Foreign Policy principles of the Islamic Republic of Iran ...

Political Knowledge Scientefic Journal (Bi-quarterly) Vol.17, No.1, (Serial 33), Spring & Summer 2021

Foreign Policy principles of the Islamic Republic of Iran in the

Second Step Statement of the Revolution

Abuzar Gohari Moqaddam Received: 2020/04/13 Alireza Beigi Accepted: 2020/06/28

Realizing the future goals of the Islamic Revolution in the field of foreign policy requires understanding the principles of the foreign policy apparatus in the second phase of the revolution in the perspective of the supreme leader. Regarding to that this statement also contains material in the field of foreign policy, it is for many foreign policy scholars the question of what approach the foreign policy apparatus should take in the second step of the revolution. Explaining this issue is important because it defines the principles of the foreign policy statement and the duties of the foreign policy apparatus. Failure to properly explain the approach of the foreign policy apparatus can also cause damage to the nation and the nation, so it is necessary to do so. The main question of the research is "What are the foreign policy principles of the Islamic Republic of Iran in the second step statement?" The sub-question of the research is,"What approach should the foreign policy apparatus take in the second step of the revolution?" udy is to enable foreign policy-makers to familiarize themselves with their duties in the second step of the revolution. Its main purpose is to assist the foreign policy apparatus in explaining its future path. In this study, the most important foreign policy principles of the statement were extracted and coded using the thematic analysis method and library reference to the text of the second step of the revolution. Then, by examining the frequency of the eight principles and analyzing those principles by their earlier statements, it came to the conclusion that the leader of the revolution always regarded the United States and its allies as one of the eight principles and advised the foreign policy apparatus to delimit the enemy. Analyzing his remarks, the enemies of the Islamic Republic of Iran are the United States, the Zionist regime, and the United Kingdom, respectively. Keywords: Ayatollah Khamenei, Foreign Policy, I.R.Iran, Islamic

Revolution, Second step Statement of Revolution.

Associate Professor of International Reiation, Imam Sadiq University, Tehran, I.R.Iran (Corresponding author).

[email protected] 0000-0001-7552-7518 Ph.D Student of Political Science, Imam Sadiq University, Tehran, I.R.Iran.

[email protected] 0000-0002-6195-6693

320- 291، صص. 1400 بهار و تابستان)، 33(پیاپی اول، شماره هفدهمدو فصلنامه علمی دانش سیاسی، سال

یرانا یاسلام يجمهور یخارج یاستاصول س یلو تحل یهتجز

گام دوم انقلاب یانیهدر ب پژوهشینوع مقاله:

25/01/1399تاریخ دریافت: *ابوذر گوهري مقدم

08/04/1399تاریخ پذیرش: **علیرضا بیگی

روز نزد نویسندگان بوده است. 25مقاله براي بازنگري به مدت

چکیده

تحقق اهداف انقلاب اسلامی در عرصه سیاست خـارجی، نیازمنـد شـناخت اصـول دسـتگاه سیاسـت

تحلیل آن است. این مقاله بـه دنبـال و خارجی در گام دوم انقلاب از منظر مقام معظم رهبري و تجزیه

اصول سیاست خارجی جمهوري اسلامی ایران در بیانیه گـام دوم «است که پاسخ به این پرسش اصلی

هدف اصلی پژوهش حاضر کمک به دستگاه سیاست خارجی جهت تبیین رویکرد آتی خـود » اند؟ کدام

دست آمده، حکایت از هاي پژوهش که از طریق تحلیل مضمون بیانیه به در گام دوم انقلاب است. یافته

صلی جمهوري اسلامی ایران همچون آمریکـا رژیـم صهیونیسـتی و انگلسـتان از این دارد که دشمنان ا

تراشی در این زمینه خواهنـد حضور فعال ایران در منطقه بیم داشته و در گام دوم انقلاب سعی در مانع

بنابراین دستگاه سیاست خارجی ایران بدون اعتماد به آمریکا و دلخوشی به مذاکره با آن، بایسـتی ؛ کرد

اي ایران فراهم سازد تا بتوانـد جهـت ایجـاد تمـدن نـوین ازپیش زمینه را براي حضور فعال منطقه بیش

سازي کند. اسلامی زمینه

یـل گـام دوم انقـلاب، تحل یانیـه ب ی،انقلاب اسـلام یران،جمهوري اسلامی ا ي،ا خامنه االله آیتواژگان کلیدي:

.یخارج یاستمضمون، س

.یران (نویسنده مسئول)ا یاسلام يتهران، جمهور ،السلام) ، دانشگاه امام صادق (علیهالملل روابط بیندانشیار گروه *

[email protected] 0000-0001-7552-7518

یران.ا یاسلام يتهران، جمهور ،السلام) دانشگاه امام صادق(علیه ،دانشجوي دکتري مسائل ایران **

[email protected] 0000-0002-6195-6693

1400 بهار و تابستان)، 33(پیاپی اول، شماره هفدهمسال 292

مقدمه

در تاریخ اي االله خامنه آیت ،اسلامی انقلاببا سپري شدن چهار دهه از عمر بیان مسئله:

جمهوري اسلامی ایران و ترسیم مسیر آتی عملکرد به ارزیابی 1397ماه سال بهمن 22

بیان نکات .ه استمنتشر گردید» بیانیه گام دوم انقلاب« در گزارشی با عنوانکه پرداختند

مختلفی در رابطه با سیاست خارجی جمهوري اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب این

آورد که یممسئله را در ذهن بسیاري از پژوهشگران حوزه سیاست خارجی به وجود

دستگاه سیاست خارجی جمهوري اسلامی ایران در گام دوم انقلاب چه وظایفی بر عهده

روي پژوهش حاضر در پی این است ستی اتخاذ کند. ازاینداشته و چه رویکردي را بای

تحلیل آن با و ترین اصول سیاست خارجی موجود در بیانیه و تجزیه تا با استخراج مهم

استناد به مطالب پیشین رهبر معظم انقلاب، به تبیین مسئله مزبور بپردازد.

اهمیت نخست این پژوهش به سبب اهمیت صادرکننده بیانیه یعنی مقام معظم اهمیت:

رهبري و اهمیت بعدي آن به سبب ارتباط آن با دستگاه سیاست خارجی است. درواقع

ترین اصول سیاست خارجی جهت تجزیه کننده مهم روي که استخراج این این پژوهش از

رویکرد پیش روي دستگاه سیاست خارجی جمهوري اسلامی و نییو تبتحلیل آن، و

روشنگري مسیر چهار دهه آتی آن است، اهمیت بسزایی دارد.

که کنشگري دستگاه سیاست خارجی جمهوري اسلامی بر سرنوشت آنجایی از ضرورت:

آسیا تأثیرگذار است، عدم تبیین صحیح نقشه ري از مردم منطقه غربمردم ایران و بسیا

هایی براي مردم ایران و برخی کشورهاي دیگر تواند خسارت چهل سال دوم آن می مسیر

نماید. پیش ضروري می از هایی بیش روي انجام چنین پژوهش این وارد آورد. از

هتولید محتوا جهت کمک به دستگاه سیاست خارجی براي تعیین مسیر چهل سال اهداف:

هاي سیاست خارجی جمهوري اسلامی ایران در دوم خود، هدف اصلی و معرفی اولویت

گام دوم انقلاب براي کنشگران حوزه سیاست خارجی، تقویت تولید محتواهاي

هاي اجرائی نیز از اهداف فرعی پژوهش حاضر است. دانشگاهی براي ارائه به دستگاه

ال اصلی پژوهش عبارت است از:ؤس نیست.آزما فرضیه پژوهشاین :و فرضیه ها سؤال

» اند؟ هاي سیاست خارجی جمهوري اسلامی ایران در بیانیه گام دوم انقلاب کدام بایسته«

پرسش از اصول مدنظر مقام معظم رهبري، و همچنین اهمیت و اولویت اصول مدنظر

اند. طرح شدهال ؤایشان؛ به عنوان دو س

293 لیرضا بیگیعابوذر گوهري مقدم و / ...در یرانا یاسلام يجمهور یخارج یاستاصول س یلو تحل یهتجز

پژوهش. پیشینه 1

کـه هاي تخصصی اندکی در راستاي تحلیل بیانیه گام دوم انقلاب انجام شده تاکنون پژوهش

می توان در دو گروه اصلی به آنها اشاره نمود:

پیشینه موضوع در نشریه دانش سیاسی .1-1

در نشریه دانش سیاسی دو پژوهش جدید مرتبط با بیانیه گام دوم انقلاب بـه چـاپ رسـیده

هـاي روش مارتالیزي به تحلیـل مـتن و گـزاره با) 1399و نیکونهاد ( است. غفاري هشجین

را ترسـیم و چشم انداز آتی انقـلاب اسـلامی ایـران راهبردي بیانیه گام دوم انقلاب پرداخته

نان بر این باور هستند که در گام نخست انقلاب جمهـوري اسـلامی ایـران در دو آ اند. نموده

مهمی داشته و بـا محوریـت یـافتن جوانـان در گـام دوم حوزه مادي و معنوي دستاوردهاي

توان آینده روشنی را در حرکت بـه سـوي تمـدن اسـلامی متصـور شـد. انقلاب اسلامی می

به تحلیل محتواي بیانیه پرداختـه و نقـاط قـوت، » SWTO«روش با ) 1399نادري و پیرانی (

آنچـه انـد. اسایی نمـوده را شنها و تهدیدات پیش روي انقلاب اسلامی ایران ضعف، فرصت

هاي مزبور گردیده، تجزیه و تحلیـل اصـول حـوزه موجب تمایز پژوهش حاضر از پژوهش

هاي پیشین به آن پرداخته نشده است. باشد که در مقاله میسیاست

سایر منابع علمی پیشینه موضوع در .1-2

حوزه سیاست داخلـی ارتباط با «و » محوري موضوع«با توجه به دو شاخص منابع موجود را

بندي نمود: دستهمی توان به شکل جدول زیر ، »یا خارجی بودن

هاي مرتبط با گام دوم انقلاب ): تحلیل پژوهش1جدول شماره (

پژوهشگران و محتواي پژوهش آنان موضوع رویکرد

انقلاب اسلامی داخلی

): تحلیل متن و گزاره هاي 1399زاهد غفاري هشجین و ایوب نکونهاد (

راهبردي بیانیه گام دوم انقلاب پرداخته و به ترسـیم چشـم انـداز آتـی

انقلاب اسلامی ایران.

قوت و ضعف انقـلاب اسـلامی در نقاط): تبیین 1399نادري و پیرانی (

ــه تصــمیم ــه راهبردهــاي عملیــاتی ب ســازان و گــام اول انقــلاب و ارائ

انقلاب.هاي انقلاب در گام دوم گیران جهت تحقق آرمان تصمیم

): ارزیابی دستاوردها و نتایج انقلاب اسلامی.1398اخوان (


پژوهشگران و محتواي پژوهش آنان موضوع رویکرد

سندي بالادستی جهت بازنگري در به عنوان): تبیین بیانیه 1397غمامی(

هاي کلی نظام و تأثیر بر الگوي ایرانی اسلامی پیشرفت. سیاست

): بررسی دستاوردهاي انقلاب اسلامی.1398عرسبان (

جوانان

): تبیین مسئولیت اجتماعی جوانان.1398سابق، ردایی و ساده (امینی

): تبیین وظایف جوانان.1397بغدادي (

): تبیین اهمیت راهبردي بیانیه براي تمام اقشار جامعه 1397فضائلی (

): تحلیل وظایف جوانان.1398عرسبان (

مسئولان

هـایی همچـون نفوذناپـذیري، ): تحلیل محتـواي مقولـه 1398بلوچیان (

به عنوانسیاست خارجی مستقل، ثبات قدم، توجه به جوانان، ثبات قدم

هاي دولتی انقلابی. شاخصه

خارجیسیاست

خارجی

): تحلیل بیانیه از حیث سیاست خـارجی و تأکیـد بـر 1398نوري اصل(

هاي استقلال و عزت ملی. بر مقولهتوجه بیشتر دستگاه سیاست خارجی

هـایی همچـون نفوذناپـذیري، ): تحلیل محتـواي مقولـه 1398بلوچیان (

به عنوانسیاست خارجی مستقل، ثبات قدم، توجه به جوانان، ثبات قدم

هاي دولتی انقلابی. شاخصه

هـاي بسـیار کمـی در حـوزه شود، پـژوهش گونه که در جدول بالا مشاهده می همان

اسـت. در سیاست خارجی جمهوري اسلامی ایران در گام دوم انقلاب صورت پذیرفتـه

محـور بـوده و اصـول راهبـردي دستگاه سیاسـت خـارجی این اندك پژوهش نیز غالباً

ده نشـده اسـت کـه پـژوهش راهنماي سیاست خارجی به صورت مستقل به بحث گذار

حاضر سعی در رفع این کاستی دارد.

. مبانی مفهومی و نظري2

با عنایت به اینکه مبانی در تحلیل بیانیه نقش محوري دارند، نخست مرزهاي مفهومی و

.شود نظري بحث ارایه می

. اصول2-1

مفهوم اصل در علم سیاست به معناي مفهوم و مبنایی بنیادي است که شاکله یـک نظریـه،


اي که اگـر آن اصـل (یـا اصـول) نباشـد، به گونهدهد. دکترین یا ایدئولوژي را تشکیل می

واقـع هویـت و حقیقـت نظریـه، دکتـرین یـا ریـزد. در می خیمه نظریه یا ایدئولوژي فرو

علم سیاسـت بـر ایـن به ویژهپردازان علوم مختلف رد. نظریهایدئولوژي به اصل بستگی دا

ها دانست. بدین معنـا کـه هـر نظریـه یـا فرض نظریه توان پیش باور هستند که اصل را می

انـد (ظریـف و سـجادیه، فرض مبتنی است که همان اصول نظریه دکترینی بر تعدادي پیش

حـوزه بـه ویـژه ). این نکته را بایستی خاطرنشان کرد که در علم سیاست 129، ص.1393

فرض یـک نظریـه یـا دکتـرین بـه ی هر امر ضروري و مهمی اصل و پیشسیاست خارج

). در حـوزه سیاسـت خـارجی اصـل بـر دو قسـم 132، ص.1380آید (ایزدي، شمار نمی

ها کاربرد داشته و به کمـک آن است، اصل نظري و اصل عملی. اصل نظري در فهم پدیده

عملی نیز براي کشف و تبیـین هاي عینی ایجاد کرد. اصل توان مدل مطلوبی براي پدیده می

).25، ص.1369شود (لاریجانی، برده می کار هاي خاص به وظایف سیاسی در وضعیت

. سیاست خارجی2-2

از ،گزینـد و در آن جهتی که یک دولت در روابط خارجی برمـی یعنی سیاست خارجی

شـیوه نگـرش . با این تفسیر ، سیاسـت خـارجی دربردارنـده دهد خود تحرك نشان می

). برخـی نیـز سیاسـت 23، ص.1366(محمدي، استالمللی دولت نسبت به جامعه بین

داننـد کـه داراي دو اي از مسائل سیاسی مرتبط به حوزه خارجی می خارجی را مجموعه

هـاي نظـري، نظـام ارزشـی و مبتنـی بـر آمـوزه ،بخش متغیر و ثابت است. بخش ثابت

بخـش متغیـر نیـز است.گذاري ارچوب کلی سیاستهبیانگر چ بوده وایدئولوژي حاکم

ها و راهبردهایی است که متناسب با وضعیت و شرایط زمـانی و مکـانی مشی بیانگر خط

در ). 170، ص.1380گردد (ظریف و سـجادیه بـه نقـل از سـجادي، تنظیم و تدوین می

ـ معرفی نمود سیاست خارجی را سیستم فعالیت کشورها مجموع می توان ل کـه بـه دلی

المللی ایجاد شـده هاي خود با محیط بین ها و براي تنظیم فعالیت تغییر رفتار سایر دولت

). Bojans AS, 2018, p.1(است

رهبري و سیاست خارجی جمهوري اسلامی ایرانمقام معظم . 2-3

ــران، ــوري اســلامی ای ــانون جمه ــابر ق ــم بن ــام معظ ــالیمق ــري ع ــام در رهب ــرین مق ت


ــمیم ــري تص ــه گی ــه اینک ــه ب ــا توج ــت. ب ــارجی اس ــت خ ــوزه سیاس ــلان ح ــاي ک ه

هـاي کشـور در حـوزه داخلـی و خـارجی بایسـتی منطبـق بـا اصـول و گذاري سیاست

اي در حوزه سیاست خـارجی االله خامنه هاي آیت هاي اسلامی باشد، آراء و اندیشه ارزش

، 1391اعظـی دهنـوي، رویکرد دستگاه دیپلماسی خـارجی خواهـد بـود (و کننده میترس

از این حیث فهم نظریه سیاست خارجی ایشان جهت درك اصـول سیاسـت .)146ص.

اصول راهنمـاي سیاسـت خـارجی از خارجی بیانیه گام دوم انقلاب حائز اهمیت است.

طرد کامل استعمار، جلوگیري از نفوذ اجانب، تعهـد عبارتند از: اي االله خامنه آیتدیدگاه

دریغ از مستضعفان جهـان، دفـاع از حقـوق لمانان جهان، حمایت بیبرادرانه به همه مس

جانبه، عدم دخالت گر، حفظ استقلال همه هاي سلطه همه مسلمانان، عدم تعهد به قدرت

هـاي غیرمحـارب، حمایـت از آمیز متقابل با دولـت ها، روابط صلح در امور داخلی ملت

اي، ر سرتاسـر جهـان (خامنـه طلبانـه مستضـعفان در مقابـل مسـتکبران د مبارزات حـق

،ابـزار قدرتمنـد نظـام سیاسـی بـه عنـوان سیاست خارجی ایشان از نظر ). 10/8/1394

مثابه پیکاري است که همه سیاستمداران دنیا بـه آن مشـغول هسـتند. بخشـی از ایـن به

پیکار به دیپلماسی اختصاص دارد. در میدان دیپلماسی نباید بـه دشـمن اعتمـاد کـرد و

ترین اصول سیاست خارجی تـا پـیش از صـدور بایستی مبتنی بر اصول پیش رفت. مهم

» عـزت، حکمـت، مصـلحت «ان عبـارت بودنـد از بیانیه گام دوم انقلاب از منظـر ایش ـ

اصـول به عنـوان که در متن بیانیه گام دوم اصولاین ). 165، ص.1391(واعظی دهنوي،

اند، در سیاست خارجی جمهوري اسلامی ثابت هستند. آنچه در ایـن بنیادین تکرار شده

می باشد.پژوهش محل بحث است، اصول متغیر سیاست خارجی

شناسی روش. 3

,Ryan & Bernardهاي کیفـی ( از پرکاربردترین روش ییک به عنوان» یل مضمونتحل«

2003, p.85(، اسـت. شـده اسـتفاده روشی است که با رویکرد تحلیلی در این پژوهش

تحلیـل و ارائـه گـزارش در مـورد الگوهـاي و تحلیل مضمون جهت شناسایی، تجزیـه

غالبـاً در ایـن روش ). Braun & Clarke, 2006, p.79شـود ( هاي کیفی استفاده می داده

روشی بـراي خـوب و )170ص. ،1380 (طاهري، شدهمورد متون نگاشته شده استفاده

تحلیل اطلاعـات کیفـی و یهتجزربط، دیدن متن، برداشت مناسب از اطلاعات ظاهراً بی


بـه حسـاب مـی آیـد. هـاي کمـی بـه داده ،هاي کیفـی مسـتخرج از مـتن و تبدیل داده

)Boyatzis, 1998, p.4نظـام منـد هاي پراکنده را خلاصـه و توان داده ). با این روش می

.)153، ص.1390(عابدي و دیگران، نمود

ارچوب نظـري ه ـهـاي کیفـی دیگـر بـه چ بسـیاري از روش برخلافتحلیل مضمون

تـوان بـراي امـور لذا از آن مـی ).191، ص. 1397(کمالی، وابسته نبوده و به آن نیاز ندارد

). ایـن نکتـه را بایسـتی Braun & Clarke, 2006, p.79اي بهـره بـرد ( مختلف و گسترده

تفـاوت وجـود دارد. میان تحلیل مضمون و تحلیـل محتـواي مضـمونی مدنظر داشت که

ها تشـابه دارد تحلیل محتواي مضمونی با تحلیل مضمون در شناخت مضامین مشترك داده

فاوت آنان در این است که در تحلیل محتواي مضمونی از تفسیر بسیار اندك اسـتفاده اما ت

بـرد. تحلیـل مضـمون روشـی که تحلیل مضمون از تفسیر بسیار بهره مـی شود درحالی می

؛تسـلیمی ؛تفسیري است و تحلیل محتواي مضـمون روشـی توصـیفی (عابـدي جعفـري

این نقش پژوهشـگر در تحلیـل مضـمون ) بنابر157- 158، صص.1390زاده، فقیهی و شیخ

بیشتر از تحلیل محتواي مضمونی است. در این روش به سـبب ماهیـت تفسـیري تحلیـل

یشتري شود. همین امـر سـبب شـده تـا بمضمون باید به روایی و پایایی آن توجه و دقت

و زمان بیشتري نیاز داشته باشـد دقت بههاي کیفی تحلیل مضمون در مقایسه با سایر روش

). در تحلیل مضمون بایستی به دنبال الگوهاي 53، ص.1394افتخاري و ردادي، ؛(درخشه

اي را کـه در متن تکرار شده باشد بنابراین مقولـه دومرتبهتکراري معناداري بود که حداقل

توان مضمون بـه شـمار آورد (عابـدي و دیگـران، ها ظاهر شود را نمی بار در متن داده یک

رویـه مشـخص، در سـه سـطح مضـامین پایـه و امین بر اساس یک). مض161، ص.1390

کنند. مضامین پایه شامل کـدها و نکـات یمعمل 1دهنده و مضامین فراگیر مضامین سازمان

ابتدایی و در مرحله نخسـت از مـتن اسـتخراج به صورتکلیدي موجود در متن است که

بنـدي آمده از ترکیـب و تلخـیص و دسـته دست مضامین بهدهنده شود. مضامین سازمان می

تر هستند. مضامین فراگیر نیز دربرگیرنده اصول حاکم بر مـتن مضامین پایه به مضامین کلی

کننـده روح ) که تفسـیر و تبیـین AttrideStrling, 2001, p.389یک کل هستند ( به عنوان

حاکم بر متن است.

، شـبکه 3، ماتریس مضامین2لف قالب مضامینتحلیل مضمون داراي چهار شیوه مخت

4مضامینزاده، فقیهـی و شـیخ ؛تسـلیمی ؛اسـت (عابـدي جعفـري 5اي و تحلیل مقایسـه


ــالی، و 165-172، صــص.1390 ــن 194-195، صــص.1397کم ــاکم در ای ــیوه ح ). ش

است. بر اساس روش شبکه مضامین، پژوهشگر بایسـتی » شبکه مضامین«پژوهش شیوه

مضامین را که همان مضامین پایه نام دارد را از متن اسـتخراج کـرده، سـپس ترین جزئی

دسـت دهنده تر، به مضامین سازمان بندي مضامین پایه به مضامین کلی با تلخیص و دسته

هـاي یابد. در قدم نهایی نیز این مضامین را در قالب مضامین فراگیـر در قالـب اسـتعاره

).AttrideStrling, 2001, pp.388-389کند ( اساسی و کلی حاکم بر متن تفسیر می

): تصویر شماتیک شبکه مضامین1نمودار شماره (

(AttrideStrling, 2001, p. 388)

رویکــرد نویســندگان در ایــن پــژوهش تحلیــل کیفــی بــوده و از روش اســنادي در

مـتن عنوانبه انقلاب متن بیانیه گام دوم همین جهت به اند. ها بهره برده آوري داده جمع

شده که هر پاراگراف آن مطالعه و وارسی شـده آن در نظر گرفته کیفیتحلیل جهتپایه

مرتبط با سیاسـت پایه هاي پژوهش، مضامین فیش به عنوانها و پس از تجزیه پاراگراف

خارجی آن استخراج و کدگذاري شده است. در گام بعد نیز با مخرج مشترك گرفتن از

و ات، تعـدادي از آنـان کـه داراي اشـتراک پایـه ر میان مضـامین وجوه مشترك موجود د

بنـدي دستهدهنده مضامین سازمان به عنوانتر کلی یتحت عنوان ،نزدیکی بیشتري هستند

.شده استو کدگذاري

بـه » P«شـده اسـت. حـرف در فرایند کدگذاري از حروف بزرگ انگلیسی اسـتفاده


بیانیـه گـام يها منظور نشان دادن پاراگراف به» Paragraph«حرف نخست عبارت عنوان

شده است. به دلیـل اینکـه دوم انقلاب بوده که فیش موردنظر از آن پاراگراف استخراج

شده و در این نوع انتشار صفحات آن متغیر الکترونیکی منتشر به صورتبیانیه گام دوم

قـرار Pه پس از حرف شده است. عددي ک دهی استفاده بوده، از پاراگراف جهت ارجاع

گیرد شماره پاراگراف موجود در بیانیه است. حرف دیگـري کـه پـس از عـدد قـرار می

به معناي سطر و خط » Line«حرف نخست عبارت به عنوان» L« گیرد، حرف بزرگ می

دهنده شماره سطر موردنظر در پاراگراف است. عددي که پـس از حـرف است که نشان

L دهد که مضمون موردنظر در این عدد نشان میگیرد نیز شماره آن سطر است. قرار می

حرف دیگري که پـس از عـدد شود. کدام سطر قرار داشته و مطالب آن از کجا آغاز می

حـرف نخسـت عبـارت بـه عنـوان » C«گیـرد حـرف بـزرگ سطر پاراگراف قـرار مـی

»Content «نشان دادن مضـامین موجـود در به معناي محتوي و مضمون است که جهت

ها بیش از یک مضمون دارنـد ها یا پاراگراف یشف. برخی از شود ها استفاده می پاراگراف

اعدادي شوند. درواقع گذاري می گیرند، شماره یمقرار Cلذا با اعدادي که پس از حرف

مضامین موجود در آن فـیش یـا تعداد شگیرند جهت شمار قرار می Cکه پس از حرف

در بـه مضـمون نخسـت موجـود P1L1C1شـود؛ بنـابراین کـد پاراگراف اسـتفاده مـی

شـود. پاراگراف اول اشاره دارد که جمله آن مضمون از سطر نخست پاراگراف آغاز مـی

مضامین استخراج گردید، با رجوع به مضامین مشابه در بیانات پیشین رهبر آنکه از پس

. رنـد یگ یم ـتحلیـل قـرار و ، مـورد تجزیـه معظم انقلاب در چهل سال نخست انقـلاب

ی تجزیه، نوع بهدرواقع مضامین استخراجی با ارجاع به بیانات پیشین رهبر معظم انقلاب

مضـامین پایـه در قالـب یـک جـدول اسـتخراج به عنوان، سپس شده شیپالاتحلیل و

عنـوان بـه تـر یکل ـ. در گام بعد این مضامین پایه در جدول دیگري به مضامین شوند یم

کـه همـان اصـول دهنـده . مضـامین سـازمان شـوند یمبندي دستهدهنده مضامین سازمان

شود. سپس بـر اسـاس بررسی می آنانسیاست خارجی هستند، در گام بعد میزان تکرار

.گردند یمو تفسیر شده دادهمیزان بسامد و تکرار در یک نمودار نمایش

ها . گردآوري داده4

بنـدي و شـمارش میـزان جمله کدگـذاري، دسـته پژوهش اقداماتی ازدر این قسمت از


شود. براي انجـام ایـن مهـم از تمـام بنـدهاي بیانیـه تکرارپذیري مضامین پایه انجام می

مسـتقیم بـا سیاسـت خـارجی هسـتند، مطالعه و مواردي که در ارتباط مسـتقیم و غیـر

تحلیـل و گرفتـه و تجزیـه ها در جدول کدگـذاري قـرار اند. این فیش برداري شده فیش

بـه هـا در اصـول سیاسـت خـارجی شوند. سپس مضامین پایه مستخرج از این فیش می

شـده و در جـدول اصـول سیاسـت خـارجی قـرار خلاصهدهنده مضامین سازمان عنوان

مضـامین عـالی و فراگیـر بیانیـه کـه و ،گیرند. در پایان نیز بسامد این اصـول تبیـین می

شده اند.تبیین ،ی سیاست خارجی جمهوري اسلامی استکننده سیر کل مشخص

. کدگذاري مضامین پایه سیاست خارجی4-1

موجود در بیانیه در قالب فـیش سیاست خارجی پایه در این قسمت از پژوهش مضامین

مربوط بـه فعالیـت و آنچه سعی شده ضامیندر استخراج این ماستخراج گردیده است.

کنش جمهوري اسلامی ایران فراي مرزهاي ملی بـوده و در بیانیـه ذکـر گردیـده اسـت

هاي داخلی جمهوري اسـلامی برخی از کنش پی این رهیافتدر توجه قرار گیرد. مورد

اي فرامرزي داشته نیـز مـدنظر قـرار ایران که از اقدامات خارجی آن متأثر بود و یا نتیجه

عـزت، حکمـت، «با مفـروض دانسـتن سـه اصـل از نکات دیگر اینکه است. شده داده

ضـامین اصول بنیادین سیاست خارجی جمهـوري اسـلامی ایـران، م به عنوان» مصلحت

تـر از خارجی در بیانیه گام دوم انقلاب بسـیار تفصـیلی استیس مستخرج مرتبط با پایه

ن فرعی سیاسـت خـارجی سه اصل مذکور بوده که تلاش شده است با استخراج مضامی

سیاست خـارجی جمهـوري اصولرا ذیل آنها در بیانیه گام دوم انقلاب در قالب فیش،

بندي کرد. دستهدهنده مضامین سازمان به عنواناسلامی ایران در بیانیه گام دوم

): مضامین سیاست خارجی در بیانیه گام دوم انقلاب2جدول شماره (

کد مضامین شماره پاراگراف

پاراگراف اول 1

P1L2C1 هاي دشمن مقاومت در برابر وسوسه

P1L2C2 ها حفظ آرمان

P1L2C3 صیانت از سلامت داخلی

P1L4C4 ها التزام به آرمان

P1L4C5 حفظ کرامت



P1L5C6 پاسداري از اصالت شعارها

P1L6C7 سازي سازي براي تمدن زمینه

پاراگراف دوم 2

P2L1C1 شرق و غربمقابله با بلوك

P2L2C2 اهمیت قدرتمندي

P2L2C3 شکنی چهارچوب

P2L2C4 مداري دین

P2L5C5 حفظ و پایبندي به شعارها

پاراگراف سوم 3

P3L1C1 پایبندي همیشگی به شعارهاي انقلابی

P3L2C2 استقلال

P3L2C3 عزت

P3L2C4 عدالت

P3L2C8 برابري

چهارمپاراگراف 4

P4L1C5 منعطف و انتقادپذیر بودن انقلاب اسلامی

P4L2C2 اسلامی تجدیدناپذیر بودن انقلاب


P4L3C4 ها پایبندي به ارزش

P4L5C1 نظام انقلابی هیاز نظردفاع

پاراگراف پنجم 5

P5L1C1 پایبندي به اصول

P5L1C2 مرزبندي با رقیبان و دشمنان

P5L1C3 هاي جدید ها و پدیده درك و انعطاف در برابر موقعیت

6

پاراگراف ششم


P6L2C1 آغازگر جنگ نبودن

P6L2C2 استکبارستیزي از طریق وارد آوردن ضربت مقابل

P6L4C3 ایستادگی در برابر زورگویان و گردنکشان

P6L4C4 دفاع از مظلومان و مستضعفان

P6L4C5 در کنار مظلومان جهان بودن

P6L4C6 اجتناب از ظلم کردن و ظلم پذیرفتن



P6L4C7 صدق و صراحت

P6L4C8 الملل جوانمردي و مردانگی انقلابی در سطح بین

P6L4C9 اقتدار

پاراگراف هشتم 7

P8L2C1 حراست از انقلاب

P8L2C2 سازي براي ایجاد تمدن اسلامی زمینه

P8L8C3 عدم اعتماد به دشمن

پاراگراف نهم 8 P9L1C1 وابستگی نظام سابق

P9L2C2 نشانده بودن نظام سابق دست

P10L1C1 مداري دین پاراگراف دهم 9

پاراگراف یازدهم 10

P11L1C1 تقابل اسلام و استکبار

P11L3C2 زیرستم به انقلاب اسلامی هاي ملتنگاه امیدوارانه


پاراگراف دوازدهم 11 P12L2C1 عزتتأکید بر

P12L2C2 »توانیم ما می«باور به شعار

پاراگراف سیزدهم 12

P13L4C1 »توانیم ما می«باور به شعار

P13L5C2 اتکا به توان داخلی

P13L5C3 ها به فرصت تبدیل تهدید تحریم

P12L1C4 نفی حقارت نظام سابق

P15L10C1 وابسته بودن نظام سابق پاراگراف پانزدهم 13

P16L1C1 استکبارستیزي پاراگراف شانزدهم 14

15

پاراگراف هفدهم

P17L1C1 توجه به مسئله فلسطین

P17L1C2 ها هاي قلدر در امور ملت توجه به دخالت قدرت

P17L1C3 توجه به آمریکا

پاراگراف هجدهم 16

P18L1C1 عدالتکفه

P18L1C2 کارکرد عدالت

P18L1C3 استقرار عدالت

P18L1C4 عدالتی نفی بی



پاراگراف بیستم 17

P20L1C1 ایستادگی در برابر قلدران و زورگویان و مستکبران جهان

P20L1C2 صیانت و پاسداري از اسلام

P20L6C3 جلوگیري از سلطه دوباره قلدران جهان بر کشور

P20L6C4 استکبارستیزي

18 پاراگراف بیست و

یکم


P21L1C3 اقتدار

P21L1C4 عزت


P21L6C6 تأکید بر توجه به شعارهاي انقلاب

19

پاراگراف بیست و دوم

P22L1C1 اقتدار

P22L1C2 مقابله با آمریکا

P22L1C3 مقابله با اسرائیل

P22L1C4 حمایت از مجاهدان فلسطینی

P22L1C5 االله لبنان حمایت از حزب

P22L1C6 حمایت از مقاومت

20

پاراگراف بیست و

سوم


عدالتP23L2C4

P35L1C1 اقتصاد عامل سلطه و نفوذناپذیري کشور وپنج پاراگراف سی 21

P35L1C1 نادرستی نگاه (امید) به خارج وهفت پاراگراف سی 22

23

ونه پاراگراف سی

P39L1C1 حل مشکلات کشور داخلی بودن راه

P39L1C2 ناپذیري در مقابل مستکبران تسلیم

P40L1C1 عدالت پاراگراف چهل 24

P41L6C1 تأکید بر استقرار عدالت ویک پاراگراف چهل 25

P42L1C1 تأکید بر عدالت ودو پاراگراف چهل 26

P43L3C1 تأکید بر عدالت وسه پاراگراف چهل 27

P44L1C1 استقلال ملی وچهار پاراگراف چهل 28



P44L4C2 منزلت آزادي و استقلال

P44L5C3 استقلال و آزادي


P44L8C5 سیاست و استقلال

P44L8C6 تعامل سازنده با دنیا

وپنج پاراگراف چهل 29

P45L1C1 عزت ملی

P45L1C3 مرزبندي با دشمن

P45L1C4 عزت

P45L2C5 مقاومت در برابر سلطه آمریکا و اسرائیل


وشش پاراگراف چهل 30

P46L1C1 عزت جمهوري اسلامی ایران

P46L1C2 عدم اعتماد به نظام سلطه

P46L2C3 یی اروپاییها دولتعدم اعتماد به آمریکا و برخی از

P46L3C4 ي خارجیها دولت حل با حل مشکلات قابل

P46L3C5 مرزبندي با دشمنان

P46L4C6 ها ها و آرمان پایبندي با ارزش

P46L4C7 شجاعت

P46L4C8 تأکید بر عزت ملی

P46L4C9 عدم اعتماد به آمریکا

سیاست خارجیدهنده بندي مضامین سازمان . دسته4-2

خـارجی در عی و اصلی و آشکار و مکنون سیاسـت در این قسمت تمام مضامین پایه فر

اصـول بـه عنـوان خـارجی سیاسـت دهنـده بیانیه گام دوم انقلاب ذیل مضامین سـازمان

گـذاري نـام انـد. در شـده بنـدي خارجی جمهوري اسلامی در جدول ذیل دسـته سیاست

، شـده اسـتفاده نیز از مخرج مشترك مضامین پایه آشکار و پنهـان دهنده مضامین سازمان

گـري و صورت که اگر جمهوري اسلامی از گذشته تا به اکنون جهت نفـی سـلطه بدین


پرداخته اسـت، بنـابراین ایـن هاي خارجی به مقاومت می ناپذیري در مقابل قدرت سلطه

شود. گذاري می تناسب این اهداف و مضامین نام اصول به

سیاست خارجی ذیل اصولدهنده بندي مضامین سازمان ): دسته3دول شماره (ج

سیاست خارجی جمهوري اسلامی

دهنده مضامین سازمان پایه مضامین کدها

1

P1L2C1 P2L5C2 P4L3C1 P5L1C1 P6L1C1 P6L4C6 P6L4C3 P8L2C1

P14L1C1 P19L7C1 P20L1C1 P20L2C2 P20L6C3 P20L6C5 P35L1C1 P39L1C2 P45L2C5

مقاومت در حفظ ـ هاي دشمن مقاومت در برابر وسوسه

ـ دفـاع ازنظریـه نظـام انقلابـی ـ و پایبندي بـه شـعارها

آغازگر جنگ نبودن و دفاع کـردن از ـ پایبندي به اصول

ـ ایسـتادگی در برابـر زورگویـان و گردنکشـان ـ خـود

مقاومــت در برابــر بیگانگــان در ـ حراســت از انقــلاب

ایسـتادگی در برابـر ـ دفـاع مقـدس ـ مرزها حفاظت از

ناپـذیري تسلیمـ قلدران و زورگویان و مستکبران جهان

ـ مقاومت در برابر قلـدران جهـان ـو صیانت از انقلاب

مقاومـت ضـد ـ ناپـذیري دشـمن اقتصـاد عامـل سـلطه

ـ مقاومت در برابر سلطه آمریکـا و اسـرائیل ـ استکباري

جلـوگیري از ـ ظلـم پـذیرفتن اجتناب از ظلم کـردن و

سلطه دوباره قلدران جهان بر کشور.

مقاومت جهت نفی

گري و سلطه

ناپذیري سلطه

2

P2L1C1 P6L2C2

P11L1C1 P16L1C1 P20L6C4 P23L1C1 P23L1C2 P23L1C3 P23L1C4

استکبارسـتیزي از طریـق ـ مقابله با بلوك شرق و غرب

ـ اسـتکبار تقابـل اسـلام و ـ وارد آوردن ضربت مقابـل

مقابله ـ استکبارستیزي ـ استکبارستیزيـ استکبارستیزي

برچیدن بسـاط آمریکـا از ـ مقابله با اسرائیلـ با آمریکا

آسیا.غرب

استکبارستیزي

3

P3L2C1 P9L1C1 P9L2C2

P15L10C1 P17L1C2 P22L1C1 P20L4C3 P21L1C1 P28L1C1 P44L1C1 P44L4C2 P44L5C3 P44L8C4 P44L8C5

نشانده بودن نظـام دستـ وابستگی نظام سابقـ استقلال

ـ هـا هـاي قلـدر در امـور ملـت دخالت قـدرت ـ سابق

ـ هاي جهـان بـه اسـتقلال کشـورها اندازي قدرت دست

استقلال ملـی ـ استقلال و آزاديـ کشور و ملتی مستقل

استقلالـ استقلال و آزاديـ منزلت آزادي و استقلالـ

تأکید بر ـ وابسته بودن نظام سابق ـ لالسیاست و استقـ

استقلال.

حفظ استقلال



4

P1L4C5 P3L2C2

P12L2C1 P12L1C4 P13L1C1 P21L1C4 P22L1C2 P28L1C2 P30L1C1 P45L1C1 P45L1C4 P46L1C1 P46L3C3 P46L4C8

تحقیر نظام پهلوي و ـ عزت و پیشرفتـ تأکید بر عزت

عـزت و ـ ملـی عـزت ـ کشور و ملتی بـاعزت ـ قاجار

ـ عزت جمهوري اسـلامی ـ عزتـ عزت ملیـ قدرت

نفـی حقـارت نظـام ـ حفظ کرامت ـ حفظ عزت کشور

تأکید بر عزت ملی.ـ تأکید بر عزتـ سابق مداري عزت

5

P3L2C3 P18L1C1 P18L1C2 P18L1C3 P18L1C4


استقرار عـدالت ـ کارکرد عدالتـ کفه عدالتـ عدالت

ـ عـدالت ـ معنویـت و عـدالت ـ عدالتـ عدالتی بیـ

ـ اسـتقرار عـدالت ـ عـدالت ـ عـدالت ـ محـور عدالت

برابري.ـ عدالتی بی

گرایی عدالت

6


ـ مرزبنـدي بـا دشـمن ـ مرزبندي با رقیبـان و دشـمنان

مرزبندي با دشمنان .حفظ مرزبندي با دشمنانـ مرزبندي با دشمن

7

P6L4C4 P6L4C5


در کنار مظلومان جهـان ـ دفاع از مظلومان و مستضعفان

بـه انقـلاب هـاي زیـر سـتم نگاه امیدوارانه ملتـ بودن

حمایـت جمهـوري ـ توجه به مسئله فلسطینـ اسلامی

دفاع از مقاومتـ االله دفاع از حزبـ اسلامی از فلسطین

ـ توجـه بـه مسـئله فلسـطین ـ حمایـت از مقاومـت ــ

ـ االله حمایـت از حـزب ـ حمایت از مجاهدان فلسـطینی

.حمایت از مقاومت

حمایت از مستضعفان و

مسلمانان جهان

8

P12L2C2 P13L4C1 P13L5C2 P13L5C3 P13L1C2 P28L1C3

اثـر شـدن بـی ــ روابط خارجیـ اتکا به توانایی داخلی

نادرسـتی نگـاه بـه ـ تحریم با اصلاح مشکلات داخلـی

حـل مشـکلات ـ حل مشکلات داخلی بودن راهـ خارج

اتکا به توانایی داخلی

در عین حفظ روابط

خارجی




باور ـ »توانیم ما می«شعار باور به ـ ها حل با خارجی قابل

تبـدیل ـ اتکا بـه تـوان داخلـی ـ »توانیم ما می«به شعار

.تعامل سازنده با دنیا ـ ها به فرصت تهدید تحریم

9


P21L6C6 P46L4C6

پاسـداري از اصـالت ـ ها التزام به آرمان ـ ها حفظ آرمان

ـ ـ پایبنـدي همیشـگی بـه شـعارهاي انقلابـی ـ شعارها

ها پایبندي به ارزش ـ اسلامی تجدیدناپذیر بودن انقلاب

ــ پایبنـدي بـه اصـول ـ ـ دفاع ازنظریه نظـام انقلابـی ـ

تأکید بر توجه به شعارهاي انقلاب ـ حراست از انقلاب

ها. ها و آرمان با ارزش پایبندي ـ

ها و پایبندي به ارزش

ها آرمان

10

P2L2C2 P6L1C10 P6L4C9

P21L1C3 P22L1C1 P45L4C6

اقتـدار ـ اقتدارـ اهمیت قدرتمندي ـ اهمیت قدرتمندي

اقتدار اهمیت قدرتمندي.ـ اقتدارـ

11

P4L3C3 P2L2C4

P10L1C1 P11L6C3 P21L1C5 P23L2C1

مداري دین

مداري دین

12 P8L8C3

P17L1C3 P46L1C2 P46L4C9

و عدم اعتماد بـه توجه به آمریکا ـ عدم اعتماد به دشمن

عدم اعتماد به آمریکا و ـ عدم اعتماد به نظام سلطهـ آن

عدم اعتماد به آمریکا.ـ یی اروپاییها دولتبرخی از

ي به اعتماد یب

گر هاي سلطه قدرت

13

P1L2C3 P2L2C3 P4L1C5 P5L1C3 P6L4C7 P6L4C8 P1L6C7 P8L2C2

منعطف ـ شکنی چهارچوبـ صیانت از سلامت داخلی

درك و انعطـاف در ـ و انتقادپذیر بودن انقلاب اسـلامی

ـ صدق و صراحتـ هاي جدید ها و پدیده برابر موقعیت

ـ ـ المـل مردانگـی انقلابـی در سـطح بـین جوانمردي و

سازي بـراي زمینهـساز سازي براي تمدن زمینه ـ شجاعت

ایجاد تمدن اسلامی.

سایر مضامین

سیاست خارجیدهنده . تعیین بسامد مضامین سازمان4-3

دهنده، در این قسمت بندي مضامین پایه بیانیه گام دوم ذیل مضامین سازمان پس از دسته

شـده کـه در آن تعـداد سیاست خارجی طراحـی اصولنموداري با عنوان نمودار بسامد


در ایـن گیـرد. تکرار شده سیاست خارجی مورد احصاء قرار مـی دهنده مضامین سازمان

گیـرد. بـه مضامینی که بسامد آنان بیش از دو است مورد ارزیابی قرار مـی صرفاًقسمت

در جدول پیشین که دربرگیرنده مضامینی با بسامد پایین » سایر مضامین«عبارتی قسمت

ـیگ ینمی قرار بررس مورداست هـاي پیشـین، بـه در ایـن مرحلـه بـر اسـاس یافتـه . درن

بندي اصول و راهبردهاي سیاست خارجی جمهوري اسلامی بـر اسـاس بسـامد اولویت

شود. در دهنده میزان اهمیت آنان است پرداخته می که نشاندهنده تکرار مضامین سازمان

ـ تبیین اولویت ز از بندي اصـول و راهبردهـاي سیاسـت خـارجی جمهـوري اسـلامی نی

شود. دهنده روح حاکم بر متون است استفاده می نوعی نشان مضامین فراگیر که به

): بررسی میزان بسامد اصول سیاست خارجی جمهوري اسلامی ایران2نمودار شماره (

19

14 14 14

11 11 11

9

6 6 6

4


ها . تحلیل داده5

سیاسـت دهنـده در این قسمت با استناد به آمار نمودار قسـمت قبـل، مضـامین سـازمان

واقع اصول استخراجی دستگاه سیاست خارجی از بیانیه گام دوم هستند، خارجی که در

گیرند. تحلیل قرار می و به ترتیب بسامد مورد تجزیه

پذیري گري و سلطه . مقاومت جهت نفی سلطه5-1

مستقیم و غیرمستقیم در قالب مضـامین آشـکار و پنهـان به صورتمرتبه 19این مضمون

تکرار شده است. رهبري معتقد هسـتند کـه انقـلاب اسـلامی و مـردم ایـران بـا مقاومـت

توانستند به دوگانگی شـرق و غـرب پایـان دهنـد. امـروزه نیـز بایسـتی جهـت شکسـتن

). 27/11/1398شده توسـط شـرق و غـرب بـاز تـلاش کـرد ( هاي کاذب ساخته دوگانگی

کردن در مقابل زورگویان عالم و مقاومـت قد علمایشان بر این باورند که مردم ایران توان

). ایشان معتقد است که شـعارهاي 1/11/1371اي، گري آنان را دارند (خامنه در برابر سلطه

) و تا زمـانی کـه نظـام 20/6/1388اي، شود (خامنه گاه کهنه نمی مقاومت و ایستادگی هیچ

جود دارد مقاومت نیز وجود دارد. ایشـان از اهـداف جمهـوري اسـلامی را ظـالم سلطه و

). در اصـل دوم و سـوم قـانون 14/6/1392اي، دانند (خامنه نبودن و مظلوم واقع نشدن می

نشـان از مقاومـت در » نفی نظام سلطه و استعمار«و » گونه سلطه نفی هر«اساسی عباراتی

). مظهـر نظـام سـلطه از منظـر 321، ص.1398پیرانـی، مقابل نظام سـلطه دارد (نـادري و

االله ). بنــابر منظومــه فکــري آیــت10/8/1374اي، اي آمریکاســت (خامنــه االله خامنــه آیــت

پیمانان آن در جهان وجود دارد، مقاومت در برابر اي، تا زمانی که سلطه آمریکا و هم خامنه

گري ایـن خارجی بایستی به سلطه گري آنان نیز وجود دارد بنابراین دستگاه سیاست سلطه

کشورها توجه داشته و درصدد مقاومت در برابر اقدامات آنان برآید.

گرایی . عدالت5-2

مرتبه در بیانیه گام دوم تکرار شده اسـت. ایشـان یکـی از اهـداف 14گرایی مضمون عدالت

خـارجی. داند. عدالت هـم در عرصـه داخلـی و هـم در عرصـه انقلاب را تحقق عدالت می

از چنان اهمیتی در منظومه فکري ایشان برخوردار اسـت کـه مفـاهیم گرایی عدالت و عدالت

دیگري همچون استکبارستیزي، حمایـت از مستضـعفان و مرزبنـدي بـا دشـمن و غیـره در


گـران و مسـتکبران ایشان ظلـم و سـتم سـلطه از نظر اند. به وجود آمدهگرایی راستاي عدالت

الملـل را از بین برده است و موجب ایجاد ساختاري ناعادلانه نظام بین جهانی عدالت جهانی

» برپـایی قسـط و عـدل «شده است. این مهم در اصل دوم و سوم قانون اساسی نیز با عنـوان

که دستگاه سیاسـت خـارجی .)321- 322، صص.1398ذکر گردیده است (نادري و پیرانی،

در این ساختار باشد.بیشتر عدالت هر چه بایستی به دنبال تحقق

. حفظ استقلال5-3

ایشان دسـتگاه سیاسـت از نظر است. 14میزان بسامد مضمون استقلال در کلام رهبري

از خارجی در راستاي تعامل با دنیا بایستی بر حفظ استقلال کشور تأکیـد داشـته باشـد.

استقلال به معناي زندانی کردن سیاست و اقتصاد کشور در بین مرزهاي خود ایشان نظر

) بلکه تعامل با دنیا و روابط با دیگر کشـورها بایسـتی 21/12/1397نیا، نیست (موسوي

حفظ عزت و استقلال کشور باشد. چهارچوبدر

مداري . عزت5-4

ترین ایـرادي کـه مهم است.بوده 14مداري در بیانیه گام دوم میزان بسامد مضمون عزت

سـخره بـه را ایـران مـردم یتهو شاه، که است مسئله این داشتند، پهلوي مردم به دوره

بپـردازد مهـم ایـن بـه توانسـته یاسـلام جمهـوري ولـی کـرد له پا زیر را آن و گرفت

) و به مردم عزت دهد. ایشـان عـزت را بـر اسـاس اعتقـاد و 21/12/1397نیا، (موسوي

مداري نیز بایستی با ایستادگی ). این عزت18/4/1370اي، داند (خامنه توحیدي میایمان

هاي مستضـعف در مقابل آمریکا به دست آید زیرا آمریکا و عمالش درصدد تحقیر ملت

).17/7/1392اي، هستند (خامنه

. حمایت از مستضعفان و مسلمانان جهان5-5

اي آن را وظیفه ایران االله خامنه ن که آیتمضمون حمایت از مستضعفین و مسلمانان جها

مرتبه در بیانیـه گـام دوم تکـرار شـده اسـت. رهبـر 11) 19/10/1396داند ( اسلامی می

انقلاب معتقد است کـه عمـق اسـتراتژیک جمهـوري اسـلامی ایـران درون کشـورهاي

اه ) بنـابراین دسـتگ 14/11/1376اي، اسلامی، از شمال آفریقا تا شرق آسیاسـت (خامنـه

از سیاست خارجی جمهوري اسلامی بایستی در این منطقه حضور جدي داشـته باشـد.


رهبر انقلاب به دلیل اینکه امروزه مستضعفین جهان به رهبري جنبش مسـلمانان در نظر

کننـد، بایسـتی از آنـان مقابل مستکبران همچون رژیم صهیونیستی و آمریکا مقاومت می

ها در مقاومت بسیاري از ملتامروزه ). البته ایشان 14/11/1390اي، (خامنه حمایت کرد

-اي ایران در غـرب د قدرتمند منطقههاي آمریکا و یا ورو شکست سیاست مقابل آمریکا،

نتیجه ایـن .)21/12/1397نیا، داند (موسوي هاي ایران در منطقه می را مرهون تلاشآسیا

سـازي خـروج آن از منطقـه زمینـه ایشان تضعیف قدرت نرم آمریکـا و از نظر ها تلاش

خـارجی در گـام دوم انقـلاب ). دستگاه سیاست12/8/1397اي، نهآسیا است (خامغرب

خواه جهـان از منطقـه، در راسـتاي قدرت سلطه به عنوانبایستی تا خروج کامل آمریکا

حمایت از مستضعفان و مسلمانان منطقه فعالیت کند.

ن حفظ روابط خارجی. اتکا به توانایی داخلی در عی5-6

مضمون اعتماد و اتکا به توانایی داخلی در عین حفظ روابط خارجی مضمونی است که

مرتبه در بیانیه گام دوم انقلاب تکرار شده است. رهبر انقلاب در این بیانیه درصـدد 11

بازگرداندن روح خودباوري به معناي ما توانستیم و خواهم توانست بـوده اسـت (حـاج

هـاي ایشان اتکا به توان داخلی و اسـتفاده از ظرفیـت از نظر ). 27/12/1397، اکبري علی

آورد چرخ اقتصاد کشور، براي کشور عـزت پدیـد مـی درآوردنکشور براي به حرکت

خارجی در گام دوم انقلاب روابـط خـارجی ). دستگاه سیاست14/10/1384اي، ه(خامن

جمهوري اسلامی را بایستی در راستاي اعتماد و اتکا به توانایی داخلی تعریف کند. این

اي باشد که موجب افزایش توان تولیـدات داخلـی کشـور گـردد. به گونهروابط بایستی

هـاي منـدي هـا و توان دستگاه خارجی ایران بایستی با اطمینان خاطر داشـتن از ظرفیـت

داخلی، از موضع قوت و قدرت به کنش خارجی خود بپردازد.

ها ها و آرمان . پایبندي به ارزش5-7

هاي انقـلاب همیشـه ها و آرمان اي بر این باور هستند که شعارها و ارزش االله خامنه آیت

از نظـر پایبنـد بـود. آنها لذا بایستی به برد ینمي کهنگی سو بهرو گاه چیهتازگی تازه و

ــه وي ایــن شــعارها و ارزش ــه نفــع مستضــعفین و عــزت ملــی اســت (خامن اي، هــا ب

ي آزاد، ا جامعـه هـاي انقـلاب را رسـیدن بـه ). رهبر معظـم انقـلاب آرمـان 20/6/1388


دانـد ، متعبد، مرفه، متحد، قوي و مسـتحکم، مسـتقل و غیـره مـی مؤمنپیشرفته، عادل،

وجـود در شعارهاي انقلاب مقاومت و ایستادگی ایشان از نظر ). 17/3/1396اي، (خامنه

هـاي خـود همـاره بایسـتی شـعارهاي خارجی در فعالیـت دارد بنابراین دستگاه سیاست

هاي آن نیز پایبند باشد. ها و آرمان انقلاب را به یاد داشته و به ارزش

. استکبارستیزي5-8

ایشـان از نظـر مرتبه بسامد داشته اسـت زیـرا 9مضمون استکبارستیزي در کلام رهبري

ــه ــوده (خامن ) و29/11/1397اي، اســتکبار دشــمن اصــلی نظــام جمهــوري اســلامی ب

). 26/5/1394اي، ي اسـتکبار اسـت (خامنـه هـا نقشـه ین مجاهدت نیز مبارزه با تر بزرگ

تکبار جهـانی بـا تمـام اذنـاب خـود از ابتـداي اي بر این باور است که اس االله خامنه آیت

انقلاب تا به اکنون علیه جمهوري اسلامی اقدام کرده است لذا بایسـتی بـه مقابلـه بـا او

اي، (خامنه) اما امروزه استکبار از درون تهی شده است 21/4/1368اي، برخاست (خامنه

ن بـا توصـیف وضـعیت ایشـا ) لذا بایستی همچنان به مقابله با آن پرداخت. 28/8/1369

)، معتقد است کـه 12/7/1397اي، موجود به میدان تقابل استکبار با ایران اسلامی (خامنه

این تقابل یک تقابل نامتقارن است که بایستی بـا اسـتواري و اراده در آن بـه مقابلـه بـا

ي ها یانبن). در یک جمله اینکه استکبارستیزي از 3/3/1395اي، استکبار پرداخت (خامنه

هویتی انقلاب اسلامی است که در اصل دوم و سوم قـانون اساسـی بـدان اشـاره شـده

خـارجی جمهـوري اسـلامی در ) که دستگاه سیاسـت 320، ص.1398، (نادري و پیرانی

هـا را الملل بایستی مشی استکبارستیزي اتخاذ کرده و دیگر کشـورها و ملـت عرصه بین

نیز با خود همراه سازد.

دشمن . مرزبندي با5-9

دهنـده احسـاس مرتبه تأکید صریح رهبر انقلاب بر مرزبندي با دشـمنان نشـان 6تعداد

یزي جهت ضـربه زدن ر برنامهحال خطر بسیار زیاد ایشان از ناحیه دشمنان است که در

به ملت و کشور ایران هستند. ایشان معتقدند که ارتباط بـا دشـمنان جـز ضـرر و زیـان

ایشـان مرزبنـدي بـا از نظـر ). 26/2/1375اي، براي ملت و کشور حاصلی ندارد (خامنه

دشمنان بدین معنا نیست که تمام کشورهاي غربی را دشمن بدانیم، بلکه بایستی با اروپا


اي، کرد اما به دشمنی برخی از کشـورهاي اروپـایی توجـه داشـت (خامنـه حفظ روابط

خـارجی در مرزبنـدي خـود بـا آمریکـا و ). بنابر نظر ایشان دستگاه سیاسـت 1/1/1392

هـا، هـا، خیانـت هـا، فشـارها، حملـه اروپا بایستی بسیار توجه کند زیرا نخستین تحـریم

و غیره از سـوي آمریکـا و اروپـا بـوده ها، تبلیغات علیه نظام و تبلیغات سوء جاسوسی

خـارجی ایـران بایسـتی بـه ایشان دستگاه سیاستاز نظر ). 12/4/1395اي، است (خامنه

هاي انگلستان بسیار دقت داشـته باشـد و بـا دشمنی آمریکا، رژیم صهیونیستی و خباثت

پـایی دیگر کشورهاي اروپایی همچون فرانسه، ایتالیـا، اسـپانیا یـا سـایر کشـورهاي ارو

اي به آمریکا و االله خامنه یتآ ). تأکید ویژه 19/7/1391اي، ارتباطات را حفظ کند (خامنه

خـارجی جمهـوري یاسـت سبرخی کشورهایی اروپایی نشـان از ایـن دارد کـه دسـتگاه

اسلامی نبایستی در گام دوم انقلاب به آمریکا اعتماد کرده و با آن به گفتگو بپردازد زیرا

).26/10/1376؛ 1/2/1379اي، خامنهدارد (گفتگو و رابطه با آن ضرر

. اقتدار5-10

اي اقتدار داراي ابعـاد مختلـف ملـی، فرهنگـی، نظـامی، سیاسـی، االله خامنه از منظر آیت

، معنـوي، هـویتی، قضـایی، اقتصـادي، میـدانی و غیـره اسـت کـه دسـتگاه همـه علمی

از نظر ي دولتی بایستی در حد توان خود جهت تحقق آنان به فعالیت بپردازد. ها دستگاه

قـدرت در عنصر و مایههر چه دشمن، با اقتدار جمهوري اسلامی مخالف است؛ ایشان

بنابراین بایـد جهـت تحقـق عناصـر جمهوري اسلامی است، دشمن با آن مخالف است

اي، ها به تـلاش و تکـاپو برخاسـت (خامنـه قدرت در جمهوري اسلامی در تمام عرصه

ایشان اگر کشور در عرصه داخلی از ابعاد مختلف اقتدار برخوردار از نظر ). 26/7/1396

به تواند در فراسوي مرزها جهت تحقق اهداف ملی باشد، دستگاه دیپلماسی نیز بهتر می

خارجی نیز در عرصه خـارجی بایسـتی بـا ش بپردازد. چه آنکه دستگاه سیاستایفاي نق

قدرت حضور یابد.

مداري . دین5-11

کننـد. ایشـان مداري را آباد کـردن دنیـا در سـایه دیـن تفسـیر مـی اي دین االله خامنه آیت

بـا هـا رتابرقدمعتقدند که یگانگی دین و دنیا در جمهوري اسلامی ایران عامل دشمنی


اي یـک االله خامنـه آیـت از نظر ). 14/3/1384اي، دانند (خامنه نظام جمهوري اسلامی می

اي، دارد (خامنـه اعـتلاي دیـن دریـغ نمـی درراهمدار از مال و جان خـویش انسان دین

خـارجی نیـز بـه اي در عرصه سیاسـت االله خامنه آیتنظر مداري مورد ). دین6/4/1385

اصول و قواعد دینی است. چهارچوبمعناي کنشگري خارجی در

گر هاي سلطه اعتمادي به قدرت . بی5-12

خـارجی بایسـتی اند کـه سیاسـت ت خویش عنوان داشتهاي هماره در بیانا االله خامنه آیت

هـاي اروپـایی و آمریکـایی دولـت به ویـژه گر هاي سلطه اعتمادي به قدرت مبتنی بر بی

تـرین تأکیـدات جمله مهم گر از هاي سلطه وعیدهاي قدرت و اعتمادي به وعده باشد. بی

خارجی بوده است. ایشان در این رابطه بر آمریکا تأکید بیشتري ر عرصه سیاستایشان د

اي االله خامنه یتآ پندارند. تأکید ویژه فایده می مذاکره با این کشور را بیهر گونه و داشته

خـارجی یاسـت سبه آمریکا و برخی کشورهایی اروپایی نشان از ایـن دارد کـه دسـتگاه

جمهوري اسلامی نبایستی در گام دوم انقلاب به آمریکا اعتماد کرده و با آن بـه گفتگـو

). 26/10/1376؛ 1/2/1379اي، خامنـه دارد (بپردازد زیـرا گفتگـو و رابطـه بـا آن ضـرر

و هـا خباثـت صهیونیسـتی را در خـط مقـدم دشـمنان خـود قـرار داده و بایستی رژیم

ینکه برخی کشـورهاي دیگـر اروپـایی ا وجود باهاي انگلیس توجه داشته باشد. یدشمن

هـایی نسـبت بـه دولـت و ملـت یانتخهمچون فرانسه از دوران سارکوزي تا به اکنون

پایی بایستی حفظ شود.، اما روابط با آن و دیگر کشورهاي ارواند داشتهایران

گیري نتیجه

با احصاء و ارزیابی مضامین سیاسـت خـارجی بیانیـه گـام دوم انقـلاب، ایـن مضـامین

تـر بندي، همه این مضامین تحت عنوان کلـی بندي شدند. پس از دسته کدگذاري و طبقه

مرتبه تکرار شـده بودنـد 2بیش از بندي شده و مضامینی که دستهدهنده مضامین سازمان

تـرین مضـمون مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر طبق تحلیل بیانات مقام معظم رهبري، مهم

رهبري از نظر پذیري بود. گري و سلطه در بیانیه گام دوم انقلاب مقاومت در برابر سلطه

مقابـل ایـن مظهر نظام سلطه امروزه آمریکاست؛ بنابراین نخسـتین اقـدام ایسـتادگی در

از نظـر اسـت. گرایـی است. دومین مضمون مهم از منظر ایشان عـدالت گر سلطهقدرت


ناعادلانـه پیمانـان آن بـه نظـامی الملل به سبب استکبارگري آمریکا و هم ایشان نظام بین

ـتبدیل گشته است لذا دستگاه سیاست خارجی بایستی با ایـن عـدالتی مبـارزه کنـد. یب

از نظـر د تأکید رهبـري حفـظ اسـتقلال و عـزت مـداري هسـتند. هاي بعدي مور مقوله

رهبري امروزه استکبار که در رأس آن آمریکا قرار دارد درصدد دخالت در امـور کشـور

تعـاملات چهـارچوب جهت مصادره منافع آن است لذا دسـتگاه سیاسـت خـارجی در

اي المللی خود بایستی به اصل حفظ استقلال و عـزت ملـت و کشـور اهتمـام ویـژه بین

آسـیا غـرب مقام معظم رهبري دستگاه سیاست خارجی بایستی در منطقـه از نظر ورزد.

ملل مستضعف و مسلمان و ایجاد وحدت میان ازحضور فعالی یابد تا بتواند با حمایت

بار برآینـد. دسـتگاه سیاسـت خـارجی بایسـتی در تعـاملات آنان درصدد مقابله با استک

هـاي انقـلاب و اعتمـاد و تکیـه بـه تـوان ها و آرمـان خارجی خود با پایبندي به ارزش

الملـل ورود یابـد. دسـتگاه سیاسـت خـارجی در داخلی، از موضع قدرت به عرصه بین

شـمنان جمهـوري کنشگري خارجی خود حتماً بایستی به مرزبندي با دشمنان بپردازد. د

اند از آمریکا، رژیم صهیونیستی و انگلیس. اسلامی ایران از منظر ایشان به ترتیب عبارت

اعتمادي دستگاه سیاست خارجی در تعاملات خارجی خود بایستی با اصل قرار دادن بی

وجه نبایستی به آمریکا، اسرائیل و انگلیس اعتماد کـرده و نبایـد هیچ گر، به به نظام سلطه

صدد مذاکره و برقراري روابط با آمریکا برآید، اما برقراري ارتباط با دیگر کشـورهاي در

نیز نباید اعتمـاد آنانشود اما به اروپایی مانعی ندارد بلکه حفظ روابط با آنان توصیه می

از بیانیه هستند. دسـتگاه سیاسـت شده استخراجاز دیگر اصول يمدار کرد. اقتدار و دین

ی اسـلام در دین و قواعـد دین ـ چهارچوبمداري، در با پایبندي به دینخارجی بایستی

تأکیـد ایران به کنشگري خارجی بپـردازد. اصـول مـورد اسلامیراستاي اقتدار جمهوري

مقام معظم رهبري در عرصـه سیاسـت خـارجی نشـانگر دیپلماسـی و کنشـگري فعـال

از نظـر آسـیا و سـپس در جهـان اسـت. ه سیاست خارجی در حوزه منطقه غربدستگا

آسـیا را بـراي بسـیاري از ت خارجی بایسـتی بتوانـد منطقـه غـرب ایشان دستگاه سیاس

سازي براي ایجاد تمـدن اسـلامی اسـت. تغییرات آماده کند. یکی از این تغییرات، زمینه

منطقـه ي جهت اخراج آمریکا ازنیز نیازمند اتخاذ راهبرد استکبارستیز ها نهیزمتحقق این

آسـیا بایسـتی خارجی در عرصـه منطقـه غـرب بنابراین دستگاه سیاست؛ آسیا استغرب

حضور فعالی جهت اخراج آمریکا از منطقه داشته باشد.


ها یادداشتــ ـــــــ ــ ـ ــــــــ ــ ـ ــــــــ ــ ـ ــ ـ ـــــ ــ ـ ــ ـ ـــــ ـ

1. Global 2. Template Analysis 3. Thematic Matrix 4. Thematic Network 5. Comparative Analysis

کتابنامه

بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی.

ماهنامـه برهـان اندیشـه و گفتمـان انقـلاب ، »انقلاب در گام دوم). «1398اخوان، محمدجواد (

.30-38)، 21(4. اسلامی

تبیـین نظریـه مسـئولیت ). «1398؛ ردایـی، هـادي و سـاده، احسـان ( نیالعابد نیزامینی سابق،

فصـلنامه ، »اجتماعی جوانان در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی با تأکید بر حکمرانـی خـوب

.133-157)، 44(11، وکار کسبمدیریت

. قـم: دفتـر تبلیغـات خارجی جمهوري اسلامی ایـران درآمدي بر سیاست). 1380ایزدي، بیژن (

می حوزه علمیه.اسلا

جهاد تمدنی جوانان، صد حاشیه بر بیانیه گام دوم انقلاب بـا ترسـیم ). «1397بغدادي، حسین (

حسین بغدادي و جمعی از طلاب حـوزه علمیـه الاسلام حجت، »هندسه بیانیه و تحلیل آن

https://b2n.ir/622251قم، مدرسه علمیه معصومه، لینک:

هاي اصیل یـک دولـت انقلابـی کارآمـد از دیـدگاه تبیین ویژگی). «1398بلوچیان، امیرحسین (

ي، ایران.شهررنامه کارشناسی ارشد)، دانشگاه آزاد اسلامی، (پایان». بیانیه گام دوم انقلاب

، »نکات کلیدي در تحلیل بیانیه گام دوم انقـلاب ). «27/12/1397اکبري، محمدجواد ( حاج علی

اي العظمـی سـیدعلی خامنـه االله رسانی دفتر حفـظ و نشـر آثـار حضـرت آیـت ه اطلاعپایگا

، لینک:مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی ـالعالی) ظله (مد

http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=42007 و مـردم اسـتان مسـئولان بیانات در مراسم بیعت روحـانیون، ). 21/4/1368(اي، سیدعلی خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2138: لینک، خوزستان

دانشگاه خذ سردوشی در أالتحصیلی و بیانات در مراسم فارغ). 28/8/1369اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2381 ، لینک:السلام) امام حسین (علیه


بیانات در دیدار با مسئولان وزارت امـور خارجـه و سـفرا و ). 18/4/1370اي، سیدعلی ( خامنه

لینک:، مى ایرانلاکارداران جمهورى اس

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2471 آمــوزان، دانشــجویان، معلمــان و بیانــات در دیــدار دانــش). 13/8/1371اي، ســیدعلی ( خامنــه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2641لینک: ، پرستاران

: ). بیانات در دیدار کارگزاران نظام، لینک1/11/1371اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2650 : آموزان و دانشجویان، لینک ). بیانات در دیدار دانش10/8/1374اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2772 :لینک، بیانات در دیدار روحانیون و مبلغان). 26/2/1375اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2801 بیانات در مراسم گشایش هشتمین اجلاس سران کشـورهاى ). 18/9/1376اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2863، لینک: لامیاس

:لینک، هاي نماز جمعه تهران بیانات در خطبه). 26/10/1376اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2869 لینک: ، بیانات در دیدار با جوانان در مصلى بزرگ تهران). 1/2/1379اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3003 ). بیانات در مراسم شانزدهمین سـالگرد ارتحـال امـام خمینـی 14/3/1384اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3295علیه)، لینک: االله (رحمه

:لینک). بیانات در دیدار کشاورزان، 14/10/1384اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3325 ـیامـام خم هینیدر حس ـ هایاب ام يشب سوگوار نیمراسم دوم ).6/4/1385اي، سیدعلی ( خامنه ین

http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=1395، لینک: )علیه االله رحمه(

). بیانات در خطبه نماز جمعه تهران، آدرس: 20/6/1388اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=8033 : ). بیانات در خطبه نماز جمعه تهران، آدرس20/6/1388اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=8033 :، لینکالمللی بیداري اسلامی بیانات در اجلاس بین). 26/6/1390اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=17269 :هاي نماز جمعه تهران، لینک ). خطبه14/11/1390اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=18923 ). بیانات در اجتماع مردم بجنورد، لینک:19/7/1391اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=21126


). بیانات در حرم مطهر رضوي، لینک:1/1/1392اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=22233 ، در دیدار رئیس و اعضاي مجلس خبرگان رهبريبیانات در .)14/6/1392اي، سیدعلی ( خامنه

پایان اجلاس دوروزه خبرگان، لینک:

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=23810 ي هـا ینـدگ ینما). دیدار وزیر امور خارجه، سفیران و مسئولان 10/8/1394اي، سیدعلی ( خامنه

ایران در خارج از کشور با رهبر انقلاب، لینک:

http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=31270 ــه ــیدعلی ( خامن ــل ). 26/5/1394اي، س ــانی اه ــع جه ــاي مجم ــدار اعض ــات در دی ــت بیان بی

لینک:لامی، اس هاي تلویزیونرادیو و اتحادیهو لام)الس (علیهم

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=30524 بیانات در دانشـگاه افسـرى و تربیـت پاسـداري امـام حسـین ). 3/3/1395اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=33172)، لینک: السلام علیه(

: ). بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان، لینک12/4/1395اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=33694 ). بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان، لینک:17/6/1396اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=36775 ). بیانات در دیدار با نخبگان جوان علمی، لینک:26/7/1396اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=37949 : ). بیانات در دیدار مردم قم، لینک19/10/1396اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=38675 در » خـدمت بسـیجیان «هـا هزارنفـري بیانات در همـایش ده ). 12/7/1397اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=40645 :، لینکورزشگاه آزادي

لینک: ، بیانات در دیدار با دانشجویان و دانش آموزان). 12/8/1397اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=40833 ). بیانات در دیدار مردم آذربایجان شرقی، لینک:29/11/1397اي، سیدعلی ( خامنه

http://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=41740 مضمونی اعتماد در اندیشه تحلیل ). «1394درخشه، جلال و افتخاري، اصغر و ردادي، محسن (

پژوهشگاه علوم انسـانی و مطالعـات فصلنامه جستارهاي سیاسی معاصر. ، »اي خامنهاالله آیت

.53-72). 3(6فرهنگی،

. فصـلنامه علـوم سیاسـی ، »اصول سیاست خـارجی در قـرآن ). «1380سجادي، سیدعبدالقیوم (

)15 ،(182-169.

تهران: نشر قومس. .سیاسی علوم در تحقیق روش). 1380(ابوالقاسم طاهري،


ي گفتمان مصلحت در سیاسـت بند صورت). «1393ظریف، محمدجواد و سجادیه، سیدمهدي (

)، 20(10. دوفصلنامه علمـی ـ پژوهشـی دانـش سیاسـی ، »خارجی جمهوري اسلامی ایران

148-103.

)، 1390زاده، محمـد ( یخش ـعابدي جعفري، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهـی، ابوالحسـن و

تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد براي تبیـین الگوهـاي موجـود در «

.151-198)، 2(5. فصلنامه اندیشه مدیریت راهبردي، »هاي کیفی داده

دستاوردهاي انقلاب اسلامی تحلیـل بیانیـه راهبـردي رهبـر معظـم ). «1398عرسبان، مرتضی (

.4-14)، 241. (مبلغان ،»االله انقلاب حفظه

دورنمایی از بیانیه راهبردي گام دوم انقلاب: تحلیل بیانیه راهبـردي ). «1398عرسبان، مرتضی (

.73-79)، 237. (مبلغان، »رهبر معظم انقلاب

، »تحلیل آینده نگارانه بیانیه گام دوم انقـلاب ). «1399غفاري هشجین، زاهد و نیکونهاد، ایوب (

.487-512)، 2(16. نش سیاسیدو فصلنامه علمی دا

سنجی الگوي پایه اسلامی ایرانی پیشرفت و بیانیه گام نسبت). «1397غمامی، سیدمحمدمهدي (

.68)، 386(35. کیهان فرهنگی، »دوم انقلاب

.37)، 127(9. نامه شورا، »چرا بیانیه گام دوم انقلاب مهم است؟). «1397فضائلی، مهدي (

گـذاري ناسی تحلیل مضمون و کاربرد آن در مطالعـات سیاسـت ش ). روش1397کمالی، یحیی (

.189-208)، 2(4. گذاري عمومی فصلنامه عمومی سیاستعمومی،

. تهران: مرکز ترجمه و نشر کتاب.مقولاتی در استراتژي ملی). 1369لاریجانی، جواد (

کبیر.. تهران: امیراصول سیاست خارجی جمهوري اسلامی ایران). 1366محمدي، منوچهر (

در یاي از انقـلاب اسـلام خامنـه االله تحلیل روایت آیت). 21/12/1397نیا، سیدمهدي ( موسوي

دوم)، پایگـــاه تحلیلـــی اندیشـــه ولایـــت مصـــداق، لینـــک: گـــام دوم (بخـــش یانیـــهب

https://mesdaq.ir/?p=71656 ی انقلاب اسـلامی سالگ چهلراهبردهاي پیشرو در پسا ). «1399نادري، مهدي و پیرانی، شهره (

.305-328)، 1(16. دو فصلنامه علمی دانش سیاسی، »(تبیین بیانیه گام دوم انقلاب)

هـا در اقتصـاد سیاسـی یمتحـر هـاي کـارایی یـه نظرهـا و یافـت ره). «1398نوري اصل، احد (

.349-365)، 1(41. سیاست فصلنامه، »المللی بین

، »مبـانی سیاسـت خـارجی در اندیشـه مقـام معظـم رهبـري ). «1391واعظی دهنوي، عبـاس (

.141-169)، 11(3. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، جستارهاي سیاسی معاصر


Attride-Stirling, Jennifer, (2001). "Thematic Networks: An Analytic Tool for Qualitative Research", Qualitative Research, Vol. 1, No. 3, 385-405.

Bojans AS. (2018). The Study of Foreign Policy in International Relations, Journal of Political Science & Public Affairs, Ege University, Izmir, Turkey, Oct 18, 2018, Volume 6, Issue 4, 1-9.

Boyatzis, E. R. (1998). Thematic Analysis and Qualitative Information Transforming Sage: CA.

Braun, Virginia & Clarke, Victoria (2006). "Using Thematic Analysis in Psychology". Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101.

Ryan, Gray W. & Bernard, H. Russell (2003). "Techniques to Identify Themes", Fields Methods. 15(1). February 2003, 85-109.

Foreign Policy principles of the Islamic Republic of Iran ...

Documents

Transcript of Foreign Policy principles of the Islamic Republic of Iran ...