Communication Model 1
Transcript of Communication Model 1
13 แบบจําลองพื้นฐานทางการสื่อสาร• แบบจาํลองอริสโตเติล
• แบบจาํลองลาสเวลล
• แบบจาํลองนอรเบิรต วีนเนอร
• แบบจาํลองแชนนนัและวีเวอร
• แบบจาํลองธโีอดอร นิวคอมบ
• แบบจาํลองออสกูด
• แบบจาํลองวิลเบอร ชแรมม
• แบบจาํลองเวสเลยและแมคลนี
• แบบจาํลองเดวิด เบอรโล
• แบบจาํลองเดอ เฟลอร
• แบบจาํลองแฟรงค ดานซ
• แบบจาํลองแม็คเลดิและเชฟฟ
• แบบจาํลองจอรจ เกิรบเนอร
“การจูงใจจะสัมฤทธิ์เมื่อผูฟงถูกเรา ใหเกิดความรูสกึรวมจากคําพูดของผูพูด”
นักปรัชญาชาวกรีก “บิดาดานวาทวิทยา”
แบบจําลองของอริสโตเติล เนนอารมณความรูสึก
ที่ถกูเราจากคําพูดผูสงสาร
อริสโตเติล
แบบจําลองของอริสโตเติล
ความรู
ประสบการณ
คานิยม
ความรูสึก
ทักษะในการสื่อสาร
การเรียบเรียง
การสงสาร
กรอบความคิด
ภาษา
การยกตัวอยาง
วิธีการเขาถึง
ความรู
ประสบการณ
คานิยม
ทักษะการสื่อสาร
Speaker Speech AudienceEthos Pathos Logos
ความรู
ประสบการณ
คานิยม
ความรูสึก
ทักษะในการสื่อสาร
การเรียบเรียง
การสงสาร
กรอบความคิด
ภาษา
การยกตัวอยาง
วิธีการเขาถึง
ความรู
ประสบการณ
คานิยม
ทักษะการสื่อสาร
ความรู
ประสบการณ
คานิยม
ความรูสึก
ทักษะในการสื่อสาร
การเรียบเรียง
การสงสาร
กรอบความคิด
ภาษา
การยกตัวอยาง
Speaker Speech AudienceEthos Pathos Logos
Speaker Speech AudienceEthos Pathos Logos
Speaker Speech AudienceEthos Pathos Logos
ความรู
ประสบการณ
คานิยม
ความรูสึก
ทักษะในการสื่อสาร
การเรียบเรียง
การสงสาร
กรอบความคิด
ภาษา
การยกตัวอยาง
วิธีการเขาถึง
ความรู
ประสบการณ
คานิยม
ทักษะการสื่อสาร
ความรู
ประสบการณ
คานิยม
ความรูสึก
ทักษะในการสื่อสาร
การเรียบเรียง
การสงสาร
กรอบความคิด
ภาษา
การยกตัวอยาง
ความรู
ประสบการณ
คานิยม
ความรูสึก
ทักษะในการสื่อสาร
การเรียบเรียง
การสงสาร
กรอบความคิด
ภาษา
การยกตัวอยาง
วิธีการเขาถึง
ความรู
ประสบการณ
คานิยม
ทักษะการสื่อสาร
ความรู
ประสบการณ
คานิยม
ความรูสึก
ทักษะในการสื่อสาร
การเรียบเรียง
การสงสาร
กรอบความคิด
ภาษา
การยกตัวอยาง
แบบจําลองของอริสโตเติล
Speaker Speech AudienceEthos Pathos Logos
โนบิตะกระซิบบอกชิซกูะวา “เสตก็ลูกววัอรอย”
โนบิตะกระซิบบอกชิซูกะวาหลังจากชิ้นเนื้อเสต็กเนื้อลูกวัวไดเขาปาก ก็รบัรูถึง
รสสัมผัสของน้ําซอสที่ปลายลิ้น กลิ่นพริกไทยยิ่งทําใหเจริญอาหารมากยิ่งขึ้น
Speaker Speech AudienceEthos Pathos Logos
Speaker Speech AudienceEthos Pathos Logos
ลาสเวลล“นักรัฐศาสตร” สนใจศึกษาการสื่อสารจากการ
โฆษณาชวนเชื่อ และไดทําการวิจัยในเรื่องการ
สื่อสารมวลชนไวในป พ.ศ. 2491 โดยคิดสูตร
การสื่อสารไว
แบบจําลองของลาสเวลล มุงอธิบายกระบวนการสื่อสาร
ความสัมพันธขององคประกอบการสื่อสาร จากคําถามที่วา ใคร
กลาวอะไร ผานชองทางใด กับใคร ดวยผลประการใด เปน
กระบวนการสื่อสารแบบงายๆ ระหวางบุคคลซึ่งตองกระทําตอหนา
และมีการคาดหวังผลจากการสื่อสารในเวลาเดียวกัน แตไมมีการ
ตรวจสอบผลสะทอนกลับ
Says what
In which channel
To Whom
With what effect
Who
เจระเบียบจัด มีปากเสียงทะเลาะกับกิ๊กหนุม
อยางรุนแรง เจตะโกนออกไปวา “พอกันที ไป
ตายซะ” กิ๊กหนุมเสียใจมาก ตัดสินใจกระโดด
ลงจากรถทันที
เจระเบียบจัด
กิ๊กหนุม
“พอกันที ไปตายซะ”
อากาศ
เสียใจ กระโดดรถ
ขอสังเกตุ: แบบจําลองการสื่อสารลาสเวลล
• ขาด Feedback
• มองการสื่อสารในเชิงพฤติกรรม เนนทีผ่ลกระทบ Effect ที่สามารถทําใหผูรบัสารมีพฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไป
• เปนการอธิบายการสื่อสารแบบเห็นหนา
• มีการแบงองคประกอบทางการสื่อสาร ทําใหสามารถนําไปกําหนดขอบเขตการวิจัย ดังนี้
– การวิเคราะหแหลงสาร
– การวิเคราะหเนือ้หา
– การวิเคราะหสือ่
– การวิเคราะหผูรับสาร
– ผลของการสื่อสาร
นอรเบิรต วีนเนอร
“วีนเนอร” เปนนักวิทยาศาสตรที่เชี่ยวชาญดานคอมพิวเตอร
และมีผลงานเกี่ยวกับ electroniccomputer มากมาย
• คิดแบบจําลองซึ่งนําแนวคิดมาจาก
– พื้นฐานทางสถิติของการสื่อสาร
– ขอมลูปอนกลับ (Feedback)
แบบจําลองของนอรเบิรต วีนเนอร
“รางกายมนุษยทํางานเหมือนเครื่องจักรที่มนุษยสรางขึ้น ดังนั้น
มนุษยจะสามารถทําการควบคุมการสื่อสารได เหมือนกับที่
ควบคมุเครื่องจักรได”
ปญญาเขียนโปรแกรมใหคอมพิวเตอร แลวคอมพิวเตอรก็ประมวลผล
ขอมูลใหเหมือนกับที่ปญญาสั่งใหนายหม่ําทํางานให และนายหม่ําก็ทํา
ตาม
ขอสังเกตุ: แบบจําลองของนอรเบิรต วีนเนอร
• ขาดการพิจารณาถึงองคประกอบความเปนมนษุย เพราะมุง
อธิบายกระบวนการสื่อสารของเครื่องจักร
• เนนเรื่องประสิทธิภาพของการถายทอดขอมูล ขาวสาร
• ไมเกี่ยวของกับความหมายหรือสาระของขาวสาร แตเปนเรื่อง
ของเทคนิคในการถายทอด การเขาและถอดรหัสเนื้อหา
ขาวสาร
Claude Elwood Shannon & Warren Weaver
“กระบวนการสื่อสาร จะเกิดขึ้นได จะตองประกอบดวย 5 ประการ”– แหลงขอมูลขาวสาร (Source)
– เครื่องสงสาร (Transmetter)
– เครื่องรับ (Receiver)
– จุดหมายปลายทาง (Destination)
– เนื้อหาขาวสาร (Message)
แบบจําลองของแชนนอนและวีเวอร
“แบบจําลองนี้ กลาวถึงพฤติกรรมการสื่อสารที่มีลักษณะเปนเสนตรงเหมือนเครื่องจักร แตการสื่อสารของมนุษยจะมีลักษณะเปนวงกลม “
ระหวางเครื่องแปลงสัญญาณภาคสง กับเครื่องแปลงสัญญาณภาครับ อาจเกิด
ปญหาและอุปสรรคทําใหสัญญาณสูญเสีย อาจตองมีการสงสัญญาณซ้ํา หรือเพิ่ม
แรงสงของสัญญาณ
แบบจําลองของแชนนอนและวีเวอร
Noise
Source Transmitter Receiver Destination
Message Signal Received Signal Message
การสื่อสารเปนกระบวนการที่เริ่มตนจากแหลงสาร (source) จะเลือกสาร (message) ถายทอดไป
(transmitted) ในรูปแบบของสัญญาณ (signal) ผานชองทางการสื่อสาร (channel) ไปยัง
เครื่องรับ (receive) ซึ่งแปลงสัญญาณเปนสารสําหรับจุดหมายปลายทาง (destination) ใน
กระบวนการนี้อาจมีสิ่งรบกวนหรือแทรกแซง (noise or interference) ซึ่งทําใหสารที่สงกับสารที่
รับแตกตางกันได
แบบจําลองของแชนนอนและวีเวอร
Noise
Source Transmitter Receiver Destination
ในวันรับปริญญาของ ABAC ออม พิยดาเปนคนแรกที่โทรศพัทไปแสดงความยินดี
กับซันนี่แตเนื่องจากที่งานรับปริญญามีเสียงดัง และคลื่นสัญญาณไมดี จึงทําให ซันนี่
ไมไดยนิเสียงออม
ออม ซันนี่
พูด
มือถือแปลสัญญาณคําพูด
คลื่นความถี่
ตัวแปลสัญญาณความถี่เปนคําพูด
เสียงดัง คลื่นไมดี
รับสัญญาณความถี่ เสียงพูดของออม
แบบจําลองของแชนนอนและวีเวอร
Noise
Source Transmitter Receiver Destination
ระหวางที่นัทมีเรียใหสัมภาษณวิลลี่ในรายการ ชมดาว เดอะวิลลี่ นัทนั่งเหมอลอยใจ
ไมอยูกับเนื้อกับตัวในชวงระหวางวิลลี่กําลังถามเรื่องอัลบั้มเพลงชุดใหม ทําใหนัทไมได
ยินคําถามและตอบแบบอ้ําอึ้ง จนตองอัดเทป ถายซอมกันหลายครั้ง เบื้องหลังทีมงาน
เปดเผยวานัท กําลังเศราสุดๆเพราะเพิ่งไปหยากับเตาที่อําเภอมาเมื่อวานนี้
วิลลี่
พูด
ความเศราโศก
นัทมีเรีย
เขารหัสดวยภาษา คาํพูด
“อัลบั้มใหมขายดีมั้ย”
ถอดรหัสดวยการตีความหมาย
“อะ..อะ...ไร ....นะ”
สิ่งรบกวนสาร (Noise)
1. สิ่งรบกวนสารทางกายภาพ สิ่งรบกวนที่เกิดขึ้นจากสิ่งแวดลอมภายนอกขณะที่บุคคลกําลังสื่อสาร
เสียงอึกทึก อากาศรอนหนาว แสงสวาง ขนาดหองใหญ
2. สิ่งรบกวนสารทางจิตใจ
สิ่งรบกวนที่เกิดขึ้นภายในตัวบุคคล
ปญหาสุขภาพ เจ็บไขไดปวย อารมณโกรธ เสียใจ เศรา
ปญหาดานการสื่อสาร
1. ปญหาดานความหมายการใชคําศัพทเฉพาะกลุม ศัพทแสลง ศัพทวิชาการ
เชน อัพ ดาวน เบเบ คึดฮอต
2. ปญหาดานเทคนิคเกิดจากเครื่องมือดานเทคนิค หรือ ชองทางการสื่อสาร เชน
เครื่องรับสัญญาณ ลบเลือน สัญญาณขาดหาย เสียงไมชัดเจน
3. ปญหาดานประสิทธิภาพ เกดิจากการสื่อสารไมเปนไปตามวัตถุประสงค หรือ ไมตรง
ตามความตองการผูรับสาร
ธีโอดอร นิวคอมบ
เปนนักจิตวิทยา ผูคิดคนทฤษฎีแบบจําลอง ABX
มีแนวคิดหลักคือ “การสื่อสารเกิดขึ้นเพราะมนุษย
ตองการความเหมือนกันทางความคิด ทัศนคติ และการ
สื่อสารชวยใหเกิดการยอมรับในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง
เหมือนกัน”
แบบจําลองของธีโอดอร นิวคอมบX
BA
การสื่อสารจะเกิดขึ้นไดเพราะมนุษยตองการใหเกิดความสมดุลทางความคิด ทัศนคติ
และพฤติกรรมตางๆ โดยการสื่อสารจะเปนเครื่องมือชวยใหยอมรับในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง
เหมือนๆ กัน การสื่อสารจะทําใหบุคคล ตั้งแต 2 คนขึ้นไป (A กับ B) สามารถดํารงและ
รักษาความเขาใจในสิ่งที่สื่อสารกัน
แบบจําลองของธีโอดอร นิวคอมบ เรื่องของเข็ม
เมย อั้ม
เมยเลาเรื่องของเข็มใหอัม้ฟง เราสามารถคาดคะเนผลของการสื่อสารไดวา
อั้มจะรับรูเรื่องราวของเข็มคลายๆกับที่เมยรู และเปนไปไดสูงวา
ถาเมยไมชอบเข็ม อั้มก็จะไมชอบดวย
แบบจําลองของธีโอดอร นิวคอมบ
• เปนแบบจําลองเชิงจิตวิทยาการสื่อสาร
• ใชอธิบายความสัมพันธทางการสื่อสารระหวางบุคคล 2 คน
• ใหแนวคิดดานการสรางประชามติ และโฆษณาชวนชื่น
ชารลส อี. ออสกูด กลาววา "ความหมายโดยทั่วไป การ
สื่อสารจะเกิดขึ้นเมื่อฝายหนึ่งคือผูสง
สารมีอิทธิพลตออีกฝายหนึ่งคือผูรับ
สาร โดยใชสัญลักษณตางๆ ซึ่งถูก
สงผานสื่อที่เชื่อมระหวางสองฝาย
แบบจําลองของออสกูด เนนถึงการกระทําของผูสง
และผูรบัซึ่งอาจเปนคนๆเดียวกัน และเปลีย่น
บทบาทกันไปมาในการเขารหัสและถอดรหัสสาร
แบบจําลองของชารลส ออสกูด
บุคคลคนเดียวสามารถเปนทั้งผูสง - รบัสาร โดยทําหนาที่เปนผูรับสารผานการถอดรหัสกอน เพื่อเรียบเรียงใหตนเองเขาใจ จากนั้นก็นํา
ขอมูลมาเขารหัส เพื่อสงสารไปยังปลายทาง
Communication unit หนวยสื่อสาร
ขอมูลสงเขา เครื่องรับขอมูล ผูรับสาร แหลงสาร เครื่องสงสาร ผล
Input receiver destination source transmitter Output
ถอดรหัส
decoding
เขารหัส
encoding
แบบจําลองของชารลส ออสกูดCommunication unit หนวยสื่อสาร
ขอมูลสงเขา เครื่องรับขอมูล ผูรับสาร แหลงสาร เครื่องสงสาร ผล
Input receiver destination source transmitter Output
ถอดรหัส
decoding
เขารหัส
encoding
แปง sms ชวนเมยไปเที่ยวบาหลี เมยตอบกลับไปวาไมวาง: เมยไดรับ
sms จากแปง จึงก็ทําการถอดรหัสและทราบวาแปงชวนไปเที่ยวบาหลี
จากนั้นเมยนําขอมูลมาใสรหัส เพื่อสง sms กลับไปวา “ขอโทษนะ ไมได
ไปหรอก ไมวาง”
เมยขอความจากแปง i Phone ไมไป ไมวางi Phone
ทําความเขาใจวาแปงชวน เรียบเรียงขอความสงกลับ
smssmsเมย
แบบจําลองของชารลส ออสกูด
การเขาและถอดรหัสตองอาศัยความรูดานตางๆ ดังเชนแสดงในภาพ
Source unit หนวยผูสงสาร
Receiver เครื่องรับสาร
Encoding การเขารหัส
Destination unit หนวยผูรับสาร
Receiver เครื่องรับสาร
Decoding การถอดรหัสInput OutputOutput Input
Message
Psychoacoustics จิตวิทยาเสียง Phonetics สทัศาสตร
Microlinguistics ภาษาศาสตรจุลภาค
Exolinguistics ภาษาศาสตร
Psycholinguistics จิตวิทยาภาษาศาสตร
Social Sciences สังคมศาสตร
Communication การสื่อสาร
วิลแบอร แอล. ชแรมม แบบจําลองของชแรมมอิงแนวคิดของ“ออสกูด”
“กระบวนการสื่อสารในทางเทคนิค คือกลไก
การทํางานของเครื่องจักรที่นํามาปรับใช
กับการกระทําการสื่อสารของมนุษย”
แบบจําลองของชแรมม มี 3 แบบ
- การสื่อสารเครื่องจักรกล
- การสื่อสารที่อาศัยประสบการณรวม
- การสื่อสารเชิงวงกลม
แหลงสาร
(Source)
เขารหัส
(Encoder)
สัญญาณ
(Signal)
เครื่องถอดรหัส
(Decoder)
จุดหมายปลายทาง
(Destination)
แบบจําลองแบบที่ 1 แชรมมมองวาการสื่อสารเปนกระบวนการที่เกิดขึ้นเพื่อ
จุดประสงคใดจุดประสงค หนึ่งโดยเฉพาะ
แบบจําลองการสื่อสารของแชรมม แบบที่ 1
กระบวนการสื่อสาร - เครือ่งจักรกล
แบบจําลองการสื่อสารของแชรมม แบบที่ 1
กระบวนการสื่อสาร- เครื่องจักรกล
แหลงสาร
(Source)
เขารหัส
(Encoder)
สัญญาณ
(Signal)
เครื่องถอดรหัส
(Decoder)
จุดหมายปลายทาง
(Destination)
โนบิตะสง SMS ผานมือถือโนเกียหาโดราเอมอนวา
“วันนี้ทําขอสอบไมไดเลย ไปดร็อบหลักการสื่อสารดีกวา”
โนบิตะ โดราเอมอนพิมพขอความ SMS
แปลงสัญญาณ
แปลงสัญญาณ
เพื่อรับขอความSMS
สัญญาณดิจิตอล
แหลงสาร
(Source) เขารหัส
(Encoder)
สัญญาณ
(Signal)
ถอดรหัส
(Decoder)จุดหมายปลายทาง
(Destination)
สนามแหงประสบการณ
Field of Experience
สนามแหงประสบการณ
Field of Experience
แบบจําลองการสื่อสารของแชรมม แบบที่ 2
ประสบการณรวมของผูรับสารและผูสงสาร
แบบจําลองที่ 2 ภาษา ภูมิหลัง วัฒนธรรม การใชชีวิตเปนสวนสนับสนุนใหการแปล
ความหมายของสารเปนไปอยางแมนยํามากยิ่งขึน้
แหลงสาร
(Source)
เขารหัส
(Encoder)
สัญญาณ
(Signal)
ถอดรหัส
(Decoder)
จุดหมายปลายทาง
(Destination)
สนามแหงประสบการณ
ภาษา และ วัฒนธรรม
สนามแหงประสบการณ
ภาษา และ วัฒนธรรม
โนบิตะพูดกับโดราเอมอนวา “ไมมีใครรูใจฉันเทานายอีกแลว
เราชางเขากันไดจริงๆ ” ทั้งสองกลายเปนเพื่อนสนิทกันอยาง
รวดเร็วภายในเวลา 2 วัน เนื่องจากพูดภาษาญี่ปุนเหมือนกัน
กินอาหารญี่ปุนเหมือนกัน และกิจกรรมยามวางไปเที่ยวทะเล
เหมือนกัน
โนบิตะ โดราเอมอน
ภาษา คําพูด
ตีความหมายสรางความหมาย
แบบจําลองที่ 3 แชรมมมีแนวคิดวากระบวนการสื่อสารไมมีจุดเริ่มตนหรือจุดสิ้นสุด
ที่ชัดเจน แบบจําลองนี้อธิบายถึงธรรมชาติการสื่อสารที่ทั้งสองฝายผลัดเปลี่ยนบทบาท
ของการเปนผูสงสาร/เขารหัสและผูรับสาร/ถอดรหัส
ขาวสาร
Message
ขาวสาร
Message
เขารหัส
Encoder
แปล-เรียบเรียง
Interpreter
ถอดรหัส
Decoder
ถอดรหัส
Decoder
แปล-เรียบเรียง
Interpreter
เขารหัส
Encoder
แบบจําลองการสื่อสารของแชรมม แบบที่ 3การปฏิสัมพันธและปฎิกริยาตอบกลับ แบบวงกลม
Feedback
ขาวสาร
ขาวสาร
เขารหัส
แปล-เรียบเรียง
ถอดรหัส
ถอดรหัส
แปล-เรียบเรียง
เขารหัส
Feedback
ดช. มดดํามาโรงเรียนสายโดนคุณครูบอลลูนดาวาอยางหยาบคายและให
เขกโตะ 20 ที ดวยความคับแคนใจเด็กชายมดดําตะโกนเสียงดังใสหนาครู
บอลลูนวา “สาวทรงโตไรสมอง” ครูบอลลูนและ ดช.มดดําไดมีวาทะ
อยางรุนแรงโตตอบไปมานาน 20 นาที จนลุกลามบานปลายถึงขั้น......
ดาคาํหยาบคาย
“สาวทรงโตไรสมอง”