c,ab; nigeKalneya)aykm

65
1 c,ab; nigeKalneya)aykm<úCa yutþiFm’sRmab;Gñkrs;ranmanCIvitBIGMeBIhigSaedayTwkGasuItenAkm<úCa {ebIsinCaxJúMmanluyTaMgduM tulakarRbEhlCaGnuvtþtamc,ab;ehIypþnÞaeTas[nagCab;Bn§naKar} 1 hSar:un bIhS½r (Sharon Beijer) 2 1> esckþIepþIm>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 2> GMeBIhigSaedayTwkGasuIt-savtarsegçb>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 2>1> plb:HBal;EpñkevC¢sa®sþ>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 2>2> plb:HBal;minEmnevC¢sa®sþ>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 2>3> karcUlrYmBIsMNak;GgÁkareRkArdæaPi)al>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 3> GMeBIhigSaedayTwkGasuItenAkm<úCa-ktþabgácMnYnbYn>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 3>1> Tinñn½y>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 3>2> karTijTwkGasuIt nigplb:HBal;>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 3>3> niTNÐPaB>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 3>4> karyl;eXIjrbs;saFarNCn>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 4> RbB½n§c,ab;km<úCa³ kþIsgÇwmkñúgkarseRmc)anyutþiFm’sRmab;CnrgeRKaHénGMeBIhigSaedayTwk GasuIt>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 4>1> dMeNIrkarc,ab;enAkm<úCa>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 1 CnrgeRKaHedayTwkGasuIt. enAkñúgGtßbTenH GñkEdl)anrs;ranBIkarrlakTwkGasuItRtÚv)ansmÁal;eday eQμaHCaGkSrkat;rbs;BYkeK kñúgeKalbMNgeKarBelIPaBCaÉkCn nigmUlehtusuvtßiPaB. 2 GñkniBn§Føab;bMeBjkargarenAGgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt. GñkniBn§)anBwgEp¥kelI bTBiesaFn_ Tinñn½y nigkarRsavRCav EdlRbmUl nigpþl;[edayGgÁkar. b:uEnþ KMnitEdl)anbeBa©jkñúg GtßbTenH CaKMnitrbs;GñkniBn§pÞal; Edlmin)anbgðajBIkaryl;eXIjrbs;GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCa edaysarGasuItenaHeLIy.

Transcript of c,ab; nigeKalneya)aykm

Page 1: c,ab; nigeKalneya)aykm

1

c,ab; nigeKalneya)aykm<úCa

yutþiFm’sRmab;Gñkrs;ranmanCIvitBIGMeBIhigSaedayTwkGasuItenAkm<úCa

{ebIsinCaxJúMmanluyTaMgduM

tulakarRbEhlCaGnuvtþtamc,ab;ehIypþnÞaeTas[nagCab;Bn§naKar}1

hSar: un bIhS½r (Sharon Beijer)2

1> esckþ Iepþ Im>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

2> GMeBIhigSaedayTwkGasu It-savtarsegçb>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

2>1> plb:HBal;EpñkevC¢sa®sþ>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

2>2> plb:HBal;minEmnevC¢sa®sþ>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

2>3> karcUlrYmBIsMNak;GgÁkareRkArdæaPi)al>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

3> GMeBIhigSaedayTwkGasu ItenAkm< úCa-ktþabgácMnYnbYn>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

3>1> Tinñn½y>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

3>2> karTijTwkGasu It nigplb:HBal;>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

3>3> niTNÐPaB>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

3>4> karyl;eXIjrbs;saFarNCn>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

4> RbB½n§c,ab;km< úCa³ kþ IsgÇwmkñ úgkarseRmc)anyutþ iFm’sRmab;CnrgeRKaHénGMeBIhigSaedayTwk

Gasu It>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

4>1> dMeNIrkarc,ab;enAkm< úCa>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

1

CnrgeRKaHedayTwkGasuIt. enAkñúgGtßbTenH GñkEdl)anrs;ranBIkarrlakTwkGasuItRtÚv)ansmÁal;eday

eQμaHCaGkSrkat;rbs;BYkeK kñúgeKalbMNgeKarBelIPaBCaÉkCn nigmUlehtusuvtßiPaB. 2

GñkniBn§Føab;bMeBjkargarenAGgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt. GñkniBn§)anBwgEp¥kelI

bTBiesaFn_ Tinñn½y nigkarRsavRCav EdlRbmUl nigpþl;[edayGgÁkar. b:uEnþ KMnitEdl)anbeBa©jkñúg

GtßbTenH CaKMnitrbs;GñkniBn§pÞal; Edlmin)anbgðajBIkaryl;eXIjrbs;GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCa

edaysarGasuItenaHeLIy.

Page 2: c,ab; nigeKalneya)aykm

2

4>2> c,ab;sþ IBIkarRKb;RKgGasu Itxøa Mg ¬2012¦>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

4>2>1> GnuRkwtüsþIBIEbbbT niglkçxNÐénkarRKb;RKgGasuItxøaMg>>>>>>>>>>>>

4>3> ]bsKÁTUeTAEdlraraMgCnrgeRKaHBIkarTTYl)anyutþ iFm’>>>>>>>>>>>>>>

4>3>1> kgVHÉkraCPaBéntulakarkm<úCa>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

4>3>2> karerIseGIg nigkaryl;eXIj>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

4>4>karyl;eXIjrbs;Gñkrs;ranmanCIvitBIGMeBIhigSaedayTWkGasu It>>

4>4>1> karP½yxøac nigkarminTukcitþRbB½n§c,ab;>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

4>4>2> kgVHkarCRmHkþI>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

4>4>3> kRmitpþnÞaeTasTab>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

4>4>4> kgVHkarGnuvtþ>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

4>5> \T§ iBlc,ab;sþ IBIGasu ItmkelIGñkrs;ranmanCIvit>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

5> esckþ Isnñ id æan nigGnusasn_>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

1> esckþ Iepþ Im

éf¶TI5 ExsIha bIExbnÞab;BIkarElglHKñarbs;GtItbþIRbBn§mYYyKU nigbnÞab;BIkaresñI

suMpÞÜn²edIm,ITamTarykKat;mkvij rYmCamYynwgkarKMramkMEhgfaeKnwgykkUnrbs;Kat;eTA

b>s Gayu49qñaM kMBugEtrg;caMGtItRbBn§rbs;Kat; eQμaH N>s ecjBIpÞHmitþPkþinag.

enAeBl N.s ecjBIpÞHrbs;mitþPkþi b>s k¾)anCHTwkGasuIteTAelI N>s EdlCaGtIt

RbBn§eFVI[rlakrelHelIépÞmux k edImRTÚg xñg sμa nigEPñkxagsþaMrbs;nag. nagnwgRtÚv

rs;enACamYysñam smøakénkarvayRbharenHGs;mYyCIvit. mYyéf¶eRkaymk b>s k¾RtÚv

)ancab;XuMxøÜnbeNþaHGasnñrhUtdl;eBlCMnuMCRmHkþI. enAExmkra qñaM2013 saladMbUg

raCFanIPñMeBj)ankat;kþI[ b>s Cab;Bn§naKarcMnYn5qñaM EfmTaMgRtÚvbg;R)ak;Bin½ycMnYn10

lanerol ¬2500duløarGaemrik¦ CUnrdæsRmab;kareRbIGMeBIhigSaedayTwkGasuIt eday

ectna. kardak;eTas b>s KWCaTm¶n;eTasF¶n;bMputEdlRtÚv)anecaTRbkan; eBalKWbT

{GMeBIhigSaedayectna} edayeyagtammaRta20 énc,ab;sþIBIkarRKb;RKgGasuItxøaMg b¤

ehAfa ¬c,ab;GasuIt¦.

Page 3: c,ab; nigeKalneya)aykm

3

enAéf¶TI11 Exmkra qñaM2012c,ab;sþIBIGasuIt)ancUlCaFrman.3

c,ab;enHRtÚv

)anerobcMLIgkñúgeKalbMNgedaHRsaybBaðaEdlekIteLIgCaerOy² karvayRbharedayTwk

GasuIt EdlCH\T§iBlGnþraydl;mnusSCaeRcInenAkm<úCa. karvayRbharedayTwkGasuItCa

GMeBIhigSaeRKagTuk Edl)aneFIV[CnrgeRKaHmansmøakTaMgEpñk pøÚvkay pøÚvcitþ

nigstiGarmμN_.4

CaTUeTA karvayRbharedayTwkGasuItmin)ansmøab; CnrgeRKaHenaHeT.

b:uEnþ vaeFVI[CnrgeRKaHTTYlrgrbYsF¶n;F¶r nigQWcab;elIrUbragkay b:HBal;dl;CIvPaB

CnrgeRKaHeKcevHBIsgÁm nigFøak;Twkcitþ.5

karvinicä½yeTas b>s Gaccat;TukfaCakarvinicä½yeTasmYyEdlKYr[cab;GarmμN_eday

Ep¥kelIehtuplmYycMnYn. TImYy karEdlfaCnelμIsRtÚv)ancab;xøÜn EdlCakrNIBiessmYy

eTAehIy. ry³eBléndMeNIrkarTaMgmUlEdlKitcab;BIkarvayRbhar rhUteTAdl;karecj

salRkm)aneFVIeLIgkñúgry³eBlxøI. cugeRkay erOgkþIenHCaerOgkþIdMbUgbMput EdlCnsgS½y

RtÚv)anecaTRbkan; nigkat;eTasedayeRbIR)as;c,ab;fμIenH.

enAkm<úCa Gñkrs;manmanCIvitBIGMeBIhigSaedayTwkGasuItCaTUeTA BuM)anTTYlkarCMnuMCRmHkþI

nigkarpþnÞaeTasCnelμIs[Cab;Bn§naKarPøam²eT. esÞIrEtRKb;krNITaMgGs; CnsgS½yminRtÚv

)ancab;xøÜnenaHeT. CnrgeRKaH)anbnSl;nUvsøaksñamTaMgelIragkay nigstiGarmμN_

CaerogrhUtehIyKμansgÇwmkñúgkarTTYl)anyutþiFm’ nig dMeNaHRsaytampøÚvc,ab;eT.

r)aykarN_ecjpSayenAqñaM2010edayGgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt ¬ehA

kat;fa CASC¦ shkarN_CamYymCÄmNÐlsiT§imnusSkm<úCa ¬ehAkat;fa CCHR¦ )anbgðaj

GMBIbBaðacm,gcMnYnbYnEdlCaedImehtuénGMeBIhigSaedayTwkGasuItenAkm<úCa. bBaðaTaMgenaH

rYmmankarGacrkTijTwkGasuIt)anenAelITIpSar niTNÐPaB nigkarxVHxatkarpþl;[nUvesvakmμ

3

c,ab;enHRtÚv)anRbkasenAéf¶TI4 Exvicäika qñaM2011 nigRtÚv)anRbkas[eRbIedayRBH)aTneratþmsIhmunI

enAéf¶TI21 ExFñÚ qñaM2011. 4

emIleKhTMB½rrbs; GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt; www.thecasc.org 5

J. Welsh, GtßbTEdlmancMNgeCIgfa "It was like burning in hell: A Comparative Exploration of Acid Attack

Violence", CAROLINA PAPERS ON INT'L HEALTH, UNC Global 3 (Fall 2009), Gacrk)anenAeKhTMB½r:

//cgi.unc.edu/uploads/media_items/it-was-like-burning-in-hell-a-comparative-exploration-of-acid-attack-violence.original.pdf

Page 4: c,ab; nigeKalneya)aykm

4

se®gÁaHbnÞan;eRkayBIrgeRKaH RBmCamYykaryl;rbs;saFarNCn.6

GtßbTenHnwgBnül;

GMBIbBaðaTaMg4xagelI b:uEnþ karepþatsMxan;eTAelI {vb,Fm’énniTNÐPaB} énGMeBIhigSaeday

TwkGasuItenAkm<úCa. Tinñn½yrbs;GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt )anbgðajfa

CnelμIs kRmRtÚv)annaMykeTAkat;eTasNas;. edayGgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysar

GasuIt enAkñúgerOgkþIc,ab;cMnYn41krNI manEterOgkþIcMnYn11krNIEtb:ueNÑaH EdlRtÚv)an

seRmcedaytulakar.7

mUlehtuBak;B½n§nwgkarminpþnÞaeTasCnelμIs GacRbTHeXIjenA

RKb;Can;fñak;TaMgGs;éndMeNIrkarRBhμTNÐ. CalT§pl GñkrYcCIvitBIGMeBIhigSaedayGasuIt

minTMngCa)aneXIjCnéddl;TTYlkarCMnuMCRmHkþI nig dMeNaHRsayenAkñúgtulakarkm<úCa.

karEsVgrk yutþiFm’enAEtmankarlM)ak ehIyCYnkalenaHKWminGaceFVIeTArYcEtmþg.

GtßbTenH nwgepþateTAelI]bsKÁEdlCnrgeRKaHedayTwkGasuIt)anCYbRbTHenAkñúg

dMeNIrkarEsVgrkyutþiFm’. GtßbTenH nwgBinitüeTAelI)atuPUténGMeBIhigSaEdlbgáeLIgeday

karRbIR)as;TwkGasuIt RBmTaMgedImehtu nigplb:HBal;EdlGacekIteLIg. elIsBIenH

eTAeTot GtßbTenHnwgeFVIkarBinitüelIbc©úb,nñPaBénRbB½n§c,ab;km<úCa nigplb:HBal;elIkarEsVg

rkyutþiFm’edayGMeBIhigSaTwkGasuIt. GtßbTenH nwgeFVIkarykcitþTukdak;CaBiesseTAelI

c,ab;GasuIt Edldak;[eRbIfμI² nigGnuRkwt8

Edl)ancUlCaFrman enAcugExmkra qñaM2013

RBmCamYynwg \T§iBlénÉksarTaMgenH.

2> GMeBIhigSaedayTwkGasu It-savtarsegçb

6

CASC nigCCHR, GtßbTEdlmancMNgeCIgfa 'Breaking and Silence: Addressing Acid Attacks in Cambodia',

enA Ex]sPa qñaM2010, TMB½r16. 7

Tinñn½yGgÁPaBc,ab;én CASC. esckþIseRmccugeRkaymann½yfaerOgkþIminRtÚv)anCRmHsaCafμIenaHeT

¬edaysarry³eBlEdlRtÚvcMNaykñúgkarbþwg]T§rN_ b¤GacmkBItulakarkMBUlCaGñkecjsalRkm¦. 8

GnuRkwtsþIBITRmg;EbbbT niglkçxNÐsRmab;karRKb;RKgGasuItxøaMg/ enAkñúg Sub-decree on the Formalities and

Conditions for Strong Acid Control, 13 Official Gazette1487 (Feb. 19, 2013). ÉksarbkERbBIPasaExμreTA

Gg;eKøseRkApøÚvkarRtÚv)anykmkeRbIR)as;kñúgkarviPaKelIGnuRkwtüenH.

Page 5: c,ab; nigeKalneya)aykm

5

GMeBIhigSaedayTwkGasuIt minEmnCabBaðaEdlekIteLIgEtenAkm<úCaeT. karvayRbhar

edayTwkGasuItRtÚv)anraykarN_Cajwkjab;enARbeTs\NÐa ):aKIsßan bg;kaøeds en)a:l;

GuIr:g; GuIra:k; yUhÁan;da nigkULúMb‘Í.9

r)aykarN_Bak;B½n§nwg ]bTÞvehtudac;edayELkekIteLIgenA

shrdæGaemrik cRkPBGg;eKøs GaløWm:g; rusSúI Eb‘lhSiúk nigRbeTskaNada.10

eyageTAelIkMeNInénr)aykarN_Bak;B½n§nwgGMeBIhigSaedayTwkGasuIt eyIgGacniyay)anfa

GMeBIhigSaRbePTenHCa)atuPUtfμI. b:uEnþ r)aykarN_sþIBIkareRbIR)as; TwkGasuItkñúg\riyabf

yg;Xñg)anbgðajfa kareRbIR)as;TwkGasuItrebobenH)anekIteLIgy:agehacNas; taMgBI

stvtSr_TI18mkemø:H.11

enAeBlEdl GasuIts‘ulPYric Gacrk)anedaygayenAGWr:ub

nigGaemric mnusSk¾cab;epþIm eRbIR)as;GasuItkñúgeKalbMNghigSa bnÞab;BIGasuItRbePTenH

9

Arturo Wallace, GtßbTEdlmancMNgeCIgfa Colombia Acid Victims Seek Justice As Attacks Spread, BBC,

enAéf¶TI30 Ex]sPa qñaM2012, Gacrk)anenAeKhTMB½r: http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-

18246717 10

Chris Boyette, GtßbTEdlmancMNgeCIgfa Police: NY man attacks daughter with acid, éf¶TI2 ExkBaaØ qñaM2012, RbPBBIGuineFINit, Gacrk)anenAeKhTMB½r: http://edition.cnn.com/2012/09/02/us/new-york-acid-

attack; GtßbTEdlmancMNgeCIgfa The Guardian, Salford acid attack may be racially motivated, éf¶TI 26

Exmina qñaM2012, RbPBBIGuineFINit, Gacrk)anenAeKhTMB½r:

http://www.guardian.co.uk/uk/2012/mar/26/salford-acid-attack-racially-motivated; GtßbTEdlmancMNgeCIgfa

The Local, Two arrested in Rhineland acid attack, éf¶TI 31 Ex FñÚ qñaM 2012, RbPBBIGuineFINit,

Gacrk)anenAeKhTMB½r: http://www.thelocal.de/national/20121231-47057.html#.URiOWPL74zk; CNN,

GtßbTEdlmancMNgeCIgfa Russia’s Bolshoi Ballet director may lose sight after acid attack, éf¶TI 23 Ex mkra

qñaM 2013, RbPBBIGuineFINit, Gacrk)anenAeKhTMB½r: http://edition.cnn.com/2013/01/18/world/europe/russia-

ballet-acid-attack; GtßbTEdlmancMNgeCIgfa The Daily Mail, Acid victim testifies against married lover, éf¶TI

12 Ex mina qñaM 2012, RbPBBIGuineFINit, Gacrk)anenAeKhTMB½r: http://www.dailymail.co.uk/news/article-

2113939/Patricia-Lefranc-Acid-attack-victim-arrives-testify-married-lover.html#axzz2KZPWgunl;

GtßbTEdlmancMNgeCIgfa The Global Post, Acid attack in Canada puts woman into coma, éf¶TI 29 Ex sIha

qñaM 2012, GtßbTEdlmancMNgeCIgfa, Gacrk)anenAeKhTMB½r:

http://www.globalpost.com/dispatch/news/regions/americas/canada/120829/acid-attack-canada-tanya-st-arnaud-coma. 11

emIl; Welsh, kMnt;cMNaMelx5xagelI, TMB½r. 21-25, edIm,IBt’manbEnßmelIGMeBIhigSaedayeRbIR)as;

GasuItenAGtItkal.

Page 6: c,ab; nigeKalneya)aykm

6

RtÚv)anplitCalkçN³]sSah_kmμenARbeTsGg;eKøskñúgGMLúg qñaM1750.12

sRmg;Bakü

Edl)andkRsg;ecjBITsSnavdþIkøasehÁa taMgBIqñaM1830 )ansesrfa {]RkidækmμénkarCH

vIRTIy:Ul [GasuIts‘ulPYric] )ankøayCa erOgmYysamBaØeTAkñúgRbeTsenH EdlesÞIrEt

eFVI[xUccritCatieTAehIy.}13

b:uEnþKitRtwmBak;kNþalstvtSr_TI20 karvayRbhareday

TwkGasuItenAGWr:ub nigshrdæGaemrik esÞIrEtsabrlabGs;eTAvij. r)aykarN_sþIBIGMeBIhigSa

edayTwkGasuIt enAkñúgtMbn;déTeTotelIBiPBelak ¬dUcCaenAGasuI nigGasuIbUBa’¦ eTIb)an

cab;epþImekIneLIgcab; BIcugstvtSr_TI20mk.14

GMeBIhigSa nigkarvayRbharedayTwkGasuIt KWCakarvayRbharedayectnaeTAelI

buKÁlmñak; b¤k¾RkúmmYykñúgeKalbMNgeFVI[CnrgeRKaHBikar xUcrUbragkayGs;mYyCIvit

bgá[mankarQWcab; eFVITaruNkmμ b¤smøab;CnrgeRKaHbNþal[mankarQWcab;F¶n;FrelIpøÚvkay

nigpøÚvcitþ. plb:HBal;énGMeBIhigSaedayTwkGasuuId nigeRKaHfñak;edayTwkGasuIt Gacbgá

PaBGnþrayy:agxøaMg. CaTUeTAkarvayRbharedayeRbIR)as; TwkGasuItminGacbNþal[

CnrgeRKaH)at;bg;CIviteT b:uEnþCanic©Cakal vaeFVI[CnrgeRKaHTTYlrgrbYs nigTTYlrgnUv

karQWcab;Pøam². cMENkÉplb:HBal;yUrGEgVgvijrYmman karxUcragkayGs; mYyCIvit

sñamsmøak karQWcab; nigbBaðaevC¢sa®sþ. eRkABIplvi)akpøÚvkay nigevC¢sa®sþ

Gñkrs;CIvitnigRKÜsarrbs;BYkeK RtÚvts‘URbQmmuxnwgbBaðasgÁm bBðaapøÚvcitþ nigTTYlrg

TukçGs;mYyCIvit.15

karvayRbharRtÚv)anRbRBwtþeLIgkñúgeKalbMNg {sgswk}.16

Evls_

(Welsh) )anmanRbsasn_fa GacmankarBnül;CaeRcInsRmab;karvayRbharedayeRbIR)as;

12

L. V. Anderson, Throwing vitriol. GtßbTEdlmancMNgeCIgfa When did people start using acid as a

weapon?, Slate, éf¶TI4 ExkumÖ³ qñaM2013, RbPBBIGuineFINit, Gacrk)anenAeKhTMB½r:

http://www.slate.com/articles/news_and_politics/explainer/2013/02/history_of_acid_violence_when_did_people_start_throwing_vitriol.html 13

GtßbTEdlmancMNgeCIgfa Execution of Hugh Kennedy, 3-4 THE REFORMER’S GAZETTE, 332 (Muir,

Rowan & Co., 1831), Gacrk)anenAeKhTMB½r:

http://books.google.com.kh/books?id=jDrhIzL32vwC&pg=RA1PA332&redir_esc=y#v=onepage&q=vitriol&f=false. 14

Anderson, emIlkMNt;cMNaMelx12. 15

GtßbTEdlmancMNgeCIgfa Breaking the Silence emIlkMNt;cMNaMelx6, TMB½r 6.

16

kic©smÖasn_CamYyelak eh‘Sót samemn (Ziad Samman), RbFanKeRmagCASC.

Page 7: c,ab; nigeKalneya)aykm

7

TwkGasuIt rYmman karGacrkTijTwkGasuIt)ankñúgtémøefak pñt;KMnitCalkçN³RbéBNI

Bak;B½n§nwg®sþI karpøas;bþÚrtYnaTIEynD½r \T§iBlBIRbPBsarB½t’man kar)at;bg;muxmat;kitþiys

nigbMNgcg;sgswk nigdak;TNÐkmμ.17

karvayRbharedayTwkGasuItRtÚv)aneFVIeLIgTaMgenATIsaFarN³ nigenATIkEnøgÉkCn

edaykarCH eRsac nigcak;TwkGasuIteTAelImux nigxøÜnR)aNCnrgeRKaH. ]TahrN_

Bak;B½n§nwgkarvayRbharrYmman manCnelμIsmYycMnYneFVIkarvayRbharedayCHTwkGasuIttam

bg¥ÜccMh nigKas;cUlpÞHenAeBlyb; rYceRsacTwkGasuItelIrUbragkayCnrgeRKaH

enAeBlEdl CnrgeRKaHkMBugEtsRmanþ. karvayRbharxøHeTot)aneFVIeLIgedaykarCHTwk

GasuItBIelI eTacRkyanynþ b¤enATIkEnøgEdlceg¥ótdUcCapSarCaedIm. CaTUeTA

muxKWCaeKaledA cm,gEdlnwgRtÚvvayRbhar ehIyTwkGasuIthUreRsacmkelIedImRTÚg

nigeBjragkaykñúgGMLúgeBlvayRbhar. CnelμIs GaceFVIskmμPaBvayRbhar)an

y:aggayRsÜl enATIsaFarN³dUcCaenATIpSar nigePaCnIydæan edaysarTwkGasuItminman

lkçN³dUcCaGavuFTUeTA. GasuItCasarFatuføadUcTwk EdlemIleTAhak;bIdUcCaTwkFmμta

enAkñúgdbTwksuT§G‘Ícwg EdleFVI[]RkidæCngayRsÜleRbIR)as;edIm,IeFVIskmμPaB edayBuMEsþg[

eXIjRtg;²eLIy. mYyvijeTot karvayRbharedayeRbIR)as;TwkGasuIt manlkçN³

{gayRsÜl} eRBaHkarCHTwkGasuItBuM)anbeBa©jsMeLg EdlGac[CnrgeRKaHdwgBI

RBwtþikarN_EdlbRmúgnwgekIteLIgelIxøÜnmunenaHeT. enAeBlTTYlrgkarvayRbharPøam²

CnrgeRKaHEtgEtKitfa xøÜnrbs;eKRtÚv)aneRsacedayTwkekþA eRkaymkbnþiceTIbdwgfa

xøÜnRtÚv)anvayRbharedayTwkGasuIt. elIsBIenHeTAeTot enAeBlEdlkarvayRbhar)an

eFVIeLIgenATIsaFarN³ vaeFVI[]RkidæCn gayRsÜlbnøMxøÜnkñúgcMeNamhVÚgmnusS b¤CiHm:UtUEdlenA

rg;caMeKcxøÜn.

2>1> plb:HBal;EpñkevC¢sa®sþ

enAeBlEdlGasuIteTAb:HelIragkay b¤Es,k vaeFVI[manGarmμN_RsedogKñaeTAnwg

rlakTwkekþAEdr b:uEnþ minyUrb:unμan CnrgeRKaHnwgTTYlGarmμN_ekþArlakelIEs,kkan;EtxøaMg

17

Welsh, emIlkMNt;cMNaMelx 5, TMB½r 2. ktþaCMrujBIeRkayénGMeBIhigSaedayTwkGasuItnwgRtÚvBnül;

bEnßmxageRkam.

Page 8: c,ab; nigeKalneya)aykm

8

eLIg² RbsinebIminykTwkmklagsm¥atCatiGasuItecjPøam²eTenaH GasuItnwgsuIEs,k

sac; sac;duM nigRbB½n§RbsaT suIq¥wg EdlnaM[QaneTAdl;karBikarsrIragÁ.

edaysarmuxmnusS eBareBjeTAedayCalika TwkGasuItGackat;bMpøajEPñk RtbkEPñk

Rtecok bbUrmat; RcmuH nigmat;ya:gqab;eh½s. CnrgeRKaH nwgTTYlrgnUvkar

QWcab;rhUtTal;EtlagCRmHCatiGasuItGs;. bnÞab;BIry³eBlRbEhlCa5vinaTIeRkayBIb:H

TwkGasuIt sñamrlakEpñkxageRkAnwgelceLIg rYcRbmaNCa30vinaTIeRkayBIkarrlak

sñamrlaknwgelceLIgkan;EtRkas;eTA². CnrgeRKaHnwgTTYlrgkarQWcab;xøaMgbMputBIrlak

Es,kxageRkA CaCagkarrlakeRCAedaysarEt karrlakeRCA)anbMpøajekasikaRbsaT

eTAehIy. GasuItmankMhab;kan;Etrav plb:HBal;dl;xøÜnR)aN nigEs,kkan;Ettic.18

bnÞab;BIkarvayRbharPøam² CnrgeRKaHnwgTTYlrgnUvbBaaðsuxPaBF¶n;F¶rCaeRcIn.

bBaaðTaMgenaHrYmman GsmtßPaBkñúgkardkdegðÍm EdlbgáeLIgedaykarRsÚbykcMhay

GasuIt EdlnaM[manRbtikmμCatiBul b¤GacehImsYt nigrlakpøÚvdegðÍm. Gs;ry³eBlb:unaμn

s)þah_eRkayBIkareRKaHfñak; CnrgeRKaHGacRbQmmuxnwgkarqøgemeraKbgáedaysarmuxrbYs

enAcMhr EdlGacb:HBal;dl;CIvitRbsinebIkarBüa)aledaybec©keTs lagsm¥at

nigsmøab;emeraK[)anRtwmRtÚveTenaH. CagenHeTAeTot Es,kEdlrlaknwggab; rYcmuxrbYs

nwgeLIgexμA ehIybnSl;TuknUvsmøakFM².

ktþaKMramkMEhgy:agF¶n;F¶reTAelICnrgeRKaH KWkarxVHxatkarTTYl)annUvesvakmμ

suxaPi)almYyEdlmanKuNPaB enARbeTskMBugGPivDÆn_CaeRcIn. BuMTTYl)anesvakmμ

suxaPi)alRKb;RKan; nigRtÚvEtgEteFVIdMeNIrq¶ay² edÍm,IeTAmnÞIreBTü b¤mNÐlsuxPaB

EdlenACitbMput cMENkkarBüa)almuxrbYsEdlbgáedayTwkGasuItRtÚvEteFVIeLIgPøam²eday

minGacBnüar)an.19

esÞIrEtRKb;mnÞIreBTürdæ nigmnÞIreBTüÉkCnenAkm<úCa BuM)anpþl;esvakmμ

Büa)altamtRmÚvkarCnrgeRKaHedaykarrlakTwkGasuIteLIy b¤pþl;karBüa)alminRtwmRtÚv

edaysarTTYl)ankarhVwkhVWn nigcMeNHdwgGMBIkarrlak enAmankRmit ehIyeBlxøH)aneFVI[

18

GtßbTEdlmancMNgeCIgfa Breaking the Silence emIlkMNt;cMNaMelx 6, TMB½r 5 .

19

P. Chatterjee, GtßbTEdlmancMNgeCIgfa Campaigns Against Acid Violence Spur Change, 89 BULLETIN

OF THE WORLD HEALTH ORG. 8 ¬2011¦.

Page 9: c,ab; nigeKalneya)aykm

9

GñkCgWmansPaBkan;EtF¶n;F¶rEfmeTotpg. enAkm<úCa mnÞIreBTümanEtbIb:ueNÑaH Edlman

EpñkrlakehIymnÞIreBTüTaMgenaH suT§EtmanTItaMgenAPñMeBjTaMgGs;.20

edaysarEtxVH

mNÐlsuxPaBenACitpÞH CnrgeRKaH)aneFVIdMeNIreTARbeTsevotNamedIm,ITTYl)annUv

karBüa)alRtwmRtÚv kñúgkrNIEdlmanR)ak;RKb;RKan;sRmab;TTYl)ankarBüa)al. bBaaðmYy

eTotenaH KWkgVHkarEfTaMsuxPaBry³eBlEvg. naeBlbc©úb,nñ GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCa

edaysarGasuIt shkarCamYymCÄmNÐlvHkat;kumar21

(CSC) CakEnøgEtmYyKt;enAkm<úCa

Edlpþl;esvakmμtamdansßanPaBCMgWkñúgry³eBlEvgsRmab;karrlakTwkGasuIt.22

GgÁkar

CYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt)anB¤krNIEdlRbCaCneTArkRKÚExμrburaNedIm,IBüa)al

¬GacmkBIBYkKat; minmanlT§PaBRKb;RKan;edIm,ITTYl)annUvkarBüa)altamEbbevC¢sa®sþ

RtwmRtÚv¦ edayeRbIR)as;C½reTAlabelImuxrbYs ehIyeRbIsøwkeckruMmuxrbYs Edlkar

eFVIrebobenH GacbgákarqøgemeraKF¶n;F¶r. kgVHCMnaj cMeNHdwg nig]bkrN_caM)ac;

k¾GacCaktþaEdl naM[sPaBCMgÅkan;EtF¶n;F¶r nigGacb:HBal;dl;GayuCIvitCnrgeRKaHEdr.

karrlakTwkGasuIt GacbNþal[manbBaðasuxPaBkñúgry³eBlEvg b¤mYyGaceBj

mYyCIvitk¾fa)an. bBaaðsuxPaBTaMgenaHrYmman xVak;mYyCÍvít karxUcxatEpñkxøHénckçúviBaaØN

sþab;minsUvlW xUcTRmg;muxmat; mansmøakGs;mYyCIvit rYjnigxUcRTg;RTayrUbragkay

karQWcab;pøÚvcitþ nigBikar.23

eyagtamGgÁkarsuxPaBBiPBelak EdlehAkat;fa (WHO)

CnrgeRKaHRtÚvcMNayR)ak;kak;eRcInsRmab;sRmakBüa)alCMgWyUr.24

elakevC¢bNÐit

r:UNal; ehols_ (Ronald Hiles) EdlCaeBTüvHkat;naMmuxmanbTBiesaFn_kñúgkarvHkat;rbYs

edayTwkGasuItCag25qñaM )anRbsasn_fa Es,kEdlrlaksøab;RtÚvEtkat;ecal kñúgGMLúg

eBlBI 4eTA5éf¶ ebIBuMdUecñaHeT Es,kfμIEdlduHecjlubelIEs,kEdl)angab;Edlnwg

20

manmnÞIreBTüRBHkusm³ mnÞIreBTükal;Em:t nigmnÞIeBTüRBHsIhnu mCÄmNÐlénkþIsgÇåm.

21

emIleKhTMB½r www.csc.org sRmab;Bt’manTak;TgnwgmCÄmNÐlvHkat;kumar.

22

bTsmÖasn_CamYyevC¢bNÐit vNaÑ CaevC¢bNÐitenAmCÄmNÐlvHkat;kumar. 23

GtßbTEdlmancMNgeCIgfa Breaking the Silence, emIlkMNt;cMNaMelx 6, enATMB½r5.

24

M. Peck, J. Molnar & D. Swart, dkRsg;ecjBIGtßbT A Global Plan for Burn Prevention and Care, 87

BULLETIN OF THE WORLD HEALTH ORG., 802 ¬2009¦.

Page 10: c,ab; nigeKalneya)aykm

10

GacbgáCaEpø nigxUcRTg;RTay. enAkñúgkrNIEdlCnrgeRKaHrlakenARtg;k nigekøók

Es,kEdlrlakenAEpñkTaMgBIrenaHRtÚvEtkat;ecal edIm,ICYy[CnrgeRKaHGaceFVIclna)anenA

Rtg;mþúMenaH. karxUcragkay nigmanduMsac;Epø GacbH:Bal;dl;kareFVIclna EdlnaMGaceFVI[

CnrgeRKaHBikar.25

GñkEdlrYcCIvitBIkarrlakTwkGasuIt RtÚvEtTTYl)ankarvHkat;CadMNak;kalEdlRtÚv

cMNayeBlrab;Ex b¤rab;qañMedIm,IkarBarkuM[xUcF¶n;F¶r BikarPaB nigedIm,ICYy[srIragÁmandMeNIr

kardUcFmμtavij.26

elIsBIenHeTot CnrgeRKaHRtÚvkarlMhat;R)aNdIm,I[CalikasmøakGac

bt;Ebn)anyWt RBmTaMgGaceFVIclna)an. CnrgeRKaHRtÚvkarés,ruMmuxrbYs (skin graft)

nigkMNat;ruMsm<aF (pressure garment) Edlkat;[smnwgTMhMxøÜn. kñúgkrNIEdlCnrgeRKaH

Cakumar enaHBYkeKnwgGacCYbRbTHbBaðaRbQmkan;EtF¶n edaysarkumarsßitkñúgv½ylUtlas;

EdlTamTar[mankarvHkat; eRcIndMNak;kalCagmnusSv½yCMTg;. sarBagÁkaykumarlUtlas;

b:uEnþ és,ruMrbYs nigsmøakminmankarlUtlas;dUcsarBagÁkaykumarenaHeT cMNucenH

naM[manbBaðakñúgkareFVIclna.27

karvHkat;caM)ac;kñúgry³eBlEvg TamTar[mankarcMNay

R)ak;CaeRcInsRmab;karEfrkSasuxPaBkñúgry³eBleRcInqñaM. b:uEnþ dUcEdlelakevC¢bNÐit

ehols_ )anBnül; {eTaHbICaCnrgeRKaHTTYl)ankarvHkat; nigkarEfTaMsuxPaBeRkayeBl

vHkat;l¥bMputk¾eday k¾kareRsacRsg;TRmg;mux nigkareFVIclnadUcedImTaMgRsúgenaHKWesÞIrEt

minGaceTArYcEtmþg}.28

eRkABIbBaðaEpñkrUbragkay GMeBIhigSaedayTwkGasuIt k¾GaceFVI[manplb:HBal;

epSg²eTotpg dUcCabBaaðstiGarmμN_F¶n;F¶r nigkarTTYlrgrbYspøÚvcitþ.29

Gñkrs;ranman

CIvitxøHRtÚvkarCMnYysμartIedIm,IRbQmmuxnwgrbYspøÚvcitþEdlCYbRbTH. CnrgeRKaHxøHGac

rgeRKaHedayPaBtantwgpøÚvcitþEdlCaedImehtuénkaryl;sbþiGaRkk; karfb;GarmμN_ tantwg

25

dUcxagelI. 26

GtßbTEdlmancMNgeCIgfa Breaking the Silence emIlkMNt;cMNaMelx 6, TMB½r 5 .

27

bTsmÖasn_CamYyelakevC¢bNÐit r:UNal; ehols_. 28

dUcxagelI. 29

GtßbTEdlmancMNgeCIgfa Breaking the Silence emIlkMNt;cMNaMelx 6, TMB½r 5 .

Page 11: c,ab; nigeKalneya)aykm

11

pøÚvcitþ nigFøak;Twkcitþ.30

eraKsBaaØepSgeTotrYmmanCMgWP½yxøac edayKμanmUlehtu

CMgWhUbeRcInxusBIFmμta kar)at;bg;CMenOcitþelIxøÜn nigkareRbIR)as; sarFatuejón

b¤RBegIykenþIy.31

bBaðaTaMgenHTamTar[mankarEfTaMy:agsmrmüEdlGñkeFVIkar sgÁm

nigcitþviTUGacpþl;[)an.

2>2> plvi)akminEmnevC¢sa®sþ

karrlakTwkGasuItGacb:HBal;dl;CIvPaBrbs;CnrgeRKaH ehIyCaBiessenaH

KWGñkEdl manCIvPaBxSt;exSay. CnrgeRKaHGacnwgBikar rhUtdl;fñak;minGaceFVIkar)an

b¤minGac rkkargar)aneFVI edaysarnieyaCkmYycMnYnminykCnBikarmkeFVIkar.32

enAkñúg

krNIEdlCnrgeRKaHCaemRKÜsar RkúmRKÜsarTaMgmUlnwgxVHbuKÁld¾sMxan;edIm,IeRCamERCg

nig¬PaKeRcIn CabþI b¤«Buk¦ pÁt;pÁg;RKÜsar. bBaðaenHGacnaM[RbBn§ b¤mþayCnrgeRKaHedIrtYCa

GñkRKb;RKgRKÜsarTaMgmUlCMnYsvij. eyagtamr)aykarN_rbs;GgÁkarsuxPaBBiPBelak

RbsinebICa CnrgeRKaHsßitkñúgRKÜsarRkxSt; sßanPaBhirBaØvtßúrbs;RKÜsarCnrgeRKaHnwg

kan;EtlM)aklMbin CagmuneTAeTot eRkayBICasHes,IyBIkarrgeRKaH.33

karxUcrUbragkay pþl;pllM)akdl;CnrgeRKaHhYsBIbnÞúkhirBaØvtßúeTAeTot. bBaðaenH

GacnaM[mankarElgrab;rkBIsgÁm karbnÞabbenßaktémø nigmin[cUlrYmkñúgshKmn_

sUm,IEtenAkñúgbNþajRKÜsarrbs;xøÜnpÞal;k¾eday.34

enAkñúgkrNIxøH shKmn_nwgElgrab;rk

CnrgeRKaH eRkayBICnrgeRKaHTTYlrgnUvkarvayRbhar edaysarEtkarxUcragkay

nigBikarPaB. karerIseGIgenHÉgnaM[ CnrgeRKaHTTYlrgTukçevTnakan;EtxøaMg RBmTaMgnaM

30

Peck, emIlkMNt;cMNaMelx 24, TMB½r 802. 31

Welsh, emIlkMNt;cMNaMelx 5, TMB½r 20. 32

GtßbTEdlmancMNgeCIgfa Breaking the Silence, emIlkMNt;cMNaMelx 6, enAelx 7; H. Shah,

GtßbTEdlmancMNgeCIgfa Brutality by Acid: Utilizing Bangladesh as a Model to Fight Acid Violence in

Pakistan, 26 WIS. INT’L L.J. 1172, 1174 ¬2008-2009¦. 33

Peck, emIlkMNt;cMNaMelx 24, TMB½r 802. 34

dUcxagelI.

Page 12: c,ab; nigeKalneya)aykm

12

[mantémøsgÁm nigtémøesdækic©bEnßmeTot.35

]TahrN_ nag c>c )anTTYlrgkarvayRbhar

edayTwkGasuItenAqñaM2008 ehIykarvayRbharenH )aneFVI[nag cc BikarEPñk

nigxUcragkayy:agF¶n;F¶r. GñkCitxagminrab;rknagehIyEfm TaMgehAnagfa{exμac}.36

dUcKñaEdr enARbeTsbg;køaeds muxmat;EdlmansmøakbnSl;TukBIkarrlakTwkGasuIt RtÚv)aneK

cat;TukfaCaRbpñÚlGaRkk;. edaysarsgÁmbg;køaedspþl;témø[®sþIEdlmansmtßPaBTTYl

)anGaBah_BiBah_l¥37

karxUcmuxmat; nigrUbragkayedayTwkGasuIt EdlnaM[®sþI)at;bg;

»kaskñúgkarerobGaBah_BiBah_ ®sþITaMgenaH)at;bg;témøenAkñúgpñt;KMnitsgÁm nigCYnkalenAkñúg

pñt;KMnitrbs;RKÜsarxøÜnÉgpÞal;.

elak ehSót samemn (Ziad Samman) RbFanKeRmagénmUlniFiCnrgeRKaH

edayTwkGasuItkm<úCa manRbsasn_fa enAkm<úCa RKÜsarKWCabNaþjKaMRTy:agsMxan;sRmab;

CnrgeRKaHénkarvayRbharedayTwkGasuIt. RbsinebICaRkúmRKÜsarmanqnÞ³kñúgkarCYYy

CnrgeRKaH karCasHes,Iyrbs;CnrgeRKaH nwgmanlT§plKYr[kt;smÁal;Caminxan. b:uEnþ

KYr[esaksþay kñúgkrNIxøH RkúmRKÜÜsar)ancat;TukCnrgeRKaHCabnÞúkEpñkesdækic© b¤sgÁm

ehIyRbB½n§KaMRTTaMgmUlRtÚv braC½y EdlnaM[manplb:HBal;GviC¢mandl;GnaKt

CnrgeRKaH. CnrgeRKaH Ca®sþImñak; Edlcg;TTYl)ankarvHkat;Edlpþl;[edayGgÁkarCYy

CnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt nigmCÄmNÐlvHkat;kumar. karvHkat;enH mansar³sMxan;

edIm,IsRmÜldl;kar eFVIclnarbs;Kat; k¾b:uEnþRkúmRKÜsarrbs;Kat;)anbdiesFminGnuBaaØt

[vHkat;edayxøacfaBYkeKnwg RtÚvemIlEfKat;enAkñúgGMLúgeBlBüa)al. karrgeRKaHpøÚvciitþ

nigkarbnÞabbenßakkñúgsgÁm KWCaktþaBIrEdleFVI[CnelμIsseRmccitþeRCIserIsykkarvay

RbharedayTwkGasuIt.

35

Shah, emIlkMNt;cMNaMelx 32, TMB½r 1187; D. Otis, Healing Burns, GtßbTEdlmancMNgeCIgfa Treating

physical and mental scars at the Cambodian Acid Survivors Charity, enAkñúgTsSnavdþI Southeast Asia Globe mina

2013, TMB½r 44. 36

bTsmÖasn_CamYyGñkrs;ranmanCIvitBIkarrlakTwkGasuIt nag c>c. 37

Sital Kalantry & Jocelyn Getgen Kestenbaum, dkRsg;ecjBIGtßbT Combatting Acid Violence in

Bangladesh, India and Cambodia, Avon Global Center for Women and Justice and Dorothea S. Clarke

Program in Feminist Jurisprudence. GtßbTTI1enATMB½r22, Gacrk)anenAeKhTMB½r:

http://scholarship.law.cornell.edu/avon_clarke/1 ¬Exmkra qñaM2011¦.

Page 13: c,ab; nigeKalneya)aykm

13

2>3> karcUlrYmrbs;GgÁkareRkArdæaPi)al

enARbeTskMBugGPivDÆn_CaeRcIn GgÁkareRkArdæaPi)al)anbMeBjmuxgarkñúgkarCYyKaMRT

eRCamERCgCnrgeRKaH nigRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIhigSaedayTwkGasuIt CaBiessenAeBl

EdlrdæaPi)alminGac b¤KμanqnÞ³kñúgkareFVIkargarenH.38

GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysar

GasuIt Ca]TahrN_EtmYyKt;enAkm<úCaEdlebþCJaCaBiess kñúgkareFVIkarCamYynwgCnrgeRKaH

nigsac;jatiCnrgeRKaHénGMeBIhigSaedayTwkGasuIt. GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysar

GasuIt RtÚv)anbegáIteLIgedIm,IeqIøytbeTAnwgkgVHesvakmμ nigkarEfrkSasuxPaBsRmab;Cnrg

eRKaHedaykarrlakTwkGasuIt.39

GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt )anpþl;

esvakmμ cMnYn4RbePTEdlrYmman karBüa)alEbbevC¢saRsþ nigcitþsa®sþ, karhVwkhVWnviC¢aCIv³

nigsmahrNkmμsgÁm, karpþl;RbwkSanigeRCamERCgEpñkc,ab;edIm,IkMENTRmg;c,ab;, elIkm<s;

karyl;dwgkarRsavRCav, karGb;rM nigkarts‘UmtilubbM)at;GMeBIhigSaedayTwkGasuIt.40

ral;esvakmμEdlpþl;[CnrgeRKaHedaykar vayRbhar nigeRKaHfñak;edayTwkGasuItTaMgGs;

BuMmanKitkéRmeT.

enATUTaMgBiPBelak GgÁkarfñak;CatiEtmYycMnYnb:ueNÑaH EdlebþCJakñúgkarTb;sáat;GMeBIhigSa

edayTwkGasuIt nigeRCamERCgGñkrs;ranmanCIvitBI]b,tþiehtuBak;B½n§nwgTwkGasuIt. GgÁkar

Edl)anedIrtYsMxan;CageKenaHKW mUlniFiCnrgeRKaHedayTwkGasuIt (Acid Survivors

38

Welsh, emIlkMnt;cMNaMelx 5, TMB½r 43. 39

GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt (CASC) RtÚv)anbegáIteLIgeday mCÄmNÐlvHkat;kumar

(CSC) EdlCamNÐlsuxPaBmYyEdlpþl;esvakmμsuxPaB[CnrgeRKaH edayTwkGasuItedayminKitéfø. b:uEnþ

eday mCÄmNÐlvHkat;kumar (CSC) CamCÄmNÐlsRmab;karvHkat;TUeTA mCÄmNÐlenHminTan;

GacbMeBjtRmÚvkarrbs;CnrgeRKaHelIsBIkarBüa)alEbbevC¢sa®sþ)aneT. edaysar)anyl;eXIj

tRmÚvkarkñúgkareRCamERCgCnrgeRKaHedayTwkGasuIt kñúgkarCasHes,Iy nigcUlrYmsgÁmvij

mCÄmNÐlvHkat;kumar (CSC) )anbegáIt GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt (CASC) edIm,IeqøIytb

eTAnwgesckþIRtÚvkarEpñkpøÚvkay pøÚvcitþ nig hirBaØvtßúkñúgry³eBlyUrGEgVgrbs;CnrgeRKaHedayTwkGasuIt. 40

Bt’manbEnßmBak;B½§nnwigkic©karrbs; GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt (CASC) Gacrk)an

enAeKhTMB½r: http://www.thecasc.org

Page 14: c,ab; nigeKalneya)aykm

14

Foundation (ASF)) enARbeTsbg;køaeds, ASF ):aKIsßan, ASF yUhÁan;dan, ASF \NÐa nig

Burn Violence Survival (BVS).41

enAkñúgkRmitsklelakvij GgÁkarmanEtmYyKt;

EdlepþatkargarCaBiesselI GMeBIhigSaedayTwkGasuIt³ mUlniFiGnþrCatisRmab;Gñkrs;CIvit

BITwkGasuIt (Acid Survivors Trust International (ASTI)).42

karEdlmanEtGgÁkarfñak;Cati

mYycMnYntUc nigGgÁkarGnþrCatiEtmYyKt;eFIVkargarelIbBaðaenH )anbgðajGMBIkarxVHxat

nUvkarykcitþTukdak;elIbBaað GMeBIhigSaedayTwkGasuIt. ebIeyagtam qaeFICI (Chatterjee)

munqñaM1999 karykcitþTukdak; mantictYcb:ueNÑaHcMeBaHbBaaðGMeBIhigSaedayeRbIR)as;

TwkGasuIt b:uEnþ eRkayBIkarbegáItmUlniFiCnrgeRKaHedayTwkGasuIt (ASF) bBaðGMeBIhigSa

edayTwkGasuIt k¾)anbgðajxøÜneRcInCagmunenAkñúgrebobvar³neya)ay.43

eTaHCay:ag

Nak¾eday BuMmankarRsavRCaveRcIn)aneFVIBak;B½n§nwgRbFanbTenHeT. GtßbTPaKeRcInEtg

epþateTAelIkarvayRbharedaybuKÁl edaymin)anBinitüemIlehtuplenABIeRkaykarvay

RbharedayTwkGasuIt nig karlM)akEpñkpøÚvc,ab;EdlGñkrYcrs;CIvitBIkarrlakTwkGasuIt

CYbRbTHeT.44

3> GMeBIhigSaedayTwkGasu ItenAkm< úCa-ktþarYmcMENkcMnYnbYn

ehtuplmYycMnYn)anrYmcMENkdl;]bTÞvehtuedayTwkGasuItenAkm<úCa. ehtuplsgÁm

vb,Fm’ sßankarN_ nigsUm,IEtehtuplCak;Esþg GacCanaMeTAdl;kareRCIserIsykTwkGasuIt

mkeFVIkarvayRbhar. b:uEnþ minEmnRKb;]bTÞvehtuTaMgGs;suT§EtCakarvayRbharenaHeT

ehIyCak;Esþg karrgrbYsedayTwkGasuItCaeRcInRtÚv)anbgáeLIgedaykareRKaHfñak;. EpñkenH

nwgeFVIkarBinitüemIlelITMhMénbBaða nigBiPakSaelIktþaEdlnaMeTAdl;]bTÞvehtuedayectna

b¤edayeRKaHfñak;CamYyTwkGasuIt.

41

Bt’manbEnßmBak;B½n§nwgGgÁkarTaMgGs;enHsUmemIleKhTMB½r: http://www.acidsurvivors.org ¬bg;køaeds¦;

http://acidsurvivorspakistan.org ¬):aKIsßan¦; http://www.acidsurvivorsug.org ¬yUhÁan;dan¦; http://www.asfi.in

¬\NÐa¦; http://www.bvsnepal.org.np ¬en):al;¦. 42

sRmab;Bt’manbEnßmBak;B½n§nwg ASTI sUmemIleKhTMB½r http://www.acidviolence.org 43

Chatterjee, emIlkMNt;cMNaMelx 19, TMB½r 7. 44

Welsh, emIlkMNt;cMNaMelx 5, TMB½r 5-6.

Page 15: c,ab; nigeKalneya)aykm

15

3>1> sßiti

GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt )anrkSaTukTinñn½yGMBI]bTÞvehtuBak;B½n§nwg

TwkGasuItTaMgGs;enAkm<úCa EdlRtÚv)anbBa©ÚlsMNMuerOgfμI nigbEnßmB½t’manfμIrbs;]bTÞvehtu

cas;. karvayRbharEdl)ankt;RtaCaelIkdMbUg)anekIteLIgenAqñaM1964 enATIRkúgPñMeBj

KitRtwmeBlsresrGtßbTenH ]bTÞvehtusrubcMnYn318krNI nigbuKÁlcMnYn401nak;

RtÚv)ankt;Rta. tYrelxTaMgenHrYmmanCnrgeRKaHcMnYn14nak; EdlmanrbYsF¶n;dl;CIvit

nig¬b:unb:g¦GtþXatcMnYn6nak;. enAkñúgcMeNamCnrgeRKaHeBjv½y CnrgeRKaHcMnYn160nak;

Caburs nigcMnYn176nak;Ca®sþI. CagenHeTAeTot CnrgeRKaHCaekμgRbúsmancMnYn29nak;

nigekμgRsIcMnYn32nak; manGayueRkam13qñaM EdlGgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysar

GasuIt )andwgfa)anTTYlrgrbYsedaysarTwkGasuIt.45

]bTÞvehtuEdl)ankt;RtaesÞIrEtTaMgGs; cMnYn224krNI )anekIteLIgenAGMLúg

TsvtSr_qñaM2000.46

GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt CYbkarlM)akCaxøaMgkñúg

karEsVgrkTinñn½yBITsvtSr_mun². Kμankariyal½yrdæaPi)al b¤GgÁkarNamYy)aneFVIkMNt;

RtasþIBI]bTÞvehtuBak;B½n§nwgGasuIt)anCab;lab;eT. tamkarBit raCrdæaPi)alénRBHraCaNa

cRkkm<úCa)anTak;TgmkGgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt edIm,IesñIsuMB½t’man nig

sßitiénGMeBIhigSaedayTwkGasuIt nig]bTÞvehtuBak;B½n§nwgTwkGasuIteTAvij.

45

Tinñn½yEdl)anbgðajxagelIKWCaTinñn½yEdl)anTTYl)anBI CASC. enAkñúgTinñn½yrbs; CASC

kumarKWKitcab;BIGayu13qñaMcuHeRkam. ebIeTaHCaGayueBjc,ab;rbs;mnusSeBjv½yenAkm<úCaKW 18qñaMk¾eday

eyagtamTMenom Tmøab; RbéBNI nigvb,Fm’ ebIsinCaminTan;RKb;kareT enaHeKmincat;TukCamnusS

eBjv½yenaHeT. dUecñH edIm,IeqøIytbeTAnigTinñn½yrbs; CASC EdleRbIR)as;kñúgeBlsresrGtßbTenH Cn

EdlmanGayu13qñaMcuHeRkamRtÚv)ancat;TukfaCakumar ehIyCnEdlmanGayucat;BI 13qñaMeLIgelIRtÚv

)ancat;TukfaCamnusSeBjv½y. 46

man]b,tþiehtucMnYn16krNIEdlmin)ankt;RtaR)akdfaekIteLIgenAqñaMNaenaHeT.

Page 16: c,ab; nigeKalneya)aykm

16

tarag 1> cMnYn]bTÞvehtu nigGñkrs;CIvitenAcenøaHqñaM2000 nigbc©úb,nñ. kmμsiT§§irbs;GgÁkarCYyCnrg

eRKaHkm<úCaedaysarGasuIt.

GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt )anEbgEck]bTÞvehtuCa13RbePT

Cak;lak;³ {eRKaHfñak;}/ {¬karb:unb:g¦eFVIGtþXat}/ {CemøaHmuxCMnYj}/ {CemøaH}/ {GMeBIhigSa

kñúgRKÜsar}/ {CemøaHkñúgRKÜsar}/ {kars¥b;}/ {karRbc½NÐ}/ {CemøaHdIFøI}/ {karvayRbhar

xuseKaledA}/ {¬karyl;faman¦GMeBIpitk,t;}/ {GMeBIlYcbøn;} nig {mindwg}.47

Accident21%

(Attempted) Suicide1%

Business Dispute2%

Dispute, 1%

Domestic Violence

1%Family Dispute3%

Hate6%

Jealousy4%

Land/Property Dispute1%

Mis Target18%

(Perceived) Infidelity15%

Robbery0%

Unknown27%

Accident

(Attempted)SuicideBusiness Dispute

Dispute

DomesticViolence

tarag 2> ktþaCMrujBIeRkay]bTÞvehtuBak;B½n§nwgGasuIt. kmμsiT§§irbs;GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCa

edaysarGasuIt.

47

TaMgenHCaRbePTEdl CASC eRbIR)as;kñúgTinñn½ysþIGMBIGñkrs;ranmanCIvitBIkarrlakTwkGasuIt.

Page 17: c,ab; nigeKalneya)aykm

17

dUcEdl)anbgðajkñúgTinñn½yxagelI ]bTÞvehtuy:ageRcIn¬27PaKry¦ EdlmUlehtu

¬nig enAkñúgsMNMuerOgCaeRcIn Cnéddl;¦ {mindwg}. CagenHeTAeTot enAkñúg42PaKryénsMNMu

erOg{mindwg} eKminGackMNt;)anfaetI]bTÞvehtuTaMgenaHCakarvayRbhar b¤k¾Ca]bTÞvehtu

eT edaysarB½t’manminRKb;RKan;RbmUlBIPaKITIbI kaEst b¤m®nþI nigPaBminGacTMnak;TMng)an

CamYyCnrgeRKaH b¤sac;jati.

]bTÞvehtuedayTwkGasuItCaeRcInkrNI ekIteLIgkñúgTRmg;CaeRKaHfñak;. kñúgcMeNam

CnrgeRKaHTaMgGs;Edl)ankt;RtaedayGgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasuIt 20/7

PaKry TTYlrgrbYsedayehtukarN_eRKaHfñak;. cMnYneRKaHfñak;eRcIn nigmUlehtuEbbenH

bgðaj[eXIjfa GasuItminRtwmEtmanvtþmanCaFmμtaenAtampÞH nigkEnøgeFIVkareT b:uEnþ

EfmTaMgbgðajfa mnusSCaeRcInmin)andwgGMBIrebobb:HBal;sarCatienHtammeFüa)ayEdl

mansuvtßiPaB nigsmrmü. cMENkÉkardwkCBa¢ÚnTwkGasuIt BuMRtÚv)aneFVIeLIgtambTdæanRtwm

RtÚveLIy Tukdak;TwkGasuItenAEk,rédekμg nigBuMmanbiTsøaksmÁal;RtwmRtÚveT. elak

samemn manRbsasn_fa {RbCaCnRtÚvdwgBIviFITukdak;sarFatueRKaHfñak;enH. RbCaCnminyl;

GMBITMhMénGIVEdlsarFatuGacbgá}.48

karTukdak; nigdwkCBa¢ÚnTwkGasuItmin)anRtwmRtÚv KWCaedImehtuEdlnaM[ekItman

]bTÞvehtuedayTwkGasuIt. kñúgcMeNamGñkrs;ranCIvitcMnYn61nak;EdlrgeRKaHenAkEnøg

manlkçN³ÉkCn Gñkrs;ranmanCIvitRbmaNCa26PaKry )anTTYlrgeRKaHBIkarTukdak;

nigdwkCBa¢ÚnTwkGasuItmin)anRtwmRtÚv. TwkGasuItEtgEtRtÚveKTukdak;enAkEnøgsaFarN³

edayRckcUlkñúgFugxUc kñúgfg;)øasÞic b¤kñúgdbTwksuT§. y:agehacNas;man7krNIEdl

CnrgeRKaH RcLMpwkTwkGasuItedayKitfaCadbTwksuT§ EdlbNþal[rlakeRKÓgkñúg

y:agF¶n;F¶r. ]bTÞvehtuxøH)anekIteLIgdUcCa edaysar«Bukmþay)anRckTwkGasuItcUl

eTAkñúgdbTwksuT§ ehIykUnKat;RcLMfaCaTwkFmμta nig)anpwkTwkGasuItenaH/ TwkGasuItRtÚv)aneK

e)aHecalkñúgKMnrsMram enAeBlekμgRbTHeXIj ykmkelg k¾TTYlrgkarrlak/

kardwkTwkGasuItkñúgfg;)øasÞic enAeBlkMBugeFVIcracr ehIymaneRKaHfñak;cracrN_ bNþal[

48

kic©smÖasn_CamYyelak ehSót samemn (Ziad Samman), RbFanKeRmagrbs; CASC.

Page 18: c,ab; nigeKalneya)aykm

18

kMBb;GasuItecjmkeRkAeFVI[ rlak/ nigGñkxøHmankareFVsRbEhsdak;TwkGasuItenAEk,rERK

rYck¾ERbxøÜneTAb:H bNþal[kMBb;GasuIt kMBb;enAeBlkMBugsRmanþ. enAkñúgcMeNam]bTÞvehtu

Edl)anraykarN_ ]bTÞvehtu cMnYn74PaKry )anekIteLIgenAkEnøgmanlkçN³ÉkCn

nig25PaKryeTot)anekIteLIg enAkñúgeBleFVIkar b¤enAkñúgkEnøgeFIVkar. ]bTÞvehtu

PaKeRcIn nigplvi)akmYyCivitEdlbgáeLIgeday]bTÞvehtuTaMgenaH GacbeBa©ós)an

RbsinebImankarkarBarsuvtßiPaB nigeKar tammaRtdæansuxPaBRtwmRtÚv.

eRkABIkarvayRbhar nigeRKaHfñak;écdnü man]bTÞvehtuBIrRbePTeTotEdlekIteLIg

Bak;B½n§nwgTwkGasuIt. eTaHbICamancMnYntic ebIeRbóbeFobeTAnwgkrNIBIrRbePTepSgeTotk¾

eday kar¬b:unb:g¦eFVIGtþXatedayeRbITwkGasuIt)anekIteLIg. ebIeyageTAtamTinñn½y

EdlmanenAkñúgéd CnrgeRKaHcMnYnbYnnak;)aneFVIGtþXatedaypwkTwkGasuIt ehIyman

CnrgeRKaHcMnYnBIrnak;eTot)anb:unb:geFVIGtþXat b:uEnþenArs;.

GasuItKWCasarFaturav EdlGacEbkx©ayenAeBlRtÚveKKb; EdlGaceFVI[eRKaHfñak;

dl;GñkEdlenAEk,renaH. edayehtuenHehIy CnrgeRKaHénGMeBIhigSa edayTwkGasuIt

mYycMnYn RtÚv)ancat;TukCa{karvayRbharxuseKaledA}. ebIeTaHbICakarvayRbharxus

eKaledA )anekIteLIgenAkñúgGMLúgeBlénvayRbhar karvayRbharenHRtÚv)anykmk

BiPakSaenAkñúgEpñkenH eRBaHCnrgeRKaHminRtÚv)anvayRbharedayectna. Tak;Tngnwg

CnrgeRKaHeBjv½y cMnYnCnrgeRKaHedaykarvayRbharxuseKaledAman RbmaNCa

20PaKry EdlCacMnYneRcInbMputbnÞab;BIkrNI{mindwg[mUlehtuc,as;las;]}. CnrgeRKaH

edaykarvayRbharxuseKaledAmancMnYneRcIn edaysarTwkGasuItBuMmanerIseGIgmnusSeT.

dUcEdl)anBiPakSaxagelI enAeBlxøH karvayRbharedayTwkGasuItRtÚv)aneFVIeLIgenATI

saFarN³ceg¥ót dUcCaTIpSar EdlnaM[mnusSeRcInnak;TTYlrgeRKaHedaysarTwkGasuIt.

enAeBlEdlmanmnusSeRcInnak;CiHelIm:UtUEtmYy EdleyIgEtgRbTHeXIjenAkm<úCa Rbsin

ebImaneKCHTwkGasuIteTAmnusSmñak;kñúgcMeNamGñkEdlCiHelIm:UtU TwkGasuItnwgTMngCa)acsac

eTAelIGñkdéTeTotEdlkMBugeFVIdMeNIrCamYyKña. man]TahrN_mYycMnYnEdlCaedImehtuén

kMeNInkarvayRbharxuseKaledA. enAExmIna qñaM2007 enAextþkMBg;qñaMg karb:unb:g

vayRbharelInarImñak;)anekIteLIg ehIymnusS5nak;enAEk,rnarIenaHk¾)anTTYlrgrbYs

edaykavayRbharpgEdr. cMENkÉkrNImYyeTotvij bursmñak;)anBüayamse®gÁaH

Page 19: c,ab; nigeKalneya)aykm

19

mþayenAeBlmankarvayRbharedayTwkGasuItelImþayrbs;Kat; ehIykUnRsIrbs;Kat;RtÚv

rlakTwkGasuIt edaysarBYkeKedkenAedkenAEk,rCIdUn. enAeBlEdlbursenaHbIkUnRsI

eTAmnÞIreBTü Kat;k¾)anb:HTwkGasuIt ehIyTTYlrgkarrlakelI k éd nigdgxøÜn. ebIeTaHbICa

Kat;xMBüayamCYys®gÁaHPøam²k¾eday mþaynigkUnRsIrbs;Kat;)ansøab;eRkayBIkarvay

RbharedaysarrbYsF¶n;.

CnrgeRKaHTaMgGs;BuMEmnsuT§EtCamnusSeBjv½yenaHeT. kumark¾GackøayCa

CnrgeRKaHedaysarGMeBIhigSaedayTwkGasuIt nig]b,tþiehtuBak;B½n§nwgTwkGasuItEdr. kumar

cMnYneRcIn RbmaNCa61nak; )anrgeRKaHedaysarTwkGasuIt b:uEnþ cMnYneRcInenHminEmn

R)akdfakumarrgeRKaHTaMgGs;suT§EtTTYlrgkarvayRbharedayectnaenaHeT. kumarCaeRcIn

nak; )anrgRKaHedaysarEtkarvayRbharxuseKaledA. Cak;Esþg karvayRbharxus

eKaledAb:HBal;elIkumary:agvismamaRt. TwkGasuIt)an)acsaceTAelIBYkeKenAeBlEdl

CnelμIsCHTwkGasuItelICnEdlCaeKaledAénkarvayRbhar Føayb:HelICnrgeRKaHTaMgenaH

enAeBlBYkeKkMBugbIedayCnEdlCaeKaledAénkarvayRbhar b¤enAeBlEdlBYkeKedkenAelI

ERKCamYyCnEdlCaeKaledAénkarvayRbhar.

enAkñúgcMeNamkumarrgeRKaH61nak; manEtmñak;bu:eNÑaHEdlCaeKaledAénkarvay

RbharedayTwkGasuIt. kumarepSgeTotEdlrgeRKaHedayrlak KWTTYlrgrbYsedaysar

]bTÞvehtu¬41PaKry¦/ edaykarvayRbharxuseKaledA¬44>3PaKry¦/ nig/b¤ rgeRKaH

edayBuM)andwgmUlehtuc,as;¬13>1PaKry¦. kumarrgeRKaHEdlRtÚv)aneKvayRbhar

edayectnaEtmñak;Kt;enaHKWkumar P>r>G‘ EdlmanGayu3qñaM. CnelμIsEdlCaGtItKUesñh_rbs;

mþaykumarrgeRKaH )anlbvaymþaykumarrgeRKaHenAkñúgpÞH edayeRsacTwkGasuItelImþay

ehIyeRkaymkCnelμIsk¾cab;TajkumarrgeRKaH rYceRsacTwkGasuItelIeCIgkumarrgeRKaH

bnSl;Tuksmøak[mþaykUnTaMgBIrGs;mYyCIvit.

enAkñúgkrNIxøH CnrgeRKaHEdleKbRmúgvayRbhar)an»bkumarCab;kñúgéd b¤enA

GgÁúyelIm:UtUCamYyKña ehIyvtþmanrbs;kumarenHminGacbeBa©óskarvayRbharBIsMNak;

CnelμIs)aneT. ]TahrN_énkarvayRbharmYyeTotenaHKWkrNIrbs;kumar b>c Edlbc©úb,nñ

enH manGayuR)aMBIrqñaM EdlkalBIGayu3qñaM kMBugGgÁúyenABImuxmþayrbs;kumarIenH enAeBl

Page 20: c,ab; nigeKalneya)aykm

20

EdlmþayRtÚveKeRsacTwkGasuItedayCnelμIs2rUb. kumarI b>c )anTTYlrgrbYsCaTm¶n;elI

k,al mux k xñg ehIynwgRtÚvvHkat;CaeRcInelIkeRcInsarenAkñúgdMNak;kalkMBuglUtlas;.

cMNucsMxan;mYyBak;B½n§nwgsßitiéneRKaHfñak;edayTwkGasuIt KWeRKaHfñak;CaeRcInEdlBuM

RtÚv)anraykarN_. ebIeyagtamelak samemn kar)a:n;sμanGMBIsPaB nigTMhMBitR)akd

én]bTÞvehtuEdlBak;B½n§nwgTwkGasuItKWCaerOgmYyd¾lM)ak. b:uEnþ edayeyagtambTBiesaFn_

énkareFVIebskkmμpSBVpSay sMNMuerOgEdlcuHbBa¢InaeBlbc©úb,nñ mancMnYnRbmaNCa

20PaKryéncMnYnBitR)akdén]b,tþiehtuEdl)anekIteLIgkñúgmYyqñaMb:ueNÑaH.49

manehtupl

mYycMnYnEdlBak;B½n§nwgkarxkxanmin)anraykarN_BIeRKaHfñak; TaMg]bTÞvehtu nigkarvay

RbharedayTwkGasuIt³ RbCaCnmindwgfaBYkKat;RtÚvTak;TgeTAGñkNa b¤GgÁkarNa RbCaCn

rs;enAtMbn;dac;Rsyal BMulT§PaB b¤lT§PaBtictYckñúgkarTTYl)ankarse®gÁaHEpñkevC¢sa®sþ

nigBIsmtßkic© CnrgeRKaHGacmanPaBGam:as; nigKitfaBYkKat;smnwgTTYlnUvGVIEdl)anekIt

eLIg. BYkeKP½yxøacTTYlrgkarsgswkBI]RkidæCn/ BYkeKxVHxatfvika nig FnFanedIm,ITTYl

)ankarBüa)al b¤BYkeKyl;eXIjfa BYkKat;GacBüa)alsñamrbYsedayxøÜnÉg)an. elIs

BIenHeTAeTot edaysarminmanRbB½n§cuHbBa¢IpøÚvkarenAnwgkEnøgenAeLIy Gñkpþl;esvakmμ

suxPaB)ancuHbBa¢IGMBIkarrlak b:uEnþmin)ancuHBImUlehtuénkarrlakenaHeT EdlnaM[mankar

lM)akkñúgkarcgRkgTinñn½yEdleBjelj.50

karxkxanmin)anraykarN_BImUlehtuén

]bTÞvehtuBuMEmnekIteLIgEtenAkm<úCaeT. GñkRsavRCav)an)a:n;RbmaNfa enARKb;RbeTs

EdlmanGMeBIhigSaedayTwkGasuIt cMnYnBitR)akdénkrNIGMeBIhigSa KWeRcInCagcMnYnEdl)an

cgRkgTukbc©úb,nñ.51

karminraykarN_[)anRKb;RKan; minRtwmEtnaMeTAdl;karyl;dwg

minRtwmRtÚvGMBITMhMBitR)akdénbBaðaenaHeT vak¾bgðajBIkarEdlfa GñkrYcrs;CIvitCaeRcIn

min)anTTYlnUvkarEfTaMsmrmü.

49

kic©smÖasn_CamYyelak ehSót samemn (Ziad Samman), RbFanKeRmag CASC. 50

dUcxagelI. 51

Chatterjee, emIlkMNt;cMNaMelx 19, TMB½r7; Welsh, emIlkMNt;cMNaMelx 5, TMB½r 31-32; S. Shackle ,

dkRsg;ecjBIGtßbT Acid Attacks: “I Couldn’t Look at Myself, Let Alone Let Others Look at Me,” THE NEW

STATESMEN, 15 Exemsa qñaM2013, Gacrk)anenAeKhTMB½r: http://www.newstatesman.com/samira-

shackle/2013/04/acid-attacks-i-couldnt-look-myself-let-alone-let-others-look-me.

Page 21: c,ab; nigeKalneya)aykm

21

3>2> karGacrkTij)annUvTwkGasu It nigplb:HBal;

PaBgayRsÜlkñúgkarrkTijTwkGasuIt enAkm<úCa min\T§iBlminGacRbEkk)an

elIcMnYnénkarvayRbharedayTwkGasuItEdl)anekIteLIg.52

GasuItGacrkTij)an nigeRbI

R)as;CaTUeTAenAesÞIrEtRKb;TIkEnøg. GasuIts‘ulPYric RtÚv)aneRbIR)as;sRmab;dak;GaKuym:UtU

nigenAtampÞHedIm,Ipþl;crnþGKÁisnI. cMENk GasuItGuIRdÚlic RtÚv)aneRbIR)as;kñúgtamcmáar

ekAs‘U. GasuItnIRTic mansar³RbeyaCn_sRmab;RkÚem:eRKÓgGlgáar.53

mü:agvijeTot

TwkGasuItGaceRbIsRmab;RClk;BN’semøókbMBak; nigeFVI[Es,kstVeLIgRkem:A. GasuIt

mYylIRt mantémøRbEhlCamYyduløar EdlGacrkTij)anenATIpSar nighagCYsCulm:UtU

EdlkarenHminRtwmEteFIV[gayRsYlrkTijbu:eNÑaHeT EfmTaMgCavtßúEdlmantémøefakGacrk

Tij)anedayRsbc,ab;eTotpg.54

ebIeyagtam mCÄmNÐlsiT§imnusSkm<úCa GasuItCasarFatu

mü:agEdlGacyk)anedayBuMeFVI[GñkdéTcab;GarmμN_enaHeT.55

edaysarEtGasuItGacrk

)anenAesÞIrEtRKb;TIkEnøg sRmab;kareRbIR)as;epSg²eRcIny:agenAkm<úCa RKÜsarCaeRcInman

GasuItTukenApÞH nigenAkEnøgeFVIkar EdleFIV[GasuItkøayeTACaGavuF{gay} nigRsYlrk

enAeBlmnusSmñak;cg;eFVI)abmnusSmñak;eTot.

ebIeTaHbICaGasuItGacrkTij)anedaygayk¾eday k¾RbCaBlrdæenAxVHcMeNHdwgBI

plb:HBal;rbs;GasuItenAeLIy. elak samemn )aneFVIesckþIBnül;fa enAkñúgkrNIxøH

CnelμIsBuM)anyl;dwgBIplb:HBal;EdlGacbNþaledayGasuItenaHeT ehIyCaBiessenaH

KWkñúgkrNIGMeBIhigSaedayTwkGasuItCalkçN³RKÜsar.56

Ca]TahrN_ ®sþImñak;EdlCHTwkGasuIt

eTAelIbþIrbs;xøÜn )aneFIV[bþIrbs;Kat;BikarmYyCIvit. GñkRsI G>k )anCHTwkGasuIteTAelIbþI

rbs;Kat;edaysarEtbþIKat;lYcmanRsIeRkA. enAkñúgbTsmÖasn_ Kat;)anniyayfa mnusSmñak;

52

dkRsg;ecjBIelçan Breaking the Silence, emIlkMNt;cMNaMelx6, TMB½r8.

bTsmÖasn_CamYymCÄmNÐlsiT§imnusSkm<úCatamry³sareGLicRtÚnic. 53

dUcxagelI, emIlelx5. 54

dUcxagelI, emIlelx 8. 55

bTsmÖasn_CamYybuKÁlik CCHR tamry³sareGLicRtÚnic. 56

kic©smÖasCamYyelak ehSót samemn (Ziad Samman), RbFanKeRmag CASC.

Page 22: c,ab; nigeKalneya)aykm

22

R)ab;Kat;fa{GasuItGacbMpøajrUbsm,tþi} ehIyKat;Kitfa enaHmann½yfa bþIKat;nwgElgsUv

manPaBTak;TajdUcmun. b:uEnþ Kat;min)anEdlmin)andwgfa karenHekIteLIgedaysarEt

karrlak nigsñamsmøakF¶n;F¶reLIy. GñkRsI G>k )anbEnßmfa Kat;k¾minEdldwgfaGasuIt

rlakenaHeT eRBaH{eBlEdlkan;TwkGasuIt xJúMminmanGarmμN_faekþA dUckan;TwkekþAeLIy}.

Kat;)anniyaybEnßmeTotfa RbsinebIKat;)andwgGMBIplGnþrayénGasuItelIépÞmux nigEPñk

rbs;CnrgeRKaH Kat;nwgmineRbIR)as;vaeT.

mü:agvijeTot

RbCaCnmYycMnYnFM)anyl;dwgBImhnþraybgáedayTwkGasuIteTAelIEs,k dUcCa karrlak

nigkarxUcragkayF¶n;F¶r karQWcab;xøaMg nigkarrgTukçevTnaGs;mYyCIvit b:uEnþ)aneRCIserIs

eRbIR)as;vaCaGavuFedIm,I[)anpldUcEdlxøÜncg;)an. enAkñúgsgÁmEdlvaytémømnusS

edayEp¥kelIsMbkeRkA nig témørbs;mnusSedayEp¥keTAelIrUbsmösS karxUcragkay

hak;bIdUcCakarTTYleTasRbharCIvitG‘ÍcwgEdr. dUcEdl)anBiPakSaBIxagedIm CnrgeRKaH

mYycMnYnRtÚv)aneKvinicä½y nig Elgrab;rkBIRKÜsaredaysarEtrbYsedayTwkGasuIt. enAkñúg

RbeTsesÞIrEtTaMgGs; karxUcrUbragkayGacnaM[CIvitkøayCaGñkEdlsgÁmminrab;rk.

GñkniBn§mYycMnYn )ancg¥úlbgðajfa GasuItRtÚv)aneRCIserIsykmkeRbIR)as; edaysarEt

vaminEmnsRmab;smøab;mnusS b:uEnþ sRmab;bMpøajrUbragkay.57

mankaryl;RsbKñafa

enARbeTsbg;køaeds )a:KIsßan nigRbeTs\NÐa bursnwgeFVIkarvayRbharedayTwkGasuIt

eTAelI®sþI b¤ekμgRsI edaysarEtkarbnÞabbenßaktémøkñúgsgÁm EdlCnrgeRKaHTaMgenaH

nwgTTYlrgeRkayBIkarvayRbhar.58

elak kUhan (Cohan) )aneFVIkareRbóbeFobrvag

karvayRbharedayTwkGasuIteTAelI®sþI eTAnwgkarsmøab;edIm,Isþakitþiys (Honour Killing)

eday)anBnül;fa karvayRbharedayTwkGasuIt dUckarsmøab;sþakitþiysEdr KWCaGMeBI

KitTukCamunkñúgeKalbMNg{bnÞabtémø}CnrgeRKaH. Kat;)anGHGagfa

57

Chatterjee, emIlkMNt;cMNaMelx 19, TMB½r 7. 58

Kalantry & Kestenbaum, emIlkMNt;cMNaMelx 37, TMB½r 3.

Page 23: c,ab; nigeKalneya)aykm

23

karbMpøajTRmg;ragkayrbs;mnusSmñak; KWedIm,I[CnrgeRKaH nig RKÜsarTTYlrgnUv

PaBGam:as.59

ebIeTaHbICa GMeBIhigSaedayTwkGasuIt CaFmμta CakarvayRbharedayKitTukCamun

Edl)aneRKagTuk nigGnuvtþy:agl¥itl¥n; edaysarCnelμIsRtÚvTijGasuIt nigcUleTACitCn

rgeRKaHEdlCaeKaledAk¾eday mankrNIxøHEdlGasuItRtÚv)aneKeRbIR)as;edIm,IenAeBlpÞúH

kMhwg b¤karrMCYlcitþxøaMg. Ca]TahrN_ ®sþImñak; Edl)anCHTwkGasuIteTAelIsVamIrbs;Kat;

)anR)ab;buKÁlikEpñkc,ab;rbs;GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasIutfa {eyIgkMBugEt

eQøaHKña cMeBlEdlxJúMkMBugEtkan;TwkGasuItkñúgédedIm,IbBa©ÚlGaKuy xJúMxwgKat;xøaMgeBk k¾CHTwk

GasuItdak;Kat;EtmþgeTA. EtxJúMminEmnCHelIKat;edaysarvaCaTwkGasuItenaHeT. RbsinebIxJúM

kan;kaMbitkñúgéd xJúMnwgykkaMbitkab;Kat;minxan}.60

eTaHbIkrNIenH KWCakrNImYyEdlminsUv

Fmμtak¾eday eKRtÚvEtTTYlsÁal;GMBIlT§PaBEdlfaTwkGasuItminRtÚv)aneRCIserIsykmk

vayRbharedayectnaeT b:uEnþ RtÚv)anykmkeRbIedaysarEtTwkGasuItmanenACitédRsab;.

3>3> niTNÐPaBsRmab;Cnelμ Is

karyl;dwgEdlfaCnelμIsénGMeBIhigSaedayTwkGasuIt minsUvRtÚv)ancab;xøÜn b¤dak;

eTas GacCamUlehtumYyEdlnaM[mankarratt,aténkarvayRbharpgEdr. enHminEmnCa

krNIEdlekIteLIgEtenAkm<úCaenaHeT. RbeTsdéTeTot nigGñkniBn§epSg² k¾)ankt;smÁal;fa

enAkñúgkrNICaeRcIn CnelμIsminRtÚv)andak;eTaseT.61

mUlehtusRmab;bBaðaniTNÐPaBenH

manrYmTaMgkarxVHxatc,ab;Edlpþl;lT§PaBsRmab;kat;eTas nigpþnÞaeTas GMeBIBukrlYy nig

kgVHFnFan. elak Evls_ (Welsh) )anmanRbsasn_fa niTNÐPaBsRmab;CnelμIs

nigGñkGuCGal GacbeRgónGñkepSgeTotfa CnrgeRKaHmYycMnYnsmnwgTTYlrgkarvay

Rbhar edayTwkGasIut nigfa CnelμIsminRtÚv)anpþnÞaeTasedaysarEtGMeBIEdlBYkeK)an

59

J. A. Cohan, dkRsg;ecjBIGtßbT Honour Killings and the Cultural Defense, 40 CAL. W. INT’L L.J.

177, 198 ¬2010¦. 60

bTsmÖasn_CamYy Gk nig cc, CnelμIsénGMeBIhigSaedayTwkGasuIt. 61

Kalantry & Kestenbaum, emIlkMNt;cMNaMelx 37, TMB½r4; Shah, emIlkMNt;cMNaMelx 32, TMB½r

1174.

Page 24: c,ab; nigeKalneya)aykm

24

RbRBwtþCaGMeBIsmRsb.62

eyagtamelak ehÁaLúklI (Gollogly) GMeBIhigSaedayTwkGasuIt

RtÚv)anKitfaCameFüa)ayEdlGacTTYlyk)ansRmab;edaHRsayCemøaH edaysarEtkgVH

nUvplvi)akF¶n;F¶rRbqaMgnwgGMeBIhigSaRbePTenH.63

karyl;eXIjTaMgGs;enH )annaM[man

sgÁmTTYlykGMeBIhigSaedayTwkGasuIt nig)aneFIV[manvb,Fm’énniTNÐPaBenH.

ebIeTaHbICaesÞIrEtRKb;RbeTsTaMgGs; )ancat;TukGMeBIhigSaedayTwkGasuItCaGMeBIhigSa

EynD½r64

k¾eday xJúMyl;fa GMeBIhigSaedayTwkGasuIt enAkm<úCaminEmnCaGMeBIhigSaEynD½reT

b:uEnþvaCaGMeBIhigSa{mYyEbbepSgeTot}. elak samemn k¾manKMnitdUcKñaEdr eday)anelIk

eLIgfa {vaCaGMeBIhigSamYyEbbmanTRmg;epSg}.65

GMeBIhigSaedayTwkGasuItenAkm<úCa

minGacP¢ab;eTAnwgGMeBIhigSaEbbEynD½rTaMgRsúgenaHeT edaysarEtCnrgeRKaHminEmnsuT§Et

Ca®sþITaMgGs;eLIy. tamkarBit Gñkrs;ranmanCIvitBIGMeBIhigSaedayTwkGasuItCaeRcInCa

burs. CnrgeRKaHCabursmancMnYndl;;eTA40PaKry kñúgcMeNamCnrgeRKaHénGMeBIhigSaeday

TwkGasuItenAkm<úCaTaMgGs; EdltYelxenH)anbgðajBIPaBxusKñarvagkm<úCa nigRbeTsdéTeTot

EdlCnrgeRKaHesÞIrEtTaMgGs;suT§EtCaRsþI RtÚvTTYlrgkarvayRbhar.66

CagenHeTAeTot

enAeBleRbóbeFobCamYyRbeTsdéT vamanmUlehtuCaeRcInenABIeRkaykarvayRbhareday

TwkGasuItCaCagGMeBIhigSaEynD½r. ]TahrN_ CemøaHmuxCMnYj CemøaHkmμsiT§i nigbBaðaRKÜsar.

mCÄmNÐlsiT§imnusSkm<úCa )anyl;Rsbfa km<úCamanPaBxusKñaBIkrNIrbs;RbeTsepSgeTot

edaysarCnrgeRKaHmancMnYnesÞIrEtesμIKñarvagCnrgeRKaHburs nigRsþI.67

62

Welsh, emIlkMNt;cMNaMelx5, TMB½r53. 63

J. Gollogly, S Von Vath & A. Malmberg, dkRsg;ecjBIGtßbT Acid Attacks in Cambodia: Serious

Reminders of Personal Conflicts, 2:4 ASIAN BIOMEDICINE 329, 333 ¬sIha 2008¦, Gacrk)anenAeKhTMB½r

http://abm.digitaljournals.org/index.php/abm/article/viewFile/197/116. 64

sUmemIl]TahrN_ Welsh, emIlkMNt;cMNaMelx 5, TMB½r 54; Shah, emIlkMNt;cMNaMelx 32, TMB½r

1182, 1195; Kalantry & Kestenbaum emIlkMnt;cMNaMelx 37, TMB½r 1-3, 16-17. 65

kic©smÖasCamYyelak ehSót samemn (Ziad Samman), RbFanKeRmag CASC. 66

emIlTinñn½yrbs; CASC. enAesÞIrEtRKb;krNI ®sþIKWCaCnrgeRKaHénkarvayRbharedayTwkGasuIt

EdlnaM[mankarepþatxøaMgfa®sþIdsuT§EtCaCnrgeRKaH ehIyminykcitþTukdak;cMeBaHCnrgeRKaHEdlCaburs. 67

bTsmÖasn_CamYybuKÁlik CCHR tamry³sareGLicRtÚnic.

Page 25: c,ab; nigeKalneya)aykm

25

edIm,IBnül;xøHGMBIbuBVehtuénGMeBIhigSaedayTwkGasuItenAkm<úCa EdlekIteLIgcMeBaH

CnrgeRKaHTaMgbursnig®sIþ eyIgKYrEtepþateTAelIRbvtþisa®sþ nig bTdæansgÁmnigvb,Fm’Exμr.

km<úCaCaRbeTsEdlrgeRKaHedays®gÁamGs;CagbITsvtSr_ ehIyRKb;RkúmRKÜsarTaMgGs;

suT§EtRtÚvrgplb:HBal;edays®gÁam. enAExemsa qñaM1974 bkSkumμúynIsþkm<úCaehA

kat;fa CKP EdlCaTUeTARtÚv)aneKsÁal;faCaExμrRkhm )ancUlkan;kab;RbeTskm<úCa bþÚr

eQμaHRbeTsenHeTACakm<úCaRbCaFibetyü ehIyenAkñúgeKalbMNgbegáItsgÁmksikmμfμI

TaMgRsugmYy )andak;ecjeKalneya)ayEdl)anbNþal[)at;bg;CIvitRbCaCnkm<úCa

rab;lannak; tamry³karsmøab; b¤karbgçM[eFIVkargar)ak;kmøaMgedayminmanmðÚbGaharRKb;

RKan;.68

enAExmkra qñaM1979 kgkmøaMgevotNam)anbeNþjExμrRkhmecjBIGMNac

Edl)annaMeTAdl;ry³kalmYyEdlRKb;RKgedayevotNam nigPaBRbTUsr:ayCabnþ CaBiess

enAtMbn;tamRBMEdnéf. bnÞab;BIcuHhtßelxaelIkic©RBmeRBógsnþiPaBRkúg):arIsqñaM1991

GgÁkarshRbCaCati tamry³ebskkmμrbs;GaCJaFrbeNþaHGasnñénGgÁkarshRbCaCati

¬G‘untak; b¤ UNTAC¦ )anerobcMkare)aHeqñatelIkdMbUgkñúgry³eBlrab;TsvtSr_ b:uEnþ

ExμrRkhm)anbdiesFTmøak;GavuFEdl)annaMeTAdl;PaBtantwg nigkarvayRbharsaCafμI.69

ebIeTaHbICaKNbkShV‘únsuinbuicrbs;RBHGgÁm©as; rNb£T§i QñHkare)aHeqñatEx]sPa

qñaM1993k¾eday bkSenHminTTYl)ankarKaMRTPaKeRcIndac;xatenAkñúg ehIyRtÚvbgçMcitþbegáIt

sm<½n§PaBCamYyKNbkSRbCaCnkm<úCa EdldwknaMedayelak h‘un Esn.70

rdæaPi)alfμIenH

min)annaMmknUvsnþiPaBCUnkm<úCaPøam²eT edaysmaCikExμrRkhmenAEtbnþeFVIkarvayRbhar

ehIysUm,IEtrvagbkSkan;GMNacTaMgBIrk¾mankarvayRbharKñaÉgEdr. sßankarN_EbbenH

)annaM[mankareFVI{rdæRbhar}edayelak h‘un Esn enAExkkáda qñaM1997 Edltamry³enH

68

S. HEDER, dkRsg;ecjBIesovePA SEVEN CANDIDATES FOR PROSECUTION: ACCOUNTABILITY FOR THE

CRIMES OF THE KHMER ROUGE, 3 ¬mCÄmNÐlÉksarkm<úCa, PñMeBj 2004¦.

69

J. BRINKLEY, dkRsg;ecjBIesovePA CAMBODIA’S CURSE, THE MODERN HISTORY 73 ¬Black Ink,

2011¦. 70

dUcxagelI, TMB½r 79-85.

Page 26: c,ab; nigeKalneya)aykm

26

Kat;deNþIm)ankarkan;kab;rdæaPi)alTaMgRsug.71

cab;taMgBIeBlenaHmk Kat;)ankøayCanayk

rdæm®nþIrhUt.72

s®gÁam nigCemøaHCaeRcInsm½ykal minRtwmEtnaM[bursmancMnYnticCag®sþIEt

b:ueNÑaHeT73

ehIyvaEfmTaMgnaM[RbCaCnExμrCaeRcInnak;CYbRbTHnUvGMeBIhigSa nigkarsøab;eTot

pg EdlGacCaehtuplcitþsa®sþmYyEdlnaM[sgÁmExμrkøayCasgÁmmYyEdlTTYlsÁal;fa

GMeBIhigSaCaGMeBImYyEdlGacTTYlyk)an.74

r)aykarN_sþIBIGMeBIhigSakñúgRKÜsarenAkm<úCa

)ankMNt;bTBiesaFn_GMeBIhigSakalBIkumar faCaktþahaniP½ysMxan;EdlnaMeTAdl;GMeBIhigSa

enAéf¶GnaKt.75

P½sþútagCabTsmÖasn_)anbgðajfamanRbCaCnkm<úCaCaeRcIn EdlkalBI

enAekμg RtÚv)anbeRgónfaGMeBIhigSaKYrEtRtÚvykmkedaHRsayCemøaH nigEdleRkaymk

man\riyabfFmμtacMeBaHkareRbIR)as;GMeBIhigSasRmab;edaHRsayCemøaH.76

tamr)ay

karN_enH burscMnYn30PaKry nig®sþIcMnYn26PaKry )anniyayeXIjfa eBlxøH karCHTwk

GasuItGacCaGMeBIEdlGacTTYlyk)an.77

bTBiesaFn_BIkumarPaBEbbenHGacCaEpñkmYy

énmUlehtuEdlmnusS CYnkal eRCIserIsykTwkGasuItmkeFVIkarvayRbhar CaCageRbI

R)as;meFüa)ayEdlminsUvkacsahavdUckareRbIR)as;TwkGasuItedIm,IedaHRsayCemøaH.

71

dUcxagelI, TMB½r 122-129. 72

KNbkSRbCaCnkm<úCaQñHeqñatenAqñaM 1998, 2003, 2008, ehIyQñHedaycRmÚgcRmasenAqñaM

2013. 73

D. de Walqu, dkRsg;ecjBIGtßbT Selective Mortality During the Khmer Rouge Period in Cambodia, 31

POPULATION & DEV. REV. 351, 358 ¬mifuna 2005¦. 74

Welsh, emIlkMNt;cMNaMelx 5, TMB½r 13. 75

Partners for Prevention (P4P) (an interagency initiative of UNDP, UNFPA, UN Women and UNV in Asia

and the Pacific), dkRsg;ecjBIGtßbT edImRTÚgR)aMhtßenAkm<úCasm½yfμI: A Qualitative Exploration of Gender

Norms, Masculinity and Domestic Violence, TMB½r11, 30-31 ¬PñMeBj, 2010¦. 76

dUcxagelI, emIlTMB½r 39. 77

dUcxagelI, emIlTMB½r 78.

Page 27: c,ab; nigeKalneya)aykm

27

karyl;eXIjCaTUeTAenAkm<úCa hak;bIdUcCafa RbsinebImannrNamñak;RbRBwtþxusmk

elIxøÜn eKGacsgswkCnenaHvijtamviFINamYy.78

enAeBlKYbpSMCamYykaryl;eXIj

Rsal²kñúgkarTTYlykGMeBIhigSaedIm,IedaHRsayCemøaH TwkGasuIt)ankøayCaGavuFgay

RsÜlrk minéfø y:agmanRbsiT§iPaB RbsinebIeKalbMNgKWedIm,I{ykQñH}elICemøaH b¤ bMpøaj

CIvitmnusSmñak;.79

srubmk tamKMnitxJúM karvayRbharedayTwkGasuItenAkm<úCaminEmnRbRBwtþCaTUeTAkñúg

TRmg;CaGMeBIhigSaEbbEynD½renaHeT. b:uEnþedaysarEtmUlehturYmpSMmYycMnYn eTIbnaM[

TaMgburs nig®sþIsuT§EtkøayCaCnrgeRKaHdUcKña. mUlehtuTaMgenHrYmmanPaBgayRsYlrk

TwkGasuIt ¬kgVH¦karyl;dwgBIeRKaHfñak;edayTwkGasuIt nigbBaaðsgÁm nigbBaaðcitþsaRsþ.

3>4> karyl;eXIjCasaFarN³

dUcEdl)anBiPakSaBIxagelI 63PaKryén]b,tþiehtuEdl)ancuHkñúgbBa¢ITaMgGs; KWCa

karvayRbharEdlRtÚv)anepÞógpÞat;. cMENkeRKaHfñak;epSgeTot )anekIteLIgkñúgTRmg;Ca

]bTÞvehtu kareFVIGtþXat b¤CakrNIEdlmindwgRbPBc,as;faetICakarvayRbharedayectna

b¤Ca]bTÞvehtu. karvayRbharEdlRtÚv)anepÞógpÞat;mann½yfa GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCa

edaysarGasuItkm<úCa GacbBa¢ak;fa ¬tamry³cemøIyrbs;Gñkrs;ranmanCIvit nigsakSI

P½sþútag nigÉksarepSgeTot¦ fa CnrgeRKaHRtÚv)anTTYlrgkarvayRbharedayectna

edayTwkGasIut eTaHbIedayCnéddl;pÞal; b¤edaykarbBa¢a[GñkdéTeFVIkarvayRbharCMnYs.

CaTUeTA enAeBlEdlmankarvayRbharedayTwkGasuIt mnusSTUeTAEtgyl;eXIjfa

karvayRbharR)akdCaekIteLIgedaysarPaBminesμaHRtg; b¤karRbc½NÐ dUcCaGMeBIpitk,t;

CemøaHesñaH b¤karbdiesFesñha. karyl;eXIjmYyeTotenaHKWfa enAeBlEdl®sþImñak;TTYl

rgkarvayRbhar ®sþIrgeRKaHenaHR)akdCaRbBn§cug b¤RsIesñh_rbs;nrNamñak;.80

ebIeTaH

78

Welsh, emIlkMNt;cMNaMelx 5, TMB½r 60.

79

Breaking the Silence, emIlkMNt;cMNaMelx 6, TMB½r 1.

80

dUcxagelI., emIlkMNt;cMNaMelx 4.

Page 28: c,ab; nigeKalneya)aykm

28

bICa vaKWCakarBitEdlfa bBaðaTaMgenHEpñkmYyénkarvayRbhark¾eday GgÁkarCYyCnrg

eRKaHkm<úCaedayTwkGasuIt )anEbgEckmUlehtuénkarvayRbharCa7RbePT Edl)an

bBa¢ak;fa GMeBIpitk,t; nigkarRbcNÐ minEmnCaehtuplEtmYyKt;EdlnaM[mankar[manGMeBI

higSaedayTwkGasuItenaHeT. Cak;Esþg CnrrgeRKaHrs;ranCIvity:agehacNas;26PaKry

Tinñn½yrbs; GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedayTwkGasuIt minEmnTTYlrgkarvayRbhareday

GMeBIRbcNÐ b¤GMeBIpitk,t;eT. Tinñn½yenHGacbBa¢ak;R)ab;fakarvayRbharTaMgGs;

minEmnsuT§EtekIteLIgedaykarRbcNÐ nigGMeBIpitk,t;eLIy. mUlehtuepSgeToténkarvay

RbharenaHrYmman CemøaHkmμsiT§i b¤RBMdI CemøaHRKÜsar karRbkYtRbECgmuxCMnYj nigGMeBIlYc

Kas;pÞH. enAkñúgkrNImYyEdlRtÚv)anraykarN_ bursmñak;)aneFVIkarvayRbharelI

bgRsIéføedaysarEtbgéføecaTfabursenaHlk;kUnRsIxøÜnÉg. ebIeTaHbICaGMeBIhigSaPaKeRcIn

RtÚv)anRbRBwtþeLIgedaykarRbcNÐ nigBak;B½n§nwgGMeBIpitk,t;k¾eday k¾ktþaTaMgBIrenHminEmn

CamUlehtuEtmYyKt;cMeBaHbTelμIsenH.

CaTUeTA enAesÞIrEtRKb;RbeTsTaMgGs; eKEtgEtKitfaCnrgeRKaHedaykarvayRbhar

edayTwkGasuIt TTYlrgnUvkarvayRbharedaysarEtBYkKat;)anRbRBwtþGVImYyxus ]TahrN_

CnrgeRKaHTTYlrgkarvayRbhar edaysarEtkmμeBorrbs;BYkKat;EdlbnSl;BICatimun.81

CaTUeTA CnrgeRKaHEtgRtÚvTTYlrgkarbenÞascMeBaHGVIEdl)anekIteLIgcMeBaHBYkKat;. dUcCa

kñúgkrNIrbs;bursv½y42qñaMmñak; nigmitþRsIv½y19qñaMrbs;Kat; Edl)anTTYlrgkarvay

RbharedayTwkGasuItenAeBlEdlBYkeKTaMgBIrkMBugeKglk;. bursv½y42qñaMrUbenaH)anTTYl

rgrbYsy:agF¶n;F¶rrhUtdl;søab;edaysarrbYsTaMgenaH. r)aykarN_mYyEdlecjeday

emPUmi)anbBa¢ak;fa karvayRbharenaHKWCaGMeBIsmrmü EdleqøIytbeTAnwgkarrMelaPbMBan

rbs;bursEdlCaCnrgeRKaHFøab;)aneFVImkelICnelμIs.82

cMNucxusKñaKYr[cab;GarmμN_mYyeTotrvagRbeTskm<úCanigRbeTsepSgeTot Edlman

karvayRbharedayTwkGasIutekIteLIg PaKeRcInénkrNIvayRbharEdl)ancuHbBa¢IenAkm<úCa

81

Welsh, emIlkMNt;cMNaMelx 5, TMB½r 60, CASC emIlkMNt;cMNaMelx 6, TMB½r 4. 82

CCHR, dkRsg;ecjBIGtßbT Ending the Cycle of Impunity for Acid Crimes in Cambodia, TMB½r 13 ¬]sPa

2012¦.

Page 29: c,ab; nigeKalneya)aykm

29

]RkidæCnsuT§EtCa®sþI. sßiti)anbgðajfa Gñkrs;ranmanCIvity:agtic141nak; ¬rYmTaMgkarvay

Rbharedayectna nig karvayRbharxuseKaledA¦ RtÚv)anvayRbhareday®sþI b¤®sþICa

GñkbBa¢akarvayRbharedaypÞal;.83

ebIeFIVkareRbóbeFob Gñkrs;ranmanCIvity:agehac

Nas;cMnYn67nak; RtÚv)anvayRbharedayburs b¤bursCaGñkbBaa¢BIeRkaykarvayRbhar

pÞal;. edayminrab;GMBIkrNImindwg enHmann½yfa enAkñúg67/8PaKry Cnéddl;

b¤GñkbBa¢aBIeRkay Caburs.84

vaCakarlM)akmYykñúgkarniyay[rwgmaMmYyNamYyGMBI

PaBxusKñaenH edaysarEtBuMTan;mankarsikSaCapøÚvkarsþIBICnelμIsCa®sþIenAeLIy. ehtudUecñH

esckþIBnül;enHRKan;EtCakaryl;eXIjb:ueNÑaH. elak samemn )anGHGagelIkrNIenH b:uuEnþ

elakk¾)anyl;eXIjEdrfa enAkñúgkrNIGMeBIpitk,t; ktþamYykñúgcMeNamktþaCMrujdéTeTot

EdlnaM[®sþIeFVIvayRbharelIédKUrbs;xøÜn RbEhlCakñúgeKalbMNgcg;[édKURtÚvrMBwgelIxøÜn

kñúgn½yeFVI[®sþITaMgenaHmanGMNaceTAelIédKU nig[bursCaédKUbgçMcitþrs;enACamYyxøÜn.85

CaTUeTA Bak;B½n§nwgkrNIvayRbharedayTwkGasuItenH GMeBIpitk,t; nigkarRbcNÐ

minEmnCaktþaEtmYyKt;EdlnaM[®sþIkøayCaGñkvayRbharpÞal; b¤GñkepþImKMnitkñúgkarvay

RbharenaHeT. ebIeTaHbICakrNITaMgBIrenHGacCabBaðabgá[mankarvayRbhar k¾enAman

mUlehtuedImcmdéTeTotEdlnaM[mankarvayRbharEdr. bBaaðEdlsMxan;enaHKW enAkñúgsgÁm

Exμr ®sþIPaKeRcInRtÚvBwgEp¥kelIsVamITaMgRsúg TaMgEpñkhirBaØvtßú nigsgÁm.86

karminmanKURKg

83

edaysarrbobénkarerobcMsßitiEtsißti cMnYnénkarvayRbharTaMgenH)anbUkrYmTaMgkarvayRbharxuseKal

edA. 84

Chatterjee, emIlkMNt;cMNaMelx 19, TMB½r 7. 85

kic©smÖasCamYyelak ehSót samemn (Ziad Samman), RbFanKeRmag CASC. 86

enHedaysarEtGakb,kiriya RBmTaMgrcnasm<½n§ sgÁm nigEynD½r. enAkñúgsgÁmExμr bursmanzan³sgÁm

x<s;Cag®sþI. krNIenH)anCH\T§iBldl;TMnak;TMngEynD½r nigrcnasm<½n§epSg². bursRtÚv)aneKcat;TukCaGñk

ra:b;rgesdækic©RKÜsard¾cm,g nigCaGñkeRCamERCgRKÜsarkñúgxN³eBlEdl®sþI nigkumarIRtÚv)an beRgón[

eKarBRKÜsar nigbþI. ehIykic©karsMxan; enAkñúgCIvitrbs;®sþIKW bMeBjkatBVkic©CaRbBn§ nigmatad¾l¥.

CaBiess krNIenHekIteLIgenACnbT nigextþdac;Rsyal. pñt;KMnitBak;B½n§nwgtYnaTIrbs;®sþI EtgEtCa

mUlehtuEdlnaM[kumarImin)anTTYlkarGb;rM EdleFVI[BYkeKTTYl)an»kastictYc. ehtuplTaMgGs;enH ehIy

EdlnaM[®sþIRtÚvBwgEp¥kelIsVamI edIm,ICYyeRCamERCgxøÜnnigkUn.

Page 30: c,ab; nigeKalneya)aykm

30

hak;bIdUcCaTTYlrgnUvGsßirPaBhirBaØvtßú. RbsinebI®sþICaPriyadwgfabþIxøÜnlYcmanRsIesñh_

xageRkA RBmTaMgRbEhlCaeRCamERCg®sþIenaHxagEpñkhirBaØvtßúeTotenaH ®sþICaRbBn§nwg

eFVIkarvayRbharelI®sþIEdlCakMNan;citþrbs;bþIxøÜn edIm,IFanasßirPaBhriBaØvtßú nigzan³kñúg

sgÁmrbs;xøÜnnigkUn. tamrebobenH GsmPaBEynD½r)ankøayCaktþanaM[mankarvay

RbharedayTwkGasuIt. ]TahrN_mYyekIteLIgenAEx]sPa qñaM2005 )anbgðajGMBIkrNI

enH. ®sþICaRbBn§)anrkeXIjfa bursCabþIlYcmanRsIkMNan;citþGs;ry³eBl8qñaMrYcmkehIy

nigbnÞab;BI)anRBman[pþac;TMnak;TMngenHmþgehIymþgeTot )anseRmccitþTijTwkGasuIt. enA

yb;mYy bnÞab;BIRtLb;BICYbRsIkMNan;citþvij bþIRbBn§TaMgBIrnak; k¾)aneQøaHRbEkkKña

ehIyRbBn§k¾CHTwkGasuIteTAelIbursCabþI. karBnül;rbs;RsþICaRbBn§enAeBleFIVbTsmÖasn_

KYr[cab;GarmμN_ eday)anR)ab;fa {karmanRsIkMNan;xageRkAminEmnCaGMeBIRtwmRtÚvenaHeT.

xJuúMminRbkan;eT RbsinebIKat;eTArkRsIxUc b:uEnþxJúMminGac TTYl)aneTRbsinebIKat;manRsI

kMNan;}.87

ebIeRbóbeFobeTAnwgRbeTsdéTeTot EdlmankarvayRbharedayTwkGasuItekIteLIg

eyIgGacemIleXIjfa vamanlkçN³xusKñaTaMgEynD½rrbs;CnrgeRKaH nigEynD½rrbs;Cnéd

dl;enAkm<úCa. ebIsinCaeRbóbeFobeTAnwgRbeTsdéT enAkm<úCa minRtwmEtmanCnrgeRKaH

CaburseRcInCageT cMnYnCnéddl;Ca®sþIk¾eRcInCagEdr.

4> RbB½n§c,ab;km< úCa: kþ IsgÇwmkñ úgkarTTYl)anyutþ iFm’sRmab;Gñkrs;ran

manCIvitBIGMeBIhigSaedayTwkGasu It

EpñkxageRkamenH nwgBinitüemIlelIRbB½n§c,ab;km<úCanaeBlbc©úb,nñ c,ab;Cak;lak; nig

bBaØtþinanaEdlBak;B½n§nwgGMeBIhigSaedayTwkGasuIt nigbBaðaCak;lak;EdlCnrgeRKaHedayTwk

GasuItCYbRbTHkñúgdMeNIrEsVgrkdMeNaHRsaypøÚvc,ab;.

Gñkrs;ranmanCIvitBIkarvayRbharedayTwkGasuItCaeRcInnak; )anrg;caMGs;ry³eBl

rab;qñaMrhUtTRmaMEterOgkþI rbs;xøÜnGacQandl;dMNak;kalvinicä½y b¤k¾enAEtrg;caMkarCMnMuCRmH

sMNMuerOgrbs;xøÜn. enAeBlEdlnag k>s )andwgfabgéfønag)anykkμÜyRsIGayu13qñaMeTA

lk; nagk¾)anRbQmmux nigTamTar[bgéførbs;xøÜnRbKl;kμÜyRsIeTAmþayEdlCagbgRsI

87

bTsmÖasn_CamYy]RkidæCnénGMeBIhigSaedayTwkGasuIt enAExvicäika qñaM2012.

Page 31: c,ab; nigeKalneya)aykm

31

rbs;xøÜnvij. bgéføenaH k¾)antbtvijedayCHTwkGasuIteTAelImuxnag k>s EdlnaM[muxmat;

nagxUcxatCaTm¶n; Edl)aneFIV[xUcrUbragkayF¶n;F¶rCanic©. nag k>s )anTTYlrgkarvay

RbharenAedImqñaM2009 b:uEnþkarCMnuMCRmHkþIenABuMTan;cab;epþImeFVIeLIgenAeLIy. Cak;EsþgenaH

KWeRkayeBlEdlnag k>s )andak;BakübNþwgenAExvicäika qñaM2009 BakübNþwgeTIbEt)an

bBa¢ÚneTAtulakarmansmtßkic©enAextþesomrab kñúgExsIha qñaM2010.88

edaymankarCYy

eRCamERCgBIGgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedayTwkGasuIt nag k>s GacCYbCamYyRbFan

tulakar enAExkBaØa qñaM2012 ehIyenAExvicäika qñaM2012 eTIbGgÁPaBc,ab;rbs;GgÁkar

CYyCnrgeRKaHkm<úCaedayTwkGasuIt )anTTYldMNwgfa erOgkþIrbs;nag k>s nwgcab;epþImkñúg

eBlqab;². enHKWCakarTTYldMNwgelIkcugeRkayBItulakar Tak;TgnwgerOgkþIrbs;nag k>s

ehIyk¾BuM)andwgc,as;faetItulakarcat;viFankarGVIxøHeTotelIerOgkþIenHEdr.

KYr[esaksþay erOgkþIenHminEmnCakrNIelIkElgenaHeT. Tinñn½yrbs;GgÁkarCYyCn

rgeRKaHkm<úCaedayTwkGasuIt )anbgðajfa kñúgerOgkþIsrubcMnYn41krNI EdlmUlniFiCnrg

eRKaHedayTwkGasuItkm<úCa )anedaHRsaykñúgry³eBl3qñaMcugeRkay manerOgkþIEt11krNI

b:ueNÑaHEdl)anQaneTAdl;karecjesckþIseRmccugeRkay.

ehtuGVI)anCatulakarcMNayeBld¾yUrsRmab;kat;kþIseRmc nigCRmHkþIrbs;CnrgeRKaH

énGMeBIhigSaedayTwkGasuIt? etIc,ab;sþIBIGasuItEdleTIbEtbegáItfμI GaceFVI[mankarpøas;bþÚr

fμIelIkrNIenHEdrb¤eT? EpñkbnÞab;nwgeqøIytbnwgsMNYrTaMgenH.

4>1> dMeNIrkarc,ab;km< úCa

GgÁkarsiT§imnusS GñkCMnajkarc,ab; nigGgÁkarGnþrCatiCaeRcIn )anpþl;mtieyabl;

elIlkçN³énRbB½n§c,ab;enAkm<úCa.89

]TahrN_ GgÁkarXøaMemIlsiT§imnusSEdlehAkat;fa

(HRW) )aneFVIkarRtÜtBinitüy:agditdl;elIRbB½n§yutþiFm’enAkm<úCa RBmTaMgehARbB½n§enHCa

88

CnrgeRKaHén]Rkidækmμ Gacdak;BakübNþwgedayeyagtammaRta 6 énRkmnItiviFIRBhμTNÐén

RBHraCaNacRkkm<úCa bu:Enþkardak;BakübNþwgminsuT§Etmann½yfakarCMnuMCRmHkþIRBhμTNÐnwgRtÚv)ancab;epþImenaH

eT erOgenHKWBwgEp¥keTAelIRBHraCGaCJaCaGñkseRmccitþ. 89

emIl]TahrN_: The CCHR, ‘Briefing Note: Judicial Reform’, ExkumÖ³ qñaM2013; Bridget Di Certo, Justice in

the Dock, dkRsg;ecjBITsSnavdþI SOUTHEAST ASIA GLOBE, cuHpSayenAExkumÖ³ qñaM2013, TMB½r 25.

Page 32: c,ab; nigeKalneya)aykm

32

RbB½n§ {bkSBYkniym} nigCaRbB½n§Edlman {ecARkmzitenAeRkam\T§iBlneya)ay}.90

GgÁkarenHk¾)anbBa¢ak;eTotfaneya)ay nigraCrdæaPi)alkm<úCa {RtÚv)anjaMjIedayGMeBI

BukrlYy nigkarGnuvtþc,ab;EdlTTYl\T§iBlBIneya)ay} nig {GvtþmannUvRbB½n§tulakar

ÉkraCü}.91

enAqñaM1992 GgÁkarshRbCaCati )anbegáItebskkmμG‘untak;CaGaCaJFrGnþrkal

enAkm<úCaedIm,IeFVIkarRtÜtBinitü nig erobcMkare)aHeqñatCalkçN³RbCaFibetyüelIkdMbUgkñúg

ry³eBlCaeRcInTsvtSr_. G‘untak;

)anGnum½tc,ab;mYycMnYnedIm,IbegáItRkbxNÐsRmab;RbB½n§ tulakarkm<úCa

[RsbtambTdæanGnþrCati.92

kþIsgÇwmenaHKWfa karenHnwgCMruj[mankarpøas;

bþÚrkñúgsßab½nkm<úCa CaBiess sßab½nEdlTTYlbnÞúkEpñkrdæ)alyutþiFm’. b:uEnþ kMENTRmg;RbB½n§

tulakarenAkm<úCa KWmanPaByWty:avenAeLIy. Gs;ry³eBlCaeRcInqñaM GgÁkareRkArdæaPi)al

RbeTsm©as;CMnYy nigGgÁkarGnþrCati )anesñIsuM[raCürdæaPi)al km<úCaxitxMRbwgERbgbEnßm

eTotkñúgerOgenH. raCrdæaPi)alkm<úCa)anyl;RBmnwgkaresñIsuMxagelI b:uEnþ eyIgenAminTan;

eXIjmankarpøas;bþÚrGVICaduMkMPYnenAeLIyxagEpñkvb,Fm’Gnuvtþknøgmk. EpñksMxan;kñúgkaresñIsuM

enaHrYmman kgkmøaMgnKr)almanviC¢aCIv³ ÉkraCPaBrbs;RBHraCGaCJanigecARkm RBmTaMg

edaHRsayelIbBaðaGMeBIBukrlYy nigbBa©b;vb,Fm’niTNÐPaB.93

4>2> c,ab;sþ IBIkarRKb;RKgGasu Itxøa Mg ¬2012¦

tamRTwsþI RbB½n§yutþiFm’RBhμTNÐkm<úCaRtÚvbMeBjkargardUcxageRkam. ]Rkidækmμ

RtÚvraykarN_CUnnKr)al. eRkayBI)anTTYlBakübNþwg nKr)alRtÚveFVIkaresuIbGegát

90

GgÁkarXøaMemIlsiT§imnusS, dkRsg;ecjBIGtßbT Statement to the UN Human Rights Council on Cambodia ,

¬18 vicäika qñaM2012¦, Gacrk)anenAeKhTMB½r: http://www.hrw.org/news/2012/11/18/cambodia-obama-

should-publicly-denounce-rights-abuses 91

GgÁkarXøaMemIlsiT§imnusS, dkRsg;ecjBIGtßbT Statement to the UN Human Rights Council on Cambodia,

¬28 kBaØa qñaM 2011¦, Gacrk)anenAeKhTMB½r: http://www.hrw.org/news/2011/09/28/statement-un-human-

rights-council-cambodia 92

Di Certo, emIlkMNt;cMNaMelx 95xagelI, TMB½r 25. 93

GgÁkarXøaMemIlsiT§imnusS, dkRsg;ecjBIGtßbT Tell Them That I Want To Kill Them ¬ éf¶TI 13 Exvicäika

qñaM2012¦, Gacrk)anenAeKhTMB½r: http://www.hrw.org/node/111246/section/5

Page 33: c,ab; nigeKalneya)aykm

33

hμt;ct;mYy. bnÞab;BIbBa©b;karesuIbGegát nKr)alnwgpþl;dMNwgCUnRBHraCGaCJaéntulakar

mansmtßkic©.94

bnÞab;mk RBHraCGaCJanwgcab;epþImeFVIkaresuIbGegát rYceFVIbTbgðajsþIBIkar

esuIbGegáteTAecARkmCMnuMCRmH.95

RbFanecARkm nwgcat;taMgecARkmesuIbGegát nigecARkm

CMnuMCRmH.96

bnÞab;mkeTot ecARkmesuIbGegátnwgcab;epþImebIkkaresuIbGegát. dMNak;kal

esuIbGegátenHrYmman karsaksYrCnrgeRKaH karsaksYrsakSI nigsYrcemøIyCnéddl; ¬ebI

sinCaGaceFVIeTA)an¦ nigkarRbmUlP½sþútag. eRkayBIbiTkaresuIbGegát ecARkmesuIbGegát

nwgecjr)aykarN_P¢ab;CamYynwgGnusasn_faetIerOgkþIenHKYrEtRtÚvbnþvinicä½y b¤RtÚvRcan

ecalkarecaTRbkan;. r)aykarN_ecjedayecARkmesuIbenH nwgRtÚvbBa¢ÚneTARBHraCGaCJa

nigecARkmCMnuMCRmH. erOgkþIGacnwgRtÚvbiT b¤Gacnwgcab;epþImCRmH enAeBlevlaNamYyEdl

cat;edayecARkm.97

KYr[kt;smÁal; enAkñúgnItiviFIRBhμTNÐ manEtRBHraCGaCJa nigTNÐit

b:ueNÑaH EdlRtÚv)anGnuBaØat[bþwgsarTukç)an. cMENkÉedImbNþwgrdæb,evNI ¬CnrgeRKaH¦

RKan;EtGacbþwg]T§rN_Bak;B½n§nwgbBaðardæb,evNIénerOgkþIb:ueNÑaH ¬dUcCa sMNg¦.98

eRkaymk

bNþwg]T§rN_RtÚvEteFVIeLIgkñúgGMLúgeBlmYyExeRkayBItulakar)anecjsalRkm.99

eRkay

bNþwg]T§rN_ PaKIGacesñIsuMemaXPaBBItulakarkMBUl.100

c,ab;sþIBIGasuIt RtÚv)ancUlCaFrmanenAExmkra qñaM2012. c,ab;enH Cac,ab;Edl

dak;TNÐkmμelIGMeBIhigSaedayTwkGasuIt nigEcgBIbTbBa¢asþIBITMnYlxusRtÚvRBhμTNÐrbs;rUbvnþ

buKÁl nignItibuKÁl. enAExmkra qñaM2013 raCrdæaPi)alénRBHraCaNacRkkm<úCa )anecj

94

RkmnItiviFIRBhμTNÐénRBHraCaNacRkkm<úCa qñaM2007, kMNt;cMNaMelx88, maRta 43-44. 95

dUcxagelI, maRta 51. 96

dUcxagelI maRta 246-247; Asia Regional Cooperation to Prevent People Trafficking, Gender,

Human Trafficking and the Criminal Justice System in Cambodia, TMB½r 47-48 ¬ExFñÚ qñaM2003¦. 97

RkmnItiviFIRBhμTNÐénRBHraCaNacRkkm<úCa, kMNt;cMNaMelx 88, maRta 250. 98

dUcxagelI, maRta375. 99

dUcxagelI, maRta 381-382. 100

dUcxagelI, maRta 417-420.

Page 34: c,ab; nigeKalneya)aykm

34

GnuRkwtüsþIBITRmg; niglkçxNÐsRmab;RtÜtBinitüelIGasuItxøaMg ¬GnuRkwtüsþIBIGasuIt¦ Edl)an

bBa¢ak;bEnßmBIbTbBa¢aénkardwkCBa¢Ún karTijdUr nigdak;Tukdak;GasuItxøaMg.

rhUtdl;eBlEdlc,ab;sþIBIGasuItcUlCaFrman nItikmμRBhμTNÐenAkm<úCaxkxanBMu)andak;

bBa©Úlkardak;eTaselIehtukarN_EdlTwkGasuItRtÚvymkeRbICaGavuFedayectna. muneBl

Gnum½tc,ab;sIþBIGasuIt bTelμIsBak;B½n§nwgGasuItRtÚvCRmHeRkambTbBaØtþiTUeTAénRkmRBhμTNÐ

énRBHraCaNacRkkm<úCa. elIsBIenHeTAeTot bTbBa¢aBak;B½n§nwgkarTij lk; Tukdak;

nigdwkCBa¢ÚnGasuIt BuMTan;RtÚv)anerobcM[)anRtwmRtÚvenAeLIy. c,ab;EdlmanBImun BuM)an

TTYlsÁal;BItRmÚvkarCaBiessrbs;GñkrYcrs;CIvitBIkarvayRbharedayTwkGasuIt PaBF¶n;F¶r

énbTelμIs b¤manbBa©ÚlnUvbTbBaØtþismrmüBak;B½n§eTAnwgkardak;TNÐkmμcMeBaHbTelμIsEdlBak;

B½n§nwgkareRbIR)as;TwkGasuItenaHeT. eyagtam elak ehÁaLúklI enAeBlerOgkþIBak;B½n§nwg

GMeBIhigSaedayTwkGasuItRtÚvCMnMuCRmH erOgTaMgenHRtÚv)anbBa¢ÚneTAtulakarkat;kþIerOgRKÜsar

CaCagbBa¢ÚneTAtulakarRBhμTNÐ edaysarEtGMeBIhigSaedayTwkGasuItPaKeRcInBak;B½n§eTAnwg

bBaðaRKÜsar101

Edltamry³vabgðajBIkarminTTYlsÁal;elITRmg;RBhμTNÐénGMeBIenH.

shKmn_GgÁkareRkArdæaPi)almanCMenOfa c,ab;RKb;RKgGasuIt GacbeBa©ósCnéddl;min[

eRbIGMeBIhigSaTwkGasuIt. edayehtuenHehIy GgÁkareRkArdæaPi)almYycMnYn CaBiess

GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasIut nigmCÄmNÐlsiT§imnusSkm<úCa )anbBa©úHbBa©Úl

raCrdæaPi)alénRBHraCaNacRkkm<úCa [begáItc,ab;enH. eyagtammCÄmNÐlsiT§imnusSkm<úCa

{viFIKnøwHmYyedIm,IedaHRsayGMeBIhigSaedayTwkGasuIt KWkarGnum½tc,ab;rwgmaMmYyEdlman

bBa©Úlkardak;eTas nigkarpakBin½ysmrmüeTAelICnéddl;énGMeBIhigSaedayTwkGasuIt}.102

c,ab;sþIBIGasuIt )anEcgfa mnusSXatedayectnaedayeRbIR)as;TwkGasuItRtÚvCab;

Bn§naKarBI 15qñaM eTA 30qñaM ehIyGacnwgbEnßm[Cab;eTasmYyCIvit RbsinebI]RkidæCn

lbvayRbhar b¤eFVITaruNkmμelICnrgeRKaHmun b¤GMLúgeBlsmøab;.103

kareFVITaruNkmμ

nigRbRBwtþGMeBIéRBépSdéTeTotedayTwkGasuItGacRtÚvdak;eTasBI 10 eTA 20qñaM ehIyGac

101

Gollogly et al., kMNt;cMNaMelx 63, TMB½r 333. 102

bTsmÖasn_CamYybuKÁlik CCHR tamry³sareGLicRtÚnic. 103

c,ab;sþIBIkarRKb;RKgGasuItxøaMgqñaM ¬Gnum½tenAExmkra TI11 qñaM2012¦, maRta 16.

Page 35: c,ab; nigeKalneya)aykm

35

bEnßmeTasBI 15 eTA 25qñaM RbsinebITaruNkmμenaHeFVI[CnrgeRKaH BikarGs;mYyCIvit

nigBI20 eTA30qñaM kñúgkrNIGMeBITaruNkmμeFVI[CnrgeRKaHsøab;edayGectna b¤eFVIGtþXat.104

karRbRBwtþGMeBIhigSaedayTwkGasuItedayectnaRtÚvBin½y[Cab;eTasBI 2 eTA 5qñaM ehIy

GacbEnßmdl; 5 eTA 10qñaM RbsinebInaM[CnrgeRKaHBikarGs;mYyCIvit nigbEnßmdl;15

eTA25qñaM RbsinebIGMeBIhigSaedayectnanaMeTAdl;mnusSXatedayGectna b¤GtþXateday

CnrgeRKaH.105

c,ab;sþIBIGasuIt )anEcgfaraCrdæaPi)alnwgpþl;karEfTaMsuxPaB kareRCam

ERCg nigkarBarEpñkc,ab;dl;CnrgeRKaHedayTwkGasuIt.106

b:uEnþ Cak;Esþg c,ab;enHmin

)anEcgBIrebobénkareRCamERCgTaMgenaHeT. ebIeTaHbICac,ab;sþIBIGasuIt RtÚv)anGnum½t

eLIgtaMgBIExFñÚ qñaM2011k¾eday k¾RbCaCnkm<úCa)andwwgtictYcGMBIvtþman nigviFIGnuvtþc,ab;enH

kan;EttictYceTAeTot. eyagtammCÄmNÐlsiT§imnusSkm<úCa kmμviFIbNþúHsμartIRTg;RTay

FMmYy KYrEtRtÚveFVIeLIg edIm,IFanafasaFarNCn)anyl;dwgBIbBaðaTaMgenH.107

karbegáItc,ab;enHeLIg CakarTTYlsÁal;pøÚvkarelIGMeBIhigSaedayTwkGasuIt. tamRTwsþI

karbegáItc,ab;mann½yfa]RkidæCnnwgRtÚvTTYlxusRtÚvelIbTelμIsEdlxøÜnRbRBwtþ. elak

samemn )anbEnßmfa c,ab;sþIBIGasuItEsþg[eXIjBIkarrIkceRmIneTAmux edaysarRbeTs

PaKeRcInBuMTan;manc,ab;Cak;lak;edIm,IedaHRsaybBaðaenHenAeLIy.108

ebIeTaHbICakarbegáIt

c,ab;sþIBIGasuItKWCakarrIkceRmInviC¢manmYyk¾eday k¾karGnuvtþc,ab;KWCa]bsKÁcm,gmYy.

edIm,I[c,ab;mYymansuBlPaB Tal;EtRBHraCGaCJa ecARkm nigm®nþIkñúgCYrrdæaPi)alGnuvtþ

nigRbtibtþic,ab;enaHtamry³kardak;eTas]RkidæCn Edlbgðajfa KμanniTNÐPaBénGMeBIhigSa

edayTwkGasuIt. RbB½n§c,ab;km<úCaBuMTan;Gnuvtþ)anRtwmRtÚvenAeLIyeT eBalKWminRtwmEt

104

dUcxagelI., maRta 19. 105

dUcxagelI., maRta 20. 106

dUcxagelI., maRta 10-12. 107

bTsmÖasn_CamYybuKÁlik CCHR tamry³sareGLicRtÚnic. 108

bTsmÖasn_CamYyelak ehSót samemn RbFanKeRmagenA CASC.

Page 36: c,ab; nigeKalneya)aykm

36

karGnuvtþc,ab;Bak;B½n§nwgTwkGasuItb:ueNÑaHeT niyayrYmKWkarGnuvtþc,ab;Nak¾edayenAkm<úCa

CabBaðaecaTEtmþg.109

4>2>1 GnuRkwtüsþ IBIEbbbT niglkçxNÐénkarRKb;RKgGasu Itxøa Mg

GnuRkwtüsþIBIGasuIt RtÚv)anGnum½teLIgsRmab;CMnYydl;karGnuvtþc,ab;sþIBIGasuIt nig

sRmab;pþl;bTbBaØtþiCak;lak;Bak;B½n§nwgRbFanbTCuMvijc,ab;enH. ebIeyagtamGnuRkwtüenH

GnuRkwtüenH{maneKalbMNgkMNt;BIEbbEpn niglkçxNÐ énkarlk; karTij karrkSaTuk

karEckcay kardwkCBa¢Ún karevcx©b; karyktamxøÜn nigkareRbIR)as;GasIutxøaMgRKb;

RbePT}.110

bBaØtþic,ab;EcgmandUcxageRkam° Gñklk; nig GñkEckcayGasuItxøaMgRtÚvEt

manTItaMgEckcay EdlRbKl;GaCJab½NÑedayGaCJaFrrdæ)al. Gñklk;RtÚvEtkt;Rtaral;

RKb;B½t’manBak;B½n§nwwgkarTijlk; nigGtþsBaØaNrbs;rbs;GtifiCn nig RtÚvEtevcx©b;

nigTukdak;TwkGasuItenAkñúgdb b¤FugmansuvtßiPaB ehIymanbiTsøaksBaØahamR)amCaPasaExμr

nigmanviBaØab½nbRtbgðajBIRbPBénTMnij [)anRtwmRtÚv.111

GñkTijTwkGasuItRtÚvEtmanGayuya:gtic18qñaM ehIyRtÚvmanÉksarbgðajBImuxgar

bec©keTsEdlRtÚvkareRbIR)as;TwkGasuIt bgðaj[Cak;lak;BIeKalbMNgénkarTijTwkGasuIt

RBmTaMgTukvik½ybRtsRmab;karRtÜtBinitükñúgeBldwkCBa¢Ún.112

XøaMgpÞúkGasuItRtÚvmanTItaMg

enAq¶ayBITIRbCuMCn manbMBak;RbB½n§suvtßiPaB mankarkarBarnigBnøt;GKÁIP½y kt;Rtaral;

vtþmanénTwkGasuItTaMgGs; nig RtÚveKarBtambTdæanbec©keTsénkarsþúkTuksarFatuKImI.113

kardwkCBa¢ÚnGasuItRtÚvEteFVIeLIgedayeKarBtambTdæanbec©keTs GasuItxøaMgEdlRtÚv)an

evcx©b;RtwmRtÚvb:ueNÑaHEdlGacdwkCBa¢Ún)an ehIykardwkCBa¢ÚnTwkGasuItEdlmancMNuHBI

109

Asia Regional Cooperation to Prevent People Trafficking, emIlkMNt;cMNaMelx 96, TMB½r 43. 110

GnuRkwtü, emIlkMNt;cMNaMelx 8, TMB½r 1488.

111

dUcxagelI, maRta 6, 10 TMB½r 1489-1490. 112

dUcxagelI, maRta 7, TMB½r 1489. 113

dUcxagelI, maRta 8, TMB½r 1489-1490.

Page 37: c,ab; nigeKalneya)aykm

37

1000KILÚRkameLIgeTA minRtÚvGnuBaØat[eFVIdMeNIrkat;tamTImanmnusSrs;enAeRcInCadac;

xat.114

ebIeTaHbICaGnuRkwtüsþIBIGasuIt CaCMh‘anQaneTArkkarkat;bnßynUveRKaHfñak;ekIteLIg

edayGasuItk¾eday k¾n½yesckþImYycMnYnénGnuRkwtüenAmanPaBminc,as;las;EdltRmÚv[

mankarbBa¢ak;bEnßm. ]TahrN_ maRta8 )anEcgfa XøaMgpÞúkRtÚvEtenAq¶ayBITIRbCuMCn

b:uEnþ enAkñúgkarGnuvtþ Bakü{enAq¶ay} enABuMc,as;las;enaHeT. etIq¶ayb:uNÑaeTIbRKb;RKan;?

elIsBIenHeTAeTot c,ab;)anEcgfa {kgnKr)alCMnaj} nwgeFVIkarRtÜtBinitüelIRbB½n§

karBarnigBnøt;GKÁIP½y. k¾b:uEnþ GgÁPaBRbePTenHenAminTan;manenAeLIyeT bc©úb,nñenH.

etInrNaCaGñkbegáItkgnKr)alenH ehIyetIRtÚvTTYlkarhVwkhVWnedayrbobNa?

GnuRkwtüenaH)anEcgEdrfa RbB½n§karBarsuvtßiPaB meFüa)aydwkCBa¢Ún nigrebob

e)aHecalTwkGasuIt RtÚvEteFVItam{bTdæanbec©keTs} bu:Enþ bTdæanTaMgenaHminRtÚv)anbBa¢ak;

[lMGitenaHeT. elIsBIenHeTAeTot eKminR)akdeTfaetIbBaØtþic,ab;TaMgenHman\T§iBl

y:agNadl;Gñklk;tUctacmYycMnYnFMenAtamextþ CaBiess GñkenAtMbn;dac;RsyalbMput.

etIvaGacCakarBitEdreTEdlfa Gñklk;enAtamfñak;mUldæan)andwgBIbTbBaØtþiTaMgenH? etIBYk

Kat;mansmtßPaBkñúgkareKarBtambTdæansuvtßiPaBfμI dUcCakardMeLIgRbB½n§karBar nigBnøt;

GKÁIP½yEdrb¤k¾Gt;? RbsinebIBYkKat;minGaceKarBtam etInwgmanplvi)akGVIxøH? c,ab;man

\T§iBlxøaMgluHNaEtmankarGnuvtþ nigRbtibtþitamy:agCab;lab;. edIm,I[GnuRkwtüman

\T§iBlBitR)akd GaCJaFrRtÚvEtmancMNat;karsmRsbCamYyGñkEdlmineKarBtambTbBaØtþi

Edl)anEcgkñúgGnuRkwtü. sMNYrTaMgenHnaM[eyIgGaceFVIkarsnñidæanfa GnuRkwtüEsþg[eXIj

BIkarrIkceRmInmYy b:uEnþedaysarEtGnuRkwtüenAmankarxVHxatEdleFIV[b:HBal;dl;GanuPaBén

GnuRkwtüenaHenAeBlGnuvtþ.

KYr[kt;smÁal; GnuRkwtü nigc,ab;sþIBIGasuItRKan;EtEcgBIsarFatuEdlcat;TukCaGasuIt

xøaMgb:ueNÑaH ehIymin)anrab;bBa©ÚlGasuIts‘ulPYricEdlmankMhab;eRkam33PaKryCaGasuIt

xøaMgenaHeT. b:uEnþ GasuIts‘ulPYricCaGasuItmYyRbePTEdleKniymeRbICaTUeTAedaysar

114

dUcxagelI, maRta 9, TMB½r 1490.

Page 38: c,ab; nigeKalneya)aykm

38

vaeRbIenAkñúgGaKuy.115

ebIeTaHbICaGasuIts‘ulPYricenHCaGasuItravk¾eday k¾GasuItRbePT

enHenAEtGaceFVI[rlak)anEdr. karEdlmin)anrab;bBa©ÚlRbePTGasuItEdleKniymeRbICa

TUeTA GacbegáIt[mannUvPaBRbfuyRbfanEdlfa bBaðanwgmankarpøas;bþÚrTisedA ehIy

kareRbIGasuItbBa©ÚlGaKuyedIm,IeFVIkarvayRbharnwgmankarekIneLIg. elIsBIenHeTAeTot

edaysarEtGasuItsRmab;bBa©ÚlGaKuyEtgEtRtÚv)aneRbIR)as;CaTUeTA karmindak;[GasIut

RbePTenHenAeRkambTbBaØtþisuvtßiPaBsþIBIkarEfrkSa nigkardwkCBa¢Ún nwgGackat;bnßy

RbsiT§iPaBenAkñúgkarkarbeBa©óseRKaHfñak;epSg².

4>3> ]bsKÁTUeTAEdlraraMgCnrgeRKaHBIkarTTYl)anyutþ iFm’

RbB½n§yutþiFm’RBhμTNÐrbs;km<úCa manbBaðaCaeRcIn b:uEnþ niTNÐPaB CabBaðanaMmuxeK.

ebIeyagtamGñkkaEst edvId Rb‘ÍgKøI (David Brinkley) BaküEdlskþismsRmab;eFVI

karBN’naRbB½n§tulakarkm<úCaenaHKWBakü {niTNÐPaB}.116

enAkm<úCa GñkrMelaPbMBanc,ab;

nigsiT§imnusS EtgEtedIrehIredayesrI edayBuMmankarcab;xøÜn nigCMnuMMCRmHelIGMeBIEdl

)anRbRBwtþeLIy. eRbd Gadam (Brad Adam) BIGgÁkarXøaMemIlsiT§imnusS )ankt;smÁal;fa

enAkm<úCa enHKWCakarBit {ebIeTaHbICaGMeBIrbs;BYkeKRbRBwtþGaRkk;y:agNak¾eday}. elak

Gadam k¾)anbBa¢ak;Edrfa RbCaCnkm<úCamankarBi)akkñúgkarpþl;esckþITukcitþelIRbB½n§

tulakarkm<úCaeRBaH {CaCagkarBarsiT§i RbB½n§tulakarkm<úCaEbrCaRtÚv)aneRbIR)as;sRmab;

sgát;sgáinelImtiCMTas; nigeFIV[cuHexSayyutþiFm’eTAvij}.117

bBaðamYycMnYnEdlCaedIm

ehtuéndMeNIrkarminRbRktIénRbB½n§tulakar.

4>3>1> kgVHÉkraCüKtiyutþ i

115

Breaking the Silence, emIlkMNt;cMNaMelx 6, TMB½r 5. 116

Brinkley, emIlkMNt;cMNaMelx 69, TMB½r 112-113.

117

GgÁkarXøaMemIlsiT§imnusS, Cambodia, 15 Years On, No Justice in Grenade Attack ¬éf¶TI29 Exmina qñaM

2012¦, Gacrk)anenAeKhTMB½r: http://www.hrw.org/news/2012/03/29/cambodia-15-years-no-justice-grenade-

attack; GgÁkarXøaMemIlsiT§imnusS, dkRsg; Cambodia: Shame Courts Undermine Rights ¬27 ExFñÚ

qñaM2012¦, Gacrk)anenAeKhTMB½r: http://www.hrw.org/news/2012/12/27/cambodia-sham-court-cases-

undermine-rights

Page 39: c,ab; nigeKalneya)aykm

39

mUlehtumYyEdlnaM[manniTNÐPaBenaHKWkarxVHÉkraCPaBénsßab½ntulakar. enHKWCa

kgVl;d¾cm,g. GgÁkareRkArdæaPi)alCaeRcIn)anbBa¢ak;fa tulakarkm<úCaminEmnCasßab½n

ÉkraCüenaHeT ehIysßab½nenHRKan;EtCa {Gay:g} rbs;rdæaPi)alkm<úCaEtb:ueNaÑH eRBaH

karEbgEckGMNacBitR)akdKWBuMmanenaHeT. rdæaPi)alman\T§iBly:agxøaMgelIRbB½n§tulakar

nig)aneRbIGMNacenHedIm,IeFVITukçbukemñjGñkriHKn;rdæaPi)al nigGñkkarBarsiT§imnusS.118

]TahrN_Edlcg¥úlbgðajBIkgVHkarEbgEckGMNacrvagraCrdæaPi)alkm<úCa nigRbB½n§

tulakarkm<úCaenaHKWkarEdlfa elak Dit mnÞIr EdlCaRbFantulakarkMBUlrbs;km<úCa

KWCasmaCikénKN³kmμkarGcié®nþy_énKN³kmμkarkNþalénKNbkSRbCaCnkm<úCa nigCa

smaCikmñak;énKN³kmμkarGcié®nþy_EdlmansmaCik6nak;.119

krNIenHGacCakarrMelaPelI

RTwsþIEbgEckGMNac (trias politica). eyagtamGgÁkartmøaPaBGnþrCati EdlCaGgÁkarGnþr

CatiRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy enAkñúgqñaM 2011/2012 ÉkraCPaBénsßab½ntulakar

km<úCaBI\T§iBlxageRkA sßitkñúgelxerogTI96kñúgcMeNam142énRbeTsEdlRtÚv)anvay

témø.120

eyagtamkarsÞg;Caskl ¬Global Barometer¦ qñaM2013 rbs;GgÁkartmøaPaB

GnþrCati RbCaCnenAkm<úCaRbmaNCa60PaKryKitfa sßab½ntulakarenAkm<úCa)anTTYl

\T§iBlBIGMeBIBukrlYy121

EdlenHKWCalT§plKYr[RBÜy)armÖ. RbB½n§tulakar Casaßb½nmYy

Edl)anTTYlrg\T§iBlBIxageRkA CaCagCasßab½nmYyEdlminlem¥óg nigGBüaRkwtü.

GñkdwknaMneya)ay)aneRbIR)as;muxtMENg nigGMNacrbs;xøÜnedIm,IbgçM[ecARkm nigRBHraC

118

Frontline Defenders, dkRsg;ecjBI 2013 Annual Report, Global Trends in 2012 for Human Rights

Defenders, TMB½r 10¬2013¦;

GgÁkarXøaMemIlsiT§imnusS, dkRsg;ecjBI Cambodia: Escalating Violence, Misuse of Courts ¬ExkumÖ³

qñaM2013¦, Gacrk)anenAeKhTMB½r: http://www.hrw.org/news/2013/02/01/cambodia-escalating-violence-

misuse-courts 119

GgÁkarXøaMemIlsiT§imnusS, dkRsg;ecjBI Country Summary: Cambodia ¬Exmkra qñaM2012¦,

Gacrk)anenAeKhTMB½r: http://www.hrw.org/sites/default/files/related_material/cambodia_2012.pdf 120

Transparency International Corruption Perception Index 2012, Gacrk)anenAeKhTMB½r

http://www.transparency.org/country#KHM 121

Transparency International Global Barometer 2013, Gacrk)anenAeKhTMB½r:

http://www.transparency.org/gcb2013/country/?country=cambodia

Page 40: c,ab; nigeKalneya)aykm

40

GaCJa [ecjesckþIseRmcEdlxøÜncg;)an.122

kareRCótERCkEpñkneya)ayeTAelItulakar

)anecaTCabBaðaEdlnaM[ecARkm nigRBHraCGaCJaBi)akkñúgkarbMeBjkatBVkic©rbs;xøÜn[)an

RtwmRtÚv. GgÁkarXøaMemIlsiT§imnusS )anbBa¢ak;fa {manEtecARkmEdlkøahaneTEdlh‘an

BuHBarCmñHGñkdwknaMénrdæEdlCak;EsþgCardæÉkbkS}.123

]TahrN_d¾l,ImYyGMBIkareRCótERCkneya)ay KWsMNMuerOgm©as;sßanIyviTüú elak

m:m sUNg;dU EdlCaGñkKaMBarsiT§imnusS nigskmμCnEdlniyay\tsMéc. enAeBlEdl

GaCJaFrbeNþjRbCaCnecjBIdIFøItamry³sMeNIrbs;Rkúmh‘uncmáarekAs‘UmYyenaH Rkúm

GaCJaFr)an)aj;RbhareTAelIRkúmRbCaCnEdlminRBmecjBIpÞHrbs;BYkeK EdlbNþal[

kumarImñak;søab;. eRkayBI]b,tþiehtuenH elak sUNg;dU EdlminmanvtþmanenAeBlbeNþj

ecj CamYynwgRbCaCnmYycMnYntUc RtÚv)aneKcab;xøÜnedayecaTRbkan;facUlrYmclna

GbKmn_EsVgrkÉkraCPaBBIkm<úCa.124

enAsaladMbUg elak sUNg;dU RtÚv)ankat;eTas[

Cab;Bn§naKarcMnYn 20qñaM. eRkaymk enA]T§rN_ eTasRtÚvBüÜr ehIyKat;RtÚvedaHElg

TMngCaedaysarmankarriHKn;BIGgÁkarGnþrCati. b:uEnþ BuMmannrNamñak;TTYlxusRtÚvcMeBaH

karsøab;rbs;kumarIrgeRKaHeT.125

ebIeyagtammCÄmNÐlsiT§imnusSkm<úCa krNIenHbgða

j[eXIjnUvPaBminesμIKñakñúgkarGnuvtþc,ab;km<úCa nigrebobEdlraCrdæaPi)al nwgeRbIR)as;

GMNacedIm,IseRmclT§plEdlmanPaBgayRsYlxagneya)ay.126

kareRbI

122

Cambodian League for the Promotion and Defense of Human Rights, Human Rights 2012: The Year in

Review, TMB½r11 ¬ExkumÖ³ qñaM2013¦; World Justice Project, Rule of Law Index 2012-2013, TMB½r 73

¬2012¦. 123

GgÁkarXøaMemIlsiT§imnusS, dkRsg;ecjBI , Khmer Rouge Trial is Failing Cambodian Victims of Pol Pot’s

Regime ¬Exvicäika TI23 qñaM2011¦, Gacrk)anenAeKhTMB½r

http://www.hrw.org/news/2011/11/23/khmer-rouge-trial-failing-cambodian-victims-pol-pots-regime 124

CCHR, Briefing Note, emIlkMNt;cMNaMelx 89, TMB½r 3-4. 125

K. Hodal, dkRsg;ecjBI GtßbT Cambodian Activist Mam Sonando to Be Freed in Days, THE GUARDIAN,

Exmina. TI14, qñaM2013, Gacrk)anenAeKhTMB½r http://www.guardian.co.uk/world/2013/mar/14/cambodian-

activist-mam-sonando-freed. 126

CCHR, Briefing Note, emIlkMNt;cMNaMelx89, TMB½r 3-4.

Page 41: c,ab; nigeKalneya)aykm

41

R)as;tulakaredIm,IKMramkMEhgGñkKaMBarsiT§imnusSedaykarkat;eTas nigdak;[Cab;Bn§naKar

KWCaTRmg;F¶n;F¶rmYyénrukKYnedayeRbIR)as;RbB½n§tulakar.127

mUlehtumYyEdlnaM[sßab½ntulakarxVHÉkraCPaB KWedaysarEtecARkm nigRBHraC

GaCJa BMumansuvtßiPaBénkarkan;muxtMENg. rdæaPi)alGacdkhUtecARkm b¤seRmcTuk[enA

kñúgtMENg edaysarEtecARkmRtÚv)anRKb;RKgeday bBaØtþiGMBIshlkçnþikraCkarsIuvil.

CalT§pl ecARkmNaEdlecjesckþIseRmcRbqaMgeTAnwgeKalbMNgrbs;raCrdæaPi)al

GacnwgmanGaCIBCaecARkm)anRtwmry³eBlxøI CagecARkmNaEdleKarBtam.128

pÞúyeTA

vij raCrdæaPi)alkm<úCaTTUcfa sßab½ntulakarkm<úCaCasßab½nEdlmanÉkraCü nig GBüaRkwtü

eBjelj.129

edaymanCMnYyBIGgÁkarshRbCaCati nig m©as;CMnYybreTs esckþIRBagc,ab;cMnYn3

EdlmanbMNgcg;begáInÉkraCPaBénRbB½n§tulakar RtÚv)anBeRgóg b:uEnþ minTan;)ancUlCa

Frman.130

c,ab;sMxan;TaMgenH nwgerobcMzananuRkmrbs;ecARkm nigRBHraCGaCJa erobcM

RbB½n§tulakar nig]tþmRkúmRbwkSaénGgÁecARkm EdlEtgtaMg nigdak;Bin½yelIecARkm.131

eKsgÇwmfa karGnum½tc,ab;TaMgenHnwgnaMmknUvkarpøas;bþÚrCaviC¢mansRmab;sßab½ntulakar

km<úCa eRBaHc,ab;TaMgenHnwgCYybegáItExSbnÞat;rvagGMNacnItiRbtibtþi nigGMNactulakar.

127

Frontline Defenders emIlkMNt;cMNaMelx 118, TMB½r 4. 128

CCHR, Briefing Note, emIlkMNt;cMNaMelx 89, TMB½r 4. 129

Di Certo, emIlkMNt;cMNaMelx 89, TMB½r 25. 130

dUcxagelI.

enAExkBaØa qñaM2013 elaknaykrdæm®nþI h‘un Esn )aneFVIkarsnüakñúgkarGnum½tc,ab;cMnYnbIenAedIm

qñaM2014. Kevin Ponniah, dkRsg;ecjBIGtßbT Judicial Reform Pledged by PM, kaEstPñMeBjb:usþ_, ExkBaØ

éf¶TI26 qñaM2013, Gacrk)anenAeKhTMB½r http://www.phnompenhpost.com/national/judicial-reform-pledged-

pm. 131

CCHR, Briefing emIlkMNt;cMNaMelx 89, TMB½r 3; r)aykarN_énGñkraykarN_BiesssþIGMBIsßanPaBsiT§i

mnusSenAkm<úCa, Surya P. Subedi, U.N. Doc. A/HRC/24/36, ¶ 15 ¬ExsIha TI5 qñaM2013¦;

r)aykarN_énGñkraykarN_BiesssþIGMBIsßanPaBsiT§imnusSenAkm<úCa Surya P. Subedi, U.N. Doc.

A/HRC/15/46, ¶¶ 19-29 ¬ExkBaØa TI16 qñaM2010¦.

Page 42: c,ab; nigeKalneya)aykm

42

4>3>2> GMeBIBukrlYy nigkgVHFnFan nigcMeNHdwg

Bak;B½n§Kñay:agCitsñiT§eTAnwgkgVHÉkraCPaBénsßab½ntulakarkm<úCa KWGMeBIBukrlYy.

vaCakarBitEdlRtÚv)aneKTTYlsÁal;CaTUeTAEdlfa GMeBIBukrlYy)ancak;b£senARKb;RsTab;

Can;fñak;énsgÁmnigsßab½nkm<úCa. enAkñúgRbB½n§c,ab; GMeBIBukrlYyy:agrIkraydalRtÚv)an

EsþgeLIg[eXIjtamry³]RkidæCnsUk)a:n;m®nþInKr)al b¤m®nþIyutþiFm’ edIm,I)anrYcBIkarkat;

eTas b¤TTYl)ansalRkmminCab;eTas ehIytamry³enH TTYl)anniTNÐPaBcMeBaH

bTelμIsEdl)anRbRBwtþ. enAkñúgqñaM2013 65PaKryénGñkcUlrYmenAkñúgkarsÞg;mtimYy

rbs;GgÁkartmøaPaBGnþrCati )anbgðajfa BYkeKsUk)a:n;tulakar ehIy65PaKryk¾)an

eqøIytbfaBYkeKFøab;sUk)a:n;nKr)al.132

m®nþInKr)al ecARkm nigRBHraCGaCJa suT§EtRtÚv

)anemIleXIjfa BukrlYy manqnÞ³TTYlyksMNUk nigkarENnaMBIGñkEdlmanGMNac

nItiRbtibtþi.133

buKÁlEdlmanExSCa\sSrCnneya)ayCajwkjab;manniTNÐPaB sUm,IEtBYkeK

RtÚv)anecaTRbkan;fa)anRbRBwtþbTelμIsF¶n;F¶rk¾eday edaysarEtExSrbs;BYkeK b¤GMNac

pÞal;xøÜnrbs;BYkeK.134

Caerogral;qñaM GgÁkartmøaPaBGnþrCatiEtgEtecjpSaytarag

karyl;eXIjénGMeBIBukrlYy. kare)aHBum<pSaycugeRkaybg¥s;qñaM2012 )ancMNat;fñak;

km<úCaenAxageRkamtarag enAelxerOg157 kñúgcMeNam176RbeTs mann½yfaesva

saFarN³rbs;km<úCaRtÚv)aneKcat;Tukfa CaesvasaFarN³mYy EdlsßitenAkñúgcMeNam

esvasaFarN³BukrlYybMputenAkñúgBiPBelak.135

]TahrN_ énGMeBIBuukrlYyGacrYcman

karTamTar[CnrgeRKaHbg;R)ak;Bin½y munCRmHerOgkþIrbs;xøÜn nigkarTTYlR)ak;sMNUkedIm,I

132

Transparency International Global Barometer 2013, Gacrk)anenAeKhTMB½r

http://www.transparency.org/gcb2013/country/?country=cambodia 133

Di Certo, emIlkMNt;cMNaMelx 89, TMB½r 25. 134

CCHR, Briefing Note, kMNt;cMNaMelx 89/ TMB½r 2. 135

Transparency International Corruption Perception Index 2012, Gacrk)anenAeKhTMB½r

http://www.transparency.org/country#KHM.

Page 43: c,ab; nigeKalneya)aykm

43

edaHElgCnsgS½y. GgÁkarXøaMemIlsiT§imnusS )anelIkeLIgfa {Gs;ry³eBlCayUr

eBkehIy RBHraCGaCJa nigecARkm RtÚv)aneKRbIR)as;Ca]bkrN_sRmab;karBarGñkEdl

TTYl)ankareRCamERCgBIGaCJaFrkm<úCaEdlmanGMNac}.136

GgÁkarXøaMemIlsiT§imnusS

k¾)anGMBavnav[bBa©b;niTNÐPaBpgEdr.

bBaðamYyeTotEdlRbB½n§yutþiFm’km<úCaCYbRbTHenaH KWkgVHbTBiesaFn_ nigvKÁhwVkhVWn

sRmab;kmøaMgnKr)al nigRbB½n§tulakar. edIm,II[erOgkþImYy)anTTYleCaKC½yenAkñúgtulakar

¬CaBiess karnaMeTAdl;kardak;eTas¦ P½sþútagrwgmaMKWmanPaBcaM)ac;Nas;. b:uEnþ edaysar

EtkarxVHxatnUvFnFan nigcMeNHdwg tulakarBuM)anTTYlP½sþútagrwgmaMRKb;eBlevlaenaHeT.

bBaðaenH)anEsþgeLIg TaMgenAGMLúgeBlesuIbGegát nigkññúgdMNak;kalCMnuMCRmHkþI. cMeNHdwg

nigCMnajesuIbGegátrbs;m®nþInKr)alenAmankRmitenAeLIy edaysarEtBuMmankarhVwkhVWn

RKb;RKan;. elIsBIenHeTAeTot kmøaMgnKr)alenAminTan;mansmÖar nig]bkrN_RKb;RKan;

sRmab;esuIbGegát. ]TahrN_ mankarxVHxatbnÞb;sRmab;eFVIbTsmÖasn_CnrgeRKaH nig

sakSI CalkçN³ÉkCn nigmanpasuxPaB.137

kgVHxatTIkEnøgÉkCnsRmab;eFIVbTsmÖasn_

GacnaM[CnrgeRKaH nigGñkrYcrs;CIviit BuMmanpasuxPaBRKb;RKan; kñúgkarniyayerOgrbs;xøÜn

nigpþl;skçIkmμ[)aneBjelj. kgVHxatcMeNHdwgGMBICMnajesuIbGegát nighVwkhVWnenAkñúg

karesuIbGegát GacrYmcMENkdl;karesIubGegátmYyEdlmineBjelj.138

sßab½ntulakar k¾enAmankgVHxatcMeNHdwgEpñkc,ab; nigsiT§imnusSEdr minTTYl)an

karhVwkhVWnRKb;RKan; nigmansmtßPaBTTYlcMnYnerOgkþIenAmankRmit. enAkñúgKeRmagGegát

svnakar mCÄmNÐlsiT§imnusSkm<úCa)anrkeXIjfa svnakarRbRBwtþeTAkñúglkçN³Rbjab;

Rbjal;edaysarEterOgkþImancMnYneRcIn salRkmmanpþl;ehtuplc,ab;tictYc b¤Kμanehtu

136

GgÁkarXøaMemIlsiT§imnusS, dkRsg;ecjBI Cambodia: Investigate Government Cover-Up ¬ExFñÚ TI22

qñaM2012¦, Gacrk)anenAeKhTMB½r

http://www.hrw.org/news/2012/12/22/cambodia-investigate-government-cover. 137

Asia Regional Cooperation to Prevent People Trafficking, emIlkMNt;cMNaMelx 96, TMB½r 44. 138

dUcxagelI. karesuIbGegátelIGMeBIhigSaedayTwkGasuItenARbeTsd¾éTk¾RtÚv)anraraMgedaykgVH

xatCMnajkaresuIbGegát nigktáaCMrujpgEdr, emIl Shah, kMNt;cMNaMelx 32, TMB½r. 1182.

Page 44: c,ab; nigeKalneya)aykm

44

plc,ab;Etmþg ehIyKuNPaBénGMNHGMNagc,ab;KWmanlkçN³exSay.139

]TahrN_mYyén

smiT§plviC¢man KWkarbegáItraCbNÐitsPaviC¢aCIvtulakar EdlGacpþl;vKÁhwVkhVWn nig

karGb;rM nigEdlGacbegáIncMnYnGñkRbkbviC¢aCIvc,ab;mansmtßPaB nigCMnaj)aneRcInCagmun.

b:uEnþ ekrþ×eQμaHrbs;raCbNÐitsPaenHmanRbLak;dameTAedayerOgBukrlYy.140

mCÄmNÐl

siT§imnusSkm<úCa )anraykarN_fa ebIeTaHbICamankarRbwgERbgedIm,IGPivDÆvis½yc,ab; nig

vis½ytulakark¾eday k¾vis½yTaMgBIrenHenAEtGPivDÆyWtCagvis½ydéT.141

b:uEnþ GVIEdlminRtÚvePøcenaHKWfa RbeTskm<úCa CaRbeTsmYyEdlkMBugEtksag

saCafμIeRkayBIrgeRKaHedays®gÁam nigkarrMelaPsiT§imnusSGs;CaeRcInTsvtSr_. enA

eRkamkarRKb;RKgrbs;ExμrRkhm GñkecHdwgesÞIrEtTaMgGs;)ancakecjBIRbeTs RtÚvsmøab;

b¤søab;edaysarCMgW b¤karGt;Xøan. manEtGñkecHdwgmYycMnYntUcb:ueNÑaHEdl)anrYcCIvit.

RKÚbeRgón RKÚeBTü nig Gñkc,ab; RtÚv)anlubbM)at;CalkçN³RbB½n§ edaysarEtrbbenaH

eCOfa GñkecHdwgCakarKMramkMEhgdl;karRsemIsm½yvis½yksikmμhYsvis½yEdl b:ul Bt

nigGñkrYmKMnitCamYyKat;)anKitTuk.142

vac,as;Nas;fa rbbenH)anCH\T§iBlGviC¢man

y:agxøaMgeTAelImUldæancMeNHdwg nigsmtßPaByutþiFm’enAkm<úCa. Gs;ry³eBlCagbI

TsvtSr_mk shKmn_GnþrCati)anxitxMCaxøaMgkñúgkareRCamERCgbegáItRkbxNÐsm<½n§tulakar

viC¢aCIv³mYyEdlEp¥kelInItirdæ.143

b:uuEnþ kMENTRmg; nigkarpøas;bþÚrminGacseRmc)anenaHeT

ebIsinCaKμanqnÞ³ nigkareRCamERCgEpñkneya)ay. mkTl;eBlenH raCrdæaPi)alén

RBHraCaNacRkkm<úCa hak;bIdUcCacab;GarmμN_elIkarGPivDÆesdækic©CagRbB½n§c,ab;Edlman

139

CCHR, kMNt;cMNaMelx 92/ TMB½r 2. 140

BuMmaneQμaHGñkniBn§c,as;las;, CAMBODIA: To Be a Judge, Be Ready to Bribe: Students ¬Ex]sPa TI12

2009¦, Gacrk)anenAeKhTMB½r

http://www.humanrights.asia/news/forwarded-news/AHRC-FAT-004-2009/?searchterm%3E. 141

bTsmÖasn_CamYybuKÁlik CCHR tamry³sareGLicRtÚnic. 142

Di Certo, emIlkMNt;cMNaMelx 89, TMB½r 25. 143

M. Montesano, dkRsg;ecjBIGtßbT Current International Efforts in Cambodia: Developing a Court

System to Protect Human Rights, 11 J. L. & SOC. CHALLENGES 71, 72 ¬rdUvsøwkeQIRCúH 2009¦.

Page 45: c,ab; nigeKalneya)aykm

45

dMeNIrkarl¥.144

dUecñH kgVHRbB½n§c,ab;EdlmandMeNIrkarl¥mYyGacbNþalmkBIraCrdæaPi)al

km<úCa nigfñak;dwknaM.145

srubmk GMeBIBukrlYyEdlmanlkçN³rIkraldal nigGakb,kiriyapÞúyrbs;rdæaPi)al

bUkrYmTaMgekrdMENlBIs®gÁamGs;CaeRcInTsvtSr_pg )anbnSl;TuknUvRbB½n§c,ab;eRbHRsaM

enAkm<úCa EdlsiT§iRbCaBlrdæminRtÚv)ankarBar[)anRtwmRtÚv ehIymandMeNaHRsaypøÚv

c,ab;tictYc b¤KμanTal;EtesaH sRmab;edaHRsaycMeBaHkarrMelaPsiT§imnusS b¤bTelμIs.

CaCak;Esþg GñkEdlRtÚv)aneKrMelaPsiT§i minRtÚv)anGnuBaØat[TTYlviFIedaHRsayEpñk

yutþiFm’eT edaysarEtkgVHsßab½ntulakarEdlÉkraCü manRbsiT§iPaB nigGacTukcitþ)an.

4>3>3> karlem¥óg nigkaryl;eXIj

bBaðaenARbB½n§yutþiFm’TaMgmUl )ankøayCa]bsKÁénkarTTYl)anyutþiFm’sRmab;GñkrYc

rs;CIvitBIkarrlakGasIutEdlEsVgrkdMeNaHRsay. elak samemn )antamdanBIbBaða

RbQmEdlGñkrYcrs;CIvitBIkarrlakGasIutCYbRbTHenAeBlEsVgrkyutþiFm’ eTAdl;bBaða

RbQmdUcKñaEdlCYbRbTHedayCnCatikm<úCaRKb;²KñaenAeBlBak;B½n§nwgRbB½n§yutþiFm’.146

dUcKñaeTAnwgRbCaCnkm<úCadéTeTotEdr Gñkrs;ranmanCIvitBIkarrlakTwkGasuItCaeRcIn

RtÚvBuHBaredIm,ITTYl)ankarCRmHkþI nigedIm,InaMykCnéddl;eTAkat;eTas. Ca]TahrN_ nag

t>s enAqñaM2004 )anTTYlrgkarvayRbharedayRbBn§rbs;KUesñh_nagenAeBlEdlKat;

manépÞeBaHCit9Ex. ®sþICaRbBn§enaH)anCMruj[kUnRbúsEdlenAeBlenaHmanGayu11qñaM

CHTwkGasuIt. karvayRbhar)aneFVI[nag t>s TTYlrgnUvkarrlakenAelImux RTÚg nigxñg.

karvayRbhar)aneFVI[nagxVak;EPñkmYycMehog ehIy)aneFVI[kμÜyRbúsGayu8qñaMrbs;nag

TTYlrgnUvkarrlakelIépÞmux EdlnaM[bgáeraKqøgdl;EPñk nigeFVI[EPñkrbs;ekμgRbúsenaH

144

Di Certo, emIlkMNt;cMNaMelx 89, TMB½r 25. 145

Montesano, emIlkMNt;cMNaMelx 143, TMB½r 92. 146

CnrgeRKaH )anR)ab;faKat;)an)at;cMNab;GarmμN_kñúgkardak;bNþwgtampøÚvc,ab; ehIysuM[biTsMNuuMerOg

rbs;Kat;. esckþIGegátenHminEmnCakarriHKn;BIkarseRmccitþenaHeT b:uEnþGñkGanRtÚvEtdwgfaminEmnRKb;

erOgkþIBak;B½n§nwgGMeBIhigSaedayTwkGasuItTaMgGs;suT§EtbBa©b;muneBlEdltulakar)anecjsalRkmenaHeT

edaysarEtbBaðaenAkñúgRbB½n§tulakar b¤edaysarEtbBaðarbs;smtßkic©. CYnkal karbBa©b;dMeNIrkartulakar

KWCaCeRmIssμ½RKcitþrbs;CnrgeRKaHpÞal;.

Page 46: c,ab; nigeKalneya)aykm

46

cuHexSay. edaysarbBaðapÞal;xøÜn nag t>s caMrhUtdl;qñaM2011 eTIbdak;BakübNþwg

b:uEnþ rhUtdl;cugqñaM2012 eTIbecARkmesuIbGegátenAextþkMBtebIkkaresuIbGegát. GVIEdl

)anrMBwgTukenaHKWfa karesuIbGegátnwgGacbBa©b;kñúgry³eBlb:unμanExeRkay ehIykarCMnuMCRmH

kþIGaceFVIeLIgkñúgeBlNamYyeRkayExmifuna qñaM2013. rhUtdl;eBlenH tulakarenA

BuMTan;pþl;B½t’manNamYyGMBIsßanPaBerOgkþIenHenAeLIyeT.

b:uEnþ GñkrYcrs;CIvitBIkarrlakTwkGasuIt RtÚvRbQmnwgbBaðaBak;B½n§nwgsñamrbYs

rbs;xøÜn eBalKWkaryl;eXIjBIGñkdéT. dUUcEdl)anbgðajBIxagelI eBlxøHsgÁmsmøwgmk

CnrgeRKaHedayTwkGasuItkñúgGkb,kiriyaGviC¢man hak;bIdUcCaBYkeK)anRbRBwtþxusqÁg

ehIysmnwwgTTYlvasnaEbbenaH dUcCakñúgkrNIEdlCnrgeRKaH CaRsIkMNan;citþrbs;nrNa

mñak;. karyl;eXIjEbbenHminRtwmEtCakaryl;eXIjFmμtadUcKñaenAkñúgcMeNamRbCaCn

km<úCasIuvileT sUm,IEtecARkm nigRBHraCGaCJak¾yl;eXIjdUcKñaEdr.147

ehtudUecñHehIy

eTIbRBHraCGaCJa nigecARkm GacmanPaBsÞak;esÞIrkñúgkarBüayamedaHRsayerOgkþIénkarvay

RbharedayTwkGasIut ehIyseRmccitþbBaÄb;karCMnMuCRmH. CasMxan; elak samemn )an

cg¥úlbgðajfa enAeBlRBHraCGaCJa nigecARkm )aneFIVTMnak;TMngCamYyGñkrYcrs;CIvitBI

karrlakTwkGasuIt karyl;eXIjGviC¢manenH)anpøas;bþÚr ehIyBYkeKmanqnÞ³eRcInCagmun

kñúgkic©xitxMRbwgERbgedIm,ICMnMuCRmHerOgkþI[)anseRmc.148

4>4> karyl;eXIjrbs;Gñkrs;ranmanCIvit

bBaðaniTNÐPaBénGMeBIhigSaedayTwkGasuIt ekIteLIgmkBIbBaðaEdlekIteLIgenARKb;

dMNak;kalTaMgGs;éndMeNIrkarRBhμTNÐ karxkxanmin)anesuIbGegát karxkxanBuM)ankat;

eTas b¤CMnuMCRmHkþI karpþl;eTasRsal ebIeRbóbeTAnwgbTelIμs nigBüsnkmμekIteLIg nig

karGnuvtþeTasFUrrlug. Ca]TahrN_ erOgkþIénGMeBIhigSaedayTwkGasuItCaeRcInEdlmin)an

QaneTAdl;dMNak;kalCMnuMCRmH b¤karCMnuMCRmHRtÚv{bBaÄb;}RtwmcMNucNamYy edaysar

GñkrYcrs;CIvitseRmccitþmincab;epþIm b¤bnþviFankarc,ab; b¤edaysarmUlehtuEdlhYs

BIkarRKb;RKgrbs;GñkrYcrs;CIvit.

147

bTsmÖasn_CamYyelak ehSót samemn RbFanKRmagenA CASC. 148

dUcxagelI.

Page 47: c,ab; nigeKalneya)aykm

47

4>4>1> karP½yxøac nigkarminTukcitþcMeBaHRbB½n§c,ab;

mUlehtusMxan;bMputEdlraraMgkarCMnuMCRmHkþICnéddl; KWedaysarEtGñkrYcrs;CIvitpÞal;

seRmccitþmindak;BakübNþwgeRkayBITTYlrgkarvayRbhar.149

mUlehturbs;GñkrYcrs;CIvit

Edlmindak;BakübNþwg KWedaysarEtxøacmankarsgswkBIsMNak;Cnéddl;/ xøacRtÚvcMNay

R)ak;enAkñúgdMeNIrkartulakar nigCMnYyEpñkc,ab; kgVHCMenOTukcitþelIRbB½n§c,ab; nigkarmincg;

cMNayeBlevla nigyl;RBmedaHRsayeRkAtulakar.150

]TahrN_ GñkrYcrs;CIvit G>d nig G>s Cabgb¥ÚnRsIbegáItEdl)anTTYlrgkar

vayRbharkñúgeBlEtmYyenAqñaM2009 )anGHGagfa BYkKat;min)andak;BakübNþwgeTeRkay

BITTYlrgnUvkarvayRbhar edaysarEtBYkKat;RtÚveFVIkarenAhagrbs;Kat; nigBuMmaneBleTA

bþwgnKr)al b¤cUlrYmkñúgdMeNIrkarCMnuMCRmHkþI. GñkrYcrs;CIvit c>sriT§i/ c>spun nigc>spat151

EdlRtÚvTTYlrgkarvayRbharenAqñaM2010152

k¾)anpþl;mUlehtudUcKñaEdr. edaysar

GñkrYcrs;CIvitTaMgenH xøac)at;bg;R)ak;cMNUl RbsinebIBYkeKmin)aneFIVkarkñúgry³eBlb:unμan

éf¶ BYkKat;seRmccitþmindak;BakübNþwg ehIytamry³enH )anraraMgmin[mandMeNIrkarCMnuM

CRmHEdlGacekItmanenAeBlxagmux. elak qaeFICI manRbsasn_fa enAesÞIrEtRKb;RbeTs

TaMgGs; karEsVgrkdMeNaHRsaypøÚvc,ab;[CnrgeRKaHénGMeBIhigSaTwkGasuItRtÚvcMNayeBl

evla nigfvikaeRcIn EdlCabnÞúkd¾F¶n;F¶rdl;CnrgeRKaH nigRkúmRKÜsar.153

dUecñH kgVHxat

149

CCHR, dkRsg;ecjBIGtßbT Ending the Cycle of Impunity for Acid Crimes in Cambodia, TMB½r 9 ¬Ex

]sPa qñaM20012¦.

150

bTsmÖasn_CamYyCnrgeRKaHedaymankareRCamERCgBI CASC, enAEx mIna qñaM 2013. 151

enAkm<úCa mansmaCikRKÜsarCaeRcInEdlmaneQμaHRsedogKña. dUcCaenAkñúgerOgkþIenHEdr. ehtudUecñH

ehIy eTIbmanGkSrkat;eQμaHdUcKña. edIm,IecosvagkarP½nþRcLM eTIbEfmGkSrmYytYBIxageRkayeQμaHGñk

TaMgBIr. 152

enAkñúgkrNIxøH CnrgeRKaHseRmccitþminR)ab;erOgr:agTaMgGs;Edl)anekIteLIgenAGMLúgeBlvayRbhar

b¤faetIkarvayRbhar)anekIteLIgedayrebobNaenaHeT. elIsBIenHeTAeTot mUlehtuEdl)anpþl;[eday

CnrgeRKaH BuMEmnR)akdfaCamUlehtuEdlBYkKat;mindak;BakübNþwgenaHeT. b:uEnþ B½t’manTaMgenaHCaB½t’man

EdlBYkKat;eRCIserIsykmkEckrMElk. 153

Chatterjee, emIlkMNt;cMNaMelx 29, TMB½r 7.

Page 48: c,ab; nigeKalneya)aykm

48

meFüa)ayhirBaØvtßú KWCamUlehtucm,gEdlnaM[CnrgeRKaHseRmccitþmineFVIkarbþwgpþl;. enA

km<úCa GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasIut manRkúmGñkc,ab;edIm,ICYyeRCamERCg

GñkrYcrs;CIvitkñúgdMeNIrkarCMnuMCRmHkþI nigCYyecjR)ak;EdlRtÚvcMNaykñúgtulakar

b:uEnþ GñkrYcrs;CIvitenAEtKitfa karrkdMeNaHRsaytampøÚvtulakarnwgRtÚvcMNayR)ak;eRcIn

ehIyk¾seRmccitþmineFVIkarbþwgpþl;.

karEdlfa GñkrYcrs;CIvitminGacEsVgrkyutþiFm’ edaysarGacb:HBal;dl;CIvPaB nig

bBaðahirBaØvtßúepSg² KWCakarKYr[RBÜy)armÖ edaysarva)anbgðaj[eXIjfa zan³esdækic©-

sgÁmrbs;nrNamñak; edIrtYnaTIy:agsMxan;kñúgkarTTYl)anyutþiFm’. elaksμIút nigxaslEmn

(Smith and Castleman) )anGHGagfa PaBRkIRkkan; EteFVI[buKÁlmñak;gaynwgRtÚvbdiesF

siT§iCamUldæan.154

GñkTaMgBIr)anelIkkrNIGMeBIhigSa edayTwkGasuItmkelI®sþIenARbeTs

bg;køaedsCa]TahrN_ ehIyk¾)anelIkeLIgEdrfa kRmiténPaBRkIRkrbs;®sþIrgeRKaHraraMg

smtßPaBrbs;BYkeKkñúgkareqøIytbeTAnwgkarrMelaPsiT§imnusS edaysarBYkKat;BuMmancMeNH

dwgsþIBInItiviFIc,ab; nigTTYl)anCMnYyEpñkc,ab;.155

tamrebobenH karTTYl)anCak;Esþg

nUvesvasaFarN³ RtÚv)anbdiesFcMeBaHGñkxVHxatFnFan nigcMeNHdwg. PaBRkIRkhak;bI

dUcCarnaMgraMgGñkrYcrs;CIvitBIkarEsVgrkyutþiFm’ nigsMNgCYsCul.

ktþamYyeTot Edl)andak;kMhitdl;cMnYnCMnMuCRmHeTasénkarvayRbharedayTwkGasIut

GacCaTMnak;TMngrvagCnrgeRKaH nigCnelμIs. enAeBlmanTMnak;TMngRKÜsar ]TahrN_

kñúgkrNIEdlsVamI b¤PriyaCaCnelμIs CnrgeRKaHGacmanPaBsÞak;esÞIrkñúgkardak;BakübNþwg

CaBiessRbsinebICnrgeRKaHRtÚvBwgEp¥kelIkarTMnukbRmúg nigEfTaMgrbs;Cnéddl;. Cak;Esþg

GñkrYcrs;CIvitmYycMnYn ¬suT§EtCaburs RtÚvTTYlrgkarvayRbharedayTwkGasuItBIRbBn§

rbs;xøÜn ehIy)anBikarEPñk bnÞab;BITTYlrgkarvayRbhar¦ )anR)ab;kñúgbTsmÖasn_fa

RbsinebIBYkKat;minBwgEp¥kelIRbBn§[emIlEfBYkKat;eT b¤k¾minerobkarmþgeToteT Kat;nwgdak;

154

S. Smith & T. Castleman, dkRsg;ecjBIGtßbT Ending Extreme Poverty, LETRAS LIBRES 2 ¬2006¦,

Gacrk)anenAeKhTMB½r http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1570167. 155

dUcxagelI, TMB½r 3-4.

Page 49: c,ab; nigeKalneya)aykm

49

BakübNþwgedaHRsaytampøÚvc,ab;minxan.156

mñak;kñúgcMeNamenaH)anR)ab;fa Kat;mindak;

BakübNþwgedaysarEtKat;BikarEPñk edaysar {BuMmanGñkemIlEfrkSakUnrbs;Kat;} ehIy

RbsinebIRbBn§rbs;Kat;RtÚv)ankat;eTas nigcab;xøÜn {tampøÚvc,ab; vaCakarl¥ b:uEnþ minl¥

sRmab;RKÜsareT}.157

GñkrYcrs;CIvitmñak;eTot)anpþl;cemøIybEnßmBak;B½n§nwgkarmindak;Bakü

bNþwgfa° {xJúMcg;[RbBn§xJúMemIlEfxJuúM dUecñHebIsinCanagenACaRbBn§xJúM ehIybMeBjkatBVkic©

nigTMnYlxusRtÚvCaRbBn§ xJúMmindak;BakübNþwgeT. ebIsinCanagminrs;enACamYyxJúMeT xJúMnwgdak;

BakübNþwg.}158

]TahrN_mYyecjBInag t>sal159

Edl)anseRmccitþmindak;Bakü

bNþwgenAeBlEdlnag)andwgfa RbBn§edImrbs;KUesñh_nagCaGñkepþImKMnitkñúgkarvayRbhar

mkelIrUbnag ehIynagt>salmankarP½yxøacminh‘andak;BakübNþwgelI®sþICaRbBn§edImenaH

edaysarEtxøacKUesñh_nagcuHecal.

karP½yxøackarsgswkk¾CamUlehtumYyénkarmindak;BakübNþwgEdr. CnelμIsEtgEt

KMramkMEhgCnrgeRKaH enAeRkayeBl nigmuneBlEdlCnrgeRKaHdak;BakübNþwgCamYy

nKr)al. man]TahrN_mYycMnYnEdlCnrgeRKaH)anTTYlTUrs½BÞKMramkMEhgBImnusSRbús

minsÁal;GtþsBaØaN. ebIsinCaGñkrYcrs;CIvitmankarP½yxøackarsgswkBIsMNak;CnelμIs

nigRkúmRKÜsarrbs;CnelμIs BYkeKnwgmanPaBsÞak;esÞIrkñúgkardak;BakübNþwg.

mankrNIxøHEdlGñkrYcrs;CIvit suxcitþmindak;BakübNþwg nigEsVgrkyutþiFm’edaysarEt

BYkKat;KitfaKat;saksmnwgTTYlrgnUvGVIEdl)anekIteLIg. maneBlxøH CnrgeRKaHKitfa

BYkKat;RtÚvTTYlrgkarvayRbharedaysarBYkKat;)anRbRBwtþ GMeBIxusqÁgBICatienH b¤Catimun.

karyl;eXIjEbbenH )annaM[CnrgeRKaHTTYlyknUvGVIEdl)anekIteLIgmkelIBYkKat; nig

CMenOfaKat;minRtÚvkar b¤minsmTTYl)andMeNaHRsaytampøÚvc,ab;. elak Evls_160

_

156

bTsmÖasn_CamYyCnrgeRKaHCaburs5nak; enA ExkumÖ³ qñaM2013. 157

bTsmÖasn_CamYyCnrgeRKaH rb EdlRtÚv)aneKvayRbharenAqñaM2009. 158

bTsmÖasn_CamYyCnrgeRKaH kk EdlRtÚv)aneKvayRbharenAqñaM2009. 159

sUmeFVIkMNt;cMNaMfa Fs Edl)anniyayBIxagelI nignag tsal CaCnrgeRKaHBIrnak;epSgKña. 160

Welsh, emIlkMNt;cMNaMelx 5, TMB½r 60.

Page 50: c,ab; nigeKalneya)aykm

50

)nraykarN_nUvKMnitmYyRsedognwgKMnitxagelI.161

nag tat m:arINa CaGñkrs;CIvitBIGMeBI

higSaedayGasIutl,IeQμaHmñak; Ca]TahrN_)anniyayfa {xJúMmindwgfaxJúM)aneFVIGVIxøHBICatimuneT

[eTIbxJúMTTYl)anlT§plEbbenH] b:uEnþ xJúMKitfaxJúM)anRbRBwtþGMeBIGaRkk;xøH.}162

edIm,IEkERb

\riyabfenH karyl;eXIjrbs;GñkrYcCIvitxøÜnÉgRtÚvEtpøas;bþÚr ehIyGñkrYcrs;CIvitRtÚvEt

TTYl)ankarCYyeRCamERCg. GñkrYcrs;CIvitKYrEtTTYl)ankarCYy edIm,I[BYkKat;yl;dwgfa

GMeBIhigSaGasIut minmanGIVGacykmkedaHsa)aneT ebIeTaHbICamanehtuplNamYymk

sm¥agk¾eday.

krNIEdlCnrgeRKaHseRmccitþmindak;BakübNþwg EtgEtekItmaneLIgCaFmμta.

enAqñaM2012 mankarvayRbharcMnYnBIrkrNIEdlCnrgeRKaHseRmccitþmindak;BakübNþwg

nigminbþwgtampøÚvc,ab; ehIyenAkñúgkrNIvayRbhardMbUgbg¥s;énqñaM2013 GñkrYcrs;CIvit

)ancg¥úlbgðajfa Kat;KμanbMNgdak;BakübNþwg nigbnþeFVIkarbþwgtampøÚvc,ab;enaHeT. enH)an

bgáCabBðaamYyy:aglM)akenAeBlBüayambegáIncMnYnCRmHkþI nigkarpþnÞaeTas. ebIsinCa

CnrgeRKaHpÞal;mineFVIkardak;BakübNþwgCapøÚvkareT tamkarGnuvtþ nKr)alnwgmineFVIkaresuIb

GegátelIerOgkþIenaHeLIy ehIyRBHraCGaCJaEdlTTYlxusRtÚvelIerOgkþIenH k¾minbnþnItiviFI

bNþwgeTotEdr163

enHmann½yfa ebIsinCaKμanBakübNþwgenaHeT RBHraCGaCJanwgminebIk

karesuIbGegát nigminraykarN_eTAtulakarmansmtßkic© ecARkmesuIbsYrnwgminRtÜtBinitü

elIsMNuMerOg cMENkÉsvnakark¾nwgminRtÚv)anebIkenaHEdr.

161

tat m:arINa CaGñkcMerogxar:aGUexd¾l,Imñak;enAPñMeBj ehIynagRtÚv)aneKvayRbharenAqñaM1999

eBlEdlnagmanGayu 16qñaM. karvayRbhar)anTTYlkarcab;GarmμN_y:agxøaMBIsaFarNCn edaysarEt

nagCaRsIkMNan;citþrbs;m®nþICan;x<s;kñúgCYrrdæaPi)almñak;. karvayRbharenaHRtÚv)aneFVIeLIgeRkamkarbBa¢a

rbs;RbBn§m®nþIenaH. enAqñaM2009 ÉksarPaBynþsþIBInag tat m:arINa EdlmancMNgeCIgfa {rkmux}

RtÚv)anecjpSay. bc©úb,nñ nag tat m:arINa rs;enAshrdæGaemrik. edaysarEtnag )anbgðajxøÜnCa

saFarN³CaeRcInsaeTIbeQμaHnagRtÚv)ansrrsreBj edayminEmnCaGkSrkat;. 162

Welsh, emIlkMNt;cMNaMelx 5, TMB½r 60. 163

Asia Regional Cooperation to Prevent People Trafficking, emIlkMNt;cMNaMelx 96, TMB½r 44.

Page 51: c,ab; nigeKalneya)aykm

51

eyagtam kUhan Gñkrs;ranmanCIvitBIkarvayRbharedayTwkGasuItCaeRcInnak;

min)anEsVgrkdMeNaHRsaytampøÚvc,ab;enaHeT b:uEnþ BYkKat;RBmTTYlsMNgCaluy.164

ebIeTaHbICadMeNaHRsayeRkARbB½n§tulakarmanKuNRbeyaCn_ edaysarEtdMeNIrkarénkar

edaHRsayelOnCagenAtulakar ehIyCnrgeRKaH)anTTYlR)ak;Pøam²k¾eday k¾dMeNaHRsay

RbePTenHmin)aneFVI[CnelμIsTTYlxusRtÚvnUvGMeBIEdlxøÜn)anRbRBwtþenaHeLIy. enAkm<úCa

eBlxøH GñkrYcrs;CIvityl;RBmeFVIkaredaHRsayeRkAtulakar.165

b:uEnþ BuMmanTinñn½y nig

kMNt;RtaEdlGacykmkeRbIR)as;sRmab;eFVIGMNHGMNag faetIkaredaHRsayRbePTenH

RtÚv)aneFVIeLIgjwkjab;b:uNÑa b¤témøénkarRBmeRBógKña. GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCa

edaysarGasIut kñúgkrNIxøH )anrkeXIjfa CnrgeRKaH)anTTYlsMNgsrubEtmþg

ÉkñúgkrNIxøHeTot CnelμIsyl;RBmsgCnrgeRKaHtamEx.

m:unetsaNU (Montesano) )anGHGagfa CaTUeTA RbCaCnkm<úCaKitfa vaCaerOgl¥Cag

kñúgkareCosvagkarRbQmmuxKña nigBüayamEsVgrkkarRBmeRBógKña CaBiess minEsVgrk

yutþiFm’ b¤TamTarsMNgCYsCuleRkaykarvayRbhar nigbMePøcerOgcas;Edl)anknøghYs.

m:unetsaNU k¾)anbBa¢ak;Edrfa enAkñúgsgÁmExμr karpSHpSa KWCabTdæanEdlCMrujeday

vb,Fm’.166

ebIeTaHbICacMNucenHGacBitEpñkxøHdUcEdl )anbgðajBIxagelIk¾eday mancMNuc

cg¥úlbgðajxøHEdlfa RbEhlCaedayRbvtþisa®sþd¾higSarbs;RbeTskm<úCa buKÁlxøHman

crithigSa. dUecñHehIy BYkKat;min)anxitxMEsVgrkkarpSHpSaeT b:uEnþ EbrCacUlrYmy:agskmμ

kñúgkarRbQmmuxKñaeTAvij.

EfmBIelIenHeTAeTot eyagtambTsmÖasn_CamYyGñkrYcrs;CIvit vaTMngfa PaKeRcIn

cg;)anyutþiFm’ b:uEnþ BYkKat;KitfaminmansmtßPaBkñúgkarTTYl)anyutþiFm’. Cak;Esþg

enAkñúgkarsÞg;mtimYy EdlGgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedayTwkGasIut )aneFVIeLIgCamYy

GñkrYcrs;CIvitBIkarrlakTwkGasuItmYyRkúmcMnYn40nak; 85PaKryénCnrgeRKaHEdlRtÚv)an

164

Cohan, emIlkMNt;cMNaMelx 59, TMB½r 218. 165

Bak;B½n§nwgkrNIEdl CASC edaHRsay manCnrgeRKaHBIrnak;)anyl;RBmTTYlykkaredaHRsayeRkA

tulakarcab;BIcugqñaM2012. 166

sUmemIl Montesano, emIlkMNt;cMNaMelx 143, TMB½r 75.

Page 52: c,ab; nigeKalneya)aykm

52

saksYr )anbgðajfa BYkKat;nwgEsVgrkyutþþiFm’ edaykardak;BakübNþwgtampøÚvc,ab; ebIsinCa

BYkKat;GacTTYl)anyutþiFm’RbesIrCagenH. krNIenaH)anKaMRTdl;esckþIsnñidæanfa GñkrYc

rs;CIvitxøHminEsVgrkdMeNaHRsaypøÚvc,ab; edaysarEtBYkKat;KitfaBYkKat;minmanFnFan

RKb;RKan;sRmab;eFIVEbbenH.167

ebIeTaHbICa{pñt;KMnitrYmCalkçN³vb,Fm’} GacBnül;BI

mUlehtuEdlGñkrYcrs;CIvitBIkarrlakGasIut xitxMEsVgrkkarpSHpSaCaCagseRmccitþkñúg

karEsVgrkyutiþFm’k¾eday tamKMnitxJúM krNIenHminEmnsMedAeTAelICnrgeRKaHPaKeRcInenaHeT.

4>4>2> kgVHkarCRmHkþ I

enAeBlGñkrYcrs;CIvitdak;BakübNþwg EdlenHCaPaKeRcInénsMNMuerOg enHminEmnman

n½yfa karesIubGegát b¤karCMnuMCRmHkþI nwgRtÚveFVIeLIgedaysV½yRbvtþi b¤bBa©b;enaHeLIy.

mUlehtucm,gTI2 GMBImUlehtuEdlbNþal[GMeBIhigSaedayTwkGasuIt minRtÚv)anCMnMuCRmH

Canic©kalenaH manBak;B½n§eTAnwgktþaEdlminTak;TgeTAnwgkarseRmccitþ b¤qnÞ³rbs;GñkrYcrs;

CIvit.

TImYy erOgkþIGacRtÚv{bBaÄb;}. krNIEbbenH )anekIteLIgCajwkjab;enAeBlEdl

dMeNIrkarc,ab;Rsab;EtRtÚv)anbBaÄb;Paøm² ehIyerOgkþIRtÚv)anbBa©b;edayminpøÚvkar. enH

mann½yfa tulakar b¤RBHraCGaCJa min)anTak;TgGñkrYcrs;CIviteTotenaHeT ehIyerOgkþI

k¾minRtÚv)anQandl;dMNak;kalCMnuMCRmHEdr. Ca]TahrN_ nag k>s RtÚv)anTTYlrg

karvayRbharenAedImqñaM2010 nig)anCYbCamYyecARkmesuIbGegátenAcugqñaM2010 b:uEnþ

minRtÚv)anCUndMNwgrhUtdl;Exkkáda 2012 eTIbtulakar)anpþl;dMNwgfa karCMnuMCRmHkþI

rbs;nagnwgRtÚvcab;epþImenAeBl{qab;²}. b:uEnþ cab;taMgBIeBlenaHmk nagmin)anTTYl

)andMNwgGVIBItulakareToteT. ]TahrN_mYyeTot KWkrNIrbs; B>N EdlRtÚv)anvay

RbharenAExmIna qñaM2010 ehIyCnrgeRKaHrUbenaH)andak;BakübNþwgPøam²Etmþg. ebIeTaH

bICamankarxitxMCaeRcInelIkeRcInsaedIm,IeFIVTMnak;TMngeTAtulakar nigRBHraCGaCJa Edlman

smtßkic©k¾eday k¾BMuTan;mankarcat;viFankar b¤karrIkceRmInNamYy[)anCak;lak;Edr ehIy

GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasIutsnμtfa erOgkþIenaHminmanskmμPaB. Cn

rgeRKaH c>b RtÚv)anTTYlrgkarvayRbharenAqñaM1997 nig)anbBa¢ak;fa Kat;)andak;

167

karsÞg;mtiEpñkc,ab;rbs; CASC enAExtula qñaM2011.

Page 53: c,ab; nigeKalneya)aykm

53

BakübNþwg b:uEnþ TaMgnKr)al nigRBHraCGaCJa min)ancab;epþImeFVIkaresuIbGegátelIerOgkþI

eTIbKat;{bMePøcerOgkþIenaHecal}.168

karenAsm¶Mes¶ómminedaHRsayerOgkþIBIsMNak;tulakar

nigRBHraCGaCJa enH)anepJIsary:agF¶n;mYyfa GMeBIhigSaedayTwkGasIutGaceFVIeLIgeday

manniTNÐPaB.

Cajwkjab; Cnéddl;minRtÚv)ancab;xøÜn eRBaHCnelμIs)anrt;eKcxøÜneRkayeBl

EdlRbRBwtþbTelμIs niglak;xøÜn b¤GtþsBaØaNrbs;CnelμIsminRtÚv)aneKsÁal;enaHeLIy.

RBHraCGaCJa nigecARkmesIub CYnakl )anseRmccitþminbnþkaresuIbGegát nigkarCMnuMCRmH

ebIsinCaminmanCnelμIs nigCnsgS½yeTenaH. bBaðaRbePTenH)anekIteLIgy:agtic

3krNIehIykñúgGMLúgeBl2qñaMcugeRkayenH.

ktþasMxan;mYyeTotKw qnÞanusiT§irbs;RBHraCGaCJa. enAkm<úCa RBHraCGaCJamansiT§i

seRmcGMBIbTelμIs b¤¤]b,tþiehtuNamYy edIm,IesuIbGegát nigCMnMuCRmH.169

tamc,ab;

RBHraCGaCJamintRmÚv[eFVIkarCMnuMCRmHelIRKb;bTelμIseT ehIyedaysarEtGMeBIBukrlYy b¤

karyl;eXIjfabuKÁlEdlRtÚv)anvayRbhar{smnwgTTYlpl}EbbenH vaminEmnCaerOg

cEmøkenaHeT EdlRBHraCGaCJaseRmccitþminCRmHerOgkþIGMeBIhigSaedayTwkGasuIteday

sm¥agelIGMNHGMNageRkAlkçN³Ktiyutþi.170

mankrNIxøH sakSIbdiesFminpþl;skçIkmμeTA[ecARkmesuIbGegát b¤eTAGgÁCMnuMCRmH.

enHGacnaMeTAdl;karesuIbGegátminmanlkçN³eBjelj naM[ecARkmesuIbGegátseRmccitþ

minbnþnItiviFICRmHkþIedaysarBuMmanP½sþútagRKb;RKan; b¤naM[mankaredaHElgEtmþg. enAeBl

sakSIbdiesFminecjmuxbMPøW b¤minRBmbgðajmuxkñúgtulakar eFVI[mankarb:HBal;y:agxøaMg

enAeBlCRmHkþI. karCMnuMCRmHkþICaeRcInenAkm<úCaBwgEp¥kelIskçIkmμsakSIesÞIrEtTaMgRsúg

ehIyskçIkmμGacCaP½sþútagEtmYyKt;.171

edayEpñk enHKW dUcEdl)anBiPakSaxagelI

168

bTsmÖasn_CamYyCnrgeRKaHénkarvayRbharedayTwikGasuIt elak cb. 169

RkmnItiviFIRBhμTNÐénRBHraCaNacRkkm<úCa emIlkMNt;cMNaMelx 88, maRta 40-41. 170

bTsmÖasn_CamYyelak ehSót samemn RbFanKeRmagenA CASC. 171

bTsmÖasn_CamYykBaØa qm plnarI, GñkRKb;RKgGgÁPaBc,ab;enA CASC; Asia Regional Cooperation to

Prevent People Trafficking, emIlkMNt;cMNaMelx 96, TMB½r 47.

Page 54: c,ab; nigeKalneya)aykm

54

edaysarEtCMnaj nignItiviFIesuIbGegátenAmanBuMTan;eCOnelOndUcenARbeTsdéT. elIsBI

enHeTAeTot enAkñúgkrNIIGMeBIhigSaedayTwkGasuIt sarFatuvayRbharCak;Esþg)an)at;bg;

eRkaykarvayRbhar ehtudUecñHehIyeTIbskçIkmμrbs;sakSI mansar³sMxan;y:agxøaMg.

mUlehtumYyEdlnaM[sakSI nigGñkrYcrs;CIvit sÞak;esÞIrkñúgkarcUlrYmshkarKW eday

sarEtenAkm<úCaBuMTan;)anbegáItRbB½n§karBarsakSIenAeLIy.172

Cak;Esþg kaEst nigRbPB

B½t’mandéTeTot RtÚveKdwgfa)ancuHpSayeQμaHeBjrbs;GñkrYcrs;CIvit nigsakSI ¬RBm

CamYynwgCnelμIspgEdr¦ EdlnaM[mankargayRsÜlkñúgkarkMNt;GtþsBaØaN. karP½yxøac

karsgswk k¾CaktþamYyEdlnaM[minRBmpþl;ksiNpgEdr. sakSIFøab;bdiesFminpþl;ksiN

edayminRtwmEtelIkeLIgBIkarP½yxøackarsgswkb:ueNÑaHeT EfmTaMgGHGagBIkgVHCMenOcitþ

nigesckþITukcitþelIRbB½n§c,ab; b¤dUcCaGñkrYcrs;CIvitxøH tRmÚvkarrbs;BYkKat; EdlRtÚveFIVkar

enAkñúghagrbs;Kat;.173

karpøas;bþÚr\riyabfrbs;sakSIRtÚveFVIeLIgedIm,IedaHRsaykar

)at;bg;CMenO nigkarsÞak;esÞIrkñúgkarlHbg;eBlevlaeFVIkaredIm,IcUlrYmkarCMnuMCRmHkþI nigpþl;

ksiN. ebIsUm,IEtGñkEdlCitsñiT§rbs;GñkrYcrs;CIvitBIkarrlakGasIutmineFVIkarpþÜcepþImkñúg

karpþl;skçIkmμpg karTTYl)anyutþiFm’nwgCakarlM)akCaxøaMg edaysarGvtþmanP½sþútag

sMxan;. P½sþútagEdlrYmmanTaMgskçIkmμpg KWmansar³sMxan;Nas;edIm,IseRmc)ankarpþnÞa

eTas ebIeTaHbICaerOgkþIekIteLIgkñúgRbB½n§c,ab;EdlmandMeNIrkareBjeljk¾eday.

4>4>3> kRmitCRmHkþ ITab

ebIeTaHbICaenAkñúgerOgkþImYycMnYn EdlCnCab;ecaTRtÚv)annaMeTACRmHkþI lT§plKWenAEt

CaerOgxkcitþ enAeBlEdlCnéddl;RtÚv)aneXIjfamaneTas b:uEnþ EbrCaTTYleTasRsal

eTAvij. karEdl)anrkeXIjfabuKÁlmñak;maneTasedaykarRbRBwtþ GMeBIhigSaedayTwkGasuIt

Esþg[eXIjCaviC¢manGMBIkarekIneLIgnUvkarminTTYlsÁal;GMeBIhigSaedayTwkGasuIt. pÞúy

eTAvij RbsinebIeTasminmansmamaRtKñaeTAnwgbTelμIs nigplvi)akEdlCnrgeRKaHRtÚv

172

Asia Regional Cooperation to Prevent People Trafficking, emIlkMNt;cMNaMelx 96, TMB½r 46. 173

]TahrN_munenH)anekIteLIgkñúgkrNIrbs;CnrgeRKaH t>s. RkúmRKÜsarrbs;nagEdl)aneXIjkarvay

RbharTaMgBIrelIkedaypÞal;BuM)anbgðajxøÜnedIm,IeFVIbTsmÖasn_CamYyecARkmesuIbGegátenAextþkMBtenaHeT

edayEp¥kelImUlehtufaBYkKat;RtÚveFVIkarenAhagebs;xøÜn. cugeRkay eTIbecARkmecjdIkarekaHehAsakSI

bgðajmux ehIybuKÁlik CASC )annaMsakSImktulakaredaypÞal;.

Page 55: c,ab; nigeKalneya)aykm

55

TTYlrgGs;mYyCIvit kare)aHCMh‘aneTAmuxEdlviC¢mannwgRtÚv)ankøayCaGsarbg;. elak

ehÁaLúklI )anraykarN_fa eTassRmab;GMeBIhigSaedayTwkGasuIt hak;bIdUcCaman

ry³eBlxøI edayCnelIμsRtÚv)ankat;[Cab;eTasRtwmBIr b¤bIExsRmab;karvayRbharmYy

eTARtwmBIr b¤k¾bIqñaMb:ueNÑaH kñúgkrNIEdlCnrgRKaHsøab;.174

]TahrN_EdlKYr[kt;smÁal;enaHKWkrNIrbs;nag c>t EdlRtÚv)anvayTTYlrgkar

vayRbhareday®sþImñak;enAqñaM2010. TaMgnag c>t nigkUnBIrnak;eTotrbs;Kat; ¬kumar B>s>r

EdlmanGayueTIbEtmYyxYbenAeBlenaH nigkumar B>m EdlmanGayu6qñaMenAeBlenaH¦

TTYlrgrbYsBIkarvayRbhar. KYr[elIkTwkcitþ CnelμIsRtÚv)ancab;xøÜnPøam² ehIykarCRmH

kþIk¾RtÚv)aneFVIeLIgEdr b:uEnþ lT§plEdlTTYl)anBuMsUvCaviC¢manb:unμaneLIy. ecARkmseRmc

ecjsalRkm BüÜreTasdak;;Bn§naKarry³eBl2qñaM nig BüÜreTasedaymanlkçxNÐkñúg

ry³eBl3qñaM. mUlehtuBIeRkayesckþIseRmcenH KWedaysarEt®sþIEdlCaCnelμIsman

TarkkñúgbnÞúkRtÚvemIlEfTaM.175

ebIeTaHbIvaCaerOgKYr[sresIrEdlecARkm)anBicarNaBI

sßanPaBpÞal;xøÜnrbs;CnelμIsk¾eday k¾karyl;eXIjenH)anEsþg[eXIjBIkgVHkaryl;dwg

BIPaBF¶n;F¶rénbTelμIs nigplvi)akEdlnag c>t nigkUnBIrnak;rbs;nag)anTTYlrg.

CnelμIsRtÚv)anGnuBaØat[edIrehIredayesrI edayecARkmmin)anyl;dwgGMBIkarrgTukç nig

rbYspøÚvcitþEdlCnrgeRKaH)anTTYlrgBIGMeBIhigSaTwkGasuIt.

]TahrN_mYyeTotecjBIGñkrs;ranCIvitePTRbúsmñak; Edl)anqøúHbBa©aMgTaMgvismamaRt

éneTasRsal nig\T§iBlénGMeBIBukrlYyrbs;m®nþItulakar. enAqñaM2005 elak d>G

RtÚv)anvayRbharedayRbBn§TImYYrbs;Kat;edaysarkarRbc½NÐ.176

Kat;)anbBa¢ak;fa

Kat;)andak;BakübNþwg ehIyRbBn§Kat;RtÚv)ancab;xøÜn nigkat;eTasdak;Bn§naKar. enH

hak;bIdUcCa)anTTYleCaKC½yehIy b:uEnþ tulakarextþkMBg;cam)anbgÁab;[Kat;bg;{éfø}cMnYn

174

Gollogly et al., emIlkMNt;cMNaMelx 63, TMB½r 333. 175

tulakarextþkMBg;cam, 06/08/2011. 176

d>G nigRbBn§edImEdlCaCnelμIsénkarvayRbharedayTwkGasuIt )anElglHKñaeRkayBIkarvay

Rbhar.

Page 56: c,ab; nigeKalneya)aykm

56

30,000erol¬7/5duløar¦177

b:uEnþ Kat;Gacbg;R)ak;RtwmEt5000erol ¬1/25duløar¦

b:ueNÑaH. eRkayBIbg;R)ak;rYc RbBn§rbs;Kat;RtÚvpþnÞaeTas[Cab;Bn§naKarcMnYn7Ex xN³eBl

Edl d>G enAsRmakBüa)alsñamrlakF¶n;F¶renAmnIÞreBTüenAeLIy. elak d>G Kitfa

ebIsinCaKat;GaccMNayR)ak;eRcInCagenH RbBn§munrbs;Kat;GacTTYleTasF¶n;CagenH.178

karEdltulakarbgÁab;[elak d>G bg;R)ak;rebobenHKW pÞúyeTAnwgbTbBaØtþiBak;B½n§nwg

R)ak;Rbdab;kþI. eyagtammaRta3 énc,ab;sþIBIR)ak;Rbdab;kþI R)ak;Rbdab;kþItRmÚv[bg;EtenA

kñúgerOgkþIrdæb,evNI BaNiC¢kmμ kargar b¤CemøaHrdæ)alEtb:ueNÑaH.179

krNI elak d>G

CakrNIRBhμTNÐ. elIsBIenHeTot RbBn§Kat;RtÚv)anrkeXIjfamaneTas edaytam

c,ab;®sþICaRbBn§RtÚvecjR)ak;Rbdak;kþI.180

maRta 20 k¾)anEcgEdrfa ebIsinCabuKÁlmñak;

KμanFnFanRKb;RKan;edIm,Ibg;R)ak;Rbdab;kþIenaHeT enaHtulakarnwgeFVIkarelIkElgcMeBaH

karbg;R)ak;enH.181

enAkñúgkrNINak¾eday ebIeTaHbICakaresñIsMurbs;tulakarBak;B½n§nwg

karbg;R)ak;enHmanmanlkçN³RtwmRtÚvtampøÚvc,ab;k¾eday k¾GsmtßPaBkñúgkarbg;R)ak;rbs;

CnrgeRKaH minGacykmkeRbIR)as;Cayutþikmμ sRmab;sm¥ag[karkat;eTas[CnelμIs

Cab;eTaskñúgry³eBlxøIenaHeLIy. erOgkþIrbs;CnrgeRKaH d>G CaerOgkþIsMxan;mYy

edaysarEterOgkþIenH minRtwmEtqøúHbBa©aMgBIkarBüayamrkR)ak;cMNUlbEnßmrbs;tulakar

nigecARkmedaykarbgçM[CnrgeRKaHedayTwkGasuItbg;R)ak;b:ueNÑaHeT erOgkþIelak d>G

EfmTaMg)anbgðajfa tulakarmin)ankarBarCnEdlxøÜnmankatBVkic©RtÚvkarBar b:uEnþ EfmTaMg

)anEsþg[eXIjnUvrebobEdlkardak;eTasFUrenH cg¥úlbgðajGMBIkgVHkaryl;dwgBIplvi)ak

nigkarplb:HBal;énGMeBIhigSaedayTwkGasuIt.

177

4000 erolesμInwgmYyduløar. 178

bTsmÖasn_CamYyGñkrs;ranmanCIvit d>G. 179

RkmnItiviFIRBhμTNÐ, emIlkMNt;cMNaMelx88,maRta 553; énRkmsþIBIR)ak;Rbdab;kþI, maRta 3 ¬éf¶TI8

ExkumÖ³ qañM1993¦. 180

RkmsþIBIR)ak;Rbdab;kþI, emIlkMNt;cMNaMelx 179. 181

dUcxagelI, maRta 20.

Page 57: c,ab; nigeKalneya)aykm

57

enAeBlEdlGñkGaceFIVkarvayRbhar)anB¤fa Cnéddl;TTYl)ankarpþnÞaeTasRsal

cMeBaHGMeBIhigSaedayTwkGasIut KMnitenHGacedIrtYrCakarCMruj[RbRBwtþbTelμIs. ®sIþ

mYycMnYnEdlvayRbharbþI )anR)ab;kñúgbTsmÖasn_fa BYkKat;nwgmineFVIkarvayRbhareLIy

ebIsinCaBYkKat;dwgBIplvi)akEdlbnSl;elIrUbragkay eRkayBI)anCHTwkGasuIt.182

CnelμIsxøHeTotGacnwgminRbRBwtþbTelμIsenH ebIsinCaBYkeK)andwgfaBYkeKnwgRtÚvpþnÞaeTas

[Cab;Bn§naKarkñúgry³eBlEvgRBmTaMgRtÚvbg;R)ak;sMNgeRcIn.

enAkñúgkarsÞg;mtieday GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasIut CamYyGñkrYcrs;

CIvit GñkeqøIytbcMnYn70PaKry ¬28nak;/40nak;¦ )anR)ab;fa CnelμIsEdlenABIeRkay

xñgénkarvayRbhar BuMRtÚv)aneKdak;TNÐkmμkñúgTRmg;NamYyeT.183

karsÞg;mtienHk¾)an

sYrBIkaryl;eXIjrbs;GñkrYcrs;CIvitGMBITNÐkmμEdlCnéddl;)anTTYlEdr. 72.5PaKry

¬29nak;/40nak;¦ )aneqøIyfa BYkKat;Kitfa kardak;TNÐkmμeTAelICnelμIsmanlkçN³

FUrRsaleBk b¤minyutþiFm’. GñkrYcrs;CIvitEt 20PaKry¬8/40¦b:ueNÑaH Edlyl;fa

kardak;TNÐkmμeTAelICnelμIsmanlkçN³RtwmRtÚv. kñúgcMeNamGñkEdl)ansmÖasTaMgGs;

BMumanNamñak;Edlyl;fa kardak;TNÐkmμeTAelICnéddl;manlkçN³F¶n;F¶reBkeT.184

eyag

tamcemøIyEdlTTYl)an eyIgGaceFVIkarsnñidæanfa CnrgeRKaHyl;eXIjfa kardak;TNÐkmμ

minTan;F¶n;F¶rRKb;RKan; edaysarEtminmanTNÐkmμEtmþg b¤eRBaHEtTNÐkmμminsmRsb

eTAnwgTm¶n;énbTelμIsenaH.185

enAeBlsYrfaetIGacTTYlyk)aneT cMeBaHeTasCab;Bn§naKarBI2 eTA5qñaM sRmab;

Cnéddl;EdlmanectnabgáBüsnkmμ dUcEdlmanEcgenAkñúgmaRta20 vaküxNÐ1énc,ab;

sþIBIGasIut GñkeqøIytbTaMgGs;)aneqøIyfaminGacTTYlyk)aneT. BYkKat;Kitfa karpþnÞaeTas

rbobenHmin)anbBa©aMgGMBIsarCatiénbTelμIs nigfa KYrEtmankarpþnÞaeTasF¶n;CagenH.

182

bTsmÖasn_CamYyCnelμIsénGMeBIhigSaedayTwkGasuIt3nak;EdlCa®sIþ, ExmIna qñaM2013. 183

CnrgeRKaHmñak;Edl)ansmÖasFøab;CaGñkvayRbharEdr minRBmpþl;cemøIy. 184

Gñkpþl;bTsmÖasn_cMnYn3nak;bdiesFminpþl;cemøIyelIIsMNYrenH. 185

GñkeqøIytbcMnYn 45PaKry )anbgðajfaCnelμIsminRtÚv)andak;TNÐkmμ b¤)anrt;eKcxøÜn. GñkeqøIytb

cMnYn 22.5PaKry )anbgðajfakardak;TNÐkmμmin)anqøúHbBa©aMgBITm¶n;eTasenaHeT.

Page 58: c,ab; nigeKalneya)aykm

58

enAeBlsYrfaetIkardak;eTas[Cab;Bn§naKarBI 5 eTA 10qñaM KWCaeTassmrmüb¤eT enAeRkam

c,ab;sþIBIGasuItcMeBaHkarvayRbharEdlbNþal[BikarGs;mYyCIvit Gñkpþl;cemøIyTaMgGs;

)aneqøIyfa minsmrmüeT. PaKeRcInénCnrgeRKaH ¬72/5PaKry¦ )ancg¥úlbgðajfa

karpþnÞaeTas[Cab;Bn§naKarGs;mYyCIvit KWCaeTassmrmü ehIyGñkeqøIytbxøH )anelIk

eLIgfa karpþnÞaeTasRbharCIvit b¤k¾GnuBaØat[CnrgeRKaHCHTwkGasuIteTAelICnelμIsvij

GacCakardak;TNÐkmμsmRsbEdr.

Bak;B½n§eTAnwwgsMNgeRkayBIGMeBIhigSaedayTwkGasuIt esÞIrEtRKb;GñkeqøIytbTaMgGs;

enAkñúgkarsÞg;mtixagelIyl;eXIjfa CnrgeRKaHKYrEt)anTTYlsMNg.186

PaKryx<s;bMput

44/74PaKry Kitfa TwkR)ak;cenøaHBI 1000 eTA 5000duløa KWsmrmü ehIy

28/95PaKry yl;fa R)ak;sMNgcenøaHBI 5000 eTA10000duløa KWsmehtu

smpl.

4>4>4> kgVHkarGnuvtþ

ebIeTaHbICatulakar)ankat;[CnelμIsénGMeBIhigSaedayTwkGasuItCab;Bn§naKar nig b¤

Bin½yCaR)ak;k¾eday k¾CaTUeTAesckþIRbkaseTasTaMgenHminRtÚv)anGnuvtþeT. eyagtamc,ab;

RBHraCGaCJaCaGñkmankatBVkic©ra:b;rgelIkarGnuvtþesckþIRbkaseTas. b:uEnþ manbBaða

F¶n;F¶rBak;B½n§nwgkarGnuvtþnUvesckþIRbkaseTasenAkm<úCa.187

karminGnuvtþesckþIRbkas

eTas )anecaTCabBaðedayeFVI[CnrgeRKaHTTYlsÁal;CapøÚvkarfa bTelμIsRtÚv)anRbRBwtþ

mkelIKat; b:uEnþ min)anTTYl{RbeyaCn_}GVImkvijesaH. krNIenH GacnwgekIteLIgTaMgBIr

ebIsinCaCnelμIsminCab;Bn§naKar niigenAeBlsMNg ¬RbsinebItulakarseRmc¦ minRtÚv)an

sg.

eTasCab;Bn§naKar CaTUeTA minRtÚv)anGnuvtþeT edaysarCnéddl;CaeRcIn)anrt;

eKcxøÜn bnÞab;)anRbRBwtþTegVIenaH. ebIsinCatulakarminGacrkeXIj nig cab;CnelμIs)an

tulakarnwgkat;kþIkM)aMgmux. RbsinebICnéddl;minTan;Gaccab;xøÜn)an salRkmnwgminGac

186

Gñkpþl;cemøIycMnYn38nak;)aneqøIyy:agviC¢man. Gñkpþl;cemøIymñak;CaCnelμIs ehIy)anbdiesFmin

RBmpþl;cemøIy. CnrgeRKaHmñak;)anR)ab;faKat;mincg;)anluyenaHeT b:uEnþKat;cg;[CnelμIsRtÚvpþnÞaeTasdak;

Bn§naKar. karsÞg;mtirbs; CASC ¬Extula qñaM2011¦. 187

RkmnItiviFIRBhμTNÐkm<úCa, emIlkMNt;cMNaMelx 88, maRta 496.

Page 59: c,ab; nigeKalneya)aykm

59

Gnuvtþ)aneT. CalT§pl eTasCab;Bn§naKarminGacykmkGnuvtþ)aneT ehIyKμansMNg

CMgWcitþdl;GñkrYcrs;CIviteT.

enAkñúgcMeNamkarvayRbharcMnYn3krNI GgÁkarCYyCnrgeRKaHkm<úCaedaysarGasIut

)anbBa¢ak;fa Cnéddl;RtÚv)anrkeXIjfamaneTaskM)aMgmux b:uEnþ eTasBn§naKarminRtÚv)an

GnuvtþeT edaysarTIkEnøgrbs;CnelμIsmindwgenATINa. Tinñn½yrbs; GgÁkarCYyCnrgeRKaH

km<úCaedaysarGasIut bgðajfa enAcMeNamkrNIcMnYn8EdlGgÁkarenHBak;B½n§EpñkxøH ehIy

sMNgCMgWcitþRtÚvpþl;[edaytulakar manEtmYykrNIb:ueNÑaH EdlCnrgeRKaH)anTTYl

sMNgBICnelμIs ehIyTTYl)anEtbnÞab;BImanGnþraKmn_BIm®nþICan;x<s;b:ueNÑaH. enHCa

karrkeXIjmYyd¾KYr[xkcitþCaxøaMg edaysareTasRtÚv)anGnuvtþeLIg luHRtaNaEtman

GnþraKmn_BIm®nþICax<s;enAxagCnrgeRKaH. GñkrYcrs;CIvit m>c RtÚveKvayRbhar

enAqñaM1995 ehIysalRkmRtÚv)anRbkasenAqñaM1996. b:uEnþ rhUtTal;Etdl;

qñaM2010 eTIbnag)anTTYlR)ak;sMNgcMnYn1500duløaEdltulakar)anseRmc. karenH

)anekIteLIg EtbnÞab;BImanGnþraKmn_BIGKÁRBHraCGaCJaenAqñaM2008 bnÞab;BIBakübNþwgmYy

eTArdæsPaenAExmkra qñaM2010 nig cugbBa©b; bnÞab;BI lixitrbs;rdæm®nþIRksYgyutþiFm’enA

ExkumÖ³ qñaM2010 eTAkan;tulakarextþkNþal. nag m>c sMNagNas;EdlExSman

GMNacEbbenH. cMENkGñkrYcrs;CIvitEdlKμanTMnak;TMngvij TMngCaminTTYl)anGIVTaMgGs;.

KYr[kt;smÁal;fa enAkñúgkrNICaeRcIn Cnéddl;manCIvPaBRkIRk nigminmansmtßPaB

ecjsMNgEpñkxøH b¤sMNgTaMgmUlEdl)anpþl;[edaytulakareLIy. b:uEnþ eTasCab;

Bn§naKarCMnYs[karminRBmsgsMNg KWGaceFIVeTArYc edayBuMcaM)ac;mandIkaBiessBItulakar

eLIy.188

4>5> \T§ iBlénc,ab;sþ IBIGasu ItelIGñkrYcrs;CIvit

c,ab;sþIBIGasuIt nigGnuRkwtüsþIBIGasuItRtÚv)anGnum½teLIgkñúgeKalbMNgbMeBjcenøaH

Rbehagc,ab;km<úCa tamry³karkMNt;CabTelμIsRBhμTNÐcMeBaH CaBiess karvayRbhar

edayTwkGasuIt nigedIm,IerobcMRKb;RKgelIkarlk; sþúk nigTijdUrGasuItxøaMgedaysarfa

kargayrkTwkGasuItGacCaktþanaM[manTaMgkarvayRbhar nig ]bTÞvehtuEdlbgáedayTwk

188

dUcxagelII. maRta 523-524.

Page 60: c,ab; nigeKalneya)aykm

60

GasuIt. GgÁkareRkArdæaPi)al )anxitxMCMruj[mankarbegáItc,ab;sþIBIGasuItkñúgeKalbMNg

CMruj[mankarTTYlsÁas;cMeBaHbBaðaEdlbgáeLIgBIGMeBIhigSaedayTwkGasuItenAkm<úCa nig

edIm,IeRCamERCgCnrgeRKaHkñúgkarEsVgrkyutþiFm’EdlBYkKat;KYrEtTTYl)an RBmCamYynwg

edIm,IbBa©b;niTNÐPaBEdlmanCayUrmkehIyrbs;Cnéddl;. eKsgÇwmfa karGnuvtþc,ab;

TaMgenH nwgGackat;bnßyGMeBIhigSaedayTwkGasuIt edaysarEtkarGnuuvtþbBaØtþic,ab; GaceFVI

[mnusSmanPaBjejIt.

vaTMngfa erOgenH)anekItmaneLIgenARbeTsbg;køaeds EdlkalBIqñaM2002

c,ab;RKb;RKgGasuItrbs; )ancUlCaFrman. bg;køaedsCaRbeTsTImYyEdlmanc,ab;edIm,I

raraMg nigdak;TNÐkmμelIGMeBIhigSaedayTwkGasuIt.189

bnÞab;BIGnum½tc,ab;edIm,Idak;TNÐkmμ

elIGMeBIhigSaedayTwkGasuIt eyIg)ansegáteXIjfakarvayRbharedayTwkGasuIt mankar

Føak;cuHCaxøaMg eBalKWBI 500 eTA 60krNIkñúgmYyqñaM.190

bTBiesaFn_BIRbeTsbg;køaeds

bgðajfa CMh‘andMbUgkñúgkarRbqaMgnwgGMeBIhigSa KWRtÚvmanc,ab;edaHRsaybBaðaGMeBIhigSa

edayGasIut. RsedogKñaEdr ebIeTaHbICaenAkñúgstvtSr_TI18 manr)aykarN_CaeRcIn

GMBIGMeBIhigSaTwkGasuItenAtMbn;GaemrikxageCIg nigEb:kGWr:ub GMeBIhigSaRbePTenHk¾)at;

eTAvijy:agqab;rh½s bnÞab;BImanc,ab; dak;[Gnuvtþ nigRbtibtþi.191

cMENkÉenARbeTs):aKIsßan mankarrIkceRmIny:agviC¢manmYy)anEsþgeLIgtamry³

kardak;Gnum½tc,ab;edIm,Idak;TNÐkmμelIGMeBIhigSaedayTwkGasuItenAqñaM2010. bnÞab;BIenaH

cMnYn]b,tþiehtuEdl)anraykarN_k¾mankarekIneLIgrhUteTAdl;bIdg. cMnYnénkarpþnÞaeTas

k¾mankarekIneLIgEdr BI 7PaKryenAqñaM2007 eTA 18PaKry enAqñaM2011. elak

ehSkxl (Shackle) )anbEnßmfa tYelxenHenATabenAeLIy EdlbNþalmkBIkarGnuvtþ

c,ab;Tn;exSay GPi)alkic©CaTUeTATn;exSay karBuMTTYl)anyutþiFm’ nigGakb,kiriyaminrak;Tak;

rbs;m®nþInKr)al nig ecARkmcMeBaH®sþI.192

189

Chatterjee, emIlkMNt;cMNaMelx 19, TMB½r 7. 190

Shackle, emIlkMNt;cMNaMelx 51. 191

Welsh, emIlkMNt;cMNaMelx 5, TMB½r 39. 192

dUcxagelI.

Page 61: c,ab; nigeKalneya)aykm

61

bTBiesaFn_énRbeTs):aKIsßan GacCaemeronsRmab;km<úCa. ebIeTaHbICakm<úCa

manc,ab;ehIyk¾eday k¾km<úCaRtÚvcat;viFankarepSg[hYsBIc,ab;EtmYymux RbyuT§nwgGMeBI

higSaedayGasIut nigedIm,IFanafaGñkrYcrs;CIvitBIkarrlakGasuItTTYl)anyutþiFm’ nigbBa©b;

niTNÐPaBénbTelμIs. cab;taMgBIc,ab;sþIBIGasuIt )ancUlCaFrmanenAedImqñaM2012mk

karvayRbharedayectnacMnYn9krNI )anbgá[manGñkenArs;CIvitcMnYn8nak;rgrbYs nig

cMnYn3nak;)at;bg;CIvit.193

kñúgcMeNamkarvayRbharTaMgGs; manEtkarvayRbharrbs;

b>s eTAelI N>s b:ueNÑaH EdlQandl;karCMnuMCRmH RBmTaMgTTYl)anesckþIseRmc

eRkamc,ab;sþIBIGasIutBItulakar. GIVEdlRtÚvkarenAeBlenH KWkarGnuvtþc,ab; nig karRKb;RKg

EdlmanRbsiT§iPaB EdlCakic©karsRmab;RbB½n§tulakarkm<úCakñúgkic©shRbtibtþikarCamYy

nwgraCrdæaPi)alkm<úCa.

eTaHy:agNak¾eday mankrNIGMeBIhigSaedayTwkGasuItmYyeTotEdl)aneRbIR)as;

c,ab;sþIBIGasuItmkGnuvtþ. krNIenHBak;B½n§nwg®sþImñak;eQμaH k>t EdlRtÚv)anTTYlrg

karvayRbharenAEx]sPa qñaM2011 edaysmaCikRKÜsarTMnas;mñak;. karvayRbhar)an

eFVI[Kat;xUcmuxmat;y:agF¶n;F¶r nig)at;bg;EPñkxageqVg. karCRmHkþIRtÚv)aneFVIeLIgenAExmifuna

qñaM2012 ehIytulakar)anecjsalRkm[CnelμIsCab;Bn§naKarcMnYn10qñaM RBmTaMgbg;

R)ak;sMNgcMnYn5000duløar. tulakar]T§rN_tmál;Tuk nigKaMRTesckþIseRmcenH.194

b:uEnþ ecARkm)aneRbIR)as;c,ab;sþIBIGasuItmkedaHRsaykþI ¬maRta20 kfaxNÐTI2 GMBI

{GMeBIhigSaedayTwkGasuItedayectnaEdlnaM[BikarGs;mYyCIvit}¦ ebIeTaHbICakarvay

RbharenaH RtÚv)aneFIVeLIgenAmuneBlcUlCaFrmanénc,ab;GasIutk¾eday. enHGacRtÚveK

emIleXIjfa CakarbMBanelIeKalkarN_ Kμanc,ab;Ecg KμaneTas EdlhamXat;min[dak;

193

krNImYykñúgcMeNamkrNITaMgenHCabTelμIsRBhμTNÐ. CnrgeRKaH N>s )aneFVIdMeNIrtamm:UtUedayman

kan;k®nþkEdlmanpÞúkGasuItenAeBlEdlKat;RtÚv)aneKvayRbharBIeRkay. enAeBlEdlk®nþkEbk TwkGasuIt

k¾)anxÞateTAelICnrgeRKaH. bursbgáehtuEdlenAelIm:UtU)anrt;eKc ehIyb:UlIsmin)anBüayamtamcab;

Cnéddl;enaHeT. 194

lag sariT§i nigm:m Kn§a, karkat;eTas10qñaMkñúgerOgkþITwkGasuIt, kaEstPñMeBjb:usþ×, éf¶TI12 Exmifuna

qñaM2013, Gacrk)anenAeKhTMB½r http://www.phnompenhpost.com/2013061266222/National/10-year-

sentence-upheld-in-acid-case.html

Page 62: c,ab; nigeKalneya)aykm

62

TNÐkmμelIbTelμIsEdlTan;manc,ab;EcgBIerOgenaH.195

mCÄmNÐlsiT§imnusSkm<úCa )an

elIkeLIgfa salRkmenH)anbgðajBI {qnÞ³rbs;tulakarkñúgkarRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIhigSa

edayTwkGasuIt}. pÞúyeTAvijTegVIEbbenH mCÄmNÐlsiT§imnusSkm<úCa k¾yl;fa va{CabBaða

EdltulakarseRmccitþecjsalRkmedayEp¥kelIc,ab;EdlminTan;mankñúgesovePAenAeLIy

ehIyesckþIseRmcenHGacyutþisa®sþmYyd¾eRKaHfñak;.}196

xJúMyl;RsbCamYy mCÄmNÐl

siT§imnusSkm<úCa. vaCasBaØaviC¢manrbs;tulakarEdl)anseRmccitþGnuvtþc,ab;sþIBIGasuIt

kñúgkarRbqaMgCamYyGMeBIhigSaedayTwkGasuIt b:uEnþ eFIVEbbenHeday{bMBan}elIc,ab;epSg

minEmnCadMeNaHRsaysmRsbeT. edIm,ITTYl)anyutþiFm’BitR)akd tulakarKYrEtGnuvtþ

tambBaØtþiRKb;nItiviFIyutþiFm’.

krNIrbs;CnrgeRKaH N>s vaCasBaØaviC¢manmYyedaykarCMnuMCRmHkþI)aneFVIeLIgqab;

rh½s ehIyCnelμIs b>s RtÚv)anpþnÞaeTas. elIsBIenHeTAeTot CnelμIs b>s

RtÚv)an pþnÞaeTas[Cab;Bn§naKarcMnYn5qñaM EdlTNÐkmμenHCaTNÐkmμF¶n;bMputsRmab;bTelμIs

EdlRtÚvecaTRbkan; ¬{GMeBIhigSaedayTwkGasIutedayectna} maRta20¦. tamry³

salRkmenH ecARkmTTYlsÁal;BIPaBeXareXAéRBépSénbTelμIsenH ehIy)anGnuvtþtam

c,ab;y:agRtwmRtÚv. enHKWCaerOgKYr[elIkTwkcitþ. elak samemn )anbB¢aak;enAkñúg

bTsmÖasn_CamYyTsSnavdþI Southeast Asian Globe fa {enHCaCMh‘andMbUg ehIyvaCMh‘an

tUcmYy b:uEnþCaCMh‘anmYyd¾sMxan;. xJúMKitfa vaeFVI[eyIgmansuTidæiniym}.197

b:uEnþ vaKYr[ecaTq¶l; RbsinebICnelμIs b>s RtÚv)anecaTRbkan;BIbTelμIs

nigeRkammaRtaRtwmRtÚvénc,ab;sþIBIGasIut. etITMhMBüsnkmμrbs;CnrgeRKaH N>s

smRsbCamYynwgTm¶n;bTecaTb¤eT? krNIenHEp¥keTAelIkar):an;RbmaNemIlfaetI{BikarPaB

Gs;mYyCIvit}rbs;CnrgeRKaH N>s {BikarmYyCIvit}Edrb¤eT EdleyagtammaRta20

CalkçxNÐTm¶n;eTas naMeTAdl;eTasGtibrmaEdlx<s;CagenH. bTecaTEdlykmkeRbI

195

eKalkarN_enH)ankMNt;faebIsinCaKμanc,ab;)anEcgedIm,IhamXat;GMeBIEdlRbRBwtþeT enaHGMeBIenaHmin

EmnCabTelμIseT ehIykarRbRBwtþGMeBIenaHk¾minRtÚv)andk;eTasTNÐEdr. 196

bTsmÖasn_CamYybuKÁlik CCHR tamry³sareGLicRtÚnic. 197

Otis, emIlkMNt;cMNaMelx 35, TMB½r 44-45.

Page 63: c,ab; nigeKalneya)aykm

63

KWEp¥keTAelIkRmiténBüsnkmμ ehIykRmiténBüsnkmμ RtÚvEtkMNt;tamry³ {ÉkeTs

suxaPi)al} EdlRtÚvEteFVIeLIgedayevC¢bNÐitEdlmanGaCJabNÑkñúgkarRtÜtBinitüRtwmRtÚv.

eyagtam mCÄmNÐlsiT§imnusSkm<úCa karføwgEføgBITMhMBüsnkmμGacCabBaða ehIy´Føab;

eXIjedaypÞal;nUvkarRtÜtBinitüEdlevC¢bNÐitminb:HGñkrYcrs;CIvit nigmin)aneFIVkarRtÜtBinitü

BitR)akdeLIy. elak samemn )anbEnßmeTotfa eRkABIBikarGvyv³xageRkA

plvi)akénBüsnkmμEdlnwgekItmancMeBaH»kaskñúgkarEsVgrkkargarrbs;CnrgeRKaH KYrEt

CaktþamYysRmab;kareFVIesckþIseRmcpgEdr.

edaysarEtc,ab;sþIBIGasuIteTIbykmkGnuvtþ)an2krNI vaCakarlM)akkñúgkareFVI

esckþIsnñidæanelIGanuPaBénc,ab;enH. karEdlCnelμIsenAkñúgerOgkþITaMgBIrRtÚvrkeXIjfa

maneTas nigpþnÞaeTasF¶n;bMputtambTecaTRbkan; KWCaerOgKYr[elIkTwkcitþ. EfmBIelIenH

eTAeTot karseRmccitþrbs;ecARkmkñúgkareRbIR)as;c,ab;sþIBIGasuItenAkñúgkrNIrbs; k>t

bgðajBIkarebþCJacitþkñúgkare)aHCMh‘aneq<aHeTAmux nigkardak;eTasTNÐelICnEdlCab;BiruT§

kñúgkarRbBwtþGMeBIhigSaedayTwkGasuIt. krNIenHKWCacMNucviC¢man EdlRBHraCGaCJa nig

ecARkm )anyl;dwgGMBI)atuPUténGMeBIhigSaedayTwkGasuIt RBmTaMgebþCJacitþbMeBjkatBVkic©

RbyuT§RbqaMgnwgniTNÐPaB.

ebIeTaHbICamankare)aHCMh‘aneTAmuxedaymanc,ab;Cak;lak; nigbTbBaØtþiEdlman

reboberobryedIm,Idak;TNÐkmμelIGMeBIhigSaedayTwkGasuIt nigdak;kRmitelIkarlk;

dUrGasuIt karTukdak; kardwkCBa¢Ún EdlRtÚv)annwgkMBugeRbIR)as;k¾eday edIm,I[manRbsiT§

PaByUrGEgVg nigGanuPaBBitR)akd Tal;EtRBHraCGaCaJ nigecARkmTaMgGs;yl;dwgBIbT

bBaØtþirYmCamYynwgrebobviFIénkarGnuvtþc,ab;TaMgenaH. edaysarEtmankarvayRbhar

edayTwkGasuItmYycMnYntUcb:ueNÑaHEdlRtÚv)anCMnuMCRmH eTIbeyIgminTan;Gacniyay)an

eTfac,ab;sþIBIGasuItmanGanuPaBelIGMeBIhigSaedayTwkGasuIt b¤dMeNaHRsaytampøÚvc,ab;

sRmab;CnrgeRKaHénGMeBIhigSaedayTwkGasuItenAkm<úCa. karRsavRCavbnþeTotkñúgry³

eBlEvgCagenH CatRmÚvkarcaM)ac;kñúgkar)a:n;sμanBIGanuPaBrbs;c,ab;sþIBIGasuIt.

sRmab;eBlbc©úb,nñ karGnum½tc,ab;sþIBIGasuIt nigGnuRkwtüBak;B½n§ KWCaCMh‘aneTAmuxkñúg

karTTYl)anyutþiFm’eBjeljsRmab;CnrgeRKaHenAkm<úCa EdlkñúgenaH GñkrYcrs;CIvitBI

GMeBIhigSaedayGasIut mansiTi§TTYl)anyutþiFm’y:ageBjelj CnelμIsRtÚv)ankat;eTas

Page 64: c,ab; nigeKalneya)aykm

64

nigdak;TNÐkmμy:agtwgruwg ehIyGMeBIhigSaedayTwkGasuIt nwgElgmanTal;EtesaHenAeBl

xagmux.

5> esckþ Isnñ id æan nigGnusasn_

jwkjab;eBkEdlCnrgeRKaHedaykarvayRbharedayTwkGasuIt min)anTTYlsMNg

sUm,IEtbnþic edayKμanmeFüa)ayTTYl)andMeNaHRsay nig yutþiFm’tampøÚvc,ab;.

bc©úb,nñenH zan³sgÁm-esdækic©rbs;CnrgeRKaH nigRbB½n§c,ab;EdlmancenøaHRbehag min)an

GnuBaØat[CnrgeRKaH TTYl)anyutþiFm’edaysmRsb nigmanRbsiT§iPaBenaHeT. c,ab;sþIBI

karRKb;RKgGasuItxøaMg RtÚv)anGnum½teLIgkñúgeKalbMNgmYyEpñk edIm,IedaHRsaybBaða

xagelI nigbBa©b;niTNÐPaB.

b:uEnþ yutþiFm’GacTTYl)anluHRtaNaEtmanRbB½n§c,ab; EdlmanRbsiT§iPaB dMeNIrkar

eBjelj ÉkraCü nigminlem¥óg EdlRsbtamnItirdæ. edaysarRbB½n§c,ab;enA km<úCamin

Tan;mandMeNIrkarRtwmRtÚv c,ab; nigGnuRkwtüsþIBIGasuItEtÉg BuMTan;RKb;RKan;edIm,IFanafa Gñk

rYcrs;;CIvitBIGMeBIhigSaedayTwkGasuItGacTTYl)anyutþiFm’ dUcEdlBYkeKcg;)anenAeLIy.

raCrdæaPi)alénRBHraCaNacRkkm<úCa KYrEtxitxMRbwgERbg[)anRKb;RKan; edIm,IFana

fa karesuIbGegátRtwmRtÚvelIkarvayRbharedayGasuItRtÚv)aneFIVeLIg GñkrYcrs;CIvitTTYl

)ankarkarBarBIkarKMramkMEhg nigbM)at;karkaryl;eXIjminRtwmRtÚv nigFanafa Cnéddl;

énGMeBIhigSaedayTwkGasIut RtÚv)anCMnMuCRmH nigdak;TNÐkmμ. b:uEnþ bBaðaecaTCa]bsKÁkñúg

karseRmc)ancMNucxagelIrYmman karxVHqnÞ³neya)ay GMeBIBukrlYy nigkgVHkarGnuvtþ

c,ab;EdlbNþalmkBIkgVHcMeNHdwg nig FnFan.

xageRkamCaGnuusasn_EdlGacnaM[QaneTArkyutþiFm’eRcInCagmun °

- RbCaCnkm<úCaKYrEtyl;dwgBIsiT§iEdlxøÜnman nigCMruj[yl;fa TTYlrgkarvayRbhar

edayTwkGasuIt KWminGacykehtuplNamYymkedaHsa)aneT. karyl;dwgenH

GacCMruj[BYkKat;rkdMeNaHRsaypøÚvc,ab;.

- esvakmμKYrEtmantémøsmrmü ehIyGñkrYcrs;CIvitBIkarvayRbharedayTwkGasuIt

minKYrRtÚv)anraraMgBIkarEsVgrkCMnYyEpñkc,ab; edaysarEtkarRBÜy)armÖBIbBaðahirBaØ

vtßúenaHeT. sßanPaBesdækic©rbs;buKÁlmñak;minKYrCaktþararaMgBIkarTTYl)anyutþiFm’

eLIy.

Page 65: c,ab; nigeKalneya)aykm

65

- RbB½n§karBarCnrgeRKaH nigsakSI KYrEtRtÚvbegáIteLIg edIm,IkarBarkuM[sakSIbdiesF

karpþl;ksiNedaykarP½yxøackarsgswk. elIsBIenHeTAeTot sakSIKYrEtRtÚv)an

elIkTwkcitþ[pþl;ksiN.

- RBHraCGaCJa nigecARkm Gacmankaryl;eXIjGviC¢manelIGñkrYcrs;CIvit edayyl;

fa BYkKat;smnwgTTYlnUvGVIEdl)anekIteLIg. karyl;eXIjenHKWEp¥kelIkarTTYl

)anB½t’manGMBI nigkaryl;dwgGMBIbBaðaenH. karGnum½tc,ab;sþIBIGasuItKYrEtCaktþa

CMruj[m®nþItulakar)anyl;dwgBIGMeBIhigSaedayTwkGasuIt)aneRcInCagmun nigCa

karCMrujbEnßmelIkarCMnuMCRmHGMeBIhigSaedayTwkGasuIty:agskmμ.

- ebIsinCaman]TahrN_énkarCMnuMCRmHEdlTTYl)aneCaKC½ykan;EteRcIn CMenOcitþelI

RbB½n§c,ab;k¾nwgmankan;EteRcIn. kar)andwg)anB¤BIerOgviC¢manBIGñkrYcrs;CIvitBIkar

rlakGasIutdUcKña GaceFVI[CnrgeRKaHmanCMenOTukcitþkan;EtxøaMg kñúgkarEsVgrk

yutþiFm’.

- karyl;dwgfa kardak;TNÐkmμelIGMeBIhigSaedayGasIut nwgminTMngCaekIteLIg

CamUlehtueFIV[manGMeBIhigSaedayTwkGasuIteTAéf¶mux. dUecñH karGnuvtþc,ab;sþIBI

GasuIt GaceFIV[raErkcMeBaHGñkEdlmanbMNgRbRBwtþbTelμIsenH.

- Gñkc,ab; KYrEtTTYl)ankarhVwkhVWnRKb;RKan; manCMnajeBjelj nigman

cMeNHdwgRKb;RKan; edIm,IkøayCasmaCikrbs;RbB½n§tulakar.

RbsiT§iPaBénc,ab;sþIBIGasuIt nigGnuRkwtü RtÚvEp¥kelIRbB½n§tulakar nigraCrdæaPi)al.

RbsinebIkarGnuvtþc,ab;)anRtwmRtÚv vanwgFanafa Cnéddl;énGMeBIhigSaGasIutElgTTYl

)anniTNÐPaBcMeBaHbTelμIsEdl)anRbRBwtþ. b:uEnþ cMNucenHGacseRmceTA)anluHRta

NaEtRbB½n§yutiþFm’mandMeNIrkarRtwmRtÚv. edIm,I[ekIteLIg vacaM)ac;tRmÚv[mankaresuIb

Gegát karCMnuMCRmH nigkarvinicä½yeTasRtwmRtÚv. eKalbMNgTaMgenHGacseRmc)an

RbsinebIGñkedIrtYkñúgRbB½n§yutþiFm’RBhμTNÐ nigrdæaPi)al )ancUlrYmshkarKña.