Good governance pashto

32
1 Tuesday, February 10, 2015

Transcript of Good governance pashto

Page 1: Good governance pashto

1Tuesday, February 10, 2015

Page 2: Good governance pashto

د کندهار پوهنتوند کندهار پوهنتوند طب پوهنځۍد طب پوهنځۍ

د صحت عامي مضموند صحت عامي مضمون((آرغندابيآرغندابي))لرښود استاد: ډاکټر پاينده محمد لرښود استاد: ډاکټر پاينده محمد

ښه حکومت داري څه شي ښه حکومت داري څه شي موضوع:موضوع:دي؟دي؟

2Tuesday, February 10, 2015

Page 3: Good governance pashto

وړاندي کوونکيوړاندي کوونکي

م صنف محصلسيد امين ا سيد امين ا ي د پن ځدطب پوهن م صنف محصلځ ي د پن ځدطب پوهن ځ

3Tuesday, February 10, 2015

Page 4: Good governance pashto

OutlinesOutlines IntroductionIntroduction GovernanceGovernance What is Good Governance?What is Good Governance? 8 Major characteristics of8 Major characteristics of

Good Governance Good Governance

1.1. ParticipatoryParticipatory

2.2. Consensus OrientedConsensus Oriented

3.3. AccountableAccountable

4.4. TransparentTransparentTuesday, February 10, 2015 4

Page 5: Good governance pashto

Tuesday, February 10, 2015 5

Outlines Outlines Continue…Continue…

5. Responsive

6. Effective and Efficient

7. Equitable and Inclusive

8. Follows the Rule of Law Conclusion

Page 6: Good governance pashto

Good GovernanceGood Governance يا ښه يا ښه حکومت داري څه شي دي؟حکومت داري څه شي دي؟

ۍ حکومت دار ۍ حکومت دار ““اوس مهال په انکشافي ادبياتو کي د اوس مهال په انکشافي ادبياتو کي ده حکومت دار يا ““ او او GovernanceGovernance””يايا ۍ ه حکومت دار يا ښ ۍ Good Good““ښ

GovernanceGovernance .ي ي. ږ اصطلحات په زياته اندازه استعمالي ږ اصطلحات په زياته اندازه استعمالي ولنه کي خرابه حکومت داري يا ټزمو په ولنه کي خرابه حکومت داري يا ږ ټزمو په Bad Badږ

GovernanceGovernance ولو ورانيواو بد بختيو اساسي لمل بلل ولو ورانيواو بد بختيو اساسي لمل بلل ټ د ټ د ي. ي. ږکي ږکي

ونر مؤسسات خپل کومکونه او مرستي په يوال مالي او ډن ونر مؤسسات خپل کومکونه او مرستي په ړ يوال مالي او ډن ړه حکومت دار يز کوي چي په ۍدي شرط سره بنس ښ ه حکومت دار ټ يز کوي چي په ۍدي شرط سره بنس ښ ټ

Tuesday, February 10, 2015باندي باوري شي.باندي باوري شي. 6

IntroductionIntroduction::

Page 7: Good governance pashto

ۍ حکومت دار يا ۍ حکومت دار يا ““په دي مبحث کي کوشش شوي چي د په دي مبحث کي کوشش شوي چي د““GovernanceGovernance ۍه حکومت دار يا “ “ او او ۍه حکومت دار يا ښ Good Good““ښ

GovernanceGovernance.ول تشريح شي ول تشريح شي.ډ مفاهم د امکان تر حده په ساده ډ مفاهم د امکان تر حده په ساده

Tuesday, February 10, 2015 7

IntroductionIntroduction Continue Continue……

Page 8: Good governance pashto

Tuesday, February 10, 2015 8

Page 9: Good governance pashto

Tuesday, February 10, 2015 9

ي لفظ د بشري ړد حکومت دار لفظ نوي نه دي. نومو ۍتمدن په شان لرغوني دي.

ول سره د هدف عبارت دي له: Governanceډپه ساده ي هدف د عملي کولو اکلو د پروسي او د نومو ړد او يا )ټ

خه(نه عملي کولو .څ د پروسي Governance ول ول استعمال شي لکه ډ کيداي شي ډ

Corporate Governance، ړ نيوالGovernance،ملي Governance او سيمه يز Governance.

GovernanceGovernance ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح اي ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح اي

Page 10: Good governance pashto

GovernanceGovernance ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح اي ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح ايContinueContinue……

دا چي حکومت داري يا دا چي حکومت داري يا GovernanceGovernance اکلو اکلو ټد هدف د ټد هدف د ي هدف د عملي کولو د پروسي ي هدف د عملي کولو د پروسي ړد پروسي او د نومو ړد پروسي او د نومو

څخه عبارت ديڅخه عبارت دي که نو د که نو د ځ په تحليل کي پر هغو رسمي او په تحليل کي پر هغو رسمي او GovernanceGovernanceځ

ي چي د ي چي د ږغيري رسمي اجرا کوونکو باندي توجه کي ږغيري رسمي اجرا کوونکو باندي توجه کيو اهدافو په عملي کولو کي اکلو او د نومو ړاهدافو په و اهدافو په عملي کولو کي ټ اکلو او د نومو ړاهدافو په ټ

رول لري. رول لري. تونو باندي تونو باندي ړښاو پر هغو رسمي او غيري رسمي جو ړښاو پر هغو رسمي او غيري رسمي جو

ي. ي اهداف عملي کي ي چي پواسطه يي نومو ږتوجه کي ړ ي.ږ ي اهداف عملي کي ي چي پواسطه يي نومو ږتوجه کي ړ ږTuesday, February 10, 2015 10

Page 11: Good governance pashto

GovernanceGovernance ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح اي ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح ايContinueContinue……

حکومت خپله د حکومت خپله دGovernanceGovernance د د ActorsActors.خه دي و څ يا لوبغا خه دي.ړ و څ يا لوبغا ړ د د GovernanceGovernance ي نظر د ي نظر د ړ نور اجرا کوونکي يا لوبغا ړ نور اجرا کوونکي يا لوبغا

حکومت سطحي ته فرق کوي. حکومت سطحي ته فرق کوي. ول په کليوالي سيموکي بانفوذه خانان، د دهقانانو ول په کليوالي سيموکي بانفوذه خانان، د دهقانانو ډد مثال په ډد مثال په

اني يا ولني، شرکتونه، انجو ګکليوالي اني يا ټ ولني، شرکتونه، انجو ګکليوالي Nan NanټGovernmental Organizations(NGOsGovernmental Organizations(NGOs(( د ، د ،ResearchResearch

مؤسسات، مؤسسات، FinancialFinancialمؤسسات، مذهبي مشران، مالي يا مؤسسات، مذهبي مشران، مالي يا وندونه، فو او داسي نور. ځسياسي وندونه، فو او داسي نور. ګ ځسياسي ګ

Tuesday, February 10, 2015 11

Page 12: Good governance pashto

GovernanceGovernance ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح اي ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح ايContinueContinue……

.اري سيمو يوه اندازه مغلق دي اري سيمو يوه اندازه مغلق دي. ښدا حالت په ښدا حالت په په ملي يا په ملي يا NationalNational و و ړ سطحه، د پورته ذکر شوو لوبغا ړ سطحه، د پورته ذکر شوو لوبغا

يا، مبلغ يا يا، مبلغ يا ډعلوه مي يوال lobbyistlobbyistډعلوه مي يوال ړ، ن -DonorsDonors ، ،Multi-Multiړ، نnationalnational شرکتونه او داسي نور کيداي سي د هدافو په شرکتونه او داسي نور کيداي سي د هدافو په

ټاکلو کي رول ولريټاکلو کي رول ولري و اهدافو د عملي کولو پر پروسي باندي و اهدافو د عملي کولو پر پروسي باندي ړ او يا د نومو ړ او يا د نومو

اغيزي ولري. اغيزي ولري.

Tuesday, February 10, 2015 12

Page 13: Good governance pashto

GovernanceGovernance ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح اي ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح ايContinueContinue……

ول خه سيوا نور ټد حکومت او فو څ ول ځ خه سيوا نور ټد حکومت او فو څ يا يا ActorsActorsځول سره ولني د يوي برخي په ي د مدني ډلوبغا ټ ول سره ړ ولني د يوي برخي په ي د مدني ډلوبغا ټ ړ

ګروپ بندي شوي دي. ګروپ بندي شوي دي. ولني سربيره د مجرمينو ينو ممالکو کي د مدني ټپه ولني سربيره د مجرمينو ځ ينو ممالکو کي د مدني ټپه ځ

تنظيم شوي اتحاديي هم د اهدافو په تاکلو اغيزه لري. په تنظيم شوي اتحاديي هم د اهدافو په تاکلو اغيزه لري. په اري سيمو کي او په ملي سطحه ول په ښخاص اري سيمو کي او په ملي سطحه ډ ول په ښخاص ډ

باندي.باندي.

Tuesday, February 10, 2015 13

Page 14: Good governance pashto

GovernanceGovernance ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح اي ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح ايContinueContinue……

ت هغه وسيله ده ت هغه وسيله ده ړښپه عين شکل رسمي حکومتي جو ړښپه عين شکل رسمي حکومتي جوي. ي او عملي کي اکل کي ږچي پواسطه يي اهداف ږ ي.ټ ي او عملي کي اکل کي ږچي پواسطه يي اهداف ږ ټ

اکني غيري رسمي اکني غيري رسمي ټ په ملي سطحه د اهدافو د ټ په ملي سطحه د اهدافو د تونه لکه د تونه لکه د ړښجو روپ غيري )) Kitchen CabinetsKitchen Cabinetsړښجو روپ غيري ګيو ګيو

ښرسمي مشاورينو ته چي يو حکومتي مخک کس هم پکي موجود وي ويل ښرسمي مشاورينو ته چي يو حکومتي مخک کس هم پکي موجود وي ويل ي. ي.ږکي ((ږکي

اري سيمو کي تنظيم شوي د مجرمينو اتحاديي اري سيمو کي تنظيم شوي د مجرمينو اتحاديي ښاو په ښاو په اکل اغيزمن کولي سي. Land MafiaLand Mafiaلکه لکه اکل اغيزمن کولي سي. ټ د هدافو ټ د هدافو

Tuesday, February 10, 2015 14

Page 15: Good governance pashto

GovernanceGovernance ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح اي ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح ايContinueContinue……

يني سيميز بانفوذه او ينو کليوالي سيمو کي ځ په يني سيميز بانفوذه او ځ ينو کليوالي سيمو کي ځ په ځي ي وک اکي او پريک ړمقتدري کورن کيداي اهداف و ړ ټ ي ۍ ي وک اکي او پريک ړمقتدري کورن کيداي اهداف و ړ ټ ۍ

ي. ي متاثره ک ړاو يا نور اهداف او پريک ي. ړ ي متاثره ک ړاو يا نور اهداف او پريک ړ ي اکل او پريک ول غيري رسمي د اهدافو ړچي دا ټ ي ډ اکل او پريک ول غيري رسمي د اهدافو ړچي دا ټ ډ

نو په ي او يا د فاسدو ک ر له د فساد سبب ير ړکول ځ ګ ځ نو په ډ ي او يا د فاسدو ک ر له د فساد سبب ير ړکول ځ ګ ځ ډي. ر وني سبب ځلور د حرکت او ه ګ ي. څ ر وني سبب ځلور د حرکت او ه ګ څ

Tuesday, February 10, 2015 15

Page 16: Good governance pashto

Tuesday, February 10, 2015 16

Land Mafia

Page 17: Good governance pashto

Tuesday, February 10, 2015 17

GovernanceGovernance ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح اي ياراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح ايContinueContinue…… ياActorsښاري

ي ړلوبغا

Page 18: Good governance pashto

GOOD GOVERNANCEGOOD GOVERNANCE راد تموکح اي ياراد تموکح اي ښهراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي ياراد تموکح اي ښهراد تموکح اي حکومتداريداري

راد تموکح اي راد تموکح اي راد تموکح اي عمدهراد تموکح اي ځانګړتياويراد تموکح اي لريراد تموکح اي عمدهراد تموکح اي ځانګړتياويراد تموکح اي لري88ښهراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح اي ښهراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي داريراد تموکح ايلکه:لکه:

ParticipatoryParticipatory مشارکتي يا مشارکتي يا .1.1

Consensus OrientedConsensus Oriented د عامي موافقي لرونکي يا د عامي موافقي لرونکي يا .2.2

و يا .3.3 و يا ګجواب AccountableAccountableګجواب

TransparentTransparentشفاف يا شفاف يا .4.4

ResponsibleResponsible مسؤل يا مسؤل يا .5.5

Effective and EfficientEffective and Efficientمؤثره او اغيزناک يامؤثره او اغيزناک يا.6.6

Equitable and InclusiveEquitable and Inclusive مساوي او عام شموله يا مساوي او عام شموله يا .7.7

Tuesday, February 10, 2015 پلي کوي. پلي کوي. Rule of LawRule of Law د قانون احکام يا د قانون احکام يا .8.8 18

Page 19: Good governance pashto

GOOD GOVERNANCEGOOD GOVERNANCE راد تموکح اي ياراد تموکح اي ښهراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي ياراد تموکح اي ښهراد تموکح اي حکومتداريداري

ContinueContinue…… ا ورکوي چي د فساد کچه به ډداسي حکومت داري ا ورکوي چي د فساد کچه به ډ ډداسي حکومت داري ډ

ي. ته کي ږک ي. ښ ته کي ږک ښ ودل ولنه کي به د اقليت و نظرياتو ته غو اي ښپه ږ ودل ټ ولنه کي به د اقليت و نظرياتو ته غو اي ښپه ږ ټ

ي ي ږکي ږکي و کي د متضرر شوو کسانو آواز اوريدل و کي د متضرر شوو کسانو آواز اوريدل ړاو په پريک ړاو په پريک

ي. ي. ږکي ږکيولني موجوده او ه حکومت داري د ه ټهمدارن ښ ولني موجوده اوګ ه حکومت داري د ه ټهمدارن ښ ګ

واب ورکوونکي وي. واب ورکوونکي وي.ځراتلونکي ضرورياتو ته ځراتلونکي ضرورياتو ته Tuesday, February 10, 2015 19

Page 20: Good governance pashto

GOOD GOVERNANCEGOOD GOVERNANCE راد تموکح اي ياراد تموکح اي ښهراد تموکح اي حکومتراد تموکح اي ياراد تموکح اي ښهراد تموکح اي حکومتداريداري

ContinueContinue……

Tuesday, February 10, 2015 20

Page 21: Good governance pashto

:ياراد تموکح اي مشارکتراد تموکح اي :ياراد تموکح اي مشارکتراد تموکح اي ParticipationParticipationراد تموکح اي راد تموکح اي 11 ده اخيستل په و شرکت يا و ودوا ڼ د نارينه او ړ ده اخيستل په ښځ و شرکت يا و ودوا ڼ د نارينه او ړ ښځ

ت ښه حکومت دار کي کليدي او بنيادي ارز ۍ ت ښ ښه حکومت دار کي کليدي او بنيادي ارز ۍ ښلري. لري.

دا مشارکت کيداي شي مستقيم وي يا د قانوني مؤسساتو دا مشارکت کيداي شي مستقيم وي يا د قانوني مؤسساتوانو په شکل وي. انو په شکل وي. ګله طريقه وي او يا د نماينده ګله طريقه وي او يا د نماينده

.ګپه مشارکت باندي بايد خل پوه شي او تنظيم شي. ګپه مشارکت باندي بايد خل پوه شي او تنظيم شي ۍچي دا د يوه خوا د مشارکت او نظر ورکولو د آزاد او ۍچي دا د يوه خوا د مشارکت او نظر ورکولو د آزاد او

ولني مفهوم ولني مفهوم ټله بلي خوا د يوه تنظيم شوي مدني ټله بلي خوا د يوه تنظيم شوي مدني ورکوي.ورکوي.

Tuesday, February 10, 2015 21

Page 22: Good governance pashto

راد تموکح اي ياراد تموکح اي دراد تموکح اي قانونراد تموکح اي راد تموکح اي ياراد تموکح اي دراد تموکح اي قانونراد تموکح اي Rule of lawRule of lawراد تموکح اي راد تموکح اي 22:قاعده:قاعده

ټه حکومت داري يوه داسي مناسب قانوني چوکا يا ټه حکومت داري يوه داسي مناسب قانوني چوکا يا ښ ښFrameworkFramework تيا لري چي په بي طرف سره ۍ ته ا تيا لري چي په بي طرف سره ړ ۍ ته ا ړترسره شي. ترسره شي.

ه ه حکومت داري بايد د بشري حقوقو بشپ ول ړهمدا ښ ه ډ ه حکومت داري بايد د بشري حقوقو بشپ ول ړهمدا ښ ډولنه کي د اقليت ول په ي په خاص ټحمايه وک ډ ولنه کي د اقليت ړ ول په ي په خاص ټحمايه وک ډ ړ

ګروپونو. ګروپونو. ۍپه بي طرف سره د قانون پلي کول يوه مستقل قضايي ۍپه بي طرف سره د قانون پلي کول يوه مستقل قضايي

م او داسي پوليسو ته ضروريت لري چي بي م او داسي پوليسو ته ضروريت لري چي بي ټسيس ټسيسطرفه وي او فاسد نه وي.طرفه وي او فاسد نه وي.

Tuesday, February 10, 2015 22

Page 23: Good governance pashto

Transparency 3Transparency 3 ياراد تموکح اي شفافيتراد تموکح اي :ياراد تموکح اي شفافيتراد تموکح اي:

و کول او د هغوي و کول او د هغوي ړشفافيت په دي معني دي چي د پريک ړشفافيت په دي معني دي چي د پريکا کي وشي. ا کي وشي.ڼعملي کول بايد د قانون په ر ڼعملي کول بايد د قانون په ر

و و پريک ول هغه اشخاصو ته چي د نومو ړهمدا ړ و ډ و پريک ول هغه اشخاصو ته چي د نومو ړهمدا ړ ډل شي ي بايد آزادانه معلومات ورک ړپواسطه متاثره کي ل شيږ ي بايد آزادانه معلومات ورک ړپواسطه متاثره کي ..ږ

.او دا معلومات هميشه د هغوي په دسترس کي وي. او دا معلومات هميشه د هغوي په دسترس کي وي ي معلومات بايد بشپ وي او د يوي اساني ړاو نومو ي معلومات بايد بشپ وي او د يوي اساني ړ ړاو نومو ړ

و پوري ورسول شي. يا له لري تر خل ګطريقي او مي و پوري ورسول شي.ډ يا له لري تر خل ګطريقي او مي ډ

Tuesday, February 10, 2015 23

Page 24: Good governance pashto

Responsiveness 4Responsiveness 4 مسؤليتراد تموکح اي :مسؤليتراد تموکح اي:

ه ه حکومت دار کي مؤسسات او پروسي ه څپه ۍ ه ښ ه حکومت دار کي مؤسسات او پروسي ه څپه ۍ ښولو ولو ټکوي چي يا مشتريانو ته په يوه يا مشتريانو ته په يوه StakeholdersStakeholdersټکوي چي

ي. اندي ک ړمناسب وخت او تقسيم اوقات سره خدمات و ي.ړ اندي ک ړمناسب وخت او تقسيم اوقات سره خدمات و ړ

Tuesday, February 10, 2015 24

Page 25: Good governance pashto

Consensus oriented Consensus oriented ۵ ۵ يعومجمجموعي يعومجمجموعي يعومجموافقهيعومجموافقه

ولنه مختلف ولنه مختلف ټپه يوه يا اجرا کوونکي او مختلف يا اجرا کوونکي او مختلف ActorsActorsټپه يوه نظريات موجود دي. نظريات موجود دي.

ه حکومت دار کي د مختلفو نظرياتو ۍپه ه حکومت دار کي د مختلفو نظرياتو ښ ۍپه ښيتوب موجود وي. ک ړمن يتوب موجود وي.ځ ک ړمن ځ

ي او و د زياتو کسانو نظريات او علقه لسته راو ړ تر ي او څ و د زياتو کسانو نظريات او علقه لسته راو ړ تر څي. ي. ړهغه عملي ک ړهغه عملي ک

نه موندل ولني عمده د علقي و ک ول سره د ړپه دي ړ ټ نه موندل ډ ولني عمده د علقي و ک ول سره د ړپه دي ړ ټ ډلو لپاره لري ني د لسته راو ي ک ي او د نومو ړکي ړ ړ لو لپاره لري ږ ني د لسته راو ي ک ي او د نومو ړکي ړ ړ ږ

ي. ول کي ږچاري ل ي. ټ ول کي ږچاري ل ټTuesday, February 10, 2015 25

Page 26: Good governance pashto

Consensus oriented 5Consensus oriented 5 يعومجمجموعي يعومجمجموعي يعومجموافقهيعومجموافقهContinueContinue……

ونو د ه حکومت دار کي د بشري پرمخت ګپه ۍ ونو د ښ ه حکومت دار کي د بشري پرمخت ګپه ۍ ښول ول دا ه ډدوامداره ضرورياتولپاره او دا چي ډ ول څ ول دا ه ډدوامداره ضرورياتولپاره او دا چي ډ څ

د مهاله پلن ل شي، يو پراخ او او ږضروريات پوره ک د مهاله پلن ړ ل شي، يو پراخ او او ږضروريات پوره ک ړموجود وي. موجود وي.

ولني د تاريخي، کلتوري او ي ټدي موخي ته د نومو ولني د تاريخي، کلتوري او ړ ي ټدي موخي ته د نومو ړټولنيز دودونو او دستورونو په پوهيدلو سره رسيدلي ټولنيز دودونو او دستورونو په پوهيدلو سره رسيدلي

سو. سو.

Tuesday, February 10, 2015 26

Page 27: Good governance pashto

66 Equity and inclusivenessEquity and inclusiveness :يعومجمساوات او شمولوالي:يعومجمساوات او شمولوالي

ه والي په دي پوري مربوط دي چي ولني ښد يوي ه والي په دي پوري مربوط دي چي ټ ولني ښد يوي ټولني يو ستون او ي ان د نومو ي يي خپل ټهر و ړ ځ ولني يو ستون او ګړ ي ان د نومو ي يي خپل ټهر و ړ ځ ګړ

ي. ړبنس احساس ک ي. ټ ړبنس احساس ک ټ خه دباندي او بيل احساس ولني د کاروان ان د څاو ټ خه دباندي او بيل احساس ځ ولني د کاروان ان د څاو ټ ځ

ي. ي. ړنه ک ړنه ک ول هغه روپونه شامل دي په خاص ول ډپه دي کي ګ ول هغه ټ روپونه شامل دي په خاص ول ډپه دي کي ګ ټ

ير متضرر شوي دي شه موقع لري چي خپل ډلي چي ير متضرر شوي دي شه موقع لري چي خپل ډ ډلي چي ډي او هغه دوامداره ه والي ته وده ورک ړد وضعيت ي او هغه دوامداره ښ ه والي ته وده ورک ړد وضعيت ښ

وساتي.وساتي.Tuesday, February 10, 2015 27

Page 28: Good governance pashto

77 Effectiveness and efficiencyEffectiveness and efficiency اغيزه اغيزه :او يعومجموثريت:او يعومجموثريت

ښه حکومت داري د هغو پروسو او مؤسساتو په معني ښه حکومت داري د هغو پروسو او مؤسساتو په معنيولني ولني ټدي چي د شته منابعو په صحيح استعمال سره د ټدي چي د شته منابعو په صحيح استعمال سره د

ي يړضروريتونه پوره ک ..ړضروريتونه پوره ک د د EfficiencyEfficiency ه ه ښيا اغيزمن توب اصطلح په ښيا اغيزمن توب اصطلح په

ۍحکومت دار کي د طبعي منابعو دوامداره استعمال او ۍحکومت دار کي د طبعي منابعو دوامداره استعمال او د چاپيريال ساتنه په بر کي نيسي.د چاپيريال ساتنه په بر کي نيسي.

Tuesday, February 10, 2015 28

Page 29: Good governance pashto

Accountabil ity 8Accountabil ity 8 يا ځواب يا ځواب :ورکونه:ورکونه

ويي يا ه حکومت دار لپاره جواب ګد ۍ ويي يا ښ ه حکومت دار لپاره جواب ګد ۍ ښAccountabilityAccountability .يو کليدي ضروريت دي. يو کليدي ضروريت دي

ي حکومتي مؤسسسات نه بلکي شخصي سکتورونه ي حکومتي مؤسسسات نه بلکي شخصي سکتورونه ځيوا ځيواولني او د خپلو ولنو سازمانونه هم بايد ټاو د مدني ولني او د خپلو ټ ولنو سازمانونه هم بايد ټاو د مدني ټو وي. و وي.ګمؤسساتو کار کوونکو او مشتريانو ته جواب ګمؤسساتو کار کوونکو او مشتريانو ته جواب

و او حساب ورکونکي وي وک و چا بايد جواب ګ دا چي و او حساب ورکونکي وي څ وک و چا بايد جواب ګ دا چي څني چي تر ي او ک ړپه دي پوري مربوط دي چي هغه پريک ني چي تر ړ ي او ک ړپه دي پوري مربوط دي چي هغه پريک ړ

ي نظر يوه سازمان يا موسسي ته ي نظر يوه سازمان يا موسسي ته ږسره کي ږسره کي. . ))ExternalExternal(( دي اوکه خارجي دي اوکه خارجي ))InternalInternal((داخليداخلي

Tuesday, February 10, 2015 29

Page 30: Good governance pashto

Accountabil ity 8Accountabil ity 8 يا ځواب يا ځواب :ورکونه:ورکونهContinueContinue……

ول سره يو سازمان يا مؤسسه هغو اشخاصو ول سره يو سازمان يا مؤسسه هغو اشخاصو ډپه عمومي ډپه عمومي نو ي سازمان يا مؤسسي د ک و ده چي د نومو ړته جواب ړ نو ګ ي سازمان يا مؤسسي د ک و ده چي د نومو ړته جواب ړ ګ

ي. و پواسط متأثره کي ږاو پريک ي.ړ و پواسط متأثره کي ږاو پريک ړ ويي يا ويي يا ګ جواب د شفافيت او د قانون د د شفافيت او د قانون د AccountabilityAccountabilityګ جواب

حکمونو بغير نه شي تر سره کيدلي.حکمونو بغير نه شي تر سره کيدلي.

Tuesday, February 10, 2015 30

Page 31: Good governance pashto

CONCLUSIONCONCLUSION ايله پ ا ايله ي پ ا ي ه حکومت داري ي چي خه معلومي ښد پورته مبحث ږ ه حکومت داري څ ي چي خه معلومي ښد پورته مبحث ږ څ

ول سره يي ډد يو آرمان او آرزوغوندي ده چي په پشپ ول سره يي ړ ډد يو آرمان او آرزوغوندي ده چي په پشپ ړل مشکله ده ته راو يدل او من ړجو ځ ل مشکله دهړ ته راو يدل او من ړجو ځ ..ړ

ي حکومت ي ولني يوي بشپ ښير کم مملکتونه او ړ ټ ي حکومت ډ ي ولني يوي بشپ ښير کم مملکتونه او ړ ټ ډي دي. انونه نژدي ک ړدار ته ځ ي دي.ۍ انونه نژدي ک ړدار ته ځ ۍ

ني تر ني تر ړ په هر حال د دومداره بشري ودي لپاره بايدک ړ په هر حال د دومداره بشري ودي لپاره بايدکي آرزو او آرمان خواته په دي نيت و او د نومو ړسره ک ي آرزو او آرمان خواته په دي نيت ړ و او د نومو ړسره ک ړامونه و ګسره چي دا آرزو او آرمان په حقيقت بدل ک امونه ړ و ګسره چي دا آرزو او آرمان په حقيقت بدل ک ړ

واخلو.واخلو.

Tuesday, February 10, 2015

31

Page 32: Good governance pashto

يعومجمأخد: يعومجمأخد: . .www unescap org/sites/default/files/. .www unescap org/sites/default/files/goodgood--governancegovernance

.pdf.pdf

.www google.www google..com/image/searchcom/image/search

32Tuesday, February 10, 2015