به نام خدا

هدالين در اخبار راديو و تلويزيون

اصول روزنامه نگاري: درس جناب آقاي دكتر نصراللهي: استاد

محدثه زين العابديني: تهيه و تنظيم

تيتر چيست؟

جمله يا عبـارتي . تيتر هدايتگر خواننده به سوي خبر است است كه به خبر هويت مي دهد و مي تواند خواننـده را بـه

. خواندن خبر ترغيب نموده يا او را از ادامه خواندن باز داردتيتر در قالب خبر، عالوه بر اين كه دروازه ورود به اصـل و

شرح خبر است، به طور كلي تعيين كننده رويكـرد اصـلي به ايـن معنـا كـه تيتـر . خبر و سمت و سوي آن نيز است

مشخص مي كند چه طيف از مخاطبين قرار است بـه ايـن . خبر عالقمند باشند و چه بخشي از آن عبور خواهند كرد

بــه همــين دليــل بــراي جــذب و نگهــداري آن دســته از ــت، ــق آنهاس ــزو عالي ــر ج ــوژه خب ــه س ــاطبيني ك مخترفند ها و روش هاي تيتر نويسي و جلب عالقمندي هـاي

.مخاطب اهميت خاصي پيدا مي كند

)headlines(خالصه خبر و عناوين

در رسانه هاي ديداري و شنيداري، خالصه خبـر و عنـاوين اصلي خبر، همانند تيتر در مطبوعات و رسانه هاي مكتـوب عمل مي نمايد و كاركرد اصلي آن عالوه بر ايجاد جـذابيت هاي خبري و تسهيل و تسريع در انتقـال پيـام، برجسـته

.سازي خبر و آماده سازي آن جهت انتخاب مخاطب استعالوه بر ايـن خالصـه خبـر و عنـاوين، همچـون تيتـر در مطبوعات، موضع و جهت گيري رسانه ديداري و شـنيداري

. را مشخص مي كندمعادل فارسي تعيين شده براي خالصه خبـر و عنـاوين يـا

.اخبار مي باشد» سرخط«واژه ) Headline(هدالين

عناوين اخبار

عناوين خبرها در واقع تيترهـاي روشـن و غالبـا بـدون فعلـي هستند كه در ابتداي پخش اخبار در صـفحه تلويزيـون نوشـته شده و با شروع گفتار گوينده، نمايي از كل خبر را به بيننده ارائه

. مي دهد

:مثالسفر رئيس جمهور به نيويـورك جهـت شـركت در موضوع خبر

اجالس سازمان ملل متحد » سفر رئيس جمهور به امريكا« عنوان خبر

خالصه خبر

تيترهاي گويا و بعضاً بدون فعلي كه در ابتداي پخش اخبار به روش هاي مختلف يا بصورت يك جمله متني و يا از زبان گوينده خبر بـدون درج عبارت متني نمايي از درونمايه اصلي خبر را بـه مخاطـب منتقـل مـي

.نمايد

:مثال :موضوع خبر درصورت درخواست مالكان اعياني نسـبت : در جلسه امروز مجلس تصويب شد

. ساله مسكن مهر به قيمت كارشناسي روز اقدام گردد 99به واگذاري زمين هاي

:خالصه خبر .ساله را به مالكان داد 99مجلس اجازه واگذاري زمين هاي

و اما روش هاي متنوع پرداختن به خالصه اخبار و عناوين اصلي در راديو و تلويزيون ها

انتقال مضاعف تيتر به مخاطب ) الفدر اين روش مخاطب همزمان كه عنوان خبر را در قالب يـك

جمله متني گويا و مختصر مالحظه مـي نمايـد، گوينـده نيـز ضمن تكرار عبارت متني مذكور توضيحات بسيار محدودي را

.به حالت زيرتيتر ارائه مي نمايد از شبكه يك سيما 7:00اخبار ساعت : 1مثال

اخبار شبكه پرس تي وي: 2مثال

مفهومي انتقال )ب عنوان و خبر خالصه جاي به خبر از بخشي آن در كه روشي

.شود مي پخش

سيما 2 شبكه از 20:30 اخبار :مثال

انتقال ساده و غيرمتني) جدر اين روش گوينده صرفاً در هنگام پخش تصاوير محـدودي

از خبر مورد نظر، فقط در چند كلمـه عنـوان خبـر را قرائـت .مي نمايد

سيما 4از شبكه 20:00اخبار علمي فرهنگي ساعت : مثال

انتقال فني و تكميلي) داين روش كه امروزه در بسياري از رسانه هاي ديداري متداول

است، پخش عنوان خبر بصورت نوشته، پخش بخشي از آنچـه روي داده و توضيحات گوينده درباره خبر را به طور همزمـان

. به همراه دارد

سيما 1از شبكه 14:00اخبار ساعت : مثال

هايي نمونه توان مي نيز راديويي هاي شبكه از برخي در اخبار خالصه و عناوين اعالم در را فوق روشهاي از

.نمود مشاهده

euronews Radio :مثال

در هرصورت خالصه اخبار، عناوين اصـلي، عنـاوين مهـم و ..ابزارهاي فني تأثيرگذاري مـي باشـند كـه تهيـه كننـدگان بخشهاي خبري در رسانه هاي ديداري و شنيداري، با توجه به محدوديت هاي زماني، محتوايي، با ابتكار و خالقيـت بمنظـور ــره ــري وي از آن به ــاي خب ــع نيازه ــب و رف ــب مخاط جل

اين، نوع رسانه و ويژگي هاي مخاطـب اسـت كـه . مي جويند. سبك و روش ما را در ارائه سرخط اخبـار تعيـين مـي كنـد

از نظـر زمـان، (بديهي است در صورت وجود شرايط مسـاعد .اولويت با نظر مخاطب در انتخاب روش مي باشد..) محتوا و

...به ياد داشته باشيم .خالصه خبر و عنوان بايد كوتاه، بديع، واضح و پرمعني باشد. 1

عناوين و خالصه اخبار راديـو و تلويزيـون ميبايسـت در عـين چـرا كـه . وضوح و شفافيت، بسـيار مختصـر و هـدايتگر باشـد

برخالف رسانه هاي مكتوب كه مخاطب فرصـت توقـف، تأمـل و تمركز بر تيترهاي خالقانه، جذاب، هنرمندانه، آهنگين و تؤام بـا

را دارد، در راديو تلويزيـون هـدف ..) ايهام، كنايه و(صنايع ادبيگذاري اصلي، انتقال پيام به مخاطب بدون فـوت وقـت و جلـب

.عالقمندي آن به محتواي ارائه شده پيام است

. خالصه خبر با اخبار خالصه فرق دارد. 2در بخش هاي خبري بعضاً مواردي با عنوان مـروري بـر خالصـه

بايـد . را مشاهده مي كنـيم .. خبرها، خالصه اخبار، اخبار كوتاه وتوجه داشته باشيم اين موارد با خالصه خبـر يـا سـرخط اخبـار

در اين بخش ها هدف، آگاه كردن مخاطب از خبرهـا . تفاوت دارد .به صورت خالصه و در مدت زمان كوتاه است

تعداد خالصه خبرها و عناوين. 3

در مورد تعداد خالصه خبرها و عنـاوين در هـر بخـش خبـري، اين مسئله به هدف رسـانه بـر . ديدگاههاي مختلفي وجود دارد

اگر هدف تأكيـد، تأثيرگـذاري و مانـدگاري در ذهـن . مي گردد مخاطب باشد تعداد خالصـه خبـر و عنـاوين حتـي يكـي هـم

ولي اگر هدف، دادن حق انتخاب و قدرت تصميم . مي تواند باشدبـديهي . گيري بهتر به مخاطب باشد اين تعداد بايد بيشتر شـود

است، تعداد عناوين و خالصه اخبار نبايد آنقدر كم باشد كه حـق انتخاب و قدرت تصميم گيري براي دنبال كردن اخبار، كه رسالت

.اصلي خالصه خبر و عناوين است را از مخاطب بگيرد

...و در آخر امروزه رقابت اصلي رسانه ها در جلب مخاطب بيشتر، ارتقاي سطح

كيفي پيام ها، سرعت انتقال پيام ها و تجميع و تحديد بسـته هـاي هوشـمندي مخاطبـان در عصـر حاضـر . محتوايي و موضوعي است

بهمراه تغييرات بنيادين سبك زندگي، رسانه ها را بر آن داشـته تـا حداكثر ابتكار و خالقيت خـويش را در جـذب مخاطـب، نگهـداري

. مخاطب و تامين نيازهاي خبري وي به كار گيردبر همين اساس ارائه خالصه اخبار مي تواند مخاطب امـروز را بـراي

انتخاب سريعتر و دقيقتر نيازمنديها و عاليق خويش از ميـان انبـوه پيامها در جامعه اطالعاتي و مدرن امروزي ياري رسـانده و بـا اخـذ

.فرصت كمتر، خدمات و اطالعات بيشتري را به وي منتقل نمايد همچنين با توجه به اينكه جريان سـازي و هـدايت افكـار عمـومي

توده ها از اهداف رسانه هاي ديداري در جامعه امروز بشمار ميـرود بهره گيري از روش عناوين مهم مي توانـد ضـمن برجسـته سـازي اخبار مدنظر صاحبان رسانه، براي مخاطب در انتخاب پيام و نـوع و

.جنس خبر تصميم سازي نموده و به عبارتي نيازسازي نمايد هرچند بنظر مي رسد بـا توجـه بـه رونـد رو بـه رشـد مخـاطبين

بي حوصله و پرمشغله از يكسو و رشد فزاينده رسانه هاي نـوين در آينده اي نزديك از سوي ديگر، بهـره گيـري از روش درج عنـاوين متني خبر بتدريج كنار رفته و مخاطب بيشتر مايـل بـه شـنيدن و

اين امر كار فعاالن رسانه هاي ديداري را بيش از پـيش . ديدن باشد ... دشوار و حساس مي نمايد

:منابع

كتاب تيترنويسي، آقاي دكتر مجيد رضائيان كتاب اصول خبرنويسي، آقاي دكتر اكبر نصراللهي http://www.simanews.ir/ http://www.almanar.com.lb/ http://www.presstv.ir/ http://www.euronews.com/ http://www.live.irib.ir/ http://www.thenewsmanual.net http://www.aljazeera.com/ و شبكه هاي خبري ديگر...