DİSK HERNİLERİ

Prof. Dr. Merih SARIDOProf. Dr. Merih SARIDOĞĞANAN

VertebralVertebral kolonkolon

Hareket yeteneHareket yeteneğğii

VVüücut destecut desteğği i -- postpostüürr

ANATOMİ – BİYOMEKANİK

VertebraVertebra

İİntervertebralntervertebral disk disk

LigamanlarLigamanlar

SpinalSpinal kordkord, , spinalspinal sinirler sinirler

Vertebra

Bölge Vertebra sayısı

Servikal 7 (C1 -C7)

Torakal 12 (T1 -T12)

Lomber 5 (L1 - L5)

Sakral 5 kaynaşmış kemik

Koksigeal 4-5 kaynaşmışkemik

İntervertebral Disk5 5 servikalservikal

1 1 servikotorakalservikotorakal

11 11 torakaltorakal

1 1 torakolombertorakolomber 23 23 intervertebralintervertebral diskdisk

4 lomber4 lomber

1 1 lumbosakrallumbosakral

C1C1--2 aras2 arasıında, nda, sakralsakral ve ve koksigealkoksigeal disk yokdisk yokGenGenççlerdelerde yyüükseklikkseklik %25, %25, yayaşşlala su isu iççeri azalderi azaldığıığı iiççin azalin azalıırrKranialdenKranialden kaudalekaudale kalkalıınlnlııkk artarartar

İntervertebral Disk

Annulus Fibrozus15-25 konsantrik lamel dairesel = iç kısımoblik = dış kısımDestekleyici – koruyucu

Nükleus PulpozusDisk hacminin % 40’ ı

Kollajen + proteoglikan + suŞok absorban

Spinal kord - spinal sinirler

ForamenForamen magnummagnum L1L1--22

ServikalServikal sinirin sinirin ççııkkışıışı

aynaynıı numaralnumaralıı vertebranvertebranıınn üüststüündennden

TorakalTorakal ve lomber sinirin ve lomber sinirin ççııkkışıışı

aynaynıı numaralnumaralıı vertebranvertebranıınn altaltıındanndan

Disk Hernisi

MixterMixter ve ve BarrBarr --1934 1934

““nukleusnukleus pulposusunpulposusun annulusannulus lifleri boyunca flifleri boyunca fııttııklaklaşşmasmasıı””

HernieHernie materyal; materyal; annulusannulus fibrosusfibrosus ve ve endend--plateplate

Disk hernisi- Macnab sınıflaması

AnulerAnuler bulgingbulging (bombele(bombeleşşme)me)

Disk Disk herniasyonuherniasyonu

Disk hernisi- Macnab sınıflaması

Anuler bulging(bombeleşme):

AnulusAnulus ve ve sharpeysharpey lifleri salifleri sağğlamlam

Periferal bulging: anulusanulus vertebravertebra kenarkenarıı

boyunca taboyunca taşşarar

Lokalize bulging: anulusanulus lokalize ve glokalize ve gööze ze

ççarpan arpan ççııkkııntntıı şşeklindeeklinde

Disk hernisi- Macnab sınıflaması

Disk herniasyonu:

Prolapsus; anulusanulus birkabirkaçç tabakada ytabakada yıırtrtıık k

PLL saPLL sağğlamlam

Ekstrüzyon; anulusunanulusun ttüüm lamelleri ym lamelleri yıırtrtıık k

PLL yPLL yıırtrtııkk

Sekestrasyon; ekstrekstrüüdede materyal diskten kopuk materyal diskten kopuk

spinalspinal kanal ikanal iççinde serbestinde serbest

Disk Hernisi - Epidemiyoloji

SSııklklıık k 2. s2. sııklklııkta kta Nadir Nadir En sEn sıık % 1k % 1--33

Disk Disk hernilerihernileriiiççinde inde

%10%10--2020 %1 %1 % 90% 90

YaYaşş--cinscins 3030--45 ya45 yaşşerkekerkek

3030––50 ya50 yaşşerkeklerde erkeklerde

3030-- 50 ya50 yaşşE E % 2, K % 1.5% 2, K % 1.5

En sEn sıık k segmentsegment C5C5--6 6 T11T11––12 12

(%75 T8 alt(%75 T8 altıında) nda) L4L4--L5 L5 L5L5--S1S1

ServikalServikal TorakalTorakal Lomber Lomber

Disk Hernisi - Klinik

ServikalServikal

TorakalTorakal

Lomber Lomber

AAğğrrıı

Hareket kHareket kııssııtltlııllığıığı

ParestezikParestezik yakyakıınmalarnmalar

Kas gKas güçüçssüüzlzlüüğğüü

Klinik - Servikal

Ağrı

AniAni--sinsi basinsi başşlanglangııçç

Travma Travma

Hareket kısıtlılığıParesteziKas güçsüzlüğüBaş ağrısı -baş dönmesi - tinnitusYalancı Angina

C6 C6 veve C7 C7 lezyonulezyonu prekordiumprekordium veve skapulerskapuler bböölgedelgede aağğrrıı

Klinik

C 4-5 C 5-6 C 6-7 C 7-T1

GGöörrüülme oranlme oranıı %% 22 % 55 % 35 %% 88Etkilenen Etkilenen kköökk C 5C 5 C 6C 6 C 7C 7 C 8C 8

Motor Motor kuvvetsizlikkuvvetsizlik

kolkolabdukabdukss

öönn kolkolfleksiyonufleksiyonu

öönn kolkolekstansekstans

el el intrensekintrensek

Duyu Duyu bozuklubozukluğğuu

omuzomuz,,kol kol latlat

kolkol, , radyalradyalöönn kkolol, , 1.p.1.p.

kolkol, , öönnkolkol, 2. 3., 2. 3. pp..

kol,ulnarkol,ulnaröönn kolkol, 4.5., 4.5.pp

RefleksRefleksazalmasazalmasıı

bicepsbiceps BisepsBisepsbrakioradialbrakioradial

trisepstriseps --

Klinik - Servikal Miyelopati

Median Median veve paramedianparamedian protrprotrüüzyonzyon M.spinalisM.spinalis basbasııssıı

OOmurilikmurilik hasarhasarıı sinsisinsi geligelişşirir

BelirtilerBelirtiler alt alt ekstremitedeekstremitede öönn plandplanda;a;ReflekslerRefleksler ↑↑

PatolojikPatolojik reflekslerrefleksler

SpastikSpastik hemihemi--parapareziparaparezi

DuyuDuyu bozuklubozukluğğuu ±±

AAğğrrıı ØØ

İİleri dleri döönem;nem; yyüürrüümeme bozuklubozukluğğuu, a, ataksitaksi

Tanı

Anamnez (ba(başşlanglangııçç şşekli ve sekli ve süüresi, travma hikayesi, resi, travma hikayesi,

vb )vb )

Fizik muayene ((lordozlordoz, PVK kas spazm, PVK kas spazmıı, EHA, , EHA, nnöörr. .

muamua.).)

Görüntüleme yöntemleri (Direkt (Direkt grafigrafi, MRG, BT, , MRG, BT,

MyelografiMyelografi, EMG), EMG)

Tanı - Özel testler

LhermitteLhermitte BulgusuBulgusu

BaBaşş Kompresyon TestiKompresyon Testi

BaBaşş DistraksiyonDistraksiyon TestiTesti

SpurlingSpurling TestiTesti

ValsalvaValsalva TestiTesti

Klinik - Torakal

Ağrı (g(gööğğüüs, bel, kars, bel, karıın, n, inguinalinguinal aağğrrıı ))

AniAni--sinsi basinsi başşlanglangııçç

Travma Travma

Hareket kısıtlılığı

Parestezi (ku(kuşşak tarzak tarzıı))Mesane-barsak- seksüel fonksiyon bozuklukları

Tanı

Anamnez (ba(başşlanglangııçç şşekli ve sekli ve süüresi, travma hikayesi, vb )resi, travma hikayesi, vb )

Fizik muayene ((kifozkifoz, PVK kas spazm, PVK kas spazmıı, vb.), vb.)

Görüntüleme yöntemleri (MR, (MR, asemptomatikasemptomatik hastalarda %37)hastalarda %37)

Klinik - Lomber

BaBaşşlanglangııçç

%20 a%20 ağığır kaldr kaldıırmarma

%10 %10 rotasyonelrotasyonel bir gbir göövde hareketi vde hareketi

travma, sportif aktivite, travma, sportif aktivite, üüşşüütme, ktme, kööttüü oturma pozisyonu ile oturma pozisyonu ile

olabilir ya da hasta baolabilir ya da hasta başşlatacak bir neden hatlatacak bir neden hatıırlamayabilirrlamayabilir

Klinik - LomberAğrı (anulusun arka kısmı ve PLL gerilmesi, PVK spazmı )

Ani-sinsi başlangıç, travma öyküsü

Valsalva ile ve pozisyona bağlı olarak artış

Hareket kısıtlılığı

Parestezi (kauda ekuina sendromunda eyer tarzı anestezi)

Nörojenik kladikasyo

Kas güçsüzlüğü (düşük ayak vb.)

Atrofi

Mesane-barsak- seksüel fonksiyon bozuklukları

AğrınınDağılımı

DuyuDeğişikliği

Güçsüzlük Refleksler

Ll Karın altı, kasık,uyluk üst medkısmı

Karnın altı, kasık bölgesi

İliopsoas Hipogastrikve kremaster

L2 Kasık, uyluk ön ve ortası

Uyluk ön veortası

İliopsoas, uyluk add

-

L3 Uyluk önü, diz Uyluk önü,diz Kuadrisepsve uyluk add

Patella

Ağrının Dağılımı

Duyu Değişikliği

Güçsüzlük Refleks

L4 Diz altDiz altıı, bacak , bacak iiçç kkıısmsmıı, i, iççmalleolmalleol

BacaBacakk iiçç kkıısmsmıı Kuadriseps, Kuadriseps, uyluk add, uyluk add, TibialisTibialis antant

PatellaPatella

L5 Uyluk Uyluk postlateralipostlateraliBaldBaldıır r latlat. ayak . ayak ssıırtrtıı

Bacak alt kBacak alt kıısmsmıı, , ayak sayak sıırtrtıı ve bave başşparmakparmak

parmak parmak ekstekst, , EHL, EHL, hamsthamst, , tibialistibialis post, post,

S1 Uyluk ve Uyluk ve baldbaldıır post r post laterallateral malleolmalleol

Bacak post, ayak Bacak post, ayak latlat, 4. ve 5. , 4. ve 5. parmakparmak

GKGK--soleussoleus, , parmak parmak ekstekst, , hamstringhamstring, , gluteusgluteus maxmax

AsilAsil

Tanı

Anamnez (başlangıç şekli ve süresi, travma

hikayesi, vb )

Fizik muayene (lordoz, kompansatuvar skolyoz,

PVK kas spazmı, palpasyonla spinöz çıkıntı

hassasiyeti, EHA, nör. mua.)

Tanı - Özel testler - Ölçümler

DDüüz bacak kaldz bacak kaldıırma (DBK)rma (DBK)

LasequeLaseque testitesti

KontralasequeKontralaseque testitesti

FemoralFemoral germe testigerme testi

MilgramMilgram testitesti

KernigKernig testitesti

ElEl--parmak zemin mesafesiparmak zemin mesafesi

SchoberSchober

TopukTopuk--parmak ucu yparmak ucu yüürrüüyyüüşşüü

Valsalva Valsalva manevrasimanevrasi

Tanı

Görüntüleme yöntemleri(Direkt (Direkt grafigrafi, MRG, BT, , MRG, BT, MyelografiMyelografi, EMG), EMG)

Tedavi Akut dönem

istirahat, analjezikistirahat, analjezik--antienflamatuvarantienflamatuvar ve kas gevve kas gevşşetici ilaetici ilaççlar lar

B vitamini( B vitamini( parestezikparestezik semptomlar)semptomlar)

KorselemeKorseleme

Subakut - kronik dönem

SSııcak uygulama (cak uygulama (infrarujinfraruj, , ııslak sslak sııcak, cak, ultrasonultrason))

EgzersizEgzersiz

Cerrahi ?

Cerrahi Endikasyonları

Elektif Cerrahi EndikasyonlarıKonservatif tedaviye cevap vermeyen aKonservatif tedaviye cevap vermeyen ağğrrııllıı olgularolgularİİlerleyici nlerleyici nöörolojik defisiti olan olgularrolojik defisiti olan olgularKonservatif tedavi almak istemeyen olgularKonservatif tedavi almak istemeyen olgular

Acil Cerrahi EndikasyonlarıKaudaKauda ekina sendromu ekina sendromu KonusKonus medullarismedullaris lezyonulezyonuMotor fonksiyonda hMotor fonksiyonda hıızla bozulmazla bozulma