December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai....

36
December, 2016 1 www.mizoramsynod.org

Transcript of December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai....

Page 1: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 1

www.mizoramsynod.org

Page 2: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 2

www.mizoramsynod.org

Page 3: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 3

www.mizoramsynod.org

Kristian |halai Pawl chanchinbu thla tin chhuak1970-a chhuah \an Kum 46-naa vawi 11-na Chhuah tawh zat : 457

KRISTIAN |HALAI PAWL

T h u p u iRawngbawl tùra chhandam

Thupui innghahnaEphesi 2:10 Thil \ha ti atán

Krista Isuaah chuan siama awmin,ama kutchhuak kan ni si a, chu thil\ha tih chu kan awmna tùrinPathianin a buatsaih lâwk a ni.

Thiltumte1. Isua Krista rinna leh amah anna

kawnga \halaite hruai.2. Kohhran kut ke ni tura \halaite

buatsaih.3. Kohhran hnathawh tihpuitlin.4. Krista Chanchin |ha puan

darh.

Editor :Lalchhuanliana

Joint Editors :LalhnehzovaLalfamkimiLalmuanawmaDr. David C. Vanlalfakawma

Manager :Lalmuanpuia

A lak man :Kum khatah - Rs. 60.00Copy khat - Rs. 5.00

Thu chhuah tùr nei chuan Editor,Kristian |halai, Synod Office-ah thawntùr a ni a; a la duh chuan K|P Office-ah aman pêk lâwk a ngai.

Office Phone : 9436142398

E-Mail :[email protected]

[email protected]

A CHHUNGA THU AWM1. Editorial 22. Krismas 33. Lal thar a piang ta 64. PYF Youth Camp- 2016 kha aw! 105. Kan ngaih Krismas (Thingtlangah chuan) 136. Yoga 187. Eng vangin nge member hlate an ngam theih loh \hin 218. Kristian tunge i ngaihzawng? 239. Work Camp report : Diblibarg 2510. Sunna : P.B. Lalthlamuana 2711. Hringlangtlang : Midang \anpuina rah 2812. Kantu – Kawnpui Venglai Branch 2913. Keimahni 31

Page 4: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 4

www.mizoramsynod.org

Pathian hruaina duhawm tak changin Krismaskan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halaichhiartu zawng zawngte Krismas chibai kanbuk a che u. Kristiante hun ropui tak Krismashmang tur hian mahni zawnah, kan theih lehkan thiam ang angin mi tin kan inbuatsaih mup

mup a, engtin nge i inbuatsaih ve le?Khawvel tlantu Lal Isua pian cham lawm tura kan

inbuatsaihnaah hian chin dan nghet tak kan neih, mahni inhaivurnahunah kan hmang zui zel dawn em? Mahni nawmsip bawl nansum tam tak kan khawh ral \hin a, taksa leh rilruin a tawrh hialkhawpin Krismas kan lawm a, he hun hi Pathian chawimawi nanni lovin nawm chen nan mi tam takin an hman avangin thihna hiala thleng a, thlarau tam takin an boral phah tawh a ni.

Krismas hi mi tam tak chuan an fate mamawh tihsak theih lohavanga rilru hahna hunah te, duhzawng kan neih theih loh avangarilru natna hunah te, khawvel nawmna um avanga nun chan nante, thinlunga ser reh thei tawh lo tur sual tih \anna hun atan tehman a lo ni tawh \hin. Chutih lai chuan, lungngaite thlamuannahunah te, \anpui ngaite \anpuina remchangah te, inrem loteinremna hunah te, chatuan nun neih theihna tura nun bul \an nanpawh mi tam tak chuan an hmang tawh a ni.

Krismas lo thleng turah hian mi dangte tana kan \angkai vetheihna tur kawng hawn a ni a, mahni hmasialna hian kan \angkainatur thui tak a dal \hin zawk a ni tih hria ila. Kan velah hian \anpuingai tam tak an awm laiin Kristian \halai, \ul lova sum tam tak khawhral, a chhuak thar ber ber nei ngei tura inngai eng zat tak awm lehang i maw!

Hei hi hre nawn fo ang u – Krismas hi kan hmang fo tawh a, hehun a lo thlen dawna rilrua lo lang nghal chu thilpek a ni. Mite taneng nge kan tih tawh \hin? Keimah avangin Krismas ropuina tu ngetem tawha, mi dangte tan eng malsawmna nge kan thlen tawh le?

Mari’n, “Ka nunin Lalpa a chawimawi e,” a tih angin, Pathianchawimawia a awm theihna tur leh, lal thar lo piang chu hlim takakan lawm \heuh theih nan thil \ha tiin, lungngaite hnema, mi dangtetan malsawmna thlentu nih i tum \heuh ang u.

Page 5: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 5

www.mizoramsynod.org

Krismas hi hlim taka hmani tum em? I inbuatsaih dan

leh i rilru suangtuahna te, ibeisei thilte engte nge ni le?Hlawhtling taka hmang turinK|P member zawng zawngteduhsakna ka hlan a. I hlimna tur,i lungawina turin he Krismas hii tan hun bik leh hun lawmawmlo ni mawlh rawh se.

1. Krismas hi i ta tur a ni : 'Mi tinta tur Chanchin |ha lawmawmem em' (Luka 2:10) Pathian thuina tih kher hi, mi tin a tihte zingahnang leh kei hi kan tel ve.Chuvangin, Krismas hi khawiahpawh awm ila, eng dinhmunahpawh ding ila, kan tan a ni. LalKrista, Chhandamtu hmu turinchhinchhiahna pek an nih kha.Pakhatnaah chuan, 'nausenpuana tuam' a ni. Tunlaikhawvelin Krismas a tuambelhchhahna thilte hi a va'n tamzozai em! Krista hliah khawpina tuamna puan kan uar lutuk tadeuh em? Incheina naran lehpangngai maia thuam Lal Isuahian kan belhchhahna thil chihrang hrang ai hian tlawm leh

KRISMAS

— Rev. ZothansangaLeader, CK|P

zah taka chibai buktu a duhzawk ngei ang. Pahnihnaahchuan, 'ran chaw pekna thlengamu' a ni. Amah kan hmuhna turhmun \ha ber hi hmun hulumtak, sumdawnna leh intihhlimnahmun, mahni nawmsakna lehnuam tih zawnga chet laknaahni lo, thawnthu leh zeldinnahmanga inawih lunglen pawhni hek lovin, kan tisa leh thlarautuipui zawngte pawh kalsan a\ul mai thei. Dai kawm kil, hmunkhawhar, hlimna leh lawmnathawmte a daih riaina hmun, ranchaw pekna thlengin hmun achanna tawk velah Isua Kristatan, inhlanna Krismas buat-saihin a awm si a. Chu ran chawpekna thleng chu chei mawiemaw, rangkachak tuia luanemaw a ngai chuang lo va,suangtuahna belhchhah hnan a\ul hek lo. Eng hun leh eng thiltlawm ber pawh ni se IsuaKrista'n a thlan, a chenchilh, mutnan a hman phawt chuan hmunhlu ber leh thil hlu berah a changa ni zawk. Chutiang Krismas chukan tan a hlu ber a, a thlangtunih a \ul takzet a ni.

Page 6: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 6

www.mizoramsynod.org

2. Krismas hi van zaipawlte zairem hun a ni : Kan thinlungfakna ri leh van mipuiho zai hlahi a inzawm tur a ni ang a, anzingah kan tel ve theih nan'chungnung berah Pathian ropuitakin awm rawh se' i ti ve ang u.Pathian nena inzawmna lehinkungkaihna nei miah lo hlatenmin awih lunglen loh nan kanrilru siam rem ila, mamawhtutethinlung nghawr thleng turinthu leh hla, Krismas thilpek lehthuchah i puang chhuak ang u.Isua ropuina tur tarlangtu tur lehPathian duh zawng a lopawimawh ber theih nanKrismas i hmang ang u.Khawvel zaithiamten an awihlunglen Krismas hmangtu nilovin, van zaipawlte zaipui vetunih i tum tlat ang u. Krismaslengkhawm leh biak in zai a dulruih a, min chawkphur turrimawi ri khawvelin min pekte a\an utna hmunah van zaipawl ri atham ral palh ang e. Nang leh keihian kan theihtawkin Lal Isua ichawimawi ang u.

3. Hmanhmawh rawh : Kristahmu tura kan kal thuai thuai lohchuan min pawt pengtu leh minchelh khawtlai thei he hunahhian khawvelin a rawn chhawpchhuak uar zual sauh dawn a nisi a. Lusunna boruakin min tuam

a ni thei, thawmhnaw nalh lehmawi kan thlek kualin kalchakna hmun khawi emaw laikan ngah lutuk palh ang e,fimkhur a \ul hle mai. Thinlungluah khat tura kan thlante'nKrista hnen thleng lo turin minpawt peng palh ang e. Ran chawpekna thlenga mu, Lal Isua ngeichu kan hmu ve ngei tur a nizawk si a. Khawchhak mi fingtean peng khawtlai a, hruaitu arsien leh nachang an hria ang khan,khawvelin a buatsaih Krismasina koh pen kan nih loh nanhmanhmawh takin i kal zelphawt mai ang. Khawvelin achelh khawtlai, pen kawina turhre em em te, teirawlaia biak inkal pel leh site ai chuan, fimkhurtaka pen chung zelin Lal Isuahnen thlen ngei i tum tlat ang u.Interekna hmunah, mahniinhmangaihna avanga duhthlang sual palh theite kan nihavangin nun fimkhur leh uluktaka hmangtu ni ila, min awmtleitu, awi lunglengtu lehboruak luah khattu atan vanzaipawlte zai ri i ngaithla zawkang u.

4. Krismas Report : Engtin ngean hman? An nuna thil thlengteengtin nge an sawi? Bible-a kanhmuhte chhinchhiah ila,Krismasah hian kan nunah eng

Page 7: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 7

www.mizoramsynod.org

thilte nge lo thleng se kan duh?Kan duh loh zawng a lo thlengpalh ang e. Sumeona chuan 'Ichhandamna mi tin hmuha isiam kha ka mitin a hmu ta e' a tia nih kha. Krismasah hian engnge kan hmuh ve? Thlaraulamah dawn thar leh chan thareng nge kan neih, chhân a \ul si\hin. Lal Isua nena inzawmnathar kan neih te sawi ve turin\an i la ang u. Kan hman dan adik lo emaw, thil fel lo kannunah kan seng lut palh a nihemaw chuan a sawp tuartutezingah kan tel ve thei tih i hriaang u. Kum thara rawngbawlnachhunzawm tlak lo zawnga talna deuh emaw, kan nun sawidanglam dawrh, March thlain anem ngheh mipat hmeichhiatnahman khawlohna emawten asiam hnan ni lo tur leh, zu lehruih theih thil hnuhma \ha lohnutchhiah hnan kan nih lohnan Isua Krista nena Krismaskan hman chanchin sawi tur i neizawk ang u. Rinnaa ding nghet,khawvel bawlhhlawhnate lakainthiarfihlim, thlemna te lakachhandam i ni ang u. Ei leh in,hmun chei mawi chawp lehKrismas pelhesanna tur zawngini inhmang lo hram ang u.

5. Isua nen Krismas : Remnaboruakin hmun a luah khat a,

inhuat, intihbuai leh intihnat-naten hmun an chang lo va, thil\ha intihsak tawn avangringawt pawhin lungawi lehlawm hmel hmuh tur a parchhuak a, a va nuam em! Isuanena Krismas hman a nih miauavanga chung thil chu lo awm ani si a. Thinlung takzeta chibaibuktute hmel a lang fiah a, thilneih leh ro hlu, sum leh pai IsuaKrista tan a luang chhuak a,insen thlawn leh hun luang riralhmuh tur a awm ve si lo. Kristanena inkuangkaihna thar chuanthinlung a \huah fai a, Khawvelthil leh nawmchenna te chubawlhhlawhah an chang zo ta. Zuleh ruih theih thil, mipathmeichhiatnain lawm leh ngainata hlawh zawh lohna khawpa Isuanen Krismas titu i ni ang u.

Krismas avanga Isua Kristanen inzawmna thar leh a duhzawng ti tura inhlan tharna kanneih phawt chuan kum lo tharturah hian Isua Krista tan\angkai zawkin kan nung anga, rawngbawl tura chhandamhna chu hlawk zawkin kanthawk ngei ang. Kristian \halainih hi a hlutna kan hmuh belhinkan chan belh ang a, thinlungtaka lawmna leh hlimna nenKrista tan kan nung ang. Pathiannena leng dun turin Krismas lehkum thar chibai vek u le.

Page 8: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 8

www.mizoramsynod.org

Matthaia 2:2 kan chhiar chuan Lalthar lo piang chibai buk tura khawchhak lam ata mi fing Jerusalemkhuaa lo kalten, “Khawiah ngeJuda-te lal lo piang chu?Khawchhak lamah arsi kan hmua, amah chibai turin kan lo kal ani,” an tih thu kan hmu a. Khawchhak mi fingte khan arsi danglambik an hmuh avang ngawtinengtin nge Juda-te lal a lo piangtih kha an hriat theih? Arsichanchin chhui mi pawh lo nitehreng se, engtin nge Juda-te lal alo piang tih an hriat ngawt theihtih hi zawhna awm thei tak a niawm e.

Thuthlung Hlui lamah,Number 24:17 kan chhiar chuanBalaama khan, “…Jakoba a\anginarsi a lo chhuak ang a, Israela\angin lal tiang a lo chhuak ang a,Moab ram a chhun tlang ang a,Setha thlahte a titlawm ang,” tiin asawi a. Zawlnei Isaia pawhin, “Kantan naupang a lo piang a, fapapekin kan awm ta a; rorelna chu akokiah a chuang ang a; a hmingahchuan Maka, Remruattua, PathianChaka, Chatuan Pa, Remna Lal anti dawn si a. A ram a zau zel ang a,

a ramah remnain tawpintai a neilo vang…” tiin a puang bawk a(9:6,7). Zawlnei Mika pawh khanBethlehem khuaa Isua lo pian turthu a sawi lawk bawk. Lalte buhnihna kan chhiar chuan Assuriasawrkarin Israel hnehin, mi tamtak sala an hruai thu leh Judai rampawh Babulon sawrkarin a hnehami tam tak sala an man thu kan hmua. Khawvel hmun hrang hrangahan sawn darh a ni ber a. Juda-te chukum 70 chhung Babulon hnuaiahan tang a. Chuta \anga an chhuahhnuah pawh Grik sawrkar leh Romsawrkar hnuaiah rei tak an tang a.Khawvel hmun hrang hrangah anawm darh a ni (Tirh. 2:5-11).

Khang sal tangte khan ankalna apiangah lal thar a lo piantur thu kha sawiin, chu lal thar lopiang chu an hnam tana zalennarawn thlentu tur nia ngaiin an losawi vul ve \hin hle a ni mai thei e.Chu lal thar lo pian hunah chuanarsi danglam bik a lo lang dawn nitein an sawi pawh a ni mai theibawk. Chu chu khawchhak mifing, arsi chanchin chhui mitekhan lo hriain, arsi danglam bikan hmuh veleh Juda-te lal thar a lopiang ta ngei nia ngaiin Jerusaleman pan ta a nih a rinawm. Heng mifingte hi titiah chuan Persia ram(tuna Iran ram ni ta)-a mi te,Babulon (tuna Iraq ram ni ta) ramami leh India rama mite an ni a.

LAL THAR A PIANG TAIsaia 9:6,7; Matthaia 2:1-6

— Upa Dr. K.C. VannghakaBawngkawn

Page 9: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 9

www.mizoramsynod.org

Hetiang mi fing, arsi awm dana\anga thil hre thei (Magi) awm thuhi Daniela lehkhabuah pawh kanhmu a (Daniela 2:2). Heng mitehian arsi a\anga Juda lal a lo piangtih an hriat veleh amah chibai buktumin Jerusalem an pan ta ngarngar a. Juda mi pawh ni si lovinaJuda-te lal thar lo piang chibai buktuma an pan hi a mak hranpa vereng reng a. Anmahni kha Pathian(YAHWH) ringtute an ni mai theia ni.

Zawlneiten a pian tur thu anpuan lawk bakah a hming turpawh an sawi lawk a. Zawlnei Isaialehkhabuah chuan, Immanuela anti ang, tih kan hmu a (Isa. 7:14).Chanchin |ha bu lamah,vantirhkohvin Josefa hnenahkhan, ‘a hmingah ISUA i sa ang,ani chuan a mite an thil tihsuallakah a chhandam dawn si a’ tiin ahrilh a (Mt. 1:21). Luka 1:31-ahchuan vantirhkoh Gabriela’n Marihnenah, “Ngai rawh, i rai ang a,fapa i hring ang a, a hmingah Isuai sa tur a ni,” a ti bawk.

A mak leh em emna chu,khawvelah rethei em ema a lo kallai khan a Pa ropuina leh chhiarsen loh van mipui chibai bukna arawn kalsan a. Mahni a rawninngaitlawm a, mihring nihna arawn inbel a. Bethlehem-ah a lopiang a, Van Lal Fapa, engkimSiamtu ni siin, a thil siam zinga a

lo pian chuan ran chaw peknathlengah an muttir a. Nausentuamna puanin an tuam a. Laldang fate chu an pianin ropuitakin an lo sawngbawl \hin a;rimawi te nen an lo awi \hin a niawm e. Mahse, saruakin, eng mahnei lovin, amah lo lawmtu pawh neilovin a lo piang a. Van mipuitenBethlehem daia berampu, mi tlawmte tete zingah amah thlahna hla anrawn sa a; vantirhkoh sawi angaamah hmu hmasatute pawhberampu, mitena engah maha anngaih lohte an ni. A mite an thiltihsual laka chhandam tura lo kal,Van Lalber chuan eng mah a rawnkeng ve lo. A ropuina zawng zawnghlip thla vekin, mi tê ber pawhchhandam thei turin lei hmunhnuaihnung berah mahni intisaruak vekin a rawn mu a. Amahleh amah a rawn intiruak vek a ni.

He Lal thar lo piang hi mipakhat ni si khan, Maka tih turinze hrang hrang kha a nei a. Fapa ani a, Pain a mite hnena a pek,khawvela lo piang, Mihring Fapa nisi khan chatuan mi, awm \an ni lehtawp ni nei lo, Pa Pathian nenainpumkhat tlat, A Bul leh Tawp a nia. Remruattua, Pathian Chaka,Chatuan Pa, Remna Lal ni chung siinran thlengah a lo piang bawk a,“Maka” chu a ni chiang ngawt mai.

Kan Pathian thu hian a hminghi thil siam chi hrang hrang

Page 10: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 10

www.mizoramsynod.org

hmangin an sawi bawk a. Ni tiakoh a ni a (Mal. 4:2), arsi tia koh ani bawk a (Num. 24:7). Hmundangah chuan, Eng, khawvel Entutih a ni a; arsi êng tak, varparh arsia nih thu a sawi bawk a (Thup.22:16). Chutih rualin Sakeibaknei…Davida Bulpui tia sawi a ni a, ahnuai chiahah Beramno tia sawi ani leh a (Thup. 5:5,8).

Hmun dangah chuan Lungpuitia sawi a ni thung a, in satute duh loha kila lung \angkai ber nia sawi a ni a(Mt. 16:18; 1 Pet. 2:7). Tuikeplung angasawi a ni a, ro phumruk anga sawi a nibawk. Grep hrui a nih thu a sawi laiinBeram Vengtu a nih thu a sawi a.Chutih laiin indo mi, Sipaihote Lalpatih a ni a; kan chhandamna sipai hotu(Captain of Salvation) a ni bawk a (Jos.5:14). Mo neitu a ni a, Chhandamtu ani bawk. Mi pakhat ni siah chuanhming a ngah ngei mai. Maka nih chua inhmeh ngei e.

Lei hmun tlawm bera piang nimah se Amah chibai buk tura lokalte chu khawchhak mi fingte anni daih a; amah chibai bukna atanaan thil rawn ken – rangkachak te,beraw leh murra-te a\ang khan minaran a nih lohzia a lang nghal a.Mi thiamten an sawi dan chuanrangkachak khan Lal a nihzia aentir a, beraw khan puithiam anihna a entir bawk a; murra khanmite tan a la thi ngei dawn tih a entira ni. Lal danglam tak chu a va ni em!

He Lal thar lo piang hichatuan mi, Pathian a ni chunginnula thianghlim laka lo piang anih avangin Mihring tak a nibawk. Johana chuan khawvel leha chhunga thil awm zawng zawngsiamtu, vana kan hmuh theihzawng zawng siamtu a nih thu asawi a (Joh. 1:3). Pathian Fapa,engkim Siamtu, vana Lal\hutphahchunga \hua engkim chungaroreltu nih chauh inhmeh kha, athil siam khawvelah, amahahleilung a inher mup mup laiin athil siam zinga hmun tlawm berran chaw pekna thlengah a rawnmu tlat a ni. Amah chu Pathian,mihringa lo piang a ni.

Khawvel mi, mi fingte tanchuan awih leh hriat thiam a vahar dawn em! Keini kohhranho, ainpuan duhnate chuan PathianFapa mihringa lo piang a ni tih kanhria hi a lawmawm hle.

Mihring tak a ni e, kan tih hianchi hnihin a sawi theih awm e.Pakhatnaah chuan, kan thlahtuAdama leh Evi-ten an bawhchhiathmaa mihring, Pathian anpuingeia siam, ni tina Pathian nenainpawl \hin, sual nei lo ang kha ani e, kan ti thei ang a. A dang lehahchuan, keimahni ang maia ril\amtuihal hria, natna leh lung-ngaihnate pawh tuara harsatnatinrengin a tlakbuak ve \hin,tunlaia robot an tih ang maia eng

Page 11: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 11

www.mizoramsynod.org

mah hre lo, khawl thunun ang nilovin, mihring chunga thil thlengengkim hre vek a ni kan ti theibawk ang.

He Lal thar hi a mak em emnadang leh chu – leia rorel tur lal tharni lovin, vantirhkohvin a sawi angngeia a mite an thil tihsual lakachhandam tura lo kal a nihna hi ani. Amah ngeiin, ‘mi fel takte lamtura lo kal ka ni lo va, mi sualtezawk lam tura lo kal ka ni,’ a tihang khan (Mt. 9:12).

Kan Lalpa, Lal thar lo piang hiJuda-te chunga lal tur ngawt nilovin, khawvel mihring, sualin atihkhawloh avanga Pathian nenainmihran, Pathian ropuina changzo tawh lo, Setana bawiha tangmekte chhanchhuak turin a lo kala. Khawvel sual tungding leh turina lo kal a ni. Tharumin emaw,thuneihna hmangin emaw, athiltihtheihna nasa tak hmanginemaw ram din a tum lo. Khawvellal dangte anga ralthuam nenaindo tura lo kal ni lovin, mahniinpe ral \haka ama thisen ngeia aPa Pathian tana lei a tum a.

Amah ringtu apiangten a Pachatuan hmun buatsaih an chanve theih nan hmangaihnain ram ala a. Vawiin thleng hian a ram a lazau zel a ni. Napoleon Ropuia, ahun laia khawvel ramri khamdanglam \hintu khan, “mihringchanchin hi hre chiang ve hlein

ka inhria a. Khawvela lal ropui taktak leh chak tak tak te, pathiannung lo betute chuan tharumhmangin ramte hi han la duai duaibawk \hin mah se, rei lo teah hiana tluchhe leh mai \hin. Mahse. LalIsua erawh hi chuan hmangaih-nain ram a la a, ama mite tan a nuna pe a. A thih hnuah pawh mi tamtakin amah chu an la zuiin a tan annun pawh a la hlan ngam reng ani,” a ti.

Israel-te khan an beisei anga alo kal loh avangin an hre thiam lova, khawvela a dam chhung hunrei lo teah khan an tiduhdahinkrawsah an khen behtir a. An lal ani tih an hre lo va, an hnawl a ni.Mahse, khawvel sual tlan tura Paina tirh, lal thar lo pianga chu a ni.Vawiina amah hnawltute pawh hi,an duh emaw, duh lo emaw,nakinah ropui taka a lo kal hunahchuan a hmaah an la \hing\hi anga, “Isua hi Lalber a ni,” tiin an lapuang tho tho vang.

Vawiinah hian keini kohhranmite leh \halai rualte pawh hianKrismas kan hman lai hian amahlo lawmin a hnen pan ila. KanLalpa min hmangaihna hi nguntaka chhut chungin, ‘Heti ema minlo hmangaihtu hi ka phatsan phallo,’ tiin kan thinlungah hian Lalthar i piantir ang u. Kanthinlungah hian Lal lo piang nawnrawh se.

Page 12: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 12

www.mizoramsynod.org

Presbyterian Church ofIndia hnuaia |halai

Pawl, Presbyterian YouthFellowship (PYF) intawhkhawm (Youth Camp) 2016,Mawranglang PresbyterianChurch, Meghalaya State-aOctober 21-23, 2016-a neihtura ruahman chu Pathianhruainain a hun takah tluangtakin kan hmang thei a, akalten hlawk kan intiin kankham lo tlang hle mai.

Mawranglang lamtluang kanzawh

October ni 20 (Ningani)zan dar 8:00-ah Mizorama\anga kal tur palai 87(Central committee - 15, Bialaiawh palai - 48, Synod ChoirMember - 24) te chu SynodOffice kawtah Upa Zonun-mawia, General Secretary,Central K|P-in \awng\aiinmin thlah a. Ladrymbai-ahtuk\huan kan ei a,

PYF YOUTH CAMP 2016KHA AW!

— H. LalawmpuiaAssistant SecretaryHmun\ha Bial K|P

Mawranglang lam panin kanchhuak leh ta a. Kan kal hmaathingpui leh a hmeh minhluitu Mission Veng BranchK|P leh kan ril\am hlauvazanlai dar 12:00 thleng min longhaka, min lo ngaihventuKolasib Diakkawn Branch K|Pchungah palai kalte kan valawm em! Bus chuan nuamkan tih tlan em em vang pawhni lem lova Mawranglangkawng peng \um hnih zet tlanpela hun kan hman hnuahMawranglang khua chuZirtawp zan dar 6:20-ah kanlut ve ta hlawl a.

Mawranglang Kohhranchanchin

Mawranglang khua hiShillong a\anga km. 80 velahla, thingtlang khua a ni a.Kristian vek an ni a, a micheng zatve vel h iPresbyterian Kohhran an nia, a zatve dang chu RomanCathol ic Kohhran an nithung. MawranglangPresbyter ian Kohhranahhian tun dinhmunahmember 827, Pastor 1 lehKohhran Upa 7 an awmmek a ni.

Page 13: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 13

www.mizoramsynod.org

Youth Camp programme kantan

Keini Mizoram a\angapalai kalte chu kan thlen tlaitak avangin Zirtawp zaninkhawm chu kan tel vehman ta lo va. Inrinni lehPathianni zing dar 8-9 inkarahdevotion hun biak inah kanhmang a. Inrinni chawhmaahYouth Camp thupui ‘YOUTHAND ACCOUNTABILITY’(|halaite leh Chhiar TlakNun) tih thupui hmangin Rev.B.L. Nongbri buatsaih kan zirho va, group 4-ah in\heninkan sawi ho nghal a, kanhlawk tlang hle. ChawhnuahCultural Programme hunhlimawm tak kan hmangchhunzawm a, a zawngchhangtlak hle a ni. Amaherawhchu,Central K|P a\anga culturalshow kan nei ve thei ta lo erawhpalai kalte kan hrilh a hai deuhniin a lang.

Pathian biak inkhawmapiangah speaker hranghrang – Rev. Winsonal Mas-sar, CHT Synod; Rev. V.L.Luaia Hranleh, Administra-tive Secretary; Rev. StephenChinzathang, Zou P.C. Synodleh Rev. G.S. Lyttan, Adminis-trative Secretary-ten kanthupui hmangin sermon

ngaihnawm leh \ha tak tak ansawi \hin a, a ropui takzet ani. Inkhawm apiangahzaipawl zai ngaihnawm lehropui tak kan hmu thei te khaa kalte tan chuan vanneihnaa van ni tehlul em! MizoramSynod Choir-ten hla \ha takaan rem theih mai bakahvariety programme lehsinging festival-a chawpchilhtaka chanvo an hlen thei tekha an van fakawm em!

Mawranglang kan theih-nghilh lo

PYF Youth Camp thlengtura Mawranglang Kohhranleh chhung tinte inbuatsaihnamawlh mai kha aw! Palai kaltetan an theihna zawng zawngan hlan tih hai rual a ni lo.Kan thlen inte \heuh mai khaa ni...an inpekna a sangin,“Kristaah unau vek kan ni a,kan tih tur ngei ngei alawm,”tih \awngkam kan dawn tekha a va mawi em! Inkhawmhun tawp ber zana lawm thuan sawi dan thleng khantheihnghilh a har. Kan thlentirh a\anga kan haw thlengkhan kan mamawh apiangmin ngaihtuahsak nghal theiturin pali/pangain min vilchawt a ni ber.

Page 14: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 14

www.mizoramsynod.org

Haw zai kan relMikhualte hetiang baka

an duhsakna leh duatna hi kala tawng lo, tih thu kaninhrilh sap sap lai leh thleninte nen kan innel \an ta mawtih mek laiin kan in leh lo,hnathawhna hmunah kan kira lo ngai leh ta si a. Kan thleninte \heuh nen inngai taka kaninthlah fel hnuah October ni24 (Thawh\an) dar 00:30 a.ma lo rik chuan Mawranglangkhua chu kan bye bye a lo \ulta. Kuhva min fun hawtir nuala, buh leh sa leh chhang nenmin pai haw bawk, kan vanlawm em! Tluang takin hawkawng kan hmang a, Thawh-\an zan dar 10:00 velah Aizawlkan lut leh ta.

PYF Youth Camp kankalnaa ruahmanna \ha taksiamtu Central K|P hruaitute

an fakawm takzet a. Kan kalchhunga min hruaitu lehthlen in nuam tak min petuLalpa chu fakin awm se.Mawranglang Kohhranmipuite inpekna ropui tak te,ruihhlo vanga buai hmelhmuh tur awm lo te, an in lehlo vawn faina te, biak ina kanlen loh avanga tuallaia kaninkhawm a ngai chung leh, nisen sa hnuaiah pawh anmahni\hutna a\anga tei kual lehhawklak an awm lo te leh,mikhual chunga \hat chhuahan tum tlatna te kha a entawntlakin an nunah chhiar tlaknun a lang tih hai rual a ni lo.PYF Youth Camp hi palaiakalte kaltlangin Branch lehkohhran tinah a kal ve theilote tan malsawmna thlentu loni mawlh rawh se.

SAWMNA : January ni 12-15, 2017 chhung hianVângtlang Branch K|P chuan Branch din

champhaphak kum 60-na (Diamond Jubilee) lawm kantum a. Vangtlang Branch K|P-a lo tel tawh zawngzawngte he hun hmang tur hian kan sawm a che u.

SecretaryVangtlang Branch K|P

Page 15: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 15

www.mizoramsynod.org

En teh, a lo her chhuak dawn ta :Kum tira zirlai hmabak chhah

ko lûk kha zirtirtute’n var\ian thlamang ang maiin an keu lek lei tabâr a, vahchap ko bûr te pawhkhan a fawng chelhtute thawhrimna dàwl zo lovin, chângkhamchunga thawkmawhnu chhawh-chhi khâwnna intiang irh erh te lochu hnutchhiah an nei ta hek lo.

Thil siamte mizia lehnunphung her danglam thei hialkhawpa chung lamah thlasikkawng a zàm páwt tàk chuaiavangin a kum a tluana kâwl ekthai reng mai te mitmei vengainkhawm dar rîk hun sawn hma angaih thu, kohhran ziaktute tanapuan a inthlahrunawm ta loh va.Thîktu aia thlahleltute dinchannarama rorelna lalthutthleng luahmektu, thlapuii leh si-ar-i te engpe un hnuaiah huihchhuk thli tetan hlei hlei aw ki san palh ainthlahrunawm bik miau lohavangin kawlhawk van dungthualna lamlian sialin van rangchhumte chu mutmawhhnarmawha neih tham si lohvin

an rawn chhem thum leh ham hamtawh bawk.

Zing lamah ni se, chhak tlangazarpui rual leh ngalvapual hramtetih loh, sumhmuna arpachhiarkhuan leh \henawmkhawvengte arpa hluiseninchhawn vel chauh lo chuan minkaitho ngai lo kha; lui dungchinrang leh a sangawizawnpuithangfenin kawr dung thualinkhuantevik dar an rawn khawngve ta thung a. Thangfenin a bial,chuktuah huan ilo vela phuihnamrahte ‘Zuva Party’ laka an him lehhim loh tlawh kuala \eng chherchhiaia “Chirrrrh” a rawn tih diardiar tawh chuan thlasik mumangnena inhai vur lûk a har tawh \hin.

An buzawl rauhsan tura nitlangsanin tihtakzeta a tur luihhun atana phai kuam lama\anhmun khawh tlutin \iauchhumte chuan kawla ni lo chhuak turchu an lo hmuak cham mar pût a.Daitama tlangsam te parfungchawi papèk ngawt chu dawih awleh pawnfèn féng tlak hial khawpathangtlawm naa inngaiin ruamraileh kawrkam hnawngkaia vakozam darh diai te, nihawi lehhnahsente bakah tahàm lehanbawngte chen chuan mawina zedanglam nena inpenparh zai an relve ta. Lamlian sira hnim bawr-chhawr te tete hmelhemnahliahkhuh tur leh thlasik huháng

KAN NGAIH KRISMAS(Thingtlangah chuan)

— Rc. LalchhanchhuahaKhawhai S Branch

Page 16: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 16

www.mizoramsynod.org

dàwl lova rawram ta mai kung ro,chhehrawpa la zâm kai ve niaih tezâng na dawmsak turin nipui parleh rimenhawihten an thiam, anfinna leh theihnate sawmkhawmin lam\angte thlavanghauh a nat theihzia an rawn lantirve ta bawk. Intiam ruala mawinaze hrang chhuah tura an hun biruatsaktu hre rengin Patea chuan‘Lal pian hun pangpar’ tiin anhming a lo vuahsak a, hengpangparte hi an lo vul tawh chuan,“Thinlai mu hnu lunglen a kaitho ve,Van hnuai mi hril Bethlehem tlangchungahRinin thlain mi an thlawk kai”tiin a phuah chhunzawm taringawt mai a ni.

Mi tin tana hlimnaZan awl sawi hman lo lêka

\halaite Krismas hla zir, phûtchhuah leh tur luih awrawl a ni lotih hriat fahrana an zai thawmahtleirawl hawklak, zu zuar inachhuak khawm \hin, zu zuarpainfate hmangaih takin a hmangaihem maw tihho khan rik bur bur athiang ta em maw tiin anchhepchher neih chhun chhunnen hla dukdaklo pui puiin an loinawi chher ve chhuai chhuai a.An zingah rawngbawltu fate an loawm ve avanga ningkhawnghriatna kawngah \hangharhinKrismas hla nena inawihna hun a

ni tih hre chhuak ve bawk mah se,an lawilenna pa berin a hun lehhmun hriat kawngah zirtirna \haa pek ve ngai tlat loh avangin kumhlui leh kum thar hlate nen anchawm pawlh leh ang nuaih lawisi! Phunchiar tan chuan Krismasan ti-Krismas lo zo vek!

Hman nawm loh bik hlauvamahni neih tawk aia \ha, mawizawk leh man to zawk tuakna hunangaia phusa ta sung sungin,mamawhna leh a \ul nain a urthluk lai taka thawh loh hlawh latur, chibai lohva pelh inthla-hrunawm zawk hial hmel mi tinmai chuan an pu ta. Thlasikchawlh hmanga naupangengthawl dai vak \hinte pawhinan Krismas kawr mawi tur te, anchhungte zin lo haw hun tur leh atuka an khawmhma ro uai tliah lehtur lo chu engto dang an nei lo.

|henkhat tana lungngaihhapta lo thleng tur a nihindawnpui chang lo lékanaménlova hlim tura mipuiinpuahchah thawm leh zi nuaihnuaih te, Krismas hman nawmnatura an thil zawrh kher a \hat thuleh a tlawm bikzia te, a leitute tanavanneihna a nih turzia te nen lamaaupui ta chiam chiam tehnuchhawnin, zirna sang zawkkai tura hmunpui bel zirlaitenmahni khaw lam pan a lo hun lehta. Zin kawng zawh ila, kawng sir

Page 17: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 17

www.mizoramsynod.org

tawna luang leh hmunphiah buktechuan, “Remna Lal piang chibaibûk turin duhsakna kan hlan chea, Krismas kut suih loh chibai kanbuk a che,” ti ni awm takin an lokur tawn siau siau va, khawchhakmi fing emaw intih mai te a awl\hin. A kung bawh bo vek khawpaJapan hlovin a bawm khuh lûkkara khawmhma ro, Lal pianchamhmuh ve phak loh hlau ni awmtaka a rawn dak kuai kun hnàp te,thlawhbaw ram bawh khat lûkahràtpar vul paw chiai leh thangparsen riai bu siau siau te han tlan pelhzut zut hian suangtuahna a tikalthuiin, Lal lungawi kum hunlawmawm lo thleng turin nun hluikum hlui a chang leh mai tur chua uiawm lawk sa em em a, nun hluite leh chhuahsan tak khual channahmunte kha ngaihawm hnu-hnawh viau \hin mah se, ‘Aw tunahhian i kal ang u, hmun khawhar lamchu i pan zel ang’ tih a \ul si \hin.

Mi tin ta tur Chanchin |halawmawm em em thlenna ni a nihavangin he hun lo inher chhuakhian lungawina hi a keng tel vehrim hrim a ni ang e, zan rei taktak thlenga pa valai lunglengtecarol thawmin au nawmnahtuhmel an hmu ngai lo va, thlannghah nikhua ilova pawl ramawm lo sakhuana dinpui chat chatngam khawpa thlarau thilpekchang sang leh tawnhriat ngah mi

hlim nuten leika tlang sang a\anga,“Unau duh tak, chhandama kanawm theih nana kan sual zawngzawng phurtu kan Lalpa IsuaKrista khan ran in, mi retheibakberh berte pawhin thlennaatana vawi khat te pawh an lainhisap chhin ngai lohna, hmun\awp leh rimchhiaah khan bul arawn \an asin. Mi \ha leh sakhawmi chu sawi loh, mi sual zawk nialangte takngial pawhin an rinzawh tawh loh leh thurualpui tlakpawha an ngaih loh, thinlung bumhmang leh chhe lailet, chetzia leh\awngkam bakah rawngbawlnathleng pawha \henawm khaw-vengte rin kai lo, hmui bawlh-hlawhpu hmuha an hmuh i niem? Kha i thinlung, ran in angmaia \awp leh rimchhiaah khanLal Isuan thlen a duh a, ‘I chhungahka lo lut ang e, i thinlung kawng minlo hawn rawh rawh,’ tiin a dil fo cheasin. ‘Ka fa, i thinlung min perawh,’ tia min diltu tan hian Edomrimtui leh rangkachak aiinthinlunga \awng\ai hi a hlu zawkem em si a. Chuvangin, kanthinlung Kaisara lalna ram, duhkhawp awm lova nawmsakna lehrosum umna, huamhauh chintawk nei lova thuneihna lehlalnain a bual át, chàn lehthangtlàwm hlauh vanga phuba latura inralrinna ramah hian Lalnaram dina, rawn piang thar leh

Page 18: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 18

www.mizoramsynod.org

turin Lal Isua hi kan sawm dawnlo vem ni?” tia kohhranprogramme-in a chhàwk damzawh loh pai lai nau chete au rawlpawhin nin leh sawisèl, nekchépa hlawh hek lo.

Krismas thing phur tura a puia nawia an chhuak zut zut leh hawlam indawt zut te hlim hmelah‘chauh’ leh ‘peih tawh loh’ tihthuin hmun a chang lo va, tha-thona leh phurnate chu a rih lehrih lovah a innghat hek lo.Keuhna hmun tur han thleng ila;thingpui lumtu, kum upat phulova thothang \ha tak tak site khankan in loh hlauvin nawr tawlhtitihin min chhawn zawngin nobeng an rawn tuai her sek sek a,chawhnu lam khaw \hat hisapafur zing khaw hnìma chaw infunluihsak nen a lawmawm daninthlau tak a ni.

Zài leh làm lama tui mite tanlah lu lam leh mawng lam hre loléka, chukchu rah hliam ang maiavir kual inthlahrunawm loh hunlai a ni. A hun chhung tawi te ámtaka hman duhthawh viau laiaKohhran Upa, a pianna lam hla nilo rawn thlang chut chut te hi chuban veleha melh rum vak anchakawm \hin. Khuangpute lahhian an rawn la phur vut zel thova. Tin, Krismas ruaipui \heh turamipui zi hut hut te, fatu hmel\ihbaiawm ve tak, hlui zat chhiara

vei thur thur, mahni hlui a rawnchhiar lai lo hmu fuh palh tanatlanchhiat daih mai thlanawmrum rum khawpa kawh nghohnghoh paha a bu nghut nghut laite kha chu khuarei thlengamitthlaa cham reng tur thil a ni tlat.

Khawvelin a ngaihsan leh angaihhlut ber ber, ro sum leh inropui te, hmanraw changkang berber te leh mawina famkima thuamleh theihna ropui tak te nei ve turathla tliak, beiseina kawl engin achhun ve phak lohte tana hlimnaman tlawm ber, teh kher lohvalawmna lallukhum avanga mumangram ang zawk hiala chhumchhiatetan pawha hlimna lo thlen hun a nihavangin Patea vek hian,“Han thlir teh u angelte u, in lawmlai Lal IsuaA lo thleng ta rethei fate hlimna,Par ang kan lawm ve ang,”tiin alo phuah hial reng a ni.

Eng tikah tawng leh che i mawHe hun zet hi chu a hlu

dangdai bawk a ni ang e, mipui ruainawi senghawia fatu phe vel leh tlaini tla tura hár mei khu, vansanglama inzial let ral riai riai an hmuhmeuh chuan, inkhawm \hinte aia\ha zawka inngaia iak iak \hintepawhin, Krismas ni lawmawminnun hlui kum hlui a chang mai turchu uiin bul \an \hat leh an chakhnuhnawh a, ruai \heh hmaa ei

Page 19: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 19

www.mizoramsynod.org

huaina lam an lo tauh ve hlak siavanga inthiamloh rukna thinlungnen thle thle chungin, “Ti hianKrismas chu kan hmang zo a ni tader mai si a,” an ti chuai raih a.Krismas thlen ina zaikhawmtepawhin hlimni ral tur chu ui ememin, “Cham rih ula berampute, hmunkhawhar kalsan su,” tiin an chelhlawm lawm a. An thawm chu tlaini pawhin zah leh urhsun takin aher liampui ruai ruai ta. Van mitean her liama, beramputen khawhartakin Bethlehem daireh an nghakang mai khan Lal pian hunpangparte chuan lei hmunkhawhar \ahna ram chu an nghaka, mawina petu Krismasinthangvan sang a kaisan tak avangaralkhata tlaizawngte chuan,vahkhuai tana an parzu phalraingawt mai loh chu hlutna leh tihtheih dang an nei tawh lo tihinhriain, insangmar tura tha za hmelreng an pu mawlh tawh hek lo.

A tûk lama ruai nawn leh hisapru angreng taka zaikhawm, nuhobang hlei thei lote pawhin ran pethei tur, hruaitu khalh-awh an neihtheih tak ngang loh avangin zankhaw vawt taka arsi pe un hnuaiahhawi hil taka \in thliai thliaiin hnuan khar ta.

Zing ni chhuak chuan Lal piancham zara intheh lar, sikpuii vuavang leh a khawnbawl upate thuleh hla aiin kum lo la awm tur a

thlir ngawrh tawh zawk a. Nu zingthovin Krismas chibai sem aiinthlai chi dil tur a lungkham liantawh a, pa zing lengten Krismas sialtlatna hmun tur nia an rin lai velram aiin ringthar thlam chàkchhuahna tur ram titiah an sep lianta zawk. Mutmu tuah hlei thei lokhawpa dawhthlak dawhenghelh \hin naupangten an phutawk thupek an vawn khiau a longai leh \an ta a; zirlai inthlahdahleh hmabak ko tak site tan erawhchu kum thar lo inher chhuak turchu pasal\ha sa chân khân lova \hulaklawh ang maia phurawm loh alo ni ve bawk. Krismas thlen inatlaivar huama nu tar pa tar zaithawmte kha naupang chumchiapkhuang vuak inchuh thawm chiauvelten a luahlan a, sik ni eng mawileh zan boruak thiang kara ‘Kanlawm hla thang ri van hnuai khatrawh se’ tia fak hla satute zai rimawi tak kha berampute tanabiahthu chang turin lungngaihlohna arsi piah ram nuamah \uanzai relin a tham ral ta. Krismaszunlenga uaia fân fãnte tan pawh,“Aw Krismas ka dam chhungin kanghilh lawng che,Khawvel thim tiengtu Lal lo pian ni chu.Hringmi suala boralte zawng tura,Khawvel Chhandamtu lo pian ni chu,”tia \ha \hen ngawt mai loh chu tihtheih dang reng reng a awm ta lo.

.....

Page 20: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 20

www.mizoramsynod.org

Yoga awmzia eng nge ni‘Yoga’ tih \awngkam \obul

chu Sanskrit \awng ‘Yuj’ a ni a,chu chu ‘nghet taka phuar/hmer’, ‘phuar khawm’ tihnatea ni thei a, ‘nghawngkawlbahpui’ (yoke) tihna a ni theibawk. Sawi dan awlsam lehlangsar berah chuan yoga chu‘inzawmna’ tihna a ni a. Hindungaih dana mihring thlarau(atman an tih) chu brahman (anngaih dana pathian sawina)nena inpumkhattir hi a tum a ni.

Bhagavat Gita chuan Yogachi hrang hrang a sawi a,chungte chu moksha (chhan-damna), Hindu zirtirnain a tum ber(ultimate goals for Hindus) hmuhtheihna kawng a ni a ti.1 Hindufinna thu (philosophy) zingapakhat a ni bawk.

Yoga \o bul eng nge niYoga hi a \obul chu Hindu

sakhaw zirtirna a ni a, Shivapathian hi yogi hmasa ber(adiyogi) nia ngaih a ni.Bhagavat Gita chuan Krishna hi‘Yoga lalpa’ (Lord of Yoga) tiina sawi a ni (Bhagavat Gita 18:75).

YOGA

— Dr. RohmingmawiiTlangnuam

TKV Desikachar chuan,“Yoga hi Vedas a\anga rawnin\an a ni,” a ti a,2 sakhaw rindan pian hmaa awm nia sawi ani bawk.3 Yoga chungchang hiHindu sakhaw lehkhabuahte alang deuh vek a, Bhagavat Gita-ah a lang nasa zual.

Yoga hi taksa damna kawng chikhat mai a ni em?

Tunlai khawthlang ram lehhmun dangahte pawh yoga alarna ber chu – natna enkawlnaleh exercise atana hman a nihnahi a ni. Hemi atana yoga anvawrh lar ber chu hatha yoga hi ani. He yoga hi rilru thunun (mindcontrol), thawk thunun (controland regulation of breath) lehtaksa awmze neia dah (bodilypostures) a ni a. Hei hi exercise chikhat angin hriselna leh damnaneih tumin khawthlang ramah anhmang lar hle.

Mahse, Yoga-in a tum ber(ultimate goal) hi taksa damnaa ni lo va, Hindu pathian nenainzawmna (union with Bra-hman) a ni. Hindu lehkhabuthianghlimte (Vedas, Upani-shads, Bhagavat Gita) leh ansakhaw zirtirtute chuan anpathian nena inpumkhatnaneihna kalkawnga chu yoga hiniin an sawi. Chutianga pathian

Page 21: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 21

www.mizoramsynod.org

nena inpumkhatna (union withthe divine-samdhi) thlengtechu anmahni kha pathian an loni tawh a, pian nawn lehnaa\angin an zalen dawn niin anngai a, chu chu moksha(chhandamna) an tih chu a ni.Chu zalênna chu yoga tum berchu a ni. Yoga hi Hindutechhandamna hmuhna kawng,an ‘kraws’ ti pawhin a sawi vetheih awm e.

International Society forKrishna Consciousness(ISKON) dintu A.C. Bhakti-vedanta Prabhupada pawhin tihian a sawi a:

“Yoga chi hrang hrangte hiKrishna hriat theihna tura rahbimai chauh a ni.” (Different types ofyoga are only stepping stones on thepath of Krishna consciousness).4

Taksa damna chu a tum ber ani lo tih chu a lang chiang hle.

Yoga hi exercise chi khat mai em ni?Common Yoga Protocol

chuan yoga nihna tak chuthlarau lam thil a ni tiin a sawi a(“Yoga is essentially a spiritualdiscipline based on anextremely subtle science whichfocuses on bringing harmonybetween mind and body” (CYPp. 1). Yoga hi taksa insawi-zawina (physical exercise) mai

a ni lo va, thlarau lam insawi-zawina (spiritual exercise) a ni.Chuvangin taksa thunun bakahrilru bun ruah (meditation) chuan dah pawimawh hle. Taksainsawizawi leh inthleh kual velhi miin rilru ding taka pathian angaihtuah theihna tur lehmoksha a hmuh theihna turataksa buatsaihna a ni.

Yoga-in a thlen tum ber chupathian nena inzawmna (unionwith Brahman) a nih miauavangin, taksa insawizawinasatliah ni lovin thlarau lamkhawih thil a ni.

Kristiante tan yoga tih a himem?

Mi \henkhat chuan Yoga hiKristiante mila her rem theihniin an ring a, ‘Christian Yoga’ tean sawi a. “ ‘Om’ aiah ‘Isua’ngaihtuah ila,” te an ti a. A \henchuan, “A sakhaw thil thleng kangaihtuah hlei nem,” an ti bawk a.

Yoga hi a \obul chu Hindusakhua a nih miau avangin a tih-Kristian theih loh a ni. A tih danturte hi Bible-a inziak dan nilovin Bhagavat Gita-a inziak anih miau avangin Kristianna nensawi zawm theih a ni lo. Yoga hiBrahman (Hindu-ho pathian)zawmna kawng a ni a, IsuaKrista chu a zawm theih loh a ni.

Page 22: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 22

www.mizoramsynod.org

Yoga-ah hian a eng chin hinge a sakhua chin nia, a eng chinhi nge sakhua lo chin tih thliarthiam a har hle. Thil lang chiangerawh chu, Yoga-a meditationhi Bible-in Kristiante a zirtir dana ni lo va. Bible chuan rilru bunruah ai mahin thlarauva tikhat turzawkin min hrilh a ni. Yoga chuanmahni inpathianna kawng akawhhmuh a, Kristianna chuanchhandamna turin Isua minkawhhmuh thung.

Sakhaw thil zawn nanahmang lem lovin khawthlangrama mi tam tak chuan Yoga anti a, chuti chung chuan Hindu-ainlet an pun phah hle. Hindu-ainlet chiah lo pawh Hindusakhaw rin dan, entir nan, piannawn lehna tih te ring an pungnasa hle. Kum 2009-a TimesMagazine phei chuan, ‘We areAll Hindus Now’ tiin a ziakhluai mai nghe nghe a. YogaForum (2010) pawhin, mipuitam takin yoga an pawm leh an

tih avangin Hindu an pun phahhle nia sawiin, “Will Americabecome Hindu by the end of thecentury?” (Tun kum zabitawpah hian America hi Hinduram a ni mai ang em?) tiinzawhna a pe kuau mai bawk.5

Yoga hi khawvela Kristiandik takte chuan an duh lo vek a.Yoga lo ti \hin, piangthar tatehlei hlei hian a \hat lohna ansawi nasa hle. Keiniho hi chuHindu ngaih dan pawm turahruai bo kan ni tawh lo mai thei;mahse, naupang lo la \hang lianturtea a nghawng tur leh kansakhua leh nunphunga anghawng theihte ngaihtuahinfimkhur a ngai hle.

Yoga hian a hruai thlen tumber lamah chuan mi a pawt chakhle tih chu a hriat a; chuvangin,“Krista chauh lo chu tu mahdang min tilawm an awm lo,”titu tan chuan tih ve loh mai hia him a ni.

1 . ( w w w . h a f s i t e . o r g / m e d i a / p r / y o g a - h i n d u -origins&ei=hVg4FF6z&lc=en-IN&geid=3&s=1#a.1)2. (Alexander Medin, “3 Gurus, 48 Questions: Matching Interviews withTKV Desikachar, BKS Iyengar, & SriPattabhi Jois.” Namarupa: Categories of Indian Thought, Fall 2014, 12-25:w w w . h a f s i t e . o r g / m e d i a / p r / y o g a - h i n d u -origins&ei=hVg4FF6z&lc=en- IN&geid=3&s=1#a.1)3 Common Yoga Protocol, Published by Ministry of AYUSH, GoI, NewDelhi, 2016, p.2.4 A.C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada, Bhagavat Gita as It Is, 1986 (rep.) p. 322.5 Yoga Forum (8th September, 2010)

Page 23: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 23

www.mizoramsynod.org

K|P-te rawngbawlna Lalpan mala sawm a, Central a ni emaw, Bialemaw, Branch thlengin tluangtakin kan rawngbawlna kan kal zela. Duhthusamin chak vut vut lomah ila, hnungtawlh lam ai chuanhma lam kan pan zel niin a lang a,a lawmawmin a ropui. Mi dangtetana malsawmna ni tura kanrawngbawlna pawimawh tak mai,mamawhtute tana thisen pekahZoram puma pe hnem ber nihnakan hauh te hi K|P nen a vainhmeh em! Chhandamna changtura Isua Krista thisena lei kan nimiau va. Thil \ha ti atana siam kanni tlat alawm le.

Amaherawhchu, kan chan-chinbu phek tawp lama ‘Kantu’kan chhiar \hin chuan, Branch tamzawkten harsatna kan tawh mekchu, Isua Krista zui aia khawvelnawmsakna la thlahlelho, ‘Mem-ber hlate’ tia kan vuahte hi an ni.Kan thiltum pali zinga a pakhatnaakan dah, Isua Krista rinna leh amahanna kawnga \halaite hruai hi kan

Eng vangin ngemember hlate an

ngam theih loh \hin?

— TlangvalteaKhawlian Branch

rawngbawlnaah chuan a langsarberte zinga mi a ni a, a lansar anghu erawh chuan thawh chak aharsa phian lehnghal. He harsatnatitlema \an la zui zel tur hianhruaitute leh member-te hian enganga thuiin nge \an kan lakhlawm ang le? K|P thiltum a nitih hriain rilruah kan vawngnghet tlat ringawt chuan ka ringsi lo. Hruaitu leh active member-te rilru tur ka inchhut chuan, vaia\an la tawk viauva inngaihchangte pawh awm \hin mah seawm tih chang ka nei. A ni reng lahtak a, sawi tur ting chuan, CK|P-inrampuma thuchhuah a siam kherloh pawha ‘mi hlate pual’ tihprogramme leh \awng\aisak hiBranch hrang hrangah a mikhuallo viau ta ve ang. Ni e, kan phaktawkah \an kan la a, kan \awng\ainapawh chhanin a awm bawk \hin.

Member hlate an rawninkhawm/hnatlan chhan chu engvang pawh lo ni ang hmiang,engati nge vawi hnih khat chauhbak an peih \hin loh? Mihringtehi fak leh inngaihsak lawm lo kanawm awm lo ve. Chibai chu sawiloh, hruaitute hmel hlim an hmulo em ni ang le? Nge, member-teinbe ruin an lo nuih tet tet zawk.An inthuamna leh an hawiherkhan kan mit a la lutuk a ni ang a.

Page 24: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 24

www.mizoramsynod.org

Chu mai a ni lo, anni lo kawmtlangnela, tingampa zui zel tur\hiana sawmtu an nei lo em niang? Member nghet sate kaninkawmngeih leh inpawhlutuknaah hian mi hlate luh vetheih lohna tur hian kan lo inhungphui lutuk a ni palh mai ang emle? Mi hla nia kan hriatte hian aninkhawm peih loh chhuanlamahBranch hruaitute leh active mem-ber-te hi lo hmang fo ta se, lo inbihchian ve chu kan ba mai thei a ni.Biak in tuala \awngkam khat chauhpawha indawnsawn a hlut tlukzetin, inngamtlak luat avanga\awngkam duhtui loh pawhin ahnawt kir leh daih thei bawk.

Branch pakhat hruaitute\awng-kamah chuan, “Inlawm hikan thiam lo va, biak in tuala kaninnuih tet tet chuan kan lawm hlea ni,” an ti \hin a. Hei hi inlawmnaaiin phatna a ang zawk mahin kahria. |awngkam \hain sial chauhlo pawh, member thar leh mi hlatepawh a man thei a ni tih hriainhawh u, member hlate lakah hian\awngkam \ha i ui lo vang u.

Heng kan han sawi takteavang hian, i pak huam ang u, idawm hliau hliau ang u, ka tihnaa ni chuang lo va, chanvovin ipawt tâng rih phawt ang, ka tipawh a ni chuang hek lo. Mi mala

indintirna chi chanvo phei chu ahman-hmawhthlak lo zawkin kahria.

A tawpna atan chuan, keinihruaitute leh member nghet satehian member hla kan ngah chhanleh an tlo \hin lohna chhante hikan ngaihtuahin, keimahniah kaninseng lut phal \hin em tih hingaihtuah a \ul khawp mai. Anharsat, beidawn, mangannate minhrilh ngam em, thlenna tlakah minngai em?

Kan han sawi takte hi K|Pmember hlate K|P huang chungaan ngam theih loh chhan lo ni tase, hmaih kan nei kan ti dawn ngehmabak kan nei kan ti dawn zawk?Mi luhlul leh kawisawi tak taktechu lo awm bawk mah se, memberhla tam zawk chu kan sawi takmember hlate laka kan natna veikha tidam ila, K|P huangah hianan rawn ngampa hlenin ka ring tlata ni. “Kan ti tawk e, kan \awng\aitam narawh e,” kan ti a ni thei e,“Sual dovin thisen chhuakkhawpin in la \ang si lo va,” mintih kha maw!

Kan dil a, min pe a, kan\awng\ai chhanna lo awm chu –Isua Krista rinna leh Amah annakawnga hruaia kohhran kutke nitura lo buatsaih chu kan mawh-phurhnaah i dah ngam ang u.

Page 25: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 25

www.mizoramsynod.org

Tunlai hian Idol te kan tia, a chang chuan

inkhawm \hulh \hak \haka en\halai lah bo lo. Tin, sualavangin khawlaia riak ta mai\halai an awm nawk bawk a.Tuna kan sawi tum chu‘Kristian |halai, tu nge iNgaihzawng/Idol?’ tih hi a nidawn a ni.

Bible chuan,’Khawvel hihmangaih suh ula, a chhungaawmte pawh hi hmangaihhek suh u,’ a ti a. |halaitehian eng nge kan lohmangaih? He thilah hianthil pakhat sawi ka duh a,chu chu tlangval lehkhathiam deuh a ni . Achhungten hna an zawnpuilaiin ganja a lo zu ru a. Reideuh chu a inthup thei ;mahse, a rei deuh hnuahchuan lehkha thiam deuh sikhan, ‘Beng thek thek,

KRISTIAN, TU NGEI NGAIHZAWNG

— H. Lal\hazualaKhatla North

tumbailek’ bak a thiam tawhlo. Mi mawlah a chhuakdaih mai a ni. |halaite hiankan nun tichhetu hi kan lohmangaih ang maw! Iinzawt ang u, zu avangin nitin deuhthaw kan thi a. Sualhi te lua a awm lo. JohnChrysostom-a chuan, ‘Sualhi Pathian hnen ata vahbona a ni,’ a ti a. Chu chumaw kan hmangaihin kan lovawn tlat ang?

Isua hmangaihtutechuan Hla Thlan Khawmte2:2-a ‘hling zinga lily ang hia ni ka hmangaih chu ni’ atih angin Isua tawrhna leh avuakna vual phena amawina an hmu thei \hin.Hla phuahtu chuan, ‘KaLalpa hi a mawi ber e, hlinglukhumin phuar vel mah se,’a lo ti a ni. Amah hmangaihaIdol-a thlangtu chuan a tantawrh pawh a zuam a, amahvangin thih pawh an ngama ni. Polycarp-a, kum 86 mikha AD 155 khan Smurnakhuaah hal hlum a ni a.Amah vengtu chuan a rinnaphat turin a ti a; mahse, aphat duh lo, “Kum 86 lai a

Page 26: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 26

www.mizoramsynod.org

hnung kan lo zui tawh hianka tana \ha lo turin eng maha ti ngai lo. Engtin nge Amahchu ka kalsan theih tehlulang?” a ti a. Vengtu chuan,“Sa-kawlh ka sehtir mai turche a nia,” a ti a. Ani chuan,“Han ko ta che,” a ti a. A vainhuam thui em! Tin, amahthlangtu chu an tan vanrama siamsak a, thlamuang takinan thi \hin a ni. Ka \hianpakum 14 mi kha a thih dawninvantirhkohten an rawn hruaia, lei lam thilin a ko eih zolo. A thih dawn chuan \awnghriat lohvin a nun a thlahliam a ni.

Khang kha ngaihtuahin,tu nge kan ngaihzawng/idolinngaihtuah ila, min hma-ngaih lotu Setana nge kanhmangaiha, hmangaihavanga min tlantu Isua? Isualo mi dang thlan chu thihnaa ni si a (Rom 6:13). Kan thihchhan tam tak hian kan nihnaa tilang chiang hle a, minhmangaihtu chu hmangaihlet ve ila; tichuan, kan \hatlaihun kan hmang nuam ang a,kan hriselin kan dam rei anga, kan lo fing sawt dawn a ni.Isua hi First Love-ah i neihang u.

Kristian |halaichanchinbu

chhiartu zawngzawngte Central

K|P chuan2016 Krismas

leh2017 kum thar

hlim taka hmangturin duhsaknakan hlan mawlhmawlh a che u.

Page 27: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 27

www.mizoramsynod.org

Work Camp Report :

DiblibaghKristian |halai Pawl, Saiha Branchte chuan ‘Work Camp emaw, Mis-sion Field tlawh emaw neih ni se’tia thu kan dah kal zel chu kum2016-ah a hlawhtlinna kan hmuthei ta a. ‘Diblibagh lamah WorkCamp-in lei laih tur a awm e’ tihthu kan dawn chu bawhzuiin Mayni 17-21, 2016 chhung khanTlabung Zodin Biala Diblibagh-ahWork Camp hlawhtling tak kan neia ni.

May ni 17, 2016 (Thawhlehni)zing dar 7:00-ah Sumo pahnihhmangin kan Bial Pastor Rev. R.Lalsiamliana hovin kan vaiin mi 20(Mipa 16 + Hmeichhia 4) kanthawk chhuak ta a. Sumo-in Lungleithleng kan kal a, chuta \angin SynodBus kan hmang leh a. Ni 17 zandar 9:30-ah kan Work Camp-nahmun tur Diblibagh, TlabungZodin Bial kan thleng. Hmun lumtak a ni nachungin kan vannei a,ruah a sur zeuh zeuh va, khaw lumhrehawm lutuk kan tuar lem lo.

Diblibagh hi Tlabung a\angakm. 8 vela hlaa awm a ni a,chhungkaw 370 awmna khua a ni.A khaw mi nawlpui hi Buddhistsakhaw vuantute an ni a, Chakmahnam awmna hmun a ni. Kanthawktute awmna hmun hi MissionCompound niin Biak In te, Primary

School te leh thawktute chenna turQuarters te a awm ve bawk a. Kankohhran chhungkua hi chhungkawpangngai 30 (sawmthum), Kristianleh Kristian lo inawm pawlhnachhungkua 2 (pahnih) leh thawktutechhungkua 8 (pariat) nen an vaiinchhungkaw 40 (sawmli) an ni. K|Pmember 18 (sawmpariat) an awmbawk. Thawktu missionary-te hi 9(Mipa 5 leh hmeichhia 4) an ni a.|henkhat chu nupui/pasal leh fatenen an cheng a. Diblibagh Kohhranhi kum 1988-a din niin tunah hiandanzawhkim 67 an awm. Kuminahbaptisma chang thar mi 2 (pahnih)an awm a. Tin, Primary School annei bawk a, hetah hian mipa 64 lehhmeichhia 66, an vaiin sikul naupang130 an awm a, Kristian zirlai 37 niina bak zawng hi Buddhist sakhua an lani. Diblibagh-a Mission Compound-ah hian school building hlui leh athlangah building thar sak mek aawm.

Kan thlen tirhin thawktute lehkohhran mipuiten min lo hmuak a,min lo lawm thiam khawp mai a,lawmawm kan ti hle. Tin, a vawikhatna turin Mission Compoundkawng chep leh nal takah chuanSynod Bus a tlan lut nghe nghe a,ropui dangdai ve tak a ni.

A tuk ni 18 (Nilaini) zingkara\angin School Building (Assamtype) hlui rawp ve tawh tak mai chukan \hiat \an a. Chhun lamah ni asat lutuk avangin kan chawl a,

Page 28: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 28

www.mizoramsynod.org

\henkhatin chakai an khawrh a, a\henin lawngleng an chuang bawka. Tlai ni nemah school building chukan \hiah chhunzawm leh a, zanahinkhawmin Nilai thupui te kan zir a.Inkhawm banah K|P pualin biak inkawtah Fehchhuah kan nei leh bawka. Kan hlim tlang hle.

A tuk (Ningani) zingkarahschool building hlui chu kan \hiatzo thei ta a. Tichuan, school build-ing hlui dinna tlang bawk chu laihtur chu a ni ta. Mi 20 rual chauhkan nih avangin nasa takin thawkviau mah ila, kan lai sawt dawn loriauva a lan avang leh, chu laihmuna awmte, kan thawktuteduhthusam a nih bawk avanginTlabunga mi JCB kan hire ta a, JCBhmang chuan nilengin sikul hmunleh tualzawl zau tak chu kan lai tazawk a. Kan nula \henkhat, JCBchuang nileng \hak te pawh kanawm bawk a, nuam kan ti hle.

Lei lai tura kal ni si, JCB kanhan hmang ta mai kha a tirah chuankan inthiam lo lehling zawk hle maia. Mahse, a thawktu missionarylamten, "Eng tikah nge he lai hmunhi kan laih zawl theih ang?” tia kanlo mitthla ruk \hin, a tak ram changthei tura kan beisei loh tak maiPathian zarah a tak ram changa kanlai zawl thei ta mai hi kan lawm taktak a ni," tia lawm thu an sawinachuan keini pawh min tilawm hle mai.

Zirtawpni (19/5/16)-ah chuanCommercial Vehicles lamin Total

Bandh an huaihawt dawn nia thukan dawn avangin, Pathianniahkan kohhranah Tual Upa inthlangtur kan ni bawk nen, kawnglakahtan kan hlau va; chu bakah kanhnathawh tur ber kan thawk zotawh bawka a lan avangin nghakkhawmuang lovin a zan a zaninDiblibagh chu kan chhuahsan lehta a, Saiha lam panin kan haw lehta a ni. Kan haw kawngah hianLawngtlai pelh hretah lei min nasatak avangin kan tang ta hlauh maia. Amaherawhchu, lei minin mindan chhung hian Lawngtlai 71-ahkan rawngbawlpuite – Pu JohnLalpianmawia te, Pu C. Lalhmu-dika te chhungkuaten min lomikhual a, kan lawm takzet a ni.Pathianin ama hminga feh chhuaktea thlahthlam lohzia a takin kantawng a, kan lawm hle a ni.Tichuan, ni 20.5.16 (Zirtawpni)tlai a\anga kan tang chu a tuk ni21.5.16 (Inrinni) chawhnu dar1:00-ah kawng a tlang ta chauh sia. A tir a\anga kan lo tum hun takni 21.5.16 (Inrinni) tlai dar 5:00-ah dam takin Saiha chu kan thlengve leh ta a ni.

Kan Work Camp chhung hianhun hlimawm tak tak kan tawng a.A kalate leh kan tlawh DiblibaghKohhranten Pathian ram zau zelnan hma kan sawn phah ngei kaninbeisei. — R. Lalrintluanga

Secretary, K|P, Saiha Branch

Page 29: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 29

www.mizoramsynod.org

PB Lalthlamuanahi ni 12 April,1983 khanZ e m a b a w kKawn VengahP.B. Lalhmingmawia leh T.Lalbuatsaihi-te fa pahnihna niin a lopiang a. Kum 2014 April ni 29-ah R.Zochhuanpari (Nu-i) d/o R.Ramdinthara, Mission Vengthlangnen an innei a. Zemabawk EastPresbyterian Kohhranah Biak Inhawnga innei hmasa ber an ni.

Kum 2005-ah Hrangbana College-ah Graduate-in, kum 2007-ahMizoram University a\angin MA(Public Administration) a zo.Computer zirin a thiam hle a. Mi thiam,hawizau leh ngaihtuahna thui tak nei mia ni. Thuziak ngaina mi, chanchinbuenkawla tui tak a ni. A sermon-te leh a veizawngte a ziah khawmna'valtolo.blogspot.com' a nei bawk.Kohhrana a rawngbawlna :Zemabawk Pastor Biala a awm lainBial Zaipawl member term hnih achelh a. Kum 2012-ah Zemabawk EastKohhran a indanin KohhranZaipawlah conductor niin, SundaySchool lamah Senior Dept. Leader ani bawk. Kohhranah theihtawpainhmang mi niin, Branch K|PEvangelical Cell Sub-CommitteeChairman, kohhran thuhriltu, BialSunday School Committee Asst.Secretary a ni. Kum 2015-ahZemabawk North Pastor Bial aindanin Bial K|P Asst. Secretarydinhmun a chelh a, Tunah Bial K|PSecretary niin, a thih ni thlengin he a

rawngbawlna hi tlin takin a thawk a ni.A hun hnuhnung : Tun hnai deuha\ang khan chauh deuh thut thut neiina insawisel \an a. Ni 24 September2016 (Inrinni) a\ang khan a chau zualdeuh va, Pathianniah erawh ainkhawm nileng hram a. Ni 25,Pathianni tlaiah Evangelical Cell-tenStreet Preaching neiin, hemi hunahhian hruaitu a ni. Ni 26 September,2016 (Thawh\anni) khan SynodHospital, Durtlangah an inentir a, alung a vung tih hmuhchhuah a ni.

A tuk ni 27 September, 2016 zanaha chau zual deuh va, zanlai dar 12velah Synod Hospital-ah an tlanchhohpui nghal a, a zual zel avanginzing dar 4-ah ICU-ah dah luh a ni a,ventilator nen uluk taka enkawl a ni.A BP te lo \ha lehin, beiseina sang takkan neih laiin ni 30 September, 2016zan dar 8 vel a\angin a kaih a, a natnahian a kal (Kidney) a lo khawih chhehman a. A number ngainat ber kumchiah a nih, kum 33 a nihin ni 2October, 2016 (Pathianni) chawhmadar 10:00-ah a rawngbawlsak \hin aLalpa hnenah thlamuang takin a chawlta a ni. A tuk ni 3 October, 2016(Thawhtanni) chhun dar 12:00-ahZemabawk North Bial Pastor H.Lallungmuana'n ropui taka vuiin, ahla duh em em KHB no. 133-na, "LalIsua, kan \hian tha berin, kan manganlaiin min lawm; Ama hnena kan\awng\aiin, Kan thlen apiang hi apawm," hla hmangin kan thlah ta a ni.Thlanah an lawina kohhran commit-tee member Upa Dr. V. Lalhma-chhuana'n thlahna hun a hmang bawk.— R. Lalmuanpuia, Asst. Secretary,K|P, Zemabawk North Pastor Bial.

SUNNA

Page 30: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 30

www.mizoramsynod.org

Mi dang \anpuina rahKrismas urlawk zan a ni a, zanlai hnai tawh takah hian Alabama (USA)

kawngpuiah ka car chu chak takin ka khalh par par a. Chumi zan chuan vur asur sung sung bakah vur thli a tleh bawk avangin pawn lam chu a vawt kherhmel mai a.

Chak fea ka car ka khalh par par lai chuan ka hma lam hla angreng takkawngpui kamah hian hmeichhe pakhat, mihang, African leh American thlahpawlh ni ngei tur hi a lo ding a, ka car chu phar ding turin a kut a vai zauh zauhva. A zawn ka thlen chuan ka car chu ka tiding a, a lo luh nan ka car kawngkachu ka hawnsak a.

Ka car-ah chuan rang takin a rawn lut a, a hmel chu a \ha lua lo khawp maia. Vur sur chuan a thawmhnaw a tihuh zo vek tawh a, khaw awm dan avangchuan a khur hlawk hlawk a; a theih ang angin a thawmhnaw chuan a inkhuh\ha sauh sauh va.

Kei chu vun ngo, la \halai veh vawh tak ka ni a. Kum 1960 chhova mingo lehmihang inkâra inhuatna thuk tak lo thleng tawh chu theihnghilhin ka car-ahchuan ka phur ta a. Amah chu a hmanhmawh hmel hle nghe nghe a. A chennaaddress min pe a, chu lam pan chuan a hma ang bawk chak khan ka car chu kakhalh leh ta a.

Chumi zan a\anga ni sarih a liam hnu chuan tuk khat chu ka chenna kawngkachu tu emaw hian a rawn kik dat dat a, ka va hawn chuan ka hriat ngai loh mipakhat hi kawngka bulah chuan a lo ding reng a. Television lian zet mai leh taperecorder lian \ha tak min rawn phurhsak thu min hrilh ta a; lehkha themathuziak hi rawn keng bawk a. Chu lehkha themah chuan:

‘Duhtak James, Urlawk zan, vur sur sung sung laia kawngpui kama hmeichhepakhat, i car-a i phurh tak kha i la hre rengin ka ring. Khami zan khan vur surleh vur thlipui tleh khan ka thawmhnaw bakah ka thlarau thlengin a tizawp zovek tawh a; mahse, i lo kal a, min \anpui ta a nih kha.

Min \anpui avangin khami zan khan ka pasal thi tur ka dawm hlum hmanasin! I mi puihna avang khan lawm thu ka sawi a, i thiltih kha Pathianinmalsawm mawlh rawh se. I rin tlak,

Mrs. Nat King Cole’ tih hi a lo inziak kiau va.

Page 31: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 31

www.mizoramsynod.org

KANTU

Kawnpui Venglai Br.

K awnpui Pastor Bial\huthmun, Kawnpui

Venglai Branch K.|.P. hiMarch ni 15, 1955 khan din ani a. Kum 2005 khan GoldenJubilee lawmin kum 2015March ni 9-15 chhung khanDiamond Jubilee ropui takinkan lawm leh tawh a ni.Kumin 2016 hian member 292(Mipa 194 leh Hmeichhia 98)kan awm mek.

Branch Committeemember mi 26 (OB 6,Committee member 18,Kohhran aiawh 1 leh BialtuPastor) an awm a.Thla tinZirtawp zan hnuhnung berahCommittee kan nei \hin. K|PDay hi kan theih ang tawkinkan hmang ve \hin a. Zingkarleh chhun lamah kohhran lehkhawtlang tana thil tih nanhmangin zan lampangahchuan Fellowship-in hun kanhmang tlangpui \hin a ni.

Kum 2016-ah hian Grouppaliah kan in\hen a. Grouphmingah hian Bible-a Chan-chin |ha bu li hming chawiinMatthaia, Marka, Luka lehJohana tiin vuah a ni. Group-te hi kum khat chhung atanBudget siam \hin an ni a,Thawh\an zan inkhawmtamah te, kar khat chhungaBible bung khat tal chhiar-ah te, inkhawm kal hmaahte kan inel \hin a ni. Kum2016 chhu ng hian sub -committee pariat kan siambawk.

Thawh\an zan inkhawmhi Sermon, Kum Puan ThupuiZir leh Fellowship-tea hunhman \hin a ni a, Pathiannichawhma inkhawm banah|awng\ai Inkhawm neih \hina ni. Thla tin Thawh\an zanhmasa ber dawttu inkhawm-ah Faith Promise Ip lakkhawm \hin a ni a, hemiah

Page 32: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 32

www.mizoramsynod.org

hian Bial Zaipawl leh mem-ber hlate pualin \awng\airualna hun hman \hin a nibawk. Faith Promise hi mis-sionary kan chawmna a ni.Thla tin Thawh\anni hmasaber tlaiah chaw ngheia\awng\ai rualna hun hman\hin a ni bawk.

Missionary hi pali kanchawm mek a, Branch pualinchanchinbu 'EMMAU' tih chuPathianni zing apiangintihchhuah \hin a ni a, Kristian|halai hi copy 94 kan la mekbawk. Kumin chhung hianproject pathum neiin Pathiankaihhruainain kan tihlawh-tling vek tawh a ni.

Branch sum hmuhna tlang-pui chu inkhawm thawh-lawm te, Group Budget te,Faith Promise Ip a\ang te,inhlawhna hrang hrang kanhmuh a\angtein a ni a.Kohhran chhungah chhiattawk an awmin remchanghmasa berah zaipui \hin a nia, kum tawpah kohhranchhunga chhiat tawkte pualinChristmas Carol Service hman\hin a ni bawk.

Central K|P leh Bial K|Pa\anga hmalakna tur leh tihtur awm ang apiangte kanphak ang tawkin tihhlawhtlinve zel a ni.

SYNOD CHOIR RAWNGBAWLNA1. LUNGPHO : October 1, 2016 (Inrinni) khan Lungpho BranchDiamond Jubilee hmanpui turin an kal a, Tuirial bulah truck chesualinkawng a dan avangin motor lian a tlang thei lo va, an lo kir leh.

2. BUNGKAWN VENGTHAR BRANCH : October 10, 2016(Thawh\an) zan khan Bungkawn Vengthar Branch Zaipawl Nightan hmanpui a, vawi 3 dinah hla 7 an rem. Pu Zoram\ana Ralteintestimony a sawi a, Nl. K. Lalrampani (Mapuii) a solo bawk.

3. VENGHNUAI BRANCH : October 17, 2016 (Thawh\an) zankhan Venghnuai Branch Diamond Jubilee lawmnaah vawi 2 dinahhla 4 an rem.

Page 33: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 33

www.mizoramsynod.org

Keimahni

LUNGPHO BRANCH : October 1-2, 2016 chhung khanLungpho Branch Diamond Jubilee lawmna hmanpuiin Pu P.C.Biakmuanpuia (Asst. Secy.) leh Upa Rosangliana-te an kal a.October 1 (Inrinni) inkhawmah Pu P.C. Biakmuanpuian thu asawi a, Upa Rosanglianan jubilee souvenir a tlangzarh a, CK|Paiawhin Sulhnu leh General Conference Hla Bu a pe nghalbawk. Tlaiah Jubilee ruai \heh a ni. Pathianni chawhnuahNgentiang Kohhran Biak Inah Upa Rosanglianan thu a sawia, Pathianni zan fellowship-ah thu tawi a sawi leh bawk. MAMIT BIAL : October 15-16, 2016 chhung khan MamitBazar Veng Biak Inah Bial huap Evangelical Seminarhmanpuiin Pu P.C. Biakmuanpuia (Asst. Secy.) leh Nl.Lalfamkimi-te an kal a. October 15 (Inrinni) chawhmaahEvangelism Seminar leh chawhnu lamah Leadership Trainingan neihpui a, mi 40 vel an tel. October 16 (Pathianni)chawhnuah Nl. Lalfamkimin thu a sawi a, zanah Pu P.C.Biakmuanpuian thu a sawi bawk. EAST PHAILENG BRANCH : October 15-16, 2016 khanEast Phaileng Branch Diamond Jubilee lawmna hmanpuiinT.Upa P.C. Lalropuia leh Tv. Joseph Lalsangzuala-te an kal.October 15 (Inrinni) zan inkhawmah T.Upa P.C. Lalropuianthuchah a sawi a, inkhawm banah Branch committee member-te nen an inkawm a. Pathianni chawhnuah Tv. JosephLalsangzualan thuchah a sawi a. Zaithiam Nl. K. Lalrampanina \awiawm a, \um 5 a zai bawk. AIRFIELD VENGTHAR BIAL : October 15, 2016 (Inrinni)khan Airfield Vengthar Bial Leadership Training neihpuiin PuF. Lalremruata leh Dr. Lalrotluanga-te an kal. Tuirial KohhranBiak Inah nilengin training neih a ni a, member 30 an kal a,

Page 34: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 34

www.mizoramsynod.org

tlaiah zanriah kil ho a ni. Zan inkhawmah Pu F. Lalremruatanthuchah a sawi. VENGHNUAI BRANCH : October 17, 2016 zan khanVenghnuai Branch diamond jubilee lawmna hmanpuiin Rev.Zothansanga (Leader) a kal a, thuchah a sawi. MSC MUSIC VIDEO HLANNA : Mizoram Synod Choir(2016-2018) music video (single) hmasa ber, “Isu, ka hmangaihche” tih chu October 4, 2016 zan dar 7:30 khan Choir Cabin-ah Synod Moderator Rev. H. Lalrinmawian Pathian hnenahhlanin a tlangzarh. CK|P Committee a\angin Upa Zonun-mawia (GS), Pu Zonunsanga Ralte (Treasurer), UpaRosangliana, Pu Lalchhuanliana, T.Upa H. Ramnunsanga,T.Upa Ricky Lalrammawia Ralte, Pu Lalmuanawma leh Pu F.Lalremruata-te an tel. MSC ZAI LAWMMAN : All India Radio, Lunglei a\anginMizoram Synod Choir zai hla 4 kan pek lawmman atan ̀ 6,700cheque kan dawng. UPA ATANA NEM NGHEH : October 9, 2016 (Pathianni)khan kan rawngbawlpui Pu Lalmuanpuia (Asst. Coordinator)chu Aizawl West II Presbytery Inkhawmpuiin ChawnpuiKohhran Upa atan a nem nghet. BRANCH DING THAR REPORT : K|P, MumbaiPresbyterian Church chu September 25, 2016 khan din a nihthu report kan dawng a. Member mipa 42, hmeichhia 68, anvaiin 110 an awm a, registration fee ` 50/- an pe bawk. KRISTIAN |HALAI MAN : Paper man to avanga SynodPress-in chanchinbu chhut man a tihsan leh avangin OctoberIssue-a kum 2017-ah chuan kum khat lak man ` 60/- ni \hin chu` 70/- (cheng sawmsarih)-ah tihsan a ni tih kha ` 80/- (chengsawmriat)-ah tihsan a ni zawk e. Hei hi kan dinhmun a nihavangin chanchinbu lak zat, January thlaa thawn zat tur khaOctober issue-a hriattir hun kan tar lanah khan hriattir \heuhthei ila a lawmawm hle ang. Inhriattir lote chu 2016-a an lakzat thawn tur a nih kha.

Page 35: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 35

www.mizoramsynod.org

Page 36: December, 2016 1 2016 4 Pathian hruaina duhawm tak changin Krismas kan lo thleng dawn ta reng mai. Kristian |halai chhiartu zawng zawngte Krismas chibai kan buk a che u. Kristiante

December, 2016 36

www.mizoramsynod.org