CONSELL DE GARANTIES ESTATUTÀRPES DE … · concepto de incapacidad permanente absoluta ... •...
Transcript of CONSELL DE GARANTIES ESTATUTÀRPES DE … · concepto de incapacidad permanente absoluta ... •...
CONSELL DE GARANTIES ESTATUTÀRIES DE CATALUNYA
L'RET. GEAÉERALITATS
-Ley,La 1
- Ley, La. Ciberderecho 22
- Ley, La. Legal Management 23
- Revista jurídica de Catalunya (doctrina) 24
- Revista jurídica de Catalunya (jurisprudència) 26
TEORIA POLÍTICA
- Revista de Derecho Político 30
- Revista de Estudios Políticos 35
DRET CONSTITUCIONAL
- Derecho privado y Constitución 36
- Global constitutionalism 37
- Public law 38
- Quaderni costituzionali 39
- Revista espa?iola de derecho constitucional 42
- Revista general de derecho constitucionai 44
- Revue belge de droit constitutionnel 46
- Revue du droit pubiic 48
- Revue française de droit constitutionnel 50
- Studi parlamentari e di politica costituzionale 51
L'RET ADMINISTRATIU
- Actualidad administrativa 53
- Anuario del gobierno loca! 55
- Contratación administrativa práctica 57
- Diritto amministrativo 59
- Documentación administrativa 60
- Quaderns de dret Iocal 61
2
CONSELL DE GARANTIES ESTATUTÀRIES DE CATALUNYA
- Revista Aranzadi de derecho ambiental 62
- Revista Aranzadi de derecho y nuevas tecnologías 65
- Revista de administración pública 67
- Revista de derecho urbanístico y medio ambiente 69
- Revista española de derecho administrativo 70
- Revista general de derecho administrativo 74
- Revista vasca de administración pública 76
- Revue française de droit administratif 77
DRET PÚBLIC ECONÒ14IC
- Crónica tributaria 79
- Revista española de derecho financiero 80
L'RET COË4UNITARI
- Annuaire européen d'administration publicue
- Cahiers de droit européen 82
- Civitas Europa 83
- Common Maret Law Review 84
- La Ley Unión Europea 85
- Revista Aranzadi Unión Europea 88
- Revista de derecho comunitario europeo 96
- Revista española de derecho europeo 98
- Revista general de derecho europeo 100
- Revue trimestrelle de droit européen 103
DRET INTERNACIONAL PÚBLIC I PRIVAT
- Revue ¡nternationale de droit comparé 104
L'RET CIVIL
- Actualidad civil 105b
3
CONSELL DE GARANTIES ESTATUTÀRIES DE CATALUNYA
DRET PROCESSAL
- Jueces para la democracia 106
- Revista de Derecho procesal 107
9RET ECLESIÀSTÎC
- Revista general de Derecho canónico y D. eclesiástico del Estado 110
4
LA LEY, n° 9109, de 2 de enero 2018, N° 9109, 2 de ene. de 2018, Editorial Wolters Kluwer
Sunaario
DOCTRINA
• «El derecho fundamental a recib/r una buena alimentación: nueva regulación y cuidado delm/smo», por SANTIAGO CARRETERO SÁNCHEZ, Profesor Titular de Ia Universidad Rey JuanCarios de Madrid, Abogado.
TRIBUNA
• «Una reflexión sobre eI derecho de hueiga y los esquiroles», por LUIS SÁNCHEZQUIÑONES, Abogado ONTIER
LA SENTENCIA DEL DÍA
• No puede expuisarse a un extracomunitario residente de larga duración por ia mera razónde haber sído condenado a más de 1 aio de prisión
3URISPRUDENCIA
• La petición de Ios prestatarios de que se les reduzca ei suelo de ¡a ciáusuia no puedeconsiderarse una convaiidación dei contrato
• Las Audiencias asumen ia doctrina dei TS: ia negativa a ia segunda medición de aicohoiemiaes deiito
• Es iegítimo apreciar como indicio adicionai de cuipabilidad la absoluta ausencia dejustificaciones por parte del sujeto pasivo
• Condena a un Ayuntamiento al máximo recargo de ia pensión de invalidez de unatrabajadora sociai que sufrió una brutai agresión
1
riartecaDii0 LA LEY, n° 9110, de 3 de enero 2018, N° 9110, 3 de eae. de 2018, Editorial Wolters Kluwer
SUMARIO
DOCTRINA
• «Un estudio de la denominación social desde la perspectiva de la legislación —sólo-—societaria», por RICARDO CABANAS TREJO, Notario
• «Las Iícencias de arrendamiento de vehículos con conductor. ßalance octubre 201 7 adiciembre 2017 en eÍ ámbito del Tribunal Supremo», por ALBERTO PALOMAR OLMEDA,Profesor Tituiar (Acred) de Derecho Administrativo
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Naturaleza privativa de Ia indemnización percibida por el esposo antes del divorcio enconcepto de incapacidad permanente absoluta
JURISPRUDENCIA
• Nulidad de Ia cláusula que atribuye al prestatario el pago del impuesto de actos jurídicosdocumentado
• La amistad de Facebook no puede sustentar una recusación
• Prevaricación y falsedad de Alcaldesa en expediente de ejecución de instalación de plantad e p u ra d o ra
• Declaran improcedente el despido de un trabajador que participó en una carrera popularestando de baja con un esguince de tobillo
2
nartecaDii0 LA LEY, 0 91 11, de 4 de enero 2018, N° 9111, 4 de ene. de 2018, Editoria Wolters Kluwer
Sunario
OOCTRINA
• «E/ valor de las grabaciones de los delatores ante el derecho de defensa (Reflexiones sobre eI"Caso Guateque")», por ALBA ROSELL CORBELLE, Máster en Derecho. Observatorio de JusticiaCivil y Penal uropea e Internacional. Universidad de Castilla-La Mancha.
CO4ENTARIO DE JURISPRUDENCIA CIVIL
• «Alcance de la responsabilidad de los bancos respecto de las entregas a cuenta delcomprador de vivienda», por PEDRO-3OSÉ VELA TORRES, Magistrado de Ia Sala Primera deiTribunal Supremo
LA SENTENCIA DEL DÍA
• La imposición de tarifas a los hoteleros por disponer de te(evisiones en las habitaciones esrestrictiva de la competencia
3URISPRUDENCIA
• Los honorarios por actuaciones posteriores a la declaración de concurso, derivadas deobligaciones contraídas antes de la misma, deben abonarse contra Ia masa
• El Supremo admite la posibilidad de rehabilitación de los jueces condenados a penas de¡nhabilitación especial
• Consideración como poder adjudicador de una sociedad cuyo capital pertenece a unorganismo de derecho púb(ico
• El TSJ País Vasco obliga a los camareros de un hotel a repartir las propinas con suscompaeros
3
LA LEY, n° 9112, de 5 de enero 2018, N° 9112, 5 de ene. de 2018, Editorial Wolters Kluwer
SUI4ARO
DOSSIER
• «El acoso ante el derecho: fronteras ¡rkterdisciplinares», por MANUEL-JESUS DOLZ LAGO,Fiscal del Tribunal Supremo
TRIBUNA
• «El proceso social digital y el principio de subsanación», por 3AIME DE LAMO RUBIO,Magistrado y Doctor en Derecho
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Un proveedor de productos de lujo puede prohibir a sus distribuidores autorizados utilizarplataformas de terceros para vender por internet
JURISPRUDENCIA
• La existencia de un proceso de sustracción internacional de menores no impide que seautorice la residencia definitiva de la menor en el país extranjero
• Confirmada la condena de un profesor por abusos sexuales a nueve alumnos de 30 y 40 deprimaria
• El Ministerio de Defensa debe faciiitar los gastos en pub!icidad institucional• Declarado improcedente el despido de una profesora de Formación Profesional pese a no
tener la titulación exigida
4
narteca'° LA LEY, n' 91 13, de 8 de enero 2018, X° 91 13, 8 de eiie. de 2018, Fditorial Wolters Kluwer
Sumario
DOSSIER
• «Recepción judicia/ interna de los casos "de Diego Porras", "Martínez Andrés y CastrejanaLópez" y "Pérez López"», por IGNASI BELTRAN DE HEREDIA RUIZ, Profesor Agregado y TUAcreditado. Universitat Oberta de Cataiunya (UOC).
COMENTARIOS DE JURISPRUDENCIA SOCIAL
• «To be or not to be. Sobre los hechos probados», por YOLANDA CANO GALÁN, Letrada delGabinete Técnico del Tribunal Supremo. Profesora Titular de la Universidad Rey Juan Carlos.
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Nulidad por abusiva de la cláusula suelo incluida en un préstamo hipotecario suscrito poruna empleada de banca
JURISPRUDENCIA
• Responsabilidad de la constructora por no atar con bridas las vallas de protección de unaobra con las que chocó una motocicleta
• Se declara nulo el Reglamento de (a Carrera Diplomática
• Fraude de subvenciones públicas otorgadas para el desarrollo empresarial falseando lascondiciones para su concesión
• Desempleo y el derecho a dimitir: no hay atisbo de fraude en la suscripción de un contratotemporal tras causar baja en la anterior relacián
5
narteca''° LA LEY, n° 9114, de 9 de enero 2018, N° 9114, 9 de ene. de 2018, Editorial Wolters Kiuwer
Sun'ario
DOCTRINA
• «Sobre el vaior probatorio de las cámaras de vígilancia en el proceso penal», por VICENTEMAGRO SERVET, Magistrado de la Audiencia Provincial de Madrid. Doctor en Derecho.
TRIBUNA
• «Derechos fundamentales y primacía del Derecho de la Unión Europea», por MIGUELRODRÍGUEZ-PIÑERO ¥ BRAVO-FERRER, Catedrático dei Derecho del Trabajo y SeguridadSocial.
• «Aîiálisis forense del sistema de protección europeo frente a la violencia de género: límites ycarencias de la Orden Europea de protección», por MIGUEL LORENTE ACOSTA, Departamentode Medicina egal, Toxicología y Antropología Física. Universidad de Granada.
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Stalking: acoso a su ex pareja con más de 450 mensajes de Whatsapp en un mes
JURISPRUDENCIA
• El Constitucional anula la jornada Iaboral de 35 horas semanales de los funcionariosandaluces
• mprocedencia de la reclamación de intereses al avalista tras recibir la cantidad entregada acuenta del precio de la vivienda una vez resuelto el contrato
• El Supremo considera discriminatorio el trato en la Seguridad Social de los minìstros deculto protestantes respecto de los católicos
• Concurrencia de indemnizaciones derivadas de un accidente laboral que incapacita aItrabajador por la amputación de su antebrazo
6
narteca1ia110 LA LEY, n° 9115, de 10 de enero 2018, N° 9115, 10 de ene. de 2018, Editorial Wolers Kluwer
Sumario
DOSSIER
• «Subrogación y externalización de servicios en /a Jurisprudencia de la SaIa de lo Social delTribunai Supremo (2Q17)», por LIVINA A. FERNÁNDEZ NIETO, Doctora en Derecho.Funcionaria del Cuerpo de Tramitación Procesal y Administrativa de la Sala de lo Social delTribunal Supremo.
COMENTARIOS DE JURISPRUDENCIA PENAL
• «Absolución del delito de blanqueo: el contrabando de tabaco es una infracciónadministrativa no un delito», por MANUEL-JESÚS DOLZ LAGO, Fiscal del Tribunal Supremo.
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Violación del derecho al honor por publicar en Facebook un mensaje en el que seconsideraba "algo positivo" la muerte de un torero calificándole de asesino
JURISPRUDENCIA
• La compañía aérea debe indemnizar cuando el retraso del vuelo está muy próximo a las 3horas que marca la normativa europea para la compensación automática
• El TS determina el plazo que tiene la Administración para liquidar nuevamente trasanularse la comprobación de valores por ¡nsuficiente motivación
• Derecho de trabajador en excedencia voluntaria al premio de jubilación
• Vulneración del derecho a la ¡ntimidad del trabajador por monitorear el ordenador portátilde empresa
7
rarteca)io LA LEY, n° 91 16, de I 1 de enero 2018, N° 91 16, 1 1 de ene. de 2018, Editorial Wolters Kluwer
Sumario
SSIER
• «Estatuto de la víctima, protección del menor y prueba preconstituida», por PEDRO-LUISVIGUER SOLER, Magistrado-Juez Decano de Ios Juzgados de Valencia.
TRIBUNA
• «La compleja regulación de la venta a pérdida en eI Derecho Español y la necesidad de sureforma. A propósito de la STJUE de 19 de octubre de 2017», por PEDRO MARIO GONZÁLEZJIMÉNEZ, Investigador del Área de Derecho Mercantil de la Universidad de Córdoba.
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Enaltecimiento de los GRAPO a través de canciones 'hip-hop' difundidas en Youtube
JURISPRUDENCIA
• La clusula que exonera a la aseguradora por el robo de la mercancía estacionada enespacios o recintos sin vigilancia limita los derechos del asegurado
• La afectación relevante en la agudeza visual califica las lesiones como agravadas porpérdida de miembro principal
• Un Juzgado de Barcelona declara nulo el Protocolo catalán contra la pobreza energética• No contratar a un trabajador trasplantado de riñón por riesgo de contacto con
nanopartículas no genera indemnización alguna
8
rarteca'° LA LEY, n 9117, de 12 de enero 2018, N° 9117, 12 de ene. de 2018, Editorial Woters Kluwer
Sjmario
DOCTRINA
• «Reflexión crítíca sobre la tendencia de engrosamiento del derecho penal basada en unmodelo de derecho penal mínimo», por CARLOS JAVIER MARTÍNEZ MUÑOZ, Investigador enCiencias penales y criminológicas (Universidad Pablo de Olavide.
COMENTARIOS DE JURISPRUDENCIA SOCIAL
• «"La pescadilla que se muerde la cola": sobre la pérdida de Ia autorización para conducir y elno reconocimiento de la incapacidad permanente de conductores», por ¥OLANDA CANOGALÁN, Letrada del Gabinete Técnico del Tribunal Supremo. Profesora Titular de la UniversidadRey Juan Carlos.
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Son datos personales protegibles las respuestas escritas por un aspirante en un examenprofesional y las anotaciones del examinador
JURISPRUDENCIA
• Validez de la hipoteca constituida por el deudor concursado antes del concurso e inscritadespués
• Despido procedente de una camarera de piso que no detecta la presencia de una plaga dechinches en una de las habitaciones
• El TSJ exime al Servicio Murciano de Salud de indemnizar a los familiares de una mujerdecapitada por su hijo esquizofrénico y politoxicómano
• Malversación de fondos por Secretaria-Interventora municipal mediante el inflado de susnóminas y la alteración de órdenes de pago
9
rartecaDi0 LA LEY, n° 9118, de 15 de enero 2018, i° 9118, 15 de ene. de 2O8, Editorial Woters Kluwer
SU AfIO
DOSSIER
• «La carga de Ia prueba de la corìdición de consumidor: una cuestión controvertida en lafurisprudencia menor», por SAJL GONZÁLEZ GARCÍA, Doctor en Derecho. Abogado.
TRIBUNA
• «La Qrden Europea de protección en cifras», por JUAN CARLOS VEGAS AGUILAR, Doctoren Derecho, Universitat de València, RAQUEL BORGES BLÁZQUEZ, Contratada Predoctoral FPI,Universitat de València, y ELISA SIMÓ SOLER, Doctoranda, Universitat de València.
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Responsabilidad de una procuradora por falta de citación a su poderdante para unacompa recencia
JURISPRUDENCIA
• El TS determina qué deben hacer los tribunales económico-administrativos cuando losinteresados no acrediten los daiios que la no suspensíón del acto les provoca
• El TSJ Asturias reconoce a los auxiliares educadores la condición de personal a tiempocompleto
• Violencia de género: paraplejia de la mujer que saltó por la ventana tras una paliza yamenazas de muerte de su pareja
• Accidente laboral de empleada de hogar: normativa aplicable sobre escaleras de mano
1o
nartecaI)10 LA LEY, n° 9119, de 16 de enero 2018, N° 9119, 16 de ene. de 2018, Editorial Wolters Kluwer
Su mario
IRIBUNA
«El régimen disciplinario de los miembros del comité olmpico español», por FRUELA RÍO SANTOS,Letrado y doctorando en Derecho Constitucional por ia Universidad Rey .Juan Carlos.
MENTARIOS DE JURISPRUDENCIA SOCIAL
«La saga del asunto «aria pascual»: reversión del servicio y transmisión de elementos patrimonialespropiedad de la empresa contratante», por YOLANDA CANO GALÁN, Letrada del GabineteTécnico dei Tribunal Supremo. Profesora Titular de la Universidad Rey Juan Carlos.
LA SENTENCIA DEL DÍA
• La conducta del administrador social determinante de la calificación del concurso comoculpable no exige ia infracción del deber de lealtad
JURISPRUDENCIA
• Se anula la Ordenanza reguladora del uso dei babie en el concejo asturiano de Noreña• Se confirma ia muita de OO.OOO euros impuesta a quien taiá un fresno sito en su propiedad
sin autorización administrativa
• Negligencia médica: muerte de un bebé de 19 meses por asfixia tras ingerir una palomita demaíz
• Despedido un vigiiante de seguridad que abandonó su puesto para comprar agua
13.
atca° LA LEY, n° 9120, de 17 de enero 2018, N° 9120, 17 de ene. de 2018, Editorial Wolters Kiuwer
SU MARIO
QR
• «Eì salario en Ia Jurisprudencia de fa SaIa de Io Social del Tribunal Supremo (2017)», porLIVINA A. FERNÁNDEZ NIETO, Doctora en Derecho
TRIBUNA
• «Una vacatío legis común para la futura Ley reguladora de los contratos de créditoinmobiliario», por KLAUS .]OCHEN ALBIEZ DOHRMANN, Catedrático de Derecho civii de laUniversidad de Granada
LA SENTENCIA DEL DIA
• ¿Qué se considera precio módico en Ios comedores de empresa?
JURISPRUDENCIA
• El acta levantada por el notario designado como secretario por el registrador que convocó lajunta tiene la consideración de acta de la junta conforme a la Ley
• El TJUE prohíbe que Ios camioneros realicen el descanso semanal normal dentro delvehículo
• El Ayuntamiento de Figueras deberá abonar 25.000 euros a una policía local por no evitar lasituación de conflictividad en el Cuerpo
• El TJUE determina que es posible excluir a una licitadora cuyo administrador ha sidocondenado por una sentencia que no es firme
arteca'° LA LEY, n° 9121, de 18 de enero 2018, N° 9121, 18 de ene. de 2018, Editorial Wolters Klnwer
Sunario
IRIBUNA
. «Pslquiatría y psicoanálisis de Ia conducta ¡ncendiarla», por FERNANOO IEREOIAMARTÍNEZ, Médico Forense, Jefe de Servicio de Clínica Médico Forense del Instituto de MedicinaLegai y Cïencias Forenses de Sevilla.
COMENTARIO DE JURISPRUDENCIA PENAL
• «Caso Aflnsa: Concurso ideal entre los delitos de estafa e insolvencia y un concurso medialentre aquellos y el deiito de falsedad de las cuentas anuales», por MANUEL-JESUS DOLZ LAGO,Fiscal del Tribunal Supremo
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Para calificar una cláusula como condición general de la contratación no es necesario que elpredisponente sea el autor material de la misma
JURISPRUDENCIA
• El TSJ Madrid deniega la demolición de la planta regasificadora dei Puerto de Gijón• El TC anula los preceptos del Decreto vasco que extienden la cobertura sanitaria a sujetos
no incluidos en el Sistema Nacional de Salud
• La aseguradora que indemniza al asegurado no puede reclamar contra el CCS alegandocontroversia acerca de quién debe indemnizar
• Sanciones a exconsejera de la CMT por incumplir el deber de declarar ante la Oficina deConflictos de Intereses la actividad que pretendía realizar
i3
nartecaIl0 LA LEY, n° 9122, de 19 de enero 2018, N° 9122, 19 de ene. de 2018, Editoriai Wolters Kluwer
SU frIARIO
ØCTRINA
• «Cláusulas de repercusión de gastos de Ia hipoteca al prestatario: casos en que se puedencorisiderar abusivas y casos en que no (Análisis detallado de Ios últimos pronunciamientos denuestros tríbunales»>, por M. )OSÉ ACHÓN BRUÑÉN, Doctora en Derecho Procesal.
IRIBUNA
• «La discapacidad en la Unión Europea. Concepto, regu/ación y estrategia. Especial referenciaa la convención de naciones unidas sobre derechos de personas con discapacidad así como a lasituación de ciudadanos de terceros países», por CARLOS LÓPEZ-VERAZA PÉREZ, Fiscal.Fiscalía Provincial de t-luelva (Especialista en Protección de Personas con Discapacidad yExtranjería).
SENTENCIA DEL DÍA
• Inconstitucionalidad de los arts. 27 a 45 de la [..ey de Galicia 2/2006, de 1.4 de junio, deDerecho Civil de Galicia, relativos a la adopción y a la autotutela
JURISPRUDENCIA
• Pediatra que inyecta suero fisiológico a los pacientes en lugar de las vacunas que debíaa d m i n istra r
• Imponer a una trabajadora con jornada reducida por cuidado de hijo una formación devarios días fuera de su localidad es discriminatorio
• El TJUE reconoce a los interinos el derecho a ser declarados en situación de serviciosespeciales para el desempeño de un cargo político representativo
• i..a deducción en Sociedades de los intereses de demora liquidados tras un procedimiento decomprobación no es admisible
14
a_teca)iaTi0 LA LEY, 0 9123, de 22 de enero 2018, N° 9123, 22 de ene. de 2018, Editorial Wolters Kluwer
SU I4ARO
CIA
• «,Vecesidad de regulación legal del tratamiento ambulatorío involuntarío en pacientespsiquiátricos», por JOSÉ CARLOS FUERTES ROCAÑIN, especialista en Psiquiatría y MédicoForense titular en excedencia, Madrid; JOSÉ LUIS RODRÍGUEZ LAINZ, Magistrado-Juez TitularJuzgado Instrucción núm. 4 de Córdoba; CARLOS FUERTES IGLESIAS, Abogado y ProfesorAsociado de Derecho Penal de Ia Universidad de Zaragoza; y 3ESSICA NARANJO RODRÍGUEZ,licenciada en Derecho y doctoranda en Derecho Procesal, Zaragoza.
COMENTARIO DE 3URISPRUDENCIA SOCIAL
• « "llasta el infinito y más allá": sobre el despido por causas objetivas remediador deì despidopor causas objetivas ¡mprocedente por razones formales», por YOLANDA CANO GALÁN,Letrada del Gabinete Técnico dei Tribunal Supremo y Profesora Titular de la Universidad ReyJuan Carlos.
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Indemnización a Ia esposa cuyo matrimonio fue declarado nulo habiendo existidoconvivencia conyugal
3URISPRUDENCIA
• Anulada la entrada en domicilio ilegalmente ocupado al faltar un juicio de proporcionalidadsobre la situación de vulnerabilidad de los hijos menores de edad
• No hay retención en IRPF para los becarios que permanezcan más de medio año en elextranjero
• La revisión de los whatsapp" de los hijos menores no constituye delito
• El Supremo ratifica que el Ayuntamiento de Boadilla deberá pagar OO.OOO euros a unatrabajadora por acoso laboral
15
LA LEY, 0 9124, de 23 de enero 2018, N° 9123, 23 de ene. de 2018, Editorial Wolters Kiuwer
Suna rio
ERIBUNA
• «La oposición al proceso monitorio tras la Ley 42/2015, de 5 de octubre», por CARMENTEMPRANO VÁZQUEZ, Abogado de Ontier.
COMENTARIO DE JURISPRUDENCIA PENAL
• «Primera condena por tráfico ¡legal de órganos», por MANUEL-JESÚS DOLZ LAGO, Fiscaldel Tribuna! Supremo.
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Las dietas que percibe el padre por su trabajo no se computan a efectos de determinar lacuantía de la pensión de alimentos de su hijo
JURISPRUDENCIA
• No tiene la condición de consumidor la prestataria esposa del comerciante que solicitó elpréstamo para refinanciar las deudas de su actividad empresarial
• El Supremo duda sobre la constitucionalidad del control de la intervención general delEstado en materia de subvenciones
• Inadmisión de querella contra el Alcalde de Alicante por impedir la fiesta taurina "Bous alCa rrer
• El TS Castilla y León declara la existencia de relación laboral a un músico de la BandaMunicipal de Palencia de 43 años que lleva 9 de becario
16
,arteca)ia10 LA LEY, n0 9125, de 24 de enero 2018, N° 9125, 24 de ene. de 2018, Editorial Wolters Kluwer
SU EsARIO
TRIBUNA
• «Evolución normativa del delito de violencia de género del artículo 153 de/ Código Pena/desde su primera regulación hasta la actualidad», por ENRIQUE MARÍ FARINOS, Magistrado-Juez titular del ]uzgado de Instrucción n.o 1 de Castellón; Doctor en Derecho
• «Non bis in idem y delito continuado (A propósíto de /a STS 102/2017, de 20 de febrero dela Sala Segunda del Tribunal Supremo,,)», por ANTONIO ANTÓN ¥ ABA3O, Doctor en Derecho;Profesor de Derecho Penal de la Universidad Internacional de la Rioja (UNIR); Magistrado
LA SENTENCIA DEL DÍA
• El derecho comunitario se opone a la norma espaíiola que excluye el aseguramiento de losaccidentes ocurridos en vías y terrenos no «aptos para la circulación»
JURISPRUDENCIA
• Los partes de irregularidad de equipaje sirven como protesta a efectos de evitar lacaducidad de la acción de indemnización por extravío del equipaje
• El TS respalda restringir a las organizaciones sindicales más representativas la participaciónen el Foro para la Integración Social de los Inmigrantes
• Confirmada la condena de cinco jóvenes que interrumpieron una misa dominical con unaprotesta antiabortista
• La Mutua deberá pagar los implantes dentales de un accidentado laboral porque la soluciónpropuesta ofrece menos garantías
"7
artecaDÎ0 LA LEY, i° 9126, de 25 de enero 2018, N° 9126, 25 de ene. de 2O18, Editorial Wolters Kluwer
Sumarïo
DOCTRINA
• «La transferenc/a de la responsabi//dad penal (y civi/, derivada de de/ito,) en /os supuestos desucesión de empresa. Ref/exiones generales y ariálísis de un supuesto particular: la intervencíónde/ FRQB en BFA y Bank/a», por BERNARDO DEL ROSAL. BLASCO, Catedrático de DerechoPenal, Abogado en Urraza, Mendieta y Del Rosal Abogados, y PABLO LIGHTOWLER-STAHLBERG 3UANES, Abogado en Urraza, Mendieta y Del Rosal Abogados.
TRIBUNA
• «Existe ob/igación de inaplicar e/ derecho nacional contrario a/ de /a UE si con ello se vio/anlos derechos fundamentales?», por ISAAC IBÁÑEZ GARCÍA, Abogado.
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Calificación de los créditos cedidos a la Sareb por la entidad bancaria concursada
3URISPRUDENCIA
• La entidad prestamista que cedió el crédito a un Fondo de Titulación carece de legitimaciónpara el ejercicio de la acción de ejecución hipotecaria
• Asesinato alevoso: atropello mortal intencionado de dos ciclistas y un viandante con sendosvehículos sustraídos
• El TS confirma la escolarización de un menor con autismo en un centro educativo ordinario• No es recuperable el descanso semanal cuando se ha estado de baja
lartecaThari0 LA LEY, 0 9127, de 26 de enero 2018, N° 9127, 26 de ene. de 2018, Editorial Woiters Kiuwer
SUtVARIO
DOCTRINA
• «Los problemas del «/aw shopping» en las operaciones de financiación», por ANTONIOGARCÍA GARCÍA, Abogado; Asociado en Dentons
TRIBUNA
• «Procedimiento de medíación en reclamaciones de indemnizaciones en accidentes decirculacíón», por MARÍA CRISTINA CA)A MOYA, Jueza sustituta
LA SENTENCIA DEL DÍA
• El Constitucional ampara a un funcionario cuyo nombramiento fue anulado por implicarsuperioridad jerárquica sobre su mujer
)URISPRUDENCIA
• Ineficacia de la cláusula que eximía a la entidad adquirente de un negocio bancario de lasreclamaciones de los clientes de Ia entidad vendedora
• En un Acta de liquidación las diiaciones imputadas a los contribuyentes no puedenmotivarse únicamente mediante fórmulas estereotipadas
• Caso Bershka: atentado a la autoridad de tres activistas en acción feminista reivindicativacontra los cánones de la moda
• Despido improcedente del portero que alerta a un vecino que está siendo investigado por lapolicía
LA LEY, n° 9128, de 29 de enero 2018, N° 9128, 29 de ene. de 2018, Editorial Wolters Kluwer
Siirnario
DOCTRINA
• «La nueva estrategia de la Uniói7 Europea en /a formación judicial para el periodo 201 9-2025», por ANTONIO ZÁRATE CONDE, Fiscal Provirlcial de Madrid, Ex Director del CEJ.
TRIBUNA
• «La lucha contra la vio/encia de género en el derecho comparado, con especial referencía aEuropa», por ENRIQUE MARÍ FARINÓS, Magistrado-Juez titular del Juzgado de Instruccián n.olde Castellán, Doctor en Derecho.
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Responsabilidad de los distintos propietarios de las dos yeguas que irrumpieron en lacalzada aunque el vehículo accidentado chocase solo con una de ellas
JURISPRUDENCIA
• El TS anula la condena a dos gimnastas por intromisión ilegítima en el honor de suexentrenador denunciado por abusos sexuales
• La AN confirma la eliminación del Real Madrid de la Copa del Rey por alineación indebida• Reconocido el derecho del personal docente universitario temporal a la evaluación de su
actividad investigadora
• Valoración de la exposición al frio como factor para declarar la incapacidad permanente deun gasolinero
20
arteaDia10 1A IÆY, n° 9129, de 30 de euero 2018, N° 9129, 30 de eiae. de 2018, Editorial Wolters Kiuwer
SU I'4AIIO
DOCTRINA
• «Crítica a la Doctrina de la DGRN sobre la no inscripción de tos autos de hornologación deacuerdos o transacciones judiciales y otras resoluciones procesales», por JAIME FONT DE MORARULLÁN, PEDRO MOYA DONATE y VICENTE MIÑANA LLORENS, Letrados de laAdministración de Justicia, y ALEJANDRO BAÑON GONZÁLEZ, ALICIA M. DE LA RUANAVARRO y BEGOÑA LONGAS PASTOR, Registradores de la Propiedad (Grupo de Trabajoconjunto de Letrados de Ia Administración de Justicia y Registradores de la Propiedad de laComunidad Valenciana)
TRIBUNA
• «cQué hacer antes de ¡r al Amparo?: el Tribunal Supremo contesta», por BELÉN TRIANA
REYES, Abogado del Estado
LA SENTENCIA DEL DÍA
• Indemnización al conductor causante del accidente de circulación en el que fallecieron sumujer e hijos
JURISPRUDENCIA
• Denegación de la facultad de extinguir unilateralmente la obligación de pago de una renta
alimenticia pactada entre los excónyuges
• El Supremo atribuye a los ayuntamientos las tareas de conservación y adecuación de los
arroyos en zonas urbanas
• Discriminación sexista al profesorado cue no puede promocionarse por tener reducida su
jornada para cuidar de sus hijos
• Cargo de gastos propios en la tarjeta de la empresa destinada a repostar combustible
21
rarteca Diario LA LEY CIBERDERECHO, n° 13, enero 2018
Índice sistemáticoDRONES
Contentdo del Real Decreto 1036/2017 de 1 S de cbciembre por l que se regula la uta1ization cn.t1 de Ias aeronaves ptlotadas por control remoto (drones)ECONOMÍA DIGITAL
Brevc comentario a Ia sentencia Uber: CÔrnc) regular los servicios cornpuestos o mixtos èn la economía digital por Moisés Barrio AndrésCOMPRÀS POR INTERNET
Guia para comprar con segurtdad en internetPROTECCIÓN DE DATOS
Las empresas españolas se demoran en la adaptaciÔn al Reglamento europeo de protècción de datosEl consentimiento en el RGPD: comentarios ai borrador de Directrices del Grupo de trabajo del artiulo 29 por Miguel Recio Gayo
l lntroducción11 Definición de consentimiento, antecedentes relevantes en la Directiva 95!46/CE y en el G12911 l. Consentimiento «normal» y consentimiento expreso o explícitoIV. Elementos del consentimiento válidoV. Consentïmiento obtenido hasta la fecha (en virtud de la Directiva 95/46/CE>VI. Consentimiento en el caso de menores de edadVlI. Otras cuestiones relevantesvlI1. Algunos aspectos de cara al liituro sobre el con.sentirniento
Normas Corporativas Vinculantes (BCR5): cornentarios a los nuevos documentos de trabajo del GT29 por Miguel Recio Gayol. lntroducción
11. Origen. documentos del GT29 v concepto de Ias norrnas corporativas vinculantes111. Las normas corporativas vinculantes en el RGPDIV. Documentos de trabajo actualizados sobre normas corporativas vinculantesV. Nuevos prïncipios y elementos a considcrar en virtud del RGPDvl. Estructura y conteiiido de las tablasVII. Algunas consideraciones sobre la actualización del GT29VIIl. Conclusiones
Los estándares técnìcos de certificaeión de cumpliniiento del RGPD: el modelo de Bureau VeritasAutoeontrol pone cn rnarcha un sistema de rnediación voluntaria cn inateria de proteceìón de datos
CIBERSEGURIDAD
Anteproyecto de Ley sobre la seguridad de las redes y sistemas de tnformacióii: transposición de la Directiva NIS por José Manuel Nluñoz VeIa1. lniroduceión11. Ámbito de aplìcación111. Coticeptos esencialesIV. Coordenadas básicas del AnteproyeetoV. Régìmen sancionador
CONTRÀTO DE TRABAJO Y TECNOLOGÍAEfectos de la tecnologia en la relación laboral: de la movilidad a la ultrainovïlidad
JUSTICIA ELECTRÓNICAPuesta en iiiarcha del Punto de Aeceso General de ¡a Administración de Justicia
22
rta Diario LA LEY LEGAL MANAGEMENT, n° 13, enero 2018
Írldjce sistemáticoCOMPETENCIÀS PROFESIONALES
La necesidad de cornpetencia tecnológica de Ios abogados. Una tendencia al alzaEI bietiestar personal del abogado es parte de su deber de cornpetencia profesìonal
CARRERA PROFESIONAL£CornO preparar Ia sucesión de los socios en los despachos?
LEGALTECFILa LegalTech tiene fhturo pero su tinanciación depende de presentar proyectos sólidos apoyados en cifras
ABOGACÍÂ E INNOVACIÓNLa u-ansformación digital es una cornbinación de estrategia. talento y tecnología para aumentar la cornpetitividad
23
REV1STAJUNIDICADECX
SUMARI
Pgs.
PÒRTIC
Advocacia, diàieg i Estat de E)ret 585
PRIMERA PART
ESTUDIS MONOGRÀFICS
ALEGRÍA BORRÁS: La importancia del TJUE en el proceso de integración europea . 589
LuIs FERNÁNDEZ DEL Pozo: E! traslado de! dornicilio social: comentario al nuevoartículo 2852 LSC 6°17
LLUÍS MARTÍNEZ SISTACI-I: lnnovacions en el procés de nul°litat de matrimoni. Motuproç.1'r/o «Mit/s /udex C.ominus /esus», del Papa Francesc 643
JOAN MANEL ABRIL CANPo: El declivi de !a llegítima i l'evolució de les seves mani-festacions 665
SEGONA PART
ESTUDIS PRÀCTICS
SBE MONFORTE OTTERBACH: La regulación del Derecho Administrativo Sancio-nador en las Leyes 39/20°l5 de Procedimiento Administrativo Común de lasAdministraciones Públicas y ¿1.O/20°l5 de Régimen Jurídico de! Sector Público 697
MARISA CASTELLÓ Foz: Organizaciones y grupos criminales. Estado de la cuestióntras la reforma del Código Penal operada por !a LO 5/2010, de 22 de junio y laLO 2/2015 de 30 de marzo y su tratamiento jurisprudencial 7°15
RJC, NÛM, 3-2017
24
584 REVISTA JURÍDICA DE CATALUNYA
TERCERA PART
NOVETATS LEGISLATIVES
ENC PcA 'o Ro:G: Dret de la Unió Europea 743
QUARTA PART
JURISPR(JDÈNCIA COMENTADA
Jurisprudència espanyoja
LLLS iuoz SABË: EI grupo. Comentario a la sentencia de 15 de julio 2015 dic-tada por Ia Audiencia de Barcelona, Sección 3. (RJC 2016 n.2 2) 757
JDSË MARÁ MoLÓ DE: Acceso a función pública: máster no equivale a gra-do
TOÁS G Mo-<i: Tribunal Constitucional (enero-marzo 2017) 763
PEO ÁVL, NAVRRD: Resoluciones de la Dirección General de los Registros ydel Notariado (enero-marzo 2017) 795
Jurisprudència comunjtàra
ALESRA BORÁS ' CRls!r PL.'sÉ: Jurisprudencja del Tribunal de Justicia de IaUnión Europea (enero-marzo 2017) 823
CINQUENA PART
B!BL1ORAFIA 861
N OTA
.•. c—t. .--- .—.
25
Pgs.
JURISPRUDENCIA CIVIL, ordenada por Jordi Seguí Puntas, José MaríaRibelles Arellano, Fernando Utrillas Carbonell, Juari F. Garnica MartínAudiencias Provinciales de Catalunya
Derechos fundamentaies 8751. Prot'ción del derecho a la propia imagen 8752. Supuesta vulneración del honor. Comentarios en Facebook 877
Obligaciones y contratos 8803. Convenio regulador. lnterpretación de contrato 8804. Honorarios de abogado. Tope máximo legal 8845. Coprestatarios. Distribución de deuda y de responsabilidad 8876. Seguro voluntario de accidente, solicitud y póliza 8897. Acción resarcitoria civil tras proceso penal. Prescripción 893
111. Arrendamientos 8968. Renta. Actuaiización e irretroactividad 8969. Resolución del arrendamiento de vivienda. Necesidad del arrendador 89810. Arrendamiento. Efectividad y conaicián suspensiva 90111. Resolución por necesidad del propietario. Art. 9.3 LAU 29/1994 905
IV. Responsabilidad extracontractual 90712. Contaminación de agua potabie. Prescripción. Relación de causalidad . . . 90713. Denuncia penal y responsabilidad civil 92214. Responsabilidad civi! de notario. Ausencia de dao resarcible 92515. Responsabìlidad penal y responsailidad civil por hecho de otro 929
V Derechos reales 93516. Calificación de registrador. Adjudicación de bienes en convero regulador 93517. Subcontrata, derivacián de responsabilidad y retención dei crédito 93818. Retención del acreedor sobre un velero de! moroso 94219. Opción de compra. Multas convencionales abusivas 94620. Cancelación de anotacián preventiva 960
Vl. Sucesiones
21. impugnaciór de testamerto. Capaciclad del testaaor22. Acción cie pe:iciári ae herencia y uscapián23. Desheredacióri po' ausencia de relacion paterno-lia!
SUMARIO. - . .
963
963966968
26
872 REVISTA JURÍDICA DE CATALUNYA
Pgs.
24. Reclamación de legítima. Usufructo de regencia 97225. Sustitución ejemplar vs sustìtución preventiva de residuo 980
Vll. Propiedad industriai e intelectual y competencia desleal 98326. Propiedad intelectual y prueba de Ia autoría 98327. Acción de nulidad y de infracción de marca por confusión 98628. Actos de engaño e imitación desleal 99429. lnfracción de las normas juridicas concurrenciales 999
VllI. Derecho de sociedades 100530, lmpugnación de acuerdo de exclusión de socio 'lOOS31. Retribución de consejeros ejecutivos 100932. Responsabilidad del liquidador 1016
IX. Derecho concursal 101833. Acción de reintegracìón concursal 101834. Calificación de crédito tributario por derivación de responsabilidad 102135. Transmisión de contrato en venta unidad productiva 1025
X. Derecho procesal 102936. Anotación preventiva de demanda de reclamación de legítima 102937. Tutela de derechos reales inscritos. Fianza para oponerse 103238. Anotación de la demanda de impugnación de hipoteca 103439. Medidas cautelares. Periculum ¡n mora 1036
Jurisprudencia Pena, ordenada por Juan Córdoba Roda,F'Iontserrat Comas d'Argemir, José Grau Gassó
Audiencias Provincîaes de Catalunya
l. Prueba indiciaria insufjciente como prueba de cargo 10393. Audiencja pública de condenada por primera vez en segunda jnstancia 1040
111. Negativa a la segunda prueba de alcoholemia 1041IV. Valoración de la prueba en segunda instancia 1043V. Prueba indiciaria en el deljto contra seguridad vial 1044Vl. lnterrogatorio de Ios testigos por el tribunal 1045Vll. Delito de abandono de familia y dolo 1047VllI. Delito de abandono de familia 1048IX. lncongruencia omisiva de la sentencia 1049X. xigencia de motivar las circunstancias para la individualización de la pena . , 1050Xl. Jurisprudencia y el delito de resistencia 1051Xll. Dolo eventual 1052Xlll. Dilaciones indebidas 1054
Jurisprudencia Contencîoso-administrativa, ordenada orM Luisa Pérez Borrat
Tribunal Superior de Justicia de Catalunya
l. Administración local 10571. Ocupación del suelo: valoracìón y clasificacìán '1057
27
SUMARIO 873
Pgs.
11. Contratos en el sector público 10602. Proposiciones de distintas empresas del mismo grupo 1060
111. Funciõn pública 10613, Principio de igualdad en materia retributiva 10614, Valoracián técnica de Ias pruebas 1063
IV. Procedimiento abreviado 10665. Caducidad de Ia demanda 1066
V. Procedimiento de apremio 10696. Actos de trámite 1069
Vl. Recurso contencioso-administrativo 10707. Legitimacián: herencia yacente 1070
Vll. Responsabilidad patrimonial 10718. Cirugía sin sangre 10719. Urbanística: criterios para valorar los daños 1086
VlIl. Tributos 109310. Cánon de regulación y tarifa de utilizacián del agua 109311. IRPF: retenciones e ingresos a cuenta 109512. lS: transmisión del inmovilizado 109613. ITP: división horizontal de inmuebles 110114. IVA: deducciones: limitacián temporal 1103
lX. Urbanismo 110515. Calificación de suelo urbano: requisitos 1105
.Jurisprudencia Iaboral, orderlada por M. Elena Torres Cambra
Tribunal Superior de Justicia de Catalunya
l. INSS: familia monoparental 110911. Recurso de derecho: trabajadores fijos discontinuos 1UO111. Concurso de acreedores: despido nulo 1111IV. lncompetencia de jurisdiccián: relacìón mercantil 1112V. Recurso de queja: desestimacián U13Vl. Modificacián condiciones de trabajo: injustificada U14VII. Jubilación: convenio hispano-francés 1115
Juzgados de Io Social de Catalunya
VIII. Vacaciones: fìjación de común acuerdolX. INSS: viudedad
Jurisprudencia de Familia, order1ada por José Antonio García González
Audiencias Provinciales de Catalunya
. Flijos 1U91. Relaciones con los abuelos 11192. Cambio de colegio 1121
28
874 REVISTA JURÍDICA DE CATAL.UNYA
Pgs.
Vivienda familíar 11213. Atribucion temporal cuando hay hijos menores 11214. Segundas residencias U22
111. Alimentos y cargas U235. Alimentos para una hija menor que es madre U23
lV. Compensación económica por razón del trabajo cuantificación U246, Compensación al ser deudor U247. Trabajo para el negocio familiar y remuneración 1124
V. Prestación compensatoria U258. Extinción de la prestacián por percibir una prestación pública 11259. Extincián por convivencia marital 112610. Pensión reconocida en aplicación de norma alemana 1129
Vl. Régimen económico matrimonial 112911. lnventario del ajuar doméstico 112912. División de cuenta bancaria 113013. División y créditos entre cónyuges 113114. División de vehículo y acuerdo de adjudicacián 1132
Vll. Unión estable de pareja 113215. Beneficiario de póliza de seguro colectiva 113216. Acuerdo de ruptura de pareja 1136
Vlll. Derecho procesal 113717. Reconvención en el proceso de familia 113718. Caducidad de instancia y proceso de filiación 113819. Proceso de alimentos y proceso matrimoniai 113920. Confiicto de competencia funcional 114021. Competencia internacional. Menor español que vive en el extranjero 114122. Competencia internacionai. Medidas provisionaies 114223. Competencia juzgado de violencia contra la mujer 114324. Competencia juzgado de vioiencia y medidas provisionales 114425. Proceso de filiación y alimentos cautelares 114526. Diiigencias preliminares juicio ordinario 1145
ix. Ejecucián forzosa de derecho de la familia 114627. Convivencia del menor con el deudor 114628. Oposición por acceso del hijo al mundo laboral 114629. Actualización de pensión de aiimentos al IPC 114730. Expiracián dei plazo de atribución del uso de ia vivienda 114831. Ejecución y prejudiciaiidad penai 114932. Fecha de inicio de ia ejecuciön y aciaración de sentencia 'llSO33. Sucesión en ia ejecución por los herederos 115034. Ejecucìón dei pago de ia hipoteca 115135. ncumpiimiento dei régimen de reiaciones y prueba 1151
29
eistdI1Ji[I Lerecho Pottico
núni. oo (2o7)
Monográfico con motivo del XL aniversario de la ConstituciónEspaío1a (I)C0I: httos://doi.orgflO.5944/rdpOO.2O7
(septiembre-diciembre)
'fabla de contendos
MONOGRÁFICO XL ANIVERSARIO CONSTITUCIÓN.PRESENTACIÓN.
PRESENTACJÓN PF
Alejandro Tiana Ferrer, Juan José González Rivas, Luís María Díez Picazo, Enric 1 330Fossas Espadaler, Antonio 'forres del Moral
MONOGRÁFICO XL ANIVERSARIO CONSTITUCIÓN. TPÂNSICIÓNPOLÍTICA.
Génesis del Real Decreto-Ley de marzo de 1 977 // Genesis of the Royal Decree of March 1 977Miguel J{errero de Miñón
MONOGRÁFICO XL ANIVERSARIO CONSTITUCIÓN. TÍTULOPRELIMINAR.
E1 sistema español de jerarguía lingüística. Desarrollo autonómico del artículo 3 de laConstitución: lengua del Estado, lenguas coofcia1es, otras lenguas españolas y 5 79modalidades lingüísticas. Teoría y praxis. // The Spanish system of language hierarchy.Autonomic development of article 3 of the Constitution: State language, co-offcia1languages, other Spanish languages and language modalities. Theory and praxis.Vicenta Tasa Fuster
MONOGRÁFICO XL ANIVERSARIO CONSTITUCIÓN. TÍTULO I.CAPÍTULO I.
Elecciones municipales y derecho al voto de los extranjeros no comunitarios: estado dela cuestión y propuestas de reforma. // Municipal elections and the right to vote of non- 8 1 - 1 22
E1J foreigners: status ofthe guestion and reform proposalsRafael Naranjo de la Cruz
MONOGRÁFICO XL ANIVERSARIO CONSTITUCIÓN. TÍTULO I.cAPÍTULO fI.
Igualdad y prohibición de discriminación: de 1 978 a 20 1 8 '/ Eguality and prohibitionofdiscrimination: from 1978 to 2018 125171
Fernando Rey Martínez
30
Redacción de Ia Constitución en clave no masculina // Wording of the Constitution in anon masculine slant 1 73 -2 1 0
Antonio Torres del Moral
Igualdad entre rnujeres v hornbres tras 40 años de Constitución Española // Egualitybetween women and men after forty years ofthe Spanish Constitution 21 1-256
Cristina Zoco Zabala
La protección de la integridad personal // The protection of personal integrityRaúi Canosa Usera
E1 artículo 16 de la Constitución en su concepción y desarrollo: cuarenta años de ilaicidad y libertad religiosa//The rneaning and scope ofarticle 16 ofthe Spanish 311-345
Constitution: fourty vears ofreligious freedom and non-establishment ofreligionJosé Ramón Polo Sabau
E1 legislador ausente del articulo 18.3 de la Constitución (la construcción pretorianadel derecho al secreto de las comunicaciones) // The absent legislator ofArticle 347-404
18.3 ofthe ConstitutionMaría Josefa Ridaura Martínez
E1 derecho fundamental a la comunicación 40 años después de su iLfconstitucionalización: expresión. televisión e internet // The fundamental right to 405-439
communication 40 years after its constitutionalization: expression, television andinternetAugusto Aguilar Calahorro
E1 derecho a la propia imagen de Ios personajes públicos en las iurisprndenciasconstitucional. ordinaria y europea. Evolución, concordancias y divergencias // The 44 l -480
right to their own image ofpublic figures in the Constitutional, Ordinary andEuropean Case-Law. Evolution, concordances and divergences.María del Mar Navas Sánchez
Crisis de 1a representación, legitimidad de ejercicio y formas de responsabilidad //Crisis ofreperesentation, legitimacy ofexercise and types ofresposability 481-511
Paloma Biglino Carnpos
Reflexiones sobre una eventual reforma constitucional de los institutos dedemocracia directa y semidirecta // Reflections on a possible constitutional reform 5 1 3-540
of institutes of direct and serni-direct democracyRemedio Sánchez Ferriz
La reforrna de la LOREG para el supuesto de convocatoria automática de -
elecciones en virtud del artículo 99.5 CE: ;una oportuna adaptación técnica o una 417i
conculcación del derecho de sufragio? // The reform to the Spanish PeopleInstitutional Act (LOREG) for the automatic call ofelections under article 99.5 CE:A timely technical adaptation or a breach ofthe right to vote?Rosario García Mahamut
La introducción en España de la lirnitación de mandatos: una aproximación crítica // -
The introduction ofterm limits in Spain: A critical approach 7-613
Carlos Flores Juberías, Jorge García-Contell Muoz
31
Crisis de Ia democracia de partidos y segunda transición // Party Democracy's ED.LCrisis and Second Transition 615-638
Juan Jesús González
De la libertad informática' a la constitucionalización de nuevos derechos E!2Edigitales (1978-2018) // From «computing freedom» towards the 639-669
constitutionalization of new digital rights (1 978-201 8'>.Artemi Rallo Lombarte
E1 derecho a la información: balance y cuestiones pendientes // The Right to EDLInformation: Balance and outstanding issues 671-699
David Ortega Gutiérrez
La libertad de información frente a Internet // The freedom ofinformation facing EDIthe intemet 701-737
Daniel Capodiferro Cubero
E1 diseño constitucional de los derechos educativos ante los retos EI2Epresentes y futuros // The constitutional design ofeducational 739-766
rights to the present and future cha11engçCarlos Vidal Prado
MONOGRÁFICO XL ANIVERSARIO CONSTITUCIÓN. TÍrfULO I.CAPÍTULO 111.
E1 Estado Social 40 años después: la desconstitucionalización del programa EDJSconstitucional // The Welfare State 40 years later: The 769-798
desconstitucionalizacion of the constitutional programmeGonzalo Maestro Buelga
E1 desarrollo de la Constitución social // The territorial development ofthe Social E12EConstitution 799-829
Gerardo Ruiz Rico
Regulación constitucional de 1a participación de los trabajadores en la economía y en E!2Ela empresa // Constitutional regulation of the participation of workers in the economy 83 1 -848
and in the companies.Antonio Colomer Viadel
E1 principio de no regresividad de los derechos sociales en el ordenamiento EJ2Econstitucional español // The principle of non-regressivitv of Social rights in the 849-879
Spanish Constitutional LawMiguel Agudo Zamora
Derecho constitucional económico: estabilidad presupuestaria y derechos sociales // EDEConstitutional economic Law: Budget stability and Social rights. 881914
Elviro Aranda Alvarez
Una aproximación al derecho fmdamenta1 a la propiedad privada desde una - E!2Eperspectiva rnultinivel // An aproximation to the Fundamental Right to Private 9 1 -947
Propertv frorn a multilevel perspective.Joauín Sarrión Esteve
32
E1 derecho-deber de protección del medio ambiente // The right-duty to protectthe environn'ient 949-986Nicolás Pérez Sola
Las prestaciones de atención a la dependencia y su consideración como derechossociales // L)ependency benefits and its consideration as Social Rights. 9871025Carmen Alemán Bracho, José María Alonso Seco
La tutela constitucional de las personas con discapacidad // The constitutional protection ofpersons with disabilities 1 027Ëléctor Álvarez García 1055
PF
E1 régimen de la participación electoral de Ias personas con discapacidad en los cuarenta años 1057de democracia // The regime of electoral participation of persons with disabilities in the 40 1 096years of democracyLuis A. Gálvez Muñoz
MONOGRÁFICO XL ANIVERSARIO CONSTITUCIÓN. TÍTULO I.CAPÍTULO IV.
E1 artículo 53 de la Constitución Española de 1978: esguema de la evolución y del estado de 1È1fsituación de sus instrumentos de reconocimiento y garantía de las libertades y derechos 1 099fundamentales (1 978-20 1 7) // Article 53 of the Spanish Constitution of l 978: outline of the 1 1 36evolution and the situation of their instruments for the guarantee of the Fundamental Rights(1978-2017)Alberto Oehling de los Reyes
DERECITO PÚBLICO EUROPEO/EUROPEAN PUBLIC LAW
Aniversarios con luces y sombras: Constitución española, integración europea y 'defectos E12Eestructurales' de la UE // Anniversaries with Mixed Feelings: the Spanish Constitution, 1 1 39
European Integration, and the «Genetic L)efects» ofthe EU (1957-2017 and 1978-2018). l 168Antonio Carlos Pereira Menaut
E1 Brexit y su impacto en la Europa de Ios derechos: eI desafío británico al Derechoconstitucional europeo // The Brexit and its impact on the Europe ofhuman rights: the 1 169hritish challenge to European Constitutional Law. 1208Featriz Tomas Mallén
Derechos s()ciaIes de prestación y obligaciones positivas del Estado en la E12Ejurisprudencia del Trihunal Europeo de Derechos Humanos // Social Rights of 12091238
assistance and positive obligations ofthe State in the case-law ofthe European courtof 11.uman Rights1ncarna Cirmona C'uen.ì
33
DERECFIO POLÍTICO IBEROAERICANO/IBEROAERICANCONSTITUTIONAL LAW
Una aproximación al constitucionalismo latinoamericano, características principalesy nuevas tendencias // An approach to the Latin-American constitutionalism, main 123927O
characteristics, and new trends.Carlos Ha1ansson
NOTAS/NOTES
Diversas manifestaciones de riesgo social y moral del menor en el ámbito de técnicas deinformación y comunicación ('Ï'ÏC) // Diverse evidence of social and moral risk in minors 1 27 1 -
in an information and communication enviromnent 1 308
María Victoria Garcáa-Atance García de Mora
34
REWSTA DE
studiosSU1ÀARIO -r 'roiltlcos
Núm. 78, octubre/diciembre 2OI 7
ARTÍC U LOS
JUAN JOSI SOLOZABAL ECHAVARRIA
Pensamiento político federal español: Azaola, Solé Tura, 'lErujillo. . 1. 3-45
PABLO BAL)ILLO O'FARRELL
Oakeshott o la filosofía política de un caballero escéptico 47-69,
ANGEL RIVERO
Immanuel Kant y la polémica sobre el origen del nacionalismo.. 7 1 - 1 03
JONE MARTÍNEZ-PALACIOS
Contra-públicos feministas e innovaciones democráticas. Estra-tegias para una profundización democrática inclusiva 1 05- 1 36
KERMAN CAI.VO, MARTA GUTIIRREZ ¥ LUIS MENA
Entre pasillos: la aplicación de la transversalidad en las adrninis-traciones públicas 137-168
ENSAYO BIBLJOGRÁFICO
NAIARA ARRIOLA ECHANIZ
Las consecuencias de la globa1ización en el derecho constitucio-nal: aportaciones de la miríada de corrientes doctrinales 1 7 1 - 1 88
RECENS1ONES
ANUEL ÁLVAREZ TARI)ÍO Y ROBERTO VILLA GARCÍA: 1936 Frautz'ey vioZ'encia en s eZ'ecciones a!eZ' Frente Popu1ar, por Fernando delleyleguillo 191-196
JÜRG STEINER, VIARfA CLARA JARAÎvIILLO, ROUSILEY C. . VIAIA
¥ SIÎvIONA ÎvIAÎvIELI: ÐeZ'il'eration across ÐeepZ'y Ðivia!etl Societies.7fransforrnatíve Ivlornents, por Llugo 1arcos-v1arne 1 97-200
COLABORAN 201-203
35
Derecho Privadoy Constitución
SUMARI O
Âño 25. Núm. 31, enero/diciembre 201 7
ESTUDIOS
FEDERICO DE MONTALVO JÄÄSKELÄJNEN
Libertad profesional del médico en el nuevo contexto de Ia rela-ci6n clínica: su delimitación desde una perspectiva constitucio-nai II—51
MARTA ORDÁ.S ALONSO
Ruidos, salud, medio ambiente, intimidad e inviolabilidad deldomicilio 53-109
JOS RAMÓN DE VERDA Y BEAMONTE
¿Qué es Io que queda del derecho civil valenciano eri materia defamilia? 111—162
FRANCISCO JAVIER PALAO GJL
We cannot turn tlje clock back: rigidez constitucional, formalismojurídico y derecho civil valenciano 163-216
FAUSTINO CORDÓN MORENO
Acción colectiva y acción individuaJ para la defensa de los dere-chos de ios consumidores 217-242
JUAN GÓMEZ-RIESCO TABERNERO DE PAZ
La privación del ejercicio de derecho de sufragio activo de laspersonas con la capacidad modìficada judiciaJmente. Comen-tario al Auto del TribunaJ ConstitucionaJ 196/2016, de 28 denoviembre 243-274
MARíA JOS VAQUERO PINTO
Historia del caso de la TaJidomida. íes a tjuo del plazo de pres-cripción de la acción de responsabilidad cìvil. Prescripción y am-paro constitucional 275-316
M.a ÐOLORES MAS BAÐíA
E1 aJcance temporaJ de la declaración de inconstitucionaJidad delas ieyes civiles. EspeciaJ referencia a ias valencianas 317-386
ELENA RODRíGUEZ PINEAU
La protección eri España de rnenores cuya ley nacíonai prohíbeia adopción tras la reforma de la Ley 54/2007, de Adopción In-ternacional 387-415 36
GLOI3AL CONSTITUTIONALISM
Volume 6, Issue 3, November 2017
CONTENTS
359 Global constitutionalism and constitutional imaginationOLrvTEo ANGELT
377 A Kantian system of constitutional justice:Rights, trusteeship, balancingALEC STONE SWEET AND Eoc PALME
412 Constructivism in cosmopolitan law: Kant's right to visitCLAUOTO CORRADETD
442 The avoidance of monetary system conflict:A role for recognition theory in reconstitutingthe global monetary systemJOF{N D FELDMANN
477 Civil disobedience as transnational disruption\VILL1AM STI1TD
505 Reviewers20l7
37
J?ii1ic Iassae 1 Jiury 2018
Table ofContents
Analvs isReigniting the dialogue: the latest use ofthe notwithstanding clausein CanadaAríeghan Canip/eH
Casting the dragnet: cornmunications data retention under theInvestigatory Powers ActJennif?r Co/the I O
Reviewing the reviewability ofthe Attorney General for NortheriilrelandConnor AíícCorniick
ArticlesUltra Vires RevisitedThonias Adanis 3 l
30 Years offlurt: The Evolution ofCivil Preventive Orders, F'lvbridLaw, and the Ernergence ofthe Super-Eootbail Banning OrderAííark Janies and Geo,tfPearson
The Strange Reconstitution of WalesRichard Rawlings 62
Counter-Terrorist Law in British Universíties: A Review of thePrevent 1ebate
Steveri Greer and Íiridve' Íc/1
Judicial lnput into Parliamentary LegislationRo/ert Í-Íazel/ arid Jnliet e/1s
Cnrrent Sairvev
lnternational Sairvey
Governia'aent and Politics Jouriaa1
Boo1 1eviews
38
QuaderricostituzionaliRIVISTA ITALIANA Dl DIRITTO COSTITUZIONALE
Anno XXXVII, numero 4, dicembre 20 17
Relazione sulla selezione del XI Concorso a tema. «Lo statuto costituzionale della legisla-zione elettorale e 1e sue invarianti»
studi e ricerche
Giacomo Delledonne Legge elettorale e principi costituzionali in materia di partitipolitici: un'interazione problematica 801
Ruggero Rudoni Sul ne bis in idem convenzionale: 1e irriducibili aporie di unagiurisprudenza casistica 825
Aíessandra Osti L'implementazione delle sentenze della Corte europea dei dirittie le resistenze nazionali: tre modelli a confronto 851
note e connentiCofMENT1
P'Iicheía 'vIanetti Lacune vere e presunte nella repressione della propaganda nazifascista. A proposito del d.d.1. Fiano 883
Eduardo Gianfrancesco La fine della XVII Legislatura e la questione dei vitalizi deiparlamentari 886
Antonio Amato 11 Presidente vattare11a al debutto: tre casi di controllo presidenziale sulle leggi 889
39
Giacomo DAmico La Commissione bicamerale per le questioni regionali: dallaCarnera delle «istituzioni territoriali» al «camerino» degli «entiterritoriali»? 892
Emanuele Rossi 1 Presidente della Sicilia (sempre più) legislatore negativo 896
Alessio Rauti 11 codice di condotta per le ONG ed il controllo sul mare extra-territoriale 899
Marta Tomasi Politiche sanitarie vaccinali fra diritto, scienza e cultura 903
Irene Pellizzone L'impatto della sentenza De Tommaso secondo le Sezioni Unite:la disapplicazione della legge interna come soluzione alla carenzadi prevedibilità 906
Stefano Catalano L'irrilevanza delle questioni sulla responsabilità civile dei magistrati:un cambio di rotta mascherato da conferma del precedente? 910
Marta Picchi Partecipazione e legalità procedurale nella sentenza della Cortecostituzionale sul contributo per il finanziamento de1llutorità diregolazione dei trasporti
913
Antonino Scalone 1 CNEL fra tentativi di abolizione e proposte di autoriforma 915
Roberto Scarciglia Aspettando Godot: il referendum sull'indipendenza in Catalognae le riforme possibili della Costituzione spagnola 918
NOTE DALL'EUROPA
Dall'Unione europea
Francesco cherubini La Corte di giustizia in merito alla decisione del Consiglio sullaricollocazione: riflessioni sulla politica d'asilo dell'UE 923
Cristina Fasone La Corte di giustizia in merito aIIa decisione del Consiglio sullaricollocazione: gli effetti sui legislatori e sulle procedure (non)legislative dell'Unione 927
Pietro Faraguna La Karlsruhe un nuovo rinvio pregiudiziale contro la BCE: inutileodannoso? 930
Ferdinando Tufrrelli L'interpretazione della Corte di Giustizia in tema di mediazioneobbligatoria: analisi dell'attuazione della direttiva J3/L1/UEnell'ordinamento italiano 934
Filippo Donati Politica e regolazione nel settore delle comunicazioni elettroniche:quali novità alla Iuce della sentenza della Corte di Giustizia nelcaso Europa Way e Persidera? 936
40
Giulia Tiberi 11 parere 1/15 della Corte di Giustizia: la prima volta di uno scru-tinio di compatibilità di un accordo internazionale con la Cartadei diritti fondamentali 940
Dal Consigho d'EuropaLorenza V1()llnl Sul caso di Charlie Gard e sul complto arduo del giudie 944
Palmjna Tanzarella 11 rimedio della riapertura dei processi a Strasburgo: verso unnuovo diritto processuale? 947
letture e rilettureStefano Giuhhoni Appunti e disappunti sul pilastro etiropeo dei diritti sociali 953
Corrado caruso Iihate speech a Strasburgo: il pluralismo militante del sistemaconvenzionale 963
rassegne e cronackeCRONACHE COSTITUZIONALI ITALIANE(25 giugno 2017 - 22 ottobre 2017) 985
MONITORE(decisioni 143/2017 - 208/2017) 991
CRONACHE COSTITUZIONALI DALL'ESTERO(luglio - settembre 2017) 1021
REGNO UNÍ[O 1021FRANCIA 1022GERMANIA 1024AUSTRIA 1027SPAGNA 1028FEDERAZIONE D1 RUSSIA 1030STAT1 UNITI DAMERICA 1033
Indice dellannata 2017 1039
Indice dei nomi 1047
41
REVISTA ESPAÑOLA E
E)erecho
SUARIOConstitucional
Año 37. Núm. 1 1, septiembre/diciembre 201 7
ESTUDIOS
ELVIRO ARANDA ÁLVAREZ
«Parlamento abierto>.: una visión desde los principios de funcio-namiento de las cámaras par1ainentarias 13-43
, ,
MARIA HOLGADO GONZALEZ
E1 estatuto jurídico-político del diputado: entre la lealtad al par-tido y la lealtad a su electorado 45-65
JULI PONCE SOLÉ
Reforma constitucional y derechos sociales: la necesidad de unnuevo paradigma en el derecho público español 67-98
IGNACIO GONZÁLEZ GARCÍA
La trascendencia constitucional del deficiente control del decretoley autonómico 99-124
JOSÉ TUDELA ARANDA
La democracia contemporánea. vlitos, velos y (presuntas) reali-dades 125-152
NOTAS
ÓSCAR MATEOS ¥ DE CABO
La elección parlamentaria del presidente del Gobierno en España:análisis normativo, estabilidad institucional y propuesta dereforma del artículo 99.5 de Ia Constitución española 155-184
GEMA SÁNCHEZ MEDERO ¥ JUAN CARLOS CUEVAS LANCHARES
La disciplina partidista en el Congreso de los Diputados: el sisterna legal español y 1os estatutos de los partidos políticos 185-219
JURISPRUDENGA
Actividad del Tribunal Constitucional: relación de sentenciasdictadas durante el segundo cuatrimestre de 2017 223-255
Doctrina del Tribunal Constitucional durante el segundo cua-trimestre de 2017 257-304
ESTUDIOS CRÍTICOS
TOMÁS DE LA QUADRA-SALCEDO JANINI
La reanimación de la prevalencia. Una grieta abierta en nuestromodelo centralizado de justicia constitucionaP 307-340
,
ANTONIO LOPEZ CASTILLO
Europaei, aucli, quia! convenit statuitque d'omina verbum! Unamuestra (aún) reciente de la actual jurisprudencia ius europeadel Tribunal Constitucional Federal de Alemania (TCFA) . . . . 341-378
SALVADOR A. SOTO LOSTAL
Comentarios a la legislación española sobre secretos oficiales a lavista de la sentencia de la Corte de Apelaciones del Distrito deColumbia (EE.UU.) de 21 de mayo de 2013 379-412
CRÍTICA DE LIBROS
IGNACIO ASTARLOA IUARTE-MENDICOA
Uso v abuso del decreto ley. Una propuesta de reinterpretaciónconstitucional 415-430
XABIER ARZOZ SANTISTEBAN
AdolfJulius Merk, j urista constitucional 43 I -447
ANTONIO JIMNEZ-BLANCO CARRILLO DE ALBORNOZ
Arbitrario, arbitraire, arbitrary 449-455
COLABORAN
43
CONSEJO EDITORIAL
DIRECTORÁngel J. Gómez MontoroCatedrático de Derecho ConstitucionalUniversidad de Navarra
SUBDIRECTORJuan Fernando Durán AlbaProfesor Titular de Derecho ConstitucionalUniversidad de Valladolid
SECRETARIAAlicia González AlonsoProfesora Contratada-Doctora de Derecho ConstitucionalUniversidad Autónoma de Madrid
N.° 26 ENERO 2018
Nota del Consejo Editorial de la Revista General de Derecho Constitucional. (Rl §419781)
• Nota introductoria al número especial monográfico. (Rl §419695)Blanca Rodríguez Ruíz y Manuel Carrasco Durán
Presentación
• La ciudadania democrática y el lugar constitucional de Ia participación politica. (Rl §419696)Blanca Rodríguez Ruiz
• Participación, representación y modelos de democracia. (Rl §419698)Carlos Rico Motos
• Les primaìres présidentielles sous la Vème République. Esquìsse dun défi constitutionnel. (Rl§41 9699)Damien Connil
• leferencia judicial hacia Ias agencias federales y deferencia hacia el legislador. La interpretación dela ley defectuosa y eI prìncipio democrátïco en la sentencia King v. Burwell. (Rl §419700)Víctor Vázquez Alonso
CO4SEJO EIEORXAL
EtRECTOtAl 3. Góz .tOotoroCateJr.to te Oereco ConsttucotaUnverdad de l4avarra
• Entre representación y participación: dinámìcas y límites. (Rl §419697)Antonio Porras Nadales
44
• Gender-Sensitive Parliaments: what it is and how to study them. (RI §4197O1)Lena Wängnerud
• Igualdad de sufragio y sistema electoral. (Rl §419702)M Reyes Pérez Alberdi
• Listas electorales, ¿bloqueadas o desbloqueadas?, ¿cerradas o abiertas?. (RI §419703)Manuel Carrasco Durán
• rvecanismos de participación ciudadana en sede parlamentaria. (Rl §419704)Miguel Pérez-Moneo
• La iniciativa legislativa popular en la Constitución española: posibles mejoras a la luz de laConstitución brasìleña de 1988. (RI §419705)David Almagro Castro
• El alcance y los límites de los ïnstrumentos constitucionales de participación directa. (Rl §419706)José María Morales Arroyo
• La contribución de la iniciativa ciudadana europea a la vida democrática de la Unión: régimen jurídicoy aplicación práctica. (Rl §419707)Annaïck Fernández Le Gal
• Los derechos de participación en la región andina. Relevancia, confìguración y efectividad,reflexiones desde el caso ecuatoriano. (Rl §419708)Marco Navas Alvear
• Participación de las personas extranjeras residentes a nivel local. Límites, déficits y posibilidades deuna participación democrática más allá del derecho de sufragio. (Rl §419709)Rosario Naranjo Román
© PORTALEERECI-IO 2001-2018
45
R E V U E B E L G E
Ï)ROITUM]RO SPÉGIAL CONSTITUTIONNEL
2O7
1 -2
GARJ'NTIES JURIDICTIONNELLESDES DROITS ET LIBERTÉS FONDAMENTAUX
SOMMAIRE
« Pi'po introductits «. })aI 1 )otìì iiique Ilousseaii et Mai'e Vei'—
dussen . . . . .
Le tiltrage des QP( par analngie avee la jui'isprudenee du (onseil
eonstitutionnel : cléeorìeentration ou diftusion de la justiee e()nst ítu-
tìonnelle », pai' Mai'ine Hau}bert 1 I
Quand }a théorie des dispositions avant un ohjet arìalogue ren-
contre la théoi'ie du changeinent des c'eonstanees eacophonie (laI)S
1' applieation du pi'éeéderìt >. 1)aI' Pauline Est aiìguet
« Les noi'nìes (le conci'étisatn )fl élaboi'ees par le (onsei 1 eonsti tiI
tionnel, un outil c1' haiinonisation des jul'ispI'lIdelìces eonstitutiori—
nelle et eonveltt i( )llnelIe ? ». })aI' Mat hilde Heitzin ann- Patirì
« Les tiei'ces interventiolls dans le ca(1I'e du contentieux constitu-
tionnel a po.sttt'ioi'i : entre i'evaloi'isation clu (onseil constitutionnel
et nouvel espaee déinocratac1uecle délibél'atiOtl >. par Nina PaJv . . 83
Les tìgures du pouvoii' de substitution jtiricliction nel devant 1e
juge adiuinistratif (le l'exeès de pouvoir et le juge eonstitutionnel «.
l)ai' Mai'ina i3eniíni 1 l l
« Le controle ('<)I)cI'et cle cons titutioiìnalité des lois l)aI' le ( oiìseilC( )llstitIItiOIliìel «. })a1' 1>ainien F'alh iì ,,,,.,,..... i2'
Ia (1uestion pI'ini'itaiI'e (lt' ('orìstitutionnalité et les contrat
pul 1ic' " i)al' ( 'al'( litìt' ( il les ,,,,,,,,,,,,,,., 17
L'arrêt PopoIi ''>7/ '. IelÇ/oj?!l et les potentialités d'uiìe pi'oc'é-
(lul'alisation cles di'oits de Vbonìiììe pa' les Coui's c'onstitutionnelles
iiat ionales . pal' Moi'gane 13()I'I'es et Mal'ie olbì'eii x .... l 73
46
R E V U E B E L G E E
CONSTJTONNEJ2O 7
3
SOMMAIRE
ETUDES DOCTRINALES
« La reformulation des questions préjudicielles par 1a Cour consti—tutionnelle de Belgique », par Antoine Ploux 203
« La politique belge en matière de clirnat, entre autonomie etcoopération. QuelIe place pour une vision commune à l'échelle natio-nale ? «, par Fanny Vanrykel 223
CIRONIQUE NATIONALE
« La Cour constitutionnelle — Chronique de jurisprudence 2016 «,sous la direction et la coordination de Pierre Nihoul, par PierreNihoul, Jean-Thierry Debry, 'Iorgane Borres, Anne-Sophie Bouvy,Iarie Solbreux et Célia Nennen 247
ACTUALITS CONSTITUTIONELLES
Recensions bibliographiques 295
47
••
te
tq
**
&•
Í,*
*•L
s#•#*ae**Iflfl
Sh
ê*$
44
$4
4t
s•
i'
i;
••
••
ii;
•l:.•.
••
•
'
.tIt
???tt
U?
??tt
t•
.$
tS
•aÀ
aa
•$
.•
•aitpt
i4*
$5
$•
•••
$ 4q?,?
ttê*tt
t•
::.
t'
::.:
•::
¿istt
**??ttttt'
•'
'tt'
441t
ifrr$
••,
•••
••
•••
tfl
*•
'a
.ü4[
1*4r
••
•'
;t
šI
$•
45
ié
tt$$*êê,
••
•:
$•
•t
' ,*
-•t,1•t$t
:tt?t,t
tí
t•*t#e*..s,
»S
,1#•1
•••:;••4
tttšš4*1$44
ts
•is*,*
et,,*ê
•rifl•
4
DF?OIT EUROPEN
Justiciabilité des actes de la PESC : où la Cour s'arrêtera-t-elle ?Iaurent Coutron 1. 627
FINANCES PUBLIQUES
Le principe de non-compensation des créances publiquesPierre Castéra
. 645Uordre public financierStephanie Fizot 677
CHRONÍQUE 3URÍSPRUDENTELLE
Cour suprême des États-Unis : session d'octobre 20 6Élisabeth Zoller 707
TABLE ANNUELLE 2017 1725
Ce numéro contient un encart « Pack Lextenso »
49
IEVUE FRÂNÇAISE E ROIT 2017
CONSTITUTIONNEL112
Sommaire
ÊTUDES
Anae-Char1.èae Bezzina, Les trois ans du parquet financier : économie d'une institutionfinancière, 795
Franck Carpentier, Du trìbunal Russel-Sartre au trìbunal lVfonsanto : une justice fictionnelle pourpenser le droit au-delà des Ëtats, 82 1
Arnaud Coutant, Palko v. Connecticut, laplace du BiIl ofRights dans lafédération américaine, 845Audrey de Moatis et Priscilla Jeasel Monge, Le Sénat et le renouveau de l'article 41 de la
Constitution, 861Nolwenn Duclos, Le « surzuvant désigné' : un excès de l'ordre de succession présidentielle américain ?, 88 1Léo Griffaton-Sonnet, Quelle portée pour l'article l 5 de la Déclaration a'es droits de l'homme et du
citoyen ?, 899Laurence Meyer, La modulation pro futuro des décisions constitutionnelles de non-conformité en France
et en Allemagne: l'exemple tlu droit pénal et le problème de la légalité des délits et des peines, 9 1 9
C1-iRONIQUES
Jurisprudence du Conseil constitutionnelCommentaires des décisïons
Décisìon no 2017-632 QPC du 2 juía 2017, Union nationale des assocíations a'efamilles detraumatisés crdniens et de cérébro-lésés, Guylène Nicolas, 941 ; décisioa a° 201.7-635 QPCdu 9 juia 20 1 7, lVf. Ëmile L. (lnterdiction de séjour dans le cadre de l'état d'urgence), JulienPadovani, 948 ; décision n° 2017-637 QPC du 16 iuia 2017, Association nationale dàssupporters (Refus d'accès à une enceinte sportive et fichier d'exclusion, Léo Grìffaton-Sonnet,958 ; décision a° 2017-642 QPC du 7 juillet 2017 M. Alain C. (Exclusion de certainesplus-values mobilières de l'abattementpour durée de détention) et décision n° 20 1 7-643/650 QPCdu 7 juillet 20 17 A'f. Amar H. et autre (Majoration de 25 % de l'assiette des contrìbutions socialesszir les revenus de capi:aux mobiliersparticuliers), Samy Benzina, 965.
Droit constitutionnel étrangerIdris Fassassi, Ëtats-Unis, 977Aurélie Duy Royaume-Uni, 1005
ln memoriamPierre Bon, Franck Moderne et le droìt constitutionnel, 1 03 5
Véronique Champeil-Desplats, Recension croisée, 1039
lndex analytique général des études et des chroniques (201 7), 1047
Table générale des auteurs et des matières (201 7), 1049
ISBN 978-2-13-078841-6
ISSN 1151-2385CPPAP 04 1 9 'f 847 1 1
Dépôt légal: 20 1. 7, décemre
© PUF i Humensis, 2017
50
pai1anienaiI
e di pollticacoetltuzlon8le
SAGGI E CONTRIBLJîl
SEBASTIÁN RIESTRA LÓPEZ
La reforma del Código de Aguas en Chile: en busca de la teoría del dominiopúblico en la gestión de recursos hídricos 71. lntroducción (p. 7) — 2. Situación hídrica actual de Chile (p. 8) — 2.1. Usos múitiples de aguas superficialesa nivel de cuenca hidrográfica (p. 9) — 2.2. Sobreexplotación de acuíferos a nivel de cuenca (p. 11) — 2.3.Conflictos socioambientales (p. 13) - 2.3.1. Caso Petorca (p. 13) — 2.3.2. Caso Pascua Lama y tranque el Mauro(p. 16) — 3. El estatuto jurídico del agua v su régimen de aprovechamiento privado en Chile (p. 19) - 3.1.Gratuidad en la adquisición de los derechos de aprovechamiento de aguas (p. 20) — 3.2, La libretransmisibilidad de derechos de uso incondicionales y perpetuos (p. 23) - 3.3. La privatización de la funciónpública en la gestión de derechos de aprovechamiento de aguas (p. 26) - 3.4. Rol del carácter de biennacional de uso público de las aguas en el marco de su caracterización bajo el régimen chileno (p. 28) - 4.Propuesta de modificaciones al régimen de los derechos de aprovechamiento de aguas (p. 30) — 4.1. Un nuevoenfoque del derecho de aprovechamiento de aguas para la configuración de una nuevaconceptuaiización (p. 31) — 4.2. Consideraciones ambientales: límites v prohibiciones al ejercicio de losderechos de aprovechamiento en la reforma aI Código de aguas (p. 33) - 4.3. Consolidación de laeliminación de la gratuidad de ia tenencia de derechos de aprovechamiento de agua (p. 35) — 5. Conclusiones
(p.37)
ANGELO LALLI
I servizi ecosisteirtici e il capitale naturale: una prospettiva giuridico-istit'uziona-le 391. lntroduzione (p. 39) — 2. l servizi ecosistemici e iI capitale naturale: dall'ecologia alle politiche pubbliche.¡ programmi internazionali e dell'Ue (p. 40) — 3. 11 rilievo giuridico dei servizi ecosistemicì e del capitalenaturale nell'ordinamento interno: il Comitato per ïl capitale naturale e la decisione di bilancio (p. 48) — 3.1.l pagamenti dei servizi ecosistemici (p. 53) - 4. Le valutazioni di impatto ambientale, gli incentivi, gliappaltí pubblici, la nozione di danno ambientale e i reati ambientali (p. 57) - 5. Una più congruentedefinizione del principio dello sviluppo sostenibile (p. 62) — 5.1. Le situazioni legittimanti, i regimi proprie-tarì e Ia soggettivizzazione degli ecosistemi (p. 70) — 6. Conclusioni sulle applicazioni e implicazionï dell'e-
cologia nel diritto (p. 78)
PETER BUijÄGER
The new Austrian Administrative Court Systein: From J21 to 12. A Reviewof an Ambitious Reform 831. ¡ntroduction (p. S3 — 2. The Austrian svstem ot administratïve procedurai Iaw and judiciaì revïe'.v before2014 (p. S4 - 2.1. Generai remarks on administrative procedural Iaw in Austria (p. $3) — 2.2. Legaiprotection in Austrian administrative procedures hcfore 2014 p. 85-2.3.The Supreme AdministrativeCourt r a f o er i bof' — '.'. Gl-ll p S — 2 1 O'. er'. e'.'. (p tl — 2 2 OrganT7atTon (p Rbi — 2 3Po'.vers of Supreme Admìnistrative Court (p. $8)—2.3.4. Procedure (p. 88)—2.4. Problems ofthe traditionaitwo-stage admTnistrative system and the centralized Supreme Adminístrative Court and the reformdiscussion (p. 89) -3. The reforrn of Adminïstrative Courts 2012 (p. 90) -3.1. Deletion of administrativeinstances (p. 90)-3.2. New system of Administrative Courts ofthe ,.duder and the Federation (9+2 model)(p. 91)-3.3. Cc)mpetences (p. 91)-3.4. Right to lodge a complaint (p. 93)-3.5. The new role of the Supreme
5J.
Adrninistrative Court (p. 93) — 3.6. The roie of adrninistrative discretion (p 95) — 3,7, e'' procedural rules (p.95)—3.8. The role of the Constitutional Court (p. 97)—4. Critical review and conclusions (p. 97)
GIUSEPPE MARTx1Co
11 federa1isno dei vinti. Appunti sul pensiero di John Calhoun 991. Introduzione (p. 99) - 2. L'origine del tabû (p. 102) - 3. Continuità e discontinuità nel pensiero di John C.Calhoun: una premessa storica necessaria (p. 105) — 4. Calhoun e iI ruolo della Corte suprema (p. 112) — 5. 11rapporto fra nulli,ficatjon e secession in Calhoun (p. 117) — 6. Conclusioni (p. 120)
NOTE di bibliografia
Iì regime giuridico deìle acque interne (Federico Caporale) 123
SINTESI DEGLI ARTICOLI 35
52
artecat11 Administrativa n° 1, enero 2018, N° 1, 1 de ene. de 2018, Editorial Wolters Kluwer
SUMARIO
CARTA AL LECTOR
La pantalla rnágica en vivo (1)
Por Rafael de Mendizbal Allende
EDTOR1AL
• Nuevas rnodalidades contractuales y Iucha contra la corrupciónPor Santïago Soldevila Fragoso
EJERCER EN FORMA ¥ PLAZO
(a cargo de 4na Isabel Martín Valero)• Los etèctos de la caducidad en el procedirniento de reintegro de subvencionesPor Ana Isabel Martín Valero
• Derecho sancionador: cláusulas abusivas. ¿Es necesaria una previa declaración del orden civil?Por Ana Sangüesa Cabezudo
• Reflexiones en torno alos procedirnientos de naturaleza sancionadoratras la entrada en vigor de la Ley 39/2015:especial consideración a las relevantes decisiones que debe adoptar el instructor del rnismo.
Por A'ngel Quereda Tapïa
• Córnputo de plazos
Por Fernando Luis Ruiz Piñeiro
ADì'IINISTRACIÓN DEL SIGLO XXI
(a cargo de Miguel Íngel Davara Rodrigîée:
Una prirnera aproxiinación al Anteproyecto de Ley Orgánica de Protección de DatosPor Laura Ðaiara Fernthidez de .Iarcos
• Posición y funciones del delegado de protección de datosPor Iiguel A'ngel Ðavara Rodrígiiez
• Aproxirnación a la obligación de la protección de datos desde el diseño y por defectoPor Loiirdes Oro: ¡ a!eiicia
• Viejos inirnbres legales para nuevas realidad ' irtuales: Whatsapp e infracciones en materia de protección de datosI'or Coneepción Catnpos Aciiia
53
nartecat11ali Administrativa n° i, enero 208, N° 1, 1 de ene. de 2018, Editorial Wolters KIiwer
HACIENDA PÚBLICA
(a cargo de Jesús Aíaria Calderón)
nexistencia de interrupciónjustificada, respecto de la petición de datos o informes al extranjero, en el caso de faltade diligencia de la Administración.
Por Jes ús Å4aria Calderón• Deducción de gastos empresariales y no institucionales en empresa participada al 100 por la Diputación de Cádiz.Por Jesús M'aria Calderón
• Comprobación limitada que entra en el análisis de la contabilidad del recurrente. Gastos de resarcimiento de la tasajurisdiccional
Por Jes ús M'aria Calderón
ACTUALIDA
• Tipología y determinación de Ios criterios de adjudicación conforme a la Ley 9/2017 de Contratos del SectorPúblico
Por Javier Sola Teÿssiere
• La desidia administrativa: entre la inactividad y el silencio administrativoPor Francisco Pleite Giiada,nillas• Las asociaciones de municipios en la Ley 7/2017 de coordinación de policías locales de ExtremaduraPor Francisco Javier Diirán Garc!a
Inadmisión de solicitud de ratificación del perito en el recurso de apelación contencioso-adrninistrativo y derecho ala prueba del art. 24.2 CE.
Por Belén Tria,,a Reves
En la práctica
El procedimiento administrativo común. Esquema del Título IV de la Ley 39/2015, de 1 de octubrePor Juan Carlos Grijalba López
• Las recurribilidad de las resoluciones de los Letrados de la Adrninistración de Justicia• Pie de recurso en las notificaciones
Actualidacl jurisprudencial
Actualidad legislativa
54
1 7Anuario del Gobierno Locai
l. Valoración generaìTOMÀS FoNF I ILOVET Y ALFREDO GALÁN GALÁN
El debate sobre los servicios públicos loca!es:público y privado, la efectividad de los derechos
socia!es, autonomía y financiación
11. Participación
ciudadanay regeneraciónpol ítica
ENRIQUE ORDuÑA PDA
Democracia loca! y participación ciudadana: nuevasperspectivas sobre consultas populares municipales
CÉSAR CIERCO SEII y ANTONIO ROPERO VILARÓ
La consulta pública previa en la elaboraciónde normas reglamentarias
XAVIER BERTINA {ORTA Y JAUME V1AGRE FERRÁN
Elección directa del alcalde y cambioinstituciona!: una aproximación comparada
111. Retos de la gestiónde serviciospblicos en elámbito Iocal
V1ARcOS ALMEIDA CERREDA
Los desafíos de las políticas y de los servïciossociales municipales: de la superación de las
secuelas de la Gran Recesión, a la adaptacióna un nuevo entorno socioeconömico
55
M ZUISA ESTEVE PARo y ALBERr NAVARRO GARCÍA
Medidas tritutarias y de orden coercitivode movilización de viviendas vacías
JOS MARÍA GIMENO FELIU
Las condiciones sociales en Ia contrataciónpública: posibilidades y límites
IV. JurisprudenciauIs Pov S,NcIiEz
El conflicto en defensa de la autonomíalocal: mayoría de edad en soledad. Balance
escéptico de dieciocho años de existencia delconflicto en defensa de la autonomía local
FNcIsco OSCANO GIL
Jurisprudencia constitucionalsobre autonomía local
RAFAEL FERNÁNIEz MONTALVO
Jurisprudencia del Tribunal Supremo enmateria de régimen local 2O6/2O17
V. DocumentaciónBibliografía española y extranjera
56
'..' dministrati'a Práctica n° 153, enero-febrero 2018, N° 153, 1 de cne. de 2018, Ëditorial Wolterssm
Sumario
YA ESTÁ AQUÍ LA LCSP 2O17 ¿Y AHORA QUÉ?
Coordinadores:
José Antonio Moreno Molina y Francisco Javier Vázquez Matilla
PRESENTACIÓN
• Monográfico sobre Ia LCSP 2017: iPor fin va a entrar en vigor!
BALANCE DE LA NUEVA LCPS
• La aprobación de la LCSP 2017: un balance preliminar, José Antonio Moreno Molina• La LCSP 2017: nueva visión de la contratación pública, Fco Javier Vázquez Matilla
CONTENIDOS PRÁCTICOS
• Infografía• Claves de la nueva Ley de Contratos del Sector Público• 46 preguntas con respuesta sobre la nueva LCSP 2017
LA NUEVA LEY EN LAS REDES
• El observatorio de la blogesfera de la contratación pública, Guillermo Yáez Sánchez
INTEGRIDAD ¥ CONTRATACIÓN PÚBLICA
• La nueva Ley de Contratos del Sector Público: hacia un modeio de contratación públicatransparente y estratégica, José María Gimeno Feliu
• La confidencialidad en Ia nueva Ley de Contratos del Sector Público, Eva de EnriqueMu?íoz
• Compliance y contratación en la nueva Ley de Contratos del Sector Público, Belén LópezD o n a i re
CONTRATACIÓN PÚBLICA ESTRATÉGICA
• La innovación como objeto prestacional en los contratos del sector público. La CompraPública de Innovación, Patricia Valcrcel Fernández
57
Contratación Administrativa Prctica n° 153, enero-febrero 2018, N° 153, I de ene. de 2018, Editorial Wolterssmartecauwer• Contratación públìca social, Bernabé Palacín Sáenz
PYME ¥ CONTRATACIÓN PÚBLICA
• La Ley de Contratos del Sector Público: una oportunidad para la PYME, Antonio FernándezEcker
• División en lotes: nueva configuración del objeto del contrato en la Ley de Contratos delSector Público, M. José Santiago Fernández
• Medidas para facilitar a las PYMEs la participación en la contratación públìca, José ManuelM a rtín ez
PROCEDIMIENTOS ¥ CRITERIOS DE ADJUDICACIÓN
• El procedimiento abierto simplificado y el procedimiento «simplifìcadísimo», Isabel GallegoCórcoles
• Reglas para la determinación y aplicación de los crìterios de adjudicaciónJosé Miguel Carbonero Gallardo
LA EJECUCIÓN DEL CONTRATO
• La modificacìón objetiva de los contratos del sector público en la nueva LCSP, XavierCodina García-Andrade
CONTRATACIÓN PÚBLICA ELECTRÓNICA
• La obligatoriedad de la contratación electrónica en la nueva LCSP, Jaime Pintos Santiago
CONTROL DE LA CONTRATACIÓN
• El éxito del recurso especial y los retos y problemas que lleva consigo, Elena HernáezS a l g u ero
• El recurso especial en materia de contratación: procedimiento y resolución. El nuevoreparto jurisdiccional, Rafael Fernández Acevedo
CONTRATACIÓN PÚBLICA LOCAL
• Incidencia de la Ley 9/2017, de Contratos del Sector Público en el ámbito local:novedades en la mesa de contratación, Concepción Campos Acuña
EL CONSULTOR eLICITA
• El Consultor eLICITA, la plataforma de licitación electrónica completa y segura que seadapta a tus procesos de contratación, Mikel Gómez
TABLAS COMPARATIVAS
• Tabla de equivalencìas entre el TRLCSP 2011 y Ia LCSP 2017
58
DirittoammiiaistrativoANNO XXIV - FASCICOLO 4 - 2016 4/2O 1 6
indice
DOTFRINApag.
Roberto CAvAIo PERrN, 11 diritto al bene culturale 495Edoardo CHrn, Le sfide della sicurezza e gli assetti nazionali ed europei
delleforze dipolizia e di difesa 511Fabio SarrrA. Strutture e strumenti privatistici dell'azione amministrativa 549Enrico CAoN1, 11 nuovo diritto di accesso generalizzato e la persistente
centralità degli obblighi di pubblicazione 579Fulvio CosTArrNo, Semplificazione e lotta alla corruzione nella legge 241 del
1990 623Giovanni BaRozzr REGGIANI, Pratiche cornmerciali scorretie, regolazione e
affidamento delle imprese 683Chiara L 'efficacia « dirnensionale » dell'atto arnministrativo: il caso
dei destinatari degli atti amministrativi generali 719Regolamento sulla procedura di valutazione dei contributi destinati alla
pubblicazione sulla Rivista "ÌJ)iritto arnrninistrarivo" 763
MVLTAPAVCIS
AG GIUFFRÈ EDITORE
Nero
Nueva épocaEeroOicierrre, 2
iiv
Poecs
da acscoc de ias drecdvas de rtacidc aidiica ec tsoada. cca prccerc vaioracôccie sos c cadrs. cavedades
JosÉ v1ARíA GlrENo FELIU 7-30
riesgo operaccccai ec e coeva dey de Coctrarss ccci Cccor Pddtco
ALEJANDRO HUERGO LORA 31-51
c. c-ccsas de rcsciucoc dc oc cotradss adrccusrratc;cc ec a nueua dey de Ccnt-atas dei Cecrcrrärvrro ca; ¿c /
CONCEPCIÓN BARRERO RODRÍGUEZ 52-70
C 'accate ce cs caccu'ccccc.s cie as cervrrics rrvicO5 5 .;r ccruciecci.a dai Tr:dunal ;íuaccoRAFAELFERNÁNDEZVALVERDE 71-91
ctegr.crrOr; cc cc ucr;crs ccciciec, aTccutcrus c:e ccavacoc ccuta:eccc c;circc
SABEL GALLEGO CÓRCOLES 92-113
Sc r
Cocsrderaciocec deì Cocsejo de Cstado sodre el ccrrtrato de coccesióc de odra cdolicaec ia cceva dey de Coctratos del Cector Pddlico de 2dtT
OlSÉS BARRIOANDRÉS 114-118
da.s coved.ades. de ia riccvrr dey de Cec•tratos• del Cector Pcrdlico ec cnatería de cccces:ocesde servicics, Ucu• retlexióc sodre dos aspectos •coccretos
FERNANDO GARCÍA RUBIO 119-135
ARlANO LÓPEZ BENÍTEZ 136-145
ca i,riau; ic iccc.ón cîrrr:ru rus rroririvrrs /c'':zccìruieš c' rd: criccicic cìc
LUCÍALÓPEZ ZURITA 146-150
ARÍA DOLORES REGO BLANCO 151-159
títtt5d ítsít-îrtíttes ì ',i-' j'Ì' ai
EA
r TU , ft CVCCtóP rìr' Ì,, 3 - tcC
60
l control;mo: anáiisis
español
ión de lass españoles
Poencias cróncas y ncas
ciones y actividades prohibidas
riarios públicos y de Ios abusos
en eI ejercicio de su función
ANTONI PELEGRÍN LÓPEZ
la autonomía
es: un balance1 Constitucional
contrato público
cJULI l
«Deje
D
3urisrudencia
Cróriica de jurisprudencia
de enero a 30 de junio de 2017)
TONIO I3ESCALZO GONZÁLEZ
61.
Revista Aranzadide Derecho Ambiental
Número 38 • Septiembre-Diciembre 2O7
SUMARIO
EE)FfORIALJESCIS JQRDANO FRAGA
UN NÚMERO ADICIONAL DE HOMENAJE A D. RAMÓN MARTÍN MATEO 15
TRIBUNARAMÓN MARTÍN MATEQ
LA REVOLUCIÓN AMBIENTAL PENDIENTE 21
E)OCTRINAPAULO AFFONSO LEME MACI-IADO
ACCESO AL PATRIMONIO GENÉTICO EN LA LEGISLACIÓN BRASILEÑA ¥ EN LA CON-VENCIÓN DE LA DIVERSIDAD BIOLÓGICA 45
OLIVER A. QUCK
EL SEGUNDO VIAJE EJE NOÉ: EL RECONOCIMIENTO JURISPRUDENCIAL DE LOS DERE-CHOS DE LA NATURALEZA 67
MICI-IEL PRIEUR
EL PROYECTO DE PACTO INTERNACIONAL SOBRE EL DERECHO DE LOS SERES HUMA-NOS AL MEDIO AMBIENTE 93
EFRAÍN PÉREZ
TRES CONCEPTOS BÁSICOS DEL MEDIO AMBIENTE l21
JOSÉ RUBENS MORATO LEITE
EL ESTADO DE DERECHO PARA LA NATURALEZA EN LA ERA DEL ANTROPOCENO
NÉSTOR A. CAFFERATA
LA DEFENSA DEL AMBIENTE EN EL CÓDIGO CIVIL Y COMERCIAL 1 62
10 RDAM38•2017
BLANCA LOZANO CUTANDA
A PROPÓSÌTO DEL DESPROPÓSÌTO DEL CANON EÓLÌCO: UNA LLAMADA DE ATENCIÓNSOBRE LA NECESIDAD DE MEJORAR LA ORDENACÌÓN Y EL CONTROL DE LOS TRIBU-TOS AMBIENTALES 203
NICOLAS DESADELEER
LA ECONOMÍA CIRCULAR, ENTRE LA VALORIZACIÓN Y LA ELIMINACIÓN DE RESi-DUOS 229
CARLA AMADO GOMES
PRECAUCIÓN Y PROTECCIÓN DELAMBIENTE: DE LA ÌNCERTIDUMBRE A LA CONDICIO-NALIDAD 247
PATRYCK DEÂRAUJO AYALA
¿MERECE LA PENA LA PROTECCIÓN CONSTITUCÌONAL DEL MEDIOAMBIENTE? SOBRELOS LÍMITES MORALES DE LA PROTECCIÓN DE LA NATURALEZA EN UN ESTADO DEDERECHO ECOLÓGICO 273
ALBA NOGUEIRA LÓPEZ
PACK PREMIUM O PACK BÁSÌCO. ¿ORDENAMIENTO AMBÌENTAL DUAL7 297
JOSË FRANCISCO ALENZA GARCÍA
EL CONCEPTO JURÍDÌCO DE RESIDUO Y SUS CLASES 327
JOSÉJUAN GONZÁLEZ MÁRQUEZ IVEJT MONTELONGO, ANAYELI CEDEÑO
LOS PROGRESOS RECIENTES EN EL DESARROLLO DEL DERECHO AMBIENTAL MEXICA-NO: DEL COMANDO Y CONTROL A LA REPARACIÓN DEL DAÑO AMBIENTAL 355
JESL'S JORDANO FRAGA
ENTIDADES LOCALES Y CONTAMINACIÓN ACiSTiCA 381
JURISPRUI)ENCIA
COM ENTARIOS
GERMÁN VALENCIA MARTÍN
LA INTERPRETACIÓN EN CLAVE AMBIENTAL DE LAS COMPETENCIAS EN MATERIA DECULTURAY PATRIMONIO HiSTÓRICO 417
RESEÑAS DE JURISPRUDENCÌA (MAYO-AGOSTO 2O7)l. TRIBUNAL SUPREMO 43711. AUDIENCIA NACIONAL 449111. TRIBUNALES SUPERIORES DE JUSTICIA 453
LEGISLACIÓNRESEÑAS DE LEGISLACIÓN ESTATAL Y AUTONÓMICA (MAYO-AGOSTO 20 7 465
63
SUMARIO 11
DOCUMENTOScoMuNlcAclÓN DE L.A COMISIÓN: INVER11R EN UNA INDUSTRIA INTEUGENTE IN-NOVADORA ¥ ŠOSTENIBLE. ESTRATEGIA RENOVADA DE POLÍTIcA INDUSTRIAL DE LAUE .............................. .•.......•. ..n.............n.........n.......................n....n....n..eo. . 479cOMUNIcACIÓN DE LA COMISIÓN: HACIA LA CONSECUCIÓN DE UNA MOVIUDAD DEBAJAS EMISIONES. UNA UNIÓN EUROPEA QUE PROTEJA EL PLANETA, EMPODERE ASUs CONSUMIDORES ¥ DEFIENDA A SU INDUSTRIA ¥ SUS TRABAIADORES................. 505
NOTICIASMA17LDE DOBÓN (3INER
JORNADAS CONMEMORATIVAS DEL DÉCIMO ANIVERSARIO DE LA SEÑALIZACIÓN DELACAÑADAREALASU PASO PORLAUNIVERSIDAD DEAUCANTE(18Y 19DEOCÎU-BRE DE 201 7) ......... ........... 523
NO1A FINAL DE AGRP.DECIMIEN1O ......_........_............ .............._.._.._......_._.. ......... 531
NORMAS DE PUBUCAaÓN. INSTRUCCIONES A LOS AUTORES..................................... 533
64
Revista Aranzadi deDerecho y Nuevas
TecnoiogíasNúmero 45 • Septiembre-Diciembre 2017
SUMARIO
ABREVIATURAS
EDITORIAL
JAVIER PLAZA PENADÉS
LA LEY CATALANA DE VOLUNTADES DIGITALES 19
ESTUDIOS JURÍDICOS
LUZ MARÍA MARTÍNEZ VELENCQSO
LA TRANSMISIÓN ELECTRÓNICA DE LA PROPIEDAD DE LOS INMUEBLES (ECONVEYAN Cl N G »)UN ANÁLISIS COMPARADO 25
RAQUEL GUILLÉN CATALÁN
LAVULNERACIÓN DE LA PROTECCIÓN DE DATOS PERSONALES POR LAS REDES SOCIALES 47
ALDQ FRIGNANI
LOS CONSORCIOS DE PATENTES TRAS EL REGLAMENTO (UE) N° 316/2014 DE LA CO-
MISIÓN DE 21 DE MARZO DE 2014 RELATIVO A LA APLICACIÓN DEL ARTÍCULO 101,APARTADO 3, A DETERMINADAS CATEGORÍAS DE ACUERDOS DE TRANSFERENCIA DETECNOLOGÍA 77
FRANCISCO ALMENAR PINEDA
EL CIBERATAQUE WANNACRY COMO MODALIDAD DE DELINCUENCIA INFORMÁTICA 97
MIKAEL LEAL CORONADO
LA REVOLUCIÓN DE LOS MEDIOS DE PAGO EN EL CONTEXTO DE LOS NUEVOS MODE-LOS DE CONTRATACIÓN 141
CUESTIONES
GRISEL GIUNTA SANTIMOTEO
EXPEDIENTE JUDICIAL ELECTRÓNICO. ACTUALIDAD Y FUTURO 171 65
RDNT 2017 • 45
JESC'S MARCO DEL RINCÓN
LA ADMINISTRACIÕN ELECTRÓNICA EN LAS LEYES 39 Y 40/2015 DE 1 DE OCTUBRE.UNAVISIÓN DECONJUNTO 187
CAMILO ALFONSO ESCOBAR MORA
PREMISAS DE DERECI-lO PREVENTIVO PARA LAVALIDEZ DE LA PUBLICIDA[) EMPRESA-RIAL Y LA CONSECUENTE EFICACIA JURÍDICA DE LOS DERECl-iOS DEL CONSUMIDOREN ELCOMERCIO ELECTRÓNICO 229
LEGISLACIÓN
LEGISLACIÓN NACIONAL
§ 1 REAL DECRETO-LEY 12/2017, DE 3 JULIO. MODIFICA ELTEXTO REFUNDIDO DE LALEY DE PROPIEDAD INTELECTUAL, APROBADO POR EL REAL DECRETO LEGISLATIVO1/1996, DE 12 ABRIL 1996 (RCL 1996, 1382), EN CUANTO AL SISTEMA DE COMPEN-SACIÓN EQUITATIVA POR COPIA 253
§ 2 ORDEN HFP/633/2017, DE 28 JUNIO. APRUEBA LOS MODELOS DE PODERES INSCRI-BIBLES EN EL REGISTRO ELECTRÓNICO DE APODERAMIENTOS DE LA ADMINISTRACIÓNGENERAL DEL ESTADO ¥ EN EL REGISTRO ELECTRÓNICO DE APODERAMIENTOS DE LASENTIDADES LOCALES Y SE ESTABLECEN LOS SISTEMAS DE FIRMA VÁLIDOS PARA REALI-ZAR LOS APODERAMIENTOS APUD ACTA A TRAVÉS DE MEDIOS ELECTRÓNICOS 269
§ 3 RESOLUCIÓN DE 14JULIO 2017SECRETARÍAGENERALADMlNlSTRAClÓN DIGITALESTABLECE LAS CONDICIONES DE USO DE FIRMA ELECTRÓNICA NO CRIPTOGRÁFICA, ENLAS RELACIONES DE LOS INTERESADOS CON LOS ÓRGANOS ADMINISTRATIVOS DE LAADMINISTRACIÓN GENERAL DEL ESTADO Y SUS ORGANISMOS PL'JBLICOS 273
§ 4 RESOLUCIÓN DE 24 AGOSTO 201 7, MINISTERIO PRESIDENCIA Y PARA LAS ADMI-NISTRACIONES TERRITORIALES. PUBLICA LA RESOLUCIÓN DE 25 DE JULIO DE 201 7, DELA SECRETARÍA DE ESTADO PARA LA SOCIEDAD DE LA INFORMACIÓN ¥ LA AGENDADIGITAL Y DE LAS SECRETARÍAS DE ESTADO DE HACIENDA ¥ DE PRESUPUESTOS YGASTOS, POR LA QUE SE PUBLICA UNA NUEVA VERSIÓN, 3.2.2, DEL FORMATO DEFACTU RA ELECTRÓ N ICA «FACTU RAE 28 1
LEGISLACIÓN COUNlTARlA
§ 1 RECOMENDACIÓN (UEJ 20'l7/1584, DE 13 SEPTIEMBRE, DE LACOMISIÓN. RESPUES-TA COORDINADA A LOS INCIDENTES ¥ CRISIS DE CIBERSEGURIDAD A GRAN ESCALA 289
URlSPRUtENClA 325
81 BLIOGRAFÍABJBLIOGRAFÍA THOMSON REUTERS 341
NORMAS [)E PUBLICACIÓN 343
66
REVISTADE
AdinistracióSUÂRlO Pública
Núm. 204, septiembre/diciembre 20I 7
ESTUDIOS
JUAN IGARTUA SALAVERRfA
Control judicial de la discrecionalidad técnica: error rnanifiesto,inmediación, sana crítica l 1 -39
JOSÉ CARLOS LAGUNA DE PAZ
Los contratos administrativos de concesión de servicios y de ser-vicios a los ciudadanos 4 1 -68
XABIER ARZOZ SANTISTEBAN
Alcance y límites de 1a responsabilidad del propietario por lossuelos históricamente contarninados 69- 1 00
JURISPRUDENCIA
COMENTARIOS MONOGRÁFICOS
OMAR BOUAZZA ARIÑO
E1 derecho del Consejo de Europa en la europeización del dere-cho público español 103-131
JOSÉ IGNACIO CUBERO MARCOS
¿Son válidas las notificaciones practicadas mediante correo electrónico 133-163
, ,
MIGUEL ANGEL RUIZ LOPEZ
E1 nuevo recurso de casación contencioso-administrativo: prime-ras resoluciones, balance y perspectivas 165-202
No'rAs DE JURISPRUt)ENCIA CONTENCIOSO-ADINISTRATIVA
(T. FONT I LLOVET, A. GALÁN GALÁN, A. PEÑALVER I ABR, F. RO
DRÍGUEZ PONTÓN Y J. TORNOS 4AS) 203-216
NoTAS DE JURISPRUDENCIA DEL 'fRIBUNAL EUROPEO DE L>ERECFIOS
l-1UANOS (o. BOUAZZA ARIÑO) 217-234
67
CRÓNICA AMlNlSTRÂTlVA
ESPAÑOLA Y DE LA UNIÓN EUROPEA
SANTIAGO A. BELLO PAREDES
Crónica de una muerte anunciada: la central nuclear de Garoña 237-267ANTONIO BUENO ARMIJO
La concesión directa de subvenciones 269-312MIRL4M CUETO PÉREZ
Régimen jurídico del profesorado universitario vinculado a lasinstituciones sanitarias: necesidad de revisión 3 1 3-34 1JOSÉ ANTONIO MORENO MOLINA
Gobernanza y nueva organización administrativa en la recientelegislación española y de la Unión Europea sobre contrataciónpública 343-373
EXTRANJER4
ISABEL FERNÁNDEZ TORRES
A vueltas con la insolvencia de los entes públicos y la vía concur-sal (el caso de Puerto Rico) 375-389
BIBLIOGRÂFÍA
RECENSIONES Y NOTICIAS DE LIBROS
ANTONIO CALONGE VELÁZQUEZ: Antonio Royo Villanova (1869-1958) académico, político y periodista, por Francisco Sosa Wag-ner 393-395GUSTAVO MANUEL DÍAZ GONZÁLEZ: La reserva de ley en la transpo-sición de las a!irectivas europeas. Prólogo de Alejandro Huergo Lora,por Teresa Acosta Penco 395-399IÑAKI LASAGABASTER HERRARTE: Derecho Ptìlico en Euskal He-rria, por Alba Nogueira López 399-402ROSA M. LASTRA: International Financial and Monetary Lzw, porJosé Carlos Laguna de Paz 402-406FERNANDO LÓPEZ RAMÓN (coord.): El Patrimonio Cultural en Europa y Latinoamérica, por Concepción Barrero Rodríguez 406-408
68
Revista deDEREC]TOURBANSCO
y medio ainbiente
Teléf. 91 574 64 11 -Fax 91 504 15 58rdu@rdu . eswww.rdu.es
SUMARO 1)EL NÚMERO 318
Págs.
URBANISMO
Análisis crítico sobre la deletérea definición que de lasactuaciones sobre el medio urbano y los sujetosobligados a ellas contempla el legislador del TextoRefundido de la Ley de Suelo y Rehabilitación Ur-banaPor FEIDo GARCtA-MORENO RODRIGUEZ.
El suelo no urbanizable o rústico en el estado auto-nómico: antecedentes, características generales yperspectivas actuales 67Por MANUEL J. SMIE.NTo ACOSTA.
El régimen urbanístico de las residencias de estudian-tes: a propósito de su nueva regulación en Barce-lona 133Por NoEII BLÁZQUEZ ALONSO y JOAQUtN HERNÁNÐEZ TorL.
DERECFIO REGISTRAL
La ejecución hipotecaria del crédito contra la masa enel concurso. comentario a la RDGRN 19.01.2017... 153Por RAFAEL CALvo GONZÁLEZ-VALLINAS.
t)ERECFIO COMPARAL)O
La determinación del valor del bien que se revierte.Caso del orden jurídico porttigués 1 69Por ÐULCE LOPES y GEiLDo R.OCFA RIBEIRO.
BIBLIOGRAF[A
FEANDo LÓPEZ RAv1ÓN (coord.): El patrimonio cul-tural en Europa y Latinoamérica 195Por BLANCA SORO MATEO. 69
Revista Española de1)erecho Administrativõ
Número 187 • Octubre 2O17
SUí'AAR1O
M/GUEL SÁNCHEZ MORÓN
EDFFORIAL îi
CRÓCAS EE JURISPRUENCA
JUANA MORC/LLO MORENO /JOSÉ MARÍA MAGÁN PERALES/PABLO ME/X CERECEDA /FRANC/SCOSÁNCHEZ RODRÍGUEZ
DERECO DE LA UNIÓN EUROPEA
JAVIER GARCÍA ROCA / RAFAEL BUSTOS G/SBERT/ ENCARNA CARMONA CUENCA / GU/LLERMOESCOBAR ROCA / MARÍA /SA8EL GONZÁLEZ PASCUAL /JOAQUÍN BRAGE CAMAZANO / MARÍA DÍAZGRFGO /ARGELIA QUERALTJIMÉNEZ / IGNACIO GARCÍA V/TOR/A / MARIO HERNÁNDEZ RAÍvIOS /MIGUEL PÉREZ-MONEO / MÓNICA ARENAS RAM/RO / YOLANDA FERNÅNDEZ VIVAS
DERECI-IOS FUNDAMEN1ALES Y LIBERTADES PÚBLICAS 41
ANA DE MARCOS FERNÁNDEZ /JUAN ANTON/O CH/NCHILLA PEINADO
FUENTES 71
MÓNICA DOM/NGUEZ MART/N / LIJCÍA LÓPEZ DE CASTRO GARCÍA-MQRATO / BLANCA RODRÍGLIEZ-CHAVES MIMBRERQ
ACTOS ADMINISTRATIVOS ¥ PROCEDIMIENTO DE LAS ADMINISTRACIONES PÚBLICAS.. 87
JOSÉANTON/O MQRFNO MQL/NA /ISABEL GALLEGQ CÓRCOLES/FRANCISCO PUERTA SEGUIDO/JESÓS PUNZÓN MQRALEDA
CONTRATACIÓN PÚBLICA 107
MIGUEL CASINO RUBIO/ JESÓS DEL OLMOALONSO/VANESA RODRÍGUFZA YAL4 /MIGUEL SÀNCHEZ MQRÓN
ORGANIZACIÓN ADMINISTRAT1VA 129
70
10 REDA2O17•187
LUdA ALARCÕN SOTOMAYOR / ANTONIO M° BUENO ARMUO / MANUEL IZQUIERDO CARRASCO /MANUEL REBOLLO PUIG
DEREC1IO ADMlNlSTRPTldO SPNCIONADOR ...•nn.tn..n...•a.•nnn.._.n.en.nnn...n.nnnnnn.n. 147
JUANANTONIO CARRILLO DONAIRE/MANUEL NOVO FONCUBIERTA
E'ROPIftclÓ,t1 FORZOSA •.....l........n..._n..l..n.,.nnn.n.nn.nn..n...pn..nen.rnn...•nntn 1 75
EMILIO GUICHOTREINA
RESPONSABILIDAD ADIvIINISTRATIVA 1 95
MIGUEL SÁNCH& MORÕN / LUIS F MAESO SECO / BELÉN MARINA JALVO / JOSEFA CANTEROMARTIN&/JESÚSANGEL FUENTETAJA PASTOR
FLJNCIÓIl PÚBLl( ..__.........__._.._...._....... ._t._n...n..n...n 207
FRANCISCO DELGADO PIQUERAS/JOSÉ GERARDO GÕM& MELERO/ANTONIO VILLANUEVA CUEVAS
URBbNlSM0 223
ELOY COLOM PMZUELO /ANTONIO EDUARDO EMBID TELLO / ISMAEL JIMÉN& COMPAIRED/ LUdA M0MOUNOS RUBIO / BEATRIZ SETUAIN MENDIA / PATRICIA VALCARCEL FÈRNÁND& /ANTONIO EMBIDIRWO
BIENES P(IBLICX)S 'T' PATRIMONIO CLJLTLJRPL ...n.nn._....._.•n...n..n.. .........n.... —• 237
ANTONIOEDUARDOEMBID TELLO/ISMAELJIMÉN&COMPAIRED/LUCIA MOMOLINOSRUBIO/SERGIOSAUNASALŒGA /BEATRIZSETUAIN MENDIA /PATRICM VALCARCEL ÆRNANDEZ/ANTONIO EMBIDIRUJO
MEDIO AMBI ENTE n•een•n.e•nn.•n.n.n•nnn.n.n..n.n....nn...n...nnn..e•n..n..nnnn..n*.nn.n ... nnn.... 265
RICARD GRACM RETORTILLO /JOSEP MOLLEVI l BORTOLO /JOAQU!N TORNOS MAS/ MARC VILALTAREIXACH
DEREC1IO ADMlNlSTRATllO EC()N()MlC() .n..n.n.n.nn.n..nnnn.n..n.nn.n......tnnnnnnntnnnn.... 293
IÑAKJAGIRREAZKUENAGA ZIGORRAGA /EDORTA COBREROS MENDAZONA
BIENESTAR, DEPORTE, CONSUMO, EDUCACIÓN, EXTRANJERIA ¥ SANIDAD n.....n.n. 307
ÆRNANDOJ. ALCANTARILLA HIDALGO
PROCEDIMIENTO CONTENCIOSO-ADMINISTRATIVO ¥ CONFIJCTOS JURISDICCIONALES..... 317
N0RMP.S DE PUBLI(ACIÓN ..n..n n..... n.nn.n.ne.nnn•..nen.n...n.nn.enn.i•nt.n...tnnnn.nn.nnnn.. 329
71
Revista Españoia deerecho Administrativo
Número 88 • Octubre-Diciembre 2O7
SUAARlO
ESTUlOS
GERARDO GARCÍA ÁLVAREZ
LOS «TAX RULINGS» COMO AYUDA DE ESTADO: CONTROL COMUNITARIO DE LOSACUERDOS ENTRE ADMINISTRACIÓN Y CONTRIBUYENTES ..._.. 13
M MERCEDES LAFUENE BENACÍ-IES
BALANCE DE LA LEY DE MEMORIA HISTÓRICA 47
JULIA OREGA BERNARDO
EL ACTO ADMINISTRATIVO TRANSNACIONAL EN EL DERECHO EUROPEO DEL MER-CADO INTERIOR 81
ALEJANDRO D. LEIVA LÓPEZ
CAMBIOS DE MODELO RETRIBUTIVO DE LA GENERACIÓN RENOVABLE EN ESPAiJA.LA CONFIANZA DEL INVERSOR FRENTE AL RIESGO REGULATORIO ................................. 125
.JURtSPRU1ENCIA
AGU5J/NGARCÍA UREJÄ
ALCANCE TEMPORAL, MATERIAL Y LEGITIMADOR DE LA DIRECTIVA SOBRE RES-PONSABILIDAD AMBIENTAL. COMENTARIO AL ASUNTO C-529/15, FOLK V. UNA-BHÄNGIGER VERWALTUNGSSENAT FÜR DIE STEIERMARK (SENTENCIA DEL TIUE DEl DE IUNIO DE 2017)
JOSANONlO RAZQUIN LÌZARRAGA
EL lNTERS CASACIONAL OBIETIVO SEGLJN EL TRIBUNAL SUPREMO 175
72
10 REDA 2017 • 188
CRÓNCAS
SAAITIAGO GOAJZÁLEZ-VARAS IBÁÑEZ
LOS EFECTOS ULTRA PARTES DE LAS SENTENCIAS. ¿SENTIDO DEL ARTÍCULO 110LJCA 203
BELÉN MARIAJA JALVO
LA COBERTURA LEGAL DEL REGLAMENTO DE RÉGIMEN DISCIPLINARIO DE LOSFUNCIONARIOS DE LA ADMINISTRACIÓN DEL ESTADO 223
MaANTOAJIAARIAS MARTÍNEZ, MARGARITA PARAJÓ CALVO
EL CARÁCTER TRANSVERSAL DE LA PERSPECTIVA DE GÉNERO EN LA NUEVA LEY DECONTRATOS DEL SECTOR PÚBLICO 239
MANUEL VÉLEZ FRAGA, XAVIER CODINA GARCÍA-ANDRADE
LAS SANCIONES POR VENDER A PÉRDIDA Y SU INCOMPATIBILIDAD CON EL DERE-CHO DE LA UNIÓN EUROPEA 291
B l B L l O G R A F ÍA
JAVIER GUILLÉN CARAMÉS
RECENSIÓN AL LIBRO «DERECHO ADMINISTRATIVO ECONÓMICO», DE JOSE CARLOSLAGUNADEPAZ 327
MIRIAM CUETO PÉREZ
RECENSIÓN AL LIBRO «EL PATRIMONIO CULTURAL EN EUROPA Y LATINOAMÉRICA»,DE F. LÓPEZ RAMÓN (COORD.) 329
ANA ISABEL PEIRÓ BAQUEDANO
RECENSIÓN DEL LtBRO ((SERVICIOS DE INTERÉS GENERAL COLABORACIÓN PÚBLICO-PRIVADA Y SECTORES ESPECÍFICOS», DIRIGIDO POR VERA PARtSIO, VICENÇAGUADO t CUDOLÀ Y BELÉN NOGUERA DE LA MUELA 335
NORMAS DE PUBLICACIÓN 351
73
Revista General de Derecho Administrativo
DIRECTORSantiago Muñoz MachadoCatedrático de Derecho AdministrativoUniversidad Complutense
SUBDIRECTORJuan Francisco Mestre DelgadoCatedrático de Derecho AdministrativoUniversidad de Valencia
N° 47 ENERO 2018
• Sobre el obligado respeto por os sistemas nacionales de normalización y de certificación de lasreglas reguladoras de la libre circulación de mercancías dentro del Espacio Económico Europeo (elasunto "frabo). (Rl §419782)Vicente Alvarez García
• Radiografía prospectiva del derecho administrativo europeo: un diagnóstico incierto. (Rl §419783)Angei Ballesteros Moffa
• El ámbito de operatividad del principio de prevalencia: algunas certezas, riesgos inevitables y muchasdudas (A propósito de la doctrina derivada de la serie jurisprudencial iniciada por la STC 102/2016,de 25 de mayo). (Rl §419789)Beatriz Setuáin Mendía
• Servicios de identificacïón electrónica dentro de la e-Administración. (Rl §419786)Antonio Merchán Murillo
• Estudio sobre la gestión aeroportuaria desde el derecho administrativo. (Rl §419788)María lsabel Rivas Castillo
• La mutua confianza como fundamento de los contratos de servicios jurídicos, su no tratamiento en elámbito de la contratación pública: una reflexión y una propuesta. (Rl §419787)Manuel Mesa Vila
• Evaluación y perspectivas de la tramitación simplificada del procedimiento administrativo común. (Rl§419784)Andrea Garrido Juncal
• La declaración responsable en el régimen del litoral. (Rl §419790)Yolanda Torres Barquiila
• La responsabilidad patrimonial de la administracián como resultado de la anulacián de un actoadminïstrativo (a propósito de la STS. Sala 3, de 17 de febrero de 2015, Rec. 2335/202). (Rl§41 9785)
74
luis Alberto leonardo Zorrilla
• La controvertida soiución aI modelo de estiba y desestiba portuaria español. Comentarios a laSentencia del Tribunal de Justicia de la Unión Europea de 13 de julio de 2017. Relativa alprocedimiento de condena al reino de España. (Rl §419791)Cristina Menéndez de la Cruz
• Contencioso-Administrativo. (Rl §4 1 9937)Juan Francísco Mestre Delgado
• Contratacìón administrativa. (Rl §419792)Alejandro l-luergo Lora
• Licencias. (Rl §419793)Amaya Casado Echarren
• Recursos naturales: consecuencias de la falta de plan de ordenación de los recursos naturales y delos defectos en su tramitación. (Rl §419794)Rafael Pizarro Nevado
Tribunal Supremo
• Transparencia y buen gobierno. (Rl §419795)Severiano Fernández Ramos y José María Pérez Monguió
Conflanza política;.. en marche?. (Rl §419796)Alejandra Boto Alvarez
Recensiones
© PORTALEERECl-lO 2001-2018
75
IErakunde autonomiaduna
-_•_
Ogarsm A õoci de
-1ERAROURAARU'ZAREN
HERRI -ARDURALARITZAI<O EUSKAL ALDIZ1<ARIA
REVISTA VASCADE ADMNISTRACIÓN PÚBLICA
VškkIkiVi/ ESTUDIOS2'l Colreros Pdtendazona, Edorta: La reparacióo del in-
cumplirniento del plazo razonable en el Tribunal de Jus-ticïa de ía Unión Europea y una posïble consecuenciapara el estatus de los derechos funóamentales.
59 Compains Silva, Eneko: El impacto del Brexit so-bre el estatus jurídico-polítïco de rlanda del Norte:¿una oportunidad para ía reunïficación de lrlanda?
99 Cubero Marcos, José lgnacio: Responsabiiidadambiental por el cese de ía actividad: problemas ac-tuales y necesidad de una regulación integradora.
133 Gil Ruiz, Juana María: Crisis del Estado de Bien-estar y desafíos deí siglo xxr duaiismo vital y brechaciudadana,
1 63 Marina Jaivo, Betén: Las medidas provisionalesadministrativas. Novedades incorporadas por elartícuio 56 de la Ley 39/2015, de 1 de octubre, deProcedimiento Administrativo Común de las Admi-nistraciones Púbíicas.
1 89 Pérez Monguió, José María: Actividades privadascompatibles de los aitos cargos en ía AdministracïónGeneral deí Estado.
225 Quintiá Pastrana, Andrei: Eí derecho a la vivienda y íadiaíéctica entre descentraíización v recentraíización.
269 Torres López, M. Asunción: La pubíicidad directaaI púbíico de íos medicamentos con receta: eí justoequïlibrio entre ios benefìcios y íos riesgos.
NOTAS311 Abetián López, tVlaría Ángeles y Aldeguer
Cerdá, Bernabé: Los Organos de ccntro! externclOCEXl: una aproximación desde ía perspectiva delas Relaciones lntergubernamentales.
339 González Bustos, M. Angetes: íAarco reguladorpara !a regeneración urbana.
361 iriarte Irureta, lzaskun: La experiencia deí proce-so participativo de ía revisión de ias Oirectrices deOrdenación Territoriaí de ía CAPV: un caso de bueoagobernanza y de participacìón «trìdïmensionaí» en íagestión de ías poíítïcas públicas.
389 Nabaskues Martínez de Eulate, tker: Panoramaactuaí de ía calidad normativa en el ordenamientotras la aprobación de ía Ley 39/201 5.
421 Mohamed Vázquez, Rashid: La formación de ios em-pleados públicos desde ei punto de vista jurídico y organi-zacionaí. Oos perspectivas necesariamente entreiazadas.
439 Padiila Ruiz, Pedro: Oesafíos pendïentes para ia de-finitiva impiantación de ía evaíuación del desempeño.
. LóA//ó JURISPRUDENCIA469 García Castro, l)avid: Ei interés casacionaí obje-
tivo como requisito único a acreditar en íos escritosde preparación de recursos de casación ante la Saía3.a del Tribunai Supremo. Un análisis de ia incipientejurisprudencia de ía Saía de Admisión del Alto Tribu-nai tras ia entrada en vigor de ia LO 7/201 5.
BIBLIOGRAFÍA497 Saiz Arnaiz, A. (Oir.); Solanes, J.; Roa, J. (coords,),
Diá/ogos Judicia/es en e/ Sistema /nteramericano deDerechos Humanos, Editorial Tirant Lo Bíanch, Espa-ña, (2017). (Andrés Cervantes Valarezo)
503 Oe Benito Llopis-Liombart, Marco, Justicia o Burocra-cia, Civitas, Madrid, 201 7. Próíogo de Micheie Taruffo,287 págïnas. (Javier Oliván aJel Cacho)
506 Lasagabaster Herrarte, iñaki, Derecho Púbiico enEuska/Herria, Edìtoriai IVAP/Lete, Bilbao, 2017, 484páginas. (Iñaki Serrano Lasa>
510 López Ram.ón, Fernando )coordinador), E! patrimoniocu/tural en Europa y Latinoamórica. Ed. ínstituto Na-cionaí de Administración Púbíica, 20'17. (José Anto-nioTardíaPato)
514 Rico Motos, Carios, Deitberac/ón parlamentaria vdemocracia representariva. Congreso de íos Oiputa-dos. Madrid, 2016. (Pdtantiel Zaira Víctor3
529 Moreno García, Javier, Los distintos estatutos jurídi-cos del subsueío, HAEE,/iVA Oñati, 2015, 413 págs.(Jasone Urkola lriarte>
536 Jiménez Asensio, Rafaeí, Gómo prevenir ía corrupciól.htegridad y trarisparencia. Ed. Catarata e íVA 201 7.189 pãginas (Martin María Razquin Lizarraga>
ËDITIONS DALLOZSu1.tC ,JflUfl
.u. .5p::ei d 9' ii.4.
S•e .ic:eirue Frordesau - P.e'
R S Prrt. 52 lStr.c2i) 55t C(ii U5
( 'e. \P li Zr\ . i-R '°i 7 U5
l : :. .'.u.. :.
.l tn. l,i r.s J .: .-.i.tdrte
c l'P \P u 015 Tin3J2 l'4
!mtrinse eu lratrce p.ir B )l \ t
PE FC ) rUe ,li JJr ,.uts c - 1lir i Mes .nneDepr.t Ci nster 2Ul
• (lr u FC .iu flJPet P. ltr.: ttC
) l ert's d. jbt e. recs . lee •'J
.0 ku
COLLOQUE
Le traitement jurisprudentielclu principe de précautionen droit français et européenquelle méthodologie
Le principe de précaution dans le droitde I'Union européenne
par Nicolas DE SADELEER 1025
La Cour européenne des droitsde l'homme et le principe de précaution
par Frédéric SUDRE 1039
Le Conseil constìtutionnel « botte-t-ilen touche » lorsqu'il ne statue pas surle grief tiré de la violation de l'article 5de la Charte de l'environnement
par ½rlérie GOESEL-LE B1HA 1047
Les cours constìtutionnelles européenneset le principe de précaution
par Victoria CHIV 1055
Existe-t-il UN principe de précautionappüqué par le juge administratif
par Sylvie CAuDAL 1061
Principe de précautìonet contrôle de l'utiiité publique
par Patrick jAs7N 1068
Principe de précautìonet indépendance des législations
par Pascal PLAHCHET 1074
Le dialogue des normes et des jugeset le principe de précautìon
par Baptrste Bovsr 1078
Rapport final
pr'rr jearr-Pierre IU.4RGL'É.\Âl.D 1084
CONTENT!EUX
Le droit « souple ». les autoritésadministratives indépendantes et le jugeadministratìf. Ðe la doctrine au prétoire
par julra Sctíruiy 1087
Les prix réglementés et les marchésde l'énergie : disparition, sursisou adaptationNote sous Conseil d'État. assernblée,19 juïllet 2017, Association nationale desopérateurs détaillants en énergie (ANODÊ),n 370321par Stéphane DE LA RosA 1099
DROITS ET LIBERTÉS
Un état d'urgence permanent(Loi n° 2017-1510 du 30 octobre 2017renforçant ia sécurité intérieure et la luttecontre le terrorisme)par Olivier LE BOT U15
Précisions sur Ie cadre juridiquede la recherche sur embryonset cellules souches• Conclusions (extraits) sur tribunaladministratif de Montreuil. 7 juin 2017.Fondation Jérôrne ïejeune, n° 1610385par Rornai,r FELSENHELD 1127
• Obseivarionspar Pierre DELVOLVE 1134
ENVIRONNEMENT
Protection de la qualité de l'air:de la transformatìon d'un droit gazeuxen droit solideN.ote sous Conseil d'État, 12 juiilet 2017.Associarion Les Arnis de la Terre France.n° 394254
par Agathe V.ix Lu.c U35
RESPONSABIL!TÉ
La responsabilité subsidiairedes personnes publiques pour les dettesde leurs délégataires insolvables
par Louis BAHOUGNE 1149
1JRBANISME
La loi Littoral entre deux eauxpar Sél'rrsrien FER'r.RI 1161
DRO!T ADMIN!STRATIF ET DROITCONSTITUT!ONNEL
DROIT ADM!N!STRATIFET FINANCES PUBLIQUESChronique de droit public financier
par lïartr,r COLLETet Luelovrc AYRAl.'L1 il97
77
rfdaREVUE FRANÇAISE DE DROIT AOlAlNlSTRATlF 33E ANNÉE - B!MESTRIELLE - N° 6 NOVEMBRE-DÉCEMBRE 2017
DIREGTION
DirecteursPrerre Dèivoivé et Pierrc Bon
Secrétaire généralDonuntue PouyaudPrrfes.seur à l'(.nner.sitL'Pari De.scartes
Secrétaire général adjoint
( ordl ie ' iaveur-Carnentier.3laîrre de conférencesà lLni'ersité de Franche-comré
1025 DROIT PUBLIC DE L'ÉCONOMIE
31-35. rue Froidevau'.75685 Patus cedex 14E-rnail : rfdaiadalloz.t
PRÉSIDENT.DIRECTEUR DE LXs PUBLICATION
Philippe Déroehe
ËDITION
Secrétaire de rédaction
viarre Fhornaslel redactioit 0i 40 4 l 2 S LFax . 0l 40 64 5-1 66E-muil : rn.thomasa•dalloz.frCbargé dédition numérique:Jean-Nlare Pastor
ABONNEMENTS RELATIONS CLIENTS
Directrice des abonnements:Ysctte Nay
5),. as.cnuc le la .\1arne -
l \1rsntroue Ced.x1,r'í 1l -ii 45 d
Responsable relation ciientsGrnette kouaFe:. i) 52Q 500 01' 0.i2 O i k rflJi)
Rer ue hunesuelle )Js numeto'. pJr atr)PrLv de ¡ 'abonnernenr 2018 TTC (l an):tt.,n..:e d.'r,O3 € .
DO'sl €Prrx au ,nu,nero:
t'trunger 4545 • —
Les eBonnes rur. a la reseprs.sn ile ce rsutnéru.contdrer,'nt u. la l,s.rel.in precedenterte lcer cn: pas pers .nue. —'si'. prres d•ettas t,st le ,er. rce de .rhuns.:uent. atts delar.
ttc ptres. arrr e.tr rstr p.nd.r 'i rhs. de.uolc Ìs ..r.i 'ce de. n' cuu '-. r.r,,u..:,ts
'? :t ':lPt]flìcn C cÌ cui' P.:"tsdrc.ti..t:iitl l l J.:r'entord -
"- te,nhach -
•\il.'_..'en.
Chronique de jurisprudence1.087 par Agnès ROBLOT-TROI:IER
et Guillaurne TussEAv 1177
rfdaREVi FRANÇAISE OROIT AOlNiSTRATlF
ETÉTRANGERCOlPARÉ 27 223223
I,e burkiai à la Cour constitutionnelleChronique des thèses
fédérale allemande ou le choix par Xavier DUPRE DE BOULOÏS,
de la prévalence de la mission .'\oréert F0!,'LQtJER et Frédérir ROLIA. 1217
éducative de I'ÉtatCornrneritaire de la décisiondu 8 novembre 2O6 de la Courconstitutiorrnelle édéra1e allemandepar Elise DvtNIEL 1211
*Téléchargez sur votre smartphone et tablette, l'application gratuiteii Dalloz sous Android et iOS et connectez-vous à l'aíde de vos
ji JL identifiants personnels ou des identifiants qui vous ont été Jcommuniqués lors de votre abonnement ou de votre réabonnement.Retrouvez également vos revues feuilletable sur Dalloz-Revues.fr
Le octogramme qui fìgure ci-contre ménte une evpiication. Son objer est daierter !e ecreur sur iã menace aue représen!eDAGERpour avenír de ecnt part cu' eren7e!v a's ie aon alne de i ea lor' tecb aJe et unlrelsítalre le 7eieloppemer massrt du
SP photocopillage.
Le Code de la propriété intei!ectuelle du L"juillet 2992 interdit en effet expressément !a photocopie d usage co!iectit sansautorisation des ayants dro!t. Or cette Dratique S 'est généralisée dans les établissements d'enseigr7ement Supérleur, provoquant une baisse brutaledes acl7ats oe "rres er ae 'evues. au po!nt que ia ooss,bibé n!èrr!e pou' 'es aureurs de Créer des ruuv'es rou, e!jes er ae ies faire éd!tev cor'ecren.errtest auiourd170 mer,acée.
"xous rappeions donç que route reproduct,Or,, par7iele ou tO!aie. ae la prése.ntê oubiication est nterd'!e sar's autonsar,on de 'auteur, de son édìteur ouCu Centre f'ar,CaiS dêxp,O!tâtior! du droit ae cape CPC. 20. rje .7es Grands-4uustms. 5000 Paris.
ÉomohiS OALLOZ3L-35. rue Froidevaux, 75685 Paris Cedex Lll
Le Code de la propriété ,nteiiectueile n'autorisant. aux termes de i'article L. 222-5, 20 et 30 a). d'une part, que ies " cooies ou reproductionsstrictement rése!VéeS d ì usâge prïré du copïste cr r!On dêst!r,ées à une'utit!sation coi,'ect,ve . et. o'âutre pâ't. oue íes analuses et iêS çourtesçitar,ans oans uri outd'exer'7pIe et d'.l,ustrat,or,‚ !oute 'eorêsenta!on ou reoroCur't.orr ,n!éEra.e cu oavt'edc ëite sar's c Crrnsen!er'Jent ée 'auteurou de SCS avants droit O'j avants cause est iificïto arr. L. 222-0.CêttC reorésentatior7 ou' reproduction oaroueiquê orocédll llue cc sc.it, cO!ist!tueraít oonc J7ê c.o'!rretu,çun Sa!7çt,Gr!néê Oã' ,ëS ar7icies L. 338-2 etSuivâr,tS du Corlê Ciê la propr!éré inteliëctuêji&,
© Éditions Dalloz - 20L8
78
CRONICATRIBUTARIA 65/2O17
S UMARIO
ESTUDIOS Y NOTAS
7 CoREis ROJAS, Mif JosÉ y PINocIET ios. M JEsÚs: «Análi-sis comparado del impuesto chileno a las emisiones de contaminan-tes provenientes de fuentes fijas a la luz de la normativa española»
33 Gct NOVOA, CÉSAR: «E1 actual contexto internacional y el princi-pio de residencia en las rentas de actividades empresariales»
55 LirAGO LLEDÓ, ROSA: (<Un nuevo modelo de relaciones entre los pro-cedimientos tributarios y el proceso penal por delito fiscal»
101 PÉREZ BERNABEU, BEGOÑA: «La exención en el ICIO a favor de laIglesia Católica como ayuda de Estado. La cuestionable base jurídi-ca utilizada por el TJUE en su pronunciamiento»
127 RIBES RIBES, AURORA: «E1 tratamiento fiscal de las instituciones deinversión colectiva en el ámbito internacional»
165 SOTO BERNABEU, LAURA: «La declaración tributaria especial: una re-flexión retrospectiva»
COMENTARIOS DE DOCTRINA ADMINISTRATIVA YJURISPRUDENCIA
195 IERNÁNDEZ GUIJARRO, FERNANDO: «Reserva de ley y el uso del RealDecreto-Ley: comentario a la STC 73/2017, de 8 de junio de 2017(Pleno), dictada sobre la denominada amnistía fiscal aprobada porel Real Decreto-Ley 12/2012, de 30 de marzo»
BIBLIOGRAFIA COMENTADA
207 «Manual de Contabilidad de Entidades de Crédito»Reseña de DOMINGO CARBAJO VASCO
2 10 «Tax Policy in MENA Countries: Loo1ing Bac1 and Forward» deMario MansourReseña de DOMINGO CARBAJO VASCO
213 «Sistemas tributarios de España y América Latina» de José MaríaPérez ZúñigaReseña de DouNGo CARBAJO VASCO
217 «La comprobación de valores de bienes inmuebles en el ISD y en elITP AJD. Procedimiento de gestión y vías de oposición» de MiguelAngel Luque MateoReseña de JosÉ MIGUEL MARTÍN RorRÍGuEz
220 «La nueva tributación tras la reforma fiscal» de varios autoresReseña de JESÚS Rios PRIETO
79
Revista Española deEerecho Financíero
Numero 176 • Octubre-[)tcembre 2017
SUVARIO
ABREVIATURAS 11
TRIBUNA
MARÍA PÍLARALGUACIL MARÍ
LA APLICACIÓN IJEL PRINCIPIO [)E CAPACI[)A[) ECONÓIV1ICA A LOS PAGOS FRACCIO-NA[)OS [)EL IYv1PUESTO SOBRE SOCIE[)A[)ES 17Application of the ability to pay principle to paying corporate income tax byinstalments
ESTUE)IOS
AITOR ORENA DOMÍNGUEZ
LA REVISIÓN [)E AUTOLIQUI[)ACIONES Y [)ECLARACIONES POR LOS ÓRGANOS [)EGESTIÓN 61The review of the reverge charge mechanism and tax statements by themanagement bodies
SALVADOR MONTESINOS OLTRA
EL CONCEPTO [)E OPCIÓN TRIBUTARIA 107The concept of tax choice
ALEJANDRO GARCÍA I-/EREDIA
LA REPRESENTACIÓN A[)UANERA EN EL [)ERECI-lO [)E LA UNIÓN EUROPEA: FUNCIO-NES [)E REPRESENTACIÓN Y RESPONSABILI[)A[) A[)UANERA Y TRIBUTARIA [)EL RE-PRESENTANTECustoms representation in European Union law: representation functions andcustoms and tax liability of the representative
JOSÉ LUIS CARRETERO LESTÓN
LA TRIBUTACIÓN [)E LAS OPERACIONES INTERIORES VINCULA[)AS AL [)EPORTE EN ELlPUESTO SOBRE ELVALOR AiJA[)l[)O 187Taxation ofVAT in internal operations linked to sports
80
lO REDF 2cYl7 • 176
JURlSPRU[)ENClA
ÁNGELES GARCÍA FRIÁS, DANIEL CASASAGUDO
JURISPRUDENCIA CONSTITUCIONAL 211
DANIEL CASAS AGUDO, YOLANDA GARCÍA CALVENTE, MARÍA DEL IWAR SOTO iWOYA, ELENAiWANZANO SILVA
COMENTARIO GENERAL DE JURlSPRUDENClA. .._._. 227
ANTONIO LÓPEZ DÍAZ
COIVIENTARIO GENERAL DE JURISPRU[)ENCIA CONTABLE 267
ADOLFO MARTÍNJIMÉNEZ, FRANCISCO M. CARRASCO GONZÁLEZ, ALEJANDRO GARCÍA HEREDIA
JURISPRU[)ENCIA IJEL TRIBUNAL DE JUSTICIA DE LA UNIÓN EUROPEA 283
BIBtIOGRAFÍA
DANIEL CASASAGUDO
MACARRO OSUNA, J. M: EL PRINCIPIO lJE NEUTRALIlJAlJ FISCAL EN EL IVA, ElJ.ARANZADI, CIZUR MENOR (NAVARRA), 2015, 445 PÁGS. RECENSIÓN POR DANIELCASAS AGUDO (UNIVERSIDAD [)E GRANADA) 325
MARÍA DEL CARMEN CÁMARA BARROSO
GARCÍA-TORRES FERNÁNlJEZ, M. J: LA FINANCIACIÓN EMPRESARIAL: TRIBUTACIÓNEN LA EMPRESA ¥ lJEL INVERSOR, TIRANT LO BLANCI-l, VALENCIA, 2017. RECENSIÓNPOR MARÍA DEL CARMEN CÁMARA BARROSO (UNIVERSIDAD A DISTANCIA DE MADRID) 333
NORMAS DE PUBLICACIÓN. INSTRUCCIONES A LOS 337
CAHERS DE DROIT EUROPÉENCinquante-troisième année
2017N°2
S OMMAIRE
2O.7-N°2Pages
Note de Ia rédaction 277
ÉDITORIAL
Fragmentation, par Jean-Victor Louis 28 1
DOCTRINE
La crise de 1'État de droit dans 1'Union européenne: que faire?,par Michel Waelbroeck et Peter Oliver 299
Les procédures de révision du cadre réglementaire des juridictionsde 1'Union, par Jean-Paul Keppenne 343
L'intensité normative de la soft law en matière de compatibilité desaides d'Ftat, par Jessica Bracker 371
La protection juridictionnelle des particuliers face aux politiquesd'austérité : Ia fin de I'imbrogliojuridique?,par Louise Fromont 429
La protection de I'environnement à la suite du traité de Lisbonne:quelles conséquences liées à la consécration du principe decohérence?, par Christophe Verdure 467
JURISPRUDENCE
Chronique de jurisprudence — Droit général de 1'Union européenne(2012-2016), par Marc Blanquet, Olivier Dubos, Francette Fines et1é1ène Gaudin 497
82
CIVITAS EUROPAReuue Jurrdrque sur 'Èvolutrou de a Natron et de rÈtat err Eurvpe
Revrsta Juridíca sobre a Evslucrdn de la Nacrdrr y del Estado en EuropaLngal Journal on Oeoeloprrrent of tdatio,r arrd State rr Europe
> déc. 2017
N°39
ÉTUDES
SOMMAIRE - SUMARIO - CONTENTS
DOSSIER: « L'EXÉCUTION DES DÉCISIONS DU JUGE ADMINISTRATIF »
Avant-proposFrançoise SICHLER-GHESTIN - « L'exécution des décïsions dujuge administratif » 7
L'exécution entravéeChristophe FARDET - « La notion d'exécution des décisions de justice administrative » 3
Pascale ROUSSELLE - « L'exécution desjugements rendus en matière de fonction publique 29
Fanny GRABIAS - « L'exécution des décisions dejustice face à l'ordre public » 33
L'exécution condamnéeJean Félix DELILE - « L'exécution des décisions dejustice contraires au droit de l'Union 49
Anne-Cécile CASTELLANI-DEMBELE - Le caractère exécutoire des décisions du juge administratif
face aux mesures provisoires indìquées par la Cour européenne des droits de l'Homme » 65
L'exécution à rebondissementArthur DENIZOT- « Les difficultés d'exécution pourlejuge administratif » 87
Olivier FUCHS - Exécution et régularisation » 99
Jean-François LAFAIX - « L'injonction au principal : une simplification de l'exécution ? » 109
Héritage BITA HEYEGHE - Le chef de l'État, chef des armées » 13:L
Thierry CHOFFAT - « Le « macronisme » et la fin des partis traditionnels? » 161
André MOINE - « La résurgence des interrogations relatives à la représentativité des élus
lors de la campagne présidentielle de 2017 » 18L
Alejandro TORRES GUTIÉRREZ - La Deriva Soberanista en Cataluña : Pronunciamientos
del TC, Declaracìón Unilateral de lndependencìa y medidas del Gobierno al amparo
del art. 155 de la Constitución » 203
Arthur BRAUN - a "Option nucléaire" et nouvelle limitation du filibustering au Sénat des États-Unis rt 237
Arthur JULLY - e Changer la Justice, Jean-Yves LE BORGNE, Paris, Puf, 2017, 135 p. » 245
Léandre MVÉ ELLA - a R2P et intervention humanitaire. Peut-on [ou commentj dépasser
a volonté du Conseil de sécurité?, Noémie Bt.AISE, Anthémis, 2017, 341 p. « 249
Yves PETIT - « Droit international de l'environnement, Jean-Maurice ARBOUR, Sophie LAVALLÉE,
Jochen SOHNLE, Hélène TRUDEAU, éd. Yvon Blais, 3e éd., 2016 » 257
Tsiory RAZAFINDRABE - r, Changer a Justice, iean-Yves LE BORGNE, Paris, Puf, 2017, L35 p. e 263
Laurent SEUROT - e Les sources du droit, Stéphane Goltzberg, Puf, « Que sais-je? r', 2016, 126 p. rr 267
83
CHRONIQUE
NOTES DE LECTURE
COMMON MARKET LAW REVIEW
CONTENTS VoI. 54 No. 6 December 2017
Editorial comments: Theresa travelling circus: A veiy Britishentertainment trips its wav fronì Florence to Brussels 1 6 1 3- 1 626
Articles
C. Contartese, fhe autonomy of the EU legal order in the ECJ'sexternal relations case Iaw: From the "essential" to the"specific characteristics" of the Union and back again 1627-1672
L. Curtin and R Ieino, ln search of transparency for EUlaw-making: Trilogues on the cusp ofdawn 1673-1712
J. Organ. EU citizen participation, openness and the EuropeanCitizens Inítiative: The TTIP Iegacy 1713-1748
I. L.azarov, Deposit insurance in the EU: Repetitive failures andIessons from açross the Atlantic 1749-1780
Case law
A. Court of Justice
Mutual recognition, extradition to third countries and Unioncitizenship: Petruhhin, M. Böse 1781-1798
The Common Foreign Security Policy after RosneJ: StiII imperfectbut gradually subject to the rule of law, S. PoIi 1 799- 1 834
If and when age and sexual orientation discrimination intersect:Parris, 1vI. Möschel 1835-1852
I1irectors' duties and liability in insolvency and the freedom ofestablishment of companies after Kornhaas, M. Szydlo 1 853- 1 866
Rights, remedies and effective enforcement in air transportation:Ruijssenaars, J.-U. Franck 1867-1886
Book reviews 1887-1922
Index I1I-XX
84
iartaLA LEY Unión Europea n° 55, enero 2018, N° 55, 31 de ene. de 2018, Editorial Woiters Kluwer
Surrio UE r° 55 rero 203.8
TRIBUNA
• Sobre Ia Directiva 2017/1852, relativa a Ios mecanismos de resolución de Iitigios fiscaies enla UE por Antonio López Díaz (Catedrático de Derecho financiero y Tributarfo. Universidad deSantiago de Composte/a,.).
E)OCTRINA
• Ley aplicable a los accidentes de tráfico transfronterizos en Ia Unión Europea: consecuenciasnegativas que provoca Ia ausencia de armonización de Ios plazos de prescripción y caducidad yposibles soluciones por Raúl Lafuente Sánchez (Profesor titu/ar acreditado de DerechoInternacíona/ privado. Universidad de Alicante,).
• Legatum per vindicationem y Reglamento (UE) 650/2010 por Santiago Álvarez González(Catedrátíco de Derecho ¡nternacional privado. Universidad de Santiago de Compostela,)
SENTENCIAS SELECCIONAE)AS
• ¿Continuidad interpretativa (en materia de competencia judicial internacional respecto aacciones de repetición entre codeudores) o exceso de coherencia jurisprudencial por parte delTJUE? (Sentencia del Tribunal de Justicia de 15 de junio de 20i.7, asunto C-249/16: Kareda vBenk) por Eduardo Álvarez Armas (Research Associate, Queen f4ary University of London.Doctor en Derecho por /a Université catholique de Louvain y la Universidad de Granada,).
• Competencia judicial internacional y titularidad de un derecho de marca unitario (Sentenciadel Tribunal de Justicia de 5 de octubre de 2017, asunto asunto C-341/2016: l-anssenBeleggingen BV c. Tanja Prast-Knipping) por María Aránzazu Gandía Sellens (Senior ResearchFe//ow, P4ax Planck Institute Luxembourg for Procedural Law,).
JURXSPRUE)ENCIA
• Denegacìón del reconocimiento de los efectos reales de un legado vindicatorio relativo a unbien inmueble situado en un Estado miembro ciue no reconoce los efectos de dicho legado.
• Acción de repetición entre los codeudores solidarios de un contrato de préstamo:determìnación del lugar de cumplimiento.
• Competencia exclusiva en materia de inscripciones o valídez de títulos de propiedadintelectual.
• Competencía exclusiva de la Urión Europea en materia de política comercial común.
• El principio de líbre prestación de servicios cue garantiza el Derecho de la Unión no se
85
šriarteca1-'LEY Unión Europea n° 55, enero 2018, N° 55, 31 de ene. de 2018, Editorial Woiters Kluwer
aplica entre Gibraltar y el Reino Unido.
• Reconocimiento mutuo de dipiomas, certificados y otros títulos de médico: emuneración de¡os médicos especialistas en formación.
• Una trabajadora con contrato de duración determinada que ha sido elegido paradesempeíar un mandato parlamentario debe tener derecho al mismo permiso especial que seconcede a ¡os funcionaríos.
• Posibilidad de efectuar los períodos de descanso diarios y los períodos de descansosemanales reducidos fuera del centro de explotación de la empresa y en eI vehículo.
• Normativa de un Estado miembro que reserva ¡a concesión de un subsidio parademandantes de empleo a las personas que dispongan de derecho de residencia en el territoriode dicho Estado miembro.
• Normattva nacional cjue impone a los suministradores de gas natural una obligaciónadicional de almacenamiento de gas.
• Decisión por la que se declaran las medidas de ayuda parcialmente incompatibles con elmercado interior.
• Estrategia comercial que promueve deliberadamente la imagen de una marca global y únicadespués de la cesión.
• El servicio de puesta en contacto con conductores no profesionales prestado por Uber estácomprendido en los servicios en el ámbito de los transportes.
ACTUALIDAD UE NE
• Acuerdo que moderniza la defensa comercial de Ja UE.
• Requisito para la opción a una pensión pública de jubilación de una persona que hacambiado de sexo que no esté casada.
• La Comisión presenta una Hoja de ruta para profundizar en la Unión Económica y Monetariae u ro p e a.
• Una gestión de la migracián con visión de futuro.
• Modificación del Código de fronteras Schengen y establecimiento de un Sistema de Entradasy Salidas.
• Acuerdo sobre la propuesta de la Comisión de endurecer las normas para unos vehículosmás seguros y más limpios.
• La UE y apán concluyen un Acuerdo de Asociacián Económica.
• Acuerdo marco de colaboración y cooperación entre la Unián Europea, y sus EstadosMiembros, y Mongolia.
• Apertura de negociaciones por parte de la Unián Europea de un Convenio relativo alestablecimiento de un tribunal multilateral para la solución de diferencias en materia dei n v e rs io n e s.
• Establecimiento por varios países de la UE de una Cooperación Estructurada Permanente enEefensa.
86
artecaL* LEY Unión Europea n° 55, encro 2018, X° 55. 31 de ene. de 2018, Eðitorjal Wolters Kluwer
• Mayor transparencja en Ia toma de decisjones de la UE: fluevo registro de actos deIegad
• Nueva simplificcj de las normas de la política agrícofa de la UE,
• Ifliciatjva Conjunta UE-OIM de proteccjón y reintegraj de migranes. un año despu
• Productos seguros en el mercado ÚfljCO de Ia UE.
• Manual de Retorno comÚn para Ias autorjdades competentes de Ios Estados mjembr0 en lastareas relacjonadas Con eI retorno.
• Acuerdo marco de Colaboración y Cooperacjón entre la Unjón Europea y Sus Estadosmiembros y la República de Fjlipjnas
• Mejorar de ¡a transparencj y la previsjbjfj de las condjciones de trabajo.
• ApOyó y aumentó de las oportufljdades de Jos refugiados y los migrantes que residenIegalmente en Ja UE para integrarse en el mercado de trabajo europeo.
• Normas más proporcjonadas y sensibles aJ riesgo para unas empresas de Servicios deinversión más sólidas.
• Reciprocidad de la exención de visado: los esfuerzos polítics y diplomáticos siguen dandoresultados.
• Brexit: un proyecto de directrices para la segunda fase de las negocjacjones
87
Revista Aranzadi UniónEuropea
Número 10 • Año XLll • Octubre 2017
SUMARIO
CRÓNICAS
CRÓNICA DESDE BRUSELAS
GÓMEZ-ACEBO & POMBO ABOGADOS S.L. P.
El Tribunal de Justicia aciara que la Comisión no puede denegar el acceso a los escritosde los Estados miembros que obran en su poder por tratarse de documentos relaciona-dos con un procedimientojudicial 17
CRÓNICA POLÍTICO-INSTITUCIONAL
JOSÉ LUIS DE CASTRO RUANO
Estancamiento en Ia negociación del Brexit al finalizar Ia tercera ronda negociadora .... 23
DOCTRI NA
ORISTINA A PEt1AS 4 LEGP/ & /tJMA CULA CA -'ERBOSA MA PT/NEZ
Presentacián: Temas centraies de la contratación pûblica a partir de la vigencia de lasnuevas directivas en la materiai 29
OPiSTINA APEÍ'JAS ALEGRIA
La modificación de los contratos públicos en las Directivas de cuarta generacián. ¿Unpaso atrás en el control de los modificados7 33
BE3OÑAAPPOJAURE3
El principio de contradicción en e recurso especiai en materia de contratación y lasúitimas sentencias del TJUE sobre legitimaciór 51
88
10 RAUE1O•OCTUBRE2O17•
FERNANDO CANALES PINACHO
Contratación pública, integridad y corrupción: Análisis de cuestiones concretas conte-nidas en el proyecto de Ley de Contratos del Sector Público remitido al Senado en julio201 7
..__._........ 65
MARTA CASADO ABRAQUERO
aásulas sociales y contratación pública: su incidencia en los desplazamientos transna-ciona les de trabajadores n.n.n.•..n.. .... ..... ..nl. .....n...n._..•.n.... 85
NEREA MAGALLÓN ELÕSEGUI
La Ley modelo de la CNUDMI como 1ey marco en el regimen de la contrataciónpública . . . .........•.....•. ... .••.• .•••.••.•..•..•.. ... .. 1 O1
ELENA PICÓ BARANDMRÁN
La nueva regulación de los contratos de concesión • ....._ _ 1 13
JAVIER SERRANO CHAMIZO
La contratación de servicios sociales en las Directivas de contratación pública y sutransposición en el proyecto de ley de contratos del sector público ..n.n.n.n...n•...n...n.... 129
ACTUALIDAD DE LA UEDebate sobre el Futuro de Europa n• .i.n. ......nn.. n ........_.... 1 47Documento de reflexión sobre el futuro de la Defensa Europea .........•n....n...n n_._ 147
LEGISLACIÓN
POLITICAS YACCIONES INTERNAS DELA UE
Ubre prestadón de servicios y libertad de establecimiento.n.._annn.......n.._n...._n...___._......... 149Documento de informadón sobre productos de seguro...._.nn_..._a_.n...._..nn.n.n..........n....nn... 149Derectio de sociedades y de las empresas.nn.......n.....n.n.........n..............n..n.n.n.n..._......._n._... 150Reglamento de ejecudón del Reglamento sobre marca de la UE........... .__n__.n_.—- ..... 150Reglamento de ejecución del Reglamento sobre marca de la UE .._..... ... ..._.__...._... 151Pol(tica económica y monetaria de la 152Lucha contra el fraude en la UE a través del Derecho penal._................. ...._ ._n....__.. 152Dictamen del Consejo sobre el Programa de Estabilidad de 2017 de España .. — 152Pol (tica común de medio ambiente ..........nnn.n...i..nn_.......n.....n...n.._...nnnn.n ...n..n.... 1 53Acceso a la justicia en materia medioambiental ._.... --n._nn...n-.n_...._n._n..n..—_._n_... 153Documentos de referencia sectoriales: mejores prácticas de gestión ambiental para elsector de la producción de alimentos y bebidas.._..... ._n.__a..__a_n._....__a__. .__n_....... 154Pol(tica común de energ(a a.._n....n..n . _a.nn._.nn.n.n...nnn..........n.nn.nn.n..b.nn...nnn...n.... 1 55Gestión de la red de transporte de electricidad...._._ n..n .. .._.. -. ._.. 155Nuevo marco para el etiquetado energético ___._.......__..... - ._.._..._.._ .-......- 156
89
SU1AARl0
PSPACIO DE LIBERrAD, SEGURIDAD YJUSlClA
Cooperación policial yjudiciai en materia penal y aduanera 156
La Comisión Europea crea el Grupo de expertos sobre radicalización 156
ACClÓ EX7ERlOR DE LA UE
Política exterior y de cooperación 157
edidas restrictivas contra Corea del Norte 157
.JURlSPRUDENCA
Derecho de residencia para un nacional de un país tercero que asume el cuidadode su hijo menor de edad, nacional de dicho Estado miembro, cuando demuestra laincapacidad del otro progenitor, nacional UE, para hacerse cargo del menor 159
Notificación o traslado de documentos judiciales y extrajudiciales mediante formularionormalizado 160
Un operador económico no puede basarse en las capacidades de otra entidad parapresentarse a un concurso público 162
Normativa nacional que exige a las empresas que asignan número de teléfono a losabonados obtener el consentimiento de estos para utilizar sus datos de manera dife-renciada en función del Estado miembro en que presten sus servicios las empresas quesolicitan la información 163
Un mandamiento de ejecución de un notario en Croacia no es un «título ejecutivoeuropeo» 165
Legislación de un Estado miembro que autoriza la întroducción de cláusulas que se remiten aconvenios colectivos de trabajo posteriores a la fecha de la transmisión de una empresa 165
Determinación de la Ley aplicable en procedimiento de ìnsolvencia 166
El TUE aclara el concepto de «tabaco para fumar» 168
Ausencia de vulneración del principìo «non bis in idem» al incoar un procedimiento penale imponer una sanción tributaria por los mismos hechos a una persona y a una sociedadrespectivamente 168
El TUE no es competente para interpretar un Reglamento elaborado por organismos deDerecho privado, sin la participación de ninguna institución de la UE 169
Principio de «quien contamina paga»: alcance 171
Una normativa que prohíbe de manera general y absoluta toda publicidad sobre trata-mientos dentales vulnera la libre prestación de servicios 172
El TUE aclara el concepto de «daño medioambiental» 174
Las práctìcas obligatorias realizadas por estudiantes de restauración y entretenimientoen sus centros de enseñanza estån exentas de IVA 175
En caso de despido de un trabajador el cesionario de la empresa tendrá en cuenta enel cálculo de la antigüedad adquirida por éste al servicio del cedente 176
Validez de las medidas restrictivas motivadas por acciones de Rusia que desestabilizanla situación en Ucrania 177
La EUIPO deniega la inscripción de la marca TRIPLE 0 NADA, por riesgo de confusión conla marca anteriorTRlPLE BINGO 179
El TGUE anula la Decisión de la Comisión que deniega el registro de la lniciativa ciudada-na «Stop TTIP)) sobre el Tratado de libre comercio con USA 179
90
'12 RAUE 10 • OCTUBRE 20'17•
Derecho a la información sobre la acusación en un proceso penal cuando el encausadono tiene un domicilio fijo 179No existe discriminación por motivo racial o étnico cuando un banco pide el pasaporteo permiso de residencia a las personas que soliciten un préstamo y tengan permiso deconducir de un Estado tercero '181La normativa española sobre los actos recurribles en materia de contratación públicavulnera el Derecho de la UE 181La venta de un reproductor audiovisual multimedia que permite acceder libremente aobras audiovisuales protegidas sin la autorización de los autores vulnera los derechos deautor 183Un crédito del que es titular una sociedad de cuyo capital es titular mayoritario el Estadorumano, a cargo de una sociedad cuyo único accionista es dicho Estado, puede ser unaayuda estatal ilegal 184La gestión de los flujos migratorios puede ser una «razón de interés general quejustifiquemedidas restrictivas, siempre que se respete el principio de proporcionalidad» 185El TJUE condena a las autoridades españolas a pagar una multa de 3 millones de eurospor eI retraso en el cumplimìento de la liberalización del sector de la estiba 186Alemania incumple la Directìva sobre el transporte ferroviario 187Clasificación en la nomenclatura aduanera común de los tornillos para implantes '188Acción por violación de marca ejercitada contra una sociedad establecida en un tercerEstado '189Los pilotos aéreos mayores de 65 años no pueden pilotar aviones comerciales 190Plazo de prescripción en caso de irregularidades continuas en un Programa plurianualcomo un sistema de gestión de residuos en una región 192Prohibición a una compañía de seguros establecida en un Estado miembro de celebrarnuevos contratos en el territorio de otro Estado miembro 193Los representantes de una sociedad no pueden invocar la prórroga de la competenciapara eludir su responsabilidad solidaria por actos delictivos realizados en el ejercicio desus funciones 194No se vulnera el Derecho a la tuteia judicial efectiva, cuando una normativanacional impone al juez Ia obligación de instruir de oficio Ios elementos de losque conoce en el marco del enjuiciamiento de las infracciones administrativas decarácter penal 195
B 1 B L l O G R A F ÍABibliografía 199
ÍNIlCESÍndice alfabético de conceptos 205Índice alfabético de conceptosfjurisprudencia 207
NORAS DE PUBLICACIÓN. INSTRUCCIQNES A LOS AUTORES 219
91
CRÓNICAS
CRÓNICA DESDE BRUSELAS
ABOGADOS S.LP. GÓMEZ-AcEBO POMBO
El Tribunal de Justicia de Ia UE ha declarado que fijar una estatura física minima inde-pendientemente del sexo del candidato para eI ingreso en una Escuela de Policía puedeconstituír una discriminacíón ilegal hacia las mujeres 17
CRÓNICA POLÍTICO-INSTITUCIONAL
JGSÉ LUIS DE CASTRO PUANO
Se pospone hasta el Consejo Europeo de diciembre el paso a la segunda fase de lanegociación del Brexit 23
CRÓNICA DE DERECHO DE LA COMPETENCIA
'(' , r',_:JMÏ- Jjt-
Google e lntel: las grandes tecnológicas en el punto de mira de la Comisión 29
DOCTRINA
':5T/,'z. ,4Eîv,LS ' E3/. J"J',.J.C. '-iEF'CS' fi-'.f7ìEZ
La transposición al Derecho español de las medidas contenidas en las Directivas 2014para facilitar a Ias pymes el acceso a la contratación pública 41
'r'', -ì —.
!V,Mf,— AL
La sustracciõn internacional de menores: análisis normativo yjurisprudencial en aplica—ción del Convenio de la Haya de 1980 y del Acuerdo bilateral entre España y Marruecos.
92
10 RAUE 12 • Diciembre 2017•
Artlculo galardonado con el mi Premio Revista Aranzadi Unión Europea-Univesidad deLeón': cEl amor es para el niño como el sol para las flores; no le basta pan: necesitacaricias para ser bueno y ser fuerteL Concepciôn arenal (1820-1893) escritora y soció-loga española ._...-.......__ — .—.........a.n........... — - ._...._____._._._.__.................._ _. - 61
LUIS GONZÁLEZ VAQUÉ
Los perflles nutricionales [artlculo 4 del Reglamento (CE) relativo a las declaradonesnutricionales y de propiedades saludables en los alimentos]: ¿Una mala buena idea? ... 91
ACTUALIDAD DE LA UE
DEBATE SOBRE EL FUTURO DE EUROPA
El Discurso sobre el Estado de la Uniòn: Proyecto de Programa de Trabajo de la Comi'ón hasta el final de 201 8 (11) ....................— - a.a.aa..a.na.a.a.aa.a.a....a.a.a..a.....a.a...._. 1 05
LEG ISLACIÓN
CUESI1ONES INS17TUCIONALES
Polltica de datos abiertos del Consejo .__........._..__......................_.........._...._..__........_ 1 09El Comit Económico y Social valora el programa de trabajo de la Comisión para2018 1 1 O
POLÍ17CAS YACCIONES INTERNAS DELA UE
LIBRE PRESTACIÓN DE SERVICIOS ¥ LIBERTAD DE ESTABLECIMIENTORequisitos necesarios para la concesión de autorización a empresas de servidos deinversión y otras ctiestiones ..........—........_.......................................—............................_....... 1 1 1
DERECHO DE LA COMPETENCIA
Posible ayuda estatal ilegal a Telecom Castilla—La Mancha .....a....____...n._...._..a._.... 1 13DERECHO DE SOCIEDADES ¥ DE LAS EMPRESASCONTRATOS PÚBUCOSConstruir una arquitectura para la profesionalizaciôn de la contratación pública ._ 115POLÍTICA FISCAL DE LA UEMecanismos de resolucÍón de litigios flscales en la UE ..._....___..__..__..........__...._..._ 116MERCADO INTERIORCreación de un portal digital único ..a...a.a.aaa..aaaaa......a......a..aa........a..a......aeaaaa..a 1 17POLÍTICA COMÚN DE PROTECCIÓN DE LOS CONSUMIDORESRequisitos que deben cumplir los sustitutivos de la dieta completa para el ontrole peso
POLITICA COMÚN DE ENERGÍAMedidas para garantizar el suministro de gas en la UE 119POLÍTICA COMÚN DE TRANSPORTESSuministro de datos sobre desplazamientos multimodales en la UE .._............_.__...... 120
93
SUMARIO 11
Firma del Tratado constitutivo de la Comunidad del Transporte con Europea Sudo-nsental i 21
ESPACIO DE UBERTAÐ SEGURIDAD YJUSTICIA
COOPERACIÓN POLICIAL ¥ JUDICIAL EN MATERIA PENAL ¥ ADUANERA
Creadón mediante cooperadón reforzada de la Fiscal(a Europea ..s.ssn.essrns.ss•sssslsst•s•• 122
Manual europeo para la emisión y ejecudón de órdenes de detendón europeas ._.. 123
Medidas para evitar la preparadón de explosivos .._.._..n....................._....n-..........._.. 123
POLh1CASSOBRE CONTROLES EN LAS FRONTERAS ASILO EINMÎGR4CIÓN
Mejora de las v(as legales para las personas que necesitan protección internacio-nal s.s.ss..sss.s•...sss.s.......... 1 24
Reìntroducdôn temporal de controles en las fronteras interiores del espacio Schen-gen 1 25
JURISPRUDENCIA
La destrucción total o ptrdida irremediable de la mercanc(a da lugar a la deuda adua-nera salvo caso fortuito o fuerza mayor ._._ -— - _._. .-_..._._._.— -.. 127
Una medida nadonal que proh(be la acumuladón de pensión de jubiladón pública coningresos salariales puede ser válida con fin de estabilizar la balanza de pagos nnsnnsn 129
El tribunal competente para resolver una acción de repetidón contra un codeudor deun contrato de prtstamo el dei Estado donde se encuentra la entidad de crtdito ..__... 131
Una empresa que percibe una ayuda estatal no debe dcvolverla por ser sometida a unprocedimiento de quiebra o insolvenda posterlormente ._..._...-n_..__._.._._..s•._..... -. 132
El Defensor deI Pueblo Europeo deberá pagar una indemnizadón a una demandantepor no actuar con la diligenda debida .._...__._.._.__..-..._n..n.n.n...-n.....-n..-_.........-n... 133
Una medida nadonal que permite despedir a jóvenes al cumplir los 25 años puede estarjustificada por un objetivo leg(timo de pol(tica de empleo snsnn_.ssnsnns—nsnlnnnsnss 134
Condonadón de derechos de aduana ante la existenda de una situadón espedal _._... 135
Despido colectivo encubierto mediante novadones unilaterales deI contrato que rebajaeI salario de varios trabajadores ._..s•..s•._sn1._.—s n.n.sn.._ns.n....nn.s.s.,._n.n....nsn....s..s 1 35
Una normativa que no prevt la lidtadón de pública para la atribudôn de espadospara la asistenda aeroportuaria es l(dta ya que no se paga ninguna remuneradón alaeropuerto .....fl_.......s..nsn..——-——.n.n.n..n.....n....._..nn.n....s_....e.....nss..sn..n..nns._..n.nsnn.n...snsnss 136
Una compañ(a aseguradora no puede oponer a los perjudicados en acddente de drcu-ladón, la nulidad deI contrato de segurosegún la normativa nadonal ._..-._.n-_._n.nn-. 137
El consumidor que compra un producto, aunque sea de segunda mano, siempre tienederecho de redamadón contra el vendedor que no prescribe en dos añoš 138
Mttodo no discriminatorio de cálculo de una pensión de jubiladón de una trabajadoraa tiempo parcial y a tiempo completo 139
Determinadón de la legislación aplicable en materla de Seguridad Social de un traba-jador que ejerce simultáneamente actividades por cuenta propia y ajena en Estadosmiembros diferentes 141
94
REVISTA DE
lJerechoComunitario
SUtviARlO Europeo
Año 2 1. Núm. 58, septiernbre!diciembre 2O 7
EDrIO RIAI
RICARDO GOSALBO BONO
Quo vadis, coniunctlo europae? 837-867
ESTU Dl OS
PAZ ANDRŠS SÅENZ DE SANTA MARÍA
ejorando la lex imperfrcta: tutela judicial efectiva y cuestiónprejudicial en La PESC (a propósito del asunto Rosneft) 871-903
CORAL ARANGENA FANEGO
Orden europea de investigación: próxima implementación enEspaña del nuevo instrumento de obtención de prueba penaltransfronteriza 905-939
MIREN IGONE ALTZELAI ULIONDO
La liberalización del sector ferroviario: ¿una poltica congruentecon el derecho comunitario de la competencia 941-975
NOTÁS
SARA POIÅ ¥ CLAUDIA CINELLI
'1obi1ity and legal migration in the context of the EuropeanNeighbourhood Policy: what role for the European Union 979-1005
ESTEFANfA LÓPEZ LLOPIS
La doctrina del TJUE sobre la tributación en el IVA de los pre-mios obtenidos en competiciones deportivas 1007-1038
96
JURlSPRUlENClÂ
TRIBUNAL DE JUSTICIA DE LA UNIÓN EUROPEA
VALERIA DI COMITE
Derecho de residencia de los progenitores nacionales de tercerosEstados e interés superior del niño «europeo». Comentario a laSentencia del Tribunal de Justicia (Gran Sala) de 1 0 de mayo de2017 en el asunto chduez-Vííchez 1041-1058
FERNANDO CASTILLO DE LA TORRE Y PETRA NEMECKOVA
Crónica de Jurìsprudencia del Tribunal de Justicia de la UniónEuropea, mayo-agosto 2017 1059-1106
TRIBUNAL EUROPEO DE DERECHOS HUMANOS
MARTA CABRERA MARTÍN
Crónica de jurisprudencia del Tribunal Europeo de DerechosHumanos, mayo-agosto 20 1 7 1107-1134
Bl BLIOGRAFÍA
RECENSIONES
JOAQUfN ALCAIDE FERNÁNDEZ y EULALIA W. PETIT DE GABRIEL
(eds.): Españay la Unión Europea en eí Orden Internaciona4 porRafael Marín Aís 1137-1147
JUAN IGNACIO SIGNES DE ESA, Códzo de Práctica Procesal Europea: por Santiago Martínez Lage 1148-1149
97
Revista Española deDerecho Europeo
Número 64 • Octubre—Diciembre 2017
SUMARIO
ESTU[)IOS
RICARI3OALOAISO GARCIA
LA INTERPRETACIÓN DEL DERECHO NACIONAL EN FUNCIÓN DE LA ENTRADA ENVIGOR DE LAS DIRECTIVAS Y DE SU FECHA LÍMITE DE TRANSPOSICIÓN (O SUTRANSPOSICIÓN ANTICIPADAI
VIOLETA RUIZALMENDRAL
PODER TRIBUTARIO AUTONÓMICO Y DERECHO DE LA UNIÓN EUROPEA:CONSECUENCIAS DE UN FEDERALISMO FISCAL INACABADO
ZULIMA SÁA!CHEZSÁNCHEZ
UN SISTEMA EUROPEO COMÚN DE ASILO: ¿DESDIBUJANDO LA COMPETENCIA DELOS ESTADOS
ALEJANDRO D. LEIVA LÓPEZ
LA ORGANIZACIÓN DEL TRANSPORTE DE ELECTRICIDAD EN ESPAYiA ¥ EL SISTEMADE COORDINACIÓN REGIONAL ENTRE ESTADOS
JAVIER ESTEBAN RIOS
LA ADHESIÓN VOLUNTARIA AL MECANISMO ÚNICO DE SUPERVISIÓN: LOSPROCEDIMIENTOS DE COOPERACIÓN ESTRECHA
COîAEtiTARlOS DE JURlSPRUDEî1ClA
MAR/A DIAZ CPEGO
PARADSO Y CAMPANELLI C. TALlA: ¿UN PRONUNCIAMIENTO EUROPEO CONTRALA GESTACIÓN POR SUSTITUCIÓN?
13
25
77
1 55
185
98
10 REDE 2017•64
RESEÑAS
PABLO GOA'ZÁLEZSAQUERO
LEGISLACIÓN 203
lURlSPRUDENClA 205
BIBLIOGRAFÍA 231
NSTRUCCIONES A LOS AUTORES 233
99
REVIŠYA GEERA 1)E 1)EREC1-O EUROI'EOissa
OIREC[Ol.A
\ Aracelï Mangas MartiiiCatedratica de Oereclio Internacional PiblicoUniversidad Cornpliitense de Madrid
DIRECTORAAraceli Mangas MartínCatedrática de Derecho lnternacional PúblicoUn iversidad Complutense de Madrid
DIRECTOR EJECUTIVOL.uis Norberto González AlonsoProfesor Titular de Derecho lnternacional PúbiicoUniversidad de Salamanca ([email protected])
SECRETARIOAsier Garrido MuñozProfesor Ayudante Doctor de Derecho lnternacional PúblicoUn iversidad de Salamanca ([email protected])
N° 44 ENERO 2018
Editorial
Polonia en el punto de mira: ¿solo riesgo de violación grave del Estado de Derecho?.Poland in the Spotlight: Qnly Risk of Serious Violation of the Rule of Law? (Rl §41 9755)Araceli Mangas Martín
Estud ios
• El alcance de la cooperación entre ¡as agencias de la Unión Europea implicadas en la seguridadmarítima.The Scope of Cooperation Between European Union Agencies lnvolved in Maritime Safety/Security(Rl §419?56)Miguel Angeì Franco García
• La vuelta de la UE a reaccionar frente a atentados y la Directiva (UE) 2017/541 relativa a la luchacontra el terrorismo.The Return of the EU to React Against Attacls and Directive (EU) 2017/541 on Combating Terrorism(Rl §419757)Juan Jorge Piernas López
• Derecho aplicable en el ámbito del Mecanismo Único de Supervisión. lnterpretación y aplicación denormas nacionales por el Banco Central Europeo.The Applicable Law in the Field of the Single Supervisory Mechanism. lnterpretation and Appiicationof National Regulation by the European Central Bank (Rl §419758)Javier Esteiban Ríos
Comentarios cle jurispriidencia
• La reubicación de los refugiados: un déficit de solidaridad y una brecha en la Unión Europea.Comentario a la sentencia del Tribunal de Justicia de 6 de septiembre de 2017, asuntos C-643/15 y
1 00
0-647/15, Hungría y Esiovaquia c. Consejo.Reiocation of Refugees: A Solidarity Deficit and a Gap in the European Union. Commentary on theJudgement of the European Court of Justice of 6 September 2017, Cases 0-643/15 and C-647/15,Hungary and Slovak Republic vs. Council (Rl §419759)Joana Abrisketa Uriarte
To Be or not to Be (A Terrorist). EU Anti-Terrorism Measures and lnternational Humanitarian Law.Understanding Regime lnterplay in Light of Recent EU Case Law.Ser o no ser (un terrorista). Medidas de la UE en materia de lucha contra el terrorismo y Derechointernacional humanitario. lnterpretando la interacción entre regímenes a la luz de la jurisprudenciareciente de la UE (Rl §419760)Luca Pantaleo
• El reconocimiento de la responsabilidad extracontractual de la Justicia Europea por sus propiosincumplimientos: el primer pronunciamiento condenatorio por la concurrencia de dilaciones indebidas.Recongnizing Liability in Tort of European Justice for its Own Failures to Comply with EU Law: FirstRuling Against the EU for Undue Delays (Rl §419761)Teresa Marcos Martín
• A Commentary on the Lounes Case and the Protection of EU Citizens Rights Post-Brexit.Comentario sobre el caso Lounes y la protección de los derechos de los ciudadanos de la UEpost-Brexit (Rl §419762)Polly F?uth Polak
Comentarios de legislación
• Justicia restaurativa, mediación penal y víctima: vinculación europea y análisis crítico.Restorative Justice, Criminal Mediation and Victims: European Connections and Critical Analysis (Rl
§41 9763)Teresa Armenta Deu
• Mais Segurança com mais Liberdade. Uma Estratégia jusfundamental alternativa sobreCibercriminalidade de Financiamento do Terrorismo para a Efetivação de Direitos no ELSJMais Segurança com mais Liberdade. Uma Estratégia jusfundamental alternativa sobre
Cibercriminalidade de Financiamento do Terrorismo para a Efetivação de Direitos no ELSJ.More Security with more Freedom. An alternative lusfundamental Strategy over cyber-crimeconcerning terrorism financing in favour of the effectiveness of rights in the AFSJ (Rl §41 9764)
Sergio Maia Tavares Marques
• Los primeros pasos hacia la implementación del Plan Europeo de lnversiones Exteriores: elReglamento (UE) 2017/1601. por el que se establece el Fondo Europeo de Desarrollo Sostenible
(FEDS), la Garantía del FEDS y el Fondo de Garantía del FEDS.First Steps Towards the lmplementation of the European External lnvestment Plan: Regulation (EU)
2017/1601 Establishing the European Fund for Sustainable Development (EFSD), the EFSD
Guarantee and the EFSD Guarantee Fund (Rl §419765)Estela Martín Pascual
Observatorios
10:1.
• Observatorio del Consejo de Europa. (Rl §419766)Daniel Gonzáìez Herrera
• Observatorio de la Unión Europea. (Rl §419767)lvlarina Serradi!la López
Biblioçirafía
© PORTALDERECHO 2001-2018
102
RTDEur.Revue trimestriefle de droit européen
ÉrITORIAL
c ri u rs v s ri
par Jean Paul Jacqué 629
Droit européen de la concurrencepratiques anticoncurrentielles
par Laurence ldot 769
Jurisprudence administrative françaiseintéressant 1e droit de 1Union européennepar Dominiclue Ritleng, Aude Bouveresse
et Etienne tvui1er 799
arché intérieurpar Anne-Lìse Sìlony
et Audrey Zians 813
Espace judiciaire européen en matièrecivilepar Vincent Égéa
et Emrnanue[ Guinchard 849
Droit européen de la propriété¡ n t e 1 1e ct u e 11e
par Edouard Treppoz 855
Lcssier sude e drij. Criritrçiverses su r tes traités cie
Les dttér ericis eritre iri vrrrstisseurs et dsts. hòtes
par Catherine Kessedjian et Lukas Vanhonnaeker 633
— '-.—,'— '— ''.-J- —.' ..
par lsabelle Pingel.. 657
-. o"ri-'"e
drciit suhectit » crrcrurrie crriditic.ri de t'etfet •cirectpar Olivier Peiffert 665
Ce drrit de Criicri uréervce faue ò t'écrrirruie crif.ahrrativepar Pieter Van Cleynenbreugel 697
rri. e s •r CEJ•i rc ri 5 rì re iir. c c cr ri c' ri e u. J Z G irU 3.
par Cheik Galokho 723
ir. r :Ei fri Cs. rrccri : vrs e ita h e ri ri. ri o u r c rèse rverCrri. bc:ratirrr des iuces darrs t'ijriiori eurrréerrriepar Nicoletta Perlo 739
Droit pénal de 1Union européennepar Pascal Beauvaiset tvyriam Beniolo-Carabot 875
Ouvrages reçus
et ouvrages commentés 895
Les ouvrages cornmentés sontaccessibles gratuitement sur lesite Datloz Revues, dans La ver-sion feuiltetable de la RTDEur.
-,
Tables annueties 899
103R"I"lb)Eur.
" O rctdèccriihie iriht7
REVUE INTERNATIONALE DE DROIT COMPARÉ 4-2017
Transsystémisrne et droit comrnun. Une clé du droit occidentalFrédéric Zenati-Castaing 733
L'influence du droit européen et international des contrats sur laréforme française du droit des obligations Vincent Rivollier 757
Le projet d'Ole Lando sur les contrats : le code sur le droit nordiquedes contrats Marie-I4ouise HoIle 779
Les moyens de sauver ie contrat et le hardshzp dans la Conventionde Vienne : une approche avec les droits d'Amérique latine
Francisco Augusto Pignatta 807
Tensions entre «droit au débat public » et <(droit auréférencement ». Regard d'outre-Atlantique Robert C. Post 821
Les liens de l'adopté en droit civil et common lawRobert I4eckey 847
VARIÉTÉS
La révolution russe de 1917 et la naissance du droit soviétiqueDaniel Guyot 865
Quels critères pour Findépendance des administrateurs de sociétés?Etat des lieux et présentation de la jurisprudence américainerécente Ivan Tchotourian et Anne Shirley I4ebel 897
La Iiberté de religion face aux 1acités d'aujourd'hui. Étudecomparative entre la France et le Québec, à partir du cas del'école publique DallaI Boukhari 929
L'ordre pub1ic ei droit public français et carnerounais : regardscroisés sur un labyrinthejuridique Eric Adol Gatsi 961
ÉTUDES
1. 04
728 REVUE INTERNATONALE DE DROT COMPARÉ 4-2O7
La coopération comme norme fondamentale de la nouvelleprocédure civile brésilienne Daniel vIitidiero 1 00 1
CIRONIQUES DE LÉGISI4A'EION ETDE JURISPRUDENCE ÉTRANGÌRES
SÉNAT -I4égislation comparée- L'interruption volontaire de grossesse, LC 280,juillet 2017 1017- Recueil des notes de synthèse de juin à septembre 20 1 7, LC
281, septembre 2017 1023- Les systèmes d'indemnisation des catastrophes naturelles, LC
282, octobre 2017 1026
CONSEIL D'ÉTAT - Jurisprudence étrangère- Cour suprême indienne (formation civile), 24 août 2017,
Justice K S Puttaswamy (Retd.,> & Anr. v Union of India & Ors.,n° 000494/2012 1027
- Cour administrative fédérale d'Allemagne, 22 août 2017,BVerwG 1 A 2.17 ; 22 août 2017, BVerwG 1 A 3.17; 19 septembre2017, BVerwG 1 VR 7.17; 19 septembre 2017, BVerwG 1 VR 8 1028
- Cour suprême du Royaume-Uni, 26 juillet 2017, Sadovska etautres v. Secretary ofStatefor the Home Department, [201 7 UKSC54 1029
- Conseil d'tat de Belgique, 3 août 2017, vIme SriJì,n°238.918 1030
- Tribunal constitutionnel espagnol, ordonnances (autos) du19 septembre 2017 et du 21 septembre 2017 1031
INFOR'IATIONS
Le colloque 2017 de 1'Association internationale des sciencesjuridicues (Saint-Petersbourg, 22-24 octobre 20 1 7)
Agustin Parise et Xavier Blanc-Jouvari 1 035Présentation du cycle de conférences «Justice 5 .0» 1 04 1Prix du livre juridique 20 1 7 1 042
BIBLIOGRAPHIE
Bibliographie commentée 1 045
Livres reçus 1 05 I
Table des matières pour l'année 2017 1053
Table analytique 1 059
105
Civil n.° 1, enero 2018, i° 1, 1 de ene. de 2018, Editorial Wolters Kluwer
CVi 1/2O8
roó de ces
Å Fofco
• El IRPI-1 y el deber de información en Ia contratación bancaria, Tania Vázquez fvluiña
• l-ipotecas multidivisa: un análisis materiai y procesal bajo eI prisma de Ia nulidad por falta
de transparencia tras la STS de 15 de noviembre de 2017, Saúl González García
• La compensación de daños. El cartel de camiones y el acceso a la fuente de prueba,
Salvador Vilata
LJia 1ora legislativa
• Consideraciones generales en torno al Proyecto de ley reguladora de los contratos de
crédito inmobiliario, Ana Isabel Berrocal Lanzarot
eeco de ctiatcs
Å
• El consentimiento prestado mediante email en el contrato de compraventa. Sobre la
transmisión de un bien ganancial mediante correo electrónico remitido por uno solo de los
cónyuges, Ramón Herrera de Ias Heras
de
• Características para la validez del testamento ológrafo, Vicente f4agro Servet
Peo ,
Esìo cie rirencia
• Los efectos frente a terceros de la atribución de la vivienda familiar a uno de los cónyuges
en procedimiento de familia. Análisis jurisprudencial, Ramón (vléndez Tojo
• La cuantificación de las prestaciones económicas en las rupturas de pareja, por Marta
Ordás Alonso, Reseña de Francesca Llodrà Grimalt
)o5
JUE(ES 1EMO(1I(IAINFORMACION ¥ l)EBATE
O 90 diciembre 2017
NDlCE
Pág.
En homenaje a Perfecto Andrés lbáñez— Presentación 5— Entrevista a Perfecto Andrés lbáñez. La cultura de Ia jurisdicción. Redacción 7
Evocación— Perfecto Andrés i'báñez: unmodelo dejuezy dejurista. Luigi Ferrajoii 26— Un ejercicio de la jurísdicción en el que se aúnan los principios y las garantías
constitucionales con /05 valores persona/es. Alberto iorge Barreiro 32— Eljuezperfecto. ManuelAtienza 43— Guindas en aguardiente (Pretextos para conversar. Elías Líaz 49— Editar a/con Perfecto Andrés lbáñez. Alejandro Sìerra Benayas 56
M emoria— fvuestros comienzos: de Justicia Democrática a Jueces para
la democracia (1974 -1984. Cándido Conde-Pumpido Tourón 58— Eljuez de Toro. iosé Antonìo Martín Pallín 67— Poderjudicial y Estado de derecho: la experiencia de Justicia democrática.
Perfecto Andrés lbáñez 72
l)ebate— Absolución por duda «razonable», motivación, control.
iuan lgartua Salaverría 86
Estudios— Proceso y verdad en /a transición. Michele Taruffo 93— Los límites interpretativos del delito de drogas de/ art. 368
del códígo penal español. iosé Luis Líez Ripollés 109— Sopesandojustìcia y seguridadjurídica: la STS del caso Grimau
a través del esquema conductjvo. Miguel Fernández 1úñez 115— Cocinar Crìstos y quemar coranes. ldentidad religìosa y Derecho pena/.
Rafael Alcácer Guirao 125
Teoría/práctica de la jurisdicción— Las asociacionesjudiciales del sìg/o XX/. lgnacìo González Vega 141
Internacional— Perfecto Andrés /báñez y la judicatura democrática en Latinoamérica.
Laniel R. Pastor 147
Fuera de campo— Preguntayrespuesta. Elias Canetti 150— Recordando a Javier fvlartínez Lázaro 1 55
t06
Revista General de Derecho Procesai
DIRECTORVicente Gimeno SendraCatedrático de Derecho ProcesalUniversidad Nacional de Educación a Distancia
N° 44 ENERO2OI8
• Los procesos por violencia de género. Problemas probatorios tradicionales y derivados del uso de lasnuevas tecnologías. (Rl §419712)Olga Fuentes Soriano
• Justicia negocïada y coerción. Reflexiones a la luz de la jurisprudencia del Tribunal Europeo deDerechos F-fumanos. (Ri §419713)Lorena Bachmaier Winter
• La STC 148/2016 de 19 de septiembre y el artículo 221.1 LEC. (Rl §419714)María José Mascarell Navarro
• La incidencia de la doctrina del TJUE en los principios que informan el proceso civil. (Rl §419715)Alicia Armengot Vilaplana
• TJUE, proceso civil y tutela def consumidor: repaso de un año que termina y previsiones en torno aotro que comienza. (Rl §419716)Marien Aguilera Morales
• Un paso más en la Cooperación Judicial Europea en materia de protección de víctimas: ia Directiva2011/99/UE y su transposición al ordenamientojurídico español. (Rl §419717)Raquel Borges Blázquez
• La documentación del proceso en la nueva era digital. (Rl §419718)Antonío Evaristo GLIdÍn Rodrígtiez-Magariños
• Los Letrados de la Administración de Justicia en la reforma procesal española: el estigma de su faltade ïndependencia. (Rl §419719)MiqLIel Pons Portella
• Principios y garantías que deben regir la mediación electrónica. (Rl §419720)Rodrigo Rivera Morafes
• Los procesos sobre cláusulas abusivas: ¿un caos procedimentai?... (Rl §41 971 1)Vicente Gimeno Sendra
107
• El principio de confidenciaiidad en la mediación, una delimitación conceptual obligada. (Rl §419721)
José lgnacio Martínez Pallarés
• Propuesta de futuro para la justicia de paz en España. (Rl §419722)lxusko Ordeñana Gezuraga
CARTAS AL DIRECTOR
• Cartas al Director. (Rl §419723)
OBSERVATORIO PERMANENTE DE JUSTICIA CIVIL ¥ PENAL EUROPEA EINTERNACIONAL
Coordinadores: Ágata M. Sanz Hermida, Juan Carlos Ortiz Pradillo y. Oscar MartínSagrado
Derecho Procesal de la Unión Europea
Jurisprudencia Procesal de la Unión Europea
COMENTARIOS ¥ NOTAS DE LEGISLACIÓN PROCESAL ESPAÑOLA
Responsable: Luis-AndrésCucarella Galiana
• Notas sobre organización judicial. (Rl §419724)Luis-Andrés Cucarella Galiana
• Notas sobre el proceso civil. (Rl §419725)Luis-Andrés Cucarella Galiana
• Notas sobre el proceso penal. (Rl §419726)Luis-Andrés Cucare/la Galiana
• Notas sobre el proceso ante Iasjurisdicciones especiales. (Rl §419727)Luis-Andrés Cucare/la Galiana
• Notas sobre eI proceso administrativo. (RI §419728)LLJIS-Andrés Cucarella Ga/iana
Cuestiones procesales de la acumulación de acciones en materia de nulidad de cláusulas abusìvas.
(Rl §419729)Saú/ Gonzá/ez García
1 08
• El sexting la violencia de género y la prueba eiectrónica en el proceso penal. (Rl §419730)Raquel Borges Blázquez
REVISTA DE REVISTAS
Responsable: Pilar Martín Ríos y M.a Ángeles Pérez Martín
LIBROS
DERECHO ANGLOAMERICANO
Responsables: M. Ángeles Pérez Cebadera v Ácaata M. Sanz Hermida
Notas de Derecho Procesal del Reino Unido. (Rl §419779)
Estudios
• El derecho procesal penal constitucional en la exclusión de Ia prueba ilícita mediante la tuteia judicialde derechos. A propósito de Ia resolución judicial que deniega la mìsma a Ollanta Moisés HumalaTasso y Nadine Heredia Alarcón. (Rl §419754)Jorge lsaac Torres tvlanrique
© PORTALDERECHO 2001-2018
Responsables: César Eugenio San Martín Castro y Giovanni Priori Posada
109
Revista general de derecho canónico y derecho eclesiástico dei
Estado
DIRECTORESRafael Navarro-ValisCatedrático de Derecho Eclesiástico dei EstadoUniversidad Complutense
Javier Martínez-TorrónCatedrático de Derecho Eclesiástico del EstadoUniversidad Complutense
N.° 46 ENERO 2018
ESTUDIOS
• Seguridad y radicalismo religioso el tratamiento del lslam en Europa. (Ri §419930)Agustín Motil/a
• Extremismo, radicalización violenta y libertad religìosa: límites del control estatal. (Rl §419926)
Santíago Cañamares
• EI artícuio 954 de la Ley de Enjuiciamiento Civil de 1881 y las resoluciones matrimoniales canónicas.Pasado, presente y futuro. (Rl §419927)Rafael Rodríguez Chacón
• El TEDH amplía los efectos de uniones no registradas en Croacia: opciones para el "solo matrimonioreligioso". (Rl §419931)Antonio Quirós Fons
• La exención del «ICIO» a Ia lglesia Católica como «Ayuda de Estado» contraria al derechocomunitario. (Rl §419929)Enrique Herrera Ceballos
• Legislación eclesial para Ia regulación de los columbarios. (Rl §419928)Juan Damián Gandía Barber
Castilla-La ancha
Extremadura
Galicia
1o
Lepislación estatal
Lepislacìón autonómica
íAurcia
• La Cruz de los Caídos; ¿símbolo religioso ante la Ley de Aemoria Histórica? (a propósito de lasSentencias núm. 541/17, de 30 de octubre de 2017 y núm. 561/17, de 6 de noviembre de 2017, delJuzgado de lo Contencioso-Administrativo núm. 1 de Elche. (RI §419934)Manuel Alenda Salinas y Matllde Pineda Marcos
Tribunal Europeo de Derechos Humanos
Tribunal de Justicia de Ia Unión Europea
Tribunal Supremo
Juzgados
Recensiones
ASA1AS /
/p/
/ .
© PORTALEERECHO 2001-2018
• Comentario a una Sentencia del Papa Francisco de 13 de Julio de 2017, dictada en proceso breviore.(RI §419909)Rafael Rodríguez Chacón
ijìones extranjeras
Bibiiocirafía
11.1.