1

แผนภาพกระแสขอมล

Data Flow Diagram : DFD DFD จะใชอธบายถงการไหลเวยนของขอมลและ process

ทเกยวของในระบบสารสนเทศ

DFD จะแสดงลกษณะของระบบสารสนเทศในรปแบบ

logical model ซงจะแสดงวามprocess อะไรทอยในระบบ

แตจะไมแสดงวา process น นๆมการทางานอยางไร (บอก

what แตไมบอก how)

Data Flow Diagram : DFD

สญลกษณของ DFD มอย 4 รป คอ

Process

Data flow

Data store

External entity

มสองรปแบบของสญลกษณ DFD ทไดรบความนยม

Gane and Sarson

Yourdon

Data Flow Diagram : DFD สญลกษณของ Data Flow Diagram : DFD

2

Data Flow Diagram

Process symbol

○ แทนดวย สเหลยมมมมน หรอ

วงกลม

○ ใน DFD จะไมแสดงรายละเอยด

การทางานภายในของ process การ

แสดงรายละเอยดการทางานของ

แตละ process จะอธบายในสวน

ของ process descriptions

○ จะรบขอมล(input)และสง

ผลลพธ(output)ของขอมล

ดงกลาวทผานการ process

○ ผลลพธทออกมาจาก process

จะตองมความแตกตางของ

ขอมลทรบเขามาใน process

เดยวก น

Data Flow Diagram

Data flow symbol

○ แสดงดวยเสนลกศรและกากบดวยชอของขอมล

○ แตละเสนอาจแสดงขอมลไดมากกวา1 item

○ แตละ process ตองม 1 data flow เขา และ 1 data flow ออก

(เปนอยางนอย)

ลกษณะของ Data Flow Symbol ทถกตอง ลกษณะของ Data Flow Symbol ทไมถกตอง

3

Data Flow Diagram

Data Store symbol

○ แสดงดวยสเหลยมทเปดหนงดาน หรอ เสนขนาน

○ อาจเรยกไดวาเปน data repository

○ แสดงการเกบขอมลทจะนามาประมวลผลในภายหลง

○ ตองมการเชอมตอกบprocess

○ อยางนอยตองม 1 data flow เขาและ 1 data flow ออก

employee employee

ลกษณะของ Data Store Symbol ทถกตอง

ลกษณะของ Data Store Symbol ทไมถกตอง Data Flow Diagram

External entity symbol(หนวยภายนอก)

○ แสดงดวยสเหลยมจตรส

○ แสดงถงคน หนวยงาน องคกร หรอ บรษท ท

เกยวของกบระบบ โดยไมตองการแสดงรายละเอยด

ของหนวยภายนอกน ในขณะทใช DFDs อธบายระบบ

ดงกลาว

○ บางคร งอาจจะเรยกเปน terminators หรอ source หรอ

sink

4

ลกษณะของ External symbol ทถกตอง ลกษณะของ External symbol ทไมถกตอง

Hierachical Development

รป แสดงความ

สมพนธของระดบ

ตาง ๆ ใน DFD

Data Flow Diagram

Context diagram

แผนภาพระดบแรกของ DFD แสดงภาพรวมของระบบ โดยแสดง

หนวยภายนอกทเกยวของ

จะประกอบดวย 1 process เทาน น และ process ดงกลาวน จะมชอ

เปนชอของระบบและมหมายเลขประจา process เปนหมายเลข 0

context diagram จะมเพยงสามสญลกษณ คอ external, process

(1 process) และ data flow (จะไมเขยน data store ในระดบน)

5

ตวอยางของ Context Diagram ตวอยางของ Context diagram

ตวอยางของ Context diagram ขอตกลงในการวาด Context Diagram และ DFD

แตละ context diagram จะตองอยภายในหนงหนากระดาษ

ชอของ process ใน context diagram จะเปนชอของระบบงาน

ใชชอ process ทไมซ ากน

ไมเขยนเสนตดกน

ใชชอยอได

ทก process ตองมหมายเลขสาหรบอางอง

6

Data Flow Diagrams

Diagram ระดบลาง ใชแสดงรายละเอยดทมากข น และไมสะดวก

ทจะแสดงในระดบบน

การแตกระดบ (level หรอ explode) ตองพจารณาในเรองตอไปน

○ Leveling

○ Balancing

○ Data stores

Leveling or Exploding

Data Stores ตวอยางระบบเชารถ Car Rent System)

List of External Entities

1. ลกคา

2. ผ จดการ

3. แผนกการเงน

4. อซอมรถ

5. รานคา

List of Data1. ขอมลลกคา

2. ขอมลรถ

3. ขอมลประเภทรถ

4. ขอมลสญญาเชา

5. ขอมลรายการเชารถ

6. ขอมลใบสงซอม

7. รายการซอมรถ

เปนตวอยางเพอการศกษา โดยมการนาความตองการตาง ๆ มาวเคราะหหารายละเอยด

เพอเตรยมไวสาหรบการเขยนแผนภาพกระแสขอมลตอไป

7

List of Processes1. ปรบปรงแฟมขอมลหลก

2. เชารถ

2.1 คนหารถ

2.2 แสดงรายละเอยด

2.3 บนทกรายการเชารถ

2.4 ยนยนการเชารถ

2.5 พมพสญญาเชารถ

ตวอยางระบบเชารถ Car Rent System)List of Processes (ตอ)

3. รบคนรถ

3.1 ตรวจสอบวนทสงคน

3.2 คานวณคาเชารถ

3.3 รบชาระเงน

4. ซอมรถ

4.1 ตรวจสอบและพมพใบแจงซอม

4.2 ดาเนนการซอมรถ

4.3 สงรถคนเพอปลอยเชา

5. พมพรายงาน

ตวอยางระบบเชารถ Car Rent System)

Context Diagram ทาใหทราบถงสภาพแวดลอม

ของระบบเชารถ วาเกยวของกบ External Entity อะไรบาง โดยแตละExternal Entity มการสงขอมล

Input อะไรบางใหกบระบบ (Process) และระบบ

มการสงขอมล Output อะไรบางใหแก External Entity

Context Diagram or DFD Level 0 ของระบบเชารถ

Context Diagram or DFD Level 0

8

Process Decomposition Diagram ของระบบเชารถ

เพอแสดงใหเหนถงกระบวนการตาง ๆ ในแผนภาพกระแสขอมล

แตละระดบ

Process Decomposition Diagram ของระบบเชารถ

แผนภาพกระแสขอมลระดบท 1 (DFD Level 1)

จะเปนทรวมของ Process หลกและขอมลหลกๆ ทเกยวของ

โดยเรมดวยการเขยนแผนภาพกระแสขอมลระดบท 1 ของแตละ

กระบวนการ หรอเรยกวา DFD Fragments เพอแสดง

เหตการณ

(DFD Fragments คอ การนาเสนอแผนภาพกระแส

ขอมลในระบบดวยการเสนอเหตการณของ Process หนง )ๆ

DFD Fragment 1: ปรบปรงแฟมขอมลหลก

9

DFD Fragment 2: เชารถ DFD Fragment 3: รบคนรถ

DFD Fragment 4: ซอมรถ DFD Fragment 5: พมพรายงาน

10

การนา Defragments มารวมกน DFD Level 1 ของระบบเชารถ

การนา DFD Fragments ของแตละ Fragments มารวมเขาดวยกนเพอเปนหนงไดอะแกรม

DFD Level 1 ของระบบเชารถ Process ท 2 : เชารถ

DFD Level 2 ของระบบเชารถ

11

Process ท 4 : ซอมรถ

DFD Level 2 ของระบบเชารถ การตรวจสอบความสมดลของแผนภาพ

(Balancing)

การตรวจสอบความสมดลของแผนภาพ จะทาใหแผนภาพท

สรางข นมาน นมคณภาพยงข น

การตรวจสอบความสมดลของแผนภาพ

(Balancing)การตรวจสอบความสมดลของแผนภาพ

(Balancing) จาก Context Diagram จากรป (a) จะเหนไดวา

External Entity B ไดรบเพยงเอาทพตจากระบบเทาน น

ในขณะทแผนภาพกระแสขอมลระดบท 1 ดงรป (b) External Entity B กลบมการสงอนพตใหก บระบบดวย

ซงเหตการณดงกลาว จะถอวา เกดความไมสมดลในแผนภาพแลว