Diktawn July

download Diktawn July

of 48

Transcript of Diktawn July

[email protected]

Diktawn ka tawn ka chhun mu lo, ka zan mu Tawnmangah lengi min tawn tir rawh

A chhungah...cover girl

Lalpa chu ring la, thil \ha ti rawh. He ramah hian awm la, rinawmna um zel rawh.. (Sam 37)EDITORIAL :

* Pathian BengngawngSTORY:

2 7 3 45 18 12 28 42

* Sakei nen zan khat * Hmangaihtu ka tan hmelma * Tawnmang LasiTHU NGAIHNAWM :

* Osama bin Laden thihdan rapthlak * Royal WeddingSPORTS :

* EPL 2010-11 RECORD * Sir Alex Ferguson chanchinMUSIC :

* Sawn thlak nasa Lil Wayne 32 * Pathian bel tlattu SCOTTY MCCREERY American Idol 37MOVIE :

* Secret Garden (Korean) * Merlin (TV Series)KNOWLEDGE

16 10 23 24 35 27 34

* Computer hriatzauna * Khawvel thil makHMANGAIHNA LIPUI

* Zawhna leh chhanna * Mipate duhzawng hmeichhia * Ngaihzawngte hneh theih dan #10

LYRICS 38 * Save The Last Dance For Me (Emmylou Harris) * Our Song (Taylor Swift) * Perfect (Pink) * Never Alone (Lady Antebellum) * The Dark Secret (Rhapsody)

26MISS CHAPHAR KUT 3rd RUNNER UP - MAWITEIVol-I, Issue - x

HRISELNA HUANG:

* Mit lama harsatna * * * *

40

REGULAR FEATURES :

Zirna huang 14 Mizo \awng i zir ang 15 An ti...Mahna...Kher lo 6...15...11 Horoscope. Horoscope. Horoscope 48

DIKTAWN 2011, JULY (VAWKHNIAKZAWN THLA)

Page

1

July. [email protected]

Editor KAMLIAM

PATHIAN BENGNGAWNGMizo Kristian te hi, zai leh lam nuam ti tak mai kan niin a hriat a. Inkhawmpui leh khawi khawiah emaw kal khawm let let a, rik laih laih lah kan uar. Kan zai tui loh deuh chuan kan inkhawmpui te hi Thlarau thianghlim chenchilh ni ta lo riau hian kan hria a. Biakinah nise kan lam luih luih a, Amen leh Halleluiah ring deuh te piah lamah, lm vir maksak deuhte an \hahnem loh chuan kan hul kan ti thei deuh reng bawk a. Chuachhapah, \awn\airuala awrawl tawp a au leh kawngzawh pah a, Kan Veng chhungah/kan ramah, Isua Krista Lalber rawhse tihte chu kan uar thar a. Zan rei pawh sawi lovin au hluai changte kan nei a, Mi \hahnem ngaite thiltih a ni a, sawisel thu a awm love. Kan Kristianna kawnga Pathian kan biakdanah hiam, Mizo Kristiante hian hmaih\helh lian tak kan neiin a lang. Ring taka \awng\ai \hin, chhung inkhawm sawimawi, inkhawm taima tak, Kristian \ha tak nisi hian Office \an hun dar 9:30am a thleng theilo, ban hun hma a haw leh \hin kan tam hle a. Kan hnathawh pawh a rinawm lo kan nihna te hmuthei hauh lo, kan nih dan te leh \henawmte nek a insa ni duh hauh silo, \henawmte nen a bang insi reng a insa kalkhawm, zakchuang hauh lo kan nih dante hi Kristian vanram kai tur nun dan tur leh tihdan tur em ni dawn? Hengte avang hi em ni? Pathian bengngawng bia ang hrim a, ring taka kan \awng\ai \hin le. Kan Pathian hi a bengngawng lo va, a be tute hi kan beng a ngawng zawk em ni? Ring taka \awng\ai kan uar tak ni!

Literature, Cultural&Education Monthly Magazine

Vol. I Issue - XEditor

Lalhmachhuana Zofa (Chhuante-a) 2317148 9862370647/9862377434Joint Editor

Lalchhanhima Zofa LaldintharaAdvertisement Manager

James Lalrinawma 9862331428Typesetting & Graphic Layout

Solomon L Sailo 9856341395Adviser

K.L. Liana A.D.M.(J) Dr. James Dokhuma Padma Shri Capt. L.Z. SailoDimtein kal rawh aw, Tah hian Hnam Pasaltha.. Chham ang a zal e

541 ZOFA RN 2//1

Owner, Published & Edited by : Lalhmachhuana Zofa, Electric Veng, Aizawl. Printed at : Diktawn Press, Near Congress Bhavan, Treasury Square, Aizawl, Mizoram. Pin : 796001Page 2DIKTAWN 2011, JULY (VAWKHNIAKZAWN THLA)

Vol-I, Issue - x

HMANGAIHTU KA TAN HMELMA

K

an tleirawl chhoh lai chuan kan in bulah Hostel a awm a, mipa hostel a ni a. Mi sawmhnih sawmthum vel hi an awm \hin a. Kan in bul mai a nih avangin Hostel naupang ho chu hriatloh pawh ka nei ngai meuh lo. Mi \henkhat te nen phei chuan kan inkawm ngaih hle \hin a ni. Vawikhat chu, kan tual a pangpar tui ka pek laiin, Hostel a awm thar mi pakhat hi kan inah a lo kal a. Chupa chu ka hmuh vawikhatna a ni a, kan gate chhung a rawn lut a, kan in lam apan lai chu ka lo melh zawk a. Enge ni ka hrethiam lo, hmel\ha ka ti ru hle a, kan in a luh dawn thleng chuan ngam leh ngam lovin ka en zui a. A ni anga ka rilru hneh zui mipa hi ka la tawng ngai lo va, a rawn chhuah leh hnu chuan min bia a, ka zak em em ringawt a. A kal liam hnu thlengin min hmu ang tih hlau rilru tak chungin ka en zui a, chupa chu ka mithlaah a Vol-I, Issue - x

cham ni leng ta a ni. Hmuh leh ka chak em em ringawt a, nithum vel a liam hnuah tual ka phiah laiin ka hmu leh a, ka tual phiat chu a \hiante nen min rawn pui a. Chutianga tual kan phiah ho takah chuan Sawma a ni tih ka hre ta a, ka nel ta sawt a. Chuta \ang chuan kan inkawm zeuh zeuh a, mipa dang ka kawm \hin te aiin ka rilru a hneh ta tlat a, midang nen an in ang thei lo. Ka rilruah cham reng \hin mahsela, engmah ka sawi chhuak ngam chuang lo va. A ni pawh ka bulah chuan mipa dangte anglo takin a awm \hin in ka hria. Ka duh vang nge ni, min ngaizawng ru ve hian ka hria a. Ka ngaihzawn ruk em em lai chuan phai lamah zirna sang zawk zawm turin a kal ta a, thlahnih chuang zet chu kan inkawm ve \hin. Phai lama a kal hnu a\ang chuan kan inhmu leh ngai ta reng reng lo a ni. Ka tleirawl chhuak chho chu rualkhat zingah a \ha pawl tak ka ni ve a, mipa te hian min chhaihin \ha min ti hle \hin. Chutianga, induh ru ve taka ka awm lai chuan Reiek-ah kan Section YMA kan picnic a, kan Section Secretary U Vawra kan ti mai a, Lalchhuanvawra a ni a. Keini aiin kumsawm laiin a upa a, tlangval hmeichhe tih vel thiam tak a ni a. Primary zirtirtu a ni

bawk a, kan veng chhungah chuan tlangval to ber pawl a ni ngei ang. Kan picnic na hmunah chuan kan \hianzahovin a ni chu kan zui a, Reiek tlang dungte chu min fanpui a. U Vawra hian min star thu hi min hrilh fo \hin a, keini aia u daih a nih avangin ngaihzawn enah pawh ka en ngai lo va, min star thu min hrilh changte hian ka nui liam mai \hin a. Ka \hiante ho hnenah, Maremi hi min lo biak rawh u te a ti \hin a. Ka \hianten min hrilh chang chuan A zak theilo e a, te ka ti liam mai \hin a ni. Kan picnic \um a, kan inzui ho pawh chu ka duhlo hle na a, ka \hiante pahnih Sawmi leh Ruati chuan I zui ang, an ti tlat a. Kan in zui ho ta a ni. Hmun thengthaw nuam lai biru angreng takah hian kan chawl hova, Zawlaidi (Grapewine) i in ang u, a ti a, kan in ho ta a. A tirah chuan Ka in duh ve lo ka ti tlat a. Mahse, in turin U Vawra leh \hiante ho chuan min tur lui a, min tur nasat em avangin no khat chu ka in ve a. Tui lo ka tiin lem har ka ti hle a, \hiante hmaizahna avangin no khat chu ka in zo ve hram a. Thil eng emaw pawlh a nei nge ni, ka inzawh hnu rei vak lo ah chuan ka pum a sa hut hut a, ka lu a hai a, kal leh kan han tum chuan ka kal thei ta mang lo va. Page

DIKTAWN 2011, JULY (VAWKHNIAKZAWN THLA)

3

U Vawra chuan Min kuah rawh a ti a, ka duhlo chung chu min kai ta a. Ka \hiante ho hnenah chuan lo va kal rawh u a ti a, anni pawh chu an kal mai bawk a. Ka \hiante kal liam rualin Tah hian i chawl rih ang a ti a. Ka duh lo va, min kuai \hu lui a, min fawp vel ta a. Ka hnute te chu ka phallo chung a khawih lui a, ka zawi vek avangin ka \ang hleithei lo va. Ka duh lo chung chu min khal vel ta a, a rei deuh hnu chuan \ang thei hek lo vi, ka dawh ve ta mai mai a. Min fawh vel pah chuan min hmangaih thute min hrilh a, Hetianga in tih hi ka duh lo a nia, ti a ka \an ngial pawhin, a ni chuan min pawm in min kuah nghet sauh sauh a. K a hmangaih che asin, kan innei dawn nia, te a ti a. |ang thei hek lovi, rilru na tak chungin min khawih ang ang chuan ka awm ve ta ngawt a ni. Kan picnic pui hote chuan min melh hrek hrek a, U Vawra nena kan tawm dun dante chu an sawi a, nuam lo ka ti hle mai a. Mi min endan dik hek lo, chutih nak a laiin, U Vawra chuan ka awm hran deuhhlek dawn pawn, min zui zel a. Tihian kan inah ka hawpui nghal ang che, mi zawng zawngin kan awmdan an hre vek a nia, a ti reng bawk a. Ka zak ru em em a, ka \hiante lah chuan In Page 4

mualpho ta sa sa, neih a duh che chuan nei mai rawh, neih tlak a lawm, an ti sek bawk a. U Vawra chuan Ka thil pai hi in leh rawh, i zahna te pawh a reh mai ang, a ti a, a zu pai chu min inluih tir a. Rui hle mah ila ka zah a reh chuang lo va. Kan haw hnu chuan kan in lam pawh a ho lovin, U Vawra chu ka zui ho ta a ni. Tichuan, U Vawra nen chuan kan innei ta a, kan inneih hlim chuan min duat hle a, min hmangaih thu hi min hrilh deuh reng a. Rei vak lovah ka rai ta mai a, fa ka hrin hmain U Vawran ngaihzawng dang a nei tih ka hre ta a! Ka rilru a na hle a, tih ngaihna dang ka hre si lo va. Ngaihzawng a neih hnuah phei chuan rui chung hlirin a lo haw a, mumal pawn kan inbe ngai lo va. Chhuak turin min ti deuh reng a, a khat tawkin min hnawtchhuak reng a, Kan fa thlakhat mi a nih laiin a ngaihzawng chu inah a rawn hruai lut ta a, chhuak lo thei lovin min siam a, ka chhuak ta nge nge a. Ka fapa pawh kumkhat mi a ni tawh, vawikhat chu thingpui dawra ka chawlh laiin ka tleirawl chhuah hlima, ka ngaihzawn ruk em em, Sawma kha alo lut ve hlawl mai a. Kan inhmu chu kan hlim dun hle a, ka chanchinte min zawt a, pasal ka neih dante leh fa ka neih thute chu ka hrilh a. Mi a

khawngaih ve hle a, a rilru a ka cham reng \hin dante, hmangaih thu min hrilh ngam loh dante leh min rawn zawn chhuah leh ngei a tum dante chu min hrilh a. Min rawn zawn chhuah mai loh nachhan pawh phai lama lehkha a zir kha, a zir zawh rualin Navy-ah a interview a, a tling ta mai si a. An training zawh hnuah pawh an mahni khaw lama hawnna hun reng a nei thei lo va, tun \um a kan inhmu hi a chawlhlak hmasak ber a ni a, a chawlh chhung hian a awm bo hlan a boral, a pa lungte an han phun leh rih a. A hna zawm leh turin Aizawl lam a rawn pan a, kan in a lo kal a tum chu kan kawmchhak thingpui dawrah kan inhmu ta a ni. Pasal ka lo nei tawh a ni tih an hria chu a rilru a na a ni tih a hriat mai a, nimahsela, mipui tling a ni a, a ti lang lem lo va. Thingpuite kan inzawh hnu chuan kan in lamah kan kal a, a leng ve ta reng a. Kan tleirawl chhuah chhoh hunlaite kan sawi a, kan lung aleng dun hle a. Zanriah ei dawnah a haw ta a. Zan lamah alo leng leh a, a tuk a a hnathawhna lama kal mai tur a nih avangin a lengrei lutuk lo va. Eng eng emaw te sawiin kan titi dun a, fa ka nei tawh chung pawhin min la duh reng thute min hrilh a, hun remchang hmasa bera innei Vol-I, Issue - x

DIKTAWN 2011, JULY (VAWKHNIAKZAWN THLA)

turin thute kan thlung ta hial a ni. A haw tur chu kan gate thlengin ka thlah a, inngai leh inthlahlel takin kan inpawm vawng vawng a, a kal liam tur chu ngawi rengin ka thlir a. Sawma haw hnu chuan mut ka tum a, ka muhil mai thei lo va, ka khua a har ru ta riau a, hmuh leh ka chak a, khumah chuan ka let ka let a. Ka nunhlui liam tawh hnute chu ka chhuikir a, ka lungawi thei lo va. U Vawra ka huatna a zual a, Sawma ka ngai bawk a, khawvar dawnah eng emaw ti ti in ka muhil ve ta hram a. Dar nga leh minute sawm velah ka harh a, fur lai mah nise khua a thiang \ha bawk a, ni alo chhuak ut tawh a. Ka tukverh ni in a chhun avanga harh te pawh ka niin ka inhria. Rang takin ka tho thuai a, ka insiam sawk sawk a, engkhaw sawi set set lovin Bus Station lam ka pan a, hmanhmawh rilru taka ka kal laiin Taxi lo tlan chu ka phar a, Bus Station ka thlen chuan Bus \henkhat chu an lo chhuak hman tawh a, a \hen chu kal tumin an lo rum vut vut tawh hlawm a. Sawma chuanna Bus ni a ka rin te chu ka en zung zung a, Bus pahnih vel ka en hman, mangang rilru taka ka hawi ka hawi laiin, Bus kal tuma che luk luk tawh tukverh a\ang hian Sawma Vol-I, Issue - x

chu a rawn dak chhuak a, min rawn au a. Bus lam chu ka pan thuai a, Sawma pawh rem leh rem lovin Bus tukverhah chuan a rawn dak \awk \awk a. Bus driver chuan kan boruak chu hre ve hek lo, a bus chu a ti tawlh hrut hrut a, a tlan ta vuk vuk a. Kan inhmuh theih chhung zawng kan inthlir vawng vawng a, kan ban kan vai lauh lauh bawk a, rilru khingbai tak chungin ka haw ta a. U Vawra khan min duh lovin nupui dang min neihsan mahse, a nupui nen chuan rei an innei lo va. Thla ruk hnu velah an in\hen leh mai a, an in\hen hnu chuan min rawn hel thar leh a, hmu duh tawh lo mah ila, remchang a zawng reng a. Min hmangaih thu min hrilh awl lo va, ka fapa chu chhuanlamah a hmang a, an in lamah te a hruai \hin a. Ka fapa lama kava kal changte chuan a inchhir thute min hrilhin, ngaihdamte a dil awl lo va. Chung lai chuan, kan vengah Evangelis Speaker Ruma hovin Camping an buatsaih \hin a, kan veng chu kan hlim hle a. Nula tlangval, nu leh pa, lam lo pawh an awm lo va, a rik hian an ri hulh hulh a. U Vawra pawh camp-ah a lut a, a piangthar \ha hlein a lang a, ka hnen a ngaihdam dil chu duh tawk lovin, ka

nu leh pa, ka u leh naute hnenah ngaihdam a dil kur nguai reng a. Kei lah chuan chutianga a khawsa te chu ka haw tulh tulh a, a tir a\angin ka duh reng vanga nei ka ni lo va, min bum avanga nei chauh ka ni a, dik tak chuan ka hmangaih lo a ni. Ka nu leh pa te hnen a ngaihdam te dil a \hat a chhuah reng avang chuan ka chhungte rilru a hneh a. Fa kan lo nei tawh bawk nen, ka nu leh pate chuan nei leh mai turin min ti a. Ka rilru a dam theih loh avangin, Induh leh nangmah nin nei ve tawh rawh u, ka ti mai \hin a. Chutianga ka ti chung pawh chuan nei turin min tur reng a, ka nu leh U Vawra chu an inbe \ha thar a. A fel duh chuan fel thiam tak a ni bawk nen, ka pa rilru pawh an hneh thuai a, ka duhlo chung chung chu min neih luih tir leh ta a ni. U Vawra nen a kan inneih leh hma hian, Sawma nen chuan lehkha te pawh kan inthawn \hin a. Chawlh a neih hmasak bera lo hawn a, min neih a tum thute min rawn hrilh a, ka harsatna tawh mek, ka pasal hlui, ka nuten neih luihtir leh min tum thute pawh ka hrilh a. A mangang ve hle a, rawn haw a tum thute leh lo \ang tlat turin min rawn fuih a. Keipawn lo nghah ngei ka tum thute ka lo hrilh ve bawk a, hetia U Vawran min rawn hel a, ka nu leh pate Page

DIKTAWN 2011, JULY (VAWKHNIAKZAWN THLA)

5

rilru hneh tum a a beih laite hian, Sawma lo haw hun mawlh ka ngaihtuah \hin. Nitin, Sawma a lo haw ringin hun ka hmang a, U Vawra neih leh tumna rilru ka nei ngailo, a huat hian ka haw hlur zawk a ni. Ka chhungten U Vawra neih leh tur a min tih pawh chuan, neih ka tum loh thu ka sawi mai \hin a. An ni lahin innei lehse min ti tlat bawk si a, rilru a hah duh hle a, tih ngaihna dang ka hre chuang si lo a ni. Fing thiam takin rem an ruat a, an thangkamah ka awk dawn tih hre hek lovi. Ka fapa piancham kan lawm a, ka nute chuan U Vawra te chhung chu an vaiin an lo sawm a. An rawn kal \ha hle a, kan veng Pastor Pu Liana leh Evangelis Pu Ruma an rawn tel bawk a. Chawei hmain min counceling chiam a, ka tana \ha tur leh min hmangaih thute nen lam an sawi a. Chawei kham chuan \ang teh mah ila \an ngaihna a awm lo. U Vawra nu leh pa leh kan Pastorte ho chuan, Aaaa... ka nu leh pa pawh an tel. U Vawra te in lamah min kai pheiin min nawr lut ta a ni. U Vawra te in kan thlen hnuah pawh ka rilru a hmin thei chuang lo va, tlan chhuah dan mawlh ka ngaihtuah a, ka chhuah hlauvin an chhungin min veng a, chhuah ngaihna a awm lo. Ka rilruah chuan Page 6

tlan chhuah a, Sawma te khaw lam pan a, an khua a lo nghah mai ka rilruk a ni. Ka ngaihtuahna chu tih puitling theih ni ta hek lo, kan inneih \hat zan chuan ka mu lo reng reng a. U Vawran mu tura min tih pawhin ka duh lo va, min kaihluih ngial pawn ka \ang tlat a. Nu pa nun pawh ka hmang lo. Ka hel tlat avangin U Vawra pawn nuam a ti ta bik lo va, thla khat zet nu pa nun pawh hmang lo va kan awm lai chuan Sawma a lo hawng a, pasal ka nei leh tawh a ni tih a hria chu na a ti hle a. A hmuh pawh min hmu duh tawh lovin an khaw lam a pan nghal a. A nuten nei se an lo tih ruk chu rilru dam lo tak chungin a nei ve ta a ni. Sawman nupui a nei tih kan hria chu a nat hian ka na ngawih ngawih a, dam hian awmzia neiin ka hre lo va, ka chhungte leh ka pasal te chu a huat hian ka haw ngawih ngawih a, Min hmangaihtu ka tan hmelma tih bak hi ka thinlungah a awm thei lo. Zofa Rn 25.5.2011 10:00am I ngaih zawnna kawngah duh thlang thei dinhmun a in hriat lai chuan, min duhtute (Hmangaihtu) hnawl mai an awl \hin.

S M S - 9856341395 * Aizawla KS te hi khawpui chhung a mite aiin thingtlang mite antam zawk an ti. * Biakin piah lama inkhawm taima tak te hi, \awng\ai ringthei hle mahse, zel tang chhuakhlim ang chauh an ni an ti. * Tun lai kan politician te hian an \awng an um pha love an ti. * Mizoram-ah hian kan politiciante aia lar khel an awm lo, vawkin pawh an hawng duh zel ang an ti. * Bru ral tlan chhawmdawlna kawngah man\ang ei an awm em ni an ti. * Khelmual a grass phah hi ropuina a ngai an tam mai an ti. * Lemchang thiam apiangin zukhap an sawimawi an ti. * RTI hmanga eng eng emaw hai chhuak a, mahni sahmim ip tih puar tuma hman hlel an awm an ti. * Premier League en kan tuipui ang hian mahni hna \heuh tuipui ila hma kan sawn chak ang an ti. * Mite chhiattawhna changchawi a, hlawkna lo zawng an awm \hin an ti Vol-I, Issue - x

DIKTAWN 2011, JULY (VAWKHNIAKZAWN THLA)

SAKEI NEN ZAN KHATam chhuak ngailo a thuchang \hiante hovin Zawlnghak rama Zukrual pel an sawi lai chuan ka lo phur ve em em ringawt a. Silaite chu nei ve mah ila, lehkha zira ka awm bo deih avangin Silai puin ka ram chhuak ngai lo va. A dik tak chuan ka ram chhuak ngailo a ni ber. |hiante hovin, Zawlnghak rama Sazuk tam thu an sawite chu ngaihnawm ti takin ka ngaihthla a, a hlawhchham theih loh an tih laite chuan kan hlawhtlin kan ring nghal em em ringawt a. Sazukin sih an tlan lai lo chan a, Silai neih \hat deuh phei chuan pahnih pathum lai a kah hman an han ti te chu thusawm pek ang maiin ka ring nghal em em ringawt a. Ramsa hmaah Silai vawikhat pawh la tin ngailo ni mah ila, mithlaan pahnih pathum hi kan kap thlu ringawt a. Sakhi vun takngial pawh la lip ngailo hian, Zuk chal vunte chu kan lip zuk zuk a. Vol-I, Issue - x

R

Ka \hiante ho hi rualkhat chhuak mah ni ila, kei anga lehkhate an zir ve loh avangin an ramvachal hlawm hle a. Sakhi, Sazuk leh Sanghal tihte chu pahnih pathum an kap \heuh tawh a ni. An ram vah hlawhchham thute leh hlawhtlin thute, Nghalpui leh Zukchal an kah thute, ngaihnawm takin sawi tur an hria a. Kan Sukul chawlh changa nula kan rim ho \umte hian nuam ti takin an ram chhuah thu chu an sawi \hin a. Tun \umah pawh hian Biakliani kan rimna hmunah Zawlnghak rama ram chuan dan tur kan rel a, a tuk zinga chhuak turin kan inpeih nghal ut mai a ni. Ka leng hawngin ka pa hnenah, Naktuk chu Zawlnghak ramah kan ram chhuak dawn a, kan Silai hi ka keng dawn a nia, kan ti chu ka pa chuan mak a ti hle a! Nui tut tut chung hian Silai pu a ram chhuah chu, eng ti ti a han tum ve ta mai nge i nih? A kah pawh i kap thiam dawn em ni? a ti a. Thiam dawn lawm ni, tih pahin ka pa Silai tar chu kava la a, kan thlek vel a. Ka pa chuan, Khawinge, han la teh. A kau dante kan lo hrilh ang che, a tih lai chuan a rawn ban a, pek pahin Thiam chu ka thiam ve thovang, ka lo ti a. En rawh, tichungin ka pa chuan kan Silai hman dan te chu min hrilh zung zung a, Han ti ve teh, a tih rual chuan ka pa

tih ang chuan Silai chu ka lekkual vel a, a mu te chu kan thunin ka phawrh chhuak leh a. Ka pa chuan, Mi hmazawnah Silai tin loh tur, i kap dawn a nih loh chuan a cheng khawih loh tur, i kah dawnin nghet takin hum la, i darah i pawt bet tlat dawn nia, i hum ngheh loh chuan a paih dawr mai ang che, a chetsual ve theih a nia. Silai in tin a, i taksa nen \ang kawpin nghet takin i hum anga, chumi hnuah chuan i kap chauh tur a ni. Chutiang a nih loh chuan kah dik a har a, hnaite a mi pawh hi kan kap \helh mai \hin a ni. A pawng apui a kah loh tur a ni a, uluk taka tin hnuah chauh kah tur a ni. A mu awm lovin a cheng hmeh mai mai loh tur, a ti a. Ka lo bu nghat nghat a. Ka pa chuan Khawnge kan tifai nghal ange, a ti a. Kan Silai hnum hlarh mai chu Silai telin a hru a, Silai hruk dante chu min hrilh pah nghal zel bawk a. I ram chhuak ve dawn a nih chuan fimkhur viau la, Silai kenga ramchhuak ho hi in tih palh an ching a nia. Sa emaw ti a \hiante kap maite pawh an awm \hin, i kah tur chu sa a nih leh nih loh chian hmasa phawt ang che. Mi dawizep deuh chuan ramhnuaiah hian hrechiang mang lovin, an bula thil lo ri chu sa emaw tiin, chian hmasa lovin an kap mai \hin a, an \hiante an kap mai \hin. |hiante kap sawi tur an tam a nia, fimkhur hle ang che. A pawimawh berah chuan i Page

DIKTAWN 2011, JULY (VAWKHNIAKZAWN THLA)

7

kah tur chu i chian tur a ni a, i kah tawh vek chuan an thi ngei tur a ni. a ti a, ka lo bu nghat nghat a. Ka pa hi pasal\ha a ni a, a thusawi chu ka pawm hle a, muthmunah ka ngaihtuah zui a, ka pa mit tlung ngei a chet tumin ka muhil ta a. Zing takah ka tho a, kan Silai chu ka lachhuak a, tualkoah lehkha ka tar a, ka kap chhin vel a. Ka pa alo tho a, Silai che lek dante chu min hrilh leh a. Ka lehkha tar chu an kap a, a lai takah a verh a, chumi pah chuan, Inthemthiamna tar kah fuh ang hi a ni ngawt lo va, ramsa kah chu a dang deih a nia. An sa huatah tak kah i tum dawn nia, Silai kah hrim hrim chu i thiam khawp kha, mi ti a. Ka lehkha tar vawihnih vawithum hnu a ka kah fuh chu a en vung vung a, I vanneih chuan Sakhi leh Sazuk kahte chu a har lo a nia, i lehkha tar ai hi chuan an lian deih alawm, a ti a, a nui kiai suk a. I sakah ruh khel tumin hapui kan lo tat hriam aniang chu, ti chungin inchhungah min luhsan ta a. Chawei khamah karkhat tla buhfai ak chungin Zawlnghak ram lam chu kan pan ta a, mi panga lai kan ni a, infiam a titi bawrh bawrh chungin tlaini tlak dawn ruaiah kan tum ram chu kan thleng ta a. Ka sawi tawh angin, ka \hiante hi chu ram chhuak \hang an ni bawk a, tih Page 8

hmasak turte chu an hre hle a. Hmana an buk lo sak tawh chu kan thuam \ha a, \henkhatin thing an fawm a, \henkhatin buk chu kan thuam \ha a. Rema leh Ruatan hmeh tur an zawng nghal bawk a. Thing atam thei ang ber kan fawm khawl a, kan chawtui tur kan chhuanso mek laiin Rema leh Ruata chawhmeh zawng chu an lo hawng a. Ramr nu pa an rawn kap a, Hruizik leh Tumbu an rawn hawn bawk a. E khai, in kut a hmui dawn hle mai, kan lo ti liam liam a. Zanriah eikham hnu chuan tih tur dang vak awm hek lo, a tuk a sa channa tur hmun \ha sih lun deuhte dap dan tur kan sawi a. Rei vak lovah kan kal chau tlang bawk a, kan mu ta hlawm a. Mut a tui duh hle, mumang bo \hak khawpin ka mu a, kan harh ve meuh chuan ka \hiante ho chu an lo tho vek tawh a, rawng an lo bawl peih tawh a. Ka thawh rualin chawei an siam zui nghal a, chaw kan eikham hnu chuan Nang buk lo nghak la, sa tamna lai hmun deuhte kan han zawng a nge, an ti a. An vak darh ta hlawm a. Tih tur awm hek lo, thingkungah lawnin khuate ka chuan a, ramngaw dur chhah \ha tak mai a ni a. A dai ruih reng a, a thelh hun bawk a, kan buk velah chuan ka tei ka tei a. Tumbu

khawrh turte zawng pahin kawrdung ka zawh a, Vahrit ka hmu fuh a, ka um a, ka vannei a siamin ka kap a. Zanriah atan ka siam a, rawng ka la bawl peih meuh lo tiin ka \hiante ho chu an rawn ho khawm a. Reman Sakhi chal a rawn kap a, Zukrualin a an tlan sih an hmuhthu leh Nghalrualin a an tlan sih an hmuh thu an rawn sawi a. Chan dan tur te kan sawi khawm tal tal a, ka Vahrit kah leh Sakhi chek hawp chungin zanriah kan ei a, duhthu sam chung zelin kan mu leh ta hlawm a. |hianten min thawh khalh ang tih hlauvin hma takah ka tho ve a, ka tho hma bawk a, \hiante pawn eirawng bawl an lo la peih lo va. Kan ral maiah hian Sakhi chal a huk dat dat reng a, ral leh lamah Sanghal an in nawk ngek ruai ruai reng bawk a, Thohma ve ta chu khawnge, Nghalrual chu ka va pel teh ang ka ti a, ka chhuak ta a. |hiante chuan ngawi rih rawh, tuk\uante ei phawt ila mawle an tih pawh chuan ka kal lui ta tho a. Nghalrual innawk thawm ka hriatna lam chu kan rin pan ngawt a, ka tum ai deihin alo hla a. Ram palai lengah ka kal ka kal ta mai a, let lehte ka duh deuh rum rum a, Sanghal kah tuma chhuak a, kap lo va han let leh chu ka hreh a. Kawrdung ka zawh a, eng ti ti in Vol-I, Issue - x

DIKTAWN 2011, JULY (VAWKHNIAKZAWN THLA)

emaw Nghalrual tlatna hmun ni a ka hriat chu ka thleng ta a, an hnu erawh alo chik dup a, kah tur erawh ka hmu hlei lo va. Chawei khama kal \hat leh tumin ka let ve leh ta a. Kan buk ka han thleng chu \hiante ho an lo awm tawh lo va, chaw ka ei sawk sawk a, ka Sanghal hnu hmuhna lam chu ka pan leh ta a. Zing lama ka thlen chin thlang lamhla vak lovah chuan, ka rin loh deuhin sih hmun \ha tak mai hi a lo awm a. Sahnu alo chiar dup a, Sazuk hnu nge Sanghal hnu hrethiam ve hek lovi, ka thlek ka thlek hlawm a, chankhan \ha deuh lam ni a ka hriatah chuan awmhmun ka rem a, engti zawng pawh a Silai kah rem thei turin ka insiam rem a. Chhawlin ka in sawhhliah a, a reh vung vung a, thawm riva engmah a awm lo va, a khawhar thlak lek lek mai. Tlai lam darthum velah Zukchal lian \ha tak mai hi a rawn kal a, sihtui chu a rawn dawt ta a. A tirah ka hmu mai lo va, sihtui a dawt lai kan hmu thut mai chu ka hamhaih deuh a, kah maina chang pawh ka hre lo va. A tui dawt lai chu hmanhmawh takin ka tin a, ka kap ta a. A englaiah nge ka kah fuh ka chiang lo, a dar bawrah hian ka kap niin ka hria. A awp rawk a, a tlu hlen mai turah ka ngai a, rei Vol-I, Issue - x

loteah a rawn ding a, a tlan ta a. Chutia an tlan ta chu ka um zui a, kah leh mai ka tum a, kah phak loh tawk velin a awm zel a. Engtia a rei nge ka chhuizui ka hre lo, ka kah thluk meuh chuan khua a thim der tawh a. Khawthim hnuaia buk lam han pan dan tur chu ka hre ta mang lo va, ka Sazuk chal kah bulah chuan tih tur pawh hre mang lovin ka \hu ta mai mai a. Ka bul vel a thing leh hnim te chu ka la khawm a, mei ka chhem a. Mei eng hnuaiah chuan thing ka fawm belh zel bawk a, Ka pain ramchhuah naah kan thang chin a hriat loh a, chawfun tur a ni ngai, a tih ka hriat reng avangin sachang tura ka chhuah hian chaw funna chang ka hre hlauh a. Thingte eng ti ti emaw a ka fawm ngah hnu chuan ka chawfun chu ka ei ta a, lungpui nghengin ka chhing siar siar a. Chutih lai chuan piah deuh a thing\ang han tliak ri rap ri hi ka hria a, ka tho kang zawk a, mei eng chin leh chin lo ah chuan eng emaw hi a \hu thim hmuk hian ka va hmu a. Ka awm a nuam lo a, ngam leh ngam lovin, mei chu ka vur belh nghal sawk sawk a. Mei an alh nasat tak deuhah chuan piah deuhva thim deuh muk ka tih pawh chu ka hmuchiang thei ta a. Keipui lian fahran

mai hi ka lam hawi hian alo ui \hut vung a, min rawn thlir voh voh a. Rang takin Silai ka chuh nghal a, ka kah dawn lai takin ka pa thusawi ka hre chhuak a, Sapui nen in tawh chang ni khuain, eng khaw lawilo a kutthlak hmasak ngawt loh tur. Min rawn beidawn te a nih lo va, hlauh luat vang a lo beih hmasak ngawt hi chetsual a awl ngai e. An zai ngaia chet lak tur a ni ngai, a tih chu ka rilru an a rawn lang a. Ka Silai hmeh per mai ka tum chu ka hmetper ta mai lo va, Keipui chuan min rawn beih tum ni pawhin ka hre lo va, ngawi rengin min en kua ringawt a. Tuibur hmuamda zet a niang, che lo chang lo va min thlir hnu chuan a che hrut a, kan piah deuhva lungpher chu a liak ta hlup hlup a. Ka meichhemin a en pha lo na a, a lungpher liak ri chu ka hre thei a. Mutthilh ngamna chi ni ta hek lo, mei ka vur belh a Silai hum reng chungin Sakei che vel thawm chu ka ngaithla zan khua ta a ni. Zofa Rn 27.5.2011 11:00am Hmangaihna zawngtu chuan a hmu nge nge \hin. Beidawng lo va beitu chu a hlawhtling \hin. Page

DIKTAWN 2011, JULY (VAWKHNIAKZAWN THLA)

9

M

MERLIN (TV SERIES)

erlin film hi British television series hmuhnawm tak a ni a, Julian Jones, Jake Michie, Julian Murphy leh Johnny Capps te hma lakna eng a\anga siam a ni, BBC One channel-ah Ni 20 September 2008 a\anga pek chhuah \an a ni. Independent production company Shine Limited ho product a ni. Season hmasa ber hlawhtling taka chan a nih hnuin Ni 21 June 2009 khan American broadcaster NBC chuan an chhuah a, en tu an neih tam loh avangin Cable Network Syfy ah Ni 2 April 2010 khan an insawn a, season hnihna hlawhtling taka siam a nih leh hnuin Ni 19 Sep-

tember 2009 khan BBC one chuan season hnihna chu an chhuah \an nghal a ni. Merlin chhuah hunlai tak hian American show pakhat Smallville chu chhuah a ni ve a, a hnu maiah Superman film a rawn chhuak leh bawk nen. Hengte avang hi a ni ang Merlin series hi a fuh tur angin a fuh loh phah a ni. Mahse, theih tawp chhuahin \an an la a, an chungnung leh hma kher mai. Kum 2006 khan Merlin hi khawvel chuan a hre chiang \an hle a ni. Kum 2008 khan production puitling chu neih \an a ni ta nghal a. Merlin film hi kum 1990s chho khan siam a ni tawh a, Merlin series-ah erawh hi chuan a thawnthu tunlai thei ang berin an kuai kual vel a ni ber mai. Sawisel a hlawh em em a, sawisel tute avang hian a lar phah lehzual a, Sawiselna tam tak karah a hmuhnawm zawk ti an tam em em a ni. Merlin series pumpui hi mi 6.65 million laiin an en niin an ring a, an thu

tawp siamah chuan mi 7.15 million in an en tiin The X Factor series nen entu an ngah dan a in ang vel an ti. Doctor Who series hian a season hmasa ber chu a tibuai pha em em a. Mahse, Merlin siam tute an \ang em em a, Robin Hood series ai pawn entu a ngah leh nghal thei mai a. BBC iPlayer in kum 2008 khan series leh film en hnemtu nei ngah berah an thlang a, Merlin hi a pangana a ni a. Ni 11 September 2010 khan Merlin season thumna chu siam a ni leh a, Ni 4 December 2010 khan siam zawh a ni a, khawvel hmun hrang hrangah en theih a siam ni lehin, khawvel a deng chhuak hneh hle a ni. A season li na siam zawh a ni leh tawh a, Ni 25 October 2010 khan peihfel thlap a ni tawh a. Doctor Who Series chhuah lai a ni leh a, Merlin Series hian a tluk lo hle a ni. Kum 2011 March khan Merlin siam tute in hmu khawmin \an an la thar leh a, episode 13 laian siam belh leh nghal a, Kum 2011 khan sihhawn a ni leh nghal a ni. A film kalhmang leh a chanchin sawi vek sen a ni lo va, a changtute bihchianna i nei zawk teh ang. Colin Morgan. (age 25) D.O.B: 1 January 1986 Armagh, Northern Ireland. Occupation: Actor Years active: 2007-present

Page 10

DIKTAWN 2011, JULY (VAWKHNIAKZAWN THLA)

Vol-I, Issue - x

S M S - 9856341395 * Hmel\ha na zawng zawng hi an nun a \ha vek kher lo. * Chesual nazawng an rai kher lo. Bradley James (age 27) Born: 11 October 1983 Exeter, Devon, England Occupation: Actor Years active: 2008present * Gas bur an ruksak ten mi gas bur ruk lei an hreh kher lo. * NLUP dawn nghakhlel ten dawn thleng dawh dan dik an hre kher lo. * Zan rei tak tak thleng Pathian thu sawi ngaithlaa Biak In ni lova kal \hin te hi ringtu \ha an ni vek kher lo. * Office-ban ruala mahni in lam pan nghal lova tawi khawmuang \hin te hi an buai vang a ni kher lo. * Thu a bawplawka lak chingte hi a hre ber te an ni khr lo. * Scooty khalh nazawng an ler kher lo. * Inchei nalh nazawng nula an ni kher lo. * A nuam tawk chauhva Pahtian rawngbawl hi a \ul kher lo. * Sawrkar hotuten kan sawi chhuak ang an tih hi an sawi chhuah a ni kher lo. * Ram hruaitu ten kan ti ang an tih nazawng hi an ti nghal kher lo. Page

Camden Town, London Occupation: Actor Partner: Sarah Fisher (1984 present) Richard Wilson (age 74) Born: Ian Colquhoun Wilson 9 July 1936 Greenock, Renfrewshire, United Kingdom Occupation: Actor, theatre director, broadcaster Years active: 1964present Merlin series en hlawh tak hi tunlai hian Mizo \awnga leh lin a ni mek a. Khawvel deng chhuak thei series a nih avangin a hmuhnawm hle a ni. MIZO MI CHAKTE KC Vanlaltuata ziak chu lehkhabu dawr hrang hrangah leitheih a chhawp chhuah a ni ta e. A man : Rs 150/-

Angel Coulby (age 30) Born: 30 August 1980 London Occupation: Actress Years active: 2001-present

Katherine "Katie" McGrath Born: 24 October 1983 (age 27) Dublin, Ireland Anthony Stewart Head(age 57) Born: 20 February 1954 Vol-I, Issue - x

DIKTAWN 2011, JULY (VAWKHNIAKZAWN THLA)

11

ROYAL WEDDING

N

i 29 April 2011 khan Prince William, Duke of Cambridge, leh Catherine Middleton te chu Westminster Abbey, London-ah an innei a, Prince William hian Catherine Middleton hi kum 2001 khan a tawng a. An pahnih hian University of St Andrews-ah zirlai an ni ve ve a, ni 20 October 2010 khan inhualna neiin an inhualna hi ni 16 November 2010 khan khawvel hriatah puanchhuah a ni ta a. An inneihna tur leh a hmun turte chuan chanchinbu mite beng a verh nghal em em a, an inneihna hi live-in khawvel hmun hrang hrangah en theih a siam a ni nghe nghe. Kum 1981 a William's a nu leh pate Prince Charles leh Lady Diana Spencer te inneihna nen an khaikhin nasa hle a. Mi \henkhat sawi dan chuan Page 12

2 million velin khawvel hmun hrang hrang a\angin he inneihna hi en an awm an ti a, mi 24.5 million zetin U.K bikah chuan live in an en a, TV lam a mithiam ten an hriatchian hnuin khawvel hmun hrang hrang a\angin mi 300 million laiin he inneihna hi an en an ti a ni. Kate Middleton's hi a nihna leh a chet vel dan khawvelin a en bik em em a, a chhan chu, an chhungkua hi Royal chhungkua rawngkai an nih loh vang a ni. Inneih an \an hma darkar khat vel khan Queen chuan Prince William hnenah nihna chi hrang hrang Duke of Cambridge, Earl of Strathearn, leh Baron Carrickfergus nihna te chu an inneih na leh a hnenah a hlan a, hei vang hian Kate Middleton chu Royal Highness The Duchess of Cam-

bridge a ni ta a. Mahse, hei vang hian Princess Catherine a nih phah kher lo. Prince William hian ro zawng zawng a chang vek dawn tihna a ni kher lo va, an inneihna hian thil engkim a tifel vek tihna pawh a ni hek lo, an pahnih duhdanin a hril zel dawn a ni. United Kingdom-ah chuan an inneih ni hi chawlh a ni a, thil ropui tak tak Royal Family chauhin an hman theih State Carriages, Foot Guards leh Household Cavalry te hman an ni. An inneihna ah hian Royal Family, Foreign Royals leh Diplomats mai bakah innei turte sawmbik an tel \ha hle a ni. Kate Middleton hian kawrvar 110 inchies a sei a ha a, he a kawr hak hi Sarah Burton design a ni. Queen in a lukhum tur (tiara) mawi takin a design sak bawk. Prince William ve thung chuan Irish Guards Uniform a ha a, Irish Guards-ah hian Colonel a ni mek. Prince William hian a \hian a tan a unaupa Prince Harry a hmang a, Monu pawn a unaunu Pippa chu a \hian atan a hmang ve bawk. Inneih inkhawm hi British Standard Time a dar 11:00am

DIKTAWN 2011, JULY (VAWKHNIAKZAWN THLA)

Vol-I, Issue - x

a \an a ni a, Dean of Westminster ni mek John Robert chuan inneih inkhawm hi a kaihruai a, Archbishop of Canterbury ni mek Rowan Williams in inneih tirna a nei ve thung a. Richard Chartres tun a Bishop of London ni mekin sermon a sawi a, monu unaupa James in inneih tirna a chhiar ve thung a ni. Inneih inkhawm a zawh hnu chuan innei tharte chuan Buckingham Palace lam an pan nghal a, Buckingham Palace bathlar a dah hi hman lai a\ang tawh a an tih ve dan hrim hrim a ni. The Mall an tihah chuan kal tlangin mipuiin an lawm hle a, he mi hnu hian Prince hian a pa motor hlui Aston Martin DB6 chuan Clarence House thleng a nupui chu a phur phei leh a, he an car hman hi Prince Harry leh James Middleton te chai niin a number plate-ah pawh Just Wed tih a inziak a ni. Anglesey, Wales khawpui chhak lam panin Price leh a \hiannu chu an kal leh a, he lai hmun hi Prince William an RAF Search leh Rescue pilot training a neihna hmun a ni. He hmunah hian zan riak turin an awm ta a ni.

An sum sen zat: An inneihna a an sen so zawng zawng hi Royal Family leh Middletons Family te tum tur a tih a ni a, security leh inkal pawhna (Transport) hi British Treasury in an tum sak a. Nupa tuak tharte hian an inneihna pual hian thilpek an khawn a, he an thilpek khawn hi The Prince William and Miss Catherine Middleton Charitable Gift Fund an ti a ni. He an thilpek khawn hi New Zealand a lirnghing tuar Christchurch tan a pek tur a tih a ni.

chhung mikhual an tam phah an ring a, he an inneihna hmang tur ringawt pawh hian mi 4 million vel mikhualan awm a ni. Sawmna: Ni 16 leh ni 17 February khan Queen hmingin sawmna list pathum lai thawn chhuah a ni a, Charles, Prince of Wales, leh Lady Diana Spencer te inneihna ai khan sawmna hi sem chhuah hnem a ngai lo va. An mi sawmte zinga a chanve deuh tawp mai hi innei turte chhungkua leh an \hiante an ni deuh ber a. Commonwealth hruai tute an tam hle bawk a, a bik takin Commonwealth Governors-General, Queen aiawha Commonwealth a tel \hin te an tel a, Commonwealth a tel ram hruitu lawk tak tak te an tel hnem hle bawk. Members of Religious Organisations te, The Diplomatic Corps te, Military Officials te, Members of The British Royal Household te, Members of Foreign Royal Families te, Williams a hnathawh pui te leh an thilpek khawn buaipuitute an nih deuh ber a. Mi 40 aia tam an chhungkhat laina Page

An inneihna sum sen zat hi an record danin 20 million lai a ni a, Australian Newspaper Herald Sun ziah dan chuan an inneih na ah hian security sen zo ringawtah AU$32 million an seng a, pangpar man atan AU$800,000 lai an seng niin a ziak a. An inneih ni a ram pum chawlh an puan a an sum sen ral zawng zawng hi 1.2 billion a\anga 2.9 billion vel ni a record a ni. The Government Tourist Authority VisitBritain chuan an ram tlawhtu hi he inneihna avang hian kum tam tak

Vol-I, Issue - x

DIKTAWN 2011, JULY (VAWKHNIAKZAWN THLA)

13

ram hran a mi an tel bawk a ni. An sawmna sem a hlawm khatna hi mi 1,900 vel an ni a, a hlawm khatna a an sawm te hian Abbey a hunserh an neihna a tel pui tur a sawm te an ni a. An sawmna siam a hlawm hnihna hi mi 600 an ni a, an ni ho Buckingham Palace a tel tur a sawm bik an ni a, Queen in heng an sawm hlawm hnihna te hi a thleng a ni. An sawmna siam a hlawm thumna hi mi 300 an ni a, nupa tuak tharte thlan bik an ni deuh ber a, an ni hian Prince of Wales, Williams in chawhlui a kilpui a ni. Ziah kim vek sen a ni lo va, mi lar kan hriat awm tak tak te pawh an tel hnem hle a. He inneihna hi khawvelin a buaipuiin a thlir nasa hle a, a langsar lo lai tur a kan ngaih te kan rawn ziak a ni a. Chhiartute kan hlawkpui ngei kan ring tlat a ni. Mizo Thawnthu Vol - V Lalhmachhuana Zofa ziah chu lehkhabu dawr hrang hrangah a awm ta e. A man : Rs 100/Page 14

Famous, Infamous & NotoriousFamous te, Infamous te, Notorious te hi hriat chian loh a awl hle a; Mizo \awnga kan sawi hian thumala kan hausak t^wk loh v^ng te pawh a ni ang, lehlin fuh chiah loh a awm zauh zauh \hin Famous hi Mizo \awng chuan hmingthang a ni a. Mahse, Mizo \awnga hmingthang kan tih hian a \ha lo lama l^r pawh kan huamtir fo bawk. English-a famous erawh hi chu a \ha lama l^r sawina a ni a, a \ha lo lam sawi n^n hman a ni ngai lo Thanga ia a famous doctor He sentence-ah hian Thanga chu doctor \ha tak leh l^r tak a nih thu kan sawi a ni. Lo \ha viau mah se, a l^r rih loh chuan a la famous lo tihna a ni Liana is a famous thief te tih loh t