ICT to Enhance Non-formal Education in Multicultural Society

Information Technology and Communication to Enhance Non-formalEducation in Multicultural Society

Nikmarunee HayeewangahM.Ed (Computer Technology), Doctoral studentTechnical Education Faculty of King Mongkut's University of Technology North BangkokPanita WannapiroonPh.D. (Educational Technology and Communications), LecturerTechnical Education Faculty of King Mongkut's University of Technology North BangkokNamon JeerangsuwanPh.D.(Instrutional Design)Asssistant Professor*Technical Education Faculty of King Mongkut's University of Technology North Bangkok

AbstractInformation technology and communication has been progressing immensely

and playing the key roles in economics, industry, society, public health, environment includingeducation. Information communication technology has been widely used in both formal and non-formal education. This article discusses the development of information technology andcommunication in non-formal education through web technology 1.0, 2.0, and 3.0 under themulticultural society. It indicates a gap bridging among the different cultures with perfectharmony.

Key word : Informal Learning, Informal Education, Information Technology and Communication,

Multicultural

วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตานปท 23 ฉบบท 3 ก.ย. - ธ.ค. 2555

20

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอสงเสรมการเรยนรตามอธยาศยในสงคมพหวฒนธรรม

นมารน หะยวาเงาะค.อ.ม.(เทคโนโลยคอมพวเตอร), นกศกษาระดบปรญญาเอกคณะครศาสตรอตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอปณตา วรรณพรณค.ด.(เทคโนโลยและสอสารการศกษา), อาจารยคณะครศาสตรอตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอณมน จรงสวรรณPh.D.(Instrutional Design), Asssistant Professorคณะครศาสตรอตสาหกรรม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

บทคดยอเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ไดเจรญกาวหนาไปอยางรวดเรว และมบทบาทสาคญใน

ดานตางๆ ทงทางดานเศรษฐกจ อตสาหกรรม สงคม สาธารณสข สงแวดลอม รวมทงดานการศกษาซงพบวามการนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาใชกนอยางแพรหลายทงในดานการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย ในบทความนกลาวถงการนาววฒนาการเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาใชในการศกษาตามอธยาศยผานเครองมอทางเทคโนโลยเวบ 1.0เวบ 2.0 และเวบ 3.0 ภายใตสงคมทมความแตกตางดานวฒนธรรมเพอเปนสะพานเชอมความแตกตางใหเกดการเรยนรเขาใจกนอยางกลมกลน

คาสาคญ: การเรยนรตามอธยาศย, การศกษาตามอธยาศย, เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร, สงคมพหวฒนธรรม

21วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตานปท 23 ฉบบท 3 ก.ย. - ธ.ค. 2555

บทนาปจจบนรปแบบการเรยนการสอนได

เปลยนแปลงไปอยางรวดเรวกอปรกบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารท เชอมโยงใหเกดเครอขายในการเรยนรของมนษย จากสงคมหนงสอกสงคมหนงและจากวฒนธรรมหนงสอกวฒนธรรมหนงทไดทาการโยงใยเชอมตอไดทวทกมมโลก จากการเรยนรในรปแบบทผเรยนคอยรบเนอหาอยในหองเรยนเพยงอยางเดยวคงไมเพยงพอตอกาวแหงการเปลยนแปลงครงยงใหญทเกดขนในทศวรรรษน จงทาใหมการนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาใชเพอสงเสรมการเรยนรตามอธยาศยคอยทาหนาทในการสรางสรรคเนอหาความรและสงผานความรจากทวทกมมโลก

ภาคใตของประเทศไทยเปนสงคมทประกอบดวยประชากรหลากหลายชาตพนธ ไดแก คนไทยเชอสายจน คนไทยเชอสายมลายและคนไทยพนเมอง ซงมเชอชาต วฒนธรรมประเพณ วถการดาเนนชวต ลกษณะการแตงกายภาษา แตกตางกนอยางชดเจนจงเกดปญหาในว ธการสร างความเข าใจอนดระหว างความหลากหลายทเกดขนในสงคมเดยวทกอใหเกดความหวาดระแวง ขาดความเชอมนและไวใจภายในสงคม ดงนนหากมการนาเครองมอทจะเปนสะพานเชอมโยงและชวยบรรเทาเพอใหเกดความเข าใจในความแตกตางท เกดข นผ านกระบวนการเรยนรตามอธยาศยดวยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอสงเสรมการเรยนรตามอธยาศยในสงคมพหวฒนธรรม โดยมงเนนไปทการใชเครองมอทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอเปนสะพานเชอมรอยตอและสรางความเขาใจในวฒนธรรมทหลากหลายภายใตสงคมเดยวกนอยางแนบเนยนดวยการ

คอย ๆ ซมซบความรความเขาใจในความหลากหลายทเกดขนของสงคมผานการเรยนรตามอธยาศยดงนนจงไมสามารถปฏเสธไดวาในทศวรรษท21 ซงเปนยคสงคมแหงฐานความรไดใหความสาคญในการขบเคลอนสงคมโดยใชรปแบบและวธการศกษาเพอกอใหเกดการเรยนรตลอดชวตซงถอเปนรมใหญของการเรยนรทเกดจากการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย โดยรปแบบการศกษาทง 3 ระบบนนมรปแบบการเรยนรและผลลพธจากการเรยนรแตกตางกนและกพบวา 80%เปนทกษะทเกดจากการเรยนรตามอธยาศย(Pozgaj & Vlahovic, 2010)

การเรยนรตามอธยาศยดวยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ทกาวไปอยางรวดเรว กอปรกบรปแบบการเรยนรทเปลยนจากการเรยนในหองเรยนปกตสรปแบบการเรยนผานเครอขายออนไลน ซงเปนรปแบบการเรยนทไรขดจากดและชวยเปดโลกทศนใหมใหกบผเรยน ผเรยนในสงคมพหวฒนธรรมเรมมความคนเคยมากขนจากการทไดใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในการเรยนการสอนแบบปกตหรอการเรยนในระบบโรงเรยน โดยบทความฉบบนกลาวถงการนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาชวยสงเสรมและสรางความเข าใจในความหลากหลายของส งคมพหวฒนธรรมผานการเรยนรทไมไดจากดเพยงในหองเรยนแตเปนการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอสงเสรมและสรางความเขาใจในความหลากหลายของสงคมพหวฒนธรรมผานการเรยนรตามอธยาศยทไมมกฏเกณฑ ไมมรปแบบ ไมมโครงสราง แตเปนการเรยนรซงถอเปนรากลกฝงอยในระบบการศกษา ทงการศกษา



22

ในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย Rohs (2007) ไดแบงลกษณะความแตกตางของการเรยนในระบบ(Formal

learning)และการเรยนตามอธยาศย(Informallearning)


ลกษณะการเรยนในระบบ ลกษณะการเรยนตามอธยาศย

ดานเจตนารมณในการเรยน

ดานสงสนบสนนการเรยนร

ดานการควบคม

ดานเนอหา

ดานจตสานก

ดานผลลพธการเรยนร

มจดมงหวงในการเรยน องคกรจดสงสนบสนน

มผสอนคอยควบคม

มเนอหาหลกสตรชดเจน

ไมอสระในการเรยน

ผลลพธสวนใหญเปนความรเชงทฤษฎ

การเรยนรเกดจากการแกไขปญหา ไมมองคกรทคอยจดสงสนบสนน

ให

กาหนดและควบคมการเรยนดวยตนเอง

เนอหาไดมาจากการสรางองคความรดวยตนเอง มความอสระ

ผลลพธเกดจากประสบการณ

ภาพท 1 แสดงลกษณะของการเรยนในระบบและการเรยนนอกระบบ (Roh, 2007)

การศ กษาตามอ ธยาศ ย (InformalEducation) เปนการศกษาทใหผเรยนไดเรยนรดวยตนเองตามความสนใจ ศกยภาพ ความพร อมและโอกาสโดยศ กษาจากบ คคลประสบการณ สงคม สภาพแวดลอม สอหรอแหลงความร อน ๆ สถานศกษาอาจจดการศกษาในรปแบบใดรปแบบหนงหรอทงสามรปแบบกได ใหมการเทยบโอนผลการเรยนทผเรยนสะสมไวในระหวางรปแบบเดยวกนหรอตางรปแบบได (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2545)

การศกษาตามอธยาศย หมายถง การศกษาทเกดขนตามวถชวตทเปนการเรยนรจากประสบการณ การทางาน บคคล ชมชน หรอแหลงความร ตางๆ เพอเพมพนความร ทกษะความบนเทง และการพฒนาคณภาพชวต โดยม ลกษณะทสาคญคอ ไมมหลกสตร ไมมเวลาเรยนทแนนอน ไมจากดอาย ไมมการลงทะเบ ยนและไม ม การสอน ไม ม การร บประกาศนยบตร ไมมสถานทเรยนแนนอน เรยนทไหนกได ลกษณะการเรยนสวนใหญเปนการเรยนเพอความรและนนทนาการ สามารถเรยนได


สถาบนการศกษา สถาบนการฝกอบรมเปนผจดการศกษา

การเรยนรเกดขนจากกจกรรมในชวตประจาวนการทางาน และกจกรรมพกผอนกบครอบครว

โครงสรางหลกสตรและวตถประสงคเปนเงอนไขในการเรยนร กาหนดระยะเวลา

ไมมโครงสรางและวตถประสงคในการเรยนรไมกาหนดระยะเวลา

ตาราง 1 ความแตกตางระหวางการเรยนรในระบบและการเรยนรตามอธยาศยการเรยนรในระบบ การเรยนรตามอธยาศย

ทมา : European Commission, 2001 : 5

มคณวฒรบรอง ไมมการรบรองคณวฒการเรยนรเกดจากความตงใจ การเรยนรโดยสวนใหญไมไดคาดการณไวลวงหนา

การศกษาในสงคมพหวฒนธรรมเปนการศกษาท สภาพแวดลอมประกอบไปดวยผเรยนทมาจากกลมวฒนธรรมทตางกน เมอการสรางความรความเขาใจในความหลากหลายทางดานวฒนธรรมของผเรยน การใหความรความเขาใจภายใตการศกษาในระบบคงไมเพยงพอทจะผสานความตางใหกลายเปนความกลมกลนกลมเกลยว ไมวาจะเปนดานเวลา ดานโครงสรางดานขอกาหนดตาง ๆ ซงเปนการบงคบใหผเรยนเกดการยอมรบเพอรบร และเขาใจ ย งเปน

การกระตนๆ ใหผเรยนเกดการตอตาน ดงนนจงตองมแนวทางในการสงเสรมการเรยนรความแตกตางและเกดการยอมรบในความตางซงกนและกน และเขาใจวฒนธรรมของตนเองอยางดงามดวยการคอย ๆ ซมซบความรความเขาใจในความหลากหลายทเกดขนในสงคมอยางไมรตวโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

พหวฒนธรรมเกดขนไดในทก ๆ สงคมทกโรงเรยนสงผลใหผ เรยนตองพบกบความหลากหลายของมนษยในชวตจรงของตนเสมอ


ตลอดเวลาและเกดขนในทกชวงวยตลอดชวต(Smith and others, 2009) โดยความรทไดรบจะคอย ๆ ซมซบและคอย ๆ จดจา โดยทบคคลไมรตววาความรเกดขนเมอใด จานวนเนอหาทไดจากการเรยนรขนอยกบความสนใจของแตละบคคล (Pozgaj & Vlahovic, 2010) ทงนนกวชาการไดลาวถงผลลพธของการเรยนรตามอธยาศยนนเกดจากการดาเนนชวตประจาวนการทางาน การพกผอนหรอทากจกรรมกบครอบครว เปนการเรยนร ท เกดจากความบงเอญ และไม มคณวฒรบรอง (Tissot,2004) ดงนนการศกษาตามอธยาศยจงหมาย

ถงการศกษาทเกดขนตามวถชวตทเปนการเรยนรจากประสบการณ บคคล ครอบครว ชมชนหรอแหลงความรตางๆ เพอเพมพนความรทกษะและสามารถพฒนาคณภาพชวต โดยมลกษณะทสาคญคอ ไมมหลกสตร ไมมเวลาเรยนทแนนอน ไมจากดอาย ไมมการลงทะเบยน ไมมคณวฒทางการศกษา มจดมงหมายในการเรยนเพอความรและนนทนาการทสามารถเรยนไดตลอดเวลาและเกดขนในทกชวงวยตลอดชวต


24

(ปทมา นาคะสนทธ , 2540 อางองจากCortes,1996) ดงนนเพอใหผเรยนสามารถเรยนรในการปรบตว การอยรวมกน โรงเรยนทกแหงจาเปนตองมการศกษาเกยวกบความหลากหลายทางวฒนธรรมอยางหลกเลยงไมไดโดยผเขยนขอเสนอแนวคดในการนาเทคโนโลยสารสนและการสอสารเพอสรางความรความเขาใจในประเดนดงตอไปน

1. ลกษณะเฉพาะของคนและลกษณะเฉพาะของกล ม ผ เรยนจาเปนตองเขาใจลกษณะสาคญของกลม เชน เชอชาต เผาพนธเพศ วฒนธรรม ภาษา สญชาต

2. วฒนธรรมมทงทเปนรปธรรมและนามธรรม ผ เรยนตองสามารถสมผสไดถงวฒนธรรมทเปนรปธรรม เชน ภาษา อาหารดนตร ศลปะ การแตงกาย การละเลนตาง ๆและสามารถรบร เก ยวกบวฒนธรรมท เปน

นามธรรม เชน โลกทศน คานยม บรรทดฐานความคาดหวง ความเชอ ศาสนา

3. ความเหมอน ผ เรยนตองศกษาวฒนธรรมทมรวมกน เชน ภาษาไทย เปนภาษาประจาชาต หรอ ภาษามลายเปนภาษาทองถนเพอตระหนกในสงทมรวมกนเปนการสรางความเชอมโยงความตางดวยการสรางความเหมอนเพอใหเกดการเชอมตอระหวางบคคลและเชอมตอระหวางกลม

4. ความแตกตาง ควรมการสรางความเขาใจในความแตกตางดวยการศกษาถงเหตผลของความแตกตางเพอชวยลดขอขดแยงและความเปนอคต

แนวทางและกลยทธการจดการศกษาทลดความข ดแย งของความต างว ฒนธรรม(Aydin & Hossain, 2010) ดงน

ตาราง 2 แสดงแนวทางการลดความขดแยงของความตางวฒนธรรมแนวทาง กลยทธ

- ไมเลอกปฏบตจากสผว - ตองมความเขาใจในความตางวฒนธรรม- - ปรบตวใหเขากบวฒนธรรมทแตกตาง

- เขาใจความเปนมาหรอแนวปฏบตของ แตละวฒนธรรม

- พฒนาประชาธปไตยและสรางทศนคต ทดตอวฒนธรรม

ทมา :Web 2.0 in Teaching-Learning Multiculturalism. Hossain และ Aydin (2010: 358)

ทาความเขาใจและสรางปฏสมพนธในวฒนธรรมตาง ๆ

- สรางความสมพนธกบตางวฒนธรรมทงเปน ทางการและไมเปนทางการ



นอกจากแนวทางและกลยทธการจดการศกษาทไดนาเสนอเพอลดความขดแยงของความตางวฒนธรรม ในการจดการศกษาแบบพหวฒนธรรมตองคานงถงหลกการดงตอไปน(ปทมา นาคะสนธ, 2540: 44 อางองจากGollnick และ Chinn, 1994)

1. ยดผเรยนเปนศนยกลาง2. สงเสรมสทธมนษยชนและเคารพตอ

ความแตกตางทางวฒนธรรม3. เชอวาผเรยนทกคนสามารถเรยนรได4. สรางความร เก ยวกบประวตและ

ประสบการณของผเรยนในฐานะทเปนสมาชกของวฒนธรรมยอย

5. วเคราะหอยางมวจารณญาณเพอใหเขาใจเกยวกบ เชอชาต เพศ ชนชนและความแตกตาง

6. วพากษวจารณสงคมในแงของการตดสนของสงคมและความเสมอภาค

7. มส วนร วมในการแสดงออกทางสงคมเพอยนยนความเปนประชาธปไตย

จากแนวทาง กลยทธ หลกการจดการศกษาในสงคมพหวฒนธรรมในประเดนการสรางความรเกยวกบประวตและประสบการณของผเรยนในฐานะทเปนสมาชกของวฒนธรรมยอยทกลาวมาขางตนนน ในกรณของ 3 จงหวดชายแดนภาคใตน นมวฒนธรรมอสลามและภาษามลายเปนวฒนธรรมหลก ผเรยนทอยในฐานะสมาชกของวฒนธรรมยอยจงตองเรยนรและทาความเข าใจเ ก ยวก บประว ต และประสบการณของวฒนธรรมหลกเพอใหการดาเนนชวตและการเรยนรภายในสงคมนนไรรอยตะเขบ ในณะเดยวกนผเรยนในฐานะสมาชกของวฒนธรรหลกตองยอมรบและเขาใจในความแตกตางของทเกดขนของสมาชกในวฒนธรรม

ยอยโดยอาศยรปแบบการเรยนรตามอธยาศยซงเปนเครองมอหนงทจะสงผานความรความเขาใจเพอใหผเรยนคอย ๆ ซมซบจนมการปรบเปลยนทศนคต พฤตกรรม และเกดการยอมรบในความแตกตางโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารและวธการสงเสรมการเรยนรตามอธยาศย

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารถอเปนเครองมอหนงทจะสงผานความรความเขาใจและเปรยบเสมอนแรงขบท จะทาใหสะพานเช อมโยงความเปนพหวฒนธรรมโดยผ านกจกรรมตาง ๆ ในโลกออนไลน ผ เขยนขอนาเสนอกจกรรมตาง ๆ ดงน

1. Blog เปนเวบไซตรปแบบหนงทผใชสามารถโพสตขอความ เหตการณหรอเรองราวสวนบคคลเพอนาเสนอผานเครอขายอนเทอรเนตดวยการสรางหวเรองทตองการนาเสนอพรอมกบนาเสนอเนอหา เชน เรองราวเกยวกบอาหาร ท องเท ยว งานอด เรก การเม องเทคโนโลย วถการดาเนนชวต และบคคลทวไปสามารถอานเนอหาและสามารถแสดงความคดเหนในบลอกได เนอหาของ บลอกจะทาจดเรยงลาดบเนอหาขอมลลาสดอยสวนบนสดของบลอก

การนาบลอกมาสงเสรมการเรยนรตามอธยาศยในสงคมพหวฒนธรรม เปนการนาประสบการณทพบเหนในชวตประจาวน วถการดาเนนชวตหรอวาไลฟไสตล เชน อาหาร แหลงทองเทยว งานอดเรก ฯลฯ ทมความแตกตางมาเลาสกนฟง จะทาใหผเรยนสามารถเรยนรความแตกตางในการดาเนนชวตไดเปนอยางด

2. Wiki เปนสารานกรมออนไลนทผใชสามารถเปนการทางานรวมกนเพอเผยแพร



26

ความร ใหบคคลทมความสนใจ บคคลทวไปสามารถอานความรทถกเผยแพรและสามารถปรบปรง เพมเตมหรอแกไขความรได ไมวาจะเปนเนอหา การเขยน และการใชภาษา หรอการจดรปแบบ แมกระทงขดเกลาภาษาเพมเตม

ผเรยนสามารถใชวก (Wiki) เปนเครองมอในการศกษาความร เกยวกบประวตศาสตรความเปนมา และสามารถเผยแพรความรดานประวตศาสตร ความเปนมาทผเรยนทราบจากการอาศยอยในสงคม

3. Youtube เวบไซตทใหบรการแบงปนวดโอ โดยผทเปนสมาชกสามารถนาวดโอแบงปนใหผสนใจสามารถเขาชมโดยการเลอกจากรายการ (Catalog) หรอคนจากการพมพคาสาคญ (Key word) ผสนใจทวไปสามารถแสดงความคดเหน และรบชมวดโอตามตามความสนใจ (VDO On Demand)

ผเรยนสามารถใช Youtube เปนเครองมอในการเรยนรความหลากหลายดานวฒนธรรมการใชภาษา ทงนเนองจากผเรยนสวนใหญทอยในพนทสงคมพหวฒนธรรมจงหวดชายแดนภาคใตนบถอศาสนาอสลามนยมใชภาษามลายทองถนซงเปนภาษาทสบทอดกนภายครอบครวทาใหนกเรยนดอยทกษะในการใชภาษาไทยทาใหเปนอปสรรคในการสอนของคร เพราะนกเรยนไมเขาใจภาษาไทย ทงทกษะในการฟง พด อานเขยน (สานกงานศกษาธการเขต เขต 2, 2536)ดงนนหากนารปแบบของมลตมเดย ซงหมายถงการผสมผสานสอตงแต 2 ชนดขนไป โดยองคประกอบของมลต ม เดย นาเสนอผานเครอขายจะชวยใหผ เรยนเรยนรและฝกฝนทกษะ การฟง การอาน ผานส อท ผ เรยนสามารถเลอก คนหา และควบคม การนาเสนอของสอได

4. Facebook คอเครอขายสงคมออนไลน ทมการกลาวถงมากทสดในปจจบน ผใชเฟสบค มทมาแตกตางกน รปแบบการดาเนนชวตแตกตางกน ชมชนทอยอาศยแตกตางกนวฒนธรรม อาย ความสนใจ ความตงใจ แตกตางกน(Pozga และ Valhovic,2010) แต Facebookกสามารถเชอมโยงสมาชกทอยหางไกล หรอสมาชกทมความสนใจในเรองเดยวกนไดจนกลายเปนสงคมทมการแลกเปลยน สนทนา แบงปนเรองราวตาง ๆ ไดผานเครอขาย เชน รปภาพวดโอ ความคดเหน นอกจาก Facebook จะใชงานโดยการตงกระท (Post) ยงสามารถใชในการสนทนา ณ เวลาปจจบน หรอทเรยกวา IM(Instant Message)

Facebook ถอวาเปนอกเครองมอทมความสามารถในการเชอมสงคมพหวฒนธรรมเปนการสรางชมชนเสมอนจรงเพอละลายความเปนสงคม วฒนธรรม เชอชาตแบบดงเดมทมอยในความเปนจรง ดวยการทาความรจก การโพสตการสนทนา การแลกเปล ยนความคดเหนการอภปราย ผานเครอขายอนเทอรเนตใหเกดความคนเคย กลมกลนและเกดความเขาใจอนดระหวางสงคม วฒนธรรม เชอชาต ของผทอยในวฒนธรรมหลกและวฒนธรรมรอง และภายในวฒนธรรมรองกมวธการปรบตวเพอรบรพรอมกบเผยแพรใหแกสมาชกในสงคมเครอขายออนไลนทมรปแบบวฒนธรรมเชนเดยวกนใหเขาใจตนเองมากขน

5. Second Life เปนชมชนเสมอนจรงทมความสามารถทาใหผ ใช มปฏสมพนธ กบสภาวการณทเกดขน กจกรรมสวนบคคลและกจกรรมกลมรวมกบผใชอน ๆ กบสภาพแวดลอมทนาเสนออยอยางสมจรง ผใชใน Second Lifeทกคนจะมชวตในโลกออนไลนโดยนาเสนอตนเอง



ออกมาในรปของตวละครทเรยกวา อวตาร (Avatar)สงคมท มวถการดาเนนชวตท มความ

แตกตางกน หากมชมชนหนงทสามารถใหทดลองเรยนรวถการดาเนนชวต เพอทาความรจก และปรบตวกบสภาวการณ สภาพแวดลอม ปญหาทพบเจอโดยการเรยนร ว ธการแกปญหาในชมชนเสมอนจรงอยาง Second Life จะทาใหผเรยนเกดการเรยนรยอมรบในสภาวการณทเกดขนในสงคมจรง ๆ

6. Digg และ Delicious เปนเวบไซตสาหรบจดแบงหมวดหมเนอหาบนเวบโดยการตดปาย (Tag) หรอกาหนดคาสาคญ (Keyword) ดวยตนเอง มลกษณะคลายคลงกบการจดเกบทอยของเวบไซตซงเรยกวายอารแอล(URL) และการจดเกบแหลงทรพยากรทอยบนเครอขายในเครองคอมพวเตอรของตนเองซงเรยกวาบคมารค (Bookmak) ผใชสามารถจดเกบบคมารคแบบออนไลนบนระบบเครอขายซงดก (Digg) และ ดลเคยส (Delicious) ใชเทคนคโฟลคโซโนม (Folksonomy) เพอใหผใชสามารถทจะคนหาสารสนเทศทตนเองสนใจและไดจดแบงเปนหมวดหมไดตามความตองการและสามารถเชอมโยงรายชอบคมารคของตนเองเขากบบคมารคของผใชรายอน ซงทาใหรวาเวบไซตทตนสนใจมจานวนผสนใจรวมกนมากนอยเพยงใด ทาใหสามารถทจะรวมแบงปนเวบไซตหรอแหลงทรพยากรเพอการสบคนรวมกนการรวบรวมแหลงขอมลสาคญเพอใหสะดวกตอการเรยกใชงาน เชน แหลงขอมลทรพยากรเกยวกบประวตศาสตร อารยธรรม จากหลาย ๆ ประเทศทาใหผเรยนสามารถสรางและกาหนดแหลงคนควาโดยการกาหนดคาสาคญ (Key word) ดวยตนเองตามความเขาใจและยงสามารถคนพบและทราบจานวนผใชท มความสนใจเกยวกบ

ประวตศาสตร อารยธรรม เพอเปนแหลงศกษาแลกเปลยนเรยนรในโอกาสตอไป

7. Podcast มาจาก คาวา Personal OnDemand Broadcating หมายถงการเผยแพรชดสญญาณดจตอลตามความตองการ พอตแคสทเปนชดของเสยงและวดโอในรปแบบดจตอลผ ใชสามารถเผยแพรไฟลดจตอลของตนเองและสามารถดาวนโหลดผานอปกรณตาง ๆ เชนโทรศพทมอถอ ไอพอต โนตบค เนตบค และอปกรณพกพาอน ๆ (Mokter Hossain, HasanAydin, 2010:356) ผใชจะตองการทาการสมคร (Subscribe) ใชบรการกบพอตแคสทนนๆ และสามารถใชโปรแกรมดาวนโหลดขอมลดจตอลทตองการมายงคอมพวเตอรและเลอกรายการทตองการฟงไดทนทโดยไมตองผานบรการจากหนาเวบไซต

พอตแคสทเปนอกหนงเครองมอในการสงเสรมการเรยนรตามอธยาศยดวยกระบวนการถายโอนสอในรปแบบดจตอล ผเรยนสามารถบนทกข อมลวด โอในรปแบบด จตอลด วยอปกรณแบบพกพา ในขณะท กาล งดาเนนกจกรรม เชน กจกรรมทางประเพณ กจกรรมทางศาสนา กจกรรมการละเลนในเทศกาล โดยสามารถนาเสนอในรปแบบสารคดหลงจากนนทาการโอนขอมลไปยงบลอก และผใชทเปนสมาชก (Subscribe) กสามารถเลอกรบชมสารคดทสนใจไดตามความตองการ

จากเครองมอตาง ๆ ทกลาวมาขางตนเปนการนาเสนอแนวคด รปแบบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทนาสนใจและเหมาะสมโดยอาศยประสทธภาพความสามารถของเทคโนโลยทมอยผสานกบวถการเรยนรตามอธยาศยอนกอใหเกดการเรยนรและสรางความเขาใจอนดระหวางผ เรยนท ม



28

ความหลากหลาย ความแตกต างทางด านวฒนธรรม เชอชาต ศาสนา ภาษาและวถการดาเนนชวต เพอใหผเรยนทอยในวฒนธรรมหล กสามารถยอมร บความแตกต างของวฒนธรรมทเกดขนในทองถน และขณะเดยวกนผเรยนทอยในวฒนธรรมรองกสามารถเขาใจตนเองและมสามารถปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมและของวฒนธรรมหลกไดอยางดทงนวธการหรอกระบวนการในการเรยนรตามอธยาศยนน เปนการเรยนรทปราศจากผสอนดงนนในการเรยนรตามอธยาศยผเรยนจงตองมการควบคมตนเองและอาศยสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนร การเรยนรตามอธยาศยเกดไดจาก 2 มต คอ มตผเรยน และมตสภาพแวดลอม(วศน ศลตระกล และ อมรา ปฐภญโญบรณ : มปพ)

มตผเรยน ผเรยนควบคมวธการเรยนดวยตนเอง มวธการเรยนทหลากหลายทนาไปส การเรยนรดวยตนเองกระบวนการเรยนรและผลของการเรยนร เกยวของกบ ประสบการณ

และสรางเสรมประสบการณโดยตรง ผเรยนสรางความหมายตามความเขาใจ และเปนกระบวนการตอเนองตลอดชวต

มตสภาพแวดลอม สงเสรมใหผ เรยนควบคมวธการ เรยนรดวยตนเองจากบคคล จากครอบคร ว จากช มชน จากส งคม จากประสบการณ จากการทางาน และจากการดารงชวตประจาวน จากสภาพแวดลอมทงทมอยตามธรรมชาตและมการดาเนนการใหมขน ไมวาโดยมนษย หรอสงมชวตอนๆ จากปจจยเกอหนนตางๆ จากสถานการณ และสอตางๆ

จากเหตผลดงกลาวจงกลาวไดวาความเหมาะสมทจะนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอสงเสรมการเรยนรตามอธยาศยควรจะใชเครองมอดงกลาวมาจดสภาพแวดลอมใหเกดการเรยนรดวยการทผเรยนเปนผควบคมตนเองโดยการเลอกใชเทคโนโลยสารสนเทศ รปแบบการใช รปแบบกจกรรมตามตารางท ไดดาเนนการสงเคราะห ดงน

ตาราง 3 เครองมอทเหมาะสมในการจดกจกรรมสาหรบการเรยนรตามอธยาศยเทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสารรปแบบการใชงาน รปแบบกจกรรม

Blog - อาน (Read)- เขยน (Write)- แบงปน (Share)

นาประสบการณมาเลาสกนฟงประสบการณ ท มความแตกตาง จะทาใหผเรยนทมความแตกตางสามารถเรยนรความแตกตางในการดาเนนชวตในแตละวนไดเปนอยางด

Wiki - อาน (Read)- เขยน (Write)

สรางความร เรยนรและเขาใจในประวตศาสตร ทมา ความเชอ ของแตะละวฒนธรรมทาใหผ เร ยนทราบเหตผลของความแตกตางทเกดขน



ตาราง 3(ตอ)เทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสารรปแบบการใชงาน รปแบบกจกรรม

Youtube - ด (See)- ฟง (Listen)- แบงปน (Share)

คนหา เลอก ชมและควบคมการนาเสนอของสอ เชน การใชภาษา

Facebook - อาน (Read)- เขยน (Write)- ด (See)- ฟง (Listen)- แบงปน (Share)- อภปราย (Disscussion)

สรางชมชนเสมอนจรงเพ อล ะล ายคว าม เป นส ง คมวฒนธรรม เชอชาตแบบดงเดม ผานเครอขายอนเทอรเนตเปนเครอขายทางสงคมวฒนธรรมและเช อชาต ใหกลมกลนและเกดความเขาใจอนดระหวางเชอชาต ศาสนาวฒนธรรม และสงคม

Second Life - อาน (Read)- เขยน (Write)- ด (See)- ฟง (Listen)- ทา (Act)- แบงปน (Share)- อภปราย (Disscussion)- แบงปน (Share)

ทาความรจก และปรบตวกบสภาวการณ สภาพแวดลอมปญหาทพบเจอโดยการเรยนรว ธ การแก ป ญหาในช มชนเสมอนจรง

Digg และ Deliciuos - รวบรวม (Collect)- จดหมวดหม (Category)- เชอมโยง (Link)

คดเลอกและรวบรวมแหลงข อม ลทร พยากรเก ยวก บประวตศาสตร อารยธรรมจากหลาย ๆ ประเทศ มาจดหมวดหม

- บนทก (Save)- ด (See)- ฟง (Listen)- แบงปน (Share)- แลกเปลยน (Change)

Podcast ศ กษาข อม ลก จกรรมทางศาสนา กจกรรการละเลนในเทศกาลและประเพณตาง ๆและจดการถายโอนสอเพอพกพาไดอางส



30

เปนสะพานเชอมโยงความแตกตางเพอใหเกดความเขาใจดงทกลาวมาขางตนและเปนสนามเพอใหเกดการจาลองสถานการณ การทาความรจกและเรยนรความแตกตางในการแกไขปญหาภาพทตนเองเกดอคตตอความแตกตางทพบเหนเกยวกบวฒนธรรมของผอนซงรปแบบการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอสงเสรมการเรยนรตามอธยาศยมรปแบบการใชงาน เชน อาน (Read) เขยน (Write) ด (See)ฟง (Listern) ทา (Act) บนทก (Save) แบงปน(Share) อภปราย (Disscussion) รวบรวม(Collect) จดหมวดหม (Category) จดการเชอมโยง (Link) โดยใชเทคโนโลยของเวบ 2.0เชน บลอก วก ยทบ เฟสบค เซเคลไลฟ ดก ดลเคยส และพอตแคสท เปนตน

บทสรป เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสามารถประยกตใชไดหลากหลายรปแบบหลากหลายวธการ โดยควรกาหนดวตถประสงคในการเรยนรและรปแบบกจกรรมเพอใหเกดผลสมฤทธของการเรยนรอยางสงสดบทความฉบบน ไดกลาวถงการประยกตใชประสทธภาพของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอสงเสรมการเรยนรตามอธยาศยโดยมรปแบบการใชงานผานเครอขายอนเทอรเนตดวยกระบวนการและกจกรรมท หลากหลายเพอใหผเรยนไดรบรวายงมอกหลาย ๆกลมชน ภาษา ศาสนาและวฒนธรรมและตองพฒนาใหผเรยนเขาใจผอนและตนเอง เขาใจวาวถชวตของตนนนไมใชวถชวตเดยวทอย ในสงคมยงมวถชวตอนอกมากมาย ซงเครองมอเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสามารถ

เอกสารอางอง

ปทมา นาคะสนธ. (2540), การพฒนาหลกสตรภาษาและวฒนธรรมไทยระดบอนบาลสาหรบเดกไทย ในโรงเรยนนานาชาต. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต (การศกษาปฐมวย).กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร

วศน ศลตระกล และ อมรา ปฐภญโญบรณ.(2544),การศกษาตามอธยาศย: จากแนวคดการเรยนรตลอดชวตสแนวปฏบต. ศนยสงเสรมการศกษาตามอธยาศย กรมการศกษานอกโรงเรยน

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต สานกนายกรฐมนตร. (2545), พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม(ฉบบท 2)พ.ศ. 2545. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก:http://school.obec.go.th/curriculbr3/download/improved%20education%20act%202545.doc. (วนทคนขอมล: 26 กนยายน 2554)

สานกงานศกษาธการเขต เขตการศกษา 2. (2536) ,รายงานผลโครงการเพอพฒนาโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม ประจาปงบประมาณ 2535. ยะลา: สานกงานศกษาธการเขตเขตการศกษา 2.



Aydin, H., Hossain, M. (2010), Web 2.0 in Teaching-Learning Multiculturalism. [Online].Avoilable: http://ieeexplore.ieee.org/stamp/stamp.jsp?tp=&arnumber=

5480096 (Access date: September 9,2011).European Commission (2000). Implementation of "Education & Training 2010" Work

Programme. Validation of non-formal and informal lerning contribution of the commissionExpert Group. [Online]. Avoilable: http://ec.europa.eu/education/policies/2010/doc/non-formal-and-informal-learning_en.pdf (Access date: September 15, 2011).

Smith, M.S., Doyle, M.E, & Jeffs, T.(2009), Introducing informal education.[Online]. Avoilable: www.infed.org(Access date: July 22, 2011).Pozgaj, Z. & Vlahovic, N.(2010), The Impact of Web 2.0 service on InformalEducation. MIPRO, 2010 Proceedings of the 33rd International Convention.[Online].Avoilable: August 8,2011 from http://ieeexplore.ieee.org/(Access date: September15, 2011).

Roh, M. (2007), Teachnig-learning process between informality and formalization. [Online].Avoilable:www.infed.org/informal_education/informality_and_formalization.htm(Access date: January 4, 2010. ).

Roh, M.(2008). "Informal e-learning" - What does it mean. MICROLEARNING2008conference. [Online]. Avoilable: http://www.iconeteu.net/downloads/Matthias%20Rohs%20-%20Infomal%20e-learning%20-%20What%20does%20it%20mean.9.pdf (Access date: July 28, 2011 )

Tissot, P. (2004), Terminology of vocational training policy : A multilingual glossary foran enlarged Europe. Center for the Development of Vocational Training. Publication of theEuropean Communities. [Online]. Avoilable:http://www.voced.edu.au/content/ngv29736(Access date: September 2,2011 ).


ICT to Enhance Non-formal Education in Multicultural Society

Education

Transcript of ICT to Enhance Non-formal Education in Multicultural Society