malainnga ispirito nga nagaoli sa tao nga dato,makon na, “Ikaw nga malain nga ispir-ito, paggoa sa tao nga dan!” Dayongsinggit ang tao, makon na, “Jesus nga Bataang Dios nga labaw sa tanan, ano imonglabut kanakun? Nagapakitloy ako kan-imo sa aran ang Dios nga indi mo akopagsilotan.” 9Ginpamangkot tana dayon niJesus, makon na, “Sino imong aran?” Kagnagsabat tana, makon na, “Akun aran siPanung ay doro kami.” 10 Kag nagpakitloytana nga mayad kay Jesus nga indi sandalang pagpalayasun sa logar nga dato.

11 Doto sa marapit nga banggilid doronga mga baboy ang nagaparanginaun.12 Nagpakitloy kay Jesus ang mga malainnga ispirito nga togotan sanda nga mag-sulud sa mga baboy nga dato. 13 Ganigintogotan na sanda. Kag naggoa angmga malain nga ispirito sa tao nga datokag nagsurulud sa mga baboy. Kag angtanan nga mga baboy doto nga mga darwaka libo nagdaragoyon palusub sa matidluknga banggilid diritso sa tobig kag obosnagkaralumus.

14 Nagdaralagan sa kaadluk ang mgamanogsagod ang mga baboy kag ginpa-marita nanda sa mga tao sa banwa kagsa bokid ang mga natabo nga dato. Ganinagarayan angmga tao doto kay Jesus agudsulungun kon ano ang natabo. 15 Pagabotnanda doto nakita nanda ang tao nga datimay mga malain nga ispirito. Nagapongkotana nga may lambong ron kag osto ronanang pinsar. Gani ginkulbaan sanda.16 Ang mga nakakita mismo sa natabo angnagsaysay sa mga tao nga bago lang na-garabot doto kon ano ang natabo sa tao ngadati may mga malain nga ispirito kag samga baboy. 17 Gani tungud sa mga natabonga dato nagpakitloy sanda kay Jesus ngamagalin sa andang logar.

Marcos 5:18 55 Marcos 5:4318 Datong masakay run si Jesus sa

sakayan, ang tao nga dato nga may mgamalain nga ispirito anay nagpakitloykanana nga kon maimo patabidun tana.19Garing ara tana pagtogoti ni Jesus, kondimakon na kanana, “Magoli kaw sa imongpamilya kag sogidan mo sanda kon anoanang ginimo ang Ginoo kanimo kag konpaiwan tana nalooy kanimo sa imong datinga kaimtangan.”

20 Gani nagpanaw ang tao nga dato kagnagayan sa probinsya ang Decapolis (konkanatun pa “Napolo ka Banwa”). Kag dotoginbarita na kon ano anang ginimo ni Je-sus kanana. Kag ang tanan nga nakabatikanana natingala nga mayad.

Ang Bata ni Jairo kag ang Babai nga Nag-tandug sa Lambong ni Jesus

(Mt. 9:18-26; Lu. 8:40-56)21 Pagkatabok roman ni Jesus sa loy-

ong baybay, doro roman nga mga tao angnagtiripon doto kanana. 22-23 Nagayan radoto si Jairo nga sangka manogdomara sasimbaan ang mga Judio. Pagkakita na kayJesus naglood tana kanana kag nagpakit-loy, makon na, “Akun bata nga dalagitatagomatayun doto sa balay. Abi konmaimopagtabid ra anay kanakun kag itongtongimong alima kanana agud magayad tanakag maboi!” 24 Gani nagtabid si Jesuskanana. Kag doro gid ngamga tao ang nag-tarabid ra kay Jesus kag nagadurukdukansanda doto kanana.

25 May babai doto nga dosi ka toig runnga ginatagas-tagasan ang dogo. 26 Dorogid anang nagastos sa anang pagpabolongsa iba-iba ngamgamanogbolong. Nagastosna run tanan anang pagkabutang, piro sabaylo nga magayad, nagdogang pa ganianang masakit. 27 Nabatian na ang mgabarita parti kay Jesus, gani nagpanalut-salut tana sa dorong mga tao agud maka-parapit tana sa anang likod ni Jesus. 28 Saanangunauna langmakonna, “Konmatan-dug ko bisan anang lambong ron lang, ma-gaayad ako.” 29 Gani ginimoratan na ngamakatandug sa anang lambongni Jesus kaglagi-lagi napuut ang pagtagas anang dogo,kag nabatyagan na nga nagayad tana runsa anang masakit. 30 Nabatyagan ni Jesusnga may gaum nga naggoa kanana, gani

nagliso tana kag nagkoon, “Sino ang nag-tandug akun lambong?” 31 Makon anangmga somolonod, “Dorong tao ang nagadu-rukdukan dian kanimo, gani basi nagapa-mangkot ka pa gid kon sino ang nagtandugkanimo?” 32Pironagpanulung-sulung tanapa gid kon sino ang nagtandug kanana.33Tungud nga naulaman ang babai kon anoang natabo kanana, nagparapit tana kay Je-sus nga nagakurudug sa kaadluk. Nagloodtana kag nagsogid ang matood. 34 Makondayonni Jesus kanana, “Nene, nalowas kawtungud sa imong pagtoo. Pagoli run kagindi ka run magpalibug sa imong masakitay mayad ka run.”

35 Mintras nagaambal tana pa sa babaimay nagarabot nga pira ka tao alin saanang balay ni Jairo. Makon nanda kayJairo, “Patay run imong bata. Indi runpagbudlaya ang manogtodlo.” 36 Piro aranagsapak si Jesus sa andang barita ngadato. Makon na kay Jairo, “Indi kawmagkaadluk. Magtoo ka lang.” 37 Ganinagdayon sanda ra gid. Piro ara tanarun may ginpatabid loas kay Pedro kagang magkabogto nga si Santiago kag siJuan. 38 Pagabot nanda sa balay ni Jaironakita ni Jesus nga ang mga tao nagaki-nagolo. Ang iba nagaparanangis kag angiba nagatiriyabaw gid. 39 Nagsulud tanasa balay kag makon na sa mga tao, “Basinagarilingaw kamo kag nagaparanangis?Bukun patay ang bata; nagakatorog lang.”40 Ginkadlawan nanda si Jesus. Gani gin-pagoa na ang tanan nga mga tao kag gin-pasulud na sa koarto ang bata anang tatay,anang nanay, kag ang tatlo nga anangkaiban. 41 Pagkatapos ginawidan na dayonanang alima ang bata kag magkoon, “Tal-itha, Koum,” nga kon kanatun pa, “Nene,pagbangon!” 42 Kag lagi-lagi nagbangonang dalagita kag nagpanaw-panaw. (Angdalagita nga dato nagaidad dosi ka toig).Tungud sa natabo nga dia, natingala sandanga mayad. 43Piro ginbilinan na sanda ngaindi gidmagpanogid-sogid bisan kino partisa natabo. Kag ginkonan na sanda dayonnga tawan pagkaun ang bata.

6Si Jesus Ginsikway sa Nazaret(Mt. 13:53-58; Lu. 4:16-30)

Marcos 6:1 56 Marcos 6:231 Pagkatapos dato, nagoli si Jesus sa

anang banwa. Nagtabid ra kanana anangmga somolonod. 2 Pagabot ang Adlaw ngaInogpaway nagtodlo tana sa anang sim-baan ang mga Judio. Dorong tao doto angnakabati kanana kag natingala sanda ngamayad. Makon nanda, “Basi doro anangnaulaman ang tao nga dia? Sa diin tanakabay nakabuul anang kinaraman? Kagbasi nakakaimo tana ang mga milagro?3Kabay maman dia ang panday nga bata niMaria kag anang mga kabogto si Santiago,si Jose, si Judas kag si Simon. Kag anangmga kabogto nga babai digi ra nagaoli.”Gani indi sanda magpati kanana. 4 Makondayon ni Jesus kananda, “Ang propita gi-nataod gid loas lang sa anang kaogalingunnga banwa kag anang mga paryinti kagpanimalay.” 5 Maman dato nga ara tanakaimo ang mga milagro doto sa logar ngadato, loas sa pira ka tao lang nga naga-marasakit nga anang gintongtongan anangalima kag ginayad. 6 Natingala tana ngaindi sanda magtoo kanana.

Ginpadara ni Jesus anang Dosi ka So-molonod,

(Mt. 10:5-15; Lu. 9:1-6)Pagkatapos dato naglibot si Jesus sa mga

bario nga nagapanodlo. 7 Gintawag naanang dosi ka somolonod kag ginpadara nasanda nga tag-darwadarwa. Ginpanawanna sanda gaum kontra sa mga malain ngaispirito. 8 Ginbilinan na sanda nga indisanda magdara bisan ano sa andang pag-panaw kondi baston lang gid. Ginkonan nasanda nga indi magdara pagkaun, koartaokon bag. 9 Sarang sanda makasandalyas,piro indi magdara ang irilisan nga lam-bong. 10 Kag makon na dayon kananda,“Kon padayonon kamo sa sangka balay,doto kamo ron lang gid magdayon astamagalin kamo sa logar nga dato. 11Piro konangmga tao sa sangka logar indi magbatonkanindo kag indi magpamati sa indong gi-nasogid, bayai nindo ron lang, kag pagalinnindo tapokannindo ang yabok indong sikibilang tanda kontra kananda.” 12Gani nag-paranaw sanda kag nagparangwalian ngaang mga tao dapat maginulsul sa andangmga sala. 13 Dorong malain nga ispiritoandang ginpalayas kag dorong masakitun

andang ginpanglugudan ang langis kag na-garayad.

Ang Pagpatay kay Juan nga Manogbunyag(Mt. 14:1-12; Lu. 9:7-9)

14Nakaabot kay Aring Herodes ang mgabarita parti kay Jesus tungud nga bantogtana run. Ang iba nagakoon nga si Jesusnga dia si Juan nga manogbunyag nga na-banaw, gani maman dan nga nakakaimotanamgamilagro. 15Piro nagakoon ang ibanga tana si Elias nga propita. Kag nagakoonpa gid ang iba nga iba tana nga propitapario anang mga propita ang Dios ang ona.

16 Piro pagkabati ni Herodes sa mgabarita nga dia, makon na, “Nabanaw siJuan nga akun ginpaotodan anang olo.”17-18 Ginpaotod ni Herodes anang olo niJuan tungud sa anang dumut ni Herodiaskanana, ay toladia ang natabo: si Herodesnga dia, ginpangasawa na si Herodias ngaasawa anang kabogto nga si Felipe. Karon,nagkoon si Juan kay Herodes nga bukunmayad nga pangasawaun na anang asawaanang kabogto. Gani tungud kay Herodiasginpadakup ni Herodes si Juan kag gin-papriso. 19 Kag tungud sa anang dumutni Herodias kay Juan gosto na nga ipap-atay, garing indi na ra maimo tungud ngaindi tana pagtogotan ni Herodes. 20 Aynaadlukan ra si Herodes kay Juan tungudnga naulaman na nga si Juan diosnon kagmatarung nga tao. Gani ginpangapinan niHerodes si Juan agud indi maiwan. Gostoni Herodes nga magpamati sa anang mgawali ni Juan bisan matood nga anang mganababatian nagagolo anang isip.

21 Piro nagabot ra gid ang oras ngaginaulat ni Herodias. Dia natabo angmagkomplianyo si Herodes. Nagponsyonsi Herodes kag ginpangimbitar na ang mganagadomara sa banwa angGalilea, angmgakapitan ang mga soldado, kag ang mgaginakilala nga mga tao doto. 22 Ang orasrun ang ponsyon, nagsulud anang batanga daraga ni Herodias kag nagsaot. Kagnalipay nga mayad si Herodes pati anangmga bisita. Gani nagkoon si Herodes sadaraga; makon na, “Pagpangayo kanakunbisan ano nga imong naliagan kag itawko kanimo.” 23 Kag makon na pa gid sadaraga nga nagasompa, “Bisan ano imongpangayoon kanakun itaw ko kanimo, bisan

Marcos 6:24 57 Marcos 6:50katunga pa akun ginarian.” 24Naggoa angdaraga kag nagpamangkot sa anang nanaykon ano anang pangayoon. Kag ginkoonantana anangnanay nga pangayoonna anangolo ni Juan nga manogbunyag. 25 Ganinagdali-dali tana balik sa ari. Pagabot nadoto, makon na, “Gosto ko nga itaw mokanakun dadi nga lagi anang olo ni Juannga manogbunyag nga nagabutang sa ban-diado.” 26 Pagkabati dato ang ari naboridotana nga mayad, piro tungud nga naka-sompa tana kag nabatian mismo anangmga bisita, indi na gosto nga maranggaanang pangako sa daraga. 27 Gani lagi-lagiginsogo na ang sangka soldado nga daraundoto kanana anang olo ni Juan. Nagayanang soldado sa prisoan kag ginotod naanang olo ni Juan. 28 Pagkatapos, ginbu-tang na sa bandiado kag gintaw sa daraga,kag gintaw ra dayon ang daraga sa anangnanay. 29 Pagkabati anang mga somolonodni Juan sa natabo, ginayanan nanda kagginbuul anang lawas kag ginlubung.

Ginpakaun ni Jesus ang Lima ka Libo(Mt. 14:13-21; Lu. 9:10-17; Jn. 6:1-14)

30Nagbaralik kay Jesus ang mga aposto-lis nga nagparangwalian. Ginsogid nandakanana ang tanan nga andang naimo kagmga gintodlo. 31 Sa kadoroon ang mga taonga nagaarabot kag nagaaralin, ara sandarun tyimpo bisan sa pagkaun. Gani makonni Jesus sa anang mga somolonod, “Ta run,maayan kita sa naligwin nga logar agudmakapawayway kamo maistan.” 32 Ganinagsakay sanda sa sakayan kag nagpaayansa naligwin nga logar.

33 Garing doro ang nakakita kanandaandang pagalin kag nakilala sanda angmga tao. Gani nagdaralagan ang mga taoalin sa iba-ibang mga banwa paayan salogar nga ginapaayanan nanday Jesus kagnaona sanda pa doto. 34 Pagsalta ni Jesusnakita na ang doro gid nga mga tao nganagtiripon doto kag nalooy tana kananda,ay pario sanda sa mga karniro nga aramanogbantay. Kag gintodloan na sandaang sari-sari nga mga butang. 35 Angapon ron gid, nagparapit kanana anangmga somolonod. Makon nanda, “Aponron dia, kag digi kita paman sa naligwinnga logar. 36 Paayana run ang mga tao samga bario kag sa mga sityo sa palibot agud

makabakal sanda andang pagkaun.” 37Piromakon ni Jesus kananda, “Kamo mismoang magtaw pagkaun kananda.” Makonnanda kay Jesus, “Ano, mapanaw kami kagmagbakal ang tinapay nga anang kantidadbali walo ka bolan nga soildo ang sangkatao agud ipakaun kananda?” 38 Makon niJesus kananda, “Pira ka bilog indong tina-pay dian? Abi, sulunga nindo.” Pagkataposnga andang maosisa, makon nanda, “Limaka tinapay kag darwa ka bilog nga isda.”

39 Ginsogo dayon ni Jesus anang mgasomolonod nga papongkoon ang mga taogropo-gropo sa mga ilamonon. 40 Ganinagporongko ang mga tao, tag-100 kagtag-50. 41 Pagkatapos, ginbuul dayon niJesus ang lima ka bilog nga tinapay kagdarwa ka bilog nga isda, kag nagtangratana sa langit kag ginpasalamatan na datosa Dios. Ginpamisang-pisang na dayonang tinapay kag gintaw na sa anang mgasomolonod agud itaw sa mga tao. Kagtoladato ra anang ginimo sa isda. 42 Kagnakakaun sanda tanan kag nagkarabosog.43Pagkatapos nga nakakaun run ang tanan,gintipon nanda ang mga nabilin nga tina-pay kag isda kag bali dosi ka baskit andangnapono. 44 Sa mga nagkaraun, ang mgalalaki lang lima ka libo nga lagi.

Si Jesus Nagpanaw sa Ibabaw ang Tobig(Mt. 14:22-33; Jn. 6:15-21)

45 Pagkatapos dato, ginsogo ni Jesusanang mga somolonod nga magsakay saandang sakayan kagmagona doto sa tabok,sa banwa ang Betsaida, mintras ginapaolina ang mga tao. 46 Kag pagkatapos ngamakaalin ang mga tao nagtokad tana sabokid agud magpangamoyo. 47 Pagkagabi,ang sakayan doto ron sa tunga ang laod,piro si Jesus tana doto pa ra gid sa takasnga tana lang. 48 Nakita na nga ginaug-tasan sanda run ang gayong ay kontra angangin. Ang kasanagun run nagayan tanadoto kananda nga nagapanaw sa ibabawang tobig. Malubas tana run lang andankananda, 49 piro pagkakita nanda kanananga nagapanaw sa ibabaw ang tobig, gin-pangadlukan sanda nga mayad, ay andangpagsarig morto. Gani nagsiringgit sanda.50 Piro makon ra nga lagi ni Jesus kananda,

Marcos 6:51 58 Marcos 7:18“Indi kamo magkaadluk! Ako dia! Mag-pakaisug kamo!” 51Nagsakay tana dayon sasakayan kag nagpoas ang angin. Kag natin-gala sanda nga mayad. 52 Ay bisan nakitananda ang milagro nga anang ginimo satinapay ara sanda pa ra gid kaintindi anangkaologan dato, ay naduluman pa andangisip.

Ginpangayad ni Jesus ang mga Masakitunsa Genesaret

(Mt. 14:34-36)53 Pagabot nanda sa loyong baybay,

doto sanda nagpondo sa Genesaret.54 Pagkasalta nanda, nakilala nga lagi angmga tao si Jesus. 55-56 Gani nagdarali-dali sanda ayan sa palibot nga mga logarkag ginpamutang nanda sa iringgaan angmga masakitun kag ginpandara nanda kayJesus. Doto sa logar nga dato, miski sa diintana magayan, sa sityo, sa bario okon sabanwa, basta nabaritaan nanda nga doto siJesus ginpandara nanda andangmasakitundoto kanana, sa logar nga ginatiriponanang mga tao. Kag nagparakitloy sandakay Jesus nga kon maimo, patandugun naang mga masakitun bisan sa sidsid runlang anang lambong. Kag ang tanan nganakatandug nagayad.

7Anang Gintodlo ang mga Malam(Mt. 15:1-9)

1 May mga Pariseo kag pira ka mgamanogtodlo ang Kasogoan nga nagabotalin sa Jerusalem nga nagtiripon doto kayJesus. 2 Kag napanilagan nanda nga angiba sa anang mga somolonod nagakaraunnga ara nagaparangogas andang alima. Diakontra sa anang panodlo ang mga Pariseo.

3 Bukun lang ang mga Pariseo kondi angtanan nga mga Judio indi ra magkaun konindi gid anay makapangogas andang alimasono sa andang soronodon nga ginsonodsa andang mga kaolang-olangan. 4 Indisanda ra magkaun miski ano nga nagalinsa mga baraligyaan kon indi nanda anaymaogasan. Kag doro pa gid andang mgasoronodon pario sa pagpangogas ang mgatasa, koron, kag mga saway nga mga suru-ludan.

5 Gani nagparamangkot kay Jesus angmga Pariseo kag ang mga manogtodlo ang

Kasogoan; makon nanda, “Ay basi imongmga somolonod ara nagasonod sa mgasoronodon atun mga kaolang-olangan?Nagakaraun sanda nga ara kaparangogasandang mga alima.” 6 Ginsabat sandani Jesus nga nagakoon, “Ara gid matoodnagsala si Isaias nga propita sa anang gin-tagna parti kanindo nga mga salimpapaw.Makon ang Dios sa anang ginsolat ni Isaias:‘Ang mga tao nga dia nagataod kanakun sa

baba lang,Piro ang matood tana andang tagiposoon

marayu kanakun.7Ara polos andang pagsimba kanakun,Ay andang mga ginatodlo mga soronodon

nga ginimo-imo lang ang mga tao.’8 Ginasikway nindo anang sogo ang Dios,kag anangmga tradisyon tana angmga taomaman indong ginasonod.”

9 Makon pa ni Jesus kananda, “Antigokamo gid magpaito agud sikwayun anangginapatoman ang Dios para masonodnindo indong mga tradisyon. 10 Pario abidia: si Moises nagkoon nga ‘dapat taodonmo imong tatay kag imong nanay.’ Kag‘ang tao nga nagaambal malain kontra saanang tatay okon nanay dapat patayun.’11 Piro kamo nagatodlo nga kon ang taomay inogbolig sa anang mga ginikanankag magkoon tana nga ‘korban dia’ (ngaanang gostong ambalun ‘dia inogtaw saDios’) 12 ara nindo ron tana ginatogoti ngamagbolig sa anang mga ginikanan. 13 Ganitungud sa indong ginpanobli nga dan ngatradisyon ginaimo nindo nga ara polosanang ambal ang Dios. Kag doro pa gidnga toladan indong ginaimo.”

Ang mga Butang nga Nagapalain sa Tao(Mt. 15:10-20)

14-16 Kag gintawag ruman ni Jesus angmga tao kag ginkonan na sanda; makonna, “Pamati kamo bala tanan kanakun,kag binag-binagun nindo gid akun iambal.Ara butang nga nagasulud sa tao nga na-gapalain kanana kondi ang mga nagagoakanana.”

17Pagkatapos ginbayaan na ang mga taokag nagsulud tana sa balay. Ang sa suludtana run, anang mga somolonod nagpara-mangkot kanana kon ano anang kaologananang paanggid nga dato. 18 Makon ni Je-sus kananda, “Basi, ara kamo ra kaintindi?

Marcos 7:19 59 Marcos 8:4

Ara nindo bala naulami nga ang bisanano nga ginakaun indi makapalain sa tao,19 ay ara ra nagasulud sa anang tagiposoonkondi sa anang tian kag nagagoa dayonsa anang lawas.” (Sa anang ambal ngadan naulaman ta nga ginakabig ni Jesusnga ang tanan nga pagkaun poidi ngakaunun.) 20 Makon na pa, “Ang nagagoasa tao maman ang nagapalain kanana sapanulung ang Dios. 21 Ay alin sa anangtagiposoon ang tao nagagoa ang malainnga mga una-una pario ang pagolid sabukun anang asawa, ang pagpanakaw, angpagpatay, 22 ang pagpanginlalaki okon angpagpanginbabai, ang paginakug, ang pag-imo ang tanan nga klasi nga malain, angpagpandaya, ang pagbinastos, ang paging-git, ang pagambal ang malain kontra saanang kapario, ang pagadak, kag kon anopa nga mga kalokoan. 23Ang tanan nga dianga mga malain nagaalin sa sulud anangtagiposoon ang tao, kag maman ang naga-palain kanana.”

Anang Pagtoo ang Babai nga bukun Judio(Mt. 15:21-28)

24Nagalin tana dayon doto sa probinsyaang Galilea kag nagayan sa mga logar ngasakup ang Tiro. Pagabot na doto nagdayontana sa sangka balay kag indi na gostonga maulaman ang mga tao nga doto tana.Garing indi matago ang barita nga dototana. 25-26 Karon, may babai doto nganakabati nga doto si Jesus. Dia nga babaitaga-Fenicia nga sakup ang Siria kag anangambal Griego. Bukun tana Judio. May batatana nga babai nga ginsoot ang malain ngaispirito. Gani nagayan tana nga lagi kayJesus, naglood tana, kag nagpakitloy ngakon maimo sobolon na ra ang malain ngaispirito sa anang bata. 27 Piro makon niJesus kanana sa paanggid, “Kinanglan ngapakaunun anay ang mga bata, ay bukunmayad nga bulun anang pagkaun ang mgabata kag itaw samga ayam.” Naulaman angbabai kon ano anang gostong ambalun niJesus, nga boligan na anay ang mga Judiokag bago garing ang bukun Judio. 28 Ganimakon ang babai kanana, “Tama dan Gi-noo, piro bisan ang mga ayam nagakaraunda angmga pagkaun nga nagakaraolog alinsa mga bata nga nagakaraun sa lamisa.”

29 Makon dayon ni Jesus kanana, “Tungudsa imong sabat nga dan, sarang ka runmakaoli. Ang malain nga ispirito naggoarun sa imong bata.” 30Nagoli ang babai kagnaabotan na anang bata nga nagaingga sakatri, kag ang malain nga ispirito nakagoarun kanana.

Ginayad ni Jesus ang Bungul kag Apa31 Pagalin ni Jesus sa mga logar nga

sakup ang Tiro, nagagi tana sa Sidon kagsa probinsya ang Decapolis. Pagkataposnagdiritso tana sa Dagat angGalilea. 32Maytao doto nga bungul kag apa nga gindaraang mga tao doto kay Jesus. Nagpakitloysanda kanana nga itongtong na anang al-ima sa tao nga dato nga bungul kag apa.33 Ginpabulag tana ni Jesus sa kadoroan,kag gingoro na anang mga todlo sa anangmga talinga. Pagkatapos gindopraan naanang todlo kag ginlugudan anang dila anglalaki nga dato. 34 Kag nagtangra dayonsi Jesus sa langit kag magginawa malawig.Makon na dayon kanana, “Effata!” Konkanatun pa, “Pagabri!” 35 Pagkatapos dato,nakakabati tana run kag nagtadlung anangpagambal. 36Ginbilinan na dayon ang mgatao nga indi sandamagpanogid-sogid bisankino parti sa natabo. Piro bisan iwanunna bawal nagdogang gani andang pagpa-marita sa mga tao. 37Natingala nga mayadang mga tao. Makon nanda, “Bisan anoanang imoon, masadya. Miski ang mgabungul ginapabati na kag ang mga apaginapaambal na.”

8Ginpakaun ni Jesus ang Apat ka Libo(Mt. 15:32-39)

1 May pira ka adlaw, nagtiripon ro-man ang dorong mga tao kay Jesus. Angara sanda run pagkaun gintawag ni Je-sus anang mga somolonod kag ginkonanna sanda, makon na, 2 “Nalooy ako samga tao nga dia, ay tatlo ron dia ka ad-law nga nagkaiban sanda kanakun kag arasanda run may makaun. 3 Kon paoliun kosanda nga gutum sabun doplayun sandasa dalan ay marayu gid anang ginalinanang iba kananda.” 4 Nagsabat anang mgasomolonod kanana, makon nanda, “Ta sadiin kita kabaymakabuul ang pagkaun digisa naligwin nga dia nga logar nga ipakaun

Marcos 8:5 60 Marcos 8:27sa mga tao nga dia?” 5 Piro nagpamangkottana kananda, makon na, “Pira ka bilog in-dong tinapay dian?” Makon nanda, “Pito.”

6 Pagkatapos dato ginpapongko na angmga tao. Kag ginbuul na dayon ang pitoka bilog nga tinapay, kag nagpasalamatsa Dios. Ginpamisang-pisang na dayonang mga tinapay kag gintaw sa anang mgasomolonod agud ipanagtag sa mga tao.7 May pira sanda ra ka bilog nga isda ngamairintuk. Gani ginpasalamatan na ra datokag gintaw sa anang mga somolonod agudipanagtag ra sa mga tao. 8 Nagkaraunang mga tao kag nagkarabosog. Pagkata-pos, gintipon nanda ang tinapay nga so-bra, kag nakapono sanda pito ka baskit.9 Ang mga tao nga nakakaun mga 4,000.Pagkatapos dato, ginpaoli ni Jesus angmgatao 10 kag nagsakay tana kaiban anangmga somolonod sa sakayan kag nagpa-Dalmanuta.

Ang mga Pariseo Nagpangayo Milagro(Mt. 16:1-4)

11 Pagabot nanda doto, may mgaPariseo nga nagarayan kay Jesus kagnagpakigdiskosyon kanana. Nagpangayosanda milagro kanana bilang pamatoodnga tana ginpadara manda ang Dios.12 Garing nagpangayay si Jesus kagnagkoon, “Basi kabay pirmi nagapangayomga milagro ang mga tao sa tyimpo ngadia? Sa matood tana, ara gid milagro ngaipakita kananda!” 13 Ginbayaan na dayonang mga Pariseo nga dato. Nagbalik tanasa sakayan kag nagtabok roman sa loyongbaybay.

Anang Pangpaabok angmga Pariseo kag niHerodes

(Mt. 16:5-12)14 Nalipatan anang mga somolonod nga

magdara tinapay. Andang tinapay nganadara doto sa sakayan sangka bilog langgid. 15 Ginpaandaman sanda ni Jesus ngaindi sanda dapat magsonod sa marimo ngaogali ang iba. Ginambal na dia paagi sapaanggid, makon na, “Magandam kamonga mayad sa anang pampaabok ang mgaPariseo kag anang pampaabok ni AringHerodes.” Garing ara sanda kaulam ngadato paanggid lang. 16 Gani nagbarais-baisan sanda, makon nanda, “Ginambalna dato ay ara kita kadara tinapay.”

17 Naulaman ni Jesus kon ano andangginabarais-baisan. Gani nagkoon tanakananda, makon na, “Ay basi ginabarais-baisan nindo nga ara kamo tinapay? Indikamo pa gid makaintindi? Ara kamo na-gaisip ay? 18-19 May mga mata kamo,indi kamo makakita? May mga talingakamo, indi kamo makabati? Ara nindogid bala nadumdumi ang magpamisang-pisang ako lima ka bilog nga tinapay parasa 5,000? Pira ka baskit ang naponosa indong natipon nga sobra?” Makonnanda nga nagsabat, “Dosi!” 20 “Kag angmagpamisang-pisang ako pito ka bilog ngatinapay para sa 4,000, pira ka baskit angsobra nga indong natipon?” Makon nanda,“Pito.” 21Makon dayon ni Jesus, “Ta, dapatmaintindian nindo ron nga bukun tinapayakun gostong ambalun?”

Ginayad ni Jesus ang Bulag sa Betsaida22 Pagabot nanda sa banwa ang Betsaida

may mga tao doto nga nagdara lalaki ngabolag kay Jesus. Nagpakitloy sanda dayonkanana nga kon maimo tandugun na angbolag nga dato agud makakita. 23 Ganiginawidan na anang alima ang bolag ngadato kag gindara na doto sa goa angbanwa. Pagabot nanda sa goa ang banwagindoraan na anang mga mata ang taonga dato nga bolag. Pagkatapos gintong-tong na dayon anang mga alima kananakag nagpamangkot kon may nakikita tanarun. 24Nagtangra ang lalaki kag magkoon,“Kakikita ako ron mga tao, garing midyosa mga kaoy nga nagaparanaw.” 25 Ganigintongtong roman ni Jesus anang alimasa anang mga mata ang bolag. Pagkataposnagpanulung-sulung nga mayad ang bolagnga dato kag nagayad anang mga mata,kag masanag run anang panulung sa tanannga butang. 26 Bago tana ginpaoli ni Jesusginkonan na tana nga indi tana dapat mag-agi sa banwa kagmagpanogid-sogid samgatao.

Anang Ginambal ni Pedro Parti kay Jesus(Mt. 16:13-20; Lu. 9:18-21)

27 Pagkatapos dato, si Jesus kag anangmga somolonod nagayan sa mga bario ngasakup ang Cesaria Filipos. Mintras naga-paranaw sanda nagpamangkot si Jesus saanangmga somolonod,makonna, “Sono sa

Marcos 8:28 61 Marcos 9:11mga tao, sino ako kono?” 28Makon nanda,“May mga nagakoon nga ikaw si Juan ngamanogbunyag. Ang iba nagakoon nga ikawsi Elias, kag ang iba pa gid nagakoon ngaikaw isara sa mga propita ang Dios angona pa.” 29 Nagpamangkot tana dayonkananda, makon na, “Piro para kanindosino ako?” Nagsabat si Pedro, makon na,“Ikaw ang Cristo nga anang ginpangakoang Dios nga magari.” 30 Nagpaandamdayon si Jesus kananda nga indi sanda gidmagsogid bisan kino parti kanana.

Si Jesus Nagambal parti sa anang Pagantoskag anang Kamatayun

(Mt. 16:21-28; Lu. 9:22-27)31 Makon dayon ni Jesus kananda, “Ako

nga Naging Tao kinanglan nga magantosngamayad sa anang imoon kanakun anangmga manogdomara ang mga Judio, angmga manogdomara nga pari, kag ang mgamanogtodlo ang Kasogoan. Isikway nandaako kag patayun, piro pagkatapos tatlo kaadlaw mababanaw ako.” 32 Ginpasanag nadia nga mayad kananda. Pagkabati dato niPedro, gindara na si Jesus sa marayu-rayukag ginsaway na tana nga indi datomaimo.33 Piro nagliso si Jesus kag nagatobang saanang mga somolonod, kag ginsaway na siPedronganagakoon, “Parayu kawkanakunSatanas! Ay imong naisipan nga dan bukunanang gosto ang Dios kondi maman dananang gosto ang tao.”

34 Gintawag na dayon ang mga taokaiban anang mga somolonod nga mag-parapit kanana. Makon na kananda, “Konmay tao nga gostomagsonod kanakun, indina run dapat pagisipun anang kaogalin-gun, kondi kinanglan magtoman kanakunabir kon kamatayun anang aboton sa pag-sonod kanakun. 35 Ay ang bisan sino nganagakanogon sa anang kaboi digi sa kali-botan nga dia mapapatay pa ra gid. Piroang bisan sino nga priparado nga mapataytungud kanakun kag sa Mayad nga Baritamakaangkun ang kaboi nga ara kataposan.36 Ano gid anang mabubuul ang tao konmaangkun na ang tanan nga butang digisa kalibotan, piro madora ra lang anangkaboi? Ara gid! 37 Ay ara gid pagkabutangnga sarang na nga itaw agud mabawi naruman anang kaboi. 38 Ang bisan sino

nga magkauya kanakun kag sa akun mgapanodlo sa tyimpo nga dia nga ang mgatao malain kag naboyo sa sala ikauya ko rakon Ako nga Naging Tao magbalik run nganagalanyag nga may gaum alin sa Amay,kag kaiban ko anang mga angil.”

91 Makon pa ni Jesus kananda, “Sa ma-

tood tana, may mga tao digi dadi nga indimapatay mintras indi nanda makita anangpagari ang Dios nga nagaabot nga maygaum.”

Ang Pagoman anang Itsora ni Jesus(Mt. 17:1-13; Lu. 9:28-36)

2Pagkalubas ang anum ka adlaw gindarani Jesus si Pedro, si Santiago, kag si Juansa mataas nga bokid. Ang doto sandarun, mintras nagasulung sanda kay Jesus,nagiba anang itsora ni Jesus. 3 Ananglambong nagpoti gid kag masolaw. Aragid may manogpamonak nga makapapotipario dato digi sa kalibotan. 4 Pagkataposnakita nanda dayon si Elias kag si Moisesnga nagapakigsogidanun kanana. 5Makonni Pedro kay Jesus, “Maistro, mayad digikami. Maimo kami tatlo ka kamalig, angsakabilog kanimo, ang sakabilog kay Moi-ses, kag ang sakabilog kay Elias.” 6Mamandia anang koon ay indi na maulaman konano anang dapat iambal tungud nga sug-ung andang kakulba. 7Karon, may nagabotnga panganod kag ginlikupan sanda. Alindoto sa panganod nga dato may limug nganagambal. Makon ang limug, “Maman diaakun pinalangga nga Bata. Pamatian nindotana!” 8 Pagkatapos dato nagpanulung-sulung sanda sa andang palibot, piro arasanda runmay iba nga nakita kondi si Jesuslang.

9 Ang nagalusub sanda run sa bokid,ginkonan sanda ni Jesus, makon na, “Indikamo gid magsogid bisan kino parti saindong nakita mintras Ako nga Naging Taoara pa mabanaw.” 10 Gani ara nanda gidpagsogidan ang mga natabo nga dato. Pironagparamangkotan sanda nga tatlo konano anang gostong ambalun nga tana konomabanaw. 11 Pagkatapos, nagpamangkotsanda kay Jesus, makon nanda, “Basi kabaynagakoon ang mga manogtodlo ang Kaso-goan nga kinanglan magabot anay si Elias

Marcos 9:12-13 62 Marcos 9:35bago magabot ang Cristo.” 12-13Makon nakananda, “Osto dan, kinanglan nga mag-abot anay si Elias agud ipriparar na angtanan nga mga butang. Piro sogidan kokamo, si Elias nagabot ron. Kag ginimoang mga tao kanana andang gosto sono sanasolat parti kanana. Piro basi nasolat ranga Ako nga Naging Tao kinanglan ngama-gantos dorong mga butang kag sikwayunang mga tao?”

Ginayad ni Jesus ang Bata nga may Malainnga Ispirito

(Mt. 17:14-21; Lu. 9:37-43a)14 Pagabot nanday Jesus sa anang mga

somolonod nga nasala, nakita nanda ngadorong mga tao ang nagatiripon dotokananda. May pira ka mga manogtodloang Kasogoan nga nagapakigdiskosyon samga somolonod. 15 Pagkakita ang mga taokay Jesus natingala sanda nga mayad, ganinagdaralagan sanda paayan kanana agudsolang-solangun tana. 16 Nagpamangkotdayon si Jesus kananda, makon na, “Anoindong ginadiskosyonan?” 17 May sangkatao doto sa nagatiripon nga nagsabat,makon na, “Maistro, gindara ko digi kan-imo akun bata nga lalaki ay ginsuludantana ang malain nga ispirito nga nagpaapakanana. 18 Kon ang malain nga ispiritomagabot kanana, natotomba tana sa logtakag nagabora, kag nagabaragrut ra anangmga ipun. Pagkatapos nagatiskug tanadayon. Ginpangabay ko imong mga so-molonod nga palayasun nanda ang malainnga ispirito sa akun bata nga dia, piro indisanda makasarang.” 19 Makon dayon niJesus, “Kamo nga mga tao sa tyimpo ngadia, ara kamo gid pagtoo! Asta sano pakabay akun pagantos kanindo? Dara nindodigi ang bata.” 20 Gani gindara nanda angbata doto kanana. Pagkakita ang malainnga ispirito kay Jesus, ginpakulkug na ngalagi ang bata. Kag nagligid-ligid ang batasa logta nga nagabora. 21 Nagpamangkotsi Jesus sa anang tatay, makon na, “Pirarun kaboay nga nagatoladan ang bata?”Makon anang tatay ang bata, “Alin angmaistan tana pa. 22 Pirmi tana lang gina-palokso ang malain nga ispirito sa kalayokag sa tobig agud patayun. Piro kon maymaimo kaw, abi kaloyi kag tabangi kamira!” 23 Makon ni Jesus kanana, “Basi

nagkoon kaw nga kon may maimo ako?Ang tanan nga butangmaimo ko sa tao nganagatoo kanakun.” 24 Lagi-lagi nagsabatanang tatay ang bata, makon na, “Nagatooako, piro kolang pa. Dogangi akun pagtoo.”

25 Pagkakita ni Jesus nga nagdaragoyonron ang mga tao paayan kanana, nagkoontana samalain nga ispirito, “Ikawnga ispir-ito nga nagapaapa kag nagapabungul sabata nga dia, ginamandaran ko ikaw ngamaglayas sa bata nga dia kag indi ka rungid magbalik-balik kanana!” 26 Nagsinggitang malain nga ispirito kag ginpakulkugna nga mayad ang bata bago naggoa sabata. Ang bata midyo patay, gani makonang kadoroan, “Patay run!” 27 Piro ginka-putan ni Jesus anang alima ang bata kagginpabangon, kag nagtindug ang bata.

28 Pagkasulud ni Jesus sa balay ngaandang ginadayonan nagparamangkotkanana anang mga somolonod ang sanda-sanda run lang, makon nanda, “Basi kabayindi namun mapagoa ang malain ngaispirito nga dato?” 29 Makon na kananda,“Dato nga klasi nga malain nga ispiritomapagoa lang paagi sa pangamoyo.”

Nagambal Ruman si Jesus Parti sa AnangKamatayun

(Mt. 17:22-23; Lu. 9:43b-45)30 Pagkatapos dato, nagalin sanda sa

logar nga dato kag nagagi sa Galilea. Indina gosto nga maulaman ang mga tao ngadoto tana, 31 ay nagatodlo tana sa anangmga somolonod. Makon na kananda, “AkongaNagingTao iintriga samga tao kagpap-atayun nanda, piro pagkatapos tatlo ka ad-lawmababanaw ako.” 32Garing anangmgasomolonod ara kaintindi kon ano ananggostong ambalun. Piro naalangan sanda ramagpamangkot kanana kon ano dato.

Sino gid ang Labaw sa Tanan?(Mt. 18:1-5; Lu. 9:46-48)

33 Pagabot nanda sa Capernaum, angdoto sanda run sa balay, nagpamangkot siJesus kananda kon ano andang ginbarais-baisan sa dalan mintras nagaparanawsanda. 34 Piro nagiripus sanda lang aynauya sanda tungud nga ginbarais-baisannanda kon sino kananda ang labaw satanan. 35 Gani nagpongko si Jesus kaggintawag na anang dosi ka apostolis.

Marcos 9:36 63 Marcos 10:9Makon na dayon kananda, “Kon sinokanindo ang gosto nga maging manog-domara, kinanglan magpaubus tana kagmaging sorogoon ang tanan.” 36 Nagbuultana dayon ang bata nga maistan kagginbutang na sa andang tunga. Pagkataposginsabak na dayon ang bata kag nagkoonkananda, makon na, 37 “Ang bisan sinonga tungud sa anang pagsonod kanakunnagabaton kag nagaasikaso sa mga batanga toladia nagabaton ra kanakun. Kagang nagabaton kanakun nagabaton ra sanagpadara kanakun.”

Ang Bukun Kontra kanatun KadampigNatun

(Lu. 9:49-50)38 Makon ni Juan kanana, “Maistro,

nakakita kami ang tao nga nagasobol angmga malain nga ispirito kag imong arananang ginagamit. Ginbawalan namun tananga indi tana dapat magimo toladato aybukun tana atun kaiban.” 39 Piro makonni Jesus, “Indi nindo tana pagbawali ay aramay nagaimo milagro sa akun aran ngamaambal dayon malain kontra kanakun.40 Ay ang bisan sino nga ara nagakon-tra kanatun nagadampig kanatun. 41 Samatood tana, ang bisan sino nga magtawkanindo bisan sangka baso lang nga tobigtungud nga kamo nagadara akun aran, dannga tao indi gid madoraan anang balus.”

Ang mga Pagsolay(Mt. 18:6-9; Lu. 17:1-2)

42 “Piro ang bisan sino nga maging ka-bangdanan nga ang mga bata nga diamagbaya sa andang pagtoo kanakun, masmayad pa nga igotan anang liug ang galin-gan nga bato kag ipandag sa laod. 43-44Konimong alima angmaging kabangdanan ngaikawmagbaya kanakun, otoda! Masmayadpa nga sakabilog lang imong alima kagmay kaboi nga ara kataposan kaysa kom-plito imong alima piro maayan kaw ra langsa impyirno. Doto ang kalayo indi gidmapatay. 45-46 Kag kon imong siki angmaging kabangdanan nga ikaw magbayakanakun, otoda! Mas mayad pa nga sak-abilog lang imong siki kag may kaboi ngaara kataposan kaysa komplito piro ipilakka ra lang sa impyirno. 47 Kag kon imongmata maman ang maging kabangdanannga ikawmagkasala, lukada! Masmayadpa

nga magsulud kaw sa anang ginarian angDios nga sakabilog lang imong mata kaysakomplito imong mata nga ipilak kaw saimpyirno. 48 Doto ‘oolodon sanda asta konsano kag ang kalayo ara ra napaparung.’

49“Kon paiwan nga ang pagkaun ginabu-tangan ang asin agud indi marangga, kagang bolawan ginapaagi sa kalayo paramaglimpyo, toladan ra ang imoon kanindo.Papaagiun kamo ra ang Dios sa mga pagti-raw agud maging mayad indong kaboi.50 Ang asin mayad, piro kon ang asinmagtabang run gani, ara run gid maymaimo paramapabalik anang dati nga lasa.Dapat maging pario kamo sa asin, nga in-dong mga inimoan pirmi nga makabolig samga tao agud maging mayad sanda. Kagdapat pirming mayad indong rilasyon saisara kag isara.”

10Si Jesus Nagtodlo Parti sa Pagbulagan(Mt. 19:1-12; Lu. 16:18)

1 Nagalin dayon si Jesus sa Capernaumkag nagayan sa mga logar nga sakup angJudea, kag nagtabok tana sa soba angJordan. Doro roman nga mga tao angnagtiripon doto kanana kag pario sa anangnaanadan, gintodloan na sanda.

2 May mga Pariseo ra nga nagarayandoto. Gosto nanda nga magpangita paagiagud maiakosar nanda tana. Gani nagpa-mangkot sanda kay Jesus, makon nanda,“Nagatogot bala ang Kasogoan nga bula-gan ang lalaki anang asawa?” 3 Ginsabatsanda ni Jesus paagi sa sangka pamangkot,makon na, “Ta ano anang sogo kanindoni Moises?” 4 Makon nanda, “Si Moisesnagtogot nga ang lalaki makaimo kasola-tan sa pagbulagan, pagkatapos poidi na runbulagan anang asawa.” 5 Makon ni Jesuskananda, “Tungud ngamatugas indong olomamandannga ginsolat niMoises kanindoang kasogoan nga toladato. 6 Piro ompisaang pagimo ang kalibotan, ‘ginimo sandaang Dios nga lalaki kag babai.’ 7 ‘Mamandan nga bayaan ang lalaki anang tatay kagnanay kagmagpakigdapun sa anang asawa,8 kag sanda nga darwa maging isara runlang.’ Gani bukun sanda run darwa kondiisara run lang. 9 Ta kondi indi dapat ngabulagun ang tao ang gindapun ang Dios.”

Marcos 10:10 64 Marcos 10:3210 Pagabot nanda sa balay nagpa-

mangkot roman anang mga somolonodparti sa butang nga dato. 11 Makon nakananda, “Kon ang lalaki magbulag saanang asawa kag magpangasawa ang iba,nagapanginbabai tana kag nagakasala saanang dati nga asawa. 12 Kag kon bulaganang babai anang asawa kag magpaasawasa iba, tana nagapanginlalaki ra kagnagakasala sa anang dati nga asawa.”

Ginbindisyonan ni Jesus angMairintuk ngamga Bata

(Mt. 19:13-15; Lu. 18:15-17)13Maymga tao nga nagdara andangmga

bata ngamairintuk kay Jesus agud bindisy-onan na. Garing ginsaway sanda ang mgasomolonod. 14 Pagkakita ni Jesus sa nataboginugutan tana kag nagkoon tana sa mgasomolonod, makon na, “Pabayani nindoang mga bata nga magparapit kanakun.Indi nindo sanda pagbawali, ay kabilangsa anang ginarian ang Dios ang mga pariokananda. 15 Ang matood tana gani, angbisan sino nga indi magpasakup sa anangpagari ang Dios pario anang pagpasakupang mga bata nga dia indi gid mapabilangsa anang ginaarian ang Dios.” 16 Ginsabakna dayon ang mga bata. Pagkatapos gin-tongtong na anang alima kananda kag gin-bindisyonan na.

Ang Tao nga Manggaranun(Mt. 19:16-30; Lu. 18:18-30)

17 Datong mapanaw ron sanday Jesus,may tao nga nagdalagan paayan kananakag naglood. Nagpamangkot dayon angtao nga dato, makon na, “Mayad ngamaistro, ano kabay akun imoon agudmakabaton ako ang kaboi nga ara kata-posan?” 18 Makon ni Jesus kanana, “Basinagakoon kaw nga ako mayad? Arakabay iba nga mayad kondi ang Dios lang.19 Kon parti sa imong pamangkot ngadan, naulaman mo ra kabay anang gi-nakoon ang Kasogoan: ‘Indi kaw mag-patay, indi kaw magpanginbabai okonmagpanginlalaki, indi kaw magpanakaw,indi kaw magtistigos ang botig, indi kawmagpangdaug-daug, taodon mo imongtatay kag imong nanay.’ ” 20Makon na nganagsabat kay Jesus, “Maistro, dan tananginatoman ko alin ang maistan ako pa.”

21 Ginsulung tana ni Jesus nga may pag-pamalangga kag magkoon, “Sangka bu-tang run lang ang kolang kanimo. Pagolikag ibaligya imong pagkabutang, kag angbayad ipanagtag mo dayon sa mga pobri.Paagi digi maging manggaranun kaw salangit. Pagkatapos, magbalik kaw kagmag-sonod kanakun.” 22 Naborido nga mayadang tao pagkabati na dato, kag nagalin tananga masubu, ay doro anang manggad.

23 Pagkatapos nga makaalin ang tao ngadato, nagpanulung-sulung si Jesus sa pali-bot kagmagkoon sa anangmga somolonod,“Malisud ra gid para sa mga manggara-nun ang magpasakup sa anang pagari angDios.” 24 Natingala ang mga somolonodsa anang ginambal. Gani makon na pagid, “Malisud matood ang magsulud saanang ginarian ang Dios. 25 Mas maulaspa gani nga magagi ang sapat nga kami-lyo sa anang boo ang dagum kaysa mag-pasakup angmanggaranun sa anangpagariang Dios.” 26 Kag natingala sanda pa gidnga mayad. Gani makon nanda, “Ta kontoladan sino ron lang kabay angmalowas?”27 Ginsulung sanda ni Jesus kag nagkoon,“Samga tao dia imposibli, piro sa Dios tanaara imposibli; ay ang tanan nga butangmaimo na.”

28Makonni Pedro kanana, “Ta kami, gin-bayaan namun ang tanan kag magsonodkanimo.” 29 Makon ni Jesus kananda, “Samatood tana, ara tao nga nagbaya anangbalay, mga kabogto, nanay, tatay, mgabata, okon mga logta tungud kanakun kagsa Mayad nga Barita, 30 nga indi makaba-ton mas doro pa gid nga balus sa tyimponga dia: mga balay, mga kabogto, mgananay, mga bata, mga logta, kag pati ramga pagingabot, kag sa paraaboton ngamga adlaw makabaton tana ra kaboi ngaara kataposan. 31Doro nga mga tao nga gi-nakilala nga importanti dadi ang magagoanga bukun, kag doro ang ara ginasapakadadi ang magagoa nga importanti.”

Ikatlo nga Pagsogid ni Jesus Parti sa anangKamatayun

(Mt. 20:17-19; Lu. 18:31-34)32 Ang sa dalan sanda run nga naga-

paayan sa Jerusalem, si Jesus nagaonakananda. Anang mga somolonod gina-pangkulbaan kag ang iba nga nagasoronod

Marcos 10:33 65 Marcos 11:4kanana ginapangadlukan run gid ay naga-paayan sanda sa Jerusalem. Ginpabulagna ruman anang dosi ka somolonod kagginsogidan na sanda kon ano angmatatabokanana. 33 Makon na kananda, “Kita dadinagapaayan sa Jerusalem kag doto Akonga Naging Tao itogyan sa mga manogdo-mara nga mga pari kag mga manogtodloang Kasogoan. Pagkatapos sisintinsyaannanda ako kamatayun kag iintriga sa mgatao nga bukun Judio. 34 Yagotaun nandaako, doraan, anoton, kag patayun dayon.Piro pagkatapos tatlo ka adlawmababanawako.”

Ang Ginapangayo ni Santiago kag ni Juan(Mt. 20:20-28)

35 Nagparapit kanana si Juan kag siSantiago nga mga bata ni Zebedeo kagnagkoon, “Maistro, may gosto kami andannga pangayoon kanimo.” 36Makon ni Jesuskananda, “Ta ano indong gosto nga imoonko para kanindo?” 37 Makon nanda, “Konmagari kaw ron doto sa imong ginarian,papongkoon mo kami nga darwa sa imongkilid; ang isara kanamun sa imong too, kagang isara sa imong wala.” 38 Piro makonni Jesus kananda, “Ara kamo kaulam konano indong ginapangayo. Masarangannindo bala ang mga pagantos nga antosonko? Kag masarangan nindo bala ang mgakalisud nga akun maagian?” 39 Makonnanda, “Uu, masarangan namun.” Makondayon ni Jesus kananda, “Kon sa bagay,masarangan nindo manda ang mga pagan-tos kag angmga kalisud nga akunmaagian.40Piro bukun ako ang nagapili kon sino angmapongko sa akun too kag sa akunwala, aydia may mga ginpripararan run.”

41 Pagkabati ang napolo ka somolonodkon ano andang ginpangayo, naglain an-dang buut kay Santiago kag kay Juan.42 Gani gintawag sanda tanan ni Jesus kagmagkoon kananda, “Naulaman nindo ngaang mga manogdomara digi sa kalibotannga dia may gaum sa andang mga sinaku-pan kag pagosto sanda lang kon ano an-dang ipaimo kananda. 43 Piro iba tana angkanindo. Ay kon sino kanindo ang gostonga maging importanti, dapat tana angmaging sorogoon anangmga kaiban. 44Kagkon sino kanindo ang gosto nga maginglabaw sa tanan, dapat tana ang maging

oripun ang tanan. 45Ay bisan Ako gani ngaNaging Tao ara nagayan digi sa kalibotanpara magpasirbi, kondi para magsirbi kagmagtawakunkaboi agudmatobos angdoronga mga tao.”

Ginayad ni Jesus ang Bolag nga si Bartimeo(Mt. 20:29-34; Lu. 18:35-43)

46 Nagabot sanda sa Jerico. Pagkatapos,mintras nagapagoa run si Jesus sa banwanga dato kaiban anangmga somolonod kagang dorong mga tao, may sangka bolagngamanogpakilimos nga nagapongko dotosa binit ang dalan. Si Bartimeo dato ngabata ni Timeo. 47 Pagkabati na nga nagaagisi Jesus nga taga-Nazaret, nagsinggit tananga nagakoon, “Jesus, nga kaliwat ni Davidkag manonobli anang ginarian, abi kaloyiako ra!” 48Doro ngamga tao doto ang nags-away kanana nga magipus. Piro gintodoanna pa gani singgit nga nagakoon, “Kaliwatni David, kaloyi ako ra!” 49 Nagtadung siJesus kag nagkoon, “Paayana nindo digikanakun ang tao nga dan.” Gani gintawagnanda ang bolag. Makon nanda, “Magkali-pay kaw, tindug run kagmagayan kay Jesusay ginapatawag kaw.” 50 Gani ginwaslikna anang kapa kag nagdali-dali parapit kayJesus. 51 Makon dayon ni Jesus kanana,“Ano imong gosto nga imoon ko kanimo?”Makon ang bolag, “Ginoo, gosto ko ngamakakita ruman.” 52Makon dayon ni Jesuskanana, “Imong pagtoo maman ang na-glowas kanimo. Sigi, panaw ron.” Kag lagi-lagi nakakita tana kag nagsonod dayon kayJesus sa anang paarayanan.

11Ang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mt. 21:1-11; Lu. 19:28-40; Jn. 12:12-19)

1Datongmarapit sanda run sa Jerusalemnga nagainamput sanda sa mga banwa angBetfage kag Betania sa may Bokid ang mgaOlivo, ginpaona ni Jesus anang darwa kasomolonod. 2Makon na kananda, “Pagonakamodoto samasonodnga bario. Pagsuludnindo doto, makikita nindo nga lagi angbataunpanga asnonga ara pa gidmasakayinga nagaigot. Obadun nindo kag daraundigi. 3 Kon may magpamangkot kanindokon basi ginaobad nindo, sabatun nindonga kinanglan ang Ginoo kag ibalik ra ngalagi pagkatapos.” 4 Gani nagpanaw sanda

Marcos 11:5 66 Marcos 11:26kag pagabot nanda doto sa banwa nakitananda ang bataun pa nga asno sa binit angdalan nga nagatagkus sa poirtaan. Ganiginobad nanda dayon. 5Mintras nagaobadsandamaymganagatirindugdotonganag-paramangkot kananda, makon nanda, “Oy,ano indong ginaimo dian? Basi ginaobadnindo ang asno?” 6 Kag ginsabat nandaang mga tao sono sa anang bilin ni Je-sus. Gani gintogotan sanda ang mga tao.7Pagkatapos dato gindara ang darwa ka so-molonod ang asno kay Jesus. Pagabot dotoginampiloan nanda andang mga lambongkag ginsakayan dayon ni Jesus paayan saJerusalem. 8Dorongmga tao ang nagladladandang mga lambong sa dalan, kag angiba, andang ginladlad tana, ang mga sanganga marabong anang daon nga andanggintapas sa mga kaoy. Dia ginimo nandabilang pagpadungug kanana. 9 Ang na-gaorona kay Jesus pati ang nagasoronodnagsiringgit nga nagakoon, “Dayawon angDios! Ginakaloyan ra gid ang Dios anangginsogo nga nagaabot dadi digi kanatun!10Ginakaloyan ra gid ang Dios anang ginar-ian atun kaolang-olangan nga si David ngaginapatindug ruman! Dayawon ang Dios salangit!”

11 Pagabot nanday Jesus sa banwaang Jerusalem, nagsulud tana sa timplo.Nagpanulung- sulung tana sa tanan ngamga butang doto sa sulud. Pagkatapos,tungud nga madali run lang masalup angadlaw, naggoa tana kag nagayan sa Bitaniakaiban anang dosi ka apostolis.

Ginpakalain ni Jesus ang Igira(Mt. 21:18-19)

12 Pagkaaga, pagalin nanda sa Betaniapabalik sa Jerusalem, gingutum si Jesus.13May nalantawan tana nga kaoy nga igiranga marabong. Gani ginayanan na konmay bonga. Garing ara tana gid maynakita nga bonga kondi poros lang daon,ay bukun pa anang oras nga inogpamonga.14Makon dayon ni Jesus sa igira, “Alin dadiara run tao nga makakaun imong bonga!”Anang ambal nga dia nabatian anang mgasomolonod.

Nagayan si Jesus sa Timplo(Mt. 21:12; Lu. 19:45-48; Jn. 2:13-22)

15 Pagabot nanda sa Jerusalem, nag-sulud tana sa timplo. Ginpalayas nadoto ang mga tao nga nagabaraligya kagnagabarakal sa sulud ang timplo. Ginpa-maliskad na ra anang mga lamisa ang mgamanogbaylo ang koarta pati anang mgaporongkoan ang mga manogbaligya angmga salampati nga inogalad. 16 Kag inditana magtogot nga ang mga tao magagisa sulud ang timplo nga nagadara andangmga inogbaligya. 17 Pagkatapos dato gin-todloan na ang mga tao doto sa timplo.Makon na, “Kabay nagkoon ron nga lagiang Dios sa Kasolatan nga anang balaylogar nga parangamoyoan para sa tanannga nasyon. Piro ginimo nindo tana ngaparantagoan ang mga tolisan.”

18Anang ginimo nga dato ni Jesus naba-tian ang mga manogdomara nga mga parikag mga manogtodlo ang Kasogoan. Ganinagpangita sandapaagi agudpatayun tana.Garing naadlukan sanda ra kanana ay angmga tao tana naliliag sa anang panodlo.

19 Pagkasirum, si Jesus kag anang mgasomolonod nagalin doto sa siodad.

Ang Liksion sa Igira(Mt. 21:20-22)

20 Pagkaaga, ang nagabalik sanda runsa Jerusalem, doto sanda ruman nagagi samay igira nga kaoy kag nakita nanda nganalayung run anang daon, kag pati ananggamot nagkurupus. 21 Nadumduman niPedro ang natabo. Gani makon na kayJesus, “Ginoo, sulunga ang kaoy nga igiranga imong ginsompa! Nalayung run!”22Makon ni Jesus kananda, “Magtoo kamosa Dios! 23 Sa matood tana kon may pagtookamo, sarang kamo makakoon sa bokidnga dan nga ‘Magalin dian kag magloksosa dagat,’ kag kon kamo ara nagapang-doadoa kondi nagapati nga dia matatabo,matatabo gani sono sa indong ambal.24Gani ginasogidan ko kamo nga bisan anoindong pangayoon sa Dios sa pangamoyo,magtoo kamo nga nabaton nindo ron, kagdan mababaton nindo. 25 Kag kon kamonagapangamoyo, patawadanindo anay angmga nakaimo sala kanindo agud indongmga sala patawadun ra indong Tatay nga salangit. [ 26 Ay kon kamo ara nagapatawadsa iba, indi kamo ra pagpatawadun indongTatay nga sa langit.”]

Marcos 11:27 67 Marcos 12:14Ang Pamangkot parti sa Gaum ni Jesus(Mt. 21:23-27; Lu. 20:1-8)

27 Pagabot nanda sa Jerusalem, nagbaliksi Jesus sa timplo. Kagmintras nagapanaw-panaw tana doto sa sulud ang timplo,nagparapit kanana angmgamanogdomaranga mga pari kag mga manogtodlo ang Ka-sogoan kag anang mga manogdomara angmga Judio. 28 Nagparamangkot sanda kayJesus, makon nanda, “Ano imong awtori-dad nga nagaimo kaw ang mga butang ngaimong ginaimo digi sa timplo? Sino angnagtaw kanimo ang awtoridad nga dan ngamagimo imong ginaimo digi?” 29 Makonni Jesus kananda, “Mapamangkot ako rakanindo. Sabatun nindo ako anay bagoko kamo sabatun kon ano akun awtori-dad sa pagimo ang mga butang nga dia.30 Akun pamangkot maman dia: kino ma-galin anang awtoridad ni Juan sa pagbun-yag, sa Dios okon sa tao? Sabata nindoako!” 31 Nagbarais-baisan sanda anay ngasanda-sanda lang kon ano andang isabat.Makon nanda, “Kon magkoon kita nga‘Alin sa Dios,’ makoon tana nga, ‘Ta basiara kamo nagpati kay Juan?’ 32 Piro konmagkoon kita nga ‘Alin sa tao,’ masisilagkanatun ang mga tao.” (Naadlukan sandasa mga tao ay nagpati sanda nga si Juananang propita ang Dios.) 33 Gani ginsabatnanda si Jesus, “Ilam, ara kami kaulam.”Makon ra ni Jesus kananda, “Ta indi kokamo ra pagsogidan kon kino nga awtori-dad ko ginaimo ang mga butang nga akunginaimo.”

12Ang mga Paanggid Parti sa mga Agsador(Mt. 21:33-46; Lu. 20:9-19)

1 Nagistoria dayon si Jesus sa mga taopaagi sa mga paanggid, makon na, “Maysangka tao nga may logta nga ginpatanu-man na obas. Ginpakodalan na, kag nag-paimo tana mabaul nga boo sa mabaul ngabato bilang purugaan ang obas. Nagpatin-dug tana ra ang mataas nga balay ngaralantawan ang bantay. Pagkatapos gin-paagsaan na dayon kag nagayan sa marayunga logar. 2 Datong inogpopo ron angobas, ginsogo na anang sorogoon sa mgaagsador agud bulun anangparti sa patubas.

3 Garing pagabot doto ang sorogoon, gin-dakup nanda tana kag ginbalbal, kag gin-paoli nga ara gid dara. 4 Ginsogo romananang tagya ang obasan ang sangka soro-goon pa gid, piro ginpakauyan nanda kagginlampusan anang olo. 5Nagsogo tana pagid ibang sorogoon kag dia ginpatay nandarun gid. Doro pa gid anang ginsogo angtagya nga dato. Ang iba ginbalbal nanda,kag ang iba ginpatay. 6 Ang ori, ara tanarun gid sorogoon nga masosogo. Gani gin-sogo na anang pinalangga nga bata. Anangpagsarig taodon nanda tana ay anang batarun gid. 7 Piro pagkakita ang mga agsadorsa anang bata, makon nanda sa isara kagisara, ‘Dia run ang manogpanobli. Dali,patayun ta kag maging atun anang sorob-liun.’ 8 Gani gindakup nanda tana kagginpatay. Doto nanda tana gindara sa goaang obasan.”

9 Nagpamangkot si Jesus sa mga tao,makon na, “Ta ano kabay anang imoonkananda anang tagya ang kaobasan? Sigo-rado gid nga ayanan na anangmga agsadorkag pamatayun. Kag paagsan na dayonsa iba anang obasan.” 10 Makon dayon niJesus, “Nabasa nindo kabay sa Kasolatannga nagakoon,‘Ang bato nga ginsikway ang mga pandayMaman gid ang naging pondasyon nga

bato.11Maman dia anang ginimo ang Ginoo,Kag makatiringala kanatun.’ ”

12Naulaman angmgamanogdomara ngamga Judio nga sanda gid anang ginato-mod sa anang paanggid nga dato. Ganigosto nanda nga dakupun si Jesus, garingginaadlukan sanda sa mga tao. Gani gin-pabayanan nanda tana run lang kag nagar-alin.

Ang Pamangkot Parti sa Pagbayad ang Bois(Mt. 22:15-22; Lu. 20:20-26)

13 Ginsogo nanda ang pira ka Pariseokag pira ka mimbro anang partido niHerodes nga dakupun si Jesus sa anangambal agud iakosar nanda tana. 14Gani na-gayan sanda kay Jesus kag magpamangkot,makon nanda, “Maistro, naulaman namunnga poros matood imong ginasogid. Indikaw madara-dara sa anang gosto ang mgatao abir kon sino sanda, kondi kon anoanang kabubutun ang Dios sa tao maman

Marcos 12:15 68 Marcos 12:34gid imong ginatodlo. Abi, kon sa kanimo,osto bala nga kita bilang mga Judio mag-bayad bois sa Impirador ang Roma? Dapatbala kita magbayad okon indi?” 15 Pirotungud nga naulaman na nga iba andangkatoyoan, makon na kananda, “Basi gi-natirawan nindo nga dakupun ako sa in-dong pamangkot nga dan? Abi darainindo ako digi koarta ay sulungun ko.”16 Gani gindaraan nanda tana. Pagkataposnga anang masulung nagpamangkot tanadayon, makon na, “Kinong itsora dia kagkinong aran?” Makon nanda nga nagsabat,“Ana ang Impirador.” 17 Makon dayon niJesus kananda, “Ta kondi itaw nindo saImpirador ang ana ang Impirador kag itawnindo ra sa Dios ang ana ang Dios.” Kagsa anang sabat nga dia natingala sanda ngamayad kanana.

Ang Pamangkot Parti sa Pagkabanaw(Mt. 22:23-33; Lu. 20:27-40)

18 Pagkatapos dato ang mga Saduceo ro-man ang nagarayan kay Jesus. Dia ngamga tao ara nagapati nga ang mga taomababanaw. 19 Makon nanda, “Maistro,si Moises nagsolat kanatun nga kon ma-patay ang lalaki nga ara pa nakapabatasa anang asawa, dapat anang kabogto ro-man ang magpangasawa sa anang asawanga nabalo agud makapabata tana parasa anang kabogto. 20 Karon, may pitoka magkarabogto nga poros lalaki. Angpanganay nagpangasawa kag napatay ngaara nakapabata. 21 Gani ang balo gin-pangasawa ang madason nga kabogto angnapatay. Piro napatay tana ra nga aranakapabata sa babai nga dato. Gani angbalo ginpangasawa ruman ang ikatlo kagmaman da ang natabo. 22 Asta ang ikapitonapatay ra nga ara gid may nakapabata.Ang ori ang babai napatay ra. 23Karon, konmagabot ron ang pagkabanaw, kino tananga asawa, ay sanda nga pito nakapanga-sawa kanana?”

24 Makon ni Jesus kananda, “Sala kamogid, tungud nga ara kamo kaintindi konano anang ginakoon ang Kasolatan. Kagara kamo ra kaintindi anang gaum angDios. 25 Ay kon ang mga patay mabanaw,indi sanda run magarasawa, tungud ngapario sanda run sa mga angil sa langit.

26 Kag kon parti sa mga patay nga maba-banaw, nakabasa kamo ra kabay anangginsolat ni Moises parti sa anang naagiansa nagadabadaba nga palongpong. Dotonagkoon ang Dios kay Moises, makon na,‘Ako anang Dios ni Abraham, kag anangDios ni Isaac, kag anang Dios ni Jacob.’27 Piro dia nga mga tao patay run bago diasolatun ni Moises. Garing ang Dios bukunDios ang mga patay, kondi Dios tana angmga boi. Dia nagapamatood kanatun ngaang mga napatay naboboi. Gani sala kamogid nga mayad sa indong panodlo nga arapagkabanaw.”

Ang Pinakaimportanti nga Sogo(Mt. 22:34-40; Lu. 10:25-28)

28 May sangka manogtodlo ang Kaso-goan doto nga nakabati andang diskosyon.Nabatian na nga masadya anang sabat niJesus. Gani nagparapit tana kag nagpa-mangkot ra, makon na, “Ano gid kabayang pinakaimportanti sa tanan nga sogo?”29 Nagsabat si Jesus, makon na, “Angpinakaimportanti nga sogo maman dia:‘Pamati kamo nga mga taga-Israel! AngGinoo nga atun Dios sangka Ginoo lang.30 Gani kinanglan igogmaun mo ang Ginoonga imong Dios nga tuduk sa imong tagi-posoon, sa bilogmonga kalag, sa tanan ngaimong ginaimo, kag imong isip pirmi gidkanana.’ 31 Ang madason nga pinakaim-portanti nga sogo maman dia: ‘Igogmaunmo imong kapario pario imong pagigogmasa imong kaogalingun.’ Ara run iba ngakasogoan nga labaw pa sa darwa nga dia.”32 Makon ang manogtodlo ang Kasogoankanana, “Osto kawmaistro. Matood imongkoon nga may sangka Dios lang kag ararun iba. 33 Kag ang pagigogma kanananga tuduk sa tagiposoon, sa tanan nga gi-naimo, kag pirmi kanana ang isip, kag angpagigogma sa atun kapario pario atun kao-galingun mas importanti pa kaysa tanannga alad nga sinonog kag iba pa nga mgaalad.” 34 Pagkabati ni Jesus nga tamagid anang mga sabat, makon na kanana,“Marapit ka run lang sa anang ginarian angDios.” Pagkatapos dato ara run gid maynagpangas nga magpamangkot kay Jesus.

Ang Pamangkot Parti sa Cristo(Mt. 22:41-46; Lu. 20:41-44)

Marcos 12:35 69 Marcos 13:1035 Ang nagatodlo tana run sa tim-

plo makon na, “Basi nagakoon ang mgamanogtodlo ang Kasogoan nga ang Cristoanang kaliwat ni David? 36Konmatood ngatana anang kaliwat lang gid ni David basi siDavid mismo nga ginagobayan ang IspiritoSanto nagkoon nga,‘Ang Ginoo nagkoon sa akun Ginoo,Pagpongko digi sa akun tooAsta mapasoko ko kanimo imong mga ka-

away’?37 Kon gintawag tana ni David nga anangGinoo, paiwan nga tana anang kaliwat langgid ni David?”

Nagpaandam si Jesus Kontra sa Manog-todlo ang Kasogoan

(Mt. 23:1-36; Lu. 20:45-47)Doro nga nga tao ang naliag nga mayad

magpamati kay Jesus. 38 Sa anang mgapagtodlo makon na, “Magandam kamo samga manogtodlo ang Kasogoan nga gostomaglagaw nga nagasoksok ang malabugnga lambong. Kon sa mga logar nga gi-natiriponan ang mga tao, gosto nanda ngataodon sanda gid. 39 Kon sa mga simbaanokon sa ponsyon, ginapili nanda gid angmga porongkoan nga para sa mga dung-ganun nga tao. 40 Ginaobos nanda buulanang mga pagkabutang ang mga balo ngababai, kag ginatabon-tabonan nanda langandang ginaimo paagi sa malawig nga mgapangadi. Mas mabaul nga silot andangbabatonon.”

Anang Alad ang Babai nga Balo(Lu. 21:1-4)

41 Nagpongko si Jesus sa tupad ang gi-naologan ang koarta doto sa timplo kagginpanilagan na ang mga tao nga na-gaorolog andang mga koarta sa burutan-gan. Doro nga mga manggaranun angnagorolog mabaraul nga mga kantidad.42May babai ra nga balo nga pobri ang nag-parapit kag nagolog darwa lang ka sinsilyongamaistan anang kantidad. 43Pagkataposdato gintawag ni Jesus anang mga so-molonod kag nagkoon kananda, “Sa ma-tood tana, sa panulung ang Dios, mas doroanang ginolog ang pobri nga balo nga datokaysa tanan nga nagorolog. 44 Ay sandatanan nagtaw tungud nga abonda sanda,

piro tana tana nagtaw anang bilog ngapagkabutang bisan malisud tana.”

13Nagambal si Jesus Parti sa Pagguba ang

Timplo(Mt. 24:1-2; Lu. 21:5-6)

1 Ang nagagoa run si Jesus sa timplomakon ang isara sa anang mga somolonodkanana, “Maistro, sulunga bala ang timplonga dia. Ang gingamit ngamga batomaba-raul kag masadya ang pagkaimo.” 2Makonni Jesus kanana, “Ang timplo nga dan ngaginimo sa mabaraul nga mga bato maga-kararompag sa paraaboton kag ara gidmaymabilin nga mga bato nga nagakamada.”

Mga Kagamo kag mga Pagingabot(Mt. 24:3-14; Lu. 21:7-19)

3 Mintras nagapongko si Jesus sa Bokidang mga Olivo nga nagaatobang sa timplo,nagparapit si Pedro, si Santiago, si Juan kagsi Andres kag magpamangkot kanana angsanda-sanda run lang, 4makon nanda, “Abisogidi kami kon sano matatabo ang mgabutang nga dato. Ano ang mga tanda ngamadali run lang matabo imong ginakoonnga dato tanan?”

5 Gani makon ni Jesus kananda, “Mag-andam kamo nga ara may makapatalangkanindo. 6Ay doro ang magaabot kag kadaisara magakoon nga sanda kono ako, kagdoro andang mapatalang. 7Kag kon maka-bati kamo ang mga gira sa indong marapitkag makabarita kamo nga doto sa marayunagagira ra, indi kamo magkaadluk, ay diakinanglan ngamatabo gidman, piro bukunpa dan ang kataposan. 8 Magaaraway angmga nasyon kag magaaraway ang mga gi-narian. May magaabot nga mga linog saiba-ibangmga logar kagmaymagaabot ngamga gutum. Piro dia ngamga butang omp-isa pa lang ang mga kalisud nga magaabot.

9 “Andaman nindo indong kaogalingun,ay pandakupun kamo kag daraun sa mgamanogsintinsya, kag panganoton kamo saanang mga simbaan ang mga Judio. Maga-atobang kamo sa mga ari kag sa iba pa ngamga manogdomara ang banwa tungud ngakamo nagatoo kanakun. Kag doto masogi-dan nindo sanda parti kanakun. 10 Bagomagabot ang kataposan, kinanglan iwali

Marcos 13:11 70 Marcos 13:35ang Mayad nga Barita parti kanakun satanan nga mga banwa. 11Kon pandakupunkamo kag daraun sa korti, indi kamo mag-palibug kon ano indong isabat mintras arapa, ay kon sa oras nga kamo kinanglanmagambal, iambal nindo lang anang gina-paambal kanindo ang Ispirito Santo. (Aybukun kamo angmaambal kondi ang Ispir-ito Santo paagi kanindo.) 12 Sa mga ad-law nga dato may mga tao nga ipapataynanda bisan andang kabogto gid. Maymga tatay nga ipapatay nanda andangmgabata. Kag may mga bata nga magakontrasa andang mga ginikanan, kag ipapataynanda. 13 Dumutan kamo ang tanan tun-gud nga kamo akun mga somolonod. Piroang nagapadayon tana asta sa kataposanmaman ang malolowas.

Ang Makaaradluk nga Pinakamalain(Mt. 24:15-28; Lu. 21:20-24)

14 “Konmakita nindo ron ang pinakama-raway ngamanogpangrangga nga nagatin-dug sa logar nga indi na dapat tindugan,”(kamo nga nagabasa, intindiun nindo konano anang kaologan dia), “sa oras nga dato,ang mga nagaoli sa Judea dapat magpar-alagyaw ron sa mga bokid. 15 Ang tao ngamataboan nga sa goa anang balay indi runmagpaawat sulud para magbuul ang bisanano. 16 Kag ang mataboan nga nagaobrasa anang logta indi run dapat magoli paramagbuul anang lambong. 17 Sa mga adlawnga dato kailo ra angmga nagaburudus kagang mga nagaparatiti tungud nga malilisu-dan sanda sa pagpalagyaw. 18 Ipangamoyonindo nga dia indi matabo sa tigraramig.19Ay sa mga adlaw nga dato magaabot angkalisud nga ara pa gid natabo alin anangpagimo ang Dios ang kalibotan asta dadi.Kag ara run gidmaymakapapario dato astakon sano. 20 Ang matood tana, kon araginpatagud ang Dios ang mga adlaw ngadato nga maabot, ara may mabilin nga tao.Piro tungud sa anang kalooy sa anang mgapinili, ginpatagud na ang mga adlaw ngadato.

21 “Kag kon may magkoon kanindo nga‘Dagi run ang Cristo!’ okon ‘Doto tana!’indi kamo magpati. 22 Ay magagoa angbukun matood nga mga Cristo kag angbukun matood nga mga propita. Magaimosanda mga milagro kag mga katiringalaan

sa katoyoan nga patalangun, kon maimo,anang mga pinili ang Dios. 23 Gani mag-bantay kamo! Ginasogid ko ron nga lagikanindo ang mga butang nga dia mintrasara pa matabo.”

Anang Pagbalik ni Jesus sa Kalibotan(Mt. 24:29-31; Lu. 21:25-28)

24 “Piro pagkatapos ang mga kalisud samga adlaw nga dato, ang adlaw magadu-lum, kag ang bolan indi run magsanag,25 kag ang mga bitoon magakaraolog. Angmga dian sa langitmagataralang sa andangdati nga ginaagian. 26 Kag Ako nga NagingTao makikita dayon sa mga panganod nganagabalik run digi sa kalibotan nga maygaum kag nagalanyag. 27 Sogoon ko akunmga angil agud tiponon akun mga pinilinga mga tao alin sa tanan nga logar sakalibotan.”

Ang Liksion sa Kaoy nga Igira(Mt. 24:32-35; Lu. 21:29-33)

28 “Magtoon kamo liksyon sa kaoy ngaigira. Kabay, kon anang mga sanga mag-pangogbos ron naulaman ta nga madalirun lang ang tingadlaw. 29 Dan toladanra, kon makita nindo nga nagakarataboron ang mga butang nga dia nga akunginasogid kanindo, maulaman nindo ngamadali ako ron langmagabot. 30Samatoodtana, dia tanan nga mga butang maga-karatoman bago mapatay ang mga tao ngadia sa dadi. 31Madodora ang langit kag anglogta, piro akunmga ambal indi gid maimonga indi matoman.”

Ara may Nakaulam ang Adlaw okon angOras

(Mt. 24:36-44)32 “Kon parti sa adlaw okon sa oras akun

pagabot, ara gid may nakaulam bisan angmga angil sa langit okon Ako nga Bata angDios, kondi ang Amay lang. 33 Gani mag-bantay kamo kag magandam, ay ara nindonaulami kon sano ako maabot. 34 Pario akosa tao nga naglarga paayan sa marayu ngalogar. Pagalin na sa anang balay, ginin-triga na sa anang mga sorogoon ang mgaorobraun kag kada isara may ana-ana ngaobra. Kag ginkonanna ang goardya sa poir-taan nga magbantay. 35 Gani magbantaykamo, ay ara kamo kaulam kon sano ma-balik anang tagya ang balay, maimo nga saapon, sa tungang gabi, sa kasanagun okon

Marcos 13:36 71 Marcos 14:18sa aga. 36Basi kon sa anang pagbalik maab-otan na kamo nga nagakaratorog. 37 Akunginakoon nga dia kanindo ginakoon ko satanan: magbantay kamo!”

14Ang Plano kontra kay Jesus(Mt. 26:1-5; Lu. 22:1-2; Jn. 11:45-53)

1 Darwa run lang ka adlaw bago mag-abot anang mga pista ang mga Judio ngaginatawag nga Pista anang Paglubas angAngil kag Pista ang Tinapay nga Ara Pam-paabok. Ang mga manogdomara nga mgapari kag ang mga manogtodlo ang Ka-sogoan may toyo nga patayun si Jesus.Gani nagapangita sanda paagi kon paiwannanda madakup si Jesus nga indi maula-man ang mga tao. 2 Makon nanda, “Indita lang pagtaboon sa pista, ay basi konmagkinagolo ang mga tao.”

Si Jesus Ginboboan Paamot sa Anang Olo(Mt. 26:6-13; Jn. 12:1-8)

3 Ang doto si Jesus sa Betania, mintrasnagakaun tana sa anang balay ni Simonnga aroon nga anang ginayad, may sangkababai nga nagabot. May dara tana ngatibod-tibod nga pono maraalun gid ngaagoa. Dia nga agoa alin gid sa maamotnga tanum nga ginatawag nga “nardo”.Pagrapit na kay Jesus ginpusa na anangliug-liug ang tibod-tibod kag pagkataposginbobo na dayon ang agoa sa anang oloni Jesus. 4 May mga tao doto nga gin-ugutan kag nagsorogidanun sanda, “Basiginoyangan na lang ang agoa? 5 Sarangandan dan maibaligya sa kantidad nga balisangka toig nga soildo kag anang bayadipanaw sa mga pobri.” Kag ginpangisugannanda ang babai. 6 Piro makon ni Je-sus kananda, “Basi ginatoblag nindo tana?Pabayani nindo lang. Mayad anang ginimonga dia kanakun. 7 Ang mga pobri pirminindo nga makakaiban kag sarang kamomakabolig kananda sa bisan anong orasnga gosto nindo nga magbolig, piro akotana indi nindo pirmi makakaiban. 8 Dianga babai nagimo anang masarangan parakanakun. Ginlugudan na agoa akun lawasagud ipriparar para sa akun lubung. 9 Kagsa matood tana, bisan diin sa bilog ngakalibotan nga iwali ang Mayad nga Barita,

anang ginimonga dia kanakunmasasambitra bilang andumanan kanana.”

Si Judas Nagpasogot nga Traidoron si Jesus(Mt. 26:14-16; Lu. 22:3-6)

10 Si Judas Iscariote nga isara sa dosika apostolis nagayan sa mga manogdo-mara nga mga pari agud iintriga si Jesuskananda. 11 Pagkabati ang mga manog-domara nga mga pari kon ano anang ka-toyoan ni Judas nalipay sanda nga mayadkag ginpangakoan nanda nga tawan tanakoarta. Gani alin dato nagpangita si Judaskaigayonan kon paiwan na maintriga siJesus kananda.

Anang Yapon nanday Jesus sa Pista anangPaglubas ang Angil

(Mt. 26:17-25; Lu. 22:7-14, 21-23; Jn. 13:21-30)

12 Nagabot ang ona nga adlaw ang Pistaang Tinapay nga Ara Pampaabok. Ma-man dia ang adlaw nga ginaalad angmga karniro nga ginakaun para sa Pistaanang Paglubas ang Angil. Gani anangmga somolonod ni Jesus nagpamangkotkanana, makon nanda, “Sa diin nga balayimong gosto nga magpriparar kami atunyapon sa Pista anang Paglubas ang Angil?”13Gani ginsogo na ang darwa sa anangmgasomolonod, makon na, “Pagayan kamodoto sa siodad ang Jerusalem. Pagabotnindo doto masosolang nindo ang taonga nagadara ang banga nga may to-big. Sonoda nindo tana 14 kag kon diinnga balay tana magsulud, toladia indongiambal sa tagbalay, ‘Ang Manogtodlo naga-pamangkot kon diin ang koarto nga anangkaunan kaiban anangmga somolonod parasa pagsilibrar ang Pista anang Paglubasang Angil.’ 15 Ipakita na dayon kanindoang mawayang nga koarto sa ibabaw ngakomplito ang kagamitan kag priparadoron. Doto kamo magimus atun yapon.”16Nagpanawangdarwanga anang ginsogo,kag pagabot nanda sa siodad nakita nandaang tanan sono sa anang ginkoon ni Jesuskananda. Kag doto sanda nagpriparar an-dang yapon para sa pista.

17 Pagkasirum, nagabot si Jesus kaganang dosi ka somolonod. 18 Mintras na-gakaraun sanda sa lamisa, makon ni Jesus,“May isogid ako kanindo nga matatabo

Marcos 14:19 72 Marcos 14:42dadi. Isara kanindo nga kaiban ko dadisa pagkaun maman ang magatraidorkanakun.” 19 Pagkabati dato anang mgasomolonod, naborido sanda kag kada isarakananda nagpamangkot kanana, makonnanda, “Bukun ako, ano?” 20 Makon niJesus kananda, “Ang magatraidor kanakunisara sa kanindo nga dosi nga nagasarokanakun sa mangkok. 21 Ako nga NagingTaomapapatay sono sa tagna sa Kasolatan,piro kailo ra ang tao nga magatraidorkanakun! Mas mayad pa kon ara tana runlang nabata.”

Ang Pagkomonion(Mt. 26:26-30; Lu. 22:15-20; 1 Cor. 11:23-25)

22Mintras nagakaraun sanda, nagbuul siJesus ang tinapay. Ginpasalamatan na datosa Dios kag ginpamisang-pisang na dayon.Pagkatapos ginapanaw na sa anang mgasomolonod nga nagakoon, “Kaun kamo,maman dia akun lawas.” 23 Pagkataposnagbuul tana dayon ang irinumun kag nag-pasalamat ruman sa Dios, kag ginpanaw nakananda. Kag sanda tanan naginumdayon.24 Makon na kananda, “Maman dia akundogo nga iola para sa dorong tao. Dia na-gapamatood ngamay bago nga kasogtananang Dios samga tao. 25Samatood tana, akoindi runmagoman inum ang irinumun ngaalin sa obas asta sa adlaw nga magainumako ang bago sa anang ginarian ang Dios.”26 Nagkanta sanda dayon mga pagdayawsa Dios, kag pagkatapos nagayan sanda saBokid ang mga Olivo.

Ginsogid ni Jesus ang Pagpanginwara niPedro

(Mt. 26:31-35; Lu. 22:31-34; Jn. 13:36-38)27 Makon ni Jesus sa anang mga

somolonod, “Tanan kamo magabayakanakun, ay makon ang Dios sa Kasola-tan, ‘Patayun ko ang manogbantay kagmagararapta ang mga karniro.’ 28 Piropagkatapos nga ako mabanaw, maona akokanindo doto sa probinsya ang Galilea.”29 Makon ni Pedro kanana, “Bisan sandatanan magbaya kanimo ako tana indigid.” 30 Makon ni Jesus kanana, “Angmatood tana, karon mismo sa gabi bagomakatorook ang manok karwa, katlomo ako ron ipanginwara nga ara kawkakilala kanakun.” 31 Piro nagparugusgid si Pedro, makon na, “Indi ta kaw gid

ipanginwara abir patayun nanda ako ngakaiban kanimo.” Kag maman ra anangkoon ang tanan nga mga somolonod.

Nagpangamoyo si Jesus sa Getsemani(Mt. 26:36-46; Lu. 22:39-46)

32 Nagayan sanda dayon sa logar ngaginatawag nga Getsemani. Pagabot nandadoto, makon ni Jesus sa anang mga so-molonod. “Pagpongko kamo digi mintrasnagapangamoyo ako.” 33 Piro gindara nasi Pedro, si Santiago, kag si Juan dotosa onaan. Nagabot ang kagolo sa anangisip. 34 Makon na kananda, “Midyo map-atay ako dadi sa kalisud. Magpasala kamodigi kag magbantay.” 35 Pagkaayan na samarayu-rayu, nagdapa tana sa logta kagnagpangamoyo nga kon maimo palampa-sun lang ang pagantos nga anang ginaato-bang. 36 Makon na, “Amay, ang tanan ngabutang maimo mo. Gani kon maimo ilikawmo ang pagantos nga nagaabot kanakun.Piro bukun akun gosto ang dapatmatomankondi ang kanimo.”

37 Nagbalik tana sa anang tatlo ka so-molonod kag naabotan na sanda nga na-gakaratorog. Makon na dayon kay Pe-dro, “Simon, ay dan, nagakatorog kaw?Indi ka gid makapolaw bisan sangka oraslang?” 38 Kag makon na kananda, “Mag-polaw kamo kag magpangamoyo nga indikamo madaug ang panolay. Naliliag kamora andan magpangamoyo garing indonglawas masyado karoya.”

39 Nagayan ruman si Jesus sa onaan-onaan kag nagpangamoyo. Anang pang-amoyo pario ra ang dati. 40 Pagkataposnagbalik tana ruman sa anang mga so-molonod kag naabotan na sanda rumannga nagakatorog, ay nadoyog sanda gidnga mayad. Kag indi nanda maulaman konano andang isabat.

41 Sa anang ikatlo nga pagbalik makonna kananda, “Ta, nagakaratorog kamo para gid kag nagaparawayway? Osto ron dan!Maman run dia ang oras nga Ako nga Nag-ing Tao iintriga run sa mga makakasala.42 Ta run! Way, dagi run ang tao ngamatraidor kanakun.”

Ang Pagdakup kay Jesus(Mt. 26:47-56; Lu. 22:47-53; Jn. 18:3-12)

Marcos 14:43 73 Marcos 14:6743Mintras nagaambal pa si Jesus nagabot

si Judas nga isara sa dosi ka somolonod.Dorong tao anang kaiban kag may darasanda nga mga ispada kag mga inoglam-pus. Ginsogo sanda ang mga manogdo-mara nga mga pari kag mga manogtodloang Kasogoan kag mga maulam-ulam ngamga Judio. 44 Nagsogid nga lagi si Judasnga traidor sa mga manogdakup kon anoanang isinyas. Makon na, “Ang tao ngaakun arukanmamanang taonga indong gi-napangita. Dakupa nindo tana kag daraunnga ginagoardyaan nga mayad.”

45Gani pagabot ni Judas, diritso tana ngalagi kay Jesus kag nagkoon, “Manogtodlo!”Kag ginarukan na dayon. 46 Pagkataposdato gindakup nanda si Jesus. 47 Piro mayisara sa anangmga kaiban ni Jesus nga nag-gabot anang ispada kag ginlabo na anangsorogoon ang pinakamataas nga pari kagnatigbas anang talinga. 48Makon dayon niJesus sa mga nagdakup kanana, “Ano, akotolisan nga kinanglan nindo gid nga mag-dara pa ang mga ispada kag mga inoglam-pus sa pagdakup kanakun? 49Kabay adlaw-adlawdian ako sa timplo nga nagatodlo kagdoto kamo ra. Ta basi ara nindo ako ngalagi pagdakupa? Garing kinanglan nga diamatabo agud matoman ang mga nakasolatsa Kasolatan parti kanakun.” 50 Kag gin-bayaan tana dayon anang mga somolonodkag nagparalagyaw sanda tanan.

51May sangka soltiro doto nga nagsonodkay Jesus nga nagapangalikupkup lang angmanipis nga lino nga panaptun. Gindakuptana ra ang mga soldado, 52 garing naka-pangimodlos tana kag nagpalagyaw ngaoblas, ay naawidan nanda anang ginapan-galikupkup.

Si Jesus sa Atobangan ang Konsilyo(Mt. 26:57-68; Lu. 22:54-55, 63-71; Jn. 18:13-

14, 19-24)53 Gindara nanda si Jesus sa anang balay

ang pinakamataas nga pari. Doto na-gatiripon ang mga manogdomara nga mgapari, ang mga maulam-ulam ang mga Ju-dio, kag ang mga manogtodlo ang Kaso-goan. 54 Si Pedro tana nagsonod ra, gar-ing doto tana lang sa marayu-rayu. Nag-sulud tana sa anang lagwirta ang balayang pinakamataas nga pari kag nagpongko

sa anang ginapongkoan ang mga goardyaagud magpainit-init sa kalayo. 55 Karon,ang mga manogdomara nga mga pari kagang tanan nga mimbro ang Konsilyo angmga Judio nagpangita mga ibidinsya kon-tra kay Jesus agud mapatay nanda tana,piro ara sanda gid may nakita. 56 Doromatood ang nagtistigo ang botig kontrakanana piro ara nagsirinanto andang mgasogid.

57 May mga tao pa gid doto nganagtistigo ra ang botig kontra kay Jesus,makon nanda, 58 “Nabatian namun tananga nagakoon nga gubaun na kono angtimplo nga dia nga ginpatindug ang tao,kag sa sulud tatlo ka adlaw patindugunna ang iba nga timplo nga bukun tao angmaimo.” 59 Piro pati andang mga sogid arara nagirinsakto.

60Nagtindug sa tunga ang pinakamataasnga pari kag nagpamangkot kay Jesus,makon na, “Ta, ara kaw gid isabat samga akosasyon nga dan kontra kanimo?”61 Ara gid naglimug-limug si Jesus. Ganiginpamangkot tana ruman ang pinaka-mataas nga pari, makon na, “Ikaw bala angCristo nga Bata ang Darayawon nga Dios?”62Makonni Jesus kanana, “Uu, akomatood,kag Ako nga Naging Tao makikita nindonga nagapongko sa anang too angMakaga-gaum nga Dios, kag makikita nindo ako rasa mga panganod sa langit nga nagabalikdigi sa kalibotan.” 63 Pagkabati dato angpinakamataas nga pari, ginisak na ananglambong sa kasilag kag nagkoon, “Indi tarun kinanglan ang iba pa nga mga tistigos.64 Nabatian nindo mismo dadi anang pag-pasipala sa Dios. Ano sa kanindo?” Kagginsintinsyaan nanda tana nga patayun.

65 Ang iba kananda nagdopra kay Jesus.Gintabonan nanda anang mga mata kagginsombag. Makon nanda dayon, “Pintoakon sino angnagsombag kanimo?” Pagkat-apos ginbuul tana ang mga goardya kagginpikaan nanda tana sampal.

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mt. 26:69-75; Lu. 22:56-62; Jn. 18:15-18, 25-

27)66 Si Pedro tana doto pa sa lagwirta kag

nagagi ang isara samgababai nga sorogoonang pinakamataas nga pari. 67 Pagkakitana kay Pedro nga nagapainit-init sa kalayo,

Marcos 14:68 74 Marcos 15:20ginpamolalungan na kagmagkoon, “Kabaykaiban kaw ni Jesus nga taga-Nazaret?”68 Piro nagpanginwara tana nga nagakoon,“Ara ako gid kaulam kon ano imong gi-naambal.” Pagkaambal dato ni Pedro na-gayan tana sa poirtaan ang kodal. Sa orasra gid nga dato nagtorook ang manok.69 Doto nakita tana ruman ang sorogoonnga babai, kag makon na sa mga tao doto,“Dia nga tao isara ra sa anang mga kaibanni Jesus.” 70 Piro nagpanginwara rumansi Pedro. Lagat-lagat makon ang mga taodoto, “Anang kaiban ka ra gid ay taga-Galilea ka ra.” 71 Piro nagpanompa run gidsi Pedro nga nagakoon, “Mapatay ako pa!Ara ako gid baya kakilala sa tao nga danngaindong ginakoon.” 72 Pagkatapos na ambalnagtorook roman ang manok. Kag nad-umduman dayon ni Pedro anang ginambalkanana ni Jesus nga bago magtorook angmanok karwa, ipanginwara na tana tatlo kabisis. Kag nagpanangis tana dayon.

15Gindara si Jesus kay Pilato(Mt. 27:1-2, 11-14; Lu. 23:1-5; Jn. 18:28-38)

1 Pagkaaga, aga pa gid, nagmiting angmga manogdomara nga mga pari kaibanangmgamanogdomara angmga Judio, angmgamanogtodlo ang Kasogoan kag ang ibapa nga mga konsyal ang mga Judio. Gin-gapos nanda si Jesus kag gindara doto kayPilato nga gobirnador kag ginintriga dayonkanana. 2 Ginpamangkot tana ni Pilato,makon na, “Ikaw gali anang Ari ang mgaJudio?” Makon ni Jesus kanana, “Ginambalmo.” 3 Doro anang ginbintang ang mgamanogdomara nga mga pari kontra kayJesus. 4 Gani ginpamangkot tana rumanni Pilato, makon na, “Ta ara kaw gid mayisabat sa mga bintang nga dan? Doro gidandang ginabintang kontra kanimo.” 5Piroara gid magsabat si Jesus, gani natingalanga mayad si Pilato.

Si Jesus Ginsintinsyaan nga Patayun(Mt. 27:15-26; Lu. 23:13-25; Jn. 18:39–19:16)

6 Karon, kada Pista anang Paglubas angAngil nakaogalian ni Pilato ngamagbolyawsangka priso nga ginpangayo ang mgatao nga bolyawan. 7 Natabo ra dato ngamay sangka tao doto nga anang aran siBarrabas. Dia nga tao ginpriso kaiban ang

mga tao nga nakapatay pagribildi nandasa gobyirno. 8 Dorong tao ang nagparapitkay Pilato kag nagpangabay nga imoon naruman sa toig nga dato anang dati ngaginaimo. 9 Makon na kananda, “Gostonindo bala nga bolyawan ko anang Ari angmga Judio?” 10 Ay naulaman ni Pilato nganaakig kay Jesus ang mga manogdomaranga mga pari, maman dato nga ginakosarnanda si Jesus doto kanana. 11 Piro anangginimo ang mga manogdomara nga mgapari, ginkonan nanda ang mga tao nga siBarrabas andang pangayoon kag bukun siJesus. Kag maman da gani andang ginimo.12 Ginpamangkot ni Pilato ang mga tao,makon na, “Ta ano akun imoon sa taonga indong ginakoon nga anang Ari angmga Judio?” 13 Nagsiringgit ang mga tao,makon nanda, “Ilansang sa kros!” 14Makonni Pilato kananda, “Ay basi, ano nga salaanang naimo?” Piro tinodoan nanda pa gidsinggit nga nagakoon, “Basta ilansang tanasa kros!” 15Gani tungud nga gosto ni Pilatonga paoyonan ang mga tao, ginbolyawanna si Barrabas. Piro si Jesus tana anangginpaanot kag ginintriga sa mga soldadoagud ilansang sa kros.

Ginyagota ang mga Soldado si Jesus(Mt. 27:27-31; Jn. 19:2-3)

16 Gindara ang mga soldado si Jesus sasulud anang palasyo ang gobirnador kaggintawag nanda ang bilog nga batalyonnga mga soldado nga magtiripon doto.17 Pagkatapos ginsokloban nanda tana angkapa nga granati kag nagimo sanda koro-korona nga poros siit kag ginsoklob nandadayon sa anang olo ni Jesus. 18 Pagkatapos,dayon sandang soro-salodo kanana nga na-gakoon, “Dayawon anang Ari ang mga Ju-dio!” 19 Kag ginpikaan nanda tana lampusang baston-baston sa anang olo kag gin-doraan nanda pa. Ginlood-loodan nandara tana kag ginsorosimba bilang insoltokanana. 20 Pagkatapos andang yagotakanana, ginoba nanda ang kapa nga gra-nati kag ginpasoksok roman anang lam-bong. Gindarananda tanadayon sa goa angbanwa agud ilansang sa kros.

Si Jesus Ginlansang sa Kros(Mt. 27:32-44; Lu. 23:26-43; Jn. 19:17-27)

Marcos 15:21 75 Marcos 15:4621 Ang sa dalan sanda run, nasoblang

nanda ang sangka tao nga alin sa bokid.(Anang aran ang tao nga dato si Simonnga taga-Cirene, nga tatay ni Alejandro kagni Rufo). Ginpirit nanda tana nga mag-pasan anang kros ni Jesus. 22 Kag gindarananda dayon si Jesus sa logar nga kon tawa-gun Golgota (nga anang gostong ambalun,logar nga midyo sa bongo.) 23 Pagabotnanda doto gintawan nanda si Jesus angbino nga may lakut nga mira, piro arapaginuma ni Jesus. 24 Kag ginlansangnanda tana dayon sa kros. Pagkataposginparti-parti nanda anang lambong paagisa pagbonot-bonot, agud maulaman konano anang mabuul ang kada isara. 25 Mgaalas noibi ang aga nanda ginlansang siJesus. 26 Ang nakasolat sa karatola sa krosbilang bintang kontra kanana nagakoon,“Anang Ari ang mga Judio.” 27 May darwara doto ka tolisan nga ginlansang sa kros,ang isara sa anang too kampi ni Jesus kagang isara sa anang wala. 28 [Sa toladia ngapaagi natoman ang tagna nga nasolat saKasolatan nga nagakoon, “Ginbilang tananga isara sa mga kriminal.”]

29 Ang mga tao nga nagarulubas dotosa marapit nagtarango-tango andang olonga nagainsolto kag nagayagota kay Jesus.Makon nanda, “Ay dan, gubaun mo kabayang timplo kag sa ikatlo ka adlaw patin-dugun mo roman. 30 Ta kondi maglosongkaw dian sa kros kag lowasun imong kao-galingun!” 31Maman ra dato anang yagotaang mga manogdomara nga mga pari kagmga manogtodlo ang Kasogoan. Makonnanda sa isara kag isara, “Ginlowas naang iba, piro indi tana makalowas anangkaogalingun. 32 Sulungun ta abi dadi konmakalosong sa kros ang Cristo ngaAri konoang Israel, kag konmakalosong tanamatookita kanana.” Pati anang mga kaiban ngaginlansang naginsolto ra kanana.

Ang Pagkapatay ni Jesus(Mt. 27:45-56; Lu. 23:44-49; Jn. 19:28-30)

33 Pagogto ang adlaw, nagdulum angkalibotan sa sulud tatlo ka oras. 34 Kagpagalas tris ang apon nagsinggit si Je-sus ang mabaskug, makon na, “Eloi, Eloilema sabactani?” Anang gostong ambalun,“Dios ko, Dios ko, basi ginpabayanan mo

ako?” 35 Makon ang iba nga nagatirindugdoto nga nakabati sa anang ginsinggit, “Gi-natawag na si Elias.” 36 Domalagan angsangka tao kag nagbuul isponga kag gin-tosmog na sa maaslum nga bino. Pagkat-apos gintakud na sa sangka sanga agudipasupsup kay Jesus. Makon na, “Sulungunta anay konmaabot si Elias agudbulun tanasa kros nga dan.” 37Nagsinggit todo si Jesuskag nabogto dayon anang ginawa.

38 Kag sa oras nga dato, ang kortina sasulud ang timplo sa Jerusalem nagisak satunga, alin sa ibabaw paidalum. 39 Anangkapitan ang mga soldado nga nagatindugsa atobangan ang kros nga ginalansangankay Jesus nakakita kon paiwan nabogtoanang ginawa ni Jesus. Makon na, “Ma-tood ra gid nga ang tao nga dia anangBata ang Dios!” 40 Sa marayu-rayu maypira ra ka babai nga nagalantaw sa na-gakaratabo. Ang iba kananda si Salome,si Maria nga taga-Magdala, kag si Marianga anang nanay ni Jose kag ni Santiagonga anang libayun. 41 Ang doto pa si Jesussa Galilea dia nga mga babai nagatawaskag nagabolig kanana. Kag may iba pa ranga mga babai doto nga nagtabid kay Jesusanang pagayan sa Jerusalem.

Ang Paglubung kay Jesus(Mt. 27:57-61; Lu. 23:50-56; Jn. 19:38-42)

42-43 Nataboan nga ang adlaw nga nap-atay si Jesus adlaw nga inogpriparar parasa pista. Apon ron kag tungud nga angmadason nga adlaw Adlaw ron nga In-ogpaway, nagpatutum si Jose nga taga-Arimatea nga magayan kay Pilato agudpangayoon anang bangkay ni Jesus. Si Josenga dia isara sa mga ginataod nga mimbroang Konsilyo kag isara ra sa mga naga-paabot anang pagari ang Dios. 44Pagkabatini Pilato nga si Jesus patay run, natingalatana. Gani ginpatawag na anang opisyalangmga soldado kag ginpamangkot na konpatay run gani si Jesus. 45 Pagkatapos ngamabatian ni Pilato anang sogid ang opisyalnga patay run si Jesus, gintogotan na si Josenga bulun anang bangkay. 46Gani nagbakalsi Jose ang maraalun nga tila nga poti. Kagginpatangtang na dayon anang bangkay niJesus sa kros kag ginbarubudan ang tilanga dato nga anang ginbakal. Pagkata-pos ginpabutang na dayon sa rulubungan

Marcos 15:47 76 Marcos 16:20nga midyo sa giub nga gingoab sa bato.Kag nagpaligid tana dayon angmabaul ngabato bilang takup sa anang poirtaan angrulubungan. 47Nagasulung ra doto siMarianga taga-Magdala kag si Maria nga nanayni Jose, gani nakita nanda kon diin gin-lubung si Jesus.

16Ang Pagkabanaw(Mt. 28:1-8; Lu. 24:1-12; Jn. 20:1-10)

1 Pagkatapos ang Adlaw nga Inogpaway,si Maria nga taga-Magdala, si Maria ngananay ni Santiago kag si Salome nag-barakal paamot nga inoglugud sa patay aymaayan sanda sa ginlubungan kay Jesusagud lugudan anang bangkay. 2 Ang adlawang Domingo, aga sanda pa gid nagayansa ginlubungan. 3-4 Mintras nagapanawsanda, makon nanda, “Ta sino kabay atunpangabayun nga magpaligid ang bato nganagatakup sa ginlubungan?” (Ay masyadoka baul anang takup nga dato nga bato).Piro pagabot nanda doto, nakita nanda ngaang bato ginpaligid run. 5 Gani dayonsandang sulud sa ginlubungan kag nakitananda ang sangka lalaki nga bataun pa,mapoti anang lambong kag nagapongkosa too kampi. Kag ginpangadlukan sandanga mayad. 6 Makon dayon ang lalakinga dato kananda, “Indi kamo magkaad-luk! Ulam ko nga ginapangita nindo siJesus nga taga-Nazaret nga ginlansang sakros. Ara tana run digi! Nabanaw tana run!Dali kamo, sulunga nindo ang ginbutangankanana.” 7 Pagkatapos nga andang nakitadato makon na, “Ta panaw kamo, sogidinindo anang mga somolonod kag labi rungid si Pedro nga maona si Jesus doto saGalilea, kag doto nindo tana makikita sonosa anang koon kanindo.” 8 Gani naggoroaang mga babai sa ginlubungan kag nagdar-alagan ay nagakurudug sanda sa kulba. Arasanda gid may ginsogidan ay ginpangad-lukan sanda gani.

9 [Timprano pa gid ang Domingo na-banaw si Jesus. Primiro gid nagpakita tanakay Maria nga taga-Magdala nga anangginsobolan ang pito ka malain nga ispirito.10 Pagkatapos ginayanan ni Maria anangmga somolonod ni Jesus nga nagapara-borido kag nagaparanangis kag ginsogidan

na sanda. 11 Garing ara sanda nagpati saanang sogid nga si Jesus boi kag nagpakitakanana. 12 Pagkatapos dato, nagpakita siJesus sa iba nga itsora sa anang darwa kasomolonod mintras nagapaayan sanda sabokid. 13Gani nagbalik sa Jerusalem anangdarwa ka somolonod kag ginsogidan nandaandang mga kaiban nga si Jesus nagpakitakananda, piro ara sanda ra nagpati.

14 Ang ori nagpakita ruman si Jesus saonsi ka somolonodmismomintras nagaka-raun sanda. Ginsabdung na sanda tun-gud nga ara sanda pagtoo kag tungud sakatugas andang mga tagiposoon, ay arasanda nagpati sa anang sogid ang mganakakita kanana pagkatapos nga tana na-banaw. 15 Pagkatapos dato makon ni Jesuskananda, “Panaw kamo sa bilog nga kalib-otan kag iwali ang Mayad nga Barita partikanakun sa tananngamga tao. 16Angbisansino nga magtoo kag mabunyagan mal-owas, piro ang indi magtoo silotan. 17 Angmga tanda nga dia makikita sa mga taonga nagatoo kanakun: paagi sa akun gaummagapalayas sanda ang mga malain ngaispirito sa mga tao nga andang ginsuludan;magaambal sanda sa ibang mga ambal ngaara nanda natoni; 18 kon makakaput sandaang mga magkal okon makainum sandabisan ano nga ilo indi sanda maiwan; kagkon itongtong nanda andang alima sa mganagamasakit, magaayad.”

Si Jesus Gindara sa Langit(Lu. 24:50-53; Bin. 1:9-11)

19 Pagkaambal kananda ni Jesus gin-dara tana paibabaw sa langit kag nag-pongko dayon sa anang too ang Dios.20 Nagparangwalian dayon anang mga so-molonod sa bisan diin nga logar kag gin-boligan sanda ang Ginoo. Kag ginpamato-dan na anang ginawali angmga somolonodpaagi sa mga tanda nga andang naimo.]

Lucas 1:1 77 Lucas 1:27

Ang Mayad nga Barita sono kayLucas

Paona1Taraodon nga Teofilo:Doro ron ang mga nagsolat parti sa

mga butang nga nagkaratabo digi kanatun.2 Ginsolat nanda ang parti kay Jesus ngaginsaysay ra kanatun ang mga tao nganakakita mismo ang mga nagkaratabo alinpa ang ompisa, nga maman ra ang naga-sogid ang Mayad nga Barita. 3Kag ginosisako gid dia tanan alin ra ang ona pa, kagnaisip ko nga isolat ang nagkaratabo kagisaysay ang maatag kanimo 4 agud masig-oromongamatoodmanda angmga butangnga ginasogid kanimo.

Nagpakita ang Angil kay Zacarias5 Ang si Herodes ang ari sa Judea, may

pari doto nga anang aran si Zacarias. Isaratana sa gropo ni Abias. Anang asawa siElizabet nga alin ra sa lai ang mga pari.6 Ang magasawa nga dia pario nga nagak-aboi ang matarung sa panulung ang Diosay ginasonod nanda ang tanan nga anangmga sogo. 7 Garing ara sanda bata tungudnga si Elizabet bawas kag pario sanda ngamalam run.

8 Karon nagabot ang adlaw nga ananggropo ron nanday Zacarias ang magasirbisa Dios doto sa timplo. 9 Nagboronot-bonot ang mga pari sono sa andang nakao-galian kag si Zacarias maman ang napilinga magsonog ang insinso sa altar. Ganinagsulud tana doto sa timplo ang Ginoo.10Mintras nagasonog tana ang insinso dotosa sulud, dorong mga tao doto sa goa angnagaparangamoyo sa Dios. 11 Malagat-lagat nagpakita kanana anang angil angGinoo nga nagatindug sa too kampi angaltar nga anang ginasonogan ang insinso.12 Pagkakita ni Zacarias sa angil nagolpiantana kag ginadlukan. 13 Piro nagkoon angangil kanana, makon na, “Zacarias indikawmagkaadluk! Ginsabat ang Dios imongpangamoyo; si Elizabet nga imong asawamagabata lalaki. Aranan mo nga Juan.14 Malilipay kaw nga mayad kanana kagdoro ngamga tao angmalilipay ra sa anangpagkabata. 15 Ay magiging mataas tana

sa panulung ang Ginoo. Indi tana dapatmaginum ang bino okon bisan ano ngairinumun nga makarilingin. Alin lagi saanang tian anang nanay dian run kananaang Ispirito Santo. 16 Kag paagi sa anangmga panodlo doro anangmga kaapo-apoanni Israel anang pabalikun sa Ginoo ngaandang Dios. 17Maoona tana sa Ginoo agudipriparar na ang mga tao para sa anangpagabot ang Ginoo. Itaw kanana ang Diosang Ispirito kag ang gaum nga pario angsa kay Elias ang ona. Pabalikun na anangkalolo ang mga ginikanan sa andang mgabata, kag ang mga tao nga ara nagatomansa Dios ana ra nga pabalikun sa matarungnga pagisip.”

18Makon ni Zacarias sa angil, “Ta paiwanko masigoro nga matatabo imong ginaam-bal nga dan, ay kami nga magasawamalamrun?” 19 Nagsabat ang angil, makon na,“Ako si Gabriel nga sorogoon ang Dios,kag doto ako pirmi sa anang tupad. Tanaang nagsogo kanakun nga sogidan kaw angmayad nga barita nga akun ginsogid kan-imo. 20 Piro tungud nga ara kaw nagpati saakun ginsogid magaapa kaw asta sa adlawnga matoman akun ginsogid kanimo, aydia matotoman gid tana kon magabot ronang adlaw nga gintaning ang Dios.”

21 Ang mga tao tana sa goa, sigi runandang ulat kay Zacarias, kag natingalasanda kon basi naboay tana run doto sasulud ang timplo. 22 Pagkagoa na indi tanarunmakaambal. Sigi run lang anang sinyassa mga tao. Gani nasatuman nanda ngamay ginpakita kanana ang Dios doto sasulud ang timplo. Alin dato naging apatana run.

23 Pagkatapos anang torno sa pagsirbidoto sa timplo, nagoli tana. 24Magpira kaadlaw, nagpanamkun gani si Elizabet ngaanang asawa. Kag sa sulud lima ka bolanara tana naggoa-goa sa balay. 25Makon na,“Ginkaloyan ako ra gid ang Ginoo ay dadiginlibri na ako ron sa akun kauruyan samga tao tungud nga ako bawas.”

Anang Pagkabata ni Jesus26 Ang mga anum ka bolan anang budus

ni Elisabet, ginsogo roman ang Dios angangil nga si Gabriel nga magayan saNazaret nga sangka banwa sa Galilea.27 Ginpaayan tana doto sa daraga nga

Lucas 1:28 78 Lucas 1:56anang aran si Maria. Si Maria nga diakarasalun run kay Jose, nga isara sa anangmga kaapo-apoan ni aring David. 28 Ganinagayan ang angil nga si Gabriel kay Mariakag nagkoon, makon na, “Maria, magkali-pay kaw, ay ang Ginoo kaiban mo kagikaw anang ginkaloyan.” 29 Pagkabatidato ni Maria naglibug anang olo, kagginbinag-binag na kon ano anang gostongambalun. 30Gani makon ang angil kanana,“Maria indi kaw magkaadluk. Mabaul ngadungug anang gintaw ang Dios kanimo.31 Magabudus kaw kag magabata lalaki.Kag kon mabata tana run gani, aranan motana nga Jesus. 32 Maging bantog tanakag kikilalaun nga anang Bata ang Diosnga labaw sa tanan. Kanana ipasobli angGinoong Dios ang ginarian anang kaolang-olangan nga si David. 33 Magaari tana saanang mga kaapo-apoan ni Jacob asta konsano; anang ginarian magapadayon ngaara kataposan.”

34 Makon ni Maria sa angil, “Ta paiwandia ay ako ara pa asawa?”

35 Nagsabat ang angil, makon na, “AngIspirito Santo magakunsad kanimo, kagmagalikup dayon kanimo anang gaum angDios nga labaw sa tanan. Maman dannga diosnon ang bata nga imong ibatakag tawagun nga anang Bata ang Dios.36 Isipa bala imong paryinti nga si Elisa-bet. Nagkoon ang mga tao nga indi tanamagbata tungud nga malam tana run gid.Piro dadi anum run ka bolan anang budus,37 tungud nga sa Dios tana, ang tanansarang maimo.”

38 Gani makon ni Maria, “Sorogoon akolang ang Ginoo. Kabay pa nga matomankanakun imong ginambal.” Kag nagalindayon ang angil.

Ginbisita ni Maria si Elizabet39 Magpira ka adlaw nagimus si Maria

kag nagdali-dali ayan sa sangka banwanga may dorong bokid nga sakup angJudea. 40 Kag doto nagsulud tana sa anangbalay nanday Zacarias kag nagpangamostakay Elizabet. 41 Pagkabati ni Elizabet saanang pagpangamosta ni Maria, golpi ranga nagolag mabaskug ang bata sa anangtian, kag gingauman si Elizabet ang Ispir-ito Santo. 42 Kag sa mabaskug nga limugnagambal tana dayon,makon na, “Sa tanan

nga babai ikaw lang ang ginbindisyonanang Dios ang toladia! Kag ginbindisy-onan na ra imong ginabudus nga dan.43 Mabaul dia nga dungug kanakun tun-gud nga ako ginbisita anang nanay akunGinoo. 44 Naulaman ko ang parti kanimotungud nga pagkabati ko imong pango-mosta, ang bata sa akun tian golpi nganagolag ang mabaskug sa anang kalipay.45 Masoirti kaw gid tungud nga nagpatikawnga ang ginpabarita kanimo angGinoomatotoman!”

Anang kanta ni Maria Bilang Pagdayaw46Makon dayon ni Maria,“Nagadayaw ako gid sa Ginoo!47 Kag nagakalipay ako nga mayad tungud

sa Dios nga akun Manlolowas.48 Ay gindumdum na ako nga anang kubus

nga sorogoon.Alin dadi ang tanan ngamga taomagakoon

nga masoirti ako,49 Tungud sa mga makatiringala nga mga

butang nga ginimo kanakun angMakagagaum nga Dios.

Matarung tana, kag taraodon labaw satanan.

50Alin pa ang ona ginakaloyan na ang mgatao nga nagataod kanana.

51Ginpakita na nga tana gamanan paagi saanang mga inimoan.

Gintabog na ang mga tao nga mataas an-dang pabutang sa andang kaogalin-gun.

52Ginpaalin na ang mga gamanan nga mgaari sa andang trono.

Kag ginpataas na ang mga kubus andangkaimtangan.

53Gintawan na ang mayad nga mga butangang mga pobri,

Piro ang mga manggaranun tana ginpaalinna lang nga ara gid dara.

54-55 Kita nga anang mga sorogoon, ngamga kaapo-apoan ni Israel, ana ngaginboligan.

Ay ara na paglipati anang pangako sa atunmga kaolang-olangan, nga si Abra-ham kag sa anang mga lai kaloyanna sa ara kataposan!”

Maman dia anang ginpangambal ni Maria.56 Kag nagtinir tana doto kanday Elizabetmga tatlo ka bolan bago tana nagoli.

Ang Pagkabata ni Juan nga Manogbunyag

Lucas 1:57 79 Lucas 2:457 Karon nagabot ron ang oras nga in-

ogbata ni Elizabet, kag nagbata tana lalaki.58 Pagkabati anang mga kamalay kag mgaparyinti nga tana ginkaloyan nga mayadangGinoo, nagkalipay sanda kaiban ni Eliz-abet.

59 Datong walo ron ka adlaw ang bata,nagabot anangmga kamalay kagmgapary-inti agud toriun ang bata sono sa andangnakaogalian. Aranan nanda tana andannga Zacarias pario anang aran anang tatay,60 garing indi magkompormi si Elizabet.Makon na, “Indi maimo, Juan tana angiaran kanana.” 61 Makon nanda, “Basidato? Ara kamo gid paryinti nga toladananang aran.” 62 Kag ginsinyasan nandaanang tatay ang bata kon ano anang gostonga iaran sa anang bata. 63Nagsinyas tanara nga tawan tana ang sorolatan kag nag-solat tana dayon nga Juan anang aran. Kagnatingala sanda nga tanan. 64 Pagkataposdato nakaambal run si Zacarias nga naga-dayaw sa Dios. 65 Ginkulbaan andang mgakamalay sa barita parti sa mga butang ngadato nga natabo, kag naging bantog ra satanan nga mabokid-bokid nga mga logarang Judea. 66 Kag ang tanan nga mga taonga nakabarita nagisip nga mayad. Makonnanda, “Maging ano kabay ang bata nga diakon tana magbaul?” Ay nasatum ang mgatao nga kaiban na ang Ginoo.

Ang Tagna ni Zacarias67 Si Zacarias nga anang tatay gingau-

man ang Ispirito Santo kag nagkoon tanadayon, makon na,68 “Dayawon ta ang Ginoo nga anang Dios

ang Israel!Ay gindumdum na kag ginlibri kita nga

anang mga sinakupan.69 Ginpadara na run kanatun ang makaga-

gaum nga manlolowas nga isara saanangmga kaliwat anang sorogoonanay nga si David.

70 Dia maman ra nga lagi anang ginkoonpaagi sa anang mga propita.

71Nagpangako tana nga lowasun na kita saatun mga kaaway

Kag sa mga tao nga nagadumut kanatun.72 Nagkoon tana ra nga kaloyan na atun

mga kaolangan,Kag indi na gid paglipatan anang pangako

kananda.

73 Maman dan anang ginsompa sa atunkaolang-olangan nga si Abraham,

74 Nga lowasun na kita gid sa atun mgakaaway

Agud makasimba kita nga ara kaadluk.75 Kag maging balaan kag matarung

kita sa anang panulung sa atunpangadlaw-adlaw nga pagkaboidigi sa kalibotan.”

76 Pagkatapos dato nagambal dayon siZacarias sa anang bata, makon na,

“Ikaw tana, Juan, tatawagun nga anangpropita ang Dios, ang Dios ngalabaw sa tanan;

Ay magaona kaw sa Ginoo agud sogidanmo ang mga tao nga magpripararsanda para sa anang pagabot.

77 Magatodlo kaw sa anang mga tao ngasanda malolowas sa andang mgasala,

Kon sanda magpangayo patawad sa Dios.78 Ay atun Dios maloloyon kag maigog-

maun.Ipadara na ang Manlolowas nga maging

pario sa anang pagmora ang adlaw79Nga magasirak sa mga tao nga sa madu-

lum kag naadlukan sa kamatayun.Magatodlo tana kanatun kon paiwan mag-

ing masadya atun rilasyon sa Dioskag sa atun kapario.”

Maman dia anang ambal ni Zacarias.80 Karon, ang bata nga si Juan nagbaul

kag naging mabaskug sa ispirito. Nagtinirtana sa naligwin nga logar asta sa adlawnga tana nagompisa nga magtodlo anangambal ang Dios sa anang kapario nga mgaIsraelita.

2Anang Pagkabata ni Jesus(Mt. 1:18-25)

1Samga tyimpo nga dato, ang Impiradorang Roma nga si Augusto nagimo kasogoannga ang tanan ngamga pomoloyo sa anangginarian magpalista. 2 (Maman dato angona nga sinsos ang si Cirenio ang gobir-nador sa probinsya ang Syria. 3Gani nagoliang tanan nga tao sa anang kaogalingunnga banwa agud magpalista.)

4Maman dato nga si Jose nga nagaoli sabanwa ang Nazaret nga sakup ang Galileanagbalik sa Betlehem nga sakup anangprobinsya ang Judea, tungud nga isara tana

Lucas 2:5 80 Lucas 2:29sa anang mga kaliwat ni aring David nganabata sa logar nga dato. 5 Gindara niJose anang maging asawa nga si Marianga nagabudus agud magpalista ra. 6 Kagmintras doto sanda sa Betlehem nagabotanang oras nga inogbata. 7 Kag nagbatatana gani kag anang bata lalaki. Mamandato anang panganay nga bata. Kag ginpo-tos na sa lampin kag ginpaingga sa suludang pasongan nga ginapakaunan ang mgaayup, ay doto sanda sa kamalig nga parasa mga ayup tungud nga ara logar parakananda sa mga balay nga darayonan.

Ang mga Angil Nagpakita sa mga Manog-bantay ang mga Karniro

8 Marapit ra sa banwa ang Betlehemmay mga manogbantay ang mga karnironga nagaporolaw sa datag ay ginabantayannanda andang mga karniro. 9 Nagpakitakananda ang sangka angil ang Ginoo kagginlikupan sanda anang sanag ang Ginoo.Ginpangadlukan sanda nga mayad, 10 piromakon ang angil kananda, “Indi kamomagkaadluk, ay nagayan ako digi kanindoagud sogidan kamo ang mayad nga baritanga magataw mabaul nga kalipay sa tanannga mga tao. 11 Nabata dadi indong Man-lolowas sa anang banwa ni Aring David.Tana ang Ginoo nga ginpili ang Dios ngamagari. 12 Ang tanda bilang pamatood saakun ginakoonmaman dia: makikita nindoang bata nga ginapotos ang lampin kagnagaingga sa pasongan.”

13 Pagkatapos ambal ang angil nga dato,golpi lang nga nagpakita ang doro gid ngamga angil kag nagirug kanana nga naga-dayaw sa Dios nga nagakoon:14 “Dayawon ang Dios sa langit,Digi sa logta malinung run anang kaimtan-

gan ang mga tao nga anang nalia-gan!”

15 Pagkatapos dato, nagbalik ang mgaangil doto sa langit. Kag pagkaalin nanda,makon ang mga manogbantay ang mgakarniro, “Dali, maayan kita sa Betlehemkag sulungun ta ang natabo nga dia ngaanang ginpasogid kanatun ang GinoongDios!”

16 Gani dali-dali sanda nga nagayan saBetlehem kag pagabot nanda doto nakitananda si Maria kag si Jose, kag ang bata

nga nagaingga sa pasongan. 17 Kag gin-saysay nanda anang ginambal ang angilparti sa bata. 18 Natingala nga mayadang tanan nga nakabati sa anang ginbaritaang mga manogbantay ang mga karniro.19Gintipigan ni Maria ang mga butang ngadia sa anang tagiposoon kag ginaisip napirmi. 20Nagbalik sa andang logar angmgamanogbantay nga dato ang mga karnironga nagadayaw nga mayad sa Dios tungudsa tanan nga andang nabatian kag nakitanga sono gid sa anang ginsogid kanandaang angil.

Ginaranan ang Bata nga Jesus21 Pagabot ang ikawalo ka adlaw nga

nabata ang lapsag gintori nanda kag gi-naranan nga Jesus. Maman dia ang arannga ginkoon ang angil nga iaran sa batabago tana ginpanamkun.

Gindara si Jesus sa Timplo22 Karon, nagabot ang adlaw nga si Jose

kag si Maria magaalad run sa timplo angJerusalem para tomanun anang Kasogoanni Moises parti sa babai nga bagong nag-bata agud maging limpyo sanda. Kag gin-dara nanda ra ang bata sa Jerusalem agudialad sa Ginoo. 23Ay nakasolat sa anang Ka-sogoan ang Ginoo nga “Ang kada panganaynga lalaki ialad sa Ginoo.” 24Kag agudmag-ing limpyo si Maria nagalad sanda sono sanakasolat sa anang Kasogoan ang Ginoo,nga “Darwa ka ladu okon darwa ka bataunnga salampati.”

25 Doto sa Jerusalem may tao nga anangaran si Simeon. Dia nga tao matarung kagdiosnon kag nagaulat tana nga matomanang tagna nga boligan ang Dios ang mgataga-Israel sa andang kasubu. Dian kananaang Ispirito Santo 26nga nagpaayag kanananga indi tana mapatay mintras ara na pamakita anang ipadara ang Ginoong Diosngamagaari. 27Karon, ginpasulud tana angIspirito Santo doto sa timplo. Kag dotora gindara si Jesus anang mga ginikananagud sonodon nanda anang ginkoon saKasogoan para kananda. 28 Pagkakita niSimeon sa bata, ginbuul na kag nagdayawtana sa Dios; makon na,29 “Dadi Ginoo, poidi mo ako ron nga baw-

iun,Tungud nga natoman run imong ginpan-

gako kanakun.

Lucas 2:30 81 Lucas 3:1-2Mataway run akun isip.30 Ay dadi nakita ko ron mismo ang Man-

lolowas31 Nga imong gintigana para sa tanan nga

mga tao.32Tana angmagatawkasanag sa anangmga

isip ang mga bukun Judio nga arakakilala kanimo,

Kagmagataw ra dungug kanamun ngamgakaapo-apoan ni Israel, nga imongmga pinili nga mga tao.”

33Natingala nga mayad anang tatay kaganang nanay ang bata sa anang ginam-bal nga dato ni Simeon parti sa bata.34 Ginpangamoyo sanda ni Simon ngabindisyonan sanda ang Dios. Pagkataposnagkoon tana kay Maria nga anang nanayang bata, makon na, “Imong bata nga diamaman anang ginpili ang Dios nga mag-apanaba kag magapataas ang doro sa Is-rael. Maging tanda tana nga alin sa Dios,kag doro ang magaambal malain kontrakanana. 35 Ipakita na ang mga marimonga isip ang mga tao ay magakontra sandakanana. Kag ikawbilang anangnanaymag-abatyag ang kasubu nga midyo ginabonoimong tagiposoon.”

36May sangka propita ra doto nga babainga anang aran si Ana. Bata tana niFanuel nga anang kaapo-apoan ni Aser.Ang daraga tana pa ginpangasawa tana,piro pito lang ka dagon andang pagda-punan bilangmagasawa 37kag nabalo tana.Dadi 84 anyos tana run kag pirmi tanadoto sa timplo, ay adlaw gabi ara tana ibanga ginaimo kondi ang magsimba sa Diospaagi samga pagpoasa kag pagpangamoyo.38 Nagparapit tana kanday Jose kag nag-pasalamat sa Dios tungud sa bata. Kagnagambal tana ra parti kay Jesus samga taonga nagapaabot ang adlaw nga libriun angDios ang mga kaapo-apoan ni Israel.

Ang Pagbalik sa Nazaret39 Pagkatapos nga natoman nanday Jose

kag Maria ang tanan nga ginapaimo anangKasogoan ang Ginoo, nagoli sanda saGalilea, sa andang banwa nga Nazaret.40 Ang bata nagbaul kag nagbaskug kagnagaram nga mayad; kag ginbindisyonantana ang Dios.

Si Jesus sa Timplo

41 Kada toig anang mga ginikanan niJesus nagaayan sa Jerusalem agud mag-pamista sa Pista anang Paglubas ang Angil.42 Kag ang si Jesus dosi run ka toig nag-pamista sanda ra pario andang nakao-galian. 43 Pagkatapos ang pista nagolisanda, piro si Jesus tana nagpasala saJerusalem. Ara dia naulami anang mgaginikanan, 44ay andang pagsarig nagatabidtana ra sa andang mga kaiban nga na-gaoroli. Gani sangka adlaw gid andangpanaw. Ang ori ginpangita nanda si Jesussa andang mga paryinti kag mga kakilala45 kag bago nanda pa naulaman nga aratana gali nakatabid. Gani nagbalik sandasa Jerusalem agud pangitaun tana. 46 Angikatlo ron ka adlaw bago nanda tana nakitadoto sa timplo nga nagapongko kaiban angmga manogtodlo ang Kasogoan. Nagapa-mati tana kag nagapamangkot kananda.47 Ang tanan nga nagaparamati kanananatingala gid sa anang mga naulaman kagmga sabat. 48Pagkakita kanana anang mgaginikanan, natingala sanda ra nga mayad.Kagmakon anang nanay kanana, “Basi gin-imo mo dia kanamun ni tatay mo? Ginkul-baan kami nga mayad sa amun pagpangitakanimo!” 49 Makon ni Jesus kananda, “Tabasi ginpangita nindo ako? Ara kamo balakaulam nga dapat digi ako sa anang balayakun Tatay?” 50 Piro ara sanda kaangupkon ano anang gostong ambalun.

51 Kag nagtabid run da lang si Jesus saanang mga ginikanan paoli sa Nazaret, kagnagsonod tana sa tanan nga andang gosto.Dia tanan nga mga butang gintipigan niMaria sa anang tagiposoon. 52 Nagdogangpa gid anang kaaram ni Jesus kag pa-dayon anang pagbaul, kag nalilipay gid ngamayad ang Dios kag ang mga tao kanana.

3Anang Pagwali ni Juan nga Manogbunyag(Mt. 3:1-12; Mc. 1:1-8; Jn. 1:19-28)

1-2 Pagkalubas ang pira ka toig, mayginambal ang Dios kay Juan nga bata niZacarias doto sa naligwin nga logar. Dianatabo sa ika-15 ka toig anang pagdomarani Tiberio bilang Impirador ang Roma. Satyimpo ra nga dato si Poncio Pilato anggobirnador sa probinsya ang Judea, kag siHerodes ang manogdomara sa Galilea. Si

Lucas 3:3 82 Lucas 3:22Felipe tana nga kabogto ni Herodesmamanang manogdomara sa mga probinsya angIturea kag Traconite; kag si Lisanias ma-man ang sa probinsya ang Abilinia. Si Anaskag si Caifas ang mga pinakamataas ngapari. 3Tungud sa anang ginambal ang Dioskay Juan nagayan tana sa mga logar ngamarapit sa Soba ang Jordan kag nagpang-walian. Nagkoon tana samga tao nga dapatinulsulan kag bayaan nanda run andangmga sala, kag magparabunyag dayon agudpatawadun sanda ang Dios. 4 Sa anangginaimo nga dia ni Juan natoman anangginsolat ni propita Isaias nga nagakoon,“May nagasinggit sa naligwin nga logar,‘Ipriparar nindo anang aragian ang Ginoo,Tadlunga nindo ang dalan ay madali tana

run lang magabot!5Ang kadamadaralumnga logar tampukan

nindo,Kag ang kada bokid kag bongyod tapanun

nindo.Tadlunga nindo ang mga kilo,Kag kayadun nindo ang mga lobak-lobak.6 Kag makikita ang tanan nga mga tao

kon ano anang imoon ang Dios sapaglowas kananda.’ ”

7 Dorong tao ang nagarayan kay Juanagud magpabunyag. Makon ni Juankananda, “Kamo nga liwat ang mgamagkal, basi nagayan kamo digi? Sinoang nagkoon kanindo nga makapalagyawkamo sa anang silot ang Dios nga madalirun lang magabot? 8 Ipakita nindo ngakamo naginulsul run sa indong mga salapaagi sa indong mga inimoan. Indi kamomagsarig nga indi kamo pagsilotan tungudnga kamo anang kaliwat ni Abraham. Aymiski ang mga bato nga dia poidi ngaimoon ang Dios nga anang mga bata niAbraham kon gosto na. 9 Tandaan nindodia: ang wasay ginaanda run sa kaoy ngaara nagapamonga ang mayad nga bongaagud pokanun kag sonogon.”

10Makon ang mga tao kay Juan, “Ta kontoladan, ano amun imoon?” 11 Makon niJuan, “Kon sino kanindo ang darwa ananglambong, itaw na ang sakabilog sa aralambong. Kag kon sino kanindo ang maypagkaun, tawan na ra ang ara.” 12 Maymga manogsokot ra ang bois nga nagayankay Juan agud magpabunyag. Makon

nanda kay Juan, “Sir, ano amun imoon?”13 Makon ni Juan, “Kon kamo nagasokotang bois, indi kamo magpanokot ang so-bra kondi kon pira anang ginapasokot anggobyirno maman ra lang indong bulun.”14May mga soldado ra nga nagpamangkotkon ano ra anang gosto ang Dios parakananda. Makon ni Juan kananda, “Indikamo magsari pamaug sa mga tao okonmagimo-imo mga bintang kontra kanandaagud makapangoarta kamo. Maging kon-tinto kamo sa indong soildo.”

15 Pagkabati ang mga tao sa anang mgapanodlo ni Juan, ginisip nanda nga basikon si Juan nga dia maman run anangginpili ang Dios nga magaari nga an-dang ginapaabot. 16 Piro makon ni Juankananda, “Ako nagabunyag kanindo sa to-big, piro may maabot nga mas gamananpa kanakun. Indi ako pa gani bagay bisanmaging anang sorogoon. Ang mga tao ngamagtoo kanana bubunyagan na sa IspiritoSanto; piro ang indi tana, bubunyagan nasa kalayo. 17 Ay bubulagun na ang mgamatarung kag ang mga malain nga mgatao, pario tana sa tao nga nagapaanginanang inani agud bulagun ang timgas saopa. Ang timgas ibutang na sa anangbodiga piro ang opa tana sonogon na sakalayo nga indi mapatay.”

18 Mintras ginatodlo ni Juan ang Mayadnga Barita sa mga tao ginasugyut na sandara nga tomanunnanda angmgabutangngaanang ginatodlo kananda. 19 Bisan pa ganisi Herodes nga manogdomara sa Galileaginsaway na tungud nga ginapanginbabaina anang bayawnga si Herodias kag sa doropa gid nga anangmalain ngamga inimoan.20Kag ang ori nagdogang pa gid anang salani Herodes, ay ginpapriso na si Juan.

Ang Pagbunyag kay Jesus(Mt. 3:13-17; Mc. 1:9-11)

21 May adlaw nga nagapangbunyag siJuan sa mga tao kag si Jesus nagpabun-yag ra kanana. Pagkatapos, mintras na-gapangamoyo si Jesus, nagabri ang lan-git 22 kag nagtugpa kanana ang IspiritoSanto sa porma ang salampati. Kag maylimug dayon nga nabatian alin sa langitnga nagakoon, makon, “Ikaw maman akunpinalangga nga Bata. Nalilipay ako ngamayad kanimo.”

Lucas 3:23 83 Lucas 4:15Ang Listaan anang Ginalinan ni Jesus(Mt. 1:1-17)

23Mga 30 anyos anang idad ni Jesus bagotanamagompisa imo anang ginapaimo angDios kanana. Sono sa anang pagkaulamang mga tao, si Jesus anang bata ni Josenga bata ni Eli. 24 Si Eli bata ni Matat. SiMatat bata ni Levi. Si Levi bata ni Melqui.Si Melqui bata ni Jana. Si Jana bata niJose. 25 Si Jose bata ni Matatias. Si Matatiasbata ni Amos. Si Amos bata ni Nahum. SiNahum bata ni Esli. Si Esli bata ni Nage.26 Si Nage bata ni Maat. Si Maat bata niMatatias. Si Matatias bata ni Semei. SiSemei bata ni Jose. Si Jose bata ni Juda. 27SiJuda bata ni Joana. Si Joana bata ni Resa. SiResa bata ni Zorobabel. Si Zorobabel batani Salatiel. Si Salatiel bata ni Neri. 28Si Neribata niMelqui. SiMelqui bata ni Adi. Si Adibata ni Cosam. Si Cosam bata ni Elmodam.Si Elmodambata ni Er. 29Si Er bata ni Josue.Si Josue bata ni Eliezer. Si Eliezer bata niJorim. Si Jorim bata ni Matat. Si Matatbata ni Levi. 30 Si Levi bata ni Simeon. SiSimeon bata ni Juda. Si Juda bata ni Jose.Si Jose bata ni Jonan. Si Jonan bata niEliaquim. 31 Si Eliaquim bata ni Melea. SiMelea bata ni Mainan. Si Mainan bata niMatata. Si Matata bata ni Natan. Si Natanbata ni David. 32 Si David bata ni Jesse. SiJesse bata ni Obed. Si Obed bata ni Boaz.Si Boaz bata ni Salmon. Si Salmon bata niNaason. 33 Si Naason bata ni Aminadab. SiAminadab bata ni Admin. Si Admin bata niArni. Si Arni bata ni Esrom. Si Esrom batani Fares. Si Fares bata ni Juda. 34 Si Judabata ni Jacob. Si Jacob bata ni Isaac. Si Isaacbata ni Abraham. Si Abraham bata ni Tare.Si Tare bata ni Nacor. 35 Si Nacor bata niSerug. Si Serug bata ni Ragau. Si Ragaubata ni Peleg. Si Peleg bata ni Heber. SiHeber bata ni Sala. 36Si Sala bata ni Cainan.Si Cainan bata ni Arfaxad. Si Arfaxad batani Sem. Si Sem bata ni Noe. Si Noe batani Lamec. 37 Si Lamec bata ni Metusalem.Si Metusalem bata ni Enoc. Si Enoc batani Jared. Si Jared bata ni Mahalaleel. SiMahalaleel bata ni Cainan. 38Si Cainan batani Enos. Si Enos bata ni Set. Si Set bata niAdan. Si Adan bata ang Dios.

4Ang Pagsolay kay Jesus(Mt. 4:1-11; Mc. 1:12-13)

1 Pagkatapos nga nakapabunyag run siJesus, nagalin tana doto sa Soba ang Jordan

nga ginagauman tana ang Ispirito Santo.Kag gindara tana ang Ispirito Santo sanaligwin nga logar. 2Doto ginsolay tana niSatanas sa sulud 40 ka adlaw. Kag sa mgainadlaw nga dato ara gid nagkaun si Jesus,gani gingutum tana.

3 Makon ni Satanas kanana, “Abi konikaw gid anang Bata ang Dios, imoa abinga tinapay ang bato nga dan.” 4 Piromakon ni Jesus kanana, “Ang Kasolatannagakoon nga ‘Ang tao bukun lang sapagkaun maboboi.’ ”

5 Pagkatapos dato gindara tana ni Sa-tanas sa mataas nga logar, kag sa sangkapamisuk lang gid ginpakita na kay Jesusang tanan nga mga ginarian sa bilog ngakalibotan. 6 Makon na dayon kay Jesus,“Ikaw akun padomaraun sa tanan nga dannga mga ginarian pati andang manggad,tungud nga dan tanan gintaw kanakun kagpoidi ko ra itaw sa bisan kino nga gosto konga tawan. 7 Gani dan tanan maging imokon magsimba kaw kanakun.” 8 Ginsabattana ni Jesus, makon na, “Ang Kasolatannagakoon, ‘Simbaun mo ang Ginoo ngaimong Dios kag tana lang gid imong sir-bian.’ ”

9 Pagkatapos dato gindara tana pa gidni Satanas doto sa Jerusalem, doto saborobongan gid ang timplo. Kag makon nadayon kay Jesus, “Kon ikaw gid anang Bataang Dios, abi paglokso alin digi paidalum.10 Ay kabay may nakasolat sa Kasolatan,‘Sosogoon ang Dios anang mga angil agudbantayan kaw. 11 Samboton kaw nandaagud bisan imong siki indi matigbak sabato.’ ” 12 Piro ginsabat tana ni Jesus,makon na, “May nakasolat ra sa Kasolatannga nagakoon, ‘Indi mo pagtirawan angGinoo nga imong Dios.’ ” 13 Pagkakita niSatanas nga indi na gid masolay si Jesusginbayaan na tana anay.

Ginompisaan ni Jesus anang Obra(Mt. 4:12-17; Mc. 1:14-15)

14 Pagkatapos dato nagbalik si Jesussa Galilea nga may gaum ang IspiritoSanto. Kag ang barita parti kanana naglap-nag doto sa bilog nga logar nga dato.15Nagtodlo tana sa anangmga simbaan angmga Judio kag gindayaw tana ang tanan.

Si Jesus Ginsikway sa Nazaret(Mt. 13:53-58; Mc. 6:1-6)

Lucas 4:16 84 Lucas 4:3816 Nagayan dayon si Jesus sa Nazaret.

Maman dia ang logar nga anang ginbaulan.Sono sa anang nakaogalian, pagabot angAdlaw nga Inogpaway, nagayan tana saanang simbaan ang mga Judio. Nagtindugtana agud magbasa sa Kasolatan. 17Gintawnanda kanana anang solat ni propita Isaias.Ginbokasan na kag pagkakita na anang gi-napangita ginbasa na dayon ang nakasolatnga nagakoon;18 “Anang Ispirito ang Ginoo digi kanakun.Ay ako ginpili na nga magwali ang Mayad

nga Barita sa mga pobri.Ginpadara na ako agud ibantala sa mga

biag nga libri sanda run,Kag sa mga bolag nga sanda makakita run,Kag sa mga ginapigus nga libri sanda run

da.19 Ginpadara na ako agud ibantala sa mga

tao nga maman run dia ang orasnga sanda lowasun run ang Ginoo.”

20 Pagkabasa ni Jesus dato, ginbaroronna anang ginbasa kag ginbalik sa kabolig.Nagpongko tana dayon agud magompisatodlo. Kag nagsulung nga mayad kananaang tanan nga mga tao. 21 Makon na,“Ang Kasolatan nga dia nga indong naba-tian natoman run dadi.” 22 Kag gindayawtana ang tanan. Midyo indi sanda maka-pati nga makasaysay tana ang toladatokasadya. Makon nanda, “Kabay anangbata ra lang dan ni Jose.” 23 Makon niJesus kananda, “Sigorado gid nga sam-bitun nindo kanakun ang orobatun nga na-gakoon, ‘Ikaw nga manogbolong, bolongaanay imong kaogalingun.’ Indong gostongambalun nga ang mga butang nga indongnabatian nga akun ginpangimo sa banwaang Capernaum dapat imoon ko ra digimismo sa akun logar. 24 Piro ang matoodtana ara propita nga ginakilala sa anangkaogalingun nga banwa. 25 Indong ginaimodadi pario ra ang natabo ang ona sa tyimponi Elias nga propita. Kabay ara pagpaoranaang Dios sa sulud tatlo ka toig kag tungakag sugung ang gutum nga naagian angmga tao. Dorong mga balo nga babai sabilog nga Israel sa tyimpo nga dato angnagutuman. 26 Piro tungud nga ara sandanagatoo sa Dios, ara gid pagsogoa angDios si Elias agud boligan ang bisan sinokananda; kondi ginsogo tana sa sangka

balo nga babai nga bukun Judio nga nagaolisa banwa ang Sarepta nga sakup ang Sidon.27Toladan ra angnatabo sa tyimponi Eliseonga propita. Doro nga mga aroon doto saIsrael, piro ara gid may ginayad kanandatungud nga ara sanda nagatoo sa Dios. SiNaaman tana nga bukun Judio nga taga-Syria maman anang ginayad.” 28Pagkabatidato ang mga tao nasilag sanda gid ngamayad. 29Nagtirindug sanda kag gingoyodnanda si Jesus pagoa sa banwa paayan satimpas, (ay andang banwa sa ibabaw angbokid mismo). Gosto nanda nga iboslog siJesus doto. 30 Piro anang ginimo ni Jesus,lomosot tana sa kadoroan kag binayaan nasanda.

Ang Tao nga may Malain nga Ispirito(Mc. 1:21-28)

31 Alin doto, naglusub si Jesus sa banwaang Capernaum nga sakup ang Galilea.Pagabot ang Adlaw nga Inogpaway nag-todlo tana sa anang simbaan ang mga Ju-dio. 32 Natingala nga mayad ang mga taosa anang mga panodlo tungud nga mayawtoridad tana kon magambal. 33 Karon,doto sa simbaan may tao nga ginsuludanang malain nga ispirito. Nagsinggit tanatodo; makon na, 34 “Aroy! Jesus nga taga-Nazaret, ano imong labut kanamun? Na-gayan kaw bala digi agud madora kami?Naulaman ko kon sino kaw. Ikaw anangmatarung nga Bata ang Dios.” 35 Ginsawayni Jesus ang malain nga ispirito; makon na,“Pagipus dian kag maggoa sa tao nga dan!”Kag doto mismo sa tunga ang kadoroanginpalagomba ang malain nga ispirito angtao kag naggoa dayon, piro ara ra maiwanang tao nga dato. 36 Natingala nga mayadang mga tao doto, kag makon nanda saisara kag isara, “Ano kabay ang dian saanang ambal ang tao nga dan? Ay mayawtoridad tana kag gaum nga magmandarsa mga malain nga ispirito nga maggoa,kag nagatoman sanda.” 37 Kag ang baritaparti kay Jesus naglapnag sa tananngamgalogar sa palibot.

Ginayad ni Jesus ang mga Masakitun(Mt. 8:14-17; Mc. 1:29-34)

38Naggoa si Jesus sa anang simbaan angmga Judio kag nagayan tana sa anang balayni Simon. Nataboan nga anang ogangan

Lucas 4:39 85 Lucas 5:15ni Simon nga babai mataas anang ragnat,gani ginpangabay nanda si Jesus nga konmaimo ayadun na tana. 39Nagparapit tanakag nagtindug sa kilid anang ginainggankag ginsaway anang ragnat. Nagayad tanakag nagbangon nga lagi, kag ginimusan napagkaun sanday Jesus.

40Pagkasirum, doro gid nga mga tao angnagdara andang mga masakitun doto kayJesus. Gintongtong ni Jesus anang alimasa kada isara kananda kag nagayad sandatanan. 41 Pati ang mga malain nga ispir-ito ginpagoa na sa dorong mga tao. Kagmintras nagagoa angmgamalain nga ispir-ito nagasinggit sanda kay Jesus, makonnanda, “Ikaw anang Bata ang Dios!” Piroginsaway sanda ni Jesus nga indi sanda runmagambal tungud nga naulaman nandanga tana ang Cristo nga anang ginpili angDios nga magari.

42 Ang kasanagun run naggoa si Jesussa banwa nga dato kag nagayan sa nalig-win nga logar. Ang mga tao nagpangitakanana kag pagkakita nanda nagpakitloysanda nga indi tana magalin doto sa an-dang logar. 43Piromakon ni Jesus kananda,“Kinanglan iwali ko ra sa ibang mga banwaangMayad nga Barita parti sa anang pagariang Dios, tungud nga maman dia ang ka-bangdanan nga ginpadara na ako.” 44 Ganinagpadayon si Jesus sa anang pagpang-walian sa anang mga simbaan ang mgaJudio doto sa probinsya ang Judea.

5Nagpili si Jesus anang mga Somolonod(Mt. 4:18-22; Mc. 1:16-20)

1 May adlaw nga si Jesus nagayan dotosa baybay anang lagona ang Genesaret.Dorong tao ang nagdaragusu doto kananatungud nga gosto nanda nga magpamatisa anang mga ginatodlo nga alin sa Dios.2 Karon, may nakita si Jesus nga darwaka sakayan doto sa baybay nga ara runtao ay nagrolosong ang mga mangingisdaagud ogasan andang mga lambat. 3 KaySimon ang isara sa mga sakayan nga dato.Doto tana nagsakay kag ginpangabay nadayon si Simon nga itolod-tolod maistanang sakayan. Kag nagpongko si Jesus sasakayan kag nagtodlo sa mga tao.

4 Pagkatapos na todlo, nagkoon tanadayon kay Simon, makon na, “Simon, ma-palaod kita kag itaktak nindo dayon indongmga lambat agud makabuul kamo isda.”5Makon dayon ni Simon kay Jesus, “Ginoo,sanggabi gid tana amun pangisda kagabipiro ara kami gid may nabuul. Piro tun-gud nga nagkoon kaw nga itaktak, itaktakko.” 6 Kag nagpalaod sanda kag gintaktaknanda dayon andang mga lambat. Dorongisda andang nabuul kag aros magkaragisiandang mga lambat. 7 Gani ginpaypayannanda andang mga kaiban sa isara ngasakayan agud boligan sanda. Pagabot an-dang mga kaiban nga dato ginpono nandaisda ang darwa ka sakayan, kag midyomalonod sanda run sa kadoroon ang isda.8 Pagkakita dato ni Simon Pedro, nagloodtana kay Jesus kag magkoon, makon na,“Ginoo, bayai ako tungud nga ako taonga makasasala.” 9 Ay natingala gid ngamayad si Simon pati anang mga kaibansa karakuun ang isda nga andang nabuul.10 Kaiban ra doto anang mga kasosyo niSimon nga si Santiago kag si Juan nga mgabata ni Zebedeo. Makon dayon ni Jesus kaySimon, “Indi kaw magkaadluk. Alin dadibukun run isda imong pangitaun kondi angmga tao agud malowas sanda.” 11 Ganiginpatakas nanda andangmga sakayan kagginbayaan nanda ang tanan kag nagsonodkay Jesus.

Ang Aroon Ginayad ni Jesus(Mt. 8:1-4; Mc. 1:40-45)

12 May bisis nga ang si Jesus doto sasangka banwa, may tao ra doto nga grabianang masakit nga aro. Pagkakita na kayJesus nagparapit tana kag nagdapa sa logtanganagapakitloy nganagakoon,makonna,“Ginoo, nagapati ako nga mapaayad moako sa akun masakit nga dia nga marisnakon gosto mo.” 13 Gintandug tana dayonni Jesus nga nagakoon, “Gosto ko. Sigi,malimpyo ka run!” Kag lagi-lagi nadoraanang marisna nga masakit. 14 Pagkataposginbilinan tana dayon ni Jesus, makon na,“Indi kaw gid magpamarita bisan kino,kondimagdiritso kaw sa pari kagmagpasu-lung kanana. Kag magalad kaw dayon angalad nga ginsogo ni Moises sa pagpama-tood samga tao nga limpyo ka run.” 15Piro

Lucas 5:16 86 Lucas 5:35bisan toladato anang bilin sa tao nga datonaglapnag pa ra gid ang barita parti kayJesus, kag nagapanung ang mga tao nganagarabot agud magpamati sa anang mgapanodlo kag magpabolong sa andang mgamasakit. 16Piro anang ginimo tana ni Jesus,nagayan tana sa naligwin nga logar kagnagpangamoyo.

Ginayad ni Jesus ang Tao nga Paralitiko(Mt. 9:1-8; Mc. 2:1-12)

17May sangka adlaw, mintras nagatodlosi Jesus, may mga Pariseo kag mga manog-todlo ang Kasogoan nga nagaporongkosa anang marapit. Ang mga tao ngadia nagaralin pa sa sari-sari nga mgabanwa ang Galilea kag Judea, kag pati saJerusalem. Dian kay Jesus anang gaum angDios para magayad ang mga masakitun.18 Karon, may mga tao nga nagabot nganagakarantoang ang tao nga paralitiko. Gi-naimoratan nanda nga daraun doto kayJesus sa sulud ang balay. 19 Garing tungudsa kadoroon ang mga tao ara sanda gidmaagian pasulud. Gani andang ginimo,nagsaka sanda sa anang borobongan angbalay kag ginlobotan ang atup. Pagkata-pos, tinonton nanda doto mismo kay Jesusang paralitiko nga nagaingga sa anang ir-inggaan. 20 Pagkakita ni Jesus nga mabaulandang pagtoo kanana, makon na sa paral-itiko, “Imong mga sala ginpatawad run.”

21 Pagkabati dato ang mga Pariseo kagmga manogtodlo ang Kasogoan, makonnanda sa andang isip, “Sino gid kabay angtao nga dia nga nagaambal ang kontra saDios? Ara may makapatawad ang mga salakondi ang Dios lang.” 22Naulaman ni Jesusandang ginaisip, gani makon na kananda,“Basi nagisip kamo ang toladan? 23 Diinbala ang mas maulas, ang magkoon nga‘Imongmga sala ginpatawad run,’ okon angmagkoon nga ‘Pagtindug kag magpanaw’?24 Dadi pamatodan ko kanindo paagi sapagayad ang paralitiko nga dia nga Akonga Naging Tao may gaum digi sa kalib-otan sa pagpatawad ang mga sala.” Kagnagkoon tana dayon sa paralitiko, makonna, “Pagtindug, dara imong iringgaan kagmagoli.” 25 Kag lagi-lagi sa atobanganang tanan nagbangon ang paralitiko ngadato. Gindara na dayon anang iringgaankag nagoli nga nagadayaw sa Dios. 26 Kag

ang tanan nga mga tao doto natingalanga mayad. Gindayaw nanda ang Dios.Piro ginadlukan sanda ra. Makon nanda,“Katiringala nga mga butang atun nakitadadi.”

Gintawag ni Jesus si Levi(Mt. 9:9-13; Mc. 2:13-17)

27 Pagkatapos dato nagalin si Jesus dotokag nakita na angmanogsokot ang bois ngasi Levi nga nagapongko sa anang opisina.Makon ni Jesus kanana, “Dali, pagsonodkanakun.” 28Kag ginbayaan ra gani ni Leviang tanan kag nagsonod kay Jesus.

29 Kag nagpriparar tana ponsyon parakay Jesus doto sa anang balay. Doronga mga manogsokot ang bois kag ibapa nga mga tao ang nagtambong nganaging kaiban nanda sa pagkaun. 30 Maymga Pariseo doto kag andang mga kaibannga mga manogtodlo ang Kasogoan nganakakita kananda nga magkaraiban nganagakaraun. Nagmoro-moro sanda saanang mga somolonod ni Jesus, makonnanda, “Basi nagadapun kamo kaun kaginum sa mga tao nga dan nga mgamakasasala?” 31 Si Jesus ang nagsabatkananda, makon na, “Ang tao nga mayadanang lawas ara nagakinanglan angmanogbolong, kondi ang nagamasakit.32 Ara ako nagayan digi agud tawagunang mga tao nga nagakabig sa andangkaogalingun nga sanda matarung, kondinagayan ako tana digi para sa mga taonga nagaako nga sanda makasasala agudmagirinulsul sanda.”

Pamangkot parti sa Pagpoasa(Mt. 9:14-17; Mc. 2:18-22)

33 May mga tao ra doto nga nagkoonkay Jesus, makon nanda, “Anang mga so-molonod ni Juan nga manogbunyag kaganang mga somolonod ang mga Pariseomasami nga nagapoasa kag nagapang-amoyo, piro ang imo tana sigi lang angkaun kag inum.” 34 Makon ni Jesusnga nagsabat kananda, “Maimo bala ngaindi pagpakaunun ang mga bisita sa kasalmintras kaibannandapa angnobyo? Syim-pri indimaimo. 35Piromagaabot ang adlawnga ang nobyo bulun kananda, kag bagosanda magaporoasa.”

Lucas 5:36 87 Lucas 6:1736 Ginsogidan sanda ra ni Jesus ang mga

paanggid agud itodlo kananda nga indimaimo nga dapunun anang mga panodlokag ang dati nga mga panodlo ang mga Ju-dio. Makon na, “Ara tao nga nagagisi anangbagong lambong agud itambul sa lagi ngalambong; tungud nga kon imoon na dia,loas sa nagisi ang bago, ang gintambul ngadato nga alin sa bago nga lambong indi ramagbagay sa lagi nga lambong. 37Mamanra dan ang matatabo kon ibutang ang bagonga bino sa lagi nga suruludan nga panit.Mabobostik ang suruludan kag indi rungid mapolosan kag pati ang bino maoola.38 Gani kinanglan gid nga ang bago ngabino ibutang sa bago ra nga suruludan ngapanit.” 39 Nagtaw dayon si Jesus sangkapaanggid parti sa tao nga indi magbatonanang ginatodlo. Makon na, “Ara tao ngaanad run sa lagi nga bino nga magpangitaang bago, ay sono kanana, masabor konoang lagi nga bino.”

6Pamangkot Parti sa Adlaw nga Inogpaway(Mt. 12:1-8; Mc. 2:23-28)

1May sangka Adlaw nga Inogpaway ngamintras nagaagi sanday Jesus sa katrigoan,anang mga somolonod nagpangutul anangmgaway ang trigo, kag ginkurukusu nandadayon kag kinaun. 2 Karon, may mgaPariseo nga nagkoon kay Jesus, makon,“Basi ginaimo nindo ang bawal nga imoonkon Adlaw nga Inogpaway?” 3 Ginsabatsanda ni Jesus, makon na, “Ara nindo gidbala nabasai sa Kasolatan anang ginimoni David ang tana kag anang mga kaibangingutum? 4Nagsulud tana sa anang balayang Dios kag nagbuul ang tinapay nga gi-naalad sa Dios kag ginkaun na dayon. Kagginpakaun na pa gani sa anangmga kaiban.Ara tana nagkasala bisan kontra gani saKasogoan ang magkaun dato ay para langdato sa mga pari.” 5Kag makon pa ni Jesuskananda, “Ako nga Naging Tao ang maygaum nga magkoon kon ano ang tama ngaimoon sa Adlaw nga Inogpaway.”

Ang Tao nga Ukru Anang Alima(Mt. 12:9-14; Mc. 3:1-16)

6 May sangka adlaw roman nga Inog-paway nagsulud si Jesus sa simbaan ang

mga Judio agud magtodlo. May lalaki dotonga ukru anang too nga alima. 7 Tungudnga ang mga manogtodlo ang Kasogoankag mga Pariseo nagaangad gid nga ma-gakosar kay Jesus binantayan nanda gidkon ayadun na ang tao nga dato bisanAdlaw nga Inogpaway. 8 Piro naulamanni Jesus kon ano andang ginaisip. Ganinagkoon tana sa tao nga ukru anang alima,makon na, “Abi pagtindug kag magayandigi sa onaan.” Kag nagtindug tana kagnagayan kay Jesus. 9Makon dayon ni Jesussa mgamanogtodlo ang Kasogoan kag mgaPariseo, “Ano anang ginatogot atun Kaso-goan sa Adlaw nga Inogpaway, angmagimoang mayad sa mga tao, okon ang magimomalain? Ang magbolig nga magayad sandaokon ang magpatay?” 10 Ginsulung nasanda tanan piro ara gid may nagsabat.Makon na dayon sa tao nga ukru anangalima, “Abi onata imong alima.” Kag gi-nonat na ra gani, kag anang alima nagayad.11 Kag tungud sa anang ginimo nga dia niJesus nagpaugut ang mga manogtodlo angKasogoan kag ang mga Pariseo, gani gi-narambalan nanda kon ano andang imoonkay Jesus.

Ginpili ni Jesus ang Dosi ka Apostolis(Mt. 10:1-4; Mc. 3:13-19)

12 Sa mga inadlaw nga dato may bisisnga si Jesus nagtokad sa may bokid agudmagpangamoyo, kag sang gabi gid anangpangamoyo doto. 13 Pagkaaga gintawag naanang mga somolonod, kag nagpili tanakananda dosi ka tao. Kag gintawag nasanda nga mga apostolis. 14 Andang mgaaran, si Simon nga ginaranan na nga Pedro,kag anang libayun nga si Andres, si Santi-ago kag si Juan, si Felipe kag si Bartolome,15 si Mateo kag si Tomas, si Santiago ngabata ni Alfeo kag si Simon nga dati ribildisa gobyirno ang Roma, 16 si Judas nga bataang ibang Santiago kag si Judas Iscariotenga maman ang naggoa nga traidor.

Nagpanodlo kag Nagpangayad si Jesus(Mt. 4:23-25)

17 Pagkatapos nga tana nakapili runanang mga apostolis, naglusub sanda sapatag. Nagtiripon doto anang mga so-molonod kag doro pa gid nga mga tao ngaalin sa mga banwa nga sakup ang Judea

Lucas 6:18 88 Lucas 6:36kag sa siodad ang Jerusalem. May mga taora doto nga alin pa sa siodad ang Tiro kagSidon nga marapit sa dagat. 18 Nagayansanda doto agud magpamati sa anang mgaginatodlo ni Jesus kag magpabolong sa an-dang mga masakit. Pati ang mga tao ngaginapaantos ang mga malain nga ispiritoginpangayad na ra. 19 Kag ang tanan ngamga tao doto nagimorat gid nga makatan-dug kanana tungud nga may gaum nganagagoa kanana nga nagapaayad kanandanga tanan.

Kalipay kag Kasubu(Mt. 5:1-12)

20 Nagsulung dayon si Jesus sa anangmga somolonod kag magkoon,“Masoirti kamo nga mga pobri, kamo

nga nakaulam nga kinanglan nindoanang bolig ang Dios,

tungud nga sakup kamo sa anang ginarianang Dios.

21 Masoirti kamo nga gosto gid magimoanang kabubutun ang Dios,

ay boligan na kamo agud maimo nindoindong ginaandum nga dan.

Masoirti kamo nga nagapanangis,ay kamo lilipayun.”

22 “Masoirti kamo kon tungud sa indongpagsonod Kanakun nga Naging Tao ugutankanindo ang mga tao, kag isikway nandakamo, kag yagotaun kamo kag pakalainunindong aran. 23 Maman ra dan anang gin-imo andang mga kaolang-olangan sa mgapropita ang ona. Gani kon imoon nandadan kanindo, magkalipay kamo nga mayadtungud nga mabaul indong maging balusdoto sa langit.24 “Piro kamo tana nga mga manggaranun,

kamo nga sa indong isip ara nagaki-nanglan anang bolig ang Dios, kailokamo ra,

ay naangkun nindo ron indong kalipayan.25 Kag kamo nga nagaparagosto dadi, kailo

kamo ra,ay magaabot ang adlaw nga indi nindo ron

maangkun indong ginaandum.Kag kamonga nagakadlawdadi, kailo kamo

ra,ay magaabot ang adlaw nga magapanga-

subu kamo kag magapanangis.26 “Kailo kamo ra kon kamo ginadayaw

ang tanan, ay maman ra dan anang ginimo

andang mga kaolang-olangan sa mga taonga nagpakono-kono nga sanda mga pro-pita ang Dios.”

Igogmaun Nindo Indong Kaaway(Mt. 5:38-48; 7:12a)

27 Makon pa ni Jesus, “Piro kamo tananga nagaparamati kanakun, akun ikoonkanindo, igogmaun nindo indong kaawaykag magimo ang mayad bisan pa sa mganaugutan kanindo. 28 Pangayoon nindosa Dios nga kalooyan na ra ang mga na-gasompa kanindo, kag ipangamoyo nindoang mga tao nga nagapasipala kanindo.29 Kon tampaun kaw sa sangka pisngi,agoantaun mo lang bisan tampaun kawpa sa isarang pisngi. Kon may mag-buul imong lambong, itaw, kag kon patiimong pinakakamisita ginabuul pa gid itawra. 30 Tawi ang bisan sino nga naga-pangayo kanimo, kag kon may magbuulimong pagkabutang indi mo ron pagbaw-iun. 31 Imoa nindo sa indong isigkataoang bisan ano nga gosto nindo nga imoonnanda ra kanindo.

32 “Kon ang mga tao nga nagaigogmakanindo maman ra lang indong ginai-gogma, ta makakabaton kamo ra balusalin sa Dios? Ay bisan ang mga tao ngamakasasala nagaigogma ra sa mga nagai-gogma kananda. 33 Kag kon kamo na-gaimo lang mayad sa mga tao nga mayadkanindo, makakabaton kamo ra balus alinsa Dios? Bisan ang mga makasasala na-gaimo ra toladan. 34 Kag kon nagapauramkamo lang sa mga tao nga naulaman nindonga magabayad, ta makakabaton kamo rabalus alin sa Dios? Bisan ang mga taonga makasasala nagapauram ra sa andangkapario nga makasasala basta naulamannanda nga magabalik andang ginpauram.35 Toladia tana indong imoon: Igogmaanindo indong kaaway kag imoan nindosanda angmayad. Kag konmaguram sandakanindo, pauramun nindo nga ara run na-gapaabot anang bayad. Kon toladia indongimoon, mabaul indong balus nga mababa-ton kag maging anang mga bata kamo angDios nga Makagagaum sa tanan. Ay tanamayad bisan samga tao ngamalain kag arakabaraslan. 36 Magmaloloyon kamo pariosa indong Dios nga Amay.

Lucas 6:37 89 Lucas 7:6Indi Nindo Pagpakalainun ang Iba(Mt. 7:1-5)

37 “Indi nindo pagpakalainun ang ibaagud indi kamo ra pagpakalainun ang Dios.Indi kamo ra magkoon nga dapat silotantana, agud indi kamo ra silotan ang Dios.Indong imoon tana, patawadun nindo angmga nagkasala kanindo agud patawadunkamo ra ang Dios. 38 Magtaw kamo agudkamo tawan ra ang Dios. Kag kon ang Diosangmagtaw kanindo, ginasukub na gid ngamayad, ginauyug, ginadasuk, nagaarawaspa bago ibobo sa indong suruludan. Ay konpaiwan indong pagtaw sa iba toladato raanang pagtaw kanindo ang Dios.”

39 Pagkatapos dato ginsogidan sanda niJesus ang mga paanggid. Makon na, “Aratao nga bolag nga sarang makaagobay saanang kapario nga bolag, ay pario sandalang nga maoolog sa boo. 40Ara istodyantinga labaw pa sa anang maistro, piro konang kada istodyanti natodloan gid ngamayad kag makatapos ron anang pagtoon,magapario tana run da sa anang maistro.

41 “Basi ginapamolalungan mo gidang maistan nga poling sa anang mataimong kapario, piro ara mo ginasapakaimong poling nga midyo sa tablon kabaul?42 Paiwan imong pagkoon kanana nga ‘Abi,bulun ko imong poling nga maistan’ konindi mo gani makita imong poling ngamidyo sa tablon kabaul? Gani sino ka gidnga nagapakalain sa imong kapario ngaikaw gani sobra pa kanana? Dapat tanabulun mo anay ang mabaul nga polingnga dian sa imong mata, agud masadyaimong pagsulung, kag bago mo garingbulun anang poling nga maistan imongkapario.”

Makikilala ang Tao sa Anang Inimoan(Mt. 7:16-20; 12:33-35)

43 “Ang masadya nga kaoy ara naga-pamonga ang marimo, kag ang marimonga kaoy ara nagapamonga ang masadya.44 Ang kada kaoy makikilala mo paagi saanang bonga. Ara may nagapamopo anangbonga ang igos sa sapinit kag ara ramayna-gapamopo anang bonga ang obas sa borot.45 Ang tao pario ra dan. Ang mayad ngatao nagaambal angmayad tungud nga diansa anang tagiposoon ang mayad. Ang tao

tana nga malain nagaambal ra ang malaintungud nga malain ang dian sa anang tagi-posoon. Kon ano ang sa anang tagiposoonang tao maman ra dan ang nagagoa saanang baba.”

Ang Matood nga Somolonod(Mt. 7:24-27)

46 “Basi nagasari kamo tawag kanakunnga ‘Ginoo’? Ara kamo ra gani nagatomanakun ginakoon kanindo. 47 Ipakita kokanindo anang kaalimbawa ang tao nganagaparapit kanakun, kag nagapamati kagnagaimo akun ginakoon. 48 Pario tana satao nga nagkotkot ang madalum kag nag-patindug anang balay sa pondasyon ngabato. Nagbaa kag nagarawas ang sobakag ginagian ang balay nga dato, piroara gid maiwan tungud nga mapagun angpagkaimo. 49 Ang tao tana nga nagapa-mati sa akun ginakoonpiro ara nagatoman,anang kaalimbawa pario sa tao nga nag-patindug anang balay nga ara pagbutangiang pondasyon. Pagbaa ang soba, ginaa-gian ang balay nga dato kag natomba ngalagi, kag nawasak.”

7Ginayad ni Jesus Anang Oripun ang Kapi-

tan(Mt. 8:5-13)

1 Pagkatapos nga nakatodlo si Jesus samga tao, nagayan tana sa Capernaum.2May sangka kapitan doto nga may sakupnga bali 100 ka soldado nga Romano. Angkapitan nga dato may oripun nga palanggana gid nga nagamasakit kag tagomatayun.3 Pagkabati ang kapitan parti kay Jesus,ginsogo na ang pira ka manogdomaraang mga Judio agud pangabayun si Jesusnga magayan doto sa anang balay kagayadun anang oripun. 4 Pagabot nandakay Jesus nagpakitloy sanda nga mayadkanana. Makon nanda, “Kon maimo boligira ang kapitan, ay mayad tana gid ngatao. 5 Palangga na kita nga mga Judiokag nagpatindug tana pa gani ang simbaanpara kanatun.”

6 Kag nagtawas si Jesus kananda. Angsanda marapit run sa anang balay ang kap-itan, ginsogo ang kapitan anang pira kaamigo agud solang-solangun si Jesus kagnagbilin nga konon tana toladia, “Ginoo,

Lucas 7:7 90 Lucas 7:28bukun ako bagay nga magsulud kaw pa saakun balay. 7Maman ra dan nga bukun akomismo ang nagayan kanimo tungud ngaginakilala ko nga bukun ako ra bagay ngamagpangatobang kanimo. Magambal kawlang kag magaayad run akun sorogoon.8 Naulaman ko dia tungud nga ako mayopisyal, kag akomaymga sinakupan ra ngamga soldado. Kon magkoon ako sa isaranga magpanaw, nagapanaw tana. Kag konmagkoon ako sa isara nga magparapit, na-gaparapit tana. Kag kon ano akun ginasogosa akun sorogoon, ginaimo na ra. Ganinagapati ako nga kon ano imong iambalmatotoman.” 9 Pagkabati dato ni Jesusnatingala tana nga mayad. Nagatobangtana sa mga tao nga nagatarawas kananakag nagkoon, makon na, “Sa matood tana,ara ako pa gid kakita tao sa Israel ngamay pagtoo nga pario dia.” 10 Anang mgaginpadara ang kapitan nagbalik sa anangbalay kag pagabot nanda, nakita nanda ngamayad run ang oripun.

Ginbanawni JesusAnangBata angBalo ngaBabai

11 Ara lang boay si Jesus doto kag na-gayan tana sa banwa ang Nain. Nagtawaskanana anang mga somolonod kag doro panga mga tao. 12 Ang sanda nagainamputrun sa banwa ang Nain nataboan nandanga nagapagoa ang malubung ang pataykag doro gid nga mga tao ang nagako-rompanyar. Ang patay nga lalaki nga in-oglubung bogtong pa man nga bata angbalo nga babai. 13 Pagkakita ni Jesus saanang nanay ang napatay, nalooy tana.Makon na, “Indi kaw ron magpanangis.”14Nagparapit dayon si Jesus sa ginabutan-gan ang patay kag ginawidan na agudmag-tadung ang mga nagadara. Kag nagtadungsanda. Makon dayon ni Jesus sa patay,“Noy, pagbangon!” 15 Nagbangon angpatay, nagpongko kag nagambal dayon.Pagkatapos ginintriga tana ni Jesus saanang nanay. 16 Pagkakita dato ang mgatao ginkulbaan sanda, kag gindayaw nandaang Dios. Makon nanda, “Gindumdum angDios anang mga tao. Ay sulunga, gintawanna kita gamanan nga propita.” 17 Kagang barita parti sa anang ginimo ni Jesusnaglapnag sa bilog nga Judea kag sa tanannga mga logar sa palibot.

Si Jesus kag si Juan nga Manogbunyag(Mt. 11:2-19)

18 Ang tanan nga dia nga natabo gin-barita kay Juan anang mga somolonod.19 Gani gintawag ni Juan ang darwa saanang mga somolonod kag ginsogo na ngamagayan sa Ginoo agud pamangkoton kontana run andang ginapaabot okon maulatsanda pa ang iba. 20-21Gani nagayan sandakay Jesus. Pagabot nanda doto doro anangginapangayad ni Jesus nga mga masaki-tun, ang mga sugung andang pamatyag,kag ang mga ginsuludan ang malain ngaispirito. Doro ra nga mga bolag anangginapangayad kag nakakita run. Karon,nagpamangkot kay Jesus ang darwa ngadato ka somolonod ni Juan, makon nanda,“Kami ginsogo digi ni Juan nga manog-bunyag agud magpamangkot kanimo konikaw ron manda amun ginapaabot okonmaulat kami pa ang iba?” 22Makon ni Jesuskananda, “Pagbalik kamo doto kay Juankag sogidan nindo tana kon ano akun gi-naimo nga indong nakita kag kon ano akunginaambal nga indong nabatian. Kononnindo tana nga ang mga bolag nakakakita,ang mga piang nakakapanaw, ang mgabungul nakakabati, ang mga aroon na-gaayad, ang mga patay ginaboi, kag angMayad nga Barita ginawali sa mga pobri.23 Masoirti ang mga tao nga ara nagadodakanakun.”

24 Pagkalombos anang mga ginsogo niJuan, nagpamangkot si Jesus sa mga tao,makon na, “Pagayan nindo kay Juan sanaligwin nga logar, ano indong ginapaabotnga makita? Nagayan kamo doto agudmakita nindo ang tao nga nagapaayon-ayon pario sa kogon kon uyupun ang an-gin? 25 Okon nagayan kamo doto agudmakita nindo ang tao nga maraalun ananglambong? Garing ang mga tao tana ngamasaradya andang lambong kag pagostoandang pangaboi nakikita sa mga palasyo.26 Abi sogidi nindo ako kon basi nagayankamo doto. Para makita anang propita angDios? Tama, propita tana manda kag sobrapa gani sa propita. 27Ay tanamaman anangginakoon ang Dios sa Kasolatan nga na-gakoon, ‘Paonaun ko kanimo akun manog-barita agud ipriparar na imong aragian.’ ”28Kag makon pa ni Jesus, “Sa matood tana,

Lucas 7:29 91 Lucas 7:50asta dadi ara may nabata sa kalibotan ngamaglabaw pa kay Juan. Piro ang tao dadinga nagapasakup sa anang pagari ang Dios,bisan tana ang pinakakubus, mas labawtana kay Juan.”

29 Pagkabati nanda sa anang mga pan-odlo ni Jesus, doro nga tao, pati ang mgamanogsokot ang bois, ang nagkompormi saanang ginapaimo angDios, ay nagparabun-yag sanda ra kay Juan. 30 Piro ang mgaPariseo tana kag ang mga manogtodlo angKasogoan ara nagkompormi sa anang gi-napaimo ang Dios kananda, ay ara sandamagparabunyag kay Juan.

31 Makon pa gid ni Jesus, “Sa ano kokabay ipaalimbawa ang mga tao sa tyimponga dia? 32 Midyo sanda sa mga bata nganagaporongko sa plasa nga nagakoon saisara kag isara, makon nanda, ‘Gintokarannamun kamo ang sonata nga pangkasal,garing ara kamo magsaot. Ginkantaannamun kamo ang kanta nga para sa patay,garing ara kamo ra magpanangis!’ 33Kamotoladan ra, ay pagabot ni Juan, nakitanindonga limitado anang ginakaun kag aratana nagainum angmga irinumun nga kar-ilingin. Gani nagakoon kamo nga tana maymalain nga ispirito. 34Kag Ako nga NagingTao, pagabot ko, nakita nindo nga sigi akunkaun kag inum, gani nagakoon kamo ngaako nagatinakab kag parapalingin. Kagnagakoon kamo ra nga ako anang amigoangmgamakasasala pario angmgamanog-sokot angbois. 35Piro indi bali, angmga taonga nagasonod sa anang kabubutun angDios nagapamatood nga osto manda anangginapaimo ang Dios.”

Si Jesus sa Anang Balay ni Simon ngaPariseo

36 Karon, may sangka Pariseo nga nag-imbitar kay Jesus nga doto magkaun saanang balay. Gani nagayan doto si Je-sus kag nagkaun. 37 Doto sa banwa ranga dato may sangka babai nga kilala ngamakasasala. Pagkabati na nga si Jesus dotosa anang balay ang Pariseo nagayan tanadoto. May dara tana nga tibod-tibod ngamay sulud nga agoa. 38 Nagparapit tanasa anang likod ni Jesus kag doto tana saanang sikian kampi nagpanangis. Anangmga loa nagtoro sa anang siki ni Jesus.Ginpaidan na anang book kag ginarukan.

Pagkatapos ginboboan na paamot anangsiki ni Jesus. 39 Pagkakita dato ang Pariseonga nagimbitar kay Jesus, makon na saanang isip lang, “Kon dia nga tao matoodmanda nga propita, andan naulaman nakon sino kag kon anong klasi nga babai angnagatandug kanana, ay ang babai nga danmakasasala.” 40Piro naulaman ni Jesus konano anang ginaisip, gani makon na, “Si-mon,may isogid ako kanimo.” Makonni Si-mon, “Ano dato maistro?” 41 Kag nagsabatsi Jesus paagi sa paanggid, makon na, “Maydarwa ka tao nga nagpangotang koartasa manogpaotang. Ang isara nagotang500, kag ang isara 50. 42 Ang ori tun-gud nga indi sanda makabayad ara sandarun lang pagpabayada ang nagpaotangkananda. Ta sino sa darwa nga datoang mas mabaul anang pagpamalangga saandang naotangan?” 43 Nagsabat si Si-mon, makon na, “Sigoro ang mas mabaulanang otang.” Makon ni Jesus, “Ostoimong sabat.” 44 Kag ginbalikid na dayonang babai kag magkoon kay Simon, “Tanakita mo ang babai nga dia? Pagsuludko kaina digi sa imong balay ara mo akogani pagtawi ang tobig nga inogogas saakun siki. Piro ang babai nga dia anangloa anang ginogas sa akun siki, kag anangbook pa gani anang ginimo nga pamaid.45Aramo ako pagaruki bilang imong bisita,piro tana tana alin pa akun pagabot digisigi anang aruk sa akun siki. 46 Ara mopagpatoroi lana akun olo bilang pagbatonkanakun, piro ang babai tana nga dia, angmaraalun pa nga paamot anang ginbobosa akun siki. 47 Gani sogidan ta kaw, ngaanang mabaul nga gogma nga ginpakitanagapamatood nga anang mga sala ngadoro gid ginpatawad run; piro ang taotana nga maistan lang anang sala nga gin-patawad, maistan ra lang ang pagigogmanga anang ginapakita.” 48 Makon dayonni Jesus sa babai, “Ginpatawad run imongmga sala.” 49Angmga nagkaraun kaiban niJesus nagkoon sa andang isip lang, makon,“Sino gid kabay dia, nga bisan angmga salaginapatawad na?” 50Makon dayon ni Jesussa babai, “Nalowas kaw tungud sa imongpagtoo. Sigi, pagoli run, kag indi ka runmagsari palibug.”

Lucas 8:1 92 Lucas 8:18

8Angmga Babai nga Nagabolig kay Jesus

1 Pagkatapos dato, naglibot si Jesus samga banwa kagmga bario nga nagabantalaangMayad nga Barita parti sa anang pagariang Dios. Kaiban na anang dosi ka mgaapostolis, 2 kag ang iba nga mga babainga anang ginpangayad sa mgamalain ngaispirito kag mga balatian. Isara kanandasi Maria nga taga-Magdala nga pito gid kamalain nga ispirito ang ginpagoa kanana.3 Nakaiban nanda ra si Juana nga asawani Cusa nga maman anang ginasarigan niHerodes sa anang palasyo. Si Susana is-ara ra kananda kag may doro pa gid ngamga babai. Sanda ang nagtaw anang mgakinanglanun nanday Jesus alin sa andangpagkabutang.

Paanggid parti sa Manogpanggas(Mt. 13:1-9; Mc. 4:1-9)

4 May adlaw nga doro gid nga mga taoang nagarayan kag nagtiripon doto kayJesus alin sa iba-ibang mga banwa. Gin-sogidan na sanda ang paanggid, makon na,

5 “May sangka mangongoma nga nag-panggas anang bini. Sa anang pagpanggasang iba nagtugpa sa binit gid ang dalan, kagdia nalapakan ang nagaaragi kag gintokaang mga pispis. 6 Ang iba tana nagtugpasa kabatoan, piro pagtobo nalayung dayonay masyado ka mara ang logta. 7 Angiba nagtugpa sa logar nga nagatorobo angmga ilamonon nga masiit, kag dungan nganagtobo sa mga ilamonon. Piro ang orinalumus. 8Ang iba nagtugpa sa mayad ngalogta, nagtorobo kag doro gid anang nag-ing bonga.” Makon pa ni Jesus kananda,“Dapat intindiun nindo indong nabatiannga dia.”

Anang Katoyoan ang mga Paanggid(Mt. 13:10-17; Mc. 4:10-12)

9 Ginpamangkot tana anang mga so-molonod kon ano anang kaologan angpaanggid nga dato. 10 Makon na nganagsabat, “Angmga tinago ang ona parti saanang pagari ang Dios ginasogid kanindonga akun mga somolonod agud maintin-dian nindo, piro sa iba tana ginasogid paagisa mga paanggid agud ‘bisan magsulungsanda indi sanda makakita, kag bisan mag-pamati indi sanda makaintindi.’ ”

Ginsaysay ni Jesus ang Paanggid Parti saNagapanggas

(Mt. 13:18-23; Mc. 4:13-20)11Ginsaysay dayon ni Jesus anang kaolo-

gan ang paanggid. Makon na, “Ang bininga dato ara iba kondi anang ambal angDios. 12 Anang binit ang dalan nga gin-tugpaan ang bini mga tao nga nakabatianang ambal ang Dios, garing nagabot siSatanas kag ginbuul na anang ambal angDios sa andang tagiposoon, ay sabun mag-too sanda kag malowas. 13 Ang kabatoannga logta nga gintugpaan ang bini mga taonga nakabati ra anang ambal ang Dios kagginbaton nanda nga may kalipay, garingbukun tuduk sa andang tagiposoon. Ganiara lang boay andang pagtoo ay pagabotang mga pagsolay nagtalikod sanda dayon.14 Ang iba nga bini nagtugpa sa masiit ngamga ilamonon. Maman dia ang mga taonga nakabati, garing andang mga paral-ibugan kag andang mga manggad pati angmga kalipayan sa kaboi nga diamaman angnagaadlang kananda sa pagsonod sa anangkabubutun ang Dios para kananda. 15 Piroang iba tana nga bini nagtugpa sa mayadnga logta. Maman dia ang mga tao nganakabati anang ambal ang Dios, ginatipi-gan nanda gid sa andang tagiposoon kagnagaimorat sanda nga tomanun andangnabatian. Kag bisan ano nga pagsolay nganagaabot kananda nagapadayon sanda pagid sa pagimo anang kabubutun ang Diospara kananda.”

Paanggid Parti sa Solo(Mc. 4:21-25)

16 Makon pa gid ni Jesus, “Ara may na-gasindi ang solo kag pagkatapos taklubandayon okon ibutang sa idalum ang katri,kondi ginatongtong gid sa torongtonganagud masanagan ang mga tao nga maga-sulud sa balay. 17 Maman ra dan nga aragid tinago nga indi maggoa sa ori, kag aralikum parti sa anang pagari ang Dios ngaindi maulaman kag maboyagyag.

18 “Gani pamatii nindo ako nga mayad,ay ang tao nga may naulaman run ngakamatoodan kag anang ginasonod, dogan-gan pa gid ang Dios anang pagintindi. Piroang tao tana nga ara nagasonod sa anangnaulaman nga kamatoodan, pati anangpagsarig nga dian kanana bubulun pa.”

Lucas 8:19 93 Lucas 8:37Anang nanay kag Anang mga Kabogto ni

Jesus(Mt. 12:46-50; Mc. 3:31-35)

19 Karon, nagabot anang nanay kaganang mga kabogto ni Jesus. Piro tungudsa kadoroon ang tao indi sanda makapara-pit kanana. 20 Gani may nagsogid kayJesus, makon, “Imong nanay kag imongmga kabogto nagatirindug doto sa goa.Gosto nanda nga magpakigkita kanimo.”21 Piro makon ni Jesus kananda, “Ang mganagapamati kag nagatoman anang ambalang Dios maman akun nanay kag mgakabogto.”

Ginpapuut ni Jesus ang Angin kag Daloyon.(Mt. 8:23-27; Mc. 4:35-41)

22May adlaw nga si Jesus kag anang mgasomolonod nagsakay sa sakayan. Makonna kananda, “Amos matabok kita sa loyo.”Kag naglayag sanda dayon. 23 Mintrasnagapalayag sanda natorogan si Jesus.Malagat-lagat golpi lang nga nagbaskugang angin kag indi nanda run masakatang limasun, kag napabutang sanda rungid sa piligro nga kaimtangan. 24 Ganiginparapitan nanda si Jesus kag ginpokaw.Makon nanda, “Ginoo! Ginoo! Malolonodkita run!” Nagbangon si Jesus kag ginsab-dung na ang angin kag ang daloyon ngamagtadung. Kag golpi lang nga nagli-naw. 25 Makon dayon ni Jesus sa anangmga somolonod, “Ay dan, sadin run in-dong pagtoo?” Natingala nga mayad angmga somolonod nga may kakulba nga na-gakoon sa isara kag isara, “Sino gid kabaydia nga bisan ang angin kag ang mgadaloyon ginamandaran na lang kag naga-sonod kanana?”

Ginayad ni Jesus ang Tao nga Ginsuludanang mga Malain nga Ispirito

(Mt. 8:28-34; Mc. 5:1-20)26 Nagpadayon sanda layag asta

nakaabot sanda sa logar ang mga taga-Gerasa nga nagaatobang sa Galilea.27 Pagsalta ni Jesus, ginsolang-solangtana nga lagi ang lalaki nga ginsuludanang mga malain nga ispirito. Dia ngalalaki boay run nga ara nagalambongkag ara run da nagaoli sa anang balaysa banwa. Doto tana run nagaoli sa mgakowiba nga ginalubungan. 28 Pagkakitana kay Jesus nagsinggit tana kag naglood

kanana. Makon na dayon sa mabaskugnga limug, “Jesus nga Bata ang Dios ngalabaw sa tanan, ano imong labut kanakun?Nagapakitloy ako kanimo nga indi moako pagsilotan.” 29 Toladato anang koontungudnga ginsogo ronni Jesus angmalainnga ispirito nga maggoa sa lalaki. Ay boayrun nga ginagauman tana ang malain ngaispirito nga dato, kag bisan ginagapostana pa ang mga tao ang mga kadina saanang alima kag sa anang siki kag ginaban-tayan nga mayad, ginabogto na lang kagginapalayas tana ang malain nga ispiritosa naligwin nga logar. 30 Ginpamangkottana ni Jesus, makon na, “Sino imongaran?” Makon ang lalaki, “Ako si Panung.”Toladan anang sabat tungud nga doro ngamga malain nga ispirito ang nagsuruludkanana. 31 Kag nagpakitloy ang mgamalain nga ispirito nga kon maimo indisanda lang pagmandaran nga maglokso sapinakamadalum nga logar nga ginasilotankananda.

32 Doto sa marapit doro nga mga baboyang nagaparanginaun sa banggilid. Nag-pakitloy kay Jesus ang mga malain ngaispirito nga togotan sanda ngamagsulud samga baboy nga dato. Kag gintogotan sandani Jesus. 33 Gani naggoa ang mga malainnga ispirito sa tao kag nagsulud sanda samga baboy. Kag nagdaragoyon dayon angmga baboy palusub sa matidluk nga bang-gilid diritso sa tobig kag nagkaralumus.

34 Pagkakita ang mga manogsagod angmga baboy sa natabo, nagdaralagan sandasa kaadluk, kag ang mga natabo nga datoginbarita nanda sa mga tao sa banwa kagsa bokid. 35 Gani nagarayan doto kayJesus ang mga tao ay gosto nanda ngamakita ang natabo. Pagabot nanda dotonakita nanda ang tao nga dati may mgamalain nga ispirito nga nagapongko rondoto marapit kay Jesus, may lambong ronkag sa logar run anang isip. Gani ginkul-baan sanda. 36 Ang mga nakakita mismosa natabo nagsogid sa mga tao nga bagolang nagarabot doto kon paiwan nagayadang lalaki nga dato nga ginsuludan anayang mga malain nga ispirito. 37 Kag angtanan nga mga tao doto nga nagaoroli samga logar nga sakup ang Gergeseno nag-pakitloy kay Jesus nga kon maimo magalin

Lucas 8:38 94 Lucas 9:3tana doto kananda, ay sugung gid andangkaadluk. Gani nagsakay ruman sanday Je-sus sa sakayan agudmagbalik sa andang gi-nalinan. 38 Ang lalaki tana nga ginsobolanang mga malain nga ispirito nagpakitloykay Jesus nga kon maimo matawas tanakanana. Garing ginpaoli tana ni Jesus nganagakoon, makon na, 39 “Pagoli doto saindo, kag isogid mo kon ano anang mgaginimo ang Dios kanimo.” Gani nagoli anglalaki nga dato, kag naglibot tana sa bilognga banwa nga nagapanogid sa tanan konano anang mga ginimo ni Jesus kanana.

Anang Bata nga Babai ni Jairo kag angBabai nga Ginatagasan

(Mt. 9:18-26; Mc. 5:21-43)40 Pagabot ni Jesus sa loyong bay-

bay, nalipay nga mayad ang mga taosa pagsolang-solang kanana tungud ngatanan sanda nagaulat kanana. 41 Malagat-lagat may nagabot nga tao nga anang aransi Jairo. Tana sangka manogdomara sasimbaan ang mga Judio. Pagrapit na kayJesus naglood tana kag nagpakitloy ngakon maimo magayan tana anay doto saanang balay 42 tungud nga tagomatayunanang bogtong nga bata. Ang bata ngadia nga babai nagaidad mga dosi lang katoig. Nagtabid kanana si Jesus. Ang na-gapaayan run sanday Jesus doto sa anangbalay ni Jairo nagadurukdukan ang dorongtao doto kanana. 43 Karon, may babaidoto nga dosi run ka toig nga ginatagas-tagasan ang dogo. [Naobos ron gastos angtanan nga anang pagkabutang sa pagpabo-long.] Piro ara gid may nakaayad kanana.44 Anang ginimo, nagpanalut-salut tana samga tao asta nakaparapit sa anang likodkampi ni Jesus, kag gintandug na dayonanang sidsid anang lambong ni Jesus, kagnagpuut nga lagi ang paggoa anang dogo.45Makon dayon ni Jesus, “Sino ang nagtan-dug kanakun?” Tanan sanda doto nagkoonnga ara sanda katandug kanana. Ganimakon ni Pedro, “Ginoo, ang kadoro ngadan ang nagagurutuk kag nagadurukdukdian kanimo, mapamangkot kaw pa gidkon sino ang nagtandug kanimo.” 46 Pironagkoon si Jesus, makon na, “May nagtan-dug baya kanakun, tungud nga nabatyaganko nga may gaum nga naggoa kanakun.”

47 Pagkaulam ang babai nga naulaman niJesus anang ginimo, nagparapit tana nganagakurudug kag naglood kay Jesus. Kagdoto sa atobangan ang tanan ginsogidna kay Jesus kon basi gintandug na tanakag kon paiwan tana nagayad nga lagi.48 Makon ni Jesus kanana, “Nene, nalowaskaw tungud sa imong pagtoo. Sigi, pagolirun kag indi kaw ron magsari palibug.”

49 Mintras nagaambal tana pa sa babaimay nagabot alin sa anang balay ni Jairo.Makon na kay Jairo, “Imong bata patayrun. Indi run pagbudlaya ang Manog-todlo.” 50 Piro pagkabati dato ni Jesusnagkoon tana kay Jairo, makon na, “Indikaw magkaadluk, magsarig kaw lang kagmagaayad tana.” 51 Pagabot nanda saanang balay ni Jairo ara na pagtogoti angiba nga magtabid kanana sa sulud loaskanday Pedro, Juan, kag Santiago, kaganang tatay kag nanay ang bata. 52 Sigianang paranangis ang mga tao doto. Ganimakon ni Jesus kananda, “Indi kamo mag-paranangis, ay bukun ra patay ang bata.Nagakatorog tana lang.” 53 Ginkadlawannanda lang si Jesus tungud nga naula-man nanda nga patay ra gid ang bata.54 Nagparapit si Jesus sa bata kag ginaw-idan na anang alima kag gintawag nga na-gakoon, “Nene, pagbangon!” 55Kag nagba-lik anang ispirito kag nagbangon tana ngalagi. Ginkonan sanda dayon ni Jesus ngapakaunun ang bata. 56Natingala gid anangmga ginikanan; piro ginbilinan sanda niJesus nga indi gid magpanogid-sogid sabisan kino parti sa natabo nga dato.

9Ginsogo ni Jesus Anang Dosi ka Apostolis(Mt. 10:5-15; Mc. 6:7-13)

1May adlaw nga gintipon ni Jesus anangdosi ka apostolis, kag ginpanawan nasanda awtoridad kag gaumngamagpalayasang tanan nga mga malain nga ispiritokag magpangayad ang mga tao nga maymasakit. 2 Pagkatapos, ginsogo na sandadayon nga magpangwalian ang parti saanang pagari ang Dios kag magpangayadang mga tao nga may masakit. 3Ginbilinanna sanda, makon na, “Indi kamo magbalonbisan ano sa indong pagpanaw; miski bas-ton, bag, pagkaun, koarta, okon lambong

Lucas 9:4 95 Lucas 9:22nga irilisan. 4 Kon padayonon kamo sasangka balay, doto kamo ron lang gid mag-dayon astamagalin kamo sa logar nga dato.5 Piro kon ang mga tao sa sangka logarindi magbaton kanindo, bayai nindo ronlang; kag pagalin nindo, tapokan nindoang yabok sa indong siki bilang tanda kon-tra kananda.” 6 Kag nagparanaw dayonang mga somolonod kag naglibot sanda samga bario nga nagawali ang Mayad ngaBarita kag nagapangayad ang mga naga-marasakit.

Nagoloan si Herodes parti kay Jesus(Mt. 14:1-12; Mc. 6:14-29)

7 Karon, ang barita parti sa anang gi-naimo nanday Jesus nakaabot kay Herodesnga manogdomara ang Galilea. Naglibugnga mayad anang olo ni Herodes tungudnga may mga tao nga nagakoon nga siJesus maman si Juan nga manogbunyagnga nabanaw. 8 May iba ra nga nagakoonnga tana si Elias nga propita ang ona nganagabot ron. Kag may iba pa gid nga na-gakoon nga iba tana nga propita sa naonanga nabanaw. 9 Sa anang isip lang niHerodes makon na, “Kon parti kay Juan,ginpapogotan ko tana run anang olo. Pirosino tana kabay ang tao nga dia? Aykatiringala nga mga butang akun nabatianparti kanana.” Gani nagaimorat si Herodesnga makita na si Jesus.

Ginpakaun ni Jesus ang 5,000 ka Tao(Mt. 14:13-21; Mc. 6:30-44; Jn. 6:1-14)

10 Pagkabalik anang mga apostolis niJesus, ginsogid nanda kanana kon ano an-dangmga naimo. Kag pagkatapos dato gin-dara sanda ni Jesus sa banwa ang Betsaida.Ara tana may ginpatawas nga iba. 11 Piropagkasapo ang mga tao nga sanday Jesusnakaalin run, nagsonod sanda. Pagabotnanda kanday Jesus, ginbaton sanda niJesus kag ginsaysayan na parti sa anangpagari ang Dios. Kag ginpangayad na angmga nagamarasakit.

12Datongmasasalup run ang adlaw, nag-parapit kanana anang dosi ka Apostolis.Makon nanda, “Paayana run ang mga taosamga bario kag samga sitio nga sa palibotagud makapangita sanda andang pagkaunkag karatorogan, ay digi kita paman sanaligwin nga logar.” 13 Piro makon ni

Jesus, “Kamo mismo ang magtaw pagkaunkananda.” Makon nanda, “Lima lang gidka bilog atun tinapay digi kag darwa kabilog nga isda. Indi dia makaigo, loas konmagbakal kita pa pagkaun para kanandatanan.” 14 (Ang mga lalaki lang doto bali5,000 nga lagi, poira pa sa mga babai kagmga bata.) Gani makon ni Jesus sa anangmga somolonod, “Abi gropo-gropoa nindoang mga tao tag-50 kag papongkoon.”15Ginsonod nanda anang sogo ni Jesus kagginpapongko nanda ang tanan nga mgatao. 16 Ginbuul dayon ni Jesus ang lima kabilog nga tinapay kag darwa ka bilog ngaisda, kag nagtangra tana sa langit kag gin-pasalamatan na dato sa Dios. Pagkatapos,ginpamisang-pisang na dayon kag gintawsa anang mga somolonod agud ipanagtagsa mga tao. 17 Kag nakakaun sanda tanankag nagkarabosog. Pagkatapos nga angtanan nakakaun run gintipon nanda angtinapay kag ang isda nga nabilin, kag balidosi ka baskit andang napono.

Ang Ginpabotyag ni Pedro parti kay Jesus(Mt. 16:13-19; Mc. 8:27-29)

18 May adlaw nga nagpabulag si Jesussa mga tao agud magpangamoyo. Anangmga somolonod kaiban na ra. Karonnagpamangkot si Jesus kananda, makonna, “Sono sa mga tao, sino ako kono?”19Makon nanda, “May nagakoon nga ikawsi Juan nga manogbunyag. Ang iba na-gakoon nga ikaw si Elias, kag may iba pagid nga nagakoon nga ikaw isara sa mgapropita sa naona nga nabanaw.” 20Makonni Jesus kananda, “Piro para kanindo sinoako?” Nagsabat si Pedro, makon na, “Ikawang Cristo nga anang ginpangako ang Diosnga magari.”

Ginsaysay ni Jesus ang parti sa AnangParaaboton nga Pagantos kag Kamatayun

(Mt. 16:20-28; Mc. 8:30–9:1)21 Ginkonan sanda dayon ni Jesus nga

indi sanda gid magsogid bisan kino ngatana ang Cristo nga ginpangako ang Diosnga magari. 22 Ay makon na, “Ako ngaNaging Tao kinanglan nga magantos ngamayad sa anang imoon kanakun anangmga manogdomara ang mga Judio, angmga manogdomara nga pari, kag ang mgamanogtodlo ang Kasogoan. Isikway nanda

Lucas 9:23 96 Lucas 9:44ako kag ipapatay, piro sa ikatlo ka adlawmababanaw ako.”

23 Pagkatapos nagkoon si Jesus sa tanannga mga tao doto, makon na, “Kon maytao nga gosto magsonod kanakun, indi narun dapat pagisipun anang kaogalingun,kondi kada adlaw kinanglan magtomantana kanakun abir kon kamatayun anangaboton sa pagsonod kanakun. 24 Ay angbisan sino nga nagakanogon anang kaboidigi sa kalibotan nga dia mapapatay pa ragid. Piro ang bisan sino nga priparado ngamapatay tungud kanakun makakaangkunang kaboi nga ara kataposan. 25 Ano gidanang mabubuul ang tao kon maangkunna ang tanan nga butang digi sa kalibotan,piro madora anang kaboi? Ara gid! 26 Ayang bisan sino nga magkauya kanakun kagsa akunmga panodlo, ikauya ko tana ra konAko nga Naging Tao magbalik run nga maygaum nga nagalanyag alin kanakun kag saAmay kag sa mga angil. 27 Sa matood tana,may mga tao digi dadi nga indi mapataymintras indi nanda makita anang pagariang Dios.”

Nagiba Anang Oyaun ni Jesus(Mt. 17:1-8; Mc. 9:2-8)

28 Mga walo ka adlaw pagkatapos ngamaambal na dia, gindara na si Pedro, siJuan, kag si Santiago patokad sa bokidagud magpangamoyo. 29 Mintras naga-pangamoyo tana nagiba anang itsora, kaganang lambong nagpoti gid nga mayadkag masolaw. 30 Kag golpi lang maynagpakita nga darwa ka tao nga naga-pakigambal kanana. Dia sanday Moiseskag Elias. 31 Nagalanyag sanda ra, kagnagapakigambal kay Jesus parti sa anangpagalin digi sa kalibotan nga madali runlang matabo sa Jerusalem. 32 Mintras na-gakaratabo dia ngamga butang, sanday Pe-dro tana namuukan nga mayad. Piro pag-bogtaw nanda, nakita nanda si Jesus nganagalanyag kag ang darwa ka tao nga na-gatindug sa anang tupad. 33Datong maalinrun ang darwa nga dato kay Jesus, nagkoonsi Pedro kanana, makon na, “Ginoo, mayaddigi kami. Maimo kami tatlo ka kamalig,ang sakabilog kanimo, ang sakabilog kayMoises, kag sakabilog ra kay Elias.” (Angmatood tana si Pedro ara gid kaisip saanang ginaambal nga dato.) 34 Ara pa

natapos anang ambal ni Pedro kag nagabotang panganod kag ginlikupan sanda. Gi-nadlukan sanday Pedro pagtabon kanandaang panganod nga dato. 35Pagkataposmaylimug sanda nga nabatian nga nagaalindoto sa panganod nga nagakoon, makon,“Maman dia akun Bata, akun Pinili. Pa-matian nindo tana!” 36 Pagkaambal dato,nakita nanda nga si Jesus run lang angnabilin. Sa mga naglubas nga mga inadlawara anay pagsogidannanday Pedro kon anoandang nakita.

Ginayad ni Jesus ang Bata nga Ginasistianang Malain nga Ispirito

(Mt. 17:14-18; Mc. 9:14-27)37 Ang madason nga adlaw, paglusub

nanda alin sa bokid, dorong mga tao angnagsolang-solang kay Jesus. 38 Doto sakadoroan may sangka tao nga nagsinggitnga nagakoon, makon na, “Maistro, abikonmaimo lang sulunga ra anay akun batanga lalaki nga bogtong. 39 Masami tananga ginasuludan ang malain nga ispirito.Kon magabot gani, golpi tana lang nga na-gasiagit, nagakulkug, kag nagabora dayon.Aros indi magalin kanana ang malain ngaispirito, kag kon magalin run, tigbak ngamayad akun bata. 40 Nagpakitloy ako ronsa imong mga somolonod nga sobolonnanda, garing indi nanda masarangan.”41 Makon dayon ni Jesus, “Kamo nga mgatao sa tyimpo nga dia, ara kamo pagtookag baliskad indong ginaisip kag ginaimo.Asta sano pa akun pagantos kanindo? Abi,dara digi imong bata.” 42 Mintras naga-parapit kay Jesus ang bata, ginpatombatana ang malain nga ispirito sa logta kagginpakulkug. Piro ginpalayas ni Jesus angmalain nga ispirito kag ginayad na angbata, kag ginbalik na dayon sa anang tatay.43 Ang tanan nga mga tao doto natingalanga mayad sa andang nakita nga nagapak-ilala anang mabaul nga gaum ang Dios.

Nagambal Ruman si Jesus Parti sa AnangKamatayun

(Mt. 17:22-23; Mc. 9:30-32)Mintras natitingala pa ang mga tao sa

tanan nga anang ginimo ni Jesus, nagkoontana sa anang mga somolonod, makon na,44 “Tandaan nindo gid dia: Ako nga Nag-ing Tao kinanglan nga iintriga sa mga tao

Lucas 9:45 97 Lucas 10:5nga nagakontra kanakun.” 45 Garing arasanda dato kaintindi ay midyo ginalipudanandang isip agud indi nanda maangupan.Kag naalangan sanda nga magpamangkotkanana parti sa butang nga dato.

Sino gid ang Labaw sa Tanan?(Mt. 18:1-5; Mc. 9:33-37)

46 May sangka bisis nga nagbarais-baisan anang mga somolonod kon sinogid kananda ang labaw sa tanan. 47 Pironaulaman ni Jesus kon ano andangginaisip. Gani nagbuul tana ang batakag ginpatindug na dayon sa anangkilid. 48 Pagkatapos nagkoon tana dayon,makon na, “Ang bisan sino nga tungudsa anang pagtoo kanakun nagabaton kagnagaasikaso sa bata nga toladia nagabatonra kanakun. Kag ang nagabaton kanakunnagabaton ra sa nagpadara kanakun. Ayang pinakakubus kanindo maman anglabaw sa tanan.”

Ang Bukun Kontra Kanindo KadampigNindo

(Mc. 9:38-40)49 Nagkoon si Juan kay Jesus, makon

na, “Ginoo, nakakita kami ang tao nganagasobol ang mga malain nga ispirito kagimong aran anang ginagamit. Ginbawalannamun tana nga dapat indi tana mag-imo toladato ay bukun tana atun kaiban.”50 Piro makon ni Jesus kanana, “Indi nindopagbawali, ay ang bisan sino nga ara na-gakontra kanindo nagadampig kanindo.”

Ara Pagbatona si Jesus sa Sangka Bario saSamaria

51 Datong madali run lang magabot angadlaw nga si Jesus daraun run pa lan-git, nagdisisyon tana nga maayan run saJerusalem. 52 Gani may ginpaona tana ngamga tao sa sangka bario sa Samaria agudmagpriparar anang madayonan. 53 Piroang mga tao doto sa bario nga dato indimagbaton kanana ay naulaman nanda ngamapa-Jerusalem tana. 54 Pagkaulam anangmga somolonod nga si Santiago kag si Juannagkoon sanda kay Jesus, makon nanda,“Ginoo, ano kanimo, mapangayo kita angkalayo alin sa langit agudmapagba sanda?”55 Piro ginbalikid sanda ni Jesus kag gins-away. 56 Gani nagdiritso sanda run lang saibang bario.

Anang mga Somolonod ni Jesus(Mt. 8:19-22)

57 Mintras nagapadayon sanda sa an-dang pagpanaw, may sangka tao nganagkoon kay Jesus, makon na, “Masonodako kanimo bisan diin kaw magayan.”58 Piro makon ni Jesus kanana, “Ang mgasinggarong may boo nga ginaolian, kagang mga pispis may pogad, piro Ako ngaNaging Tao, ara ako balay nga akun gidnga sarang mapaowayan. Ta, matabid kawpa kanakun?” 59 Nagkoon dayon si Jesussa isara, makon na, “Pagsonod kanakun!”Makon anang sabat ang tao, “Ginoo, abimaoli ako anay, kag kon patay run akuntatay kag maipalubung ko bago ako ma-sonod kanimo.” 60Makon ni Jesus kanana,“Ang mga tao nga patay sa panulung angDios maman imong palubungun ang mgapatay. Piro ikaw tana magpanaw kag mag-wali ang parti sa anang pagari ang Dios.”61 May isara pa gid nga nagkoon kay Je-sus, makon na, “Ginoo, masonod ako kan-imo; piro togoti ako anay nga magoli kagmaglisinsya sa akun pamilya.” 62Makon niJesus kanana, “Ang tao nga nagaarado ngasigi anang balikid indi mapolosan anangpagarado. Dan toladan ra ang tao nga na-gasonod kanakun nga may ginapamaliki-dan, bukun tana bagay sa anang Ginarianang Dios.”

10Ginsogo ni Jesus anang 72 ka Somolonod

1 Pagkatapos dato, ang Ginoo nagpili72 pa gid ka tao nga anang paonaun ngatagdarwa-darwa sa mga banwa nga anangayanan. 2 Makon na kananda, “Doro angmga tao nga magatoo andan kanakun. An-dang kaalimbawa pario sa araniun ngamalapad garing kolang gid ang manogani.Gani magpangamoyo kamo sa Ginoo ngamagpadara tana mga manogani sa anangaraniun. 3 Sigi, panaw kamo ron. Piromagandam kamo, ay indong kaalimbawapario sa mga bata pa nga mga karniro ngaakun ginapadara sa mga mapirintas ngasapat. 4 Indi kamo magdara ang koarta,bag, okon sandalyas. Kag indi kamo ramagtadung sa dalan kag magpakigampangsa indong mga mabagat. 5 Kon magsuludkamo ron sa balay, magkoon kamo, ‘Kabay

Lucas 10:6 98 Lucas 10:24pa nga bindisyonan ang Dios ang pam-ilya nga dia.’ 6 Kag kon bagay sanda ngamagbaton indong pagbindisyon, bindisy-onan sanda manda ang Dios. Piro konindi, indi sanda ra pagbindisyonan angDios. 7 Magdayon kamo sa primiro ngabalay nga nagabaton kanindo, kag indikamo magsaylo-saylo indong darayonan.Batona nindo andang ginapakaun kanindo,ay ang nagapangabudlay dapat gid mannga soolan. 8 Kag kon diin kamo nga logarmagayan kag sanda nagabaton kanindo,kauna nindo ang bisan ano nga andang gi-napakaun kanindo. 9Ayada nindo doto angmga nagamarasakit kag sogidan nindo ngaoras rundia nga angDiosmagaari kananda.10Piro konmagabot kamo sa sangka banwakag indi nanda kamo pagbatonon, maga-yan kamo sa andang sa mga karsada kagmagkoon, 11 ‘Tungud nga kamo indi mag-baton kanamun, bisan ang yabok sa indongbanwa nga nagadukut sa amun siki amuntapokon bilang paandam kanindo. Tan-daan nindo dia: nagabot ron ang oras ngaang Dios magaari run.’ ” 12 Makon pa gidni Jesus sa anang mga inogpadara, makonna, “Sogidan ko kamo, pagabot ang adlawang pagukum, anang silot ang Dios sa mgatao sa banwa nga indi magbaton kanindomas sobra pa kaysa anang silot samga taga-Sodoma.”

Ang mga Banwa nga ara Naginulsul(Mt. 11:20-24)

13 Pagkatapos dato nagambal si Jesuskontra sa mga banwa nga ara naginulsul.Makon na, “Kailo kamo nga mga taga-Corazin! Kag kailo kamo ra nga taga-Betsaida! Ay kon ang mga milagro ngaakun ginimo dian kanindo ginimo ko saTiro kag sa Sidon, boay sanda run an-dan maglambong ang lambong nga sakokag magbutang abo sa andang olo bilangpagpakilala nga sanda nagainulsul run saandang mga sala. 14 Gani sa adlaw nga angDios magukum, ang silot nga para kanindomagasobra pa sa silot nga para sa mgataga-Tiro kag taga-Sidon. 15 Kag kamo ngataga-Capernaum, indong pagsarig daya-won kamo ang tanan. Piro sa impyirnokamo gid tana itatagbung!”

16 Makon dayon ni Jesus sa anang mgainogpadara, “Ang nagapamati kanindo na-gapamati ra kanakun, kag ang nagasikwaykanindo nagasikway ra kanakun, kag angnagsikway kanakun nagasikway ra sa nag-padara kanakun.”

Anang Pagbalik ang 72 ka Somolonod17 Pagbalik ang 72 nga ginpapanaw ang

Ginoo malipayun sanda, kag makon nandakay Jesus, “Ginoo, bisan ang mga malainnga ispirito soko kanamun paagi sa amunpaggamit imong aran!”

18 Makon ni Jesus kananda, “Nakita koanang pagkaolog ni Satanas alin sa langitngamidyo kilat anang kadasig. 19Gintawanko kamo gaum agud madaug nindo angtanan nga gaum atun kaaway nga si Sa-tanas. Miski lapakun nindo ang mgamagkal kagmga iwi-iwi indi kamomaiwan.Ara gid bisan ano nga makaalit kanindo.20 Piro indi kamo magkalipay tungud ngaang mga malain nga ispirito soko kanindo,kondi magkalipay kamo tungud nga in-dong aran nakasolat run doto sa langit.”

Si Jesus Ginlipay ang Ispirito Santo(Mt. 11:25-27; 13:16-17)

21 Sa oras nga dato ginlipay nga mayadsi Jesus ang Ispirito Santo. Kag makonna, “Itay, tagya kaw ang langit kag logta.Nagapasalamat ako kanimo tungud ngaang kamatoodan nga gintago mo sa mgamaaram kag may mga tinonan ginpasanagmo sa mga tao nga simpli ang kabubu-tun pario sa mga bata. Itay, salamat gidnga toladato imong gosto.” 22 Pagkatapos,makon ni Jesus sa mga tao doto, “Angtanan nga butang gintogyan kanakun akunAmay. Ang Amay lang ang nakakikilalagid kanakun nga anang Bata. Kag angnakakikilala gid sa Amay ako ra lang ngaanangBata kag angmga tao nga akun gostonga pakilalaun sa Amay.”

23 Nagatobang dayon si Jesus sa anangmga somolonod kagmagkoon kananda ngasanda-sanda lang, makon na, “Masoirtikamo tungudnga nakita nindo gid angmgabutang nga akun ginapangimo. 24 Sa ma-tood tana, doro nga mga propita kag mgaari ang ona ang nagandum nga makakitakag makabati indong nakita kag nabatiandadi, piro ara natabo sa andang tyimpo.”

Lucas 10:25 99 Lucas 11:4

Ang Mayad nga Tao nga Taga-Samaria25 May sangka manogtodlo doto ang

Kasogoan nga nagtindug kag nagpa-mangkot agud tirawan si Jesus. Makonna, “Maistro, ano kabay akun dapat imoonagud makaangkun ako ang kaboi nga arakataposan?” 26 Makon ni Jesus kanana,“Ta ano anang ginakoon ang Kasogoansono sa imong nabasaan?” 27Nagsabat angtao, makon na, “Igogmaun mo ang Ginoonga imong Dios nga tuduk gid sa imongtagiposoon, sa bilogmo nga kalag, sa tanannga imong ginaimo, kag imong isip pirmigid kanana. Kag igogmaun mo imongkapario pario imong pagigogma sa imongkaogalingun.” 28 Makon ni Jesus kanana,“Osto gid imong sabat. Imoonmo dan agudmay kaboi kaw nga ara kataposan.”

29 Piro indi gosto ang manogtodlo ngadato ang Kasogoan nga mauyan tana, ganinagpamangkot tana pa gid, makon na, “Tasino gid abi akun kapario?” 30 Ginsabattana ni Jesus paagi sa sangka istoria,makonna, “May sangka tao nga naglusub sa Jericoalin sa Jerusalem. Mintras nagapanaw tanagolpi tana lang nga ginlambayan ang mgatolisan. Ginbuul nanda anangpagkabutangpati anang lambong kag ginpikaan lampus,kag ginbayaan nanda tana nga midyo sapatay run. 31Karon, nataboanngamayparinga doto ra naglusub sa dalan nga dato.Pagkakita na sa tao nga dato nga nagaonatdoto sa dalan nagpalikay tana sa binit angdalan kag ginlubasan na lang. 32 Nagagira doto ang sangka kabolig ang mga parisa Timplo. Kag pagkakita na sa tao ngadato doto sa dalan, nagpalikay tana ra kagginlubasan na ra lang. 33 Ang ori maynakaagi doto nga bukun Judio nga taga-Samaria. Pagkakita na sa tao nga ginbalbalnalooy tana nga mayad. 34 Gani ginpara-pitan na kag ginbolong. Ginbutangan naang langis kag bino anang mga igad kagginbugkusan. Pagkatapos ginpasakay nadayon sa anang ginasakayan nga sapat kaggindara na sa sangka darayonan. Dotoginasikaso na tana pa gid. 35 Ang mada-son nga adlaw, gintawan na koarta anangtagya ang darayonan kag nagkoon, makonna, ‘Asikasoon mo tana kag kon kolang padan bayadan ko lang pagbalik ko digi.’ ”36 Makon dayon ni Jesus sa manogtodlo

ang Kasogoan, “Ta kon sa kanimo, sinokananda nga tatlo ang nagpakita nga tanamanda anang kapario ang tao nga ginlam-bayan ang mga tolisan?” 37 Makon angmanogtodlo ang Kasogoan, “Ang tao nganagkalooy kanana.” Makon dayon ni Jesuskanana, “Ta imoa ra ang pario anang gin-imo.”

Nagbisita si Jesus kanday Marta kag Maria38 Nagpadayon panaw sanday Jesus kag

nakaabot sanda sa sangka bario. Maysangka babai doto nga anang aran siMarta. Ginpadayon na sanda sa anangbalay. 39 May kabogto tana nga si Marianga nagpongko doto gid sa anang sikian niGinoong Jesus ay gosto na nga magpamatisa anang mga ginatodlo. 40 Piro si Martatana nagapalibug ngamayad sa anang pag-imus anang pagkaun nanday Jesus. Ganinagparapit tana kay Jesus kag nagkoon,makon na, “Ginoo, ay dan bali ara langkanimo nga ako ginapabayanan lang akunkabogto sa pagimus ang pagkaun. Abi konara nga boligan na ako!” 41 Makon angGinoo kay Marta, “Marta, doro nga mgabutang imong ginapalibugan kagnagarikotimong isip sa mga butang nga bukun ra gidimportanti. 42 Ang matood tana, sangkabutang lang gid ang pinakaimportanti kagmaman dia anang ginpili ni Maria, kag diaara may makabuul kanana.”

11Nagtodlo si Jesus Parti sa Pangamoyo(Mt. 6:9-13; 7:7-11)

1 May sangka adlaw nga pagkatapospangamoyo ni Jesus, isara sa anang mgasomolonod ang nagparapit kanana kagmagkoon, makon na, “Ginoo, si Juannga manogbunyag nagtodlo sa anang mgasomolonod kon paiwan magpangamoyo.Todloi kami ra kon paiwan magpang-amoyo.”

2 Gani makon ni Jesus kananda, “Konkamo magpangamoyo, magkoon kamo:‘Amay, kabay pa nga taodon kaw ang mga

tao.Kabay pa nga magari ka run digi kanamun.3 Tawi kami amun kinanglan nga pagkaun

sa adlaw-adlaw.4 Patawada kami amun mga sala, ay

kami nagapatawad ra sa tanan

Lucas 11:5 100 Lucas 11:24nga nagkasala kanamun. Kagindi mo kami pagipadaug sa mgapagsolay.’ ”

5 Makon pa ni Jesus kananda, “Alim-bawa abi, ikawmay amigo, kag pagtunganggabi nagayan kaw doto sa anang balay kagmagkoon kanana, ‘Amigo, abi paurama akora anay imong pagkaun dian, 6 ay mayamigo ako bala nga bago lang nagabotkag ara ako gid ipakaun kanana.’ 7 Abi-abi lang nagsabat tana doto sa sulud nganagakoon, ‘Atig ayaw ako ron pagistorboa.Nasiradoan run paman ang poirtaan kagnagairingga kami run akun mga bata, ganimabudlay run ang magbangon para tawankaw.’ 8Ta ano karon? Samatood tana bisanindi tana magbangon kag magtaw kanimotungud sa indong pagamigoan, magaban-gon tana pa ra gid tungud nga ara kawnauya magpirit kanana, kag tawan kawimong ginakinanglan. 9Tamaman dan nganagakoon ako kanindo nga magpangayokamo sa Dios kag tawan na kamo. Magpa-dayon kamo gid sa pagparapit kanana partisa indongmga kinanglan kag tigayonon nakamo. Magpangamoyo kamo sa Dios kagsabatun na kamo. 10Tungud nga ang tanannga nagapangayo sa Dios nakakabaton.Angmganagaparapit ginatigayon. Kag angmganagapangamoyo sabatun. 11Kamongamga ginikanan, kon indong bata magpan-gayo ang isda ano indong ginataw, magkal?12Kon magpangayo itlog, tawan nindo angiwi-iwi? 13 Ta kon kamo gani nga mgatao nga malain antigo magtaw ang mayadnga mga butang sa indong mga bata, angTatay pa nga sa langit! Itaw na ra gid angIspirito Santo sa mga tao nga nagapangayokanana.”

Si Jesus kag anang Ari ang mgaMalain ngaIspirito

(Mt. 12:22-30; Mc. 3:20-27)14May sangka bisis si Jesus nagsobol ang

malain nga ispirito nga nagsulud sa sangkatao nga anang ginpaapa. Kag pagkasobolna sa malain nga ispirito nakaambal angapa nga dato. Natingala nga mayad angmga tao. 15 Piro may pira ka tao dotonga nagkoon, makon nanda, “Nagasoboldan ang mga malain nga ispirito tungudnga gintawan tana gaum ni Satanas ngaanang manogdomara ang mga malain nga

ispirito.” 16 Ang iba tana doto gostonanda nga tirawan si Jesus, gani ginkonannanda si Jesus nga magimo ang milagro,ay gosto nanda makita ang pamatood ngaginpadara tana manda ang Dios. 17 Pironaulaman tana ni Jesus kon ano andangginaisip, gani makon na kananda, “Konanang mga pomoloyo ang sangka ginar-ianmagburulag-bulag kagmagaraway, dannga ginarian madodora. Kag toladan raangmatatabo sa pamilya nga nagaburulag-bulag kag nagaaraway. 18 Gani kon si Sa-tanas kag anang mga sakup magburulag-bulag kagmagaraway paiwanmagpadayonanang ginarian? Ay kamo nagakoon ngaako nagapalayas angmgamalain nga ispir-ito tungud nga gintawan ako gaum ni Sa-tanas nga manogdomara ang mga malainnga ispirito. 19 Piro kon anang gaum niSatanas akun ginagamit para magpalayasang mga malain nga ispirito, ta sino angnagataw gaum sa indong mga somolonodnga nagapalayas ra ang mga malain ngaispirito? Indong mga somolonod mismonagapamatood nga sala kamo. 20 Karon,tungud nga paagi sa anang gaum ang Diosnagasobol ako angmgamalain nga ispirito,dia nagapamatood nga anang ginarian angDios nagabot ron digi kanindo.”

21 Kag ginsogidan sanda pa gid ni Je-sus sangka paanggid, makon na, “Kon na-gagoardya ang mapurus nga tao anangbalay, basta komplito anang armas indi gidmaiwan anang mga pagkabutang. 22 Pirokon solongon tana ang mas mapuruskanana, mapipirdi tana kag anang gi-nasarigan nga mga armas bulun kanana,kag pati anang pagkabutang ururayundayon.”

23 Pagkatapos makon ni Jesus, “Ang aranagakampi kanakun kontra kanakun. Kagang ara nagabolig kanakun sa pagtipon angmga tao sa Dios nagaparapta lang.”

Pagbalik ang Malain nga Ispirito(Mt. 12:43-45)

24 “Kon ang malain nga ispirito mag-goa sa tao nga anang ginsuludan, nagaalidtana sa mga logar nga ara tobig ay na-gapangita tana ang logar nga anang ma-pawayan. Karon kon indi tana makakitaanang parawayan maisipan na nga ma-balik tana run lang sa anang ginalinan.

Lucas 11:25 101 Lucas 11:4325Kag kon sa anang pagbalik makita na ngaang logar nga anang ginalinan limpyo ronkag naimus ang tanan, 26 mapanaw tanadayon kag magpangagad pito pa gid kamgamalain nga ispirito ngamas malain pakaysa kanana. Kagmasulud sanda dayon satao nga dato kag olian. Kag ang taomagingmas malain pa gid kaysa dati.”

Ang Matood nga Kalipay27 Pagkaambal dato ni Jesus, may babai

doto sa mga tao nga nagsinggit kanana,makon na, “Masoirti ang babai nga nag-budus kag nagpatiti kanimo!” 28 Nagsabatsi Jesus, makon na, “Piro mas masoirtipa gid ang mga tao nga nagapamati kagnagasonod sa anang ambal ang Dios.”

Nagpangayo Milagro ang mga Tao(Mt. 12:38-42)

29Mintras nagadurukdukan angmga taokay Jesus, makon na, “Masyado ra gidkalain ang mga tao sa tyimpo nga dia.Nagapangayo sanda kanakun nga pakitaanko sanda ang milagro bilang pagpamatoodkononga ako ginsogomanda angDios. Piroara iba nga milagro akun ipakita kanandakondi ang milagro nga natabo kay Jonas.30 Ay kon paiwan nga ang natabo datoanay kay Jonas naging tanda sa mga taga-Neneve nga tana ginsogo ang Dios, angmatatabo Kanakun nga Naging Taomagingtanda ra sa mga tao sa tyimpo nga dia ngaako ginsogo manda ang Dios. 31 Sa adlawang pagukum mababanaw ang Rayna angSalatanan pati ang mga tao sa dadi kagbasolon na sanda. Ay tana sa marayu pagid gani nga logar sa salatanan nagalinagudmagpamati sa anang kaaram ni AringSolomon. Piro dadi may nagatodlo diginga sobra pa kay Solomon, piro kamo tanaindi magbaton anang ginatodlo. 32Pagabotang pagukum, angmga taga-Nenevemaba-banaw ra kaiban ang mga tao sa dadi kagbasolon nanda sanda. Ay pagkabati angmga taga-Neneve dato anay sa anang walini Jonas, nagirinulsul sanda. Piro dadimay nagatodlo nga sobra pa kay Jonas,garing kamo tana indi magbaton anangginatodlo.”

Anang Pinakasolo Atun Lawas.(Mt. 5:15; 6:22-23)

33 Makon pa ni Jesus, “Ara tao nga na-gasindi ang solo kag pagkatapos tagoondayon okon takluban ang tabig, kondiginabutang gid tana sa torongtongan agudmakakita ang mga nagasulud. 34 Atunmata anang pinakasolo atun lawas. Aykon masanag imong panulung nasanaganrun da imong bilog nga lawas. Piro konimong panulung madulum nadudulumanra imong lawas. 35 Gani sigoroon mo nganasanagan kaw ron manda, ay sabun danimong ginakoon nga kasanag madulum.36 Kag kon imong bilog nga lawas nasana-gan run kag ara gid parti nga madulum,dan obos masanagan, pario sa nalanyagankaw ang masanag nga solo.”

Anang mga Ambal ni Jesus Kontra sa mgaPariseo kag mga Manogtodlo ang Kasogoan

(Mt. 23:1-36; Mc. 12:38-40)37 Pagkatapos ambal ni Jesus, may

sangka Pariseo nga nagagad kanananga magkaun doto sa anang balay.Gani nagtabid tana doto kag nagkaun.38Natingala angPariseo pagkakita nanga siJesus ara nagpangogas bagomagkaun sonosa andang nakaogalian. 39Gani makon angGinoo kanana, “Kamo nga mga Pariseonagapakita-kita lang nga mayad indongmga ginaimo, piro ang matood gid tanaindong tagiposoon pono kaakugan kagkalainan. Pario kamo sa tasa okon sapinggan nga ginalimpyoan lang sa goa.40Ara kamo manda nagagamit indong isip.Kabay ang Dios nga nagimo atun lawas nganakikita sa goa maman da ang nagimo angsa sulud. 41Gani para maging limpyo kamogid sa anang panulung, kaloyi nindo ra angmga malisud kag ayaw nindo pagikawi konano andang kinanglan.

42 “Kailo kamo nga mga Pariseo! Gi-nataw nindo indong ikapolo bisan sa in-dong mga laswa kag mga panlakut, piroginpabayanan nindo ang mga mas impor-tanti pa gid nga mga butang pario sa pag-imo ang matarung sa indong isigkatao kagpagigogma sa Dios. Dapat andan ginaimonindo ang mga butang nga dia, nga ara raginapabayani ang pagtaw indong ikapolo.

43 “Kailo kamo ra gid nga mga Pariseo!Ay kon kamo sa mga simbaan, gosto nindogid nga magpongko sa mga porongkoannga para sa mga dungganun nga mga

Lucas 11:44 102 Lucas 12:9tao. Kag sa mga logar nga dorongtao gosto nindo gid nga magtaod sandakanindo. 44 Kailo kamo ra gid, ay gina-palatonan nindo ang mga tao indong gi-naimo nga malain. Indong kaalimbawapario sa rulubungan nga ara anang tandakag ginalapak-lapak ang mga tao nga arakaulam nga dato gali sa idalum may pataynga nagaparisna kananda.”

45Pagkaambal ni Jesus dato,maymanog-todlo ang Kasogoan nga nagkoon, makonna, “Sir, sa imong ambal nga dan patikami ginagapil mo ra insolto.” 46Nagsabatsi Jesus, makon na, “Pati kamo nga mgamanogtodlo ang Kasogoan kailo ra tun-gud nga ginapabugatan nindo ang mgatao sa doro nga mga soronodon nga gi-nadogang nindo sa Kasogoan, piro kamomismo ara gid gani nagatoman. 47 Kailokamo ra! Ginapaimoan nindo anang mgapantyon ang mga propita nga ginpamatayindong mga kaolang-olangan. 48 Gani saindong ginaimo nga dia nagapamatoodkamo kag nagakompormi ra sa andang gin-imo. Ay sanda ang nagpamatay kanandakag kamo ang nagapaimo andang mgapantyon. 49Maman dan nga sono sa anangkaaram ang Dios nagkoon tana run ngalagi ang ona, makon na, ‘Magapadara akokananda ang mga propita kag mga apos-tolis; kag ang iba sa akun mga ipadarapatayun nanda, kag ang iba ingabotonnanda.’ 50 Gani kamo nga mga tao sadadi sisilotan ra ang Dios tungud sa anangpagkapatay ang mga propita ang ona, alinpa ang pagimo ang kalibotan 51 alin pakay Abel asta kay Zacarias nga ginpataysa anang ulut ang Timplo kag ang altarnga ginasonogan ang ginaalad sa Dios. Uu,sogidan ko kamo, kamongamga tao sa dadisisilotan gid tungud sa andangmgaginimo.

52 “Kailo kamo ra nga mga manog-todlo ang Kasogoan, ay ginatago nindoang pinakasosi sa pagintindi ang kama-toodan. Bukun lang nga ara kamo naga-sonod sa kamatoodan, kondi ginapamal-abagan nindo pa ang iba nga gosto mag-sonod.”

53 Pagkaalin ni Jesus sa balay nga dato,ang mga manogtodlo ang Kasogoan kagang mga Pariseo nagompisa run nga mag-dumut gid nga mayad kanana. Ginboroli-

gan nanda tana pamangkot parti sa sari-sari nga mga butang 54 agud kon magsalagani anang sabat iakosar nanda tana.

12Magandam sa mga Tao nga Pakita-kita

lang Andang Ginaimo(Mt. 10:26-27)

1 Sigi-sigi anang abot ang linibo ngamga tao doto kay Jesus kag nagaduruk-dukan sanda run. Mintras nagaparamatiangmga tao nagkoon si Jesus sa anangmgasomolonod, makon na, “Magandam kamo,ay sabun malatonan kamo anang ogali angmga Pariseo nga poros lang pakita-kita.2 Piro ara sikrito nga ginatago nga indimaggoa kag maulaman sa ori. 3Gani, bisanano indong ginsoro-sikrito sa madulum,masanag gid ngamababatian kag bisan anoindong ginotik-otik sa koarto, mabaritaanang tanan.”

Ang Dapat Kaadlukan(Mt. 10:28-31)

4 “Mga amigo, indi kamo magkaadluksa mga tao nga makapatay lang indonglawas kag pagkatapos ara sanda run sarangmaimo pa kanindo. 5 Indong kaadlukantana ara iba kondi ang Dios, tungud ngapagkatapos nga patayun na anang lawasang tao may gaum tana pa sa pagpilakanang kalag sa impyirno. Gani mamandan nga nagapadumdum ako kanindo ngatana maman indong kaadlukan. 6 Kabayang kabarato lang gid anang bayad angpispis nga mairintuk kon ibaligya. Pirobisan bali ara sa mga tao ang mga pispisnga dan, sa Dios tana ginadumdum na gidang kada isara. 7 Gani labi run gid kamo,bisan indong mga book naulaman na konpira. Maman dan nga indi kamo gid dapatmagkaadluk ay mas labi kamo pa sa abirkon pira pa karaku nga mga pispis.”

Ang Pakilala kay Cristo(Mt. 10:32-33; 12:32; 10:19-20)

8Makonpa ni Jesus kananda, “Samatoodtana, ang bisan sino nga nagakoon sa mgatao nga ako anang Ginoo, Ako nga NagingTaomagakilala ra nga tana akun sa atoban-gan anang mga angil ang Dios. 9 Piro angnagakoon sa mga tao nga ako bukun anangGinoo, indi ko ra pagkilalaun nga tana akun

Lucas 12:10 103 Lucas 12:33sa atobangan anang mga angil ang Dios.10 Ang bisan sino nga magambal kontraKanakun nga Naging Tao mapapatawad;piro angmagambal kontra sa Ispirito Santoindi gid pagpatawadun.

11 “Kon tungud sa indong pagtoo daraunkamo sa anang mga simbaan ang mga Ju-dio okon sa mga manogdomara ang mgabanwa agud imbistigarun, indi kamo mag-palibug kon ano indong isabat. 12 Ay saoras nga dato ang Ispirito Santo mamanang magatodlo kanindo kon ano indongisabat.”

Paanggid Parti sa Manggaranun ngaNagsarig sa Anang Manggad

13 May tao doto nga nagkoon, makonna, “Maistro, abi kona ra akun gorangnga lalaki nga partian na ako amun sorob-liun.” 14 Makon ni Jesus kanana, “Ikawnga tao kaw, sino ang nagimo kanakunnga wis okon manogparti indong pagk-abutang?” 15 Makon dayon ni Jesus samga tao, “Magamdam kamo sa tanan ngaklasi nga kaakugan, ay ang matood ngakaboi bukun dipindi sa dorong manggad.”16 Kag ginsogidan na sanda dayon angsangka paanggid, makon na, “May sangkatao nga manggaranun nga may logta ngadoro gid anang tubas. 17Gani sa anang isipang tao nga dato makon na, ‘Ano kabayakun imoon? Ara ako ron butangan akunpatubas! 18 Mayad pa sigoro ipaguba koakun mga bodiga kag mapaimo ako dayonang mas mabaul pa gid, kag doto ko ibu-tang akun mga patubas kag mga pagk-abutang. 19 Pagkatapos, tungud nga dororon akun natipon para sa paraaboton ngamga tinoig, mapaway-way ako ron lang,magkaun, maginum, kag magpangalipay.’20 Garing makon ang Dios kanana, ‘Kabos-kabos nga tao! Karon sa gabi bawiun runimong kaboi. Ta sino kabay ang mapolosimong gintipon nga manggad?’ 21 Dantoladan anang kaalimbawa ang tao nganagatipon ang manggad para gid lang saanang kaogalingun piro pobri sa anangpanulung ang Dios.”

Ang Pagsarig Dapat sa Dios(Mt. 6:25-34)

22 Makon dayon ni Jesus sa anang mgasomolonod, makon na,

“Maman dan nga ginakonan ko kamo ngaindi kamo magsari palibug sa indong pag-pangaboi kon ano indong kaunun kag konano indong isoksok. 23 Ay gintawan kamoang Dios kaboi kag lawas nga mas impor-tanti kaysa pagkaun kag sa lambong, ganiindi maimo nga indi na kamo pagtawan in-dong pagkaun kag paglambong. 24 Sulunganindo angmga wak: ara sanda nagatanum,ara nagaani, kag ara sanda bodiga ngaginatiponan andang pagkaun, piro gina-pakaun sanda ang Dios. Mas labi kamokaysa mga pispis, gani indi na kamo gidpagpabayanan! 25 Sino kanindo ang maka-palawig indong kaboi bisan maistan langpaagi sa indong pagpalibug? Ara gid!26Gani, tungud nga ara kamo ra gid maimopara mapalawig indong kaboi bisan mais-tan lang gid, ta basi kon ano-ano pa gidnga mga butang indong ginapalibugan?27Sulunga nindo bala kon paiwannagatoboang mga bolak; ara sanda nagapangabud-lay okon nagaabul. Piro sa matood tana,bisan ang bantog kag manggaranun ngaari nga si Solomon, anang mga lambongindi makaiwan-iwan sa anang kasadya angbisan isara sa mga bolak. 28 Gani konginapasadya ang Dios ang mga ilamononnga boi dadi dian sa taramnan, piro sakaboayan ginatotodan ra lang, maimo balanga indi na kamo pagpalambongan? Angkaistan gid indong pagtoo! 29 Kag indikamo ra magsari palibug kon ano indongkaunun kag inumun. 30 Ay maman dananang ginasari palibugan ang mga tao ngaara nagatoo sa Dios. Piro kamo tana,indong Tatay sa langit nakaulam nga ki-nanglan nindo dan. 31 Gani indong imoontana, intindiun nindo anang ginarian kagindong mga kinanglanun nga dan itaw nara kanindo.”

Manggad sa Langit(Mt. 6:19-21)

32 “Kamo nga nagasonod kanakun piralang gid, piro indi kamo magkaadluk ayginbuut indong Tatay nga paariun kamosa anang ginarian. 33 Pamaligyaan nindoindong pagkabutang kag ipanaw nindoanang bayad sa mga malisud agud indikamo gid mawaran kag magapatago kamopa ang sigorado nga manggad doto sa lan-git. Doto tana indong pinatago indi run

Lucas 12:34 104 Lucas 12:55gid maboinan okon marangga, tungud ngaara doto takawan nga makaparapit kag arara may nagapangutkut. 34 Ay kon diinnakabutang indong pinakamanggad dotora pirmi indong isip.”

Masarigan nga mga Sorogoon35-36Kag makon pa gid ni Jesus kananda,

“Magpriparar kamo pirmi agud indi kamomagolpian kon magbalik indong Ginoo.Wada nindo ang mga sorogoon nga na-gaulat sa anang pagbalik andang agalunnga nagayan sa ponsyon. Nagabantaysanda kag ara nanda ginapataya andangmga solo. Gani bisan anong oras mag-abot andang agalun, kon magpanoktok,mabobokasan nanda ra nga lagi ang poir-taan. 37 Masoirti dan nga mga sorogoonnga pagabot andang agalun nagabogtawkag priparado. Sa matood tana, pa-pongkoon na ang mga sorogoon nga datodoto sa anang lamisa kag tana mismoang masirbi kananda. 38 Masoirti sandamanda konmaabotan sanda nga priparadosa anang pagabot bisan tungang gabi okonkasanagun pa. 39 Tandai nindo dia: konnaulaman lang ang tagbalay kon sanomaabot ang takawan, sigorado nga ban-tayan na gid agud indi makasulud angtakawan sa anang balay. 40Ganimagbantaykamo pirmi, ay sa oras nga ara nindo gi-nadaumdauma, magaabot Ako nga NagingTao.”

Ang Masarigan kag ang Indi Masarigannga Sorogoon

(Mt. 24:45-51)41 Nagpamangkot si Pedro, makon na,

“Ginoo, para kino ang paanggid nga dato,para kanamun nga imong mga somolonodokon para sa tanan?” 42Ginsabat tana ni Je-sus paagi sa sangka paanggid pa gid,makonna, “Indi bala nga kon sino ang masarigankag maaram nga sorogoon maman anangginapili ang tagbalay nga magdomara saanang kaiban nga mga sorogoon, kag tanaang nagataw kananda andang pagkaun satama nga oras? 43 Masoirti ang sorogoonnga dan kon sa pagbalik anang agalunmaabotan tana nga ginaimo na ang gina-paimo kanana. 44 Sa matood tana, imoontana run gid anang agalun nga manog-domara sa anang tanan nga pagkabutang.45 Piro kailo ra ang sorogoon nga kon

paglarga anang agalun maisipan na ngamaboay tana pa magbalik, gani ompisaanna run pamintas anang kapario nga mgasorogoon, lalaki kag babai, kag ara tanarun iba nga ginaimo kondi angmagpagostokaun, inum kag palingin. 46Maabot anangagalun sa oras nga ara na gid ginadaum-dauma, kag tuktukun tana dayon. Ibilangtana sa mga tao nga indi gid masarigan.

47 “Ang sorogoon nga nakaulam konano anang gosto anang agalun piro aranagaliuk-liuk kag ara nagasonod sa ananggosto anang agalun doro nga anot anangmatitirawan. 48Kag ang sorogoon tana ngaara kaulam kon ano anang gosto anangagalun kag nakaimo ang mga butang ngabukunmayad anoton ra, piromaistan lang.Ay ang bisan sino nga gintawan doro, dorora ang ginapaabot alin kanana. Mas doroang ginapaabot sa tao nga ginpiaran doro.”

Si Jesus Nagapaburulag-bulag ang Pamilya(Mt. 10:34-36)

49 Nagkoon ra si Jesus kananda, makonna, “Ako nagayan digi sa kalibotan nga diaagud sintinsyaan ang mga tao. Andangsintinsya maging pario sa kalayo kag gostoko nga magrarab run. 50 Piro bago danmatabo doro anay nga mga kalisud akunmaagian. Kag indi ako gid mapabutangmintras ara pa matapos.

51 “Indong pagsarig nagayan ako digipara magdara kalinung sa kalibotan ngadia. Piro ang matood tana, nagayan akodigi agud magpaburulag-bulag ang mgatao. 52 Ay alin dadi, tungud kanakun maylima ka tao sa pamilya nga magakarampi-kampian. Ang tatlo kontra sa darwa kagang darwa kontra sa tatlo. 53Ang tatay kaganang bata nga lalaki magakontraan. Angnanay kag anang bata nga babai magakon-traan. Kag ang panogangan nga babai kaganang omagad nga babai magakontraan.”

Panilagan Nindo ang Tyimpo(Mt. 16:2-3)

54 Makon dayon ni Jesus sa mga tao,makon na, “Digi kanatun konmakita nindogani ang galum sa kasalupan kampi na-gakoon kamo nga maoran, kag nagaoranmanda. 55 Kag kon maguyup run gani angsalatan nagakoon kamo nga magainit, kag

Lucas 12:56 105 Lucas 13:19

nagainit ra gani. 56 Antigo kamo magpani-lag kon ano ang matatabo sa kalibotan saindong pagsulung sa logta kag sa langit,piro basi indi kamomagpanilag sa mga na-gakaratabo dadi? Pakita-kita lang indongpagkadiosnon!”

Magpakigosay Kaw sa Imong Kaaway(Mt. 5:25-26)

57 “Basi ara nindo gid ginabinag-binagakon ano ang tama. 58 Kon may magakosarkanimo, imoratan mo nga lagi nga mag-pakigariglo mintras nagapaayan kamo palang sa korti. Ay sabun daraun na kawgid sa wis kag iintriga kaw dayon ang wissa polis agud prisoon. 59 Kag indi kawgidmakagoa kon indi mo anay pagbayadanang tanan mo nga molta.”

13Maginulsul Kamo ron

1 May mga tao doto nga nagbarita kayJesus parti sa mga taga-Galilea nga gin-papatay ni Pilato mintras nagaalad sandaang mga sapat. 2 Makon ni Jesus sa mganagbarita kanana, “Sigoro nagaisip kamonga natabo dato kananda tungud nga masmalain sanda nga mga tao kaysa sa iba ngamga taga-Galilea. 3 Piro bukun! Sogidanko kamo, loas kon magirinulsul kamo kagmagtaralikod sa indong mga sala, kamotanan madodora ra. 4 Pario ra sa natabosa 18 ka tao nga natombaan ang tori dotosa Siloam kag nagkarapatay. Sigoro indongpagsarig sanda run gid ang pinakamalainsa mga taga-Jerusalem. 5Piro bukun! Sogi-dan ta kamo, kon indi kamo magirinulsulkagmagtaralikod sa indongmga sala, kamotanan madodora ra.”

Ang Kaoy nga Ara Nagapamonga6 Kag ginistorian sanda dayon ni Jesus

ang sangka paanggid, makon na, “Maysangka tao nga may gintanum nga igirasa anang kaobasan. Ginayanan na anangtanum nga dato kag ginsulung kon maybonga, piro ara tana gid may nakita.7Gani ginkonan na ang nagaasikaso anangkaobasan, makon na, ‘Tatlo ron ka toigakun balik-balik digi nga nagasulung konmay bonga ang igira nga dia, piro ara pa ragid man. Mayad pa putputun mo ron lang.Ginabuul na lang anang abono ang logta.’

8 Piro makon ang nagaasikaso anang logta,‘Pabayanan ta lang anay sa dagon nga diaay kalian ko anang palibot kag abonoandayon. 9Kag basi pa lang ngamagpamongasa madason nga toig. Piro kon indi pa ragid, bago ta run putputun.’ ”

Ginayad ni Jesus ang Babai nga Bogtot10 May Adlaw nga Inogpaway nga si Je-

sus nagayan sa anang simbaan ang mgaJudio kag nagtodlo doto. 11 Karon, maybabai doto nga bogtot tungud nga gi-napamasakit tana ang malain nga ispir-ito. Sa sulud 18 ka toig indi tana gidmakatadlung anang lawas. 12 Pagkakitakanana ni Jesus gintawag na kag magkoon,makon na, “Manding, libri ka run sa imongmasakit nga dan.” 13 Kag gintongtongna dayon anang alima sa babai nga dato.Lagi-lagi nagtadlung anang likod kag nag-dayaw tana sa Dios. 14 Piro nasilag ngamayad angmanogdomara sa simbaan, tun-gud nga nagpaayad si Jesus sa Adlaw ngaInogpaway. Makon na sa mga tao, “Sasangka simana may anum kita kabay kaadlaw nga inogobra. Sa mga adlaw ngadan magayan kamo digi agud magpabo-long, piro indi tana kon Adlaw nga Inogp-away.” 15 Ginsabat tana ang Ginoo, makonna, “Pakita-kita lang indongpagkadiosnon.Indi bala nga kon kamo may baka okonkabayo, ginaobad nindo kag ginagoyod samga parainuman bisan Adlaw nga Inogp-away? 16 Kon ginaimo nindo dan sa sapat,basi indi ta pagimoon ang mayad sa babainga dia nga isara ra sa anang mga kaliwatni Abraham? Gingapos tana ni Satanas sasulud 18 ka toig, gani dapat libriun tana saanang gaum ni Satanas abir kon dia Adlawnga Inogpaway.” 17 Sa anang sabat ngadato ni Jesus nauya ang mga nagakontrakanana. Piro ang mga tao tana nalipay ngamayad tungud sa mga makatiringala ngamga butang nga anang ginpangimo.

Paanggid Parti sa Lamigas nga Mostasa(Mt. 13:31-32; Mc. 4:30-32)

18Nagpadayon pa gid si Jesus sa pagam-bal. Makon na, “Sa ano ko kabay ipa-tolad anang pagari ang Dios? 19 Anangpagari ang Dios pario sa bosol ang mostasanga ginpanggas ang sangka tao sa ananggardin. Nagtobo ang mostasa kag nagbaul

Lucas 13:20 106 Lucas 14:5nga daw sa kaoy anang kataas, kag na-pogadan angmgapispis anangmga sanga.”

Paanggid Parti sa Pampaabok ang Tinapay(Mt. 13:33)

20 Pagkatapos nagambal ruman si Jesusparti sa pagrapta anang pagari ang Dios samga tao. Makonna, “Sa ano pa kabay ipaal-imbawa anang pagari ang Dios? 21 Pariodia sa pampaabok nga ginlakut ang babaisa sangka labador nga arina nga anangginmasa, kag nagabok dayon ang bilog ngaminasa.”

Ang Poirtaan nga Masipot(Mt. 7:13-14, 21-23)

22 Mintras nagapaayan si Jesus saJerusalem sigi anang panodlo sa mgabario kag mga banwa nga anang naagian.23 Karon, may sangka tao nga nagpa-mangkot kanana, makon na, “Ginoo, anokabay, maistan lang ang mga tao ngamalowas?” Ginsabat tana ni Jesus paagisa paanggid. Makon na, 24 “Magimoratkamo gid sa pagsulud sa masipot ngapoirtaan. Ay ang matood tana, doro andanang maliag nga magsulud, garing indisandamakasulud. 25Konnakapanirado ronang tagbalay anang poirtaan magaagoantakamo ron lang gid tindug sa goa ngamagapanoktok kag magasari koon nga‘Ginoo, pasuluda kami ra.’ Piro sasabatunna kamo nga nagakoon, ‘Ara ako kakilalakanindo.’ 26 Pagkatapos masabat kamonga, ‘Kabay nagkaraiban kita sa pagkaun,kag nakatodlo kaw ra sa mga karsadasa amun banwa.’ 27 Piro masabat tanakanindo nga, ‘Basta ara ko kamo gidnakilala. Pagparayu kamo kanakun,tanan kamo nga nagaimo ang malain!’28Magapanangis kamo kag mapapagut in-dong ngipun konmakita nindo indongmgakaolang-olangan nga sanday Abaraham,Isaac, Jacob kag ang tanan ngamga propitadoto sa anang ginarian ang Dios, piro kamotana ginpilak sa goa. 29Kagbukun langdan,kondi makikita nindo pa ang mga bukunJudio nga nagaralin sa tanan nga parti angkalibotan nga magapongko kag magakaundoto mismo sa anang ginarian ang Dios.30 May mga tao nga midyo bali ara sandadadi, piro kon magabot ron ang adlawnga dato kikilalaun sanda. Kag may mga

ginakilala dadi nga kon magabot ron angadlaw nga dato bali ara sanda run lang.”

Anang Pagpamalangga ni Jesus saJerusalem

(Mt. 23:37-39)31 Sa oras ra nga dato may mga Pariseo

nga nagparapit kay Jesus kag nagkoon,makon nanda, “Kinanglan magalin kawdigi tungud nga gosto ni Herodes nga ipa-patay kaw.” 32 Piro ginsabat sanda ni Je-sus, makon na, “Panaw, sogidi nindo angtoso nga dan nga Herodes nga sigi akunpangsobol ang mga malain nga ispiritokag nagapangayad ako ang mga masakitundadi asta sa aruman kag sa ikatlo ka adlawmatatapos ko ron akun obra. 33 Kinanglangid nga padayonon ko akun pagpanaw ngadia dadi, aruman, kag asta sa isarang aru-man tungud nga bukun bagay nga angpropita patayun sa ibang logar kondi saJerusalem.

34 “Kamo nga mga taga-Jerusalem, basiginapamato kag ginapamatay nindo angmga propita ang Dios nga ginpadarakanindo? Boay run akun andum ngatiponon kamo kag atipanun pario sa inannga manok nga nagatipon anang mga pisusa idalum anang mga pakpak, garing indikamo kanakun. 35 Dadi, baala kamo ronsa indong kaogalingun. Ay indi nindo akoron gid makita asta magabot ang adlawnga magakoon kamo nga, ‘Dayawon angnagaabot nga ginpadara ang Ginoo.’ ”

14Ginayad ni Jesus ang Tao nga Masakitun

1 May sangka Adlaw ruman nga Inogp-away nga si Jesus ginimbitar ang isara samga manogdomara ang mga Pariseo ngamagkaun doto sa anang balay. Pagabotni Jesus doto ginbantayan tana nga mayadang mga tao nga nagakontra kanana konlapasun na ang Kasogoan. 2 Karon, maytao doto nga nagaparamanug anang bilognga lawas. 3 Nagpamangkot si Jesus samga manogtodlo ang Kasogoan kag samga Pariseo, makon na, “Ginatogot balaatun Kasogoan nga magpangayad ang mgamasakitun kon Adlaw nga Inogpaway okonara?” 4 Piro ara sanda gid naglimug-limug.Ginkaputan na dayon ang tao nga dato kagginayad na. Pagkatapos ginpaoli na. 5 Kag

Lucas 14:6 107 Lucas 14:26nagkoon tana sa mga tao doto, makon na,“Pario abi may dian kanindo nga anangbata okon anang baka naolog sa bobon angAdlaw nga Inogpaway, ta pabayanan nindolang ay Adlaw nga Inogpaway?” 6 Piroara ra gid may nagsabat kanana sa anangpamangkot nga dia.

Pagamoma kag Pagpaubus7 Napanilagan doto ni Jesus nga ang

mga tao nga ginpangimbitar nagapili gidang mga porongkoan nga para sa mgaimportanti nga mga tao. Gani nagsaysaytana kananda. 8 Makon na, “Kon ikawginaimbitar sa mga ponsyon ang kasal,indi mo pagpiliun ang porongkoan ngapara sa mga importanti nga mga tao. Aysabun may ginimbitar nga mas importantipa gid kaysa kanimo. 9 Kag ang nag-imbitar kanindo nga darwa magaparapitkanimo kag magkoon, ‘Abi pagalin anaydian, ay dan nga porongkoan para sa taonga dia.’ Ta kon toladan ang matabo,mauyan kaw kag kon diin ka run lang ngabinit-binit mapongko. 10Piro imong imoontana kon ikaw imbitarun, piliun mo langang porongkoan nga sa binit-binit, agudpagabot ang nagimbitar kanimo parapitankaw kag daraun doto sa importanti ngamga porongkoan. Ta kondimapadungugankaw sa atobangan ang tanan nga ginim-bitar. 11Ay ang bisan sino nga nagapataas-taas anang kaogalingun ibubutang sa ubus,piro ang nagapaubus tana pataasun angDios.”

12 Makon na ra sa tao nga nagimbitarkanana, “Kon magimbitar kaw ang mgatao ngamagigma okonmagyapon kanindo,indi basta lang imong mga amigo okonimongmga kabogto okon imongmga pary-inti okon imong mga kamalay nga mang-garanun imong imbitarun, ay basi konimbitarun ka nanda ra. Kon toladanang matabo nabaton mo ron imong balus.13 Imong imoon tana konmagponsyon kaw,ang mga pobri, ang mga pingkaw, angmga piang, kag ang mga bolag mamanimong pangimbitarun. 14 Dan maging ma-soirti kaw nga mayad tungud nga indisanda makabalus kanimo, piro ang Diostana maman gid ang magabalus kanimopagabot ang oras nga mabanaw ang mgamatarung.”

Paanggid Parti sa Ponsyon(Mt. 22:1-10)

15 Pagkabati dato ang isara sa mga taonga nakaiban kay Jesus doto sa pagkaun,nagambal tana, “Masoirti gid ang mga taonga makairug sa pagkaun doto sa anangginarian ang Dios!” 16 Ginistorian tanadayon ni Jesus, makon na, “May sangkatao nga nagpriparar mabaul nga ponsyon,kag doro anang ginpangimbitar. 17Pagabotang oras nga inogkaun run, ginsogo naanang sorogoon nga ayanan run anangmga ginpangimbitar kag konon nga ‘Maga-yan run doto ay priparado ron ang tanan!’18 Garing kada isara kananda nagbaribadnga sanda kono indi makaayan. Makonang isara, ‘Bago ako lang kabakal logtakag dapat ayanan ko dato kag sulungun.Gani pasinsyaa ako lang.’ 19 Makon paang isara, ‘Indi ako makaayan ay bago akolang kabakal napolo ka bilog nga baka kagtirawan ko dadi kon masadya iarado. Ganipasinsyaa ako lang.’ 20 Makon pa gid angisara, ‘Bago ako lang nga nagpakasal, ganiindi ako makaayan.’ 21 Pagkatapos, nagba-lik ang sorogoon sa anang agalun kag gin-sogidan na tana kon basi indi sanda konomakaayan. Pagkabati dato ang agalunnagugut anang ginawa. Gani makon na sasorogoon nga dato, ‘Pagayan doto sa mgakarsada kag mga dalan atun banwa kagdaraa digi ang mga pobri, mga pingkaw,mga bolag kag mga piang.’ 22 Pagkaimodato ang sorogoon, makon na sa anangagalun, ‘Sir natoman run imong sogo, piromay bakanti pa gid ang karaunan.’ 23 Ganimakon ang agalun kanana, ‘Ta pagayandoto sa mga dalan sa goa ang banwakag piritun mo ang mga tao nga imongmakita nga magayan digi agud maponoakun balay. 24 Sogidan ko kamo ang ma-tood, doto sa mga tao nga ona ko ngaginpangimbitar, ara gid may makatirawkananda akun ginpriparar nga pagkaun.’ ”

Ang Pagsonod sa Ginoo(Mt. 10:37-38)

25Mintras nagapadayon si Jesus sa anangpagpanaw paayan sa Jerusalem, doro ngamga tao ang nagtawas kanana. Ginba-likid na sanda kag magkoon, 26 “Kon maytao nga gosto magsonod kanakun, piromas palangga na anang mga ginikanan,

Lucas 14:27 108 Lucas 15:15anang asawa, anang mga bata, anang mgakabogto okon anang kaogalingun kaysakanakun, indi tana poidi nga maging akunsomolonod. 27 Ang bisan sino nga bukundisidido nga magsonod kanakun asta sakamatayun indi poidi nga maging akunsomolonod. 28Ang taonga gostomagsonodkanakun pario sa tao nga nagaplano ngamapatindug ang mataas nga balay. Prim-iro binag-binagun na anay kon pira anangmagastos kag kon magaigo anang koartanga garastoson asta matapos ang balay.29Ay kon indi na dia pagimoon sabun pon-dasyon pa lang anang mapaobra maobosron anang koarta kag indi na runmakapat-apos. Gani kadlawan tana ang mga tao ngamakakita. 30Magakoon sanda nga ‘Nagsaripa patindug ang tao nga dia nga indi ralang makapatapos.’ 31 Pario ra sa sangkaari nga mapakiggira sa ibang ari. Dapatisip-isipun na anay kon anang soldado nga10,000 poidi ikontra sa 20,000 ka soldadoang isara. 32 Ta kon matimbang-timbangna nga indi poidi, mas mayad nga sa mastimprano pamagsogo tana nga lagi ang ibanga anang mga tinao sa ang kakontra ngaari nga gosto na nga magpakigosay. 33Dantoladan ra indong dapat imoon. Isip-isipunnindo anay ay kon indi nindo pagsalaanang tanan nga indong pagkabutang ngaindong ginapalabi digi sa kalibotan, indikamo poidi nga maging akun somolonod.”

Ang Asin(Mt. 5:13; Mc. 9:50)

34 “Ang asin mayad, piro kon magrimoanang lasa, ara run may maimo para ma-pabalik anang dati nga lasa. 35 Indi runmapolosan bisan ilakut pa sa mga risnaagud iabono. Gani ginapilak run lang.Ta binag-binaga nindo nga mayad indongmga nabatian nga dia.”

15Ang Nadora nga Karniro(Mt. 18:12-14)

1 Doro gid nga mga manogsokot angboiskag ibang mga tao nga ginakabignga makasasala ang nagaparapit kay Jesuspara magpamati sa anang mga panodlo.2Nagmoro-moro ang mga Pariseo kag mgamanogtodlo ang Kasogoan. Makon nanda,“Ang tao nga dia nagabaton bisan sa mga

makasasala, kag nagairug pa kananda sapagkaun!” 3Gani ginistorian sanda ni Jesusang mga paanggid, makon na,

4 “Alimbawa abi may tao nga may 100 kakarniro. Karon ang sakabilog abi nadora.Ta ano anang imoon? Syimpri salaan naanay ang 99 doto sa araraban kag pangi-taun na dayon ang nadora nga dato ngasakabilog asta makita. 5 Ta kon makitana run gani malilipay tana kag pasanunna dayon paoli. 6 Pagabot na sa anangbalay panawagun na anang mga amigo kagmga kamalay kag magkoon, ‘Dali makali-pay kita, ay nakita ko ron akun karnironga nadora.’ ” 7 Makon dayon ni Jesus,“Toladato ra doto sa langit. Mas mabaulang kalipay tungud sa sangka makasasalanga nagainulsul kaysa sa 99 nga kono mgamatarung kag indi kinanglan ngamaginul-sul.”

Koarta nga Nadora8 “Okon alimbawa abi may babai nga

may napolo ka sinsilyo. Ano kabay anangimoon kon madora ang sakabilog? Syim-pri sindian na gid ang solo kag siligan nanga mayad anang balay agud sagapun angsinsilyo asta makita. 9 Kag kon makitana run gani, panawagun na anang mgaamiga kag mga kamalay kag makoon nga,‘Magkalipay kita, ay nakita ko ron akunsinsilyo nga nadora.’ ” 10Kag makon dayonni Jesus, “Toladan ra anang kalipay angmga angil ang Dios doto sa langit kon angsangka makasasala maginulsul.”

Ang Bata nga Naglayas11 May sangka paanggid pa gid nga gin-

sogid si Jesus. Makon na, “May sangka taongamay darwa ka bata nga lalaki. 12Makonang libayun sa anang tatay, ‘Tay, abi tawanrun kanakun akun parti nga sorobliun.’Gani ginuray na anang pagkabutang saanang darwa ka bata. 13Magpira ka adlaw,ginpamaligya ang libayun anang parti ngamga pagkabutang kag pagkatapos nagayantana dayon sa marayu nga logar kag gi-noyangan na doto anang koarta sa mgabutang nga ara gid kapolos-polos. 14 Kagpagkatapos nga naobos na run gastosanang koarta, nagabot ra ang tig-gurutumgid sa logar nga dato. Gani naglisud tananga mayad. 15 Anang ginimo nagpamogon

Lucas 15:16 109 Lucas 16:7tana run lang sa tao nga taga-doto bilangmanogdamog ang baboy doto sa bokid.16 Kon kaisan gosto na run nga magkaunang damog agudmaoli-olian anang gutum,ay ara gid may nagataw kanana pagkaun.17 Ang ori, nakaisip tana sa anang kaim-tangan kag kon basi nagtoladato. Nadum-duman na nga doto kananda pagosto sapagkaun anang mga sorogoon anang tataykag tana tana masosobok ron. 18 Makonna, ‘Mayad pa maoli ako ron lang dotokay tatay kag konon ko tana nga, “Taynagkasala ako sa Dios kag kanimo. 19 Dadiindi ako ron bagay nga ibilang pa ngaimong bata, kabiga ako ron lang nga isarasa imong mga sorogoon.” ’ 20 Gani nagolitana. Mintras sa marayu tana pa, nakitatana nga lagi anang tatay. Nalooy tananga mayad sa anang bata. Domalagandayon ang tatay paayan sa anang bata kagginakus na kag ginarukan. 21Makon dayonanang bata kanana, ‘Itay, nagkasala ako saDios kag kanimo. Indi ako ron bagay ngatawagun pa nga imong bata. Imoa akoron lang nga sorogoon.’ 22 Piro anang gin-imo tana anang tatay, gintawag na anangmga sorogoon kag magkoon, makon na,‘Dali, pagbuul kamo ang pinakamasadyanga lambong kag pasoksoki nindo tana.Pasoksoki nindo ra ang singsing kag pasap-atosan. 23 Pagkatapos bulun nindo dayonang toriti nga baka nga ginapatambuk kagyawon. Maponsyon kita. 24 Tungud ngaginbilang ko nga patay run akun bata ngadia, piro dadi naboi. Nadora tana piro dadinakita run.’ Kondi nagompisa sanda runang pangalipay.

25 “Natabo dia mintras sa oma anggorang nga bata. Ang tana nagaoli run,kag marapit run sa balay, nababatian nanga may mga nagasonata kag nagasaraot.26 Gani tinawag na ang isara sa mga soro-goon kag nagpamangkot kon may anodoto sa andang balay. 27 Ginsogidan tanaang sorogoon, makon na, ‘Imong libayunnagoli run kag ginpayaw ni tatay mo angginpatambuk nga toriti, ay nakaoli tananga mayad ra anang lawas kag ara dipirin-sya.’ 28 Pagkabati na dato nagugut anangginawa kag indi tana run magsulud sabalay. Gani naggoa anang tatay kag gi-naramaraman na tana. 29 Piro nagsabat

tana kay tatay na, makon na, ‘Dumdumabala kon pira run ka toig akun sirbi kan-imo. Ara ako gid magsoay kanimo kagpirmi ko gid nga ginatoman imong gina-sogo, piro bisan kambing lang ara mo akogid pagtawi agud magkalipay kami akunmga amigo. 30 Dadi, pagabot imong batanga dan nga nagobos imong pagkabutangsa mga babai nga malain, ginpayawan mopa baka.’ 31 Makon anang tatay kanana,‘Ikaw pirmi digi kanakun, kag ang tanannga akun imo ra. 32 Dapat magkalipaykita, ay dati ginbilang ta nga patay runimong libayun nga dia, piro dadi naboitana. Nadora tana piro dadi nakita run.’ ”

16Ang Paanggid Parti sa Manogdomara nga

Antigo Magpaito ang Bukun Mayad1 Pagkatapos, nagistoria pa si Jesus sa

anang mga somolonod. Makon na, “Angona may sangka manggaranun nga maysorogoon nga anang gintogyanan anangmga pagkabutang. Karon may nagsogidsa manggaranun nga dato nga anang mgapagkabutang ginaoyang-oyang anang gin-togyanan nga sorogoon. 2Gani ginpatawagang manggaranun anang sorogoon ngadato nga gintogyanan. Makon na, ‘Maymga nabatian ako nga ginaoyang-oyanganmo kono akun pagkabutang. Mayad pama-somada kita parti sa akun pagkabutang ngagintogyanan kanimo ay alin dadi bukunka run akun ginatogyanan digi.’ 3 Tungudnga ginapaalin tana run anang agalun gi-naisip na kon ano anang imoon. Makonna, ‘Indi ako ra paman makasarang angmaburugat nga obra pario pagpangali, kagnauya ako ra nga magpalimos. 4 Toladiagali akun imoon agud bisan paalinun akoakun agalun may maayanan ako pa ra gidnga mga tao nga magabaton kanakun saandang mga balay.’ 5 Anang ginimo, isaraisara na nga ginpatawag ang mga mayotang sa anang agalun. Nagpamangkottana sa naona, makon na, ‘Pira imongotang sa akun agalun?’ ” 6Makon na, “100ka lata nga mantika.” Makon ang ginto-gyanan kanana, “Sigi, dagi imong risibo,pagpongko kag ilisi nga lagi. Ibutang mo50 run lang.” 7 Pagkatapos nagpamangkottana ruman sa isara ngamay otang. Makon

Lucas 16:8 110 Lucas 16:26na, “Pira imong otang sa akun agalun?”Makon ang ikarwa, “100 ka pasong ngatrigo.” “Sigi, dagi imong risibo, ibutangmoron lang nga 80 ka pasong.” 8 Pagkaulamang agalun kon ano anang ginimo, gin-dayaw na anang dayaun nga gintogyanansa anang kaaram tungud nga nakapriparartana run para sa anang paraaboton. Aymas maaram ang mga tao nga nagapal-abi sa mga butang digi sa kalibotan kagmas maaram magpakigbagay sa andangkapario kaysamga tao nga nasanagan partisa Dios.

9 “Gani akun koon kanindo, gamitanindo indong manggad digi sa kalibotanpara sa pagpangamigo, agud pagabot angadlaw nga ara run ang kalibotanun ngamanggad, batonon kamo ra doto sa iris-taran nga ara run kataposan. 10 Ang taonga masarigan sa mga mairintuk nga mgabutang masasarigan ra sa mga importantinga mga butang. Kag ang tao nga naga-daya sa mga mairintuk nga mga butang,nagadaya ra sa mga importanti nga mgabutang. 11-12 Ta kon indi kamo masarigannga magkaput ang manggad nga digi sakalibotan nga bukun indo gid, sino angmapiar kanindo angmatood gid ngamang-gad nga para andan kanindo?

13 “Ara sorogoon nga makasirbi angdungan sa darwa ka agalun, ay angmatatabo malainan tana sa isara kagmagapalangga sa isara; kampian na angisara kag pakalainun na ang isara. Kamoindi ra makasirbi ang dungan sa Dios kagsa manggad.”

Ang Iba pa gid nga mga Butang nga Gin-todlo ni Jesus

(Mt. 11:12-13; 5:31-32; Mc. 10:11-12)14 Pagkabati dato ang mga Pariseo

ginyagota nanda si Jesus aymasyado sandakadalok sa koarta. 15 Piro nagkoon siJesus kananda, makon na, “Masyado kamogid magpakita-kita sa mga tao nga kamomayad. Piro naulaman ang Dios kon anogid ang sa indong tagiposoon. Ay ang mgabutang nga dan nga ginapalabi ang taokaurugut tana sa panulung ang Dios.

16 “Bago magabot si Juan nga manog-bunyag, anang Kasogoan ni Moises kaganang mga ginsolat ang mga propita ma-man anang ginasonod ang mga tao. Alin

kay Juan nga manogbunyag, ang Mayadnga Barita parti sa anang pagari ang Diosmaman run ang ginatodlo, kag doro gidang nagarugus nga magpasakup. 17 Pirodia ara nagakaologan nga nadora run angKasogoan. Mas maulas nga madora anglangit kag ang logta kaysa maging ara po-los bisan ang pinakamaistan nga parti angKasogoan.

18 “Gani ang bisan sino nga magbulag saanang asawa kag magpangasawa ruman saiba nagapanginbabai. Kag ang magpanga-sawa sa babai nga ginbulagan nagapangin-babai ra.”

Si Lazaro kag ang Manggaranun19Nagpadayon pa gid si Jesus sa pagam-

bal, makon na, “Ang ona may sangkamanggaranun nga anang lambong porosgid maraalun kag pagosto gid sa man-aramit nga pagkaun adlaw-adlaw. 20 Kagmay sangka tao ra nga pobri gid nga anangaran si Lazaro. Si Lazaro nga dia ananglawas poros gid katul nga nagadalimaso.Ginadara tana doto sa may poirtaan anangbalay angmanggaranun. 21Gosto na andannga makakaun bisan ang mga pagkaun ronlang nga nagakaraolog sa anang lamisaang manggaranun nga dato. Ginparapitantana pa gani ang mga ayam kag gindilatannanda anang mga igad. 22 Ang ori napataysi Lazaro kag gindara tana ang mga angildoto sa anang tupad gid ni Abraham. Angmanggaranun napatay ra kag ginlubung.23 Kag mintras nagaantos tana nga mayaddoto sa logar nga ginasilotan angmga nap-atay natangraan na sa marayu si Abrahamkag doto sa anang tupad si Lazaro. 24 Ganinagsinggit ang manggaranun kay Abra-ham, makon na, ‘Olang Abraham, kaloyiako ra! Sogoa ra si Lazaro nga isawsawna sa tobig bisan anang todlo ron lang kagpatoroan akun dila agud magramig-ramigra, ay sugung akun pagantos digi sa kalayonga dia.’ 25 Piro ginsabat tana ni Abraham,‘Kabay ang boi ka pa mayad gid imongkaimtangan, kag si Lazaro tana nagkalisud.Piro dadi ginalipay tana digi kag ikaw na-gaantos. 26 Loas pa dian, indi ra gid maimoimong ginakoon, tungud nga may mala-pad nga ulut nga nagaulang kanatun ngaang bisan sino digi kanamun nga maliagmagsaylo dian indi makatabok, kag ara

Lucas 16:27 111 Lucas 17:21

ra may makatabok nga alin dian kanindopaayan digi kanamun.’ 27 Makon romanang manggaranun, ‘Olang Abraham, kontoladan, mapangabay ako ron lang nga konmaimo paayana ra si Lazaro sa anang balayni tatay, 28 ay may lima ako pa ka kabogtonga lalaki, kag paandaman na sanda agudindi sanda ra makaayan digi sa logar ngadia nga poros lang pagantos.’ 29 Piro gins-abat tana ni Abraham, makon na, ‘Dotora kananda anang mga sinolat ni Moiseskag ang mga propita. Magpamati sandadoto.’ 30 Makon ang manggaranun, ‘Piroolang Abraham, indi sanda magpati doto.Piro kon may napatay nga magayan dotokananda, mainulsul sanda sa andang mgasala.’ 31 Piro nagkoon si Abraham, makonna, ‘Kon indi sanda magpati sa anang mgaginsolat ni Moises kag ang mga propita,indi sanda ra gid magpati bisan may ma-banaw pa nga patay!’ ”

17Parti sa Pagkasala(Mt. 18:6-7, 21-22; Mc. 9:42)

1 Makon ni Jesus sa anang mga so-molonod, “Indi maimo nga indi magabotang mga pagsolay. Piro kailo ra ang taonga ginaalinan anang pagpakasala anangkapario. 2 Mas mayad pa kanana ngaigotan ang galingan nga bato anang liugkag ipandag dayon sa dagat kaysa tanaang maging kabangdanan nga magkasalaang isara sa mga kubus nga dia. 3 Ganimagandam kamo!

“Kon imong kabogto magkasala kanimo,sawayun mo. Kag kon maginulsul tana,patawada. 4 Kag kon sa sulud sangkaadlaw kapito tana magkasala kanimo kagkada magkasala tana nagapangayo tana rapatawad, patawadun mo.”

Ang Pagtoo5Makon ang mga apostolis kanana, “Gi-

noo, dogangi ra amun pagtoo!” 6 Makonang Ginoo kananda, “Kon kamo may pag-too nga bisan pario lang sa anang bosolang mostasa anang kabaul, sarang kamomakakoon sa kaoy nga dan nga ‘Gabotaimong kaogalingun kag isaylo sa dagat!’Kag matoman kanindo ang kaoy nga dan.”

Anang Katungdanan ang Sorogoon

7Makon roman ni Jesus kananda, “Alim-bawa abimay sorogoon kawnga nagaaradookon nagabantay imong mga sapat, kagbago tana lang kaoli alin sa anang obra. Tabilang agalun ano kabay, magakoon kawnga, ‘Dali makaun run.’ 8 Ara kamo na-gakoon toladan kondi nagakoon kamo tananga, ‘Abi, imusi ako ron akun yapon kagmagsirbi kanakun. Pagkatapos ikaw romanang magkaun.’ 9 Kag ara ra ginapasala-mati ang sorogoon tungud nga ginaimona lang anang katungdanan. 10 Pariosa sorogoon nga dan indong kaalimbawa.Pagkatapos nga indong maimo ang gina-paimo kanindo, isipun nindo nga kamomga sorogoon ra lang nga nagatoman in-dong katungdanan.”

Ginayad ni Jesus ang Napolo ka Aroon11Mintras nagapaayan si Jesus sa siodad

ang Jerusalem, doto tana nagagi sa anangdolonan anang probinsya ang Samaria kagGalilea. 12 Datong nagapasulud tana sasangka bario ginsolang-solang tana angnapolo ka tao. Piro ara sanda nagpara-pit gid ay sanda mga aroon. Nagtirindugsanda lang doto sa marayu, 13 kag na-gasiringgit nga nagakoon, makon, “Je-sus! Ginoo! Malooy kaw ra kanamun!”14 Pagkakita ni Jesus kananda, makon na,“Pagayan kamo doto sa mga Pari kagmagpasulung kananda.” Kag datong na-gapanaw sanda run, nagayad sanda ngalagi. 15 Pagkakita ang isara kananda ngatana nagayad run, nagbalik tana kay Je-sus nga nagasinggit ang pagdayaw sa Dios.16 Naglood tana kay Jesus kag nagpasala-mat nga mayad kanana. Ang tao nga datotaga-Samaria. 17 Makon dayon ni Jesus,“Kabay napolo ang nagayad? Ta sadin runang siam? 18 Basi ara iba nga nagbalik digiagud magpasalamat sa Dios loas sa tao ngadia nga bukun Judio?” 19 Makon dayonni Jesus kanana, “Pagtindug kag magoli.Nalowas kaw tungud sa imong pagtoo.”

Parti sa anang Ginarian ang Dios.(Mt. 24:23-28, 37-41)

20 May mga Pariseo nga nagpamangkotkay Jesus kon sanomaompisa anang pagariang Dios. Makon ni Jesus kananda, “Saanang pagompisa anang pagari ang Diosara tanda nga makikita. 21 Gani ara gid

Lucas 17:22 112 Lucas 18:11may makakoon nga ‘Way sulunga nindo,dagi run!’ okon, ‘Way dato!’ Ay anangpagari tana ang Dios dian mismo sa indongpalibot.”

22 Makon dayon ni Jesus sa anang mgasomolonod, “Magaabot ang adlaw nga ma-gaandum kamo nga andan makita nindoAko nga Naging Tao bisan sangka adlawlang, piro indi pa matabo. 23 May mgamagakoon kanindo nga, ‘Doto tana!’ okon‘Digi tana!’ Indi kamo magpati kanandaokon magsagiap kanakun. 24 Ay kon mag-abot ron ang adlaw nga Ako nga NagingTao magbalik, makikita ang tanan, tungudnga maging pario sa kilat nga nagalanyagsa palibot gid. 25 Piro doro anay nga mgakalisud akun dapat antoson. Sisikwayunako ang mga tao nga dia.

26 “Kon ano anang ginaimo ang mga taosa tyimpo ni Noe, maman ra dan anangimoon ang mga tao kon magabot Ako ngaNaging Tao. 27 Sa tyimpo nga dato ni Noeara iba nga ginaisip ang mga tao kondi angmagpangalipay. Sigi lang andang kaun,inum, kag pangasawa asta sa adlaw nga siNoe nagsulud sa arka. Nagabot dayon anggonaw kag nadora sanda tanan. 28 Anangimoon ang mga tao maging pario ra saanang ginaimo ang mga tao sa anang ty-impo ni Lot. Ang mga tao dato sigi ra langandang karaun kag irinum. Nagabarakalsanda kag nagabaraligya, nagaparananum,kag nagaparatindug andang mga balay.29 Piro pagabot tana ang adlaw nga si Lotnaggoa sa Sodoma ginpaoran ang Dios angkalayo kag asopri, kag nadora sanda tanan.30 Dan toladan ra ang matatabo kon Akonga Naging Tao magabot. 31 Sa adlaw ngadato, ang tao sa goa anang balay indi dapatmagpaawat ngamagsuludpaparamagbuulanang mga pagkabutang. Kag ang dotosa taramnan indi run dapat nga magolipa sa anang balay. 32 Dumdumun nindoang natabo sa anang asawa ni Lot. 33 Angbisan sino nga nagaimorat nga indimadoraanang kaboi madodora gani. Piro angbisan sino nga bali ara anang kaboi tungudsa anang pagsonod kanakun makakabatonang kaboi nga ara kataposan. 34 Sa matoodtana, sa gabi nga dato, kon may darwa katao nga nagaolid nga nagakatorog, ang is-ara bulun kag ang isara tana salaan. 35Kon

may darwa ka babai nga nagagaling, ang is-ara bulun kag ang isara tana salaan. 36 [Kagkon may darwa ka tao nga nagaobra sa an-dang ginaobraan, ang isara bulun kag angisara tana salaan.”] 37 Makon anang mgasomolonod, “Ginoo, diin dia matatabo?”Ginsabat na sanda sa paanggid, makon na,“Kon diin angmay patay nga sapat, doto ranagatiripon ang mga wak.”

18Ang Babai nga Balo kag ang Wis

1 Kag ginsogidan pa gid ni Jesus anangmga somolonod ang sangka paanggid agudtodloan sanda nga magpangamoyo pirmikag indi gid madoraan andang paglaum.2 Makon na, “May sangka wis anay sasangka siodad nga ara naadluki sa Dios kagbali ara kanana anang isigkatao. 3 Kagdoto ra sa siodad nga dato may balo nganagabalik-balik pirmi sa wis nga dato aynagapabolig tana sa anang kaso. 4-5 Angprimiro indi gosto ang wis nga mag-bolig. Piro ang ori, tungud nga sigi anangbalik-balik kag ginatoblag tana pirmi angbalo nga dato, naisip na nga bisan aratana naadluki sa Dios kag bali ara anangisigkatao boligan na run lang agud inditana pagtakaan.” 6 Makon dayon ni Jesuskananda, “Ta nakita nindo anang ginimoangwis nga bukunganimatarung? 7Ta angDios pa. Indimaimonga indi tanamagboligsa anang kaso anang mga pinili nga na-gapanawag kanana adlaw-gabi. Sigoradogid nga indi na sanda pagpabayanan. 8 Samatood tana, boboligan na sanda lagi-lagi.Garing pagbalik ko digi sa kalibotan, Akonga Naging Tao, ano kabay, makikita ko raang mga tao nga nagatoo?”

Paanggid Parti sa Pariseo kag sa Manog-sokot ang Bois

9Karon, maymga tao doto nga nagasarignga sanda lang gid ang matarung kag gi-namolay nanda ang iba. Gani ginisto-rian sanda ni Jesus ang paanggid nga dia.10 Makon na, “May darwa ka tao nga na-gayan sa timplo agudmagpangamoyo. Angisara Pariseo kag ang isaramanogsokot angbois. 11 Ang Pariseo nagtindug doto kagsilinsio nga nagpangamoyo. Makon na,‘Dios ko, nagapasalamat ako kanimo nga

Lucas 18:12 113 Lucas 18:34bukun ako pario sa iba nga mga tao ngatakawan, dayaun, kag manogpanginbabai.Kag salamat nga bukun ako ra pario samanogsokot nga dia ang bois. 12 Darwagid ka bisis ako nagapoasa kada simana.Kag ginataw ko akun ikapolo sa tanan konga kinitaan.’ 13Ang manogsokot tana angbois sa marayu-rayu nagtindug. Ara tananagtangra sa langit kondi nagadongok nganagapolpog anang dugan nga nagakoon,makon na, ‘Dios ko, kaloyi ako ra ay akomakasasala!’ 14 Sa matood tana, ang taonga dia nagoli sa anang balay nga ginabi-lang run ang Dios nga matarung. Angisara tana ara. Ay ang bisan sino nganagapataas sa anang kaogalingun ipaubusang Dios, piro ang nagapaubus tana anangkaogalingun pataasun.”

Ginbindisyonan ni Jesus ang mga Bata ngaMairintuk

(Mt. 19:13-15; Mc. 10:13-16)15May sangka adlawnga ginpandara ang

mga tao kay Jesus pati andang mga lapsagagud tongtongan anang alima bilang pag-bindisyon kananda. Pagkakita anang mgasomolonod nga nagapaayan ang mga taodoto kay Jesus, ginsaway nanda ang mgatao. 16Piro gintawagni Jesus anangmga so-molonod, makon na, “Pabayani nindo langang mga bata nga magparapit kanakun.Indi nindo sanda pagbawali, ay kabilang saanang ginaarian ang Dios ang mga pariokananda. 17 Ang matood tana gani, angbisan sino nga indi magpasakup sa anangpagari ang Dios pario anang pagpasakupang mga bata nga dia indi gid mapabilangsa mga tao nga ginaarian ang Dios.”

Ang Manggaranun nga Tao(Mt. 19:16-30; Mc. 10:17-31)

18 May sangka manogdomara ang mgaJudio nga nagpamangkot kay Jesus. Makonna, “Mayad nga Maistro, ano kabay akunimoon agud makaangkun ako ang kaboinga ara kataposan?” 19 Makon ni Je-sus kanana, “Basi nagakoon kaw ngaako mayad? Ara kabay iba nga mayadkondi ang Dios lang. 20 Kon parti saimong pamangkot nga dan, naulamanmo ra kabay anang ginakoon ang Kaso-goan: ‘Indi kaw magpanginbabai okonmagpanginlalaki, indi kaw magpatay, indikawmagpanakaw, indi kawmagtistigo ang

botig, taodon mo imong tatay kag imongnanay.’ ” 21 Nagsabat ang tao, makon na,“Ang tanan nga dan natoman ko ron alinang maistan ako pa.” 22 Pagkabati ni Jesussa anang sabat, makon na, “May sangkabutang pa gid nga dapat mo nga imoon.Ibaligyamo imong pagkabutang kag anangbayad ipanagtag mo dayon sa mga pobri.Kag sa toladia nga paagi maging mang-garanun kaw doto sa langit. Pagkatapos,magbalik kaw kag magsonod kanakun.”23Piro pagkabati na dato naborido tana ngamayad tungud nga manggaranun tana gid.

24 Pagkakita ni Jesus nga naborido tanangamayad, makon na, “Malisud ra gid parasa mga manggaranun nga magpasakup saanang pagari ang Dios. 25 Mas maulaspa gani nga magagi ang sapat nga kami-lyo sa anang boo ang dagum kaysa mag-pasakup angmanggaranun sa anangpagariang Dios.” 26 Ang mga nakabati anangginambal nga dato ni Jesus nagpamangkot,makon nanda, “Ta kon toladan sino ronlang kabay ang malowas?” 27 Piro ginsabatsanda ni Jesus, makon na, “Angmga butangnga indi maimo ang tao maimo ang Dios.”

28 Makon dayon ni Pedro, “Ta kami,ginbayaan namun amunmga pagkabutangkag nagsonod kami kanimo!” 29 Makon niJesus kananda, “Sa matood tana, ara gidmay nagbaya anang pamilya, asawa, mgakabogto, ginikanan, okonmga bata tungudsa anang pagpasakup sa pagari ang Dios30 nga indi makabaton pilo-pilo nga balussa tyimpo nga dia, kag sa paraaboton maykaboi tana pa nga ara kataposan.”

Ikatlo nga Pagambal ni Jesus Parti saAnang Kamatayun

(Mt. 20:17-19; Mc. 10:32-34)31 Ang ori ginpabulag ni Jesus anang

dosi ka apostolis kag ginkonan na sanda,makon na, “Pamati kamo! Maayan kitadadi sa Jerusalem, kag doto matotomanrun anang mga gintagna ang mga propitaparti kanakun. 32 Ako nga Naging Taoiintriga run sa mga bukun Judio. Yago-taun nanda ako, pakauyan kag doraan.33Anoton nanda ako ra kag patayun dayon.Piro sa sulud tatlo ka adlaw mababanawako.” 34 Garing ang mga apostolis aragid dato kaangup kon ano anang gostong

Lucas 18:35 114 Lucas 19:18ambalun ni Jesus ay ginlipudan andangpagangup sa anang ginambal nga dato.

Ang Manogpalimos nga Bolag Ginayad niJesus

(Mt. 20:29-34; Mc. 10:46-52)35 Ang marapit run sanday Jesus doto

sa Jerico, may sangka bolag nga na-gapongko sa binit ang dalan nga naga-palimos. 36 Pagkabati na nga doro ngamga tao ang nagaaragi nagpamangkot tanakon anono dato. 37 Ginsogidan nandatana nga si Jesus nga taga-Nazaret na-gaagi. 38 Pagkaulam na dato nagsing-git tana, makon na, “Jesus, nga kaliwatni David kag manonobli anang ginarian,kaloyi ako ra!” 39 Ginsaway tana ang mgatao nga sa onaan nga magipus. Piro anangginimo tana, ginpurusan na pa gani anangsinggit nga nagakoon, “Jesus, nga kaliwatni David, kaloyi ako ra!” 40 Nagtadungdayon si Jesus kagnagsogo tananga daraunang bolag nga dato doto kanana. Pagabotang bolag doto kay Jesus ginpamangkotna, 41 “Ano imong gosto nga imoon kokanimo?” Makon ang bolag, “Ginoo, gostoko andan nga makakita ruman.” 42Makonni Jesus kanana, “Sigi, makakita ka run.Nalowas kaw tungud sa imong pagtoo.”43 Kag lagi-lagi nakakita ang bolag ngadato. Nagsonod tana dayon kay Jesus nganagadayaw sa Dios. Pagkakita ang mga taosa natabo nga dia nagdayaw sanda ra saDios.

19Si Zaqueo

1 Nagsulud si Jesus sa banwa ang Jerico,kag mintras nagaagi tana doto, 2 may taodoto nga manggaranun nga anang aran siZaqueo. Tana anang manogdomara angmga manogsokot ang bois. 3 Gosto na gidnga makita kon sino si Jesus nga dia, pirotungud sa kadoroon ang tao indi na makitasi Jesus ay potot tana. 4 Gani anang gin-imo, nagdalagan tana sa onaankagnagsakadayon sa kaoy nga sikomoro agud makitana si Jesus, ay doto tana gid maagi sa dalannga dato. 5 Pagabot ni Jesus doto sa anangtungud nagtangra tana kag nagambal kayZaqueo, makon na “Zaqueo, pagdali-dalilosong ay dadi dapat doto ako madayon saindong balay.” 6 Gani nagdali-dali losongsi Zaqueo, kag ginbaton na si Jesus nga

malipayun gid. 7 Pagkakita ang mga taonga si Jesus doto nagadayon sa balay ni Za-queo, nagmoro-moro sanda, makon nanda,“Basi doto tana gid nagadayon sa anangbalay ang tao nga dan nga makasasala?”8Ang doto sanda run sa balay nagtindug siZaqueo kag nagkoon sa Ginoo, makon na,“Alin dadi, Ginoo, ipanagtag ko sa malisudang katunga akun pagkabutang. Kag konakomaygindayaan, apat ka pilo akun ibalikkanana.” 9 Makon ni Jesus kanana, “Dadiginlowas ang pamilya nga dia, tungud ngatana anang kaliwat ra ni Abraham. 10 AyAko nga Naging Tao nagayan digi sa kali-botan agud pangitaun kag lowasun angtanan nga nagtalang samatood nga dalan.”

Paanggid Parti sa Tatlo ka Sorogoon(Mt. 25:14-30)

11 Mintras nagapamati pa ang mga taoginsogidan na sanda ang paanggid tungudnga marapit sanda run gid sa Jerusalemkag anang kaisip ang mga tao maompisarun gid anang pagari ang Dios. 12 Makonni Jesus kananda, “May sangka prinsipinga nagayan sa marayu nga logar agudbatonon na ang awtoridad bilang ari saanangbanwa, kag pagkataposmabalik tanara. 13 Piro bago tana nagalin ginpatawagna anang napolo ka sorogoon kag gin-panawan koarta ang kada isara kanandanga parario anang kantidad, kag nagkoontana kananda, makon na, ‘Patikanga nindoakun ginpanaw nga dan kanindo mintrasara ako.’ 14 Karon, anang mga kasi-manwa ara naliag kanana. Gani pagkat-apos nga tana nakaalin, nagpadara sandamga riprisintanti sa anang ginayanan angprinsipi agud magkoon nga indi nandagosto nga magari kananda ang prinsipinga dato. 15 Piro ginimo pa ra gid ngaari ang prinsipi. Pagbalik na sa ananglogar ginpatawag na ang mga sorogoonnga anang ginpanawan koarta nga inog-patikang agud maulaman na kon tagpiraandang naganansya. 16 Ang primiro nganagabot doto kanana nagkoon, makon na,‘Ginoo, imong koarta nga gintaw kanakunnakaganasia napolo ka pilo.’ 17Makon angari, ‘Ta mayad, mayad kaw nga sorogoon!Tungud nga nasarigan kaw sa maistan ngadia nga butang, dadi padomaraun ta kawsa napolo ka siodad.’ 18 Ang isara nga

Lucas 19:19 115 Lucas 19:44sorogoon nagabot ra. Makon na, ‘Ginoo,imong gintaw kanakun nga koarta naka-ganansya bali lima ka pilo.’ 19 Makon angari kanana, ‘Ikaw padomaraun ko ra sa limaka siodad.’ 20Kag nagabot ang isara pa gid,makon na, ‘Ginoo, way dagi imong koarta.Ginpotos ko gid dan kag gintago, 21 tungudnga ginaadlukan ako kanimo ay masyadokaw ka istrikto nga tao. Nagabuul kawang ganansya sa anang kinabudlayan angiba, kag nagabuul kaw ang patubas bisanbukun ikaw ang nagatanum.’ 22Makon angari kanana, ‘Ara kaw polos nga sorogoon!Imong ginambal mismo akun gamitun sapagsintinsya kanimo. Naulaman mo galinga ako istrikto nga tao kag nagabuul akoang ganansya sa anang kinabudlayan angiba, kag nagabuul ako ang patubas bisanbukun ako ang nagatanum. 23 Ta basi aramo pagbutangan akun koarta sa bangkoagud nga pagbalik ko mabubuul ko akunkoarta kag may saka pa!’ 24 Gani makonang ari sa mga tao nga nagatirindug doto,‘Sigi, bula nindo kanana ang koarta kagitaw doto sa tao nga nakaganansya napoloka pilo.’ 25 Piro nagsabat sanda, makonnanda, ‘Ginoo, kabay napolo ron gani angkanana.’ 26 Makon ang ari, ‘Sogidan takamo, ang bisan sino nga may dian tawanpa gid. Piro ang tao tana nga ara, bisanang maistan nga ginpiar kanana bulun pa.’27 Pagkatapos makon dayon ang ari, ‘Konparti sa mga tao nga dato nga nagakontrakanakun kag indi gosto nga ako magarikananda, ala, pandara nindo digi kanakunkag pamatayun!’ ”

Ang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mt. 21:1-11; Mc. 11:1-11; Jn. 12:12-19)

28 Pagkatapos anang istoria nga dato,nagpadayon tana panaw paayan saJerusalem. 29 Ang marapit sanda run saBetfage kag Betania, doto sa may bokidnga ginatawag Bokid ang mga Olibo,ginpaona ni Jesus ang darwa sa anangmga somolonod. 30 Makon na kananda,“Pagona kamo doto sa masonod nga bario.Pagsamput nindo doto makikita nindo angbataun pa nga asno nga nagaigot. Dia arapa gid nasakayi. Obadun nindo kag daraundigi kanakun. 31 Kon may magpamangkotgani kon basi ginaobad nindo, sabatun

nindo nga kinanglan ang Ginoo.” 32 Ganinagpanaw ang darwa, kag kon ano anangginkoon ni Jesus kananda maman ragid gani andang ginabotan. Doto angbataun pa nga asno, 33 kag pagobad nandaginpamangkot sanda gani anangmga tagyakon basi ginaobad nanda. 34 Ginsabatnanda nga “Kinanglan ni Ginoong Jesus.”35 Kag gindara nanda dayon kay Jesus.Pagabot doto, ginampiloan nanda angasno andang mga lambong kag ginpasakaynanda dayon si Jesus. 36 Sa anang pagsakaypaayan sa Jerusalem ginladlad ang mgatao andang lambong sa dalan nga anangnaagian bilang pagpadungug kanana.37 Kag ang tana nagapalusub run alin saBokid ang Olibo, nagapangalipay anangmga somolonod kag nagasiringgit nganagadayaw sa Dios tungud sa mga milagronga andang nagkarakita. 38Makon nanda,“Dayawon ang Ari nga nagaabot ngaginpadara ang Ginoo! Mayad run atunrilasyon sa Dios. Dayawon ta tana!”

39 Doto sa karakuan may mga Pariseonga nagkoon kay Jesus, makon nanda,“Maistro, paipusa imongmga somolonod.”40 Makon ni Jesus kananda, “Ang matoodtana, kon magipus sanda, ang mga batoroman ang magasiringgit ang mga pag-dayaw.”

Gintangisan ni Jesus ang mga Taga-Jerusalem

41Ang si Jesus marapit run sa Jerusalem,pagkakita na sa siodad, nagpanangis tanapara sa mga taga-doto. 42 Makon na,“Kon naulaman nindo lang andan dadi konano angmakakataw kanindo ang kalinung!Garing natabonan lang indong pagangup.43Magaabot gid ang adlaw nga indong sio-dad sirkoloon indong mga kaaway padiragud indi kamo gid makapalagyaw. Kagsagusuun kamo sa tanan nga diriksyon.44 Pamatayun nanda kamo, kag gugubaunnanda indong siodad asta ara gid maymasala nga bato nga nagakamada dian.Dia tanan matatabo kanindo tungud ngaara nindo pagsapaka ang oras nga lowasunkamo ron andan ang Dios.”

Si Jesus Nagsulud sa Timplo(Mt. 21:12-17; Mc. 11:15-19; Jn. 2:13-22)

Lucas 19:45 116 Lucas 20:1945 Pagabot nanda sa Jerusalem,

nagdiritso si Jesus sa timplo, kag pag-sulud na doto ginpalayas na ang mgatao nga nagabaraligya. 46 Makon nakananda, “Kabay nagakoon ang Dios saKasolatan nga anang balay logar ngaparangamoyoan. Piro ginimo nindo tananga parantagoan ang mga tolisan.”

47 Alin dato kada adlaw nagatodlo tanadoto sa timplo. Ang mga manogdomaratana nga mga pari, kag ang mga manog-todlo ang Kasogoan, pati angmga opisyalisang banwa nagpangita paagi agud patayuntana. 48 Garing ara sanda kakita kaigay-onan tungud nga ang mga tao tana nawi-wili gid nga magpamati sa anang mga pan-odlo.

20Mga Pamangkot Parti sa anang Awtoridad

ni Jesus(Mt. 21:23-27; Mc. 11:27-33)

1 May sangka adlaw mintras nagatodlosi Jesus ang Mayad nga Barita sa mgatao doto sa timplo, nagparapit kananaang mga manogdomara nga pari kag angmga manogtodlo ang Kasogoan pati anangmga manogdomara ang mga Judio kagnagpamangkot kanana. 2 Makon nanda,“Abi sogidi kami kon ano imong awtoridadnga nagaimo kaw ang mga butang ngaimong ginaimo digi sa timplo. Sino angnagtaw kanimo ang awtoridad nga dan?”3Makon ni Jesus kananda, “Mapamangkotako ra anay kanindo. Abi sogidi nindo ako.4 Kino magalin anang awtoridad ni Juansa pagpangbunyag, sa Dios okon sa tao?”5 Ginbarais-baisan nanda kon ano andangisabat; makon nanda, “Kon magkoon kitanga ‘Alin sa Dios,’ makoon tana nga, ‘Tabasi ara kamo nagpati kay Juan?’ 6 Pirokon magkoon kita ra nga ‘Alin sa tao,’babatoon kita ang mga tao, ay konbinsidosanda nga si Juan anang propita ang Dios.”7Gani ginsabat nanda run lang si Jesus ngaara sanda kaulam. 8 Gani makon ni Je-sus kananda, “Ta kon indi kamo magsogidkanakun, indi ko kamo ra pagsogidan konkino nga awtoridad ko ginaimo ang mgabutang nga akun ginaimo.”

Paanggid Parti sa Agsador(Mt. 21:33-46; Mc. 12:1-12)

9 Kag ginsogidan dayon ni Jesus angmga tao ang paanggid, makon na, “Maysangka tao nga may logta nga ginpatanu-man na obas. Pagkatapos ginpaagsaanna kag nagayan dayon sa marayu ngalogar. 10 Datong inogpopo ron ang obasginsogo na anang sorogoon agud magbuulanang parti doto sa mga agsador. Piropagabot doto ang sorogoon nga dato gin-balbal nanda kag ginpaoli nga ara gid dara.11 Anang ginimo ang tagya, nagsogo tanapa gid sangka sorogoon. Piro pagabot angsorogoon sa mga agsador ginbalbal tana rakag ginpakauyan. Pagkatapos ginpabaliknanda ra nga ara gid dara. 12 Ginpadarapa gid ang tagya ang ikatlo nga sorogoon,piro pagabot na doto gintigbak nanda rungid kag ginpalayas. 13 Gani makon anangtagya ang kaobasan nga dato, ‘Ano ronlang kabay akun imoon? A,’ makon na,‘akun pinalangga gali nga bata mamanakun sogoon. Ay sigoro gid nga taodonnanda tana.’ 14 Piro pagkakita ang mgaagsador nga anang bata run ang nagabot,makon nanda, ‘Dia run ang manogpanobli.Dali, patayun ta agud maging atun anangsorobliun.’ 15Gani gindara nanda tana dotosa goa ang kaobasan kag ginpatay nandadayon.”

Makon dayon ni Jesus kananda, “Ta anokabay anang imoon ang tagya kananda?16 Sigorado gid nga ayanan na anang mgaagsador nga dato kag pamatayun. Kagpaagsaanna dayon sa iba anang kaobasan.”Pagkabati dato angmga tao, makon nanda,“Kabay pa nga indi ra itogot ang Dios ngamatabo ang toladato!” 17 Piro ginsulungsanda ni Jesus kag magkoon, makon na,“Tay ano tana anang gostong ambalun angKasolatan nga nagakoon,‘Ang bato nga ginsikway ang mga pandayMaman gid ang naging pondasyon nga

bato.’18 Ang bisan sino nga maglagpak sa batonga dato magakarabari, piro ang lagpakantana ang bato nga dato matutudtud gid.”

Pagbayad ang Bois(Mt. 22:15-22; Mc. 12:13-17)

19 Sa oras gid nga dato dadakupun tanarun andan ang mga manogtodlo ang Kaso-goan kag ang mga manogdomara nga mgapari, ay nasatuman nanda nga sanda anang

Lucas 20:20 117 Lucas 20:46ginatomod sa anang paanggid nga dato.Garing ginaadlukan sanda sa mga tao.20 Gani andang ginimo, nagulat sanda ngamay kaigayonan. Nagpadara sanda mgaispia nganagpakono-kononga osto andangkatoyoan, agud kon may makita sanda ngasala sa anang ambal iakosar nanda tanadayon sa gobirnador. 21 Nagpamangkotang mga tao nga dato kay Jesus, makonnanda, “Maistro, naulaman namun ngaosto imong ginaambal kag ginatodlo, kagara kaw may ginapasolabi bisan sino kondikon ano anang kabubutun ang Dios sa taomaman gid imong ginatodlo. 22Abi, kon sakanimo, osto bala nga kita bilangmga Judiomagbayad ang bois sa Impirador ang Romaokon indi?” 23 Piro naulaman tana ni Jesusandang paito nga dato, gani ginsabat nasanda, makon na, 24 “Abi pasulunga nindoako ang koarta. Kinong itsora kag aranang nagabutang digi?” Makon nanda, “Anaang Impirador.” 25 Gani ginsabat sandani Jesus, makon na, “Ta kondi itaw nindosa Impirador ang ana ang Impirador kagitaw nindo ra sa Dios ang ana ang Dios.”26 Gani sa atobangan ang tanan ara sandagid kadakup kanana sa anang ambal. Kagtungud nga natingala sanda nga mayad saanang sabat ni Jesus, nagipus sanda runlang.

Pamangkot Parti sa Pagkabanaw(Mt. 22:23-33; Mc. 12:18-27)

27 May mga Saduseo ra nga nagparapitkay Jesus. Dia ngamga tao ara nagapati ngaang mga tao mababanaw. 28Makon nanda,“Maistro, si Moises nagsolat kanatun ngakon mapatay ang lalaki nga ara pa nakapa-bata sa anang asawa, dapat anang kabogtoroman ang mapangasawa sa anang asawanga nabalo agud makapabata tana parasa anang kabogto. 29 Karon, may pito kamagkarabogto nga lalaki. Ang panganaynagpangasawa kag napatay nga ara naka-pabata. 30 Gani anang asawa nga nabaloginpangasawa ang madason nga kabogtoang napatay. Piro napatay tana ra nga aranakapabata sa babai nga dato. 31Toladan raang natabo sa ikatlo nga kabogto, asta pa saikapito. Nagkarapatay sanda tanan nga aragid kapabata. 32Ang ori ang babai napatay

ra. 33 Ta, kon magabot ron ang pagka-banaw, kino tana nga asawa, ay sanda ngapito naging asawa na?”

34 Ginsabat sanda ni Jesus, makon na,“Sa tyimpo nga dia nagaarasawa ang mgatao. 35 Piro ang bisan sino tana nga sonosa Dios bagay banawon kag daraun dotosa isarang kinaboi ara run nagaarasawa.36 Indi sanda run gid mapatay tungud ngamaging pario sanda run sa mga angil; mgabata sanda gani ang Dios, ay ginbanawna sanda. 37 Kon parti sa pagbanaw angmga patay, ginpamatodan dia ni Moises saanang ginambal doto sa nagadabadaba ngapalongpong. Kabay gintawag na ang Ginoonga ‘anang Dios ni Abraham, ni Isaac, kagni Jacob.’ 38 Dia nagakaologan nga bisanboay sanda run nga napatay, boi sandapa ra gid, ay ang Dios bukun Dios angmga patay, kondi Dios tana ang mga boi.Kon sa Dios, ang tanan boi pa ra gid.”39Makon ang iba nga mga manogtodlo angKasogoan, “Maistro, tama imong sabat ngadan.” 40Kag ara runmay nagpangas pa ngamagpamangkot kanana.

Pamangkot Parti sa Cristo(Mt. 22:41-46; Mc. 12:35-37)

41 Karon, nagpamangkot si Jesus sa mgatao, makon na, “Basi nagakoon sanda ngaang Cristo anang kaliwat ni David? 42 Aysi David mismo nagkoon sa Libro ang mgaSalmos nga,‘Ang Ginoo nagkoon sa akun Ginoo,Pagpongko digi sa akun too,43 Asta mapasoko ko kanimo imong mga

kaaway.’44 Ta kon gintawag na tana nga Ginoo,paiwan nga tana anang kaliwat lang gid niDavid?”

Nagpaandam si Jesus Parti sa mga Manog-todlo ang Kasogoan

(Mt. 23:1-36; Mc. 12:38-40)45 Mintras nagapamati ang mga tao kay

Jesus, nagkoon tana sa anang mga so-molonod, makon na, 46 “Magandam kamosa mga manogtodlo ang Kasogoan ngagosto maglagaw nga nagasoksok ang mal-abug nga lambong. Kag kon sa mgalogar nga ginatiriponan angmga tao, gostonanda gid nga taodon sanda. Kon sa mgasimbaan okon sa mga ponsyon ginapili

Lucas 20:47 118 Lucas 21:23nanda gid ang porongkoan nga para samgadungganun nga tao. 47 Ginaobos nandabuul anangmgapagkabutang angmga balonga babai, kag ginatabon-tabonan nandalang andang ginaimo paagi sa andangmalawig nga mga pangadi. Mas mabaulnga silot andang babatonon.”

21Anang Alad ang Babai nga Balo(Mc. 12:41-44)

1 Ang ori nagpanulung-sulung si Jesuskag nakita na ang mga manggaranun nganagabutang andang koarta sa ginaologanang mga alad. 2 Kag nakita na ra angbalo nga babai nga pobri gid nga nagologdarwa lang ka sinsilyo nga maistan anangkantidad. 3Makon dayon ni Jesus, “Sa ma-tood tana, sa panulung ang Dios mas doroanang ginolog ang pobri nga balo kaysakananda nga tanan. 4 Ay sanda nagtawtungud nga abonda sanda; piro tana tana,bisan masyado ka lisud anang kaimtangangintaw na tanan anang pangaboian.”

Parti sa Pagguba ang Timplo(Mt. 24:1-2; Mc. 13:1-2)

5 May mga tao doto nga nagasorogi-danun parti sa mga mabaraul nga mgabato kag sa mga ginrigalo ang mga taonga gingamit sa pagpasadya ang timplo.Piro nagkoon si Jesus kananda, makon na,6 “Magaabot ang adlaw nga ang mga bu-tang nga dan nga indong nakikita dadimagakararompag kag ara gid may mabilinnga mga bato nga nagakamada.”

Parti sa Paraaboton nga mga Adlaw(Mt. 24:3-14; Mc. 13:3-13)

7Nagpamangkot sanda kay Jesus, makonnanda, “Maistro, sano matatabo ang mgabutang nga dan? Ano ang mga tandanga dan nga mga butang madali run langmatabo?”

8 Makon ni Jesus kananda, “Magandamkamo nga indi kamo mapatalang ang iba.Ay doro ang magaabot kag kada isara ma-gakoon nga sanda kono ako kag nagabotron ang oras. Piro indi kamo gid magpatiokon magsonod kananda. 9 Kon makabatikamo nga may mga gira kag mga pag-girinamo, indi kamo magpakulba, ay dantana kinanglan nga matabo anay, piro ara

nagakaologan nga magaabot ron nga lagianang kataposan ang kalibotan.”

10 Kag makon pa gid ni Jesus kananda,“Magaaraway ang mga nasyon kag maga-araway angmgaginarian. 11Maymagaabotnga mga linog nga mabaraskug kag maymga gutum kag mga pisti nga magaabot samga tao sa iba-iba nga mga logar. Kag maymakikita kamo ra nga mga kaaradluk kagmakatiringala ngamga tanda alin sa langit.

12 “Piro bago magkaratabo dandadakupun kamo kag ingaboton angmga tao. Dadaraun nanda kamo sa mgasimbaan ang mga Judio agud sintinsyaankag ipapriso dayon. Dadaraun nandakamo ra sa mga ari kag mga gobirnadoragud imbistigarun kamo. Dia tananimoon nanda kanindo tungud sa indongpagsonod kanakun. 13 Piro dia magingkaigayonan para kanindo agud sogidannindo sanda ang Mayad nga Barita partikanakun. 14 Gani pagdisisyon kamo ngalagi nga kon matabo dato indi kamomagpalibug kon ano indong isabat, 15 ayako tana ang magataw kanindo kaaramkag inogsabat agud indi gid makasabatkontra kanindo indong mga kakontra.16 Ang iba kanindo iakosar mismo indongmga ginikanan, indong mga kabogto,indong mga paryinti, kag indong mgaamigo, kag ang iba kanindo patayun nandagid gani. 17 Dumutan kamo ang tanantungud nga kamo akun mga somolonod.18 Piro indi kamo gid maiwan, 19 ay konmagpadayon kamo sa indong pagtookanakun makaangkun kamo kaboi nga arakataposan.”

Parti sa Pagguba ang Jerusalem(Mt. 24:15-21; Mc. 13:14-19)

20 “Kon makita nindo nga ang Jerusalemginasirkolo ron ang mga soldado, danmaulaman nindo nga madali run lang ngagubaun. 21 Gani ang mga nagaoli sa Judeadapat magparalagyaw ron sa kabokidan.Kag ang mga sa siodad ang Jerusalemmagparalagyaw ron da. Ang mga tao sabokid dapat indi magsulud sa Jerusalem.22 Ay maman run dan ang mga adlawnga silotan ang Dios ang mga tao dotoagud matoman anang ginakoon ang Kaso-latan. 23 Sa mga adlaw nga dato kailo ra

Lucas 21:24 119 Lucas 22:6ang mga nagaburudus kag ang mga na-gaparatiti tungud nga malilisudan sandasa pagpalagyaw. Mabaul nga kalisud angmagaabot sa logar nga dia aymabaul anangkaugut ang Dios sa mga tao digi. 24 Angiba kananda magakarapatay sa gira, kagang iba dadakupun kag daraun sa iba-ibangmga nasyon. Kag anang siodad nga dia angJerusalem gugubaun kag dodomaraan angmga bukun Judio mintras ginatogotan paang Dios.”

Ang Pagbalik anang Bata ang Tao(Mt. 24:29-31; Mc. 13:24-27)

25 “Matatabo ra nga may mga tandanga makikita sa adlaw, sa bolan, kag samga bitoon. Digi sa logta kukulbaannga mayad ang mga tao tungud sa maba-raul nga mga daloyon nga nagaralagomba.26Magakaradismayo ang mga tao sa kaad-luk sa kon ano ang matatabo sa kalibotannga dia, ay ang mga butang nga sa lan-git patalangun sa andang dati nga ara-gian. 27 Sa oras nga dato, Ako nga Nag-ing Tao makikita sa mga panganod nganagabalik run digi sa kalibotan nga maygaum kag nagalanyag nga mayad. 28 Konang mga butang nga dia magompisa runnga magkaratabo, indi kamo magkaad-luk ay madali run lang gid ang paglowaskanindo.”

Ang Liksyon sa Kaoy nga Igira(Mt. 24:32-35; Mc. 13:28-31)

29 Kag ginsogidan sanda dayon ni Je-sus ang paanggid. Makon na, “Sulunganindo bala ang kaoy nga igira, kag angiba pa nga mga kaoy. 30 Kabay konmakita ta nga nagapangogbos ron na-gakoon kita nga madali run lang ang ti-girinit. 31Dan toladan ra, konmakita nindonga nagakaratabo ron ang mga butang ngadia nga akun ginasogid kanindo, maula-man nindo nga marapit run anang pagariang Dios. 32 Sa matood tana, dia tanannga mga butang magakaratoman gid bagomagkaradora ang mga tao nga dia sa dadi.33Madodora ang langit kag ang logta, piroakun mga ambal indi gid maimo nga indimatoman.”

Magandam Kamo

34 “Gani bantayan nindo indong kao-galingun nga indi kamo mawili sa pabasta-basta nga pagpangaboi, sa pagpalingin, kagsa pagpalibug sa indong pagpangaboi, aybasi kon golpi lang magabot ang adlawnga dato nga ara kamo kapriparar, ngamidyo sa nasiud kamo. 35 Ay dia tanagolpi lang nga maabot sa tanan nga na-gaoli digi sa kalibotan. 36 Gani magingalisto kamo pirmi kag magpangamoyo ngakon matabo ron ang tanan nga dia ngamga butang, may kabaskug kamo agud indikamo maiwan kondi makaatobang kamoKanakun nga Naging Tao nga indi kamomauya.” 37 Kada adlaw nagayan si Jesusdoto sa timplo kag nagtodlo. Kon gabi,nagdayon tana sa Bokid ang mga Olibo.38 Kada aga, dorong tao ang aga pa gid nganagayan doto sa timplo ay gosto nanda ngamagpamati kanana.

22Ang Plano nga Patayun si Jesus(Mt. 26:1-5; Mc. 14:1-2; Jn. 11:45-53)

1 Marapit run lang dato ang Pista angTinapay nga ara Pampaaboknga ginatawagra nga Pista anang Paglubas ang Angil.2 Ang mga manogdomara nga mga parikag ang mga manogtodlo ang Kasogoannagapangita paagi kon paiwan nanda ma-patay si Jesus nga indi magkinagolo, aynaadlukan sanda sa mga tao.

Nagsogot si Judas nga Tana ang Matraidor(Mt. 26:14-16; Mc. 14:10-11)

3 Nakasulud run dato si Satanas kay Ju-das nga ginatawag nga Iscariote. Isaratana sa anang dosi ka apostolis ni Jesus.4 Gani nagpanaw tana kag nagpakigkita samga manogdomara nga pari kag sa mgaopisyalis ang mga goardya sa timplo. Gi-nambalan nanda kon paiwan namaitogyankananda si Jesus. 5 Nalipay sanda ngamayad kag nagkasogot sanda ngamabayadkanana. 6 Kag nagkasogot ra si Judas, kagalin dato nagpangita tana run kaigayonankon paiwan na maitogyan si Jesus kanandanga indi maulaman ang mga tao.

Nagsogo si Jesus nga Magpriparar andangYapon Para sa Pista

(Mt. 26:17-25; Mc. 14:12-21; Jn. 13:21-30)

Lucas 22:7 120 Lucas 22:327 Karon, nagabot ron gid ang Pista ang

Tinapay nga ara Pampaabok. Maman diaang adlaw nga ang mga Judio kinanglannga magalad ang mga karniro nga andangginakaun para sa Pista anang Paglubas angAngil. 8 Gani ginsogo ni Jesus si Pedrokag si Juan nga magona kag magpripararandang yapon sa pagsilibrar ang Pistaanang Paglubas ang Angil. 9 Bago sandamagpanaw nagpamangkot sanda kon diinsanda nga balay mapriparar. 10 Makon niJesus kananda, “Pagabot nindo sa siodad,may masosoblang kamo nga tao nga na-gadara ang banga nga may tobig. Son-odon nindo tana doto sa balay nga anangsusuludan. 11 Kag toladia indong iambalsa tagbalay, ‘Ang manogtodlo nagapa-mangkot kon diin ang koarto nga anangkaunan kaiban anangmga somolonod parasa pagsilibrar ang Pista anang Paglubasang Angil.’ 12 Ipakita na dayon kanindoang mawayang nga koarto sa ibabaw ngakomplito ron sa kasangkapan. Doto kamomagimus atun yapon.” 13Nagpanaw dayonang darwa nga anang ginsogo, kag nakitananda nga kon ano anang ginkoon ni Jesusmaman ra gid ang natabo. Kag doto sandanagpriparar andang yapon para sa pista.

Ang Komonion(Mt. 26:26-30; Mc. 14:22-26; 1 Cor. 11:23-25)

14 Pagabot ang oras nga inogyapon ron,nagpongko si Jesus kaiban anang mgaapostolis agud magkaun. 15 Makon dayonni Jesus kananda, “Mabaul gid akun andumnga bago ako magantos magkaraiban kitaanay sa pagkaun sa pagsilibrar ang Pistaanang Paglubas ang Angil. 16 Ay sa ma-tood tana, indi ako ron magoman kaun diaastamatoman anangmatood nga kaologandoto sa anang ginarian ang Dios.” 17 Kagnagbuul tana dayon ang irinumun kag gin-pasalamatanna saDios. Pagkataposmakonna kananda, “Palibotan nindo dia kagmag-inum kamo tanan. 18 Sa matood tana,alin dadi indi ako ron gid maginum angirinumun nga alin sa obas mintras ara panagabot anang ginarian ang Dios.” 19 Kagnagbuul tana ang tinapay kag ginpasala-matan na sa Dios. Ginpamisang-pisangna dayon, kag ginpanaw kananda nganagakoon, makon na, “Maman dia akunlawas nga ginataw para kanindo. Imoa

nindo dia bilang andumanan kanakun.”20Pagkatapos nanda kaun nagbuul tana ru-manang irinumunkagnagkoon,makonna,“Ang irinumun nga dia akun dogo nga iolapara kanindo nga nagapapagun sa bagonga Kasogtanan nga ginataw ang Dios.

21 “Piro pamatii nindo, kaiban ta radigi sa pagkaun ang tao nga magaintrigakanakun sa akun mga kaaway. 22 Ay Akonga Naging Tao mapapatay sono sa anangplano ang Dios, piro kailo ra ang tao ngamatraidor kanakun.” 23 Pagkabati nandadato nagompisa sanda run paramangkotansa isara kag isara kon sino gid kananda angmagaimo dato.

Ang Pagbarais-baisan Kon Sino angPinakaimportanti

24Ang ori nagbarais-baisan sanda ra konsino gid kananda nga mga apostolis angpinakaimportanti. 25Gani nagkoon si Jesuskananda, makon na, “Digi sa kalibotan ngadia anang mga ari ang kada banwa naga-mandar sa andang mga sakup. Gosto angmga may awtoridad nga tawagun sandanga mga ‘manogbolig sa mga tao.’ 26 Pirokanindo tana bukun pario dan. Ay kon sinokanindo angmaymataas nga katungdanansa tanan, tana ang dapat magpaubus. Kagkon sino kanindo ang nagadomara, tanaang dapatmagsirbi. 27Ay sino sa darwa angmas importanti, ang nagakaun sa lamisaokon ang nagasirbi? Syimpri mas impor-tanti ang nagakaun sa lamisa. Piro ako tanamaman ang nagasirbi kanindo bisan akoindong agalun.”

28 Makon ra ni Jesus kananda, “Kamonagaonong kanakun sa mga pagtiraw ngaakun ginaagian. 29 Gani kon paiwan ngaakun Tatay nagtaw kanakun gaum paramagari, kamo tawan ko ra gaum nga mag-ari. 30Magiging kaiban ko kamo sa pagkaunkag paginum sa akun lamisa kon ako ma-gari run. Kamo akun padomaraun kagpaukumun sa dosi ka tribo ang Israel.”

Nagambal si Jesus nga Tana Ipanginwarani Pedro

(Mt. 26:31-35; Mc. 14:27-31; Jn. 13:36-38)31 Makon dayon ni Jesus kay Pedro, “Si-

mon, pamati bala! Si Satanas naglisin-sya nga tirawan na kamo pario sa araya-gun nga anang aayagun. 32 Piro ginpang-amoyo ko ikaw nga bisan ano ang matabo

Lucas 22:33 121 Lucas 22:55indi gid madora imong pagtoo kanakun.Kag pagkatapos nga makapanombalik karun gani, pabaskugun mo anang pagtooimong mga kabogto.” 33 Nagsabat si Pe-dro, makon na, “Ginoo, priparado akonga magonong kanimo bisan sa prisoanokon sa kamatayun.” 34 Makon ni Jesuskanana, “Pedro sogidan ko ikaw ang ma-tood, bago magtorok ang manok karonkatlo mo ako ron ipanginwara nga ara kawkakilala kanakun.”

Sa Oras ang Kalisud35 Pagkatapos ginpamangkot ni Jesus

anang mga apostolis, makon na, “Pagsogoko kanindo dato anay ngamagpanaw kamokag magpangwalian, ginkonan ko kamokabay nga indi kamo magdara koarta, bag,okon sandalyas. Ta ano, ginkolang kamo?”Makon nanda, “Ara gid.” 36 “Piro dadi,”makon ni Jesus, “kon sino ang may kaitaokon bag, dapat daraun na. Kag kon sinokanindo ang ara ispada ibaligya na ananglambong kag magbakal dayon ispada. 37Aysa matood tana, dapat matoman anangkoon ang Kasolatan parti kanakun nga‘Ginbilang tana nga isara sa mga krimi-nal.’ Matotoman gid anang ginakoon ngadia ang Kasolatan tungud nga ang tanannga nasolat sa Kasolatan parti kanakunnagakaratoman run.” 38Makon anangmgaapostolis, “Ginoo, way may darwa ka is-pada digi.” Makon ni Jesus kananda, “Tatama run dan.”

Nagpangamoyo si Jesus sa Bokid ang mgaOlibo

(Mt. 26:36-46; Mc. 14:32-42)39 Pagalin doto ni Jesus nagayan tana

sa Bokid ang mga Olibo ay maman rundato anang nakaogalian. Anang mga so-molonod nagtabid ra kanana. 40 Pagabotnanda doto makon na, “Pagparangamoyokamo nga indi kamo madaug ang pagso-lay.” 41 Nagpabulag tana kananda kag na-gayan doto sa onaan. Doto tana nagloodkag nagpangamoyo. 42 Makon na, “Itay,kon gosto mo, ilikaw mo ang pagantosnga nagaabot kanakun. Piro bukun akungosto ang matoman, kondi ang kanimo.”43 [Nagpakita kanana ang angil nga alin salangit kag ginpabaskug na tana. 44 Tungud

sa mabaul nga kalisud nga anang gin-abatyag, nagpangamoyo tana pa gid ngaugut sa anang tagiposoon, kag anang olasmidyo ron sa dogo nga nagatoro sa logta.]

45 Pagkatapos na pangamoyo nagtindugtana kag nagbalik doto sa anang mga so-molonod, kag naabotan na sanda nga na-gakaratorog tungud sa kabudlay sa sobranga kasubu. 46 Makon ni Jesus kananda,“Ay dan, basi nagakaratorog kamo? Pag-bangon kamo kagmagpangamoyo nga indikamo madaug ang pagsolay.”

Ang Pagdakup kay Jesus(Mt. 26:47-56; Mc. 14:43-50; Jn. 18:3-11)

47Mintras nagaambal pa si Jesus nagabotang sangka panung nga mga tao. Si Judasmismo nga isara sa dosi ka apostolis angnagapangona kananda. Nagparapit si Ju-das kay Jesus agud arukan tana. 48 Makonni Jesus kanana, “Judas, ay dan, traidoranmo Ako nga Naging Tao paagi sa aruk?”49 Pagkakita anang mga kaiban ni Jesusnga may imoon ron kanana ang mga tao,makon nanda, “Ginoo, panlaboon namunrun?” 50 Kag isara gani sa anang mga so-molonod ni Jesus ang naglabo anang soro-goon ang pinakamataas nga pari kag nau-tas anang too nga talinga. 51 Piro makonni Jesus kananda, “Tama run dan!” Kagginbalik dayon ni Jesus anang talinga angtao nga dato kag ginayad na.

52Makon dayon ni Jesus sa mga manog-domara nga mga pari kag sa mga opisyalisang mga goardya sa timplo kag sa iba panga mga manogdomara ang mga Judio nganagarayan doto para magdakup kanana,“Basi nagdara kamo pa gid mga ispada kagmga ralampus para magdakup kanakun?Ano ako, tolisan? 53 Kabay kada adlawdoto ako sa timplo kag doto kamo ra. Tabasi ara nindo ako nga lagi pagdakupa?Garing maman run dia indong oras ngaginagauman ang madulum okon malain.”

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mt. 26:57-58, 69-75; Mc. 14:53-54, 66-72; Jn.

18:12-18, 25-27)54 Gindakup nanda dayon si Jesus kag

gindara sa anang balay ang pinakamataasnga pari. Si Pedro tana nagsonod ra, gar-ing marayu lang anang antad. 55 Dotosa tunga ang lagwirta nagadabok kalayo

Lucas 22:56 122 Lucas 23:10ang mga tao kag nagaporongko sa marapitagud magpainit-init. Si Pedro nagparapitra doto kananda kag nagpongko. 56 Maysangka sorogoon nga babai nga nakakitakay Pedro nga nagapongko doto sa maydapong. Ginsulung na nga mayad si Pe-dro, kag makon na dayon, “Ang tao ngadia anang kaiban ra ang tao nga datonga si Jesus.” 57 Garing nagpanginwarasi Pedro, makon na, “Ara ako kakilalakanana.” 58 Malagat-lagat may nakakitakanana nga lalaki nga nagkoon, makon na,“Ikaw isara ra gid sa anang mga kaiban.”Piro makon ni Pedro nga nagsabat, “Ikawnga tao kaw, bukun ako anang kaiban.”59 Pagkalubas mga saka oras may doto ro-man nga nagkoon, makon na, “Matood ragid nga ang tao nga dia isara sa anangmga kaiban ang tao nga dato ay tana taga-Galilea ra.” 60 Piro makon roman ni Pe-dro, “Wi ang tao nga dia, ilam kanimo,ara ako baya kaulam imong ginaambal ngadan.” Kag mintras nagaambal pa si Pe-dro, tomorook ang manok. 61 Ginbalikidtana ang Ginoo kag ginsulung nga mayad.Kag nadumduman dayon ni Pedro anangginaambal ang Ginoo nga bago magtorokang manok, katlo na tana ipanginwara.62 Gani naggoa si Pedro kag nagpanangisnga mayad.

Gintoya-toya si Jesus kag Ginpikaan Anot(Mt. 26:67-68; Mc. 14:65)

63 Si Jesus tana gintoya-toya kag ginanotang mga tao nga nagagoardya kanana.64 Ginpudungan nanda ra anang mata, kagpagkatapos ginpamangkot nanda, makon,“Kabay propita kaw? Ta abi sogidi kamikon sino ang nagsampal kanimo.” 65 Kagdoro pa gid andang ginapangambal ngamalain kontra kanana.

Gindara si Jesus sa Konsilyo(Mt. 26:59-66; Mc. 14:55-64; Jn. 18:19-24)

66 Pagkaaga nagtiripon anang mgamaulam-ulam ang mga Judio. Ang ibakananda mga manogdomara nga mgapari, kag ang iba mga manogtodlo angKasogoan. Gindara nanda si Jesus doto saandang ginatiriponan. 67Makon nanda kayJesus, “Abi sogidi kami kon ikaw mandaang Cristo.” Makon anang sabat, “Bisansogidan ko kamo indi kamo ra gid magpati.68 Kag kon may pamangkot ako kanindo

indi kamo ra magsabat. 69 Piro alin dadiAko nga Naging Tao magapongko ron saanang too ang makagagaum nga Dios.”70 Makon nanda tanan, “Kon toladan,ikaw gali anang Bata ang Dios.” Nagsabatsi Jesus, makon na, “Ta kamo mismoang nagambal.” 71 Gani makon nanda,“Ta ano pa gid nga mga ibidinsya atunkinanglan? Kita run mismo ang nakabatianang ginambal.”

23Gindara si Jesus kay Pilato(Mt. 27:1-2; 11:14; Mc. 15:1-5; Jn. 18:28-38)

1 Pagkatapos dato nagtirindug sandatanan kag gindara nanda si Jesus doto kayPilato. 2 Pagabot nanda doto ginsogidannanda si Pilato kon ano andang mga bin-tang kontra kay Jesus. Makon nanda, “Dianga tao nadakupan namun nga nagapata-lang amun kasimanwa ngamga Judio ay gi-nakonan na sanda nga indi magbayad boissa Impirador, kag nagakoon tana pa ngatana kono ang Cristo. Anang gostong am-balun tana ang ari.” 3 Gani ginpamangkottana ni Pilato. Makon na, “Ikaw galianang ari ang mga Judio?” Makon ni Je-sus kanana, “Ginambal mo.” 4 Pagkataposmakon ni Pilato sa mga manogdomara ngapari kag sa mga tao, “Ara ako sala nganakita sa tao nga dia para silotan tana.”5 Piro nagapirit sanda gid nga nagakoon,makon nanda, “Nagadara tana golo sa mgatao sa bilog nga Judea paagi sa anang mgapanodlo, alin sa probinsya ang Galilea astadigi sa siodad ang Jerusalem.”

Si Jesus Gindara kay Herodes6 Pagkabati dato ni Pilato, nagpa-

mangkot tana kon taga-Galilea si Jesus.7 Kag pagkaulam na nga si Jesus alinsa logar nga ginadomaraan ni Herodes,ginpadara na si Jesus kanana, ay sa orasnga dato doto ra si Herodes sa Jerusalem.8 Pagkakita ni Herodes kay Jesus nalipaytana ngamayad, ay boay run anang andumnga makita si Jesus tungud nga doro ronanang nabatian parti kanana kag gostona nga magimo tana milagro agud makitana. 9 Doro anang mga pamangkot niHerodes kay Jesus, garing ara tana gidmagsabat. 10 Ang mga manogdomara tananga pari kag ang mga manogtodlo ang

Lucas 23:11 123 Lucas 23:37Kasogoan nagatirindug doto kag kon ano-ano ron andangmga ginabintang kay Jesus.11Anang ginimo ni Herodes kag anangmgagoardya, ginmolay nanda kag ginpakauyansi Jesus. Ginpasoksokan nanda tana anglambong nga masadya kag ginpabalik dotokay Pilato. 12 Sa adlaw nga dato nagingmagamigo si Pilato kag si Herodes. Datinagakontraan sanda.

Sintinsyado nga Patayun si Jesus(Mt. 27:15-26; Mc. 15:6-15; Jn. 18:39–19:16)

13Ginpatawag ni Pilato ang mga manog-domara nga pari kag ang mga manogdo-mara ang banwa pati ang mga tao mismo.14 Makon na dayon kananda, “Gindaranindo digi kanakun ang tao nga dia ngamakon kamo nagapatalang sa mga tao.Piro sono sa akun pagosisa, kag digi kamora, ara ako gid may nakita nga sala kanananga pario indong ginabintang. 15 Bisansi Herodes gani ara ra may nakita ngasala sa tao nga dia. Maman dan nga gin-pabalik na tana digi. Ara tana gid mayginimo nga nababagay nga sintinsyaan ngapatayun. 16 Gani ipaanot ko tana runlang kag pagkatapos pabolyawan.” [ 17 Aykada magpista ang Pista anang Paglubasang Angil ginabolyawan gid ni Pilato angsangka priso.] 18Piro nagsiringgit ang mgatao, makon nanda, “Patayun ang tao ngadan! Si Barrabas imong bolyawan!” 19 (SiBarrabas nga dia napriso ra tungud ngakaiban tana ang pagkinagolo sa Jerusalemkag nakapatay tana pa.) 20 Gosto andan niPilato ngamalibri si Jesus, gani ginambalanna pa gid ang mga tao. 21 Piro sigi anangsiringgit ang mga tao nga “Ilansang tanasa kros! Ilansang tana sa kros!” 22 Sa ikatlongapagambal ni Pilato kananda,makonna,“Ay basi, ano gid nga sala anang naimo?Ara ako gid may nakita nga sala agudipapatay tana. Ipaanot ko tana run langkag pabolyawan ko dayon.” 23 Piro sigi pagid andang parugus nga nagasiringgit ngailansang tana sa kros. Kag ang ori nagdaugsanda ra gid. 24 Ay ginpasonodan run langni Pilato anang gosto ang mga tao ngailansang si Jesus sa kros. 25Ginbolyawan naang tao nga napriso tungud sa anang pag-intra sa pagpanggolo sa gobyirno kag pag-patay, ay maman andang ginpangayo. Piro

si Jesus tana ginintriga na kananda agudimoon nanda andang gosto nga imoonkanana.

Si Jesus Ginlansang sa Kros(Mt. 27:32-44; Mc. 15:21-32; Jn. 19:17-27)

26 Pagdara nanda kay Jesus sa logar ngalansangan kanana, may nasoblang sandanga tao nga si Simon nga taga-Cirene. Bagotana lang nagapasulud sa siodad alin sabokid. Ginawidan nanda tana, kag ginpa-pasan nanda ang kros, kag ginpasonod kayJesus.

27 Doro nga mga tao ang nagsoronodkay Jesus. May mga babai doto nga naga-paranangis kag nagatiriabaw tungud nganalooy sanda kay Jesus. 28 Piro ginbalikidsanda ni Jesus kag ginkonan, makon na,“Kamo nga mga babai nga taga-Jerusalem,indi kamo magpanangis tungud kanakun.Tangisi nindo indong kaogalingun kag in-dong mga bata. 29 Tungud nga magaabotang adlaw nga magakoon ang mga tao nga,‘Masoirti ang mga babai nga bawas kagara may ginapatiti.’ 30 Sa adlaw nga datomagakoon ang mga tao sa mga bokid nga‘Timpai kami!’ kag sa mga banggilid nga‘Taboni kami!’ 31 Ay kon toladia andangginaimo kanakun nga ako gani ara sala, takondi mas malain gid andang imoon sa taonga may sala.”

32Loas kay Jesusmay darwa pa gid ka taongamga kriminal nga andang gindara agudpatayun. 33 Pagabot nanda sa logar ngaginatawag nga Bongo, ginlansang nanda siJesus sa kros, pati ang darwa ka kriminal.Ang isara ginbutang nanda sa too kampi niJesus kag ang isara sa wala. [ 34 Makon niJesus, “Itay, patawada sanda ay ara sandakaulam kon ano andang ginaimo.”] Kagnaggarabot-gabot ang mga soldado agudparti-partiun anangmga lambong ni Jesus.35 Ang mga tao nagatirindug doto nga na-gasulung. Anang mga manogdomara tanaang mga Judio nagyagota kanana; makonnanda, “Ginlowas na ang iba, kondi lowa-sun na ra anang kaogalingun kon tanamanda ang Cristo nga anang pinili angDios.” 36Pati angmga soldadonagyagota rakanana mintras nagaparapit agud painu-mun tana angmaaslum nga bino. 37Makonnanda, “Ta kon ikaw manda anang Ari

Lucas 23:38 124 Lucas 24:11ang mga Judio, lowasa run imong kao-galingun!” 38 Kag may ginbutang sandanga karatola doto sa anang oloan nga na-gakoon, “Maman dia anang Ari ang mgaJudio.”

39 Ang isara sa mga kriminal nganakalansang sa kros nagpasipala ra kayJesus. Makon na, “Indi bala nga ikaw angCristo? Ta lowasa run imong kaogalingunkag pati kami!” 40 Piro ginsaway tanaang isara nga kriminal nga nagakoon,makon na, “Oy, ara kaw naadluki sa Dios?Parario kita nga ginasilotan, 41 piro kitanga darwa dapat ra gid nga silotan tungudsa atun ginpangimo nga sala. Piro angtao tana nga dia ara gid may naimo ngasala.” 42 Pagkatapos makon na dayon kayJesus, “Jesus, dumduma ako ra kon ikawmagari run!” 43Makon ni Jesus kanana, “Samatood tana, sa adlaw nga dia makakaibanta kaw sa Paraiso.”

Anang Pagkapatay ni Jesus(Mt. 27:45-56; Mc. 15:33-41; Jn. 19:28-30)

44-45 Datong mga alas dosi run ara runnagsirak ang adlaw kag nagdulum angbilog nga kalibotan sa sulud tatlo ka oras.Kag anang kortina ang timplo nagisak alinsa ibabaw paidalum. 46 Nagsinggit dayonsi Jesus, makon na, “Itay, ginatogyan kokanimo akun ispirito!” Pagkaambal nadato nabogto anang ginawa. 47 Pagkakitaanang kapitan ang mga soldado sa natabonagdayaw tana sa Dios nga nagakoon, “Ma-tood ra gid nga ara sala ang tao nga dia!”48Pagkakita angmga tao nga nagasurulungdoto sa nagakaratabo nagoroli sanda nganagapulpug andang dugan tungud sa ka-subu. 49 Ang mga nakakilala kay Jesus patiang mga babai nga nagtarawas kanana alinpa sa Galilea doto nagtirindug sa marayu-rayu kag nakita nanda ra ang nagkaratabo.

Ang Paglubung kay Jesus(Mt. 27:57-61; Mc. 15:42-47; Jn. 19:38-42)

50-51 Karon, may tao nga anang aran siJose nga alin sa Arimatea sa probinsya angJudea. Isara tana sa anang mga opisyalisangmga Judio, piro ara tana nagkompormisa andang ginimo nga pagpapatay kay Je-sus. Mayad tana nga tao kag matarung,kag nagaulat tana sa anangpagari angDios.52Nagayan tana kay Pilato kag ginpangayo

na anang bangkay ni Jesus. 53 Pagkataposgintangtang na anang bangkay ni Jesusdoto sa kros kag ginpotos na ang poti ngatila. Pagkatapos, ginsulud na dayon sarulubungan. Ang rulubungan nga datogingoab sa bato kag ara pa gid malubungi.54 Biyirnis dato kag inogpriparar para saAdlaw nga Inogpaway, nga maompisa runpagkasalup ang adlaw.

55 Ang mga babai nga nagtarabid kayJesus alin sa Galilea nagsonod kay Jose kagnakita nanda gid ang ginlubungan kag konpaiwan ang pagkabutang anang bangkayni Jesus. 56 Pagkatapos nagoroli sanda kagnagpriparar ang sari-sari nga mga paamotnga inoglugud sa anang bangkay ni Jesus.

Piro sa Adlaw nga Inogpaway, nagpawaysanda sono sa Kasogoan.

24Ang Pagkabanaw(Mt. 28:1-10; Mc. 16:1-8; Jn. 20:1-10)

1 Aga pa gid ang primiro nga adlaw angsimana, ang mga babai nagayan doto saginlubungan kay Jesus nga nagadara an-dang ginpriparar nga paamot. 2 Pagabotnanda doto, nakita nanda nga ang bato ngapinakatakup ang rulubungan ginpaligidrun. 3 Nagsulud sanda, piro ara nandanakita anang bangkay ni Ginoong Jesus.4 Mintras nagapalibug sanda kon ano angnatabo, golpi lang nga may nagtindug ngadarwa ka lalaki doto sa andang marapit.Anang lambong ang mga lalaki nga datomasyado ka solaw. 5 Ginpangadlukan angmga babai. Gani nagdorongok sanda runlang. Piro makon ang darwa, “Basi gina-pangita nindo ang boi digi sa mga patay?Ara tana run digi. Nabanaw tana run!6 Kabay nagkoon tana nga lagi kanindoang doto tana pa sa Galilea, 7 nga Tananga Naging Tao dapat itogyan sa mgamakasasala kag ilansang sa kros, piro saikatlo ka adlaw mabanaw tana.” 8Kag nad-umduman ang mga babai anang ginambalni Jesus. 9 Gani nagoroli sanda kag gin-sogidan nanda anang onsi ka apostolis kagang iba pa nga mga somolonod. 10 Angmga babai nga nagsogid sa mga apostolissanday Maria nga taga-Magdala, si Juana,si Maria nga nanay ni Santiago, kag angiba pa gid nga mga babai. 11 Piro ara

Lucas 24:12 125 Lucas 24:36sanda nagpati ay andang pagsarig, orois-toria lang dato ang mga babai. 12 Piro siPedro tana nagdalagan paayan sa rulubun-gan. Pagabot na doto nagkuub tana kagnaglingling, kag nakita na nga ang mgapanaptun nga ginpotos kay Jesus mamanrun lang ang doto. Gani nagoli tana nganatitingala kon ano gid ang natabo.

Sa Dalan Pa-Emaus(Mc. 16:12-13)

13 Ang adlaw ra nga dato may darwaka somolonod ni Jesus nga nagapanawpaayan sa Emaus. Dia nga bario mga onsika kilomitro alin sa Jerusalem. 14 Kagmintras nagapanaw sanda, nagaistoriansanda parti sa mga nagkaratabo dotosa Jerusalem. 15 Mintras nagasogidanunsanda kag nagabaisan parti sa mga bu-tang nga dato nagparapit kananda si Je-sus kag nagtawas. 16 Ara sanda kakilalakanana tungud nga midyo sa ginpakorap-korap andang mga panulung. 17 Makonni Jesus kananda, “Ano indong ginakoin-toan mintras nagapanaw kamo?” Nag-tadung ang darwa kag andang oyaun na-gapakita nga borido sanda gid. 18 Angisara kananda nga anang aran si Cleopasnagsabat, “Ikaw lang sigoro ang nagadayonsa Jerusalem nga ara kaulam kon ano angmga nagkaratabo doto ang pira nga dia kaadlaw.” 19 Nagpamangkot si Jesus, makonna, “Ay basi ano ang natabo?” Makonang darwa, “Ang natabo bala kay Jesus ngataga-Nazaret. Naging makagagaum tananga propita sa panulung ang Dios kag samga tao paagi sa anang mga panodlo kagmga inimoan nga gamanan. 20 Ginakosartana atunmgamanogdomara ngamga parikag ang iba pa gid nga mga manogdo-mara agud sintinsyaan tana nga patayun.Kag ginlansang nanda tana gani sa kros.21 Amun pagsarig paman, tana run amunginaulat nga magabawi atun nasyon ngaIsrael sa anang alima ang mga taga-Roma.Garing ikatlo ron dia dadi ka adlaw ngatana ginpatay. 22 Piro ang katingalaan pagid, ginsogidan kami amun mga kaibannga mga babai nga kainang aga timpranosanda pa gid doto sa ginlubungan, 23 piroara nanda run doto makita anang bangkay.Kag pagbalik nanda doto kanamunginsogi-dan nanda kami nga may nakita sanda nga

angil nganagkoonkanandangaboi si Jesus.24Ang iba namun nga mga kaiban nagayangid doto sa ginlubungan, kag nakita nandanga tama ra gid anang ginsogid ang mgababai. Piro si Jesus ara nanda nakita doto.”

25 Makon dayon ni Jesus kananda,“Balingag manda indong mga isip! Ay basiara nindo nga lagi pagpatia ang tanan ngaginambal ang mga propita! 26 Indi bala ngakinanglan ra gid nga ang Cristo magantosanay ang mga butang nga dia bago tanapadungugan ang Dios?” 27 Kag ginpasanagkananda ni Jesus ang tanan nga ginakoonang Kasolatan parti kanana, ompisa saanangmga ginsolat niMoises asta sa anangginsolat ang mga propita.

28 Pagabot nanda sa bario nga andangginapaayanan, midyo ginpakita ni Jesusnga tana madayon ron lang. 29 Piro piritnanda nga ginawidan. Makon nanda, “Digika lang anay kanamun ay sirum run dia.Lagat-lagat madulum run.” Gani nagtabidtana run lang kananda. 30 Ang sanda na-gaporongko ron para magkaun, nagbuultana ang tinapay kag ginpasalamatan na saDios. Pagkatapos, ginpamisang-pisang nadayon kag ginpanawan na sanda. 31 Kagbago pa ginpasanag andang mga mata kagnakilala nanda nga si Ginoong Jesus galidato, garing golpi tana lang dayon nganadora sa andang panulung. 32 Makonnanda, “Maman gali dato nga ang kasadyagid atun nabatyaganmintras ginasaysayanna kita ang Kasolatan doto sa dalan.”

33 Lagi-lagi bomalik sanda sa Jerusalemsa oras nga dato kag naabotan nandaang onsi ka apostolis pati ang iba pagid nga mga somolonod nga nagatiripon.34Nagakoon sanda nga “Matood ra gid nganabanaw ang Ginoo! Nagpakita tana kaySimon.” 35 Kag ang darwa nagsogid ra konano ang natabo kananda doto sa dalan paEmaus kag kon paiwan nanda tana naki-lala ang tana nagpamisang-pisang run angtinapay.

Nagpakita si Jesus sa Anang mga So-molonod

(Mt. 28:16-20; Mc. 16:14-18; Jn. 20:19-23;Bin. 1:6-8)

36 Mintras nagasogid sanda dato, golpilang nga nagtindug si Jesus doto sa an-dang tunga kag magkoon, “Kaloyan kamo

Lucas 24:37 126 Lucas 24:53ang Dios.” 37 Ginkulbaan sanda kag gi-nadlukan ay andang pagsarig morto ronandang nakita. 38 Piro nagkoon si Je-sus kananda, makon na, “Basi nagogoloankamo? Kag basi nagadoda kamo nga akodia? 39 Sulunga nindo bala akun alima kagakun siki. Kag kaputi nindo ako. Bukunako morto. Ang morto ara lawas piro akotana may lawas kag nakikita nindo gani.”40 [Kag pagkaambal na dia, ginpakita nakananda anang mga alima kag mga siki.]41 Sa andang kalipay kag katingala midyosa indi sanda pa gid makapati sa andangnakikita. Gani nagpamangkot si Jesuskananda, makon na, “May pagkaun kamodigi?” 42 Gintawan nanda tana sangkagurut nga linugub nga isda. 43 Ginbuulna dato kag ginkaun na dayon mintrasnagasulung sanda.

44 Pagkatapos dato, makon na kananda,“Maman dia akun ginakoon kanindo angnagakaraiban kita pa, nga ang tanan nganasolat parti kanakun sa Kasogoan ni Moi-ses kag samga sinolat angmga propita patiang sa salmo kinanglan gid ngamatoman.”45 Kag ginbokasan dayon ni Jesus andangmga isip agud maangupan nanda ang Ka-solatan. 46 Makon na kananda, “AngKasolatan nagakoon nga ang Cristo ki-nanglan gid nga magantos kag mapataydayon, piro mababanaw sa ikatlo ka ad-law. 47 Kag kinanglan nga isogid sa bilognga kalibotan ompisa sa Jerusalem ngatungud kanana patawadun ang Dios angmga tao nga nagainulsul andang mga sala.48 Kamo ang mga tistigo sa mga butangnga dia. 49 Ipadara ko kanindo ang IspiritoSanto nga ginpangako akun Tatay. Piroindi kamo anay magalin digi sa Jerusalemmintras ara nindo pa mabaton ang gaumnga maalin sa langit.”

Si Jesus Gindara pa-Langit(Mc. 16:19-20; Bin. 1:9-11)

50 Pagkatapos dato gindara sanda ni Je-sus sa may Betania. Pagabot nanda dotoginalsa na anang alima kag ginbindisy-onan na sanda dayon. 51 Kag mintrasnagabindisyon tana amat-amat tana runnga nagpabulag kananda kag gindara pa-langit. 52Ginsimba nanda tana kag pagkat-apos malipayun sanda nga nagbalik sa

Jerusalem. 53Kag alin dato pirmi sanda rundoto sa timplo nga nagadayaw sa Dios.

Juan 1:1 127 Juan 1:26

Ang Mayad nga Barita sono kayJuan

Si Cristo ang ‘Ambal’ kag ang ‘Solo’1 Ang ona pa nga lagi, bago imoon ang

kalibotan, dian run ang ginatawag nga Am-bal ang Dios. Ang Ambal nga dato kaibanang Dios, kag ang Ambal Dios mismo.2 Kaiban tana nga lagi ang Dios alin paang ona. 3 Paagi kanana ang tanan ngamga butang ginimo, kag ara gidmay naimonga bukun paagi kanana. 4 Ang Ambalnga dato maman anang ginaalinan angkaboi nga ara kataposan. Kag dia ngakaboi pario sa solo tungud nga maman diaang nagapasanag sa isip ang mga tao nganaduluman. 5Ang solo nga dato nagasanagsa kalibotan nga naduduluman tungud sasala, kag anang sanag ara nadaug ang du-lum.

6 Karon may tao nga ginpadara angDios. Anang aran ang tao nga dato siJuan. 7 Ginpadara tana ang Dios paramagpamarita sa mga tao nga si Jesu-Cristomaman ang matood nga solo, agud paagisa anang pagbarita makatoo ang tanan ngamga tao. 8 Bukun si Juan ang solo, kondinagabot tana agud pamatodan kon sinoang solo. 9 Si Jesu-Cristo maman ang ma-tood nga solo nga sa oras nga dato nagabotdigi sa kalibotan kag dadi nagataw kasanagsa anang mga isip ang mga tao. 10Nagabottana matood digi sa kalibotan. Kag bisanpa nga ang kalibotan ginimo paagi kanana,ang mga tao digi sa kalibotan ara kaki-lala kanana. 11 Nagayan tana sa anangmga kasimanwa mismo, piro ang kala-banan sa anang mga kasimanwa ara nag-baton kanana. 12 Piro ang bisan sino nganagbaton kag nagtoo kanana gintawan napodir nga maging bata ang Dios. 13Nagingmga bata sanda ang Dios bukun paagi salawasnun nga pagkabata okon pagbuut angtao, kondi paagi sa anangpagbuut angDios.

14 Karon, ang ginatawag nga Ambal angDios nagpakatao kag nagpakigdapun digikanatun. Nakita namun anang mataas ngakatungdanan bilang anang bogtong ngaBata ang Amay. Maloloyon tana gid kagporos kamatoodan anang ginasogid.

15 Si Juan nagpamatood parti kay Jesu-Cristo. Makon na, “Tana maman akunginakoon kanindo nga magaabot nga orikanakun piro mas mataas anang katung-danan kaysa kanakun, ay bago ako natao,dian tana run nga lagi.”

16 Tungud nga abonda anang gogma niCristo, anang mga kalooy kanatun ngatanan nagadarason-dason. 17 Ang Kaso-goan gintaw ang Dios kanatun paagi kayMoises, piro ang kalooy kag kamatoodannagabot kanatun paagi kay Jesu-Cristo.18 Ara gid tao nga nakakita sa Dios ngaAmay. Piro ginpakilala tana kanatun angbogtong nga Bata nga Dios nga kaibanpirmi ang Amay.

Anang Minsai ni Juan nga Manogbunyag(Mt. 3:1-12; Mc. 1:1-8; Lu. 3:1-18)

19 Anang mga manogdomara ang mgaJudio sa Jerusalem nagsogo sa mga parikag mga manogasikaso sa timplo nga gi-natawag ngamga Levita nga ayanan nandasi Juan kag pamangkoton kon sino tana.20 Ginprangka sanda ni Juan, makon na,“Bukun ako ang Cristo nga indong gin-aulat.” 21Makonnanda, “Ta konbukunkawang Cristo, sino kaw? Si Elias nga propita?”Makon ni Juan, “Bukun ako si Elias.” Ganimakon nanda ruman, “Sigoro ikaw angginakoon nga propita nga maabot?” Pironagkoon roman si Juan nga bukun tana raang propita nga dato nga andang ginakoon.22 Gani makon nanda, “Ta sogidi kami konsino kaw agud may isogid kami sa mganagsogo kanamun. Ano imong maisogidparti sa imong kaogalingun?” 23Makon niJuan, “Ako ang tao nga gintagna ni Isaiasnga propita. Kabay makon na,‘May magawali sa mga tao sa logar nga

ara ginaolii ang tao, kag anang walimaman dia:

Ipriparar nindo ang dalan ay maabot angGinoo!’ ”

24 Ang mga nagsogo gali sa mga tao ngadato nga magayan kay Juan ara iba kondiang mga Pariseo. 25 Ginpamangkot pa gidang mga tao nga dato si Juan. Makonnanda, “Kon ikawbukun angCristo, okon siElias, okon ang propita nga amun ginaulatnga maabot, ta basi nagapangbunyag kawang mga tao?” 26 Makon ni Juan kananda,“Ako nagabunyagmanda sa tobig, piromay

Juan 1:27 128 Juan 1:50dian kanindo dadi nga ara nindo nakilala.27 Matood nga naori tana kanakun mag-abot, piro bisan maging anang sorogoonlang indi ako pa poidi.”

28Dia natabo sa Betania, doto sa loyo angsoba nga Jordan, ay doto si Juan nagapang-bunyag.

Anang Karniro ang Dios29 Pagdason nga adlaw nakita ni Juan

si Jesus nga nagaparapit kanana. Makondayon ni Juan sa mga tao, “Dagi run anangpinakakarniro ang Dios nga inogalad agudbulun anang mga sala ang mga tao sa kali-botan. 30 Tana maman akun ginakoon ngamaabot nga ori kanakun piro mas mataaskanakun, ay bago ako natao, tana dian runnga lagi. 31 Ang ona pati ako gani arakaulam kon sino tana gid, piro nagayanako digi nga nagapangbunyag sa mga taoagud ipakilala tana sa atun mga kaparionga taga-Israel.

32 “Dadi kilala ko tana run ay nakitako ron ang Ispirito Santo nga nagkunsadkanana alin sa langit nga pario sa salampatikag nagtinir kanana. 33 Ang ona ara kotana pa nakilala, piro ang Dios nga nagsogokanakun nga magbunyag kanindo sa to-big maman ang nagkoon nga lagi kanakunnga kon makita ko ang Ispirito Santo ngamagkunsad kag magpabilin sa sangka tao,dan nga tao maman ang magabunyag saIspirito Santo. 34 Kag dia nakita ko gid.Gani ginapamatodan ko nga tana mamananang Bata ang Dios.”

Ang Naona nga mga Somolonod ni Jesus35 Pagdason nga adlaw, doto roman si

Juan kaiban ang darwa ka tao nga anangginatodloan. 36 Pagkakita na kay Jesusnga nagalubas, makon na, “Maman dananangpinakakarniro angDios nga inogaladpara sa atun mga sala.” 37 Pagkabati datoanang darwa ka kaiban, nagsonod sandadayon kay Jesus. 38 Pagbalikid ni Jesus,nakita na sanda nga nagasonod kanana.Gani makon na kananda, “Ano indong gi-napangita?” Makon nanda, “Rabbi, sadiin kaw nagaoli?” (Anang gostong am-balun ang Rabbi “Manogtodlo”.) 39Makonna, “Dali, pagtawas kamo kanakun agudmakita nindo.” Gani nagtabid sanda kay Je-sus kag nakita nanda kon diin tana nagaoli.

Mga alas koatro ron dato ang apon, ganidoto sanda run lang nagpagabi.

40Ang isara sa darwa nga dato nga naka-bati anang koon ni Juan nga nagsonod kayJesus ara iba kondi si Andres nga kabogtoni Simon Pedro. 41 Pagkaaga ginpangitana nga lagi anang kabogto nga si Simonkag ginsogidan na nga nakita nanda angMesias. (Anang gostong ambalun angMesias “Cristo”.) 42Pagkatapos, gindara nadayon si Simon kay Jesus. Pagabot nandakay Jesus, ginsulung ni Jesus si Simon kagnagkoon, “Ikaw si Simon nga bata ni Juan.Piro dadi tawagun ta ka run nga Cefas.”(Ang Cefas nga dia pario ra ang aran ngaPedro kag anang gostong ambalun “Bato”.)

Gintawag ni Jesus si Felipe kag si Natanael43 Pagdason nga adlaw, naisipan ni Je-

sus nga magayan sa probinsya ang Galilea.Pagabot nanda doto, nakita na si Fe-lipe. Makon na dayon kay Felipe, “Dali,pagtawas kanakun!” 44 (Si Felipe nga diataga-Betsaida nga isara sa mga logar saGalilea. Taga-doto ra si Andres kag siPedro.) 45 Anang ginimo ni Felipe, gin-pangita na si Natanael, kag pagkakita nakanana, makon na, “Nakita namun runang tao nga atun ginaulat nga ginsambitang mga propita sa andang mga ginso-lat. Kag ginsambit tana ra ni Moises saanang ginsolat sa libro ang Kasogoan. SiJesus gali nga taga-Nazaret nga bata niJosemaman andang ginatomod.” 46Makonni Natanael, “Ara sigoro taga-Nazaret ngamakalosot nga may abilidad.” Makon niFelipe kanana, “Dali, pagtabid agud makitamo.”

47 Pagkakita ni Jesus kay Natanael nganagaparapit kanana, makon na, “Dagi angmatood nga Israelita nga ara gid naga-daya.” 48Makon dayon ni Natanael kanana,“Basi kilala mo ako?” Makon da ni Jesus,“Bago kaw daraun digi ni Felipe, nakita takaw rondoto sa idalumangkaoynga igira.”49 Gani makon ni Natanael, “Manogtodlo,matood gid manda nga ikaw anang Bataang Dios! Ikaw ra gid amun ginaulat ngamagaari sa Israel!” 50 Makon dayon niJesus kanana, “Ta nagatoo kaw kanakuntungud nga nagkoon ako nga nakita takaw doto sa idalum ang kaoy nga igira?Mas sobra pa dian imong makikita sa pira

Juan 1:51 129 Juan 2:22ka adlaw.” 51 Kag makon dayon ni Je-sus kananda, “Sa matood tana, magaabotang adlaw nga makikita nindo ang langitnga magaabri kag makikita nindo anangmga angil ang Dios nga nagasaraka kagnagarolosong paayan Kanakun nga NagingTao!”

2Ang Kasal sa Cana

1 Pagkalubas ang darwa ka adlaw, maykasal sa banwa ang Cana sa probinsyaang Galilea. Doto anang nanay ni Jesus.2 Ginimbitar ra si Jesus pati anang mgasomolonod. 3 Kag natabo nga nagkolangang bino nga obas doto sa ponsyon. Ganimakon anang nanay ni Jesus kanana, “Nao-bosan sanda run bino.” 4 Makon ni Jesuskanana, “Indi kinanglan nga kononmo akopa kon ano akun imoon. Ara pa nagabotakun oras agud ipakita ko akun gaum samga tao.” 5 Makon dayon anang nanay niJesus samga sorogoon, “Sonoda nindo langang bisan ano nga anang isogo kanindo.”

6 Karon, may mga soronodon angmga Judio sa pagpangogas bago sandamagkaun. Gani may anum ka tadyaw dotonga ang kada tadyaw sarang masuludanmga 20 okon 30 ka galonnga tobig. 7Makonni Jesus sa mga sorogoon, “Ponoa nindotobig ang mga tadyaw.” Gani ginpononanda. 8 Pagkatapos, makon ni Jesuskananda, “Sigi, pagsarok kamo kag daraundoto sa nagadomara ang ponsyon.” Ganinagsarok sanda kag gindara nanda dotosa nagadomara, 9 kag ginsamitan dayonang manogdomara ang tobig nga dato nganaimo ron nga bino. Ara tana kaulamkon diin nagalin ang bino nga dato, (pironaulaman angmga sorogoon nga nagsarokang tobig). Pagkatirawna, gintawag na angnobyo. 10 Makon na kanana, “Kalabanansa mga tao nagasirbi ang mayad nga klasinga bino sa ompisa kag kon doro ronanang nainum ang mga bisita, bago nandaginapainum ang ordinaryo nga bino. Piroikaw tana iba, ay dadi mo ginpagoa angpinakamanamit.”

11 Ang natabo nga dato sa Cana nga saGalilea maman ang ona nga milagro ngaginimo ni Jesus. Sa anang ginimo nga dato

ginpakita na anang gaum, kag anang mgasomolonod nagtoo kanana.

12 Pagkatapos ang kasal, nagpa-Capernaum si Jesus kaiban anang nanay,anang mga kabogto nga lalaki, kag anangmga somolonod, kag nagtinir sanda dotomga pira ka adlaw.

Nagsulud si Jesus sa Timplo(Mt. 21:12-13; Mc. 11:15-17; Lu. 19:45-46)

13Marapit run anangpista angmga Judionga ginatawag nga Pista anang Paglubasang Angil. Gani nagpa-Jerusalem si Je-sus. 14 Ang doto tana run sa Jerusalemmay nakita tana nga mga tao sa timplonga nagabaraligya ang mga inogalad ngamga baka, mga karniro, kagmga salampati.Maymga tao ra doto sa andangmga lamisanga nagapamaylo koarta. 15 Pagkakitana sa andang mga ginaimo doto nagimotana aranot nga lobid. Pagkatapos, gin-panabog na dayon ang mga karniro kagmga baka pa goa sa timplo. Ginpamaliskadna ra anang mga lamisa ang mga manog-baylo ang koarta kag ginpangwasag naandang mga koarta. 16 Makon na dayonsa mga nagabaraligya ang salampati, “Pa-mula nindo dia digi! Ayaw nindo pag-imoa nga baraligyaan anang balay akunTatay!” 17Pagkakita anangmga somolonodsa anang ginimo nga dato, nadumdumannanda anang koon ang Dios sa Kasolatannga nagakoon, “Masakit nga mayad akunbuut nga makita nga imong balay ara gi-nataoda ang mga tao.”

18 Tungud sa anang ginimo nga dato,anang mga manogdomara ang mga Ju-dio nagpamangkot kanana, makon nanda,“Ano nga milagro imong maimo agudipakita kanamun nga ikaw may podirnga magimo imong ginimo nga dato?”19Makonni Jesus, “Gubaa nindo ang timplonga dia kag sa sulud tatlo ka adlaw patin-dugun ko roman.” 20 Makon nanda, “Angtimplo nga dia ginpatindug sa sulud 46 katoig, ta patindugun mo lang sa sulud tatloka adlaw?”

21 Piro ara sanda kaintindi, ay ananggintomod tana ni Jesus nga timplo araiba kondi anang lawas. 22 Gani pagka-banaw kanana nadumduman anang mgasomolonod anang ambal nga dia. Kag

Juan 2:23 130 Juan 3:20nagpati sanda nga tamamatood anang gin-tagna ang Kasolatan kag anang koon partisa anang pagkabanaw.

Naulaman ni Jesus kon ano ang sa Tagi-posoon ang tanan nga mga Tao

23 Ang doto si Jesus sa Jerusalem sa ty-impo ang Pista anang Paglubas ang Angil,doro ang nakakita sa mga milagro ngaanang ginpangimo, kag doro kananda angnagtoo kanana. 24Piro si Jesus ara nagsarigsa andang pagtoo kanana ay naulaman naang tanan nga tao. 25 Indi tana run ki-nanglan nga sogidan pa parti sa mga tao,ay naulaman na nga lagi kon ano gid angsa sulud andang tagiposoon.

3Si Jesus kag si Nicodemo

1 May sangka tao nga anang aran siNicodemo. Ang tao nga dia isara sa mgamanogdomara ang mga Judio, kag mimbrotana ang gropo nga ginatawag nga Pariseo.2 May gabi nga si Nicodemo nga dia na-gayan kay Jesus kag magkoon, makon na,“Rabbi, naulamannamunnga ikawmanog-todlo nga ginpadara ang Dios, tungud ngaara may makaimo ang mga milagro ngapario imong ginapangimo kon ang Diosara dian kanana.” 3 Makon ni Jesus kayNicodemo, “Sa matood tana, ara tao ngamakairug sa anang ginarian ang Dios konindi tana maoman bata.” 4Nagpamangkotsi Nicodemo, makon na, “Ta paiwan anangpagkabata oman ang tao kon malam tanarun? Indi tana run da makabalik sa tiananang nanay agud ibata ruman.” 5Makonni Jesus, “Ginasogid ko gid tana kanimoangmatood nga ara gid tao nga makasuludsa anang ginarian ang Dios kon indi tanamabata paagi sa tobig kag sa Ispirito Santo.6 Ang ginbata paagi sa tao, tao ra lang,piro ang ginbata tana paagi sa anang gaumang Ispirito Santo, ispiritoanun. 7 Ganiindi kaw matingala sa akun koon kanimonga kinanglan maoman kamo bata. 8 Diapario sa angin. Ang angin kabay nagauyupsa bisan diin anang gosto. Nababatian tanga nagauyup, piro ara kita kaulam kondiin nagaalin kag kon diin nagapaayan.Dan toladan ra anang gaum ang IspiritoSanto sa tao nga nabata paagi sa ananggaum, indi mo maintindian piro matood

nga natatabo.” 9 Gani nagpamangkot siNicodemo, makon na, “Ta paiwan dato?”10Makonni Jesus, “Bantog kawngamanog-todlo sa Israel, piro ara kaw kaulam konano dia? 11 Makasarig kaw nga akun gi-nasogid kanimo matood, tungud nga angmga butang nga amun ginasogid ay mgabutang nga amun naulaman kag nakitamismo. Garing indi kamomagpati sa amunginasogid. 12 Karon, kon kamo ara ganinagapati sa akun ginasogid kanindo partisa mga butang digi sa kalibotan, mas indikamo ron gid magpati kanakun kon sogi-dan ko kamo ang parti sa mga butangdoto sa langit. 13 Kag Ako nga Naging Taomaman lang gid ang nakasaka sa langit, aydoto ako sa langit nagalin.”

14 Makon pa ni Jesus, “Ang ona ngamga adlaw, ang si Moises doto pa sa logarnga ara ginaolii ang tao, nagimo tana angmagkal nga saway. Pagkatapos, gintagkusna dayon sa kaoy nga malabug kag gin-bandira agud makita ang mga tao. Dantoladan ra ang imoon kanakun. Ako ngaNaging Tao kinanglan ra nga ibutang sakaoy kag ibandira, 15 agud ang kada isaranga magtoo kanakun makaangkun kaboinga ara kataposan.

16 “Tungud sa anang mabaul nga pagi-gogma ang Dios sa mga tao digi sa kali-botan, ginpadara na anang bogtong ngaBata, agud nga ang kada isara nga nagatookanana indi run pagsilotan ang kamatayunnga ara kataposan, kondi tawan kaboi ngaara kataposan. 17 Ara nagpadara kanakunang Dios digi sa kalibotan agud sintinsyaanang mga tao, kondi ginpadara na ako agudmalibri sanda sa silot.

18 “Gani ang mga tao nga nagatookanakun indi run pagsintinsyaan, piroang bisan sino nga ara nagatoo kanakunsintinsyado ron tungud nga ara tana nag-too kanakun nga anang bogtong nga Bataang Dios. 19 Sisilotan sanda tungud nganagabot ako digi sa kalibotan agudmagtawkasanag sa anang mga isip ang mga tao,piro mas gosto nanda pa nga magpabilinsa madulum kaysa magparapit kanakunnga pinakasolo, ay malain andang mgaginaimo. 20 Ang tao nga malain anangginaimo ara naliag sa masanag. Nagalikaw

Juan 3:21 131 Juan 4:10tana pa gani sa masanag ay sabun maula-man anang ginaimo nga malain. 21 Piroang tao tana nga nagaogali sono sa kam-atoodan nagaparapit sa masanag, agudmakita nga anangmga inimoan ngamayadnaiimo na paagi sa anang bolig ang Dios.”

Si Jesus kag si Juan22 Pagkatapos dia, si Jesus kag anang

mga somolonod nagayan sa probinsya angJudea. Pira ra ka simana andang tinir dotonga nagapangbunyag ang mga tao. 23 SiJuannagapangbunyag ra piro doto sa Enon,marapit sa Salim, ay dorong tobig doto.Sigi-sigi anang ayan doto ang mga tao kayJuan agudmagparabunyag. 24 (Sa mga orasnga dato si Juan ara pa napriso.)

25 Karon ang iba sa anang mga gintod-loan ni Juan nakapakigdiskosyon sa sangkaJudio parti sa bunyag. 26 Ang ori nagayansanda kay Juan kag magkoon, “Manog-todlo, nadumduman mo ang tao ang dotokaw sa loyo ang soba ang Jordan, angtao bala nga imong ginpakilala sa mgatao? Nagapangbunyag tana run da dadikag aros tanan nga mga tao doto ronkanana nagaarayan!” 27 Makon ni Juankananda, “Ara gid sarang maimo ang taokon bukun sa anang pagbuut ang Dios.28 Kamo mismo makapamatood nga akonagkoon nga bukun ako ang Cristo, kondiginpaona ako lang ang Dios paramagbaritanga tana magaabot ron. 29 Pario bala konmay kasal: ang nobya para gid sa nobyo,kag anang amigo ang nobyo nga nagatam-bong kag nagapamati nalilipay kon naba-batian na nga dian run ang nobyo. Dantoladan akun kaalimbawa dadi. Nalilipayako nga ang mga tao nagaayan run kayJesus. 30 Kinanglan nga magdogang pa gidanang pagkabantog ni Jesus, kag ako tanadapat run nga lipatan.”

Ang Nagalin sa Langit31 Si Cristo alin sa langit, gani labaw

tana sa tanan. Kita taga-digi sa kalibotankag ang mga butang nga atun ginaambalara iba kondi ang digi lang gid sa kalib-otan. Piro tana tana nga nagalin sa langitlabaw sa tanan. 32 Nagasogid tana parti samga butang nga anang nakita kag nabatiandoto sa langit, piro malaka gid lang angnagapati sa anang ginasogid. 33 Piro ang

mga nagapati tana sa anang ginasogid na-gapamatood nga anang ginasogid ang Diosmatood. 34 Ay si Cristo nga anang gin-padara angDios digi sa kalibotannagasogidkanatun kon ano anang ginapasogid angDios kanana, tungud nga ara limitasyonanang pagtaw ang Dios kanana ang IspiritoSanto. 35Ginaigogma angAmay anangBatakag gintogyan na kanana ang tanan. 36Angbisan sino nga nagatoo sa anang Bata angDios may kaboi nga ara kataposan. Piroang bisan sinonga indimagtoman sa anangBata ang Dios indi pagtawan kaboi nga arakataposan, kondi anang kasilag ang Diosdian kanana asta kon sano.

4Si Jesus kag ang Babai nga Taga-Samaria

1 Karon, ang mga Pariseo nakabaritanga mas doro ron anang mga somolonodni Jesus kaysa kay Juan, kag mas dororon da anang ginapangbunyagan. 2 (Samatood tana, bukun si Jesus mismo angnagapangbunyag, kondi anang mga so-molonod.) 3 Pagkaulam ni Jesus nga dianaulaman run ang mga Pariseo, nagalintana sa probinsya ang Judea kagnagbalik saGalilea. 4 Pagayan nanday Jesus sa Galilea,kinanglan nga sanda magagi sa probinsyaang Samaria.

5 Ang nagaagi sanda run sa Samaria,nagabot sanda sa banwa nga kon tawagunSicar, marapit sa logta nga gintaw ni Jacobsa anang bata nga si Jose. 6 May bobondoto nga ginimo ni Jacob. Kag tungudnga ogtong adlaw ron kag si Jesus gin-pilayan nga mayad sa anang pagpanaw,nagpongko tana run lang sa binit angbobon nga dato. 7-8Anang mga somolonodtana nagdiritso sa banwa agud magbakalang pagkaun. Karon, mintras nagapongkotana doto, nagabot ang sangka babai ngataga-Samaria ngamasagub. Makonni Jesuskanana, “Abi painuma ako ra.” 9Makon angbabai kanana, “Ikaw kabay Judio kag akotana Samarianun kag babai pa. Basi na-gapangayo kaw kanakun ang tobig?” (To-ladan anang koon tungud nga ang mgaJudio ara nagasapak sa mga Samarianun.)10 Makon ni Jesus sa babai, “Kon naula-man mo lang kon ano anang ginataw ang

Juan 4:11 132 Juan 4:36Dios, kag kon sino ang nagapangayo kan-imo tobig, ikaw pa andan ang mapangayokanakun agud tawan ta kaw ang tobignga nagataw kaboi nga ara kataposan.”11Makon ang babai kanana, “Paiwan imongpagtaw kanakun ang tobig nga imong gi-nakoon, ay ang bobon madalum kag arakaw timba? Diin kaw makabuul imongginakoon nga tobig nga nagataw kaboi?12 Atun kaolang-olangan nga si Jacob ma-man ang nagkotkot ang bobon nga dia.Tana kag anang mga bata pati anang mgaayup naginum sa bobon nga dia. Ano,sobra ka pa bala sa atun kaolang-olangannga si Jacob?” 13 Makon ni Jesus sa babai,“Ang bisan sino nga nagainum ang to-big nga dia wawon roman. 14 Piro angnagainum tana ang tobig nga akun itawindi run gid pagwawon. Ay ang tobignga akun itaw maging pario sa boi ngatoboran dian kanana nga magataw kaboinga ara kataposan.” 15 Gani makon angbabai kay Jesus, “Ta tawi ako ra ang tobignga dan nga imong ginakoon agud indiako ron gid pagwawon, kag agud indi runkinanglan nga magbalik-balik ako pa digipara magsagub.” 16 Makon dayon ni Jesuskanana, “Ta ayani imong asawa kag daraundigi.” 17 Nagsabat ang babai, makon na,“Ara ako asawa.” Makon ni Jesus, “Tamadan. Ara kaw matood asawa, 18 tungudnga lima run imong naging asawa, kag anglalaki nga imong ginadapunan dadi bukunda imong matood nga asawa. Gani matoodimong sogid nga dan.” 19Makon ang babaikanana, “Sigoro anang propita kaw angDios. 20 Amun mga kaolang-olangan ngamga Samarianunnagsimba sa Dios sa bokidnga dia, piro kamo tana nga mga Judio na-gakoon nga ang mga tao dapat magsimbasa Dios sa Jerusalem.” 21 Makon ni Jesussa babai, “Pamatii anay bala! Magaabotang adlaw nga indi kamo ron magsimbasa Amay digi sa bokid nga dia okon saJerusalem. 22 Kag kon parti kanindo ngamga Samarianun, ara kamo gid kakilalakon sino indong ginasimba. Kami tananga mga Judio nakakilala kon sino amunginasimba, tungud nga paagi kanamun ngamga Judio lowasun ang Dios ang mga tao.”23Makon pa ni Jesus, “Samatood tanamag-aabot ang adlaw, kag nagabot ron gani, nga

ang matood nga manogsimba magasimbasa Amay paagi sa anang ispirito kag sonosa kamatoodan. Kag ang toladia nga mgamanogsimbamaman anang gosto angDios.24 Ang Dios ispirito, gani ang nagasimbakanana dapat magsimba paagi sa anangispirito kag sono sa kamatoodan.”

25 Makon ang babai, “Naulaman ko ngamagaabot angMesias nga ginatawag ra ngaCristo. Kag kon magabot tana run, sogidanna kita parti sa tanan nga mga butang.”26 Makon ni Jesus kanana, “Ako dato. Angnagapakigambal nga dia kanimo dadi ma-man imong ginakoon nga magaabot.”

27 Pagkakoon na dia nagabot dayonanang mga somolonod. Mabaul andangkatingala pagkakita nanda kanana nga na-gapakigambal sa sangka babai. Piro aragid may nagpamangkot sa babai kon anoanang kinanglan. Ara sanda ra nagpa-mangkot kay Jesus kon basi nagapakigam-bal tana sa babai.

28Ginbilin dayon ang babai anang banganga ginasaguban kag nagbalik sa banwa.Pagabot na doto makon na sa mga tao,29 “Dali kamo bala, sulunga nindo ang taonga nakaulam ang tanan nga akun ginimo.Sigoro maman run dia ang Cristo.” 30 Ganinagarayan ang mga tao doto kay Jesus.

31 Mintras ara pa nagarabot doto angmga tao sigi anang pirit kanana anangmgasomolonod nga magkaun tana run. 32 Piromakon ni Jesus kananda, “May pagkaunAko nga ara nindo naulami.” 33 Ganianangmga somolonod nagparamangkot saisara kag isara kon may nagdara kananapagkaun. 34Makondayonni Jesus kananda,“Akun pinakapagkaun ara iba kondi ngatomanun ko anang kabubutun ang Diosnga nagpadara kanakun digi kag taposonanang ginapaimo kanakun. 35 Nagakoonkamo nga apat pa ka bolan bago maga-bot ang tigarani. Piro kon sa kanakuntana tigarani run dia. Sulunga nindobala ang maraku nga dan nga mga taonga nagaarabot! Kon sa mga araniunloto ron gid, kag araniun run. 36 Indongkaalimbawa mga manogani tungud ngakamo nagasaysay sa mga tao agud mag-too sanda kanakun. Ang Dios may gi-natigana nga balus para kanindo. Kagang mga tao nga kon sa mga araniun

Juan 4:37 133 Juan 5:7maman indong ginaani tawan na kaboinga ara kataposan. Gani ang mga na-gatanum anang mga ambal ang Dios kagangmga nagaani anang pinakabonga parionga magakalipay. 37 Matood manda angginakoon nga ‘iba ang nagatanum kag ibara ang nagaani.’ 38 Indong kaalimbawamgamanogani nga akun ginpadara nga maga-ani sa mga araniun nga bukun kamo angnagtanum. Tungud nga iba ang nagtodloanay kananda, kag kamo ang nagapolosandang pinangabudlayan.”

39 Doro nga mga Samarianun sa logarnga dato ang nagtoo kay Jesus tungud saanang sogid ang babai nga naulaman ni Je-sus ang tanan nga anang inimoan ang ona.40 Gani pagabot doto kay Jesus ang mgaSamarianun nga ginabat ang babai, nag-pangabay sanda gid kanananga konmaimomagtinir tana ra anay doto kananda. Ganinagtinir doto sanday Jesus darwa ka adlaw.

41Kag doro pa gid ang mga tao doto nganagtoo kanana tungud sa anang mga pan-odlo. 42Makon dayon angmga tao sa babai,“Dadi nagatoo kami kanana bukun langtungud sa imong sogid kanamun, kondikami mismo nakabati kanana. Kag naula-man namun run nga tana maman gid angManlolowas ang kalibotan.”

Ginayad ni Jesus anang Bata ang SangkaOpisyal

43 Pagkatapos ang darwa ka adlaw ngapagtinir nanday Jesus doto, nagpa-Galileasanda dayon. 44 Tana mismo ang nagkoonnga anang propita ang Dios ara ginataodasa anang kaogalingun nga banwa. 45 Piropagabot nanday Jesus sa Galilea, mayadang pagbaton kanana ang mga tao, ay angpagpista sa Jerusalem, ang mga tao nga diadoto ra kag nakita nanda ang tanan ngaanang ginpangimo ni Jesus doto.

46 Nagbalik ruman si Jesus sa Cana ngasakup ang Galilea, sa logar nga ang to-big ginimo na nga bino. Karon, dotosa Cana may sangka opisyal ang gob-yirno nga anang bata nga lalaki naga-masakit doto sa Capernaum. 47 Pagkabatina nga si Jesus nagbalik sa Galilea alinsa Judea, nagayan tana kay Jesus. Gin-pangabay na dayon si Jesus nga magayansa Capernaum kag ayadun anang bata ngatagomatayun. 48 Makon ni Jesus kanana,

“Kon indi nindo makita ang mga milagrokag mga katiringalaan, indi kamo mag-too kanakun.” 49 Piro nagpakitloy angopisyal, makon na, “Kon maimo pagtawasra anay kanakunmintras boi pa akunbata.”50 Makon dayon ni Jesus kanana, “Pagolirun. Mayad run imong bata.” Ang opisyalnga dato nagpati sa anang ambal ni Jesus,gani nagoli tana dayon. 51 Mintras na-gapaoli tana, ginsolang-solang tana anangmga sorogoon kag ginsogidan nga anangbata mayad run. 52 Gani nagpamangkottana kon anong oras nagayad anang bata.Makon anang mga sorogoon, “Mga ala onakaapon ang apon nadora anang ragnat.”53 Nadumduman dayon ang opisyal ngamaman gid dato nga oras anang pagkoonni Jesus kanana nga anang batamayad run.Gani tana kag anang bilog nga pamilyanagtoo kay Jesus.

54 Maman dia ang ikarwa nga milagronga ginimo ni Jesus sa Galilea pagkaalin nasa probinsya ang Judea.

5Ginayad ni Jesus ang Tao sa Betsata

1 Pagkatapos dato may pista ang mgaJudio, gani nagpa-Jerusalem ruman si Je-sus. 2Doto sa padir nga nagalibot sa siodadang Jerusalem may poirtaan nga aragianang mga karniro. Kag marapit sa poirtaannga dato may tobig nga pararigosan ngakon sa Hebreo nga ambal ginatawag nandanga Betsata. Sa palibot ang tobig nga datomay lima ka parasirongan. 3 Doto sa mgaparasirongan nga dato dorongmga tao nganagamarasakit ang nagairinggamga bolag,mga piang, kag mga paralitiko. [Nagaulatsanda nga lawgawon ang tobig, 4 ay kaisankono, may angil ang Dios nga nagalosongdoto kag ginalawgaw na ang tobig. Angmakaona losong sa tobig pagkatapos ngalawgawon ang angil nagaayad kono bisanano anang masakit.] 5 Karon, may sangkatao doto nga anang masakit 38 ron katoig. 6 Ang tao nga dato nakita ni Je-sus nga nagaingga doto, kag ulam na ngaanang masakit toladato ron boay. Ganimakon ni Jesus kanana, “Gosto mo balanga magayad?” 7 Makon da ang masak-itun nga dato, “Andan, piro ara tao ngamagdara kanakun sa tobig kon ginalawgaw

Juan 5:8 134 Juan 5:30ron ang angil. Mintras nagapaayan ako palang sa tobig may naoona pirmi kanakun.”8 Makon dayon ni Jesus kanana, “Pagtin-dug, dara imong banig kag magpanaw.”9 Lagi-lagi nagayad ang tao nga dato saanangmasakit, kag gindara na anang banigkag nagpanaw.

Dia natabo ang Adlaw nga Inogpaway.10 Gani makon anang mga manogdomaraang mga Judio sa tao nga ginayad, “Oy,kabay Adlaw dia nga Inogpaway, kag sonosa atun Kasogoan bawal angmagobra bisanang pagdara imong banig.” 11 Makon angtao nga ginayad, “Ang tao nga nagayadkanakun maman ang nagkoon kanakunnga daraun ko akun banig kag magpanaw.”12Gani ginpamangkot nanda tana kon sinoang tao nga nagsogo kanana nga magdaraanang banig kag magpanaw. 13 Piro angtao nga ginayad ara kakilala kon sino angnagayad kanana, tungud nga nadora run siJesus sa karakuun ang mga tao.

14 Ang ori nakita ni Jesus sa timplo angtao nga anang ginayad, kag makon nakanana, “Ta mayad ka run dadi. Indi kawron magpakasala, ay sabun mas malain pagid ang matabo kanimo.” 15 Nagpanawdayon ang tao kag nagayan sa mga manog-domara ang mga Judio. Ginsogidan nasanda nga si Jesus gali ang nagayad kanana.16 Alin dato anang mga manogdomara angmga Judio nagompisa run nga magingabotkay Jesus, ay si Jesus nagayad sa Adlaw ngaInogpaway.

17 Piro may sabat si Jesus para kananda,makon na, “Akun Tatay padayon nga na-gaimo angmayad, gani ako nagaimo ra angmayad.” 18 Tungud sa anang ginambal ngadato ni Jesus, mas nagdogang pa gid anangandum anang mga manogdomara ang mgaJudio nga patayun tana, tungud nga bukunlang nga ginlapas na ang Kasogoan partisa Adlaw nga Inogpaway, kondi nagkoontana pa nga Tatay na gid ang Dios, nganagakaologan nga tana nagapakigtupungsa Dios.

Anang Awtoridad anang Bata ang Dios19Gani makon ni Jesus kananda, “Sa ma-

tood tana, ako bilang anang Bata ang Diosara ako may maimo kon sa kanakun lang;kondi kon ano akun nakita nga ginaimoakun Tatay maman da akun ginaimo. Kon

ano anang ginaimo ang Amay, maman raanang ginaimo anang Bata. 20 Palanggaako ang Amay bilang anang Bata, gani gi-napakita na kanakun ang tanan nga anangginaimo. Kag sobra pa sa mga butang ngadia anang itodlo kanakun ang Amay ngaakun imoon agud matingala kamo. 21 Konang Amay nagabanaw ang mga patay kagnagataw kananda kaboi, ako nga anangBata nagataw ra kaboi sa miski kino ngagosto ko nga tawan. 22 Bukun ang Amayang magaukum sa mga tao. Ako nga anangBata maman anang gintawan awtoridadnga magukum, 23 agud ang tanan mag-padungug sa Bata pario andang pagpadun-gug sa Amay. Gani ang ara nagapadungugkanakun ara ra nagapadungug saAmaynganagpadara kanakun.

24 “Ang matood tana, ang tao nga na-gatoman akun mga ambal kag nagatoosa nagpadara kanakun may kaboi nga arakataposan. Indi tana run pagsilotan tun-gud nga anang kalag nakalibri run sa ka-matayun kag may kaboi run nga ara kat-aposan. 25 Sa panulung ang Dios angtanan ngamga tao patay tungud sa andangmga sala. Piro sa matood tana, magaabotang tyimpo, kag nagabot ron gani, ngaang mga tao nga dia nga patay sa anangpanulung ang Dios makakabati anang mgaginasaysay anang Bata ang Dios, kag angmagbaton anang ambal tawan kaboi ngaara kataposan. 26 Tungud nga ang Amaymay gaum nga magtaw kaboi, ako ngaanang Bata makataw ra kaboi, ay gintawanna ako gaum nga magtaw kaboi sa mgatao. 27 Gintawan na ako ra awtoridad ngamagukum sa tanan nga mga tao tungudnga ako naging tao. 28 Indi kamomatingalasa mga butang nga dia, ay magaabot gidang adlaw nga ang tanan nga mga patay sarulubungan makakabati akun limug, 29 kagmagagoa sanda sa andang mga rulubun-gan. Ang mga tao nga nakaimo ang mayadbanawon kag tawan kaboi nga ara kata-posan, kag ang mga tao tana nga nakaimoang malain banawon ra, piro silotan.”

Ang mga Nagapamatood Parti kay Jesus30 Makon pa ni Jesus, “Ara ako sarang

maimo kon ako lang. Nagaukum akomatood, piro akun pagukum sono sa

Juan 5:31 135 Juan 6:10anang gintodlo kanakun ang Amay. Ganimatarung akun pagukum tungud nga araako nagaimo akun gosto, kondi ananggosto ang nagpadara kanakun. 31 Karon,kon ako lang gid ang nagasogid parti saakun kaogalingun, makadoda kamo saakun ambal. 32 Piro may iba nga naga-pamatood parti kanakun, kag naulamanko nga anang ambal masarigan. 33 Si Juannga manogbunyag nagpamatood ra partikanakun. Kabay kamomaymga ginpaayankay Juan agud pamangkoton tana. Kaganang sogid matood. 34 Kon sa bagay araako nagakinanglan anang pagpamatoodang tao parti kanakun. Ginasambit kolang si Juan ay basi pa kon magtoo kamokanakun kag malowas kamo sa silot ngaparaaboton. 35 Anang kaalimbawa niJuan pario sa solo nga nagadabdad kagnagasanag; kag bisan ara lang boay,nalipay kamo sa anang mga ginpasanagkanindo. 36 Piro may nagapamatood pagid parti kanakun nga sobra pa kay Juan.Dia ara iba kondi ang mga butang ngaakun ginaimo nga ginapaimo ang Amaykanakun. Dia nagapamatood nga angAmay maman ang nagpadara kanakun.37 Kag ang Amay mismo nga nagpadarakanakun maman da ang nagapamatoodparti kanakun. Piro ara nindo gid tananakita, kag ara nindo tana ra nabatii nganagaambal. 38Gani indi nindo pagbatononanang ambal, tungud nga indi kamomagpati kanakun nga anang ginpadara.39 Ginatonan nindo nga mayad anang mgaKasolatan ang Dios ay indong pagsarigsa toladan nga paagi maangkun nindoang kaboi nga ara kataposan. Ang mgaKasolatan mismo nagapamatood partikanakun. 40 Piro indi kamo ra magparapitkanakun agud maangkun nindo ang kaboinga ara kataposan.

41 “Ara ako nagaangad nga dayawonako ang mga tao. 42 Ay kilala ko kamogani. Naulaman ko indong mga tagi-posoon, nga ara kamo pagigogma sa Dios.43 Ako nagayan digi nga may awtoridadalin sa Amay, garing indi kamo magbatonkanakun. Piro kon may iba nga mag-abot nga nagagamit anang kaogalingunnga awtoridad, maman indong batonon.44 Paiwan indong pagtoo kanakun kon

anang pagdayaw indong kapario mamanindong ginapangita, kag ara nindo gina-pangitaa ang pagdayaw nga alin sa Dios,nga maman lang ang matood nga Dios?45 Indi kamo magisip nga ako ang maga-akosar kanindo sa Amay. Si Moises mismonga indong ginasarigan maman ang maga-akosar kanindo. 46Kon matood nga nagap-ati kamo kayMoises, magatoo kamo andankanakun, tungud nga parti kanakun anangmga ginsolat ni Moises. 47 Piro tungud ngaara kamo nagpati sa anang mga ginsolat,maman dan nga indi kamo ra magpati saakun ginakoon kanindo.”

6Ang Lima ka Libo nga mga Tao nga Gin-

pakaun ni Jesus(Mt. 14:13-21; Mc. 6:30-44; Lu. 9:10-17)

1 Pagkatapos dato, nagtabok roman siJesus sa Dagat ang Galilea nga ginatawag ranga Dagat ang Tiberias. 2 Dorong tao angnagsoronod kanana sa anang ginaayanan,tungud nga nakita nanda anang mga gi-naimo nga mga milagro sa pagpangayadang mga nagamarasakit. 3 Nagtokad siJesus kag anang mga somolonod sa bokidkag nagporongko doto. 4 (Marapit run langdato anang pista ang mga Judio nga kontawagun Pista anang Paglubas ang Angil.)5 Paglantaw ni Jesus, nakita na nga dorongmga tao ang nagapaarayan doto kanana.Makon na kay Felipe, “Sa diin kita kabaymakabakal pagkaun para makakaun angmga tao nga dia?” 6 (Toladato anang pa-mangkot tungud nga gosto na nga tirawansi Felipe. Piro ang matood tana, may planotana run nga lagi kon ano anang imoon.)7Makon ni Felipe kanana, “Ang kadoro ngadan! Miski panawan ta lang tagmairintuk,ang walo ka bolan nga soildo ang sangkatao kolang pa nga ibakal andang pagkaun.”8 Piro makon anang kabogto ni Pedro ngasi Andres nga isara ra sa anang mga so-molonod ni Jesus, 9 “May bata digi ngalalaki nga may lima ka bilog nga tinapaykag darwa ka bilog nga isda. Piro ano ra giddia sa kadoroon ang tao?” 10Makon ni Je-sus sa anang mga kaiban, “Abi papongkoanindo ang mga tao.” Kag ginpapongkonanda sanda, ay kailamonan ang logar ngadato. Ang mga lalaki lang mga lima ka

Juan 6:11 136 Juan 6:35libo nga lagi. 11 Pagkatapos, anang ginimoni Jesus, ginbuul na ang tinapay nga datokag nagpasalamat sa Dios, kag ginpatagtagna sa mga tao nga nagaporongko doto.Maman da dato anang ginimo sa isda, kagnagkarabosog sanda tanan. 12 Pagkataposkaun, makon ni Jesus sa anang mga so-molonod, “Timusa nindo ang nabilin agudara gid may masayang.” 13 Gani gintiponnanda ang tanan nga nabilin, kag alin salima ka bilog nga tinapay nga dato ngaginpakaun sa mga tao, nakapono sanda padosi ka baskit.

14 Pagkakita ang mga tao sa milagro ngadato nga anang ginimo ni Jesus, makonnanda, “Maman run da gid dia matood angPropita nga atun ginaulat nga magaabotdigi sa kalibotan!” 15 Naulaman run ngalagi ni Jesus andang isip nga may toyosanda nga bulun tana kag rugusun ngamaging andang ari. Gani nagalin tana dotokag nagtokad roman sa bokid nga tanalang.

Nagpanaw si Jesus sa Ibabaw ang Dagat(Mt. 14:22-33; Mc. 6:45-52)

16 Pagkasirum, anang mga somolonodnaglusub sa baybay 17 kag nagsakay sasakayan. Gabi run, piro ara pa ra gidkabalik si Jesus doto kananda. Gani nagom-pisa sanda gayong pabalik sa Capernaum.18Mintras nagatabok sanda nagbaskug angangin kag nagbaraul ang mga daloyon.19 Pagkaantad nanda mga lima okon anumka kilomitro, nakita nanda si Jesus nga na-gapanaw sa ibabawangdagat paayan sa an-dang sakayan. Ginpangadlukan sanda ngamayad. 20 Piro makon ni Jesus kananda,“Indi kamo magkaadluk, ako dia!” 21 Ganiginpasakay nanda tana. Pagkasakay niJesus, nakaabot sanda nga lagi sa andangarayanan.

Ginpangita ang mga Tao si Jesus22-23 Pagkasanag, ang mga tao ara pa

ra gid nagalin sa logar nga ginpakau-nan kananda ang Ginoo ang tinapay ngaanang ginpasalamatan sa Dios. Naula-man nanda nga ang gabi nga naglubasmay sangka sakayan lang, kagmaman datoanang ginsakayan anang mga somolonodni Jesus. Naulaman nanda ra nga si Jesusara nagsakay nga kaiban sa anang mga

somolonod. Karon, may nagabot doto ngamga sakayan nga alin sa Tiberias. 24 Ganipagkaulam ang mga tao nga si Jesus kaganang mga somolonod ara run doto, so-makay sanda sa mga sakayan kag nagpa-Capernaum agud pangitaun si Jesus.

Ang Tinapay nga Nagataw Kaboi25 Pagabot nanda doto sa Capernaum

nakita nanda si Jesus. Makon nanda,“Manogtodlo, kano ka pa digi?” 26 Makonni Jesus kananda, “Ang matood tana,ginapangita nindo ako bukun nga makontungud sa mga milagro nga indong nakita,kondi tungud nga kamo ginpakaun koang tinapay kag nagkarabosog kamo.27 Piro indi kamo magpangabudlay parasa pagkaun nga nadodora ra lang, kondimagpangabudlay kamo para sa pagkaunnga indi madora asta kon sano. Akonga Naging Tao maman ang magatawkanindo ang pagkaun nga dia ay akoanang gintawan ang Dios nga Amay angawtoridad nga magtaw dia.” 28 Ganinagpamangkot sanda kanana, makonnanda, “Ta ano amun imoon agud amunmasonod anang gosto nga ipaimo angDios?” 29 Makon anang sabat ni Jesus,“Anang gosto ang Dios nga indong imoonmaman dia: magtoo kamo kanakun ngaanang ginpadara digi.” 30 Makon nandara, “Ta ano nga milagro imong mapakitakanamun agud magtoo kami kanimo?31 Atun mga kaolang-olangan dato anaynagkaun ang pagkaun nga ginatawag nga‘manna’ ang doto sanda sa logar ngaara ginaolii ang tao. Ay nagakoon angKasolatan nga gintawan sanda ni Moisesang pagkaun nga alin sa langit!” 32Makonni Jesus kananda, “Ang matood tana,bukun si Moises ang nagtaw pagkaunalin sa langit kondi akun Tatay. Kagtana maman da ang nagataw kanindoang matood nga pagkaun alin sa langit.33 Ay ang pagkaun nga ginataw ang Diosara iba kondi tana nga nagalin sa langitkag nagataw kaboi sa mga tao digi sakalibotan.” 34 Makon dayon ang mga tao,“Ta tawi kami ra pirmi ang pagkaun ngadan nga imong ginakoon.” 35 Makon niJesus, “Ako maman ang pagkaun nga datonga nagataw kaboi nga ara kataposan. Ang

Juan 6:36 137 Juan 6:61nagaparapit kanakun kag magtoo indi rungid paggutumun okon wawon.

36 “Piro pario akun koon anay kanindo,indi kamo pa ra gid magtoo kanakun bisannakita nindo ron ang mga milagro ngaakun ginaimo. 37 Ang tanan nga mga taonga ginataw angAmay kanakunmagapara-pit kanakun, kag ang bisan sino nga na-gaparapit kanakun indi ko gid pagpangin-dian. 38 Ay nagayan ako digi alin sa langitagud sonodon ko anang kabubutun angAmay nga nagpadara kanakun. Ara ako na-gayan digi agud imoon akun kaogalingunnga kabubutun. 39 Kag anang kabubutunang nagpadara kanakun maman dia: indiko pagpabayanan nga madora ang bisansangka tao nga anang gintogyan kanakun,kondi banawon ko sanda sa ori nga adlaw.40 Ay maman dia anang gosto akun Tatay,nga ang tanan nga magkilala kag magtookanakunmay kaboi nga ara kataposan, kagbanawon ko sanda tanan sa ori nga adlaw.”

41Karon, angmga Judio nagmororomorokontra kay Jesus, ay nagkoon tana ngatana ang pagkaun nga nagalin sa langit.42 Makon nanda, “Si Jesus ra lang dan.Anang bata kabay dan ni Jose. Basi kabaynagakoon tana nga tana nagalin sa langit,ay kilala ta ra gani anang tatay kag anangnanay?” 43 Sinabat sanda ni Jesus, makonna, “Indi kamo magsari moromoro dian.44 Ara tao nga makaparapit kanakun konindi pagtandugun anang tagiposoon angAmay nga nagpadara kanakun. Kag angmga tao nga magparapit kanakun bana-won ko sa ori nga adlaw. 45 May gin-solat ang sangka propita nga nagakoon,‘Sanda nga tanan todloan ang Dios.’ Ganiang tanan nga nagapamati sa mga gina-todlo ang Amay magaparapit gid kanakun.46 Ara ako nagakoon nga may tao ron nganakakita sa Amay. Ako nga nagalin sa Diosnga Amay maman lang gid ang nakakitakanana.

47 “Sa matood tana, ang nagatookanakunmay kaboi run nga ara kataposan,48 tungud nga ako maman ang pagkaunnga nagataw kaboi nga ara kataposan.49 Indong mga kaolang-olangan nagkaunang pagkaun nga ginatawag nga mannaang doto sanda sa logar nga ara ginaoliiang tao, piro nagkarapatay sanda pa ra

gid. 50 Piro ako ang pagkaun nga nagalinsa langit. Ang bisan sino nga magkaunsa pagkaun nga dia indi run pagsilotankamatayun nga ara kataposan. 51 Ako gidang pagkaun nga boi nga nagalin sa langit.Ang bisan sino nga magkaun sa pagkaunnga dia maboboi sa ara kataposan. Tungudnga ang pagkaun nga akun itaw kanana araiba kondi akun lawas. Dia nga lawas itaw koagud ang mga tao sa kalibotan makabatonkaboi nga ara kataposan.”

52 Ang mga Judio nga nagaparamati kayJesus nagbarais-baisan. Makon nanda,“Paiwan kabay anang pagtaw kanatun angtao nga dia anang lawas agud kaunun ta?”53 Makon ni Jesus kananda, “Sa matoodtana, kon indi kamo magkaun anang lawasang Naging Tao kag kon indi kamo mag-inum anang dogo, ara kamo gid kaboi ngaara kataposan. 54 Piro ang bisan sinonga nagakaun akun lawas kag nagainumakun dogo may kaboi nga ara kataposan,kag banawon ko tana sa ori nga adlaw.55 Ay akun lawas kag akun dogo mamanang pagkaun kag irinumun nga nagatawmatood nga kaboi. 56 Ang bisan sino nganagakaun akun lawas kag nagainum akundogo ara gid nagapabulag kanakun kag akoara ra nagapabulag kanana. 57AngDios ngaAmay nga nagpadara kanakun maman angginaalinan ang kaboi, kag tungud kanananagakaboi ako. Toladan ra angmatatabo samga nagakaun kanakun, magakaboi sandara tungud kanakun. 58 Ang pagkaun ngadia nagalin sa langit. Bukun dia pario sapagkaun nga ‘manna’ nga ginkaun indongmga kaolang-olangan, ay sanda nagkara-patay pa ra gid. Ang nagakaun tanaang pagkaun nga dia nga akun ginakoonkanindo magakaboi run sa ara kataposan.”59 Dia nga mga butang ginambal ni Jesusang tana nagapanodlo doto sa simbaan angmga Judio sa Capernaum.

Mga Ambal nga Nagataw Kaboi nga AraKataposan

60 Doro sa anang mga somolonod angnakabati sa anang gintodlo nga dato kagmakon nanda, “Ang kaibara anang mgaginatodlo nga dan. Sino ra ang makabatondan?” 61Bisan ara may nagsogid kay Jesus,naulaman na nga anang mga somolonodmismo nagamoromoro tungud sa anang

Juan 6:62 138 Juan 7:19panodlo nga dato. Ganimakonna kananda,“Naibaran kamo ra bala sa akun ginaam-bal? 62 Ta paiwan kabay kon Ako ngaNaging Tao makita nindo nga nagakayabpabalik sa akun ginalinan? 63 Anang Ispir-ito ang Dios maman ang nagataw kaboinga ara kataposan. Ang tao indi makaimodia. Akun mga ginaambal kanindo alinsa Ispirito Santo, kag nagataw kaboi ngaara kataposan. 64 Piro may dian kanindonga ara nagatoo kanakun.” (Nagkoon tanatoladia tungud nga naulaman na nga lagikon sino-sino ang indimagtoo kag kon sinoang magatraidor kanana.) 65 Kag makonna pa gid, “Maman dia ang kabangdanankon basi nagkoon ako kanindo nga aramay makaparapit kanakun kon indi tanapagpaparapitun ang Amay.”

66 Ompisa dato, doro sa anang mgasomolonod ni Jesus ang nagparabulagkanana kag ara run magsari tabid.67 Makon dayon ni Jesus sa anang dosika Apostolis, “Ta indi kamo ra magbayakanakun?” 68Makon anang sabat ni Pedrokanana, “Ginoo, kino kami ra maayan?Ikaw lang ang nagatodlo ang parti sakaboi nga ara kataposan. 69 Kami nagatookanimo tungud nga naulaman namun ngaikaw maman gid anang ginpili ang Diosnga magari.” 70 Makon ni Jesus kananda,“Kabay ginpili ko kamo nga dosi. Piroang isara kanindo ginsoot ni Satanas!”71 Anang ginatomod dato ni Jesus araiba kondi si Judas nga anang bata niSimon Iscariote. Ay bisan kabilang sa dosika apostolis si Judas, tana maman angmagatraidor kay Jesus.

7Si Jesus kag anang mga Kabogto nga Lalaki

1 Pagkatapos dato naglibot-libot si Je-sus sa Galilea. Ginlikawan na nga maga-yan sa Judea tungud nga gosto tana ngapatayun ang mga manogdomara ang mgaJudio. 2 Karon, ang marapit run anangpista ang mga Judio nga kon tawagun Pistaangmga Koro-kamalig, 3gintoya-toya tanaanang mga kabogto nga nagakoon, makonnanda, “Basi indi kaw magalin digi kagmagayan sa Judea agud makita imong mgasomolonod ang mga milagro nga imongginaimo? 4 Tungud nga kon gosto ang

tao nga tana makilala ang tanan, indi napagimoon anang mga ginaimo sa sikrito.Gani kon ikaw nakakaimo ang mga mila-gro, ipakita mo sa tanan!” 5 (Toladatoanang koon anang mga kabogto ni Jesusay bisan sanda gani ara ra nagtoo kanana.)6 Makon ni Jesus kananda, “Kamo poidimagimo indong gosto bisan anong oras,piro kon sa kanakun, bukun pa dia angoras nga imoon ko akun dapat nga imoon.7 Kamo indi pagkasilagan ang mga tao digisa kalibotan, piro ako ginakasilagan nandaay ginaboyagyag ko ang mga malain ngaandang ginaimo. 8 Kamo ang magpamista.Piro ako tana indi ay bukun pa dia akunoras.” 9 Pagkaambal na dia kananda nag-pasala tana sa Galilea.

Nagayan si Jesus sa Pista10 Pagkalombos anang mga kabogto nga

nagparamista, nagsonod ra si Jesus. Aratana nagtabid sa kadoroan tungud nga indina gosto nga maulaman nga doto tana.11 Doto sa pista ginpangita tana ang mgamanogdomara nga mga Judio. Makonnanda, “Diin tana kabay?” 12 Ang mgatao tana sigi andang arampang parti kayJesus. Makon ang iba, “Mayad tana ngatao.” Makon ra ang iba, “Bukun, ginalokona lang ang mga tao.” 13 Piro sikrito gidlang andang pagsorogidanun parti kanana,ay naadlukan sanda sa mga manogdomaranga mga Judio.

14 Ang nagatunga-tunga run ang pista,nagayan si Jesus sa timplo kag nagtodlo.15 Natingala nga mayad anang mgamanogdomara ang mga Judio, makonnanda, “Sa diin kabay nakabuul anangkinaaraman ang tao nga dia? Ara tanagani kaiskoila.” 16Makon ni Jesus kananda,“Akun mga ginatodlo kanindo bukunkanakun alin, kondi alin sa Amay nganagpadara kanakun. 17 Ang bisan sinonga gosto magtoman anang kabubutunang Dios makaulam kon akun ginatodlonga dia alin sa Dios okon kanakun lang.18 Ang tao nga nagatodlo anang kaogalin-gun nga kinaaraman nagapadungug saanang kaogalingun lang gid. Piro angnagapadungug sa nagpadara kanana taonga mapatian kag bukun botigun. 19 Indibala nga gintaw kanindo ni Moises angKasogoan? Piro ara gid bisan isara kanindo

Juan 7:20 139 Juan 7:41nga nagatoman ang Kasogoan, tungud ngakon nagatoman kamo basi gosto nindoako nga patayun?” 20 Makon ang mgatao, “Ginsuludan kaw sigoro ang malainnga ispirito! Ay basi sino ang gostomagpatay kanimo?” 21 Makon ni Jesus,“Natingala kamo tungud nga may tao akonga ginayad sa Adlaw nga Inogpaway.22 Piro isipa nindo bala: gintodloan kamoni Moises nga dapat toriun nindo indongmga bata. Kon sa bagay dia ara nagompisakay Moises kondi sa indong mga kaolang-olangan ang ona pa gid. Gani dadi, konindong mga bata tororiun run, ginapanorinindo sanda bisan Adlaw nga Inogpaway.23Kon ginapanori nindo ang bata sa Adlawnga Inogpaway agud indi nindo masowayanang Kasogoan niMoises, ta basi nasisilagkamo kanakun kon ginayad ko ang sangkatao sa Adlaw nga Inogpaway? 24 Indi kamomagsari koon nga anang ginimo ang taomalain kon ara kamo makaosisa. Osisaunnindo tana anay agudmaulamannindo konano ang tama.”

Nagaisip ang mga Tao kon si Jesus mamanrun ang Cristo

25Maymga taga-Jerusalemnganagkoon,“Bukun bala nga ang tao nga dia mamananang ginaingabot atun mga manogdo-mara nga patayun? 26Piro daya tana ra na-gaambal sa mga tao, kag atun mga manog-domara ara ra nagaambal kontra kanana.Basi kon naisip nanda nga tana manda angCristo. 27 Garing naulaman ta gid kon diinnagalin ang tao nga dia. Piro kon angCristotana ang magabot ara may makaulam kondiin tana magalin.”

28 Ginbaskugan dayon ni Jesus ananglimug doto sa timplo. Makon na, “Ta ano,kilala nindo ron gid bala kon sino ako,kag kon diin ako nagalin? Ang matoodtana, ara ako nagayan digi sa kalibotansono lang gid sa akun kaogalingun ngagosto, kondi ang matood nga Dios ma-man ang nagpadara kanakun. Ara nindotana nakilala. 29 Piro Ako tana, kilala kotana, tungud nga doto ako nagalin kanana,kag tana mismo ang nagpadara kanakun.”30 Tungud sa anang ginambal nga dia niJesus, dakupun tana run andan anang mgamanogdomara ang mga Judio. Piro aramay nagdakup kanana, ay bukun pa anang

kabubutun ang Dios. 31 Bisan gosto tananga dakupun angmgamanogdomara, dorosa mga tao ang nagtoo kanana. Makonnanda, “Tana ra gid sigoro ang Cristo, ayara may makadaug kanana sa mga milagronga anang ginaimo.”

Ginsogo ang mga Goardia agud Dakupun siJesus

32Nabatian ang mga Pariseo anang mgaotik-otik ang mga tao parti kay Jesus, ganisanda pati ang mga manogdomara ngamga pari nagsogo sa mga goardya ngadakupun si Jesus. 33 Makon ni Jesus, “Indirun lang boay akun pagtinir digi kanindotungud nga mabalik ako ron sa nagpadarakanakun. 34 Pangitaun nindo ako, garingindi nindo ako ron makita tungud ngaindi kamo makaayan sa akun arayanan.”35 Nagparamangkotan anang mga manog-domara ang mga Judio, makon nanda,“Diin tana kabay maayan nga indi ta tanamakita? Ano, maayan tana sa mga siodadang mga Griego nga anang ginaolian angiba nga mga Judio kag magpanodlo dayonsa mga bukun Judio? 36 Ay basi nagkoontana nga ‘Pangitaun nindo ako, garing indinindo ako ron makita tungud nga indikamo makaayan sa akun arayanan.’ ”

Ang Tobig nga Nagataw Kaboi37 Karon, nagabot ang kataposan nga

adlaw ang pista. Maman dia ang pinakaim-portanti nga adlaw ang pista para sa mgaJudio. Ang adlaw nga dato nagtindug siJesus kag nagambal mabaskug, makon na,“Ang bisan sino nga ginawaw magparapitkanakun kagmaginum. 38Aynagakoon angKasolatan nga alin sa anang tagiposoonang nagatoo kanakun magailig ang tobignga nagataw kaboi.” 39 (Anang gostongambalun ni Jesus sa tobig nga nagatawkaboi ara iba kondi ang Ispirito Santo ngamadali run lang itaw samga tao nga nagtookanana. Sa oras nga dato ara pa kataw angIspirito Santo, tungud nga si Jesus ara pakabalik sa langit.)

Iba-iba anang Pagpati ang mga Tao Partikay Jesus

40 Dorong tao ang nakabati sa anang gi-nambal nga dia ni Jesus, kagmakon ang iba,“Dia nga taomaman run da gid ang propitanga atun ginapaabot.” 41Makon da ang iba,

Juan 7:42 140 Juan 8:15“Maman run dia ang Cristo!” Piro makonpa ra gid ang iba, “Bukun, ay indi maimonga sa Galilea maalin ang Cristo. 42 Kabaynagakoon ang Kasolatan nga magaalin angCristo sa anang kaliwat ni David, kagmaba-bata sa banwa ang Betlehem nga ananglogar ni David.” 43 Gani indi magtoronoang mga tao sa andang pabutang parti kayJesus. 44 Ang iba doto gosto nga dakupuntana, piro ara ra gid may nagpangaas ngamagdakup kanana.

Indi Magtoo kay Jesus ang mga Manogdo-mara

45 Karon, nagbaralik ang mga goardyasa mga manogdomara nga pari kagmga Pariseo nga nagsogo kananda aguddakupun si Jesus. Pagabot ang mgagoardya, makon nga lagi ang nagsogokananda, “Basi ara nindo tana pagdakupakag daraun digi?” 46 Makon ang mgagoardya, “Dadi kami lang gid nakabati satao nga nagaambal toladan.” 47Makon angmga Pariseo, “Indong gostong ambalunpati kamo naloko na ra? 48 May nakitakamo nga mga Pariseo kag mga manogdo-mara nga nagatoo kanana? 49 Ara! Angmga tao lang gid nga ara naulaman saKasogoan ni Moises ang nagatoo kanana.Sompaun sanda gid ang Dios.” 50 Isaradoto sa mga manogdomara nga datosi Nicodemo. Maman dia ang tao nganagpakigkita kay Jesus dato anay. 51Makonna sa anang mga kaiban, “Indi bala ngakontra sa atun kasogoan ang pagsintinsyasa tao nga ara ta pa nabatian kananamismo kon ano anang ginimo?” 52 Makonnanda kay Nicodemo, “Midyo ka ra sa taga-Galilea. Osisaa bala ang Kasolatan kagmakikita mo nga ara gid propita ang Diosnga magaalin sa Galilea.” 53 [Pagkataposdato nagoroli sanda.

8Ang Babai nga Nadakupan nga Naga-

panginlalaki1Si Jesus tana nagayan sa Bokid angmga

Olibo. 2 Pagkaaga, aga tana pa gid nagbaliksa timplo. Doro gid nga mga tao angnagtiripon doto kanana. Gani nagpongkotana kag gintodloan na sanda. 3 Karon,ang mga manogtodlo ang Kasogoan kagang mga Pariseo may gindara doto kay

Jesus nga babai nga nadakupan nga naga-panginlalaki, kag ginpatindug nanda tanasa atobangan ang tanan. 4 Makon nandadayon kay Jesus, “Manogtodlo, ang babainga dia nadakupan sa akto mismo nga na-gapanginlalaki. 5 Sono sa anang Kasogoanni Moises ang toladia nga klasi nga babaikinanglan pasilun ang bato asta mapatay.Karon, ano sa kanimo?” 6 Toladato andangpamangkot tungud nga ginatirawan nandasi Jesus, agud nga kon magsala tana saanang sabatmay akosasyon sanda run kon-tra kanana. Garing anang ginimo ni Jesus,nagkatin-katin tana kag nagsolat anangtodlo sa yabok. 7 Piro tungud nga sigi pa ragid andang pamangkot kanana, nagtindugsi Jesus kag nagkoon kananda, “Kon sinokanindo ang ara sala maman ang magonapasil kanana ang bato.” 8 Pagkaambal nadato, nagkatin-katin tana ruman kag nag-solat sa yabok.

9 Pagkabati dato ang mga manogtodloang Kasogoan kag ang mga Pariseo, isara-isara sanda nga nagalin ompisa sa pinaka-malam, asta nga ang nasala run lang ara ibakondi si Jesus kag ang babai nga nagatin-dug doto. 10Nagtindug si Jesus kag makonna sa babai, “Ta diin sanda run? Ara gidmay nagsintinsya kanimo?” 11Makon angbabai, “Ara.” Makon ni Jesus kanana, “Akoara ra nagasintinsya kanimo. Pagoli run.Piro indi ka run da magoman pakasala.”]

Si Jesus maman anang Solo ang Kalibotan12 Makon roman ni Jesus sa mga tao,

“Ako ang solo nga nagataw kasanagsa isip ang mga tao. Ang nagasonodkanakun anang isip bukunmadulum, kondinasasanagan tana ang solo nga nagatawkaboi nga ara kataposan.” 13 Pagkabatidato angmga Pariseo, makon nanda, “Ikawra lang ang nagasogid parti sa imongkaogalingun, gani indi kaw mapatian.”14 Makon ni Jesus kananda, “Bisan ma-tood nga nagasogid ako parti sa akunkaogalingun, akun ginasogid matood,tungud nga naulaman ko akun ginalinankag akun paayanan. Piro kamo tana arakaulam kon sa diin ako nagalin kag kon sadiin ako maayan. 15 Indong pagsintinsyaindi masarigan tungud nga sono langgid sa anang isip ang tao. Ako tana ara

Juan 8:16 141 Juan 8:41nagasintinsya bisan kino. 16 Piro konako ron da gid ang magsintinsya, akunsintinsya osto, tungud nga bukun langgid ako ang magasintinsya kondi darwakami, ako kag ang Amay nga nagpadarakanakun. 17 Kabay nasolat sa indongKasogoan nga kon magsinanto anangsogid ang darwa ka tao, andang sogidmatood. 18 Ako nagapamatood parti saakun kaogalingun kag ang Amay nganagpadara kanakun nagapamatood raparti kanakun.” 19Makon ang mga Pariseokanana, “Ta sa diin imong tatay?” Makonni Jesus, “Ara kamo kakilala kanakun okonsa akun Tatay. Kon nakilala nindo ako,makikilala nindo ra akun Tatay.”

20Dia tanan ginambal ni Jesus ang naga-todlo tana sa timplo, marapit sa ginadipos-itoan ang koarta. Piro ara may nagdakupkanana, ay bukun pa anang kabubutun angDios.

Si Jesus Bukun Taga-Digi sa Kalibotan21Makon roman ni Jesus sa mga manog-

domara angmga Judio, “Mapanaw ako, kagkon ara ako ron digi pangitaun nindo ako,piro magakarapatay kamo lang nga indongmga sala ara napatawad. Kag indi kamomakaayan sa akun ayanan.” 22Gani makonang mga Judio nga nagaarampang, “Anokabay anang gostong ambalun dato? Kitakono indi makaayan sa anang ayanan. Anokabay, mapangugut tana?” 23 Makon niJesus kananda, “Kamo taga-digi sa kalib-otan, piro ako tana taga-langit. Kamo alindigi sa idalum, ako tana alin sa ibabaw.24 Maman dan nga nagkoon ako kanindonga magakarapatay kamo lang nga indongmga sala ara napatawad. Ay kon indi kamomagtoo nga ako ang Cristo, sigorado ngamagakarapatay kamo lang gid nga indongmga sala ara napatawad.” 25Makon nanda,“Basi, sino ka gid ay?” Makon ni Jesus,“Ginsogidan ko kamo ron kabay alin pa angona kon sino ako. 26 Doro akun inogambalkontra sa indong mga ginaimo. Sa matoodtana, ang mga butang nga akun ginasogidsa mga tao ara iba kondi ang mga butanglang nga ginapaambal kanakun ang nag-padara kanakun. Kag ang tanan nga anangginaambal matood kag masasarigan.”

27Ara sanda kasatum nga ang nagpadarakanana nga anang ginakoon ay ang Amay

mismo. 28 Gani makon ni Jesus kananda,“Kon Ako nga Naging Tao maipabutangnindo ron sa kaoy kag ibandira, danbago nindo maulaman nga ako manda angCristo. Sa oras nga dato maulaman nindora nga ang tanan nga akun ginaimo kag gi-nasogid ara iba kondi ang mga butang ngaginapaimo kag ginapasogid kanakun angAmay. 29 Ang nagpadara kanakun kaibanko pirmi kag ara na ako gid ginapabayani,tungudnga kon ano ananggostomamandaakun ginaimo.” 30 Pagkabati ang mga taosa anang mga ginaambal nga dato ni Jesus,doro kananda ang nagtoo kanana.

Ang Kamatoodan ang Nagalibri sa Tao31 Karon, makon ni Jesus sa mga Ju-

dio nga nagtoo kanana, “Kon padayonkamo nga nagatoman akun mga ginatodlo,dan mga somolonod ko kamo nga ma-tood. 32Maulaman nindo ang kamatoodankag ang kamatoodan maman ang maga-libri kanindo.” 33 Makon nanda kanana,“Anang mga kaliwat kami ni Abraham,kag ara pa gid may nakaoripun kanamun.Basi nakakoon kaw nga malilibri kami?”34 Makon ni Jesus, “Ang matood tana, angbisan sino nga nagapakasala, oripun angsala. 35Maimo nga paalinun ang oripun sabalay nga anang ginaolian, piro ang batatana pirmaninti doto. 36 Gani kon ako ngaanang Bata ang Dios maman ang maglibrikanindo, maging libri kamo gid tana sasala nga nagaoripun kanindo. 37Naulamanko nga kamo anang mga kaliwat ni Abra-ham, garing ginaimoratan nindo ako ngapatayun tungud nga indi nindo gosto akunmga panodlo. 38 Ginasogid ko kanindoang mga butang nga akun nakita sa Amay;kamo tana, ginaimonindo indongnabatiansa indong tatay.”

39 Makon nanda kay Jesus, “Amun tataygid nga ginalinan si Abraham.” Makonni Jesus, “Kon kamo anang mga kaliwatni Abraham, andan ginaimo nindo angmayad pario anang mga ginimo. 40 Piroindong ginaimo tana, ginaimoratan nindonga patayun ako, bisan ara ako may gin-imo kondi nagsogid ako ra lang kanindoang kamatoodan nga akun nabatian saDios. Ara gid kaimo si Abraham parioindong ginaimo. 41 Indong ginaimo ma-man da anang ginaimo indong tatay.”

Juan 8:42 142 Juan 9:5Makon nanda, “Bukun kami mga batasa loas. Ang Dios maman amun tatay.”42 Makon ni Jesus kananda, “Kon matoodnga ang Dios maman indong tatay, an-dan palanggaun nindo ako, ay ako nagalinsa Dios. Ara ako nagayan digi sa kalib-otan sa akun kagostoan lang, kondi tanamaman ang nagpadara kanakun. 43 Indinindo maintindian akun mga ginaambaltungud nga indi nindo pagbatonon akunginatodlo kanindo. 44 Si Satanas mamanindong tatay, kag kon ano anang gostoindong tatay nga si Satanas maman daindong gosto nga imoon. Manogpatay taosi Satanas ompisa pa ang ona. Ara kointakanana ang kamatoodan tungud nga aragid kamatoodan kanana. Ogali na angmagbotig, tungud nga botigun tana kagtana maman ang ginaalinan ang tanan ngakabotigan. 45 Piro ako tana, ang kama-toodan maman akun ginasogid kanindo,kag maman dan nga indi kamo magpatikanakun. 46 Sino kanindo ang makapam-atood nga nakaimo ako sala? Ara gid!Ta basi indi kamo magpati kanakun konnagasogid ako ang kamatoodan? 47 Anangmga bata angDios nagapati sa anang ambalang Dios. Piro tungud nga bukun kamoanang mga bata ang Dios, maman dan ngaindi kamo magpati kanakun.”

Si Jesus kag si Abraham48 Anang mga manogdomara ang mga

Judio nagsabat kay Jesus, makon nanda,“Matoodmanda gali amun koon ngaminoskawnga taopario samga taga-Samaria, kagginsuludan kaw ang malain nga ispirito.”49Makon ni Jesus, “Ara malain nga ispiritonga nagsoot kanakun. Ginapadunguganko lang akun Tatay, piro kamo tana, gina-pakauyan nindo ako. 50Ara ako nagaangadkadungganan para sa akun kaogalingun.Ang Amay maman ang nagaangad nga akopadungugan ang mga tao, kag naulamanna nga matood ang mga butang nga akunginasogid. 51 Tandaan nindo: ang mganagatoman akun mga panodlo indi rungid mapatay.” 52 Makon ang mga Judiokanana, “Dadi sigorado kami run gid ngaginsuludan kaw ang malain nga ispirito.Bisan si Abraham napatay, kag ang mgapropita nagkarapatay ra. Piro nagakoon

kaw nga ang nagatoman imong mga pan-odlo indi run gid mapatay asta kon sano.53 Ano, mas mayad kaw pa kay Abraham?Tana napatay. Ang mga propita nagkara-patay ra. Basi sino ka gid ay?” 54 Makonni Jesus kananda, “Kon ako lang gid angmagpadungug sa akun kaogalingun, arakointa dan. Piro akun Tatay maman gidtana ang nagapadungug kanakun. Tanamaman da indong ginakoon nga indongDios. 55 Garing ara nindo tana makilala.Piro ako tana, kilala ko tana. Karon, konmagkoon ako nga ara ako kakilala kanana,magagoa nga ako botigun pario kanindo.Piro angmatood tana kilala ko tana gid kagginatoman ko anangmga ambal. 56Nalipaynga mayad indong kaolang-olangan nga siAbraham pagkaulam na nga ako maayandigi sa kalibotan. Kag dadi nakita nanga ako digi run kag nalilipay tana gid.”57 Makon ang mga Judio kanana, “Paiwanimong pagkakita kay Abraham ay ara pagani singkwinta imong idad?” 58Makon niJesus, “Sa matood tana, ang ara pa mabatasi Abraham, ako ron nga lagi.” 59 Tungudsa anang ginambal nga dato ni Jesus nag-porot sanda bato agud pasilun tana. Garingnagpanliut-liut si Jesus kag nagalin doto satimplo.

9Ginayad ni Jesus ang Tao nga Natao nga

Bolag1 Mintras nagapanaw sanday Jesus,

may nakita sanda nga tao nga bolag alinpa anang pagkabata. 2 Karon ginpa-mangkot si Jesus anang mga somolonod,makon nanda, “Manogtodlo, tungudnga tana nabata nga bolag, sino kabayang nagkasala? Tana okon anang mgaginikanan?” 3 Makon ni Jesus, “Bukun!Anang pagkabolag bukun nga makontungud sa anang sala okon sa sala anangmga ginikanan, kondi para makita angmga tao anang gaum ang Dios paagi sapagayad kanana. 4Kabay ang tao nagaobrakon adlaw ay kon gabi indi tana runmakaobra. Akun gostong ambalun, dapatta nga imoon anang ginapaimo ang Diosnga nagpadara kanakun mintras maiimota pa. Ay magaabot ang oras nga indi tarun maimo anang ginapaimo. 5 Mintras

Juan 9:6 143 Juan 9:29digi ako sa kalibotan ako ang pinakasolonga nagataw sanag sa tanan nga mgatao.” 6 Pagkaambal na dato dayon tanangpandora sa logta. Ginsampora na ang logtasa anangdora kag ginbutang sa anangmataang bolag. 7 Makon na dayon sa bolag,“Ta pagayan sa pararigosan sa Siloam kagmagpangramos doto.” (Anang gostongambalun ang Siloam “Ginpadara”.) Ganiang bolag nga dato nagayan sa Siloam kagnagpangramos. Pagkatapos dayon tanangbalik kag nakakikita run.

8 Makon anang mga kamalay kag angmga tao nga nakakita anay kanana nganagapakilimos, “Bukun bala nga ang taonga dia maman anay ang nagasari pongkonga nagapakilimos?” 9 Makon ang iba,“Maman!” Piro makon da ang iba, “Bukun!Magkaitsora sanda lang.” Gani makon angtao nga dato mismo, “Ako gid tana ang taonga indong ginakoon.” 10 Karon, ginpa-mangkot nanda tana, makon nanda, “Tapaiwan nagayad imong mata?” 11 Makonna, “Ang tao nga andang ginatawag ngasi Jesus nagimo lapok. Pagkatapos ginbu-tang na sa akun mata. Kag ginkonan naako dayon nga magayan sa pararigosanang Siloam kag magpangramos. Gani na-gayan ako ra doto kag pagkatapos ngaako nagpangramos nakakita ako ron.”12 Ginpamangkot nanda tana kon diin runang tao nga nagayad kanana. Makon na,“Ilam, ara ako kaulam.”

Ginimbistigar angmga Pariseo ang Tao ngaGinayad

13Gindara nanda dayon ang tao nga datonga dati bolag sa mga Pariseo. 14 Adlawdato nga Inogpaway ang magsampora siJesus ang logta kagdora kagnagayad anangmata ang tao nga bolag. 15 Gani ginpa-mangkot tana ra ang mga Pariseo kon pai-wan nagayad anang mata. Kag ginsogidanna sanda, makon na, “Ginbutangan ni Jesuslapok akun mata kag pagkatapos nagpan-gramos ako kag dadi nakakikita ako ron.”16 May mga Pariseo nga nagkoon, makonnanda, “Ang tao nga nagimo dia bukun alinsa Dios, tungud nga ara tana nagatomanang Kasogoan sa Adlaw nga Inogpaway.”Piro makon ang iba, “Kon tana tao ngamakasasala indi tana makaimo ang mga

milagro nga pario dia.” Gani indi sandamagtorono.

17Nagpamangkot pa gid angmga Pariseosa tao nga dati bolag, makon nanda, “Ikawginayad na, ta ano sa kanimo ang taonga dato?” Makon na, “Kon sa kanakun,propita tana.” 18 Piro ang mga manog-domara ang mga Judio indi magpati ngatana dati nga bolag nga dadi nakakikitarun, gani ginpatawag nanda anang mgaginikanan. 19 Pagkatapos ginpamangkotnanda, makon nanda, “Indong bata dia?Matood ra gid bala nga nabata tana ngabolag? Basi dadi nakakikita tana run?”20 Makon anang mga ginikanan, “Amunbata manda dia, kag matood nga gin-bata tana nga bolag. 21 Piro kon pai-wan nagayad anang mga mata kag konsino ang nagpaayad kanana, dan ang arakami kaulam. Pamangkota nindo tana aymay buut tana run da kag makasabat parasa anang kaogalingun.” 22 Toladia anangsabat anang mga ginikanan tungud nganaadlukan sanda sa mga manogdomaraang mga Judio. Ay anang mga manogdo-mara nga dia ang mga Judio nagkaraso-got ron nga lagi nga ang bisan sino ngamagkilala kay Jesus nga tana ang Cristoindi nanda run pagpasuludun sa andangsimbaan. 23Maman dan nga makon anangmga ginikanan, “Pamangkota nindo tanaay may buut tana run da.”

24 Gani gintawag nanda ruman ang taonga dato nga dati bolag. Makon nanda,“Abi pagsogid ang matood parti sa taonga dato, ay ang Dios nagapamati. Konsa kanamun naulaman namun nga tanamakasasala.” 25 Makon anang sabat angtao, “Ara ako kaulam kon makasasala tanaokon bukun. Basta naulaman ko ngaang ona bolag ako piro dadi tana kakikitaako ron.” 26 Makon nanda ruman, “Anoanang ginimo kanimo? Paiwan na ginayadimong mata?” 27 Makon na, “Ginsogi-dan ko kamo ron kabay, piro indi kamomagpamati. Ta basi nagapamangkot kamoroman? Ano, gosto nindo ra nga maginganang mga somolonod?” 28 Gani nasilagsanda kag ginboyayaw nanda tana, makonnanda, “Ikaw maman anang somolonod,kami tana anang mga somolonod ni Moi-ses. 29Naulaman namun nga nagpakigam-

Juan 9:30 144 Juan 10:12bal ang Dios kay Moises ang ona, pirokon parti sa tao nga dan, ara kami ganikaulam kon diin tana nagalin!” 30 Makondayon ang tao, “Ano ron dan! Tana angnagayad kanakun, pagkatapos nagakoonkamonga ara kamokaulamkon sa diin tananagalin. 31Naulaman ta nga ara nagasabatangDios samgamakasasala. Piro ginasabatna ang mga tao nga nagataod kanana kagnagatoman anang kabubutun. 32 Alin angmagompisa ang kalibotan ara kita pa gidkabati nga may tao nga nakaayad anangmata ang tao nga bolag alin anang pagka-bata. 33 Kon ara tana nagalin sa Dios, inditana makaimo toladia.” 34 Makon anangsabat ang mga manogdomara nga mga Ju-dio, “Nabata kaw kag nagbaul sa sala, kagdadi todloan mo pa kami?” Kag ginkonannanda tana nga indi tana run pagtogotannga magsulud sa andang mga simbaan.

Ang Ispiritoanun nga Pagkabolag35 Karon, nabaritaan ni Jesus nga gin-

paalin nanda ang tao nga dati bolag saandang simbaan. Gani ginsagap na angtao. Pagkakita na kanana ginpamangkotna, makon na, “Nagatoo kaw sa anangBata ang Dios nga Naging Tao?” 36 Makonang tao nga dato, “Sogidi ako ra kon sinotana agud makatoo ako kanana!” 37Makonni Jesus, “Nakita mo tana run, ay tanamismo ang nagapakigambal nga dia kan-imo.” 38 Makon dayon ang tao, “Ginoo,nagatoo ako kanimo!” Kag naglood tanadayon kag nagsimba kay Jesus.

39 Makon ni Jesus, “Ako nagayan digi sakalibotan agud sintinsyaan ang mga tao.Ang mga tao nga nakaulam nga sanda bo-lag tungud nga naduluman andang mgaisip bolongon ko agud makakita. Kag angmga tao nga nagakoon nga sanda bukunbolag kondi masanag kono andang isip,magagoa nga sanda maman ang bolag.”40 Karon, may mga Pariseo doto sa andangmarapit nga nakabati sa anang ginaam-bal ni Jesus. Makon nanda, “Ano imonggostong ambalun, pati kami bolag ra?”41Makon ni Jesus kananda, “Kon ginabatonnindo nga kamo bolag kag indi kaintindi,ara kamo andan sala. Piro tungud ngakamo nagakoon nga kamo bukun bolag ay

nakakaintindi, nagakaologan lang ngamaysala kamo pa ra gid.”

10Ang Matood nga Manogbantay ang mga

Karniro1 Nagsaysay si Jesus kananda paagi sa

paanggid, makon na, “Sa matood tana, konang tao nagasulud sa toril ang mga karniropiro ara nagaagi sa poirtaan kondi na-gatakras sa kodal, dan nga tao takawan kagtolisan. 2 Ang tao tana nga nagasulud sapoirtaan maman ang matood nga manog-bantay ang mga karniro. 3 Ginapasuludtana ang bantay sa poirtaan kag ananglimug nakikilala ang mga karniro. Gi-natawag na anang mga karniro sa andangmga aran, kag ginadara na sanda dayonsa goa. 4 Pagkatapos nagaona tana, kaganangmga karniro nagasonod kanana tun-gud nga kilala nanda anang limug. 5 Indimagsonod ang mga karniro sa tao nga indinanda makilala, kondi magapalagyaw ganitungud nga ara sanda kakilala sa ananglimug.”

6 Ginsogid kananda ni Jesus ang paang-gid nga dia, piro ara sanda gid kaintindikon ano anang gostong ambalun.

Si Jesus ang Mayad nga Manogbantay7 Gani makon ni Jesus, “Ang matood

tana, ako ang pinakapoirtaan nga gi-naagian ang mga tao nga maman angmga pinakakarniro. 8 May mga naonakanakun nga mga manogtodlo nga andangkaalimbawa pario mga takawan kag mgatolisan. Piro akun mga karniro ara nagpatikananda. 9 Ako maman ang poirtaan. Angnagasulud paagi kanakun malowas. Pariotana sa karniro nga nagasulud kag nagagoakag nakakikita ang parangaraban. 10 Angtakawan nagasulud lang sa kolongan agudmagpanakaw, magrangga, kag magpatay.Piro ako tana nagayan digi sa kalibotanagud matawan ko ang mga tao kaboi ngaara kataposan kag ara gid kolang.

11 “Ako maman ang mayad nga manog-bantay ang mga karniro. Ang mayad ngamanogbantay disidido nga magpangin-matay para sa anangmga karniro. 12Bukuntana pario sa tao nga ginasoolan lang ngamagbantay. Ay ang tao nga ginasoolan

Juan 10:13 145 Juan 10:40lang magapalagyaw kon makita na nga na-gaabot ang manogpanukub nga sapat, kagbayaan na lang ang mga karniro. Ganimagarapta ang mga karniro kag ang ibatutukubun. 13 Nagapalagyaw tana tungudnga ginasoolan tana ra lang gani kag baliara kanana kon ano ang matabo sa mgakarniro. 14-15 Piro ako tana, mayad ngamanogbantay ang mga karniro. Kon pai-wan anang pagkakilala kanakun ang Amaykag akun pagkakilala kanana, toladan raakun pagkakilala sa akun mga karniro kagandang pagkakilala kanakun. Kag itawko akun kaboi para kananda. 16 May ibaako pa ra nga mga karniro nga ara digisa indong gropo bilang mga Judio. Dapatpasuludun ko sanda ra. Magapamati sandara kanakun, kag ang tanan nga nagapamatikanakun maging sangka gropo ron langnga may sangka manogbantay.

17 “Ginapalangga ako ang Amay tungudnga magapanginmatay ako para kananda,kag pagkatapos maboboi ako roman. 18Aramay makapatay kanakun kon indi ko ito-got. Piro ginabolontad ko akun kaboi.Pagosto ako sa pagbolontad akun kaboi,kag pagosto ako ra kon bawiun ko. Mamandia anang koon ang Amay kanakun.”

19 Tungud sa anang ginambal nga datoni Jesus nagsoroag-soagan ruman ang mgaJudio. 20 Doro kananda ang nagkoon, “Angtao nga dan ginsuludan ang malain ngaispirito kag omang-omang. Basi nagasarikamo pamati kanana?” 21 Piro makonda ang iba, “Ang tao nga ginsuludan angmalain nga ispirito indi makatodlo pariodan. Kag isara pa, ang tao nga ginsuludanangmalain nga ispirito indimakapaayad saanang mata ang tao nga bolag.”

Ginsikway si Jesus ang mga Judio22 Karon, nagabot sa Jerusalem ang ty-

impo anang pista ang mga Judio partisa andang pagdumdum ang pagdidikarang timplo sa Dios. Tigraramig dato,23 kag si Jesus nagapanaw-panaw dotosa timplo sa ginatawag nga Balkon niSolomon. 24 Nagtiripon ang mga Judiodoto kanana kag magkoon, makon nanda,“Basi ginatago-tago mo pa gid kanamunkon sino kaw? Sogidi kami ang diritso konikaw manda ang Cristo.” 25Makon ni Jesuskananda, “Ginsogidan ko kamo ron kon

sino ako piro indi kamo magpati kanakun.Ang mga milagro nga ginapaimo kanakunang Amay nagapamatood ra kon sino ako.26 Piro indi kamo magpati kanakun tun-gud nga bukun kamo kabilang sa akunmga karniro. 27 Ang akun nagapamatikanakun. Kilala ko sanda kag nagasonodsanda kanakun. 28 Ginatawan ko sandakaboi nga ara kataposan, kag indi sanda gidmapatay. Ara gid may makaagaw kanandasa akun alima. 29 Gintaw sanda kanakunang Amay nga gamanan sa tanan, kag aragid may makaagaw kananda sa anang al-ima ang Amay. 30 Ako kag ang Amay isaralang.”

31 Pagkabati dato ang mga Judio nag-porot sanda ruman ang mga bato agudpasilun tana. 32 Piro makon ni Jesuskananda, “Doro akun ginimo nga mayadnga nakita nindo mismo. Kag dato gin-paimo kanakun ang Amay. Diin sa akunmga ginpangimo nga dato ang kabang-danan nga ako papasilun nindo?” 33Makonang mga Judio, “Indi kami magpasil kan-imo tungud sa imong mayad nga mga in-imoan, kondi pasilun kaw namun tungudnga ikaw nagaambal kontra sa Dios! Ayikaw tao ra lang piro nagakoon kaw ngaikaw Dios.” 34 Makon ni Jesus kananda,“Kabay nasolat sa indong Kasogoan nganagkoon ang Dios nga kamo mga dios.35-36 Kag naulaman ta nga matood pirmikon ano anang ginakoon ang Kasolatan.Gani kon nagkoon ang Dios nga mga diosang mga tao nga anang gintawan anangminsai, ta basi nagakoon kamo nga akonagaambal kontra sa Dios tungud nganagkoon ako nga ako anang Bata angDios? Tana mismo ang nagpili kag nag-padara kanakun digi sa kalibotan. 37 Konara ako nagaimo anang ginapaimo angAmay kanakun, dapat indi kamo magpatikanakun. 38 Piro kon ginaimo ko anang gi-napaimo ang Amay, bisan indi nindo gostonga magpati sa akun mga ginakoon, dapatpatian nindo tungud sa akunmga inimoan,agud maulaman nindo gid nga ang Amaydigi kanakun kag ako kanana.”

39 Ginimoratan nanda ruman ngadakupun si Jesus, piro nakalikaw tanakananda.

40 Nagtabok roman si Jesus sa soba ang

Juan 10:41 146 Juan 11:29Jordan kag nagayan tana sa logar nga dotonagpangbunyag si Juan. Kag doto tanadayon nagtinir. 41 Dorong mga tao angnagarayan doto kanana. Makon nanda,“Ara matood nakaimo mga milagro si Juan,piro ang tanannga anang ginambal parti satao nga dia matood.” 42 Gani doro sa mgatao doto ang nagtoo kay Jesus.

11Ang Pagkapatay ni Lazaro

1-2 May sangka tao nga anang aran siLazaro. Tana kag anang mga kabogtonga si Maria kag si Marta nagaoli sa Be-tania. Ang Maria nga dia maman angnagbobo ang agoa sa anang siki ni Gi-noong Jesus kag anang bookmaman ananggingamit nga paraid. Anang kabogto nga siLazaro nagmasakit. 3Gani angmagkabogtonga babai nagpadara barita kay Jesus ngaanang pinalangga nga amigo nagamasakit.4 Pagkabati ni Jesus nga si Lazaro naga-masakit, makon na, “Indi tana mapataysa anang masakit nga dato, kondi ang ka-toyoan tana nga tana nagamasakit ay agudmapadungugan ang Dios tungud sa ananggaum kag agud Ako nga anang Bata angDios mapadungugan ra.”

5 Palangga ni Jesus si Marta, si Maria,kag si Lazaro. 6 Piro pinalubas na paang darwa ka adlaw pagkatapos nga anangnabaritaan nga si Lazaro nagamasakit.7 Pagkatapos makon na sa anang mgasomolonod, “Amos, mabalik kita run saprobinsya ang Judea.” 8Makon anang mgasomolonod, “Manogtodlo, kabay pira palang ka adlaw nga ginbato kaw andan dotoang mga Judio. Dadi mabalik ka ruman?”9 Makon ni Jesus, “Indi bala nga may dosika oras ang sang adlaw? Gani kon ang taomagpanaw kon adlaw indi tana makasan-dad, tungud nga masanag pa. 10 Pirokon gabi tana magpanaw makakasandadtana ay madulum.” 11 (Ginaambal ni Je-sus ang paanggid nga dia agud ipasanagkananda nga ara pa may matabo ngamalain kananda doto sa Judea.) Pagkata-pos makon pa ni Jesus, “Atun amigo ngasi Lazaro nagakatorog. Ayanan ko tanakag pokawon.” 12Nagsabat anang mga so-molonod, makon nanda, “Ginoo, kon tananagakatorog, magaayad tana.” 13 Andang

pagsarig nagakatorog matood si Lazaro,piro anang gostong ambalun tana ni Jesussi Lazaro patay run. 14 Gani ginpasanagni Jesus anang koon, makon na, “Patayrun si Lazaro. 15 Piro nagapasalamat akonga ara ako doto ay para dia sa indongkaarayadan, tungud nga may imoon akoagud magdogang indong pagtoo kanakun.Dali, ayanan ta tana.” 16 Karon, si Tomasnga ginatawag nga si Kapid nagkoon saanang mga kaiban, “Ta, matabid kita runlang abir patayun kita ra kaiban na.”

Si Jesus maman ang Nagataw Kaboi17 Pagabot ni Jesus sa Betania, nabar-

itaan na nga apat run ka adlaw nganakalubung si Lazaro. 18Mga tatlo lang kakilomitro ang Betania sa Jerusalem. 19Ganidorong mga Judio nga taga-Jerusalem angnagarayan doto agud lipayun si Marta kagsi Maria sa pagkapatay andang kabogto.

20 Pagkabati ni Marta nga nagaabot siJesus, gomoa tana kag nagsolang-solangkanana, piro si Maria tana nagpasala sabalay. 21 Pagabot ni Marta kay Jesus,makon na, “Ginoo, kon digi kaw, an-dan ara napatay akun kabogto. 22 Pironaulaman ko nga bisan dadi, bisan anoimong pangayoon sa Dios itaw na kan-imo.” 23 Makon ni Jesus kanana, “Maba-banaw imong kabogto.” 24 Makon niMarta, “Naulaman ko ngamababanaw tanasa ori nga adlaw kon banawon ron angmga patay.” 25 Makon ni Jesus kanana,“Ako ang nagabanaw ang mga patay, kagako ra ang nagataw kaboi. Ang nagatookanakun, bisan mapatay maboboi ruman.26Ang bisan sino nga naboboi kag nagatookanakun indi mapatay asta sa ara kata-posan. Ta nagapati kaw dia?” 27Makon niMarta, “Uu, Ginoo! Nagapati ako nga ikawang Cristo, anang Bata ang Dios nga amunginaulat nga magaabot digi sa kalibotan.”

Nagtangis si Jesus28 Pagkaambal dato ni Marta, bomalik

tana sa andang balay kag gintawag naanang kabogto nga si Maria. Ginotikanna tana dayon, makon na, “Dian runang Manogtodlo kag ginapatawag kaw.”29 Pagkabati dato ni Maria, tomindug tanakagmagdali-dali goa kag nagayan doto kay

Juan 11:30 147 Juan 11:55Jesus. 30 (Si Jesus gali ara pa gid kasu-lud sa bario ang Betania. Doto tana pasa logar nga ginkitaan nanda ni Marta.)31 Pagkakita ang mga Judio nga nagalipaykay Maria nga nagtindug tana kag dali-dali nga naggoa, somonod sanda ay andangpagsarigmaayan tana sa ginlubungan agudmagpanangis doto.

32 Pagabot ni Maria doto kay Jesus, na-glood tana kag nagkoon, “Ginoo, kon digikaw, andan ara napatay akun kabogto.”33 Pagkakita ni Jesus nga nagapanangis siMaria pati anang kaiban nga mga Judio,nagngitngit nga mayad anang tagiposoon.34 Nagpamangkot tana dayon kananda,makon na, “Diin nindo tana ginlubung?”Makon nanda, “Ginoo, amos, itodlo namunkanimo.” 35 Nagtangis si Jesus. 36 Ganimakon ang mga Judio, “Palangga na gidmatood si Lazaro.” 37 Piro makon ang iba,“Indi bala nga ginayad na anang mga mataang bolag? Ta basi ara na mapaiwas anangkamatayun ni Lazaro?”

Ginbanaw ni Jesus si Lazaro38Nagngitngit ruman anang tagiposoon

ni Jesus. Kag nagayan sanda dayon dotosa ginlubungan kay Lazaro. Sangka giubdato nga ginatakluban ang bato. 39Pagabotnanda doto, makon ni Jesus, “Bula nindoanang takup nga bato.” Piro makon niMarta nga anang kabogto ang napatay,“Ginoo, maboro tana run dadi, ay apat runka adlaw nga tana ginlubung!” 40Makon niJesus kanana, “Indi bala nga nagkoon akokanimo nga kon nagtoo kaw, makikita moanang gaum ang Dios?” 41 Gani ginbuulnanda ang bato. Nagtangra si Jesus salangit kag magkoon, “Amay, nagapasala-mat ako kanimo tungud nga ginsabat moakun pangabay kanimo. 42 Naulaman konga pirmi mo ako nga ginapamatian, pironagakoon ako toladia kanimo dadi parasa mga tao nga digi dadi sa akun pali-bot, agud magpati sanda nga ikaw mandaang nagpadara kanakun digi sa kalibotan.”43 Pagkatapos nga makaambal tana toladianagsinggit tana, makon na, “Lazaro, pag-goa!” 44 Kag naggoa manda ang napataynga si Lazaro nga anang alima kag anangsiki may nagabarubud nga mga panaptunkag anang itsora napotos ra ang panyo.

Makon ni Jesus kananda, “Badbadi nindotana kag papanawon.”

Nagplano anang mga Manogdomara angmga Judio nga Patayun si Jesus

(Mt. 26:1-5; Mc. 14:1-2; Lu. 22:1-2)45 Doro sa mga Judio nga nagbisita kan-

day Maria ang nagtoo kay Jesus pagkakitananda sa anang ginimo. 46 Piro may mgadoto ra nga pagalin nanda kanday Maria,nagdiritso sanda sa mga Pariseo kag nag-sogid anang ginimo ni Jesus. 47 Gani angmga Pariseo kag anangmgamanogdomaraang mga pari nagtawag miting ang kon-syal, kag pagtiripon nanda makon, “Anokabay atun imoon? Doro nga mga milagroanang ginaimo ang tao nga dia. 48 Konpabayanan ta tana lang, ang tanan ma-gatoo ron kanana nga tana maman angari nga ginpili ang Dios. Kag kon tola-dia ang matabo, sosolongon kita ang mgasoldado ang Roma kag ranggaun nandaatun timplo kag atun bilog nga nasyon!”49 Karon, si Caifas isara sa nagamiriting.Tana maman ang pinakamataas nga parisa toig nga dato. Makon na kananda,“Ara kamo manda may naulaman! 50 Aranindo bala naisipi nga mas mayad konsangka tao lang ang mapatay para sa atunnasyon kaysa ang bilog nga nasyon angmadora?” 51 Anang ginambal nga datobukun lang kanana nagalin, kondi bilangpinakamataas nga pari sa toig nga dato,nagambal ang Dios paagi kanana nga ki-nanglanngamapatay si Jesus para sa anangkasimanwa nga mga Judio. 52 Kag bukunlang para kananda, kondi para matiponkag magorogyon ang tanan nga mga bataang Dios nga nagrarapta sa iba ibang logar.53 Kag ompisa ang adlaw nga dato nagimoron plano angmgamanogdomara ngamgaJudio agud patayun si Jesus. 54 Gani ararun nagpakita si Jesus sa mga banwa angmga Judio, kondi nagayan tana sa banwaang Efraim nga marapit sa logar nga araginaolii ang tao. Doto tana nagtinir kaibananang mga somolonod.

55 Karon, marapit run lang anangpista ang mga Judio nga kon tawagunPista anang Paglubas ang Angil. Ganidoro nga mga tao ang nagarayan saJerusalem agud bago magabot ang pista

Juan 11:56 148 Juan 12:22makaparanglimpyo sanda andang kao-galingun sono sa soronodon andang rilyon.56Ginpangita nanda si Jesus, piro ara nandanakita. Gani nagparamangkotan sandasa isara kag isara. Makon nanda, “Anokabay? Indi tana sigoromagpamista, ano?”57 Dato gali nagsogo ron nga lagi ang mgamanogdomara nga mga pari kag ang mgaPariseo nga ang bisan sino nga makaulamkon diin si Jesus dapat magsogid kanandaagud madakup nanda tana.

12Si Jesus Ginboboan ni Maria ang Paamot(Mt. 26:6-13; Mc. 14:3-9)

1 Karon, anum run lang ka adlaw bagomagabot ang pista, nagayan si Jesus saBetania, sa logar ni Lazaro nga anang gin-banaw. 2 Nagpriparar sanda doto yaponpara kay Jesus. Si Lazaro isara sa mgakaiban ni Jesus nga nagakaun sa lamisa. SiMarta maman ang nagasirbi. 3 Si Mariatana nagbuul ang maraalun nga agoa ngaporo gid nardo nga bali tunga sa litro. Gin-bobo na dato sa anang siki ni Jesus. Pagkat-apos, anang book maman anang ginamitnga paraid. Ang bilog nga balay natugubanang amot ang aggoa. 4 Isara doto sa mgakaiban ni Jesus si Judas Iscariote nga mag-atraidor kanana. Makon ni Judas, 5 “Sigoroanang bili ang aggoa nga dia katombassa sangka toig nga soildo ang sangka tao.Basi ara pagbaligyaan kag anang bayadipanagtag sa mga pobri?” 6 Ang kabang-danan kon basi toladato anang ambal aybukun nga makon tana nalolooy sa mgapobri, kondi tungud nga ang matood tana,takawan tana. Tana maman ang nagaawidandang koarta kag pirmi na nga ginabu-lan. 7 Piro makon ni Jesus, “Pabayani tanalang! Ipatago kanana ang nabilin aguditigana kon ako ilubung run. 8Bisan anongoras poidi kamo makabolig sa mga pobri,piro ako tana madali run lang magalin digikanindo.”

Ang Plano nga Patayun si Lazaro9 Dorong mga Judio ang nakabarita nga

doto sa Betania si Jesus, gani nagarayansanda doto. Andang ayan doto bukun langtungud kay Jesus, kondi gosto nanda ranga makita si Lazaro nga anang ginbanaw.10Gani ginplano ra angmgamanogdomara

nga mga pari nga patayun pati si Lazaro,11 ay tungud kanana doro ron nga mga Ju-dio ang nagparabulag kananda kag nagtookay Jesus.

Ang Pagsulud ni Jesus sa Jerusalem(Mt. 21:1-11; Mc. 11:1-11; Lu. 19:28-40)

12 Ang madason nga adlaw nabaritaanang mga tao nga nagarabot sa pista nga siJesus nagapaayan run sa Jerusalem. 13Ganinagpanapas sanda mga daon nga parioanang daon ang pitogo kag ginsolang-solang nanda si Jesus nga nagasiringgit,makon nanda, “Dayawon ang Dios! Daya-won ang nagaabot nga dia nga ginpadaraang Ginoo! Dayawon anang Ari ang Israel!”14 May nakita si Jesus nga bataun pa ngaasno kag maman dato anang ginsakayan.Sa anang ginimo nga dato natoman anangkoon ang Dios sa Kasolatan nga nagakoon:15 “Kamo nga mga tao sa Jerusalem, indi

kamo magkaadluk,Tungud nga indong ari nagaabot,Nga nagasakay sa bataun pa nga asno.”16 Sa oras nga dato, anang mga somolonodni Jesus ara kaintindi kon ano anang kaolo-gan ang mga nagakaratabo nga dato. Piropagkatapos nga si Jesus nakabalik run salangit, bago nanda pa naisipan nga anangginimo nga dato ang mga tao maman gidgali ang nakabutang sa Kasolatan.

17 Dorong tao ang nakakita anangpagtawag kag pagbanaw ni Jesus kayLazaro alin sa rulubungan. Kag dia ngamga tao nagpamarita parti sa natabo.18 Gani dorong tao ang nagsolang-solangkay Jesus, ay nabaritaan nanda angmilagronga dato nga anang ginimo. 19Gani makonang mga Pariseo sa isara kag isara, “Tasulunga nindo, ang tanan nga mga taonagasoronod ron kanana. Ara kita runmaimo!”

May mga Griego nga Nagpangita kay Jesus20 May mga Griego ra nga nagarabot sa

Jerusalem agudmagpamista kagmagsimbasa Dios. 21Nagayan sanda kay Felipe. Si Fe-lipe nga dia taga-Betsaida nga sakup anangprobinsya ang Galilea. Makon ang mgaGriego nga dato, “Gosto namun andan ngamagpakigkita kay Jesus.” 22 Ginsogidanni Felipe si Andres kag darwa sanda angnagayan kay Jesus kag ginsogidan tana.

Juan 12:23 149 Juan 12:4623 Makon dayon ni Jesus kananda, “Dadinagabot ron akun oras. Ako nga NagingTao, makikita run akun gaum. 24Samatoodtana, kon ang bini indi ilubung sa logta,dan nga bini tugka lang gid sa sangka lugas.Piro kon dia ilubung kag mapatay maga-tobo kag magapamonga. Ako pario dan,tungud nga konmapatay ako ron, doro angmatatawan bago nga kaboi. 25 Ang tao ngasobra anang pagigogma sa anang kaboi digisa kalibotan nga dia mapapatay ra lang,piro ang tao tana nga ara nagapanginayanganang kaboi tungud kanakun makaangkunkaboi nga ara kataposan. 26Ang bisan sinonga maliag magsirbi kanakun kinanglanmagsonod kanakun, agud nga kon diin akodoto ra akun sorogoon. Ang tao nga na-gasirbi kanakun padungugan akun Tatay.”

Ginsambit ni Jesus ang Parti sa anang Ka-matayun

27 Makon pa ni Jesus, “Dadi malin-gug akun isip. Ano kabay akun iambal?Ano, makon ako sa Amay nga indi naako lang pagpaantoson? Piro mamandia anang katoyoan akun pagayan digi,ang magantos ang mga kasakitan sa orasnga dia.” 28 Makon dayon ni Jesus saAmay, “Amay, ipakita imong gaum sa mgatao.” May nagambal dayon alin sa langit,makon, “Ginpakita ko ron paagi kanimo,kag ipakita ko pa.”

29 Ang mga tao nga nagtarambong dotonakabati ang limug nga dato. Makonnanda, “Nagapandagub!” Piro makonra ang iba, “Nagapakigambal kanana angangil!” 30 Piro makon ni Jesus kananda,“Ginpabati dato ang Dios bukun parakanakun kondi para kanindo. 31 Alin dadisintinsyaan na run anang mga kaaway digisa kalibotan, kag mapipirdi na run si Sa-tanas nga maman ang nagagaum digi sakalibotan nga dia. 32 Kag kon alsaun akoron gani sa logta, parapitun ko ron angtanan nga mga tao kanakun.” 33 (Sa anangambal nga dato ginsogid na kon anong klasinga kamatayun anang antoson.) 34Makonang mga tao kanana, “Sono sa amun Kaso-goan ara kamatayun ang Cristo nga anangipadara ang Dios nga magari. Gani basinagakoon kaw nga anang Bata ang Diosnga Naging Tao mapapatay? Sino angBata ang Dios nga dato nga Naging Tao

nga imong ginakoon?” 35 Makon ni Jesuskananda, “Madali run lang madora angsolo digi kanindo sa kalibotan tungud ngaako nga maman ang solo madali run langmagalin. Gani magkaboi kamo sa solo ngadia mintras digi pa, ay basi kon abotonkamo ang dulum. Tungud nga ang naga-panaw sa madulum indi kaulam kon diintana nagapaayan. 36 Magtoo kamo sa solomintras digi pa kanindo, agud masanaganpirmi indong mga isip.”

Ang mga Judio indi Magpati kay JesusPagkatapos na dia ambal nagpanaw tana

kag nagpantago kananda. 37 Bisan nakitananda run gid ang mga milagro nga gin-pangimo ni Jesus, ara sanda pa ra gid nag-too kanana. 38 Gani napamatodan anangkoon ni propita Isaias nga nagakoon,“Ginoo, ara may nagpati amun ginbarita.Ara sanda kaulam nga ginpakita mo ron

kananda imong gaum.”39-40Makon pa ni Isaias,“Ginbolag sanda ang Dios agud indi sanda

makakita, kag gintakupan na an-dang mga una-una agud indi sandamakaangup,

Ay basi kon magliso sanda sa Dios kagayadun na sanda.”

Gani maman dan angkabangdanankon basi ara sanda nagtoo kay Jesus.41 Ginambal dato ni Isaias ang parti kayJesus tungud nga nakita na run nga lagiang ona anang gaum.

42 Piro bisan toladato matood anangkoon ni Isaias, doro pa ra gid sa anang mgamanogdomara ang mga Judio ang nagtookay Jesus. Piro ara sanda lang nagpabotyagandang pagtoo tungud nga ginaadlukansanda nga indi sanda run pagpasuludunang mga Pariseo sa anang mga simbaanang mga Judio. 43 Ay ginpasolabi nandaanang pagdayaw ang mga tao kaysa anangpagdayaw ang Dios.

Anang Ambal ni Jesus ang Magasintinsyasa mga Tao

44 Nagambal mabaskug si Jesus, makonna, “Kon ang tao magtoo kanakun, bukunlang kanakun tana nagatoo kondi nagatootana ra sa Amay nga nagpadara kanakun.45Ang nakakita kanakun nakakita run da sanagpadara kanakun. 46Nagayan ako digi sa

Juan 12:47 150 Juan 13:20kalibotan agud masanagan anang mga isipang mga tao nga magatoo kanakun, agudindi sanda magtinir sa madulum. 47 Konmay dian nga nakabati akun mga panodlopiro ara nagasonod, bukun ako ang ma-gasintinsya kanana nga silotan. Ay araako nagayan digi sa kalibotan para silotanang mga tao kondi para lowasun. 48 Maydian nga magasintinsya sa mga tao nganagasikway kanakun kag indi magsonod saakun mga panodlo; ang mga ambal ngaakun gintodlo maman ang magasintinsyakananda sa ori nga adlaw. 49 Ay akunmga panodlo bukun alin kanakun kondi saAmay nga nagpadara kanakun. Tana ma-man ang nagsogo kanakun kon ano akunitodlo. 50 Kag naulaman ko nga anangmga panodlo nga dia nga anang ginkoonkanakun nga ipanodlo nagataw kaboi ngaara kataposan. Gani ginasogid ko kanindoang tanan nga anang ginapasogid.”

13Ginogasan ni Jesus anang Siki anang mga

Somolonod1 Bago magabot anang adlaw ang pista,

naulaman runnga lagi ni Jesus nganagabotron ang oras nga tana maalin run sakalibotan nga dia kag magbalik sa Amay.Palangga na nga mayad anang mga so-molonod digi sa kalibotan kag asta sa kata-posan ginpakita na anang pagpamalangga.

2 Ang gabi nga dato, si Jesus kag anangmga somolonod nagairiyapon. Karon,ginbutang run nga lagi ni Satanas sa anangisip ni Judas nga bata ni Simon Iscariotenga traidoron na si Jesus. 3 Naulamanni Jesus nga ang tanan nga gaum gintawron ang Amay kanana. Naulaman nara nga tana sa Dios nagalin kag sa Diostana ra mabalik. 4 Mintras sa lamisa paanangmga somolonod, nagtindug tana kagnagoba anang kapa. Pagkatapos nagbuultana dayon ang toalya kag ginbugkus na saanang awak. 5 Ginboboan na dayon tobigang palanggana kag ginpangogasan anangmga siki anang mga somolonod. Kadamaogasan na, ginapaidan na dayon angtoalya nga anang ginbugkus sa anang awak.6 Pagabot na kay Simon Pedro, makon niSimon kanana, “Ginoo, ogasan mo akunsiki?” 7Makon ni Jesus kanana, “Dadi indi

mo pa maulaman kon ano anang kaolo-gan akun ginaimo nga dia, piro maulamanmo ra sa ori.” 8 Makon ni Pedro, “Indigid maimo nga ikaw ang magogas akunsiki.” Piro makon ni Jesus kanana, “Ta konindi kaw magpaogas imong siki kanakun,bukun ka run akun kaiban.” 9 Gani makonni Simon Pedro, “Ta kon toladato, bukunlang akun siki imong ogasan, kondi patiakun alima kag akun olo.” 10 Piro makonni Jesus, “Ang nakaparigos limpyo ronanang bilog nga lawas, kag indi run ki-nanglan nga ogasan loas sa anang mgasiki. Limpyo kamo ron, piro bukun tanankamo.” 11 (Nagkoon tananga bukun limpyoang tanan tungud nga naulaman na konsino ang matraidor kanana.)

12 Pagkaogas ni Jesus andang mga siki,ginsoksok na ruman anang kapa kag nag-balik sa lamisa. Nagpamangkot tana dayonkananda, makon na, “Ta naulaman nindokon ano anang kaologan akun ginimokanindo? 13 Ginatawag nindo ako ngamanogtodlo kag Ginoo, kag osto dan ayako ra gid gani indong manogtodlo kagGinoo. 14 Ta kon ako nga indong GinookagManogtodlo nagogas indong siki, kamodapat ra nga magogas anang siki indongkaiban. 15 Ginimo ko dia bilang alimbawaagud wadun nindo. Gani imoon nindora sa isara kag isara akun ginimo nga diakanindo. 16 Sa matood tana ara sorogoonnga labaw sa anang agalun, kag ara sinogonga labaw sa nagsogo kanana. 17 Dadi nganaintindian nindo ron akun gintodlo ngadia, masoirti kamo kon imoon nindo.

18 “Ara ako nagakoon nga masoirti kamotanan, ay naulaman ko akun mga pinili.Piro kinanglan matoman anang ginakoonang Kasolatan nga ang tao nga nagasarokanakun sa pagkaun maman pa angnagkontra kanakun. 19Dia ginasogid ko ronnga lagi kanindo mintras ara pa matabo,agud nga kon matabo ron magapati kamonga ako ra gid ang Cristo. 20 Sa matoodtana, ang nagabaton sa mga tao nga akunginapadara nagabaton ra kanakun, kag angnagabaton kanakun nagabaton ra sa Amaynga nagpadara kanakun.”

Nagsogid si Jesus nga may MagatraidorKanana

(Mt. 26:20-25; Mc. 14:17-21; Lu. 22:21-23)

Juan 13:21 151 Juan 14:1021 Pagkaambal dato ni Jesus nagn-

gitngit anang tagiposoon. Makon nadayon, “Sa matood tana, isara kanindoang magatraidor kanakun agud patayunako.” 22 Gani nagsurulungan anang mgasomolonod nga nagaparalibug kon sinokananda anang ginatomod. 23 Karon,isara sa mga somolonod nga palangga gidni Jesus doto mismo nagaingud kanana.24 Gani ginsinyasan tana ni Simon Pedronga pamangkoton si Jesus kon sino anangginatomod. 25 Gani nagparapit tana pagid kay Jesus kag nagpamangkot konsino anang ginatomod nga magatraidorkanana. 26 Nagsabat si Jesus, “Itosmog koang tinapay nga dia, pagkatapos kon sinoakun tawan, dan maman ang magatraidorkanakun.” Kag gintosmog na gani angtinapay nga dato kag gintaw na dayonkay Judas nga bata ni Simon Iscariote.27 Pagkabaton ni Judas ang tinapay ngadato, lagi-lagi nagsulud kanana si Satanas.Makon dayon ni Jesus kanana, “Sigi, imoarun imong imoon.” 28 (Doto sa mganagairiyapon ara may nakaulam kon basinagambal toladato si Jesus kay Judas.29Anang kaisip ang iba ngamga somolonodginsogo tana ni Jesus ngamagbakal andangmga kinanglan para sa pista, okon magtawlimos sa mga pobri, ay si Judas maman angnagakaput andang koarta.) 30 Pagkakaunni Judas ang tinapay naggoa tana dayon.Gabi run dato.

Ang Bagong Sogo31 Pagkaalin ni Judas makon ni Jesus,

“Dadi Ako nga Naging Tao padunguganrun, kag paagi kanakun ang Dios padungu-gan ra. 32Kag kon paagi kanakun dayawonang Dios, ipakita na ra nga ako daraya-won manda. Kag dia imoon na nga lagi.”33 Makon pa ni Jesus, “Kamo nga akunginabilang nga akun mga bata, indi runlang boay atun pagkaraiban. Magapangitakamo kanakun, piro pario akun koon samga Judio ginasogid ko ra kanindo dadinga indi kamomakaayan sa akun arayanan.34 Gani dadi ginatawan ko kamo ang bagonga sogo: magirigogmaan kamo. Konpaiwan akun pagigogma kanindo dapat to-ladato ra indong pagigogma sa isara kagisara. 35 Kon kamo nagairigogmaan, dian

maulaman ang tanan nga kamo akun mgasomolonod manda.”

Nagkoon si Jesus nga Tana Ipanginwara niPedro

(Mt. 26:31-35; Mc. 14:27-31; Lu. 22:31-34)36 Karon, ginpamangkot tana ni Si-

mon Pedro, makon na, “Ginoo, diin kawmaayan?” Makon anang sabat ni Jesus,“Dadi indi kawmakatabid kanakun sa akunarayanan, piro sa ori magasonod kaw rakanakun doto.” 37 Piro makon ni Pedro,“Ginoo, basi indi ako makatabid kanimodadi? Ay priparado ako ra nga map-atay para kanimo.” 38 Makon ni Jesuskanana, “Ano, mapanginmatay ka gid parakanakun? Tandaan mo dia: bago mag-torook ang manok, ipanginwara mo akotatlo gid ka bisis.”

14Si Jesus maman ang Dalan

1 Makon ni Jesus kananda, “Indi kamomagsari palibug. Magsarig kamo sa Dioskag magsarig kamo ra kanakun. 2 Dotosa anang ginaolian akun Tatay dorongmaistaran. Ako maona doto agud mag-priparar logar para kanindo. Indi akomagsogid dia kanindo kon dia bukun ma-tood. 3 Pagkatapos nga ako doto ron kagnakapriparar logar para kanindo, mabalikako ruman digi sa kalibotan agud bulunko kamo, agud nga kon diin ako dotokamo ra. 4 Kag naulaman nindo ang dalanpaayan sa logar nga akun ayanan.” 5Makonni Tomas kanana, “Ginoo, ara kami ganikaulam kon diin kaw maayan, gani paiwanamun pagkaulam ang dalan?” 6 Makonni Jesus kanana, “Ako ang dalan. Aramay makaayan sa Amay kon bukun paagikanakun. Ako anang ginaalinan ang kam-atoodan kag ang kaboi. 7 Kon kilala nindoako, nakilala nindo ron da akun Tatay. Kagalin gani dadi kilala nindo tana run gid kagnakita pa.”

8 Makon ni Felipe kanana, “Ginoo, abiipakita kanamun ang Amay agud lobosron gid amun pagpati.” 9 Makon ni Je-sus kanana, “Felipe, ang kaboay run atunpagtawasan, ara kaw pa gid kakilala konsino ako? Ang nakakita kanakun nakakitarun da sa Amay. Basi nagakoon ka pa ngaipakita ko kanindo ang Amay? 10 Ano, ara

Juan 14:11 152 Juan 15:3kaw nagapati nga ako sa Amay kag angAmay digi kanakun? Ang mga panodlonga akun ginatodlo kanindo bukun alinkanakun. Ang Amay nga digi kanakunmaman ang nagaimo ang mga butang ngaakun ginaimo. 11 Magpati kamo kanakunnga ako sa Amay kag ang Amay digikanakun. Kon indi kamo magpati sa akunsogid andanmagpati kamo tungud sa akuninimoan. 12 Sa matood tana, ang nagatookanakun magaimo ra akun mga ginaimokag mas sobra pa, tungud nga ako mabalikrun sa Amay. 13 Gani makapangayo kamoron ang bisan ano kanakun kag dan imoonko, agud nga paagi kanakun mapadungu-gan ang Amay ay ako anang Bata. 14 Bisanano indong ipangamoyo kanakun, imoonko.”

Ang Ispirito Santo nga Ginapangako ni Je-sus

15 Kon ako ginaigogma nindo tomanunnindo akun mga sogo. 16-17 Kag pangay-oon ko sa Amay nga ipadara na kanindoang Manogbolig nga magatulus kanakun.Ang Manogbolig nga dia ara iba kondiang Ispirito Santo nga maman ang maga-todlo kanindo ang kamatoodan. Kag tanaindi run gid magalin-alin kanindo asta konsano. Indi tana pagbatonon ang mga taonga ara nagatoo kanakun tungud nga arananda tana nakikita okon nakikilala. Pirokamo tana kilala nindo tana tungud ngatana kaiban nindo dian, kag magaistar saindong tagiposoon asta kon sano.

18 “Indi ko kamo pagbayaan nga arakaiban; mabalik ako ra kanindo. 19Madaliako ron lang madora sa anang panulungang mga tao digi sa kalibotan, piro kamotana makakikita kanakun. Kag tungud ngaako may kaboi nga ara kataposan kamomay kaboi ra nga ara kataposan. 20Pagabotang adlaw akun pagbalik kanindo, maula-man nindo gid nga ako sa akun Tatay,kag kamo digi kanakun, kag ako dian rakanindo.

21 “Ang tao nga nagabaton kag na-gatoman akun mga sogo maman ang na-gaigogma kanakun. Kag ang nagaigogmakanakun igogmaun ra akun Tatay. Igog-maunko tana ra kag ipakilala ko gid kananakon sino ako.” 22Karon ginpamangkot tanani Judas, (bukun dia si Judas Iscariote),makon na, “Ginoo, basi kanamun ka lang

mapakilala kon sino kaw gid? Basi indi kawmagpakilala sa tanan?” 23 Makon ni Jesuskanana, “Ang nagaigogma kanakun mag-atoman akun mga ginatodlo; akun Tataymagapalangga kanana, kag kamimagaistardian kanana mismo. 24 Piro ang ara nagai-gogma kanakun ara nagatoman akun mgaginatodlo. Akun mga ginatodlo kanindobukun alin kanakun, kondi alin sa Amaynga nagpadara kanakun.

25 “Dia nga mga butang ginasogid ko ronnga lagi kanindo mintras kaiban nindo akopa. 26 Piro kon makaalin ako ron gani angManogbolig nga ara iba kondi ang IspiritoSanto maman anang ipadara ang Amaybilang tulus kanakun. Tana ang matodlokanindo ang tanan nga butang padumdu-mun na kamo ang tanan nga akun ginkoonkanindo.

27 “Indi kamo magpalibug kag indi kamora magkaadluk, tungud nga ginasala kokanindo ang kalinung. Akun kalinungmismo akun ginataw kanindo; dia bukunpario ang kalinung nga ginataw ang kali-botan. 28Nabatian nindo kanakun nga akomaalin piro mabalik ako ra kanindo. Konginaigogma nindo ako, andan malilipaykamo nga makaayan ako sa Amay nga masgamanan kanakun. 29Dia ginasogid ko ronnga lagi kanindo mintras ara pa matabo,agud nga konmatabo ron ganimagabaskugindong pagtoo kanakun. 30 Indi ko ron pag-palabugun akun pagambal kanindo tungudnga nagaabot ron si Satanas nga nagagaumsa mga tao nga ara nagatoo kanakun. Aratana gaum kanakun. 31 Piro agud maula-man ang tanan nga mga tao nga ginai-gogma ko ang Amay ginasonod ko anangginapaimo ang Amay kanakun. Dali run.Mapanaw kita run.”

15Anang Kaalimbawa ni Jesus Pono ang Obas

1 Makon pa ni Jesus, “Akun kaalim-bawa pario sa matood nga pono ang obas,kag akun Tatay maman ang manogasikaso.2 Akun mga sanga nga ara nagapamongaginapangotod na, kag ang kada sanganga nagapamonga ginalimpyoan na agudmagdoro pa gid anang bonga. 3 Kamo

Juan 15:4 153 Juan 15:27nalimpyoan run paagi sa akun mga gin-todlo kanindo. 4 Indi kamo magpabu-lag kanakun, kag ako indi ra magpabulagkanindo. Kon paiwan nga ang sanga indimakapamonga kon ara nagaangut sa pono,kamo indi ra makapamonga mga mayadnga inimoan kon bulag kamo kanakun.

5 “Gani nagakoon ako nga akun kaalim-bawa anang pono ang obas, kag kamo akunmga sanga. Ang tao nga ara nagapabu-lag kanakun kag ako ara ra nagapabulagkanana, tana maman ang magapamongadoro, ay kon ako ara kanindo ara kamogid maimo. 6 Ang tao nga nagapabulagkanakun ipilak lang, pario sa mga sanganga ginapilak kag nauuga, pagkatapos gi-natipon dayon kag ginadapong sa kalayoagud masonog. 7 Kon kamo indi mag-pabulag kanakun kag ginatipigan nindo saindongmga tagiposoon akunmga panodlo,makapangayo kamo kanakun bisan anoindong gosto, kag dan mababaton nindo.8 Kon kamo padayon nga nagapamongaang mga mayad nga mga inimoan, akunTatay dayawon ang mga tao, kag dian ramaulaman nga kamo akunmga somolonodmanda. 9 Kon paiwan anang pagigogmakanakun ang Amay, pario ra dan akun pagi-gogma kanindo. Indi kamo magpabulagsa akun gogma. 10 Kon ginatoman nindoakun mga sogo, padayon akun pagigogmakanindo. Pario ra dia kanakun nga na-gatoman anang sogo akun Tatay kag naga-padayon anang pagigogma kanakun.

11 “Ginasogid ko dia kanindo agudmakairug kamo ra sa akun kalipay, agudmaging lobos indong kalipay. 12 Dagi akunsogo kanindo: magirigogmaan kamo parioakun pagigogma kanindo. 13 Kon maytao nga magpanginmatay para sa anangmga amigo, dan nga pagigogma indi runmalabawan. 14 Kamo akun mga amigo konginatoman nindo akun mga sogo. 15 Indiko kamo ron pagtawagun nga mga oripun,ay ang oripun ara kaulam kon ano anangginaimo anang agalun. Kamo ginatawagko ron dadi nga akun mga amigo, ay konano akun nabatian sa akun Tatay mamanda akun ginasogid kanindo. 16 Bukunkamo ang nagpili kanakun kondi ako angnagpili kanindo. Ginpili ko kamo agudmakapamonga kamo dorong mayad nga

inimoan kag makapadayon indong mgabonga. Kag bisan ano indong pangayoon saAmay tungud nga kamo nagatoo kanakun,itawna kanindo. 17Gani akun sogo kanindomaman dia: magirigogmaan kamo.”

Ang mga Nagatoo kay Jesus Ginadumutanang ara Nagatoo

18 Makon pa ni Jesus, “Kon ginadumu-tan kamo ang mga tao nga nagakontra saDios, indi kamo dapat matingala tungudnga naulaman nindo nga ako maman angona nga andang gindumutan. 19 Kon pariokamo kananda nga nagakontra sa Dios,igogmaun nanda kamo. Piro ginadumutannanda kamo tungud nga bukun kamo ronkabilang kananda kondi ginpili ko kamoalin kananda. 20Dumdumunnindo akungi-nambal kanindo nga ara oripun nga labawsa anang agalun. Gani kon ako giningabotnanda, kamo ingaboton nanda ra. (Kagkon tomanun nanda akun mga panodlo,tomanun nanda ra indong mga panodlo.)21 Toladan andang imoon kanindo tungudnga kamo nagatoo kanakun, kag ara sandakakilala sa nagpadara kanakun. 22 Kon araako nagayan digi sa kalibotan kag nagtodlokananda, ara sanda andan sarabatun; pirodadi indi sanda makabaribad sa andangmga sala. 23 Ang nagadumut kanakun na-gadumut ra sa akun Tatay. 24 Kon ara akonagimo sa andang tunga ang mga milagronga ara bisan sino nga tao ang makaimo,andan ara sanda sarabatun sa andang mgamalain nga ginaimo kanakun. Garing bisannakita nanda akun mga inimoan, nagad-umut sanda pa ra gid kanakun kag saakun Tatay. 25 Sa andang ginaimo nga dianatoman ang ginsolat sa andang Kasogoannga nagakoon nga ‘Gindumutan nanda akonga ara gid kabangdanan.’ ”

26 Makon dayon ni Jesus kananda,“Ipadara ko kanindo ang Ispirito Santonga alin sa Amay. Tana maman angginatawag nga Manogbolig kag tana ra angmanogtodlo ang kamatoodan. Kag konmagabot tana run isogid na kanindo konsino ako gid. 27 Kag dapat magsogid kamora dayon parti kanakun tungud nga kaibanko kamo alin pa ang ona.

Juan 16:1 154 Juan 16:2416

1 “Ginasogid ko nga lagi kanindo angmga butang nga dia, agud miski ano paang matabo sa ori indi madora indongpagtoo kanakun. 2 Paalinun nanda kamosa andangmga simbaan, kagmagaabot angoras nga kon sino ang makapatay kanindomagaunauna nga nagasirbi tana sa Dios.3 Dia imoon nanda kanindo tungud ngaara sanda kakilala sa Amay okon kanakun.4 Piro ginasogid ko dia kanindo agud ngakon magabot ron ang oras nga imoonnanda dia kanindo, madumduman nindonga ginpaandaman ko kamo ron nga lagi.”

Anang Obra ang Ispirito Santo“Dia nga mga butang ara ko pagsogi-

dan kanindo ang ona ay kaiban nindo akopa. 5 Piro dadi mabalik ako ron sa nag-padara kanakun kagmiski sino kanindo aramay nagapamangkot kanakun kon diin akomaayan. 6 Dadi nga ginsogidan ko kamoang mga butang nga dia nagakasubu kamonga mayad. 7 Piro sa matood tana, masmayad para kanindo nga magalin ako digi.Ay kon indi ako magalin, ang Manogboligindi magabot kanindo. Piro kon magalinako, ipadara ko tanadigi kanindo. 8Kagkonmagabot tana run digi sa kalibotan ipakitana sa mga tao nga sanda mga makasasalakag ako maman ang matarung. Kag ipakitana ra nga ang Diosmagasintinsya kananda.9 Ipakita na sa mga tao nga sanda mgamakasasala, tungud nga ara sanda nag-too kanakun. 10 Ipakita na nga ako angmatarung tungud nga akomaayan sa Amaykag indi kamo ron makakita kanakun.11 Ipakita na ra kananda nga ang Dios ma-gasintinsya kananda, ay sintinsyado ron siSatanas nga maman ang nagagaum sa mgatao nga ara nagatoo kanakun.

12 “Doro pa gid andan akun inogsogidkanindo, garing dadi indi kamo pa diakasarang magangup. 13 Piro kon magabotron ang Ispirito Santo nga maman angmanogtodlo ang kamatoodan, todloan nakamoang tanannga kamatoodan. Angmgabutang nga anang itodlo kanindo bukunalin kanana, kondi kon ano anang nabatianalin sa Amay dan maman da anang isogidkanindo. Isogid na ra kanindo kon anoang magakaratabo sa paraaboton. 14 Akomaman anang padungugan tungud nga

ipasanag na kanindo akunmga ginpanodlokag ginpangimo. 15 Ay kon ano anangginapanodlo ang Amay maman da angkanakun. Mamandannganagkoonakongaakun mga panodlo maman anang ipasanagkanindo.”

Ang Kasubu Babayloan Kalipay16 “Indi run lang boay kag indi nindo

ako ron makita. Piro indi ra maboay kagmakikita nindo ako roman.” 17 Karon,ang iba sa anang mga somolonod nagpara-mangkotan, makon nanda, “Ano kabayanang gostong ambalun nga indi run langboay kag indi ta tana run makita, pagkat-apos indi ra lang boay kag makikita tatana ruman? Kag nagkoon tana pa ngadia matabo tungud nga mabalik tana runsa Amay. 18 Ano kabay anang gostongambalun sa ‘indi run lang boay’? Indita maintindian kon ano anang ginakoonnga dia.” 19 Naulaman ni Jesus nga gostonanda andan nga magpamangkot kanana,ganimakon na kananda, “Nagkoon ako ngaindi run lang boay kag indi nindo ako ronmakita piro indi ra maboay kag makikitanindo ako roman. Indi bala nga mamandia indong gosto andan nga ipamangkotkanakun? 20 Sa matood tana, ang mga taodigi sa kalibotan nga nagakontra kanakunmalilipay ngamayad samatatabo kanakun,piro kamo tanamagaparanangis sa kasubu.Piro indong mga kasubu madodora kagmababayloan ang kalipay. 21 Pario sa babainga nagapasakit, ginaagoanta na ang sakittungud nga mabata tana run. Piro konmakagoa run gani ang bata, nalilipatan narun anang pagpasakit ay nalilipay tana nganatao ron anang bata digi sa kalibotan.22 Kamo toladan ra. Dadi nagapaboridokamo, piro pagkirita ta ruman malilipaykamo nga mayad. Kag ara gid may mak-abuul indong kalipay nga dan.

23 “Kag kon magabot ron ang adlawnga dato indi run kinanglan nga magpa-mangkot kamo pa kanakun bisan ano. Angmatood tana, bisan ano indong pangayoonsa Amay sa akun aran itaw na kanindo.24 Asta dadi ara kamo pa kapangayo bisanano kanana sa akun aran. Magpangayokamo agud makabaton kamo, kag agudmalobos indong kalipay.”

Juan 16:25 155 Juan 17:15Ginpirdi ni Jesus ang Kalibotan

25 “Ang mga butang nga dia ginsogid kokanindo paagi sa mga paanggid. Piro mag-aabot ang adlawnga indi ako ronmaggamitmga paanggid, kondi diritso ko ron ngaisogid kanindo ang parti sa Amay. 26 Konmagabot ron ang adlaw nga dato, kamomismo ang magapangayo sa Amay sa akunaran. Indi run kinanglan nga ako pa angmagpangayo sa Amay para kanindo. 27 Aykamo ginaigogma ang Amay tungud ngakamo nagaigogma kanakun, kag nagapatinga ako alin sa Dios. 28 Sa Amay ako gidnagalin kag nagayan digi sa kalibotan. Pirodadi maalin ako ron digi sa kalibotan ngadia kag magabalik sa Amay.”

29Makon dayon anang mga somolonod,“Dan, masanag run imong mga ambalay ara ka run nagagamit mga paanggid.30 Dadi sigorado kami run nga naulamanmo ang tanan nga mga butang, ay bisangani ara kami kapamangkot kanimo naula-man mo ron nga lagi amun ginaisip. Ganinagapati kami nga ikaw alin gid manda saDios.” 31 Makon ni Jesus kananda, “Ta,nagatoo kamo ron dadi kanakun? 32 Piromaabot ang oras kag nagabot ron gani dadinga kamo magaburulag kag mansig-oroli,kag bayaan nindo ako. Piro bisan bayaannindo ako,may kaiban ako pa ra gid tungudnga kaiban ko ang Amay. 33 Ginasogid kokanindo angmga butang nga dia agudmaykalinung kamo tungud sa indong pagtookanakun. Digi sa kalibotan nga dia paan-toson kamo ang mga tao, piro indi kamomagkaadluk tungud nga ginpirdi ko ronang tanan nga nagakontra sa Dios digi sakalibotan.”

17Ginpangamoyo ni Jesus anang mga So-

molonod1 Pagkaambal dia ni Jesus, nagtangra

tana sa langit kag nagkoon, makon na,“Amay, nagabot ron ang oras. Padun-gugi imong Bata agud padungugan ka raimong Bata. 2 Ay gintawan mo ako awtori-dad nga maggaum sa tanan nga mga tao,agud matawan ko kaboi nga ara kataposanang tanan nga mga tao nga imong gintawkanakun. 3 Kag maman dia ang kaboi ngaara kataposan, nga ang mga tao magkilala

kanimo nga maman lang ang matood ngaDios kag magkilala ra kanakun nga imongginpadara. 4 Ginpadungugan ta kaw digisa kalibotan nga dia tungud nga nataposko ron imong ginpaimo kanakun. 5 Ganidadi Amay, padungugi ako dian sa imongprisinsya. Ibalik mo kanakun ang dungugnga kanakun ra nga lagi ang dian ako pakanimo bago imoon ang kalibotan.

6 “Ginpakilala ta kaw sa mga tao ngaimong ginpili sa kalibotan kag gintawkanakun. Imo sanda anay kag gintawmo sanda kanakun, kag gintoman nandaimong mga sogo. 7 Dadi naulaman nandarun nga ang tanan nga imong gintawkanakun kanimo gid nagalin. 8 Kon anoimong gintodlo kanakun maman da akungintodlo kananda, kag ginbaton nanda ra.Kag naulaman nanda run nga matood ragid nga kanimo ako nagalin. Kag nagapatisanda nga ikaw ang nagpadara kanakun.

9 “Ginapangamoyo ko sanda. Ara ako na-gapangamoyo para sa mga tao nga ara na-gatoo kanakun, kondi angmga tao tanangaimong gintaw kanakun maman akun gi-napangamoyo, tungud nga dia sanda imo.10 Ang tanan nga mga tao nga akun imo,kag ang tanan nga imo akun. Kag gina-padungugan nanda ako. 11 Dadi mabalikako ron dian kanimo kag indi ako ron mag-tinir sa kalibotan nga dia. Piro sanda tanamasasala pa digi sa kalibotan. O matarungnga Amay, paagi sa imong gaum nga imonggintaw kanakun bantayi ang mga tao ngadia, agud sanda nga tanan maging isararun lang pario nga ikaw kag ako isara.12 Ang ako kaiban nanda pa ginbantayanko sanda paagi sa imong gaum nga imonggintaw kanakun. Ginbantayan ko sanda,kag ara gid may nadora kananda loas satao nga madodora ra gid agud matomanang gintagna sa Kasolatan. 13Dadi mabalikako ron dian kanimo. Dia nga mga butangginasogid ko ron nga lagi mintras digi akopa sa kalibotan agud magkalipay sanda ranga mayad pario kanakun. 14 Gintodloko kananda imong ginpatodlo kanakun.Gindumutan sanda ang mga tao nga na-gakontra kanimo. Ay bukun sanda ana angkalibotan, pario ra kanakun nga bukun anaang kalibotan. 15 Ara ako nagapangamoyonga bulun mo sanda run digi sa kalib-

Juan 17:16 156 Juan 18:11otan, kondi apinan mo sanda kay Satanas.16 Bukun sanda ana ang kalibotan, pariora kanakun nga bukun ana ang kalibotan.17 Ipabulag mo sanda nga para kanimopaagi sa kamatoodan; imong ambalmamanang kamatoodan. 18Ginpadara mo ako digisa kalibotan, gani ginapadara ko sanda ranga magpanodlo imong mga ambal sa mgatao sa kalibotan. 19 Tungud kananda gi-naalad ko kanimo akun kaogalingun, agudmaging imo sanda ramatood paagi sa kam-atoodan.

20 “Bukun lang ang mga tao nga dianga nagatoo ron kanakun akun ginapang-amoyo, kondi pati run da ang mga tao ngamagatoo kanakun sa ori tungud sa andangmga pagpanodlo. 21Amay, ginapangamoyoko kanimo nga sanda tanan maging isaralang, pario kanatun nga isara ra lang. Kagkon paiwan nga ikaw digi kanakun kag akodian ra kanimo, kabay pa nga digi sanda rakanatun agud angmga tao nga ara nagatookanakun magapati nga ikaw manda angnagpadara kanakun. 22 Gintawan ko sandadungug pario sa dungug nga imong gintawkanakun, agud maging isara sanda pariora kanatun nga isara lang. 23 Kon paiwannga digi kaw kanakun ako dian ra kananda,agud maging isara sanda run lang gid. Kagsa toladia nga paagimaulaman angmga taonga ara nagatoo kanakun nga ikaw mandaang nagpadara kanakun digi. Kag maula-man nanda ra nga ginapalangga mo angmga tomoloo pario sa imong pagpalanggakanakun.

24 “Amay, gosto ko nga ang mga tao ngadia nga imong gintaw kanakun makaibanko sa akun orolian, agud makikita nandaakun dungug, ang dungug nga imonggintaw kanakun bago imoon ang kalibotantungud nga palangga mo ako. 25 Amay,matarung kaw. Garing ang mga tao digisa kalibotan ara kakilala kanimo. Piro akotana kakilala kanimo, kag akunmga kaibannga dia kaulam run nga ikaw maman angnagpadara kanakun. 26 Ginpakilala koikaw kananda, kag ipakilala pa gid agudimong pagigogma kanakunmaging dian rakananda, kag agud makaoli ako sa andangmga tagiposoon.”

18Ang Pagtraidor kag Pagdakup kay Jesus(Mt. 26:47-56; Mc. 14:43-52; Lu. 22:47-53)

1 Pagkatapos pangamoyo ni Jesus, nag-panaw tana dayon kaiban anang mga so-molonodpatabok sa soba angKedron. Dotosanda nagayan sa logar nga may gintanumnga mga kaoy. 2 Dato nga logar kabisadoron ni Judas nga traidor ay pirmi doto siJesus kag anang mga somolonod. 3 Ganinagayan doto sa logar nga dato si Ju-das nga may dara nga mga Romano ngasoldado pati mga goardya sa timplo ngaginsogo ang mga manogdomara nga mgapari kag mga Pariseo. May dara sandanga mga solo kag mga boron. May darasanda ra nga mga armas. 4 Naulamanni Jesus ang tanan nga matatabo kanana,gani ginsolang-solang na sanda kag nag-pamangkot, makon na, “Sino indong gina-pangita?” 5 Makon nanda, “Si Jesus nga-taga-Nazaret.” Makon ni Jesus kananda,“Ako dato.”

Si Judas nga nagtraidor doto ra nagatin-dug nga kaiban ang mga tao nga naga-pangita kay Jesus. 6 Pagkoon ni Jesusnga tana maman andang ginapangita, na-garatras sanda kag nagkaratomba sa logta.7 Ginpamangkot sanda ruman ni Jesus konsino andang ginapangita. Makonnanda ru-man, “Si Jesus nga taga-Nazaret.” 8Makonni Jesus kananda, “Kabay ginkonan kokamo ron nga ako dato. Gani kon ako gidman indong ginapangita, pabayani nindolang nga magalin akun mga kaiban ngadia.” 9 (Ginambal na dia agud matomananang koon sa Amay, nga ara gid maynadora bisan sangka tao sa mga ginintrigakanana.) 10Karon, si SimonPedro tanamaydara nga garab. Ginabot na anang garabnga dato kag linabo anang sorogoon angpinakamataas nga pari kag nautas anangtoo nga talinga. (Anang aran ang sorogoonnga dato si Malco.) 11 Makon ni Jesuskay Pedro, “Balikan imong garab sa anangtaguban. Basi imong pagsarig indi ko pa-gantoson anang ginapaantos kanakun angAmay?”

Gindara si Jesus kay Anas

Juan 18:12 157 Juan 18:3412 Gindakup si Jesus ang mga Romano

nga soldado sa pagpangona andang kapi-tan, kag kaiban ra ang mga goardya ngamga Judio. Ginapos nanda tana 13 kag gin-dara dayon doto kay Anas nga panoganganni Caifas. Si Caifas nga dia maman angpinakamataas nga pari sa toig nga dato.14 Tana ra ang nagkoon sa mga Judio ngamas mayad nga sangka tao lang ang map-atay para sa tanan nga mga tao.

Ginpanginwara ni Pedro si Jesus(Mt. 26:69-70; Mc. 14:66-68; Lu. 22:55-57)

15 Si Simon Pedro kag ang isara pa gidka somolonod nagsonod ra doto kay Je-sus. Kilala ang pinakamataas nga pariang somolonod nga dato, gani nakasuludtana sa lagwirta ang pinakamataas ngapari kaiban ni Jesus. 16 Piro si Pedro tananasala doto sa goa sa may poirtaan. Karon,ang somolonod nga dato nga kilala angpinakamataas nga pari nagbalik doto sagoa kag ginambal na ang babai nga naga-bantay doto sa poirtaan, kag ginpasulud nasi Pedro. 17Makon ang babai nga dato kayPedro, “Indi bala nga ikaw isara ra sa anangmga somolonod ang tao nga dato?” Makonni Pedro kanana, “Bukun.”

18 Tungud nga maramig ang gabi ngadato, nagdabok kalayo ang mga sorogoonkag ang mga goardya kag nagtirindug sapalibot agud magpainit-init. Nagtindug radoto si Pedro kag nagpainit-init.

Ginimbistigar si Jesus ang pinakamataasnga pari

(Mt. 26:59-66; Mc. 14:55-64; Lu. 22:66-71)19 Karon, ginimbistigar ang pinaka-

mataas nga pari si Jesus ang parti saanang mga somolonod kag sa anang mgaginapanodlo. 20 Makon ni Jesus kanana,“Bukun sa sikrito akun ginatodlo sa mgatao. Ay nagpanodlo ako mismo sa mgasimbaan kag sa timplo nga ginatiriponanang tanan nga mga Judio. Ara ako maygintodlo sa sikrito. 21 Ta basi ako indongginapamangkot? Pamangkota nindo angmga tao nga nakabati kon ano akun mgagintodlo kananda ay naulaman nanda.”22 Pagkaambal dia ni Jesus, sinampal tanaang sangka goardya nga nagatindug dotosa anang marapit. Makon ang goardyakanana, “Basi toladan imong sabat sapinakamataas nga pari?” 23Makon ni Jesus

kanana, “Kon akun sabat malain, magkoonkaw kon ano doto ang malain. Piro konosto ra, ta basi ginsampal mo ako?”

24 Karon, si Jesus nga nakagapos paginpadara dayon ni Anas kay Caifas ngamaman gid ang pinakamataas nga pari satyimpo nga dato.

Ginpanginwara ruman ni Pedro si Jesus(Mt. 26:71-75; Mc. 14:69-72; Lu. 22:58-62)

25 Mintras nagatindug pa si Pedro samarapit ang kalayo nga nagapainit-init,ginpamangkot tana ang mga tao. Makonnanda, “Indi bala nga ikaw isara ra saanang mga somolonod ang tao nga dato?”Nagpanginwara ruman si Pedro, makon na,“Bukun.” 26 Karon, ang isara doto sa mgasorogoon ang pinakamataas nga pari pary-inti ang tao nga anang talinga gintigbas niPedro. Makon na, “Midyo nakita ta kawgani nga kaiban ang tao nga dato doto salogar nga may gintanum nga mga kaoy.”27 Piro nagpanginwara ruman gid si Pedronga bukun tana. Kag lagi-lagi nagtorookang manok.

Gindara si Jesus kay Pilato(Mt. 27:1-2; Mc. 15:1-5; Lu. 23:1-5)

28 Alin kay Caifas gindara nanda si Jesusdoto sa palasyo ang Gobirnador. Kasana-gun run dato. Ang mga Judio ara nag-sulud sa palasyo tungud nga sono sa an-dang mga soronodon, kon magsulud sandasa balay ang bukun Judio, indi sanda runpagtogotan nga magkaun ang yapon ngapara sa Pista anang Paglubas ang Angil.29 Gani si Pilato maman ang naggoa dotokananda kag nagpamangkot kon ano an-dang akosasyon kontra kay Jesus. 30Makonnanda, “Kon ara tana may naimo ngamalain ara namun tana gindara digi kan-imo.” 31Makon ni Pilato kananda, “Ta daranindo tana kag kamo tana ang magosgarkanana sono sa indong kasogoan.” Makonroman ang mga Judio, “Piro ara kami aw-toridad nga magsintinsya kamatayun satao.” 32 (Dia natabo agud matoman anangkoon ni Jesus kon ano nga klasi nga ka-matayun anang maagian.) 33 Gani nag-sulud ruman si Pilato kag gintawag na siJesus. Makon na, “Ikaw manda anang ariang mga Judio?” 34 Makon anang sabat

Juan 18:35 158 Juan 19:16ni Jesus, “Kanimo gid bala dan nga pa-mangkot, okon may mga nagsogid kanimoparti kanakun?” 35 Makon ni Pilato, “Anoimong pagsarig kanakun ay, Judio? Imongmga kasimanwa kag andang mga manog-domara nga mga pari maman ang nagdarakanimo digi kanakun. Ay basi ano imongginimo?” 36Makon ni Jesus kanana, “Akunginarian ara digi sa kalibotan nga dia. Kondigi akun ginarian sa kalibotan nga dia,nagpakigaway andan akunmga somolonodagud indi ako madakup ang mga Judio.Piro ang matood tana, akun ginarian aradigi sa kalibotan nga dia.” 37 Gani makonni Pilato kanana, “Kon maman dan, arikaw gali!” Makon ni Jesus kanana, “Tamaimong koon nga ako ari. Kag ang kabang-danan nga nagayan ako digi sa kalibotankag nagpakatao ay agud isogid ko sa mgatao ang kamatoodan. Kag ang tanan ngagosto makaulam ang kamatoodan nagapa-mati kanakun.” 38 Makon dayon ni Pilato,“Ta ano ang kamatoodan?”

Ginsintinsyaan Kamatayun si Jesus(Mt. 27:15-31; Mc. 15:6-20; Lu. 23:13-25)

Pagkaambal dato ni Pilato, naggoa tanaruman doto sa mga Judio. Makon nakananda, “Ara ako may nakita nga salasa tao nga dia. 39 Kabay may ogali kamonga kada Pista anang Paglubas ang Angilnagapangayo kamo kanakun sangka prisonga bolyawan. Gani gosto nindo bala ngabolyawan ko anang Ari ang mga Judio?”40Nagsabat ang mga tao nga nagasiringgit,makon nanda, “Indi mo pagbolyawan angtao nga dan! Si Barrabas run lang!” (SiBarrabas nga dia tolisan.)

191 Gani ginpabuul ni Pilato si Jesus kag

ginpaanot na. 2 Pagkatapos nagimo dayonang mga soldado ang koro-korona ngaporos siit kag ginsoklob nanda sa anangolo ni Jesus. Ginpasoksokan nanda tana raang kapa nga granati, 3 kag pagkatapos sigiandang parapit kanana nga nagaintrimisnga nagakoon, “Dayawon anang Ari angmga Judio.” Kag ginsampal nanda tanadayon.

4Naggoa ruman si Pilato doto samga taokag makon na kananda, “Pagoaun ko tanaruman digi kanindo agud ipakita kanindo

nga ara ako gid may nakita nga kabang-danan agud sintinsyaan tana.” 5 Gani nag-goa si Jesus ngamaykoro-koronangaporossiit kag kapa nga granati. Makon dayonni Pilato kananda, “Sulunga nindo tana!”6Pagkakita kanana angmgamanogdomaranga mga pari kag mga goardya, nagsiring-git sanda, makon nanda, “Ilansang tana sakros! Ilansang tana sa kros!” Makon ni Pi-lato kananda, “Sigi, kamo ang maglansangkanana sa kros, ay ara ako gid may nakitanga sala kanana.” 7 Nagsabat ang mgaJudio, makon nanda, “May kasogoan kami,kag sono sa amun kasogoan ang tao nga diadapat nga patayun, ay nagakoon tana ngatana kono anang Bata ang Dios.”

8 Pagkabati dato ni Pilato, nagdogangrun gid anang kaadluk. 9 Gani gindara naruman si Jesus sa sulud ang palasyo kagginpamangkot kon taga-diin tana. Piroara nagsabat si Jesus. 10 Gani makon niPilato kanana, “Basi indi kaw magsabatkanakun? Ara kaw bala kaulam nga akomay awtoridad nga bolyawan kaw okonipalansang sa kros?” 11 Makon ni Jesuskanana, “Ikaw ara gidmaymaimo kanakunkon ara kaw pagtawi gaum ang Dios. Ganimas mabaul anang sala ang tao nga nagin-triga kanakun digi kanimo.” 12 Pagkabatidato ni Pilato nagpangita tana pa gid paaginga mabolyawan si Jesus. Garing nagsir-inggit ang mga Judio, makon nanda, “Konbolyawan mo tana, nagakontra kaw sa Im-pirador ang Roma. Ay ang bisan sinonga nagapakaari anang kaaway ang Impi-rador.” 13 Pagkabati dato ni Pilato, gindarana si Jesus sa goa kag nagpongko tanasa anang porongkoan ang manogsintinsya,doto sa logar nga kon tawagun “Plata-porma nga Bato.” (Sa Hebreo nga ambaldia ginatawag “Gabbata”.)

14 Mga alas dosi gid dato ang ogtokag dispiras ang pista. Makon ni Pi-lato sa mga Judio, “Dagi run indong ari.”15Nagsiringgit sanda dayon nga nagakoon,“Patayun tana! Ilansang tana sa kros!”Gani nagpamangkot kananda si Pilato,makon na, “Gosto nindo bala nga ilansangko sa kros indong ari?” Makon ang mgamanogdomara nga mga pari, “Ara kamiibang ari kondi ang Impirador!” 16 Ganiginintriga ni Pilato si Jesus kananda agud

Juan 19:17 159 Juan 19:38ipalansang sa kros.

Ang Paglansang kay Jesus sa Kros(Mt. 27:32-44; Mc. 15:21-32; Lu. 23:26-43)

Gani gindara si Jesus ang mga soldado17 kag naggoa sanda sa siodad. Ginpapasannanda kay Jesus anang kros paayan sa logarnga kon tawagun, “Bongo angTao.” (SaHe-breo nga ambal dia ginatawag “Golgota”.)18Doto nanda tana ginlansang sa kros. Maydarwa ra ka tao nga andang ginpadunganlansang kanana, ang isara sa wala kag angisara sa too, kag si Jesus nakabutang satunga. 19 Si Pilato nagpaimo karatola ngaanang ginpabutang sa anang kros ni Jesus.Ang nakasolat doto toladia, “Si Jesus ngataga-Nazaret, anang Ari ang mga Judio.”20 Ginsolat dato sa mga ambal nga He-breo, Latin, kag Griego, kag dorong mgaJudio ang nakabasa, ay ang logar nga gin-lansangankay Jesusmarapit lang sa siodad.21 Makon anang mga manogdomara ngamga pari ang mga Judio kay Pilato, “Andanbukun ‘Anang Ari ang mga Judio’ imongginsolat, kondi ‘Ang tao nga dia nagakoonnga tana kono anang Ari ang mga Judio.’ ”22Makon ni Pilato, “Kon ano akun ginsolatdoto indi ko ron pagomanun ay nakasolatko ron.”

23 Pagkalansang ang mga soldado kayJesus sa kros ginbuul nanda anang mgalambong kag ginparti apat ka parti, kadasoldado sangka parti. Ginbuul nanda raanang pangidalum nga lambong ni Je-sus nga ara binudbudan, ay diritso angpagabul. 24Makon angmga soldado sa isarakag isara, “Indi ta lang dia paggisakun.Maggarabot-gabot kita lang agud maula-man ta kon sino angmakabuul.” Sa andangginimo nga dato natoman ang nasolat saKasolatan nga nagakoon, “Ginparti-partinanda akun mga lambong kag gingabot-gabotan nanda akun pangidalum nga lam-bong.” Kag toladato manda anang ginimoang mga soldado.

25 Doto sa marapit anang kros ni Jesusnagatindug anang nanay, anang kabogtoanang nanay, si Maria nga anang asawani Cleopas, kag si Maria nga taga-Magdala.26Pagkakita ni Jesus sa anang nanay kag saanang pinalangga nga somolonod nga na-gatindug doto, makon na sa anang nanay,“Dan imong bata.” 27 Makon na ra dayon

sa anang somolonod nga dato, “Dan imongnanay.” Kag alin dato, anang nanay niJesus doto ron nagoli sa anang balay anangsomolonod nga dato.

Anang Kamatayun ni Jesus(Mt. 27:45-56; Mc. 15:33-41; Lu. 23:44-49)

28 Naulaman ni Jesus nga tapos ron angtanan, gani agud matoman anang koonang Kasolatan, makon na, “Ginawaw ako.”29May sangka suruludan doto nga may su-ludngamaaslumnga bino. Gani gintosmognanda ang isponga sa irinumun nga datokag gintakud nanda dayon sa anang sangaang isopo kag ginsulsul sa anang baba niJesus. 30 Pagkasupsup na dato, makon na,“Tapos ron!” Nagdongok tana dayon kagnabogto anang ginawa.

Ginbono anang Kilid ni Jesus31Ang adlaw nga dato dispiras ang pista.

Indi maliag ang mga Judio nga anangbangkay ang mga tao nga ginlansang sakros masala doto tungud nga angmasonodnga adlaw, Adlaw nga Inogpaway, kag im-portanti gid nga pista para sa mga Judio.Gani ginpangabay nanda kay Pilato ngakon maimo pamariun anang mga batiisang mga tao nga ginlansang sa kros agudmagkarapatay sanda, kag pamulun dayonandang mga bangkay doto. 32 Gani na-gayan doto angmga soldado kag ginpamarinanda anang mga batiis ang darwa ka taonga ginlansang kaiban ni Jesus. 33 Piropagabot nanda kay Jesus, nakita nandanga patay tana run, gani ara nanda runpagbaria anangmga batiis. 34Garing anangginimo ang isara sa mga soldado, ginbonona ang bangkaw anang kilid ni Jesus kaglagi-lagi nagilig dayon ang dogo kag tobig.35 Dia nga mga natabo matood tungud nganakita ko mismo. Gani naulaman ko ngaakun ginsolat nga dia matood, kag ginsolatko agud magtoo kamo ra. 36 Dia nataboagud matoman ang nasolat sa Kasolatannga nagakoon, “Ara gid miski sangka tolannga bariun kanana.” 37May nasolat pa gidsa Kasolatan nga nagakoon nga, “Sulungunnanda ang tao nga andang ginbono.”

Ang Paglubung kay Jesus(Mt. 27:57-61; Mc. 15:42-47; Lu. 23:50-56)

38 Pagkatapos dato, nagayan si Jose ngataga-Arimatea kay Pilato kag naglisinsya

Juan 19:39 160 Juan 20:18nga kon maimo togotan tana nga bulunanang bangkay ni Jesus sa kros. (Si Josenga dia isara sa mga somolonod ni Jesus,garing sikrito lang ay naadlukan tana samga manogdomara ang mga Judio.) Ginto-gotan tana ni Pilato, gani ginbuul na anangbangkay ni Jesus. 39 Nagtabid ra kananasi Nicodemo. Ang ona, ang tao nga diagabi nagayan kay Jesus. May dara tana ngabali 45 kilos nga paamot nga may simbognga mira kag aloe. 40 Pagkabuul nandaanang bangkay ni Jesus, ginpotos nanda sapanaptun ngamapoti nga andang ginamugang paamot sono sa anang ogali ang mgaJudio kon nagalubung ang patay. 41 Karon,doto sa logar nga dato nga ginlansangankay Jesus may gardin nga ginpananumanang mga kaoy, kag doto may bago nga ru-lubungannga gingoab sa bato ngamidyo sakowiba kag ara panalubungi. 42Kag tungudnga nagadali sanda ay ang adlaw nga datodispiras run anang pista ang mga Judio,kag tungud nga marapit ang rulubungannga dato, doto nanda run lang ginlubungsi Jesus.

20Anang Pagkabanaw ni Jesus(Mt. 28:1-8; Mc. 16:1-8; Lu. 24:1-12)

1 Pagabot ang adlaw nga Domingo,madulum-dulum pa nagayan si Marianga taga-Magdala doto sa ginlubungan.Pagabot na doto, nakita na nga anangtakup nga bato ara run doto sa anang babaang ginlubungan. 2 Gani domalagan tanapaayan kay Simon Pedro kag sa somolonodnga palangga ni Jesus. Pagabot na kanandamakon na, “Ginbuul nanda ang Ginoo saginlubungan, kag ara kami kaulamkon diinnanda tana ginbutang!” 3 Gani nagayan siPedro kag ang somolonod nga dato dotosa ginlubungan. 4 Nagdalagan sanda ngadarwa, piro mas madasig ang isara ngadato kaysa kay Pedro. Gani naona tana nganagabot sa ginlubungan. 5Pagabot na dotonagdongok tana kag naglingling. Nakitana doto ang mga panaptun nga mapotinga gingamit ang paglubung, piro ara tananagsulud. 6 Malagat-lagat nagabot ra siSimon Pedro, piro tana tana nagdiritsosulud sa ginlubungan. Nakita na ra angmga panaptun nga dato. 7 Kag ang panyo

nga ginpotos sa anang olo ni Jesus doto ranagabalilin, piro bulag sa mga panaptun.8-9 Nagsulud ra dayon ang somolonod nganaona magabot. Nakita na ra ang mgabutang sa sulud, kag bisan ara sanda pakaangup anang ginakoon ang Kasolatannga kinanglan mabanaw si Jesus sa mgapatay, nagpati tana sa oras nga dato nganabanaw si Jesus. 10 Kag nagoli dayon angdarwa nga dato ka somolonod ni Jesus.

Nagpakita si Jesus kay Maria nga taga-Magdala

(Mt. 28:9-10; Mc. 16:9-11)11 Karon, si Maria tana nagatindug pa

gid doto sa goa ang ginlubungan nga na-gapanangis. Mintras nagapanangis tana,nagdongok tana kag naglingling sa su-lud ang ginlubungan. 12 Nakita na ngadoto sa sulud may darwa ka angil nganagalambong ang poti. Doto sanda na-gapongko sa logar nga ginbutangan anangbangkay ni Jesus. Ang isara sa oloankampi kag ang isara sa sikian. 13 Makonang mga angil kay Maria, “Basi nagatangiskaw?” Makon ni Maria, “Ay may nag-buul anang bangkay akun Ginoo kag araako kaulam kon diin nanda ginbutang!”14 Pagkaambal na dato nagbalikid tana kagnakita na si Jesus nga nagatindug doto,piro ara na nakilala nga dato si Jesus gali.15 Nagpamangkot kanana si Jesus, makonna, “Basi nagatangis kaw? Sino imongginapangita?” Anang pagsarig ni Mariaanang nabalikidan nga dato manogasikasoang mga tanum doto. Gani makon nakanana, “Kon ikaw ang nagbuul kanana,abi sogidi ako kon diin mo tana ginbutang,ay bulun ko.” 16 Makon ni Jesus kanana,“Maria!” Nagliso si Maria kag nagato-bang kay Jesus, kag makon na sa ambalnga Hebreo, “Rabboni!” (Kon kanatun pa,“Manogtodlo”.) 17Makon ni Jesus kanana,“Indi kaw anay magkaput kanakun, ay araako pa kakayab sa Amay. Imong imoontana, ayanan mo akun mga kabogto kagsogidan mo sanda nga ako makayab runsa akun Tatay kag indong Tatay, sa akunDios kag indong Dios.” 18 Gani ginayananni Maria nga taga-Magdala anang mga so-molonod ni Jesus kag ginsogidan na sandadayon nga nakita na ang Ginoo. Kag

Juan 20:19 161 Juan 21:8ginsogid na ra kananda anang ginbilin niJesus.

Nagpakita si Jesus sa anang mga So-molonod

(Mt. 28:16-20; Mc. 16:14-18; Lu. 24:36-49)19 Pagkasirum ang adlaw nga dato nga

Domingo, nagtiripon sa sangka balay angmga somolonod. Kag tungud nga ginapan-gadlukan sanda sa mga manogdomara angmga Judio ginpantrangkaan nanda anangmga poirtaan ang balay nga andang gi-natiriponan. Nagabot dayon si Jesus kagnagtindug doto sa andang tunga. Makonna, “Ang kalinung dian kanindo.” 20 Kagginpakita na dayon kananda anang mgaigad sa anang mga alima kag sa anangkilid. Kag nalipay nga mayad ang mga so-molonod pagkakita nanda sa Ginoo. 21 Kagmakon na ruman, “Ang kalinung diankanindo. Kon paiwan nga ginpadara akoang Amay, magapadara ako ra kanindo.”22 Kag ginuyupan na sanda dayon kagnagkoon, “Batona nindo ang Ispirito Santo.23 Kon patawadun nindo anang mga salaang bisan sino, dan patawadun da ang Dios.Piro kon indi nindo pagpatawadun, danindi ra pagpatawadun ang Dios.”

Nagdoda si Tomas24 Karon, si Tomas nga anang ayo si

Kapid isara ra sa anang dosi ka somolonodni Jesus. Garing ara tana doto anang pag-pakita ni Jesus. 25 Gani ginsogidan tanaanangmga kaiban ngamga somolonod nganakita nanda ang Ginoo. Piro makon niTomas kananda, “Kon indi komakita anangagi ang mga lansang sa anang alima, kagkon indi ko matandug anang mga igad, kagkon indi ko makagoro akun alima sa anangkilid, indi ako ra gid magpati.”

26Pagkatapos sangka simana, nagtiriponroman anang mga somolonod sa balay ngaandang ginatiriponan, kag kaiban nandarun si Tomas. Ginpantrangkaan nandaanang poirtaan ang balay, piro nagsuludruman si Jesus kag nagtindug doto sa an-dang tunga. Makon na ruman kananda,“Ang kalinung dian kanindo.” 27 Kagmakon na dayon kay Tomas, “Tomas, dali,sulunga run akun alima kag tanduga akunigad. Goroan ra dayon imong alima sa akunkilid. Indi ka run magdoda, kondi magtoo

kaw.” 28Makon ni Tomas kay Jesus, “Ginooko kag Dios ko!” 29 Makon dayon ni Jesus,“Ta nagatoo ka run dadi ay nakita mo ako?Piromasmasoirti angmga tao nga nagatookanakun bisan ara nanda ako makita.”

Ang Katoyoan sa Libro nga Dia30 Doro pa gid nga mga milagro anang

ginpangimo ni Jesus nga nakita mismoanang mga somolonod nga ara nagapil so-lat sa libro nga dia. 31Piro ang mga nasolatsa libro nga dia ginsolat agudmagtoo kamonga si Jesus manda ang Cristo nga anangBata ang Dios. Kag kon magtoo kamokananamay kaboi kamonga ara kataposan.

21Nagpakita si Jesus sa Anang Pito ka So-

molonod1 Pagkatapos pira ka adlaw, nagpakita

ruman si Jesus sa anang mga somolonoddoto sa baybay ang Dagat ang Tiberias.Toladia anang pagkakita kananda. 2 Dotosa logar nga dato nagatiripon sanday Si-mon Pedro, si Tomas nga ginatawag ngasi Kapid, si Natanael nga taga-Cana saGalilea, anang mga bata ni Zebedeo, kagmay darwa pa gid ka somolonod ni Jesus.3 Karon, makon ni Simon Pedro sa anangmga kaiban, “Mapangisda ako.” Makonnanda ra, “Matabid kami kanimo.” Ganinagsakay sanda sa sakayan kag nagpalaod.Piro sa sanggabi nga dato ara sanda gidmay nabuul. 4Datong nagapamotipoti runang adlaw, nakita nanda nga may nagatin-dug doto sa baybay. Ara sanda kaulamnga si Jesus gali dato. 5 Makon ni Jesuskananda, “Ta may nabuul kamo?” Makonnanda, “Ara gid.” 6 Makon na kananda,“Taktakan nindo indong lambat sa tookampi ang sakayan, dan may mabubuulkamo.” Gani tinaktak nanda doto andanglambat. Pagbatak nanda, indi sanda runkadaug sa karakuun ang isda nga andangnabuul. 7Makon kay Pedro ang somolonodnga palangga ni Jesus, “Ang Ginoo galidato!” Pagkabati ni Pedro nga ang Ginoogali dato, ginsoksok na anang lambongnga anang ginoba kag naglokso sa tobigkag naglangoy paayan kay Jesus doto sabaybay. 8 Ang iba nga mga somolonodnga doto sa sakayan nagparabaybay ra nganagabutung ang lambat nga pono isda, ay

Juan 21:9 162 Juan 21:25andang karayuun sa baybaymga 50 ra langka dupa. 9 Pagkatakas nanda, may nakitasanda nga nagatompok nga baga nga maynagasogba nga isda kag may tinapay ra.10Makon dayon ni Jesus kananda, “Pagdarakamo digi pira ka bilog nga isda nga indongnabuul.” 11 Gani nagsaka si Simon Pedrosa sakayan kag ginbutung na pabaybayang lambat nga pono mabaraul nga isdanga bali 153 ka bilog tanan. Ara ra gidnagisi ang lambat miski toladato karakuandang nabuul. 12Makon ni Jesus kananda,“Dali, pagpamaw kamo.” Kag ara gid maynagpangaas sa anang mga somolonod ngamagpamangkot kon sino tana, ay naula-man nanda nga tana ang Ginoo. 13Ginbuuldayonni Jesus ang tinapay kag ginpanawanna sanda. Toladato ra anang ginimo sa isda.

14 Ikatlo ron dia ka bisis nga si Jesusnagpakita sa anang mga somolonod alinanang pagkabanaw.

Si Jesus kag si Pedro15 Pagkatapos nanda pamaw makon ni

Jesus kay Simon Pedro, “Simon nga bata niJuan, ano, ginaigogma mo bala ako kaysaimong mga kaiban nga dia?” Makon anangsabat ni Pedro, “Uu, Ginoo, naulaman monga ginaigogma ko ikaw.” Makon ni Je-sus kanana, “Ta asikasoa akun mga to-moloo pario anang pagasikaso ang pastorsa anang mga karniro.” 16Makon roman niJesus kanana, “Simonnga bata ni Juan, ano,ginaigogma mo ako?” Makon na ruman,“Uu, Ginoo, naulaman mo nga ginaigogmako ikaw.” Makon ni Jesus kanana, “Asika-soa akun mga karniro.” 17 Sa ikatlo kabisis makon ni Jesus kanana, “Simon ngabata ni Juan, ano, ginaigogma mo ako?”Naborido si Pedro tungud nga ikatlo ronka bisis nga tana ginpamangkot ni Jesuskon ginaigogma na tana. Gani makon niPedro, “Ginoo, naulaman mo ang tanan,kag naulamanmo gid nga ikaw ginaigogmako.” Makon ni Jesus kanana, “Asikasoaakun mga karniro. 18 Sa matood tana,ang ona ang bata ka pa, ikaw mismo angnagsoksok imong akus kag nagayan sa kondiin imong gosto. Piro kon malam karun gani, padupaun ka lang kag iba runang magaakus kanimo, kag daraun kawdayon sa logar nga indi mo gosto ngaayanan.” 19 (Ginambal dia ni Jesus agud

ipakita kananda kon ano ang klasi ngakamatayun anang maagian ni Pedro, kagpaagi sa kamatayun nga dato dadayawonang Dios.) Pagkatapos makon ni Jesus kayPedro, “Pagsonod kanakun.”

Anang Pinalangga nga Somolonod ni Jesus20 Pagbalikid ni Pedro nakita na nga

nagasonod kananda anang pinalangga ngasomolonod ni Jesus. (Tana maman angmarapit gid kay Jesus angnagayapon sandakag maman ang nagpamangkot sa Gi-noo kon sino ang magatraidor kanana.)21Pagkakita ni Pedro kananamakon na kayJesus, “Ginoo, ano tana anangmaagian angtao nga dan?” 22 Makon ni Jesus kanana,“Kon gosto ko nga indi tana mapatay astamagbalik ako digi sa kalibotan, ta ano radan anang labut kanimo? Basta ikaw tanamagsonod kanakun.” 23 Gani naglapnagang barita samga kabogto sa Ginoonga angsomolonod nga dato indi mapatay. Piroara nagkoon si Jesus nga indi tanamapatay,kondi anang koon tana, “Kon gosto ko ngaindi tana mapatay asta magbalik ako, taano ra dan anang labut kanimo?”

24 Ako ang somolonod nga dato kag akomismo nagapamatood nga matood akunmga ginsolat nga dia. Kag naulaman ta ngaakun mga ginasogid matood.

25 Doro pa gid anang mga ginpangimoni Jesus nga kon isara-isaraun solat, sigoroindi magigo sa bilog nga kalibotan angtanan nga libro nga solatan.

Binoatan 1:1 163 Binoatan 1:20

Anang mga Binoatan ang mgaApostolis

1 Pinalangga ko nga Teofilo, sa akunprimiro nga libro ginsolat ko ang tanannga ginimo kag ginpanodlo ni Jesus alinpa ang ompisa 2-3 asta sa oras nga tanagindara sa langit. Pagkatapos nga tananapatay kag nabanaw, kon kapira tananagpakita sa sari-sari nga paagi sa anangmga apostolis nga tana nabanaw matoodalin sa mga patay. Sa sulud 40 ka adlawnagpakita tana kananda kag gintodloan nasanda parti sa anang ginarian ang Dios.Kag bago tana magpalangit may mga sogotana nga ginbilin sa anang mga pinili ngamga apostolis. Anang mga bilin nga datogintaw na kananda paagi sa anang gaumang Ispirito Santo. 4May bisis nga mintrasnagakaun si Jesus kaiban nanda nagbilintana kananda nga makon na, “Indi kamoanay magalin sa Jerusalem. Ulatun nindoanay ang Ispirito Santo nga ginpangakoang Dios nga Amay. Ginsogid ko ron ngalagi dia kanindo ang ona. 5 Ang ona, siJuan nagpangbunyag ang mga tao sa tobig,piro sa pira ka adlaw bubunyagan kamo saIspirito Santo.”

Ang Pagdara kay Jesus sa Langit6 May sangka bisis ruman nga mintras

nagatiripon sanda ginpamangkot nanda siJesus, makon nanda, “Ginoo, maman runbala dia ang oras nga paalinun mo angmga taga-Roma nga nagadomara kanatunagud kita nga mga taga-Israel makado-mara ruman atun kaogalingun?” 7 Makonanang sabat ni Jesus, “Ara kamo ginatogotiang Amay nga maulaman nindo kon sanomagakaratabo ang mga butang nga ananggintakda. 8 Piro pagabot kanindo angIspirito Santo tawan na kamo gaum. Kagisogid nindo dayon ang mga butang partikanakun, alin digi sa siodad ang Jerusalemasta sa bilog nga probinsya ang Judea kagSamaria, kag asta sa bilog nga kalibotan.”9 Pagkakoon na dia, gindara tana pa langit.Kag mintras nagasulung sanda kanana nganagapaibabaw, ginlikupan tana dayon angpanganod kag nadora tana sa andang pan-ulung.

10 Mintras nagasulung sanda pa ngamayad sa langit, may darwa ka lalaki nganagalambong ang mapoti nga golpi nganagtindug sa andang marapit. 11 Makondayon ang mga lalaki kananda, “Kamo ngamga taga-Galilea, basi nagatirindug kamopa gid digi nga nagasulung sa langit? Si Je-sus nga dia nga indong nakita nga gindarapaibabaw magabalik digi sa kalibotan. Kagkon paiwan tana nagpaibabaw, toladan raanang pagbalik.”

Ang mga Apostolis Nagpili anang Tulus niJudas

12 Pagkatapos dato, nagbalik ang mgaapostolis sa Jerusalem alin sa Bokid angmga Olibo. Ang bokid nga dia mga sangkakilomitro anang karayu sa siodad angJerusalem. 13 Pagabot nanda sa Jerusalemnagsaka sanda sa ibabaw nga koarto angbalay nga andang ginadayonan. Ang mgalalaki nga dato sanday Pedro, Juan, San-tiago, Andres, Felipe, Tomas, Bartolome,Mateo, si Santiago nga bata ni Alfeo, siSimon nga mimbro anay ang mga ribolo-sionario, kag si Judas nga bata ni Santiago.14 Dia sanda pirmi nga nagatiripon agudmagpangamoyo. Kaiban nanda ra ang piraka mga babai pati si Maria nga nanay niJesus, kag anang mga kabogto nga lalaki niJesus.

15May pira ka adlaw nagtiripon angmga120 ka tomoloo. Nagtindug si Pedro kagmagkoon, makon na, 16 “Mga kabogto, ki-nanglan matoman anang koon ang Kaso-latan nga gintagna ang Ispirito Santo angona paagi kay David parti kay Judas, ngamaman ang nagdara sa mga nagdakup kayJesus. 17 Kabilang tana ra kanamun ngamga apostolis nga anang ginpili ni Jesus,kag kaiban namun tana ra sa amun obra.”

18 (Piro si Judas nagbakal logta alin sakoarta nga anang nabaton sa anang ginimonga malain, kag doto tana naglagpak ngapadapa. Anang tian nabostik kag nagwa-gay anang tinai. 19 Nabaritaan dia angtanan nga tao sa Jerusalem, gani gintawagnanda ang logta nga dato nga Akeldama,nga ang gostong ambalun, “Logta nganadogoan”.) 20 Makon pa ni Pedro, “Na-solat run nga lagi sa mga Salmo nga na-gakoon,‘Pabayanan run lang anang ginaolian,

Binoatan 1:21-22 164 Binoatan 2:17Kag dapat ara run may magoli doto.’Kag nasolat ra,‘Itaw ron lang sa iba anang obra.’

21-22 “Gani, kinanglan nga magpili kitasangka tao nga idogang kanamun nga onsika apostolis. Kinanglan isara tana sa mganaging kaiban namun nga nagtabid-tabidkay Ginoong Jesus ang digi tana pa sakalibotan, ompisa ang nagpabunyag tanakay Juan asta sa oras nga gindara si Je-sus sa langit, tungud nga kinanglan ngamakapamatood tana kaiban namun partisa anang pagkabanaw ni Jesus.” 23 Ganinagpili sanda darwa ka lalaki: si Matias kagsi Jose nga kon tawagun si Barsabas (okonJusto). 24Pagkatapos nagpangamoyo sandadayon, makon nanda, “Ginoo, ikaw angkaulam anang tagiposoon ang tanan ngatao. Gani ipakita mo kanamun kon sino sadarwa nga dia imong ginpili 25 nga magingapostol bilang tulus ni Judas. Ay ginbayaanni Judas anang obra bilang isara sa mgaapostolis, kag nagayan tana sa logar ngabagay kanana.” 26 Pagkatapos nga sandamakapangamoyo, naggabot-gabot sanda.Kag ang napili si Matias. Gani si Matiasmaman ang gindogang sa onsi ka apostolis.

2Anang Pagabot ang Ispirito Santo

1 Pagabot ang adlaw ang pista ngakon tawagun Pentecostes, nagtiripon angtanan nga mga tomoloo sa sangka balay.2 Mintras nagatiripon sanda, golpi langnga may nagdagono nga alin sa langit ngamidyo sa mabaskug nga angin nga nagaba-grong, kag poros ron lang dagono andangnababatian sa sulud ang balay nga andangginatiriponan. 3 Kag may nakita sandadayon nga mga dabdab ang kalayo ngamidyo sa mga dila nga nagrapta kag nag-tongtong sa kada isara kananda. 4 Sandatanan gingauman ang Ispirito Santo, kagnagarambal sanda dayon sa iba-ibang mgaambal nga ara nanda natoni. Ang IspiritoSanto maman ang nagpaambal kanandatoladato.

5 Karon, doto sa Jerusalem may mga Ju-dio nga riliyoso nga nagaralin sa iba-ibangnasyon sa bilog nga kalibotan. 6 Pagkabatinanda ang dagono nga dato, nagdaragoyon

sanda doto sa ginatiriponan angmga apos-tolis. Natingala sanda nga mayad tun-gud nga ang kada isara kananda nakabatinga anang linggowai ginaambal ang mgatomoloo. 7 Makon nanda, “Ano kabaydia? Poros dia mga taga-Galilea. 8 Pirobasi atun mga ambal maman atun naba-batian nga andang ginaambal? 9 Ang ibakanatun taga-Partia. Maymga taga-Media,kag ang iba taga-Elam. May mga taga-Mesopotamia, Judea, kag Capadocia. Maydigi ra nga taga-Ponto kag Asia. 10 Ang ibamga taga-Frigia, taga-Panfilia, taga-Egipto,kag ang iba alin samga logar nga sakup angLibia ngamarapit sa Cirene. Maymga taga-Roma, mga Judio kag mga bukun Judio nganagintra sa anang riliyon ang mga Judio.11Kag ang iba alin sa Creta kag Arabia. Pirobisan iba-iba atun mga linggowai nababa-tian ta nga sanda nagaarambal sa tanan tanga mga linggowai parti sa makatiringalanga mga inimoan ang Dios!” 12 Natingalanga mayad ang tanan nga mga tao doto.Kag tungud nga indi nanda maintindiankon ano ang natatabo sigi-sigi run langandang paramangkotan sa isara kag isara.Makon nanda, “Ano kabay dia?” 13 Piroang iba tana nagtoya-toya samga tomoloo.Makon nanda, “Mga Lingin ang mga taonga dan!”

Anang Wali ni Pedro14 Gani tomindug si Pedro kaiban ang

iba nga onsi ka apostolis kag nagambalmabaskug sa mga tao, makon na, “Mgakapario ko nga mga Judio, kag tanan kamonga mga pomoloyo sa Jerusalem, pamatiinindo ako ay isogid ko kon ano anangkaologan ang mga butang nga dia. 15 Salaindong isip nga lingin angmga tao nga dia,ay alas noibi pa lang dia ang aga. 16 Kondidia tanamaman anang gintagna ang ona nipropita Joel. Makon na,17 ‘Ang Dios nagkoon, “Sa oring mga adlaw

itaw ko akun Ispirito sa tanan ngaklasi nga mga tao.

Kag anang risolta dan, indong mga batanga lalaki kag babai magabaritaakun mga ambal;

Indong mga binata makakikita akun mgaipapakita kananda;

Binoatan 2:18 165 Binoatan 2:38Kag ang mga maulam-ulam nga mga lalaki

padamgoon ko.18Magabot matood ang adlaw nga itaw ko

akun Ispirito sa akunmga sorogoonnga lalaki kag babai,

Kag sanda magabarita akun mga ambal.19 Magapakita ako mga milagro sa langit

kag sa logta: may makikita ngadogo, kalayo, kag madamul nga asonga nagarobokrobok.

20 Magadulum ang adlaw, kag ang bolanmagapola pario sa dogo.

Dia matatabo bago magabot angmakatiringala nga adlaw nga datonga ang Ginoo magaukum.

21 Piro ang bisan sino nga magpanawag saGinoo malilibri sa silot nga maga-abot.” ’ ”

22 Makon pa ni Pedro, “Mga kapario konga mga kaapo-apoan ni Israel, pamatiinindo ako! Si Jesus nga taga-Nazaret gin-sogo digi ang Dios, kag dia ginpamatodanang Dios paagi sa mga milagro kag mgakatiringala ngamga butang nga anang gin-pangimo paagi kanana. Kag kamo mismonakaulam sa mga butang nga dia tungudnga tanan dia nagkaratabo digi kanindo.23 Naulaman nga lagi ang Dios ang onanga si Jesus nga dia itogyan kanindo tun-gud nga maman da nga lagi dato anangplano. Kag ginpapatay nindo tana sa mgamakasasala nga mga tao nga naglansangkanana sa kros. 24 Piro ginbanaw tanaang Dios kag ginlowas sa gaum ang ka-matayun, tungud nga ang matood tana,miski kamatayun pa ara gaum nga ma-gawid kanana. 25 Makon ni David partikanana,‘Naulaman ko nga ang Ginoo pirmi nga

nagatabid kanakun kag ara na akoginabayai. Gani indi ako matoblag.

26Maman dia nga nalilipay akoKag indi mapugungan akun pagdayaw sa

Dios.Kag bisanmapapatay ako, padayon ako nga

may paglaum.27 Ay naulaman ko nga indi mo pag-

pabayanan akun kalag doto saanang logar ang mga patay. Kagindimo ra pagtogotan ngamaronotimong matutum nga sorogoon.

28Gintodlomo kanakun angmga dalan ngapaayan sa kaboi nga ara kataposan,

Kag tungud nga ikaw pirmi akun kaiban,malilipay ako nga mayad.’ ”

29 Makon pa ni Pedro, “Mga kabogto,masanag nga ara nagambal si David partisa anang kaogalingun, ay ulam ta ngaatun kaolang-olangan nga si David nap-atay kag ginlubung, kag asta gani dadiulam ta kon diin ang ginlubungan kanana.30 Propita si David kag naulaman na ngaang Dios nagpangako kanana nga isara saanang mga kaapo-apoan maman ang ma-gapanobli anang ginarian. 31 Kag tungudnga naulaman ni David kon ano anangimoon ang Dios, nagambal tana partisa anang pagkabanaw ni Cristo, nga aratana pagpabayani doto sa anang logar angmga patay, kag anang lawas ara naronot.32 Anang ginatomod ara iba kondi si Jesusnga ginbanaw ang Dios sa mga minatay,kag kami tanan makapamatood nga na-banaw tana manda tungud nga nakita na-mun tana mismo. 33 Ginpapongko tana sapinakamataas nga podir sa anang too angDios. Gintaw kanana ang Amay ang Ispir-ito Santo nga anang ginpangako kanana.Kag ang Ispirito Santo nga dia ginpadarani Jesus kanamun, kag anang gaum ma-man indong nakikita kag nababatian dadi.34-35Makon pa ni David,‘Makon ang Ginoong Dios sa akun Ginoo,Digi pagpongko sa akun too,Asta mapasoko ko kanimo imong mga ka-

away.’Pagsolat ni David dato bukun anang kao-galingun nga lawas anang ginakoon kondianang Ginoo nga si Jesus. Ay si David tanaara pa kasaka sa langit. 36 Gani dapat gidnga maulaman ang tanan nga mga kaapo-apoan ni Israel nga si Jesus nga dia ngaindong ginlansang sa kros maman anangginpili ang Dios ngamaging atunGinoo kagCristo.”

37 Pagkabati dato ang mga tao natan-dug andang mga tagiposoon. Gani makonnanda kay Pedro kag sa iba nga mgaapostolis, “Mga kabogto, ano amun da-pat imoon?” 38 Makon ni Pedro kananda,“Magirinulsul kamo indong mga sala kagmagparabunyag ang kada isara kanindoagud ipakita nga kamo kay Jesu-Cristo ron,kagmapatawad dayon indongmga sala kagmababaton nindo anang ginpangako ang

Binoatan 2:39 166 Binoatan 3:14Dios nga ara iba kondi ang Ispirito Santo.39Tungud nga ang ginpangako nga dia ngaIspirito Santo para kanindo kag sa indongmga bata. Kag bukun lang para kanindokondi para ra sa tanan nga mga tao dotosa marayu nga mga logar, ang tanan ngatatawagun ang Ginoo nga atun Dios ngamagrapit kanana.”

40 Kag doro pa anang mga ginsambitni Pedro agud pamatodan kananda anangmga ginambal. Kag ginsugyut na sandangamagpanginlowas sa silot ngamagaabotsa mga malain nga mga tao. 41 Doro angnagpati sa anang minsai kag nagparabun-yag sanda dayon. Sa adlaw nga dato mga3,000 ka mga tao ang nagdogang sa mgatomoloo. 42 Kag nagmaukud sanda sa pag-toon anang mga ginatodlo ang mga apos-tolis, sa pagtiripon bilang magkarabogto,sa pagpamiak-piak ang tinapay, kag sa pag-pangamoyo.

Anang Kaboi ang mga Tomoloo43 Dorong mga milagro kag mga

makatiringala nga mga butang anangginpaimo ang Dios sa mga apostolis. Ganiang mga tao nagkaboi nga may pagtaodkag kaadluk sa Dios. 44 Masuud anangpagtarabidan ang mga tomoloo kag ginbi-lang nanda nga andang mga pagkabutangbukun ana-ana lang kondi para sa tanan.45 Ginapamaligya nanda andang mga logtakag mga pagkabutang, kag ginapanagtagnanda anang bayad sa andang mga kaibansono sa anang kinanglan ang kada isara.46 Kada adlaw nagatiripon sanda sa timplokag nagapamiak-piak ang tinapay saandang mga balay. Malipayun sanda gidsa andang pagkaraiban sa pagkaun, 47 kagsigi andang pagdayaw sa Dios. Naliagansanda ang tanan nga mga tao. Kag kadaadlaw gindogang kananda ang Ginoo angmga tao nga anang ginalowas.

3Ang Pagayad ang Tao nga Piang

1 May adlaw nga si Pedro kag si Juannagayan sa timplo ang mga alas tris angapon, tungud nga oras dato nga inogpang-amoyo. 2 Karon, doto sa poirtaan angtimplo may tao nga piang alin pa anangpagkabata. Adlaw-adlaw ginadara tanasa poirtaan nga dato, nga kon tawagun

“Masadya”, agud magpalimos sa mga taonga nagasurulud sa timplo. 3 Pagkakitana kay Pedro kag kay Juan nga nagapa-sulud sa timplo, nagpangayo tana limos.4Ginsulung tana ngamayad ni Pedro kag niJuan. Makon dayon ni Pedro kanana, “Pag-sulung kanamun.” 5Nagsulung ra gani angtao nga dato ay anang pagsarig lilimosantana run. 6 Piro makon ni Pedro kanana,“Ako ara gid koarta. Piro may digi ako ngainogtaw kanimo. Sa anang gaum ni Jesu-Cristo nga taga-Nazaret, pagpanaw!” 7Kagginkaputan dayon ni Pedro anang too ngaalima ang tao nga dato kag patindugun.Lagi-lagi nagbaraskug anang mga siki kagmga bokoboko. 8 Naggolpi tana dayontindug kag nagpanaw-panaw. Pagkata-pos nagtabid tana kananda nga nagsu-lud sa timplo. Sigi anang panaw-panawkag tombo-tombo nga nagadayaw sa Dios.9 Nakita ang tanan nga tana nagapanawkag nagadayaw sa Dios. 10 Namarasmasannanda nga tana gali ang tao nga na-gasari pongko kag nagapakilimos doto sapoirtaan ang timplo nga kon tawagun“Masadya”. Gani natingala sanda ngamayad sa natabo kanana.

Nagambal si Pedro sa Balkon ni Solomon11 Aros indi run magbulag kay Pedro

kag kay Juan ang tao nga dato, kondi sigianang pangaput kananda mintras nagayansanda sa logar nga kon tawagun Balkon niSolomon. Nagdaragoyon ang tanan ngamga tao doto kananda ay natingala sandagid. 12 Pagkakita ni Pedro sa mga taomakon na kananda, “Mga kapario ko ngamga kaapo-apoan ni Israel, basi natingalakamo? Basi nagasulung kamo nga mayadkanamun? Sigoro nagaunauna kamo nganapapanaw namun ang tao nga dia tun-gud sa amun gaum kag pagkadiosnon.13 Bukun! Kondi ang Dios nga ginsimbaatun mga kaolang-olangan nga si Abra-ham, si Isaac, kag si Jacob maman angnagimo dia agud padungugan na anangsorogoon nga si Jesus. Maman dia angJesus nga indong gintogyan sa mga mayawtoridad kag indong ginsikway sa ato-bangan ni Pilato, miski nadisisyonan narun nga bolyawan. 14 Matarung tana ngatao kag ara gid sala, piro ginsikway nindotana kag ginpangabay nindo si Pilato nga

Binoatan 3:15 167 Binoatan 4:12bolyawan angmanogpatay tao sa baylo ngasi Jesus. 15 Ginpatay nindo ang nagatawkaboi nga ara kataposan, piro ginbanawtana ang Dios. Kag kami makapamatoodnganabanaw tana aynakita namunmismo.16Anang gaum anang aran ni Jesus mamanang nagtaw kabaskug sa tao nga dia ngaindong kilala kag nakikita dadi. Kamo mgatistigo nga nagayad tana. Kag dia natabotungud sa pagtoo kay Jesus.

17 “Mga kabogto, ulam ko nga kamokag indong mga manogdomara nagimotoladato kay Jesus tungud nga ara kamokaulam kon sino tana gid. 18 Dan ginsogidrun nga lagi ang Dios ang ona paagi sa mgapropita, nga si Cristo kinanglan gid ngamagantos, kag sa indong ginimo nga datokanana natoman anang koon nga dato angDios. 19 Gani dadi, kinanglan magirinulsulkamo ron kag magparapit sa Dios agudpatawadun na kamo sa indong mga sala,20 agud magaabot kanindo ang bago ngakabaskug nga alin sa Ginoo. Pagkataposipadara na ra si Jesus ngamismo ang Cristonga anang ginpili ang ona para kanatun.21 Piro kinanglan doto lang anay si Jesus salangit asta magabot ang oras nga mabagoang Dios ang tanan nga butang. Toladannga lagi anang koon ang Dios ang onapaagi sa anangmga propita. 22Pario anangkoon ni Moises, makon na, ‘Ang Ginoo ngaatunDiosmagatawkanindo sangka propitapario kanakun nga kanindo ra mismo ma-gaalin. Dapat sonodon nindo ang tanannga anang ginakoon kanindo. 23 Ang indimagtoman sa anang ginakoon ang propitanga dato ipabulag sa mga tao ang Dios kagmadodora.’ 24 Toladan ra anang koon angtanan nga mga propita alin nga lagi kaySamuel, sanda nga tanan nagsogid partisa mga butang nga nagakaratabo dadi.25 Anang mga ginpangako ang Dios paagisa anangmga propita para gid kanatun ngamga Judio, kag kabilang kita sa kasogtanannga ginimo ang Dios sa atun mga kaolang-olangan tungud nga nagkoon tana kayAbraham, makon na, ‘Bindisyonan ko angtanan nga mga tao sa kalibotan paagi saimong kaliwat.’ 26Gani ginpadara anay angDios anang pinili nga Sorogoon kanatunnga mga Judio agud maboligan na kita ngamagbaya sa atun ginaimo nga malain.”

4Si Pedro kag si Juan sa Atobangan ang

Konsilyo1 Mintras nagaambal pa si Pedro kag

si Juan sa mga tao, ginparapitan sandaang mga pari kag mga Saduceo kaganang pangolo ang mga goardya satimplo. 2 Ginaugutan sanda tungud nganagapanodlo angdarwangadia nga si Jesusnabanaw, kag dia nagapamatood nga angmga patay babanawon. 3 Gani gindakupnanda si Pedro kag si Juan. Andanbistigarun nanda, garing tungud nga sirumrun, ginsulud nanda sa prisoan astamaaga.4 Piro bisan toladato ang natabo kananda,doro pa ra samganakabati andangpanodloang nagtoo. Ang mga lalaki lang nganagatoo ron mga 5,000 nga lagi.

5 Pagkaaga, nagtiripon sa Jerusalemanang mga maulam-ulam ang mga Judio,ang mga manogtodlo ang Kasogoan, kagang iba pa ngamgamanogdomara angmgaJudio. 6Doto ra si Annas nga pinakamataasnga pari, si Caifas, si Juan, si Alejandro,kag ang iba pa nga mga mimbro anangpamilya ni Annas. 7 Gindara kananda siPedro kag si Juan kag ginimbistigar nandadayon. Makon nanda, “Anong gaum in-dong gingamit kag kinong aran indong gin-sambit sa pagayad ang tao nga piang?” 8 SiPedro nga ginagauman ang Ispirito Santonagsabat, makon na, “Kamo nga amunmgamanogdomara kag mga maulam-ulam angbanwa, 9 kon ang ginapamangkot nindokanamun ay parti sa anang pagayad angtao nga dia nga piang, 10 dapat nindotanan nga maulaman ang tanan ra ngataga-Israel, nga ginayad ang tao nga dianga nagatindug dadi digi sa onaan paagisa anang gaum anang aran ni Jesu-Cristonga taga-Nazaret. Tana maman indongginlansang sa kros kag napatay. Piro gin-banaw tana ang Dios. 11 Si Jesus mamanang ginatomod nga bato doto sa Kasolatannga nagakoon: ‘Ang bato nga ginagamit sapagpatindug ang balay ginpilak nindo ngamga panday, tungud nga indong kaisip arapolos. Piro dadi maman dato ang bato ngaginimo nga pinakapondasyon.’ 12 Ara runiba sa bilog nga kalibotan nga makalowaskanatun kondi si Jesus lang.”

Binoatan 4:13 168 Binoatan 4:35

13 Natingala anang mga manogdomaraang mga Judio nga si Pedro kag si Juanara gid ginaadluki sa pagsogid, ay naula-man nanda nga dia sanda mga ordi-nario nga mga tao kag ara mataas ngatinonan. Namarasmasan nanda dayon ngadia sanda anang mga kaiban ni Jesus angona. 14 Andan gosto nanda nga magam-bal kontra sa milagro nga ginimo nandayPedro, piro tungud nga ang tao mismonga ginayad doto ra nagipus sanda runlang. 15 Gani andang ginimo, ginpagoananda anay si Pedro kag si Juan sa andangginatiponan kag nagsorogidanun sandadayon. 16 Makon nanda, “Ano kabay atunimoon sa mga tao nga dia? Ay bantog ronsa bilog nga Jerusalem nga nakaimo sandamatood milagro kag indi kita makakoonnga botig. 17Gani agud indi runmaglapnagandang panodlo sa mga tao, paandamanta sanda nga indi sanda run gid magsaritodlo ang pagtoo kay Jesus.” 18Pagkatapos,ginpatawag nanda dayon si Pedro kag siJuan kag ginkonan nga indi sanda run gidmagoman todlo ang parti kay Jesus. 19 Piromakon ni Pedro kag ni Juan kananda, “Abibinagbinaga nindo kon diin digi sa darwaang osto sa panulung ang Dios; ang kamimagtoman kanindo okon sa Dios? 20Kon sakanamun tana, indi maimo nga indi kamimagsogid ang parti sa amun nakita kagnabatian.” 21 Piro ginpaandaman sanda para gid nga indi run gid magsari panogid,kag pagkatapos ginbolyawan sanda dayon.Miski gosto nanda nga sakitun ang darwaindi nanda ra maimo tungud nga naad-lukan sanda ra sa mga tao, ay ang mgatao nagdayaw sa Dios tungud sa milagronga naimo. 22 Ay anang idad ang tao ngaginayad paagi sa milagro nga dato sobrarun 40 ka toig.

Anang Pangamoyo ang mga Nagatoo kayJesus

23 Pagkatapos nga nabolyawan si Pedrokag si Juan nagbalik sanda sa andang mgakaiban nga mga tomoloo, kag ginsogidnanda kananda kon ano anang koon angmga manogdomara nga mga pari kag mgamaulam-ulam ang mga Judio. 24 Pagkabatidato ang mga tomoloo nagpangamoyosanda. Makon nanda, “Ginoo nga mak-agagaum sa tanan, ikaw ang nagimo ang

langit, ang logta, ang dagat, kag ang tanannga mga butang sa mga logar nga dan.25 Paagi sa Ispirito Santo ginpaambal moamun kaolang-olangan nga si David ngaimong sorogoon. Makon na,‘Basi nasisilag nga mayad ang mga bukun

Judio?Kag basi ang mga Judio nagaplano ang ara

polos?26 Ang mga ari sa kalibotan kag ang mga

manogdomara nagtiripon kag nag-priparar agud magpakigaway sa Gi-noo kag sa anang Cristo.’

27 Natabo ron dadi imong ginambal ngadato ang ona tungud nga digi mismo saJerusalem ang mga bukun Judio kag mgaJudio, pati si Herodes nga ari kag si Pi-lato nga gobirnador nagkarasogot nga kon-traun imong Balaan nga Sorogoon nga siJesus nga imong ginpili nga maging Ari.28 Sa andang ginimo nga dato natomanimong ginplano ron nga lagi ang ona. Kagdia natabo sono sa imong gaum kag kagos-toan. 29 Kag dadi, Ginoo, ginapaug nandakami. Boligan mo kami nga imong mgasorogoon nga iwali nga may kaisug imongminsai. 30 Ipakita mo imong gaum. Ito-got mo nga paagi sa anang aran ni Jesusnga imong ginpili nga Sorogoon maka-pangayad kami ang mga masakitun kagmakaimomgamilagro kag mga katiringalanga mga butang.” 31 Pagkatapos nandapangamoyo, nagkudug ang balay nga an-dang ginatiriponan. Sanda nga tanan gin-gauman ang Ispirito Santo kag nagisugsanda sa pagwali anang minsai ang Dios.

Pagboroligan ang mga Tomoloo32Nagtorono nga mayad ang mga naga-

too kay Jesus, kag parario andang ginaisipkag baratyagun. Ang kada isara kanandaara nagkabig nga anang mga pagkabutangana lang gid, kondi ginbilang nanda ngapara sa tanan. 33 Sigi anang imo ang mgaapostolis ang mga katiringalaan sa pag-pamatood nga si Ginoong Jesus nabanawmanda. Kag mabaul ra anang bolig angDios sa tanan nga mga tomoloo. 34 Aragid may nalisudan kananda sa andangmgakinanglan tungud nga may mga tomoloonga may mga logta kag mga balay ngaandang ginpamaligya, 35 kag gintaw nandadayon anang bayad sa mga apostolis. Kag

Binoatan 4:36 169 Binoatan 5:22ginpanagtag ra dayon angmga apostolis samga tomoloo nga nalilisudan.

36 Toladato ra anang ginimo ni Jose ngataga-Cipre. Judio tana nga alin sa lai niLevi. Anang panawag kanana ang mgaapostolis si Barnabas, nga anang gostongambalun “Manogpabaskug”. 37 Ginbaligyani Jose anang logta kag gintaw na dayonanang bayad sa mga apostolis.

5Si Ananias kag si Safira

1 Piro may tao doto nga anang aran siAnanias. Anang asawa si Safira. May gin-baligya sanda ra nga logta. 2 Piro bago da-raun ni Ananias anang bayad ang logta samga apostolis, gintago na ang iba nga kan-tidad para sa andang kaogalingun. Anangasawa nagkompormi ra. Pagtaw na sa mgaapostolis nagkoon tana nga maman rundato anang bayad andang logta. 3Makon niPedro, “Ananias, basi nagpadaug kaw kaySatanas? Nagabotig kaw sa Ispirito Santotungud nga ang iba nga koarta nga bayadimong logta gintago mo! 4 Kabay bago moibaligya imong logta imo ra lagi dato. Kagpagkabaligya mo imo pa ra gid ang koartanga naging bayad. Ta basi naisipmo pa ngaimoon dia? Ara kaw magbotig sa tao kondisa Dios.” 5-6 Pagkabati dato ni Ananias,natomba tana kag napatay. Kag ginrapitantana dayon ang mga soltiro kag ginpotosnanda anang bangkay. Pagkatapos gindarananda sa goa kag ginlubung. Kag ang tanannga nakabati sa natabo ginpangadlukannga mayad.

7 Pagkalubas mga tatlo ka oras, nagsu-lud anang asawa ni Ananias. Ara tanakaulam kon ano ang natabo sa anangasawa. 8 Ginpamangkot tana ni Pedro,makon na, “Abi sogidi ako ang matood,maman gid bala dia tanan ang kantidadnga indong nabaton sa indong ginbaligyanga logta?” Makon ni Safira, “Uu, mamandan tanan amun nabaton.” 9Makon rumanni Pedro kanana, “Basi nagkasogot kamonga magasawa nga tirawan anang Ispiritoang Ginoo? Sulunga, dian run sa poir-taan angmga soltiro nga naglubung imongasawa, kag ikaw kakantoangan nanda rakag ilubung.” 10 Dato ra nga lagi natombasi Safira sa anang atobangan ni Pedro kag

napatay. Pagsulud ang mga soltiro nakitananda nga patay run si Safira. Gani ginkan-toangan nanda pa goa kag ginlubung sa tu-pad anang asawa. 11Tungud samga natabonga dato, ginpangadlukan nga mayad angtanan nga mga tomoloo kag ang tanan nganakabarita sa natabo.

Mga Milagro Kag mga Katiringalaan12 Dorong mga milagro kag mga

katiringalaan anang ginimo ang mgaapostolis sa mga tao. Pirmi nga na-gatiripon ang tanan nga mga tomoloodoto sa Balkon ni Solomon. 13 Ginataodsanda ang mga bukun tomoloo, bisan arasanda magpangas dapun kananda. 14 Pironagdogang pa ra gid ang mga tomolootungud nga doro pa gid ang nagtoo saGinoo,mga lalaki kagmga babai. 15Tungudsa mga milagro nga anang ginpangimoang mga apostolis, ginpandara ang mgatao andang mga masakitun sa binit angmga dalan kag ginbutang nanda sa mgairinggaan, agud nga kon magagi si Pedromaagian sanda bisan anang anino ron lang.16 Bukun lang dan, kondi doro ra nga mgatao sa mga bario sa palibot ang nagabot saJerusalemnga dara andangmgamasakitunkag ang mga tao nga may malain ngaispirito. Kag tanan sanda nagarayad.

Ang Pagingabot sa mga Apostolis17Nainggit ngamayad angpinakamataas

nga pari kag anang mga kaiban nga mgamimbro ang sikta nga Saduceo. 18 Ganiginpangdakup nanda ang mga apostoliskag ginsulud sa prisoan. 19 Piro pagk-agabi, ginbokasan anang angil ang Ginooanang poirtaan ang prisoan kag ginpagoana sanda dayon. Makon ang angil kananda,20 “Pagayan kamo doto sa timplo kag tod-loan nindo ang mga tao parti sa bago ngakaboi nga ginataw ang Dios.” 21 Gintomannanda anang koon ang angil, gani pagmoraang adlaw nagsulud sanda sa timplo kagnagtodlo sa mga tao.

Karon, ginpatawag ang pinakamataasnga pari kag anang mga kaiban ang tananngamgamaulam-ulam angmga Judio agudmagmiting ang bilog nga konsilyo. Kagmay ginsogo sanda ra nga magayan saprisoan agud bulun ang mga apostolis kagdaraun doto kananda. 22 Piro pagabot ang

Binoatan 5:23 170 Binoatan 6:2mga polis doto sa prisoan, ara run dotoang mga apostolis. Gani dayon sandangbalik doto sa konsilyo. 23 Makon nanda,“Pagabot namun doto sa prisoan nakitanamun nga may mga kandado pa ang mgapoirtaan, kag ang mga goardya doto rasa may mga poirtaan nagabantay. Piropagbokas namun angprisoan ara kamimaynakita nga tao doto.” 24 Pagkabati datoanang kapitan ang mga goardya ang tim-plo kag ang mga manogdomara nga mgapari, naglibug andang olo kag indi nandamaabot isip kon ano ang natabo sa mgaapostolis. 25 Lagat-lagat may sangka taonga nagabot kag nagsogid, makon na, “Angmga tao nga indong ginsulud sa prisoandoto sa timplo, kag nagatodlo sanda samgatao.” 26Gani nagayan dayon doto sa timploanang kapitan ang mga goardya kag anangmga sinakupan kag ginbuul nanda angmgaapostolis, piro ara nanda pagpoirsaa tun-gud nga naadlukan sanda basi kon pasilunsanda ang mga tao.

27 Gindara nanda dayon ang mga apos-tolis doto sa konsilyo. Makon ang pinaka-mataas nga pari kananda, 28 “Kabay gin-bawalan namun kamo ron nga indi kamomagsari todlo parti kay Jesus. Piro su-lunga nindo indong ginimo! Naglap-nag run indong mga panodlo sa bilognga Jerusalem, kag kami pa indong gina-bangdanan nga nagpatay kanana!” 29 SiPedro kag anang mga kaiban nagsabat,makon nanda, “Kinanglan ang Dios ma-man amun dapat tomanun, bukun ang tao.30 Ginpatay nindo si Jesus paagi sa pag-palansang kanana sa kros. Piro ginbanawtana ang Dios, ang Dios nga ginsimba atunmga kaolang-olangan. 31 Ginpataas angDios anang kaimtangan ni Jesus kag dototana run sa anang too bilang Manogdo-mara kag Manlolowas, agud kita nga mgaJudiomatawan kaigayonan ngamaginulsulpara mapatawad atun mga sala. 32 Kaminagapamatood nga dia tanan matood. Kagang Ispirito Santo nga anang ginataw angDios sa tanan nga nagatoman kanana na-gapamatood ra sa mga butang nga dia.”

33 Pagkabati dato anang mga mimbroang konsilyo nasilag sanda nga mayad kaggosto nanda nga ipapatay ang mga aposto-lis. 34 Piro nagtindug andang kaiban nga

si Gamaliel. Ang tao nga dia Pariseo kagmanogtodlo ang Kasogoan. Ginataod tanaang tanan. Nagsogo tana nga pagoaunanay ang mga apostolis. 35 Pagkatapos nganakagoa ang mga apostolis nagambal siGamaliel sa anang mga kaiban, makon na,“Mga kasimanwa ko nga mga taga-Israel,isipun ta gid anay kon ano atun imoonsa mga tao nga dia ay basi kon makasalakita. 36 Tungud nga kano lang may taonga anang aran si Teudas nga nagapaadakkon sino tana gid. Kag may mga 400 katao ang nagsonod kanana. Piro ang originpatay tana kag anang mga kaiban nag-burulag dayon, kag nadora ra lang dato.37 Pagkatapos dato, ang pagsinsos ang mgatao, si Judas ruman nga taga-Galilea angnakatipon mga tao nga nagsonod kanana.Piro ginpatay tana ra kag nagburulag raanangmga sinakupan. 38Gani akunmaam-bal kanindomaman dia: pabayanan ta langang mga tao nga dia, kag indi ta sandapagpasilabutan. Tungud nga kon andangmga ginaimo kag ginatodlo alin ra lang satao, madodora ra lang dan. 39 Piro kondia alin sa Dios indi ta sanda mapugungan.Kag bukun lang dan, kondi basi kon mag-goa pa nga ang Dios maman atun kakon-tra.” Gani ginsonod ang konsilyo ananglaygay ni Gamaliel. 40 Ginpatawag nandaruman ang mga apostolis kag ginpaanot.Pagkatapos ginpaandaman nanda nga indisanda run gid magtodlo parti kay Jesus,kag ginbolyawan sanda dayon. 41 Nagalindoto ang mga apostolis nga nalilipay ngamayad, tungud nga gintawan sanda angDios pribilio nga magantos para sa anangaran ni Cristo. 42Kag kada adlaw nagaayansanda sa timplo kag sa mga balay kag sigiandang panodlo kag wali ang Mayad ngaBarita parti kay Jesus nga tana ang Cristo.

6Ang Pagpili ang Pito ka Lalaki

1 Sa mga tyimpo nga dato, nagadoro rongid ang mga nagatoo kay Jesus. Karon,nagriklamo ang mga Judio nga alin sa Gre-cia kontra sa mga Judio nga alin sa Judeatungud nga napabayanan lang andangmgabalo nga babai kag ara ginatawi rasyonnga pangadlaw-adlaw. 2 Gani ginpatawagang dosi ka apostolis ang tanan nga mga

Binoatan 6:3 171 Binoatan 7:7tomoloo. Makon nanda dayon, “Bukunmayad nga pabayanan namun ang pagwalianang ambal ang Dios para lang maasikasoang parti sa mga aboloy. 3 Ang mayadsigoro, mga kabogto, magpili kamo sa in-dong mga kaiban pito ka lalaki nga kilalanga mga mayad nga tao, maaram, kag an-dang kaboi ginagauman ang Ispirito Santo.Sanda maman atun padomaraun sa mgaaboloy nga dia. 4 Kag kami tana, gamitunnamun amun tyimpo sa pagpangamoyokag sa pagwali anang ambal ang Dios.”5 Kompormi ang tanan nga mga tomoloosa sowistyon nga dato. Gani nagpili sandadayon. Isara sa andang napili si Esteban.Dia nga tao ugut anang pagtoo kay Jesuskag anang kaboi ginagauman ang IspiritoSanto. Napili nanda ra si Felipe, si Procoro,si Nicanor, si Timon, si Parmenas, kagsi Nicolas nga taga-Antioquia. Si Nicolasnga dia bukun Judio, piro nagsaylo tanasa anang riliyon ang mga Judio. 6 Angmga napili nga dia gindara nanda sa mgaapostolis. Kag ang mga apostolis nagpang-amoyo para kananda, kag gintongtongannanda andang mga alima bilang pagtawawtoridad kananda.

7 Gani padayon nga naglapnag anangambal ang Dios. Doro pa gid nga mga taga-Jerusalem kag doro ra nga mga pari angnagtoo kay Jesus.

Ang Pagdakup kay Esteban8 Ginkaloyan nga mayad ang Dios si Es-

teban kag gintawan gaum. Gani dorongmga milagro kag mga katingalaan anangginpangimo nga nakita ang mga tao. 9 Piromay mga tao nga nagkontra kay Esteban.Dia nga mga tao mga Judio nga alin saCirene, sa Alejandria, sa Cilicia kag saAsia. Mga mimbro dia anang simbaanang mga Judio nga kon tawagun Simbaanang mga Ginlibri sa Pagkaoripun. Sigi an-dang pakigdiskosyon kay Esteban. 10 Pirotungud nga si Esteban gintawan kaaramang Ispirito Santo, indi sanda gid kadaugkanana. 11 Gani andang ginimo, nagsoolsanda pira ka tao nga magkoon nga naba-tian nanda si Esteban nga nagaambal ma-rimo kontra kay Moises kag sa Dios. 12 Satoladato nga paagi nasolsolan nanda angmga tao, ang mga maulam-ulam ang mga

Judio, kag ang mga manogtodlo ang Kaso-goan. Gindakup nanda si Esteban kag gin-dara dayon sa konsilyo. 13May ginpasuludsanda ra nga pira ka tao nga magatistigoang botig kontra kay Esteban. Makon angmga tistigo, “Dia nga tao pirmi gid nga na-gaambal kontra sa atun sagrado nga timplokag sa Kasogoan ni Moises. 14 Nabatiannamun tana nga nagakoon nga atun tim-plo ranggaun ni Jesus nga taga-Nazaretkag ilisan na tanan ang mga kaogaliannga gintaw kanatun ni Moises!” 15 Angtanan nga mimbro ang konsilyo nagsulungnga mayad kay Esteban, kag nakita nandaanang oyaun nga midyo anang oyaun angangil.

7Anang Ambal ni Esteban

1 Karon, nagpamangkot ang pinaka-mataas nga pari kay Esteban, makon na,“Ano, matood anang ginasogid ang mgatao nga dia?” 2 Makon ni Esteban, “Mgakabogto kag mga ginikanan, pamatii nindoako. Ang ona ngamga tyimpo ang Dios ngamakagagaum nagpakita sa atun kaolang-olangan nga si Abraham ang doto tanapa nagaoli sa Mesopotamia bago tanamagsaylo sa Haran. 3 Makon ang Dios kayAbraham, ‘Magalin kaw sa imong banwanga dia, bayaan mo imong mga parintikag magayan kaw sa logar nga akun itodlokanimo.’ 4 Gani nagalin si Abraham sabanwa nga dato ang Caldea kag doto tananagoli sa Haran. Pagkapatay anang tatayginpaayan tana ruman ang Dios sa logarnga dia nga atun ginaolian dadi. 5 Sa mgatyimponga dato si Abrahamara pa pagtawiang Dios bisanmaistan lang nga logta. Pironagpangako ang Dios nga ang logar nga diaitaw na kanana kag sa anang mga kaliwat,bisan sa oras nga dato ara pa gid bata siAbraham. 6 Makon pa ang Dios kanana,‘Imong mga kaapo-apoan sa ori magaolisa ibang banwa, kag doto imoon sandanga mga oripun kag pintasan sanda angmga taga-doto sa sulud 400 ka toig. 7 Pirosisilotan ko ang nasyon nga magaoripunkananda. Pagkatapos magaalin sanda sabanwa nga dato kagmagabalik sa logar ngadia kag digi sanda magasimba kanakun.’

Binoatan 7:8 172 Binoatan 7:328 Kag bilang tanda sa anang pangako nag-sogo ang Dios kay Abraham nga ang tanannga mga lalaki dapat toriun. Gani pagk-abata anang bata nga si Isaac, gintori nadatong walo tana run ka adlaw nga nabata.Maman da anang ginimo ni Isaac kay Jacobnga anang bata. Kag si Jacob maman daanang ginimo sa anang dosi ka mga batanga maman atun ginalinan nga mga Judio.

9 “Si Jose nga isara sa dosi nga datogininggitan anang mga kabogto, gani gin-baligya nanda tana. Gindara tana dayonsa Egipto kag naging oripun doto. Pirotungud nga ang Dios kaiban ni Jose,10 ginboligan na tana sa tanan nga mgakalisud nga anang ginaagian. Gintawantana ra ang Dios kaaram, gani nagostoantana ang Faraon, anang ari ang Egipto.Ginimo tana ang ari nga manogdomarasa bilog nga Egipto kag sa tanan na ngapagkabutang. 11 Ang ori nagabot ang tig-gurutum sa bilog nga Egipto kag sa Canaan.Naglisud nga mayad ang mga tao, kagatun mga kaolang-olangan ara gid mabu-lan pagkaun. 12Gani pagkabati ni Jacob ngamay pagkaun doto sa Egipto, ginpaayanna doto anang mga bata nga atun mgakaolang-olangan. Maman dato andang onanga pagayan doto sa Egipto. 13 Datongikarwa nanda nga pagayan doto, nagpak-ilala kananda si Jose nga tana andangkabogto, kag ginsogid na ra kay Faraon angparti sa anangpamilya. 14Nagbilin dayon siJose nga anang tatay nga si Jacob magayandoto sa Egipto kag daraun na anang bilognga pamilya. (Mga 75 sanda tanan.) 15Ganisi Jacob kag atun mga kaolang-olangannagayan doto sa Egipto, kag doto sandanagoli asta sanda nagkarapatay. 16Andangmga bangkay gindara sa Siquem kag dotoginlubung sa rulubungan nga ginbakal niAbraham ang ona sa anang mga bata niAmor.

17 “Karon, datong marapit run matomananang ginpangako ang Dios kay Abra-ham, nagraku run gid atun mga kaolang-olangan doto sa Egipto. 18 Nagabot ra angadlaw nga iba run nga ari ang nagdomarasa Egipto. Tana ara kaulam parti kayJose. 19 Ginloko ang ari nga dato atun mgakaolang-olangan kag ginpintasan. Ginpiritna sanda nga ipamilak andang mga lapsag

agud makarapatay. 20 Maman dato angtyimpo nga nabata si Moises. Si Moi-ses nga dia masadya nga bata kag nagos-toan ang Dios. Ginsagod tana anang mgaginikanan sa andang balay sa sulud tatloka bolan. 21 Ang tana ginpapilak run, gin-buul tana anang bata nga babai ni Faraonkag ginsagod nga midyo anang bata gid.22 Gintodloan si Moises ang tanan nga ki-naaram sa Egipto, kag naging bantog tanasa anangmga inambalan kag sa anangmgainimoan.

23 “Ang 40 run ka toig anang idad niMoises naisipan na nga magbisita sa anangmga kapario nga mga Israelita. 24 Kagdoto nakita na ang isara kananda nga gi-napintasan ang Egiptoanun. Gintaban-gan na anang kapario nga Israelita kagbilang balus ginpatay na ang Egiptoanun.25Tungud sa anang ginimo nga dato anangkaisip ni Moises masasatuman ang mgaIsraelita nga tana maman anang gamitunang Dios agud malibri sanda sa pagantosnga andang ginaagian. Garing ara sandagali kasatum. 26 Ang madason nga adlawnagbalik si Moises kag nakita na ang darwaka Israelita nga nagaaway. Gosto na andannga osayun ang darwa, gani makon nakananda, ‘Pario kamo kabay nga Israelita.Ta basi nagaaway kamo?’ 27 Piro ginkaigtana ang tao nga nagapandaugdaug nganagakoon, makon na, ‘Sino ang nagimokanimo ngamanogdomara kagmanogosaykanamun? 28 Ano, patayun mo ako rapario imong pagpatay sa Egiptoanun ngadato kaapon?’ 29 Pagkabati dato ni Moisesnagpalagyaw tana sa Egipto kag nagayansa Median, kag doto nagoli. Doto tananakapangasawa kag doto ra nabata anangdarwa ka bata nga lalaki.

30 “Pagkalubas 40 ka toig may sangkaangil nga nagpakita kay Moises ang dototana sa logar nga ara ginaolii ang tao ngamarapit sa Bokid ang Sinai. Nakita niMoises ang angil sa palongpong nga na-gadabadaba. 31 Natingala nga mayad siMoises sa anang nakita, gani ginparapitanna ang palongpong nga dato agud sulun-gun kon ano. Ang tana nagaparapit runnabatian na anang limug ang Ginoo nganagambal kanana, makon na, 32 ‘Ako angDios nga ginsimba imong mga kaolang-

Binoatan 7:33 173 Binoatan 7:49olangan nga si Abraham, si Isaac, kag siJacob.’ Pagkabati dato ni Moises nagkudugtana sa kaadluk kag ginadlukan tana runnga magsulung. 33 Makon dayon ang Dioskanana, ‘Obaa imong sandalyas ay sagradoang logar nga dia nga imong ginatindugan.34 Nakita ko gid ang mga kalisud nga gi-naantos akun mga pinili nga mga tao dotosa Egipto, kag nabatian ko ra andang mgapagpanangis. Gani naglosong ako agudilibri sanda. Dadi pagpriparar run ay ikawmaman akun ipadara doto sa Egipto.’

35“Maman dia angMoises nga ginsikwayanay anang mga kapario nga Israelita nganagkoon, ‘Sino ang nagimo kanimo ngamanogdomara kag manogosay kanamun?’Maman da dia mismo ang Moises nga gin-padara angDios ngamagingmanogdomarakag manoglibri sa mga Israelita paagi sabolig ang angil nga anang nakita doto sanagadabadaba nga palongpong. 36 Si Moi-ses ang nagdara ang mga Israelita paggoasa Egipto. Nagimo tana mga milagro kagmga katiringalaan sa Egipto kag sa Da-gat nga Mapola kag pati sa logar nga araginaolii ang tao nga andang ginpanawansa sulud 40 ka toig. 37 Maman da dianga Moises ang nagkoon sa mga Israelitanga kon paiwan nga tana ginpadara angDios kananda, magapadara pa gid ang Diossangka propita nga alin ra kananda. 38Kagang doto ron atun mga kaolang-olangansa logar nga ara ginaolii ang tao, tana raang nagpatunga sa mga tao kag sa angilnga nagpakigambal kanana sa Bokid angSinai, kag doto tana nagbaton anang ambalang Dios nga nagataw kaboi agud itaw nakanatun.

39 “Garing bago makabalik si Moises alinsa bokid, atun mga kaolang-olangan aranagtoman sa anang ginapaimo ni Moi-ses kananda. Ginsikway nanda si Moisesbilang andang manogdomara, kag gostonanda nga mabalik sa Egipto. 40 Makonnanda sa anang gorang ni Moises nga siAaron, ‘Imoi kami mga ribolto agud maymga dios kami nga sonodon, tungud ngaara kami kaulam kon ano ron ang natabokay Moises nga dato nga nagpagoa kana-mun sa Egipto.’ 41Kag nagimo sanda dayonribolto nga anang itsora pario sa tindaynga baka. Nagalad sanda sa ribolto nga

dato kag nagpista sanda ra agud padungu-gan andang ginimo nga dios-dios. 42 Pirotungud sa andang ginimo nga dato, ginta-likodan sanda ang Dios, kag ginpabayananna sanda run lang nga magsimba sa mgabitoon sa langit. Toladato gid ang nakabu-tang sa mga ginsolat ang mga propita.Makon doto ang Dios,‘Kamo nga mga Israelita, sa sulud 40 ka

toig nga kamo doto sa logar ngaara ginaolii ang tao nagpatay kamomga ayup kag indong ginalad.

Piro bukun ako indong ginaladan ang mgasapat nga dato.

43 Gindara-dara nindo pa anang torda in-dong dios-dios nga si Moloc, kaganang borobitoon indong dios-diosnga si Refan.

Ang mga ribolto nga dato ginpangimonindo agud simbaun.

Maman dia nga palayasun ko kamo astadoto sa loyo pa ang Babilonia.’ ”

44Makon pa ni Esteban sa konsilyo, “Angdoto sanda pa sa logar nga ara ginaolii angtao, atun mga kaolang-olangan may tordanga doto anang prisinsya ang Dios. Angtorda nga dato ginimo sono sa anang sogoang Dios kay Moises, sono sa plano ngaginpakita kanana. 45 Ang ori, pagkapatayatun mga kaolang-olangan, andang mgabata maman ruman ang nagdara ang tordanga dato. Andang manogdomara dato siJosue run. Naangkun nanda ang mga logarnga ginpangako ang Dios pagkatapos ngapalayasun angDios angmganagaoroli dotosa mga logar nga dato. Kag ang tordanga gindara ang mga Israelita doto astarun sa tyimpo nga si David naging ari.46Ginpangayo ni David sa Dios nga togotantana nga magpatindug balay para kananaagud makasimba doto anang mga kaapo-apoan ni Jacob. Piro bisan nalipay ngamayad ang Dios kay David, ara na tana pag-togoti. 47 Si Solomon maman ang nagimoang balay nga sirimbaan sa Dios.

48 “Garing ang Dios nga labaw sa tananara nagaistar samga balay nga ginimo langang tao. Ay sono sa propita ang ona pa,makon ang Dios,49 ‘Ang langit akun trono, kag ang logta

anang torongtongan akun siki.Gani anong klasi nga balay indong

Binoatan 7:50 174 Binoatan 8:13imoon para kanakun? Ta diin anglogar nga akun mapawayan?

50 Indi bala nga akomaman angnagimo angtanan nga butang!’ ”

51 Pagkatapos makon ni Esteban sa mgatao doto sa konsilyo, “Maturugas indongmga olo! Nagapabungul kamo sa anangminsai ang Dios ay indi nindo gostonga magtoman sa anang mga ginakoonkanindo. Pirmi nindo nga ginakontra angIspirito Santo. Pario kamo gid sa indongmga kaolang-olangan. 52 Ara gid propitasa andang tyimpo nga ara nanda pagingab-ota. Pati ang mga nagsogid parti sapagabot angMatarungnga Sorogoonnga siJesus ginpatay nanda ra. Kag pagabot digini Jesus, kamo roman ang nagtraidor kagnagpatay kanana. 53 Nagbaton kamo angkasogoan nga gintaw angDios paagi samgaangil, piro ara nindo pagtomana.”

Ang Pagpasil kay Esteban54 Pagkabati dato anang mga mimbro

ang konsilyo, nasilag sanda nga mayad kayEsteban. Nagpapagut sanda andang mgaipun sa kasilag. 55 Piro si Esteban ngagingauman ang Ispirito Santo nagtangrasa langit kag nakita na anang gaum angDios nga nagalanyag kag si Jesus nga na-gatindug sa too ang Dios. 56 Pagkakita nadato, makon na, “Sulunga nindo! Nakikitako nga abri ang langit kag doto si Je-sus nga Naging Tao nga nagatindug saanang too ang Dios!” 57Nagsiringgit anangmga mimbro ang konsilyo kag gintaku-pan nanda andang mga talinga agud indinanda mabatian anang ginaambal ni Es-teban. Kag nagdaragoyon sanda dayonpaayan kanana. 58 Gindara nanda si Es-teban sa goa ang siodad kag ginboroligannanda pasil ang bato. Ginoba ang mganagtistigo kontra kay Esteban andang mgapanguslub nga lambong kag ginsala sa taonga bataun pa nga anang aran si Saulo.59 Kag mintras ginaboroligan nanda pasilsi Esteban, nagapangamoyo tana sa Ginoo,makon na, “Ginoong Jesus, batona akunispirito.” 60 Kag naglood tana dayon kagnagsinggit ang mabaskug, makon na, “Gi-noo, indimo sanda pagpapanabatun sa salanga dia nga andang ginaimo.” Pagkaambalna dia, napatay tana.

81-2 Ginlubung si Esteban ang mga dios-

non nga mga tao, kag gintangisan nandatana nga mayad.

Giningabot ni Saulo ang mga TomolooAlin dato, nagompisa ang poirti nga

pagingabot sa mga tomoloo sa Jerusalem.Gani nagrarapta ang mga tomoloo sa bilognga probinsya ang Judea kag Samaria. Angmga apostolis lang ang ara nagaralin saJerusalem. Si Saulo nga nagkompormi sapagpatay kay Esteban 3 nagimorat gid ngamadora ang mga tomoloo kay Cristo. Ganiginpamalaybalay na sanda kag ginpandarasa prisoan, bukun lang ang mga lalaki,kondi pati ang mga babai.

AngMayad nga Barita Gintodlo sa Samaria4 Pagrapta ang mga tomoloo, ginwali

nanda ang Mayad nga Barita bisan diinsanda magayan. 5 Isara sa mga tomoloonga dato si Felipe. Nagayan tana sa sangkasiodad ang Samaria kag nagwali tana dotosamga tao ang parti kay Cristo. 6Pagkabatiang mga tao sa anang mga ginambal niFelipe kag pagkakita nanda sa mgamilagronga anang ginapangimo, nagpamati sandanga mayad. 7 Dorong mga tao nga maymga malain nga ispirito anang ginpan-gayad. Nagsinggit todo ang mga malainnga ispirito mintras nagagoa sanda sa mgatao. Doro ra nga mga paralitiko kag mgapiang ang nagarayad. 8 Gani doro anangkalipay ang mga tao doto sa siodad ngadato.

9 May tao ra doto nga anang aran siSimon. Maboay run nga natitingala ngamayad kanana ang mga taga-Samaria tun-gud sa anang abilidad sa madyik. Na-gapaadak tana pa kon sino tana gid.10 Ang tanan nga tao doto sa siodad, po-bri kag manggaranun, nagapamati ngamayad kanana. Makon nanda, “Ang taonga dia maman run anang gaum ang Diosnga kon tawagun, ‘Mabaskug nga Gaum.’ ”11Maboay na run nga nadara ang mga taosa anang abilidad,mamandato nga nagpatiang mga tao kanana. 12 Piro pagwali niFelipe kananda parti sa Mayad nga BaritaanangGinarian angDios kag parti kay Jesu-Cristo, nagtoo sanda kag nagparabunyagdayon, lalaki kag babai. 13 Pati si Simon

Binoatan 8:14 175 Binoatan 8:37nga dato nagtoo ra kag pagkatapos ngatana nabunyagan nagtawas tana dayon kayFelipe. Natingala tana nga mayad sa mgakatiringalaan kag mga milagro nga ginimoni Felipe.

14 Pagkabati ang mga apostolis saJerusalem nga ang mga taga-Samarianagtoo ron sa anang ambal ang Dios,ginpadara nanda doto si Pedro kag siJuan. 15 Pagabot nanda sa Samarianagpangamoyo sanda para samga tomoloodoto nga mabaton nanda ang IspiritoSanto. 16 Tungud nga bisan matood ngasanda nabunyagan run sa anang aran niGinoong Jesus, ara sanda pa gid nakabatonang Ispirito Santo. 17Gintongtongan sandani Pedro kag ni Juan andangmga alima, kagnabaton nanda dayon ang Ispirito Santo.

18Nakita ni Simon nga pagtongtong angmga apostolis andang alima sa mga to-moloo nabaton nanda ang Ispirito Santo.Gani ginpadoydoyan na koarta si Pedro kagsi Juan kag magkoon, 19 “Tawi nindo akora ang gaum nga dan, agud ang bisan sinonga akun tongtongan akun alima maga-baton da ang Ispirito Santo.” 20 Makonni Pedro kanana, “Kabay pa nga madorakaw kag imong koarta! Ay imong pagsarigmababakal mo anang rigalo ang Dios?21Ara kaw labut kag ara kaw parti sa anangginapaimo kanamun ang Dios tungud ngaimong tagiposoon bukun osto sa anangpanulung. 22Gani inulsuli imong katoyoannga malain kag magpangamoyo kaw sa Gi-noo nga patawadun kaw sa imong ginaisipnga marimo. 23 Tungud nga nakikita konga nainggit kawngamayad kag ginagaposkaw imong mga sala.” 24 Makon ni Si-mon kay Pedro kag kay Juan, “Kon maimoipangamoyo nindo ako ra sa Ginoo agudindi matabo kanakun ang silot nga indongginakoon.”

25Pagkatapos nga sanda makapamatoodkag makawali anang minsai ang Ginoo,nagbalik sanda sa Jerusalem. Kag ginwalinanda ra ang Mayad nga Barita sa mgabario sa probinsya ang Samaria nga andangnaagian paoli.

Si Felipe kag ang Opisyal nga Taga-Etiopia26 Karon, may angil ang Ginoo nga

nagambal kay Felipe, makon na, “Magayan

kaw dadi nga lagi sa abagatnan kampi, kagosoyonmo ang dalan nga alin sa Jerusalempaayan sa Gaza.” (Dia nga dalan talagsa runlang nga ginaagian.) 27 Gani pomanaw siFelipe kag mintras nagapanaw tana nakitana ang tao nga taga-Etiopia nga nagayansa Jerusalem agud magsimba sa Dios. Datonga taomataas anangkatungdanan tungudnga tana ang ginatogyanan anang mang-gad ang Candace. (Ang Candace nga diaRayna ang Etiopia.) 28 Ang tao nga datonagaoli run nga nagasakay sa anang karo.Nagabasa tana anang libro ni Isaias ngapropita. 29 Makon ang Ispirito Santo kayFelipe, “Ayani doto kag magpadungan sakaro.” 30 Gani nagdalagan si Felipe kagnaabot na ang karo, kag nabatian na nganagabasa ang opisyal anang libro ni Isaiasnga propita. Ginpamangkot tana ni Fe-lipe kon naintindian na anang ginabasa.31 Makon ang opisyal, “Indi gani. Aypaiwan akun pagkaintindi kon ara maymagpasanag kanakun?” Kag ginkonan nadayon si Felipe nga magsakay sa anangkaro kag magtupad kanana. 32 Kag mamandia ang parti sa Kasolatan nga anang gin-abasa:“Ara tana gid nagriklamo,Pario tana sa karniro nga ginadara sa

iriyawan agud patayun,Okon sa karniro nga mintras ginabologan

anang bolbol ara gid nagalimug-limug.

33 Ginpakauyan tana kag ang pagsintinsyakanana bukun tama,

Ara may makasogid parti sa anang mgairinsia tungud nga anang pag-pangaboi digi sa logta ginpatagudlang gid.”

34 Makon ang opisyal kay Felipe, “Abisogidi ako kon sino anang ginatomod digiang propitaanang kaogalingun okon ibangtao?” 35 Gani ompisa sa parti nga datoang Kasolatan, ginsaysay kanana ni Fe-lipe ang Mayad nga Barita parti kay Jesus.36Mintras sigi andang paayan sa logar angtaga-Etiopia nakaabot sanda sa logar ngamay tobig. Makon ang opisyal kay Felipe,“Way may tobig digi. Ano kabay, may ka-bangdanan pa nga indi ako mabunyagan?”37 [Makon ni Felipe kanana, “Poidi ka runmabunyagan kon imong pagtoo ugut gid

Binoatan 8:38 176 Binoatan 9:21sa imong tagiposoon.” Makon ang opisyal,“Uu, nagatoo ako nga si Jesu-Cristomamananang Bata ang Dios”.] 38 Ginpatadungang opisyal ang karo kag naglosong sandanga darwa sa tobig kag ginbunyagan tanadayon ni Felipe. 39 Pagkatakas nandaalin sa tobig, golpi nga gindara si Felipeanang Ispirito ang Ginoo. Ara tana runnakita ang opisyal, piro malipayun gid angopisyal nga nagpadayon sa anang pagoli.40Mamarasmasan ni Felipe, doto tana runsa logar ang Asdod. Kag nagpangwaliantana ang Mayad nga Barita sa mga banwanga anang ginaagian asta nakaabot tana saCesarea.

9Si Saulo Nakakilala sa Ginoo(Bin. 22:6-16; 26:12-18)

1 Si Saulo tana sigi pa gid anang pag-pamaug sa anang mga somolonod ni Gi-noong Jesus nga papamatayun na sanda.Nagayan tana pa sa pinakamataas nga pari2 kag nagpangayo mga solat nga magatawawtoridad kag magapakilala kanana dotosa anang mga simbaan ang mga Judio saDamasco. Toyo na nga pandakupun kagdaraun pabalik sa Jerusalem anang makitadoto nga mga somolonod ni Cristo, lalakiokon babai.

3 Datong si Saulo nagainamput run sasiodad ang Damasco, may sanag nga alinsa langit nga golpi lang nga naglanyagkanana. 4 Natomba tana dayon sa logtakag may nabatian tana nga limug nga na-gakoon, “Saulo, Saulo! Basi ginaingabotmo ako?” 5 Makon ni Saulo, “Sino kaw,Ginoo?” Makon ang limug, “Ako si Jesusnga imong ginaingabot. 6 Pagtindug kagmagdiritso sa siodad, ay dotomaymasogidkanimo kon ano imong dapat imoon.” 7Aragid may nakalimug sa anang mga kaibanni Saulo kondi nagtirindug sanda lang giddoto. Nakabati sanda ang limug, piro arasanda may nakita. 8 Nagtindug si Saulo,piro pagmoklat na indi tana run makakita.Gani ginagobay tana anang mga kaibanasta sa Damasco. 9 Sa sulud tatlo ka adlawindi tana makakita, kag ara tana magkaunokon maginum.

10 Karon, doto sa Damasco may sangkasomolonod si Jesus nga anang aran si Ana-nias. Nagpakita kanana ang Ginoo nga

nagatawag, makon, “Ananias!” Makon niAnanias, “Ginoo, dagi ako.” 11 Makon angGinoo kanana, “Dadi nga lagi magayankaw sa dalan nga ginatawag Matadlung,kag doto sa anang balay ni Judas saga-pun mo ang tao nga taga-Tarso nga anangaran si Saulo. Nagapangamoyo tana dadi,12 kag paagi sa akun gaum ginpakita kokanana nga ikaw nagsulud kag nagtong-tong imong alima kanana agud makakitatana ruman.” 13 Piro nagsabat si Ananias,makon na, “Ginoo, doro ron akun nabatianparti sa tao nga dan. Imong mga so-molonod sa Jerusalem ginpangingabot nanga mayad. 14 Kag nagayan tana gani digisa Damasco nga may paanogot alin sa mgamanogdomara nga mga pari agud pan-dakupun na ang tanan nga nagapanawagkanimo.” 15 Piro makon ang Ginoo kayAnanias, “Panaw lang ay ginpili ko tanapara magsirbi kanakun agud ipakilala naakun aran sa mga bukun Judio, sa mga ari,kag sa mga Israelita. 16 Kag ipakita ko rakanana ang mga arantoson nga dapat nanga agian para kanakun.”

17 Gani ginayanan ni Ananias si Saulosa balay nga anang ginadayonan, kag pag-sulud na doto gintongtong na anang al-ima kay Saulo. Makon na dayon, “Saulo,kabogto ko sa Ginoo, ginsogo ako ni Gi-noong Jesus digi kanimo. Tana ang nag-pakita kanimo sa dalan ang nagapaayankaw digi. Ginsogo na ako digi agudmakakita kaw roman kag agud gaumankaw ang Ispirito Santo.” 18 Lagi-laginagkaraolog alin sa anang mga mata niSaulo ang midyo sa mga imbis ang isdakag nakakita tana ruman. Pagkatapos datodayon tanang tindug kag nagpabunyag.19 Nagkaun tana kag nagbaraskug rumananang lawas.

Si Saulo Nagwali sa DamascoSa sulud pira ka adlaw nga si Saulo doto

sa Damasco nagtawas-tawas tana sa anangmga somolonod ni Jesus. 20 Nagayan tanasa anang mga simbaan ang mga Judio kagdoto ginwali na ang parti kay Jesus ngatana maman anang Bata ang Dios. 21 Angtanan nga nakabati kanana natingala ngamayad. Makon nanda, “Indi bala nga ma-man dia ang tao nga nagapamatay angmga tao nga nagatoo kay Jesus doto sa

Binoatan 9:22 177 Binoatan 9:43Jerusalem? Kabay nagayan tana gani digiagud pandakupun ang mga tao nga naga-too sa aran nga dato kag daraun sa mgamanogdomara nga mga pari?”

22 Nagdogang pa gid anang abilidad niSaulo sa pagwali. Ginpamatodan na ngaindi maimotig nga si Jesus maman angCristo, kag ang mga Judio sa Damasco indimakasabat kanana.

23 Pagkalubas dorong mga inadlawnagtiripon ang mga Judio kag nagplanonga patayun nanda si Saulo. 24 Adlaw-gabiginbantayan nanda anang mga poirtaanang siodad ay patayun nanda tana konandang makita. Garing may nakasogidkay Saulo parti sa andang plano. 25 Ganimay gabi nga ginpasulud tana anang mgasomolonod sa tiklis kag gintonton sa goaanang padir ang siodad.

Si Saulo sa Jerusalem26 Pagabot ni Saulo sa Jerusalem, gosto

na gid andanngamagpakigkaiban sa anangmga somolonod ni Jesus, garing naad-lukan sanda kanana. Indi sanda mag-pati nga tana somolonod ron da ni Jesus.27 Piro ginboligan tana ni Bernabe. Gin-dara na tana sa mga apostolis kag gin-pakilala. Ginsaysay ni Bernabe kanandakon paiwan nakita ni Saulo si GinoongJesus sa dalan kag kon ano anang ginam-bal kanana. Kag ginsogid na ra anangkaisug ni Saulo sa pagwali parti kay Jesusdoto sa Damasco. 28 Gani alin dato nagingkaiban nanda run si Saulo, kagmiski diin saJerusalem ara naadluki si Saulo nga mag-wali parti sa Ginoo. 29 Nagambal tana rakag nagpakigdiskosyon sa mga Judio ngaandang ambal Griego, piro nasilag sandakag nagplano sanda nga patayun tana.30 Pagkaulam ang mga kabogto kay Cristosa plano nga dato, ginatud nanda si Saulosa banwa ang Cesarea kag pinaoli dayon saTarso.

31 Pagkatapos dato, naging matawayanang kaboi ang mga tomoloo sa bilog ngaJudea, sa Galilea, kag sa Samaria. Nagrigunpa gid anang pagtoo ang mga tomolookag nagtaod sanda sa Ginoo; kag tungudnga ginapabaskug sanda ang Ispirito Santonagdogang sanda pa gid.

Si Pedro sa Lida kag sa Jope

32 Karon, si Pedro tana, sigi ananglibot-libot sa iba-ibang logar agud bisitaunanang mga bata ang Dios. Kag nagayantana ra sa mga tomoloo doto sa Lida.33 Doto sa logar nga dato nakita ni Pedroang tao nga anang aran si Eneas. Dianga tao paralitiko kag ara gid kabangonsa anang iringgaan sa sulud walo ka toig.34Makon ni Pedro kanana, “Eneas, ginayadka run ni Ginoong Jesu-Cristo. Gani pag-bangon kag imusun imong iringgaan.” Kagnagbangon ra nga lagi si Eneas. 35 Nakitaang tananngamga pomoloyo sa Lida kag saSaron nga mayad run si Eneas. Kag nagtoosanda ra sa Ginoo.

36 Karon, doto sa Jope may tomoloonga babai nga anang aran si Tabita. (SaGriego anang aran Dorcas nga ang gostongambalun osa.) Dia nga babai doro anangmayad nga mga inimoan kapin pa sa mgamalisud. 37Natabo ra dato nga nagmasakitang babai nga dia kag napatay. Ginponasannanda anang bangkay kag ginsulud sakoarto sa ibabaw. 38Ang Jope bukun ra gidmarayu sa Lida. Gani pagkabati ang mgatomoloo nga si Pedro doto sa Lida, ginsogonanda ang darwa ka tao nga ayanan tanadoto kag pangabayun nga magayan dotosa Jope lagi-lagi. 39 Pagkaabot ang mgaginsogo nga dia doto kay Pedro, lagi-laginagimus ra si Pedro kag nagtabid kananda.Pagabot nanda doto sa Jope gindara tanasa koarto nga ginabutangan ang patay.May mga balo doto nga nagaparanangis.Ginpakita nanda kay Pedro ang mga lam-bong nga ginpamudbud ni Docras ang boitana pa. 40 Pagkatapos, anang ginimo niPedro, pinagoa na sanda tanan sa koarto.Naglood tana dayon kag nagpangamoyo.Pagkatapos nagatobang tana sa bangkaykag magkoon, “Tabita, bangon!” Nagmok-lat si Tabita kag pagkakita na kay Pedronagpongko tana. 41 Kinaputan tana niPedro sa anang alima kag ginboligan ngamagtindug. Pagkatapos gintawagna dayonangmga balo kag ang iba ngamga tomoloodoto kag ginpakita kananda si Tabita ngaboi run. 42Dia nga itabo nabaritaan sa bilognga Jope, kag doro ang nagtoo kay GinoongJesus. 43Maboay-boay pa ra anang tinir niPedro doto sa Jope sa anang balay ni Simonnga manogbulad ang panit.

Binoatan 10:1 178 Binoatan 10:2810

Si Pedro kag si Cornelio1 Doto sa Cesarea may tao nga anang

aran si Cornelio. Dia nga tao isara samga kapitan ang mga soldado nga Romanosa batalion nga ginatawag Batalion Ital-iano. 2 Si Cornelio riliyoso nga tao; tanakag anang bilog nga pamilya nagasimbasa Dios. Doro anang naimo nga bolig samga Judio nga pobri, kag pirmi tana nganagapangamoyo sa Dios. 3 Karon, maysangka adlaw, mga alas tris ang apon,may nagpakita kanana nga angil ang Dios.Masanag gid anang panulung sa angil nganagsulud sa anang balay kag nagtawagkanana. Makon na, “Cornelio!” 4Pagkakitana sa angil ginadlukan tana, kagmakon na,“Ano imong kinanglan?” Makon ang angilkanana, “Ginpamatian angDios imongmgapangamoyo kag nalilipay tana sa imongbolig sa mga malisud. Gani ginadumdumkaw ang Dios. 5 Imong imoon dadi, mag-sogo kaw mga tao sa Jope kag ipasolang siSimon nga ginatawag ra nga Pedro. 6 Dototana nagadayon kay Simon nga manogbu-lad ang panit. Anang balay sa binit angbaybay.” 7 Pagkaalin ang angil nga dato,tinawag ni Cornelio ang darwa sa anangmga sorogoon kag ang isara sa soldadonga anang ginasogo-sogo. Ang soldadonga dato riliyoso ra nga tao. 8 Ginsogidansanda ni Cornelio ang tanan nga natabokag pagkatapos ginsogo na sanda sa Jope.

9 Ang madason nga adlaw mintras na-garapit sanda run sa banwa ang Jope,nagsaka si Pedro sa parawaywayan dotosa borobongan nga tapan agud magpang-amoyo. Nagaingogto gid dato ang adlaw.10 Gingutum si Pedro kag gosto na an-dan nga magkaun. Piro mintras ginapri-parar nanda pa ang pagkaunmay ginpakitakanana ang Dios. 11 Nakita na ang lan-git nga nagbokas kag may nagapaidalumsa logta nga midyo sa oslon nga malapadnga ginatonton sa anang apat ka posod.12 Kag doto sa oslon nga dato nakita naang tanan nga klasi nga mga sapatꞋangmga sapat nga nagaparanaw, ang mga na-gakaramang, kag ang mga nagarulupad.13Kag may limug tana dayon nga nabatiannga nagakoon, “Pedro, pagtindug! Pagyawkag magkaun!” 14Makon ni Pedro, “Ginoo,

indi maimo, tungud nga asta dadi ara akopa gid kakaun ang mga sapat nga pariodan nga sono sa Kasogoan ginabilang ngamarisna.” 15 Makon roman ang limug kayPedro, “Ayaw pagkona nga marisna angbisan ano nga butang nga ginlimpyo ronang Dios.” 16 Dia tatlo gid ka bisis ngaginolit, kag pagkatapos, ang gintonton ngadato ginbatak pabalik sa langit.

17 Mintras ginaisip pa ni Pedro kon anoanang kaologan anang nakita nga dato,nagabot ron ang mga tao nga ginsogo niCornelio. Ay pagkaulam nanda kon diinanang balay ni Simon, nagdiritso sandadoto; kag pagabot nanda sa may poir-taan ang kodal 18 nagpanawag sanda kagnagpamangkot kon may nagadayon dotonga tao nga anang aran si Simon Pe-dro. 19 Nagkoon ang Ispirito Santo kayPedro nga nagapalibug pa kon ano anangkaologan anang nakita, makon na, “Maytatlo ka tao dian nga nagapangita kanimo.20 Sigi, paglosong kag magtabid kananda,kag indi kaw magpangalangan tungud ngaako mismo ang nagsogo kananda.” 21 Ganinaglosong dayon si Pedro kag nagkoon samga tao, “Ako maman ang tao nga in-dong ginapangita. Ano indong kinanglankanakun?” 22Makon nanda, “Kami ginsogodigi ni Kapitan Cornelio. Mayad tana ngakag tao nagasimba sa Dios. Ginataod tanaang tanan nga mga Judio. Anang angilang Dios nagkoon kanana nga agadun kawdoto sa anang balay agud mabatian na konano imong iambal.” 23Ginpasulud sanda niPedro kag doto sanda nagkatorog ang gabinga dato.

Ang madason nga adlaw nagtabid si Pe-dro kananda. May pira ra ka mga to-moloo sa Jope nga nagtawas ra kanana.24 Pagkadason nga adlaw nagabot sandasa Cesarea. Nagapaabot ron da si Corne-lio kananda pati anang mga paryinti kagmasuud nga mga amigo nga anang gin-panawag. 25 Pagabot ni Pedro, ginsolang-solang tana ni Cornelio kag naglood agudsimbaun tana. 26 Piro ginpatindug tana niPedro kagmagkoon, “Pagtindug, ay ako taora lang.” 27Kag padayon andang sogidanunmintras nagasulud sanda sa balay, kag dotosa suludnakita ni Pedronga dorong tao angnagatiripon. 28 Makon ni Pedro kananda,

Binoatan 10:29 179 Binoatan 11:2“Kamomismonakaulamnga kami ngamgaJudio ginabawalan amun riliyon nga mag-bisita okon magpakigkaiban sa mga bukunJudio. Piro ginpasanag kanakun ang Diosnga indi ko dapat kabigun nga marisnaang bisan sino nga tao. 29 Gani pagpasogonindo kanakun nga magayan digi, ara akomagriklamo. Piro dadi gosto ko ngamaula-man kon basi ginpatawag nindo ako.”

30Nagsabat si Cornelio, makon na, “Mgatatlo ron dadi ka adlaw ang nakalubasnga ako nagapangamoyo digi sa balay, kagmidyo toladia ra nga oras dato, mga alastris ang apon. Mintras nagapangamoyoako, golpi lang nga nagpakita kanakun angtao nga may masolaw nga lambong. 31 Kagmakon na dayon kanakun, ‘Cornelio, gin-pamatian ang Dios imong pangamoyo kagginadumdum na imong pagbolig sa mgapobri. 32 Dadi, magsogo kaw mga tao saJope kag ipaabat ang tao nga anang aransi Simon Pedro. Doto tana nagadayon saanang balay ni Simon ngamanogbulad angpanit. Anang balay sa binit gid ang baybay.’33 Gani ginpasogoan ta kaw nga lagi, kagsalamat ay nagabot ka ra. Ta, digi kamitanan sa prisinsya ang Dios agud pamatiankon ano anang ginsogo ang Dios kanimonga isogid kanamun.”

Si Pedro Nagwali sa Balay ni Cornelio34 Gani nagambal si Pedro, makon na,

“Dadi naulaman ko ron nga ang Diosara pinilian. 35 Kon ang tao gali maykaadluk sa Dios kag osto anang ginaimo,bisan ano anang lai batonon tana angDios. 36 Nabatian nindo ra ang Mayadnga Barita nga ginsogid ang Dios kana-mun nga mga Israelita nga ang tao maka-pasagoli run kanana paagi sa pagtoo kayJesu-Cristo. Tana anang Ginoo ang tanan.37-38 Naulaman nindo ra ang mga natabosa bilog nga probinsya ang Judea parti kayJesus nga taga-Nazaret. Kabay nagompisadia sa Galilea pagkatapos nga makawali siJuan parti sa pagbunyag. Gintawan angDios si Jesus ang Ispirito Santo kag gaum.Kag tungud nga kaiban na ang Dios, na-gayan tana sa iba-ibang logar nga nagaimomayad. Kag ginaayad na ra ang tanan ngaginapaantos ang dimonyo. 39 Kami mismomakapamatood sa tanan nga anang gin-pangimo tungud nga nakita namunmismo

anangmga ginpangimo sa Jerusalemkag saibang mga banwa ang mga Judio. Ginpataytana ang mga Judio paagi sa paglansangkanana sa kros. 40 Piro ginbanaw tana angDios sa ikatlo ka adlaw kag ginpakita kana-mun nga tana boi. 41Ara tana pagpakitaanang Dios sa tanan kondi kanamun lang ngaanang ginpili run nga lagi ang ona bilangmga tistigo para ibarita sa iba ang partikanana. Pagkabanaw kanana, nakaibannamun tana nga nagkaun kag naginum.42 Kag ginsogo na kami nga magwali angMayad nga Barita sa mga tao. Ginkonan nakami ra nga pamatodan nga tana mamangid anang ginpili ang Dios nga magingmanogukum sa mga boi kag sa mga nap-atay run. 43 Si Jesu-Cristo maman anangginakoon ang tanan nga mga propita ngaang tanan nga nagatoo kanana patawadunandang mga sala paagi sa anang gaumanang aran.”

Ang Ispirito Santo Nagabot sa mga BukunJudio

44Mintras nagawali pa si Pedro nagkun-sad ang Ispirito Santo sa tanan nga naga-paramati doto. 45 Ang mga tomoloo ngamga Judio nga nagtabid kay Pedro alinsa Jope natingala nga ang Dios nagtaw raang Ispirito Santo sa mga bukun Judio.46Ay nabatian nanda sanda nga nagaambalsa iba-ibang mga ambal kag nagadayawsa Dios. Gani makon ni Pedro, 47 “Dianga mga tao nakabaton ron ang IspiritoSanto nga pario atun nabaton bisan ma-tood nga sanda bukun Judio. Gani ara runadlang para mabunyagan sanda sa tobig.”48 Nagsogo tana dayon nga dia sanda bun-yagan agud ipakita nga sanda kay Jesu-Cristo ron. Pagkatapos dato ginpangabaynanda si Pedro nga magtinir anay pira kaadlaw doto kananda.

11Anang Ginsaysay ni Pedro sa mga Tomoloo

sa Jerusalem1 Karon, nabatian ang mga apostolis kag

mga tomoloo sa Judea nga ang mga bukunJudio nagbaton ra anang ambal ang Dios.2 Gani pagbalik ni Pedro sa Jerusalem, gin-basol tana angmga tomoloo ngamga Judionga nagapati nga ang mga bukun Judio ki-nanglan magpatori anay bago makadapun

Binoatan 11:3 180 Binoatan 11:28kananda. 3Makon nanda kay Pedro, “Ikawkabay Judio, ta basi nagayan kaw doto kagnagkaun pa sa anang balay ang mga bukunJudio nga ara matori?” 4 Gani ginsaysayni Pedro kananda ang tanan nga natabokanana alin sa ompisa.

5 Makon na, “Ang ako nagapangamoyodoto sa siodad ang Jope may ginpakitakanakun ang Dios. May nakita ako ngamidyo sa malapad nga oslon nga naga-paidalum alin sa langit. Dia ginatontonsa anang apat ka pamosod, kag sa akuntupad mismo nagtadung. 6 Ginsulung konga mayad kag nakita ko nga anang suludsari-sari nga klasi ang sapat. May dotongamay apat andang siki, maymgamapir-intas, may mga nagakaramang, kag maymga nagarulupad. 7 Kag may nabatian akonga limug nga nagkoon kanakun, makon,‘Pedro, pagtindug! Pagyaw kag magkaun!’8Piro nagsabat ako nga indi ko datomaimotungud nga ako ara pa gid kakaun ang mgasapat nga toladato nga marisna kag gin-abawal ang Kasogoan. 9Pagkatapos makonroman ang limug alin sa langit, ‘Ayawpagkona nga marisna ang mga butang ngaginakoon ang Dios nga limpyo.’ 10Tatlo gidka bisis dia natabo, kag pagkatapos datoginbatak ruman ang mga butang nga datosa langit. 11 Sa oras ra gid nga dato maytatlo ka tao alin sa Cesarea nga nagabotdoto sa balay nga akun ginadayonan. Angmga tao nga dato ginsogo doto agud pan-gitaun ako. 12 Ang Ispirito Santo nagkoonkanakun nga indi ako magpangalangannga magtabid kananda. Ang anum ngadia nga atun mga kabogto kay Cristo ngataga-Jope kaiban ko mismo pagayan kodoto sa anang balay ni Cornelio sa Ce-sarea. 13 Pagabot namun doto ginsogidankami ni Cornelio nga may nakita tana ngaangil doto sa sulud anang balay. Nagkoonkono ang angil kanana nga magsogo tanamga tao nga ipasolang doto sa Jope siSimon nga kon tawagun Pedro. 14 Isogidna kanana kon paiwan tana malowas patianang pamilya. 15Pagkaambal dato ni Cor-nelio, nagompisa ako gani nga magambalkananda, kag mintras nagaambal ako panagabot ang Ispirito Santo kananda parioanang pagabot kanatun ang ona. 16 Kagnadumduman ko dayon anang koon ni Gi-

noong Jesus: ‘Ginbunyagan ni Juan angmga tao sa tobig, piro kamo bunyagan saIspirito Santo.’ 17 Gani ang natabo ngadato nagapamatood nga anang gintaw angDios kanatun nga mga Judio pagtoo ta kayGinoong Jesu-Cristo gintaw na ra sa mgabukun Judio. Ta kon maman dato ananggosto ang Dios, sino ako nga magkontra saanang gosto?” 18 Pagkabati dato ang mgatomoloo nga Judio, ara sanda run magsaribasol kay Pedro, kondi nagdayaw sanda saDios. Makon nanda, “Kon toladato, angmga bukun Judio gali ginapainulsul ra angDios sa andang mga sala agud makabatonsanda ra kaboi nga ara kataposan.”

Ang mga Tomoloo sa Antioquia19 Alin ang pagpatay kay Esteban na-

grarapta ang mga tomoloo tungud sapagingabot kananda. Ang iba kanandanagarabot sa logar ang Fenicia, sa islaang Cipre, kag pati sa banwa ang Antio-quia. Ginsogidnanda angMayadngaBaritamiski sa diin sanda makaayan, garing samga Judio lang. 20 Piro ang iba nga mgatomoloo nga taga-Cipre kag taga-Cirenenagayan ra sa Antioquia kag pati ang mgabukun Judio ginasogidan nanda angMayadnga Barita parti kay Ginoong Jesu-Cristo.21 Ginboligan sanda ang Ginoo, kag doroang nagtoo kag nagliso sa Ginoo.

22 Ang natabo nga dia nabaritaan angmga tomoloo sa Jerusalem, gani gin-padara nanda si Bernabe doto sa Antioquia.23 Pagabot na doto nalipay tana ay nakitana nga ginkaloyan gidmatood angDios angmga tao doto. Kag ginlaygayan na sandanga magpakatutum kag magpakarigun saandang pagtoo sa Ginoo. 24 Si Bernabenga dia mayad nga tao, ginagauman angIspirito Santo, kag ugut anang pagtoo saDios. Gani doro doto ang nagtoo sa Ginoo.

25 Nagayan dayon si Bernabe sa Tarsoagud pangitaun si Saulo. 26 Pagkakita nakanana gindara na pabalik sa Antioquia.Sangka toig sanda gid nga naging kaibanang mga tomoloo doto kag dorong taoandang gintodloan. Angmga tomoloo dotosa Antioquia maman ang ona nga gintawagnga mga Kristiano.

27 Ang mga adlaw nga dato may mgapropita doto sa Jerusalem nga nagayan saAntioquia. 28 Ang isara kananda anang

Binoatan 11:29 181 Binoatan 12:19aran si Agabo. Nagtindug tana kag paagisa anang gaum ang Ispirito Santo nagtagnatana nga may tiggurutum nga magaabotsa bilog nga kalibotan. (Ang tiggurutumnga dato natabo matood sa tyimpo nga siClaudio ang Impirador sa Roma.) 29 Ganianang ginimoangmga tomoloodoto saAn-tioquia, nagkarasogot sanda nga kada isarakananda mapadara bolig sa andang mgakabogto kay Cristo nga doto sa Judea sonosa andang masarangan. 30 Kag ginpadarananda dia kay Bernabe kag kay Saulo aguditaw sa mga maulam-ulam nga nagado-mara sa mga tomoloo doto sa Jerusalem.

12Giningabot ni Herodes ang mga Tomoloo

1 Sa mga tyimpo nga dato ginompisaaningabot ni Aring Herodes ang pira ka mgatomoloo kay Cristo. 2 Ginpapatay na siSantiago nga anang kabogto ni Juan paagisa ispada. 3 Pagkakita na nga nalipay angmga Judio tungud sa anang ginimo ngadato, ginpadakupna ra si Pedro. Dia nataboang nagapista ang mga Judio ang Pista angTinapay nga ara Pampaabok. 4 Ginpasuludna si Pedro sa prisoan kag ginpagoardyaansa apat ka gropo nga mga soldado nga tag-apat. Sono sa anang plano ni Herodes,anang bista ni Pedro imoon na sa poblikopagkatapos ang Pista anang Paglubas angAngil. 5 Gani ginpabantayan na lang samga soldado si Pedro doto sa prisoan. Piroang mga tomoloo tana padayon andangmaugut nga pagpangamoyo sa Dios parakanana.

Ginpagoa si Pedro sa Prisoan6 Ang gabi nga bago bistaun anang kaso

ni Pedro, nagakatorog tana nga ginakadi-naan darwa ka kadina sa tunga ang darwaka soldado. Maymga goardya pa nga naga-bantay sa poirtaan ang prisoan. 7 Karon,golpi lang nga nagsanag sa sulud angprisoan kag may nagpakita doto nga angilnga ginsogo ang Ginoo. Gintapik na anangkilid ni Pedro agud pokawon, kag makonna dayon “Dali! Pagbangon!” Kag nagka-raukas ang mga kadina nga nagabugkus saanang alima. 8 Makon ra ang angil, “Sok-sokan imong akus kag imong sandalyas.”Kag ginsonod ra dato ni Pedro. Pagkataposmakon dayon ang angil kanana, “Soksokan

imong inogpangalikupkup kag magsonodkanakun.” 9 Kag nagsonod tana sa angilpagoa sa prisoan. Ara kaulam si Pedro konmatood ang nagakaratabo. Anang pagsarigtana taginup lang dato. 10 Ginlubasannanda ang primiro kag ang ikarwa ngamga goardya. Pagabot nanda sa salsalunnga poirtaan nga nagaatobang sa siodad,ang poirtaan nagabri lang ang ana. Kagnaggoa sanda dayon. Pagkalampas nandasa sangka kalyi golpi tana lang nga gin-bayaan ang angil. 11 Bago na pa naulamannga bukun gali taginup ang natabo kanana.Makon na, “Matood ra gid nga ginpadaraang Ginoo anang angil kag ginloas na akokay Herodes kag sa tanan anang ginalau-man ang mga Judio nga matabo kanakun.”

12 Pagkaulam na nga tana libri run, na-gayan tana doto sa anang balay ni Marianga nanay ni Juan Marcos. Dorong tao angnagtiripon doto kag nagaparangamoyo.13 Nagpanoktok si Pedro sa poirtaan sagoa, kag naggoa ang sorogoon nga si Rodaagud sulungun kon sino ang nagapanok-tok. 14 Nakilala na anang limug ni Pedrokag sa anang kalipay sa baylo nga abrianna ang poirtaan, domalagan tana pasuludagud sogidan anang mga kaiban nga siPedro doto sa goa. 15 Makon nanda kayRoda, “Nagomang ka run sigoro!” Piroginapirit ni Roda nga doto gani si Pedro.Gani makon nanda, “Basi kon anang angilni Pedro dato.” 16 Si Pedro tana sigi para gid anang panoktok. Gani ang ori gin-bokasan nanda ang poirtaan kag aros indisanda makapati tungud nga si Pedro ra gidgani. 17 Ginsinyasan sanda ni Pedro ngamagipus, kag ginsaysay na dayon kanandakon paiwan tana ginpagoa ang Ginoo saprisoan. Kag ginkonan na sanda nga sogi-dan nanda si Santiago kag ang iba pa ngamga tomoloo. Pagkatapos dato naggoatana kag nagayan sa ibang logar.

18Pagkasanag nagkagolo nga mayad angmga goardya ay ara run si Pedro kag arasanda kaulam kon ano ang natabo kanana.19Nagsogo si Herodes nga pangitaun tana,piro ara nanda gid makita. Gani ginpaim-bistigar na ang mga goardya kag ginpap-atay na dayon. Pagkatapos dato nagalin siHerodes sa Judea. Nagayan tana sa Cesareakag doto nagtinir.

Binoatan 12:20 182 Binoatan 13:16Anang Pagkapatay ni Herodes

20 Karon, si Herodes nga dia, doro gidanang kasilag sa mga tao sa Tiro kagSidon. Piro ang mga taga-Tiro kag taga-Sidon nagabuul andang pagkaun sa anangbanwa ang ari, gani nagkarasogot sandanga magpakigosay sa ari. Primiro gi-namigo nanda anay si Blasto agud boligansanda, ay tana maman anang ginasariganang ari sa palasyo. Pagkatapos, nagayansanda dayon sa ari agud magpakigkitakanana. 21 Pagabot ang adlaw nga siHerodes magapakigkita run sa mga taga-Tiro kag taga-Sidon, ginsoksok na ananglambong nga para sa ari kag nagpongkotana dayon sa anang trono kag magdisko-rso. 22 Nagsiringgit ang mga tao, makonnanda, “Bukun tao angnagaambal nga dan,kondi dios!” 23 Kag dato ra nga lagi gin-silotan tana anang angil ang Ginoo, tungudnga ara na pagtawan ang padungug sa Dios.Ginolod tana kag napatay dayon.

24 Gani anang ambal ang Dios padayonnga naglapnag kag nagdoro pa gid angmgatomoloo.

25 Karon, si Bernabe kag si Saulo tana,pagkaatud nanda anang bolig ang mga to-moloo sa mga tomoloo doto sa Jerusalem,nagbalik sanda sa Antioquia. Gindarananda ra si Juan Marcos.

13Si Bernabe kag si Saulo Ginsogo ang Ispirito

Santo1Doto sa Antioquiamaymga propita kag

mga manogtodlo nga kabilang sa mga to-moloo kay Cristo. Ang iba kananda si Bern-abe, si Simeon nga ginatawag nga Nigro, siLucio nga taga-Cirene, si Manaen nga nag-baul kaiban ni Herodes nga Gobirnador,kag si Saulo. 2 Mintras nagapoasa sandakag nagasimba sa Ginoo, nagkoon kanandaang Ispirito Santo, makon, “Pabulagannindo si Bernabe kag si Saulo ay ako mayipaimo nga obra kananda.” 3 Pagkataposandang poasa kag pagpangamoyo, gin-tongtongan nanda si Bernabe kag si Sauloandang alima kag ginpapanaw dayon.

Si Bernabe kag si Saulo sa Cipre4 Gani nagpa-Seleucia si Bernabe kag si

Saulo nga ginpadara ang Ispirito Santo.Kag alin doto nagsakay sanda paayan sa

isla ang Cipre. 5 Pagabot nanda doto sabanwa ang Salamina ginwali nanda anangambal ang Dios sa anang mga simbaan angmga Judio. Kaiban nanda ra si Juan Mar-cos nga mabolig kananda sa andang obra.6 Gintaris-taris nanda ang bilog nga islaasta nakaabot sanda sa banwa ang Pafos saloyong baybay. May nakita sanda doto ngamadyikiro nga si Bar-Jesus. Judio tana, kagnagapakono-kono nga tana propita ngaginsogo ang Dios. 7 Amigo tana ni SergioPaulo nga gobirnador ang isla nga dato. SiSergio Paulo nga dia maaram nga tao. Gin-patawag na si Bernabe kag si Saulo tungudnga gosto na nga magpamati anang ambalang Dios. 8 Garing ginpamalabagan sandaang madyikiro nga si Elimas. (Mamandia anang aran ni Bar-Jesus sa ambal ngaGriego.) Ginimoratan na gid nga ipalikawang gobirnador agud indi tana magtoo kayJesus. 9 Piro si Saulo nga ginatawag ranga Pablo gingauman ang Ispirito Santo.Ginsulung na nga mayad si Elimas kagmagkoon, 10 “Bata kaw ni Satanas! Kaawaykaw ang tanan nga mayad! Poros pandayakag panloko imong ginaimo. Ginabaliskadmo pirmi ang mga kamatoodan nga alin saGinoo. 11 Dadi sisilotan na ikaw. Mabobo-lag kaw kag indi gid makakita sa sulud angpira ka adlaw.” Lagi-lagi nagdulum anangpanulung ni Elimas kag nabolag tana. Nag-pangapkap tana run lang nga nagasagiapang maagobay kanana. 12 Pagkakita anggobirnador sa natabo kay Elimas nagtootana, ay natingala tana nga mayad sa mgapanodlo parti sa Ginoo.

Sa Antioquia nga sa Pisidia13 Pagalin nanday Pablo sa Pafos,

nagsakay sanda sa sakayan nga pa Pergasa probinsya ang Panfilia. Pagabot nandadoto ginbayaan sanda ni Juan Marcos.Nagbalik tana sa Jerusalem. 14 SandayPablo tana nagdiritso sa Antioquia nga saprobinsya ang Pisidia. Pagabot ang Adlawnga Inogpaway nagayan sanda sa anangsimbaan ang mga Judio kag nagpongkodoto. 15 May nagbasa sa anang Kasogoanni Moises kag sa anang mga ginsolat angmga propita. Pagkatapos may ginsogoang mga opisyalis nga konon sanday Pablokon may inogambal sanda nga makaboligsa mga tao. 16 Gani nagtindug si Pablo

Binoatan 13:17 183 Binoatan 13:38-39kag ginsinyasan na ang mga tao ngamagpamati kanana. Makon na,

“Mga kapario ko nga mga Israelita, kagkamo nga bukun Israelita piro nagasimbara sa Dios, pamatii nindo ako! 17 Ang Diosnga ginasimba ang mga Israelita mamanang nagpili atunmga kaolang-olangan, kagginpadoro na sanda mintras doto sandapa nagaoli sa Egipto. Kag paagi sa ananggaum ginboligan na sanda agud makaalinsa Egipto. 18 Sa sulud 40 ka toig ang sandadoto ron sa logar nga ara ginaolii angtao ginagoanta lang gid ang Dios andangkasotil. 19 Pagkatapos, ginpamirdi na angpito ka nasyon sa Canaan, kag gintaw nadayon ang mga logar nga dato sa atun mgakaolang-olangan. 20 Dia tanan ginimo angDios sa sulud 450 anyos.

“Pagkatapos gintawan na sanda mgamanogosgar agud magdomara kanandaasta sa anang tyimpo ni Samuel nga pro-pita. 21Ang ori nagpangayo sanda ari, ganigintaw ang Dios si Saulo nga bata ni Cis kagisara sa anang kaapo-apoan ni Benjamin.Nagari si Saulo kananda sa sulud 40 katoig. 22 Pagkatapos nga paalinun ang Diossi Saulo bilang ari, si David ruman anangginpaari kananda. Kon parti kay Davidmaman dia anang koon ang Dios, ‘Nagos-toan ko si David nga bata ni Jesse. Tanaang magatoman ang tanan nga akun isogokanana.’ ” 23Makon pa ni Pablo sa mga tao,“Kag digi sa anang kaliwat ni David nagalinsi Jesus nga maman ang Manlolowas ngaginpangako ang Dios sa Israel. 24 Bagomagompisa todlo si Jesus, nagwali run ngalagi si Juan sa tanan nga mga Israelitangamaginulsul sanda andangmga sala kagmagparabunyag. 25 Kag datong matataposron ni Juan anang obra, makon na sa mgatao, ‘Sigoro indong kaisip ako ron indongginapaabot. Bukun ako. Ako ginpaonalang. Tana masonod dayon kag miski mag-ing anang sorogoon lang indi ako poidi.’ ”

26Makon dayon ni Pablo, “Mga kabogto,kamo nga mga kaliwat ni Abraham kagkamo ngamga bukun Judio piro nagasimbara sa Dios, kita maman anang ginpadaraanang Dios ang Mayad nga dia nga Baritaparti sa kalowasan. 27 Piro ang mga Judionga nagaoroli sa Jerusalem pati andang

mga manogdomara ara nagkilala nga si Je-sus maman ang Manlolowas. Ara sanda rakaintindi anang ginambal ang mga propitanga ginabasa nanda kada Adlaw nga Inog-paway sa andang mga simbaan; piro sandarun damismo ang nakaimo anangmga gin-tagna ang mga propita pagkondinar nandakay Jesus nga patayun. 28 Bisan ara sandamarigun nga ibidinsya agud patayun tana,ginpangayo nanda pa gid kay Pilato ngaipapatay si Jesus. 29 Kag pagkatapos nganaimo nanda run ang tanan nga ginambalsa Kasolatan nga matatabo kanana, gin-tangtang nanda tana dayon sa kros kagginbutang sa rulubungan. 30Piro ginbanawtana ang Dios alin sa mga minatay. 31 Kagsa sulud doro nga mga adlaw kon kapira-pira tana lang nagpakita sa mga tao nganagtarabid kanana anangpagalin saGalileanga nagaayan sa Jerusalem. Ang mga taongadatomaman run angnagapanogid dadisamga Israelita parti kay Jesus. 32Kag kamidadi digi ra agud sogidan kamo ang mayadnga barita nga ginpangako ang Dios saatunmga kaolang-olangan, 33nganatomanna run kanatun nga andang mga kaapo-apoan. Kag ginimo na dia pagbanaw nakay Jesus. Toladia ra gid ang nakabutangsa ikarwa nga Salmo. Makon doto,‘Ikaw akun Bata kag dadi ipakita ko nga ako

imong Tatay.’34 Ay ginpangako ra nga lagi ang Dios ngatana banawon na kag anang lawas indimaronot tungud nga makon na ra,‘Ang mga pangako nga akun ginpangako

kay David imoon ko kanindo.’35Gani makon doto sa isara pa nga Salmo,‘Indi kaw magtogot nga maronot anang

lawas imong matutum nga soro-goon.’

36 Karon, bukun si David anang ginakoonnga dato, tungud nga pagkatapos anangpagsirbi ni David sa mga tao sono sa anangginapaimo ang Dios kanana, napatay tanakag ginlubung sa kilid ang ginlubungananang mga kaolang-olangan kag ananglawas naronot. 37 Piro si Jesus tana ngaginbanaw ang Dios alin samgaminatay aragidmaronot. 38-39Gani mga kabogto, dapatnindo nga maulaman nga paagi kay Jesusginasogid namun kanindo ang barita ngakita mapapatawad ang Dios sa atun mga

Binoatan 13:40 184 Binoatan 14:7sala; ang bisan sino nga nagatoo kay Jesusginabilang ang Dios nga matarung. Diaindi maimo paagi sa pagsonod sa Kasogoanni Moises. 40 Gani magandam kamo agudindi matabo kanindo anang koon ang mgapropita. Makon nanda,41 ‘Kamo nga masyado magtoyatoya,Matitingala kamo nga mayad sa akun

imoon.Magakarapatay kamo lang tungudngamay

imoon ako sa indong tyimpo ngaindi kamo gid magpati bisan maymagsaysay kanindo.’ ”

42 Karon, datong nagagoa run si Pablokag si Bernabe sa simbaan, ginkonan sandaang mga tao nga magbalik sa madasonnga Adlaw nga Inogpaway agud sogidansanda pa gid parti sa mga butang nga dato.43 Pagburulag ang mga tao, doro nga mgaJudio kag mga bukun Judio nga nadarasa riliyon ang mga Judio ang nagsonodkay Pablo kag kay Bernabe. Ginambalansanda nanday Pablo kag ginlaygayan ngamagpadayon sanda sarig sa anang kalooyang Dios.

44 Pagabot ang nagdason nga Adlaw ngaInogpaway aros ang tanan nga mga po-moloyo sa Antioquia nagtipon doto sa sim-baan ang mga Judio agud pamatian anangambal ang Ginoo. 45 Pagkakita ang mgaJudio sa doro nga mga tao nga nagtaram-bong, naakig sanda ngamayad kag ginkon-tra nanda anang mga ginpangambal niPablo kag gininsolto nanda tana pa. 46 Piromas nagisug pa gid gani si Pablo kag siBernabe. Makon nanda sa mga Judio, “Ki-nanglan gid nga iwali anay kanindo ngamga Judio anang ambal ang Dios. Pirotungud nga ginasikway nindo nagapakilalalang nga kamo indi bagay nga tawan kaboinga ara kataposan. Gani alin dadi, sa mgabukun Judio kami run mawali ang Mayadnga Barita. 47 Tungud nga maman diaanang sogo ang Ginoo kanamun ay maynasolat nga nagakoon:‘Ginimo ko ikaw nga solo nga magataw

kasanag sa mga bukun Judio, agudpaagi kanimo ang kalowasan ma-palapnag sa bilog nga kalibotan.’ ”

48 Pagkabati dato ang mga bukun Ju-dio nalipay sanda kag nagdayaw sanda saanang ambal ang Ginoo. Kag ang tanan nga

mgaginpili para sa kaboi nga ara kataposannaging tomoloo.

49 Gani naglapnag anang ambal ang Gi-noo sa logar nga dato. 50Garing ginsolsolanang mga Judio ang mga nagadomara sasiodad pati ang mga riliyoso kag ginaki-lala nga mga babai nga kontraun sandayPablo. Gani giningabot nanda si Pablokag si Bernabe kag ginpalayas nanda saandang logar nga dato. 51 Anang ginimoni Pablo kag ni Bernabe, gintapokan nandaang yabok andang mga siki bilang tandanga ara sanda run sarabatun kon silotanang Dios ang mga tao doto. Kag nagayansanda dayon sa Iconio. 52 Doto tana saAntioquia ang mga nagasonod kay Jesusnga nagkarabilin ginagauman ang IspiritoSanto, kag malipayun sanda gid.

14Sa Iconio

1 Ang natabo sa Iconio pario ra angnatabo sa Antioquia: si Pablo kag si Bern-abe nagayan sa anang simbaan ang mgaJudio kag tungud sa andang pagwali doronga mga Judio kag mga bukun Judio angnagtoo kay Jesus. 2 Piro ang mga Judio ngaara nagtoo, ginpalain nanda anang buutang mga bukun Judio sa mga tomoloo, kagginsolsolan nanda pa nga kontraun sanda.3 Maboay ra anang tinir doto ni Pablokag ni Bernabe. Kag ara sanda ginaadlukimagambal parti sa Ginoo. Ginpakita angGinoo nga matood andang ginatodlo partisa anang kalooy, ay gintawan na sandagaum nga magimo mga milagro kag mgakatiringalaan. 4 Gani, ang mga tao doto sasiodadnga dato natunga; ang iba nagkampisa mga Judio nga ara nagatoo, kag ang ibatana nagkampi sa mga apostolis.

5 Karon, ang mga Judio kag andang mgamanogdomara, pati ang mga bukun Judio,nagplano nga sakitun nanda kag pasilunang mga apostolis. 6 Pagkaulam ang mgaapostolis nga toladato ang plano kanandanagpalagyaw sanda sa Listra kag sa Derbe,nga mga siodad nga sakup ang Licaonia,kag sa palibot nga logar. 7 Kag ginwalinanda doto ang Mayad nga Barita.

Sa Listra

Binoatan 14:8 185 Binoatan 14:288 Doto sa Listra may sangka tao nga indi

kapanaw ay lopog tana alin pa anang pagk-abata. 9 Mintras nagapongko tana dotonagpamati tana sa anang mga ginaambalni Pablo. Ginsulung tana nga mayad niPablo kag nakita na nga may pagtoo tananga ang Ginoo makaayad kanana. 10 Ganisa mabaskug nga limug makon ni Pablokanana, “Pagtindug tadlung!” Naggolpi ratindug ang tao nga dato kag nagpanaw-panaw. 11 Pagkakita ang mga tao sa anangginimo ni Pablo, nagsiringgit sanda sa Li-caonia nga ambal, makon nanda, “Angmga dios nagpapario sa tao kag naglosongdigi kanatun!” 12 Gintawag nanda si Bern-abe nga andang dios nga si Zeus, kag siPablo tana andang dios nga si Hermes tun-gud nga tana maman ang manogambal.13 Anang timplo andang dios nga si Zeusmarapit lang sa goa ang siodad. Ganianang pari ni Zeus nagdara mga baka ngamay kolintas nga bolak doto sa poirtaanang siodad. Gosto na kag gosto ra angmga tao nga ialad dato sa mga aposto-lis. 14 Pagkaulam ni Bernabe kag ni Pablokon ano andang toyo nga imoon, ginisinanda andang mga lambong tungud ngapara kananda marimo gid anang ginaimoang mga tao. Nagdalagan sanda sa tungaang mga tao kag nagsinggit nga nagakoon,15 “Mga amigo, basi maalad kamo kana-mun? Kami mga tao ra lang nga pariokanindo. Ginawali namun kanindo angMayad nga Barita agud bayaan nindo ronang mga ara polos nga dia nga mga butangkag magparapit sa Dios nga boi. Tanamaman ang nagimo ang langit, ang logta,ang dagat, kag ang tanan nga mga butangsa mga logar nga dia. 16 Ang ona gin-pabayanan lang ang Dios ang mga tao ngasonodon andang gosto. 17Piro sa tanan ngaoras ginapakilala ang Dios anang kaogalin-gun samga taopaagi sa anangmgaginaimonga mayad. Ginatawan na kamo oran kagmga patubas pagabot ang tigarani; abondanga pagkaun anang ginataw kanindo agudmalipay kamo.” 18 Piro bisan toladatoanang ginaambal ang mga apostolis, nal-isudan sanda pa ra gidmagpigar samga taongamagpatay andangmga baka agud ialadkananda.

19 Karon, may nagabot nga mga Judio

nga alin sa Antioquia nga sa Pisidia kagsa Iconio. Ginkombinsi nanda ang mgatao nga magkampi kananda. Ginboroligannanda pasil si Pablo kag gingoyod dayonsa goa ang banwa, ay andang pagsarigpatay tana run. 20 Piro pagtiripon ang mgatomoloo doto sa anang palibot, nagbangontana kag magbalik sa banwa. Ang madasonnga adlaw nagayan sanda nga darwa niBernabe sa Derbe.

Andang Pagbalik sa Antioquia nga sa Siria21 Ginwali ni Pablo kag ni Bernabe ang

Mayad nga Barita doto sa Derbe kag doroandang nadara nga maging somolonod niJesu-Cristo. Pagkatapos nagbalik sandaruman sa Listra, sa Iconio, kag sa Antioquianga sa Pisidia. 22 Ginparigun nanda angmga tomoloo kag ginlaygayan nga mag-padayon gid sa andang pagtoo. Makonnanda pa sa mga tomoloo, “Doro nga mgakalisud atun kinanglan nga maagian anaybago kitamakasulud sa anang ginarian angDios.” 23 Sa kada logar nga may mga to-moloo nga nagatiripon, nagpili sanda mgamaulam-ulam nga magadomara kananda.Nagpoasa sanda kag nagpangamoyo parasa mga napili kag gintogyan nanda dayonsa Ginoo nga andang ginatooan.

24Pagkatapos nagagi sanda sa mga logarnga sakup ang probinsya ang Pisidia kagnagabot sanda sa Panfilia. 25Nagwali sandadoto sa Perga kag naglusub sanda dayon saAtalia. 26Alin doto nagsakay sanda pabaliksa Antioquia. Maman dia ang logar ngaandang ginalinan, kag digi ra sanda gin-pangamoyo ang mga tomoloo nga kaloyansanda ra gid ang Dios sa andang irimoonnga dadi natapos nanda run.

27 Pagabot ni Pablo kag ni Bernabe saAntioquia gintipon nanda ang tanan ngamga tomoloo kag ginsogid nanda dayonang tanannga anang ginimo angDios paagikananda, kag kon paiwan nga ang Diosnagtaw kaigayonan agud makatoo ra angmga bukun Judio. 28 Kag maboay anangtinir ni Pablo kag ni Bernabe doto sa mgatomoloo sa Antioquia.

15Ang Miting sa Jerusalem

Binoatan 15:1 186 Binoatan 15:211 Karon, may mga tao alin sa probin-

sya ang Judea nga nagarayan sa Antio-quia kag nagtodlo sa mga tomoloo dotonga sanda nga mga bukun Judio indi konomalowas kon indi sanda magpatori sonosa ginatodlo anang Kasogoan ni Moises.2 Piro ginkontra sanda nga mayad ni Pablokag ni Bernabe kag naging mainit andangpagdiriskosyon. Gani nagkarasogot angmga tomoloo doto nga si Pablo kag si Bern-abe kag ang iba pa nga mga tomoloo saAntioquia magarayan sa Jerusalem agudmagpakigkita sa mga apostolis kag sa mgamaulam-ulam doto parti sa butang nga dia.

3 Kag ginpapanaw nanda dayon sandayPablo. Mintras nagaagi sanda sa Feniciakag sa Samaria, ginabarita nanda sa mgatomoloo doto nga may mga bukun Judionga nagtoo ron da kay Cristo. Kag pagka-bati nanda dato, nalipay sanda nga mayad.4Pagabot nandayPablo sa Jerusalemginba-ton sanda angmga apostolis, mgamaulam-ulam, kag tanan nga mga tomoloo doto.Kag ginsaysay nanday Pablo ang tanan ngaginimo ang Dios paagi kananda. 5 Karon,may mga tomoloo doto nga mga mimbroanang gropo ang mga Pariseo. Nagtindugsanda kagmagkoon, “Kinanglan toriun angmga bukun Judio kag konon sanda ngamagtoman sa Kasogoan ni Moises.”

6 Gani nagmiting ang mga apostoliskag ang mga maulam-ulam agud ambalanang butang nga dato. 7 Malawig andangdiriskosyon. Ang ori nagtindug si Pedrokag nagkoon, “Mga kabogto, naulamannindo ra nga ako ginpili ang Dios alinkanindo ang ona pa agud itodlo ko angMayadngaBarita samgabukun Judio, agudmakabati sanda ra kagmagtoo. 8Naulamanang Dios kon ano ang sa tagiposoon angmga tao. Kag ginpakita na nga ginabatonna ra ang mga bukun Judio tungud ngagintaw na ra ang Ispirito Santo kanandapario anang ginimo kanatun ang ona. 9 Sapanulung ang Dios, kita nga mga Judio kagsanda nga bukun Judio pario lang. Ay gin-limpyoan na ra andang mga tagiposoon saandangmga sala tungud nga nagtoo sanda.10 Ta basi ginapaugut nindo ang Dios? Basigosto nindo nga pasonodon atun kaparionga mga tomoloo ang mga soronodon ngabisan gani atun mga kaolang-olangan pati

kita ara ra kasonod? 11 Kabay nagapatikita nga anang kalowasan ang mga bukunJudio pario ra ang kanatun nga mga Judio.Malowas sanda ra paagi lang gid sa anangkalooy ni Ginoong Jesu-Cristo.”

12 Pagkabati nanda dato nagiripus sandatanan. Kag ginpamatian nanda dayonanang ginsaysay ni Bernabe kag ni Pabloparti sa mga katiringalaan kag mga mila-gro nga ginimo ang Dios sa mga bukunJudio paagi kananda. 13 Pagkatapos nandaambal, si Santiago ruman ang nagambal.Makon na, “Mga kabogto, pamatii nindoako. 14 Ginsaysay kanatun ni Simon Pedroang primiro nga pagtawag ang Dios sa mgabukun Judio agud may mga tao ra nga alinkananda nga maging ana. 15 Kag dia sonora sa anang mga ginsolat ang mga propitaang ona, ay makon sa Kasolatan,16 ‘Pagkatapos dia magabalik ako,Kag patindugun ko roman anang ginarian

ni David nga nagbagsak.Pabangonon ko roman sa anang

pagkarompag,17 Agud ang ibang mga tao makapangita

kanakun, ang tanan nga bukun Ju-dio nga akun gintawag nga magingakun.

18 Maman dia anang koon ang Ginoo, kagmaboay na run dia ginpaulam.’ ”

19 “Gani,” makon ni Santiago, “kon sakanakun indi ta run pagpabudlayan angmga bukun Judio nga nagtoo sa Dios.20 Atun imoon, solatan ta sanda nga indimagkaun ang mga pagkaun nga ginalad samga ribolto tungud nga marimo dato saatun panulung. Konon ta sanda ra ngadapat indi sanda magolid sa bukun an-dang asawa. Indi sanda ra dapat magkaunang dogo okon anang karni ang sapat ngaanang dogo ara kagoa. 21 Maman langdia anang mga sogo ni Moises nga dapatsonodon nanda agud indi marimoan angmga Judio kananda, tungud nga alin pa angona ginabasa ang mga Judio kada Adlawnga Inogpaway sa andang mga simbaanang nasolat nga Kasogoan nga ginsala niMoises. Kag dia ginatodlo nanda sa kadabanwa.”

Ang Solat Para sa mga Bukun Judio ngaNagtoo kay Cristo

Binoatan 15:22 187 Binoatan 16:422 Kag nagkarasogot dayon ang mga

apostolis kag ang mga maulam-ulam kagang tananngamga tomoloodotonga sandamapili mga lalaki sa andang gropo nga an-dang patawasun kay Pablo kag kay Bernabesa Antioquia. Si Judas nga kon tawagunBarsabas kag si Silas maman andang napili.Dia nga mga tao ginataod ang mga to-moloo. 23Ang solat nga ginpadara kanandanagakoon:

“Kami nga mga apostolis kag mgamaulam-ulam digi nga indong mgakabogto kay Cristo nagapangomostakanindo nga mga bukun Judio nga dian saAntioquia, Siria, kag Cilicia. 24 Nakabatikami nga may mga tao nga alin digikanamun nga nagayan dian kanindo kaggingolo nanda indong mga isip tungudsa andang mga gintodlo dian. Ara kaminagsogo kananda nga magayan dian kagmagtodlo toladato. 25 Gani pagkabatinamun dato nagtiripon kami digi kagnagkarasogot kami nga magpili ang mgatao nga amun ipadara dian agud isaysaykanindo amun ginkasogtanan. Kaibansanda ni Pablo kag ni Bernabe nga atunmga pinalangga nga mga kabogto kayCristo. 26 Si Bernabe nga dia kag si Pablonagtaya andang kaboi sa pagsirbi sa atunGinoong Jesu-Cristo. 27 Si Judas kag si Silasnga amun ginapadara kanindo magasogidra ang parti sa mga butang nga nasambitdigi sa amun solat nga dia. 28Nagkarasogotkami sono sa toytoy ang Ispirito Santonga indi run pagdogangan indong mgasoronodon loas sa mga masonod ngakinanglan gid nga tomanun nindo. 29 Indikamo magkaun ang mga pagkaun ngaginalad samga ribolto; indi kamomagkaunang dogo kag mga karni nga anang dogoara kagoa; kag indi kamomagolid sa bukunindong asawa. Mayad kon likawan nindoang mga butang nga dia. Asta digi runlang.”

30Kag nagpanaw dayon ang mga tao ngaandang ginpadara. Pagabot nanda doto saAntioquia gintipon nanda ang tanan ngamga tomoloo kag gintaw nanda dayon angsolat. 31 Pagkabasa ang mga tomoloo samga pagpabaskug kananda, nalipay sandangamayad. 32 Si Judas kag si Silas mga pro-pita ra, kag doro andang mga gintodlo sa

mga tomoloo agud pabaskugun sanda kagparigunun pa gid andang pagtoo. 33 Maymga pira ra ka adlaw andang tinir doto.Pagkatapos nagbalik sanda sa Jerusalem samga nagpadara kananda. Piro bago sandamagpanaw ginpangamoyo sanda ang mgatomoloo nga maging mayad ra gid andangpagparanawon. 34 [Piro si Silas tana nag-disisyon nga magpasala doto.] 35Maboay-boay ra anang tinir ni Pablo kag ni Bernabedoto sa Antioquia. Doro andang kaiban nganagpanodlo kag nagwali anang ambal angGinoo.

Nagbulagan si Pablo kag si Bernabe36 Ang ori makon ni Pablo kay Bernabe,

“Ta, mabalik kita sa tanan nga mga banwanga atun ginwalian anang ambal ang Gi-noo kag bistaan ta ang mga tomoloo agudmaulaman ta kon paiwan andang kaim-tangan.” 37 Kompormi si Bernabe pirogosto na nga daraun si Juan nga ginatawagnga Marcos. 38 Si Pablo tana indi maliagtungud nga ang ona naging kaiban nandasi Marcos nga dia, garing ang ori ara tanarun nagbolig kananda kondi ginbayaan nasanda doto sa Panfilia. 39 Naginit andangdiskosyon, gani nagbulagan sanda. Gin-dara ni Bernabe si Marcos kag nagsakaysanda sa sakayan nga pa-Cipre. 40 SiPablo tana, si Silas anang gindara. Bagosanda magalin ginpangamoyo ang mga to-moloo sa Ginoo nga boligan na ang darwanga dia sa andang pagpanaw. 41 Ginalidnanda anang probinsya ang Siria kag Cili-cia. Ginayanan nanda ang mga tomoloosa andang ginatiriponan kag ginpabaskugnanda andang pagtoo.

16Si Timoteo nagtabid kay Pablo kag kay Silas

1 Nagpadayon sanday Pablo asta saDerbe kag sa Listra. Karon may tomoloodoto sa Listra nga si Timoteo. Anang nanayJudio kag tomoloo ra, piro anang tatayGriego. 2 Sono sa mga tomoloo doto saListra kag Iconio, si Timoteo nga diamayadnga tao. 3Gosto ni Pablo nga daraun si Tim-oteo, gani gintori na tana agud ara riklamoang mga Judio kontra kay Timoteo, ay angtanan nga mga Judio nga nagaoli sa logarnga dato nakaulam nga Griego anang tatayni Timoteo. 4 Pagkatapos nagayan sanda

Binoatan 16:5 188 Binoatan 16:23dayon sa mga banwa kag ginsaysay nandasa mga tomoloo ang mga soronodon ngaginkarasogotan angmga apostolis kagmgamaulam-ulam doto sa Jerusalem. Ginko-nannanda angmga tomoloo nga kinanglantomanun nanda ang mga soronodon ngadato. 5 Gani nagrigun pa gid anang pagtooang mga tomoloo, kag adlaw-adlaw nagdo-gang pa gid ang mga nagatoo.

Ang Lalaki nga Taga-Macedonia6 Pagkatapos, nagayan sanda dayon sa

mga logar nga sakup ang Frigia kagGalacia.Ay ara sanda pagtogoti ang Ispirito Santonga magwali anang ambal ang Dios dotosa probinsya ang Asia. 7 Pagabot nandasa dolonan ang Misia, gosto nanda andanngamagayan sa probinsya ang Bitinia, piroara sanda ruman pagtogoti anang Ispiritoni Jesus. 8 Gani andang ginimo, nagagisanda run lang sa probinsya ang Misiakag naglusub sa banwa ang Troas. 9 Anggabi nga dato may ginpakita ang Dios kayPablo. Nakita na ang sangka tao nga taga-Macedonia nga nagatindug kag nagapakit-loy kanana, makon na, “Pagtabok ra digisa Macedonia kag boligi kami.” 10 Ganilagi-lagi nagimus kami agud magayan saMacedonia, tungud nga naisip namun ngaginatawag kami ang Dios nga magwali angMayad nga Barita samga tao saMacedonia.

Si Lydia Nagtoo kay Jesus11 Nagsakay kami sa sakayan alin sa

Troas kag nagdiritso sa isla ang Samotra-cia, kag ang masonod nga adlaw nagabotkami doto sa banwa ang Neapolis. 12 Alinsa Neapolis nagtakas kami sa Filipos. AngFilipos nga dia maman ang pinakaimpor-tanti nga siodad sa logar nga dato angMacedonia. Kadoroan sa mga nagaolidoto pati andang mga manogdomara taga-Roma. Nagtinir kami sa Filipos pira kaadlaw. 13 Pagabot ang Adlaw nga Inog-paway, naggoa kami sa siodad kag na-gayan sa binit ang soba tungud nga amunpagsarig may logar doto nga ginatiripo-nan ang mga Judio agud magpangamoyo.May mga babai doto nga nagtiripon, ganinagpongko kami kag magpakigsogidanunkananda. 14 Isara sa mga nagapamati kana-mun si Lydia nga taga-Tiatira. Nigosyanti

tana ang maraalun nga mga tila nga gra-nati, kag nagasimba ra sa Dios. Gin-tandug ang Ginoo anang tagiposoon ngabatonon anang mga ginaambal ni Pablo.15 Nagpabunyag tana kag ang tanan nganagaoli doto sa anang balay. Pagkataposginimbitar na kami sa anang balay. Makonna, “Kon kamo nagapati nga ako matoodron nga tomoloo sa Ginoo, abi doto kamopagdayon sa balay.” Kag napiritan kami.

Si Pablo Ginpriso sa Filipos16 May sangka adlaw ang kami naga-

paayan sa logar nga ginatiriponan agudmagpangamoyo, ginsolang-solang kamiang sangka oripun nga dalagita. Datonga dalagita ginagauman ang malain ngaispirito nga nagataw kanana abilidadnga magpinto ang mga matatabo saparaaboton. Kag paagi sa anang abilidadnga dato nakokoartaan tana nga mayadanang mga agalun. 17 Karon nagsarirun sonod-sonod kanamun ni Pablo angbabai nga dato, kag sigi anang singgit,makon na, “Dia nga mga tao anang mgasorogoon ang Dios nga Makagagaum!Ginawali nanda kanindo kon paiwan kamomalowas!” 18 Adlaw-adlaw maman datoanang ginaimo asta ginugutan si Pablo.Gani binalikid na ang babai nga datokag magkoon sa malain nga ispirito nganagaoli kanana, makon na, “Sa aran niJesu-Cristo ginamandaran ko ikaw ngamaggoa sa babai nga dan!” Kag lagi-laginaggoa kanana ang malain nga ispirito.19 Pagkakita anang mga agalun nga arasanda run paglaumngamakakita pa koartapaagi kanana, gindakup nanda si Pablokag si Silas kag gingoyod sa plasa samga manogdomara ang logar nga dato.20 Makon nanda sa mga manogdomara,“Dia nga mga tao mga Judio kag nagagamodigi sa atun siodad. 21Nagatodlo sandamgapagogali nga kontra sa atun kasogoan. MgaRomano kita, gani indi kita makasonodandang mga ginatodlo!” 22 Kag ang mgatao doto nagborolig run da tigbak kandayPablo. Pagkatapos ginpabukras ang mgaopisyalis anang mga lambong ni Pablo kagni Silas kag ginpaanot dayon. 23 Datongnaanot sanda run nga mayad, ginsuludsanda dayon sa prisoan. Ginbilinan nandaang goardya doto nga bantayan sanda

Binoatan 16:24 189 Binoatan 17:6gid nga mayad. 24 Gani ginsulud sandaang bantay sa sulud gid nga koarto kaggingapos andang mga siki.

25 Karon, datong mga tungang gabi run,si Pablo kag si Silas nagapangamoyo kagnagakanta ang mga pagdayaw sa Dios. An-dang mga kaiban nga mga priso nagapa-mati kananda. 26 Lagat-lagat golpi langnga naglinog mabaskug kag naguyug ngamayad ang prisoan. Nagkaraabrian anangmga poirtaan ang prisoan kag nagka-raukas anang mga kadina ang tanan ngapriso. 27 Nagbongkaras ang goardya, kagpagkakita na nga bokas run anang mgapoirtaan ang prisoan, anang kaisip naka-palagyaw ron ang tanan nga priso. Ganiginabot na anang ispada agud magpangin-matay. 28 Piro nagsinggit si Pablo, makonna, “Indi kawmagpanginmatay! Dagi kamitanan!” 29Nagpabuul solo ang goardya kagnagdali-dali tana sulud doto kag nagloodsa anang atobangan nanday Pablo kag Silasnga nagakurudug. 30 Pagkatapos, gindarana sanday Pablo sa goa kag nagpamangkot,makon na, “Ano akun imoon agudmalowasako?” 31 Nagsabat sanday Pablo, makonnanda, “Magtoo kawkayGinoong Jesus kagmalowas kaw kag imong pamilya.” 32 Kaggintodlo dayon nanday Pablo anang ambalang Dios kanana kag sa tanan nga dotosa anang balay. 33 Ang gabi ra gid ngadato ginogasan ang goardya andang mgaigad, kag nagpabunyag tana nga lagi patianang bilog nga pamilya. 34 Pagkataposgindara na sanday Pablo sa anang balay kagginpakaun. Ang goardya kag anang bilognga pamilya nalipay nga mayad nga sandanagatoo ron sa Dios.

35 Pagkaaga nagsogo ang mga opisyalissa mga polis nga pamolyawan run sandayPablo. 36 Kag dia ginbarita ang goardyakay Pablo, makon na, “Ang mga opisyalisnagpasogo nga bolyawan kamo ron. Ganipaggoa kamo ron kag mayad lang ngapagpanaw.” 37 Piro makon ni Pablo samga polis nga ginsogo, “Indi maimo ngakami basta maggoa lang, tungud nga kamimga pomoloyo ra ang Roma. Ginlapasnanda ang kasogoan ang Roma tungudnga ara nanda anay kami pagimbistigarakondi ginpaanot nanda kami sa pobliko kagpagkatapos ginsulud nanda kami dayon

sa prisoan. Piro dadi gosto nanda ngaipus-ipusan lang ang pagpagoa kanamun?Indi maimo! Kinanglan ang mga opisyalismismo angmagayan digi kag sanda gid angmagpagoa kanamun.” 38 Pagkasogid angmga polis sa mga opisyalis anang ambalni Pablo nga sanda mga pomoloyo ra ngasakup ang Roma, kinulbaan sanda. 39 Ganinagayan ang mga opisyalis sa prisoankag nagpangayo pasinsya kanday Pablo.Pagkatapos ginpagoa nanda dayon sandayPablo kag ginpangabay nga magalin sandadoto sa siodad. 40 Pagkagoa ni Pablo kagni Silas doto sa prisoan, nagayan sandadayon sa anang balay ni Lydia. Nag-pakigkita sanda doto sa mga tomoloo, kagginlaygayan nanda agud pabaskugun an-dang pagtoo. Pagkatapos nagpanaw sandadayon.

17Sa Tesalonica

1Nagagi sanda sa Anfipolis kag sa Apolo-nia asta nakaabot sanda sa Tesalonica.Doto sa Tesalonica may simbaan ang mgaJudio. 2 Kag pario anang ginaimo pirmini Pablo, nagsulud tana sa andang sim-baan kag sa sulud tatlo ka Adlaw nga In-ogpaway nagpakigdiskosyon tana sa mgatao doto. Ang Kasolatan maman anangginamit 3 agud pamatodan kananda ngaang Cristo kinanglan gid nga magantoskag pagkatapos kinanglan ra ngamabanawalin sa mga minatay. Makon pa ni Pablo,“Ang Jesus nga dia nga akun ginasogidkanindo maman mismo ang Cristo.” 4 Angiba kananda nagpati sa anang ambal niPablo, kag nagsonod sanda kay Pablo kagkay Silas. Doro ra nga mga Griego nganagasirimba sa Dios kag mga kilala ngamga babai ang nagirug kananda.

5 Karon, nainggit ang mga Judio. Ganiandang ginimo, gintipon nanda ang mgaorong nga mga istambay kag datong dororon andang natipon ginpagolo nanda angmga tao sa bilog nga siodad. Nagdaragoyonsanda paayan sa anang balay ni Jason ayginapangita nanda si Pablo kag si Silastungud nga gosto nanda nga pasabatun sapobliko mismo. 6 Piro datong indi nandamakita si Pablo kag si Silas, dinakup nandasi Jason kag ang iba pa nga mga tomoloo

Binoatan 17:7 190 Binoatan 17:27kag gingoyod nanda sanda dayon sa mgaopisyalis ang siodad. Sa andang kasilagkanday Pablo nagsiringgit sanda nga na-gakoon, “Ang mga tao nga dato nagadaragamo bisan diin sanda magayan tungud saandangmga ginatodlo. Kag dadi digi sandarun sa atun siodad. 7 Ginpadayon sandapa ni Jason sa anang balay. Dia sanda ngatanan nagakontra sa anang mga kasogoanang Impirador tungud nga nagakoon sandangamay ari pa gid nga anang aran si Jesus.”8 Pagkabati dato ang mga tao kag ang mgaopisyalis, nagkinagolo sanda. 9 Kag bagonanda bolyawan si Jason kag anang mgakaiban, ginpabayad sanda anay ang piansa.

Sa Berea10 Pagkagabi ginpadara ang mga to-

moloo si Pablo kag si Silas doto sa Berea.Pagabot nanda doto nagayan sanda saanang simbaan ang mga Judio. 11 Sa Bereatana ang mga Judio mas bokas andang isipkay sa mga taga-Tesalonica. Doro anangkaliag ang mga taga-Berea nga magpamatianang ginatodlo nanday Pablo. Kag adlaw-adlaw sigi andang osisa ang Kasolatan agudsulungun kon matood manda andang mgaginaambal. 12 Doro kananda ang nagtoopati ang mga kilala nga mga babai kagmga lalaki nga taga-Grecia. 13 Piro pagk-abati ang mga Judio sa Tesalonica nga siPablo nagwali ra anang ambal ang Diosdoto sa Berea, nagayan sanda ra doto kagginsolsolan nanda ruman ang mga tao ngamagpanggolo. 14 Gani lagi-lagi ginpaatudang mga tomoloo si Pablo doto sa baybay.Piro si Silas tana kag si Timoteo nagpasalasa Berea. 15 Ang mga tao nga nagatudkay Pablo nagtabid kanana asta sa Atenas.Pagkatapos, nagbalik sanda dayon sa Bereanga may bilin alin kay Pablo nga si Silaskag si Timoteo magsonod nga lagi kananasa Atenas.

Si Pablo sa Atenas16 Mintras nagaulat si Pablo kay Silas

kag kay Timoteo doto sa Atenas, nakitana nga masyado ka raku doto andangmga ribolto nga dios-dios. Kag datonakataw kasubu kanana. 17 Gani nagsu-lud tana sa anang simbaan ang mga Ju-dio kag magpakigdiskosyon kananda kagsa mga bukun Judio nga nagasimba ra saDios. Adlaw-adlaw doto tana ra sa plasa

nga nagapakigdiskosyon sa mga tao ngaanang mabagat. 18 Darwa ka klasi ngamga manogtodlo ang nagpakigdiskosyonkay Pablo. Ang isara kon tawagunmga Epi-cureo, kag ang isara mga Estoico. Makonang iba kananda, “Ano kabay anang gi-nawakal ang asdakun nga dia?” Makonda ang iba, “Daw iba man nga dios anangginawali nga dia.” Toladato andang koontungud nga nagawali si Pablo parti kayJesus kag sa anang pagkabanaw. 19 Ganigindara nanda si Pablo sa ginatiriponanang mga manogdomara ang banwa, ngakon tawagun Areopago. Makon nandakanana, “Gosto namun nga maulaman angparti sa bago nga dia nga panodlo ngaimong ginawali. 20 Ay may iba kaw ngamga butang nga ginatodlo nga bago kana-mun, gani gosto namun nga maulamankon ano dato.” 21 (Toladato andang ambaltungud nga ang mga taga-Atenas kag angmga taga-ibang banwa nga doto ron na-gaoli ara sanda iba nga naliagan kondi angmagdiriskosyon parti samga bago ngamgapanodlo.)

22 Gani tomindug si Pablo sa atoban-gan ang mga tao nga nagatiripon doto saAreopago kagmagkoon, “Mga taga-Atenas!Nakita ko nga kamo riliyoso gid nga mgatao. 23 Ay sa akun pagporo-pasyar digisa indong siodad nakita ko indong mgaginasimba. May nakita ako pa nga altarnga may nakasolat nga nagakoon, ‘Sa arapa makilala nga Dios.’ Ang Dios nga dianga indong ginasimba nga ara nindo pamakilala maman ang Dios nga akun gi-nawali kanindo. 24Maman dia ang Dios nganagimo ang kalibotan kag ang tanan ngadigi sa kalibotan. Tana angGinoo nga tagyaang langit kag logta, gani ara tana nagaolisa mga timplo nga ginimo ang mga tao.25Ara tana ra nagakinanglan bolig nga alinsa mga tao tungud nga tanamismo ang na-gataw kaboi kanatun, pati ang tanan ta ngamga kinanglanun. 26 Alin lang sa sangkatao ginimo na ang tanan nga klasi nga mgatao kag ginparapta sa bilog nga kalibotan.Ginplano na run nga lagi ang ona ang mgadolonan kon diin maoli ang mga tao patiang tyimpo nga sandamagkaboi digi. 27Diatanan ginimo ang Dios agud kita nga mgatao magsagap kanana kag basi pa lang nga

Binoatan 17:28 191 Binoatan 18:16makita ta tana ra. Piro ang matood tanaang Dios bukun marayu kanatun, 28 ay‘tungud sa anang gaum naboboi kita kag

nagaolag.’Pario ra bala anang koon ang iba nindongmga manogpamalaybay. Kabay makonnanda,‘Kita anang mga bata ra manda.’29 Gani tungud nga kita anang mga bataang Dios, indi kita dapat magisip nga angDios pario sa ribolto nga bolawan, okonpilak, okon bato, nga poros imbinto anangisip kag alima ang tao. 30 Ang ona angara pa kakilala ang mga tao sa Dios, arana pa pagsapaka andang mga sala. Pirodadi ginasogo ang Dios ang tanan nga taosa tanan nga logar nga maginulsul run kagbayaan andang mga malain nga ginaimo.31 Tungud nga may adlaw ron nga ginpiliang Dios nga sisintinsyaan na ang osto angtanan nga mga tao digi sa kalibotan paagisa tao nga anang ginpili. Ginpamatodan nadia sa tanan pagbanaw na ang tao nga datosa mga minatay.”

32 Pagkabati nanda nga si Pablo na-gaambal parti sa pagkabanaw, ang ibakananda nagyagota kanana. Piro ang ibatana nagkoon, “Magbalik kaw digi tun-gud nga gosto namun nga magpamati pagid kanimo parti sa mga butang nga dia.”33 Pagkatapos, nagalin si Pablo sa andangginatiponan. 34 Ang iba nga mga tao dotonagkampi kanana kag nagingmga tomolookay Jesus. Anang aran ang iba kanandasi Dionisio nga mimbro ang Areopago kagang babai nga si Damaris, kag may mga ibapa gid.

18Sa Corinto

1 Pagkatapos dato nagalin si Pablo saAtenas kag nagayan sa Corinto. 2 Doto nanakilala si Aquila nga Judio nga taga-Pontokag anang asawanga si Priscila. Bago sandalangmagabot doto alin sa Italia tungud ngamay sogo ang Impiradornga si Claudio, ngaang tanan nga mga Judio magalin sa Roma.Ginbisita ni Pablo ang magasawa nga diasa andang balay. 3 Kag tungud nga sandapario kanana nga manogimo torda, dototana nagdayon kananda kag nagkaibansanda sa andang obra. 4 Kada Adlaw nga

Inogpaway doto tana sa anang simbaanang mga Judio nga nagapakigdiskosyon samga Judio kag mga Griego ay gosto na ngamagtoo sanda kay Cristo.

5 Pagabot ni Silas kag ni Timoteo alinsa Macedonia, ara run iba nga ginaimosi Pablo kondi ang magpangwalian anangambal ang Dios. Ginapamatodan na sa mgaJudio nga si Jesus maman gid ang Cristo.6 Piro ginkontra nanda si Pablo kag ginam-balan ang maririmo. Gani gintapokan nayabok anang mga lambong bilang paan-dam kananda. Makon na, “Indong salakon silotan kamo ang Dios. Ara ako ronsarabatun. Alin dadi ang mga bukun Judioron akun walian.” 7 Gani ginbayaan naang mga Judio kag doto tana nagdayonsa anang balay ni Tito Justo. Dia ngatao bukun Judio, piro nagasimba sa Dios,kag anang balay sa tupad lang gid anangsimbaan ang mga Judio. 8 Si Crispo ngamanogdomara anang simbaan ang mga Ju-dio kag anang pamilya nagtoo ra kay Gi-noong Jesus; kag doro pa gid ngamga taga-Corinto nga nakabati kay Pablo ang nagtookag nagparabunyag.

9 May gabi doto nga ang Ginoo nag-pakita kay Pablo paagi sa panulungan kagnagkoon kanana, “Indi kaw magkaadluk.Sigia imong pagwali kag ayaw paguntati,10 tungud nga ako kaiban mo. Doro akunmga pinili sa siodad nga dia, gani ara maymagpangas nga magsakit kanimo.” 11Ganisangka toig kag tunga anang tinir ni Pablodoto sa Corinto kag gintodlo na sa mga taoanang ambal ang Dios.

12 Piro ang si Galion ron ang gobirnadorsa Acaya, nagtiripon ang mga Judio kaggindakup nanda si Pablo kag gindara kayGalion agud sintinsyaan. 13 Makon nanda,“Dia nga tao nagapangbinsir sa mga taonga magsimba sa Dios sa paagi nga kontrasa atun kasogoan.” 14Maambal run andansi Pablo, garing nagkoon si Galion sa mgaJudio, makon na, “Kon ang kaso nga dianga indong ginadara digi kanakun parti sanaimo nga malain okon mabugat nga sala,pamatian ko kamo. 15 Piro dia parti langsa mga ambal, mga aran, kag sa indongKasogoan. Gani baala kamo dian. Indi kogosto nga magosgar parti sa mga butangnga dan.” 16 Kag ginpagoa na sanda dayon

Binoatan 18:17 192 Binoatan 19:9sa korti. 17 Pagkatapos, anang ginimoang mga Griego doto, gindakup nanda siSostenes nga manogdomara anang sim-baan ang mga Judio kag binogbog nandadoto mismo sa goa ang korti, piro ara gidnagsapak si Galion.

Si Pablo Nagbalik sa Antioquia18 Naboay-boay pa anang tinir ni

Pablo sa mga tomoloo doto sa Corinto.Pagkatapos nagayan tana dayon sa Cencreakaiban ang magasawa nga si Priscila kag siAquila, kag doto nagpabolog tana tungudnga may pinangako tana sa Dios kagnatoman na run anang ginpangako ngadato. Alin sa Cencrea naglarga sandapa Siria. 19-21 Nagagi sanda sa banwaang Efeso kag doto nagayan si Pablosa anang simbaan ang mga Judio kagnagpakigdiskosyon kananda. Ginkonannanda tana nga magtinir ra anay dotokananda, garing indi si Pablo. Ang tanamaalin run, makon na kananda, “Konitogot ang Dios, mabalik ako ra digikanindo.” Ginsala ni Pablo ang magasawanga si Priscila kag si Aquila doto sa Efesokag tana nagsakay pa Siria.

22 Pagsalta na sa Cesarea, nagayan tanasa Jerusalem kag ginbistaan na ang mgatomoloo doto, pagkatapos nagdayon tanasa Antioquia. 23 Pagkatapos nga nakatinir-tinir tana doto pira ka adlaw, nagpanawtana ruman. Ginlibot na angmga logar ngasakup ang probinsya ang Galacia kag Frigiakag ginparigun na anang pagtoo ang mgatomoloo doto.

Ang Tao nga si Apolos24 Karon may sangka Judio nga taga-

Alejandria nga nagabot sa Efeso. Anangaran si Apolos. Mayad tana magambalkag doro anang naulaman sa Kasolatan.25 Natodloan tana nga lagi parti sa anangpatakaran ang Ginoo. Matandus tana mag-wali kag osto anang mga ginatodlo partikay Ginoong Jesus. Piro ang bunyag ngagintodlo ni Juan nga manogbunyag ma-man lang anang naulaman sa oras ngadato, 26Ara tana naadluki ngamagambal saanang simbaan ang mga Judio. Pagkabatini Priscila kag ni Aquila sa anang gina-panodlo, ginimbitar nanda tana sa andangbalay kag ginpasanag nanda kanana anang

patakaran ang Dios parti sa kalowasan.27 Kag pagkoon ni Apolos nga gosto namagayan sa Acaya, ginboligan tana angmga tomoloo sa Efeso. Nagsolat sanda samga tomoloo sa Acaya nga batonon nandasi Apolos. Pagabot na doto, mabaul anangnabolig sa mga naging tomoloo tungud sakalooy ang Dios. 28Aymapagun anangmgarason nga alin sa Kasolatan nga si Jesusra gid ang Cristo. Gani ara maimo angmga Judio sa andang pagpakigdiskosyonkanana doto mismo sa mga tao.

19Si Pablo sa Efeso

1 Mintras doto pa si Apolos sa Corinto,si Pablo tana nagpangayan-ayan sa mgabokid-bokid ang probinsya asta nakaabottana sa Efeso. Kag doto may nagkarabagattana nga mga nagasonod sa Ginoo.2 Ginpamangkot na sanda kon nabatonnanda run ang Ispirito Santo pagtoonanda. Kag sono sa andang sabat, arasanda gani kabati nga may ginatawagnga Ispirito Santo. 3 Gani nagpamangkotsi Pablo kon anong klasi nga bunyagang ginbunyag kananda. Makon nanda,“Bunyag ni Juan.” 4 Gani makon ni Pablokananda, “Anang bunyag ni Juan parasa mga nagainulsul sa andang mga sala.Piro nagkoon ra si Juan sa mga tao ngasanda dapat magtoo sa nagasonod kanana,nga ara iba kondi si Jesus.” 5 Pagkabatinanda dato, dayon sandang parabunyagagud ipakilala nga sanda somolonod niGinoong Jesus. 6Kag pagtongtong ni Pabloanang alima kananda nagabot kanandaang Ispirito Santo. Nagambal sandadayon sa ibang mga ambal nga ara nandanatoni, kagmay ginsogid sanda ra ngamgaginapasogid kananda ang Dios. 7Mga dosisanda tanan ka lalaki.

8 Sa sulud tatlo ka bolan sigi anang ayanni Pablo sa anang simbaan ang mga Judio.Ara tana naadluki nga magambal sa mgatao. Nagpakigdiskosyon tana nagpasanagkananda parti sa anang Ginarian ang Dios.9 Piro ang iba kananda matugas ra gidandang olo kag indi magpati, kag mismosa kadoroan ginpakalain nanda pa anangpatakaran ang Ginoo. Gani nagalin si Pablo

Binoatan 19:10 193 Binoatan 19:30sa andang simbaan kaiban ang mga so-molonodni Jesus, kag kada adlawdoto tanasa iskwilaan ni Tirano nga nagapadayon sapagpakigdiskosyon sa mga tao. 10 Sa suluddarwa ka toig toladato anang ginimo, ganiang tanan nga nagaoli doto sa probinsyaang Asia, Judio kag bukun, nakabati anangambal ang Ginoo.

Anang mga Bata ni Esceva11Doro nga mga milagro nga katiringala

gid anang ginpangimo ang Dios paagi kayPablo. 12 Bisan ang mga panyo kag angmga pangapin nga panaptun nga anangnagamit gindara sa mga masakitun kagnagarayad sanda, kag naggoroa ra angmgamalain nga ispirito. 13 Karon, may mgaJudio doto nga nagasari pangalid-alid nganagapalayas ang mga malain nga ispiritosa mga tao nga andang ginasuludan. Gin-tirawan nanda nga gamitun anang aranni Ginoong Jesus agud pagoaun ang mgamalain nga ispirito. Makon nanda sa mgamalain nga mga ispirito, “Sa aran ni Jesusnga ginawali ni Pablo, ginasogo ko kamonga maggoa!” 14 Kabilang sa mga nagaimodia ang pito ka mga bata nga lalaki niEsceva. Si Esceva nga dia isara sa mgamanogdomara ang mga pari. 15 Anangsabat angmalain nga ispirito sa anangmgabata ni Esceva toladia, makon, “Si Jesuskilala ko, kag si Pablo kilala ko ra, pirosino kamo?” 16 Kag gindalandan sandadayon ang tao ngamaymalain nga ispirito.Ginsakit na anang mga bata ni Esceva kagara sanda gid may naimo. Gani nagpar-alagyaw sanda sa balay nga dato nga oblaskag may mga igad. 17 Ang natabo ngadia nabaritaan ang tanan nga mga Judiokag mga bukun Judio nga nagaoli doto saEfeso kag ginpangadlukan sanda, kag na-padungugan pa gid anang aran ni GinoongJesus. 18 Dorong mga tomoloo doto angnagparapit, kag ginako nanda kag ginsogidang mga malain nga andang naimo. 19 Kaggindara ra ang mga salamangkiro andangmga libro kag ginsonog nanda mismo saatobangan ang tanan. Anang kantidad angtanan ngamga libro nga dato nga ginsonognagabot sa mga 50,000. 20 Sa toladia ngapaagi naglapnag pa gid anang gaum anangambal ang Dios sa mga tao sa logar ngadato.

Ang Pagginamo sa Efeso21 Pagkatapos nga magkaratabo dato

nagdisidir si Pablo nga magagi sa Mace-donia kag sa Acaya bago magdayon saJerusalem. Kag sono kanana, alin saJerusalem kinanglan maayan tana ra saRoma. 22 Ginpaona na sa Macedonia angdarwa sa anangmga kabolig nga si Timoteokag si Erasto, kag tana tana nagpaboay-boay pa doto sa probinsya ang Asia.

23 Sa mga tyimpo nga dato may natabonga mabaul nga pagkinagolo sa Efeso tun-gud nga ang iba indi gosto nga magtodlodoto ang mga tomoloo parti sa patakaranang Ginoo. 24 May sangka tao doto ngaplatiro nga anang aran si Demetrio. Tanakag anang mga tinao nagapangimo angmga mairintuk nga mga timplo-timplonga pilak nga ginwad sa anang timplo niArtemis nga andang dios-dios, kag datonakokoartaan nanda nga mayad. 25 Ganiginpatawag na anang mga manogobra kagang iba pa nga mga platiro. Pagkataposmakon na dayon kananda, “Mga amigo,kamomismo nakaulamnga atun pagasinsosa atun pangaboi nagaalin sa atun pangitanga dia. 26 Nakita nindo ra kag nabatiananang ginaimo ang tao nga kon tawagunnanda si Pablo. Nagakoon tana nga angmga dios nga ginaimo ang tao bukun mgadios ngamatood. Doro angnagpati kanana,digi sa Efeso kag sa bilog nga probinsyaang Asia. 27 Gani dilikado atun pangitanga dia, ay basi kon pakalainun ang mgatao. Kag bukun lang dan, kondi dilikadora anang timplo atun bantog nga diosa ngasi Artemis, ay sabun maging ara run polos,kag indi run pagkilalaun ang mga tao atundiosa nga dia nga ginasimba bukun langdigi sa Asia kondi sa bilog nga kalibotan!”

28 Pagkabati dato ang mga tao nasilagsanda nga mayad kag nagompisa sandarun siringgit, makon nanda, “Gamanansi Artemis nga ginasimba ang mga taga-Efeso!” 29 Kag ang gamo nga dato naglap-nag sa bilog nga siodad. Dinakup nandaanang mga kaiban ni Pablo nga si Gayokag si Aristarco nga mga taga-Macedonia.Pagkatapos nagdaralagan sanda nga tanansa andang tiriponan nga ginagoyod angdarwa. 30 Gosto andan ni Pablo nga maga-mbal sa mga tao, garing ginpugungan tana

Binoatan 19:31 194 Binoatan 20:13ang mga tomoloo. 31 May mga amigo siPablo nga mga opisyalis sa probinsya angAsia. Dia sanda nagpasogo doto kay Pablonga konmaimo indi tana gidmagayan dotosa andang ginatiriponan. 32 Karon, angmga tao doto nagkinagolo ron gid. Angiba kananda may ginasinggit nga sangkabutang, piro ang iba tana iba ra andang gi-nasinggit, tungud nga kalabanan kanandaara gid gani kaulam kon basi nagtiriponsanda. 33May tao doto nga si Alejandro ngagintolod angmga Judio sa onaan agudmag-pasanag nga sanda ngamga Judio ara labutsa ginaimo nanday Pablo. Ginalsa na anangalima agud paipusun ang mga tao. 34 Piropagkaulam ang mga tao nga tana Judio,sigi run andang siringgit nga nagakoon,“Gamanan si Artemis nga ginasimba angmga taga-Efeso!” Kag sa sulud darwa kaoras maman lang dato andang ginasinggit.

35 Ang ori, ang mga tao napaipus ra gidang manogdomara ang siodad. Pagkat-apos makon na, “Mga kasimanwa ngamga taga-Efeso, ang tanan nga mga taonakaulam nga kita nga taga-Efeso mamanangmanogasikaso anang timplo ni Artemisnga gamanan kag ang sagrado nga batonga naolog alin sa langit. 36 Ara maymakapanginwara sa mga butang nga dia.Gani, abi pagpataway kamo, kag indi kamomagsari dinaso-daso. 37Gindara nindo digiang mga tao nga dia, piro dia sanda aramagpanakaw sa atun timplo kag ara sandara nagpakalain sa atun diosa. 38 Kon siDemetrio kag anang mga kaiban nga mgapanday may kaso kontra sa kon kino man,may mga korti kag may mga manogukumkita. Doto nanda dapat daraun andangmgakaso. 39 Piro kon kamo may iba pa gid ngariklamo, dan kinanglan ariglaun sa anangrigolar nga pagtiripon ang mga pomoloyo.40 Dadi dilikado kita sa atun ginaimo ngadia nga pagginamo, ay basi kon iakosar kitaangmgamanogdomara ang Roma. Ara kitagid rason nga itaw kon basi ginimo ta dia.”41 Pagkaambal na dia, ginpaoli na dayonang mga tao.

20Si Pablo sa Macedonia kag sa Grecia

1 Pagkatapos ang pagaramo, ginpatawagni Pablo angmga tomoloo. Ginlaygayan na

sanda nga dapat magpakarigun sanda, kagpagkatapos dayon tanang lisinsia nga tanamapa-Macedonia. 2 Dorong logar anangginpangayanandoto saMacedonia kag gin-parigun na ra ang mga tomoloo paagi saanang mga ambal kananda. Pagkataposnagdiritso tana sa Grecia, 3 kag nagtinirtana doto tatlo ka bolan. Ang tanamalayagrun andan pa Siria, nasapoan na anangplano ang mga Judio nga kon paiwan tanapatayun, gani naisip na nga mas mayadpa nga mapanaw tana run lang kag saMacedonia tana ruman maagi. 4 Nagtabidkanana si Sopater nga taga-Berea nga batani Pirro, si Aristarco kag si Segundo ngamga taga-Tesalonica, si Gayo nga taga-Derbe, si Timoteo, kag ang mga taga-Asianga si Tiquico kag si Trofimo. 5 Pagabotnamun sa Filipos, nagona sanda kanamunsa Troas kag doto nanda kami ginulat.6Ginpalapas namun ang Pista ang Tinapaynga ara Pampaabok bago kami naglargaalin sa Filipos. Lima ka adlaw amun biyaibago kami nakaabot kananda sa Troas. Kagnagtinir kami doto pito ka adlaw.

Ginbanaw si Eutico sa Troas7 Ang sabado gabi nagtiripon kami agud

magkomonion, kag tungud nga si Pablomalarga sa madason nga adlaw nagwalitana asta tungang gabi. 8 Doro ang mgasolo doto sa ibabaw nga koarto nga amunginatiponan. 9May soltiro doto nga anangaran si Eutico nga nagapongko sa bintana.Kag tungud nga anang wali ni Pablo mal-abug gindoyog tana kag ang ori namuukankag naolog sa bintana alin sa pangatlo ngapanalugan. Gani pagakoat nanda pataytana run. 10 Piro naglosong si Pablo, kagpagabot na kay Eutico gindapaan na kagakusun. Makon na dayon sa mga tao,“Indi kamo magpakulba. Boi tana run!”11Kag nagbalik tana sa ibabaw, nagpamiak-piak ang tinapay kag nagkaun. Pagkakaunna nagambal tana pa gid kananda astamasanag. Pagkatapos nagpanaw tana.12 Ang soltiro tana nga naolog gindarananda paoli nga boi, kag nalipay sanda ngamayad.

Alin sa Troas pa-Mileto13Nagsakay kami sa sakayan pa-Ason, ay

nagkoon si Pablo nga apitun tana sa Ason

Binoatan 20:14 195 Binoatan 21:1tungud nga tana sa takas maagi paayandoto. 14Gani pagkirita namun sa Ason, gin-pasakay namun tana kag nagdiritso kamisa Mitilene. 15 Alin sa Mitilene, nagdiritsokami pa gid sa Quio kag pagdason ngaadlaw nakaabot kami doto. Maoman ngaadlaw sa Samos kami, kag maoman pa gidnga adlaw sa Mileto kami run. 16 Ara kamimagapit sa Efeso ay indi gosto ni Pablonga maatraso tana sa probinsya ang Asia,tungud nga nagadali tana nga makaabotsa Jerusalem bago magabot ang adlaw angPentecostes.

Anang Pamilin-bilin ni Pablo sa mgaMaulam-ulam sa Efeso

17 Doto sa Mileto nagpasogo si Pablosa Efeso nga magayan kanana ang mgamaulam-ulam ang mga tomoloo doto.18Pagabot nanda, makon ni Pablo kananda,“Naulaman nindo kon paiwan akun pagi-nawi ang ako kaibannindopa, alin gid akunpagabot sa probinsya ang Asia. 19Nagsirbiako sa Ginoo ngamay pagpaubus kag pirmiakun panangis. Doro ra nga mga kalisudakun ginantos tungud sa mga malain ngamga paito ang mga Judio kontra kanakun.20 Naulaman nindo ra nga ara ako gidnagawid-awid sa akun pagsogid kanindoang mga butang nga para sa indongkaraayadan, nga akun ginatodlo sa poblikokag sa indong mga balay. 21 Pario ko ngaginpaandaman ang mga Judio kag bukunmga Judio nga kinanglanmaginulsul sandarun sa andang mga sala kag magliso saDios, kag kinanglan ra nga magtoo saatun Ginoong Jesus. 22 Dadi, maayan akosa Jerusalem tungud nga maman anangsogo ang Ispirito Santo kanakun. Ara akokaulam kon ano ang matatabo kanakundoto. 23 Akun naulaman lang nga sabisan diin nga siodad akun ginayanan, angIspirito Santo nagpaandam kanakun ngaang prisoan kag ang pagingabot nagaulatkanakun. 24 Piro abir kon ano ang matabokanakun, basta matapos ko ang obra ngaginapaobra kanakun ni Ginoong Jesus, ngaitodlo ko ang Mayad nga Barita parti saanang kalooy ang Dios.

25 “Nalibot ko kamo tanan sa akunpagpangwalian anang ginarian ang Dios,kag dadi naulaman ko nga indi kita runmagkirita. 26 Gani sogidan ko kamo dadi,

nga kon may dian kanindo nga indi mal-owas ara ako ron sarabatun sa Dios. 27 Ayara ako gid may gintago kanindo parti saanang kabubutun ang Dios. 28 Bantayinindo nga mayad indong kaogalingun kagbantayi nindo ra ang tanan anang mga taoang Dios nga ginapabantayan kanindo angIspirito Santo. Asikasoon nindo gid ngamayad ay gintobos sanda ang Dios paagisa anang dogo anang Bata mismo. 29 Aynaulaman ko nga kon makaalin ako ronmay mga mapintas nga mga manogtodlonga magadapun kanindo kag magaranggaindong gropo. 30Magaabot ra ang oras ngamismo sa indong gropo may mga tao ngamagasogid ang binotig agud patalangunang mga tomoloo kag agud sanda andangsonodon. 31 Gani magandam kamo, kagdumdumun nindo nga sa sulud tatlo katoig, adlaw-gabi, ginlaygayan ko kamo ngatanan nga may mga pagtangis pa.

32 “Kag dadi ginaintriga ko kamo saDios kag sa anang ambal parti sa anangkalooy. Dia ang makaparigun indong pag-too kag makataw kanindo ang tanan ngakaarayadan nga anang gintigana para satanan nga naging anang mga bata. 33 Arako pangintrisa indong mga koarta kag mgalambong. 34 Kamo mismo nakaulam nganagobra ako agud may gastoson ako kagakun mga kaiban. 35 Ginimo ko dato agudipakita ko kanindo nga paagi sa osto ngapagpangabudlay dapatmaboboligan ta angmga malisud. Dumdumun ta pirmi anangkoon ni Ginoong Jesus nga mas mabaulatun kalipay kon kita ang nagataw kaysakon kita ang ginatawan.”

36 Pagkatapos ambal ni Pablo nagloodtana kaiban ang tanan kag nagpang-amoyo. 37 Nagtangis sanda nga tanan,kag ginakus nanda si Pablo kag ginarukan.38Nagkasubu sanda ngamayad tungud nganagkoon si Pablo nga indi sanda run gidmagkirita. Pagkatapos, ginatud nanda siPablo sa sakayan.

21Anang Pagayan ni Pablo sa Jerusalem

1 Naglisinsya kami kananda kagmaglarga. Gindiritso namun lang amunrombo asta nakaabot kami sa Cos. Pag-dason nga adlaw nagdiritso kami sa isla

Binoatan 21:2 196 Binoatan 21:24ang Rodas. Kag alin doto nagdayonkami sa Patara. 2 Doto sa Patara maynakita kami nga sakayan nga mapaayan saFenicia, gani nagsakay kami. 3 Nagparapitkami sa isla ang Cipre, piro ara kaminagpondo doto kondi naglubas kami satoo kampi kag nagdiritso sa probinsya angSiria. Doto kami nagpondo sa banwa angTiro ay nagdiskarga doto ang sakayan.4 Ginpangita namun ang mga tomoloodoto, kag nagdayon kami kananda sasulud sangka simana. Paagi sa ananggaum ang Ispirito Santo, ginpaandamannanda si Pablo nga indi tana magayansa Jerusalem. 5 Piro pagkatapos sangkasimananagpadayon kami pa ra gid sa amunbiyai. Tanan sanda, pati andang asawakag mga bata nagatud kanamun sa goaang siodad. Naglood kami tanan doto sabaybay kag nagpangamoyo. 6 Pagkataposnga kami nakalisinsya kananda nagsakaykami sa sakayan kag sanda tana nagoli.

7 Pagalin namun sa Tiro nagpadayonkami sa amun biyai paayan sa Tolemaida.Pagabot namun doto nagpakigkita kamisa mga tomoloo kag nagtinir kami dotokananda sangka adlaw. 8 Pagkataposnaglarga kami ruman pa Cesarea. Pagabotnamun doto nagayan kami sa anang balayni Felipe nga manogwali ang Mayad ngaBarita, kag doto kami nagdayon. Si Fe-lipe nga dia isara sa pito ka tao ngaginpili ang ona sa Jerusalem nga mag-bolig sa mga apostolis. 9 Apat anangmga bata nga daraga nga poros propita.10 Pagkatapos pira ka adlaw may nagabotra nga propita alin sa Judea. Anang aransi Agabo. 11 Ginayanan na kami, kagginbuul na anang akus ni Pablo kag gin-gapos na dayon anang kaogalingun ngamga siki kag alima. Makon na dayon,“Sono sa ambal ang Ispirito Santo, toladiaanang imoon ang mga Judio sa Jerusalemsa anang tagya ang akus nga dia, kag iin-triga tana dayon sa mga bukun Judio.”12 Pagkabati namun dato, kami kag angmga tomoloo doto nagpangabay kay Pablonga kon maimo indi tana run magayan saJerusalem. 13 Piro anang sabat ni Pablotoladia, makon na, “Basi nagaparanangiskamo? Ginaparoya nindo ako lang. Pri-parado ako nga magpagapos, kag bisan

mapatay pa gani sa Jerusalem para kay Gi-noong Jesus.” 14 Indi namun gidmapigaransi Pablo, gani nagkoon kami run lang nga,“Kabay pa nga matoman anang kabubutunang Ginoo.”

15 Pagkatapos nga makatinir kami dotopira ka adlaw, ginimus namun amun mgadara kag nagpa-Jerusalem. 16May mga so-molonod ra ang Ginoo nga alin sa Cesareanga nagtabid kanamun sa Jerusalem. Gin-dara nanda kami sa anang balay ni Mnasonnga taga-Cipre kag doto kami nagdayon. SiMnason nga dia isara sa mga ona nga mgasomolonod ni Jesus.

Ginbisita ni Pablo si Santiago17 Pagabot namun sa Jerusalem, mali-

payun nga ginbaton kami ang mga to-moloo. 18 Ang madason nga adlaw, kamikag si Pablo nagbisita kay Santiago. Doto raang mga maulam-ulam ang mga tomoloo.19 Ginkomosta sanda ni Pablo kag ginsogi-dan na sanda dayon ang tanan nga anangginimo ang Dios sa mga bukun Judio paagikanana.

20 Pagkabati nanda sa anang mga gin-sogid nagdayaw sanda tanan sa Dios.Makon nanda dayon kay Pablo, “Ulam mokabogto, linibo ron ang mga Judio nga na-gatoo kay Jesus kag sanda tanannagasonodgid sa Kasogoan ni Moises. 21 Nakabatisanda nga ikaw kono nagatodlo sa mgaJudio nga nagaoli sa anang logar ang mgabukun Judio nga indi sanda run dapatmagsonod sa anang Kasogoan ni Moises.Nagakoon kaw kono nga indi nanda runpagtoriun andang mga bata kag indi runda magsonod sa iba pa nga mga soronodonang mga Judio. 22 Ano kabay dadi angmayad nga imoon? Tungud nga sigoradogid nga mababatian nanda nga digi kawrun. 23 Mayad sigoro sonodon mo amunipaimo kanimo. May apat digi ka lalaki ngamay pinangako sa Dios. 24 Magtabid kawkananda kag imoon nindo anang ginakoonang Kasogoan parti sa pagtoman ang maypinangako sa Dios agud maging limpyo.Bayadan mo ra andang mga kinanglan sapagalad sa Dios agud sarang sanda runkapabolog. Maman dia ang paagi nga angtanan makaulam nga ang mga barita ngaandang nabati parti kanimo bukun ma-tood, tungud nga makikita nanda nga ikaw

Binoatan 21:25 197 Binoatan 22:4nagatoman pa ra anang Kasogoan ni Moi-ses. 25Karon, kon parti sa mga bukun Judionga nagatoo kay Jesus, nakapadara kamirun solat kananda parti sa amun ginka-sogtanan nga dapat indi sanda magkaunang mga pagkaun nga ginalad sa mga dios-dios, okon dogo, okon ang mga ginpataynga ara makadogo. Kag dapat indi sandamagolid sa bukun andang asawa.” 26 Ganiang madason nga adlaw gindara ni Pabloang apat nga dato ka lalaki kag nagintratana sa andang pagpakalimpyo sono saandang pinangako. Pagkatapos nagayandayon si Pablo sa timplo agud isogid konsanomatatapos andang pagpakalimpyo, aypagkatapos may ialad nga mga sapat parasa kada isara kananda.

Si Pablo Gindakup sa Timplo27 Datong madali run lang matapos ang

ikapito ka adlaw sa andangpagpakalimpyo,may mga Judio nga alin sa probinsya angAsia nga nakakita kay Pablo sa Timplo.Ginsolsolan nanda ang tanan nga mgatao doto sa timplo nga dakupun si Pablo.28 Nagsinggit sanda, makon, “Mga taga-Israel, bolig kamo! Maman dia ang taonga nagapanodlo bisan diin tana maga-yan kontra kanatun nga mga Judio, kon-tra sa Kasogoan ni Moises, kag kontra satimplo nga dia. Bukun lang dan, kondigindara na pa digi sa sulud ang timploang mga tao nga bukun Judio, gani gin-parisna na pa ang sagrado nga dia ngalogar!” 29 (Toladia andang koon tungudnga nakita nanda si Trofimonga taga-Efesonga nagtabid kay Pablo doto sa Jerusalemkag andang kaisip gindara tana ni Pablosa timplo.) 30 Gani nagkinagolo ang mgatao sa bilognga Jerusalemkagnagdinagususanda paayan sa timplo agud dakupun siPablo. Pagkadakup nanda kanana dotosa sulud, gingoyod nanda tana pagoa, kagginsiradoan nanda nga lagi ang poirtaan.31 Patayun nanda run andan si Pablo, gar-ingmaynagsogid sa komandir ngaRomanonga ang mga tao sa bilog nga Jerusalemnagaginamo. 32 Gani nagdara nga lagi angkomandir mga kapitan kag mga soldadodoto samga taonganagatiripon. Pagkakitaang mga tao sa komandir kag sa mga sol-dado ginuntatan nanda bogbog si Pablo.

33 Ginayanan ang komandir si Pablo kagginpadakup, kag nagsogo tana nga gapo-son si Pablo darwa ka kadina. Pagkata-pos nagpamangkot dayon ang komandirsa mga tao, makon na, “Sino ang tao ngadia kag ano anang ginimo?” 34 Piro iba-iba ang sabat nga anang nabatian, kagtungud sa sobra nga pagkinagolo ang mgatao indi maulaman ang komandir kon anogid ang natabo. Gani ginmandaran naanang mga soldado nga daraun si Pablo sakoartil. 35 Pagabot nanda sa may agdananang koartil, ginakwat nanda run lang siPablo tungud nga nagagorolo ang mga tao36 kag sigi andang sonod nga nagasiringgitnga patayun tana.

Ginsabat ni Pablo ang mga Akosasyon37 Datong masulud sanda run gid sa

koartil makon ni Pablo sa komandir, “Mayiambal ako andan kanimo.” Makon angkomandir, “Antigo kaw gali magambalGriego? 38 Akun pagsarig ikaw ang lalakinga taga-Egipto nga kano lang daya nag-domara sa pagribildi sa gobyirno. 4,000 katao nga mairisug kag poros armado anangnadara sa naligwin nga logar.” 39Nagsabatsi Pablo, makon na, “Ako Judio nga taga-Tarso sa probinsya ang Cilicia. Ang Tarsobukun basta-basta nga siodad. Gani konmaimo, abi paambala ako ra anay sa mgatao.” 40 Gintogotan tana ang komandirnga magambal, gani nagtindug si Pablo saagdanan kag nagsinyas tana samga tao ngamay iambal tana. Datong nagipus sandarun, nagambal tana sa Hebreo nga ambal,makon na,

221 “Mga kabogto kag mga ginikanan, abi

pamatii nindo anay akun mga rason sapagdipinsa akun kaogalingun!” 2Pagkabatiangmga tao nga tana nagaambal sa andangambal nga Hebreo, nagipus sanda pa gid.Kag nagpadayon ambal si Pablo, makonna, 3 “Ako Judio nga nabata sa Tarso saprobinsya ang Cilicia, piro digi ako nag-baul sa Jerusalem. Nagiskwila ako digi kagnaging maistro ko si Gamaliel. Natomanko nga mayad ang Kasogoan nga ginsonodatun mga kaolang-olangan. Kag pariokanindo dadi, maukud ako sa pagsirbi saDios. 4Ginpangingabot ko kag ginpamatay

Binoatan 22:5 198 Binoatan 22:27ang mga nagasonod sa anang panodlo niJesus. Bukun lang ang mga lalaki kondipati angmga babai akun ginpangdakup kagginpapriso. 5 Ang pinakamataas nga parikag ang tanan nga mimbro ang Konsilyomakapamatood sa akun ginaambal nga dia.Sanda mismo ang nagtaw kanakun angmga solat nga para sa atun kapario ngaJudio doto sa Damasco. Kag tungud sa aw-toridad nga gintaw kanakun sa mga solatnga dato, nagayan ako sa Damasco agudpandakupun ang mga tao nga nagatoo kayJesus kag daraun pabalik digi sa Jerusalemagud silotan.

Ginsaysay ni Pablo kon Paiwan na Nakilalasi Jesus

(Bin. 9:1-19; 26:12-18)6 “Nagaingogto gid dato ang adlaw kag

nagaingabot kami run sa Damasco. Golpilang nga may masolaw nga sanag alinsa langit nga naglanyag sa akun palibot.7 Natomba ako sa logta kag may naba-tian ako nga limug nga nagakoon kanakun,makon, ‘Saulo, Saulo! Basi ginaingabot moako?’ 8Nagpamangkot ako,makonko, ‘Sinokaw, Ginoo?’ Makon ang limug kanakun,‘Ako si Jesus nga taga-Nazaret nga imongginaingabot.’ 9Nakita ra akun mga kaibanang sanag nga dato, piro ara sanda kabatianang ginakoon ang nagambal kanakun.10 Kag nagpamangkot ako pa gid, makonko, ‘Ginoo, ano akun imoon?’ Makonna, ‘Pagtindug kag magdiritso sa Damasco.Doto may masogid kanimo kon ano anangginapaimo ang Dios kanimo.’ 11 Nabolagako tungud sa kasolaw ang sanag nga dato.Gani ginagobay ako ron lang akun mgakaiban paayan sa Damasco.

12 “Doto sa Damasco may tao nga anangaran si Ananias. Dia nga tao matinoma-nun gid sa atun Kasogoan kag ginataodang tanan nga mga Judio nga nagais-tar doto. 13 Nagayan tana kanakun kagmagkoon, makon na, ‘Kabogto, makakikitaka run.’ Kag dato nga lagi nagbalikakun panulung kag nakita ko si Ana-nias. 14 Makon na kanakun, ‘Ginpili kawanang Dios atun kaolang-olangan agudmaulaman mo anang kabubutun, kag agudmakita mo si Jesus nga Matarung kag ma-batian mo anang limug mismo. 15 Aymagasogid kaw sa tanan kon ano imong

nakita kag nabatian. 16 Gani indi ka runmagpabayabaya. Pagtindug kag magpang-amoyo sa Ginoo kag magpabunyag, kagmapatawad dayon imong mga sala.’ ”

Si Pablo Ginsogo nga Magwali sa mgaBukun Judio

17 “Pagkatapos dato nagbalik ako saJerusalem kag mintras nagapangamoyoako sa timplo may ginpakita kanakunang Dios. 18 Nakita ko si Ginoong Jesuskag nagkoon tana kanakun, makon na,‘Magdali-dali kaw alin digi sa Jerusalem,ay ang mga tao digi indi magbaton saimong ginasogid parti kanakun.’ 19Makonko kanana, ‘Piro, Ginoo, basi indi sandamagpati ay sanda mismo kaulam nga datoanay nagpangayan-ayan ako sa mga sim-baan ang mga Judio agud pandakupun kagpamalbalun ang mga tao nga nagtoo kan-imo. 20 Kag pagpatay kay Esteban ngaimongmanogbarita parti kanimo, isara akora doto samganagakomporminga patayuntana, kag ako pa gani ang nagbantay anangmga lambong ang mga nagpatay kanana.’21 Piro makon roman ang Ginoo kanakun,‘Magalin kaw digi, tungud nga ipadara takaw sa marayu nga logar agud iwali moakun mga ambal sa mga bukun Judio.’ ”

22 Pagkaambal dia ni Pablo, ara run nag-pamati kanana ang mga tao. Nagsiringgitsanda run nga todo, makon nanda, “Patayanindo tana! Dapatmadora digi sa kalibotanang toladan nga mga tao!” 23 Sigi andangsiringgit, kag ginabuul nanda andang mgalambong nga panguslub kag nagasaboagang yabok paibabaw. 24 Gani nagman-dar ang komandir nga Romano sa anangmga soldado nga pasuludun run si Pablosa koartil kag anoton agud masogid tanakon ano nga sala anang naimo nga basiang mga tao nagasiringgit toladato kontrakanana. 25 Piro mintras ginagapos nandarun si Pablo agud anoton, nagpamangkotsi Pablo sa kapitan nga nagatindug dotosa anang marapit, makon na, “Ginatogotbala sa kasogoan nga anoton nindo ang taonga pomoloyo ang Roma bisan ara nindopa maimbistigar kon may sala okon ara?”26 Pagkabati dato ang kapitan, ginayananna ang komandir kag magkoon, makon na,“Ano imong ginapaimo nga dia, ay Romanogali ang tao nga dan!” 27Gani, nagayan ang

Binoatan 22:28 199 Binoatan 23:17komandir kay Pablo kag ginpamangkot natana kon tana pomoloyo manda ang Roma.Makon ni Pablo, “Uu.” 28 Makon dayonang komandir, “Ako naging pomoloyo angRoma tungud nga nagbayad ako mabaulnga kantidad.” Makon ni Pablo, “Piro akotana anang pomoloyo ang Roma alin paakun pagkabata.” 29Nagatras nga lagi angmga soldado nga magaanot ron andan kayPablo. Pati ang komandir ginadlukan ratungud nga ginpagapos na si Pablo ngapomoloyo gali ang Roma.

Si Pablo Gindara sa Konsilyo30 Gosto pa gid masigoro ang komandir

kon basi ginaakosar angmga Judio si Pablo;gani ang nagdasonnga adlawginpaobadnaanangmgakadinani Pablo kagnagpatawagtanamiting samgamanogdomara ngamgapari kag ang bilog angKonsilyo. Gindara nadayon si Pablo doto kananda.

231 Ginsulung nga mayad ni Pablo ang

mga mimbro ang Konsilyo kag magkoon,“Mga kasimanwa, kon parti sa akun kaboi,limpyo akun konsinsya sa Dios, bisan dadi.”2 Pagkaambal dato ni Pablo ginsogo angpinakamataas nga pari nga si Ananias angmga nagatirindug marapit kay Pablo ngasampalun anang baba. 3 Makon ni Pablokanana, “Sampalun ka ra ang Dios, ikawnga salimpapaw! Nagapongko kaw dianagud osgaran ako sono sa Kasogoan, piroginalapas mo ra ang Kasogoan sa imongpagsogo nga sampalun ako!” 4 Makonang mga tao nga nagatirindug marapitkay Pablo, “Ginainsolto mo anang pinaka-mataas nga pari ang Dios!” 5 Makon niPablo, “Ara ako kaulam nga tana gali angpinakamataas nga pari. Tungud nga na-gakoon ang Kasolatan nga indi kita dapatmagambal malain kontra sa nagadomarakanatun.”

6 Pagkakita ni Pablo nga may mga Sa-duceo kag mga Pariseo nga nagatambongdoto, nagambal tana mabaskug sa mgamimbro ang Konsilyo, makon na, “Mgakabogto, ako sangka Pariseo, kag Pariseora akun tatay asta sa akun mga kaolang-olangan. Ako ginaakosar digi dadi tungudnga nagasarig ako nga may pagkabanaw.”

7 Pagkaambal na dato, nagginamoang mga Pariseo kag ang mga Saduceokag nagturunga-tunga ang Konsilyo.8 Nagtoladato tungud nga sono sa mgaSaduceo ang mga patay indi run mabanaw.Ara sanda ra nagapati nga may mgaangil okon mga ispirito. Piro dia tananginapatian ang mga Pariseo. 9 Gani angrisolta, nagamat-amat sanda rilingawdoto. Ang ori may mga manogtodlo angKasogoan nga mga Pariseo nga nagtindugkag nagsinggit, makon nanda, “Ara kaminakikita nga sala sa tao nga dia. Sabunmanda may ispirito okon angil nganagpakigambal kanana!”

10 Gani nagdogang pa gid andangpagdiriskosyon, asta ang komandir ginad-lukan ay basi kon orognitun ang mga tao siPablo. Gani nagmandar tana sa anang mgasoldado nga maglosong kag bulun si Pablodoto sa mga tao kag daraun sa koartil.

11 Pagkagabi nagpakita ang Ginoo kayPablo kag magkoon, makon na, “Indi kawmagkaadluk! Ay kon paiwan kaw nag-sogid parti kanakun digi sa Jerusalem, ki-nanglan nga toladan ra imong imoon dotosa Roma.”

May Plano nga Patayun si Pablo12 Pagkaaga nagmiting ang mga Ju-

dio kag nagplano sanda kon ano andangimoon. Nagpanompa sanda nga indi sandamagkaun kag indi maginum mintras indinanda mapatay si Pablo. 13 Sobra 40 angnagkarasogot nga toladato andang imoon.14 Pagkatapos nagayan sanda sa manog-domara nga mga pari kag mga maulam-ulam ang mga Judio kag magkoon, “Nag-panompa kami nga indi kami magkaunbisan ano mintras indi namun mapatay siPablo. 15Gani kamo kag ang Konsilyo mag-paulam sa komandir ang mga soldado ngaRomano nga gosto nindo nga ipadara naruman digi kanindo si Pablo. Konon nindonga gosto nindo ngamaimbistigar tana gidnga mayad. Piro bago tana makaabot digipatayun namun tana.”

16 Garing dia nga plano nabatian ananginablus nga lalaki ni Pablo, nga bata anangkabogto nga babai. Gani nagayan tanasa koartil kag ginsogidan na si Pablo.17Gintawagdayonni Pablo ang isara samgakapitan doto kag magkoon, “Dara ra ang

Binoatan 23:18 200 Binoatan 24:5soltiro nga dia doto sa komandir ay mayisogid tana kanana.” 18 Gani gindara tanaang kapitan doto sa komandir. Pagabotnanda doto makon na, “Gintawag ako angpriso nga si Pablo kag nagpangabay tananga daraun ko digi kanimo ang soltironga dia ay may isogid tana kono kanimo.”19 Ginkaputan ang komandir anang alimaang soltiro kag gindara na sa logar ngaindi sanda mabatian ang iba. Pagkata-pos ginpamangkot na tana dayon kon anoanang inogsogid kanana. 20 Makon angsoltiro, “Nagkarasogot ang mga Judio ngapangabayun kaw nanda nga si Pablo da-raun sa Konsilyo aruman ay kono imbisti-garunnanda gid ngamayad si Pablo. 21Piroindi kaw magpati kananda, ay sobra 40ka tao ang mabantay kag malambay kayPablo. Nagpanompa sanda nga indi sandamagkaun kag indi maginum mintras indinanda mapatay si Pablo. Priparado sandarun dadi kag nagaulat run lang kon togotanmo.” 22 Makon ang komandir kanana,“Indi kaw gid magsogid bisan kino ngaginsogidan mo ako.” Pagkatapos ginpaolina dayon ang soltiro.

Si Pablo Ginatud kay Gobirnador Felix23Ginpatawagnga lagi ang komandir ang

darwa sa anang mga kapitan kag makonna kananda, “Magpriparar kamo 200 kasoldado ay ipadara ko kamo sa banwa angCesarea. Magdara kamo ra 70 ka mgamanogkabayo kag 200 ra ka soldado ngamanogbangkaw. Karon sa gabi mga alasnoibi indong panaw. 24Magpriparar kamora mga kabayo nga sarakayan ni Pablo.Bantayan nindo tana gid nga mayad agudindi tana maiwan asta makaabot tana kayGobirnador Felix.” 25 Kag nagsolat dayonang komandir sa Gobirnador, makon anangsolat:

26 “Taraodon nga Gobirnador Felix, akosi Claudio Lisias. Nagapangomosta akokanimo. 27 Ang tao nga dia nga akunginapadara kanimo gindakup ang mga Ju-dio kag patayun nanda run andan. Piropagkaulam ko nga tana Romano, nag-dara ako mga soldado agud lowasun tana.28 Gosto ko andan nga maulaman kon anoandang riklamo kontra sa tao nga dia,gani gindara ko tana sa andang Konsilyo.29 Kag sono sa akun pagpangosisa ara gid

may naimo nga malain ang tao nga diaagud patayun tana okon prisoon. Andangakosasyon kontra kanana parti lang gid saandang kaogalingun nga kasogoan. 30Ganipagkaulam ko nga dia tana ginplanoan runang mga Judio nga patayun, naisipan konga mas mayad pa ipadara ko tana diankanimo. Kag ginkonan ko ron da ang mgamay riklamo kontra kanana nga kanimonanda daraun andang akosasyon.”

31 Ginsonod ang mga soldado ang gin-paimo kananda. Kag ang gabi nga datoginbuul nanda si Pablo kag gindara sa An-tipatris. 32 Pagkaaga, ang mga soldadonga nagaparanaw lang nagbalik sa koar-til. Ang mga nagasakay tana sa kabayomaman run lang anang kaiban ni Pablo.33 Pagabot nanda sa Cesarea gintaw nandaang solat kag ginintriga si Pablo sa Gobir-nador. 34 Pagkabasa na ang solat, ginpa-mangkot na si Pablo kon taga-diin tana ngaprobinsya. Pagkaulam na nga taga-Cilicia,35 makon na, “Bistaun ko imong kasopagabot ang mga tao nga nagaakosar kan-imo.” Kag ginpabantayan na si Pablo dotosa palasyo nga ginpatindug ni Herodes.

24Si Pablo Ginakosar ang mga Judio

1 Pagkalubas lima ka adlaw, nagpa-Cesarea si Ananias nga pinakamataas ngapari. Kaiban na ang pira ka mga maulam-ulam ang mga Judio kag ang abogado ngasi Tertulo. Nagayan sanda kay GobirnadorFelix kag ginsogid nanda kanana andangkaso kontra kay Pablo. 2 Pagkatawag kayPablo, si Tertulo nagompisa run saysayanang kaso kontra kay Pablo. Makonna, “Taraodon nga Gobirnador, tungudsa imong mayad nga pagdomara nagingmalawig ang kalinung sa amun banwa. Kagbukun lang dan kondi doro imong naimonga kaarayadan para sa amun banwa.3Ganimabaul gid amun pagpasalamat kan-imo kag indi namun gid dia malipatan.4 Karon, tungud nga indi namun gostongamaatraso imongoras, ginapangabay kolang nga kon maimo, pamatian mo ra anayamun matagud nga inogsaysay. 5 Nakitanamun nga ang tao nga dia masyado kapir-wisyo. Nagadara tana golo sa mga Judiosa bilog nga kalibotan, kag nagadomara

Binoatan 24:6 201 Binoatan 24:27tana sa sikta nga kon tawagun Nazareno.6Pati sa amun timplo gosto na ngamagimomga butang nga ara ginatogotan amunKasogoan. Gani maman dan nga gin-dakup namun tana. [Sintinsyaan namuntana run andan sono sa amun Kasogoan,7 piro nagabot ang komandir nga si Lisiaskag ginpoirsa na buul kanamun si Pablo.8 Pagkatapos nagkoon tana nga kon sinoang may kaso kontra kay Pablo kinanglanmagayan kanimo.] Kon pamangkoton moang tao nga dia maulaman mo mismokanana kon basi ginaakosar namun tana.”9Kagmakonda angmga Judio, “Matood gidang tanan nga dan nga anang ginsogid.”

Ginsabat ni Pablo ang Kaso Kontra kanana10 Pagkatapos dato, ginsinyasan ang Go-

birnador si Pablo nga tana run angmagam-bal. Kagmakon dayon ni Pablo, “Naulamanko nga maboay run imong pagwis digi sanasyon nga dia. Gani nalilipay ako ngamagdipinsa akun kaogalingun digi kanimo.11 Kon imong osisaun, maulaman mo ngadosi pa lang ka adlaw ang naglubas ngaako nagabot sa Jerusalem agud magsimba.12Ang mga Judio nga dia ara gid kakita nganagpakigdiskosyonakobisan kinookonna-gagolo ang mga tao doto sa timplo okon saanangmga simbaan angmga Judio, okon sadiin man nga logar sa siodad. 13 Indi nandagani maproibaan kanimo nga matood an-dang mga akosasyon kanakun. 14 Piro angmga butang nga akun ginaako kanimo ma-man dia: ang Dios nga ginsimba amunmgakaolang-olangan ginasimba ko sa matoodnga paagi, nga sono sa mga tao nga dia,sala kono nga sikta. Piro nagapati ako rasa tanan nga nasolat sa anang Kasogoanni Moises kag sa tanan nga ginsolat angmga propita. 15 Kag akun pagsarig sa Diospario ra kananda, nga tanan nga mga tao,mayad kag malain, babanawon na. 16 Ganiginaimoratan ko nga magimo ang mayadagud limpyo pirmi akun konsinsya sa Dioskag sa akun isigkatao.

17 “Pagkalubas ang pira ka toig nga araako sa Jerusalem, nagbalik ako doto agudmagdara koarta nga inogbolig sa akunmga kasimanwa kag agud makaalad akora sa Dios doto sa timplo. 18 Kag dotonanda ako gani naabotan sa timplo nga

nagaalad pagkatapos nga akun natomananang ginakoon angKasogoanparti sa pag-palimpyo sa panulung ang Dios. Malakalang ang mga tao doto ang oras nga dato;kag ara golo. 19 Garing may mga Judiodoto nga alin sa probinsya ang Asia. Sandamaman andan ang magatobang kanimokon may riklamo sanda gid man kontrakanakun. 20 Piro tungud nga ara sandadigi, mayad pa kon magsogid ang mgatao nga dia digi nga nagaakosar kanakunkon ano nga sala andang nakita kanakunang pagimbistigar kanakun ang Konsilyo.21Ay ara iba akun ginambal angnagatindugako doto kondi dia, ‘Ginaakosar nindo akodadi tungud nga nagapati ako nga angmgapatay banawon.’ ”

22 Tungud nga doro ron ang dati nganaulaman ni Felix parti sa anang pagpatianang mga somolonod ni Jesus ginpuutna ang bista. Makon na, “Sintinsyaan kogaring ang kaso nga dia kon magabot rondigi si komandir Lisias.” 23 Pagkataposginbilinan na ang kapitan nga pabantayansi Pablo, piro indi pagigpitan, kag togotananang mga amigo nga magbolig kanana saanang mga kinanglanun.

Si Pablo sa Atobangan ni Felix kag niDrusila

24 Pagkalubas mga pira ka adlaw nag-balik si Felix kag gindara na anang asawanga si Drusila nga Judia. Ginpatawag nasi Pablo kag nagpamati tana sa anang gin-saysay parti sa pagtoo kay Cristo Jesus.25Piro datong nagaambal run si Pablo partisa matadlung nga kaboi, sa pagpugung sakaogalingun, kag parti sa paraaboton ngaadlaw ang pagukum, ginadlukan si Felixkag makon na kay Pablo, “Tama run dan!Ipatawag ta kaw ruman lang garing konmay tyimpo ako.” 26 Pirmi na gid ngaginapatawag si Pablo kag magpakigambalkanana ay nagapaabot-abot tana ra ngatawan koarta. 27 Pagkalubas darwa ka toigsi Felix gintulusan ni Porcio Festo bilanggobirnador. Kag tungud nga gosto ni Felixnga maliagan tana ang mga Judio, gin-salaan na si Pablo sa prisoan.

25Si Pablo Nagapilar sa Impirador

Binoatan 25:1 202 Binoatan 25:231 Karon, nagabot si Festo sa probin-

sya ang Judea bilang gobirnador, kagpagkalubas ang tatlo ka adlaw nagalintana sa Cesarea kag nagayan sa Jerusalem.2 Doto ginsogid kanana ang mga manog-domara nga pari kag anang mga opisyalisang mga Judio andang kaso kontra kayPablo. Kag ginpangabay nanda si Festo ngakon maimo tawan sanda ra pabor, 3 ngapaayanun na si Pablo sa Jerusalem. (Piroandang plano gali babantayan nanda siPablo sa dalan kag patayun.) 4 Makon niFesto, “Doto ron lang si Pablo sa prisoan saCesarea. Ako indi ra lang boay digi kondimabalik ako ron da doto. 5 Gani patabidanindo kanakun indong mga manogdomarakag doto nanda tana iakosar kon maymalain tana nga naimo.”

6 Sobra pa sangka simana anang tinirni Festo sa Jerusalem bago tana nagbaliksa Cesarea. Pagabot na doto, ang mada-son nga adlaw nagpongko tana sa uruku-man kag nagsogo nga pasuludun si Pablo.7Pagsulud ni Pablo ginlibotan tana nga lagiang mga Judio nga alin sa Jerusalem, kagdoro andang ginsogid nga mga maburugatngamga akosasyon kontra kanana nga indinanda ra gani maproibaan. 8 Gindipindianni Pablo anang kaogalingun. Makon na,“Ara ako naimo nga sala kontra sa Kaso-goan ang mga Judio okon kontra sa tim-plo. Kag ara ako ra naimo nga kontrasa Impirador ang Roma.” 9 Tungud ngagosto ni Festo nga maliagan tana ang mgaJudio ginpamangkot na si Pablo, makon na,“Ta gosto mo nga magayan sa Jerusalemkag doto ko bistaun imong kaso nga dia?”10 Makon anang sabat ni Pablo, “Digi akonagatindug sa korti ang Impirador, kag digimo ako dapat sintinsyaan. Ara ako naimonga sala sa mga Judio kag dan naulamanmo ra nga mayad. 11 Kon may nalapasgid man ako nga kasogoan kag dapat akosilotan kamatayun, batonon ko ang sintin-sya kanakun. Piro kon ara kamatoodanandang mga akosasyon kontra kanakun,indi ako dapat itogyan kananda. Ganimaapilar ako ron lang sa Impirador angRoma!” 12 Nagpagkigsogidanun dayon siFesto sa anang mga mimbro ang konsilyodoto, kag pagkatapos makon na kay Pablo,“Tungud nga nagapilar kaw sa Impirador,

ipadara ta kaw sa Impirador.”Si Pablo Ginpaatobang kay Aring Agripa

13May pira ka adlaw nagabot sa Cesareasi Aring Agripa kag anang asawa nga si Ber-nice tungud nga gosto nanda nga bisitaunsi Festo nga gobirnador. 14 Datong maka-tinir sanda doto pira ka adlaw, ginbarita niFesto sa ari anang kaso ni Pablo. Makonna, “May priso digi nga ara pagosgari anggobirnador anay nga si Felix. 15 Pagayanko sa Jerusalem ang tao nga dia ginakosarkanakun ang mga manogdomara nga parikag anang mga maulam-ulam ang mga Ju-dio. Ginpangayo nanda gid kanakun ngatana silotan. 16 Nagkoon ako kananda ngabukun ogali ang mga Romano nga silotanang bisan sino nga ara pa mapaatobangsa mga nagaakosar kanana, kag ara pamatawi kaigayonan nga masabat na angmga akosasyon kontra kanana. 17 Ganinagtabid sanda kanakun pagbalik ko digisa Cesarea. Ara ko ron pagatrasoa angbutang nga dia, kondi pagdason nga adlawnagpongko ako sa ukuman kag ginpatawagko ang tao nga dato. 18 Akun pagsarigmay mabugat sanda nga akosasyon kontrakanana, piro datong nagaaratobang sandarun, ara sanda ra gali may ginsogid ngamalain kontra kanana. 19 Ang mga butangnga andang gindiskosyonan ara iba kondiparti lang gid sa andang mga pagtoo kagparti sa tao nga anang aran si Jesus. Patayrun ang tao nga dia, piro sono kay Pabloboi tana. 20 Indi ko maulaman kon anoakun imoon sa kaso nga dia, gani gin-pamangkot ko si Pablo kon gosto na ngamagayan sa Jerusalem kag dotomismo bis-taun anang kaso. 21 Piro si Pablo nagkoonnga maapilar tana run lang anang kasosa Impirador agud ang Impirador mismoang maosgar. Gani nagsogo ako nga ban-tayan tana asta makapadara ko tana saImpirador.” 22Makon ni Agripa kay Festo,“Gosto ko ra nga mabatian ang tao ngaimong ginakoon.” Makon ni Festo, “Sigi,aruman mababatian mo tana.”

23 Pagdason nga adlaw nagayan sa kortisi Agripa kag si Bernice nga poirti ang pag-padayaw sa andang pagkaarianun. Dorongopisyalis ang mga soldado kag mga ki-lala nga mga tao sa siodad ang nagtabidkananda. Pagkatapos nagsogo si Festo nga

Binoatan 25:24 203 Binoatan 26:17daraun sa sulud si Pablo. Ang si Pablodoto ron sa sulud 24makon ni Festo, “AringAgripa kag tanan kamo nga digi dadi, dagiang tao nga ginakosar kanakun ang mgaJudio digi sa Cesarea asta sa Jerusalem.Nagsiringgit sanda nga dia nga tao dapatpatayun. 25 Piro sono sa akun pagimbisti-gar ara ako gid may nakita nga malain nganaimo ang tao nga dia agud sintinsyaantana kamatayun. Kag tungud nga tananagapilar sa Impirador, nagdisidir ako ngaipadara tana sa Impirador. 26 Piro ara akoinogsolat sa Impirador kon basi ginapadarako tana doto. Gani ginapaatobang ko tanakanindo, kag labi run gid kanimo aringAgripa, agud pagkatapos nga maosisa taanang kaso, may isolat ako ron. 27 Tungudnga daw indi poidi nga ipadara ko sa Impi-rador ang sangka priso nga ara gid maatagnga kaso kontra kanana.”

26Nagdipinsa si Pablo sa Anang Kaogalingun

kay Agripa1MakondayonniAgripa kayPablo, “Sigi,

ginatogotan ka run nga magambal agudmagdipinsa imong kaogalingun.” Ganinagsinyas si Pablo nga maambal tana run.Makon na,

2 “Aring Agripa, masoirti ako tungudnga makakasaysay ko kanimo mismo dadiakun pagdipinsa parti sa tanan nga mgaakosasyon ang mga Judio kontra kanakun.3Nagkoon ako ngamasoirti ako tungud nganaulaman mo nga mayad ang tanan ngamga ogali kag mga pagaraway-away angmga Judio. Gani nagapangabay ako ngakon maimo pamatian mo akun iambal.

4 “Naulaman ang mga Judio kon paiwanakun kaboi sa akun banwa kag sa Jerusalemompisa ang ako maistan pa. 5 Kon sandamagsogid lang gid ang matood, sandamismo ang makapamatood nga alin pa angona mimbro ako nga lagi ang mga Pariseonga maman ang pinakaistrikto nga sikta sariliyon ang mga Judio. 6 Kag dadi digi akosa korti tungud nga nagapaabot ako ngaimoon angDios anang ginpangako sa amunmga kaolang-olangan. 7 Kami nga balidosi ka tribo nagapaabot nga dia matatabogid. Gani adlaw-gabi ginasimba namunang Dios. Kag Aring Agripa, tungud sa

akun pagpati sa butang nga dia ginaakosarako ang mga Judio. 8 Kag kamo nga mgaJudio, basi indi kamo makapati nga angDios sarang makabanaw ang mga patay?

9“Akomismo ang ona nagaisip nga dapatko imoon akunmasarangan agud kontraunanang aran ni Jesus nga taga-Nazaret.10Kag maman gani dato akun ginimo anaydoto sa Jerusalem. Paagi sa awtoridadnga gintaw kanakun ang mga manogdo-mara nga mga pari dorong mga bata angDios akun ginpapriso. Kag pagkatapos ngasanda ginsintinsyaan nga patayun kom-pormi ako ra. 11 Doro nga bisis ginlibot koanang mga simbaan ang mga Judio agudpangitaun sanda, kag ginpasilotan ko agudmagambal sanda kontra kay Jesus. Sa so-bra akun kasilag kananda nagarabot akosa mga siodad sa marayu nga logar agudingaboton sanda.”

Ginsogid ni Pablo kon Paiwan Tana Nakak-ilala sa Ginoo

(Bin. 9:1-19; 22:6-16)12 “Maman dan ang kabangdanan kon

basi nagayan ako sa Damasco nga maydara nga solat alin sa mga manogdo-mara nga mga pari. Dato nga solatnagtaw kanakun awtoridad kag nagakoonkon ano akun imoon doto. 13Nagaingogtogid dato ang adlaw, Aring Agripa, kagmintras nagapanaw ako may sanag alinsa langit nga masanag pa sa adlaw nganaglanyag kanakun pati sa akun mgakaiban. 14 Natomba kami tanan sa logta.Pagkatapos may nabatian ako dayon ngalimug nga nagambal kanakun sa Hebreonga ambal. Makon, ‘Saulo, Saulo! Basiginaingabot mo ako? Ginasilotan mo langimong kaogalingun ay sa imong ginaimonga dan pario lang sa nagasipa kaw samatarawis nga kaoy.’ 15 Nagpamangkotako, makon ko, ‘Sino kaw, Ginoo?’ Makonang Ginoo, ‘Ako si Jesus nga imong gi-naingabot. 16 Pagbangon kag magtindug.Nagpakita ako kanimo tungud nga ginpilita kaw nga maging akun sorogoon. Sogi-dan mo ang iba parti sa akun pagpakitakanimo dadi, kag sogidan mo sanda raang mga butang nga akun ipakita kanimosa paraaboton. 17 Sogoon ta kaw sa mgaJudio kag sa mga bukun Judio kag ilibrita kaw sa malain nga gosto nanda nga

Binoatan 26:18 204 Binoatan 27:7imoon kanimo. 18 Paagi sa imong pag-todlo kananda magamoklat andang mgamata kag magaliso sanda alin sa madulumpaayan samasanag, kag alin sa anang gaumni Satanas paayan sa Dios. Kag paagi saandang pagtoo kanakun patawadun sandasa andang mga sala kag mabibilang sandara sa anang mga pinili nga mga tao angDios.’ ”

Ginsaysay ni Pablo anang Obra19 “Gani, Aring Agripa, ginsonod ko

ang ginpakita kanakun nga alin sa langit.20 Primiro nagwali ako sa Damasco kagpagkatapos sa Jerusalem dayon. Alin saJerusalem ginalid ko ang bilog nga probin-sya ang Judea, kag ginayanan ko ra angmgabukun Judio. Ginwalian ko sanda nga dapatmaginulsul sanda sa andang mga sala kagmagparapit sa Dios, kag ipakita paagi saandangmga inimoan nga sanda naginulsulmanda. 21 Maman dia ang kabangdanannga gindakup ako ang mga Judio dotosa timplo kag ginimoratan nanda gid ngapatayun ako. 22 Piro ginboligan ako angDios asta dadi. Gani digi ako dadi agudisogid sa tanan, sa mga dungganun kagbukun, kag akun isogid maman da anangginsogid anay ang mga propita kag ni Moi-ses kon ano ang magakaratabo: 23 nga siCristo dapat magantos kag mapatay, kagpagkatapos maging pinakaona nga ma-banaw alin sa mga minatay agud magtawkalowasan sa mga Judio kag bukun.”

24 Mintras nagaambal pa si Pablo, nags-inggit si Festo, makon na, “Pablo, na-gaomang ka run! Imong sobra ngatinonan maman ang nagapaomang kan-imo!” 25 Makon anang sabat ni Pablo,“Taraodon nga Festo, ara ako nagaomang.Matood akunmga ginaambal kag osto akunisip. 26 Dia nga mga butang naulamanni Aring Agripa. Gani ara ako ginaad-luki nga magambal kanana. Nasisigoro kogid nga dia tanan nga mga butang naula-man na run, tungud nga dia ara natabosa sikrito. 27 Aring Agripa, nagapati kawbala sa anang mga ginkoon ang mga pro-pita? Naulaman ko nga nagapati kaw.”28 Nagsabat si Agripa, makon na, “Sigoroimong kaisip madali-dali mo ako nga map-atoo kay Cristo, ano?” 29 Makon ni Pablo,

“Sa madali okon sa maboay, akun pang-amoyo sa Dios nga bukun lang ikaw kondiang tanan nga nagapamati kanakun dadimaging Kristiano pario kanakun, poiralang sa mga kadina nga dia.”

30 Nagtindug dayon ang ari, ang gob-irnador, si Bernice, kag ang tanan nganagaporongko doto. 31 Kag pagkagoananda, makon nanda sa isara kag isara,“Ara may naimo nga malain ang tao ngadan nga dapat sintinsyaan nga patayunokon prisoon.” 32 Makon ni Agripa kayFesto, “Kon ara tana magapilar anang kasosa Impirador, poidi tana run andan ngabolyawan.”

27Anang Pagbiyai ni Pablo Paayan sa Roma

1 Pagkatapos nga sanda makadisisyonnga kami palargaun pa-Italia, ginintrigananda si Pablo kag ang iba pa gid nga mgapriso kay Julio. Si Julio nga dia sangkakapitan sa mga soldado nga Romano ngakon tawagun “Batalion ang Impirador.”2 Karon, doto sa Cesarea may sakayan ngaalin sa Adramitio nga paralargaun paayansa mga porondoan sa probinsya ang Asia.Gani nagsakay kami sa sakayan nga dato.Nagtawas kanamun si Aristarco nga taga-Tesalonica sa probinsya ang Macedonia.3 Pagdason nga adlaw nakaabot kami saSidon. Mayad anang pagtratar ni Juliokay Pablo. Gintogotan na si Pablo ngamagbisita sa anang mga amigo doto agudmaboligan tana. 4 Pagalin namun sa Sidonnagpalayag kami sa ubungan ang Cipretungud nga ang angin songsong kanamun.5 Gintabok namun ang dagat nga nagaa-tobang sa Cilicia kag Panfilia kag nag-pondo kami sa Mira sa probinsya ang Licia.6 Nakakita doto ang kapitan nga si Juliosangka sakayan nga nagalin sa Alejandrianga mapaayan sa Italia, gani ginpasaylo nakami doto.

7 Sa sulud pira ka adlaw mainay amunpadalagan, kag ginlisudan kami ngamayadbago kami makaabot marapit sa banwaang Gnido. Tungud nga songsong pa ragid ang angin indi kami makarombo saamun paarayanan. Gani nagpalayag kamisa loyo ang isla ang Creta agud lipud sa

Binoatan 27:8 205 Binoatan 27:34angin kag doto kami dayon nagagi mara-pit sa Salmon. 8 Nagpangobay kami langpiro ginlisudan kami pa ra gid bago kamimakaabot sa logar nga kon tawagunMayadnga Porondoan. Dia marapit sa banwa angLasea.

9 Nagboay kami, gani ginabot kami angtyimpo nga dilikado ang pagpanakayun aynakalubas run ang Adlaw ang Pagpoasakag nagabagyo-bagyo ron pirmi. Ganimakon ni Pablo sa amun mga kaiban,10 “Ginakarkolo ko nga dilikado ron konmagdiritso kita, kag bukun lang ang mgakarga kag ang sakayan ang madodorakondi basi kon pati atun kaboi.” 11 Piromas mabaul anang pagsarig anang kapitanang mga soldado sa anang ambal ang kap-itan kag tagya ang sakayan kaysa anangpaandam ni Pablo. 12 Kag tungud ngaang porondoan doto bukun mayad ngaparalimbungan kon tigdururus, kadoroansa amun mga kaiban nagkompormi ngamaglarga ay andang koon nga basi pa konmakaabot kami sa Fenice. Ang Fenice ngadia sangka porondoan sa Creta nga maymasadya nga paralimbungan kon tigduru-rus.

Ang Bagyo sa Laod13 Paguyup mainay ang abagat anang

pagsarig amun mga kaiban poidi run mak-abiyai. Gani ginbatak nanda ang pondokag nagpalayag kami nga nagapangobay saisla ang Creta. 14Maboay-boay nagbaskugang amian nga nagaalin sa diriksyon angisla ang Creta. 15 Pagabot kanamun angmabaskug nga angin indi kami run maka-panongsong, gani nagpatorot kami runlang. 16 Pagtungud namun sa abagatnankampi ang maistan nga isla ang Caudanakapalipud-lipud kami maistan. Bisannalisudan kami, nabatak namun ra gid angboti agud indi maiwan. 17 Pagkabatak angboti, ginlabagan nanda kabli ang sakayan.Kag tungud nga naadlukan sanda ngamabara marapit sa Libia, ginarian nandalayag kag nagpaanod. 18 Sigi pa ra gid angmabaskug nga bagyo, gani pagdason ngaadlaw nagompisa sandamagpamilak sa da-gat anang mga kargaminto ang sakayan.19 Pagdason pa gid nga adlaw anang mgakagamitan run ang sakayan andang gin-pamilak. 20 Sa sulud pira ka adlaw ara kami

kakita adlaw okon mga bitoon kag sigi para gid ang bagyo. Ang ori midyo nadoraankami run paglaum nga makalibri pa.

21 Kon pira run ka adlaw nga angmga tao ara run kakaun, gani makon niPablo kananda, “Mga amigo, kon kamonagpati lang kanakun nga indi kita da-pat magalin sa Creta, ara andan matabodia nga mga kalisud kag mga kapirdian.22 Piro dadi nagapangabay ako kanindonga magpatutum kamo tungud nga aramay mapatay kanatun. Ang sakayan langang mararangga. 23 Ay kagabi ang Diosnga nagatagya kanakun kag akun ginasir-bian nagsogo anang angil digi kanakun.24Makon na, ‘Pablo, indi kaw magkaadluk.Dapatmakaatobang kaw sa Impirador dotosa Roma. Kag sa kalooy ang Dios tananimong kaiban digi sa sakayan malilibritungud kanimo.’ 25 Gani indi kamo ronmagkaadluk, tungud nga ako nagasarigsa Dios nga matotoman anang ginambalkanakun. 26Garing idadagsa kita sa sangkaisla.”

27 Ika-14 run ka gabi nga kami ginpalisang bagyo sa Dagat ang Mediteraneo, kagdatong mga tungang gabi run, sono sapanilag ang mga gormiti midyo sa marapitkami sa unasan. 28 Gani ginsonda nandakag nasapoan nanda nga mga 20 lang kadupa anang dalum ang dagat. Boay-boayginsonda nanda ruman kag mga 15 runlang ka dupa. 29Kag tungud nga naadlukansanda nga makasonggab kami sa baora,ginpondoan nanda apat ka angkla sa boliang sakayan. Kag nagpangamoyo sandanga magaga. 30 Gosto andan ang mgagormiti ngamagpalagyaw sa sakayan. Ganiginpalosong nanda ang boti sa dagat ngamidyo sa magaolog sanda lang ang mgaangkla sa dolong. 31 Piro makon ni Pablosa kapitan kag sa anangmga soldado, “Konbayaan kita ang mga gormiti nga dia indikamo makalibri.” 32 Gani ginotod ang mgasoldado ang mga kalat nga nagaigot saboti kag ginpabayanan nanda run lang ngaianod.

33 Datong madali run gid masanag gin-sugyut sanda tanan ni Pablo nga magkaun.Makon na, “Darwa run dia ka simana in-dong ulat-ulat nga magpoas ang bagyo,kag ara kamo kakaun. 34 Gani pagkaun

Binoatan 27:35 206 Binoatan 28:14kamo anay agud magbaskug kamo kagmakalibri sa piligro nga dia. Ara gidmay mapatay kanindo bisan sangka tao.”35 Pagkaambal dia ni Pablo, nagbuul tanaang tinapay kag mismo sa atobangan angtanan nagpasalamat tana sa Dios. Pagkat-apos dayon na ipiak-piakun ang tinapaykag magkaun. 36 Naolian andang kulbakag nagkaun sanda tanan. 37 (276 kamitanan nga nagasakay doto sa sakayan.)38 Pagkakaun ang tanan kag bosog ron,ginpangolog nanda sa dagat andang mgadara nga trigo agud magugan ang sakayan.

Nabagbag ang Sakayan39 Pagkaaga, indi maulaman ang mga

sakayanun kon diin kami nga isla, piromaynakita sanda nga rikodo, gani nagkaraso-got sanda nga doto nanda ipasaksak angsakayan. 40 Gani ginpanabtab nanda angmga kabli nga nagaigot sa mga angkla.Ginpangobad nanda ra ang mga kalat nganagaigot sa timon. Pagkatapos, ginbataknanda ang layag sa dolong agud ipalidsanda pa baybay. 41 Piro mintras naga-padalagan sanda bomonggo ang sakayansa baora kag ara run kaalin tungud nganagungut anang dolong. Anang boli amat-amat nga nawasak tungud sa mabaskugnga mga daloyon nga nagalampus.

42 Gosto andan ang mga soldado ngapamatayun ang tanan nga mga priso agudindi sandamakalangoy kagmakapalagyaw.43 Piro ginpugungan sanda andang kapitantungud nga gosto na nga ilibri si Pablo.Nagmandar tana nga ang tanan nga antigomaglangoy, magsogbo kag maglangoy pa-baybay. 44Ang indi tana kaulam,magsonodlang nga nagakupkup samga tabla kagmgaparti ang sakayan nga nagarolotaw. Kagmaman dato amun ginimo, kag tanan kaminakaabot sa baybay kag ara maiwan.

28Sa Malta

1 Ang kami doto ron sa takas kag librirun sa piligro bago namun pa naulamannga ang isla gali nga dato ginatawag ngaMalta. 2 Mayad anang kabubutun angmga pomoloyo doto kanamun. Tungudnga nagaoran kag ginapanramigan kaminagdabok sanda ang kalayo kag ginasikaso

kami nga mayad. 3 Nagtipon ra si Pablosangka bugkus nga kaoy nga inoggatong.Piro pagbutang na sa kalayo, naggoa ngalagi ang madalit nga magkal sa gatong ngadato tungud sa init ang kalayo, kag kinagatdayon anang alima. 4 Pagkakita ang mgapomoloyo doto sa magkal nga nagakabitsa anang alima ni Pablo makon nanda,“Sigorado nga kriminal ra gid ang lalakinga dia. Nakalibri tana matood sa dagatpiro indi ra magtogot ang langit ngamaboitana pa.” 5 Piro ginwaslik lang ni Pabloang magkal doto sa kalayo kag ara tana ranaiwan. 6 Nagapaabot-abot ang mga taonga magbanug anang alima ni Pablo okonmatomba tana kag mapatay dayon. Piromaboay run andang ulat-ulat kag ara ragid naiwan si Pablo. Gani nagbaylo andangisip, makon nanda, “Ang tao nga dia diosgali!”

7 Anang aran ang manogdomara anglogar nga dato si Publio. Anang logtamarapit lang gid doto sa amun gintakasan.Mayad anang pagbaton kanamun kag sasulud tatlo ka adlaw doto kami kanananagdayon. 8 Natabo ra dato nga anangtatay ni Publio nagamasakit. May rag-nat tana kag ginadisintiria. Gani nag-sulud si Pablo sa anang koarto kag nag-pangamoyo. Gintongtong na dayon anangalima sa nagamasakit kag nagayad tana.9 Tungud sa natabo nga dato, ang tanannga nagamarasakit doto sa isla nga datonagarayan kanamun kag nagarayad sandara. 10 Doro andang gintaw kanamun ngamga rigalo, kag datong malarga kami runginatudnandapa sa sakayan andang itatawkanamun nga amun mga kinanglanun.

Alin sa Malta pa-Roma11 Tatlo kami ka bulan doto sa isla

ang Malta bago kami nagsakay sa sakayannga nagpalimbung doto ang tigdururus.Ang sakayan nga dato alin sa Alejan-dria. Anang marka sa dolong anang litratoang mga kapid nga dios. 12 Pagalin na-mun sa Malta nagagi kami sa siodad angSiracusa kag tatlo kami ka adlaw doto.13 Alin doto nagbordo kami asta makabotkami sa siodad ang Regio. Ang mada-son nga adlaw naguyup run ang abagat,kag sa sulud darwa ka adlaw nakaabotkami sa banwa ang Puteoli. 14 Doto may

Binoatan 28:15 207 Binoatan 28:31nagkarabagat kami ngamga tomoloo. Nag-pangabay sanda kanamun nga magtinirdoto kananda sangka simana. Pagkatapos,nagdiritso kami sa Roma. 15 Pagkabaritaang mga tomoloo sa Roma nga kaminagabot ron, ginsolang nanda kami sa Forode Apio kag sa Tris Tabirnas. Pagkakita niPablo sa mga tomoloo nagpasalamat tanasa Dios kag nagbaskug anang buut.

Sa Roma16 Pagabot namun sa Roma, si Pablo gin-

togotan nga magistar kon diin na gosto,piro kaiban ang soldado nga nagabantaykanana.

17 Pagkalubas tatlo ka adlaw ginpatawagni Pablo anang mga manogdomara angmga Judio sa Roma. Ang sanda nagatiriponron, makon na, “Mga kabogto, bisan akoara gid may naimo nga kontra sa atunbanwa okon kontra sa anang mga soron-odon atunmga kaolang-olangan, gindakupnanda ako sa Jerusalem kag ginakosar sagobyirno ang Roma. 18 Ginimbistigar akoangmga opisyalis nga Romano kag pagkat-apos nga maulaman nanda nga ara akogid may naimo nga malain agud sintin-syaan nga patayun, bolyawan nanda akoandan. 19 Piro ginpamalabagan ang mgaJudio, gani napiritan ako nga daraun akunkaso sa Impirador, bisan ako tana ara kasokontra sa akun mga kasimanwa nga Judio.20 Maman dia nga ginpatawag ko kamo,agud makaambal ako kanindo, ay ginakad-inaan ako dadi tungud nga nagapati ako saanang ginaandum ang mga Judio.”

21Makon nanda kay Pablo, “Ara kami ka-baton solat alin sa Judea parti kanimo. Kagatun mga kapario nga Judio nga nagabotdigi alin sa Jerusalem ara ra dara nga baritaokon malain nga inogambal kontra kan-imo. 22 Piro gosto namun ra nga mabatiankon ano imong isogid, ay naulaman namunnga bisan diin nga logar ginamolay angmga tao imong sikta nga dia.”

23Gani nagkarasogot sanda kon sano ngaadlaw sanda matiripon. Pagabot ang ad-law nga andang ginkarasogtananmas doropa gid kaysa dati ang nagtiripon doto sabalay nga ginadayonan ni Pablo. Alin angaga asta maggabi anang saysay ni Pablo.Ginpamatodan na kananda ang parti saanang Ginarian ang Dios, kag ginpasanag

na kananda ang parti kay Jesus sa anangginsolat ni Moises sa Kasogoan kag saanang mga ginsolat ang mga propita agudmagtoo sanda kanana. 24 Ang iba nagpatisa anang ginambal, piro ang iba tana indimagpati. 25 Kag tungud nga indi sandamagkarasogot, nagoroli sanda. Piro bagosanda nagoroli may ginambal pa si Pablokananda. Makon na, “Ara gid matoodnagsala anang koon ang Ispirito Santo saatun mga kaolang-olangan paagi kay pro-pita Isaias. 26Ay makon na,‘Ayani ang mga tao nga dia kag konon mo

sanda nga maski magiwan sandapamati indi sanda makaintindi,

kag maski magiwan sanda sulung indisanda makakita.

27Tungud nga matugas anang olo ang mgatao nga dia,

Ginatakupan nanda andang mga talinga,Kag ginpuyung nanda andang mga mata.Ay kon indi, makakikita sanda ra andan kag

makababati,Kag maiintidian nanda kon ano ang osto,Kag magaliso kanakun,Kag ayadun ko sanda.’ ”28 Makon pa ni Pablo, “Gosto ko raisogid kanindo nga anang ambal ang Diosparti sa kalowasan ginbarita run sa mgabukun Judio; kag sanda tana magapamatigid.” [ 29 Pagkaambal dato ni Pablonagoroli ang mga Judio nga mainit andangpagdiriskosyon.]

30 Sa sulud darwa ka toig nagtinir siPablo sa balay nga dato nga anang ginapli-tian. Kag ginbaton na ang tanan nga nag-bisita kanana. 31Gintodloan na sanda partisa anang Ginarian ang Dios kag parti kayGinoong Jesu-Cristo. Ara tana gid naadlukisa anang mga pagtodlo kag ara ra gid maynagbawal kanana.

Roma 1:1 208 Roma 1:23

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Roma

1Ako si Pablo nga sorogoon ni Cristo Je-sus. Ako ang nagasolat dia kanindo. Ginpiliako angDios ngamaging apostol agud iwalianang Mayad nga Barita.

2 Ang Mayad nga dia nga Barita gin-pangako nga lagi ang Dios ang ona paagisa anang mga propita kag nasolat sa Bal-aan nga Kasolatan. 3 Dia nga barita partisa anang Bata nga si Ginoong Jesu-Cristo.Parti sa anang pagkatao isara tana sa anangmga kaapo-apoan ni David. 4 Piro bukuntana lang tao kondi anang Bata ra angDios. Dia ginpakita kanatun ang IspiritoSanto sa makakagaum nga paagi ang tanaginbanaw alin sa mga minatay. 5 Paagikay Cristo kag para kanana nabaton na-mun sa Dios ang pribilio nga maging apos-tol agud amun toytoyan ang tanan ngamga tao sa osto nga pagtoo kag pagsonodkanana. 6Kag kamo nga mga tomoloo diansa Roma kaiban da sa mga tao nga ananggintawag agud maging mga somolonod niJesu Cristo.

7 Ako nagasolat kanindo nga diansa Roma nga ginaigogma ang Dios kaggintawag nga maging anang mga bata.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid atunDios nga Amay kag ni Ginoong Jesu-Cristonga mayad ra indong kaimtangan dian.

Anang Andum ni Pablo nga Magayan saRoma

8 Ona sa tanan nagapasalamat ako saakun Dios paagi kay Jesu-Cristo parakanindo tanan, tungud nga indong pagtooginabantog sa bilog nga kalibotan. 9 Pirmiko kamo nga ginapangamoyo, kag dianaulaman ang Dios nga akun ginasirbiannga tuduk sa akun tagiposoon sa akun pag-wali ang Mayad nga Barita parti sa anangBata. 10 Pirmi ko ra nga ginapangamoyokanana nga kon maimo itogot na run dangamakaayan ako dian kanindo. 11Mabaulgid akun andum nga makita ko kamo agudmakataw ako ra kanindo ang ispiritoanunnga bindisyon, agud maparigun kamo.12 Akun gostong ambalun, nga kamo kagako makalipay kag makaparigun sa isara

kag isara paagi sa anang pagtoo ang isarakag isara sa Dios.

13 Mga kabogto, gosto ko nga maula-man nindo nga kon kapira ako ron mag-plano nga magayan dian kanindo, garingpirmi nga indi makadayon. Gosto ko ngamakaayan dian ay basi pa lang nga maymga tao nga maboligan ko ra nga magtookay Cristo, pario ang natabo sa ibang mgatao nga bukun Judio sa mga logar nga akunginaayanan. 14 Ay may katungdanan akonga magwali sa tanan nga tao, sa mgamay tinonan kag sa ara, kag sa mga mayaram kag sa ara. 15Maman dan nga bukunlangmaistan akun andum ngamakawali raang Mayad nga Barita kanindo nga dian saRoma.

Anang Gaum ang Mayad nga Barita16 Ara ako nauya sa akun ginawali nga

Mayad nga Barita. Ay maman dia anangginagamit ang Dios sa paglowas sa tanannga nagatooona anay sa mga Judio, kagdadi pati run da sa mga bukun Judio. 17 Ayginapakita ang Dios sa Mayad nga Baritanga ang tao ginabilang na nga matarungpaagi lang gid sa pagtoo. Sono sa kasola-tan, “Ang tao nga ginabilang ang Dios ngamatarung tungud sa anang pagtoo mamanang may kaboi nga ara kataposan.”

Anang Sala ang Tao18 Naulaman ta dia tungud nga gina-

pakita ang Dios nga nasilag tana sa mgamalain nga ginaimo ang mga tao kontrasa anang gosto. Ang mga malain nga an-dang ginaimo maman ang nagaadlang sapagkilala ang kamatoodan. 19 Ay sarangnanda maulaman ang parti sa Dios tungudnga ginpakita diamismo angDios kananda.20Matood nga indi ta makita ang Dios, piroalin pa ang pagimo ang kalibotan, anangmga inimoan nagapakita anang ara kat-aposan nga gaum kag anang pagka-Dios.Gani ara sanda ibaribad kanana. 21 Bisannaulaman nanda nga may Dios, ara nandatana ginapadungugi bilang Dios kag arananda ra tana ginapasalamati. Naging arapolos andang isip. Ginduluman andangmga isip nga indi makaangup ang kama-toodan. 22Nagakoon sanda nga sanda mgamaaram, piro nagagoa nga mga omang-omang. 23 Ay ara sanda nagasimba sa Dios

Roma 1:24 209 Roma 2:10nga ara napapatay, kondi ang mga ginimo-imo nga mga ribolto nga kaitsora ang mgatao nga napapatay, ang mga pispis, angmga sapat nga apat andang siki, kag angmga sapat nga nagakaramang maman an-dang ginasimba.

24Tungud sa andang kalokoannga dia gi-napabayanan sanda run lang ang Dios agudimoon nanda ang mga butang nga andangnagostoan nga marisna, kag ang risolta,makauruya andang ginaimo sa isara kagisara sa andang lawas. 25 Gintalikodannanda ang kamatoodan parti sa Dios kagginbayloan nanda ang botig. Nagasimbasanda kag nagasirbi sa anang mga ginimoangDios, kag angDios tana nga nagimo angtanan ginsikway nanda. Piro tana lang gidang darayawon asta kon sano. Amin!

26 Tungud nga ang mga tao indi magk-ilala sa Dios, ginpabayanan na sanda runlang nga magimo ang mga butang ngakauruya nga andang naliagan. Ang mgababai nagabaliskad run andang ogali sanatoral nga paggamit andang lawas, tun-gud nga andang kapario nga babai andangginaoroasawa. 27Mamanda angmga lalaki,sa baylo nga magolid sanda sa babai, ngamaman ang ogali nga natoral, gosto nandagid nga magolid sa andang kapario ngalalaki. Kauruya andang ginaimo sa ananglawas andang mga kapario nga lalaki. Kagtungud sa andang ginaimo nga dia ngabukun tama sisilotan sanda gid ang Diosang silot nga bagay gid kananda.

28 Kag tungud nga indi sanda magki-lala sa Dios, ginpabayanan na sanda saandang isip nga indi makapili ang tama.Gani ginaimo nanda ang mga butang ngaindi dapat imoon. 29 Naging oripun sandaang tanan nga klasi nga kalainan kag ma-rimo nga binoatan. Mga akug. Masyadosanda ka mainggitun, nagapamatay, na-gairinaway, nagapandaya, kag kon ano paandang ginaisip nga magimo ang malainsa andang kapario. Mgamanogkotso-kotso30 kag nagaimo-imo mga sogidanun kontrasa andang kapario. Mga kaaway sandaang Dios. Ara sanda nagataod sa andangkapario. Mga bogalun kag asdakun. Na-gapangita sanda paagi agud magimo angmalain. Ara sanda nagatoman sa andangmga ginikanan. 31Naging ara polos andang

isip, indi masarigan, kag ara gid kalooybisan pa sa andang pamilya. 32 Naulamannanda ra nga ang Dios nagkoon nga angmga tao nga nagaimo ang mga sala ngadia sisilotan kamatayun, piro sigi sandapa ra gid. Kag bukun lang dan, kondinalilipay sanda pa kon may makita sandanga nagaimo pario andang ginaimo.

2Anang Pagukum ang Dios

1 Karon, sabun magkoon kaw nga bagayra kananda kon silotan sanda ang Diosay masyado kalain andang ginaimo. Piroikaw nga nagakoon toladan nagakondinarra sa imong kaogalingun, tungud nga gi-napakalain mo sanda piro ikaw mamanda imong ginaimo. 2 Naulaman ta ngamatarung anang pagsintinsya ang Dios samga tao nga nagaimo ang mga butang ngamalain. 3-4 Piro sino kaw nga nagabangdansa iba nga maman da imong ginaimo? Sig-oro imong pagsarig tungud nga ang Diosmayad, mainantoson kag mapinasinsyaun,makalibri kaw sa anang pagukum. Arakaw bala kaulam nga tana mayad kan-imo ay nagaulat tana agud maginulsulkaw kag bagoon mo imong kaboi? 5 Pirotungud nga matugas imong olo kag indikaw maginulsul, ginadogangan mo langimong silot kon magabot ron ang adlawnga ang Dios magukum. Sa adlaw nga datomakikita ang tanan nga matarung anangpagukum. 6 Tungud nga ang Dios maga-balus sa kada isara sono sa andang mgainimoan. 7 May mga tao nga sigi andangimorat ngamagimo angmayad tungud ngaginaandum nanda nga dayawon sanda angDios, padungugan, kag tawan kaboi ngaara kataposan sa oring mga adlaw. Angmga tao nga dan tawan ra gid kaboi ngaara kataposan. 8 Piro may iba nga mgatao nga poros andang kaogalingun langandang ginaisip. Indi sanda magsonod angkamatoodan, kondi ang sala maman an-dang ginasonod. Makikita angmga tao ngadia anang kaugut ang Dios kag maagumananang silot. 9 Ay ang tanan nga mga taonga nagaimo ang malain papinitinsyaungid nga mayad ang Dios, ona anay ang mgaJudio piro pati run da ang mga bukun Ju-dio. 10 Piro ang mga tao tana nga nagaimo

Roma 2:11 210 Roma 3:3ang mayad, dayawon kag padungugan angDios, kag maging mayad andang kaimtan-gan, ona ra anay ang mga Judio piro patirunda angmgabukun Judio. 11Tungudngapario anang pagukum ang Dios sa tanannga tao.

12 Ang mga tao nga nagaimo sala do-raun ang Dios, bisan ara sanda kaulam angparti sa anang Kasogoan ni Moises. Angmga tao tana nga nakaulam anang Kaso-goan ni Moises piro sigi pa ra gid andangimo sala, ukuman sanda ra ang Dios, piroang Kasogoan mismo anang gamitun saanang pagukum kananda. 13 Tungud ngabukun ang mga tao nga nagapamati langang Kasogoan anang ibilang ang Dios ngamatarung, kondi ang mga tao tana nganagatoman anang ginasogo ang Kasogoan.14 Ang mga bukun Judio ara kaulam angKasogoan. Piro kon ginaimo nanda ra angnasolat sa Kasogoan, nagagoangamiski arananda naulami ang Kasogoan, naulamannanda ra kon ano andang dapat imoon.15 Andang ginaimo nga mayad nagapakitanga ang ginatodlo sa Kasogoan dian dasa andang unauna. Ay andang konsinsyapati andang mga pagbarais-baisan naga-pamatood kananda kon osto okon bukunandang ginaimo. 16Kag sono sa Mayad ngaBarita nga akun ginatodlo, dan ipadum-dum kananda ni Jesu-Cristo sa adlaw ngatana paukumun ang Dios sa tanan nga tao.Osgaran na ang tanan andang mga sikritonga ginaisip.

Ang mga Judio kag ang Kasogoan17 Karon, kamo nga nagakoon nga kamo

Judio, nagasarig kamo sa Kasogoan kagginapabogal nindo pa nga kamomarapit saDios. 18 Naulaman nindo kon ano ananggosto ang Dios kag naulaman nindo ra konano ang osto, tungud nga natonan nindosa Kasogoan. 19 Indong pagsarig kamoang makatodlo sa mga tao nga nadulumanandang isip, nga kamo ang pinakasolonga makataw kasanag sa mga tao nga aranaulaman parti sa Dios. 20Nagasarig kamora nga kamo ang manogtodlo sa mga taonga mainay magintindi kag sa mga taonga bago pa lang nagaompisa toon partisa Dios. Toladato indong kaisip tungudnga ang Kasogoan gintaw kanindo ang Dios

kag indong pagsarig, doto nindo naula-man ang osto nga kaaramkag kamatoodan.21 Nagatodlo kamo sa iba, piro basi aranindo pagtodloi indong kaogalingun? Na-gatodlo kamo nga indi magpanakaw, pirokamo mismo nagapanakaw. 22 Nagatodlokamo nga indi magpanginbabai okon mag-panginlalaki, piro maman da indong gi-naimo. Narimoan kamo nga mayad samga ribolto nga ginasimba ang mga bukunJudio, piro nagapanakaw kamo sa andangmga simbaan. 23 Nagapabogal kamo ngakamo ang nagaawid anang Kasogoan angDios, piro ginpakauyan nindo ang Diostungud nga ginalapas nindo ang Kasogoan.24 Ay ang Kasolatan nagakoon, “Tungudkanindo nga mga Judio, ang Dios gina-pakalain ang mga bukun Judio.”

25Kamonagasarig nga kamo anangpiniliang Dios tungud sa indong pagpatori. Kagmay polos manda indong pagpatori kon gi-natomannindo ang Kasogoan. Piro kon aranindo ra ginatomana ang Kasogoan pariokamo ra lang sa mga bukun Judio nga aranatori. 26Toladan ra sa mga tao nga bukuntinori. Kon sanda nagatoman anang gi-nakoon ang Kasogoan, ibibilang sanda angDios nga daw natori run da. 27 Gani kamonga mga Judio pakalainun nanda tungudnga ginasoway nindo ang Kasogoan, bisandian gid kanindo ang Kasolatan kag natorikamo. Sanda tana nagatoman ang Kaso-goan bisan ara sanda natori. 28Tungud ngaang tao bukun matood nga Judio tungudlang nga Judio anang ginikanan kag natori.29 Ang matood tana nga Judio ay ang taonga nagbago anang tagiposoon paagi saanang bolig ang Ispirito Santo kag bukuntungud nga natori tana sono sa Kasogoan.Ang tao nga toladia anang kaboi, maimonga indi tana pagdayawon ang mga tao,piro dayawon tana ang Dios.

31 Karon, sabun magkoon kamo nga kon

toladato, ano ron lang anang bintaa atunpagka-Judio kag ano anang polos ang pag-tori kanatun. 2Samatood tana, doro anangbintaa dan kanatun. Ona-ona, kanatunginintriga anang ambal ang Dios. 3 Bisanmatood nga may mga kapario kita nga Ju-dio nga ara nagasonod sa anang ambal ang

Roma 3:4 211 Roma 3:25Dios, indi gid maimo nga indi na pagtoma-nun anang ginpangako ang ona. 4 Bisanang tanan nga mga tao botigun, ang Diostana masarigan gid sa anang inambalan.Pario ang ginakoon sa Kasolatan,“Mapapamatodan nga tama imongmga gi-

naambal,Kag pirmi magagoa nga osto imong

pagukum.”5 Ta, sabun may magkoon, “Kon kami

magimo ang malain, magagoa ra angmayad, ay kon ikomparar amun ginaimonga malain sa anang ginaimo ang Dios,makikita nga mayad manda ang Dios, ganidayawon tana. Kag kon makita ang mayadtungud sa amun ginaimo nga malain, takondi bukun tama kon kami silotan angDios tungud sa amun ginaimo ngamalain.”Ang toladia ngamga ambal kalokoan. 6 Indidan maimo! Tungud nga kon toladan,paiwan anang pagukum sa mga tao digi sakalibotan?

7 Karon, sabun magkoon sanda ra,“Mayad kon kami magbinotig tungudnga makikita ang mga tao nga kami mgabotigun kag maiisip nanda nga ang Diostana bukun botigun, gani dayawon nandatana. Ta kondi mayad. Kag kon saamun pagbinotig magagoa nga anang mgaambal tana ang Dios matood gid, ta basisilotan kami pa bilang makakasala?” 8Angtoladan nga rason nagakoon nga mayadang magimo ang malain kon sa pagimotoladato may mayad nga magagoa. Kagsono sa mga tao nga gosto magranggakanamun, toladan kono amun panodlo.Ang mga tao nga toladan bagay gid ngasilotan ang Dios.

Ang Tanan nga Tao parario ngaMakasasala

9 Sigoro nagaisip kamo nga mas mayadkita kaysamga tao nga bukun Judio. Bukunmatood dan! Ginpasanag ko ron nga angtanan nga tao, Judio man okon bukun,parario nga makasasala. 10 Kag maman ragid anang koon ang Kasolatan:“Ara gid miski sangka tao nga matarung;11 Ara miski sino nga osto anang

pagkaintindi sa Dios, kag ara maynagaimorat nga magkilala kanana.

12Ang tanan nga tao nagpabulag samatoodnga dalan kag naging ara polos saDios.

Ara gid may nagaimo ang mayad miskisangka tao.”

13 “Andang tilaok pario sa bokas nga ru-lubungan nga maboro ay porospanloko ang nagagoa sa andangbaba.”

“Kon sanda magambal, andang dila dawmay dalit ang dalitan nga magkal.”

14 “Poros masarakit nga mga panompa angnagagoa sa andang baba.”

15 “Kag maistan lang nga dipirinsya mapa-matay nga lagi.

16 Miski diin sanda magayan nagapan-grangga kag nagadara kalisud.

17 Kon parti sa mayad nga pagkaraiban arasanda gid may naulaman.”

18 “Kag ara sanda gid kaadluk sa Dios.”19 Karon, naulaman ta nga kon ano

anang ginakoon ang Kasogoan, ginakoonkanatun nga mga Judio nga ginsakup saKasogoan. Gani indi kita makakoon ngabukun kita sirilotan. Ang tanan nga tao sakalibotan mapanabat ra gid sa Dios tungudsa andang mga sala. 20 Ay ara gid tao ngaibilang nga matarung ang Dios paagi saanang pagsonod sa Kasogoan, tungud ngaginalapas na pirmi. Ang Kasogoan gintawagud ipakita sa tao nga tana makasasala.

Ang Paagi Kon Paiwan Ginapakamatarungang Dios ang mga Tao

21 Piro dadi ginpaulam kita run angDios kon paiwan kita maging matarungsa anang panulung. Dia nga pagpaka-matarung bukun paagi sa pagsonod sa Ka-sogoan, kag ginapamatodan dia ang Kaso-goan mismo pati ang mga propita ang ona.22Ang tao ginapakamatarung ang Dios konmagtoo kay Jesu-Cristo. Kag ang Dios arapinilian. Gani ang bisan sino nga mag-too kay Jesu-Cristo pakamaturungun na.23Ay ang tanan nga tao obos gid nagkasalakag nagkolang sa anang kasadya ang Dios.24 Piro tungud sa anang kalooy ang Diosginbilang na kita nga matarung paagi kayCristo Jesus nga nagtobos kanatun, kag diarigalo ang Dios. 25 Ginpadara tana angDios digi sa kalibotan agud ialad na anangkaboi para kanatun, kag tungud sa anangdogo nga ginola mapapatawad kita sa atun

Roma 3:26 212 Roma 4:15mga sala kon kita magtoo kanana. Ginimodato ang Dios agud ipakita nga matarungtana, tungud nga ang ona midyo sa gina-pabayanan na lang anang sala ang mgatao, aymainantoson tana. Dapat ginsilotansanda. 26 Piro dadi ginalad na anang kaboini Cristo para sa tanan agud ipakita na ngatana matarung. Tungud sa anang ginimonga dia nagagoa nga matarung ang Dioskon ginabilang na gani nga matarung angbisan sino nga nagatoo kay Jesus.

27 Gani ara gid may makapabogal. Konginapakamatarung kita ang Dios tungudsa atun pagsonod ang Kasogoan, maka-pabogal kita. Piro ang matood tana indikita makapabogal tungud nga ginapaka-matarung kita ang Dios paagi sa atun pag-too. 28 Ay nagapati kita nga ang tao gi-napakamatarung ang Dios paagi sa anangpagtoo kag bukun nga makon sa anangpagsonod ang Kasogoan. 29 Kon bukunmatood dia, ang Dios Dios lang ang mgaJudio kag bukunDios angmga bukun Judio.Piro anang Dios tana ra ang mga bukunJudio. 30 Ay may sangka Dios lang. Kagibilang na nga matarung ang mga Judiokon sanda magtoo kay Jesus, kag mamanda anang imoon sa mga bukun Judio konsanda magtoo ra kay Jesus. 31 Dia aranagakaologan nga ginabali ara ta run angKasogoan, kondi ginasonod ta anang ostonga katoyoan.

4Si Abraham bilang Alimbawa

1Bilang alimbawa kon paiwan ginapaka-matarung ang Dios ang mga tao, sulungunta bala si Abraham nga atun pinakaolangkag kon ano anang nakita parti digi. 2 Aykon tana ginpakamatarung ang Dios tun-gud sa anang mga inimoan, andan mayipabogal tana. Piro ang matood tana, aratana may ipabogal sa Dios. 3 Naulaman tadia tungud nga ang Kasolatan nagakoonnga si Abraham nagtoo sa Dios kag tun-gud sa anang pagtoo ginbilang tana angDios nga matarung. 4 Ang tao nga naga-pangobraan ginasoolan. Anang sool indimabilang nga rigalo tungud nga dato gin-pangabudlayan na gani. 5 Piro kita ginabi-lang angDios ngamatarung tungud sa atunpagtoo kanana nga nagapakamatarung sa

makasasala, kag bukun tungud sa atunmgainimoan. 6 Maman ra dia anang gostongambalun ni David ang magkoon tana ngamasoirti ang tao nga ginabilang ang Diosnga matarung bisan ara tana nagasonod saanang Kasogoan ang Dios.7Kabay makon na,“Masoirti angmga taonga andangmga sala

ginpatawad kag ara run ginadum-duma ang Dios

8 Masoirti manda ang tao nga anang mgaginimongamalain indi run gid pag-isipun ang Ginoo.”

9 Anang mga ginambal nga dia ni Davidbukun lang para sa mga Judio nga mgatinori kondi para ra sa mga bukun Ju-dio. Naulaman ta dia tungud nga nasambitta run ang Kasolatan nga nagakoon ngasi Abraham nagtoo sa Dios kag tungudsa anang pagtoo ginbilang tana ang Diosnga matarung. 10 Kag kano dia natabo?Kabay ang pagbilang kanana ngamatarungnatabo bago tana gintori. 11 Gintori tanarun lang ang ori bilang tanda nga tanamatarung run sa panulung ang Dios tun-gud sa anang pagtoo, nga natabo gani bagotana natori. Maman dan nga si Abrahamnaging ispiritoanun nga tatay ang tanannga ara natori piro nagatoo sa Dios; kagtungud sa andang pagtoo ginabilang sandara nga matarung. 12 Kag naging tatay tanara ang mga natori, bukun nga makon tun-gud lang sa natori sanda, kondi tungud nganagatoo sanda pario atun kaolang-olangannga si Abraham bago tana gintori.

Anang Pangako ang Dios Nabaton paagi saPagtoo

13 Ang Dios nagpangako ang ona kayAbraham nga ang kalibotan maging ana,okon para sa anang mga kaliwat. Dianga pangako ara pagimoa ang Dios tungudnga gintoman ni Abraham anangmga sogoang Dios kondi tungud nga matarung tanapaagi sa anang pagtoo. 14 Kon ang mganagapasakup sa Kasogoanmaman lang angmakaangkun anang ginpangako nga diaang Dios, ara run polos atun pagtoo sa Dios,kag ara ra polos anang pangako ang Diostungud nga ara may makasonod ang Kaso-goan. 15Kag tungud gani nga indimasonodang mga tao ang Kasogoan, ang Kasogoanmaman ang naging kabangdanan kon basi

Roma 4:16 213 Roma 5:12ginasilotan sanda ang Dios. Piro kon araKasogoan, kondi ara ra paglapas.

16 Gani nakita ta nga anang pangakoang Dios ginabasi sa pagtoo, agud mag-ing rigalo dato ang Dios kag agud magingsigorado nga mababaton ang tanan ngamga kaliwat ni Abraham, abir kon sandamga Judio nga nagasonod ang Kasogoanokon bukun, basta nagatoo sanda pariokay Abraham. Ay si Abraham maman angnagingpinakatatay ang tanannganagatoo,Judio okon bukun. 17 Kabay sa Kasolatannagambal ang Dios kay Abraham nga tanaimoon na nga pinakatatay ang mga tao sasari-sari nga mga nasyon. Gani sa panu-lung ang Dios tana atun pinakatatay. Kagang Dios nga gintooan ni Abrahammamanra ang Dios nga nagataw kaboi sa mgapatay kag nagapagoa ang ara pa. 18 Bisanara run gid pagsarig nga makabata, nagtoopa ra gid si Abraham nga tomanun angDios anang ginpangako kanana nga tanamakabata. Gani sa anang pagtoo nga dato,tana naging tatay ang mga tao nga alin saiba-ibang nasyon, sono gid sa anang koonang Dios kanana. 19 Sa tyimpo nga datomga sanggatos ron ka toig anang idad, kagnaulaman na nga masyado tana run kamalam kag imposibli run nga makapabatatana pa. Naulaman na ra nga anang asawaindi ramakabata tungud nga bawas si Sara.Piro bisan toladato ara nagroya anang pag-too sa Dios. 20 Ara tana gid nagdoda saanang pangako ang Dios, kondi nagtootana. Gani ginpabaskug tana ang Dios. Kaggindayaw na ang Dios 21 tungud nga lobosgid anang pagsarig nga ang Dios sarangmagtoman anang ginpangako. 22Gani tun-gud sa anang pagtoo ni Abraham ginbilangtana ang Dios nga matarung. 23 Piro angginsolat sa Kasolatan nga “ginbilang tananga matarung” ginsolat bukun lang parakay Abraham, 24 kondi para ra kanatun.Kita ibilang ra nga matarung kon nagatookita sa nagbanaw atun Ginoong Jesus alinsa mga patay. 25 Si Ginoong Jesus ginpataytungud sa atun mga sala. Pagkatapos gin-banaw tana dayon agud ibilang kita ngamatarung.

5Mayad run atun Rilasyon sa Dios

1 Karon, tungud nga ginabilang kita runang Dios nga matarung ay nagtoo kita kayJesu-Cristo, mayad run atun rilasyon saDios. Dia natabo tungud sa anang ginimoatun Ginoong Jesu-Cristo. 2 Paagi kananakag tungud sa atun pagtoo nakabaton kitarun anang kalooy nga dia ang Dios, kagnalilipay kita sa paglaum nga makakaibankita ra sa anang mataas nga katungdanan.3 Kag bukun lang dan, kondi nalilipay kitasa atun mga pagantos, ay naulaman tanga paagi samga kalisud nagigingmainan-toson kita. 4 Kag kon kita mainantosonnalilipay ang Dios kanatun, kag kon angDios nalilipay kanatun may paglaum kitanga mayad atun paraaboton. 5 Kag indimaimo nga indi ta mabaton atun ginalau-man nga dia tungud nga paagi sa IspiritoSanto nga ginpadara kanatun naulaman tanga ginaigogma kita nga mayad ang Dios.

6 Isipa nindo bala anang gogma ang Dioskanatun. Ang kita ara gid sarang maimoagud makalibri sa silot, si Cristo napataypara kanatun nga mga makasasala sa orasnga ginpili ang Dios. 7Mabudlay makakitaang tao nga magtaw anang kaboi para satao nga matarung. Sigoro may mga taonga magpangas taw andang kaboi para samayad nga tao, piro malaka gid. 8 Piro siCristo nagtaw anang kaboi para kanatunbisan ang kita makasasala pa. Doto gi-napakita ang Dios kon paiwan gid anangpagigogma kanatun. 9Kag tungud nga dadiginbilang kita run ang Dios nga matarungpaagi sa anang dogo ni Cristo mas na-sisigoro ta run gid nga tungud kay Cristomalilibri kita sa anang silot ang Dios ngamaabot. 10 Ang ona kita anang kaawayang Dios, piro tungud sa anang pagkapatayanang Bata napabalik run atun mayad ngarilasyon kanana. Kag kon toladan, dadinga kita anang amigo ron, nasisigoro tanga indi na kita pagsilotan, ay si Cristo aralang napatay kondi naboi roman. 11 Kagbukun lang dan kondi nalilipay kita kagnagadayaw sa Dios paagi sa atun GinoongJesu-Cristo tungud nga paagi kay Cristodadi nga lagi napabalik run atun mayadnga rilasyon kanana.

Si Cristo kag si Adan12 Ang sala nagsulud digi sa kalibotan

tungud sa anang paglapas ni Adan anang

Roma 5:13 214 Roma 6:11sogo ang Dios, kag anang sala nga datomaman ang nagdara kamatayun. Mamandan nga nagabot ang kamatayun sa tanannga tao, tungud nga ang tanan nga taonagkasala. 13 Ay bago itaw ang Dios angKasogoan sa mga tao nagakasala sanda runnga lagi, garing tungud nga ara pa angKasogoan ara pagisipa gid nga mayad angDios andang mga sala kaisa kon ang Kaso-goan dian kananda. 14 Piro alin sa anangtyimpo ni Adan asta sa anang tyimpo niMoises, ang tanan nga tao nagkarapataybisan ara sanda nakaimo sala nga parioanang ginimo ni Adan, ay ginlapas na gidanang ginsogo ang Dios kanana.

Si Adan nga dia daw anang anino ang taonga maabot. 15 Piro iba ang darwa nga dia,tungud nga anang kalooy ang Dios iba saanang paglapas ni Adan. Matood mandanga anang paglapas ni Adan nagdara ka-matayun sa doro nga mga tao, piro maslabaw pa gid anang kalooy ang Dios kaganang rigalo nga nagabot sa doro nga mgatao paagi sa sangka tao nga si Jesu-Cristo.16 Iba anang rigalo ang Dios kon ikompararsa anang sala ni Adan. Anang sala ni Adannagdara silot, piro tungud sa anang ginimoni Cristo, miski doro atun ginimo nga mgasala, ginbilang kita ang Dios ngamatarung.17 Karon kon tungud sa anang sala angsangka tao nga dia nga si Adan ang tanannga tao mapapatay, mas makatiringala angrisolta anang ginimo ang sangka tao ngasi Jesu-Cristo. Ay ang mga tao nga mag-baton anang kalooy ang Dios paagi kananaibilang ang Dios nga matarung, kag ma-gaari sanda nga may kaboi nga ara kat-aposan. 18 Gani nakikita ta nga tungudsa anang ginimo nga malain ang sangkatao, ang tanan nga tao ginsintinsyaan ngasilotan. Kag tungud ra sa anang ginimonga matarung ang sangka tao, ibilang angDios nga matarung ang tanan nga mag-too, kag tawan kaboi nga ara kataposan.19 Tungud sa sangka tao nga ara nagtomansa Dios, doro ang naging makasasala. Kagtungud ra sa sangka tao nga nagtoman saDios, doro anang mabilang ang Dios ngamatarung. 20 Ang Kasogoan gintaw angDios agud makita ang mga tao nga doroandang mga pagsoway sa anang gosto, kagnagadoro pa gani kon may Kasogoan. Piro

bisan nagraku ang sala, mas nagraku pa gidanang kalooy ang Dios. 21 Ang ona mandaang sala maman ang nagagaum sa tanannga tao kag anang risolta kamatayun. Pirodadi tana anang kalooy ang Dios mamanrun ang nagagaum kanatun, kag anangrisolta kaboi nga ara kataposan. Ay tungudsa anang ginimo ni Jesu-Cristo nga atunGinoo kita ginabilang run ang Dios ngamatarung.

6Dadi Bago ron atun Kaboi

1 Ta, sabun may magkoon nga ma-padayon kita run lang sa pagpakasalaagud magdogang pa gid anang kalooyang Dios kanatun. 2 Bukun toladan!Indi maimo nga magpadayon kita sa pag-pakasala tungud nga ang sala ara run labutkanatun. 3Naulamannindo ra nga pagbun-yag kanatun kay Jesu-Cristo nagakaologannga kaiban kita sa anang kamatayun. 4Ganiang pagbunyag kanatun nagapakilala ngaang napatay si Cristo, kita napatay ra kagginirug lubung kanana, agud kon paiwansi Cristo ginbanaw ang makagagaum ngaAmay, kita magakaboi ra ang bago ngakaboi.

5 Kag kon kita nakakaiban kay Cristosa anang kamatayun, sigorado gid ngamatawan kita bago nga kaboi pario angnatabo kanana ang tana ginbanaw sa mgaminatay. 6 Naulaman ta nga atun datinga pagkatao nga makasasala ginlansangrun sa kros kaiban ni Cristo agud mapatay.Maman dan nga indi runmaimo nga oripu-nun kita pa ang sala. 7 Tungud nga konang tao patay run, libri tana run sa ananggaum ang sala. 8 Kag kon kita napatay runkaibanni Cristo, nagapati kita ngamaboboikita ra kaiban kanana. 9 Ay naulaman tanga tungud nga si Cristo nabanaw alin samga minatay, indi run maimo nga map-atay tana ruman. Ara run gaum kananaang kamatayun. 10 Tana kaisara lang gidnapatay para sa anang sala ang mga tao,kag indi run maoman. Boi tana dadi kaganang kaboi para sa Dios. 11 Gani tungudnga kamo kay Cristo ron, dapat ibilangnindo nga indong kaogalingun patay runsa pagimo ang sala, kag nagakaboi kamoron para sa Dios.

Roma 6:12 215 Roma 7:612 Indi nindo ron gani pagtogotan nga

dominarun ang sala indong lawas ngamapapatay kag indi nindo pagsonodonanang malain nga andum. 13 Ayaw nindopaggamita ang bisan ano nga parti indonglawas sa pagimo ang marimo. Indongimoon tana, iintriga nindo sa Dios indongbilog nga lawas, agud gamitun na samayadnga katoyoan. Kabay ginbawi kamo ronsa kamatayun kag gintawan bago nga klasinga kaboi. 14 Gani indi maimo nga domi-narun kamo pa gid ang sala. Ay ara kita runsa idalum ang Kasogoan, kondi nagasarigkita run sa anang bolig kag kalooy angDios.

Ang mga Nagaimo ang Mayad15 Karon, tungud nga kita ara run sa

idalum ang Kasogoan, basi kon isipunnindo nga poidi kita run magpakasala tun-gud nga sa idalum kita run anang kalooyang Dios. Indi maimo dan! 16 Kabay mgaoripun kita sa bisan ano nga atun gina-sonod. Gani kon nagasonod kita sa sala,mga oripun kita ang sala kag ang risoltakamatayun. Piro kon kita nagasonod saDios, mga oripun kita ang Dios kag anangrisolta dan ibilang kita nga matarung.17 Ang ona mga oripun kamo ang sala.Piro salamat sa Dios nga dadi tinagiposoonron indong pagtoman sa mga kamatoodannga gintodlo kanindo. 18 Ginlibri kamoron ang Dios alin sa sala nga nagaoripunkanindo, kag dadi ginasonod nindo ron angmatarung nga pagkaboi. 19 Ginagamit koang alimbawa parti sa pagkaoripun agudmadali nindo nga maintindian akun gos-tong ambalun. Ang ona ginpaoripun nindoindong kaogalingun sa sala, kag gingamitnindo indong lawas sa pagimo angmarimokag malain. Kag ang risolta naging malainkamo. Piro dadi tana, iintriga nindo in-dong kaogalingun bilang mga oripun angmatarung nga pagkaboi. Kag anang risoltadan maging diosnon kamo.

20 Ang ona ang kamo mga oripun paang sala, bukun kamo sakup sa katarungan.21 Kag ano indong nabuul sa indong pagk-aboi nga dato nga dadi ginakauya nindo?Anang tutugkaan lang dato kamatayun.22 Piro dadi ginlibri kamo ron alin sa salakag mga oripun kamo ron ang Dios. Angindong nabubuul digi ay angmatarung nga

kaboi. Kag anang tutugkaan dia kaboi ngaara kataposan. 23 Ay anang bayad angpagpakasala kamatayun, piro kaboi tananga ara kataposan anang ginarigalo angDios sa mga tao nga kay Cristo Jesus ngaatun Ginoo.

7Ara kita run sa idalum ang Kasogoan

1Mga kabogto, nakaulam kamo parti sakasogoan. Gani nasisigoro kongamaiintin-dian nindo akun ipasanag kanindo nga konang tao patay run, ang kasogoan ara rungaumkanana. 2Pario bala sa babai ngamayasawa. Sono sa kasogoan, ang babai indimakapakigbulag sa anang asawa mintrasboi pa anang asawa. Piro kon anang asawamapatay, libri tana run sa kasogoan partisamgamagasawa. 3Gani konmagpakigolidtana sa iba nga lalaki mintras boi pa anangasawa, ginabilang nga nagapanginlalakitana. Piro kon anang asawa patay runkag pagkatapos magpaasawa tana sa iba,ara tana nagalapas sa kasogoan, kag indimakoon nga tana nagapanginlalaki.

4 Nakikita ta, mga kabogto, nga ang ka-matayun maman ang nagabulag sa mag-asawa. Toladan ra ang natabo kanindo,kamatayun ang nagpabulag kanindo sa Ka-sogoan. Ay pagkapatay ni Cristo sa kros,kamonapatay ra tungudnga kamomimbroanang lawas ni Cristo. Gani ara run labutkanindo ang Kasogoan. Kon sa magasawapa, iba run dadi indong asawa. Si Cristo nganabanaw maman run atun asawa, sa ka-toyoan nga magbonga kita ang mga mayadnga boat para sa Dios. 5Ang ona, atun gostolang gid atun gintoman, kag ang mga bu-tang nga ginabawal ang Kasogoan mamanpa atun naliagan nga imoon. Kag tungudnga ginimo ta ang mga butang nga dato,atun silot kamatayun. 6 Piro dadi libri kitarun sa Kasogoan tungud nga napatay kitarun paagi sa anang kamatayun ni Jesus.Ara run labut kanatun ang Kasogoan ngaang ona maman ang nagaoripun kanatun.Atun pagsirbi sa Dios dadi sono ron saginatodlo kanatun ang Ispirito Santo, kagbukun run sa dati nga paagi nga sono sanakasolat sa Kasogoan.

Ang Kasogoan kag ang Sala

Roma 7:7 216 Roma 8:47 Ta, sabun may magkoon nga kon to-

ladato, marimo gali ang Kasogoan. Ara akonagakoon nga marimo. Ay kon ara ganiang Kasogoan ara ko naulami kon ano angsala. Pario abi dia, kon ara nagkoon angKasogoan nga “Indi kaw magkaima,” arako naulami nga marimo gali ang maima.8 Piro tungud sa sala nga digi run ngalagi ang ona kanakun, pagkaulam ko ngamarimo gali ang maima, mas nagdogangpa gid gani akun kaima. Gani kon araKasogoan, ara kita kaulam kon ano angginatawag nga sala. 9 Ang ona, nagakaboiako nga ara Kasogoan. Piro pagkaulamko ang Kasogoan nakita ko nga ako galimakasasala, 10 kag doto ko naulaman ngaako gali ginsintinsyaan run nga patayun.Gani ang Kasogoan nga gintaw sa toyonga magtaw kaboi kanakun maman gidgani ang nagsintinsya kanakun nga akopatayun. 11 Ay ang Kasogoan maman anggingamit ang sala digi kanakun agud akomadaya, kag ang risolta, nasintinsyaan akoang kamatayun tungud nga indi ko ganimasonod ang Kasogoan.

12 Ang Kasogoan sa Dios nagalin, kagang tanan nga toromanun sa Kasogoankanana nagalin, gani matarung, osto, kagmayad. 13 Sabun magisip kamo nga angKasogoan nga dato nga mayad maman galiang nagdara kamatayun kanakun. Bukun!Ako tana ginsintinsyaan tungud sa akunsala. Kag doto nakita ta nga masyadokarimo gani ang sala, ay gingamit na angKasogoan nga mayad para masilotan akoang kamatayun. Gani paagi sa Kasogoanmas nakita ta kon paiwan karimo ang sala.

Ang Mayad nga Gosto ang Tao nga Imoonindi na Maimo

14 Naulaman ta nga ang Kasogoan saIspirito ang Dios nagalin. Piro ako tao langngamakasasala. Akun kaalimbawa pario saoripun nga indi makalikaw sa pagimo angsala. 15 Indi ko maintindian akun kaogalin-gun. Ay angmayad nga gosto ko nga imoonindi ko maimo, piro ang mga butang ngaindi ko gosto imoon maman tana akun gi-naimo. 16Kag kon ara ako naliag nga imoonakun ginaimo nga marimo, nagakaologannga nagakompormi ako nga tama anang gi-nakoon ang Kasogoan. 17Gani kon toladan,bukun ako ang nagaimo ang marimo kondi

ang sala nga nagaoli digi kanakun. 18 Aynaulaman ko nga digi kanakun, sa akunduna nga pagkatao, ara gid mayad nganagagoa, tungud nga bisan gosto ko pa ngamagimo angmayad indi komaimo. 19Gani,ang mayad nga gosto ko nga imoon indiko maimo, piro ang malain tana nga indiko gosto nga imoon maman akun ginaimo.20Karon, kon ginaimo ko ang indi ko gostonga imoon, dia nagakaologan nga bukunako ang nagaimo dia kondi ang duna ngamalain nga nagaoli digi kanakun.

21 Maman dia akun nadiskobriankanakun: kon gosto ko magimo ang mayadginaadlangan ako akun duna nga malain.22 Ako tana nalilipay gid sa anang mgasogo ang Dios, 23 piro digi kanakun maynagasogo nga magimo ang kontra sa akunnaulaman nga tama. Ginaoripun ako langakun duna nga malain. 24 Kailo ako ra!Sino kabay ang makalibri kanakun sa akunmakasasala nga dia nga pagkatao nganagadara kanakun sa kamatayun? 25 Araiba kondi ang Dios paagi sa atun GinoongJesu-Cristo! Salamat sa Dios!

Toladan akun kaimtangan. Akun isipnagasonod sa anang mga sogo ang Dios,piro akun lawas tana nagasonod sa dunanga ogali nga makasasala.

8Ang Kaboi sa Ispirito Santo

1 Karon, ang mga kay Cristo Jesus indirun pagsilotan ang Dios, 2 tungud ngapagkatapos nga kita naging kay Cristo Je-sus ginakontrol kita run ang Ispirito Santonga nagataw kaboi. Gani libri kita run sasala nganagoripunkanatunkag sa silot ngakamatayun. 3 Ang pagtoman sa Kasogoanindi makabuul anang gaum ang sala saatun kaboi, tungud nga kita nga mga taomaroya kag indi gid makatoman. Ang Diosmaman ang nagbuul anang gaum ang salasa kaboi ang tao. Anang ginimo, anangBata mismo anang ginsogo digi sa kalib-otan nga maging tao pario kanatun ngamga makasasala, agud maging alad parasa atun mga sala. Kag sa anang pagkatao,ginsintinsyaan ang Dios kag gintapos naanang gaum ang sala. 4 Ginimo na diaagud anang ginapatoman ang Kasogoan

Roma 8:5 217 Roma 8:25matoman kanatun nga dadi ara run nagak-aboi sono sa anang gosto atun duna ngaogali kondi sono ron sa anang gosto angIspirito Santo. 5 Ang mga tao nga nagak-aboi sono sa andang duna nga ogali ara ibanga ginaisip kondi kon paiwan masonodanang ginadikta andang duna nga ogali,piro ang mga tao tana nga nagakaboi sonosa anang toytoy ang Ispirito Santo ara raibang ginaisip kondi ang mga butang nganagostoan ang Ispirito Santo. 6 Kon anangisip ang tao ginagauman anang duna ngaogali, anang tutugkaan kamatayun. Pirokon ang mga butang tana nga gosto angIspirito Santo maman anang isipun pirmi,dan makakabaton tana kaboi nga ara kata-posan kag malinung nga pagkaboi. 7 Angtao nga poros lang gid anang duna ngaogali anang ginaisip nagakontra sa Dios,ay ara tana nagatoman anang mga sogo,kag sa matood tana indi tana makatoman.8 Ang toladan nga mga tao nga andangduna nga ogali lang gid andang ginasonodindi gid makataw kalipay sa Dios.

9Piro kamo tana ara run nagakaboi sonosa indong duna nga ogali, tungud ngakon anang Ispirito ang Dios nagaoli diankanindo, kontrolado kamo ron ang Ispirito.Ang tao bukun kay Cristo kon ara kananaanang Ispirito ni Cristo. 10 Piro tungudnga si Cristo dian kanindo, bisan mapatayindong lawas tungud sa sala, maboboi para gid indong ispirito tungud nga ginbilangkamo ang Dios nga matarung. 11 Kabaypagkapatay ni Jesus ginbanaw tana angDios. Karon, tungud nga anang Ispiritoang Dios nagaoli dian kanindo, ang Diosnga nagbanaw kay Cristo maman da angmagataw kaboi sa indong mga lawas ngadan nga napapatay. Kag dia imoon na paagisa anang Ispirito nga nagaoli kanindo.

12 Gani mga kabogto, dapat sonodonta anang gosto ang Dios kag isikway tarun atun duna nga ogali nga makasasala.13Tungud nga kon kamo magkaboi sono saindong duna nga ogali, mapapatay kamo.Piro kon paagi sa bolig ang Ispirito Santoisikway nindo angmgamalain nga ginaimoindong lawas, makakabaton kamo kaboinga ara kataposan.

Anang Mga Bata ang Dios

14 Ang tanan nga mga tao nga ginatoy-toyan anang Ispirito ang Dios maman angmatood nga mga bata ang Dios. 15 Aypagtaw kanindo ang Dios anang Ispirito,kamo naging anang mga bata. Gani arakamo ron ginaadluki pario ang ona angkamo mga oripun pa. Dadi, paagi sa Ispir-ito Santo sarang kamo ron makatawag saDios nga, “Tatay”! 16 Ang Ispirito Santokaiban atun ispirito maman ang nagapam-atood nga kita anang mga bata manda angDios. 17 Kag tungud nga kita anang mgabata ang Dios, mga manonobli kita ra angmga butang nga ginatigana ang Dios parakanatun. Mga manonobli kita kaiban niCristo. Ay kon kita dadi nagaantos pariokay Cristo ang ona, magaabot ang adlawnga padungugan kita ra nga kaiban na.

ang Paraaboton nga Imaya18Kon sa kanakun lang, ang mga pagan-

tos nga dia dadi bali ara kon ikompararsa masadya gid nga kaimtangan nga mag-ing atun sa paraaboton. 19 Ay pati angtanan nga ginimo ang Dios nalalangkagnga mayad sa oras nga padungugan runang Dios anang mga bata. 20 Ay ang tanannga ginimo ang Dios ara kaabot sa anangkatoyoan; bukun nga makon andang gostodato kondi tungud nga maman dato ananggosto ang Dios. Piro may paglaum pa, 21 aymagaabot ang adlaw nga anang mga gin-imo ang Dios indi runmaronot, kondimag-ing kaiban anang mga bata ang Dios ngamalilibri sa kamatayun kag mapapabutangsa masadya nga kaimtangan. 22 Naulamanta nga asta dadi ang tanan nga ginimo angDios midyo sa nagaoraroy sa kalisud. Konsa mga nagabudus nagapasakit run. 23 Pirobukun lang sanda, kondi pati kita nganakabaton ang Ispirito Santo bilang onanga rigalo ang Dios nalalangkag ra mintrasnagapaabot-abot kita ang adlaw nga atunmga lawas nga dia bagoon ang Dios, kagimoon na kita nga anang mga bata run gid.24Kita nalowas run kag ginapaabot-abot talang nga makomplito. Dumdumun ta ngaang paglaum indi matawag nga paglaumkon dian run ang ginalauman. Tungud ngasino pa ang malaum kon dian run? 25 Pirokon nagalaum kita sa ara pa dian kanatun,magaulat kita nga may pagantos.

Roma 8:26 218 Roma 9:626Kag tungudnga kitamaroya, ang Ispir-

ito Santo nagabolig kanatun. Indi kitakaulam magpangamoyo ang osto, mamandan nga ang Ispirito Santo nagapakitloy saDios para kanatun sa paagi nga indimamit-lang. 27 Kag tungud nga nakaulam angDios kon ano ang sa tagiposoon ang tao,nakaintindi tana ra kon ano anang gostongambalun ang Ispirito Santo; ay ang IspiritoSanto nagapakitloy sa Dios para sa anangmga bata, kag sono sa anang kabubutunang Dios.

28 Naulaman ta ra nga ang tanan nganagakaratabo ginaimo ang Dios para sakaarayadan ang mga nagaigogma kanananga anang mga ginpili sono sa anang ka-toyoan. 29Ay ang ona pa nga lagi naulamanrun ang Dios kon sino anangmagigingmgabata. Kag ginplano na run nga lagi ngamakapario-pario sanda sa anang Bata ngasi Jesus, agud tana maging panganay sadoro nga mga magkarabogto. 30 Gani angmga tao nga anang napili run nga lagi angona ana nga gintawag nga maging anangmga bata; kag ang mga tao nga ananggintawag ana nga ginbilang nga matarung;kag ang mga tao nga anang ginbilang ngamatarung ana nga ginpadungugan.

Anang gogma ang Dios31 Karon, kon isipun ta ang mga butang

nga dia, makakoon kita nga ang Dios na-gaapin kanatun, kag ara may makaiwankanatun. 32Anang Bata mismo ara na ganipagikawan, kondi ginalad na agudmapataypara kanatun nga tanan. Kag tungud ngaanang Bata mismo gintaw na, indi maimonga indi na itaw kanatun ang bisan ano.33 Ara may makakoon nga kita nga anangmga pinili ang Dios may sala, ay ang Diosmismo ang nagakoon nga kita ara run sala.34Ara ra may makakoon nga kita sirilotan,ay si Cristo Jesus mismo ang ginsilotankag napatay para kanatun, kag bukun langdan kondi ginbanaw tana kag dadi dotosa anang too ang Dios nga nagpakitloy saDios para kanatun. 35 Ara may makapabu-lag kanatun sa anang pagigogma ni Cristo.Miski magagi kita sa mga pagantos, sa mgakalisud, mga pagingabot, mga gutum, mgakapobriun, mga piligro, kag bisan patayunpa, nasisigoro ta nga palangga kita pa ra

gid ni Cristo. 36 May nakasolat sa anangKasolatan ang Dios nga nagakoon,“Tungud sa amun pagtoo kanimo, nakak-

abutang kami pirmi sa piligronga kami patayun ang mga tao.Midyo kami sa mga karniro ngaparatayun.”

37 Piro miski toladato pa atun pagkabu-tang, masasarangan ta nga atobangunpaagi sa anang bolig ni Cristo nga nagai-gogma kanatun. 38-39Nasisigoro ko gid ngaara may makapabulag kanatun sa ananggogma ang Dios nga anang ginpakita paagikay Cristo Jesus nga atun Ginoo. Ang kaboidigi okon ang kamatayun, ang mga angilokonmga dimonyo, ang nagakaratabo dadiokon ang magakaratabo sa paraaboton,ang mga may gaum, ang mga dian saibabaw okon sa idalum ang kalibotan, okonmiski anono pa nga mga butang nga gin-imo ang Dios indi makapabulag kanatun saanang gogma.

9Ang Dios kag ang mga Israelita

1 Karon may isogid ako pa kanindo, kagdia matood; ay ako kay Cristo kag araako nagabotig. Akun konsinsya nga gina-gauman ang Ispirito Santo nagapamatoodra nga matood akun isogid, 2 nga bukunlang maistan akun kasubu kag paginanakitakun tagiposoon 3 tungud sa akun mgakasimanwa kag kadogo. Kon maimo langmas gosto ko pa nga ako anang sompaunang Dios kag ipabulag kay Cristo kon diamaging paagi nga sanda makalibri sa silot.4 Doro andan andang bintaa bilang mgaIsraelita. Ginangkun sanda ang Dios ngaanang mga bata; ginpakitaan sanda angDios anang makasorolaw nga prisinsya;kananda anangmga kasogtanan; gintawnara kananda ang Kasogoan; gintodloan nasanda ang osto nga pagsimba kanana; doroanang mga ginpangako kananda; 5 mgakaapo-apoan sanda angmga tao nga ginpiliang Dios ang ona; kag sa andang lai nagalinsi Cristo ang tana nagpakatao, Dios ngamakagagaum sa tanan kag darayawon astasa ara kataposan! Amin.

6 Piro bisan ara nanda napolosi ang mgapribilio nga dia, dia ara nagakaologan nga

Roma 9:7 219 Roma 9:29ara pagtomana ang Dios anang ambal, tun-gud nga ara pagpilia ang Dios ang tanannga Israelita. 7 Bukun ang tanan nga mgakaliwat ni Abraham ginbilang nga anangkaliwat gid. Kabay nagkoon ang Dios kayAbraham nga ang mga bata lang ni Isaacanang kilalaun nga anang mga kaliwat.8 Dia nagakaologan nga bukun tanan ngaanang kaliwat ni Abraham ginabilang ngaanang bata ang Dios, kondi ang ginbatalang gid sono sa anang ginpangako kayAbraham ang kikilalaun nga anang mgabata ang Dios. 9 Ay maman dia anangpangako ang Dios kay Abraham; makon na,“Mabalik ako digi sa masonod nga toig kagsi Sara magabata lalaki.”

10 Kag paagi sa anang darwa ka batani Rebeca kag atun kaolang-olangan ngasi Isaac ginpakita ra ang Dios nga bukuntanan nga anang kaliwat ni Abraham gin-abilang na nga anang mga bata. 11-12 Bagonagbata si Rebeca sa kapid nga dato,nagkoon nga lagi ang Dios kanana nga“Ang gorang magasirbi sa anang libayun.”Ginambal na dia ang ara sanda pa ganikaimo mayad okon malain. Ay gostona itodlo nga kon tana magpili ang taoara tana nagabasi sa andang mayad ngamga inimoan kondi sono sa anang gosto.13Nagakoon ra ang Kasolatan,“Ginigogma ko si Jacob,Piro ara ako naliag kay Esaw.”

14 Ta, sabun may magkoon nga bukunosto anang ginaimo ang Dios. Bukun tamadan. 15Ay toladia anang koon ang Dios kayMoises ang ona: makon na, “Kaloyan koang gosto ko nga kaloyan kag kanogonanko ang gosto ko nga kanogonan.” 16 Ganianang mga bindisyon ang Dios bukun tun-gud sa anang gosto okon anang ginaimoang tao, kondi sono lang gid sa anangkalooy ang Dios. 17 Pario sa nasambit saKasolatan parti sa anang koon ang Dios saFaraon (ari ang Egipto), makon, “Ginimoko ikaw nga ari, agud paagi sa akun imoonkontra kanimo maipakita ko akun gaum,kag agud akun aranmakilala ang tanan ngatao sa bilog nga kalibotan.” 18 Gani bukunlangnga ginakaloyan angDios ang gosto nanga kaloyan, kondi ginaimo na ra nga sotilang mga tao nga gosto na magpasotil.

Anang Kasilag kag Kalooy ang Dios19Karon, sigoromaymakon kanindo nga

kon toladato, ta basi masisilag pa ang Diossa mga tao tungud sa andang pagkasala,ay indi sanda makakontra sa anang gosto.20 Toladia akun makasabat: sino kaw gidnga masabat toladan sa Dios? Kita anangmga inimoan lang ang Dios, gani indi kitamakariklamo kanana kon basi ginimo nakita nga toladia. 21Pario bala sa manogimoang koron. Pagosto tana kon ano ananggosto nga imoon sa lapok nga anang gi-naawidan. Kon gosto na, libri tanamagimodarwa ka klasi nga koron sa lapok nga dato,ang isara ispisyal kag ang isara ordinariolang.

22Toladato ra sa Dios. Bisan matood ngagosto na ipakita anang gaum kag anangkasilag sa mga makasasala, ginaagoan-taan na pa ra gid nga antosan anay angmga tao nga dapat run andan nga silotan.23 Ginaimo na dia tungud nga gosto na ranga ipakita kon pira kabaul anang kaayadsa mga tao nga anang ginakaloyan, ngaanang ginpriparar alin ang ona pa nga lagipara padungugan. 24 Kag kita gani mamanang mga tao nga dan nga anang gintawag,bukun lang alin sa mga Judio kondi pati samga bukun Judio. 25Ay toladia anang koonang Dios doto sa solat ni Oseas,“Ang mga tao nga bukun akun,Tawagun ko nga akun mga tao.Kag ang ara ko ginaigogmaa dato anay,Igogmaun ko.26 Kag ang mga tao nga ginkonan ko nga,

‘Kamo bukun akun mga tao,’Sanda tatawagun nga anang mga bata ang

Dios nga boi.”27 Dagi ra tana anang ambal ni Isaiasparti sa mga Israelita: makon na, “Bisanmaging pario ang baras sa baybay anangkadoro anang kaliwat ni Israel, maistanlang kananda ang malolowas. 28 Ay madalikag maidid anang imoon ang Dios ngapagsintinsya sa mga tao sa kalibotan.” 29 SiIsaias ra ang nagkoon, makon na,“Kon kita nga mga Israelita ara pagkalooyi

ang Dios nga Makakagaum,Ara gid andan may nabilin kanatun,Kondi nagkaradora kita pario sa natabo sa

mga tao sa Sodoma kag Gomorra.”

Roma 9:30 220 Roma 10:19Ang Israel kag ang Mayad nga Barita

30 Akun gostong ambalun maman dia:angmga bukun Israelita nga ara nagimoratnga maging matarung maman anang gin-bilang ang Dios nga matarung tungud nganagtoo sanda. 31 Piro ang mga Israelitatana nga nagimorat nga magsonod sa Ka-sogoanparamagingmatarung sa panulungang Dios ara nanda naabot. 32 Basi kabaytoladato? Tungud nga sa baylo ngamagtooang mga Judio kay Jesu-Cristo, nagsarigsanda sa andang mga mayad nga inimoan.Nasandad sanda sa bato nga sarandadan.33 Pario gid anang koon ang Dios sa Kaso-latan, makon na,“Nagbutang ako ang bato nga sarandadan

ang mga tao sa banwa ang Sion.Dato nga bato magapadagpa kananda.Piro ang mga tao tana nga magtoo sa bato

nga doto indi gid magnusul.”10

1 Mga kabogto, gosto ko gid nga akunmga kapario nga mga Israelita malowas,kag dia ginapangamoyo ko sa Dios. 2 Akomismo makapamatood nga matandussanda sa pagsirbi sa Dios, garing langbukun sono sa kamatoodan. 3Ay ara nandanaulami anang paagi ang Dios agud ang taomaging matarung. Andang ginimo tana,nagimorat sanda sa andang kaogalingunnga paagi kag ara nanda pagsonoda anangpaagi ang Dios. 4 Ara nanda naintindii ngaang Kasogoan tugka lang kay Cristo, aypaagi sa anang ginimo ni Cristo, ang tagsa-tagsa nga nagatoo kananamaman lang angginabilang nga matarung.

Ang Kalowasan para sa Tanan5 Toladia anang ginsolat ni Moises parti

sa mga tao nga mabibilang nga matarungpaagi sa andang pagsonod sa Kasogoan:“Ang tao nga nagasonod sa tanan nganakasolat sa Kasogoan makaangkun kaboinga ara kataposan.” 6 Piro toladia ratana ang ginakoon sa mga tao nga mabibi-lang nga matarung paagi sa andang pag-too, “Indi kaw magisip nga kita magigingmatarung kon may magayan sa langit”(agud bulun si Cristo). 7 “Indi ka ra magisipnga kinanglan may maglosong sa idalumgid” (agud bulun si Cristo alin sa mgapatay). 8Kondi nagakoon doto nga,

“Anang ambal ang Dios marapit kanimo,Dian gid sa imong baba kag sa imong tagi-

posoon.”Kag anang ambal nga dia ang Dios ara ibakondi parti sa pagtoo nga amun ginawali:9 nga kon isogid mo nga si Jesus mamanang Ginoo kag nagatoo kaw sa imong tagi-posoon nga ginbanaw tana ang Dios samga patay, malowas kaw. 10 Ay ang taoginabilang ang Dios nga matarung kon na-gatoo tana tuduk sa anang tagiposoon. Kagkon magsogid tana sa iba parti sa anangpagtoo, malowas tana. 11Pario anang koonsa Kasolatan, “Ang nagatoo kanana indigid magnusul.” 12 Kag dia nga pangakopara sa tanan, Judioman okon bukun Judio,tungud nga ang Ginoo, Ginoo ang tanan,kag mayad tana gid sa tanan nga naga-pangayo bolig kanana. 13 Ay nagakoonang Dios sa Kasolatan, “Ang bisan sino ngamagpangayo bolig sa Ginoo malowas.”

14 Piro paiwan makapangayo boligkanana ang mga tao kon ara nanda tanaginatooi? Kag paiwan sanda makatookanana kon ara sanda pa makabati partikanana? Kag paiwan sanda ra makabatikon ara may magsogid kananda? 15 Kagpaiwan ra makapanaw kag magsogidang mga manogbarita kon ara sandapagpadaraan? Sono sa Kasolatan, “Angkasadya kon nagaarabot angmga nagadaraangMayadngaBarita.” 16Piromaymga taonga ara nagbaton ang Mayad nga Barita.Pario anang koon ni Isaias, makon na,“Ginoo, daw ara gid may nagapati sa amunginawali.” 17Digimakakoon kita ra nga angtao magatoo lang kay Cristo kon mabatianna ang kamatoodan parti kanana. Kag angkamatoodan mababati na lang kon maynagatodlo parti kay Cristo.

18 Karon, may dian sigoro nga mapa-mangkot kon bala nakabati ang mga Judioanang ambal ang Dios. Indi maimo ngaara sanda kabati. Tungud nga nagkoonsa Kasolatan, “Nabatian andang limug sabisan diin nga logar. Kag andang mgasogid nagarabot sa bilog nga kalibotan.”19 Basi kon may magkoon ra nga sigoroang mga Israelita ara kaintindi. Indi ramaimo nga ara sanda kaintindi. Tungudnga sa anang solat ni Moises makon angDios kananda, “Papangimonon ko kamo sa

Roma 10:20 221 Roma 11:16mga tao nga bukun Israelita. Masisilagkamo tungud nga ipakita ko akun kalooy samga tao nga ang ona ara kakilala kanakun.”20Nagambal ra ang Dios kananda paagi kayIsaias. Kag pagambal dia ni Isaias ara tanagid pagadluki sa mga tao. Makon na,“Nakita ako ang mga tao nga ara nagapan-

gita kanakun,Kag bisan ara sanda nagapamangkot parti

kanakun ginpakilala ko kanandakon sino ako.”

21Kagparti samga Israelitamakonna, “Sigiakun ulat kananda nga magbalik kanakunpiro indi sanda, ay masyado katugas an-dang olo kag mga sotil.”

11Anang Kalooy ang Dios sa mga Judio

1 Indi kita magisip nga tungud nga angmga Judio ara nagtoo, ginsikway run angDios anang ginpili nga nasyon. Ara nasanda pagsikwayan. Ay ako mismo Is-raelita, si Abraham akun ginalinan kagmimbro ako sa anang tribo ni Benjamin.2 Ang Dios ara nagasikway sa mga tao ngaanang ginpili alin pa ang ona. Nadumdu-man nindo ang istorya sa Kasolatan partikay Elias? Kabay nagriklamo tana sa Diosparti sa anang ginaimo ang Israel? Makonna, 3 “Ginoo, ginpamatay nanda imongmga propita, kag ginpangrangga nandaangmga altar nga ginaaladan angmga aladpara kanimo. Ako ron lang ang nabilinnga nagasimba kanimo kag ginaimoratannanda ako ra nga patayun.” 4 Piro anoanang sabat ang Ginoo? Makon na, “Mayginapasala ako pa nga bali 7,000 ka mgaIsraelita nga ara gid nagsimba sa dios-diosnga si Baal.” 5 Dan toladan ra sa atuntyimpo nga dia. May nabilin pa ra ngamga Judio nga nagatoo sa Dios, ay sandaginpili na tungud sa anang kalooy. 6 Angpagpili kananda ara pagbasian sa andangmga inimoan kondi sono lang sa anangkalooy ang Dios; tungud nga kon ginabasisa anangmga ginaimo ang tao, indi run diamakokoon nga kalooy.

7 Ta, makakoon kita nga ang mga Judioara kabaton andang ginaandum nga sandaibilang ang Dios nga matarung. Anangginpili lang ang Dios ang nakabaton an-dang ginaandum tungud nga ginapatugas

anang olo ang kadoroan sa kamatoodan.8 Pario anang koon ang Kasolatan partikananda, “Midyo ginpakatorog sanda angDios, kag asta dadi indi sanda kaulam angtama kag indi kaintindi ang kamatoodan.”9 Si David may ginambal ra parti kananda.Makon na, “Kabay pa nga andang ginasili-brar nga Pista kag mga alad maman angmagpasandad kag magsiud kananda, kagdoto sanda balusan ang Dios. 10 Kabay panga makarabolag sanda agud indi sandamakakita ang tama. Kag kabay pa nga indipagbulun ang mabugat nga andang gina-pasan agud magborogtot sanda pirmi.”

11Ang mga Judio nasandad ay ara sandanagtoo kay Cristo. Ta ano kabay, na-gakaologan bala dato nga dayon ron gidandang pagbagsak? Ara! Kondi tungudsa andang pagsoway natawan lang kaigay-onan ang mga bukun Judio agud malowassanda. Kag kon makita dato ang mgaJudiomaiinggit sanda dayon kananda, ganimatoo sanda ra. 12 Ta, kon anang pag-soway kag anang kakolangan ang mga Ju-dio nagtaw doro nga kaarayadan sa mgatao sa bilog nga kalibotan, mas doro pagid nga kaarayadan angmaging risolta konmakomplito angmga Judio nga dapat mag-too kanana.

Anang Kalowasan ang mga Bukun Judio13Karon, dagi akun iambal kanindo dian

nga mga bukun Judio. Ako ginimo angDios nga apostol para kanindo nga bukunJudio agud ibarita ko kanindo ang parti kayCristo. Kag ginakabig ko nga importantiang obra nga dia nga gintaw kanakun, 14 aybasi pa lang nga mainggit kanindo akunmga kapario nga mga Judio kag ang ibakananda magtoo ra agud malowas. 15 Aykon ang pagtalikod ang Dios sa mga Ju-dio maman ang naging kabangdanan ngaang iba nga mga tao sa kalibotan nakara-pit kanana, naulaman nindo kon ano angmaging risolta kon ang mga Judio batononroman ang Dios, maging pario sanda samga patay nga nagkarabanaw ron.

16 Anang kaalimbawa ang mga Judiopario dia: kon ang sangka pisang ngatinapay ialad sa Dios, nagakaologan ngaginalad run da ang bilog nga tinapay ngaginpisangan. Kag kon anang gamot ang

Roma 11:17 222 Roma 11:35

kaoy ana ang Dios, pati anang mga sangaang kaoy nga dato ana ra ang Dios. Ganikon si Abraham naging ana ang Dios, patianangmga kaapo-apoan naging ana ra angDios. 17 Ang mga Judio pario ra sa kaoynga olibo nga ginasagod ang Dios. Maymga sanga sa olibo nga dato nga ginpan-gotod, kag kamo nga mga bukun Judiopario sa mga sanga ang talonon nga olibonga ginbuul ang Dios kag ginsogpon nadayon sa anang ginpangotodan nga mgasanga. Gani dadi nakairug kamo ron samga kaarayadan nga gintaw ang Dios samga Judio. 18 Piro indi kamo magisip ngamas mayad kamo kaysa mga sanga ngadato nga ginpangotod. Dumdumun nindonga kamo sanga lang. Bukun kamo anangginasarigan ang gamot agud maboi, kondikamo ang nagasarig sa gamot agud maboi.

19 Sabun may magkoon kanindo, “Taybasi ginpangotod sanda kag kami ang gin-takud kon bukun kami mas mayad kaysakananda?” 20 Ginpangotod sanda tun-gud nga ara sanda nagtoo kay Cristo kagkamo ang gintakud tungud nga nagtookamo. Gani indi kamo magpabogal, kondimagdaan-daan kamo. 21 Tungud nga konginpangotod ang Dios ang natoral ngamgasanga nga ara iba kondi angmga Judio, masmadali ang pagpangotod kanindo, ay kamoanang mga sanga lang ang talonon ngaolibo. 22Digi ta makikita anang kaayad angDios kag anang kaisug. Maisug tana sa mgatao nga indi magtoo kanana, piro mayadtana kanindo, kon nagapabilin kamo saanang kalooy. Kon indi, pangotodon nakamo ra. 23Kag kon angmga Judio indi runmagpatugas kondi magtoo ron da, isogponna sanda ruman sa anangpono, tungudngasarang dan nga imoon ang Dios. 24 Ay konkamo nga mga bukun Judio ginpangotodsa indong talonon nga pono kag gintakuddayon sa kaoy nga bukun talonon bisanbukun dato ang natoral, mas madali pa gidsa Dios nga ibalik ang mga ginpangotodnga mga sanga sa andang ginalinan ngakaoy.

Anang Kalooy ang Dios para sa Tanan25 Mga kabogto ko kay Cristo, gosto ko

nga maulaman nindo ang kamatoodan ngaara pa naulami ang mga tao, agud indi

kamo magisip nga midyo kon sino kamoron gid. Anang pagpatugas ang mga Is-raelita agi lang kag bukun nga makon astakon sano kondi asta lang gid sa oras ngaang mga bukun Judio nga dapat magtookanana makomplito. 26 Pagkatapos danmalolowas ang mga Israelita, pario anangginakoon sa Kasolatan,“Magaalin sa Sion ang Manlolowas,Bulun na ang tanan nga kalainan sa anang

mga kaliwat ni Jacob.27 Kag maman dia akun kasogtanan

kananda,patawadun ko andang mga sala.”28Tungud nga ang kadoroan ngamga Judioindi magtoo sa Mayad nga Barita, nag-ing kaaway sanda ang Dios agud kamonga bukun Judio matawan kaigayonan ngamalowas. Piro bisan toladato ang natabokananda, palangga sanda pa ra gid angDios tungud nga sanda anang mga pinilinga mga tao. Ay ginpangako na ngalagi sa andang mga kaolang-olangan ngapalanggaun na andang mga kaapo-apoan.29Kag ang Dios ara nagaoman sa anang isipparti sa anang ginapili kag ginabindisy-onan. 30 Ang ona, kamo nga mga bukunJudio ara nagtoman sa Dios. Piro daditungud nga ang mga Judio ara nagtomankanana, ginkaloyan kamo ang Dios. 31 Kagtoladan ra ang matatabo kananda. Matoodnga dadi ara sanda nagatoman sa Dios. Pirotungud nga ginakaloyan na kamo, maga-abot ra gid ang adlaw nga sanda kaloyan nara. 32Ay gintogotan ang Dios nga ang tanannga tao maging oripun sa andang mga salaagud ipakita na sa tanan anang kalooy.

Pasalamat sa Anang Kaayad ang Dios33 Makatiringala gid anang kaayad ang

Dios! Indi ta maabot isip anang kaaramkag anang naulaman! Sino lang angmakaintindi anangmga ginaimo kag anangmga paagi? 34 Pario anang ginakoon angKasolatan,“Aramay nakaulam kon ano anang ginaisip

ang Ginoo,Kag ara may makakoon kanana kon ano

anang dapat imoon.35Ara kita sarang itaw kananaAgud mabibilang nga may baralusun tana

kanatun.”

Roma 11:36 223 Roma 13:136Ay ang tanan nga butang nagalin sa Dios,kag ginimo paagi kanana kag para kanana.Dayawon ta tana asta sa ara kataposan!Amin.

12Ang Pagpangaboi bilang Kristiano

1 Gani mga kabogto, tungud sa anangmga kalooy ang Dios kanatun, nagapak-itloy ako kanindo nga ialad nindo in-dong kaogalingun bilang boi nga alad saDios. Iintriga nindo indong kaogalingun sapagsirbi kanana sono sa anang maliagan.Toladan ang osto nga pagsimba sa Dios.2 Indi kamo magsonod sa anang ogali angmga tao digi sa kalibotan nga dia. Indongimoon tana, togoti nindo ang Dios ngabagoon na indong isip, agud maulamannindo anang kabubutun ang Dioskon anoangmayad, kag osto kag kon ano gid ananggosto.

3 Tungud sa anang kalooy ang Diosgintawan na ako awtoridad nga magpalap-nag anang mga panodlo. Maman dan ngaginaambalan ko kamo nga tanan nga indikamo magisip nga daw kon sino kamo rongid, kondi isipun nindo ang osto kon anoindong mga abilidad sono sa pagtoo ngagintaw ang Dios kanindo. 4 Ay kon paiwannga atun lawas may doro nga parti, kagang kada parti may ana-ana nga obra, 5kitangamga tomoloo toladan ra. Bisanmatoodnga doro kita, sangka lawas kita lang niCristo, kag nagaarangut-angut kita sa isarakag isara. 6 Kag tungud nga ang kada is-ara kanatun may ana-ana nga abilidad nganabaton sono sa anang kalooy ang Dios,gamitun ta anang gintaw nga dan. Konmay gintawan abilidad sa pagsogid anangambal ang Dios, imoon na sono sa anangpagtoo. 7Kag konmay gintawan abilidad sapagsirbi sa anang kapario, dapat magsirbitana; kon sa pagtodlo, dapat magpanodlo;8 kon sa paglaygay, dapat magpanglaygay;kon sa pagtaw sa mga malisud, magingmayad nga manogtaw; kon sa pagdomara,magdomara nga may katandus; kag kon sapagbolig sa mga nalisudan, magbolig ngamay kalipay.

9 Kinanglan atun pagigogma minatoodgid. Likawan ta ang malain, kag imoonpirmi ang mayad. 10 Bilang magkarabogto

kay Cristo magirigogmaan kita gid,kag magtaraodan sa isara kag isara.11Magpatandus kita kag indi magtinamad;magsirbi kita sa Ginoo nga tuduk gidsa atun tagiposoon. 12 Kag tungudnga may paglaum kita nga mayad atunparaaboton, dapat maging malipayun kitapirmi. Agoantaun ta lang ang mga kalisud,kag pirmi kita gid nga magpangamoyo.13 Boligan ta atun mga kapario ngatomoloo sa andang mga kinanglanun. Kagpadayonon ta sa atun balay ang mga taga-ibang logar nga ara darayonan.

14 Ipangamoyo nindo sa Dios ngabindisyonan na ang mga tao nga na-gaingabot kanindo. Indi nindo ipang-amoyo nga silotan sanda ang Dios, kondiipangamoyo nindo nga bindisyonan.15 Magirug kamo kalipay sa mga na-gakalipay, kag kon may mga nagakasubu,magirug kamo ra sa andang kasubu.16 Indong pagtratar sa isara kag isara dapatparario. Indi kamo magpabogal kondimagpakigkaiban ra sa mga tao ngamanabaandang kaimtangan. Indi kamo magisipnga kon sino kamo gid.

17Konmaymagimomalain kanindo indikamo magbalus ang malain. Kondi ipakitanindo pirmi sa mga tao nga gosto nindolang nga magimo ang mayad. 18 Asta samaabot indongmasarangan, imorati nindonga ara gid golo indong pagpakigkaibansa tanan nga tao. 19 Mga pinalangga,indi kamo gid magbalus malain, kondipabayanan nindo nga ang Dios maman angmagsilot kananda. Ay nagakoon ang Diossa Kasolatan, “Ako ang baala magbalus;ako ang masilot.” 20 Sono ra sa Kasolatantoladia indong imoon: “Kon imong ka-away ginagutum, pakauna; kon ginawaw,painuma. Tungud nga kon imoon mo diamauuya tana sa anang ginaimo kanimo.”21 Indi kamo magpadaug-daug sa malain,kondi daugun nindo ang malain paagi sapagimo ang mayad.

13Atun Obligasyon samga Opisyalis ang Gob-

yirno1 Ang kada isara kanindo dapat mag-

pasakup sa mga nagadomara atun banwa,tungud nga ang paggobyirno alin sa Dios

Roma 13:2 224 Roma 14:6kag ang mga nagadomara ginbutang angDios sa andang poisto. 2 Ang mga taonga nagapangontra sa gobyirno nagapan-gontra sa anang ginbuut ang Dios, ganisisilotan sanda. 3Konmayad atun ginaimo,ara kita dapat kaadlukan sa mga nagado-mara kanatun. Piro kon nagaimo kita angmalain, dan dapat kita nga adlukan. Ganikon indi mo gosto nga adlukan sa mganagadomara, magimo kaw ang mayad, kagdan dayawon kaw pa nanda. 4 Ginabutangsanda ang Dios sa andang poisto para saatun kaarayadan. Piro kon nakaimo kawang malain, dapat adlukan kaw manda,tungud nga may gaum sanda sa pagsilotkanimo; ay ang Dios maman ang nagbu-tang kananda dian agud silotan ang mganagaimo malain. 5Gani dapat magpasakupkita sa atun gobyirno; bukun lang ngatungud sa ginaadlukan kita sa silot, konditungud nga naulaman ta ra ngamaman diaang dapat ta nga imoon. 6 Maman ra danang kabangdanan kon basi nagabayad kitaatun bowis, ay angmgamanogdomaramgasorogoon ang Dios nga nagapangabudlaypara gid sa mga butang nga dia. 7 Ganibayadan nindo indong mga barayadan saiba-ibang klasi nga bowis. Kag taodonnindo kag padungugan ang mga may aw-toridad.

Atun Obligasyon sa Isara kag Isara8 Indi nindo pagpaboayun indong otang

bisan kino, loas sa otang nga buut sa pa-girigogmaan sa isara kag isara. Ay angnagaigogma sa anang isigkatao nakatomanang Kasogoan. 9 Ay ang mga sogo parioang “Indi kaw magpanginbabai okon mag-panginlalaki, indi kaw magpatay, indi kawmagpanakaw, indi kaw magkaima,” kagang iba pa nga mga sogo sarang matingubsa sangka sogo lang nga nagakoon, “Igog-maa imong isigkatao pario imong pagi-gogma sa imong kaogalingun.” 10 Konginaigogma ta atun isigkatao, ara kita na-gaimo malain kananda. Maman dan ngakon kita may pagigogma natoman ta runang bilog nga Kasogoan.

11 Dapat nindo nga imoon dia, tungudnga naulaman nindo nga oras run dianga kamo dapat magbogtaw. Ay atunkalowasan mas marapit run gid dadi kaysadato anay nga kita nagompisa nga magtoo

kay Jesu-Cristo. 12 Midyo sa gabi digi sakalibotan nga dia tungud sa sala. Pirodadi kasanagun run da kagmadali run langmagmora ang adlaw. Gani indi ta pagi-moon ang malain nga atun ginaimo angona, kondi bilang mga tao nga nasanaganrun paagi sa kamatoodan batokan ta angmalain. 13 Tungud nga nasanagan kitarun, dapat magkaboi kita nga ara gid ka-sawayan. Indi kita magsari palingin okonmagirug samgamagolo ngamga kinalipay.Indi kita ra magolid sa bukun atun asawaokon magimo ang ano pa nga mga malain.Indi kita ra magirinaway okon magiringgi-tan. 14 Anang ogali ni Ginoong Jesu-Cristoang dapat makita sa indong kaboi. Kagindi nindo pagtawan logar indong dunanga ogali nga magimo ang malain.

14Indi nindo Pagpakalainun ang Iba

1 Batona nindo ang tao nga maroyaanang pagtoo, kag ayaw nindo pagpoyaianang mga pagparatiun. 2 May mga to-moloo nga nagapati nga poidi makasurabisan ano, kag may mga tomoloo ra tananga maroya pa nga andang ginasura laswalang. 3 Ang tomoloo nga nagasura bisanano lang indi dapat magpakanaba sa to-moloo nga anang ginasura laswa lang gid,kag ang tomoloo nga laswa lang anang gi-nasura indi ra dapat magukum sa nagasurabisan ano lang. Ay sanda nga darwa parionga ginbaton ang Dios, 4 kag sa Dios sandamapanabat. Gani sino kaw nga magukumsa anang sinakupan ang iba? AnangAgalunlang gid ang sarang makakoon kon anangginaimomayadokonbukun. Kagmaimonagid man ang mayad, ay ang Ginoo mamanang magabolig kanana.

5 May mga tao nga nagakoon nga maymga adlawngamas importanti kaysa ibangadlaw. Kag may dian ra nga nagakoon ngaang tanan nga adlaw parario lang. Angkada isara dapat magimo lang kon ano saanang pagpati ang osto sa panulung angDios. 6 Kon ang tao may ginapalabi ngaadlaw, ginaimo na dato para sa Ginoo. Kagang tao nga nagakaun bisan ano, ginaimona ra dato para sa Ginoo, tungud nga naga-pasalamat tana sa Dios sa anang ginakaun.Ang iba tana ara nagakaun ang iba nga

Roma 14:7 225 Roma 15:8karaunun ay para ra dato sa Ginoo, kagnagapasalamat sanda ra sa Dios. 7 Arabisan sino kanatun nga mga tomoloo angnagakaboi okon napapatay para sa anangkaogalingun, 8 kondi para sa Ginoo. Konkita naboboi, naboboi kita para sa Ginoo,kag kon kita mapatay, para ra sa Ginoo.Gani maboi kita man okon mapatay, saGinoo kita pa ra gid. 9 Maman dan nga siCristo napatay kag nabanaw dayon, agudmaging Ginoo tana ang mga boi kag mgapatay. 10 Gani indi kamo magpakanabaokonmagukum sa indongmga kabogto kayCristo. Ay kita nga tanan magaatobangsa Dios kag tana ang magakoon kon atunginaimo mayad okon bukun. 11 Tungudnganagakoon tana saKasolatan,makonna,“Ako ang Ginoo nga boi. Gani magaabotra gid ang adlaw nga ang tanan nga taomagalood kanakun kag kikilalaun nandatanan nga ako Dios.” 12 Maman dan nganasisigoro ta nga ang kada isara kanatunmagapanabat gid sa Dios sa anang mgaginimo digi sa kalibotan.

13 Gani indi kita run magsari ukum saisara kag isara. Atun imoon tana, iwasan taang mga butang nga maging kabangdanannga magkasala atun kabogto kay Cristo.14 Tungud nga ako kay Ginoong Jesus ron,naulaman ko nga ara pagkaun nga ma-rimo. Piro kon may tao nga sa anangpabutangmay pagkaunnga bawal, ta kondiindi na dapat pagkaunun. 15 Karon, kontungud sa imong ginakaun mararanggaanang pagtoo imong kabogto, tay ara kawron nagaigogma kanana. Si Cristo nag-panginmatay para ra kanana, gani ayawpagranggaa anang pagtoo tungud sa imongginakaun. 16Miski ginakabig nindo nga in-dong ginaimo bukun marimo, ayaw nindopagimoa kon dato magapakalain kanindo.17 Ay anang Ginarian ang Dios bukun partisa pagkaun kag paginum, kondi parti samatarung nga kaboi, mayad nga rilasyonsa isara kag isara, kag kalipay nga alinsa Ispirito Santo. 18 Ang bisan sino nganagasirbi kay Cristo sa toladia nga paagimaman anang naliliagan ang Dios, kag gi-nataod tana anang isigkatao.

19 Gani imoratan ta gid nga indi kitamakaimo angmga butang ngamagaranggaatun mayad nga pagkaraiban. Dapat pari-

gunun ta ang isara kag isara sa anangpagtoo sa Dios. 20 Ayaw pagranggaaanang ginlowas ang Dios tungud sa imongpagkaun. Sarang makaun ang tanan ngaklasi nga pagkaun, piro kon tungud saimong pagkaun magakasala ang iba, danangmarimo. 21Angmayad tananga imoon,indi kaw magkaun karni okon maginumang mga irinumun nga karilingin okonmagimo ang bisan ano nga maging ka-bangdanan nga magkasala imong kabogto.22 Dapat ikaw ron lang kag ang Dios angnakaulam parti sa imong pagpati sa mgabutang nga dia. Malipayun ang tao nga araginakondinara anang konsinsya sa anangmga ginaimo nga sono kanana mayad.23 Piro kon nagadoda tana nga basi konmarimo anang ginakaun, dan nagakasalatana sa Dios tungud nga ara na ginasonodaanang pagpati. Kon ginaimo ta ang butangnga sono sa atun pagpati bukun mayad,dan sala.

15Magpasonaid kita sa mga Maroroya

1 Kita nga mga mabaskug sa pagtoo da-pat magpasonaid kag magbolig sa atunmga kaiban nga maroya pa. Bukun ngaatun gosto lang atun isipun, 2 kondi isipunta ra anang kaarayadan atun kapario ngatomoloo, agud magrigun da anang pagtoo.3 Bisan gani si Cristo ara magangad anangkaogalingun nga kaarayadan. Kondi sonosa nasolat sa Kasolatan makon na sa Dios,“Anang mga insolto ang mga tao kanimoginbatyag ko.” 4Kag ang tanan nga nasolatsa Kasolatan ang ona ginsolat agud maka-todlo kanatun. Paagi gani sa Kasolatanginatodloan kita nga agoantaun ang mgakalisud kag ginaparigun atun paglaum ngamayad atun paraaboton.

5 Kabay pa nga ang Dios nga naga-pabaskug kanatun nga agoantaun ang mgakalisud kag nagataw paglaum magboligra kanindo nga magorogyon kamo bilangmga somolonod ni Cristo Jesus, 6 agudmagtiribyog kamo nga magdayaw sa Dioskag Tatay atun Ginoong Jesu-Cristo.

Mayad nga Barita para samga Bukun Judio7 Kamo ginbaton ni Cristo, gani batona

nindo ra indong kapario nga tomoloo agudmadayaw ang Dios. 8 Ang kabangdanan

Roma 15:9 226 Roma 15:29kon basi ginsogo si Jesus sa pagsirbi sa mgaJudio ay bukun lang sa pagpakita nga angDios masarigan sa pagtoman anang mgapangako ang ona sa andang mga kaolang-olangan, 9 kondi agud ipakita ra sa mgabukun Judio anang kalooy ang Dios, agudmagdayaw sanda ra sa Dios. Ay sono sanakasolat sa Kasolatan makon ni Cristo saDios,“Ibarita ko imong kaayad sa mga bukun

Judio,Kag magakanta ako ang mga pagdayaw

kanimo.”10 May nakasolat pa sa Kasolatan nga na-gakoon,“Kamo nga mga bukun Judio, magkalipay

kamo kaiban anang mga pinili angDios!”

11Kag makon pa gid doto,“Tanan kamo nga bukun Judio, dayawa

nindo ang Ginoo;Tanan kamo nga mga tao, dayawa nindo

tana!”12Makon pa ni Isaias,“Sa anang mga kaapo-apoan ni JesseMay maggoa nga magadomara sa mga

bukun Judio,Kag magasarig sanda kanana.”

13 Kabay pa nga ang Dios nga nagatawpaglaum magtaw ra kanindo kalipay kagkalinung tungud sa indong pagtoo kanana,agud paagi sa anang gaum ang IspiritoSantomagadogang pa gid indong paglaum.

Ang Kabangdanan Kon Basi Toladia AnangGinsolat ni Pablo

14 Mga kabogto, nasisigoro ko gid ngamayad kamo nga mga tao. Nasisigoro ko ranga doro ron indong naulaman, kag sarangkamo ron maglaygay sa isara kag isara.15 Piro sa solat nga dia ginpadumdum kokamo parti sa pira ka butang tungud ngaindi ko gosto nga malipatan nindo. Araako naadluki nga iambal kanindo ang mgabutang nga dia, ay tungud sa anang kalooyang Dios gintawan na ako awtoridad 16ngamagsirbi kay Cristo Jesus bilang pinaka-pari sa mga bukun Judio. Ginatodlo kokananda ang Mayad nga Barita nga alinsa Dios agud maging pinakaalad sanda ngaanang maliagan, nga maging ana paagi saIspirito Santo. 17 Kag tungud nga ako kayCristo Jesus, sarang ako magpabogal akunnaimo sa pagsirbi sa Dios. 18 Kag ara iba

nga akun ipabogal kondi anang mga gin-imo ni Cristo paagi kanakun, nga ang mgabukun Judio nagasonod ron kanana paagisa akun mga pagambal kag mga inimoan,19 sa bolig ang mga katiringalaan kag mgamilagrokag dia tanan paagi sa anang gaumang Ispirito Santo. Ang Mayad nga Baritaparti kay Cristo ginwali ko bisan diin akonagayan kag naglibot-libot ako gani alinsa Jerusalem asta sa Iliriko. 20 Andum kogid nga magpangwalian sa mga logar ngaang mga tao ara pa gid kabati ang Mayadnga Barita parti kay Cristo, tungud nga indiko gosto nga magwali sa mga logar nganawalian run ang iba. 21Kondi pario anangkoon sa Kasolatan,“Ang ara pa masogidi parti kanana makak-

ilala;Kag ang ara pa makabati makaangup.”

Plano ni Pablo nga Maayan sa Roma22 Gani ara ako pa gid kaabot dian

kanindo tungud nga sigi akun libot-libot samga banwa digi. 23 Piro dadi, tungud nganatapos ko ron akun obra sa mga logar ngadia kag tungud nga mga pira run ka toigakun andum nga makaayan dian kanindo,24 sigoro magakirita kita run da gid. Ayakun plano maagi ako dian kanindo konmagpa-Espania ako ron. Gosto ko ngamagkalipay sa pagpakigkaiban kanindobisan maistan lang nga tyimpo bago akomagdiritso sa Espania paagi sa indong pag-patigayon sa akun biyai. 25 Piro dadimaayan ako anay sa Jerusalem agud iatudang bolig para sa mga tomoloo doto. 26 Ayang mga tomoloo sa Macedonia kag Acayanagbolontad nga magaboloy agud mag-bolig sa mga tomoloo nga malisud doto saJerusalem. 27 Gosto nanda nga imoon dia.Kon sa bagay may baralusun sanda ra samga tomoloo sa Jerusalem. Ay kon bukuntungud sa mga tomoloo sa Jerusalem, angmga bukun Judio nga dia ara kabatonang mga ispiritoanun nga mga bindisyon.Gani dapat ra nga boligan ang mga bukunJudio ang mga tomoloo sa Jerusalem saandang matiryal nga mga kinanglanun.28 Pagkatapos nga makaintriga ko kanandaang mga bolig nga dia maapit ako anaydian kanindo bago magpa-Espania. 29 Kagnagapati ako nga pagabot ko dian, doro

Roma 15:30 227 Roma 16:20

nga mga bindisyon atun mabaton alin kayCristo.

30 Ta mga kabogto, tungud kay Jesu-Cristo nga atun Ginoo, kag tungud sagogma nga gintaw ang Ispirito Santokanatun, nagapangabay ako nga boligannindo ako sa pagpangamoyo para kanakun.31 Ipangamoyo nindo ako gid nga indi akopagiwanun ang mga bukun tomoloo saJudea, kag ipangamoyonindo rangamalili-pay angmga tomoloo sa Jerusalem sa bolignga akun daraun kananda. 32 Pagkatapos,kon itogot ang Dios, makaayan ako dayondian kanindo nga malipayun gid, kagmakapawayway ako kaibannindo. 33Kabaypa nga obayan kamo ra gid pirmi ang Diosnga nagataw kalinung sa atun kaboi. Amin.

16Mga Pagpangamosta

1 Dadi gosto ko nga ipakilala kanindoatun kabogto nga si Febe. Tana angnagabolig sa mga tomoloo sa Cencrea.2Batona nindo tana ay tana sa Ginoo ra kagmaman da gid dan ang dapat nga imoonanang mga bata ang Dios. Boligan nindotana ra sa anang mga kinanglan, ay doroanangnaboligan. Ako gani naboliganna ra.

3 Ikomosta nindo ako kay Priscila kag kayAquila. Dia sanda pario ra kanakun nganagapangabudlay para kay Cristo Jesus.4 Gintaya nanda andang kaboi sa piligropara kanakun; kag bukun ako lang angnagapasalamat kananda, kondi pati angtanan nga mga bukun Judio nga nagasir-imba sa Ginoo. 5 Komosta ra sa tanan nganagasirimba doto sa andang balay.

Nagapangomosta ako ra sa akunpinalangga nga amigo nga si Epeneto.Tana ang ona nga tao nga nagtoo kayCristo sa probinsya ang Asia. 6 Komostara kay Maria. Tana nagpangabudlay ngamayad para kanindo. 7Komosta ra sa akunmga kapario nga Judio nga si Andronicokag si Junia. Dia sanda kaiban ko nganapriso. Kilala sanda ang mga apostolis,kag ona sanda pa gani kanakun nga nagingKristiano.

8 Nagapangomosta ako ra sa akunpinalangga sa Ginoo nga si Ampliato.9Komosta ra kay Urbano nga atun kaparionga manogpangabudlay para kay Cristo,kag sa akun pinalangga nga amigo nga si

Estaquis. 10 Komosta ra kay Apeles. Miskidoro anang naagian nga pagantos, ara tanagid nagtalikod kay Cristo. Komosta rasa anang panimalay ni Aristobulo, 11 kayHerodion nga akun kapario nga Judio, kagsa mga nagatoo sa Ginoo sa anang pamilyani Narciso.

12 Nagapangomosta ako ra kay Trifenakag kay Trifosa. Dia sanda mga matan-dus nga mga manogpangabudlay sa Ginoo.Komosta ra atun pinalangga nga amiganga si Persida. Doro anang naimo parasa Ginoo. 13 Nagapangomosta ako ra kayRufo. Dia bantog nga manogpangabudlaypara sa Ginoo. Komosta ra sa anang nanay.Anang pagtratar kanakunmidyo ako gid saanang bata. 14 Komosta ra sanday Asin-crito, Flegonte, Hermes, Patrobas, Hermas,kag sa tanan nga mga kabogto kay Cristonga kaiban nanda. 15 Komosta si Filologo,si Julia, si Nereo, anang kabogto nga babai,si Olimpas, kag sa tanan nga mga tomoloonga andang kaiban.

16 Magkoromostaan kamo bilangmagkarabogto kay Cristo. Ang tanannga kay Cristo sa mga simbaan diginagapangomosta kanindo dian.

Kataposan nga mga Laygay17 Mga kabogto ko kay Cristo, maga-

ndam kamo sa mga tao nga ginaalinanang pagkarampi-kampian kag nagatoblaganang pagtoo ang mga tomoloo. Ginakon-tra nanda ang mga panodlo nga gintodlokanindo ang ona. Gani likawi nindo sanda.18 Ang mga tao nga nagaimo toladan aranagasirbi kay Cristo nga atun Ginoo, kondiandang gosto lang gid andang ginaintindi.Ginapatalang nanda ang mga tao nga aramay naulaman paagi sa andang masadyanga mga pagambal kag mga pagdayaw-dayaw. 19 Kon sa bagay, bantog indongpagtoman kay Cristo, kag maman dan nganalilipay ako nga mayad. Piro gosto konga doro indong naulaman kon parti samayad, kag ignoranti kon parti sa pagimoang malain. 20 Kag ang Dios nga nagatawkalinung madali run lang magpangranggaanang gaum ni Satanas. Ipapirdi na tanakanindo.Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid atun

Ginoong Jesus.

Roma 16:21 228 Roma 16:2721 Akun kaiban nga manogpangabud-

lay nga si Timoteo nagapangomosta rakanindo, pati si Lucio, si Jason, kag si Sosi-patro nga akun mga kapario nga Judio.

22 (Ako si Tercio nga indong kapario ngatomoloo kay Cristo nagapangomosta rakanindo. Ako ang nagsolat anang solat ngadia ni Pablo.) 23 Si Gayo nagapangomostara kanindo. Ako, si Pablo, nagadayon digisa anang balay, kag digi ra nagasimba angmga tomoloo. Si Erasto nga tisoriro angsiodad kag atun kabogto nga si Cuarto na-gapangomosta ra kanindo.

[ 24 Kabay pa nga kaloyan kamo ngatanan ni Ginoong Jesu-Cristo.]

Pagdayaw sa Dios25Dayawon ta angDios ngamakaparigun

kanindo sono sa Mayad nga Barita partikay Jesu-Cristo nga akun ginawali kanindo.AngMayadnga Baritamaboaynga gintago,26piro dadi ginasogid run sa tanan ngamgatao sono sa anang sogo ang Dios nga boiasta kon sano, agud ang tanan magtoo kagmagsonod kay Cristo. Kag dia ginpaulamra paagi sa mga solat ang mga propita angona.

27 Ang Dios lang ang nakaulam angtanan. Dayawon ta tana asta sa ara kata-posan paagi kay Jesu-Cristo! Amin.

1 Corinto 1:1 229 1 Corinto 1:22

Anang Primiro nga Solat niPablo saMga Taga-Corinto

1 Ako si Pablo. Ginpili ako ang Dios ngamaging apostol ni Cristo Jesus. Ako kagsi Sostenes nga atun kabogto kay Cristo2 nagapangomosta kanindo nga mga to-moloo dian sa Corinto. Kamo ginpabulagrun nga lagi ang Dios agud maging anapaagi sa indong pagdapun kay Cristo Jesus.Ginpili na kamo nga maging anang mgabata kaiban ang tanan sa tanan nga logarnga nagakilala kay Jesu-Cristo nga atunGinoo. Tana atun Ginoo nga tanan.

3 Kabay pa nga kaloyan kamo ang Diosnga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristonga mayad indong kaimtangan.

Mga Kalooy nga Alin kay Cristo4 Nagapasalamat ako pirmi sa Dios

sa mga karayadan nga anang gintawkanindo tungud nga kamo kay Cristo Jesus.5Tungudnga kamokanana ginbindisyonankamo nga mayad ang Dios, kag doro ronindong naulaman kag antigo kamo ronmagtodlo. 6 Sa toladan napamatodannindo mismo amun mga gintodlo partikay Cristo. 7 Gani mintras nagaulat kamoanang pagbalik atun Ginoong Jesu-Cristo,ara kamo ra gid kakolangan samga abilidadnga ginataw ang Dios. 8Si Cristomaman daang magaparigun indong pagtoo kananaasta sa kataposan agud pagabot ang adlawnga tana magukum ara tana may isawaykanindo. 9 Masasarigan ang Dios nganagtawag kanindo agud makapadayonkamo sa anang Bata nga si Jesu-Cristo ngaatun Ginoo.

Ang mga Nagatoo kay Cristo Dapat Magor-ogyon

10 Mga kabogto, nagapangabay akokanindo sa aran atun Ginoong Jesu-Cristo,ngamagkarasogot kamo tanan kag likawannindo ang pagkampi-kampian. Pararioonnindo indong isip kag indong katoyoan.11 Nasambit ko dia tungud nga maynagbarita kanakun alin sa panimalay niCloe nga may nagaaraway dian kanindo.12 Akun gostong ambalun maman dia:may dian kono kanindo nga nagakoon

nga sanda anang somolonod ni Pablo kagmay dian ra nga nagakoon nga sandaanang somolonod ni Apolos. Ang ibapa gid kono nagakoon nga sanda anangsomolonod ni Pedro. Kag ang iba pa gidanang somolonod kono ni Cristo. 13 Bukunmayad dan! Basi ginaturunga-tunga runsi Cristo? Si Pablo ara nagpalansang sakros para kanindo. Ara kamo ra kabaypagbunyagi sa aran ni Pablo.

14 Nagapasalamat ako sa Dios nga araako may ginbunyagan kanindo loas kayCrispo kag kay Gayo. 15 Ay basi kon maymagkoon kanindo nga ginbunyagan kamosa akun aran. 16 (Ginbunyagan ko ra gali siEstefanas kag anang panimalay. Piro loassamga tao nga dia ara ako ronmay nadum-dumanpa.) 17Ay ara ako pagsogoa ni Cristopara magbunyag kondi para magpanodloang Mayad nga Barita. Kag akun pag-panodlo bukun paagi sa mga masaradyanga pagambal, ay basi kon madara ko angmga tao kay Cristo paagi sa akun abilidadkag madoraan gaum ang panodlo parti saanang kamatayun ni Cristo sa kros.

Si Cristo ang Nagapakilala anang GaumKag Kaaram ang Dios

18 Sa mga tao nga nadodora, ang pan-odlo parti sa anang kamatayun ni Cristosa kros kalokoan lang. Piro kanatun nganalolowas, naulaman ta nga ang kama-toodan parti sa kamatayun ni Cristo ma-man ang nagapakilala anang gaum angDios. 19Ay angKasolatan nagakoon, “Rang-gaun ko anang kaaram ang mga tao ngamaaram, kag ipakita ko nga ara polosanang pagintindi ang mga ansiano.” 20Diadigi ta naulaman nga ara polos anangkaaram ang mga maaram, kag ara ra polosanangmga naulaman angmga tao ngamaytinonan, pati ang mga poirti magdibati satyimpo nga dia. Ay ginpakita ang Diosnga kalokoan lang ang kalibotanun ngakaaram.

21 Tungud sa anang kaaram ang Diosara tana nagtogot nga tana makilala angmga tao paagi sa kalibotanun nga kaaram.Kondi ginpakamayad angDios nga lowasunang mga tao paagi sa andang pagtoo saMayad nga Barita nga ginawali kananda,nga sono sa mga tao nga ara nagatookalokoan lang. 22 Ang mga Judio indi

1 Corinto 1:23 230 1 Corinto 2:12magpati kon ara milagro nga makita, kagangmga Griego nagatimbang-timbang konang ginatodlo kananda nagakompormi saandang ginakoon nga kinaraman. 23 Pirokami tana, amun ginawali sa mga tao araiba kondi si Cristo nga ginlansang sa kros.Dia nga panodlo indi mabaton ang mgaJudio kag kalokoan para sa mga bukunJudio. 24 Piro sa mga tao nga gintawagang Dios, Judio man okon bukun, anangpagpalansang ni Cristo sa kros nagapakitaanang gaum kag anang kaaram ang Dios.25 Ay ang ginaisip nanda nga kalokoan ngaanang ginimo ang Dios mas maaram pakaysa sa tanan nga anang kaaram ang mgatao, kag ang ginaisip nanda nga maroyanga anang ginimo ang Dios mas mabaskugpa gani kaysa sa tanan nga anang kabaskugang mga tao.

26 Mga kabogto kay Cristo, dumdumanindo kon ano indong kaimtangan angkamo ara pa pagtawaga ang Dios, pira gidlang kanindo ang ginakabig nga maaramokon may kaya, kag pira ra lang ang na-galin sa ginakilala ngamga pamilya. 27Piroginpili ang Dios ang mga tao nga ginakabignga bukun maaram agud pakauyan angmgamaaram, kag ginpili na ra angmga taonga ara gid gaum agud pakauyan ang mgatao nga may gaum. 28 Ginpili ang Dios angmga manaba gid andang kaimtangan kagangmga ginalipi-lipi kag ginakabig nga arapolos agud ipakita na nga anang ginakabigang mga tao nga importanti, kanana tanabukun. 29 Gani ara may makapabogal saDios. 30 Sa anang pagbuut ang Dios kitadadi kay Cristo Jesus ron. Si Cristo mamanang nagataw kanatun ang kaaram nga alinsa Dios. Kag paagi ra kay Cristo ginbilangkita run ang Dios nga matarung, kananarun, kag tinobos sa atun mga sala. 31 Gani,pario anang ginakoon ang Kasolatan, “Angbisan sino nga gosto magpabogal, dapatanang ginimo ang Ginoo maman anangipabogal.”

2Ang Kamatayun ni Cristo sa Kros

1 Mga kabogto ko kay Cristo, ang pa-gayan ko dian kanindo agud magwalianang mga tinago nga kamatoodan angDios, ara ako naggamit madaralum nga

mga ambal kag mataraas nga kinaraman.2 Ay naisipan ko nga ara iba akun iwalikanindo kondi si Jesu-Cristo kag anangpagkalansang sa kros. 3 Ara ako nagsarigsa akun abilidad. Nagkurudug ako pagani sa kulba. 4 Gani pagwali ko kanindoara ako naggamit poirti nga mga pagam-bal agud makombinsir kamo, kondi angIspirito Santo maman ang nagpamatood saakun ambal paagi sa anang gaum, 5 agudindong pagtoo indi magsandig sa anangkaaram ang tao kondi sa anang gaum angDios.

Ang Kaaram ang Dios6 Kon sa bagay nagagamit kami ra

madaralum nga mga kinaaraman sa amunmga panodlo sa mga tao nga marigun runandang pagtoo sa Dios, piro dan nga mgakinaaram ara nagalin sa mga tao okonsa mga nagadomara digi sa kalibotan nganagakaradora lang. 7 Ang mga panodlonga dia nga akun ginakoon ara iba kondianang plano ang Dios nga ginlikum sa mgatao ang ona. Piro bago imoon ang Diosang kalibotan ginplano na run nga lagi angmga butang nga dia agud mapadunguganna kita. 8 Ang mga nagadomara digi sakalibotan ara kaintindi anang plano angDios. Ay kon naintindian nanda, ara nandaandan paglansangan sa kros ang Ginoo ngamakagagaum. 9 Toladia anang koon angKasolatan,“Ara pa gid may nakita ang tao okon nabati

okon naisip nga sarang ikompararsa mga butang nga ginpriparar angDios para sa mga tao nga nagai-gogma kanana.”

10Anang plano nga dia ang Dios ginpaulamna kanatun paagi sa anang Ispirito. Ay angtanan gid nga mga butang naulaman angIspirito, bisan pa gani ang mga madaralumnga kaisipan angDios. 11Pario kanatunngamga tao, ara may nakaulam anang ginaisipang sangka tao loas anang kaogalingunnga ispirito. Toladan ra sa Dios, ara ramay nakaulam anang mga ginaisip loas saIspirito ang Dios. 12 Kag kita nga mgatomoloo gintawan ang Ispirito nga dia ngaalin sa Dios kag bukun alin digi sa kalibotanagudmaintindian ta ang kamatoodan partisa mga kaarayadan nga gintaw ang Dioskanatun.

1 Corinto 2:13 231 1 Corinto 3:1713 Gani ang mga butang nga amun gina-

todlo alin sa Ispirito ang Dios kag bukunalin sa anang kaaram ang tao. Ginasaysaynamun ang mga panodlo nga alin sa anangIspirito sa mga tao nga dian kanandaanang Ispirito. 14 Piro ang tao nga arakanana anang Ispirito ang Dios indi mag-baton anangmga panodlo tungud nga parakanana kalokoan lang. Kag indi na ramaintindian tungud nga anang Ispirito ralang gani ang Dios ang makabolig kananaagud anang maintindian. 15 Ang mga taotana nga dian kananda anang Ispirito angDios nakakaintindi ang tanan nga gina-todlo anang Ispirito. Kag ang mga taonga ara dian kananda anang Ispirito indimakaintindi anang isip ang mga tao ngamay Ispirito ang Dios. 16Makon ang Kaso-latan,“Sino ang nakaulam kon ano ang sa anang

isip ang Ginoo?Kag sino ang makatodlo kanana?”Piro kita tana nakaulam kon ano ang saanang isip ni Cristo.

3Anang mga Sorogoon ang Dios

1 Mga kabogto, ang ona indi ako maka-todlo kanindo ang madaralum nga mgapanodlo pario akun ginatodlo sa mga taonga ginaagobayan ang Ispirito Santo tun-gud nga mga bata kamo pa lang sa pagtookay Cristo kag ginasonod nindo pa indongkaogalingun nga gosto. 2Maman dato ngaara ako nagtaw kanindo ang maturugasnga pagkaun kondi gatas lang. Akun gos-tong ambalun, simpli lang gid nga mgapanodlo akun gintodlo kanindo tungudnga indi nindo pa maintindian ang madar-alumngamgapanodlo. Kag bisan gani dadiindi kamo pa ra gid kaintindi. 3 Ay astadadi indong kaboi pario pa ra gid sa mgatao digi sa kalibotan nga andang gosto langandang ginasonod ay nagairinggitan kamokag nagaaraway. Indong ginaimo nga dianagapamatood lang nga pario kamo pa ragid kananda. 4 May mga dian kanindonga nagakoon nga, “Ako kay Pablo,” kagmay dian ra nga nagakoon nga, “Ako kayApolos.” Ta kondi pario kamo pa ra gid angmga tao digi sa kalibotan ay nagakarampi-kampian kamo pa.

5 Kon sa bagay sino gid si Apolos? Kagsino si Pablo? Mga sorogoon kami ralang ang Ginoo nga anang gingamit agudmagtoo kamo. Ang kada isara kanamunnagaimo ra lang anang ginapaimo angGinoo kanamun. 6 Anang kaalimbawadia: ako ang nagtanum, kag si Apolosang nagbunyag, piro ang Dios tana ma-man ang nagpatobo. 7 Bukun gid impor-tanti ang nagatanum kag ang nagabun-yag kondi ang Dios ay tana ang nagapa-tobo. 8 Ang nagatanum kag ang nagabun-yag pario lang nga sorogoon, kag kada isarakananda babalusan ang Dios sono sa an-dang pinangabudlayan. 9Ako kag si Apolosnagaboroligan sa amun pagpangabudlaypara sa Dios. Indong kaalimbawa parango-maan nga ginapaoma kanamun ang Dios.

Indong kaalimbawa pa gid balay ngaanang ginapatindug. 10 Kag ako anangmaistro panday ang Dios tungud ngagintawan na ako awtoridad nga ako angmagbutang ang pinakapondasyon. Pagkat-apos ang iba ruman nga panday ang naga-padayon obra. Piro kinanglan gid nga sig-oroon ang kada panday nga mayad anangobra. 11Ay indi run maimo nga magbutangpa iba nga pondasyon loas kay Jesu-Cristo.Tana maman lang ang dapat tooan kagara run iba. 12 May mga tao nga ostoandang ginatodlo. Kon bala sa manogimoang balay, ginabutang nanda sa pondasyonang mga matirialis nga pario sa bolawan,pilak kagmgamaraalun ngamga bato. Angiba tana, ara polos andang mga ginatodlo.Pario sanda sa tao nga kaoy, kag kogonokon dagami andang ginagamit sa balaynga andang ginaimo. 13 Piro sa adlaw angpagsintinsya maulaman kon ano nga klasinga mga matirialis anang gingamit angkada isara, ay titirawan sa kalayo anangginpatindug ang kada isara. 14 Kon anangginpatindug sa pondasyon indi masonog,maymababaton tana nga balus. 15Piro konmasonog, ara tana gid batonon nga balus;piro anang kaogalingun tana malowas ra.Anangmaging kaalimbawa pario sa tao nganakalibri sa anang balay nga nasonog, piroara tana gid may nadara.

16 Kabay anang timplo kamo ang Dioskag anang Ispirito ang Dios dian kanindonagaoli. 17Gani kon ranggaun nindo anang

1 Corinto 3:18 232 1 Corinto 4:15ginaolian ang Dios sisilotan na kamo tun-gud nga anang timplo ang Dios balaan, kagang timplo nga dan ara iba kondi kamomismo.

18 Indi nindo paglokoon indong kao-galingun. Kon may dian kanindo ngaanang kaisip maaram tana sono sa mgatinonan digi sa kalibotan, dapat bilan-gun na nga bali ara lang ang kaaram ngadan agud maging maaram tana sa panu-lung ang Dios. 19 Ay para sa Dios, angkaaram digi sa kalibotan nga dia kalokoanlang. Ay nagakoon sa Kasolatan, “Gi-nadakup ang Dios ang mga maaram saandang katosoan.” 20 Kag may dian pagid sa Kasolatan nga nagakoon, “Naulamanang Dios nga ang mga butang nga anangginaisip ang mga tao nga maaram ara po-los.” 21 Gani ara gid tao nga dapat ipabo-gal. Kami tanan nga nagatodlo gintaw angDios kanindo para sa indong karayadan.22 Ako, si Apolos, kag si Pedro indo tanan.Bisan ang kalibotan nga dia kag ang na-gakaratabo dadi kag ang sa paraaboton,pati indong kaboi kag kamatayun, tanandia para sa indong kaarayadan. 23 Kamotana ana ni Cristo kag si Cristo ana angDios.

4Mga Apostol ni Cristo

1Gani kami nga mga nagatodlo, kabigunnindo nga mga sorogoon lang ni Cristonga ginasarigan ang Dios nga magbaritaang kamatoodan nga anang gintago angona. 2 Kag ang tao nga ginsarigan dapatmagpakita nga tana masasarigan manda.

3Ara bali kanakun kon ano indong pabu-tang kanakun okon ano anang pabutangang miski sino. Ako mismo ara nagakoonnga akun pagsirbi sa Dios mayad okonbukun. 4Kon sa bagay limpyo akun konsin-sya, piro dan ara nagakaologan nga ara akoron sala. Ang Ginoo lang gid angmakakoonkon tama okon bukun akun ginaimo. 5Ganiindi kamo magukum. Ulatun nindo langanang pagabot ang Ginoo. Doto sa orasnga dato ipagoa na ang tanan nga mgasikrito nga ginaimo ang kada isara, kag konano gid andang katoyoan sa andang mgaginaimo. Sa oras nga dato dadayawon angDios ang kada isara nga bagay gid sa anangmga ginimo.

6 Mga kabogto, para kanindo gingamitko nga alimbawa akun kaogalingun kag siApolos, agudmatonan nindo ang ginakoonnga, “Indi magpasobra sa anang ginakoonang Kasolatan.” Gani indi nindo pagipabo-gal ang isara kag magkoon nga mas mayadtana kaysa isara. 7 Basi indong pagsarigmas mayad kamo gid kaysa iba? Ano angdian kanindo nga ara nagalin sa Dios? Kagkon sa Dios nagalin, ta basi ginapabogalnindo nga daw indo gid?

8 Indong kaisip ara run nakokolangkanindo, nga manggaranun kamo ron kagnagaari sa anang ginarian ang Dios miskiara kami. Andan mga ari kamo ronmanda agud makairug kami ra kanindosa pagari. 9 Kon isipun ko, kami ngamga apostolis midyo ginbutang ang Diossa pinakamanaba nga kaimtangan. Pariokami sa mga tao nga sintinsyado ron ngaparatayun kag ginasulung kami ang bilognga kalibotan, ang tanan nga mga tao patiang tanan nga mga angil. 10 Tungud saamun pagpanodlo parti kay Cristo, na-gakoon ang mga tao nga kami mga omang-omang. Piro kamo tana, indong kaisipmaaram kamo tungud sa indong pagtookay Cristo. Kamimgamaroroya, piro kamotanamabaraskug. Ginadayaw-dayaw kamopa ang mga tao, piro kami ginakadlawannanda lang. 11 Asta gani dadi nagaagoantakami lang ang gutum kag waw, kag gi-nakolang kami pa amun mga lambong. Gi-natigbak kami ang mga tao, kag ara kamikaogalingun nga balay. 12 Nagaobra kamikag nagapaolas para lang maboi. Gina-pangamoyo namun ang mga tao nga naga-pasipala kanamun nga kaloyan sanda pa ragid ang Dios. Kag ginaagoanta namun langgid ang mga pagingabot. 13 Ginaambalankami angmalain piro ginasabat namun angmayad. Asta gani dadi, sa pabutang angmga tao digi sa kalibotan midyo kami sabasora, pinakamanaba nga klasi nga tao.

14 Ara ako nagasolat toladia sa katoyoannga pakauyan kamo kondi gosto ko ngatodloan kamo bilang mga palangga ko ngamga bata kay Cristo. 15 Ay bisan dorogid ang nagatodlo kanindo parti kay Cristosakabilog lang gid indong pinakatatay sapagtoo kag dan ara iba kondi ako. Mgabata ko kamo sa pagtoo kay Cristo Jesus

1 Corinto 4:16 233 1 Corinto 6:2tungud nga ako ang nagdara kanindo angMayad nga Barita. 16Gani ginapangabay kokamo nga wadun nindo ako. 17Maman dannga ginapadara ko dian kanindo si Timo-teo nga akun palangga kag masarigan ngabata sa Ginoo, agud padumdumun na kamoakun mga patakaran sa pagkaboi bilangsomolonod ni Cristo. Maman ra dia akunginatodlo samga tomoloo sa bisan diin ngalogar.

18Ang iba kanindo dian nagainasdak runay andang pagsarig indi ako ron magayandian kanindo. 19 Piro kon itogot ang Gi-noo, madali ako ron da makaayan dian.Kag sulungun ta lang kon ano gid anangmaimo ang mga tao nga dan nga masyadokaadak kon magambal. 20 Ay ang matoodtana, kon ang Dios maman ang nagaari saatun kaboi, maulaman ra dan ang iba paagisa atun mga inimoan kag bukun sa mgasogid lang. 21 Gani magpili kamo kon anoindong gosto. Kon padayonon nindo angmarimo nga indong ginaimo, pagabot kodian pangisugan ko kamo. Piro kon mayadtana indong ginaimo, kondi palanggaun kokamo nga may kalolo.

5Ang Ginaimo nga Maraway dapat Ikauya

1May barita nga dian kono kanindo maynagapanginbabai sa anang asawa anangtatay. Kag kon dan matood, sobra tana pasa ara kakilala sa Dios ay ara sanda gani na-gaimo toladan. 2Kag kon may nagaimo to-ladan dian kanindo basi nagainasdak kamopa? Dapat andan nagpangasubu kamo kagginpaalin nindo sa indong gropo ang lalakinga nagimo dan. 3 Bisan ara ako diankanindo sa lawas, dian ako ra sa ispirito.Kag sa awtoridad nga gintaw kanakun atunGinoong Jesus ginsintinsyaan ko ron angnagimo ang sala nga dan. 4 Gani sa indongpagtiripon, bilangun nindo ako nga dianra. Kag sono sa gaum nga gintaw kanatunatun Ginoong Jesus, 5 iintriga nindo angtao nga dan kay Satanas para ranggaun naanang lawas agud malowas anang ispiritosa adlaw anang pagukum ang Ginoo.

6 Indi kamo dapat maginasdak. Kabaynaulaman nindo ra ang orobatun nga na-gakoon nga, “Kon ibutang angmaistan nga

pampaabok sa arina kag masaun, maga-abok ang tanan.” 7Gani bula nindo indongdati nga mga sala nga pario sa pampaabok,agud maging limpyo kag bago kamo. Samatood tana libri kamo ron sa lagi ngadia nga pampaabok, ay si Cristo ginaladrun para kanatun. Pario tana sa karnironga ginpatay para kanatun sa Pista anangPaglubas ang Angil. 8 Gani magsilibrarkita ang pista nga dato, kag magkaun angtinapay nga ara pampaabok, nga ang gos-tong ambalun talikodan ta run atun datinga mga sala kag mga ginaimo nga malain,kag magkaboi kita nga limpyo sa sala, ngatuduk sa atun tagiposoon atun pagsonod sakamatoodan.

9 Sa akun naona nga solat nga ginpadarakanindo, nagkoon ako nga likawan nindoangmga tao nga nagaolid sa bukun andangasawa. 10 Akun gostong ambalun datobukun ang mga tao nga ara pa kakilala saDios nga nagaolid sa bukun andang asawa,okon mga takab kag mga takawan, okonmga nagasimba sa mga dios-dios. Ay konsanda indong likawan, kinanglan magalinkamo sa kalibotan nga dia. 11 Akun gi-natomod tana, datong mga tao nga konomga kabogto ra sa Ginoo piro nagaolid sabukun andang asawa, takab, nagasimba samga dios-dios, nagapasipala, manogpalin-gin, kag takawan. Indi kamo dapat mag-pakigkaiban kananda bisan sa pagkaun.

12-13 Kon sa bagay ano ra tana atunlabut sa pagsintinsya sa mga tao ngaara nagatoo kay Ginoong Jesus? AngDios tana ang baala magsintinsya kananda.Piro kinanglan gid nga binagbinagun takon mayad okon malain anang ginaimoatun kapario nga tomoloo, tungud ngamay nakasolat sa Kasolatan nga nagakoon,“Paalina nindo sa indong gropo ang taongamalain anang ginaimo.”

6Ang mga Bata ang Dios nga Nagadurumu-

tan1 Kon ang isara kanindo may riklamo

kontra sa anang kaiban nga tomoloo, basiginadaraa na sa osgado nga ara kakilalasa Dios? Basi ara na ginadara sa mgatomoloo? 2 Kabay sa oring adlaw kita ngamga tomoloo maman ang magaukum sa

1 Corinto 6:3 234 1 Corinto 7:5mga tao nga ara nagatoo sa Dios. Ganikon kamo ang magaukum sa mga tao sakalibotan nga dia, basi indi kamo kasarangmagariglo angmga kaso nga dan ngamair-intuk ra lang? 3 Kabay pati ang mga angilkita ang maukum. Ta kondi masasarangannindo ra nga arigloon ang mga kaso-kasosa kaboi nga dia. 4Gani kon kamomaymgakaso sa isara kag isara, basi ginadara nindosa mga tao nga ara kalalabutun sa mganagasirimba sa Dios? 5 Dapat mauya kamosa indong ginaimo nga dan! Ano ron dannga ara gid miski sakabilog nga maaramdian kanindo nga antigo magariglo indongginaarawayan! 6Parario kamo nga nagatookay Cristo, piro kamo ra mismo ang na-gaarakosaran kag doto mismo sa mga taonga ara nagatoo sa Dios.

7 Indong mga pagarakosaran nga dannagapakita lang indong kakolangan sa in-dong pagkakristiano. Mas mayad pa konagoantaun nindo ron lang ang ginaimokanindo kagmagpalogi. 8Piro ang kanindotana, kamo pa gani ang nagadaya kag na-gaimo malain sa indong kapario nga to-moloo mismo. 9 Kabay ang tao nga na-gaimo malain indi makasulud sa anangginarian ang Dios. Gani indi nindo pa-glokoon indong kaogalingun! Ay indi gidmakasulud sa anang ginarian ang Dios angmga nagaolid sa bukun andang asawa, angmga nagasirimba sa mga dios-dios, angmga nagaoroasawa sa andang kapario ngalalaki okon kapario nga babai, 10 ang mgatakawan, ang mga takab, ang mga manog-palingin, ang mga nagaambal malain kon-tra sa anang kapario kag ang mga tolisan.11 Toladan ang iba kanindo ang ona. Pironaogasan kamo ron sa indong mga sala,kag ginpabulag kamo ron ang Dios ngamaging ana. Ginabilang kamo ron ngamatarung tungud kay Ginoong Jesu-Cristokag sa anang Ispirito atun Dios.

Indong Lawas Ginaolian ang Dios12 Basi kon may magkoon nga, “Kabay

bilang mga tomoloo sarang ta run maimoang bisan ano.” Matood dan, piromaymgabutang nga kon imoon ta ara kita ra maymabuul. Gani bisan itogot kanakun angmagimo bisan ano, indi ako magpakontrolsa bisan ano. 13 Matood nga ang pagkaunginimo para sa tian kag ang tian ginimo

para sa pagkaun, kag magaabot ang ad-law nga ang tian kag ang pagkaun parionga dodoraun ang Dios. Piro anang lawastana ang tao ara pagimoa para gamitunsa pagolid sa bukun anang asawa, kondiginimo agud gamitun sa pagsirbi sa Gi-noo. Kag ang Ginoo ra tana maman angnagaasikaso sa atun lawas. 14 Kag sa oringadlaw atun lawas nga dia babanawon angDios paagi sa anang gaum, pario anangginimo sa atun Ginoo.

15 Kabay kita nga mga tomoloo partianang lawas ni Cristo. Maman dan ngaindi maimo nga atun lawas nga dia ngaparti anang lawas ni Cristo gamitun sa pag-pakigolid sa babai nga nagabaligya anangdungug. 16 Kabay kon ang lalaki mag-pakigolid sa babai nga toladan, sanda ngadarwa nagiging sangka lawas run lang. Aynagakoon ang Kasolatan nga ang darwamaging isara run lang. 17Piro kon kita nag-dapun run kay Ginoong Jesu-Cristo sangkaispirito kita run lang kanana.

18Gani likawi nindo ang pagpakigolid sabukun indong asawa. Ang iba nga mgasala nga ginaimo ang tao ara kalalabutunsa lawas, piro ang tao nga nagapakigolidsa bukunanang asawanagapakasala kontrasa anang kaogalingun nga lawas. 19 Kabayang Ispirito Santo nga gintaw ang Dios diginagaoli sa atun lawas. Gani atun lawas ngadia bukun atun kondi ana run ang Dios.20Aymaal anangpagkabakal kanatun. Ganigamitun nindo indong lawas sa paagi ngamadayaw ang Dios.

7Parti sa Pagarasawaun

1 Kon parti sa mga butang nga indongginsolat kanakun, dagi akun sabat. Mayadandan para sa lalaki nga indi magpanga-sawa. 2 Piro tungud nga doro ang nagaolidsa bukun andang asawa, agud malikawannindo dato, magpangasawa okon magpaa-sawa kamo ron lang. 3Kon kamomagasawarun dapat itaw ang lalaki ang para sa babai,kag itaw ra ang babai ang para sa lalaki.4 Tungud nga anang lawas ang babai anarun ang lalaki, kag anang lawas ang lalakiana run ang babai. 5 Gani indi nindo pag-pangindian indong asawa kon gosto na nga

1 Corinto 7:6 235 1 Corinto 7:28imoon ang natoral nga ginaimo ang maga-sawa, loas lang kon nagkasogot kamo ngadarwa nga dan nga butang indi lang anay,tungud nga gosto nindo nga gamitun in-dong oras sa pagpangamoyo. Piro pagkat-apos indong kasogtanan, balikan nindo in-dong natoral nga ginaimo bilang maga-sawa, ay basi kon sa kaboayan indi nindoron mapugungan indong baratyagun, kagsolayun kamo dayon ni Satanas.

6 Ara ako nagasogo kanindo nga mag-asawa kamo kondi ginatogotan ko kamokon gosto nindo. 7 Andan pario kamokanakun nga ara asawa. Piro ara kita na-gaparario tungud nga iba-iba nga abilidadanang gintaw kanatun ang Dios.

8 Kamo nga ara pa asawa pati mgabalo nga babai, mas mayad kon magpa-dayon kamo nga ara asawa pario kanakun.9 Piro kon indi kamo kapugung indongbaratyagun, magpangasawa okon magpaa-sawa kamo ron lang. Ay mas mayad dankaysa magpangalisud kamo tungud sa in-dong baratyagun nga midyo indi mapu-gungan.

10-11 Sa mga may asawa ra tana mamandia akun bilin nga alin sa Ginoo: ang babaiindi dapat magpakigbulag sa anang asawa.Kag ang lalaki maman da. Piro kon maybabai nga ginbulagan anang asawa, dapatmagpadayon tananga ara asawa, okon indi,magbalik tana run lang sa anang asawa.

12 Kon parti pa gid sa iba, dia akungosto nga iambal kananda (dia tana akunlang kag bukun ana ang Ginoo): kon maytomoloo nga lalaki nga may asawa ngabukun tomoloo, kag ang babai indi gostomagpabulag kanana, indi na tana dapatnga bulagan. 13 Kon may tomoloo ra ngababai nga may asawa nga bukun tomoloopiro gosto pa ra gid magdapun kanana,dan nga lalaki indi na dapat pagbulagan.14 Ay ang bukun tomoloo nga asawa gin-abaton ang Dios tungud sa tomoloo ngaasawa. Ay kon bukun toladia pati indongmga bata maging pario ron lang sa anangmga bata ang mga bukun tomoloo. Piroang matood tana, ginabaton sanda ra angDios. 15 Garing kon gosto ang bukun to-moloo nga magpakigbulag, togoti. Librika run magpakigbulag, ay gintawag kitaang Dios sa malinung nga kaboi. 16 Total

miski pugungan mo imong asawa nga indimagpakigbulag kanimo, indi mo ra gidmasigoro nga malibri mo tana sa anangsilot ang Dios.

Magkaboi Kamo sono sa Pagtawag ang Dioskanindo

17 Ang kada isara dapat magkaboi sonosa anangkaimtangannga gintawangGinookanana, kag sono sa anang kaimtangan angtana tawagun ang Dios. Maman dia akunginatodlo sa mga tomoloo miski sa diinnga logar. 18 Alimbawa kon may lalakinga natori run bago tana nagtoo sa Ginoo,indi na run pagimoratan nga omanun paanang kaimtangan. Kag kon may dian ranga ara natori bago tana nagtoo sa Ginoo,indi run da kinanglan nga magpatori tanapa. 19 Ay bukun importanti kon natoriokon ara natori ang tao. Ang importantitana ay ang pagtoman anang mga sogoang Dios. 20 Gani magpadayon ang kadaisara sono sa anang kaimtangan bago tananagtoo sa Ginoo. 21 Kon ikaw oripunbago kaw nagtoo sa Ginoo, sigi lang. Pirokon may kaigayonan nga makalibri kaw sapagkaoripun, imolosi. 22 Ay kon ang taooripun sa oras nga tana magtoo sa Ginoo,sa anang panulung ang Ginoo libri tanarun. Kag kon ang tao bukun oripun saoras nga tanamagtoo sa Ginoo, dadi oripuntana run ni Cristo. 23 Maal anang bakalkanatun ang Dios, gani indi kita basta-basta nga magpaoripun sa mga tao. 24Ganimga kabogto ko kay Cristo, ang kada isarakanindo magpadayon kaiban ang Dios saindong kaimtangan bago na kamo tawagunnga magtoo.

Parti sa mga Ara Asawa kag sa mga Babainga Balo

25 Kon parti sa mga ara asawa ara akosogo nga itaw alin sa Ginoo. Piro bilang taongamasarigan tungud sa anang kalooy angDios, dagi akun opinyon.

26 Tungud nga dadi napabutang kita sagipit nga sitoasyon, mas mayad kon mag-padayon kita lang anay sa atun kaimtan-gan. 27 Gani kon may asawa ka run ayawpagbulagi. Kag kon ara kaw pa asawa indikaw ron lang magpangasawa. 28 Piro konmapangasawa ka ra gid bukun ra dan sala.Kag kon ang daraga magpaasawa bukun radan sala. Nagakoon ako nga indi kamo

1 Corinto 7:29-31 236 1 Corinto 8:7ron lang andan magpangita indong asawatungud nga gosto ko nga makalikaw kamosa mga kalisud sa kaboi nga dia kon kamomay asawa.

29-31 Akun gosto nga ambalun mgakabogto, matagud run lang ang tyimponga nabibilin. Gani tungud nga ang tanannga butang sa kalibotan nga dia madodora,alin dadi, ang mga lalaki nga may asawadapat magkaboi nga midyo sa ara sandaasawa. Ang mga nagapangasubu magkaboinga midyo ara sanda ra nagapangasubu,kag ang mga nagakalipay magkaboi ngamidyo ara sanda ra nagakalipay. Ang mganagaparamakal indi dapat magsarig ngaandang mga binakal nga dan magatinirasta kon sano. Kag ang mga nagagamitangmgapagkabutangdigi sa kalibotan indidapatmagpakawili sa mga butang nga dan.

32 Gosto ko andan nga makalibri kamosa mga paralibugan digi sa kalibotan.Ang lalaki nga ara asawa nagapanumdumanang irimoon ang Ginoo kag kon paiwantana makataw kalipay kanana. 33 Piroang lalaki nga may asawa nagapanumdumpirmi sa mga butang digi sa kalibotan kagkon paiwan tanamakataw kalipay sa anangasawa. 34 Maman dia nga nagadarwa-darwa pirmi anang ginaisip. Kag to-ladan ra ang mga babai. Ang babai ngaara asawa ara ibang ginapalibugan kondianang pagsirbi sa Ginoo, tungud nga gostona nga ialad anang bilog nga kaogalingunsa pagsirbi kanana. Piro ang babai ngamay asawa nagapanumdum pirmi sa mgabutang digi sa kalibotan kag kon paiwantana makataw kalipay sa anang asawa.

35 Dia ginasogid ko kanindo para sa in-dong kaarayadan. Ara ko kamo ginabawalinga magasawa kondi gosto ko lang ngamasadya kag ara sablag indong pagsirbi saGinoo.

36 Karon, parti sa mga naganorobyoan:kon sa anang isip ang lalaki bukun tamaanang ginaimo sa anang nobya, kon inditana run makapugung anang baratyagunkag sa anang isip dapat magpakasal sandarun, mayad pa magpakasal sanda run lang.Bukun ra dia sala. 37 Piro kon disidido angsangka lalaki nga indi tana magpangasawasa anang nobya kag para kanana indi ki-nanglan nga magasawa ay napupugungan

na ra anang kaogalingun, mayad anangginaimo. 38Ganimayad anang ginaimo angnagapangasawa sa anang nobya; piro masmayad pa gid ang indi magpangasawa.

39 Ang babai nagaigot sa anang asawamintras boi anang asawa. Garing kon ma-patay run anang asawa poidi tana rumanmakapaasawa. Piro kinanglan tomolooanang piliun nga maging asawa. 40 Garingkon sa kanakun mas maging malipayuntana kon indi tana run magpaasawa. Diakanakun ra lang, piro nagapati ako nga angIspirito Santo nga digi kanakun mamanang nagtodlo dia kanakun.

8Parti sa mga Pagkaun nga Ginalad sa mga

Dios-Dios1 Karon, ang parti ruman sa mga

pagkaun nga ginalad sa mga dios-dios,kon bala makakaun kita okon indi: bisanmakon nindo nga naulaman ta ang tanannga kamatoodan parti sa pagkaun ngaginalad sa mga dios-dios, dumdumunnindo nga anangnaulaman ang taomamankaisan ang ginaalinan ang paginadak.Indi kita makabolig sa atun kaiban paagilang sa atun naulaman kondi paagi saatun pagigogma kananda. 2 Ang taonga sa anang kaisip maaram tana runnagapakilala lang nga kolang pa gid anangnaulaman. 3 Piro ang tao nga nagaigogmasa Dios maman anang ginakilala ang Diosnga ana.

4 Gani kon parti sa mga karaunun ngaginaalad samga dios-dios, naulaman ta runnga ang mga dios-dios bukun matood ngadios, tungud nga may sangka Dios lang gidtana. 5 Matood maraku ang ginakoon ngamga dios sa langit kag sa logta, kag marakuang ginatawag nga “mga dios” kag “mgaagalun,” 6 piro kanatun tana sangka Dioslang kag tana atun Tatay nga nagimo angtanan nga mga butang, kag kita naboboipara kanana. Kag sakabilog ra lang atunGinoo, kag dia ara iba kondi si Jesu-Cristo.Paagi kanana, ginimo ang tanan nga bu-tang kag paagi ra kanana kita naboboi dadi.

7 Piro may mga tomoloo pa ra gid ngaara kaulam ang kamatoodan nga dia. Kagtungud nga dati nagasimba sanda sa mgadios-dios, maman dan nga asta dadi kon

1 Corinto 8:8 237 1 Corinto 9:15magkaun sanda ang pagkaun nga ginaladsa mga dios-dios, sa andang isip midyokaiban sanda run da nga nagasimba samga dios-dios. Gani tungud nga kolangpa andang naulaman, nagakasala sanda saandang konsinsya, ay para kananda bukuntama andang ginaimo. 8 Kon sa bagay,ang pagkaun ara kalalabutun sa atun ri-lasyon sa Dios. Kon kita ara nagakaunang pagkaun nga ginaalad samga dios-diosara ra nagarimo anang panulung ang Dioskanatun. Kag kon magkaun kita dato arara nagakaologan nga mas mayad kita runsa anang panulung.

9 Garing bisan libri kamo magkaun angbisan ano magandam kamo pa ra gid, aybasi kon maman dan ang maging kabang-danan nga magpakasala ang mga tao ngamaroya andang pagtoo. 10 Alimbawa abimay kaiban kaw nga ara pa kaintindi ngamayad kon ano ang osto, kag ikaw nganakaintindi run nakita na nga nagakaunsa simbaan ang mga dios-dios, ta kondimaman run dato ang nagadara kanananga magkaun ra ang pagkaun nga gi-nalad sa mga dios-dios bisan sa anangpabutang sala. 11 Gani imong kabogtonga maroya pa anang pagtoo nga isarara sa anang ginpanginmatayan ni Cristomadodora lang tungud sa imong kaaramparti sa kon ano ang matood. 12 Sa imongginaimo nga dan nagakasala kaw kananakag mismo kay Cristo, tungud nga imongkabogto nga maroya pa sa pagtoo mag-apakasala sa anang konsinsya. 13 Ganikon ang pagkaun nga akun ginakaun ma-man ang maging kabangdanan nga mag-pakasala akun kabogto, indi ako ron langmagkaun ang karni asta kon sano, agudindi magpakasala akun kabogto tungudkanakun.

9Anang Pribilio kag Obra ang Apostol

1 Indi bala nga ako libri run da? Indibala nga ako apostol ra? Kabay nagpakitamismokanakun si Jesus nga atunGinoo kagkamo naging mga tomoloo kanana tungudkanakun. 2 Kon ara ginakilalaa ang ibanga ako apostol, kamo tana dian sa Corintonagakilala kanakun nga ako apostol mandaang Ginoo tungud nga kamo mismo ang

ibidinsya, ay tungud kanakun kamo sa Gi-noo ron. 3 Dan akun ginasabat sa mga taonga indi magpati nga ako apostol.

4 Kag bilang apostol, kabay poidi kamimagpangayo amun pagkaun sa mga taonga nagabaton amun panodlo. 5Kag kabaypoidi kami ra magdara sa amun mga biyaiang asawa nga tomoloo, pario anang gi-naimo ni Pedro kag ang iba nga mgaapostol pati anang mga kabogto ang Gi-noo. 6 Ano, kami lang ni Bernabe angkinanglan nga magpangabudlay para saamun pangaboian? 7 May soldado balanga ara ginatawi anang rasyon? May taobala nga nagatanum nga ara nagapolosanang bonga anang tinanuman? Kag maynagapangalilaan bala ang mga sapat ngaara anang parti?

8 Kag dia bukun lang anang mgapatakaran ang mga tao, tungud ngamaman ra dia anang ginatodlo angKasogoan. 9Nasolat ra sa anang Kasogoanni Moises nga, “Indi mo pagbosalan angbaka nga ginagamit sa paglinas.” Kagindi ta pagisipun nga baka lang ganianang gostong ambalun ang Dios. 10 Aykami kaiban ra gid doto sa anang gostongambalun. Maman ra dan nga ang mgatao nagaarado kag nagaani tungud nganagapaabot sanda ra nga may parti sapatubas. 11Nagpanggas kami kanindo angispiritoanun nga mga bini; ta mabaul gidbala nga bagay kon makapakinabang kamialin kanindo ang mga butang nga amunkinanglan sa adlaw-adlaw? 12 Kon angiba nga mga manogtodlo may ginapaabotalin kanindo, ta kondi labi run gid kami.Piro bisan toladato ara kami nagpangayokanindo. Amun ginimo tana ginagoantanamun ang tanan agud indi maadlangananang paglapnag ang Mayad nga Baritaparti kay Cristo, ay basi kon may magisipnga kami nagasirbi lang tungud sa koarta.13 Kabay naulaman nindo ra nga ang mganagasirbi sa timplo doto ra nagabuulandang pagkaun. Kag ang mga nagasirbisa altar nagabuul ra andang parti sa mgabutang nga ginalad sa altar. 14 Sa toladanra nga paagi, nagsogo ang Ginoo nga dapatang mga ginatodloan magtaw ra sa mgamanogwali ang Mayad nga Barita agudmaboi sanda ra. 15 Piro ako tana, ara ko

1 Corinto 9:16 238 1 Corinto 10:7paggamita akun pribilio nga dan. Kagara ako ra nagasolat dadi agud pabati-batian kamo nga tawan nindo ako. Mayadpa nga mapatay ako kaysa imoon kodan. Sisigoroon ko nga ara miski sinonga makadora akun ginapabogal nga dia.16 Ara ko ginapabogalan akun pagwali angMayad nga Barita, tungud nga dia mamanakun obligasyon. Indi maimo nga indiko dia pagsonodon tungud nga silotanako ang Dios kon indi ko pagiwali angMayad nga Barita. 17 Kon ako nagawalitungud nga maman akun napili nga obratay mapaabot ako sol. Piro ang matoodtana, ginatoman ko lang akun obligasyonnga magwali tungud nga maman ang obranga ginintriga kanakun ang Dios. 18 Anokaron ang balus nga akun mababaton?Ang ginabilang ko nga balus ara iba kondiang kalipay nga ara ako nagapabayad saakun pagwali ang Mayad nga Barita, bisanmatood nga poidi akomagpabayad sa akunpagpangabudlay para sa Mayad nga Barita.

19 Bisan ara may nagaoripun kanakunnagpaoripun ako sa tanan agud doro pagid akun madara nga magtoo kay Cristo.20Maman dia nga ang ako kaiban ang mgaJudio nagkaboi ako pario sa Judio agudmadara ko sanda nga magtoo kay Cristo.Gani bisan bukun ako sakup sa Kasogoannga ginbilin ni Moises para sa mga Judio,ginsonod ko dato agud madara ko sandasa atun pagtoo. 21 Kag toladan ra akunginimo ang bukun run mga Judio akunkaiban. Ara ko ron pagsonoda ang Kaso-goan nga para sa mga Judio kondi ginwadko ra anang pagkaboi angmga bukun Judioagudmagtoo sanda kay Ginoong Jesus. Aradia nagakaologan nga ara ko ginatomanaanang mga sogo ang Dios, tungud nga samatood tana ginasonod ko anangmga sogoni Cristo. 22Nagapakigbagay ako samga to-moloo nga maroya pa andang pagtoo agudmapabaskug ko sanda sa Ginoo. Mamandan nga nagapakigbagay ako sa tanan sabisan ano andang kaimtangan, ay basi palang nga malibri ko ang iba kananda. 23Diatanan ginaimo ko tungud nga gosto ko ngadoro akun maging kaiban nga magabatonanang mga bindisyon ang Dios paagi saandang pagtoo sa Mayad nga Barita.

24 Karon, sa atun pagsonod sa Ginoo

pario kita sa mga manogdalagan. Kagsa mga karira, kabay doro ang nagain-tra piro sakabilog lang ang nakakabatonang primyo. Gani kayadun nindo indongpagdalagan agud makabaton kamo angprimyo. 25 Ang kada manogkarawat na-gapraktis gid nga mayad kag ginadisiplinananda andang kaogalingun sa pagsonodsa mga soronodon agud makabaton sandaang primyo. Garing ang primyo nga an-dang nababaton indi lang boay marangga.Kita nga mga tomoloo nagaimorat ra saatun pagsonod sa Ginoo agud makabatonang primyo. Piro ang primyo tana nga atunmababaton ara gid pagkarangga. 26Mamandan nga sa akun pagsirbi sa Ginoo diritsogid akun dalagan paayan sa turugkaan, kagkon sa mga boksidor ara ako nagasombagsa angin. 27 Gani kon may mga malainman nga andum sa akun lawas nga dia,ginaimoratan ko gid nga pugungan tungudnga basi kon pagkatapos nga ako maka-todlo sa mga tao, ako pa ang indi makaba-ton balus alin sa Dios.

10Paandam nga Indi gid Magsimba sa Dios-

Dios1 Mga kabogto, gosto ko nga indong

maulaman ang natabo sa amun mgakaolang-olangan nga naging kaiban niMoises. Ginaagobayan sanda ang Diospaagi sa panganod kag ginboligan na sandasa andang pagtabok sa Mapola nga Dagat.2 Paagi sa panganod kag dagat nga datomidyo sa ginbunyagan sanda tanan bilangmga somolonod ni Moises. 3 Sanda tanannagkaun ang pagkaun nga alin sa Dios.4 Kag tanan sanda naginum ang irinumunnga anang gintaw, ay sanda tanan naginumang tobig alin sa Bato nga ginpatobod angDios. Ang Bato nga dato nga nagkaibankananda ara iba kondi si Cristo mismo.5 Garing bisan ginboligan sanda ang Dios,kalabanan kananda ara gid nagimo angosto nga malilipay ang Dios kananda.Maman dato nga andang mga bangkaynagrapta doto sa naligwin nga logar.

6Ang mga natabo nga dato kananda na-gataw liksyon kanatun agud makaandamkita nga indi kita magandum nga magimoang mga malain nga mga butang parioandang ginimo. 7 Indi kamo magsimba

1 Corinto 10:8 239 1 Corinto 10:30sa mga dios-dios pario anang ginimo angiba kananda. Ay may nakasolat sa Kaso-latan nga nagakoon, “Ang mga tao nag-poronsyon, nagirinuman, kag nagsaraot saandang pagsimba sa ribolto.” 8 Kag indikita gid magwad sa anang ginimo ang ibakananda nga nagpakigolid sa bukun an-dang asawa. Maman dato nga ginsilotansanda ang Dios kag 23,000 ang nagkarap-atay sa sangka adlaw lang. 9 Indi ta pagti-rawan ang Dios pario anang ginimo angiba kananda. Maman dato nga ginpakagatna sanda sa mga magkal kag nagkarapataysanda. 10 Indi kamo ra magsari moro-moropario anang ginimo ang iba kananda aymaman dato nga ginpadaraan sanda angDios ang angil nga manogpatay agud pa-matayun sanda.

11 Dia tanan nga mga butangnagkaratabo agud maulaman ta nga datonga mga butang indi gosto ang Dios, kagginsolat agud maging paandam kanatunnga nagakaboi sa mga tyimpo nga madalirun lang magabot ang kataposan.

12 Gani kon kamo nagaisip nga indongpagtoo marigun run gid magandam kamoay basi kon magkasala kamo ra. 13 Arapagsolay nga nagaabot kanindo nga aranagabot sa ibang mga tao. Piro masariganang Dios sa anang pangako nga indi nakamo pagtogotan nga solayun ang sobra saindong masarangan. Kag kon magabot angmgapagsolay kanindomaimo tana ra paagiagud indi kamo madaug ang panolay.

14 Gani, mga pinalangga ko, indi kamogid magsimba sa mga dios-dios. 15 Akonagaambal kanindo bilang mga tao nganakaintindi. Gani binag-binagun nindoakun ginaambal kanindo. 16 Kon kita ngamga tomoloomagtiripon agud dumdumunanang pagkapatay ni Cristo may ginainumkita nga ginapasalamatan ta sa Dios. Datonagakaologan nga kita kay Cristo ron paagisa anang dogo. Kag ang tinapay nga atunginapamisang-pisang kag ginakaun naga-pakilala nga kita nagadapun sa anang lawasni Cristo. 17 Kita tanan bisan doro sangkalawas lang tungud nga sangka tinapay langatun ginapararti-parti.

18 Sulunga nindo ra ang mga tao sa Is-rael. Ang mga nagakaraun ang mga aladnagairirug sa ginaimo sa altar. 19 Akun

gostong ambalun maman dia: ara ako gidnagakoon nga ang mga ribolto kag angpagkaun nga ginaalad kananda may polos.20 Piro anang mga ginaalad ang mga taonga ara kakilala sa Dios mga alad sa mgamalain nga ispirito kag bukun sa Dios. Ganiindi ko gosto nga kamo magirug-irug samgamalain nga ispirito. 21 Indi maimo ngamaginum kamo sa tasa ang Ginoo kag satasa ang mga malain nga ispirito. Kag indira maimo nga magkaun kamo sa karaunanang Ginoo kag sa karaunan angmgamalainnga ispirito. 22 Ano, gosto ta nga masilagang Ginoo kanatun? Ay kon masilag tanarun gani, naulaman ta ra nga indi kita gidmakalibri sa anang silot.

23 Ginatogot kanatun ang tanan ngabutang, piro ara nagakaologan nga angtanan nga butang nga ginatogot mayadokon makapabaskug anang pagtoo atunmga kaiban. 24Ayawnindo pagisipa indongkaarayadan lang, kondi isipun nindo raanang kaarayadan indong kapario.

25 Kauna nindo ang bisan ano nga gina-baligya sa baraligyaan ang karni, piro indikamo ron magporopamangkot kon ginaladsa mga dios-dios okon ara agud indi kamopaggoloon indong konsinsya. 26 Ay angKasolatan nagakoon nga ang kalibotan kagang tanan nga digi sa kalibotan ana angGinoo.

27 Kon may bukun tomoloo nga mag-imbitar kanindo nga magkaun kanandakag gosto nindo ra nga magayan, kaunanindo ang bisan ano nga ginpriparar parakanindo nga ara run poropamangkot kondato ginalad sa dios-dios okon ara, agudindi kamo paggoloon indong konsinsya.28 Piro kon may magkoon kanindo ngaang pagkaun nga dan ginalad sa dios-dios,indi nindo pagkaunun tungud sa tao ngadato nga nagkoon kanindo agud ara kon-sinsya nga maistorbo. 29 Bukun indongkaogalingun nga konsinsya akun gostongambalun kondi anang konsinsya ang taonga dato. Karon sabun magkoon kamo,“Ta basi pigaran ko akun gosto tungud saanang konsinsya ang iba? 30 Kon gina-pasalamatan ko sa Dios akun ginakaun, tabasi pakalainun ako tungud sa pagkaunngaakun ginpasalamatan?”

1 Corinto 10:31 240 1 Corinto 11:2331 Dagi akun sabat kanindo: bisan ano

indong imoon, magkaun kamo man okonmaginum, imoa nindo ang tanan sa ka-toyoan nga ang Dios madadayaw. 32 Indikamo gid magimo ang bisan ano ngamakataw kasandaran sa mga Judio okon samga bukun Judio, okon sa indong mga ka-pario nga tomoloo. 33 Sonoda nindo akunginaimo; pirmi ako nagapangita paagi ngamaboligan ko ang iba sa tanan akun gi-naimo. Bukun akun karayadan akun gi-napangita kondi anang karayadan ang iba,agud malowas sanda sa anang silot angDios.

111 Gani wada nindo akun ginaimo ay ako

nagawad ra kay Cristo.Ang Pagtabon ang Olo kon Nagasimba

2 Ginadayaw ko kamo ay pirmi nindoako nga ginadumdumkag ginasonod nindoakun mga gintodlo kanindo. 3 Dadi gostoko ra nga indong maulaman nga si Cristomaman anang pangolo ang kada lalaki,kag ang lalaki maman ang pangolo anangasawa, kag ang Diosmaman anang pangoloni Cristo. 4 Gani sa indong pagtiripon, konang lalaki magpangamoyo okon magam-bal anang ambal ang Dios nga may tabonanang olo, nagataw kauruyan sa anangpangolo. 5 Kag kon ang babai magpang-amoyo okon magambal anang ambal angDios nga anang olo ara tabon, nagataw tanara kauruyan sa anang pangolo, kag pariotana run lang sa babai nga nagpakiskisanang book. 6Kon ang babai ara nagatabonanang olo mayad pa nga magpabolog tanarun lang. Piro kauruya sa babai kontana magpabolog okon magpakiskis anangbook. Gani dapat tabonan na anang olo.7 Ang lalaki indi dapat magtabon anangolo, ay tana nagapakilala anang gaum kagdungug ang Dios. Ang babai tana nagapak-ilala anang gaum kag dungug ang lalaki.8 Ay ang lalaki ara pagimoa alin sa babai,kondi ang babai maman ang ginimo alinsa lalaki. 9 Kag ara ra pagimoa ang lalakipara sa babai kondi ang babai ginimo parasa lalaki. 10Ganimaman dan nga kinanglannga ang babai magtabon anang olo agudbisan ang mga angil makaulam nga na-gapasakup tana sa anang asawa. 11 Piro

dapat dumdumun ta ra nga sono sa anangplano ang Ginoo, kinanglan ang babai anglalaki kag kinanglan ra ang lalaki ang babai.12 Bisan matood nga ang ona nga babai na-galin sa lalaki, dadi tana ang lalaki nagaalinsa babai. Piro ang tanan alin sa Dios.

13 Binagbinaga nindo bala. Bukun ra gidtamanga ang babaimagpangamoyo saDiosnga ara tabon anang olo. 14 Kag natorallangnga ang lalakimatagud anangbook, aykauruya kon malabug anang book. 15 Pirokon ang babai tana malabug anang booknagapasadya dan kanana. Ay gintawantana gani ang Dios ang malabug nga bookbilang inogtabon sa anang olo. 16 Piro konmay dian nga gostomagkontra sa amun gi-natodlo nga dia, ara ako iba nga inogambalkondi dia: ara kami iba nga kaogalian loasdigi. Kag toladan ra anang ginasonod angmga tomoloo sa Dios sa tanan nga logar.

Ang Komonion(Mt. 26:26-29; Mc. 14:22-25; Lu. 22:14-20)

17May sangka bagay pa gid nga gosto konga sambitun dadi kanindo, kag parti digiara ko kamo ginadayawa. Kon kamo na-gatiripon, sa baylo nga magbaskug indongpagtoo, nagaroya. 18 Ay nakabati ako ngakon kamo nagatiripon nagagropo-gropokamo kag nagakorontraan, kag nagapatiako nga midyo matood manda. 19 Sigorokinanglan gid ngamatabo dia dian kanindoagud maulaman kon sino gid kanindo angmatood nga nagatoo. 20 Kon kamo na-gatiripon agud magsilibrar anang Yaponang Ginoo bukun tama indong ginaimo,21 tungud nga ara kamo nagaurulatan konmagkaraun. Gani ang iba kanindo bosognga mayad kag lingin pa mintras ang ibatana gutum kag nawaw. 22 Basi indi kamoanay magkaun kag maginum sa indongkaogalingun nga balay? Ay sa indong gi-naimo nga dan ginapakauyan nindo angmga pobri, kag pati ang tanan nga mga to-moloo ginapakalain nindo. Ta ano indongginaulat-ulat kanakun? Dayawon ta kamosa indong ginaimo nga dan? Indi gid!

23 Maman dia anang gintodlo kanakunang Ginoong Jesus, kag gintodlo ko rakanindo: nga ang gabi nga dato ngatana gintraidoran ni Judas nagbuul tana

1 Corinto 11:24 241 1 Corinto 12:13

ang tinapay. 24 Kag pagkatapos nag-pasalamat tana sa Dios kag ginpamisang-pisang na dayon kag nagkoon, “Mamandia akun lawas nga ginaalad para kanindo.Imoon nindo pirmi dia bilang pagdumdumkanakun.” 25 Pagkatapos nanda kaun angtinapay, toladato ra anang ginimo sa ir-inumun: ginbuul na, ginpasalamatan, kagmakon dayon, “Dia nga irinumun mamanang bago nga kasogtanan nga gintaw angDios kag ginpatigayon paagi sa akun dogo.Imoon nindo pirmi dia kag kada maginumkamo ang irinumun nga dia dumdumunnindo ako.” 26 Gani mintras ang Ginooara pa kabalik, kada magkaun kamo angtinapay kag maginum ang irinumun ngadia ginapakilala nindo anang pagkapatay.

27Ang bisan sino nga magkaun ang tina-pay nga dia kag maginum ang irinumunnga dia ang Ginoo nga pabasta-basta langnagakasala sa anang lawas kag dogo angGinoo. 28Maman dan nga kinanglanmago-sisa gid anay ang kada isara anang kao-galingun bago magkaun ang tinapay kagbago maginum ang irinumun. 29 Tungudnga kon magirug tana kaun kag inum ngaara na ginakilalaa anang kaologan partisa anang lawas ang Ginoo, nagadara tanalang silot sa anang kaogalingun. 30Mamandan nga doro kanindo ang maroya kagnagamarasakit; kag ang iba gani nagkara-patay. 31 Piro kon osisaun ta anay atunkaogalingun kon osto atun ginaisip okonbukun, indi kita pagsilotan ang Dios. 32Konkita nga mga tomoloo ginasilotan ang Diosginatodloan na kita agud indi kita pagkon-dinarun kaiban samga tao digi sa kalibotannga ara nagatoo kanana.

33 Gani, mga kabogto ko kay Cristo, konkamo magtiripon sa pagsilibrar anangyapon ang Ginoo magurulatan kamo.34 Kon may ginagutum kanindo magkauntana anay sa anang balay, agud indi kamopagsilotan ang Ginoo tungud sa indongginaimo kon nagatiripon kamo. Kon partisa iba nga mga butang, bago ron garingpagabot ko dian.

12Mga Abilidad nga Ginataw ang Ispirito

Santo

1 Mga kabogto ko kay Cristo, gosto kora nga maintindian nindo gid ang partisa mga abilidad nga ginataw ang IspiritoSanto. 2Naulaman nindo nga ang ara kamopa nagtoo sa Dios ginapatalang kamo agudmagsimba sa mga dios-dios nga indi kaam-bal. 3 Gani gosto ko nga maulaman nindora nga ara tao nga ginaagobayan anangIspirito ang Dios ngamakakoon ngamalainsi Jesus. Kag ara ra tao nga makakoonnga si Jesus anang Ginoo kon ara tanaginaagobayi ang Ispirito Santo.

4 Sari-sari ang mga abilidad nga ginatawang Ispirito Santo, piro sangka Ispirito langang ginaalinan. 5 Sari-sari ang paagi sapagsirbi, piro sangka Ginoo ra lang atun gi-nasirbian. 6Kag sari-sari anang ginapaimoang Dios kanatun, piro sangka Dios langgid ang nagagaum kanatun nga tanan agudmaimo ta anang ginapaimo. 7 Ang kadaisara gintawan abilidad nga nagapakita ngaang Ispirito Santo dian kanana, agud mak-abolig tana sa anang kapario nga tomoloo.8 Ang iba gintawan ang Ispirito Santo angabilidad nga magsogid ang kamatoodan,kag ang iba tana gintawan ang IspiritoSanto abilidad nga magsaysay dato. 9Maydian ra nga gintawan marigun nga pagtookag may dian ra nga gintawan abilidadnga magayad ang mga nagamasakit, kagdia tanan alin ra sa Ispirito Santo. 10 Angiba gintawan ang Ispirito Santo ang gaumagud magimo ang mga milagro; ang ibaabilidad nga magsaysay anang ambal angDios; kag ang iba abilidad nga makakilalakon ang nagagaum sa sangka tao alin saIspirito Santo okon bukun. May gintawanra abilidad nga magambal sa iba nga mgaambal nga ara nanda naulami kagmay dianra nga gintawan abilidad agud isaysay konano anang kaologan ang mga ambal ngadato. 11 Piro dia tanan sangka Ispirito ralang gid ang nagataw, kag ginapanagtag nasa kada isara sono sa anang gosto.

Atun Kaalimbawa mga Parti ang SangkaLawas

12Ang lawasmaydorongamgaparti pirosangka lawas pa ra gid. Toladan ra angmgatomoloo. Bisan sari-sari ang mga abilidadnga gintaw sa kada isara kanatun, kitasangka lawas ra lang bilang pinakalawas niCristo. 13 Ay kita tanan, Judio man okon

1 Corinto 12:14 242 1 Corinto 13:7bukun, oripun okon libri, ginbunyagan sasangka Ispirito lang agud maging sangkalawas. Kag sangka Ispirito ra lang angginpainum kanatun nga tanan.

14 Anang lawas ang tao sakabilog langpiro doro anang parti. 15 Kon ang sikiabi makaambal kag magkoon “Bukun akoanang parti ang lawas tungud nga bukunako alima,” dan ara nagakaologan nga tanabukun run manda anang parti ang lawas.16 Kag kon ang talinga makaambal kagmagkoon, “Tungud nga ako bukun mata,bukun ako anang parti ang lawas,” danara ra nagakaologan nga tana bukun runanang parti ang lawas. 17 Tungud nga konanang lawas ang tao poros lang mata, taypaiwan anang pagkabati? Kag kon anangbilog nga lawas talinga lang, paiwan anangpagpangugum? 18 Piro ara kita pagimoaang Dios pario dato, kondi sono sa ananggosto ginimo na kita nga may sari-sari ngaparti sa atun lawas. 19 Kon ang lawassangkaparti lang, indi ta datomatawagngalawas. 20 Ang matood tana doro mandaanang mga parti atun lawas, piro sangkalawas pa ra gid.

21 Maman dan nga ang mata indimakakoon sa alima, “Indi ta kaw ki-nanglan,” kag ang olo indi ra makakoonsa siki, “Indi ta kaw kinanglan.” 22 Samatood tana, ang mga parti ang lawas ngamidyo maroya kinanglan ta gid. 23 Kagang mga parti ang lawas nga midyo bukungid importanti maman atun ginaasikasonga mayad; kag ang mga parti ngamidyo kauruya sulungun maman atunginapasadya. 24Dia ara ta ginaimoa sa mgaparti nga masadya run nga lagi. Toladananang ginimo ang Dios sa atun lawas,agud tawan dungug ang mga parti ngamidyo bukun gid importanti. 25 Ginimoang Dios anang mga parti atun mga lawasagud makaboroligan, kag bukun agudmagkarampi-kampian. 26 Gani kon angsangka parti nagabatyag, ang tanan ngaparti nagabatyag ra. Kag kon ang sangkaparti ginadayaw, ang tanan nga partinalilipay ra.

27 Akun gostong ambalun maman dia:kita nga mga tomoloo anang pinakalawasni Cristo, kag ang kada isara kanatunparti anang lawas. 28 Kag sa lawas nga

dia ang kada tomoloo gintawan ang ana-ana nga obra. Ona sa tanan mga apos-tolis; ikarwa, mga manogsaysay anangambal ang Dios; ikatlo, mga manogtodlo;pagkatapos ang mga manogimo mga mila-gro, mga manogayad ang mga masakitun,mga kabolig, mga manogdomara, kag mgamanogambal angmga ambal nga ara nandanatoni. 29 Naulaman nindo ra nga kitatanan bukun mga apostol. Bukun kita ratanan mga manogsaysay anang ambal angDios, okon mga manogtodlo. Bukun ra angtanan manogimo milagro. 30 Ang gaumnga magpaayad masakit ara ra pagtawankanatun nga tanan, okon ang abilidad ngamagambal sa ambal nga ara natoni. Kagkita nga tanan ara ra pagtawi abilidad ngamagpasanag andang ginaambal nga dato.31 Piro imorati nindo nga mabaton sa Diosang mga importanti nga mga abilidad. Kagdadi itodlo ko kanindo ang pinakamayad satanan.

13Ang Pagigogma

1Bisan makaambal ako ang sari-sari ngamga ambal ang mga tao digi sa kalibotanpati anang ambal ang mga angil sa langit,piro kon ara ako pagigogma sa akun ka-pario, ara ako pa ra gid polos kondi parioako lang sa bagtingan nga malingaw okonpompyang nga maranting. 2 Kag bisanmakasaysay ako anang ambal ang Dios kagnaulaman ko pa ang tanan nga madaralumngamga kamatoodan pati ang sari-sari ngamga kinaaram, kag bisan mapasaylo ko paang bokid tungudngamabaul akun pagtoo,ara ako pa ra gid polos kon ara ako pagi-gogma. 3 Bisan ipanagtag ko sa mga pobriang tanan ko nga mga pagkabutang, kagbisan ialad ko pa akun lawas agud sonogon,ara ako pa ra gid polos kon ara ako gogmasa akun kapario.

4 Ang tao nga nagaigogma mapinasin-syaun, mayad sa anang isigkatao, bukunmaakigun, bukun asdakun okon bogalun,5 ara nagabinastos, ara nagapalabi anangkaogalingun, ara nasisilag nga lagi, aranagadumut, 6 ara nalilipay sa malain kondisa matarung, 7 mainantoson tana pirminga may pagsarig kag paglaum sa anangkapario, kag mainagoantaun.

1 Corinto 13:8 243 1 Corinto 14:168 May kataposan ang mga pagsaysay

anang ambal angDios, kag angmgapagam-bal sa iba nga mga ambal nga ara natoni,pati ang mga paglaygay ang kamatoodan,piro ang gogma tana ara gid kataposan.9 Ay ang mga butang nga atun naulamanpati atun pagsaysay anang ambal ang Diosbukun pa gid komplito. 10 Piro kon mag-abot ang adlaw nga makomplito ron angtanan madodora run ang bukun komplito.

11Ang ako bata pa, akun pagambal, akunpagintindi, kag akun isip pario sa bata.Piro pagkatapos nga ako may buut runginbayaan ko anang ogali ang bata. 12 Dantoladan kita ra. Sa dadi midyo nagasu-lung kita sa salamin nga malubug; piromagaabot ang adlaw nga makikita ta gid siCristo. Dadi limitado atun naulaman; piromagaabot ang adlaw nga maulaman ta angtanan, pario anang pagkakilala ang Dioskanatun.

13 Tatlo ka butang ang indi madorakag ang tatlo nga dia ara iba kondi angpagsarig, paglaum, kag ang pagigogma saatun kapario. Piro ang pagigogma gid tanamaman ang pinakaimportanti.

14Ang Pagambal sa Ambal nga Ara Natoni

1Gani imorati nindo gid ang pagigogma,piro angadun nindo ra nga matawan kamoabilidad nga alin sa Ispirito Santo, labi rungid ang pagsaysay anang ambal ang Dios.2 Ang tao nga nagaambal sa iba nga ambalnga ara na natoni, ara nagapakigambal samga tao kondi sa Dios, tungud nga angmgatao indi makaintindi kanana. Ang IspiritoSanto maman ang nagapaambal kananakag ginaambal na ang mga butang nga aranaulami ang iba. 3 Piro ang nagasaysaytana anang ambal ang Dios nagaambal samga tao agud makabolig, makaparigun,kag makalipay kananda. 4 Ang tao nganagaambal sa ambal nga ara na natoninagaparigun anang kaogalingun, piro angnagasaysay anang ambal ang Dios naga-parigun anang kapario nga mga tomoloo.5Gosto ko andan nga tanan kamomakaam-bal sa iba nga mga ambal, piro mas mayadgid tana kon kamo makaambal anang am-bal ang Dios. Tungud nga ang tao nga

nagasaysay anang ambal ang Dios mas im-portanti kaysa tao nga nagaambal sa ibanga ambal, loas lang kon isaysay na raanang ginaambal agudmaparigun angmgatomoloo. 6 Ano kabay indong mabubuul,mga kabogto ko, kon ako alimbawa mag-ayan dian kanindo kag magambal sa am-bal nga indi nindo maintindian? Syimpriara gid. Kinanglan tana may inogsaysayako kanindo nga alin sa Dios, okon mayinoglaygay ako nga kamatoodan, okonmayinogbarita ako nga ambal ang Dios, okonmay inogtodlo ako.

7Bisan samga instrominto nga ara kaboipario sa plaota okon gitara, kon bukunmaatag ang pagpatonog ang mga nota pai-wan anang pagkaulamangnagapamati konano nga kanta ang ginatogtog? 8Kag bisansa manogtrompita ang mga soldado, konbukun maatag anang pagpatonog ara maymagpriparar para sa inaway. 9 Toladanra kanindo, paiwan anang pagkaintindiang nagapamati imong ginaambal kon na-gaambal kaw sa iba nga ambal nga indimaintindian? Pario dato sa nagaambal kawlang sa angin. 10 Doro nga mga lingg-wai digi sa kalibotan kag kada isara maykaologan. 11 Piro kon indi ko maintin-dian anang ginaambal ang iba kag indi nara maintindian akun ginaambal, ara kamimay mabubuul sa isara kag isara. 12 Ganitungud nga nagaangad kamo nga makaba-ton anang mga ginapanagtag nga abilidadang Ispirito Santo, imoratan nindo ngama-baton angmga abilidad ngamakapabaskugsa mga tomoloo.

13 Gani ang tao nga nagaambal sa ambalnga ara na natoni dapat magpangamoyonga tawan tana ra abilidad ngamakasaysaykon ano anang kaologan anang ginaam-bal. 14 Ay kon ako nagapangamoyo saambal nga ara ko natoni bisan matood nganagapangamoyo akun ispirito, akun isiptana ara pakinabang. 15 Tay ano akundapat nga imoon? Magapangamoyo akosa akun ispirito, piro magapangamoyo akora sa akun unauna. Magakanta ako saakun ispirito, piro magakanta ako ra saakun unauna. 16Konmagpasalamat kaw saDios sa imong ispirito lang, paiwan anangpagkoon ang iba “Amin” kon ara sandagani kaintindi kon ano imong ginaambal?

1 Corinto 14:17 244 1 Corinto 14:3717 Bisan masadya imong pagpasalamat saDios, kon ang iba indi makaintindi, indikaw makabolig sa andang pagtoo.

18 Nagapasalamat ako sa Dios nga aramay makalabaw kanakun kon parti sapagambal sa mga ambal nga ara natoni.19Piro sa mga pagtiripon ang mga tomoloomasmayad pa ngamagambal ako lima langka tinaga ngamaintindian agudmatodloanko sanda kaysa magambal ako linibo katinaga sa ambal nga indi maintindian.

20Mga kabogto, kon parti sa mga butangnga dia indi ko gosto nga magisip kamopario sa bata. Kon parti tana sa malainmaging pario kamo sa bata nga ara na-gaisip ang malain. Piro kon sa paggamitindong isip, maging maulam-ulam kamo.21 Nasolat sa Kasolatan nga ang Ginoo na-gakoon,“Magaambal ako sa mga tao nga dia sa

ibang mga ambalkag paagi sa mga taga-ibang logar,piro indi sanda pa ra gid magpamati

kanakun.”22 Gani bukun tanda para sa mga tomolooang pagambal sa iba nga mga ambal ngaara natoni kondi tanda para sa mga aranagatoo. Piro ang pagsaysay tana anangambal ang Dios para sa mga tomoloo agudmagrigunpa gid andangpagtoo, kag bukunpara sa mga bukun tomoloo.

23 Gani, kon kamo nga mga tomoloomagtiripon kag tanan kamo magarambalsa mga ambal nga ara nindo natoni kagmay mga nagatambong nga bukun to-moloo okon ara kaulam kon ano indongginaimo, ano kabay, indi sanda magkoonnga nagaomang kamo ron? 24 Piro konkamo nga tanan magsaysay anang ambalang Dios kag may magsulud nga bukuntomoloo okon ara kaulam kon ano in-dong ginaimo, makikilala na nga tana galimakasasala kag maulaman na anang ma-tood nga kaimtangan. 25Magagoa pati angmga sikrito nga anang ginaisip. Magaloodtana dayon nga nagainulsul kag nagasimbasa Dios. Kag makakoon tana nga ang Diosdian matood kanindo.

Ang Osto nga Pagsimba26 Gani, mga kabogto, toladia indong

dapat imoonkonkamomagtiripon: ang iba

magkanta, ang iba magtodlo, ang iba mag-barita anang ginsogid angDios kanana, angiba magambal sa ambal nga ara na ma-toni, kag ang ibamagsaysay kon ano ananggostong ambalun dato. Kag ang tanannga indong imoon sa indong pagtiriponimoon nindo para sa pagparigun sa mgatomoloo. 27 Kon may dian nga magambalsa ambal nga ara na natoni, dapat darwalang okon tatlo ang magambal, piro indidapat magdurungan, kag kinanglan maydian nga magsaysay kon ano anang gos-tong ambalun andang ginaambal. 28 Pirokon ara gid may makasaysay, dapat magi-pus sanda kag magambal sa andang kao-galingun run lang kag sa Dios. 29 Konmay dian kanindo nga may abilidad ngamagsaysay anang ambal ang Dios, togotinindo ngamagambal ang darwa okon tatlo.Kag ang iba magpamati kag magbinag-binag kon tama okon bukun andang gi-naambal. 30 Karon kon may nagapongkodoto nga nagapamati kag ginatawan angDios inogambal, dapat magipus ang naonanga nagaambal agud makaambal ra anangkaiban. 31 Sa toladia nga paagi tanan kamonga mga manogsaysay anang ambal angDios makabulus-bulus ambal, agud kamonga tanan makatoon kag maparigun in-dong pagtoo. 32 Ang manogsaysay anangambal ang Dios sarang makapugung anangkaogalingun. 33 Ay ang Dios ara tana na-gataw kagamo kondi kalinung.

Kon parti sa mga babai, imoon nindoanang ginaimo ang mga tomoloo sa tanannga logar. 34 Kon kamo nagatiripon, angmga babai dapat magipus tungud nga arasanda ginatogoti nga magambal. Dapatmagpasakup sanda sa mga lalaki parioanang ginakoon ang Kasolatan. 35 Kagkon ang babai may inogpamangkot, mag-ulat tana asta makaoli sanda bago na pa-mangkoton anang asawa, tungud nga kau-ruya kon ang babai magambal kon na-gatiripon ang mga tomoloo.

36 Indong pagsarig sigoro angMayad ngaBarita dian kanindo nagalin kag kamo langang nakaulam. 37 Kon may dian kanindonga nagaisip nga tana manogsaysay anangambal ang Dios okon may iba nga abilidadnga gintaw ang Ispirito Santo, dapat na ngakilalaun nga akun mga ginasolat nga dia

1 Corinto 14:38 245 1 Corinto 15:27kanindo sogo mismo ang Ginoo. 38Kag konmaydiannga indimagpati sa akunginaam-bal nga dia, indi kamo magpati kanana.

39 Gani mga kabogto ko kay Cristo, ma-gangad kamo gid nga makasaysay kamoanang ambal ang Dios, kag ayaw nindopagbawali ang pagambal sa iba nga mgaambal nga ara natoni. 40 Piro imoa nindoang tanan sa osto kag mayad nga paagi.

15Ang Parti sa Pagbanaw kay Cristo

1 Mga kabogto, gosto ko ipadumdumkanindo ang Mayad nga Barita nga akunginwali kanindo. Dia ginbaton nindo kagasta dadi maman ra indong ginatindugan.2 Paagi sa Mayad nga dia nga Barita mal-olowas kamo sa anang silot ang Dios, konindong ginauputan nga mayad akun gin-wali kanindo kag bukun lang basta pas-apayan indong pagtoo. 3 Gintodlo kokanindo ang mga pinakaimportanti ngabutang nga gintodlo kanakun: nga si Jesu-Cristo napatay agud malowas kita sa silottungud sa atun mga sala. Kag dia sonosa nakasolat sa Kasolatan. 4 Ginlubungtana kag nabanaw dayon sa ikatlo kaadlaw, sono ra sa nasolat sa Kasolatan.5 Nagpakita tana anay kay Pedro bago saanang dosi ka apostolis. 6 Pagkatapos nag-pakita tana ra sa anang mga somolonodnga nagatiripon nga sobra 500. Kag kal-abanan kananda boi pa dadi piro ang ibatana patay run. 7 Nagpakita tana ra kaySantiago kag pagkatapos sa tanan nga mgaapostolis.

8 Ang ori run gid nagpakita tana rakanakun. Akun kaalimbawa pario sa lapsagnga nabata bisan bukun pa anang orastungud nga golpi akun pagkakilala kanana.9 Ay ako ang pinakakubus sa mga apos-tolis kag bukun gani bagay nga tawagunnga apostol, tungud nga ginpangingabotko anang mga tomoloo ang Dios. 10 Piro sakalooy ang Dios kanakun, dadi apostol akoron. Kag ara may makakoon nga ara polosanang kalooy nga dato ang Dios kanakun,tungud nga ang matood tana, mas doroakunnaimo kon ikomparar sa anang naimoakun kapario nga mga apostolis. Piro datobukun sa akun kaogalingun, kondi tun-gud sa anang kalooy kag bolig ang Dios.

11 Piro ara dipirinsya kon ako okon sandaang nagatodlo, basta ang importanti tanapario amun ginawali kag pario ra indongginatooan.

Ang Pagbanaw sa mga Nagatoo sa Dios12 Kon ginawali namun kanindo nga si

Jesu-Cristo ginbanaw, ta basi ang iba diankanindo nagakoon nga ang mga patay indipagbanawon? 13 Kon matood nga ang mgapatay indi pagbanawon nagakaologan ngasi Cristo ara ra nabanaw. 14 Kag kon aranabanaw si Cristo, ara polos amun pagwali,kag ara ra polos indong pagtoo. 15 Bukunlang dan, kondi magagoa pa nga nagbotigkami parti sa Dios ay nagasogid kami ngaginbanaw na si Cristo. 16 Piro ara tananabanaw kon ara gani pagkabanaw angmga patay. 17 Kag kon si Cristo ara na-banaw, indong pagtoo ara polos kag arakamo pa ra gid napatawad sa indong mgasala. 18Kag kon toladato, ang mga tomolookay Cristo nga nagkarapatay run ara ranalowas. 19 Kon atun paglaum nga diankay Cristo para lang sa atun kaboi digi sakalibotan, kita run gid ang makalolooy satanan nga tao.

20Piro samatood tana, si Cristo nabanawalin sa mga minatay kag maman dato angnagapamatood nga babanawon ang mgapatay. 21 Tungud sa sangka tao nga siAdan ang kamatayun nagabot sa tanan ngatao. Kag tungud ra sa sangka tao nga siCristo ang mga patay mababanaw. 22 Konang tanan nga tao napapatay tungud saatun rilasyon kay Adan, tungud ra sa atunrilasyon kay Cristo kita nga tanan maba-banaw. 23 Piro may ana-ana nga tyimpo.Ang ona gid nga nabanaw si Cristo. Pagkat-apos, pagbalik na digi sa kalibotan bago pababanawon ang mga tao nga ana ni Cristo.24 Kag bago pa magaabot ang kataposan.Doraun na ang tanan nga kaarian, pagdo-maraan, kag paggaum kag itaw na dayonang pagkaari sa Dios nga Amay. 25 Ay siCristo magaari lang asta mapasoko kananaang tanan nga nagakontra kanana. 26 Angkataposan gid nga kaaway nga doraun araiba kondi ang kamatayun. 27Ang Kasolatanmismo nagakoon nga si Cristo ginpaari angDios sa tanan nga mga butang. Piro syim-pri ara dato nagakaologan nga pati angDios nga nagpasoko ang tanan kay Cristo

1 Corinto 15:28 246 1 Corinto 15:50nakagapil doto. 28 Kondi kon ang tanansa idalum run anang gaum ni Cristo, siCristo mismo nga anang Bata ang Dios ma-gapasakup run da sa Dios nga nagpasokoang tanan kanana, agud ang Dios mamanrun ang magagaum sa tanan-tanan.

29 May mga tao nga nagaparabunyagpara sa mga napatay. Ta ano gani anangpolos andang ginaimo nga dan kon angmga patay indi ra gid pagbanawon? 30 Kagano amun mabubuul sa mga piligro ngaamun ginaagian? 31 Matood nga kon pai-wan nga ginapabogal ko kamo sa akunpagpakigisara kay Cristo Jesus nga atunGinoo, adlaw-adlaw ginaatobang ko ra angpiligro nga ako patayun. 32 Nalisudan akonga mayad digi sa Efeso, tungud nga angmga tao nga nagakontra kanakun pario samga talonon ngamga sapat nga gostomag-tukub kanakun. Kag kon ang mga patayindi pagbanawon ano ra akun katoyoannga magantos pario dia? Kon ang patayindi pagbanawon, ta kondi sonodon ta runlang ang orobatun nga nagakoon, “Mag-pagosto kita, magkaun kita kag maginumay basi kon aruman mapatay kita.”

33 Indi kamo magpati sa orobatun ngadan tungud nga panloko lang dan. Mayorobatun ra tana nga nagakoon, “Konkamo magsari tawas-tawas sa mga tao nganagaimo ang malain, dan magapalain raindong mayad nga ogali.” 34Magisip kamoron ang osto kag bayai nindo ron angpagpakasala. Ginaambal ko dia kanindoagud mauya kamo ay ang iba kanindo salaindong pagkakilala sa Dios.

Paiwan Anang Lawas ang Nabanaw35Konmay dian ngamagpamangkot kon

paiwan anang pagkabanaw ang mga pataykag kon paiwan kabay andang mga lawas,dagi akun sabat: 36 dan nga pamangkotnagapakilala nga dan nga tao ara gid maynaulaman, tungud nga kon kita magtanumsangka lugas nga bini sa logta, dan nga binimaroronot anay bago magatobo. 37 Kagbisan anong klasi nga bini imong itanum,kon nagatobo ron gani, iba run anang it-sora sa imong ginlubung. 38 Anang itsoradato sono ra sa anang pagbuut ang Dios.Kag kada binimay ana-ana ra nga korti konmagtobo.

39 Toladan ra anang lawas ang tanannga nagakaboi, ay ang mga lawas ara ranagaparario. Iba anang lawas ang tao kagiba ra anang lawas ang mga sapat, iba raanang lawas ang mga pispis, kag iba pa ragid anang lawas ang mga isda.

40 Sari-sari anang ginimo ang Dios digisa logta kag doto sa langit, kag tanan ngaanang ginimo masadya. Piro iba anangkasadya ang kada isara. Ang mga bu-tang nga anang ginimo sa langit iba anangkasadya, kag iba ra anang kasadya ang digisa logta. 41 Iba anang kasadya ang adlaw,kag iba ra anang kasadya ang bolan. Angmga biton may ana ra tana nga kasadya.Piro bisan pa gani ang mga biton sari-sariandang kasadya. 42 Toladan ra kon bana-won ron ang mga patay. Ang ginalubungnga lawas lawas nga naroronot. Piro konmabanaw ron indi run gid maronot astakon sano. 43 Ang lawas nga ginalubungmarimo kon sulungun kag maroya, pirokon banawon ron masadya kag mabaskug.44 Ang lawas nga ginalubung lawas ngabagay lang digi sa kalibotan, piro konbanawon ron, lawas nga bagay sa langit.Tungud nga kon may lawas nga bagaydigi sa kalibotan may lawas ra nga bagaysa langit. 45 Ay ang Kasolatan nagakoon,“Ang naona nga tao nga si Adan gintawankaboi.” Piro ang ori nga Adan nga mamanang Cristo gintawan Ispirito nga nagatawkaboi. 46 Bukun ang lawas nga panglangitang nagaona kondi ona gid tana anay anglawas nga panglogta, kag bago pa ang lawasnga panglangit. 47 Ang ona nga tao ngasi Adan alin sa logta, tungud nga ginimotana alin sa yabok, piro ang ikarwa nga taonga ara iba kondi si Cristo alin sa langit.48 Ang mga lawas nga panglogta pario gidsa tao nga ginimo alin sa logta, piro angmga lawas tana nga panglangit pario gid rasa nagalin sa langit. 49Gani kon paiwan ngaatun lawas naging pario ang kay Adan ngaalin sa logta, magaabot gid ang adlaw ngaatun lawas maging pario ra ang kay Cristonga alin sa langit.

50 Mga kabogto, akun gostong ambalunmaman dia: atun lawas nga dia nga alin salogta indi maimo nga makapanobli anangGinarian ang Dios. Kag ang lawas nga dianga naroronot indi matawan kaboi nga ara

1 Corinto 15:51 247 1 Corinto 16:16kataposan.

51 Pamati kamo bala ay sogidan ko kamoang sikrito: indi kita tanan mapatay, pirokita tanan babagoon ang Dios. 52 Dia golpilang nga matabo, pario sa sangka pamisuk.Ay pagtonog ang ori gid nga trompita, angmga patay banawon nga lagi kag tawandayon ang lawas nga indi runmaronot. Kagkita tananga boi pa, pangilisan ra atunmgalawas. 53Tungud nga ang lawas nga dia nganaroronot kag napapatay kinanglan ngailisan ang lawas nga indi run maronot kagindi run mapatay. 54 Gani kon ang lawasnga dia nga naroronot mailisan run angindi maronot, kag kon ang lawas nga dianga napapatay mailisan run ang indi runmapatay, matotoman run ang nasolat nga,“Gindora run ang Dios ang kamatayun!”55 “Pirdi run ang kamatayun,Kag ara run gaum.”56Ang kamatayun may gaum lang kanatuntungud sa kasalanan, kag may gaum angkasalanan tungud nga may Kasogoan.57 Piro salamat sa Dios tungud nga paagisa anang ginimo atun Ginoong Jesu-Cristo ginpirdi na run ang kamatayunnga indi run makaiwan kanatun. 58 Gani,mga pinalangga ko nga mga kabogtokay Cristo, magpakarigun kamo kagindi gid maglingkang sa indong pagtoo.Magpakatandus kamo sa anang ginapaimokanindo ang Ginoo, ay naulaman nindo ranga indong mga pagpangabudlay para saGinoo mapopolosan ra gid.

16Aboloy nga Para sa mga Taga-Judea

1Kon parti sa indong inogaboloy sa mgatomoloo doto sa Judea, imoon nindo raakun ginpaimo sa mga tomoloo sa Galacia.2 Kada Domingo, ang kada isara kanindomagpabulag kantidad sono sa indong kini-taan. Tiponon nindo ron nga lagi agudpagabot ko dian priparado ron indong in-ogtaw. 3 Pagabot ko dian ipadara ko saJerusalem ang mga tao nga indong napilinga madara indong mga amot pati akunsolat ngamagapakilala kananda. 4Piro konkinanglan gid nga magayan ako ra doto,matabid sanda run lang kanakun.

Anang Plano ni Pablo

5 Madiritso ako dian sa Corinto pa-galin ko sa Macedonia, tungud nga na-gaplano ako nga maagi doto. 6 Maimonga maboboay ako dian kanindo. Basikon dian ako pamagpalipas ang tigraramigagud maboligan nindo ako sa akun mgakinanglanun sa akun pagbiyai kon diin akoman magayan. 7 Indi ko gosto nga magagilang dian kanindo dadi, kondi gosto ko ngakon magayan ako ron dian kanindo, maka-tinir akomaboay-boay, kon kabubutun angGinoo.

8Piro dadi matinir ako anay digi sa Efesoasta sa adlaw ang Pentecostes, 9 tungudnga doro digi ang gosto magpamati angMayad nga Barita, kag ginabanabana konga doro ang magatoo digi bisan doro angnagapangontra.

10 Kon magabot dian si Timoteo, amo-maa nindo tana ang osto agud indi tanamagpangalangan tungud nga pario tanara kanakun nga nagpangabudlay sa Ginoo.11 Taodon nindo tana. Kag kon magalintana dian, boligi nindo ra sa anang mga ki-nanglan sa anang pagpanaw agudmakaba-lik tana digi kanakun. Ginapaabot ko tananga kaiban ang iba pa ngamga kabogto kayCristo.

12 Kon parti sa atun kabogto nga si Apo-los, ginpangabay ko tana gid ngamagbisitadian kanindo kaiban ang mga kabogto kayCristo, piro indi tana pa kono makaayandian dadi, kondi sa ibang oras run garingkon may kaigayonan.

Kataposan nga mga Bilin13 Magbantay kamo pirmi kag mag-

pakarigun sa indong pagtoo kay Jesu-Cristo. Magpakaisug kamo kag indi kamogid magpapirdi sa atun kaaway. 14 Kagbisan ano indong imoon ipakita nindo ngamay pagigogma kamo.

15Mgakabogto, naulamannindonga angona gid nga naging Kristiano dian sa Acayaara iba kondi si Estefanas kag anang pam-ilya. Ginalad nanda andang kaogalingun sapagsirbi sa mga tomoloo. Maman dan nganagapangabay ako kanindo 16nga sonodonnindo andang ginalaygay kanindo. Kagsonodon nindo ra ang tanan nga pariokananda nga nagapangabudlay para sa Gi-noo.

1 Corinto 16:17 248 1 Corinto 16:2417 Nalipay ako nga mayad pagabot nan-

day Estefanas, Fortunato, kag Acaico. Aybisan ara kamo digi, digi sanda, gani naimonanda kanakun ang indi nindo maimo.18Nagataw sanda kalipay kanakun kag patikanindo. Ang mga tao nga pario kanandadapat pasalamatan sa andang mga gi-naimo.

19 Ang mga tomoloo digi sa probinsyaang Asia nagapangomosta dian kanindo.Si Aquila kag si Prescila kag ang mga to-moloo nga nagatiripon sa andang balay na-gapaabot andang mainit nga pangamostatungud nga pario kamo nga sa Ginoo.20 Nagapangomosta ra kanindo ang tanannga mga tomoloo digi.

Ipakita nindo indong pagigogma sa is-ara kag isara bilang mga tomoloo kagmagkarabogto kay Cristo.

21 Dadi ako ron mismo (si Pablo) angnagasolat dia nga pangomosta.

22 Kabay pa nga silotan ang Dios angbisan sino nga ara nagaigogma kanana.

Ginoo, pagbalik run!23Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ang

Ginoong Jesus. 24 Palangga ko kamo ngatanan tungud sa atun pagtoo kay CristoJesus.

2 Corinto 1:1 249 2 Corinto 1:20

Anang Ikarwa nga Solat niPablo saMga Taga-Corinto

1 Ako, si Pablo, kag atun kabogto ngasi Timoteo nagasolat kanindo nga mga to-moloo dian sa Corinto, kag pati run da satanan nga mga bata ang Dios dian sa bilognga probinsya ang Acaya. Ako apostolni Cristo Jesus bilang manogbarita partikanana, kag dia sono sa anang kabubutunang Dios.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid angDios nga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristo nga mayad ra indong kaimtangan.

Pagpasalamat sa Dios3 Magpasalamat kita sa Dios kag Tatay

ni Jesu-Cristo nga atun Ginoo. Tanamaloloyon nga Tatay kag Dios nga naga-pabaskug kag nagalipay kanatun sa bisanano atun mga ginaagian. 4 Ginapabaskugna kita kag ginalipay sa tanan ta nga mgakalisud agud nga paagi sa bolig nga dianga atun nabaton kanana makapabaskugkita ra kag makalipay sa iba sa andangmga kalisud. 5 Ay bisan doro gid atunnaagian nga mga pagantos ni Cristo, dorora nga mga pagpabaskug kag paglipayatun ginabaton paagi kay Cristo. 6 Konkami nagaantos, dia para sa pagpabaskugkanindo kag sa indong kalowasan. Kagkon kami ginapabaskug, dia para ra sa pag-pabaskug kanindo agud maagoanta nindoang mga arantoson nga pario amun gi-naantos. 7 Gani mabaul amun pagsarigkanindo, tungudnga naulamannamunngakon paiwan kamo nagaantos pario kana-mun, ginapabaskug kamo ra ang Dios pariokanamun.

8 Mga kabogto kay Cristo, gosto namunnga sogidan kamo nga bukun lang maistanamun kalisud nga ginagian sa Asia. Aymidyo indi kami run gid makaagoanta kagamun kaisip doto kami run lang tugka.9 Amun pagsarig, maman run dato amunoras. Piro natabo gali dato agud makatoonkami nga indi magsarig sa amun kaogalin-gun, kondi sa Dios nga maman ang naga-banaw ang mga patay. 10Ginlowas na kamisa kamatayun, kag lolowasun pa. Tana gid

amun ginasarigan nga padayon na kaminga lowasun 11 mintras ginaboligan nindokami paagi sa indong mga pagpangamoyo.Kag tungud sa mga kalooy nga amun ma-baton sa Dios bilang sabat sa doro nga na-gapangamoyo, doro ra angmagapasalamatkanana.

Ang Parti sa Pagoman ni Pablo anang Plano12 Ang sangka butang nga amun gi-

napabogal maman dia: nga kami nagk-aboi ang matarung kag ara gid kasawayansa tanan nga mga tao, kag labi run gidkanindo. Naimo namun dia sa anang boligang Dios kag bukun sa amun kaogalin-gun nga abilidad. Mismo amun konsin-sya nagapamatood nga matood amun gi-napabogal nga dia. 13-14 Sa amun mgasolat kanindo, ara kami ibang ginapakaolo-gan kondi kon ano indong ginabasa kagnaintindian. Kilala nindo kami, piro bukungid kilala nga mayad. Piro akun paglaum,nga maulaman nindo gid nga sa adlawnga si Ginoong Jesus magbalik makapabo-gal kamo kanamun pario amun imoonkanindo.

15 Tungud sa akun pagpati nga dia nag-plano ako nga magbisita anay kanindoagud makabolig kamo darwa gid ka bi-sis. 16Nagplano ako nga maapit anay diankanindo kon magayan ako ron sa Mace-donia, kag pagbalik ko alin doto maagiako roman dian agud maboligan nindoako roman sa akun pagpaayan sa Judea.17Maman andandato akunplano. Piro tun-gud nga ara kami makadayon, nagakaolo-gan run bala dato nga indi masarigan akuninambalan? Basi kon magkoon kamo ngaako pario ra sa ibang mga tao digi sa kali-botan nga ang mga butang nga andangginaplano kag ginaintindi ara iba kondiang para lang gid sa andang kaarayadan.Nagakoon sanda nga “Uu” piro dato gali“Indi.” 18 Piro ang matood tana, kon pai-wan nga ang Dios masasarigan, masari-gan nindo ra amun ginasogid kanindo.19 Kami nanday Silas kag Timoteo nag-wali kanindo parti sa anang Bata ang Diosnga si Jesu-Cristo. Kag naulaman nindonga si Cristo masasarigan sa anang inam-balan. Indi maimo nga indi na pagimoonanang mga ginpangako. 20 Paagi kanana

2 Corinto 1:21 250 2 Corinto 3:1ang tanan nga ginpangako ang Dios nato-toman. Ganimakakoonkamingamasasari-gan gid ang Dios, kag dia nagataw pag-dayaw kanana. 21 Ang Dios maman angnagaparigun kanatun sa atun pagpakig-dapun kay Cristo. Ginpili na kita ngamagsirbi kanana. 22 Kag gintandaan nakita pagtaw na kanatun ang Ispirito Santonga nagaoli run sa atun tagiposoon. Tanabilang karigunan nga kita anang mga batakag babatonon ta anang mga ginpangako.

23 Ang Dios mismo nakaulam nga akonagasogid ang matood kon basi ara akonagdayon ayan dian kanindo sa Corinto.Ang kabangdanan ay indi ko gosto ngamagsakit indong buut kanakun. 24 Arakami nagadikta kanindo parti sa indongpagtoo, ay marigun kamo ron da. Gostonamun lang andan nga boligan kamo agudmaging malipayun kamo sa indong pagk-aboi bilang Kristiano.

21 Gani naisip ko nga indi ako magoman

ayan dian kanindo kon pasakitun ko ro-man indong buut. 2 Ay kon pasakitunko indong buut, sino ron lang ang matawkalipay kanakun? Ara run! 3 Maman danang kabangdanan kon basi nagsolat akoanay kanindo, agud nga kon magayan akodian, indi ako pagpakasubuun ang mgatao nga maman andan ang dapat magtawkalipay kanakun. Kag nagapati ako ranga kon ako nalilipay, kamo nalilipay ra.4 Pagsolat ko kanindo dato anay naboridoako nga mayad kag nagpanangis ako pagani. Bukun akun katoyoan nga magsakitindong buut kondi gosto ko nga ipakilalakanindo nga kamo palangga ko gid.

Patawadun nindo ang Nakaimo ang Sala5 Karon, kon parti sa anang ginimo nga

sala ang tao nga dan dian, bukun ako langanang gintawan kasubu kondi may dian ranga kasubu nga gintaw kanindo nga tanan.Nagakoon ako nga “may dian” ay indi kogosto pasobraan. 6 Piro tama run indongginaimo bilang silot kanana. 7 Patawadanindo tana run kag pabaskugun dayon, aybasi kon masobraan anang kasubu. 8 Gani,nagapangabay ako kanindo nga ipakitanindo ron kanana nga ginaigogma nindotana pa ra. 9 Maman ra gani dia ang

kabangdanan nga ako nagsolat kanindo,ay gosto ko nga maulaman kon kamomasarigan sa pagtoman sa tanan nga akunginakoon kanindo. 10 Kon ginapatawadnindo ang tao nga nagkasala, ginapatawadko tana ra. Ay kon may nakaimo salakanakun ginpatawad ko dato sa atoban-gan ni Cristo para sa indong kaarayadan.11 Dapat ta dia nga imoon agud indi kitamapirdi ni Satanas, ay naulaman ta ra konano anang mga paito.

Si Pablo sa Troas12 Pagabot ko doto sa Troas agud iwali

ang Mayad nga Barita ni Cristo, nakita konga ginpriparar run angGinoo andangmgatagiposoon sa pagpamati kanakun. 13 Piroindi ako mapabutang tungud nga ara dotosi Tito nga atun kabogto kay Cristo. Ganinaglisinsya ako sa mga tomoloo doto kagnagpa-Macedonia.

Anang Paamot ni Cristo14 Salamat sa Dios ay tungud nga kita

kay Cristo, pirmi nga nagaona ang Dioskanatun sa parada anang pagdaug. Gi-nagamit na kami para ipaulam sa mgatao ang parti kanana miski sa diin ngalogar, kag amun ginapaulam nga dia pariosa paamot. 15 Ay sa Dios kami pario saanang paamot ni Cristo nga nauguman angmga tao nga nagakaralowas, kag pati angmga nagakaradora. 16 Sa mga tao tananganagakaradora, amunginapalapnagngakamatoodan pario sa ugum nga alin sapatay nga nagadara kamatayun; piro parasa mga tao nga nagkaralowas, paamot ngaalin sa boi nga nagadara kaboi. Ta sinoang makasarang sa obra nga dia? 17 Piroginpadara kami ang Dios. Kag tungudnga tana nagasulung kag kami kay Cristo,sinsiro kami kon magambal anang min-sai ang Dios. Bukun kami pario sa ibanga ginanigosyo nanda anang minsai agudmakoartaan nanda ang mga tao.

3Ang Parti sa Bago nga Paagi sa Pagparapit

sa Dios1 Basi kon isipun nindo nga ginadayaw

namun amun kaogalingun. Bukun kamipario sa iba dian nga nagakinanglan angmga rikomindasyon agud batonon nindo,

2 Corinto 3:2 251 2 Corinto 4:4kag pagkatapos mapangayo roman riko-mindasyon alin kanindo agud batononsanda ra sa ibang logar. 2 Indi namun ki-nanglan ang mga rikomindasyon, ay kamomismo maman amun pinaka- rikomin-dasyon nga nakasolat digi sa amun tagi-posoon, tungud nga indong kaboi pariogid sa solat nga nakikita kag nababasa angtanan. 3 Maatag nga indong kaalimbawapario sa solat ni Cristo nga ginsolat paagikanamun. Anang gingamit nga inogsolatbukun tinta kondi anang Ispirito ang Diosnga boi, kag ara ra pagsolatan sa mga batonga sorolatan kondi sa indong tagiposoonmismo.

4 Makaambal kami toladia tungud saanang ginaimo ni Cristo paagi kanamunkag tungud sa amun pagsarig sa Dios. 5Konkanamun lang gid indi kami kasarang saobra nga dia, piro ginaboligan kami angDios. 6 Tana maman ang nagtaw kana-mun abilidad agud makasaysay kami samga tao ang bagong paagi nga anang gin-imo agud kita nga mga tao makaparapitkanana. Ang bagong paagi nga dia bukunpaagi sa ginsolat nga Kasogoan kondi paagisa Ispirito Santo. Ay anang ginadara angKasogoan silot nga kamatayun, piro angIspirito Santo tana nagataw kaboi nga arakataposan.

7 Pagtaw ang Dios kay Moises ang Ka-sogoan nga anang ginsolat sa mga batoindi run makasulung ang mga Israelita saanang oyaun niMoises ay nasolawan sandanga mayad. (Piro ang masolaw nga datosa anang oyaun amat-amat ra lang nganadora.) Karon kon ang Dios nagpakitaanang gaum pagtaw na ang Kasogoan nganagasirbi ra gani sa kamatayun, 8 ta kondisobra pa doto anang ipakita nga gaum konanang Ispirito Santo angmagsirbi. 9Ay konginapakita ang Dios anang gaum pagtawna ang Kasogoan nga nagadara silot, kondisobra pa gid anang ipakita nga gaum konibilang na run nga matarung ang tao. 10 Samatood tana, anang gaum ang Kasogoannga dato ang ona bali ara kon ikomparar saanang gaum ang sa bago nga dia nga paagi.11Ay konmay gaum nga ginpakita ang Diosdoto sa Kasogoan nga bukun pirmaminti,sobra pa doto anang ginapakita digi sabago nga dia nga paagi nga ara run gid

kataposan.12 Kag tungud nga toladia amun pagpati

ara kami naadluki nga magsogid anangambal ang Dios. 13 Bukun kami pario kayMoises nga ginatabonan na anang itsoraagud indi makita anang mga kapario ngaIsraelita nga amat-amat nga nadodora angsanag sa anang itsora. 14 Ang matoodtana, ara kaintindi ang mga tao kon anodato anang kaologan ay may nagatabon saandang mga isip. Kag miski gani dadi maynagatabon pa ra gid sa anang isip ang mgaIsraelita mintras ginabasa nanda ang laginga kasogtanan. Ay ara sanda nasanagi ngakay Cristo nabuul ang dati nga paagi. 15Uu,asta gani dadi kon magbasa sanda anangmga ginsolat niMoises indi sanda kaintindiay may nagatabon kananda. 16 Piro angtabon nga dato mabubuul kon ang taomagdangup sa Ginoo. 17 Karon, ang gi-nakoon digi nga Ginoo ara iba kondi angIspirito Santo, kag kon anang Ispirito angGinoo maman ang dian sa tao, libri tanarun sa bisan ano nga nagaoripun kanana.18 Kag tungud nga ara run may nagatabonsa atun isip, nakikita ta anang gaum atunGinoo. Kag ang gaumnga dan nga nagaalinsa Ginoo, nga ara iba kondi ang IspiritoSanto, maman ang padayon nga nagabagokanatun agud sa amat-amat makapariokita kanana.

4Manggad sa Sulud ang Koron

1 Tungud sa anang kalooy ang Dios,ginpili na kami nga ibarita ang bago ngadia nga paagi agud maging matarungang tao, gani ara kami nagaparoya-roya.2 Ginsikway namun ang mga kauruya ngabutang nga ginaimo sa sikrito. Ara kaminagapanloko angmga tao kag aranamun raginabaliskada anang kaologan anang am-bal ang Dios. Naulaman ra gid ang mgatao nga diritso kag bukun sa sikrito amunpagsogid ang kamatoodan, kag dan nakitara ang Dios. 3 Piro kon may mga tao ganinga indimakaintindi angMayad nga Baritanga amun ginasaysay, dan nga mga taomaman ang mga nadodora. 4 Indi sandamagpati sa Mayad nga Barita tungud ngaandang mga isip ginduluman ni Satanasnga maman ang nagapakadios sa kalibotan

2 Corinto 4:5 252 2 Corinto 5:7nga dia. Ginbolag na sanda agud indisanda masanagan ang Mayad nga Baritaparti sa anang gaum ni Cristo nga mamangid anang kapario ang Dios. 5 Kami aranagawali parti sa amun kaogalingun kondiparti kay Jesu-Cristo, nga tana maman angGinoo. Nagasirbi kami lang kanindo parakay Jesus. 6 Ang Dios nga nagkoon “Alin samadulum magagoa ang masanag” mamanra ang nagpasanag amun mga isip agudmaintindian namun kon paiwan kasadyaanang gaumnga anang ginpakita paagi kayCristo.

7 Kami pario lang gid sa koron ngaginbutangan ang maraalun nga dia ngabutang, agud maulaman ang mga tao ngaang gaum nga indi matupungan nga digisa amun mga lawas nga maroya bukunalin kanamun, kondi sa Dios. 8 Sa amunpagpangwalian pirmi kami nga nagaan-tos, piro ara kami ra gid nadadaug angmga nagakorontra kanamun. Kon kaisanmidyo nagoloan kami, piro ara kami ra gidnadodorai paglaum. 9 Doro ang nagaintrisnga kami patayun, piro ara kami ra gidipabayani angDios. Matoodnga ginatigbaknanda kami, piro sa kalooy ang Dios boikami pa ra gid. 10 Pirmi kami napabu-tang sa piligro nga kamatayun pario angnatabo kay Jesus, agud paagi sa amun kaboimakikita ang tanan nga boi ra si Jesus.11 Amun kaboi pirmi gani sa piligro angkamatayun tungud sa amun pagsirbi kayJesus, agud paagi sa amun lawas nga dianga mapapatay pa ra gid sa ori makikitaang tanan nga boi gani si Jesus. 12 Ganitungud sa amun pagpangwalian parti kayCristo maimo nga patayun kami, piro ma-man ra dia ang nagdara kanindo kaboi ngaara kataposan.

13 Kabay may nagakoon sa Kasolatan,“Nagtoo ako, maman dan nga nagasogidako.” Kag maman ra dan amun ginaimo,indi maimo nga indi namun ibarita amunginatooan miski ano pa ang matabo. 14 Aynaulaman namun nga ang Dios nga nag-banaw kay Ginoong Jesus maman ra angmagabanaw kanatun kag daraun na kitadayon doto sa anang tupad. 15 Angtanan nga amun ginaantos para sa indongkaarayadan, agud mintras nagaraku nganagaraku ang mga tao nga nakakabaton

anang kalooy ang Dios, magaraku ra angmga tao nga magapasalamat kag maga-dayaw kanana.

16Maman dan ang kabangdanan nga aranagaroya amun pagsirbi sa Dios. Bisanmatood nga amun mga lawas nga dia na-garoya nga nagaroya, amun ispirito tananagabaskug nga nagabaskug. 17 Ang mgakalisud nga amun ginaantos digi sa kali-botan nga dia nagaagi lang, gani bukunmabugat. Kag tungud sa amun mga pa-gantos, may ginatigana ang Dios nga baluspara kanamun nga ara kataposan kag indigid makatupung sa amun ginaantos. 18 Ayara kami nagapalabi sa mga butang ngaamun nakikita digi sa kalibotan, kondi gi-napalabi namun ang mga butang nga indimakita. Ay ang mga butang nga nakikitanagaagi lang, piro ang mga butang tananga indi makita ara kataposan.

5Ang Bago nga Lawas

1 Atun lawas nga dia dadi, anang kaal-imbawa pario sa balay nga atun ginaolianmintras digi kita sa kalibotan. Gani arabali kanatun kon mapatay atun lawas ngadia. Ay naulaman ta nga may itaw angDios kanatun nga bagong lawas nga atunolian doto sa langit. Dia bukun basta taoang nagimo kondi ang Dios, kag indi rungid mapatay asta kon sano. 2 Sa dadinagaogayung kita ay ginalangkag kita ngamakaoli run sa atun lawas nga dato dotosa langit, 3 agud nga kon makasoksok kitarun ang lawas nga dato indi maggoa ngaatun kalag oblas. 4 Mintras digi kita panagaoli sa atun lawas nga dia nagaogayungkita tungud nga nabugatan. Bukun ngagosto ta nga obaun atun lawas nga dia,kondi gosto ta nga masoksokan ang lawasnga langitnun, agud ang lawas nga dianga napapatay mailisan ang indi run gidmapatay asta kon sano. 5 Ang Dios angnagpriparar kanatun agud mabaton ta angbago nga dan nga lawas. Kag anang IspiritoSanto gintaw na kanatun agud masigoro tanga dato imoon na gid kanatun.

6 Gani indi kita magparoya-roya bisannaulaman ta nga mintras digi kita pa salawas nga dia ara kita pa doto sa ananglogar ang Ginoo. 7 Ay sa dadi nagakaboi

2 Corinto 5:8 253 2 Corinto 6:7kita pa sa pagtoo kag bukun sono sa atunnakikita. 8Ara kami nagaparoya-roya bisanmas gosto namun nga bayaan ang lawasnga dia kag magoli dayon sa anang tupadang Ginoo. 9 Gani, labi sa tanan, gostonamun nga malipay ang Dios kanamun,miski digi kami pa okon doto ron kanana.10Ay kita tanan kinanglan gid nga magato-bang kay Cristo sa oring mga adlaw agudanang sintinsyaan. Kag ang kada isarakanatun magabaton anang balus sono saanang inimoan, mayad man okon malain,ang tana naboboi pa digi sa kalibotan.

Nakabalik Kita sa Dios Paagi kay Cristo11Gani tungud nga may kaadluk kami sa

Ginoo, ginaimoratan namun nga magkom-binsi ang mga tao nga magtoo kanana.Naulaman ang Dios kon anong klasi amunpagkatao, kag nagasarig ako nga dan ulamnindo ra gid. 12 Dia bukun pagdayaw ro-man amun kaogalingun, kondi gosto na-mun lang nga matawan kamo inogpabogalparti kanamun agud may isabat kamo rasa mga tao nga nagadayaw sa mga bu-tang nga pakita-kita lang kag bukun angsa tagiposoon gid. 13 Kon midyo boang-boang kami, dan para sa Dios; kag kon ostoamun isip, dan para kanindo. 14Ay tungudsa anang gogma ni Cristo kanamun indimaimo nga indi namun pagimoon ananggosto. Ay naulaman namun nga si Cristonapatay para sa tanan, kag anang risoltadan ang tanan nabibilang run nga patay.15Napatay tana para sa tanan agud nga angmga tao nga naboi run indi run magkaboipara sa andang kaogalingun kondi parakanana nga napatay kag nabanaw parakananda.

16 Gani dadi, ara kami run nagasulungsa tao pario anang pagsulung ang tao ngaara kakilala sa Dios. Ang ona toladan amunpagkakilala kay Cristo. Piro dadi bukunrun. 17 Ang bisan sino nga kay Cristo ronbago ron nga tao. Ara run anang datinga pagkatao, kondi bago tana run gani.18 Ang Dios mismo maman ang nagimodia. Ginpabalik na kita kanana paagi kayCristo. Kag gintawan na kami obra ngamagbarita nga ginapabalik na run angmgatao kanana. 19Mamandia amunginabarita,nga ginapabalik run ang Dios kanana angmga tao paagi kay Cristo. Ara na run

ginadumdum andang mga sala. Kag kamimaman anang ginsarigan nga ipalapnagang barita nga dia.

20 Gani nagabarita kami bilang anangmga sorogoon ni Cristo, kag paagi kana-mun nagapakitloy ang Dios kanindo ngamagbalik kamo ron kanana! 21 Si Cristo aragid sala, piro tanamaman anang ginsilotanang Dios tungud sa atunmga sala, agud ngakon kita kay Cristo ibilang kita angDios ngamatarung.

61Tungud nga kamimga kabolig sa anang

ginaimo ang Dios, nagapakitloy kami gidkanindo nga indi nindo pagsayangun angkalooy nga indong nabaton kanana. 2 Aymakon ang Dios,“Sa osto nga tyimpo ginpamatian ko ikaw,kag sa oras ang kalowasan ginboligan ko

ikaw.”Gani pamatii nindo! Dadi run gid ang ostonga tyimpo nga lowasun kita ang Dios.

3 Nagaandam kami nga indi kamimakaimo ang bisan ano nga magingkabangdanan nga maglain anang buutang mga tao agud indi mapoyaan amunpagsirbi sa Dios. 4 Sa tanan nga amun gi-naimo ginapakita namun nga kami anangmga sorogoon manda ang Dios. Bisanmasyado kalisud amun ginaagian kag bisanpaiwan kabudlay amun pagkabutang,ginaagoanta namun lang gid. 5 Nakaagikami anot kag priso. Naagian namunra nga gintarabangan kami ang mga tao.Kaisan sugung amun pagpangabudlay kagkaisan maistan lang amun katorog kagara kaun-kaun. 6 Ginpakita namun rasa mga tao nga kami matood nga mgasorogoon ang Dios paagi sa amun limpyonga kaboi kag paagi sa amun kaaram.Naging mainantoson kami sa tanan ngabutang kag malolo sa amun isigkatao.Naulaman ra ang mga tao nga ang IspiritoSanto maman ang nagaagobay kanamun,kag amun pagigogma sa amun isigkataotuduk gid sa amun tagiposoon. 7 Arakami iba nga ginabarita kondi ang matood,kag ginaboligan kami ang Dios paagi saanang gaum. Amun kaboi nga matarungsa panulung ang Dios maman amunpinakaarmas sa pagataki sa amun kaaway

2 Corinto 6:8 254 2 Corinto 7:9kag maman ra amun pinakadipinsa saamun kaogalingun. 8 Bilang mga sorogoonang Dios, kaisan ginadayaw kami ang mgatao kag kaisan ginainsolto kami. Maymga tao nga nagaambal marimo partikanamun, piro may dian ra nga nagaambalmayad. May nagakoon nga kami konomga botigun, piro ang tanan nga amunginasogid poros matood. 9 Ara kamiginasapaka ang iba, piro ang matood tanakilala kami ang tanan. Pirmi kami nganakabutang sa piligro ang kamatayun, piroboi kami pa ra asta dadi. Ginadisiplinakami ang Dios piro ara kami ginapataya.10 May mga ginaimo kanamun agudmagkasubu kami piro malipayun kami para gid. Malisud kami lang, piro dorong taoamun ginapamanggad. Kon parti sa mgabutang digi sa kalibotan, daw ara kamimaymakoon nga amun, piro sa matood tanakami ang tagya ang tanan nga butang.

11 Mga pinalangga nga mga taga-Corinto, ara lipud-lipud amun pagambalkanindo, ay mabaul gid amun pagigogmakanindo. 12 Ara kami nagakolang saamun pagigogma kanindo. Kamo tanamaman ang nagakolang indong pagigogmakanamun. 13 Ginakabig ko kamo nga pariosa akun mga bata gid. Gani igogmaa nindoako ra, pario akun pagigogma kanindo.

Indi Kamo Magpakigdapun sa mga ara Na-gatoo

14 Indi kamo gid magpakigdapun sa mgaara nagatoo kay Cristo. Ay kon paiwan ngaangmasanag indimakadapun samadulum,ang mayad indi ra makadapun sa malain.15 Kag kon paiwan nga si Cristo kag si Sa-tanas indi magtono, ang tomoloo kag angbukun tomoloo indi ra magtono. 16 Indimaimo nga magdapun ang mga ribolto satimplo nga anang ginaolian ang Dios. Kagkita maman anang pinaka-timplo ang Diosnga boi! Ay ang Dios mismo nagkoon,makon na,“Magaoli ako kag magadapun kananda.Ako maging andang Dios,Kag sanda maging akun mga tao.17Gani, dapat magalin kamo kagmagpabu-

lag sa mga taonga ara nagatoo kanakun.Indi kamo magpasilabut sa bisan ano nga

marisna

sa akun panulung,Kag batonon ko kamo.18Kag ako maging indong Tatay,kag kamo maging akun mga bata.Maman dan anang koon ang Ginoo nga

makagagaum.”7

1 Mga pinalangga, tungud sa mga gin-pangako nga dia ang Dios kanatun, bayaanta run ang tanan nga nagaparisna sa atunlawas kag ispirito, kag imoratan ta ngamaging limpyo atun kaboi nga may pag-taod sa Dios.

Anang Kalipay ni Pablo2 Kon maimo, batona nindo kami sa in-

dong mga tagiposoon. Ara kami ra mayginimo nga malain sa bisan kino kanindo.Ara kami ra may ginpirwisyo okon gin-daya. 3 Ara ako nagaambal dia agudpakalainun kamo. Ay pario akun koonanay, ginapalangga namun kamo gid kagbisan ano ang matabo, maboi man okonmapatay, maoronongan kita sa isara kagisara. 4Mabaul akun pagsarig kanindo kagginapabogal ko kamo gid. Bisan masyadoka lisud amun ginaagian nalilipay ako pa ragid nga mayad pagkabati ko parti kanindo.5 Ay pagkaabot namun sa Macedonia, aragid paway amun lawas tungud nga sa bisandiin nagaantos kami. Ginaway kami angmga nagakontra kanamun, kag nagpalibugkami ra parti sa kaimtangan ang mga to-moloo. 6 Piro ang Dios nga nagalipaysa mga nagakasubu maman ang naglipaykanamun paagi sa anang pagabot ni Tito.7 Bukun lang anang pagabot ang nakatawkalipay kanamun, kondi pati anang sogidnga nalipay tana kanindo. Ginsogidan nakami nga naidlaw kamo kanakun kag na-gakasubu kamo sa natabo, kag ginaapinannindo ako. Gani mas nalilipay ako ron giddadi.

8 Bisan akun solat nga dato nagdarakasubu kanindo, ara ako naganusul nganakasolat ako toladato. Ang ona mandanagnusul ako ay nakita ko nga sa primironagkasubu kamo. 9 Piro dadi nalilipay ako,bukun tungud nga nagkasubu kamo, konditungud nga dato maman ang naging paagiagud maginulsul kamo. Ay ginpakasubukamo sono sa anang plano ang Dios, gani

2 Corinto 7:10 255 2 Corinto 8:13ara ra nagdara malain kanindo amun gin-solat nga dato. 10 Ay ginagamit ang Diosang kasubu agud maginulsul ang tao kagdan nagadara kalowasan nga indi pagnusu-lan. Piro anang kasubu ang mga tao ngaara nagakilala sa Dios nagadara kanandasa kamatayun. 11 Ta sulunga nindo anangrisolta ang kasubu nga dato nga nagabotkanindo sono sa anang gosto ang Dios.Naging maukud kamo. Ginimoratan nindonga ipakita kanamun nga kamo limpyo sasala nga dato nga akun ginakoon kanindo.Naidlaw kamo ron kanamun. Ginugutankamongamayad sa ginimonga sala kag na-toblag gid indong mga baratyagun sa konano anang maging risolta dato. Ginsilotannindo nga lagi ang nakaimo dato. Kagsa tanan nga butang ginpakita nindo ngakamo ara run sarabatun sa sala nga dato.

12 Gani akun solat nga dato bukun paralang sa nakaimo malain okon sa ginimoanmalain, kondi labi run gid kanindo tananagud sa anang prisinsya ang Dios makitanindo gid kon paiwan indong pagkasinsirokanamun. 13 Kag maman dia ang kabang-danan nga nalipay kami.

Kag bukun lang dan, kondi mas nado-gangan pa gid amun kalipay pagkakita na-mun anang kalipay ni Tito, ay ara tana runnagapalibug parti kanindo. 14 Gindayawko kamo nga lagi ang magkointoan kamini Tito parti kanindo. Kag nakita na ngamatood akun ginsogid kanana, gani ara akora nauyaan. Kon paiwan nga poros ma-tood amun ginambal kanindo, naggoa ngamatood ra amun pagdayaw parti kanindo.15 Kag kada madumduman ni Tito ngakamo tanan nagsonod sa anang ginam-bal kag bukun basta-basta indong pagtaodkanana, nagadogang pa gid anang pagpa-malangga kanindo. 16 Kag ako nalilipay raay masasarigan ko kamo ra gid manda.

8Dapat Magboroligan ang mga Kristiano

1Mga kabogto, gosto namun nga ibaritakanindo anang ginimo ang mga tomoloodoto sa Macedonia paagi sa anang kalooyang Dios kananda. 2 Bisan doro andangnaagian nga mga pagtiraw, doro pa ra gidandang kalipay. Maman dan nga bokasgid andang tagiposoon sa pagtaw bisan

masyado sanda kalisud. 3 Ako makapam-atood kanindo nga andang pagtaw bukunlang kompormi sa andang masarangankondi sobra pa, kag dia ginimo nanda ngabolontad. 4 Ay sanda mismo maman angnagpangabay gid kanamun nga konmaimotawan sanda kaigayonan agud makaboligsanda ra sa mga tomoloo nga nalisudansa probinsya ang Judea. 5 Kag bukunlang dan, kondi ona gid sa tanan ginaladnanda andang kaogalingun sa Ginoo kagkanamun sono sa anang kabubutun angDios. Ara kami gid kaisip nga makaimosanda toladato. 6Tungud sa andangmayadnga ginimo ginpangabay namun si Titonga magbalik dian kanindo kag ipadayonanang ginompisaan nga mga paglaygayparti sa pagtipon indong amot para rasa mga nalisudan sa Judea. 7 Kamo diansa Corinto ara kakolangan sa tanan ngabutang: mabaul indong pagtoo sa Dios,kaulam kamo magtodlo sa iba, kag doroindong naulaman parti sa kamatoodan.Matandus kamo sa indong pagsirbi sa Dios,kag mabaul indong pagigogma kanamun.Gani gosto namun nga ipakita nindo ngakamo ara ra kakolangan sa pagtaw. 8 Arako kamo ginasogoa nga magtaw, kondiginasogid ko lang kanindo anang pag-bolig ang iba agud maipakita nindo rakanamun nga indong pagigogma matoodmanda. 9Naulaman nindo ra anang ginimoatun Ginoong Jesu-Cristo. Bisan mang-garanun tana doto sa langit nagpakapobritana paagi sa anang pagpakatao tungud saanang kalooy kanatun, agudmagingmang-garanun kita. 10 Gani dagi akun iambalkanindo kon ano ang mayad nga imoon.Mayad pa dayonon nindo ron lang angpagtaw nga indong ginompisaan kaisarangtoig. Kabay kamo gid ang naona nganagtaw kag kamo pa gani ang naona nganakaisip nga magimo toladato. 11Gani ipa-dayon nindo ron lang dato. Imorati nindonga taposon indong ginplano nga gostonindo gid nga imoon, kag magtaw kamosono sa indong masarangan. 12 Ay kongosto nindo gid ngamagtaw, ang Diosmag-abaton indong ginataw nga sono sa indongmasarangan. Ara tana nagapaabot ngakamo magtaw ang indi nindo masarangan.

13 Ara ako nagakoon nga pauganun

2 Corinto 8:14 256 2 Corinto 9:8nindo anang kaimtangan ang iba asta ngakamo ron da ang malisudan, kondi datobala nga magparario lang atun kaimtan-gan. 14 Sa dadi may logar-logar indongpangaboi, gani bagay lang nga boligannindo ang mga ginalisudan. Karon konsa ibang adlaw kamo roman ang ginal-isudan kag sanda tana may logar-logar,kondi sanda ruman ang mabolig kanindo.Sa toladia nga paagi magaparario anangkaimtangan ang isara kag isara. 15 Kabaytoladan ra anang ginakoon ang Kasolatan:“Ang tao nga doro anang natipon, ara nag-

sobra,Kag ang tao nga maistan anang natipon,

ara pagkolanga.”16 Nagapasalamat kami sa Dios nga

ginbutang na sa anang tagiposoon ni Titoang pagdumdum kanindo pario ra gidsa amun pagdumdum kanindo. 17 Aybukun lang nga nagpasogot tana sa amunpangabay nga tana magayan dian kanindo,kondi gosto na ra gid mismo nga maga-yan dian. 18 Ginapatabid namun kananaatun kabogto digi nga ginakilala ang mgatomoloo bisan diin tungud sa anang pag-pangabudlay para sa Mayad nga Barita.19Tana gani maman anang ginpili ang mgatomoloo sa mga simbaan nga magtabidkanamun sa amun pagpangatud ang mgabolig nga dia sa mga nalilisudan. Diaamun ginaimo agud madayaw ang Ginookag agud ipakita sa mga tao nga gostonamun gid nga magbolig.

20 Ginapatabid namun ang kabogto ngadia kay Tito tungud nga indi namun gostonga sospitsaan kami sa amun pagpanag-tag indong mabaul nga dia nga bolig.21Ang mayad lang amun gosto nga imoon,kag bukun lang sa anang panulung angDios kondi pati sa anang panulung amunisigkatao.

22May sangka tomoloo pa gid nga amunginapatabid kananda. Dia nga tao konkapira namun run natirawan sa sari-saringa mga butang kag napamatodan ngamay kabubutun gid sa pagbolig, kag labirun gid dadi tungud nga mabaul anangpagsarig kanindo. 23 Kon parti kay Tito,tana kaiban ko nga nagapangabudlay sapagbolig kanindo. Kon parti ra sa iba nga

dia nga mga kabogto kay Cristo nga na-gatabid kanana, sanda anang mga padaraang mga tomoloo alin sa iba-iba nga mgalogar. Andang mga kaboi nagataw ka-dayawan kay Cristo. 24 Gani, ipakita nindokananda nga kamo manda maigogmaunagud maulaman nanda nga tama matoodamun mga pagdayaw kanindo, kag paagikananda maulaman ra dia ang mga to-moloo sa tanan nga logar.

9Bolig sa mga Tomoloo

1 Indi run kinanglan nga solatan ko kamopaparti sa indongpagbolig samga tomoloonga ginalisudan doto sa Judea, 2 tungudnga naulaman ko nga gosto nindo ra gidnga magbolig. Ginapabogal ko kamo ganisa mga taga-Macedonia. Nagakoon akokananda nga kamodian sa Acaya priparadoron nga magbolig alin pa kaisarang toig.Kag pagkabati nanda dato natandug raanang tagiposoon ang kalabanan kanandanga magtaw. 3Gani ginapaona ko dian san-day Tito para maboligan kamo sa pagpri-parar indong amot agud indi maggoa ngaara polos akun pagpabogal parti kanindonga kamo priparado ron. 4 Ay basi konmay mga taga-Macedonia nga magtabidkanakun kon magayan ako ron dian kagmasapoan nanda nga ara kamo pa ra galikapriparar indong inogtaw. Kon toladiaang matabo mauyan kami, ay ginpabogalnamun kamo tungud nga mabaul amunpagsarig kanindo. Piro mas mauyan kamo.5 Gani naisip ko nga dapat pangabayun koang mga kabogto nga dia nga magona dianagud bago ako magabot, matipon nandarun indongmga amot nga ginpangako. Kagsa toladia nga paagimagagoa nga kamo na-gataw tungud nga gosto nindo kag bukunnga narurugusan kamo lang.

6 Tandaan nindo dia: anang kaalimbawaatun pagtaw pario sa pagpanggas. Konmaistan atun bini nga ginapanggas, mais-tan ra atun ani. Piro kon doro atun bini,doro ra atun maani. 7 Ang kada isaradapat magtaw sono sa anang naisip ngaitaw. Bukun nga may kangilin okon naru-rugusan lang, ay ginaigogma ang Dios angmga nagataw nga malipayun. 8Kag sarangmagtaw kanindo ang Dios sobra pa kaysa

2 Corinto 9:9 257 2 Corinto 10:15indong mga kinanglan, agud indi kamo gidpagkolangun kag pirmi kamo pa nga mak-abolig sa iba. 9Pario sa anang ginakoon angKasolatan:“Nagapanagtag tana sa mga malisud;Anang ginaimo nga matarung indi gid

malipatan asta kon sano.”10 Kag ang Dios nga nagataw ang bini samangongoma agud may pagkaun mamanra ang Dios nga mataw kanindo indongmga kinanglanun. Paabondaun na pa ganianang itaw kanindo agud makabolig kamopa gid sa iba. 11 Paabondaun na kamo satanan nga butang agud doro pa gid indongmaboligan. Kag doro ang magapasala-mat sa Dios tungud sa indong ginapadarakananda nga bolig paagi kanamun. 12 Aysa indong pagtaw nga dia bukun lang ngamaboligan nindo anang mga bata ang Diossa andang mga kinanglan, kondi paagi digidoro ang magapasalamat sa Dios. 13 Ayindong bolig nagapamatood nga kamo na-gasonod manda sa Mayad nga Barita partikay Cristo nga indong ginatooan. Ganidayawon nanda ang Dios; kag bukun langtungud nga nagbolig kamo kananda konditungud nga nakabolig kamo pati sa tanan.14 Magapangamoyo sanda para kanindonga may mabaul nga pagpamalangga tun-gud sa indi matupungan nga kalooy angDios nga anang gintaw kanindo. 15 Ganimagpasalamat kita sa Dios tungud sa anangrigalo kanatun nga indi masaysay.

10Anang Solat ni Pablo sa mga Nagakontra

Kanana1-2May dian kanindo nga nagakoon nga

ako (si Pablo) talaw kon dian kanindo,piro kon ara run dian kag nagasolat langmaisug. Piro nagapakitloy ako kanindonga may kalolo pario kay Cristo nga indinindo ako pagpiritun nga ipakita ko akunkaisug kon magabot ako ron dian. Aymaymga tao dian nga nagakoon nga amunpagkaboi pario ra lang sa anang pagkaboiang mga tao digi sa kalibotan nga dia. Konmamanpa ra gid dan andang ginakoon astamagabot ako dian, sigorado gid nga ipakitako akun kaisug kananda. 3 Kami mandatao ra lang, piro sa amun pagpakigaway samga nagakontra sa kamatoodan, ara kami

nagasarig sa amun kaogalingun nga abili-dad, 4-5 kondi anang gaum mismo ang Diosang armas nga amun ginasarigan. Mamandia amun ginagamit sa pagdaug sa sala ngamga rason ang mga tao nga asdakun kagindi magpati sa anang mga panodlo angDios. Bisan andang mga rason nga salanga midyo pario sa mabakud nga padirnga nagaadlang kananda nga magbatonang kamatoodan ginaguba namun. Napa-pasoko namun andang mga unauna agudmagingmatinomanun sanda sa anangmgasogo ni Cristo. 6 Karon, kon makita namunnga nagatoman kamo ron gid sa tanan, angara tana nagatoman silotan namun.

7 Isipa nindo gid bala ang maatag. Konmay nagapati nga tana kay Cristo, dapatisipun na ra nga kami maman da. 8 Bisanmidyo sobra run akun pagpabogal parti saawtoridad nga gintaw kanakun ang Ginoo,ara ako nauya, ay dia nga awtoridad ara koginagamita agud ranggaun indong pagtoo,kondi agud parigunun kamo. 9 Indi kogosto nga magisip kamo nga ginapaadlukko kamo lang sa akun mga solat. 10 Ay angiba dian kanindo nagakoon ngamaisug akokon sa akun solat, piro kon nagaatobangako ron gani maroya ako ra kono kag baliara ra lang akun mga ambal. 11 Dapatmaulaman ang mga nagaambal toladannga kon ano amun ginaambal sa solat, ma-man ra dan amun imoon kon kami dianrun.

12 Indi namun gosto nga magpapario saiba dian nga sobra andang pagdayaw saandang kaogalingun. Mga kolang-kolangsanda manda, ay sanda run da lang angnagasorokatan kag nagakorompararan an-dang kaayad. 13Kami tana ara nagapabogalang sobra, kondi asta lang gid sa amunobra nga gintaw ang Dios, kag dapun digiamunobra kanindo. 14Konara kami kaabotdian kanindo, poidi sanda magkoon nganagasorobra amun pagpabogal. Piro angmatood tana kami ang naona nga nakaabotdian nga nagadara ang Mayad nga Barita.15 Gani bukun sobra amun pagpabogal ayara kami nagaambo sa anang pinangabud-layan ang iba kag ipabogal. Kag nagasarigkami ra nga mintras nagadogang indongpagtoo, mas doro pa gid amun maimo diankanindo sono sa anang ginapaimo ang Dios

2 Corinto 10:16 258 2 Corinto 11:21kanamun. 16 Pagkatapos dian makadarakami ra dayon ang Mayad nga Barita saibang mga logar sa indong onaan. Aykami ara naliag nga magsari ambo anangpinangabudlayan ang iba kag ipabogal.

17May nagakoon sa Kasolatan nga “Konmay tao nga gosto magpabogal, ipabogalna ang parti lang gid sa anang ginimoang Ginoo.” 18 Ay ang Ginoo ara nalilipaysa tao nga nagadayaw anang kaogalingun,kondi sa tao tana nga ginadayaw mismoang Ginoo.

11Si Pablo kag ang mga Nagapakono-kono

nga Apostol1 Kon akun pagpabogal dadi midyo

ibilang nindo nga kalokoan, pasinsyaunnindo ako lang. 2 Ay may Diosnon akonga kaimon nga ginabatyag kanindo. In-dong kaalimbawa pario sa sangka daraganga limpyo anang pagkababai nga akunginpangako nga ipakasal sa sangka lalakinga si Cristo. 3Piro ginakulbaan ako ay basikon patalangun kamo pario kay Eva ngaginloko ang magkal kag madora dayon in-dong sinsiro nga andumngamagsonod kayCristo. 4 Ay sigi-sigi lang indong baton sakon sino-sino nga nagaayan dian kanindonga nagawali ang iba nga Jesus kaysa amunginwali kanindo. Kag ginabaton nindo raang ispirito kag angmayad kono nga baritanga iba sa indong nabaton paagi kanamun.

5 Kon sa kanakun, indi ako ra gid mag-paori sa mga nagakoon dian nga sandarun gid kono ang pinakamayad nga mgaapostolis. 6 Maimo nga bukun ako mayadmagambal, piro doro ra akun naulamankon parti sa kamatoodan. Kag naulamannindo dan ay nakita nindo ra mismo ngadan matood sa tanan namun nga mga pan-odlo.

7Ara ako nagpabayad kanindo akun pag-wali ang Mayad nga Barita nga alin sa Dios,kondi nagpalogot ako agud magayad in-dong kaimtangan. Ta malain akun ginimonga dato? 8 Datong nagapangabudlay akodian kanindo, ang mga tomoloo sa iba ngamga logar maman ang nagtaw akun mgakinanglanun. Nagbuul ako kananda agudmakabolig ako kanindo. 9 Kon ginkolangako sa akunmga kinanglanun ara ako ra gid

nagpangayo bolig sa bisan kino kanindo.Atun mga kabogto kay Cristo nga sa Mace-donia maman ang nagtaw kanakun akunmga kinanglanun. Ginlikawan ko ngamag-ing pabugat kanindo, kag toladan pa ra gidakun imoon. 10 Akun ginapabogal nga diaindi gid maoman tungud nga indi ako gidmagpangayo bolig kanindo okon sa indongpalibot nga mga logar nga sakup anangprobinsya ang Acaya. Kag tungud nga siCristo digi kanakun, akun ginaambal ngadiamatood. 11Piro basi konmagkoon kamonga ara ako nagapangayo bolig kanindotungud nga kamo ara ko ginapalanggaa.Bukun tama dan. Ay palangga ko kamo gidkag dan naulaman ang Dios.

12 Piro tindugan ko akun ginambal ngaindi akomagbaton bolig kanindo, agud angmga tao nga dan nga nagapakaapostolisindi makakoon nga sanda nagapangabud-lay pario kanamun. 13 Dan nga mga taobukun matood nga mga apostolis, kondimgamanloloko kag nagapakono-kono langnga sanda mga apostolis ni Cristo. 14 Konsa bagay, bukun katiringala dan. Ay bisangani si Satanas nagapatolad-tolad sa anangmga angil ang Dios nga nagataw kasanag.15Gani bukun ra katiringala kon anangmgasinakupanmagpatolad-tolad ra bilangmgamanogtodlo ang katarungan. Piro maga-abot ra gid ang adlawnga sanda silotan angsilot nga bagay ra sa andang ginaimo.

Mga Kalisud nga anang Naagian ni Pablo16 Ta pario akun koon anay, indi kamo

magunauna nga ako boin-boin; piro kontoladato indong pabutang kanakun, arabali, basta pabayanan nindo ako nga mag-pabogal ra bisan maistan lang. 17 Kon sabagay, kon ginapabogal ko akun kaogalin-gun, bukun dan alin sa Ginoo, kag midyoako ron damanda sa boin-boin. 18Piro tun-gud nga doro dian ang nagapabogal pariosa mga tao sa kalibotan, ako mapabogalra. 19 Indong kaisip maaram kamo, piro gi-napabayanan nindo lang padikta ang mgaboin-boin. 20 Ginaimo nanda kamo ngamga oripun, ginabuul nanda indong pagk-abutang, ginadayaan nanda kamo, gina-pakanaba kag ginapakauyan. Bisan to-ladan run andang ginaimo kanindo gina-pabayanan nindo ron lang gid. 21 Kauruyara nga akoon namun nga maroya kami,

2 Corinto 11:22 259 2 Corinto 12:9piro indi kami gid tana makaimo andangginaimo nga dan.

Kon may magpangas nga magpabogalang bisan ano, ako mapangas run da; bisanmatood nga sa akun pagpabogal nga diamidyo ako ron da sa boin-boin. 22 Konsanda nagapabogal nga sanda mga Judiokagmga kaapo-apoan ni Israel kag ni Abra-ham, ako maman da. 23 Kon sanda na-gakoon nga sanda anang mga sorogoon niCristo, mas mayad ako nga sorogoon niCristo kaysa kananda. Naulaman ko ngasa akun mga ginapabogal nga dia midyoako ron da sa omang-omang, piro sa ma-tood tana, mas mayad ako ra gid nga soro-goon kaysa kananda tungud nga mas doroakun pagpanikasug, kag akun mga naa-gian makapamatood nga dia matood konikomparar kananda. Ay kon kapira akogid napriso kag naanot, kag kon kapira-pira lang nga akun pagsarig mapapatayako ron. 24 Kalima ako gid kaagi anot saakun kapario nga mga Judio nga tag-39 kalapdus. 25Tatlo ra ka bisis ako ginlampusanang mga Romano. Kag kaisara ako gin-tarabangan pasil ang mga Judio. Katlo akokaagi lonod kag sangka bis gid nga sangadlaw kag sang gabi akun palotaw-lotawsa laod. 26 Sa akun pagbiyai sa iba-ibanglogar akun kaboi pirmi nga nabubutangsa piligro. Napabutang ako sa piligro saakun mga pagtabok-tabok sa mga soba,sa mga tolisan, sa akun kapario nga mgaJudio, sa mga bukun Judio, sa siodad, sanaligwin nga logar, sa dagat, kag sa mgatao nga nagapakono-kono nga sanda konomga kabogto ra sa Ginoo. 27Naagian ko raang mga kalisud kag kabudlay tungud saakun obra, kag kaisan gani ara ako kina-torog. Kaisan ara ako makaun kag bisangani mainum ara gid. Kon kapira ako gidikolangun pagkaun, kag naagian ko ra angramig kag kolang sa paglambong. 28 Poirapa sa akun mga nagkaraagian nga ara konasambit, nagapalibug ako pa kada adlawsa anang kaimtangan ang mga tomoloo saiba-ibang logar. 29 Kon may isara kanandanga maroya sa pagtoo, naboborido ako.Kag kon may dian nga nagapakasala, sug-ung akun pamati.

30 Kon kinanglan gid man nga ako mag-pabogal, ipabogal ko ron lang ang mga bu-

tang nga nagapakita akun karoyaun. 31Araako nagabotig kag dan naulaman ang Dioskag Tatay atun Ginoong Jesu-Cristo. Daya-won tana sa ara kataposan. 32 Ang dotoako sa Damasco ginpagoardyaan ang gob-irnador nga sakup ni aring Aretas anangpoirtaan ang siodad agud dakupun ako.33 Piro anang ginimo akun mga kaiban,ginlokot nanda ako sa baskit kag gintontonsa bintana ang padir, gani nakapalagyawako.

12Parti sa Anang Ginpakita ang Dios kay

Pablo1Naulaman konga ara polos angmagsari

ako pabogal parti sa akun kaogalingun,piro narurugusan ako. Dadi isaysay kokanindo angmga butang nga ginpakita kagginpasanag kanakun ang Ginoo. 2-4 KayCristo ako ron ang pagkatabo dia kanakunkag maymga 14 run ka toig ang nakalubas,nga ako gindara paibabaw sa pinakamataasnga langit nga sa Paraiso. Ilam kon akunispirito lang dato okon pati akun lawas.Ang Dios lang gid ang nakaulam. Nakaabotako sa Paraiso kag nabatian ko ang mgabutang nga indi masarangan nga isaysaykag indi dapat isogid sa mga tao. 5 Akunnaagian nga dato maman akun ipabogal.Piro kon parti sa akun kaogalingun, indiko gid ipabogal loas ang parti sa akun mgakaroyaun. 6 Kon sa bagay, kon ipabogalko gid man akun kaogalingun indi ako ramagoa nga boin-boin ay magasogid ako ralang angmatood. Piro indi akomagpabogalay sabun magsobra anang pabutang angmga tao kanakun. Gosto ko nga andangpanulung kanakun sono ra lang sa andangnakikita kag nababatian kanakun.

7 Piro agud indi ako magpabogal ngamayad tungud sa anang ginpakita ang Dioskanakun nga katiringala, anang ginimo,gintogotan na si Satanas nga tawan akodipirinsya sa akun lawas. Ginpabayananlang angDios nga paantoson ako ni Satanassa akun dipirinsya nga dato agud indi akomagpaadak. 8 Tatlo gid ka bisis ako nag-pangayo sa Ginoo nga konmaimo bulun nadato kanakun. 9 Piro ara na pagbula, kondimakon na, “Akun bolig maman lang imongkinanglan. Ay mas nakikita gid akun gaum

2 Corinto 12:10 260 2 Corinto 13:3kon ikaw maroya.” Gani doro akun kalipaysa pagpabogal parti sa akunmga karoyaun,agud mabatyagan ko pirmi anang gaumni Cristo digi kanakun. 10 Nalilipay akodadi sa akun mga karoyaun, sa mga pag-pasipala kanakun, sa mga kalisud, sa mgapagingabot, kag samga kapiutan tungud saakun pagsonod kay Cristo. Ay kon maroyaako, mas nagabaskug ako pa gid kanana.

Anang Baratyagun ni Pablo sa mga Taga-Corinto

11 Ginpirit nindo ako nga magpabogalpario sa boin-boin. Ay kamo andan ang da-pat nagdayaw kanakun samga nagpakono-kono nga mga apostolis, piro ara nindoako pagdayawa. Bisan naulaman ko ngasa akun kaogalingun ara ako may ipabo-gal, indi ako ra magpaori sa mga tao ngadan nga mga pinakamayad kono nga mgaapostolis. 12 Bisan may mga adlang nganagabot kanakun, sigi pa ra gid akun imodian kanindo ang mga milagro kag mgakatiringalaan, kag dia nagapamatood akunpagkaapostolis. 13Akun ginapangimo diankanindo maman ra akun ginimo sa mgatomoloo sa iba nga mga logar, loas langnga ara ako nagpabugat kanindo paagi sapagpangayo bolig. Kon dian sa butang ngadan nakasala ako kanindo, patawada nindoako.

14Dadi kapriparar ako ron nga magayandian kanindo kag dia maging ikatlo ron kabisis. Indi ako pa ra gid magpangayo boligkanindo, tungud nga bukun indong pagk-abutang akun ginapangita kondi indonggogma. Ay ako daw indong pinakatatayrun da tungud nga paagi kanakun, nag-too kamo ron sa Dios. Kag bukun angmga bata ang nagapangita para sa andangmga ginikanan kondi ang mga ginikananang dapat magpangita para sa andang mgabata. 15Ang matood tana, malilipay ako pagani kon makataw ako kanindo, kag patiakun kaboi itaw ko kon kinanglan agudmakabolig ako kanindo. Piro basi kabaynagagoa nga sa sobra akun pagpalanggakanindo, kamo tana nagakolang sa pag-palangga kanakun?

16 Kamo mismo makakompormikanakun nga ara ako nagpasagod kanindo.Piro basi konmagkoon ang iba kanindo ngadayaun ako kag ginloko ko kamo sa ibang

paagi. 17 Piro paiwan? Ay naulaman nindora nga ara ako gid nagpangoarta kanindopaagi sa bisan kino nga akun ginpadaradian. 18 Ginpangabay ko ra si Tito ngamagayan dian kag ginpatabid ko ra kananaang sangka kabogto pa gid kay Cristo. Indikamo ra makakoon nga ginloko kamo niTito. Indi maimo nga lokoon na kamo aynakita nindo ra nga pario amun ogali kagkatoyoan.

19 Basi kon boay run indong isipnga ara kami ibang ginaimo kondi angdipindian amun kaogalingun kanindo.Mga inigogma, sa atobangan ang Dioskag tungud nga kami kay Cristo, arakami ibang katoyoan sa tanan nga amunginaambal kondi ang maparigun kamo saindong pagtoo. 20 Ginakulbaan ako, aybasi kon pagabot ko dian, may makikitaako nga mga butang nga indong ginaimonga iba tana sa akun ginapaabot kanindo.Kag kon toladan ang matabo, makikitanindo ra nga iba ako ra kaysa indongginapaabot kanakun. Ginakulbaan ako, aybasi kon maabotan ko nga kamo nagaar-away, nagairinggitan, nagaparaugutan,nagaangad para lang sa kaogalingun, na-gaambal malain kontra sa iba, nagakotso-kotso, nagapaasdak, kag nagaginamo.21 Ginakulbaan ako ra basi kon pagabot kodian mauyan ako roman sa Dios tungudkanindo. Kag basi kon magapangasubuako lang tungud nga doro kanindo angnagpakasala ang ona kag asta dadi arapa naginulsul sa indong mga marisna ngaginimo kag sa indong kakaratulan pario sapagolid sa bukun indong asawa.

13Ang Oring mga Bilin kag mga Padumdum

1Maman run dia ang maging ikatlo ngaakun pagayan dian kanindo. Nagakoonang Kasolatan nga kon may bintang angisara kontra sa isara dapat may darwaokon tatlo ka tistigo. 2 Karon, gosto konga paandaman ang mga nagpakasala angona, kag pati run da ang tanan, nga angmga butang nga akun ginambal ang ikarwako nga pagayan dian, maman ra akunginaolit dadinga pagabot ko roman dianara gid may makalikaw sa akun pagdisi-plina. 3 Imoon ko dia agud pamatodan

2 Corinto 13:4 261 2 Corinto 13:13kanindo nga si Cristo gani ang nagaam-bal paagi kanakun. Kag kon tana indongmakaatobang makikita nindo nga bukuntanamaroya kondi makagagaum. 4Matoodginlansang si Cristo sa kros tungud ngaginpaubus na anang kaogalingun, piro dadiboi tana tungud sa anang gaum ang Dios.Kag tungud nga kami kay Cristo ginpaubusnamun ra amun kaogalingun pario kanana.Piro sa amun pagsirbi kanindo makikitanindo ra nga tungud nga tana kaiban na-mun, anang gaum ang Dios digi ra kana-mun.

5 Osisaa nindo indong kaogalingun konkamomandamay pagtoo kay Cristo. Kabaynaulaman nindo ra nga si Cristo Jesus diankanindo, loas lang kon kamo bukun to-moloo. 6 Nagasarig ako nga makita nindogid nga kamimatoodmanda ngamga apos-tolis ni Cristo. 7 Nagapangamoyo kamisa Dios nga indi kamo magimo ang bisanano nga malain. Ara kami nagapangamoyotoladan agud nga makita ang mga taonga ginasonod nindo amun mga panodlokanindo, ay abir indi nindo kami pagki-lalaun nga mga apostolis ni Cristo, bastanagakaboi kamo ang osto. 8 Ay kami tanaindi makaimo ang bisan ano nga kontra sakamatoodan, kondi ang para lang gid sakamatoodan. 9Malilipay kami kon makitanamun ngamabaskug kamo sa indong pag-too kag indi run kinanglan nga magpakitakami pa amun gaum. Amun ginapang-amoyo ara iba kondi nga ara gid maymakita nga kasawayan kanindo. 10Ang ka-bangdanan kon basi nagasolat ako kanindotoladia mintras ara ako pa dian ay agudnga pagabot ko dian, indi ako ron maru-gusan nga maggamit akun awtoridad samasarakit nga mga ambal. Ay ang aw-toridad nga dia gintaw kanakun ang Diosagud parigunun kamo, kag bukun nga pararanggaun kamo.

11Asta run lang digi akun solat kanindo.Bilang kataposan, mga kabogto ko kayCristo, kon maimo imoratan nindo ngaara may makita nga kasawayan sa indongkaboi. Sonoda nindo akun mga laygay.Magoronyon kamo. Dapatmasadya indongrilasyon sa isara kag isara. Kag Kon imoonnindo dia, dian kanindo ang Dios nga gi-nalinan ang gogma kag kalinung.

12 Ipakita nindo indong gogma sa isarakag isara bilang tanda nga kamo mandamagkarabogto tungud sa indong pagtookay Cristo.

Ang tanan nga mga tomoloo digi naga-pangomosta kanindo.

13 Kabay pa nga dian kanindo tanananang kalooy atun Ginoong Jesu-Cristo,anang gogma ang Dios, kag anang pa-gogyon ang Ispirito Santo.

Galacia 1:1 262 Galacia 1:24

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Galacia

1Ako si Pablo ang nagasolat dia kanindo.Apostol ako, kag akun pagka-apostolbukun alin sa tao okon paagi sa tao, kondipaagi kay Jesu-Cristo mismo kag sa Diosnga Amay nga nagbanaw kanana alin samga patay.

2 Ako kag ang tanan nga mga tomoloodigi nagapangomosta kanindo nga mga to-moloo dian sa mga banwa ang Galacia.

3 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid angDios nga atunAmaykag atunGinoong Jesu-Cristo nga mayad ra indong kaimtangandian.

4 Si Cristo napatay agud mapatawad kitasa atun mga sala, kag agud lowasun nakita sa kalainan nga nagaari digi sa kalib-otan nga dia. Ginimo na dia tungud ngamaman dia anang plano atun Dios kagAmay. 5 Dayawon ang Dios sa ara kata-posan! Amin.

Ang Mayad nga Barita Parti kay Cristo aragid Kapario

6 Natingala ako nga mayad nga angkadali kanindo magtalikod sa Dios nganagtawag kanindo paagi sa anang kalooyni Cristo, kag nagapati kamo ron sa iba ngamayad nga barita. 7 Ang matood tana, ararun iba nga mayad nga barita. Piro nasam-bit ko dia tungud nga may mga tao diannga nagagolo kanindo kag gosto nanda ngabaliskadun ang Mayad nga Barita parti kayCristo. 8 Piro tandai nindo dia: bisan angilnga alin sa langit okon bisan kami pa angmagwali iba kaysa Mayad nga Barita ngaamun ginwali anay kanindo, sompaun tanaang Dios! 9 Nagkoon kami run nga lagiang ona, kag dadi ginaoman ko roman, ngaang bisan sino nga nagatodlo kanindo ibakaysa Mayad nga Barita nga indong naba-ton kanamun, sompaun tana! 10 Indi kamomagisip nga gosto ko langnga dayawon akoang mga tao. Bukun! Akun gosto tananga dayawon ako ang Dios. Indi kamo ramagisip nga gosto ko lang magpaoyon samga tao, ay konmaman dan akun ginaimo,bukun ako anang matood nga sorogoon niCristo.

Kon Paiwan Naging Apostol si Pablo11 Gosto ko nga maulaman nindo mga

kabogto ko kay Cristo, nga ang Mayad ngaBarita nga akun ginwali kanindo bukunimo-imo ang tao. 12 Ara ko dato nabatonalin sa tao, kag ara ra tao nga nagtodlokanakun, kondi si Jesu-Cristo mismo angnagpaayag dato kanakun.

13 Nabatian nindo ra akun mga ginimoang ako nagasonod pa sa anang riliyonang mga Judio. Giningabot ko nga ara ko-rokalooy anangmga tomoloo ang Dios, kagginimoratan ko nga doraun sanda tanan.14 Kag kon parti sa mga pagtoman amunmga soronodon sa riliyon ang mga Judio,nalabawan ko ang kadoroan sa akun mgakatobo-tobo nga mga kasimanwa, ay gin-imoratan ko nga tomanun gid anang mgasoronodon amun mga kaolang-olangan.

15 Piro ginkaloyan ako ang Dios, ay bagoako nabata ginpili na ako ron nga lagi kaggintawag nga magsirbi kanana. 16 Kagpagpakilala na kanakun anang Bata nga siJesu-Cristo agud iwali ko ang Mayad ngaBarita parti kanana sa mga bukun Judio,ara akonagpatodlomiski kino. 17Ara ako ranagayan sa Jerusalem agud magpakigkitasa mga apostolis nga ona kanakun. Kondinagayan ako nga lagi sa Arabia kag pagkat-apos nagbalik ako dayon sa Damasco.18 Pagkatapos tatlo ka toig, bago ako panagayan sa Jerusalem agud magpakigkitakay Pedro. Darwa ako ka simana dotokanana. 19 Ara ako ra ibang nakita dotonga mga apostolis loas kay Santiago ngakabogto ang Ginoo.

20Matood ang tanan nga akun ginasogidsa solat nga dia, kag naulaman angDios ngaako ara nagabotig.

21 Pagkatapos dato nagayan ako saprobinsya ang Siria kag Cilicia. 22 Sa mgaoras nga dato ara pa kakita kanakun angmga tomoloo kay Cristo sa iba-ibang logarsa Judea. 23Nabaritaan nanda lang nga angnagaingabot anay kananda nagawali runang pagtoo nga dati ginimoratan na ngadoraun. 24 Gani gindayaw nanda ang Diostungud sa anang ginimo kanakun.

2Si Pablo kag ang Ibang mga Apostol

Galacia 2:1 263 Galacia 2:171 Pagkalubas 14 ka toig, bago ako nag-

balik sa Jerusalem. Kaiban ko si Bern-abe, kag gindara ko ra si Tito. 2 Nagbalikako tungud nga nagpabatyag kanakun angDios nga gosto na ako nga magayan doto.Nagpakigkita ako sa mga nagadomara samga tomoloo, kag ang kami-kami run lang,ginsaysay ko kananda kon ano ang Mayadnga Barita nga akun ginawali samga bukunJudio. Ginimo ko dato tungud nga indiko gosto nga maging ara polos akun pag-pangabudlay ang ona kag dadi. 3Nakita konga kompormi sanda sa akun ginawali aybisan bukun Judio si Tito nga akun kaiban,ara sanda nagpirit nga toriun tana sono sasogo ni Moises. 4 Ang mga tao lang nganagpakono-kono nga sanda mga tomolooang nagkoon nga kinanglan tana nga to-riun. Angmga taongadatonagpakigdapunlang sa mga tomoloo agud panilagan kamikon ginasonod namun anang mga sogo niMoises. Ay gosto nanda nga kita pason-odon sa mga sogo nga dato. Piro ginlibrikita run ni Cristo Jesus sa mga kasogoannga dato. 5 Gani ara kami gid nagsonodsa andang gosto miski maistan lang, agudmatipigan namun para kanindo ang mgakamatoodan nga ginatodlo ang Mayad ngaBarita.

6 Ang mga nagadomara tana sa mga to-moloo doto sa Jerusalem ara ra gid maygindogang sa akun ginatodlo. (Kon sabagay ano ra gid dato kanakun kon sinosanda gid, tungud nga sa Dios tana parariokami ra lang.) 7 Sa baylo nga magdo-gang sanda sa akun ginapanodlo, ginkilalananda nga ako manda anang ginsariganang Dios nga magtodlo ang Mayad ngaBarita sa mga bukun Judio, pario ra kayPedro nga anang ginsarigan nga magtodlosa mga Judio. 8 Ay paagi sa anang gaumang Dios ginimo ako nga apostol para samga bukun Judio, pario kay Pedro ngaginimo nga apostol para sa mga Judio.9 Gani pagkaulam ang mga ginakilala ngamga manogdomara ang mga tomoloo ngasanday Santiago, Pedro kag Juan nga akogintawan ang Dios ang obra nga dia, ginba-ton nanda kami ni Bernabe bilang andangmga kaiban sa pagpanodlo ang Mayad ngaBarita. Kag nagkarasogot kami nga kami niBernabe mapangwalian sa mga bukun Ju-

dio kag sanda tana sa mga Judio. 10Andangpangabay lang kanamun nga boligan na-mun ang mga pobri nga tomoloo doto saJerusalem, kag maman ra nga lagi ganiakun gosto nga imoon.

Ginsaway ni Pablo si Pedro doto sa Antio-quia

11 Karon, ang si Pedro doto sa Antioquiaginsaway ko tana tungud nga sala anangginaimo. 12 Toladia ang natabo: ang arapa kaabot anang mga tinao ni Santiago,si Pedro nga dia nagakaun nga kaibanang mga bukun Judio nga mga tomoloo.Piro pagabot anang mga tinao ni Santiago,nagpabulag tana kag indi tana run gidmagkaun nga kaiban angmga bukun Judio,ay naadlukan tana nga sabun sawayun tanaang mga Judio nga tomoloo nga nagakoonnga ang tanan nga nagatoo kay Cristo ki-nanglan magsonod sa anang Kasogoan niMoises. 13 Pati ang iba nga mga tomoloonga Judio doto sa Antioquia nagsonod ronda kay Pedro bisan naulaman nanda ngabukun malain ang magkaun kaiban angmga bukun Judio. Miski gani si Bernabenadara run da sa andang katalaw. 14 Kagpagkakita ko nga ara sanda nagasonod sakamatoodan nga ginatodlo ang Mayad ngaBarita, ginambalan ko si Pedro sa atoban-gan ang tanan. Makon ko kanana, “Basiginapirit mo ang mga bukun Judio ngamagsonod sa anangmga kasogoan angmgaJudio? Ikaw gani nga Judio mismo ara ranagasonod.”

Judio okon Bukun Pario nga Malowas konMagtoo

15 Kami natao nga mga Judio nga lagi,kag iba kami sa mga bukun Judio ngaang ona ginakoon namun nga sanda mgamakasasala. 16 Piro dadi naulaman namunrun nga ang tao ginabilang ang Dios ngamatarung paagi lang sa anang pagtoo kayCristo Jesus kag bukun sa anang pagsonodsa Kasogoan. Gani kami ra nga mga Ju-dio nagtoo kay Cristo Jesus agud ibilangkami ang Dios nga matarung tungud saamun pagtoo nga dato kag bukun tungudsa amun pagsonod sa Kasogoan. Ay aragid tao nga ibilang ang Dios nga matarungpaagi sa anang pagsonod sa Kasogoan.17 Karon, kon sa amun andum nga kami

Galacia 2:18 264 Galacia 3:14ibilang ang Dios nga matarung paagi saamun pagtoo kay Cristo nagagoa nga kamimakasasala ra, ano, nagakaologan bala ngasi Cristo pabor sa pagimo ang sala? Indimaimo! 18 Piro kon balikan ko roman ganiang Kasogoan nga akun ginbayaan, ako ronda ang nagapamatood nga makasasala akotungud nga ginsoway ko ang Kasogoan.19 Ang matood, sa Kasogoan ko mismonaulaman nga ako indi makaangkun angkaboi nga ara kataposan paagi sa akunpagsonod sa Kasogoan. Kag dadi nga araako ron nagasonod sa Kasogoan, libri akoron nga magsonod sa Dios. Napatay akokaiban ni Cristo sa kros. 20 Bukun ako ronang nagakaboi dadi, kondi si Cristo ron angnagakaboi digi kanakun. Kag ang kaboi ngadia nga akun ginakaboi dadi maman anangrisolta akun pagtoo sa anang Bata ang Diosnga nagigogma kag nagalad anang kaboipara kanakun. 21Ara ko ginabali ara anangkalooy ang Dios. Ay kon ang pagsonod saKasogoan maman ang paagi nga ang taomaging matarung sa panulung ang Dios,ara polos anang pagkapatay ni Cristo.

3Ang Pagtoman sa Kasogoan okon ang Pag-

too kay Cristo1Kamo nga mga taga-Galacia, kolang in-

dong mga isip! Basi nagapati kamo sa mgatao nga nagapanloko kanindo nga sonodonnindo ang Kasogoan? Masanag akun gin-paatag kanindo kon ano anang kaologananangpagkapatay ni Cristo sa kros. 2Kabaynabaton nindo ang Ispirito Santo paagi saindong pagpamati kag pagtoo sa Mayadnga Barita parti kay Cristo, kag bukuntungud sa indong pagsonod sa Kasogoan.3 Kolang-kolang kamo manda. Ang kamonagompisa sa indong pagtoo kay Cristonagsarig kamo sa bolig ang Ispirito Santo,piro dadi indong kaisip makokomplito in-dong pagtoo paagi sa indong kaogalingunnga pagimorat. 4 Ano, bali ara run langpolos indong nagkaraagian? Indi sigoromaimo nga dato bali ara run lang. 5 Kabaygintaw ang Dios kanindo ang Ispirito Santokag paagi kanana nagaimo kamo ang mgamilagro tungud nga nagpamati kamo kagnagtoo sa Mayad nga Barita, kag bukun

tungud nga kamo nagasonod ang Kaso-goan.

6 Pario bala ang natabo kay Abraham.Sono sa Kasolatan, “Nagtoo tana sa Dios,kag tungud sa anang pagtoo nga dato gin-bilang tana ang Dios ngamatarung.” 7Ganimasanag nga ang mga tao nga nagatoo saDios maman ang matood nga mga kaliwatni Abraham. 8 Ang Kasolatan nagkoon ngalagi nga ang mga bukun Judio bilangunang Dios nga matarung tungud sa andangpagtoo kanana. Sono sa Kasolatan angMayad nga Barita nga dia ginsogid ang Dioskay Abraham. Makon na, “Ang tanan ngamga tao bindisyonan ko tungud kanimo.”9 Nagtoo si Abraham sa anang ambal angDios kag nabaton na anang bindisyon. Ganiang tanannga nagatoo sa Dios ginabindisy-onan na ra pario kay Abraham.

10 Piro ang mga tao tana nga nagasarigsa andangpagsonod saKasogoanginsomparun ang Dios. Ay sono sa Kasolatan ang aranagasonod sa tanan nga ginapatoman angKasogoan ginsompa. 11 Masanag nga aragid tao nga kabigun nga matarung sa pan-ulung ang Dios tungud sa anang pagsonodsa Kasogoan. Ay ang Kasolatan nagakoonnga “Ang tao nga ginabilang ang Dios ngamatarung tungud sa anang pagtoo mamanang makaangkun ang kaboi nga ara kata-posan.” 12 Ang Kasogoan ara kalalabutunsa atun pagtoo, ay makon da nga lagi angKasolatan, “Ang tao makaangkun kaboinga ara kataposan kon matoman na angtanan nga anang ginakoon sa Kasogoan.”

13 Kita ginsompa ang Dios nga silotantungud nga indi tamatoman ang tanan ngaginakoon sa Kasogoan. Piro gintobos kitani Cristo sa sompa nga dato. Tana mamananang ginsompa ang Dios para kanatun.Tungud nga ang Kasolatan ra mismo na-gakoon, “Ang tao nga ginabitay sa kaoyginsompa ang Dios.” 14 Toladan anangginimoangDios agudpaagi kayCristo Jesusang bindisyon nga anang gintaw kay Abra-ham makataw ron da sa mga bukun Judio,kag agud paagi sa atun pagtoo mababatonta ang Ispirito Santo nga anang ginpan-gako.

AngKasogoan kagAnang Pangako angDios

Galacia 3:15 265 Galacia 4:715 Mga kabogto, tawan ko kamo alim-

bawa. Kon may tao nga nagpaimo kasola-tan kag may ginapangako tana doto, gin-pirmaanna kag ginpirmaan pa gid angmgatistigo, dan indi maimo nga ipanginwaraang iba kag indi run damaimo nga omanunokon dogangan ang iba tungud nga mari-gun run. 16 Karon, ang Dios nagpangakokay Abraham kag sa anang kaliwat. Aratana nagkoon nga may pangako tana saanang mga kaliwat ni Abraham nga anggostong ambalun doro nga mga tao, kondianang koon tana, “Kag sa imong kaliwat.”Anang ginatomod sangka tao lang; kag diaara iba kondi si Cristo. 17 Akun gostongambalun maman dia: may ginpangako angDios kay Abraham. Kag dato nga pangakoginimo ang ara pa ang Kasogoan, tun-gud nga mga 430 ka toig pa bago ipasolatang Dios ang Kasogoan kay Moises. Ganianang ginpangako nga dato ang Dios indimaimo nga ranggaun okon doraun ang Ka-sogoan. 18 Ay kon ang Dios nagaulat ngakita makatoman anay ang Kasogoan bagona itaw kanatun anang ginpangako, tay ararun polos anang pangako kay Abraham.Piro ang matood tana, ang Dios nagpan-gako ra gid kay Abraham.

19 Kon toladato basi gintaw pa gid angKasogoan? Ang Kasogoan gindogang runlang ang Dios agud maulaman ang mga taonga sanda nagakasala. Kag dia asta langsa oras nga magabot anang lai ni Abrahamnga anang gintomod ang Dios sa anangpangako. Gintaw ang Dios ang Kasogoannga dato paagi sa anang mga angil, kagsanda ang nagtaw sa mga tao paagi samanogpatunga. 20Ang manogpatunga ngadan bukun para sa isara lang. Piro ang Diostana isara lang.

21 Karon, basi kon magisip kamo ngaang Kasogoan nagakontra sa anang mgapangako ang Dios. Ara! Ay kon ang pag-toman sa Kasogoan sarang makataw kaboinga ara kataposan, dato ron lang andananang paagi ang Dios agud ibilang na kitanga matarung. Piro ang Kasogoan indimakataw kanatun kaboi nga ara kataposan.22Tungud nga ang Kasolatan nagakoon ngalagi nga ang tanan nga tao ginoripun angsala. Gani ang mga nagatoo kay Jesu-Cristomaman lang angmakaangkun anang

ginpangako ang Dios.23 Ang kita ara pa nagatoo kay Cristo,

atun kaalimbawamga priso. Ang Kasogoanmamanangnagpriso kanatun asta sa adlawnga nagabot si Cristo kag nagtoo kita runkanana. 24 Anang kaalimbawa ang Kaso-goan pario sa yaya nga nagsagod kanatunasta anang pagabot ni Cristo, agud paagisa atun pagtoo kanana ibilang kita ngamatarung. 25Kag tungud nga dadi nagatookita run kay Cristo indi ta run kinanglanang yaya.

26 Kamo tanan dian kay Cristo kag mgabata run angDios tungudnga kamonagtoo.27 Ay ginbunyagan kamo bilang tanda ngakamo kay Cristo ron. Kon sa mga lambong,ginsoksok nindo ron si Cristo. 28 Dadiparario ron lang ang mga Judio kag angmga bukun Judio, ang mga oripun kag angbukun oripun, ang mga lalaki kag ang mgababai. Kita nga tanan parario ron langtungud nga kita kay Cristo Jesus. 29 Kagtungud nga kamo ana run ni Cristo, kabi-lang kamo ron da sa anang lai ni Abraham,kag kon ano anang ginpangako ang Dioskay Abraham mababaton nindo.

41Karon bilang pagpadayon,mintras bata

pa ang manogpanobli, pario tana ra langsa oripun bisanmatood nga tana ang tagyaang tanan nga pagkabutang. 2Maymga taonga ginasarigan nga magasikaso kananakag sa anang mga propidad asta sa orasnga gintaning anang tatay. 3 Kita to-ladato ra anay ang ara kita pa kaulamang parti sa pagtoo. Midyo kita sa mgabata nga ginaoripun ang kalibotanun ngamga pagginawi. 4 Piro pagabot ang orasnga gintaning ang Dios, ginpadara na digisa kalibotan anang bata. Nabata tana sasangka babai kag nagkaboi sa idalum angKasogoan 5 agud toboson ang tanan nga saidalum ang Kasogoan, agud maging mgabata kita ang Dios.

6 Para maulaman ta nga kita mga batarun ang Dios, ginpadara na anang Ispiritoanang Bata digi sa atun mga tagiposoon.Maman dan nga kita makatawag run saDios nga “Itay.” 7 Gani dadi bukun kitarun mga oripun kondi mga bata run angDios. Kag tungud nga kita anang mga

Galacia 4:8 266 Galacia 4:29bata angDios,magapanobli kita anangmgaginpangako nga sorobliun.

GinadumdumngaMayad ni Pablo angmgaTaga-Galacia

8Ang ona ara kamo kakilala sa Dios, kagmaman dato nga naging oripun kamo angmga dios-dios. 9 Piro dadi nga kilala nindoron ang Dios (okon sigoro mas mayad konmagkoon ako, dadi nga kamo ginkilala runang Dios nga anang mga bata), ta basigosto nindo nga magbalik ruman sa mgasoronodon nga ara kointa kag ara polos?Basi gosto nindo roman nga magpaoripundoto? 10 May pinalabi kamo pa nga mgaadlaw, mga bolan, mga tyimpo kag mgatoig! 11 Ginakulbaan ako nga sabun angtanan ko nga kinabudlayan dian kanindomagagoa ra lang nga ara polos.

12 Mga kabogto, nagapakitloy akokanindo nga wadun nindo ako, ay bisanJudio ako, ginsikway ko ang pagsonod saanang Kasogoan angmga Judio kag ginwadko kamo nga bukun mga Judio.

Ara kamo may naimo nga malainkanakun. 13 Kabay akun pagmasakit diankanindo ang onamaman ang kabangdanankon basi nakawali ako dian ang Mayadnga Barita. 14 Kag bisan narimoan kamosa anang dipirinsya akun lawas ara nindoako pagsikwaya. Indong ginimo tana gani,gintratar nindo ako nga daw angil alinsa Dios. Ginbaton nindo ako nga daw siCristo Jesus mismo. 15Malipayun kamo giddato anay! Piro ano tana dadi ang natabokanindo? Ako mismo makapamatood ngaang ona kon maimo pa lang bisan indongmga mata mismo lokadun nindo andanagud itaw kanakun. 16 Piro dadi tanaginakabig nindo ako nga kaaway tungudnga ginasogid ko kanindo ang kamatoodan.

17May mga tao dian nga nagapakita ngasanda nagadumdum kanindo, piro bukunmayad andang katoyoan. Gosto nandalang nga palasayun kamo kanakun agudsanda maman indong kampian. 18 Bukunmarimo nga ang ibang tao magpakita ngasanda nagadumdum kanindo miski ara akodian, basta mayad lang andang katoyoan.19 Pinalangga ko nga mga bata kay Cristo,mintras nagaulat ako nga anang kaboi niCristo makita kanindo, akun kaalimbawa

pario roman sa babai nga nagapasakit ayirimataun run. 20 Dadi magolo akun isiptungud kanindo! Andan dian ako sa mgaoras nga dia agudmakapakigambal ako ngamayad kanindo.

Anang Kaalimbawa ni Agar kag ni Sara21 May gosto ako nga ipamangkot

kanindo nga gosto magpasakup sa Kaso-goan. Ara kamo bala kabati kon ano anangkoon ang Kasogoan? 22 Nagakoon dotonga si Abraham may darwa ka bata ngalalaki; ang isara sa oripun nga si Agar,kag ang isara tana sa anang asawa nga siSara. 23 Anang bata sa oripun nabata saordinaryo nga pagkabata, piro anang batasa anang asawa gid nabata sono sa anangpangako ang Dios. 24 Ang darwa nga diasarang maimo nga alimbawa: ang darwanga dia ka babai anang kaalimbawa angdarwa ka kasogtanan. Si Agar mamananang kaalimbawa ang kasogtanan ngagintaw ang Dios kay Moises sa Bokid angSinai. Dia ara iba kondi ang Kasogoan.Anang mga bata nabata nga mga oripun.25 Gani si Agar anang kaalimbawa angBokid ang Sinai sa Arabia. Kon kanatunsa dadi, anang kaalimbawa, ang siodadang Jerusalem, tungud nga ang mga tao saJerusalempario samga oripun sa pagsonodang Kasogoan. 26 Piro si Sara tana bukunoripun kag tana anang kaalimbawa anglangitnun nga Jerusalem. Kag kita anangkaalimbawa anang mga bata tungud ngabukun kita oripun ang Kasogoan. 27Aymaynasolat sa Kasolatan nga nagakoon:“Magkalipay kaw, ikaw nga babai nga

bawas!Magsinggit kaw sa kalipay, ikaw nga ara pa

gid kaagi pasakit sa pagbata.Tungud nga bisan ginbayaan kaw imong

asawa, mabalik tana kanimo, kagmas maraku imong maging mgabata kaysa sa babai nga nagadapunsa anang asawa.”

28 Karon, mga kabogto, kamo mga batarun da ang Dios bilang risolta anang pan-gako, pario kay Isaac nga ginbata tungudnga tana ginpangako ang Dios. 29 Angona, anang bata ni Abraham nga nabatasa ordinaryo nga paagi nagingabot sa batanga nabata paagi sa gaum ang IspiritoSanto. Kag maman da dia ang natatabo

Galacia 4:30 267 Galacia 5:19dadi kanatun, ginaingabot kita ra ang mgatao nga nagapasakup sa Kasogoan. 30 Piroano anang koon ang Dios sa Kasolatan?Makon na, “Palayasa ang oripun nga babaipati anang bata, tungud nga anang bataang oripun ara parti sa sorobliun anangbata ang babai nga bukun oripun.” 31 Ganimga kabogto ko kay Cristo, atun kaalim-bawa ara iba kondi anang bata ang babainga bukun oripun. Bukun kita anang bataang oripun.

5Indi KamoMagomanPaoripun saKasogoan

1 Ginlibri kita ni Cristo agud indi kitarun pagoripunun angKasogoan. Ganimag-pakarigun kita sa atun pagtoo kag indi kitarun magoman paoripun.

2 Tandaan nindo dia, kag dia ako mismo(si Pablo) ang nagakoon kanindo. Konkamo magpatori pa bilang pagtoman saKasogoan, ara run polos anang ginimo niCristo agud malowas kamo. 3Kag ipasanagko roman kanindo nga ang mga tao nganagapati nga kinanglan nga magpatoriagud malowas, kinanglan ra nga tomanunnanda ang tanan nga ginakoon sa Kaso-goan. 4 Kon kamo nagasarig nga kamomaging matarung sa anang panulung angDios paagi sa indong pagsonod sa Kaso-goan, tay bukun kamo ron kay Cristo. Kagindi kamo ron makairug sa anang kalooyang Dios. 5 Piro kita tana nga kay Cristonagasarig nga kita magiging matarung saanang panulung ang Dios paagi sa atunpagtoo kag sa anang gaum ang IspiritoSanto. 6 Tungud nga kon kita kay CristoJesus ron, bukun run importanti kon gin-tori kita okon ara. Atun pagtoo tana sa Diosmaman ang importanti, kag ang pagtoonga nakikita paagi sa atun pagigogma saatun kapario.

7 Mayad indong ginaimo ang ona. Sinoang nagpapuut kanindo sa pagsonod sakamatoodan? 8 Indi maimo nga ang Diosnga nagtawag kanindo maman ang nag-papuut kanindo sa indong pagsonod sakamatoodan. 9 Gani magandam kamo,sabun madara kamo tanan ang tao ngadan dian nga nagatodlo ang sala nga pan-odlo. Ay ang mga tao nga toladan pario

sa libadora nga miski maistan lang maka-paalsa ang bilog nga minasa nga arina.10 Piro may pagsarig ako pa ra gid sa Gi-noo nga tana ang mabolig kanindo agudsonodon nindo akun gintodlo kanindo.Kag ang tao nga dan dian nga nagagolokanindo, miski sino tana pa, sisilotan tanaang Dios.

11 May nagakoon nga ako kono naga-todlo pa ra gid nga ang tao dapat to-riun agud malibri sa anang mga sala.Mga kabogto, indi kamo magpati dan.Tungud nga kon dan matood basi gi-naingabot nanda ako pa. Kag kon akonagatodlo toladan mababali ara akun pag-todlo nga ang tao malolowas paagi sa ka-matayun ni Cristo sa kros, nga para saiba kalokoan. 12 Mayad pa magparakaponron lang ang mga tao nga dan dian nganagagolo kanindo kag nagatodlo nga kamodapat magpatori.

13 Piro kamo tana, mga kabogto,gintawag ang Dios para maging libri.Garing indi kamo magisip nga dadi librikamo ron nga magtoman indong gosto.Indong imoon tana, magirigogmaan kamokag magboroligan. 14 Tungud nga angbilog nga Kasogoan matitingub sa sangkasogo lang: “Igogmaa imong isigkatao parioimong pagigogma sa imong kaogalingun.”15 Piro kon kamo nagaturukuban pario samga mapintas nga mga sapat, magandamkamo ay basi kon ranggaun nindo anangpagtoo ang isara kag isara.

Anang Gosto ang Ispirito Santo Iba Kaysaanang Gosto ang Tao

16Akun gosto kanindo, imoon nindo ngaindong manogagobay sa indong kaboi angIspirito Santo kag indi nindo ron pagson-odon ang mga malain nga andum indonglawas. 17 Tungud nga anang gosto atunlawas kontra sa anang gosto ang IspiritoSanto, kag anang gosto ang Ispirito Santokontra sa anang gosto atun lawas. Angdarwa nga dia nagakontraan, gani indi tamaimo atun gostong imoon. 18 Piro konnagapasakup kita sa Ispirito Santo ara kitarun sa idalum ang Kasogoan okon sa atunmalain nga mga andum.

19 Ang mga tao nga andang gosto langandang ginasonod nauulaman gid saandang ginaimo: nagapakigolid sanda sa

Galacia 5:20 268 Galacia 6:16bukun andang asawa, kag marisna kag ma-rimo andang mga ginaimo. 20 Nagasimbasanda sa mga dios-dios, nagababay-lan, nagakorontraan, nagairinaway, na-gaakig, madali masilag, nagairikawan,nagaburulag-bulag kag nagagropo-gropo,21 nagairinggitan, nagapalingin, nagairug-irug sa mga pagtiripon nga poros langkalokoan andang ginaimo, kag kon anopa andang mga ginaimo nga marimo.Ginkonan ko kamo ronnga lagi ang ona kagdadi ginapaandaman ko kamo roman, ngaang mga tao nga nagaimo ang mga butangnga dan indi makapanobli anang ginarianang Dios.

22 Piro dagi tana ang nakikita sa kaboiang tao kon ang Ispirito Santo mamanang nagakontrol kanana. Tana mai-gogmaun, malipayun, malinung anangkaboi, mainantoson, malolo, mayad anangkabubutun, masarigan, 23 mabuut kagantigo magpugung anang kaogalingun.Kon toladia atun imoon indi ta masoayanang mga sogo ang Dios kanatun. 24 Angmga tao nga kay Cristo Jesus ron pariosa ginlansang nanda andang taoanun ngamga baratyagun kag andum doto sa kros.25 Kag tungud nga gintawan kita bagongkaboi ang Ispirito Santo kinanglan mag-sonod kita kanana. 26 Indi kita magpaadakokon magpangaway sa atun kapario; kaglikawan ta ang pagiringgitan.

6Magboroligan Kita

1 Karon, mga kabogto, kon may diankanindongamagkasala, kamonga ginatoy-toyan ang Ispirito Santo dapat magboligkanana agud mapabalik tana sa osto ngapagkaboi. Piro dapat imoon nindo dia samalolo nga paagi. Kag andaman nindora indong kaogalingun ay basi kon kamomagkasala ra. 2 Magboroligan kamo saisara kag isara sa indong mga problima.Tungud nga kon toladia indong imoonma-totoman nindo anang sogo ni Cristo. 3Konmay dian kanindo nga anang kaisip konsino tana run, nga sa matood tana ara goaanang ginapaadak, dan ginaloko na langanang kaogalingun. 4Ang kada isara dapatgid nga magosisa anang kaogalingun. Kagkon makita na nga mayad anang ginaimo,

kondi magkalipay tana. Piro indi na ikom-parar anang kaogalingun sa iba. 5 Ay angkada isara may ana nga sarabatun.

6 Ang tao nga ginatodloan ang Cristoa-nun nga mga pagtodlo dapat magbolig kagmagtaw sa nagatodlo kanana.

7Ayaw nindo paglokoa indong kaogalin-gun. Ara tao nga makaloko sa Dios. Ay konano anang ginapanggas ang tao maman ragid anang aniun. 8 Kon kita nagasonod saatun gosto lang gid, dan silot nga ara kat-aposan atun mababaton. Piro kon ananggosto tana ang Ispirito Santo maman atunsonodon, dan kaboi nga ara kataposan atunmababaton. 9 Gani indi kita dapat takannga magimo ang mayad, ay kon magpa-dayon kita, magaabot gid ang oras ngamababaton ta ang balus. 10 Gani kada maykaigayonan nga makaimo kita ang mayadsa atun isigkatao indi ta pagpalampasun,kag labi run gid sa atun kapario nga mgatomoloo.

Kataposan nga Paandam11Digi sa kataposan ang solat nga dia ako

ron mismo (si Pablo) ang nagasolat. Ta su-lunga nindo kon paiwan kabaraul ang mgalitra. 12Ang mga tao nga dato nga nagaru-gus kanindo nga kamo magpatori gostolang ngamagpakita-kita sa andang kaparionga mga Judio nga nagasonod sanda saandang mga sirimonya. Ay ginaadlukansanda nga basi kon ingaboton sanda konitodlo nanda nga ang kamatayun lang gidni Cristo ang makalowas sa tao. 13 Bisangani sanda mismo nga nagparatori ara na-gasonod sa Kasogoan. Gosto nanda langnga magpatori kamo agud may ipaadaksanda nga kamo nagasonod kananda sasirimonya nga dan. 14 Para kanakun, araiba akun ipabogal kondi anang kros atunGinoong Jesu Cristo. Ay tungud sa anangpagkapatay sa kros, ang mga butang digisa kalibotan bali ara run kanakun, kagako bali ara run da sa kalibotan nga dia.15 Bukun importanti kon natori kita okonara, ang pinakaimportanti tana kon kitaginbago ron ang Dios. 16 Kabay pa nga angtanan nga mga tao nga ginpili ang Dioskag nagasonod sa akun ginatodlo nga diakaloyan na kag tawanmayad nga pagkaboi.

Galacia 6:17 269 Galacia 6:1817 Alin dadi, ayaw nindo ako ron pag-

goloa. Ang mga pali sa akun lawas na-gapamatood nga ginasonod ko anang mgasogo ni Jesus.

18 Mga kabogto, kabay pa nga kaloyankamo ra gid atun Ginoong Jesu-Cristo.Amin.

Efeso 1:1 270 Efeso 1:23

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Efeso

1Ako si Pablo nga apostol ni Cristo Jesussono sa kabubutun ang Dios. Nagapango-mosta ako kanindo nga mga tomoloo diansa Efeso, kamongamgamatutumsa indongpagsonod kay Cristo Jesus.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid angDios nga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristo nga mayad ra indong kaimtangan.

Mga Bindisyon nga Ispiritoanun3 Magpasalamat kita sa Dios kag Tatay

atun Ginoong Jesu-Cristo! Tungud nga kitakay Cristo, gintawan na kita ang tanannga mayad para sa atun ispiritoanun ngakaboi. Dia ngamga bindisyon alin sa langit.4 Bisan ang ara pa maimo ang kalibotan,ginpili kita run nga lagi ang Dios nga mag-ing ana tungud nga kita kay Cristo, agudnga kita maging balaan kag ara kasawayansa anang panulung. Tungud sa anang pagi-gogma ang Dios kanatun, 5ginplano na runnga lagi nga kita maging anang mga batapaagi kay Jesu-Cristo. Maman dia ananggosto kag anang kabubutun. 6 Dayawon taang Dios tungud sa anang makatiringalanga kalooy nga anang gintaw kanatunpaagi sa anang pinalangga nga Bata!

7-8 Ay paagi sa anang dogo ni Cristogintobos kita, nga ang gosto nga ambalun,ginpatawad atun mga sala. Mabaul kagdoro gid anang kalooy ang Dios kanatun.Gintawan na kita kaaram kag pagintindi9 agud maintindian ta anang sikrito ngaplano nga anang imoon paagi kay Cristo10 kon magabot ron ang oras nga ananggintaning. Sono sa anang plano gosto nanga tibyogon ang tanan nga sa langit kagsa logta kag ipasakup sa anang pagdomarani Cristo.

11 Ang tanan nga mga butang ginaimoang Dios sono sa anang plano kag sa ananggosto. Kag sono sa anang plano nga lagiang ona, ginpili na kami nga maging anasa amunpagpakigtingub kay Cristo, 12agudnga kami nga naona nga naglaum kayCristo magdayaw kanana. 13Kag pati kamonaging kay Cristo ron da pagkabati nindoang kamatoodan, ang Mayad nga Barita

nga si Cristomamanangmakalibri kanindosa silot nga ara kataposan. Pagtoo nindokanana, gintaw ang Dios ang Ispirito Santonga anang ginpangako bilang tanda ngakamo kanana run. 14Ang Ispirito Santo ngadia maman ang karigunan nga mababatonta anang pangako ang Dios para kanatunbilang anang mga bata, nga maangkun tagid ang komplito nga kalowasan. Kag satoladia dayawon tana.

Anang Pangamoyo ni Pablo15 Gani pagkabati ko parti sa indong

pagtoo kay Ginoong Jesus kag sa indonggogma sa tanan nga mga bata ang Dios,16doro gid akun pagpasalamat sa Dios tun-gud kanindo. Kag ginapangamoyo ko kamopirmi. 17 Ginapangayo ko sa Dios atunGinoong Jesu-Cristo, ang Tatay nga mak-agagaum, nga anang Ispirito ang magtawkanindo kaaram kag pasanagan kamo angkamatoodan parti sa Dios agud makilalanindo tana gid nga mayad. 18Kabay pa ngapasanagun na indong isip agud maulamannindo kon ano gid atun ginalauman tungudsa anang pagtawag kanatun nga maginganangmgabata, kag agudmaulamannindora kon pira karaku kag kon pira kasadyaang sorobliun nga anang ginpangako saanang mga bata. 19 Ginapangamoyo ko rangamaulaman nindo anang gaum ang Diosnga indi matupungan kag digi kanatun nganagatoo kanana. Dia nga gaum 20 mamanra anang gingamit sa pagbanaw kag pagpa-pongko kay Cristo sa anang too doto sa lan-git. 21Gani sa idalum anang gaum ni Cristoang tanan nga nagapangona kag nagado-mara, kag ang mga may awtoridad, kagmiski sino pa ngamay podir. Ang titolo ngagintaw kay Cristo indi run gidmatupungandadi okon bisan sa paraaboton pa. 22 Angtanan nga mga butang ginpaidalum angDios sa anang gaum ni Cristo, kag ginimona tana nga manogdomara sa tanan ngamga butang agud maboligan na ang mgatomoloo 23 nga maman anang pinakalawaskag kabilogan. Kag si Cristo maman ra angnagaimono sa tanan-tanan.

2Ang Ona Kamo Patay, Piro Dadi Boi Kamo

Ron

Efeso 2:1 271 Efeso 2:221 Ang ona patay kamo sa panulung ang

Dios tungud sa indong mga pagsoway kagmga sala. 2 Ginsonod nindo ang malainnga pagginawi ang mga tao digi sa kali-botan. Mga ginsakupan kamo ni Satanasngamaman angnagaari samga ispirito nganagagaum digi sa ibabaw ang kalibotan.Kag tana ra ang ispirito nga nagagaumsa mga tao nga ara nagatoman sa Dios.3 Ang ona pario kita ra kananda; nagkaboikita sono lang gid sa atun gosto. Anangnaliagan atun isip kag atun lawas mamanatun ginsonod. Kag sa atun kaimtangannga dato anay, kabilang kita ra kanandatanan nga dapat silotan.

4 Piro maloloyon gid ang Dios, kagmabaul anang pagigogma kanatun. 5Bisanpatay kita sa anang panulung tungud saatun mga sala ginboi na kita kaiban niCristo. (Gani paagi lang sa anang kalooyang Dios nalowas kita.) 6 Kag tungudsa atun pagpakigtingub kay Cristo Jesusgintawan na kita ang bago nga kaboiagud magari kita kaiban kanana sa lan-gitnun nga ginarian. 7 Ginimo na diaagud maipakita na sa tanan sa paraabotonnga mga inadlaw anang indi matupungannga kalooy kag kaayad kanatun nga ananggintawpaagi kay Cristo Jesus. 8-9Ay tungudsa kalooy ang Dios nalowas kamo paagi saindong pagtoo kay Jesu-Cristo. Dia ngakalowasan rigalo ang Dios kag ara pag-basian sa indong mga inimoan, gani aragid may makapaadak. 10 Ginimo kita angDios, kag tungud sa atun pagtoo kay CristoJesus gintawan na kita bagong kaboi, agudmakaimo kita ang mayad. Maman diaanang plano ang Dios alin pa ang ona ngaginpaimo kanatun.

Ang mga Judio kag ang mga Bukun JudioNagkarasogot tungud kay Cristo

11Dumdumunnindo indong kaimtanganang ona. Kamo natao nga bukunmga Judiokag ginakoon ang mga Judio nga kamo ararilasyon sa Dios tungud nga bukun kamopario kananda nga tinori. (Piro ang pagtoringa dato sa lawas ra lang.) 12 Dumdumunnindo nga dato anay ara kamo pa kakilalakay Cristo. Ara kamo kagapil sa banwanga Israel, kag ara kamo gid masakup samga kasogtanan ang Dios para sa anang

mga tao nga ginbasi sa anang mga pan-gako. Nagkaboi kamo sa kalibotan ngadia nga ara paglaum kag ara Dios. 13 Pirodadi tungud nga kamo kay Cristo Jesusron, kamo nga dato anay marayu sa Dios,dadi naging marapit run paagi sa anangdogo ni Cristo. 14 Kag paagi sa anangpagkapatay, ginguba na ang pinakapadirnga nagaulang kag nagapaaway sa mgaJudio kag sa mga bukun Judio. Gani tanamaman ang nagpakasogot kanatun. Gin-dapun na ang mga Judio kag bukun Judio.15 Ang padir nga anang ginguba ara ibakondi anang Kasogoan ang mga Judio ngaporos lang mga sogo kag mga rigolasyon.Ginimo na dia agud dapunun na ang mgaJudio kag bukun Judio kanana, kag agudmatapos andang pagaraway sa isara kagisara. 16 Gani dadi bilang sangka lawas runlang ang mga Judio kag bukun Judio, aypaagi sa anang kamatayun ni Cristo sa krosgindora na atun pagdurumutan kag gin-papanombalik na kita sa Dios. 17 Nagabotdigi si Cristo kag ginwali na angMayad ngaBarita nga nagataw kalinung kanindo ngabukun Judio nga ang ona marayu sa Dios,kag kanamun rangamga Judio ngamarapitsa Dios. 18 Paagi kay Cristo kita tanan, mgaJudio kag bukun, sarang run makaparapitsa Amay paagi sa sangka Ispirito Santo.

19Gani dadi, kamo ngamga bukun Judio,bukun kamo ron taga-ibang logar okonmga istrangiro, kondi mga kasimanwa runang mga tomoloo kag mga mimbro anangpamilya ang Dios. 20Kita ngamga tomoloo,atun kapario balay nga ang ginpatinduganbato. Kag si Cristo maman ang pinakabatonga pondasyon nga ginatindugan anangmga arigi ang balay. Ang mga apostol kagang mga propita ang Dios maman ang mgapinakaarigi. Kamoang iba ngamgapinaka-matirialis ang balay. 21Paagi kay Cristo angtanan nga parti ang balay nagaarangut-angut agudmaging balaan nga timplo parasa Ginoo. 22 Kag tungud nga kamo kayCristo, kamo nakagapil run da sa ginaimonga dia nga balay nga ginaolian ang Diospaagi sa anang Ispirito.

3Anang Plano ang Dios sa mga bukun Judio

Efeso 3:1 272 Efeso 4:61Maman dia ang kabangdanan nga tun-

gud kay Cristo Jesus ako (si Pablo) ginpriso,ay nagwali ako nga kamo nga mga bukunJudio kagapil run da sa anang ginaolian angDios. 2 Sigorado gid nga nabatian nindonga sa anang kalooy ang Dios ako anangginsarigan nga maging manogbarita parasa indong kaarayadan. 3 Ang Dios mismoang nagpaulam kanakun anang sikrito ngaplano para kanindo nga mga bukun Ju-dio. (Nakasolat ako ron ang matagudparti digi. 4 Kon mabasa nindo gani datomakikita nindo nga naulaman ko mandaanang plano ang Dios para kanindo paagikay Cristo.) 5 Ang ona ara gid dia pag-paulaman ang Dios sa mga tao, piro dadiginpaayag na run sa anang mga apostoliskag sa mga propita paagi sa anang IspiritoSanto. 6 Kag maman dia anang plano: ngapaagi sa Mayad nga Barita parti kay Cristo,ang mga bukun Judio maging kaiban runang mga Judio nga magabaton sa anangmga pangako ang Dios, kag maging mgamimbro sanda run ang sangka lawas tun-gud nga sanda kay Cristo Jesus.

7 Sa kalooy ang Dios ako ginimo na ngamanogwali ang Mayad nga Barita paagisa anang gaum. 8 Isipa nindo ron lang!Ako gid ang pinakakubus sa tanan ngamga tomoloo, piro ako anang gintawanang Dios ang pribilio nga isogid sa mgabukun Judio ang Mayad nga Barita partisa mga bindisyon alin kay Cristo. Dia ngamga bindisyon abonda kag indi gid maabotisip. 9 Ang Dios nga nagimo ang tanannga butang ara gid nagsogid sa bisan kinokon ano anang sikrito nga plano. Pirodadi ginsogo na ako nga ipasanag sa tanankon paiwan na ginapatoman anang planonga dato, 10 agud paagi sa mga tomoloomaipakita na dadi samganagapangona kagsa mga may awtoridad doto sa kalangitankon paiwan anang kaaram nga anang gina-paayag sa sari-sari nga paagi. 11Diamamanda lagi anang plano miski ang ona pa, kagnatoman na run paagi kay Cristo Jesus ngaatun Ginoo. 12 Tungud nga kita kay Cristokag tungud sa atun pagtoo kanana, maka-parapit kita sa Dios nga ara kaadluk okonpagpangalangan. 13 Gani nagapangabayako kanindo nga indi kamo magparoyatungud sa akun mga ginaantos, ay dia para

sa indong kaarayadan.Anang Gogma ni Cristo

14 Kon maisip ko anang ginplano angDios nagalood ako sa pagsimba kanana,15 nga maman anang Tatay ang tanan ngadigi sa kalibotan kag doto sa langit ngaanang ginatawag nga mimbro anang pam-ilya. 16 Makatiringala anang gaum. Ganiginapangamoyo ko kanana nga tawan nagaum kag kabaskug indong ispiritoanunnga kaboi paagi sa anang Ispirito, 17 agud siCristo magaoli sa indong tagiposoon tun-gud sa indong pagtoo. Ginapangamoyo kora ngamagpanggamot kamo kagmagrigunsa anang gogma ang Dios, 18agud nga kamokag ang iba pa nga mga tomoloo makaan-gup kon pira gid kabaul anang gogma niCristo kanatun. 19 Kabay pa nga indongmaulaman anang gogma, bisan matoodnga indi gid maabot isip; agud ang tanannga dian sa Dios maging dian ra kanindo.

20 Dayawon ang Dios, tungud nga paagisa anang gaum nga digi kanatun, anangmaimo sobra pa sa atun ginapangayo okonginaisip. 21Dayawon tana sa tanannga orasasta kon sano tungud sa mga kaarayadannga anang ginimo kanatun nga mga to-moloo paagi kay Jesu-Cristo. Amin.

4Sangka Lawas sa kay Cristo

1 Karon, bilang priso tungud sa akunpagsirbi kay Cristo, ako nagapakitloykanindo nga magkaboi kamo nga bagay rabilangmga tinawag ang Dios. 2Magingma-painubusun kamo kag malolo sa isara kagisara. Magigogmaan, magpinasinsyaun,kag agoantaun nindo anang kakolanganang isara kag isara. 3 Imoratan nindonga ipadayon indong pagtiribyog nga alinsa Ispirito Santo paagi sa indong mayadnga pagkaraiban. 4 Ay kita nga mgatomoloo sangka lawas lang, kag sangkaIspirito Santo lang ang nagaistar kanatun.Isara ra lang atun paglaum, ay pario kitara nga nagaulat sa anang ginpangakopagtawag na kanatun. 5 May sangkaGinoo kita lang, sangka pagtoo, kag sangkakabangdanan kon basi ginbunyagan kita.6 May sangka Dios kita ra lang kag tanamaman anang Tatay ang tanan. Tana

Efeso 4:7 273 Efeso 4:32nagaari, nagapangikot, kag nagaistarkanatun tanan.

7 Piro bisan sangka lawas kita lang, mayiba-ibang abilidad nga gintaw ni Cristo sakada isara kanatun sono sa ananggostongaitaw. 8 Pario anang koon sa Kasolatan,“Pagsaka na sa langit doro nga mga biag

anang ginpandara.Kag ginpanawan na iba-ibang abilidad ang

mga tao.”9 (Karon, ano anang kaologan ang nagsakatana sa langit? Dia nagakaologan nga na-glosong tana anay digi sa logta. 10Kag tananga naglosong maman da ang nagsaka saibabaw pa ang mga langit agud maponona ang tanan.) 11 Ang iba ginimo nanga apostolis, ang iba propita, ang ibamanogwali ang Mayad nga Barita, kagang iba pastor kag manogtodlo. 12 Diaginimo na agud ipriparar ang tanan ngamga tomoloo sa pagsirbi sa Dios kag agudmagoswag ang mga tomoloo nga mamananang pinakalawas. 13 Sa toladia nga paagimagaparario atun pagtoo kag pagkilala saanang Bata ang Dios agud maging arakakolangan atun pagginawi kag magingpario gid kay Cristo. 14 Kag kon maabotta run dan bukun kita run pario sa batanga darara-daraun sa sari-sari nga mgapanodlo nga ginatodlo ang mga tao ngaanad magpandaya kag magbaliskad angkamatoodan. 15 Sa baylo nga kita mag-imo pario andang ginaimo, isogid ta angkamatoodan ngamay gogma, agudmagingpario kita kay Cristo nga atun pinakaolo.16Paagi sa anang pagdomara, ang bilog ngalawas nagaarangut-angut, kag ang kadaparti nagaboroligan. Kag kon ang kadaparti osto anang ginaimo tungud sa gogmasa isara kag isara, ang bilog nga lawasmagatobo kag magarigun.

Ang Kaboi nga Ginbago ni Cristo17 Gani sa aran ang Ginoo, ginapaan-

daman ko kamo nga indi kamo ron mag-pangaboi pario sa mga tao nga ara kakilalasa Dios. Ara polos andang isip 18 tungudnga naduluman gani andang pagintindiparti sa mga ispiritoanun nga butang. Bu-lag sanda sa kaboi nga ginataw ang Diostungud nga ara sanda kaulam ang mga bu-tang nga parti sa Dios, ay masyado katugasandang mga tagiposoon. 19 Ara sanda run

uya. Gani poros kauruya andang ginaimokag sigi lang andang imo ang malain ngaara gid pugung-pugung.

20 Piro kamo tana bukun toladan indonggintonan parti kay Cristo. 21 Kabay naula-mannindo ang parti kay Cristo, kag tungudnga kamo kanana gintodloan kamo angkamatoodan nga dian kay Jesus. 22 Ganibayai nindo indong dati nga ogali nganaboyo sa malain nga pagginawi. Indongdati nga pagkatao nga dato maman angnagasisti kanindo paagi sa anang malainnga mga andum nga nagadaya kanindo.23 Pabagoan nindo indong mga tagiposoonkag indong mga pangunauna. 24 Ipakitanindo nga kamo ginbago ron ang Dios kaggintawan kaboi nga pario ang kanana, angosto nga kaboi nga matarung kag balaan.

25 Gani indi kamo magbinotig. Angkada isara dapat magsogid ang matood saanang kabogto kay Cristo, ay kita tananmga mimbro ron ang sangka lawas. 26 Konmasilag kamo magandam kamo nga indikamo magkasala. Kag indi nindo pag-paboayun indong kasilag sa bilog nga ad-law. 27 Ayaw nindo pagtawi logar si Sa-tanas. 28 Ang nagasari panakaw anayindi run magpanakaw, kondi magpangitasa mayad nga paagi, agud makataw tanara sa mga pobri. 29 Indi kamo magam-bal ang maririmo, kondi ang mayad ngamga ambal nga makabolig sa indong ka-pario kag bagay sa okasyon, agud makatawkamo kaarayadan sa mga nagaparamati.30 Indi kamo magimo ang mga butang ngamakataw kasubu sa anang Ispirito Santoang Dios. Ay ang Ispirito Santo ngadia maman ang pinakatanda nga kamoana ang Dios, kag garantia nga makalibrikamo ron sa paraaboton nga adlaw angpagukum. 31 Isikway nindo ang tanan ngapaginanakit, pagkamainitun ang olo, kagang kasilag. Indi kamo ron da magboroy-ayawan, okon magambal ang malain kon-tra sa isara kag isara, okonmagdurumutan.32 Indong imoon tana, magarayadan kamo.Maging malolo kamo sa isara kag isara kagmagparatawadan kamo pario anang pag-patawad angDios kanindo paagi kay Cristo.

5Magkaboi Kamo Bilang mga Tao nga

Efeso 5:1 274 Efeso 5:28Nasanagan

1 Tungud nga kamo mga pinalangga ngamga bata ang Dios, wadun nindo tana.2 Dapat pirmi nga makita sa indong kaboinga ginaigogma nindo ang iba pario anangpagigogma ni Cristo kanatun. Ay gintawnapa gani anang kaboi para kanatun bilangmaamot nga alad sa Dios.

3 Tungud nga kamo mga bata runang Dios, bukun bagay nga ambalunkamo ang mga tao nga kamo nagaimoang mga butang nga marisna pario angpagolid sa bukun indong asawa, okonpaginakug. 4Kag bukun ra bagay nga kamomagdinopak, okonmagambal ang ara polosnga mga sogidanun kag marimo nga mgaorogorog. Ang dapat tana magpasalamatkita sa Dios. 5 Tandaan nindo gid nga indimakasulud sa Ginarian ni Cristo kag angDios ang mga tao nga nagapakigolid sabukun andang asawa, ang mga tao ngamarisna andang ginaimo, kag ang mgaakug. (Ay ang paginakug sangka klasi ranga pagsimba samga dios-dios, tungudngakon akug ang tao ginapasolabi na ang mgabutang digi sa kalibotan kaysa Dios.)

6Tungud sa toladia ngamga ginaimo angmga tao sisilotan sanda ang Dios, ay arasanda nagatoman kanana. Gani indi kamomagpaloko sa iba nga nagakoon nga angmga butang nga dia bukun marimo. 7 Indikamo ra magsari tabid sa toladan nga mgatao. 8 Ang ona indong isip naduluman ra,piro dadi tungud nga kamo sa Ginoo ron,nasanagan kamo ron. Gani ipakita nindosa indong pagkaboi nga kamo nasanaganrun. 9 (Ay kon ang tao nasanagan runmaulaman mo nga lagi tungud nga ananginimoan poros mayad, matarung, kag gi-nasonod na ang kamatoodan.) 10 Imoratinindo nga maulaman kon ano anang gostoang Ginoo nga indong imoon. 11 Indikamo magirug sa mga ara polos nga gi-naimo ang iba nga naduluman, sa bayloipasanag nindo kananda nga malain an-dang ginaimo. 12 (Kauruya bisan sambitunang mga butang nga andang ginaimo sasikrito.) 13 Kon pasanagan nindo sandaandang mga ginaimo, maulaman nandanga dato sala manda. 14 Ay masanaganang miski ano kon nalanyagan run angkamatoodan. Maman dan nga nagakoon,

“Pagbogtaw, ikaw nga nagakatorog,Pagbangon alin sa mga patay,Kag si Cristo magasanag kanimo.”

15 Gani andaman nindo kon paiwan in-dong pagkaboi. Indi kamo magkaboi pariosa mga tao nga ara kaintindi, kondi magk-aboi kamo bilang mga tao nga nakaintindianang kabubutun ang Dios. 16 Indi nindopagoyang-oyangun indong tyimpo, kondigamitun nindo sa pagimo ang mayad, tun-gud nga malain anang dalagan ang kalib-otan. 17 Indi kamo magpaomang-omangkondi isipun nindo kag intindiun kon anoanang kabubutun ang Ginoo.

18 Indi kamo magpalingin sa mga irinu-mun, nga nagapabasta-basta lang indongkaboi. Magpapono kamo tana ang IspiritoSanto. 19 Kon kamo nagatiripon gamitanindo ang mga salmo kag mga kanta nganagadayaw sa Dios. Kag kon magkantakamo dapat alin gid sa indong tagiposoon.20 Paagi sa atun Ginoong Jesu-Cristo mag-pasalamat kamo pirmi sa Dios nga Amaypara sa tanan nga butang.

Ang Magasawa21 Magpasakup kamo sa isara kag isara

tungud sa indong pagtaod kay Cristo.22 Kamo nga mga babai, magpasakup

kamo sa indong asawa, pario sa indongpagpasakup sa Ginoo. 23 Ay ang lalakiang pinakaolo sa magasawa pario ra ngasi Cristo ang pinakaolo sa mga tomoloonga maman anang pinakalawas, kag tanaandang Manlolowas ra. 24Gani kon paiwannga ang mga tomoloo nagapasakup kayCristo, angmga babai ngamay asawa dapatra gid nga magpasakup sa andang asawa.

25 Kamo tana nga mga lalaki, palanggaanindo indong asawa pario ra sa anangpagpamalangga ni Cristo sa mga tomoloo.Tungud sa anang pagpamalangga kanatunginalad na anang kaboi 26 agud batononkita ang Dios, pagkatapos nga kita anangnalimpyoan paagi sa pagbunyag ngakaiban ang pagambal. 27 Dia ginimo nara agud kita nga mga tomoloo mababatonna bilang anang asawa nga masadya gid,balaan, kag ara kasawayan; pario sa nobyanga ara dipikto okon korinut okon anopa nga dipirinsya. 28 Gani ang mga lalakidapat gid nga magpalangga sa andangasawa pario sa andang pagpalangga sa

Efeso 5:29 275 Efeso 6:18andang kaogalingunnga lawas, tungudngaang magasawa isara run lang. Ang naga-palangga sa anang asawa nagapalanggasa anang kaogalingun. 29 Ara tao ngaara nagaigogma sa anang kaogalingunnga lawas, kondi ginapakaun na kag gi-naasikaso. Toladia anang ginaimo ni Cristokanatun nga nagatoo kanana, 30 tungudnga kitamaman anang pinakalawas. 31AngKasolatan nagakoon nga ang magasawaisara run lang. Ay makon doto, “Anglalaki magapabulag sa anang tatay kag saanang nanay, kag magadapun sa anangasawa. Kag sanda nga darwa magingisara run lang.” 32 Makatiringala angkamatoodan nga dia nga ginapaayag,kag makokoon ko nga maman dia angkaalimbawa anang rilasyon ni Cristo satanan nga nagatoo kanana. 33 Gani kamonga mga lalaki, palanggaun nindo indongasawa pario sa indong pagpalangga saindong kaogalingun. Kag kamo nga mgababai, taodon nindo indong asawa.

6Ang Mga Bata kag ang mga Ginikanan

1Kamongamga bata, tomanunnindo in-dong mga ginikanan, ay dia dapat gid mannga imoon bilang matood nga Kristiano.2 Kabay makon ang Dios, “Taoda imongtatay kag nanay.” Maman dia ang onanga sogo nga may dogang pa nga pangako,3aymakon na, “Agudmagingmayad imongparaaboton kag magalawig imong kaboidigi sa kalibotan.”

4 Kamo nga mga ginikanan, indi nindopagpaugutun indong mga bata paagi sa so-bra nga pagdisiplina. Indong imoon tana,sagodonnindo sanda sa anang pagdisiplinakag panodlo ang Ginoo.

Ang mga Oripun kag ang mga Agalun5 Kamo nga mga oripun, tomana nindo

indong mga agalun nga digi sa logta ngamay pagtaod kag pagkaadluk kananda.Magobra kamo ang tuduk sa tagiposoonkag sirbian nindo sanda ngamidyo si Cristoindong ginasirbian. 6 Gani magobra kamoang tuduk sa indong tagiposoon bilangmga oripun ni Cristo nga nagaimo anangkabubutun ang Dios kag bukun nga pakita-kita lang agudmalipay sanda. 7 Imoa nindo

indong obligasyon sa mayad nga kabubu-tun bilang mga oripun. Bilanga nindo ngaang Ginoo maman indong ginasirbian kagbukun ang mga tao. 8 Dumdumun nindonga ang Ginoo maman ang magabalus sakada isara sono sa anang ginaimo ngamayad, oripun tana man okon bukun.

9 Kag kamo nga mga agalun, magpason-aid kamo ra sa indong mga oripun. Indinindo sanda pagpaugun ay dumdumunnindo nga kamo kag indong mga oripunmay sangka agalun lang sa langit kag aratana may ginapasolabi bisan sino.

Mga Panagang kontra kay Satanas10 Bago ako magtapos ginabilin ko gid

kanindo nga magpakabaskug kamo sa Gi-noo paagi sa anang gaum. 11 Gamitanindo ang tanan nga armas nga gintaw angDios agud makabatok kamo sa anang mgamalain nga paito ni Satanas. 12 Tungudnga atun kontra bukun mga tao, kondi angmga ispirito nga nagapangona nga maygaum kag nagaari sa kaduluman digi sakalibotan, kag ang mga malain nga mgaispirito nga dian sa ibabaw. 13 Gani gamitanindo ang mga armas nga gintaw ang Dios,agud kon magabot ang oras nga solon-gon kamo ang kaaway indi kamo mapirdi;kag pagkatapos marigun kamo pa ra gid.14Magpriparar kamo pirmi. Isoot nindo bi-lang indong pinakaakus ang kamatoodan,kag gamitun nindo ang katarungan bi-lang pinakapanagang sa indong dugan.15Magpriparar kamopirmi sa pagsogid angMayad nga Barita nga parti sa kalinungnga ginataw ang Dios. Maman dia in-dong pinakasapatos. 16 Loas dian, gamitanindo ra sa tanan nga oras indong pagtoobilang indong pinakapanagang agud indikamo pagdolotan anang mga pagtintar niSatanas nga midyo sa nagadabadaba ngamga odiong. 17 Kag batona nindo ra ngapinakahilmit sa indong olo ang pagdum-dum nga kamo ginpatawad run ang Diossa indong mga sala. Batona nindo raanang ambal ang Dios nga pinakaispadanga gintaw ang Ispirito agud ibatok sa ka-away. 18 Kag magpangamoyo kamo pirminga tabangan kamo gid ang Dios. Sa tanannga orasmagpangamoyo kamo sa bolig ang

Efeso 6:19 276 Efeso 6:24Ispirito Santo. Indi kamo gid magpabaya-baya, kondi magpadayon kamo gid pang-amoyo kag indi nindo paglipatan nga sam-bitun ang tanan nga mga bata ang Dios.19 Kag ako ipangamoyo nindo ra nga boli-gan ako ang Dios kon ano akun dapatiambal. Kag ipangamoyo nindo nga indiako pagadlukan magambal parti sa Mayadnga Barita nga ang ona ara pagsogidan.20 Ay ako anang ginpadara ang Dios agudiwali ko ang Mayad nga Barita nga dia.Kag tungud sa akun pagwali ako digi dadisa prisoan. Gani kon maimo ipangamoyonindo ako nga indi ako gid pagadlukan sapagambal ay maman dia nga obra ananggintaw ang Dios kanakun.

Ang Kataposan21 Si Tiquico ron lang ang magabarita

kanindo parti sa akun kaimtangan kag gi-naimo digi. Pinalangga tana nga kabogtokay Cristo kagmasarigannga sorogoon angGinoo. 22 Ginpadara ko tana dian agudmasogidan na kamo parti sa amun kaim-tangandigi kag agudmapabaskugna kamo.

23 Mga kabogto, kabay pa nga kaloyankamo ra gid ang Dios nga Tatay kag atunGinoong Jesu-Cristo nga maging malinungindong kaimtangan dian, kag magdogangpa gid indong pagtoo kag pagirigogmaansa isara kag isara. 24 Kabay pa nga kaloyangid ang Dios ang tanan nga nagaigogmaang ara kataposan nga pagigogma sa atunGinoong Jesu-Cristo.

Filipos 1:1 277 Filipos 1:26

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Filipos

1 Ako nga si Pablo kag akun kaiban ngasi Timoteo nga mga sorogoon ni CristoJesus nagapangomosta kanindo nga mgatomoloo dian sa Pilipos, pati run da sa mganagadomara kanindo kag sa andang mgakabolig.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid angDios nga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristo nga mayad ra indong kaimtangan.

Ang Pangamoyo ni Pablo sa anang mgaGinasolatan

3 Kada madumduman ko kamo naga-pasalamat ako sa Dios. 4 Kag kada mag-pangamoyo ako para kanindo nalilipayako, 5 tungud nga kaiban ko kamo sa pag-palapnag ang Mayad nga Barita parti kayCristo alin pa ang ona asta dadi. 6 Mayadanang ginompisaan ang Dios nga imoon saindong mga kaboi kag nasisigoro ko ngadan magapadayon asta sa adlaw nga siCristo Jesus magbalik. 7Dapat lang gid ngatoladia akun pagdumdum kanindo tanantungud nga palangga ko kamo. Ay nagingkabolig ko kamo sa obra nga gintaw angDios kanakun, bisan pa dadi nga naprisoako nga nagapamatood kag nagadipindiang Mayad nga Barita sa mga nagakontra.8 Naulaman ang Dios nga mabaul akunkaidlaw kanindo; ay ginaigogma ko kamopario sa anang pagigogma ni Cristo Jesuskanindo.

9 Ginapangamoyo ko nga magdogang pagid indong pagirigogmaan sa isara kag is-ara, nga may osto nga kaaram kag mga pa-gangup, 10agudmakapili kamo kon ano gidang pinakamayad kag agud maging limpyoindong kaboi kag ara kasawayan kon mag-abot ron si Cristo. 11 Kabay pa nga sa boligni Jesu-Cristo maging matarung ang tanannga indong ginaimo agudmadayawgid angDios.

Si Cristo mismo ang Importanti12 Mga kabogto ko kay Cristo, gosto

ko nga maulaman nindo nga ang mganagkaratabo kanakun nakabolig ngamayad sa pagpalapnag ang Mayad ngaBarita. 13 Ay naulaman run ang tanan

nga goardya digi sa palasyo pati ang ibapa nga mga tao nga ako ginpriso tungudnga ako anang somolonod ni Cristo. 14Kagtungud ra sa akun pagkapriso nga dia,nagrigun pa gid anang pagtoo sa Ginooang kadoroan sa atun mga kabogto. Ganinagisug sanda pa gid sa pagwali angMayad nga Barita. 15 Matood nga angiba nagawali parti kay Cristo tungud nganaakig sanda kanakun kag gosto nandanga malabawan ako, piro ang iba tanamayad andang katoyoan. 16 Nagawalisanda tungud nga ginaigogma nanda akokag gosto nanda nga magbolig kanakun,ay naulaman nanda nga ginbutang akodigi agud dipindian ang Mayad nga Barita.17 Ang mga naakig kanakun bukun sinsirosa andang pagwali parti kay Cristo, ayandang katoyoan sa pagwali para lang gidsa andang kaogalingun. Andang pagsarig,mintras digi ako sa prisoan madugangannanda pa gid akun pagantos tungud saandang ginaimo nga dan.

18Piro ara tana dan kaso kanakun. Nalili-pay ako pa gani abir kon ano andang ka-toyoan sa pagtodlo, tamaman okon bukun,basta ginawali si Cristo. Kag malilipayako pa, 19 ay naulaman ko nga paagi saindongmga pangamoyo kag sa bolig anangIspirito ni Jesu-Cristo malilibri ako digi.20 Mabaul gid akun andum kag paglaumnga indi ako gid mauyan, kondi pario angdati maging matutum ako ra dadi, agudnga paagi sa akun kaboi, okon sa akunkamatayun, madayaw si Cristo. 21-23 Parakanakun, akun kaboi para kay Cristo. Kagkon ako man mapatay may pakinabang para gid, ay makakaiban ko tana run. Indiko maulaman kon diin digi sa darwa akunpiliun, tungud nga gosto ko ron magonakanindo sa isarang kinaboi kag magingkaiban run ni Cristo, ay maman dia angpinakamayad para kanakun. Piro kon saakun pagpabilin digi may maimo ako pa,mayad ra dato. 24 Kag importanti parakanindo kon mapabilin ako digi. 25Tungudnga naulaman ko dan, nasisigoro ko ngaindi ako pa mapatay agud maboligan kokamo nga tanan para magdogang pa gidindong pagtoo kag kalipay. 26 Kag konmakabalik ako ron dian kanindo labi rungid nga may rason kamo sa pagdayaw kay

Filipos 1:27 278 Filipos 2:21Cristo Jesus tungud kanakun.

27Piro makabisita akoman dian kanindookon indi, ang importanti gid tana ngaindong kaboi ginabasi nindo sa Mayad ngaBarita ni Cristo, agud mabaritaan ko ngamarigun kamo nga nagaorogyon gid saindong pagimorat para sa osto nga pagtoonga sono sa Mayad nga Barita. 28 Indikamo gid magkaadluk sa mga nagakontrakanindo. Ay kon kamo ara naadluki tandadia ang Dios kananda nga sanda ang sir-ilotan kag kamo tana malolowas. 29Ay anggintaw nga pribilio kanindo bukun langnga kamo magtoo kay Cristo kondi maga-ntos ra para kanana. 30 Dadi magkaraibankita run nga nagaantos tungud sa Mayadnga Barita. Maman dia ang mga pagantosnga indong nakita nga akun naagian angona, kag asta dadi nababaritaan nindo nganagaantos ako pa ra gid.

2Anang Pagpaubus ni Cristo

1 Kabay tungud nga kamo kay Cristoron nagabaskug indong buut. Malipayunkamo tungud nga naulaman nindo nga gi-naigogma kamo ni Cristo. Kag kabay maymayad kamo nga rilasyon sa Ispirito Santo,kag malolo kamo ron kag maloloyon sa is-ara kag isara. 2Gani dadimaypangabay akokanindo: para malobos gid akun kalipaymagirigogmaan kamo kag magorogyon.Kabay pa nga magparario indong mga isipkag katoyoan. 3 Indi kamo magimo bisanano tungud sa inakug nga andum okonagud magpataas-taas indong kaogalingunsa indong kapario. Indong imoon tana,magpaubus kamo kag isipun nindo ngamas mayad indong kapario kaysa kanindo.4 Bukun lang indong kaarayadan indongisipun kondi dumdumun nindo ra anangkaarayadan ang iba. 5 Dia indong dapatimoon nga maman ra anang ginimo niCristo Jesus.6Bisan pario tana sa Dios, ara tana nagpan-

gagaw anang pagkatupung sa Dios.7 Kondi ginoba na anang pagka-Dios kag

nagpakatao digi sa kalibotan, kagnaging pario sa sorogoon.

8 Ang naging tao tana run, nagpaubustana anang kaogalingun kag nagingmatinomanun miski sa kamatayunsa kros.

9 Maman dan nga ginpataas tana ang Dioskag gintawan titolo nga labaw satanan,

10 Agud nga ang tanan nga sa langit kagdigi sa kalibotan pati ang sa idalumang logta maglood kag magsimbakanana,

11 Kag ang tanan magkilala nga si Jesu-Cristo maman ang Ginoo. Kag diamagataw kadayawan sa Dios ngaAmay.

Maglanyag Kita nga Midyo mga Bitoon12 Mga inigogma ko nga mga kabogto,

ang dian ako pa kanindo pirmi kamo ranga lagi nagatoman kanakun. Kapin padadi nga ara ako ron dian kanindo maskinanglan run gid nga tomanun nindoakun ginakoon. Magpadayon kamo sa pag-pangabudlaypara sa indongkalowasanngamay pagtaod kag kaadluk sa Dios. 13Ay angDios mismo maman ang nagataw kanatunang andumkag abilidadngamagimo anangkabubutun.

14Miski ano indong ginaimo, imoa nindonga ara riklamo okon baraisan, 15 agudmaging waran kamo nga mga bata angDios nga limpyo kag ara kasawayan saindong pagkaboi bisan digi kamo pa sakalibotan nga dia nga ang mga tao malainkag makasasala. Dapat indong kaalim-bawa pario sa mga solo nga nagalanyagkananda, 16 ay ginasogid nindo kanandaanang ambal ang Dios nga nagataw kaboinga ara kataposan. Gani sa pagbalik niCristo malilipay ako tungud nga may polosra gid akun pagpangabudlay dian kanindo.

17 Indong pagtoo pario sa alad nga gi-nataw sa Dios. Kag kon kinanglan gid ngaakun dogo iola ko para sa indong alad ngadan malilipay ako. Kag bukun lang ako angmalipay kondi pati kamo. 18 Gani magkali-pay kamo ra. Magkalipay kita tungud saakun pribilio nga dia.

Si Timoteo kag si Epafrodito19 May pagsarig ako kay Ginoong Je-

sus nga madali ko ron da nga mapaayandian kanindo si Timoteo, agud malilipayako ra kon mabaritaan na ako parti saindong kaimtangan. 20 Tana lang gidakun naulaman nga nagadumdum matoodpario kanakun para sa indong kaarayadan.21 Ang iba tana andang kaogalingun lang

Filipos 2:22 279 Filipos 3:14gid nga kaarayadan andang ginadumdumkag bukun ang kay Jesu-Cristo. 22 Pironaulaman nindo mismo kon paiwan gin-pakita ni Timoteo nga mayad anang ogali.Tana midyo sa akun bata gid sa anangpagbolig kanakun sa pagpangwalian angMayad nga Barita. 23 Nagaplano ako ngaipadara tana nga lagi dian kanindo konmaulaman ko ron anang risolta akun kaso.24 Kag nagasarig ako sa Ginoo nga madaliako ron da makaayan dian kanindo.

25Naisipan ko nga kinanglan paoliun kodian atun kabogto nga si Epafrodito nga in-dong ginsogo digi agudmagbolig kanakun.Tana naging kaiban ko sa pagpangabudlaykag pagdipindi sa kamatoodan sa mga na-gakontra. 26Paoliun ko tana tungud nga gi-napongaw tana run kanindo kag indi tanarun mapabutang digi tungud nga nabar-itaan nindo gali nga tana nagmasakit.27 Nagmasakit tana matood kag maistanlang gani napatay. Piro ginkaloyan tanaang Dios, kag bukun lang tana kondi patiako ra, ay ginlibri na ako sa mabaul ngakasubu. 28 Gani gosto ko ron da gid ngapaoliun tana dian, agud malipay kamo rakon makita nindo tana, kag pati ako indirun da magsari palibug. 29 Kag bilangkabogto sa Ginoo batona nindo tana ngamalipayun. Ang mga tao nga pario kananadapat padungugan. 30 Ay maistan tanalang napatay tungud sa anang pagsirbi kayCristo. Napabutang anang kaboi sa piligroagudmaboligan na ako bilang sali kanindo.

3Ang Matood nga Matarung

1Mga kabogto ko kay Cristo, magkalipaykamo sa Ginoo! Ara ako ginatakai ngaomanun ruman akun nasambit kanindo,ay dia para gid sa indong kaarayadan.2 Magandam kamo sa mga Judio nagapiritkanindo nga kamo toriun. Daw sa mgaayam ang mga tao nga dan nga nagaimomalain. 3 Piro kita tana maman ang maymatood nga tanda nga mga somolonodkita ang Dios, tungud nga nagasimba kitakanana paagi sa bolig anang Ispirito kagnagakalipay kita sa atun rilasyon kayCristoJesus. Ara kita nagasarig sa mga siri-monya okon sa atun mga ginaimo agudmalowas kita. 4Kon sa bagay kon may dian

nga magkoon nga tana malolowas tun-gud sa anang pagsonod sa mga sirimonya,mas lalo ako gid ang makakoon toladan.5 Tungud nga walo pa lang ka adlaw ngaako ginbata gintori ako ron. Israelita ako,ay nabata ako sa tribo ni Benjamin. Ganikon pagka-Judio ang pagambalan, matoodako gid tana nga Judio. Kon parti ra sapagtoman anang kasogoan ang mga Judio,gintoman ko gid ay ako Pariseo. 6Kon kau-gud ra ang pagambalan, poirti ako, ay gin-pangingabot ko pa gani ang mga tomoloo.Kag kon parti sa pagsonod sa Kasogoanara may isaway kanakun. 7 Dato anay diatanan nga mga butang ginakabig ko ngaimportanti para ako malowas, piro dadiginabilang ko nga ara polos tungud kayCristo. 8 Bukun lang dan, kondi ang tanannga butang ginakabig ko ron nga ara poloskon ikomparar sa akun pagkilala kay CristoJesus nga akun Ginoo. Tungud kananaginsikway ko ang tanan kag ginakabig koron nga pario sa basora agud maging akunsi Cristo, 9 kag ako kanana. Ara ako ronnagasarig nga ako maging matarung paagisa akun kaogalingun nga pagimorat sapagsonod ang Kasogoan, kondi matarungako ron sa panulung ang Dios tungud saanang ginimo kag paagi sa akun pagtookay Cristo. 10 Akun andum dadi ara ibakondi nga makilala ko pa gid si Cristo,ngamaikspirinsyaan ko anang gaumanangpagkabanaw kag makairug ako sa anangmga pagantos asta maging pario kananasa anang kamatayun. 11 Kag sa toladiamabanaw ako ra. Kabay pa.

Akun Kaalimbawa Manogdalagan12 Ara ako nagakoon nga ara run kolang

kanakun, okon pirpikto ako ron. Pironagapadayon ako sa pagpanikasug ngamaabot ko dan ay maman dan anang ka-toyoan ni Cristo Jesus kanakun kon basiginbuul na ako. 13 Mga kabogto ko kayCristo, ara ako nagaisip nga naabot koron ang pario dan nga kaboi. Piro akunginaimo dadi, ara ko ron ginaisipa angnakalubas, kondi ginaimoratan ko gid ngamaabot akun ginaingabot. 14 Kon sa mgamanogdalagan, nagapadayon ako sa pag-imorat nga maabot ko anang turugkaanang daralaganun, agudmakabaton ako ang

Filipos 3:15 280 Filipos 4:15primyo. Dia nga primyo ara iba kondianang pagtawag kanatun ang Dios ngamagkaboi kita doto sa langit paagi kayCristo Jesus.

15 Toladan nga pagimorat ang dapatimoon ang tanan nga mga tomoloo ngamarigun run sa pagtoo. Karon, kon kamoara nagakompormi, ipakita ra kanindo angDios nga tama manda dan. 16 Basta paday-onon ta atunpagsonod samga kamatoodannga atun natonan.

17 Mga kabogto, wada nindo ako. Kagmay mga tao ra dian nga pario gid kana-mun andang kaboi. Wadun nindo ra sanda.18 Ay kon kapira ko ron ioman-omanunang ona, kag dadi ginapadumdum ko kamoroman nga may pagtangis, nga doro angnagasonod kono kay Cristo piro nakikitasa andang kaboi nga sanda nagakontra samga ginatodlo parti sa anang kamatayunni Cristo sa kros. 19 Anang paraabotonang mga tao nga dan madodora lang, ayandang tian maman andang pinakadios.Ginapabogal nanda pa ang mga butangnga andan andang ikauya. Kag ara sandaiba nga ginaisip kondi ang mga butangnga digi sa kalibotan. 20 Piro kita tana,ang langit maman atunmatood nga banwakag alin doto ginapaabot-abot natun anangpagabot atun Manlolowas nga si GinoongJesu-Cristo. 21 Pagabot na digi, atun mgalawas nga maroya kag napapatay bagoonnapario sa anang lawasngabagay sa langit.Dia imoon na paagi sa anang gaum ngamakapasoko sa tanan nga mga butang.

4Mga Bilin

1 Gani mga inigogma ko nga mgakabogto, magpakarigun kamo sa indongpagtoo sa Ginoo. Palangga ko kamo kagnaidlaw ako ron gid kanindo. Kamoakun kalipay kag pinakasool sa akunpagpangabudlay.

2 Ginapangabay ko si Eudia kag siSintique nga indi run magaway tun-gud nga magkabogto sanda sa Ginoo.3 Nagapangabay ako ra kanimo bilangnasasarigan ko nga kaiban sa pag-pangabudlay nga konmaimo boliganmo raang mga babai nga dan, tungud nga kaibanko sanda nga nagpangabudlay nga mayad

sa pagpalapnag ang Mayad nga Barita.Kaiban namun ra si Clemente kag ang ibapa nga mga manogpangabudlay. Andangaran nakasolat run sa libro nga listaan angmga tao nga may kaboi nga ara kataposan.

4Magkalipay kamo pirmi sa Ginoo. Kagginaoman-oman ko gid, magkalipay kamo!

5 Ipakita nindo indong kalolo sa tanannga mga tao. Ang Ginoo madali run langmagabot. 6 Indi kamo magpalibug sa bisanano, kondi pangayoon nindo sa Dios in-dong mga kinanglan paagi sa pangamoyonga may pagpasalamat. 7 Kag kon imoonnindo dan ang Dios magataw kalinung saindong tagiposoon kag isip tungud ngakamo kay Cristo Jesus, kag ang kalinungnga alin kanana indi gid maabot isip.

8 Bilang pamilin-bilin kanindo mgakabogto, isipa nindo pirmi ang mgabutang nga mayad kag darayawon; angmga butang nga osto, bukun kauruya,matarung, limpyo, masadya, kag ka-garanyat. 9 Sonodon nindo ang tanan ngaindong natonan kanakun sa akun mgapagpanodlo kag mga inimoan. Dan obayankamo gid ang Dios nga nagataw kalinung.

Salamat sa Indong Ginpadara nga Bolig10 Doro gid akun kalipay sa Ginoo tun-

gud nga nadumduman nindo ako roman.Naulaman ko nga kamo pirmi nagadum-dum kanakun, piro maboay kamo langkakita kaigayonan agud ipakita ruman in-dong pagdumdum kanakun. 11 Kon akonagaambal toladia bukun nga nagapabati-bati ako nga may kinanglan ako. Ay akotana nakatoon nga maging kontinto bisanano akun kaimtangan. 12 Antigo ako mag-pangaboi nga ara gid, kag antigo ako ramagpangaboi nga abonda. Dia tanan nato-nan ko agud bisan paiwan okon ano akunkaimtangan, bosog okon gutum, may logarakun pangaboi okon ara, kontinto ako pa ragid. 13Masarangan ko nga atobangun angbisan ano nga kaimtangan sa bolig ni Cristonga nagapabaskug kanakun.

14 Piro salamat ra sa indong pagboligkanakun sa akun mga kalisud. 15 Kamonga taga-Filipos, naulaman nindo ra ngasa ompisa akun pagwali ang Mayad ngaBarita, pagalin ko sa Macedonia, ara ibanga mga tomoloo nga nagbolig kanakun

Filipos 4:16 281 Filipos 4:23sa akun mga kinanglan kondi kamo lang.16Bisan ang doto ako ron sa Tesalonica konkapira kamo pa nagpadara bolig kanakun.17 Dia ginasambit ko bukun nga makonginaandum ko nga makabaton indong mgaginataw, kondi ginaandum ko nga kamomagabaton ra balus tungud nga kamo na-gataw. 18 Dadi bastanti ako, kag sobra rungani. Akun mga kinanglan digi run tanankag ara gid kolang tungud nga gindara rundigi ni Epafrodito indong ginpadara ngabolig. Dia nga bolig pario sa maamot ngaalad nga ginaalad sa Dios kag anang gin-abaton nga may kalipay. 19Kag tungud ngakamo kay Cristo Jesus, ang Dios magatawkanindo indong tanan nga mga kinanglan.Ay anang manggad indi gid maabot isip.20 Dayawon ta atun Dios kag Tatay asta saara kataposan. Amin.

Pagpangomosta21 Komosta run lang sa kada tomoloo

nga kay Cristo Jesus. Atun mga kabogtonga kaiban ko digi nagapangomosta rakanindo. 22 Ginakomosta kamo ra angtanan nga mga tomoloo digi, labi run gidang mga tomoloo nga sakup sa anangpalasyo ang Impirador.

23Kabaypanga kaloyan kamo ra gid atunGinoong Jesu-Cristo.

Colosas 1:1 282 Colosas 1:23

Anang Solat ni Pablo saMga Taga-Colosas

1Ako si Pablo nga apostol ni Cristo Jesussono sa anang kabubutun ang Dios. Kamini Timoteo nga atun kabogto kay Cristo2nagapangomosta kanindodian sa Colosas,kamongamga bata angDios kag amunmgakabogto nga masarigan sa pagtoo.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid angDios nga atun Tatay nga mayad ra indongkaimtangan.

AngPangamoyoni Pablo para samgaTaga-Colosas

3 Kada magpangamoyo kami parakanindo pirmi kami nga nagapasalamat saDios nga Tatay atun Ginoong Jesu-Cristo.4 Ay nabaritaan namun nga marigunindong pagtoo kay Cristo Jesus kag mabaulindong pagigogma sa tanan nga mgatomoloo. 5 Toladan kamo tungud nganagapaabot kamo ra indong ginalaumannga ginatigana para kanindo sa langit. Dianga paglaum nabatian nindo ang ona angpagabot kanindo ang kamatoodan, nga araiba kondi ang Mayad nga Barita. 6 Kagang Mayad nga Barita nga dia nagaraptarun gani sa bilog nga kalibotan kag doroang nakabaton bago nga kaboi pario ra saindong nabaton pagkatapos nga indongmaintindian ang kamatoodan parti saanang kalooy ang Dios. 7 Gintodlo diakanindo ni Epafras. Palangga namun tanakag pario tana kanamun nga sorogoonni Cristo. Ginpaayan namun tana dianbilang amun sali kag masasarigan tana ngamanogpangabudlay. 8 Tana ang nagbaritakanamun nga kamo maigogmaun tungudsa gogma nga gintaw kanindo ang Ispirito.

9 Gani alin amun pagkabati partikanindo, ginapangamoyo namun kamopirmi. Ginapakitloy namun sa Diosnga anang Ispirito maman ang magtawkanindo ang tanan nga kaaram kagpagintindi, agud maulaman nindo gid konano anang gosto kanindo. 10 Sa toladiamakakaboi kamo ang maliagan ang Ginoo,nga makataw kalipay kanana. Maiimonindo ra pirmi angmayad kagmagadogangpa gid indong pagkakilala sa Dios. 11 Ay

pabaskugun kamo ang Dios paagi sa anangmakatiringala nga gaum, agud nga bisanano ang matabo maantosan nindo ngamay kalipay. 12 Kag makapasalamat kamosa Amay tungud nga ginimo na kamonga bagay magbaton anang itataw saanang mga bata nga nasanagan run. 13 Aykita ginlowas na alin sa anang gaumang kaduluman kag ginpasaylo na kitasa ginarian anang pinalangga nga Bata.14Paagi sa anang Bata nga dia gintobos kitasa anang gaum ni Satanas, ginpatawad runatun mga sala.

Sino si Cristo kag Ano anang Ginimo15 Ang Dios indi ta makita, piro kon

nakilala ta si Cristo nakita ta run da angDios. Tana angmakagagaumsa tanan. 16Aypaagi kanana kag para kanana ginimo angDios ang tanan nga mga butang sa langitkag sa logta. Bukun lang ang nakikitakondi pati ang indi makita, pario sa bisanano nga mga ispirito nga may awtoridadokon may gaum, mga ispirito nga nagado-mara okon nagaari. 17 Ara pa naimo angbisan ano nga butang si Cristo dian runnga lagi, kag tana ang nagakontrol angtanan nga butang agud indi magburulag.18Tana ra ang pinakaolo ang tanan nga na-gatoo kanana kag angmga nagatoomamananang pinakalawas. Tana ang ginaalinanatun kaboi. Tana gani ang ona nga na-banaw sa mga minatay agud makilala ngatana manda ang pinakaona sa tanan. 19 Aygosto ang Dios nga Amay nga anang pagka-Dios makikita tanan kay Cristo. 20 Kagpaagi kay Cristo ginpabalik ang Dios anangmayad nga rilasyon sa tanan nga anangginimo, ang sa langit kag ang digi sa logta.Dia ginimo na ang si Cristo napatay sa kros.

21 Ang ona marayu kamo sa Dios, kagtungud sa indong malain nga mga unaunakag mga inimoan naging kaaway kamoang Dios. 22 Piro si Cristo naging tao kagnapatay kag paagi sa anang pagkapataynga dato ginpabalik kamo ron ang Dios saanang kaogalingun. Dadi madadara kamosa anangprisinsya nga ara run sala, limpyo,kag ara runmay isaway kanindo. 23Piro ki-nanglan nga magpadayon kamo nga mari-gun kag matutum sa indong pagtoo kagindi nindo gid pagdoraun ang paglaumnga

Colosas 1:24 283 Colosas 2:14indong nabatian alin sa Mayad nga Baritanga ginawali sa bilog nga kalibotan. Ako(si Pablo) ginpadara agud isogid angMayadnga dia nga Barita.

Anang obra ni Pablo sa mga Nagatoo saDios

24 Ara bali kanakun akun mga ginaan-tos para kanindo. Dia nga mga pagan-tos ginakalipay ko pa gani tungud nganagabolig ako nga matapos anang mga pa-gantos ni Cristo para sa kaarayadan anangpinakalawas nga ara iba kondi ang mgatomoloo. 25 Ginimo ako ang Dios ngasorogoon para sa anang mga tomoloo, kagang obra nga anang gintaw kanakun araiba kondi ang magdara ang tanan ngaanang ambal kanindo nga mga bukun Ju-dio. 26Anang ambal nga dia ang Dios ara napagsogidan alin pa ang ona kondi gintagona sa mga tao, piro dadi ginsogid na runkanatun nga anang mga bata. 27 Sonosa anang plano gosto na nga kita dadimakaulam run kon paiwan kasadya anangplano nga ginatigana para sa tanan ngatao, miski sa mga bukun Judio. Kag dannga plano ara iba kondi nga si Cristo diankanindo, kagmaman ang nagataw kanindopaglaum nga maging masadya gid indongkaimtangan sa paraaboton. 28 Maman dianga ginawali namun si Cristo sa tanan ngamga tao. Ginapaandaman namun kag gi-natodloan ang tanan paagi sa kamatoodanagud madara namun sanda sa Dios ngaang kada isara ara kasawayan tungud ngasanda kay Cristo ron. 29 Agud maimo kodia nagapangabudlay ako nga mayad, kaganang gaum ni Cristo maman ang naga-pabaskug kanakun.

21Gosto ko nga maulaman nindo nga ako

nagapangabudlay ngamayad para kanindokag sa mga taga-Laodicea, pati sa iba ngaara pa nakakita kanakun. 2-3Dia ginaimokopara mapabaskug indong pagtoo sa Dios.Gintodloan ko kamo nga may gogma, kagakun ginapaabot nga maintindian nindogid kag maulaman ang mga sikrito ngaalin sa Dios kag parti kay Cristo. Ay siCristo maman ang ginaalinan ang tanannga kinaaraman kag pagintindi.

4 Dia ginasogid ko kanindo agud aramay makaloko kanindo paagi sa andangmga kabirinsir nga ginaambal, piro botig.5 Ay bisan ara ako dian kanindo, pirmiko kamo nga ginadumdum, kag nalilipayako nga mayad tungud nga mayad indongpagkaraibanan kagmarigun indongpagtookay Cristo.

Si Cristo Atun Dapat nga Sonodon6 Tungud nga ginkilala nindo ron nga

si Cristo Jesus indong Ginoo, dapat mag-padayon kamo kanana. 7 Kon sa mgatanum, magpanggamot kamo kanana kagmagtobo. Magpakarigun kamo sa pagtoonga gintodlo kanindo, kag magpasalamatkamo ra pirmi sa Dios.

8Magandam kamo sa mga tao nga gostomagdara kanindo sa andang gropo paagisa mga ara polos nga mga pilosopia kagpanloko nga mga panodlo. Ang mga bu-tang nga dan nga andang ginatodlo bukunalin kay Cristo kondi sa mga soronodonang mga malam kag mga sistima nga alinlang digi sa kalibotan. 9 Ang matood tana,si Cristo naging tao, kag bisan naging taotana dian pa ra gid kanana anang pagka-Dios. 10 Kag tungud nga kamo kay Cristo,kon ano ang dian kanana, dian ra kanindo.Kag tana gani ang may gaum sa tanan nganagaari kag tanan nga may awtoridad.

11 Tungud nga kamo kay Cristo gintorikamo ra. Piro bukun dan pario anangpagtori ang mga Judio nga may ginabuulsa lawas ang tao, kondi ang malain ngamga andum indong lawas nga makasasalamaman tana anang ginabuul ni Cristokanindo. 12 Ay ang pagbunyag kanindonagakaologan nga kamo ginlubung kagginbanaw kaiban ni Cristo, kag ginbanawkamo kaiban na tungud nga kamo nagsarigsa anang gaum ang Dios nga nagbanawkanana. 13 Ang ona, kamo nga mga bukunJudio patay sa anang panulung ang Diostungud sa indong duna nga makasasala.Piro dadi ginboi kamo ron ang Dios kaibanni Cristo. Ginpatawad na ang tanan ta ngamga sala. 14 Ang ona, kita nasintinsyaanang Dios kamatayun tungud nga indi kitamakatoman ang Kasogoan. Kontra ganikanatun angKasogoan. Piro paagi sa anangpagpalansang ni Cristo sa kros ginpara angDios anang listaan atun mga sala kag dadi

Colosas 2:15 284 Colosas 3:14bukun kita run sirilotan. 15Doto ra sa krosnga dato ginpirdi na ang mga ispirito nganagadomara kag nagagaum sa kalibotannga dia, kag ginpakita na sa tanan ngasanda nabiag na run.

16 Gani indi kamo magpadikta-dikta samga tao nga nagakoon kanindo kon anoang indi dapat kaunun okon inumun, okonkon ano ang dapat imoon pagabot angmga pista, okon kon maglati ang bolan,okon sa Adlaw nga Inogpaway. 17 Ang mgasoronodon nga dan pinakaanino lang angmga butang nga ginapaabot-abot ang mgaJudio, nga ara iba kondi si Cristo mismo.18 Kag may mga tao pa nga nagaparabogalnga may ginpakita gid kono kananda, kagnaliag sanda nga magpirit sa mga tao ngamagpaubus kag magsimba sa mga angil.Indi kamomagpadaug-daug samga tao ngatoladan. Ara polos andang pagpaasdak ngadan ay alin lang sa andang taoanun ngapangunauna. 19 Indi nanda gosto nga mag-pasakup kay Cristo nga atun pinakaolo.Tana ang nagataw sa anang lawas anangmga kinanglan paagi sa mga parti nganagapaarangut-angut, kag sa toladia ngapaagi nagatobo kita sono sa anang gostoang Dios.

Ang Bago nga Kaboi kay Cristo20 Kabay napatay kamo ron kaiban ni

Cristo kag nalibri kamo ron sa mga arapolos nga mga patakaran digi sa kalibotan.Gani basi nagakaboi kamo pa gid pario samga tao digi sa kalibotan nga dia? Basinagasonod kamo pa gid sa mga soron-odon pario ang 21“Indi kawmagkaput dia,”“Indi kaw magsamit dan,” okon “Indi kawmagtandug dato”? 22 Ang mga soronodonnga dan nga ginatodlo ang mga tao andalang nga ginimo-imo kag parti lang sa mgabutang nga pagkatapos kaun nadodora ralang. 23Kon isip-isipun ta lang, daw osto raandangmga panodlo parti sa pagsimba ngaandang naliagan, parti sa pagpaubus kagpagpapinitinsya sa lawas. Piro ang matoodtana, dia nga mga butang indi gid mak-abolig kanatun sa pagpugung ang malainnga mga baratyagun.

31Kabay ginbanaw kamo kaiban ni Cristo.

Gani palabiun nindo ang mga butang nga

doto sa langit nga sa diin nagapongko siCristo sa anang too ang Dios. 2 Isipun nindoang langitnun nga mga butang, bukun angkalibotanun nga mga butang. 3 Ay kamonapatay run samga butang nga digi sa kali-botan, kag indong bagong kaboi ginatip-igan run doto sa Dios, kaiban ni Cristo.4 Si Cristo maman indong kaboi, kag konmagbalik tana run digi, kamo magairugkanana sa anang kadungganan.

Ang Bago kag ang Dati nga Kaboi5Gani doraa nindo ron indong lawasnun

nga mga andum. Indi kamo magolid sabukun indong asawa okon magimo angbisan ano nga maraway. Indi kamo mag-sonod sa malain nga mga baratyagun in-dong lawas okon magisip parti sa mga bu-tang nga dan. Kag indi kamo maginakug,ay ang paginakug pario ra sa pagsimbasa mga dios-dios. 6 Tungud sa toladianga mga ginaimo ang mga tao sisilotansanda ang Dios, [ay ara sanda nagatomankanana.] 7 Kon sa bagay, kamo toladan raang ona. Nagpangaboi kamo sono sa anangdikta indong mga baratyagun. 8 Piro dadidapat bayaan nindo ron gid dia tanan: angkasilag, ang pagkamainitun ang olo, kagang pagdumut. Indi kita run magambalang nakakarangga anang dungug ang iba,kag indi kita run da magdinopak. 9 Indikita magbinotig sa isara kag isara, tun-gud nga kon sa mga lambong ginoba tarun atun dati nga mga ogali nga malain.10 Kag dadi nagsoksok kita run ang bagonga ogali. Kag dia padayon nga ginabagoang Dios nga nagimo kanatun, agud maka-pario kita kanana, kag makilala ta tanagid. 11 Sa toladia ara dipirinsya kon Judiokita okon bukun, kon tinori okon bukun,kon nakaiskwila okon ara, kon oripun okonbukun, ay si Cristo maman ang tanan kagtana digi kanatun tanan.

12 Kamo mga pinili ang Dios. Gini-gogma na kamo kag ginpabulag para saanang kaogalingun. Gani dapat mal-oloyon kamo, may mayad nga buut, map-inaubusun, malolo, kag mapinasinsyaun.13 Maging mainantoson kamo sa isara kagisara, kag kon may inanakit kamo sa is-ara kag isara magparatawadan, ay kamoginpatawad ra ang Ginoo. 14 Kag labi sa

Colosas 3:15 285 Colosas 4:11tananmagirigogmaan kamo, ay ang gogmamaman ang nagatingub sa tanan nga diaagud maging masadya indong kaboi ngaara gid kakolangan. 15 Paariun nindo saindong tagiposoon ang kalinung nga gi-nataw ni Cristo. Ay kamo gintawag angDios nga maging sangka lawas lang. Kagmagpasalamat kamo pirmi kanana.

16Kabay pa nga itanumnindongamayadsa indong isip anang mga ambal ni Cristo.Magtorodloan kamokagmagparaandamansa isara kag isara sono sa kaaram nga gi-nataw ang Dios kanindo. Magkanta kamoang mga kanta nga nagadayaw sa Dios,nga may tinagiposoon nga pagpasalamatkanana. 17 Kag miski ano indong gi-naimo okon ginaambal imoa nindo sonosa anang naliliagan ni Ginoong Jesus, kagmagpasalamat kamo sa Dios nga Amaypaagi kanana.

Indong Rilasion sa Indong mga Kaiban18 Kamo nga mga babai, magpasakup

kamo sa indong asawa, ay dia dapat nindonga imoon bilang mga Cristoanun.

19 Kamo nga mga lalaki, igogmaa nindoindong asawa kag indi nindo pagpintasan.

20Kag kamongamga bata, tomananindopirmi indong mga ginikanan, ay mamandia anang gosto ang Ginoo.

21Mga ginikanan, indi nindo pagsilotanang sobra indong mga bata, ay basi konmadora andang andum nga magimo angmayad.

22 Kamo nga mga oripun, tomana nindoindong mga agalun digi sa kalibotan satanan nga butang, kag bukun lang konnagasulung sanda agud dayawon nandakamo, kondi dapat indong pagtomantinagiposoon nga may pagtaod sa Ginoo.23 Bisan ano indong ginaimo, imoa nindonga tinagiposoon, nga midyo nagasirbikamo sa Ginoo mismo kag bukun sa tao.24 Naulaman nindo ra nga may sorobliunnga inogtaw kanindo ang Ginoo bilangbalus. Ay si Cristo nga atun Ginoo mamanindong ginasirbian. 25 Ang bisan sinonga nagaimo ang malain sisilotan sono saanang ginimo nga malain, abir kon sinotana pa, tungud nga ang Dios ara pinilian.

41 Kamo nga mga agalun, magpasonaid

kamo kag tratara nindo osto indong mgaoripun. Dumdumun nindo ngamay agalunkamo ra sa langit.

Mga Bilin2 Magpangamoyo kamo pirmi nga may

pagpasalamat, kag mintras nagapang-amoyo kamo bantayan nindo indongginaisip. 3 Ipangamoyo nindo kami ranga tawan kami ang Dios kaigayonanagud makasogid namun ang panodlo partikay Cristo nga ginlikuman anay ang ona.Maman dia nga napriso ako, ay ginsogidko ang parti kay Cristo. 4 Kag ipangamoyonindo ra nga osto akun paagi sa pagsogidang Mayad nga Barita nga dia.

5 Magandam kamo ra sa indong pag-pakigsinarayo sa mga bukun tomoloo.Kag kalitan nindo ang tanan nga kaigay-onan nga makasogid kamo parti sa in-dong pagtoo. 6 Kon kamo nagapakigambalkananda, gamitun nindo ang mayad ngasogidanun nga mawili sanda magpamatikanindo. Sa toladia maulaman nindo konpaiwan magsabat sa bisan sino nga maypamangkot.

Mga Pangomosta7 Kon parti sa akun kaimtangan digi,

atunpinalangganga kabogtonga si Tiquicomaman ang masogid kanindo. Dia ngatao masasarigan nga kabolig kag kaiban sapagsirbi sa Ginoo. 8Ginpadara ko tana dianagud ibarita na kanindo amun kaimtangandigi, kag agud indi kamo magpalibug partikanamun. 9 Kaiban na ra atun pinalangganga kabogto nga si Onisimo. Dia nga taomasasarigan da, kag indong kasimanwamismo. Sanda ang magasogid kanindo angtanan nga nagkaratabo digi kanamun.

10 Akun kaiban digi sa prisoan ngasi Aristarco nagapangomosta ra kanindo.Nagapangomosta ra kanindo pati siMarcosnga anang pakaisa ni Bernabe. (May gin-bilin kanindo ronnga lagi parti kayMarcos;batona nindo tana konmagabot tana dian.)11 Si Jesus nga ginatawag ra nga si Justonagapangomosta ra kanindo. Ang nasam-bit nga dia nga tatlo maman lang ang mgaJudio nga kaiban ko nga nagapangabudlay

Colosas 4:12 286 Colosas 4:18para sa anang ginarian ang Dios. Ginalipaynanda ako.

12 Nagapangomosta ra kanindo indongkasimanwa nga si Epafras. Isara tana rasa mga manogpangabudlay ni Cristo Je-sus. Pirmi na kamo ginapangamoyo ngamayad nga aramaymakita nga kakolangankanindo, nga kon ano anang kabubutunang Dios makikita tanan dian kanindo.13Akomismomakapamatoodngapoirti gidanang pagpangabudlay ni Epafras para saindong kaarayadan kag sa kaarayadan atunmga kabogto sa Laodicea kag sa Hierapolis.14Atun pinalangga nga doktor nga si Lucaskag si Demas nagapangomosta ra kanindo.

15 Ipaabot nindo ra amun pagpango-mosta sa atun mga kabogto sa Laodicea,kag kay Nimfas kag sa mga tomoloo nganagatiripon doto sa anang balay. 16 Konmatapos nindo ron basa ang solat ngadia, ipabasa nindo ra sa mga tomoloo saLaodicea. Kag basaa nindo ra akun solatnga ginpadara sa Laodicea. 17Konon nindosi Arquipo nga taposon na anang ginapao-bra ang Ginoo kanana.

18Kag dadi akomismo si Pablo ang naga-solat dia nga pagpangomosta. Dumdumanindo ako ra digi sa prisoan sa indong mgapagpangamoyo.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid angDios.

1 Tesalonica 1:1 287 1 Tesalonica 2:7

Anang Primiro nga Solat niPablo saMga Taga-Tesalonica

1 Kami nanday Pablo, Silas, kag Timo-teo nagapangomosta kanindo nga mga to-moloo dian sa Tesalonica, kamo nga sa Diosnga Amay kag kay Ginoong Jesu-Cristo.Kabay pa nga kaloyan kamo ra angDios ngamayad indong kaimtangan.

2 Pirmi kami nga nagapasalamat sa Diostungud kanindo tanan kag pirmi namunkamo nga ginasambit sa amun mga pang-amoyo. 3 Nagapasalamat kami kanana aynadudumduman namun indong mga gi-naimo nga mayad tungud nga kamo naga-too ron kanana. Nadudumduman namunra indong gogma ay maabtik kamo mag-bolig sa iba, kag tungud sa indong maugutnga pagsarig nga si Jesu-Cristo nga atunGinoo magabalik, ginaagoanta nindo langang mga kalisud nga nagaabot kanindo.Dia tanan ginaimo nindo sa atobangan angDios nga atun Tatay. 4 Mga kabogto kayCristo, nagapasalamat kami ra kanana aynaulaman namun nga kamo ginaigogmaang Dios kag ginpili na kamo nga mag-ing ana. 5 Naulaman namun dan tun-gud nga ginbaton nindo ang Mayad ngaBarita nga amun ginatodlo. Kag indongpagbaton bukun lang nga makon tungudnga ginambal namun, kondi ginpakita gidang Ispirito Santo nga may gaum amungintodlo, kag sigorado kami gid nga ma-tood amun gintodlo kanindo. Naulamannindo ra nga mayad amun pagkaboi angdian kami pa kanindo, kag dato para saindong kaarayadan. 6 Naulaman namunra nga kamo ginpili ang Dios nga magingana tungud nga ginwad nindo amun kaboikag anang kaboi atun Ginoong Jesu-Cristo,ay ginbaton nindo anang ambal ang Diosbisan pa gani nga dorong mga kalisud in-dong ginantos tungud sa indong pagba-ton. Piro bisan nagaantos kamo, mali-payun kamo pa ra gid, ay nagataw kalipaykanindo ang Ispirito Santo. 7 Gani nagingwaran kamo sa tanan nga mga tomoloo saprobinsya angMacedonia kag sa probinsya

ang Acaya. 8 Ay alin dian kanindo naglap-nag anang minsai ang Ginoo, kag bukunlang sa Macedonia kag sa Acaya kondi in-dong pagtoo sa Dios nabaritaan bisan diinnga logar. Gani indi run kinanglan ngamagsogid kami pa sa mga tao parti sa in-dong pagtoo. 9 Ay sanda mismo ang naga-sogid kon paiwan indong pagamoma kana-munamunpagbisita dian kanindo, kag gin-saysay nanda nga ginsikway nindo indongmga dios-dios agud makasirbi kamo ron samatood kag boi nga Dios. 10 Kag ginbaritananda ra nga kamo dadi nagaulat sa anangpagbalik anang Bata alin sa langit. AnangBata nga dia ara iba kondi si Jesus ngaanang ginbanaw sa mgaminatay. Tana angmagalibri kanatun sa paraaboton nga silotang Dios sa mga tao.

21 Mga Kabogto kay Cristo, kamo mismo

nakaulam nga amun pagayan dian kanindoindi makoon nga ara polos. 2 Naulamannindo ang natabo kanamun ang kami dotosa banwa ang Filipos bago kami maga-bot dian kanindo sa Tesalonica, nga gin-sakit nanda kami kag ginpakauyan. Pirogintawan kami pa ra gid katutum atunDios nga isogid kanindo ang Mayad ngaBarita alin kanana bisan doro nga mgapagpangontra amun naagian dian. 3 Saamun paglaygay kanindo ara kami ka-toyoan nga todloan kamo ang sala, okonmagimo kami ang marisna okon magpan-loko; 4 kondi ang matood tana nakita angDios nga kami masarigan nga magtodloang Mayad nga Barita, kag maman ra dangani amun ginaimo, bukun nga makonagud maliag ang mga tao kanamun kondipara malipay ang Dios nga nakaulam atunmga unauna. 5 Naulaman nindo ra ngaara kami naggamitmga pamolak-bolak ngamga ambal agudmabuul namun kamo, kagara kami gid nagtodlo agud pangoartaankamo. Ang Dios mismo maman amuntistigo. 6 Ara kami ra nagangad nga daya-won kami ang tao, maging kamo okonsino pa. 7 Bilang anang mga Aposto-lis ni Cristo, andan may matarung kamingamagpaabot indong bolig kag pagdayawkanamun. Piro sa baylo dan naging malolokami kanindo pario sa anang pagtratar

1 Tesalonica 2:8 288 1 Tesalonica 3:6ang nanay sa anang mga bata. 8 Kagtungud sa amun pagpamalangga kanindo,bukun lang anang Mayad nga Barita angDios amun gintaw kanindo, kondi patiamun kaboi ara namun pagikawan, aymabaul gid gani amun gogma kanindo.9 Nadudumduman nindo ra mga kabogtonga bukun-bukun amun pagpangabudlayang dian kami pa kanindo. Aymintras nag-todlo kami kanindo ang Mayad nga Baritaalin sa Dios, adlaw-gabi ra amun obra agudindi kamo paglisudan sa pagsagod kana-mun. 10 Saksi kamo kaiban ang Dios ngaamun pagginawi dian kanindo nga mgatomoloo limpyo, matarung, kag ara maymasaway kanamun. 11 Naulaman nindora nga gintratar namun ang kada isarakanindo nga pario gid anang pagtratar angtatay sa anang mga bata. 12 Ginlaygayannamunkamokag ginpabaskug indong buutnga magkaboi ang osto sa panulung angDios nga nagpili kanindo agud makairugkamo sa anang ginarian kag kadungganan.

13 Pirmi kami nagapasalamat sa Diostungud nga ginbaton nindo anang ambalang Dios nga amun ginwali kanindo, aynaulaman nindo nga dato bukun anangambal ang tao kondi anang ambal matoodang Dios nga maman ang nagapangikotkanindo nga nagatoo. 14 Ang natabokanindo pario ra sa natabo sa mga nagasir-imba sa Dios nga nagatoo kay Cristo Jesusdoto sa Judea. Kon paiwan nga kamo na-gantos tungud sa pagingabot indong mgakasimanwa, sanda maman da, tungud nganagantos sanda ra ang mga pagingabotandang mga kasimanwa nga mga Judio.15 Ang mga Judio maman ang nagpatay samga propita ang Dios ang ona kag sandara ang nagpatay kay Ginoong Jesu-Cristo.Maman da dia ngamga tao ang nagingabotkanamun. Ang Dios ara gid nalilipay saandang ginaimo. Ginakontra nanda angtanan nga tao, 16 tungud nga ginaimoratannanda nga pugungan amun pagtodlo samga bukun Judio parti sa anang ambal angDios nga maman ang makalibri kananda.Gani pario andang ginaimo pirmi, ginapa-sobra nanda andang mga sala. Piro dadi,sisilotan sanda run gid ang Dios.

Anang Andum ni Pablo nga Magayan sa

Tesalonica17 Karon mga kabogto, kon parti kana-

mun, bisan bago kami pa lang nagalin diankanindo, ginaidlaw kami run. Ara kami gidnalipat kanindo, gani nagimorat kami ngamayad nga magpakigkita ruman kanindo.18 Gosto namun andan nga magbalik diankanindo. Kapin pa gid ako (si Pablo) bukunlang kaisara akun pagimorat nga makaba-lik dian kanindo. Garing ara kami kadayonay ginadlangan kami ni Satanas. 19 Gostonamun andan magbalik dian kanindo tun-gud nga ara may makadaug kanindo sapagtaw kalipay kanamun. Ay nagasarigkami nga nagapadayon kamo sa pagtomanamun gintodlo kanindo. Kag kon magabotron si Ginoong Jesu-Cristo sarang kamimakapabogal tungud sa indong pagtoo.20Ay kamomaman gani amun ginapabogalkag kalipay.

31Ang ori indi namun run gid maagoanta

amun kaidlaw kanindo. Gani naisip namunnga mapabilin kami nga kami lang sa Ate-nas 2 kag si Timoteo amun paayanun diankanindo. Tana atun kabogto kag kaibannamunnganagasirbi saDios sa pagpanodloang Mayad nga Barita parti kay Cristo.Ginpaayan namun tana kanindo agud ma-pabaskug kag maparigun indong pagtoo,3 agud nga ara may maggoloan anang isiptungud sa mga pagingabot nga indong gi-naagian dian. Ay naulaman nindo ra ngadapat maagian ta ra gid dan. 4 Kabay angdian kami pa kanindo nagpaandam kaminga lagi nga kita ingaboton ra gid. Kag dadinaulaman nindo ron tungud nga mamangid gani ang natabo. 5 Maman dan ngaginpaayan ko dian si Timoteo agud maula-man ko kon paiwan indong pagtoo, tungudnga indi ako ron mapabutang; ay basi kongindaug kamo ni Satanas kag masayanglang amun kabudlay sa pagtodlo kanindo.

6 Sa dadi nakabalik run digi si Timo-teo alin dian kanindo. Mayad nga baritaanang dara kanamun. Nagsogid tana ngaindong pagtoo sa Dios marigun pa ra gidkag nagairigogmaan kamo sa isara kag is-ara. Ginsogidan na ra kami nga pirmingmayad indong pagdumdum kanamun kagnaidlaw kamo kanamun pario nga kami

1 Tesalonica 3:7 289 1 Tesalonica 4:17naidlaw ra kanindo. 7 Gani mga kabogto,bisan doro ang mga kalisud nga amun gi-naantos, nalilipay kami kanindo kag amunnabaritaan parti sa indong pagtoo nag-pabaskug 8 kag nagpapagsik kanamun, aynaulaman namun nga indong pagtoo saGinoo marigun pa ra gid. 9 Paiwan kamirun lang kabay makapasalamat sa Dios sakalipay nga anang gintaw kanamun tun-gud sa indong pagtoo? 10 Adlaw-gabinagapangamoyo kami gid nga kabay panga magkirita kita ruman agud makatodlokami pa kanindo para madogangan pa gidkon ano ang kolang sa indong pagtoo.

11 Kabay pa nga tawan kami ra gidkaigayonan ang Dios nga atun Tatay kagni Ginoong Jesus nga makaayan kami diankanindo. 12Kabay pa nga boligan kamo gidang Ginoo nga magdogang pa gid indongpagigogma sa isara kag isara kag sa tanannga tao pario amun pagigogma kanindo.13 Sa toladia nga paagi mapaparigun naindong mga tagiposoon, kag maging arakamo kasawayan kag matarung sa panu-lung atun Dios nga Amay sa adlaw nga siGinoong Jesus magbalik digi kaiban angtanan nga anang mga pinili.

4Ang Kaboi nga Gosto ang Dios

1 Karon, mga kabogto, gintodloan na-mun kamo kon paiwan magkaboi sono sagosto ang Dios, kag maman da gani indongginaimo. Piro ginapangabay namun kamotungud nga may awtoridad kami nga alinkay Ginoong Jesus nga dogangan nindopa gid imo ang toladan. 2 Ay naulamannindo amun mga ginsogo kanindo nga alinkay Ginoong Jesus. 3 Gosto ang Dios ngaindong kaboi limpyo. Gani indi kamomag-pakigolid sa bukun indong asawa. 4 Kamonga mga lalaki, kon magpangasawa kamo,magpangasawa sa diosnon nga paagi kagimoon nindo nga ara ambalun ang mgatao. 5 Indi kamo basta magsonod sa indonglawasnun ngamga baratyagun pario anangginaimo ang mga tao nga ara nagatoo saDios, 6 agud indi nindo pagdaug-daugunindong kapario pario sa pagpanginbabai saanang asawa. Ay ginkonan namun kamoron nga lagi ang ona kag nagpaandamkamigid nga ang nagaimo ang mga toladan

sisilotan ang Ginoo. 7Ay ginlowas kita angDios agud maging limpyo atun kaboi, kagbukun sa pagimo ang marisna. 8 Kon maydian kanindo nga indi magsonod sa akunmga panodlo nga dia, bukun akun panodloanang ginasikway kondi anang panodloang Dios nga maman ra gani ang nagatawkanindo anang Ispirito nga matarung.

9 Karon, kon parti sa pagirigogmaan bi-lang magkarabogto kay Cristo, indi runkinanglan nga solatan namun kamo pa,ay ang Dios mismo ang nagtodlo kanindonga magirigogmaan kamo. 10 Kag mamanda gani indong ginaimo sa tanan nga mgakabogto kay Cristo dian sa bilog nga Mace-donia. Piro ginapangabay namun kamonga dogangan nindo pa gid indong pagiri-gogmaan. 11 Imoratan nindo ang malin-ung nga kaboi. Gani indi nindo pagpasi-labutan anang kaboi ang iba kondi parioamun koon anay, ang kada isara kanindodapat magasikaso anang kaogalingun ngaobra. 12 Kon toladan indong imoon, indikinanglan nga magsarig kamo sa iba parasa indong pangaboian, kag taodon kamo raang mga bukun tomoloo.

Parti sa Anang Pagbalik ang Ginoo13Mgakabogto, gostonamunngamaula-

man nindo ang matood parti sa mganagkarapatay, agud indi kamo magpanga-subu pario sa iba nga ara gid paglaum.14 Kita nagapati nga si Jesus napatay kagnabanaw. Gani nagapati kita ra nga to-ladan ra ang matatabo sa mga nagkarap-atay nga nagatoo kanana. Pagbalik digi niJesus, patabidun sanda ang Dios kanana.

15 Ginasogid namun kanindo ang sonosa anang panodlo mismo ang Ginoo: ngakita nga mga boi pa sa anang pagbalik angGinoo indi magona sa mga nagkarapatay.16 Sa adlaw nga dato ang Ginoo mismomagakunsad alin sa langit nga nagamando.Mababatian ta anang tawag ang manog-domara nga angil kag anang tonog anangtrompita ang Dios. Kag ang tanan nganagkarapataynganagatoo kayCristo bana-won anay. 17 Pagkatapos, kita nga mga boipa sa mga oras nga dato golpi nga daraunkaiban kananda sa mga panganod agudsolang-solangun ang Ginoo sa ibabaw. Kagmakakaiban ta run ang Ginoo asta kon

1 Tesalonica 4:18 290 1 Tesalonica 5:28sano. 18 Gani pabaskugun nindo kag li-payun ang isara kag isara paagi sa mgapanodlo nga dia.

5Magpriparar kamo sa anang Pagbalik ang

Ginoo1 Mga kabogto, kon parti sa kon sano

matabo ang mga tagna nga dia indi runkinanglan nga solatan kamo pa. 2 Tungudnga naulaman nindo ron da nga anangpagabot ang Ginoo magapario-pario saanang pagabot ang takawan, ay ara maymakaulam kon sano. 3 Dia matatabo konang mga tao nga ara nagatoo magkoon,“Malinung ang tanan kag ara taragaman.”Garing pario sa pagpasakit ang babainga irimataun, golpi lang nga magaabotkananda ang kalaglagan, kag ara gid maymakapalagyaw kananda. 4 Piro kamo tanamga kabogto, ara nadulumi sa mga bagaynga dia ay dian kanindo ang kamatoodan.Gani kon magabot ang Ginoo indi kamomagolpian pario ang ginabotan kamo angtakawan. 5 Ay kita tanan nasanagan runparti sa kamatoodan. Para kanatun bukunrun madulum. 6 Gani indi kita dapatmagpapario sa iba nga midyo nagakatorogpirmi ay nagapabayabaya sanda magimoang mayad, kondi magbantay kita kag indimagpakalingat sa mga butang nga bukunmayad. 7 Indi kita magpapario sa mgatao nga naduluman nga ara nagabantay.Sigi lang andang karatorog kag paralin-gin. 8 Piro tungud nga kita tana nasana-gan run, magandam kita nga indi kitamagpakalingat sa mga butang nga bukunmayad. Imoon ta nga panagang sa kaawayatun pagtoo sa Dios kag atun pagigogma saiba. Kag atun paglaum nga lowasun kitaang Dios imoon ta nga atun pinakatamingsa olo. 9 Ay ara kita pagpilia ang Diospara silotan kondi agud malowas kita sasilot nga dato paagi kay Jesu-Cristo ngaatun Ginoo. 10 Napatay tana para kanatunagud bisan kita patay run okon boi pa saanang pagabot, magakaboi kita nga kaibankanana. 11 Gani magpadayon kamo ngamagpabaskug kag magparigun sa isara kagisara, pario indong ginaimo dadi.

Kataposan nga mga Paglaygay kag mgaPagpangomosta

12 Karon, mga kabogto, nagapakitloykami kanindo nga taodon nindo ang mgatao nga nagapangabudlay dian kanindo.Ginpili sanda ang Dios nga magtoytoy kagmagtodlo kanindo. 13 Gani taodon nindosanda gid kag igogmaun tungud sa andangobra. Magkaraiban kamo nga may mayadnga rilasyon sa isara kag isara.

14 Nagapangabay kami ra kanindonga paandaman nindo ang mga tamad.Pabaskugun nindo ang mga mainadlukunkag boligan ang mga maroya sa andangpagtoo. Kagmagingmapinasinsyaun kamosa tanan. 15 Ayaw nindo pagbalusi malainang ginimo kanindo nga malain, kondiimoratan nindo pirmi nga magimo angmayad sa isara kag isara kag sa tanan ngamga tao. 16-18 Tungud nga kamo kay CristoJesus, gosto ang Dios nga kamomagkalipaypirmi, magpangamoyo sa tanan nga oras,kag magpasalamat bisan paiwan indongkaimtangan.

19 Indi nindo pagpugungan anang gi-naimo ang Ispirito Santo; 20 kag indi nindoibali ara anang ginapaambal. 21 Piro dapatosisaun nindo ang tanan kon alin sa Diosmatood okon bukun. Tipigan nindo angmayad, 22kag likawan nindo ang tanan ngamalain.

23 Kabay pa nga ang Dios nga nagatawkanatun ang kalinung maglimpyo gid in-dong kaboi agud ara run gid may makitanga sala kanindo, kag kabay pa nga tip-igan na kamo nga ara kasawayan sa in-dong bilog nga pagkataosa indong ispir-ito, kalag, kag lawasagud pagabot ni Jesu-Cristo nga atun Ginoo ara may masawaykanindo. 24 Ang Dios nga nagpili kanatunnga maging anang mga bata masasarigan,gani naulaman namun nga imoon na gidamun ginakoon nga dia.

25Mga kabogto, ipangamoyo nindo kamira.

26Komosta run lang sa tanan ta nga mgakabogto dian ang pangomosta nga tuduk saindong tagiposoon.

27 Nagasogo ako kanindo sa aran angGinoo nga basaun nindo gid ang solat ngadia sa tanan ta nga mga kabogto dian.

28Kabay pa nga kaloyan kamo ra ni Jesu-Cristo nga atun Ginoo.

2 Tesalonica 1:1 291 2 Tesalonica 2:7

Anang Ikarwang Solat ni PablosaMga Taga-Tesalonica1 Kami nanday Pablo, Silas, kag Tim-

oteo nagapangomosta kanindo nga mgatomoloo dian sa Tesalonica, kamo nga saatun Dios nga Amay kag kay Jesu-Cristonga atun Ginoo.

2Kabay pa nga kaloyan kamo ra ang Diosnga Amay kag ni Ginoong Jesu-Cristo ngamayad ra indong kaimtangan.

Si Cristo Magabalik kag Magaukum3 Mga kabogto kay Cristo, indi maimo

nga indi kami pirmi magpasalamat sa Diostungud kanindo. Kag dapat ra gid ngamag-pasalamat kami pirmi kanana, ay nagado-gang pa gid indong pagtoo kay Cristo kagindong pagigogma sa isara kag isara. 4Ganiginapabogal namun kamo nga mayad samga tomoloo sa iba-ibangmga logar. Gina-sogid namunkanandangamiski anopangapagingabot kag kalisud indong ginaagianginaagoanta nindo lang kag nagapadayonkamo pa ra gid sa indong pagtoo.

5 Dia nagapamatood lang nga matarunganang pagukum ang Dios, tungud nga angmga pagantos nga indong ginaagian parasa anang ginarian gamitun na nga pama-tood nga kamo bagay ra gid nga magsu-lud sa anang ginarian. 6 Ay kon ano angmatarung maman ra gid anang imoon angDios. Paantoson na ang mga nagapaantoskanindo. 7Kag kamo nga nagaarantos pap-awayun na kaiban kanamun. Matatabo diasa anangpagbalik ni Ginoong Jesus ngama-gaalin sa langit nga kaiban anang gamanannga mga angil. 8 Sa anang palibot maynagadabadaba nga kalayo, kag silotan naang mga tao nga ara nagakilala sa Dios kagara nagasonod sa Mayad nga Barita partisa atun Ginoong Jesus. 9 Madodora sandaasta kon sano, ay mapapabulag sanda saGinoo kag indi nanda gid makita anangmakatiringala nga gaum. 10 Dia matatabosa adlaw nga ang Ginoo magabot kag daya-won tana anang mga pinili. Dia ara ibakondi ang tanan nga nagtoo kanana. Kamomaging kaiban nanda ra, ay kamo nagtoo

ra sa anang ambal ang Dios nga amunginwali kanindo.

11 Maman dan ang kabangdanan nganagapangamoyo kami pirmi para kanindo.Ginapangabay namun sa Dios nga boliganna kamo ngamagkaboi nga bagay sa anangmga tinawag. Kabay pa nga paagi saanang gaum maimo nindo ang tanan ngakaarayadan nga gosto nindo nga imoontungud sa indong pagtoo. 12 Ay sa toladianga paagi matawan nindo kadayawan atunGinoong Jesus, kag kamo dayawon na ra.Dia matatabo tungud lang sa anang kalooyatun Dios kag ni Ginoong Jesu-Cristo.

2Mga Butang nga Matatabo Bago Magabot

ang Ginoo1Karon mga kabogto, kon parti sa anang

pagbalik atun Ginoong Jesu-Cristo kagsa atun pagtiripon kanana, nagapakitloykami kanindo 2 nga indi kamo nga lagimagpalibug okon magpataranta tungud samga tao nga nagakoon nga ang Ginookono nakabalik run. Miski magkoon sandanga toladato anang ginambal ang Ispir-ito kananda, okon bisan magkoon sandanga nabatian nanda, okon nabasa kono saamun solat, indi kamo gid magpati. 3 Indikamo gid magpaloko kananda bisan ano paandang iambal. Tungud nga bago magabotang Ginoo, ang mga tao magakontra anaynga mayad sa Dios kag magaabot ang taonga sowail nga nakadistino ron nga ipilaksa impyirno. 4 Magakontra tana sa tanannga ginasimba kag ginakabig ang mga taonga dios. Kakabigun na nga tana labaw satanan nga ginapakadios, kag magapongkotana sa sulud anang timplo ang Dios kagmagakoon tana nga tana ang Dios.

5 Kabay ginsogidan ko kamo ron ngalagi parti sa mga butang nga dia ang kitamagkaraiban pa dian. 6 Kag naulamannindo kon ano ang nagapugung pa dadi saanang pagabot ang tao nga dia, gani aratana pa kaabot. Piro magaabot tana ra gidkon anang oras run. 7 Matood nga dadimay mga nagakontra run sa Dios, piro konano gid anang imoon ang tao nga dato ngasowail ara pa naulami dadi. Kag kon anoman anang imoon indi ra matabo mintrasara pa ginabula ang Dios ang nagapugung

2 Tesalonica 2:8 292 2 Tesalonica 3:12kanana. 8 Pagkabuul, bago tana pa ma-galantad. Piro pagabot ni Ginoong Jesuspapatayun na ang sowail nga dia nga tao.Paagi sa anang uyup lang, dora tana ngalagi. 9 Kon maglantad run ang tao nga dianga sowail, gagamitun na anang gaum niSatanas. Magaimo tana ang tanan nga klasinga milagro kag mga katiringalaan ngamidyo alin sa Dios piro bukun, 10 kag gami-tun na ang tanan nga klasi nga pagpandayasa mga tao nga nakadistino ron nga ipilaksa impyirno. Toladan andang madangatantungud nga indi sanda magbaton kag arananda pagpakamaala ang kamatoodan ngamaman andan ang makalowas kananda.11 Gani ginpabayanan sanda run lang angDios nga dayaun agud magpati sanda sabotig, 12 agud masilotan ang tanan nga na-gasikway ang kamatoodan kag nagakalipaysa pagpakasala.

Ginpili Kamo agud Malibri sa Silot13 Mga kabogto, nagapasalamat kami

pirmi sa Ginoo tungud kanindo nga mgapinalangga ang Ginoo. Kag dapat kamimagpasalamat kanana tungud nga kamoginpili run nga lagi ang Dios agud malibrikamo sa paraaboton nga silot. Ginlowasna kamo paagi sa anang gaum ang IspiritoSanto nga nagalimpyo indong kaboi kagpaagi sa indong pagtoo sa kamatoodan.14Kamo gintawag ang Dios paagi sa Mayadnga Barita nga amun ginsogid kanindo.Kag gintawag na kamo agud makairugkamo sa anang mataas nga katungdananatun Ginoong Jesu-Cristo. 15 Gani mgakabogto, magpakarigun kamo kag uputinindo nga mayad amun mga gintodlo angdian kami pa kanindo, pati ang mga bu-tang nga amun ginsambit sa amun solatkanindo.

16-17 Kabay pa nga atun Ginoong Jesu-Cristo mismo kag atun Dios nga Amaymaman ang maglipay kag magpabaskugkanindo agud pirming mayad indong gi-naimo kag ginaambal. Ginapalangga kitaang Dios, kag tungud sa anang kalooykanatun ginapabaskug na kita kag ginali-pay asta sa ara kataposan, ay gintawan nakita paglaum nga masarigan.

3Ipangamoyo Nindo Kami ra

1 Karon, mga kabogto, ipangamoyonindo kami ra nga anang ambal angGinoo mapalapnag sa iba pa nga mgalogar kag batonon ang mga tao nga maypagpasalamat sa Dios pario indong ginimodian. 2 Ipangamoyo nindo ra nga ilikawkami ra ang Dios sa mga malain nga mgatao. Tungud nga may mga tao ra nga aranagatoo sa Dios.

3 Piro ang Ginoo masasarigan. Tana angmagapapagun kagmagaapin kanindo agudindi kamo maiwan ni Satanas. 4 Tungud saGinoo, nagasarig kami nga ginaimo nindokag padayon nga imoon amun mga gina-sogo kanindo.

5 Kabay pa nga boligan kamo ang Gi-noo nga maisip nindo pirmi anang gogmaang Dios kag anang pagkamainantoson niCristo.

Parti sa mga Tamad6 Mga kabogto, sono sa awtoridad nga

gintaw kanamun ni Ginoong Jesu-Cristo,kami nagasogo kanindo nga indi kamomagsari tabid-tabid sa atun mga kabogtokay Cristo nga tamad kag ara nagasonod samga panodlo nga amun gintodlo kanindo.7 Naulaman nindo ra nga dapat nindo ngawadun amun ginimo. Ara kami nagtina-mad ang kami dian pa kanindo. 8Ara kaminagbaton pagkaun kanindo nga ara na-mun pagbayadi. Adlaw-gabi nagpanikasugkami sa pagobra agud ara may malisudankanindo sa pagsagod kanamun. 9 Ginimonamun ang toladato, bukun nga makonara kami rason nga magpangayo boligkanindo para sa amun mga kinanglan,kondi gosto namun nga magtaw alimbawakanindo agud wadun nindo. 10 Ang kamigani kaiban nindo pa dian, nagkoon kamikanindo nga ang bisan sino nga indi mago-bra, indi pagpakaunun.

11 Dia ginaolit namun ruman tungudnga nakabarita kami nga may mga diankanindo nga mga tamad nga ara ibangginaimo kondi ang magpasilabut sa anangginaimo ang iba. 12 Gani sono sa awtori-dad nga gintaw kanamun ni Ginoong Jesu-Cristo, ginapaandaman namun ang mgatamad nga dan nga magpangita andangkaogalingun nga pangaboian kag indimag-panggolo anang kaboi ang iba.

2 Tesalonica 3:13 293 2 Tesalonica 3:1813 Kag kamo tana, mga kabogto, indi

kamo magkataka nga magimo ang mayad.14 Kon may dian nga indi magtoman saamun ginakoon digi sa solat nga dia, tandainindo kon sino kag indi kamo magsaritabid-tabid kanana, agud maulaman nanga bukun tama anang ginaimo. 15 Piroayaw nindo ra pagbilanga tana nga ka-away, kondi padumdumun nindo tana bi-lang kabogto kay Cristo.

Pamilinbilin16 Kabay pa nga ang Ginoo nga ginaali-

nan ang kalinung maman gid ang magtawkalinung kanindo sa tanan nga oras abirkon ano indong kaimtangan. Kag kabay panga agobayan na kamo tanan.

17 Agud maulaman nindo nga ang so-lat nga dia kanakun gid nagalin, ako ronmismo nga si Pablo ang nagasolat digi sakataposan. Toladia akun panolat sa tananko nga mga solat.

18Kabay pa nga kaloyan kamo ra ni Jesu-Cristo nga atun Ginoo.

1 Timoteo 1:1 294 1 Timoteo 1:18

Anang Primiro nga Solat niPablo kayTimoteo

1Ako si Pablo nga apostol ni Cristo Jesussono sa anang sogo ang Dios nga atunMan-lolowas kag ni Cristo Jesus nga nagatawpaglaum kanatun. 2 Nagapangomosta akokanimo, Timoteo, bilang akun matood ngabata sa pagtoo. Kabay pa nga kaloyan kara gid ang Dios nga Amay kag ni CristoJesus nga atun Ginoo nga mayad ra imongkaimtangan.

Paputun ang mga Nagatodlo ang Sala ngamga Panodlo

3 Gosto ko nga kon maimo dian kawlang anay sa Efeso. Kabay maman diaakun pangabay kanimo dato anay ang na-gapaayan ako sa Macedonia. Ay may mgatao dian nga sala andang ginatodlo kagkinanglan nga paputun. 4Konon mo sandanga bayaan nanda run andang ginapatiannga basi lang gid sa mga sogid-sogid angmgamalam pati angmgamalawig ngamgapagsoysoy andang mga lai nga ginalinan.Maman dan ang kabangdanan kon basinagakorontraan ang mga tao. Kag angmga butang nga dan indi gid makaboligagud maulaman nanda anang kabubutunang Dios. Anang kabubutun tana ang Diosmaulaman ta lang paagi sa pagtoo. 5Anangkatoyoan akun sogo nga dia kananda araiba kondi agud magirigogmaan sanda saisara kag isara. Kagmakairigogmaan sandakon limpyo andang tagiposoon kag konsin-sya kag sinsiro andang pagtoo. Kinanglanra nga kon ano andang naulaman nga tamamaman andang sonodon. Kag kinanglannga sinsiro andang pagtoo. 6 Ang iba diannagtalikod ron sa mga panodlo nga dia kagnagadiriskosyon ron ang ara polos. 7Gostonanda nga maging mga manogtodlo anangKasogoan ang Dios, piro ara sanda ganikalibotan kon ano andang ginaambal okonginaparugus nga patian.

8Naulaman ta nga ang Kasogoan mayadkon osto ang paggamit. 9 Dapat ta ngadumdumun nga ang Kasogoan ara pagi-moa para sa mga tao nga mayad, kondiginimo para sa mga tao nga sotil, sa mga

maturugas ang olo, sa mga tao nga indimagkilala sa Dios kag samga nagapakasala,sa mga tao nga bukun diosnon kag ara mayginakilala nga balaan, sa mga nagapatayandang tatay okon nanay, kag sa nagapatayandang isigkatao, 10 sa mga nagaolid sabukun andang asawa, sa mga nagaoroa-sawa sa andang kapario nga lalaki, sa mganagapangkidnap, sa mga botigun, sa mgatao nga nagasompa bisan bukun matood,kag sa miski sino nga nagakontra sa ostonga panodlo 11 sono sa Mayad nga Barita,ang Mayad nga Barita parti sa makaga-gaum kag malipayun nga Dios nga ginpiarkanakun nga itodlo sa mga tao.

Salamat sa Dios sa anang Kalooy12 Nagapasalamat ako kay Cristo Je-

sus nga atun Ginoo nga nagtaw kanakunkabaskug sa pagpangabudlay para kanana.Nagapasalamat ako kanana ay ginkabigna ako nga masarigan, gani ginpili naako nga magsirbi kanana, 13 bisan matoodnga ang ona nagambal ako malain kon-tra kanana. Loas pa dian giningabot kokag ginpakauyan ang mga nagtoo kanana.Piro ginkaloyan ako ra ang Dios, ay datoanay ara ako pa nagatoo, gani ara ako gidkaulam kon ano akun ginaimo. 14 Dorogid anang kalooy ang Ginoo kanakun kaggintawan na ako pagtoo kag pagigogma,nga naging atun tungud nga kita kay CristoJesus ron. 15 Akun iambal nga dia ma-tood gid tana kag dapat gid nga batononkag tooan ang tanan: si Cristo Jesus na-gayan digi sa kalibotan agud lowasun angmga makasasala. Kag naulaman ko ngaako gid ang makasasala sa tanan. 16 Piroginkaloyan ako agud mapakita ni CristoJesus anang pagkamabinatasun, nga aramakasasala nga indi mapatawad. Anangginimo nga dia ni Cristo kanakun nagasirbinga alimbawa sa iba nga magatoo kananakag magabaton ang kaboi nga ara kata-posan. 17 Kabay pa nga padungugan kagdayawon pirmi ang Ari nga ara kataposankag ara kamatayun. Indi tana makita angtao kag tana lang ang Dios.

18 Timoteo, ginakabig ko ikaw nga akunbata, gani maman dia akun bilin kanimo.Dumduma anang mga ginambal ang mgapropita dato anay parti kanimo, kag paagi

1 Timoteo 1:19 295 1 Timoteo 3:9doto makabatok kaw gid sa mga nagakon-tra sa kamatoodan. 19 Tipigi imong pagtookag sigoroa nga imong konsinsya pirminglimpyo. Ang iba ara nagpamati sa an-dang konsinsya, gani nadora andang pag-too 20 pario kay Himeneo kag kay Alejan-dro. Dia nga mga tao ginintriga ko ron kaySatanas agud maulaman nanda nga bukunmayad ang nagaambal malain kontra saDios.

2Parti sa Pagsimba

1 Karon, ona sa tanan, nagapangabayako kanindo nga ipangamoyo nindo angtanan nga mga tao. Daraun nindo sa Diosindong mga pangabay para kananda ngamay pagpasalamat. 2 Ipangamoyo nindoangmga ari kag ang tanan ngamaymataasnga katungdanan sa gobyirno agud ngamaging mataway atun pagpangaboi kaglibri kita sa pagsonod sa Dios sa osto ngapagginawi. 3 Mayad dia nga imoon kagmalilipay ang Dios nga atun Manlolowas.4 Ay gosto na nga ang tanan nga tao mal-owas kag makaulam ang kamatoodan. 5Aymay sangka Dios lang kag may sangkamanogpatunga sa Dios kag sa mga tao.Dia ara iba kondi ang tao nga si CristoJesus. 6Tana ang nagtaw anang kaboi agudtoboson ang tanan nga mga tao. Mamandia ang nagapamatood nga gosto ang Diosnga lowasun ang tanan nga mga tao, kagdia ginpakita na sa oras nga anang gin-taning. 7 Gani ginpadara na ako bilangapostol kag manogtodlo sa mga bukun Ju-dio, agud iwali ko ang parti sa pagtoo kagkamatoodan. Nagasogid ako ang minatoodkanindo. Ara ako gid tana nagabotig.

8 Gosto ko andan nga ang mga lalakisa bisan diin nga logar magpangamoyonga nagaalsa andang mga alima nga maylimpyo nga tagiposoon kag ara gid kasilagokon pagsoromaran sa bisan kino.

9 Kon parti sa mga babai, gosto ko ngamaglambong sanda ang osto kag bukunmaraway kon sulungun. Dapat kon naga-pasadya sanda bukun nga sa pagpangopiornga nagasorobra run, okon sa paggamitang mga alaas nga bolawan okon pirlas,okon sa pagsoksok ang maralun gid ngamga lambong, 10 kondi paagi sa mayad

nga mga inimoan nga bagay makita samga babai nga nagakoon nga sanda naga-too sa Dios. 11 Kag kon may nagatodlo,ang mga babai dapat magpamati lang kagmagpaubus. 12 Ara ako nagatogot sa mgababai nga magtodlo okon magdomara samga lalaki. Kinanglan magipus sanda lang.13 Ay ona nga ginimo si Adan kag bago siEva. 14 Kag bukun si Adan ang ginloko niSatanas, kondi ang babai nga si Eva, kagmaman dayon ang naglapas anang sogoang Dios. 15 Piro ang mga babai malowassa silot nga paraaboton paagi sa andangpagpaminata, kon sanda magpadayon sapagtoo, sa pagigogma, sa pagkadiosnon,kag sa osto nga pagginawi.

3Ang mga Manogdomara sa Simbaan

1 Matood manda ang ginakoon ngakon may dian nga naliag nga magingmanogdomara sa mga tomoloo sa Dios,mayad nga katungdanan anang ginaan-dum. 2 Kinanglan ang manogdomara samga tomoloo lalaki nga ara kasawayan,saka bilog lang anang asawa, antigo mag-pugung anang kaogalingun, may mayadnga disposisyon, taraodon, mainamomaunsa nagadarayon sa anang balay, kag mayadmagtodlo. 3Dapat bukun tanamanogpalin-gin kag bukun mapintas, kondi malolo kagara nagapangaway. Kinanglan bukun tanara akug sa koarta. 4 Kon parti sa anangpanimalay, dapat mayad tana magdomara,kag ginataod kag ginatoman anang mgabata. 5 Ay paiwan anang pagdomara angmga tomoloo kon indi tana gani kaulammagdomara anang kaogalingun nga pam-ilya? 6 Indi ra maimo nga tana bago langnga nagatoo, ay basi kon magpabogal tanakag kondinarun tana pario kay Satanas.7Kinanglan ra nga ginataod tana bisan angmga tao nga ara nagatoo sa Dios agud inditana mauyan kag maolog sa anang siud niSatanas.

Ang mga Manogbolig sa Simbaan8Kon parti ra sa mgamanogbolig sa mga

tomoloo, dapat ginataod sanda, masasari-gan andang ambal, bukun parainum,bukun akug, 9marigun andang pagtoo, kagara gid nagapangdoadoa sa kamatoodannga ginsogid run ang Dios kanatun.

1 Timoteo 3:10 296 1 Timoteo 4:1610Dapat osisaun gid anay andang ogali kagkon ara kasawayan nga makita kanandabago sanda pasirbiun. 11 Andang asawadapat ginataod ra, kag ara nagaintra sakotso-kotso, kaulam magpugung andangkaogalingun, kag masarigan sa tanannga butang. 12 Dapat sakabilog langanang asawa ang mga manogbolig sa mgatomoloo kag mayad sanda ra magdomarasa andang mga bata kag sa andang bilognga panimalay. 13 Ang mga manogbolignga osto andangpagsirbi ginataod angmgatao kag ara ginaadluki nga magambal partisa andang pagtoo kay Cristo Jesus.

Ang Sangka Butang nga Makatiringala14 Nagaplano ako nga magayan dian sa

labing madali agud magpakigkita kanimo.Piro ginasolat ko pa ra gid ang mga bu-tang nga dia, 15 agud kon maatraso ako,maulaman mo ron kon paiwan magginawiang mga tomoloo sa Dios bilang anangpamilya. Kita nga mga tomoloo mamananang iglesia ang Dios nga boi nga anangginasarigan ngamagawid kagmagapin angkamatoodan sa mga nagakontra. 16 Aradoda nga makatiringala gid matood angmga kamatoodan atun riliyon:Tana nagpakita digi bilang tao,Ang Ispirito Santo nagpamatood nga tana

matarung,Nakita tana ang mga angil,Ginwali sa kalibotan,Gintooan ang mga tao,Kag gindara pabalik sa langit.

4Ang Botigun nga mga Manogtodlo

1 Maatag anang koon ang Ispirito Santonga sa oring mga adlaw ang iba magata-likod sa andang pagtoo sa Dios. Magapatisanda sa anang panodlo ang botigun kagmalain nga mga ispirito. 2 Dia nga mgapanodlo alin sa mga tao nga manlolokokag botigun, kag ara run konsinsya tun-gud nga kontrolado sanda run ni Satanas.3 Ginatodlo nanda nga malain ang mag-pangasawa, kag may mga pagkaun pa ngaandang ginabawal. Piro ang mga karau-nun nga dia ginimo ang Dios agud kaununnga may pagpasalamat ang mga nagatookag nakaulam gid ang kamatoodan. 4 Angtanan nga ginimo ang Dios mayad. Gani

ara butang nga dapat dilian kon ginabatonnga may pagpasalamat. 5 Tungud nga danginalimpyo paagi sa anang ambal ang Dioskag sa pangamoyo.

Ang Mayad nga Sorogoon ni Cristo Jesus6 Kon ang mga butang nga dia itodlo

mo sa atun mga kabogto dian, mabibi-lang kaw nga mayad gid nga sorogoonni Cristo Jesus. Kag mintras nagatodlokaw kananda ikaw mismo nagasagod raimong kaogalingun paagi sa mga kama-toodan nga nagataw pagtoo, kag paagi samatoodnga panodlo nga imong ginasonod.7 Piro likawi ang mga panodlo nga bukunalin sa Dios kag ginimo-imo lang gid angmga tao. Anadun mo imong kaogalingunsa diosnon nga kaboi. 8 May polos angpagirsisio ang lawas piro mas importantipa gid kon anadun ta atun kaogalingunsa ispiritoanun nga mga butang, tungudnga kon toladia atun imoon, ang Dios maypangako nga may pakinabang kita sa atunkaboi dadi kag sa paraaboton. 9Diamatoodkag dapat patiun kag tooan gid. 10Mamandianganagapanikasug kita kagnagaimoratgid nga magtodlo sa mga tao, tungud nganagasarig kita sa Dios nga boi nga mamananang Manlolowas ang tanan nga mga tao,kag labi run gid ang mga nagatoo.

11 Itodlo mo kag ipatoman mo ra angmga butang nga dia. 12 Indi kaw magtawlogar nga ikayan kaw tungud nga bataunka pa, kondi magimorat kaw nga magingalimbawa sa mga nagatoo kay Cristo: sapagambal, pagogali, pagigogma, pagtoo,kag limpyo nga kaboi. 13Mintras ara ako padian, gamita imong tyimpo sa pagbasa angKasolatan sa mga tao, sa pagwali, kag sapagtodlo. 14 Indi mo ra pagpabayanan angabilidad nga gintaw kanimo ang IspiritoSanto sono sa gintagna ang mgamanogdo-mara sa simbaan pagtongtong nanda an-dang alima kanimo. 15 Imoon mo pirmiang mga butang nga dia agud nga imongpagoswagmakikita ang tanan. 16Andamanmo imong kaogalingun nga kaboi patiimong ginatodlo. Padayonon mo imongpagimo dia agud malowas kaw pati angmga nagaparamati kanimo.

1 Timoteo 5:1 297 1 Timoteo 5:245

Ang mga Risponsibilidad sa mga Nagatoosa Dios

1 Indi mo pagambalan ang masakit angmga malam nga lalaki kondi laygayan monga pario imong tatay. Kag ang mgabataun pa pario kanimo tratarun mo ngapario imong mga kabogto, 2 ang mgamalam nga babai pario imong nanay, kagang mga daraga tratarun mo nga parioimong kabogto nga dapat ara gid ambalunang mga tao kanimo.

3 Taodon mo kag boligan ang mga balonga ara run gid may ginasarigan. 4 Pirokon ang balo may mga bata okon mga apo,dia sanda ang dapat magasikaso kanana.Ay kon sanda diosnon matood, primironanda nga obligasyon ang pagbalus kagpagasikaso sa andang mga ginikanan kagmga olang. Ay dia nagataw kalipay saDios. 5 Ang babai nga balo nga ara run gidmay ginasarigan nagasarig run lang gid saDios. Adlaw-gabi nagapangamoyo tana kagnagapangayo bolig sa Dios. 6 Piro ang balonga babai nga nagapagosto sa kalibotanunnga pagpangalipay patay run sa panulungang Dios bisan boi tana pa. 7 Ipatomanmo sa mga tomoloo ang mga butang ngadia agud indi sanda mapoyan. 8 Ang bisansino nga tomoloo nga ara nagaasikaso saanang paryinti, labi run gid sa anang pam-ilya, nagapakilala nga ara tana pagtoo, kagmas malain tana pa kaysa tao nga bukuntomoloo.

9 Dapat boligan nindo ang mga balonga babai nga 60 ka toig andang idadpaibabaw, ara nagpanginlalaki, 10 kilalanga mayad andang mga inimoan, mayadandang pagatipan sa andang mga bata,mainamomaun sa mga tao nga ara daray-onan, nagsirbi samga tomoloo, nagbolig samga nalisudan, kag matandus magimo angmiski ano nga butang para sa kaarayadan.

11 Piro ang mga balo nga bataun pa indinindo pagigapil. Ay kon magabot andanggosto nga magpaasawa ruman, dan ma-papabayanan nanda run ang pagsirbi kayCristo. 12 Gani magakasala sanda, tun-gud nga ibali ara nanda andang pangakonga masirbi run lang kay Cristo. 13 Loasdian magatamad ang mga balo nga bataun

pa kag magasari lang ayan sa mga ka-balayan. Kag ang marimo pa gid tana,magasari sanda kotso-kotso kag magapasi-labut sa iba, kag magairistorian ang mgabutang nga indi dapat istorian. 14 Ganikon kanakun lang, kon toladia ra langang matabo, mas mayad pa nga ang mgabalo nga dia nga bataun pa magoman runlang paasawa, magpamata, kag asikasoonandang pamilya, agud nga ara ambalunang mga tao nga nagakontra kanatun.15 Nagakoon ako toladia tungud nga mayiba nga mga balo nga nagparayu run ganikag si Satanas run andang ginasonod.16 Kon may babai nga tomoloo nga maymga paryinti nga balo, dapat tana run langang magasikaso agud indi run mabugatanang simbaan sa pagsagod kananda. Takondi makaasikaso ang simbaan ang mgabalo nga ara run gid may ginasarigan.

17 Kon parti sa mga nagadomara ngamayad andang pagdomara sa mga to-moloo, dapat soildoan ang osto, labi rungid kon sanda nagapangabudlay sa pagwalikag pagtodlo. 18 Ay makon ang Kasola-tan, “Indi mo pagbosalan ang bakamintrasginagamit sa paglinas,” agud makakaunra. Kag makon pa, “Ang manogobra dapattawan anang sool.” 19 Indi pagsapaka angmga bintang kontra sa mgamanogdomara,loas kon may darwa okon tatlo ka tistigonga nagapamatood. 20 Piro sabdunga saatobangan ang mga tomoloo ang mga taonga nagasari pakasala agud adlukan angiba nga magimo ang sala.

21 Sa atobangan ang Dios kag ni CristoJesus kag anang mga angil ginabilin kogid kanimo nga tomanun mo gid ang mgasogo nga dia nga ara kawmay ginapaboran.Kinanglan gid nga sa tanan imong ginaimoparario imong pagtratar sa tanan. 22 Indikawmagbasta-basta tongtong imong alimasa bisan kino para magtaw awtoridad ngamagdomara sa mga tomoloo, kondi maga-ndam kaw nga indi kaw maomid sa anangmga sala ang iba. Dapat ara isaway kanimosa mga butang nga dia.

23Tungud nga pirmi kaw lang nga naga-masakit, loas sa tobig, maginum kaw ramaistan nga bino para sa imong tian.

24 May mga tao nga bisan ara sanda pamasintinsyai naulaman run nga lagi an-

1 Timoteo 5:25 298 1 Timoteo 6:19

dang sala. Piro ang iba tana sa ori run langmaulaman. 25Toladan ra ang natatabo konmayad atun ginaimo. May mga ginaimokita ngamayad nga naulaman nga lagi, kagmay dian ra nga indi nga lagi maulamanpiro sa ori mauulaman ra gid.

61 Kon parti sa mga tomoloo nga oripun,

dapat taodon nanda andang mga agalun,agud nga ara may magpakalain sa Dios kagsa atun mga panodlo. 2 Kag kon andangagalun tomoloo ra, indi dapat nga pabasta-basta run lang andang pagtaod tungud ngamagkabogto sanda run kay Cristo. Angdapat tana gani magsirbi sanda run gidang osto tungud nga ang mga nagapo-los andang pinangabudlayan ara iba kondiang mga tomoloo ra nga ginapalangga angDios.

Ang mga Panodlo nga SalaItodlo mo dia kananda kag konon mo

sanda nga tomanun gid. 3 Kon may diannga iba andang ginatodlo kaysa sa atunmga panodlo nga dia, kag ara nagakom-pormi sa osto nga mga panodlo nga alinsa atun Ginoong Jesu-Cristo kag sa mgapanodlo parti sa pagsonod sa Dios, 4 dannga tao asdakun piro ara may naulaman.Gosto na lang nga magpakigdiskosyon angara polos. Kag maman dan ang ginaali-nan ang pagarakigan, pagaraway, pagirin-soltoan, malain nga mga pagsorospitsaan,5kag pagkinagolo. Dan toladan anang ogaliang mga tao nga rangga run andang isipkag ara run kaulam kon ano ang tama.Nagasarig sanda nga magamanggad sandapaagi sa andang riliyon.

6 Kon sa bagay, kon ang tao diosnon kagkontinto sa anang pagkabutang sobra tanapa sa manggaranun. 7 Ang matood tana,pagkabata kanatun digi sa kalibotan arakita gidmay gindara, kag kon kita mapatayara kita ra gid daraun. 8 Gani, kon maypagkaun kita kag may inoglambong, dapatkontinto kita run. 9 Piro ang mga tao ngagosto magmanggaranun indi maimo ngaindi maolog sa mga pagsolay. Nasisiudsanda samga ara polos kagmalain ngamgaandum nga maman ang nagarangga kagnagadara kananda sa kalaglagan. 10Ay konkoarta run gani atun palabiun, maman run

dan anang alinan ang tanan nga klasi ngakalainan. Ang iba ngamga tao, sa sobra ngaangad ang koarta, nagtalang run sa pagtookag bukun lang maistan nga konsimisyonandang ginaagian.

Mga Bilin11 Piro ikaw bilang anang sorogoon ang

Dios, likawan mo ang mga butang nga dan.Imoratan mo ang matarung kag diosnonnga kaboi. Tonan mo ang osto nga pag-too kag pagigogma. Magmainantoson kawsa tanan nga butang kag maging malolosa imong kapario. 12 Pario sa manog-dalagan sa karira, imoon mo gid imongmasarangan tungud sa imong pagtoo saDios. Dan magabaton kaw ang kaboi ngaara kataposan, tungudnga sa kaboi ngadangintawag kaw ang Dios datong ginsogidmo kag ginpamatood sa mga tao nga ikawnagatoo ron. 13 Sa prisinsya ang Dios nganagataw kaboi sa tanan kag sa prisinsya niCristo Jesus nga nagsogid ang kamatoodankay Ponsio Pilato, dadi ginasogo ko ikaw:14 tomana ang mga ginabilin kanimo kagsigoroonmo nga osto gid imong pagtomankag ara kasawayan asta magabot atun Gi-noong Jesu-Cristo. 15 Kon parti sa anangpagabot ni Jesu-Cristo, ang Dios nga mak-agagaum kag malipayun maman ang ma-gapakita kanana kon magabot ron ananggintaning nga oras. Tana angAri nga labawsa tanan nga mga ari kag Ginoo nga labawsa tanan nga mga ginoo. 16 Tana langang ara kamatayun. Doto tana nagaoli samasolaw nga sanag nga indi maparapitan.Ara gid tao nga nakakita kanana kag ara gidmay makakita. Dayawon ta ang Dios ngamakagagaum sa ara kataposan. Amin!

17 Kon parti sa mga manggaranun digisa kalibotan, konon mo sanda nga indisanda magpabogal okon magsarig sa an-dang manggad nga madali ra lang madora.Ang dapat tana ibutang nanda andangpagsarig sa Dios nga nagataw ang tanannga mga butang agud maging malipayunkita. 18 Todloan mo sanda nga magimomayad agud maging manggaranun sandasa mayad nga inimoan. Todloan mo sandara nga maging mabinoligun kag magingmaugan andang buut nga urayan ang ibasa andang pagkabutang. 19 Kon toladia

1 Timoteo 6:20 299 1 Timoteo 6:21andang imoon, nagatipon sanda angmang-gad doto sa langit nga sigorado gid nga indimarangga, kag makabaton sanda pa angmatood gid tana nga kaboi.

20 Timoteo, tipigi ang mga panodlo ngagintogyan kanimo ang Dios. Likawi angmga sogidanun nga indi gosto ang Diospati angmgapagdiriskosyonparti sa anangginakoon ang iba nga kaaram (piro angmatood tana bukun). 21 Ang iba nagakoonnga sanda kono may kaaram nga toladato,piro tungud sa andang “kaaram” nga datonagtalang sanda kag indi sanda run kaulamang osto nga pagtoo sa Dios.

Kabay pa nga kaloyan ka ra gid ang Dios.

2 Timoteo 1:1 300 2 Timoteo 2:1

Anang Ikarwa nga Solat niPablo kayTimoteo

1Ako si Pablo ang nagasolat dia. Apostolako ni Cristo Jesus sono sa anang kabubu-tun ang Dios. Ginpadara na ako agudibarita anang ginpangako ang Dios ngamay kaboi kita ngamababaton konmagtookita kay Jesu-Cristo.

2 Nagapangomosta ako kanimo, Timo-teo, bilang akun pinalangga nga bata sapagtoo. Kabay pa nga kaloyan ka ra gid angDios nga Amay kag ni Cristo Jesus nga atunGinoo nga mayad ra imong kaimtangan.

Pagpasalamat sa Dios kag Pagpadumdumkay Timoteo

3 Ona sa tanan, nagapasalamat ako saDios tungud sa imong pagtoo, kag adlawgabi pirmi ta kaw nga ginapangamoyo.Ang Dios nga ginsirbian atunmga kaolang-olangan maman ra akun ginasirbian ngamay limpyo nga konsinsya. 4 Kon madum-duman ko imong mga pagpanangis akunpagalin, ginapongaw ako kanimo. Gostoko nga magkita kita ruman agud malipayako nga mayad. 5 Indi ko malipatan imongsinsiro nga pagtoo, pario anang pagtoo alinpa ang ona imong lola nga si Loida kagimong nanay nga si Eunice, kag nasisigoroko nga andang pagtoo nga dato dian rakanimo. 6 Maman dan nga gosto ko ngapadumdumun kaw nga magpatandus kawsa paggamit ang abilidad nga gintaw kan-imo ang Dios pagkatapos nga tongtonganta kaw akun alima. 7 Tungud nga angDios ara nagtaw kanatun anang Ispiritoagud mauya kita nga magatobang sa atunisigkatao, kondi anang Ispirito nga datomaman ang nagapabaskug kanatun, kagnagabolig nga kita magigogma sa iba kagmagdisiplina atun kaogalingun.

8 Gani indi kaw mauya nga magsogidsa iba parti sa atun Ginoo. Kag indi moako ra ikauya nga napriso ako digi tungudkanana, kondimagirug ka ra samga pagan-tos tungud sa pagpanodlo ang Mayad ngaBarita parti kay Cristo, kag anang gaumang Dios magabolig kanimo. 9Gintawag na

kita kag ginlowas agud maging ana. Diaara na pagimoa tungud nga mayad atunmga inimoan, kondi tungud lang gid saanang kaogalingun nga plano. Ara pa angkalibotan kita ginkaloyan na run nga lagipaagi kay Cristo Jesus. 10 Piro dia dadilang ginpaayag kanatun pagabot ni CristoJesus nga atun Manlolowas. Gindora naanang gaumang kamatayun kag ginpaayagna kanatun paagi sa Mayad nga Barita ngakita makaangkun run ang kaboi nga arakataposan.

11 Kag ako ginimo ang Dios nga apostolkag manogtodlo agud ibarita ang Mayadnga dia nga Barita. 12Maman dan ang ka-bangdanan kon basi toladia akun pagantosdadi. Piro ara ko ginakauyaan ang natabonga dia kanakun tungud nga kilala ko siCristo nga akun ginasarigan kag nasisigoroko gid nga sarang tana makatipig anangginintriga kanakun asta sa adlaw nga tanamagbalik. 13 Ang matood nga panodlo ngaimong natonan kanakun maman ra imongdapat itodlo, nga may pagtoo sa Dios kagmay pagigogma sa imong kapario, tungudnga maman ra gid dia kon kita kay CristoJesus ron. 14 Paagi sa anang bolig angIspirito Santo nga nagaoli kanatun, tipigiangmgamayadnga panodlo nga ginintrigakanimo agud indi malakutan ang sala ngamga panodlo.

15 Naulaman mo nga ako ginsikway angaros tanan nga mga tomoloo sa probinsyaang Asia. Pati si Figelo kag si Hermogenesnagtalikod kanakun. 16 Piro kabay pa ngakaloyan ra gid ang Dios si Onesiforo kaganang pamilya tungud nga ginpabaskug naako pirmi. Ara na ako ginakauyaan sa mgatao bisan ako priso. 17 Anang ginimo tanagani, pagabot na sa Roma, ginpangita naako nga lagi asta nakita na ako. 18 Kagnaulaman mo ra kon paiwan anang pag-bolig kanakun ang doto ako pa sa Efeso.Kabay pa nga kaloyan tana ra gid angGinookon magabot ang adlaw nga ang mga taosintinsyaan run ang Dios.

2Ang Mayad nga Soldado ni Cristo Jesus

1 Ikaw Timoteo, nga midyo akun batagid, gamita anang gaum ang Dios ngaanang gintaw kanimo tungud nga ikaw kay

2 Timoteo 2:2 301 2 Timoteo 2:23Cristo Jesus ron. 2 Imong mga nabatiankanakun nga mga panodlo nga akun gin-todlo sa kadoroan itodlo mo ra sa mga taonga masarigan, nga makatodlo roman saiba.

3 Magirug kaw sa mga pagantos bilangmayad nga soldado ni Cristo Jesus. 4 Indikaw magpakalingat sa mga butang ngaara kalalabutun sa imong pagsirbi sa Gi-noo. Pario ang soldado nga sa sirbisyo,ara tana run nagaintra sa iba pa nga mgapangita, kag ara tana ibang ginaintindikondi ang magtoman sa mga sogo anangopisyal. 5 Tomanun mo gid anang mgasogo ang Ginoo, tungud ngamiski gani angmanogdalagan indi makabuul primyo konara tana nagasonod sa mga patakaran sakarira. 6 Kag kon matandus kaw, mag-abaton kaw balus alin sa Ginoo. Parioang mangongoma nga nagapangabudlay,kabay tana maman ang ona nga makapak-inabang sa anang patubas. 7 Isipun monga mayad akun mga ginakoon nga diakanimo, kag boligan kaw gid ang Ginooagud maintindian mo dan tanan.

8 Dumdumun mo ang Mayad nga Baritanga akun ginatodlo, “Si Jesu-Cristo ngakaliwat ni David nabanaw.” 9 Tungud saakun pagwali angMayad nga dia nga Baritanagaantos ako. Ginakadinaan ako pa pariosa kriminal. Piro anang ambal tana angDios indi makadinaan. 10Gani ginaagoantako ang tanan para sa mga tao nga ginpiliang Dios, agud malowas sanda ra paagi kayCristo Jesus kag makaangkun dayon angmasadya gid nga kaboi nga ara kataposan.11Matood gid ang ginakoon nga,“Konkita napatay kaibanni Cristo sa anang

kamatayun,sigorado gid ngamaboboi kita ra kaibanna.12Konmagpadayon kita sa pagagoanta ang

mga pagingabot,sigorado gid ngamagaari kita ra kaiban na.Piro kon ipanginwara ta tana,ipanginwara na kita ra.13 Bisan kon indi kita masarigan,tana tana masasarigan pa ra gid,tungud nga indi maimo nga indi na pag-

tomanun anang ginaambal.”Ang Mayad nga Manogsirbi sa Dios

14 Sa atobangan ang Dios ipadumdummo gid kananda ang mga butang nga

dia, kag paandaman mo sanda ngalikawan nanda ang ara polos nga mgapagdiriskosyon. Ara sanda gid pakinabangsa toladan kondi nagarangga pa gani anangpagtoo ang mga nagaparamati. 15 Imoa gidimong masarangan agud malipay ang Dioskanimo, nga pario sa manogpangabudlaynga ara gid nagakauya sa anang mgaginaimo. Itodlo mo ang osto anang ambalang Dios nga maman ang kamatoodan.16 Likawi ang mga panodlo nga ara poloskag bukun alin sa Dios, tungud nga angmga tao nga naliag sa toladan nagaparayulang sa Dios. 17 Kag andang mga panodlonga dan pario sa balatian nga kansirnga nagarapta kag nagarangga ang bilognga lawas. Kabilang sa mga tao nganagatodlo toladan si Himeneo kag si Fileto.18 Nagparayu sanda sa kamatoodan aynagakoon sanda nga atun pagkabanawnatabo ron kag ara run pagkabanaw saparaaboton. Kag dadi ginatoblag nandapa anang pagtoo ang iba. 19 Piro bisantoladan, mabakud pa ra gid ang pondasyonnga ginpatindug ang Dios, tungud ngamaynakasolat doto nga nagakoon, “Naulamanang Ginoo kon sino-sino ang mga tao ngakanana.” Kag “Ang kada tao nga nagakoonnga tana sa Ginoo dapat gid nga magbayasa bisan ano nga malain.”

20 Sa mga balay nga mabaraul may sari-sari nga mga garamitun. May mga gin-imo sa bolawan, pilak, kaoy kag lapok.Ang mga garamitun nga ginimo sa bo-lawan kag pilak ginagamit sa mga pilinga mga okasyon, piro ang mga garami-tun nga ginaimo sa kaoy kag lapok gi-nagamit lang sa pangadlaw-adlaw. 21 Angbisan sino nga nagaparayu sa malain ma-man ang mabibilang sa mga garamitunnga maraalun nga ginpabulag para gami-tun kag pakinabangan ang Ginoo, kagsarang na nga gamitun para sa kaarayadansa bisan anong oras. 22 Gani likawanmo gid ang mga malain nga mga an-dum ang mga kabataan. Imong imoontana, imoratan mo nga maging matarungimong kaboi, masarigan, maigogmaun, kagmayad imong pagpakigkaiban, kaiban angmga tao nga nagapangayo bolig sa Ginoonga may limpyo nga tagiposoon. 23 Likawiang ara polos kag kinabos-kabos nga mga

2 Timoteo 2:24 302 2 Timoteo 4:3pagdiriskosyon tungud nga naulaman mora nga anang risolta dan ara iba kondiaway. 24 Indi dapat magpakigaway anangsorogoon ang Ginoo, kondi dapat mabuuttana sa tanan, mayad magtodlo, kag aranagadumut. 25 Kinanglan malolo tana saanangpagtodlo samganagakontra kanana,ay basi pa lang nga sa toladia nga paagitawan sanda angDios kaigayonanngamag-inulsul agud maulaman nanda ang kam-atoodan. 26 Magasanag andang mga isipkag makakabolyaw sanda sa anang siud niSatanas nga nagbiag kananda agud mag-sonod sa anang gosto.

3Ang Kataposan nga mga Adlaw

1Tandaanmo dia: magingmalisud gid sakataposan nga mga adlaw. 2 Tungud ngaang mga tao magaana-ana run lang, mag-ing makikoarta, asdakun, bogalun, mag-aambal malain kontra sa andang kapariokag sa Dios, indi magpati sa ginikanan, arakabaraslan kag bukun diosnon. 3 Loas dianara sanda pasonaid sa andang kapario; an-dang malain nga buut indi gid maugpayan;magapangrangga sanda anang dungug angiba; indi sanda makapugung andang kao-galingun, mapintas, kag kontra sa bisanano nga mayad. 4 Maging traidor sanda,daso-daso, kag magapadayaw andang kao-galingun. Mas palabiun nanda pa ang mgakalipay nga ana ang kalibotan kaysa Dios.5Magapakita-kita sanda nga sanda diosnonpiro isikway nanda anang gaum ang Dios.Likawi ang mga tao nga toladan. 6 Angiba kananda nagaimo paagi nga makasu-lud sa mga balay agud lokoon ang mgamaroya nga mga babai nga naboyo ron gidsa pagpakasala kag oripun run ang sari-sari nga mga baratyagun nga malain. 7Dianga mga babai sigi andang toon piro indisanda makaintindi ang kamatoodan. 8Angmga lalaki nga nagatodlo kananda ang salanga panodlo nagakontra sa kamatoodanpario anang pagkontra nanday Janes kagJambres kay Moises dato anay. Ranggaandang isip, kag andang ginakoon nga pag-too ara polos. 9 Piro indi sanda maka-padayon sa andang ginaimo nga dan tun-gud nga makikita ra gid ang tanan andang

kalokoan, pario sa natabo kanday Janes kagJambres.

Pamilin-bilin10 Piro ikaw tana Timoteo, naobsirbaan

mo akun mga panodlo, akun ogali, kagakun katoyoan sa kaboi. Naobsirbaanmo ra akun pagtoo sa Dios, pagpasinsyakag pagigogma sa atun kapario, kag konpaiwan akun pagantos ang mga kalisud.11 Naulaman mo ang mga natabo kanakunang doto ako sa Antioquia, sa Iconio, kag saListra, kag kon paiwan ko ginagoanta angmgapagingabot. Piro sa tanannga dan gin-lowas ako ang Ginoo. 12 Ang matood tana,ang tanan nga gostomagkaboi ang diosnonnga kaboi bilang somolonod ni Cristo Jesusmagaagi gid sa mga pagingabot. 13 Piroang mga tao nga malain kag nagapanlokomagalain kag magapanloko pa gid, kag gi-naloko sanda ra. 14 Piro ikaw tana magpa-dayon gid sa mga kamatoodan nga imongnatonan kag ginapatian, tungudnganaula-man mo ra kon sino-sino ang nagtodlokanimo. 15 Alin ang bata ka pa naulamanmo ron ang Balaan nga Kasolatan, kag danmakataw kanimo kaaram agud malowaskawpaagi sa pagtoo kayCristo Jesus. 16Angtanan nga parti ang Kasolatan ginpasolatang Dios, kag napopolosan sa pagtodlo angkamatoodan, sa pagsabdung ang sala, sapagtadlung ang sayup, kag sa pagtodlo angmatarung nga pagkaboi, 17 agud nga angtao nga nagasirbi sa Dios matodloan konpaiwan magimo ang tanan nga klasi ngakaarayadan.

41 Gani sa atobangan ang Dios kag ni

Cristo Jesus may bilin ako gid kanimo.Kabay mabalik tana kag magaari, kag ma-gaukum sa tanan nga mga tao, boi okonpatay. Maman dan nga ginabilinan ta kaw2nga iwali mo anang ambal ang Dios. Mag-ing maukud kaw sa pagsogid sa mga tao sabisan anong oras. Kombinsira angmga tao,sabdunga sanda sa andang ginaimo ngamalain, kag pariguna andang pagtoo paagisa mainantoson nga pagtodlo. 3 Ay maga-abot ang adlaw nga ang mga tao indi runmagpamati sa matood nga mga panodlo,kondi andang gosto ron lang gid andangsonodon. Magapangita sanda ang mga

2 Timoteo 4:4 303 2 Timoteo 4:22manogtodlo nga ara ibang itodlo kondi angmga butang lang gid nga gosto nanda ngamabatian. 4 Indi sanda run magpamati sakamatoodan, kondi sa mga panodlo langnga ginimo-imo ang mga tao. 5 Piro ikawtana, andaman mo imong kaogalingun satanan nga oras. Agoantaun mo ang tanannga kalisud nga nagaabot kanimo. Toma-nun mo imong obligasyon bilang manog-wali ang Mayad nga Barita. Kag imoon moang tanan nga ginapaimo ang Dios kanimo.

6 Kon parti kanakun, nagabot ron angtyimpo nga akun kaboi ialad run, tungudnga madali ako ron lang magalin sa kalib-otannga dia. 7Ginimoko akunmasarangansa pagdalagan kag natapos ko ron akundaralaganun. Gintipigan ko akun pagtoo.8 Kag dadi, tungud nga nakita ang Ginoonga akun kaboi matarung, may itaw tananga primyo kanakun sa adlaw nga tanamagukum sa tanan, kag anang pagukummatarung. Bukun ako lang anang ginti-ganan ang primyo nga dia kondi ang tanannga nagaulat kag nagaandum sa anangpagbalik.

Mga Pirsonal nga Bilin9 Imoratan mo gid nga makaayan kaw

digi kanakun sa labing madali, 10 ay si De-mas doto ron sa Tesalonica. Ginbayaan naako tungud nga nawili tana sa mga butangdigi sa kalibotan nga dia. Si Cresente ararun da digi dadi ay nagpa-Galacia tana, kagsi Tito tana doto sa Dalmacia. 11 Si Lucaslang gid akun kaiban digi. Gani pagayanmo digi daraun mo si Marcos tungud ngamabaul anang makakabolig kanakun saakun obra. 12Ginpaayan ko ra si Tiquico saEfeso. 13 Kon magayan ka run digi, daraunmo ra akun panramig nga lambong ngaakun ginsala kanday Carpo doto sa Troas.Daraun mo ra akun mga libro, labi run gidakun mga papilis.

14 Masyado kalain anang mga ginimokanakun ni Alejandro nga panday ang mi-tal. Ang Ginoo magabalus kanana sa anangmga ginimo. 15 Magandam kaw kananatungud nga kontra tana gid sa atun gina-todlo.

16 Sa akun primiro nga pagatobang saosgado para magdipindi akun kaogalin-gun ara gid may nagbolig kanakun. Gin-pabayanan nanda ako tanan. Kabay pa

nga patawadun sanda ang Dios. 17 Pirobisan toladato ang natabo ara ako ra gidginpabayani ang Ginoo. Gintawan na akopa gani kabaskug agud isogid ko sa mgabukun Judio ang tanan parti sa Mayad ngaBarita. Maman dan nga nalowas ako sakamatayun. 18 Kag naulaman ko nga lowa-sun ako pa ra gid ang Ginoo sa tanan ngamalain. Indi ako maiwan kondi madadarana ako gid sa anang ginarian sa langit.Dayawon tana pirmi asta sa ara kataposan.Amin!

Mga Pangomosta19 Komosta run lang kay Prescila kag

kay Aquila, kag sa anang pamilya ni One-siforo. 20 Si Erasto nagpasala sa Corinto,kag si Trofimo ginsala ko doto sa Mileto aynagmasakit tana. 21 Imoratan mo gid ngamakaabot digi bago magtigdururus.

Ginakomosta kaw nanday Eubulo, Pu-dente, Lino, Claudio, kag ang tanan ngaatun mga kabogto digi.

22Kabay pa nga agobayan kaw pirmi angGinoo. Kag kabay pa nga kaloyan na kamora gid nga tanan.

Tito 1:1-4 304 Tito 2:3

Anang Solat ni Pablo kayTito

1-4 Ako si Pablo nga sorogoon ang Dioskag apostol ni Jesu-Cristo. Tito, nagaso-lat ako kanimo bilang akun bata gid tun-gud nga nagatoo ka ra kay Cristo pariokanakun. Kabay pa nga kaloyan ka ra gidatun Dios nga Amay kag ni Cristo Jesusnga atun Manlolowas nga mayad ra imongkaimtangan. Ako ginpili ang Dios kag gin-padara na agud parigunun anang pagtooanang mga pinili kag todloan sanda agudmaintindian nanda ang kamatoodan partisa pagsonod kanana. Kag maman dia angnagataw kanatun paglaum nga kita maykaboi nga ara kataposan. Bago imoon angkalibotan, nagpangako ron ang Dios ngatawan na kita ang kaboi nga ara kataposan,kag indi maimo nga magbotig ang Dios.Dadi maman run dia ang oras nga anangginpili agud isaysay ang parti sa kaboi ngadato. Kag ako anang ginsarigan ang Diosnga atun Manlolowas agud magsogid samga tao kon ano dato.

Anang Irimoon ni Tito sa Creta5 Ginsala ta kaw sa Creta agud taposon

mo atun obra nga ara natapos kag agudmakapili kaw ang mga manogdomara parasa mga tomoloo sa kada banwa. 6 Indimo paglipatan akun bilin kanimo nga da-pat piliun mo ang mga tao nga ara ka-sawayan, saka bilog lang andang asawa,kag kinanglan nga andang mga bata mgatomoloo ra nga indi mabangdanan ngabukun matinomanun okon nagapabasta-basta lang sa andang kaboi. 7 Ang na-gadomara sa mga tomoloo maman angginasarigan sa anang obra ang Dios, ganikinanglan gid nga ara tana kasawayan,bukun bogalun, bukun madali masilag, aranagapalingin, bukun parapakigaway, kagara nagasulung sa koarta sa anang pagsirbisa Dios. 8 Dapat mainamomaun tana,gosto magimo pirmi ang mayad, antigomagtimbang-timbang, matarung, diosnon,kag antigomagpugung anang kaogalingun.9 Kinanglan ginauputan na nga mayad angmatood nga panodlo agud makatodlo tana

ra sa iba ang osto kagmakasabat samga taonga nagakontra sa matood nga panodlo.

10 Nasambit ko dia tungud nga dorongmga tao nga indi magpamati sa matoodnga mga panodlo, labi run gid ang mgatao nga nadara alin sa anang riliyon angmga Judio. Ginadayaan nanda ang ibapaagi sa andang ginatodlo nga ara polos.11 Kinanglan tapnaun mo gid andang gi-naimo nga dan, ay ginagolo nanda angmga pamilya paagi sa andangmga panodlonga indi dapat itodlo, kag andang katoyoankauruya tungud nga nagapangoarta sandalang. 12 May sangka taga-Creta mismonga isara ra sa andang mga propita angnagkoon, makon na, “Ang mga taga-Cretamga botigun kag mga malain pario sa mgamapintas nga mga sapat. Mga tamad kagandang gosto magkaun lang.” 13 Tamaanang ambal nga dato, gani dapat ambalanmo sanda ang masakit agud magtadlungandang pagtoo, 14 kag agud indi sanda runmagsari sapak samga ginimo-imo ngamgapanodlo ang mga Judio kag sa mga sogonga ginimo-imo ra lang ang mga tao nganagtalikod sa kamatoodan. 15 Limpyo angtanan nga butang sa mga tao nga limpyoandang isip, piro sa mga tao nga marisnaandang isip kag ara pagtoo sa Dios, parakananda ang tanan marisna tungud ngamarisna gani andang konsinsya kag isip.16Matoodnagakoon sandanga kilala nandaang Dios, piro indi mo makita sa andangmga inimoan. Kaurugut! Ang katurugasandang olo! Gani indi sanda poidi magimoang bisan ano nga mayad.

2Ang Osto nga Panodlo

1Piro ikaw Tito, kinanglan itodlomo angsono sa osto nga panodlo. 2 Konon moangmgamalamnga lalaki nga dapat antigosanda magpugung andang kaogalingun.Dapat mga tao sanda nga ginataod angiba, antigomagtimbang-timbang, marigunandang pagtoo sa Dios, maigogmaun saandang kapario, kagmainantoson sa tanannga butang. 3 Kag ang mga malam ngababai konon mo ra nga dapat mayad an-dang pagogali bilang mga babai nga na-gatoo sa Dios. Indi sanda magkotso-kotso

Tito 2:4 305 Tito 3:10okon magsari inum pirmi ang mga karilin-gin nga irinumun. Dapat magtodlo sandaangmayad, 4agud angmgabataunngamgababai makatoon kon paiwan magigogmasa andang asawa kag mga bata, 5 kag konpaiwan magtimbang-timbang ang tama.Dapat todloan nanda ra dia nga mga babaikon paiwan ang limpyo nga kaboi, kagkon paiwan ang pagasikaso sa balay, angpagpakabuut kag ang pagtoman sa andangasawa, agud aramaymakakoon ngamalainanang ambal ang Dios nga atun ginatodlo.

6 Laygayan mo ra ang mga bataunnga mga lalaki nga dapat antigo sandamagtimbang-timbang ang tama. 7 Dapatwaran kaw kananda sa pagimo ang mayadsa tanan nga mga butang. Dapat sin-siro kaw kag siryoso sa imong pagtodlo.8 Sigoroon mo nga imong mga ginaambalosto kag ara isaway, agud ang mga tao nganagakontra kanatun mauya, ay ara sandamaymaambal ngamarimokontra kanatun.

9 Laygayan mo ra ang mga oripun ngadapat magtoman sanda pirmi agud malili-pay andang mga agalun. Indi sanda dapatmagbatok okon magsari sabat. 10 Kononmo sanda ra nga indi magpanakaw sa an-dang agalun. Dapat tana, ipakita nandangasandamayad kagmasarigan, agud sa tananandang mga ginaimo magakoon ang mgatao nga masadya gali atun mga panodloparti sa Dios nga atun Manlolowas.

11 Ay ginpakita run ang Dios sa tanannga klasi nga mga tao anang kalooy nganagataw kalowasan. 12Kag dan nga kalooynagatodlo kanatun nga dapat isikway tarun ang pagkaboi nga bukun diosnon kagang mga kalibotanun nga mga andum. Da-pat magkaboi kita digi sa kalibotan nga dianga may pagpugung sa atun mga baratya-gun nga marimo. Kag dapat matarungkag diosnon atun ginaimo 13 mintras na-gaulat kita ang malipayun nga Adlaw ngaatun ginalauman nga ara iba kondi anangmakatiringala nga pagabot ni Jesu-Cristonga atun Manlolowas kag makagagaumnga Dios. 14 Nagtogot tana nga tanapatayun para kanatun agud malibri kita saatun mga sala, kag agud imoon na kita ngaanang mga tao, nga limpyo kag gosto langmagimo ang mayad.

15 Itodlo mo kananda dia nga mga bu-tang, kag gamita imong awtoridad mintrasnagapabaskug kaw kag nagasaway sa mganagapamati kanimo. Indi kawmagimo angbisan ano nga maging kabangdanan ngaikayan kaw ang iba.

3Ang Cristoanun nga Pagginawi

1 Padumdumun mo ang mga tomoloonga magpasakup sa gobyirno kag sa mgaopisyalis. Kinanglan tomanun nanda diangamga tao kag alisto pirmi sa pagimo angbisan ano nga mayad. 2 Konon mo sandanga indimagambalmarimo kontra sa bisankino okon magpangaway, kondi dapatmabuut sanda kag malolo pirmi sa tananngamga tao. 3Ay angona, ara ta ra naulamiang kamatoodan parti sa Dios kag bukunkita matinomanun. Ginpatalang kita kagmga oripun kita lang atun malain nga mgabaratyagun kag sari-sari nga mga pagpan-galipay. Nagari kanatun ang malain ngaandum kag pagkainggit. Gindumutan kitaang iba kag kita nagdumut ra kananda.4 Piro nagabot ang oras nga ginpakita angDios nga atun Manlolowas anang kaayadkag gogma kanatun. 5 Ginlowas na kitabukun tungud sa atun mga naimo ngamayad, kondi tungud sa anang kalooykanatun. Kag ginimo na dia paagi sa Ispir-ito Santo nga nagogas kanatun kag nagtawbago nga kaboi. 6Ang Ispirito Santo gintawkanatun ang Dios paagi kay Jesu-Cristo ngaatun Manlolowas, kag anang pagtaw angDios kanatun ang Ispirito Santo ara limiti.7Ginkaloyan kita toladia ang Dios agudma-pakamatarung na kita sa anang panulung,kag mabaton ta atun ginaandum nga kaboinga ara kataposan. 8 Dia nga mga panodlomatood gid.

Gani gosto ko nga itodlo mo gid dia ngamga butang agud nga ang mga nagatoo saDios magimorat nga magimo ang mayad.Masadya dia kag may dara nga pakinabangsa mga tao. 9 Piro maglikaw kaw sa ara po-los nga mga diskosyon, sa mga pagsoysoykon sino-sino anang ginaalinan ang mgatao, sa mga pagsoromaran kag pagarawayparti sa Kasogoan. Dan nga mga butangara gid polos ay ara kaw may mabuuldian. 10 Kon may tao dian nga maman ang

Tito 3:11 306 Tito 3:15ginaalinan ang mga pagkarampi-kampian,dapat paandamanmo. Piro pagkatapos angikarwa nga pagpaandam, kon indi pa gidmagpati, indi nindo tana run pagpairugunkanindo. 11 Ay naulaman mo ron nga dannga tao malain, tungud nga bisan naula-man na nga sala anang ginaimo sigi tana para gid.

Mga Bilin12 Paayanun ko dian kanimo si Artemas

okon si Tiquico. Pagabot na dian, mag-ayan kaw nga lagi sa Nicopolis kag mag-pakigkita kanakun tungud nga nadisisy-onan ko ron nga doto ako matinir satigraramig. 13Boliganmo ang abogado ngasi Zenas kag si Apolos konmagpanaw sandarun. Sigoroonmonga indi sanda pagkolan-gun sa andang mga kinanglanun. 14 Todloiatun mga kabogto dian nga magimoratnga magobra ang mayad agud indi sandapagkolangun sa andang mga kinanglanun.Sa toladia indi sanda magkaboi nga arapolos.

15 Akun mga kaiban digi nagapango-mosta ra kanimo. Ipaabotmo ra amunmgapagpangomosta sa atun kapario nga mgatomoloo dian nga nagaigogma kanamun.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ngatanan ang Dios.

Filemon 1 307 Filemon 24

Anang Solat ni Pablo kayFilemon

1 Ako si Pablo ang nagasolat dia mintrasdigi ako sa prisoan. Ako napriso tungudkay Cristo Jesus. Kaiban ko sa pagsolat diasi Timoteo nga atun kabogto kay Cristo.Filemon, kami nagasolat kanimo, bilangpinalangga namun nga kabogto kay Cristokag kapario nga manogpangabudlay parakanana. 2Ang solat nga dia para ra sa atunkabogto nga si Apia, kag kay Arquipo ngapario ra kanamun nga nagabatok sa mganagakontra sa kamatoodan, kag para ra satanan nga nagatiripon dian sa imong balayagud magsimba sa Dios.

3 Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid angDios nga atun Tatay kag ni Ginoong Jesu-Cristo nga mayad ra indong kaimtangan.

Anang Gogma kag anang Pagtoo ni Filemon4 Pirmi ako nga nagapasalamat sa Dios

kada magpangamoyo ako para kanimo,5 tungud nga nakabarita ako nga marigunimong pagtoo kay Ginoong Jesus kag map-inalanggaun kaw sa imong kapario ngamga tomoloo. 6 Ginapangamoyo ko ngakabay pa nga sa padayon mo nga pagsogidparti sa imong pagtoo, magadogang pa gidimong naulaman parti sa mayad nga mgabutang nga gintaw kanatun ni Cristo tun-gud nga kita kanana run. 7 Pinalangga konga kabogto kay Cristo, tungud sa imongpagpamalangga sa imong kapario nga to-moloo nagbaskug sanda, gani nalipay akonga mayad kag pati ako nagbaskug ra.

Anang Pangabay ni Pablo8 Dadi may ipangabay ako kanimo.

Naulaman ko nga tungud sa awtoridadnga gintaw kanakun ni Cristo poidi akomagmandar kanimo. 9 Piro tungud ngapalangga ta kaw, mapangabay ako ronlang kanimo. Ako malam run kag sa dadiginapriso pa tungud sa akun ginaimo parakay Cristo Jesus. 10 Nagapangabay akodadi kanimo para kay Onisimo, nga konmaimo patawadun mo tana. Ginabilangko tana nga akun bata gid tungud nga digisa prisoan nadara ko tana nga magtoo kayCristo. 11 Ang ona ara mo tana napolosi,

piro dadi darwa kita run ang makapoloskanana.

12Dadi ginapabalik ko dian kanimo akunpinalangga nga si Onisimo. 13 Gosto koandan nga digi tana run lang bilang imongsali agud makabolig tana kanakun mintrasdigi ako pa sa prisoan tungud sa akun pag-wali ang Mayad nga Barita. 14 Piro indi kogosto nga imoon dan nga ara kawpaanogotagud indi ra maggoa nga ginrugus ko ikawnga magbolig kanakun, kondi gosto ko ngakon magbolig kaw gid man, mabolig kawang tinagiposoon.

15Sigoro ginbuut angDios ngamaparayuanay kanimo si Onisimo agud nga pag-balik na kanimo indi kamo ron gid mag-bulagan asta kon sano. 16 Dadi bukuntana oripun lang, kondi imong pinalanggapa nga kabogto. Palangga ko tana, piromas palangga mo tana pa gid tungud ngadadi bukun tana lang imong oripun kondiimong kabogto ra sa Ginoo.

17Gani, kon ako ginakabigmo nga imongkapario nga tomoloo, abi batona tana ngadaw ako imong ginabaton. 18 Kon tananakaimo sala kanimo, okonnakaotang tanaman, ako ang mabayad. 19 Ako gid mismoang nagasolat dia. Ako (si Pablo) angmabayad konmay otang tana kanimo. Gar-ing naulaman mo ra nga ikaw may mabaulra nga otang kanakun tungud nga konbukun ako ara kaw kaboi nga ara kata-posan. 20 Gani Filemon, abi imoa akunginapangabay nga dia kanimo tungud ngakita pario ronnganagatoo sa Ginoo. Lipayaako ra bilang imong kabogto kay Cristo.

21 Mabaul akun pagsarig nga imoon moakun ginapangayo, gani maman dia nganagasolat ako kanimo. Kag nagapati akonga sobra pa sa akun ginapangabay ngadia imong imoon para kanana. 22 Maypangabay ako pa gid kanimo. Kon maimopriparari ako ra akun darayonan, ay na-gasarig ako nga paagi sa indong mga pang-amoyo makaayan ako dian kanindo.

Pagpangomosta23 Akun kaiban nga si Epafras

nga napriso ra tungud kay CristoJesus nagapangomosta ra kanimo.24 Nagapangomosta ra akun mga kaibannga mga manogpangabudlay nga sandayMarcos, Aristarco, Demas, kag si Lucas.

Filemon 25 308 Filemon 2525Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid nga

tanan atun Ginoong Jesu-Cristo.

Hebreo 1:1 309 Hebreo 2:6

Ang Solat saMga Taga-Hebreo

1 Ang ona doro nga bisis nga ang Diosnagambal sa atun mga kaolang-olangan sasari-sari nga paagi, paagi sa mga propita.2 Piro ang ori nga dia nga mga adlaw,nagambal tana kanatun paagi sa anangBata mismo. Paagi kanana ginimo angDios ang bilog nga kalibotan kag tana raanang ginpili nga maging tagya ang tanannga mga butang. 3 Dian kanana mismomakikita anang gaum ang Dios nga na-galanyag, kag kon ano ang Dios tana ma-man da. Anang Bata nga dia maman ra angnagabuut sa tanan ngamga butang sa bilognga kalibotan paagi sa anangmakagagaumnga ambal. Pagkatapos nga nalimpyoan nakita sa atunmga sala, nagpongko tana dotosa langit sa too ang Makagagaum nga Dios.

Anang Bata ang Dios Mas Labaw Kaysamga Angil

4Ganimas gamanan anang Bata ang Dioskag mas mataas anang aran kaysa mgaangil. 5 Ay ara gid angil nga ginkonan angDios nga,“Ikaw akun Bata,Kag dadi ipakilala ko nga ako imong Tatay.”Kag ara ra nagkoon ang Dios parti sa bisankino nga angil nga,“Ako maging anang Tatay,kag tana maging akun Bata.”6 Kag datong papaayanun run ang Diosanang bogtong nga Bata digi sa kalibotannagkoon tana nga,“Ang tanan nga mga angil ang Dios dapat

magsimba kanana.”7 Kon parti sa mga angil, toladia anangkoon ang Dios,“Ang mga angil akun mga sorogoon lang,

kag poidi ko sanda nga imoon ngapario sa angin okon pario sa kalayonga nagadabdab kon gosto ko.”

8 Piro kon parti tana sa anang Bata, makonna,“Imong ginarian, O Dios, ara gid kataposan,Kag matarung imong pagdomara sa imong

ginarian.9 Nalilipay kaw sa mga inimoan ngamatarung,

Piro ginaugutan kaw sa malain.Gani ginpili kaw ang Dios, nga imong Dios,Kag gintawan kaw ang kalipay nga labaw

kaysa imong mga kaiban.”10Kag makon na pa sa anang Bata,“Ikaw, Ginoo, maman ang nagimo ang kali-

botan ang ona pa gid,Kag ang langit anang inimoan ra imong

mga alima.11 Ang tanan nga dia magakaradora, piroikaw tana magapadayon pa ra gid.Tanan magagabok pario sa lambong;12Kag pario ra sa lambong lolonon mo kag

ilisan mo dayon.Piro ikaw tana indi gid magoman,Ay ara kaw pagkamalam kag ara ka-

matayun.”13 Alin pa ang ona ara gid angil nga ginko-nan ang Dios nga,“Digi sa akun too pagpongko,Asta mapasoko ko kanimo imong mga ka-

away.”14Ta kabay angmga angil mga ispirito langnga ginasogo angDios ngamagbolig samgatao nga magabaton ang kalowasan.

21 Gani kinanglan ta gid nga tipigan nga

mayad ang mga kamatoodan nga atunnabatian agud indi kita magtalang. 2 Isipanindo bala; ang Kasogoan nga ginpadarapaagi sa mga angil napamatodan gid, kagang kada isara nga nagsoway okon aranagsonod ginsilotan sono sa anang ginimonga sala. 3 Gani, indi kita ra gid makalibrisa silot kon indi ta pagsapakun dadi angkalowasan nga dia nga ara run kapario.Ang Ginoo mismo maman ang ona nganagbantala ang kalowasan nga dia, kag angmga tao nga nakabati kanana nagapama-tood ra kanatun nga dia matood manda.4Kag ginpamatodan pa gid ang Diosmismopaagi sa mga katiringalaan kag mga mila-gro kag sa sari-sari nga mga abilidad ngaanang ginpanagtag sa mga tao paagi saIspirito Santo sono sa anang gosto.

Ang Kalowasan Nagabot Paagi kay Cristo5 Karon, parti sa paraaboton nga kalib-

otan, bukun ang mga angil anang ibutangang Dios nga magadomara, 6kondi ang tao.Ay toladia ang nakasolat sa Kasolatan,

Hebreo 2:7 310 Hebreo 3:7“O Dios, ano gid bala ang tao nga basi indi

mo gid paglipatan?Total tao ra lang, basi ginadumdum mo

tana gid?7Ginimomo tana ngamanaba-naba lang sa

mga angil,Piro dia ara lang boay tungud nga pagkat-

apos ginpadunguggan mo tana bi-lang ari.

8Kag ginimomo tana ngamanogdomara satanan nga mga butang.”

Nagakoon doto nga ang tao imoon ang Diosnga “manogdomara sa tanan nga mga bu-tang,” kag dia nagakaologan ngamagaabotang adlaw nga ara gid mga butang nga indiipasakup sa tao. Garing sa dadi naulamanta nga bukun pa kontrolado ang tao angtanan nga butang. 9 Piro kon parti kayJesus, naulaman ta nga sa matagud ngatyimpo ginimo tana angDios ngamasman-aba kaysa mga angil agud paagi sa kalooyang Dios mapatay tana para sa tanan ngamga tao, kag dadi ginpadungugan tanarun bilang ari tungud sa anang ginantosnga kamatayun. 10 Ang Dios ang nagimoang tanan nga butang, kag ginimo na parakanana. Gani bagay ra gid nga tana mag-togot nga si Jesus magantos, agud ipakitanga si Jesus matarung, kag agud doro ngamga tao anangmagingmga bata nga anangpadungugan. Ay si Jesus mismo mamanang ginalinan andang kalowasan.

11 Si Jesus ang naglimpyo kanatun saatun mga sala. Dadi anang Amay mamanrun da atun Amay. Maman dan nga si Jesusara nauya magtawag kanatun nga anangmga kabogto. 12 Toladia anang koon saKasolatan,“Ipakilala ta kaw sa akun mga kabogto,Kag magakanta ako ang pagdayaw kanimo

sa tunga ang tanan nga nagasir-imba kanimo.”

13Kag makon na pa,“Magasarig ako gid sa Dios.”Kag makon na pa gid,“Dagi ako kaiban anang mga bata ang Dios

nga anang gintaw kanakun.”14 Kag tungud nga ang mga bata nga dia

ang Dios nga anang ginakoon mga tao, siJesus mismo nagpakatao ra agud ialad naanang kaogalingun para kananda, ay paagisa anang kamatayun mapirdi na si Satanas

nga maman anang ginaalinan anang ka-matayun ang tao. 15 Sa toladato ginlibrina sanda nga naging oripun ang kaadluksa andang bilog nga kaboi tungud nganaadlukan sanda sa kamatayun. 16 Ganimasanag nga bukun ang mga angil anangginboligan ni Jesus, kondi anang mga laini Abraham. 17Maman dan nga kinanglangid nga si Jesus maging tao nga pario gidsa anang mga kabogto sa tanan nga bagay,agud tana andang maging pinakamataasnga pari nga maloloyon kag masasarigannga makaalad sa Dios para mapatawad angmga tao sa andangmga sala. 18Tanamismonakaagi ang mga pagantos ang tana ginso-lay, gani sarang tana makabolig sa mga taonga ginasolay.

3Si Jesus Labaw pa kay Moises

1 Gani mga kabogto ko sa pagtoo, kagkapario ko nga mga tinawag ang Dios ngamaging kaiban na sa langit, dumdumunnindo si Jesus. Tana anang ginpadara angDios agud maging atun pinakamataas ngapari sa atun pagtoo nga maman ang naga-patunga kanatun kag sa Dios. 2 Ginsonodna anang mga ginsogo ang Dios kanana,pario kayMoises nga nagsonod ra sa anangmga ginsogo ang Dios sa anang pagdomaraanang pamilya ang Dios. 3 Piro si Jesustana ginabilang ang Dios nga mas mataaspa kaysa kay Moises, tungud nga mas maydungug ang nagimo ang balay kaysa balaymismo. 4Naulaman ta nga kon may balay,may nagpatindug; kag ang nagimo angtanan nga butang ara iba kondi ang Dios.5 Bilang anang sorogoon ang Dios, masari-gan siMoises sa anang pagasikaso sa anangpamilya ang Dios. Kag ang mga butangnga anang ginimo naging anino ang mgabutang nga magakaratabo sa paraaboton.6 Piro si Cristo tana masarigan bilang Batanga ginpiaran anang pamilya angDios. Kagkita anang pamilya ang Dios, kon nagapa-dayon kita nga matutum sa atun paglaumnga atun ginapabogal, nga maymayad kitanga paraaboton.

Ang Paway nga Ginakoon ang Dios7 Gani pario anang koon ang Ispirito

Santo,

Hebreo 3:8 311 Hebreo 4:10“Kon mabatian nindo dadi anang limug

ang Dios,8 Indi nindo pagpatugasun indong tagi-

posoon pario anang ginimo indongmga kaolang-olangan ang ona, tun-gud nga ang doto sanda sa logarnga ara ginaolii ang tao ginkontrananda kag gintirawan ang Dios.

9 Ay makon ang Dios, ‘Bisan nakita nandaakun mga ginimo sa sulud 40 katoig, gintirawan nanda ako pa gidkon asta sano akun pagantos sa an-dang ginaimo nga marimo.

10Gani nasilag ako gid kananda.Kag makon ko nga pirmi sanda nagatalang

kag indi sanda magsonod sa akunginatodlo kananda.

11 Sa akun kasilag nagpanompa ako ngaindi sanda gid makasulud sa par-awayan nga akun gintigana parakananda.’ ”

12 Mga kabogto ko kay Cristo, andamannindo nga aramalain sa indong tagiposoonnga maman ang magaparoya indong pag-too asta maparayu kamo sa Dios nga boi.13 Indong imoon tana, magparadumdumankamo adlaw-adlaw mintras may tyimpo paagud indi kamo mapatalang ang sala ngamagapatugas indong tagiposoon. 14 Aykita kaiban ni Cristo kon ginauputan tanga mayad atun pagsarig kanana asta sakataposan. 15Kabay makon ang Kasolatan,“Kon mabatian nindo dadi anang limug

ang Dios,Indi nindo pagpatugasun indong tagi-

posoon pario anang ginimo indongmga kaolang-olangan ang ona angnagkontra sanda sa Dios.”

16 Sino ang mga tao nga dato nga nakabatisa anang limug ang Dios piro nagpasotil?Bukun bala ang tanan nga gindomaranni Moises pagoa sa Egipto? 17 Kag sinoanang ginkasilagan ang Dios sa sulud 40ka toig? Bukun bala ang mga tao nganagparakasala kag nagkarapatay doto salogar nga ara ginaolii ang tao? 18 Kagsino anang gintomod ang Dios sa anangpagpanompanga indi sanda gidmakasuludsa parawayan nga anang gintigana parakananda? Bukun bala ang mga tao ngaara nagsonod kanana? 19 Gani masanag

kanatun nga sanda ara kasulud tungud ngaara sanda nagpati sa Dios.

41 Piro bisan toladato ang natabo

kananda, sigi pa ra gid anang pangakonga dato ang Dios nga kita sarang pa ramakasulud sa anang parawayan. Piromagandam kita ay basi kon may digikanatun nga indi makasulud doto. 2 Aynakabati kita ra pario kananda ang Mayadnga Barita. Piro ara nanda napolosiandang nabatian tungud nga ara sandanagtoo. 3 Kita tana nga nagatoo mamanang makasulud sa anang parawayan. Piroang ara nagatoo indi makasulud doto, aymakon ang Dios,“Sa akun kasilag nagpanompa ako nga

indi sanda gid makasulud sa par-awayan nga akun ginatigana parakananda.”

Ara dia nagakaologan nga ang parawayanara pa napriparar, tungud nga ang matoodtana may dian run nga ginpriparar alin paanang pagimo ang kalibotan. 4 Kabay maynasambit sa Kasolatan parti sa ikapito ngaadlaw, makon, “Kag sa ikapito nga adlawnagpaway ang Dios sa tanan nga anangmga obra.” 5 Kag makon ra doto nga “Indisanda gid makasulud sa parawayan ngaakun gintigana para kananda.” 6Masanagnga gintoyo ang Dios nga may makasuludsa parawayan nga dato, piro angmga naka-bati ang ona ang Mayad nga Barita ara ka-sulud doto tungud nga ara sanda nagsonodsa Dios. 7 Gani nagtaw pa gid kaigayonanang Dios ay pagkalubas ang dorong tinoignagambal tana paagi kay David; makon na,“Dadi”, pario ang nasambit kaina,“Kon mabatian nindo dadi anang limug

ang Dios,Indi nindo pagpatugasun indong tagi-

posoon.”8 Ay kon ang mga tao nga dato ang ona

nadara ni Josue sa parawayan, ara runandan nagambal ang Dios nga may ibangadlaw pa gid nga pasuludun na ang mgatao sa parawayan. 9 Gani may paway para gid nga ginatigana para sa anang mgatao ang Dios, kag ang paway nga dia pariosa anang pagpaway ang Dios sa ikapito ngaadlaw. 10Ay ang bisan sino nga makasuludsa anang parawayan ang Dios magapaway

Hebreo 4:11 312 Hebreo 5:14run da sa anang mga obra, pario sa Diosnga nagpaway pagkatapos nga maimo naang tanan. 11 Gani imoratan ta gid ngamakasulud sa anang parawayan nga dato.Indi kita magwad sa mga tao ang ona ngaara nagsonod sa Dios, ay sabun indi kita ramakasulud.

12 Anang ambal ang Dios boi kag maygaum, kag mas matarum pa sa ispada ngadobli anang tarum. Dia nagadolot asta saanang ulut ang kalag kag ispirito, kag saanang ulut ang mga luta-lutaan kag anangotok ang mga tolan. Ulam na ang mgabutang nga ginaisip kag ginaandum angmga tao. 13 Ara gid may makapantagosa Dios; nakikita na ang tanan kag lantadgid sa anang panulung, kag kanana kitamagapanabat.

Si Jesus Atun Pinakamataas nga Pari14Gani parigunun ta atun pagtoo tungud

nga may pinakamataas kita nga pari nganagsulud run doto mismo sa langit. Kagdia ara iba kondi si Jesus, nga anang BataangDios. 15Atun pinakamataas nga dia ngapari nakaulam ra atun mga karoyaun, ayang tanan nga mga pagsolay nga nagaabotkanatun naagian na ra, piro ara tana gidnagkasala. 16 Gani indi kita magpangalan-gan nga magparapit sa anang trono angDios nga maloloyon, ay doto ta mababatonang kalooy kag bolig sa oras nga kinanglanta.

51 Ang kada pinakamataas nga pari gin-

pili alin sa mga tao agud magsirbi sa Diospara kananda. Risponsibilidad nanda angpagalad sa Dios ang mga sapat kag ang ibapa nga mga alad para sa mga sala. 2 Angpinakamataas nga pari tao ra lang ngamaroya pario kanatun. Gani may pasonaidtana sa mga tao nga nagakasala nga arakaulam. 3 Kag tungud nga tana mismonagakasala ra, kinanglan tana magalad rapara sa anang kaogalingun nga mga sala,kag bukun lang para sa anang mga salaang mga tao. 4May dungug bilang pinaka-mataas nga pari. Piro ara may makapilianang kaogalingun para maging pinaka-mataas nga pari. Ay ang nagapili sa mgapinakamataas nga pari ara iba kondi ang

Dios. Pario kay Aaron ang ona, ang Diosmaman ang nagpili kanana.

5 Kag toladato ra ang kay Cristo, bukuntana ang nagpadungug anang kaogalingunnga maging pinakamataas nga pari, kondiang Dios. Ay makon ang Dios kanana,“Ikaw akun Bata, kag dadi ipakilala ko nga

ako imong Tatay.”6 Kag may ginkoon tana ra sa ibang partiang Kasolatan nga,“Pario anang pagkapari ni Melquisedec,Imong pagkapari ara kataposan.”

7 Ang digi pa si Jesus, nagpangamoyotana kag nagpanangis gid nga mayadnga nagapakitloy sa Dios nga sarangmakalowas kanana sa kamatayun. Kagtungud nga tana mapainubusun kagmatinomanun ginsabat ang Dios anangpangamoyo. 8 Kag bisan tana anang Batamismo ang Dios, natonan na ang ostonga pagsonod paagi sa mga pagantos ngaanang naagian. 9 Pagkatapos nga naagianrun ni Jesus ang tanan nga anang dapatagian, naging Manlolowas tana ang tanannganagatomankanana, agud asta kon sanolibri sanda run sa silot nga para sa andangmga sala. 10 Kag ginimo tana ang Diosnga pinakamataas nga pari pario sa anangpagkapari ni Melquisedec.

Pagpaandam Parti sa Pagtalikod sa Pagtoo11 Doro pa andan amun inogsogid

kanindo parti sa anang pagkapari niMelquisedec kag ni Jesus, garingmabudlayipaatag kanindo tungud nga mabudlaykamo paintindiun.

12Dapat mgamanogtodlo kamo ron dadiay maboay kamo ron nga nagtoo, piroasta dadi kinanglan kamo pa ra gid ngatodloan pario ang ona ang mga simpli ngamga kamatoodan alin sa anang ambal angDios. Pario kamo pa ra gid sa mga lapsagnga nagakinanglan ang gatas tungud ngaindi kamo pa makakaun ang maturugasnga mga pagkaun. 13 Ang mga naboboisa gatas mga lapsag pa nga ara kalibotankon ano ang mayad kag malain. 14 Piroang maturugas tana nga pagkaun para runsa mabaraul nga antigo ron kon ano angmayad kag malain.

Hebreo 6:1 313 Hebreo 7:26

1 Gani tungud nga maboay run atunpagtoon sa mga primiro nga mga panodloparti kay Cristo, kinanglan bayaan ta rundan kag magpadayon sa madaralum ngamga panodlo. Indi ta run pagsari olit-olitun ang mga naona nga dato nga mgapanodlo, pario ang mga panodlo parti sapaginulsul kag pagtalikod sa mga ginaimonga ara polos kag parti sa pagtoo sa Dios,2 angmga panodlo parti sa bunyag, parti sapagtongtong ang alima sa olo, sa pagbanawang mga patay, kag sa anang pagsintinsyaang Dios sa kada tao kon ano anang mag-ing kaimtangan sa ara kataposan. 3 Atunimoon tana, kon itogot ang Dios, magpa-dayon kita sa pagtoon ang madaralum ngamga panodlo 4-6 agud indi kita magtalikodkanana. Ay kon ang tao magtalikod saDios, indi maimo nga mapainulsul tanakag mapabalik ruman sa Dios. Nasana-gan run anang isip, nakasamit run angbindisyon nga alin sa Dios, nakabaton ronang Ispirito Santo, kag nakatiraw ron angmga karayadan nga alin sa anang ambalang Dios, kag nabatyagan na pa ang gaumnga ipapakita gid sa paraaboton nga mgaadlaw. Pagkatapos kon magtalikod tanapa sa mga butang nga dia, indi run gidmaimo nga mapainulsul tana kag mapa-balik ruman sa Dios tungud nga pario saginalansang na ruman sa kros kag gina-pakauyan anang Bata ang Dios.

7 Atun kaalimbawa pario sa logta ngaginabindisyonan ang Dios kon pagkata-pos nga maoranan pirmi nagatorobo angmga tanum nga napopolosan ang naga-pangabudlay. 8 Piro kon ang nagatoboporos lang taladang kag ilamonon ngamasiit, tay ara polos dato; gani sosompaunrun lang ang Dios, kag sa ori sonogon.

9Mga pinalangga, bisan toladia amun gi-naambal kanindo, nasisigoro namun tananga mayad indong kaimtangan kon partisa indong kalowasan. 10 Matarung angDios, kag indi maimo nga lipatan naindong mayad nga inimoan kag indonggogma kanana nga indong ginpakita kagpadayon nga ginapakita paagi sa indongpagbolig sa indong kapario nga mga to-moloo. 11 Gosto namun nga ang kada isarakanindo magpadayon nga magmaukud sa

indong pagsarig sa anang ambal ang Diosasta sa anang pagabot ni Jesu-Cristo agudmabaton nindo indong ginaandum. 12 Indikamo magtinamad, kondi wadun nindoang mga tao nga paagi sa andang pagtookag pagkamainantoson nagabaton anangmga pangako ang Dios.

Matood gid anang Pangako ang Dios13 Sulunga nindo bala si Abraham: ang

magpangako ang Dios kanana ara ibangaran nga anang gingamit agud pamatodanna anang pangako kondi anang aran ramismo tungud nga ara run may maglabawkanana. 14 Kag makon na, “Ginapangakoko nga bindisyonan ko ikaw nga mayadkag padoroon ko gid imong lai.” 15 Karon,si Abraham mainantoson nga nagulat langgid, gani nabaton na anang ginpangakoang Dios. 16 Nagasompa ang tao sa anangaran ang Dios nga mas mataas kananaagud patiun tana kag ara run dorong sogi-danun. 17 Toladan ra anang ginimo angDios ang ona sa mga tao nga anang gin-pangakoan. Ginpakita na kananda paagisa anang pagsompa nga tomanun na gidanang ginpangako. 18 Kag ang darwa ngadia ka butang, anang pangako kag anangsompa, indi gid magoman, ay indi maimonga magbotig ang Dios. Gani kita nganakadangup run kanana may marigun rungid nga pagsarig nga imoon na gid anangginpangako kanatun. 19 Atun pagsarignga dia maman atun pinakaangkla nganagataw kasigoroan sa atun kaboi. Kagdia nga pagsarig nagaabot doto mismo sapinakabalaan nga logar. 20 Si Jesus nagonarun doto para kanatun. Tana maman atunara kataposan nga pinakamataas nga paripario sa anang pagkapari ni Melquisedec.

7Ang Pari nga si Melquisedec

1 Si Melquisedec ari ang ona sa banwaang Salem kag anang pari ang Dios ngamakagagaum sa tanan. May bisis nga siAbraham nagpakigaway sa mga ari kagginpamatay na sanda. Ang tana nagapaolirun ginsolang-solang tana ni Melquisedeckag ginbindisyonan na tana. 2 Pagkataposgintaw ni Abraham kayMelquisedec anangikanapolo sa tanan nga mga butang nga

Hebreo 7:3 314 Hebreo 7:22anang nabuul sa inaway. Anang kaolo-gan ang aran nga Melquisedec “Ari angKatarungan.” Kag tungud nga ari tana angSalem anang gostong ambalun dato “Ariang Kalinung,” ay anang gostong ambalunang Salem kalinung. 3 Ara gid kasolatannga nagakoon kon sino anang tatay kaganang nanay okon anang mga kaolang-olangan. Kag ara ra kasolatan nga na-gasogid parti sa anang pagkabata kag ka-matayun. Pario tana sa anang Bata angDios; anang pagkapari ara kataposan.

4 Gani nakita ta nga si Melquisedecgamanan nga tao. Ay mismo si Abra-ham nga nagpondar atun nasyon nagtawkanana anang ikanapolo sa tanan ngaanang nabuul sa inaway. 5Kon parti samgapari nga Judio nga alin sa anang lai ni Levi,sono sa Kasogoan nga ginbilin kananda niMoises, para kananda ang ikanapolo ngaparti anang pagkabutang andang kaparionga mga Judio, bisan matood nga sandanga tanan parario nga anang lai ni Abra-ham. 6 Piro si Melquisedec tana, bisanbukun alin sa anang lai ni Levi, gintawanni Abraham anang ikanapolo. Kag siMelquisedec pa ang nagbindisyon kayAbraham, bisan pa gani nga si Abrahammaman anang ginpangakoan ang Dios.7 Kag naulaman ta nga ang nagabindisyonmas mataas kaysa ginabindisyonan. 8 Konparti sa mga pari nga lai ni Levi nga naga-baton ang ikanapolo, mga tao sanda ra langnga may kamatayun. Piro nagapamatoodang Kasolatan nga si Melquisedec tana ngagintawan ni Abraham anang ikanapolo boipa ra gid. 9 Kag naulaman ta ra ngamas mataas si Melquisedec kananda tun-gud nga bisan si Levi nga maman gid an-dang ginalinan nagtaw ra anang ikanapolokay Melquisedec paagi kay Abraham; 10 aypagtaw ni Abraham anang ikanapolo kayMelquisedec si Levi ara pa nabata, ganimakokoon ta nga si Levi doto pa sa ananglawas ni Abraham.

11 Karon, naulaman ta nga pagtaw angDios ang Kasogoan sa mga Judio, ginpilina anang lai ni Levi nga maging mga paringa magaintindi ang Kasogoan. Kon abiang mga tao poidi nga maging matarungpaagi sa anang ginaimo ang mga pari, indirun andan kinanglan ang iba pa nga pari

pario anang pagkapari ni Melquisedec, ngabukun pario anang pagkapari ni Aaron.12 Piro kon ilisan ang pagkapari, kinanglannga ilisan ra ang Kasogoan. 13-14 AtunGinoong Jesus maman ang ginatomod ngaginilis sa dati nga mga pari. Ara tananagalin sa anang lai ni Levi kondi sa ananglai ni Juda. Tana lang gid ang naging paringa alin sa anang lai ni Juda. Ay pagambalni Moises kon sino-sino ang maging mgapari, ara tana gid may nasambit parti saanang tribo ni Juda.

May Sangka Pari nga Pario ra kayMelquisedec

15 Gani masanag gid nga ginilisan runang mga pari nga mga lai ni Levi kag angKasogoan tungud ngamay iba run dadi ngapari nga pario kayMelquisedec. 16Ang gin-basian anang pagkapari bukun nga tungudsa lai nga sono sa Kasogoan kondi nagingpari tana tungudngamakagagaum tana, ayara tana kamatayun. 17 Ay toladia anangkoon ang Kasolatan parti kanana, “Ikawpari asta sa ara kataposan, pario anangpagkapari ni Melquisedec.” 18 Gani angdati nga Kasogoan ginilisan run ang Diostungud nga ara polos kag indi makaboligkanatun. 19 Ay indi maimo nga mabilangkita nga matarung sa panulung ang Diospaagi sa atun pagsonod sa Kasogoan. Ma-man dan nga dadi gintawan kita ang masmayad kag masasarigan nga paagi, kagpaagi digi makaparapit kita run sa Dios.

20Angbagonga dia nga paagimasmayadkag masarigan tungud nga pagimo angDios sa anang mga lai ni Levi nga magingmga pari ara tana gid nagpangako okonnagsompa. 21 Piro pagimo tana ang Dioskay Jesus nga maging pari may pangakotana nga anang ginsompaan. Aymay naka-solat sa Kasolatan nga nagakoon,“Ako ang Ginoo, nagapangako ako kag na-

gasompa pa, nga ikaw ginaimo konga pari asta sa ara kataposan. Kagindi gid magoman akun isip.”

22 Gani tungud sa anang pangako nga diaang Dios, paagi kay Jesus nakakasigoro kitanga ang bago nga dia nga kasogtanan ngagintaw ang Dios agud malowas kita masmayad kaysa dati.

Hebreo 7:23 315 Hebreo 8:1123 Ang mga pari ang ona doro, tungud

nga kon mapatay ang isara matulus rumanang isara agud makapadayon andang obrabilang mga pari. 24 Piro si Jesus tana ararun kamatayun, maman dan nga anangobra bilang pari ara ginapasayloan sa iba.25Gani sarang namalowas sa bisan ano ngaoras ang bisan sino nga tao ngamagparapitsa Dios paagi kanana. Ay boi tana asta saara kataposan agud magpakitloy sa Diospara kananda.

26 Gani si Jesus maman gid ang pinaka-mataas nga pari nga atun kinanglan. Bal-aan tana. Ara tana gid nagkasala kag aragid sayup sa anang kaboi. Ginpabulag tanasa mga tao nga makasasala kag gindarasa ibabaw pa ang mga langit. 27 Bukuntana pario ang dati nga mga pari, tungudnga tana tana indi kinanglan nga maga-lad adlaw-adlaw. Sanda dato anay adlaw-adlaw gid nga nagaalad, primiro para saandang kaogalingun nga sala, pagkataposmaalad sanda ruman para sa anang mgasala ang mga tao. Piro si Jesus tana kaisaralang gid nagalad. Ginalad na anang kao-galingun doto sa kros kag ara run oman-oman. 28 Ang mga tao nga ginimo ngapinakamataas nga pari sono sa Kasogoanni Moises mga tao ra lang nga nagakasala.Piro sono sa anang pangako ang Dios ngaanang ginambal pagkatapos ang Kasogoan,anang Bata mismo maman anang ginpilinga maging pinakamataas nga pari. Aytana ara gid nagkasala kag asta kon sanoindi tana gid magkasala.

8Si Jesus maman Atun pinakamataas nga

pari1 Sa amun mga ginsaysay, amun gostong

ambalunmamandia: kita dadimaypinaka-mataas run nga pari nga nagapongko saanang too anang trono ang Makagagaumnga Dios sa langit. 2 Nagasirbi tana dotomismo sa pinakabalaan nga logar bilangpinakamataas nga pari. Dato nga logarbukun run tao ang nagimo kondi ang Ginoomismo.

3 Ang kada pinakamataas nga pari gi-napili nga magalad sa Dios ang mga aladnga mga sapat kag iba pa nga mga alad.Gani atun pinakamataas nga pari dapat

may ialad ra. 4 Kon tana digi pa sa logta,indi maimo nga maging pari tana, ay alinpa ang ona may mga pari run digi nganagaalad sono sa Kasogoan. 5 Andang gi-naimo nga dato nga mga pagalad midyoanino lang gid tungud nga nagawadwadsanda lang sa mga butang nga ginaimodoto sa langit. Naulaman ta dia tun-gud nga datong mapatindug run si Moi-ses ang torda nga simbaan nagkoon angDios kanana, makon, “Kinanglan wadunmo ang akun ginpakita kanimo doto sabokid.” 6 Piro sa matood tana, anang obrani Jesus bilang pinakamataas nga pari masmayad kaysa anang obra ang mga pari ngadato. Ay ang bago nga kasogtanan dadi ngaanangginariglo agudbatononkita angDiosmas mayad kon ikomparar sa naona ngakasogtanan. Tungud nga ang bago nga dianga kasogtanan ginabasi samasmayad ngamga pangako ang Dios.

7 Kon ang ona nga dato nga kasogtananara kakolangan indi run andan kinanglannga ilisan. 8 Piro nakita ang Dios anangkakolangan ang mga tao nga nagsonodsa ona nga dato nga kasogtanan. Ganinagkoon tana, makon,“Magaabot ang adlaw nga ako maimo ang

bago nga kasogtanan sa mga taga-Israel kag sa mga taga-Juda,

9 Kag ang bago nga dia nga kasogtanannga akun imoon bukun run parioang ona nga kasogtanan nga akungintaw sa andang mga kaolang-olangan datong ginaagobayan kosanda pagoa sa Egipto.

Ara nanda pagsonoda ang ona nga dato ngakasogtanan nga gintaw ko kananda,

Maman dato nga ginpabayanan ko sandarun lang.”

10Makon pa gid ang Ginoo, “Ang bago ngakasogtanan nga akun itaw sa mgataga-Israel maman dia:

Sa paraaboton nga mga adlaw, ibutang koakun mga sogo sa andang isip, kagisolat ko sa andang tagiposoon.

Ako andang magiging Dios, kag sandamagiging akun mga tao.

11Konmagabot ron ang adlawnga dato, ararun may magkoon sa anang kasi-manwa okon anang kabogto ngadapat kilalaun na ang Ginoo.

Hebreo 8:12 316 Hebreo 9:15Tungud nga sa mga oras nga dato

ang tanan, alin sa pinakakubusasta sa pinakabantog, magakilalakanakun.

12 Ay patawadun ko sanda sa andang mganaimo nga malain, kag indi ko ronpagdumdumun andang mga sala.”

13 Kag tungud nga nagkoon ang Dios ngamay bago ron nga kasogtanan, masanagnga ang ona nga kasogtanan ara run polos,kag ang bisan ano nga lagi run kag ara runginagamita, madodora run lang.

9Ang Pagsimba Digi sa Logta kag Doto sa

Langit1 Ang naona nga dato nga kasogtanan

may mga soronodon parti sa pagsimbakag may simbaan nga ginimo ang mgatao. 2 Dato nga simbaan torda nga andangginpatindug nga may darwa ka koarto.Ang ona nga koarto ginatawag nga Balaannga Logar. Doto nagabutang ang solo,ang lamisa, kag ang mga tinapay nga gi-naalad sa Dios. 3 Ang Ikarwa nga koartonga sa loyo ang kortina maman ang gi-natawag nga Pinakabalaan gid nga Logar.4 Doto nagabutang ang altar nga bolawannga ginasonogan ang insinso, kag anangkaban ang kasogtanan nga ginaklapan raang bolawan. Doto nagasulud ang tibodnga bolawan nga may sulud nga manna,kag anang baston ni Aaron nga nagpa-naringsing, pati angmgamalapad nga batonga ginsolatan anang kasogtanan ang Dios.5 Doto sa ibabaw ang kaban may mga gi-natawag nga kirobin nga nagapakilala ngadoto ang Dios. Anang pakpak ang kirobinnagaumlad sa ibabaw ang logar nga gina-patawadan ang Dios anang mga sala angmga tao. Garing sa dadi indi namun rundia makapasanag tanan kanindo. 6 Pirotoladato anang itsora sa sulud ang tordanga andang ginasimbaan. Kag ang mgapari adlaw-adlaw andang sulud doto saprimiro nga koarto agud imoon andangkatungdanan. 7 Piro sa Pinakabalaan gidtana nga Logar ang pinakamataas lang gidnga pari ang sarang makasulud kag sangkabisis lang gid sa kada toig. Kag kon mag-sulud tana doto nagadara tana gid angdogo nga inogalad sa Dios para sa anang

kaogalingun nga mga sala kag sa mga salanga ginimo ang mga tao nga ara nandanaulami. 8 Paagi sa andang mga ginaimonga toladato ang ona, ginatodlo kanatunang Ispirito Santo nga ang ordinario ngamga tao indi gid makasulud sa Pinakabal-aan nga Logar mintras nagatindug pa angdati nga simbaan nga torda. 9Ang simbaannga dato pinakaanino lang para sa atuntyimpo nga dia dadi. Tungud nga angmatood, ang tanan nga ginadara doto patiangmga sapat nga ginaalad sa Dios indi gidmakalimpyo anang konsinsya ang mga na-gasimba sa toladato nga paagi. 10Ang mgabutangnga dato nga andang ginaimoporoslang parti sa mga karaunun kag irinumunkag kon ano pa nga mga sirimonya partisa pagpanlimpyo. Dato ngamga rigolasyonnga para sa lawas tugka lang gid sa oras ngabagoon ang Dios ang tanan.

11 Piro dadi tana digi run si Cristo ngaatun pinakamataas nga pari sa bago ngapaagi nga mas mayad kaysa dati. Nagsuludtana sa simbaan nga mas mayad kag arakakolangan. Bukun tao ang nagimo kagara digi sa kalibotan nga dia. 12 Kaisaralang gid nagalad si Cristo sa Pinakabalaannga Logar kag ara run oman-oman. Bukundogo angmga kambing okon dogo angmgatinday nga baka anang dara nga inogaladkondi anang dogo mismo. Kag tungud saanang dogo nga dato gintobos na kita agudasta kon sano indi kita run gid pagsilotantungud sa atun mga sala. 13 Sono sa Ka-sogoan, kon ang tao marisnaan tungudnga nagparapit tana sa patay nga tao,kinanglan wisikan tana anang dogo angkambing kag toro nga baka kag anang aboang tinday nga baka nga ginsonog agudmaging limpyo tana. 14 Karon, kon diamanda makalimpyo, mas labi run gid ngamakalimpyo anangdogoni Cristo. Aypaagisa Ispirito nga ara kataposan ginalad niCristo sa Dios anang kaogalingun bilangalad nga ara gid kakolangan sa panulungang Dios. Anang dogo maman ang na-galimpyo sa atun mga tagiposoon kag isipagud talikodan ta angmga butang nga atunginaimo nga ara polos kag sirbian ta runang Dios nga boi.

15 Gani si Cristo maman ang manog-patunga kanatun kag sa Dios sa bago nga

Hebreo 9:16-17 317 Hebreo 10:8kasogtanan. Ay paagi sa anang kamatayungintobos na ang mga tao nga nagsowaysa dati nga kasogtanan. Maman dan ngamababaton ron anang mga tinawag angDios ang mga butang nga anang ginpan-gako nga maging anda sa ara kataposan.

16-17 Anang kaalimbawa dia pario sa taonga nagpaimo tistaminto parti sa anangipapasobli kon patay tana run. Mintras boitana pa bali ara ra lang dato nga tistaminto,ay ang tistaminto may ipikto lang kon ma-pamatodan nga patay tana run. 18Mamandan nga bisan ang ona nga kasogtananginkinanglan ra ang dogo para maparigun.19 Ay pagtodlo ni Moises sa mga tao angtanan nga mga toromanun sa Kasogoan,nagbuul tana dayon anang dogo ang mgatinday nga baka kag mga kambing kag gin-lakutan na tobig. Pagkatapos ginwisikanna ang ginsolatan ang Kasogoan kag angmga tao. Anang gingamit nga pangwisikbolbol ang karniro nga ginlugumsamapolakag gintagkus sa anang sanga ang isopo.20 Pagkatapos makon ni Moises sa mga tao,“Maman dia ang dogo nga nagaparigunsa kasogtanan nga gintaw ang Dios ngaginapatoman kanindo.” 21 Kag ginwisikanna ra ang torda nga simbaan pati ang tanannga mga garamitun sa pagsimba sa Dios.22 Sono sa Kasogoan, aros tanan nga mgagamit sa pagsimba ginalimpyo paagi sadogo. Kag kon ara dogo nga ginola bilangalad sa Dios ara kapatawadan atun mgasala.

23Karon, angmgabutang sa simbaanngadato anang anino angmga butang nga dotosa langit, gani kinanglan nga limpyoan sanasambit nga paagi. Piro ang mga butangtana nga doto sa langit nagakinanglan angalad ngamasmayad. 24Ay si Cristo ara nag-sulud sa Balaan nga Logar nga ginimo angtao nga pinakakopia lang ang doto sa langitkondi nagsulud tana sa langit mismo. Kagdadi doto nagapangatobang tana sa Diospara kanatun. 25 Anang pinakamataas ngapari ang mga Judio nagasulud sa Pinaka-balaan nga Logar ang simbaan kada toignga nagadara anang dogo ang mga sapat.Piro si Cristo tana kaisara lang gidnagsuludagud ialad anang kaogalingun, kag indi runkinanglan magoman-oman. 26 Tungud ngakon kinanglan gid nga olit-olitun, ta kondi

kon kapira-pira tana andan nagantos alinpa ang pagimo ang kalibotan. Piro kaisaratana lang nagayan digi sa kalibotan ngadia agud doraun atun mga sala paagi saanang pagalad anang kaogalingun. Diaginimo na sa kataposan nga dia nga mgaadlaw, kag ara run oman-oman. 27Ang taokaisara lang gid mapatay, kag pagkataposukuman tana run ang Dios. 28 Gani siCristo kaisara ra lang gid napatay bilangalad agud mabuul anang mga sala ang mgatao. Matood nga mabalik tana ruman digisa kalibotan, piro indi runpara ialad rumanagud mabuul atun mga sala, kondi agudlowasun run gid ang mga tao nga nagaulatkanana.

101 Ang Kasogoan midyo sa anang anino

lang gid ang mayad nga mga butang ngamaabot paagi kay Cristo. Ang Kasogoanmismo indi makapamatarung sa mga taonga nagaparapit sa Dios paagi sa mga aladnga ginaalad kada toig. 2Ay kon napatawadsanda run paagi sa mga alad nga toladato,ara sanda run andandurumdumunpapartisa andangmga sala, kag indi run kinanglannga magalad pa gid. 3 Piro ang mga aladnga dato mismo ang nagapadumdum samga tao kada toig parti sa andangmga sala.4Tungud nga angmatood tana, anang dogoang mga toro nga baka kag mga kambingnga andang ginaalad indi gid makabuulandang mga sala.

5Maman dan nga pagayan ni Cristo digisa kalibotan nagkoon tana sa Dios, makonna,“Indi mo gosto angmga sapat nga ginaalad

kanimo, kondi ginimoan mo akoang lawas nga akun gamitun paraialad.

6 Ay bukun kaw kontinto sa mga sapat ngaandang ginasonog kag ginalad saaltar para sa andang mga sala.

7Gani nagkoon ako kanimo,Dagi ako agud tomanun ko imong kabubu-

tun, sono sa nasolat sa Kasolatanparti kanakun.”

8 Primiro nagkoon si Cristo nga indi gostoangDios angmga sapat nga ginapatay okonang iba nga mga alad nga ginataw kanana,kag ara tana ra gosto sa mga pagsonog angmga sapat sa altar okon sa andang pagalad

Hebreo 10:9 318 Hebreo 10:32para sa andang mga sala. Maman diaanang koon, bisan matood nga dia tanannga mga alad ginaalad sono sa Kasogoan.9 Pagkatapos nagkoon tana nga, “Dagi akoagud tomanun ko imong kabubutun.” Ganipaagi digi naulaman ta nga ginilisan runang Dios ang dati nga mga pagalad kaganang alad ni Cristo maman anang ginilis.10 Kag tungud nga gintoman ni Jesu-Cristoanang kabubutun ang Dios, ginlimpyoanna kita sa atun mga sala. Dia natabo paagisa anang pagalad anang kaogalingun ngalawas, kag dato ara run oman-oman.

11 Ang mga pari dato anay adlaw-adlawgid andang tindug doto sa simbaan nganagaalad sa Dios. Garing andang mga aladnga dato nga parario ra lang indi gid mak-abuul anang mga sala ang mga tao. 12 Pirosi Cristo tana kaisara lang gid nagalad parasa atunmga sala kag indi run gid kinanglannga omanun pa asta kon sano. Pagkat-apos, nagpongko tana sa anang too angDios. 13 Kag dadi doto tana run nagaulatasta sa oras nga pasokoon ang Dios kananaanang mga kaaway. 14Ay tungud sa sangkapagalad na nga dato sa Dios, kita nga mgaginlimpyoan run sa sala ginimo na nga arakakolangan, kag dia asta kon sano.

15 Ang Ispirito Santo mismo nagapama-tood kanatun parti sa mga butang nga dia.Ay makon na,16 “Makon ang Ginoo, ‘Maman dia ang ka-

sogtanan nga akun imoon kanandasa paraaboton nga mga adlaw.

Ibutang ko akun mga sogo sa andang mgatagiposoon, kag isolat ko sa andangmga unauna.’ ”

17 Kag makon na ra, “Indi ko ron gid pag-dumdumun andang mga sala kag ang mgamalain nga andang naimo.” 18Gani tungudnga atun mga sala napatawad run indikinanglan ngamagsari pa alad para sa atunmga sala.

Magparapit Kita sa Dios19-20Gani mga kabogto, tungud sa anang

dogo ni Jesus nga anang ginola parakanatun, libri kita run nga magsulud saPinakabalaan nga Logar nga doto sa loyoang kortina. Ay paagi sa anang pagaladanang lawas, ginabrian na para kanatunang bago nga dalan agud makasulud kitasa Pinakabalaan nga dato nga Logar. Kag

dia nga paagi maman ang nagataw kaboinga ara kataposan. 21 Makagagaum atunpari nga dia nga nagadomara sa anangbalay ang Dios. 22 Gani magparapit kitasa Dios nga may sinsiro nga tagiposoonkag pagtoo nga ara gid nagapangdoadoa.Ay naulaman ta nga limpyo ron atun tagi-posoon sa malain paagi sa anang dogo niJesus, kag atun lawas naogasan run da salimpyo nga tobig. 23 Magpakarigun kitasa atun paglaum kag indi kita magpang-doadoa, tungud nga ang Dios nga nagpan-gako masasarigan gid sa pagtoman anangmga ginpangako kanatun. 24Kag imoratanta nga mapokaw anang baratyagun angkada isara nga igogmaun anang kapariokag magimo ang mayad. 25 Indi ta gid pag-pabayanan atun pagtiripon pario anang gi-naimo ang iba, kondi pabaskugun ta ang is-ara kag isara, kapin pa gid dadi nganakikitata nga madali run lang anang pagbalik angGinoo.

26 Piro kon pagkatapos nga kita nakaki-lala run ang kamatoodan kag magpadayonkita pa gid sa pagpakasala, tay ara runaladnga sarangmakaalad agudmapatawadatun mga sala. 27 Ang tao nga magimo to-ladato nagapaabot run lang ang kaaradluknga pagukum kag mainit gid nga kalayonga ginpriparar ang Dios para sa mga na-gakontra kanana. 28 Kabay, ang ona, angtao nga nagbali ara anang Kasogoan niMoises ginpatay nga ara korokalooy konmay darwa ka tao nga makapamatood ngatana nagkasala matood. 29 Gani kon to-ladato sigorado gid nga mas grabi pa gidang maging silot sa tao nga nagapakalainsa anang Bata ang Diosmismo kag nagabaliara sa anang dogo nga nagparigun anangpangako ang Diosang dogo nga maman raang naglimpyo kanana sa anang mga sala.Maging mas grabi matood ang imoon satao nga toladan ay ginainsolto na ra angmaloloyon nga Ispirito Santo. 30 Ay kilalata ra ang Dios nga nagkoon nga, “Akoang mabalus. Ako ang baala magsilot.”Kag may nakasolat pa gid nga nagakoon,“Ang Ginoo magaukum sa anang mga tao!”31 Kag makaaradluk gid kon ang Dios ngaboi maman ang magsilot.

32 Dumduma nindo ang mga adlaw nganakalubas ang kamo bago pa lang nasana-

Hebreo 10:33 319 Hebreo 11:12gan. Doro ngamga kalisud kag pagtiraw in-dong naagian, piro ginantos nindo lang gidkag ara kamo ra nadaug. 33 Kon kaisan gi-napakauyan kamo kag ginasakit sa atoban-gan mismo ang mga tao. Kag kon kaisanbisan bukun kamo ang ginapakauyan kagginasakit nagaantos kamo pa ra gid tungudsa andang ginaimo sa indong mga kaiban,ay nalolooy kamo kananda. 34 Nalolooykamo ra sa indong kapario nga mga to-moloo nga ginpriso. Kag bisan ginpan-gagaw kanindo indong mga pagkabutangginantos nindo nga may kalipay tungudnga naulaman nindo nga may dian kamopa gid nga mas mayad kag indi gid madoraasta kon sano. 35Gani ayawnindo pagdoraaindong pagsarig sa Dios, aymaymabaul dianga balus para kanindo. 36Kinanglan mag-ing mainantoson kamo agud maimo nindoanang kabubutun ang Dios kag mababatonnindo dayon anang ginpangako kanindo.37 Tungud nga nagkoon ang Dios sa Kaso-latan, makon,“Indong ginapaabot madali run lang gid

magabot.Indi tana run magpabaya-baya.38 Kag ang tao nga matarung sa akun pan-

ulung magakaboi paagi sa anangpagtoo.

Piro konmagtalikod tana kanakun indi akomalipay kanana.”

39Piro kita tana bukunpario samga tao nganagatalikod sa Dios kag madodora dayon,kondi ugut atun pagtoo kanana, gani mal-olowas kita.

11Ang Pagtoo sa Dios

1 Kita may pagtoo kon ugut atunpagsarig nga mababaton ta ang mgabutang nga atun ginalauman, kag bisanara ta pa nakita anang mga ginpangakoang Dios, nasisigoro ta nga mababaton tara gid. 2Tungud sa anang pagtoo atun mgakaolang-olangan gindayaw sanda ang Dios.

3Tungud sa pagtoo, naulaman tanga angkalibotan ginimo paagi sa anang pagambalang Dios. Gani ang mga butang nga atunnakikita ginimo alin sa indi makita.

4 Tungud sa pagtoo sa Dios, si Abel na-galad ang alad nga mas mayad kaysa kay

Cain. Kag tungud sa anang pagtoo ginbi-lang tana ang Dios nga matarung sa anangpanulung, ay ginbaton na anang alad ngadato. Gani bisan patay run si Abel mayginatodlo tana pa ra gid kanatun paagi saanang pagtoo sa Dios.

5 Tungud sa pagtoo sa Dios, si Enoc arakaagi ang kamatayun kondi gindara tanaang Dios doto sa isarang kinaboi. “Ara tanarun nakita digi sa logta tungud nga gin-saylo tana ang Dios.” Kag nagkoon ra angKasolatan nga ginsaylo tana doto tungudnga nalipay ang Dios sa anang kaboi. 6Angtao nga ara pagtoo sa Dios, miski magiwan,indi gid makataw kalipay sa Dios. Tungudnga ang bisan sino nga nagaparapit sa Dioskinanglan magtoo nga may Dios, kag tanaang nagataw balus sa mga tao nga naga-pangita kanana.

7 Tungud sa pagtoo sa Dios, ginpati niNoe anang paandam ang Dios parti samga magakaratabo bisan ara na pa nakita.Gani nagimo tana ang arka agud malowastana kag anang pamilya pagabot ang go-naw. Kag paagi sa anang pagtoo nga datoginukuman ang mga tao sa kalibotan, pirotana tana, tungud gani sa anang pagtoo,ginbilang ang Dios nga matarung.

8 Tungud sa pagtoo sa Dios, si Abrahamnagtoman anang koon ang Dios nga maga-yan tana sa logar nga ginpangako kanana.Nagalin tana sa anang logar nga ginaolianbisan ara tana kaulam kon diin ang logarnga ginpangako kanana. 9 Kag bisan angdoto tana run sa logar nga dato kag nagaolitana lang sa mga torda pario sa istrangiro,nagtoo tana pa ra gid sa Dios nga mag-ing anda ang logar nga dato. Bisan ganianang bata nga si Isaac kag anang apo ngasi Jacob nga anang mga kaiban sa anangpangako ang Dios nagtorda ra lang doto.10Angmatood tana, ang siyodad nga anangginapaabot ni Abraham ara iba kondi angsiyodad ngamarigun gid, nga ginplano kagginpatindug ang Dios mismo.

11 Tungud ra sa pagtoo sa Dios, naka-pabata si Abraham bisan sobra tana runkamalam kag bisan bawas pa si Sara ngaanang asawa, ay nagpati tana sa anangpangako ang Dios kanana nga magabata siSara. 12 Gani alin kay Abraham, nga bawasrun da, nagompisa ang lai nga pario mga

Hebreo 11:13 320 Hebreo 11:33bitoon sa langit kag baras sa baybay anangkaraku tungud nga indi mabilang.

13 Dia tanan nga mga tao napatay nganagatoo. Ara nanda nabaton anang gin-pangako ang Dios nga boi sanda pa, piroginasigoro nanda nga magaabot ra angadlaw nga mababaton nanda gid andangginapaabot. Ginako nanda nga sanda mgaistrangiro lang kag bukun taga-digi sakalibotan nga dia. 14 Ang mga tao nganagaambal toladan nagapakilala lang ngasanda nagapangita ang banwa nga sarangnanda makoon nga anda gid. 15 Ara nandarun pagdumduma ang banwa nga andangginalinan, tungud nga kon gindumdumnanda pa, may kaigayonan sanda pa ngamakabalik doto. 16 Piro andang ginimotana, ginpalabi nanda run gid ang banwanga mas mayad, kag dia ara iba kondi angbanwa nga doto mismo sa langit. Ganiara nauya ang Dios nga tawagun nandatana nga andang Dios, tungud nga ginpri-pararan na sanda ang siodad.

17-18 Tungud sa pagtoo, ginalad ni Abra-ham si Isaac ang tana gintirawan ang Diosnga ialad anang bogtong nga bata. Kagbisan si Isaac maman ang ginpangako ngaalinan anang lai, alisto si Abraham ngaialad tana. 19 Ay nagapati tana nga konsi Isaac mapatay gid man banawon tanara ang Dios. Gani sa parti ni Abrahamginbilang na si Isaac nga daw nabanaw runalin sa mga patay kag nakabalik kanana.

20 Tungud sa pagtoo sa Dios, ginbindisy-onan ni Isaac anang mga bata nga si Jacobkag si Isaw para sa mayad nga paraaboton.

21 Tungud sa pagtoo sa Dios, datongmapapatay run si Jacob, ginbindisyonanna anang mga apo nga bata ni Jose. Kagnagsimba tana sa Dios nga nagaambuy saanang baston.

22 Tungud sa pagtoo sa Dios, nagkoonsi Jose ang tana madali run mapatay ngaang mga Israelita magaalin sa Egipto, kagnagbilin tana nga daraunnanda anangmgatolan kon sanda magpanaw ron.

23 Tungud sa pagtoo sa Dios, anang mgaginikanan ni Moises ara pagadluki ngakontraun anang sogo ang ari, tungud ngapagkakita nanda ngamasadya andang batagintago nanda tana sa sulud tatlo ka bolan.

24 Kag tungud sa pagtoo sa Dios, ang siMoises may idad run, ara tana run nag-pasogot nga tawagun tana pa nga bataang prinsisa, nga anang bata ang ari angEgipto. 25 Ginpalabi na pa ang pagantoskaiban anang mga tao ang Dios kaysa mag-pangalipay sa sala sa matagud lang ngatyimpo. 26Ginkabig na ngamas doro anangpakinabang kon tana magantos ang mgakauruyan para kay Cristo kaysa maangkunna ang tanan nga manggad sa Egipto. Aynagapaabot tana nga may balus tana ngamababaton.

27 Kag tungud sa anang pagtoo nagalintana sa Egipto kag ara tana pagadluki ngamasilag kanana ang ari. Bisan malisudanang naagian ginantos na kag ara tana gidnagbalik tungudngamidyo nakikita na angDios nga indi makita. 28 Tungud sa anangpagtoo ginompisaan na ang pagsilibrar angginatawag nga “Paglubas anang Angil angDios.” Ginkonan na ang tanan nga Israelitanga wisikan anang dogo ang karniro an-dang mga poirtaan, agud nga kon magagianang angil ang Dios nga magapamatayang mga panganay, magalubas tana langkag indi na pagigapil andang panganay.

29 Tungud sa pagtoo sa Dios, ang mgaIsraelita nakatabok sa Dagat nga Mapolanga nagapanaw sa mamara nga logta. Piropagtabok ang mga taga-Egipto nga nagala-gas kananda, sanda tana nagkaralumus.

30 Tungud sa pagtoo sa Dios, ang mgaIsraelita nagmartsa palibot sa siodad angJerico kada adlaw sa sulud ang sangkasimana. Kag sa ikapito ka adlaw narompaganang padir ang Jerico. 31 Piro si Rahabtana nga nagabaligya anang dungug aranapatay kaiban sa mga taga-Jerico nga aranagtoman sa Dios, ay tana nagtoo, kagpagabot doto kananda ang ona ang mgaispia nga ginsogo ni Josue ginasikaso nasanda sa anang balay.

32 Ta asta run lang digi akun isogidkanindo parti sa mga tao nga nagtoosa Dios, tungud nga kokolangun kita satyimpo kon isaysay ko pa kanindo angparti kanday Gideon, Barac, Samson, Jefte,David, Samuel kag sa mga propita angona. 33 Tungud sa andang pagtoo sa Diosginpamirdi nanda ang mga ginarian, nag-domara sanda ang matarung, kag nabaton

Hebreo 11:34 321 Hebreo 12:13

nanda anang mga ginpangako ang Dioskananda. Tungud sa andang pagtoo arasanda pagiwana ang mga lion, 34 ara sandanapaso sa nagadabadaba nga kalayo, kagnakalibri sa kamatayun sa ispada. Angiba kanandamasyadokaroyapiro gintawankabaskug. Naging maisug sanda sa inawaykag napirdi nanda andang mga kakontranga mga soldado ang ibang banwa. 35Maymga babai ra nga tungud sa andang pag-too sa Dios, andang mga bata nga na-patay naboi ruman. May mga ginsakitasta mapatay tungud nga ara sanda gidnagbaton ang kondisyon nga kon magta-likod sanda sa andang pagtoo makakalibrisanda. Ay naulaman nanda ra nga ma-gaabot ang adlaw nga babanawon sandaang Dios kag mababaton nanda ang masmayad nga kaboi. 36 Ang iba kanandaginintrimis kag ginanot, kag may dian ranga ginpanggapos kag ginpriso. 37 Ang ibaginpasil ang bato asta mapatay, kag angiba ginlagari asta maotod, kag ang iba pagid ginpatay paagi sa ispada. Ang iba an-dang pinakalambong ara iba kondi anangpanit run lang ang karniro kag kambing.Masyado sanda kalisud, kag giningabot kagginpintasan ang mga tao. 38 Napiritansanda nga magpantago sa mga logar ngaara tao, sa mga bokid, sa mga giub, kag samga boo sa logta. Piro sa matood tana, angmga malain nga mga tao digi sa kalibotanbukun bagay magkaiban kananda.

39 Sanda nga tanan ginadayaw tungud saandang pagtoo. Piro ara nanda nabaton saandang tyimpo anang ginpangako angDioskananda. 40 Ay may mas mayad nga planoang Dios para kanatun, tungud nga gostona nga kita makakaiban nanda kon toma-nun na run anang ginpangako kananda.

121 Karon, kon parti kanatun, atun kaal-

imbawa pario sa nagadalagan sa kariranga ginapalibotan ang doro nga mga taonga nagapamatood parti sa pagtoo sa Dios.Gani bayaan ta ang mga sala nga nagaawidnga mayad kanatun, ang tanan nga mgabutang nga nagasablag kanatun sa atunpagdalagan. Padayonon ta gid atun pag-dalagan sa daralaganun asta sa kataposan.2 Isintro ta atun panulung kay Jesus tungud

nga atun pagtoo ginasandig kanana alin saompisa asta sa kataposan. Ginantos na angpaglansang sa kros kag ginbali ara na angkauruyan nga dato, tungud nga ginaisip naang kalipay nga nagaulat para kanana. Kagsa dadi doto tana run nagapongko sa tooanang trono ang Dios.

3 Agud indi magroya kag indi madoraindong pagtoo, isipun nindo pirmi si Je-sus kon daw ano anang ginantos sa mgamakasasala ngamga tao nga nagpangontrakanana. 4 Ang matood tana ara pa ramay ginpatay kanindo tungud sa indongpagkontra sa sala. 5 Sigoro nalipatan nindoanang laygay kanindo ang Dios bilanganang mga bata. Kabay makon na,“Akun bata, magpamati kaw kon ginatad-

lung kaw ang Ginoo.Kag kon ginasaway kaw indi kaw mag-

pakaroya.6 Ay ginatadlung ang Ginoo anang gina-

palangga,Kag ginaanot na ang tanan nga ginabilang

na nga anang mga bata.”7 Gani antosa nindo ang mga kalisud

nga nagaabot kanindo dadi, ay dan bi-lang pagtadlung kanindo ang Dios tungudnga ginabilang na kamo nga anang mgabata. Kabay ara bata nga ara ginadisiplinaaanang tatay. 8 Kon kamo ara gintadlungaang Dios pario anang naagian ang tanannga anang mga bata, tay bukun kamoanang matood nga mga bata, kondi mgabata sa loas. 9 Kabay ang bata kita pagindisiplina kita ra gani atun tatay, kaggintaod ta sanda. Ta kondi labi run gidgani nga magpasakup kita sa atun Tataysa ispirito agud maboi kita. 10 Anang pag-disiplina atun tatay digi sa logta matagudlang, kag sono ra lang sa andang naisip konano ang mayad para kanatun. Piro angDios tana nagadisiplina kanatunpara gid saatun kaarayadan, agud maging matarungkita pario kanana. 11Mintras ginadisiplinakita ara kita nalilipay, kondi nagakasubu.Piro pagkatapos ang disiplina nagatawayatun isip tungud nga nagatadlung run daatun pagogali.

Mga Bilin kag mga Paandam12 Gani pabaskuga nindo indong

pagsarig sa Dios kag pariguna nindoindong pagtoo. 13 Magpadayon kamo sa

Hebreo 12:14 322 Hebreo 13:5tadlung nga dalan agud indimaiwan anangpagtoo indong mga kaiban nga maroya,kondi magabaskug pa.

14 Imorati nindo ang mayad nga rilasyonsa tanan nga mga tao, kag imorati nindora nga maging matarung indong kaboi. Aykon bukun matarung indong kaboi indikamo makakita sa Ginoo. 15 Magandamkamo ay basi kon may dian kanindo ngamagtalikod sa anang kalooy ang Dios. Ma-gandam kamo ra ay basi kon may diankanindo nga ginaalinan ang golo, kag doroang madalaig. 16 Magandam kamo ngaindi kamomagolid sa bukun indong asawa,okon magwad kay Esaw nga ginbali arana ang mga butang nga ispiritoanun. Ayanang pribilio bilang panganay binaylo nasa sangka karaunun. 17Naulaman nindo ranga ang ori gani gosto na maangkun angbindisyon para sa pagkapanganay piro arapagtawan. Ay indi na run mabago anangginimo bisan ginpanangisan na pa.

18 Indongpagparapit sa Dios bukunparioanang pagparapit ang mga Israelita. Sandanagparapit sa bokid nga nakikita nandamismo, sa Bokid ang Sinai nga may na-gadabdab nga kalayo, makaaradluk ngadulum, kag may mabaskug nga angin nganagauyup. 19 May nabatian sanda ngatrompita kag may nagaambal pa. Kagpagkabati nanda ang limug nga dato nag-pakitloy sanda nga kon maimo indi runmagambal kananda. 20 Ay ginaadlukansanda nga mayad sa anang koon nga, “Angbisan sino, bisan sapat, nga makaduutsa bokid kinanglan pasilun ang bato astamapatay.” 21 Masyado ka kaaradluk an-dang nakita doto kag bisan gani si Moisesnagkoon nga nagkulkug tana sa kaadluk.

22 Kanatun tana bukun pario dato. Ayatun ginparapitan ang matood nga Bokidang Sion, anang siodad ang Dios nga boi,ang langitnun nga Jerusalem, nga may lin-ibo nga mga angil. 23 Nagparapit kita samalipayun nga pagtiripon angmga ginabi-lang nga mga panganay ang Dios, nga an-dang mga aran nakasolat run doto sa lan-git. Nagparapit kita sa Dios ngamagaukumsa tanan. Doto ra sa atun ginparapitanmaymga ispirito angmga tao nga ginpaka-matarung ang Dios kag ara run gid sala.24Naparapit kita kay Jesus nga maman ang

manogpatunga ang bago nga kasogtanan.Anang dogo nga ginola nagapamatood ngakita ginpatawad run sa atun mga sala, kagmas mayad dia kaysa anang ginpangayoanang dogo ni Abel.

25 Gani magandam kamo kag indi kamomagpabungul sa anang ginaambal ang Dioskanindo. Ang mga tao ang ona nga aranagpati sa nagambal kananda digi sa logtaara kalibri sa silot. Gani paiwan atunpagkalibri sa silot kon indi kita magpati sanagaambal nga alin pa sa langit. 26 Angona ang logta naguyug tungud sa ananglimug ang Dios. Piro dadi nagpangakotana nga sa paraaboton nga mga adlawuyugun na pa kaisara, kag bukun lang logtakondi pati run ang langit. 27 Ang “kaisarapa” nagakaologan nga doraun na run angtanan nga ginimo nga sarang mauyug, kagang indi mauyug maman ang mabibilin.

28 Gani magpasalamat kita sa Dios tun-gud nga kita tana kabilang run sa anangginarian nga indi mauyug. Magsimba kitakanana sa paagi nga anang naliagan, ngamay pagpasalamat, kag kaiban ra ang pag-taod kag pagkaadluk kanana. 29 Ay konmagsilot atun Dios, midyo tana sa kalayonga nagapamagtok.

13Ang Pagsirbi nga Magataw Kalipay sa Dios

1 Magpadayon kamo nga magirigog-maan bilang magkarabogto kay Cristo.2 Indi kamo malipat nga batonon ang mgataga-ibang logar sa indong balay. May mgatao ang ona nga nagimo dan, kag ara sandakaulam nga dato gali andang mga bisitamga angil nga alin sa Dios. 3 Dumdumunnindo ra indong kapario nga mga tomoloonga sa prisoan, kag batyagunnindo andangkaimtangan. Dumdumunnindo ra angmgatomoloo nga ginapintasan, ay kamo bilangsangka lawas lang.

4Ang kada isara dapat magdumdum ngaang pagasawa bukun orog-orog. Gani indikamo magpanginbabai okon magpangin-lalaki tungud nga sisilotan ang Dios angmga nagaimo toladan nga nagaolid sabukun andang asawa.

5 Andami nindo ang pagigogma sakoarta. Maging kontinto kamo sa mgabutang nga dian kanindo, tungud nga

Hebreo 13:6 323 Hebreo 13:25nagkoon ang Dios, “Indi ko kamo gidpagbayaan, kag indi ko kamo gid pag-pabayanan.” 6 Gani pabaskugun ta atunkaogalingun nga nagakoon,“Ang Ginoo ang nagabolig kanakun,Gani indi ako pagadlukan.Ano anang maimo ang tao kanakun?”

7 Dumduma nindo indong mga manog-domara nga nagtodlo kanindo anang am-bal ang Dios. Isipa nindo kon paiwansanda nagkaboi kag napatay nga nagatoosa Dios, kag wada nindo andang pagtoo.8 Si Jesu-Cristo ara gid nagaoman. Tanamaman ra dato anay, dadi, kag asta konsano. 9 Indi kamo magpadara-dara sa iba-ibang klasi nga mga panodlo nga iba kaysakamatoodan nga indong nabaton; kondiparigunun ta atun pagtoo paagi sa anangbolig ang Dios, kag bukun nga sa pagsonodang mga soronodon parti sa mga pagkaun.Ang mga tao nga nagasonod sa mga soron-odon nga dan ara gid may nabubuul ngapakinabang. 10 Kabay kita nga mga to-moloo may altar nga ginaaladan, kag angmga Judio nga nagaalad doto sa andangsimbaan indi poidi ngamagkaun digi. 11Ayanang dogo ang mga sapat nga ginagamitagud ialad para sa anang mga sala angmga tao ginadara ang pinakamataas ngapari doto sa Pinakabalaan nga Logar, piroanang lawas tana ang ginalad nga datonga mga sapat ginadara doto sa goa angbanwa kag doto ginasonog. Kag indi nandamakaun dato. 12 Dan toladan ra gid angnatabo kay Jesus tungud nga doto tanaginpatay sa goa ang banwa, agud paagi saanang dogo malimpyoan na ang mga taosa andang mga sala. 13 Gani bayaan taanangmga ginaimo angmga Judio kagma-gayan kita doto kay Jesus sa goa ang banwakag magirug sa anang mga pagantos ngakauruyan. 14 Tungud nga ara pirmanintinga banwa digi sa kalibotan nga dia parakanatun ngamga tomoloo, kondi nagaulat-ulat kita tana ang pirmaninti nga banwanga paraaboton. 15Ganimagalad kita pirmiang mga pagdayaw sa Dios paagi kay Jesusnga atun pari. Maman dia ang mga aladnga nagaalin sa atun bibig kag nagaki-lala kon sino tana. 16 Indi kamo malipatnga magimo ang mayad kag magboroligan

kamo pirmi, ay maman dia ang alad nganagataw kalipay sa Dios.

17 Tomana nindo ang mga tomoloonga nagadomara kanindo kag magpasakupkamo kananda, tungud nga dia sanda ma-man ang nagaasikaso sa indong ispiritoa-nun nga kaimtangan. Kag naulaman nandara nga magaabot ang adlaw nga sanda ma-gapanabat sa Dios parti sa andang pagati-pan kanindo. Kon tomanun nindo sandamalilipay sanda sa andang pagsirbi, pirokon indi, maging masubu sanda kag indimakabolig kanindo.

18 Ipangamoyo nindo kami pirmi, ay sig-orado kami nga limpyo amun konsinsyatungud nga nagaimorat kami pirmi ngamagimo ang mayad. 19 Labi run gid ipang-amoyo nindo nga pabalikun ako ang Diosdian kanindo sa labing madali.

Pangamoyo20 Kag ako nagapangamoyo ra sa Dios

para kanindo, sa Dios nga nagataw kalin-ung. Tana ang nagbanaw kay Jesus, atunGinoo, ngaMakagagaumngaManogbantaykanatun nga anang mga pinakakarniro, aytungud sa anang dogo ginparigun na angara kataposan nga kasogtanan. 21 Kabaypa nga itaw na kanindo ang tanan nga in-dong mga kinanglanun agud maimo nindoanang kabubutun. Kabay pa nga paagikay Jesu-Cristo imoon na kanatun kon anoanang gosto. Dayawon ta tana asta sa arakataposan. Amin.

Kataposan nga mga Bilin22 Mga kabogto, nagapangabay ako nga

pamatian nindo akun mga ginalaygay,ay matagud ra lang akun solat nga diakanindo. 23 Gosto ko ra nga indong maula-man nga atun kabogto nga si Timoteo gin-pagoa run sa prisoan. Kon magabot tananga lagi, daraun ko tana kon magayan akodian.

24 Komosta run lang sa indong mgamanogdomara dian kag sa tanan nga mgatomoloo. Nagapangomosta ra kanindoatun mga kabogto nga taga-Italia.

25Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ngatanan ang Dios.

Santiago 1:1 324 Santiago 1:23

Anang Solat niSantiago

1 Ako si Santiago nga sorogoon ang Dioskag ni Ginoong Jesu-Cristo. Nagapang-amosta ako kanindo tanan nga mga bataang Dios nga nagrarapta sa bilog nga kalib-otan.

Ang Pagtoo kag ang Kaaram2 Mga kabogto kay Cristo, magkalipay

kamo kon magabot ang sari-sari nga mgapagtiraw sa indong pagtoo, 3 ay naulamannindo nga ang mga pagtiraw maman angnagapapagun kanindo pagkatapos nga in-dongmalampasan. 4Gani agoantaun nindolang gid ang tanan nga mga kalisud agudnga makomplito anang katoyoan ang Dioskanindo. Maging mayad kamo sa anangpanulung kag ara run kakolangan sa in-dong pagkaboi bilang Kristiano. 5 Karon,kon may dian kanindo nga kolang anangkaaram, magpangayo sa Dios, kag tawantana. Ay ang Dios nagataw nga ara awid-awid kag ara aligotgot. 6 Piro kon kamomagpangayo, dapat magsarig kamo ngaitaw na indong ginapangayo kag indi kamogid magpangdoadoa. Ay ang tao nga na-gapangdoadoa, pario tana sa daloyon ngasigi lang anang panonot kon diin uyupunang angin. 7-8 Ang tao nga pario dia, nganagadarwa-darwa anang isip kag ara kasig-oroan sa anang ginaimo, indi magunaunanga may mababaton tana nga bisan anoalin sa Ginoo.

Ang Kapobriun kag ang Pagkamanggara-nun

9 Ang mga kabogto kay Cristo nga po-bri dapat magkalipay sa anang pagpataasang Dios kananda bilang anang mga bata.10 Kag ang mga manggaranun dapat ramagkalipay bisan panabaun sanda, tungudnga ang manggad madodora pario sa mgabolak ang ilamonon. 11 Ay nalalayung angilamonon mintras nagataas kag nagainitnga nagainit ang adlaw, kag naoolog dayonanang bolak kag nadodora anang kasadya.Toladan ra ang tao nga manggaranun, ma-papatay tana mintras masaku sa anangmga ginaimo.

Ang Pagtiraw kag Pagsolay12 Masoirti ang tao nga nagaantos ang

mga pagtiraw kag nagapabilin nga matu-tum, ay pagkatapos nga anang malam-pasan, makakabaton tana ang kaboi ngaara kataposan nga ginpangako ang Diossa mga nagaigogma kanana. 13 Kon maymga pagsolay nga nagaabot kanatun, indikita magkoon nga ginasolay kita ang Dios.Tana indimasolay ngamagimo angmalain,kag ara tana ra nagapangsolay bisan kino.14 Ang tao nasosolay kon nagapadara tanakag nagapasiud sa anang malain nga an-dum. 15 Kag kon anang malain nga an-dum masonod, anang risolta dan sala; kagkon ang tao magpadayon sa pagpakasala,anang aboton kamatayun.

16 Gani mga pinalangga ko nga mgakabogto kay Cristo, indi kamo magisip ngaang Dios nagasolay sa mga tao. 17 Ayang tanan nga mga butang nga mayad kagara gid kakolangan nga atun nababatonnagaalin sa Dios, nga maman ang nagimoang tanan nga mga butang sa langit nganagataw kasanag digi sa kalibotan. Kagbisan dia nga mga butang nagaoman kagnagabaylo andang landong, ang Dios tanaara nagaoman, miski maistan. 18 Sonosa anang kabubutun, ginimo na kita ngaanang mga bata paagi sa atun pagkilalaang kamatoodan, agud kita ang magingpinakaona sa tanan nga anang inimoan.

Ang Pagpamati kag Pagsonod19 Mga pinalangga ko nga mga kabogto

kay Cristo, tandaan nindo dia: dapatmaging maabtik kita sa pagpamati, indimagdaso-daso sa pagambal kag indimagkasilag nga lagi. 20 Ay ang kasilag indigidmakabolig sa tao ngamagingmatarungsa anang panulung ang Dios. 21 Gani bayainindo ang tanan nga marisna kag malain.Sonoda nindo nga may pagpaubus anangmga ambal ang Dios nga gintanum saindongmga tagiposoon, ngamaman ra angmakalowas kanindo.

22 Indi kamo magsari pamati lang saanang mga panodlo, kondi dapat imoonnindo gid anang ginakoon kanindo, ay konindi, ginaloko nindo lang indong kaogalin-gun. 23 Ay ang bisan sino nga nagapamatipiro ara nagasonod sa anang nabatian ngamga panodlo ang Dios, pario lang sa tao

Santiago 1:24 325 Santiago 2:19nga nagpanalamin nga 24 pagkatapos ngaanang nakita anang itsora, dayon tanangpanaw kag ara na run madumdumi konpaiwan anang itsora. 25 Piro ang tao nganagaosisa nga mayad sa matood nga kaso-goan nga nagalibri sa mga tao, kag bukunnga nagapamati lang kag pagkatapos li-patan nga lagi, kondi nagapadayon gid sapagsonod, dan nga tao bindisyonan angDios sa anang mga ginaimo.

26 Kon may tao nga nagaunauna ngatana riliyoso piro indi makapugung anangdila, anang pagkariliyoso nga dan ara poloskag ginaloko na lang anang kaogalingun.27 Ang mga tao tana nga ginakabig angDios nga Amay nga osto kag ara kasawayantoladia: nagabolig sanda sa mga ilo kagsa mga balo sa andang mga kalisud kagnagalikaw sanda sa tanan nga mga malaindigi sa kalibotan nga dia.

2Paandam sa mga Nagapasolabi

1 Mga kabogto, bilang mga tomoloosa atun makagagaum nga Ginoong Jesu-Cristo, dapat ara kita pinilian sa atunpagtratar sa atun isigkatao. 2 Pario abi,may darwa ka tao nga magayan sa indongpagtiripon; ang isara manggaranun ngamay mga bolawan nga mga singsing kaganang lambong maraalun, kag ang isaratana pobri nga gisi anang lambong. 3 Konpalabiun nindo ang tao nga nagalambongmaraalun kag tawan nindo masadya ngaporongkoan, piro ang pobri tana patin-dugun nindo lang, okon indi gani, pa-pongkoon nindo lang sa salug, 4 tay maypinilian kamo kag marimo indong naisi-pan.

5 Pamati kamo mga pinalangga ko ngamga kabogto kay Cristo! Ginpili ang Diosang mga pobri digi sa kalibotan agud mag-manggaranun sanda sa pagtoo kag magingmanonobli ang ginariannga anang ginpan-gako sa mga nagaigogma kanana. 6 Piroindong ginaimo tana, ginapanaba nindo pagid anang kaimtangan ang mga pobri, kagang mga manggaranun tana ginapadun-gugan nindo gid. Bukun bala nga angmga manggaranun maman ang nagapiguskag nagaakosar kanindo? 7 Bukun balanga sanda maman ra ang nagaambal ang

malain kontra sa taraodonnga aranni Jesu-Cristo nga indong ginbaton?

8 Piro kon ginasonod nindo anang ka-sogoan ang Ari, nga nasolat sa Kasolatannga nagakoon nga igogmaun nindo in-dong isigkatao pario sa indong kaogalin-gun, mayad indong ginaimo. 9-10 Garingkon may pinilian kamo, nagakasala kamokag sono sa Kasogoan dapat kamo ngasilotan, ay ginalapas nindo ang sogo ngadato, tungud nga ang bisan sino nganagasonod sa bilog nga Kasogoan pironagkasala sa sangka sogo, ginalapas nara ang bilog nga Kasogoan. 11 Ay angnagakoon nga indi kaw magpanginbabaiokon magpanginlalaki maman da ang na-gakoon nga indi kaw magpatay. Bisanara kaw nagpanginbabai okon nagpangin-lalaki, piro kon nakapatay kaw, ginlapasmo angKasogoan. 12Ganimagandamkamosa indong pagogali kag pagambal, tungudnga ang Kasogoan nga nagalibri kanindomaman ang babasian sa pagukum kanindo.13 Ay sa oras nga ang Dios magsintinsya,indi tana gid magkalooy sa tao nga arakalooy. Piro ang maloloyon tana ara dapatkaadlukan sa oras ang pagukum.

Ang Pagtoo kag Inimoan14Mga kabogto, ano bala anang mabuul

ang tao konmagkoon tana ngamay pagtootana piro anang mga inimoan ara naga-pamatood nga tana may pagtoo? Anokabay, malowas tana sa anang pagtoo ngadato? 15 Pario abi may kabogto kita nganagakinanglan ang lambong kag pagkaun,16 kag ang isara kanindo magkoon kanana,“Kabay pa nga kaloyan kaw ang Dios,indi kaw magparamig kag indi kaw mag-pagutum,” piro ara ra tana pagtawi anangmga kinanglan, ta ano, may polos dato?17 Toladan ra ang pagtoo; kon ang pagtooara mayad nga inimoan, dan nga pagtooara polos.

18 Piro basi kon may dian kanindo ngamagkoon, “Ako may pagtoo kag ikaw tanamay inimoan nga mayad.” Akun sabattoladia: paiwan akun pagkakita imongpagtoo sa Dios kon ara kaw inimoan ngamayad? Piro ako tana, ipakita ko kanimonga ako may pagtoo paagi sa akun mayadngamga inimoan. 19Nagapati kawngamaysangka Dios lang. Mayad! Piro ang mga

Santiago 2:20 326 Santiago 3:17dimonyo nagapati ra kag nagakurudug pasa kaadluk sa Dios. 20 Kolang-kolang kawmanda! Gosto mo bala nga ipasanag kokanimo nga ang pagtoo nga ara mayad ngainimoan ara polos? 21 Toladia: paiwanginpakamatarung ang Dios atun kaolang-olangan nga si Abraham? Indi bala ngapaagi sa anang mga inimoan. Sa anangpagtoman sa Dios, papatayunna run andansa altar anang bata nga si Isaac bilangalad. 22 Ta, nakita mo? Anang pagtoo kaganang inimoan magkaiban. Anang pagtoonakomplito paagi sa anang mga inimoan.23 Kag maman dia gani anang gostong am-balun ang Kasolatan nga nagakoon nga “SiAbraham nagtoo sa Dios, kag tungud saanang pagtoo nga dato, ginbilang ang Diosnga tana matarung.” Kag gintawag tanapa gani nga anang amigo ang Dios. 24 Ganinakita ta nga ang tao ginapakamatarungangDios paagi sa anang inimoankag bukunsa anang pagtoo lang. 25 Toladia ra kabayang kay Rahab nga nagbaligya anang dun-gug. Ginbaton na ang mga ispiya nga Is-raelita sa anang balay kag ginpapantago nasanda. Pagkatapos gintodlo na pa kanandaang iba nga aragian agud makapalagyawsanda. Gani tungud sa anang ginimo ngadato ginpakamatarung tana ang Dios.

26 Patay kag ara run polos ang lawas konbulag sa ispirito; toladia ra ang pagtoo ngaara inimoan, ara ra polos.

3Ang Dila

1 Mga kabogto, indi dapat magandumang kadoroan kanindo ngamagingmanog-todlo, ay naulaman nindo ra nga masistrikto anang pagsintinsya ang Dios kana-mun bilang mga manogtodlo. 2 Matoodnga tanan kita pirmi nagakasala. Piro angtao nga ara nagakasala sa anang mga gi-naambal, dan nga taomatarung kag sarangmakapugung sa anang kaogalingun. 3 Angmga kabayo ginabosalan ta agud mapa-sonod kon diin ta gosto paayanun. 4 Isipanindo ra bala ang mga sakayan; bisan anokabaul, kag ginauyup ang mabaskug ngaangin, kontrolado pa ra gid ang maistannga timon. Gani bisan diin paayanun angtimonil, doto ra nagapaayan. 5 Toladananang kaalimbawa atun dila. Maistan lang

piro mabaraul nga mga butang anang gi-napabogal. Isipa nindo lang bala kon piralapad nga talonan anang masosonog angmaistan nga kalayo. 6 Ang dila pario rasa kalayo. Masyado karaku ang kalainannga anang ginadara ang dila nga dia, kagnagaomid sa bilog nga pagkatao. Ang mgamarimo nga ginaambal atun dila midyokalayo nga sa impyirno gid nagaalin kagmaman ang nagarangga sa atun bilog ngapagkaboi. 7 Ang tanan nga klasi nga mgasapat, mga pispis, mga magkal kag mgaisdamakokontrol ang tao. 8Piro ara gid taonga makakontrol sa dila. Ang dila malainkag indi mapugungan, kag pono dalit ngamakapapatay. 9 Atun dila ginagamit tasa pagpasalamat sa atun Ginoo kag Amay,piro ginagamit ta ra sa pagsompa kontra saatun isigkatao nga ginimonga poropario saDios. 10 Pagpasalamat kag pagsompa angnagagoa sa sangka baba. Mga kabogto, indidia dapat matabo. 11 Indi maimo nga mag-ilig ang tobig nga matabang kag maasinsa sangka toboran lang. 12 Kag ang kaoynga igira indi maimo nga magpamongaang olibo, kag ang tanum nga obas indimaimo nga magpamonga igira. Indi kawra makabuul ang tobig nga matabang sadagat.

Ang Kaaram nga Alin sa Langit13 Kon may dian kanindo nga maaram

kag nakakaintindi, ipakita na nga matoodtana nga maaram kag nakakaintindipaagi sa mayad nga pagkaboi nga maypagpaubus. Ang tao bukun maaramkon indi makapaubus. 14 Piro kon kamonagakarampi-kampian kag nagamaran-sigan para sa indong kaogalingun ngakarayadan lang, indi kamo magpabogalnga kamo maaram, ay nagabinotig kamosa kamatoodan. 15 Ang toladan nga klasinga kaaram ara nagaalin sa Dios kondi anadan ang kalibotan. Ana dan ni Satanaskag bukun alin sa Dios. 16 Ay kon diin angpagkarampi-kampian kag pagmaransigan,doto ra ang paggirinamo kag ang tanannga mga kalainan. 17 Piro kon may kaaramkita nga alin sa Dios, ona sa tanan, limpyoatun kaboi, mayad kita magpakigkaibansa iba, mabuut, nagapatodlo, maloloyon

Santiago 3:18 327 Santiago 5:3pirmi, poros mayad atun ginaimo, pario-pario atun pagtratar sa atun kapario, kagbukun salimpapaw. 18Kag ang mga tao ngamalinung kag nagapanggas ang kalinungmagapatubas ang katarungan.

4Ang Pagpakig-amigo Sa Kalibotan

1 Ano kabay anang ginaalinan indongmga pagirinaway kag mga paggirinamo?Indi bala nga tungud sa indong maririmonga mga andum nga nagakinagolo dian saindong tagiposoon? 2 May mga butangnga indong nagostoan, garing indi nindomabuul, gani gosto nindo magpamatay in-dong kapario. Maymga butang nga indongginaandum gid nga maangkun kag konindi matigayon, nagaaraway kamo. Indinindomabuul indong gosto tungudnga arakamo ra nagapangayo sa Dios. 3 Kag konnagapangayo kamo, ara kamo ginatawi ayindong katoyoan malain, tungud nga angmga butang nga indong ginapangayo paralang sa indong kaogalingun nga kalipayan.4 Bukun mayad indong rilasyon sa Dios.Pario kamo sa babai nga nagapanginlalaki.Ara kamo bala kaulam nga kon palabiunnindo ang mga butang digi sa kalibotan,kaaway kamo ang Dios? Gani, kon pal-abiun nindo ang mga butang digi sa kalib-otan kaysa sa Dios, ginaimo nindo indongkaogalingun nga anang kaaway ang Dios.5 Indi kamo magunauna nga ara polos angKasolatan nga nagakoon nga “Gosto gidang Dios nga atun ispirito nga anang gin-paistar kanatun magigogma lang kanana.”6 Bukun lang dan, kondi ginakaloyan nakita ngamayad. Maman dan nga nagakoonang Kasolatan nga “Ginakontra ang Diosang adakun, kag ginakaloyan na ang mgamapainubusun.”

7 Gani magpasakup kamo sa Dios.Batoki nindo si Satanas kag maga-palagyaw tana kanindo. 8 Magparapitkamo sa Dios, kag ang Dios magaparapitkanindo. Kamo nga mga makasasala,dapat kamo magkaboi ang limpyo! Kagkamo nga nagadarwa-darwa indong mgaisip, limpyoa nindo ron da indong mgatagiposoon. 9 Magparanangis kamo,magpangasubu kag magtiriabaw tungudsa indong mga sala. Sa baylo nga kamo

magkaradlaw kag magkaralipay, mag-paranangis kamo kag magparangasubu.10 Magpaubus kamo sa Ginoo, kag danpataasun na kamo.

Paandam Kontra sa Pagukum sa Kaparionga Kabogto

11 Mga kabogto, indi kamo magambalang malain kontra sa isara kag isara. Angnagaambal ang malain kontra sa anangkabogto okon nagaukum kanana, nagaam-bal kontra sa Kasogoan, kag sa toladianagaukum ra sa Kasogoan. Ta kon ikawron ang nagaukum sa Kasogoan, ara kawnagatoman ang Kasogoan kondi ikaw ronang wis. 12 Piro ang Dios lang gid angnagtaw ang Kasogoan kag tana ra ang wis.Tana lang gid ang sarang makalowas okonmakasilot sa tao. Gani, sino ka gid nganagaukum sa imong isigkatao?

Paandam Kontra sa Pagpabogal13 Pamati kamo bala, kamo nga na-

gakoon nga, “Dadi okon aruman maayankami sa sangka siodad. Doto kami maolimga sangka toig, manigosyo kami kagmatipon dorong koarta.” 14 Ang ma-tood, ara kamo gani kaulam kon ano angmatatabo kanindo aruman. Ay atun kaboipario lang gid sa manipis nga ambon nganakikita, kag lagat-lagat ara run. 15 Gani,andan toladia indong koon, “Kon itogotang Ginoo nga maboi kita pa, toladia okontoladato atun imoon.” 16 Piro dadi indongpagsarig kon sino kamo ron nga nagasariinadak. Ang tanan nga mga paginadak ngatoladan marimo.

17 Kon naulaman ang tao kon ano angmayad nga dapat nga imoon, piro ara naginaimoa, dan nagakasala tana.

5Paandam sa mga Manggaranun

1 Kamo nga mga manggaranun, pamatikamo! Magparanangis kamo ron kagmagtiriabaw sa mga kalisud nga maga-abot gid kanindo. 2 Indong mga mang-gad ginakabong-kabong kag indong mgalambong ginapangutkut. 3 Indong mgakoarta ginatago nindo lang asta indi runmapolosan. Sa oring adlaw sisilotan kamogid sa impyirno tungud sa indong koartanga dan nga ara nindo paggamita sa

Santiago 5:4 328 Santiago 5:20kaarayadan. Kanogon lang indong pag-timus ay ang kalibotan madali run langmatapos. 4 Pamatii nindo anang mga rik-lamo ang mga tao nga indong ginapao-bra sa indong orobraan piro ara nindopagsooli. Dapat nindo nga maulamannga anangmga pagparanangis indongmgamanogani nababatian ang Dios nga mak-agagaum. 5 Nagpagosto kamo sa indongkaboi digi sa kalibotan. Ginpatambuknindo lang indong kaogalingun kag pariokamo ron sa mga sapat nga ginpatambukpara sa adlaw ang pagyaw. 6 Ginkondinarnindo kag ginpamatay angmga tao nga arasala bisan ara sanda nagbatok kanindo.

Ang Pagpaubus kag Pagpangamoyo7 Mga kabogto, magmainantoson kamo

asta sa anang pagabot ang Ginoo. Sulunganindo ang mga mangongoma. Mainanto-son sanda nga nagaulat sa ona nga lagpakang oran, kag pagkatapos nga makatanum,mainantoson sanda ruman sa pagulat an-dang patubas. 8 Gani magmainantosonkamo ra. Indi nindo pagdoraun indongpaglaum, ay madali run lang magabot angGinoo.

9Mga kabogto, indi kamo magsari bara-solan, agud indi kamo pagsilotan ang Dios.Ang maukum kanatun madali run langmagabot. 10 Imoa nindo nga alimbawaanang pagantos ang mga propita nga gin-sogo ang Dios nga magambal para kanana.11 Indi bala nga ginakabig ta nga masoirtiang tao nga mainantoson? Nabatian nindoang mga pagantos ni Job, kag naulamannindo ra kon paiwan tana ginboligan angDios ang ori. Ay ang Ginoo mayad kagmaloloyon.

12Mga kabogto, importanti gid nga indikamo magsompa sa langit okon sa logta,okon sa iba pa nga mga butang. Magkoonkamo nga “uu” kon uu indong gostongambalun kag “indi” kon indi, agud indikamo pagsilotan ang Dios.

13 May dian bala kanindo nga nagaan-tos? Dapat magpangamoyo tana sa Dios.May dian bala kanindo nga malipayun?Magkanta tana ang mga pagdayaw sa Dios.14Maydian bala kanindo nga nagamasakit?Dapat magpatawag tana ang mga maulam-ulam sa simbaan agud ipangamoyo tanakag banyosan ang lana sa anang aran ang

Ginoo. 15 Ang pangamoyo nga may pagtoosa Dios maman ang magaayad sa naga-masakit. Bangonon tana ang Ginoo kagpatawadun tana sa anang mga sala konnagkasala tana. 16 Gani, indi nindo ilikumindong mga sala sa isara kag isara, kagmagparangamoyoan kamo agud magayadkamo. Ay mabaul ang maimo anang pang-amoyo ang tao nga matarung. 17Pario balakay Elias nga propita. Tana tao ra ngapario kanatun. Nagpangamoyo tana tuduksa anang tagiposoon nga indi magoran kagara matood nagoran sa sulud tatlo ka toigkag tunga. 18 Pagkatapos nagpangamoyotana ruman nga magoran, kag nagbunukang oran kag doro roman anang patubasang logta.

19 Mga kabogto, kon may isara kanindonga nagparayu sa kamatoodan, kag mayisara ra nga magpabalik kanana, 20 dapatmaulaman nindo nga ang nagapabalikang makasasala alin sa anang malain ngapaginogali nagalowas anang kalag angmakasasala nga dato sa kamatayun, kagmapapatawad ang dorong mga sala.

1 Pedro 1:1 329 1 Pedro 1:20

Anang Primiro nga Solat niPedro

1Ako si Pedro nga apostol ni Jesu-Cristo.Nagapangomosta ako kanindo tanan ngamga pinili ang Dios nga nagrapta kag naga-pangdayonan sa mga probinsya ang Ponto,Galacia, Capadocia, Asia kag Bitinia. 2 Alinpa gid ang ona kilala kamo kag ginpili angDios. Ginpili na kamo sa katoyoan ngaimoon na kamo nga anang mga bata paagisa Ispirito Santo, agud tomanun nindo siJesu-Cristo kag agud malimpyo kamo saindong mga sala paagi sa anang dogo.

Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid pirmiang Dios nga maging mayad indong kaim-tangan

May Mayad kita nga Paraaboton3-4Magdayaw kita sa Dios kag Tatay atun

Ginoong Jesu-Cristo! Tungud sa anangmabaul nga kalooy kanatun, gintawan nakita bago nga kaboi paagi sa anang pag-banaw kay Jesu-Cristo. Maman dia angnagataw kanatun paglaum nga dorongkaarayadan anang ginatigana ang Diospara kanatun. Ang mga butang nga diadoto sa langit, indi madora, kag pirmi ngalimpyo kag masadya. 5Kag paagi sa indongpagtoo, ginatipigan kamo anang gaum angDios mintras nagaulat kamo ang kaboi ngaara kataposan nga ginatigana para kanindosa oring mga adlaw.

6 Gani dapat magkalipay kamo ngamayad bisan may nagaabot dadi nga sari-sari nga mga pagtiraw. Ay ang mgapagtiraw nga dia indi ra lang boay kagdapat ra gani magabot kanindo 7 agudtirawan indong pagtoo kon matood okonbukun. Anang kaalimbawa dia pario sabolawan nga ginatirawan sa kalayo agudmaulaman kon poro okon bukun. Piromas importanti atun pagtoo kaysa bolawannga nadodora. Gani kon makita ang Diosnga indong pagtoo matood gid, dayawonna kamo kag padungugan sa adlaw ngasi Jesu-Cristo magabot. 8 Bisan ara kamokakita kanana ginaigogma nindo tana, kagnagatoo kamo kanana bisan ara nindotana pa ra gid nakita asta dadi. Mamandan nga indi gid masaysay indong kalipay,

9 ay tungud sa indong pagtoo nakaangkunkamo ang kalowasan.

10 Atun kalowasan nga dia nga alin saDios ginosisa nga mayad ang mga pro-pita dato anay. Sanda maman ang nag-tagna nga dia irigalo ang Dios kanatun.11Ginpaulam sanda nga lagi anang Ispiritoni Cristo nga dian kananda nga tana mag-aantos anay bago tana padungugan. Ganisigi anang osisa ang mga propita kon sanokag kon paiwan dia matabo. 12 Ginpaulamsanda ra ang Dios nga ang mga butang ngaandang ginasogid bukun para sa andangkaarayadan kondi para kanatun. Kag dadigani andang mga gintagna nabatian nindoron sa mga nagasaysay ang Mayad ngaBarita. Nagsogid sanda kanindo paagi saanang gaum ang Ispirito Santo nga gin-padara kananda alin sa langit. Kag bisangani ang mga angil gosto nga makaangupang Mayad nga Barita nga dia nga andangginsogid kanindo.

Magsonod Kamo Sa Dios13 Gani maging priparado kamo pirmi

sa pagimo anang kabubutun ang Dios, kagmagsarig kamo nga ara gid nagadoda ngamababaton nindo ang mga ginpangakokanindo kon magabot ron si Jesu-Cristo.14 Sonodon nindo anang kabubutun angDios, kag indi kamo magpadara-dara samga malain nga mga andum nga nag-dominar kanindo ang ara kamo pa kaki-lala sa Dios. 15 Matarung ang Dios nganagtawag kanindo, gani dapat magpaka-matarung kamo ra. 16 Ay makon ang Diossa Kasolatan, “Magpakamatarung kamo, ayako matarung.”

17Ara pinalabi ang Dios. Nagaukum tanasa tanan nga tao sono sa andang inimoan.Gani kon ginatawag nindo tana nga Tataykon nagapangamoyo kamo kanana, taodonnindo tana nga mayad mintras digi kamonagadayon sa kalibotan. 18 Naulamannindo ra kon ano anang ginbayad agudmatobos kamo sa indong kaboi nga arapolos nga indong ginsobli sa indong mgakaolang-olangan. Ang gintobos kanindobukun mga butang nga nadodora, pariosa bolawan okon pilak, 19 kondi anangmaal nga dogo mismo ni Cristo. Anangkaalimbawa Karniro nga ara gid dipirinsyanga ginalad sa Dios. 20 Ara pa naimo ang

1 Pedro 1:21 330 1 Pedro 2:12kalibotan ginpili run nga lagi ang Dios siCristo nga maging atun Manlolowas. Piropara kanindo, dadi lang sa oringmga adlawnga dia ginpakilala tana ang Dios. 21 Kagpaagi kay Cristo nagatoo kamo sa Dios nganagbanaw kag nagpadungug kanana. Ganiindong pagtoo doto ron sa Dios kag na-gasarig kamo kanana nga kamo banawonna ra kag padungugan.

22 Kag tungud nga kamo nagasonod ronsa kamatoodan, limpyo kamo ron sa in-dongmga sala. Ganimaymatood kamo ronnga pagigogma sa indong kapario nga mgatomoloo. Kabay pa nga magirigogmaankamo ang tuduk gid sa indong tagiposoon,23 ay kamo ginoman run bata. Kag dianga pagkabata bukun paagi sa indong mgaginikanan ngamay kamatayun kondi paagisa anang ambal angDios nganagatawkaboikag ara kataposan. 24 Kabay makon angKasolatan,“Anang kaboi ang tanannga taomidyo lang

sa ilamonon,Kag andang pagkabantog midyo ra lang sa

anang bolak ang ilamonon.Ang ilamonon nalalayung kag anang bolak

napoporak,25 Piro anang ambal tana ang Ginoo ara

kataposan.”Kag dia ara iba kondi angMayad nga Baritanga ginwali kanindo.

21 Tungud nga kamo may bago ron nga

kaboi bayai nindo ron ang tanan nga klasinga kalainan. Indi kamo ron magpan-loko okon magpakono-kono. Indi kamoron magiringgitan okon magambal malainkontra sa indong kapario. 2 Pario sa lapsagnga nagaandum anang gatas anang nanay,anduma nindo ang gatas nga ispiritoanunnga ara gid simbog agud magtobo kamokagmalowas. 3Ay naulaman nindo ron ngaang Ginoo mayad.

4 Magparapit kamo sa Ginoo nga na-gataw kaboi nga ara kataposan. Tana angpinakabato nga ara pagbatona angmga taoay ara kono kointa, piro tana gali anangginpili ang Dios kag maraalun sa anangpanulung. 5 Kamo nga nakabaton angbago nga kaboi pario ra sa mga bato ngaginagamit ang Dios sa pagpatindug anang

balay. Gani bilang mga pari nga ginpili angDios, magalad kamo kanana ang mga aladnga ispiritoanun nga makataw kalipay saDios tungud nga ginaalad paagi kay Jesu-Cristo. 6Ay makon ang Dios sa Kasolatan,“May ginpili ako nga magaari sa Sion.Anang kaalimbawa midyo sa bato ngamaraalunnga akun ginimonga pondasyon.Ang nagatoo kanana indi gid magnusul.”7 Gani kamo nga nagatoo padungugan angDios. Piro sa mga tao nga ara nagatoonatoman ang Kasolatan nga nagakoon,“Ang bato nga ginsikway ang mga

manogimo ang balayMaman ang naging Bato nga pinakaimpor-

tanti.”8 May doto pa gid sa Kasolatan nga na-gakoon,“Maman dia ang Bato nga nagapasandad sa

mga tao,Kag nagapadusmu kananda.”Nakasandad sanda ay indi sanda magpatisa anang ambal angDios. Mamandia anangkabubutun ang Dios para kananda.

9 Piro kamo tana pinili nga mga tao,anang mga pinakapari ang Ari. Anangmga sinakupan kamo ang Dios. Kag gin-pili na kamo agud ibantala nindo anangmga inimoan nga makatiringala. Tanaang nagtawag kanindo alin sa kaboi ngamadulum kag gindara na kamo sa anangmakatiringala nga kasanag. 10 Ang onabukun kamo anang mga sinakupan angDios, piro dadi kanana kamo ron. Ang onaara kamo kaulam kon paiwan anang kalooyang Dios, piro dadi naikspirinsyaan nindoron.

11Mga pinalangga, ang kalibotan nga diabukun indongmatoodnga iristaran. Midyomga istrangiro kamo lang digi. Gani na-gapakitloy ako kanindo nga bayaan nindoron ang mga malain nga mga andum in-dong mga lawas nga nagakontra sa indongispirito. 12 Ipakita nindo pirmi sa mga taonga ara pagtoo sa Dios nga mayad indongpagginawi. Tungud nga kon nagakoonsanda dadi nga kamo nagaimo malain,makikita nanda sa ori nga mayad gali in-dong ginaimo, kag dayawon nanda angDios pagabot ang adlaw nga tana magabotron.

Magpasakup Kamo sa mga Manogdomaraang Banwa

1 Pedro 2:13 331 1 Pedro 3:913 Tungud sa Ginoo, magpasakup kamo

sa tanan nga tao nga may awtoridad sabanwa, maging sa Impirador nga mamanang may pinakamataas nga awtoridad,14 okon sa mga gobirnador nga mamananang gintawan gaum ngamagsilot sa mganagaimo ang malain kag magpadungug samga nagaimo ang mayad. 15 Ay mamandia anang gosto ang Dios, agud kon kamomagimo mayad ara ambalun ang mga taonga kabos-kabos nga ara pa kaintindi angkamatoodan. 16 Libri kamo ron, piro diaara nagakaologan nga libri kamo ron ngamagimo ang malain. Kondi magpangaboikamo bilang anang mga oripun ang Dios.17 Taoda nindo ang tanan nga tao, kagigogmaun nindo indong mga kabogto kayCristo. Magkaboi kamongamay kaadluk saDios, kag taodon nindo ang Impirador.

Si Cristo Indong Dapat Sonodon18Kamongamgaoripun, sa indong kaad-

luk sa Dios, sonodon nindo indong mgaagalun, kag bukun lang ang mga mabuutkondi pati angmgamapintas. 19Ay kaloyankamo ra gid ang Dios kon gosto nindomagimo anang gosto kag maman dan ngaginaagoantanindo angmgapagantos bisanara kamo sala. 20 Piro kon kamo magkasalakag silotan tungud sa indong sala, ta daya-won kamo bala ang Dios kon ginagoantanindo ang silot nga dan? Natoral indi!Piro kon kamo silotan bisan mayad in-dongginimokag agoantaunnindo, kaloyankamo ra gid ang Dios. 21 Anang pagantosni Cristo para kanatun naging alimbawanga dapat ta sonodon. Kag maman diaang katoyoan kon basi gintawag kita, agudsonodon ta anang kaboi ni Cristo. 22 Aratana gid nagkasala, kag ara gid nagbotig.23 Gininsolto tana, piro ara tana gid mag-balus insolto. Ginsilotan tana, piro ara tanagidmagpamaug. Nagsarig tana lang saDiosnga maman ang nagaukum ang osto. 24 SiCristo mismo ang nagako atun mga salaang tana ginlansang sa kros agud indi kitarun magkasala kondi magkaboi kita angmatadlung sa anang panulung. Tungud saanangmga igad ginayad na kita. 25Ang onapario kita sa mga karniro nga nagtaralang,piro dadi nakabalik kita run sa Ginoo nga

atun Pastor kag Manogbantay atun mgakalag.

3Ang Magasawa

1 Kamo nga mga babai nga may asawa,magpasakup kamo sa indong asawa, agudnga kon indong asawa ara nagapati saanang ambal ang Dios, madadara nindosanda sa Ginoo paagi sa indong mayad ngaogali bisan indi kamo ron magambal, 2 aymakikita nanda nga nagataod kamo sa Dioskag indong ogali ara kasawayan. 3 Kongosto nindo nga maging masadya, bukunang pagkopyor indong book nga ginabu-tangan ang mga maraalun nga alaas okonpagsoksok ang maralun nga lambong in-dong palabiun, kondi 4 indong imoon tana,pasadyaun nindo ang sa sulud, ang mayadnga ogali nga ara gid nagaoman. Magingmalolo kamo kag mabuut. Dan mamantana ang maraalun sa anang panulung angDios. 5 Toladan anang ginimo ang onaang mga babai nga nagtoo kag nagsarig saDios. Nagpasadya sanda paagi sa andangpagpasakup sa andang asawa. 6 Pario balakay Sara, gintoman na si Abraham kagginbilang na tana nga anang agalun. Kamobilang anang mga bata ni Sara kon mayadra indong ginaimo kag ara kamoginaadlukisa bisan ano.

7 Kamo ra tana nga mga lalaki, dapatnindo nga tratarun indong asawa sono saindong naulaman nga nagabagay bilangkristiano. Taodon nindo sanda bilang mgababai nga mas maroya kaysa kanatun. Aygintawan sanda ra ang Dios kaboi nga arakataposan pario kanatun. Kon indi nindopagimoon dia, indong mga pangamoyoindi pagsabatun ang Dios.

Magirigogmaan Kamo nga Tanan8 Karon, dagi akun bilin kanindo nga

tanan: dapat magparario kamo sa indongginaisip kag sa indong baratyagun. Ma-girigogmaan kamo bilang magkarabogto.Magmalolo kamo kag magpaubus sa isarakag isara. 9 Indi nindo pagbalusan malainang nagaimo malain kanindo, kag indikamo ra magbalus insolto sa nagainsoltokanindo. Indong imoon tana, ipangamoyonindo nga kaloyan sanda ra ang Dios. Ayginpili kamo ang Dios agud imoon nindo

1 Pedro 3:10 332 1 Pedro 4:6dia, kag agud kaloyan kamo ra. 10 Kabaynagakoon ang Kasolatan,“Ang bisan sino nga naliag ang malipayun

kag mayad nga kaboidapat indi magambal ang malain kag indi

magbinotig.11Dapat bayaanna angmalain, kagmagimo

ang mayad.Kinanglan ra nga imoratan na nga

maging mayad pirmi anang pag-pakigkaiban sa iba.

12Ay angmga tao ngamayad ginabantayanang Ginoo

kag ginasabat na andang mga pangamoyo.Piro nasisilag tana sa mga tao nga nagaimo

ang malain.”13 Sino ang maiwan kanindo kon ang

mayad lang gid pirmi indong imoon. 14Pirokon ingaboton kamo ra gid tungud sa in-dong ginimo nga mayad, masoirti kamo.Indi kamo magkaadluk okon magsari pal-ibug kon ano andang imoon kanindo.15 Dumdumun nindo pirmi nga si Cristomaman ang dapat nindo nga taodon kagsonodon. Kag maging priparado kamopirmi sa pagpasanag sa bisan kino ngamagpamangkot kanindo parti sa indongpagtoo kanana. 16 Sabatun nindo sanda samalolo nga paagi kag may pagtaod. Sig-oroon nindo nga limpyo pirmi indong kon-sinsya, agud mauya ang mga tao nga na-gapakalain sa indong mayad nga inimoanbilang mga somolonod ni Cristo. 17 Masmayad pa nga magantos kamo tungud saindong ginaimo nga mayad, kon mamanda gid anang kabubutun ang Dios, kaysamagantos kamo tungud nga nakaimo kamoang malain. 18 Ay si Cristo gani ginpataybisan ara tananakaimomalain. Kag kaisaratana lang gid napatay agud mapatawadatun mga sala. Tana nga ara sala ginpataypara kanatun nga mga makasasala agudmadara na kita sa Dios. Ginpatay tana ma-tood sa anang lawasnun nga kaimtangan,piro ginboi tana ruman sa ispiritoanun ngakaimtangan. 19-20 Kag sa ispiritoanun ngakaimtangan nagayan tana bisan sa mgaispirito ang mga tao nga napriso, nga aranagsonod sa Dios sa tyimpo ni Noe, kagmay ginbarita tana kananda. Ang ona nag-ulat ngamayad ang Dios nga sandamagtookanana mintras ginaimo ni Noe ang arka.

Piro walo lang gid ka tao ang nagtoo kagnakasulud sa arka kag nalowas sa tobig.21 Ang tobig nga dato anang kaalimbawaang pagbunyag kanatun. Kag ang bunyagnga dato maman ang nagalowas kanatunpaagi sa anang pagkabanaw ni Jesu-Cristosa mga minatay. Bukun dato pagogas angmga boring sa atun lawas, kondi nagapan-gako kita sa Dios nga indi kita run magimoang mga butang nga naulaman ta nga indina gosto. 22 Si Jesu-Cristo dadi doto ronsa langit, sa too ang Dios, kag ginpaidalumkanana ang mga angil nga may awtoridadkag gaum.

4Bagong Kaboi

1Tungud nga si Cristo nagantos sa kaboinga dia, dapat priparado kamo ra nga ma-gantos. Ay ang tao nga nagantos ara runnagapakasala. 2Ara tana run nagasonod saanang duna nga malain mintras boi tanadigi sa kalibotan, kondi nagasonod tana saanang kabubutun ang Dios. 3 Gani indikamo ron magimo ang mga butang ngaindong ginimo ang ona, ang mga butangnga gosto nga imoon ang mga tao nga aranagakilala sa Dios. Dato anay nagpagostokamo sa marimo nga pagpangaboi kag saindong marisna nga mga andum. Mgamanogpalingin kamo. Nagtiripon kamopirmi agud magpalingin kag magimo angmga makauruya nga mga butang. Kag saindong pagsirimba sa indong mga dios-dios kon ano-ano pa indong ginimo ngamalain. 4 Piro dadi ang mga tao ngaara nakakilala sa Dios natitingala kanindokon basi ara kamo ron nagairug kanandasa pabasta-basta nga kaboi. Maman dannga nagaambal sanda ang marimo kontrakanindo. 5 Piro sarabatun nanda sa Diosang mga butang nga dan nga andang gi-naimo. Ay priparado tana nga magukumsa tanan nga tao, boi man okon patay run.6 Maman dia ang kabangdanan kon basiginwali ang Mayad nga Barita parti kayCristo sa mga tao nga patay run, agudnga bisan patay sanda run ay mamananang sintinsya ang Dios sa tanan nga tao,maboboi sanda pa ra gid sa ispirito pario saDios.

1 Pedro 4:7 333 1 Pedro 5:7Gamitun Nindo ang Abilidad nga Gintaw

ang Dios7 Madali run lang anang kataposan ang

kalibotan. Gani pugungan nindo indongkaogalingun agud indi kamo magdasodasosa pagimo ang bukun tama, kag agud arasablag indong pagpangamoyo. 8Kag labi satanan magirigogmaan kamo ang tuduk saindong tagiposoon. Ay kon ikaw may pagi-gogma sa imong kapario, makapapatawadkaw pa ra gid kanana bisan doro anangnaimo nga sala. 9Magaramomaan kamo saisara kag isara nga ara moromoro. 10 Kadaisara kanatun gintawan ang Dios abilidad.Kinanglan nga dia nga mga abilidad gami-tun ta para sa kaarayadan ang isara kagisara bilang mgamayad nga administradorsa anang mga kalooy nga dia ang Dios.11 Ang gintawan abilidad sa pagwali dapatmagwali anang ambal ang Dios. Kag anggintawan abilidad sa pagbolig sa iba, dapatmagbolig sono sa anang masarangan ngagintaw kanana ang Dios, agud madayawang Dios sa tanan nga indong ginaimopaagi kay Jesu-Cristo. Gamanan tana kagdarayawon asta kon sano.

Ang Pagantos Bilang Kristiano12 Mga inigogma, indi kamo magkatin-

gala sa maburugat nga mga pagtiraw ngaindong ginaagian. Kon ginatirawan indongpagtoo indi kamo magisip kon ano ronang natatabo kanindo. 13 Indong imoontana, magkalipay kamo tungud nga nagingkaiban kamo ronda sa anangmgapagantosni Cristo. Kag malobos ron gid indongkalipay kon ipakita na run anang gaum satanan. 14 Gani kon ginapakauyan kamotungud nga kamo anangmga somolonod niCristo, masoirti kamo ay dian kanindo angmakagagaum nga Ispirito, anang Ispiritoang Dios. 15 Kabay pa nga indi matabonga kamo silotan tungud nga nakapataykamo tao, okon nagpanakaw, okon nag-imo ang malain, okon tungud sa indongpagpasilabut sa anang ginaimo ang iba.16 Piro kon kamo silotan tungud nga kamoKristiano indi kamo dapat mauya, kondimagpasalamat kamo pa gani sa Dios tun-gud nga ginatawag kamo nga Kristiano.

17 Ay nagabot ron ang oras nga ang Diosmagaompisa run sintinsya sa anang mgabata. Kag kondia ompisaanna kanatunnga

anang mga bata, ano kabay anang maab-otan ang ara nagasonod sa anang Mayadnga Barita ang Dios?

18 Pario anang koon ang Kasolatan,“Kon ang mga tao nga matarung aros indi

gani malowas,ta ano kabay ang matatabo sa mga tao

nga makasasala kag ara nagakilalasa Dios?”

19 Gani kamo nga nagaantos dadi tungudngamaman dan anang kabubutun ang Diospara kanindo, magpadayon kamo sa pag-imo angmayad. Itogyan nindo indong kao-galingun sa Dios nga nagimo kanindo, tun-gud nga indi na kamo ra gid pagpabayanan.

5Mga Bilin sa mga Ginasarigan nga Magdo-

mara sa mga Tomoloo kag sa mga Bataun pa1Kamo nga mga manogdomara ang mga

tomoloo may iambal ako kanindo. Bilangisara ra sa mga manogdomara ang mgatomoloo kag tungud nga nakita ko mismoang pagsilot kay Cristo, kag makairug akora sa anang gaum kag dungug kon mag-abot tana, nagapakitloy ako kanindo nga2 tatapun nindo gid nga mayad anang mgatao ang Dios nga dian kanindo. Andangkaalimbawamga karniro kag kamomamanang manogbantay kananda. Dapat sa in-dong buut gid indong pagtatap kanandaay toladan anang gosto ang Dios, bukunnga napipiritan kamo lang okon tungudnga may pakinabang kamo nga ginapaabotkondi tungudnga gosto nindo gid ngamak-abolig kananda. 3 Indi kamo magpakaari-ari sa mga tomoloo nga gintogyan kanindoagud indong tatapun, kondi maging warankamo kananda. 4 Kag sa anang pagabot niCristo nga Pinakapono nga Manogbantay,mababaton nindo ang balus nga masadyagid kag indi madora asta kon sano.

5 Kag kamo nga mga bataun pa, mag-pasakup kamo sa mga malam. Magpaubuskamo tanan kagmagsirbi sa isara kag isara,ay nagakoon ang Kasolatan, “Ginakontraang Dios ang bogalun piro ginakaloyan naang mapainubusun.” 6 Gani magpasakupkamo sa anang gaum ang Dios, kag maga-abot ang adlaw nga padungugan na kamo.7 Itogyan nindo kanana indong mga paral-ibugan ay ginadumdum na kamo pirmi.

1 Pedro 5:8 334 1 Pedro 5:148 Indi kamo magpakalingat, kondi

magbantay kamo pirmi tungud nga indongkontra nga si Satanas nagalibot-libotkanindo pario sa lion nga nagangurub kagnagapangita anang turukubun. 9Papagunanindo indong pagtoo sa Dios kag batokinindo si Satanas. Kag dumdumun nindonga bukun kamo lang ang nagaantos angmga kalisud kondi pati ang tanan nga mgatomoloo sa bilog nga kalibotan. Ang mgapagantos nga dapat makomplito ginaagiannanda ra. 10 Matagud lang nga tyimpoindong pagantos. Pagkatapos dan ang Diosmismo maman ang magabolig kanindoagud ara run kolang sa indong kaboi, kagtana angmagapapagun kagmagapabaskugkanindo. Ay tana ang ginaalinan angtanan nga nagabolig kanatun, kag ginpilina kamo agud makairug kamo sa anangara kataposan nga gaum kag dungugpaagi sa indong pagpakigdapun kay Cristo.11 Dayawon tana ay anang gaum ara gidkataposan. Amin.

Pangamosta12 Ginsolat ko ang matagud nga dia nga

solat sa bolig ni Silvano. Kabogto ta tanakay Cristo, kag masarigan gid. Kabay panga paagi sa solat nga dia napabaskug kokamo kag napamatodan ko kon ano gidanang kalooy ang Dios kanatun. Kag saanang kalooy magpabilin kamo.

13Ang mga tomoloo sa Dios sa Babilonianagapangomosta kanindo. Sanda pario rakanindo nga ginpili ang Dios nga maginganang mga bata. Si Marcos nga akun gi-nakabig nga pario gid akun bata nagapan-gomosta ra kanindo. 14 Magkaramostaankamo nga may Kristoanun nga pagigogma.

Kabay pa ngamayad ra gid indong kaim-tangan dian, tanan kamo nga kay Cristo.

2 Pedro 1:1 335 2 Pedro 1:21

Anang Ikarwa nga Solat nganagalin kayPedro

1 Ako si Simon Pedro nga sorogoonkag apostol ni Jesu-Cristo. Nagasolat akokanindo tanan nga nagatoo kay Jesu-Cristonga atun Dios kagManlolowas. Kag tungudnga tana matarung, anang gintaw kanatunnga pagtoo parario lang sa pribilio.

2 Kabay pa nga kaloyan kamo gid angDios nga maging mayad ra gid indongkaimtangan mintras nagadogang indongpagkakilala sa Dios, nga atun Ginoong Je-sus.

Kita Ginpili ang Dios nga maging Anangmga Bata

3 Paagi sa anang gaum ang Diosgintaw na kanatun ang tanan nga mgakinanglanun sa pagsonod ang diosnonnga kaboi. Maimo ta dia paagi sa atunpagkilala sa nagtawag kanatun. Kita ananga gintawag paagi sa anangmakatiringalanga gaum. 4Kag paagi ra digi gintawan kitaanangmasadya gid ngamga pangako, agudpaagi sa anang mga pangako malikawanta ang mga andum digi sa kalibotan nganagapangrangga, kag agud makaambitatun ogali sa anang ogali ang Dios. 5 Gani,imoratan nindo gid nga idogang sa indongpagtoo ang mayad nga ogali; sa mayadnga ogali idogang ang kaaram; 6 sakaaram, ang pagpugung sa kaogalingun; sapagpugung sa kaogalingun, ang pagantos;sa pagantos idogang ang pagkadiosnon;7 sa pagkadiosnon, ang pagigogma saatun kabogto; kag sa pagigogma sa atunkabogto ang pagigogma sa tanan. 8Mamandia ang mga butang nga dapat makitakanindo, kag kon tanan dia nagadogangnga nagadogang, mapolosan ang Diosindongmga inimoan sa indong pagkilala saatun Ginoong Jesu-Cristo. 9 Piro ang bisansino nga ara kanana ang mga butang ngadan, pario tana sa bolag nga indi makakitaang kamatoodan; nalipatan na nga tanaginlimpyoan run ang Dios sa anang datinga mga sala.

10 Gani mga kabogto ko kay Cristo,imorati nindo gid nga masigoro nga kamo

mga tinawag kag mga pinili matood angDios. Ay kon imoon nindo ang mga bu-tang nga dan indi kamo gid matomba kagmadora, 11 kondi maging bokas nga mayadang pagbaton kanindo sa anang ara kata-posan nga ginarian atun Ginoo kag Man-lolowas nga si Jesu-Cristo.

12 Maman dan nga pirmi ko kamo ngapadumdumun parti sa mga butang nga diabisan naulaman nindo ron kag marigunkamo ron da sa kamatoodan nga indongnabaton. 13 Kon sa kanakun, dapat kokamo nga padumdumun mintras boi akopa. 14 Ay naulaman ko nga indi ako ron dagid magboay sa kalibotan nga dia tungudnga ginpakita mismo dia ni Ginoong Jesu-Cristo kanakun. 15 Gani imoratan ko ngamiski ako ara run, madudumduman nindopa ra gid akun mga ginatodlo nga dia.

Nakita namun nga si Cristo Ginpadungu-gan ang Dios

16Amun ginsogid kanindo parti sa ananggaum atun Ginoong Jesu-Cristo ang digitana pa sa kalibotan bukun mga sogid-sogid nga ginimo-imo ang mga pilosoponga tao, kondi nakita namun gid mismoanang gaum nga alin sa Dios. 17 Dotokami mismo ang si Jesu-Cristo gindayawkag ginpadungugan ang Dios nga Amay.Nabatian namun anang limug ang Diosnga makagagaum sa tanan nga nagakoon,makon, “Maman dia akun pinalangga ngaBata. Nalilipay ako nga mayad kanana.”18Dia nga ambal nga alin sa langit nabatiannamun ang kami kaiban ni Jesus doto sabalaan nga bokid.

19 Maman dan nga nagdogang pa gidamun pagpati sa anang mga panodlo angmga propita. Gani dapat pamatian nindoandang mga ginkoon, tungud nga pariodato sa solo nga nagasanag sa madulumasta sa adlaw nga si Cristo magabot. Pariotana sa bitoon nga karamlaganun nga ma-man run ang magataw sanag sa indongisip. 20 Labi sa tanan tandaan nindo dia:ang tanan nga nasolat sa Kasolatan aranagalin sa anang kaogalingun nga pag-intindi ang mga propita. 21 Tungud ngaara sanda nagambal alin sa andang kao-galingun nga isip, kondi ang Ispirito Santomaman ang nagpaambal kananda anangambal ang Dios.

2 Pedro 2:1 336 2 Pedro 2:182

Ang mga Botigun nga Manogtodlo1 Ang ona may mga tao ra sa Israel nga

nagkoon nga sanda kono mga propita angDios, piro ang mga butang nga andangginsogid bukun alin sa Dios. Toladan ra angmatabo dadi; may magagoa dian kanindonga mga manogtodlo nga magapanodloang botig nga mga panodlo nga mamanang makarangga indong pagtoo sa Dios.Indi nanda gani pagkilalaun ang Ginoo nganagtobos kananda. Maman dan ngamadalisanda nga silotan ang Dios. 2Doro ang ma-gasonod kananda sa andang ginaimo ngakauruya. Kag tungud kananda pakalainunang mga tao ang kamatoodan nga atunginasonod. 3 Ang mga botigun nga dianga mga manogtodlo magaimo mga pato-pato nga mga sogidanun agud mapangoar-taan nanda kamo. Ara nanda naulami ngasanda boay run ginsintinsyaan ang Dios,kag madali sanda run lang madora.

4 Ara gani nagkorokalooy ang Dios samga angil nga nagkasala dato anay, kondiginpriso na sanda sa madalum gid kagmadulum nga boo, kag doto sanda asta saAdlaw ang Pagukum. 5Ara na ra pagkaloyiang mga tao ang ona nga nagkasala, kondigingonaw na ang kalibotan kag nagkara-patay sanda tanan. Si Noe nga nagwaliparti sa matarung nga pagkaboi kag anangkaiban nga pito ka tao maman lang angnalowas. 6 Ginsonog na ra ang Sodomakag Gomorra bilang silot sa anangmga salaangmga tao doto agud ipakita kon ano angmatatabo sa mga tao nga bukun diosnon.7Piro ginlowas na si Lot tungud nga mayadtana sa anang panulung ang Dios. Na-borido tana gid nga mayad sa mga kauruyanga ginaimo anang mga kasimanwa ngaara gid prinsipio nga ginasonod. 8 Adlaw-adlaw nakikita na kag nababatian andangmga malain nga mga ginaimo, kag naga-pasakit lang gid pirmi anang buut. 9Digi tamakikita nga ang Ginoo antigo maglowassa mga diosnon kon magabot kananda angmga pagtiraw, kag antigo tana ra magsilotsamgamalain astamagabot ang Adlaw angPagukum, 10 labi run gid sa mga tao ngaindi magpasakup kanana kag nagasonod

lang gid sa andang marisna nga mga an-dum.

Ang mga manogtodlo nga dia nga bo-tigun nga akun ginatomod mga panga-sun kag bogalun, kag ara sanda gid naad-luki magpasipala sa mga ispirito sa langit.11 Bisan gani ang mga angil nga mas ma-purus kag gamanan pa sa mga tao nga diaara nagapasipala sa mga malain nga ispir-ito sa andang pagsogid kananda ang mgaakosasyon nga alin sa Dios. 12Piro ang mgatao nga dia tana nagapakalain sa mga bu-tang nga ara nanda gani maintindii. Pariosanda sa mga sapat nga ara nagaisip konano gid andang ginaimo kag ara iba andangtugkaan kondi dakupun kag patayun. Kagdoraun sanda gid gani. 13Maman dan angbalus sa andang ginaimo ngamalain sa iba.Andang ginakabig nga kalipay ang pagimoangbisan anonga andangmagostoanmiskiadlaw. Maman dan nga mga tao ang naga-mansa kag nagataw kauruyan kanindo konnakikita sanda sa indong pagtiripon, ay na-gapakigdapun sanda kanindo sa pagkaunpiro sa matood tana gosto nanda lang gidnga dayaun kamo. 14Konmagsulung sandasa mga babai pirmi lang nga pagpangin-babai andang naisip. Ara sanda ginatakainga magpakasala kag ginagari-gari nandapa ang mga maroya andang pagtoo agudmagkasala. Ogali nanda run gid ang pag-inakug. Ginsompa sanda run ang Dios!15 Ginbayaan nanda ang matadlung ngamga panodlo, maman dan nga nagtaralangsanda. Ginwad nanda anang ginimo niBalaam nga bata ni Beor nga nagpalabisa koarta. Maman dato nga nagsogot siBalaam nga soolan tana sa pagimo angmalain. 16 Kag tungud nga ginlapas naanang sogo angDios ginsaway tanapaagi saasno nga nagambal sa anang limug ang tao,gani napugungan tana sa anang kaomangnga dato.

17 Ara kamo may mabubuul sa mga bo-tigun nga mga manogtodlo, ay dia ngamga tao pario sa mga toboran nga nama-raan kag sa mga panganod nga ginapalidang mabaskug nga angin. Gani gintiganarun ang Dios para kananda ang pinaka-madulum gid nga logar doto sa impirno.18 Ginagamit nanda ang mga mataraas ngamga ambal, piro sa matood tana ara polos

2 Pedro 2:19 337 2 Pedro 3:15andang ginaambal. Garing paagi sa andangpagtodlo nga ara kaso kono kon magsonodkita sa atun mga lawasnun nga baratyagunbisan sobra run, ginatintar nanda ang mgatao nga bago pa lang nagapabulag sa mgatao nga nagakaboi sa sala. 19 Ginapangakonanda samga nagasonod kananda nga librisanda ngamagimobisan ano andang gosto,piro sanda mismo mga oripun ang malainnga maman ang magadora kananda. Aykon may butang nga nagakontrol kanimo,oripun kaw ang butang nga dato. 20 Angbisan sino nga nakakilala run kay GinoongJesu-Cristo nga atun Manlolowas nakalibrirun sa malain ngamga ogali nga nagadom-inar sa mga tao digi sa kalibotan. Piro konsa ori magbalik tana ruman sa anang datinga ogali nga malain kag maging oripuntana ruman anangmga sala, masmalain paanang maging kaimtangan kaysa ang aratana pa nagtoo kay Cristo. 21 Mayad pakon ara na run lang naulami kon paiwanang tao maging matarung sa panulung angDios, kaysa pagkatapos nga anang maula-man, dayon tana ra lang nga talikod saanang ginasogo ang Dios kanana. 22Anangginaimo pario gid anang ginakoon angma-tood nga orobatun nga, “Ang ayam naga-balik sa anang soka, kag ang baboy ngabago lang nga gindigos nagatobog romansa lapok.”

3Anang Pagbalik ang Ginoo

1Mga inigogma ko nga mga kabogto, diaikarwa ko ron nga solat kanindo. Kag sadarwa ka solat nga dia ginimoratan ko ngapokawon indong limpyo ngamga isip paagisa pagpadumdum kanindo ang pira kamgabutang. 2 Gosto ko nga dumdumun nindopirmi anang ginkoon ang mga propita angona kag anang sogo atun Ginoo kag Man-lolowas nga anang gintaw kanindo paagi samga apostolis nga ginsogo kanindo. 3 Onasa tanan dapat nindo nga maulaman ngasa kataposan nga mga adlaw magagoa angmga manogyagota nga magaimo bisan anoandang gosto. 4 Magakoon sanda, “Kabaynagpangako si Cristo nga mabalik tana.Ta diin tana run? Atun mga ginikanannagkarapatay run, piro asta dadi mamanpa ra gid anang kaimtangan ang tanan alin

pa gid ang pagimo ang kalibotan.” 5Ungudnga ginalipatan ang mga tao nga dia ngapaagi sa anang ambal ang Dios naimo anglangit. Kag paagi ra sa anang ambal ginimona ang logta alin sa tobig kag paagi sa tobig.6Kagpaagi ra sa tobig gingonawna kag gin-dora ang dati nga kalibotan. 7 Paagi ra saanang ambal ang Dios, ang langit kag anglogta nga atunnakikita dadi ginatigana ngasonogon. Ginatigana na dia sa adlaw ngaang mga malain nga mga tao sintinsyaankag doraun.

8Piromga inigogma ko, indi nindo pagli-patan nga sa Ginoo ara dipirinsya ang sangadlaw okon ang sang libo ka toig. Parakanana dia pario lang. 9 Anang pagsarigang iba nagapabaya-baya angGinoo sa pag-toman anang pangako. Piro sa matoodtana ara tana nagapabaya-baya kondi na-gaulat tana pa nga maginulsul ang mga taosa andang mga sala, tungud nga indi nagosto nga may madora.

10Mabalik gid ang Ginoo, kag ang adlawnga dato magaabot pario anang pagabotang takawan, nga indi mo maulaman konsano. Mababatian dayon nga may na-garagobrob, kag ang adlaw, bolan, kag angmga bitoon madodora lang. Ang logtamasosonog pati ang tanan nga sa logtamadodora ra. 11 Tungud nga ang tananmadodora sa toladato nga paagi, dapatmagkaboi kita sono sa anang kabubutunang Dios, 12 mintras nagapaabot kita angadlaw nga tana mabalik. Kag imoon taatun masarangan agud mapadali anangpagbalik. Sa adlaw nga dato ang bilog ngalangit sosonogon kag madodora, kag angtanan nga sa logta magakaratonaw ra sakainit. 13 Piro may ginpangako ra ang Dioskanatun nga bago nga langit kag bago ngalogta kag maman dia atun ginaulat, ay angtanan doto matarung.

14 Gani mga inigogma, mintras nagaulatkamo ang adlaw nga dato, imorati nindonga magkaboi ang limpyo sa anang pan-ulung ang Dios agud ara tana may is-away kanindo, kag dapat mayad indongrilasyon kanana. 15 Dumdumun nindo gidnga atun Ginoo nagataw pa gid kaigay-onan sa mga tao agud malowas sanda sasilot nga maabot. Maman dan nga midyonaatraso anang pagbalik. Kabay ang mga

2 Pedro 3:16 338 2 Pedro 3:18butang nga dia maman ra anang koonatun kabogto nga si Pablo sa anang solatkanindo, sono sa kaaram nga gintaw angDios kanana. 16 Kag maman ra dia anangginasambit sa tanan nga anang mga solat.Kon sa bagay may mga ginsolat tana ngamalisud maintindian. Gani may mga taonga maroya kag ara kaulam ang kama-toodan nga nagataw ang sala nga kaologan.Kag toladato ra andang ginaimo sa iba panga parti ang Kasolatan. Gani sanda ramismo ang nagadora andang kaogalingun.

17 Piro maboay nindo ron naulaman angparti sa mga tao nga dan. Gani magandamkamo agud indi kamo mapatalang sa mgasala nga mga panodlo ang mga tao nga araosto nga prinsipio nga ginasonodan. Aykon kamo magsonod kananda madodoraindong marigun nga kaimtangan sa Dios.18 Indong imoon tana, magpadayon kamotobo sa kaaram nga ginataw ni Jesu-Cristonga atun Ginoo kagManlolowas. Tana atundapat dayawon dadi kag sa adlaw nga arakataposan! Amin.

1 Juan 1:1 339 1 Juan 2:13

Anang Primiro nga Solat niJuan

Ang Ambal nga Nagataw Kaboi1Nagasolat kami kanindo agud makilala

nindo kon sino gid si Jesu-Cristo. Tana ma-man anang Ambal ang Dios kag tana ra angnagataw kaboi nga ara kataposan. Bagomagompisa angmga butang, dian tana runnga lagi. Nabatian namun tana kag bukunlang dan, kondi nakita namun tana mismokag nakaputan namun pa gani. 2 Tana ngaginaalinan ang kaboi nagpakita mismo kagnakita namun, kag dan maman amun gi-napamatodan. Ginasogid namun kanindoang kaboi nga dia nga ara kataposan. Tanakaiban nga lagi ang Amay, piro dadi gin-pakita run kanamun. 3 Amun nakita ngadato kag nabatian maman ra amun gin-abarita kanindo, agud magkaraiban kitanga nagaorogyon sa Dios nga Amay kagkay Jesu-Cristo nga anang Bata. 4 Ganiginasolat namun dia kanindo agud maginglobos gid atun kalipay.

Ang Kaboi sa Kasanag5 Maman dia amun nabatian nga gin-

todlo ni Jesu-Cristo kag maman da amunginasogid kanindo nga ang Dios kasanagkag ara gid madulum kanana. 6 Gani konmagkoon kita nga kita nagapakigogyon saDios, piro malain ra atun ginaimo kagbagay lang gid sa madulum, tay botigunkita, tungud nga ara kita nagakaboi sonosa kamatoodan. 7 Piro kon nagakaboi kitasa kasanag pario ra sa Dios nga sa kasanag,dan nagaorogyon kita, kag anang dogo niJesus nga anang Bata ang Dios maman angmagalimpyo kanatun sa tanan ta nga mgasala.

8 Kon magkoon kita nga ara kita sala,ginaloko ta lang atun kaogalingun, kag arakita pa kaulam ang kamatoodan. 9 Pirokon ikompisar ta sa Dios atun mga sala,masasarigan tana nga imoon na anangpangako nga kita patawadun na sa atunmga sala kag limpyoan sa tanan ta ngakalainan. Dia imoon na tungud nga tanamatarung. 10 Kon magkoon kita nga kitaara nagkasala, ginaimo ta nga ang Diosbotigun, kag ara ta pagpatia anang ambal.

21 Kamo nga akun ginabilang nga akun

mga bata, ginasolatan ko kamo dia agudindi kamo magkasala. Piro kon maydian nga magkasala, may magapakitloy saAmay, kag dia ara iba kondi si Jesu-Cristonga ara gid sala. 2 Anang kaogalingunmismo anang gintaw nga alad bilang bayadpara sa atun mga sala agud mapatawadkita, kag bukun lang para kanatun kondipara sa anang mga sala ang mga tao sabilog nga kalibotan. 3 Nasisigoro ta ngakilala ta ang Dios kon ginatoman ta anangmga sogo. 4 Ang nagakoon nga kilala naang Dios, piro ara na ginatomana anangmga sogo botigun kag ara na ginatipigiang kamatoodan. 5 Piro ang tao tana nganagatoman sa anang mga ambal ang Dios,maman ang matood nga nagaigogma saDios. Kag maman dia ang kasigoroan ngakita manda sa Dios: 6 ang nagakoon ngatana sa Dios gid pirmi kinanglan magkaboipario kay Jesu-Cristo.

7Mga pinalangga, bukun bago nga sogoakun ginasolat kanindo nga kamo magiri-gogmaan. Kondi maman dia ang dati ngasogo nga gintaw kanindo ompisa nga kamonagtoo. 8 Piro dia nga sogo makokoonta ra nga bago, kag anang kamatoodandia nakita sa anang kaboi ni Cristo kagnakikita run da kanindo. Ay ang madulumsa indong isip nagalubas kag ang matoodnga kasanag nagasirak run. 9 Ang na-gakoon nga tana nasanagan run, piro aranagaigogma sa anang kapario, dan nga taonaduduluman pa ra gid. 10 Ang tao nganagaigogma sa anang kapario maman angmatood nga nasanagan run, kag ara bisanano sa anang kaboi nga maging kabang-danan nga ang iba magkasala.

11 Piro kon ang tao ara nagaigogma saanang kapario nagakaologan nga ara tanapa gid masanagi. Pario tana sa tao nganagapangikap sa madulum kag ara kaulamkon diin tana nagapaayan, tungud nga gin-bolag tana ang madulum.12 Ginasolatan ko kamo nga akun mga

bata, ay kamo ginpatawad run angDios sa indongmga sala tungud kayCristo.

13 Kamo nga mga malam ginasolatan kotungud nga tana kilala nindo ron,

1 Juan 2:14 340 1 Juan 3:3tana nga bago magompisa angtanan dian run nga lagi.

Nagasolat ako ra kanindo nga mga bataunpa, ay napirdi nindo ron si Satanas.

14Ginasolatan ko kamo nga akunmga bata,ay kilala nindo ron ang Dios ngaAmay.

Kamo nga mga malam ginasolatan ko tun-gud nga tana kilala nindo ron, tananga bago magompisa ang tanandian run nga lagi.

Nagasolat ako ra kanindo nga mga bataunpa, ay kamo marigun sa indongpagtoo. Anang mga ambal ang Diosginatoman nindo kag napirdi nindoron si Satanas.

15 Indi nindo pagpalabiun anang sistimaang kalibotan okon ang mga butang ngadigi sa kalibotan. Kon ginapalabi nindoangmga butang digi sa kalibotan, ara kamopagigogma sa Amay. 16 Tungud nga angtanan nga digi sa kalibotanang mga bu-tang nga ginaandum atun makasasala ngapagkatao, ang mga butang nga ginakaw-ilian atun mga mata, kag ang mga bu-tang digi sa kalibotan nga ginapabogal angmga taodia tanan ara nagaalin sa Amay,kondi sa isip lang ang mga tao. 17 Angkalibotan nga dia kag ang tanan nga mgabutang digi nga ginaandum ang mga taomadodora, piro ang tao nga nagatomananang kabubutun ang Dios nagakaboi astakon sano.

Ang Anti-Cristo18 Mga bata, nakabati kamo ron da nga

maabot ang anti-Cristo nga maman angmagakontra kay Cristo. Kag kon magabottana run gani, anang kataposan ang kalib-otan madali run lang. Miski dadi gani dororon ang mga anti-Cristo, gani naulaman tangamarapit kita run sa kataposan. 19Bisannaging kaiban ta sanda anay, bukun sandaatunmatoodngamgakaiban. Ay kon sandaatun kaiban gid, ara sanda andan nagpabu-lag kanatun. Piro nagaralin sanda, kag dianagapakilala nga bukun sanda manda atunmga kaiban.

20Piro kamo tana gintawan ni Cristo angIspirito Santo. Mamandannga kamo tanannakaulam ang kamatoodan. 21 Gani naga-solat ako kanindo, bukun tungud nga ara

kamo kaulam ang kamatoodan, kondi tun-gud nga kamo nakaulam run, kag naula-man nindo ra nga ara botig nga nagaalinsa kamatoodan. 22 Ta sino ang botigun?Ang mga tao nga nagakoon nga si Jesusbukun Cristo. Maman dan ang mga anti-Cristo, tungud nga ginasikway nanda angAmay kag anang Bata. 23 Ang nagasikwaysa anang Bata ara kanana ang Amay, piroang nagakilala sa anang Bata dian kananaang Amay. 24 Gani indi nindo gid pagli-patan ang mga gintodlo kanindo alin angompisa nga kamo nagtoo. Kon ginatomannindo ang mga butang nga indong gin-tonan ang ompisa, magapabilin kamo saanang Bata kag sa Amay. 25 Kag anangginpangako ni Cristomaman dia, kaboi ngaara kataposan. 26 Ginsolat ko ang mgabutang nga dia kanindo tungud sa mga taonga dato nga gosto magpatalang kanindo.27Piro kamo tana gintawan ni Cristo anangIspirito. Kag tungud nga dian kanindoanang Ispirito, indi kinanglan nga todloankamo pa ang iba. Ay anang Ispirito ma-man ang nagatodlo kanindo parti sa tanannga butang, kag anang ginatodlo matoodkag bukun botig. Gani, pario anang koonkanindo, indi kamomagpabulag kay Cristo.

28 Mga bata, magpabilin kita kanana,agud indi kita pagadlukan okon magpan-tago sa kauya konmagabot tana run. 29Konnaulaman nindo nga si Cristo matarung,makasisigoro kamo ra nga ang tanan ngamga tao nga nagaimo ang matarung anangmga bata ang Dios.

3Mga Bata ang Dios

1 Isipa nindo bala kon pira kabaul anangpagigogma ang Dios kanatun! Ginatawagna kita nga anang mga bata; kag matoodra gani nga kita anang mga bata. Ganiindi magkilala kanatun ang mga tao digi sakalibotan tungud nga ara sanda ra nagki-lala sa Dios. 2 Mga pinalangga, kita dadianang mga bata run ang Dios. Garing arapa napaayag kon maging ano kita gid saori. Piro naulaman ta nga pagabot ni Cristomagapario kita kanana, aymakikita ta tanamismo kon ano tana gid. 3 Gani ang kadaisara nga may toladia nga pagsarig kananadapat magkaboi ang limpyo pario kanana.

1 Juan 3:4 341 1 Juan 4:14 Ang bisan sino nga nagaimo sala na-

galapas anang mga sogo ang Dios, tungudnga maman dan ang sala, ang paglapasanang mga sogo ang Dios. 5 Naulamannindonga si Cristo nga ara gid sala nagayandigi sa kalibotan agud limpyoan kita saatun mga mga sala. 6Gani ang mga tao nganagapabilin kay Cristo ara nagapadayon sapagpakasala. Piro ang bisan sino nga na-gapadayon sa pagpakasala ara gid kakilalakanana.

Magirigogmaan Kita7 Mga bata, indi kamo pagpatalan-

gun ang bisan sino! Ang tao nga na-gaimo matarung nagapakilala nga tanamatarung. Pario tana kay Cristo ngamatarung. 8 Piro ang tao tana nganagapadayon sa pagpakasala, dan kaySatanas, ay si Satanas nagapakasala alinpa ang ompisa. Maman dan nga anangBata ang Dios nagayan digi, agud ranggaunna anang ginaimo ni Satanas. 9 Ang taonga naging bata run ang Dios ara runnagapadayon sa pagpakasala, tungud ngaanang ogali ang Dios nga ara nagapakasaladian run kanana. Kag tungud nga ang Diosmaman run anang Tatay, indi run maimonga tana magpadayon pa sa pagpakasala.10 Digi makikilala kon sino gid anang mgabata ang Dios kag kon sino ra anang mgabata ni Satanas. Ang tao nga ara nagaimoang matarung okon ara nagaigogma saanang kapario bukun anang bata ang Dios.

11 Kabay maman ra dia ang panodlo ngaindong nabatian alin pa ang ompisa indongpagtoo, nga kita dapat gid nga magirigog-maan. 12 Indi kita magwad kay Cain. Batatana ni Satanas, gani ginpatay na ananglibayun. Piro basi kabay ginpatay na gidanang libayun? Tungud nga anang mgainimoan anang libayun mayad kag angana tana malain. 13 Gani mga kabogto kokay Cristo, indi kamo matingala kon kamoginadumutan ang mga tao digi sa kalib-otan. 14 Naulaman ta nga ang ona pataykita sa panulung ang Dios, piro dadi maykaboi kita run nga ara kataposan tungudnga ginaigogma ta atun kapario. Ang aranagaigogma sa anang kapario patay pa ragid sa anang panulung ang Dios. 15 Ayang tao nga nagadumut sa anang kapario

pario lang sa manogpatay tao. Kag naula-man nindo ra nga ara manogpatay ang taonga may kaboi nga ara kataposan. 16 Digita nakikilala ang matood nga pagigogma:gintaw ni Jesus anang kaboi para kanatun.Gani dapat ta ra nga boligan atun kaparionga tomoloo, bisan nagakaologannga itayata ra atun kaboi. 17 Kon mayad atunpagkabutang kag makita ta atun kaparionga malisud gid anang kaimtangan piroara ta pagboligi, ano kabay, makokoon tanga anang gogma ang Dios digi kanatun?18 Mga bata, indi kita lang magsari ambalnga kita may pagigogma kondi ipakita tapaagi sa atunmga ginaimonga kitamatoodnga nagaigogma. 19 Digi ta naulaman konsa kamatoodan kitamanda, kag sarang kitarun makaatobang sa Dios nga ara dapatkaadlukan. 20 Ay bisan midyo ginakulbaankita matood tungud nga kita dapat andannga silotan, naulaman ta ra nga ang Diosmas makagagaum pa kaysa atun konsin-sya. Naulaman na kon matood atun gogmaokon bukun, ay naulaman na ang tanan.21Mga pinalangga, kon atun konsinsya ararun nagakondinar kanatun, dapat indi kitarun da pagadlukan ngamagparapit sa Dios.22 Kag miski ano atun pangayoon kananamababaton ta, ay ginatoman ta anang mgasogo, kag kon ano ananggostomamanatunginaimo. 23 Kag anang sogo maman dia:magtoo kita sa anang Bata nga si Jesu-Cristo, kag magirigogmaan kita sono saanang sogo ni Cristo kanatun. 24 Ang taonga nagatoman anang mga sogo ang Diosara nagapabulag sa Dios, kag ang Dios diankanana. Kag paiwan ta maulaman nga angDios digi kanatun? Naulaman ta dia paagisa anang Ispirito mismo nga anang gintawkanatun.

4Ang Ispirito nga Alin sa Dios kag ang Ispir-

ito nga Alin sa Anti-Cristo1 Mga pinalangga, indi kamo basta lang

magpati sa mga tao nga nagakoon nga an-dang ginatodlo kono alin sa Ispirito Santo,kondi osisaa nindo anay nga mayad konbala ang mga butang nga andang gina-todlo matood manda nga alin sa Dios okonbukun. Ay doro ron nga botigun nga mgamanogtodlo ang nagrarapta digi sa bilog

1 Juan 4:2 342 1 Juan 5:3nga kalibotan nga nagakoon nga sandakono anangmgamanogtodlo ang Dios. 2Satoladia nga paagi maulaman nindo konandang ginapanodlo alin sa anang Ispiritoang Dios: kon sanda nagapati nga si Jesu-Cristo nagpakatao, dan ang Dios mamanang nagsogo kananda. 3 Piro ang ara naga-pati nga si Jesus nagpakatao, ang nagsogokanana bukun ang Dios kondi ang Anti-Cristo. (Nabatian nindo ron da nga laginga dia magaabot sa kalibotan kag dadidigi run manda sa kalibotan.) 4 Piro mgabata, kamo tana sa Dios, kag ginpirdi nindoang mga botigun nga mga manogtodlo, ayang Ispirito Santo nga dian kanindo masgamanan kaysa kay Satanas nga nagagaumsa mga tao sa kalibotan. 5 Sanda taga-digi sa kalibotan, gani ang mga butangnga digi lang sa kalibotan maman andangginasogid, kag ang mga tao nga taga-digisa kalibotan nagapamati kananda. 6 Pirokita tana anang mga bata ang Dios. Angmga nagakilala sa Dios nagapamati sa atunginatodlo, piro ang ara nagakilala sa Diosara nagapamati kanatun. Gani digi tamakilala kon sino ang nagapanodlo angkamatoodan nga alin sa anang Ispirito angDios kag kon sino ang nagapanodlo angkabotigan.

Ang Dios Gogma7 Mga pinalangga, magirigogmaan kita

ay ang gogma alin sa Dios. Ang bisan sinonga nagaigogma sa anang kapario anangbata tana ang Dios, kag kilala na ang Dios.8 Ang tao tana nga ara nagaigogma saanang kapario ara kakilala sa Dios, tun-gud nga ang Dios gogma. 9 Ginpakitaang Dios anang gogma kanatun paagi saanang pagpadara anang bogtong nga Batadigi sa kalibotan, agud nga paagi kananamakabaton kita ang kaboi nga ara kata-posan. 10 Maman dia ang matood ngagogma. Bukun nga kita ang nagigogma saDios, kondi nga ang Dios maman ang nagi-gogma kanatun, gani ginpadara na anangBata agud akoon na atun mga sala paramapatawad kita.

11 Mga pinalangga, kon toladia anangpagigogma ang Dios kanatun, dapat kita ranga magirigogmaan. 12 Ara pa gid tao nga

nakakita sa Dios. Piro kon kita nagairigog-maan, ang Dios nagapabilin digi kanatunkag anang gogma nakokomplito kanatun.

13Nasisigoro ta nga kita sa Dios kag angDios digi kanatun, tungud nga gintawanna kita anang Ispirito. 14 Nakita namunmismo kag ginapamatodan nga ginpadaraang Amay anang Bata bilang Manlolowasang bilog nga kalibotan. 15 Ang bisan sinonga nagakoon nga si Jesus anang Bata angDios, dan ang Dios dian kanana, kag tanasa Dios. 16 Kita gani nakaulam run ananggogma ang Dios kag nagatoo kita nga kitaginaigogma na.

Ang Dios gogma. Kag ang bisan sinonga nagakaboi nga may pagigogma, dannga tao sa Dios, kag ang Dios dian kanana.17 Ang gogma nga dia makokomplito konara kita run naadluki sa adlaw nga ang Diosmagukum, ay atun kaboi digi sa kalibotanpario sa anang kaboi ni Cristo. 18 Angtao nga may matood nga pagigogma saDios ara ginaadluki, ay anang pagigogmaang Dios kanatun osto gid kag ginbuul naatun kaadluk kanana. Ang tao ginaadlukantungud nga nagaulat-ulat tana nga silotan,ay ara na pa gidmaulami ngamayad anangpagigogma ang Dios kanana.

19 Kita nagaigogma sa Dios tungud ngatana maman ang ona nga nagigogmakanatun. 20 Ang bisan sino nga nagakoonnga tana nagaigogma sa Dios, piro ara na-gaigogma sa anang kapario, dan nga taobotigun. Tungud nga kon anang kapariomismo nga anang nakikita indi na mai-gogma, ta paiwan tanamakaigogma saDiosnga ara na nakita? 21 Gani maman dia angsogo nga gintaw kanatun ni Cristo, nga angtao nga nagaigogma sa Dios dapat ra ngamagigogma sa anang kapario.

5Ang Pagtoo, Pagtoman, kag ang Pagdaug

1 Ang bisan sino nga nagatoo nga siJesus maman ang Cristo anang bata angDios. Kag ang bisan sino nga nagaigogmasa ginikanan nagaigogma ra sa anang mgabata. 2 Kag naulaman ta nga ginaigogmata anang mga bata ang Dios kon kita na-gaigogma sa Dios kag nagatoman sa anangmga sogo. 3 Ay nagaigogma kita sa Dioskon nagatoman kita sa anang mga sogo.

1 Juan 5:4 343 1 Juan 5:21Kag anang mga sogo bukun ra gid malisudnga tomanun. 4 Ay ang kada bata ang Diosnagadaug sa mga butang digi sa kalibotannga kontra sa Dios. Kag ginapirdi na paagisa anang pagtoo. 5Gani sino ang nagapirdisa kalibotan? Ara iba kondi ang tao nganagatoo nga si Jesus maman anang Bataang Dios. 6 Kag ginpamatodan nga tanamanda anang Bata ang Dios paagi sa to-big anang pagpabunyag kag paagi sa dogoanang pagkapatay. Bukun lang sa tobigkondi ginola na pa anang dogo. Kag dianga butang ginapamatodan ra ang Ispir-ito Santo kanatun, kag naulaman ta ngamatood anang koon ang Ispirito ay angIspirito Santo kamatoodan. 7 Gani maytatlo nga nagapamatood parti kay Jesus:8 ang Ispirito Santo, anang pagpabunyagsa tobig, kag ang dogo nga anang ginolapara kanatun. Kag ang tatlo nga dia na-gaogyon sa pagpamatood. 9 Nagapati kitasa anang pagpamatood ang mga tao. Piromas masarigan gid anang pagpamatoodang Dios, kag tana mismo ang nagpam-atood nga si Jesus anang Bata. 10 Angtao nga nagatoo sa anang Bata ang Diosmay kasigoroan sa anang tagiposoon ngasi Jesus anang Bata matood ang Dios. Piroang indi magpati sa anang ginakoon angDios pario ron lang sa nagkoon tana ngaang Dios botigun, tungud nga indi tanamagpati sa anang ginakoon ang Dios partisa anang Bata. 11 Kag maman dia anangginkoon ang Dios: nga kita gintawan narun kaboi nga ara kataposan, kag ang kaboinga dia nagalin sa anang Bata. 12Ang bisansino nga kanana run anang Bata ang Diosmay kaboi nga ara kataposan. Piro kon arakanana anang Bata ang Dios ara tana rakaboi nga ara kataposan.

Ang Kaboi nga Ara Kataposan13 Dia ginasolat ko kanindo nga nagatoo

sa anang Bata ang Dios agud maulamannindo gid nga kamomay kaboi run nga arakataposan. 14 Kag ara kita nagapangalan-gan nga magparapit sa Dios ay nagapatikita nga pamatian na ang bisan ano ngaatun pangayoon sono sa anang kabubutun.15 Kag kon naulaman ta nga kita ginapa-matian ang Dios kada magpangayo kitakanana, nasisigoro ta ra nga nababaton

ta ang bisan ano nga atun ginapangayokanana.

16Kon makita nindo indong kapario ngatomoloo nga nagaimo sala nga bukun ka-matayun anang abotan, ipangamoyo nindotana sa Dios, dan tawan tana ang Dioskaboi. Akun gostong ambalun, ang mgasala lang gid nga bukun kamatayun anangabotan. May sala nga anang abotan gidtana kamatayun. Ara ako nagakoon ngaang tao nga nagakasala ang toladan ngasala ipangamoyo nindo pa. 17Kon sa bagay,ang tanan nga malain sala. Piro may diannga sala nga bukun kamatayun anang ab-otan.

18 Naulaman ta nga ara tao nga nag-ing bata run ang Dios nga nagapadayonpa gid sa pagpakasala, kondi ginaapinantana anang Bata ang Dios, gani indi tanamaiwan ni Satanas. 19 Ang kalibotan ngadia sa idalum anang gaum ni Satanas, pironaulaman ta nga kita tana sa Dios ron.20Naulaman ta ra nga nagayan digi sa kali-botan anang Bata ang Dios, kag gintawanna kita pagangup agud makilala ta angmatood nga Dios. Kag dadi kita sa matoodnga Dios, sa anang Bata nga si Jesu-Cristo.Tanamaman angmatood nga Dios kag tanara ang nagataw kaboi nga ara kataposan.

21Gani kamo nga ginabilang ko nga akunmga bata, likawi nindo ang mga dios-dios.

2 Juan 1 344 2 Juan 13

Anang Ikarwa nga Solat niJuan

1Ako isara sa mgamaulam-ulam nga na-gadomara sa mga nagatoo sa Dios. Nagaso-lat ako kanimo nga bilang babai nga anangpinili ang Dios kag sa imong mga bata.Ginapalangga ko kamo gid, kag bukun langako kondi ang tanannganakakilala run angkamatoodan. 2Ginapalangga namun kamotungud sa kamatoodan nga atun nabaton,kag dia nga kamatoodan digi kanatun astakon sano.

3 Kabay pa nga boligan kita ra gid kagkaloyan ang Dios nga Amay kag ni Jesu-Cristo nga anang Bata, kag kabay pa ngatawan kita ra masadya nga kaboi mintrasnagakaboi kita sono sa kamatoodan kagginaigogma ta atun kapario.

Ang Kamatoodan kag ang Gogma4 Nalipay ako nga mayad pagkaulam ko

nga may mga bata kaw nga nagakaboisono sa kamatoodan, sono sa anang sogokanatun ang Dios nga Amay. 5 Gani, naga-pangabay ako kanimo nga magirigogmaankita nga tanan. Akunginasolat nga dia kan-imo bukun bago nga sogo, kondi mamanda dia ang sogo nga gintaw kanatun angpagompisa atun pagtoo. 6 Kag ang matoodnga gogma ginapakita kon ginatoman taanang mga sogo ang Dios. Kag anangsogo nga indong nabatian ang pagompisaindong pagtoo maman dia, nga kita dapatmagirigogmaan.

7 Doro ron nga mga manogpatalang angnagrarapta digi sa kalibotan. Dia nga mgatao ara nagapati nga si Jesu-Cristo nag-ing tao gid. Maman dan ang mga taonga manogpatalang kag mga anti-Cristo.8 Gani magandam kamo gid agud indimadora indong ginpangabudlayan kondimabaton nindo ang tanan nga balus ngapara kanindo.

9 Ang ara nagasonod sa anang mga pan-odlo ni Cristo, kondi nagadogang sa mgapanodlo nga dia, ara kanana ang Dios. Piroang nagasonod tana sa anangmga panodloni Cristo, dan dian kanana ang Amay kagsi Jesu-Cristo nga anang Bata. 10 Gani

kon may magayan kanindo nga ara na-gadara anang panodlo ni Cristo, indi nindotana pagbatonon sa indong balay, kag indipagsapakun. 11 Ay ang tao nga nagasapaksa mga toladan nga mga tao naoomid sakalainan nga andang ginaimo.

12 Doro pa andan akun inogsogidkanindo, garing indi ko ron lang pagsam-bitun digi, ay nagasarig ako ngamakabisitaako dian kanindo. Bago ko garing isogidkanindo pagabot ko dian agud malobos gidatun kalipay.

13 Nagapangomosta ra kanimo anangmga bata imong kabogto nga babai ngaisara ra sa anang mga pinili ang Dios.

3 Juan 1 345 3 Juan 15

Anang Ikatlo nga Solat niJuan

1 Gayo, ako nga isara sa mga maulam-ulam nga nagadomara sa mga nagatoosa Dios nagasolat kanimo nga akunpinalangga gid nga kabogto kay Cristo.

2 Kabay pa nga mayad ra imong lawaskag imong kaimtangan dian; naulamanko ra nga mayad imong ispiritoanun ngakaimtangan. 3 Nalipay ako nga mayadanang pagabot digi atun pira ka mgakabogto nga nagsogid nga ikaw matutumgid sa kamatoodankagpadayonnganagak-aboi sono sa kamatoodan nga dan. 4 Ararun butang nga makataw kalipay kanakunnga sobra pa dian, nga mabatian ko ngaakun mga bata sa pagtoo nagakaboi sonosa kamatoodan.

5 Pinalangga ko nga Gayo, masasariganka gid matood tungud nga ginaasikaso monga mayad atun mga kabogto nga na-gaaragi dian bisan ara mo sanda nakilala.6Pagabot nanda digi ginsogidan nanda angmga tomoloo parti sa imong mga mayadnga ginimo kananda. Kon maimo, pagabotnanda ruman dian kanindo boligan mosanda ruman sa paagi nga malilipay angDios, agud nga makapadayon sanda sa an-dang pagpanaw. 7 Ay sanda nagapanawpara magtodlo ang parti kay Cristo, kagara sanda gid nagabaton bolig alin sa mgabukun tomoloo. 8 Gani kita nga mga to-moloo dapat gid nga magbolig sa mga taonga toladia agud nga may parti kita rasa andang pagpangabudlay para sa kama-toodan.

9 Nagpadara ako solat para sa mga to-moloo dian. Piro si Diotrefes nga gostonga tana indong kilalaun nga manogdo-mara indi magpati kanamun. 10 Ganipagabot ko dian isogid ko kanindo angtanan nga anang ginaimo, tungud ngamasyado kalain anangmga ginapangambalparti kanamun kag doro nga mga kaboti-gan anang ginapanogid. Piro bukun langdan, kondi indi na ra pagbatonon atunmgakabogto kay Cristo nga nagaaragi dian.Ginabawalan na ra ang gosto magbaton

kananda kag ginapaalin na pa gani sandasa simbaan.

11 Pinalangga ko nga Gayo, ayaw pag-wada ang toladan nga tao nga malain. Angmayad tanamaman atun dapat ngawadun.Ang mga tao nga nagaimo mayad ana angDios. Piro ang nagaimo tana ang malainara kakilala sa Dios. 12 Sulunga nindo siDemetrio. Ginadayaw tana ang tanan ngamga nagatoo tungud nga nakikita sa anangkaboi nga tana nagasonod sa kamatoodan.Kami nagapamatood ra nga mayad tananga tao kag naulaman nindo nga matoodamun ginasogid.

13 Doro pa andan akun inogsogid kan-imo, piro indi ko ron isolat digi. 14Bago kitagaring masogidanun pagabot ko dian tun-gud nga may plano ako nga magpakigkitakanimo sa labing madali.

15 Kabay pa nga tawan ka gid ang Dioskalinung sa imong pagpangaboi. Imongmga kakilala digi nagapangomosta ra kan-imo. Ipaabot mo ra akun pagpangomostasa atun mga kakilala dian.

Judas 1 346 Judas 13

Anang Solat niJudas

1 Ako si Judas nga kabogto ni Santiagokag sorogoon ni Jesu-Cristo. Nagapango-mosta ako kanindo nga mga tinawag angDios nga maging ana, kamo nga ginai-gogma ang Dios nga Amay kag ginaban-tayan ni Jesu-Cristo.

2Kabay pa nga pirmi nindo ngamabatonanang kalooy, kalinung, kag gogma angDios.

Ang mga Botigun nga mga Manogtodlo3 Mga pinalangga ko nga mga kabogto

kay Cristo, gosto ko gid andan nga mag-solat kanindo parti sa kalowasan nga atunnabaton, garing naisip ko nga mas ki-nanglan gid nga solatan kamo kag sugyu-tun nga batokan nindo ang mga tao ngagosto magilis ang mga panodlo sa atunpagtoo. Dia nga mga panodlo gintaw angDios sa anang mga tomoloo kag dapat indigid pagomanun. 4Ginasolatan ko kamo angtoladia tungudngamaymga taonga sikritonga nagintra dian kanindo. Bukun sandadiosnon kag gosto nanda nga ilisan angmatood nga mga panodlo parti sa anangkalooy atun Dios, tungud nga nagatodlosanda nga ara bali kono bisanmarimo atunmga pagginawi, total ang Dios kono mal-oloyon, gani patawadunna kita ra. Dan ngamga tao indi ra magpati nga si Jesu-Cristomaman atun Agalun kag Ginoo. Gintagnarun nga lagi ang ona ang mga propita konano ang silot nga andang mababaton.

5 Bisan naulaman nindo ron akun isogiddadi gosto ko pa gid nga padumdumunkamo. Kabay ang ona ginlibri ang Gi-noo ang mga Israelita sa Egipto. Piroang ori ginpamatay na ang iba kanandatungud nga ara sanda nagtoo kanana.6 Dumdumun nindo ra ang mga angil ngaara nagpabilin sa andang dati nga katung-danan, kondi ginbayaan nanda andanglogar. Maman dato nga gingapos sandaang mga kadina nga indi mabogto kagginbutang sa logar nga madulum doto saidalum asta magabot ang adlaw nga sandasintinsyaan ang Dios. 7 Dumduma nindora ang mga tao sa Sodoma kag Gomorra

kag sa andangmga karapit ngamga banwa.Kabay nagkasala sanda ra pario ang mgaangil. Andang ginimo, nagolid sanda sabukun andang asawa kag bisan pa gani saandang kapario nga lalaki okon kaparionga babai. Maman dato nga ginsilotansanda sa kalayo. Anang ginimo nga datoang Dios paandam sa tanan nga sa ori ngamga adlaw may silot nga ara kataposan sakalayo nga indi gid maparung.

8 Dan toladan ra ang mga tao nga dannga akun ginakoon nga nakaintra run diankanindo. May mga damgo sanda nga na-gatolod kananda sa pagpakasala kontra saandang kaogalingun nga lawas. Kag tun-gud ra sa andang mga damgo-damgo ngadan indi sanda magpasakup sa Ginoo kagginapakalain nanda pa pati ang mga angil.9Bisan pa gani siMiguel ngamanogdomaraang mga angil ara nagimo pario andangginaimo. Ay pagdiskosyon nanda ni Sa-tanas kon sino kananda ang mabuul anangbangkay niMoises, ara tana nagpangas ngamagkondinar kanana sa anang pagpasipalakay Moises. Anang koon lang tana, “AngGinoo ang antigo nga magsaway kanimo.”10 Piro ang mga tao nga dan nagapakalainsa mga butang nga ara nanda maintindii.Pario sanda sa mga sapat nga ara na-gaisip, ay ara iba sanda nga ginasonodkondi andang duna nga mga baratyagun,nga maman ra ang nagarangga kananda.11 Kailo sanda ra! Ginasonod nanda anangginimo ni Cain. Kag ginasonod nanda rasi Balaam, ay bisan naulaman nanda ngamalain andang ginaimo sigi sanda pa ragid tungud sa andang sobra nga pagangadang koarta. Pario sanda ra kay Core nganagribildi sa Dios, gani sisilotan sanda rapario kanana. 12 Kauruya para kanindonga nakakaiban nindo ang mga tao ngadan sa indong pagtiripon sa pagkaun bi-lang magkarabogto kay Cristo. Dan sandamaman ang nagarangga kanindo. Ay sigilang andang pagosto kaun kag inum kagara sanda nauya. Ara sanda ibang ginaisipkondi andang kaogalingun lang. Pariosanda sa galum nga ginapalid ang anginkag ara nagadara oran. Pario sanda rasa kaoy nga ara nagapamonga bisan saoras nga inogbonga, ay gingabot sanda kagpatay run gid. 13 Pario sanda sa daloyon

Judas 14 347 Judas 25kon nagabagyo tungud nga kon paiwannga makikita ang bora nga nagagoa samga daloyon makikita ra andang mga in-imoan nga kauruya. Pario sanda sa mgabitoon nga nagtalang. Gani may logar ngamadulum gid nga ginatigana ang Dios parakananda. Kag doto sanda asta kon sano.

14 Si Enoc nga ikaanum nga lai alin kayAdan nagtagna nga lagi parti kananda,makon na, “Ang Ginoo maabot kaibananang linibo nga mga angil 15 agudmagukum sa tanan. Sintinsyaan na ngasilotan ang mga bukun diosnon tungud saandang mga malain nga mga inimoan kagsa andang pagpasipala kanana.”

16 Ang mga tao nga dan nga nagakontrasa kamatoodan pirmi lang nga nagarik-lamo, bukun sanda kontinto sa andangkaimtangan, ginasonodnanda lang andangmga andum, mga asdakun, kag ginainto-into nanda ang iba agud mabuul nandaandang gosto.

Ang mga Padumdum kag mga Bilin17 Piro mga pinalangga ko nga mga

kabogto, dumduma nindo anang koonkanindo anang mga apostolis atun Gi-noong Jesu-Cristo. 18Kabay nagkoon sandanga lagi nga, “Sa oring mga adlaw maga-goa ang mga tao nga magayagota kanindo,kag ara iba andang sonodon kondi andalang nga mga andum nga magimo angmalain.” 19 Maman dan nga mga tao angnagapaito agud kamo nga mga tomoloomagkarampi-kampian. Kontrolado sandaandang duna nga mga baratyagun, kag arakananda ang Ispirito Santo. 20 Piro kamotana, mga pinalangga, dapat magbinoliganagud magrigun indong pagtoo sa anangpanodlo ang Dios. Magpangamoyo kamopaagi sa anang gaum ang Ispirito Santo.21Mintras nagaulat kamo ang kaboi nga arakataposannga anang itawkanatun atunGi-noong Jesu-Cristo tungud sa anang kalooy,indi kamo gidmagpabulag sa anang gogmaang Dios. 22Kaloyan nindo kag boligan angmga nagapangdoadoa tungud nga bukunpa marigun andang pagtoo. 23Boligi nindosanda agud malowas sanda sa silot, pariosa nagasabnit kamo ang sangka butang ngamasosonog ron. Kaloyi nindo pati angmga tao nga maraway gid andang ginaimonga sala, piro dapat ginarimoan kamo nga

mayad sa andangmgaginaimo. Magandamkamo kananda ay pati andang mga lam-bong marisna sa panulung ang Dios.

Pagdayaw kag Pagpasalamat sa Dios24 Ang Dios sarang magbantay kanindo

agud indi kamo magkasala, kag madadarana kamo nga ara kasawayan kagmalipayungid sa anang prisinsya. 25 Dayawon tatana! Tana lang gid ang Dios kag atunMan-lolowas paagi sa atun Ginoong Jesu-Cristo.Tana ang pinakamataas, makagagaum, kagmanogdomara sa tanan, ompisa pa angona, asta dadi, kag asta ara kataposan!Amin.

Apokalipsis 1:1 348 Apokalipsis 1:19

Apokalipsis(Ang mga Butang nga ginpakita

ni Jesu-Cristo kay Juan)1 Dia nga solat parti sa mga butang

nga ginpakita ni Jesu-Cristo kon ano angmadali run lang nga magakaratabo. Diaginsogid kanana ang Dios agud tana ru-man ang magasogid sa mga nagasirbi saDios. Gani ginsogid dia kanakun ni Cristopaagi sa anang ginsogo nga angil. 2 Akosi Juan kag ginasogid ko ra ang tanan ngaakun nakita. Dia nga mga butang parti saanang plano ang Dios nga ginpamatodanni Jesu-Cristo. 3 Masoirti ang nagabasakag ang mga nagapamati sa solat nga diakon ginatoman nanda ang nasolat digi.Ay ang mga tagna digi madali run langmagkaratabo.

Pagpangomosta sa Pito ka Simbaan4-5Ako nagapangomosta kanindo dian sa

pito ka mga simbaan nga sa probinsya angAsia.

Kabay pa nga kaloyan kamo ang Dios kagang Ispirito Santo kag ni Jesu-Cristo ngamayad ra gid indong kaimtangan dian. Konparti sa Dios, kon ano tana ang ona,mamantana ra dadi kag maman pa ra gid asta konsano. Kon parti sa Ispirito Santo, bilangpito tana kag nagaoli sa atobangan anangtrono ang Dios. Kag kon parti kay Jesu-Cristo, tana maman ang nagsogid anangplano ang Dios kag masarigan anang am-bal. Tana ang ona gid nga nabanaw sa mgaminatay nga indi rumanmapatay, kag tanara ang nagagaum sa tanan ngamgamanog-domara digi sa kalibotan. Ginaigogma nakita, kag paagi sa anang pagkapatay gin-lowas kita sa silot nga para sa atun mgasala. 6Ginimo na kita nga mga ari kag mgapari sa pagsirbi sa Dios nga anang Tatay.Kanana ang kadungganan kag ang gaumasta kon sano. Amin.

7Magpriparar kamo! Si Jesu-Cristo ma-gaabot sa mga panganod. Ang tanan ngamga tao makakakita kanana pati ang mgatao nga nagpatay kanana. Kag angmga taosa tanan nga banwa magaparanangis tun-gud sa andang kaadluk nga tana magasilotron kananda. Dia matood gid!

8Ang Ginoong Dios ang Makagagaum satanan. Kon ano tana ang ona, maman tanara dadi kag maman pa ra gid asta kon sano.Gani makon na, “Ako anang ompisa kaganang kataposan ang tanan.”

Si Cristo Nagpakita kay Juan9 Ako si Juan nga indong kabogto nga

kaiban nindo ra sa kalisud, sa pagari, kagsa pagantos tungud nga kita kay Jesus.Gindara ako digi sa isla ang Patmos tungudnga ginwali ko anang ambal ang Dios ngagintodlo ni Jesus. 10 Ang digi ako ronsa Patmos may adlaw nga Domingo ngagingauman ako ang Ispirito Santo. Maynabatian ako nga mabaskug nga limug alinsa akun likod kampi nga daw tonog angtrompita. 11 Makon ang limug, “Isolat mokon ano imong makita, kag ipadara modayon sa pito nga dia ka mga simbaan:sa Efeso, Smirna, Pergamo, Tiatira, Sardis,Filadelfia, kag Laodicea.”

12 Pagkabati ko dato nagbalikid akoagud sulungun kon sino ang nagaambalkanakun. Kag nakita ko ang pito ka bo-lawan nga mga solo. 13 Kag sa mga solonga datomay nagatindug ngamidyo sa tao.Anang lambong malabug nga nagaabotsa anang kitin, kag sa anang dugan maybugkus nga bolawan. 14Anang book masirianang kapoti pario sa tila nga mapoti gid.Kag anang mata nagabaga nga midyo sakalayo. 15Anang siki nagalining nga midyosa saway nga gintonaw sa kalayo kag gin-palining. Anang limug mabaskug gid ngamidyo sa busay nga nagasagana. 16 Mayginaawidan tana nga pito ka bitoon saanang alima nga too, kag sa anang babamay nagagoa nga matarum nga ispada ngamagtimbang anang tarum. Anang oyaunmasolaw gid pario sa adlaw kon ogto.

17 Pagkakita ko kanana, natomba akosa anang sikian nga midyo ako sa patay.Gintongtong na dayon anang alima ngatoo kanakun kag magkoon, “Indi kawmagkaadluk! Ako ang ompisa kag kata-posan ang tanan nga butang. 18 Ako maykaboi nga ara kataposan. Napatay akomanda, piro sulunga, boi ako dadi, kag indiako ron gidmapatay. Ako angmay gaum sakamatayun kag sa logar nga ginaolian angmga nagkarapatay. 19 Gani isolat mo angmga butang nga akun ginapakita kanimo,

Apokalipsis 1:20 349 Apokalipsis 2:17ang mga butang nga natatabo dadi kag angmga butang nga matatabo sa ori. 20 Angpito nga dia ka bitoon nga imong nakikitasa akun alima nga too kag ang pito kabolawan nga solo maman dia: ang pito kabitoon ay anang pito ka angil ang Dios nganagabantay sa pito ka simbaan, kag angpito ka mga solo nga bolawan ay ang pitoka mga simbaan.”

2Ang Solat para sa Efeso

1Makon na, “Magsolat kaw sa angil nganagabantay sa mga tomoloo nga doto saEfeso. Konon mo: ‘Dagi anang ginakoonang nagakaput ang pito ka bitoon sa anangtoo nga alima kag nagapanaw sa may pitoka bolawan nga mga solo. 2 Makon na,“Naulaman ko indong mga inimoan dianpati indong pagpangabudlay kag pagantos.Naulaman ko ra nga indi nindo maagoantaang mga malain nga mga tao. Ginosisanindo ang mga nagapakaapostolis, kagnasapoan nindo nga sanda gali mga boti-gun. 3 Nagantos kamo ang mga kalisudtungud sa indong pagtoo kanakun, kag arakamo gid nagroya. 4 Piro akun nasawayanlang kanindo maman dia: indong pagi-gogma kanakun dadi bukun run pario angona. 5 Isipa nindo bala kon daw ano indongpaglasay. Maginulsul kamo kag imoa nindoroman indong mga ginaimo ang ona. Konindi, ayanan ko kamo kag bulun indongpinakasolo. 6 Piro ang kinamayad kanindo,ginaugutan kamo sa anang ginaimo ngamalain ang mga Nicolaita, nga maman raakun ginaugutan.

7 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad sa anang ginakoon ang IspiritoSanto sa mga simbaan.

“Angmga nagadaug kay Satanas togotanko ngamagkaun anang bonga ang kaoy nganagataw kaboi, kag ang kaoy nga dan dotosa anang ginaolian ang Dios.”

Ang Solat para sa Smirna8 Makon na pa, “Magsolat kaw sa angil

nga nagabantay sa mga tomoloo nga dotosa Smirna. Konon mo: ‘Dagi anang gi-nakoon ang ompisa kag kataposan angtanan. Napatay tana piro pagkatapos naboitana ruman. 9 Makon na, “Naulaman koindong mga pagantos. Naulaman ko ra

nga pobri kamo, piro sa langit tana mang-garanun kamo. Naulaman ko ra nga gi-napasipalaan kamo ang mga tao nga na-gakoon nga sanda mga Judio, piro angmatood tana mga sinakupan ni Satanas.10 Indi kamo magkaadluk sa mga butangnga madali nindo ron lang nga antoson.Tandaan nindo: ang iba kanindo ipaprisoni Satanas agud tirawan kamo kon astadiin gid indong pagtoo kanakun. Indongmga pagantos aboton mga napolo ka ad-law. Piro magpakatutum kamo sa pag-sonod kanakun bisan nagakaologan ngakamo patayun, kag tawan ko kamo kaboinga ara kataposan bilang pinakakorona.

11 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad anang ginakoon ang Ispirito Santosa mga simbaan. Ang mga nagadaug kaySatanas indi pagsilotan ang ikarwa ngakamatayun.”

Ang Solat para sa Pergamo12 “Magsolat kaw sa angil nga nagaban-

tay sa mga tomoloo sa Pergamo. Kononmo: ‘Dagi anang ginakoon ang nagakaputang ispada nga matarum nga magtimbanganang tarum. 13Makon na, “Naulaman konga bisan nagaoli kamo sa banwa nga kon-trolado ni Satanas nagapadayon kamo para gid sa pagsonod kanakun. Ay kamo aragid nagtalikod sa indong pagtoo kanakunbisan sa tyimpo nga si Antipas nga akunmasarigan nga manogbarita parti kanakunginpatay dian sa anang logar ni Satanas.14Garing dagi ang pira ka butang nga akunnasawayan kanindo: may dian kanindonga nagasonod sa anang mga panodlo niBalaam nga nagtodlo kay Balak kon pai-wan ang pagsolay sa mga taga-Israel agudmagpakasala sanda sa pagkaun ang mgakaraunun nga ginalad sa mga dios-dios kagsa pagpakigdapun sa bukun andang asawa.15 Kag may mga tao ra dian kanindo nganagasonod sa anang mga panodlo ang mgaNicolaita. 16 Maginulsul kamo sa indongmga sala! Ay kon indi, ayananko kamodiannga lagi, kag awayun ko dayon angmga taonga nagaimo toladan paagi sa ispada nganagagoa sa akun baba.

17 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad sa anang ginakoon ang IspiritoSanto sa mga simbaan.

Apokalipsis 2:18 350 Apokalipsis 3:6“Ang mga nagadaug kay Satanas tawan

ko ang pagkaun nga akun ginatigana dotosa langit. Ang kada isara kananda tawan kora ang poti nga bato, kag sa kada bato maybago nga aran nga nakasolat kag ara maymakaulam kon ano ang aran nga dato loassa magabaton.”

Ang Solat para sa Tiatira18 “Magsolat kaw sa angil nga naga-

bantay sa mga tomoloo doto sa Tiatira.Konon mo: ‘Dagi anang ginakoon anangBata ang Dios, nga anang mata nagabaganga midyo kalayo kag anang siki nagalin-ing nga pario sa saway nga ginpaliningnga mayad. 19 Makon na, “Naulaman koindong mga ginaimo. Naulaman ko ngakamo maigogmaun, matutum, matanduskagmainantoson. Naulaman ko ra ngamasdoro pa gid indong ginaimo dadi kaysa angona. 20 Garing dagi ang sangka butang ngaakun nasawayan kanindo: ginapabayanannindo ang babai nga si Jezebel nga na-gapakapropita ang Dios. Ginapabayanannindo tana nga magtodlo kag magpata-lang akun mga sorogoon. Nagakoon tananga bukun malain ang magpakigdapun sabukun andang asawa kag bukun ra malainang magkaun ang mga pagkaun nga gi-nalad samga dios-dios. 21Gintawan ko tanarun tyimpo nga maginulsul sa anang pag-pakigdapun sa bukun anang asawa, garingindi tana. 22 Gani pamasakitun ko tana gidasta indi run makaalin sa katri, kag angmga tao nga nagapakigolid kanana pap-initinsyaun ko ra ngamayad kon indi sandamaginulsul sa andang ginaimo nga malain.23 Pamatayun ko anang mga somolonodagud maulaman ang tanan nga mga to-moloo nga naulaman ko anang mga una-una kag mga andum ang mga tao. Balusanko ang kada isara kanindo sono sa indongmga inimoan.

24 “Piro ang iba kanindo dian sa Tiatiraara ra gid nagsonod sa mga panodlo niJezebel. Ara nindo natoni andang gi-nakoon nga ‘madaralum nga mga panodloni Satanas.’ Gani para kanindo ara akoron inogdogang sa indongmga soronodon.25 Basta padayon nindo lang nga imoonang mga mayad nga mga butang nga in-dong ginaimo dadi asta magabot ako dian.26-27Ay ang mga nagadaug kay Satanas kag

padayon nga nagatoman akun kabubutunasta sa kataposan tawan ko awtoridad ngaakun nabaton alin sa akun Tatay. Padoma-raun ko sanda sa mga nasyon sa kalibotankag ara gid may makapangontra sa andangpagdomara. Angmga nasyonmaging pariolang sa koron nga andang rumukrumukun.28 Itaw ko ra sa mga nagadaug ang bitoonnga karamlaganun.

29 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad sa anang ginakoon ang IspiritoSanto sa mga simbaan.”

3Ang Solat para sa Sardis

1 “Magsolat kaw sa angil nga nagabantaysamga tomoloo sa Sardis. Kononmo: ‘Dagianang ginakoon ang nagaawid ang pito kabitoon. Dian ra kanana ang Ispirito Santonga bilang pito. Makon na, “Naulamanko kon ano indong mga ginaimo. Doroang nagakoon nga marigun indong pag-too kanakun, piro ang matood tana midyopatay kamo. 2 Gani pagbogtaw kamo, kagpariguna nindo indong nabilin pa nga pag-too mintras boi-boi pa. Tungud nga nas-apoan ko nga indong mga inimoan bukunpa osto sa panulung ang Dios. 3 Gani dum-duma nindo kon ano ang gintodlo kanindoanay. Tomanun nindo indong mga naba-tian nga dato kag inulsuli nindo indongmga sala. Kon magpabaya-baya kamo pa,ayanan ko kamo sa oras nga ara nindoako ginapaabota. Magaporopario akunpagabot sa anang pagabot ang takawan,ay ara may kaulam kon sano. 4 Piro maypira kanindo dian sa Sardis nga ara gidnalatoni sa anang inimoan nga malain angiba. Kamo makakaiban ko nga may potinga lambong, tungud nga bagay kamo ragid nga magtabid kanakun. 5 Ang mganagadaug kay Satanas palambongan potikag indi ko pagparaun andang mga aran salibro nga ginlistaan ang mga tao nga maykaboi nga ara kataposan. Ipakilala ko sandasa akun Tatay kag sa anang mga angil ngasanda akun mga somolonod.

6 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad sa anang ginakoon ang IspiritoSanto sa mga simbaan.”

Ang Solat para sa Filadelfia

Apokalipsis 3:7 351 Apokalipsis 4:17 “Magsolat kaw sa angil nga nagabantay

ang mga tomoloo sa Filadelfia. Kononmo: ‘Dagi anang ginakoon ang matarungkag ara gid kasawayan, kag anang ambalmasarigan. Tanamaman ang nagaari parioanang pagari ni David ang ona. Kag tanalang ang nagakaput ang liabi sa anangginarian. Gani kon nagabokas tana angpoirtaan agud makasulud ang tao sa anangginarian, ara may makasirado. Kag konsiradoan na, ara may makabokas. 8Makonna, “Naulaman ko kon ano indong mga gi-naimo. Naulaman ko ra nga miski maistankag maroya kamo, nagatoman kamo akunmga panodlo kag ara kamo gid magtalikodkanakun. Gani may ginabrian ako ngapoirtaan para kanindo nga ara gid maymakasirado. 9 Piro kon parti sa mga taonga dato nga mga sinakupan ni Satanas,nga mga botigun ay nagakoon sanda ngasanda kono mga Judio piro ang matoodtana bukun, paloodon ko sanda kanindo,kag maulaman nanda nga kamo mamanakun ginaigogma. 10 Sa pira ka adlawmagaabot ang mga kalisud sa bilog ngakalibotan agud paagiun sa pagtiraw angtanan. Piro tungud nga gintoman nindoakun sogo nga magmainantoson kamo, ap-inan ko kamo kag ilibri sa mga kalisudnga magaabot. 11 Ay ako madali run langmagabot. Gani magpadayon kamo sa pag-sonod ang mga butang nga indong naula-man nga mayad kag matood agud ara maymakaagaw ang primyo nga ginatigana parakanindo. 12 Ang nagadaug kay Satanasimoon ko nga pario sa pinakaarigi sa anangginaolian akun Dios, kag indi tana run gidmagalin doto. Markaan ko tana anang aranakun Dios, kag anang aran anang siodadakun Dios, ang bago nga Jerusalem ngaipalosong akun Dios alin sa langit. Isolat kora kanana akun bago nga aran.

13 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad sa anang ginakoon ang IspiritoSanto sa mga simbaan.”

Ang Solat para sa Laodicea14 “Magsolat kaw sa angil nga nagaban-

tay ang mga tomoloo sa Laodicea. Kononmo: ‘Dagi anang ginakoon ang ginatawagnga Masarigan kag Matood nga Manog-pamatood. Tana ang ginalinan ang tanannga mga ginimo ang Dios. 15 Makon

na, “Naulaman ko indong mga inimoan.Naulaman ko nga bukun kamo pario samaramig okon mainit nga tobig nga maygana. Andan maramig okon mainit kamokag bukun pario samaalabab nga tobig ngaara gid gana. 16 Piro tungud nga pariokamo sa maalabab nga tobig ibogwak kokamo. 17 Nagakoon kamo nga manggara-nun kamo, nga nagpakamayad kamo in-dong pagkabutang kag ara run nakokolangkanindo. Piro ara kamo kaulam nga kailokamo ra kag makalolooy indong pagkabu-tang, tungud nga pobri kamo sa pagtoo,naduluman indong isip, kag oblas sa pan-ulung ang Dios. 18 Gani nagalaygay akokanindo nga magbuul kamo kanakun angbolawan nga ginpaagi sa kalayo nga ara ibakondi ang matood nga pagtoo, agud mag-ing manggaranun kamo manda. Magbakalkamo ra kanakun ang poti nga lambongagud matabonan nindo indong kauruyan.Kagmagbakal kamo ra kanakun ang bolongnga indong inoglugud sa indongmata agudmakakita kamo ang kamatoodan. 19 Angtanannga akunginapalangga ginasawaykokag ginadisiplina agud matodloan sanda.Gani maginulsul kamo kag tadlunga nindogid indong ogali. 20 Gosto ko nga magingkaiban kamo, gani dagi ako sa indong poir-taan nagapanoktok. Kon may makabatiakunpanawag kagpadayonon ako sa anangbalay, madayon ako ra, kag masaro kamidayon nga darwa. 21 Ang mga nagadaugkay Satanas papongkoon ko sa tupad akuntrono kag sanda magaari kaiban ko. Pariokanakun, gindaug ko si Satanas kag dadinagapongko ako sa tupad akun Tatay saanang trono.

22 “Ang nagapamati magbinag-binag ngamayad kon ano anang ginakoon ang Ispir-ito Santo sa mga simbaan.”

4Ang Pagsimba sa Langit

1 Pagkatapos dato, may ginpakita pa gidkanakun. Nakita ko ang poirtaan sa langitnga naabrian. Kag nabatian ko romanang limug nga pario sa anang tonog angtrompita. Makon na kanakun, “Pagsakadigi kag ipakita ko kanimo kon ano angmagakaratabo sa paraaboton.”

Apokalipsis 4:2 352 Apokalipsis 5:92 Lagi-lagi gingauman ako ang Ispirito

Santo. Nakita ko doto sa langit ang sangkatrono, kag may nagapongko doto. 3 Angnagapongko nga dato nagalanyag pario samaraalun nga mga bato nga aspi kag ko-rnalina. Kag sa palibot ang trono maybalangaw nga anang kolor pario sa batonga ismiralda! 4Kag nagapalibot ra doto satrono ang bainti koatro pa gid ka trono ngaginapongkoan ang bainti koatro ka mgamaulam-ulam. Angmgamaulam-ulamngadia nagalambong ang poti kag kada isarakananda may korona nga bolawan. 5 Kagalin doto sa trono sigi ang pangilat kagpanlinti kag kon ano-anopa akunnabatian.Sa atobangan kampi ang trono may pito kasolo nga nagadabdab. Maman dato anangIspirito ang Dios nga bilang pito. 6 Dotora sa atobangan ang trono may midyo sadagat nga nagasirang pario sa kristal.

Sa palibot ang trono, sa anangmga kilid,may apat ka sapat. Doro gid andang mgamata sa atobangan kag sa likod. 7 Angprimiro kon sulungun ko midyo sa lion;ang ikarwa midyo sa tinday nga baka;ang ikatlo anang itsora pario sa tao; kagang ikaapat midyo sa agila nga nagalupad.8 Ang kada isara kananda may anum kapakpak, kag doro gid andang mga mata saandang bilog nga lawas. Adlaw-gabi arapuut andang kanta nga nagakoon,“Balaan! Balaan! Balaan atunGinoongDios

nga makagagaum sa tanan.Tana maman ang Dios dato anay, dadi, kag

sa paraaboton.”9 Sigi andang dayaw kag padungug kagpasalamat sa nagapongko nga dato doto satrono nga ara gid kamatayun. Kag mintrasginaimo nanda dato, 10 ang bainti koatronga mga maulam-ulam nagalood kag na-gasimba sa nagapongko sa trono nga aragid kamatayun. Kag ginaalad nanda an-dang mga korona sa atobangan ang tronokag magkoon,11 “Ikaw amun Ginoo kag Dios, dapat ka ra

gid nga magbaton ang pagdayaw,pagpadungug kag awtoridad.

Ay ikawmaman ang nagimo ang tanan ngamga butang,

Kag sono sa imong gosto ginimo mo sandakag gintawan kaboi.”

5Ang Kasolatan kag ang Karniro

1 Pagkatapos dato, may nakita ako ngakasolatan nga binaroron sa anang too ngaalima ang nagapongko sa trono. Ang ka-solatan nga dato may solat magtimbang,kag ginpintalan pito ka pintal agud indimabokasan. 2 Kag may nakita ako dayonnga gamanan nga angil nga nagpanawag,makon na, “Sino kabay ang bagay ngamakaukas anang mga pintal ang kasolatanngabinaroron agudmabokasankagmaum-lad?” 3 Piro ara gid may nakita miski sinodoto sa langit, sa kalibotan okon sa idalumang kalibotan nga sarang magbokas kagmagbasa kon ano ang nakasolat doto sabinaroron nga dato nga kasolatan. 4 Ganidayon akong panangis nga mayad, tungudnga ara gid may nakita nga poidi mag-bokas kag magbasa dato. 5 Karon, isara samgamaulam-ulam doto nagkoon kanakun,makon na, “Indi kaw magpanangis, tun-gud nga si Jesus nga ginatawag nga Lionnga alin sa anang tribo ni Juda kag lai niDavid maman ang nagpirdi kay Satanas.Gani sarang na maukas ang pito ka mgapintal sa binaroron nga kasolatan agudmabokasan.”

6 Kag doto sa tunga ang trono kag satunga ang apat ka sapat nga ginalibotanra ang mga maulam-ulam, may nakita akonga karniro nga nagatindug, kag kon su-lungun ko ang karniro nga dato midyo saginpatay. Pito anang songay kag pito raanang mata. Dia ara iba kondi anang Ispir-ito ang Dios nga bilang pito nga ginpadarasa bilog nga kalibotan. 7 Ang karniro ngadato nagparapit sa trono kag ginbuul nadayon ang kasolatan sa anang too nga al-ima ang nagapongko doto. 8 Pagkabuulna ang kasolatan, ang apat ka sapat kagang bainti koatro nga mga maulam-ulamnaglood sa pagsimba sa karniro. Ang kadaisara kananda may yaong nga bolawan ngapono kamangyan. Ang kamangyan ngadato maman anang mga pangamoyo angmga tomoloo. May arpa ra ang kada isarakananda nga andang ginatokar, 9 kag na-gakanta sanda ang bago nga kanta. Makonandang kanta,

Apokalipsis 5:10 353 Apokalipsis 6:12“Ikaw ang bagay makabuul ang binaroron

nga kasolatan kag pamulun anangmga pintal,

Tungud nga ginpatay kaw kag paagi saimong dogo gintobos mo ang mgatao agud maging ana ang Dios.

Ginpili mo sanda sa tanan nga tribo, miskiano andang ambal, kag miski anosanda nga klasi tao kag nasyon.

10 Ginimo mo sanda mga ari kag mga parisa pagsirbi sa atun Dios.

Kag padomaraun mo sanda sa kalibotan.”11 Karon, pagsulung ko roman, nakita

ko kag nabatian ang mga angil nga linibokag minilyon. Ang mga angil nga dato na-gatiripon doto sa palibot ang trono, sa apatka sapat kag sa mga maulam-ulam. 12 Kagnagakaranta sanda mabaskug. Makon an-dang kanta,“Ang Karniro nga ginpatay maman ang

bagay nga magbaton gaum, mang-gad, kaaram, kag kabaskug.

Dapat taodon, padungugan tana, kag daya-won!”

13 Kag nabatian ko dayon nga nagakantaang tanan nga ginimo sa langit, sa logta,sa idalum ang logta, kag sa dagat. Makonandang kanta, “Dayawon ta, padungugankag taodon pirmi ang nagapongko sa tronokag ang Karniro tungud nga dia sandaang may gaum sa tanan asta ara kata-posan.” 14 Nagsabat dayon ang apat kasapat, makon nanda, “Amin!” Kag ang mgamaulam-ulam naglood kag nagsimba.

6Ang Pagbokas ang mga Pintal sa Kasolatan

1 Nakita ko dayon ang Karniro nganagaukas ang primiro sa pito ka pin-tal sa binaroron nga kasolatan. Kagnabatian ko nga nagaambal ang isarasa apat ka sapat. Anang limug midyodagub anang kabaskug. Makon na, “Dali!”2 Pagsulung ko nakita ko ang kabayo ngapoti. Ang nagasakay doto sa kabayo ngadatomay ginakaputan nga pana. Gintawantana korona kag nagpadalagan tana dayonanang kabayo agud magpanggira kag mag-pamirdi.

3 Pagkatapos dato, ginukas ang Karniroang ikarwa nga pintal ang kasolatan. Kagnabatian ko nga nagambal ang ikarwa nga

sapat. Makon na ra, “Dali!” 4 Kag naggoaang kabayo nga pola. Ang nagasakay dotogintawanmabaul nga ispada; kag gintawantana ra gaum agud magdara ang golo salogta, agud magparatayan ang mga tao.

5 Pagukas ang Karniro ang pangatlo ngapintal, nabatian ko ang ikatlo nga sapatnga nagkoon, “Dali!” Kag nakita ko angkabayo nga itum. Ang nagasakay sa kabayonga dato may ginakaputan nga kiloan.6 Pagkatapos may nabatian ako nga midyolimug alin sa apat ka sapat. Makon dotosa nagasakay sa kabayo, “Pamaala andangpagkaun. Ang tatlo ka litsi nga arina ngatrigo, anang bayad bali sangka adlaw ngaorobraan, kag ang sangka gantang ngaarina nga sibada bali sangka adlaw ra ngaorobraan. Piro ayaw pagpataasa ang man-tika kag ang bino!”

7 Pagkatapos dato ginukas dayon angKarniro ang ikaapat nga pintal kag naba-tian ko ang ikaapat nga sapat nga na-gakoon, “Dali!” 8 Nagsulung ako, kagnakita ko ang kabayo nga malapsi. Angnagasakay sa kabayo nga dato anang aransi Kamatayun, kag si Impyirno nagasonodra nga lagi kanana. Sanda nga darwagintawan gaum agud pamatayun ang ikaa-pat ka parti ang mga tao sa kalibotan paagisa gira, sa gutum, sa mga masakit, kag samga mapintas nga mga sapat sa kalibotan.

9Ginukas dayon ang Karniro ang ikalimanga pintal. Kag doto sa idalum ang altarnakita ko ang mga tao nga ginpamataytungud nga nagbarita sanda anang ambalang Dios. 10 Nagsinggit sanda mabaskug,makon nanda, “Ginoo nga Makagagaum,ikaw masasarigan kag poros matarungimong ginaimo! Pira pa ka boay bago mosintinsyaan kag silotan angmga tao sa kali-botan tungud sa andang pagpatay kana-mun?” 11Ang kada isara kananda gintawanmalabug nga lambong nga poti, kag ginko-nan sanda nga magulat-ulat lang anay astamaobos patay andang mga kabogto kagmga kaiban nga mga sorogoon ang Dios,nga papatayun pario kananda.

12 Karon, ang ikaanum run nga pintalang ginukas ang Karniro. Pagkaukas dato,naglinog dayon ang mabaskug. Ang adlawnagitum pario sa maitum gid nga panap-tun nga ginagamit sa paglalaw, kag ang

Apokalipsis 6:13 354 Apokalipsis 7:17

bolan nagpola pario sa dogo. 13 Pati angmga bitoon sa langit nagralagpak run salogta nga midyo anang mga ori nga bongaang kaoy nga igira nga nagararamatakkon uyupun ang angin nga mabaskug.14 Ang langit nadora lang nga midyo papilnga ginbaroron, kag ang mga bokid kagmga isla nagkarabuul sa andang poisto.15 Karon, ang mga ari sa kalibotan, ang ibanga mga manogdomara, ang mga opisyalisang mga soldado, ang mga manggaranun,ang mga tao nga may awtoridad, kag angtanan nga klasi tao oripun okon bukun,sanda nga tanan nagparantago sa mgakoiba kag sa idalum ang mga bato ngamabaraul sa bokid. 16 Makon nanda samga bokid kag mga bato, “Tipagi nindokami kag tabonan agud indi kami makitaang nagapongko nga dato sa trono kagagud makalibri kami sa silot ang Karniro.17 Tungud nga nagabot ron dadi ang adlawnga sanda magasilot sa mga tao kag ara gidmay makakontra kananda.”

7Ang 144,000 nga Ginmarkaan sa mga Tribo

ang Israel1 Pagkatapos dato may nakita ako nga

apat ka angil nga nagatindug sa apat kapamosod ang kalibotan. Ginapugungannanda ang apat ka angin agud ara anginnga maguyup sa logta okon sa dagat okonsa bisan ano nga kaoy. 2 Kag nakita ko raang sangka angil pa gid nga nagalin sa mo-roran. May dara tana nga inogmarka angDios nga boi. Nagsinggit tana mabaskugsa apat ka angil nga gintawan ang Diosgaum nga sistian ang logta kag ang dagat.3Makon na, “Ayaw nindo anay pagsistii anglogta okon ang dagat okon ang mga kaoymintras ara ta pa mamarkai anang mga daianang mga sorogoon atun Dios.” 4 Sono sasogid kanakun, 144,000 alin sa tanan ngamga tribo ang Israel angmamarkaan anangmarka ang Dios.5 12,000 alin sa tribo ni Juda;12,000 alin sa tribo ni Ruben;12,000 alin sa tribo ni Gad;6 12,000 alin sa tribo ni Aser;12,000 alin sa tribo ni Neftali;12,000 alin sa tribo ni Manases;7 12,000 alin sa tribo ni Simeon;12,000 alin sa tribo ni Levi;

12,000 alin sa tribo ni Isacar;8 12,000 alin sa tribo ni Zabulon12,000 alin sa tribo ni Jose;12,000 alin sa tribo ni Benjamin.

Dorong Tao sa Atobangan anang Trono angDios

9 Pagkatapos dato nakita ko ang mgatao nga indi mabilang tungud sa andangkaraku. Ang mga tao nga dia alin satanan nga nasyon, rasa, tribo, kag tanannga mga klasi nga mga ambal. Nagatin-dug sanda doto sa atobangan ang tronokag ang Karniro. Andang lambong porospoti kag malabug, kag nagaawid sandamga daon nga pario anang daon angpitogo. 10 Nagsiringgit sanda mabaskug,makon nanda, “Dayawon ang Dios nga na-gapongko sa trono, kag dayawon ra angKarniro ay ginlowas nanda kami sa silot!”11 Kag ang tanan nga mga angil nagtindugsa palibot ang trono kag sa mga maulam-ulam, kag sa apat ka sapat. Naglood dayonang mga angil sa atobangan ang trono kagnagsimba sa Dios. 12 Makon nanda, “Ma-tood gid nga atun Dios dapat nga dayawon,simbaun, pasalamatan kag padungugan.Naulaman na ang tanan kag ang tanan ngagaum kag kabaskug dian kanana. Dayawontana sa ara kataposan! Amin!”

13 Pagkatapos, isara sa mga maulam-ulam ang nagpamangkot kanakun, makonna, “Naulaman mo bala kon sino ang mgatao nga dan nga nagalambong ang poti,kag kon diin sanda magaralin?” 14 Makonko, “Ilam, ara ako kaulam. Sogidi akora!” Makon na kanakun, “Maman danang mga tao nga nagagi sa masyado ngadato kalisud nga pagingabot. Andang mgalambong ginlimpyoan nanda kag ginpapotisa dogo ang Karniro. 15 Maman dan ngadian sanda nagatindug sa atobangan anangtrono angDios, kag adlaw gabi andang sirbikanana sa anang timplo. Kag ang Diosmismo nga nagapongko sa trono mamanang nagaasikaso kananda. 16 Indi sandarun gid paggutumun okon wawon. Kagindi sanda run da mainitan okon mapasosa init ang adlaw. 17 Tungud nga angKarniro nga dian gid sa trono maman runangmagaatipan kananda. Daraunna sandasa mga pinakatoboran nga nagataw kaboi

Apokalipsis 8:1 355 Apokalipsis 9:7nga ara kataposan, kag paidun angDios angtanan nga mga loa sa andang mga mata.”

8Ang Pagukas ang Ikapito nga Pintal

1Karon, ginukas ang Karniro ang ikapitonga pintal sa kasolatan nga ginbaroron.Pagukas na, naglinung ang tanan doto salangit sa sulud mga tunga sa oras. 2Nakitako dayon ang pito ka angil nga nagatindugsa atobangan ang Dios. Kag kada isarakananda gintawan ang trompita.

3May sangka angil pa gid nga nagparapitsa altar. May ginaawidan tana nga bolawannga burutangan ang insinso. Gintawantana dorong insinso agud ipakaiban samgapangamoyo ang tanan nga mga tomolookag ialad sa altar nga bolawan nga sa ato-bangan ang trono. 4 Gani nagrobokrobokpaibabaw anang aso ang ginsonog nga in-sinso kaiban anang mga pangamoyo angmga tomoloo alin sa anang alima ang angilnga nagatindug sa atobangan ang Dios.5 Pagkatapos, anang burutangan nga datoang insinso ginpono na ang mga bagaalin sa altar kag ginpilak na dayon salogta. Lagi-lagi nagpangilat, nagpanlinti,nagrilingaw, kag naglinog.

Ang mga Trompita6 Karon, ang pito ka mga angil nga

may pito ka mga trompita nagpriparar runnga magpatonog andang mga trompita.7Ang primiro nga angil nagpatonog anangtrompita. Nagoran dayon yilo kag kalayonga may nagalakut nga dogo. Kag nasonogang trisya parti ang logta, trisya parti angkaoy, kag ang tanan nga ilamonon.

8 Dason, ang ikarwa nga angil nag-patonog ra anang trompita, kag maynaolog sa dagat nga midyo mabaul ngabokid nga nagadabadaba. Kag trisyaparti ang dagat naging dogo, 9 kag trisyaparti ang tanan nga sa dagat nagkarap-atay, kag trisya parti ang mga bapor angnagkararangga.

10 Ang ikatlo nga angil ruman ang nag-patonog anang trompita, kag may mabaulnga bitoon nga nagadabdab nga midyo sasolo ang naolog alin sa langit kag naglag-pak sa trisya parti ang mga soba kag mgatoboran. 11 Anang aran ang bitoon nga

dato “Pait”. Gani trisya parti angmga tobignagpait, kag dorong tao ang nagkarapataytungud nga naginum sanda ang tobig ngadato nga mapait.

12 Ang ikaapat nga angil nagpatonoganang trompita, kag ang natabo, naigo angtrisya parti ang adlaw, trisya parti angbolan, kag trisya parti ang mga bitoon, kagnadora ang trisya parti andang sanag. Ganinagdulum sa trisya parti ang adlaw kag satrisya parti ang gabi.

13 Pagkatapos dato may nakita ako ngaagila nga nagalupad sa ibabaw. Naba-tian ko nga nagasinggit mabaskug, makon,“Kailo! Kailo! Kailo ang mga na-gaoroli sa kalibotan kon magpatonog an-dang trompita ang tatlo pa gid ka mgaangil!”

91Nagpatonog dayon anang trompita ang

ikalima nga angil kag nakita ko ang sangkabitoon nga naglagpak sa kalibotan alin salangit. Ang bitoon nga dato gintawan liabinga para sa anang poirtaan ang boo nganagapaidalum sa idalum gid ang logta (ngaginaolian ang mga dimonyo). 2 Ginabrianang bitoon ang boo nga dato, kag naggoadayon ang aso nga midyo sa nagalin samabaul gid nga pogon. Nagdulum angkalibotan tungud nga anang sirak ang ad-law nalipudan ang aso nga dato nga alinsa boo. 3 Kag bukun lang dan, kondi alinsa aso may naggoroa nga mga apan nganagtorogpa sa logta. Ang mga apan ngadato gintawan gaum ngamagpanakit pariosa iwi-iwi. 4 Ginkonan sanda nga lagi ngaindi nanda pagsistian ang mga ilamonon,okon ang mga kaoy, okon ang iba pa ngamga tanum, kondi ang mga tao lang ngaara anang marka ang Dios sa andang mgadai. 5Gintogotan ang mga apan nga sistianang mga tao sa sulud ang lima ka bolan,piro ara sanda pagtogoti nga pamatayun.Anang kasakit andang kinagatan pario saanang kinagatan ang iwi-iwi. 6 Gani sasulud ang lima ka bolan nga dato gostoang mga tao nga mapatay, piro indi sandamapatay. Bisan gosto nanda run gid ngamapatay, indi sanda ra gid mapatay.

7 Anang itsora ang mga apan nga datomidyo sa mga kabayo nga priparado ron

Apokalipsis 9:8 356 Apokalipsis 10:8sa inaway. Sa andang olo may naga-tongtong nga midyo sa korona nga bo-lawan kag andang oyaun midyo sa oy-aun ang tao. 8 Andang book midyo sabook ang babai, kag andang ipun midyo saipun ang lion. 9 Andang dugan naaklapanang midyo sa panaming nga salsalun, kaganang tonog andang mga pakpak pario sanagadaragoyon nga mga karwai nga gi-nagoyod ang mga kabayo paayan sa gira.10Andang ikogpario sa ikog ang iwi-iwi nganagapanindot, kag andang ikog mamanandang ginagamit agud sistian angmga taosa sulud lima ka bolan. 11 May ari nganagadomara kananda. Dia ara iba kondiang angil nga nagabri ang boo. Anang aransa ambal nga Hebreo si Abaddon, kag saGriego si Apolion, nga kon sa kanatun paManogpamatay.

12 Tapos ron ang primiro nga karadluknga matatabo, piro may darwa pa gid ngamagaabot.

13 Nagpatonog dayon ang ikaanum ngaangil anang trompita, kag nabatian konga may nagambal alin sa mga pamosodang altar nga bolawan nga nagaatobangsa Dios. 14 Makon ang limug sa ikaanumnga angil nga may trompita, “Pamolyawirun ang apat ka angil nga ginapangga-pos sa malapad nga suba ang Eufrates!”15 Gani ginpamolyawan ang apat ka angilnga dato. Ginpriparar sanda run nga lagipara sa oras gid nga dato, agud pamatayunnanda ang trisya parti ang tanan nga mgatao. 16 Ginsogidan ako nga andang mgasoldado ngamanogpangabayo 200,000,000.17 Kag sono sa ginpakita kanakun, toladiaanang itsora ang mga kabayo kag ang mgamanogpangabayo: may mga panaming saanang dugan ang mga manogpangabayo,kag anang kolor andang mga panamingasol, mapola nga pario sa kalayo, kagmadolaw nga pario sa asopri; ang mgakabayo tana, andang olo midyo olo anglion, kag sa andang baba may nagagoa ngakalayo, aso, kag asopri. 18 Kag paagi satatlo nga dia ka sarot: ang kalayo, ang aso,kag ang asopri nga nagagoa sa anang babaang mga kabayo, nagkarapatay ang trisyaparti ang mga tao. 19 Anang gaum angmga kabayo nagaalin sa andang baba kagsa andang ikog. Andang ikogmidyo sa mga

magkal nga nagapangagat, kag maman an-dang ginagamit agud sistian ang mga tao.

20 Piro ang mga tao nga nasala, nga aranagkarapatay sa mga sarot nga dia, arapa ra gid nagbaya sa mga dios-dios ngaandang ginimo. Sigi pa ra gid andangsimba sa mga dimonyo kag sa mga riboltonga bolawan, pilak, saway, bato, kag kaoy.Ang mga ribolto nga dia indi makakita,indi makabati, kag indi makapanaw. 21Arasanda ra magirinulsul sa andang pagpa-matay, sa andang pagkababaylan, sa an-dang pagpakigolid sa bukun andang asawa,kag sa andang mga pagpanakaw.

10Ang Angil kag ang Maistan nga Kasolatan

nga anang Ginaawidan1 Pagkatapos dato, may nakita ako ro-

man nga angil nga gamanan nga nagakun-sad alin sa langit. Ginakopot-kopotantana ang panganod, kag may nagalibot ngabalangaw sa anang olo. Anang oyaun na-gasirak pario sa adlaw, kag anang mga sikimidyo sa nagadaba-daba nga kalayo. 2Mayginaawidan tana nga maistan nga kasola-tan nga nagaumlad. Pagabot na sa kali-botan, gintongtong na anang siki nga toosa dagat, kag anang siki nga wala sa logta.3 Nagsinggit tana dayon. Anang limugpario sa lion nga nagangurub. Pagkasing-git na, ginsabat tana ang pito ka dagub.4 Isolat ko ron andan anang ginambal angpito ka dagub, piro may nabatian ako ngalimug alin sa langit, makon, “Ayaw pag-sogidan anang ginambal ang pito ka dagub.Ayaw dato pagsolata.”

5 Karon, ang angil nga akun nakita nganagatindug sa dagat kag sa logta nagalsaanang too nga alima sa langit, 6 kag nag-sompa tana sa Dios nga ara kamatayun, nganagimo ang langit, logta, kag dagat, kagang tanan ngamga butang sa nasambit ngamga logar. Makon ang angil, “Indi run langboay, 7ay pagpatonog ang ikapito nga angilanang trompita, imoon ron ang Dios anangsikrito nga plano sono sa anang ginsogid saanang mga sorogoon nga mga propita.”

8 Ang limug nga alin sa langit nagkoondayon kanakun, makon, “Pagayan sa angilnga nagatindug sa dagat kag sa logta, kag

Apokalipsis 10:9 357 Apokalipsis 11:16bula ang kasolatan nga dato nga nagaum-lad sa anang alima.” 9 Gani nagayan akosa angil kag ginpangayo ko kanana ang ka-solatan nga maistan. Makon na kanakun,“Dagi, bula kag kaunun. Matamis danpario sa dugus kon dian pa lang sa imongbaba, piro pagabot sa imong tian mapait.”10Ginbuul ko ang kasolatan sa anang alimakag kinaun ko dayon. Pario dugus matoodanang katamis sa akun baba, piro pagkatu-lun ko nagpait sa akun tian.

11 Kag may nagkoon dayon kanakun,makon, “Kinanglan isogid mo romananang ginapaambal ang Dios parti sa sari-sari nga mga nasyon, mga rasa, mga ambalkag mga ari.”

11Ang Darwa ka Manogpamatood

1 Gintawan ako dayon ang inogsokatnga midyo sa baston. Makon ang nagtawkanakun, “Sigi, sokata anang timplo angDios kag ang altar, kag bilangun mo dayonkon pira ang nagasirimba doto. 2 Angsa goa tana ang timplo indi mo pagigapilsokat ay dan para sa mga tao nga arakakilala sa Dios. Dan sanda maman angmagarangga ang balaan nga siodad angJerusalem sa sulud 42 ka bolan. 3 Kag samga adlaw nga dato ipadara ko doto akundarwa ka manogwali. Magasoksok sandaang sako nga lambong bilang tanda sa mgatao nga dapat sanda run maginulsul. Kagmagawali sanda akun ipawali kananda sasulud 1,260 ka adlaw.”

4 Ang darwa nga dia ka manogwali ma-man ang gintagna run nga lagi ang onanga dia sanda pario sa darwa ka kaoynga olibo kag darwa ka solo nga nagabu-tang sa atobangan ang Ginoo, nga mamanang Ginoo sa bilog nga kalibotan. 5 Konmay magtiraw tigbak sa darwa nga dia,may kalayo nga magagoa sa andang babakag masosonog andang mga kontra. To-ladan ang pagpatay samiski sino nga gostomagtigbak kananda. 6May gaum sanda ranga pugungan ang oran agud mintras na-gapangwalian sanda anang ambal angDios,indi magoran. May gaum sanda ra ngaang tobig sa mga toboran maiimo nandanga dogo. Kag bukun lang dan kondi maygaumsandapa gidnga sistian angbilognga

kalibotan paagi sa sari-sari nga mga sarotsa bisan anong oras nga gosto nanda.

7 Karon, pagkatapos nanda pangwaliananang ambal ang Dios, awayun sanda angmabaul nga sapat nga magagoa alin saboo nga madalum. Ang darwa nga datonga manogwali mapipirdi sa sapat kagpatayun sanda dayon. 8 Andang bangkaymasasala lang sa karsada ang bantog ngasiodad, nga maman da ang ginlansangansa kros andang Ginoo. Anang simbolo ngaaran ang siodad nga dato ara iba kondiSodoma okon Egiypto. 9 Sa sulud tatloka adlaw kag tunga doto andang bangkaysa karsada nga ginasulung ang mga taonga may iba-ibang ambal kag alin sa sari-sari nga rasa kag nasyon, kag indi sandamagtogot nga ipalubung. 10Angmga tao sakalibotan magapasalamat nga mayad tun-gud nga napatay run ang darwa nga dato.Magasilibrar sanda kag magarigaloan saisara kag isara tungud nga ang darwa ngadato ka propita ang Dios nagdara dorongkalisud sa mga tao sa kalibotan. 11 Piropagkalubas ang tatlo ka adlaw kag tunga,andang mga bangkay ginboi ruman angDios. Dayon sandang tindug kag ang tanannga nakakita kananda ginpangadlukan ngamayad. 12 Ang darwa nga dato nakabatidayon ang limug nga mabaskug alin salangit, makon, “Dali, saka kamo digi salangit!” Kag mintras nagasulung andangmga kaaway, nagkayab sanda paibabaw sasangka panganod pa langit. 13 Sa oras ranga dato naglinog ang mabaskug. Angikanapolo ka parti ang siodad naguba, kag7,000 ka tao ang nagkarapatay sa linog ngadato. Ang mga tao nga ara nagkarapataykinulbaan ngamayad, kag nagdayaw sandasa Dios nga sa langit.

14 Ang ikarwa nga kaaradluk ngamatatabo tapos ron, piro may masonod ralagi nga ikatlo.

Ang Ikapito nga Trompita15 Ang ikapito nga angil nagpatonog

anang trompita, kag may mabaskug ngamga limug sa langit nga nagakoon, “Dadiatun Ginoo kag anang pinili nga si Cristomaman run ang magaari sa kalibotan. Kaganang pagari ara kataposan!” 16 Kag ang

Apokalipsis 11:17 358 Apokalipsis 12:14bainti koatro kamgamaulam-ulamnga na-gapongko sa andang mga trono sa atoban-gan ang Dios naglood dayon kag nagsimbasa Dios. 17Makon nanda,“Ginoong Dios nga makagagaum sa tanan,Ikaw angDios ang ona, kag ikaw ra angDios

dadi.Nagapasalamat kami kanimo tungud nga

gingamit mo ron imong gaum,Kag nagaompisa ka run nga magari sa kali-

botan.18 Ang mga tao nga ara nagakilala kanimo

nasisilag nga mayad kanimo.Kag nagabot ron da ang oras nga silotanmo

sanda.Kag ang mga nagkarapatay ukuman mo

ron da.Maman run dia ang oras nga balusan mo

imongmga sorogoon, angmga pro-pita pati ang tanan nga tomoloo,bantog man okon bukun, basta na-gataod kanimo.

Oras run da nga pamatayun mo ang mgatao nga nagarangga ang kalibotan.”

19 Pagkatapos dato, ginabrian anangtimplo ang Dios doto sa langit, kag dotosa sulud may nakita nga kaban nga gi-nasuludan anang kasogtanan ang Dios saanang mga tao. Kag pagkatapos dato nag-pangilat dayon, nagrilingaw, kag nagpan-linti. Naglinog ra kag nagoran ang yilo ngamidyo mga bato.

12Ang Babai kag ang Dragon

1 May makatiringala dayon nga butangnga nagpakita sa langit. Nakita ko angsangka babai nga anang lambong ang ad-law, kag ang bolan doto sa idalum anangmga siki, kag sa anang olo may korona ngamay dosi ka bitoon. 2 Ang babai nga datoirimataun run, kag nagaoraroy tungud nganagapasakit tana run.

3-4 May sangka butang pa gid ngakatiringala nga akun nakita sa langit.Marapit sa babai may mabaul nga dragonnga pola. Anang olo pito kag anangsongaynapolo, kag sa kada olomaykorona.Anang ikog maman anang gingamit sapagpangaig sa trisya parti ang mga bitoonkag ginpamilak sa logta. Doto tananagatindugmarapit sa babai nga irimataunagud pagbata ang babai kaunun na dayon

ang bata. 5 Kag nagbata gani ang babaikag anang bata lalaki. Ang bata nga datomaman ang gintigana nga magadomara samga nasyon, kag ara may makapangontrakanana. Gani pagkagoa ang bata aramakaun ang dragon tungud nga ginsabnittana nga lagi kag gindara sa Dios doto saanang trono sa langit. 6 Ang babai tananga nagbata nagpalagyaw sa logar nga aratao, nga ginpriparar ra nga lagi ang Diospara kanana, agud doto aasikasoon tana sasulud 1,260 ka adlaw.

7 Pagkatapos dato nagompisa ang in-away sa langit. Si Miguel kag anang mgakaiban nga mga angil nagpakigaway kon-tra sa dragon. Ang dragon kag anangmga sinakupan nga angil nagbatok ra.8 Piro napirdi ang dragon, kag tana kaganang mga angil ginpalayas alin sa lan-git. 9 Ginpalayas pa goa ang mabaul ngadragon. Tana maman ra ang magkal angona nga ginatawag nga Diyablo okon siSatanas, nga nagapatalang sa mga tao sabilog nga kalibotan. Ginolog tana digi sakalibotan pati anang mga sinakupan ngamga angil.

10 Pagkatapos dato nabatian ko dayonang mabaskug nga limug doto sa langit,makon, “Dadi nagabot ron angoras nga angmga tao lowasun run ang Dios! Ginapakitana run dadi anang gaum bilang Ari kagmakikita run da anang awtoridad ni Cristonga anang pinili! Ay ginpalayas run sa lan-git ang manogakosar sa atun mga kabogtosa pagtoo. Ara paway anang pagakosarkananda sa atun Dios. 11 Piro ginpirdi tanaatun mga kapario nga mga tomoloo paagisa anang dogo ang Karniro, kag sa kam-atoodan nga andang ginbantala. Kag arasanda naadluki nga magtaya andang kaboitungud sa andang pagtoo. 12 Gani kamonga nagaoli sa langit, magkalipay kamo.Piro kailo ra angmganagaoli sa logta kag sadagat, tungud nga si Satanas nagpaidalumrun dian kanindo. Nagabalingaso anangkasilag tungud nga naulaman na nga mais-tan run lang gid ang tyimpo nga nabibilinkanana.”

13 Karon, pagkamarasmas ang dragonnga tana ginolog ron sa logta, ginlagas nadayon ang babai nga dato nga nagbata angbata nga lalaki. 14 Piro ang babai nga dato

Apokalipsis 12:15 359 Apokalipsis 13:17gintawan darwa ka pakpak ang agila ngamabaul, agud makalupad tana paayan saanang logar nga parantagoan nga doto sanaligwin nga logar. Doto tana aasikasoonsa sulud tatlo ka toig kag tunga, kag inditana maiwan ang magkal. 15 Gani nagloaddayon ang magkal dorong tobig nga midyobaa paayan doto sa babai agud ianod tana.16 Piro ang babai ginboligan ang logta. Na-grika mabaraul ang logta kag naubas angtobig nga alin sa anang baba ang dragon.17 Kag nagdogang pa gid anang kasilagang dragon sa babai, gani anang ginimo,nagpakigaway tana sa ibang mga bata angbabai. Dia nga mga bata ara iba kondi angtanan nga nagatoman anang mga sogo angDios kag nagasonod sa kamatoodan ngaginpanodlo ni Jesus. 18 Kag nagtindug angdragon sa baybay.

13Ang Darwa ka Sapat

1May nakita ako dayon nga mabaul ngasapat nga nagmotwa sa dagat nga napoloanang songay kag pito anang olo. Kadasongay may korona, kag sa kada olo maynakasolat nga aran nga kontra sa Dios tun-gud nga ginamit na anang aran ang Diospara sa anang kaogalingun. 2Ang sapat ngadato nga akun nakita midyo sa liopardo.Anang siki midyo sa siki ang sapat ngaoso, kag anang baba midyo sa anang babaang lion. Gintaw ang dragon sa sapat ngadato anang gaum kag anang trono agudmagingmabaul anang awtoridad sa pagari.3 Isara sa anang mga olo ang sapat midyoginpatay, piro anang igad nga ikamataynagayad. Natingala nga mayad ang mgatao sa bilognga kalibotan sa sapat nga dato,kag nagsoronod sanda kanana. 4 Ginsimbananda ang dragon tungud nga tana ma-man ang nagtaw gaum sa sapat. Ginsimbananda ra ang sapat ay makon nanda, “Ararunmaymakapario sa sapat nga dia kag arara may makakontra kanana.”

5 Ang sapat ginpabayanan lang ang Diosnga magpaadak kag magambal masyadoka lain kontra sa Dios, kag gintogotan nara nga maggaum sa sulud 42 ka bolan.6 Ginpakalain na ang Dios, anang aran angDios, anang ginaolian ang Dios, kag angtanan nga nagaoroli sa langit. 7Gintogotan

tana ra nga awayun kag pirdiun ang mgatomoloo. Kag gintawan tana ra awtoridadnga magari sa tanan nga tao sa kalibotanmiski ano nga tribo kag ano nga nasyon,kag miski ano andang ambal. 8 Ang sapatnga dato simbaun ang tananngamga tao sakalibotan nga andang aran ara nakasolat salibro nga ginlistaan angmgamay kaboi ngaara kataposan. Ang Karniro nga ginpataymaman ang nagaawid ang libro nga datonga doto ron nga lagi andang mga aranbago ginimo ang kalibotan.

9 Karon, ang nagaparamati magbinag-binag nga mayad! 10 Ang miski sino ngaginbugna nga dakupun dadakupun ra gid.Kag angmga taonga ginbugnangapatayunsa ispada mapapatay ra gid sa ispada. Ganiang mga tomoloo kinanglan nga magingmainantoson kag may ugut nga pagtoo saDios.

11Pagkatapos dato, nakita ko ang sangkasapat pa gid nga naggoa alin sa logta.Ang sapat tana nga dia may darwa kasongay nga pario sa anang songay angkarniro, piro kon magambal midyo sadragon. 12Ginamit na anang awtoridad angprimiro nga sapat agud magsirbi kanana.Ginpirit na ang tanan nga mga tao sa kali-botan nga magsimba sa primiro nga sapat,nga may igad nga ikamatay piro nagayad.13Doro ngamga katiringalaan ngamgami-lagro anang ginimo ang ikarwa nga dia ngasapat pario sa pagpaoran ang kalayo alin salangit, kag ginimo na ang mga milagro ngadato agudmakita angmga tao anang gaum.14Gani paagi sa mga milagro nga ginpaimokanana ang primiro nga sapat, ginloko naang mga tao sa kalibotan. Ginkonan nadayon ang mga tao nga imoan ribolto angprimiro nga sapat kag simbaun. Ang prim-iro nga dato nga sapat ginlabo ang ispada,piro naboi pa. 15 Ang ikarwa nga sapatgintogotan ra nga magtaw kaboi sa riboltoang primiro nga sapat agud makaambalang ribolto kag makapapatay sa mga taonga indi magsimba kanana. 16 Kag bukunlang dan, kondi ginpirit na ang tanan ngamga tao, bantog kag bukun, manggaranunkag pobri, oripun kag bukun, nga pang-markaan sa andang mga too nga alimaokon sa andang mga dai. 17 Kag ang bisansino nga indi magpamarka anang aran ang

Apokalipsis 13:18 360 Apokalipsis 14:17sapat okon anang nomiro anang aran indimakabakal kag indi makabaligya.

18 Ang tao nga makakaintindi anangkaologan anang nomiro ang sapat nagak-inanglan gid ang kaaram. Anang nomironagapakilala anang aran ang tao. Kag dagianang nomiro: 666.

14Anang Kanta ang mga Tinobos

1 Pagkatapos dato, nakita ko dayon angKarniro nga nagatindug doto sa Bokid angSion. Kaiban na doto ang 144,000 ka mgatao. Sa andang dai nakasolat anang aranang Karniro kag anang Tatay. 2May limugako dayon nga nabatian alin sa langit. Anglimug nga datomidyo sa anang dagono angmasulug nga busay okon anang tonog angdagub; midyo ra sa anang tokar ang mgamanogarpa nga nagatokar andang mgaarpa. 3 Dato gali nagakaranta sanda nganagaatobang sa trono, sa apat ka sapat,kag sa mga maulam-ulam. Kag ginakantananda ang bago nga kanta nga ara iba ngamakaulam kondi ang 144,000 nga dia ngamga tinobos alin sa kalibotan. 4 Sanda ma-man ang mga tao nga ara gid nagpangin-dapunan sa mga babai kag ara sanda gidnagpangasawa. Ara sanda gid nagbulag saKarniro bisan diin tanamagayan. Gintobossanda alin samga tao agudmaging primironga inogalad sa Dios kag sa Karniro. 5 Aramay makakoon nga nagbotig sanda, kagara gid may isaway kananda.

Ang Tatlo ka Angil6 Kag nakita ko dayon ang sangka angil

pa gid nga nagalupad sa ibabaw. May daratana nga ara kataposan nga Mayad ngaBarita. Dia ginbantala na sa mga tao sakalibotan, sa tanan nga nasyon, sa bisanano nga rasa kag tribo, kag bisan ano an-dang ambal. 7 Nagambal tana mabaskug,makon na, “Magkaadluk kamo sa Dios kagdayawa nindo tana tungud nga gamanantana, kag tungud nga nagabot ron ang orasnga ukuman na run ang tanan nga mgatao. Simbaa nindo ang Dios nga nagimoang langit, ang logta, ang dagat, kag angmga toboran.”

8May ikarwa ra nga angil nga nagsonodsa primiro nga dato. Makon na, “Naguba!

Naguba run ang bantog nga siodad nga Ba-bilonia! Tungud nga anang mga pomoloyomaman ang nagganyat sa mga tao sa bilognga kalibotan nga magirug kananda saandang mga ginaimo nga malain nga gi-nakaugutan gid ang Dios.”

9 May ikatlo nga angil pa gid nga nag-sonod sa naona nga darwa. Mabaskugra anang limug. Makon na, “Ang tanannga nagasimba sa sapat kag sa anang ri-bolto kag nagabaton anang marka angsapat sa andang dai okon sa andang alima10 makatiraw gid anang kasilag ang Dios.Ay sisilotan sanda gid sa nagadabadaba ngaasoprimintras nagasulung angKarniro kaganang mga angil ang Dios. 11 Anang asoang kalayo nga nagasilot kananda mag-arobokrobok asta kon sano. Adlaw-gabiara sanda gid paway tungud nga nagsimbasanda sa sapat kag sa anang ribolto, kagnagpamarka sanda anang marka anangaran ang sapat.”

12 Gani kamo nga anang mga pinili angDios, nga nagatoman anang mga sogo kagnagatoo kay Jesus, kinanglan mainantosonkamo.

13 Pagkatapos, may nabatian ako dayonnga limug alin sa langit nga nagakoon,makon, “Solatan dagi: Masoirti ang mganagakarapatay nga nagasirbi sa Ginoo!”“Ompisa dadi,” makon ang Ispirito Santo,“makapapaoway sanda run sa andang mgaobra, ay mababaton nanda andang baluspara sa andang mga inimoan nga mayad.”

Ang Pagari sa Kalibotan14 May nakita ako dayon nga panganod

nga mapoti. Doto sa panganod nga datomay nagapongko nga midyo sa tao. Maykorona tana nga bolawan sa anang olo,kag may ginakaputan tana nga karit ngamatarum. 15 Pagkatapos may sangka angilpa gid nga naggoa alin sa timplo kag nags-inggit sa nagapongko sa panganod. Makonna, “Gamita run imong karit ay tigaranirun dia; loto ron ang araniun sa kalibotan.”16 Gani ang nagapongko sa panganod nag-gapas rundamanda, kag naani ang araniunsa kalibotan.

17 Karon, may nakita ako roman ngaangil nga naggoa sa timplo doto sa langitkag may karit tana ra nga matarum.

Apokalipsis 14:18 361 Apokalipsis 16:918 Kag doto sa altar may naggoa ra

nga angil. Tana ang angil nga nagaban-tay ang kalayo doto sa altar. Nagsinggittana sa angil nga may karit nga matarum,makon na, “Gamita run imong karit kagpanggutraba ang mga obas sa kalibotanay loto ron.” 19 Gani ginpanggutrab nara manda kag gintompok na dayon dotosa mabaul nga purugaan. Ang purugaannga dato maman anang silot ang Dios.20Ginpuga ang mga obas sa goa ang siodadkag ang naggoa alin sa purugaan dogo, nganagbaa asta 300 ka kilomitro anang karayukag mga sangka dupa anang kadalum.

15Ang mga Angil nga Nagadara ang mga

Kataposan nga Sarot1Kag may nakita ako roman nga mabaul

nga katingalaan sa langit. May pito doto kaangil nga may dara nga pito ka sarot parasa mga tao sa kalibotan. Maman run datoang kataposan nga mga sarot nga anangipadara ang Dios bilang silot sa mga tao.

2 Kag nakita ko dayon ang midyo dagatnga maliaw gid nga pario sa salamin, kagmidyo may kalayo. Nakita ko ra ang mgatao nga nagdaraug sa sapat kag sa anangribolto. Ara sanda gid nagpamarka saanang nomiro ang sapat nga dato. Na-gatirindug sanda sa anang binit ang midyodagat nga dato kag nagaarawid sanda angmga arpa nga gintaw kananda ang Dios.3Nagakaranta sanda anang kanta niMoisesnga anang sorogoon ang Dios, nga anangkanta ra ang Karniro. Makon andangkanta,“Ginoong Dios nga makagagaum sa tanan,Makatiringala imong mga inimoan!Ari ang tanan nga mga nasyon,Imong mga paagi matarung kag osto!4 Sino, Ginoo, ang indi magkaadluk kag

magdayaw kanimo?Ay ikaw lang gid ang matarung.Ang mga tao sa tanan nga nasyon maga-

parapit kag magasimba kanimo,Tungud nga nakikita nanda imong

matarung nga mga inimoan.”5 Pagkatapos dia, nakita ko nga nagabri

ang timplo sa langit, ang ginatagoan anangginsolat nga kasogtanan ang Dios. 6 Kagalin doto sa timplo naggoa ang pito ka angilnga nagadara ang pito ka sarot. Andang

lambong tila nga masiri anang kapoti, kagsa andang duganmay bugkus nga bolawan.7 Karon, ang isara sa apat ka sapat nag-panagtag sa mga angil nga dato ang pitoka yaong nga bolawan nga pono anang in-ogsilot ang Dios nga ara kamatayun. 8Angtimplo napono aso tungud nga doto angDios nga makagagaum. Kag ara may maka-sulud doto sa timplo mintras ara pa mata-pos ang pito ka sarot nga ginadara ang pitoka angil.

16Ang mga Yaong nga Ginabutangan anang

Silot ang Dios1 Pagkatapos may nabatian ako nga

limug ngamabaskug alin sa timplo. Makonsa pito ka angil, “Sigi, olaan nindo ron sakalibotan anang mga silot ang Dios nganagabutang sa pito nga dan ka yaong.”

2 Gani nagpanaw ang primiro nga angilkag ginola na anang sulud anang yaongsa logta. Ang natabo, nagabot ang mgamasakit kag karadluk nga mga katul samga tao nga may marka ang sapat kagnagasirimba sa anang ribolto ang sapat.

3 Ginola dayon ang ikarwa nga angilanang sulud anang yaong sa dagat, kag angdagat naging pario anang dogo ang patay.Kag nagkarapatay ang tanan nga naboboisa dagat.

4 Pagkatapos ginola ang ikatlo nga angilanang sulud anang yaong sa mga soba kagmga toboran, kag ang tanan nga tobig nag-ing dogo ra. 5Nabatian ko dayon ang angilnga ginatogyanan ang tobig nga nagakoon,makonna, “Matarung ka ra gid, Ginoo. Konano kaw ang ona, maman ka ra dadi. Ayosto gid ang mga silot nga dia nga imongginaimo sa mga tao. 6 Ginpatoro nandaanang dogo angmga tomoloo pati angmgapropita, gani dadi dogo ra imong ipainumkananda. Ay maman dan ang bagay ngaibalus kananda.” 7 Kag nabatian ko dayonnga may nagaambal alin sa altar, makon,“Ginoong Dios nga makagagaum sa tanan,osto kag matarung matood imong mgapagsilot sa mga tao!”

8 Karon, ginola ang ikaapat nga angilanang sulud anang yaong sa adlaw kagnaginit nga mayad ang adlaw, kag angmga tao nagkarapaso sa init. 9 Piro bisan

Apokalipsis 16:10 362 Apokalipsis 17:6nagkarapaso ang mga tao sa kainit arasanda pa ra gid nagirinulsul kag nagdayawsa Dios, kondi ginpakalain nanda pa angDios nga maman ang may gaum sa mgasarot nga dato nga nagabot kananda.

10 Ginola dayon ang ikalima nga angilanang sulud anang yaong doto sa anangtrono ang sapat. Kag nagdulum dayon saanang bilog nga ginarian. Kag tungud samga pinitinsya nga anang ginaantos angmga tao, ginkagat nanda run lang andangbibig. 11 Ara sanda gid naginulsul sa an-dangmgamalain nga pagginawi kondi gin-pakalain nanda pa ang Dios sa langit tun-gud sa mga katul kag kasakit nga andangginaantos.

12 Ang ikaanum nga angil nagola dayonanang sulud anang yaong sa malapad ngasoba ang Eufrates. Pagkaola na anangsulud anangyaong, nagmara ang soba agudmakaagi doto ang mga ari nga maalin samororan. 13Kag may nakita ako dayon ngatatlo ka malain nga ispirito, nga midyo samga pangka, nga nagagoa sa anang babaang dragon, kag sa anang baba ang sapat,kag sa anang baba anang botig nga propita.14 Dia sanda gali mga ispirito ang mga di-monyo nga nagaimo ang mga milagro. Na-garayan sanda sa mga ari sa bilog nga kali-botan agud tiponon sanda para magkontrasa Dios pagabot ang bantog nga adlaw ngagintigana ang Dios nga makagagaum satanan. 15-16 Kag ang logar nga tiriponanang mga ari pati andang mga soldado kontawagun sa Hebreo, Armagidon.

Piro makon ang Ginoo, “Pamati kamonga mayad! Akun pagabot dian parioanang pagabot ang tao nga takawan, ay aramaykaulamkon sano. Masoirti ang taonganagabantay kag ara nagaoba anang mgalambong, agud kon magabot ako indi tanamagpanaw nga oblas kag mauyaan sa mgatao!”

17 Karon, ginola dayon ang ikapito ngaangil anang sulud anang yaong sa angin.Kag nabatian ko nga may nagasinggit alinsa trono nga doto sa timplo, makon, “Taposron ang tanan!” 18 Kag nagpangilat dayon,nagrilingaw, nagpanglinti, kag may linogpa nga mabaskug. Ara pa gid linog ngatoladato kabaskug alin ang pagimo ang tao.Maman gid dato ang pinakamabaskug nga

linog sa tanan! 19 Ang mabaul nga siodadnapiak tatlo ka parti kag ang mga siodadsa tanan nga nasyon nagkararangga. Gin-toman ang Dios anang pangako parti samga tao nga nagaoli sa siodad ang Ba-bilonia, maman dato nga nagabot ron gidkananda anang kasilag kag anang silot angDios. 20 Nagkaradora ang tanan nga mgaisla kag ara run bokid nga nasala. 21Bukunlang dan kondi ang mga tao ginoranan pagid ang yilo nga ang kada isara nagabugatmga 50 ka kilos. Kag ginpakalain ang mgatao ang Dios tungud sa sarot nga dan ngasugung gid.

17Ang Maraway nga Babai

1 Karon, ang isara sa pito ka angil ngamay pito ka yaong nagayan kanakun kagnagkoon, makon na, “Dali, ipakita ko kan-imo kon paiwan ang pagsilot sa bantognga babai nga nagbaligya anang dungug,nga ara iba kondi ang mabaul nga siodadnga ginpatindug marapit sa dorong tobig.2 Ang mga ari sa kalibotan pario sa nag-panginbabai kanana, ay nagsonod sandasa anang gintodlo, kag ang mga tao sakalibotan midyo ron sa mga lingin tun-gud sa anang gintodlo kananda nga porosmalain.”

3Pagkatapos gingauman ako ang IspiritoSanto kag gindara ako ang angil sa naligwinnga logar. Doto may nakita ako nga babainga nagasakay sa mapola nga sapat. Angsapat nga dato, pito anang olo kag napoloanang songay, kag sa anang bilog nga lawasmay nakasolat nga mga aran nga kontrasa Dios. 4 Ang babai nagalambong granatikag pola, nga may nagabogtak-bogtak ngamga bolawan, maraalun nga mga bato, kagmga pirlas. May ginakaputan tana ngatasa nga bolawan nga pono maraway kagmarisna nga mga butang tungud sa anangpagpanginlalaki. 5 Sa anang dai may naka-solat nga aran nga may tinago nga kaolo-gan. Makon ang nakasolat nga dato, “Angbantog nga siodad ang Babilonia nga ma-man ang pinakananay ang tanan nga na-gasirimba sa mga dios-dios kag ang tanannga malain sa bilog nga kalibotan.” 6 Kagnakita ko ra nga ang babai nga dato linginsa anang dogo angmga tomoloo nga anang

Apokalipsis 17:7 363 Apokalipsis 18:6ginpamatay tungud nga nagasonod sandakay Jesus.

Natingala ako nga mayad pagkakita kokanana. 7 Piro makon ang angil kanakun,“Indi kawmatingala. Sogidan ta kaw anangtinago nga kaologan ang babai pati angsapat nga anang ginasakayan nga may pitoka olo kag napolo ka songay. 8 Ang sapatnga imong nakita boi dato anay, piro dadipatay run. Garing madali tana run langmaggoa alin sa boo ngamadalum, piro pag-goa na totodasun tana ra dayon. Makikitatana angmga tao sa kalibotan, angmga taonga andang aran ara sa libro nga ginlistaanangmgamay kaboi nga ara kataposan. Anglibro nga dato natapos ron nga lagi bagoang kalibotan. Kag kon makita nanda angsapat matitingala sanda nga mayad, tun-gud nga dato anay boi tana, kag napatay,piro naboi ruman.

9 “Sa butang nga dia kinanglan angkaaram kag pagangup. Ang pito ka olo ma-man ang pito ka bokid nga ginapongkoanang babai. Anang gostong ambalun ra datopito ka ari. 10 Lima sa pito nga dato ka aripatay run, ang sakabilog nagaari pa dadi,kag ang sakabilog pa gid ara pa makaabot.Kon tana magari run, indi ra lang boay.11 Ang sapat tana nga dato anay boi, pirodadi patay run, maman ang ikawalo ngaari. Isara tana ra sa naona nga pito ka ari,kag tana totodasun ra.

12“Ang napolo kamga songay nga imongnakita ara iba kondi ang napolo ka mga aringa ara pa kaompisa andang pagari. Diasanda tawan awtoridad nga magari kaibanang sapat, piro indi lang boay. 13 Angnapolo nga dia ka ari may sangka katoyoanlang, gani boboligan nanda ang sapat paagisa andang gaum kag awtoridad. 14 Giraunnanda ang Karniro, piro mapipirdi sandatungud nga ang Karniro Ginoo nga labawsa tanan nga mga ginoo kag Ari nga labawsa tanan nga mga ari. Kaiban ang Karniroanang mga matutum nga mga somolonodnga anang ginpili kag gintawag.”

15 Makon pa kanakun ang angil, “Angmga tobig nga imong nakita, nga anangginapongkoan ang babai nga nagbaligyaanang dungug, ara iba kondi ang mgatao sa iba-ibang nasyon kag iba-ibang am-bal. 16 Ang napolo ka songay nga imong

nakita kag ang sapat maugutan sa babainga nagbaligya anang dungug. Bubulunnanda anang tanan nga pagkabutang kagara gid may masala kanana miski anangginasoksok. Pagkatapos kaunun nandaanang sulud kag sonogon nanda dayonang nabilin. 17 Ipaimo dia kananda angDios agud imoon nanda anang katoyoan.Gani asta matoman anang ginambal angDios magakarasogot sanda nga ipasakup sasapat andang gaum sa pagdomara.

18 “Ang babai nga imong nakita ara ibakondi ang bantog nga siodad nga nagaarisa mga ari sa kalibotan.”

18Ang Pagkaguba ang Siodad nga Babilonia

1 Pagkatapos dato, nakita ko roman angsangka angil nga nagakunsad alin sa langit.Mabaul anang gaum ang angil nga dia kaganang prisinsya nagalanyag sa bilog ngakalibotan. 2 Nagsinggit tana mabaskug,makon na, “Naguba run! Ang bantog ngasiodad ang Babilonia naguba run! Dadinaging iristaran run lang ang mga di-monyo kag malain nga mga ispirito, kagtanan nga klasi nga mga pispis nga malainkagmarimo. 3Natabo dia sa siodad ang Ba-bilonia tungud nga anang mga pomoloyomaman ang nagganyat sa mga tao sa bilognga kalibotan nga magirug kananda saandang mga ginaimo nga malain nga gi-nakaugutan gid ang Dios. Ang mga ari sakalibotan nagpangindapunan sa Babilonia.Kag ang mga nigosyanti sa kalibotan nag-manggaranun tungud nga doto kanandatana nagpamakal anang mga kinanglanunagud masonod anang mga bisyo.”

4 Pagkatapos may nabatian ako pa gidnga limug nga alin sa langit, makon,“Kamo nga akun mga tao, paggoa kamo sa

siodad nga dan,Agud indi kamo makairug sa anang gi-

naimo nga malain,Kag agud indi kamo magapil sa silot nga

para kanana.5Kon tompokon anangmga sala sondol ron

sa langit, ay doro gid anang mgaginimo nga malain.

Kag indi gid malipatan ang Dios.6 Kon ano anang ginimo nga malain sa iba

maman ra ang imoon kanana,

Apokalipsis 18:7 364 Apokalipsis 18:23Kag dobli pa ang balus kanana.Kon ano anang silot sa iba, dan dobli ra ang

balus kanana.7 Kon paiwan nga tana nagpabogal kag

nagpagosto sa anangmanggad,ma-man ra ang itombas nga kalisud kagkasubu kanana.

Anang pagsarig rayna tana kag indi gidmagpangasubu pario sa mga balo.

8 Tungud nga toladato anang kaisip, sasulud lang sangka adlaw maga-abot kanana ang mga sarot: mgamasakit, mga kasubu, kag gutom.

Pagkatapos sosonogon tana dayon.Tungud nga makagagaum ang Ginoong

Dios nga nagasintinsya kanana.”9 Ang mga ari sa kalibotan nga nagirug

kanana sa anang maraway nga inimoankag nagpagosto sa anang manggad mag-aparanangis kag magawawaw kon makitananda ang siodad nga dato nga nagaasotungud nga nasosonog ron. 10 Doto sandasa marayu magalantaw tungud nga naad-lukan sanda nga basi kon magapil sanda sasilot nga para sa siodad nga dato. Maga-koon sanda “Kanogon! Kanogon ang ban-tog kag gamanan nga siodad ang Babilonia.Ay sa sulud lang sangka oras nasilotantana!”

11Angmga nigosyanti sa bilog nga kalib-otan magaparanangis kag magapangasubutungud sa natabo sa siodad nga dato, ay ararun may magabakal andang mga baligya.12Ara runmaymagabakal andangbolawan,pilak, maraalun nga mga bato, kag mgapirlas. Ara run da may magabakal andangmga maraalun nga mga tila, abir poti, gra-nati, pola, okon bisan sida pa. Ara maymagabakal andang kaoy nga maamot, an-dangmga garamitun nga ginimo sa bangkilang ilipanti, sa mga maraalun nga kaoy, sasaway, salsalun, kagmarmol. 13Kag sino paang magabakal andang mga ginatinda ngakandila, panlakut, insinso, kag iba-ibangklasi nga paamot. Ara run may magabakalandang bino, lana, arina, kag trigo; andangmga baka, karniro, kabayo kag kariton;kag bisan andang mga oripun nga mga taomismo. 14 Magakoon ang mga nigosyantisa siodad ang Babilonia, “Ang tanan ngamga butang nga imong ginaandum ngaangkunun nagkaradora. Ang tanan imong

manggad kag mga pagkabutang nga inog-padayaw nadora, kag dia tanan indi moron makita!” 15 Ang mga nigosyanti nganagmaranggad sa andang nigosyo sa sio-dad nga datomagatirindug doto samarayutungud nga naadlukan sanda basi kon ma-gapil sanda sa silot nga para sa siodad.Magaparanangis sanda lang gid kag mag-apangasubu, 16 kag magakoon, “Kanogon!Kanogon ang bantog nga dan nga siodad!Ang ona ang mga tao doto nagalambongang mga maraalun nga tila nga poti, gra-nati kag pola; kag may mga adorno pa ngabolawan, maraalun nga mga bato, kag mgapirlas! 17 Piro sa sulud sangka oras nadoratanan anang manggad!”

Miski ang mga kapitan sa mga bapor,kag andang mga gormiti, pati ang mgapasairo, kag ang tanan nga andang pangitasa dagat, sanda nga tanan doto ra lang gidsa marayu magaralantaw. 18 Mintras na-gasulung sanda sa aso ang pagkasonog angsiodadmagasiringgit sanda ngamagakoon,“Ara gid siodad nga makapario sa bantognga dan nga siodad!” 19 Tungud sa andangkasubu saboagan nanda yabok andangmgaolo kagmagaparanangis. Magakoon sanda,“Kanogon! Kanogon ang bantog nga dannga siodad! Tungud sa anang manggadnagmanggaranun ang tanan nga may mgabapor nga nagabiyai! Piro sa sulud langsangka oras nadora ang tanan!”

20 Gani kamo tanan nga dian sa lan-git, magkalipay kamo tungud sa natabo sasiodad nga dia! Magkalipay kamo, kamonga mga propita, mga apostolis, kag mgatomoloo sa Dios, tungud nga ginsintin-syaan tana run ang Dios sa anang mgaginpangimo kanindo!

21 Karon, may sangka angil nga ma-purus nga nagporot ang bato nga pariosa mabaul nga galingan, kag ginpasil nadayon sa dagat. Makon na, “Toladia anangpagkadora ang bantog nga siodad ang Ba-bilonia, ay indi run gid makita asta konsano. 22 Indi run gid mabatian sa siodadanang mga sonata ang mga manogarpa,mga mosikiro, mga manogplawta, kag mgamanogtrompita. Indi run da makita dotonga may nagaobra sa miski ano nga klasinga obra. Kag ara run da may maba-batian doto nga nagagaling. 23 Ara run

Apokalipsis 18:24 365 Apokalipsis 19:17gid solo nga makikita. Ara run da maymababatian doto anang limug ang mgabagong kasal. Nasilotan ang mga taga-Babilonia tungud nga ang mga nigosyantidoto masyado magpataastaas, kag tungudnga ang mga manogbabaylan doto mamanang nagpanloko sa mga tao sa bilog ngakalibotan.”

24 Kag bukun lang dan kondi sa siodadnga dato ginpamatay ang mga propita kagmga tomoloo. Kag ang tanan nga ginpa-matay sa bilog nga kalibotan ginpamataytungud sa siodad nga dato.

191 Pagkatapos dato, nabatian ko nga

daw dorong tao sa langit ang nagaambalmabaskug, makon nanda, “Dayawon angGinoo! Dayawon ta atun Dios nga mak-agagaum, ay tana ang naglowas kanatun!2 Osto kag matarung anang pagsintin-sya! Ginsintinsyaan na ang bantog ngababai nga nagbaligya anang dungug, ayginrangga na ang mga tao sa kalibotansa anang inimoan nga maraway. Gin-silotan tana gid angDios tungudnga ginpa-matay na anang mga sorogoon ang Dios.”3 Makon nanda ruman, “Dayawon ang Gi-noo! Anang aso ang siodad nga dato pa-dayon nga nagrobokrobok paibabaw astasa ara kataposan.” 4 Kag ang bainti koa-tro ka mga maulam-ulam kag ang apat kasapat naglood kag nagsimba sa Dios nganagapongko sa anang trono. Makonnanda,“Amin! Dayawon ang Ginoo!”

Ang Ponsyon sa anang Kasal ang Karniro5 Kag may limug ako dayon nga naba-

tian nga nagaalin sa trono, makon, “Tanankamo nga nagasirbi sa Dios kag nagatomankanana, manggaranun kag pobri, dayawanindo atun Dios!” 6 Pagkatapos dato maynabatian ako nga midyo nagarilingaw angdorong tao. Kon pamatian ko midyo samabaul nga busay nga nagasagana, kagmidyo ra sa mabaskug nga mga pag-pandagub. Makon, “Dayawon ang Ginoo!Tungud nga ang Ginoo nga atun Dios ngaMakagagaum nagaari run. 7 Magkalipaykita kag magkinasadya, kag dayawon tatana. Ay nagabot ron anang kasal angkarniro. Anang nobya priparado ron.8Ginpalambongan tana angmapoti nga tila

nga limpyo gid kag nagakidlab pa.” (Ananggostong ambalun ang tila nga dato ara ibakondi anang matarung nga mga inimoanang mga tomoloo.)

9 Makon dayon ang angil kanakun, “So-lata dia: Masoirti ang mga tao nga ginaim-bitar sa ponsyon sa kasal ang Karniro.”Makon na pa, “Dia tana matood gid ngamga ambal ang Dios.” 10Dayon akong loodsa anang atobangan ang angil agud sim-baun tana. Piro makon ang angil kanakun,“Indi! Indi mo pagimoon dan kanakun.Ang Dios lang gid imong simbaun. Akosorogoon ra lang ang Dios nga pario kan-imo kag sa imong mga kabogto nga naga-sogid ang kamatoodanparti kay Jesus.” (Ayang kamatoodan parti kay Jesus maman raanang ginambal kag ginsolat ang tananngamga propita.)

Ang Nagasakay sa Mapoti nga Kabayo11Nakita ko dayon nga nagabri ang lan-

git, kag doto may kabayo nga mapoti. Angnagasakay sa kabayo nga dato si Masasari-gan kag Matood. Osto anang pagsintinsyakag pagpakigaway sa anang mga kontra.12 Anang mga mata midyo kalayo nga na-gadabdab kag doro anang korona sa anangolo. May aran nga nakasolat kanana, gar-ing ara gid may nakaulam kon ano datokondi tana lang gid. 13Anang lambong ngaginasoksok gintosmog sa dogo. Ginatawagtana nga “Ambal ang Dios.” 14 Sa anangori may nagasonod nga mga soldado ngaalin sa langit. Nagasarakay sanda ra samgamapoti nga kabayo, kag andang lambonglimpyo kag mapoti nga panaptun nga lino.15 Nagagoa sa anang baba ang matarumnga ispada nga maman anang gamitunagud pasokoon ang tanan ngamga nasyon.Kag maging makagagaum anang pagdo-mara kananda. Ipakita na gid kananda ngabukun langmaistan anang kasilag kanandaang makagagaum nga Dios. 16 Sa ananglambong kag sa anang paa may nakasolatnga nagakoon, “Ari nga labaw sa tanan ngamga ari kag Ginoo nga labaw sa tanan ngamga ginoo.”

17 Pagkatapos dato nakita ko nga mayangil nga nagatindug sa adlaw. Nagsinggittana sa tanan ngamga pispis nga nagarulu-pad sa ibabaw. Makon na, “Dali, pagtiripon

Apokalipsis 19:18 366 Apokalipsis 20:13kamo tanan sa mabaul nga ponsyon angDios! 18 Dali kamo! Kauna nindo anangsulud ang mga ari, mga iniral, mga sol-dado, mga manogpangabayo, pati andangkabayo. Kauna nindo anang sulud angtanan nga tao, oripun okon bukun, kilalaokon bukun!”

19 Pagkatapos nakita ko ang sapat kagang mga ari sa kalibotan pati andang mgasoldado. Nagtiripon sanda run agud mag-pakigaway sa nagasakay sa mapoti ngakabayo kag sa anang mga soldado nga alinsa langit. 20 Nadakup ang sapat. Nadakupra ang botig nga propita nga maman angnagimo mga milagro para sa sapat ngadato. Kag paagi sa mga milagro nga dato,ginloko na ang mga tao nga may markaang sapat kag angmga tao nga nagasirimbasa ribolto ang sapat. Pagkatapos, sandanga darwa ginpilak nga boi sa logar ngaporos kalayo nga nagadabadaba nga aso-pri. 21 Andang mga soldado ginpamataysa ispada nga nagagoa sa anang baba angnagasakay sa mapoti nga kabayo. Kagang mga pispis nagparagosto kaun sa mgapatay nga soldado.

20Ang 1,000 ka Toig

1 Pagkatapos dato, may nakita ako ro-man nga angil nga nagakunsad alin sa lan-git. May ginaawidan tana nga liabi parasa boo nga nagapaidalum sa idalum gidang logta. Kag may kadina tana ra ngamabaul gid. 2 Gindakup na dayon angdragon, nga ara iba kondi ang magkal angona pa kag maman da ang Diablo kag siSatanas. Kag gingapos na sa sulud 1,000ka toig. 3 Ginolog tana ang angil sa boonga madalum kag ginkandadoan na dayon,kag ginmarkaan na pa ang taklub agudara may makabokas. Toladia ang ginimokanana agud indi na run maloko ang mgatao sa iba-ibang nasyon sa sulud 1,000 katoig. Pagkatapos 1,000 ka toig kinanglannga bolyawan tana sa matagud lang ngatyimpo.

4 May nakita ako dayon nga mga trono.Ang mga nagaporongko sa mga trono ngadato gintawan awtoridad nga magukum.Kag nakita ko ra anang mga kalag angmga tao nga ginpangotodan andang olo

tungud sa andang pagpanodlo anang gin-todlo ni Jesus kag anang ambal ang Dios.Dia sanda ara nagsimba sa sapat okon saanang ribolto. Ara sanda ra nagpamarkaanang marka ang sapat sa andang dai okonsa andang alima. Ginpangbanaw sanda,kag ginpadomara kaiban ni Cristo sa sulud1,000 ka toig. 5 Maman dia ang ona ngapagkabanaw. (Ang iba tana nga nagkara-patay ara ibanawa mintras ara pa nataposang 1,000 ka toig.) 6 Masoirti ang mgatao nga nakairug sa ona nga pagkabanaw.Sanda maman anang mga bata ang Dios.Ang ikarwa nga kamatayun indi makaiwankananda. Dia sanda maging mga pari angDios kag ni Cristo, kag magaari kaiban niCristo sa sulud 1,000 ka toig.

Si Satanas Napirdi7Pagkatapos ang 1,000 ka toig, si Satanas

bobolyawan sa matagud lang nga tyimposa anang prisoan. 8 Magagoa tana agudlokoon ang mga nasyon sa tanan nga partiang kalibotan, nga kon tawagun Gog kagMagog. Titiponon na sanda agud giraunanang mga pinili ang Dios. Anang mati-tipon nga tao maging pario ang baras sabaybay nga indi mabilang. 9 Kag akoparunnanda ang bilog nga kalibotan. Sirkoloonnanda anang kampo angmga tomoloo, ngamaman ang siodad nga palangga ang Dios.Piro paoranan sanda ang Dios ang kalayonga alin sa langit kagmagakarapatay sandatanan. 10 Kag si Satanas nga nagpatalangkananda ipilak sa logar nga poros kalayokag nagadabadaba ang asopri. Maman radato ang logar nga ginpilakan ang sapatkag anang propita ni Satanas. Doto sandasisilotan adlaw gabi asta sa ara kataposan.

Ang Kataposan nga Pagukum11Pagkatapos, may nakita ako dayon nga

trono nga mabaul kag mapoti, kag maynagapongko doto. Ang langit kag ang logtagindora na kag indi run makita. 12 Nakitako ra ang mga nagkarapatay, kilala kagbukun, nga nagatirindug sa atobangan angtrono. Ginpangbokasan dayon ang mgalibro, pati ang libro nga ginlistaan angtanan nga gintawan kaboi nga ara kat-aposan. Ang mga patay ginsintinsyaansono sa andangmga inimoannganakasolatdoto sa iba nga mga libro. 13 Naggoroa

Apokalipsis 20:14-15 367 Apokalipsis 21:17dayon angmga patay. Miski sa dagat sandanagkarapatay okon sa logta naggoroa an-dang mga kalag sa logar ang mga patay.Kag sanda tanan ginsintinsyaan sono saandang mga inimoan. 14-15 Pagkatapos,ang kamatayun mismo kag anang ginao-lian ang mga tao nga napatay ginpilak salogar nga nagadabadaba nga kalayo. Kagang bisan sino nga anang aran ara sa libronga ginlistaan ang mga tao nga may kaboinga ara kataposan ginpilak sa logar ngadato nga nagadabadaba. Maman dato angginatawag nga ikarwa nga kamatayun.

21Ang Bago nga Langit kag Bago nga Logta

1 Pagkatapos dato nakita ko dayon angbago nga langit kag bago nga logta, tungudnga ang dati nga langit kag dati nga logtanadora, pati ang dagat ara run da. 2 Kagnakita ko ang balaan nga siodad, ang bagonga Jerusalem, nga nagapaidalum alin saDios doto sa langit. Ang logar nga datopriparado ron gid, kag anang kaalimbawapario sa karasalun nga babai nga nakatrairun kag nagasolang-solang sa anang mag-ing asawa. 3 Pagkatapos may nabatian akonga nagaambal mabaskug alin sa trono,makon, “Dadi, anang orolian ang Dios dianrun sa mga tao! Magakaiban tana runkananda, kag sanda maging anang mgatao ron. Ang Dios mismo andang magingkaiban. 4 Papaidun na andang mga loa saandangmgamata. Ara run kamatayun, kagara run kasubu. Ara run pagpanangis, kagara run da kasakit, tungud nga ang dati ngamga butang nakalubas run.”

5Makon ang nagapongko sa trono, “Dadiginabago ko ron ang tanan nga mga bu-tang!” Kag makon na kanakun, “Isolatmo akun ginaambal nga dia tungud ngadia matood kag masasarigan.” 6 Makonna pa, “Ang tanan nga butang natomanrun. Ako ang Alpha kag ang Omega, ngaanang gostong ambalun, ang ginaalinankag ang kataposan ang tanan. Kon mayginawaw, painumun ko sa toboran nga na-gataw kaboi nga ara kataposan kag indi akogid magpabayad. 7 Ang mga nagadaug kaySatanas imoon ko nga akun mga bata kagako maging andang Dios. 8 Piro karadlukanang madangatan ang mga ginaadlukan

nga magsonod kanakun, ang mga ara na-gatoo kanakun, ang mga nagaimo mar-away nga mga butang, ang mga manog-patay tao, ang mga nagaolid sa bukun an-dang asawa, ang mga manogbabaylan, angmga nagasimba sa mga dios-dios, kag angtanan nga mga botigunanang paayananang tanan nga dia ara iba kondi ang logarnganagadabadabanga kalayongamay aso-pri. Maman dia ang ginatawag nga ikarwanga kamatayun.”

Ang Bago nga Jerusalem9 Karon, nagparapit kanakun ang isara

sa pito ka angil nga nagbobo anang suludanang yaong nga may pito ka kataposannga mga sarot. Makon na, “Dali, ipakitako kanimo ang babai nga karasalun saKarniro.” 10 Pagkatapos gingauman akoang Ispirito Santo kag gindara ako angangil sa anang potokpotokan ang mataasgid nga bokid. Kag ginpakita na dayonkanakun ang Balaan nga Siodad, nga kontawagun Jerusalem, nga nagapaidalumalinsa Dios doto sa langit. 11 Masilaw su-lungun tungud sa anang gaum ang Dios,kag nagasinggat-singgat pario samaraalunnga bato, pario sa bato nga aspi, kag na-gasirang nga midyo kristal. 12 Ang siodadnapalibotan ang mataas kag mabakud gidnga padir. Sa padir nga dia may dosi kapoirtaan, kag kada poirtaan ginabantayansangka angil. Nakasolat ra doto sa mgapoirtaan anang mga aran ang dosi ka triboang Israel. 13 May tatlo ka poirtaan sakada kilid ang padir: tatlo sa mororan,tatlo sa bagatnan, tatlo sa amianan, kagtatlo ra sa kasalupan. 14 Anang padir angsiodad ginpatindug sa dosi ka pondasyonnga ginsolatan anangmga aran ang dosi kaapostolis ang Karniro.

15 Ang angil nga nagambal kanakunmay dara nga inogsokat nga bolawan agudsokatun ang siodad pati anang mga poir-taan kag anang padir. 16 Ang siodad ngadato koadrado gid. Anang kalabug kaganang kalapad pario gid. Pagsokat naang siodad, anang kalabug bali 2,400 kakilomitro. Kag anang kalapad kag anangkataas pario ra anang labug. 17Ginsokat raang angil ang padir, kag bali 64 ka mitrosanang kataas. (Kag anang labug anang

Apokalipsis 21:18 368 Apokalipsis 22:12mitro nga ginagamit ang angil sa pagsokatpario ra gid sa atunmitro). 18Angpadir ngadato bato nga aspi, kag ang siodad mismobolawan gid nga poro kag nagasirang ngamidyo kristal. 19 Anang mga bato ngapondasyon ang padir napogtak-pogtakanang tanan nga klasi nga maraalun nga mgabato. Ang primiro nga pondasyon ngabato aspi, ang ikarwa sapiro, ang ikatlokalsidonia, ang ikaapat ismiralda, 20 angikalima sardonika, ang ikaanum kornalina,ang ikapito krisolito, ang ikawalo birilo,ang ikasiam topasio, ang ikanapolo kriso-praso, ang ikaonsi asinto, kag ang ikadosiamatista. 21 Pirlas anang dosi ka poirtaan,ay ang kada poirtaan ginimo sa sangka pir-las nga mabaul. Anang karsada ang siodadnga dato poros bolawan kag nagasirangnga midyo sa salamin.

22 Ara ako may nakita nga timplosa siodad nga dato, tungud nga anangpinakatimplo doto ara iba kondi angGinoong Dios mismo nga Makagagaumkag ang Karniro. 23 Indi ra kinanglan sasiodad nga dato ang adlaw kag ang bolan,tungud nga anang gaum ang Dios nagatawsanag doto, kag ang Karniro maman anangpinakasolo. 24 Ang mga tao sa kalibotanmalalanyagan anang solo ang siodad ngadato, kag angmga ari sa bilog nga kalibotanmagadara andang manggad doto. 25Anangmga poirtaan ang siodad nga dato pirmingbokas, indi run gid pagsiradoan ay ararun da gabi doto. 26 Ang mga masaradyakag maraalun nga mga butang ang tanannga nasyon dadaraun sa siodad nga dato.27 Piro indi makasulud doto ang bisan anonga marisna sa panulung ang Dios, angbisan sino nga nagaimo kauruyan kag angmga botigun. Ang makakasulud lang dotoara iba kondi angmga tao nga andang arannakasolat sa anang libro ang Karniro, ngalistaan ang mga tao nga may kaboi nga arakataposan.

221 Ginpakita ra kanakun ang angil ang

soba nga anang tobig nagataw bagongkaboi. Kag dia nagalanyag nga midyo sakristal, kag nagaalin sa anang trono angDios kag angKarniro 2kag nagailig sa tungaanang karsada ang siodad. Sa anang binit

magtimbang ang suba may kaoy nga na-gataw kaboi nga nagapamonga dosi ka bisissa sulud sangka toig, kaisara kada bolan.Kag anang daon ginagamit nga bolong parasa tanan nga mga tao. 3 Ara run miskiano nga ginsompa ang Dios nga makikitasa siodad nga dato. Doto anang tronoang Dios kag ang Karniro, kag anang mgasorogoon magasimba kanana. 4 Makikitananda run anang itsora, kag anang aranisosolat sa andang dai. 5Ara run gabi doto,gani indi run kinanglan ang mga solo okonanang sanag ang adlaw, ay ang GinoongDios maman run andang pinakasolo, kagmagadomara sanda ra bilang mga ari astakon sano.

Anang Pagbalik ni Jesus6 Makon dayon ang angil kanakun, “Dia

nga mga ambal matood kag masasarigan.AngGinoonga anangDios anangmga ispir-ito angmga propitamaman ang nagpadaraanang angil agud ipakita sa anang mgasorogoon kon ano ang madali run lang ngamagakaratabo.”

7 Makon ni Jesus, “Madali ako ron langmagabot! Masoirti ang mga tao nga na-gatoman sa mga ginakoon sa solat nga dianga magakaratabo.”

8 Ako, si Juan, nakabati mismo kagnakakita sa mga butang nga akun ginsolatdigi. Pagkatapos nga akun makita kagmabatian dia ngamga butang, naglood akoagud magsimba sa angil nga nagpakita angmga butang nga dia kanakun. 9Piro makonna kanakun, “Indi kawmagsimba kanakun.Ako sorogoon ra lang ang Dios nga pariokanimo, kag sa imong kapario nga mgapropita, kag sa tanan nga nagatoman samga ginakoon sa libro nga dia. Ang Diosimong simbaun!” 10 Makon na kanakun,“Ayaw pagtagoa ang mga ginatagna digisa libro nga dia, tungud nga madali runlang dia tanan magkaratabo. 11 Ang mgamalain magaimo pa gid ang malain, kagang mga marisna isip magapadayon pa gidsa andang marisna nga mga isip. Piro angmga tao tana nga matarung kag limpyo sapanulung ang Dios dapat magpadayon sapagimo ang mayad.”

12 Makon ni Ginoong Jesus, “Pamatikamo, indi run lang boay kag magabalikako ron dian! Kag daraun ko akun balus

Apokalipsis 22:13 369 Apokalipsis 22:21sa kada isara sono sa anang mga inimoan.13 Ako ang Alpha kag ang Omega, ananggostong ambalun, ang ona kag ang ori,okon ang ginalinan kag ang kataposan angtanan.

14 “Masoirti ang mga nagapalimpyo saandang mga sala, tungud nga totogotansanda nga magsulud sa mga poirtaan angsiodad kagmagkaun anang bonga ang kaoynga nagataw kaboi. 15 Piro mabibilin sagoa ang mga maraway nga mga tao, angmga manogbabaylan, ang mga nagaolidsa bukun andang asawa, ang mga manog-patay, ang mga nagasimba sa mga dios-dios, kag ang tanan nga botigun.

16 “Ako, si Jesus, nagsogo sa akun angilagud isogid kanimo dia nga mga butangpara sa mga nagasirimba sa Dios sa iba-ibang mga logar. Ako alin sa anang lai niDavid kag ako ra ang masanag nga bitoonnga karamlaganun.”

17Nagakoon anang Ispirito ang Dios kagang babai nga karasalun, “Dali!” Ang tanannga nagaparamati magkoon da, “Dali!”

Ang miski sino nga ginawaw kag gostomaginum magparapit kag batonon ang to-big nga nagataw bagong kaboi. Dia libri.

Ang Kataposan nga mga Ambal ni Juan18Ako, si Juan, nagapaandam gid sa kada

isara nga nagapamati sa mga tagna digi salibro nga dia. Ang miski sino nga magdo-gang sa mga tagna nga dia, dogangan raang Dios sa anang silot ang mga sarot nganakasolat digi sa libro nga dia. 19 Kag angmagboin sa mga tagna sa libro nga dia, bu-lun ang Dios anang parti sa ginsambit diginga bonga ang kaoy nga nagataw bagongkaboi. Kag indi tana run pagpasuludun saBalaan nga Siodad nga nasambit ra digi salibro nga dia.

20 Si Jesus maman ang nagapamatoodsa tanan nga nakasolat digi. Makon na,“Matood ra gid nga ako madali run langmagbalik.”

Nagkoon ako ra, “Kabay pa. GinoongJesus, pagbalik run.”

21Kabay pa nga kaloyan kamo ra gid ngatanan ni Ginoong Jesus.