BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE … · Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife. 2....

11
7. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME MERKEZİ Mehmet KÖYLÜ Sabahattin DÜLGER İl Milli Eğitim Müdürü Ekrem KOZ İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı ÖDM Ekip Sorumlusu İSLAM DÜŞÜNCESİNDE YORUM BİÇİMLERİ Soru/Etkinlik Yazarları Zeynep VAR Resul BAKIR Yusuf DEMİR M. Fah BÜTÜN Sema ER Cem KARA Erkan TAŞDELEN Fah ÖZBEK Özge KORKMAZ Görsel Tasarım Uzmanı

Transcript of BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE … · Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife. 2....

Page 1: BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE … · Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife. 2. Caferîlik Câfer b. Muhammed el-Bâkır. 3. Şafîlik Muhammed b. İdris eş-Şafî

7. SINIF

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME MERKEZİ

Mehmet KÖYLÜ Sabahattin DÜLGER İl Milli Eğitim Müdürü

Ekrem KOZ İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı ÖDM Ekip Sorumlusu

İSLAM DÜŞÜNCESİNDE YORUM BİÇİMLERİ

Soru/Etkinlik Yazarları

Zeynep VARResul BAKIR

Yusuf DEMİRM. Fatih BÜTÜN

Sema ERCem KARA

Erkan TAŞDELENFatih ÖZBEK

Özge KORKMAZGörsel Tasarım Uzmanı

Page 2: BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE … · Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife. 2. Caferîlik Câfer b. Muhammed el-Bâkır. 3. Şafîlik Muhammed b. İdris eş-Şafî

2

Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Ölçme ve Değerlendirme Merkezi

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

BU

RSA İL M

İLLİ EĞİTİM

RLÜ

ĞÜ

ETKİNLİK 1

Aşağıda İslam düşüncesinde çıkan üç önemli yorum biçiminin tanımları verilmiştir. Her bir tanımın han-gi yorum biçimine ait olduğunu ilgili boşluğa yazınız.

İslam’ın ibadetler ve günlük hayatla ilgili esaslarını Kur’an ve sünnete dayanarak bildiren yorum biçimleridir.

İslam dininin temeli-ni oluşturan, bir kişi-nin Müslüman ola-bilmesi için gerekli olan inançla ilgili esasları sistemli bir şekilde ortaya koyan düşünce ekolleridir.

Yüce Allah’ın hoş-nutluğunu kazanmak ve ahiret mutluluğu-na kavuşabilmek için ahlakı güzelleştirme-yi amaçlayan yorum biçimleridir.

İslam Düşüncesinde Çıkan Yorum Biçimleri

3 .......

..

2 .........

1 ...................................

........

.....

Page 3: BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE … · Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife. 2. Caferîlik Câfer b. Muhammed el-Bâkır. 3. Şafîlik Muhammed b. İdris eş-Şafî

3

Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Ölçme ve Değerlendirme MerkeziBursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü

Ölçme ve Değerlendirme Merkezi

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

BU

RSA

İL M

İLLİ

İTİM

RLÜ

ĞÜ

ETKİNLİK 2

Aşağıdaki çengel bulmacayı çözünüz.

1. İslam’ın İbadetler ve günlük hayatla ilgili esaslarını Kur’an ve sünnete dayanarak açıklayan yorum biçimleri.2. İslam dinini son din olarak kabul edip onun içerisinde bulunan her şeye gönülden inanıp Allah’ın emirlerine teslim olma, iman.3. Allah’ın sevgi ve rızasını kazanmak için yapılan her türlü güzel iş ve davranış.4. İslam’da görüş, yorum ve anlayış ayrılıkları sebebiyle ortaya çıkan kollarından her biri.5. İslam’ın, ibadetler, ticaret, evlilik, boşanma, aile hukuku, miras vb. hükümlerini ortaya koyan ilim dalı, İslam hukuku.6. Yüce Allah’ın hoşnutluğunu kazanmak, dünya ve ahiret mutluluğuna kavuşabilmek için ahlakı güzelleştirmeyi amaçlayan yorum biçimleri.7. İnsanın, iyi veya kötü olarak nitelendirilmesini sağlayan huylar ve bunların etkisiyle ortaya koy- duğu davranışlar.8. Kur’an ve sünnet ışığında İslâm dininin iman esaslarından sistemli bir şekilde bahseden ilim dalı.9. İslam’ın manevi yönünü ortaya çıkaran, dinî hükümlerin ahlaki boyutuna vurgu yapan, insana Allah’ı (c.c.) görüyormuşçasına bir ibadet ve davranış bilinci kazandırmayı hedefleyen düşünce biçimi, hayat tarzı.10. İslam dininin temelini oluşturan inançla ilgili esasları sistemli bir şekilde ortaya koyan yorum biçimleri.11. İslam hukukçusu.

Page 4: BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE … · Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife. 2. Caferîlik Câfer b. Muhammed el-Bâkır. 3. Şafîlik Muhammed b. İdris eş-Şafî

4

Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Ölçme ve Değerlendirme Merkezi

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

BU

RSA İL M

İLLİ EĞİTİM

RLÜ

ĞÜ

Aşağıdaki hücrelerde seçili kavramların bazı harfleri verilmiştir. Kavramın altında da o kavramı çağrıştı-ran ipuçları verilmiştir. Bu kavramları bulunuz.

ETKİNLİK 3

1 _ _T_ _ _ D _ _ _ _

3 _ _ N _ E _ _ _ _ _

İtikadî mezhepEhl-i Sünnet

Fıkhî mezhepEhl-i Sünnetel-Müsned kitabı

Fıkhî mezhep

Ehl-i Sünnet

Türkiye’de yaygın

Fıkhî mezhepEhl-i SünnetTürkiye’de yaygın

2 _ A _ _ F _ _ _ _

Fıkhî mezhepEhl-i Sünnetel-Muvatta kitabı

5 _ _ L _ K _ _ _ _

4 _ _ F _ _ İ _

İtikadî mezhepEhl-i Sünnet

6 _ Ş _ _ _ _ _K

Page 5: BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE … · Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife. 2. Caferîlik Câfer b. Muhammed el-Bâkır. 3. Şafîlik Muhammed b. İdris eş-Şafî

5

Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Ölçme ve Değerlendirme MerkeziBursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü

Ölçme ve Değerlendirme Merkezi

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

BU

RSA

İL M

İLLİ

İTİM

RLÜ

ĞÜ

ETKİNLİK 4

Aşağıdaki kavramlar bulmacada gizlenmiştir. Her bir kavramı bularak işaretleyiniz.

Page 6: BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE … · Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife. 2. Caferîlik Câfer b. Muhammed el-Bâkır. 3. Şafîlik Muhammed b. İdris eş-Şafî

6

Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Ölçme ve Değerlendirme Merkezi

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

BU

RSA İL M

İLLİ EĞİTİM

RLÜ

ĞÜ

ETKİNLİK 5

Aşağıda verilen mezhepler ile mezhep imamlarını uygun bir şekilde eşleştiriniz?

Hanefîlik

Caferîlik

Muhammed b.

İdris eş-Şafî

Mâlik b. Enes

Câfer b. Muhammed el-Bâkır

İmam

Âzam

Ebû Hanife

Ahmed b.

Hanbel

Hanbelîlik

Malikîlik

Şafîlik

Page 7: BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE … · Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife. 2. Caferîlik Câfer b. Muhammed el-Bâkır. 3. Şafîlik Muhammed b. İdris eş-Şafî

7

Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Ölçme ve Değerlendirme MerkeziBursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü

Ölçme ve Değerlendirme Merkezi

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

BU

RSA

İL M

İLLİ

İTİM

RLÜ

ĞÜ

ETKİNLİK 6

Aşağıdaki bilgileri okuyunuz. Tablodaki uygun yere, doğru olanlar için “D”, yanlışlar için “Y” işareti koyunuz.

DOĞRU YANLIŞ

1. Mezhepler din değil, dinin yorumudur.

2. Farklı yorum biçimleri İslam dininin düşünce özgürlüğüne verdiği önemin bir so-nucudur.

3. Tasavvufî yorumlar, inanç esaslarına yönelik açıklamalarda bulunan mezheplerdir.

4. Mezheplerin varlığı Müslümanlar için bir kolaylıktır.

5. Dünya üzerinde bütün Müslümanlar tek bir dinî yorumu benimsemiş olsaydı in-sanlar şimdikinden daha dindar olurdu.

6. Fıkhî yorumlar dinin ibadet boyutu ve günlük hayatla ilgili olan diğer konularını ele alır.

7. İslam âlimleri yorumlarını, İslam’ın temel kaynakları olan Kur’an ve sünnetin ışı-ğında yapmışlardır.

8. Mezhepler peygamberimiz zamanında, peygamberimizin teşvikiyle kurulmuştur.

9. Farklı din anlayışları zamanla sistemleşir ve bağımsız bir din haline gelir.

10. İslam’ı bir eve benzetirsek, mezhepler de o evin odaları gibidir.

11. Şafîlik mezhebinin ülkemizde hiçbir takip edeni yoktur.

12. Günümüzde insanlar sürekli göç ettikleri için fıkhî (amelî) mezheplere ait uygula-maları dünyanın değişik yerlerinde aynı anda aynı mekânda görebiliriz.

ETKİNLİK 7

Aşağıda boşlukları uygun bir şekilde doldurunuz.

NO MEZHEP ADI MEZHEP İMAMI

1 Hanefîlik .............…

2 .............… Mâlik b. Enes

3 Şafîlik .............…

4 .............… Ahmed b. Hanbel

5 Malikîlik .............…

Page 8: BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE … · Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife. 2. Caferîlik Câfer b. Muhammed el-Bâkır. 3. Şafîlik Muhammed b. İdris eş-Şafî

8

Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Ölçme ve Değerlendirme Merkezi

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

BU

RSA İL M

İLLİ EĞİTİM

RLÜ

ĞÜ

İtikat; İslam’ın, ibadetler, ticaret, evlilik, boşanma, aile hukuku, miras vb. hükümlerini ortaya koyan ilim dalı, İslam hukuku.Mezhep; İslam’da görüş, yorum ve anlayış ayrılıkları sebebiyle ortaya çıkan kollarından her biri.Fıkıh; İnanma, kalben tasdik ederek inanma, inanç.Tasavvuf; İslam’ın manevi yönünü ortaya çıkaran, , dinî hükümlerin ahlaki boyutuna vurgu yapan, in-sana Allah’ı (c.c.) görüyormuşçasına bir ibadet ve davranış bilinci kazandırmayı hedefleyen düşünce biçimi, hayat tarzı.Yukarıda tanımları verilen kavramlardan hangi ikisi yer değiştirilirse hatalı bilgi düzeltilmiş olur?

A) Fıkıh-TasavvufB) Mezhep-FıkıhC) Fıkıh-İtikatD) Tasavvuf-Mezhep

İmam-ı Âzam adı ile de anılan ve 767 yılında vefat İslam âliminin görüşlerini ve fıkıhtaki metodunu esas alan mezheptir. Bu âlimin en önemli eserleri yanında, bu mezhebin oluşmasında ve yayılmasında öğ-rencileri önemli rol oynamıştır. Bu mezhep olayları temelde Kur’an, sünnet ve akıl üçgeninde ele alınır. Dinî bir konuda hüküm verilirken önce Kur’an’a, sonra sünnete sonra da Peygamberimizin ashabının görüşlerine başvurulur. Kıyas da dinî hükümlerde kullanılan bir yöntemdir. Bu mezhep günümüzde daha çok Irak, Mısır, Suriye, Kafkaslar, Balkanlar, Pakistan ve Türkiye’de yaygındır.Hakkında bilgi verilen Fıkhi-ameli mezhep aşağıdakilerden hangisidir?

A) HanefîlikB) MalikîlikC) ŞafîlikD) Caferilik

Ahmet dedesiyle birlikte ikindi namazına ilk defa gidince cemaatin davranışlarını incelemeye koyuldu. O esnada cemaatten bazı amcaların namaz rükûları arasında ellerini tekbir alır gibi yaptıklarını fark etti. Namaz bitince merakını gidermek için dedesine şu soruyu yöneltti.-Dedeciğim, neden namazda sen her rekâtta tekbir almazken bazı amcalar sürekli tekbir alır gibi yap-tılar?Osman dede şu cevabı verdi; -Sevgili evladım onlar Şafii mezhebine mensuplar.Bu cevap üzerine Ahmet’le ilgili aşağıdaki çıkarımlardan hangisi doğrudur?

A) Gözle görülür bazı uygulamalarda mezhepler arasında farklılıklar olabilir.B) Bir mezhepteki uygulama diğerinde yoksa o zaman dinde birliktelik yoktur.C) En güzel uygulama demek ki yeterince yayılmamış da insanlar başka uygulamalar çıkarmışlar.D) İslam’da Hanefîlik ve Şafîlik mezhepleri vardır.

2.

3.

Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.

1.

Page 9: BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE … · Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife. 2. Caferîlik Câfer b. Muhammed el-Bâkır. 3. Şafîlik Muhammed b. İdris eş-Şafî

9

Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Ölçme ve Değerlendirme MerkeziBursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü

Ölçme ve Değerlendirme Merkezi

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

BU

RSA

İL M

İLLİ

İTİM

RLÜ

ĞÜ

Aşağıdakilerden hangisi Fıkhî (amelî) mezhepler arasında yer almaz?

A) HanefîlikB) MalikîlikC) Eş’arîlik D) Şafîlik

İtikadî mezhepler,İslam dininin temelini oluşturan inançla ilgili esasları sistemli bir şekilde ortaya ko-yan yorum biçimleridir. Fıkhî mezhepler ise İslam’ın İbadetler ve günlük hayatla ilgili esaslarını Kur’an ve sünnete dayanarak açıklayan yorum biçimleridir.Aşağıdaki verilenlerden hangisi fıkhî mezheplerin ilgi alanına girmez?

A) Namazın nasıl kılındığıB) Alış-verişte uyulacak kurallarC) Meleklerin nasıl varlıklar olduğuD) Hacca kimlerin gidemeyebileceği

Din anlayışındaki yorum farklılıklarının sebeplerinden bazıları şunlardır:I. Kültürel sebeplerII. İnsan yapısından kaynaklanan sebeplerIII. Dinî metinlerden kaynaklanan sebeplerIV. Coğrafi sebepler

Kur’an ve Sünnet İslam’daki ibadetlerin neler olduğunu ve nasıl olacağını belirtmiştir. Ancak bazı de-tayların ne olduğu insanların anlayış ve yorumlarına bırakılmıştır. İslam’da çıkan mezheplerden bazıları şunlardır: Hanefîlik, Malikîlik, Hanbelîlik, Şafîlik.İslam’da farklı mezheplerin ortaya çıkmasını etkileyen bu sebep aşağıdakilerden hangisidir?

A) I. B) II. C) III. D) IV.

I. Mezhep; İslam’da görüş, yorum ve anlayış ayrılıkları sebebiyle ortaya çıkan kollarından her biri.II. İtikat; İnanma, kalben tasdik ederek inanma, inanç.III. Fıkıh; İslam’ın, ibadetler, ticaret, evlilik, boşanma, aile hukuku, miras vb. hükümlerini ortaya koyan ilim dalı, İslam hukuku.

Bu tanımlardan hangisi veya hangileri doğrudur?

A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III. D) I, II ve III.

4.

5.

6.

7.

Page 10: BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE … · Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife. 2. Caferîlik Câfer b. Muhammed el-Bâkır. 3. Şafîlik Muhammed b. İdris eş-Şafî

10

Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Ölçme ve Değerlendirme Merkezi

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

BU

RSA İL M

İLLİ EĞİTİM

RLÜ

ĞÜ

8.

9.

10.

Dünyada en fazla yaygın olan dört fıkhî mezhep aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hanefîlik-Malikîlik-Şafîlik-HanbelîlikB) Eş’arîlik-Maturîdilik-Şia-HanefîlikC) Hanefîlik-Mevlevîlik-Eş’arîlik-NakşîlikD) Şafîlik-Mevlevîlik-Şia-Kâdirîlik

Fıkhın usulleri ile ilgili ilk eser olan “Er-Risale” isimli kitap bu mezhep imamı tarafından kaleme alın-mıştır. Zaman içerisinde fakihler onun etrafında toplandılar ve onun geliştirdiği usullere göre fetva verdiler. Böylece bu mezhep doğdu. Bu mezhep Türkiye’de en fazla Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yaygındır.Verilen bu bilgiler aşağıdaki Fıkhî mezheplerden hangisine aittir?

A) Malikîlik B) Hanefîlik C) Şafîlik D) Hanbelîlik

Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

A) Hanefîlik-İmâm-ı Âzam Ebû HanifeB) Malikîlik-İmam MâlikC) Şafîlik-İmam ŞafîD) Hanbelîlik-Mevlâna

Page 11: BURSA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇME VE … · Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife. 2. Caferîlik Câfer b. Muhammed el-Bâkır. 3. Şafîlik Muhammed b. İdris eş-Şafî

11

Bursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü Ölçme ve Değerlendirme MerkeziBursa İl Milli Eğitim Müdürlüğü

Ölçme ve Değerlendirme Merkezi

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

BU

RSA

İL M

İLLİ

İTİM

RLÜ

ĞÜ

Cevap Anahtarı

ETKİNLİK 3

1. MATURİDİLİK

2. Hanefîlik

3. Hanbelîlik

4. ŞAFİLİK

5. Malikîlik

6. EŞ’ARÎLİK

ETKİNLİK 4 ETKİNLİK 5

Çoktan Seçmeli Sorular1. C 2. A 3. A 4. A 5. C 6. B 7. D 8. A 9. C 10. D

ETKİNLİK 11 İtikadî Yorumlar 2 Fıkhî Yorumlar 3 Tasavvufî Yorumlar

ETKİNLİK 21 Fıkhî Yorumlar 5 Fıkıh 9 Tasavvuf

2 İnanç 6 Tasavvufî Yorumlar 10 İtikadî Yorumlar

3 İbadet 7 Ahlâk 11 Fakih

4 Mezhep 8 Akaid

Hanefîlik

Caferîlik

Muhammed b.

İdris eş-Şafî

Mâlik b. Enes

Câfer b. Muhammed el-Bâkır

İmam

Âzam

Ebû Hanife

Ahmed b.

Hanbel

Hanbelîlik

Malikîlik

Şafîlik

ETKİNLİK 6

1. D 2.D 3. Y 4. D 5. Y 6. D 7. D 8. Y 9. Y 10. D 11. Y 12. D

NO MEZHEP ADI MEZHEP İMAMI

1 Hanefîlik İmam Âzam Ebû Hanife

2 Caferîlik Câfer b. Muhammed el-Bâkır

3 Şafîlik Muhammed b. İdris eş-Şafî

4 Hanbelîlik Ahmed b. Hanbel

5 Malikîlik Mâlik b. Enes

ETKİNLİK 7