เทคโนDnaลายพิมพ์

25
การประยุกต์ใช้เทคโนโลยี DNA (The Application of DNA Technology) รายวิชาชีววิทยา 4 (ว33244) ภาคเรียนที1 ปีการศึกษา 2558

Transcript of เทคโนDnaลายพิมพ์

การประยกตใชเทคโนโลย DNA (The Application of DNA Technology)

รายวชาชววทยา 4 (ว33244) ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558

กจกรรมท 1 : ค ำถำมชวนคดสงสย???

1. เอกลกษณของแตละบคคลคอ

อะไร ?

เกดอะไรขนกบเหตกำรณจรงเรองน???

กจกรรมท 1 : ค ำถำมชวนคดสงสย???

2. ระบตวบคคลไดหรอไม....ศพของใคร?

เกดอะไรขนกบเหตกำรณจรงเรองน???

กจกรรมท 1 : ค ำถำมชวนคดสงสย???

3. ระบควำมสมพนธในครอบครวไดหรอไม ....ลกของใคร?

เกดอะไรขนกบเหตกำรณจรงเรองน???

นกเรยนรวมกนอภปรำย พรอมยกตวอยำงประกอบ 4. การประยกตใชเทคโนโลย DNA สงผลตอสงคมและ

สงแวดลอมในปจจบนมลกษณะอยางไรบาง

กจกรรมท 1 : ค ำถำมชวนคดสงสย???

เทคโนโลย DNA คออะไร (What is DNA Technology?)

การประยกตใชเทคโนโลยของ DNA 1. เชงการแพทยและเภสชกรรม การวนจฉยโรค การบ าบดดวยยน การสรางผลตภณฑทางเภสชกรรม 2. เชงนตวทยาศาสตร 3. เชงการเกษตร การท าฟารมสตวเพอสขภาพมนษย การสรางสงมชวตดดแปลงพนธกรรม (transgenic organisms) 4. การใชพนธศาสตรเพอศกษาคนควาหายนและหนาทของยน 5. การประยกตใชเพอสงแวดลอม

กจกรรมท 2 : สรปประเดนเรยนรรวมกน

ลายพมพดเอนเอ ของคนเปนเอกลกษณของแตละบคคล เพราะคนทกคนจะมแตกตางกนยกเวนแฝดแททจะเหมอนกน ลายพมพดเอนเอของลกจะไดจากดเอนเอของพอและแมอยางละครง การน ามาใชประโยชน คอ พสจนเพอบคคลในกรณฆาตกรรม กรณบคคลสญหาย และ พสจนความสมพนธของพอแมและลก

ลายพมพ DNA (DNA Fingerprint)

หลกการท างานของเทคโนโลยลายพมพ DNA

1. เกบตวอยางเซลล ตวอยางตองม DNA ทมคณภาพ ไมเสอมสลาย (ปจจยทท าให DNA เสอมสลายคอ ระยะเวลา อณหภม ความชน แสงแดด สารเคม จลนทรย ฯลฯ)

2. สกด DNA จากเซลลของตวอยาง 3. ตรวจลายพมพดเอนเอ หลกการคอ เลอกตด

DNA ในสวนทแสดงเอกลกษณเฉพาะบคคล โดยใช restriction enzyme จากนนน าชนสวน DNA ทถกตดมาวเคราะหตามขนาดดวยวธ Gel Electrophoresi

4. แปลผลลายพมพ DNA โดยการอานผลจากลกษณะต าแหนงของแถบดเอน หรอกราฟทได

คลปวดโอ เรอง “สบจำก DNA” ทมำ: https://www.youtube.com/watch?v=ot_sqLEIWjA

ตงใจด...จะรความจรง...

รวมกนอภปราย...แลกเปลยนเรยนร

ขอท 1 นกเรยนคดวำกระบวนกำรตรวจสอบระดบ DNA ในปจจบนมควำมส ำคญหรอไม อยำงไร ขอท 2 ปจจยใดบำงทสงผลตอประสทธภำพในกำรตรวจสอบระดบ DNA เพอพสจนเอกลกษณสวนบคคล เพรำะอะไร ขอท 3 สงใดบำงทสำมำรถน ำมำท ำกำรตรวจสอบระดบ DNA เพอพสจนเอกลกษณสวนบคคลได ขอท 4 นกเรยนคดวำตนเองสำมำรถใชกระบวนกำรตรวจสอบระดบ DNA ไดหรอไม อยำงไร ขอท 5 นกเรยนคดวำมวธกำรใดทสำมำรถพสจนเอกลกษณสวนบคคลซงนกเรยนสำมำรถท ำไดงำยๆ บำง

กจกรรมท 4 : ค ำถำมน ำเรยนร???

กจกรรมท 5 : สบสอบจำกลำยนวมอ

ค ำชแจง ใหนกเรยนแตละคนด ำเนนกำรพมพลำยนวมอลงบนแบบฟอรมกระดำษปมลำยพมพนวมอทแจกใหโดยใชแทนหมกพมพ จนครบทง 10 นวแลวคดวเครำะหตอบค ำถำมตอไปน

ขอท 1 ลายนวของตนเองทง 10 นวมความเหมอนหรอความแตกตางกนหรอไม อยางไร

ขอท 2 ลายนวทง 10 นวของตนเองและของเพอนสมาชกในกลมความเหมอนหรอความแตกตางกนหรอไม อยางไร

ขอท 3 นกเรยนคดวาลายพมพนวมอเอกลกษณบคคลของมนษยมกรปแบบ พรอมอธบายลกษณะอยางชดเจน

กจกรรม “กำรตรวจพสจนลำยพมพนวมอเอกลกษณบคคล”

สรปลกษณะของลายพมพนวมอของมนษยทสามารถใชพสจนเอกลกษณบคคลได

สรปประโยชนและความส าคญของการพสจนเอกลกษณบคคลตอการด ารงชวตของนกเรยนในปจจบน

สรปผลการด าเนนกจกรรม : รปแบบลายนวมอ

ขอควรร...เกยวกบลายนวมอ

ทาน Sir Francis Galton นเปนผทเรมท าการวจยอยางจรงจงกบลายนวมอ และถอวาเปนบคคลแรกทศกษาถงการใชลายนวมอในการระบตวบคคล เปนบคคลแรกทท าการพสจนวาลายนวมอของแตละคนมลกษณะเฉพาะ (Individuality) และไมมการเปลยนแปลงรปแบบ (Permanence) อกทงยงเปนผ ทก าหนดและแบงแยกประเภทของรปแบบลายนวมอทใชกนอยจนถงปจจบนน

ลายนวมอของบคคลจะประกอบดวยลายรปแบบตาง ๆ กนหลากหลายรปแบบ โดยลายจะประกอบดวยเสนรอง (Valleys) และเสนนน (Ridges) โดยเสนเหลานจะวงคขนานกนไปเกอบทกต าแหนงในลายนวมอ โดยจะมทงเอกลกษณหลกและเอกลกษณรองทสามารถหาไดจากลายนวมอ โดยจะมลกษณะเปนเสนทเชอมตอกน, ลายตด, รอยจ า, รอยแตก และรอยดาน ในลายนวมอ สงเหลานสามารถใชระบเจาของลายนวมอได

ในการตรวจสอบลายนวมอตองอาศยเอกลกษณทไมมการเปลยนแปลงตลอดชวตของผเปนเจาของลายนวมอนน

ตงใจด...จะรความจรง...

สถำนกำรณ : หำกนกเรยนไดรบกำรรองขอใหชวยอธบำยผลกำรตรวจลำยพมพ DNA ของครอบครวน นกเรยนจะอธบำยอยำงไรวำคนไหนเปนลกทแทจรงและหำกพบวำบำงคนไมใชลกทแทจรงแลว นกเรยนจะมวธในกำรบอกอยำงไรทจะเหมำะสมทสดในกำรรกษำสมพนธภำพในครอบครวน

กจกรรมท 6 : เรยนรเพอชวต

รวมดวยชวยกนสรปบทเรยน : R – C – A Question

ขอท 1 จำกกจกรรมนนกเรยนสำมำรถประเมนและสรำงขอสรปเปนบทเรยนชวตน ำไปใชได นกเรยนรสกอยำงไร เพรำะเหตใด (R)

ขอท 2 ทผำนมำนกเรยนเคยประเมนและสรำงขอสรปเปนบทเรยนชวตน ำไปใชไดหรอไม อยำงไร (C)

ขอท 3 ตอไปถำนกเรยนจะประเมนและสรำงขอสรปเปนบทเรยนชวตน ำไปใชได นกเรยนจะมวธกำรปฏบตอยำงไร (A)

กจกรรมท 6 : เรยนรเพอชวต

“THE END OF LESSON”

THANK YOU FOR YOUR ATTENTION!