ELENCHUS OPERUM QGM IN HOG SEXTO TOMO CONTINENTUR.

D E DIVERSIS Quj.STIONIBUS 0CT0GINTA tBIBUS LIBER UNCS.

D E DIVERSIS Qu^ESTIONlBUS AD SlMFLICIANUM LIBB1 H.

DE OCTO DULCITII QU^ESTIONIBUS LIBER ONUS.

DE FIDE EERUM QEJE NON VIDENTUR LIBER UNUS.

DE FIDE ET SYMBOLO LIBEB UNUS.

D E FIDE E I OPERIBCS LIBER UNUS.

ENCHIRIDION DE F I D E , SPE ET CHARITATE LIBSR UMJS.

DE AGO^E CHRISTIANO, LIBEB UNUS.

DE CATECHIZANDIS RUDIBUS LIBER ENDS.

DE CONTINENTIA I.IBER UNUS.

DE BONO COSJUGALI LIBER UNUS.

DE SANCTA VIRGINITATE LIBER UNUS.

DE BONO YIDUITATIS LIBER UNUS.

D E CONJUGtlS ADULTEB1NIS L1BRI IJ.

DE MEKDACIO LIBER UNUS.

CONTRA MENDACIUM LIBER UNUS.

DE OPERE MONACHORUM LIBER UNUS.

DE DIVINATIONE D.EMONUM LIBER UNUS.

DE CURA PRO MORTUIS GERENDA LIBER UNUS.

D E PATIENTU LIBER UNUS.

DE SYMBOLO AD CATECIICMENOS TRACTATUS IV.

D E DISCIPLINE CHRISTIANA TRACTATUS UNUS.

DE CANTICO NOVO TRACTATUS UNUS.

D E QUARTA FERIA TRACTATUS UNUS.

DE CATACLYSMO TRACTATUS UNUS.

DE TEMPORE BARBARICO TRACTATUS CNUS.

D E UTILITATE JEJUNII TRACTATUS UNUS.

DE UKBIS EXCIDIO TRACTATUS UNUS.

A , , ^(o** l*A r-*«A~.< '

1 V,b

J Pag. 11 101 147

171

181 197 231

289

309 345 373

595

429 451

487

517

547

581 „591

611 627 669 677

685

693 699 707

715

L I B E R SENTENTiARoa X X I .

DIALOGUS QU£;STIONUM LXV.

LIBER DE FIDE AD PETRUM.

DE SPIRITU ET ANIMA.

DE AMICITIA.

D E SUBSTANTIA DILECTIONIS.

D E DILIGENDO DEO.

SOLILOQUU.

MEDITATIONES.

DE CONTRITIONE CORDIS.

MANUALE.

SPECULUM.

CONTENTA IN APPENDICE.

SPECULUM ALIUD QUOD DICITUR PECCATORIS.

D E TR.PLIC1 HABITACULO.

DE SCALA PARADISI.

D E COGNITIONE VER<E WIM.

DE VITA CHRISTIANA.

DE SALUTARIBUS DOCUMENTIS.

DE DUODECIM ABUSIONUM GRADIBUS.

725

733

753

779 831 843

845

863

901 943 951 967 983 991 997

1005 1031 1047

1079

DESEPTEM VITUS ET SEPTEM DOWS SPIRITUS SANCTI. 1089

DE CONFLICTC VITIORUM ET VIRTUTUM.

D E SOBRIETATE ET CASTITATE.

D E VERA Ef FALSA POENITENTIA.

D E ANTicnRiSTO.

PSALTERIUM QUOD AUGUSTINUS MATRI SU,E COM-

POSUISSE FERTUR.

EXPOSITIO CANTICI Magnificat.

TRACTATUS DE ASSUMPTIONE B. MARLE.

DE VISITATIONS INFIRMORUM.

SERMONES DE CONSOLATIONE MORTUORUM.

D E RECTITUDINE CATHOLICS CONVERSATIO-

NIS.

D E SYMBOLO.

D E ESU AGNI.

SERMONES AD NEOPHYTOS.

D E CONTEMPTU MUNDI.

DE BONO DISCIPLINE.

SERMONES ALII AD POPULUM.

SERMONES AD FRATRES IN EREMO.

1091 1105 1113

1131

1135 1137

1141

H47

1159

1169 11S9 1201 1209

1215 1217

1221

1255

EX TYPIS CATHOLICIS MIG1YE , IJf VICO PICTO MOKJTROUGE,

Juxta ponam Inferni Parisiorum, Gattice: pres la barriere d'Enter dc fan'*.

1 8 9 1 6 G

<j*=

INDEX RERUM QUJE IN HOG SEXTO VOLUMINE CONTINENTUR.

IN SEXTTJM TOMOM PR.SFATIO. S AUREUI AUGUSTIM, HIPPONENSIS EPISCOPI, DE DI­

VERSE* QU.̂ STIOSIBUS LXXXI1I LIBER UNUS. 11-12 QILESTIO PRIMA, utrum a n i m a a s e ipsa sit. ibid. II. De libero arbitrio. ' « « • III. Utrum Deo auctore sit homo detenor. Ibid. iv. Quae sit causa ut sit homo deterior. Ibid. v. Utrum animal irrationale beatum esse possit. ibid. vi . De malo. 13 VII. Quae proprie in animante anima dicatur. ibid. VIH. Utrum per se anima moveatur. ibid. IX. Utrum corporeis seusibus percipi Veritas possit. ibid. X. .Utrum corpus a Deo sit. 14 XI. Quare Christus de femina nalus sit. Ibid. XII. Sententia cujusdam sapienlis. Ibid. Mil. Quo documento constet homines bestiis anlecel-

leve. Ibid. XIV. Non fuisse corpus Christi phanlasma. ibid. x y . De intellectu. ibid. xvi . De Filio Dei. 15 xvii . De sclentia Dei. ibid. XVIII. De rrinitate. ibid. XIX. De Deo et creatura. ibid. XX. De loco Dei. ibid. XXI. utrum Deus auctor mali non sit. 16 XXII. Deum non pati uecessitatem. ibid. XXIH. De ratre et Filio. ibid. XXIV. Utrum peccatum et recte factum in libero sit

voluntatis arbitrio. 17 XXV. De cruce christi. ibid. XXVI. De differentia peccatorum, ibid. XXVII. De providentia. 18 XXvm. Quare Deus mundum facere voluerit. ibid. XXIX. Utrum aliquid sit sursum aut deorsum in uni­

verse Il}id. XXX. Utrum omnia in utilitatem hominis creaia sint. 19 XXXI. Sententia Ciceronis, quemadmodum virtutes

animi ab illo divisae ac defimtae sint. 20 XXXII. Utrum rem ullam alius alio magis iutelligat,

atque ita eiusdem rei per infinitum eat intelligen-tia. 22

XXXiii. De metu. ibid. Xxxiv. utrum non aliud amandum sit, quam metu ca-

rere. 23 XXXV. Quid amandum sit. ibid. x x x v i . De nutrienda charitate. 23 Xxxvu. De semper nato. 27 XXXVUI. De conformatione animae. ibid. XXXIX. De alimentis. ibid. XL. Cum animarum natura una sit, unde hominum di-

versae voluntates. ibid. XU. Cum omnia Deus fecerit, quare non aequalia fe-

cerit. „ ibid-XLII. Quomodo Christus et in utero matris mer i t , et

in coelis. ibid. XLIII. Quare Glius Dei in homine apparuit, et Spiritus " sanctusincolumba? 28

XUV. Quare lanto post venit Dominus Jesus Christus, et non in principio peccati hominis? ibid.

XLV. Adversus mathematicos. ibid. XLVI. De ideis. 29 XI.VH. Utrum aliquando cogitationes nostras videre

possimus. 51 XLviu. De credibilibus. ibid. XL1X. Quare filii Israel sacrificabantvisibiliterpecorum

victimas. ibid. L. De aequalitate Filii. ibid. LI. De homine facto ad imaginem et similitudinem

Dei. 32 LII. De eo quod dictum est, Pomitet me fecisse homi-

nem, Gen. vi, 6 , 7 . 54 LIU. De auro et argenlo quod Israelitae ab ^Egyptiis

acceperunt. ibid. XIV. De eo quod scriptum est, Mild autem adhwrere

Deo bonum est, Psal. i.xxn, 28. 38 LV. De eo quod scriptum est, Sexaginla sunt regime,

octoginta concubinw, et adolesceiUuke quorum non est humerus. ibid-

LVI. De annis quadraginla sex aedificati templi. 39 I.V.U. De centum quinquaginta tribus piscibus. Ibid-tAfli. oe Joanne Baptista. " 42

9-10 L1X. De decern virginibus. LX. De die autem Tllo et hora nemo tcit, nequemmH *i«

ccelorum, neque Filius hominis, niti Pater torn. Matth. xxiv, 36. ^** jg

LXI. De eo quod scriptum est in Evangelio, ttofctt Dominum in monte pavisse de quioque paaibasv - IMf.

LXII. De eo quod scriptum est lu Evangelio, Mtk-tm^ •'* ptizabat Jesus plures quam Joanna; MMMfr •i#Bwt«» non baptizaret, sed discipuU ejus, Xm.M,4imS&$M

LXIII. De V'erbo. »r,-»*»wf*»*w LX1V. De muliere samaritana. LXV. De resurrectione Lazari. LXVI. De eo quod scriptum est, An ignoralh,

(sckntibus enim Legem loquor), quia Lex dommcat hrnnini, in quantum lenipus vivti ? usque ad e*aY" locum in quo scriptum est, rtvifieabit et mortoBa corpora veslva per inlmbitantem spiritual ejm in vo- -bis, Rom. vn-vm, 11.

Lxvii. De eo quod scriptum est, ExUtimo enim mud non sint condignw passiones hujus lemporis ad fu-luram qloriam qum revelabilur in nobit; usque ad id quod dictum es t , spe enim salvi facts suntus, Rom. vm, 18-24. 86

70

74

LXVIII. De eo quod scriptum est, o homo, to quit a qui respondeas Deo ? Rom. ix, 20.

LXIX. De eo quod scriptum e s t , Tunc el ipse FiHtts subjectus eril ei qui Mi subjecil omnia, I Cor. xt, 28.

LXX. D e e o q u o d Apostolus dicit, Jbsorpta est mors invictoriam. vbi est, mors, contentio tua? ubiest, mors, aculeus turn'! ACUKUS autem mortis pecca­tum, virtus vero peccati lex, I cor. xv, 54-56. 79

LXXI. De eo quod scriptum est, invicem onera vestra portate, et sic adimplebitis legem christi, Galat. vi, 2. 80

LXXIl. De temporibus ae tern is. 85 LXXIII. De eo quod scriptum est, Et habitu inventus

ut homo, Philipp. n, 7. , 84 LXXIV. De eo quod scriptum est in Epistola Paul! ad

Colossenses, in quo habemus redemplionem etre-missionem peccatorum, qui est imago Dei ineisiH-lis, Coloss. i, 14,15. 85

LXXV. De haereditate Dei. 89 Lxxvi. De eo quod apostolus Jacobus dicit, vis autem

scire, o homo inams, quia fides sine operibus otiosa est, Jacobi u, 20. 87

uxx\ ll. De timore, utrum peccatum sit. 80 Lxxviii. De pulchritudine simulacrorum. ibU. LXXIX. Quare magi Pharaonis fecerunt qusedam nrira-

cula, sicut Moyses famulus Deif Exod. vn-vm. 90 LXXX. Adversus Apollinaristas. f t LXXXI. De Quadragesima et Quinquagesima. 89 LXXXII. De eo quod scriptum est, Quern enim diligii.'

Dominus, corripit; flaqelld autem omnem fiUSto,., quern recipil, Hebr. xn, 6. " ' , 99

LXXXIII. De conjugio, in eo quod Dominus ait, Si qidt \ \ dimiserit uxorem suam, excepta causa fort&am*' nis, etc., Matth. v, 32. : W >

S. AUREL1I AUCUST1M, HIPPONENSIS EPISCOPI, DE DJ-VERSIS QU^STIOISIBUS AD SIMPUCIASUM DUO.

LIBER PRIMUS. —Simpliciani quaesliones ex K| Pauli ad Romanes duae tractaatur.

PRSFATIO. QUJESTIO PRIMA. Lex ad quid data. concupiscenUa

eta per legem. Peccatum quomodo mortuurt sine lege. Quomodo revixit. Lege quis mate Lex nonnisi a spiritualibus impletur. pliciter dicli. originalis peccati poena in membris quid. Loci in quibus lex vi dici mala. Legem esse bonam. Maui"*"-

de veteri lege. Explicautur ti " videri possit non bona. - . . . . ( Argumentum Epistola; ad Romanos. Ofimmm^mj^^

cedit bona opera. Gratia fidei miner » * " W ' * 3 B » W nis, major in renatis. Scopus AposloU IB «^SKHL Jacob et Esau. Bo.ia opera ex gratia, ntn BW» 1g! . ]g operibus. ouomodo jusla electio Jacob et

II

• * »

tio~Esau7 Electio Jacob an ex praeseienlia » > « « « • J S r dci. Electio ex gratia et propesiw Dei.- An •MKWfj'Eu ter dona gratia? uumeretur. Quomoao jam *2SZT^ batio Esau. Fides donwn Dei niiserentis. d » W "

1361 INDEX RfcRtLM. 1362 num fldei sublractum ab Esau. An ex pra?scientia futura? voluntatis improbatus Esau et approbatus Jacob. Bona voluntas in nobis fit operante Deo. Vo-catio an sit effectrix bona? voluntatis. Yocatio con-grua. Cur Esau non eongruenter voeatus. olxluralio Dei quae sit. Solutio qnaestionis de reprobatione Esau, omnes homines una massi peccati. Quomodo Esau Deus odio habuit, qua? nihil' odit eorum qua? fecit. Peccatum quid, vasa perditionis ad usumcor-reclionis aliorum fiunt. vocati non omnes, sed ex omnibus et Juda?is etGentibus. intentio Apostoli in Epistola ad Romanos. Electio gratise quam occulta. 1H

USER SECDNDUS. — In caeterasquaestiones quinque vel sex a siinpliciano propositas ex libris Reguni. 127-128 JEFATIO. Ibid, xsno PRIMA. Spiritu Dei diverso modo afficiuntur propheta?. Prophetia habitu perpetuo, et affectu transitorio. Spiritus Dei sine additamento intelligi-tur bonus. An eodem nomine intelligendus Spiritus sanctus Patri et Filio consubstantialis. Spiritus Dei in Saiile bonus et malus quomodo. Saiil persequens Davidem spiritu prophetico et bono correptus. Mu-nera qua?dam Spiritus sancti haberi sine charitate. Sine charitate munera alia Spiritus sancti nihil pro-sunt. An Prophetia habeatur sine charitate. Ha?re-ticos et schismaticos habere alia dona Spiritus sancti prater charilatem. Spiritus malus cur dictus spiri­tus Domini. 129

n. De Deo nihil diguum dicitur. Pra?scientia an pro-prie sit in Deo. Scientia quid, et quomodo in Deo. Ira, misericordia, et zelus Dei, quo sensu dicitur. Rebus divinis vocabula humana tribuuntur, sed ibi remotis imperfectiooibus intelligenda. Sapienlia et scientia unde differunt. Pcenitere quomodo conve-nit Deo. Pcenitentia et zelus cur minus videantur Deo congruere quam prsescientia, ira et similia 138

HI. Samuel per pythonissam evocari quomodo potue-rit. samuelis forte phantasma fuit, non spiritus. Da?mones quomodo norint iutura. 142 . Quo situ corporis orandum. 144 in verba Elia? querentis Deo de morte filii vidua?. 145

VI. De spiritu mendacii misso ad decipiendum Achab. 146 ADMON1T10 IN UBRUM DE OCTO DULCITII QUJESTIONIBUS. 147-148 B. AURELII AUGUSTINI, HIPPONENSIS EPISCOPI, DE OCTO

DULCITJI QUASTIONIBUS LIBER UNUS. ibid. PR.EFATIO. Ibid.

•ESTIO PRIMA. An baptizati peccatores exituri sint de gelienna. Locus Apostoli difficilis male intellectus. Rel'ulatur opinio existimantium fidem sine operibus

f irodesse ad salutem. Locus Apostoli quomodo inlel-igendus. Alius Apostoli locus frustra ab iis addu-

ctus, qui fidem sine operibus salvare docent. cha-nana?a? fides qualis laudata est. opinio quorumdam, fideles baptizatos, quantumvis peccatores, salvan-dos esse per ignem. ignis cujusque opus probans in hac vita, purgatorius ignis post hanc vilani. 149

. An mortuis prosit oblatio, qua? fit pro ipsis. Anima-rum ante resurrectionem receptacula. 157

Utrum in advenlu Domini l'ulurum sit judicium, anve illi moriluri sint, quirapientur in nubibus ob-viam Domino. Symbolum regula fidei. 158-159

V. Quomodo justorum filiis in Psalmo benedicitur. 161 I. [Vid. not. (a), col. 162]. Ulrum Samuel per pytho-nissam vere merit de inferno evocatus. Samuelis forte phantasma, non spiritus apparuit. Da?mones quomodo norint futura. 162

II. Quomodo stuprum Abimelech et Pharaonis effugit Sara. 163

II. Denique de Spiritu Dei, qui superferebatur super aquam, an ipse sit Spiritus sanctus. 166 (qua? novissimo loco tractatur). Quomodo electus David secundum cor Dei. Christua Divid appellatus. 168 MONITIO IN LIBRUM DE FIDE RERUM QU.B SON VIDEN-TITR. 169-170

. AUREL1I AUGUSTINI, R1PPONENSIS EPISCOPI, DE FIDE RERUM QVJE NON VIDENTUR, LIBER UKUS, in q u o d e -monstratur nos.in Christiana religione, non culpabili temeritate, sed laudabili fine credere res quas ocu-lis nostris non videmus. 171-172

UT PRIMUM. Etiam in rebus humanis multa credi .qua? n.on cernuntur oculis. voluntas amici bona non tidetur, sed creditor. Amici etiam probati benevo-leqtia nobis non constat sine aliqua fide. ibid. Fide de rebus humanis sublata, quam horrenda

confusio sequeretur. 173 Indicia qua? confirmant fidem. Prophetia? ds Eccla-

sia impUta?. 174 Ad creofenda qua? non vidimus movere debent qua?

nunc impleta conspicimus. 176" V. Praesentium exhibitio astruit (idem praeteritorum

et futurorum. 178 VI. Judaiorum codices fidei nostra? astipulanlur. Judaeo-rum secta quare non prorsus deleta. ibid.

vil. rotius muudi fides in Christum mirabiliter conci-liala. j 79

VIII. Ad fidei immobilem observanliam cohortatio. ISO S. AURELII AUGUSTINI, HIPPONENMS EPISCOPI, DE FIDE

ET SYMBOLO LIBER UNUS. — Symlx>li capita singula studiose explicantur, cum baerelieoroni fidei calho-lica? adversantium, etmaximeManichseorum repro-hensione. 181-182

CAPUT PRIMUM. Qua? causa et scopus operis prsesentis. ibid. II. Quod nulla merit natura coaeterna Deo, ex qua

mundum fecerit. Quomodo mundus ex nihilo, si ex materia informi factus. ibid.

in. verbum quare dictum de Filio Dei. Quod verbum sit idipsum quod Pater. 185

iv. Filius Dei non factus, nee minor a Patre. Creare et condere idem. Filius Dei cur factus homo. Contra Manichaeorum haeresim. Totus homo susceptus a verbo. Nativitas Christi ex femina. Contra Mani-cha?os. 184

v. Passio christi et sepultura. Resurrectio Christi. 187 vi. Ascensusinccelum. ibid. vil. Sessio ad dexleram patris. 188 vill. Advenlus ad judicium. ibid. IX. De fide in Spirilum sanctum. Trinitatis myste-

riuui. similitudinihus explicatur. Prol'essio Christia­na? fidei. De Spiritu saucto opuiio quorumdam, quod sit ipsa deitas Patris et Filii. Sanctitas a san-ciendo. 189

X. Ecclesia catholica. P.emissio peciatorum. Totius hominis in melius commutalio resurrectione perfi-cienda. carnis resurrectio. liesurreclionis futura? Veritas confirmatur. 193

ADMONITIO IN LIBRUM DE FIDE ET OPERIBUS. 195-190

S. AURELII AUGUST1NI, HIPPONENSIS EPISCOPI, DE FIDE ET OPERIBUS MBEI! UNUS.—Ref'ellitur error quorum­dam triplex, et contra demonslratur : 1° Nin omnes indiscrete adiniltendos ad Baptismum, sicque esse tolerandos in Ecclesia malos, ut nou negligatur ec-clesiastica disciplina; 2° baptizandis non'solius fidei, sed vita? elfam christians? tradeudas esse regulas; 3" baptizatos demum, nisi vitam malain muiarint, nunquam ad salutem a?ternam fide s.Ia perventn-ros. 1&7-198

CAPUT PRIMUM. Error quorumdam triplex. Omnes ad Baptismum citra discriinen admitteudos sentiunt. Morum doctrinam consent nonnisi post Baptismum esse tradendam. ibid.

U. Propter fidem chrislianam salvandos esse baptiza­tos, eliamsi mores quanlumlibet malos non cor-rcxeriut. Mali in Ecclesia sic tolerandi, ut non omit-tetur correplio et disdplina. 199

III. Quo ammo peccaiites corripiendi. Domini praece-ptum de corrigendis malis. Ibid.

IV. Errores non servantium modum in Scripturis in-telligendis. Donatistarum errori alius error con-trarius ex scripturis perperam aceeptis. 200

V. Sana doctrina est ut nee propter malos recedatur - ab Ecclesia, nee in malos ipsos negligatur disci­

plina. 201 VI. Ad Baptismum an admittendus adulter et peccalor

nou correctus. Mi pracepta bene vivendi non prius tradenda quam Baptisnius. 202

Vil. Virgo qua: nesciens nupsit alieno viro, an cen-sendasit adultera. Apostolorum exemplo et litteris nil juvari qui vol'inl baptizandos de sola fide, bapti­zatos vero de ini>ribus admonendos. 203

VIII. A Petro non gola tides, sed et pcenitentia bapti­zandis pra?dicala. poenileuiia indicia, non solius in-fidelilalis, sed vita? veteris mutanda? in novani. 204-

IX. Spadouis post fidei proiessionem statim baptizati exemplo male uti adversarios. 203

X. Locus Pauli se nihil scire prater Christum Jesum pnifitentis. Praecepta duo dc dilectione Dei et pro-ximi male rei'erri, alteruin ad baptizandos, alte­ram ad baptizatos. 208

XJ. objectio, quod israclita? prius mare transierint, et post legem acceperiiit. 207

XII. Incommodiim grave in adversa sententia. 209) XIII. Baptizandis prsecepla morum a Joanne tr&dita.

Ad cons-.:quendaiu vitam aeternam praecepta servari jussit chrisms. 2Jft

Xiv. De tenia quaestione : quod fides ad salutem uon

•1303 INDliX l iEUUM.

211 Sllfficit billO Opel'ihlls. XV. Locus Aposloli ilillicilis, male iulelleclus. Rofula-

tatur opinio cxis'.iinuiiliuin (ijeiu sine opcribus .prodesse ad salulcm. 212

XVI. Locus A|i(;sloli quomodo intelligondus. Alius Apo­sloli locus fpusU'a ab iis adduclus, qui fidcin sine operibus salvaro doceut. Clianana.'a3 iidcs qualis laudata est. 215

XVII. Argumenlum frustra ductum ex parabolis ziza-nioruin et adductoruni ad convivium pro obstiiiatis in peccato admittendis ad Baplisinuin. Simililuclo servi noleutis erogare talciiium ad eauidem rem iautilis. 217-218

XVIII. Prohiberi periinaccs malos a Baplismo non no­vum. 219

XIX. Tria flagilia etiam bcnigniorum homimini con­sensu mortif'era eL excoininii.iicalione i unienda. Unde factum ut de adulterous conjugiis non age-retur in eateehismis. 5lalrimoiiiuincuiii L.fidelibus. 220

XX. Ordo curationig erp;abaplizandes leneudiis. 221 XXI. Apostolorum factual non iis lavorc <[iii vohmt

adulteros admiui ad naplisuuuu. Perperani dici .lu-dteos propter solam jnfidclitalern deletes, Kcgnum coelorum vim pati non dictum de lido sine cliari-tate. ibid.

XXII. cognilio Dei qurenam vera et ad vilam seter-nam couducens. l.idulgonlia nou obstinalis, sud a

. peccato reccdcnlihus s" eranda. 223 XXIII. Locus Aposloli ah adversaries male iulelleclus.

Judicium in scripluris pro a tenia damnatione. Au soli fideles niili intelligendi sinL ituri in rcsurre-ciionem judicii, ut judicium non sit seterna damna-tio. 224

XXIV. Libertas fidei non sit (idelibus velamcn ma-life. 223

XXV. sanclum mandalum quid, id((uc cognoscentes ac transgredientes qu;e poena maneat. Poena trans-itoria baptizatis scelerate viventibus non promit-tenda. 22G

XXVI. Baplismo nisi vila respondeat, rton obtinebitur regnum cceloruin. reccata triplicis generis triplici remedio sananda. 227

XXVII. Epilogus pradictorum. 228 ADMONITIO IN ENCHIRIDION. 229-230 S. AURELll AL'GCSTIXI, HIPPOXENSB El'ISCOPI, EXC.HI-

IIIDION AD LAL'RENTIUII, SHE Uii EIDE, SPE ET CUA-RITAT'E LIBER L'MJS. 231-232

CAPUT PRIMUM. sapieulioe versa donum exoptat Lau-rentio. ibid.

II. sapientia liominis, pielas. 1'nd. III. Deum coli fide, spe et charitale. ibid. IV. QuiestioiiesLaurenlii. Rcsponsioiies Augustini. ibid. V. Resp'onsio ad q. 5 el ad q. 4. 253 VI. Quod mole exiguuni possit manu eontineri. ibid. VII. Symliolum el oratiodoniiiucacompleclunlurfidem,

spem et ehavitatein. 234 vui. fieneralis explieatio lidei, spei et cliaritatis, et

earum nexus. ibid. IX. Quid creden lum servalo syniboli online, deiuceps

explicable Non op.us esse curiosa inquisitione re-rum naturalium. Clirisliano suflieere si credat a summe bona Trinitate omnia creala esse, eaque bona. 233

X. Contra Manicbseorum IiaTesini.de origine mali. 256 XI. Mala cur esse sinat Detis. Malum iiiliil aliud nisi

pjivalio boni. ibid. XII. Creaturoe omnes bona1, sed quia non summe bo­

use, ideo corniptibiles. ibid. XIII. Nullum malum, nisi quod et boiiimi sit. 257 XIV. Bonum et malum, licet contraria, siniul in eadem

re esse posse. Ex b;-.-iiis mala, et in bonis. 238 XV. Quomodo iutelligeuuum illud, Mm potest arbor

bona, etc. ibid. XVI. fierum causas nosse an pertineaiad fclicitatem. 259 XVII. Error quid sil. Non omnis error noxius. Augusti­

ni error felix in liivio. ibid. XVHI. Mendariitm omne est vieccatum, sed aliud alio

gravius. Non menliri qui nesciens lal.sum elicit, sed' potius qui veruni (licit quod putat ialsum. 240

XIX. Error alius quideia alio perniciosior, sed semper est mains. 241

XX.TSon omne gemis errovis esse peccatum, Acade-micos rofellit, qui ut error vitelur, omneni assen-sionem suspv.idi volunt. 242

XXI. Error nun semper peccatum, sed semper ma­lum. 243

XXII. omne mendaeiuin esse peccatum. ibid. XXJU. Causa rcrimi boiiaruui, boiiitas Dei; malarum,

guorantia el cone*.

m 244

in tola ipsius slirpe. oototw ***' XXVii. liominis conditio post Ada? neceat.™ — • - * «

reformatio ex sola Dei misericTirdfa Um"

voluntas delk-ieas boni muiabilis XXIV. SecMu.1* Illa,.,Plinl ™ ' «•

piseeuua. ' • XXV. Pu'.nre peceuisirroeata? X\vi. peceali Adte poena

Pelagianos.

xxx. No^meritis, nee libera arbilrio r - * * ' nes, sed gratia. """"" ""-»"> 'epartrt

XXXI. Fides et opera bona pv n«i ^ „ xxxil. Bona voluntas a Deo °n°-xxxiii Homines natos omnes irtealios 'TTTfu rnnto ;

cilialore cbristo. Ira Dei quid. c8«iseiU»W Xxxiv. christus mediator meffabili Verb! i i l ummk-

^

isss

ne lialus ex Maria, contra ApoUmarista*."' | i a XXXV. Christus Deus siniul et homo. COntifc eltflrt*

qui Leporii, et postea Nestorianoruffl ftHt. Mu xxxxi. Gratia commendata in homine cfirtsto 68 tip • '

gnitatem Filii Dei nullis meritis evectb. ftn xxxvii. Nativitas chrisii eo quod est de Spirit!! saaetrf,*

graiiam demonstrat. jgj XXXVTii. Christus de Sjiiritu sancto non ut de pattfc Mas,

sed de Maria ut de matre. Hjrf. xxxix. son quidquid ex aliquo nascitur, ^ns fflft*

dicendus. f>$ XL. Modus quo natus christus de Spirito SSttcWi ftttl-

nuat gratiam unionis hypostaticae. /fttf. XLi. christus sine peccato, sed peccatum factus. IWrf. XLii. Baptismus datur , ut moriamur, et revtv&tiS*

mus. XLtii. m Baptismo omnes peccato mori, et pirWffifej

et majores. i XLiv. Fi'gura, eterosis, qua nuraerus accipitut ptOmi-

mero. XLV. in primo liominis peccato plufespeCcatUpfecle^. XLM. Peccatis parentum non tantum prfmnmhl «fif-

gari Alios, probabile est. Ibitt. XLvn. Quousque parentum peccata propageBtUk1 M

filios, non temere definiendum. S85 XLVIH. Peccatum originate non aboTeTur nisi per CMfc

stum. 5bfu. Xlix. Baplismo Joaunis hon flebat regenefatio. thtf-

stus cur baptizari a Joanne VolUit. |Mrf. L. per Christum tolli non tantum originale peccattm%

sed et cstera superaddita. » 6 Li. A daninatione Adas nemo liberalus nisi fa CUTlsW ^

renatus. tftd. Lll. Ba])tismus mortis ac resur rec i^n iSCni i^d taBt -

ludo in parvulis perinde ac in majOribil^. WW. LIII. crux christijSepultura, resurrectio, etc., fl#ffa'

vitaa Christiana;. Liv. Judicium ultimum pertineiis ad res in fine ssectlU

gerendas. LV. Judicare vivos et mortuos, duplici modo inielliP-

ctum. ^ , ' LVI. De Spiritu sancto el Ecclesia recto onffifti <S-

ctum in Symbolo. Ecclesia ccelestis terrcflas optUt-lalur.

LVII. stabililas Ecclesiae ccelestis. LVUI. Aiigelorum qua? shit differentiae, et an A s , — ^.

sint sidera, incertum. _ J+-"(H LIX. Aiigelorum qualia sint in quibus appa'ruernfflf,,,^^

corpora, difficile explicatur. ta*'*! W ' LX. Artes saiana? Iransflgiiranlis se in augelum hig*,^

uti litis dignoscuntur. I.XI. Ecclesia in angclis et iniominibus. I.xn. Quomodo in cbristo instauranlur omnia, et |

ficantur. LXIll. pax regni ccelestis, quomodo praxsellit*

intellectum. LX1V. Rcmissio peccatorum expressa in 8jw

clorum vita sine criisine, non sinef" Lxv. crimina qusclibet in Ecclesia rej

tentiam. Extra Ecclesiam non resptl LXVI. ltennssio peccatorum lit pfaptee J

cium. S j i ' * LXVU. nefelluntup qui putabant t w e i ^ ^

tumlibet scelerate vixissent, S»*M>*» BSTi LXMll. Locus Apostoli de salvandis per i « M « « :

lelligenclus. ignis quidamia h a c « ^ P « vaiilur .xdificantcs ligna^

I X I \ . ignis etiam purgatormsqtadamp»l L \ X O'imina eleemosynis non redimi, nisi WW

in 438

>l

1365 INDEX REMiM. iM6 tetur.

ibid. 287

Ibid.

268 ibid.

289 270

Ibid.

271

"272 Yft'id. ;ta/. ./to.

273 Ibid.

283 ixxi . oratione dominica expiari leviora peeeata. /f>H. LXXll. Eleemosynarum genera inulta. 26G LXXUl. Eleemosyna; genus maximum, parcere inimi-

cis. LXXlv. Peccata non dimittenti non dimiltunlur a Deo. cxxv. Eleeniosyua sceleralos et infideles non mun-

dat, nisi muleutur. I.xxvi. Prima eleeniosyua, anirose suse misereri et re­

d e vivere. i.\xvil. iniquitas deserenda, ut prosint eleemosyna;. Lxxvnt. peccata quaedam sunt, quae humano judicio

non esse putarenlur. lAxix. Quae ievia videntur esse interdum gravissima. t.xxx. Peccata liorrenda, usu videntur levia. LXXXl. Peccati causae dux, ignorantia et infirmitas,

quas nemo vincil nisi divinilus adjutus. I.xxxil. Pcenitenlia Dei donum. LXXxill. Peccatum in spiritum sanctum. I.xxxiv. De carnis resurrectione. mxxv . Fetus aborlivi an resurgent. I.xxxvi. Fetus in utero quaudo vivere incipiat. LXXXVH. Monstrosi fetus quomodo resurrecturi. LXXXVIU. insiauratio carnis, quocumque rnodo perie-

rit. I.XXXlX. Superflua quomodo redibunt ad corpus. XC in statura et efngiecorporisnihil eritindecorum, ibid. XCl. Resurgent piorum corpora quoad sul)stantiam

carnis, sed sine omni vitio. 274 XCll. Corpora damnalorum qualia resurgent. ibid. XCIII. Quorum damnalorum itilura sit mitissima poena. 273 X d v . in vita seterna sancti plenius cognosceut quid

eis conlulerit gratia. ' Ibid. XCV. rune revelabunlur occulta judicia Dei in homi-

num prEedestinaiione. Voluntas Dei efficacissima. ibid. XCVI. Dens facit bene , etiam sinendo fieri. 270 XCVH. voluntas Dei salvare volentis an impediatur

lmmana voluntate. ibid. XCviu. Deus etsi potest converlere quos voluerit, non

tamen inique I'acit, cum alios convertit , alios non coavertit. Originate vin< ulum damnationis. 277

Xoix. tjt magna bonilate miserclur Deus, ita nulla iniquilate obdurat. Apostatica radix. 278

C. rsiiiil fleri p ra te r voluntatem Dei, etiam dum fit contra ejus voluntatem. 279

CI. Voluntas Dei bona per Ponas aeque et malas vo-luntates hominum semper impletur. ibid.

CU. Voluntas Dei invicta semper, et nunquam mala, sive misereatur, sive obduret. ibid.

GIU. Excutitur dictum Apostoli ad Timolheum. 280 Qy. Quae fuerit voluntas Dei erga Adamum, quem pec-

caturum praesciebat. 281 CV. Voluntas hominis ad bonum et malum aliter l ibe­

ra in primo statu, aliter in ultimo. Ibid. CM. Libero arbitrio gratia necessaria in primo ct sa-

cundo statu. Ibid. CV'll. vita aeterna merces, et tamen gratia. Voluntas

Dei de nomine pecc.jnle impleta. 282 CVill. Ex Deo salus nostra, ita ut nee per Christum H-

bcraremur , si nou essc tDeus . ibid. Cix. Animarum receptacula ante resurreelioncm. 283 e x . Sacrificium altaris et eleemosynae pro defunctis,

qitatenus et quihusnam prosint. ibid. CXI. Duas civitates post judicium in aeterna vel beatitu-

dine vel miseri.i. 284 CXi'l. Pocnam damnatorum aeternam fore. ibid. CXiu. Mors impioruni, ut vita piorum, perpetua. 28a CXiv. Exposila fide, agit d e s p e : qua; hue pertinent

4onlineri oratioue doininica. s p e m i n s e ipsoponens maledictus. ibid.

C i v . oralionis dominic3e apud Matlhseum petitiones seplem. ibid.

•fixvi. petitiones tanlum quinque apud Lucam, qui cum MallliM concilialur. 286

Cxvil. De charitate quae cum fide ac spe adesse de ­bet . Ibid.

CXviU. status vel Mates hominis qualuor, ante legem, sub lege, sub gratia, et in pace. 287

f.XIX. liegencralio peccata abolet universa in quavis :eiate. scrviuis sub lege noanullis inexperta. 288

,Cxx. Regenerati morieuttts ante usum rationis non percunl. ibid.

C\X1. t.iiaritas finis omnium praeceptorum. ibid. c \ \ l l . Eibri conclusio. 289 ABMO.XJTIO IX MBRUM DE AGOXE CHHISTIASO. 289-290 f- Ai,HELll ALGiSTIM, MPPONENSK EPISCOPI, DE

AGQNE CHB.ISTUNO LIBER L'Nl'S. — HortaUir et insii-•MX ad dSctfitaudum Christiana pugua turn diabolo.

nunc vinci a nobis ae subigi, quando vincuirtur eu-piditates et corpus in scrvitutem redigi lur ; ipsurii

. vero corpus sorviluti subjic! dbcet, si i;os ipsos sub-jiciaiiius neo, cui creatura omnis aut voluulate se r -vit aut necessitate. Subsidio fidei munilam esse hu-inanam iinbecillitatem, eique per Filium Dei camera factum quam opportune remedio subvenlum esse oslendit. Postea catholic* fklei capita singula Sym-bolo comprehensa porcurreiis, exortas varias in earn l ia rcses detegit el vitari jube t . 289-200

CAPUT PRIMCM.—Corona vincenlihus promissa. Adver-sarius diabolus auxilio cliristi viiicllur. ibid.

II. Quomodo viiicitur diabolus. .vi jeunlur invisibiles poteslates, ubi vmcunUir cupidilales. 291

III. Daemoues quomodo in ccjlcslibus sum, ct rcctores tonebrarum. 292

IV. Mauiclucorum error de genie tenebrartuu contra Dcum rebel lante . ibid.

V. Spirilualia nequil iaeincodest ibus,quoscnsudiclum. 293 VI. corpus eastigaudum, ut diabolus et uiuudus vin-

cantur. 294 VII. CI corpus nobis subjicialur, subjicianms nos ipsos

Deo, cui omnis crealura servil, velit nolit. Justo-rum et injuslorum in Inijus vita; bonis et malis dis-criinen. ibid.

VIII. Omnia divina Providcntia guberuari. 29j IX. iloriatio ad guslandam dulcedineni Dei. 296 X. Filius Dei propter nos homo i'actus. Liberum arbi-

triuni. ibid. XI. Modus liberandi honiiuem per Filium Dei inrarna-

lum quam conveniens. 297 Xfl. Christiana fides ubique vigel et vincit. 296 XIII. Fides recta sit, et actio bona, jiens veritatis ca-

pax non est, nisi viliis libera. Fides Ecclesia; de Trinitate. . 299

XIV. r^ou audiendi qui Ires personas negant. Ibid. XV. Nee audiendi qui inducunt t res decs. Ibid. XVI. Nee illi qui negant ajqualitalem et x terni la tem

pe'rsouarum. 308 x v n . Fides incarnationis chrisli. Negantes Christum

esse Dcum, uon audiendi. Ibid. XVIII. Nee audiendi negantes Christum habuisse ve-

rum corpus. ibid. XIX. Nee negantes Christum habuisse mentem ho­

minis. 301 XX. Nee dieentes ilium hominern non aliter susce-

plum a SapientiaDei ac caslcros sanclos.quisapicn-tes fiunt. ibid.

XXI. Ncc audiendi qui solum corpus a verbo susce-plum dicunt. 502

XXII. Nee qui corpus Chrisli negant formalum de fe-; mina, et dicunt sic factum, ul illud quo spii ilusn

paruit hi cokmiba. Per leminani mors, per I'enuuaui vita. • ibid.

XXiM. Non audiendi, qui Filium Dei crcaturam dicunt, quia i assus est. Filium Uei sine divinitatis mulalio-iio passum esse. 503

XXIV. Non audiendi, qui negant tale corpus Domini resuirexisse , (juaie l'uerat se: uhum. nOi

XXV. Nee negantes cor; us Chrisli sublalum in ca-'lmn. Ibid. XXVI. Nee negantes clirisluin sedere ad dexteram

Palris. DexU'ia et sinistra Dei quid sit. ibid. XXMI. Nee audiendi negantes judicium fuluruni. 30o XXVIII. Nee qui dicirnl spiritum promissum veuisse in

Paulo, aut Jlontano, etc. ibid. XXIX. Nee audiendi DonatistajncgiuilesEcclesiam per

orbem esse diffusam. Dnnalus ipse a suis divisus. Donatus l ioms cum caeciliano causam dicens, nihil probat. Donatistaa Baptismum nisi ipsi dederinl, iua-nem essevolunt. 500

XXX. Non audiendi i.uciferiani, qui licet nou rebapli-zent, pravcidcrunt se ah Ecelesia, quia resipiseeu-tes ab Ariana ha re s i recipiehat. 507

XXXI. Nee audiendi cathari negantes Ecclesiam posse omnia peccata dimittere, et vetaijtes v iduasnubere . 308

x x x u . Nee qui resurrectionem carnis negant . 309 XXXlIl. Fidei smiplicitale lactari oportet, cum parvuli

suinus. charilas pierfecla nee cui>iditatem sosculi compatilur, nee timoreni.cogmiio veritatis in corde mundato. Ibid.

S. AUREUI Al'Gl'STISI, HIPPONENSIS EPISCOPI, DE CATECHIZASniS RUDIBC'S FIBER UNCS. — ROgatUS a diacono carthaginensi, catechizandi ar tem docen-dam suscipil: ac primo iirascepta Iradit, ut id offi­cii non lanUim certa mcthodo atque idonea rat ione, sed etiam sine tledio et cum hilaritate impleatur. Poslea revoeatis ad usum pra;ceplis, profert ipr-e in exempiura se rmoaes , ad eum erudieudum "ui

1367 INDEX REBUM.

christianus esse velit, comparatos duos, longiorem unum, alterum brevissimum. 309-310

CAPUT PRIMUM. Rogatus a diacono Carlhagiaensi scri-bit de calechizandis rudibus. ibid.

II. Sermo saepe qui audienti placet, displicet dicenti: unde id contingat. Qui serrnonem habet, curet ut sine faslidio el liilariter dicat. 31 i

III. Narratio plena quae fieri debeat catechizando. Ad charitatis finem dirigenda narratio. Scripturse vete-res propter commendandum Christi adventum, cu-jus finis charitas. 513

IV. Praecipua causa adventus Christi, charilatis com-mendatio. Ad dilectionem referenda esse quae de Christo ex Scripturis narrantur in catechismo. 314

V. Accedens ad catechismum scrutandus quo fine velit fieri christianus. 316

VI. Exordium catechisrai, et narratio ab hisloria crea-tionis raundi usque ad prsesens tempus Ecclesia;. 317

VII. Resurrectio, judicium, et alia quaedam post nar-rationem intimanda. ibid.

VIII. Eruditi quomodo catechizandi. 318 IX. Grammatici et oratores quomodo tractandi. vox ad

aures Dei, aninii affectus. 520 X. .iam de hilaritate comparanda. Causa? sex taedium

afferentes catechizanti. Remedium contra primam causam taedii. ibid.

XI. Remedium contra secundam taedii causam. 322 XII. Remedium contra tertiam causam taedii. 523 XIII. Remedium contra quartam causam fastidii. Audi­

tor vel audiendo vel stando latigatus, quomodo r e -creandus. usus audiendi verbum Dei sedendo, in quibus Ecclesiis receptus. 324

XIV. Remedium adversus quinlam causam taedii. Re­medium contra sextam causam tsedii. item adversus causam sextam. 326

XV. Pro personarum diversitate lemperanda oralio. 328 XVI. Formula oralionis catechistaj. Exordium ductum

alaudabili proposito suscipiendae chrislianae religio-nis, propter futuram requiem. Requies in rebus in-quietis non quaerenda. son in divitiis, nee in hono-ribus. Requiem quaerentes in oblectamentis carnis et in spectaculis. 329

XVII. Reprehenditur qui velit esse christianus propter commodum temporale. christianus vere est, qui r e -ligionem profitelur propter futuram requiem. Transit ad narralionem eorum quae credenda sunt. Filius Dei cur homo factus. 330

XVIII. De hominis et rerum aliarum creatione quid credendum. Homo in | aradiso consiliums. Cur crea-lus qui praesciehatur peccaturus. lapsus hominis et angeli nihil Deo nocuit. 352

XIX. In Ecclesia boni et mali, in fine separandi. civi-tates duae ab initio generis lmmani. Diluvium et area sacramentum. De Abrahamo et lsraelitico po-pulo. Horum dicta et facta, prophelia fuit. 333

XX. Israelitarum servitus in ^Egypto, et liberatio via-que per mare Rubrum. Baptismus figuratus. ovis immolatio passiouis Christi figura.Lex scripta digito Dei. Jerusalem lypus civitalis cceleslis. 33o

XXI. Captivitas Babylonica et in ea gesla quid signifi-cent. Post captivitatem Babylonicam liberlas qualis reddita. 336

XXII. s t a t e s mundi sex. Sexta aetas ex adventu Chri­sti. Christus Novum Testamentum sempilernse hae-reditatis nianjfestans, terrena contemnere exem-plo docet. Kativilas ejus, vita et mors. 338

XXIII. spiritus sanctus die quinquagesima post r e -surrectionem christi missus. Judaei praedicatioue Apostolorum conversi, vitae evangelicae sludio fla-grantes. Ecclesia? apud Gentes per Pauliun con-slitutae. 339

XXIV. Ecclesia quasi vitis pullulat, el putatur. Ex iis quae videntur impleta, credantur praedicta quae r e -stant implenda, praesertim judicium futurum. 341

XXV. Fides resurreclionis suadetur. Mors perpetua in tormentis. vita aeterna sanctorum, cavendum non taatum a Paganis, Judaeis et hoereticis, sed etiam a malis christianis. Societas sit cum bonis; non tamen spes in ipsis ponatur. 342

XXVI. Initiatio catechumeni, cum expositione signo-rum. sermo quandoque brevior adhibendus. Incipit sermo alius brevior. Filius net immissus, ut amorte quae per Adamum intravit, liberaremur. 344

XXVU. prophelias veteris Testament! impidtas cerni in Ecclesia. Hinc (innala fides eorum quae ventura restant, judicii ultimi et resurreclionis. cavendae tentationes a malis etiam in Ecclesia repertis. Socie­tas cum bonis, sues omuis in Deo, 346

S. AURELII AUGUST^, H1PPONENSISEPISCOPI, DECON^ 5 1 8 ADMOKITIO IN LIBRUM DE COXTDJENTIA

" 'ISI, HIPPO TINENTIA LIBER CNUS. — Psalmi 140: rone, v o n ^ Z Z ^ V o i t ostium coniinentim circum labia met, ne delicti cor meum m verba maliqna, ad excusandasexTJ. sationesin peccalis. Captoque indesermonisar£r

" n d a ° s C h t a b r e m U b i d i n e V s i r ^ t ; m , r ° SU0 ° ^ » coercenuas naoei e uDinines et corporis et animl atque universim delectaiionibus concuuiscentii quae delectationi sapientiae adversaiitur cohihen dis mvigilare. Jubel ne depropriis viribus confidal mus pugnanles contra concupiscentiam, qua? ner legem qmdem cognoscilur, sod non vine fair nisi per graliam. Superbos reprehendit excusationes varias in peccatis afferentes: quo in cenere ini quiores sianichaeos, qui peccata sua in mali natal ram in se ipsis insilam referebant, operosius refel lit, et locum Apostoli ad Galat. v, 47, caro enhn concupiscit adversus spirilum, etc., quo demon-stratas duas boni et mali naiuras volebanl, perpe-ram ab iis haeretjeis intellectum esse ex apostolo eodem evincit. 348-3ESQ

CAPUT PRIMOM. Continentia a libidine carnis Dei do-num. continenlia oris et ipsa donum Dei. os cor­poris et os cordis. jj,°d.

II. os cordis, quo consensus tanquam verbum interius exprimitur. cordis continentia nomine oris com-mendala a Christo. continentiam cordis interdum violari non violalo corpore. continentia cordis r e -tenta non peccari contra continentiam corporis. ibid.

HI. Continentiae pugna contra libidines quamdiu su-mus in hac vita. Pugna interna concupiscentianim non experta nisi bellatoribus virtutum. Concupi-scentia per legem cognoscitur, nonnisi per gratiam vincitur. Pugnandum ne peecali concupiscentia re-gnet. opera carnis morlificanda. 533

IV. I t continentia servari possit, cavenda praestim-ptio de propriis viribus. v ivere secundum liominem, et vivere secundum carnem, idem est. 383

V. Non fidat de se qui vult peccati concupiscentiam vincere. Excusatio peccalorum cohibenda per con-linentiam. Excusationes in peccalis diversae. Fati accusatio, lbrtuna?, diaboli, Dei vero it<sius a Mani-cliaeis. 336-357

VI. conira alios qui, ut se excusent, dicunt placere Deo peccata. Deus e t d e malis facil bona. Homo cum 1 otesiate peccandi (actus, pro praemio accepturus non posse peccare. 358

VII. ciiiitinentiae et justilise officia ] ariter tendunt ad 1 acein. contra Maoicliseomm insaniam de duabus naturis inter se confligentibus. Bellum inesse ia homine ex languore per culpam conlracto, pacem sanato languore futuram esse. 359

VIII. Caro adversus spirilum concupiscit, non quia ini-mica nalura, sed quia vitiata. Carnis concupiseeu-tias ex vitio esse, easque hie minui quidem posse, non penilus auferri nisi in altera vita. Concupiscen­tia carnis hie poena peccati, carne sanata in beatis non erit. 36f

IX. Carnem nalura non esse malam, cum ejus exem-plo diligeudas uxores hortetur Apostolus. Tres co-pul* insinuatae ab Apostolo, omnes bonae, quarum tenia est carnis et spiritus. Mulieri subjectionis . exemplum a carne cur non datum. • 65

X. Manichaeorum haeresis negat fuisse in Christo car­nem verani. Dicil aniinas ad Christum, corpora ad diabolum pertinere, et sexuin utrumque esse ex diabolo. g g

XI. Carnis et Ecclesiae comparalio in quibus cousislat. 38B XII. Continentia Manichaeorum et aliorum quorumdam,

praesertim h;treticorum, ialsa. Continenlia item ruiudam immunda, ut per magicas artes pervr-ad uxores alienas.

XIII. continenlia non tantum libidines corporis, animi cupiditales coercet et regit. Motus I pravi continentia cohibendi, negato cons^f^: rejecta vel cogitationis delectatione. ^

XIV. Fidem sine operibus non salvare. VKM •-.-constanter debellanda. In conlinentiae praellOWW et victoria referenda in Deum

ADMON1T10 m LIBRUM DE BOKO CONJUOAL1. Sfi IMON1T10 IH LIBRUM DE BOIVU i . u » » « ~ " „ „ „ _ _ _ « ( S

S. ALTiELH ALGUSTIM, HIPPOSENSIS EPISCOPI,J*. BONO CONJCGAU I.1BER L-NUS. — Docet AlIgBSWJ nuptias multis nominibus esse honorautles, <* M » tantum in fomicationis comparatione, sed e « U £ ,

'U't,

** prio geuere bonas ac de se ab omni P f ^ o ^ H S ^ jfr lies, continentiam vero ionge esse p o e g W W W ^ "— •

isfid INDEX mum. an ostendlt: adeoque nuptias, quas olim necessarias ad propagandum Dei populum, per quern Christus jirophetaretur et nasceretur, in nsn habere sancti debuerunt, nunc temporis poslquam dictum est, Qui potest capere, capiat, non ami lectendas nisi ab iis qui se continere non valent. Caeteruni continen-tes nostros ntiquis illis conjugatis, Abrahamo no-minalim et Sarae, vix ulla ratione conferri, nedum iis praeierri posse; quippe qui el continentia? virtutem in animi liabitu tenuerunt nubenies, et obediential laude, qua tauquain malrice virlutes omnes conli-ncutur, quam maxime e.vcelliierunt. 573-371

CAPUT PRIMUM. Prima societas viri et uxoris. ibid. II. De propagatione filioruin, si homo non peccasset,

diversa? senlentiae. Ibid. III. Bonum conjugii multiplex. Primum et secundum

conjugii bonum. Tertiuiii conjugii bonum. 375 IV. Quirturo conjugii bonum. Adultcrium quid sit.

Fides in rebus etiam abjectis servanda et huicvita? prae|ionenda. 373-576

V. Conjunctio viri et feniinae quandonam sit connu-bium, quando non. 376

VI. De conjugalis debiti exactione ac reddilione. 377 VII. Foedus nu[ tiale separalione conjugum non fit irri-

tum. An dimissa adultera liceat alteram ducere. Uxorem superducere velitum more Romano. 378

VIII. Repudii usus qualis apud Gentiles, etqualisa lid Judseos. Conjugium boiium est prorsus, non autem sola comparatione fornicalionis. 379

IX. Conjugium bonum est non nisi propter aiiud ex-petendum. Conjugio uti debuisse sanctos primis temporibus : nunc prseferendam esse continen-tiam. 380

X. Objectio contra continentiam. Nunc ii soli conju-gari debent, qui se non continent. Nuptias non esse peccatum. Nuptialiscoiicubilus solus ille est qui fit causa generandi. 380-581

XI. Usus contra naluram exsecrabilior in uxore, quam in meretriee. lnnuptarum amplior sanctitas com-mendata, non negata sanctitas nuptarum. 582

XII. Nuptas non cogitantesnisi quomodo placeantDeo perraras esse. 383

XIII. Nuptias nunc solis non continentibus, olim vero etiam continentibus amplectendas fuisse. uti con­jugio sola prolis causa, quam rarum. ibid.

XIV. uti concubina propter filios mains peccatum, quam uxore uti propter inconlinenliam. 38i

XV. Connubium non posse dissolvi ob sterilitatem. An liceat uxoris voluntato aliam adhibere ut com­munes filii nascantur, non audet definire. 583

XVI. in concubilu ac in cibi usu similis ratio virtutis et vitii. ibid.

XVII. Nubentes hujus temporis no:i conferendi nuben-tibus Sanctis primi temporis. Uni viro plures uxo-res habere aliquando licuit, nunquam uni femina? plures viros. 386

XVIII. Sacramentum nuptiarum nunc ad unum virum et ad unam uxorem redactum. Episcopum nisi unius uxoris virum ordinare non licet. 387

XIX. An saltern continentes noslri comiarandi sint antiquis Sanctis conjugatis. 388

XX. Ex lege puriflcalionis post coneubitum, non ostendi ilium esse peccatum. An continentes nunc aliqui conferri possint antiquis palribus conjugatis. 389

XXI. Distingnenda continentia ut et alia; virtutes, in liabitu et in opere. virtutem in liabitu esse pos­se, etiamsi non sit in opere, docetur exemplo Chri-sti. 590

i XXII. Conlinenliam in antiquis liabitu, nunc autem i opere tenenda. Jovinianistarum perconlatio explo-f ditur. 591 I XXIII. Continentia melior caslitate conjugali : sed

possunt conjugati esse continentibus meliores. obe-dienlia? bonum majus quam continent^. Obedien-lior conjugata minus obedienti virgini praeponen-da. Obedientia mater omnium \irtutum. 592

XXIV. Kuptiarum bonum a;ud christianos triplex. conjugati anliqui obedientiam in opere, continen­tiam in hubitu tenuerunt. 394

XXV. Manichaeorum de patribus Veteris Testament! calumnia? refutata?. 593

XXVI. Continentes hujus temporis non abjecte sen-tiant de Sanctis patribus conjugatis. virgiiiitas humi-litaje tuenda. ibid.

: S. AUBELU AUGUSTIN1, HIPPONENSIS EP1SCOPI , DE SANCTA VIRGIS1TATE L1BRR liKUS. —Dicil primum «te" praeslantia sacrse ac Deo dicala? virginitalis, cui fecunditattw conjugalem jam non posse villain coiu-

p.arari demonstrat. Duobus subinde occupril COP* trariis erroribus : altericulpantium nuptias, alien eas aequantium virginitati : illorum scilicet putan-tium nuptias ex obliquo et tacite damnatas ab Apo-stolo dicente ad Corinthios, rribulationem tatnen camis habebtmt hujitsmodi; ego autem nobis parco; istorum vero, quia ad eosdem'scribil, Existimo ila-que hoc bonum esse propter prcesentem necessita-tem; contendentium perpetuam continentiam pro­pter saeculi hujus vilam, uon propter futuram com-mendari. Postea Christi virgines humilitatem, qua tain evcellens conservaliir earum munus, habere jubet, atque ad earn quam maxime sectandam mul-ta et gravi oratione adhortatur. 393-598

CAPUT PRIMUM. virgines conjugatos sanctos patres non contemnaiit. 597

II. virgiuis Alius et virginum sponsus christus. Eccle-sia sicul Maria, et mater et virgo est. ibid.

III. cognatio SJ iritualis cum Christo propinquitati ejus carnali prseponenda. Ibid.

IV. virginilas Maria? voto dicata Deo antequam de con-cijiendo Christo audisset. 398

V. virginum omnium decus est unius Virginis partus, virgines et ipsa? spiritu matres Christi. ibid.

VI. Sola Mariacorporeac spiritu siniul virgo et mater. 399 VII. virginitati nulla i'ecunditas conjugalis comparan-

da. ibid. VIII. virgiiiitas inde bonorata, quia Deo dicata. 400 IX. virgiiiitas amissa nulla camis fecunditate compen-

satur. ibid. X. Nee virginitati coufereadum conjugium quia virgi­

nes parit. 401 XI. virgines ideo laudala?, quia Deo dicatae. Ibid. XU. Virgines sacra? non corporali, sed spirituali fecun­

ditate Ecclesia? nascuntur. Bonum conjugii quam inferius bono sanctae virginitalis. Ibid.

XIII. In eosqui putant continentiam non prodesse nisi ad praesentem vitam. ibid.

XIV. virgiiiitas 11011 proecepto, sed consilio commen-data ad promerendam singularem gloriam in vita futura. 402

XV. consilium datur non nubendi, non prseccptum. 403 XVI. Tribulatio carnis in conjugio, quae sit. Ibid. XVII. In eos qui ab Apostolo damnatas ibi nuptias pu­

tant. Scriplura? aliquod mendacium tribuere quam perniciosum. 404

X Mil. Virginilas sic praeferatur, lit non nupliae da-mnentur. ibid.

XIX. Errores duo contrarii de virginitate el conju­gio. 403

XX. Apostoli dictum, Ego anient vobis parco, perpe-ram train ad nuptiarum damnationem. ibid.

XXI. virginitatis laudem et meritum esse majus, cum nuptiae non tanquam nialae devitantur. 408

XXH. virgiiiitas non propter banc vilam, sed propter futuram diligenda ostenditur ex Apostolo. 407

XXIII. Idipsum probaturex verbis Domini. 408 XXIV. Item ex verbis lsaiae. Ecclesia regnum coelorum

cur appellate. ibid. XXV. isaiam loquide aetcrno praemio spadonibus prc-

misso. 409 xxvi. objectio de denario omnibus reddendo, contra

diversitatem pramiorum. 410 XXMI. virginum gloria futura major et propria qua?-

clam in culis gaudia. sequi Agnuni quocumque ierit proprium est virginum. ibid.

xxviil. Quousque sequi Agnum omnes possunt. 4H XXIX. Quo cum seqiiuniur solae virgines. lnvidenlia

in eoilis propter praemiorum differenliam nulla. 4H-412 XXX. Hortatur ad virginitatem ut ad opus superero­

gations, non praecepti. 412 XXXI. Humilitas maxime virginibus commendanda.

Humililalis mensura cuique data. Superbia mater invidentiae. ibid.

xxxil. De lmmililale praecepta Domini et exempla. 413 xxxill. Humilitas chrislianis, sed maxime virginibus

custodienda. 414 xxxiv. innuptasviventes contra propositum non spe­

cial praesens adborlalio ad humilitatem. 413 xxxv. Humilitatem christus a se disci jubet. 418 xxxvi. Humililatis doclrina facile audita a peccatori-

bus. Virginibus multo niagis audienda. ibid. xxxvil. Humililatis exeniplum in ipso Domino propo­

situm virginibus. 417 xxxvill. Timor ipsis virginibus necessarius, non thnor

saecularis aut servilis, sad timer Dei caslus. 418 xxxix. !*pir.ilus sancti locus cor humiliatum. JuSlis

ex eadendi periculo ratio sese bumiliaacli, 4H

1371

, ibid.

421 422

ibid.

•m

Ibid.

424

Ibid.

423

426 ibid.

427 ibid.

428 ibid.

XL. Justis miscentur casuvi, lit ex iiotum casu timor augeatur. .luslus noil putet modicum sibi diniissum, m modicum diligat. Diniissum dcputel quidquid mali a se non est commissum.

XI.I. Prima liumditalis eogitalio, virg'mitalem haberi ex Dei dono. Prtecepla non fieri nisi eo danic qui pr;ecipit. Obedientia et pcenitentia pariler dona Dei.

x n i . contineutia item et saiiienlia nonnisi aneoprae-stuntur.

Xi.in. De- ipso Dei dono ne se extollant virgines. XUv. Quid cogitandum virgiui, ul veraciter se nonau

cleat mulieri vel conjugatse pr.vl'erre. Xl.v. l'ructus cenlenus, sexiigenus et Iricenus varie

iule.llectus. Xl.vi. Vila communis sanclinionialhim excollenlior. XUIl. VI non iullctur virgo,cogilelse forte non posse

pro Chrislo pati, quod possil conjugala. XI.Mil. Alia humilitalis occasio, quod iiuHus liic sit

sine peccato. XLIX. virgines irrepreliensihiles purgalione peccato-

rum et liuiuili confessione. Mortil'era seeuritas pec-candi spe venite cotilUenlilms promissa;.

L. Peccala | arva qua; subropunt vigilanlibus, super-Ma crescunt, humiliiate perinuuilur. Si quis forte liic sine peccato, quanto magnus est, tanto niagis liumilial se. 423-426

LI. \ lrginilalis cuslos Dcus qui cam dedil, apud liu-miles quiescit.

LH. iluntilitas virginibus qua ralioni; exercenda. LIU. \ i rgincsquanlo saucliores, lantosinl luuuiliorcs UV. Spoiisum tolo corde anient. Lv. Quanta felicitate ac sccurilate amatur sponsus. LVI. conclusio operis. ADMONIIIO IS LIBRL'.il DE BONO VIDU1TAT1S. 429-430 S. ACtiFXH ACGL'STIXI MPPONF.fiSIS EIMSCOPI , DE

BONO VIDUITATIS LIBF.R, SRU KPISTOI-A AD JULIANAM VIDUAM. — Viduas Inc docet el exltnrtatiir. I'rimum docendo probat sancUe viduitatis professionem nu-ptiis anteponendani; nuplias lamen secundas, imo et lertias et quotaslibcl licitas esse, nee uni|uam malas; et nubenles qiiidem post votuiu viduas sive virgines merilo damnari; i| s;is aiuein earuni nu-ptias nee haberi pro adulteriis, nee dinmi oporicrc. Merita viduarum ex ipso roborc continent ia; ac pic-tatis pensari vult; ideoque biviram univiia; vidua; aliquando jure pra?ferri dcmonslrat. Posica exlior-tando monet Julianam, ut in pr'unis continenliam suam benelicio Dei tribuat, cavoalquc ab sermun-Culis, qui serpere cceperuul, lioutinum qiiorunulam inimieorum gratia? chrisli. ,mbet ulsnum omiie stu-dium cum fiiia virgine et cum socru vidua inipendat ad placendum Deo : delicias spirituales liabeaut carnalium deliciarum loco ; et f'amam denique suam custodire non negliganl. 429-452

CAPUT rnisicji. uogatus a Juliana scribitdc prol'essiono viduitatis. Aposioli de h a c r c doctrinam expouit.

II. immptse apud Aposlolum non solse virgines, sed etiam vidua;.

III. Bonum viduitatis mains quam conjugii, quod tamen vere bonum. conjugii iides, et alia ejus bona, licet, viduilate minora.

IV. viduitatis proi'essione non damnari secundas nu­plias. cataphrygarum et Novaliancrum e r r o r a T e r -tulliano propalatus. j

V. Honestum riici viduitatis bonum quia honestius, non ut lurpe putetur conjugium.

VI. Ktiptas etiam corpore santlas esse , licet minus quam innuptas. Bonum viduitatis non minuitur lau­dato bono conjugii, sed augetur. An bcatior Anna vidua, quam isuth bis nupta.

VII. Sanctae (emina? tempore legis non concupiscen-tia, sed obediontia compellenU: nubebant.

VIII. Nuptiae et secundas et prima; hoc tempore, nisi in­continentia sit iinpedimeuto, conteninenda: Nuptise olim legis obsequium, nunc inlirniitatis reniedium, et humanitatis solatium.

IX. Kuhere post coiilinenli;c volnm, danmabile e s t ; non (amen damnanda; lales nuptia>.

X. In cos qui lapsartimasanclo proposilo nuplias adul-leria esse diciiul. Kcelesia lola virgo.

XI. lapsus a sanclo |iroposilonialus, nuplia;lamen la-psaruin bona;. 459

Xti. Nulla? quotaslibct nuplias damnandas esse. ibid. XIII. viduam biviram aliquando esse pnelerendam

univirie. viduarum meiila ex ijsinscoiilinenlia; vi-ribus pensanda. 440

Xiv. Comparalio alia •inter triplices viduas. Juliana; viduae iris exoptat qute Anuse luerunt bona, 440

INDEX REIUIM.

XV. Epilogus superioBiim. XVI. cars opusculi secunda portinens ad exuortatio

nem. Conlmentiam esse donum nei " u o r l a u o * 420 XVII. Contra I'elagiati.

431

Ibid.

432

433

434

Ibid.

43b

436

437

438

os, liberum arbitrium sic defer* D'-'i sraliatn.

xviu. F.xhortationis vires esse ex cratia XU. Exhorlalur ad viduitatis bonum. u t to ia inlenlin

Julian* vidua; s,l ad placendum Deo. D c m S S S S virgims aviieque ipsius, perinde atque m a S t ™fc esse unum studuun Deo placendi UMUJS> ™ «

^ e m n Z j a f SS;C" la , 'eS <[Xl£ t a m ' c i l 0 d y f i c i u n t «>n-XXI. Delicia; spirituales viduis sint loco carmlinm xxu. l'ama; bona; cura. tarnanum. XXlli continentes perseverent, et aliis persuadeant

conlmentiam. conclusio. irasiuuemi S AURELU ACGUSTIM

157*

m 443 444

448

447 Ibid.

448

449 . H1PPONENSIS EPISCOPI I *

OOSJCGI1S ADULTEB1MS AD VOUmnm Um

LIDEH PRIMUS. - Tractanlur qua;stiones pol iss imu^ 1" 4 3 1

dua;. Prima est m dlud ad Coriuiliios, His autem oui stmt in conjuqio prweipio.... mulierem.... si discep. serit, manere immptam, etc., quod Apostoli praece-plum l'ollentio quidem videlur peninere ad mulie-res recedenles a viris privter i'ornicationis causam, bisque solis prohibitum nubere alteri v i ro : contra anient Aiigiistinus eas taiiuini spectare contenclit, (pia; a viris toruiealioms causa recesseriut, atque praHer banc causam reeedere non permissum. Se­cunda (|tiiestio est circa illud item ad Corinthios, ca'.iem indent eyo duo, non nonunus, etc. Hoc mo-neiulo dicluin all Aposiolo doce( Auguslinus, ut sci-licellidelusconjiiges in rcliuquondisinlidelibusper-missa licentia non iilanlur ; Pollenlius contra sentit velium ibi esse a 1'anlo ne conjuges eliam iniWeles dimilttnlur a lidclibus. Allingilur pos(remoquaestio dc caiceliuiiionis in iillimo vit;i;constitutis, an iis nee pelenlibiis, nee pro se respoudere valentibus . prosit baptizari. fait.

CAPUT PIU.MUM. in loco I'auli dissensns Pollentii et Au-Si'slini, an ciira causam Ibrmcatioms discedere Iw ceat conjugi sine niipliis manere volenti. rtjg,

II. Non licerc conjugi discedere nisi ex fornicationfe causa. ibU,

III. locus Apostoli de muliere qua; a viro fornicante discedit, iiilelligendiis. 453

IV. Apostolus male itiielleclus dc muliere ob conti-nentiiu placiluin discedeute. Itid.

V. tsefutatur ilia inlcrprelalio Apostoli. 4SS4 VI. Pollentii senlenlia, tiiulieri ab adullero discedenfi

nuplias cum alio non esse pra'ceplo velilas, sed lauuim propter opprobrium vilandas. 434

VII. Praccipi in innupta nianeal etiam quse ab adultero discedil. 433

V1H. I'arem esse in ea re Ibrmani viri et mulieris. Ibid. IX. Objeclio Pollentii c.x loco Mattha;i. Refellitur ex

simiit loco Jacobi. Peccala ignorauliiim. Ex Marco«t Luca Malllueus inlelli^ciiiUis.

X. Matilia-i l„ctis tiaciafus ill libris quos legit Pogen-tius, quomodo babeal.

X(. Alius Matilta'i locus subobscurus, sed ab evange-listis aliis explanalus.

XII. Mulier ob fornicatiouem dimissa non cessat < uxor ejus (uti dimisit.

XIII. Dimittcro tnlideles conjuges non licere sentit Pollenlius; licerc,sed non exp'edire dictl Augustaao. /M&

XIV. Mulla non jussa nraescripio legis, lacieuda suHt • consilio chariialis. ftid.

XV. l.icita quacdam qua; non expediunt. 480 XVI. Licitum quod non expedil, differt ab illicito, M

ut illud si liat, non sit peccatum, quamvisnon tit ' faciendum. • * '•M

XVH. Undc differt id quod licet ct non expodlt, U> ' M . eo quod ideo non expedil quia non licet. UiniUaM*^ conjugeni inlidelem, nee vitat nee jubet f' ' " monet Paulus ne fiat.

xviu. cur sicul israelitis uxores alienigenag, '-r.^^ , clnistianis iniideles jubeuir desereee. a*g^**ty' lauli tanquam clnisti accipiendum. id y™ B , l«ni -> ([iiandoque expedil, quandoque now. O L - r T - , - j inlideli conjuge non probibiia p n e c e | » * ^ H ¥ ^ ^ * consilio charitalis. , ' . ' . .'•'.,'"'-','!-Tff

xix. Consilium non mibendi, de eo«8se y w . j y . , r iilius expedil; at consilium noadtaattepfc iHUH>»...) lem, dc eo esse cujus contrartum non exgWk.j j . - W i

x \ . DC conjugibus itifldeWMis non daBJttBndteJBgfc- .'-lium Apostoli est, non praceptum. mitmmtmm.^ de r? libera esse, so* wmeii am w*<* ^ S j g ;

4S8

4S7

458

459

1575 INDEX RERUM. 1574 104

•105

467

ibid.

408

ibid.

409

47 0

ibid.

4e re imperala. XXI. De conjugiis cum iiifi'.loribus, roller.1,!! scntentia

discutitur. Aliam ess;; quu'sUonem < 1 e ja.u coiliim-ct is , aliam de cnnjimgendis. IK; jam coujuiielis son de jHtigendis ap/i i.i he-i \\ CM li ('Halo, lllicita ct velita a nomin'i nunquain cxpedit f'acere.

XXII. Dimissa adultera alteram dueens, ut christianam laciat, maechaiur.

XXIII. Adulteriimm conjngiuminire, uifemina fiat Chri­stiana, noa licet.

XXIV. ContinniUiic volum nulla spa compensationis rumpendum.

XXV. Consilium Apostoli in iisqmc j racepla non sunt audiendum. Qiueslio de conjugiis difticillima. Alia qnacstio Pollentii.

XXVI. Caleclmmenis in ultimo vita: an dandus Bapti-smus non jietenlilms, HOC prose respondere valen-tibus. Opinio quorumdam negaus rejicitur, nee ta-men daninatur.

Xxvn. ut imelligendum dictum Domini, .Ye cletur sanctum canibus.

XxviII. Baptismus lncasuprnnosito dandus eatechume-nis etiam adullcrina conjugia relinenlibus. iiecon-ciliationis pienitcnli dandte iu periculo mortis ca-dem ratio.

LIBER SECCNWS. — r.edarguilur Pcllentius , adulterio puluns perinde atque mortesolvi conjugium, eoquc nations illud Aposlolt ad corinlliios, Quod si mar­tinis I'uerit vir ejus, liberala est,* ut mortuum hoc loco velit cliaiu adulieraii) iutelligi. Argumenta dcinde ejus roiiqua diluuiilur, el varia qua; suboriri timet incommoda, nisi rap.udiata adultera dueere alteram viro liceat, ivfulanlur. 471-472

CAVUT rmiiuji. llujus lilivi occasio. ibid. II. Pollentii sentoulia, nubere alteri velilum esse

conjugi, si a non lornicante, nou autein si a forui-can'te discesserit. Mcriiuim in loco rauli intelligen-dum etiam iovnicanlemsenlit. ibid.

III. Rel'ellitur polleutius. ibid. IV. Foriiicaliouem pro inorle conjugale vinculum sol-

vente depularc, quam absurdiun. ibid. V. conjugii vinculum movie resolvi, non autemforni-

calio'ne el separation!; conjuguin. 473 VI. neconciliatio post adulterium cum eonjuge resi-

piscente quam coiiveniens christiano. ibid. VII. Mariti sxvienlos in uxores.adulleras, cum sint et

ipsi adulteri. 474 Till. viri adulteri gravius puniendi quam adulterae

uxores. I.ex Anlonini, vires impudicos aeque ac mulieres damnari voleutis. Virorum impudicitia pejor. 474-478

IX. Nolens reconciliari adulters; uxori non potest al­teri nubere.

X. incontinentium querelas adversus legem christi velanlis alteri nubere diiuissa adultera, I'ruslra ob-jeclari.Si iuconliuenliuai querela: admittantur, per-miltenda adulteiia iu niulliscasibus. Juslior videbi-tur querela uiulieris p ra te r i'ornicalionem dimissae et nubere alteri cupienlis.

XI. objectio alia Pollentii, ut saltern fiiiorum gignen-doriun causa liceat alteram dueere, dimissa adul­tera.

XII. Nuplias hoc tempore fiiiorum causa iis tantuui eligendas esse, qui so continere non possunt.

XIII. Kolentes reconciliari conjugibus adulteris, con-linentiam custodiant.

XIV. objectio alia, liac sententia exclucli benignitatem, ut mariti velint puniri adulteras, quibus mortuis du­eere alias possint.

XV. Marili acl parcendum adulteris uxoribus, non li-centia liiiidinis, sed cura pietatis adducantur.

XVI. objectatur inconlineutem, si adul ters uxori suae mortem accusando \rocuiaril, veniam accepturum per Baptismum aut reconciliationem, qua; sibi alio-qiiin pcr'.etuo adullero deuegarentur. Graviora contia Pollentii opinionem excogilari posse, quam qiiae ab illo objectantur incommoda.

XVII. Incommoduiii aliud contra Pollentii sententiam. X-Mii. continenlia servanda aut conjugalis aut excel-

lentiar. XIX. Conjuges divortio seiaralos a conjugibus horla-

tur ad coutinoiitiaiu. XX. Viri muiie'ribus pra;ire in pudicitia debent. Con-

tinentiam clericorum qui eleeli sunt invili propo-nit viris nolenlibus iu divortio se eoulinere.

6. AUREMI Al'CUSTIM, HIPPONEiSSIS Ei.'ISCOPI, DE MENDAClo UBER UN us. — Quid sit mendacium, et

i utrutu aliquaudo uduiiUeudum. sit, exemplis uw-

476

ibid.

478

Ibid.

479

480

481

482 483

484

483

486

inentisque rationum in utramque partem libratis disquirilur. Mendaciorum afferuntur oclo genera, usque diseussis et onmiiio rejeclis siatuiiur nun­quam esse nientiendum. 187-488

C:,VM i PRIML'M. Materia; pertraclanda; diflicultas. ibid. ii. .loci non sunt mendacia. Ibid. in. yuid sit reendaeium. A Imendacium anin loquonte

voluntas failcndi requiratur vel sufficiat. Ibid. IV. Mentiri num aliquaudo prosit aut liceat. 489 v. opinio atlirnians nientiendum esse nonnunquam.

Opinio negans esse miquam nieiiliendum. Exempla jii'o mendacio ex \e ter i 'I'estamento allata discu-tiuutur. Mcntiemli exemphci ex teslainento Novo nullum suiii'Ctere. Timotliei circunicisio non per si-nmlationem facta. Pelrus libentereorrecmsa Paulo. Auctoritatem memiendi non ma.;is communis vibe qinni Scripturaruui wxeuiplis a^'trui posse. 491

VI. Mendacium esse iniquilalem, et nmrtcin anima; afferre, iiecjit'oiadc admiltenduin pro cujusquam sa­lute temporal!. 494

VII. Nee 1 udiciliac corj oralis causa mentienduai. Li­bido quid sit. 49ii

VIII. Neque nientiendum studio s e n audi alios ad vitam xlcrnam. 490

IX. Mendacium censenl qui.lain adhibendum quo re-moveat homo stnpruni quod ipse ab alio pateretur. nefellilur argumuntuin illoruni, et exemplum. Alic-na peccata non ei i.ni utaiida qui ilia posset leviore suo peccato imped ire. Peccantibus non consentire qui eos noa vtilt peecando coliibere. Mlare pecca-lum quisque debet levins polius quod s u u m , quam quod gravius alienum. Aniiou nientiendum ut vitelur iuimuiidilia corpor;ili.s. Mendacia qua; alios liodunt, non admitteuda, ut immuuditia corporalis vitelur. 497

X. Mendacium in doclriaa religionis nunquam adhi-Ijenduai. 500

XI. Mendacia etiam removeada qua; aut alteri ob-suat, aut ipsi uiculienli. Meutiens et inendax diffe-runt. 501

XU. Mendacium quod et nulii obost, et alicui prod est, an adhibendum. An mendacia q imlam honcsta,quie nonnulli prosunl et nulli obsuat. Mentiri aaiion semper sit falsum testimonium dicere. ibid.

XIII. An nientiendum ne (irodatur vel homicida, vel innocens quaesitus ad mortem, t'irmus episcopus Thagastensis, nee vult mentiri, nee ut hominem quscsilum | roda t , tormeatis adduci potest. Quid respondeat interrogatus el scions ubi sit ille qui ad mortem quaeritur. SOo

XIV. Mendaciorum oclo genera. SOS XV. Auctorilates divinx', quibus mendacium prohibe-

tur, aliaque pra;cepla ex factis sanctorum intelli-genda. Prseceptum ] raibendi alteram maxillam percutienli. pra'ceptum non jurandi oumino. l'-raece-ptura non cogitandi de crasliuo. Pra;ceiJlum ne apo-stoli secum aliquid portent in via. 506

XVI. os duplex, vocis et cordis : de quo ore dictum sit, os quod mentitur, etc. os cordis etiam in Evan-gelio monstratum. An vetitum id tantum menda­cium, quo aiicui detrain tur. sensus triplex in loco Ecclesiastici (cap. 7, f. 14). S08

XVII. Psalmi S versiculus 7 tripliciter quoque nitelle-ctus. Praeceptum vetans falsum testimonium dici, quomodo intelligendum. 310

XVIII. Quomodo accipiendus alius Scripturse locus. Dis-quisitione prxecdenti in utramque partem quid ha-ctenus inventum. Error mala meliens ex cupiditate et ex consuetudine.vita nostra duplex. Peccata mi­nora etsi non propter ulilitatem temporalem, an saltern propter sanctitatem servandam admitli pos­sint. SI I

XIX. Tria servanda sanctitatis causa : pudicitia cor­poris, caslitas aoinii, et Veritas doctrinse. 514

XX. Pudicitise corporalis causa non mentienchim. Fi­des unde dicta. Caslitas animi. 513

XXI. Epilogus praedictorum. Menliendum nunquam ullo mendacii genere ex octo recensiUs. Defenso-res mendacii quam ca;ci. 51S

S. AUREI.I1 AUGUST1M, HIPPONF.NSIS F.PISCDPI, CON­TRA MESDACIUM AD CONSENT1U* UBER UNUS.—Re-spoudet Augustinus ad scripta qua; ipsi conside-randa misit consentius, de adbibendo usu mendacii ad detegendos latentes Priscillianistas, qui se ca-Iholicos mentiuntur : docetque nee mendaces per mendacia, nee blasphemos per blaspliemias quasreudos esse. Rei'ellit Priscillianislarum errorefti ilium, in Dicluui prx'scrtitu libro, cut titub.is Ubr*»

an INDEX RERUM.

renerium, quo ipsi dogmatizant, ad occultandam religionxm religiosos debere mentiri. Qua; ex divi-nis Lihris in hujus erroris sui i alrocinium testimo-nia proferunt et exempla, contendit partim non esse mendacia, partim etiam qua; sunt, non esse imitanda. Solvit difficultalem de corapensativis pec-catis, if sum quoque improbans mendacium, quod ad tuendam salulem cujusqunm seu temporalem seu aeternam utile ac necessarium videatur. Deni-que nunquam omnino mentiendum, in iis maxime rebus quse ad doctrinam religionis pertinent, in-concusse tenere Consentium jubet et adversus hae-relicos defendere. 517-518

CAPUT PRIMUM. Mendaciis qui abuluulur ut laleant, non esse de latebris suis eruendos nostris menda­ciis. Ibid.

519

520 523

523

II. Priscillianislarum error de mendacii usu ad laten-dum alienis. Sententia hac priscillianistarum auferri omnino martyria.

III. Mendacium catholicorum ut hssreticos capiant, per-niciosius lore quam haerelicorum ut catliolieos la-teanl. Exempio res demonstratur. priscillianistas capere per mendacium velle, est cum ipsis depra-vari.

IV. Mentienti in uno, non liaberi fidem in aliis. v. Priscillianislam lolerabilius mentiri occultando ha>

resim suam, quam catholicum occultando verita-tem. Catholici si se mentiantur esse Priscillianistas, pejus faciunt quam Priscillianistae se calholicos esse mentientes.

VI. Negare Christum coram hominibus vel mendaciter et Bete, nunquam licet. Objectio. nesponsio. Con-futantur ilidem qua; objectari possunt. corde cre­dere non suflicit, nisi et ore non negetur Christus. Ut inlelligendus Psalmus xiv, f. 3, ubi laudatnr loquens verilatem in corde. Item Apostolus praeci-piens ul loquamur veritatem cum proximo. Verila­tem non veri praedicantes tolerali, non falsitatem annuntiantes.

VII. Mendacium nulla velut bona intentione admit-tendum. Facta alia ex line vel bona vel mala red-duntiir, alia sunt per se peccala; luec nullo quasi bono fine facienda.

VIII. Peccatum esse ex intentione aliud alio levius; non tamen faciendum levius, quod saepe alterius generis peccato gravius est.

IX. Peccala compensativa nee ipsa admittenda esse. Factum Loth offereulis iilias suas constupratoribus Sodomitis. F.xemplum J.otli timore tunc perturbati non imitandum. N'ec exemplum David prse ira juran-tis. Quid David, quidve ipsi Loth faciendum fuerat. Loth a peccato defendi quomodo \ix possit. Facta a Sanctis non omnia in mores transferenda.

X. Exempla pro mendacio quaesita in scripturis ex-peodenda. Aliud estoccultare veritatem, aliud pro-I'erre mendacium. Abraham et Isaac defenduntur a mendacio. Factum Jacob non esse mendacium. Tropi non sunt mendacia. Metaphora. Antiphrasis. Tropi in Scripturis quare. 532-533

XL Tripartita ratio disputandi adversus eos qui Scri­ptural divinas mendaciis suis adhibere patronas volunt.

XII. Exempla mentiendi quaedam ex veteribus Scri­pturis vere talia, ex Novo autem Testamenlo nulla proferri. simulatio Petri et Barnabae meri[o repre-nensa a Paulo. Non mendaciter observalae a Paulo I.egis quaedam caeremoniae. Paulus non nienliendo, sed compatiendo omnibus omnia factus. Mendacium quid sit.

XIII. Discutiuntur loca Evangeliiquae videntur patroci-nari mendacio. Christus iigurate nescire se finxit quod sciebat. Item prophetice et tigurate se Gnxit longius ire.

XIV. Exempla Scripturae veteris, si quse ibi narranlur hominum mendacia, non esse imitanda. Ut non imi­tanda Judae fornicatio, ila nee mendacium Thamar.

XV. Mendacium semper esse injustum, cum sit pec­catum et veritali contrarium. In Heliraeis obstetrici-bus et in Raab non remunerata faliacia, sed bene-volentia.

XVI. sitne boni hominis aliquando mentiri pro alterius salute.

XVII. Obstetrices Hebraeae et Baab num fecissent me­lius, nolendo mentiri. Regula ad quam redigenda quae ex Scripturis proferuntur velut exempla men­tiendi.

XVIH. An mentiendum ut aegro celetur quod ei mor­tem, aJJerret. NOU timeudum ne homicida uicatur

525

527

529

530

535

536

537

538

539

541

ibid.

Veritas. Perm sso meiulaco in proposito caso ntiam diffic.le mendaciis fines figuntur ne succrVl^S usque ad perjuna et blasi hernias . - • - e s c a n t

•576

mendacii doctores. Acute contra 543

84*

XIX. ut penclitanli subveuiatur si non commin»„j stuprum, ita nee loquendum mendacium si a r " modo permiltunlur mendacia metuendum n "J00

ad perjuria et blasphemias progrediantur. P e X ? et blasphemare qua ralione differant cJer*re

XX. An saltern pro auerna hominis salute mo-.-dum. msalutisaatern* periculo, siciU n o T d S homim subvenin per stuprum, ita n e e n w ^ r cium, quod vere peccatum est menaa-

XXI. Rpilogus. 848 S. AUREI.Il ACGCSTINI, HIPPONENSIS EPIST/>n. ™ 8 * 7

OPERE MONACHORUM LIBER L'NUS — Aurpl"' scopi carthaginensis imjiulsu Augustinus mm! J £ ! " rum causam qui se suis manibus transigebantrt fendit adversus alios ejusdem prolessionirnonnS" los, qui ex oblationibus religiosorum sic volebanl vi vere, ut nihil operantes, se potius evangelica nrael cepla de victu et vestitu non curando imnlere iactarent. Ac primum demonstrat apostolum Pau lum dedisse servis Dei praeceplum et exemplum fal ciendi operis corporalis, quo victum et vestitum sibi procurarent. Deinde oslendit evangelica ilia praecepla, unde suam monachi illi, non solum de-sidiam, sed etiam arrogantiam fovebant, apostolico praecepto et exempio non esse conlraria Ad ex-tremuin, crinitos monachos reprehendit, atque ut ne comam contra praceptum apostolicum nutrire pergant, obsecrat et exhortatur. 547-548

CAPUT PRIMCM. Ad scribendum hoc opus impulsus est ab Aurelio. Monachorum qui operari nolunt, opinio de sensu Apostoli jubenlis operari. opponuntEvan-gelii praeceplum de non curando corporali victu. Ibid.

II. Refelluntur, quia ut sensum Evangelii ex aliis et aliis verbis Domini habent, ila locum Apostoli ex aliis ejus dictis inlelligendum esse non atlendunt.

III. Pauh praeceptum de corporali opere esse proba-lur ex circumslantia lectionis. Exempio suo Paulus docuit quid praeceperit.

IV. Pauli sententia ex aliis ejus Epistolis declarata. v. Aposlolis permissum mulieressibimiiiislrantesse-

cum habere exempio Christi. VI. De Evangelio vivere non solis aposlolis, sed et

aliis concessum a Christo. VII. Polestatem non operandi dalam apostolis, esse

intelligendam de opere corporali. VIII. Apostolum manifeste loqui de opere manuum. IX. Apertius et clarius id esse ex consequentibus X. Ex Evangelio cur non vivit paulus. XI. In hac re, ut in aliis, Paulus ex compassione se

infiraiis accommodat. Quomodo sine ficlione et fal­iacia factus est quasi sub lege et quasi sine lege. Timet ne Evangelium, si ex eo vivat, veDale pute-lur ab infirmis.

XII. Inflrmorum periculis tremefaclus eligit laborare, quam de Evangelio vivere.

XIH. Quod eratopus corporate Apostoli. Opera honesta ad victum comparandum.

xiv. Quando soleret Apostolus operari monachorum otium.

XV. Paulus praecipiens operari servos Dei, non vult tamen eorum necessitates minus curari a fideli-bus. Labor servis Dei eligendus qui animo libero exerceatur, sine cura et cupiditate.

XVT. Paulus vult a fidelibus suppleri necessitates ser-vorum Dei, qui victum sibi propter occu[ aliones vel infirmitates comparare uon valent. Minjsterium in sanctos, quo supplentur carnalia iis a quibus vicis-sim accipiuntur spirilualia. Paulo obediant et servi Dei laborando, et boni fldeles eorum necessitates supplendo.

XVII. obtendunt pigri vacare se orationi, psalmis, le-'~ ctioni et verbo Dei. Inter lahorandum l icere^n^-lere. Lectionem non prodesse, nisi fiat quo* «*•"' 8 ' l u r - . . - • i „^a..

XVIH. Rrogandi verbi Dei obtenlu nolente* lanmieo castigantur. Paulus ad erogandum verDum a a a . tempora constituit, et alia ad laborMflom. OpMtt gubernalio ut omnia ex ordine gerantur.

XIX. Operatum esse paulum opus vere owpciraie. XX. objectio an caeteri apostoli non laborantes a c *

Evangelio viventes peccarint. Responsio. l'rasce-ptum operandi eos spectare qui not evangelist.

XXI. Qui vacare volunt, n plenque ex wope ac W»-riosa vita conversi sunt.

550

551

Ibid-

553

554 555 556

Ibid.

537

558

560

561

ft* •Jtt

386 •T)

m-

1577 INDEX RERUM. 1378

XXII. Cohtra otiosos et verbosos, qui exemplo et verbo alios cvoeant a labore. 568

XXIII. Evangelium non recte intellectual a pigris. Jo­cose derideulur ignavi. Monaclii sese includentes, ut a nullo videantur per multos dies. Evangelicum praeceptum non cogitandi de crastino concordare cumApostolo. 569

XXIV. Aliquid in crastinum reponere non probiberi per Evangelium. 571

XXV. NegotU priora reliquisse quid prosit, si adhuc laborandum Communis vitae charitas. operari decet etiam qui ex vita excelsioro convertuntur, sed multo magis qui ex vita liumiliore. ibid.

XXVI. Quomodo intelligendum praeceptum illud, ut ne solliciti simus de cibo et vestitu. Quomodo ac-cipiendum illud, de volatilibus coeli et liliis agri. 573

XXVU. Utendum induslria nostra, ne Deum tentare videamur. 574

XXvlll. Graphice describit monachos btiosos et vagos. 573 XXIX. Occupationes Augustini. Mallet more monacho-

rum operari cerlis horis. 576 XXX Timet ne desidia malorum pigrescentes boni

corrumpantur. 577 XXXI. In monachos crinitos. 578 XXXII. Perversa interpretatio Scripturae per crinitos

monachos. paulus apostolus summam castitatem professus. Praeceptum viris de non velando capite. Mens per virum, concupiscenlia per mulierem fi-gurata. 579

XXXIII. Bonos quosdam crinitos rogat ut capillos ra-dant. 580

S. AURELII AUGUSTINI, HIPPONENSIS EPISCOPI, DE DIVINATIONE D.4M0NUM LIBER UNUS. — Divinationes dsemonum et quae ad eorum cultum pertinent, non ideo recte fieri, quia nisi Deo sinente non fiunt. Unde sinl illse daemonum divinationes, curve inter-dum verse, licet plerumque f'alsae. 581-582

CAPUT PRIHDM. Occasio scribendi hujus libri. Non sta-tim rectum quod Deus permiuit. In rebus etiam ad religionis cultum pertiuentibus permitli a Deo quae ipsi displiceut. ibid.

11. Sacriflcia paganorum non ideo pulanda bona, quia ea fieri Deus non impedivit. Permissa esse ab omni-potente, quseab eodem justo improbarentur. Ponti-licales libri sacrorum profanorum. Quid hactenus compertum, quid tractandum deinceps. 583

ill. Dsemonum divinatio tribus ex causis. Ammonia sensus, celerilate motus, et diuturna rerum expe-rientia praepollent. Ron ideo daemones prseponendos esse hominibus. 584

IV. Mira quaedam etsi dsemones faciunt contemnendi. 585 V. Unde daemones praaiunlient ventura. 586 VI. Divinatio dsemonum quam distans ab altitudine

prophetiae divinae. Dsemones plerumque falli et fal-lere. Quomodo falluntur. Quomodo fallunt. Ibid.

VII. Cur daemones ipsorum mala vel sileant, vel pre­dicant interdum. 587

VIII. Daemones praedicere quaedam vera ex oraculis prophetarum potuisse, nihil tamen ausos dicere contra Deum verum. 588

IX. Dsemonum cultus unius Dei cultui cessuros prsedi-ctum a prophetis. 589

X. Paganorum reliquiae frustra jactant doctrinam et sapientiam suam. 500

S. AURELII AUGUSTINI, HIPPONENSIS EPISCOPI, DE CURA iPRO MORTUIS GERENDA AD PAUUNUM LIBER ONUS. .—t luterrogatus a Paulino episcopo Nolano, utrum sepultura quae fit in memoriis martyrum, spirilibus mortuorum aliquid prosit, oslewlit in primis nihil jnortuis ipsis obesse, etiamsi eorum corporibus omnino negetur sepultura. Locum autem sepulturae non per se prodesse quidquam, sed per occasionem 'duntaxat, dum ex illius recordatione movetur et «rescit affectus precantium pro demnctis. Curam se­pulturae ex huinani cordis ad carnem suam affectu

., venire, eamque merito a Sanctis martyribus, cum * i <ad telicitatem aut miseriam nihil intersit, contem-

ptam fuisse. Hinc de mortuis dicit, qui narrantur vi-venlibus apparuisse, ut suis corporibus sepultura praeberetur. Quomodo visa ilia liant, docet variis fexemplis. Ad extremum, inquirit an mortui curis iatersint ac rebus humanis. 591-592

CAPUT PRUIUM. paulini quaestio, an morluo prosit quod apud sancti alicujus memoriam sepelitur. Sententia ipsius est prodesse. Difficultas eontraab eodem pro-posita discutitur. Ex genere vitae quam quisquo yesserit, effici ut prosint vel non prosint quae fiunt |»o defunctis.- - . . ^

H. Quidconferat Iionos sepulturae. sepultura corporum Chrislianis si fuerit negata, nihil adimit. 593

Hi. 1'uneris et sepulturse cura quare laudahilis. 595 IV. Sepulturae locus mortuo non per se, sed per occa­

sionem prodest, dum admonet ut orelur pro illo. 596 v. Locus per occasionem quantum prosit. 597 VI. Corpora martyrum exusta, et cineres Rhodano in-

spersi. ibid. vil. Cura sepulturae ex naturali affectu erga corpus. 398 vni. Martyres sepulturae curam contempserunt. 599 IX. oflicium sepulturae cur laudalum in Scripluris. 600 X. Mortui quidam apparent, ut sibi sepultura prse-

beatur : quomodo liaec visa contingant. ibid. XI. visorum in somnis exempla duo. Pater defunctus

apparel filio. Augustinus ipse in vivis agens apparet in somnis Eulogio rhetori, et -ocura Ciceronis ex-ponit. 601

XII. visa phreneticorum. Visum Curmae curialis. 602 XIII. Mortuorum animse non intersuut rebus vivenlium. 604 XIV. Objectio adversus superiora. 605 XV. Mortui quomodo sciant quid hieagatur. ibid. XVI. Martyres adesse nonuullis adjuvandis. Quomodo

martyres adsint periclitantibus, negat se posse de-finire. 606

Xvil. De Joanne monacho. 607 XVIII. Obsequia solemnia defunctorum, altaris, ora-

tionum et eleemosynarum sacrificia. Sepulturae of-cium. 609

ADMOMTIO IN LIBRUM DE PATIENTIA. 6 0 9 - 6 1 0 S. AURELII AUGUSTINI, H1PPCWENSIS EPISCOPI, DE

PATIENTIA LIBER UNUS. — Principio distinguit Au­gustinus patientiam veram a lalsa. Hortatur deinde ad earn quae vera est, per quam pro aeterna vita et ex Dei amore mala sufferuntur, patientiam ample-ctendam. Docet postremo hanc patientiae virtutem. non liberi arbitrii viribus, sed divinse graliae adju-torio tribuendam esse. 611-612

CAPUT PRIMUM. Patientia Dei qualis. Ibid. II. Patientia recta quaenam et quam utilis. Ibid. III. Patientia iniquorum quanta. Ibid. IV. Haec a vanis laudatur. Ibid. V. Immauis tolerantia catiliuae ac latronum. 613 VI. Patientiam veram a lalsa distinguit causa pa(iendi. ibid. VII. ITO aeterna salute quanta sufferre debent pii, si

tanta pro temporali vita patiuntur niali. Non animae tantum, sed ipsi quoque corpori consulitur ferendo mortem et dolores. Ibid.

VUI. patientiae usus in animo et in corpore. 614 IX. Patientia animi. ibid. X. Patientia in externis incommodis. Utraque patien­

tia in martyribus. Patientiae majus certamendiabolo sseviente. 618

XI. Patientia sancti Job. Ibid. XII. Job cautior Adamo. 616 XIII. Impatientia Donatistarum sibi tnanusafferentium,

quando a Catholicis quaeruntur. ibid. XIV. Patientia bonOrum. 617 XV. Patientia non venit ex liberi arbitrii viribus, sed

ex divino adjutorio. Ibid. XVi. objectio : cur voluntatis vires non sufflciunt ad

patiendum pro justitia, sicut pro injustitia. 618 XVII. solutio : iniquos duritiem ex cupiditate, "pios

fortiludinem ex charitate habere. Patientiae falsse sufflcit voluntas humana, non autem verae. ibid.

XVHI. ut charitas ex Deo, ita ex ipso patientia vera quae manat a charitate. 619

XIX. Si cupiditas ex mundo, quomodo ex humana vo-luntate. Quod quis non sit ex mundo, non naturae est, sed gratiae. 620

XX. Electio gratiae praevenit omnia merita bona. Gra­tia dat merita, non meritis datur. Ibid.

XXL Gratiae et lidei dono etiam antiqui ante incarna-tionem justificati sunt. Sine fide nullus unquam Ju­stus rait. 621

XXII. Ante gratiae electionem injusti omnes. 622 XXIII. Quomodo charitas verae patientiae, ita cupidi­

tas fons malse patientise. ibid. xxiv. voluntatem malam esse posse etiam sine spi-

ritus mali instigatione. ibid. XXV. Bona voluntas nonnisi ex Deo. 623 XXVL Piorum patientia Dei donum. Sehismaticorum

patientia pro cbrislo an laudanda. Ibid. XXVII. An haec eorjim patientia sit Dei donum. 624 XXVIII. Dona filiorum haeredum et dona filiorum ex-

haeredatorum diversa. Ibid. xxix. Patientise pauperum christi merces aeterna. 623 APMOMTIO IN SERMONES DE SYMBOLO AD CATECHUME-

s.:. KOS :""' "

*579 INDEX R£RUM.

ibid.

ibid.

630

651 ibid.

633

8. ADRELIt AUCUSTTNI, HIPPONENSIS EPISCOPI, DE SYMBOLO SERMO AD CATECIUIMF.NOS. 627-628

CAPUT PRIMUM, Symbolum regula fidei. Symbolum ex Scripturis collectum est. Deus omnipotens. Parvuli exsutHantur et exorcizanlur.

II. Filium Dei Dominum nostrum vere esse Deum et omnipotentem. pater et rilius non dii duo, scd unus Deus. Filius omnipotens et aequalis a Patre genitus.

HI. Filii Dei nalivitas humana ex virgine. rassio sub praeside pilato. Nativilas Christ! aeterna de Patre. Cruris supplicium cur electum a Christo. ratientiae merces non temporalis in prxsenti, sod ajterna speretur ir. futuro saeculo.

IV. Sedere ad dexteram Palris, quid sit. Dextera r a -tris, beatitudo.

V. Spiritum sanctum esse Deum. VI. De sancta Ecclesia. VII. Peccata etiam immania dimittunlur in Baptismo,

et venialia in oratione dominica. Poenitentiae pu-blicse actio propter immania peccata, non propter levia. 636

VIII. peccata tribus modis dimittunlur. Ibid. IX. De resurreclione carnis in vitam aoternam. ibid. DE SYMBOLO SF.R.MO alter xo CATECIIUMENOS. 637-658 CAPUT PRIMUM. sacramenla celebrata circa catechu-

menos. Crucis signum. Examen et scrutinium. Ar-ma contra diabolum, Symbolum et Crux. Professio catechumenorum, reimntiare se diabolo et pompis ejus. Armadiaboli, volu | las et timor. Arma nostra spiritualia, timor Dei castus et fides orationis.

U- Spectacula circi i'ugieqda : alia esse quae in Eccle­sia cernunlur, spectacula salubria. Delerrel a Ihea-tro Seandalistae. Amphittieatri cruenta certaniina. venatores cum ursis certantes.

NJ. Omnipolentia Dei probatur ex crealione rerum de nih)|p. Trinilas. Frtium quoque esse Deum omnipo­tentem, seternum et aequajem Patri.

•V. Idem contra Arianos confirmatur. Trinitatem totam esse Deum omnipotentem, Trinitas judex. Tota Tri­nilas omnipotens, immorlalis et invjsibilis.

y. paiigitas Filii ex virgine. signa in Clirisli nativitate Inianiicidujm. Puer Jesus in medio doctorum inven­tus. Aquas in vinum conversio.

VI. De passione el resurrectiune christi. VII. De ascensioue Domini et sessione ad dexteram

ratris. yin. Christus ad judicium in. qua forma veniet. IX. De Spirilu sanclo. Adversus Arianos dicentes pa-

trem majorem, Filium minorem, spiritum sanctuin nnjlto iuferiorem. RefelliKitur adhuc Ariani.

X. De remissione peccalorum. XI. De carnis resisreclione. j i l . De vila tcterna. x m . Ecclesiac catholicae Alios jubet cayere ab Arianis. DE S^MEOLO AD CATECIIUMENOS SERMO ALIUS. CAPPT PRIMUM. Pompse diaboli, quibus renuntiant ba-

plizandj-H. Cultus idolorum reprehendilur. ill. verijs Deus abjeclis djis falsis colendus. IV. Nativitas Christi ex virgine secundum prophfttiam

lsaiae. signa in Christi nativitate. Infantes jussu He-rodis opcisi fiual martyres Clirisli. Homo' iisdem quibus perierat gradibus reparalus.

v.De Clirisli passibne. Antidolum ex Christi janguine. VI. De sepultura ejus. Resurrectio quomodo tertia

die. 657 VII. christus ut homo, sedet ad dexteram Patris; ut

Deus, unique est. 658 VIII. Adyentus Chrisli ad judicium qualis. ibid. IX. 'ires personas esse unnrn Deum. ibid. x. Baptjsma peccata omnia delet. 659 XI. Resurrectionis fides similitudine sfiminis sua-

deiur. ibid. XII. Vila? oeterme fejidlas verbis explicari non potest.

Ecclesiae Dei iiihaerendum. ibid. DR SYMBOLO AD CATECHUMENOS SERMO ALIUS. ibid. CAPUT PRIMUM. catechumeni signo crucis et saoramen-

tis variisadBaptismum pras'paranlur. Renuntiatianis prpfessio. ibid.

II. rides, praecedal, utvisionis merces sequaiur. omnes

*&0 eebj

Ibid.

ibid.

640

641

643

646 647

648 649 650 681 631

ibid.

ibid. 653 654

ibid. 656

raali stimus. II). De visione Dei. Mojses quomodo videbatDeum. IV. Christi nativilas. V. Passio. VI. Resurreclio. vli. Ascensio. VIJI. Sfispridus adventus ad judicanduni.

661 662 663 66.4 663 666

ibid,

lb W.

668 Ibid.

m

675 676

677

IX. Do Spirilu sanclo. X. De remissione peccatorum. XI. De resurreclione carms. XII. De vila aelenia. XIII. De sancta Ecclesia. S. AL'REUI AlJGlSUM , HIPPONENSIS EPISCOPI 8pHMn

DE DISCIPUNA CIIRISTIAXA. ' « L j , CAPUT PRIMUM. Sermonis argnmentum ^ * 2 ? H. Dicendum quid sit bene vivere. Pra:cepta bene vi-

vendi uno brevi et aperto niandalo comprehend »*#,/ Hi. Mandatum diligendi Deum et proximum Proximus

quis. "iuuua IV. Quomodo diligere se debeat, cui jubetur dilieere

proximum lanqiiam so. - ~», v. Quis perniciose diligat proximum. Belluinus homo thin VI. Deus hpmiiii, ut beatus sit, diligendus. Pecunia

non sic amauda, ut non sis paratus dividere curt proximo. ™

VII. invidenlia vitium diabolicum veniens ex supet-bia.Bene oplantes egenli; nectamen aliquid dantes

VIH. sarcina diriiiarum miuuenda, largiendo pauperi" Excusalio crudelis avarorum pietatis nomine velala. ibid

IX. Avarorum iierniciosa colloqnia cavenda. «7i X. Acute in erecos quosdam avaros. Quomodo prsecipi-

lur Deus amari lanquam pecunia. Tundens pectus. nee se corrigens, solidat peccata, non tollit. ibid.

XI. Discere lilteras spe commodi temporalis quam solerone est et quam vanum.

XII. Mors bona, si vita bona pracessit. XIII. Auditores verbi, alii discentes, alii male exci-

pientes. S. AURELII Al-GUSTIKI, HIPPOKENSIS EPISCOPI, DE

CANTICO NOVO ET DE REDITU AD COELESTEM PA-TIUAM AC \ITJE PERICULIS SERMO AD CATECHUME­NOS. ' 677-678

CAPUT PRIMUM. Transitus a vetustate ad novitalem. ibid. II. Festinemus ad patriam. Kavigii instructio. 679 III. De via terrestri ad palriam, et de jumento ODpor- "

tuno. " 6 8 1 IV. De ambulantium mulliplici genere . iSjd. v. QUO discerni possit falsa praedicatio a vera. *'68J VI. Manichaeorum error. ibid. VII. Error Arianorum. 683 viii. Pelagianorum haeresis. 1̂ 88 IX. Haeretici una voce confundnntw. ibid. X. Exhorlatur baptizandos ut recta tendant ad pa- "'

triam. ' " 686 DE QUARTA FERIA, sive DE CDLTURA AGRJ DOMisiqi

SERMO. ibid. CAPUT PRIMUM. De cultura agri Dominici. Juga bourn ' ,

quinque quid significent. " iM, II. Dominici agri seminatio, exaratio et rigatio. 6 « HI. Quod sanguine Christi rigamuv. Quid sit, ^W«>fi

quod respondent qui sanguinem christi accipiuntV 6^8 IV. sanguis clirisli quomodo accipiendus. Stephanos, : ,

Cyprianqs, Laurenlius, Perpelua et Felicitas. " 689 v. Anima sanguine christi uealbatur et decoratur.

Christus in passione a PetrO negalus. VI. De cavendis haereticis, prsesertim arianis. VII.' Horlalur ut anient Ecclesiam et orent pro pace ac

liberatione patriae. DE CATACLYSMO SERMO AD CATECHUMEKOS. 693-CAPUT PRIMUM. Baplizatis superest labor et bellum con­

tra vitia. Ij II. De adjutoriis christiani milUis. il III. Aquae virtus in Baptismo. Effectus Baptismi adum-

bralus, ubi chrislus ambulavit super jiquas. Al|^ Baplismi figura in liberatione populi per mare ta-brum.

IV. De mysleriis agni paschalis. V. virga Moysi devoraus magorum serpentes, lte«ra

crucis Christi, cujus virtute h*rese i conterufiiur. Donalistae expugiiati, Maximianistx, Manlchaej, PS- . lagiaai, Ariani rei'utanlur. •

VI. virgae et crucis Christi mysteria prosequitur. san; clorum exemi.la omni hominum generi proposif"

SERMO DE TEMPORE BARBARICO. CAPUT PRIMUM. Poenitenliam ampleetendam e»g,

Deus propter peccaia flagellat. Flagello D̂ merito conteri. «,*«.

ll. Pceniientia agenda, antequam succi^atur arpor ill. ouare boni cum malis puniantur. _ IV. vilia quisque in suis castiget et puniai e

v.VMarlyru'm fortitudo, perpetu* nomjnatioi ef FfUr eilatis.

Md:.

VI. Patientia Job. VII. Rarabbla filii irodigi. Latus christi apertum,nt

1581 INDEX RERUM. 1382

omnes per Hind intrcnt. 701 VUI. De cavendaariaiia liwresi. ' 706 g. AUREUI AtClSTlM, IllPPOSENSIS EPISCOPI, DE

UTim'ATE JEH MI SK1VMO. 707-70S CAPUT PIUMUM. Jojuiiium Deo exhibere hominum est,

non angeloruni. ibid. JI. Jejuniuin lioraiimm est medium locum tenendum

caruales inter et angelos. ibid. III. Jejunium uecessarium ad carneni domandam. 709 IV. Maniclneorum error de pugna caruis et spiritus,

Carnis pugna, poena peccali. ibid. V. Deleclatio carnis aliquautum et a lieitis refrenanda.

Jejuniuin nostrum line diversuin a jejunio l'agano-rum, Judaaorum et haireticoruni. Hserelicis ut jeju­niuin prosit redeunlum ad Ecclesiam. 7f 1

'VI. Concordia nieiubrorum corporis ad unitatem eos revocat. 712

V|I. Paganorum ipsorum eoncordia in cultu litigan-tium deorum. ibid.

V1U. Pagani chrislianorum discordia avocari a Chri­stiana religione uou debenl. cbaritas, \ila, dissen-sio, mors. 713

IX. Agendum omnibus modis ut a I unitatem redeant toretiei. piscatoruin etvenatorum offlcia diversa. 714

X. Similitude docens pielatis esse, cum htcrclicis ob-Stinalis non parcilur, no pereant. 71 SJ

XI. Contra bierelieos Ecclesiam dividentes. 716 S. AUREI.1I AEGUSTLNI, MPPOSENSIS VJHSCOW, BE

URBIS KXC1DIO SKP.MO. 713-716 CAPUT PMMUM. Dauielis cxcmplo eonfitentis peccala

sua, redarguit eos qui de I'rbis excidio murmuraut contra Deum. Noe, Daniel et Job quos signifiaent. ibid.

| l l . Cur Deus non pepercil L'rbi propter justos. Justi duobus modis. 717

III. In vaslatione Crbis nihil gravius accidit calamitate Job. 718

IV. Cruciatus tfmporales cum gohenna coniparali quam leves. 719

V. Justi ttoiiia} an non exslUgrint, ut per ipsos Urbi parceretur. 720

VI. Quomodo E'rbi Deus pepercil propter justos. con-stantinopolis lerrure inmunenlissibi incendii emen-data divinitus el servata. 721

VII. L'tconslanlinouolis, ita et noma a Deo c a r e p l a potius quam perdita. 722

VIII. Tribulalionis temporalis utilitas. 723 APPENDIX TOMI SEXTI OPi.lUJM S. ALGUSTINI, CONTI-

NENS SCBDITITIA QD.-KDAM OPUSCLTA. 7 2 3 - 7 2 4 ABWONITIO IN LIBRUM VIGINTI UXIUS SF.KTENTIAM:M. 725-726

JVIGINTI EMUS SENTENTIAI'.UM sivi-i QU.ESTIONIJM LIBER UNUS. Ibid.

Sentenlia prima. Beatus qui. ibid. Sent. II. De JudaMs. Ibid. Sent. ill. De quneslione fati et fortunae. ibid. Sent. iv. De niiraculis niagicis. ibid. Sent. V. De piscibus ccnluin quinquaginta tvibiis. 727 lent . VI. m quo melior sit homo S.elliiis. ibid.

W e n t . VII. De corporis resurrectione. ibid. B e n t . Vlll. DO fiJe, sac etcharilale. 728

Sent. IX. Quod philosophia in Ires partes dividitur. Ibid. Bent. x. In quo statu erat Adam antequani pcccaret. ibid. lent. XI. De easu peccanlis. 729 lent. xu. caveuduin ne putetur quidquam esse ve-rius quam omne quod est ex eo quod per se ipsuni

_ , e s t- ibid. • t en t . XIII. Quid sit liomini commune. ibid. ^ e n t . XIV. Voluntas quid. ibid'. B e n t . XV. Tria genera virtutum. ibid. • f e n t . XVI. De pulchriludiiie mundi. ibid. • j n l . XVH. Quod notilia evidentior boni, mali est ex-

' perimentum. 750 • J ^ l t . Xvill. Quid est quod omnia niensura et numero

et pondere disposuisse dicit proplieta Dominum. • ^ - p c Filio. De semper nato. De unigenilo. De verbo. ibid.

""*. Xtx. De ideis. 731 M. XX. De malo. 75§ nt. xx i . De libero arbitrio. ibid.

IONIT10 IN DlALOGUM Ql'.ESTIOMIM EXV. 733-734 . OGUS QO^STIOSUM LXV, sub titulo Orosii percon-faiitis et Augustiui respondentis. ibid. IMONITIO IN LIBHUII DE FIDE AD PETRUM. 7S1-7S2

FIDE AD PETRUM, sive DE HEGULA. VER.=E FJDEI, LIBER

kV?vs- 753-734 l o gus . ibid.

T FRIMVM. Trinitas nnns Deus. ibid. Puniamtas Christi. Exinanilio Eilii Dei qua: fuerit. 7Sg Creata; res a Deo. Unde nalurse t r e a t * proficiant

et deliciaut. Deus ubiquc. Deus naturaliter vita.

origo vita1 mate . Peccatum in Spiriium sanctum. 761 IV , sen regulu priua. Nalura divina. 769 v , sen reg. n. I'nusDeus. Ibid. VI, sen reg. m. Deus :elennis. Ibid. VII, seu reg. iv. Deus iiicnmiuutabilis. 770 VIE, s e i i u ' j . v. Deus omniuin creator. Ibid. IX, sen refj. n . Trinitas in imitate. ibid. X , sen reg. vu. Dislinctio | ersonarum. Ibid.

' XI, sen reij. vm. Sj irilus sanclus. Ibid. XII, seur.f/. i s . Trinitas ntillis lerminis circumscri-

pla. 771 XIII, sen ret], x. Persona Eilii. Ibid. Xlv, sen reg. xi. liuinauilasclirisli. Ibid. XV, sou reij. xu. Divinitas Christi. {bid. XVI, sen rl'g. xm. De duabus in (hristo naluris. 772 XVII, seu reg. xiv. Enilas persona; iuChristo. ibid. xviu, seu ret/, xv. verbi el carnis unio. ibid. XIX, seu reij. xvi. sacrilicia. Sacrilicium panis et viai. 772 XX, sen reg. XVH. Humanitas Christi. ' 773 XXI, seu reij. xviu. Nalura nihil non bonum. Malum

quid. ibid. XXtl, seu reg. xix. Nulla crealura est eadem cum

Deo. ibid. XXIII, seu reg. xx. Angcli facti stabiles. 773 XXIV, seu reg. xxi. Crealura; rationales. Ibid. XXV, seu retj. xxu. Libera voluntas Ada;. 774 XXM, seu reg. xxm. Peccatum originale. ibid. xxv i l , seu reg. xxiv. Non baptizatorum poena qua:. Ibid. XXVIII, seu reg. xxv. Judicium. ibid. XXIX, seu retj. xxvi. fiesurrectio carnis. ibid. x x x , seu reg. xxvn. Fides et Baptismus. 775 XXXI, seu reg. xxviu. cralia. Ibid x x x i l , seu reg. xxix. Nihil agi sine gratia. ibid. XXXIII, seu reg. xxx. Deum nihil latere. ibid. x x x i v , sou reg. xxxi. rraedcsiinalio. ibid. x x x v , sou retj. xxxn. Eeati ex pnedestinalione. ibid. XXXVI, sen reg. xxxm. Bajilisiiius. 776 x x x v n , sen reg. xxxiv. Extra Ecclesiam salus nulla, ibid. XXXVIII, SHI reg. xxxv. Damuandi. ibid. XXXIX. ser reg. xxxvi. Hcereliei. ibid. XL, seu reg. xxxvn. clirisliaui male yiventes. Ibid. XU, seu reg. xxxvm. Pine | eccatis nemiuem vivere. Ibid. XLll, seu reg. xxxix. Cibus ct potus. Conjugium. se-

cundic nuplise lieilio. 777 XI.III, seu reg. XL. '.ades misceri l)onis in Ecclesia. ibid. XIJV. Persistendum in fide. ibid. XEV. Alterius regula. 778 ADMONITIO IN UBIVI:.M DE SPIRITU ET AXIMA. 779-780 DE SPIRITU ET ANIMA LIBER UNCS. ibid. Praefatio. ibid. CAPUT PRIMUM. Animus quid sit. P.alio. r.atiocinalio. 781 II. Animus se ipsuminteliigit. ibid. III. Homo quibus constct. ibid. IV. vires auinra. Affectus quatuor. virlutes quatuor.

Animi vires quiuque. ibid. \ . collatio virtutum anima' cum rboris angelorum. 782 VI. Vestigia Irinitatis in anima a quo. 783 VII. Anima capax omnium. 784 VIII. Anima rursuni quid. ibid. IX. sensus hoiuinis duplex, ibid. X. Spiritus. 783 XI. Mens unde dicta. Differunt sensus et imaginalio.

Dimensioanimse. rrudeutia. 786 XII. Sensus et ejus opus. 787 XIII. Anima; definilio. Aetiones. Simplicitas. Potentias.

vires. 788 XIV. Anima; et corporis amicilia. Conjunctiones tres

mira;. Quod corporis bonum, quod anima;. 789 XV. Corpus qui ab anima regatur. Corporis composi-

tio. Ex ejus temperie vef confusione quid sequa-tur. 791

XVI. Anima? charitate ornata; pricstantia. 792 XVJI. Ad amorem Dei excilatio. ibid. XVIU. Anima vila corporis. Quomodo anima immorta-

lis, incorporea et corporea. Qui anima in eorpore. 793 XIX. Tola aa;itquod agil. 794 XX. Anima- vires ad virlutes et contra vitia. Virtutes

sacramentales. Quibus Deo inbxreat, quibus cor-pori. X is anima; naturalis. Ibid.

XXI. vis vilalis. 795 XXII. vis animalis. vis animalis triplex. Ibid. XXIII. Percipiendi in anima quot vires. Somnia lasci-

va. ibid. x x i v . Anima quid sit, et quid non sit. visionum tria

genera. I'alsilali qu:e obnoxia;. De ecstasi. Visio­num alia genera. 796

x x v . soumiorum qmnque genera, somnia unde df> versa. 790

m$ INDEX nERMI.

Xxvi. spectrorum ratio. ^ XXVll. Spiritus angelici quid possint in humanura. 799 XXVUI. Daemonum in illudendo experienli et artes. ibid. XXIX. Mortuorum appariliones. Eos nescire quid liic

agatur. Unde discant. . ibid. XXX. Ariiina non crescit. Exuta carne ubi sitaut quid

agat. 800 XXXI. Homo mortalis. Sensus impediunt ne se no-

scat, 'bid-XXXII. Menti nihil se ipsa magis notum. Animae con-

junctio cum corpore. Quomodo anima ad corpus de-scendat. Quomodo ab eo asceiidat. Meditatio. Con-templatio. 801

XXXIII. corporis materia. Quomodo sensus formentur el itnaginalio. Imaginatio quid sit. Spiritus corpo-reus. 802

XXXIV. Sensus. Memoria. Mens. Spiritus. Animus idem cum anima. Ratio. Qui anima se ad Deum erigat. Miradivisio anima;. Mens imago Dei. 803

XXXV. Digm'tas huuianae condilionis. Homo quatenus ad imaginem Dei. Rursus quomodo imago Dei in ani­ma. Quatenus anima gera; similitudiiiem Dei. 80o

xxxvi. Comparalio anima? cum Deo. 806 XXXVII. Anima civitas Dei. lllius cives. Consiliarii. Mi-

lites. Plebeii. Tres vires animae secundum plata-nem et medicos. Ratio, ititelligentia. Memoria. Ap-letitus. 807

XXXMH. virium animse definiiiones. 808 XXXIV. Ad quid anima ad imaginem et similitudiuem

Dei. 809 XI.. Miseria anima; a Deo recedentis. Recedit a simi-

litudine, non ab imagine Dei. Animse non generan-tur. Md.

XU. Sed in dies creantur. Materia; a prima creatione nulla fit nova creatio. Peccatum originale per car-nem contrahitur. Baptismi uecessitas. 810

' i ». Non baptizatis cur anima data. Natura quid sit. spiraculum vitae. ibid.

XI III. De animae nalura. Mors hominis. 811 Xl.iv. Anima invisibilis est. Ratio speculum est in quo

Deum videat. 812 XLV. Rationalium slatus triplex, vis anima; triplex.

Amor quid sit. ibid. XLVi. Rationalis creatura; sors diversa. Anima; qua-

tuor affectus ad quid dati. Ad quid ratio. 815 XLVii. Homo inter mundumet Deum. 814 XLVIU. Animarum origo. Arbitrium. Electio. ibid. XUX. Sensus et in interiori nomine. Meditationi in-

cumbere. 81S L. Meditatio quid. Scientia. Compunctio. Devotio. ora-

tio. Affectus. Scientia sui aliis praeponenda. 816 U. Attentio ac discussio sui. Considerationes viliosae. ibid. LII. Cognitionis tres gradus. Mentis dilatatio. Mentis

sublevatio. Mentis alienatio. Mens hominis specu­lum, sed peccato obscuralum. Quomodo tergen-dum. 817

LIU. Ad notitiam sui duo necessaria. Homo pulvis et cinis. Gratia; Dei quanta debeamus. Haec notitia parit humililatem, charitatem, etc. 818

LIV. Hominis duplex bonum. sensus duplex. Actio-num ejus intentio. Trinitatis notitia duce ratione. 819

LV. Trinitatis nomina sunt pietatis. Vita; aeterna; feli-cius. 820

LVI. spiritus intellectuals. Anima; vita et mors, peena-rum aelernarum gravitas. Poena praecij ua. 821

LVH. De prudenlia in sectandis bonis, et taalis caven-dis. Gaudia aeterna medilari. Beatorum gaudium mu-tuum. Felicitas perfecta. Negotia ac dotes. 822

LVIH. Gratulatur piis Deo fruentibus. Gaudium suum inexperlis nequeunt enarrare. 823

LIX. Miserias suas deplorat. lnvocat sanctos. Mentis mutabililas unde, etquid nos docet. ibid.

LX. Mentis ad coelestia revocand;e necessitas. Aspira-tio in id negotii. Coeli gloria, coelestium civium gaudia. 824

LX1. seUem actionis gradus in anima. Veritatis con-templalio. Religio vera. 825

LXH. Qualis anima esse debeat. 826 LXII1. Quaerere Deum. Deus quid sit. Dei in mente no­

stra imago. 827 LXlV. Excitatio ad cogitationem summi boni. in eo

omnia bona. ibid. I.XV. in bealis triplex fruitio Dei. In bealisvis animae

triplex impletur. Corporis gloriosi quatuor dotes. Immortalitas. impassibilitas. Agilitas. Pulchritude 829

ADMONITIO IN LIBRUM DE AMIC1TIA. 8 3 1 - 8 3 2 DE AMICITIA LIBER BUDS. ibid. CAFOT nwfu. libri hujus scribendi occasio. ibid.

831-831'

ibid. 854

ibid.

858 ibid.

837 ibid, ibid. 838

ibid. 839

ibid, ibid, ibid. 840

ibid, ibid, ibid. 841

ibid, ibid. m ibid. ibid.

845444

H. inter quos sit amicitia vera. , 1 'etAveraaa l r i l , l eX ' car»a l i s» muadialis, spiritual^ IV. Amiciliae origo et progressus. v. DC amicitiae fructiLus. M. osculum corporale quando adhibendum VII. Amicitia quid. VIII. Amicitia; sunt et naevi. An ideo abnuenda IX. Amicitia puerilis. X. Amicitia spiritualis. vera. Amicitiae fons. Amorte

origo. "" ra

XI. Amicitiae fundamentum. XU. Delectus amici. Xlll. De causis dissolvendae amicitiae. Xiv. Qui minus idonei ad amicitiam. XV. Qui idonei. Amicitia dissuenda, non rumpenda XM. De laesione eorum qui diligendi sunt. XVII. Ad amicitiam quatuor requirunlur. Xviil. In amico probanda quatuor. Xix. Fides amicitia;. XX. Intentio. XXI. Discrelio. XXII. ratientia. Quid in amico seligendo curandum. xxill. Non pariter admittendi omnes. xxiv. De cultu amicitiae. XXV. Amicitiae lex in petendis et dandis. XXVI. Quid sibi impendere debeant amici. Xxvil. correplio amici. XXvui. Epilogus. ADMOMTIO IN LIBRUM DE SUBSTANTIA DILECTIONIS. DE SUBSTANTIA DILECTIONIS LIBER UNUS. CAPUT PBIMUM. Amoris duo rivi, charitas et cupiditas. "~*

Inde omne bonum vel malum. Amor molus est unus et triplex. I j ^

II. Amor quid sit. Malum quid. jyg III. Beatitudinis capaces ex Dei gratia. Per amorera

fiunt participes. /Md, IV. De gemino charitatis funiculo. • /frjrf, V. ordinata charitas : respectu Dei, respectu proximi,

respectu mundi. 846 VI. Amor nunquam vacat. cordis vera requies. An hie

perfecta. ibid. VII. Quomodo comparanda. Fides navis in hujus mundi

fluctibus. Unde aedificanda. 847 ADMONITIO IN LIBRUM DE DILIGENDO DEO. 84744s DE DILIGENDO DEO LIBER UNUS. ibid. CAPUT PRIMUM. via ad vitam charitas. Modus diligendi

Deum et proximum. ibid. II. Quare et qualiter diligendus Deus. Amor Dei exci-

tatur ex intuitu crealionis. Creatura rationalis du­plex. Ad quid facta.

III. Hominis sunt omnia. IV. Animae dignitas. Ex Dei in earn amore dignoscitur.

Cui ex Dei dono cuncta famulantur. Creata quomodo diligenda, quomodo creator.

v. Benelicia Dei recensentur. 832 VI. Beneflcium crealionis. Beneficium reparationis.

Hominis valor. Ibid. VII. De beneficio vocationis ad (idem. 855 VIII. De virtulum munere. Dei inordinationi in omni­

bus acquiescere. 854 IX. De illustratione aliis benefices. Md. X. De Dei erga nos sollicitudine. l'raesentia ejus quid

in auctore efficiat. ibid» XI. De munere vitae in ortu servat». De indultis sen-

sibilibus oblectationibus. 855 XII. De longanimitate Dei. Tribus modis a peccando

servamur. De angelo custode. Peccator omnem in se creaturam commovet. Quam liberaliter ignoscat Deus. 858

XIII. De dono continenliae. Cu,;us hostis triplex. « » XIV. Spesaeternae vitse slat in tribus. . 859 XV. De beneficiis iinpertitis. Confitendum Deo et in

bonis et in nialis. ibid. XVI. Do beneficio redemptionis. Bona terrena et coe-

iestia. ""J xvn. Promissa Dei.Ea nimium desiderarinon possuni. soi XVIH. Quale et quantum electorum gaudium. Beato­

rum mentes invicem patebunt. corpora erunt in-tegra. oeiSaJ

ADMONITIO IN SUBSEQUENTEM LIBBCM SOLILOQUIORUM. *****"? SOLILOQUIORUM ANIMIE AD DEUM LIBER UNUS. W»» CAPUT PRIMUM. Aspiratio ad cognitionem el amorem

Dei. visionis Dei desiderium. Amoris Dei delectus causae. Hominis a Deo discrepantiae.

II, Dei ad homiuem varia; habiludines. III.-Hominis miseria et fragilitas. IV. Luminis Dei necessitas et imploratio.

849 850

851

Ibid.

1585 INDEX KEUUM. 1586 V. Miseria nostra a peccato. Quod peceatum nihil sit.

Quod nihil flat. 808 vi. Peccatoris miseria. Sine Verbo nihil est, nihil cmi-

servalur. 869 vil. Amor Dei beneficiorum intuitu excitatur. creatio-

nis beneficium. Homo quatenus angelis inferior, ibid. Till. Quando wqualis. Quatenus crealura dignissima.

Quale beneficium posse tiliuni Dei fieri. liacc nobis capacilas ex mora grain. 87(1

IX. De onmipotentia Dei. Cur nos nou lapis, arbor, etc., facti. 871

X. Homo insufliciens ad laudandims Deuni. Quis Dciim laudet. f.atis liontinis vera, nursuiii de iusuftkieutia ad laudem Dei. Hade siipi lealur. 872

XI. spes salutis iiitilur bonilate qua: creavil. ibid. XII. Contra concupiscenliarum laqucos oratio. Ilos la-

queos quis effugiat. 873 Xlfl. De inirabili luce Dei. Quod in solo Deo bene sit

houiini. De variis Dei beneficiis. 874 Xiv. Quod Deus jugiter inspiciat opex'a et intenliones

hominuin. S7.J XV. oucd homo per se nihil possit. Quod non habeal

uncle glorietui'. Oai gratia? divides promereatur. Quid homo per se. Gratia: est quod in peecata non labainur. 870

XVI. De diabolo et lentationibus ejus. Diaboli nbiciue Iaquei. ibid.

XVit. l.ueis Dei ad eos cavendos necessiias. Diaboli vorsutia. 878

XVIll. lugratiludinis mala. Beneficiorum Dei descri-piio. De iisdem gratiarum actio. Dcum seni] er di-ligere tenemur, nee valemus nisi dederit. 879

XIX'1. Amoris i'ervens desiderium. Ileneliciorutu Dei reea) itulatio. 880

XX. Quod omnia serviuat homini, ut homo serviat Crcatori. 881

XXI. Ex bonis tcmporalibus eolligitur niagnitudo ccc-leslium. ibid.

XXIt. Ccnsolalio toterna non est speranda cum prre-senti. Dulcedo Dei demulcet amariuidioem mundi. 882

XXIII. Aspiratio ad fruilioncm Dei. Non oblinelur uisi ex dono Dei. 883

XXIV. Quod nihil sine Dei gratia possimtts. Ibid. XXV. Quod voluntas humana sine gratia ineflicax sit

ad bona opera. 88{ Xxvi. spem sublevant jam pra/siita Dei benelicia. ibid. XXVII. Quanta Deus prse'stet homini per augelos cuslo-

des. Cnde Dei cum honiine delieiie. 88,'j XXVIII. De praedeslinationis ac pra/scientiae Dei my-

sterio. 88(1 XXIX. De altitudine judiciorum Dei. 887 XXX. Aiiima humana unde, quid sit, et quo beat-a. ibid. XXXI. clii Deus lialiitet.Qued per sensus non iiivcm'a-

lur Deus. Quid Deuni qua/rendo qiueraaius. crealu-rarum de Deo lestiuionium. Qui al) homine ad Dei notiliam ascendalur. Deus sibi soli notus. Quateuus houiini innoieseat. ibid.

XXXlt. conf'essio fidei de sutrnua Trinitate. De Dei Fi-lio. De incarnationis mysterio. De judicio et resur-reclioue. De spirilu saucio. iterum de s.tneta Tri­nitate. 830-891

XXXItl. Quod tencbra a nobis, a Deo lux nostra. Gra­tiarum actio ob I'ugatas tenebras et impertitam lueem. 892

XXXlv. Dei summa majestas. Lucis amplioris postula­t e . 895

XXXV. Dei ardens desiderium. liealorum quanta feli-citas. Miseria exsilii nostri, et as; iratio ad | atriam. 891

XXXVI. De gloria; luniiue. Deum videre facie ad la-ciem quid, visio ha/c tola beatitude. Interim Deuni ununi intendere. 895

Xxxvtl. oratio ad sanctam Trinilatem. 897 •4DMON1T10 IS STBSEQCENTES MEDITATIOXES. 8 9 7 - 8 9 8 MEDITATIONUM LIBER UKL'S. 901-902

!CAPCT PBI.MUM. Oratio pro viliis resecandis, et virluti-bus obtinendis. ibid.

II. Misericordise Dei commendatio. Quid Deus egeril, et quid superesl ut bene vivamus. ibid.

III. Quod oranlis lidueiam reprimat prava coiiscienlia. 805 IV'. .tudieium novissimum timelur. rimendi ratio. Hatio . fidendi. 90 i •T. Invocatio Patris per Filium quam efficax. ibid. Fvi. passio Filii repra/sentalur ratri. 903 'Til. Dei in passi ne Christi mira disposilio. Lnde hiiic

homo gratiam re; eiidere (pieat. 908 Till. i'er passionis christi merituin quanta orantis fidu-.. cia. 907 ft. spiritus sancti invocatio. 90S

SANGT. AUGUST. VI.

x. oratio humiliter de se senlieniis. 909 XI. Trinilalis conf'essio. ;/,;,(_ Xli. ivriectr iitiiii Dei coiitemplatio. /(;/,/' Xllt. i)i' iiicaruaiion'.s mysterio. In hoc mysterio valida

nobis s'fs. 910 Xiv. Gi-aiianun actio j robeneliciishiile i r.xstilis. ibid. Xv. I:;:niensa Dei iii homiuis re-pas alione charitas.

Quod gratia/ rependeuda: imp-arcs simus. Quanta no­bis oi) uouiiuoin a Deo asswnpluni liducia. 911

X\ 1. Gi-ali:e hide agimtur Quod dii| lex in Chrislo na-lur.i, et una persona. Poslulatio ex intuitu huius mysterii. " 912

Xvii. Quanta Deo debeainus. Quod de ipso ei scrvia-iniis. Kx vi ei llalnnini niuneruni petilio alioruui. 913

XVIlt. precatio ad chriMuin. Quid ipse sit nobis. \ e -cessilas ei per amorem aJlia/rendi. Amor christi do­wns Dei recordatione accendilur. 91}

XIX. DomusDei creata s.'u ienlia. 1 jus all increata dis-tinetio. In ea quoniodci non tempus. Ipsa quomodo CQ'luin coli. Dei ailernilas. 915

XX. Aspiratio ad donnm Dei et ut ipsa oret pro nobis. 910 XXI. \ iuc hulus miseria1 el laslidiuin. 917 XXII. v"iia1 a/ierna: lelicitas ejusquc desiderium. Ibid. XXlli. saaclorum hinc migranliuui felieitas. 918 XXI\. sanctorum invocatio. ibid. XXV. deli aniensdesideriuin. Cceli gloria et gaudia. 919 XXvt. lihythmusde gloria paradise 920 XX Mi. Laudes Dei cum bead's celebrare. lieaforum

gloria nobis ineomprelicnsibilis. Aiumsc stupor et tiers;,-ieaeia. Avolare a rebus creatis in Deuni. Lux increata. 921

XXVin. nica nemiie conspici valet et quonam modo cornatur. Pxcilatio ad laudaudum Deuni. 922

XXIX. oratio explicans plurimas Dei perfectiones. Ibid. XXX. Dei 1 ro, rielaluin | rosecutio. De ]iersonarum

unitate, et j luralitate in Deo. 92i XXXi. tuvoc::tio a I saiictam Trinitalem. 923 xxxti. D-i cum laude invocatio. Quod Deum laudare

di'ceat. ibid. XXXItl. laudandi cupidus petit unde digue laudet. In

Deum avilat. Aiigeli (|iiani | raeslent nobis in Deo 1 iiidando. Precatio ardens in jugem Dei laudem. 920

XXX[>.. Iluniiiiscouf'essio peccatoris et iudigni lauda-loris. 927

XXXv. rreces aniorn Jesu ferventes. Amorum duo-rum indoles. 926

XXXVI. t'reces ad Christum pr;e desiderio charilalis etlaerymarum. Cacrymse amoris indices. Ad lacry-mas ;>.nima qua'rens Deum excitalur exemplo An­nie. I'.xcitaturet exemplo Magdalenoe. Lacryinarum jugis gratia exoratur. 930

XXX , 11. rreeatio ad Christum Dei desiderio flagrans. Horn) eget diij lici cibo. Cemilus animse sentieniis Deum. contenjplatioiiis p.eunas interim petit, et ut siieat sibi quidijtiid irealum est. I'recalur chari­lalis vulnus. Onmeni hie respuit consolationem. 935

xxxviii . precatio i:i alllictione. 950 XXXix. i'recatio ad Deum mixta timore et liducia.

Confessi) iniquita'iiin. conversio ad Patreni unde indidgeat. Iluuiilis a Filio veuiae poslulatio. Judicii bo-'.'or. Ad misericordiam Dei confugit. .lesu nomen lidueiam 1 nep.el. ibid.

XL. Deo omnia sviaeommendat. Orat avocari vitia, \ i r-lutes concedi. sanclos hiterpellat. Pro universis sip plicat. Ruisiiiii pro se aliisque precalur. 938

XIX (;raliai'u:n actio el amoris desiderium. Benelicia Dei ad hoc reeolii, ut anrirem excilel. t'assionis et rosurreciioais clirisli medilatio. Aniens Dei sitis. 910

AUMOMTIO LN LlilRUM 1>E COMI1I110AK CORDIS. 941 -912 DE CO.NTRITIONE mnnis LIBEH ras. 943-9ii CAPUT TOIMI-M. <_)uo I ex consideralione comjiunclio.

Beneficioruin Dei cousideralio. De vocatione ad chrislianain (idem. ibid.

II. Quod nns Deo lotos etamplius debeamus. ibid. III. Desiderium Dei. ibid. IN'. Conscientire [ rava; miseria. Confessio humilis. Pec-

cati uKlilas ettructus. 943 v. Misericordise tlivinae imploratio. (uinhci hominis. Q¥i VI. Peccatoris discrimina. 947 Til. Peccatoruai vincula, career et tenebrje. ibid-Mil. Quod peccalor sit videns ca-cus. 948 IX. De abysso triplici. ibid. X. I'o'nileniis atreelus. 949 XI. Misericerdi;e Dei imploratio. ibid. ADMOMTIO IN MAM-/.I.E. 919-930 MAM-AI.E. I.UIEB L>US. 9S1-962 I'RJEFATIO. Katio bujus operis. lovoeatio Dei. ibid. CAPCT PRMCM. Dei periu'netionc-s. ibid.

(Quarante-quatre.J

1387 INDEX RERUM. H. n e eodem argumcnlo. 051-052 ill. Desiderium Dei. Ejus effectus. 9155 IV. De mise ra aniina? qu:c Deum non amat. //id. V. oratio invilaulisiu se Deum. 95f vi . Quam IVIieos sancli liinc migraines, ibid. VII. A iiaj iplerme bona. 955 VIII. vitje ira'Sentismiserite. ibid. IX. Hi iis solauieu ex Deo non decst . ibid. X. Postulalin amoris Dei. 956 XI. item giaiiie lacrymamruro, e t opis divina;. inter

sacra pncserlinmiysleria. Ibid. XU. Cogitalum onineni in Christum i iuendere. In quo

jam regnaiuus. Hid. XIII. Eidueiain Christum. 957 Xiv. Quanta hide deleetalio. ibid. XV. Nilasperius ob gloriamcoeli coroparftndam. 958 XVI. Prclium ejus. ibid. XVH. paradisi ielicitas. ibid. XVHi. Amoris suflieieulia. Amoris gradus. 959 XIX. Amove Deo socianmr. Ainans qui se gera t . Amor

in eo quid efficiat. ibid. XX. Amoris indoles. 060 XXI. Amor clirisli. Passionisae mortis Clirisli fruetus. Ibid. XXII. nuam uiilis recordatio in tentationibus et adver-

sis. ibid. XXIII. El contra desperationem. 961 XXIV. Kxeitatio anima; ad anioreni clirisli. ibid. XXV. Aniline solum suflicit summuttibonum. Vclunla-

tis bona; valor. 962 XXVI. Veritalis cognilio. Dei in hominem beneficia.

lncarnalionis causa;. ibid. XXVii. spiritus sancti effectus. caudium iniquitatis,

vanitatis el Spiritus sancti. 965 XXVIII. Animus et actus Deum diligentis. ibid. XXtx. cordis requies . oratio attenta. ibid. XXX. Eugero ([uidquid aniimim a Deo avertit. Quid

peccato perdidit homo, quid invenit. 96i XXXI. Aspiratio ad notitiam Dei. Ad imaginem Dei cur

factisinius. ibid. XXXII. Deus (|uid sit. Qui totus bonus. 965 XXXlil. Quantum et quale bonum. ibid. XXXIV. Bona in eo omnia. 966 XXXV. Gaudium quantum erit frueulibus. ibid. XXXM. An plene hie excogitetur. llic semper in no-

titia, aniore et gaudio de Deo creseere. 967 ADMONITIO IN .L1BBI JI Cll SPKGCUO NOJIEK lSSiIlUPTUM

EST. 967-968 SPECULUM, LIBER I'KCS. llHd. CAPUT FRIMUM. Invocatio ad gauclam Trinittitem. ibid. 11. Quod spiritus est Deus, et prsesens ubique totus. 969 1IJ. Quod solo liutu omnia fecit Deus, et in omnibus

est totus. 970 IV. De essentia deitatis. 971 v. Quomodosit Deuslongeetpropc et in omnibus totus. Ibid. VI. Quod Deus omnia tangit, nee tamen movctur. ibid. VII. Quod non dividitur Deus in partes, 972 VHI. Quod velle Dei facere est. Ibid. IX. ouod nihil colendum nisi Deus. Ibid. X. Quod in solo Verbo Deus omnia fecit. 975 XI. De duabus sjllabis Dei. Ibid. XII. Quod in natura sua non videtur Deus. Ibid. XIH. De imagine Dei in liomine facta. Ibid. XIV. De latitudine, longitudine, alliludine et profun­

di tale Dei. 974 XV. De cognitione sanctte Trinilatis. ibid. xvi . Quod Triniias sit individua. c rcare solius Dei est.

Verbum quomodo in Patrc. ibid. XVH. De cognitione divina; essentia: incorporeal. 976 XVHI. De processione spiritus sancti a l 'atre et I'ilio. ibid. XIX. Decomparatione triwn personarum. Quam veue-

randa Trinitatis el Kucbarislise mysteria, 977 XX. Quod divina substantia individua est. ibid. XXI. Quod in divinitate non est materia. 978 XXII. Quod non est pais in Deo nee tlivisio. Ibid. XXIII. Quod Deus continet omnia. ibid. XXIV. Quod non si tcorporea deitas. ibid. XXV. De visione Dei. Triniias una. 979 XXVI. Exemplum de igne et anima. ibid. XXVII. De immutabilitate Dei. Incompreliensibile Tri­

nitatis mysteriiim. ibid. XXVIII. Quod deitas materia caret. 980 XXIX. De siti sine necessitate. Insequaliler vident

, Deumbeat i . ibid. XXX. De vita avterna. 981

iXXXI. De luce divina. 98-2 'XXXll. Quod sit iniinutabilis Deus. ibid. XXXM. De inflni(ato Dei. Gratia1 agunlur Deo. Sco­

pus nujus libelli. " ibid.

TJBRCM Q d DICIIVR SPECULUM PFCCATO-1588

085-98i llinum sapcrent, etc. , p e c c a . , b i d -

'bid.

08o

AMIOMTIO IS HIS.

SfEirL;M PECCATORIS, TIBER T*NUS. CAPUT PRIUUM. Quid hi:

lor do..'oalur. II. seiitciilia? Imjiis consideratio quid efficiat p-n„>„

rum csl. nine la| si Sanson, David ac Salomon ," psns coram cur in Eeclesia legaulur. Scriptura' non sajit, nisi arde.nter amanti. ' " u n

HI. Quorum seieutia , intelligentia et prudentia il>; cciisidercnlur. Consideratio brevilalis vita; ia,if mundi conleiiiptuin. ' "

iv. ConsideiMlio mollis carnemdomat . Medilaiio m n , i mentis dilalio. ' M

V. Qua: sint novissima. Quo fnictu provideanlur M. De stiuliis \ an i s . De disciplina liic suhcunda! Ml. Do liorrendo exitu damnandu: anima;. ouani tnnr>

horrenda diaboli prasenl ia . " A ill. Qui Deus in interim inalnrum risurus e lsubsan-

lialurns. viiioiuni diversorum origo. Insipienlem inli;r et slullmii dislantia.

DE TIUPLICI HAiiirAciLO i.iBKH w c s . (lncerti aiictoris nee ineruilili.) 991-9Q9

CAPUT PIUMUM. De trilius habitaculis, regno Dei nmudo, inferno, negni Dei bona, el inferni mala. ' ibid

II. De poenis infernalibus. 005 Hi. De his quos poena: ictermtas a mundi voluptate

non deicrret . inferni duplex poena. Anni centum nulla ;ctcrni!alis porlio. /f,^

IV. A via lata ad arciani migrare. lieritorum felicitas. Scienlia. Sorlis s u * amor. De ineifabili visiouis Dei snavitale.

v. Deo oninia p iussnl ia sine libertatisliumaiiGepraa. judicio. Dei loculio ct laus. Exisienliaanle tempus. i.ux. Malum verum pejus lalso. Dei visio quid bea­ds conferat. Dei reteniilas. Dei scienlia.

vi. ISeatorum scienlia. De tviua visione, corporali, spiritual!, intellectual1.

ADMOMTIO IS LIBBU.M SCAL.E PARADISI. 997-998 ScALA PARADISI, LIBER UKUS. Ibid. CAPUT PBIMUM. Descriplio quatuor graduum exercita-

liouum spiritualium. Eectio. Medilaiio. oratio. con-teinplatio. ibid.

II. Descriplio officiorum quatuor graduum. ibid. III. Medilalionis officium. Scienlia in malis, non sa-

pienlia. 999 lv. Orationis officium. V. Contemplalionis officium. VI. Spiritus sancti ad animam venienlis signa. VII. De gralia; occullatione. VIII. Cur ila ad tempus occultetur. IX. Quam caute tuuc se ge r e r e quisciue debeat. X. Kecapitulatio. Quam prKdicti gradus inter se con­

catenate 1002 XI. Quam imperfect! sine se invicem.Contemplantium

felicitas. 1005 XII. Qualuor cans* ab his gradibus re t rahenles . lOOi ADMO.MTIO IN L1BRUM DE C0GMT10KE VIT*. 1005-10M COGXITIO VIT.E, SCI! DE COGK1TIOSE VER^l VIT.il LIBER

rxus. 1003-1006 CAPUT PRIMIIM. ttalionalis nalura ad quid facta. Operis

suscepti ratio. Ibid. II. Regni coelestis camalis excogitalio. Dei notitiam

exhibere quam arduum. Qua melliodo id tentetur Quare exs]iosUiletur. operis difflcultas.

III. Deus proprie expritni uequit. Cui nullum ex pra-dicauienlis convenit.

IV. Mens an im* speculum. Scienlia unde nobis, spiri-tualia fide atlingi, uon ratione. Spiritus sex modis in scriptura dicitur. Aer. ventus. vita brutorum.

V. Anima intelligeus quid sit. Est vita sensibilis, mu-tabilis, illocalis, passibilis; sine quanlitate, tigura vel colore.

VI. Angeli quid sint. An sint. Quid agant. Nolitueeo-runi et nostra; discrimeu.

98G

987 Ibid.

988

989

990

iHd.

995

998

1000 ibid, ibid. 1001 ibid, ibid.

1007

1008

1009

Ibid.

1010 VII. Deus quid sit. Quod sit. Quod sitverilas, vita, sa-

pienlia, juslitia el a;ternilas. ma-vm. Dei claritas qui cognoscenda. Animaquseque toio

iinmdo major. Magnitudo intelleciuahs. ClanUSDei qui eogitanda. . «

IX. visiouis beats; Dei variorum nommum raUo. Qua-liter sancti in oratione cogitandi. . , u

X. Quod in Deo necessaria et pecsonarum triniias ei ^ essentia; uaitas. . .

XI. cur substauiix et person* nomina Deo aptaw ic- ^ ranlur. Eater cur sic dictus, non.mater. fc-rf_

XII. ouod minquaiii sine lilio exslilil. j ^ XMl. Cur hie Filias, non lilia.

1389 INDEX UERUM.

XIV. Quare Yerbum. Yevbi etymon. 1015 XV. Qui res (minis creatain Verbovila. ibid. XVI. Qui solum Yerbum iucarnari; cUiit. ibid. XVII. Cur amor Dei spiritus, et cur sanctus. tOlii XVIU. Spiritus sauelus qualiler a Patre et I'ilio. Qua-

tenus hi specie eolumlne vel ignis. ibid. XIX. ue. sequalilate pevsoiiarura. Cur deitas vii'tulum

vocabulis non colinur. ibid. XX. Annon aliqui necessario niisevi; Deus ve.ro au-

clor mall Quod sine miseris juslHia et lnisericor-dia Dei maucestari quea.il. 1017

XXI. Mali Deuni auetoreni non esse, sed ot'diualorem. Deibonitas. oinnipotenlia. 1018

X\U. rude rescreaue. Non ex Dei substantia. Xoa ex iniilcria, sed ex uilnlo. Qui taaien una ox uiliilo. ib'd.

XXIII. Quieslionos de pr;csentia Dei. 1011) XXIV. Quod Dens sit in mini ereabira. Quid qmoqiie

cum siiii inesse senliat. ibid. XXV. creaturie etiain sum in Deo. objeelio solvilr.v.

CarnaVis lie Deo et nmiido eogitalio. Idea since-vior. ' 10-20

Xxvi. Cur non onniis croatuva :oqualiter bono iVualur, euni omnis sit in Deo. Quid sil liialuni pali. Ibid.

XX\1I. i:uv res nmlentur, euni sint in iuanulabili. 10-21 XXMIl. An boinine noil peccunle fuisseut muta'iiles.

Quod Deus ubique, el quomodo. ibid. XXtx. C.onclusioquxslionum de prtesenlia Dei. Com-

paratio. 1022 XXX. Qui Christus lotus in co-lo, tolas in \irginis

ntero. ibid. XXXI. Quomodo Deus sit solus iinmortalis. Quomodo

solus invisibilis. ibid. XXXII. Quatenus homo ad imaginein et similitudiueui

Deicrealus. lies omnis aliquam Dei siniilitudinem liabe.t. Animas esse alernas. 1023

XXXIII. Aninia undo tain niiiUa viileal in semnis. Cur so non videat. 102 i

XXxiv. Qui singulis in membris lota. ibid. XXXV. Cur una discendi alia ea; acior. Hi'!. XXXVI. Quod unus nobis magister. ibid. XXXY1I. Quid diU'eraul credere Deum, el credere in

Deum. Fides vera. 1025 XXXVIII. Quod aninite came solultc nil corporcum sen-

tiant. ibid. XXXIX. Quisancti preces nostras exaudiaut. 1020 XL. Quomodo intelliganlui' auimsc a corpora solvi, ,; et iterum rcverli, ac visa referre. lnfernus cstin-

corporeus, ant annua: daninaoe corpus iuduuut. ibid. ADMOMTIO IN i.miitM HE VITA CURISTI.CSA. 1031-1052 DE VITA CHRISTIANA LIBER UNITS- ibid. 1'R.r.PATio. llumilis de se auctoris opinio. ibid CAPUT PRLMUM. Cliristiani nomenelatura et digniias. 1033 II. Peccatores Deus illieo dupliei ex causa non punit.

Dei Iu honnnem beniguitas. ibid. III. Pietale Dei abulentcs, ctiam bic p.uiiiri. .Indices

injusti. 1031 IV. cci',0 peccatomm numero completo Deum piinire

peceatorem. 1033 V. Mors propcra nialis ad peeinni, bonis ad securita-

tem. lOofi VI. Indecorum est cliristiani nomen sibi arrogare si-

nere . Christianus verus quis. ibid. VII. Deus semper justitia placatus fuil, et injuslHia

offensus. Enoch ad iiiiinorlalilntcm raplus. 1037 VIII. Israelilas ideo mullis niiseriis aulixil Deus, ul ad

opera pietatis inslnieret. Logis consiunniator. ibid. IX. Deum quis diligat. Qualeiu deceat es^e popuium

Dei. 1058 X. Proximi dilectio. F.l nocoro cavel, el benefacere

[, : curat, lnnocentiar commondalio. 1039 XI. Quorum preces Dees non exaudiat. Justus esse

debet qui oral. 1011 XU. Eleemosyiue do lucris injustis. 10 12 XIII. Fideni sine opcribus n;ui prodesse. Apostoli locus

pro lide sine operibus allatus, expliealur. Alius ejusdem locus. 1 idem non sutlicere. ibid.

XIV. Quis sit vere cbrislianus. 1011 XV. viduarum triplex genus. Qualis Christi vidua de-

beat esse. 1013 ADMOMTIO IS LIBROI KXHOBTTATUVXIS. 1013-1010 LlBER EXHORTAHOMS, VUlgO DE SALCTARlBUS DOCCMEN-

TIS, ad quenidam comitem. 1017-1018 CAPVT PRIMIM. .lustitia et bealiludo, amare Deum. ibid. II. Hominis in creationc praerogaliva.'. ibid. III. Do eodem argmnealo. ibid. \ Couvorti ad Deum. ibut. V. Do eodtuii arguniento. ibid, VI. C.onsiliarioruui delectus. ibid.

1390

1019 vn. Amieitia vera. viu. Mandata Dei observare. Mala duo Deus odit in

honiine. ibid. IX. Tosldia. Scriplurarumsludium. 1030 X. liens sit poNSe:.sio nostra. ibid. XI. C,.odium muudi. ibid. XII. Cau Jiuni s| iriluale. ibid. • XIII. vundi comemptus. Conciq iscentia tri[lex in pro-

toplasli'oi'iuii pec-alo. 1031 XiV. ouibo.s gradi'eus in peceatum lapsi sint. Ibid. XV. Adam vel Christum iuiilari quid sit. Ibid. XM. Qui i sil uii'i'i pee.'a'o. 103:2 \MI. Quid secuiii.luni carueni \ivere. Ibid-Will. \iiir>ruiii lvmo.dia. ruiiuiUlalis laus. 1035 Xl \ . Peccalum nullum sine superhia. superbia et cu-

pidilas una sunl seiiipcr. Ibid. XX. Miles s; iritualiset terrenus. 1051 XXI. Amir Dei. rarenles lionorare qualenus jubea-

niur. cbristi boneOcia. Ibid. X\ll . Amor proximi. I acificus et individus. 10.'i"> XXIII. Mrlulesaiiiuiii'. ibid. XXIV. i lacere Deo iu omnibus. 103ti XXV. Qnam fluxa; cariiis delicia1. Ibid. X\M. Detractio. Ibid. XX', tl. Pocealoiuin confessio.Oratio qualitor et qnando

l'unde.ida. Ibid. XXX ill. ser| cutis prop.rielas. Oralionis fruclus. 1057 XXIX. 1 amiliai euram inij enderc. Ibid. XXX. 11 cupidiiaiis mala caveat. Ibid. XXXI. Sed i-Pueur. sy ram de suo i'aeiat. 1038 X\MI. lUruiliter i uiuia, ni'iil sujierbe agat. Eamiliam

a \iiiii deleiTere. ' " Ibid. XXXIII. I'.iiflia'.'isiite suiiij.tio. Conressio oi prscmilta-

l.ur. 1030 XX\iv, peecata cordis. ibid. x x w . earn diinia.i'la. Ibid. X X X M . i.uxus iucii'.is cave.ndiis. ibid. XXXMl. Ebrielalismala. lOiiO x x x \ i n . rra-ce; laDeiad onmesclirislianospertinent. Ibid. X\XI \ . nila.a [fi'iiitimlia 1001 XI.. Mortiscogiuuio. Gaudia i'uturte vitte. Ibid. Xl.l. PiPLia daiimandoriun. ibid. Xl.il. I.i;igu;e cuslodia. 1062 XI,111. coinpuiicliu. Peri'eclio non in annis, sod in ani-

niis. ibid. Xf.lt. consortium bonorum amare, malorum fiigcro. ibid. Xl.v. liilenlio recla. ' 1065 XI.M. Beni'lie'.iin esse in omnes. ibid. XIXII. juslora.n pneniia et labures. ibid. Xl.vp.:. lejunia el villus duplex. 106i Xl.ix. Iniqunriini su; plieia. Ibid. I.. Tria hie \ essima. totidee.i optima. 1063 Ll. Hie lahora wum. ibid. LU. no lide, s: e, et irreserliin niulua cliarilate. Pec-

ca:a rediiiiere | er cliaritatem. Per confossionem ac ] o'liani a s:cerdeto, scseeptam. ibid.

LIU. I'ravoruiii j Pciia. Llernuisyua ex lucris injustis. 1037 1,1\. chiisliaua 'elieitas eon est terrena. ° 10G8 I.V. Qiiain lugendaaiiiniai'iim perditio. lOtiy l.vi. ciiu ennverii. !;i"i\le»;iiia!.io. ilnuiililate gratiain

proinercri. V'elieitalem lei'i-enam de.-,picere. ibid. I.\ II. In pressuris ad <;bri.-,luni paslorcm conl'ugcre. 1070 I.Vlll. rasloris auxiliuui contra diaboluni exposcilur.

Ab omai nialoquandoliiierpiiiur. Ibid. I.1X. opera leueiivarum, el aima lucis. 1071 LX. liiaimius quis sit. Quol bona liomiai eripnil, quot

intulit mala. ibid. I.X1. Quam lincnter ei remmliandum, et ad Christum

conl'ugienduui. 1072 I.XII. Dicnvin aceusdor in judicio. ilit. I.Xlll. I'ela.d quam , ericuliisuni. 1075 I.NIX. caro Jianolum recii il. l;i quam solam potesia-

Ifiu accepit. Ca.'o a 1 malitiam polens, ad pia opera iingil se iuiiruiaoi. can .juasi a.iiniie belhnn. .d omnia mala pri.v--ca!. l Isibi et aniline leterna parat. 107 i-

I.W . caruia mala. •. r..tai a eure ad Deum. 1075 Aimoxmo i>" i-uiiu M i>v. DCOUECIM ABCSIOM'M CIIADI-

UL-S. 1077-1078 DE ncor; cr.i ABCSIOMM cinmnrs LIBER U.X'US. 1079-1080 CRAUUS IT.IMI s. Sa; ions nine operibus. Ibid. Crad. II. s ne\ sine rcligione. Duie res in honiine

non veterascoutes. ibid. Crad. III. Ad leseens sine obedientia. Pater qualuor

inodis dicitur. Ibid. Crad. iv. Dives sine eleemosyna. Amanda non sunt,

quie feJamare nequeuut. 1081 crad. v. l-'emina sine puiieitia. PuJicilia duplex :

corporis, animi. 10S2

1391 INDEX UERUM. G rad. VI.' Dominus sine virtutc. Tria his qui dominan-

tnr necess.uia. in dignitalilms alii meliores, 'dete-riores alii fmnl. 1082

Gfad. VII. chrislianus contcntiosus. Contentiouis cau­sa;. An in mundo aliquid amari debeat. 1083

Gfad. Mil. pauper superbus. Pauper spiritu, pauper humilis. Nobilis pauper. J081

Grad. IX. Rex biiquus. Jus'.ilia regis. Ex rege injuslo . quot mala. Ex justo rege quot bona. ^ lOS'i

Grad. X. Ej iscopus negligeus. Quid ej iscopus debeat gregi. Quid sin!. 1083

Grad. XI. rlebs sine discipline. Disci, Una quid. 1087 Grad. xil. Ptijulus sine lege. 1088 ADMOMTIO IN TBACT.-'.TL'M ])?, SEI'THJI Villi.; ET SETTF.M

BONIS Srinnus SANCTI. 1087-1083 TRACTATUS DE SEl'TEM ^ 1TIIS ET SEPTF.M DOXIS Sr'IFilTUS

SANCTI. — \ ilium quid, el. quaado cul; a. QuoUij lex etcuiusquede.'i.iilio. _ 103:^-10^0

Casiigaliones el vara; leclinnes in eun.dem Iraolalum. ;bid. OE DOMS SPIRITIIS SANCTI.— In illud I.ucae xi, 13, si

enim vos cum siiit audi, etc. ibid. Casiigaliones el varke lecliones in cumdeni tracfa-

tuiii. 1091-1092 ADMOMTIO IN LIBRU.M DE CONFLICT!,' MTIORCM ET VIRTU-

TUM. ibid. IlE CONFLICTO VITIORU5I ET VIRTUTUM LIBER GNUS. I bid. CAPUT PRIMIM. persecutioneni eliamnunc piospaii ne-

cesse esl. ibid. II. inteutio recta. 1093 III. De eodem argumento. Ibid. IV. obedientia eo homini debita, quo Deo. 1094 V. De eodem argumento. ibid. VI. Homo amaudus, etsihabens non amauda. 1095 VII. De eodem argumento. Ibid. Mil. Mala proximi corrij ienda ; sed discrete. ibid. IX. Oralio ue tiai lneso proximo nee pacato. Modo ta-

men ira ejus non sil. sine causa. In eos quorum est Dei injuriasviiidicare. 1090

X. Protervia in coire; liono cavenda. 1097 XI. Detraction! locum nou dare. ibid. XII. Tristitia duplex. ibid. XIII. lgnavi* obtentus refellilur. 1098 XIV. Iuslabilitaiis obtentus sclvitur. ibid. XV. Desperaliouis colloquia pluribus exemplis infir-

manlur. ibid. Xvi. Avariliie mala, Paupertc'Jsvolum. Avaritise medi-

cina. 1099 XVII. Adversus obdurationem. 1100 XVIII. Mendacimn per tacitas rcstrictiones non vitatur.

Nee mendacii poena:. ibid. XIX. Sequilur de eodem argumento. 1101 XX. Ad cibos ut ad medie'mam accedere. ibid. XXI. l.aHitia non esl bujus ssculi. ibid. XXII. cavendum a mulliloquio. 1102 XXIII. Contra immundiliam. ibid. XXIV. Contra luxuriant. Ibid. XXV. De muudilia cordis. ibid. Xxvi. Beatie vita; teliellas. 1103 XXMI. Diaboli iuaudila teutalio. Cur permissa. liOi XXMll. Perlectum esse qucmpiam i osse in patria.

Quis vere suis renuatiet. Quo sensu nemo propheta acceiitusin pati'ia. Uegurje Benediclina;prseconium. ibid.

D E SOBRIETATE ET CAST1TATE LEBER UJS'US. ' H O j - l i O G CAP.UT PRIMUJI. vitia tria declinanda. sobrietalis laus.

Ebrietalis mala Mul usus. Ad quid ulilis. Quare sa-cerdoiibus iuliibitus. Elirietatis incommoda.Scriptu-roe quibus hoc vilium damuatur. Cra, ula lugeatibus in exsequiis ab amicis ingeritur. Corpori animoque infesta ebrietas. Ibid.

II. Dominicae virgmes regulis instruuntur. Vigilioe tunebres. 1108

III. vinolenlia; erimina in virginibus vol f'eminis. Ebrie­talis mala universim perstringunlur. Cur a sacerdo-libus exorsus 1'uerit auclor. 1110

ADMONITIO IS L1BRUM DE VERA ET FALSA POENITEN-TIA. 1111-1112

DE VERA ET FALSA PCEKITEKTIA AD ClIRISTI DEVOTAM LIBER CNOS. 1113-11 l i

CAPUT PRIMUM. Pcenilenlia; utilitas. Errores lemporis impugnautur. ibid.

II. Poenitenlia sit ex fide. Peenitentia; indulgentia peccata non auget, sed arcet. ibid.

HI. Error credentium pamitoutiam pesl Baplismum cassam esse. Abulitur Auosloli loco.(:on:'ulatur ipsis Aposloli geslis. aposloli locus inudligendus de Ba-ptismo.' pcenilenlia: utilitas post Baplismum, Uiiisti parabolis designala. ibid.

IV. peccatum iu spiritum sanclum male iutelligunt de

1592 solis baptizatorum peccalis. Quid sit. Nee melius capiuut peccatum ad mortem. . , . „

V. Instant quod poenitenlia non valeat ilerala. ncfej. luntur : ex Dei promissis. Ex Aposloli el Ecclesiaj | raxi. I'eccalorum veniacur s:e| ins necessaria.'i)e-speratio Deo est contumeliosa. Desperare recdebe t sacerdos. . i l 1 f i

M. Error pra-sumeulium veniam sine peenitentia. I I < » i IE Quod Dees malis mala reddat. ; "A 8

Mil. Quod solum originis peccatum sine poenitenlia remitiaiui'. invilus baptizatus. rcouitemiK jugis ne-eessilas. Pecealuni crescit neglecluni : nullum re-spectu Dei parvum. De quibus assidue dolenduin. Jon (iiiiiiis dolor, peenitentia. rani lenl ia quid. Noii est. nisi de male usa liberlale. Peccata lethalia. u\n

\\. Pcenilenlia qua; slerilis, qua; utilis. No dimidiala sil. Sine ainore Dei nemo inveiiil graliam. {\v\

X. confilendi ore proprio rraiceplum. Misericordiam habet cum jusliii i. sacerdotum p.oieslas. Quibus ad

sacras cou.essiones utendum. De coulessione non sacerdeti. jpji)

XI. Pi'ivala confessio quando sufficiat. Publiea quando requiratur, et undo ei meritum. H23

Ml. icxl.i'a Icclesiam non valet ] cenitentia. /(u'rf, XIII. Qualiler, quamdiu el undo dolendum. 1124 Xtv. Qua1 deflenda et confitenda, ubi de cireumstan-

tiispeceatoruin.ituipeccansiii uno tiatomniumreus. ibid. XV. Pceiiiteus qualiler atfeelus esse debeat. Kon con-

fiteri dimidiate uni, dimidiate alteri. Abaltari seSL» queslrare. A ludis secobibere. Pamitentia: Iruclus. 112S

XVI. Excusaiiones luliles in peccalis. Conditio aut na-lura. Dei Oniiiiiilio. Gratia} deiectus, aut eliicacia tlivinas voluntatis. Qui Dcus peccatum nolit, nee ta-men coliibeat. Quid homini pras le t ut graliam servel. i m

XVII. Poenitenlia sera. Qua; vera et quam rara. 1127 XMlt. igai purgationis obuoxia sera pamitenlia. Pa>

na; a'ter u;c justse. 1128 XIX. Ptt'uilentiie etymon. ibid. XX. ADMOMTIO l.X LIBRUM DE ANTICHRISTO. 1129-1130 DE AKTICHRISTO LIBER ONUS. — Antichrisli mores. Anti-

christi jam multi. Antichrisli oiigo. Ebi nasciturus, ubi et a quibus educaudus sit. Illius nequilia; initia. Prai'dicalio. Signa. ^on crimt vera, l'ersecutio tri-bus modis. perseculionis duratio. Francorum rex ultimus chriblianus. Antichrisli improbitas. Antichri­sli this . Ibid.

PSALTERIU-M. 1135-1134 CANXICI Magnificat EXPOSITIO. 1157-1158 DE ASSCMPTIONE )1ARI.-E VIRGIMS LIBER trans. (Incerti

auctorisac pii.) I l i l - l l i 2 PR^FATIO. Precalio divini-luminis ad digne loquendum. ibid. CAPUT PRIMUM. Auclor veri amans. In Scripluris alia

alio modo expouenda. 1145 II. Verilales suulde cpiibus scriplura silet, non ratio.

Ex iis esl asstimptio beaue Maria;. 1144 III. An deeeat beatse Maria; corpus in pulverem reso-

lulum esse. Non sequitur ox Ada; malediclo. Ibid, IV. Maria ab Eva: malediclo libera. Ibid-V. Malrem christus in hoc honorasse credendus e s t :

quippe suam ipsius naluram. imitas gratitecumChri-sto. Euilas varia; specialis cum chrislo. 114K

VI. Jtariaj corpus jam dui liciler in coelo. 1146 VII. Infeiiur ex u'etitioue Christi pro ministris. Chrislo

in tern's augeli lamulabanlur. Md. Mil. Mariam sine corruptione servare poluil Christus.

voluii, quia etdeeuit . 1 1 ^ ' IX. Quo animo ].ra;diclaassenierit auctor. _ 11*8 DE VISITATIOKE lNFiBiionuM LIBER pumas, (mcertiau-

cloris.) 1147-1148 CAI'CT PRIMUM. Elere quando effeminatum, quando bu-

maiinm. . Iota-II. Ad Klernam vitam pamitenlia dispouit. Christus

ducit. Dcus hie exceptus excipit venientem. •""«• III. I'raparatio ad id, declinare a malo, et lacere W-

num. lioni totius summa, chariias. Dei d o n u m ^ ° ^ IV. Dilectio Dei et proximi dua; ala; ad Deum. Quoa

correi tio, ut Dei donum, diligenda. " ^ " V. Misericordia Dei quasi iniusta. . „ „ m a ' vi. Morbum el flagelia Dei gaudenler excipere. Mors

vibe praisenli prsei'erenda. . » S Ml. Oratio moiituri. H^l - l ' l52 ElBER SEi'.EXDUS. . " , * , , CAPUT PIUMUM. Occasio hujus argumenli. _ >«'J-II. Eides b'mc nngraluro necessana. Maxime circa

Christum versauda. christus hoimiiem super an^o- ^ ^ los exlulil. ,. „ .,, , „ J ^

in. De signis quibusdam e-xteruis mhrmo adhibondis.

4393 INDEX RERUM. 1394

DP criice. 1134 IV. De sacramentis abinfirmo suscipiendis. Quod non

sufficiat soli Deo confiteri. ibid. V. Confessionis quaedam praxis deceptiosa. Qualis esse

debeat. Confessionem comitetur pcenitentia et odium >peccati. 1133

VI. Rudioribus haec conscripta esse. 1136 VII. Quibus sacerdotibus peccata enunlianda. ibid. VIII. Error sacerdolum etiam post mortem ligantium.

An judicium eorum noceat. Hi docendi. Quae cont'es-sis salisfaclioimponenda.Desperatione nullum gra-vius crimen. Absolvendi in extremo positi, si ro-gent. Si convaluerint, canonum censuram debent subire. 1137

ABMONITIO IN SERMONES BUOS PROXIME SUBSEQUEN-TES. 1137-1138

DE CONSOLATIONE MORTUORUM SERMO PRIMUS. 1139-H60 CAPUT PRIMUM. Trislitia duplex. ibid. II. l.uctus mortuorum causae respectu ipsorum. oslen-

dunlur vanse. Ibid. HI. Aliae respectu nostri, nee magis rationabiles. Tri­

slitia nimia cur mortem operetur. ibid. IV. Lucius his qui ante Christum licilus. Cur Christus

fleverit Lazurum. ibid. V. Lugere morluos jam non licet. In die judicii qui

vivi non morientur. 1161 VI. Quales futuri sinius post resurrectionem. Mors ma­

gis optanda quam lugenda. Nee tamea sibi inferen-da. 1162

BERMO SECONDUS. 1161-1162 CAPUT PRIMUM. Resurrectio unde apud infldeles dubia. ibid. II. I'ossibilem probat seminum germinatio. Probat et

creatio. 1163 III. Et ingens flamma ex modico silice. 1164 IV. Reapse fuluram resurrectionem lestantur Christus,

apostoli, martyrum exempla, Maehabsorum mater. Hinc formido mortis excluditur. praeceptum non lu-gendi. ibid.

V. Egregium de hocDavidisexemplum. vesles nigras luctus ergo ferrehaud licet. Ethnici auditafilii morte responsum. vlangendi Ethnici, .ludaei ac catechu-meni morientes. Trislitia salutaris quaenam. Recapi­tulate sermonis utriusque. 1163

ADMONITIO IN TRACTATUM DE RECTITUDINE CATnoncE CONVERSATIONS. 1167-1168

DE RECTITUDINE CATHOLIC*; CONVERSATIONS TRACTATUS. — Quod prssul plebem hortari teneatur. Judicii diem et Baptismi vola sajpe recolere. Christiani offi-cium. Pia praescribuntur exercitia. christiani a gen-tilium ritibus deterrentur. Deus solus colendus. Pia monita. Contra ebrietatem. Contra superstitio-nes. Qui die dominico et in ecclesiis se gerant. Ju-dicibus quid agendum. Signo crucis frequenter se munire. Quod pie viventes vexet diabolus. Cur id permiuat Deus. Slipem pauperibus erogare. Deci-mas Deo in pauperibus v'el ecclesiis dare. Praecepla Dei servare. Mores citocorrigere. lnimieos diligere. Animas curam agere. Qui jejunandum. Lectionibus divinis animam pascere. Contra luxuriam. Concubi-natus. Crimina capitalia. Pia ad recte vivendum do-cumenta. Pietatem jamjam sectari. A diabolo dissi-dere. Non jurare. Qui orandum aut colloquendum. Scandala fugere. Misericordem esse, charilatiscom-mendatio. Hortatio ad pcenitentiam, ad vigilanliam. Quod Angelus Dei cuique sit. Quod nulii unquam desperandum.- De cautela in verbis. De sobrielate servanda. Quod nulla res ex se mala. Quod paupe-res ad mensam vocandi. Mortis consideralio. vitae seternae felicitas. judicii extremi medilatio. Ut Chri­stus reprobis sua beneticia exprobrabit. Reprobo-rum poena. Justorum beata snrs. Pcenitentiam pu-blicam non erubescere. Nee veniam desperare. Nee nimium praesumere. Mundi finem instare. Terrena despkere. Adversa ob amorem Dei palienter ferre. Deum sibi praesentem semper revereri. charitatem servare. In bono proposito persistsre. Posnitentia non differatur. 1169-1170

SERMO DE STMBOLO. 1189-1190 EXORDIUM. Fidei interioris et exterioris necessitas.

, Symbolum regula fidei. Qua ratione institutum sit. Quid compleclatur. ibid.

CAPUT PRIMUM. Credere Deum, Deo, in Deum. Fides diaboli. Omnipotens. ibid.

U. Jesus, Christus, unicus. Christus ratione conceplio-nisvermi se comparat. -Haec nascendi ratio nee Deo injuriosa, neeimpossibilis. 1191

HI. Cur Domimis volueril eruciligi. Crucis virtus. 1192 IV. Crucis myslerhmi. iTol'undMas mysterii crucis. ibid.

V. Cur christus elegit supplicium crucis. Per mortem carnis duplam nobis resurrectionem meruit. 1193

VI.. Quae per iufirmilates Christus nobis praestitit. 1194 VII. Quid egit in inferno. ibid. VJll. omnes homines a christo judicandi. ibid. lx.'Quomodoad exlremumjudicium sese paraneural est. 1193 X. Ad poenilentiac remedia confugiendum. ibid. XI. Trinitatis mysterium per simililudines explicatur. ibid. XII. Catholica Ecclesia. tide nullae majores divitiae.

I'cclesia una est. H96 XIU. sanclorum meritis quis partieeps fiat. 1197 xiv. Remissio peccatorum.Novatianirelellunlur. Ibid. XV. Quod non desperandum, et unde procedat despe-

ratio. A veniae deprecalione non cessandum. 1198 XVI. Quantumvis reis superest vilse spes. Pceniten-

tiam sinceram nunquam spernit Deus. Per pceniten­tiam hie quantacumque possunt ablui peccata. 1199

xvu. voluptaU's citotratiscunl. Ducunt ad aeterna lor-menta. Quasi ] er somnium his modo fruimur. 1200

XVUl. Poena? ceternae. Pcenitentiae vis. ibid. XIX. Quomodo corrumpatur. Nee tunc tamen omnino

infructuosa fuit. Caute legatur. 1201 SERMO IN PERVIGILIO rAScm DE Esu AGNI. (Inter sup-

posititia Hieronymi opera etiam repertus.) — Pa-scha: mysterium in nobis impletur. Quando cele-brandum. L'bi. chrislus aliis agnus, aliis haedus. Cur agnus vespere, non in die, occisus. Quid sit come-dere azyma in amaritudine. Quid carnes crudas aut elixas non manducare. Agni caput, pedes et inte-stiiia, quid. Agni ossa cur non conterenda. Lumbi accincti ad esum agni quid nos doceant. Ad quid calceamenta et virga. 1201-1202

SERMO IN PSAL. XLI, AD NEOPHYTOS. (Hieronymo quo-que falso tributus.)—psalnii filiorum core laetaca-uunt. Cervi serpentibus inimici. Fons triplex Eerle-siae. Trinitas. Baptizandorum exerciiia. Baptizalo-rum natura mulata. 1203-1204

SERMO DE EO QUOD NEOPHYTIS EX OLEO SAKCTO AURES ET NARES A SACERDOTIRUS ILLINIANTUR.— Hysteria cate-cbumenis non commissa. Quid unctio aurium signi-ficet. nuis habeal aures audiendi. Cur adunctae na­res. Alia hujus mysterii ratio. 1203-1207

SERMO DE MYSTERIO BAPTISMATIS. — Cautio baptizando­rum. Aquae baplisinalis gratia. Baplizandi de Trini­tatis fide interroganiur. Quae de aliis fides exiga-tur. Resurrectionis tides. Trina mersio, et cur Bapti-smus non repetilur. 1209-1210

SERMO DE UNCTIONE CAPITIS, ET DE PEDIBUS LAVANDIS.— In baptizatis chrismatis ini'usio quid significet. ut promissa in baptismo sedulo impleantur. 1211-1212

TRACTATUS DE CREATIONE PRIMI HOMINIS. 1213-1214 SERMO DE VANITATE SiEcuu. Ibid. SERMO DE CONTEMPTU MUNDI. (Incerti auctoris.) 1213-1216 CAPUT PRIMUM. Mandata aliaspccialia, alia communia. ibid. II. Clerici nil proprium possiaeant. Ibid. III. Cur radantur. Sapientiae sedes in cerebro. ibid. IV. Ne inter orandum capita legant. ibid V. Mundum et mundana contemnant. Mundi arma,

praedia terrena. ibid. VI. Regnum Dei appelant. Deum et proximum dili-

gant. Calicem chrisli accipiant. 1217 VII. Panpertatem sectenlur. paupertalis felicitas. 1218 vni. Epilogus. ibid. SERMO DE BONO DISCIPLINE. 1217-1218 CAPUT PRIMUM. lmperium etsuperbia. Disciplinae laus. 1219 II. Diseiplina omnia continenlur et ordinanlur. ibid. Hi. Diseiplina omnia vitia frenautur. ibid. IV. Disciplinae legis divinae servit uumana. Quae ca-

venda sevenlas. Qui caveatur. 1220 v. Rei sunt ad quos diseiplina nondum pervenit. Sed

minus quam quos destiluit. Diseiplina quibus gra­vis, quibus levis. ibid.

VI. Diseiplina in brutis. 1221 VII. Qui Dominus inveniri aut cognosci possit. ibid. VIII. Religiosae vitae ac bona; famae sit sludium. Vul-

gus solet de bonis male judieare. Suspicioni locum non dare. " ibid.

IX. Quatenus bona sufficiat conscientia. 1222 SERMO DE ODEDIENTIA ET HUMILITATE. (Fragmentum est

auctoris incerti, sed antiqui.) 1221-1222 CAPUT PRIMUM. obedientia quam Deo grata. Sine obe-

dienlia virtutes nullae. Obi abest, adest superbia. ibid. II. Superbia peccatum omnium pessimum. Cum su­

perbia viruuis potest esse species, non res. 1223 III. Praestat viliis omnibus deditum esse, quam super-

bum. A monasterio in eremum secedentes fratrum synaxim non spernant. Secus facientes coguntur. nine non arguendi qui e desertis Iratres in coeno-

'595 INDEX REliUM

1224 bio visitant. TRACTATCS BE CHAMTATE, seu de -verbis psalmi: Terra

dedil fruclum suwm.—Fructns terra benedicts; charitas, Deo adhaerere. charitatis fructus reddere. QuiDeum non amat, nee se nee proximum amat. Amor mundi non est amor. 1223-1224

TRACTATUS DE ORATIONE ET ELEEMOSYNA. — S t i p e m faU-peribus ultro largiri. wisericordia ipsa oral. Miseri-cordiae nullus terminus. Misericordiae sit comes oratio. orationis laus. 1223-1226

SERMO DE GENERALITATE ELEEMOSYNARCM. — Stipem pec-catoribus Maaichaei negant, et quare. Timent alii ne peccatoribus largiendo Deum offendant. omni­bus eroganda est. Justi praeponendi. Nee despi-ciendi iuimici. son quia peccatores, sed quia homi­nes. Peccatoribus stipem non negavit chrislus. Ibid.

TRACTATUS DE DUODECIM LAPIDIBBS, de quibus Apoc. xxi, 19, 20. 1229-1230

MISCELLAWE* SENTENTIJE (incerti auctoris). — Simpli-cem esse et prudentem. Fur et lalro. rericula uni­que. I'rincipes. Peccati gradus. Lectio obscura. For-nicaria el adultera. Senectus. corpus infirmum. Ve­ritas. Scriptura. Judicia in porta, corripientis odium. Sa3culi fugacitas. Tristitia quae vetila. Judicium et misericordiain lacere. Sseculi perversitas. Amicus. Anima Jerusalem. Deo oblata. cor unde aufertur. L'eo. Naturale cujusque colloquium. 1231-1232

ADMONITIO IN SERMONES AD FRAMES IN EREMO. 1235-1234 SERWOKES AD FRATRES IN EREMO COMMORANTES. 1235-1236 SEIMO PRIMUS. De inslilutione vilae regularis. ibid. SERM. II. De pace. 1237. — SERM. ill. De silentio. 1239

--SERM. IV. De prudentia. 1240. — SERM. V. De obedien-tia. 1242. —SERM. VJ. De misericordia. 1246. —SERM. VII. De obedientia. 1248. — SERM. vill. De perseverantia. 1249. — SERM. IX. De ira et odio. 1231. — SERM. X. De puritate conscienliae, el spe. 1232. — SERM. XI. De lacrymis, com-imnctione et pcenilenlia. 1253. — SERM. XII. De. superbia et bumilitate. 1235. — SERM. Xlll. De fortitudine. 1236. — SERM. XIV. De justitia et correctione fraterna. 1257. — SERM. xv. De fide irinitatis a simplicibus non investigan-da, et donis Spiritus contra septem vitia. 1259.—SERM. XVI. De inobedientia , negligenlia, patienlia et castitate. 1262. •—SERM. XVII. De vigilatione el otiositate. ibid. SERM. XVIII. De invidia. 1264. — SERM. XIX. De vigilia Kativitatis Chri-sti. 1266. — SEBM. xx. De Nativitate Domini. 1267. — SERM. XXI. De monachis in iEgypto. 1268. — SERM. XXII. De consolatione fratrum in eremo, cum exhortalione ad orationem et lacrymas. 1271. — SERM. XXlll. De jeju-nio. 1275. — SERM. XXIV. De exliortat. ad solitudinem, ac de jejunio. 1274. — SERM. XXV. De jejunio, et ubi fuit in-stitutum. 1273. —SERM. XXVI. De murmuratione et detra-ctione, etdepcenisdamnandorum. 1277. —SERM. XXVII. De filio prodigo. 1280. — SERM. XXV11I. In Casna Domini 1282 SERM. XXIX. De lingua dolosa. 1287

SERM. XXX. De confessione peccatorum. SERM. XXXI. De fallacia mundi, et ejus detestatione,

propter tria prsecipue mala quae in eo sunt. SERM. XXXII. Ad leprosos, ut patientiam teneant. SERM. XXXIII. De detestatione ebrietatis, cum lerri-

bilis casus enarratione. SERM. XXXIV. De duobus generibus hominum mun-

dum derelinquentium, qui sancto Lot et uxore sua designantur.

SERM. XXXV. Ad judices, ut caveant ne odio, amore, pretio, precibus vel timore corrumpantur, caetera-que vitia declinent, et jusliliam servent.

SERM. XXXVI. Ad presbyteros suos, malam vitam eo-rum reprehendens.

SERM. XXXVII. Quod sacerdotes se debeant exhibere sicut Dei mimstros, et cavere ne dona S. Spiritus vendere procurent, patientiam quoque et castita-lem servare; ac de fornicationis deteslalione.

SERM. XXXVIII. De sacrae scripturae ingentibusprseco-niis, cum exhortatione ad diligentem ipsius lectio-nem.

SERM. XXXIX. De vita solitaria et contemplativa. SERM. XI.. De observantia clericorum. SERM. XU. Do observantia jejunii quadragesimalis. SERM. XLII. De vila et moribus clericorum.

De Epiphania ct quaerendo chrislum. De pielale, charitate et suffragiis defun-

1396

1288

SERM. XI.III. SERM. XUV.

ctorum. SERM. XLV. da

1290 1293

1294

1298

1297

1301

1304 1306 1311 1314 1315 1317

1519 De pcenitentia agenda, et detractione vitao-

_ 1323 SERM. XLVI. De angelis et hospitalitate. 1324.—SERM. XLVII. De sodomiaedetesiatione. 1326.—SERM. XLVIII. Decura'ani-mae. 1328. —SERM- XLlX. De miseria carnis, et falsitate vilac. 1532. — SERM. L. De salute animae. 1334. — SERMM. l.l-Llv-LV.'De obitu valentini. 1336. — SERM. LVI. Quod bonum sit leclionem divinam legere. 1339 SEBM. LVI1. 1341 SERM. LVI1I. De eo quod nihil sit gloria mundi. Ibid. SERMM. LIX-LX. De persecutione Christianorum. 1342 SERM. LXI. De obedientia. 1344. — SERM. LXII. De timore Domini, et avaritia vitanda. 1345. — SERM. LX1II. 1347 SERM.LXIV. De exhortatione ad sacerdotes, ut doceant populum quid scire ct observare debeat. ibid. SERM. LXV. De exliortat. ad hominum instructionem pro de-siderio vitae coeleslis, et contemptu praesentis. 1350 SERM. LXVI. De agenda pcenitentia. 1352.—SERM. LXV1I. De fuga vanitatis et virlulum adeptione. 1353 SERM. LXVIII. Quomodo per vlrtutes obviandum sit vitiis; et de miseria infernali. 1354. — SERM. LXix. De exhortat. ad orandum, cum exemplo defuncli in ^Egypto; et de mi­seria animae. 1355. — SERMM. LXX-LXXII-LXXIU. De illo qui iram diu in pectore retinet, et non vult humiliari. Ibid. SERMM. LXXIV-LXXV-LXXVI. de eogitationibus. 1358

Ultimus editionis Benedictinae tomus supplementum ad varia volumina conlinet. inde quae ad tomum sextum spectant hue transtulimus, ubi commodius legentur :

1° col. 255, loco notae2 substitue : « Eadem verba super baptizatum Christum a Patre dicta leguni, auctor Quaest. ex vet. « et novoreslam., quaest, 54 in append, tomi 3 hujusce editionis; Hilarius Pictaviensis in psalm, n. 291, necnon lib. 8 de « Trinilate, n. 25, et comment, in Matlh. c. 2, n. 6 ; Justinus martyr, Dial, cum Tryph. imo August, ipse 1. 2 de consensu « Evang. n. 31, banc lectionem confirmat. Quocirca hie a Danaeo temere omnino absque ulla codicum auctoritate addilum « est: Tu es Mius meus.» 2° col. 783, not. 3 adde : « Haec summatim excerpta sunt ex Augustino, 6 de rrin. n. 11, K ubi Hil. verba explicat. » 3° Col. 863, linea antepenultima Admonitionis in librum soliloquiorum, post verba, referlus « est, adde : « Certe hie multae occurrunt phrases ab Augustino alienae, ut pula haec cap. 18 : cum lua mandata franye-« bam, aut ista cap. 26, in secreto comistorii tut, etc. Neque magis ejusdem doctoris aevum sapit quae cap. 22 occurrit « ad acta SS. Andreae, Bartholomaei, Agalhae' allusio. Quid quod de inferis paulo aliter sentiri videtur c. 22, maxime si « ibi patres nostri intelligantur antiqui justi, quam sentiat Augustinus, lib. 12 de (ienesi ad litt. capp. 33 et 34. » 4° col. 877, octava ante cap. 16 linea, super verba, « nullum peccalum est, » notandum ha?c esse ex Aug. serm. 99, n. 6. 5° Col. 1066, lin. 60, haec verba, « ut praeterita non reiteremus, etc ,» illustrant qua; apud Alcuinum habentur de di v. Offic. c. de Coena Dom., ubi postquam breviter descriptus est tolus reconciliandi pcenitentis ritus, subditur : « Post hoc vero mo-« neatur a sacerdote, ut quod pcenitendo diluil, iterando non repetat. » Quibus concinit antiquus codex victorinus a Mo-rino de Poenit. I. 8, c. 11, n. 21, laudatus, in quo ad ealeem Reconciliationis pcenilentium praescribitur: uPost haec sur^ant poe-« nitentes et moneantur ab episcopo, ut quod pcenitendo diluerunt, iterando non revocent. » Morem eumdem Graecis usita-tum fuisse probat quod Joannes Jejunator post datam poenitenti absolutionem vult ei dicatur, « confessus a prioribus wis « malis liberatus es; ne igitur per incuriam divinorum praeceptorum secundis malis te ipsum subjicias, sintque ^ ' J 1 ^ ? « evangelium novissima pejora prioribus, quibus per Dei clementiam liberatus es.» 6° Col. 1077, lin. 3 A d m o m l j i

o m^ !2f™ verba, « Augustino autem,» praefige: «ilium oxonienses editores monent in ms. volumine admodum antiquo p ^ H ^ r l « saxonicarum reperiri sub hoc titulo : De duodecim abusivis secundum dispulaliotiem S. cypriani episcopi ^Wr**™' « adeoque permitlunt ut quod nonnulli jam senserant, S. Patricii Hibernorura apostoli foetus existimetur. Q«w **J, jj£T « set, notare debuerat interpres Saxo se secundum Patricium, non secundum cyprianum, vertere. » 7° Q * \ * " u ' n j ^ tilulum serm. de Generalitate eleemos., adnota, «serm. hunc sub Aug. nomine laudari et magna ex parte exscnm ao «uu«-« maro 1, De non trina Deil. p. 445. » M.

FINIS TOMI SEXTL